KLEURRIJKE LENTE
Ramadan, de internationale keuken en het kleine broertje van kerst: Pasen
Voorjaar in de super: van cronuts & ‘Deluxe’ tot dadels & openlucht iftars
De witte waas van chocolade
DIGITALE EDITIE WEEK 14 - 2023
WERELDSE SMAKEN ZONDER TOEGEVOEGD ZOUT, 100% NATUURLIJK
Met de nieuwe World Spice Blends van Verstegen breng je echte smaken van over de hele wereld op tafel. Authentieke combinaties, puur en vol van smaak. Gemaakt van kruiden en specerijen van de beste kwaliteit, zonder toegevoegd zout. Zo kun jij bewust genieten van de heerlijke, karakteristieke smaken die de wereld te bieden heeft. Ontdek ze allemaal!
VCR 220129 ADV WSB Allerhande 272x415.indd 1 22-03-2022 16:49 ADVERTENTIE
Inhoudsopgave
11 De witte waas van chocolade: wat is dat precies?
12 Vijf inspirerende kookboeken uit verschillende keukens
14. Fairtrade Original: Indonesische schap mag bewuster en natuurlijker
15. Hallo Toko, tuctuc en TikTok!
Het is lente! De donkere maanden zijn (nagenoeg) voorbij. Het is buiten langer licht, de krokussen bloeien volop en Pasen en het Suikerfeest, zijn in aantocht.
De Feestdagenmonitor van Motivaction (zie blz. 8-9) laat zien dat Pasen inmiddels is uitgegroeid tot het kleine broertje van kerst.
Supermarktformules besteden ook dit jaar weer veel aandacht aan dit ‘voorjaarsfeest’ – zowel in hun campagnes als met hun assortimenten (zie ook blz. 7).
Afgelopen maand is ook de ramadan, de islamitische vastenmaand, van start gegaan. Wat houdt dit precies in? Doen moslims deze maand ook ‘anders’ boodschappen? En hoe haken supermarkten hierop in? Zie blz. 4-5 en blz. 7 van deze digitale editie.
Verder in deze Supermarkt.team: de opkomst van de internationale keuken in Nederland en hoe consumenten tegenwoordig niet alleen via kookboeken, supermarktmagazines, maar ook via TikTok en ‘Insta’ nieuwe gerechten ontdekken en delen (blz 15). Op blz. 12 en 13 tot slot delen wij een aantal inspirerende kookboeken uit verschillende keukens.
Fijne feestdagen!
Ted Helmink
Shelflife Media B.V.
Molenveldlaan 104
6523 RN Nijmegen
www.supermarkt.team | #supermarktteam | www.shelflife.nl
Abonnementen | Supermarkt.team is een gratis uitgave voor supermarkten/ supermarktmedewerkers. Voor abonnementsopgave en/of (verhuis-) mededelingen, gebruik het contactformulier op: www.supermarkt.team
Coördinatie & redactie | Ted Helmink | Ted@shelflife.nl – Marieke Venbrux
Branded content manager | Peter: supermarktteam@shelflife.nl
Content redacteur | Safiya: safiya@shelflife.nl, Annabel: annabel@shelflife.nl
Vormgeving | Djamilla Vierklau: info@djamillavierklau.nl
Foto's | Shutterstock
Sales en Marketing manager: Mark: mark@shelflife.nl
Accountmanager | Michiel: michiel@shelflife.nl
Junior account- en eventmanager | Tim: tim@shelflife.nl
Junior accountmanager | David: david@shelflife.nl
Productmanager | Bertus: bertus@shelflife.nl
Business development manager | Anouk: anouk@shelflife.nl
Junior Office manager | Seyda: seyda@shelflife.nl
Auteursrecht | Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen, in een geautomatiseerd bestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Aansprakelijkheid | Hoewel supermarkt.team met de grootste zorg is samengesteld, kunnen uitgever, redactie en auteurs niet aansprakelijk worden gesteld voor mogelijke onjuiste berichtgeving en/ of zetfouten.
© Shelflife Media bv
Vasten
boodschappen
tijdens de ramadan
Recept: Gevulde Mexicaanse puntpaprika’s 07 Voorjaar in de supermarkt: hoe de retail inspeelt op de verschillende feestdagen 08 De populariteit van Pasen
04
en
doen
6.
Vasten en boodschappen doen tijdens de ramadan
De ramadan is een bijzondere maand voor moslims. Maar wat houdt deze maand precies in? En: doen moslims deze maand ook ‘anders’ boodschappen?
Door: Seyda Kara
De ramadan, de negende maand van de islamitische maankalender, is een bijzondere maand voor moslims. Het is de maand waarin de eerste openbaringen van de heilige Koran plaats hebben gevonden aan de profeet Mohammed (vzmh). Daarnaast is de ramadan bijzonder, omdat het vasten één van de vijf zuilen van de islam is.
Vasten: met het hele lichaam
Tijdens het vasten zien mensen uit vroomheid af van
eten, drinken, geslachtsgemeenschap, roken en alles wat geacht wordt het vasten te kunnen verbreken. Daarnaast zijn ook liegen, roddelen, schelden, kwaadspreken en vloeken extra kwalijk. Vasten doe je dus eigenlijk met het hele lichaam.
Het vasten begint bij het aanbreken van de dageraad (ruim voor zonsopkomst) en eindigt bij zonsondergang.
Wie wel en wie niet?
In principe moet elke moslim meedoen met het vasten. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk chronisch zieken, zwangere vrouwen, jongere kinderen, geestelijk ongezonde mannen en vrouwen en vrouwen tijdens de menstruatie. Voor de vrouwen die tijdens hun ongesteldheid niet kunnen vasten, geldt wel dat ze deze dagen later moeten inhalen.
ACHTERGROND
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 4
Ook hoeven reizigers die een afstand van tachtig km of meer afleggen niet te vasten. Voor hen geldt ook dat zij dit later moeten inhalen.
Zuivering ziel & lichaam
Het vasten ziet men als een vorm van zuivering van de ziel en gehoorzaamheid aan Allah. Tijdens de ramadan doen mensen meer gebeden tot Allah, zodat ze in geloofsovertuiging toenemen. Ramadan is een maand van extra bezinning, verdraagzaamheid, vrijgevigheid, liefdadigheid en saamhorigheid. Het is gebruikelijk om in deze periode een ‘aalmoes’ te geven aan behoeftigen in de vorm van voedsel. Ook is het gebruikelijk tijdens de ramadan familie- en vriendschapsbanden extra aan te trekken, elkaar te bezoeken, uit te nodigen en samen het vasten te verbreken. Bovenal is de maand ramadan een periode om de gunsten van Allah te waarderen, de waarde van het voedsel te leren kennen en dankbaarheid te tonen aan Allah. Het vasten heeft ook spirituele voordelen. De mens leert zichzelf bedwingen en kan zichzelf eigenschappen aanleren zoals discipline, uithoudingsvermogen, zelfbeheersing, respect en het beheersen van begeerten en lusten. Elke dag dat men vast, wordt als een overwinning gezien.
Tevens is het medisch bewezen dat vasten het lichaam zuivert, het ontdoet van achtergebleven schadelijke stoffen en helpt om het overtollige vocht en vet kwijt te raken. Het geeft rust aan het hart en zenuwstelsel en bevordert de bloedsomloop.
‘Ramadan-boodschappen’
Doen moslims tijdens de vastenmaand ‘anders’ boodschappen? Uit een eerdere peiling via mijn eigen Instagram-pagina naar ramadan-boodschappen blijkt dat veel moslims tijdens de ramadan producten kopen die ze normaliter ook kopen.
Op de vraag: ‘Wat kopen moslims tijdens de ramadan vaker dan normaal gesproken?’ geven echter veel moslims aan dat zij ‘vanzelfsprekend meer dadels kopen’. (Met een dadel verbreekt men het vasten, red.). Daarnaast zeggen zij ook meer bladerdeeg te kopen voor hapjes.
‘Denk hierbij aan gekookte eieren, deze zijn snel klaar te maken, bevatten proteïne en zijn vullend’
Eieren, zuivel
Tijdens de sahoor (de maaltijd die vóór zonsopgang wordt geconsumeerd) kiest men ervoor om vullende, maar niet al te zware maaltijden te eten. Denk hierbij aan gekookte eieren, deze zijn snel klaar te maken, bevatten proteïne en zijn vullend. Yoghurt, kwark of vla, omdat het lekker luchtig is en omdat je lichaam eiwitten opneemt voor de dag. Smoothies zijn makkelijk te drinken en je krijgt direct al je dagelijkse vitamines binnen.
Dadels, soep en…cola
Tijdens de iftar (de maaltijd direct na zonsondergang) verbreekt men vaak het vasten met een dadel of een glas water. Daarna wordt er vaak soep genuttigd – Turkse linzensoep en de Marokkaanse harrira zijn bekende voorbeelden. Daarop volgt een hoofdgerecht. Dat bestaat uit bijvoorbeeld vlees, kip, rijst, aardappelen of pasta.
Op een of ander manier heeft men erg veel zin in koolzuurhoudend drinken, zo blijkt uit eerdergenoemde Instagram-peiling – de meerderheid drinkt cola na een hele dag gevast te hebben.
Zoals gezegd wordt er tijdens de ramadan vaker samen gegeten met familie, kennissen of vrienden, daarom worden er ook vaak toetjes en desserts gemaakt voor bij de thee. Denk aan tiramisu, toetjes in glazen, cake of baklava.
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 5
Gevulde Mexicaanse puntparika’s Met rijst, tonijn en cheddarkaas
Ingrediënten voor 4 personen
• 150 g Lassie Half Volkoren Toverrijst
• 4 puntpaprika’s
• 1 rode ui
• 1 teentje knoflook
• 1 el zonnebloemolie
• 1 tl gemalen komijn
• 1 blikje maïs (150 g), uitgelekt
• 2 blikjes tonijnstukken in water (à 145 g), uitgelekt
• 75 g nacho chips
• 150 g geraspte cheddar kaas
• 2 bosuitjes
• Extra nodig: bakplaat
Optioneel:
• 200 g guacamole
Bereidingswijze
- Verwarm de oven voor tot 200 ºC. Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking.
- Halveer de paprika’s in de lengte. Leg de paprikahelften met het snijvlak naar boven op de bakplaat. Snipper de ui en hak de knoflook fijn.
- Verhit in een koekenpan de olie. Fruit de ui en de knoflook 1 min. Schep de komijn, de maïs en de tonijn erdoor.
- Giet de rijst af en laat goed uitlekken. Schep de rijst door het tonijnmengsel. Breng op smaak met zout en peper. Vul de paprika’s met het rijstmengsel.
- Verdeel de chips over de paprika’s en bestrooi met de kaas. Bak de paprika’s in de voorverwarmde oven in 15 min. gaar. Bestrooi met de bosui.
Tip: Lekker met guacamole
Vegetarische tip: Vervang de tonijn door blokjes avocado of rode kidneybonen.
www.lassie.nl/recepten
RECEPTEN
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 6
Voorjaar in de supermarkt: Van cronuts & ‘Deluxe’ tot dadels & openlucht iftars
Het feestassortiment in de Nederlandse supermarkten beperkt zich al lang niet meer tot kerst. Ook dit voorjaar pakken supermarkten weer uit met speciale assortimenten, campagnes en events. Pasen speelt hierbij nog altijd een centrale rol. Maar ook de ramadan en het Suikerfeest vormen belangrijke ‘haakjes’.
De maand april is de maand van de voorjaarsassortimenten en -campagnes bij de verschillende supermarktformules. Die zijn traditiegetrouw geconcentreerd rond en in de aanloop naar Pasen, het ‘kleine broertje’ van kerst (zie ook blz. 8-9 van deze digitale editie).
Zo lanceerde Albert Heijn vorige week haar nieuwe paascommercial en biedt het, als onderdeel van het speciale paasassortiment, luxeproducten als de XL Donutcake, gerookte zalm met rode biet en de ‘cronut’ –een kruising tussen een croissant en een donut. Lidl trekt Pasen al jaren wat breder en presenteerde onlangs haar nieuwe lentebrochure, waarbij het ook aankondigde het ‘feestdagenhuismerk’ Delicieux na vijftien jaar te vervangen door ‘Deluxe’. De reden? Deluxe is – wereldwijd – makkelijker uit te spreken, aldus het persbericht waarin Lidl de wijziging aankondigde. Plus kwam vorige maand met de nieuwe voorjaarscampagne, met als onderdeel daarvan de campagne ‘Vier Pasen met een goed gevoel’. Verantwoorde producten staan hierin centraal. Aldi belooft klanten vooral een ‘goedkopere Pasen’ maar besteedt in haar paasspecial tegelijkertijd aandacht aan de laatste foodtrends: denk aan een recept voor de ‘Gardenscape focaccia’ (met verschillende soorten groenten) die een hit is op social media.
Ramadanassortiment
April is dit jaar echter niet alleen de maand van Pasen, maar óok de maand van de ramadan, die op 22 maart is begonnen en op 21 april wordt afgesloten met het Suikerfeest. Met aanbiedingen, speciale producten en recepten spelen supermarktformules al een aantal jaren in op deze islamitische vastenmaand – al verschillen de meningen over de vraag of dit voldoende is en of supermarkten hier juist niet méér mee zouden moeten doen.
Zo hebben Jumbo-supermarkten ook dit jaar (extra) van het reguliere ramadanassortiment ingeslagen, denk aan dadels en filodeeg, aldus een woordvoerder in het AD. Ook verkoopt de formule non-foodartikelen die een link hebben met de vastenmaand, zoals een 'Pluk Ramadan Boeket'.
Albert Heijn en Dirk hebben deze maand verschillende aanbiedingen met artikelen die tijdens de ramadan extra geliefd zijn, zoals couscous, dadels of kikkererwten.
Openlucht iftars AH: 5 steden
In het geval van Albert Heijn blijft het daar niet bij. De formule organiseert op 14 april ‘openlucht iftars’ in vijf Nederlandse steden. De iftar is de maaltijd waarmee het vasten na zonsondergang wordt doorbroken. AH organiseert deze maaltijden voor klanten en medewerkers in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Zaandam; de toegang is gratis.
In 2019 organiseerde Albert Heijn voor het eerst een openlucht iftar bij de AH XL in Amsterdam Osdorp. Met een opkomst van ruim vierhonderd gasten bleek dit een succes. Vorig jaar vond de tweede editie plaats – in de vier grote steden, waarbij in totaal meer dan 1800 gasten aanschoven. Dit jaar vindt ook een openlucht iftar plaats in Zaandam – de thuisbasis van AH. Het idee achter de openlucht iftars: ‘eten verbindt’, aldus Albert Heijn.
NIEUWS
De openlucht iftar van Albert Heijn, in Amsterdam Osdorp, in 2022. Dit jaar organiseert Albert Heijn openlucht iftars in vijf steden: Den Haag, Utrecht, Amsterdam, Zaandam en Rotterdam. (Foto: Albert Heijn)
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 7
Lidl heeft haar feestdagenhuismerk Delicieux na vijftien jaar veranderd in Deluxe. De reden? Deluxe is wereldwijd beter uit te spreken.
Pasen: consument gaat dit jaar voor minstens een 8
Pasen is in aantocht – en daar ‘profiteert’ ook de supermarkt van. De Feestdagenmonitor van Motivaction laat zien dat Pasen is uitgegroeid tot het kleine broertje van kerst. De retail kan hoge omzetten verwachten. Wat maakt Pasen zo populair, maar toch ook anders? En hoe is het in Nederland gesteld met de ‘fear of missing out’ als het gaat om de nationale feestdagen?
Door: Ruurd Hielkema, Maaike van Son (Motivaction)
Pasen is Kerstmis in het klein. Vanaf 2013 tot aan het eerste jaar van de coronapandemie stijgt het percentage mensen in Nederland dat Pasen viert geleidelijk door naar 70 procent; zie tabel 1. In 2020 – het ‘coronajaar’ – blijft daar 58 procent van over, vooral door angstgevoelens en omgangsregels.
In de jaren daarna is er sprake van herstel, maar ondanks dat blijft Pasen het kleinere broertje van kerst. Kerst kent niet alleen zo’n 20 procent meer vierders,
maar wordt ook door corona nauwelijks geraakt – althans, niet in aantallen vierders, wel in de omvang van de kerstgezelschappen.
Verschil Pasen –Kerstmis
Wat maakt Pasen anders dan kerst?
Voor mensen die het christelijke geloof aanhangen is dit duidelijk – maar dat is slechts een derde van de bevolking.
Voor een ruime
meerderheid zijn er eigenlijk maar
ACHTERGROND
Kerst 18-80 jaar Pasen 18-80 jaar 2013 90% 68% 2014 89% 69% 2015 91% 67% 2016 90% 66% 2017 89% 67% 2018 90% 70% 2019 92% 70% 2020 87% 58% 2021 88% 64% 2022 88% 66% Tabel 1 Viering van Kerst en Pasen – aantal vierders 2013-2022 in % Basis: Nederland 18-80 jaar SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 8
Tabel 2
Paasrituelen 2022 - in %
Basis: heeft Pasen gevierd
Tabel 3
Speciale aankopen voor Kerst en Pasen, 2022 - in %
Kerst 2022, % dat heeft besteed
Kerst 2022, gemiddeld besteed bedrag
Pasen 2022, gemiddeld besteed bedrag
twee rituelen die Pasen bepalen, los van het lange, vrije weekend: een paasontbijt, lunch of brunch, en ‘iets’ met eieren; zie tabel 2. Combineren kan natuurlijk ook en, vooruit, wandelen als het weer aangenaam is.
Uitgaven kerst: twee keer zo hoog
Bij kerst zijn er veel meer zaken die dit feest ‘een gezicht’ geven, denk aan het kopen van een kerstboom, het geven van cadeaus, de decoratie van het huis, kerstkaarten, (bord)spelletjes en kerstfilms. Om nog maar niet te spreken over de uitgaven aan eten en drinken. Want los van het grotere aantal vierders geeft de consument tijdens kerst gemiddeld ruim tweemaal zo veel geld uit aan eten en drinken als met Pasen; zie tabel 3.
Feestdagen: leeftijdsgebonden
vertelt óók dat het voor jong en oud niet uitmaakt of een nationale feestdag op een dinsdag valt of op een zaterdag. Het aantal vierders per leeftijdsgroep blijft nagenoeg hetzelfde.
Bij Pasen is dit natuurlijk geen issue, dat valt altijd op een zondag en een maandag. Voor kerst geldt dit wel, maar op welke dag van de week dan ook, circa negen op de tien Nederlanders schuiven aan bij het kerstdiner. Ook oud en nieuw kent weinig schommelingen. Valentijnsdag? Idem dito. Koningsdag is de enige uitzondering. Daar ligt de participatiegraad op vrijdag en zaterdag hoger dan op de andere dagen van de week. Paasomzetten gaan omhoog
Corona was een lelijke spelbreker, maar afgelopen jaar vierde twee derde van de Nederlanders Pasen weer bijna als vanouds: in relatief grote gezelschappen van gemiddeld twaalf personen, vaak niet alleen met eerste, maar ook met tweede- en derdegraads familieleden. Nu alle restricties zijn opgeheven, verwachten we dit jaar nog iets meer vierders en hogere omzetten in horeca en vooral retail. Wel zullen de paastafels minder uitbundig gedekt zijn, omdat de consumentenportemonnee niet van elastiek is. De omzetten gaan omhoog en niet de verkopen of de volumes, maar dat gaat de pret niet drukken. Vorig jaar gaf de consument ‘zijn’ Pasen een rapportcijfer van 7,9 gemiddeld. We gaan dit jaar voor minstens een 8,0.
Tabel 4
Als we de data van de Feestdagenmonitor analyseren, kunnen we constateren dat het vieren van de meeste feestdagen in Nederland, inclusief Pasen, in sterke mate leeftijdsgebonden is. Hoe ouder we worden, des te kleiner is de ‘fear of missing out’. Neem Koningsdag: in de afgelopen acht jaar vierde twee derde van de jongeren tot 25 jaar de verjaardag van de vorst. Hoe hoger de leeftijd, des te lager het animo: gestaag daalt het aantal gegadigden tot een gemiddelde van 38 procent onder 55-plussers. Voor Valentijnsdag geldt hetzelfde. Tabel 4 laat zien dat deze ‘leeftijdsregel’ echter nauwelijks geldt voor kerst, coronajaren daargelaten, maar wel voor het jongere broertje. Bij mensen onder de 45 jaar ligt het vieren van Pasen gemiddeld genomen zo'n 15 procent hoger dan bij 45-plussers.
Dag doet er niet toe
Voor wie jong en onberaden is, is er altijd reden voor een feestje. Voor wie wat ouder is en wat sneller last heeft van ‘de naweeën’ zijn er meer redenen om een doordeweeks feestje aan zich voorbij te laten gaan. Dat klinkt als een logische stelling. Maar als het de viering van een nationale feestdag betreft, blijkt niets minder waar. Want onze analyse
Viering van Kerst en Pasen naar leeftijd - 2013-2022 in %
Kerst t/m 44 jaar Kerst 45 jaar en + Pasen t/m 44 jaar Pasen 45 jaar en + 2016 92% 86% 72% 60% 2017 91% 87% 73% 61% 2018 92% 87% 78% 62% 2019 94% 89% 76% 64% 2020 93% 82% 68% 48% 2021 92% 85% 71% 59% 2022 89% 88% 74% 60%
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 9
Paasontbijt/-brunch 61% Wandelen 22% Eieren verstoppen/zoeken 20% Huis/tuin versieren met paasdecoratie 16% Barbecueën 12% Paasmis/paasdienst 10% Bordspelletjes 9% Eieren beschilderen 8%
Pasen 2022, % dat heeft besteed Eten en drinken 66% € 91 66% € 43 Chocolade 35% € 15 55% € 14 Cadeaus 44% € 156 Bloemen, planten, kerstboom 25% € 36 20% € 24 Nieuwe kleding 16% € 71 3% € 102
Basis: heeft Kerst respectievelijk Pasen gevierd
Basis: Nederland 18-80 jaar
Taco’s met Mexicaanse stoof van Iers rundvlees
Recept door Rogér Rassin
Ingrediënten
750 g – 1kg neklappen van Iers rund
500 ml runderbouillon
1 blik gepelde tomaten (400 g)
3 gedroogde chilipepers
1 eetlepel diced chipotle pepper (uit een potje)
1-2 eetlepels appelazijn
1-2 theelepels kaneel
4 kruidnagels
1 ui
1 winterwortel
2 kolven maïs
1 tomaat
25 g boter
1 eetlepel verse oregano, grof gehakt
1 eetlepel verse tijmblaadjes
1 blik kidneybonen (400 g), uitgelekt sap van 1 limoen
8-12 taco shells
200 ml crème fraîche
15 g verse koriander, grof gehakt
Bereiding
- Schenk de runderbouillon met de tomaten uit blik in een pan.
- Voeg de gedroogde chilipepers en chipotle peper, appelazijn, kaneel en kruidnagels toe. Breng aan de kook en laat zachtjes sudderen.
- Maak intussen de ui en wortel schoon en hak ze in grove stukken. Trek de schutbladeren en draden van de maïskolven en snijd de kolven in stukken van 3-4 cm breed. Snijd de tomaat in stukjes. Snijd ook het vlees in grove stukken.
- Verwarm de boter in een braadpan en bak het vlees rondom aan. Schep de ui, wortelstukken en stukken maïs met de oregano en tijm door het vlees en bak alles 3-4 minuten.
- Schep de kidneybonen erdoor.
- Verwijder de kruidnagels uit de bouillon. Pureer de bouillon met de pepers en tomaat met een staafmixer en schenk deze bouillon bij het vleesmengsel in de braadpan. Zet het deksel schuin op de pan en laat alles 1-2 uur zachtjes sudderen tot het vlees zacht en mals is. Breng op smaak met limoensap.
- Serveer de Mexicaanse stoof in taco shells en garneer met crème fraîche en verse korianderblaadjes.
www.irishbeef.nl/recepten
RECEPTEN
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 10
De witte waas van chocolade
Chocoladeliefhebbers komen rondom Pasen volop aan hun trekken. Supermarkten liggen vol met chocolade eitjes in alle soorten en smaken. Ieder jaar verschijnt er wel weer een nieuwe smaak: denk aan roze koek, beschuit met muisjes of ontbijtkoekeitjes; je zou bijna vergeten dat de traditionele smaken puur, melk en wit ook nog ‘gewoon’ te verkrijgen zijn.
Maar wat als je bij het openmaken van het chocolade eitje (of reep) een ‘witte waas’ aantreft op de chocolade?… Dan kan de trek in één keer verdwenen zijn. Wees echter niet getreurd: het is gewoon eetbaar. Maar wat is het dan wel?
Wanneer chocolade te warm wordt, smelt de cacaoboter. Zodra deze is afgekoeld, stolt en kristalliseert de cacaoboter. Hierdoor ontstaat er een witte waas over de chocolade. Dit wordt ook wel een ‘vetbloom’ genoemd.
Suikerkristallen
Ook kan er sprake zijn van een heuse ‘suikerbloom’.
Deze ontstaat als chocolade bij een te hoge vochtigheidstemperatuur wordt bewaard. Er ontstaat condens aan de oppervlakte van de chocolade. Daardoor lost de suiker op en ontstaan er suikerkristallen. De kristallen geven ook een witte waas af en worden ‘suikerbloom’ genoemd.
Vetbloom of suikerbloom?
Geen paniek!
Verandering van structuur
Maar: geen paniek, want zoals gezegd is het ‘gewoon’ eetbaar. De structuur van de chocolade verandert echter wel: deze is wat korreliger geworden. Het kan zo zijn dat de smaaksensatie wat minder wordt. Een tip: bewaar chocolade eitjes of repen chocolade op kamertempratuur tussen de 15 en 20 graden in een donkere ruimte. Zo houd je de smaak op peil!
ACHTERGROND
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 11
z’n eigen kookboek
De wereld kent veel verschillende keukens. Dat zien we niet alleen in de supermarkt, maar vooral ook aan alle verschillende kookboeken die jaarlijks op de markt verschijnen. Met de Franse, Italiaanse of Aziatische keuken hebben de meeste van ons wel eens kennisgemaakt. Minder bekend zijn de Irakese, Armeense en (voor sommigen) ZuidTurkse of Marokkaanse keuken. Tijd voor een boek!
Haniyé: Een ode aan de oudste keuken ter wereld Haniyé is Armeens voor ‘eet smakelijk’ en dit boek is een ontdekkingstocht naar de oudste keuken ter wereld. In Haniyé staan recepten gemaakt door Smuni Turan. Haar zoon, Matay de Mayee, heeft haar recepten gebundeld in het boek. Dit bevat niet alleen recepten. Er wordt ook ingegaan op de cultuur van de Suryoye, ook wel bekend als Assyriërs of Arameeërs. Een christelijke minderheid in het Midden-Oosten die dankzij verjaging verspreid leven over de hele wereld. Een gevarieerd, interessant boek. (Fontaine Uitgevers)
NOOMI: De keuken van Irak
Sara Shawkat laat in NOOMI de onbelichte keuken van Irak zien. Met verschillende recepten, Iraakse klassiekers, maar ook met verhalen over eettradities en de culinaire rivaliteit tussen haar en haar moeder, is het een boek geworden wat niet mag ontbreken in jouw keuken.
Noomi is een gedroogde limoen die volgens Sara Shawkat het hart van de Iraakse keuken vormt. (Fontaine Uitgevers)
ACHTERGROND
Iedere wereld
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 12
Karsu’s Kitchen
Het boek van zangeres Karsu heeft de laatste tijd veel aandacht gekregen. Dat heeft alles te maken met de aardbevingen in Turkije en Syrië begin dit jaar. Een aantal familieleden van de Turkse artieste zijn daarbij om het leven gekomen. Karsu besloot dat alle opbrengsten van de pre-order bestellingen van haar boek die voor 7 maart gedaan zijn, te doneren aan Giro555. In haar boek ‘Karsu’s Kitchen’ deelt ze meer dan 75 Turkse recepten. Van simpele, snelle maaltijden tot aan vleesrecepten en van vis tot vega. Het is een boek met persoonlijke verhalen, een culinaire reis van Istanbul naar Hatay en mooie foodfotografie. (Kosmos Uitgevers)
Uit de keuken van Fatima: elke dag anders
Van traditionele lamsvleestajine, Parmazaankip uit de oven tot Raffaellocheesecake. Verschillende recepten staan in het boek van Fatima El Irari. ‘Uit de keuken van Fatima: elke dag anders’ is een veelzijdig boek met daarin Marokkaanse classics en moderne favorieten. Met de verschillende tips die Fatima deelt in haar boek is het daarnaast ook erg makkelijk om gerechten vegetarisch of kidsproof te maken. (Fontaine Uitgevers)
100 heerlijke hapjes. Hartige & zoete recepten voor ramadan, Suikerfeest, verjaardagen en andere feestelijke momenten
Ben je op zoek naar originele hapjes voor de ramadan, het Suikerfeest of een verjaardag? Dan is het boek ‘100 heerlijke hapjes’ wellicht iets voor jou. Het boek, geschreven door Elisabeth Scholten (online beter bekend als Ellouisa), bevat honderd recepten voor hapjes met vele variaties. Van zoet tot hartig en van gezond tot gefrituurd; alles komt aan bod. (Fontaine Uitgevers)
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 13
Indonesische schap mag bewuster en natuurlijker
De Indonesische keuken is goed ingeburgerd in Nederland. Bij vele huishoudens staat er wekelijks bami of nasi goreng op het menu. Volgens Fairtrade Original mag het Indonesische schap wel wat bewuster en natuurlijker worden. Daarom heeft zij vier nieuwe Indonesische kruidenpasta’s ontwikkeld. Deze bumbu’s (Indonesisch voor kruidenpasta’s) zijn voor Bami Goreng, Nasi Goreng, Rendang en Sajoer. De producten zijn volledig plantaardig en bevatten daarnaast geen kunstmatige toevoegingen en palmolie.
Met de introductie van de bumbu’s laat het foodmerk zien dat het allemaal een stuk natuurlijk en bewuster kan en mag in het Indonesische schap. De boeren in Azië ontvangen een eerlijke prijs en de consument kan hier genieten van de smaak van echte Indonesische gerechten.
Vertrouwde Indonesische smaak
Met de kruidenpasta’s helpt Fairtrade Original consumenten een handje door de vertrouwde Indonesische smaak die de consument gewend is te behouden, maar tegelijkertijd een duurzamere en bewustere keuze te bieden. Dit laatste betekent overigens niet dat consumenten meteen een veel hogere
prijs betalen dan dat zij voor andere A-merken betalen. Fairtrade wil namelijk dat de kruidenpasta’s voor vele Nederlanders aantrekkelijk en toegankelijk zijn.
Citroengras en zwarte peper
De bumbu’s bevatten verschillende natuurlijke smaakmakers. Denk onder ander aan citroengras, kaneel, gember en zwarte peper. Met al deze smaakmakers zijn er geen kunstmatige toevoegingen nodig. De smaakmakers spelen een hoofdrol in de kruidenpasta’s van Fairtrade Original.
Ode aan de smaakmakers
Voor de introductie-campagne is Fairtrade Original een samenwerking aangegaan met kunstenaar Nick Liefhebber. De missie van de campagne is om het belang van plantaardige ingrediënten en een eerlijke prijs voor boeren te onderstrepen. Liefhebber heeft zes illustraties van gember, kurkuma, citroengras, kaneel, zwarte peper en limoenblad ontworpen. De ontwerpen zijn door de kunstenaar ‘geplaatst’ in het Indonesische landschap. Hiermee brengt Fairtrade Original een ode aan de smaakmakers uit hun kruidenpasta’s.
Bron afbeelding: Fairtrade Original
MERK IN BEELD Fairtrade Original:
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 14
Hallo Toko, Tuctuc en Tiktok!
De opkomst van de internationale keuken in Nederland
De internationale straat is in de Nederlandse supermarkten niet meer weg te denken. De consument is de afgelopen jaren dan ook steeds meer gaan experimenteren met ‘andere keukens’. Thaise curry, een noedelsoep, Mexicaanse wraps of Turkse kofte maken inmiddels onderdeel uit van ons eetpatroon. Rond de jaren zeventig van de vorige eeuw maakten we kennis met verschillende van deze keukens, mede dankzij de komst van migranten. Tegenwoordig ontdekken we vooral via social media allerlei wereldse gerechten.
In de jaren zestig en zeventig brachten migranten gerechten uit hun vaderland mee naar ons land en zochten ze in de Nederlandse winkels naar de ingrediënten voor hun maaltijden. Daarnaast trokken veel Nederlanders er zelf op uit en namen zij aanvankelijk ook zelf hun eigen eten mee. Ze maakten reizen naar landen aan de Middellandse zee en ontdekten daar de mediterrane keuken. Er was blijkbaar meer in het leven dan aardappelen, bloemkool en een gehaktbal.
Kookmagazines supermarkten
Tijdschriften, voornamelijk gericht op vrouwen, zagen hier een kans en speelden in op dit onderwerp. In de bladen deelden zij verhalen, recepten en adresjes om de lekkerste gerechten op tafel te zetten. Niet veel later
verschenen er ook kookmagazines die de nieuwste recepten en producten onder de aandacht brachten. Ook supermarkten pikten deze trend op en zagen hier kansen liggen. Zij brachten hun eigen magazine uit – en doen dat tot op de dag van vandaag nog steeds.
Toko’s en internationale winkels
Daarnaast kochten supermarkten op grote schaal internationale ingrediënten in. Zij ontwikkelden in samenspraak met leveranciers producten en boden deze in de winkels aan. Zo werd het voor de consument makkelijker om aan verschillende producten te komen. Maar niet alleen supermarkten zorgden voor dit aanbod. Ook verschenen steeds meer toko’s en internationale winkels in het land - en inmiddels ook online. Zo is er sinds afgelopen zomer de ‘supermarktapp’ Tuctuc, waar consumenten uitsluitend Turkse en halal-boodschappen kunnen bestellen. Zeker in grote steden zijn deze internationale supermarkten en speciaalzaken populair.
Wereldse gerechten op TikTok
Vandaag de dag worden ook op social media, denk aan foodblogs, Instagram-accounts én TikTok-kanalen, veel gerechten en ingrediënten gedeeld. Zo leren consumenten van elkaar, doen zij kennis op van andere keukens en bedenken zij ook samen nieuwe gerechten. Niet alleen in de (fysieke) supermarkt, ook online komen vele (eet)werelden samen!
ACHTERGROND
Sinds afgelopen zomer is er de ‘supermarktapp’ Tuctuc, waar consumenten uitsluitend Turkse en halal-boodschappen kunnen bestellen. (Foto: Tuctuc)
SUPERMARKT.TEAM DIGITALE EDITIE | 15