Femma Magazine Mei 2020 by Femma

MEI 2020

1099 Brussel X BC 6433 maandblad, verschijnt niet in niet in juli, augustus en september

P 106 334 â&#x20AC;&#x201C; Urbain Britsierslaan 5 1030 Brussel

EEN TIJDSCHRIFT VOOR MEER TIJD & GELUK

JAAR F EMMA FEESTJ AAR

100

#WEBLIJVENVERBONDEN

FEMMA MEI 2020

Uw schoenenspecialist: kleine en grote maten!

www. .com

(1 BAL GRATIS BIJ AANKOOP VAN 1P KINDERSCHOENEN)

Sint-Niklaas

ANTWERPEN

A12

Temse

Sint-Amands

Willebroek Mechelen Londerzeel

A12

MALDEREN Aalst

station

BRUSSEL

H TC

MEER DAN 2.000 MODELLEN VOOR STEUNZOLEN! DL-sport Verhulst Ara Loints Softwaves Remonte Mephisto-Mobils Allrounder Piesanto Berkemann Annalina Semler Gabor Stuppy Vionic Birkenstock CHROOM VRIJ: Think! Brako-anatomics Vital FitFlop Clair de Lune Ecologica FinnComfort Wolky Oofos DIABEET: Durea Varomed Xsensible Solicare Hergos

SPECIALIST IN WANDEL- LOOP- & BALANCE-SCHOENEN Mbt Joya Sano Strechwalker Finnamic Rollingsoft TOPDEALER VAN: Mephisto Lowa Meindl Oofos Rockport Allrounder Asics Brooks Teva Fitfop

€ 13 KORTING BIJ AANKOOP VAN EEN PAAR SCHOENEN VANAF € 95,00 EN NIET CUMULEERBAAR MET ANDERE KORTINGEN Naam ...................................................................................................................

Bornem

Dendermonde

DAMES: Guess Shoes & Bags Calvin Klein Floris Van Bommel DL-sport TommyHilfiger Gabor PeterKaiser Mephisto Think! Brako Ara Geox SensUnique Semler Solidus Wolky

Adres ................................................................................................................... ................................................................................................................... E-mail .............................................................................. Datum ..... / ..... / ..... EURIKA-SHOE BVBA - Handelsstraat 141 - 1840 Londerzeel (Malderen-station) Tel. (052) 33 30 01 - e-mail: eurika@telenet.be Open: alle dagen van 9 tot 19u - Gesloten: zondag en Feestdagen

BON €13

Niet geldig tijdens de sperperiode.

KIDS: Adidas-originals Skechers Vans Dc Birkenstock Timberland All-Star Ricosta Stones & Bones Fila Nike Puma Crocs Kipling

SNEAKERSHOP: Nike Adidas Calvin Klein US Polo Guess Dr.Martens Dc Diadora Jack&Jones Skechers Buffalo Fila All-Star Asics Converse Bjorn Borg New Balance Ea7 Emporio Armani Puma Reebok Fred Perry Vans

✁

ST RE

HEREN: Guess shoes & bags US Polo Floris Van Bommel Tommy Hilfiger Timberland Ambiorix Lloyd Sebago Giorgio Australian Geox Think Ara Ea7 Armani Mephisto Solidus Rockport

M EI 19 37

FEMMA MEI 2020

FEMMA MEI

#WEBLIJVEN VERBONDEN Lieve Femmalezeres,

We doen al die dingen voor mensen, niet om wie zij zijn, of wat ze in ruil daarvoor doen, maar om wie WIJ zijn (Harold Kushner) Eva Brumagne, Algemeen Directeur Femma vzw

@evamaaktschoon

12 100 verhalen - Moniek Nys 18 Uus Knops 40 Femmavrijwilliger Els uit De Mol op Vier INSPIREER 6

Solidariteit en corona

Vroeger & Nu : ons moeder vieren

14 Kortgeknipt 16 Tijd & Geluk 33 Column : moederdag 34 Kopiëren Mag : Stuur een kaartje naar je Femmavriendinnen 36 Mama’s over werken en zorgen in quarantaine 42 #mijnfemma: de oud-leden van Femma Merchtem 46 Rustpunt 47 Fier 48 Femma Reizen 50 Het klein gelukske van Magda Beuckelaers 51 Spel MAAK HET ZELF 22 Haak je eigen pannenlappen

Redactieadres Femma vzw - Femma Urbain Britsierlaan 5, 1030 Brussel - Tel. 02 246 51 11 - E-mail: redactie@femma.be Verantwoordelijke uitgever Eva Brumagne - Femma vzw - Urbain Britsierlaan 5 - 1030 Brussel Redactie Lobke Gielkens, Chris Goossens, Els Vriens, Jade Yorks, H. Wouters, Kristel Jappens Coördinatie Jade Yorks Correctie Annick Geets, Coverillustratie Rutger Van Parys Reclameregie Publicarto N.V. - Driehoekstraat 18 - 9320 Aalst - Tel. 053 82 60 80 - Fax 053 82 60 90 Vormgeving Gevaert Graphics - Zwevezele Druk T’Hooft printing Femma is het magazine van Femma vzw, verschijnt negen keer per jaar en wordt bezorgd aan alle Femmaleden. Lidgeld: 30 euro Domiciliëring valt de vervaldatum van je lidmaatschap in april? Via je domiciliëringsopdracht zal de inning voor verlenging van je lidmaatschap (30 euro) gebeuren op 05/02 of 20/02.

met Wimke 26 Borduren met Fibre Mood 28 Papa kookt 31 Stuur één van onze Femmakaartjes 44 Maak vaasjes voor Moederdag

IN DIT NUMMER

Als je heel erg goed luisterde, de afgelopen weken, dan kon je, naast tsilpende vogels, parende padden en knorrende grasmaaiers,ook het zachte gezoem van naaimachines horen, overal in Vlaanderen. Vele honderden vrijwilligers van Femma zaten namelijk urenlang mondmaskers te stikken voor de duizenden medewerkers van Familiehulp vzw, de grootste professionele zorgorganisatie in Vlaanderen en Brussel. Een mondmasker zit niet in de standaarduitrusting van de verzorgenden en huishoudhulpen van Familiehulp, maar door de corona-crisis was er veel vraag naar extra bescherming. Onze vrijwilligers begrepen die nood en wipten mondmaskers uit hun machine dat het een lieve lust was. Gemakkelijk om te maken zijn die voorgeschreven naaipatroontjes niet -als je echt heel goed luisterde, dan was er af en toe ook een stevige vloek te horen -maar opgeven staat niet in ons woordenboek. Niet bij de pakken blijven zitten, maar de koe bij de horens vatten, zo zijn onze vrijwilligers. Sommige naaiden ook voor lokale ziekenhuizen, woonzorgcentra, medewerkers in de opvang voor mensen met een handicap etc. Prachtig! Deze uiting van grote solidariteit is een magnifieke illustratie van de missie van deze organisatie. Wij vrouwen voelen ons met elkaar verbonden. Heel veel vrouwen verlenen zorg, in een betaalde context en/of onbetaald, thuis: voor het gezin, ouder wordende ouders, een buurvrouw die slecht te been is. Als er de zorgsector een hoge nood is, dan springen we bij, meteen, omdat we het onrechtvaardig vinden dat mensen die in moeilijke omstandigheden toch dapper hun job blijven doen, niet de middelen zouden hebben die daarvoor nodig zijn.

ONTMOET

Algemene inlichtingen Femma vzw: tel. 02 246 51 11 of femma@femma.be - www.femma.be Heb je suggesties voor verbetering? Geef ze door aan Emma van Femma: emma@femma.be, www.femma.be/emma Femma is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties.

FEMMA MEI 2020

ONTROERDE GROEPSBEGELEIDERS: ‘HET IS MOOI OM TE ZIEN HOE FEMMALEDEN ELKAAR HELPEN IN DEZE MOEILIJKE PERIODE’ ✏ JADE YORKS Social distancing raakt ons allemaal. Femmagroepsbegeleiders toeren normaal heel het land door om groepen, vrijwilligers en activiteiten te bezoeken, maar ook zij bleven de afgelopen weken trouw in hun kot. Toch hielden ze contact met hun groepen en zagen ze veel dat hen ontroerde.

‘Hoe gaat het met jou?’ Onze groepsbegeleiders stonden ervan versteld hoe zo’n simpele vraag zoveel kon losmaken. Iedere Femmagroep kan in deze periode rekenen op een telefoontje van hen. De gesprekken die hieruit voortkomen zijn stuk voor stuk hartverwarmend. Fadma werkt vooral in Brussel: ‘Iedereen die ik sprak, vond het fijn dat we om hen bekommerd waren. Zelf verschoot ik ervan wat leden en vrijwilligers allemaal voor elkaar doen. Ik sprak een oudere vrouw van negentig die heel blij was dat er elke week boodschappen voor haar werden gehaald door een van de vrijwilligers uit haar groep. Haar Femmagroep bekeek wie van de oudere leden alleen woont en maakte een plan om hen zo goed mogelijk bij te staan. Dat ontroert mij. Ik vind het mooi om te zien hoe Femmagroepen elkaar helpen in deze moeilijke periode.’ IN HETZELFDE SCHUITJE Ook Anneke kan daarover meepraten. ‘Het raakt mij dat iedereen bezig is met het welbevinden de ge-

zondheid van iedereen. Veel vrijwilligers en leden vinden het spijtig dat hun gezellige Femma-momentjes niet kunnen doorgaan, maar ze begrijpen heel goed waarom dit nodig is. Er heerst een diep gevoel van solidariteit, een besef dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Bij sommige Femmagroepen ligt alles even stil en genieten ze toch van wat rust. Anderen zoeken naar creatieve manieren om toch die verbinding te blijven voelen. Sommigen doen dit digitaal via whatsapp of een virtuele praatbox, maar er worden ook kaartjes met bemoedigende boodschappen verstuurd of oproepen gedaan om eenzelfde activiteit op eenzelfde moment te doen. Die verbondenheid is heel mooi en warm om te zien en vooral ook om te voelen. LEGE AGENDA Riet koos ervoor om ook bewust te bellen naar oudere vrijwilligers waarvan ze weet dat ze alleen zijn. ‘Ik voel dat ze dat appreciëren. Voor mij zijn de gesprekken soms best zwaar. Je hoort constant over corona en bent er zo de hele dag mee bezig. ‘s Avonds heb ik dan ook even geen behoefte om

naar het nieuws te kijken. Ik vind het heel leuk om te zien dat sommige vrijwilligers kunnen omdenken. Zo sprak ik al met een paar vrijwilligers die het eigenlijk niet luidop durven zeggen, maar toch een beetje genieten van hun lege agenda. Nu de zorg voor de kleinkinderen wegvalt, hebben ze ineens veel ruimte en tijd tot hun beschikking. We staan er niet altijd voldoende bij stil hoeveel grootouders instaan voor de zorg van hun kleinkinderen.’ Ver en verbonden Groepsbegeleiders hebben altijd oog voor persoonlijke emoties bij mensen, maar Fadma merkte dat de gesprekken nu nog dieper gaan. ‘Ik vind het fijn dat we nu meer tijd voorhanden hebben om die diepe gesprekken te voeren. Normaal ben ik constant onderweg, van groep naar groep en gaan de gesprekken vaak over praktische dingen. Wie heeft welk talent en hoe kunnen we dat ontwikkelen? Waar zitten er kansen voor nieuwe initiatieven? Dat zijn ook hele nuttige gesprekken, maar ik merk dat angst toch iets losmaakt in de mens waardoor er ruimte is voor emotie en de gesprekken veel dieper gaan dan normaal. Ik voel me daardoor meer dan ooit verbonden met onze leden. Lessen voor de toekomst Als Anneke één ding mag meenemen naar de periode na corona, dan is het om meer persoonlijk contact te hebben met de vrijwilligers.‘Dat is eigenlijk hetzelfde gevoel dat ik al meenam uit 2019. Een belletje is veel warmer en gemoedelijker dan een mailtje, het geeft ons gevoel van verbondenheid toch een extra touch. Zeker nu!’

N E V J I L B J I #W ONDEN RB FEMMA MEI 2020

VROEGER &NU

FEMMA APRIL 2020

VROEGER &NU

ZO VIEREN WIJ MOEDERDAG VANDAAG

WAT GAAN WE VOOR ONZE MOEDER DOEN ✏ LOBKE GIELKENS

Quarantaine of niet, moederdag mogen we niet zomaar laten voorbijgaan! Hier vind je alvast een aantal originele ideetjes hoe jij dit jaar je mama of moeke kan vieren. 1. BESTEL ONLINE EEN BOS BLOEMEN OF GEEF EEN BOOMPJE Er zijn tal van lokale bloemenwinkels waar je online bloemen kan bestellen. Bij Bloomon vind je heel leuke, niet traditionele, met de hand samengestelde veldboeketten die in elk interieur passen. Ze hebben ook leuke giftcards, waar je je mama een plezier mee kan doen. Zeker eens kijken op www. bloomon.com Op zoek naar een moederdagcadeau dat elk jaar mooier wordt? Doe haar een prachtig boompje cadeau. Door het geven van een moederdagboompje herinner je haar er elke dag aan hoeveel je van haar houdt. Je kan het bestellen via www. geefeenboompje.be 2. ZET EEN ONTBIJTJE OP HAAR STOEP Maak een mand klaar met daarin het favoriete ontbijt van je mama. Bestel pistolets bij de lokale bakker, maak een lekker fruitslaatje klaar of bak de lekkerste pannenkoekjes. Maak een ontbijtmand met al haar leukste hebbedingen zoals haar favoriete magazine, een bakje aardbeien, een taartje, zelfgemaakte confituur, ... Zo bezorg je haar een Moederdag om nooit meer te vergeten. 3. MAAK ZELF KOEKJES EN STUUR ZE OP IN EEN TOFFE KOEKJESDOOS Bak de favoriete koekjes van je moeder en verpak ze in een hippe koekjesdoos. Bij www.tadaaz.be kan je een koekjesdoos laten personaliseren met foto’s, zo heeft je mama een aandenken voor altijd. Werk af met je eigen zelfgemaakte label. De handleiding hiervoor kan je downloaden op www.femmamaakthet.be. Kies je eigen tekst en

probeer er zeker eens een aantal uit. Wedden dat je zo een superleuk cadeautje kan afgeven? 4. VERSIER HAAR VOOR- OF ACHTERTUIN MET LEUKE ZELFGEMAAKTE LETTERSLINGERS Haken is superleuk. Je kan je projectje gezellig thuis maken en je hebt er weinig materiaal voor nodig. Met een haaknaald en een bolletje haakkatoen kan je al aan de slag. Met een losse, een halve vaste en een vaste steek kan je deze letters haken. Heus niet moeilijk, zelfs beginners kunnen dit! Op www.femmamaakthet.be vind je als voorbeeld de letter F, maar het hele alfabet vind je in het boek Kabels haken van Leonie Schellingerhout, dat we ook gebruiken voor de cursus ‘Kabels haken’. Je kan de gehaakte letters alleen gebruiken, ze op een vlaggenlijn bevestigen of met splitpennen aan elkaar bevestigen. Maak je elke letter twee keer, dan kan je ze tegen elkaar naaien en opvullen met een beetje wattine. Veel haakplezier! Geen tijd om te haken? Dan kan je ook gewoon de tuin opfleuren met een vlaggenlijn van stof of papier. 5. NEEM EEN VIDEOBOODSCHAP OP Neem met je smartphone of tablet een videoboodschap op, maak er een mooi filmpje van via een filmpbewerkingsprogramma - als je dat kan en stuur het door naar je liefste mama van de hele wereld. Of organiseer een House Party met alle leden van jullie familie met https://app.houseparty.com. Geniet van Moederdag en zie elkaar graag!

FEMMA MEI 2020

G A G N E

T N E EM

MONIEK AVERMAETE-NIJS: EEN LEVEN VOL

ENGAGEMENT

✏ GERDA VAN DEN DRIES -

ELLEN VAN DEN BOUWHUYSEN

In deze uitzonderlijke coronatijden zie je weer hoe onmisbaar vrijwilligers zijn, hoe ze met ongelooflijke inzet en betrokkenheid, en soms zelfs met risico voor eigen gezondheid, zorgen voor wie het nu het moeilijkst heeft.

Maar ook in ‘normale’ tijden zijn vrijwilligers onmisbaar. Met duizenden zijn ze in Vlaanderen. En ze zitten overal. In scholen, buurthuizen, ziekenhuizen, vormingsorganisaties, sportverenigingen, culturele organisaties, milieuorganisaties, … geen plek in Vlaanderen of er zijn vrijwilligers actief. Uren en uren onbetaald werk verzetten ze. Eén van die vele, vaak onbekende vrijwilligers is Moniek Nijs uit Kessel-Lo. Al haar hele leven zet ze zich in als vrijwilligster voor tal van organisaties. Ik sprak met haar nog voor de coronacrisis uitbrak. Jij werkte buitenshuis toen je trouwde en dan ben je thuisgebleven, hoe vanzelfsprekend was dat? Moniek: ‘Dat was helemaal niet vanzelfsprekend. Mijn man kreeg kort na ons huwelijk een beurs om bij te studeren in Amerika. Ik heb mijn werk opgegeven en ben meegegaan. Daar hebben we ons eerste kind gekregen en toen ik terugkwam, was ik zwanger van ons tweede. Iedereen zei toen: ‘Ge gaat toch niet terug werken?’ Toen, in de jaren zeventig, waren er te weinig kinderkribben. Ik was de vijfde uit een gezin van acht, ik kon niet aan mijn ouders vragen om mijn kinderen op te vangen. Ik ben dan vanuit het oudercomité als vrijwilligster begonnen met naschoolse

opvang in de school. Dat was hier nodig omdat al veel ouders met twee gingen werken. Er kwam wel verzet tegen, het werd geïnterpreteerd als kritiek op het schoolbestuur en de politiek. Maar we hebben doorgezet. Nu is naschoolse opvang algemeen aanvaard, maar toen nog niet. Mensen weten soms niet meer wat je hebt moeten doen om dat aanvaardbaar te maken. Na de oudervereniging is de mutualiteit mij komen vragen om mee te gaan met vakanties voor Ziekenzorg en huisbezoeken bij zieken. En later zocht de KAV iemand om gezondheidslessen te geven en daar ben ik ook ingestapt. Zo rolde ik van het ene engagement in het andere.’ Heb je spijt gehad van je keuze? ‘Op sommige momenten wel. Niet gewaardeerd worden vond ik het ergste. Bijvoorbeeld toen ik meeging als vrijwilligster met vakanties van Ziekenzorg. In het begin waren de vrijwilligers vooral mensen die thuis waren gebleven, net als ik, maar gaandeweg kwamen daar ook verpleegsters vanuit het ziekenhuis bij. En dan kreeg je te horen: ‘Jij hebt nooit gewerkt, jij kunt dat niet weten.’ Terwijl ik toch een diploma sociale verpleging had en lang ben blijven studeren om bij te blijven. Altijd kreeg je dat gevoel van minderwaardigheid, dat bij mij nooit helemaal is

FEMMA MEI 2020

T N E EM

G A G N E weggegaan. Terwijl dat toch niet hoeft! Sommigen mensen zeiden dan: ‘Gij moet toch niet gaan werken, uw man verdient toch genoeg?’ Maar daarover gaat het niet, hé!’ Moniek klinkt nog altijd verontwaardigd. ‘Ik heb nog naar werk gezocht, deed mee aan examens en kreeg dan te horen: ‘Ik zou je wel willen aannemen, maar ik kan niet, want je hebt nooit gestempeld, je bent niet uitkeringsgerechtigd.’ Dat was een zware klop. Toen heb ik gedacht: ik ga mijn kinderen nooit stimuleren om thuis te blijven! Later heb ik gezinswetenschappen gevolgd in de hoop om zo weer aan ’t werk te kunnen. Maar toen werd mijn man ziek, kreeg mijn moeder een hartaanval, … ‘Moniek, ge moet niet terug gaan werken, ge hebt werk genoeg’, kreeg ik te horen. En zo is het er niet meer van gekomen. Ik ben thuisgebleven omdat mijn man te veel weg was voor zijn werk, ik heb me altijd geëngageerd, zonder te kijken naar wat ik verdiende, en dat wordt uiteindelijk niet verloond.’ Haar stem klinkt nog steeds opstandig. ‘Wat vrijwilligers doen, is niet te betalen! ‘Eigenlijk zouden ze elke arbeid financieel moeten uittellen’, zei Dehaene ooit. Elke arbeid heeft zijn financiële consequenties. Ik ben jaren thuisgebleven. Hadden ze nu van het loon van mijn man, al was het maar een paar euro’s, op een rekening gezet voor mijn pensioen, dan was er geen gevaar. Dan zouden mensen die jaren zijn thuisgebleven voor de kinderen of zorg, niet uit het systeem vallen. Ik denk wel eens: die lijn tussen wat een vrijwilliger doet en een beroepskracht doet, is zo dun. Ook van vrijwilligers wordt een zekere professionaliteit verwacht. Soms strijkt een organisatie de eer op van een project, maar wordt het werk gedaan door vrijwilligers. Dat klopt toch niet!’ IK WAS NOOIT BANG OM TEGEN DE KAR TE RIJDEN Jij hebt dan wel niet beroepsmatig gewerkt, maar je hebt wel veel gewerkt in je leven! ‘Ja, soms was ik wel drie avonden per week weg om vorming te geven. Ik deed dat graag, die lessen geven, ik studeerde daar serieus voor. Daar werd toen een beetje mee gelachen, het was maar voor vrouwen. Terwijl, als je erover nadenkt ... twintig jaar

geleden spraken wij in KAV al over het probleem van plastic, over medicatie, over stress, … Dat was eigenlijk heel vooruitstrevend! Toen we hier pas kwamen wonen, woonde hier een Hollandse dame. Zij heeft mij sterk beïnvloed. Die was bij álle lezingen. Zij stimuleerde mij om ervoor te gaan en om kritisch te zijn. Zij zei soms: ‘Ik ben ingeschreven voor die lezing, maar ga jij maar, ik zal ondertussen op je kleine passen.’ Zij zei nooit: ‘Ge moet bij uw kinderen blijven of eerst uw huis poetsen.’ Dat was helemaal tegen de draad van mijn moeder in. Als er eens een probleem was met één van de kinderen, dan zei ze altijd: ’Maak je geen zorgen, dat komt goed.’ Weet je, ze willen in vrouwengroepen soms het onderscheid maken tussen ouderen en jongeren, ze willen vooral niet te veel doen voor de ouderen. Maar ouderen kunnen veel betekenen voor jongeren. De geruststelling van die oudere buurvrouw heeft mij meer deugd gedaan dan de klaagmuur van de jongere vrouwen die allemaal in dezelfde situatie zaten en het allemaal moeilijk hadden.’ Zij is een cadeau geweest in je leven? ‘Absoluut!’ Je man heeft nooit geprotesteerd dat je ‘alweer weg’ was? ‘Nee, nooit. Je had mannen die vonden dat het huis moest opgeruimd zijn voor hun vrouw wegging. Maar dat heeft mijn man nooit gezegd. ‘Als jij maar gelukkig bent’, zei hij. Ik moest het wel allemaal zelf oplossen, ik had soms drie keer per week een babysit, maar hij zei hij nooit: ‘Ben je nu weer weg.’ Dat dit eigenlijk geweldig was, heb ik later pas beseft. Elk jaar in september maakte ik mijn keuzes. Toen de kinderen klein waren, stond alles in functie van de kinderen. Daarna ben ik wat meer aan mezelf toegekomen, bijscholingen en opleidingen gaan volgen, mij geëngageerd. Ondertussen ben ik al meer dan twintig jaar voorzitter van Ziekenzorg, ben ik verantwoordelijke sport bij Femma, ben ik actief in de cultuurraad, in Ziekenzorg, en werk ik mee aan de levensloop voor de Stichting tegen Kanker. We heb-

ben als koppel ook acht jaar samen catechese gegeven. We gaan nog regelmatig naar de kerk, maar het is vooral de parochiegemeenschap die belangrijk is, de mensen.’ Ik ben onder de indruk van zoveel engagement. ‘Eigenlijk heeft alles wat ik doe te maken met verbinding. Mensen verbinden, organisaties verbinden, samenwerking. Het is inspirerend, kijken wat anderen doen, luisteren, openstaan. Je bereikt meer als je samenwerkt en als je niet in vakjes denkt. Dat is verrijking. Het is ook belangrijk om niet in de routine te blijven hangen. Je pakt dan wel risico’s, je weet niet altijd of het zal lukken, maar dat moet je erbij nemen. Ook binnen Femma vind ik dat belangrijk: niet te veel in routine blijven hangen, durven naar buiten komen. Soms hebben vrouwenbewegingen niet genoeg lef, zijn ze te weinig trots om naar buiten te komen, blijven te veel in eigen kring. Ik was hier bijvoorbeeld verantwoordelijke voor de vorming van de KAV. Wij kenden veel mensen, mijn man reisde veel voor zijn werk. En zo konden we dan bijvoorbeeld iemand uit China vragen om te komen praten. Dat had veel succes. Maar dan kreeg ik binnen de kern de kritiek waarom het altijd iemand van het buitenland moest zijn die kwam spreken. Die enge mentaliteit!’ Is dat ook een boodschap die je aan vrouwen en de vrouwenbeweging wil geven, mondiger zijn? ‘Ja, absoluut! Femma heeft ooit een thema gehad ‘zeg niet ja als je nee bedoelt’, maar dat geldt ook binnen de organisatie, hé. En ze moeten dat ook kunnen verdragen.’

Kritische stemmen?

‘Ja, dat moet. Ook van je kinderen moet je dat kunnen verdragen. Dat ze je zeggen: ‘Nu ga je te ver.’ Of: ‘Hier ben ik niet mee akkoord.’ In die zin vind ik kinderen opvoeden een van de meest creatieve dingen die er bestaan. Ook mannen moeten leren loslaten en kritisch denken. Het is niet zomaar manvrouw. Ook mijn man heb ik dingen moeten leren. Hij komt uit een klassiek bedrijf. Zijn werk was een mannenbastion in die tijd, daar werd helemaal geen

rekening gehouden met het gezin of met de vrouw. Ouderschapsverlof, thuis werken en zo, dat was er toen allemaal niet. Gelukkig houden bedrijven nu veel meer rekening met gezinnen en kunnen jonge mannen nu ook de kinderen naar school brengen of halen.’ MEISJES MOCHTEN GEEN LATIJN STUDEREN Uit wat voor gezin kom jij? ‘Wij waren met acht thuis. De jongens hebben Latijn-Grieks gestudeerd, maar de meisjes mochten dat niet. Mijn vader was nochtans huisarts, maar mijn moeder vond dat niet nodig voor meisjes.’ Die gingen toch trouwen en kinderen krijgen? ‘Ja. Studeren mocht wel, maar niet zomaar alles. Ik was geïnteresseerd in muziek, maar dat mocht niet, dat was een kunstrichting. Sociaal assistent was te links en daarvoor moest ik naar Brussel, dat kon ook niet. We werden gedirigeerd en zelfs het PMS speelde daarin mee. Ook de school stuurde je. De school wilde mij per se laborante laten studeren, daar hadden ze leerlingen te kort. Maar ik wilde dat niet. Zo is het sociale verpleegkunde geworden. Ik ben niet gefrustreerd, maar dat was toen de tijdsgeest. De kloosternonnen in die tijd maakten je voortdurend bang. Als het niet voor God was, dan was het voor de oorlog, altijd was er wel iets om bang voor te zijn. Dat vond ik toen al zo erg. Ik dacht: als ik kinderen heb, dan maak ik ze niet bang!’ Ze zegt het heel gedecideerd. ’Dat was mijn voornemen.’ En is dat ook gelukt? ‘Ik denk het wel. Anders hadden ze niet zoveel buiten de lijntjes gekleurd. Mijn moeder zei altijd: ‘Ge laat uw kinderen veel te vrij.’ Ik heb drie dochters en één zoon en die hebben écht mogen doen wat ze wilden doen. Ze kozen alle vier iets anders: de oudste heeft geschiedenis gestudeerd en werkt nu in informatica. De tweede deed geneeskunde en werkt in een wijkgezondheidscentrum. De volgende heeft landbouwwetenschappen gestudeerd en werkt erg

FEMMA MEI 2020

LOCK DOWN

PODCAST

Via iTunes of je podcast-app.

LEZEN

WORKSHOP

De podcast Man met de microfoon bestaat al jaren. Chris Bajema, de man van Paulien Cornelisse, verzamelt waar gebeurde en fictieve verhalen uit zijn buurt in Amsterdam. De mooiste aflevering is trouwens aflevering 10, met een onvoorstelbaar onwaarschijnlijk verhaal uit de Tweede Wereldoorlog. Maar nu heeft de Man met de microfoon zich volledig gestort op de coronacrisis met zijn reeks Lock Down. Hij en Paulien vertellen hoe het bij hen thuis gaat, ze houden de vinger aan de pols bij hun zonen en vrienden, ... Er zitten grappige fictieve stukjes in én Chris interviewt mensen over een Lock Down-ervaring (bijvoorbeeld ingesloten zitten door een lawine). Bijzonder leuk, elke dag een kwartiertje Man met de Microfoon.

ONZICHTBARE VROUWEN

AANDACHT VOOR HET KLIMAAT

TIJD & GELUK LEZEN

✏ TEKST EN SAMENSTELLING: H. WOUTERS

SCHEIDEN & LIJDEN Pep Degens is ervarings- en herhalingsdeskundige op het gebied van scheiden en weer opkrabbelen. Driemaal maakte hij een relatiebreuk van een lange relatie mee. In zijn boek Liefde in tijden van scheiding vertelt hij over zijn eigen scheiding, maar neemt hij ook verhalen van anderen mee. Hij gaat in op het rauwe van het rouwen, en duikt in de vragen die bij elke scheiding spelen: had je het kunnen voorkomen? Welke lessen kan je eruit leren? Word je er beter van? Hoe laat je je ex los? En kan je enkel gelukkig zijn in een vaste langdurige relatie?

KlimaatContact vzw is een organisatie die van klimaatvriendelijke keuzes het nieuwe normaal wil maken. Dat doen ze door klimaatcoaches op te leiden en hen te ondersteunen in het geven van een zesdelige workshopreeks. Deelnemers leren daarbij hoe ze hun voetafdruk kunnen verkleinen, maar ook hoe ze hun ‘handafdruk’ kunnen vergroten. M.a.w. hoe je het klimaatgesprek kan aangaan met vrienden, familie, buren en collega’s. De workshops gaan over ‘ik & klimaatverandering’, ‘wonen’, ‘reizen’, ‘voeding’, ‘consumeren’ en ‘het klimaatgesprek voeren’.

We leven in een wereld ontworpen voor en door mannen. ‘Stel je een wereld voor waarin je telefoon niet goed in je hand past, een voorgeschreven medicijn voor jouw lichaam verkeerd is en de eindeloze uren die je elke week werkt niet erkend of gewaardeerd worden. Komt iets hiervan je bekend voor? Grote kans dat je een vrouw bent.’ Caroline Criado Perez schreef een boek dat elke man én vrouw zou moeten lezen. Onzichtbare vrouwen. Waarom we leven in een wereld voor en door mannen ontworpen. Caroline Criado Perez. Prometheus, 2019.

De volledige workshopreeks kost € 60. Inbegrepen in de prijs zijn een werkboek en handboek. Inschrijven kan via deze link: https://klimaatcontact.be/inschrijven-workshopreeks/

Liefde in tijden van scheiden. De kunst van het onderuitgaan en weer opkrabbelen. Pep Degens. AnderZ.

FEMMA MEI 2020

Verbinding. Je kan je in deze tijden niet voorstellen dat je het nog zonder doet. Zonder verbinding geen trein naar je werk. Zonder verbinding geen telefonisch overleg, ook

“In afwachting van je eten krijg je op restaurant al eens een vrolijke placemat met wat kleurrijke bezigheden voor de kinderen. “Wat moet ik hier nu mee?”, vroeg ons neefje zich luidop af. Onze dochter schoot hem te hulp: “Hier zie je allemaal cijfertjes, en die moet je in de juiste volgorde met elkaar verbinden. Wat dat is, verbinden? Wel, een verbinding is een lijntje. Je trekt een lijntje van cijfertje 7 naar cijfertje 8. Dan heb je een verbinding.” Het leidde ons tot een uitgebreid gesprek over verbindingen. Over de lijn tussen een visser en een vis, over de draad tussen twee conservenblikken. Het ging niet alleen over zichtbare, maar ook over onzichtbare verbindingen, zoals die tussen neef en nicht. Of tussen het bestelbakje van de dienster en de keuken.

Wat heeft een goede verbinding nodig? Ook al moeten we nu afstand houden van elkaar en leven we voornamelijk binnenshuis, afstand is niet het belangrijkst als het over verbinding gaat. Wel heeft de verbinding letterlijk en figuurlijk een gezicht nodig, omdat dat net onze empathie aanwakkert. Als we geld willen inzamelen voor de hongersnood in Afrika, dan loopt dat inzamelen moeilijk tot er een beeld wordt verspreid van een kind dat zwaar honger lijdt. Verbinding en empathie

geen vlotte werking van je elektronisch dossier. Zonder verbinding geen hechte teamwerking, geen oprecht patiëntencontact, geen zelfzorg. We staan in verbinding met onszelf en met de ander via reële en virtuele netwerken. Bij een tegenslag ontdek je hoe stevig de draden van je sociale netwerkweb geweven zijn.” - Deel uit column Uus Knops - uit De Nieuwe Psychiatermaart 2020

FEMMA MEI 2020

Bij rampen zien we ons prosociaal gedrag ineens significant toenemen. Waarom enkel dan? Ik denk dat je onderschat hoe dat los van deze gebeurtenissen in het dagelijks leven ook gebeurt. Kijk maar naar de talrijke vzw’s en vrijwilligers die zich elke dag belangeloos voor een ander of de maatschappij inzetten, of vraag maar eens rond bij je vrienden hoeveel er maandelijks storten voor een ngo? Solidariteit is van alle tijden. Het krijgt alleen niet altijd zoveel aandacht als nu. Maar een overheersende rampspoed zoals die van nu legt een focus op de acties voor dat doel. We hebben allemaal één gemeenschappelijke vijand, en één gemeenschappelijk doel. We kunnen ons ook echt iets voorstellen bij die vijand. Het virus heeft een gezicht gekregen, we hebben er een beeld van en we weten wat het doet. Daarnaast kunnen we állemaal getroffen wor-

wordt mogelijk doordat de ander een gezicht heeft.

doel. Daarnaast kunnen we állemaal getroffen worden. Dat wakkert de solidariteit en verbinding meer dan ooit aan’.

coronavirus. Psychiater Uus Knops vindt dat niet eens zo vreemd: “we hebben allemaal dezelfde vijand en hetzelfde

waar we elkaar meer dan ooit steunen. Nabijheid in tijden van afstand; het is de mooie kant van het verdomde

waarbij we wel vaker het woord individualisme in de mond namen, is op enkele weken veranderd in een wereld

Ze blijven maar komen; de talloze initiatieven om elkaar door deze moeilijke coronatijd te loodsen. Een maatschappij

✏ EVI RENAUX

UUS KNOPS

ANDEREN HELPEN IS NOBEL, AAR VERLIES OOK DE ERBINDING MET JEZELF NIET”

42j Mama van Abel en Gloria De enige interim psychiater van ons land Auteur van het boek “Casper – een rouwboek” dat ze schreef n.a.v de verdwijning en dood van haar broer Veelgevraagd spreker

WIE IS UUS KNOPS

20 We kregen een schop onder ons kont: tijd om misschien anders te gaan leven. Kunnen we die gedachten vasthouden na de crisis? Ik wil graag hopen dat de naweeën voelbaar blijven in positieve zin. Op individueel niveau moet dat zeker mogelijk zijn. Maar we zijn gewoontedieren. Het zou kunnen dat we snel terug vervallen in oude patronen. Zelfs al zijn ze oncomfortabel, ze zorgen op een vreemde manier ook voor comfort. Op een beperkt niveau geloof ik wel dat iedereen die nu moeite deed om in elkaars leefwereld te vertoeven en te verbinden, dat straks als een

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat alle lagen van de samenleving bij de verbinding betrokken worden, en we geen sociaal zwakkere groepen uitschakelen? Het is fantastisch als je dezer dagen beschikt over internet en alle sociale media, want dan zijn hulp en steungroepen slechts één klik verwijderd. Niet iedereen kent die luxe. Vergeet die groep niet, hoor en kijk even rond in en misschien zelfs verder dan je eigen buurt en netwerken. Er zijn gelukkig welzijnsorganisaties bezig om laptops en gratis internet te verschaffen aan groepen die dat nu niet voorhanden hebben.

‘JE HOORT HET WEL VAKER: ‘ZOLANG WE MAAR GEZOND ZIJN’. HET IS EEN CLICHÉ, MAAR HET IS NOG NOOIT ZO WAAR GEWEEST’ Het is mooi om zien dat angst ons verbindt, maar hoe vermijden we dat de angst ons verlamt? Ik denk dat je beide moet toelaten. Ook de media moet ons daarbij helpen. We moeten kunnen blijven delen dat dit een stressperiode is, die gepaard gaat met angst en stressgevoelens. Daarbij hoort ook het even niet meer weten, het alleen willen zijn. Deel de angst, dan hoeft ze niet te verkrampen.

Hoe houden we het gezond binnen ons gezin? Probeer het algemeen stressniveau zo laag mogelijk te houden. En nog belangrijker: verlies de verbinding met jezelf niet. Het is heel nobel om er te zijn voor iedereen rondom jou, maar dat kan je alleen goed doen als je sterk in verbinding met jezelf bent. Probeer op een constructieve manier met elkaar te communiceren. Uit voldoende wat je nodig hebt. Is dat een uur in bad, of een wandeling alleen; maak dat kenbaar. Je omgeving plukt er de vruchten van als jouw stressniveau lager is. Is dit een kans om op veel vlakken te groeien, als mens en als maatschappij? Ja, absoluut, het is een kans om te groeien, al is het met de nodige groeipijnen. Laat ons in verbinding met onszelf op zoek gaan naar waar het voor ons echt om draait. Laat ons lange liefdesbrieven schrijven. Laat ons ook de helende kracht van de natuur voelen. Als deel van een geheel doet deze situatie ook een appel op onze solidariteit. Er zijn veel mooie, maar relatief ‘makkelijke’ vormen van solidariteit die de gemiddelde bevolking vlot bereikt, maar denk ook even aan kwetsbare gezinnen, zowel autochtoon als allochtoon, waar er veel spanning heerst. Niet elk gezin heeft ruimte, niet elk gezin heeft mentaal gezonde ouders, … Breid de solidariteit uit naar groepen waar je misschien minder voeling mee hebt, maar die de steun zwaar nodig hebben.

Het feit dat ook de overheid nu drastisch en volop voor onze gezondheid boven de economie kiest, draagt dat bij? Dat maakt voor velen de verbinding en de gezamenlijkheid groter. Al zijn de economische gevolgen ook niet te onderschatten. We zullen allemaal financieel inboeten. Voor sommigen loert het faillissement helaas om de hoek, met alle gevolgen van dien. Je hoort het wel vaker: ‘zolang we maar gezond zijn’. Het is een cliché, maar het is nog nooit zo waar geweest.

den. De mix van al die elementen wakkert de strijdlust en solidariteit aan.

MAAK HET ZELF PANNELAPPEN • DIY BORDUREN • PAPA KOOKT FEMMAKAARTJES

EEN OPKIKKERTJE SPECIAAL VOOR

JOU

Tot slot; helaas zijn er heel wat mensen die deze tijd met rouw te maken hebben. We kunnen geen begrafenissen bijwonen, elkaar niet knuffelen. Hoe kunnen we elkaar toch steunen? Probeer zo nabij mogelijk te zijn. Via beeldmateriaal, telefoon, in gedachten. Stuur een attentie, een kaartje, een sms’je, een bos bloemen, een mooie tekst, een tekening op de stoep. Laat voelen dat je er bent en meeleeft, zoek de symboliek. Het nodigt ons meer dan ooit uit om te komen tot de essentie: op zoek gaan naar een manier om nabij te zijn en je betrokkenheid te laten voelen.

Concreet voor jou; wat kan de geestelijke gezondheidszorg leren hieruit? We zijn een lichamelijk gefocuste maatschappij. Corona heeft vooral eerst de focus op de medische kant gezet, wat niet onlogisch is. In tweede tijd kijken we pas naar de mentale gevolgen. Ik ben ervan overtuigd dat we straks een mentaal slagveld zullen hebben. Ik voel dat nu al komen. De appreciatie en de noodzaak van een goed georganiseerde gezondheidszorg zal meer dan ooit duidelijk worden. We zullen meer middelen nodig hebben. De wachtlijsten waren nu soms anderhalf jaar lang. Alle mensen die straks behandeling willen voor uitputting, trauma of complexe rouw willen niet op een wachtlijst botsen.

‘IK HOOP DAT DE NAWEEËN VOELBAAR BLIJVEN IN POSITIEVE ZIN. MAAR WE ZIJN GEWOONTEDIEREN. HET ZOU KUNNEN DAT WE SNEL TERUG VERVALLEN IN OUDE PATRONEN’

extra kwaliteit van zijn of haar leven gaat beschouwen. Daarnaast kijk ik vooral naar de beleidsmensen. Ik hoop dat ze leren van alle burger- en werkgeversinitiatieven die nu uit grond rijzen en hun nut bewijzen.

TIP VOOR MOEDERDAG!

HAAK JE EIGEN

PANNENLAPPEN ‘Ja het klinkt best wel suf, pannenlappen haken. Maar je hoeft ze natuurlijk niet als pannenlap te gebruiken, je kunt ze ophangen als wanddecoratie’, zegt Wimke Tolsma. Speciaal voor alle Femmalezeressen deelt ze deze leuke zelfmaker met ons. ‘Laatst kwam ik op Pinterest een foto tegen van een collectie pannenlappen die allemaal met een spijkertje aan de muur waren gehangen, superleuk! Ik zocht mijn mooiste patroon uit en haakte een serie in verschillende groottes. Je kunt ze zo groot maken als je wilt!’

FEMMA MEI 2020

Tijd: 30 minuten (1 pannenlap) Moeilijk: ✪✪✪

ZO HAAK JE DE PANNENLAPPEN Haak 4 lossen en sluit met een halve vaste. Haak 3 lossen (dit is je eerste stokje), 1 losse, vervolgens haak je steeds 1 stokje en 1 losse totdat je 8 stokjes hebt (inclusief de eerste 3 lossen). Haak na het laatste stokje 1 losse en sluit het rondje met een halve vaste.

SMÛK Iedereen kan knutselen, bakken en handwerken In Smûk laat Wimke met 60 zelfmakers en recepten zien dat iedereen kan knutselen, bakken en handwerken. Dat je met eenvoudige instructies (en spullen die je vaak al in huis hebt) indrukwekkende dingen maakt. Smûk. Wimke Tolsma - Kosmos Uitgevers - € 24,99

In het eerste gat van de 8 haak je 3 lossen (stokje) en 2 stokjes, maar let op: haak een stokje, sla de draad om je haaknaald en steek de haaknaald door een steek. Haal de draad door de steek. Je hebt nu 3 lussen op je haaknaald. Sla de draad nog eens om de haaknaald. Haal de draad door twee en herhaal dit niet nog een keer. Haak nog 2 zo’n half stokjes. Er blijven 7 lussen op je stokje. Sla de draad om je haaknaald en haal de draad in 1 keer door alle 7 lussen. Haak 2 lossen. Haak 4 halve stokjes en haal de laatste steek door alle 7 lussen. Herhaal dit helemaal rond en sluit met een halve. Haak in het eerste ruimte 3 lossen en 3 halve stokjes, 2 lossen en 4 halve stokjes. Haak 2 lossen en ga naar de volgende ruimte. Herhaal dit de hele toer rond en sluit met een halve vaste.

Haak in de eerste tussenruimte 3 lossen en 4 stokjes, haak in de volgende ruimte 4 stokjes en herhaal helemaal rond en sluit met een halve vaste. Haak 3 lossen en haak in elke V een stokje. Sluit met een halve vaste. Optie: haak in elke V een stokje en sluit met een halve vaste. Het afwerkrandje is heel gemakkelijk: haak een vaste en 4 lossen, sla 1 V over en haak een vaste. Haak 4 lossen (dit wordt een boogje) en sla 1 V over en haak een vaste. Herhaal dit tot op de helft. Haak dan niet 4 lossen maar 16 lossen. Dit is het ophanglusje. Haak vervolgens weer een vaste en ga door met de boogjes. Sluit met een halve vaste en hecht je werkje af door de draadjes aan de achterkant weg te werken. Het lijkt een flinke klus als je deze beschrijving bekijkt. Maar als je een beetje kunt haken en goed naar de foto’s kijkt, moet het zeker lukken. Veel plezier en verras je moeder of je beste vriendin met een eigengemaakt exemplaar.

FEMMA MEI 2020

FEMMA X FIBRE MOOD

DIY BORDUREN Fan van basic kledingstukken met een special touch? Werk je Frikka trui, Afra Top, Mika Sweater dan af met een fijn borduurwerkje! Rose CĂŠladon ontwierp speciaal voor Fibre Mood enkele trendy borduurwerkjes. Het leukste aan borduren? Nu de zon al wat vaker komt piepen, kan je je borduurring en garen gewoon meenemen naar de tuin, om daar met wat zon op je gezicht verder te werken! Alle ontwerpen zijn gratis te downloaden op de Fibre Mood website: www.fibremood.com/en/diy-rose

FEMMA MEI 2020

PAPA KOOKT ✏ ETHELKA DEXTERS Papa kookt met de kinderen voor mama. Hoe cool is dat? Voor moederkesdag mag mama wel eens verwend worden. Maar misschien kookt papa wel altijd, dan nog zijn de recepten hier mooi meegenomen. Probeer ze beslist eens uit. Ik selecteerde makkelijke en iets moeilijkere gerechtjes uit Koken voor elke dag.

cht Voorgere THAISE KIPHAPJES (LARB) Gemiddeld: ✪ ✪ 10 stuks 400 g kippengehakt ● 1 krop ijsbergsla ● 4 cm gember ● 1 rood Spaans pepertje ● 1 dl kippenfond ● 2 eetlepels vissaus ● sap van 1 limoen ● 1 koffielepel suiker ● verse fijngehakte koriander

Reinig en was de ijsbergsla. Laat uitlekken. Schil de gember en snijd in dunne reepjes. Ontpit het pepertje en snipper fijn. Verhit de fond in een wokpan en voeg het gehakt, de vissaus en de gember toe. Roerbak het mengsel tot het gehakt rul gebakken is en bijna alle vloeistof verdampt is. Voeg het pepertje en de suiker toe en roerbak nog 1 tot 2 minuten. Neem van het vuur en meng met fijngehakte koriander naar smaak en limoensap. Serveer het gehaktmengsel in een blad ijsbergsla.

CAMEMBERT IN EEN DEEGJASJE MET EEN TIJM-HONINGSAUSJE Makkelijk: ✪ 4 personen 4 vellen brickdeeg van 30 cm doorsnee ● 125 g camembert ● 4 dunne reepjes gerookt spek ● 1 preiblad ● vetstof. Saus: 1 eetlepel honing ● 1 eetlepel ciderazijn ● 2,5 dl room ● 2 takjes verse tijm ● versgemalen peper. Afwerking: kiemgroenten Snijd uit het preiblad 8 linten en blancheer ze in kokend water. Verdeel de camembert in 4 blokjes. Verwijder de zwoerd van het spek en wikkel elk kaasblokje in een spekreepje. Smeer de vellen in met gesmolten vetstof en vouw de deegvellen in tweeën met de beboterde zijde naar elkaar. Wikkel in elke helft een stukje kaas met spek. Maak er mooie rechthoekige pakketjes van en bind dicht met preilinten. Leg de pakketjes in een ingeboterde ovenschaal en bak 10 minuten in een voorverwarmde oven van 200 °C. Verhit voor de saus de honing in een steelpan en blus met de ciderazijn. Voeg de room en een takje tijm toe en laat tot sausdikte inkoken. Breng op smaak met peper. Plaats de warme kaaspakketjes in het midden van het bord. Lepel de saus errond en strooi er de rest van de tijmblaadjes over. Serveer met kiemgroenten.

Hoofdg

erecht

KIPPENROLLETJES MET ROOMKAAS EN GEMBER

ZALMTARTAAR MET KRUIDENROOM Makkelijk: ✪ 4 personen 800 g rauwe zalmfilet ● 3 sjalotjes ● 1 kleine courgette ● 1 appel ● 2 dl room ● sap van 1/2 citroen ● 1 eetlepel fijngehakte bieslook ● 1 eetlepel fijngehakte dille ● 1 eetlepel fijngehakte peterselie ● peper en zout Pel de sjalotjes en hak fijn. Was de courgette en snijd in dobbelsteentjes. Schil de appel, verwijder het klokhuis en snijd in dobbelsteentjes. Besprenkel de courgette en appel met citroensap. Snijd de zalmfilet in kleine stukjes. Vermeng de zalm met de appel, courgette, sjalotjes en de helft van de bieslook, de dille en de peterselie. Breng op smaak met peper en zout. Schep de zalmtartaar in kleine kommetjes, druk goed aan. Ontvorm op borden. Klop de room lichtjes op, voeg de rest van de tuinkruiden toe. Breng op smaak met peper en zout. Serveer de zalmtartaar met de kruidenroom en een stukje brood.

MAATJES MET KERRIEROOM Makkelijk: ✪ 20 stuks 5 maatjes ● 2 appels ● 3 eetlepels plattekaas ● 1,5 eetlepel room ● sap van 1 limoen ● kerriepoeder Snijd de maatjes in vieren. Meng de plattekaas met de room en breng op smaak met kerriepoeder. Schil de appels, rasp ze en besprenkel met limoensap. Leg in elke lepel een stukje maatjesharing, een toefje kerrieroom en wat geraspte appel.

Gemiddeld: ✪ ✪ 4 personen 8 enkele kipfilets ● 16 fijne sneetjes rookspek ● 4 eetlepels roomkaas (type Philadelphia®) ● 1 eetlepel geraspte gember ● 1 koffielepel gekonfijte gemberblokjes ● 8 stengels citroengras ● peper en zout Snijd de kipfilets overlangs bijna doormidden, maar snijd ze niet helemaal door. Roer de roomkaas glad en meng met de geraspte en de gekonfijte gember. Kruid met peper en zout. Vul de kipfilets met de roomkaas. Snijd elke gevulde kipfilet in vieren. Leg telkens 2 sneetjes rookspek in kruisvorm op het werkblad. Leg in het midden een stuk gevulde kipfilet. Vouw het pakketje toe rond een stengel citroengras en steek het eventueel vast met een cocktailprikker. Bak in ongeveer 10 minuten gaar boven een matig heet barbecuevuur of in een grillpan.

AARDAPPELPUREE MET OLIJVEN EN GEDROOGDE TOMATEN Makkelijk: ✪ 4 personen puree van 1 kg aardappelen (zonder toevoeging van melk noch kruiden) ● 100 g ontpitte groene ontpitte olijven ● 4 gedroogde tomaten in olie ● 2 dl melk ● 1/2 dl olijfolie ● 1 handvol basilicumblaadjes ● peper Hak de basilicumblaadjes, gedroogde tomaten en olijven fijn. Verwarm de melk met de olijfolie en roer samen met basilicum, tomaten en olijven door de aardappelpuree. Roer tot een luchtig mengsel. Kruid met peper. Is zowel te combineren met de saltimbocca als met de kippenrolletjes.

SALTIMBOCCA ALLA ROMANA Makkelijk: ✪ 4 personen 450 g kalfslapjes ● 4 sneetjes gedroogde ham ● 50 g geraspte Parmezaanse kaas ● vetstof ● 2 glazen witte wijn● 8 salieblaadjes ● peper Strooi de kaas over de kalfslapjes en breng op smaak met peper. Vouw ze dubbel en wikkel ze in de ham. Leg op ieder pakketje enkele blaadjes salie en maak vast met een cocktailprikker. Verhit vetstof in een pan en bak de lapjes 3 minuten aan elke kant. Voeg de wijn toe en roer de bakresten los. Laat lichtjes indikken. Schik het vlees op voorverwarmde borden en lepel er de saus over. Serveer met pasta.

FEMMA MEI 2020

Makkelijk: ✪

Gemiddeld: ✪ ✪ 6 personen 2 dl crémant ● 4 eierdooiers ● 80 g suiker ● 3 eiwitten ● 20 g bloemsuiker ● 250 g frambozen ● 6 muntblaadjes

! neredna ed ne

Koken voor elke dag is nog steeds te verkrijgen via de Femma-boetiek. Prijs: 30 euro

roov groz deog gaarD

Verwarm de crémant. Klop de eierdooiers met de suiker schuimig. Giet de warme crémant al kloppend bij de eierdooiers. Zet de kom in een warmwaterbad op een zacht vuur. Blijf 10 tot 15 minuten kloppen tot het mengsel romig en schuimig wordt. Neem de kom uit het warmwaterbad en blijf verder kloppen tot de sabayon afgekoeld is. Klop de eiwitten stijf met de bloemsuiker en hef onder de sabayon. Verdeel de frambozen over glaasjes. Houd er enkele apart. Giet de sabayon over de frambozen. Zet de glaasjes in de koelkast. Ga met een brander over het oppervlak tot het lichtbruin ziet. Werk af met frambozen en een muntblaadje.

JEZELF

SABAYONMOUSSE MET CRÉMANT EN FRAMBOZEN

#blijfinuwkot met

Roer de mascarpone los met de suiker. Klop de slagroom stijf met de slagroomversteviger. Meng de slagroom en de advocaat onder de mascarpone. Bekleed een cakevorm van 1 l met aluminiumfolie. Schik een laagje boudoirkoekjes in de cakevorm. Bestrijk met advocaatcrème, schik opnieuw een laagje boudoirkoekjes, een laagje advocaatcrème, ... Eindig met een laagje koekjes. Laat minstens 1 uur rusten in de koelkast.

WENSKAARTJES

6 personen 100 g mascarpone ● 1 eetlepel suiker ● 2,5 dl slagroom ● 1 zakje slagroomversteviger ● 1 dl advocaat ● 200 g boudoirkoekjes (lange vingers)

JOU

Hallo Hoe gaat het met je?

ADVOCAAT-MASCARPONEROOM

EEN OPKIKKERTJE SPECIAAL VOOR

k Heerlij dessert

FEMMA MEI 2020

MOEDERSCHAP n.c.

eb.tehtkaamammef.www

COLUMN

eb.tehtkaamammef.www

lessurB 0301 I 5 naalsreistirB niabrU I wzv ammeF .U.V

WENSKAARTJES

lessurB 0301 I 5 naalsreistirB niabrU I wzv ammeF .U.V

✏ RIET ORY

I love Esther Perel! De wereldvermaarde relatietherapeute heeft Belgische roots en een stek in New York (where else?). Met haar innemend accent en scherpe vragen zet ze de deuren wagenwijd open voor koppels die om haar professionele hulp vragen. Volgens Perel bepaalt de samenleving waarin we leven de manier waarop we onze intieme relaties vormgeven. Hoe we met tijd omspringen, kleurt hoe we omgaan met elkaar. Verandert het Coronavirus relaties binnen ons gezin? Drie maanden geleden leefde mijn gezin helemaal anders: veel sneller en minder dicht op elkaar. V.C. - voor Corona - was het gejaagde tijdperk. Van ´s morgens vroeg tot ´s avonds laat waren we in de weer met drie kinderen, twee voltijdse banen en hobby´s voor elk gezinslid. Ons huis was als een nest: uit- en binnenvliegen, ieder op zijn eigen ritme en met zijn eigen verhalen en ontmoetingen. Corona zet alles op stil. N.C. - na Corona - bestaan er geen zaterdagzwemles of theateruitstapjes. Niets moet vandaag, want het kan ook morgen. De tijd is er. En die brengen we bijna altijd samen door. Het assortiment activiteiten is beperkt, zo ook de vluchtroutes als dat nest te klein wordt. Gesprekken gaan minder over wat de ander allemaal gedaan heeft. Want: je deed gewoon niet zoveel bijzonders en bovendien beleefde je het meestal samen. Er wordt samen gegeten, gelummeld, geroepen, uitgedaagd en gespeeld. Corona legt onze kwetsbaarheid als mens en als ouder bloot. Dat is moeilijk en mooi tegelijkertijd. Ik voel me kwetsbaar omdat we als gezin op onszelf zijn aangewezen. Ik ben niet meer omringd door andere ouders uit te buurt, door juffen en meesters of door een klein leger babysits. Gelukkig is er een papa die mee zorgt. Hoe trekken alleenstaande ouders dit?, vraag ik me elke dag minstens drie keer af. Zeker als je telewerk en kinderzorg combineert, is ouder zijn in Coronatijden een grote uitdaging. De duizenden Coronaslachtoffers maken ons nederig en bewust van onze eigen kwetsbaarheid en die van onze dierbaren. Ons betaald werk verliest misschien aan relevantie. Onze ouderrol doet dat zeker niet. Corona maakt ons bewuste ouders: van de liefde die we voor elkaar voelen en van het belang om goed voor elkaar te zorgen. Op 10 mei 2020 vieren we de kracht in die kwetsbaarheid. Voor álle moeders – te ver van of te dicht bij hun kinderen – een bijzondere Moederdag toegewenst!

FEMMA MEI 2020

KOPIËREN MAG doe elke dag een korte wandeling, maar deze keer was dat met een fijn doel.

STUUR

EEN KAARTJE NAAR JE FEMMAVRIENDINNEN ✏? Wat doe je als je thuiszit en voorlopig thuis moet blijven? De Femmaactiviteiten zijn tijdens de lockdown afgelast, maar dat wil gelukkig niet

Behalve de kaartjes houdt Femma Velm ook warm contact op Facebook. Op de groepspagina is er een rubriekje dat Blijf in uw kot heet. ‘Elke dag stellen we een leuke vraag waarop mensen kunnen reageren. Zoals ‘Vul aan: liefde is…’ of ‘Welke tips heb jij om te shoppen bij lokale ondernemers’ en ‘Op welk plekje bij je thuis kom jij helemaal tot rust?’

Wil je ook iets doen voor je Femmavriendin? Op pagina 31 en 32 vind je leuke tips voor kaartjes.

zeggen dat er geen contact meer is tussen Femmaleden en vrijwilligers. Veel Femmagroepen werden creatief en stuurden hun leden een brief of kaartje.

De Zorgcentrale.

Patricia van Femma Anderlecht Centrum wilde graag iets ondernemen om met elkaar in contact te blijven. ‘We bestaan dit jaar al vijftig jaar waardoor we best een aantal oudere leden hebben. Die hebben het zwaar in quarantaine. Zeker als ze alleen wonen. Ik heb onze ledenlijst erbij gepakt en iedereen met fluostift aangeduid waarvan ik wist dat ze alleen zijn. Ik bel hen nu om de dag op om te vragen hoe het gaat. Een persoonlijk babbeltje doet veel, zeker als je helemaal niemand hebt om dat babbeltje mee te doen.’ HART ONDER DE RIEM Naast de telefoontjes stuurt Patricia ook brieven. ‘Ik schreef een gedicht dat ik naar iedereen mailde waarvan ik wist dat ze hun e-mail regelmatig gebruiken. De rest kreeg van mij post. Voor veel mensen duurt deze periode heel lang, ze zijn triestig omdat ze alleen zijn, maar soms ook omdat ze onlangs iemand verloren aan corona. Op deze manier kan ik hen toch een hart onder de riem steken.’ ZESTIG KAARTJES Ann van Femma Velm heeft speciaal voor deze periode haar oude hobby weer opgefrist. Ik maak nogal

Zo staat er altijd iemand klaar als het echt nodig is. Met de Zorgcentrale kies je voor professionele hulp wanneer het echt nodig is. Als er iets gebeurt en er is niemand in de buurt, dan komt onze verpleegkundige meteen ter plaatse. Met één druk op de knop van het personenalarm krijg je de zorg die je nodig hebt. Dat brengt rust. Voor iedereen.

Huguette. Bezorgde mama sinds 1963. Kris. Iets minder bezorgde dochter sinds 2019.

graag kaartjes, maar dat was wat stilgevallen. Toen we ons met de vrijwilligers afvroegen wat we konden doen voor onze leden nu onze activiteiten zijn stilgevallen, kwam het idee om kaartjes te sturen. Met Pasen als thema heb ik toen zestig kaartjes gemaakt die ik zelf in alle brievenbussen ben gaan steken. Ik

femma_225x140_moeder/dochter.indd 1

Sluit je vandaag nog aan op zorgcentrale.be

FEMMA MEI 2020

23/01/2020 15:38

ALTIJD AAN, NOOIT UIT

MAMA’S OVER WERKEN EN ZORGEN IN QUARANTAINE ✏ JADE YORKS Het was al een hels karwei. Nog voordat we van het fenomeen corona hoorden, was de uitdaging al immens om alle onderdelen van het leven in balans te houden zonder er stress van te krijgen. Overvolle ziekenhuizen, gesloten scholen en social distancing maken die uitdaging er niet gemakkelijker op. Twee mama’s getuigen over leven, werken én zorgen in tijden van quarantaine.

‘Als je dit degelijk wil doen en de kinderen dus geen acht uur per dag voor het scherm wil laten zitten, dan vreet dit energie. Intussen worden onze timesheets op het werk immers dagelijks gecontroleerd - wat anders wekelijks gebeurt - om te zien of we wel billable genoeg zijn. Met andere woorden: we moeten opleveren en dus doorwerken. Ik vind dit heel stresserend. Ik weet dat er ergere dingen zijn in het leven, maar dat neemt niet weg dat dit niet lang haalbaar blijft.’

ALTIJD AAN Femmavrijwilliger Sofie Strubbe is alleenstaande mama en wil eigenlijk helemaal niet klagen. ‘Want we zijn veilig thuis met zijn drietjes en ik ben blij dat ik opgesloten zit met mijn twee liefste mensen op de hele wereld. Ik heb vriendinnen die eten komen brengen en die chips voor me gaan halen in de winkel. Ik héb werk en ik kán thuiswerken.’ Sofie is dankbaar dat ze zich niet eenzaam hoeft te voelen, maar moet toch bekennen dat ze het zwaar heeft. ‘Ik sta altijd aan. Er is nooit een tijdsspanne van bijvoorbeeld een uur dat ik me kan focussen op iets. Nooit. Ik mediteer soms en merk dan dat ik nog minder dan voorheen mijn monkey brain onder controle krijg.’

‘Ik was al stikkapot na een weekje thuiswerken en intussen drie kinderen in het gareel houden.’ Aan het woord is Katrien Boxtaele die als consultant werkt bij een groot internationaal bedrijf. In die eerste quarantaine week had zij het geluk dat ze haar werk thuis kon uitvoeren, maar de pech dat haar man wel buitenshuis moest werken.

MOEILIJKER DAN OOIT ‘Veel mensen die het al niet zo gemakkelijk hadden, hebben het nu nog moeilijker.’ Aan het woord is Femmabeleidsmedewerker Ilse Vooght. ‘De combinatie van werk en gezin is nu nog lastiger omdat we nu geen beroep kunnen doen op ons netwerk. De kinderen kunnen niet meer naar de grootouders en tussendoor moeten we ook nog voor schooltje spelen. Dat is een uitdaging. Mensen zijn nu nog meer aan het schipperen tussen tijd en geld.’ Tijd is ook iets waar Katrien zich meer dan ooit bewust van is. ‘Wij krijgen de kans om verlofuren te boeken als we veel tijd ‘verliezen’ door aandacht aan de kinderen te besteden, wat mooi is, maar die wel afgaan van het jaarlijks verlof dat ik liever komende zomer zou gebruiken.’ Veel jonge ouders hanteren de bekende slagzin van de populaire Disney-film Frozen. Let it go, oftewel Laat het gaan, laat het los. ‘Maar ik denk dat het

gewoon niet kan in deze situatie’, zegt Sofie. Ik kan me ook nooit eens een klein momentje van ‘onverstandig zijn’ permitteren. Gisteren toch eens niet in slaap gevallen met de kinderen en genoten van de stilte in huis en bijgevolg te laat gaan slapen? Pech, nu ben ik de hele dag doodmoe. Ik kan nu niet loslaten, want elk momentje dat ik het loslaat, wreekt zich driedubbel.’ Volgens Ilse is het belangrijk om van jezelf te aanvaarden dat je het moet nemen zoals het is. ‘Stel jezelf maar één doel per dag, de rest is bonus. Leg de lat niet te hoog. Dat is makkelijk gezegd, maar als ook je werkgever en de school van je kinderen de lat minder hoog leggen, krijgt iedereen wat meer lucht.’

Op haar blog perfectdayforapicnic.be/ lees je meer over het leven van Sofie.

FEMMA MEI 2020

KORTGEKNIPT ✏ TEKST EN SAMENSTELLING: LOBKE GIELKENS

MEER VROUW OP STRAAT In de Canvas-reeks Meer vrouw op straat liet Sofie Lemaire ons kennismaken met bijzondere vrouwen uit onze recente en minder recente geschiedenis. Vrouwen wiens levensverhalen om een of andere reden tussen de plooien van de tijd verloren zijn gegaan. Zo wil Meer vrouw op straat vergeten vrouwen een gezicht geven, en hopelijk ook een eigen straat of plek in ‘hun’ stad of gemeente. Sofie ging op zoek naar de verhalen van die vrouwen, in archieven, in gesprekken met deskundigen of bij hun nakomelingen, in familiealbums en herinneringen die van generatie op generatie werden doorgegeven. Op die manier probeert ze hen jaren, en soms zelfs eeuwen later toch nog de erkenning te geven die ze verdienen. Elke aflevering was een verslag van de campagne #meervrouwopstraat, die Sofie begin 2019 lanceerde

in samenwerking met zeven grote steden. De reeks speelde zich dus ook elke aflevering af in een andere stad: Antwerpen, Brussel, Gent, Leuven, Oostende, Mechelen en Brugge. De laatste aflevering gaf een stand van zaken en belicht ook vrouwen uit kleinere gemeenten en steden. Weet je wat leuk is? Zuster Jeanne Devos werd ook genomineerd als vrouw die een straatnaam moet krijgen. Ook al mag het niet ‘officieel’ omdat Jeanne nog in leven is, het Benedenplein werd hernoemd in ‘zuster Jeanne Devosplein’ met een straatnamenbordje eronder. Je kan de aflevering herbekijken via canvas.be of VRT.nu

TAKENTOETER: EEN KUSJE VOOR ELK KLUSJE Wie dekt vandaag de tafel? En wie stofzuigt de woonkamer? Dankzij deze Takentoeter is daar voortaan geen discussie meer over. Alle gezinsleden nemen enkele huishoudelijke klussen voor hun rekening en werken ze samen op een leuke manier af. Dáág klassieke rolverdeling en rondslingerend speelgoed! De Takentoeter zorgt ervoor dat iedereen zich aan de gemaakte afspraken houdt én voorziet nuttige tips en ideetjes om de taken nóg dynamischer en uitdagender te maken. Maak jij bijvoorbeeld de hoogste stapel van opgevouwen handdoeken? Probeer maar eens! Zo leren je kinderen plannen, samenwerken, initiatief en verantwoordelijkheid nemen terwijl het plezier eraf spat. Na de inspanning komt uiteraard de beloning. Het bonnenboekje bevat ruim vijftig leuke suggesties: samen een boek lezen, een ijsje eten, naar een museum of de speeltuin gaan, ... Je kinderen ervaren dat hun hulp naar waarde wordt geschat en nemen dat mee in hun verdere leven. De Takentoeter is te koop voor € 19,95 in de webshop van Uitgeverij Averbode. Auteur: Lobke Gielkens - Illustraties: Emma Thyssen www.uitgeverijaverbode.be Ook Femma staat 100% achter een gelijke taakverdeling, lees zeker eens onze blog https://www. femma.be/nl/blog/artikel/iedereen-aan-het-huishouden (invoegen QR-code?)

GOUD VOOR ZORG Vind jij ook dat betaalde en onbetaalde zorg meer aandacht verdienen op de Dag van de Arbeid? Zet je mening kracht bij en verander je profielfoto! Het Coronavirus zet de schijnwerpers op het kloppend hart van onze samenleving: de zorgarbeid. De onvermoeibare strijd en inzet van onze professionele zorgverleners in de frontlinie komt zo dicht op ons vel dat het ons ontroert en aanzet tot een dagelijks applaus. Tegelijk wordt het ons ook heel duidelijk dat het combineren van (thuis)werken, zorgen voor onze thuisblijvende kinderen en huishouden topsport is. Vaak met uitputting tot gevolg. Als de coronacrisis voorbij is, mogen we niet vergeten

wat de immense impact is van mensen die zorgen voor anderen, of het nu betaald of onbetaald is. Ondanks continue besparingen doen onze professionele zorgatleten onzichtbaar, ondergewaardeerd en onderbetaald werk. Ook in de gezinnen werken moeders en vaders zich dagelijks uit de naad om hun job en het zorgen voor naasten gecombineerd te krijgen. Vooral hun betaalde arbeid wordt maatschappelijk en economisch erkend, niet hun zorgtaken. Wij vragen beleidsmakers om aandacht te hebben voor de zorgeconomie en de onbetaalde arbeid. Mensen

moeten voldoende tijd en middelen krijgen om op een kwaliteitsvolle manier voor anderen te kunnen zorgen. Zorgarbeid heeft geen marktprijs maar houdt wel de maatschappij draaiende. Wat zo tastbaar wordt tijdens de crisis mogen we nooit meer uit het oog verliezen. De Olympische vlam moet nog een jaartje wachten, maar onze vraag is brandend actueel: geef Goud aan Zorg! Doe mee en verander je profielfoto.

WELKOM CLEO In ons rapport over evenwichtig en kwaliteitsvol combineren lees je meer over onze concrete voorstellen voor het beleid. Je vindt het op de website www.gerichtopevenwicht.be/rapport

Een beetje vroeger dan verwacht mocht onze vormgever en illustrator Rutger Van Parys zijn dochter Cleo in zijn armen sluiten. Welkom kleine meid!

FEMMA MEI 2020

FEMMAVRIJWILLIGER ELS SPEELDE MEE IN DE MOL OP VIER

‘DE MOL KRUIPT

ONDER JE HUID’ ✏ ELS VRIENS

De voorbije maanden hield het Vier-programma ‘De Mol’ heel Vlaanderen in de ban. Vrijwilligster Els Degraer (51), stichtend lid van Femma Aarsele, was één van de tien deelnemers. Helaas slaagde ze er niet in om de Mol te ontmaskeren, en moest ze na de derde aflevering het spel verlaten. Wij spraken Els kort na haar exit, toen ‘De Mol’ voor haar ook nog veel geheimen kende. ‘Ik ben een fan van het eerste uur. Het is altijd mijn droom geweest om mee te doen. Maar als leerkracht kun je je vakantie niet zelf inplannen en met vier kleine kinderen is het ook niet makkelijk om plots drie weken te verdwijnen. Tijdens vorig seizoen van De Mol zei ik in de leraarskamer hoe jammer het is dat leerkrachten niet kunnen deelnemen. Onze directeur antwoordde dat het wel kon, als je bereid was om drie weken verlof zonder wedde te nemen. Toen wist ik meteen: dit jaar waag ik mijn kans!’ AVONTUUR ‘Ik had mij pas op de voorlaatste dag ingeschreven en mijn antwoorden op de vragenlijst leken me erg saai. Ik was nog nooit buiten Europa op vakantie geweest, ik doe al 21 jaar dezelfde job en dat is nog steeds mijn droomjob. Het was dan ook een verrassing toen ik hoorde dat ik één van de tien kandidaten was. Tijdens het spel heb ik echt mijn grenzen verlegd. De Mol was een onvergetelijke ervaring. Elke dag stond ik op met de gedachte: wat ga ik vandaag weer meemaken?’ STRATEGIE ‘Toen Gilles zei dat ik geselecteerd was, werd ik al meteen geconfronteerd met de Mol. We mochten een bedrag bepalen waarmee we een eerste vrij-

stelling konden bemachtigen. Toen heeft de Mol iets tegen mij gezegd wat me niet losliet. En dat werd mijn enige strategie toen ik aan het spel begon: wie van deze kandidaten zou zoiets zeggen, iets wat mij dat gevoel zou geven? Jammer genoeg heb ik daar tijdens de opnames niet meer aan gedacht. Er is zoveel om op te letten, om te horen, om te zien … Ik ging echt op in het spel en werd daardoor misschien wat minder alert. Vanaf de tweede eliminatie heb ik alles op één persoon gezet. Ik wist dat ik een groot risico nam en dat de kans groot was dat ik het spel zou moeten verlaten. Toen ik toch een groen scherm kreeg, dacht ik dat ik de juiste persoon verdacht. De laatste dagen werd mijn vermoeden alleen maar bevestigd, door die beruchte tunnelvisie. Toen bij de derde eliminatie bleek dat ik de bal had misgeslagen, kwam dat dan ook als een verrassing.’ SFEER IN DE GROEP ‘We hadden een hechte groep. Je leert de medekandidaten snel kennen, omdat je dag en nacht met elkaar optrekt. Soms had ik echt het gevoel dat ik hen al veel langer kende. Ik ben acht dagen in Griekenland geweest, maar hoewel alles heel snel ging, leek het toch langer. Er gebeurt ontzettend veel op een dag. Aan de ene kant kun je je niet voorstellen dat één van die negen mensen de Mol is, maar aan

de andere kant lijken ze ook allemaal verdacht. Er is geen enkele persoon die ik nooit verdacht heb. Daarom was ik wel op mijn hoede en probeerde ik zoveel mogelijk te observeren. Ik liet nooit het achterste van mijn tong zien. Als medekandidaten vroegen wie ik verdacht, heb ik daar nooit eerlijk op geantwoord. Het blijft een spel, hé, en zoals Bart het zo mooi verwoordde: het is geen Vlaanderen Vakantieland. Je beseft dat elk detail belangrijk kan zijn.’ MOOISTE HERINNERING ‘De avond dat we met de hele groep in de tent sliepen, vond ik het tofste moment. We hadden er een hele tocht op zitten, we waren moe en het regende pijpenstelen. De nacht doorbrengen in een tent op een hard matrasje leek zeker niet het kader voor een toffe avond, maar toch hadden we het meeste plezier. Ik heb wel een paar uur de slappe lach gehad. We spraken toen af dat we na afloop van De Mol allemaal samen op weekend gaan, met een grote tent en hopelijk weer met veel regen.’ WIE IS DE MOL? ‘Sinds oktober kijk ik ernaar uit om eindelijk het ware gelaat van de Mol te zien. Het spel kruipt onder mijn

huid, het laat me niet los. Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik eraan denk, ik droom er zelfs regelmatig van. In mijn dromen heb al meer proeven gedaan dan in het echt. Elke zondag zoek ik nog actief mee naar de Mol. Momenteel heb ik een hoofdverdachte, twee twijfelgevallen en drie kandidaten die ik niet verdenk. Nu ben ik dus wel aan het spreiden, ik leer bij.’ DANKBAAR ‘Dit avontuur heeft me geleerd om mijn dromen na te jagen. Als je iets wil, zet dan de stappen die je kunt en ga ervoor. Het maakte me ook dankbaar. Ik leerde heel wat fijne mensen kennen en hou er mooie vriendschappen aan over. Toen ik terugkwam uit Griekenland zat ik twee weken in quarantaine in Wissant. Ook dat was bijzonder. Ik had er veel tijd om na te denken, in de eerste plaats over het spel dat ik had gespeeld, maar ook over het leven. Ik besef nu hoeveel geluk ik heb met mijn man, mijn gezin, mijn kinderen, mijn kleinkind, mijn toffe collega’s, mijn Femmavriendinnen, mijn droomjob, … en natuurlijk ook het feit dat ik het avontuur van De Mol mocht beleven.’

FEMMA MEI 2020

DE PIONIERS VAN FEMMA MERCHTEM

#MIJNFEMMA ✏ LOBKE GIELKENS Femma Merchtem zette een tijdje geleden haar oude kernleden, dé pioniers van de vroegere KAV-groep, ertoe aan om een koffiekransje te organiseren in het rusthuis van Merchtem om er te praten over hun Femma vroeger en nu.

Op een namiddag verzamelden enkele vrouwen in de cafetaria van het rusthuis in Merchtem om hun verhaal te doen over hoe het allemaal begon. Fienke, Marie-Rose, Jeanne, Treske, Raymonda, Maria, Julia, … het zijn maar enkele namen van sterke vrouwen die KAV Merchtem maakten tot wat het nu is. DENKEN ‘Welke plaats wij als vrouw wilden innemen in de wereld en wat de beste weg was om dat te realiseren? Geen vanzelfsprekende vraag in de jaren ‘30, ’40 en ’50 van de vorige eeuw want in de tijd van toen was plaats van de vrouw beperkt tot het gezin en het huishouden. Een vrouw had vooral nood aan verbondenheid met andere vrouwen. Zingeving en de kracht om dromen ook om te zetten in realiteit.’ VORMING WAS HET SLEUTELWOORD ‘Vorming, vorming, vorming, ... was het sleutelwoord om de vrouw zelf al haar talenten te leren ontdekken en ontwikkelen en initiatief te nemen om op haar beurt weer andere vrouwen sterk te maken. Zo kwamen wij regelmatig samen met andere vrouwen: lokaal, regionaal, nationaal, om kracht op te doen in gesprekken en discussies. Aan de hand van ochtendseminaries om 9u ‘s morgens bijvoorbeeld. Bij

een bestuurslid thuis in de keuken - onder de luiers die boven de stoof te drogen hingen - maakten we plannen. Of … we reden geregeld ‘s avonds met busladingen vol enthousiaste vrouwen naar de Pletinckxstraat voor de zoveelste vormingsavond.’ DURVEN: SAMEN IN VERBONDENHEID STAAN WE STERK. ‘Spreken voor een groep of toneel spelen op een jaarfeest (en stiekem daarvoor eerst een glaasje jenever in de koffie gieten om wat meer durf te krijgen), buiten de lijntjes kleuren en tot dan toe ongewone activiteiten voorstellen en organiseren, gedichten schrijven, nieuwe recepten bedenken en uitproberen, tijdens de Maand van de Verovering overal aanbellen om nieuwe leden te werven, … het zijn één voor één acties die we durfden ondernemen.

DOEN: HET SLUITSTUK VAN DENKEN EN DURVEN ‘De handen uit de mouwen steken en creatief zijn met beperkte middelen, ook dat hebben we allemaal gedaan. Geen eigen lokaal met serviesgoed hebben en dan maar je eigen kop, dessertbordje en bestek mee naar de koffietafel brengen. Tafelpapier te duur om alle tafels aan te kleden? We sneden het in drie en maakten er tafellopers van. Leren zwemmen en geen zwembad in de buurt ? We planden 10 lessen en legden bussen in naar Vilvoorde en namen de kinderen mee. Twee vliegen in één klap.’

Naar de wereld kijken en lang voordat het ‘in’ was opkomen voor milieu en drinkbaar water voor iedereen, en dat ook concreet maken. Het lef hebben om uitgenodigd te worden op een gemeenteraad, sla te verkopen aan de gemeenteraadsleden of iedereen trakteren op een glas water op een receptie ter gelegenheid van een actie rond Wereldsolidariteit, ... we durfden het allemaal!’

VAN KAV NAAR FEMMA ‘KAV lag voor velen in het verlengde van VKAJ (alhoewel niet voor alle KAV-leden) maar toch werd daar de kiem gelegd, namelijk elk kind is meer waard dan al het goud van de wereld. Naar de werkwijze van Jozef Cardijn: zien, oordelen en handelen. Diezelfde lijn werd doorge-

N E K EN

trokken in KAV: denken, durven en doen én iedere vrouw opzoeken. Niet alleen de naam veranderde, de hele wereld en de positie van de vrouw daarin veranderde in de loop der jaren. Het werd dus tijd voor alweer een nieuwe generatie die het roer overnam. De organisatiestructuur en de communicatiemiddelen mogen dan wel veranderd zijn, de kern van de beweging blijft behouden: denken, durven, doen. Door middel van een coördinatiegroep en verschillende werkgroepen, zoals crea, koken, vorming, reizen, Plug-in, feest en sport, ... wordt Femma vandaag gedragen door vele sterke vrouwenschouders. Samen in verbondenheid met anderen en de wereld. De vrouwen van KAV hebben het leven in Merchtem ongetwijfeld mee bepaald.’

N E O D N E V R DU FEMMA MEI 2020

KIDS PAGINA KNUTSELTIP VOOR MOEDERDAG

DIY-TIP: VAN MELKFLES TOT

FRISSE VAAS ✏ TINE (WWW.APPELZEE.COM)

Je hoeft je kot niet uit om deze leuke cadeautjes voor je moeder te knutselen. Laat je dus niet van je melk brengen en tover een poepsimpele melkfles om tot frisse bloemenvaas.

WAT HEB JE NODIG? Lege melkflessen ● Acrylverf ● Bloemen uit je tuin

ZO GA JE TE WERK Verwijder het etiket en de lijmresten van de flessen en was ze goed met een sopje. Ontvet ook de buitenkant en geef elke fles vervolgens twee of meer lagen acrylverf tot ze mooi bedekt is. Even geen zin om te verven? Ook gewoon in het wit zijn de melk-vazen de moeite waard!

VILLA APPELZEE Ook leuk! Op de blog van Villa Appelzee vind je nog veel meer leuke knutseltips. Ook in haar shop vind je hippe interieurspullen waar je je moeder een groot plezier mee kan doen. Zeker eens gaan snuffelen dus! www.appelzee.com/winkel

TIP Ook op Pinterest vind je tal van leuke knutselideetjes voor Moederdag! Gewoon even surfen naar www.pinterest.com en in de zoekfunctie ‘knutselen voor Moederdag’ intypen.

FEMMA MEI 2020

FIER ✏ TEKST EN SAMENSTELLING: JADE YORKS Ook Femmagroepen gingen de afgelopen twee maanden in quarantaine. Dat betekende geen Femmaactiviteiten én geen Femmafeesten.

RUSTPUNT

Femma Heilig Hart Izegem en Femma Kieldrecht hadden de viering van hun jubileum gelukkig net voor de lockdown gepland.

Een beter wij begint bij iets minder mij. En dus. Raak mij niet aan. Wees mij nabij. Hoe vreemd is het om elkaar niet te mogen aanraken. Beter worden, doen we vandaag door minder aan onszelf te denken. Geen handdruk, geen omhelzing, of zoen. We houden afstand. En toch. Ver van elkaar zijn we elkaar nabij. Deze tijd van verwarring brengt ons samen. We hebben mekaar broodnodig. Sommigen hebben ons meer nodig dan anderen. Laten we daarom doen wat we kunnen. Laten we méér doen dan we kunnen. Laten we thuis blijven én naar elkaar zwaaien. Laten we elkaar bellen én kaartjes schrijven naar wie geen bezoek meer krijgt. Laten we boodschappen doen én delen wat we hebben.

HOERA! EEN HALVE EEUW FEMMA HEILIG HART IZEGEM Wat zou een stad als Izegem toch moeten zonder deze mooie Femmagroep. Laten we er maar vanuit gaan dat jullie nog minstens 50 jaar vrouwen samenbrengen en mooie activiteiten organiseren. Proficiat, dames!

Laten we dankbaar zijn. Dankbaar om deze kans tot verstilling. Dankbaar voor wie naar buiten gaat om zieken te beschermen en te genezen. Ik raak jou niet aan. Maar ik ben je nabij.

Bron: Bond Zonder Naam

HANG DE VLAGGEN UIT VOOR 75 JAAR FEMMA KIELDRECHT Dit jubileum werd gevierd met een receptie en een lekkere maaltijd voor alle leden. Als afsluiter was het genieten van een show met zang, dans en sketches. En als we een van de leden mogen citeren ‘EN… ’t was goed, hé’.

FEMMA MEI 2020

REIZEN DURF JE MEE VOORUIT TE KIJKEN? ✏ JADE YORKS Het zijn hectische tijden en de situatie verandert van dag tot dag. Toch durven we al vooruit te kijken. Deze maand proberen we op deze pagina’s even voorbij alle moeilijke momenten

VALENCIA, MÉÉR DAN PAELLA EN SINAASAPPELS! Eens was ze één van de belangrijkste steden in de Mediterraanse regio. Bewijzen vinden we hiervan in overvloed in de oude binnenstad met haar torens, pleintjes, stadspaleizen en kathedralen. 27 september tot 1 oktober (5 dagen) - Spanje

en onzekerheid te kijken. Blik mee vooruit en voel de warmte, verbondenheid en het plezier

EGYPTE, DE GEHEIMEN VAN DE NIJL EN HET LAND VAN DE FARAO’S EN DE NUBIËRS Elfdaagse reis naar Egypte met nieuw programma. Het zit vol beleving en cultuur op maat van ons gezelschap. Verwacht een onvergetelijke vakantie met deugddoende babbel, een goede Nederlandstalige gids en hartelijke ervaren Femma-begeleiding maken. 15 oktober tot 25 oktober (11 dagen) - Egypte

die je van onze reizen gewend bent.

EGYPTE COMPLEET VOOR MAMA’S, OMA’S EN KIDS We gaan samen op zoek naar de bakermat van onze Westerse geschiedenis en op ontdekking in en rond de Rode Zee. Speciale editie voor mama’s, oma’s en tieners vanaf 10 - 18 jaar 16 augustus tot 25 augustus (10 dagen) - Egypte

DWALEN TUSSEN FORTEN, EEN STUKJE GESCHIEDENIS IN DE KIJKER. Het verleden mag nooit vergeten worden. De eerste en tweede wereldoorlog zijn nooit ver weg tijdens onze wandelingen. 2 oktober tot 4 oktober (3 dagen) - België NEPAL Nepal is een fascinerend land van vele uitersten, met een enorm vriendelijke en kleurrijke bevolking. Onze rondreis gaat langs de cultuurschatten, de geboorteplaats van Boeddha en parken met talrijke diersoorten en projecten van vrouwen. 4 oktober tot 15 oktober (12 dagen) - Nepal

NAAR TERSCHELLING, SIL DE STRANDJUTTER ACHTERNA ! Fietsen, wandelen, genietend ontdekken op Terschelling, een gemeente in de provincie Friesland. Een prachtige vakantie op het Nederlandse Waddeneiland.

jhellingman

OP AVONTUUR IN DE ONGEREPTE LOFOTEN De dramatische bergpieken van de Lofoten behoren ongetwijfeld tot de meest imposante landschappen van Noorwegen. Op verkenning gaan in deze eilandengroep is ronduit magisch 31 augustus tot 7 september (8 dagen) - Noorwegen

GENIET MET AL JE ZINTUIGEN IN DORDOGNE Het afwisselende landschap, de beroemde gastronomie, het rijke verleden, de vele kastelen en kerken en uiteraard de uitzonderlijke mooie dorpjes en stadjes. De beroemde rivierdorpen langs de Dordogne en de Vézere zijn zeker de moeite waard, vooral wanneer we in alle rust door de schilderachtige oude straatjes kunnen slenteren. 20 september tot 26 september Frankrijk

MECHELEN EN OMGEVING … Heb jij zin om kennis te maken met Mechelen, een stad vol contrasten, hippe en trendy plekjes, mooie middeleeuwse gebouwen, moderne architectuur, interessante musea, leuke groene stille plaatsjes, de klanken van de beiaard ?Dan mag je niet ontbreken op deze 3-daagse! 16 oktober tot 18 oktober (3 dagen) - België BERLIJN EN POTSDAM CULTUUR EN EEN RIJKE GESCHIEDENIS MET BOVENOP DE KERSTSFEER De stad heeft een bewogen geschiedenis achter de rug en daar is nog veel van terug te vinden in het stadsbeeld. Maar Berlijn kijkt ook naar de toekomst. Het is een zeer aangename stad: levendig, jong, dynamisch en energiek. 4 december tot 8 december (5 dagen) - Duitsland

De meeste bestemmingen van het voorjaar worden verplaatst naar een latere datum. Wij brengen je daarvan persoonlijk op de hoogte. Surf naar femma.be/nl/reizen voor meer informatie.

FEMMA MEI 2020

HET KLEIN GELUKSKE VAN…

MAGDA BEUCKELAERS ✏ ELS VRIENS

Als administratieve kracht bij KAV Mechelen en later bij ACW-Mechelen vond Magda Beuckelaers (73) in Femma haar creatieve uitlaatklep. Al snel draaide ze mee in de bestuursploeg van KAV Breendonk. Intussen is Magda elf jaar met pensioen, maar nog steeds actief als secretaris van haar Femmagroep. Al 50 jaar deelt ze lief, leed en tal van kleine gelukjes met haar man Jan. MORGENSTOND Opstaan, ontbijten, de krant lezen, … Mijn man Jan en ik nemen ieder een deel van de krant en daarna wisselen we. Dat vraagt soms wat geduld, omdat ik nogal vlug lees. Vanuit de keuken hebben we zicht op de tuin, waar we zo meeleven met de seizoenen. BELLA ITALIA Al ruim twintig jaar woont onze zoon Jan jr in Italië. Dat is ver weg, veel te ver om gauw even bij elkaar binnen te springen. Maar dankzij telefoon, sms, mail, WhatsApp en Facetime lijkt dat soms ook heel dichtbij. We tellen af naar het moment waarop we kunnen afreizen naar Viguzzolo, om de dagen door te brengen met onze Jan, Lina en Valentina. En ook hun vakanties bij ons in Breendonk zijn zo’n mooie momenten om te koesteren. Dat we er dan echt zijn voor mekaar, is een groot geluk! MIJN ZOLDER Daar ben ik graag bezig aan mijn schrijf- en knutseltafel, om urenlang kalligrafie te oefenen en wenskaartjes te maken voor iedereen die mij nauw aan het hart ligt. Ik vind er inspiratie om elk jaar een uniek kerst- en nieuwjaarskaartje te maken. En aan mijn weefgetouw brengen de draden die op en neer gaan mij helemaal

tot rust. Het is niet alleen míjn paradijsje, want knutselen met de kleinkinderen van mijn vriendin is er zo leuk, vraag dat maar aan Rosine en Lauryne! HOUDEN VAN … Familie, waar het leven begint en de liefde nooit opraakt. Zálig toch! Maar samen met vriendinnen een namiddag bijbabbelen, gaan shoppen, citytrippen, … Of met vrienden op fietsvakantie, op restaurant, verjaardagsfeestjes organiseren, … Er zijn zoveel momenten in mijn agenda die ik niet zou kunnen missen. TIJD VOOR … Een dag telt vierentwintig uren, maar toch blijkt die soms te kort. Er is tijd voor de teamvergaderingen en activiteiten van Femma, tijd voor een cursus kalligrafie en keramiek, tijd om een dagje thuis te zijn en een boek te lezen, tijd voor … Ik ben blij met mijn goed gevulde agenda. Het zijn bijzondere tijden nu, door het coronavirus. Een gevulde agenda is plots leeg. Er is ongerustheid, een verantwoordelijkheidsgevoel en de zorg voor mekaar. Ik besef nu meer dan ooit hoe gelukkig we mogen zijn als we kunnen gaan en staan waar we willen. Maar het komt goed, alles … komt altijd goed.

KRUISENDE WOORDEN ✏ STEF DESODT

Succes!

9 10 11 12 13 14 15

Voor wie van de natuur houdt, breken er hoogdagen aan. De bloemen, planten, struiken en bomen trokken inmiddels hun allermooiste feestpak aan. Om kippenvel te krijgen. Ook de geuren zorgen voor een ongeëvenaard én gratis festijn. Op adem komen, kan je ook door dit kruiswoordraadsel op te lossen en het kernwoord samen te stellen. Altijd leuk.

WIE IS

SPEL

9 10 11 12

16 19

VAN LINKS NAAR RECHTS 1. Brochure met overzicht van activiteiten. 2. Stroom – Werktuig om een of ander open te maken. 3. Verhittingsruimte – Moeder – Middellijn – In water groeiende plant. 4. Pantoffelheld – Soort kunstwerk. 5. Oude lengtemaat – Het plaatsen van een sonde – Bevestiging. 6. Muziekterm – Bloemschikkunst – Slaapplaats. 7. Tegenwoordige tijd (afk.) – Winterpaardenslee – Pikzwarte harde delfstof. 8. Eigen aan de stad Ieper (West-Vlaanderen) - Belangrijk persoon voor de opmaak van de krant. 9. Belangrijk voor ontwikkeling van het leven – Meisjesnaam met als betekenis ‘de eerbiedwaardige’. 10. Sint (afk.) – Vak – Insect. 11. Rustige – Jongensnaam, afgeleid van André. 12. Een handje toesteken – Aanwijzend voornaamwoord. 13. Meisjesnaam – Van ‘vergieten’ – Aangehaald werk (afk.). 14. Neemt deel aan wielerwedstrijden – Enzoverder (afk.) – Gelukkige. 15. Met name (afk.) – Oplossing (afk.) – Voegwoord – Einde.

VAN BOVEN NAAR ONDER 1. Soort doek om een film te projecteren. 2. Wedijver – Paar. 3. Bakruimte – Parochiaal Centrum (afk.) – Familiegroep. 4. Daar – Sluw – Achteraf. 5. Muzieknoot – Vrouwelijk schaap – Medeklinkers uit ‘rol’ - … de koning! 6. Fonds voor behoeftigen – Stripfiguur. 7. Reptiel – Aandacht te kort (afk.). 8. Moeder – Europese Economische Bank (afk.) – Muziekinstrument. 9. Binnenkort – IJl – Voorvoegsel. 10. Woud – Binnen – Kleur. 11. Boven – Langzaam afbijten. 12. Lofbetuiging – Te behandelen onderwerp. 13. Lichaamsdeel – Buthan Time (afk.) – Volmaakte. 14. Uitroep van verbazing – Wild varken. 15. Delfstofbevattende laag – Klein hert –En dergelijke (afk.).

OPLOSSING 1

FEMMA MEI 2020

ART NOUVEAU? OF TOCH LIEVER OP BEZOEK BIJ DE MUMMIES?

(Her)ontdek de collecties van het grootste museum van BelgiÃ«! JUBELPARK BRUSSEL