Fjuken sommarmagasin 2016 by Terje Randen

Lo m , S k j å k , Vå g å

2016

Foto: Ragnhild Brimi

mCASH

mCASH Den mobile lommeboken fra SpareBank 1 mCASH har alt fra vennebetaling, til betaling i butikk, på nett og på festivaler. Supert for skoler, lag og foreninger ved billettsalg, kioskslag og i kantiner. Ingen cash og ingen kø.

Last ned og prøv da vel! :-)

God sommar! Det er med glede vi kan presentere eit nytt sommarmagasin. Dei ﬂeste gler seg over sommaren, og vi håpar du attåt sommarvarmen vil gle deg med litt lesestoff frå Ottadalen. Ottadalen; Skjåk, Lom og Vågå har mykje å by på - flott natur og spennande menneske. Vi byr på litt av det her i magasinet. Ein av Noregs største restaurantsuksessar heiter Egon. Mannen bak ideen bur i Lom - han kan du lesa om her.

Innhald

Vil du ut på tur, men ikkje så langt - og ikkje så krevjande, er vala mange. Vi tek deg med til Kvennberget på Lalm. Men, vi har òg krevjande turar - både lange og høge. Besseggen er ein av dei. Mellom 30.000 og 40.000 går denne turen kvart år. Vil du sleppe å gå i kø, gjer som oss og vent til seinsommaren eller hausten.

Opplev naturen frå hesteryggen Eg rullar Skogheim kafé - ein institusjon “bent fremover Gjendin-eggen” Barnekryssord Wilfried Reinschmidt Tollstad-kvennberget - eit industrieventyr Krambua - butikken i Sjodalen Norsk fjellsenter - eit fyrtårn Jo Kveum - eit dramatisk liv Tor Jonsson Med nase for god vin Mytingje - ei bortgøymt seterperle

4-6 9-11 12 - 14 17 - 19 22 23 - 28 30 - 31 33 40 - 41 44 - 47 48 50 - 53 57

Mat er, og har vore, viktig å by farande folk i Ottadalen til alle tider. Arne Brimi er utan tvil den som har sett dalføret på menyen. Han har vi ikkje prata med, men det var dette med eplet og stammen da. For ikkje å seia druen og flaska. Forvirra og forundra? Bla deg fram og finn ut. Ein ﬁnn eit utal turistbedrifter i Ottadalen, enkelte meir profilerte enn andre. Vi har i denne utgåva valt å profilere ein liten, men triveleg grendakafé. Er du lokal eller besøkande, vi ynskjer deg ein framifrå sommar! Har du tips til magasinstoﬀ, ta kontakt med oss på redaksjon@fjuken.no, ring eller stikk innom. Vi set pris på besøk i Ottadalen! Fjuken sitt magasin kjem ut tre gonger i året; Sommar, haust og vinter/påske.

Hans Erik Kjosbakken

AM FI Mye å g lede seg til. Alltid.

BRUKTBUE I SKJÅK

Dalens største bruktbutikk! Over 400 m2 på ei flate, med eiga møbelavdeling.

OPNINGSTIDER: Mån-fre: 9-16.30 Laurdag: 10-14

VI SPANDERAR KAFFE Vi er godt synlege ved RV15, Skjåkvegen 527

Tlf butikk: 90 40 79 22 Tlf administrasjon/ jobb-bestilling: 92 02 28 25

Velkomen til ein hyggeleg handel! facebook.com/bruktbue

ATS - Dei gode hjelparane Lom & Skjåk

Utgjevar: Lokalavisa Fjuken, Skjåk Mediautvikling AS, pb 83, 2694 Skjåk. Ansv. red: Hans Erik Kjosbakken Layout: Ragnhild Brimi

Magasinet er lagt ut til fri distribusjon på turistkontor, reiselivsbedrifter, butikkar og mange andre stader i Ottadalen og nabokommunane. Det er og sendt til registrerte hytteeigarar og camparar i Ottadalen. Skulle du ikkje ynskje å motta magasin frå oss, ta kontakt så tek vi namnet ditt bort frå adresselistene.

Opplev naturen

Spennande: Hanne Forreløkken og Magne Håvard Forberg driv Fjelleventyret i Skjåk, og tilbyr eventyrlege naturopplevingar, mellom anna rideturar, for heile familien.

Fjelleventyret i Skjåk tilbyr eventyrlege naturopplevingar i den norske fjellheimen.

Av Tom Erik Solstad tom.erik.solstad@fjuken.no

eventyrlege naturopplevingar i fjellheimen. Både Magne Håvard og Hanne er oppvakse på gard, men hest hadde dei liten erfaring med før dei starta Fjelleventyret. Det meste er sjølvlært. Med seg har dei to drivarane ein gjeng dyktige ungdomar som er med og hjelper til med stell av hestane. Dei er også med som guidar og medhjelparar. – Jentene vi har fått med oss er kjempeflinke, og utan dei hadde ikkje dette gått, rosar Hanne Forreløkken.

Rideskule På garden Breiskriu i Lundagrenda i Skjåk, om lag ein kilometer frå riksveg 15, bur Magne Håvard Forberg og Hanne Forreløkken. På garden har paret 12 hestar og driv foretaket Fjelleventyret som tilbyr mellom anna hytte- og sæterutleige i nasjonalparken, guida toppturar og rideturar i skog, mark og fjell.

God hjelp

– Til å byrje med hadde vi fire hestar. Vi starta med å tilby kløyving av kjøt og utstyr i samband med jakt i fjellet i det små. Etterkvart vart oppdraga fleire. Hestane våre stod rolege utanom jakttidene, og vi ynskte at vi kunne nytte dei til eitkvart om sommaren også, fortel Magne Håvard Forberg. Slik starta Fjelleventyret som tilbyr

Eitt av tilboda Fjelleventyret har, er rideskule. Kvar onsdag ettermiddag og kveld sidan i slutten av mars og fram til sommarferien har bortimot 30 elevar, fordelt på tre grupper, hatt ridetimar. Elevane er i alle aldrar. Den yngste er 6 år og den eldste er godt vaksen. Kvar gruppe rir éin time i nærområdet. Rideskulen er svært populær. Dette er andre året på rad Fjelleventyret tilbyr ein slik rideskule. Til hausten tek Magne Håvard Forberg og Hanne Forreløkken sikte på å starte oppatt med ei ny runde med nye elevar. Også ei veke i sommar tilbyr Fjelleventyret rideskule, men da over fem påfylgjande dagar; 20.-24. juni. I alt er det 50 plassar på sommarens rideskule der fokuset sjølvsagt vil vere hest, men også det å vere ute i naturen. – Vi kjem til å fyre bål kvar dag, og

dagane vil bestå av både riding og sosialt samvær, seier Magne Håvard Forberg.

Mange tilbod

Rideskule er berre eitt av mange tilbod Fjelleventyret har å by på. Enkelttime med riding, totimars ridetur på fine skogsvegar, tretimars ridetur innover setervegar, femtimars ridetur mot Lundadalen, eller fjellriding til setrar i Breheimen med overnatting, er blant dei mange tilboda Fjelleventyret i Skjåk kan lokke med. Magne Håvard Forberg og Hanne Forreløkken har fleire hytter og setrar dei leiger ut. – Vi har valt å satse ein del på turistriding, og i fjor hadde vi mange turistar på kundelista vår. Vi stiller med både hest og guide, fortel Magne Håvard, og legg til at Fjelleventyret skreddarsyr pakker akkurat slik kundane ynskjer det. – Vi er svært fleksible, og greier å ordne det meste, seier Magne Håvard. Mange lokale nyttar seg også av Fjelleventyret sine mange tilbod.

Liv laga

Hanne Forreløkken og Magne Håvard Forberg har stor tru på framtida. Dei jobbar båe som helsepersonell

frĂĽ hesteryggen

innan ambulansen, og har Fjelleventyret som «bijobb», men Magne Håvard legg ikkje skjul på at draumen og målet hans er å kunne drive Fjelleventyret på heiltid. – Det hadde vore morosamt om ein kunne drive berre med dette. Dette har vorte interessa mi og det eg brenn mest

for. Eg ser vel også at dersom interessa og bestillingane frå kundar aukar på, så blir det vanskeleg å greie å kombinere, seier Forberg.

Har fokus på tryggleik

Tryggleik står i høgsetet hjå Fjelleventyret. Sidan båe drivarane jobbar i ambulansen, har dei ekstra stor kompetanse innan helse, og stiller

sterkt dersom eit uhell eller ei ulykke skulle inntreffe. – Vi har stor fokus på tryggleik. For å ha lov til å ri på eigenhand hjå oss må ein ha fylt 12 år. Både hestar og kundane våre er forsikra medan dei er hjå oss. Vi er likevel svært klare på og fortel dei som kjøper eit tilbod av oss at det kan skje ting. Det har alle heldigvis forståing for, seier Hanne Forreløkken.

Saman med Magne Håvard ynskjer ho turistar og bygdefolk hjarteleg velkomne til Fjelleventyret i sommar. – Har du eit spesielt ynskje, ikkje ver redd for å ta kontakt. Vi lagar eit opplegg som passar akkurat deg og dine, reklamerer drivarane av Fjelleventyret i Skjåk.

Sommarbutikken i sentrum Godt utval av det du treng til varme sommardagar!

Krone-is

Diplom-is. Sjokolade eller jordbær. 6-pk. Medlemskupp

28,90 Kr 4,81 stk. Gjelder til 5. august

Coop Prix Skeimo tel. 612 14 065 Bismo, 2690 Skjåk

Opningstider: Mån-fre: 9-20 Laurdagar: 9-18

HAR DU BYGGEPLANER?

UTENOM HUS OG HYTTER HAR DU BYGGEPLANER? KAN VI TA PÅ OSS: Næringsbygg - Påbygg - AS UTENOM HUS OG HYTTER Restaurering - Våtrom Næringsbygg - Påbygg RestaureringKAN - VåtromVI - TA PÅ OSS: Småarbeid Småarbeid UTENOM HUS OG HYTTER Tessand Byggservice KAN VI TA 2680 PÅ OSS:Vågå Tlf: 90593446

post@tessandbyggservice.no Nybygg * Restaurering * Fundamentering post@tessand-snikkerlag.no 2680 Vågå. Tlf. 480 71 900. Mob. 905 93 446 post@tessand-snikkerlag.no

Småarbeid

Næringsbygg - Påbygg KONTAKT OSS FOR EN HYGGELIG BYGGEPRAT! KAN VI TA PÅ OSS: Restaurering - Våtrom -AS Tessand Byggservice Leif Einar Olsen, daglig leder.

Vi utfører alt innen:

• Elektrisk installasjon • Innbrudd- og brannalarmanlegg • Smarthusløsninger • El-kontroll - bolig og næring • Varmepumper • Datanettverk • Videoovervåking • Landbruksalarm • Nødlysanlegg • Adgangskontroll

www.tessand-snikkerlag.no Tlf. 905 93 446 www.tessand-snikkerlag.no Se www.mesterhus.no

Se www.mesterhus.no

Småarbeid

Terje Synslien, daglig leder. Tlf. 908 99 516

2680 Vågå Tlf: 90593446 post@tessandbyggservice.no 2680 Vågå. Tlf. 480 71 900. Mob. 905 93 446 post@tessand-snikkerlag.no Småarbeid* Restaurering Nybygg * Fundamentering Leif Einar Olsen,

KONTAKT OSS FOR EN HYGGELIG BYGGEPRAT! www.tessand-snikkerlag.no Se www.mesterhus.no

daglig leder. Tlf. 905 93 446

GUBHAGE MASKIN

MØKKAKØYRING med stripespreiar

Klauvskjærer Jon Gubhage

Autorisert el-installatør • 2680 Vågå Telefon: 61 23 24 40 post@proel.no www.proel.no

TO BUTIKKAR SOM ER ANNLEIS Ved å gje oss av dine brukte ting sparar du samstundes miljøet. Pengane som kjem inn frå salet går til drift av butikkane, men fyrst og fremst til våre hjelpetransporter austover.

Du støtter ein nøysam og miljøvenleg livstil dersom du nyttar deg av våre Ting og Tøy butikkar. Her tek vi imot klær til Øst-Europa og sel klede, møbler, bruks- og pyntegjenstander og anna.

i samarbeid med Øystein Nicolaisen. Stort utvalg i klær og utstyr, bøker, blader, bruks- og pyntegjenstander og anna. Velkomen innom!

Ting og Tøy Avd. Vågå, Brennvegen, tlf 45472613. Ope mån-laur kl 10-15. Avd. Otta, Storgt 23, tlf 45491753. Ope tys-fre kl 10-16 laur kl 10-13.

a l r l u r g

Volvo (lat.): Eg rullar

Det er godt og fint å ha ein hobby, eller ein lidenskap. Geir Bakken har meir enn sansen for eldre Volvo.

Hans Erik Kjosbakken hans.erik.kjosbakken@fjuken.no

Geir Bakken bur i Bismo, men det er ikkje dit han tek oss med for å sjå på bilsamlinga si. Den er i Lia i Lom. På bruket Blekastad har han tre køyrbare veteranbilar og sju traktorar, pluss enda litt til. Ein Amazon ute, ein inne ... – Eg har enda fleire Amazonar heime i Bismo. Volvodilla starta tidleg. – Det har nok med opphavet å gjera, ja. Far min hadde Volvo, og eg kjøpte den fyrste Amazonen min da eg var 13 år. Vi fortel ikkje kva Geir og kameratane gjorde eitt og anna langfriminuttet da han gjekk på ungdomsskulen ... På Blekastad er det fleire hus, både eldre våningshus og fleire garasjar og ein nokså ny verkstad, som han har bygd sjølv. Der er alt ein treng for å skru og mekke, og der står den nyaste tilveksten til Geir si samling - ein Volvo PV 56, 1939-modell. Sekssylindra med sideventilar. – Bilen vart registrert som drosje i Oslo, eg fekk tak i han på Lillehammer i 2014 der han hadde vore sia 1970-talet. Eg måtte berre ha han, men måtte ut med nokre kroner, ja. Geir fortel at det kanskje er ein 7-8 slike i Noreg og at det totalt vart produsert 1.400-1.500 av denne årsmodellen. Han kan sin Volvo, er medlem i eit utal klubbar - og er med på treff og samlingar der Volvo-entusiastar treffest. – Eg er nokre turar til Sverige, ratt fleire gonger i året for å sjå på bilar, kjøpe delar og treffe andre med same interesse. I ein annan garasje står ein 38-modell PV 56, og ein 1959-modell Amazon 121. At det står ein Dodge Charger frå 1970 der også, kan vi nemne, men vi ber ikkje om å høyre eller sjå amerikanarar nå. Det er svensk som gjeld. Dei to førkrigsmodellane og den morske Amazonen blir starta og køyrt ut på tunet. Flotte doningar i flotte omgjevnader. I tunet, i garasjar og langs gardsvegen står i alt 7 traktorar - svenske dei òg naturlegvis - BM, Bolinder Munktell. – 350-en har eg kjøpt i Skjåk. Han har gått i Skjåk sia han var ny, men den mest spesielle BM-en eg har er nok ein 76-modell 814. Til dagleg køyrer Geir ein 98-modell 940, han kunne nok tenkje seg ein nyare ein etterkvart. – Men da skulle han dra på bakhjula, eg likar ikkje framhjulstrekk. Er ein vrang, så er ein vrang. Grumme: Geir Bakken med grumbilane og nokre av traktorane sine: Amazon 121 (1959), PV 52 (1938), PV 56 (1939), BM 320 (1964), BM 350 (1959), BM 2254 (1979) og BM 814 (1976).

Lidenskap fo

or Volvo

Skogheim kafé - ein in I snart 70 år har Skogheim kafé - eller «Botta-kafeen» som den blir kalla på folkemunne, vore ein møteplass for grendefolket i Garmo og Vårdalen.

Av Arve Danielsen arve.danielsen@fjuken.no Bygdafolket veit å finne vegen til Skogheim kafé i Garmo. Men også for turisten, om ein ikkje har det for travelt og svingar av riksvegen, kan ein stopp på kafeen i grenda by på eit triveleg møte med vertskapet, kaffe og biteti. Eit møte som også kan by på ein kulturkollisjon med heimelaga pizza og rømmegraut.

Tre bord og stolar

Innafor kafédisken på Skogheim kafé møter ein Astrid Botten og mannen Oddvar Aanstad. Astrid fører arven vidare etter mora Kari Botten som starta kafeen i 1947 og som vart ein institusjon i grenda. Aust for Skogheim ligg eit sagbruk. Arbeidarane på sagbruket var inne og kvilte hjå Kari Botten. Ho såg at det var eit behov for kafé og starta opp med kaffeservering. – Kafeen var eit lite rom med tre bord og stolar. Mor selde kaffe og mjølkeringar, seier Astrid. Kari Botten var «Botta-kafeen» personleg. Kafeen var livet hennar. – Mor dreiv på døgnet rundt og hadde aldri fri, seier Astrid. Ho fortel om harde tak. Blant anna var det i fyrstninga ikkje innlagt vatn, det kom på 1960-talet. – Mor bar vatn frå elva Gjerdinge. Ho laut bere fleire vender for å fylle stampen av rustfritt stål ho hadde ståande på kjøkenet. Med kran på stampen var det enkelt å tappe vatn oppi kaffekjelen, fortel Astrid.

Støtt varm kaffe

Blant dei mange faste gjestane på kafeen var sjåførane i det daverande rutebilselskapet OKB (Ottadalen kommunale billag), som køyrde godsruter og mjølkebilen. Ein bil som køyrde mjølk frå ysteriet i Lom og Skjåk til kaseinfabrikken på Tretten, for ved halv seks tida om morgonen. Da var ein kaffestopp på «Botta-kafeen» obligatorisk. Kari Botten hadde støtt kaffen varm når sjåførane kom innom. Anten det var på tur nedover eller oppover dalen. Ein gong Kari var bortreist nokre dagar, skulle Astrid passe kafeen for mora. – Eg likte å liggje lenge og stod ikkje

Bottakafeen: I snart 70 år har døra stått open til Skogheim kafé - eller «Botta-kafeen» som den blir kalla på folkemunne. Dagens vertskap; Astrid Botten og Oddvar Aanstad fører tradisjonen vidare. like tidleg opp som det mor gjorde slik at det ikkje var kaffe å få når mjølkebilen for. Etterpå fekk eg høyre at sjåførane stunda til mor kom att, seier Astrid. Ho fortel at foreldra kom til Garmo frå Lia. Faren Jakob Botten dreiv kiosk som stod nede ved vegen. – Far og mor var nesten konkurrentar. Dei selde båe is og sjokolade. Far selde også suvenirar og tobakk, seier Astrid.

Stola på folk

Før i tida var aldri døra til kafeen låst. Folk kunne nesten koma å gå som dei ville. Eit tillitsforhold mellom gjestar og vertinne. For ungdommane i Garmo og Vårdalen var Kari Botten som ei mor for dei. Om kveldane og særleg

laurdagskveldane var «Botta-kafeen» ein møteplass for ungdom. Om Kari visste at nokon var kjærastar, let ho dei sitte att når ho gjekk og la seg. Ho stola på folk. Men ho sa også frå om det var noko ho ikkje likte. – Det er nok dei som fann kvarandre på kafeen her og som vart gifte, seier Astrid. Ho fortel at mora Kari var snill og gav bort mykje. Attpåskjenk. Ho hugsar ein episode etter at mora gjekk bort som rører henne. Ein reisande var innom og fortalde ein gong han for gjennom dalen. Han hadde ikkje pengar til mat, men mat fekk han av Kari Botten. Dette gløymde han aldri. – Mor sa støtt det at til meir ein gjev

bort, dess meir skal ein få att, seier Astrid.

Pågangsmot

Astrid Botten er yngst av ein syskenflokk på seks. Faren ville at ho skulle ta over kafeen, men Astrid kvidde seg. Ho seier at kjærleiken til foreldra var avgjerande for at ho tok over. – Eg er oppvaksen med dette her og visste kor mykje arbeid som ligg bak. Eg såg at mor og far aldri hadde fri, men det er ikkje sikkert om livet hadde vore betre om eg hadde valt noko anna, seier ho. I 1975 tok Astrid og mannen Oddvar over

nstitusjon

Far og svigerson: Jakob Botten og Oddvar Aanstad. (Privat foto) Gamalt bilete: Skogheim kafé på 1950-talet. På biletet står Marie Botten, gift Lang-Re. Mor og dotter: Kari Botten gjekk i kvitt forkle og hette. Her saman med dottera Astrid. (Privat foto)

Vertskap: Astrid Botten og Oddvar Aanstad ved kafédisken.

Spisesal: I tillegg til vanleg kafédrift, tek Astrid og Oddvar også på seg konfirmasjonslag og minnestunder etter gravferder.

den daglege drifta av kafeen. Kari var framleis i den daglege donten, heilt til ho gjekk bort i 1982. Mykje er forandra sidan starten i 1947 og fram til i dag. På desse år har det vore fleire ombyggingar. Største ombygginga var spisesalen i kjellaren. Huset og kafeen var bygd utan kjellar. Men med mykje arbeid og pågangsmot grov Oddvar ut jord og mura kjellar under huset. Seks tusen trillebårlass med jord vart trilla ut. I tillegg til vanleg kafédrift, tek dei også på seg konfirmasjonslag og minnestunder etter gravferder. I dag kan dei ta imot mange gjestar i lokala.

«studenterstump». Astrid held også på tradisjonen med heimebaka kaker som sirupskake, kringle og wienerbrød. Men tidene har med åra endra seg på «Botta-kafeen», for dei som minnest slik det var før i tida. Jukeboksen er ikkje i bruk lenger, men står som eit klenodium i eit hjørne av kafeen. – Vi visste kva for plate som vart sett på når vi såg kven som kom på kafeen, seier Astrid. Ho fortel at alle hadde sine favorittar. Sven Ingvars, Gluntan og Bjarne Lien. For ei krone fekk ein fire plater.

Må vere forelska

Kulturkollisjon

På Skogheim kafé har ein støtt teke imot overnattingsgjestar. Fyrst i andreetasjen i huset. Seinare vart det hytter ute på tunet. Oddvar som er utdanna tømrar har sjølv stått for bygginga av desse. Dei har sju hytter for overnatting. – Vi har seks og ei halv hytte. Den eine er såpass lita at ein må vere svært forelska for å liggje der. Vi kallar den «brudesuiten», seier Astrid. Som mora er Astrid glad i å koma i kontakt med folk. Særleg ungdommen. Både ho og mannen skryt av ungdommen. Kafeen er framleis ein møteplass for ungdom og andre i grenda.

Klenodium

Som mor, så dotter. Kari Botten baka alt ho selde i kafeen sjølv. Det var sjølvsagt den gongen. Spesialiteten hennar var

Astrid og Oddvar med sine 71 og 73 år kunne ha stengt døra på kafeen og prioritert seg sjølve. Men kafeen er livet deira. I sommar står dei klare til å ta imot både kafégjestar og dei som vil ta ei natt eller to i hyttene. – Vi satsar på rømmegraut og heimelaga pizza. Du pratar om kulturkollisjon, seier Astrid og ler. I snart 70 år har det vore kafédrift i Skogheim. Gjestfridomen er den same, men det er ein ting som er forandra. I dag er dørene låst etter stengetid. – Det er ingen som blir kasta ut om dei vil sitje lenger, seier Astrid Botten. Som mor, så dotter… Populær: Skogheim kafé har vore ein populær møteplass i Garmo og Vårdalen.

Jukebox: På jukeboxen fekk ein fire plater for ei krone.

15 5705 plakat malekurs 2016 nett_Layout 1 04.03.16 08.54 Side 1

Line Verndal

Per Kjerstad

Birgitte Victoria Svendsen

Anne Sperstad Sperstad Anne Jacobsen Anne Sperstad Jacobsen Jacobsen 11. 12. 12. og og 13. 13. juli juli 11. Vi maler i hagen, med 11. høve12. til å og kome inn. 13. Vi maler i hagen, med høve til å kome inn.juli

Du står fritt til sjølv å velge motiv. Vi maler i hagen, til åmotiv. kome inn. Du står fritt tilmed sjølvhøve å velge Abstrakt, stilleben m.m. Olje / akryl og akvarell. står frittm.m. til sjølv Abstrakt,Dustilleben Oljeå /velge akrylmotiv. og akvarell. Enkel servering. VELKOMEN! Abstrakt, stilleben m.m. Olje / akryl og akvarell. Enkel servering. VELKOMEN! Ta kontakt med Aase Marstein på tlf. 61212746 / 950 25 579 eller epost aamarste@online.no Enkel servering. TaPåmeldinging kontakt med (bindande) Aase Marsteinseinast på tlf.innan 61212746 / 950 579gjerne ellerVELKOMEN! epost 1. juni. Meld25deg på såaamarste@online.no tidleg som mogleg.

FORESTILLINGER PÅ JØRUNDGARD, SEL

Påmeldinging (bindande) seinast innan 1. juni. Meld deg gjerne på så tidleg som mogleg. Ta kontakt med Aase Marstein på tlf. 61212746 / 950 25 579 eller epost aamarste@online.no Påmeldinging (bindande) seinast innan 1. juni. Meld deg gjerne på så tidleg som mogleg.

Fra 28. juni til 2. juli kl. 19.30

REGI VED JULIANNE MORKEN VOKSNE 425,- BARN 225,- (+BILLETTAVGIFT)

w w w. k r i s t i n l av r a n s d at t e r . n o

Klimapark 2469

Mímisbrunnr Klimapark – ein open port til frossen fortid og ny innsikt.

STRYN

www.norskfjellsenter.no Tlf. 61 21 16 00 post@norskfjellsenter.no

SKJÅK/BISMO OTTA

Velkomen til Norsk fjellsenter i sentrum av

OPE KVAR DAG:

• Fyrst i mai til byrjinga av oktober: 9-16 (10-15)

• 20.6.-14.8: 9-19 (9-17)

• Resten av året etter avtale

Mímisbrunnr Klimapark ligg LOM/FOSSBERGOM ved Juvasshytta, 30 km frå Lom sentrum. Tilkomst med bil eller buss. Lær om vår klimahistorie og fleire tusen års historie BLI MED 60 METER om jakt og fangst. Ta med BØVERDALEN INN I ISEN heile familien inn i isen og - 6000 år attende i tid opplev fortida på nært hald! Turen Klimapark 2469 ligg ved gjennom klimaparken Juvasshytta, 30 km erfrå delvis tilrettelagt med Lom sentrum. Tilkomst gangbaner. Lom!

med bil eller buss.Ta turen i vêr og vind gjennom klimaparken og istunnelen ved Galdhøpiggen. • Hjå oss får du informasjon om nasjonalparkane Dagleg guiding 10.30 og Guidane i Klimapark 2469 tek deg gjennom Jotunheimen, Reinheimen og Breheimen 14.00 frå medio til klimahistorie og mange tusen års brukjuni av fjellet. • Tips til turar i fjellet slutten av august. Elles • Sjå utstillinga “Over isen – funn frå isen viser veg” med Kjøp billett og sjå tider praktisk informasjon på brearkeologiske funn etterogavtale. For bestilling, www.klimapark2469.no. • Kunstutstilling prisar og alle våre tilbod, sjå SOGNEFJELLET • Aktivitetar for ungar heimesida. OG SOGNDAL Dagleg guiding 10.30 og 14.00 frå • Butikk med kart, bøker, suvernirar og gåver 25. juni til 21. august. Elles etter bestilling.

PRISER:

• Inngangspris kr 80

• Honnør, student, barn kr 50, Familie kr 160

post@mimisbrunnr.no

post@klimapark2469.no www.mimisbrunnr.no

(+47) 61 21 16 00

• Grupper over 15 stk. kr 50 pr. stk. Kr. 500 i tillegg for guide

JUVASSHYTTA

Oppsett: Visus Foto: Haukdalen og Anne Jacobsen. Oppsett: Visus Foto: Oppsett: Haukdalen Visus og Foto: AnneHaukdalen Sperstad Jacobsen. ogSperstad Anne Sperstad Jacobsen.

5705 plakat malekurs 2016 nett_Layout 1 04.03.16 08.54 Side 1

OPNINGSTIDER SOMMAREN 2016 NYE OPNINGSTIDER FRÅ Mandag: MANDAG 29. AUGUST

07.00 - 1 8 .00

Tirsdag:

10.00 - 1 8 .00

1 hel side farger.

Onsdag:

06.30 - 1 8 .00

Vi åpner 16.03.15.

Torsdag:

10.00 - 1 8 .00

Frokostbuffet

Fra 16 til 20 mars erFredag: vi åpen fra 06.30 - 21.00. ÅpentLaurdag: for alle. 21 og 22 mars er vi åpen fra Søndag: 10.00 -19.00. Åpent for alle. Velkommen til oss!

10.00 - 1 8 .00 10.00 - 1 8 .00 10.00 - 1 8 .00

Velkomne! Opningstidene for sommaren gjeld frå onsdag 22. juni til søndag 21. august.

Husk BADEGLEDE og SUNNSUNNFor bestilling MØRSBADET FOSNAVÅG AS av symjekurs/ som hovedpunktene.bursdagsfeiring, sjå heimesida vår. Kalle. Onsdag Frukostbading: Ope for alle:

Thon Hotel Fosnavåg tilbyr ein hyggelig familiepakke i sommerferien. kr. 1490,- for ei natt, 2 vaksne og 2 barn. Dette inkluderer: • Overnatting • Frukost • Fri inngang til Sunnmørsbadet

Damebading: Torsdag Morgenbading: Seniorbading: Ope for alle: Voksenbading: Fredag Ikkje offentlig bading

Sunnmørsbadet Fosnavåg AS, Lisjebøvegen 10B, 6091 Fosnavåg www.sunnmorsbadet.no

ÂŤ... bent fremover Gjendin-eggen!Âť

Fotomontasje

Vi skulle aldri gå han, fordi det er noko alle gjer. Vi skulle iallfall ikkje springe han, slik Peer Gynt sa han gjorde.

Hans Erik Kjosbakken hans.erik.kjosbakken@fjuken.no

Det kan verke som om fleire millionar går denne turen, over kanskje det mest berømte fjellpartiet vi har i Noreg - difor behøvde ikkje vi gjera det, var utgangspunktet. Om ikkje millionar, så er det tusenvis som går over den berømte eggen kvar sommar, dei kjem i crocs og sandalar og over skal dei. Om vi ikkje skulle, så gjekk vi han likevel - og vi angrar ikkje. Besseggen skulle gåast, og han skulle gåast frå vest - med utgangspunkt Memurubu. I «Murun» vart vi møtt med toradermusikk i resepsjonen, god mat og triveleg vertskap. Vi kan, før vi går vidare med turen, verkeleg anbefale ein tur hit inn om sommaren, og kanskje når det lir litt utpå - mot haust - da slepp ein også kø over fjellet. I Memurubu var det likevel stappande fullt den siste helga dei hadde ope for sesongen. Heile familien Sveine var i

sving, og fleire til - for å mette og huse fjellfolk. I juli og august lyt du faktisk gå i kø over den berømte eggen dei finaste vêrdagane, det slepp du i september. Turen frå Memurubu og fram til bandet og eggen er variert og spektakulær, og ein blir imponert av utsyn og omgjevnader. Oppover det bratte og berømte fjellpartiet er det tid for å klive og finne beste leia, det kunne nok gjort seg med litt oppattmerking av dei raude t-ane. Dei var ikkje støtt like gode å sjå. Turen i retning vest-aust er nok å foretrekke for dei som vil gå opp bratta heller enn ned. Ein kan bli imponert, eller skremt, av dei mange tusen som gjer denne turen kvar sommar. Veit dei eigentleg kva dei gjev seg ut på? Det er ikkje slik at du nokon stad kan falle rett ned i Gjende, eller Bessvatnet på andre sida, men ein kan skade seg og da er

det langt til folk - frå båe kantar. I tunge kliv bar det oppover Gjendineggen, men ein kropp med nokre kilo for mykje krev det krefter og stega vart enkelte stader så lange at broka sprakk der ho minst burde gjera det. På toppen må det sjølvsagt fotograferas t. Ein må forevige det flotte utsynet som gjev det ultimate skrytebildet av Jotunheimen og fjella «våre». For vanlege folk, lyt vi legge til. Det er dei som krek i «lause lufta», men det er ikkje dei ekstreme som går Besseggen. Veslefjellet, som ventar etter oppturen, består av stein - mykje stein og enda meir stein. Etappen frå toppen og bortover og ned til Gjendesheim er, for å vera ærleg, drit kjedeleg. Det er nokre stader i brattane ned mot Gjendesheim at det kan vera litt spennande, og det er her enkelte bryt av føter eller hender etter at dei nokså keie ser enden på turen, og ikkje heilt klarar å stokke føtene.

Det er, på nettet, opplyst ulike avstandar i kilometer på turen frå Memurubu til Gjenbdesheim. Alt frå 13 til 17 kilometer. GPS-en vår synte 15 kilometer. Vi gjekk Besseggen, og vi sette sjølvsagt personleg rekord. 5 timar og 50 minutt. Inkludert matpauser og småstopp grunna nesten-utbrot av panikk. Rekorden blir ståande. Vi vil sjølvsagt anbefale alle som ynskjer å gå Besseggen om å gjera det. Men ein bør vera fjellvant, ein bør finne ein dag der yr.no lovar godt vêr (iallfall ikkje regn og skodde) og ein må vera godt utstyrt med mat, drikke og klede. Det står ikkje klart eit hjelpekorps eller eit redningshelikopter om du har overvurdert eigen fysikk eller trakkar over i låke sko.>

Besseggen: Med Bessvatnet på eine sida og Gjende 400 meter ned på andre, tronar Besseggen - eitt av fjell-Noregs mest populære turmål.

FAKTABOKS Dette seier Den norske Turistforening om turen på ut.no Det er gode grunnar til at Besseggen er ein av landets mest populære turar; den fantastiske utsikta over ville Jotunheimen og dei bratte passasjane som gjev ei god kjensle av mestring, er to. Turen er ikkje spesielt vanskeleg og ikkje veldig utsett, men gjev likevel ei luftig kjensle med det grøne Gjende 400 meter lenger ned på den eine sida, og det djupblå Bessvatnet på den andre. Det høgaste punktet ligg på 1.743 moh. Rekn rundt 8 timar på heile turen. Spektakulært: Turen mellom Memurubu og Gjendebu by på fantastisk utsikt. Her mot Knutshø på andre sida av Gjende.

Velkommen innom! NATTÅPENT

Velkomen til Gjendebu Turisthytte!

24. OG 25. JUNI

• • • • •

Bilvask Dekkservice Tipping V75 Bakevarer

• • • • •

Varm mat Softis Slush Kart Turistinfo

DNT si eldste turisthytte Åpent 0600 - 2300

Circle K Vågåmo

- midt i Jotunheimen!

Meir informasjon på www.gjendebu.no

Tlf 61238944 www.gjendebu.no

SLÅTTEARBEID UTFØRES! Vi utfører grasslått, rundballpressing og pakking. Utføres med Lely Welger 245 profil singelpresse m/25 kniver, McHale Fusion2 kombipresse m/23 kniver, pakking med selvlastende pakker og slått med 3m Kuhn slepeslåmaskin og/eller med Kverneland 3,2 m frontmaskin. Vi står på døgnet rundt for å få avlinga i plast før regnet kjem!

BS GRJOTHEIM MASKIN • 90 95 15 61 Olsok i Lom - 2016

Vi leverer/utfører alt innen:

VANN VARME SANITÆR Mail: rorlegger.skjak@gmail.com PANELER OG GULV AV MALMRIK FJELLFURU

FREDAG 29. JULI Kl. 11.00 – 16.00: Opne hus i Presthaugen – Lom bygdamuseum. Ved Gudbrandsdalsmusea. Omvising kl. 12 og 14. I friluft: Restaurert vassveg og vatningdam m. luke. Kl. 11.30: Program på Nordgard Aukrust, stiftinga Solrenning. Velkomen til ny hage. Omvising ved Ola Aukrust. Kl. 12.30: Musikalsk opptakt. Brurmarsjar ved Iselin og Olav Vemund Aukrust. Poesi og mystikk. Foredrag med Cato Schiøtz. Samtale om Tor Jonsson: Håvard Teigen, leiar i Tor Jonsson-laget og sokneprest Einar Gelius.

eter: t i l a i s e p s e Vår

Kl. 15.00: Vandring til Olavssteinen på Uppistugu Synstnes ved Trygve Husom og Lom heimbygdslag. Kl. 17.00: Omvising Lomskyrkja, ved Lom kyrkjelege råd. Kl. 18.00: Olsok-messe i Lomskyrkja. Ved sokneprest Einar Gelius. Ca kl. 19.30: Olsokstemne i Presthaugen eller Banksalen. Kaffi og biteti. Olsoktale ved professor Håvard Teigen. Camilla Granlien og Lom spelemannslag deltek. Opplesing ved Sigmund Bråtet. Inngang: Vaksne over 16 år kr. 100,- Born gratis.

Skjåkpanel Spesial, med store bredder og delikate proﬁler. Skjåkpanel Villmark, produsert av det groveste tømmeret. Er ukantet og brukes både utvendig og innvendig. Fjuken-kledning, enkel og stilren kledning som ofte kombineres med proﬁlerte hjørnestolper.

Vi har impregnert stolp på lager

Utleggspakker av villmarkspanel selges i hele pakker. ARR: Samarbeid mellom Lom kommune, Lom bygdamuseum, stiftinga Solrenning, Uppistugu Synstnes, Kyrkja og Lom kyrkjelege råd, Lom heimbygdslag.

Bismo • 2690 Skjåk Tlf.: 61 21 38 90 Faks: 61 21 38 96 www.skjak-trelast.no

21 WWW.BRIMILAND.NO WWW.BRIMILAND.NO

Sommer i Brimiland

Tlf. 911 63 710

Brimiland står ikkje avmerka Brimiland står ikkje avmerka på eit vanleg kart, men på eit vanleg kart, men området finst. Mellom Vågå området finst. Mellom Vågå og Lom i Ottadalen, med og Lom i Ottadalen, med Jotunheimen som næraste Jotunheimen som næraste nabo, ligg eit av Noregs nabo, ligg eit av Noregs vakraste fjellområde, med vakraste fjellområde, med rike turmuligheiter. rike turmuligheiter.

< Din lokale transportør >

196

4–2

ÅRÅR

196

4–2

014 014

BREHEIMEN BREHEIMEN

15 15 55 55

Lom Lom

Vågå Vågå

JOTUNHEIMEN SogndalJOTUNHEIMEN

15 15

Sjoa Sjoa

E6 E6

RONDANE RONDANE Otta Otta E6 E6

Sogndal

Beitostølen Beitostølen

Overnatt pålåven, Overnattiibriskar briskar på Overnatt briskar på låven, låven, kosiog deg med seterkafe seterkultur. seterkafe og og seterkultur. seterkafé seterkultur Overnatting frå 950,Overnatting frå 1000,Overnatting 950,(per pers) forfrå 4-retters (per pers) 4-retters (per pers)for for 4-rettersseng setermeny, oppreidd setermeny, setermeny, oppreidd seng og frokost.seng Seterkafeen ogog frokost. Seterkafeen frokost. Seterkafeen med seterkost og med seterkost med seterkostog og middagsrettar, open kvar middagsrettar, open kvar middagsrettar, open kvar dag (kl. 11–18) frå 21.06 til dag (kl. dag (kl.11–18) 11–18)frå frå 21.06 til 17.08, deretter kvar søndag fram Seterkultur deretter søndag ca17.08, 19.06til - 07.09. 21.08,kvar deretter søndag 17. 08: fram til 07.09. Seterkultur kvar sundag fram til • setermesse 11) med søndag 17. 08:(kl. 11.09. 4- retters skråpåtåEinar Gelius • setermesse (kl.kl 11)19. med meny kvar kveld •Einar utekonsert Gelius(kl. 15) med ( Bordbestilling)

Transport av alle typer varer til landbruket, private og lokalt næringsliv.

I 50 år har vi boret etter vann for folk og fe, Iog tillegg til boring etter vann i fjell og det driver vi fortsatt med. løsmasse m/vanngaranti utfører vi: -I tillegg Boringtilfor energi, varmepumpe boring etter vann i fjell og -løsmasse Grusbrønner m/vanngaranti utfører vi: -- Pæleboring og fundamentering Boring for energi, varmepumpe -- Levering og montering av pumper og Grusbrønner - kollektor Pæleboring og fundamentering -- Boring under vei og annen spesialboring Levering og montering av pumper og - kollektor Miljøbrønner/observasjonsbrønner/ - grunnundersøkelser Boring under vei og annen spesialboring - Miljøbrønner/observasjonsbrønner/ grunnundersøkelser

Skjåk Skjåk

Foto:Foto: Tina Stafrén og Dokken Cathrine •Løweherte Design: Løwehjerte AS AS Stafrén og Cathrine Dokken • Design: Løwehjerte design Foto:Tina Cathrine • Dokken Design: design asdesign

skstransport@online.no

Vi kan tilby TRANSPORT MED LASTEBILER MED KRAN, FLISBILER, KROKBIL ETC

BRIMILAND BRIMILAND

Ingebjørg Bratland • utekonsert (kl. 15) med Ingebjørg Bratland

Booking: Informasjon og booking: 911911 3737 558/905 00 870 558/905og 00booking: 870 Informasjon www.brimiland.no www.brimi-seter.no 911 37 558/905 00 870 www.brimi-seter.no

Ekstremsport fori alle Ekstremsport for alle Brimiskogen klatrepark! i Brimiskogen Ekstremsport for alle i klatrepark! Brimiskogen klatrepark! Har dudu hatt draumom omååvere Har einein draum vere Tarzan? I Brimiskogen Har du hattI ein draum om åhar Tarzan? Brimiskogen har høvet nettoppdet! det! vere Tarzan? Brimiskogen dudu høve tilItil nettopp Herdu er det utfordringar har høvet til nettopp for det!for Her er det utfordringar alle er frådet 5 tilutfordringar 90 år. Vi harfor Her alleopp frå 5-90 år. bygdfrå 6090 platformstaalle 5 bygd til år. Vi60 har Vi har opp sjoner i ei høgd frå ein til bygd opp 60 platformstai tre ei høgd tiplatformstasjonar meter i sjoner i eii eksisterande høgd frå ein til frå ein til ti meter i eksisteområdet. ti meter i eksisterande tre i rande tre i området. området. Open dagleg frå 29/6–17/8. Oppstart mellom klope 11–15. Brimiskogen kvar Open dagleg frå er 29/6–17/8. Aktivitet vert avslutta klaugust. 17. dag fråmellom 26. juni Oppstart kl- 14. 11–15. Aktivitet vert avslutta kl 17. Informasjon og og booking: Informasjon booking: 915 6666 663 915 663 og booking: Informasjon 915 66 663 www.brimiland.no www.brimiland.no www.brimiland.no

Ta kontakt for en hyggelig prat, så kan vi ta oss en tur og se på hvilken løsning som er best for deg. Gratis synfaring. Ta kontakt for en hyggelig prat, så kan vi ta oss en tur og se på hvilken løsning som er best for deg. Gratis synfaring.

Skjåk: 612 13970 • Mobil: 90 99 00 41/971 55 105 E-post: post@brustugun.no Skjåk: 612 13970 • Mobil: 90 99 00 41/971 55 105 www.brustugun.no E-post: post@brustugun.no

Brimi ligg Brimifj fjellstugu ellstugu ligg på på snaufj ellet, over snaufj ellet, rett rett over Brimi fjellstugu ligg på tregrensa, tregrensa, omkransa omkransa avav snaufjellet, rett over høge ell. høgeog ogstolte stolte fjfj ell.

tregrensa, omkransa av høge og stolte fjell. Fjellstuguerereieitypisk typisk Fjellstugu familiebedriftmed med20 20 rom familiebedrift Fjellstugu er ei typisk rom med god hotellstandard. med god hotellstandard. familiebedrift med 20 rom Enkle vert medlunsjretter god hotellstandard. Enkle lunsjretter vert servert på dagen. På servert på dagen. På kvelden frå kl 18.30 kan Enkle lunsjretter vert kvelden frå kl 18.30 kan dagen. På duservert velje ipå 3 til 5-rettars du velje i 3 til 5-retters kveldenHer frå kl 18.30smak kan menyar. menyar. Herererdet det smak av velje i 3 og til avdu aure, rein og5-retters rype! ørret, rein rype! menyar. Her er det smak av ørret, rein ogog rype! Informasjon Informasjon ogbooking: booking:

61 61 2323 9898 1212 Informasjon og booking: www.brimiland.no 61 23 98 12 www.brimiland.no www.brimiland.no WWW.BRIMILAND.NO

BRIMILAND

BARNEKRYSSORD

Vinn t- skjorter Send lĂ¸ysingsordet til redaksjon@fjuken.no eller til Fjuken bostboks 83, 2694 Bismo innan 20. august og delta i trekninga av fine t-skjorter.

«Middagen vart servert klokka 19, ikkje før og ikkje etter»

Wilfried Reinschmidt

Draumen om Acapulco

- vart til Egon, Røyshe Bli kjent med Wilfried Reinschmidt. Kjøkensjefen, hotellmannen og gründeren som har varta opp royale, kjendisar og maktpersonar gjennom fleire tiår.

Hans Erik Kjosbakken hans.erik.kjosbakken@fjuken.no

Offenburg, ein i tysk målestokk mindre by, ikkje langt frå grensa til Frankrike og to mil frå storbyen Strasbourg. Der vaks Wilfried Reinschmidt opp i heller tronge kår under og etter den siste verdskrigen. – Min far, det var ikke enkelt ... han var mye syk etter krigen. Vi mistet alt. Det var krigen som gjorde det. Kjøkensjefen, hotellmannen og gründeren seier ikkje så mykje meir om det, men faren til Wilfried døydde ung og mora hadde ikkje råd til å koste utdanning. Utdanninga sytte han sjølv for. Fyrst gjennom arbeid og læretid, seinare gjennom formell utdanning.

Schteinrike

– Jeg reiste hjemmefra som 14-åring for å bli kokk. Brenners Park-Hotel i Baden-Baden, eit luksushotell med nær 200 års historie, vart lærestaden. Unge Wilfried hadde uredd, med ein stor porsjon pågangsmot, starta reisa si. På Brenners varta han opp for styrtrike sjeikar, den siste sjahen av Iran, kong Saud og den berømte hertugen av Windsor - Edvard - som sa frå seg krona av England av kjærleik. – Da Windsor kom til hotellet kom det først en bil med 60 kofferter, deretter èn med fire hunder, så kom det en bil med tjenere og til slutt kom bilen med Windsor og hans Wally. Det var heller ikkje kva bilar som helst. Rolls Royce, Bentley - det dyraste som fanst. – Husk, disse folkene var schteinrike. Reinschmidt har snart sine femti år i Noreg, men det er ikkje vanskeleg å høyre at den røslege og myndige karen er tysk. Tysk disiplin og «ordnung muss sein» er ingen klisjé i Reinscmidts tilfelle. For ein kjøkensjef og hotelldirektør må ting vera i orden og på plass. Dette gjev rom for ein anekdote, som i Reinschmidts kronologi kjem noko ut av rekka, men vi

Egon 1: På Nordstrand vart den fyrste Egon-restauranten opna i 1984. Sidan har kjeden vakse og har nå over 30 restaurantar over heile landet. (Foto: Norrein)

hoppar elegant frå dei overdådig rike til ein dag på Røisheim.

Middagen er servert

Ein meir enn kjent norsk felespelar melder sin ankomst til den gamle skysstasjonen i Bøverdalen. Han ville oppleva noko eksotisk i dalstroka innafor med sin daverande kjæraste. – Jeg ga klar beskjed om at middagen ble servert klokken 19, ikke før og ikke etter. Det måtte være sånn. Tre ganger fikk han denne beskjeden av meg, og da han dukket opp halvni-ni om kvelden sa jeg beklager, du har fått beskjed om tidspunktet. Jeg kan ordne et smørbrød eller et speilegg, men middagen er forlengst servert og vi må ta oss av gjestene. Han ble nok litt sur, jeg sa han kunne dra til Fossheim der de hadde à la carte. Fiolinisten gjorde det.

Park og Amerikalinjen

Allereie som tenåring hadde Wilfried skaffa seg eit bra kontaktnett, og han drog vidare. Til Sveits, og Grand Hotel Nazional, hotellfagutdanning og avdelingssjef på eit større hotell allereie 18-19 år gamal. Etter ei tid i Luzern går historia vidare innom Noreg. Ikkje heilt tilfeldig kanskje, kontaktar og onkel og tante i landet og pågangsmotet fekk han til å skrive brev til Anders Jahre. Skipsreiaren hadde bygd Park hotell i Sandefjord. Det ville kokken og hotelmannen frå Offenburg vera ein del av. – Jeg fikk ett års permisjon fra jobben i Sveits og ble tilsatt som kokk på Park i Sandefjord. I Sveits trivdest jeg godt, og skulle tilbake dit, men så kom det et tilbud fra Den norske Amerikalinje om å bli med på en tur til New York som kjøkkensjef om bord på amerikabåten Oslofjord.

Kjærleik

Det vart ikkje berre èin tur. Det vart fleire, cruise i Vest-India, jordomseglingar - og det vart kjærleik. – Jeg fikk spørsmål om å være med Bergensfjord, med ansvar for 90 mann

på kjøkkenet. 23 år var han, og tok det på seg. – Alt går, jeg var ikke redd for noe. Jobber man hardt nok, lykkes man, meiner Reinschmidt. Han lykkast også med å treffe Unni,

eim og Bøverton Oslo: I Oslo vart Unni og Wilfried kjent med mange av datidas kjendisar og maktpersonar, her representert ved daværande ordførar Albert Nordengen og tidlegare ordførar Rolf Stranger. Stranger hadde planlagt å feire 100-årsdagen sin på Røisheim, men døydde før han nådde dagen. (Foto: Privat)

Der junge Wilfried: 14 år gamal starta Wilfried den lange kjøkenog hotellreisa si. (Foto: Privat)

jenta frå Lom som arbeidde som frisør ombord. – Vi forlovet oss på en tur til Vest-India. På båten var det et par, en østerrisk baronesse og en italiensk riking. De kjøpte forlovelseskjole til Unni i New York.

Om hausten gifta dei seg i Lomskyrkja.

Fagernes - Malta - Oslo

Etter fire-fem år på sjøen gjekk Wilfried i land. Unni hadde vore med store delar av det siste året. Ferda gjekk til Fager-

Røisheim: Unni og Wilfried dreiv Røisheim i 10 år, mellom 1985 og 1995. (Foto: Privat) nes, før det dukka opp tilbod frå den kjende Hilton-kjeda. – Jeg fikk stillingen som soussjef på et Hilton-hotell på Malta. Dette var vel i

1967-68. Hotellet ble åpnet med dronning Elisabeth i spissen. Unni fikk dessverre ikke arbeidstillatelse på

Varphaugen: I huset etter Vera og Olav Henriksen, som Reinschmidt etter alle kunstens reglar har pussa opp, nyt Wilfried sit otium. Han skulle gjerne hatt Unni ved sida si.

Malta, så vi kom på flyttefot igjen. Reinschmidt fekk tilbod om sjefsjobb på Hilton Hotel på Curacao. – Men vi ville til Norge - og jeg fikk jobb i Müller-kjeden, der jeg endte opp som faglig administrerende direktør. Müllerkjeda vaks seg etterkvart for stor, og da selskapet gjekk konkurs i 1990 vart det omtala som den største hotellkonkurs i norsk historie. Da var Reinschmidt forlengst ute. – Det ble ekspandert for raskt og kjøpt for mye, seier den tidlegare Müller-direktøren.

Egon

Han bestemte seg for å starte for seg sjølv. I fleire år dreiv han restauranten Frascati i Høyres Hus, vart medeigar i rekneskaps-/hotellfirma og mykje anna. Selskapet NorRein, som han etablerte med Gerhard Nordberg, eksisterer den dag i dag. Det er i samband med dette at vi kjem inn på etableringa av ein av dei største norske restaurantsuksessane

gjennom tidene. – Det var vi som stod for etableringen av den første Egon-restauranten, på Nordstrand i Oslo. Jeg kjente Arve Opsahl og spurte ham om vi kunne bruke profilen hans som varemerke. Vi innredet restauranten litt fengselsaktig, hadde et sprengt pengeskap og en røff stil ellers. Arve Opsahl ble selvsagt med på åpningen. Alle kjenner Egon-restaurantane, i dag er det over 30 av dei - svært populære. Dette måtte vel gjera Reinschmidt til ein «schteinrik» mann sjølv? – Egon omsetter i dag for over èn milliard kroner, men jeg solgte aksjene mine billig. Jeg gav dem nesten bort. Jeg ville hele tiden skape noe og er ikke så opptatt av penger.

Røisheim

Han måtte vidare. Unni og han. Dei ville vidare til Lom. – Soleggen var til salgs, men jeg slo ganske raskt fra meg det. Langt fra veg og lite tilgjengelig. «Du kan kjøpe Røisheim», sa daværende banksjef i Lom og Skjåk sparebank, Lars Kvaheim.

Den gamle skysstasjonen og hotellet hadde vore stengt eit par år. Staden kravde mykje for å tilfredsstille ulike krav, både til tryggleik og komfort. – Å, du aner ikke hvor mange advarsler vi fikk mot å kjøpe Røisheim. Han og Unni høyrde ikkje på dei. Dei kjøpte, dei investerte og dei jobba. Og jobba. – Vi fikk svært mye og god drahjelp fra alle kontaktene jeg hadde fra tiden i Oslo. Pressen skrev om oss og vi fikk mye god reklame. Vi hadde, i de ti årene vi hadde Røisheim, ikke èn annonse. Folk kom, og vi hadde ventelister.

Eksklusive gjestar

Folk kom, og ikkje kven som helst. Dronning Sonja var der fleire gonger, Røkke og Rimi-Hagen, Treschow-familien, storgreve Alenfeldt-Laurvig, kongens familie i Brasil og mange mange andre «kondisjonerte» Dei kom alle til ein fredeleg stad, med service, god mat og ro. – De fikk være i fred på Røisheim, ingen visste at de var der. Det var en fantastisk tid, men hardt arbeid.

Unni og Wilfried jobba frå tidleg om morgonen til seint på kvelden. Det vart ikkje servert lunsj på Røisheim. Det tok si tid å førebu to bordsettingar for 50-60 gjestar som venta fire rettars middag. Krystall, tøyserviettar, sylvbestikk, porselen - Unni og Wilfried visste korleis dei ville ha det. Det lille ekstra. Dei visste korleis gjestane ville ha det. – Unni var enormt flink til å skape stemning, hun var kvalitetsbevisst og ville ha det beste. I dei ti åra dei dreiv staden var det som eit lukka hotell for både bygdafolk og vegfarande turistar som ikkje hadde tinga plass. Turistbussar var ikkje å sjå. Det var rett og slett ikkje kapasitet. Det var ikkje fordi dei ikkje ville ha folk, men ein kunne ikkje ha folk som ville sjå seg om når det var fullt av gjestar ein måtte ta seg av - og gjestar som slett ikkje ville ha tilskodarar. – Det var slik det var. Det var fullt hele sesongen, bare tidlig og sent var det åpninger for å ta imot gjester som ikke hadde bestilt. Etterhvert ble det å holde bryllup svært populært, vi kunne hatt bryllup hver helg. Vi bygde et kapell,

Egon 2: Reinschmidt og kompanjongen hadde fått tillate av produksjonsselskapet bak Olsenbanden-filmane til å bruke Egon som profil og varemerke. Egon (Arve Opsahl) var naturleg nok til stades på opninga. (Foto: Privat)

som ble innredet med inventar og møbler som folk ga oss. Gjestene ble som venner. Etter middag, var gjestane med på omvising i tunet og i dei gamle husa. Sjølv om mange hadde vore med på same turen året før, vart det ikkje det same om ikkje Wilfried tok dei med på ei runde etter middag, kaffe og cognac. Røisheim gjekk godt, og Reinschmidt var i fleire år den største skatteytaren i Lom kommune. – Alt som kom inn gikk rett inn i nye investeringer og forbedringer av stedet. Vi la oss ikke opp penger. Det skal vera omløp, det skal skapast ikkje saltast. Mykje av ekteparet Reinschmidts eigne eigedelar; antikvitetar, bøker og mykje meir sette sitt preg 1986: Av denne montasjen, som reklamerte med vinterferieopphald for 30 år sidan, ser ein mellom anna at eit opphald på den gamle skysstasjonen, med pensjon, kosta 280 kroner.

Egon 3: Dei siste Olsenbandenfilmane vart presentert på Egon, og premierefestane vart haldne på ein Egon-restaurant. Vi ser Valborg (Aud Schønemann), Benny (Sverre Holm) og Dynamitt-Harry (Harald Heide Steen jr.) (Foto: Privat)

Bøverton: I 2012 var hotelleventyret og den lange reisa slutt for Unni og Wilfried Reinschmidt. (Arkivfoto: Vigdis Kroken) staden. Husa vart pussa opp etter alle kunstens reglar og Røisheim fekk Fortidsminneforeningens Vernepris. Hus og eigedom er freda, han kan ikkje delast opp. Det er Reinschmidt glad for.

Stopp

Ein dag var eventyret på Røisheim slutt. – Jeg fikk et virus på hjernen, det gikk blant annet ut over balansen. Jeg klarte ikke å arbeide så hardt lenger. Røisheim vart eit avslutta kapittel, men det hadde vore eit langt og godt eit. Helsa måtte koma fyrst. Røisheim vart seld med «hud og hår». Alt det private som hadde vorte med å prege staden vart att. – Det hørte til der, det var en del av Røisheim.

Etterkvart vart helsa betre, og han hadde ikkje lyst til å pensjonere seg 57-58 år gamal. Han ville vidare. – Vi hadde kjøpt Helstad her i Lom, familiegården til Unni, der laget vi flere leiligheter og bygde selv et hus. I tillegg hadde vi Sør-Øy. Når desse prosjekta var ferdige, måtte det skje nye ting.

Bøverton

– Unni skulle absolutt ha Bøverton. Det ble skilsmisse hvis vi ikke kjøpte det, truet hun med. Reinschmidt humrar. Den gamle turiststaden like før ein når Sognefjellet lokka dei til nye utfordringar. – Det var i dårlig forfatning, og jeg skjønte at det ville bli like dårlig forretning. Reinschmidts selde det dei hadde i

bygda og gjekk laus. Renoverte, bygde om og bygde på og dei dreiv turisme på Bøverton om lag ti år. – Det ble minst like bra og pent som på Røisheim og vi hadde så store planer om et behandlingssted, et spa ... men Unni ble syk og det veltet planene. Vi måtte finne på noe, kanskje vi kunne selge hyttene og fortsette med å drive et spisested, tenkte vi. Det gjekk ikkje styresmaktene med på. Dei måtte bli kvitt det, og enden på den visa vart at ein stor privat barnehageeigar kjøpte staden for tre år sidan.

Varphaugen

Pensjonisttilveret såg Unni og Wilfried for seg på Varphaugen, det spesielle huset etter forfattar Vera Henriksen og mannen Olav. Som på Røisheim og Bøverton måtte store renoveringar til. Så

gjekk det ikkje som dei håpa. Unni døydde etter lang tids sjukdom på seinhausten i fjor. Ho var uhelbredeleg sjuk, men avslutninga vart ikkje som den skulle. Reinschmidt har mykje godt å seia om mykje, men han har fått eit småbittert syn på helsevesenet. Men ein kamp på den fronten, det orkar han ikkje. – Jeg får ikke Unni tilbake. Han har møtt mange av dei siste femti års såkalla notabilitetar, kjendisar og royale. Han hadde vener og kjenningar i høgare sfærer. Nå sit han einsleg på Varphaugen, og er snart ferdig med også det prosjektet. Kanskje finn han på noko nytt, guten som i etterkrigs-Tyskland gjekk med avisa for å spe på familiens økonomi - som drøymde om Acapulco, og hamna i Lom.



Loarutsalet e-post: aashildkilli@icloud.com

Åpent tirsdag, torsdag og lørdag kl. 11.00 - 16.00 i sesongen. og også når jeg er tilgjengelig Salg av butter - trau - porselen - fajanse kobber - glas - handarbeider - hatter handredskaper - høvler m.m. Rømmebrød og bakst m.m. Kaffe i gammelt trivelig miljø. Gjerne små grupper Velkommen!

Utsalg for lokale husflid- og handverkprodusentar. Rosemaling, porselenmaling, vev, strikking, smykke, saum oa. Du finn oss like ved stavkyrkja i Lom. Velkommen til ein butikk med særpreg! Tlf. 61 21 19 05 Utvida opningstid 15.6 - 15.8: 09.00 - 19.00

LOM BYGDAMUSEUM SOMMAREN 2016 Lom bygdamuseum ligg i trivelege omgjevnader i friluftsområdet Presthaugen, berre 300 meter frå Lom sentrum, like bak Norsk Fjellsenter. Kom inn i husa, bli med på ei omvising eller delta på ei av dei mange aktivitetane. Ta turen for ei god og avkoplande oppleving. Du er hjarteleg velkomen! Vassvegen og dammen kom på plass i fjor, og i sommar står leikeplassen med leikarstugu ferdig. I år har vi og nokre kopplam som gjerne vil ha besøk. Området rundt dammen er ein ideell stad for barnefamiliar. OPNINGSTIDER Museet er fritt tilgjengeleg heile året. Gratis inngang. (Omvisingar: sjå prisar) Det er opne hus og vertskap i tunet tysdag -sundag 28. juni - 7. august kl 11-16.

OMVISINGAR Kvar torsdag – sundag i sesongen er det omvisingar. Kl. 12: Garden, husmannsplassen og setra (kr. 30,-, barn t.o.m. 12 år gratis) . Kl. 14: Vatningsvandring. (kr. 30,- , barn t.o.m. 12 år gratis) Oppmøte på tunet. (Obs! Vi tek kun kontantar)

UTSTILLINGAR

”Vatn og korn” – utstillinga om vatnet og kornet si sentrale stilling i Lom. Utstillinga står i Storstabburet, Noregs største stabbur, frå 1613. Gratis inngang.

EVENTYRSTUND Kvar laurdag klokka 13 les vi eventyr rundt bordet i Olavsstugu. Passar for barn frå 3 til 10 år.

”Livet i Lom” – fotoutstilling i stallen på tunet. Utstillinga skildrar livet i Lom før i tida, med kopling til i dag. Gratis inngang.

PROGRAM Onsdag 6. juli kl. 13-15: Gamaldags skuledag i skulestugu, med Lom heimbygdslag. Kaffesal. Onsdag 13. juli kl. 12-14: Ymse aktivitetar med Lom pensjonistlag. Lokale seniordansarar syner fram dans. Kaffesal. kl. 17-20: Fotokurs med Lom knipsarlag. Oppmøte på tunet. Eit inspirerande kurs for alle

uansett nivå og fotoutstyr. Fotografering i Presthaugen og nærområdet, med tid for å sjå og vurdere bileta etterpå. 100 kr inkl. servering. (Betalast kontant ved oppmøte)

Laurdag 23. juli kl. 12-14: Familiedag ved dammen. Ta med barn og barnebarn til ein dag med aktivitetar og leik. Barkebåtkonkurranse, natursti, ”fisking” m.m. Sal av forfriskingar og kaffe

Onsdag 20. juli kl. 12-14, 17-19: Handverksdag med Lom husflidslag. Handarbeid og husflidsaktivitetar for barn. Bakst i eldhuset. Kaffesal.

Onsdag 27. juli kl. 12-14 Lom bygdekvinnelag har aktivitetar i husa. Kinning av smør, bakst i eldhuset m.m. Aktivitetar for barn. Lomsklangen syng på tunet kl. 13. Kaffesal.

Fredag 29. juli: Olsokfeiring i Lom. (sjå eiget program) Onsdag 3. august. 11-14 Slåttedag. Vi slår gras og hesjar. Ta med rive og ljå om du har, eller lån på museet. Klokka 13 blir det servering av slåttegraut, og underhaldning.

For meir informasjon om aktivitetar følg med på eiga annonsering gjennom sommaren, og sjå heimesida www.gudbrandsdalsmusea.no

- inspirerer nåtid og framtid Følg oss gjerne på facebook: Lom bygdamuseum, og instagram: lombygdamuseum

Emne: Ein stein som er påbegynt hogge ut i berget.

Inngang: Det er spennande å gå innover den mura inngangen til gruva.

Tolstad-kvennberget – eit industrieventyr

Tolstad-Kvennberget på Lalm var i si tid den viktigaste industriarbeidsplassen i Gudbrandsdalen.

Av Arve Danielsen arve.danielsen@fjuken.no

Det er stille i Kvennberget i dag. Gamle kvernsteinar ligg som monument over ei lang kulturhistorie. Om sommaren svingar ein og annan turisten av riksvegen ved samfunnshuset på Lalm og tek turen til den gamle industriarbeidsplassen søraust for idrettsplassen og industriområdet. Her møtest ny og gammal tid.

Nemnd i skrifter

Kvernsteinar har vore ein viktig del av folk sitt daglegliv. Korn skulle malast og brød skulle bakast. Skriftlege kjelder fortel at det var drift i Kvennberget i 1464, men det er mogleg at det vart produsert kvernsteinar allereie i vikingtida. Frå Kvennberget vart det levert steinar både i Noreg og til andre land. Kvennberget var ein av de viktigaste arbeidsplassane i Gudbrandsdalen om ein går nokre hundre år attende i tid. Fleire plassar i Vågå og Sel kan ein finne spor etter uttak av kvernstein, men det var nok i Tolstad-Kvennberget at den største produksjonen har vore.

Verdi av 3-4 kyr

I 1586 fekk kongen skjøte på på garden Tolstad med kvennberget. Fram til 1660 var garden krongods. Da vart Tolstad seld til hollendaren Celius Marcelius. Han selde garden og kvernberget vidare til bygselmann Hans Pålson Tolstad i 1685. Ofte var det slik at andre gard-

brukarar fritt kunne hogge stein, mot at kvar tredje eller fjerde stein gjekk til grunneigaren på Tolstad i leige. På 1600-talet kunne ein få så mykje for ein kvernstein at det svara til verdien av 3-4 kyr. Bygging av bekkekverner førte til auka etterspørsel etter kvernstein og aktiviteten med uttak av stein auka. Det vart eksportert kvernstein over heile Austlandet. Også til utlandet vart det frakta steinar, fyrst og fremst til Danmark, men ei tid også heilt til Holland og Belgia. Det var særleg store steiner som vart eksportert utanlands. Steinane vart frakta på vinterføre med hest nedover til Kristiania for vidare transport med båt. Folk meiner å ha sett steinar av Lalm-typen i eit museum så langt unna som i St. Petersburg.

Hammar og meisel

Under Storofsen i 1789 vart det gamle brotet øydelagt av ras, men det vart starta opp att på den plassen som vi i dag kjenner som Kvennbergholo som sjølve hovudbrotet. Bergarten i Kvennberget er granatglimmerskifer, og denne steinen er spesielt eigna som kvernstein. Granatane er jernholdige og er så harde at den kan ripe i glas. Difor var det nok eit hard arbeid å hogge fram ein og ein stein. Reiskapen var hammar og meisel. På slutten av 1800-talet var det slutt, sjølv om det vart hogge ein del steinar helt fram til 1890. Kvennberget fekk også konkurranse. Kvernstein frå Selbu vart rekna for å vere av betre kvalitet. Etterkvart vart det også bygt større møller som erstatta dei små kvennhusa. Eit 600 års langt industrieventyr på Lalm var over.

Skilt: Informasjonsskilt fortel historia om drifta og dagleglivet i Kvennberget.

Hytta: Under denne steinen ligg kvilehytta for dei som arbeidde i Kvennberget.

Historia lever

1987, og det er mange som finn vegen opp dit kvart år for å sjå det gamle kvernsteinbrotet. Turistar og bygdefolk finn gleda og roa ved å gå ei runde i og rundt Kvennberget. Setje seg ned, høyre suset over tretoppane. Lyttar ein godt,

Vågå er med i eit nettverk med fire andre kommunar i landet med kvernsteinhistorie, Hyllestad (ytst i Sognefjorden), Selbu (i Trøndelag), Saltdal og Brønnøy (i Nordland). Kvennberget vart freda i

Historie: Ein kvernstein ligg som symbol på industrihistorie.

Stemning: Stilla rår i Kvennberget i dag. Men høyrer ein godt etter, kan hende ein høyrer lyden av hammaren som slår mot meiselen.

Gruva: Storgruva i Tolstad-Kvennberget.

Kjelder: kan hende ein høyrer lyden av hammaren som slår mot meiselen. Heile området ber merke etter kvernsteindrift. I dag er mykje gøymt under mose og lyng, men ser ein seg godt om, finn ein spor som fortel om arbeidet

som har vore drive her. Berre eit steinkast unna ligg det nye industriområdet på Lalm. Ny industri har teke over, men historia lever i Tolstad-Kvennberget.

Iva Kleiven: I gamle dågå. «Tolstadkvennberget»: Brosjyre utgjeve av tilsynsnemnda for Kvennberget Ivar Teigum: Bygdebok for Sel og Vågå band 1 og 2 Terje Kleiven: Kåseri: Tolstad-kvennberget på Lalm - ei 600 år gamal industrihistorie

LOM

SKJÅK 29 - 30. JULI

2016

15-ÅRSJUBILEUM

OSLO

I sommer kjører Valdresekspressen helt til Leirvassbu! Ruteinformasjon og billettbestilling på www.nor-way.no Til Oslo (01.07.16 – 04.09.16)

Fra Fra Fra Fra Fra Til Til

Leirvassbu Lom Gjendesheim Beitostølen Fagernes Skysstasjon Sandvika terminal Oslo Bussterminal

1005a 1120a 1250a 1335 1445 1731 1800

| 1545 1720 1800 1900 2136 2158

a) Ikke 01.07.16

Til Lom og Leirvassbu (01.07.16 – 04.09.16)

Fra Fra Fra Fra Fra Til Til

Oslo Bussterminal Sandvika terminal Fagernes Skysstasjon Beitostølen Gjendesheim Lom Leirvassbu

0845 0906 1200 1243 1320 1442 |

1305 1326 1630 1715b 1750b 1911b 2030b

b) Ikke 04.09.16

Valdresekspressen PUB fra kl. 09 fredag og lørdag KONSERTER fredag fra kl. 21, lørdag fra kl.18.30 BESTILLING AV PLASS: tel: 975 46822 aldersgrense 18 år begge dager

Graving

BILL BOOTH ROTLAUS GRUSK RUNE KJØRREN BAND GEIR & TORMOD

Massetransport Maskintransport Sprengning Mobilt knuseverk Knuste masser på lager (Lom/Skjåk) Sortert fin matjord på lager

www.musikkfestival.no E-post: orunning@online.no

Poster 2016.indd 1

15.06.2016 20.59

2686 LOM • Tlf 915 49856 • www.ofjeld.no

ARBEID UTFØRES!

KJØP EI - FÅ EI Kjøp ny progressiv brille, FÅ PROGRESSIV SOLBRILLE PÅ KJØPET. Verdi inntil kr 3.700,-.

Bioklipping - Krattrydding Manuell trefelling – bortkjøring Beitepussing Diverse transport med traktor eller lastebil Møkkjøring – harving Graving med 15 tonn beltemaskin Slått – Pressing – Pakking McHalepresse og Biopresse – nå med breiplast Henter og tar imot landbruksplast!

HERMOD SKÅLSVEEN TLF 959 69 944

SOMMARFERIE? Me i Lustrabadet ventar på deg! Kun 1 t 45 min ifrå Lom! Sjekk www.lustrabadet.no for opningstider.

Møteplass: – Krambua er ein møteplass for folk i fjellet, seier Mary Øyen.

KRAMBUA - butikken i Sjodalen Krambua er ein attraktivt stoppestad for hyttefolk, lokalbefolkninga og turistar i Sjodalen. I 58 år har Krambua i austre enden av Øvre Sjodalsvatnet gjeve hytteeigarar og turistar i Sjodalen det daglege brød. Den vesle butikken ligg attmed fylkesveg 51, som har status som Nasjonal Turistveg. Det var Iva Storvik som starta fjellbutikken i 1958. Seinare overtok svigersønene Hans H. Holen og Magnus Skjåk drifta av butikken, før dei selde til Mary og Egil Øyen i 2008. Krambua er ein butikk med sjarm og sjel. Her er ikkje noko neonfarga reklameljos på veggen, men sirleg forma logo i form av krokute bokstavar

av greiner. – Her fer det mykje folk som stoppar, fortel Mary Øyen. Ho fortel at Krambua er meir enn ein butikk der ein får kjøpt mjølk, smør og brød. – Krambua er ein møteplass for folk i fjellet, like mykje butikk som turistinformasjon, seier Øyen. Eigarane av Krambua ynskjer å utvikle staden rundt den gamle butikken, og har planar om å setje opp eit gamalt seterfjøs i tømmer for å etablere servering av tradisjonelle lokale matrettar, utsal av lokal mat og handverk. Denne sommaren er det dottera Cecilie som skal drive Krambua.

Av Arve Danielsen arve.danielsen@fjuken.no

Krambua: I snart seks tiår har den vesle butikken ved Øvre Sjodalsvatnet gjeve hytteeigarar og turistar i Sjodalen det daglege brød.

Godt lokalt er eit samarbeidsprosjekt mellom kommunane, lokalavisa Fjuken og mange av dei spennande bedriftene i bygdene her. Vi er avhengige av kvarandre, og saman kan vi hjelpast åt. Vi vil sjølvsagt at enda fleir slår seg ned her. Her er rikeleg med plass, enorme moglegheiter og ein natur som er få forunt. Vi ligg midt mellom dei tre største byane i landet - midt i smørauget på toppen av Noreg! Frå bensin til mat I denne utgåva av «Godt lokalt» skriv vi om to bedrifter med lang fartstid i Lom. Esso med Tor Gaute, og Statoil med Svein i spissen. Korleis har arbeidet og drifta deira endra seg gjennom åra? Dette er verksemder som opplev store skilnader i trafi kkgrunnlag, med eit yrande folkeliv i ein sommarfylt Bergomsgard, til rolegare vintermånader. Plass til fleire! ”Godt lokalt” er fyrst og fremst oversikt på kva som fi nst av næringsliv i Ottadalskommunane. Men vi ser også for oss eit utvida samarbeid etterkvart, der vi freistar å skape eit lite nettverk mellom lokale aktørar. Vignettane «Jobb lokalt», «Bu lokalt» og «Etabler lokalt» fi nn ein også her. Vi viser fram ledige jobbar, nokre av dei ledige næringslokala/ tomtene som fi nst i Ottadalen og vi syner fram nokre utvalde hus og småbruk som er til sals. Vi har plass til fleire bedrifter på sidene våre. Fjuken sin marknadskonsulent, Helene, er koordinator og kontaktperson for prosjektet. Har du tips, kritikk, innspel eller vil ha di eiga oppføring, mail til helene@fjuken.no eller ring ho på 90 66 55 42.

Aurmo transport AS

Biteko AS

Byggern Lom

Moav. 28C, 2690 Skjåk Tlf: 61213666 post@aurmo.no aurmo.no

Industriv. 82, 2690 Skjåk Tlf: 90925962 post@biteko.no biteko.no

Sognefjellsv. 20, 2686 Lom Tlf: 99211660 info@lom.byggern.no byggern.no/lom

Bakke Stålprodukter

Blåhø Elektro AS

Byggern Skjåk

Stokstadåsvegen 38. Sjårdalen, Vågå. Tlf: 90752885 estinb@gmail.com

Bismo bilverksted AS Vassverkv. 8, 2690 Skjåk Tlf: 92213597 bismobilverksted@live.no

Kvennbergvegen 28 2682 Lalm, tlf 40 43 18 90 post@belektro.no www.belektro.no

Bruktbue i Skjåk

Tlf: Man-fre: 9-16,30. Laur: 10-14 Skjåkvegen 527, 2690 Skjåk Tlf: 92022825

Coop Prix Skeimo

Europris AS

Skeimoplassen 10, 2690 Skjåk Tlf: 61214065 oyvind.tengesdal@skeimo.coop.no

Stupulv. 11, 2686 Lom Tlf: 97642021 ep340@europris.no europris.no

Eidefoss AS

Even Sveen maskinservice

Industriv. 12, 2690 Skjåk Tlf: 61213880 info@skjak.byggern.no byggern.no/skjak

Edvard Storms veg 4, 2680 Vågå Tlf: 61238200 ﬁrmapost@eidefoss.no eidefoss.no

Coop Ottadalen SA

El service AS

Avd. i Lom, Skjåk og Vågå Tlf: Sognefjellsv. 2, 2686 Lom Tlf: 992 11 700 post@ottadalen.coop.no coopottadalen.no

Bergomsv. 2, 2686 Lom Tlf: 61212190 kontakt@elservicelom.no www.elservicelom.no

Sjårdalsv. 413, 2680 Vågå Tlf: 95171716 evensveen@hotmail.com evensveenmaskinservice.no

Fjell og Fritid as Postboks 160, 2688 LOM Telefon: 61211799! post@fjellogfritid.no www.fjellogfritid.no

Næringslivet i Ottadalen

Helsefagarbeidar

Dirigent

Lom kommune Fast stilling og vikariat. Søknadsfrist 26/6.

Lom skulekorps. Søknadsfrist: ikkje spesiﬁsert.

Fibermontør

Lærarar

Eidefoss Tilknyting til montørbase på Lalm, Lom eller Dombås. Søknadsfrist: 30.06.16

Vågå kommune. Vikar. Søknadsfrist 31/8.

Assistentar

Skjåk Friviljugsentral 100% stilling frå 1. oktober Søknadsfrist 8. juli

2 produksjonsmedarbeidarar

Tømrere/ snekrar Ulike plassar i Gudbrandsdalen. Kontakt Veksthuset rektruttering AS (rekrutteringsselskap). Søknadsfrist: snarleg.

RINGSLIV Æ N

T TA D A L E

SEBB AS Pga aukande arbeidsmengde, har vi behov for ﬂeire på laget. Søknadsfrist snarast

Bussjåfør

Dagleg leiar

Vågå kommune. Vikar. Søknadsfrist 31/8.

Tømrer/ snekkere

•O

ÅGÅ • L •V O

Ledige jobbar i Vågå, Lom og Skjåk

verksemder. Det er også mange arbeidsplassar utanfor sentrum i bygdene, det finst fleire næringsområde og ledig areal, sjå neste side under «Etabler lokalt».

•

mune, der Sjodalen, Gjende og Besseggen er både lands- og verdskjende. Også her finn ein naturleg nok mange sesongarbeidsplassar. I Vågåmo finn ein eit sentrum med landsbypreg og like nedanfor eit industri- og næringsområde som er velfylt med små og mellomstore bedrifter. Lenger aust er det òg eit industriområde, Lalm, med mange

SKJÅK

Lom er den største reiselivskommunen i denne samanhengen. Og dei siste åra har det vorte fleire og fleire butikkar i Lom sentrum. Ein og annan industriarbeidsplass finn ein også, der kanskje Skjåk har utmerka seg gjennom mange år med verksemder som Interfil, Norsk Glassgjenvinning (Glasitt) og Stryvo. Vågå er også ein stor reiselivskom-

M•

Sjølv om hovudtyngda av næringslivet i Ottadalen kviler på primærnæringane er det og mange jobbar innan handelsnæring, service og reiseliv. Sommaren er høgsesong i reiselivet og mange unge har sommarjobb her.

Skjåk sementstøyperi Søknadsfrist snarast.

Trønderbilene AS 100% stilling med stasjoneringsstad Bismo. Søknadsfrist: 27.06.16

Badevakt Skjåk kommune Deltid i sommar. Søknadsfrist snarast.

Kjelder: www.fjuken.no og www.nav.no

Fjuken

Lokalavisa i Vågå, Lom og Skjåk Graﬁsk produksjon 2690 Skjåk • Tlf 61213860 annonse@fjuken.no www.fjuken.no

Garmo maskin AS

Matåkerv. 1, 2680 Vågå Tlf: 91 77 71 14 eirik.auale@gk.no, anders.kongsrud@gk.no gkror.no

Glasitt AS

Industriv. 41. 2680 Vågå Tlf: 90 89 95 16 post@garmomaskin.no garmomaskin.no

Industriv. 63, 2690 Skjåk Tlf: 61213650 info@glasopor.no glasopor.no

Gausdal Landhandleri AS

Gubhage Maskin AS

Stupulv. 5, 2686 Lom

Tlf: 61220000 post.lom@gaus.no www.gaus.no

Besøksadresse: Skjåk Solside 777, 2690 Skjåk T 95 05 77 66 jongubhage@hotmail.com

Vågå Bilservice EU-kontroll, service, reparasjoner og mye mer! Tlf: 61 23 79 50

Interfil AS

Industriv. 80, 2690 Skjåk Tlf: 90270077 post@interﬁl.no interﬁl.no

Karita Frisør

Vårt motto: Kvalitet - Service Velvære Øvre Nordheradsveg 1, 2680 Vågå Tlf: 61237540 karitafrisor@yahoo.com

Kjell Magne Bøhle

Graving - rundballpressing -tømmerdrift - transport - levering av knust tunellmasse Skjåk Solside 362, 2690 Skjåk Tlf: 90081562 kjelm-b@online.no

KV asfalt AS Jotunheimen aktiv Industriv. 40, 2680 Vågå Tlf: 61237717 kjetil@aktivit.no kvasfalt.no/ lemonsjoen.no

Knut Lund rørleggerbedrift AS

Lagaktuelt AS

Kristian Gården AS

Langmorkje almenning

Stupulv. 5, 2686 Lom Tlf: 61211004 post@klror.no klror.no

Industriv. 30, 2680 Vågå Tlf: 91740203 krgarden@online.no krgarden.no

Vågåv. 37, 2680 Vågå Tlf: 61232088 ﬁrmapost@lagaktuelt.no lagaktuelt.no

Sjodalsvegen 139, 2683 Tessanden T 61 23 94 00 post@langmorkje.no www.langmorkje.no

Ledige næringslokaler i Skjåk, Lom og Vågå

Odda skule -Bøverdalen - til leige Odda skule ligg i Bøverdalen, og vart kjøpt opp av aktivitetsselskapet Aktiv i Lom SA i 2012. Bygget ligg ved Leira bru, etter Galdesand når du køyrer mot Sognefjellet. Her kan det vere ledig plass tilgjengeleg for utleige.

Butikklokale i sentrum - Lom - til leige Lokala som i dag blir brukt av Hårloftet blir ledig frå 1. august. 84 m2 (63 + 21) delt i to med vaskerom og WC, varmepumpe og AC. Moglegheit for meir lager ved behov.

Kontaktperson: Ronny Nestvoll eller Jan Slålien v/ Aktiv i Lom Telefon: 61212799 E-post: post@aktivilom.no

Kontakt fjoset@fjellnett.no for meir informasjon angåande leigepris etc.

Ledige lokale hos KL Rørleggerbedrift AS til leige

Tidlegare Lom Møbelindustri

Eitt rom for drift/næring + spiserom, bøttekott, wc og rom for eventuelt garderobe. Inngong med brei dør og lasterampe. Innvendig areal ca 100 m2. Tidligare nytta av Posten Norge as til mottak/sortering.

Lagerplass, kontor, salgsareal og produksjonslokale m.m. til leige Lokala er ligg lett tilgjengeleg og har gode parkeringsmoglegheiter.

For meir informasjon, kontakt Ola Steinbakke, mob. 90870255, e-post: olastein@fjellnett.no Lom Næringsbygg AS - til leige

Sinclair Eiendom AS - til leige

Ledige areal i Lom Næringsbygg. 1. etasje 133 m² 2. etasje 102 m² Fellesareal kjem i tillegg. Leiepris etter avtale.

Sinclair Eiendom AS eig Koldenbygget i Lom. Ta kontakt for pris og meir informasjon dersom du er interessert i å leige eit lokale her,

Kontaktperson: Jan Christensen for Lom Næringsbygg AS, Liavegen 40, 2686 Lom, Tlf. 908 60 858, mailto:stostein@online.no Murgarden - Lom sentrum, til leige Murgarden ligg veldig sentralt i Lom, tett ved busstasjonen. Både dei som er ute etter kontor og butikklokale oppmodast om å ta kontakt. Ta kontakt for pristilbod. Nyetablerte oppfordrast spesielt.

Kontaktperson: Magnar Mundhjeld, felefon:90 10 91 59. Lom kommune Midtgard Sognefjellsv. 6, 2686 Lom Tlf: 61217300 post@lom.kommune.no www.lom.kommune.no

Norgesfor Ottadalen

Avd. i Lom, Skjåk og Vågå Bergomsv. 49, 2686 Lom Tlf: 61211820 post@ottadalen.norgesfor.no www.norgesfor.no

Kontaktinformasjon: Tor Vidar Krøkje, Stupulvegen 5, 2686 Lom tvk@klror.no, Tlf. 61 21 10 04

Kontakt: Sinclair Eiendom, Kolbottvegen 2 A, 2682 Lalm. Tlf. 416 05 749 / ’gjermund@sinclairmurogbygg.no Lom og Skjåk Dyreklinikk - til salg Vurderes solgt. Brukt som dyreklinikk pr. dags dato. Næringseigendom i Lom, Skjæsarøye 4, Garasje/hall 115 m2. Kontor/ lager 96 m2

Tlf 612 11 300

Per Hagen AS

SEBB AS

Vassverkv. 10, 2690 Skjåk Tlf: 61213570 post@sebb.no sebb.no

Industriv. 2, 2690 Skjåk Tlf: 61 21 36 70 lars.aanstad@nettbuss.no skjakbil.no (???)

Proel AS

SGS Bygg AS

Skjåk energi KF

Melby transport AS Melby Caravan

Oddmund Fjeld AS Solsidev. 89, 2686 Lom Tlf: 91549856 ﬁrmapost@ofjeld.no ofjeld.no

Industriv. 40, 2680 Vågå Tlf: 61232440 post@proel.no www.proel.no

Industriv. 6, 2686 Lom Tlf: 61211840 post@sgsbygg.no norgeshus.no/sgs-bygg

Nordplan AS

Ottadalen installasjon AS

Reidar Andersbakken AS

Skjåk Almenning

Vassverkv. 4, 2690 Skjåk Tlf: 61213700 geir.ove@melbycaravan.no melbytransport.no

Avd. Gudbrandsdalen Vågåv. 35, 2680 Vågå Tlf: 57885500 vaga@nordplan.no nordplan.no

Avd. i Vågå, Lom og Skjåk Industriv. 4, 2680 Vågå Tlf: 61232240 post@ottadalen.com www.ottadalen.com

Skjåk Bil AS

Skjåkv. 1261, 2690 Skjåk Tlf: 61214235 rorlegger.skjak@gmail.com

Industriv. 2, 2686 Lom Tlf: 97431319 kveum_86@hotmail.com

Industriv. 10, 2690 Skjåk Tlf: 61213900 ﬁrmapost@skjak-almenning.no www.skjak-almenning.no

Moav. 28A Vassverkv. 5, 2690 Skjåk Tlf: 61213800 ﬁrmapost@sken.no sken.no

Skjåk interiør

Man-fre: 9-16. Laur: 10-14 Industriv. 12, 2690 Skjåk Tlf: 61214099 skjaak.interior@fjellnett.no

Skjåk Interiør

A-K Maskin, Lom - til leige Ledige lokale. Verkstad tilknytt ein butikk. Kjøkkenkrok, dusj og wc.

Ta kontakt med Rolv Moen <Rolv.Moen@a-k.no Kontorlokal i Lom sentrum - til leige Ynskjer du kontorlokale i Lom sentrum, kan du ta kontakt med

Svein Kvåle for ein prat, telefon 90 19 15 65. Lokale kan tilpassast. Nybygg i Industriveien, Skjåk Tidligere Skjåk Vaskebyrå. ,

kontakt Harald de Presno, tlf 90 68 81 13 Kontor og produksjonslokale, Skjåk Gamle adm.-bygget på Skjåk Møbler, ca 400 m2 kontor, garderobe, toalett og spiserom,

kontakt Skjåk Industriutleiebygg AS, Nils H. Fosstuen, tlf 95 17 07 40 Disse lokalene må renoveres og tilpasses eventuell leietager.

Produksjonslokaler, Skjåk Ledige lokaler i ene produksjonshallen på Skjåkmøbler, ca 1200 m2 med ca. 6 m takhøyde.,

kontakt Harald de Presno, tlf 90 68 81 13.

Kontorlokale/ produksjonslokale Skjåk (tidlegare Hedda hytter) Kontorlokale er ca 180 m2 inkl møterom/ kantine

Kontakt SEBB eiendom v/ Ola Aaboen. Mail: ola@sebb.no. Tlf: 95257943 Næringseigedom Vågåmo sentrum. Kontakt advokat Olav Trønnes, tlf 61235530 Ledige kontorlokale i Vågå Næringspark. Tilgang felles møterom, spiserom osv.

Skjåk Trelast AS Industriv. 10, 2690 Skjåk Tlf: 61213890 trelast@skjak-almenning.no skjak-trelast.no

RINGSLIV Æ N

•

Moav. 30, 2690 Skjåk Tlf: 61217000 post@skjaak.kommune.no www.skjaak.kommune.no

SKJÅK

Skjåk kommune

ÅGÅ • L •V O

Ledige butikklokaler i Industrivegen 4, Vågå Kontakt Ottadalen installasjon, tlf 61232240

T TA D A L E O N •

M•

Kontakt Tessand Eiendom v/ Leif Einar Olsen. Mail : post@tessandbyggservice.no. Tlf 90 59 34 46

Kontor/ produksjonslokale: 180 m2 frittståande kontorlokale i Industriområdet i Bismo, ledig for utleige. (Tidlegare Hedda Hytter).

Frå bensin til mat I «gamle dagar» var det berre bensin og bil det handla om på bensinstasjonane. Nå handlar det minst like mykje om mat.

Svein Kvåle, som driv Statoil i Lom, har nesten 40 års erfaring bak disken. Fyrst som tilsett hjå andre, deretter for seg sjølv. – Fortenesta på bensin og bilrelaterte varer har gått ned år for år. Dermed har det vore naudsynt å ta inn andre varer som kan seljast. Dei siste åra har det vore mykje fokus på mat. Folk reiser mykje, dei vil ha rask og lettvint mat, seier han. Dei fyrste åra Svein Kvåle arbeidde i bransjen handla det meste om bilane. Dei skifta olje på minst 20 bilar kvar dag. I dag er det sjeldan dei får ytt slik type service. Dagens moderne bilar treng ikkje skifte olje så

Skogen bil

Industriv. 42, 2680 Vågå Tlf: 61232222 ﬁrmapost@skogenbil.no skogenbil.no

ofte. – Eg har inntrykk av at folk flest heller ikkje har forventningar om å få hjelp til slike ting på dagens bensinstasjonar. Verda endrar seg, slik er det berre med den saka, konkluderer Svein. På Esso i Lom, som Tor Gaute Nordal eig og driv, har dei akkurat same erfaring. – Eg hugsar godt dei mange oljeskifta, ja. Det var bilar det handlar om den gongen. Vi selde ikkje mat, men nå sel vi nesten ikkje anna enn mat, ler Tor Gaute. Han fortel at nettopp maten er det som reddar bensinstasjonane. – Det er ikkje så mykje å tene på bensinen. Den helga det var Flåklypa grand prix i Lom, selde vi over 300 pølser. Det er klart at maten er viktig for å få økonomien til å gå rundt på ein god måte, seier han. Tor Gaute Nordal fortel

Statoil Lom

Tlf: Vakttelefon: 47217000 Sognefjellsv. 21, 2686 Lom Tlf: 61211250 Svein.Kvale@statoilfuelretail.com

at utviklinga på Esso i Lom har utvikla seg positivt år for år. Han har tilrettelagt og endra, fokusert på det kundane vil ha. Mat- og sitjeplassar har fått størst fokus dei siste åra. – Nå har vi faktisk 30 sitjeplassar her på Esso, inkludert ein liten kafèkrok. Her kan folk ta seg ein matbit ved eit bord. Det nye tilbodet vart fort populært. Eg har registrert at spesielt eldre folk likar å sitje der. – Kva tenkjer du om framtida? – Eg er positiv, ser ljost på det. Etter at Kvivsvegen opna, merka vi stor trafikkauke. Eg både håpar og trur at vi skal greie oss bra i åra framover, men det er viktig å vera viljug til å endre seg i takt med det kundane er ute etter.

Mat: – Mat og kioskvarer går det mykje av, stadfestar Svein Kvåle ved Statiolstasjonen i Lom.

Redninga: – Det er maten som reddar bensinstasjonane, meiner Tor Gaute Nordal ved Esso i Lom.

Stig smed

Ottadalsv. 4486, 2685 Garmo Tlf: 99713292 byroygard@gmail.com stigsmed.no

Stig-smed AS Lom Bygdasmeden i

Skogen entreprenør AS Industriv. 42, 2680 Vågå Tlf: 61232468 post@skogenentreprenor.no skogenentreprenor.no

Statoil Vågå

Vågåv. 36, 2680 Vågå Tlf: 61237214 nokongs@statoilfuelretail.com

• Smiarbeid • Restaurering • Sveising i verkstaden og i felten • Dreiing • Vøling Industriv. 57, 2690 Skjåk av landbr. reidskap Tlf: 57872800 + +

Stryvo Bismo AS post@stryvo.no stryvo.no

Vågå kommune

Edvard Storms veg 2, 2680 Vågå Tlf: 61293600 postmottak@vaga.kommune.no www.vaga.kommune.no

Mob. 99713292 post@stigsmed.no

STRYVO BISMO

Sparebank1 Lom & Skjåk

Midtgard Sognefjellsv. 4, 2686 Lom Tlf: 61219000 bankpost@sb1ls.no sb1ls.no

Steinar Skaansar og sønn AS Stupulv. 7, 2686 Lom Tlf: 61211041 sskaansa@online.no skaansar.no

Studieforbundet kultur og tradisjon Vågåv. 35, 2680 Vågå Tlf: 61217750 post@kulturogtradisjon.no kulturogtradisjon.no

Vågå Veterinærklinikk Industrivegen 41, 2680 Vågå Tlf 61237000 vagavet@online.no www.dyreklinikk.no

RINGSLIV

NÆ

ÅGÅ • L •V O

M•

SKJÅK

Bustadmarknaden i Ottadalen er prega av rimelege prisar og stort utval. Her er nokre smakebitar funne på www.ﬁnn.no i veke 24:

T TA D A L E N •O

•

Lom -Eggjalia Einebustad 166 m2 Byggår 1969. Flott utsikt og god solgang. Prisantydning kr 950.000,Vågå -Sjårdalen Enebolig 145 m2. Byggår 1959. Sjarmerande hus i rolege omgivnadar. Nyoppussa. Prisantydning: 1.350.000,Skjåk -Søre Prestgard Enebolig 498 m2 Byggår 1818. Flott og sjelden eigendom. Ni soverom! Prisantydning kr 1.950.000,Lom -3 km frå Lom sentrum Einebustad 91 m2 Byggår 1983. Stor tomt. Prisantydning kr 750.000,-

T TA D A L E O N •

ÅGÅ • L •V O

M•

SKJÅK

RINGSLIV Æ N

Skjåk -Bismo Enebolig 114 m2 Byggår 1998. Praktisk nyoppussa bolig på eitt plan. Prisantydning: 1.750.000,-

Vågå -Vågåvegen Enebolig 488 m2. Renovert i 2000. Opprinneleg lensmannbolig. Barnevennlege omgivnadar. Prisantydning kr 2.950.000,Vågå -Skjellbergvegen Enebolig 242 m2. Byggår 2001. Flott og stor bolig med dobbel garasje og uthus Prisantydning: 2.350.000,-

•

Norsk fjellsen - eit fyrtårn

Ambisjonen til Norsk fjellsenter i Lom er å skape det mest heilskaplege og spennande fjellsenteret i Noreg. Fjellsenteret ynskjer å stå fram som eit fyrtårn på forvaltning og formidling av fjellet si historie, ressursar og kvalitetar. – Vi vil gjerne vera eit samlingspunkt for fjellfolk av alle slag, ein slags basecamp for folk på tur i våre område og ein møtestad for folk som vil ha tilgang på litteratur og informasjon om fjell og natur, fortel dagleg leiar Mai Bakken.

Av Vigdis Kroken vigdis.kroken@fjuken.no

I NORSK FJELLSENTER FINN DU Norsk fjellmuseum

Norsk fjellmuseum sine utstillingar skal syne menneska sin bruk av fjellet frå førhistorisk tid til dagens bruk. Hovudutstillinga syner brearkeologiske funn gjort i nasjonalparkane rundt.

Besøkssenter

Norsk fjellsenter er besøkssenter for nasjonalparkane Jotunheimen, Reinheimen og Breheimen. Her får du informasjon om nasjonalparkane og turar i fjellet.

Bokhandel og museumsbutikk

Museumsbutikken har eit stort utval av bøker om fjell og historie, lokale bøker og bøker om større naturområde. Her blir det òg selt lokale smakebitar, gåver, smykker og suvernirar.

nter

VAKTTELEFON: 952 95 640 • VI REPARERER ALLE BILMERKER • LETTE OG TUNGE KJØRETØY • PERIODISK KJØRETØYKONTROLL • VI PRESSER HYDRAULIKKSLANGER

• KAROSSERI- OG LAKKVERKSTAD • FRONTRUTE REP./ SKIFTE • DEKKSALG • DELER - REKVESITA

• BILBERGING TUNG/ LETT

SKJÅK BIL AS

Bismo tlf 61 21 36 70

www.BoschCarService.no

Camping i Ottadalen Velkomen til Lom Camping

Velkomen til Lom    Lom Camping har Camping, 300 meter  opna dørene att.  vest for Lom Sundag 14.sentrum juni   ved rv. -55, kl 13 15Sognefjellshar vi   vegen. Leilegheiter med "ope hus"og  stove, kjøken og på  bad. inviterer  Plass for bubil, kaffe med någå attåt.   campingvogn og telt.

Velkomen!!

Lom Camping 2686 Lom Tlf. 61219950 booking@lomcamping.no www.lomcamping.no

Bismo 2690 Skjåk Tlf 61214130

Prisbelønnet campingplass ved mektige Dønfossen. Hytter • Leiligheter • Teltplasser • Vogn/bobilplasser Utendørs basseng. Servering.

Dønfoss Camping Nordberg solside 964, 2693 Nordberg Tlf.: 61214898 www.donfosscamping.no

Du finn oss langs riksveg 15, 7 km frå Vågåmo sentrum og 2 km frå luftsportssenteret. Lekeplass for barna med sklie, huske og trampoline. Gratis fiske på området.

Jorunn Skogstad og Knut Bergsvendstuen 2680 Vågå Tlf: +47 61 23 72 70 /www.holungsoy-camping.no

10 hytter med og utan dusj/wc 70 oppstillingsplasser for vogn/bobil Grillhytte • Leikeplass Fint utgangspunkt for turar

www.bispencamping.no

God sommar - velkommen til oss!

VÅGÅ HOTEL AS

Sota: Sota, i enden av Liavatnet, er ein av inngangsportane til Breheimen. Den mektige Tverrådalskyrkja i bakgrunnen. (Foto: Hans Erik Kjosbakken)

Nasjonalparkstyret ynskjer å «telje deg» i Breheimen Breheimen nasjonalparkstyre vil i sommar gjennomføre ei undersøking blant folk som ferdast på tur i Breheimen. Målet med undersøkinga er å få betre oversikt over kven som brukar området, kva dei gjer, og ikkje minst kva ynskje dei har for t. d. informasjon, merking av stigar og fysisk tilrettelegging som til dømes klopplegging av blaute parti. God forvaltning krev kunnskap, og dette vil gjeva nasjonalparkstyret eit betre grunnlag for å legge til rette for dei som besøker området framover. Nasjonalparkforvaltaren opplyser at ein vil setje ut såkalla sjølvregistreringskassar ved til saman 11 stigar som fører inn i Breheimen, i Luster, Lom og Skjåk. Utanpå kassene vil det vera ein plakat med oppmoding til deg som er på tur i området om å fylle ut eit svarkort som ligg i kassa. Slike svarkort vil i tillegg bli lagt ut på Krossbu, Sognefjellshytta, Nørdstedalseter og Skridulaupbu, og ein håpar dei som ferdast i Breheimen vil ta deg tid til å gjeva attendemelding om kva ynskje ein har om informasjon og fysisk tilrettelegging i området. I Lom og Skjåk vil ein finne desse sjølvregistreringskassene ved Heillstuguvassosen, Mysubytta, Sota, Smithburåket, Vassenden og Dumøyen. I tillegg vil Statens naturoppsyn og nasjonalparkforvaltaren gjennomføre sporadiske intervju ulike stader i området. Nasjonalparkstyret treng attendemelding frå både norske og utanlandske turistar. Nasjonalparkstyret oppmodar særleg dei med lokalt tilhøyre til området om å fylle ut eit svarkort når ein er på tur i desse områda. Undersøkinga vil danne grunnlag for arbeidet med ein besøksstrategi for Breheimen, - ein plan for korleis nasjonalparkstyret vil legge til rette for bruk av verneområda i Breheimen, og korleis ein vil informere om områda.

Vågåvegen 45, 2680 Vågå Tlf : +47 61239550 post@vagahotel.no www.vagahotel.no Overnatting: 58 rom m/bad, tv og gratis Wifi. SVØMMEHALL m/ badstuer. Åpent fra kl 08.00-20.00. Pris voksne kr 85.- barn kr 45.- familie kr 215.- ( 2 voksne+2 barn ) PEISESTUE m/ bar. Alle rettigheter. SERVERING : Matservering fra kl 08.00 – 21.00. Alle rettigheter. VÅGÅ HOTEL har perfekt beliggenhet om du ønsker å bo flere dager, og ta dagsturer. Gå BESSEGGEN, bestig GALDHØPIGGEN eller ta turen til BLÅHØ. Mulighetene er mange, vi hjelper deg gjerne med turforslag. Vågå Hotel har SPISEPLASS TIL 320 PERSONER fordelt på; øvre spisesal 80, nedre spisesal 80, kafeen/kroa 120 og Vågåstugu 40 pers. Egner seg til alle begivenheter: bygdebryllup, bursdager, minnesamvær, slektstreff, konfirmasjoner, dåp, møter, kurs, fester eller lignende...

Vi har åpent fra kl 07.00-23.00

Betre busstilbod Sommaren 2015 synte ein auke i reisande på fjellrutene. I år skal rutenettet vera enda betre. – Vi har hatt ein god dialog med reiselivet, og teke deira innspel inn i arbeidet med ruteplanleggjinga, seier rådgjevar i Opplandstrafikk, Oddmund Bergon. Bergon seier at dei har satsa på å få til eit best mogleg produkt for kunden, gjennom gode korrespondansar med tog og ekspressbussar. – For kunden er det viktig å koma seg frå a til b på ein god måte, uavhengig av reisemiddel. Det har vi teke omsyn til, seier han. Det er i sommar utarbeidd eit eiget rutehefte for fjellrutene i Gudbrandsdalen og Valdres. – Det gjev moglegheit for rundreise med rutene våre i fjellet. Er det for eksempel einkvan som har parkert bilen sin på Spiterstulen for deretter å gå til Gjendesheim, så vil dei kunne koma seg med buss frå Gjendesheim til Lom og Spiterstulen for å hente bilen sin att, fortel Bergon. Bergon kan òg fortelja at rutene i Ottadalen er styrka i sommar ved at det er oppretta to nye avgangar. – Èin frå Lom klokka 17.20 til Otta for korrespondanse med tog, og èin med avgang frå Otta klokka 19.55 til Bismo. Desse rutene vil bli vidareført etter skulestart på fredagar og sundagar - frå Bismo klokka 17.

PRISER 2016 Priskategori 12 mnd binding m/ avtalegiro Samboer/ ektefellerabatt* Pr. mnd. Uten binding. Betales med kort eller kontant. Enkelttime

Ordinær 450,- (pr mnd)

Student/Senior 62+ 350,- (pr mnd)

365,- (pr mnd) 750,-

650,-

150,-

100,-

Innmeldingsavgift kr 100,- for alle medlemskap. (inkl. nøkkelbrikke/armbånd) NB! Innmeldingsavgiften (pluss det første avdraget ved AvtaleGiro-abonnement) må betales ved tegning. Betales med kort eller kontant. • Gjelder på kort nr 2 når begge tegner kontrakt for minst 12 mnd. Studenter/seniorer må framvise studentbevis/honnørbevis. Lærlinger får studentpris. Medlemskapet videreføres til avtalen blir sagt opp skriftlig. Inkludert i prisene er det også tilgang til badebassenget. (Gjelder foreløpig ut 2016)

2680 Vågå tlf 61239550 www.vagahotel.no

– Eg er ikkje av dei Stor ungeflokk: Gjøa og Anders Kveum tok til seg Jo da han vart foreldrelaus som niåring. Dei to hadde sju ungar frå før. (Foto: Privat)

Av Vigdis Kroken vigdis.kroken@fjuken.no

Jo Kveum, som var ordførar i Lom ei årrekkje, fekk eit utfordrande liv på mange vis. Men han gav aldri opp.

– Skjebnen har ikkje vore særleg god, skreiv Jo Kveum i ei tale han heldt på sin eigen 60-årsdag, i 1959. Fjuken har fått tilgang til ei mengd notat, brev og avisutklipp etter Jo Kveum. Det er spennande lesestoff. Jo Kveum var ein populær ordførar. I 1927 vart han valt inn som fyrste vara til kommunestyret. Da Hans Resvold reiste til Amerika året etter, rykka han opp som fast representant. – Og sidan har eg da hengt med der. I 1932 kom eg med i formannskapet, og i 1936 vart eg valt til varaordførar, fortalde han i eit avisintervju i 1969. Under okkupasjonen vart Jo Kveum arrestert. Han hadde kjempa mot nazistyret og diktaturet, som han sjølv uttrykte det. Resultatet vart fyrst Grini, deretter konsentrasjonsleir i Sachenhausen i Tyskland. – Opphaldet der, og det eg fekk sjå, gjorde så djupt inntrykk på meg at eg aldri i livet kan tenkje meg å reise til Tyskland att, uttala han i det same intervjuet. I fyrste kom-

munestyreval etter frigjeringa vart Jo Kveum ordførar, frå 1946 til 1951. Han vart valt på nytt fire år etter, og var ordførar samanhengande frå 1955 til 1969. Han hadde i tillegg ei mengd andre verv: Jordstyreformann i mange år, medlem av forliksrådet, fylkesvaraordførar, styreformann, styreformann i Lom koop handelslag og mykje meir. Så fekk han òg Kongens fortenestemedalje i gull for sin innsats i samfunnslivet. Men kven var han eigentleg?

Foreldrelaus

Jo Kveum vart fødd i 1899, på husmannsbruket Stamstadkveen. Jo mista mor si som eittåring. Faren gjekk bort da han var sju, i ei ulykke. Dermed var han foreldrelaus og heilt åleine i verda. Naboane Gjøa og Anders Kveum bestemde seg for å ta seg av guten. Dei hadde sju ungar frå før. – Dei vart fullt ut mor og far for meg, saman med sju born i denne heimen. Det er noko eg minnest med vørnad, skriv Jo i notata sine. – Å misse foreldra sine den gongen var noko av det vanskelegaste eit born kunne kome ut for, men eg var heldig og fekk gode pleieforeldre. Kor gode dei var, gjekk fyrst opp for meg lenge etterpå. Dei hadde sju born frå før, men tok imot meg som det åttande. Eit tilbod frå dåverande fattigforstandar, om at dei skulle få ti øre dagen for å ha meg, vart blankt avvist. Forhandlingane om dette pågjekk medan eg høyrde det, for dei tenkte vel som så at denne sjuåringen forstår nok ingenting av dette, så

det spelar inga rolle om han høyrde det. Da tok dei skammeleg feil. Det brende seg fast i gutesinnet, og eg var svært glad for at dei ikkje ville «kjøpe meg». Kanskje var det den jamngamle pleiebror min, Gunvald, som avgjorde det heile ved å bemerke at moras kjøtgryte kunne vel like godt strekkje til for åtte som for sju born. Eg vart derfor som ein ekte son i familien, og det vart aldri gjort nokon forskjell på oss.

Engasjert

Det politiske engasjementet meinte Jo at han fekk frå pleiefar sin. Han var nemleg ein ivrig tilhengar av det Radikale Folkeparti, og like etter at Jo var konfirmert fekk han i oppgåve å dele ut røysetlar for partiet i samband med eit stortingsval. – Ved neste stortingsval hadde eg slutta meg til Sosialdemokratene - seinare Det norske arbeidarparti - og da var det pleiefar som delte ut røystesetlar for meg. Det største som hadde skjedd Lom i hans tid i kommunepolitikken, tykte Jo var utbygginga av vegane og skulane. – Utan tvil! Eg må tilstå at dette òg har vore dei to sakene eg har gått hardast inn for. Med den smertelege erfaringa eg har for at eg ikkje har strukke til på fleire felt fordi eg berre har ein simpel folkeskule av 1912, har eg alltid ivra for at dei som kjem etter meg skal få eit langt betre grunnlag. Derfor er det hyggeleg å slå fast kor langt vi er komne i så måte.

som gjev upp

OrdfĂ¸rar: Jo Kveum var levande politisk interessert, og var ordfĂ¸rar i fleire periodar. (Foto: Privat)

Heime att: Da Jo Kveum kom heim att etter krigen vog han berre 36 kilo. Lomværane tok imot han med opne armar. Her takkar han for velkomsten han fekk da han kom heim, den 28. mai 1945. Harald, sonen, står til venstre. (Foto: Privat) Gullstol: Sterke lomværar bar Jo Kveum på gullstol. (Foto: Privat)

Når det gjeld kva som hadde skuffa Jo Kveum mest, var han like konkret og klår. – At vi ikkje har makta å få i stand utbygginga av Bøvra. Eg kunne naturlegvis også ha nemnt at eg er skuffa over at vi ikkje fekk i stand felles ungdomsskule med Skjåk, skjønt heilt begrave er vel ikkje dette håpet. Men det blir neppe i mi ordførartid. Det fekk Jo Kveum rett i. På slutten av si ordførarkarriere sa Jo Kveum at han ville slutte sjølv, på eige initiativ. – Eg vil ikkje sitje til eg får sparken. Gamle politikarar som ikkje har forstand på ta sin hatt å gå før dei blir for gamle, har eg alltid tykt synd på.

Skjebne

I notata Jo Kveum sjølv har skrive, fortel han litt om korleis livet hans hadde arta seg. Om den traurige starten, om ungdomstida, skulegangen og om dei fyrste arbeidsdagane i unge år. Han utbroderer ingenting, er konkret og stutt i det han fortel. – Dei fyrste arbeidsdagane burte fekk eg 25 øre dagen, men den sumaren eg gjekk for presten fekk eg det dobbelte, 50 øre dagen. Seinare so var det å søkja det arbeide ein kunde få. Det var gardsarbeid, skogsarbeid og ei stuttare tid jernbane- og vegarbeid. Etter at eg vart gift, dreiv eg på eit leigd småbruk det meste av tida. I 1932 mista eg kona og born, og vart da attsitjande med eit born på 9 år. Eg dreiv småbruket som kona var frå. Kona og ungen døydde i barsel. Dermed sat Jo att åleine med sonen Harald på ni år. Det kom fleire vonde hendingar i livet til Jo. I 1941 brann våningshuset ned. – Eg bygde opp att våningshuset. Så vidt eg hadde flytta inn, kom tyskarane og arresterte meg. Det vart eit opphald i fangenskap. Skjebnen har ikkje vore

serleg god. Eg vart hardt ribba tre gonger før eg vart 50 år, men eg har ikkje vore blant dei som gjev upp i fyrste omgang. Tiderne har trods alt retta seg mykje i denne tidsbolken, skriv Jo i notata sine.

Tru på livet

I tala han skreiv i samband med 60-årsdagen sin, fortel Jo at han har ei sterk tru på livet, og at han tidleg fekk interesse for samfunnsliv og politikk. – Alt i 1919, da Arbeidarlag vart stifta i Lom, gjekk eg inn. Og eg har stande der sidan. Ser ein attende på kva arbeidarrørsla har gjort i samfundet vårt, må ein vel seia at det er ikkje burtkasta arbeid, sjølv um det til sine tider såg tungt og mørkt ut. Det seier seg sjølv at det kravde mykje arbeid med alle desse gjeremål, når ein ikkje hadde anna enn den vanlege folkeskulen frå fyrst på 1900-talet. Skuleverket har gått myje fram, og folket står betre rusta i dag.

Fortalde ingenting

Åra Jo Kveum hadde som krigsfange, fyrst på Grini, deretter i konsentrasjonsleiren Sachenhausen, ville han helst ikkje prate om. Det var opplevingar han ville halde for seg sjølv. Kjelder vi har prata med, som kjende han, har fortalt oss at dei somme gonger spurde om han ville fortelje om kva som skjedde, om han vart torturert, korleis det var. Svaret var alltid nei. Han var berre 36 kilo da han kom heim att til Lom den 28. mai 1945. Jo opplevde mykje i løpet av livet, på godt og på vondt. Han døydde i 1978, 79 år gamal. Kjelder: * Ulike notat etter Jo. * Munnlege. * Gamle avisutklipp.

Det fyrste møtet: Jo Kveum kjem heim att frå krigen, og sonen Harald tek imot. Da hadde dei ikkje sett kvarandre på fleire år. (Foto: Privat)

– Jo var ein snill kar Halvor Kveom, som er barnebarnet til Gjøa og Anders Kveum, fortel at Jo var ein snill og omsorgsfull kar. – Ettersom besteforeldra mine tok han til seg, og ettersom Jo var 27 år eldre enn meg, vart han som ein slags onkel. Han var faddaren min òg. Eg har berre gode minne om Jo, fortel Halvor. Da Halvor fylte fire år, fekk han ein fin kopp i gåve frå Jo. Denne koppen har Halvor teke vare på. «Vær snil mot dyrene», står det på koppen. – Eg tykkjer det er artig å ha denne koppen, som eit minne, seier Halvor. Han fortel at Jo var levande politisk interessert. – Han prata mykje politikk og han var alltid engasjert i eitt eller anna. Det

4-årsgåve: Da Halvor Kveom fylte fire år, fekk han denne koppen i gåve frå Jo Kveum. Artig: – Det er artig å minnast både Jo og dei andre som nå er borte, tykkjer Halvor, som har fleire bilete av Jo. er fyrst og fremst slik eg hugsar han. Han hadde det travelt. Var messom med på alt og var sjølvsagt på svært mange møte rundt omkring. Halvor Kveom stadfestar at Jo helst ikkje ville fortelje noko om det han opplevde under krigen.

– Nei, det ville han ikkje. Eg kan ikkje hugse at han fortalde noko om det, iallfall ikkje som eg høyrde. Men eg hugsar godt at han kom heim att. Eg var ikkje der, men mor var der. Ho

fortalde at det hadde møtt fram svært mykje folk og at alle tok varmt imot han, at han vart ynskt hjarteleg velkomen heim att til Lom.

Det er i år 100 år sidan diktaren Tor Jonsson vart fødd

Tor Jonsson (1916-1951) Tor Jonsson vart fødd i Lom 14. mai 1916, og var forfattar og journalist. Han vart særleg kjend som lyrikar og essayist. Jonsson var politisk radikal og pasifist. Artiklane hans var prega av kritisk syn på sosiale og kulturelle tilhøve i bondesamfunnet. Både prosa og poesi er merka av røynsler frå hans eige liv. Tor Jonsson var son av husmannsfolk. Foreldra var Torø Torsdotter og Johannes Johnsen. Da dei gifta seg i 1912, hadde dei forpakta husmannsplassen Kroken som låg under prestegarden i Lom. Dei dreiv bruket mønstergyldig og dyrka opp nytt land. Dei hadde håp om eingong å få kjøpe «Prestkroken». Likevel måtte dei gå frå plassen i 1924, fordi son til han som hadde kontrakt på bruket kom heim frå Amerika og gjorde krav på retten. Johannes Johnsen hadde gått rettens veg for å halde på plassen, men han hadde ikkje rettsgyldige papir på bruket. Etter dette fekk familien Jonsson hjelp av skyldfolk til å setje opp ei stugu. Tor Jonsson kalla stua for «Stusslegstugu». Da Tor var berre 13 år gamal, døydde far hans på arbeid. Tor oppfatta det slik at foreldra var ramma av ein stor urett, og bar nag mot heimbygda for lagnaden dei leid under. Likevel merkte guten seg ut under oppveksten. Han var kanskje mykje av ein einstøing, men flink på skulen. Da han gjekk ut av framhaldsskulen, vart Tor Jonsson heidra med å få Olav Aukrust sine skrifter i gåve. Forfattaren Johan Bojer tilbaud seg å betala for vidare utdanning, men Jonsson takka nei. Tor Jonsson byrja å arbeide på gardar og som gartner i heimbygda Lom. Seinare, frå 1939 til 1940, var han elev ved Oppland småbruks- og hagebruksskule på Toten. Han kjende seg bunden til heimen av omsynet til mora, som var mykje sjuk, og den eine systera, som også hadde vanskar. Den intellektuelle og rettferdssøkande ungdomen søkte nærleik og kjærleik, men var ikkje den enklaste å kome innpå. Samstundes var han venesæl, og hadde mange gode kameratar. Han vart ven for livet med komponisten Sparre Olsen, som gav han råd, oppmuntring, og tru på seg sjølv som lyrikar. Berre 16 år gammal fekk Jonsson si fyrste forteljing på trykk i Arbeider-Magasinet, forteljinga «Eit illminne». Hausten 1943 vart den fyrste diktsamlinga hans utgjeve; «Mogning i mørkret». Boka fekk lite presseomtale, men det vart seld meir enn 1.300 eksemplar. Diktaren gav ut to nye diktsamlingar medan han levde, i 1946 og 1948. På seinsommaren 1945 vart han journalist i Dølenes Blad på Otta. Året etter vart han tilsett som redaktør for Hallingdølen i Ål, og arbeidde der

frå 9. mai 1946 til 3. januar 1947. Frå Ål reiste Jonsson heim og ville leve av diktinga si. Våren 1948 fekk han eit stipend på 6.000 kr frå Den Norske Forleggerforening. Dette vart eit vendepunkt i livet for den unge diktaren frå Lom. Etter dette fekk mange fleire lesarar augo opp for diktinga hans. Både diktsamlinga «Berg ved blått vatn» (1946) og «Jarnnetter» (1948) fekk gode meldingar. Jonsson var no ein etablert diktar og gjekk inn i Den norske Forfatterforening. I 1950 gav Jonsson ut ei artikkelsamling, «Nesler», med avisartiklar og essay som han hadde skrive dei fem føregåande åra. Dette året vann han også fyrstepremien i ein amatørkonkurranse utlyst av Kyrkjeog undervisningsdepartementet, med einaktaren «Siste stikk». Året var også prega av tap og livsendringar. Mor til Tor Jonsson døydde i 1950, og han flytta til Oslo. Der forelska han seg i journalisten Ruth Alvesen, eit forhold som enda ulykkeleg. Tor Jonsson vart berre 35 år gamal. 14. januar 1951 tok han sitt eige liv. Lyrikar Halldis Moren Vesaas har skildra korleis ho opplevde det. (Kjelde: Wikipedia)

Tor Jonnsson-markeringar I jubileumsåret har Tor Jonsson-laget ansvaret for å leggje opp til eit heilt Tor Jonsson-år. I mai var det opning av jubileumsåret i Lom med både festtalar og konsert med nye tonesetjingar av dikt av Tor Jonsson. Også under litteraturfestivalen på Lillehammer vart 100-årsjubileet markert. Tor Jonsson-året vil vidare gjennom året bli markert med mellom anna lunsj og lyrikk på Det Norske Teatret i Oslo i august, Diktardagar i Ottadalen og journalistikkseminar på Ål i september, konsert på Riksscenen i Oslo, og Nynorske litteraturdagar i Aurland i oktober. I november skal også Posten Norge lansere frimerke med Tor Jonsson.

Messer i Lom sommaren 2016 Sundag 26.06. LOM KYRKJE kl. 11:00. Messe med barnedåp. Prest: Einar Gelius. BØVERDAL KYRKJE kl. 19:30. Kveldsmesse v/ Einar Gelius. Sundag 03.07. LOM KYRKJE kl. 19:30. Kveldsmesse v/ Kåre Gloslie. Sundag 17.07. MEDALEN BEDEHUS kl. 19:30. Kveldsmesse v/ Kåre Gloslie. Onsdag 20.07. LOM HELSEHEIM kl. 11:00. Kvardagsmesse v/ Kåre Gloslie. Sundag 24.07. LOM KYRKJE kl. 11:00. Messe med barnedåp. Prest: Kåre Gloslie. Fredag 29.07. LOM KYRKJE kl. 18:00. Olsokmesse med barnedåp. Prest: Einar Gelius. Sundag 31.07. GARMO GAMLE KYRKJETOMT kl. 11:00. Friluftsmesse med barnedåp. Prest: Einar Gelius. Kyrkjekaffe. Ta med stol.

AV GODT MALMEN FURU PRODUSERER VI: • Innvendig standardpanel • Innvendig spesialpanel • Utvendig kledning • Impregnerte materialer • Gulvbord • Listverk og utforing • Skurlast • VED og FLIS

Sundag 07.08. LOM KYRKJE kl. 19:30. Kveldsmesse v/ Einar Gelius. Onsdag 17.08. LOM HELSEHEIM kl. 11:00. Kvardagsmesse v/ Einar Gelius. Sundag 21.08. LOM KYRKJE kl. 11:00. Messe med konfirmantjubileum. Prest: Einar Gelius. Sundag 28.08. PRESTEHYTTA VED DALSVATNET kl. 12:00. Messe etter «Ljos vaken» for 11- og 12-åringane. Prest: Einar Gelius. Kyrkjekaffe v/ Lom kyrkjelege råd etter messa: Ta med stol.

Vi har utleigehytter!

GSOPE A D R U LA 4 KL 10-1 GUST

VELKOMEN INNOM! OPNINGSTIDER: MÅN-FRE 07-15

Sundag 04.09. LOM KYRKJE kl. 11:00. Messe i samband med Diktardagar. Lomsklangen deltek. Prest: Einar Gelius

G AU

I JULI O

ER DU GLAD Langmorkje Almenning I LOKALAVISA DI?

Sundag 18.09. BØVERDAL KYRKJE kl. 11:00. Messe v/ Einar Gelius. GARMO KYRKJE kl. 19:30. Kveldsmesse v/ Einar Gelius.

Sjodalsvegen 139 - 2683 Tessanden

DET ER DEI FLESTE I DALFØRET VÅRT! Tlf 61 23 94 00 post@langmorkje.no Ved å bruke Dølasamkjøringa blir annonsa di lagtwww.langmorkje.no godt merke til, også i nabokommunane!

SOMMAR PÅ RØISHEIM



Vakre Røisheim er ein gamal skysstasjon med verna hus i tun frå 1700-tallet. Stedet har lang tradisjon i å ta vare på kresne og eventyrlystne fjellturistar – enten dei ønskjer seg til tindane i Jotunheimen eller søkjer den gamle og verna skysstasjonen si atmosfære og gode mat.

 

 Lokalavisa Annonsere? er  nær lesarane, og blir sett på som eit hyggeleg pusterom i kvardagen.     Dei fleste les heile avisa frå fyrste til siste side ,

Lokalavisa - der lesarane er!   derfor er  avisa sjølvsagt bra for deg som vil annonsere!  

til Fåvang i sør - lokalavisene står sterkt i Nord- og Midt-Gudbrandsdal.  Frå Bjorli og Grotli i nord og  vest      Til saman har Dølen, Fjuken, Norddalen og Vigga eit godkjent opplag pr. 31.12.2011 på 13.610 eksemplar       – ca. 49.000 lesarar torsdag! kvar       

Tlf 61213860 annonse@fjuken.no     

      

Frå 20. juni til midten av august held vi ope for kaffeservering alle dagar kl 12.00 - 17.00.





   



                        









 

VIGGA Lokalavis for Lesja og Dovre

r

AN DØLA NONSER I SAMK JØRIN GA

 

 



– det lø

ner seg!

YNSKJER DU ANNONSA DI I 1, 2, 3 ELLER 4 LOKALAVISER?     DU BESTEMMER!

   OG FÅ EIN GOD PRIS!  TA KONTAKT MED ANNONSESELJAR I DI LOKALAVIS IDAG • Maskinentreprenør Maskinentreprenør Graving EIN KONTAKTPERSON - EIN FELLES- FAKTURA! Maskinentreprenør - Graving • Graving Dølen,Tore, 975 68 744 • Fjuken, Helene, 906 65 542 • Norddalen, Stein Inge, 959 31 222 • Vigga, Bente, 61 21 50 16 • Transport Transport - Containerutleie  Transport Containerutleie  • Containerutleie Rundballpakking - Brøyting •Rundballpakking Rundballpakking - Brøyting • Brøyting

Bordbestilling tlf 61212031

Velkomne!

www.roisheim.no





 

Vinkjeller: Even Brimi har sansen for god vin. Sommelieren - vinkelnaren, har ansvaret for vinkjellaren på Vianvang.

Med nas Eplet faller ikkje langt frå stamma. Det gjer ikkje vindrua heller. Med eleganse blir vinflaskene opna og vinglasa til gjestane blir skjenka. Eit nytt blad Brimi går rundt borda på Vianvang. Even Brimi (27) er utdanna sommelier - vinkelner.

Diploma of wine

Av Arve Danielsen arve.danielsen@fjuken.no

Jauda. Han er son til Arne Brimi. Men i staden for å gå kjøkenvegen, har Even Brimi utdanna seg til sommelier eller vinkelner som det heiter på norsk. Han er i ferd med å avslutte eit treårig studie, der

han etter bestått eksamen kan titulere seg med tittelen Diploma of wine. I samband med studiane skal han ha to eksamenar i juni, ein i International drink business og ein i brennevin. Vinkelner er ein kelner som har ansvar for å finne fram til og servere vin på betre restaurantar. For Even er det sjølvsagt prat om Vianvang. Arne Brimi sin matstad ved foten av Jotunheimen. Vinkelneren har god kunnskap om kva vin som passar til forskjellig mat og har også ansvaret for vinkjellaren. Det er noko som heiter at vinkelneren er kjøkensjefen sin forlenga arm. – Ein god vinkelner styrer kjøkensjefen, seier Arne Brimi med glimt i auga.

Krevjande

Når Even Brimi får tittelen Diploma of wine, blir han ein av 50 i Noreg som kan kalle seg dette. Målet hans er ein gong å ta Master

se for god vin

Servering: Ingenting er overlate til tilfeldigheitene når vinkelnaren serverer vin til gjestene på Vianvang.

han har ein lærar/mentor som heiter Arne Ronold som er 1/3 Master of wine i Norge og den fyrste i Norden. – Det eit ekstremt krevjande studie, seier Even. Og det kostar. Ikkje berre sjølve studiet, men også all vin ein må smake på i løpet av studietida, må kjøpast.

Glad i mat

Heilt tilfeldig var det ikkje at Even Brimi hamna i restaurantbransjen. God mat og drikke høyrer som kjent saman. – Eg har jobba mykje i bransjen. Både som bartender på Lillehammer og på Fossheim i Lom. Det var på Fossheim det verkeleg starta. Der lærte eg mykje på stutt tid, seier Even. I militæret vart han kamerat med Kjetil Høines frå Toten som var over gjennomsnittet interessert i vin. – Vi reiste til Frankrike, såg på Tour de France og besøkte restaurantar. Vi er glad i god mat og vin, seier Even.

Historie

For ein entusiast og kjennar som Even Brimi er vin så mykje meir enn innhaldet på ei flaske. – Til meir ein lærer om vin, til meir interessant er det. Dette er noko ein aldri blir utlært på, seier Even. Han fortel at det finst ti tusen druesortar. Berre i Italia er det to tusen forskjellige. – Alle land som produserer vin har si forskjellige historie, seier vinkelneren frå Tessand. Even fortel historia om champagnen som vart laga under fyrste verdskrigen i Frankrike. Da vart druene hausta tidleg, noko som gjorde at champagnen ikkje er drikkande før nå, over hundre år seinare. – Eg smakte ein madeira frå 1895. Det er rart å tenkje på at dei som laga vinen ikkje var i live. Tre generasjonar var borte. Vi har hatt to verdskrigar. – Måtte drikke med andakt da? – Ja. Kunne ikkje berre pælme innpå.

Spyttar ut vin

Alle har sett vinsmakarar som spyttar innhaldet i ei bøtte. Men er det slik? Korleis går ein fram når ein skal smake på vinar? Even fortel at han i vår var ein tur i Burgund i Frankrike. Han påstår at dei beste raude vinane i verda kjem

frå her. – Eg kom heim att med notat av 600 smakar. Eg smaka på godt over hundre vinar per dag. Ein startar med raudvin, den er mest krevjande å smake på. – Og da spyttar du ut vinen? – Ja, men når eg veit det kjem dyre vinar, spyttar eg ikkje. Men ein slit om ein smakar på 160 vinar på ein dag og ikkje spyttar, seier han med eit smil.

Lukt av vilt

Nasen og luktesansen er ein god reiskap for vinkelnaren. Ei for ei blir seks flasker med vin opna. Even slår ein liten skvett oppi glaset, luktar på vinen og slår skvetten attende på flaska. Dette gjentek seg flaske for flaske. Gjestane skal kjenne seg trygge på at vinen dei får er av beste sort. Men så skjer det. Med nasetippen over glaset, skrukkar unge Brimi på nasen. – Kork, seier han. Denne lukta av kork. Flaska blir sett til side og han går for å hente ei ny. Medan han er bort ser vi vårt snitt til å lukte på vinen i glaset. Den som lukta kork. Vi kjenner ingenting. Denne kunne vi gladeleg drukke. Even kjem attende med ny flaske og nytt glas. Ingenting er overlate til tilfeldigheitene. Denne flaska var i orden. – Kva kjenner du etter? – Eg ser på vinen og luktar på den. Kjenner etter intensitet og aroma. Kvitvin skal ha ei form for eple i seg, kjenne etter om den har sitrusfrukt i seg, grapefrukt eller lime. – Kva med raudvin? – Ein simpel vin vil ikkje lukte mykje bær. Tyngre vin luktar av bjørnebær, boysenbær eller solbær. Når vin blir eldre vil ein få ein sekundær aroma av lær, sjokolade og røyk. Somme vinar vil lukte viltkjøtt, som ein nyslakta reinsbukk.

Snobbete

Even Brimi ausar gjerne av sin kunnskap om vin. Han har eiga føretak der han driv med vinkurs og han har starta vinklubb i Vågå som per nå har 16 medlemmer. Dei som er usikre på kva vin som passar til kva, er rådet hans å bruke kunnskapen til Vinmonopolet. – Kor dyr må ein vin vere?

Far og son: – Ein god vinkelnar styrer kjøkkensjefen, seier Arne

Brimi.

– Ein får gode vinar for 120 kroner. Eg har fordommar mot boks-vin. Det er vin som er masseprodusert, seier Even og kjem med ein aldri så liten tankevekkjar. Ei flaske til 350 kroner kostar det same som potetgull og godteri til laurdagskvelden. Sjølv prøver Even å kjøpe vin han aldri har smakt før. Han har teke over huset etter besteforeldra på Tessand, der den gamle jordkjellaren til bestemor har vorte vinkjellar. Ei database gjev sirleg oversikt over alle flaskene, med poengsystem og notat om smak. Sjølv er han meir glad i kvitvin enn raudvin. Kanskje ikkje utan grunn at han har vore flittig gjest i tyske Moseldalen. – Frankrike er også eit artig land, der folk er lidenskapleg opptekne av vin. Mange likar ikkje franskmenn, tykkjer dei er hovne som ikkje pratar engelsk. Ingenting er meir komisk enn ein franskmann som nektar å prate engelsk. – Er vin snobbete? – Alt kan vere snobbete. Det kjem an på kva ein gjer det til. Det er forskjell på å vere snobbete og kvalitetsbevisst. Det er ikkje dermed sagt at ein ein snobbete fordi ein likar vin som kostar 500 kroner.

Smak og behag

Denne kvelden er det ei lita gruppe personar som er gjestar på Vianvang. Frå velkomstdrikk til kvelden blir avslutta med dessertvin, får dei servert seks

forskjellige vinar. Alle saman utplukka av vinkelneren. Her vart det servert ein tysk Riesling til lettgrilla kveite med sjøkrepssaus, ein klassisk Chianti frå Toscana til kalv frå Søre Hosar i Skjåk, kvit Riesling frå Moseldalen til osten og dessertvin frå Sicilia. – Eg plukkar ut vinen i samarbeid med kokkane. Når ein ny rett er under planlegging, har eg ofte ein generell idé om kva som vil fungere. – Og gjestane er nøgde med vinen dei får til maten? – Ja, eg høyrer sjeldan noko anna. Men vin er smak og behag. Det kan vere vin eg likar som ikkje fell i like god smak hjå andre.

Som å rake stein

Det er eitt spørsmål som fell seg naturleg å spørje vinkelner Brimi når han går og trakkar mellom borda på Vianvang. Har han vore med på å plukke og trakka vindruer? – Nei, det har eg ikkje. Ein ven av meg har prøvd det, og han sa at det var artig å plukke druer den fyrste timen. Den tredje dagen var det omtrent like keisamt som å stå å rake stein. Det er hardt arbeid. For folk som tykkjer vin er snobbete; vi må hugse at det er gardbrukarar som lagar vin av druer som veks opp av jorda, og som arbeider på vinmarkene. Vin er eit landbruksprodukt.

Lom Servicesenter AS

Even Brimi sine forslag til vinar Dei fire vinane er å finne i bestillingsutvalet til Vinmonopolet. Ein kan anten bestille vinen på vinmonopolet eller på vinmonopolet.no Vin frå den «nye verda» som historisk sett er USA, Sør-Amerika, New Zealand og Australia. Dette er vinområde som har dukka opp i nyare tid. Den ‹gamle verda› er Frankrike, Tyskland, Italia, Spania. Dette er land som har hatt vindruer lenge og er kjelda for mykje av spreinga av drueplanta til den nye verda.

Ara Single Estate Sauvignon Blanc 2014 Sauvignon Blanc frå den nye verda. Vinane, basert på Sauvignon Blanc, kan vere ekstremt aromatiske, spesielt frå Marlborough i New Zealand. Her har du ein opulent og frisk vin med bra syre. Opulent betyr at smaken er rik, nesten som ein vegg av aroma når du sett nasen i glaset. Aromaen kan minne om solbærblad, stikkelsbær, lime, grønne eple og eukalyptus. Om du vil ha noko å eta til så passar ein frisk salat med Chevre frå Haukeli og spekeskinke om sommaren. Kostar 170 kroner.

LOMSPRODUSENTANE: Laurent Tribut Chablis 2013

Klokkerein Chablis. Dette er ein av mine absolutt favoritt vinmakarar frå Chablis, som er ein liten landsby som ligg midt i mellom sentrale Burgund og Paris. Laurent Tribut lagar presise vinar på Chardonnay (som er einaste drue det er lov å dyrke i Chablis) som er perfekte for sommaren. Balansert vin med aroma som minner om grøne eple, lime, kalkstein, steinfrukt og honning. Har ofte eit nokså salt mineralpreg Utsalg for lokale ogsjø eller østers. Kjempefin til laks, aure eller spekesom kanhusflidminne om handverkprodusentar. skinke på varme sommardagar. Kostar 276 kroner.

Loarutsalet

Rosemaling, porselenmaling, vev, strikking, smykke, saum oa. Du finn oss like ved stavkyrkja i Lom. Coast Pinot VelkommenCline til einSonoma butikk med særpreg!

Noir 2014

Tlf. 61 21 19 05 Kjempegodt kjøp på raudvin frå Sonoma Utvida opningstid Coast i California. Dette er ein av dei 15.6 - 15.8: 09.00 19.00 beste kjøp-av raude vinar laga på druesorten Pinot Noir. Pinot Noir er ei drue som regel gjev friske og lette vinar, ofte nokså elegante og lettdrikkande med bra syre og struktur. Aromaen på denne kan fort minne om lette raude bær som bringebær, jordbær og kirsebær, preg frå fatlagring som røyk og toast og krydder som vanilje. Fin til ljosare kjøt som gris og kalv. Noko eg likar godt til denne, er saltbakte raudbetar med rømme. Kostar 170 kroner.

Vask – Rekvisita – Butikk – Kiosk – Dekk – Batteri – Bilberging – Utleige av bil og buss

Vi har distrikt fra Strynefjellet og Sognefjellet i vest, Gjendesheim i øst og til Otta i sør.

Vakttelefon 472 17000

Lom Servicesenter AS tlf 61211250

Fossberg Hotell ligg midt i Lom sentrum der dalføret deler seg for den mektige Lomseggen og Bøvra renn kvit og vill utover Prestfossen. I vårt moderne men tradisjonsrike hotell kan vi tilby komfortable hotellrom med dusj, toalett og TV med det du treng av kanalar. Matservering i koseleg spisesal. Peise-stove med bar. Trim og trivselssenter med svømmebasseng, barnebasseng, stort boblebad, badstue, trimrom godt utstyrt med treningsapparat, squashbane. Vi har også eige parkeringshus. Nyoppussa Kafeteria med god heimelaga mat og bakverk.

KOMPLETT PROGRESSIV BRILLE Lucien le Moine Inopia Rouge 2013

FLÆKØY

fra Sommarens grillvin frå ein av mine favorittprodusentar. Dette er ein vin

1595,-

frå Rhônedalen i Frankrike og er ei blanding av fleire druer, men hovuddrua er Grenache. Produsentane bak denne vinen; Rotem og Mounir, har eigentleg basen sin i Burgund, men har strekt seg ut til Rhône. Saftig og kraftig vin som er strukturert og smaken minnar om myrke bær som bjørnebær og morellar, peppar, florale aromaer og krydder. Dette er ein vin eg ville ha brukt til vilt eller grillmat. Kostar 239,90 kroner.

Fossberg Hotell 2686 Lom. Telefon 61 21 22 50 www.fossberg.no

LOM TLF. 61211331 • VÅGÅ TLF 61237305

Hageredskap, jord og gjødsel!

GODE TILBUD FRA APOTEK 1 ALLE DERMICA WIPES

54 BUSSRUTER 27.06.16–04.09.16

Trondheim

Ta bussen til fjells i sommer

Hjerkinn Bjorli Dombås Høvringen Bismo

Lom

Vågåmo

Smuksjøseter

Otta

Sota sæter

Mysusæter

Spranget

Juvashytta

Sognefjellshytta

l da gn So

Spiterstulen

Straumbu

Gjendesheim de Gjen

Gjendebu

Ringebu en Låg

Ringebu - Enden - Straumbu Otta – Lom – Bismo Otta – Høvringen – Smuksjøseter Otta – Mysusæter – Spranget Otta – Vågåmo – Gjendesheim Otta – Lom – Bismo – Sota Sæter Otta – Lom – Juvasshytta Otta – Lom – Spiterstulen Otta – Lom – Sognefjellet – Sogndal Otta – Dombås – Lesja – Bjorli Fagernes - Beitostølen - Gjendesheim Fagernes - Tyinkrysset - Lærdal Fagernes - Gol Tyinkrysset – Tyin – Eidsbugarden

Eidsbugarden Bygdin

Tyin

460 501 532 538 560 562 564 565 566 580 602 603 604 636

Ård al

Tyinkrysset

Bygdin

Vin stre

Beitostølen Lillehammer

Van gsm jøs e

o Osl

Fagernes

Få rutetidene på din mobil

Last ned appen “Opplandstrafikk Reise”

Din elektriker - vi leverer og utfører m.a: • Elektroinstallasjonar på bustader, hytter, næringsbygg og industri. • Parabol- og TV-anlegg • Automasjon- og styringssystemer

• Brann- og inbruddsalarmer

• Termografering

• Datakabling, telefon og datasystemer

• Elkontroll

• Mobiltelefoner og datamaskiner

• Solcelleanlegg

• Varmepumper, luft til luft

• Lys og lysstyring • Brune- og hvitevarer på bestilling

VÅGÅ LOM SKJÅK Tlf 61 23 22 40 • post@ottadalen.com

Diktardagar 1.-4. september 2016

Lom – Skjåk – Vågå

Årets tema: Bygda Tor Jonsson Aslaug Høydal Billettsal frå 1/8:

diktardagar.no Lom folkebibliotek, tlf. 61 21 16 30 / biblioteket@lom.kommune.no

visus

Det er 100 år sidan lyrikaren og essayisten Tor Jonsson kom til verda. Han har derfor fått ein sentral plass under Diktardagar 2016. Ein annan forfattar og samfunnsdebatant, Aslaug Høydal, var fødd det same året. Eit festprogram er lagt til hennar nærmiljø.

www.diktardagar.no

SKIGARD – din lokale leverandør. Vi har over 20 års erfaring SKILT - vi lager alt innen treskilt SNEKKERTJENESTER - hytter, senger, bad Leverandør av TURSKILT og INFORMASJONSTAVLER over hele landet

Ta kontakt for en uforpliktende prat! post@skigardogtreskilt.no ØISTEIN tlf 91764937

www.skigardogtreskilt.no

! n e k u j F med

Papiravisa tek som vanleg ferie i veke 30 og 31, det betyr inga avis i postkassa.

Fjuken er likevel «på»! Vi dekkjer sommaren i Ottadalen!

Skjer det noko - tips oss! Tlf. 61 21 38 60 redaksjon@fjuken.no

Fylg lokalavisa Fjuken på Facebook, Instagram #fjukenavis, og Snapchat fjukenavis

Abonner på Fjuken ut året 2016

for kr 300,-* *gjeld t.om. 1. august og kun nye abonnentar

Sommar i Loen PÅ HOTEL ALEXANDRA OG HOTEL LOENFJORD

SOMMARPAKKE

2 vaksne og 2 barn i dobbeltrom inkl. middag, frukost og bading. Gjeld utvalde datoar. ALEXANDRA:

pris frå

3090,-

SOMMARPAKKE

2 vaksne og 1 barn i dobbeltrom inkl. middag og frukost. Gjeld utvalde datoar. LOENFJORD:

pris frå

2090,-

Bad, Spa og velvære Via Ferrata Flott turterreng Båttur på Lovatnet Sykkel og fiske Hotel Alexandra, 6789 Loen Tlf: 57 87 50 00 alex@alexandra.no

www.alexandra.no

Hotel Loenfjord, 6789 Loen Tlf: 57 87 57 00 post@loenfjord.no

www.loenfjord.no

Utanfor allfarveg i Ottadalen Bygdene Vågå, Lom og Skjåk har mange sidedalar, setergrender og bortgøymde idyllar.

I vår magasinserie «Utanfor allfarveg» gjer vi bygdafolk og tilreisande litt betre kjent med geografi og kulturhistorie frå dei vakre bygdene våre.

Mytingje Seter og høgfjell: Mytingje ligg flott til på ei frodig hylle inn mot høgfjellet. Til høgre Myttingshøe og til venstre Skjellhåmåren. Mellom høene er Juvgjelet der Storjuva kjem frå innunder Galdhøpiggen. (Alle foto: Arve Danielsen)

Ei bortgøymt seterperle I Bøverdalen kan ein finne mange perlar, ei av dei er setergranda Mytingje. Mellom Galdesand og Leirmo, like før Bøverdalen møter Leirdalen, svingar du av fylkesveg 55 og køyrer Myttingsvegen eit par kilometer oppover. Dert opnar det seg ei idyllisk hylle i landskapet, med setrar, frodig kulturlandskap og høge fjell i bakgrunnen. Det er gardar øvst i Bøverdalen som setrar på stulen. Ta turen dit, men hugse å late att alt av grinder og far elles pent åt.

Hans Erik Kjosbakken hans.erik.kjosbakken@fjuken.no

Glasopor i Skjåk på 100% fornybar energi Vi har utviklet Glasopor, et inno vativt og letthåndterlig produkt som er tilpasset Norges tøffe grunnforhold. Glasopor skum glass er et lettfyllingsmateriale for vanskelige grunnforhold som gjør det lettere for deg å bygge. Glasopor produseres av resir kulert emballasjeglass fra mat og drikkevarer. Det gjør det til et miljøvennlig alternativ. Nå har vi i tillegg bygd om produksjonen i Skjåk fra gass til eldrift for å bli enda mer

miljøvennlig. Med denne end ringen vil fabrikken produsere Glasopor på 100% fornybar energi noe som fører til en reduksjon i utslipp av 4000 tonn CO2. Dette tilsvarer utslipp fra ca. 2600 biler.

Vi takker kommunen og andre samarbeidspartnere for godt samarbeid. God sommer.

– GJØR DET LETTERE Å BYGGE UNDER TØFFE FORHOLD glasopor.no

Opplev Fron Badeland i sommer! ÅPENT ALLE Åpent alle dager kl.DAGER 12.00 - I18.00 Her er det komplett SKOLEFERIEN 12.00 – 18.00 fra 19.juni t.o.m 16.august. innendørsanlegg

med alle muligheter

Kiosk/kafè

Sulten av å bade? Vi serverer små varmretter i kiosken.

48 m vannrutsjebane Barnebasseng Strømningskanal Minisklier Vanngrotte Flytende leker 3 m stupetårn 1 m stupebrett Klatrevegg Gå på vannet i Funballz Terrapibasseng 25 m basseng Stort boblebad Badstuer Isdusj Steambad Kiosk/kafè Salg av badeutstyr Gode parkeringsforhold Tilrettelagt for bevegelseshemmede

FRON BADELAND

Hundorp

E6 Harpefoss

Vinstra

Nord-Fron kommune

Fron Badeland «Fronsbadet» Tlf. 61 29 69 90

www.fronbadeland.no

Sør-Fron kommune

I P P O T S SKJÅK e r a v g i l g a d • o r klær • elekt t s o k e s l e h • i r e frisør • parfym r e t s m o l b • t r o p garn • leiker • s é f a k • r ø i r e t n i Kvardagar

79-20) 9n-p1 ris

(Bun

Laurdagar

5 1 9 unnpris 9-18)

Skjåk Kjøpesenter

GJER EIN GOD HANDEL PÅ SKJÅK KJØPESENTER, OG STØTT OPP OM LOKALSAMFUNNET!

Aktiv i Ottadalen FRÅ A TIL Å

Aktiv: I Ottadalen kan du vera så aktiv du vil. Tilboda er mange!

Bading: Mange badeplassar i området. Fleire stader

finn ein også innandørs symjebasseng, mellom anna på Fossberg i Lom og på Vågå hotel i Vågåmo. Svømmehallen i Bismo held sommarope.

Båtutleige: Fleire av turiststadene leiger ut båtar også med fiskeutstyr og redningsvestar.

Camping: Rikt utval av campingplassar i heile Otta-

dalen.

Cowboy:

Balanseflåter: Ein «klatrepark» på vatnet. Nissegården i Lom.

I månadsskiftet juni-juli er det countryfestival i Skjåk. Norske og utanlandske artistar står på scena på den idylliske festivalarenaen, den gamle garden Skjåkøygard nørdre, i Nordberg.

Basseng:

Diktardagar: År om anna blir det arrangert diktar-

Dønfoss Camping har montert varmesystem på sitt unike basseng ved Dønfossen. Også Nissegarden i Lom har utebasseng med lang sklie.

dagar i Ottadalen. I år er dagane lagt til september. Program finn du på verdsveven.

Besseggen:

Diskgolf: I Bøverdalen finn du ei 18-hols bane. Open

Eit av dei mest kjende landskapa i Noreg og turmål for mange. Fleire alternative ruter og utgangspunkt hjå reiselivsbedriftene i Sjodalen.

for alle.

Biltur: Ottadalen er eit glitrande utgangspunkt for

løyper.

å sjå nokre av dei mest kjende turistattraksjonane i Noreg.

BMX: VillaParken midt i Vågåmo. BMX, skating m. m.

Down-hill: Sykle bratt? Høyr der du er om eigna Elg-safari: Møt skogens konge. Fleire aktivitetssel-

skap tilbyr dette og nærast garanterar møte med elg.

Brevandring: Stort tilbud i området, mange selskap

Elvekajakk: Meistre elva på eigenhand eller bli med på kurs. Sjekk hjå aktivitetsselskapa.

Bålbrenning: Det er forbudt å brenne bål i utmark mellom 15. april og 15. september. Ver varsam!

Fangstanlegg: Rundt om i bygdene våre finn ein spor etter tidlegare metoder for å jakte. Ved Uppnose i Nordberg er det lagt opp ein kulturstig der ein finn mange elggraver.

tilbyr forskjellige ruter og vanskegrader. Garantert ei oppleving.

Filosofering: I Ottadalen finn du

både plass og miljø for å slappe av og kanskje filosofere litt over livets og verdas gang.

Fiskeguiding: Lom Fiskeguiding leiger ut både båtar og tilbyr fisketurar saman med lokalkjent guide. Fiskekort: Mange forskjellige område og grunneigarar – spør på turistinformasjon eller på butikkane. Nettstaden inatur.no kan tilby fiskekortsal via mobil.

Fisking:

Rike moglegheiter i alle tre kommunane. Fjellvatna i kommunane er stort sett bebudd av aure, men også røye finst enkelte stadar. På Skim og i Vågåvatnet er det god bestand av harr.

Fjellskokasting: Etter å ha vore nokre dagar i Ot-

tadalen er det mange opp gjennom åra som har kasta fjellskoa sine… Er du glad i fjellet slit du garantert på skoa dine her.

Fjelltur: Jotunheimen byr på meir enn 50 merka vandreruter. Det er elles nær sagt ubegrensa med turmoglegheiter i både fjell og i dalføret – hugs kart. God tur! Fotball: Mange ballbingar og fotballbaner i bygdene våre. Sjå evt. eigne oppslag om bruk av anlegga.

Foto: Utallige motiv og stemingar kan fangast i Ottadalen. Kjendisfotograf Morten Krogvold har arrangert work-shops på Vågå Hotel i ei årrekkje. Mange bilete frå desse kursa, samt bilete teke av Morten Krogvold sjølv finn du utstilt her. Fottur: Ottadalen er eit eldorado for fotturar i fjellheimen. DNT har mange hytter i området og det finst eit hundretals merka stigar og råk. Friidrett:

Det er idrettsanlegg både i Bismo, Lom og Vågåmo. Sjå evt. oppslag for bruk av anlegga.

Friluftskonsert: Det skjer både eitt og hitt i sommar. Sjå eigne program og oppslag. Galdhøpiggen: Noregs høgaste fjell, 2469 m.o.h. Føring frå fleire av turisthyttene i området.

Geo-caching: 100-vis av cachar i Ottadalen. Gjende: Gjendebåten tek deg innover Gjende anten du vil gå Besseggen eller har andre turmål. Glittertind: Noregs nest høgaste fjell, 2464 m.o.h. Føring frå fleire av turisthyttene i områ-

det.

Go-kart:

Fartsfylt aktivitet frå alder 7 år. NMK Skjåk har bane ved Pollfoss og tilbyr aktiviteten der.

Golf: Nyopna Putting Green - minigolf på gras - Nissegarden i Lom. Minigolf også i aktivitetspark på Gjeisarhaugen. Grottetur: Gjennom tusener av år har vatn

arbeidd seg gjennom fjellet i Dumdalen. Grotter med velklingande namn som Fiskegrotta, Elveskrekk og Dødsspiralen ventar på å bli utforska av deg! Det er fleire selskap som arrangerar turar hit.

Gyro-trampoline: Boing-boing ved Sport1

i Lom.

Hagevandring: I Kitty Wentzel sitt hus, Haukdalen, kan du bli med på hagevandring. Haukdalen er open for besøkjande etter avtale i juni, juli og august. Hanggliding: Riksanlegg for paragliding og hanggliding ligg i Vågå. Moglegheiter og for tandemturar.

Foto: Terje Kleiven

Foto: Fjuken/arkiv.

Foto: Helene Skjåkødegård

Foto: Hans Erik Kjosbakken

Foto: Ragnhild Brimi

FRÅ A TIL Å

Aktiv i Ottadalen Hoppe i høyet: Fleire gardar driv med gardsturisme i bygdene våre.

stigar og løyper i bygdene våre.

Ladestasjon: EL-bilar kan «tanke» i

Hydrospeed:

Bismo og i Lom.

iSkjåk.no:

Liggje hjå budeiene: Før i tida var det bruken at budeiene rundt om på sætrene hadde friar på besøk ei og anna natta. Det er langt i mellom budeiene i dag, men er du heldig og kjem over ei har du lov til å spørja.

Hydrospeed er eit slags brett av skumgummi som rekk deg ned til hoftene. Ein ligg med føtene ut i vatnet, slik at ein kan padle med føtene. Også kalla elvebrett. Lom og Skjåk Adventures tilbyr denne aktiviteten. Turforslag i Skjåk. Har også eiga brosjyre: ”På tur i Skjåk”.

Juving: Ein aktivitet der du er i eit med

naturelementa. Nede i dei tronge juva leikar vi oss med vassmassene og det som naturen gjev oss av utfordringar. I våtdrakt, redningsvest og hjelm tek vi oss nedover elva ved å svømme i stryk, hoppe ned i jettegryter, svømme inn bak fossar og skli nedover naturlege vass-sklier. Aktiviteten vert bestemt av terrenget. Fleire selskap tilbyr denne aktiviteten.

Kanotur: Fleire bedrifter og selskap

Mat: Store moglegheiter for ei kulinarisk oppleving i området. Meisterkokken Arne Brimi har sitt Vianvang ved Svarttjøynna, medan også andre namn som Røisheim Skysstasjon og Bakeriet i Lom er kjende. Det har etter kvart vorte meir og meir fokus på lokale råvarer og ekte smakar. I bygdene her finn du småskalaprodusentar av både kjøttprodukt, ost, spekepølser og mjøl med meir. Brimibue og den nyopna butiikken ”Smak i Lom” har utsal. Mange lokale matvarer finn ein og i daglegvarebutikkane.

valen av stabelen. Irsk musikk og folkrock. Arrangert på Storøya Camping i Skjåk. I august er det Traktorrock i Vågå.

Shopping: Butikksentra både i Vågåmo, på Bergom i Lom og Bismo i Skjåk. Ski:

Topptur: Jotunheimen og Breheimen

Sjekking: I fylgje DNT så er fjellet ein stor sjekkestad. Men , dersom du er på sjekkern - vel fjell med omhu. Somme er karfjell og andre er damefjell...

Trio: Populær TV-serie for barn og ung-

utgangspunkt for å sjå nokre av dei mest kjende turistattraksjonane i Noreg.

Seterliv: Fleire stader i Ottadalen er det framleis setrer som er i bruk. Brimi Sæter ved Tesse driv gardsturisme frå setra.

Både Galdhøpiggen Sommarskisenter og Sommarskisenteret på Tystigen tilbyr preparerte løyper for både alpint og langrenn. På Sognefjellet er det eit svært populært sommerskisenter for langrenn.

levingsrute i Vågåmo.

Skating: Skatepark i Bismo.

Klatrepark:

Museum:

Skjåk-bølga: Bølge i Ottaelva som er

Både BrimiSkogen, Galdhøpiggen Klatrepark og Nissegården i Lom har såkalla klatreparkar. Ein garantert luftig og spennande aktivitet for heile familien.

Klatretårn:

Omlag 12 meter høgt tårn ved Sport1 i Lom sentrum. Klatreflate på ca. 155 m2 bestående av 3-dimensjonale glassfiberpaneler – såkalt 3D Real Rock. Nytt av året er strikk-trampoline.

Klatring: Vil du klatre har Tronober-

get i Lom garantert ei utfordring for deg. Til saman finst meir enn 50 ruter i dette klatrefeltet. Fleire selskap tilbyr opplegg her.

Klimapark2469:

Gå inn i breen - sjå korleis klimaet har endra seg. Mimisbrunnr finn du ved Galdhøpiggen Sommerskisenter - Juvasshytta.

Ottadalen har fleire museum og utstillingar.

Møte huldra: Huldra finst i sæter-

grender og elles i fjellet. Dersom du møter ho, ring Fjuken...

Nakenbading: Finn deg eit fjelltjern

– garantert ei frisk oppleving.…

Nasjonalparkar: Det er tre nasjo-

nalparkar i bygdene våre, Jotunheimen, Reinheimen og Breheimen. I nasjonalparkane er det store moglegheiter for aktivitetar og vandringar, men hugs å

kjent i padlemiljøet. EM i rodeopadling var arrangert for nokre år attende.

Skjåkutstillinga: Skjåkutstillinga er ei årviss kunstutstilling der m. a. lokale kunstnarar får vist seg fram. Utstillinga er ope om sommaren i Galleri Mathilde i Bismo, Skjåk.

Snowboard: Både Galdhøpiggen Sommarskisenter og Sommarskisenteret på Tystigen tilbyr preparerte løyper for både alpint og langrenn.

har storparten av norske fjell over 2000 meter. Organiserte turar til Galdhøpiggen og Glittertind og Høgruta sommar, men for dykk som vil gå sjølve er det berre å velje og vrake i andre fjelltoppar… dom som vart innspelt i Skjåk.

Tyrolertravers: Taubane for å forflytte seg horisontalt mellom anna i fjellformasjoner. Aktiv i Lom har ståande ein slik midt i Lom Sentrum. Traversen går over Prestfossen i ville Bøvra. Tømming: Det som kjem inn, må ut. Tømmestasjonar for bubil og campingvogn fleire stader. Via Ferrata:

Klatrestig på norsk. Nissegarden i Lom har ein slik til Lomseggen.

Volleyball: Fleire utandørs baner i bygdene våre. Sjå evt. eigne oppslag om bruk av anlegga.

fylgje retningslinene for verneområde.

Våtmarksområdet litt aust for Sognefjellsmarsjen: Turmarsj på Åsjo: Lom sentrum byr på rikt fugle- og dyreliv.

Paragliding: Riksanlegg for paragli-

Stigespel:

ding og hanggliding ligg i Vågå. Moglegheiter og for tandemturar.

Rafting: Både Ottaelva og Sjoa har mange selskap som driv med rafting og vannopplevingar. Lom og Skjåk Adventures tilbyr både familieturar og turar for dei vidarekomne.

Kraftproduksjon: Sjå korleis vatnet har vorte nytta frå steinalder til topp moderne vannkraftproduksjon! Øyberget Besøkssenter i Nordberg har ope i turistsesongen.

Riding: Fjell-eventyret i Skjåk og andre tilbyr riding for små og store.

Kulturstig:

Rock: Siste helga i juli går Storøyafesti-

Det finst mange merka

eigen tennisbane.

Tidsaksen: Jordas historie og livets utvikling på jorda framstilt på 1000 m vandring gjennom nasjonalparklandsbyen Lom. Med 30 skilt illustrert av kunstnaren Geir Garmo, og med 15 prøver av delvis lokale bergartar og fossilblokker tidsrett plassert langs stigen, gjev dette glimt inn i kloden si 4600 mill. år lange utvikling. Kvar meter du går vil spenne over 4,6 millionar år, kvar millimeter langs aksen er 4600 år.

Rundtur: Ottadalen er eit glitrande

både leiger ut og tilbyr turar. Har du eigen kano er det fleire elver og vatn i området som er svært godt eigna.

Munch-ruta: Ei kulturhistorisk opp-

Tennis: Bispen Camping i Bismo har

Sognefjellet 1. sundag i august.

Og andre finurlege og smarte innretningar for aktivitetar finn ein på Nissegarden i Lom.

Svømming: I Bismo er svømmehallen open. Sjekk for opningstid.

Sykkelutleige: Ulike typar syklar kan du leige i Lom og på Glitterheim. Sykling: Store moglegheiter for alle former for sykling. Du kan leige syklar på Gjendesheim, Glitterheim og i Lom sentrum.

Her kan du oppleve ”Elg i solnedgang” på rett!

Vi tek atterhald om endringar, feil og manglar!

– naturlegvis

Til Stryn sommerskisenter

Innspillingsstad for Trio – actionserie og film for unge på NRK Flotte områder for hausting av bær av fleire sortar

Fine områder for sykling

Over 200 fiskevatn, og 250 km med fiskeelv Noregs finaste campingplass Botn gocart- og motocrossbane, langrenns- og skiskyttarstadion

Flotte moglegheiter for hundekøyring

Skjåk gris

Motbakkeløp Flækøyhøe UPP Vannsportaktivitetar for heile familien

Fjellvandring og toppturar Spikjipysjebygda

Skjåk sentrum med symjehall, friidrettsbane, skatepark og handelsstand

Stor- og småviltjakt

Følg Skjåk kommune på instagram

skjak.no

Aktivitetskart_ann_fjuken_246x365.indd 1

@skjak.kommune #skjåknaturlegvis

Idé og illustrasjon: MD Design

Finn flere aktiviteter på

09.06.2016 10.24

ALT TIL HUS & HAGE ALLTID LAVE PRISER!

FOR DEG SOM SKAL KJØPE FOR DEG SOM SKAL KJØPE

TERRASSEBORD MANGE FORDELER MED ALVDAL TERRASSEBORD ROYAL TERRASSE vs CU-IMPREGNERT EGENSKAPER

ALVDAL ROYAL

CU-IMPREGNERT

EGENSKAPER

Høy andel friske kvister og faste ALVDAL kantkvister. Kun ROYAL de beste 70 % av impregnert holder royalkvalitet Høy andel friske kvister og faste kantkvister. Kun de beste 70 % av impregnert holder royalkvalitet

CU-IMPREGNERT

P P P P P P P P P P

Leveres med fargepigment Leveres uten fargepigment Leveres med fargepigment

ITET NÅR KVALIG ST T IK ER V

Leveres ferdig oljebehandlet Leveres uten fargepigment

På alle seks sider

Leveres ferdig oljebehandlet Vannavvisende

På alle seks sider

Oppsprekking Vannavvisende

Lite, sammenlignet med CU

Må påregnes

Lite, sammenlignet med CU

Må påregnes

Skal behandles!

Bør behandles

Krymping

Krymper minimalt Skal behandles!

Krymper ulikt, +/-10 mm Bør behandles

Skruer Krymping Anbefalt

Essve rustfri (A2) Krymper minimalt Essve syrefast (A4)

Essve Corrseal Krymper ulikt, +/-10 mm Essve rustfri (A2)

Skruer Vedlikeholdsintervall Anbefalt Levetid Vedlikeholdsintervall

Essveårrustfri (A2) 3–5 Essve syrefast (A4) 10–15 år lenger enn CU 3–5 år

Essve Corrseal Årlig Essve rustfri (A2) Avhengig av vedlikehold Årlig og ytre miljø, 10–15 år

Levetid

10–15 år lenger enn CU

Avhengig av vedlikehold og ytre miljø, 10–15 år

Råtebeskyttelse Oppsprekking Råtebeskyttelse

Pr lm

ALVDAL TRELAST

Royal Terrassebord Brun. 28x120 mm.

O P O P O O O P P

YTTERDØRER

25%

T RABATNG ER

PÅ BESTILLIIKK FRA FABR ER

398,-

549,-

JOTUN

GJØCO

3 liter. Inntil 3 års vedlikeholdsintervall.

10 liter.

Trebitt Terrassebeis

Oljedekkbeis/oljemaling

27990,-

898,-

FRAKT KOMM I TILLEGG

FRA

4290,med glass

Lagerførte ytterdører

BATTERIER

43712302

2290,49779145

RKC

BOSCH

Praktisk bod med 2 separate rom. Har en dobbel og en enkel dør, samt et vindu. Les mer på www.rkc.no

1200 W. 20-60 mm klippehøyde. Klippebredde: 32 cm. Vekt: 7 kg.

Kraftig proffdrill. Leveres i L-BOXX.

Bod Smart Duo - 7,6 m2

Gressklipper Rotak 32

Drill

VI LEVERER NØKKELFERDIGE HUS, HYTTER OG GARASJER FRA HIBA HUS VI ER FORHANDLER I KOMMUNENE SKJÅK, LOM, VÅGÅ OG DOVRE HIBA® har i 50 år bygget hus, hytter og garasjer for generasjoner. Lang erfaring og krevende klima har gjort HIBA flinke til å lage gode og funksjonelle løsninger. Går du med byggeplaner? Vi hjelper deg trygt i havn med prosjektet ditt. Ta en tur innom - og be om katalog!

Bygger’n Hjelper deg

De beste rådene Siden mange av oss som jobber i Bygger’n har bygd selv, er du garantert gode svar og god service. Kom gjerne innom når du trenger gode råd og veiledning. Håndverkere hjem til deg Vi har et godt nettverk innen håndverkerbransjen og formidler gjerne kontakt mellom deg og kvalifiserte fagfolk.

Finansiering Med Bygger’n Byggekonto får du rente- og gebyrfrie kredittkjøp og månedlig faktura helt gratis.

Hjemkjøring Vi kjører materialer og produkter hjem til deg for et lite tillegg i prisen. Lån tilhenger Du kan låne tilhenger gratis på alle Bygger’n-butikker.

ÅR 1991 - 2016

LOM Tlf: 992 11 660 • info@lom.byggern.no SKJÅK Tlf. 61 21 38 80 • info@skjak.byggern.no

www.byggern.no Tilbudene varer t.o.m. 30. juli. Forbehold om trykkfeil og utsolgt. Flere av disse tilbudene finner du også i andre Bygger’n-butikker.