7 minute read
Data: de grondstof van de toekomst
Data: de grondstof van d e toekomst
De haven van de toekomst kan vele vormen aannemen, maar veel innovaties starten met één grondvoorwaarde: data uitwisselen. Twee voortrekkers van de havendigitalisering zien dat de weerstand ertegen aan het afnemen is.
JONAS VAN BOXEL De wereld van de maritieme dataplatformen is klein. Wanneer Norbert Kouwenhoven en Jan Van Dooren elkaar zien verschijnen op hun computerschermen, is het een hartelijk weerzien. “We zitten in hetzelfde ecosysteem en komen elkaar altijd weer tegen”, zegt Kouwenhoven. “Maar ondertussen is het al twee of drie jaar geleden dat we elkaar gesproken hebben”, werpt Van Dooren op.
Het gesprek start met een update over de huidige bezigheden van beide heren. Nederlander Norbert Kouwenhoven werkt al ruim vijftien jaar bij IBM, waar hij mee aan de basis lag van TradeLens. Het blockchainplatform voor de logistiek van Maersk en IBM kende begin 2018 een moeizame start, maar intussen delen verscheidene grote containerrederijen en honderden havenautoriteiten, terminals, douanediensten en andere logistieke spelers hun data op het platform.
Wat TradeLens probeert te doen voor de wereldwijde containerlogistiek, is NxtPort voor activiteiten in de haven van Antwerpen. Het platform zette eind vorig jaar de stap buiten Antwerpen met de lancering van NxtPort International. Jan Van Dooren stond aan de wieg van NxtPort en werkt vandaag als CEO van dienstenverlener Port+, die inzet op havenoptimalisatie.
Norbert Kouwenhoven
(Foto International Transport Forum)
van d e toekomst
Norbert Kouwenhoven (TradeLens) en Jan Van Dooren (Port+) in gesprek over de waarde van data
Er duiken steeds meer initiatieven rond datadelen op. Hoe vermijd je dat ze in elkaars vaarwater terechtkomen?
Norbert Kouwenhoven (NK):
“Ik zie een ‘federated’ model ontstaan waar een aantal platformen naast elkaar bestaan die elk hun eigen gebied afdekken. TradeLens verbindt havens, individuele havens hebben hun eigen platform, er is een platform voor treinvracht, enzovoort. Dat lappendeken dekt samen de hele logistiek af. Er zullen standaarden komen om te communiceren, zodat bedrijven op basis van data van verschillende platformen hun eigen plaatje kunnen maken. Daarnaast ontstaat er ook een consolidatie van platformen.”
Jan Van Dooren (JVD): “Die evolutie is vandaag al bezig, trouwens. Ik zie twee belangrijke drempels. Enerzijds het beheer van data over de platformen heen. Het correct beschermen van data binnen één platform lukt, maar wanneer platformen data beginnen uitwisselen, vormt dat nog een uitdaging. Als bedrijf wil je niet je data aan een platform geven, om het vervolgens drie platformen verder zonder jouw toestemming te zien verschijnen. Daarnaast is er het verdienmodel.”
NK: “Inderdaad. Het is niet evident om een verdienmodel te ontwikkelen dat de boel overeind houdt. Overal in de wereld zijn er platformen aan het opkomen die zeggen: ‘wij gaan data verkopen aan een ander en die gaat ervoor betalen’. Vervolgens gaan zij aan de slag en kunnen ze op veel vlakken de efficiëntie in hun eigen keten verhogen, maar dat verkopen lukt niet. Dat is niet zo gek: de waarde van zo’n platform zit grotendeels in kostenverlaging. Op de verkoop zit een emotionele barrière: ‘ik ga niet betalen voor jouw data’.” ▲
(Jan Van Dooren)
Jan Van Dooren
(Foto Jan Van Dooren)
Een datadeelplatform kun je beschouwen als infrastructuur,
net zoals een kade (Foto Herman Croenen)
Is een dergelijk platform opzetten dan een verstandige keuze, financieel gezien?
NK: “Ik zeg: platformen oprichten, data delen, dat moet je doen. Daar wordt iedereen beter van. Maar ga die investering niet rechtvaardigen door te zeggen dat je data gaat verkopen. Rechtvaardig de stap met dat kostenverlagende. Momenteel zie ik nog veel platfor-
De eerste drempel bij de opstart van een datadeelplatform lijkt het aantrekken van voldoende gewillige partijen te zijn. Is die drempel bij TradeLens en NxtPort genomen of blijft dat een work in progress?
NK: “Als je een platform gaande wil krijgen, heb je deelnemers en dataverkeer nodig en dat is niet
(Norbert Kouwenhoven)
men die krampachtig geld proberen te verdienen met hun data. Twee platformen die allebei data aan elkaar willen verkopen: dat is niet het model.”
JVD: “Geld vragen voor data moet je niet doen, je moet geld vragen voor de toegevoegde waarde. Daar zijn de meesten al uit, maar nog niet iedereen.” eenvoudig. Bij TradeLens is dat gelukt omdat Maersk, met 20 procent van de containers in de wereld, erachter ging staan. Je hebt een club nodig die zegt: ‘wij gaan dat samen doen’.”
“Mijn lijfspreuk is inmiddels: ‘Transparantie wint’. Je ziet de weerstand om informatie te delen steeds meer afnemen, ook al is er veel angst om data kwijt te raken en zo macht te verliezen. Maar uiteindelijk zijn er weinig situaties waarin mensen blijven vasthouden aan die data, terwijl de voordelen evident zijn.”
Moeten overheden het verplicht maken om data vrij te geven, om zo innovatie te versnellen?
JVD: “Lidmaatschap opleggen kan misschien als eerste stap, maar dan is het meer om het te lanceren. Overheden kunnen datadelen op verschillende manieren faciliteren, bijvoorbeeld door start-ups te ondersteunen. Je kunt ook een ander standpunt innemen: in een land bouw je snelwegen, kades en andere vormen van infrastructuur. Een datadeelplatform kun je ook beschouwen als infrastructuur. De evolutie naar het ‘fysieke internet’ is gestart. De overheid kan dat faciliteren door datadelen te stimuleren. Je moet er als overheid op toezien dat een systeem tot stand komt en dat desgevallend financieren. Tot op welke hoogte, dat laat ik in het midden.”
Over welke innovatiebewegingen in de haven zijn jullie enthousiast?
NK: “Ik ben heel enthousiast over de stappen richting ‘digitale twin’: alle bewegingen en gebeurtenissen in de haven digitaal beschikbaar krijgen. Wanneer het zover is, kunnen we allerhande optimalisaties doorvoeren waar we nu alleen maar van dromen. De administratieve data hebben we al, de tweede golf wordt ‘sensordata’, over bijvoorbeeld slagbomen die opengaan.”
JVD: “Als we die twee soorten data samenbrengen, dan heb je een digitaal overzicht van het havenproces. We hebben nu de data uit documenten, de volgende stap zijn sensoren en beelden, ook via drones. Daar kunnen we steeds meer mee doen en zullen we nog grote stappen mee zetten.”
www.tradelens.com www.nxtport.com
PUBLIREPORTAGE Van Moer Logistics overwint plotse overfl ows met iTOS
De logistieke service provider Van Moer Logistics heeft veel aan iTOS gehad tijdens corona. De Order2Cash software van iOnLogistics speelde een cruciale rol om overfl ows te overwinnen en de producten tijdig bij de klant te krijgen.
mag nergens vast komen te staan, anders valt de fabriek stil”, zegt Joris Emanuel, IT-manager bij Van Moer Logistics enthousiast. “We hebben zowel de grondstof- als eind fabrikanten kunnen helpen. We hebben de voorraad kunnen verzekeren en de juiste documentatie aan de multinationals kunnen geven.”
EXTRA MAGAZIJN
Vandaag is Van Moer Logistics een belangrijke Europese hub voor grondstoff en voor hygiëneproducten, zoals luiers, chirurgisch materiaal, steriele doeken en wondverzorgingsdoekjes.
Tijdens de coronacrisis kreeg de logistieke speler te maken met een overfl ow van 10.000 bigbags. Die moesten allemaal in een tijdspanne van twee weken verwerkt worden om tijdig bij de producenten te raken die op hun beurt uitleveren aan ziekenhuizen en rusthuizen. “Het materiaal is gevoelig aan schade en
Alhoewel Van Moer Logistics al over een magazijn van 40.000 vierkante meter beschikte, moesten plots extra magazijnen gehuurd worden. “We hebben probleemloos alle extra locaties in iTOS aangemaakt en de stock geïmporteerd”, zegt Emanuel. “En ondertussen kon de fabriek blijven produceren. Onze mensen konden overal ter wereld met iTOS werken. Onze klanten konden alles live meevolgen. Er is nooit een miscommunicatie of foutlevering gebeurd. De fl exibiliteit en het installatiegemak van iTOS was een groot voordeel. Zelfs in een zeer moeilijk coronajaar zijn we kunnen groeien.” Dankzij iTOS heeft Van Moer Logistics al vòòr de coronacrisis nieuwe segmenten kunnen aanboren, zoals de voedingssector. “We bieden value added services aan, zoals verbulking in big bags van zetmeel en aardappelvlokken”, zegt Emanuel. “We kunnen vanuit iTOS eigen labels op de containers plakken. De software kan ook overweg met de barcodes en algoritmes van onze klanten.”
ORDER-TO-CASH
Joris Emanuel vindt iTOS zeer geschikt voor het orderto-cash-principe. “De eindgebruiker kan met één druk op de knop zijn tarief selecteren en samenstellen. We kunnen al hun orders ten allen tijde correct registeren. Als onze klant douanegeschillen of claims krijgt, moeten we altijd goed zien wat er in stock staat én wat er uitgeschreven is uit stock. We kunnen de klant altijd een perfect overzicht geven, zodat die compliant is. We zorgen dat containers correct geladen worden via het stuffi ngscherm en dat het geverifi eerd brutocontainergewicht (VGM) niet overschreden wordt.”
