AD VERBUM
Nepnieuws is van alle tijden Pleidooi voor een kritische blik
N
epnieuws, een lezenswaardig boek voor diegene die graag leest over de geschiedenis van de verspreiding van recent gebeurde feiten. De schrijver laat met een veelvoud aan voorbeelden zien dat nieuws al sinds het begin der tijden bewust gekleurd wordt en dat nieuwsfeiten door partijen ingezet worden voor een (wereld)beeld dat de nieuwsbrenger over wil brengen. Vroeger ging dat in de beeldtaal van bijvoorbeeld de overgeleverde stenen reliëfs van de farao’s, later in de vorm van geschreven propaganda als Caesar’s De Bello Gallico.
zoete koek! De burger hoort de kwaliteitscontrole zelf ter hand te nemen. Dan kan bijvoorbeeld door informatie uit verschillende bronnen te raadplegen. Dat dat nodig is bewijzen de gebeurtenissen rondom de verkiezingsuitslag van de laatste weken in het Amerika van president Trump en – dichter bij huis – van de toeslagenaffaire in Nederland. Voor de lezer met interesse in de geschiedenis van desinformatie een zeer lezenswaardig boek.
In een verhalende stijl beschrijft Van der Horst de ontwikkeling van middelen om een boodschap over te brengen: van de eerste kranten tot en met de huidige elektronische media. Hij laat geraffineerd zien hoe je met allerlei communicatie middelen aan beïnvloeding kunt doen. Daarbij kan het boek ook gezien worden als een illustratie van methoden en technieken die daarbij van pas komen. De boodschap dat nepnieuws van alle tijden is komt goed over. Geeft het dan ook handvatten om met desinformatie en bewust gecreëerde beelden en feiten om te gaan? Kunnen we ons wapenen tegen vervorming van de werkelijkheid?
Bernard de Vries Robles & Reinald van der Meer
28
In de laatste hoofdstukken geeft de schrijver daar een aanzet toe. Om te beginnen pleit hij ervoor om in het onderwijs te beginnen. Daar hoor je te leren om informatie met een kritische blik te bezien. Exacte wetenschappen leren je een oordeel te vormen op basis van eigen waarneming. En de geesteswetenschappen kunnen ook in het teken staan van het doorgronden van betekenissen. Het onderwijs hoort de leerling te confronteren met uiteenlopende filosofische theorieën en levensbeschouwingen. En als het om de volwassen burger gaat dan moet het adagium zijn: Slik niets voor
UITGEVERIJ SCRIPTUM BOOKS ISBN 9789463190831 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 18,99 VERSCHIJNINGSDATUM FEBRUARI 2018 SCHRIJVERS HAN VAN DER HORST
01 2021
