Uitgave van Forfarmers Hendrix BELGIE
NR 1 2015
VOer
taal
Nieuw: Melk€fficiënt
2
Op bezoek bij de familie Stevens - Francken
6
“Optimale resultaten door proactief ondernemen Jongvee uitbesteden?
11
2
Inhoud 02 Optimaliseren voor een efficiëntere bedrijfsvoering 03 Voorwoord
Nieuw
Optimaliseren voor een effi
04 Rantsoenefficiëntie, meer melk per kg droge stof 05 Uw toekomst verdient kunstmelk 06 Reportage melkvee: op bezoek bij familie Stevens 08 M aïsbemesting op maat levert geld op 09 Novurea presteert in nat en droog seizoen 10 Invloedfactoren bij afmesten van dikbilstieren 11 I s uitbesteden van jongvee een optie voor uw bedrijf?
Melk€fficiënt ondersteunt u bij het bepalen van de meest rendabele bedrijfsstrategie
Met het einde van het melkquotum
het aantal dierplaatsen, de beschik-
in zicht maken veel melkveehouders
baarheid van voer, mogelijkheden met
toekomstplannen. Om de veehouder
mestplaatsing of de beschikbare arbeid.
hierbij te ondersteunen ontwikkel-
Colofon Voertaal Rundvee is een uitgave van ForFarmers Hendrix. Voor meer informatie kan je terecht bij ForFarmers Hendrix: +32 (0)51 33 57 60. Over name van de artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding. Kijk voor meer informatie op www.forfarmershendrix.be
den we Melk€fficiënt. Hiermee kan
Veel veehouders willen meer melk
de rundveespecialist u helpen bij
produceren. Dat kan door groei van
het bepalenvan de meest rendabele
de veestapel of een hogere melkpro-
bedrijfsstrategie.
ductie met de bestaande veestapel. ForFarmersHendrix adviseert om eerst
Met de afschaffing van het melkquotum
te kijken naar de laatste optie. Hiermee
gelden er andere beperkende factoren
verhoogt u namelijk de efficiëntie van
op het melkveebedrijf. Het gaat dan -
uw bedrijf. Het rendement van extra
afhankelijk van de bedrijfssituatie - om
liters is immerssterk afhankelijk van
Voorwoord
ficiëntere bedrijfsvoering Nieuw
Melk€fficiënt
Welke keuzes makenna wegvallen melkquotum? De afschaffing van het melkquotum komt nu wel heel dichtbij. Er is enerzijds veel dynamiek in de Belgische melkveehou-
Waar de één gebaat is bij het
derij. Anderzijds ervaren we dat melkvee-
verhogenvan de melkproductie, kan
houders nog met veel vragen zitten over
de ander allicht veel meer verdienen
het omgaan met de quotumloze situatie.
door de ruwvoerteelt te optimalise-
Om melkveehouders te ondersteunen bij
ren. Aan welke knop kunt u het beste
het maken van de juiste keuzes voor hun
draaien? Melk€fficiënt geeft u het
bedrijfsstrategie, introduceert ForFarmers
antwoord.
Hendrix de totaalaanpak Melk€fficiënt. Een andere keuze die zich opdringt, op
Samen met de rundveespecialist
bedrijven die koemelk gebruiken voor de
kunt u met Melk€fficiënt verschil-
kalveropfok, is het overschakelen naar
lende bedrijfsstrategieën doorreke-
melkvervangers. ForFarmers Hendrix
nen op technische en economische
heeft onlangs zijn gamma kunstmelken
kengetallen. Hierdoor kunt u een
en de opfokstrategie volledig vernieuwd.
afgewogen keuze maken passend bij
Maak kennis met ons assortiment Vita-
uw eigen bedrijf en doelstellingen.
Milk. Bij het afmesten van dikbilstieren is
Er zijn in principe drie hoofdproces-
het een blijvende uitdaging om het juiste
sen op het melkveebedrijf. Bij elke
evenwicht te vinden tussen enerzijds
proces horen andere kengetallen
groeiresultaten en kosten en anderzijds
en zijn er andere verbetermogelijk
in te spelen op de vraag van retail en
heden om het rendement te
consument. We hebben de belangrijkste
verhogen.
aandachtspunten nog een keer op een rijtje gezet. Verder in deze editie laten we
1) Melken: Denk bijvoorbeeld aan
u ook graag kennismaken met ons exclu-
hoe goed u technisch presteert. Een
verhoging van de melkproductie door
sieve gamma meststoffen MaïsMaster en
volgende stap kan alsnog groei van de
het verkorten van de tussenkalftijd.
Novurea. Onze klanten ondersteunen om
veestapel zijn. Door een hoger ren-
hogere opbrengsten en meer kwaliteit uit
dement kunt u een financiële buffer
2) Jongveeopfok: Verlaging van de
eigen ruwvoer te halen, is één van de top-
opbouwen voor uw bedrijf zodat u
afkalfleeftijd
prioriteiten in onze
prijsschommelingen kunt opvangen.
totaalaanpak voor
Bedrijfsefficiëntie is daarbij ontzettend
3) Ruwvoerwinning: Verhogen van
belangrijk. Bedrijven die groeien maar
de droge stof opbrengst per hectare
technisch niet optimaal presteren lopen
bespaart voerkosten
rundveebedrijven. Yvan Buddaert –
tegen kostprijsverhoging aan. Eerst
Sectormanager
optimaliseren is altijd verstandig.
Rundvee
3
Melkvee
Rantsoenefficiëntie Méér melk per kg droge stof Met de verwachting van een groeiend
gezonde veestapel met een optimale
Daarnaast zijn met een goede vrucht-
volume van de melkproductie, wordt de
tussenkalftijd. Het kengetal rantsoenef-
baarheid en een kortere tussenkalftijd
efficiënte omzetting van voer naar melk
ficiëntie geeft inzicht in het resultaat van
de komende jaren nog flinke stappen te
nog belangrijker. De beschikbaarheid van
voeding en management op het melk-
zetten.
ruwvoer is op steeds meer bedrijven de
veebedrijf. Optimale waarde
beperkende factor. Daarnaast hebben de voerkosten - vanwege de aanhoudend
Efficiënt van voer naar melk
De rantsoenefficiëntie varieert in de
hoge prijzen - een grotere invloed op het
Waar een melkveehouder zelf mee aan
praktijk van 1 tot 1.7 en is onder meer
bedrijfsresultaat. Via het kengetal rant-
de slag kan, zijn bepaalde manage-
sterk afhankelijk van het productieni-
soenefficiëntie kunt u de vinger aan de
mentmaatregelen. Rantsoenefficiëntie
veau. Hoger hoeft echter niet altijd beter
pols houden. Veehouders die niet werken
is te sturen met bijvoorbeeld ruwvoer
te zijn. Een erg hoge waarde kan het
aan een hogere rantsoenefficiëntie laten
kwaliteit, vruchtbaarheid en koecomfort.
gevolg zijn van een te lage voeropname.
kansen liggen op hun bedrijf.
Op gebied van ruwvoerteelt en ruwvoer-
Dit geeft teveel conditieverlies waardoor
management is er de laatste jaren al
de weerstand van de koe vermindert en
Resultante voeding en management
veel verbeterd. De kwaliteit is toegeno-
het risico op gezondheidsproblemen
Het kengetal rantsoenefficiëntie wordt
men en dat heeft niet alleen met betere
toeneemt. Een te lage rantsoenefficiëntie
berekend door de melkproductie van een
en andere rassen te maken. Dat ligt ook
kan het gevolg zijn van een matige ruw-
veestapel - uitgedrukt in kg meetmelk
aan de toegenomen aandacht voor dit
voerkwaliteit of een te lange tussenkalf-
- te delen door de totale droge stofop-
onderwerp bij de veehouder. Het blijft de
tijd. Streef naar een optimale rantsoen
name van zowel ruwvoer, bijproducten
uitdaging en de kunst om de verbeterde
efficiëntie passend bij de veestapel en
als krachtvoer. De basis voor een goede
ruwvoerkwaliteit optimaal te benutten in
het productieniveau (zie grafiek).
rantsoenefficiëntie is een duurzame en
de praktijk.
Hoe bespaart u voer?
1,70
R€! Rantsoenefficiëntie geeft weer
1,60
hoeveel melk uw koeien produceren
1,50 Rantsoenefficiëntie
4
uit één kilogram droge stof. Koeien die het voer beter benutten
1,40
produceren efficiënter.
1,30
Wat is de rantsoenefficiëntie op
1,20
uw bedrijf? 1,10
Reken het nu zelf uit in vijf stappen met de handige rekenmodule op onze
1,00
website www.rantsoenefficiëntie.be 0,90 15
20
25
30
35
Kg meetmelk per koe per dag
40
45
Kalveropfok
5
Uw toekomst verdient kunstmelk plasma, Salmonella, Mastitis en Leptospirosis. Daarnaast is er nog BVD en BVL. Para TBC is waarschijnlijk de meest gekende, zeker de meest actuele overdraagbare ziekte. Door koemelk te voeren is het risico op verspreiding van Para TBC zeer reëel. Mycoplasma wordt vaak onderschat. Dit kan ontstekingen veroorzaken die zeer moeilijk te behandelen zijn. De gekendste daarbij zijn long- en uierontsteking. Mycoplasma kan in de uier blijven en pas op latere leeftijd resulteren in ongeneesbare uierontsteking. In het postquotum tijdperk zal het
de behoefte van het kalf. Het vetgehalte
Mastitis wordt ook vaak onderschat.
belang van jongveeopfok alleen maar
is veel te hoog wat al snel kan leiden tot
Staphylococcus aureus, Streptococcus
toenemen. Een vaars moet kalven op
diarree. Om dit te vermijden wordt er
agalactiae en andere mastitis verwek-
24 maand of vroeger en moet daarnaast
dan vaak te weinig gevoerd, waardoor
kers kunnen worden overgedragen door
ook nog eens vlot melk produceren.
het kalf ondervoed raakt, te traag groeit
het voeren van koemelk. Deze hebben
Één van de eerste zaken die aangepakt
en vatbaarder is voor ziektes. Door de
geen invloed op de gezondheidsstatus
moeten worden, is dan ook kalveropfok.
doorgedreven selectie van onze koeien
van het kalf, maar kan wel leiden tot
om meer melk te produceren is de aan-
uierontsteking in de eerste lactatie.
Groei bepaalt melkproductie
voer van vitamines en spoorelementen
Er zijn onderzoeken zat. De groei in de
ondermaats. Wanneer u met koemelk
Kunstmelk is goedkoper
eerste 3 levensmaanden heeft een grote
werkt moet u deze dus supplementeren.
Wanneer u vandaag de duurdere kwalitatieve kunstmelk gebruikt, bent u nog
invloed op de latere melkperiode. 100g extra groei per dag resulteert in 200kg ex-
Antibiotica
steeds goedkoper af dan met koemelk.
tra melk in de eerste lactatie. Bovendien
Penicillinemelk voeren is echt hele-
Zelfs wanneer u een intensief schema
wordt deze meerproductie lineair doorge-
maal uit den boze. Ook al lijkt de con-
gebruikt, waarbij er 160g poeder gedo-
trokken naar de volgende lactaties.
centratie van antibiotica zeer laag, toch
seerd wordt per liter kunstmelk, is het
draagt het bij tot resistentie op latere
voeren van kunstmelk goedkoper dan
Kunstmelk versus koemelk
leeftijd. Zeker gedurende langere peri-
koemelk.
De eerste 3 dagen wordt er uiteraard
odes lage concentraties aan antibiotica
goede en voldoende biest gevoerd. Maar
voeren resulteert in resistentie. Dit
daarna is het vaarskalf beter af met
wil zeggen dat het behandelen van die
Nu het quotum er af gaat zijn er
kunstmelk. Er zijn meerdere redenen om
vaarzen op latere leeftijd zeer moeilijk
eigenlijkgeen redenen meer om
voor kunstmelk te kiezen. De belang-
wordt. En dit geldt voor alle soorten
koemelk te voeren. Gun uw toe-
rijkste zijn: behoefte van het vaarskalf,
antibiotica en ziektes.
komst alle kansen en voer uw vaarskalveren met kunstmelk!
overdracht van ziektes, resistentie op Overdracht ziektes
Meer info over onze kunstmelk vindt
Er zijn verschillende ziektes die kunnen
u op www.forfarmershendrix.be/
Behoefte van het vaarskalf
overgedragen worden via koemelk. De
vitamilk
Koemelk voldoet al lang niet meer aan
meest gekende zijn Para TBC, Myco
antibiotica én kunstmelk is goedkoper!
6
Reportage melkvee
Optimale resultaten door proactief ondernemen
Familie Stevens-Francken: “Het Feed2Milk rantsoenberekeningsprogramma laat ons toe kort op de bal te spelen.”
In de prachtige natuur van het
nadien behaalde het bedrijf echter niet
voor afkalven staan samen in één groep
AntwerpseEssen ligt het land-
de resultatendie zij hadden voorop-
op één rantsoen. De laatste drie weken
bouwbedrijf van de familie Stevens
gesteld en gingen ze uiteindelijk op
voor afkalven wordt hier Calciumbinder
- Francken. Gert Stevens en Ann
zoek naar een nieuwe voerleverancier.
aan toegevoegd die opgebouwd wordt
Francken leiden dit melkveebedrijf
In 2012 kwamen ze via accountmana-
tot 3 kilo per dier per dag. In de droge
al meer dan twaalf jaar. De laatste
ger Gert Van Dyck van dealerbedrijf
koeienstal installeerde Gert hiervoor
jaren deed de familie Stevens een
Van Hoydonckuit Wuustwezel bij
een krachtvoerautomaat. Vooral de pin-
aantal investeringen, waardoor ze
ForFarmersHendrix terecht en startten
ken hebben hier een groot voordeel bij
proactief kunnen ondernemen met
ze een nauwe samenwerking met de
omdat ze het verkrijgen van krachtvoer
veel aandacht voor optimale voer
ForFarmers Hendrix melkveespecia-
in de robot hierdoor sneller aangeleerd
benutting en de beste melkproductie.
listen. In 2013 liet de elektronica in de
krijgen. “Door het gebruik van Calcium-
melkstal het wat afweten, maar de kost
binder bij droge koeien zijn er nagenoeg
Bedrijfsgeschiedenis
om die te optimaliseren was te groot.
geen dieren meer die aan de nageboorte
Gert en Ann stapten in 2002 mee in
Toen kwam het idee om te melken met
blijven staan of witvuilen,” aldus Gert.
het bedrijf van de ouders van Ann.
melkrobots. Gert en Ann lieten 2 melk-
Wat de kalveren betreft, werd de ver-
Drie jaar later kwam het melkquotum
robots installeren en zijn tot op vandaag
strekkingstemperatuur van de koemelk
van de ouders van Gert erbij en werd
heel tevreden met deze beslissing. Alle
aangepast volgens de behoeftes van
een stal bijgebouwd. Een aantal jaren
droge koeien en pinken vanaf 1 maand
de kalveren en de luchtinlaat in de stal
bijgestuurd, zodat die niet direct op
een Herd Navigator. “Er is een hoge
een leeftijd van 11 maanden voert Gert
de rug van de kalveren terecht kwam.
kost verbonden aan dit toestel, maar
hen een specifiek rantsoen voor jongvee
Al deze aanpassingen hebben ervoor
ik haal er heel veel nuttige gegevens
op basis van voordroog om hun pensont-
gezorgd dat dit melkveebedrijf vandaag
uit. Sommige boeren investeren liever
wikkeling te optimaliseren.
optimaal draait.
in machines, ik investeer graag in mijn koeien, maar dat is natuurlijk een keuze
Toekomst
Optimale voerbenutting en
die iedereen voor zichzelf moet maken,”
In de toekomst wil de familie Stevens
melkproductie
verduidelijkt Gert. De specialisten van
- Francken bestendigen wat ze nu
Door de beslissing om met robots te
ForFarmers Hendrix kunnen op afstand
bereikt hebben en nog verder optimali-
gaan werken, was het voor Gert heel
meekijken naar de resultaten die Gert
seren waar mogelijk. “Mijn ouders zijn
belangrijk dat het rantsoen zo optimaal
uit de Herd Navigator haalt en kunnen
ondertussen ook met pensioen, dus het
mogelijk was. Daarom werd er van bij
zo ook onmiddellijk het juiste advies
is belangrijk om het bedrijf te kunnen
de start van de samenwerking met
geven. “Ik ben er zeker van dat 90% van
blijven runnen met zo weinig mogelijk
ForFarmers Hendrix een rantsoenbere-
de resultaten die we vandaag halen te
externe krachten,” vertelt Ann.
kening uitgevoerd door specialist Step-
danken zijn aan de nauwe samenwer-
Gert en Ann spelen met het idee om na
hane Moyart. Sinds de komst van de ro-
king met ForFarmers Hendrix,” voegt
het wegvallen van het quotum eventueel
bots voert robotspecialist Guy Verhulst
Gert er nog aan toe.
een derde melkrobot aan te schaffen
om de 5 maanden een RAP-analyse uit.
maar worstelen nog met een aantal
Daaruit blijkt dat het bedrijf Stevens
vragen in verband met ruwvoerwinning,
vandaag voldoet aan het vooropgestelde
Resultaten
wat met de droge koeien, al dan niet een
plaatje. Voor 2014 was het doel om ge-
Vetgehalte: 42
transitiestal bijbouwen, enz…
durende het ganse jaar een gemiddelde
Eiwit: 35,3
productie van 30 liter melk per koe te
Celgetal: 120 000
“We willen in de toekomst in elk geval
realiseren. Het bedrijf Stevens is daar
Ureum: 224
de Feed2Milk aanpak blijven behouden. Niet enkel het rantsoen telt, maar ook
vorig jaar meer dan in geslaagd en haalt
alle factoren eromheen zijn belangrijk
vandaag zelfs een gemiddelde van meer dan 32 liter.
Samenstelling rantsoen
en die willen we goed in beeld heb-
Het Feed2Milk rantsoenberekenings-
Het rantsoen voor de melkkoeien
ben. Zo is er recent ook het proces van
programma zorgt voor een optimale
bestaat uit maïs, gras, perspulp en
ruwvoerwinning onder de aandacht ge-
rantsoenefficiëntie op het bedrijf
eiwitkern in de mengwagen. In de robots
bracht. Op die manier kunnen we zeker
Stevens. Rantsoenefficiëntie (R€) is het
krijgen koeien een vaste hoeveelheid
nog verder optimaliseren qua voerbe-
kengetal om de voerbenutting te bepa-
eiwit, plus aanvullend krachtvoer in
nutting en melkproductie,” besluit Gert.
len en geeft weer hoeveel melk koeien
functie van hun productie. De droge
produceren uit één kilogram droge stof
koeien krijgen maïs, voordroog, gras-
voer. Hoe meer melk uit één kilogram
zaadhooi, eiwit, droogstandsmineralen
droge stof, hoe hoger de rantsoeneffici-
en de laatste 3 weken voor afkalven
ëntie. In de praktijk varieert dit kengetal
Calciumbinder. De kalveren tot 2 maand
van 1,1 tot 1,7. Het bedrijf Stevens heeft
krijgen nu nog koemelk, maar na het
vandaag een rantsoenefficiëntie van 1,6
wegvallen van het quotum zal Gert
wat bovengemiddeld is.
meer dan waarschijnlijk overschakelen op VitaMilk kunstmelk. Daarnaast
“Het Feed2Milk rantsoenberekenings-
krijgende kalveren ook hooi en Vita Floc
programma van ForFarmers Hendrix
krachtvoer. Na spenen blijven ze op een
laat mij ook toe om heel kort op de bal
rantsoen van hooi en krachtvoer staan
te spelen,” vertelt Gert Stevens. “Zo
waarbij er vanaf 4 maanden geleidelijk
kan ik proactief boeren en onmiddellijk
overgegaan wordt naar het rantsoen
bijsturen waar nodig.”
van melkgevende dieren aangevuld met
De familie Stevens investeerde ook in
jongvee voeder uit de Junior Lijn. Vanaf
7
8
Plant
Maïsbemesting op maat levert geld op Maïs is een gewas dat van oudsher heel
kunt toepassen tijdens het zaaien. De
goed reageert op rijenbemesting. Al
MaïsMaster meststoffen zijn zodanig
decennialang worden op alle grond
samengesteld dat ze voldoen aan de
soorten NP meststoffen toegepast in de
laatste technische eisen die we aan
rij bij het zaaien van maïs. De samenstel-
een moderne maïsmeststof stellen.
lingen van deze rijenmeststoffen zijn
Voor elke grondsoort en mestgift is er
in de loop van de jaren veranderd. De
een geschikte aanvullende MaïsMaster
wetgeving heeft beperkingen gesteld aan
meststof. Rijenbemesting in maïs wordt
de hoeveelheid fosfaat die mag worden
toegediend 5 cm naast en 3 tot 5 cm
toegediend. Bovendien is de drijfmestgift
onder het zaad.
flink onder druk komen te staan. Dit heeft consequenties voor de samenstelling van
Advies kaliumbemesting
de aanvullende rijenbemesting. Daardoor
Maïs onttrekt bij een drogestofopbrengst
zijn er in de loop der jaren aanpassin-
van 15 ton al 300 kilogram kalium per
hiervoor de meststoffen Maïsmaster Kali
gen in de samenstelling van MaïsMaster
hectare. Bij een drogestofopbrengst
in de rij en Novurea Compleet (vollevelds)
doorgevoerd.
van 18 ton loopt dit snel op richting 350
in het assortiment.
kilogram kalium per hectare. Bij een MaïsMaster
standaard drijfmestgift betekent dit
Een te hoge kaliumbemesting in de rij
MaïsMaster biedt een compleet gamma
veelal dat er aanvullend kalium bemest
tijdens het zaaien kan de beginontwikke-
van aanvullende maïsmeststoffen die u
moet worden. ForFarmers Hendrix heeft
ling vertragen, door te hoge zoutconcentraties. Wanneer u minder dan 30 kilo kalium per hectare moet bij bemesten
Bemestingsadvies 2015 Mais Naam:
past MaïsMaster Kali rij prima. Is de kaliumbehoefte hoger dan 30 kilo per
Veehouder
hectare, dan adviseren we de meststof-
Aanwezige mest Runderdrijfmest
42 m³/ha
Varkensmest
100,8 N
Stikstof
gift in de rij te verlagen en direct na het
58,8 P2O5 201,6 K2O
Fosfaat
inzaaien van de maïs extra breedwerpig
=
m³/ha
=
Kali
te strooien met Novurea Compleet.
0N
Novurea meststoffen zijn behandeld
0 P2O5 0 K2O Behoefte / ha
Dierlijke mest Tekort MaïsMaster kali Novurea Compleet Saldo over/tekort Bodem:
vervluchtiging beperkt wordt. Aangezien
(bij 15 ton ds/ha) N
Behoefte
met een ureaseremmer waardoor de
P2O5
K2O
SO3
B
Novurea bij lage bodemtemperaturen al
53
0,3
werkt en niet uitspoelt, geeft het een ef-
180
90
300
100,8
58,8
201,6
79,2
31,2
98,4
53
0,3
18,75
10
30
46
0,2
ficiënte aanvulling van stikstof voor een
60
15
60
0
0
0,45
6,2
8,4
7
0,1
optimale maïsteelt. Hieronder vindt u een bemestingsadvies zoals het wordt opgesteld door de ruw-
bodem levert 25 tot max. 40 kg N (mits een goede groenbemester)
voerspecialist van ForFarmers Hendrix.
Type kunstmest In de rij:
MaïsMaster Kali
Aantal kg/ha
100
Breedwerpig
Novurea Compleet
Aantal kg/ha
250
Drijfmest is de basis en de tekorten worden aangevuld met kunstmest naargelangde behoeftes.
Plant
9
Novurea presteert in nat en droog seizoen Veehouders die meer melk van hun eigen land willen produceren, bemesten nauwkeurig. Ze kiezen voor een stikstofmeststof die maximaal door het gewas opgenomen kan worden en effici谷nt wordt omgezet in opbrengst. Zowel in een nat als droog seizoen! Bij uitzonderlijke droogte presteert de stikstofmeststof Novurea opvallend goed. De Novureakorrel lost namelijk sneller in de bodem op. Hiervoor is slechts een minimale hoeveelheid
hebben de plantwortels sneller stikstof
Novurea minder uitspoeling in nat
bodemvocht nodig. In de bodem wordt
beschikbaar en kunnen deze direct
seizoen!
Novurea geleidelijk omgezet in de sta-
omzetten in gewasgroei. Het resultaat is
Ook in natte periodes, onder invloed
biele ammoniumstikstof en uiteindelijk
een hogere gewasopbrengst, die oploopt
van regenval presteert Novurea op-
in nitraatstikstof. Ondanks de droogte,
tot 17%.
timaal. Novurea wordt na toediening gecontroleerd omgezet in de stabiele ammonium足stikstof. Een stikstofvorm
Opbrengst grasland Novurea versus KAS, 1ste en 2de snede
die niet gevoelig is voor uitspoeling. In een later stadium, afhankelijk van de bodemtemperatuur足, wordt ammoniumstikstof omgezet in nitraatstikstof.
120 115
17% 15%
Deze stikstofvorm is, in tegenstelling tot ammoniumstikstof, wel gevoelig voor uitspoeling. Kalkammonsalpeter (KAS 27%) bestaat voor 50% uit
110
nitraatstikstof en is hiermee direct na toediening gevoeliger足voor uitspoeling
105
in vergelijking tot Novurea. De kans op stikstofverlies door uitspoeling is hier-
100
door bij de stikstofmeststof KAS groter. Dit effect zien we terug in een hogere
95
gewasopbrengst in een nat seizoen, ten opzicht van KAS.
90 Nat Seizoen
Droog Seizoen KAS
Onderzoek: 2013, in drie herhalingen uitgevoerd.
Novurea
10
Vleesvee
Invloedfactoren bij afmesten van dikbilstieren een penswerking die niet meer optimaal
met meer bestendig zetmeel aanleiding
verloopt, waardoor de dieren minder
zouden geven tot een hoger slachtren-
eten, trager groeien en een ongunstige
dement. Toch is het aan te raden om
voederomzet hebben. Wanneer het
het aandeel zetmeel in de droge stof
structuurtekort verder oploopt
van het rantsoen tot maximaal 30 % te
krijgt men dieren met pensverzuring
beperken. Ook omdat zetmeelrijke voe-
(acidose) en metabole acidose in een
dermiddelen in te grote hoeveelheden
gevorderdstadium, met eventueel
pensverzuring kunnen veroorzaken en
sterfte tot gevolg.
bijgevolg de opname en de daggroei remmen.
Droge stof van rantsoen Te nat rantsoen: bepaalde voedermid-
Bietenpulp bevat in tegenstelling tot
delen zoals draf, puree of perspulp
aardappelen en granen geen zetmeel.
hebben een laag drogestofgehalte. Bij
Het bevat wel veel snel fermenteerbare
verstrekking van te grote hoeveelheden
koolhydraten, zoals pectinen, die een
wordt het drogestofgehalte van het
ietwat negatieve invloed op de struc-
totale rantsoen te laag. Dit resulteert
tuurwaarde kunnen hebben. Deze pec-
Streef in het rantsoen een drogestofgehalte
bij dikbilstieren in een te lage dage-
tinen hebben bovendien de eigenschap
van minimaal 40% na.
lijkse drogestofopname. Het is daarom
om het water in de darm vast te houden,
wenselijk om in het totale rantsoen een
waardoor het slachtrendement verlaagt.
Bij het afmesten van stieren moet het
drogestofgehalte van minimaal 40 % na
Ons advies is dan ook om niet meer dan
management gericht zijn op het halen
te streven.
1,5 kg perspulp per 100 kg lichaamsge-
van een snelle groei, een lage voeder-
wicht te verstrekken in de afmestfase.
omzet (aantal kg voeder nodig voor
Bij droge rantsoenen is het wenselijk
1 kg groei) en een goede karkas- en
om zeker controle te hebben op de dag-
Waterbehoefte
vleeskwaliteit. De groei wordt in sterke
dagelijkse wateropname (zie verder).
De waterbehoefte van runderen is
mate door de energie- en eiwitopname
Als er onvoldoende vocht is in de pens
afhankelijk van meerdere factoren zoals
bepaald. Daarnaast spelen ook de
dan komen nutriënten ook onvoldoende
gewicht, drogestofopname, weersom-
genetische aanleg, de huisvesting, de
in oplossing en wordt de afvoer uit de
standigheden,… Binnen een tempera-
weersomstandigheden en de gezond-
pens geremd.
tuurzone van 10 tot 25 °C drinkt een
heid een rol in de benutting van de nutriënten.
stier ongeveer 4 liter water per kg DS Verteringssnelheid van de
opname, bij hogere temperaturen kan
voercomponenten
dit oplopen tot 10 liter per kg DS. Gezien
Penswerking cruciaal
Rantsoenen met teveel bestendig
een rund slechts tien minuten per dag
Dikbillen hebben hoge eiwit- en energie-
zetmeel (o.a. CCM, maïsmeel) beïnvloe-
water drinkt, moeten de drinkbakken
behoeften waardoor vaak hoog ener-
den de voederomzet negatief omdat
voldoende debiet hebben en
getische rantsoenen verstrekt worden.
het zetmeel onvoldoende in de dunne
gemakkelijk toegankelijk zijn. Zorg dat
Rantsoenen met veel snel afbreekbare
darm kan afbreken en bijgevolg benut
ook het goedkoopste voedermiddel de
koolhydraten (granen, pulp) en weinig
kan worden. Anderzijds blijkt er een
nodige aandacht krijgt.
ruwvoeder kunnen aanleiding geven tot
tendens te bestaan waarbij rantsoenen
Jongvee
11
Is uitbesteden van jongvee een optie voor uw bedrijf? Het uitbesteden van jongvee komt
bekostiging van diergeneesmiddelen
ling maken rond de bijkomende kosten.
momenteel in België niet zo veel voor.
etc. De kwaliteit van de toekomstige
De kostprijs van de uitbesteding komt
Maar met het wegvallen van het quotum
melkkoeien ligt immers grotendeels in
hierdoor neer op 1150 €/ dier. Dit komt
per 1 april doet er zich nu een totaal
handen van de opfokker.
overeen met de kostprijs in de boekhou-
nieuwe situatie voor. Enerzijds zijn er
In de nieuwe situatie moet iedere
ding over die periode. Maar als u moet
intensieve bedrijven die misschien nog
veehouder voor zichzelf uitmaken of hij
investeren in gebouwen, krap komt te zit-
willen groeien, maar tegen een aantal
eventueel jongveeplekken gaat benut-
ten in ruwvoer en er mest moet afgezet
beperkende factoren aanlopen, zoals:
ten voor melkkoeien. Jongvee opfokken
worden, dan komt de kostprijs mogelijk
stalruimte, beschikbare arbeid en grond
is immers investeren in de middellange
veel hoger uit dan dit bedrag. Door de
voor ruwvoer en mestafzet. Anderzijds
termijn terwijl koeien melken volgende
opfok uit te besteden kunt u dan naast
zijn er veehouders die gestopt zijn met
maand geld ontvangen betekent. Net
een arbeidsbesparing ook een economi-
melken of overwegen weldra te stoppen.
daarom kan centrale jongvee opfok wel
sche besparing doen.
Zij zoeken mogelijk naar een alternatief
eens de manier zijn om niet te moeten
om hun gebouwen en/of grasland te blij-
investeren in gebouwen voor jongvee
ven benutten. Voor hen kan de opfok van
en tegelijk toch snel door te groeien in
jongvee voor de intensieve bedrijven een
aantal koeien.
Indien u interesse heeft om jongvee
ForFarmers Hendrix heeft een aantal
stalruimte ter beschikking stelt voor
interessante optie zijn. Beide partijen kunnen elkaar hier mis-
berekeningen gemaakt rond het uitbeste-
schien vinden op voorwaarde dat er
den van deze opfok. Conclusie is dat de
goede afspraken gemaakt worden. Denk
vergoeding tussen de 1,75 € en 2 € / dag
bijvoorbeeld aan stierkeuze, rantsoen,
in het traject tussen 4 en 23 maanden
weidegang, gesloten bedrijfsvoering,
correct is. De verschillen komen voort
gewenste leeftijd en gewicht bij afkalven,
uit de afspraken die veehouders onder-
uit te besteden of anderzijds graag centrale jongvee opfok, neem dan vandaag nog contact op met uw accountmanager. Hij kan op korte termijn zorgen voor een passende oplossing op uw bedrijf in functie van uw wensen.
VITA
DĂŠ voedingsaanpak jongvee
Gezondheid Gemak Groei Vita start beter!
www.forfarmershendrix.be 0614BE
Boeren met ambitie