ForFarmers Voertaal Melkvee Nr.1-2016

UITGAVE VAN FORFARMERS NEDERLAND

nR 1 2016

VOER

TAAL

Sturen op stikstof- en fosfaatefficiëntie

2

Reportage Maarten-Jan Hemmer:

6

“De KringloopWijzer geeft nuttige informatie” Gedegen onderzoek gras- en maismeststoffen 8

2

Inhoud 02 Actualiteiten voeding 03 Column Niek Visser

Actualiteiten voeding

Verbetering stikstof- en fosfa

04 Jaarcijfers Agroscoop 05 De specialist mestwetgeving 06 Reportage: sturen via de KringloopWijzer 08 Praktijkadvies grasen maismeststoffen 10 Marktonderzoek 11 Kort nieuws 12 Column Yvon

Met name via voeding is te sturen op een hogere stikstof- en fosfaatefficiëntie.

Is verhoging van de stikstof- en/of

tijdens uitkuilen te voorkomen. Voer ook

fosfaatefficiëntie een belangrijk

het aanvullende voer op de norm, om

speerpunt voor u? Door een hogere

onnodige aanvoer van stikstof- en fosfaat

efficiëntie (BEX) hoeft u minder mest af

te voorkomen. Dit geldt voor alle rantsoe-

te voeren en/of te verwerken. Bovendien

nen, dus ook voor jongvee en droogstaan-

zorgt een hogere fosfaatefficiëntie voor

de koeien.

een toename van de melkproductie per kg fosfaat. Dit betekent bij uitbreiding

BEX­voeders en fosforarme bijproducten

dat minder extra grond en extra

Zowel in bijproducten als droge grond-

fosfaatrechten nodig zijn. Met name via

stoffen (zie tabel) en mengvoeders is er

voeding is te sturen op een hoge(re)

veel variatie in het ruw eiwit- en fosfor-

stikstof­ en fosfaatefficiëntie.

gehalte. Binnen de BEX is ook de verhouding met de voederwaarde (RE/

Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers.

Voor meer informatie kunt u terecht bij de regionale ForFarmers dealer of bij ForFarmers, Lochem.

Tel. 0573 – 288 800 E-mail: voertaal@forfarmers.eu www.forfarmers.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Deze uitgave is gedrukt op FSC-papier.

Door het ruw eiwit- (RE) en fosfor- (P)

VEM en P/VEM) van belang. Door bewust

gehalte in de rantsoenoptimalisatie mee

te kiezen voor de best passende aanvul-

te nemen is te sturen op stikstof- en

lende voeders is het mogelijk om de

fosfaatefficiëntie. Voer zowel eiwit als

stikstof- en fosfaatbenutting te verhogen.

fosfor zo goed mogelijk op de norm om

Dit mag uiteraard niet ten koste gaan van

een overmaat te voorkomen. Goed

de diergezondheid, blijf daarom altijd

geconserveerd en kwalitatief hoogwaar-

aan de behoeftenorm voldoen. Speciaal

dig ruwvoer (hoge VEM en MELK en lage

voor het verlagen van de P-aanvoer via

NH3 fractie) draagt bij aan een hoge

mengvoer heeft ForFarmers BEX-voeders

stikstof- en fosfaatefficiëntie. Voor een

in haar assortiment. De P-gehaltes van

goede smakelijkheid en hoge voerop-

deze BEX-voeders zijn onlangs verder

name is het tevens van belang om broei

aangescherpt.

3

Column

aatefficiëntie

Ondersteuning Al jarenlang werk ik met

Hoeveel levert een hogere fosfaat-

Melk per kg fosfaat

efficiëntie op?

Door verlaging van de P-aanvoer stijgt

De voordelen van een verhoogde fosfaat-

de melkproductie per kg fosfaat in dit

efficiëntie verschillen per bedrijf. Uw

voorbeeld van 185 kg naar 210 kg.

melkveespecialist of accountmanager kan

Wanneer fosfaatrechten worden inge-

voor uw bedrijfssituatie met behulp van

voerd betekent dit een extra productie-

Melk€fficiënt het effect van de inzet van

ruimte van ca. 130.000 kg melk oftewel

BEX-voeders op de fosfaatefficiëntie bere-

15 koeien extra.

gevolgen hiervan zijn voor de mestafzet

Via Melk€fficiënt kan voor iedere bedrijfs-

en voerwinst. Daarnaast geeft het inzicht

situatie worden doorgerekend wat de

in het effect op de melkproductie per

gevolgen zijn op de voerwinst en de

kilogram fosfaat.

melkproductie per kg fosfaat. Vraag uw specialist of accountmanager naar de

Als voorbeeld een bedrijf met 100 koeien,

mogelijkheden om de stikstof- en fosfaat-

8.500 kg melk/koe, 7 stuks jongvee per 10

benutting op uw bedrijf te verbeteren.

melkkoeien en 40 hectare grond. Voor dit

melkveespecialist, sinds kort als verkoopleider met mijn team in de Achterhoek.

Een andere rol, maar hetzelfde doel: direct het boerenerf.

In de sterk veranderende zuivelmarkt, met toenemende wet- en regelgeving, is het van groot belang om elk proces op het melkveebedrijf efficiënt te organiseren. Onze aanpak Melk€fficiënt geeft op professionele en praktische wijze inzicht. Enerzijds door de mogelijkheden voor uw bedrijf door te

bedrijf betekent verlaging van het P-gehalte

rekenen. Anderzijds door samen met u een

van aangekocht krachtvoer van 5,3 naar

praktisch plan van aanpak op te stellen. Alle

hoeft te worden afgevoerd (indien fosfaat

leestip

beperkend is). De investering in P-arm

Lees ook de reportage van Maarten-

krachtvoer bedraagt in dit geval circa

Jan Hemmer uit Geesteren (Ov.) Hij

€3.200,-; bij mestafzetkosten van € 15/m3

werkt al jaren met BEX en nam deel

dalen de mestafzetkosten met € 6.600,-.

aan een studiegroep die actief aan

De voerwinst neemt met €3.400,- toe.

de slag ging met de KringloopWijzer.

Hier komt het eventuele voordeel van

Zie pagina 6-7.

melkveespecialisten, accountmanagers en dealers zijn uitgerust met deze slimme aanpak voor voer en vee!

Verder werken ForFarmers en dealers met specialisten mestwetgeving. Zij ondersteunen de buitendienst bij het invullen van de BEX en KringloopWijzer en geven gericht

minder mestverwerking nog bij.

advies over de stikstof- en fosfaatefficiëntie.

Tabel: de gehaltes van enkele grondstoffen en bijproducten (ForFarmers DML).

Per kg ds Grondstof

melkveehouders. Eerst als

positief resultaat leveren op

kenen en inzichtelijk maken wat de

4,3 g/kg dat er 440 kuub mest minder

veel plezier met en voor

Wij zijn er om u te ondersteunen bij alle uitdagingen in de melkveehouderij.

Als we u ergens bij kunnen helpen, dan

VeM

Re (gram)

P (gram)

P/kVeM

P/%Re

Soja

1168

527

6,8

5,8

0,13

Raap

1024

393

12,4

12,1

0,32

Bierbostel

942

250

5,3

5,6

0,21

Corngold

1085

150

4,7

4,3

0,31

Perspulp

1062

98

0,9

0,8

0,09

ProtiWanze

1132

275

5,9

5,2

0,21

horen we het graag!

Niek Visser Verkoopleider melkvee

Reageren?

Mail naar voertaal@forfarmers.eu

4

Jaarcijfers Agroscoop

Hogere levensproductie en vet- en eiwitgehalte Koeien van ForFarmers-klanten produceren 1.200 kg melk meer tijdens hun leven Klanten van ForFarmers hebben ook in

ForFarmers

2015 weer uitstekend gescoord op het

CRV *)

2014

2015

2014/2015

Aantal koeien

95

96

93

cijfers van het monitoringsprogramma

Kg melk/koe

8473

8451

8373

Agroscoop.

Vet%

4,40

4,41

4,34

Eiwit%

3,57

3,58

3,55

Een duurzame veestapel is de basis voor een

Kg vet

373

373

364

hoge levensproductie. In vergelijking met

Kg eiwit

302

303

297

FPCM/koe

8995

8986

8820

31.773

32.075

30.868

gebied van (levens)productie en gehalten in de melk. Dat blijkt uit de jaar­

het landelijk gemiddelde (bron: CRV) ligt de levensproductie van de afgevoerde koeien bij klanten van ForFarmers gemiddeld 1.200 kg hoger. Bij een langjarig gemiddelde

Levensproductie per afgevoerde melkkoe

*) Landelijk gemiddelde (inclusief ForFarmers-klanten) september 2014 t/m augustus 2015

melkprijs van € 0,35 betekent­dit een extra melkopbrengst van € 420,- per koe.

Ten opzichte van het landelijk gemiddelde

Vergelijking % vet 4,70 % vet ForFarmers % vet FrieslandCampina

4,60

(CRV) ligt de meetmelkproductie per koe per jaar bij klanten van ForFarmers­166 kg hoger. Dit is zowel het gevolg van een hogere melkproductie als de hogere gehalten in de melk: +0,07% meer vet en +0,03% meer eiwit. De grafieken met het verloop van de gehalten in de melk ten opzichte van

4,50 4,40 4,30 4,20

het gemiddelde van FrieslandCampina laten een vergelijkbaar beeld zien.

Kortom, resultaten om trots op te zijn.

Ook afgelopen jaar zijn we weer in staat gebleken om samen met u het verschil te

4,10

Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep okt Nov Dec 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015

Vergelijking % eiwit 3,70

% eiwit ForFarmers % eiwit FrieslandCampina

3,65

maken: dé nummer 1 in melkeiwit en levensproductie!

3,60 3,55

Ook inzicht in uw resultaten?

Vraag uw melkveespecialist of accountmanager naar het aanmeldformulier van Agroscoop of neem contact op met de Klantenservice, klantenservice.rundvee@forfarmers.eu, T: 0800 7863 833 of uw dealerbedrijf.

3,50 3,45 3,40

Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep okt Nov Dec 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015 2015

Grafieken. Verloop vet- en eiwitgehalte in de tankmelk van ForFarmers-klanten ten opzichte van het gemiddelde van FrieslandCampina.

De specialist

5

“Ik hou me dagelijks met het mestbeleid bezig” Elke dag krijgt de specialist mestwetgeving

bezig ben en de juiste weg ken bij

2016 verplicht) en Melk€fficiënt geven

vragen over het opstellen van mestplannen,

belangrijke instanties, ben ik snel op de

inzicht in de mineralenstroom en bij het

over hoeveel Vervangende verwerkingover-

hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in

optimaliseren van de mineralenefficiëntie.

eenkomsten (VVO’s) de veehouder moet

wet- en regelgeving.”

Bedrijven die gericht met voeding sturen

afsluiten of hoeveel kunstmest hij nog mag

en nauwkeurig bemesten, produceren

aanvoeren. Daarnaast is de specialist druk

Ondanks alle vraagstukken rondom

minder stikstof en fosfaat dan de forfai-

met het uitzoeken van ingewikkelde vraag-

fosfaatrechten en grondgebondenheid,

taire norm aangeeft. Dit heeft direct

stukken gerelateerd aan het mestbeleid.

wijst ze de veehouders erop om de

invloed op de af te voeren mest, de af te

Kortom, de specialist mestwetgeving

belangrijkste processen niet uit het oog te

sluiten VVO’s en de benodigde grond in

is voor de melkveehouder en buitendienst

verliezen. Ria: “Er mag door aanscherping

verband met de AMvB grondgebonden

van ForFarmers en haar dealers vraagbaak

van de normen steeds minder mest op de

groei. Zo is de cirkel rond”, besluit Ria.

voor alles rondom het mestbeleid.

grond gebracht worden, er moeten hoge kosten gemaakt worden voor het afvoeren

Uiteindelijk dragen de kennis en adviezen

Ria Zieverink houdt zich al zeker tien jaar

van mest. Een efficiënte melkproductie en

van de specialisten en dealers bij aan een

bezig met alle ontwikkelingen rondom het

meer opbrengst van een hectare worden

efficiëntere bedrijfsvoering bij onze

mestbeleid. “Ik ben er vanaf het begin

dus steeds belangrijker.”

klanten. Wilt u contact met een specialist mestwetgeving? Dit is via uw eigen

ingegroeid, dat is mijn kracht. Hoe het precies zit is voor velen niet meer bij te

Hulpmiddelen als BEX en de Kringloop-

melkveespecialist, accountmanager of

houden. Maar doordat ik er dagelijks mee

Wijzer (voor iedere melkveehouder vanaf

dealerbedrijf te regelen.

6

Reportage

Sturen via de KringloopWijzer Maarten-Jan Hemmer (links) en melkveespecialist Arnout ter Horst bespreken het actuele rantsoen.

Melkveehouder Maarten­Jan Hemmer

nen nu aantonen dat we ons wel aan de

teveel fosfaat in het rantsoen. Ook lag

neemt deel aan een studiegroep die

fosfaatproductie houden. BEX heeft altijd

onze graslandproductie te laag. Beide

actief met de KringloopWijzer werkt.

een meer vrijwillig karakter gehad, de

aspecten heb ik de afgelopen twee jaar

Om anderen te informeren heeft Hemmer

KringloopWijzer is nu verplicht. Ik vul de

geoptimaliseerd.”

tijdens twee Regiotaps van ForFarmers

KringloopWijzer zelf in, maar het is ook

een inleiding verzorgd over zijn aanpak

mogelijk om dit samen met je adviseur

Rantsoenaanpassingen

om de mineralenbemesting te optima­

te doen.”

Door inzicht te hebben in wat u voert, de

liseren en het mestoverschot op zijn

P-benutting van het rantsoen, is winst te

bedrijf zo laag mogelijk te houden.

behalen. Aan de hand van de kuiluitsla-

Wat kunt u van hem leren?

Maarten-Jan nam deel aan de pilotgroep KringloopWijzer om in beeld te krijgen waar hij met zijn bedrijf staat en de ver-

“Invullen KringloopWijzer betaalt zich terug”

beterpunten van zijn bedrijf inzichtelijk

gen en kuilmonsters is bekend hoeveel fosfor er in de mais- en graskuil zit. U kunt dus via de juiste aanvullingen in het rantsoen (bijvoorbeeld een bepaalde brok of perspulp) dit optimaliseren.

De succesfactoren bij Hemmer zijn

te hebben. Hij vult de KringloopWijzer

Maarten-Jan leert veel van de uitkom-

een hoog maisaandeel (50%) met laag

zelf in. Dit kost tijd, maar het levert hem

sten van de KringloopWijzer. “Ik kan echt

fosforgehalte (1,6 gram P / kg ds) in het

ook veel kennis op. “Ik werkte al met

iets met deze managementtool. Na het

melkveerantsoen en het verstrekken van

BEX, want dat leverde voor ons bedrijf

invullen bleek bijvoorbeeld dat we het

perspulp, wat eveneens een laag fosfor-

voordeel op. We zijn intensief, maar kun-

jongvee niet efficiënt voerden, zij kregen

gehalte heeft.

Door hier de juiste aanvullende kracht-

Ons melkveebedrijf ligt op droge zand-

voeders bij te verstrekken ligt de fosfaat-

grond, dus als we de percelen niet

efficiëntie van het rantsoen op 35%.

beregenen, dan komt er te weinig

Om het P-gehalte verder te optimalise-

drogestof van een perceel. Sinds we

ren krijgt het jongvee nu als aanvulling

beregenen is de opbrengst gestegen: in

op graskuil extra graszaadhooi en bij de

2012 realiseerden we 9.435 kg drogestof

droge koeien wordt het ruwvoer met stro

per hectare, in 2014 13.448 kg en in 2015

aangevuld.

10.865 kg drogestof per hectare. Nu was

7

2014 qua klimaat een topjaar, maar we Sinds Hemmer weet dat broei in de kuil

hopen dat we in de toekomst minimaal

een grote verliespost is, besteedt hij veel

rond de 12.000 kg drogestof per hectare

aandacht aan de bewaring van gras en

weten te realiseren.”

mais. “Ik heb de hoogte van de kuilen verlaagd om voldoende voersnelheid te

Extra productieruimte zonder meerkosten

houden en gebruik veel zand als grond-

Uit de KringloopWijzer blijkt verder dat

dek, waardoor broei minder gemakkelijk

Hemmer nu 196 kg melk per kg fosfaat

optreedt.”

realiseert. Het getal kg melk per kg fos-

De koeien aan het winterrantsoen. In de zomer lopen ze buiten. Achter de stal liggen de kuilen met zanddek.

faat is een belangrijk sturingsgetal voor

De melkproductie per kg fosfaat is bij

Hogere graslandproductie bereikt

het maximaliseren van de hoeveelheid

Hemmer gestegen van 185 naar 196.

Om de graslandproductie te verhogen is

melk per kg fosfaat. Veehouders kunnen

Op zijn bedrijf betekent dit dat hij acht

Hemmer gestart met het beregenen van

zo ruimte creëren voor extra melkpro-

koeien meer kan houden zonder de

weidepercelen en geeft hij vaker kleine

ductie, zonder extra fosfaatrechten te

forfaitaire fosfaatproductie te overschrij-

stikstofgiften aangevuld met zwavel.

kopen. In de praktijk varieert de hoogte

den. Als deze acht koeien ook 9.178 kg

Ook wordt één a twee keer per seizoen

van het kengetal tussen de 160 en 210

melk produceren, dan behaalt Hemmer

een kali-bemesting (K60) uitgevoerd. “Ik

kg bij verschillende management- en

dus 73.000 kg extra melk, zonder extra

kies bewust voor beweiding, inclusief de

voermaatregelen.

fosfaatrechten, grond of VVO.

plus op de melkprijs geeft het ook veel arbeidsvreugde.

Bedrijfsprofiel

win-win bij mestverwerking

Maarten-Jan Hemmer woont samen met zijn vrouw en kinderen in Geesteren (Ov)

Maarten-Jan vertelt dat hij voor zijn

en zit met zijn vader in maatschap. Hij heeft 90 melkkoeien, 60 stuks jongvee, op

mestverwerkingsplicht een Vervangende

een huiskavel van 33 hectare met 3 hectare grond op afstand. Dit is grasland, mais

verwerkingsovereenkomst (VVO) afsluit

koopt hij aan. De koeien lopen in de zomermaanden buiten. Ze produceren 9.178

met een varkenshouder. De varkenshou-

kg melk met 4,44% vet en 3,60% eiwit.

der gaat meer mest verwerken dan hij wettelijk verplicht is. Specialist mestwet-

Rantsoen: gras en mais (50/50), perspulp, Maximabrok Gluco, Primabrok B met

geving Ria Zieverink: “Zo ontstaat er voor

eiwitaanvulling (Unimix 470/472). Dit alles wordt via een voerdoseerwagen

beide een win-win situatie. De varkens-

aangeboden. Droge koeien en jongvee krijgen graskuil aangevuld met stro (droge

houder krijgt van de rundveehouder een

koeien) of graszaadhooi (jongvee).

vergoeding voor het laten verwerken van de varkensmest. De rundveehouder heeft

De ambitie van Maarten-Jan is het bedrijf optimaliseren. Zo wil hij doorgroeien

uiteindelijk lagere afzetkosten doordat er

naar honderd koeien die 9.500 kg melk produceren en de levensproductie per

minder druk op de mestafzetmarkt is.

afgevoerde koe verhogen van 30.000 naar 40.000 kg melk. Tenslotte is het zijn doel

Mede dankzij deze initiatieven komt de

om jaarlijks minimaal 12.000 kg ds gras per hectare te winnen.

mestverwerking in het oosten op gang.”

8

Praktijkadvies gras- en maismeststoffen

Resultaten bemestingsproeven Levert een nieuwe meststof voldoende rendement op? En op welke manier is de bemesting van gras­ en maisland te optimaliseren?

Om antwoord te krijgen op deze vragen heeft ForFarmers verschillende meststoffen en bemestingsstrategieën laten onderzoeken door Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO) van Wageningen UR. Iedere proef is in viervoud uitgevoerd.

“Grasgroen Stabiel de hoogste meerwaarde” Bij bemesting voor de eerste snede is het

Stabiel te strooien in plaats van KAS

en vierde snede, in combinatie met

belangrijk dat de meststoffen beschik-

wordt een meeropbrengst van 800 kg

Grasgroen Stabiel in de eerste snede,

baar zijn als de plant erom vraagt. Tevens

drogestof (25%) op de eerste snede

zorgt voor een twee ton hogere droge-

is het belangrijk dat ze niet uitspoelings-

gerealiseerd. Het blijkt dat de juiste

stofopbrengst (totaal over vier snedes).

gevoelig zijn. Stikstof en zwavel zijn beide

hoeveelheid zwavel, de ammoniumstik-

De benutting van kalium uit de Grasgroen

noodzakelijk en omdat de bodem in het

stof en nitrificatieremmer in Grasgroen

meststoffen is twee keer zo hoog als de

voorjaar deze elementen niet zelf kan

Stabiel resulteren in deze meerop-

benutting van kalium uit Kali 60 in

leveren (de grond is te koud), worden deze brengst. Grasgroen Stabiel presteert het elementen via een meststof aangevuld.

combinatie met KAS.

meest stabiel en geeft voor zowel de

Stikstof en zwavel zijn beiden bouwstenen vroege als late eerste snede gift de voor een goede eiwit- en drogestof-

hoogste meerwaarde.

opbrengst.

Grasgroen Kali tijdens latere sneden Eerste snede meeropbrengst 25%

Uit de proeven blijkt tevens dat de

Door voor de eerste snede Grasgroen

toepassing van Grasgroen Kali in de derde

Naar aanleiding van het onderzoek adviseert ForFarmers de volgende bemesting op grasland. Zie ook de brochure ‘Grasgroen meststoffen 2016‘ op de website van ForFarmers.

1E SNEDE

2E SNEDE

Grasgroen Stabiel

Grasgroen N+S*

Korrel

Grasgroen Start* KAS 27N + 4 MgO**

MAAIEN Vloeibaar

Korrel

Grasgroen Kali Grasgroen Kali Maaien

Grasgroen Start

NTS 27-3

vloeibaar

1E SNEDE

2E SNEDE

Grasgroen Stabiel

Grasgroen N+S* Grasgroen Start*

WEIDEN Vloeibaar

LATERE SNEDEN

KAS 27N + 4 MgO** Grasgroen Start vloeibaar

* Bij zwavelbehoefte voor de tweede snede ** Bij geen zwavelbehoefte voor de tweede snede

LATERE SNEDEN

Grasgroen Smakelijk Grasgroen Compleet Grasgroen Kali

NTS 27-3

9

Nieuwe ontwikkelingen bemesting maisland De benutting van nutriĂŤnten uit de

Meeropbrengst rijafstand van 37,5 cm

bladbemesting ondanks de lagere

bodem is een centraal thema bij de teelt

Afgelopen jaar is ook het zaaien van mais

stikstofgift, de hoogste drogestofop-

van mais. Zeker gezien de tendens van

op een rijafstand van 37,5 cm onderzocht.

brengst en daardoor de meeste N-afvoer.

een dalende drijfmestgift: waar jaren

In het verleden werd dit vaker onderzocht,

Zelfs bij een 19 kg lagere stikstofgift per

geleden 70 kuub drijfmest per hectare

maar zag men geen verschil tussen een

hectare zien we hier de beste resultaten.

werd gegeven, is nu vaak maar 35 kuub

rijafstand van 37,5 cm of 75 cm. Omdat er

Op percelen waar de planten op 75 cm

beschikbaar. Het is daarom belangrijk

tegenwoordig veel minder drijfmest op

afstand staan, werkt rijenbemesting beter

om de juiste aanvullende meststof toe

een hectare mag, onderzocht ForFarmers

dan de onderzochte bladbemesting.

te passen.

opnieuw wat het effect van een rijafstand van 37,5 cm is ten opzichte van de

Als kanttekening merken we op dat nog

Breedwerpig of in de rij?

traditionele 75 cm. Wat blijkt, proeven

maar weinig loonwerkers op 37,5 cm

Uit onderzoek blijkt dat kali in de rij

met een rijafstand van 37,5 cm scoren

kunnen zaaien. Om het meerjarig effect te

zeker niet efficiĂŤnter is dan kali breed-

1,7 ton drogestof en 500 kg zetmeel meer

bekijken, voeren we komend groeiseizoen

werpig. Het is zelfs effectiever om 150

dan proeven met een rijafstand van 75 cm.

deze proeven wederom uit.

kilo Kali 60 kort voor of meteen na het

Dit is te verklaren doordat de plant,

zaaien breedwerpig te strooien. Meer

vanwege een betere verdeling, meer

Gedegen onderzoek

dan 60 kg zuivere stikstof en kalium

voedingsstoffen uit de bodem kan halen.

De proeven zijn uitgevoerd met het maisras

tezamen in de rij geeft namelijk grotere

Tevens kan de onkruiddruk door deze

LG 31.211, een nieuw ras op de rassenlijst.

kans op verbranding van de jonge

rijafstand verminderen, omdat het gewas

Dit ras zit in het vroege segment en blinkt

maisplant.

zich eerder sluit. En de betere en meer

uit met een zetmeelgehalte van 104 en een

verspreide beworteling zorgt voor

VEM-opbrengst van 102. Iedere proef is

Compost verhoogt de opbrengst

verbetering van de draagkracht van het

uitgevoerd in vier herhalingen.

Ook blijkt het toepassen van compost

perceel. Ook de eventuele toepassing van

De mais is tweede helft oktober 2015

zeer positief voor de opbrengst. Compost

bladbemesting zal bij een eerder gesloten

geoogst en realiseerde een opbrengst van

zorgt voor een verbetering van het

gewas meer effect opleveren.

ruim 18 ton drogestof met een drogestof-

organische stof-percentage in de grond,

gehalte van 33% en 360 gram zetmeel.

wat de bodemvruchtbaarheid verbetert.

Verschil rijenbemesting en

Omdat compost fosfaat bevat, is het

bladbemesting

gebruik van compost alleen mogelijk op

Bij bladbemesting werd in de proef 18,75 kg

bedrijven waar nog ruimte is binnen de

N/ha gegeven, bij rijenbemesting 37,5 kg

fosfaatgebruiksruimte.

N/ha. Bij een rijafstand van 37,5 cm geeft

Advies maisbemesting 2016 1. Minimaal 35 kuub rundveedrijfmest.

2. 150 kg Maismaster 25-0 + 0,2B tijdens het zaaien in de rij.

3. Bij drijfmestgiften minder dan 50 kuub is het belangrijk om direct na het zaaien 150 kg Kali 60 breedwerpig te strooien.

4. Pas, mits dit binnen de fosfaatgebruiksruimte past, compost toe.

Dit heeft een positieve invloed op de bodemvruchtbaarheid voor de lange termijn. Bij 18 ton compost per hectare kan een aanvullende kaliumbemesting achterwege blijven.

Meer lezen? www.forfarmers.nl, zie sector Plant

10

Marktonderzoek

De succesfactoren van topmelkers Tweederde van de melkveehouders wil

Grafiek: Opvallendste verschillen topmelkers en referentiegroep

de productie per koe verhogen (bron: marktonderzoek ForFarmers 2015) om

Energie- en eiwitrijke brok (2)

een betere rantsoenefficiëntie en mineralenbenutting en uiteindelijk

Topmelkers Referentie

Intensief melkschema (3)

hogere voerwinst te realiseren.

Sprayen/dippen na melken (4)

Maar waarin onderscheidt een melk­

Diepstrooisel (4)

veebedrijf met een hoge productie zich

Melkrobot (5)

van bedrijven met een gemiddelde melkproductie?

2,8-3,2 melkingen (5)

Middels een enquête onder topmelkers

2,4-2,8 melkingen (5)

(>10.500 kg meetmelk rollend jaargemid-

0

delde) en een groep referentiebedrijven

20

60

80

100

Percentages

(9.000 kg) hebben we enkele opvallende verschillen in beeld gebracht.

40

3

Intensief melkschema voor goede

een AMS blijken in vergelijking met hun

start van het kalf

collega AMS-gebruikers uit de referentie-

Topmelkers passen bij de jongveeopfok

groep gemiddeld een duidelijk hoger aantal

zij geconcentreerd en smakelijk voer

vaker een intensief melkschema toe en zij

melkingen per koe per dag te realiseren.

Koeien bij topmelkers nemen meer

verstrekken een hogere concentratie en

Dit is een belangrijke succesfactor voor het

drogestof op. Deze hogere energie-

daardoor een grotere hoeveelheid kunst-

verhogen van de melkproductie en een

opname, geeft ruim vier kg meer meet-

melk tijdens de melkperiode. Hierdoor

optimale benutting van de melkrobot. Onze

melk. Het voorkomen van schimmels

ontwikkelt het jongvee beter en is eerder op

AMS-specialisten kunnen u helpen het

en broei in kuilen - via beter aanrijden,

inseminatiegewicht. Daardoor kalven de

aantal melkingen te verhogen.

het gebruik van conserveringsmiddelen

vaarzen bij topmelkers gemiddeld een halve

en een zanddek op de kuilen - zorgt

maand eerder af.

1

Hogere drogestofopname dank-

voor een fris en smakelijk rantsoen. Dit bevordert de opname.

4

Aandacht voor uiergezondheid en

Voertip: MilkPower Door het voeren van MilkPower

koecomfort levert geld op

(pensbestendige vetten) is de melk-

Preventieve maatregelen, zoals regelma-

productie en/of het vetgehalte in de

droogstand en opstartfase

tig bacteriologisch onderzoek, boxen

melk te verhogen. MilkPower bevat

Tijdens de droogstand geven topmelkers

reinigen en uiers en staarten scheren,

een zeer hoge energieconcentratie

hun koeien vaak meer ruimte (uitloop)

zorgen voor een lager celgetal. Het

(> 3.000 MELK/kg) en kan efficiënt

waardoor de koeien actief blijven. Ze

gemiddelde celgetal bij de topmelkers

worden benut voor melk(vet)productie.

worden meestal in twee groepen gevoerd

bedraagt 154.000 ten opzichte van

Zo geeft 250 gram MilkPower/koe/dag

(far-off en close-up). Om verse koeien

188.000 bij de referentiegroep. Diep-

een productiestijging van 1 á 1,5 kg

(<60 dagen) naar behoefte te voeren,

strooiselboxen zijn een belangrijke

meetmelk/koe/dag en verhoogt

kiezen topmelkers vaker voor een

succesfactor voor koecomfort en

daarmee de voerwinst. MilkPower

langzamere opstart van brok (circa 30

dierenwelzijn. Dit is de basis voor een

bevat geen stikstof en fosfaat en is

dagen) om de ruwvoeropname te

hoge melkproductie.

daarmee gunstig voor BEX en

2

Extra aandacht voor voeding

KringloopWijzer. Interesse? Vraag uw

stimuleren. Zij kiezen hierbij vaker voor een energie- en eiwitrijke broksoort.

5

Aantal melkingen melkrobot

De topmelkers die gebruikmaken van

melkveespecialist naar de inzet van dit product.

Kort nieuws

Prioriteit bij jongveeopfok

Begeleiding voor ‘Nieuwe Weiders’

Op basis van data van ruim 600

om zodoende de afkalfleeftijd te

Melk€fficiënt­analyses bij klanten en

verlagen. Door een hogere jeugdgroei

niet­klanten constateert ForFarmers

bereiken pinken eerder hun insemina-

dat voor 68% van de veehouders het

tiegewicht, waardoor ze eerder kunnen

verlagen van de afkalfleeftijd van de

afkalven. Een hogere groei tijdens de

vaarzen, verlaging van het vervangings-

melkperiode, te realiseren met een

percentage óf een combinatie van beide,

intensief melkschema, resulteert

financieel de meest interessante maat­

bovendien in een hogere melkproductie

Stichting Weidegang heeft een begeleidings-

regel is om de voerwinst te verhogen.

op latere leeftijd (zie kader).

traject ontwikkeld voor melkveehouders die

Bovendien zorgen deze maatregelen

willen overschakelen van jaarrond opstallen

voor een toename van de melkproductie

Veehouders beseffen dat er nog veel

naar weiden. Een WeideCoach begeleidt u

per kg fosfaat. Dit is gunstig voor zowel

verbetering te behalen is bij de jongvee-

om goed te starten en staat naast u als het

BEX als de KringloopWijzer en betekent

opfok, maar weten meestal niet hoe

even niet loopt. Daarnaast deelt u uw

bij uitbreiding dat de veehouder minder

groot het verborgen rendement is.

ervaringen met zes collega-melkveehouders

extra grond en extra fosfaatrechten

Melk€fficiënt maakt dat voor iedere

die ook starten met weiden. U oefent samen

nodig heeft.

bedrijfssituatie in één oogopslag

de FarmWalk en kijkt bij elkaar hoe het

duidelijk. Voor het verbeteren van de

loopt. Stichting Weidegang biedt het traject

De vraag naar kennis en advisering op

jongveeopfok is het van belang om per

‘Nieuw Weiders’ aan voor 375 euro.

het gebied van jongveeopfok is het

bedrijf een praktisch plan van aanpak te

Bij interesse bespreekt de WeideCoach in

afgelopen jaar sterk toegenomen. De

maken. Dit, in combinatie met onze Vita-

een vrijblijvend kennismakingsgesprek of

jongveespecialisten van ForFarmers

aanpak voor de opfok van jongvee, geeft

weidegang past bij uw bedrijf en u als

ontvangen met name meer vragen over

op ieder melkveebedrijf de beste

veehouder.

het verbeteren van de groei van jongvee,

strategie. aanmelden of meer informatie?

Intensief melkschema basis voor hoge melkproductie

Neem contact op met uw melkveespecialist of ga naar: www.stichtingweidegang.nl ForFarmers ondersteunt dit initiatief en

Om de genetische potentie van uw kalveren maximaal te benutten is een hoge

heeft enkele regionale WeideCoach-

jeugdgroei in de periode dat ze nog melk krijgen, cruciaal. De hoge jeugdgroei

specialisten in dienst.

maakt het mogelijk om de dieren eerder te insemineren, waardoor de afkalfleeftijd omlaag gaat.

Door in de melkperiode een intensief melkschema - minimaal 160 gram

Innovatiefonds ForFarmers

melkpoeder in een liter - toe te passen groeien uw kalveren harder en leggen

Afgelopen november zijn drie ideeën beloond,

ze meer uierweefsel aan. Hierdoor realiseren ze als koe een hogere melk-

waaronder die van melkveehouder Geert

productie. Een intensief melkschema stimuleert tevens de opname van ruw- en

Stevens. Wilt u ook meedingen naar één van

krachtvoer.

de mooie geldprijzen? Meld uw idee aan via de website www.forfarmersinnovatiefonds.nl

VitaMilk- en Sprayfo-producten zijn zowel in een intensief als standaard melkschema toepasbaar. Vraag uw specialist naar de inzet op uw bedrijf en/of de handige stalkaart met veel praktische tips.

Hier vindt u ook eerder beloonde innovaties.

11

Column Yvon Jaspers

olievlek Op een zonnige winterdag liep ik voor

dat gedaan door vijf hooguit zes grote

geduld hebben voordat elke burger

mijn huis op straat met mijn dochter aan

supermarktketens. Dat betekent dat die

bewust zijn voedsel kiest en bereid is een

de hand. Er stopte een autootje met twee

duizenden boeren die produceren voor

tikkie meer te betalen voor dat eerlijke in

jonge jongens erin. Ze haalden een krat

de Nederlandse markt weinig keuze heb-

Nederland geproduceerde voedsel. Het

uit de achterbak. Opgetogen kwamen ze

ben. Datzelfde geldt voor al die Neder-

voedsel dat overigens ook in andere

onze kant op. Enthousiast vertelden zij

landse burgers.

landen zeer gewaardeerd wordt. Onze

over hun initiatief ‘De Beebox’. Er zijn in

kwaliteit is ongekend groot en gelukkig

Nederland 17 miljoen monden die

Vandaar ‘de Beebox’. Zij leveren direct

steeds meer gekend in binnen- en

gevoed moeten worden. Feitelijk wordt

van de boer aan de burger. Elke week

buitenland.

leveren zij een krat met drie maaltijden, brood en eieren, uit de streek en voor

Maar de Beebox is een van de vele

een goede prijs. De jongens praatten en

succesvolle initiatieven om boeren en

glommen van trots, maar ik keek vooral

burgers directer zaken te laten doen.

naar de krat met lekker eten die zij in

Ik ben blij dat de burgers de boeren door

hun handen hadden. Sindsdien heb ik

dit soort initiatieven beter leren kennen.

een abonnement waar ik samen met

Wees trots, heb vertrouwen en een tikkie

mijn gezin intens van geniet. Natuurlijk

geduld. Deze olievlek is hard bezig zich

van de smaak, maar ook van het idee dat

te verspreiden en daar gaan we allemaal

dit direct bij jullie vandaan komt.

van meegenieten. Ook jij!

Het mooie is dat het een olievlek is.

Yvon Jaspers

Steeds meer burgers waarderen de versheid en eerlijkheid van hun eten.

Steeds meer mensen worden zich bewust van waar het vandaan komt.

Steeds meer mensen koesteren ‘onze boeren’. Dat is geen proces van een maand of een jaar. Natuurlijk moeten we

MeeR YVon www.tRotsoPBoeRen.nl

Ook in 2016 evenementen met Yvon Jaspers Dit jaar organiseert ForFarmers weer allerlei evenementen voor haar klanten. Te beginnen met een open dag op 2 april a.s. bij de vernieuwde rundveeproductielocatie in Almelo. Maar ook de uitreiking van de Agroscoopbokalen, de Zwarte Cross en een tweede editie van de Ladies Days staan op het programma. Yvon Jaspers is ook van de partij.

Vanwege de organisatie van eigen evenementen heeft ForFarmers besloten dit jaar niet aan vakbeurzen deel te nemen.