Mój Przedszkolak by Forum Media Polska

Magazyn dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnyM

Przedszkolak j ó M

NR 17 ZIMA 2015 • INDEKS 402443 • ISSN 2353-964X

Ból gardła

Od przeziębienia do zapalenia Zimowe

SOS:

Jak zadbać o skórę dziecka w mroźne dni?

Kaszel

suchy czy mokry

L is t y

do Świętego

Mikołaja

PREZENTÓW CZAS!

Lektury

9 772353 964001

na zimowe wieczory

Wywiad z GRZEGORZEM ŁAPANOWSKIM

materiały kreatywne

Dla dzieci W ofercie m.in.: -glinka modelarsk a -masa papierowa -plastelina -akcesoria -farby do malowania twarzy

ÜÞÃ > > Űŋ }Ü>À> V > Liâ« iVâiŦÃÌÜ>

Mer Plus sp. J. ul. Rataja 7B Sulejówek, 05-070 +48 22 783 37 02/04 info@merplus.pl www.jovi.net.pl

NOWE MIESZKANIA W DĄBRÓWCE K. POZNANIA

KAMERALNA ARCHITEKTURA / 42 MIESZKANIA / GARAŻE / TARASY / OGRODY

PRZYKŁADOWE MIESZKANIE 3-POKOJOWE CENA 3-POKOJOWEGO MIESZKANIA JUŻ OD:

290 688 zł 4800 zł/m2

MDM Biuro Sprzedaży Nickel Development ul. Piątkowska 110 w Poznaniu tel. +48 61 639 76 50

Więcej na www.dabrowki.com Osiedle Księżnej Dąbrówki

DAJ SIĘ PONIEŚĆ

MODZIE NA DĄBRÓWKĘ

Od redakcji

C Drodzy Rodzice!

Wydawca Forum Media Polska Sp. z o.o. Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy KRS KRS nr 0000037307 REGON 631046924 NIP 781-15-51-223 Kapitał zakładowy: 300 000,00 zł Prezes Zarządu Magdalena Balanicka Redakcja ul. Polska 13, 60-595 Poznań www.mojprzedszkolak.pl redakcja@mojprzedszkolak.pl Redaktor Naczelna Klaudia Elert Koordynacja i nadzór graficzny Edyta Żmuda edyta.zmuda@forum-media.pl Reklama Ewa Mokrzycka 61 66 83 103 ewa.mokrzycka@forum-media.pl Iza Łagódka 61 66 55 779 iza.lagodka@forum-media.pl Infolinia 0 801 88 44 22 61 66 55 800 Skład graficzny/DTP Kinga Chudobiecka Druk Paper&Tinta Nakład 180 000 egzemplarzy Serwis zdjęciowy Dreamstime Zdjęcie na okładce: Nadia Mokrzycka fot. Joanna Czarnota-Mielcarek www.joannaczarnota.pl

Moj '

PRZEDSZKOLAK

o z tego, że mamy nowoczesny telewizor, dobre ciuchy i telefon komórkowy? Każdy z nas ma też brzuch i nie ma czasu, a to właśnie ten czas, ro„ dzina, przyjaciele i zdrowie są najcenniejsze”. To słowa bardzo mądre, ale przede wszystkim bardzo aktualne, bardzo dobitnie podsumowujące tempo naszego życia. Jednak zaczynam od powyższego cytatu także dlatego, ponieważ należy on do osoby, z którą miałam przyjemność ostatnio rozmawiać. W bieżącym numerze możecie bowiem przeczytać wywiad z kucharzem i dziennikarzem kulinarnym Grzegorzem Łapanowskim, do czego szczerze zachęcam. Chef kuchni w dalszej części magazynu zachęci Was z kolei do kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych u dzieci. Spora część tych przyzwyczajeń zostanie z nimi prawdopodobnie do końca życia, a o jego jakości zaważy w dużym stopniu właśnie sposób odżywiania się. Dlatego powinno być to jednym z naszych wychowawczych priorytetów. Zdrowemu trybowi życia nie sprzyja brak czasu, ten nasz ciągły pośpiech. Krzątanina i presja, aby wszystko wyszło jak należy, w obecnych czasach wydają się być nieodłącznymi elementami świąt. W tym wyjątkowym okresie warto chociaż na chwilę zapomnieć o stresie, goniącym nas czasie oraz wymaganiach otoczenia, aby wspólnie z przedszkolakiem w spokojnej, rodzinnej atmosferze pełnej radości i ciepła szykować się do uroczystości. W „Moim Przedszkolaku” prezentujemy Wam wskazówki dotyczące nie tylko prezentów czy świątecznych dekoracji, ale również propozycje zimowych szaleństw na świeżym powietrzu oraz magicznych wieczorów przy książkach. Życzymy wszystkim Czytelnikom – tym małym i dużym – pięknych, spokojnych świąt w gronie najbliższych, a w Nowym 2016 Roku spełnienia najskrytszych marzeń oraz wszystkiego dobrego, czego wymarzyć sobie nawet nie jesteśmy w stanie. Zapraszam do lektury,

Klaudia Elert redaktor naczelna

4 6 7

Zimowa apteczka Warto wiedzieć Butik Świąteczny

Temat numeru

Prezenty! Jaki podarunek będzie najlepszy dla Twojego dziecka?

Dziecięce święta

12 44 46

Lektury na długie, zimowe wieczory Akcja: świąteczne porządki! Przedszkolaki do dzieła! Jak sprawić, by świąteczny czas był wyjątkowy?

Wywiad numeru

Bez zdrowego jedzenia nie ma zdrowia — rozmowa z Grzegorzem Łapanowskim

Zdrowy przedszkolak

20 22 25 27 29 32 36 38

Alergeny wziewne obecne w mieszkaniu są niebezpieczne dla zdrowia Ból gardła – jak sobie z nim radzić? Kaszel suchy czy mokry? Jak rozpoznać, z którym mamy do czynienia? Hu, hu, ha! Nasza zima zła! Chronimy skórę dziecka przed mrozem i wiatrem „Ospa party” – czy to dobry pomysł? Gdy boli brzuszek Swędzący problem Jak dbać o odporność dziecka zimą?

Razem z przedszkolakiem

Zabawy na zimowych wyjazdach Karnawałowy bal marzeń facebook.com/MojPrzedszkolak

R EK L A M A

34 40

zima 2015

Zimowa apteczka

wsparcie na starcie Gdy, wraz z pójściem do przedszkola czy szkoły, dziecko dołącza do grupy rówieśniczej – wzrasta ryzyko infekcji. Badania potwierdzają, że aż 78% pytanych matek za główną przyczynę przeziębień u swoich pociech uznaje kontakt z chorymi rówieśnikami*. By zapobiegać, a nie leczyć, warto sięgnąć po sprawdzony sposób na wzmocnienie odporności u dzieci – syrop Bioaron C, doskonale znany większości rodziców i ich pociechom. Pomocniczo zalecany jest również w trakcie trwającej już choroby górnych dróg oddechowych oraz dla poprawy apetytu. Syrop Bioaron C można podawać dziecku już powyżej 3. roku życia. Bioaron C dostępny jest w dwóch opakowaniach: 100 ml i 200 ml

www.bioaron.pl * Badanie „Infekcje dzieci” przeprowadzone wśród matek dzieci w wieku 3-7 lat; 06.2011, firma badawcza: Grupa IQS Sp. z o.o.; N=200

----------------------------------------------------------------------------------------

AQUAMOL na Atopowe Zapalenie Skóry

Jeśli Twoje dziecko jest alergikiem, albo występują u niego problemy z suchą, swędzącą skórą, wypróbuj nowy w aptekach preparat – AQUAMOL. To preparat leczniczy, nie dermokosmetyk, którego działanie przebadano klinicznie. AQUAMOL zawiera unikalną FORMUŁĘ TRWAŁEGO NAWILŻANIA, która gwarantuje maksymalne i długotrwałe nawilżenie skóry, zmniejszenie świądu i poprawę wyglądu skóry. To powoduje, że AQUAMOL może być stosowany raz dziennie, np. po wieczornej kąpieli. AQUAMOL® można stosować jako krem oraz jako zamiennik mydła. Nie zawiera detergentów (SLS), barwników i substancji zapachowych. Jest łatwy w aplikacji, ma lekką i nietłustą konsystencję, która szybko się wchłania i nie brudzi ubrań. Dostępny w aptekach: tuba 50 g oraz butelka z pompką 500 g.

Bioaron C® – syrop 100 ml. Skład: 100 ml preparatu zawiera: Extractum Aloes arborescentis recens fluidum (wyciąg z aloesu drzewiastego) – 38,4 g; Vitaminum C – 1,02 g. Wskazania do stosowania: pomocniczo: w infekcjach górnych dróg oddechowych, np. w terapii chorób z przeziębienia, w braku apetytu. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancje czynne lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Phytopharm Klęka SA, Klęka 1, 63-040 Nowe Miasto nad Wartą.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Diflos

DIETETYCZNY ŚRODEK SPOŻYWCZY SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA MEDYCZNEGO

Diflos to innowacyjny produkt w postaci zawiesiny doustnej wyprodukowany przy użyciu unikatowej technologii mikroenkapsulacji, która: zapewnia bardziej efektywną kolonizację jelita zwiększa bezpieczeństwo produktu zapewnia dłuższy terminu przydatności do użycia

Diflos zawiera szczep bakterii probiotycznych Lactobacillus rhamnosus GG, który: pochodzi z przewodu pokarmowego człowieka ma potwierdzony w wielu badaniach klinicznych korzystny wpływ na organizm człowieka (ponad 800 badań i publikacji) Diflos jest wskazany do postępowania dietetycznego: w czasie i po zakończeniu antybiotykoterapii (LGG zmniejsza ryzyko wystąpienia bóli brzucha o 69% i luźnych stolcy o 65%) w biegunkach o różnej etiologii (LGG powoduje, że o 79% rzadziej występuje biegunka u dzieci przebywających w szpitalu) w stanach obniżonej odporności organizmu (LGG zmniejsza ryzyko zachorowania na infekcje zapalenia górnych dróg oddechowych o 34%) Diflos jest przeznaczony dla niemowląt, dzieci i dorosłych Dawkowanie Niemowlęta i dzieci do 12. roku życia 5 kropli dziennie. Dzieci powyżej 12. roku życia i dorośli 10 kropli dziennie. 5 kropli zawiera 1 mld mikroenkapsulowanych żywych kultur bakterii LGG. 1 mld mikroenkapsulowanych kultur bakterii LGG = 5 mld liofilizowanych kultur bakterii LGG

Sugerowana cena dla pacjenta 15 zł

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Sambucol Sambucol® zawiera Antivirin®

Sambucol to unikalny gęsty syrop na grypę i przeziębienie

Aktywny składnik wyizolowany z owoców czarnego bzu, który wspomaga organizm w stanach zwiększonego ryzyka infekcji wirusowej.1,2 Ekstrakt zawarty w preparacie Sambucol® pozyskiwany jest unikalną metodą opracowaną we współpracy ze światowymi naukowcami i wirusologami. Sambucol® ma udowodnione działanie w badaniach naukowych. Zdobył zaufanie milionów ludzi na całym świecie. Działanie: Ekstrakt z owoców czarnego bzu ma korzystny wpływ na organizm w stanach zwiększonego ryzyka infekcji wirusowej. Pomaga złagodzić przeziębienie i kaszel.

Wykazuje silne właściwości antyok-

sydacyjne, wspomagając naturalne funkcje układu odpornościowego. Aby zachować korzystne właściwości czarnego bzu konieczne jest ich umiejętne przetworzenie i podanie w odpowiedniej formie.

Witamina C, cynk i miedź dodatkowo

pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Witamina C oraz miedź to wspierają ochronę komórek naszego organizmu przed stresem oksydacyjnym. Cena ok. 28 zł

Zimowa apteczka

ENTitis

30 pastylek do ssania

PRZEŁOM W PROFILAKTYCE NAWRACAJĄCYCH INFEKCJI UCHA, NOSA I GARDŁA

Dla dzieci powyżej 3. roku życia i dorosłych ENTitis to preparat do postępowania dietetycznego:

w profilaktyce nawracających infekcji ucha, nosa, gardła (ENT)

w trakcie infekcji wirusowej nosa i/lub gardła po przebytej anginie ENTitis zawiera opatentowany składnik Bactoblis® BLIS K12 (Streptococcus salivarius K12). Streptococcus salivarius K12 produkuje lantybiotyki hamujące wzrost drobnoustrojów patogennych odpowiedzialnych za infekcje ucha, nosa i gardła.

„Opowiedz mi, Babciu” | „Opowiedz mi, Dziadku” „Opowiedz mi, Babciu”, „Opowiedz mi, Dziadku" to czeskie bestsellery wydawnicze, które właśnie trafiają do Polski. Są to wyjątkowe pamiętniki, służące do zapisywania wspomnień babć i dziadków, przekazywania tradycji rodzinnych i łączenia pokoleń. „Opowiedz mi, Babciu” i „Opowiedz mi, Dziadku” to niezwykłe książki, które podbiły serca Czechówi i Słowaków, a teraz trafiają do rąk polskich czytelników. Albumy zilustrowane zdjęciami z minionego stulecia w Polsce, prezentują piękną ideę gromadzenia i pielęgnowania wspomnień rodzinnych. Są idealnym pomysłem na prezent. To także świetna propozycja wspólnego spędzania czasu dla całej rodziny, ponieważ zawierają dużo miejsca na zdjęcia, wycinki i własnoręczne rysunki. Są bezcenną pamiątką dla dzieci, która z pewnością pomoże im w kształtowaniu własnej tożsamości. Każdy człowiek ma swoją historię, ale dla każdego najbardziej interesująca jest historia jego rodziny. Gdzie są nasze korzenie? Jacy byli nasi przodkowie? Czego doświadczyli ci, dzięki którym jesteśmy na świecie? Co ich cieszyło, a co martwiło? Jaka z ich życia płynie nauka dla nas i dla przyszłych pokoleń? Albumy są nietypowe ze względu na to, że ich współautorem za każdym razem jest konkret-

nie wybrana babcia czy dziadek, a ich intymna – rodzinna lektura możliwa jest dopiero po wypełnieniu stron (napisaniu książki) przez dziadków. „Opowiedz mi, Babciu”, „Opowiedz mi, Dziadku” to zawsze inna, niepowtarzalna i jedyna w swoim rodzaju opowieść, to przewodnik po świecie i życiu naszych babć i dziadków. Zawarte w książkach rozdziały prowadzą autorów (babcie i dziadków) przez kolejne etapy życia, ułatwiając uporządkowanie własnych wspomnień, według konkretnych przestrzeni życiowych – dzieciństwo i rodzina, szkolne lata, historia małżeństwa naszych dziadków, życie zawodowe czy zainteresowania. Jest w nich miejsce zarówno na sekretne receptury kulinarne przekazywane z pokolenia na pokolenie, jak i na zapis emocjonalnych wspomnień związanych z najważniejszymi, przełomowymi momentami w życiu. Albumy te pielęgnują najcenniejsze wartości rodzinne i służą podtrzymaniu tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Idea książek zmusza do refleksji i odpowiedzi na pytania: Jaką rolę mogą pełnić wspomnienia dziadków w życiu dzieci, jaka jest ich wartość i czy nasze społeczeństwo ceni sobie doświadczenie starszych? Jak się zrozumieć, kiedy dzielą nas lata i doświadczenia i jak na-

uczyć wzajemnego szacunku w kontaktach dziadkowie-dzieci? Więcej na http://moidziadkowie.pl/

Monika Koprivova – wnuczka i autorka „Opowiedz mi, Babciu”, „Opowiedz mi, Dziadku” Wydawca: Loyal Solutions Oprawa: twarda Format: 25x30 cm Cena: 54 zł Premiera: 23.10.2015

zima 2015

Warto wiedzieć

Ochraniacze na buty AV SORA PŁYN do zwalczania wszawicy głowy

Poj. 100 ml

SORA PŁYN jest wyrobem medycznym, którego głównym składnikiem jest dimetikon.

Nie zawiera barwników, środków zapachowych ani konserwujących.

Skutecznie i nietoksycznie działa przeciwko wszom

głowowym. Jest bezpieczny dla dzieci (bez ograniczeń wiekowych), kobiet w ciąży, matek karmiących, astmatyków i alergików.

SORA PŁYN podany na skórę nie wchłania się, co zmniejsza ryzyko działania niepożądanego nawet wtedy, gdy jest zastosowany na podrapaną skórę głowy.

Rodzice odbierający dzieci z przedszkola mogą skorzystać z profesjonalnych ochraniaczy na buty. Inspirowane ochraniaczami muzealnymi sprzed kilku dekad, dziś w odświeżonej formie pomagają zachować porządek w przedszkolach, domach i innych wnętrzach. Wyróżnia je przyjazne zakładanie bez schylania, a staranne wykonanie i możliwość prania pozwala użytkować je przez wiele sezonów. Dostępne są na stronie internetowej:

av-artview.com

Producent: Scan Anida Sp. z o.o., 30-733 Kraków, ul. Motyla 26

www.wszawica-sora.pl

ViraSoothe® SPECJALISTA W LECZENIU OSPY WIETRZNEJ ;; ViraSoothe® to preparat specjalnie dla dzieci do leczenia ob;;

;; ;; ;;

jawowego ospy wietrznej, czyli do smarowania wykwitów na skórze. Do produkcji ViraSoothe® zastosowano opatentowaną technologię Osmo Care®, która szybko schładza skórę i łagodzi świąd, dzięki czemu dziecko nie jest rozdrażnione i się nie drapie, co również ogranicza ryzyko pojawienia się blizn. ViraSoothe® można stosować u dzieci już od 6 m-ca życia. Ma postać bezbarwnego żelu dostępnego w sprayu (do stosowania na większe powierzchnie skóry) oraz a tubie (do aplikacji miejscowej). Dostępny w aptekach.

OFERTA A ZIMOW Atrakcyjne oferty dla grup zorganizowanych. Przyjedź i przeżyj z nami niezapomnianą przygodę. W ofercie m.in.: ;; Zwiedzanie Muzeum Iluzji, Latającej Chaty Tajemnic oraz Tunelu Zapomnienia ;; Wizyta w Gabinecie Świętego Mikołaja, gdzie dzieci podglądają Mikołaja przy codziennej pracy i mają szansę zadać mu kilka pytań. ;; Wizyta w Świątecznej Fabryce Elfów, gdzie dzieci będą miały okazję podejrzeć elfy przy pracy oraz posłuchać opowiastki pajączka. Wejdź na naszą stronę: www .farmailuzji.pl i złóż formularz zamówienia. Farma Iluzji Sp. z o.o. Mościska 9, 08-455 Trojanów tel. 537 048 534 (pon.-pt. w godz. 9:30 -16:30) grupy@farmailuzji.pl

Moj '

PRZEDSZKOLAK

CZEKAJĄ WAS NIEZAPOMNIANE CHWILE NA FARMIE MIKOŁAJA

TIK

Ś W I ĄT E C

Jak często, gdy jesteście w pracy chcielibyście chociaż przez chwilę usłyszeć głos swojego kochanego dziecka, które zostało w domu? TOYMAIL – pierwsza, bezpłatna poczta głosowa dla dzieci i ich rodziców jest już dostępna w polskiej wersji językowej! Śmieszne zwierzątka-listonosze w łatwy sposób przyjmują i wysyłają wiadomości pomiędzy dziećmi, a ich rodziną, bez opłat i abonamentu. Darmowa aplikacja jest dostępna na urządzenia z systemem iOS i Android.

www.Toymail.pl

IDEALNY POMYSŁ NA PREZENT DLA KREATYWNEGO PRZEDSZKOLAKA!

;; Super fajna masa plastyczna przeznaczona dla dzieci powyżej 4 lat. ;; Jest ona miękka i łatwo poddaje się modelowaniu, ponieważ produkowana jest na bazie wody. ;; Dostępna jest w żywych kolorach, które mogą być dowolnie mieszane, nie łamie się po wyschnięciu. ;; Odbija się od różnych powierzchni jak piłka! ;; Nie wymaga wypalania ani wypiekania, wysycha pod wpływem powietrza. ;; W zestawie 6 kolorów oraz narzędzia do modelowania.

zima 2015

Temat numeru

TE K S T: Agnieszka Kostrzewska

! y t n e z Pre

Jaki podarunek będzie najlepszy dla Twojego dziecka Grudzień to dla większości rodzin czas przygotowań świątecznych prezentów. Obdarowujemy siebie nawzajem, ale największe korzyści mają z tego dzieci, które same przeważnie nie przygotowują podarków – są za to najbardziej i najhojniej obdarowywane. Rodzice głowią się, jak zdobyć upragnioną przez dziecko rzecz i skąd znaleźć na wszystkie marzenia dziecka pieniądze, a przede wszystkim – jakie prezenty będą dla dziecka odpowiednie. 8

Moj '

PRZEDSZKOLAK

M Cena marzeń

ożna by rzec, że spełnione marzenia dziecka nie mają ceny – i ma to zastosowanie zarówno w samym fakcie ich zrealizowania, jak i w tym, że cena upragnionej, modnej obecnie zabawki przyprawia rodziców o zawrót głowy. Zdarza się też oczywiście, że rodzice nie chcą wydawać kroci na kolejną zabawkę, która niedługo pójdzie w odstawkę lub po prostu nie stać ich na zakup. Ich trudne położenie pogłębia fakt, że dziecko nie chce być gorsze od innych, które daną rzecz mają – obawia się, że zostanie odrzucone lub wyśmiane.

Pamietuanja!leży pracować

ą tk wojego Od pocz artości s w m ie c zu użo nad poc ać mu d w y z a k o e o t ym dziecka, zy wać, ż a k o p i ie, uczucia czy też n i b u l ś o og ać czy się k decydow y n ki. in w o o zabaw nie p g ie n z e ne prz posiada Raz na jakiś czas można dziecku kupić droższą czy modną zabawkę, a także dokonać zakupu, jeśli rzeczywiście pomoże ona przedszkolakowi w przełamaniu kryzysów emocjonalnych związanych np. z pójściem do nowego przedszkola albo zainwestować w droższe elementy garderoby, jeśli zachęcą one dziecko do chodzenia do nieznanego jeszcze miejsca, takie jak np. ple-

caczek, kurtkę z ulubioną postacią z bajki, kapcie ze świecącymi elementami. Dziecko w wieku przedszkolnym nie ma jeszcze niestety rozwiniętej świadomości tego, co jest drogie, a co nie i nie wie, ile wysiłku kosztuje rodziców kupno danej rzeczy. Z drugiej strony rozwiązaniem nie powinno być kupienie tańszej zabawki w momencie, kiedy ta droga, upragniona nieznacznie przekracza budżet zaplanowany na zakupy – psychologowie już dawno zwrócili uwagę na to, że marzenie o innym prezencie weźmie górę za jakiś czas i okaże się, że oprócz tańszego, trzeba będzie i tak zakupić ten drugi. Korzystają z tego zresztą często producenci zabawek, przekazując do sklepów limitowane edycje swoich towarów przed świętami, tak by ponowić dostawę po nowym roku. Dobrym wyjściem nie jest także mówienie dziecku, że mama i tata muszą zostawić je w przedszkolu, żeby iść do pracy w celu zarobienia pieniędzy na jego zabawki czy prezenty. Dziecko bowiem zawsze – gdyby mogło – wybrałoby obecność rodzica.

Dzieci listy piszą W polskich domach wciąż istnieje piękna tradycja pisania listów do Świętego Mikołaja. Warto poprosić dziecko, by napisało podobny list – chociażby dlatego, że trzeba dowiedzieć się, jaki prezent chciałoby otrzymać. Jeżeli dziecko jest zbyt małe na to, by napisać list samemu, może jego treść podyktować któremuś z rodziców albo narysować obrazki. Warto również celebrować tego typu tradycję: napisać tekst listu do Mikołaja na ładnej papeterii, nakleić znaczek, zapakować do koperty, narysować lub pomóc dziecku wykonać laurkę dla przynoszącego prezenty świętego z Laponii. Wraz ze starszym przedszkolakiem można wyszukać adres, pod który trzeba wysłać list do Laponii. Znaczna większość przedszkolaków wciąż wierzy w Św. Mikołaja i warto w nich pielęgnować tę dziecięcą wiarę w to, że warto być grzecznym, miłym i życzliwym dla innych. Można również wraz z dzieckiem zaangażować się w którąś z organizowanych w okresie okołoświątecznym akcji charytatywnych i wspomóc

Temat numeru

Nie można oczywiście uniknąć danej sytuacji, a wyjściem nie jest przecież zaciąganie pożyczek czy zaciskanie pasa przez całą rodzinę.

R EK L A M A

5567 Przedszkole „Promyk słońca“ 5568 Plac zabaw dla dzieci

5570 Żłobek

5569 Samochód miejski

5571 Bezpiecznie w ruchu miejskim

5573 Wózek dla bliźniaków

5572 Basen z piłeczkami

Temat numeru dzieci, których rodziny nie mogą pozwolić sobie na kupno jakichkolwiek prezentów. Jest to doskonała okazja do uwrażliwienia dzieci na to, że nie wszystkie rodziny są wystarczająco zamożne, aby kupić ubrania czy zabawki z najnowszych kolekcji w sklepach dla dzieci, a także zaszczepić gotowość do pomocy innym.

Trudny wybór Dokonanie wyboru prezentu dla dziecka to nie lada wyzwanie. Jest to trudniejsze, niż mogłoby się wydawać, ponieważ przeważnie prezenty są przemyślanym wyborem, dokonanym z jakiegoś powodu, a nie pod wpływem chwili. Dla naszych dzieci chcemy wszystkiego, co najlepsze. Niektórzy rodzice kupują największe i najdroższe zabawki, ponieważ pragną, aby ich dziecko miało w życiu lepiej niż oni sami. Jest to jednak droga donikąd.

WAŻNE!

ażdy prezent musi pasować do okazji, z powodu której został zakupiony i dawać radość z samego tylko dawania – a więc nie nadwyrężać zbytnio domowego budżetu i być przyjemny w wybieraniu.

A zatem planujmy zakupy niezbyt drogie, a także z odpowiednim wyprzedzeniem. Unikniemy w ten sposób nie tylko przyprawiających o mdłości kolejek w sklepach i braku miejsc na parkingach w centrach handlowych, ale także będziemy pewni, że mamy zabezpieczony odpowiedni wybór. Szeroko omijajmy miejsca, w których cena znacznie przewyższa jakość. Zwróćmy uwagę na miły i kompetentny personel w sklepie, do którego chcemy się udać.

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Obecność dziecka podczas takich zakupów trzeba indywidualnie rozważyć, ponieważ czasem lepiej jest, gdy ono samo wskaże, jaki prezent chciałoby dostać – wyobraźnia rodzica w tym zakresie może być nieco ograniczona. Podarkiem nie musi być oczywiście zabawka – mogą to być buty, ubrania, nowe meble, dywan czy strój karnawałowy. Ważne tylko, by prezent pasował do temperamentu dziecka i odpowiadał jego zainteresowaniom: pasji, sportowi, który uprawia czy nawet chwilowej modzie, która panuje w przedszkolu (trzeba jedynie zwrócić uwagę na to, żeby ten trend nie skończył się, zanim nadejdą święta). Zakupy można zrobić także przez Internet – tutaj uwagę powinno się poświęcić terminom, w jakich dany sklep czy wystawca aukcji realizują zamówienia i pamiętać, że okres świąteczny potrafi je znacząco wydłużyć, także jeśli chodzi o przewóz przesyłek przez firmy transportowe. Piękne prezenty wykonują również pracownie rękodzielnicze, rzeźbiarskie lub cukiernicze.

Małe, ale ważne detale Pierwsze wrażenie, jakie robi wymarzony przez dziecko prezent czy renomowana firma lub sieć sklepów może być bardzo mylące. Przede wszystkim prezent dla dziecka należy dostosować do jego wieku. Przeważnie na opakowaniach zabawek widnieje informacja, dla jakiego wieku są dostosowane. Oprócz tego trzeba zwrócić uwagę na to, czy dana rzecz jest odpowiednio opakowana i zabezpieczona – najlepiej jeśli sprzedawca prezentuje jeden egzemplarz okazowy z przodu rzędu nowych przedmiotów. Ponadto każdy przedmiot musi być dla dziecka bezpieczny. Najlepiej jeżeli posiada włącznik i wyłącznik baterii (w przypadku zabawek, które takiej baterii potrzebują) albo zabezpieczone gniazdko ładowania. Jeżeli przedmiot będzie używany przez małe dziecko, to pokrywa baterii musi być bezpieczna, czyli zabezpieczona śrubkami. Elementy grające lub świecące powinny dać się łatwo wyłączyć. Trzeba jednak uważać na jakość wykonania elementów elektronicznych w tego typu zabawce i zwracać szczególną uwagę na dziecko podczas zabaw z jej wykorzystaniem.

WAŻNE!

ażdy przedmiot ofiarowany dziecku w wieku pr zedszkolnym musi być przede wszystkim bezpieczny, co warto sprawdzić samemu jeszcze przed zakupem i przed daniem jej w ręce nowego właściciela. Wykluczone są wszelkie ostre krawędzie lub łatwo odpadające i słabo przymocowane elementy. Nawet starszy przedszkolak może w ferworze biegu czy nieuwagi zrobić sobie nimi krzywdę. W przypadku maluszków wykluczone są elementy, które mogą dostać się do ust dziecka, a także opakowania w postaci papierowych lub co gorsza plastikowych torebek. Decydując się na dokonanie zakupu ubrań lub zabawek czy książek, warto rozważyć, czy przydadzą się komuś jeszcze, gdy dziecko z nich wyrośnie – a więc czy będą z nich korzystać inne dzieci w danej rodzinie lub dzieci krewnych i znajomych. Zabawki znanych z dobrej jakości firm słyną z tego, że ich wyroby służą kilku dzieciom, jednemu po drugim. Ubrania także powinny być dobre jakościowo – na tyle, aby wytrzymać przynajmniej jeden cały sezon intensywnego korzystania z nich.

Rozwój jest najważniejszy Wielu rodziców inwestuje pieniądze w zabawki edukacyjne. Tak naprawdę dany przedmiot nie musi posiadać na opakowaniu informacji, że wspiera rozwój umysłowy dziecka – tak naprawdę wspomagać rozwój przedszkolaka może również tablet oraz konsola do gier. Wszystko jest tutaj uzależnione od wyboru odpowiednich do wieku i poziomu rozwoju emocjonalnego treści. Istnieje wiele gier przeznaczonych na sprzęt elektroniczny, które wspomagają kompetencje dziecka i jego zdolności pamięciowe, przyrodnicze, czytelnicze, matematyczne. Dziecko może grać w nie na smartfonie, tablecie, komputerze czy też na konsoli do gier. Jako prezent doskonale sprawdzą się gry planszowe wspomagające integrację wewnątrz rodziny i kreatywne rozwiązywanie problemów oraz myślenie

IDEALNY T N E Z E R P

przyczynowo-skutkowe. Innym pomysłem mogą być puzzle lub klocki, które na swoich ścianach mają części całościowego obrazka. Standardowy prezent ofiarowywany dzieciom w okresie świąt to także książki. Jest to doskonały pomysł, zwłaszcza w dzisiejszych czasach, kiedy to kontakt ze słowem pisanym zamiera. Czytanie książek wspólnie z rodzicem wspomaga rozwój mowy dziecka i wzmacnia więzi z rodzicami. Ważne tylko, by książka była zgodna z zainteresowaniami dziecka. Innym rodzajem prezentu wspomagającego rozwój dziecka jest własna książka lub pamiętnik czy album, który można dowolnie ozdobić oraz wkleić zdjęcia. Im więcej korzyści z otrzymania prezentu będzie miało dziecko (nie tylko dla samej radości, ale także dla wspomagania jego rozwoju), tym lepiej.

DLA CIEKAWSKICH DZIECI

Podarować… doświadczenie

Agnieszka Kostrzewska

R EK L A M A

Innym pomysłem na podarowanie dziecku niezapomnianego prezentu jest kupno nie przedmiotu, lecz na przykład wycieczki, wyjazdu do zoo lub do upragnionego przez nie miejsca. Sprawdzi się to przede wszystkim u starszych przedszkolaków – młodsze mogą traktować tego typu atrakcję jako jeden z elementów dnia, a nie prezent. Można w ten sposób nauczyć dziecko, że prezentem nie musi być przedmiot i że w życiu liczą się też wartości niematerialne. Trzeba to wyraźnie powiedzieć w uzasadnieniu, dlaczego Św. Mikołaj wybrał taki podarunek dla danego dziecka. Jeżeli rodzice zdecydują się podarować wycieczkę lub wyjazd, warto, aby przygotowali specjalny bilet lub talon uprawniający dziecko do wykorzystania go. Może to być wydrukowany i ozdobiony na komputerze bilecik, zapakowany w kopertę i podarowany jako prezent – tak, aby było go namacalnie widać. Rodzice decydują się też czasem na ofiarowanie zwierzęcia. Niewątpliwie może być to dobry pomysł, ale nie dla wszystkich dzieci – muszą być one wystarczająco odpowiedzialne i powinny lubić zwierzęta. Jeśli wcześniej w domu były już czworonogi, warto wziąć pod uwagę to, jaki dziecko ma do nich stosunek, czy lubiło się nimi opiekować, pomagać w sprzątaniu i pielęgnacji. Zwierzę, zwłaszcza pies, to doskonała terapia dla dzieci nieśmiałych, autystycznych lub z zespołem Aspergera, a także dzieci zalęknionych i płaczliwych. Należy jednak pamiętać, że zawsze dziecku należy pomagać w czynnościach związanych z opieką nad zwierzęciem, a także, że będzie ono żyło od kilku do kilkunastu lat. Znaczenie mają także styl życia rodziny oraz metraż mieszkania czy domu, w którym żyją jej członkowie. Podsumowując, wybór prezentu to indywidualna sprawa każdej rodziny. Warto, aby obdarowali się nimi czy znaleźli prezenty pod choinką wszyscy domownicy. Oprócz dostosowania prezentu do wieku i zainteresowań dziecka, można poprzez jego ofiarowanie zwrócić uwagę na wiele czynników wychowawczych, takich jak: estetyka opakowania prezentu, rozwój zainteresowań, a także pomoc uboższym dzieciom i zwrócenie uwagi na niematerialne wartości, które odegrają rolę w dalszym życiu dziecka.

Patronat medialny

w w w. p r o s z y n s k i . p l

Dziecięce święta

TEK S T: Kamila Olga Stępień

y r u t Lek

NA DŁUGIE, ZIMOWE WIECZORY Książka szyta na miarę Liczba książek dostępnych w księgarni może przyprawić o zawrót głowy. Wszystkie kuszą pięknymi okładkami i zachęcającymi tytułami, ale jak pośród nich znaleźć tę najlepszą na wspólne czytanie? Przede wszystkim kieruj się intuicją. To twoje przeczucie pozwoli ci znaleźć idealną lekturę. To ty znasz najlepiej swoją pociechę i wiesz, co ją ciekawi, co sprawia jej radość i o jakim temacie z zainteresowaniem by słuchało nowych wiadomości. Postaraj się także dopasować książkę do aktualnego stanu rozwojowego twojego malucha. Jeśli twój szkrab stara się już czytać lub bacznie obserwuje literki, to wybierz pozycje z powiększonym tekstem. Dzięki wyraźnym literkom łatwiej i przyjemniej będzie mu poznawać nowy „literowy świat”. Jeśli natomiast twój maluszek z ogromnym zaciekawieniem lubi śledzić ilustracje oraz odkrywać rożne zagadki i „sekrety” w książce, to idealnym rozwiązaniem dla niego są lektury z dodatkowymi bonusami takimi jak odkrywane zagadki czy zasłonięte elementy do odkrycia

Moj '

PRZEDSZKOLAK

w trakcie czytania. Mały odkrywca z pewnością pokocha tego typu lekturę.

Pamiętaj!

zas przedszkolny to idealny moment na zaprzyjaźnienie się malca z książką. Warto go wykorzystać i zaszczepić w dziecku miłość do książek. Aby dobrze wykorzystać tę chwilę, zachęcaj dziecko do wspólnego czytania i wybieraj mądrze jego pierwsze książki. Może zaplanujesz wspólne wyjście do księgarni i razem wybierzecie ciekawe lektury? To może być dla dziecka prawdziwa przygoda! Podczas poszukiwań najlepszej książki dla twojego smyka możesz także sugerować się jego wiekiem. Bardzo wiele wydawnictw umieszcza w widocznym miejscu informacje, dla jakiego wieku dana publikacja jest kierowana. Warto jednak pamiętać, że to jedynie wskazówka,

dodatkowy komentarz informacyjny. Najbardziej istotnym kryterium jest dojrzałość małego czytelnika i jego zainteresowania. Często można spotkać się z przypadkami, kiedy przedszkolak z radością zaczytuje się w publikacjach przeznaczonych dla starszego odbiorcy.

Nagrody i wyróżnienia Jednym z kryteriów, które może dodatkowo pomóc w wyborze książki, są liczne nagrody cyklicznie przyznawane przez renomowane ośrodki wydawnicze czy fundacje. Laureaci tych wyróżnień zwykle prezentują bardzo wysoki poziom merytoryczny i cieszą się dużym zainteresowaniem pośród odbiorców. Warto także zwrócić uwagę na nagłówki typu „Mama poleca” oraz „Dla wieku 3-4” itd.

Zimowe wieczory i książka Dłuższe, zimowe wieczory to z pewnością doskonały czas na wspólne czytanie ze smykiem. Co więcej, regularne wspólne czytanie przed snem może być receptą na udany wypoczynek twojego

Choinkowe lampki świecą kolorami, za oknem prószy śnieg, a gorące kakao smakuje wyjątkowo przepysznie. Zimowe wieczory mogą także stać się niepowtarzalne, a nawet bajeczne, a to za sprawą niezwykłych lektur, idealnych na wieczorne wspólne czytania. Podpowiadamy, jak wybrać książkę idealną dla twojego smyka!

malucha. To także doskonała zachęta dla twojego smyka, aby się wyciszyć i położyć już w łóżeczku po całodniowej zabawie. Wspólne czytanie w świątecznym czasie to także możliwość wytworzenia niepowtarzalnej atmosfery Bożego Narodzenia i lepszego zobrazowania symboli i założeń tego magicznego okresu. Twój maluszek dopiero poznaje, jakie są atrybuty tego świątecznego czasu? Jeśli tak, to przybliż mu je za pomocą ciekawej książki. Może wybierzesz lekturę, w której głównym bohaterem jest uśmiechnięty Święty Mikołaj niosący dzieciom prezenty lub wesoły bałwanek, który bardzo się cieszy, gdy pada śnieg? Jeśli już opowiedziałaś ze szczegółami o świątecznym czasie swojemu smykowi, ale i tak ma on wciąż bardzo wiele pytań i niejasności, to z pewnością książki zgłębiające te tematy bardzo go zaciekawią. Może książka opisująca na przykład, kiedy przychodzi Święty Mikołaj, stanie się ulubioną pozycją twojego maluszka? A może opowiadanie dotyczące płatków śniegu i zimowych zabaw

eśli znajdziesz w księgarni czy bibliotece książkę, która cię szczególnie zainteresowała i zechcesz dowiedzieć się czegoś więcej na jej temat lub też może jest ona elementem serii wydawniczej i zapragniesz poznać wszystkie jej części, lub też jeśli szczególnie przypadło ci do gustu określone wydawnictwo, to napisze do niego i poproś o aktualny katalog. Może w ten sposób ty i twój smyk znajdziecie swoja ulubioną serię książek? na dworze rozbudzi jego fantazje i ciekawość? Świąteczne historie mają bardzo wiele do zaoferowania swoim czytelnikom, a ich mnogość, różnorodność wydania zdecydowanie zachęca do czytania. Bardzo pomocne w rozbudzeniu dziecięcej wyobraźni i zbudowaniu „bajkowego świata” są bogate ilustracje. Każda książka przeznaczona dla młodych czytelników powinna ich mieć co najmniej kilka. Niektórzy znawcy tej tematyki R EK L A M A

Dziecięce święta

Zima to niezwykły czas.

Szczególnie polecamy książki: • „Dołek jest do kopania. Książka pierwszych definicji” – Ruth Krauss i dzieci, bowiem to właśnie z nimi autorka tworzyła tę lekturę, a znajdziemy w niej takie definicje, jak: Buzia jest do robienia min. Świat jest po to, żeby było na

KSIĄŻKI

NA ZIMOWE WIECZORY

czym stać. Nos jest do smarkania. Naczynia są do zmywania. Dzieci są do kochania. Psy do całowania ludzi.

uważają nawet, że idealny układ to taki, gdy na jednej stronie książki jest tekst, a na drugiej opisywany obrazek czy grafika. Inni dowodzą, że najlepiej, gdy na każdej stronie jest bogata szata graficzna, a tekst jest odpowiednio w nią wkomponowany. Jedyną osobą, która jest jednak w stanie stwierdzić, które i w jaki sposób rozmieszczone obrazki bardziej się podobają, które się lepiej ogląda i dzięki którym nauka czytania sprawia prawdziwą frajdę, jest twój przedszkolak. Poznaj jego upodobania, dowiedz się, co go ciekawi. Po każdej przeczytanej książeczce zróbcie sobie wspólne podsumowanie tej pozycji. Opowiedzcie, co wam się szczególnie podobało? Która postać jest waszą ulubioną, a może którą wy byście chcieli być? Jaki rysunek wam się najbardziej spodobał i dlaczego? Pamiętaj, że wspólne czytanie to poznawanie razem bajkowego świata i szansa na wiele ciekawych rozmów z malcem.

Od książki do własnej opowieści Wspólne czytanie z dzieckiem ma bardzo wiele zalet. Pobudza wyobraźnię, pokazuje, uczy, ilustruje, a także może rozwijać kreatywność i twórczą postawę. Wystarczy przerwać wspólne czytanie pytaniem typu: „Jak myślisz, co będzie dalej?” lub bardziej obrazowo-szczegółowym, np. „A co ty byś zrobił na miejscu Świętego Mikołaja? Też szukałbyś swoich sań, aby rozwieźć dzieciom ich prezenty, czy może poleciałbyś samolotem?” Wspólna dyskusja może być bardzo ciekawa i przynieść naprawdę zaskakujące rozwiązania. Co więcej, możesz zaproponować dziecku, aby samo dokończyło opowiadaną historię lub pobawić się w zabawę „zgadywanki z czytanki”.

www.centrumedukacjidzieciecej.pl ' PRZEDSZKOLAK 1 4 Moj CENTRUM EDUK AC JI DZIECIECE J

• „Dlaczego szczękamy zębami? Historyjki dla ciekawskich dzieci” – Andrea Schütze

• „Dżok. Legenda o psiej wierności” – Barbara Gawryluk

• „Śpiące wierszyki” – Joanna Papuzińska

• „Rymowanki-przytulanki” – Marta Bogdanowicz

„ZGADYWANKI Z CZYTANKI” To bardzo prosta gra dla najmłodszych, której podstawą są skojarzenia i wyobraźnia. Potrzebna do niej jest książka z barwnymi i szczegółowymi ilustracjami, np. w stylu książki „Ulica Czereśniowa” autorstwa Rotraut Susanne Berner. Maluch wraz z dorosłym ogląda ilustracje, wspólnie dookreślają oni wszelkie drobiazgi na obrazku, jeśli coś jest niezrozumiałe. Rodzic rozpoczyna zabawę zaczynając zdanie: „Zaczynamy zgadywanki z czytanki, uwaga, uwaga, zaczynam teraz ja, posłuchaj mnie uważnie i dokończ szybko, hopsasa”. Po tych słowach opiekun zaczyna opowieść dotycząca jednej postaci lub rzeczy widocznej na ilustracji. Gdy opowiada swoją historię, wskazuje palcem, o kim mówi, np. rodzic wskazuje na pana, który wchodzi właśnie do sklepu ubranego w czapkę z dużą torbą i mówi: Zaczynamy zgadywanki z czytanki, uwaga, uwaga, zaczynam teraz ja, posłuchaj mnie uważnie i dokończ szybko, hopsasa. Pan Heniu bardzo wcześnie dzisiaj wstał. Bardzo się śpieszył i nie zdążył zjeść śniadania i czuł, jak mu burczy w brzuchu. BU...BU... Bardzo się śpieszył do sklepu kupić... W tym miejscu dorosły przerywa opowieść i czeka na jej dokończenie przez dziecko. To wspaniała zabawa, która gwarantuje dużo śmiechu.

Długie zimowe wieczory to idealna pora na wspólne poznawanie „bajkowych światów”. Czytanie z mamą czy tatą to wspaniała zabawa, podczas której dodatkowo kształtuje on swoją wyobraźnię, rozwija skupianie uwagi i ćwiczy kreatywność. To także czas na zbudowanie pozytywnej relacji z dzieckiem. Książka to wielki dar dla każdego rodzica, dlatego nie zwlekaj, wykorzystaj ją. Miłej lektury! Kamila Olga Stępień

zima 2015

Wywiad numeru

Rozmowa z Grzegorzem Łapanowskim o projekcie „Szkoła na widelcu”, właściwym żywieniu najmłodszych dzieci i zmianach w przedszkolnych jadłospisach. Warsztaty kulinarne dla dzieci w ramach Food Revolution Day 2015, fot. Karolina Rutkowska

Bez zdrowego jedzenia nie ma

a i w ! zdr

Określił Pan „Szkołę na widelcu” spełnieniem marzeń. Jest Pan jego pomysłodawcą? Co się przyczyniło do jego powstania i kiedy narodziła się idea zorganizowania takiej kampanii?

Moim zdaniem najbardziej przyczyniło się życie. Podczas mojego pobytu w Stanach Zjednoczonych obserwowałem panującą tam epidemię nadwagi i otyłości, która zgodnie z moimi przeczuciami obecnie przerodziła się w pandemię, w przerażającym tempie i skali docierając do kontynentu europejskiego, w tym Polski. Podobnie jak wiele wysoko rozwiniętych krajów popełniliśmy klasyczny błąd pt. „nie zadbaliśmy o profilaktykę”, w związku z czym teraz musimy się zmagać z jego konsekwencjami. To niesamowicie trudne, aby odwrócić ten stan rzeczy, ale nie jest to niemożliwe. Jestem osobą, która lubi działać, wciąż mam energię do

Moj '

PRZEDSZKOLAK

robienia rzeczy i stąd pomysł na „Szkołę na widelcu”. Od czterech lat mamy status fundacji. I działamy.

romocja dobrego, smacznego i zdrowego jedzenia jest nam potrzebna. My jako Polacy na to zasługujemy. Mamy wspaniałą kulturę kulinarną, o którą warto dbać i przekazywać kolejnym pokoleniom. To jest to, co mogę nazwać moją życiową pasją oraz coś, czym bym chciał się z innymi ludźmi dzielić. Przekazali mi to moi mistrzowie, szefowie, ale i rodzina.

Każdy z nas ma jakieś swoje ulubione, domowe potrawy i jest to coś cennego, coś co powinniśmy przekazywać z pokolenia na pokolenie, niczym zegarek, który dostajemy od taty. To część tradycji, która czyni nas Polakami. W prowadzonych przez Państwa warsztatach kulinarnych mogą brać wszystkie grupy wiekowe? Tak, są one dostosowane dla uczestników w wieku od 3 lat do 100. Jak przedszkolaki odnajdują się na zajęciach? Maluchy wypadają wspaniale. Dzieciaki są ciekawe, świat jest dla nich fascynujący,

Czy zdrowe jedzenie oznacza drogie jedzenie? I tak, i nie. Nie ukrywam, że mam z tym problem i myślę, że to pytanie nie jest do końca fair. Gdybym Panią zapytał, czy drogie perfumy to dobre perfumy, albo drogi samochód to dobry samochód, albo drogie ubrania to dobre ubrania, to oboje bez zająknięcia byśmy stwierdzili, że tak właśnie jest. Chcesz mieć dobre auto to wydajesz parędziesiąt tysięcy; chcesz mieć dobre spodnie to wydajesz kilkaset złotych; dobre buty – podobnie. Z jedzeniem jest tak samo. Dobre jedzenie, które jest jedną z najważniejszych rzeczy w naszym życiu, to inwestycja. To nie jest wydawanie pieniędzy tylko ich inwestowanie, a my próbujemy oszczędzać na naszych dzieciach, często jeszcze zasłaniając się takim argumentem, że nie wszystkich na to stać. Za 2 zł kupujemy dziecku raczej mało wartościowego batona, ale wydanie 5 zł na pełnowartościowy, sycący obiad, to już dużo. Ponadto istnieje bardzo dużo dofinansowań z miejskich i gminnych ośrodków pomocy społecznej. Dotacji na żywienie dzieci jest naprawdę sporo, ale postaram się dalej odpowiadać na Pani pytanie. Ugotowanie bulionu warzywnego kosztuje mniej więcej 50 gr na porcję. Tyle samo lub niewiele taniej nas wyniesie kostka rosołowa. Jednak na pewno przy bulionie warzywnym się więcej nagimnastykujemy. Musimy umyć warzywa, obrać, pokroić je,

gotować odpowiednio długo i przyprawić. Wysilić się nie tylko fizycznie, ale także intelektualnie. Często pytamy o pieniądze, a nie pytamy o ludzką pracę. Projekt „Szkoła na widelcu” wiąże się z wyraźnie określoną misją i praca nad nim jest z pewnością satysfakcjonująca. Czy dostrzega Pan już efekty prowadzonych kampanii? Widzę je za każdym razem, gdy pracuję z dziećmi. Kiedy widzę warzywa i owoce na stołówkach szkolnych czy przedszkolnych i kiedy widzę, że dzieci je jedzą. Efekty naszych działań widzę również teraz, kiedy wokół naszych działań skupia się coraz więcej osób, a żywienie dzieci stało się tematem społecznej debaty, w której jesteśmy liczącym się głosem. Zmiany prawne wprowadzone na początku tego roku szkolnego przez Ministerstwo, dotyczące żywienia w placówkach oświatowych to temat budzący wiele kontrowersji wśród dyrektorów, nauczycieli, rodziców. Jak Pan skomentowałby nowe przepisy?

Trzeba się było wyrobić przed końcem kadencji oraz wywiązać z obietnic wyborczych. Miała zostać wprowadzona nowa strategia zdrowia. Moja fundacja pracowała przy powstawaniu tego rozporządzenia. Od samego początku pytaliśmy wielokrotnie na różnych konferencjach: gdzie jest harmonogram, gdzie jest budżet, jak chcecie to zrobić. Nie możemy dawać jedynie wytycznych teoretycznych, bez analizy możliwości i praktycznego systemu ich wdrażania. Wiedząc jak wiele emocji wzbudzą nowe przepisy, można było wydać spis sprawdzonych (!) wcześniej receptur, do wykorzystania przez Panie Kucharki w całej Polsce kilka miesięcy przed wejściem rozporządzenia. To ucięłoby komentarze typu „nie da się” oraz pomogłoby wszystkim tym którzy naprawdę chcą gotować lepiej, ale nie wiedzą jak. Ponadto potrzebna jest wielka ogólnopolska kampania, wprowadzenie edukacji kulinarnej do szkół dla dzieci, młodzieży i rodziców, jak i seria dobrze przygotowanych szkoleń realizowana w całej Polsce przez lokalne organy.

I pozytywnie i negatywnie. Rozporządzenie, o którym Pani mówi, ma około 100 stron uzasadnienia. Jeśli kilkunasto-stronnicowy dokument ma taką liczbę stron uargumentowania to znaczy, że jego przesłanki są słuszne.

orozporządzenie jest nam bardzo potrzebne. Natomiast sposób jego wprowadzenia; fakt, że jest to suchy dokument, za którym nie idą żadne narzędzia, pieniądze ani szkolenia; że to się odbyło w takim pośpiechu, bez szeroko zakrojonej, kampanii informacyjnej i edukacyjnej jest skandalem oraz powodem do wstydu.

Warsztaty kulinarne dla dzieci w ramach Food Revolution Day 2015, fot. Karolina Rutkowska

zima 2015

Wywiad numeru

niesamowity. Dziś w tak zabieganym świecie brakuje zaufania, cierpliwości i chwili, aby spędzić razem czas, usiąść i coś na spokojnie dzieciom pokazać. A one lubią, jak się im opowie: „wiesz, to jest dynia. Ona ma taką skórkę. Jest ciężka, spróbuj wziąć do rąk. Przekroję Ci ją na pół. Teraz powąchaj ją, dotknij i sprawdź jakie ma śliskie wnętrze. Zobacz gdzie są pestki. Czy wiesz, co z pestki wyrasta?” One tego wszystkiego jeszcze nie znają i dlatego jest to dla nich tak niesamowicie interesujące.

Wywiad numeru

„Ręka w górę, czyje dziecko by z jadło pokrojone w plasterki rzodkiewki oraz marchewki i jeszcze się tym najadło?!??! Biorąc pod uwagę moje wspomnienia z przedszkola i moje doświadczenie z pracy w tej placówce… jednym słowem doznałam szoku! Ży wienie w przedszkolu zawsze było pyszne i przez dzieci lubiane. Naleśniki, racuchy, budynie, kisiele, kompoty, pasty z twarogu i owoców, makaron z serem, kasza manna z sokiem malinowym… Same wspaniałości.” (źródło: http://www.matkaniewariatka.pl/2015/09/nasze-dzieci-nie-beda-grubaskami.html)

Czy wykluczenie z diety części składników, jak np. białego cukru, jest tak krzywdzące dla dzieci i młodzieży? Ręce opadają. To jest tak, jakbym rozmawiał z kimś, kto pije piwko, ktoś by mu alkohol zabrał i wtedy ten zaczął narzekać, że piwka już pić nie może. Powiedziałbym „Idź sobie pić w domu, bo w miejscach publicznych jest zakaz picia alkoholu” i analogicznie – „chcesz jeść racuszki posypane białym cukrem, to rób je w domu”.

zkoła i przedszkole to nie miejsca na używanie białego cukru w każdym posiłku. Stoimy wszyscy na Titanicu, który tonie. Panuje epidemia, a właściwie pandemia nadwagi i otyłości. 50 mld złotych co roku ze skarbu państwa wydajemy tylko dwie choroby żywieniowozależne. Powinniśmy się zastanawiać, jak w najbardziej skuteczny sposób możemy z nimi walczyć i dbać o zdrowie naszych dzieci również przez pryzmat jedzenia. Na to nagle słyszę argument o racuszkach i że biedne dziecko nie zje słodkiego batonika czy rogalika… No straszne po prostu. Nie mam już cierpliwości do takich rozmów. Oczywiście należy szukać konsensusu. To nie tak, że nie wolno jeść słodkiego. Jest masa słodkich owoców, a wszystkie wymienione przez Panią dania są dozwo-

Moj '

PRZEDSZKOLAK

lone do podawania na stołówce. Według nowych przepisów cukier wciąż można używać jako przyprawę oraz dodawać w określonych ilościach do potraw. Nie jestem pewien, czy wszyscy którzy wypowiadają się w negatywny sposób o rozporządzeniu, zapoznali się z jego treścią i postarali się je zrozumieć. To rozporządzenie nie usuwa cukru i soli z menu. Przede wszystkim usuwa masę wysoko przetworzonej żywności, której w stołówkach był mnóstwo. Przyprawy uniwersalne, do zup, zupy i sosy z proszku, gotowe budynie, kisiele, sztuczne syropy o smaku owoców i wiele innych produktów, które nie są zalecane dzieciom. To ich chcieliśmy się pozbyć. Jak np. jogurtu o smaku owoców, który ma 17 dodatków! Jak rodzice przedszkolaków i dzieci w wieku wczesnoszkolnym powinni kupować jedzenie? Na jakie rzeczy zwracać szczególną uwagę? To jest najważniejsze z pytań, ponieważ ta zmiana zaczyna się od każdego z nas. Jeśli chcemy, żeby nasze dzieci jadły dobrze, my sami musimy jeść dobrze – my jako rodzice, jako nauczyciele, jako dorośli. Dzieci nas naśladują. Problem nadwagi i otyłości, ale także niedoborów składników mineralnych i witamin wśród dzieci to nie wina dzieci – to nasza wina. Zasady zdrowego żywienia zna każdy z nas, ale mogę je oczywiście powtórzyć. Wszyscy wiemy, że trzeba jeść śniadania, spożywać od trzech do pięciu posiłków dziennie, najlepiej co trzy godziny, wybierać naturalne produkty, pić wodę, ograniczyć słodzenie, jeść warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste. To wszystko jest bardzo proste, ale tę teoretyczną wiedzę należy wprowadzać w życie. Od samego czytania artykułów o zdrowym żywieniu jeszcze nikt się nie stał zdrowym. Podobnie jest z zajęciami o zdrowym żywieniu – one muszą być praktyczne, a nie jedynie polegać na przedstawianiu piramidy żywienia. Dzięki przyglądaniu się piramidzie nikt jeszcze nie zaczął jeść awokado.

Czy mógłby Pan wskazać, jakie błędy popełniają rodzice kształtując nawyki żywieniowe u dzieci? Z błędami jest tak, że każdy z nas jest ich świadomy i w kółko je powtarza: za dużo soli, za dużo cukru, za dużo kalorii– to jedna para kaloszy. Drugi najważniejszy moim zdaniem problem, to zbyt wiele wysoko przetworzonej żywności, czyli to że zaczynamy od słodzonych kaszek, następnie słodycze, batoniki, kolorowe napoje, chipsy, fast foody. Dalej wymieniłbym życie w bardzo szybkim tempie, brak śniadań, brak pożywnego, smacznego drugiego śniadania, dawanie pieniędzy, zamiast dawania dobrej jakości kanapki; brak wspólnego jadania posiłków i rozregulowanie ich pór. Nie tylko więc to, że za dużo solimy. Nie mamy na nic czasu. Ten nasz pęd za bogactwem w ciągu ostatnich 25 lat spowodował, że teraz zbieramy takie, a nie inne żniwo. Co z tego, że jesteśmy w miarę bogatym krajem? Co mamy z tego, nowoczesny telewizor, dobre ciuchy i telefon komórkowy? Każdy z nas ma też brzuch i nie ma czasu, a to w łaśnie ten czas, rodzina, przyjaciele i zdrowie są najcenniejsi. Dziękuję za rozmowę. Również dziękuję. Rozmawiała: Klaudia Elert

fot. Natalia Szafrańska

Zmiany spowodowały wiele dyskusji wśród rodziców i padło sporo negatywnych opinii (jak ta poniższa).

GR ZEGOR Z Ł APANOWSKI kuchar z i dziennikar z kulinarny, jest Stypendystą „Culinary Dyplomacy” De partamentu Stanu USA. Gotował z najlep szymi, m.in.: Wojciechem Modestem Amaro, Kur tem Schellerem i Rober tem Sową. Zwiedza świat głównie w celach kulinar nych i nieźle mu idzie. Napisał książki „Smakuje”, „Szkoła na widelcu. Najlepsze przepisy dla całej rodziny”. Wspólnie z bliskimi mu ludźmi prowadzi Fundację na rzecz edukacji kulinarnej dzieci i młodzieży – „Szkoła na widelcu”.

suplement diety

Zdrowy przedszkolak

e n w e i z w y n e Alerg

obecne w mieszkaniu są niebezpieczne dla Jesień oraz zima to czas, w którym dzieci częściej i bardziej dotkliwie odczuwają skutki nadwrażliwości na alergeny obecne w domowym kurzu.

tym czasie dłużej przeb y wa s i ę w d o mu , natomiast z uwagi na niską temperaturę na zewnątrz mieszkania rzadziej są wietrzone. Włączenie ogrzewania powoduje unoszenie kurzu i wzrost ryzyka inhalacji alergenów, które są z kurzem związane. Wśród różnorodnych substancji uczulających wdychanych wraz z kurzem największe znaczenie medyczne przypisywane jest

' 2 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

a i w o r zd

alergenom roztoczy kurzu domowego. Jest to spowodowane powszechnym występowaniem i dużą liczebnością populacji tych pajęczaków. Niewielkich rozmiarów alergeny są trudne do usunięcia, a ich poziom zagrażający zdrowiu może utrzymywać się na stałym, wysokim poziomie przez cały rok. W próbkach kurzu zebranego z mieszkań znajdują się jeszcze inne alergeny inhalacyjne niebezpieczne dla zdrowia osób uczulonych, takie jak: alergeny roztoczy występujących w produktach przechowalnianych, alergeny karaczanów, grzybów pleśniowych oraz alergeny związane z obecnością hodowanych zwierząt domowych. Warto również zwrócić uwagę na miejsca kumulacji alergenów wziewnych związanych z kurzem. Liczne badania wykazały, że z uwagi na warunki panujące w miejscach do spania, tj. wyższą wilgotność, temperaturę i dostępność

pożywienia, to właśnie wnętrze materaca i tapczanu sprzyja rozmnażaniu roztoczy i grzybów pleśniowych. Obecność alergenów wykazano także w kurzu zebranym z podłóg, w dywanach i wykładzinach, a także w pościeli i ubraniach, pluszowych zabawkach i wielu innych miejscach w otoczeniu ludzi. Ciągłe narażenie na inhalację alergenów wewnątrzdomowych jest szczególnie ryzykowne dla dzieci, które posiadły cechy atopii, to znaczy wrodzonej nadwrażliwości. Dla nich kontakt ze specyficznym alergenem może oznaczać początek poważnych problemów zdrowotnych. Przykładem jest alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa znane pod medyczną nazwą alergicznego nieżytu nosa (ANN). Chorobę można rozpoznać obserwując u chorujących częste kichanie, wyciek wodnistej wydzieliny, uskarżanie się na świąd i odczuwanie ciągle

Dla dz cy ficzn t ze spe k a t n o k atopii aczać oże ozn m m e n e alerg nych k poważ ch. począte rowotny d z w ó problem

z atkanego nosa. U czuleniu towarzyszy obrzęk błony śluzowej oraz utrata powonienia i smaku. Alergiczny nieżyt nosa stanowi często wstęp do rozwoju alergicznej (atopowej) odmiany astmy oskrzelowej, której dominującym objawem jest napadowy, suchy kaszel, występowanie duszności podczas podejmowania wysiłku i świszczący oddech wynikający z utrudnienia przepływu powietrza przez zmienione chorobowo zwężone oskrzela. U osób uczulonych i narażonych na stałą inhalację alergenów wewnątrzmieszkalnych postępująca astma powoduje pogorsze-

laktyka wtórna sprzyja złagodzeniu objawów uczulenia i może zapobiegać fatalnym przypadkom zaostrzeń choroby. Pełna ochrona przed chorobotwórczym działaniem alergenów wziewnych obecnych w mieszkaniu jest trudnym problemem profilaktycznym. Dobry skutek mogłaby przynieść jedynie regularna wymiana materacy jako głównego źródła alergenów. Ponieważ jest to zadanie nierealne, należy zwrócić uwagę na inne sposoby zalecane przez specjalistów.

ajlepsze perspektywy skutecznej prewencji związane są ze sposobem działania preparatu Allergoff. Metoda polega na neutralizacji alergenów roztoczy i jednoczesnym ograniczeniu lotności drobin kurzu. Łatwość aplikacji i minimalna zawartość składników chemicznych w preparacie mogą przynieść wiele korzyści dla osób zagrożonych alergią. R EK L A M A

Zdrowy przedszkolak

Pamiecii,ekttaórje!posiadły cecyhmy

nie jakości życia, zwłaszcza podczas okresowych zaostrzeń choroby. U wielu chorych dzieci objawy astmy są poprzedzone atopowym zapaleniem skóry (AZS). Jest to przewlekły stan zapalny, którego najbardziej dokuczliwym objawem jest uporczywy świąd. W tym przypadku nadwrażliwość na alergeny obecne w kurzu powoduje nadmierną utratę wody, suchość, złuszczanie i rogowacenie skóry. Drapanie swędzących miejsc może powodować infekcje bakteryjne, co dodatkowo pogarsza stan zdrowia osób uczulonych. Najważniejszym zaleceniem lekarskim dotyczącym działań profilaktycznych jest unikanie kontaktu z alergenami na każdym poziomie prewencji. Badania dowiodły, że profilaktyka pierwotna tj. podejmowanie trudu obniżania poziomu alergenów wziewnych w mieszkaniach rodzin obarczonych atopią powoduje spadek liczby zachorowań na alergię wśród dzieci w tych rodzinach. Natomiast usuwanie alergenów w sytuacji zauważonych już objawów alergii u domowników, czyli tzw. profi-

Zdrowy przedszkolak

a ł d r a Ból g

– jak sobie z nim radzić? TE K S T: Lek. med. Joanna Gładczak

W sezonie jesienno-zimowym infekcje gardła są jedną z najczęstszych dolegliwości. Objawem choroby jest ból gardła,

Przyczyny choroby apalenie gardła spowodowane jest przez infekcję drobnoustrojami. Najczęściej sprawcą problemów są wirusy (najczęściej rynowirusy, adenowirusy, enterowirusy), to ważna informacja, gdyż na drobnoustroje te nie działają antybiotyki. Leki te działają na bakterie – po wirusach to one są powodem zachorowań. Znacznie rzadziej infekcja gardła związana jest z zakażeniem grzybiczym – z nim mamy do czynienia najczęściej po długotrwałej terapii antybiotykowej, podczas której nie był stosowany probiotyk lub infekcja pojawia się u dzieci z obniżoną odpornością. Ponieważ choroba spowodowana jest najczęściej przez wirusy i bakterie o zachorowanie nietrudno – drobnoustroje przenoszą się drogą kropelkową oraz poprzez kontakt bezpośredni. Dlatego tak ważne jest dbanie o podstawowe zasady higieny.

Jak zatem zapobiec chorobie? W środowisku przedszkolnym jest to trudne – liczne dzieci w grupach przedszkolnych i niestety nagminne posyłanie do przedszkola chorych dzieci znacznie utrudnia profilaktykę. Dlatego ucz swo-

Moj '

PRZEDSZKOLAK

jego malca od samego początku, że podczas kaszlu czy kichania należy zasłaniać usta i nos. Do oczyszczania noska ma używać tylko jednorazowych chusteczek higienicznych i to za każdym razem nowej (a nie od koleżanki czy kolegi), bardzo ważne jest również częste mycie rączek mydłem. Powtarzaj też dziecku, że nie wolno korzystać ze sztućców innych dzieci czy pić z tego samego kubeczka.

WAŻNE!

ardzo ważna jest również rola wychowawcy przedszkolnego – to on powinien zwracać szczególną uwagę na higienę dzieci w grupie i niestety rozmawiać z rodzicami, którzy posyłają do przedszkola dzieci chore. Poza przestrzeganiem zasad higieny warto w ok resie zi mow y m zadbać o wzmocnienie odporności dziecka. Podstawową metodą jest prowadzenie zbilansowanej diety bogatej w warzywa i owoce (warto pamiętać przy tym o naszych rodzimych produktach – jabłkach, kiszonej

może pojawić się również uczucie rozbicia, stany podgorączkowe, a nawet gorączka. Chorobie może towarzyszyć katar i kaszel. Jak sobie radzić z dolegliwościami? kapuście, cebuli). Jeżeli dziecko toleruje smak czosnku, też warto dodawać go do jadłospisu malca. Korzystne działanie ma również imbir. Oprócz zbilansowanej diety dbaj o systematyczny ruch – jeżeli tylko pogoda na to pozwoli, to najlepiej, aby aktywność fizyczna była przeprowadzana na świeżym powietrzu. Poza tym nie przegrzewaj i nie wychładzaj dziecka – dobieraj ubranka do pogody.

Co robić? Jeżeli pojawią się objawy choroby, pamiętaj o szybkim działaniu – im wcześniej podane zostaną leki, tym szybciej uda się zwalczyć infekcję. Jednak postępowanie w zależności od nasilenia objawów

peraturze około 80 stopni, przykrywamy, gdy ostygnie kilka razy dziennie prosimy malucha o przepłukanie gardła). W zbiciu gorączki pomocne może być przykładanie zimnych okładów na czoło i kark dziecka czy chłodna kąpiel. Zdrowienie wspomoże sok malinowy i domowy rosół. Jeżeli dziecko toleruje czosnek i cebulę, wykorzystaj je do przyrządzania potraw. Gdy objawy choroby nie będą ustępowały po 3 dniach skonsultuj się z pediatrą, z pomocy specjalisty skorzystaj również, gdy objawy będą się nasilały.

Zapalenia gardła o nieco innym przebiegu MONONUKLEOZA ZAKAŹNA jest chorobą wirusową, popularnie nazywana jest „chorobą pocałunków”. Wirus Epstein-Barr, odpowiedzialny za rozwój choroby, przenosi się drogą kropelkową wraz ze śliną (stąd choroba pocałunków) oraz przez kontakt z zakażoną krwią. Okres wylęgania choroby jest stosunkowo długi i wynosi 30–50

dni. Objawy choroby to wysoka gorączka, ból gardła, obrzęk migdałków, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych. Dziecko jest bardzo cierpiące, z trudem przełyka, ból gardła jest bardzo silny. Zaraźliwość utrzymuje się zazwyczaj do piątego dnia od wystąpienia wysokiej gorączki. W przebiegu choroby może dojść do powiększenia narządów wewnętrznych jamy brzusznej, co może wywoływać ból brzuszka (powiększenie wątroby oraz śledziony). W badaniu morfologii można zaobserwować zmiany w zakresie białych krwinek. Przebieg choroby może być niestety powikłany zapaleniem płuc, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, małopłytkowością. W okresie zdrowienia może wystąpić zespół przewlekłego zmęczenia. Leczenie choroby jest tylko objawowe. HERPANGINA wywołan a jest przez wirusy Coxackie A i Enterowirusa. Choroba przebiega z wysoką gorączką. Na błonie śluzowej pojawiają się pęcherzyki, które następnie przechodzą w owrzodzenia –

Zdrowy przedszkolak

jest różne. Jeżeli choroba rozpoczęła się nagle wysoką gorączką i silnym bólem gardła, nie zwlekaj z wizytą z dzieckiem u lekarza. Jeżeli objawy nie mają tak dużego nasilenia, możesz spróbować rozpocząć terapię w domu. Przede wszystkim pamiętaj, że dziecko powinno pozostać w łóżku. Aby złagodzić objawy bólu gardła, podaj dziecku leki odkażające gardło – obecnie w aptekach dostępne są liczne preparaty w postaci aerozoli, tabletek do ssania czy nawet lizaków (zawsze wybieraj produkty przeznaczone dla dzieci). Podaj również dziecku lek przeciwgorączkowy – paracetamol lub ibuprofen – dobierz dawkę do wieku i masy ciała dziecka. W przypadku kataru podaj maluszkowi preparaty obkurczające błonę śluzową noska, jednak nie stosuj ich dłużej niż 5–7 dni. Wspomóc terapię może również napar z szałwii czy rumianku (odkażamy nim gardło – zalewamy saszetkę wodą o tem-

UN/10/2015

R EK L A M A

Wskazania do stosowania: Leczenie miejscowych objawów związanych z ostrym stanem zapalnym jamy ustnej i gardła. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na benzydaminy chlorowodorek lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu. Nazwa produktu leczniczego: Uniben, 1,5 mg/ml, aerozol do stosowania w jamie ustnej. Dawka: chlorowodorek benzydaminy 1,5 mg/ml. Postać farmaceutyczna: Aerozol do stosowania w jamie ustnej. Substancja czynna: chlorowodorek benzydaminy (Benzydamini hydrochloridum). Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne „UNIA” Spółdzielnia Pracy, ul. Chłodna 56/60, 00-872 Warszawa. www.uniben.pl

Zdrowy przedszkolak z lokalizowane na tylnej ścianie gardła oraz na błonie śluzowej policzków i podniebienia. Ból gardła jest silny. W przebiegu choroby może pojawić się również wysypka – w obrębie dłoni, stóp, pośladków. Podobnie jak w przypadku mononukleozy leczenie jest tylko objawowe. W przebiegu OPRYSZCZKOWEGO ZAPALENIA JAMY USTNEJ wywołanego przez wirusy opryszczki Herpex simplex, zmiany wyglądają podobnie jak w herpanginie, jednak zlokalizowane są głównie w przedniej części jamy ustnej, mogą obejmować również dziąsła. Chorobie może towarzyszyć gorączka, dreszcze, złe samopoczucie. Połykanie jest utrudnione. W leczeniu można zastosować lek przeciwwirusowy oraz leki objawowe. PŁONICA, czyli szkarlatyna jest wywołana przez paciorkowce z grupy A, jest więc chorobą bakteryjną. Oprócz zapalenia gardła na skórze dziecka pojawia się drobna wysypka, szczególnie intensywna na twa-

rzy, tułowiu i pośladkach. Jest obecna w pachwinach i pachach. Wysypka jest drobnoplamista. Na twarzy nie obejmuje trójkąta pomiędzy fałdami nosowymi i brodą (tzw. trójkąt Fiłatowa). Po 2–3 tygodniach dochodzi do złuszczenia skóry stóp i dłoni. Również skóra na twarzy może się delikatnie złuszczyć. W przebiegu płonicy gardło jest żywoczerwone (szkarłatne), a po kilku dniach język staje się czerwony z widocznymi brodawkami (język malinowy). Choroba wymaga zastosowania antybiotykoterapii. ANGINA PLAUTA VINCENTA jest szczególną postacią anginy, która obejmuje jedynie jeden migdałek. Choroba jest spowodowana przez infekcję bakteryjną. Dolegliwościom towarzyszą niewielkie bóle gardła. Choroba wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Uwaga na powikłania! Niestety w przypadku chorób zapalnych gardła może dojść do powikłań. W przypadku anginy paciorkowcowej mogą pojawić się powikłania miejscowe oraz ogólne.

POWIKŁANIA MIEJSCOWE:

• • •

naciek lub ropień okołomigdałkowy, ropień przestrzeni przygardłowej lub zagardłowej, zakrzepowe zapalenie żyły szyjnej wewnętrznej. POWIKŁANIA OGÓLNOUSTROJOWE:

• • • •

posocznica, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie wsierdzia, gorączka reumatyczna.

Również zaniedbane wirusowe zapalenie gardła może spowodować rozprzestrzenienie się infekcji. Ponadto może się zdarzyć, że infekcja wirusowa zostaje nadkażona bakteriami – wówczas konieczne będzie wprowadzenie antybiotyku. Lek. med. Joanna Gładczak R EK L A M A

Jak rozpoznać, z którym mamy do czynienia?

TE K S T: Lek. med. Joanna Gładczak

Praktycznie u każdego dziecka w wieku przedszkolnym w okresie jesienno-zimowym pojawia się kaszel. Najczęściej jest on objawem infekcji dróg oddechowych, chociaż warto wiedzieć, że może być objawem innych problemów zdrowotnych. Jak rozpoznać, z jakim typem kaszlu mamy do czynienia i jak w warunkach domowych radzić sobie z tym przykrym objawem? R EK L A M A

EKSTRAkt ** na suchy kaszel

Zdrowy przedszkolak

Kaszel suchy cz y mokry

Zdrowy przedszkolak K A SZEL SUCHY

K A SZEL MOKRY

Definicja

występuje, gdy nie jest wydzielana wydzielina (plwocina)

występuje, gdy podczas kaszlu odkrztuszana jest wydzielina

Inne określenia

nieproduktywny

produktywny

często jest uporczywy i męczący, zwłaszcza wieczorem i w nocy; gdy jest intensywny, może powodować ból w klatce piersiowej, a nawet ból brzuszka, bowiem w wyniku kaszlu intensywnie pracuje przepona; dziecko może również ciągle pokasływać

plwocina może mieć różny charakter, jednak jej wykrztuszanie powoduje oczyszczanie dróg oddechowych; podczas kaszlu mokrego należy pamiętać, ze młodsze dzieci często nie potrafią odkrztusić plwociny i ją połykają lub wypluwają (może to powodować u dziecka nawet wymioty) – nie oznacza to, że kaszel nie jest mokry

w wyniku infekcji wirusowych oraz w przebiegu astmy oskrzelowej; suchy nagły i gwałtowny kaszel powstaje również podczas dostania się ciała obcego do drzewa oskrzelowego oraz w wyniku podrażnienia dróg oddechowych

jest objawem infekcji i towarzyszyszy przeziębieniu (najczęściej spowodowany przez infekcję wirusową); powstaje również w przypadku zapalenia zatok, oskrzeli, płuc

leki hamujące kaszel

syropy wykrztuśne i leki rozrzedzające wydzielinę

Cechy

Najczęstsze przyczyny

Co pomaga

Ważne

prawidłowe nawodnienie dziecka W przypadku infekcji kaszel często zmienia charakter, zazwyczaj na początku jest suchy i po 2–3 dniach zaczyna być obecna plwocina

Jak sobie radzić z kaszlem u dziecka? Jeżeli kaszel nie ma dużego nasilenia, pojawił się niedawno i nie towarzyszy mu wysoka gorączka czy inne niepokojące objawy, możesz spróbować leczyć maluszka domowymi sposobami. W przypadku kaszlu mokrego można zastosować syropy wykrztuśne i leki rozrzedzające wydzielinę. Produkty te powodują rozrzedzenie gęstej wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych, dzięki czemu jest ona łatwiejsza do wykrztuszenia. Specyfiki dostępne są w aptekach bez recepty. Wybieraj zawsze te przeznaczone dla dzieci i przeczytaj uważnie ulotkę. W przypadku leków wykrztuśnych należy przestrzegać pór podawania leku – niektórych nie powinno się stosować w godzinach wieczornych, gdyż wówczas rozrzedzona wydzielina będzie skutecznie zakłócać sen dziecka, które całą noc będzie próbowało wykaszleć ją z dróg oddechowych. W przypadku kaszlu suchego można zastosować preparaty hamujące kaszel – ich zadaniem jest zatrzymanie odruchu kaszlu. Nie zaleca się ich stosowania dłużej niż 3 dni bez konsultacji z pediatrą. Oprócz leków w obu rodzajach kaszlu najważniejsze jest prawidłowe nawodnienie dziecka. Ułatwia to odkrztusza-

Moj '

PRZEDSZKOLAK

nie wydzieliny. Dbaj, aby maluch otrzymywał często coś do picia. Może to być woda, herbatki owocowe lub kompoty. Jeżeli dziecko nie chce pić, co parę minut podsuwaj mu chociaż parę łyżeczek herbatki. Płyny powinny być letnie, unikaj produktów bardzo zimnych czy gorących.

Co jeszcze można zrobić, aby złagodzić przykre dolegliwości?

• Zadbaj o nawilżenie powietrza. Jeżeli nie ma w domu nawilżacza, można położyć mokry ręcznik lub ściereczkę na kaloryferze (pamiętaj, aby były zawsze wilgotne, a w nawilżaczu często wymieniaj wodę). • Zadbaj o odpowiednią temperaturę w domu – powinna wynosić ona 20–22°C. • Nie pal przy dziecku! Dym tytoniowy działa drażniąco na drogi oddechowe,

• Jeżeli dziecko jest przeziębione, zakra-

czego efektem może być kaszel –

plaj nos solą fizjologiczną lub morską,

dziecko nie powinno być narażane na

lub środkami obkurczającymi błonę

bierne palenie. Drażniąco mogą dzia-

śluzową noska. Wówczas wydzielina

łać nawet ubrania czy zasłony prze-

nie będzie spływała po tylnej ścianie

siąknięte dymem tytoniowym!

gardła, co również może być przyczyną kaszlu (środki obkurczające nie powinny być stosowane dłużej niż 5-7 dni). • Można wykonać dziecku inhalację z soli fizjologicznej (zarówno inhalator, jak i sól są dostępne bez recepty w aptekach). • Zadbaj o odpowiednią pozycję dziecka podczas kaszlu – zdecydowanie łatwiej odkaszlnąć w pozycji siedzącej niż leżącej. • Delikatne oklepuj klika razy w ciągu dnia plecy dziecka (rękę ułóż w łódeczkę i od dołu do góry kilkukrotnie oklep każdą stronę pleców).

Kiedy do lekarza? Zawsze gdy po 3 dniach choroby nie ma poprawy, skonsultuj się z pediatrą. Z pomocy lekarskiej natychmiast należy skorzystać, gdy kaszel jest związany z dostaniem się ciała obcego do dróg oddechowych, a kaszel nie jest wystarczający, aby je ewakuować – wówczas pilnie wezwij pogotowie ratunkowe. Ponadto, zawsze gdy w plwocinie znajduje się krew, skonsultuj się z lekarzem. Nie bagatelizuj również kaszlu przewlekłego – należy dążyć do wyjaśnienia jego pochodzenia. Lek. med. Joanna Gładczak

! a h , u h , u H

TE K S T: Katarzyna Kieś-Kokocińska

! a ł z a m i z a Nasz

skóre

Chronimy dziecka przed mrozem i wiatrem Choć dzieci uwielbiają zimę, to jednak panująca w tym czasie aura nie sprzyja zdrowiu delikatnej skóry kilkulatka. Trzeba ją chronić przed mrozem, wiatrem i suchym powietrzem – nie tylko niewidzialną „kołderką” w postaci warstwy kremu ochronnego.

prawdzie skóra przedszkolaka nie jest już tak delikatna jak niemowlęcia, ale nadal jest to skóra dziecka, a więc powłoka dużo cieńsza i mniej zgrubiała niż tkanka, która pokrywa ciało nastolatka czy osoby dorosłej. Ponadto inaczej niż u dorosłego działają też termoregulacja i gruczoły łojowe. Z tego powodu zimowe warunki pogodowe wpływają na nią silniej i szybciej zakłócają procesy, które w naturalny sposób mają chronić skórę przed mrozem i wiatrem. Z powodu delikatniejszej niż u dorosłych budowy ciała dziecka i subtelniej rozwiniętej sieci naczyń włosowatych oraz mniejszej ilości tkanki tłuszczowej podskórnej (która stanowi naturalny termoizolator), należy szczególnie zadbać o zachowanie sprawnego krążenia w dłoniach i stopach.

Zanim kilkulatek wyjdzie na sanki w mroźny dzień, jego skórę na spotkanie z zimową aurą należy przygotować zarówno z zewnątrz, jak i od środka. Wiele z podanych niżej metod ochrony skóry dziecka przed chłodem i wiatrem wzajemnie się uzupełnia.

PRZ YGOTOWANIE OD ŚRODK A Skóra tylko wtedy będzie sprawnie chronić przed niekorzystnym klimatem, jeśli sama będzie w dobrej kondycji. Oto, jak najlepiej przygotować tkankę pokrywającą ciało na spotkanie z zimą, dbając o nią od strony wnętrza organizmu: Poprawa krążenia – sprawne krążenie to fundament dobrze działającej termoregulacji. Napływająca do tkanek ciepła krew chroni dłonie i stopy przed uczuciem dojmującego R EK L A M A

zima 2015

Zdrowy przedszkolak zimna i zesztywnieniem palców oraz przed odmrożeniami. Aby zapewnić dynamiczny obieg krwi w organizmie dziecka: • należy je hartować; • zadbać, aby miało codziennie odpowiednią dawkę ruchu; • odpowiednio ciepło ubrać; • zapewnić przynajmniej jeden ciepły posiłek dziennie, a do pozostałych – ciepły napój. Picia powinno być pod dostatkiem, bo to doskonały sposób na: Nawilżanie – dziecko powinno wypijać każdego dnia ok. 1 l płynów. Taka ilość zapewni odpowiednią sprawność procesów metabolicznych oraz właściwą objętość krwi i jędrność tkanek, w tym skóry – od tych czynników z kolei zależy, jak sprawne będą naturalne procesy chroniące przed niekorzystnymi warunkami środowiska. Dieta dobrze zbilansowana i bez składników alergennych – odpowiednia ilość węglowodanów i tłuszczy w posiłkach przekłada się na właściwą dawkę energii, dzięki której dziecko ma siły, aby się ruszać – co poprawia krążenie i termoregulację, czyli czynniki, dzięki którym działa naturalne „centralne ogrzewanie” dla skóry. Unikamy podawania malcowi pokarmów, o których wiemy, że mogą u dziecka wywołać reakcję alergiczną, bo wszelkie podrażnienia skóry powodują, że staje się ona bardziej podatna na wpływ mrozu i wiatru: szczypie, łuszczy się i szybciej ulega odmrożeniom. W diecie nie może zabraknąć wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które zapewniają skórze wzrost elastyczno-

Pamietadzjie! cięcej skóry

tać nie O ochro ba pamię e z r t m e ońc przed sł rzed ystkim p z s w e d stok: prze nieżony ś o a n ostre w yjściem ypiecze z r p ę r ó jeśli sk nie się ńce, sta o ł s e w a zimo j wrażliw ie z d r a b rozu. ona iatru i m w ie n a ł na dzia 28

Moj '

PRZEDSZKOLAK

ści i jędrności, a niektóre stanowią naturalne filtry przeciwsłoneczne. Suplementy diety – witaminy i minerały potrzebne są do tego, aby zagwarantować sprawny przebieg reakcji metabolicznych w skórze i wytwarzanie włókien białkowych zapewniających właściwą elastyczność i jędrność tkanki, a przez to – gładką, naturalnie silną skórę, odporną na wysuszające działanie wiatru i odmrożenia.

PRZYGOTOWANIE OD ZEWNĄTRZ Za skórę dobrze przygotowaną na spotkanie z mrozem i zacinającym wichrem zwykło się uważać tę, którą pokrywa gruba warstwa kremu ochronnego. Ale krem to tylko jeden ze sposobów na zabezpieczenie tkanki przed wpływem zimna. Inne metody to: Hartowanie – ponieważ przyspiesza krążenie krwi, pojędrnia skórę i uaktywnia układ immunologiczny, który potem sprawnie radzi sobie z likwidacją podrażnień lub infekcji skórnych. Hartujmy dziecko przez cały rok: polewajmy jego ciało na przemian ciepłą i zimną wodą, masujmy szorstkim ręcznikiem, pozwalajmy biegać boso po rosie (a nawet przez kilkadziesiąt sekund po świeżym śniegu), kładźmy spać w wywietrzonym, chłodnym pokoju i nie strońmy od spacerów, także podczas niesprzyjającej aury – pod warunkiem, że malec będzie odpowiednio ubrany. Nacierania, masaże, oklepywania – to najlepsze sposoby na pośrednie uaktywnienie naturalnych mechanizmów (np. termoregulacji), które skutecznie chronią powłokę ciała przed czynnikami środowiskowymi. Masaże pojędrniają skórę i poprawiają krążenie w tkance, przez co zabezpieczają skórę przed pierzchnięciem i odmrożeniami. Kosmetyki – do ochrony przed mrozem i wiatrem zawsze stosujemy tylko krem tłusty, ochronny. Produkty o lekkiej, nawilżającej konsystencji nakładamy na skórę dziecka jedynie w warunkach domowych. Na mróz konieczne są kosmetyki

tłuste, ponieważ zapobiegają utracie wilgoci ze skóry i tworzą naturalną ochronę przed zacinającym porywistym wiatrem. Zamiast kremu można na skórę nałożyć oliwkę, wazelinę lub kilka kropel naturalnego oleju (nadmiar produktu usuwamy chusteczką, wtedy nie zatłuścimy ubrań). Odpowiedni ubiór i suche, ciepłe obuwie – nie przegrzewajmy dziecka, każąc mu nosić ciepłe ubrania, jeśli nie jest to konieczne. Lepiej ubrać malca „na cebulkę”, niż założyć jeden gruby, ale mało wygodny sweter, ponieważ pomiędzy warstwami odzieży tworzą się naturalne bufory ciepłego powietrza, które nie dopuszczają zimna do skóry. Bardzo ważne w ochronie dziecięcej skóry zimą są wygodne i ciepłe buty: powinny być o ok. pół rozmiaru większe niż stopa, aby można było swobodnie ruszać w nich palcami z wzutą ciepłą skarpetką i w ten sposób pobudzać krążenie krwi, które uchroni tkanki przez odmrożeniem. Jeśli w przestrzeń między piętą a wewnętrzną ścianką buta można włożyć palec, but jest dobrany dobrze. Ważne są dobrze dobrane rękawiczki: mają być ciepłe i najlepiej pokryte tkaniną nieprzepuszczającą wilgoci, aby w środku pozostały suche. Mokre buty lub rękawiczki stanowią dla skóry kilkulatka prawdziwe zagrożenie: ponieważ podczas mroźnej pogody nietrudno o odmrożenie fragmentu stopy lub dłoni stykających się z zawilgoconym obszarem. Higiena skóry – czysta powłoka ciała broni się sama, ponieważ na zadbanej skórze nie pojawiają się wypryski lub inne stany zapalne, które pod wpływem wiatru lub mrozu mogłyby ulec zaostrzeniu. Najszybciej do odmrożeń lub poważnych podrażnień skóry dochodzi, kiedy styka się ona z wilgocią (np. mokrą skarpetką czy rękawiczką). Jeśli dziecko ma wilgotno w butach albo mokre rękawiczki, należy jak najszybciej zabrać je do domu i zmienić odzież i obuwie na suche. Katarzyna Kieś-Kokocińska, biolog

Zdrowy przedszkolak

„Ospa par ty” ?

— czy to dobry pomysł TEK S T: Katarzyna Kieś-Kokocińska

Biorąc pod uwagę fakt, że żyjemy w dobie szczepionek i wysokiej świadomości społecznej na temat tej choroby, pomysł celowego poddawania dziecka wpływowi wirusa ospy wietrznej wydaje się nader kontrowersyjny — z uwagi na bezpieczeństwo zdrowotne pociechy i osób, z którymi będzie miała ona styczność w ciągu najbliższych kilku tygodni. Kto bowiem myśli o tak poważnych konsekwencjach ospy jak sepsa, przyprowadzając swoje dziecko na „ospa party”?

Groźniejsza strona ospy rzyjęło się uważać, że ospa wietrzna to choroba lekka, niewywołująca komplikacji i w zasadzie nawet wypada ją przechorować w dzieciństwie, bo jak w okresie dorosłości pokazać się komuś, będąc obsypanym pęcherzykami?

Wyjaśniając: „ospa party” to pomysł na celowe zakażenie dziecka wirusem ospy wietrznej i półpaśca poprzez umożliwienie mu kontaktu z osobą zakażoną lub chorą. Skuteczność takiego postępowania jest wyjątkowo wysoka: szacuje się, że ponad 90 procent uczestników tego specyficznego kinderbalu rzeczywiście przechoruje ospę.

Pamieteaj nja!jcięższej

sw Ospa w wadzić e dopro ż o m i c a yło się post u. Zdarz n o g z o nawet d ofiarą r., kiedy 4 1 0 2 etni tak w się 2,5-l ł a t s ” y rt „ospa pa ia. Wrocław z c ie p o ynika, chł ediów w m ń ie s pione Z donie ło szcze y b ie n ko że dziec ospie. przeciw Wirus ospy wietrznej i półpaśca (tak prawidłowo nazywa się czynnik wywołujący tę chorobę) może wywołać w ustroju spore zamieszanie i doprowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie ucha środkowego, opon mózgowych, mięśnia sercowego, płuc; może też doprowadzić do małopłytkowości lub wspomnianej już sepsy. Co gorsza, powikłania te mogą wystąpić nawet u dzieci, które dotychczas nie miały większych problemów zdrowotnych. Ryzyko jest więc spore. Nie zraża to

jednak co bardziej „przezornych” rodziców do przyprowadzania własnych pociech na „ospa party”.

Zakażalność w cenie Ospa jest schorzeniem wysoce zakaźnym: z łatwością przenosi się drogą kropelkową. Istnieją też inne potencjalne wrota zakażenia: przez wydzieliny dróg oddechowych lub kontakt z tkankami osoby zakażonej; ale to droga kropelkowa jest tą, poprzez którą wirus najłatwiej się rozprzestrzenia. Przeniesienie wirusa na ubraniu jest mało prawdopodobne, ponieważ jest on bardzo podatny na działanie czynników środowiskowych (wysychanie i promieniowanie słoneczne). Od zakażenia do pojawienia się pierwszych symptomów upływa ok. 2–3 tygodni. Największą siłę zakażania wirusa notuje się, kiedy choroba wkracza w stadium wysypu pęcherzyków – wtedy najłatwiej o kontakt z płynem surowiczym zawierającym czynnik zakaźny. Dzieci z ospą w tym właśnie stadium są szczególnie mile widzianymi gośćmi na „ospa party”. zima 2015

Zdrowy przedszkolak Wysoką zakażalność choroba zachowuje do ok. 7–10 dni od wysypu pęcherzyków. Po tym czasie na ciele pojawiają się strupki i następuje zdrowienie.

Konsekwencje dla otoczenia Próbując zrozumieć, jak bardzo niebezpieczną chorobą może być ospa wietrzna, trzeba przyjąć do wiadomości fakt, że zakażeniu ulega ok. 90 procent osób wrażliwych. Wyobraźmy sobie teraz, że każdy uczestnik 10-osobowego „ospa party” zakazi kolejne 10 osób. Każde z nich przeniesie zakażenie na kolejne 10 osób itd. Po obliczeniu okazuje się, że po ok. 6–9 tygodniach imprezowa dziesiątka może dać początek zakażeniu u ok. 1000 osób. Ta liczba robi już wrażenie. Jeśli do tego dołączyć fakt, że zakażenie wirusem ospy może mieć tragiczne w skutkach konsekwencje, szczególnie u niemowląt, osób starszych, ludzi po operacjach i kobiet w ciąży, uczestnictwo w „ospa party” jawi się jako nieodpowiedzialność w wymiarze społecznym. Ciężki przebieg choroby notuje się też u osób z atopowym zapaleniem skóry i o osłabionej odporności (np. w trakcie chemioterapii lub po niej, podczas leczenia immunosupresyjnego po przeszczepach lub w trakcie toczącej się choroby autoimmunologicznej).

Zamiast więc chodzić na „ospa party”, zafundujmy dziecku i sobie szczepienie. Wyjdzie zdrowiej i bezpieczniej, bo jeśli podczas szczepień przeciw ospie powikłania zdarzają się raz na 10 tysięcy pacjentów, to już powikłania po ospie nabytej drogą naturalną zdarzają się dziesięciokrotnie częściej. Na szczepienie nieobowiązkowe, lecz zalecane, niefinansowane z budżetu państwa, powinny zdecydować się kobiety w ciąży oraz inne osoby, które dotychczas na ospę nie chorowały ani nie były zaszczepione przeciw chorobie.

Życie z ospą Opiekunom maluchów, którzy jeszcze nie są przekonani do tego, aby nie przyprowadzać dziecka na „ospa party”, przypominamy, że:

wiek poniżej 12 lat, zaburzenia odporności i atopowe zapalenie skóry to czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu ospy;

chorobę na początku można i warto leczyć lekiem antywirusowym; jeśli już doszło do kontaktu dziecka z osobą zarażoną, wtedy do 72 godzin należy podać mu szczepionkę ochronną;

wykwity można i warto smarować działającym przeciwświądowo i przeciwzapalnie pudrem w płynie;

nie wolno drapać zasychających strupków ani tym bardziej pęcherzyków z płynem surowiczym, ponieważ powstają blizny, których nie da się wyleczyć. Będą zapewne szpecić skórę przez całe życie.

Siła szczepienia Szczepienia przeciw ospie wietrznej należą w Polsce do szczepień ochronnych i te, które są obowiązkowe, finansuje resort zdrowia. Szczepionka jest dostępna od ręki.

Oprócz „ospa party” wymyślono jeszcze jeden sposób na zakażanie wirusem tej choroby: lizaki, którymi delektowały się dzieci przechodzące akurat zakaże-

DO SZCZEPIEŃ OBOWIĄ ZKOW YCH PR ZECIW OSPIE UPR AWNIONE SĄ:

dzieci do ukończenia 12. roku życia: • z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby • z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji • zakażonych HIV • przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią dzieci do ukończenia 12. roku życia z otoczenia osób ww., które nie chorowały na ospę wietrzną

dzieci do ukończenia 12. roku życia innych niż wymienione powyżej, narażone na zakażenie ze względów środowiskowych, np. przebywające w instytucji o charakterze opiekuńczym (np. w żłobku).

' 3 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

nie ospą. To kolejny, wysoce kontrowersyjny pomysł na zdobywanie odporności organizmu. Zanim podejmie się decyzję o skorzystaniu z zaproszenia na „ospa party” warto pamiętać, że nigdy nie wiadomo, jak ustrój może zareagować na zakażenie wirusem i przemyśleć, czy realne ryzyko ciężkich powikłań przewyższa potencjalne korzyści z zakażenia. Historia 2,5-latka celowo zakażonego ospą na jednym z dziecięcych przyjęć zakończyła się tragicznie. Patrząc na to od strony prawnej, należałoby mieć na uwadze fakt, że gdyby ktoś naprawdę się uparł, mógłby oskarżyć opiekunów dzieci uczestniczących w „ospa party” o dwie rzeczy: celowe narażanie własnego dziecka na ryzyko uszczerbku na zdrowiu;

świadome zwiększanie społecznego zagrożenia epidemiologicznego.

Pamietraawjn!ików

p W opinii dziecka ie posyłan oże party” m a p s o „ a staci n ze w po r a k ć a g podle ładzy zenia w ic n a r g o np. lskiej. rodzicie Czy zatem gra jest warta świeczki? Katarzyna Kieś-Kokocińska, biolog

Najważniejsze buty w życiu Ręcznie Produkowane

Idealne do nauki chodzenia

Roczki

www.emel.com.pl

Pierwsze buty są tak ważne, ponieważ mają bezpośredni wpływ na prawidłowy rozwój stóp dziecka Wszystkie buty Emel® produkowane są ręcznie wyłącznie ze specjalnie garbowanych skór. Każdy bucik leżakuje na kopycie od 12 do 36 godzin tak, by skóra się odprężyła i zachowała odpowiedni kształt bez konieczności stosowania plastikowych usztywniaczy. Najwyższa jakość* znajduje uznanie u rodziców, ale również u lekarzy ortopedów. Dowodem są liczne nagrody i wyróżnienia takie jak: Super Produkt, Laur Konsumenta, Najlepsze w Polsce. ECO CERTIFICATE an award for meeting environmental standards

Aktualna oferta butów dla dzieci Emel® (ponad 400 modeli) dostępna jest na www.emel.com.pl * Wszystkie buty Emel® mają wieczystą gwarancję.

zima 2015

k e z s Gdy boli brzu Zdrowy przedszkolak

TE K S T: Lek. med. Joanna Gładczak

Ból brzucha to jedna z częstszych dolegliwości zgłaszanych przez dzieci. Może mieć różny charakter. Warto wiedzieć, kiedy ból wymaga kontaktu z lekarzem i jakie są najczęstsze przyczyny bólu przewlekłego.

Rodzaje bólu brzucha Ból brzucha możemy podzielić na ostry i przewlekły. O bólu przewlekłym mówimy, gdy ból trwa co najmniej dwa miesiące, dolegliwości są stałe. W przypadku bólu ostrego można łatwo sprecyzować od kiedy występują dolegliwości – pojawiają się one nagle. Ból brzucha może być również nawracający – mówimy o nim wtedy, gdy ból nawraca minimum 3 razy w ciągu dwóch miesięcy i wpływa na ograniczenie aktywności dziecka. Mówimy również o różnych charakterach bólu – ból piekący, gniotący, ściskający, kłujący. Ból brzucha może wynikać z zaburzeń czynnościowych lub mieć podłoże organiczne.

Ostry ból brzucha Ból ostry pojawia się nagle. Intensywność bólu może się nasilać – od tlącego do bardzo silnego. Dolegliwości utrudniają normalne aktywności. Bólowi mogą towarzyszyć nudności, wymioty, gorączka. U dzieci w wieku przedszkolnym ból ostry najczęściej jest spowodowany przez wgłobienie jelita, zapalenie wyrostka robaczkowego, urazy (w tym przypadku bardzo ważny jest dokładny wywiad od dziecka i rodziców), wady rozwojowe czy rozwijający się nowotwór. Sytuacje te wymagają interwencji chirurgicznej. Na szczęście ból ostry nie zawsze stanowi zagrożenie dla życia (przykładem takiego bólu jest ból spowodowany kolką nerkową), jednak z uwagi na możliwe zagrożenia powinien być skonsultowany z lekarzem.

Przewlekły ból brzucha Jest c zęst y m z jaw isk iem u dzieci w tej grupie wiekowej. Szacuje się, że dotyka nawet 10–15 procent dzieci w wieku przedszkolnym.

Objawy alarmujące w przypadku bólu przewlekłego: ;; Zahamowanie wzrostu lub spadek masy ciała u dziecka. ;; Gorączka lub stany podgorączkowe. ;; Zaburzenia połykania lub ból pojawiający się podczas połykania. ;; Budzenie się dziecka w nocy z powodu bólu brzucha. ;; Nawracające wymioty, wymioty treścią krwistą. ;; Krew w stolcu. ;; Utrzymujące się zaburzenia wy próżnień (zaparcie, biegunka). ;; Ból w okolicy prawego łuku żebrowego, po stronie prawej nad stawem biodrowym, pod pępkiem. ;; Promieniowanie bólu do pleców czy kończyn dolnych.

Jak diagnozować ból brzucha u dziecka Najważniejszym elementem diagnostyki jest badanie lekarskie i dokładne zebranie wywiadu. Pamiętaj, nie zawsze konieczne jest wykonywanie badań tomograficznych czy metodą rezonansu magnetycznego, czego często domagają się rodzice. Niekiedy lekarz zaleci badanie krwi czy stolca. Pomocnym badaniem jest często badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Ból brzucha to powszechna dolegliwość. Warto pamiętać, że nie zawsze związany jest on tylko z przewodem pokarmowym. Ból brzucha może wystąpić także w chorobach układu moczowego (na przykład w kamicy nerkowej, zapaleniu nerek), w chorobach dotykających układu rozrodczego (zapaleniach jajnika, jąder), czy nawet w chorobach metabolicznych – na przykład w cukrzycy. Gdy u Twojego maluszka pojawiają się bóle brzucha dąż do ich zdiagnozowania. Lek. med. Joanna Gładczak

zima 2015

Razem z przedszkolakiem

y w a Zab TEK S T: Dr Piotr Winczewski

na zimowych

wyjazdach „Tropiciele” W kilka osób dzielimy się na dwa zespoły. W każdym z nich musi być przynajmniej jedna osoba dorosła. Pierwsza grupa rusza w teren. Jej zadaniem jest kluczenie po najbliższej okolicy tak, by jak najbardziej zapętlić wyznaczany własnymi śladami szlak. Druga grupa podąża na trasę za pierwszą z ustalonym wcześniej opóźnieniem. Jej zadaniem jest wytropienie rywali. Oni jednak mogą przygotować zasadzkę kryjąc się w jakimś sprzyjającym temu miejscu. Gdy drużyna ścigająca odnajdzie uciekającą, wywiązuje się spontaniczna bitwa na śnieżki. Oczywiście później można zaplanować rewanż.

„Płaskowyż Nazca” Dorośli dobrze znają fantastyczne rysunki z płaskowyżu Nazca. Czas, by dzieci wypróbowały swych sił w ich odwzo-

' 3 4 Moj

PRZEDSZKOLAK

rowywaniu. W tym celu musimy znaleźć pagórek, z którego będzie dobrze widać zaśnieżoną łąkę. Na łące staramy się wydeptać odciskami butów jakieś niepowtarzalne rysunki. Mogą to być nawet kopie tych z Nazca, które wczesnej wspólnie obejrzymy na zdjęciach. Gdy już skończymy pracę, wspinamy się na górkę. Z niej widać to, czego nawet nie wyobrażaliśmy sobie stojąc u jej podnóża. Możemy to uwiecznić na pamiątkowych fotografiach.

„Płatek śniegu” Dorośli dobrze wiedzą, że każdy płatek śniegu składa się z sześciu identycznych części. Nie ma przy tym dwóch bliźniaczych płatków. Dzieci tego jednak zwykle jeszcze nie wiedzą, więc czas, by to odkryły. Dlatego najpierw pokazujemy im z bliska kilka przykładów takich płatków. A potem… jest już czas na szaloną zabawę.

Kilkulatek, leżąc na śniegu, dowolnie rozkłada ręce, co ma naśladować kształt jednej trzeciej płatka. Rodzice dołączają do niego układając się tak, by jedna stopa mamy dotykała stopy malucha. Wtedy jej druga noga będzie dotykała stopy taty. Oczywiście i tata łączy swoją drugą stopę z dzieckiem. To ono, zmieniając ułożenie rąk, cały czas wskazuje coraz to nowe fantastyczne kształty gwiazdek śniegowych, zaś rodzice je naśladują. W ten sposób wspólnie odwzorowujemy wiele niepowtarzalnych sześcioramiennych płatków śniegu.

„Kra lodowa” Na udeptanym niewielkim placyku, pokrytym śniegiem, układamy deskę. Pod nią umieszczany niewielką drewnianą kłodę (grubą gałąź, bryłkę lodu). W ten sposób deska nie da rady leżeć równo na podłożu.

Zadaniem dziecka jest próba ustania na rozchwianej desce („krze lodowej”) jak najdłużej. Gdy nawet nie uda mu się to, to upadek na śnieg na pewno nie będzie dla niego bolesny...

„Zimowy golf” Na połaci śniegu (łące) wydeptujemy kilka dołków. W ten sposób powstaje zimowe pole golfowe. Naszym zadaniem jest takie rzucanie (toczenie) niewielkich piłek, aby trafiały one do kolejnych dołków. Każdy gracz dostaje przy tym przybór innego koloru, by łatwiej było je odróżniać. Kto kolejno trafi do wszystkich dołków jako pierwszy, ten wygrywa. Oczywiście rodzice starają się, by zwycięzcą było dziecko.

Razem z przedszkolakiem

Chcąc utrwalić zimowy wyjazd w pamięci dziecka zwykle sięgamy po najbardziej wyszukane rozrywki. Warto czasem także skorzystać z najłatwiejszego sposobu na utrwalenie we wspomnieniach rodzinnej wyprawy – wspólnej beztroskiej zabawie na śniegu.

a i n l a p o K So li ” a k z c i l e i W „

lilandii, Wycieczka do So Trasę na a w ra ekscytująca wyp Trasy j ne yn sł anie górniczą, zwiedz cleg no e oż m turystycznej, a ią? em zi d po głęboko

Kopalnia pomysłów dla mał yc h i dużyc h

” każdy ieliczka aszamy W „ li o S lni apr W Kopa oś dla siebie. Z w c ia urokó znajdzie ego odkrywan nia ta inn i korzys do rodz dziemi o go p e h z c ic y soln leczn w t js ie z d z dobro atu. m li k o r mik

Szcz egół

www owe inform ac .kop alnia je na .pl

Dr Piotr Winczewski Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim

zima 2015

Zdrowy przedszkolak

Swędzący

m e l b o r p

TE K S T: Lek. med. Joanna Gładczak

Wszawica jest problemem nadal aktualnym. Mimo znacznego postępu medycyny, higieny czy modyfikacji stylu życia wesz nadal jest sprawcą przykrych dolegliwości. Kogo dotyka choroba? Jakie objawy mogą na nią wskazywać? Jak sobie z nią radzić?

Kogo może dotknąć wszawica?

Co może wskazywać na zakażenie?

ażdego! Choroba nadal niesłusznie kojarzona jest z biedą i brudem. Choroba jest obecna na całym świecie od krajów trzeciego świata po najbogatsze mocarstwa. Dotknąć może każdego – bogatego i biednego, czyścioszka i osobę nieco mniej dbającą o higienę, dziecko i dorosłego. Pasożytem można zarazić się bardzo prosto, jednak zawsze wesz przenoszona jest z człowieka na człowieka – o zakażenie nie można obwiniać kota, psa czy innego zwierzaka.

Objawy które mogą sugerować obecność pasożyta to: Świąd – dziecko drapie się stale po głowie. Na skórze głowy mogą być obecne zadrapania. Dziecko może być niespokojne, pobudzone. Gdy u dziecka pojawiają się takie objawy sprawdź główkę dziecka. Do rozpoznania konieczne jest uwidocznienie pasożytów (wszy są wielkości 2-3mm, mają kolor szary). Szukamy ich na owłosionej

R EK L A M A

Moj '

PRZEDSZKOLAK

części głowy, najczęściej nad uszami oraz karkiem.

WAŻNE!

prócz samych pasożytów poszukujemy również gnid czyli jajeczek (zabarwione na biało, wielkości ok 1 mm, mogą nieco przypominać łupież, ściśle przylegają do włosów!). W celu poszukiwania pasożytów najlepiej grzebieniem o gęstych zębach dokład-

Po 10 dniach należy dokładnie sprawdzić głowę dziecka i ocenić czy leczenie było skuteczne.

Jak leczyć chorobę?

Co jeszcze trzeba zrobić?

Choroba nadal jest traktowana jako wstydliwa, ale nie martw się nawet bez wizyty u lekarza możesz usunąć pasożyta. Skuteczne i bezpieczne są środki dostępne w aptekach bez recepty (sprawdź czy preparat może być stosowany u dzieci). Warto wybrać środek który od razy zniszczy również jajeczka pasożytów. Środki mają różną formę, niekiedy do preparatu dołączony jest specjalny grzebień, którego należy użyć do pozbycia się intruzów (najtrudniej usunąć gnidy, gdyż są one zwykle mocno przytwierdzone do podłoża). Wyczesane szczątki należy usunąć z podłogi odkurzaczem. Najczęściej kuracja powinna być powtórzona, informacje na ten temat znajdziesz w ulotkach informacyjnych poszczególnych produktów (najczęściej po 8-10 dniach powtarzamy leczenie).

Zadbaj o otoczenie. Pasożyt może przetrwać poza ciałem człowieka do dwóch dni, dlatego istnieje ryzyko zakażenia się poprzez rzeczy osobistego użytku. Z tego powodu należy zdezynfekować grzebienie, szczotki, nakrycia głowy. Koniecznie wypierz i wyprasuj pościel i ręczniki. Choroba jest zakaźna – sprawdź głow y wszystkich członków rodziny. Jeżeli stwierdzisz obecność pasożyta pamiętaj, że leczenie powinno u wszystkich być przeprowadzone jednocześnie. Edukuj swojego malca. Tłumacz, że nie należy pożyczać od innych osób rzeczy osobistych, wymieniać się ubraniami czy nakryciami głowy, akcesoriami do włosów, ręcznikami.

Zgłoś dyskretnie problem wychowawcy przedszkolnemu albo dyrekcji. Niestety błędna opinia, że choroba dotyczy jedynie osób, które nie dbają o higienę, doprowadza do zatajania faktu zachorowania, co ułatwia chorobie rozprzestrzenianie się! Niestety właśnie z uwagi na łatwe rozprzestrzenianie się pasożytów jest prawdopodobne, że pozostałe dzieci też będą wymagały kuracji. Izolacja jest konieczna. Dziecko może powrócić do przedszkola dopiero po zakończonej kuracji. Sprawdzaj profilaktycznie dwa razy w miesiącu głowę dziecka, oraz gdy twoje dziecko wraca z wyjazdu z innymi dziećmi (podczas wyjazdów przekazywanie sobie osobistych rzeczy jest częstsze). Choroba jest powszechna, zdarzyć może się każdemu. Ważne jest szybkie i skuteczne zwalczanie pasożytów, aby uniknąć dalszego rozprzestrzeniana się choroby.

Lek. med. Joanna Gładczak R EK L A M A

Sora 1/2 poziom

zima 2015

Zdrowy przedszkolak

nie wyczesać włosy, jeżeli widoczne są pasożyty Twoje dziecko niestety jest zarażone.

Zdrowy przedszkolak

JAK DBAĆ

TE K S T: Katarzyna Kieś-Kokocińska

dporność zapewniona od wnętrza

Zbilansowana dieta – dostarcza wszystkich składników potrzebnych do zapewnienia sprawnego metabolizmu dynamicznie rozwijającego się organizmu malca. Tym samym gwarantuje sprawne działanie odporności oraz tworzenie na bieżąco komórek odpornościowych, których żywotność – w porównaniu do komórek pamięci immunologicznej – jest krótka. Unika się wtedy spadku wydajności produkcyjnej szpiku kostnego, grasicy, śledziony i węzłów chłonnych – właśnie tu wytwarzane są monocyty, limfocyty B oraz limfocyty T.

ć s o n r o p d o o 2 dziecka zimą

Śnieżna i mroźna zima to wspaniały czas do zabawy na świeżym powietrzu. Ta sama zima, ale w wydaniu ciepłym i dżdżystym nie zachęca do pobytu poza domem. Jednak oba warianty tej pory roku stanowią dobre pole ćwiczebne dla odporności. Podsuwamy sprawdzone pomysły, jak sprawić, aby niezależnie od aury malec tryskał energią i zdrowiem.

eby układ immunologiczny mógł działać bez zarzutu, potrzebuje odpowiedniej stymulacji – najlepiej często, ale o rozsądnym natężeniu bodźców: wtedy szybko „uczy się” radzenia sobie z zagrożeniami. Potrzebuje też dobrze zaopatrzonego zaplecza odżywczego, dzięki któremu komórki odpornościowe będą się sprawnie tworzyć i dojrzewać.

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Do skutecznego pobudzenia odporności dziecka można wykorzystać czynniki działające zewnętrznie i od środka. Najlepsze efekty daje stosowanie wielu różnych stymulantów z każdej kategorii. Trzeba przy tym pamiętać, że układ immunologiczny małego dziecka nie jest jeszcze całkowicie uformowany, dlatego o kondycję odporności trzeba troszczyć się stale, a szczególnie intensywnie – przed nadejściem chłodów.

Suplementy diety – dostarczają składników, których w diecie może być za mało lub których może brakować (np. z powodu choroby dziecka, ograniczeń w menu lub kaprysów Tadków-niejadków). Deficyty witamin, minerałów, kwasów tłuszczowych lub aminokwasów zakłócają bowiem sprawny przebieg metabolizmu, w tym procesów odpornościowych.

Posiłki i napoje o odpowiedniej temperaturze – obowiązuje tu zasada: podobna temperatura posiłku do temperatury otoczenia i stopnia rozgrzania organizmu malca. W praktyce oznacza to, że – o ile maluch nie jest przegrzany po biegu – zimą można bezkarnie zajadać lody podczas spaceru w mroźny dzień. Po pobycie na świeżym powietrzu podajemy ciepłe napoje i posiłki. Powinny w menu dziecka znaleźć się minimum raz dziennie.

Dużo świeżego powietrza – codziennie wietrzymy mieszkanie, a na podwórko wychodzimy niezależnie od pogody. Trzeba tylko zadbać, aby dziecko było ubrane odpowiednio do pogody. Oznacza to, że jeśli np. w styczniu termometr za oknem wskazuje 10ºC powyżej zera, nie zakładamy dziecku ubrań przeznaczonych na siarczyste mrozy, tylko ubieramy je lżej i najlepiej na cebulkę – żeby w razie zmiany pogody można było zdjąć lub założyć jedną warstwę odzieży. Jeśli zima jest mroźna, poddawanie kilkulatka działaniu skrajnych temperatur świetnie stymuluje sprawność układu krążenia.

Stała aktywność fizyczna i rozsądnie dawkowany wysiłek – im więcej dziecko się rusza, tym sprawniej krąży krew, wydzielane są hormony i i tym lepiej dotlenione i odżywione

są wszystkie tkanki ciała, a organizm zyskuje siłę do sprawnej obrony przed zarazkami. Ruch pobudza także wydzielanie hormonów – w tym endorfin, hormonów szczęścia, świetnie wspomagających pracę układu odpornościowego.

Z tych powodów zakładajmy dziecku ubrania nie nasiąkające wilgocią, oddychające i – jeśli wybieramy się na podwórko – odpowiednio ciepłe.

Zdrowy sen – optymalna temperatura do spania to 18–20ºC. Dziecko powinno wypoczywać pod lekką, lecz ciepłą i przewiewną kołdrą, aby nie przegrzewało się i nie pociło w nocy. Przed snem zawsze wietrzymy sypialnię. Sen powinien trwać 10–12 godzin – tyle czasu potrzebuje organizm przedszkolaka, aby zregenerować się po całym dniu. Suche ubrania – spanie w wilgotnej od potu piżamie lub przebywanie na podwórku w mokrych rękawiczkach i skarpetkach sprzyja wyziębieniu tkanek i zaburza termoregulację. Ponadto noszenie mokrej odzieży w mroźny dzień przyczynia się do powstania odmrożeń.

Wilgoć w mieszkaniu – zmorą sezonu grzewczego są wysuszone śluzówki nosa i jamy ustnej. Tymczasem powinny być wilgotne, ponieważ tylko w takim stanie zapewniają właściwą barierę ochronną w pierwszej linii obrony przed zarazkami. Powietrze nawilżamy, wieszając mokre ręczniki na kaloryferach, umieszczając wodę w pojemnikach zawieszanych na grzejnikach lub na podstawkach roślin pokojowych. Kontakt z innymi – o ile osoby z otoczenia dziecka nie chorują, malca nie należy izolować od kontaktu z nimi. Przebywanie z innymi ludźmi lub rówieśnikami sprzyja bezpiecznemu podnoszeniu odporności przez kontakt z mikroorganizmami dotychczas obcymi dla układu immunologicznego. R EK L A M A

Katarzyna Kieś-Kokocińska, biolog zima 2015

Zdrowy przedszkolak

ODPORNOŚĆ ZAPEWNIONA OD ZEWNĄTRZ

Razem z przedszkolakiem

TEK S T: Kamila Olga Stępień

bal marzeń

Karnawałowy

Nadszedł czas karnawału, czyli kolorowych i wesołych przebrań, radosnej zabawy i pysznych przysmaków. Wykorzystaj go i urządź wraz z dzieckiem niezapomniany bal maskowy. To będzie dla was wielka i pełna śmiechu przygoda. Wspólna przygoda to najlepsza przygoda

spólny pomysł na bal maskowy i jego realizacja to nie tylko radośnie spędzony czas, ale także

' 4 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

nauka kreatywności. Jeśli twoje dziecko poczuje się niczym prawdziwy „gospodarz przyjęcia” to nie tylko będzie wspaniale bawić się w czasie samego balu, ale także przed nim jako jego „główny organizator”. Warto pomyśleć, jak zaangażować

Pamietmaajsz! możliwość

ko y. Jeśli tyl także i T ię s z r dy przebie o lubią g z d r a b i Dziec iorą ty wnie b k a e ic z ej rod gotowan y z r p w ansa udział także sz o T . ie li zabaw by poby a „ , h c y ł s dla doro ziećmi” roszkę d t e z c z s u. je wieczor o g e n d tego je

Rezerwacja

zima 2015

Razem z przedszkolakiem

smyka w przygotowania. Jako mama czy tata znasz najlepiej swojego smyka i wiesz, jaka postać z bajki jest jego ulubioną czy może ma jakiegoś bohatera, o którym ciągle mówi? Przebranie możecie przyszykować sami, np. z niepotrzebnych ubrań i udekorować je dodatkami dostępnymi w sklepach, jak np. korona czy przepaska kapitana. Przebranie można także wypożyczyć lub zakupić, np. w sklepie internetowym. Ważne jest, aby kostium smyka nie był zbyt ciężki i nie krępował jego ruchów. Wspaniały bal maskowy może odbyć się nie tylko na sali zabaw czy w wynajętej restauracji, ale także w domu. Na ten wieczór codzienne mieszkanie może zamienić się, za sprawą kilku drobiazgów w przepiękny zamek czy tajemniczą wyspę. Wystarczy troszkę kreatywności i chęci. Kolorowe serpentyny, różnej wielkości balony, konfetti i lampki kolorowe potrafią wyczarować magiczną krainę. Jeśli zdecydujecie się z malcem na określoną tematykę balu, możesz także wykorzystać inne przedmioty, np. jeśli robicie bal ”bajkowe ZOO” do dekoracji możesz wykorzystać pluszowe zwierzęta i zrobić wielki kolorowy napis ZOO. Aby mieć pewność, że wszyscy zaproszeni goście będą mogli was odwiedzić i zdążą przygotować swoje stroje, bardzo ważny jest odpowiedni wybór terminu organizowanego balu. Najlepiej jest ustalić czas maskarady wraz z innymi rodzicami, a może i oni będą się chcieli włączyć w organizację balu? Warto także pamię-

Moj '

PRZEDSZKOLAK

tać, aby bal nie trwał za długo i za bardzo nie zmęczył naszych malców. Najpóźniej powinien się skończyć ok. godz. 18. Po ustaleniu terminu balu warto przygotować wraz ze smykiem zaproszenia dla gości. Zaproszenia mogą być związane z tematem przewodnim naszego balu, np. jeśli zdecydowaliśmy się na bal piratów, to narysujmy lub wytnijmy piracki znak czy statek. Do tego zadania zdecydowanie przydadzą się kolorowe kredki, farby, mazaki, brystol, klej i nożyczki. Oczywiście możemy zakupić także już gotowe zaproszenia, ale wspólne ich tworzenie z malcem może być naprawdę wspaniałą zabawą. Co więcej, ręcznie robione zaproszenia zawsze będą niepowtarzalne, a po samym balu staną się miłą pamiątką .

WAŻNE:

amiętaj, aby w czasie wypisywania zaproszeń podać, jaki będzie temat przewodni balu oraz do kiedy będzie trwać, tak aby każdy rodzic mógł zaplanować sobie wcześniej przebranie dla swojego smyka oraz wolny czas na wspólną zabawę z wami. Jeśli mamy już pomysł na temat przewodni naszego balu, wiemy gdzie i kiedy go urządzimy, to czas zaplanować pyszne

przekąski dla małych łakomczuszków oraz ciekawe zabawy. Mogą to być quizy, zagadki, kalambury, a nawet klasyczny głuchy telefon czy malowanie balonów. Pamiętaj, żeby – o ile to możliwe – zaangażować do zabawy rodziców, wspólna gra z dorosłymi może być szansą na wiele śmiechu i miło spędzony czas. Przyszykowane przekąski możesz podać na zabawnych, plastikowych talerzykach, a ulubione napoje nalać do kolorowych kubeczków.

PAMIĘTAJ:

ykorzystując plastikową, kolorową zastawę masz pewność, że np. żaden kubeczek się nie zbije i nie przerwie zabawy maluchom, a kolorowe postacie czy inne motywy na naczyniu będą różnić się od tych codziennych i wkomponują się w przygotowaną odświętną dekoracje.

Bal maskowy to wspaniała zabawa. Nie czekaj, zacznij organizację ze swoim malcem już dziś! Kamila Olga Stępień

zima 2015

Dziecięce święta

AKC JA:

TE K S T: Kamila Olga Stępień

ŚWIĄTECZNE PORZĄDKI! Sprzątanie to nie tylko dbanie o czystość i porządek. Sprzątanie może być także świetną zabawą i okazją do rozwoju nowych umiejętności. Naucz swojego malucha sprzątania na wesoło już dziś. Uwaga! Rozpoczynamy ŚWIĄTECZNE PORZĄDKI! Aby był porządek, najpierw potrzebny jest bałagan Dziecko odkrywa świat wszystkimi zmysłami. Stara się jak najlepiej go poznać, a także zrozumieć. Dla maluszka wszystko jest takie nowe i takie ciekawe. Fascynuje się kolorem, kształtem, a także ruchem. Bacznie śledzi, kiedy ulubiony pluszak leci pod stół czy też w inne „nieznane miejsce”, z wielkim uporem roznosi zabawki, a cza-

sem nawet bawi się w chowanego i z radością chowa je przed tymi „większymi”, czyli dorosłymi, różne rzeczy. Przy tych wszystkich czynnościach i wytrwałym zaangażowaniu naszego smyka bardzo szybko może powstać nie lada bałagan. Trzeba jednak pamiętać, że te porozrzucane klocki, pluszaki czy też inne zabawki, które leżą niedbale na dywanie to naturalny stan rozwojowy. Dziecko poznaje świat intuicyjnie

odzic może nauczyć nie tylko, czym jest porządek, ale też pokazać, jak wspaniałą zabawą może być sprzątanie! Jesteś gotowy, aby pokazać jaką frajdą może być wspólne sprzątanie? Jeśli tak, to zaczynamy z uśmiechem świąteczne porządki! i początkowo nie jest w stanie rozróżnić, czym jest porządek, a czym bałagan.

Cierpliwie, spokojnie i na wesoło! Maluchy w wieku przedszkolnym są już w stanie skupić na dłużej uwagę i z dużym zaangażowaniem pomóc rodzicowi w porządkach. Trzeba jednak pamiętać, że nauka dbania o czystość to dla nich nowa umiejętność. Niektóre dzieci szybciej, inne wolniej uczą się sprzątania, co związane jest między innymi z indywidualnymi cechami temperamentu, ale wszystkie potrzebują przyjaznej atmosfery do nauki. Rodzic, który podirytowanym głosem nakazuje szybciej zbierać klocki, może nie tylko zniechęcić maluszka do dalszych porządków, ale też sprawić, że będą mu się one kojarzyć z „przykrym obowiązkiem”. Pamiętaj, że podenerwowanie i niecierpliwość to bardzo źli doradcy. Twoja cierpliwa postawa jest bardzo ważna, bo wspiera aktywność i samodzielność twojego smyka. Pokaż dziecku, że jesteś z niego bardzo dumny i cieszysz się, że chce ci pomóc w świątecznych porządkach. Zachęcaj go radosnym

PAMIĘTAJ!

abawa w sprzątanie wymaga zaangażowania zarówno dziecka, jak i rodzica. Pamiętaj, że dzieci są doskonałymi obserwatorami. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę do nauki porządków, ale także pokaż swoim zachowaniem, że sprzątanie to świetna zabawa.

' 4 4 Moj

PRZEDSZKOLAK

Zaplanuj akcję świąteczne porządki! Czy pamiętasz takie sytuacje, w których musiałaś wziąć udział, chociaż wcale nie miałaś ochoty, bo byłaś zmęczona lub głodna? Jak się wtedy czułaś? Z pewnością nie cieszyłaś się na nowe wydarzenie. Może reagowałeś na nie bardzo niechętnie, a nawet negatywnie? To naturalne, szczególnie jeśli chodzi o naukę nowej umiejętności. Aby zapewnić sobie oraz swojemu maluszkowi odpowiednie nastawienie do wspólnych porządków, wyznacz taki dzień oraz czas, kiedy obydwoje będziecie wypoczęci i gotowi do pracy. To bardzo ważne, aby dobrać odpowiednią porę na wspólne sprzątanie. Jeśli rozpoczniecie porządki o zbyt później godzinie lub wtedy, gdy twój smyk jest zmęczony, to może się bardzo szybko zniechęcić i wspólna zabawa w sprzątanie zamieni się w nudny obowiązek.

Uwaga, nie wymuszaj! Pamiętaj też, że komunikaty: „Nie wyjdziesz na podwórko, dopóki nie sprzątniesz”, mogą w konsekwencji doprowadzić do tego, że nasza pociecha uporządkuje pokój szybko i bardzo powierzchownie. Co więcej, zrobi to pod przymusem i bez zaangażowania. Chociaż początkowo tego typu metody mogą wydać ci się pomocne i użyteczne, to miej świadomość, że w praktyce są bardzo krótkotrwałe, a nawet mogą zaszkodzić. Twój malec może faktycznie sprzątnąć powstały bałagan, ale zrobi to ze względu na twój nakaz.

Zabawa w sprzątanie Sprzątanie to nie tylko nauka nowej umiejętności, ale także doskonały czas na wspólną zabawę i umocnienie więzi z rodzicem. Porządki wcale nie muszą być nudnym obowiązkiem, można z nich zrobić wspaniałą i kreatywną zabawę. To prostsze niż myślisz! Wystarczy tylko troszkę wyobraźni i pozytywnego nastawienia. Wraz ze swoim smykiem możecie udekorować kartonowe pudła w ulubione postacie czy motywy z bajek oraz wspól-

nie określić, jakie rzeczy będą się w nich znajdować. Jeśli ozdobiliście pudełko wzorami samochodów, to możecie wyznaczyć je jako pojemnik na wszystkie resoraki i zabawki-auta. Jeśli malec uczy się pisać, możecie wspólnie poćwiczyć literki i zatytułować każde z udekorowanych pudelek np. pudełko lalek, pudełko klocków.

Jestem mały pomocnik Dziecko jest nie tylko doskonałym obserwatorem, ale także z wielką wytrwałością i zaangażowaniem próbuje odwzorować podpatrzony świat. Ta wrodzona ciekawość do naśladowania i nauki nowych rzeczy to dar rozwojowy, który rodzice mogą doskonale wykorzystać. Na rynku zabawek znajduje się bardzo wiele różnych propozycji, które naśladują świat dorosłych. Możesz poprosić swojego smyka, aby starł kurze lub podał ci szmatkę. Do sprzątania z malcem staraj się nie uży-

wać wielorazowych ścierek – mogą być one siedliskiem kurzu i prowadzić do uporczywego kataru. Pamiętaj też, aby przed sprzątaniem spryskać dane meble czy rzeczy wodą lub płynem antystatycznym. Zapobiegnie to nadmiernemu unoszeniu się kurzu. Podobnie nim zaczniecie wspólne odkurzanie, wybierz najlepszy sprzęt dla siebie i swojej rodziny. Wybieraj odkurzacz wyposażony w odpowiedni filtr, dzięki któremu brud pozostanie szczelnie wewnątrz maszyny. Specjaliści doradzają tutaj określony filtr HEPA, który zapewnia wysoką jakość odkurzania. Pamiętaj, że wspólne sprzątanie to najlepsza nauka dbania o domowe porządki. Naucz swojego smyka, że sprzątanie może być wspaniałą i pożyteczną zabawą. Rozpocznij już dziś akcję – sprzątajcie i bawcie się radośnie, powodzenia! Kamila Olga Stępień

Technologia czyszczenia parowego i odkurzania w jednym Odkurzacz parowy SV 7 marki Kärcher to połączenie, dwóch znanych już technologii czyszczenia: odkurzania oraz czyszczenia parowego. Odkurzacze parowe skutecznie usuwają zarówno luźny kurz jak i wszelkie zabrudzenia z szerokiego zakresu pokryć podłogowych. Uwolnione zabrudzenia są „pochłaniane” przez filtr wodny. Zbiornik tego filtra posiada tzw. „nadmiar pojemności” (0,6 l), który pozwala równocześnie na zbieranie odkurzaczem np. rozlanych cieczy. Model SV 7 wyposażono poza tym w zgrubny filtr kurzu, filtr piankowy i filtr HEPA. www.karcher.pl

zima 2015

Dziecięce święta

uśmiechem, ciepłym słowem do „wspólnej walki z bałaganem”.

Dziecięce święta

! a ł e i z d o d i k a l o k z s d Prze

KOLOROWE SZYSZKI

TE K S T: Kamila Olga Stępień

eśli masz możliwość to wyruszcie wraz z rodziną na spacer do parku i lasu i nazbierajcie szyszki o rożnym kształcie i rozmiarze. W domu dokładnie je wytrzyj z żywicy i włóż do szklanego wazonu. Szyszki w przezroczystym naczyniu położone na półce czy też stole tworzą świąteczny nastrój i bardzo ładnie pachną. Przed włożeniem szyszek możesz pomalować je wraz ze swoim przedszkolakiem farbami na różnorodne kolory. Tak powstałe „wesołe szyszki” odstawcie do wyschnięcia, a później wykorzystajcie jako dekorację.

Jak sprawić, by świąteczny czas był wyjątkowy?

Czas świąt Bożego Narodzenia to magiczny czas zarówno dla tych „małych” jak i tych „większych”. Strojenie choinki, rodzinne wyjście na pasterkę, wspólne wypieki z mamą, lepienie bałwana, pakowanie prezentów to tylko kilka skojarzeń z tym niezwykłym okresem. Czy możemy jednak sprawić, by ten świąteczny czas był dla nas jeszcze bardziej wyjątkowy? Z pewnością! Wprowadź swoich bliskich świąteczny w niezwykły, świąteczny nastrój niepowtarzalnymi ozdobami i dekoracjami. Poczuj świąteczną magię z nami! R EK L A M A

Bajkowe ubrania i gadżety z ulubionymi bohaterami Twojego dziecka!

R EK L A M A

Nasze produkty są dostępne: - na Allegro, użytkownik: WAMMODA - w sklepie internetowym www.superodziez.pl ' PRZEDSZKOLAK 4 6 Moj - w sklepie w Krakowie, ul Gromadzka 46, tel. 12 656 30 44

Prezentujemy kilka pomysłów jak w prosty sposób stworzyć samodzielnie świąteczne dekoracje dla całej rodziny.

ŚNIEŻNA KULA Z MIKOŁAJEM

d lat wieką popularnością cieszą się szklane kule ze świątecznymi bohaterami, które gdy je przechylimy to obsypują ich brokatem lub śniegiem. Już dziś możesz zrobić taką dekoracje samodzielnie, oczywiście z pomocą swojego smyka. Będziesz potrzebować: słoika, modeliny, brokatu, kleju typu „kropelka” wody, nożyczek i papieru kolorowego samoprzylepnego. SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Umyj i wysusz słoiczek. To będzie wasza szklana kula. Z modeliny ulep ze smykiem świąteczną postać, może być to Mikołaj albo Śnieżynka lub Bałwanek. Po ulepieniu włóż ją do wrzącej wody na około 10minut, dzięki czemu stwardnieje. Następnie umieszczamy świąteczną postać w słoiczku i przyklejamy ja do dna, aby była stabilna w czasie potrząsania. Później wsypujemy do słoiczka dwie łyżki brokatu lub sztucznego śniegu i zalewamy wodą. Przed zakręceniem słoiczka podklejamy nakrętkę klejem. Wieczko naszego słoika oklejamy kolorowym papierem tak, aby nasza „śnieżna kula” wyglądała na odświętna, a następnie wstrząsamy pojemniczkiem i podziwiamy piękny rezultat wspólnej pracy.

P AŻUROWA BOMBKA

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Do niewielkiej miseczki wsypujemy łyżkę cukru i mieszamy ja z ciepłą wodą tak, aby całość miała dość gęstą konsystencje. Gdy już uzyskamy gęsta masę, to wkładamy do niej przygotowaną wełnę. Następnie dmuchamy balon do rozmiaru, w jakim chcemy zrobić bombkę. Opieramy go o jakieś naczynie i owijamy przygotowaną wcześniej wełną. Pamiętamy, aby co jakiś czas wełna na balonie się krzyżowała. Odstawiamy tak obwinięty balon w bezpieczne miejsce do całkowitego wyschnięcia. Gdy już mamy pewność, że nasza praca wyschła, dorosły przekuwa balon i delikatnie strzepuje nadmiar „cukrowych drobinek”. Maluszek wybiera elegancką wstążkę, która posłuży do zawieszenia ozdoby i wyjątkowa bombka już jest gotowa do użycia.

MAKARONOWE OZDOBY

iękne bombki mogą być dekoracja choinki, ale także same w sobie mogą stanowić śliczną ozdobę okna czy też szafki. Ażurowa bombkę możesz wykonać wraz ze swoim maluchem i podarować jako ozdobny upominek np. ukochanej babci. Będziesz potrzebować: balon, wełnę, cukier kryształ, ciepłą wodę, ozdobną wstążkę.

raz ze swoim małym pomocnikiem wybierzcie ulubione kształty makaronu, a następnie ponawlekajcie je na sznurek. Długość makaronowego łańcucha zależy od waszych potrzeb. Gdy makaron będzie już nawleczony na sznurek możecie wspólnie pomalować go kolorowymi farbami (doskonały pomysł, jeśli łańcuch makaronowy ma być w pokoju dziecięcym) lub też osoba dorosła może pomalować go jednokolorową farba w sprayu np. złotą czy srebrną. Z uwagi na specyficzny zapach farb w sprayu najlepiej zrobić to na świeżym powietrzu np. na balkonie.

Kamila Olga Stępień

R EK L A M A

Samodzielnie przygotowane dekoracje cieszą i oko i serce. Poczuj magię świąt i ozdób swoje mieszkanie własnoręcznie wykonanymi pracami.

TARGI RODZINNE ZAKOŃCZONE! 22 i 23 października 2016 r. ponad 66 250 osób odwiedziło blok targów PGA, Happy Baby, AQUA&ZOO i HOBBY! Aż 11 pawilonów zostało wypełnionych atrakcjami dla małych i dużych miłośników dobrej zabawy. Targi Happy Baby, stanowiące część ekspozycji Targów Rodzinnych spotkały się z zainteresowaniem kobiet w ciąży, rodziców z niemowlętami i przedszkolakami oraz dziadków z wnukami. Na stoiskach pojawiły się kreatywne zabawki, ubranka, akcesoria, wózki, kosmetyki dla dzieci i oczywiście słodycze. Zwiedzający mieli również możliwość wymiany ubrań, z których już maluchy wyrosły. W ramach jednego biletu wstępu rodziny mogły obejrzeć ekspozycję targów HOBBY prezentującą m.in. gry planszowe, olbrzymie makiety oraz filatelistykę, a także wystawę zwierząt AQUA&ZOO. Punktem obowiązkowym targów Happy Baby były animacje dla najmłodszych oraz program szkoleń dla rodziców. Tegoroczne spotkania z ekspertami poprowadziła znana mama, Paulina Holtz. Na scenie aktorka rozmawiała m.in. z psychologiem, ginekologiem i dietetykiem. Inni specjaliści pokazali również jak przeprowadzić pierwszą pomoc, jak prawidłowo wiązać chustę, a także przedstawili zestaw odpowiednich ćwiczeń dla kobiet w ciąży.

KONKURS ZABAWKA ROKU 2015 ZAKOŃCZONY! Czwarta edycja konkursu Zabawka Roku organizowanego przez serwis Zabawkowicz.pl zakończona. Finał konkursu odbył się w sobotę (14. Listopada) w hotelu Mcc Mazurkas w Ożarowie Mazowieckim. Więcej informacji na temat targów Happy Baby 2015:

W największej Sali hotelu Mcc Mazurkas (Partnera Strategicznego Konkursu) jurorzy wraz dziećmi uczestniczyli w kilkudziesięciu warsztatach www.happybaby.mtp.pl kreatywnych i zawodach rodzinnych. Wśród ocenianych produktów znalazły się najnowsze rozwiązania technologiczne, takie jak nowoczesne tkaniny bambusowe Texpol, ekologiczne wózek z butelek PET, interaktywne delfiny BluBlu TM Toys, zabawki stymulujące zmysły dziecka Training2s K’s Kids od Marko, doświadczenia chemiczne Science4you od Trefla i wiele innych wartościowych produktów. Wyniki konkursu dostępne na stronie: Zabawkowicz.pl. Zapraszamy do szukania produktów oznaczonych tytułem Zabawka Roku, Nagroda Rodziców oraz Nagroda Dzieci w sklepach. Konkurs organizowany jest przez serwis Zabawkowicz.pl.

' 4 8 Moj

PRZEDSZKOLAK

61 66 55 831 www.food-forum.pl/prenumerata prenumerata@food-forum.pl