Mój Przedszkolak

Magazyn dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym

Przedszkolak j ó M

nr 13 zima 2014 • Indeks 402443 • ISSN 2353-964X

W y wi a

d z Kos zm a rn ym K a ro l k ie m

ZDROWIE DZIECKA

Walczymy z kaszlem Gdy spada odporność MAŁY KATAR DUŻA SPRAWA Ospa party

Czy to dobry pomysł?

Prawdy i mity

na temat JELITÓWKI

Proszę, dziękuję, przepraszam UCZYMY dziecko dobrych manier

9 772353 964001

12

Pomagamy wybrać idealny upominek dla dziecka

WYMARZONY PREZENT WITAMINY I HOMEOPATIA W DIECIE DZIECKA

Zdrowie dziecka

1

zima 2014

Spis treści

4

Butik świąteczny

Akademia rozwoju przedszkolaka 7

W zimie dzieci nigdy się nie nudzą

24

Lekcja dobrych manier

8

Warto wiedzieć

Temat numeru 9

Wymarzony prezent

Wywiad numeru 16

Koszmarny Karolek i kilka porcji frytek

Zdrowie dziecka 13

Gdy boli gardło

20

Ochrona skóry zimą

22

Gdy spada odporność

26

Ospa wietrzna

29

Mały katar, duża sprawa

32

Jak pokonać kaszel

40

Witaminy i homeopatia w diecie dziecka

46

Fakty i mity na temat jelitówki

Kanapowe przygody 37

10 powodów, dla których rodzice małych dzieci cenią kanał MiniMini+

SENS poleca 44

2

Mamo, ja sama

Mój Przedszkolak

Od redakcji

P

Drodzy Czytelnicy!

Wydawca Forum Media Polska Sp. z o.o.

Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy KRS KRS nr 0000037307 REGON 631046924 NIP 781-15-51-223 Kapitał zakładowy: 300 000,00 zł Prezes Zarządu Magdalena Balanicka Redakcja ul. Polska 13, 60-595 Poznań www.mojprzedszkolak.pl redakcja@mojprzedszkolak.pl Redaktor Naczelny Katarzyna Grunt-Segień Zastępca Redaktora Naczelnego Daria Poniedziałek daria.poniedziałek@forum-media.pl Koordynacja projektu Edyta Żmuda edyta.zmuda@forum-media.pl Reklama Ewa Mokrzycka 61 66 83 103 ewa.mokrzycka@forum-media.pl Iza Łagódka 61 66 55 779 iza.lagodka@forum-media.pl Infolinia 0 801 88 44 22 61 66 55 800

rzed nami goràczka grudniowych przygotowaƒ do Êwiàt. PoÊpiech i presja, aby wszystko by∏o dopi´te na ostatni guzik jako znak dzisiejszych czasów, dotyczy nie tylko Êwiàt, ale cz´sto kwestii zwiàzanych z wychowaniem. Jak zauwa˝a Ewa Nowak, autorka artyku∏u „Mamo, ja sama!”, tak bardzo si´ spieszymy, ˝e nie mo˝emy pozwoliç sobie na to, ˝eby nasze dziecko ociàga∏o si´ przy myciu, ubieraniu czy sprzàtaniu.

Dlatego, mo˝e nieÊwiadomie, ale wyr´czamy dziecko, a to nie s∏u˝y wyçwiczeniu zaradnoÊci, która – zdaniem autorki – we wszystkich okolicznoÊciach ˝yciowych jest podstawà sukcesu. Bo talenty i inteligencja, na które rodzice najcz´Êciej stawiajà, nie zastàpià umiej´tnoÊci polegania na samym sobie. Polecam lektur´ „Mojego Przedszkolaka” z nadziejà, ˝e mimo nat∏oku obowiàzków znajdziemy troch´ czasu, aby zwyczajnie „pobyczyç si´” z dzieckiem i bez zb´dnego poÊpiechu pozwolimy mu przeçwiczyç radzenie sobie z obowiàzkami dnia codziennego.

W imieniu Redakcji wszystkim ma∏ym i du˝ym Czytelnikom „Mojego Przedszkolaka” ˝ycz´ spokojnych, rodzinnych Êwiàt, a w nowym roku jeszcze wi´cej czasu na wspólne zabawy z dzieçmi.

Katarzyna Grunt-Segień Redaktor Naczelny

Projekt graficzny/DTP Yezioro Druk Paper & Tinta Nakład 120 000 egzemplarzy Serwis zdjęciowy Dreamstime facebook.com/MojPrzedszkolak jesień 2014

3

But

i k Ś w i Ąt e c z n

y

LEGO Batman 3: Poza Gotham

Ciasto-Plasto®

to najnowsza odsłona wspaniałej serii familijnych gier komputerowych i konsolowych dla całej rodziny.

prezent doskonały

W grze mo˝na wcieliç si´ w a˝ 150 bohaterów z popularnych komiksów, w tym uwielbianego przez najm∏odszych Batmana.

LEGO Batman 3: Poza Gotham to wspania∏a przygoda dost´pna w polskiej wersji j´zykowej!

!

Przyjemna w dotyku, mi´kka, bezzapachowa i rozciàgliwa masa plastyczna w intensywnych kolorach, które mo˝na dowolnie ∏àczyç. Nie klei si´ do ràk ani ubraƒ, gotowa figurka utrwala si´ na powietrzu i… odbija si´ jak pi∏ka!

W zestawie FLUO wyjàtkowy dodatek: bia∏a masa Êwiecàca w ciemnoÊci. Samodzielnie ulepiona postaç ozdobi nocny pokój Twojego dziecka.

c !

Zdalnie sterowany model Traktora 6210R John Deere

!

w skali 1:16

Traktor wydaje odg∏osy pracujàcego silnika oraz ma Êwiecàce Êwiat∏a, opony z mi´kkiej gumy.

Opakowanie z opcjà „try me”.

Cena: 299 zł

Stacyjkowo

! c

Przygoda z wielkim dźwigiem Zestaw do zabawy Poznaj zupe∏nie nowy sposób zabawy torami!

Dzi´ki nowemu systemowi Stacyjkowo Stack Track tory pnà si´ do góry! Wszystkie zestawy Stacyjkowo Stack Track ∏àczà si´ ze sobà, wi´c mo˝esz u˝yç ich nieskoƒczenie wiele, budujàc wspania∏e konstrukcje. Ogromny zestaw Przygoda z wielkim dźwigiem daje mo˝liwoÊç zbudowania 4 wspania∏ych rodzajów konstrukcji nawet na 3 poziomach.

W zestawie: dêwig z ruchomym ramieniem, przenoÊnik taÊmowy wciàgajàcy lokomotywki pod gór´, zapadajàcy si´ most i 2 lokomotywki – Bruno i Kormak.

¥

Cena: 199,99 zł

4

Mój Przedszkolak

But

Pojazd terenowy policji z motorówką Pojazd terenowy oferuje miejsce dla 4 figurek.

Tylne drzwi si´ otwierajà, a za pomocà wyciàgu linowego motorówk´ mo˝na wciàgnàç na przyczepk´.

W zestawie silniczek podwodny dla motorówki.

PoÊcig policyjny za rabusiami mo˝e si´ rozpoczàç!

Producent: Playmobil

i k Ś w i Ąt e c z n

Szukasz pomysłu na świąteczny prezent dla dziecka?

Wszystkie produkty z serii Świnka Peppa z rabatem

y

–20%*

Tylko w ksi´garni internetowej www.ksiazeczkibajeczki.pl Wpisz kod 41960 i zrealizuj swoje zamówienie w supercenie!!!

Wiek: 4–10 lat www.playmobil.pl

"KLOCKI CLICSc idealne na prezent!

Klocki CLICS od wielu lat sà obiektem zainteresowania i po˝àdania kolejnych pokoleƒ przedszkolaków i dzieci w wieku szkolnym. Klocki CLICS to zestawy kolorowych, edukacyjnych klocków, które razem tworzà setki ró˝nych konstrukcji ograniczonych tylko wyobraênià budowniczego.

Nowość 2014 – seria klocków HERO Miasto b´dzie bezpieczne dzi´ki bohaterskim policjantom i stra˝akom CLICS! Nowe elementy: Êmig∏o, policyjny kogut, szerokie ko∏a, os∏ona silnika.

Producent: CLICS Wiek: 4–10 lat www.clics.pl

!

! * Rabat 20% udzielany jest od kwoty wyjÊciowej produktu. Promocje nie sumujà si´.

Promocja trwa do 31 grudnia 2014 r.

zima 2014

5

But

i k Ś w i Ąt e c z n

y

Gry edukacyjne

Akademia Umysłu® JUNIOR

w nowej edycji wzbogaconej o język angielski Skierowane do dzieci w wieku 5–9 lat. Âwietna zabawa oraz çwiczenia rozwijajàce pami´ç i koncentracj´.

Zapewniajà dzieciom pozytywne doÊwiadczenia w kontakcie z j´zykiem angielskim. Dzi´ki 80 kreatywnym çwiczeniom maluchy znakomicie os∏uchujà si´ i przyswajajà j´zyk angielski.

Dost´pne w 4 cz´Êciach.

ANGIELSKI Z EMMĄ W ka˝dej z 4 teczek znajdà Paƒstwo 12 starannie przygotowanych lekcji opracowanych przez anglistów pracujàcych na co dzieƒ z dzieçmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Przewidziany czas lekcji to 20–30 min.

Ponadto ka˝da teczka zawiera 40 pomocnicznych kart pracy formatu A4 oraz p∏yt´ CD z nagraniem lektorskim.

Do pierwszego wydania kwartalnika do∏àczona jest pacynka Emma (˝abka), która poprzez weso∏à zabaw´ pomaga dzieciom przyswoiç i utrwaliç nowo poznany materia∏.

Ca∏oÊç publikacji zosta∏a przygotowana zgodnie z nowymi wytycznymi podstawy programowej. Kolejne teczki uka˝à si´: grudzieƒ, kwiecieƒ, czerwiec.

! c !

!

!

c

www.junior-akademia.pl

Producent: Wydawnictwo Akord Śpiewające Brzdące

tel.: 61 653 28 18 lub 61 653 27 11 www.twojeprzedszkole.net

Farby

do malowania palcami JOVI

Dzieci uwielbiajà byç ma∏ymi twórcami, a do tego niestraszne sà im brudne r´ce. Wykonywanie ró˝nego rodzaju prac przynosi same korzyÊci, rozwija wyobraêni´ i kreatywnoÊç, pomaga çwiczyç sprawnoÊç manualnà, koordynacj´ wzroko-ruchowà oraz wyra˝anie emocji.

Ze wzgl´du na ∏atwoÊç zastosowania i ca∏kowità nieszkodliwoÊç, farby do malowania palcami Jovi mogà u˝ywaç dzieci ju˝ w wieku 3 lat. www.jovi.net.pl

" 6

Mój Przedszkolak

" ¥

nigdy się nie nudzą

Zima najczęściej kojarzy się ze świętami, zdobieniem choinki, prezentami i wyczekiwaniem na Świętego Mikołaja. Jest to jednak także czas, w którym możemy zapewnić dzieciom wspaniałą zabawę.

Z

ima jest wspania∏à porà roku, gdy˝ stwarza doskona∏e warunki do prawdziwych zabawowych szaleƒstw na dworze.

Kto z nas nie wspomina przecie˝ wielkich bitew na Ênie˝ki, lepienia ba∏wanów czy zjazdów na sankach? Zanim jednak przedstawi´ ci kilka pomys∏ów, które mo˝esz wykorzystaç podczas wspólnych harców z maluszkiem, pami´taj, aby zawsze ubraç dziecko w odpowiedni strój, który nie b´dzie przemaka∏ i kr´powa∏ jego ruchów (to przecie˝ b´dzie przeszkadza∏o waszej zabawie) oraz nasmarowaç twarz dziecka kremem z filtrem, który ochroni jego skór´ przed mrozem i szkodliwym promieniowaniem s∏oƒca. Gdy ju˝ tego dopilnujesz, pozostaje ˝yczyç mi∏ej zabawy!

Czas wykorzystaç zimowà aur´ na wspólne szaleƒstwo!

POMYSŁY NA ZABAWY Z MALUCHEM NA DWORZE Tropiciele Jest to zabawa, która wywo∏a uÊmiech zarówno na twojej twarzy, jak i twojej pociechy. Polega ona na tym, ˝e pierwsza osoba idzie wybranà przez siebie trasà i pozostawia Êlady na Êniegu, a kolejna osoba ma iÊç dok∏adnie po jej Êladach, nie zbaczajàc i nie wychodzàc poza nie.

Aby dodaç wi´cej Êmiechu do tej gry mo˝na dodatkowo przyÊpieszyç kroki lub obieraç bardzo zawi∏e trasy, gdzie jest du˝o zakr´tów.

Rodzinka Pana Bałwana Ka˝dy z nas wie, jak si´ lepi ba∏wana i jak wiele radoÊci daje stworzenie tego „zimowego Pana”. Doskona∏ym pomys∏em na dobrà zabaw´ jest stworzenie ca∏ej rodzinki ba∏wanków i nazwanie ich zabawnymi imionami. Ta zabawa b´dzie nie tylko okazjà do wspólnych Êmiechów i wyg∏upów, ale tak˝e rozwinie kreatywnoÊç i umiej´tnoÊç twórczego myÊlenia u twojego dziecka!

Kolorowe kule w akcji To propozycja zabawy, która wymaga wczeÊniejszego przygotowania i minusowej temperatury za oknem. Przygotuj kilka baloników i sznurków, którymi je zawià˝esz. Wraz z dzieckiem przygotujcie w wy˝szym naczyniu (np. plastikowej butelce) wod´ i zabarwcie jà barwnikami spo˝ywczymi lub farbkami plakatowymi.

Mo˝ecie poçwiczyç przy tym nazwy kolorów i sposób powstawania barw z kolorów podstawowych. JeÊli ju˝ woda zabarwi si´ odpowiednim kolorem, przelejcie jà do balona, dobrze zawià˝cie i wystawcie na dwór, aby zamarz∏a. Podobnie zróbcie z pozosta∏ymi balonami. Na drugi dzieƒ rozetnij delikatnie balony i wyjmij zmro˝one kolorowe kule. Z pewnoÊcià spodobajà si´ tobie i twojemu maluszkowi. Teraz mo˝ecie ju˝ przejÊç do „akcji” i postawiç kule w jednej linii. Na zmian´ delikatnie popychacie kule do przodu, a wygrywa ta osoba, której kula poturla si´ najdalej. Pami´taj, aby przygotowaç

c

wi´kszà liczb´ kolorowych kul, aby zabawa trwa∏a d∏u˝ej.

Śnieżna piaskownica Zapewne letnie wiaderko, ∏opatka i inne foremki sà ju˝ g∏´boko schowane, ale mo˝e jednak czas je wyjàç? Ânieg, chocia˝ nie jest a˝ tak dobrym materia∏em budowlanym jak piasek, to mo˝e si´ staç ca∏kiem niez∏ym êród∏em radoÊci dla twojego maluszka. Zgromadêcie wszystkie letnie przybory, które zwykle u˝ywacie w piaskownicy i u˝ywajàc ich, zbudujcie np. zamek czy magiczny pojazd. Zabawà tà poka˝esz dziecku, ˝e jego zabawki mogà mieç zastosowanie niezale˝nie od pór roku, a tak naprawd´ liczy si´ tylko wyobraênia.

Aniołek, Fiołek i Diabołek Po∏ó˝ si´ wraz z dzieckiem na Êniegu i spróbujcie odrysowaç swoim cia∏em kszta∏t anio∏ka, a póêniej kwiatka, fio∏ka, a nast´pnie… No w∏aÊnie – decyzja, jaki przedmiot, zwierz´ czy osoba pojawi si´ jako nast´pna, nale˝y tylko do was. JeÊli w zabawie bierze udzia∏ wi´cej dzieci, to zrobione na Êniegu odbicia mogà pos∏u˝yç jako zgadywanki – i tak powstanà zabawne „zimowe kalambury”.

Zima to wspania∏y czas na harce i zabawy z najm∏odszymi. Wykorzystajmy t´ zimowà aur´, jak najlepiej potrafimy.

Do dzie∏a – i mi∏ej zabawy!

Kamila Olga Stępień

zima 2014

7

Akademia rozwoju przedszkolaka

e i m i z dzieci W

Warto wiedzieć

Płetwa do nauki pływania

SwimFin

P∏etwa SwimFin jest innowacyjnym i niezwykle pomocnym przyrzàdem do nauki oraz doskonalenia umiej´tnoÊci p∏ywania.

W przeciwieƒstwie do kó∏, r´kawków lub innych popularnych sprz´tów, SwimFin dzia∏a w harmonii z cia∏em i sprzyja utrzymywaniu naturalnej pozycji p∏ywania. Umo˝liwia nauk´ bez kr´powania ruchów, dzi´ki niej mo˝na uczyç si´ p∏ywaç wszystkimi stylami np. ˝abkà, kraulem, motylkiem.

Sprawdza si´ u dzieci, które stawiajà pierwsze kroki w wodzie, jak równie˝ u p∏ywaków podnoszàcych swoje umiej´tnoÊci. www.tublu.pl Cena: 109 zł

Nauka czytania i pisania to ważna sprawa! „Elementarz – czytamy metodą sylabową” to najlepsza książka do nauki czytania, z jaką spotkałam się do tej pory w mojej praktyce zawodowej. Metoda sylabowa jest znana nie od dziś i polecana przez najlepszych nauczycieli i metodyków nauczania wczesnoszkolnego jako bardzo skuteczna, szybka i bezproblemowa.

W książce zastosowano wyraźny podział na sylaby, przykładowe słówka, proste zdania, które pokazują dziecku, jak czytać. (…) Pierwsza część książki zawiera bardzo jasną i czytelną prezentację liter i sylab, w drugiej zaś znajdują się czytanki, które są ułożone od najprostszej do najtrudniejszej. Tematy czytanek są szczególnie ciekawe dla dzieci. Takiej pozycji brakowało na rynku wydawniczym i jestem przekonana, że zarówno nauczyciele, jak i rodzice będą po nią sięgać.

Starannie opracowany „Elementarz…” Wydawnictwa GREG pozwoli każdemu dziecku z łatwością nauczyć się płynnie czytać. Dodatkowym atutem książki są zabawne, kolorowe ilustracje. Serdecznie polecam!

Z recenzji dr Marii Kuśmierz

Pomaga w tym seria elementarzy wydawnictwa Greg.

Mój pierwszy elementarz, Elementarz – czytamy metodą sylabową, Elementarz z bajkami – czytamy metodą sylabową i Ćwiczenia do elementarza to kolorowe ksià˝ki, uczàce czytaç i pisaç bezstresowo i przyjemnie. Oparte sà na metodzie sylabowej – przynoszàcej najlepsze efekty. Uzupe∏niajà je Moje pierwsze słowniki – seria zabawnych s∏owników do j´zyka polskiego i j´zyków obcych.

Dzi´ki nim ˝adne dziecko nie uzna, ˝e korzystanie ze s∏ownika jest nudne!

Lektury z opracowaniem polecane przez najlepszych nauczycieli.

Najszersza oferta na rynku.

Słowniki dla dzieci i młodzieży, stanowiące doskonałą pomoc w pierwszych latach nauki.

Innowacyjna metoda sylabowa po raz pierwszy zastosowana do najpopularniejszych bajek i wierszy!

ISBN 978-83-7517-370-3

ul. Klasztorna 2B, 31-979 Kraków, www.greg.pl

8

Mój Przedszkolak

Polecany przez nauczycieli Interesujące i zajmujące czytanki Najłatwiejsza metoda nauki czytania

prezent TEKST: Magdalena Kardaszewska

Temat numeru

Wymarzony Przed nami zima, a wraz z nią nadejdzie sezon na kupowanie

świątecznych prezentów dla najmłodszych. W jaki sposób wybrać upominki, aby były atrakcyjne dla przedszkolaka, a jednocześnie wspierały jego rozwój? Którymi z nich dziecko będzie bawić się dłużej niż pięć minut?

O

czywiÊcie, mo˝e si´ zdarzyç, ˝e przypadkowo zauwa˝ymy w sklepie zabawk´, której kupno oka˝e si´ póêniej strza∏em w dziesiàtk´. Jednak w przypadku zakupu artyku∏ów dzieci´cych znacznie lepszym rozwiàzaniem sà starannie przemyÊlane decyzje. Na rynku znajdziemy bowiem mnóstwo propozycji – tak wiele, ˝e ∏atwo mo˝na si´ w nich

pogubiç. Chcemy przecie˝ wybraç produkt wartoÊciowy i atrakcyjny, a jednoczeÊnie taki, który nie nadwer´˝y zbyt mocno domowego bud˝etu. Dlatego dobrze jest zastanowiç si´ nieco wczeÊniej nad ogólnym kierunkiem, w którym b´dziemy zmierzaç podczas naszych poszukiwaƒ – skupimy si´ na zestawach kreatywnych, czy raczej na klockach konstrukcyjnych? Interesujà nas zabawki ekolo-

giczne? A mo˝e w stylu retro? Inspiracji oraz wartoÊciowych porad mo˝emy szukaç na portalach i blogach prowadzonych np. przez rodziców, którzy testujà i opisujà konkretne produkty. Przygotowujàc si´ do wyboru upominku mo˝emy te˝ sprawdziç w internecie, gdzie najtaniej kupimy konkretnà zabawk´. PrzemyÊlane zakupy sà wi´c korzystne nie tylko dla dziecka, lecz tak˝e dla naszego portfela.

R EK L A M A

zima 2014

9

Temat numeru Wiek i poziom rozwoju Jednym z najwa˝niejszych kryteriów, które nale˝y wziàç pod uwag´ podczas wybierania Êwiàtecznych prezentów, jest wiek dziecka. Maluchy rozwijajà si´ bardzo szybko – rozpoczynajàc nauk´ w przedszkolu sà przecie˝ na ca∏kiem innym poziomie intelektualnym czy emocjonalnym, ni˝ b´dàc w grupie starszaków. Na opakowaniu ka˝dej zabawki powinniÊmy znaleêç informacj´ o wieku dziecka, dla jakiego b´dzie ona odpowiednia. Zachowajmy jednak zdrowy rozsàdek i zastanówmy si´ nad umiej´tnoÊciami oraz potrzebami konkretnego malucha pami´tajàc, ˝e szybkoÊç rozwoju w poszczególnych dziedzinach jest w du˝ej mierze kwestià indywidualnà.

JeÊli kupujemy prezent np. dla dziecka znajomych, mo˝emy podpytaç ich, jakie aktywnoÊci jest ono obecnie w stanie wykonaç, a z czym lepiej jeszcze zaczekaç.

Dok∏adne dopasowanie prezentu do wieku i umiej´tnoÊci malucha jest niezwykle istotne. Prezent kupiony „na wyrost” mo˝e staç si´ powodem frustracji – zanim dziecko do niego doroÊnie, nie b´dzie potrafi∏o odpowiednio z niego korzystaç, nie poradzi sobie z wysokim poziomem trudnoÊci. Natomiast zabawka zbyt prosta, przeznaczona dla m∏odszego dziecka, szybko si´ znudzi – taki prezent równie˝ nie b´dzie atrakcyjny. Dlatego zamiast kombinowaç, postawmy na upominki, z których maluch b´dzie móg∏ skorzystaç od razu – na prezenty stanowiàce pewne wyzwanie, lecz takie, któremu dziecko w danym wieku ma szans´ sprostaç.

Zainteresowania i temperament Czasa m i podczas w ybierania zabawek kierujemy si´ p∏cià dziecka. Tymczasem du˝o lepszym rozwiàzaniem b´dzie dobieranie prezentów na podstawie jego talentów i zainteresowaƒ. Odpowiednia zabawka pomo˝e rozwijaç wszystkie mocne strony malucha i podkreÊlaç jego osobowoÊç. Wa˝na uwaga do rodziców –

10

Mój Przedszkolak

cz´sto pope∏nianym b∏´dem bywa kupowanie zabawek podobnych do tych, które marzy∏y si´ nam samym w dzieciƒstwie.

Jednak jeÊli kupimy gr´, która nas zainteresuje, jest du˝a szansa, ˝e dziecko b´dzie najszcz´Êliwsze w Êwiecie, poniewa˝ b´dziemy bawiç si´ wspólnie – dla malucha ten czas sp´dzony razem jest najbardziej wartoÊciowy. Nie zapominajmy jednak, ˝e marzenia naszych pociech mogà byç zupe∏nie inne! Istotnà kwestià jest

te˝ temperament dziecka. Ma∏y samotnik pobawi si´ w ciszy klockami lub porysuje, a maluch b´dàcy duszà towarzystwa ch´tniej zagra w gr´ planszowà z wszystkimi domownikami. Czasami atrakcyjne zabawki mogà staç si´ skutecznym narz´dziem pozwalajàcym dziecku pokochaç niezbyt lubiane dotàd aktywnoÊci – np. ciekawa gra zach´ci do nauki liczenia. Pami´tajmy jednak, ˝e Êwiàteczny prezent ma sprawiaç maluchowi przyjemnoÊç, a nie tylko edukowaç czy zadowalaç ambicje rodzica.

Modne czy uniwersalne Nie ma nic z∏ego w kupowaniu dziecku modnych i reklamowanych w mediach zabawek – pod warunkiem, ˝e dok∏adnie wiemy, co i dlaczego kupujemy. Najm∏odsi znajdujà si´ pod silnà presjà reklam emitowanych w telewizjach dzieci´cych – tak w∏aÊnie producent trafia do decy-

Książka sprawdzi się zawsze WÊród prezentów dla przedszkolaka ksià˝ki zas∏ugujà z pewnoÊcià na szczególnà uwag´. To w∏aÊnie one pomagajà rozwijaç niezwykle wa˝ne w tym wieku umiej´tnoÊci, kszta∏towaç wyobraêni´ i kreatywnoÊç. Nie sà zabawkà „na pi´ç

minut” – mo˝emy powracaç do nich wielokrotnie, dyskutowaç na temat poruszanych w nich problemów, tworzyç na ich podstawie w∏asne historie, prace plastyczne czy nawet przedstawienia teatralne. Wygospodarowanie czasu na codzienne czytanie z dzieckiem zbuduje mocniejszà wi´ê z maluchem i wzmocni poczucie bliskoÊci. Ciekawà propozycj´ oferujà tzw. ksià˝ki bez s∏ów, w których na podstawie przedstawionych rysunków dziecko mo˝e kreowaç ró˝ne wydarzenia nie tylko çwiczàc wyobraêni´, lecz tak˝e uczàc si´ nowych s∏ów, formu∏owania w∏asnych myÊli czy te˝ rozpoznawania zwiàzków przyczynowo-skutkowych. W przypadku dzieci majàcych ró˝ne problemy natury emocjonalnej lub spo∏ecznej, Êwietnie sprawdzà si´ ksià˝eczki edukacyjne dotyczàce poszczególnych zagadnieƒ stanowiàcych cz´sto dla przedszkolaków êród∏o l´ku

R EK L A M A

Temat numeru

denta zakupowego. To oczywiste, ˝e maluch zawsze b´dzie chcia∏ mieç to samo, co majà jego rówieÊnicy. Jednak bardzo cz´sto bywa tak, ˝e modna zabawka znudzi mu si´ zaledwie po paru minutach i zostanie rzucona w kàt. JeÊli wi´c chcemy, ˝eby prezent zosta∏ u˝yty wi´cej ni˝ jeden raz, poszukajmy zabawek, posiadajàcych wiele funkcji oraz odmiennych zastosowaƒ. Produkty uniwersalne, kompatybilne z innymi zabawkami lub nadajàce si´ do wykorzystania podczas ró˝nego rodzaju zabaw pos∏u˝à dzieciom nawet przez kilka lat. Doskona∏ym przyk∏adem sà ró˝nego rodzaju klocki.

Nawet dla tych o prostej, geometrycznej formie dzieci znajdà wiele najró˝niejszych zastosowaƒ, zaczynajàc od tworzenia prostych budowli, poprzez uk∏adanie z nich dróg i mostów dla samochodów, a˝ do wykorzystywania ich w ca∏kiem abstrakcyjny dla nas – doros∏ych – sposób.

Temat numeru czy niepewnoÊci, jak np. brak akceptacji w grupie, wizyta u dentysty czy strach przed zasypianiem w samotnoÊci.

Nauka przez zabawę, czyli złoty środek Ka˝de dziecko chcia∏oby dostaç atrakcyjny prezent, a ka˝dy rodzic chcia∏by, ˝eby taki upominek wspomaga∏ rozwój jego pociechy. Na szcz´Êcie bez trudu mo˝emy pogodziç ze sobà te dwa pragnienia, wybierajàc upominek z szerokiej oferty wspaniałych zabawek edukacyjnych dla przedszkolaków. Dzi´ki nim nasze dzieci mogà lepiej przygotowaç si´ do nauki pisania, czytania czy liczenia – a wszystko to w formie przyjemnej zabawy. Doskona∏ym przyk∏adem sà wspomniane ksià˝ki (szczególnie encyklopedie dla najm∏odszych) czy

te˝ modne ostatnio gry planszowe. Podczas rodzinnej rozgrywki mamy okazj´ trenowaç wiele ró˝nych umiej´tnoÊci istotnych dla harmonijnego rozwoju. I nie chodzi tu tylko o nauk´ j´zyków obcych czy liczenia, lecz tak˝e o niemniej istotnà nauk´ przegrywania lub wygrywania.

Gra w gronie rodziny lub znajomych to idealny sposób na wspólne sp´dzenie wolnego czasu, trening panowania nad emocjami oraz dzia∏ania w grupie.

Zawsze bezpiecznie Niezale˝nie od tego, na jakiego rodzaju zabawk´ zdecydujemy si´, w ka˝dym przypadku powinna byç ona w pe∏ni bezpieczna. Na co warto zwróciç uwag´?

Najpierw na formalnoÊci – wi´c dopasowanie do wieku dziecka oraz posiadanie

12

Mój Przedszkolak

Pamietaj!

mają gust Czasem dzieci y niż nasz. całkowicie inn maluchowi Warto pozwolić ie własnych na zastosowan a. kanonów piękn

oznaczenia CE, czyli deklaracji zgodnoÊci z europejskimi normami bezpieczeƒstwa.

Na opakowaniu powinny widnieç dane producenta bàdê importera, powinniÊmy równie˝ otrzymaç instrukcj´ u˝ytkowania produktu. WartoÊciowe b´dà tak˝e dodatkowe certyfikaty zapewniajàce o spe∏nianiu norm bezpieczeƒstwa czy wykonaniu zabawki z wysokiej jakoÊci materia∏ów wolnych od szkodliwych substancji. Co istotne – nale˝y sprawdziç, czy wybrany przez nas upominek jest bezpieczny, czy nie ma ostrych kraw´dzi, d∏ugich sznurków mogàcych oplàtaç si´ wokó∏ szyi itp.

W przypadku ma∏ych alergików unikajmy wszelkich produktów mogàcych wywo∏aç uczulenie – tutaj wyjàtkowo dobrze sprawdzà si´ zabawki ekologiczne, cz´sto wykonywane z antyalergicznych materia∏ów.

Na co jeszcze zwrócić uwagę Zabawka nie musi byç droga, wa˝ne jednak, aby by∏a dobra jakoÊciowo i wytrzyma∏a. Zwróçmy te˝ uwag´ na wzgl´dy praktyczne – np. na to, czy prezent b´dzie ∏atwy do utrzymania w czystoÊci. DziÊ coraz modniejsze stajà si´ zabawki ekologiczne, wyró˝niajàce si´ zazwyczaj wysokà estetykà oraz jakoÊcià wykonania. Zakup takiego produktu to nie tylko pewnoÊç, ˝e podczas jego wykonania kierowano si´ zasadà fair trade i dobrem Êrodowiska naturalnego, lecz tak˝e Êwietna okazja, aby porozmawiaç z dzieckiem o tematach zwiàzanych z odpowiedzialnym korzystaniem z dóbr naturalnych. Wiele osób wybierajàc prezent dla malucha kieruje si´ te˝ designem – s∏usznie, poniewa˝ pi´kny wyglàd zabawki to wa˝ny dodatkowy walor. Pami´tajmy jednak, ˝e czasem dzieci majà gust ca∏kowicie inny ni˝ nasz – stàd moda na np. brzydkie lalki.

Czasami warto pozwoliç dziecku na zastosowanie w∏asnych kanonów pi´kna. I jeszcze jedno – nie zapomnijmy, ˝e liczy si´ tak˝e ca∏a otoczka, a zatem pi´kne i pomys∏owe zapakowanie prezentu.

To b´dzie wisienka na torcie, dodajàca magii wspólnym Êwiàtecznym chwilom.

Magdalena Kardaszewska Ekspert ds. zabawek i akcesoriów dla dzieci. Redaktor naczelna serwisu z recenzjami produktów dla dzieci www.zabawkowicz.pl. Testuje zabawki razem z dzieçmi i rodzicami. Prowadzàca cykl „Mali eksperci testujà zabawki” dla Dzieƒ Dobry TVN, autorka cyklu „Mama ma malucha” dla Pytania na Âniadanie TVP2.

Organizator konkursu „Zabawka Roku” i „Nagroda Rodziców”.”

Z

pojawiających się w okresie jesienno-zimowym.

Choroba może mieć różną etiologię – głównie wirusową i bakteryjną, rzadko grzybiczą.

boligardło

apalnie gard∏a o pod∏o˝u wirusowym najcz´Êciej jest spowodowane przez rynowirusy, adenowirusy czy enterowirusy. Objawy choroby narastajà powoli – najpierw pojawia si´ z∏e samopoczucie, os∏abienie i uczucie rozbicia. Nast´pnie do∏àcza ból gard∏a i stan podgoràczkowy.

Mogà wystàpiç objawy nie˝ytu górnych dróg oddechowych – katar i kaszel oraz

TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

bóle stawowo-mi´Êniowe. W przebiegu infekcji gard∏o jest zaczerwienione, czasem pojawiajà si´ na nim drobne plamki lub p´cherzyki. Powi´kszeniu mogà ulec w´z∏y ch∏onne zlokalizowane na szyi.

Postępowanie w wirusowym zapaleniu gardła Leczenie jest objawowe. Zastosowanie majà leki przeciwgoràczkowe oraz

Zdrowie dziecka

y d G

Zapalenie gardła to jedna z najczęstszych dolegliwości

przeciwbólowe i odka˝ajàce gard∏o.

Zawsze nale˝y wybieraç preparaty przeznaczone dla dzieci, w zwalczaniu goràczki u najm∏odszych pomocny mo˝e byç ibuprofen oraz paracetamol. Nale˝y pami´taç, ˝e dzieciom nie wolno podawaç aspiryny, gdy˝ lek ten mo˝e groziç rozwojem zespó∏u Reye’a, który mo˝e zakoƒczyç si´ Êmiercià dziecka.

R EK L A M A

Dobry klimat dla Twojego gardła · Chroni błonę śluzową gardła i krtani

· Zapobiega wysuszeniu błony śluzowej jamy ustnej · Sprawdzona skuteczność od 150 lat

Podziel się z najbliższymi Salveo Poland Sp. z o.o., ul. Wojskowa 6/B2, 60-792 Poznań, Poland, tel: +48 61 671 01 10, fax: +48 61 671 02 04, office-pol@salveo-pharma.com, www.salveopharma.pl

PL-IS-001-072014

isla® naturalna i skuteczna ulga dla gardła

Zdrowie dziecka Szczególne bakteryjne zapalenia gardła

Zapalenia wirusowe gardła o nieco innym przebiegu

1

qqHerpangina wywołana jest przez wirusy Coxsackie A i B. Podczas choroby występuje wysoka gorączka. Na błonie śluzowej pojawiają się pęcherzyki, które następnie przechodzą w owrzodzenia zlokalizowane na tylnej ścianie gardła oraz na błonie śluzowej policzków i podniebienia. qqOpryszczkowe zapalenie jamy ustnej – w jego przebiegu zmiany wyglądają podobnie, jednak zlokalizowane są głównie w przedniej części jamy ustnej, mogą obejmować również język i wargi. qqMononukleoza zakaźna to choroba popularnie nazywana „chorobą pocałunków”.

Odpowiedzialny za jej rozwój wirus Epsteina-Barr przenosi się wraz ze śliną oraz przez kontakt z zakażoną krwią.

Objawy to wysoka gorączka, ból gardła, obrzęk migdałków, niekiedy powiększenie węzłów chłonnych. Dziecko ma problemy z przełykaniem.

W przebiegu choroby może dojść do powiększenia narządów wewnętrznych jamy brzusznej, co bywaprzyczyną bólu brzucha. Niekiedy po wprowadzeniu antybiotyku (choroba bywa mylona z anginą paciorkowcową, którą należy leczyć poprzez antybiotykoterapię) na skórze powstaje wysypka – przypomina nieco wysypkę w przebiegu odry.

14

Mój Przedszkolak

Bakteryjne zapalenie gardła Najcz´Êciej choroba spowodowana jest przez paciorkowce, gronkowce lub dwoink´ zapalenia p∏uc. Mo˝e mieç postaç anginy, czyli zapalenia migda∏ków. Poczàtek choroby jest nag∏y, pojawia si´ silny ból gard∏a z towarzyszàcà mu goràczkà, dreszczami i bólem g∏owy. Dziecko cz´sto jest niespokojne, rozpalone, niech´tnie je i pije, co jest skutkiem mocnego bólu gard∏a. Podczas oglàdania jamy ustnej widaç ˝ywoczerwone migda∏ki z wysi´kiem i nalotem.

Cz´sto na szyi wyczuwalne sà powi´kszone w´z∏y ch∏onne.

Postępowanie Lekarz koniecznie powinien obejrzeç dziecko. Najcz´Êciej stosuje si´ antybiotykoterapi´, trzeba tak˝e pilnowaç, aby maluch pozosta∏ w ∏ó˝ku. Oprócz antybiotyku bardzo wa˝ne jest przyjmowanie du˝ej iloÊci p∏ynów. Pozosta∏e leczenie objawowe jak w zapaleniu wirusowym.

Czy zawsze zapalenie gardła musi być skonsultowane z lekarzem?

Nie ka˝de zapalenie gard∏a wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem.

Je˝eli infekcja ma pod∏o˝e wirusowe,

Płonica, czyli szkarlatyna – jest wywołana przez paciorkowce z grupy A. Oprócz zapalenia gardła na skórze dziecka pojawia się drobna wysypka, szczególnie intensywna na twarzy, tułowiu i pośladkach, obecna w pachwinach i pachach. Na twarzy nie obejmuje trójkąta pomiędzy fałdami nosowymi i brodą.

Po 2–3 tygodniach dochodzi do złuszczenia skóry stóp i dłoni, również skóra na twarzy może się delikatnie złuszczyć.

W przebiegu płonicy gardło jest żywoczerwone (szkarłatne), a po kilku dniach język staje się czerwony z widocznymi brodawkami (język malinowy).

2

Angina Plauta Vincenta jest szczególną postacią anginy, która obejmuje tylko jeden migdałek. Dolegliwościom towarzyszą niewielkie bóle gardła.

mo˝na spróbowaç wyleczyç jà domowymi metodami. Natomiast je˝eli dziecko goràczkuje lub podejrzewamy, ˝e infekcja ma t∏o bakteryjne, kontakt z lekarzem jest konieczny.

Częste zapalenia gardła Infekcje, w tym zapalenia gard∏a, cz´sto wyst´pujà u dzieci ucz´szczajàcych do przedszkola – mogà pojawiaç si´ do kilku razy w roku. Nie musi to wcale oznaczaç powa˝nej choroby. Problem w najwi´kszym stopniu dotyczy dzieci w pierwszym roku ucz´szczania do przedszkola – fakt ten jest zwiàzany m.in. z niewykszta∏conym w pe∏ni uk∏adem immunologicznym przedszkolaka oraz

Pamietćazja!paleń gardła

oś Większ jest wanych o d o w o ową. sp ję wirus c k e f in tyku przez antybio ie n a w o Stos , skazane w t s je nie iem tyk bow io b y t n a ! bakterie zwalcza

Czy lekarz powinien zlecić badania dodatkowe?

Moje dziecko nie dostało antybiotyku

Rodzice cz´sto dopominajà si´ o wykonanie dziecku dodatkowych badaƒ – mi´dzy innymi badania krwi czy wymazu z gard∏a. W przypadkach niepowik∏anych zapaleƒ nie ma takiej potrzeby. Je˝eli jednak zaka˝enie d∏ugo si´ utrzymuje lub wyst´pujà powik∏ania choroby, konieczne jest poszerzenie diagnostyki.

Niekiedy jednak dochodzi do nadka˝enia bakteryjnego, wówczas konieczne mo˝e byç w∏àczenie leczenia skierowanego przeciwko tym drobnoustrojom.

Zawsze o w∏àczeniu antybiotyku powinien zdecydowaç lekarz – nie wolno podawaç dziecku antybiotyków przepisanych innej osobie lub leków, które pozosta∏y

z poprzedniej kuracji. Je˝eli konieczne b´dzie leczenie antybiotykami, pami´taj o zastosowaniu probiotyku.

Metody babcine mogą być pomocne Metody ludowe mogà skutecznie wspomóc terapi´. Napar z sza∏wii czy rumianku pomo˝e w odka˝eniu gard∏a, przyk∏adanie zimnych ok∏adów na czo∏o i kark dziecka b´dzie pomocne w obni˝eniu goràczki, a w procesie zdrowienia na pewno nie zaszkodzi sok malinowy. Je˝eli dziecko toleruje czosnek i cebul´, wykorzystaj je do przyrzàdzania potraw.

Zdrowie dziecka

obni˝eniem odpornoÊci w wyniku stresu.

Kolejnà przyczynà jest mnogoÊç patogenów – ka˝de dziecko mo˝e stanowiç êród∏o infekcji, a wiadomo, ˝e w wi´kszoÊci przedszkoli grupy sà liczne – w skupiskach ludzkich znaczne ∏atwiej o przekazanie infekcji.

Jak widaç, powtarzajàce si´ zapalenia nie muszà Êwiadczyç o patologii. Je˝eli jednak Twoje dziecko choruje cz´Êciej ni˝ kilka razy w roku, omów ten problem z pediatrà i skonsultuj z laryngologiem.

lek. med. Joanna Gładczak Specjalista chorób wewn´trznych. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej w poradni rejonowej.

Autorka artyku∏ów dla wydawnictw Forum Media Polska, PZWL i NextWeb Media (twórcy portali abczdrowie.pl). Prowadzi çwiczenia akademickie w ramach Szko∏y Wy˝szej Psychologii Spo∏ecznej.

Wyk∏adowca GórnoÊlàskiej Wy˝szej Szko∏y Handlowej.

R EK L A M A

UNIBEN Benzydamini hydrochloridum

SZYBKO TRAFIA

W BÓL GARDŁA

Skuteczny Precyzyjnie trafia w ognisko zapalne (długi aplikator) Może być stosowany w każdym wieku, także u dzieci

UN/09/2014

Przyjemny, słodki, miętowy smak Wskazania do stosowania: Leczenie miejscowych objawów związanych z ostrym stanem zapalnym jamy ustnej i gardła. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na benzydaminy chlorowodorek lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu. Nazwa produktu leczniczego: Uniben, 1,5 mg/ml, aerozol do stosowania w jamie ustnej. Dawka: chlorowodorek benzydaminy 1,5 mg/ml. Postać farmaceutyczna: Aerozol do stosowania w jamie ustnej. Substancja czynna: chlorowodorek benzydaminy (Benzydamini hydrochloridum). Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne „UNIA” Spółdzielnia Pracy, ul. Chłodna 56/60, 00-872 Warszawa.

www.uniben.pl

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Wywiad numeru

Koszmarny Karolek

i j c r o p a k l i ki frytek

Koszmarny Karolek opowiada o swoich najfajniejszych przygodach, o książkowej mamie, Doskonałym Damianku, kolegach i koleżankach ze szkoły, a także dzieli się najzabawniejszymi dowcipami.

U

mówiliÊmy si´ w ulubionej restauracji Karolka, czyli tam, gdzie sprzedajà frytki i jest telewizor. Karolek oczywiÊcie koszmarnie si´ spóêni∏ i przyszed∏ w nieco ub∏oconych spodniach. Zaczà∏ od zamówienia frytek i s∏odkiego napoju gazowanego. Dopiero wtedy mogłem zadaç pierwsze pytanie…

– Skàd wzi´∏o si´ Twoje imi´?

– Nada∏a mi je moja mama, Francesca Simon.

– Kto to jest?

– Ona wymyÊla mój wyglàd i moje przygody. I to, co jem i czy mam przyjació∏ i jak idzie mi w szkole, i brata. I ró˝ne inne.

– I to jest fajne?

– MyÊl´, ˝e bardzo, bardzo, ale… nie wiem tak do koƒca. Powiem szczerze, ˝e ja tam wol´ mieç swoje przygody, ni˝ pisaç o przygodach innych. Dlatego jestem Koszmarnym Karolkiem, superbohaterem, Królem

16

Mój Przedszkolak

Ksià˝ek, a Francesca Simon jest mojà wspania∏à mamà ksià˝kowà.

– Ca∏y czas tak siedzi i wymyÊla Ciebie?

– Pewnie! To jest fantastyczne zaj´cie, tak mnie wymyÊlaç – bo ja jestem super-

owy! Moja mama urodzi∏a si´ daaaleko, w Stanach Zjednoczonych. Teraz mieszka w Londynie. Wiesz, gdzie jest Londyn?

– Tam, gdzie Big Ben i gdzie mieszka królowa Wielkiej Brytanii?

– No, jednak coÊ wiesz. Mo˝esz sobie zobaczyç w Internecie, bo Londyn to bardzo fajne miejsce. I wszyscy tam mówià po angielsku.

– A Koszmarny Karolek nie jest z Polski?

R EK L A M A

– Ojej!

– Wszystko opisa∏a moja ksià˝kowa mama w tomie „Koszmarny Karolek. Wielka forsa i wielkie ˝arcie”. Poczytaj!

– Dzi´kuj´, ch´tnie.

– Nie ma sprawy. Polecam si´ na przysz∏oÊç.

Hahaha!

– Jaka jest Twoja ulubiona potrawa?

– Uwielbiam chipsy. Móg∏bym jeÊç je tonami! Po tym wywiadzie te˝ pójd´ po chipsy. Albo poprosz´ mam´ i tat´, ˝eby mi dali. Chipsy albo frytki. Frytki kocham.

Mo˝e sà nawet na pierwszym miejscu.

– Jakie sà Twoje zainteresowania?

– Przezywam Damianka, mojego brata.

– Jak? – KiedyÊ powiedzia∏em o nim Psi Psi Kup Kup Namokni´ty Pampersik. Hahaha!

– Koszmarnie.

– Nale˝y mu si´. Moja mama nazywa go w ksià˝ce Doskona∏ym Damiankiem, ale myÊl´, ˝e ona tak nie uwa˝a. Doskonały to tak jakby jego nazwisko, ale to taki przypadek, jak wtedy, gdy ktoÊ ma na nazwi-

sko Gruby. I nie jest gruby. Albo gdy dziewczyna nazywa si´ Monika Pi´kna. I wcale nie jest pi´kna.

– Czy Damianek jest doskona∏y?

– Nie! Po prostu jest zbyt grzeczny. Nie da si´ tak ˝yç! Nie mo˝na ca∏y czas byç takim ulizanym, dobrym i doskona∏ym i ciàgle osiàgaç sukcesy. Nie da si´! S∏yszysz?

Wyt∏uÊç to w wywiadzie, podkreÊl, polej keczupem, ˝eby si´ odznacza∏o, bo nikt si´ nie dowie!

– Lubisz Damianka?

– Ârednio. On ca∏y czas mnie poucza, to jest najgorsze. I niesprawiedliwe.

– Dlaczego?

– Bo ja te˝ si´ staram. Nie wiem, czy pami´tasz, jak by∏o w „Zwichrowanym Wampirozombi”?

– Wtedy, gdy pomaga∏eÊ rodzicom?

– W∏aÊnie! Pi´knie tam pomaga∏em, ale oczywiÊcie to Damianek jest anio∏kiem.

Zawsze on – Damianek i Damianek. Mam czasem doÊç!

– JesteÊ zazdrosny o Damianka?

Wywiad numeru

– Nie. To znaczy tak. Koszmarny Karolek to moje polskie imi´. Ale po angielsku nazywam si´ Horrid Henry. Tak by∏o na poczàtku.

– Ale Êmiesznie.

– No! W ogóle w ró˝nych j´zykach ró˝nie si´ nazywam. Na przyk∏ad Martin Zinzin we Francji. Albo Darebak David w Czechach. Albo Rampete Robin w Norwegii.

Albo Rico La Peste we W∏oszech. A w Turcji Felaket Henry!

– Twoi rodzice powtarzajà, ˝e jesteÊ „koszmarny”. Wiesz, co to znaczy?

– Koszmarny jest ktoÊ, kto robi wszystko to, na co ma ochot´. Czyli ja. Poza tym ja du˝o wiem.

– Na przyk∏ad?

– Na przyk∏ad wiem, kto to jest wegetarianin, czym jest fast food, albo gdzie mo˝esz zjeÊç kolacj´ przebywajàc 45 metrów nad ziemià!

– Gdzie?

– W Niebiaƒskiej Restauracji. Ale nie w Polsce.

Wywiad numeru – Sam jesteÊ zazdrosny! Ja sobie poradz´!

On mnie w ogóle nie interesuje. Tak czy inaczej, to ja b´d´ królem.

– Jaka by∏a najfajniejsza rzecz, jakà zrobi∏eÊ Damiankowi?

– KiedyÊ obcià∏em mu w∏osy na Halloween. Zawsze marzy∏em, by w tym doros∏ym ˝yciu zostaç fryzjerem i uwa˝am, ˝e jestem tak dobry, ˝e ustawia∏yby si´ do mnie kolejki. Niestety mamie i Damiankowi nie spodoba∏a si´ fryzura, którà wycià∏em na g∏owie brata. Zabroniono mi w Halloween straszenia i jedzenia s∏odyczy.

– Lubisz Wrednà Wandzi´?

– Nie, bo ona chce rzàdziç wszystkim i wszystkimi. I ma g∏upie pomys∏y – na przyk∏ad kiedyÊ wymyÊli∏a Salon Pi´knoÊci. Ale ja wtedy zrobi∏em salon Magicznych Metamorfoz Karolka.

Zmienia∏em tam ludzi w potwory z Loch Ness. Hahaha!

– Wolisz Czarujàcà Czesi´ od Wandzi?

– Nieee!

– A kogo?

– Przecie˝ to jasne. Panià Kat-Toporskà.

– Naprawd´?

– Tak! Chcia∏bym, ˝eby ona i Damianek us∏ugiwali mi. Dzieƒ i noc, przez ca∏y tydzieƒ, a potem przez ca∏y miesiàc. Haha!

– Ale zabawne… Chcia∏byÊ, ˝eby oni us∏ugiwali Ci przez ca∏y czas? JesteÊ bezlitosny!

18

Mój Przedszkolak

– Pewnie! To by∏yby najsuperowsze wakacje. Sp´dza∏bym wtedy ca∏y czas na oglàdaniu programów na jednym ze swoich 365 telewizorów.

– Chcia∏byÊ zostaç królem, Karolku?

– Jasne! I pewnego dnia nim zostan´.

B´d´ Królem Karolkiem.

– Jaka by∏aby wtedy Twoja pierwsza decyzja?

– Pos∏a∏bym Damianka do wi´zienia, gdzie ˝y∏by jedynie o chlebie i wodzie.

– Cofam py tanie… Opow iedz jeszcze coÊ o swoich kolegach.

– Na przyk∏ad Chciwy Henio – ciàgle chce jeÊç. Albo Muskularny Miecio. Te˝ fajny, ale ma∏omówny.

– A J´dzowata Jadzia?

– Nie znosi mnie.

– Leniwa Ludka?

– Fajna, ale leniwa. Hahaha!

– Ambitny Arnold?

– Âwietnie p∏ywa.

– Lotny Lolo?

– On to ma mózg, mówi´ Ci! – Czy lubisz swojà szko∏´?

– Có˝, szko∏a jak szko∏a. KiedyÊ si´ skoƒczy i najprawdopodobniej zostan´ królem.

– Karolku, w sumie ju˝ jesteÊ królem.

– Ooo, naprawd´? Ale heca!

– Wiesz, jak wiele dzieci Ci´ zna?

– Troch´ dzieciaków ju˝ mnie przeczyta∏o. Ale to chyba ciàgle ma∏o?

– 20 milionów to ma∏o?

– To jest mniej od 30 milionów! I jeszcze mniej ni˝ 50 milionów!

– Dobrze liczysz.

– Gdybym chcia∏, by∏bym najlepszym matematykiem Êwiata. I doskonalszym od Damianka – pod ka˝dym wzgl´dem.

– Zapewne.

– KiedyÊ nawet spróbowa∏em byç doskona∏y. Ale tylko na chwil´, bo byłoby nudno.

– Niemo˝liwe!

– Widaç, ˝e nie czyta∏eÊ moich przygód. Moja ksià˝kowa mama opisa∏a to w „Koszmarnym Karolku i jego wielkim dniu”. To o mnie, gdy próbowa∏em byç doskona∏y.

– I co wtedy robi∏eÊ?

– Te wszystkie doskona∏e rzeczy, proÊcizna. Na przyk∏ad chcia∏em pomóc tacie, bo wyglàda∏ na zm´czonego. Ale tata powiedzia∏, ˝e narobi´ tylko ba∏aganu.

– Oj. – No, widzisz. Wszyscy stojà murem za Damiankiem. A ja, ˝e koszmarny.

Nie mam nawet szansy na to, by byç doskona∏ym…

– A Ty si´ tak stara∏eÊ…

– Tak. Ale jeÊli mam byç szczery, to uwa˝am, ˝e i tak wygra∏em.

– Jak to?

– Rodzice chcieli mnie pochwaliç, ale ten mój braciszek postanowi∏ si´ wtràciç i ostatecznie spaghetti, które mia∏ na talerzu, wylàdowa∏o na g∏owie mamy. Pyszny sos pomidorowy Êcieka∏ po jej szyi na nowy ˝ó∏ty sweterek. Ale by∏ cyrk.

– A Ty co zrobi∏eÊ?

– Jak to, co? Âmia∏em si´ najg∏oÊniej na Êwiecie! Nie wiedzia∏em, ˝e bycie doskona∏ym przyniesie takà kup´ Êmiechu.

Teraz ju˝ wiem, ale i tak nie chcia∏bym byç doskona∏y.

– Co lubisz robiç najbardziej?

– Siedzieç na kanapie, oglàdaç telewizj´ i jeÊç chipsy.

– Jakie by∏o Twoje najgorsze prze˝ycie?

– Hmm… Chyba pójÊcie do szko∏y w ró˝owych majtkach w serduszka, z falbankami. W∏o˝y∏em je przez pomy∏k´.

OkropnoÊç.

– Ja pami´tam, jak ochlapa∏eÊ Damianka. To by∏o koszmarne.

– Powiedzmy, ˝e nie chcia∏em wtedy chlapaç. Po prostu êle wymierzy∏em i nie przeskoczy∏em ka∏u˝y tak, jak trzeba.

I rozbryzga∏o si´ troch´ brudnej wody.

Oj, zdarza si´.

– I ochlapa∏eÊ wszystkich.

– Ale Doskona∏y Damianek musia∏ oczywiÊcie beczeç najg∏oÊniej!

– Znowu jesteÊ nieprzyjemny.

– Nieprzyjemne jest beczenie z powodu g∏upoty. W ogóle beczenie jest nieprzyjemne. JeÊli ju˝ coÊ jest nie tak, to mo˝na krzyczeç.

– Pami´tasz najfajniejszy moment w ˝yciu?

– Bo… nie wiem.

– Bo mieszkajà w zegarach. Hahahahaha! A wiesz, jak nazywa si´ skrzy˝owanie ∏osia z os∏em?

– Jak? – ¸osio∏ek! A co powstanie ze skrzy˝owania konika ze Êwierszczem?

– Nie wiem.

– Ku-cyk-cyk-cyk! A co spada, ale nie robi sobie krzywdy?

– Nie mam poj´cia…

– Ânieg!

– Wi´c teraz ja zadam Ci pytanie.

Kto jest Twoim zdaniem màdry?

– Bociany.

– Dlaczego?

– Bo odlatujà, gdy tylko zaczyna si´ rok szkolny. Hahaha!

– Czy masz jakieÊ najwi´ksze ˝yczenia, które chcia∏byÊ, ˝eby si´ spe∏ni∏y?

– Hmm… Chcia∏bym mieç ca∏à czekolad´ tego Êwiata. Poza tym chcia∏bym

byç niewidzialny, gdy tylko przyjdzie mi na to ochota. I na koƒcu chcia∏bym mieç spe∏nione wszystkie ˝yczenia Êwiata.

– MyÊlisz, ˝e si´ uda?

– Wàtpi´, bo ludzie, którzy chcà, ˝eby ich ˝yczenia si´ spe∏ni∏y, majà zazwyczaj pecha. Ale trzeba próbowaç!

– Pami´tasz najgorszy prezent, jaki dosta∏eÊ?

– To by∏ sweter od cioci Belli. Rozpinany, w kolorze kanarkowym. Napisa∏em póêniej do niej list, w którym nie podzi´kowa∏em jej i napisa∏em te˝, ˝e to najgorszy prezent, jaki w ˝yciu dosta∏em.

– A co chcia∏byÊ dostaç pod choink´?

– Jak to, co? Gór´ chipsów. Albo wielkà porcj´ frytek.

– Karolku, dzi´kuj´ za rozmow´!

Wywiad numeru

– Sp´dzi∏em kiedyÊ cudowny wieczór przed telewizorem. Oglàda∏em wszystkie horrory. Objada∏em si´ ciasteczkami, lodami i chipsami, póki nie zacz´∏o mnie mdliç.

– Z czego jesteÊ najbardziej dumny?

– Z wielu rzeczy. Jestem bardzo zadowolony ze swojego Straszliwego Âniegowego Potwora, czyli ba∏wanka, którego ulepi∏em ze Êniegu.

– Co lubisz robiç?

– Lubi´ na przyk∏ad siedzieç w samochodzie, ale za kierowcà, bo mog´ wtedy obserwowaç licznik.

– Znasz jakieÊ fajne dowcipy?

– Ca∏e mnóstwo. Na przyk∏ad ten, ciekawe, czy b´dziesz zna∏: co robi zzzb, zzzb?

– Nie wiem.

– Pszczo∏a, która leci do ty∏u. Hahaha!

– Fajne!

– A to znasz? Dlaczego kuku∏ki nie budujà gniazd?

Marcin Wilk

R EK L A M A

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZENIA NAJWIĘKSZEJ BRANŻOWEJ KSIĘGARNI! • Ponad 100 publikacji specjalistycznych!

• Czasopisma w modelu subskrypcyjnym – praktyczna wiedza zawsze w zasięgu ręki • Szybkie zamówienie – bez konieczności rejestracji w sklepie • Promocje i oferty specjalne – dostępne tylko dla gości księgarni!

Wiedza to narzędzie potrzebne każdemu specjaliście!

Pomagamy naszym Klientom w rozwiązywaniu doraźnych problemów oraz dostarczamy rozwiązania, stanowiące wsparcie w ich bieżącej działalności!

EDUKACJA BUDOWNICTWO BHP

www.forum-media.pl

MEDYCYNA

Zdrowie dziecka

Ochrona skóry TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

Skóra dziecka nie jest w pełni dojrzała.

Z tego powodu wymaga codziennej pielęgnacji i ochrony – zwłaszcza wtedy,

, a m zi

gdy na dworze panuje mroźna pogoda. Przedstawiamy, jak w sześciu krokach prawidłowo pielęgnować i chronić wrażliwą skórę dziecka.

Krok 1 Kąpiel

P

odstawà piel´gnacji jest kàpiel dziecka. Nale˝y pami´taç, ˝e d∏ugie kàpiele – szczególnie w goràcej wodzie o du˝ej zawartoÊci chloru – doprowadzajà do nadmiernego przesuszenia skóry malucha.

Podobne dzia∏anie majà równie˝ niektóre Êrodki kosmetyczne, m.in. silnie odt∏uszczajàce zasadowe myd∏a, ˝ele i p∏yny do kàpieli z detergentami.

Prawid∏owy odczyn pH skóry wynosi oko∏o 5,5–6,0. Niestety, u˝ywanie zwyk∏ych zasadowych myde∏ mo˝e powodowaç zmian´ pH i u∏atwiç wnikanie drobnoustrojów w g∏àb naskórka. Z tego powodu lepiej stosowaç preparaty przeznaczone do wra˝liwej skóry dziecka. Nie nale˝y przesadzaç z licznymi kosmetykami do kàpieli i najlepiej wprowadzaç je ostro˝nie, obserwujàc reakcj´ skóry. Preparaty zawierajà cz´sto substancje zapachowe i barwniki, które mogà uczulaç oraz nadmiernie przesuszaç skór´. Nawet jeÊli dziecko nie jest alergikiem, codzienna kàpiel w pianie nie b´dzie mia∏a dobrego wp∏ywu na jego skór´. Kàpiel przedszkolaka nie powinna przekraczaç 20 minut.

Dziecko nale˝y od poczàtku przyzwyczajaç do kàpieli w ch∏odnej wodzie. Po kàpieli skór´ trzeba delikatnie osuszyç r´cznikiem – bez pocierania, aby nie powodowaç podra˝nieƒ.

Do codziennej piel´gnacji skóry malucha konieczny jest dobór odpowiednich

2 0 Mój Przedszkolak

kosmetyków. Najlepiej wybieraç artyku∏y przeznaczone dla najm∏odszych, naturalne, nie posiadajàce w sk∏adzie sztucznych barwników – takie kosmetyki nie zawierajà chemii i substancji uczulajàcych, a do ich wytwarzania u˝ywane sà naturalne produkty – olejki roÊlinne, zwiàzki organiczne, minera∏y i zio∏a.

Krok 2 Nawilżanie Na rynku dost´pne sà kosmetyki nawil˝ajàce dodawane do kàpieli (emulsje zawierajàce m.in. ciek∏à parafin´, olej arachidowy czy olej sojowy). Po myciu mo˝na u˝yç preparatów nawil˝ajàcych – przeznaczonych dla skóry dziecka, najlepiej nie zawierajàcych ˝adnych substancji zapachowych i barwników, mocznika ani kwasu salicylowego. Je˝eli temperatura otoczenia jest niska, warto dodatkowo u˝yç t∏ustego kremu chroniàcego skór´.

Krok 3 Dobór środków chemicznych Do podra˝nienia skóry – lub nawet alergii – mo˝e prowadziç u˝ywanie mocnych detergentów czy wybielaczy. Dlatego najlepiej wybieraç proszki przeznaczone dla najm∏odszych. Mo˝na równie˝ u˝ywaç orzechów do prania – pochodzà z drzewa Sapindus Mukorossi, które roÊnie m.in. w Indiach. W ∏upinach znajduje si´ substancja pioràca – saponina, która w kontakcie z wodà zamienia si´ w myjàcà pian´, a dodatkowo posiada w∏aÊciwoÊci bakteriobójcze i grzybobójcze. Orzechy to detergent, który oczyszcza, myje i odt∏uszcza, to naturalne Êrodki czystoÊci, które stanowià alternatyw´ dla chemicznych preparatów do czyszczenia i piel´gnacji. Orzechy mogà byç wykorzystane do prania odzie˝y kolorowej i bia∏ej (do bia∏ej nale˝y dodaç sod´ oczyszczonà, aby zapobiec szarzeniu ubraƒ).

Krok 4 Ochrona przed mrozem i wiatrem Skóra malucha jest cieƒsza ni˝ u osoby doros∏ej, przez co wzrasta ryzyko uszkodzenia w wyniku nara˝enia na mróz lub zimny wiatr. Tak˝e nadmierne nas∏onecznienie mo˝e byç przyczynà uszkodzeƒ. Wa˝ne jest, aby podczas spacerów w mroêny dzieƒ skóra

Êniadanie – szczególnie w przypadku, gdy przychodzi do przedszkola znacznie wczeÊniej, ni˝ wypada godzina zaplanowanego pierwszego posi∏ku. Je˝eli nie masz rano czasu, aby przygotowaç Êniadanie, warto przyrzàdziç dziecku chocia˝ ciep∏e kakao. Dieta malucha powinna byç bogata w witaminy i minera∏y.

Krok 5 Odpowiedni dobór ubrania Nale˝y zwróciç uwag´ na odpowiedni do pogody dobór odzie˝y. Dzieci nie lubià ubraƒ, które kr´pujà ich ruchy, co w przypadku grubych kombinezonów czy kurtek zimowych jest niestety cz´ste. Jednak w tym przypadku nie mo˝na zgodziç si´ na cieƒszà odzie˝, szczególnie gdy dzieƒ jest mroêny lub wietrzny. Ubranka powinny chroniç przed zimnem i wodà, muszà byç ciep∏e, a dziecko powinno samo umieç je za∏o˝yç. Obowiàzkowym zestawem dla najm∏odszych jest czapka, szalik i r´kawiczki. Kurtka powinna zakrywaç poÊladki. W zimie obowiàzuje ubieranie dzieci w kilka warstw ubraƒ, gdy˝ zapewniajà lepszà ochron´ przed dokuczliwym ch∏odem. Nale˝y jednak pami´taç, aby nie przesadziç – dziecka nie powinno si´ tak˝e ubieraç zbyt grubo.

Trzeba wybieraç odzie˝ stworzonà z naturalnych materia∏ów.

Krok 6 Zbilansowana dieta podstawą zdrowej skóry Posi∏ki spo˝ywane przez dziecko zawsze powinny mieç stałà iloÊç. Nieprawdziwe sà twierdzenia, ˝e w zimie dziecko potrzebuje wi´cej po˝ywienia, lub odwrotnie – ˝e o tej porze roku metabolizm spada i liczba posi∏ków powinna byç mniejsza. W zimie nadal obowiàzuje zasada spo˝ywania pi´ciu posi∏ków dziennie.

Dziecko powinno równie˝ zjeÊç w domu

stosowanie kosmetyków nieodpowiednich dla wra˝liwej skóry dziecka. O suchoÊci skóry Êwiadczy sk∏onnoÊç do ∏uszczenia, szorstkoÊç i chropowatoÊç oraz tendencja do p´kania.

Kontaktowe zapalenie skóry Wyprysk, czyli kontaktowe zapalenie skóry, powstaje wtedy, gdy skóra przez d∏u˝szy czas bezpoÊrednio styka si´ z jakàÊ dra˝niàcà substancjà lub alergenem. Objawem choroby sà zmiany skórne – rumieƒ, p´cherzyki i grudki, a w wyniku Êwiàdu mogà powstaç zadrapania lub strupki.

Wszystkie te zmiany ust´pujà, kiedy dziecko przestaje mieç kontakt z alergenem, konieczne jest wi´c jego unikanie.

Najcz´stszà przyczynà choroby sà kosmetyki, guma, terpentyna oraz stopy metali.

Atopowe zapalenie skóry

Pamiettarojż!nie

os yki, Należy kosmet ć a z d a wprow kcję ując rea obserw ziecka. skóry d

Najczęstsze problemy dermatologiczne u dzieci Suchość i wrażliwość skóry W ostatnich latach problem suchej i wra˝liwej skóry u dzieci staje si´ coraz powszechniejszy. Wysuszaniu sprzyjajà czynniki zewn´trzne – mróz i centralne ogrzewanie zimà. Dzia∏anie takie majà tak˝e d∏ugie kàpiele w goràcej wodzie oraz

Atopowe zapalenie skóry to choroba przewlek∏a, w czasie przebiegu której powstajà zmiany skórne zlokalizowane g∏ównie w okolicach zgi´ç podkolanowych lub ∏okciowych. Zmianom towarzyszy Êwiàd – nasilony i uporczywy, oraz nadmierna suchoÊç. Z czasem zmiany rozprzestrzeniajà si´. Przyczyna choroby nie jest do koƒca znana, nie mo˝na wyró˝niç pojedynczego czynnika wywo∏ujàcego jà. Czasami to schorzenie towarzyszy astmie czy katarowi siennemu.

Kiedy należy udać się z dzieckiem do lekarza?

Je˝eli u dziecka pojawià si´ – mimo prawid∏owo prowadzonej piel´gnacji – zmiany skórne, zawsze warto skontaktowaç si´ z lekarzem, nawet je˝eli problemem b´dzie jedynie uporczywa suchoÊç skóry. Do wizyty powinno sk∏oniç nas pojawienie si´ wysypki, Êwiàdu lub nag∏ego zaczerwienienia. Pami´tajmy, ˝e zmiany skórne mogà Êwiadczyç o powa˝nej chorobie i zawsze wymagajà konsultacji z pediatrà. lek. med. Joanna Gładczak

zima 2014

21

Zdrowie dziecka

dziecka by∏a odpowiednio zabezpieczona kremami ochronnymi. Ich zadaniem jest nie tylko ochrona przed mrozem, ale tak˝e przed wiatrem i promieniami s∏onecznymi.

Warto wybraç produkty przeznaczone do wra˝liwej skóry dziecka – takie, które zawierajà filtr przeciws∏oneczny. Szczególnej ochrony wymagajà równie˝ usta, na których skóra jest cieƒsza – w tym celu troskliwy rodzic powinien stosowaç pomadki, które równie˝ zawierajà ochronny filtr.

Zdrowie dziecka

y d G spada

TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

odporność

W okresie jesienno-zimowym dzieci często zapadają na infekcje. Największa liczba zachorowań jest zazwyczaj odnotowywana w pierwszym roku uczęszczania do przedszkola, gdzie nieraz zaledwie po tygodniu spędzonym wśród innych dzieci, kolejne siedem dni nasz maluch spędza w domu lecząc infekcję. Ten fakt często bardzo martwi rodziców. Jak wzmocnić odporność dziecka? Jakich zasad przestrzegać podczas antybiotykoterapii? W jakim celu stosowane są probiotyki?

U

k∏ad odpornoÊciowy nie jest u dziecka całkowicie wykszta∏cony, jego pe∏ny rozwój nast´puje dopiero oko∏o 12. roku ˝ycia – tak wi´c rozwijajàcy si´ uk∏ad immunologiczny nie zawsze jest zdolny zapobiec chorobie. Ponadto szereg czynników sprzyja cz´stym infekcjom wÊród dzieci – m.in. liczne grupy przedszkolne, êle dobierane posi∏ki, brak ruchu, nieodpowiedni dobór ubranka czy stres zwiàzany z ucz´szczaniem do przedszkola. Uk∏ad odpornoÊciowy nie ma ∏atwego zadania, warto jednak pami´taç, ˝e mo˝na wspomagaç jego dzia∏anie.

1

Jak wspomóc odporność Zbilansowana dieta Posi∏ki przygotowywane dla dziecka w wieku przedszkolnym powinny byç systematyczne oraz urozmaicone. Nale˝y zadbaç, by maluch spo˝ywa∏ pi´ç posi∏ków dziennie, najlepiej o sta∏ych porach.

Trzeba unikaç produktów sztucznych, zawierajàcych liczne konserwanty. Przedszkolak powinien codziennie otrzymaç warzywa i owoce, a zimà warto pami´taç o kiszonej kapuÊcie i kiszonych ogórkach.

Pami´tajmy te˝, by dzieci systematycznie spo˝ywa∏y ryby morskie.

22

Mój Przedszkolak

2 3 4

Aktywność fizyczna Najlepiej codzienna, w ramach mo˝liwoÊci na Êwie˝ym powietrzu.

Właściwa higiena W∏aÊciwe mycie ràk to podstawa, podobnie jak uczenie dzieci od najm∏odszych lat zasłaniania ust podczas kaszlu czy kichania.

Hartowanie organizmu dziecka Zwracaj uwag´ na temperatur´ otoczenia, rozwa˝nie dobieraj ubranka. Zarówno wych∏odzenie jak i przegrzanie sà niekorzystne dla organizmu dziecka. Ponadto od ma∏ego ucz dziecko kàpieli w ch∏odnej wodzie. Temperatura w mieszkaniu nie powinna przekraczaç 21°C. Codziennie wietrz mieszkanie.

Preparaty naturalnie poprawiające odporność Nale˝à do nich witamina C, cynk, aloes, wyciàg z je˝ówki, olej z wàtroby rekina.

Diet´ dziecka warto wzbogaciç tak˝e o czosnek i cebul´.

Niestety, nie zawsze uda si´ uniknàç infekcji. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczne jest stosowanie antybiotyku.

5

Antybiotykoterapia Dzia∏anie antybiotyku skierowane jest na zwalczanie infekcji spowodowanych

przez bakterie – co oznacza, ˝e terapia nie b´dzie skuteczna w przypadku infekcji wywo∏anej przez wirusy czy grzyby. Jest to bardzo wa˝ne, gdy˝ wi´kszoÊç infekcji wyst´pujàcych u dzieci ma pod∏o˝e wirusowe!

O terapii zawsze powinien zdecydowaç lekarz. Gdy leczenie jest konieczne, pami´taj, ˝e sposób za˝ywania leku i jego dawkowanie ma istotne znaczenie dla skutecznoÊci i tolerancji leczenia. Nale˝y zapoznaç si´ z ulotkà, w której zawarte sà wa˝ne informacje na temat zasad stosowania leku (czy powinien byç spo˝ywany wraz z posi∏kiem, czy niezale˝nie od niego, czy substancj´ mo˝na rozpuÊciç lub rozgnieÊç).

Dawka leku powinna byç dok∏adnie odmierzona – ma to znaczenie zw∏aszcza w przypadku dzieci, gdzie dawka przeliczana jest na wiek i mas´ cia∏a. Ponadto leczenie nie powinno byç przerywane przed czasem.

Dzia∏anie antybiotyków polega na zwalczaniu bakterii. Niestety, oprócz unieszkodliwienia tych chorobotwórczych, wp∏ywajà te˝ niekorzystnie na naturalnà flor´ jelitowà, czyli bakterie przydatne dla zdrowia cz∏owieka.

Probiotyki to produkty, w których sk∏ad wchodzà ˝ywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej iloÊci dzia∏ajà korzyst-

e Podczas każd osowane st ć powinny by probiotyki.

nie na organizm. Produkty te najcz´Êciej zawierajà drobnoustroje z rodziny Lactobacillus, Bifidobacterium oraz szczepy dro˝d˝y Saccharomyces boulardii. Wi´kszoÊç drobnoustrojów wchodzàcych w sk∏ad probiotyków (z wyjàtkiem Saccharomyces, które sà grzybami) wywodzi si´ z bakterii jelitowych, które w normalnych warunkach znajdujà si´ w przewodzie pokarmowym. Podobne jest równie˝ ich dzia∏anie. Ich zadaniem jest zmniejszenie przepuszczalnoÊci b∏ony Êluzowej przewodu pokarmowego dla czynników szkodliwych, czego efektem jest mniejsza iloÊç zachorowaƒ. Ponadto stymulujà produkcj´ niektórych czynników odpowiadajàcych za ochron´ przed infekcjami i alergiami.

Bakterie jelitowe dzia∏ajà na pH przewodu

pokarmowego, przez co hamujà mo˝liwoÊç rozwoju bakterii niekorzystnych dla zdrowia oraz biorà udzia∏ w produkcji niektórych witamin.

wraz z dzieckiem do ciep∏ych krajów, warto jeszcze przed wyjazdem rozpoczàç suplemantacj´ i kontynuowaç jà przez ca∏y pobyt i przez kilka dni po powrocie do domu.

Zmniejsza to ryzyko rozwoju biegunki, która Biegunka poantybiotykowa w wyniku odwodnienia mo˝e stanowiç Antybiotyk jest lekiem, dlatego jego sto- istotne zagro˝enia dla zdrowia dziecka. sowanie mo˝e spowodowaç wystàpienie dzia∏aƒ niepo˝àdanych. Najcz´Êciej majà Biegunka w przebiegu infekcji one postaç objawów ze strony przewodu rotawirusem pokarmowego (bóle brzucha, nudnoÊci, Choroba dotyka najcz´Êciej ma∏e dzieci wymioty, biegunka) oraz zmian skórnych. i niemowl´ta, ale mo˝e spotkaç równie˝ Stosowanie probiotyku podczas kuracji przedszkolaka. Okres wyl´gania wynosi antybiotykowej zmniejsza ryzyko roz- 1–3 dni, biegunka trwa 5–8 dni, cz´sto ma woju biegunki. Gdy pojawi si´ ta przy- ci´˝ki przebieg. Z uwagi na d∏ugoÊç trwakra dolegliwoÊç, probiotyki przyspieszajà nia objawów i du˝à iloÊç wypró˝nieƒ cz´sto koƒczy si´ hospitalizacjà. Zachorowaniu powrót do zdrowia. mo˝e zapobiec szczepionka – nale˝y jednak Biegunka podróżnych jà zastosowaç w pierwszych miesiàcach ˝ycia Probiotyki, oprócz dzia∏ania ochron- dziecka. Biegunka leczona jest objawowo, nego podczas stosowania antybiotykote- najwa˝niejsze to pilnowaç, aby dziecko si´ nie rapii, wykazujà tak˝e korzystne dzia∏anie odwodni∏o. Równie˝ w tym przypadku stow przypadku zapobiegania biegunce sowanie probiotyków skraca okres choroby. podró˝nych. Zatem gdy planujemy podró˝ lek. med. Joanna Gładczak

Zdrowie dziecka

Pamietaj!j antybiotykoterapii

R EK L A M A

100 ml preparatu zawiera: Extractum Aloes arborescentis recens fluidum (wyciąg z aloesu drzewiastego) – 38,4 g; Vitaminum C – 1,02 g. Substancje pomocnicze: sacharoza, sok z aronii zagęszczony, benzoesan sodu, woda oczyszczona.

Wskazania do stosowania: Preparat przeznaczony jest do stosowania u dzieci – pomocniczo: w infekcjach górnych dróg oddechowych, np. w terapii chorób z przeziębienia; w celu poprawy apetytu. Dawkowanie i sposób użycia: Jeżeli lekarz nie zaleci inaczej, dzieci w wieku 3 – 6 lat: 2 razy dziennie po 5 ml preparatu przez 14 dni; powyżej 6. roku życia: 3 razy dziennie po 5 ml przed jedzeniem przez okres 14 dni. W braku apetytu 5 ml preparatu jednorazowo 15 min przed posiłkiem. Przeciwwskazania: Nietolerancja fruktozy, zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy, niedobór sacharazy-izomaltazy. Ostrzeżenia specjalne i środki ostrożności dotyczące stosowania: Dawka jednorazowa preparatu (5 ml) zawiera około 3,93 g sacharozy. Stosować ostrożnie u osób chorych na cukrzycę. Działania niepożądane: Jak każdy lek, Bioaron C® może powodować działania niepożądane. Dotychczas jednak nie stwierdzono działań niepożądanych. Produkt leczniczy wydawany bez recepty.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące zima 2014 3 stosowania produktu leczniczego, bądź skontaktuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub2zdrowiu.

Akademia rozwoju przedszkolaka

Lekcja

Gry i zabawy, które pomogą nauczyć dziecko właściwych zachowań w różnych sytuacjach

h c y r b o d manier TEKST: Alicja Strzelecka-Lemiech

D

obrych manier uczymy si´ poprzez zapoznawanie si´ z nimi, nabywanie wiedzy na ich temat, a tak˝e naÊladowanie zachowania osób przebywajàcych w naszym bliskim otoczeniu. Poniewa˝ dzieci uczà si´ najbardziej efektywnie, kiedy atrakcyjnie sp´dzajà czas – najlepiej przekazywaç im zasady dobrego wychowania podczas zabawy. Poni˝ej przedstawiamy propozycje gier i zabaw zawierajàcych elementy lekcji dobrych manier.

Czym są dobre maniery – rozmowa Doros∏y zaprasza dzieci do rozmowy na temat tego, czym sà dobre maniery, po co je stosujemy, a tak˝e jakie zasady kulturalnego zachowania maluchy dotychczas pozna∏y. JeÊli odpowiedzi nie padajà, rodzic powinien podkreÊliç, ˝e dobre maniery u∏atwiajà ˝ycie, sà sposobem na okazanie szacunku i sprawiajà, ˝e ludziom jest ze sobà przyjemniej.

Znane dzieciom zasady bon tonu mo˝na wypisaç lub narysowaç w zabawnej formie na du˝ym arkuszu papieru i powiesiç w domu w widocznym miejscu.

„Kwoka” Brzechwy – scena i rozmowa Rodzic czyta dziecku wiersz Jana Brzechwy pt. „Kwoka”, a nast´pnie proponuje odegranie sceny opisanej w wierszu.

Mo˝na wczeÊniej wspólnie przygotowaç kostiumy dla poszczególnych bohaterów

24

Mój Przedszkolak

Układanie rymowanek

Zasady dobrego zachowania – zagadki Doros∏y zadaje dziecku zagadki na tematy zwiàzane z zasadami kulturalnego zachowania, np.: qqJak się zachować, kiedy dostajemy prezent? qqCo zrobić, gdy na spacerze spotykamy znajomego sąsiada? qqCo zawsze robimy po wyjściu z toalety? qqCo robimy, gdy zajmujemy w autobusie miejsce siedzące, a wchodzi właśnie starsza pani? qqJak można odpowiedzieć, kiedy ktoś nas przeprasza?

Do czego służy serwetka qq leżąca przy talerzu?

Po zadaniu kilku pytaƒ warto zamieniç si´ rolami i poprosiç dziecko, by samo wymyÊli∏o podobne pytania dla rodziców. DoroÊli mogà Êwiadomie podawaç nieprawid∏owe, ale zabawne odpowiedzi, by dziecko mog∏o ich poprawiaç.

Ca∏a rodzina uk∏ada wspólnie Êmieszne rymowanki na temat u˝ywania zwrotów grzecznoÊciowych, np.: qq „Kto nie mówi smacznego, ten nie jest naszym kolegà” qq „Kto nie prosi, tylko ka˝e – niech si´ sma˝y w wielkim garze” itp.

Zabawa dla „starszaków” Zabawa dla starszych przedszkolaków: dzieci majà za zadanie samodzielnie zaplanowaç i przygotowaç dla rodziców kurs dobrych manier. DoroÊli biorà w nim udzia∏, zadajàc jak najwi´cej zabawnych, a nawet absurdalnych pytaƒ (np. „Czy w czasie jedzenia mog´ puÊciç bàka?”), pope∏niajà b∏´dy, ∏amià zasady bon tonu i poprawiajà si´.

W cukierni – scenka Rodzeƒstwo lub dziecko i jeden z rodziców siedzà w zainscenizowanej cukierni i „jedzà ciastka”. Nagle drugi z doros∏ych lub starsze dziecko wpada do cukierni i zachowuje si´ bardzo niekulturalnie.

GoÊcie lokalu muszà pokazaç tej osobie, jak powinna si´ zachowaç – np. przypominajà o u˝ywaniu zwrotów grzecznoÊciowych, zachowaniu ciszy itp.

Poprawianie mamy, taty historii. Po zabawie warto omówiç z dzieckiem przekaz zawarty w utworze i wspólnie zastanowiç si´ nad pytaniem o to, czym jest w takim razie „dobre wychowanie” opisane w wierszu.

Mama lub tata przygotowujà dla dzieci przedstawienie z kukie∏kami, które ∏amià ró˝ne regu∏y dobrego wychowania, np. mówià „CzeÊç, ma∏a” do pani na poczcie, odbierajà telefon komórkowy

Całodniowy konkurs Rodzice og∏aszajà ca∏odniowy konkurs pod tytu∏em „Dzi´kuj´ robi ró˝nic´”.

Wszyscy cz∏onkowie rodziny starajà si´ wykorzystaç ka˝dà odpowiednià okazj´ do tego, by komuÊ podzi´kowaç.

Ka˝de „dzi´kuj´” u˝yte w odpowiednim kontekÊcie to jeden kamyczek /muszelka /kolorowe kó∏eczko z tektury itp. – wrzucamy je do s∏oika z imieniem cz∏onka rodziny. Wieczorem „s´dziowie” (najlepiej dzieci) zliczajà punkty i og∏aszajà zwyci´zc´, który otrzymuje wczeÊniej przygotowany przez rodziców upominek (reszta uczestników konkursu równie˝ mo˝e dostaç drobne prezenty). Po zakoƒczeniu konkursu warto porozmawiaç z dzieçmi o tym, po co sobie dzi´kujemy, jak si´ czu∏y, gdy ktoÊ im

dzi´kowa∏ za drobne uprzejmoÊci, a jak, kiedy same okazywa∏y wdzi´cznoÊç itp.

Rodzinna wycieczka Ca∏a rodzina wybiera si´ razem do teatru lub biblioteki. DoroÊli udajà, ˝e nie wiedzà, jak si´ zachowaç w tych miejscach i zadajà dzieciom pytania na ten temat, np. „Czy mo˝na tam sobie pobiegaç?/Czy mog´ jeÊç w czasie spektaklu?/Czy b´dzie OK, jeÊli po∏o˝´ wybrane ksià˝ki na pod∏odze i b´d´ je sobie przeglàdaç?” itp.

Zabawa w restauracji Rodzice i dzieci bawià si´ razem w „restauracj´”. Jedna z osób gra kucharza, inna kelnera, jeszcze ktoÊ inny – goÊcia. W trakcie zabawy pojawiajà si´ kwestie dotyczàce odpowiedniego zachowania, np. jak u∏o˝yç sztuçce, jak poprosiç kelnera o kart´, jak wyraziç swoje zadowolenie z wyboru potrawy. DoroÊli mogà modelowaç kulturalne zachowanie i podpowiadaç dziecku, jakie sà regu∏y bon tonu w tym miejscu.

Nabywanie wiedzy na temat zasad dobrego wychowania, a tak˝e ich utrwalanie wymaga czasu, dlatego nie warto zawstydzaç malucha, który w∏aÊnie zapomnia∏, ˝e nale˝y powiedzieç „dzi´kuj´”.

Lepiej w odpowiedniej chwili cicho podpowiedzieç dziecku, co ma robiç, pokazaç konsekwencje uprzejmego zachowania (np. „Babci pewnie by∏oby mi∏o, gdybyÊ jej podzi´kowa∏”) lub po prostu daç dobry przyk∏ad, dzi´kujàc w imieniu swoim i dziecka.

Przekazujàc dzieciom zasady bon tonu dobrze jest zachowaç zdrowy rozsàdek, nie wymagajàc od kilkulatka przestrzegania zasad, których nie uznajà sami rodzice.

Warto równie˝ pami´taç, ˝e dobre maniery nie sà tym samym, co post´powanie wed∏ug wartoÊci moralnych.

Alicja Strzelecka-Lemiech Psycholog, psychoterapeutka. Prowadzi prywatny gabinet psychologiczny (poradnictwo, interwencja kryzysowa, psychoterapia), a tak˝e warsztaty rozwoju osobistego i szkolenia zawodowe (mi´dzy innymi z zakresu tematyki przemocy domowej).

R EK L A M A

ŚWIĘTA NAD MORZEM Podaruj sobie na święta odpoczynek i relaks nad polskim morzem.

Zrelaksuj się w przestronnych i komfortowych pokojach i rozkoszuj niezmąconą, rodzinną atmosferą Świąt.

Wybierz jeden z naszych obiektów i zadzwoń po szczegoły Golden Tulip Gdańsk Residence ul. Piastowska 160, 80-358 Gdańsk, tel. +48 58 511 56 00 www.goldentulipgdanskresidence.com Golden Tulip Międzyzdroje Residence ul. Gryfa Pomorskiego 79, 72-500 Międzyzdroje, tel. +48zima 91 350 86 00 2014 www.goldentulipmiedzyzdroje.com

25

Akademia rozwoju przedszkolaka

w kinie, mlaszczà przy stole itp. Dzieci majà za zadanie mówiç „stop” za ka˝dym razem, gdy zauwa˝à niekulturalne zachowanie i podpowiadaç, jak lepiej postàpiç w danym momencie.

Zdrowie dziecka

Ospa

Ospa wietrzna jest chorobą występująca głównie w wieku dziecięcym – najwięcej zachorowań dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

wietrzna TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

O

spa wietrzna, popularnie nazywana „wiatrówkà” to choroba zakaêna spowodowana przez wirusa ospy wietrznej i pó∏paÊca. Wi´kszoÊç rodziców uwa˝a, ˝e choroba jest b∏aha i nie zdaje sobie sprawy z jej mo˝liwych powik∏aƒ.

Co wi´cej, niektórzy specjalnie organizujà tzw. „ospa party”, aby mieç jà za sobà. Jaka jest prawda o ospie wietrznej?

Jak rozpoznać chorobę Przede wszystkim trzeba wiedzieç, ˝e ospa wietrzna nie pojawia si´ od razu po zaka˝eniu. Od zaka˝enia do wystàpienia objawów mija najcz´Êciej oko∏o 2 tygodni (okres inkubacji wirusa wynosi 14–16 dni), tak wi´c pierwsze oznaki choroby pojawiajà si´ u dziecka ze znacznym opóênieniem od momentu kontaktu z nosicielem.

N

ajbardziej charakterystycznym objawem ospy jest wysypka zlo-

kalizowana głównie na skórze, zajęta jest także owłosiona skóra głowy.

W pierwszej kolejnoÊci pojawiajà si´ plamki, które zmieniajà si´ w grudki, a nast´pn ie powstajà p ´ c herz yk i wype∏nione p∏ynem. W kolejnym etapie p´cherzyki zasychajà, tworzàc strupki lub niekiedy p∏ytkie owrzodzenia. Najcz´Êciej wysypka powstaje w pierwszej kolejnoÊci

26

Mój Przedszkolak

w obr´bie ow∏osionej skóry g∏owy i na twarzy lub tu∏owiu, powoli schodzàc coraz ni˝ej. Wysypka jest sw´dzàca, co stanowi istotny problem, gdy˝ dziecko po prostu rozdrapuje zmiany, co mo˝e powodowaç powstawanie blizn oraz nadka˝enia przez bakterie.

Oprócz w yst´powania na skórze, wysypka mo˝e lokalizowaç si´ na b∏onach Êluzowych – w jamie ustnej i na narzàdach p∏ciowych. Niekiedy zaj´ta jest równie˝ ga∏ka oczna.

Oprócz wysypki pojawia si´ goràczka – najcz´Êciej wysoka, w granicach 39°C. Ponadto wyst´puje uczucie rozbicia, os∏abienie, utrata apetytu. Dziecko jest markotne i p∏aczliwe. Przebieg choroby przedstawiony powy˝ej jest najpowszechniejszy, niestety czasami jest znacznie bardziej burzliwy i dochodzi do zaj´cia narzàdów wewn´trznych.

W jaki sposób można się zarazić

W

irus ospy i półpaśca jest bardzo powszechny i zakaźny. Infekcja roz-

obserwuje si´ zimà oraz wczesnà wiosnà. Najbardziej zakaêny okres choroby to czas przed wystàpieniem wysypki (1–2 dni) a˝ do jej ustàpienia (powstania ostatniego strupka). Ospà mo˝na zaraziç si´ równie˝ od osoby, która choruje na pó∏paÊca.

Możliwe powikłania choroby Ospa wietrzna najcz´Êciej przebiega ∏agodnie, jednak ka˝dego roku notuje si´ 800 –1361 hospitalizacji. Nale˝y podkreÊliç, i˝ powik∏ania mogà wystàpiç przede wszystkim u dzieci zdrowych (77–89% wszystkich powikłaƒ).

Do najczęstszych powikłań należą: w w tórne zakażenia bakteryjne – nieleczone mogą być przyczyną pozostania blizn, w zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz zapalenie mózgu,

przestrzenia się drogą kropelkową oraz

w ataksja móżdżkowa,

przez kontakt bezpośredni i pośredni –

w zapalenie płuc,

przechodzi z człowieka na człowieka.

w zapalenie żołądka,

Z powodu wysokiej zakaênoÊci choroba szybko rozprzestrzenia si´ w grupach i skupiskach ludzkich – m.in. w ˝∏obkach oraz w przedszkolach. Najwi´cej zachorowaƒ

w zapalenie jelit, w w niektórych przypadkach może dojść do zgonu.

ci Zdję

Rodzicu, możesz chronić swoje dziecko przed ospą Swędzące wietrzną!

zu bra eo

Średnio 489 zachorowań dziennie w 2013 roku w Polsce2

je p

rzy k

ład owy p

rzebi eg o

V. otu T spy wietrznej, źródło: kadr ze sp

pęcherzyki mogą się pojawić Jedna 1�184 na całym z najbardziej hospitalizacje 3,4 zakaźnych chorób ciele

w 2013 roku w Polsce2

Szczepienie przeciwko ospie wietrznej daje ochronę o udowodnionej skuteczności i bezpieczeństwie7,8

o nieprzewidywalnym przebiegu5,6

Bezpłatne szczepienie przysługuje dzieciom do lat 12:

Zdj

ęcie

: www

.thinkstockphot

os.c

om

• przewlekle chorym (np. na niedobory odporności, białaczkę) oraz dzieciom z ich otoczenia; • narażonym na zakażenie ze względów środowiskowych (np. uczęszczającym do żłobków, klubów malucha).1

www.ospawietrzna.pl

Referencje: 1. Program Szczepień Ochronnych na rok 2014, Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2013 r. (poz. 43). 2. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce, NIZP-PZH, 2014, dostępne na: http://www.pzh. gov.pl/oldpage/epimeld/2013/Ch_2013_wstepne_dane.pdf [17.09.2014]. 3. Magdzik W. i wsp. Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka, ©-medica Press, 2007, 221-225. 4. Centers for Disease Control and Prevention. Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases. Atkinson W, Wolfe S, Hamborsky J, McIntyre L, eds. 11th ed. Washington DC: Public Health Fundation. 2009. 5. Ołdak E., Możliwe powikłania ospy wietrznej i zakażeń rotawirusowych u dzieci, w: Profilaktyka immunologiczna zakażeń, nr.3, 2012r., str. 108 -109. 6. Wywiad z dr med. Ewą Duszczyk z Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego, Medycyna Praktyczna, 14 stycznia 2013 r., dostępny na: http://pediatria.mp.pl/wywiady/show.html?id=79743 [17.09.2014]. 7. Chiu SS., Lau YL, Review of the Varilrix varicella vaccine, Expert Review Of Vaccines, 2005, v. 4 n. 5, p. 629-643. 8. Ołdak E., Czy szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest skuteczne i jak długo utrzymuje się ochrona przed zachorowaniem?, Developmental Period Medicine, 2013, XVII, 4.

Treści zamieszczone na plakacie mają wyłącznie charakter informacyjny, nie mogą być traktowane jako forma konsultacji medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o�sposobie i zakresie stosowanego leczenia. Więcej informacji: www.ospawietrzna.pl.

GSK Commercial Sp. z o.o., ul. Rzymowskiego 53, 00-697 Warszawa, tel. 22 576 90 00, fax: 22 576 90 01, www.gsk.com.pl

Data przygotowania materiału: wrzesień 2014 Data ważności: wrzesień 2015

PL/VAR/0037/13(1)a

Szczepienie, podobnie jak podanie leku, może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych. Wszystkie działania niepożądane należy zgłaszać do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, al. Jerozolimskie 181 C, 02-222, Warszawa, tel. (22) 492-13-01 fax (22) 492-13-09, zgodnie z zasadami monitorowania bezpieczeństwa produktów leczniczych. Formularz zgłoszenia niepożądanego działania produktu leczniczego dostępny jest na stronie Urzędu: http://www.urpl.gov.pl/formulndl.asp.

Zdrowie dziecka Na ci´˝ki przebieg choroby szczególnie nara˝one sà niemowl´ta, kobiety ci´˝arne, osoby z upoÊledzonà odpornoÊcià, osoby chorujàce przewlekle na inne schorzenia, doroÊli i dzieci powy˝ej 13. roku ˝ycia.

O

spa wietrzna jest bardzo zaraźliwa, co więcej – nigdy nie wiadomo, ja-

ki przebieg będzie miała u konkretnego dziecka. Z tego powodu pomysł „ospa party”, którego celem jest przekazanie wirusa zdrowym dzieciom, jest wysoce nieodpowiedzialny. Choroba może mieć wiele groźnych powikłań!

Jak zapobiec chorobie Udowodnionà skutecznoÊç oraz bezpieczeƒstwo ma szczepionka przeciw ospie wietrznej. W Polsce szczepionka ta znajduje si´ na liÊcie szczepieƒ zalecanych – to znaczy takich, które warto wykonaç, jednak nie jest obowiàzkowa ani refundowana dla osób spoza ÊciÊle okreÊlonych grup ryzyka. Zatem – czy warto? ezp∏atne (obowiàzkowe) szczepieB nie przys∏uguje dzieciom do lat 12: w przewlekle chorym (np. na niedobory odpornoÊci, bia∏aczk´) oraz dzieciom z ich otoczenia, w n ara˝onym na zaka˝enie ze wzgl´dów Êrodowiskowych (np. ucz´szczajàcym do ˝∏obków, klubów malucha).

Pamietaj!st obowiązkowa

je Szczepionka cana ryzyka i zale h ac p ru g . w w tz ym ieuodpornion wszystkim n w ym. osobom zdro Z uwagi na wymienione powy˝ej mo˝liwe powik∏ania, warto wziàç pod uwag´ szczepienie. Nie ma mo˝liwoÊci, aby przewidzieç, jak choroba b´dzie przebiega∏a u dziecka i czy wystàpià powik∏ania. Jednak nawet gdy przebiega ∏agodnie, jest dla maluszka utrapieniem –

28

Mój Przedszkolak

wysoka goràczka, sw´dzàce zmiany skórne i ogólne rozbicie niekorzystnie wp∏ywajà na jego samopoczucie. Ponadto ospa wietrzna jest zakaêna, chore dziecko musi pozostaç w domu do momentu powrotu do zdrowia – najcz´Êciej oko∏o 3 tygodni, co zazwyczaj oznacza przymusowà przerw´ w pracy rodzica. Warto wziàç tak˝e pod uwag´ fakt, ˝e najcz´Êciej chorujà dzieci w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym, a jest to czas, kiedy rodzice cz´sto myÊlà o powi´kszeniu rodziny o kolejnego potomka lub gdy w domu znajduje si´ ju˝ druga ma∏a pociecha – w przypadku kobiety w cià˝y i niemowlaka choroba mo˝e stanowiç znacznie wi´ksze zagro˝enie.

Oprócz dzieci, szczepionk´ zaleca si´ tak˝e kobietom planujàcym cià˝´, które nie przechodzi∏y wczeÊniej ospy wietrznej.

Zareagowaç mo˝na równie˝ wtedy, gdy dziecko mia∏o kontakt z osobà chorà na osp´. Podanie szczepionki do 72 godzin od kontaktu z osobà zaka˝onà zapobiega rozwojowi choroby lub wp∏ywa na z∏agodzenie jej przebiegu. Oprócz szczepionki mo˝na podaç immunoglobulin´ przeciw ospie wietrznej.

Kiedy najlepiej zaszczepić dziecko Jak ju˝ wspomniano, najwi´cej zachorowaƒ wyst´puje w okresie przedszkolnym. Z tego powodu wskazane jest jak najszybsze zaszczepienie dziecka, najlepiej jeszcze przed rozpocz´ciem ucz´szczania do ˝∏obka czy przedszkola.

Szczepionk´ mo˝na podaç dziecku ju˝ od ukoƒczenia 9. miesiàca ˝ycia. Eksperci zalecajà rozpocz´cie szczepienia u dziecka mi´dzy 13. a 23. miesiàcem ˝ycia, mo˝na je tak˝e podaç dzieciom starszym oraz doros∏ym.

Je˝eli zdecydujesz si´ na szczepienie, porozmawiaj na ten temat z pediatrà.

Wi´kszoÊç poradni lekarza rodzinnego realizuje szczepienia. Pojedyncza dawka szczepionki kosztuje oko∏o 250 z∏. Aby uzyskaç optymalnà ochron´ przed chorobà, zalecane jest podanie dwóch dawek szczepionki – najlepiej w odst´pie 6–12 tygodniowym. lek. med. Joanna Gładczak

Zdrowie dziecka

Ma y

katar du

za sprawa

TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

Infekcje górnych dróg oddechowych to w zimie najczęstsza choroba wśród dzieci w wieku przedszkolnym.

Większość maluchów przynajmniej raz o tej porze roku boryka się z tym problemem. Dlatego warto znać objawy choroby oraz sposoby na to, jak sobie z nią poradzić w domu. Każdy rodzic powinien również wiedzieć, kiedy należy skonsultować się z pediatrą.

W

okresie jesienno-zimowym najpowszechniejszym problemem sà ostre infekcje jamy nosowej, cz´sto rozprzestrzeniajàce si´ równie˝ na zatoki. Choroba najcz´Êciej jest spowodowana przez wirusy. To bardzo istotny fakt, który ma du˝e znaczenie przy wyborze leczenia – na wirusy nie dzia∏ajà antybiotyki, gdy˝ leki te zwalczajà infekcj´ bakteryjnà.

Najcz´Êciej chorob´ powodujà wirusy RS, rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy i wirusy paragrypy.

Dziecko zg∏asza z∏e samopoczucie. Pojawia si´ wodnista wydzielina z nosa, popularnie zwana katarem. Na poczàtku choroby wydzielina jest wodnista i przeêroczysta, wyst´puje w du˝ej iloÊci, dziecko intensywnie kicha. Z biegiem dni katar staje si´ g´stszy i zmniejsza si´ jego iloÊç. Mo˝e równie˝ zmieniç zabarwienie na lekko ˝ó∏te. Katar zazwyczaj ust´puje w 3–6 dniu infekcji.

R EK L A M A

Jakie są objawy choroby?

zima 2014

29

Zdrowie dziecka Oprócz kataru mo˝e wystàpiç ból gard∏a, ból g∏owy, stan podgoràczkowy lub goràczka. Pojawiajà si´ bóle mi´Êniowe i uczucie rozbicia. Malec mo˝e tak˝e kaszleç – kaszel jest cz´sto spowodowany przez sp∏ywajàcà po tylnej Êcianie gard∏a wydzielin´ z nosa. Katar zazwyczaj jest intensywniejszy w godzinach nocnych. Podczas infekcji dziecko mo˝e mieç nosowà mow´ oraz chrapaç w nocy – objawy te sà zwiàzane z zatkaniem przewodów nosowych przez wydzielin´. Katar mo˝e równie˝ utrudniaç dziecku sen. Podczas choroby wi´kszoÊç dzieci ma s∏aby apetyt.

Pamietaj!arakter

ch Choroba ma acza, zający, co ozn samoogranic ustą pią. niach objawy że po kilku d Jak w domu pomóc dziecku w walce z chorobą?

Przede wszystkim nale˝y pozostawiç malucha w domu. Dziecko z ostrà infekcjà dróg oddechowych nie powinno przebywaç w przedszkolu – jak ju˝ wczeÊniej wspomniano, choroba najcz´Êciej jest spowodowana przez wirusy i drogà kropelkowà ∏atwo rozprzestrzenia si´ na inne dzieci.

Za pozostawieniem dziecka w domu przemawia nie tylko ryzyko zara˝enia innych przedszkolaków, ale równie˝ fakt, ˝e w okresie infekcji malec ma znacznie obni˝onà odpornoÊç, co niestety sprzyja du˝emu nara˝eniu na kolejne choroby.

Gdy dziecko pozostanie w domu, najlepiej zastosowaç leki o dzia∏aniu objawowym. Najbardziej m´czàcym objawem u malucha jest intensywny katar – z tego powodu warto si´gnàç po leki, które zmniejszà t´ przykrà dolegliwoÊç.

Na rynku dost´pne sà bez recepty preparaty obkurczajàce b∏on´ Êluzowà nosa, jednym z nich jest ksylometazolina (np. nowy preparat Disnemar® Xylo zawierajàcy specjalnà formu∏´: ksylometazolin´ i wod´ morskà). Nale˝y wybraç postaç leku dostosowanà do wieku dziecka – pami´taj, aby nie podawaç przedszkolakowi lekarstw, które kupi∏aÊ dla doros∏ego,

3 0 Mój Przedszkolak

gdy˝ mogà one zawieraç inne st´˝enia lub dawk´ substancji czynnej. Ksylometazolin´ podaje si´ donosowo – pami´taj, by przed jej zastosowaniem pomóc dziecku dok∏adnie oczyÊciç nosek. Nast´pnie poproÊ malca, aby odchyli∏ g∏ówk´ do ty∏u i zaaplikuj preparat do ka˝dej dziurki.

Przytrzymaj przez chwil´ przechylonà g∏ow´ dziecka, aby lek dobrze si´ rozprowadzi∏. Ju˝ po kilku minutach efekt b´dzie odczuwalny i powinien utrzymaç si´ do kilku godzin. Lek obkurcza naczynia krwionoÊne i zmniejsza odczyn zapalny, dzi´ki czemu u∏atwia oddychanie przez nos.

L

eki obkurczające nie powinny być stosowane dłużej niż przez tydzień, gdyż ich przedłużone aplikowanie może negatywnie wpłynąć na błonę śluzową dróg oddechowych. Podczas leczenia nie wolno przekraczać dopuszczalnej dawki!

W razie goràczki, zatem gdy temperatura przekracza 38°C, nale˝y podaç dziecku preparaty paracetamolu lub ibuprofenu. Istnieje mo˝liwoÊç zastosowania obu preparatów na „zak∏adk´”, czyli jeÊli po kilku godzinach od podania jednego leku goràczka nie ustàpi, a nie minà∏ jeszcze czas do podania kolejnej dawki zaaplikowanego specyfiku, mo˝na zastosowaç drugi preparat. Oprócz stosowania leków warto si´gnàç po naturalne metody – przyk∏adanie zimnych ok∏adów na czo∏o i kark dziecka. Mo˝na przygotowaç równie˝ ch∏odnà kàpiel. Je˝eli dziecko ma wysokà goràczk´, a odmawia przyjmowania p∏ynów, konieczne jest zg∏oszenie si´ do lekarza.

Warto podaç maluchowi równie˝ preparaty witaminowe zawierajàce rutyn´, wapƒ i witamin´ C.

Co oprócz leków?

U dzieci nauka prawid∏owego oczyszczania noska jest równie wa˝na, jak podawanie leków. Powinno si´ oczyszczaç ka˝dà z dziurek nosa osobno, podczas czyszczenia jednego otworu przytkamy skrzyde∏ko nosa drugiego. Prosimy dziecko

o nabranie powietrza, zatkanie buzi i dmuchni´cie. Je˝eli wczeÊniej zastosujemy np. fizjologiczny roztwór soli mineralnych Disnemar®, który uwalnia preparat w postaci delikatnej mgie∏ki, wydzielina rozcieƒczy si´ i oczyszczenie nosa b´dzie wówczas znacznie ∏atwiejsze. Najlepiej wybieraç mi´kkie chusteczki ze wzgl´du na wra˝liwà skór´ dziecka.

Pokój dziecka powinien byç wywietrzony, a powietrze nawil˝one (je˝eli nie ma w domu nawil˝acza, mo˝na rozwiesiç na kaloryferach mokre r´czniki lub suszyç w tym pomieszczeniu pranie).

Temperatura w pokoju powinna wynosiç oko∏o 20°C. Dziecko nale˝y ubraç lekko, nie powinno si´ spociç ani zmarznàç.

Kiedy do lekarza?

Nie ka˝da infekcja dotyczàca górnych dróg oddechowych musi byç leczona przez lekarza, jednak bywajà sytuacje, w których nale˝y skonsultowaç si´ ze specjalistà.

Skontaktuj się z pediatrą, gdy: w objawy nie zmniejszają się – mimo zastosowanego leczenia – po 5 dniach od rozpoczęcia choroby, w objawy pojawiły się ponownie po początkowej poprawie samopoczucia dziecka, w gorączka przekracza 39°C powyżej 3 dni, w u malucha pojawił się ropny katar, w zauważysz u dziecka obrzęk wokół oczodołów.

Jak zapobiec chorobie?

Z uwagi na fakt, i˝ choroba jest zakaêna, unikanie kontaktu z osobami zaka˝onymi zmniejsza ryzyko przeniesienia. Ponadto istotnà rol´ pe∏nià zabiegi higieniczne – cz´ste mycie ràk, zas∏anianie ust podczas kaszlu czy kichania. Dzieci w przedszkolach powinny mieç ∏atwy dost´p do chusteczek higienicznych, które po jednym u˝yciu nale˝y wyrzuciç do kosza. lek. med. Joanna Gładczak

Zdrowie dziecka

NOWOŚCI

w systemie Dzień Smyka Czytnik rejestracji obecności

2013

13.12.

indd

_DS. karta karta_DS .indd 1

09:21

2

13.12.201

3 09:21

Strona internetowa przedszkola Umów się na bezpłatną prezentację w przedszkolu: 801 700 102, 41 366 57 91 kontakt@dziensmyka.pl www.dziensmyka.pl zima 2014

31

Zdrowie dziecka

pokonać k Ja TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

kaszel

Kaszel powstaje jako odruch obronny. Dla dzieci jest to wyjątkowo uciążliwy objaw. Jakie mogą być jego przyczyny? Jak rozróżnić, czy mamy do czynienia z kaszlem suchym czy z mokrym i jak pomóc dziecku w jego zwalczaniu?

U

dzieci, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kaszel jest objawem infekcji – najcz´Êciej wirusowej. Kaszel to odruch obronny, jego celem jest oczyszczenie dróg oddechowych z zalegajàcej wydzieliny.

W wyniku kaszlu nast´puje gwa∏towne wyrzucenie powietrza z dróg oddechowych przy pomocy przepony.

Przyczyny kaszlu w infekcja – najczęściej towarzyszy przeziębieniu w podrażnienie dróg oddechowych (np. pyłami, gazami, kurzem czy nawet dymem tytoniowym) w przesuszenie śluzówki dróg oddechowych (sprzyja mu centralne ogrzewanie) w alergia w obecność ciała obcego w drogach oddechowych w nadreaktywność oskrzeli w choroby układu oddechowego – np. astma oskrzelowa w choroby innych układów – np. refluks żołądkowo-przełykowy w zachłyśnięcie

Rodzaje kaszlu Najcz´Êciej kaszel dzielimy na ostry i przewlek∏y. Gdy dziecko kaszle krócej ni˝ 3 tygodnie, mówimy o kaszlu ostrym; o podostrym zaÊ, gdy dolegliwoÊci wyst´pujà od 3–8 tygodni oraz o kaszlu przewlek∏ym, gdy trwa d∏u˝ej ni˝ 2 miesiàce.

32

Mój Przedszkolak

Wyró˝niamy równie˝ kaszel suchy oraz mokry.

Kaszel suchy, inaczej okreÊlany jako nieproduktywny, wyst´puje wtedy, gdy nie jest wydzielana plwocina. Najcz´Êciej powstaje w wyniku infekcji wirusowych oraz w przebiegu astmy oskrzelowej. Cz´sto jest uporczywy i m´czàcy, zw∏aszcza wieczorem i w nocy. Mocny kaszel mo˝e powodowaç ból w klatce piersiowej, a nawet ból brzucha, bowiem w wyniku kaszlu intensywnie pracuje przepona.

Kaszel mokry, cz´sto nazywany równie˝ wilgotnym czy produktywnym, wyst´puje, gdy podczas kaszlu odkrztuszana jest wydzielina.

Jak pomóc maluszkowi?

W przypadku kaszlu mokrego mo˝na zastosowaç leki wykrztuÊne i rozrze-

dzajàce wydzielin´, najlepiej w postaci syropów. Produkty te powodujà rozrzedzenie g´stej wydzieliny, zalegajàcej w drogach oddechowych, dzi´ki czemu jest ona ∏atwiejsza do wykrztuszenia.

Specyfiki dost´pne sà w aptekach bez recepty. Wybieraj zawsze te przeznaczone dla dzieci! W przypadku leków wykrztuÊnych nale˝y przestrzegaç pór podawania leku – niektórych nie powinno stosowaç si´ w godzinach wieczornych, gdy˝ wówczas rozrzedzona wydzielina b´dzie skutecznie zak∏ócaç sen dziecka, które ca∏à noc b´dzie próbowa∏o jà wykaszleç.

W przypadku kaszlu suchego mo˝na zastosowaç preparaty hamujàce – ich zadaniem jest zahamowanie odruchu kaszlu.

Nie zaleca si´ ich stosowania d∏u˝ej ni˝ 3 dni bez konsultacji z pediatrà.

Je˝eli kaszel nie ustàpi po 3 dniach, skonsultuj si´ z lekarzem!

Charakter plwociny w Ropny – wówczas zabarwienie plwociny jest ˝ó∏te lub zielonkawe, mo˝e mieç ona nieprzyjemny zapach.

Najcz´Êciej powstaje w wyniku zaka˝enia zatok, oskrzeli lub p∏uc. w Plwocina przeźroczysta – mo˝e powstawaç w przewlek∏ych zapaleniach dróg oddechowych, w astmie i infekcjach uk∏adu oddechowego. w Plwocina krwista – mo˝e Êwiadczyç o powa˝nej chorobie w obr´bie dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego.

w Plwocina z resztkami pokarmu – mo˝e pojawiaç si´ w przypadku zaburzeƒ po∏ykania lub gdy wyst´puje obecne nieprawid∏owe po∏àczenie mi´dzy drogami oddechowymi a uk∏adem pokarmowym (tzw. przetoka).

Nale˝y pami´taç, ˝e cz´Êç dzieci nie potrafi skutecznie odkrztusiç plwowciny i po prostu jà po∏yka, zatem brak wydzieliny podczas kaszlu niekoniecznie musi Êwiadczyç o tym, ˝e kaszel jest suchy!

tor jak i sól sà dost´pne w aptekach Prawid∏owy bilans p∏ynów jest wa˝ny bez recepty). zarówno w przypadku wyst´powania w Zadbaj o odpowiednià pozycj´ dziecka kaszlu suchego jak i mokrego, gdy˝ p∏yn podczas kaszlu – zdecydowanie ∏atwiej u∏atwia odkrztuszanie wydzieliny. Dbaj, jest porzàdnie odkaszlnàç w pozycji aby przedszkolak cz´sto otrzymywa∏ coÊ siedzàcej. do picia. Mo˝e to byç woda, herbatki owo- w Delikatne oklepuj klika razy w ciàgu cowe lub kompoty. Je˝eli dziecko nie chce dnia plecy dziecka (r´k´ u∏ó˝ w ∏ódeczk´ piç, co par´ minut podsuwaj mu chocia˝ i kilkakrotnie oklep ka˝dà stron´ plepar´ ∏y˝eczek herbaty. P∏yny powinny mieç ców od do∏u do góry). letnià temperatur´, unikaj bardzo zim- w Zadbaj o odpowiednià temperatur´ – nych czy goràcych. w pokoju powinna wynosiç 20–22° C. w Zadbaj tak˝e o nawil˝enie powietrza.

Jak wspomóc leczenie kaszlu?

Je˝eli nie ma w domu nawil˝acza, w Je˝eli dziecko jest przezi´bione, zakramo˝na po∏o˝yç mokry r´cznik lub plaj nos tzw. solà fizjologicznà albo Êciereczk´ na kaloryferze (pami´taj, aby by∏a zawsze wilgotna). preperatami o w∏aÊciwoÊciach wody morskiej lub Êrodkami obkurczajàcy- w Nie pal przy dziecku! Dym tytoniowy mi b∏on´ Êluzowà nosa. Wówczas dzia∏a dra˝niàco na drogi oddechowe, wydzielinanie b´dzie spΠywaΠa po tylczego efektem mo˝e byç kaszel – dziecko nej Êcianie gardΠa, co równie˝ mo˝e byç nie powinno byç nara˝ane na bierne przyczynà kaszlu. palenie. Dra˝niàco mogà dzia∏aç nawet w Mo˝na wykonaç dziecku inhalacj´ ubrania czy zas∏ony przesiàkni´te z soli fizjologicznej (zarówno inhaladymem tytoniowym!

Co robić, gdy kaszel się przedłuża?

Je˝eli po kilku dniach leczenia w domu nie ma ˝adnej poprawy, niezb´dna jest konsultacja z lekarzem. Kontakt z nim jest konieczny, gdy kaszlowi towarzyszy wysoka goràczka i dreszcze. Ponadto nale˝y wiedzieç, jakie objawy mogà stanowiç zagro˝enie dla zdrowia dziecka i wymagajà pilnej konsultacji z lekarzem.

Objawy alarmowe 1. Pojawienie się świszczącego oddechu u dziecka.

2. Problem z nabraniem powietrza.

3. Pojawienie się u dziecka duszności.

4. Sinica.

5. Pojawienie się krwi lub treści pokarmowej w plwocinie.

Jeżeli te objawy pojawią się, wezwij pogotowie ratunkowe!

R EK L A M A

zima 2014

33

Zdrowie dziecka

Prawidłowe nawodnienie

Zdrowie dziecka Czy to może być kaszel alergiczny?

Alergia to nadmierna reakcja uk∏adu odpornoÊciowego na substancje, które dla wi´kszoÊci ludzi nie stanowià zagro˝enia.

Powszechnie stosowane synonimy alergii to uczulenie czy nadwra˝liwoÊç. Cz´sto dzieci dotkni´te alergià sà rozdra˝nione, niespokojne. Objawy alergii cz´sto nie sà wi´c charakterystyczne, mogà wr´cz sugerowaç nawracajàce infekcje dróg oddechowych. Objawami alergii mogà byç katar, kaszel, zatkanie nosa, chrypka, zaczerwienienie spojówek, ∏zawienie.

Ponadto na skórze alergika mo˝e pojawiç si´ wysypka, skóra mo˝e byç nadmiernie przesuszona, ∏uszczàca si´. Je˝eli u dziecka powtarzajà si´ wymienione objawy, wskazane jest poszerzenie diagnostyki w kierunku alergii.

Dbanie o porządki to podstawa Je˝eli podejrzewasz, ˝e twoje dziecko mo˝e cierpieç na alergi´, pami´taj, ˝e tylko systematyczne sprzàtanie zmniejsza st´˝enie alergenów w mieszkaniu.

Podczas sprzàtania nie da si´ usunàç wszystkich alergenów, jednak systematyczne porzàdki pozwolà na znaczne zmniejszenie ich st´˝enia, a tym samym zapobiegnà ucià˝liwym objawom i ograniczà kaszel.

1

Krok: Odkurzanie W domu ma∏ego alergika nie powinno byç kurzu. Najwa˝niejsze sà dwie kwestie: wybór odkurzacza oraz systematycznoÊç. Nale˝y wybraç odkurzacz wyposa˝ony w filtry, dzi´ki którym kurz pozostanie w Êrodku maszyny. Obecnie zalecane sà odkurzacze z filtrem HEPA. Do sprzàtania nie nale˝y u˝ywaç wielorazowych Êcierek czy szmatek – mogà byç siedliskiem kurzu. Lepiej zastàpiç je Êciereczkami jednorazowymi lub r´cznikami papierowymi. Przed pracà warto spryskaç delikatnie sprzàtane miejsce wodà lub p∏ynem antystatycznym, co zapobiegnie unoszeniu si´ kurzu.

W czasie porzàdków dziecko powinno przebywaç w innym pomieszczeniu.

3 4 Mój Przedszkolak

Domowe sposoby na kaszel Niezale˝nie od rodzaju kaszlu dziecku mogà pomóc i z∏agodziç dolegliwoÊci tak˝e sprawdzone, domowe metody. w Napar z tymianku ¸y˝k´ suszonego tymianku zalej 2 szklankami wrzàtku. Przykryj i zaparzaj przez 15 minut, nast´pnie odcedê. Podawaj dziecku trzy razy dziennie po 1/3–1/4 szklanki. Napar dzia∏a ∏agodzàco, a jednoczeÊnie rozrzedza g´stà wydzielin´, zamieniajàc kaszel suchy w mokry. Mo˝esz go podaç ju˝ dwuletniemu dziecku. w Syrop z cebuli P rzy mokrym kaszlu dobrze jest pokroiç obrane cebule w talarki, u∏o˝yç je warstwami w s∏oiku, przesypujàc cukrem (lub cukrem i miodem). Tak wype∏niony s∏oik zakr´ç go i zostaw na noc. Nast´pnego dnia otrzymany sok odsàcz i podawaj dziecku 2–3 razy dziennie. w Oklepywanie Dzi´ki temu mo˝esz pomóc dziecku pozbywaç si´ wydzieliny z dróg oddechowych. Dziecko powinno byç pochylone lub le˝eç na brzuchu. Z∏ó˝ d∏oƒ w ∏ódk´. Zacznij od Êrodka pleców i powoli oklepuj dziecko w stron´ ramion – d∏oƒ powinna byç z∏o˝ona w ∏ódk´. Pami´taj, ˝eby nie oklepywaç dziecka za mocno. w Ćwiczenia oddechowe Ok. 40–60 minut po podaniu syropu na kaszel wilgotny mo˝esz zach´ciç dziecko do zabawy z delikatnym podskakiwaniem, wtedy ∏atwiej pozb´dzie si´ wydzieliny z dróg oddechowych. JeÊli dziecko nie ma si∏y ani ch´ci podskakiwaç, spróbuj je zach´ciç do wykonania kilku prostych çwiczeƒ oddechowych – dmuchania przez s∏omk´ lub wdmuchiwania powietrza do butelki z wodà.

Te proste çwiczenia u∏atwià odkrztuszanie.

2

Krok: Usuwanie siedlisk kurzu Podczas sprzàtania konieczne jest dok∏adne odkurzenie bibelotów, pamiàtek, pluszaków. Najlepiej przechowywaç skarby w pude∏kach. Maskotki nale˝y praç albo wymra˝aç. W domu alergika powinno znajdowaç si´ jak najmniej dywanów, zas∏on, kotar, narzut. Je˝eli jednak sà one obecne w mieszkaniu, konieczne jest ich systematyczne odkurzanie oraz trzepanie. Trzepanie zawsze powinno odbywaç si´ na zewnàtrz. PoÊciel i materacyk powinny byç antyalergiczne. Systematycznie nale˝y praç nie tylko poÊciel, ale i ko∏derk´.

3

Krok: Mycie Mycie powierzchni umo˝liwia usuni´cie sporej iloÊci kurzu. Jednak stosowane powszechnie detergenty równie˝ mogà byç przyczynà uczulenia. Mo˝na zastàpiç Êrodki czystoÊci wodà z octem. u˝ywac Êciereczek z mikrofibry, które nie wymagajà stosowania detergentów.

W mieszkaniu alergika konieczne jest systematyczne mycie okien. Firanki i zas∏ony sà cz´sto siedliskiem kurzu, dlatego konieczne jest cz´ste ich pranie. Podczas Êciàgania firan czy zas∏on dziecko powinno przebywaç w innym pokoju, zwykle bowiem czynnoÊç ta zwiàzana jest z unoszeniem si´ kurzu w powietrzu.

4

Krok: Pranie i prasowanie W przypadku alergii na roztocza kurzu domowego zalecane jest pranie w temperaturze przynajmniej 60°C. Wa˝ne jest, aby pranie by∏o bardzo dok∏adnie wyp∏ukane, gdy˝ cz´sto proszki czy wybielacze sà alergenami. Zawsze u˝ywaj Êrodków przeznaczonych dla dzieci (zarówno proszku, jak i p∏ynów do p∏ukania). Po wypraniu rzeczy powinny byç prasowane, co pozwala na pozbycie si´ reszty roztoczy.

5

Krok: Wietrzenie pomieszczeń Mieszkania alergików powinny byç wietrzone codziennie, bez wzgl´du na panujàce warunki atmosferyczne.

Wietrzyç nale˝y równie˝ poÊciel, szczególnie w dni mroêne lub bardzo s∏oneczne. lek. med. Joanna Gładczak

W ostatni weekend października odbyły się targi rodzinne Happy Baby. Uczestnicy wydarzenia mieli okazję spotkać się z gwiazdami, porozmawiać z lekarzami i pobawić się z dziećmi w specjalnych strefach.

C

elem imprezy by∏o zapewnienie niezapomnianej rozrywki dzieciom oraz zorganizowanie spotkaƒ z ekspertami. Rodzice, którzy byli obecni na targach, mieli okazj´ porozmawiaç z lekarzami, psychologami, specjalistami fitness i pracownikami medycznymi.

Na stoisku szpitala ginekologiczno-po∏o˝niczego mo˝na by∏o równie˝ wykonaç specjalistyczne badania, takie jak USG 3D czy pomiar glukozy. Olbrzymim zainteresowaniem zwiedzajàcych cieszy∏y si´ pokazy pierwszej pomocy, gdzie by∏y prezentowane prawid∏owe zachowania rodziców w przypadku oparzenia lub zakrztuszenia dziecka.

Szerokà publicznoÊç zgromadzi∏y równie˝ spotkania ze znanymi mamami: Kingà Rusin, Beatà Tadlà, Karolinà Ferenstein-K raÊko i Kamilà Szczawiƒskà. Gwiazdy podzieli∏y si´ swoim doÊwiadczeniem z zakresu dbania o diet´ i kondycj´ dzieci oraz wychowywania potomstwa w duchu proekologicznym. Podczas ostatniej debaty mo˝na by∏o wys∏uchaç, jak panie radzi∏y sobie w okresie cià˝y i w jaki sposób udaje im si´ po∏àczyç karier´ z wychowywaniem dzieci. Wiele cennych Następna edycja Happy

wskazówek udzieli∏y rodzicom tak˝e pani doktor Monika Sierzputowska-Pieczara, instruktor fitness Anna Machura oraz autorki blogów: Matka Wygodna te˝ cz∏owiek, Matka nie wariatka, Kreatywnik oraz Fun with Son. Wiele wydarzeƒ podczas targów by∏o poÊw i´conych dzieciom. Ka˝dy ma∏y uczestnik móg∏ wziàç udzia∏ w animacjach, sp´dziç czas z rówieÊnikami w dmuchanym placu zabaw, zrobiç bukiet dla mamy wed∏ug wskazówek znanych florystów Sekunda&Sieradzan czy zobaczyç, jak powstajà kolorowe s∏odycze z ciep∏ego karmelu. By∏y te˝ zaj´cia sportowe: mecze pi∏karskie z dru˝ynà Akademii Reissa, zabawy taneczne z wiedêmami i poranna gimnastyka. Dla ma∏ych artystów zosta∏y przygotowane kàciki kreatywne w Strefie EKO, gdzie animatorzy pokazywali co mo˝na zrobiç z opakowaƒ i papierowej wikliny. Natomiast na stoisku Halloweenowego Królestwa dzieci tworzy∏y straszyd∏a z balonów i dyniowe potworki. Dzieci mia∏y te˝ okazj´, aby pobawiç si´ zabawkami prezentowanymi na stoiskach. Na wielu z nich mo˝na by∏o otrzymaç nagrod´ lub otrzymaç próbk´ produktów.

Baby odbędzie się w dniach 17–18 października 2015 roku.

Zapraszamy!

36

Mój Przedszkolak

rodzice małych dzieci cenią

kanał MiniMini+ Większość dzieci bardzo lubi animowane bajki. Rodzicom zależy na tym,

żeby ich pociechy oglądały wartościowe, stymulujące rozwój opowieści dla maluchów. Oto 10 powodów, dla których tak wielu rodziców wybiera bajki na kanale MiniMini+, którego ramówka ustalana jest przy współpracy

© EONE Entertainment

z psychologami dziecięcymi.

Świnka Peppa Peppa nie jest zwyczajnà Êwinkà. Uwielbia graç w ró˝ne gry, przebieraç si´, a ponad wszystko sp´dzaç dni na dworze i skakaç do b∏otnistej ka∏u˝y. qqEmisja: codziennie w godzinach 6:00, 15:15, 18:15

zima 2014

37

Kanapowe przygody

10

powodów, h c y r ó dla kt

Kanapowe przygody

1

Są spokojne

Bajki prezentowane na kanale MiniMini+ sà dostosowane do mo˝liwoÊci odbioru ma∏ego dziecka – ich akcja toczy si´ w niezbyt szybkim tempie, obrazki majà stonowane kolory, nie zawierajà zbyt wielu szczegó∏ów.

Przedstawiane problemy sà dostosowane do wra˝liwoÊci ma∏ego dziecka, bohaterowie negatywni sà niemàdrzy lub niezdarni, nie wzbudzajà strachu.

3

Przekazują uniwersalne wartości

Postaci z bajek przyjaênià si´, troszczà si´ o siebie nawzajem, pomagajà sobie w potrzebie, wspó∏pracujà, ˝eby wspólnie rozwiàzaç problem, akceptujà siebie mimo ró˝nic i ograniczeƒ, post´pujà zgodnie z zasadami dobrego wychowania.

4

Zło zawsze zostaje ukarane

Bohaterowie negatywni nie sà w ˝aden sposób atrakcyjni. Za swoje niepo˝àdane zachowania ponoszà nieuchronne konsekwencje. Dzieci nie majà ch´ci, aby ich naÊladowaç.

© CAKE

2

Są bezpieczne

Kotka Pusia Zapraszamy na zupełnie nowe przygody Kotki Pusi, którà poznali i pokochali najm∏odsi polscy widzowie! qqEmisja: codziennie o godz. 8:00 oraz od niedzieli do piątku o godz. 18:45

5

Pokazują świat bez przemocy

W bajkach nie ma niepotrzebnej brutalnoÊci, bicia, strzelania do siebie, podstawiania nogi i innych nieczystych zagraƒ.

6

Uczą logicznego myślenia

Historyjki opowiadane w bajkach przyst´pnie pokazujà, ˝e zdarzenia

majà poczàtek i koniec, ˝e istnieje przyczyna i skutek, ˝e efekty dzia∏aƒ mogà byç dobre lub z∏e.

7 8 9

Uczą optymizmu

Dzieci widzà, ˝e ka˝dy problem mo˝na rozwiàzaç, a na prawdziwych przyjació∏ zawsze mo˝na liczyç.

Rozbudzają ciekawość

W bajkach cz´sto pojawiajà si´ problemy czy zagadki, które pobudzajà do myÊlenia.

Przekazują wiedzę

© Space Race

Bohaterow ie bajek cz´sto podró˝ujà, spotykajà egzotyczne zwierz´ta, odkrywajà tajemnice natury. Przez zabaw´ i ciekawe opowieÊci uczà dzieci matematyki, wprowadzajà je w Êwiat emocji i ˝ycia w grupie.

Kosmoloty Po samolotach przyszedł czas na kosmoloty! To serial dla prawdziwych małych odkrywców, którzy si´gajà tam, gdzie wzrok nie si´ga! qq Emisja: codziennie o godz. 7:30 i 19:15

38

Mój Przedszkolak

10

Dostarczają wspaniałej rozrywki

Bajki MiniMini+ sà atrakcyjne i zabawne dla ma∏ych dzieci, pozwalajà weso∏o i po˝ytecznie sp´dziç wolny czas.

Anna Biernacka Pedagog i psycholog w poradni pedagogiczno-psychologicznej.

KaĹźda mama wybiera to, co najlepsze dla jej dziecka.

MiniMini+ Polecany przez Mamy!

miniminiplus.pl

Zdrowie dziecka

Witaminy

TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

i homeopatia w diecie

W

itaminy to zwiàzki organiczne niezb´dne do prawid∏owego funkcjonowania organizmu.

Pe∏nià wa˝nà funkcj´ w przebiegu wielu procesów metabolicznych. Ich istotnà rol´ odkryto dopiero na poczàtku ubieg∏ego wieku, a warto wiedzieç, ˝e to Polak – Kazimierz Funk – przyczyni∏ si´ do rozwoju nauki dotyczàcej witamin. Nawet ich nazwa wywodzàca si´ z j´zyka ∏aciƒskiego (∏ac. vita – ˝ycie) pokazuje, jak wa˝ne sà dla ka˝dego cz∏owieka. Witaminy dzielimy na rozpuszczalne w t∏uszczach (A, D, E, K) i rozpuszczalne w wodzie (m.in. witaminy z grupy B, witamina C).

Czy organizm człowieka potrafi sam wytworzyć witaminy?

Wi´kszoÊç witamin nie mo˝e byç syntetyzowana w organizmie, dlatego tak wa˝ne jest dostarczenie ich w odpowiednio zbilansowanej diecie. Istniejà jednak wyjàtki – witamina D wytwarzana jest w skórze pod wp∏ywem promieniowania s∏onecznego.

Niedobór danej witaminy prowadzi do hipowitaminozy – stan ten najcz´Êciej nie ma charakterystycznych objawów.

Natomiast d∏ugotrwa∏y niedobór witaminy prowadzi do awitaminozy, czyli stanu cho-

4 0 Mój Przedszkolak

dziecka

robowego, podczas którego wyst´pujà ju˝ objawy – np. w przypadku d∏ugotrwa∏ego niedoboru witaminy C mówimy o szkorbucie, a witaminy D – o krzywicy.

Czy konieczna jest suplementacja?

Wiek przedszkolny to bardzo wa˝ny okres w kszta∏towaniu prozdrowotnych postaw u dziecka, dlatego tak istotne jest prawid∏owe ˝ywienie. Witaminy w postaci naturalnej sà najlepiej przyswajalne dla organizmu. Dlatego codziennie dok∏adaj staraƒ, aby posi∏ki twojego dziecka by∏y urozmaicone, zdrowe, zawiera∏y jak najwi´cej owoców i warzyw.

Stosuj równie˝ w diecie dziecka ryby, zw∏aszcza morskie.

JeÊli przedszkolak ch´tnie zjada urozmaicone posi∏ki oraz nabia∏, suplementacja nie jest konieczna – chyba, ˝e tak zaleci lekarz pediatra. Natomiast je˝eli maluch omija wi´kszoÊç owoców i warzyw lub nie lubi jeÊç nabia∏u i ryb, warto porozmawiaç na temat suplementacji z lekarzem.

Na rynku dost´pne sà liczne preparaty witaminowe. Przy wyborze nale˝y zawsze zwracaç uwag´ na to, dla kogo przeznaczony jest preparat – zawsze dobieraj go odpowiednio do wieku dziecka. Dobór preparatu powinien byç przemyÊlany.

Ze wzgl´du na zalecane dzienne dawki

poszczególnych witamin, zamiast suplementowaç pojedyncze witaminy, najlepiej si´gnàç po kompleks witaminowy, skierowany w∏aÊnie do dzieci w wieku przedszkolnym. Suplement najlepiej kupowaç w aptekach, poniewa˝ wtedy mamy pewnoÊç, ˝e jest prawid∏owo przechowywany.

Pamietaj!

arat bieraj prep o d e z s w a Z dnio y odpowie witaminow ziecka. do wieku d Na kolejnej stronie znajduje si´ tabelka przedstawiajàca rol´ witamin w organizmie, objawy, jakie mogà wystàpiç przy ich niedoborach oraz produkty bogate w konkretne witaminy.

A co z homeopatią?

Na temat homeopatii uros∏o wiele mitów i pojawi∏o si´ mnóstwo sprzecznoÊci. Mimo wywoływanych kontrowersji ten sposób leczenia jest stosowany w wielu krajach na ca∏ym Êwiecie, równie˝ wÊród dzieci. Istotà homeopatii jest pobudzanie organizmu do uzyskania naturalnej, wewn´trznej równowagi. Ârodki te sà w wi´kszoÊci uwa˝ane za bardzo bezpieczne dla organizmu, co wynika mi´dzy innymi z faktu, ˝e w pre-

Zdrowie dziecka

rolA witamin w organizmie Witamina

Funkcja w organizmie

Objawy niedoboru

Witamina

qqodpowiada za prawid∏owe kszta∏towanie koÊci i z´bów, qqpe∏ni wa˝nà rol´ w procesie widzenia, mi´dzy innymi widzenia barw

Niedobór witaminy mo˝e doprowadziç do rozwoju Êlepoty zmierzchowej, objawia si´ równie˝ wysychaniem i rogowaceniem skóry

Wàtróbka, jajka, mleko, mas∏o, Êmietana, ser, marchewka

qqwp∏ywa na gospodark´ wapniem i fosforem, qqjest odpowiedzialna za prawid∏owy rozwój i mineralizacje koÊci

Niedobór mo˝e skutkowaç rozwojem krzywicy i obni˝eniem masy kostnej

Oleje pochodzenia zwierz´cego, zw∏aszcza tran; wytwarzana jest równie˝ pod skórà podczas nas∏onecznienia

qq g∏ównie ma dzia∏anie antyoksydacyjne, dzi´ki czemu chroni organizm przed nagromadzeniem wolnych rodników, qqpomaga w ochronie organizmu przed chorobami nowotworowymi

Niedobór mo˝e objawiaç si´ os∏abieniem, apatià

Kie∏ki wielu roÊlin, oleje, migda∏y, margaryna, jajka, màka, brukselka, mleko

qqzapewnia prawid∏owà krzepliwoÊç krwi

Niedobór mo˝e odpowiadaç za nieprawid∏owe krwawienia

Szpinak, sa∏ata, kapusta, awokado, brzoskwinie, wàtroba

Witamina

qqstymuluje uk∏ad odpornoÊciowy, qqu∏atwia wch∏anianie ˝elaza, qqochrania przed wolnymi rodnikami

Niedobór witaminy powoduje szkorbut (gnilec); mniej nasilony niedobór mo˝e powodowaç zm´czenie, os∏abienie, zwi´kszonà podatnoÊç na infekcje

Âwie˝e owoce i warzywa: kapusta, szparagi, szpinak, czarne porzeczki, owoce cytrusowe, maliny.

Witaminy z grupy

qqwp∏ywajà na samopoczucie, odpr´˝enie, pami´ç, qqponadto witamina B12 oraz kwas foliowy sà niezb´dne do budowy krwinek czerwonych

Objawem niedoboru mo˝e byç anemia, zaburzenia koncentracji, pami´ci

Mi´so, kie∏ki, orzechy, s∏onecznik, wàtróbka, groszek, ciemny ry˝, razowa màka

A

Witamina

D

Witamina

E

Witamina

K



Wytnij i zachowaj

C

B

paracie stosuje si´ bardzo ma∏e st´˝enia danej substancji. Wiele osób przypisuje skutecznoÊç homeopatii efektowi placebo.

Na rynku dost´pne sà preparaty jedno- i wielosk∏adnikowe. Leczenie homeopatyczne mo˝e byç stosowane równoczeÊnie z tradycyjnym. Do wytwarzania produktów homeopatycznych stosuje si´ substancje naturalne – pochodzenia roÊlinnego,

42

Mój Przedszkolak

zwierz´cego lub mineralnego. Produkty te mogà mieç ró˝ne formy – tabletek, syropów, maÊci, granulek, kropli czy czopków.

Podobnie jak leki stosowane w medycynie konwencjonalnej, tak˝e preparaty homeopatyczne powinny byç indywidualnie dobierane do pacjenta.

Ka˝dy rodzic sam musi zdecydowaç, czy w leczeniu swojego dziecka korzystaç

Źródła witaminy

z metod opartych o homeopati´, jednak warto pami´taç, ˝e podczas takiej kuracji nie nale˝y opóêniaç lub zaniechaç wdro˝enia leczenia medycynà konwencjonalnà, której dzia∏anie jest oparte o dowody naukowe. Takie dzia∏anie mo˝e doprowadziç do uszczerbku na zdrowiu ma∏ego przedszkolaka. lek. med. Joanna Gładczak

z oprogramowaniem ToolWIT

-40%

1990 zł brutto

1194 zł brutto

LSKI

PRODUKT PO

SKORZYSTAJ

Zamów już dziś lub zaproś konsultanta oświatowego na bezpłatną prezentację w placówce.

z wyjątkowej okazji!

Nie zwlekaj!

Liczba produktów objętych promocją jest ograniczona.

infolinia: 801 700 102, 41 366 57 91 www.tablicawit.pl

kontakt@ge.edu.pl zima 2014

43

Zdrowie dziecka

Tablica interaktywna

SENS poleca

Mamo, ja sama!

TEKST: Ewa Nowak

Wszystko jest trudne, nim stanie się proste – mówi prosta prawda życiowa. Jest w niej racja, bo bez praktyki ciężko

stać się specjalistą w jakiejś dziedzinie. Nie zawsze jednak przenosimy tę zasadę na własne dzieci – często wyręczamy je i nie pozostawiamy miejsca na samodzielność. Co zatem robić? Od czasu

P

o czym poznajemy, ˝e dziecko dobrze sobie radzi? O tym, ˝e prawid∏owo si´ rozwija, Êwiadczy siatka centylowa.

A co Êwiadczy o tym, ˝e radzi sobie w ˝yciu? OczywiÊcie – oceny! To, jakie dziecko ma stopnie, jest dla wielu rodziców jedynym wyznacznikiem sukcesu lub pora˝ki i dlatego cz´sto przyk∏adajà du˝à wag´ do jak najlepszych wyników w nauce swoich pociech. Odrabiajà za dzieci lekcje, starannie przygotowujà je do klasówek, a wieczorem sprawdzajà, czy wszystkie zeszyty sà spakowane. Niektórzy rodzice pracujà niejako na dwa etaty – na jednym wype∏niajà swoje obowiàzki zwiàzane z pracà, a na drugim chodzà ze swoimi dzieçmi do szko∏y. Zupe∏nie, jakby bali si´ wypuÊciç ster z ràk i pozwoliç dziecku na odrobin´ samodzielnoÊci.

Praktyka nie idzie w las Na przyk∏adzie stosunku rodziców do obowiàzków szkolnych zazwyczaj wyraênie widaç, na ile pozwalajà dziecku rozwinàç skrzyd∏a samodzielnoÊci – czy wierzà w jego mo˝liwoÊci, czy te˝ uwa˝ajà, ˝e samo wszystko zrobi êle – a ju˝ na pewno nie tak, jak oni by tego chcieli.

Od szko∏y zazwyczaj tylko si´ zaczyna – nadmierne kontrolowanie w tej sferze

4 4 Mój Przedszkolak

do czasu odpuścić rodzicielską kontrolę! cz´sto przeradza si´ w nadopiekuƒczoÊç tak˝e w innych dziedzinach ˝ycia. DoroÊli cz´sto nie dostrzegajà zwiàzku mi´dzy tym, ˝e siedmiolatek nie umie zapiàç kurtki, jedenastolatek nie mia∏ w r´ku worka ze Êmieciami, a pi´tnastolatek nie umie sobie niczego ugotowaç. Nie ∏àczà tych faktów z zagubieniem w ˝yciu, niskà samoocenà i – w bardziej skrajnych przypadkach – epizodami depresyjnymi.

KiedyÊ mówi∏o si´, ˝e brak pieni´dzy w domu rodzinnym, dorastanie w wielodzietnej rodzinie czy puszczanie dziecka „samopas” z kluczem na szyi – majà negatywny wp∏yw na psychik´ dzieci. DziÊ coraz wi´cej nauczycieli dostrzega, jak wielkà wag´ w prawid∏owym rozwoju psychofizycznym maluchów ma pozwalanie im na odrobin´ wolnoÊci. Dzieci, które nie majà wszystkiego podanego na tacy, te, które same wykonujà pewne obowiàzki domowe, a przy tym majà pewnà dawk´ swobody w kontaktach z rówieÊnikami, nie tylko lepiej radzà sobie w szkole i z wi´kszà ∏atwoÊcià nawiàzujà relacje z ludêmi, ale te˝ wyrastajà na mniej sfrustrowanych i bardziej operatywnych doros∏ych. Byç mo˝e nie umiejà graç w tenisa, nie uczà si´ chiƒskiego i nie pos∏ugujà si´ cytatami z powa˝nych ksià˝ek, ale kompleksów majà mniej – poniewa˝ same potrafià za∏atwiaç swoje sprawy.

Nauka życia Nikt nie lubi robiç tego, co s∏abo mu wychodzi, bezradnoÊç powoduje bowiem frustracj´. Dziecko niesamodzielne ma niskie poczucie w∏asnej wartoÊci, problemy z podejmowaniem decyzji, brakuje mu pewnoÊci siebie. To przek∏ada si´ na kontakty z rówieÊnikami. Maluch unika wyjÊcia na basen, nie chce jechaç na zielonà szko∏´ czy nocowaç u kolegi, bo boi si´, ˝e sobie nie poradzi. Nie b´dzie wiedzia∏, co ma zrobiç, gdy zechce mu si´ piç lub sikaç.

Inna rzecz to syndrom dzisiejszych czasów – wcià˝ gdzieÊ si´ spieszymy i nie mo˝emy pozwoliç sobie na to, ˝eby nasze dziecko ociàga∏o si´ przy myciu, ubieraniu czy przygotowywaniu jedzenia. Nie mamy czasu, a cz´sto i rezerw psychicznych, ˝eby znosiç jego chaotyczne próby sprzàtania. A jednak ten czas warto znaleêç. Niekoniecznie rano i niekoniecznie tu˝ przed przyjÊciem goÊci, ale wieczorem lub w sobot´ warto wygospodarowaç spokojny moment, aby dziecko mog∏o powoli przeçwiczyç proste czynnoÊci. A mo˝e w zwiàzku z nowym rokiem szkolnym zdecydujemy si´ wprowadziç w rodzinie weekendy samodzielnoÊci i pozwoliç dzieciom radziç sobie z obowiàzkami ˝yciowymi

Postaw na zaradność Co zatem zrobiç, gdy chcemy wykszta∏ciç w dziecku wi´kszà samodzielnoÊç, nauczyç je samowystarczalnoÊci? Na poczàtek pozwólmy mu na zabawy, które w naturalny sposób rozwinà w nim ˝yciowà zaradnoÊç i zach´cà do samodzielnego

R EK L A M A

poznawania Êwiata – np. ∏a˝enie po drzewach, przeskakiwanie strumienia, chowanie si´ za murkiem, przeczo∏giwanie si´ pod krzewami czy wskakiwanie do ka∏u˝y. Zach´cajmy dziecko do takich aktywnoÊci, które zapewniajà spontaniczny ruch na Êwie˝ym powietrzu z wykorzystaniem tego, co akurat oferuje okolica. Takie zabawy zaspokajajà potrzeb´ aktywnoÊci fizycznej, nieukierunkowanej na zdobycie mierzonych stoperem lub centymetrem sukcesów. Jest to równie˝ dobra okazja do wyçwiczenia umiej´tnoÊci radzenia sobie z nieprzewidzianymi problemami, które trzeba szybko i samodzielnie rozwiàzaç – a to kij za d∏ugi, a to strumyk za szeroki, a to ga∏àê za wysoko. Pami´taj – pójÊcie z dzieckiem na Êciank´ wspinaczkowà, wys∏anie na bieg na orientacj´ czy wyjazd survivalowy nie ma nic wspólnego z samodzielnoÊcià kszta∏conà podczas zabaw naturalnych, jest to natomiast

przed∏u˝enie naszej psychicznej potrzeby sta∏ej kontroli aktywnoÊci dziecka.

ZaradnoÊç to cecha dziÊ w pedagogice niemodna. Nikt z dumà nie powie o swoim dziecku: „Jakie ono jest zaradne!”, gdy˝ to kojarzy si´ z cz∏owiekiem niezbyt zdolnym, który nie ma talentu i musi nadrabiaç pracow itoÊcià albo w prawà. B∏àd!

ZaradnoÊç to cecha, która we wszystkich okolicznoÊciach ˝yciowych jest podstawà sukcesu. Talenty i inteligencja, na które rodzice najcz´Êciej stawiajà, nie zastàpià umiej´tnoÊci polegania na samym sobie.

Nie wpychaj swojego dziecka w uliczk´ bezradnoÊci szkolnej ani ˝adnej innej.

Pozwól mu na pora˝ki, niech si´ uodporni.

ZaradnoÊç trzeba wyçwiczyç – nie da si´ inaczej jej w sobie wykszta∏ciç.

Ewa Nowak Tekst pochodzi z miesięcznika „Sens”

SENS poleca

po swojemu? Mo˝e to b´dzie lepsze, ni˝ kolejne zaj´cia dodatkowe? Dziecko potrzebuje czasu i bardzo wielu okazji, ˝eby sprawnie nauczyç si´ „obs∏ugiwaç” samego siebie. Ta umiej´tnoÊç nie pojawi si´ sama – nikogo nagle nie oÊwieci∏o, jak sprawnie obieraç ziemniaki, jak wieszaç pranie, kupowaç buraki czy zmieniç poÊciel. Takie czynnoÊci trzeba wielokrotnie przeçwiczyç.

Zatem jeÊli chcemy, ˝eby dziecko szybko i sprawnie radzi∏o sobie z obowiàzkami dnia codziennego, nie ma innego wyjÊcia: musimy daç mu pole do çwiczeƒ, pozwoliç rozwinàç skrzyd∏a.

Zdrowie dziecka

Fakty i mity t a m e t

na jelitówki TEKST: lek. med. Joanna Gładczak

Objawami grypy żołądkowej – nazywanej jelitówką, są najczęściej bóle brzucha, biegunka oraz wymioty. Ta choroba jest wyjątkowo dokuczliwa, a odwodnienie, do którego może dojść podczas jej przebiegu, może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Poniżej kilka mitów i faktów dotyczących grypy żołądkowej, które pomogą w opanowaniu jej przykrych objawów.

Mit

U każdego dziecka choroba przebiega tak samo Ka˝dy maluszek jest inny. U jednego dziecka mogà pojawiç si´ nasilone objawy, u drugiego choroba b´dzie mia∏a znacznie ∏agodniejszy przebieg. Grypa ˝o∏àdkowa trwa zazwyczaj 3-4 dni.

Zanim pojawi si´ biegunka czy wymioty, mogà wystàpiç niespecyficzne objawy – ból brzucha, utrata apetytu. Przedszkolak mo˝e byç markotny, apatyczny, mo˝e nie odczuwaç ch´ci do zabawy. Nast´pnie pojawia si´ wzmo˝ona perystaltyka przewodu pokarmowego – w brzuchu dziecka zaczyna si´ przelewaç. Kolejnym objawem grypy ˝o∏àdkowej jest biegunka – mówimy o niej, gdy iloÊç oddanych przez dziecko stolców znacznie wzrasta lub gdy zmienia si´ ich charakter (na p∏ynne lub pó∏p∏ynne), lub gdy stolce zawierajà Êluz, krew lub rop´.

Objawami jelitówki, oprócz biegunki, mogà byç równie˝ nudnoÊci, niekiedy tak˝e wymioty. Podczas choroby mogà wystàpiç goràczka oraz dreszcze. Pojawia si´ os∏abienie i uczucie rozbicia.

4 6 Mój Przedszkolak

Zdrowie dziecka U niektórych dzieci objawy grypy ˝o∏àdkowej sà bardzo gwa∏towne – maluch ma liczne wodniste wypró˝nienia i obficie wymiotuje – stan taki szybko mo˝e doprowadziç do odwodnienia.

FAKT Im młodsze dziecko, tym łatwiej o odwodnienie Najcz´stszym i bardzo groênym powik∏aniem choroby jest odwodnienie. Im m∏odsze dziecko, tym szybciej mo˝e dojÊç do nadmiernej utraty p∏ynów. Dlatego bacznie obserwuj swojego maluszka – spisuj, ile wypi∏ p∏ynów i przynamniej orientacyjnie licz wypró˝nienia oraz wymioty.

Pami´taj tak˝e, ˝e goràczka zwi´ksza zapotrzebowanie na p∏yny. Objawami odwodnienia mogà byç: spierzchni´te usta,sucha skóra, suchy j´zyk, oddawanie moczu w ma∏ych iloÊciach lub jego ciemne zabarwienie. Kontakt z dzieckiem mo˝e byç utrudniony, cz´sto maluch jest nadmiernie senny i apatyczny.

FAKT Choroba jest zakaźna Sprawcami zamieszania sà wirusy – o przekazanie zaka˝enia jest doÊç ∏atwo. Choroba przenosi si´ drogà kropelkowà oraz przez kontakt z osobà chorà. Grypa ˝o∏àdkowa naj∏atwiej rozprzestrzenia si´ w skupiskach ludzkich, do których mo˝emy zaliczyç przedszkole. Aby zapobiec przekazaniu choroby, nale˝y bardzo ÊciÊle przestrzegaç zasad higieny. Najwa˝niejszà czynnoÊcià jest cz´ste mycie ràk. Zadbaj tak˝e o cz´ste odka˝anie toalety i systematycznie wietrz mieszkanie.

Mit Podczas jelitówki nie należy podawać dziecku posiłków To nieprawda, nie nale˝y malca g∏odziç – zaleca si´ diet´ lekkostrawnà. W czasie choroby podawaj dziecku kilka razy dziennie ma∏e porcje (do 6–7 na dob´). Najlepszym wyborem b´dzie bia∏a bu∏ka, banan, kleik ry˝owy, mo˝na podaç tak˝e chudy rosó∏. Nie nale˝y komponowaç posi∏ków z produktów sma˝onych, t∏ustych, o intensywnym zapachu. Niekiedy maluszek nie ma apetytu – wówczas nie zmuszaj go do jedzenia, ale kilkakrotnie w ciàgu dnia zaproponuj dozwolony posi∏ek.

4 8 Mój Przedszkolak

Mit Dziecko wymiotuje, wiec nie należy go poić Podczas przebiegu jelitówki najwa˝niejszym dzia∏aniem jest intensywne pojenie dziecka, aby nie dopuÊciç do odwodnienia. Wymioty nie sà przeciwwskazaniem do podawania p∏ynów drogà pokarmowà!

Je˝eli dziecko wymiotuje, podawaj mu co kilka minut ma∏e porcje p∏ynów. Najlepiej poiç dziecko wodà (niegazowanà!), zawsze ma∏ymi ∏ykami – nie pozwalaj mu ∏apczywie piç. Je˝eli malec nie chce przyjàç wody, podaj s∏abà herbatk´ (mo˝e byç pos∏odzona). Nie podawaj soków owocowych czy napojów gazowanych.

Mit Nie można zrobić nic więcej oprócz zastosowania diety Mo˝na zastosowaç probiotyki. Ponadto w aptekach dost´pne sà bez recepty doustne p∏yny nawadniajàce – ich zadaniem jest nawodnienie i uzupe∏nienie utraconych podczas infekcji elektrolitów.

Je˝eli zdecydujesz si´ na zakup takiego preparatu, zawsze wybierz produkt przeznaczony dla dzieci. Nie podawaj preparatów w´gla leczniczego czy loperamidu.

Mit Z dzieckiem zawsze należy udać się do lekarza Po up∏ywie kilku dni choroba cz´sto sama ust´puje, dlatego – je˝eli objawy nie sà znacznie nasilone – nie zawsze konieczna jest wizyta u lekarza. Najwa˝niejsze jest pojenie dziecka i obserwowanie, czy nie pojawiajà si´ objawy odwodnienia.

Wizyta u specjalisty jest niezb´dna, gdy: w zaobserwowa∏aÊ wymienione powy˝ej objawy odwodnienia, w biegunka lub wymioty sà liczne lub bardzo obfite, w dziecko skar˝y si´ na silny ból brzuszka, w maluch odmawia przyjmowania odpowiednich iloÊci p∏ynów, w stolec zawiera krew, Êluz lub rop´, w choroba trwa d∏u˝ej ni˝ 2–3 dni.

Mit Zaraz po ustąpieniu objawów dziecko może iść do przedszkola Niestety, po chorobie uk∏ad odpornoÊciowy dziecka jest os∏abiony i znacznie

∏atwiej mo˝e dojÊç do ponownej infekcji lub pojawienia si´ zaka˝enia innych narzàdów. Z tego powodu przed powrotem do przedszkola pozwól dziecku odzyskaç si∏y, pozostaw go w domu przez kilka dni.

FAKT Można ograniczyć ryzyko zachorowania Przestrzeganie zasad higieny mo˝e obroniç dziecko przed chorobà. Od najm∏odszych lat ucz swojego maluszka, jak nale˝y w tej kwestii post´powaç. Najwa˝niejsze jest prawid∏owe mycie ràk. Do znudzenia powtarzaj dziecku, ˝e zawsze nale˝y myç r´ce przed posi∏kami, po powrocie do domu, po skorzystaniu z toalety, po zabawie ze zwierz´tami. Wielokrotnie pokazuj malcowi, jak dok∏adnie powinna wyglàdaç ta czynnoÊç (najpierw moczymy ca∏e d∏onie w bie˝àcej wodzie, nast´pnie porzàdnie namydlamy, po czym obficie sp∏ukujemy pod bie˝àcà wodà). Ponadto ucz dziecko u˝ywania jego w∏asnego r´cznika (lub r´czników jednorazowych) – równie˝ w przedszkolu.

Powtarzaj tak˝e przedszkolakowi, ˝e konieczne jest mycie owoców i warzyw.

Nie pozwalaj zjadaç ich bezpoÊrednio po kupieniu na straganie czy po przyniesieniu z lasu. Podczas posi∏ków nie pozwalaj na wymienianie si´ sztuçcami, talerzami, kubeczkami.

Wa˝ne jest równie˝ zachowanie higieny podczas przygotowywania posi∏ków (myj dok∏adnie produkty oraz swoje r´ce przed przygotowywaniem daƒ). Ponadto cz´sto zmieniaj bielizn´ poÊcielowà oraz r´czniki, a tak˝e systematycznie i dok∏adnie dezynfekuj toalet´.

Mo˝liwe jest tak˝e szczepienie przeciw rotawirusom – w przypadku infekcji tym rodzajem wirusa, objawy choroby sà szczególnie intensywne i cz´sto z powodu odwodnienia konieczna jest hospitalizacja maluszka. Obecnie szczepienie jest przeznaczone dla niemowlàt (rozpocz´cie szczepienia zaleca si´ do 12. tygodnia ˝ycia), dlatego warto wziàç je pod uwag´ u m∏odszego rodzeƒstwa przedszkolaka. lek. med. Joanna Gładczak