Nathalie Meskens:
‘Eén ding heeft zelden alles’ april 2013
16
prostitutie: een normaal beroep?
38
creatief met bliklipjes
34
hoe wonen als je ouder wordt?
Tijdschrift - 1099 Brussel X BC 6433 - maandblad, verschijnt niet in JULI EN augustus - P 106 334 - Urbain Britsierslaan 5 - 1030 Brussel
Niks dan classics. Iedereen heeft wel een klassieker die hij koestert. Muziek die je vanaf de eerste noot terugbrengt naar een groots moment. Muziek die je blijft raken, en die nog niks van zijn frisheid en sprankeling heeft verloren. Herontdek bij Nostalgie de muziek van de jaren ’70, ’80 en ’90 die je ook vandaag nog aan het zingen krijgt. Nostalgie, What a feeling!
Vooraf
Het leven van de meeste mensen draait rond werken, wonen, welzijn en weten. Het zijn begrippen om het beleid, de instellingen en voorzieningen in de samenleving te ordenen. Maar elk van ons kan ook voor zichzelf de concrete noden en zorgen, de uitdagingen en realisaties op die vier terreinen invullen. Femma gaat over het leven van vrouwen, is er voor vrouwen. Geen wonder dus dat de vier ‘W’s nooit ver weg zijn in ons magazine. Zo ook de inhoud van dit aprilnummer. werken. Prostitutie, ‘het oudste beroep van de wereld’, is op z’n zachtst gezegd omstreden. Er zijn de steeds terugkerende vragen: machtsmisbruik of uit vrije wil? Uitbuiting of eerlijk loon? Criminaliteit of legaliteit? Je leest er meer over op blz. 16. Ook het ‘nieuwe werken’ (blz. 42) is omstreden. Kan dat zomaar: werken wanneer, waar en hoe je wil? Hoe het ook zij, ook het ‘nieuwe werken’ geeft je een inkomen waarmee je je rekeningen kunt betalen. En in de toekomst doe je dat zelf, thuis via je pc. Hoe je dat doet, lees je op blz. 26. wonen. Woonbehoeften evolueren in de loop van het leven. In een vergrijzende samenleving moeten we creatieve vormen van kwaliteitsvol en betaalbaar wonen en zorgen voor ouderen zoeken. ‘Formules’ komen terug. Zo woonde je misschien als student in een gemeenschapshuis met elk z’n kamer en een gemeenschappelijke keuken en woonkamer. Als je ouder wordt, kun je straks opnieuw instappen in een soortgelijke woonvorm. Nieuwsgierig? Blader dan snel naar blz. 34. welzijn. Dat gaat over je goed in je wel voelen. Blij zijn met jezelf en in staat zijn om je eigen leven samen met anderen uit te bouwen. Je opvoeding zit daar voor iets tussen. Vandaag kinderen opvoeden is niet eenvoudig. Opvoedingswinkels helpen je met raad en daad (blz. 12). En regelmatig genieten van cultuur in welke vorm ook geeft een extra dimensie aan het leven. Deze maand geeft Femma je een inkijk in de wereld van veelzijdig actrice Nathalie Meskens. weten. Dat slaat op kennis uit onderwijs, boeken en het internet. Maar wat mij betreft, hoort levenservaring daar ook bij. Voor wie meedoet met Femma en het magazine leest, zit ook die laatste W goed. Femma en de vier w’s voor een beter vrouwenleven, in april, in mei … het jaar rond. Chris Goossens Algemeen voorzitster Femma
Foto Jos Verhoogen
inhoud
april
Gelukkige werknemers kunnen de bevolking een betere sociale zekerheid bieden. Tevreden klanten maken het personeel gelukkig. De twee staan niet los van elkaar.
42 21 4
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
a rei j b s et k wsc h a e d k a m a a t a c h oa v e i ie d 'Ik azn. In d ea k zo'n m k i s m i e je va m a a r a lt op m i jnu n z ç a d e, n a a k i e i k h fa h i e r e n, z ei d’ t ypel zi e l i s ba a rh ta f k w et
16 mensen 6 10 16 21 22 26 28 32 34 42
de wereld van Nathalie Meskens kortgeknipt vechten tegen betaalde seks: nodeloos of noodzakelijk? column opvoeden doe je zo! Of zo… Of zo … nieuwe media: internetbankieren groen: een tuin die bij je past rustpunt wat te doen als je ouders ouder worden? man man man: de revolutie van het nieuwe werken. Bij Frank Van Massenhove in de cockpit
actief 12 25 38 46 50
culinair: slaatjes, koud, lauw of warm zelfgemaakt: romanTEAsch creatief: helemaal hip met bliklipjes uit in vlaanderen spel: hersenbrekers
organisatie
28
33 40 48 49
Aanbod 2013
!
ledenvoordelen kopiëren mag: Femma Feeling vrouwenreizen in de kijker reiskalender 2013 AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
5
deWereldVan tekst frAUke Joossen foto’s Vtm
‘Wat kan ik op den duur nog
vertellen
dat de mensen nog
niet wete
Plaats
van afspraak met Nathalie Meskens is – hoe kan het ook anders – Yam Thai, het Thaise restaurant van Nathalie en haar man Jeroen. Ze heeft een gaatje voor ons gevonden in haar agenda. En dat kun je letterlijk nemen, want deze mevrouw heeft een héél druk bestaan. Actrice, zangeres, ambassadrice bij de ngo Cunina, zaakvoerder van haar restaurant, ze combineert het allemaal … én meer.
‘Wat is een uurtje van je tijd per maand als je daar iemand anders mee kunt helpen?’
6
En toch zit Nathalie er rustig bij. Ze heeft het geleerd, zegt ze. ‘Je moet leren loslaten. De dingen die ik doe, gebeuren met volle goesting. Maar ik heb geleerd mijn grenzen aan te geven. Als ik niet op tijd ‘stop’ zeg, geef ik elke week zeven interviews. En ik vind dat niet eens zo erg. Alleen vraag ik me dan af: ‘Wat kan ik op den duur nog vertellen dat de mensen nog niet weten?’ Dat loslaten doet ze ook op tijd en stond met Yam Thai. ‘Daar is de kunst een ploeg samen te stellen die je kunt vertrouwen, waarvan je zeker kunt zijn dat ze jouw visie en manier van werken voortzetten als je er zelf niet bent. Dat team hebben we nu stilaan gevonden.’ Maar toch, het blijft een hectisch leven dat je leidt, vermoed ik. Nathalie Meskens: ‘Het is druk, maar ik doe dingen die ik graag doe. Ik vind het niet moeilijk los te laten omdat ik me zo amuseer. Eén ding heeft zelden alles, heb ik geleerd. Alleen maar acteren zou me niet gelukkig maken. Omdat het alleen maar acteren is. Yam Thai is het eerste project waarin ik zo mijn eigen baas kan zijn, en dat is heel fijn, het geeft voldoening. Vooral ook omdat
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
je als actrice een schakel bent in een geheel. Je hebt weinig grip op de dingen die gebeuren, terwijl je wél het gezicht bent. Als je in een minder geslaagd project zit, moet je iets verkopen waar je soms zelf niet helemaal achterstaat. Op school had ik een ambetante docent die zei: ‘Welk project je ook doet, er is er om de zeven jaar maar eentje dat helemaal klopt. Verder ben je toch altijd aan het zoeken, aan het aanmodderen en leren. Om de zeven jaar is er iets waarvan je denkt wauw.’ Hij had gelijk. Het kookboek dat we hebben uitgebracht (‘So good, not normal’, nvdr), vind ik wauw. Ik heb er een heel goed gevoel over. Ik vertelde gisteren nog aan mijn vriendinnen dat ik er superfier op ben. De fotograaf, layouter, Jeroen en ik hebben ons echt gesmeten. Het is zo plezant als alles klopt.’ Heb je dat gevoel als actrice dan nog niet gehad? ‘In het theater wel, op tv nog niet echt. Ja, nu ben ik bezig met een serie waar ik ook een heel goed gevoel bij heb. Connie & Clyde heet het. Het is in ieder geval een productie die het potentieel heeft om echt goed te worden. De scenarioschrijfster van Clan, een keigoede regisseur, een goed productiehuis, leuke collega’s als Eva Van Der Gucht, Tom Audenaert, Stefaan Degand … Het heeft veel factoren die het kunnen doen lukken, ik ben in elk geval benieuwd.’ Zijn er nog projecten die je heel graag zou verwezelijken? ‘Op het moment heb ik niet meteen grote dromen. Ik zou heel graag willen dat de dingen die we heb-
ten?’ ben opgestart verder kunnen groeien en evolueren. Nu, dat zeg ik misschien wel, maar tegelijk hebben Jeroen en ik dan weer net een huis gekocht dat we willen verbouwen. Niet meteen wat je noemt ‘het rustiger aandoen’, natuurlijk.’ verbouwen betekent stress, discussies over inrichting en zo? ‘Jeroen en ik hebben dat niet. We zijn intussen wel wat gewend. We hebben al drie verbouwingen achter de rug – twee appartementen en de Yam Thai – op zes jaar tijd. Ik kijk er vooral heel erg naar uit. We trekken weg uit de stad, gaan in ’t groen wonen. Ik verlang meer en meer naar gewoon thuis zijn. Ik ga nog amper op stap. Vroeger zou ik het verschrikkelijk hebben gevonden, maar nu kan ik écht genieten van een avond tv met Jeroen. So You Think You Can Dance, The Voice of De Rechtbank, zalig. Een iets meer klassiek leven, daar wil ik naartoe.’ en horen daar ook kinderen bij? ‘Voorlopig niet. Ik ben dertig nu, ik heb nog tijd. Ik weet ook wel dat het niet eeuwig bespreekbaar blijft, maar de zin is er niet. Ik zou ook niet weten wat ik moet voelen om te weten dat ik er klaar voor ben. Zolang ik dat niet weet, begin ik er beter niet aan, denk ik. Ik zie bij vriendinnen die mama werden hoe ze ernaar verlangden, hoe ze het écht wilden. Ik weet wel dat het ‘normaal’ is dat je eraan begint, we zijn intussen al een tijd getrouwd. Mensen vragen er dus wel eens naar. Dat vind ik ook niet erg. Ik kan er alleen heel weinig op zeggen buiten: ik weet het nog niet.’
‘Ik heb wel wat het geluk aan mijn gat hangen, ja. Al denk ik dat je geluk ook zelf een beetje kunt veroorzaken. Door je te smijten, te gaan voor dingen’
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
7
Jullie willen tegen de zomer verhuizen naar jullie nieuwe huis. ga je de stad niet missen? ‘Ik zal er nog vaak genoeg zijn door het restaurant. En ik meen het, het lijkt me zalig om buiten te gaan wonen. Dan wil ik ook heel graag een hond. Om te waken, maar vooral voor het gezelschap. Naar buiten moeten omdat de hond beweging nodig heeft … Dat gevoel hoop ik daar te vinden.’ wat doe je nu om te relaxen in al die drukte? ‘Uit eten gaan vind ik heel fijn, al staat daar nu even een rem op – ik ben op dieet. Ik paste niet meer in mijn kleren, ik moest er iets aan doen. Ik heb een goed, gezond dieet gevonden. Ik voel me goed, heb meer energie en val af. Alleen de restaurantbezoekjes staan dus even on hold. En waar ik écht van ontspan, is reizen. In het buitenland kan ik echt alles loslaten. Hier lukt me dat nooit helemaal. Als ik eens een half uurtje vrij ben, denk ik toch weer aan het restaurant, of aan de andere projecten waar ik mee bezig ben.’ Je lijkt me het type dat naar het buitenland trekt om daar een eethuisje te openen. ‘Dat klopt wel. Ik had alleen gedacht dat ik dat veel eerder zou doen. Drie jaar geleden gaf ik me daar nog vijf jaar voor. Maar nu hebben we dat huis gekocht, hé … Nu gaan we dat avontuur weer aan.’
‘We trekken weg uit de stad, gaan in ’t groen wonen. Ik verlang meer en meer naar gewoon thuis zijn. Ik ga nog amper op stap. Vroeger zou ik het verschrikkelijk hebben gevonden, maar nu kan ik écht genieten van een avond tv met Jeroen’
Zijn er mensen waar je naar opkijkt? ‘Dat vind ik een heel moeilijke vraag. Ik probeer mezelf te zijn. Dat vind ik al moeilijk genoeg. Natuurlijk zijn er mensen die ik bewonder. De oprichtster van Cunina bijvoorbeeld vind ik een straffe madam. Ik bewonder wat ze doet, ik vind het graaf, maar ik reflecteer het niet naar mezelf. Dat heb ik nooit gehad, ik ging als kind bijvoorbeeld ook geen handtekeningen vragen.’
ben je onrustig? ‘Misschien wel een beetje. Vooral heel gulzig, denk ik. Ik heb veel zin om verschillende dingen te doen. Andere projecten, nieuwe mensen. Ik heb een groot enthousiasme.’ Je bent een zondagskind, zeggen ze wel eens over jou. klopt dat? ‘Ik heb wel wat het geluk aan mijn gat hangen, ja. Al denk ik dat je geluk ook zelf een beetje kunt veroorzaken. Door je te smijten, te gaan voor dingen. Anderen enthousiasmeren, dat kan ik wel. Ik kan heel erg in iets geloven en daardoor ook anderen mee op die trein laten springen.’
8
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
waar ben je onzeker over? ‘Ik blijf gevoelig aan wat anderen over me zeggen of van me vinden. Het kan me helemaal onderuit halen als iemand op een site negatieve commentaar geeft op Yam Thai, bijvoorbeeld. Daar kan ik echt slecht van zijn, terwijl ik dat intussen toch zou moeten kunnen filteren en kaderen. Ik wil nog altijd te vaak pleasen en da’s toch wel een zwakte. Hoewel het ook een mooie kant heeft, natuurlijk. Want doordat ik het mensen naar hun zin wil maken, doe ik extra hard mijn best in de dingen die ik doe. Maar het maakt me kwetsbaar en ik heb het nog altijd moeilijk om daar nuchter naar te kijken. Ik bedoel, zo’n negatieve beoordeling op een site kan zelfs komen van iemand die nooit in ons restaurant is geweest. Dat zou ik toch makkelijker naast me moeten neerleggen. Maar ik blijf er dus mee sukkelen … Ach, ik heb nog wel een paar jaar om te leren en daarin te groeien, zeker?’
‘Ik heb niet meteen grote dromen op dit moment. Ik zou heel graag willen dat de dingen die we hebben opgestart verder kunnen groeien en evolueren’
cunina is een ngo die door persoonlijk peterschap onderwijs aanbiedt aan kinderen in vijf landen, waaronder Haïti en de Filipijnen. waarom werd je ambassadrice van deze organisatie? ‘Omdat ik al lang op zoek was naar een goed doel om me voor in te zetten. Ik heb altijd vrijwillig gewerkt, omdat ik dat niet meer dan normaal vind. Als je het goed hebt, doe je ook iets voor anderen. Punt. Dat zouden ze zelfs moeten verplichten. En dat draait niet alleen om geld, dat kan net zo goed om tijd gaan. Wat is een uurtje van je tijd per maand als je daar iemand anders mee kunt helpen? Enfin, ik was dus al een tijd op
zoek naar iets wat ik méér kon doen. Ik speelde met het idee om een vzw op te richten, toen Cunina me aansprak. Ze hadden me op hun ledenlijst zien staan en dachten ‘tiens, die is bekend’. Ik was héél blij dat ze me vroegen, voelde me vereerd én opgelucht: eindelijk had ik mijn goede doel gevonden. Het geeft me ongelooflijk veel voldoening dat ik hen vooruit kan helpen. We hebben al mooie dingen verwezenlijkt, daar ben ik echt trots op. Ik ben voor Cunina ook al op verschillende plekken geweest, heb gezien dat het geld en de moeite écht goed worden besteed. Ik weet wel, cynische mensen zeggen dan dat het een druppel op een hete plaat is. Maar je doet tenminste iets.’ Je hebt je werk, je ambassadeurschap, de zaak, de verbouwing. Houd je nog tijd over voor vrienden? ‘Die tijd maak ik. Niet zoveel als ik zou willen – al is dat wederzijds, want mijn vriendinnen zijn ook heel druk bezig. Ik ken veel mensen, dat zijn bevriende kennissen. En ik heb een paar heel goede vriendinnen. Het is niet zo dat we elkaars deur platlopen, maar we zien elkaar geregeld. Bij elkaar thuis, uit eten … Ik zie hen graag en ik heb het gevoel dat ik bij hen terechtkan als ik het moeilijk heb.’ Jij en Jeroen zijn intussen vijf jaar getrouwd. Jullie lijken het perfecte koppel. Maken jullie ooit ruzie? ‘Natuurlijk wel. Over stomme dingen, eigenlijk. We zijn dan geïrriteerd, moe of gestresst. Ik kan het niet zo goed, ruziemaken. We roepen niet, het is meer wat katten op elkaar. Om dan na tien minuten ‘sorry’ te zeggen. We zijn gewoon heel graag bij elkaar. Op vakantie vind ik het zalig om gewoon met hem op een terrasje te zitten. Wat rond te slenteren. Jeroen is een babbelaar, hij kan echt uren praten. En dan zit ik naar hem te luisteren. Te genieten. Zalig …’
meer Nathalie
Nathalie Meskens werd geboren in 1982, is actrice en zangeres. Ze studeerde aan de Toneelacademie in Maastricht. Ze speelde voor theater – onder andere ’t Arsenaal en theatercollectief Norfolk. Bij het grote publiek werd ze bekend door haar rol in Kaat & co. Nu is ze te zien in Tegen De Sterren Op en het tweede seizoen van Danni Lowinski . Ze trouwde in 2007 met acteur Jeroen Van Dyck. Samen startten ze het Thais restaurant Yam Thai op.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
9
koRtgekNipt
saMensteLLinG AnniCk Geets
Ziekenfonds en psychotherapie Kinderen en jongeren die lid zijn bij CM krijgen voortaan dubbel zoveel beurten psychotherapie terugbetaald: 12 in plaats van 6. Hiermee krijgen kinderen en jongeren die langere begeleiding nodig hebben, een extra steuntje in de rug. Wie gerechtigd is op kinderbijslag kan de helft van het honorarium (maximum 30 euro) terugkrijgen van CM. En dat voor maximaal 12 sessies. Tot 18 jaar maken er evenveel jongens als meisjes gebruik van het voordeel, tussen 18 en 25 jaar is twee op de drie gebruikers van het vrouwelijke geslacht. De uitbreiding is volgens CM ook een signaal aan minister van Volksgezondheid Onkelinx om werk te maken van de terugbetaling voor psychotherapie door de ziekteverzekering, te beginnen met de officiele erkenning van het beroep van psychotherapeut. Ze kondigde in juni vorig jaar aan dat ze psychotherapie zou gaan terugbetalen, maar sindsdien is het stil rond die plannen.
het IsraëlischPalestijnse
Wereldb In de woorden zitten werelden
Op 23 april is het in meer dan 100 landen Wereldboekendag. 23 april is de sterfdag van auteurs als William Shakespeare, Miquel de Cervantes en Garcilaso de le Vega. Reden genoeg voor UNESCO om die dag als Wereldboekendag uit te roepen. Wereldboekendag is het moment bij uitstek om woorden uit andere werelden te ontdekken, andere culturen te ontmoeten, en kennis te maken met andere volkeren en landschappen.
conflict
getuigenissen uit eerste hand
Ze vertellen is een e g a t reporevensechtende s i e r De x van l beklijve mi tten en sen e is portr getuigen
10
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
je hun visie op het Israëlisch-Palestijnse conflict aan de hand van verhalen van de Israëli’s en de Palestijnen die ze ter plaatse ontmoetten. ‘Ze’, dat zijn de vredesreizigers die eind vorig jaar deelnamen aan de vredestocht naar Israël en de Palestijnse gebieden die Pax Christi en Broederlijk Delen organiseerden. Thema van deze boeiende tocht: ‘de kracht van vrouwen.’ Het Israëlisch-Palestijnse conflict kun je pas vatten als je het land bezocht hebt en naar de verhalen van de mensen ter plaatse hebt geluisterd. De reisreportage is een mix van levensechte portretten en beklij-
vende getuigenissen verteld aan de hand van zelfgemaakt beeldmateriaal. ▶ ma 22/4, 20 tot 22 uur bij de Zusters van Don Bosco, Groenveldstraat 42, 3001 Heverlee ▶ wo 24/4, 19.30 tot 21.30 uur bij Pax Christi Vlaanderen, Italiëlei 98a, 2000 Antwerpen ▶ di 30/4, 19.30 tot 21.30 uur in het Vredeshuis, Sint-Margrietstraat 9, 9000 Gent Je vindt de twee achtergrondartikelen die Femma in het januari- en februarinummer publiceerde terug via www.femma.be, klik op de cover van het aprilnummer. De artikels uit de voorgaande nummers staan onderaan.
Wetstraatnieuws
dboekendag Op zoek naar leestips? Op de literaire wereldkaart van Stichting Lezen vind je spannende, uitdagende, sensuele, grappige en kleurrijke boeken uit heel de wereld (www.wereldboekendag.be/ leestips.html). Stilaan krijgt deze dag ook in Vlaanderen enige faam. Heel wat scholen, bibliotheken, verenigingen en organisaties zetten op 23 april mooie verhalen uit de wereldliteratuur in de kijker. Een overzicht van alle activiteiten vind je op www. wereldboekendag.be.
Wereldboekendag is het moment bij uitstek om woorden uit andere werelden te ontdekken, andere culturen te ontmoeten, en kennis te maken met andere volkeren en landschappen.
Opendeurdag
inloophuis Hasselt Het Inloophuis biedt een luisterend oor voor mensen met kanker, ex-patiĂŤten of hun omgeving. Als dit jaar in april de deur van het huis openzwaait voor de jaarlijkse OPENDEURDAGEN, gebeurt dit voor de 10de keer. Net als de vorige jaren is iedereen uitgenodigd voor een bezoekje. De mensen van het Inloophuis zullen er voor jou zijn, gratis, met een luisterend oor en met informatie, net als alle andere dagen. De opendeurdagen vinden plaats in het Inloophuis, Schrijnwerkersstraat 9-11 te Hasselt op zaterdag 27 en zondag 28 april 2013 van 14 tot 18 uur. Voor info over de werking surf naar www.inloophuis.be of bel 011 43 32 99. Iedereen is van harte welkom.
Nis si nus. Moluptatiate parumquam dus mod quiam volessi nim facidi a soloribus, sit expero que pre consed quundes tiberum illabo. Ceribus minctur suntiur? Bist, et aut quasinv erspid molor sequae re del ea sitatur a est et ressedipsunt harunt omnis acest laccum fugiatae la doluptatia nobit fugiatur? Les peliasitatur simillab inulparciur, consequi non eiur as porit as moluptur minullut lamet adigenistius ipsam hictibus mi, quae mod quo illatec eribusa pidusci urionse ctotatatur sust ut que que officil eum volum expliquatur aut harias doluptate moluptio dia volorem net utemquatum, consere mporporitate vente velessum aut ea sint est ero de quasped quo conseque net eicipient doloribusam in nobit, velliquis maio. Et enda sim quibeatiae. Ipsanis samus sit odisi re, core aut Aboriberore, officte ne vidi doluptatium estis nobitia cus nus. Borion consequi consequatur magnatecusam im rem sam voloribus, to mo incid quamus. Moluptas eium dicaern aturiti orendi desero tor aute quam resequid molest aut quasimi, quia ium fugiassi imus aliquid mo volese consectas et aut quo dunt.
#
tweet van de maand
De mensen van het Inloophuis zullen er voor jou zijn, met een luisterend oor en met informatie
Freya Van denBossche@freyabos Overleg met de bouwsector. 32 aanwezigen. Drie ervan zijn vrouwen, en @crevits en ik zijn er al twee van. AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
11
slaatjes cUlinair
recepten en foto’s Ann Vertriest
koud, lauw of warm
Slaatjes,
salades of hoe je ze ook wil noemen, beperken zich niet alleen tot de lente of de zomer, tot sla met wortel of ei. Je kunt er het hele jaar door van genieten met echte seizoenproducten. Koud, lauw of warm, alles kan.
12
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Eenvoudig kipslaatje met een yoghurt-currydressing (lente) (voor 4 personen) • 450 g kipfilets • 2 eetlepels olijfolie om te bakken • 1 klein blikje maïs (van 140 g) • 1 krop (ijsberg)sla • 150 g sojascheuten • 1 koffielepel kerriepoeder • 200 g Griekse yoghurt (of volle yoghurt) • 1 bakje preischeutjes • peper en zout Snijd de kipfilets in stukjes, kruid met peper en zout en bak ze gaar in de olijfolie. Laat de maïs uitlekken. Was de sla, hak in grove stukken en verdeel over de borden. Doe op elk bord een handje sojascheuten, wat maïs en kippenblokjes. Meng het kerriepoeder onder de yoghurt. Werk de salade af met de dressing en de scheutjes. Serveer meteen.
Dit is een typisch ‘snel-klaar’-slaatje, binnen de tien minuten klaar.
Subtiele salade met rivierkreeftjes en verse zalm (lente) (voor 4 personen) • 150 g verse zalm • 100 g rivierkreeftjes • 1 avocado • 3 eetlepels limoensap • olijfolie • verse dille • 1 pompelmoes • 1 limoen (eventueel) • 4 eetlepels zure room • 2 handen rucola • peper en fleur de sel Hak de zalm en de rivierkreeftjes in fijne blokjes. Leg eventueel enkele rivierkreeftjes apart voor de afwerking. Schil en ontpit de avocado en snijd eveneens in blokjes. Doe alles in een kom en roer er het limoensap en 3 eetlepels olijfolie onder. Hak de dille fijn en roer ook onder de tartaar. Houd enkele takjes dille opzij voor de afwerking. Snijd de bovenkant en de onderkant van een pompelmoes af met een scherp mes. Zet de pompelmoes op een snijvlak en snijd nu van boven naar onder de rest van de schil af. Snijd de pompelmoespartjes van tussen de membranen. Snijd ook de extra limoen in fijne plakjes. Snijd de Deze zeer verfijnde partjes pompelmoes fijn en roer onder de tarsalade is perfect voor taar. Kruid met peper en fleur de sel. Verdeel de een etentje met rucola over de borden en zet hierop een kookring. gasten. Doe er ¼ van de tartaar in en druk aan met een lepel. Til de ring op. Besprenkel de tartaar met nog wat olijfolie, leg er een lepeltje zure room op en werk af met wat dille, een rivierkreeftje en enkele plakjes limoen.
De perfee vinaigrett e?
Metal is de verhouding 3 eet lepels olie op 1 eet lepel azijn. Of 3 eet lepels olie op 2 eet lepels citroen- of limoensap. Dat is zowat de basis. Je kunt er natuurlijk ook wat mosterd aan toevoegen, of kruiden. En natuurlijk moet je je vinaigrett e kruiden met peper en zout.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
13
Galant slaatje met glasnoedels, Ongezien rijstslaatje met scampi en koriander (lente) terriyaki kippenballetjes (lente) (voor 4 personen) • 250 g glasnoedels • 200 g peultjes (sluimerwten) • 1 rode chilipeper • 1 bosje koriander • 10 tot 15 blaadjes munt • ¼ komkommer • 3 eetlepels pindanootjes (ongezouten) • 20 gekookte scampi’s of tijgergarnalen • 2 eetlepels koolzaadolie • 1 eetlepel sesamolie • 1 eetlepel rijstazijn • 2 eetlepels limoensap • peper en zout Kook de noedels gaar volgens de aanwijzingen op de verpakking. Giet af en laat uitlekken. Blancheer de peultjes gedurende 4 minuten in licht gezouten water. Hak de chilipeper (zonder zaadjes als je het niet al te heet wil), de koriander en de munt fijn. Verwijder de pitjes uit de komkommer en snijd in blokjes. Doe de pindanootjes in een droog pannetje en zet op een matig vuur tot ze beginnen te bruinen. Hak ze fijn. Meng de noedels met de scampi’s, de munt, de chilipeper, de koriander, de pindanootjes, de komkommer en de peultjes. Verdeel de noedelsalade over de kommetjes. Maak een vinaigrette met de koolzaadolie, de sesamolie, de rijstazijn en peper en zout, en giet over de noedels.
Dit slaatje kun je het hele jaar door maken, maar doet, door de frisse kleuren, vooral aan de lente denken.
14
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
(voor 4 personen) • 2 lente-uitjes • sap en geraspte schil van 1 biolimoen • 3 eetlepels fijngehakte • koriander • 600 g kippengehakt • olie • 200 g basmatirijst • 1 paksoi • 100 ml mirin (Japanse rijstwijn) • 3 eetlepels sojasaus • 3 eetlepels rietsuiker • 1 citroen Verwarm de oven voor op 200 °C. Hak de lente-uitjes fijn en meng ze samen met de geraspte limoenschil en de koriander onder het gehakt. Wrijf je handen in met een beetje olie en rol balletjes van het gehakt (iets kleiner dan een pingpongballetje). Doe de gehaktpalletjes in een ovenschaal en zet 12 minuten in de oven tot ze gaar zijn. Kook ondertussen de rijst gaar volgens de aanwijzingen op de verpakking. Snijd het groen en het bovenste gedeelte van de nerven van de paksoi in repen van 2 tot 3 cm. Was de repen en doe ze 4 minuten in kokend water. Giet af. Zet een steelpannetje op het vuur en doe er de mirin, de sojasaus en de rietsuiker in. Laat even opkoken en laat vervolgens sudderen tot je een sausje hebt. Let op, laat niet te lang staan of je hebt karamel. Haal de balletjes uit de oven en doe ze bij de saus. Haal het pannetje van het vuur en zorg dat de balletjes volledig met de saus bedekt zijn. Verdeel de rijst en de paksoi over de borden, leg er de balletjes op en besprenkel met citroensap. Lekker zowel lauwwarm als koud.
De balletjes in dit gerecht zijn ook perfect geschikt als partyhapje.
Zinnenprikkelende warme fruitsalade met balsamico en rozemarijn (zomer) (voor 4 personen) • 2 perziken • 10 tot 15 aardbeien • 3 eetlepels olijfolie • 1 bakje frambozen • 1 bakje blauwe bessen • 1 bakje braambessen • 3 takjes verse rozemarijn • 2 eetlepels balsamicoazijn • geraspte schil van 1 biocitroen • 1 eetlepel suiker • 100 g plattekaas • 100 g mascarpone • versgemalen zwarte peper Ontpit de perziken en snijd ze in 8 partjes. Ontdoe de aardbeien van hun kroontje en snijd ze in 2 of 4 stukken. Doe de olijfolie in een antiaanbakpan en zet op een middelhoog vuur. Leg er de perziken in en laat aan elke kant 2 minuten bakken. Doe er de aardbeien, de frambozen, blauwe bessen, braambessen en de rozemarijn bij. Roer om en haal na maximaal 1 minuut van het vuur. Breng op smaak met de peper, doe er de balsamicoazijn over en verdeel over de borden. Roer de geraspte citroenschil en de suiker onder de plattekaas en de mascarpone. Schep een lepeltje op het warme fruit. Zalig!
Pe p e r
Kru i d e n fl e u r j d e m ol e sl a a t j m et d e s e l en en fl z h t h et e u r d e w a r te p e p e r s va e l . Da t v e rsc h i l. m a a kt n
Speels slaatje met een hartig taartje van appel en camembert (winter) (voor 4 personen) • 4 rechthoekige blaadjes bladerdeeg • 2 appels (geen moesappels) • 1 ei • 1 zak sla (bijv. jonge scheutjes met rucola) • 1 hand druiven (of 1 sinaasappel) • 50 g noten (walnoten of pecannoten) • olijfolie • balsamicoazijn • 8 tot 12 sneetjes kaas (camembert, brie of geitenkaas) • fijngehakte tijm • honing• peper en zout Verwarm de oven voor op 200 °C. Leg de blaadjes bladerdeeg op een ingevette bakplaat. Snijd de appels in schijfjes (schillen hoeft niet) van ½ cm. Leg ze op het bladerdeeg. Breek het ei in een potje en klop het los. Bestrijk de randen van het bladerdeeg met het ei. Zet de bakplaat 10 minuten in de oven. Maak ondertussen een slaatje met de gemengde sla, de druiven (of stukjes sinaasappel), fijngehakte noten, peper, zout, olijfolie en balsamicoazijn. Neem de bakplaat uit de oven, leg de sneetjes kaas op de appel en het bladerdeeg en doe er wat tijm en honing over. Zet ongeveer 3 tot 5 minuten opnieuw in de oven tot de kaas mooi gesmolten is. Haal de bladerdeegjes uit de oven en doe ze op de borden, samen met het slaatje.
Slaatj
Wat is er makkelijker, gezonder én sneller klaar dan een heerlijk slaatje? Als je door Slaatjes bladert, merk je meteen hoe verrassend veelzijdig een salade kan zijn. Begin je al te watertanden bij het ‘exotisch slaatje met kip en mango’, het ‘onvergetelijk slaatje van scampi en roquefort’ of het ‘ontspannend garnalenslaatje met munt’…? Laat je niet meer tegenhouden door de seizoenen, met Slaatjes kan je het hele jaar door genieten. En niet alleen met mayonaise. Ann Vertriest is een copywriter die eerder toevallig de smaak voor foodfotografie te pakken kreeg. Koken doet ze al van toen ze negen was en dit slaatjesboek is dan ook een logisch gevolg. Ook op haar blog: photo-copy-ann.blogspot.be leeft ze zich uit in woord en beeld. Slaatjes. Ann Vertriest, Standaard Uitgeverij, 144 blz. ISBN 9789002252518 – 14,95 euro
Je kunt voor dit taartje brie, camembert, geitenkaas of zelfs blauwe kaas gebruiken. Kies wat je zelf het lekkerst vindt.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
15
maatSchappij
tekst Jade Yorks foto’s rani: Bram Blondeel
vechten tegen
betaalde sek Nodeloos of noodzakelijk? Geweld,
uitbuiting en misbruik. Tegenstanders van prostitutie zijn niet zuinig in hun woordgebruik over het oudste beroep van de wereld. Zij pleiten voor een Zweeds model waarbij de klanten strafbaar worden gesteld. ‘Ik weet niet of het iets zal uithalen. Mannen zullen altijd een weg vinden om vreemd te gaan.’
16
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
ks
Bij haar geen kille TL-verlichting of een smoezelige kamer. Wel oosterse afbeeldingen, kaarsen op chique standaards en een zweverig muziekje op de achtergrond. Alleen het bed tegenover de massagetafel verraadt dat hier meer handelingen worden verricht dan massages alleen. Rani geeft erotische massages en brengt zo iedere man die haar bezoekt met flair en souplesse tot een onvergetelijk hoogtepunt. ‘Elke keer zie ik mijn ontvangstbakske voor me en denk ik: geen probleem, doe maar. Hier staan een heleboel centen tegenover.’ Niet alleen jonge behoeftige singles die zich nog niet willen binden aan een vaste vriendin, maar ook oudere getrouwde mannen die niet meer aan hun trekken komen bij hun echtgenotes weten hun weg naar Rani te vinden. ‘Deze week heb ik een man gehad met een demente vrouw die al heel lang geen seks meer had gehad. Na afloop belde hij mij op om me te bedanken. Dat geeft mij altijd weer een goed gevoel.’ Dat goede gevoel is precies wat Rani miste in haar vorige job als verpleegkundige. ‘In de zorg was het veel stress en gezeur en gezaag.’ Hoewel ze altijd al geïntrigeerd was door sekswerk, heeft het lang geduurd voordat ze de stap ernaar durfde te zetten. Pas nadat ze samen met een vriend een parenclub bezocht, durfde ze de bijzondere carrièreswitch te maken. In parenclubs hebben bezoekers de mogelijkheid om onderling seks te bedrijven. ‘Daar dacht ik: als ik die dingen die ze hier doen ooit zelf moet doen, dan vraag ik er geld voor.’ Niet veel later opende ze haar eigen massagesalon bij haar thuis waar elke sessie met een massage begint. Ze vergelijkt het met films waarin actrices scènes moeten spelen die misschien moeilijk lijken, maar die wel goed gespeeld worden. ‘Het is niet mijn persoon die de rol speelt, maar de actrice. Bij de mannen ben ik ‘Rani’, elders ben ik mijzelf.’ Haar mooie villa met stijlvol interieur aan de rand van een degelijke Vlaamse woonwijk laat zien dat haar job een goedbetaalde is. Toch is het haar niet alleen om het geld te doen. ‘Wat ik zo leuk vind aan mijn werk is dat ik vaak de kwetsbare man zie. In de maatschappij zie je vaak zo’n macho-façade, maar als ik die types hier naakt op mijn tafel zie liggen, zie ik hun kwetsbaarheid. Mannen zijn nog veel gevoeliger dan vrouwen. Ook de vrijheid vind ik fantastisch. Ik doe niks waar ik geen zin in heb en het klinkt misschien raar, maar iedereen stapt hier altijd weer vrolijk naar buiten.’
Rani: ‘Ik zie vaak de kwetsbare man. In de maatschappij zie je vaak zo’n machofaçade, maar als ik die types hier naakt op mijn tafel zie liggen, zie ik hun kwetsbaarheid’
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
17
Prostitutie,
geen normaal beroep
Viviane Teitelbaum: ‘Het probleem is dat mensenhandel nooit een vrije keuze is en dat de meeste meisjes in de prostitutie geen glamourbestaan leiden’
Anders dan de vrouwen achter de rood verlichte ramen langs de kant van de weg schept Rani een beeld van een sekswerker die haar eigen regisseur is en bovenal geniet van haar werk. ‘Ik ben blij voor haar, maar zij heeft niet moeten doorstaan wat de meeste meisjes in de prostitutie wel moeten trotseren’, zegt Viviane Teitelbaum, voorzitter van European Women´s Lobby (EWL), de grootste overkoepeling van vrouwenorganisaties in Europa. De avond voor ze naar New York vertrekt voor de VN-commissie over de status van vrouwen ´uitbanning en voorkoming van alle vormen van geweld tegen vrouwen´, laat ze haar licht schijnen op de problematiek van de Belgische prostitutie. Volgens haar doet zo´n negentig procent het sekswerk gedwongen. De EWL-voorzitter vindt prostitutie geen normaal beroep. Als het aan haar ligt, duurt het niet lang voordat heel Europa vrij is van de ´conservatieve en achterhaalde visie van de man op de vrouw´. ‘Prostitutie is geen beroep zoals elk ander. Het is gelinkt aan geweld en het is vrijwel altijd gedwongen.’ Daarom pleit Teitelbaum voor het ‘Zweeds model’, verwijzend naar Zweden dat in 1999 een wet aannam dat het kopen van seks strafbaar stelt. Niet de vrouwen, maar hun klanten worden gecriminaliseerd. Aanhangers van deze wet menen dat sindsdien de prostitutie in het Scandinavische land aanzienlijk is verminderd. Volgens Teitelbaum is het geen toeval dat het Zweedse parlement uit een meerderheid van vrouwen bestond toen de wet werd aangenomen. ‘Vrouwen zijn meer in staat om empathie te hebben en om zich te relateren aan onderwerpen die betrekking hebben op geweld tegen vrouwen.’
Patsy Sörensen: ‘Het Zweedse prostitutiemodel is zo iets als een Engelse jelly pudding’
18
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Ook Rani verbaast het niks dat vooral vrouwen de boventoon voeren in de discussie over het bestaansrecht van prostitutie. ‘Vrouwen hebben minder nood aan seks dan mannen. Een vrouw is tegenwoordig multidisciplinair. Ze werkt, doet het huishouden, zorgt voor man en kinderen. Het laatste waar ze na een drukke dag aan denkt, is seks. Terwijl de man zaadcellen blijft produceren en daarom de nood blijft hebben aan seks. Hij wordt het natuurlijk beu om constant tevergeefs aan te dringen en gaat andere wegen bewandelen.’ Zweeds Model eenZiJdig Patsy Sörensen, mensenrechtenactivist en stuwende kracht achter Payoke, een centrum in Antwerpen voor slachtoffers van mensenhandel, zet zich al jaren in voor vrouwen in de prostitutie. Zij vergelijkt het Zweedse model met een Engelse jelly pudding. ‘Wanneer je aan de ene kant drukt, komt het er aan de andere kant weer uit. Voor een aantal vrouwen die echt verplicht zijn om in de prostitutie te werken, is dat misschien een goed model, maar ik weet niet of dit het allerbeste model is. Ik vind het eenzijdig om klanten strafbaar te stellen. Dat is een morele veroordeling naar prostitutie toe.’ Door haar jarenlange ervaring als hulpverlener in de sekssector reist Sörensen geregeld de wereld rond om ervaringen en expertise uit te wisselen. Zo bezoekt ze ook met enige regelmaat Zweden. ‘Ik weet niet hoeveel klanten er zijn opgepakt, maar ik weet wel dat er heel weinig mensenhandelaren zijn veroordeeld. Ik heb ook gemerkt dat veel meisjes naar de Baltische staten zijn vertrokken.’ Rani vraagt zich openlijk af wat er met al die mannen moet gebeuren die gehandicapt of te lelijk zijn om een vrouw te hebben. ‘Wij zijn een maatschappelijk nut. Ontneem je die mensen allemaal hun seksuele genot en moeten zij massaal mensen in de bosjes verkrachten? Dat zal het gevolg zijn van een beleid dat prostitutieklanten strafbaar stelt. Ik ben ervan overtuigd dat er met het Zweedse model veel meer criminaliteit, verkrachtingen en misdaad zal zijn’, aldus de sekswerker.
Patsy Sörensen ziet meer in de wijze waarop Antwerpen met haar sekswerkers omgaat. Anders dan in veel Belgische gemeenten is het prostitutiebeleid in Antwerpen volgens haar transparant. Sekswerkers oefenen hun job uit als zelfstandigen, er zijn gezondheidsposten, de politie is in de buurt, en voor vrouwen die eruit willen stappen, zijn er diverse vormen van begeleiding beschikbaar. ‘Sekswerken moet je niet verbieden, sekswerkers moet je accepteren, begrijpen en beschermen. Je mag nooit voorbijgaan aan de realiteit. Het is nu eenmaal een makkelijke manier om snel en veel geld te verdienen. Zolang er armoede is, zullen er altijd personen zijn die misbruik maken van anderen.’
Wij verhogen uw INSTITUUT comfort ! Trapliften
VrijblijVende offerte / bezoek Bel gratis : 0800 20 950 www.trapliftinfo.be
E SERVIC 7/7 24/24 -
De mensenrechtenactivist zegt dat ze veel schrijnende gevallen meegemaakt heeft waarbij armoede aan de basis lag van gedwongen prostitutie. ‘Door gebrek aan geld worden mensen gedwongen om dingen te doen die ze eigenlijk niet willen. Sommigen doen dat om hun kinderen eten te geven. Anderen kunnen hun huur niet betalen en spreken met hun huiseigenaar af om in natura te betalen. Het is schrijnend én het is de realiteit. Maar deze vorm wordt niet als sekswerk gezien, terwijl dat het natuurlijk wel is.’ prostitutie en MensenHandel Naar schatting zijn er zo’n 23 000 prostituees werkzaam in België. Hoeveel van hen gedwongen werken, is minder eenduidig. Naargelang het onderzoek varieert het percentage vrouwen voor wie prostitutie geen vrije keuze is tussen de zeventig en negentig procent. Vooralsnog is het uitoefenen van prostitutie in België legaal. Wel bestaat er wetgeving die mensenhandel en pornografie strafbaar stelt. Ook zette de federale regering in 1949 haar handtekening onder de VN-resolutie waarin staat dat ‘prostitutie onverenigbaar is met de waardigheid en waarde van de menselijke persoon’. Tot ontsteltenis van Teitelbaum wordt deze wetgeving amper tot niet toegepast om de prostitutie te verminderen. ‘Niemand heeft er oog voor. Daardoor heb je zogenoemde erocentra die met publiek geld gebouwd worden, pimps die de uitbating doen en gemeenten die er belastingen van ontvangen. Iedereen neemt zijn winst, maar niemand gaat tot de oorsprong van waar het geld vandaan komt.’
nV Coopman liften Heirweg 123 | b-8520 kuurne comfortlift@coopman.be | www.trapliftinfo.be
Studeren verrijkt mijn werk en dagelijks leven, ik wil mijn lesdag voor geen geld missen!
Leren over gezin, relaties en opvoeding. Breng gerust je levenservaring mee!
Els, 40 jaar
Opendeurdagen voor de opleidingen GEZINSWETENSCHAPPEN en PSYCHOSOCIALE GERONTOLOGIE za 27 april (9u - 13u) & vr 21 juni (13u - 17u) Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen - HUBrussel 02 240 68 40 • info.hig@hubrussel.be www.hig.be • www.hubrussel.be/gezin
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
19
Patsy Sörensen: ‘Sekswerken moet je niet verbieden, sekswerkers moet je accepteren, begrijpen en beschermen’
Sekswerker Rani stoort zich aan het debat over prostitutie. ‘Het is niet juist dat ik over dezelfde kam wordt geschoren als de meisjes die het gedwongen doen. Ik sta tweehonderd procent achter de strijd tegen mensenhandel, maar niet tegen prostitutie. Niet iedereen zit gedwongen in het vak. Mijn lichaam is niet te koop. Als mannen over mijn grens gaan, zeg ik: ‘Sorry, ook al betaal je mij vijfduizend euro, maar dit doe ik niet.’ Mijn frustratie is dat ze iets willen afschaffen dat ze niet kennen. Ze spitten het niet uit. Ze horen iets en vliegen erop, zonder rekening te houden met de dames die wel van hun job houden.’ Voor EWL-voorzitter Teitelbaum behoort Rani tot een zeer kleine minderheid van vrouwen die wel de keuze had om in de prostitutie te stappen. ‘Ik ben niet tegen hen, maar je moet altijd wetten maken die de meerderheid beschermen. Hoeveel prostituees hebben nu een eigen massagesalon en kunnen kiezen wie hun klanten zijn? Dat is niet het probleem waar we mee te maken hebben. Het probleem is dat mensen-
handel nooit een vrije keuze is en dat de meeste meisjes in de prostitutie geen glamourbestaan leiden.’ Teitelbaum weet zelfs dat driekwart van de vrouwen in de prostitutie aan Post Traumatische Stress lijdt. ‘Die stress is vergelijkbaar met de geestelijke aandoening van soldaten die terug zijn van de oorlog, waarin ze gemarteld zijn. Dat bedoel ik als ik zeg dat prostitutie geen gewone job is. Het is gerelateerd aan geweld, drugs en mensenhandel. Het is mensonwaardig.’ Teitelbaum is een fervent voorstander van het Zweedse systeem, maar zegt niet de illusie te hebben dat het prostitutie volledig kan verbannen. ‘Ik denk ook niet dat Europa ooit volledig vrij zal zijn van criminaliteit. Het is niet omdat je een wet hebt die zeg dat het moorden van mensen strafbaar is, dat er nooit meer moorden worden gepleegd. Noch ik, noch de European Women’s Lobby en de Vrouwenraad zijn naïef. Maar als je je doel niet hoog stelt, zal het de problemen niet doen verminderen.’
Voor Rani staat één ding vast. Als de vrouwenorganisaties het voor elkaar krijgen om het Zweedse prostitutiemodel ook in België in te voeren, zal er voor haar niks veranderen. ‘Dan werk ik onder de noemer massagesalon in plaats van erotisch massagesalon. Mannen zullen altijd een weg vinden om vreemd te gaan van hun vrouw. Geen enkele wet zal daar verandering in brengen.’
Legaal versus illegaal
Ondertussen staat in de agenda van minister van Gelijke Kansen, Joel Milquet, een oriënterend bezoek aan Zweden gepland. Haar partij, de CdH, toonde zich eerder geen voorstander van het Nederlandse prostitutiemodel. Bij onze noorderburen kunnen prostituees sinds 2000 hun beroep legaal als zelfstandigen uitoefenen. Nu blijkt dat dit legale kader geen einde heeft gemaakt aan de misstanden als geweld en gedwongen prostitutie, staat het ter discussie.
20
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
colUMn Kerkwaarnemers wereldwijd verwachten dat Francisca de eerste een aardverschuiving in de kerk teweeg zal brengen. Als fris meisje van 55 heeft Francisca een pontificaat van minstens 30 jaren in het verschiet. Dat schept mogelijkheden. Er liggen ook grote uitdagingen op haar soutane. Om te beginnen loopt de kerk in sneltempo leeg. Er zijn steeds minder priesters en ze worden almaar ouder. Vaticaanwatchers verwachten dat Francisca hiervan eerst werk gaat maken. Vrouwen zullen voortaan priester kunnen worden en priesters mogen naar alle verwachting huwen. ‘Waarom dat enorme potentieel van intelligente en geëngageerde vrouwen in de kerk niet inzetten om dit tij te keren? En samenleven met een partner maakt een mens pragmatisch en compromisgezind. Dat kan de kerk vandaag goed gebruiken’, aldus Francisca in haar eerste apostolische brief.
Francisca I Haar Afrikaanse wortels – zo schat Osservatore Romano in – zullen bovendien haar aandacht richten op de rol van de kerk in de wereldwijde problematieken van duurzaamheid, armoede en bevolkingsexplosie. Men verwacht dat ze binnen het eerste jaar van haar pontificaat frappante uitspraken zal doen over geboortebeperking (‘essentieel, want naar de opvoeding van kinderen moet veel meer energie gaan dan naar de kweek ervan’), seks (‘geniet ervan, maar met mate’), de opwarming van de aarde – Earth Day op 22 april wordt naar alle waarschijnlijkheid opgenomen in de nieuwe Vaticaanse kalender – en het uit de hand gelopen consumptiedrang (‘delen is het nieuwe hebben, dames en heren’). 'Ook het feit dat ze moeder is van drie jongvolwassen kinderen zal haar pontificaat tekenen', lichtte kerkwatcher Rik Torfs breedvoerig toe in De zevende dag. De combinatie van een gezin en een stevige carrière vergen enerzijds doorzettingsvermogen en volharding, maar het helpt ook relativeren. Hij meende van Francisca te weten dat ze haar meest vernieuwende inzichten verwerft bij het wegwerken van een mandje strijk. En over haar rode Prada-naaldhakjes kon hij ook niet zwijgen.
a m em
�
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
21
opvOeden
Opvoeden doe je zo! tekst JAde Yorks
Zelfs Zelfs
de ouders van het liefste kind zitten wel eens met handen het haar. de ouders vandehet liefstein kind zittenOpvoeden wel eensis met de handen niet altijd gemakkelijk, daar kan iedere ouder over meeprain het haar. Opvoeden is niet altijd gemakkelijk, daar kan ten. Voor wie vragen durft te stellen, heeft het gepensioiedere ouder over meepraten. Voor wie vragen durft te stellen, heeft het neerde echtpaar Jaak en Magda RemesRemes altijd een gepensioneerde echtpaar Jaak en Magda altijdpraktisch een praktisch opvoedopvoedkundig advies humor en positiviteit kundig advies klaar. ‘Metklaar. humor‘Met en positiviteit kom je al kom een heel eind.’ je al een heel eind.’
Of zo … Of zo …
22
Ze zijn de ouders van vier kinderen en de mémé en pépé van zeven kleinkinderen. Opvoeden is iets waar ze zich hun hele leven al mee bezighouden. Niet alleen als ervaringsdeskundigen, maar vooral beroepsmatig. Jaak leerde de fijne kneepjes van het opvoeden als pedagoog, Magda als studiemeester-opvoeder in een internaat en als onthaalmoeder. Ook in hun vrije tijd werd er geregeld op hun deur geklopt voor een opvoedkundig advies. ‘Dan kom je erachter dat alles anders is, maar dat het allemaal wel sterk op elkaar lijkt. In wezen kampt iedere ouder met dezelfde problemen. Wanneer ouders dat beseffen, zien ze in dat ze ‘eigenlijk niet zo’n stomme ouder zijn’.
Pas toen in 2007 alle kranten berichtten dat toenmalig CD&V-minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Inge Vervotte, opvoedwinkels wilde lanceren, besloot het echtpaar het serieuzer aan te pakken. ‘Dat er veel nood was aan zoiets, merkte ik ook. Ik kreeg voortdurend verzoeken voor cursussen en adviezen’, zegt Jaak. Op dat moment besefte hij dat er tussen de aankondiging van de minister en de uitvoering van het plan een aantal jaar konden zitten. ‘Ik dacht: daar moeten we op inspringen. Zo ontstond de virtuele plek opvoedwinkel.be en stroomden de e-mails met opvoedingsvragen binnen.’
Eigenlijk ben je niet zo’n stomme ouder. Elke ouder kampt met dezelfde problemen
In hun praktijk beantwoorden Jaak en Magda dagelijks vragen van ouders die soms de wanhoop nabij zijn. Via mail en telefoon doen ze dat gratis. Wie op gesprek wil, kan voor 30 euro vijftig minuten lang op gesprek komen. Wij legden hen een paar vragen van collega’s voor over ‘het eigen willetje' en eet- en aandachtproblematiek.
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Een eenduidig antwoord op opvoedkundige vragen is er volgens de ‘experten’ niet. Toch zijn er volgens Jaak en Magda wel een aantal sleutelwoorden die steevast tot succes leiden. ‘Met humor en positiviteit kom je al een heel eind. Vaak is een positievere benadering het succesvolst.’
n
…
Schreeuwen en huilen
met Jeroen (28) en noah (1) Papa Jeroen: ‘Noah is een lief kind. Huilen doet hij vooral als hij vermoeid is en als hij honger heet. Tegenwoordig doet hij dat ook wanneer we hem willen aankleden. Ook hem vastzetten in het kinderstoeltje in de auto gaat steevast gepaard met geschreeuw en gehuil.’
Boterhamproblematiek
met bieke (32) en amélie (4) Het enige wat Amélie wil eten, zijn boterhammen. Ook als ze ’s avonds met heel het gezin aan tafel zitten om warm te eten, wil ze alleen haar boterham. Mama Bieke: ‘Ik heb geprobeerd om haar helemaal niks te geven, maar ook dan wil ze helemaal niks van een warme maaltijd weten. De volgende dag geef ik haar dan maar weer gewoon haar boterhammen.’ ▶ advies van de opvoedwinkel Wat je ook doet, je moet consequent zijn. Wanneer jij als ouder een strijd begint rond eten, slapen of – later – studeren, zul je het altijd moeten afleggen tegenover de strijd die je kind voert. Dit terwijl het kind vaak niet eens beseft dat ze met een strijd bezig is. Wanneer je kind niet eet omdat het geen boterham krijgt en de volgende keer nadat het niet wil eten wel weer een boterham mag, verliest de ouder en wint het kind. De show wordt iedere dag verzekerd, want het kind weet dat hij zij uiteindelijk toch haar boterham zal krijgen. Als je er dus voor kiest om Amelie ’s avonds geen boterhammen meer te geven, mag je niet toegeven. Dit is één manier.
Zelf gaat mijn voorkeur eerder uit naar een positievere Zelf gaat mijn voorkeur eerder uit naar een positiebenadering
▶ advies van de opvoedwinkel De enige taal die een kind van één kent, is lachen, huilen en schreeuwen. Met hem valt nog geen dialoog te voeren. Als hij dus iets duidelijk wil maken, gebruikt hij daarvoor één van de weinige instrumenten die hij heeft, namelijk huilen. Voordat je Noah aankleedt, is het belangrijk om onder woorden te brengen wat je gaat doen. Hetzelfde geldt voor het kinderzitje in de auto. Dat kan als een hele geruststelling werken. Ik ken verhalen van mensen die er dan maar voor kiezen om hun kindje niet in een kinderzitje te zetten omdat het kind zogezegd niet wil. Dat is absoluut niet de goede manier. Een kind heeft wel een eigen wil, maar die is niet altijd wet. Zeker niet als het om zijn veiligheid gaat.
Een kind heeft wel een eigen wil, maar die is niet altijd wet
vere benadering. Laat Amelie lekker haar boterhammen eten, maar gebruik tegelijkertijd wat humor. Uitspraken als: ‘Oh wat is die spaghetti lekker. Mmmm, heb je dit al geproefd, heerlijk!’ kunnen de nieuwsgierigheid van een kind prikkelen. Laat haar proeven en presenteer het alsof het een overheerlijke maaltijd is. Grote kans dat ze ook eens wil meegenieten. AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
23
Te veel aandacht
met katrien (30) en Joppe (4) Joppe heeft als enig kind geen gebrek aan aandacht. Op school kan hij op minder aandacht rekenen dan hij thuis gewend is en daar gaat hij niet altijd even goed mee om. Mama Katrien: ‘Op school moet hij delen. Dat is iets wat hij thuis nooit hoeft te doen.’
Zelf gaat mijn voorkeur eerder uit naar een positievere benadering
▶ advies van de opvoedwinkel Een enig kind krijgt thuis sowieso altijd alle aandacht. Dat is niet goed en niet slecht, dat is nu eenmaal zo. Of je nu enig kind bent, of de jongste of de oudste, dat kleurt het bestaan. Het heeft dus geen zin om te proberen dat te voorkomen. Buiten dat heeft ieder kind ook zijn eigen temperament. Dus met respect voor deze feiten moet je op zoek naar instrumenten om dit probleem te verhelpen. Is er
een mogelijkheid om thuis buurkindjes te ontvangen? Heeft hij zin om in de toekomst naar een jeugdbeweging te gaan of om lid te worden van een sportteam? Misschien wil Joppe voorlopig wel kleuterturnen? Belangrijk is dat hij sociale contacten krijgt zodat hij sociale vaardigheden leert. Leren delen leert het kind alleen in de praktijk met andere kinderen.
Jaak en Magda Remes bundelden de meest voorkomende vragen in het boek 101 opvoedingsvragen. Ga voor meer informatie naar hun website www.opvoedwinkel.be. 101 opvoedingsvragen. Jaak Remes, uitgeverij Acco, januari 2013,120 blz., ISBN:9789033491733 – Prijs: 19,95 euro
Naast de opvoedwinkel van Jaak en Magda kent Vlaanderen ook andere winkels die zich ontfermen over ouders met opvoedingsvragen. De meesten worden opvoedingswinkels genoemd en zijn vaak opgericht en/of gesubsidieerd door de overheid. Tegenwoordig heeft iedere grote Vlaamse gemeente een eigen opvoed- of opvoedingswinkel.
24
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
✂
zelfgemaakt Katrien Claes en Mien Quartier
romanTEAsch
High Tea – maak je eigen étagère – investeer in leuke tafeldecoratie bij een feestje of een workshop Maak je eigen étagère. Enkele bezoekjes aan de Kringwinkel zijn voldoende om je eigen étagère samen te stellen. Verzamel bordjes van verschillende grootte, glazen of tassen van verschillende grootte en laat je volledig gaan! Met een stevige lijm kleef je alles in een wip aan elkaar.
O r i gi n e l e op en s e rv et ri n g o u d e ba s i s va nfoto’s. fa m i l i e-
Maak je eigen nicnac-koekjes (zanddeegkoekjes) en kleed je tafel aan met leuke boodschappen voor de gasten.
voor l e e u i tc heven t Zo rg sc h a tti g k éta gè re e e n t je op d e i jn t je a c c e nl s d i t k o n zoa étaDe recepten van de koekjes op de je boek het in den gère kun je terugvin ool. Sch e High Tea van de Praktisch met Organiseer de workshop 'High Tea' slag! je Femma-groep en ga zelf aan de
Bloemet j en zelfgemaakte koekj met persoonlijke boodscha en fl euren de tafel helemaal op.
n een scherpe prijs! Bestel nu High Tea aa Zie blz. 33.
Laat je helemaal gaan bij het decoreren van de tafel, wees creatief!
Lekkere laatsaanduiding.
HOE JE DEZE ETAGÈRE MAAKT, VIND JE OP WWW.FEMMA.BE; KLIK OP DE COVER VAN HET APRILNUMMER EN KIJK BIJ ‘ZELFGEMAAKT’.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
25
Internet bankieren nieuWe meDia
tekst en foto's interVieWs JAde Yorks tekst internet tAnte kAAt
Voor de
meeste bankzaken hoef je tegenwoordig de deur niet meer uit. Internetbankieren maakt het mogelijk om geldzaken voortaan lekker vanuit je zetel te regelen. In haar boek De huishoudmanager legt Tante Kaat haarfijn uit hoe internetbankieren in zijn werk gaat. Het is makkelijker dan je denkt.
Je logt in via de website van je bank met speciale inlogcodes. Zo krijg je toegang tot je bankrekening. Elke bank heeft zijn eigen werkwijze. Sommige banken gebruiken een sms met daarin een code. Bij andere banken krijg je een apparaatje dat je een code geeft. Wil je weten hoe je bij jouw bank moet inloggen en/of geld overmaken? Bekijk het instructiefilmpje van jouw bank of vraag gewoon om info bij je bank. Als je een wachtwoord moet bedenken, kies dan niet voor makkelijk te raden codes zoals je postcode of geboortedatum. Een veilig wachtwoord bestaat uit een combinatie van minstens acht hoofdletters, kleine letters en getallen.
Als je een wachtwoord moet bedenken, kies dan niet voor makkelijk te raden codes zoals je postcode of geboortedatum
26
| F EM M A | A P R IL IL 2013
wat kun Je doen Met internetbankieren? ▶ saldo controleren Zo weet je altijd hoeveel geld je hebt: 24 uur op 24, 7 dagen op 7. Controleer ook de nieuwe afschrijvingen. Zijn het de juiste uitgaven en bedragen? Klopt er iets niet, neem dan zo snel mogelijk contact op met je bank. Dan is er mogelijk nog iets aan te doen. ▶ geld overschrijven Met internetbankieren kun je geld van jouw bankrekening naar een andere rekening overschrijven. Je vult het bedrag en het rekeningnummer in van degene die je moet betalen en de datum waarop het bedrag moet worden betaald. Nadat je de betaalopdracht hebt gegeven, zorgt de bank ervoor dat het bedrag van jouw rekening naar die van de ontvanger wordt overgemaakt. ▶ een overschrijving betalen Via internetbankieren kun je ook een betalingsformulier betalen dat je met de post hebt gekregen. Voer alle gegevens die op het formulier staan in bij de betaalopdracht. Je kunt ook de betaaldatum instellen. Zo weet je zeker dat je geen rekening vergeet te betalen. ▶ automatisch overschrijven Je kunt automatisch elke maand geld van je zicht- naar je spaarrekening laten overmaken. Zo spaar je zonder dat je het merkt. Je kunt ook instellen dat vaste uitgaven (bijvoorbeeld huur, gas, water, elektriciteit, lidmaatschap …) automatisch op een vast tijdstip worden overgeboekt. Uiteraard moet er dan altijd wel een voldoende hoog saldo op je rekening staan.
Hoe bankier je veilig? Via internetbankieren proberen criminelen toegang te krijgen tot andermans geld. Hierbij een aantal tips & tricks om veilig online te bankieren. ■ Typ zelf de naam van je bank in de browser. ■ Check het internetadres van je bank. Is het correct gespeld en begint de URL met https? De ‘s’ is noodzakelijk en staat voor secure (=beveiligd). ■ Check of er een veiligheidsslotje op het scherm ziet. Dan weet je zeker dat het een beveiligde pagina is. ■ Een bank hanteert altijd dezelfde werkwijze voor het inloggen, het goedkeuren van betalingen etc. Is die procedure anders dan je gewend bent? Stop dan en log uit. Probeer het later nog een keer of neem contact op met je bank. ■ Check altijd de datum, het rekeningnummer van de ontvanger en het bedrag voor je de betaalopdracht geeft. ■ Check je rekeningoverzicht voordat je uitlogt. Kloppen de bedragen? ■ Log netjes uit als je klaar bent. Druk niet op het kruisje rechts bovenaan. ■ Reageer nooit op mailtjes die ogenschijnlijk van je bank komen en waarin wordt gevraagd om een wachtwoord of inlogcodes. Deze mails kunnen afkomstig zijn van internetcriminelen die achter jouw bankgegevens proberen te komen. Dat heet phishing. ■ Ontvang je een twijfelachtige mail, bijv. een phishing mail waarbij iemand tracht jouw geheime gegevens te ontfutselen, geef dit dan door op de overheidswebsite www.ecops.be.
Veerle Claes ‘Al vanaf het bestond, doe ik aan internetbankieren. Ik vind het handig en enorm tijd besparend. Als fulltime werkende vrouw heb je niet de tijd om tijdens de openingstijden van de bank aan het loket te staan. Bovendien vind ik het niet handig om voor al mijn overschrijvingen naar de bank te gaan. Die doe ik veel liever lekker thuis in mijn zetel wanneer het mij uitkomt. Ik ben nooit bang geweest voor de gevreesde gevaren. Integendeel, als ik internetbankier, doe ik dat niet voor de helft. Ik maak er maximaal gebruik van.’ Rebecca Derudder ‘Internetbankieren is niet voor mij weggelegd. Ik zit gelukkig bij een bank waarbij er nog mensen aan het loket staan. Juist dat persoonlijke contact vind ik belangrijk. Wanneer je iets te bespreken hebt, gaat dat mondeling veel makkelijker dan via de mail. Bovendien kost het echt niet veel tijd om overschrijvingen in te vullen en die bij de bank in de post te doen. Ik heb ooit aan internetbankieren gedaan, maar op het moment dat ik er gebruik van maakte, kreeg ik veel virussen op mijn pc. Ik ben nogal wantrouwig op dat vlak, dus ik ben er weer van afgestapt. Ik kan mij voorstellen dat internetbankieren handig is, maar het is niet voor mij.’ Miranda Berendsen ‘Toen ik voor maanden op reis was in het buitenland, ontdekte ik hoe handig internetbankieren is. Voor overschrijvingen had ik alleen internet nodig, meer niet. Er zijn natuurlijk berichten in de media geweest over hackers, maar in principe ga ik ervan uit dat het bij mijn bank goed geregeld is. Tegenwoordig doe ik kleine betalingen ook gewoon via mijn telefoon. Toen ik laatst in de winkel zonder geld stond, boekte ik gelijk geld van mijn spaarrekening naar mijn gewone rekening. Het staat er dan dadelijk op. Dat is echt heel handig.’
Tante Kaat de huishoudmanager. Tante Kaat, uitgeverij Roularta, oktober 2012, 427 blz., ISBN 9789086794607 – Prijs: 24,95 euro
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
27
grOen
tekst AnniCk Geets foto’s tUinen tUinlABo
Gevonden
op de site van TUINXPO 2013 in Kortrijk: Ontdek uw tuinpersoonlijkheid. Wilt u ontdekken welke tuintrends bij u passen? Doe de tuintypetest op TUINXPO en ontvang uw persoonlijk tuinplan met extra informatie over producten en elementen die aansluiten bij uw persoonlijkheid.’ ‘Benieuwd welke kruiden en planten u prikkelen? Ga langs in het geurenkabinet van Tuinlabo op TUINXPO en laat testen welke tuingeuren met uw persoonlijkheid samengaan.’
eendietuin bij je past Een tuintype dat bij je past. Een tuin die aansluit bij je persoonlijkheid en levenswijze … Volgens tuinarchitect Pepijn Verheyen en klinisch psychologe Sara Adriaensen van Tuinlabo is dit geen Spielerei. Samen ontwikkelden zij een unieke werkwijze om te komen tot de tuin waarin de bewoners zich thuis voelen en die past bij hun persoonlijkheid.
Pepijn Verheyen en Sara Adriaensen zijn niet alleen werkpartners, ook privé vormen zij een koppel. ‘Toen Sara in Gent psychologie ging studeren, ben ik haar gevolgd. Ik heb daar tuin- en landschapsarchitectuur gestudeerd. Toen ik begon als zelfstandige zijn wij heel intensief gaan samenwerken. Sara vanuit haar studie, ik vanuit de tuinarchitectuur. Wij vonden het heel belangrijk dat in het ontwerp en de aanleg van een tuin de persoonlijkheid aan bod kwam.’ Het tHuis’-gevoel Het koppel begon testen samen te stellen die betrekking hadden op de verschillende zintuigen. ‘Wij wilden nagaan welke zintuigen voor mensen het belangrijkst zijn voor de algemene beleving van de tuin. Ik had het gevoel dat er binnen de tuinarchitectuur te weinig aandacht was voor de persoonlijke beleving van het individu.’ In die tijd was de siertuin dé norm. De meeste gerenommeerde tuinarchitecten reproduceerden quasi bestaande ontwerpen.
28
| F EM M A | A P R IL IL 2013
‘De tuinarchitectuur is een mannenwereld. Om een of andere duistere reden blijkt het voor een vrouw heel moeilijk om door te breken, laat staan naam te maken’
Mensen gingen ergens kijken en op basis van die tuin lieten zij hun eigen tuin inrichten. Pepijn: ‘Dit heeft niets met eigen persoonlijkheid te maken. Hoewel het een omgeving is die je zelf kiest, is het wellicht niet de omgeving die het best op jou is afgestemd. En het is ook niet de omgeving waarin je je ten volle zult kunnen ontwikkelen.’ Voor Pepijn en Sara moet de omgeving niet alleen aansluiten bij het individu, ze moet ook de verdere ontwikkeling van het individu stimuleren. Pepijn: ‘Dat kun je enkel te weten komen door vooraf te testen welke de optimale omstandigheden voor die persoon zijn, en dat terug te koppelen naar wat die persoon prefereert. Dit maakt dat die persoon wellicht op lange termijn er ook echt van gaat houden. In een tuin die bij je past, krijg je eerst een gevoel van geborgenheid, een ‘thuis’-gevoel. In eerste instantie is dat het belangrijkste. Maar als je je op je gemak voelt in de tuin, ga je verder kijken. Je gaat geïntrigeerd raken door bepaalde dingen of veranderingen in je tuin, leert dingen beter kennen en appreciëren.’ uitvoerig testen Pepijn Verheyen is enerzijds tuinontwerper, anderzijds doet hij onderzoek en geeft hij ondersteuning. Onder andere via een gratis test op het internet. ‘Ik maak alleen ontwerpen, maar voer niet uit, buiten een paar kleine projectjes omdat ik het contact met de realiteit niet wil verliezen.’ Als mensen naar Pepijn toe komen voor een ontwerp, worden ze uitvoerig getest om hun persoonlijkheid in kaart te brengen. Pepijn: ‘Wij gebruiken daarvoor onder andere een geurentest, een specifieke vragenlijst, en gaan na welke herinneringen uit de jeugd gekoppeld zijn aan groenbeleving. De koppeling met (jeugd)herinneringen zijn heel belangrijk. Als je bijvoorbeeld de geur van seringen die je klant zich van vroeger herinnert, kunt integreren in een nieuw concept, gaat die mens zich automatisch thuis voelen.’ Daarnaast wordt er ook rekening gehouden met andere aspecten. ‘Oudere mensen gaan bijvoorbeeld de kleur blauw minder intensief zien. Als tuinontwerper kun je daarmee rekening houden. Als je een kleine tuin wil optimaliseren, wil je natuurlijk dat de dieptebeleving zo optimaal mogelijk is. Afhankelijk van hoe mensen scoren op een test waarin je analyseert hoe zij de dingen zien, ga je als ontwerper keuzes maken. Je legt ergens een klemtoon, gebruikt meer contrast, brengt reflectie in de tuin. Er zijn een aantal mogelijkheden om de normale manier van kijken naar iets – die voor die mensen niet meer haalbaar is – te omzeilen en te komen tot een ontwerp dat zij wel optimaal kunnen beleven.’
test op Het internet De test op het internet is een synthese uit de andere testen van Tuinlabo. Hierdoor komen mensen als jij en ik ook al heel wat te weten. Hoe gaat die test in zijn werk? Je vult de meerkeuzevragenlijst in – je mag telkens maar één antwoord geven. Soms niet simpel, dan moet je beginnen afwegen – en drukt op ‘verzenden’. Daarna krijg je je score in je mailbox, met een beschrijving van het tuintype of de -types waarop jij het hoogst scoort. Meer info over je tuintype(s) en de trends die daarop aansluiten, vind je terug op de website (www.tuinlabo.be/tuintypes). Pepijn: ‘Je score bepaalt in een zekere mate hoe nauwkeurig die test voor jou is. Scoor je boven 35 procent, dan kunnen we zeggen dat de score accuraat is. Jonge mensen scoren vaak lage percentages omdat hun veld nog veel breder is. Ik heb de test zelf samengesteld en toen ik hem zelf deed, was ik verbaasd dat er bepaalde delen van mijn persoonlijk-
‘Wij zijn wij heel intensief gaan samenwerken. Sara vanuit haar studie, ik vanuit de tuinarchitectuur. Wij vonden het heel belangrijk dat in het ontwerp en de aanleg van een tuin de persoonlijkheid aan bod kwam’
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
29
heid die ik tot dan toe had weggecijferd, naar boven kwamen. Ik had al honderden ontwerpen gemaakt, waarin ik die aspecten waarschijnlijk wel naar buiten had gebracht, maar waarvan ik me niet bewust was.’
‘Jeugdherinneringen of andere herinneringen zijn heel belangrijk. Als je bijvoorbeeld de geur van seringen die je klant zich van vroeger herinnert, kunt integreren in een nieuw concept, gaat die mens zich automatisch thuis voelen’
Bewustwording ‘De test via internet is minder intensief dan de specifieke testen die we hebben ontwikkeld, maar het zet mensen toch aan tot denken over bepaalde dingen. Jonge mensen bijvoorbeeld die voor de eerste keer de stap willen wagen om een eigen tuin in te richten. Als die onmiddellijk naar de tuinaannemer stappen, die noch de mogelijkheid noch de tijd heeft om hen te bevragen, dan kiezen zij een tuin vanuit details, zonder overzicht. Een tuin waarover ze niet hebben nagedacht en waar ze wellicht zeven jaar of acht jaar later spijt van hebben dat ze hem zo hebben laten inrichten. Je kunt niet van een tuinaannemer verwachten dat hij zijn klanten ook in detail gaat bevragen. Hij heeft daar de kennis niet voor en het zou een dure zaak worden. Vandaar dat wij die dingen standaardiseren en mogelijk maken via internet of een bevraging op een beurs.’ Is het de bedoeling dat wij met het resultaat van de internettest naar de tuinaannemer stappen? Pepijn: ‘Niet echt, de tuinaannemer heeft aan de info die jij gekregen hebt, niet voldoende om aan de slag te gaan. Je kunt wel de test tijdens een gesprek naar voor schuiven. Hij kan dan met ons contact opnemen – als jij hem daarvoor de toelating geeft. Hij krijgt van ons gratis een soort synthese van wat voor jou belangrijk kan zijn. Uitgelegd op zijn niveau. De spe-
welk
tuintype ben jij?
▶ Moderne, trendy type ▶ Spirituele, harmonieuze type ▶ Minimalistische, design type ▶ Avontuurlijk, veranderlijke type
30
▶ Natuurlijke, ecologische type ▶ Functionele, praktische type ▶ Landelijke, romantische type ▶ Klassieke, formele type
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
cifieke gegevens die jij hebt, kunnen hem wel helpen, maar belangrijker zijn de elementen die in die tuin voorkomen of de zaken die hij in het oog moet houden als hij met jou gaat samenzitten.’ Mijn man is uitgesproken het functionele praktische type, ik scoor het hoogst op het minimalistische design type. Wat doe je met zulke resultaten? Pepijn: ‘Vaak scoren koppels anders op de test. Het gaat tenslotte om twee individuen. Dat is niet echt een probleem. En zijn altijd wel gemeenschappelijke dingen. Het is belangrijk om die eruit te halen, om te gaan aanpassen en te gaan vertalen, zodat er uiteindelijk een tuin ontstaat waarin beiden zich goed voelen.’ Een tuinaannemer die bij jou past Bewustwording creëren is één. Daarnaast is het de bedoeling van Tuinlabo dat mensen met een gelijkaardig persoonlijkheidstype elkaar vinden. Pepijn: ‘Wanneer jij een tuin wil aanleggen, is het interessant dat je bij een tuinaannemer terechtkomt met een gelijkaardig persoonlijkheidstype. Of een type dat in bepaalde mate overlappend is, zodanig dat hij aanvoelt wat jij vertelt. Daar zijn wij momenteel volop mee bezig.’ Tuinarchitectuur, een mannenwereld Hoewel de tuin vaak een vrouwenzaak is, zijn alle tuinontwerpers en tuinaannemers die ik ken, mannen. Toeval? Pepijn: ‘Neen, de tuinarchitectuur is een mannenwereld. In mijn opleiding zaten wel enkele meisjes, maar daar heb ik later niets meer over gehoord. In tegenstelling tot de jongens. Om een of andere duistere reden blijkt het voor een vrouw heel moeilijk om door te breken, laat staan naam te maken. Misschien ligt de oorzaak in het verleden? Vroeger was de tuin een geschenk van de man aan de vrouw. Het was de man die onderhandelde, en blijkbaar was er een mannelijke expert nodig om de man te overtuigen. Ondertussen is dat veranderd en doet de vrouw mee haar zegje. Maar misschien speelt er nu een andere reden: een vrouw ziet in een andere vrouw al snel haar concurrente. Misschien klikt het niet zo tussen een vrouw en een vrouwelijke tuinarchitect, in wie ze dan toch de ‘expert’ moet erkennen. Ik weet het niet. Feit is dat samenwerken met een vrouw in onze branche verhelderend kan zijn. Ik heb van Sara veel opgestoken. En de beste resultaten (op gevoelsmatig vlak) in de tuinarchitectuur zie je volgens mij het vaakst bij homo-koppels. Zij combineren het beste van beide kanten.’ Meer info vind je op: www.tuinlabo.be en www.detuinvandetoekomst.be
O
dĂŠ gratis regiogids Met interessante weetjes, leuke adresjes, een volledige agenda en alle info uit uw streek. Nu in uw brievenbus.
O
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
31
RustPUnt
wolk
Zo eenzaam als een
alleen,
De
Die wegdrijft over land en dag, Zo zwierf ik tot ik plots een zee Van dansende narcissen zag: Onder de bomen langs het meer, Tienduizend dansend heen en weer.
golfjes
dansten glanzend mee,
Maar niet zo fraai, zo licht van toon. Gezelschap lachend en tevree Als dit, is haast een dichtersdroom. Ik staarde, staarde maar ik dacht Niet aan de weelde hier gebracht.
Want vaak als ik
William Wordsworth 1171-1850, Groot-Brittannië
verzonken
lig
In vaag gepeins of ledigheid, Dan vangt mijn geestesoog hun licht, De zegen van de eenzaamheid, Een vreugde die mij diep bevalt: Narcissen dansend in mijn hart.
Uit: ‘De mooiste van William Wordsworth’, Lanno/Atlas, Tielt/Amsterdam, 2004, vertaling Ivo van Strijtem. En opgenomen in ‘In de Luwte, gedichten en vertaalde gedichten’. Koen Stassijns & Ivo van Strijtem, Uitgeverij P, Leuven, 2012
Rechtzetting: het rustpunt van maart was van de hand van Roos Maes. De oorspronkelijke tekst is ook langer. Dat was niet vermeld . Onze excuses daarvoor.
32
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
ledenvoordelen
!
ledenvoordeel voor moederdag win een doro-gsM voor oMa! Ben je lid van Femma en ben je op zoek naar een leuk en praktisch cadeau voor oma? Waag dan je kans en doe mee met deze wedstrijd. Misschien wordt je oma of moeder wel één van de vijf winnaars van een phoneeasy®605 gsm van doro. Hoe deelneMen? Surf naar www.femma.be en klik op de cover van Femma april. Zoek in de inhoud de ledenvoordelen en klik op ‘wedstrijd Doro-gsm’. Beantwoord de vraag (voor het antwoord surf je naar www.doro.com) en vul je eigen gegevens en je Femma-lidnummer in (vind je op je Femma-pas). Vervolledig de pagina met de gegevens van je oma of moeder. de wedstrijd loopt tot en met 25 april 2013. Uit alle deelnemers wordt één winnaar per provincie getrokken. De winnende deelnemers worden begin mei verwittigd. de vijf oma’s in kwestie krijgen op zondag 12 mei (moederdag) of de dag ervoor hun cadeau aan huis afgeleverd. De Doro PhoneEasy® 605 is een robuuste telefoon met klep, voor het beantwoorden van oproepen met een simpele tik. Bellen en sms’en gaat ook heel makkelijk dankzij de voorspellende tekst en de grote, makkelijke tekens in het telefoonboek en de tekstberichten. De brede, holle toetsen zijn goed van elkaar gescheiden en makkelijk in te drukken. Het ontwerp is comfortabel, praktisch en mooi en de functies en menu’s zijn intuïtief en eenvoudig. De gsm is tevens geschikt voor dragers van een gehoorapparaat.
ladies & ghent
High tea
Zaterdag 4 Mei in Het icc te gent FEMMA-leden genieten korting!
uitZonderliJke priJs voor FEMMA-leZers!
Na het succes van de eerste editie vorig jaar volgt op zaterdag 4 mei een tweede editie van ladies & ghent. Alles wordt deze keer nog groter en vrouwelijker. De hele dag en nacht komen de dames in de spotlight te staan. Het ICC wordt een paradijs voor vrouwen bij wie de woorden VERWENNERIJ, GLITTER & GLAMOUR als muziek in de oren klinken. Na een hele dag vol gratis beauty, wellness en fashion kan het feest pas echt beginnen. Met David Van Dyck, Gene Thomas, Party partie, Udo …. wordt het een echte divas party. En dit alles voor slechts 27 euro. Hou je van bubbels? Dan kun je een Champagneticket bestellen voor 55 euro. Voor de echte queens zijn er uiteraard ook ALL-IN VIP tickets beschikbaar voor 99 euro. Alle info vind je op www.ladiesnghent.be.
De inspiratie voor het lekkers op blz. 25 ‘zelfgemaakt’ haalden wij uit het boekje High Tea van Praktische School. Femma-lezers die het boekje nu bestellen, betalen slechts 6 euro! En dit tot en met 30 april 2013. Bestellen kan via rechtstreekse overschrijving op rekeningnummer: BE15 7995 5033 2330 van Praktische School, Urbain Britsierslaan 5, 1030 Brussel. Met als mededeling: ‘High Tea - aanbod april 2013’ Groepen genieten dezelfde voorwaarden. Dit aanbod is niet cumuleerbaar met andere afdelingskortingen.
Boek nu je ticket op www.boekjeticket. be of bel naar 0902 69 666 of ga naar free record shop. Femma -leden
genieten 10 % ledenkorting door gebruik te maken van de ticketcode: FeMMa
groepen vanaf 15 personen genieten een korting van 20 %. Te reserveren via: maarten@anneliesvalepyn.be
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
33
sOciaal
tekst en foto’s JAde Yorks
Wat te doen als je ouders ouder worden? Ouders
met een rijpe leeftijd zijn tegenwoordig niet zo snel meer geneigd naar het rusthuis te verhuizen. Ze willen zorg, zelfstandigheid én gezelligheid. Gelukkig voor hen zijn er nu tal van alternatieve woonvormen wanneer de eigen woning behalve onpraktisch ook nog eens saai dreigt te worden. Anders dan vroeger is het nu niet meer vanzelfsprekend dat kinderen de zorg van hun hulpbehoevende ouders op zich nemen. Een combinatie van een carrière, kinderen en een druk sociaal leven breekt met de al oude traditie waarin mémé en pépé warm en liefdevol in het gezin worden opgenomen. Rust- en verzorgingstehuizen namen die taak over. Maar nu juist díe huizen geteisterd worden door lange wachttijden, hoge prijzen en een gebrekkige zorg, kijken senioren verder. Inmiddels schieten de alternatieve woonvormen voor hen als paddenstoelen uit de Belgische grond. Manager Zorg- En Dienstverlening Els Maselis van thuiszorgorganisatie Familiehulp signaleert al enige tijd een duidelijke trend: 'Mensen wachten niet langer het moment af waarop ze niet meer zelfstandig kunnen wonen maar ze anticiperen erop. Ouderen willen heel terecht de regie van hun leven, wonen en zorgnoden in eigen handen houden, wat ik een positieve tendens vind. Vanuit het werkveld worden daar creatieve oplossingen voor bedacht.' woongroepen Een van die creatieve oplossingen is Abbeyfield dat met steun van de Vlaamse overheid senioren de mogelijkheid geeft om zelfstandig samen te
34
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
wonen. Ouderen wonen samen in een groot huis met gemeenschappelijke ruimtes, maar beschikken elk over een eigen appartement dat van alle gemakken voorzien is. Iedereen heeft zijn eigen slaap-, bad-, woonkamer en keuken. In het Brusselse Watermael staat het huis Le MartinPêcheur, dat onderdak biedt aan acht senioren die veel liever samen dan alleen wonen. Anita Beni is een bewoner van het eerste uur. Haar kinderen hadden het er in eerste instantie wel wat moeilijk mee toen hun jonge, vitale moeder nog voor haar zestigste de deur van haar woning voorgoed achter zich dichttrok om in een seniorenwoning te gaan wonen. De Waalse dame was het beu om alleen te zijn en besloot daar rigoureus verandering in te brengen. ‘Ik zocht een manier van wonen waarbij ik aan de ene kant niet langer alleen hoefde te zijn, maar aan de andere kant toch zelfstandig kon blijven leven. Abbeyfield bood uitkomst.’
Abbeyfield is een alternatieve woonvorm voor ouderen die willen samenwonen, maar tegelijkertijd hun zelfstandigheid willen behouden. Het project dankt zijn naam aan de Londense ‘Abbeyfieldroad’, de straat waar het eerste huis in 1956 door de Britse Kolonel Richard Carr-Gomm uit de grond is gestampt. Zijn doel was om de weduwen van de Tweede Wereldoorlog te behoeden voor eenzaamheid en geldzorgen. Inmiddels is het project naar zeventien landen overgewaaid. Sinds zeven jaar biedt ook België zijn senioren de mogelijkheid om op deze vernieuwende manier oud te wonen. Bewoner Marie McNicholas (76) schiet spontaan in de lach wanneer het woord‘rusthuis’ valt. ‘Ik? Nee bedankt. Daar voel ik mij veel te jong voor. Als ik Abbeyfield niet had gevonden, zou ik nog steeds op mijzelf wonen.’ Maar wat ze thuis in haar eentje niet kon en nu bij Abbeyfield wel, is deel uitmaken van een groep. ‘Het is niet dat ik eenzaam was thuis, maar ik verveelde mij soms wel. Hier kan ik samen met anderen dingen ondernemen. Elke avond eten we samen. Niet elke week, maar zo om de twee weken hebben we onze kookdag. Dat staat allemaal in een schema. Je plaatst een kruis of een min om aan te geven of je mee-eet of niet. Het is best flexibel.’ De meerwaarde van het samenwonen ontdekte McNicholas vooral toen zij haar voet had gebroken en noodgedwongen veel tijd in haar appartementje doorbracht.’Geregeld werd er op de deur geklopt met de vraag hoe het met mij ging en of ik iets nodig had. De solidariteit in de groep is enorm.’ Beni ziet de groep zelfs als haar familie. ‘Met de een trek je wat meer op dan met de ander, maar voor iedereen sta je klaar als het nodig is.’
Samenleven met een groep mensen die je daarvoor niet tot nauwelijks kende, blijkt niet altijd even gemakkelijk. ‘We komen allemaal uit verschillende huishoudens met onze eigen gebruiken’, zegt McNicholas. ‘En natuurlijk weten we allemaal wat de perfecte manier is.’ Zo was er laatst dat gevalletje met de afwas. Er ontstond wat onenigheid tussen de bewoners onderling over wat de juiste afhandeling van de vuile vaat is. McNicholas: ‘Het is echt een klein sullig voorbeeldje, maar we raakten het er maar niet over eens hoe de afwas gedaan moest worden. De één vond dat het met de hand moest, de ander in de afwasmachine en weer een ander op een andere manier.’ Uiteindelijk moest er een lesje communicatie aan te pas komen, waarna besloten werd dat iedereen op zijn manier de afwas mocht doen.’
Zorgmanager Els Maselis: ´Ouderen willen de regie in eigen handen houden´
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
35
ingegaan omdat wij dachten dat zij op die manier sneller konden inspringen bij de opvang van onze tweejarige dochter en mentaal gehandicapte zoon van zeven. Bovendien is mijn man enig kind, dus wilde hij er echt voor zijn ouders zijn.’
Kris: ‘Het had veel voordelen. Tot de kaart kantelde en wij vooral voor hen moesten instaan’
36
Abbeyfield is niet voor iedereen. De voorwaarde om in het project te stappen is dat de senioren nog gezond zijn en zelfstandig kunnen leven. Uiteindelijk is het aan de groep zelf om te bepalen hoe lang iemand met een verslechterde gezondheidstoestand in het huis kan blijven wonen. Vrijwilliger Charlotte Bevernage-Pauwelyn zegt dat alle huizen architectonisch zo in elkaar zitten dat er altijd veel licht binnenvalt en dat elke ruimte met een rolstoel bereikbaar is. ‘Een Abbeyfieldhuis staat op het vlak van zorg niet alleen. We maken afspraken met professionele zorgverleners als thuiszorg, maar we kunnen niemand garanderen dat ze hier tot het einde kunnen blijven. Na overleg met alle betrokkenen wordt besloten of het nog even verdergaat of dat we beslissen voor een overgang naar een rusten verzorgingstehuis.’ De Belgische tak van dit project heeft door haar prille bestaan nog niet veel ervaring met dergelijke beslissingen. Wel weet Bevernage-Pauwelyn te vertellen over een Brits Abbeyfieldhuis dat ze onlangs bezocht. ‘Die bewoners vertelden mij dat ze zo aan elkaar gehecht zijn dat ze besloten hebben om tot de dood als groep bij elkaar te blijven. Daar ligt de kracht van Abbeyfield. Het is aan de senioren zelf om te beslissen hoe ze het samenleven vormgeven.’ Koppelwonen Zelfstandig samenwonen klinkt mooi, maar is niet voor iedereen weggelegd. Kris besloot zo’n twintig jaar geleden samen met haar man om hun huis uit te bouwen, zodat zijn ouders naast hen konden wonen. ‘Het was een verzoek van mijn schoonvader omdat hij samen met mijn schoonmoeder in een huurhuis woonde, waarvan ze niet zeker waren hoe lang ze daar nog konden blijven. Wij zijn daarop
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Gouden tijden braken aan voor de Oost-Vlaamse familie. Het jonge koppel kreeg niet alleen hulp bij de opvoeding van hun kinderen. ‘We konden makkelijk weg want er was altijd een oppas in de buurt’. Ze kregen ook hulp in het huishouden en bij het onderhoud van de grote tuin. ‘Terwijl ik het gras reed, kuisten mijn schoonouders de boordjes af en trokken ze het onkruid uit. Ook hielpen ze met schoonmaken en stoffen. Het had toen echt veel voordelen. Dat was tot de kaart kantelde en wij vooral voor hen moesten instaan.’ Terwijl de schoonouders ouder werden, namen ook de ouderdomskwalen toe. ‘We hebben altijd rekening gehouden met het feit dat mijn schoonouders niet altijd zelfstandig zouden blijven, maar het blijft wel moeilijk als de zorg groter wordt terwijl je ook nog een eigen leven hebt’, zegt Kris. Vroeger werkte Kris late diensten in een winkel, maar door de zorg van haar mentaal gehandicapte zoon nam ze voor vijf jaar loopbaanonderbreking. Uiteindelijk is ze nooit meer terug begonnen. Behalve de zorg van haar zoon heeft ze haar handen vol aan de zorg voor haar schoonouders. Elke week doet Kris voor hen de boodschappen, de was, het strijkwerk en regelt ze de financiële zaken. ‘Voor simpele dingetjes hebben ze nu hulp nodig. Gisteren bijvoorbeeld, liep de koffie uit het apparaat over. Voor de zoveelste keer. De ene keer had-
den ze de filter verkeerd geplaatst, nu zat de kan er niet goed onder.’ Uiteindelijk besloot de familie om thuiszorg van Familiehulp in te schakelen. ‘Daar ging wel veel discussie aan vooraf. Ik denk dat voor oude mensen de stap groot is om toe te geven dat ze hulp nodig hebben omdat zelfstandig wonen niet meer gaat. Nu gaat dat prima. Zij hebben meer aanspraak van verschillende mensen en ik hoef daar niet meer elke dag binnen te lopen.’ Zorgen Zonder Zorgen Manager Zorg- en Dienstverlening Els Maselis juicht initiatieven als groeps- en koppelwonen toe. 'Woonzorgcentra zijn tegenwoordig alleen voor mensen die heel veel zorg nodig hebben. Er is te weinig plaats en er zijn te weinig bedden met hele lange wachttijden als gevolg.' Zij merkt dat de overheid enerzijds inspeelt op nieuwe alternatieve wooninitiatieven, maar de uitwerking anderzijds soms op de grenzen van de regelgeving botst. 'De knelpunten van de nieuwe woonvormen zitten onder meer in de nachtopvang. Voor wie ´s avonds en ‘s nachts alleen wil thuis blijven is vaak hulp nodig wat duur is en waarbij de regelgeving tot op heden te kort schiet.' Een positieve ontwikkeling zag de Manager Zorgen Dienstverlening in het experiment ´Dagverzorging bij diensten voor Gezinszorg en Aanvullende thuiszorg’ waarbij een klein aantal gebruikers gezinszorg weliswaar apart wonen
maar wel samen de dag met elkaar kunnen doorbrengen met de ondersteuning van een verzorgende. De overheid was geïnteresseerd en heeft vorig jaar december de regelgeving ervoor aangepast.' Volgens Maselis is een goede samenwerking tussen verschillende zorginstellingen noodzakelijk. 'Zo is er een dame geweest die altijd thuiszorg heeft ontvangen. Toen thuiszorg omwille van een dementieproblematiek niet meer mogelijk was verhuisde zij naar een woonzorgcentrum. Daar kon haar vertrouwde verzorgende van Familiehulp enkele weken komen helpen met de zorg zodat de dame rustig aan alle nieuwe gezichten kon wennen. Dat is een voorbeeld van hoe het zou moeten.'
'Rusthuizen zijn tegenwoordig alleen voor mensen die heel veel zorg nodig hebben'
Voor meer informatie over familiehulp vind je op www.familiehulp.be Meer informatie over Abbeyfield is te vinden op www.abbeyfield.be
onderzoek: helft jongeren wil later bejaarde ouder in huis Bijna de helft van de Vlaamse jongeren zegt de ouders in huis te willen nemen wanneer die hulpbehoevend zijn. Zorgnet Vlaanderen en Radio 2 hielden een vragenronde onder 715 jongeren en kwamen tot dit opmerkelijke, maar positieve resultaat. Omgekeerd verwacht drie op de vier jongeren dat zijn ouders voor de kleinkinderen zullen zorgen. Opvallend is dat naarmate de jongeren ouder worden, die bereidheid om hulpbehoevende ouders in huis te nemen afneemt. Vijftigers zouden volgens de onderzoekers van een realistischer beeld hebben van het zorgen van een hulpbehoevende ouder.
diverse alternatieve woonvormen op een rijtje ▶ ZelFstandig aangepast wonen Wie zijn oude vertrouwde stekje niet wil verlaten en bovendien erg gesteld is op zijn privé, kan zijn huis laten aanpassen. Simpele ingrepen als een douche in plaats van een bad zodat het in- en uitstappen gemakkelijker gaat, het verhogen van het toilet omdat hoog zitten de knieën minder belast, of een traplift zodat alle verdiepingen van het huis met weinig inspanningen te bereiken zijn, kunnen het woongenot aanzienlijk vergroten. Voor senioren van 65 jaar of ouder met een beperkt budget heeft de Vlaamse regering een ´aanpassingspremie´ beschikbaar. Meer informatie op www.vlaamseaanpassingspremie.be en www.cm.be (aangepast wonen).
▶ kangoeroewonen Hierbij woont een ouder koppel op de onderste verdieping van hun huis en verhuurt het de bovenverdieping aan een jong gezin dat vaak geen familie is. De jonge generatie woont goedkoop en kan een beroep doen op de oudere onderburen om eens op de kindjes te passen. Ook is er overdag altijd iemand thuis die de post ontvangt terwijl het jonge koppel aan het werk is. Omgekeerd is er voor de ouderen altijd iemand in de buurt in het geval van noodsituaties of voor de boodschappen. ▶ aanleunwonen Dit is voor ouderen die zelfstandig willen wonen met de zekerheid dat ze altijd goede zorg in de buurt hebben. Aanleunwoningen staan altijd naast een zorgcentrum. Vaak is de zorg van daaruit slechts een druk op de knop van het appartement verwijderd. Een ander voordeel is dat ouderen ook mee kunnen doen met de activiteiten die in het zorgcentrum georganiseerd worden.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
37
creAtief
bliklipjes
saMensteLLinG GondA frAnÇois foto’s mien QUAtier
Helemaal hip met
Je komt ze af en toe tegen, chique aluminium tassen uit brazilië, gemaakt van de treklipjes van drankblikjes. sônia conceicão uit salvador is één van de ontwerpsters. samen met haar familie recycleert zij treklipjes van drankblikjes en verwerkt ze tot modieuze aluminium tassen, riemen en zelfs kleding. Recycling en upcycling roept bij de meeste mensen een gevoel van tweedehands op, maar in het geval van onze activiteit ‘Leuke accessoires haken met bliklipjes’ is het meer dan hergebruiken. Een arbeidsintensief werk is het wel! Maar van niets iets moois maken geeft veel voldoening. Wat dacht je van een zachte, soepele en lichtgewicht laptoptas of een stijlvolle handtas bij je nieuwste outfit? Misschien spreekt een zilveren enveloppetasje voor een speciaal avondje uit je wel aan? Of ga je eerder voor de functionele portemonnee of het handige toilettasje? Spoor alvast iedereen aan om voor jou treklipjes te verzamelen, want onze ideeën werken aanstekelijk!
38
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Aanbod 2013
Kun je niet wachten tot je groep deze cursus organiseert, ga dan alvast aan de slag met dit juweelje. wat Heb Je nodig? ▶ Een aantal lipjes afhankelijk van de lengte van het halssnoer. ▶ Katoenen haakgaren geeft een mooi resultaat, ook glitterdraad of lint in daim. ▶ Zorg in elk geval voor een gladde, niet rekbare draad! ▶ Haaknaald 3 of 3,5. ▶ Schaar en kniptang.
1
voorbereiding Verzamel aluminium treklipjes van drankblikjes. Je kunt ze ook aankopen in de speciaalzaken voor crea- en hobbymateriaal, maar het spreekt voor zich dat wij de voorkeur geven aan recyclagelipjes! Was de lipjes met water en afwasmiddel en laat ze goed drogen. Verwijder de doffe, lelijke exemplaren. Klop de kromme lipjes plat en verwijder het aanhechtingspuntje met een fijne tang. Met de mooie glanzende exemplaren kun je aan de slag. Sorteer de lipjes per soort: bij nader toezien ontdek je verschillende vormen en zelfs gekleurde lipjes. Voor een mooi resultaat verzamel je best voldoende lipjes van dezelfde soort. Ook lipjes met slechts één gaatje kunnen voor dit model gebruikt worden. werkwiJZe Leg 2 bliklipjes verticaal op elkaar, haak in de gaatjes waar het aanhechtingspuntje afgeknipt is een vaste. Schuif de lipjes zo ver mogelijk uit elkaar, leg er een volgend lipje onder en haak de 2 laatste lipjes samen met een vaste. Herhaal tot de gewenste lengte. Opgelet! Haak je de lipjes aan elkaar met een vaste, dan heb je veel lipjes nodig en liggen ze dicht op elkaar (foto 1). Haak je telkens twee vasten om de lipjes aan elkaar te zetten, dan heb je minder lipjes nodig en liggen ze wat verder uit elkaar (foto 2). Werk af met een slotje of haak een lusje en zet aan de andere kant een knoopje.
tip 2
Je kunt de onderkant van het juweel eveneens afwerken met een rij vaste, drie tot vijf per lipje naargelang de dikte van de draad, al dan niet versierd met kraaltjes. Wil je met kralen haken, rijg dan vooraf het nodige aantal kralen op de werkdraad! Haak tot de plaats waar de kraal moet komen, schuif de kraal over de werkdraad tot tegen de laatste steek en haak verder. Veel succes! AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
39
�emm� �ee�in� koPiëren mAg
tekst femmA Heist CentrUm foto’s kArolien VerdonCk
De bedoeling
van Femma Heist Centrum was om een ongedwongen, gemoedelijks sfeer leden en nietleden samen te brengen om het jaarprogramma voor te stellen. Daarbij zouden zij vele kleine hapjes serveren, die door de leden zelf aangereikt waren. Lou ooms: ‘Al enkele jaren blijkt dit concept, dat voortvloeit uit het oorspronkelijke PROEF KAVconcept, bij onze leden goed in te slaan. Vrouwen kunnen ongedwongen babbelen, in een heel ontspannen sfeer, en toch ook warm gemaakt worden voor de verschillende activiteiten van de groep. Eigenlijk weten we niet waarom het ieder jaar weer zo’n groot succes is, maar het wordt blijkbaar ieder jaar beter . Wij beginnen ruim op tijd met de voorbereidingen. Twee à drie maanden voor de datum sturen wij een uitnodiging naar de leden met de vraag of zij hun ‘succesrecept’ een keertje willen laten proeven aan anderen. Daarop komt steeds de nodige reactie. Dan wordt er wat gepuzzeld en gerekend, zodat we van alles wat op ons bord zullen krijgen tijdens Femma Feeling. Tussen al de gangen van het buffet – en dat zijn er toch wel heel wat, van aperitief tot koffie met koekjes – stellen wij ons jaarprogramma voor. Ook daar is de slogan ‘voor elk wat wils’ heel belangrijk. Een maand vooraf sturen wij onze uiteindelijke uitnodigen rond, en zorgen wij dat ook heel wat niet-leden deze krijgen. Al vrij snel stromen de inschrijvingen binnen.’
40
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
het was weeral heel goed
Succestips voor andere groepen ▶ Begin zeker tijdig met de voorbereidingen. ▶ Maak vooral de uitnodigingen om recepten binnen te sturen zo ‘uitnodigend’ dat leden spontaan zin krijgen om te koken. ▶ Zorg dat je een zaal hebt met praktische keuken. ▶ Maak frisse flyers, en zeker genoeg, zodat leden vriendinnen kunnen uitnodigen. ▶ Zorg ook dat nieuwe inwoners in de gemeente een flyer krijgen, zodat ze je vereniging leren kennen. ▶ Probeer ook altijd iemand van de pers aan te spreken, zoals de Streekkrant, en vermeldt de activiteit in het parochieblad. ▶ Probeer ook altijd een kleine attentie te voorzien voor de ‘koks van dienst’. ▶ Zorg voor een receptenbundel van alle klaargemaakte recepten, zodat de aanwezigen thuis alles kunnen uitproberen. ▶ Kleed de zaal fris aan in de Femma-kleuren.
‘Wij hebben een groep van ongeveer 130 leden, en deze wordt ‘getrokken’ door 21 teamleden. De laatste jaren kregen wij er toch ook wel wat jonge leden bij. Bij het plannen van onze activiteiten blijft ons moto: VOOR ELK WAT WILS. Wij denken aan de creatievelingen, cultuurliefhebbers, bourgondiërs, sportievelingen, en proberen ook rekening te houden met
de verschillende leeftijden. Femma Heist Centrum heeft zo een geweldige enthousiaste ploeg teamleden dat een activiteit plannen niet zo moeilijk is. Femma Feeling betekent wel heel wat werk vooraf, maar het geeft iedere keer een enorme voldoening als je de tevreden gezichten ziet , en vooral hoort zeggen dat het WEERAL HEEL GOED WAS.’
e el w a t n h l e w t n i n g b ete kgee ef t i e d e re ke e r e e l e e F a m Fe m a f, m a a r h et ing r w e rk v o o e n o rm e v ol d o e n
Femma Heist Centrum heeft ermee ingestemd om hun receptenbundel ook voor andere groepen beschikbaar te stellen. Je vindt de pdf op www.femma.be, klik op de cover en kijk dan bij ‘kopiëren mag’. AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
41
mAnmAnmAn
tekst riet orY foto’s fod soCiAle ZekerHeid
Frank Van Massenhove, topman bij de Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zaken, mag zich in België ‘de goeroe van het nieuwe werken’ noemen. Hij transformeerde de FOD Sociale Zekerheid tot een moderne en efficiënte organisatie. Het nieuwe werken is, naast duurzaamheid, één van zijn paradepaardjes.
het nieuwe werken: De revolutie van
bij Frank Van Massenhove in de cockpit
Waar en wanneer mensen werken, is niet belangrijk. Zolang het resultaat er is. Vertrouwen is hierbij essentieel
42
Een gesprek over het nieuwe werken gaat nooit alleen over thuiswerken. Het gaat vooral over vrijheid, eigenaarschap en vertrouwen. Een interview met Van Massenhove gaat nooit alleen over werken of managen van een overheidsdienst. Het gaat over familie, geluk, muziek en passie. Vaste denkkaders smelten als sneeuw voor de zon en geven ruimte voor initiatief, nieuwe vormen van werkorganisatie en ja, ook een nieuwe manier van leven. Ik hoop dat je als lezer net zo goed gezind wordt als ik, toen ik na het interview de FOD Sociale Zekerheid buiten stapte.
Van Massenhove: ‘Hoe weet je dat mensen werken als ze acht uur voor hun computer zitten? Ik ben een tevreden werkgever als een collega de werkdag start met een koffie en de krant, daarna een tweet de wereld instuurt over wat hij gelezen heeft en om 11 uur vol inspiratie een schitterend dossier schrijft, om daarna nog met een collega te brainstormen in de bar om de hoek. Dit maakt me blijer dan wanneer diezelfde collega zijn 8 uur op bureau doorbrengt, waarvan hij de twee laatste uren wat verdwaasd achter zijn computer zit omdat hij moe is van naar het scherm te staren. Het gaat om de kwaliteit, niet om de kwantiteit.
Het nieuwe werken: Meer dan tHuiswerken Voor Van Massenhove is het nieuwe werken veel meer dan louter thuiswerken. Het gaat om mensen autonomie geven om hun eigen werk en leven te organiseren. Waar en wanneer mensen werken, is niet belangrijk. Zolang het resultaat er is. Vertrouwen is hierbij essentieel.
Het nieuwe werken is een basisfilosofie, waarbij de mens centraal staat. Door de werknemer als mens te zien, krijg je een ander personeelsbeleid en zijn mensen op een andere manier met hun werk bezig. Regisseur zijn van je eigen leven gaat niet alleen over het indelen van je tijd, maar ook over de inhoud van je job. Als je opgevolgd wordt op basis van wat je doet en niet op basis van wanneer je waar werkt, dan focus je je meer op het doel van dat werk: wat heb ik gedaan en wat heeft het opgeleverd? Het nieuwe werken maakt ook dat mensen naar kantoor komen om elkaar te ontmoeten. Het sociale contact is erg belangrijk.'
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
waaroM Het nieuwe werken? Het werk op een andere manier organiseren doe je zeker niet alleen om te schrappen in bureelruimte. Besparen is slechts een neveneffect. Het nieuwe werken voer je in omdat je een aantrekkelijke werkgever wil zijn en vooral omwille van het geluk van je klanten en personeel. Van Massenhove: ‘Voor tien werknemers die uitstromen, komen er maar zes in de plaats. Dit heeft vooral te maken met de schaarste aan hoogopgeleide mensen naar wie de vraag in de toekomst alleen maar zal stijgen. Die toekomstige generatie jonge en hoogopgeleide werknemers, de zogenaamde ‘milleniums’, willen tijd voor hun gezin. Daar moet je als werkgever op inspelen. De invoering van het nieuwe werken op de FOD Sociale Zekerheid heeft ons een sexy werknemer gemaakt. Iedereen wil bij ons werken.
'Sinds we het nieuwe werken hebben ingevoerd, kennen collega´s meer mensen en hebben ze meer vrienden. De bureelruimte is gemaakt om elkaar te ontmoeten. Niemand heeft een vaste eigen werkplek. Er zijn zetels, loungehoekjes en zo weinig mogelijk muren. Alles is mooi en gemaakt om in rond te lopen. Als je bijvoorbeeld wil printen, moet je 120 meter lopen. Onderweg ontmoet je iemand en praat je over je kinderen of over de Europese beker voetbal. Nu helpen collega´s elkaar met professionele problemen omdat ze elkaar kennen. Vroeger hielp je collega´s niet, want je wist niet eens dat ze bestonden.’
Van Massenhove: ‘Het gaat om de kwaliteit, niet om de kwantiteit’
Kosten besparen is een fijn neveneffect, maar mag niet de hoofdreden zijn om aan het nieuwe werken te beginnen. Ik zie dat er organisaties en bedrijven het thuiswerken invoeren om kantoorruimte te schrappen. Zij vergeten dat het gaat om een fundamentele wijziging van kijken naar werk, organisatie en mens. Het eenzijdig schrappen in bureauruimte door mensen van een laptop en smartphone te voorzien, gaat hen echt niet gelukkiger maken. Mijn grootste motivatie om te starten met het nieuwe werken was het geluk van onze klanten en werknemers. Gelukkige werknemers kunnen de bevolking een betere sociale zekerheid bieden. Tevreden klanten maken het personeel gelukkig. De twee staan niet los van elkaar. Het is eigenlijk simpel. Je gaat naar de essentie dat de mens een sociaal wezen is op zoek naar geluk. Mensen zijn op hun best als je hen de ruimte geeft om hun passies te ontdekken en hen in die passie te erkennen. Het maakt me als manager gelukkig dat mensen om me heen gelukkig zijn.
‘Ik weet dat je als werkgever mensen niet gelukkig kunt maken, maar je kunt ze wel ongelukkig maken: door niet te luisteren of een strak werkschema op te leggen’
het nieuwe werken bij de fod sociale zekerheid ▶ Het nieuwe werken houdt veel meer in dan thuiswerken. ▶ Thuiswerken is niet verplicht en niet voor iedereen weggelegd: 92 % van het personeel kan thuis werken. 68 % werkt daadwerkelijk thuis. ▶ Thuiswerken is geen gunst. ▶ Het nieuwe werken is afscheid nemen van een vast bureau. ▶ Het nieuwe werken is een kantoor dat ontworpen is om andere collega´s te treffen en te overleggen. AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
43
Van Massenhove: ‘Alles wat mensen motiveert, heeft niets te maken met geld’
‘Ik gebruik alles wat ik in mijn leven geleerd heb en waarvoor ik passie voel. Ik ga geen dingen gebruiken omdat ‘ze juist zijn’. Ik moet er warmte voor voelen en een gevoel bij hebben. Wees jezelf. Passie werkt. Als je je passie toont en authentiek bent, krijg je respect’
Ik weet dat je als werkgever mensen niet gelukkig kunt maken, maar je kunt ze wel ongelukkig maken: door niet te luisteren of een strak werkschema op te leggen. Als werkgever kun je een omgeving creëren waarin mensen gelukkiger kunnen zijn en waar ze eigenaar worden van hun eigen leven. Hier ligt mijn passie. We spreken hier heel veel over geluk. Mensen vragen zich af: wat doe ik hier? Maakt mij dit gelukkig? Alles wat mensen motiveert, heeft niets te maken met geld. Uiteraard moet je mensen betalen, maar alle geluk heeft te maken met de sfeer die je creëert, inspraak, mooie werkruimtes … Je zou me als manager een softie kunnen noemen, maar dan wel eentje die harde resultaten neerlegt. De FOD Sociale Zekerheid, werkt vandaag efficiënter, kwaliteitsvoller en met 800 mensen minder dan tien jaar geleden. Bedrijven blijven maar bestaan als ze met producten komen die innovatief zijn. Die krijg je niet als je in een top down structuur werkt. Je krijgt dat in een organisatie die motiveert.’ Het leven van een ‘nieuwe topmanager’ Als voorzitter van de FOD Sociale Zekerheid, leidt Van Massenhove een organisatie van 1 300 werknemers. Hij maakt tijd om te lezen, ideeën te delen op twitter en om naar zijn medewerkers te luisteren. Hij haalt de wereld binnen in de organisatie die hij leidt.
44
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Van Massenhove: ‘Net als mijn medewerkers focus ik op mijn eigen output. Wat wordt er verwacht van het hoofd van een grote overheidsdienst? Ik heb de opdracht om veel na te denken over hoe mijn organisatie er moet uitzien binnen twintig jaar. Ik teken de grote lijnen uit. Als nieuwe manager maak ik tijd om nieuwe trends te spotten en te volgen wat er in de wereld gebeurt. Ik heb experten die alles weten over sociale zekerheid. Zij geven mij input. Ik ben ervan overtuigd dat de slimste nooit de baas mag zijn. Ik zeg welke richting we uitgaan en medewerkers vullen het zelf in. Zij zitten rond de tafel en zijn experten terzake. De manager oude stijl gaat naar alle vergaderingen, zit die vergaderingen allemaal voor en orakelt oplossingen die niet noodzakelijk de beste zijn. Ik noem ze ‘macho managers’. Deze managers oude stijl hebben geen tijd om te lezen, vrij te denken en innovatief te zijn. Ze zijn suf vergaderd. Wie wil nu zo´n baas?’ Het nieuwe werken en vrouwen Sinds de FOD het nieuwe werken introduceerde, gingen vrouwelijke medewerkers meer werken en groeiden ze door naar kaderfuncties. Is het nieuwe werken een belangrijke factor in het creëren van gelijke kansen op de werkvloer? Van Massenhove: ‘We hebben het nieuwe werken niet ingevoerd met als doel meer vrouwen aan het werk te krijgen. We wilden vooral de juiste mensen rond de tafel – of beter – in de mooie zetels om verandering binnen de organisatie door te voeren. Drie jaar na het invoeren van het
nieuwe werken was bijna 80 % van onze aanwervingen vrouw. Plots werden we gezien als een ‘gender balanced’ organisatie. Een schitterend neveneffect zou je kunnen zeggen. Vrouwen werkten hier vroeger veel meer deeltijds en kregen daardoor weinig promotiekansen. Deeltijds werken was vaak een negatieve keuze. Vrouwen zagen geen andere weg omdat zij spijtig genoeg nog het merendeel van de huishoudelijke en zorgtaken op zich nemen. Nu werken vrouwen wel meer omdat ze hun tijd en hun leven beter en met minder stress kunnen organiseren. Dit heeft enorme effecten op hun aanwezigheid in onze organisatie op alle niveaus.’ Een kwestie van geluk Voor Frank van Massenhove biedt het nieuwe werken bovenal kansen en heeft het weinig keerzijden. Hij beseft wel degelijk dat er bredere maatschappelijke uitdagingen zijn zoals migratie, waardoor er veel laaggeschoolden op de arbeidsmarkt (zullen) zijn, die in zijn overheidsdienst en in vele andere bedrijven geen plek vinden. Daar
maakt hij zich wel zorgen over. Binnen zijn eigen overheidsdienst heeft hij altijd geprobeerd om in alles kansen te zien en die te grijpen. Hij heeft het talent in bijna alles een uitdaging te zien. Van Massenhove: ‘Ik ben een ongelooflijke positivist. Ik kan er niets aan doen. Ik heb de gelukslijn van mijn moeder (lacht). Ik gebruik alles wat ik in mijn leven geleerd heb en waarvoor ik passie voel. Ik ga geen dingen gebruiken omdat ze ‘juist' zijn. Ik moet er warmte voor voelen en een gevoel bij hebben. Wees jezelf. Passie werkt. Als je je passie toont en authentiek bent, krijg je respect.’
De collega’ s werken thuis. (Frank Van Massenhove en Tom Auwers, een uitgave van LannooCampus 2012, 168 blz. – ISBN 9789401403375
BIO Frank Van Massenhove ■ Tien jaar aan het hoofd van de Federale overheidsdienst Sociale Zekerheid. ■ Goeroe en believer van het nieuwe werken. ■ Houdt van lezen en ideeën delen op Twitter. ■ Fan van vrouwen en het feminisme. ■ Heeft naar eigen zeggen ‘een talent voor geluk’. ■ Auteur van De collega´s werken thuis.
“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!
Eenvoudig te bedienen!
Bel gratis
0800 94 365 www.tk-traplift.be
jn
i r m rt Vooomfo c
!
Ontvang nu uw gratis documentatiepakket en een offerte op maat!
Comfort & veiligheid op één rail, dankzij de unieke en gepatenteerde ASL-draaitechnologie.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
45
UiT in Vlaanderen
Erfgoeddag
Op de Facebookpagina ‘Opgetrommeld’ posten mensen voorwerpen die op het eerste zicht niet veel waarde hebben, maar waar een mooi verhaal bij hoort. Deze oproep past in het thema van Erfgoeddag op zondag 21 april, ‘Stop de tijd!’. Het werk van bibliotheken, archieven, musea, enzovoort wordt hiermee in de spotlight geplaatst. Dag in dag uit trachten zij historische voorwerpen voor de tand des tijds te behoeden, verhalen te reconstrueren en te bewaren voor het nageslacht. Een liefdesbrief uit de jaren ’40, een oude koekendoos, een potscherf? Schijnbaar nutteloze voorwerpen, maar van grote waarde voor wie het verleden wil doen herleven. ‘De tijd stoppen’ gaat nog verder. Want wat doe je met papieren schetsen, traditionele gerechten, dialecten of een bijzonder landschap? Musea, archieven en bibliotheken gunnen het publiek tijdens deze Erfgoeddag een blik achter de schermen en tonen hoe zij dag na dag proberen de allesvernietigende tijd een stapje voor te zijn. erFgoeddag 2013 'stop de tiJd!', op Zondag 21 april in vlaanderen en brussel. inFo: inFo@erFgoeddag.be oF www.erFgoeddag.be oF www.uitinvlaanderen.be/erFgoeddag2013
Als Odysseus – in het Engels: Ulysses – na tien jaren Trojaanse oorlog en tien jaren omzwervingen terug naar huis komt, vindt hij daar zijn vrouw Penelope, die al die tijd op hem heeft gewacht. Deze Griekse tragedie diende al vele componisten, schrijvers en schilders tot inspiratie. Zo ook de bekende choreograaf Christian Spuck.
The Return of Ulysses
In 2006 maakte hij het dansstuk The Return of Ulysses voor het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, dat het deze maand herneemt. Centraal personage in het stuk is eens niet Odysseus, maar Penelope. Zij probeert haar aanbidders, die haar steeds zwaarder onder druk zetten, op een afstand te houden. De prachtige 17de-eeuwse muziek van Purcell wordt afgewisseld met muziek uit de jaren ’40, ‘50 en ‘60. Luchtige dansstukjes maken Penelopes tragedie iets minder tragisch. Het Ballet van Vlaanderen kreeg net nog een National Dance Award in Londen. Gaan zien, luidt dus de boodschap!
46
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
THE RETURN OF ULYSSES – koninkliJk ballet van vlaanderen, 18 t.e.M. 28 april in de vlaaMse opera, FrankriJklei 3, 2000 antwerpen, 03 338 44 00. tickets en inFo: vlaaMse opera, FrankriJklei 1, 2000 antwerpen, 070 22 02 02, www.vlaaMseopera.be oF koninkliJk ballet van vlaanderen, www.balletvlaanderen.be
UIT MET VRIENDINNEN
Vertelfestival
erenlen d n i e en kop verha l l a Niet n rh t e he bb
Ben jij één van die moeders die plichtsgetrouw – want je hebt gehoord dat hun ontwikkeling er wel bij vaart – iedere avond aan de bedstee van dochter- of zoonlief verhaaltjes voorleest? Of het antwoord nu ja of neen is, toch raden we je het vertelweekend in de Landcommanderij Alden Biesen aan, want niet alleen kinderen hebben recht op verhalen. Tijdens het Internationaal Vertelfestival maken verhalenvertellers uit Vlaanderen, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Spanje, Italië, Portugal, Canada en Ivoorkust er hun opwachting. Taal is cruciaal en dus oogt het programma internationaal: op vrijdagavond het Engelstalige sprookje Tales from Arthur’s Kingdom en op zaterdag is er zelfs een meertalige vertelavond. Zondag is familiedag: vertelwandelingen en –aperitieven worden dan aangevuld met straattheater en muziek. INTERNATIONAAL VERTELFESTIVAL alden biesen – 19 tot en Met 21 april 2013 in de landcoMManderiJ alden biesen, kasteelstraat 6, 3740 bilZen, 089 51 93 43. inFo en tickets: alden biesen, kasteelstraat 6, 3740 bilZen, 089 51 93 43, aldenbiesen@vlaanderen.be, www.alden-biesen.be
UIT MET KINDEREN
SuperVlieg Gedaan met zalig nietsdoen in zijn luie zetel. Vlieg haalt na een winterstop zijn SuperVlieg-pak weer uit de kast en rukt op naar Torhout, Dendermonde, Bornem, Wiekevorst en Tessenderlo. Waar hij neerstrijkt, is het feest en kunnen gezinnen een hele dag lang genieten van theater, muziek, circus en workshops allerhande. Een poëtisch kapsalon dat je haar in een kunstzinnige plooi legt, een slager die je gezicht weer helemaal uit de plooi haalt, een bangelijke sprookjesmolen, Peter van Ketnet op ontdekkingsreis, een vreemdsoortig toestel dat voorwerpen in de tijd kan verplaatsen of een hilarische ganzenfanfare … Je kunt het zo gek niet bedenken, of Vlieg tovert het voor jou en je kroost tevoorschijn!
SUPERVLIEG – op Zondag 14 (torHout), 21 (denderMonde), 28 april (borneM / wiekevorst) en 5 Mei (tessenderlo). cultuurcentruM de brouckere, torHout; stadskern denderMonde; kasteel d’ursel, Hingene; dalstraat, wiekevorst; Markt, tessenderloo. tickets: biJ de organisatoren ZelF. inFo: www.supervlieg.be
en op www.vriendinnen.be ELKE MAAND VIND JE HIER VIER LEUKE TIPS. VAN MUZIEK EN THEATER OVER TENTOONSTELLINGEN, LEZINGEN EN EVENEMENTEN TOT WORKSHOPS EN WANDELINGEN. VRAAG EEN VRIENDIN MEE OF NEEM DE KIDS OP SLEEPTOUW EN PROEF EEN STUKJE CULTUUR.
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
47
ALLEENSTAANDE MOEDERS MET KINDEREN
Egypte Egypte lag duizenden jaren geleden op het kruispunt van verschillende culturen. Dit land van de farao’s heeft een invloed gehad op de joodse, Griekse, Romeinse, christelijke en islamitische culturen en levensbeschouwingen. Tijd dus om dit land met zijn oude, rijke cultuur te leren kennen. We beginnen deze reis met een bezoek aan Caïro en omgeving, waaronder het plateau van Gizeh. We bezoeken het Nationaal Egyptisch Museum met zijn vele schatten en wandelen in de souks van Khan El Khalili. En we verkennen de historische plaatsen Sakarah en Memphis. Daarna schepen we in voor een cruise op de Nijl, van Luxor naar Aswan. We ontdekken de tempels van Karnak, Luxor, Edfu, Kom en Ombo, en de beroemde vallei der Koningen met zijn talrijke graftombes en schatkamers. We bezoeken Aswan, de stuwdam en het Nassermeer. Bij zonsopgang trekken we met de bus door de woestijn van Aswan naar Abu Simbel om er het legendarische tempelcomplex te bewonderen. We ontdekken kleine nederzettingen langs de Nijl en staan stil bij het dagelijkse leven van de Egyptische vrouw. Het volledige programma vind je op www.femma.be. Klik op ‘vrouwenreizen’ 26 oktober tot 4 november 2013 i.s.m. lont group Femma-begeleiding: veerle vlasselaer
Paasvakantie aan zee ▶ Vertrek op 8 april! Wat is er leuker in de paasvakantie dan enkele dagen met je kind(eren) uitwaaien aan zee? Wij hebben een uniek aanbod aan de Belgische kust in Westende.
Er is ook tijd voor een goede babbel met lot-en tochtgenoten en voldoende ruimte voor jezelf en de kinderen
ie nd en. n ha ar Egyp tifeschetgvr va le er . Het w ordt Ve de er er le je ht n Di t ge r if is in he el No ord-Afrik a ee el s. ht Ge vu ld e du erve erd aa n pa s ge hu wd e ko he el va ak g
Hama ma h shi
, fijngehakt ls kippenlevers ■ 2 eetlepe n de ne t es te ui, fijng l gedroogde mun r ■ 1 middelgro ■ 1 theelepe ie el rs te pe n 3 eetlepels bote de 4 duiven tlepel fijngesne zw ar te peper ■ ls bulgur ■ 1 ee ■ 4 eetlepe t ■ versgemalen ou ez ze ■ ppenlevers ki on ill in de ui en de - of groentebou pan en bak hier ■ 6 dl kippen e ot gr n ee Breng dit in e. n de bouillon to l boter smelte t en de helft van Laat een eetlepe un m ie, el bijna al rs en te lgur gaar is Voeg bulgur, pe dderen, tot de bu su s tot de ui gaar is. tje ch et het za m en ls inut l de 4 voge laat 10 tot 15 m ar smaak toe. Vu na r aan de kook en pe pe de en ut he eg zo ssen en sc nk opgenomen. Vo ze precies in pa ar wa n het vocht heef t pa en or er vo gietijz n op 160 °C . Schik ze in een tot 2 ½ uur in ee ¼ 1 n pa e bulgur mengsel kt de de afge llon er bij. Pl aats resterende boui goed gaar zijn. ls ge vo , of tot de . verw ar mde oven groentegerecht ood en een koud br , us sa de et Serveer ze m
48
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
Onze verblijfplaats bevindt zich op minder dan 10 minuten wandelen van het strand. In een comfortabele vakantiewoning kun je samen met andere alleenstaande moeders even op adem komen en je batterijen opladen, terwijl je kinderen meegenomen worden in een boeiend activiteitenprogramma. Culinair word je verwend door ervaren kookmoeders. Het worden deugddoende dagen met pret en verzet voor je kind(eren), voldoende ruimte voor jezelf, ontspanning, een goede babbel en een gezonde wandeling. We logeren in bungalows voor 8 personen (2 gezinnen), wat het budgettair haalbaar maakt. Een eigen bungalow kan ook, maar daar hangt een prijskaartje aan. 8 tot 12 april 2013 (paasvakantie) Femma-begeleiding: Hilde Muls en lieve de kesel kookmoeders: Frieda iemants en Maria vande loock
vrouwenreizen kalender 2013 Quillan
▶ Mei 2013
▶ auGusTus 2013
New York
11-steden fietstocht
Vrouwen stappen naar Compostella
▶ OKTOber 2013
9-daagse busreis in volpension Het unieke vakantiedomein ligt aan de voet van de Pyreneeën, tussen Carcassonne en Perpignan, en is de ideale uitvalsbasis voor een leuke en afwisselende vakantie.
9/5 tot 15/5/2013 Femma-begeleiding: Brigitte De Bal en Griet Janssens i.s.m. ICTAM – A1198
Samen met je kinderen kun je er genieten van rust, zon, groen en een vleugje cultuur in een uitstekend gezelschap. Op het domein wachten ons zwembaden en meren, sportvelden en een Nederlandstalig animatieteam voor alle leeftijden. In de omgeving vind je de culturele rijkdom van de Katharen met tal van kastelen en abdijen. Onze enthousiaste Femma-begeleiding krijg je er bovenop!
Marokko
4/10 tot 6/10/2013 Femma-begeleiding: Lydie Van den Abeele en Fernande De Block i.s.m. De Durmereizen – A1999
▶ Juni 2013
7/10 tot 10/10/2013 Femma-begeleiding: Magda Franken en Roos Maes i.s.m. De Durmereizen – A1999
4/6 tot 7/6/2013 Femma-begeleiding: Ria Bruggen en Riet Van Cleuvenbergen
26/10 tot 4/11/2013 Femma-begeleiding: Veerle Vlasselaer i.s.m. Lont group
18 tot 26 augustus 2013 Femma-begeleiding: lieve de kesel en Mieke Meuris i.s.m. l’espinet vacances
3/8 tot 10/8/2013 Femma-begeleiding: Diane Van den Abbeele en Fernande De Block i.s.m. Vakantiekader – A5987
10/5 tot 18/5/2013 Femma-begeleiding: Lieve Mommens en Riet Van Cleuvenbergen i.s.m. GOVAKA – A5417 9/5 tot 19/5/2013 Femma-begeleiding: Veerle Vlasselaer i.s.m. ICTAM – A1198
Stappen in de natuur en tussen culturen
Champagneweekend
Von Bingen Duitsland
Egypte
Fietsen in het Gooi en de Vechtstreek
▶ nOVeMber 2013
Thailand
8/6 tot 12/6/2013 Femma-begeleiding: Erika Leus en Toos Janssen
7/11 tot 21/11/2013 Femma-begeleiding: Francine Leupe i.s.m. ICTAM – A1198
Stiltedagen in een abdij 14/6 tot 16/6/2013 Femma-begeleiding: Christine Maeseele
▶ alleensTaanDe MOeDers MeT KinDeren
▶ Juli 2013
Alleenstaande moeders aan zee
22/7 tot 28/7/2013 Femma-begeleiding: Lut Deroy i.s.m. ICTAM – A1198
Quillan – Frankrijk
8/4 tot 12/4/2013 Femma-begeleiding: Hilde Muls en Lieve De Kesel
De Noorse fjorden
18/8 tot 26/8/2013 Femma-begeleiding: Lieve De Kesel en Mieke Meuris i.s.m. l’Espinet Vacances
i
Meer info vind je in de rubriek vrouwenreizen op onze website www.femma.be Voor info en reservaties: tel. 02 246 51 15 of e-mail: vrouwenreizen@femma.be
Vrouwen stappen naar Compostella
AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
49
Spel
hersen brekers
stef desodt
Ben je ook al eens uit je ‘hum’? Niets van aantrekken, een baaldag heeft iedereen wel eens. Misschien is zo’n moment de ideale gelegenheid om jezelf in de watten te leggen. Met een bakje troost en dit spel op je favoriete plekje. Lijkt dit je wat …?
Foetsie Voor elk woord kun je telkens een ander woord plaatsen dat met het gegeven woord verbonden een nieuw woord geeft. Juist opgelost, vorm je met de beginletters van de bijgevoegde woorden van boven naar onder een begrip. ↓
U
vis MOEDIG d PRATER o r DOP ZWIJN e VONNIS o CONTACT o BORSTJE o r LOON POt i BALSEM g 1
5
Lettergreepraadsel Met de 24 woorddelen kun je 12 namen van dieren vormen. Schuif die in het rooster. Correct ingevuld, lees je onder de pijl het te zoeken woord. hoorn • drome • wal • bos • gaai • hoorn • mier • riet • ek • nijl • ad • vis • paard • der • pan • daris • zanger • neus • ter • ster • eek • vis • inkt • pape ↓
i
i N i 14
Letterdans In de verzameling dansen de letters van drie steden. Kun je die samenstellen? Je krijgt telkens een tip. Met de letters die overblijven kun je een woord samenstellen.
12
9
8
EEAUTNGWTREPE NRAGTORPEUNNRINP SINJOREN
Zoek de oplossingen van de hersenbrekers. Met die oplossingen kun je het te zoeken kernwoord samenstellen.
HOPPESTAD STROPPENDRAGERS
4
10
50
11
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3
kernwoord 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
oplossing Femma maart 2013 Zweeds raadsel (p.50-51) Het kernwoord was: lieFdesgescHiedenis
dierenrooster Dertien dieren houden zich schuil in het rooster. Zoek in alle richtingen. Gevonden? Met de niet gebruikte letters kun je een woord vormen.
M k o e l s u M
e H o n d r a t
e s M u i s M b
s c r e g iJ t k
k H t e l n e a
n a l e e u w t
i a o d r a a p
ledenvoordelen Femma maart 2013
v p e l e r e M
lenTePaKKeT (blz. 37)
P N OO E G E D E E N E R B S L T U I I K F K E N A R E S T S T E R L ON OA R I T E T K R E
I L T MU A L I L M I G A RM A E N E N A E E N G E Z O E E N E L P L A T A D R E B E G E N
S T O R E N
O K E R E N
O RO E K I ND A AN R S R E E N S T A Z
R A T E L E AN B OB L VO AG C A I S A
E N K E L E
E D E L E R
A T R M N I T S E J A E R J E E E R S K T E E R N H N E M R S O
O A S P A R I N E E I T N E E N U I T U N I R D E D E I N D E O N I E S U L T K A E N T I O G E L
Femma februari 2013 sFeer (blz. 40) Het juiste antwoord was: op 16 maart is Sfeer geopend tot 23 uur. FrieTMuseuM + expo (blz. 40) De winnaars van de ledenvoordelen van Femma februari (blz. 40) en Femma maart (blz. 37) hebben ondertussen hun tickets of pakketje ontvangen.
Fijn dat je meepuzzelt met Femma. 13
7
Om technische redenen is er sinds vorig jaar geen prijs meer verbonden aan het spel. Dus hoeft je de oplossing ook niet meer in te sturen. We publiceren telkens in het volgende nummer de juiste oplossing zodat je zelf je antwoord kunnen controleren. Of kunt kijken waar je verkeerd zat.
3
traploper Horizontaal vul je zes woorden in. Juist ingevuld tref je op de trap (volg de pijl) het te zoeken woord. ▶ CHOCOLADEBONBON ▶ KLOOSTERLING ▶ SPINNENWEBDRADEN ▶ DAGBLADEN ▶ HOORBAAR SCHUIMEN ▶ IN HET ROND BEWEGEN ▶ DE INBOEDEL NAAR EEN ANDERE PLAATS BRENGEN (ZELFST. NW.)
↓
colofon
Redactieadres: Femma vzw | Femma | Urbain Britsierslaan 5 | 1030 Brussel | Tel. 02 246 51 11 | E-mail: redactie@femma.be Verantwoordelijke uitgever: Eva Brumagne | Femma vzw | Urbain Britsierslaan 5 | 1030 Brussel Hoofdredactie: Annick Geets Administratie: Gerda Notebaert Reclameregie: Publicarto nv | Sylvain Van Der Guchtlaan 24 | 9300 Aalst Tel. 053 82 60 80 | Fax 053 82 60 90 Vormgeving: Gevaert Graphics | Zwevezele Druk: Corelio Printing | Erpe-Mere Femma is het magazine van Femma vzw, verschijnt tien keer per jaar en wordt bezorgd aan alle Femma-leden. Lidgeld: 30 euro Voorheen heette dit magazine Vrouw en Wereld. Coverfoto: VTM Algemene inlichtingen Femma vzw: tel. 02 246 51 11 of femma@femma.be - www.femma.be Femma is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties.
g
2
2
15
6
Abonnementen: Anita Monsieur | Tel. 02 246 51 21 of mail naar anita.monsieur@femma.be AP R I L 2 0 1 3 | F E M M A |
51
52
| F EM M A | A P R I L 2 0 1 3