Ad verbum

Nepnieuws is van alle tijden

Pleidooi voor een kritische blik

Bernard de Vries Robles & Reinald van der Meer Nepnieuws, een lezenswaardig boek voor diegene die graag leest over de geschiedenis van de verspreiding van recent gebeurde feiten. De schrijver laat met een veelvoud aan voorbeelden zien dat nieuws al sinds het begin der tijden bewust gekleurd wordt en dat nieuwsfeiten door partijen ingezet worden voor een (wereld)beeld dat de nieuwsbrenger over wil brengen. Vroeger ging dat in de beeldtaal van bijvoorbeeld de overgeleverde stenen reliëfs van de farao’s, later in de vorm van geschreven propaganda als Caesar’s De Bello Gallico.

In een verhalende stijl beschrijft Van der Horst de ontwikkeling van middelen om een boodschap over te brengen: van de eerste kranten tot en met de huidige elektronische media. Hij laat geraffi neerd zien hoe je met allerlei communicatie middelen aan beïnvloeding kunt doen. Daarbij kan het boek ook gezien worden als een illustratie van methoden en technieken die daarbij van pas komen. De boodschap dat nepnieuws van alle tijden is komt goed over.

Geeft het dan ook handvatten om met desinformatie en bewust gecreëerde beelden en feiten om te gaan? Kunnen we ons wapenen tegen vervorming van de werkelijkheid?

In de laatste hoofdstukken geeft de schrijver daar een aanzet toe. Om te beginnen pleit hij ervoor om in het onderwijs te beginnen. Daar hoor je te leren om informatie met een kritische blik te bezien. Exacte wetenschappen leren je een oordeel te vormen op basis van eigen waarneming. En de geesteswetenschappen kunnen ook in het teken staan van het doorgronden van betekenissen. Het onderwijs hoort de leerling te confronteren met uiteenlopende fi losofi sche theorieën en levensbeschouwingen. En als het om de volwassen burger gaat dan moet het adagium zijn: Slik niets voor zoete koek! De burger hoort de kwaliteitscontrole zelf ter hand te nemen. Dan kan bijvoorbeeld door informatie uit verschillende bronnen te raadplegen.

Dat dat nodig is bewijzen de gebeurtenissen rondom de verkiezingsuitslag van de laatste weken in het Amerika van president Trump en – dichter bij huis – van de toeslagenaffaire in Nederland. Voor de lezer met interesse in de geschiedenis van desinformatie een zeer lezenswaardig boek.

UITGEVERIJ SCRIPTUM BOOKS ISBN 9789463190831 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 18,99 VERSCHIJNINGSDATUM FEBRUARI 2018 SCHRIJVERS HAN VAN DER HORST

DOOR LEUGENS VERLEID

Psychologische oorlogsvoering is gevaarlijke materie voor een democratie. Toch doen overheidsdiensten, ondernemingen en criminelen op grote schaal aan psychologische misleiding. Door leugens verleid vertelt over de grootste misleidingsoperaties uit de geschiedenis tot nu: van het organiseren van een staatsgreep door überpropagandist Joseph Goebbels tot de kunst van virtuele verleiding. Peter Klerks laat zien hoe er met rubberen tanks en een sound system drie Duitse Wehrmachtdivisies op de vlucht werden gejaagd, hoe de CIA het feminisme op gang hielp en hoe er 96 boeven werden gevangen door een feest te organiseren. Puttend uit historische tot voor kort geheime bronnen, wetenschappelijk onderzoek en honderden vaak ontoegankelijke rapporten schetst Klerks een indringend beeld van misleidingstechnieken. De lezer wordt ingewijd in methoden als neuromarketing, militaire misleiding en propaganda. Dit verontrustende boek schetst juridische en ethische dilemma’s, maar maakt in de eerste plaats verborgen kennis voor iedere lezer toegankelijk. Door leugens verleid daagt uit tot debat; kunt u het zich veroorloven stiekeme misleiding te negeren?

UITGEVERIJ PROMETHEUS ISBN 9789044645767 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 29,99 VERSCHIJNINGSDATUM NOVEMBER 2020 SCHRIJVERS PETER KLERKS

WERK HEEFT HET GEBOUW VERLATEN

Jitske Kramer schreef Werk heeft het gebouw verlaten tijdens de tweede lockdown in oktober 2020. Over hoe corona ons in een collectieve cultuurshock stortte en wat de impact hiervan is op ons werkende leven. Werkritmes liggen al maanden volledig overhoop, we worden geconfronteerd met onzekerheid, crisisbeslissingen en de noodzaak tot aanpassen en veranderen. Het thuiswerken kreeg een vlucht, wat vraagt om meer dan houtje-touwtje-online-kantoortje spelen. Hoe pas je jouw organisatiecultuur hierop aan? Hoe geef je leiding op afstand? Wat kun je nu doen om er op de lange termijn beter uit te komen? Hoe behoud je de trots op de organisatie en de verbinding met je team, ook als je elkaar weken en soms maanden alleen digitaal kunt zien? Is dit een crisis of een transformatie? En welke nieuwe rituelen zijn nu nodig? Met kennis vanuit de antropologie, ervaringen in organisaties en inspiratie uit de vele reizen die Jitske maakte, biedt zij houvast voor deze vreemde tijd. Een inspirerend boek boordevol waardevolle perspectieven en concrete antwoorden op vragen van nu.

UITGEVERIJ BOOM UITGEVERIJ ISBN 9789024439713 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 17,50 VERSCHIJNINGSDATUM NOVEMBER 2020 SCHRIJVERS JITSKE KRAMER

MENS VERSUS MACHINE

Wie denkt dat artifi ciële intelligentie (AI) een ver-van-zijn-bedshow is, heeft het mis. AI komt niet enkel aan bod in futuristische sciencefi ctionfi lms of op hippe technologiebeurzen. AI is overal, ook in jouw leven. De gepersonaliseerde reclamefolder van de supermarkt met aanbiedingen ‘speciaal voor jou’? AI. De voorgestelde liedjes op Spotify? AI. De zelfregelende verkeerslichten op de hoek van je straat? AI. Het valt niet te ontkennen. Artifi ciële intelligentie dringt aan een duizelingwekkende snelheid onze realiteit binnen. Ze duikt niet alleen op in jouw dagelijkse leven, maar ook in de verschillende bedrijfssectoren. Dit roept veel vragen op. Wat kan AI allemaal? Wat nog niet? En in hoeverre is AI écht intelligent en een meerwaarde voor onze manier van leven? AI-expert Geertrui Mieke De Ketelaere volgt de ontwikkelingen in deze fascinerende wereld vanop de eerste rij. In dit boek legt ze op toegankelijke en transparante wijze de basisconcepten van artifi ciële intelligentie uit. Daarbij heeft ze niet alleen aandacht voor de vele kansen die AI biedt, maar wijst ze ook op de risico’s. De Ketelaere neemt de lezer mee voorbij de hype, waardoor je geïnformeerd kunt deelnemen aan dit boeiende debat. Eén waarheid staat daarbij als een paal boven water: AI is vandaag al erg belangrijk, maar wordt voor onze toekomst cruciaal.

UITGEVERIJ PELCKMANS PRO ISBN 9789463370912 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 27,50 VERSCHIJNINGSDATUM JUNI 2020 SCHRIJVERS GEERTRUI MIEKE DE KETELAERE