Tips & Tops Hoe implementeer je innovatieve bekostiging?

Eind 2020 brachten de NZa en het Zorginstituut een advies uit voor de invulling van passende zorg. In het advies wordt gesproken over het gericht inzetten van bundel- en netwerkbekostiging om passende zorg te realiseren. Een andere vorm om dit te bekostigen is het afsluiten van shared savings contracten. Zorgaanbieders ontvangen dan van de zorgverzekeraar een afgesproken deel van de gerealiseerde besparing, waardoor een prikkel ontstaat om kostenbesparende zorg te leveren. Maar hoe krijg je een shared savings contract – of überhaupt innovatieve bekostiging – van de grond?

HOE IMPLEMENTEER JE INNOVATIEVE BEKOSTIGING?

Frens Verstijnen & Nienke Bults, Q-Consult

Creëer een gemeenschappelijke basis

De verhoudingen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars zijn niet altijd even sterk – er blijkt een gebrek aan vertrouwen tussen de partijen. Inzicht in deze relatie helpt om samen verder te gaan. Toets deze bijvoorbeeld vooraf middels een vragenlijst. Om succesvol samen te werken speelt daarnaast ieders intrinsieke motivatie een belangrijke rol. Definieer waarom je wilt samenwerken (urgentie, meerwaarde) en leg dit vast. Zo creëer je een gemeenschappelijke basis om verder te gaan.

Deel keuzes en zorg zo voor mandaat

Een veelgenoemde drempel om over te gaan op innovatieve bekostiging is een tekort aan overeenstemming binnen de eigen organisatie, waardoor het moeilijk wordt om beslissingen te nemen. Het is daarom belangrijk dat de vertegenwoordiger gemandateerd wordt door het management. Anders loopt het proces om daadkrachtig tot contractvorming te komen in de soep. Bespreek vooraf in de organisatie wie de gesprekken voert en geef mandaat mee. Zorg voor een mogelijkheid om te kunnen opschalen indien nodig.

Verdiep je vooraf in alle aspecten van de bekostigingsvorm

Er blijkt vaak een gebrek aan kennis over de verschillende aspecten van het contract te zijn. Hoe bepaal je bijvoorbeeld hoeveel savings er zijn behaald en hoe deze worden uitgekeerd? Daarnaast blijkt er onvoldoende zicht op interventies die leiden tot het verminderen van zorgkosten met behoud van kwaliteit. Verdiep je daarom vooraf in alle aspecten van de bekostigingsvorm. Loop bijvoorbeeld de vijf ‘building blocks’ voor shared savings contracten door en neem zo nodig een partij met kennis hierover in de arm.

Investeer in het proces

Het contractvormingsproces kent een lange adem. Het is daarom belangrijk dat er voldoende geld en middelen beschikbaar zijn om deze aanloopperiode te kunnen doorlopen. Naast intern budget is het raadzaam om bij de financier(s) naar innovatiepotjes te vragen.

Beschik over de juiste (kosten-)informatie

Het zorgvuldig afstemmen en op orde hebben van datastromen is een belangrijke succesfactor. Alleen hierdoor is er volledig zicht op de kosten en kwaliteit van zorg voor de patiëntpopulatie. Daarnaast geeft dit inzicht al in de oriëntatiefase een beeld bij de grootste kostendrijvers. Gebruik dit inzicht om een kansrijke interventie te bepalen.

OVER HET ONDERZOEK

Q-Consult heeft een aantal betrokkenen bij shared savings initiatieven geïnterviewd om de implementatie te ontleden. Dit onderzoek gaat in bredere zin in op de rol van kennis, relaties, resources (tijd, geld en datamanagement), conformiteit, intrinsieke motivatie, financiële zekerheid en externe omstandigheden. Hierbij wordt o.a. vastgesteld dat de wet- en regelgeving meer moet worden ingericht op vergoeding van preventie. Met het adviesrapport van de NZa en het Zorginstituut is de eerste stap hierin gezet. Het volledige onderzoek met een toelichting op alle factoren die een rol spelen is op te vragen via samenwerken@qconsult.nl.