NB16 by Pascal Decroos

NIEUWSBRIEF FONDS

PASCAL

DECROOS

VOOR

BIJZONDERE

N°16 december 2007

Inhoud 1 Daniel Biltereyst Vier jaar in het maquis

3 Geert Sciot Onderzoeken in plaats van opwarmen

5 Aftrap Wobbing Europe

www.fondspascaldecroos.org

WERKBEURZEN JURY

Twee juryleden blikken terug Om de twee jaar moeten volgens het reglement van het Fonds Pascal Decroos twee van de vier anonieme juryleden worden vervangen. Dit is nu het geval met Daniel Biltereyst en Geert Sciot. Aan hen vroegen we hun ervaringen als jurylid neer te schrijven.

DANIEL BILTEREYST

Vier jaar in het maquis is afkomstig van de Westhoek, maar de omvang van het budget van het fonds staat haaks op de ambities. Het zegt veel over wat de Vlaamse overheid wil spenderen aan de bevordering van kwaliteits- en onderzoeksjournalistiek.

6 Conferentie Europese Onderzoeksjournalistiek Vlaamse Scriptieprijs 2007 CAR-tips

7 Werkbeurzen

Werkbeurs Volgende deadline: 1 februari 2008 Het Fonds beschikt in de volgende juryronde over een bedrag van 33.000 euro. Alle vormen van bijzondere journalistieke projecten voor de audiovisuele of geschreven pers komen in aanmerking: reportages, documentaires, reeksen, boeken, ... Hoe vraag je een werkbeurs aan? Wat zijn de criteria? Wie kreeg een werkbeurs? Wat zijn de laatste trends binnen de (onderzoeks)journalistiek? Verdiep je online op www.fondspascaldecroos.org

JOURNALISTIEK

stimuleert bijzondere journalistiek in de Vlaamse schrijvende en audiovisuele pers

Het Fonds Pascal Decroos is een nobele instelling. Niet in termen van middelen en huisvesting. Zeker niet, want het fonds is schamel gesubsidieerd. Directeur-meesterkok Debruyne zal het niet graag horen, maar hij heeft iets van Don Quichotte. Vanuit zijn zolderkamer aan de rand van de stad tracht hij met zijn fonds, tegen alle trends in én met een steunbudget van nauwelijks 125.000 euro (of ongeveer 5 miljoen BF), de kwaliteit van de Vlaamse nieuwsmedia op te krikken. Dat dit onbegonnen werk is, hoeft geen commentaar. Toen Debruyne twee jaar geleden in de Mediacommissie van het Vlaamse Parlement een overzicht gaf van de activiteiten van het fonds, riep één van de parlementariërs: “Proficiat: u bent heel gedreven en doet op heel korte tijd ongelooflijk veel,” en hij voegde er meteen aan toe: “met weinig geld.” Vlamingen zijn noeste werkers en Debruyne

060301_base11.indd 1 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

Ik had het voorrecht om vier jaar lang als een complice du maquis in de jury van het fonds te zetelen. Het was een ontzettend leerrijke ervaring, niet omdat de jury gehuld was in een nevel van mysterie. Voor mij mag die geheimhouding overigens onmiddellijk stoppen. Het Fonds heeft niets te winnen met sectaire geheimdoenerij. In deze en andere beoordelingscommissies oordelen juryleden in eer en geweten én met veel kritische verantwoordelijkheidszin. Al was het maar omdat hun eer op het spel staat. Maar los daarvan, mag het Fonds erg fier zijn op wat het de afgelopen jaren realiseerde. Of beter, hielp realiseren. Want het Fonds is vooral een receptieve instelling. Het Fonds hangt af van wat journalisten - veelal kwetsbare freelancers die hun stukken dienen te verkopen aan commerciële nieuwsmedia - aanbieden. En dat blijft een heikel punt. De afgelopen jaren was de spoeling opnieuw dun, soms echt flinterdun. De missie om bijzondere

en onderzoeksjournalistiek te steunen is breed, zeker, maar een reisagentschap is het fonds niet. Journalisten trekken liever naar het Zuiden om de positie van moslima’s te onderzoeken dan dat ze hier, één straat verder, nieuws gaan maken. En wat doe je als een aanvraag langs alle kanten rammelt? Wanneer het opzet rommelig en onduidelijk werd geformuleerd? Wat doe je als er geen onderzoeksmethode te bespeuren valt? Of wanneer de methode haaks staat op de doelstelling? Hoe, denkt u, reageert een jury wanneer de indieners zich zelfs niet de moeite getroosten om hun project even kritisch op taal na te lezen? In andere gevallen moeten indieners tegen zichzelf beschermd worden. Wat als een beginnende freelancer maandenlang in een aartsgevaarlijke Afrikaanse gevangenis wil gaan vertoeven? Goedkoop project in termen van huisvesting, maar intussen weten we zo goed als niets af van het bonte gevangenisleven, hier wat verder in Sint-Gillis en Vorst. Het Fonds promoot geen parochialisme. Ver daarvan. De lijst van goedgekeurde projecten bewijst het tegendeel. Maar het niveau van de aanvragen moet omhoog, zeker in termen van relevantie, methode, stijl. De jury reageerde de afgelopen jaren Lees verder p.2

7/12/2007 14:50:51

060301_base11.indd 2 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:50:52

060301_base11.indd 3 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:50:53

060301_base11.indd 4 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:50:54

060301_base11.indd 5 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:50:55

NIEUWSBRIEF FONDS PASCAL DECROOS VOOR BIJZONDERE JOURNALISTIEK

! vervolg p.5BILTER

Praktisch

rechtstreeks met wat ze zélf hebben opgesteld of gezegd.

Volgens de Financial Times (17/11/2007, ‘Wobbly’) heeft het lexicon van Europese journalisten inmiddels een nieuw werkwoord: to wob. Wobben moet uitgroeien tot een instrument dat journalisten dagelijks kunnen hanteren. Wie over officiële documenten beschikt, heeft immers een steviger dossier. Als gevolg bent u als journalist niet schatplichtig aan informanten en de politici over wie u bericht, confronteert u

Via wobbing.eu komt u rechtstreeks op de Engelstalige Europese versie, via wobbing. be op de Nederlandstalige Belgische versie. Via een handige listbox kunt u alle wobs van de Europese landen checken. Zodra u op de site komt, heeft u het wob-nieuws overzicht. In de linkerkolom is een handleiding hoe u stap voor stap een wob-aanvraag doet. Daarbij kunt u gebruik maken van de brief generator, een online tool

N°16 DECEMBER 2007

die werkt volgens invulvakjes. Als alle vakjes ingevuld zijn, kunt u automatisch een volwaardige wob-aanvraag exporteren. Aan de rechterzijde zijn tal van handige links en succesvolle cases. Bovendien wil de wobsite een interactieve website zijn. Het voorziet een forum waar inspiratie en vragen worden uitgewisseld en is een ontmoetingplaats voor collega’s van gans Europa. Vaarwel kastje, vaarwel muur. Welkom wobbing. K.P. www.wobbing.be (NL) www.wobbing.eu (EN)

NIEUWS

Conferentie Europese Onderzoeksjournalistiek De Vlaams Nederlandse Vereniging van onderzoeksjournalisten is verheugd u uit te nodigen op de conferentie Europese onderzoeksjournalistiek in Brussel. Als meer dan 70 procent van de nationale wetgeving zijn oorsprong vindt in Europa, is het hoog tijd dat journalisten elkaar informeren in de

thuishaven van lobbyisten en spindoctors. Kom naar Brussel en krijg een betere kijk op de plek met de hoogste concentratie journalisten in de wereld. De conferentie wordt dit jaar gehouden op 21 en 22 november 2008. U bent te gast bij de Erasmushogeschool Brussel (Dansaertstraat) in het hartje

van de stad. Het programma bestaat uit hands-on trainingen, plenaire sessies, recepties, enz. Het congres biedt u vooral de mogelijkheid om uw professioneel netwerk uit te breiden en kennis te maken met nieuwe vrienden. www.vvoj.be

Vlaamse Scriptieprijs 2007: 220 deelnemers…één winnaar Dinsdag 18 december is het zover. Dan maakt de vierkoppige jury van de Vlaamse Scriptieprijs haar winnaar bekend. De shortlist van tien ‘beste’ inzendingen werd intussen ingekort tot een lijst van vijf genomineerden. Afgaande op hun nieuwswaarde, hun wetenschappelijke kwaliteit en hun journalistieke bruikbaarheid kwamen de volgende vijf inzendingen als genomineerden uit de bus. 1. De Bondt Wendy uit Niel, Vrije Universiteit Brussel, Criminologie met Gacaca: de Rwandese Schreeuw voor een op maat gemaakte justitie 2. De Meester Lieve uit Reet, Lessius Hogeschool Antwerpen, Handelswetenschappen met De

060301_base11.indd 6 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

school als onderneming - Waarom niemand nog schooldirecteur wil worden 3. Jonckheere Evelien uit Langemark, Universiteit Gent, Kunstwetenschappen optie theaterwetenschappen, met Gentse Variététheaters van 1880 tot 1914 4. Sakkali Youssef uit Boom, Hogeschool Antwerpen, Vertaler-tolk Frans-Italiaans-Arabisch “Grenzen van de goede smaak”. Het Vlaamse uitgevershuis A. Manteau en de gemanipuleerde vertaling van Curzio Malaparte’s ‘La Pelle’ (1951) 5. Termonia Vincent uit Deurne, Universiteit Antwerpen, Politieke en Sociale Wetenschappen, “Rood-witte honden en Kielse ratten.” De identificatie

van supporters met hun club. Een geografische studie naar de breuklijnen bij Antwerp FC en Germinal Beerschot De vijf genomineerden krijgen elk 250 euro op hun rekening gestort. De winnaar van de Vlaamse Scriptieprijs keert met een cheque van 2500 euro huiswaarts. De Scriptie vzw nodigt u graag uit op de prijsuitreiking van de Vlaamse Scriptieprijs op 18 december, 20.00, in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, Koningstraat 18 te Gent. Inschrijven warm aanbevolen via prijsuitreiking@scriptieprijs.be www.scriptieprijs.be

7/12/2007 14:50:57

060301_base11.indd 7 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:50:57

NIEUWSBRIEF FONDS PASCAL DECROOS VOOR BIJZONDERE JOURNALISTIEK

N°16 DECEMBER 2007

+32 2 705 59 19

Het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek is een onafhankelijke vereniging zonder winst-oogmerk (vzw) en opgericht met als doel de herinnering aan Pascal Decroos levendig te houden en zijn levenswerk voort te zetten. Alle rechten voorbehouden. Uit deze Nieuwsbrief en de website mag niets worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

060301_base11.indd 8 Process CyanProcess CyanProcess MagentaProcess MagentaProcess YellowProcess YellowProcess BlackPANTONE BlackPANTONE 215 CV

7/12/2007 14:51:03