genoeg.nl
(Advertentie)
Sonett – zo schoon
132
sch
e kers
Harm Edens
: Oost-Ind or en i
Lekker
Coververhaal: Hoe word je ecotariër?
Het genoeg van
2022 g
! Precies wat je nodig hebt
Lente
reddot design award winner & iF communication design award winner
Verkrijgbaar in bio-winkels.
Cover 132.indd 1
25e jaargang
3
nieuwe telefoon?
Reportage Lang leve de groene stad Zoektocht naar een klimaatvriendelijk dieet Kopen of laten lopen Beschermend ondergoed Geldzaken Marieke Henselmans over naderend pensioen Koken met genoeg Nieuwe recepten met oude granen Heb ik wat van je aan? Tijdloos tweedehands
132 €7,95 13222
Eenvoudig leven Geld genoeg Praktisch Digibeter: een minder
BP 8 719325 841763
ECOLOGISCH CONSEQUENT
Zelfgemaakt: Horlogebandje + Deurslot + Baardolie LENTE 2022
Sonett-handzepen zijn milde, basische zepen van hoogstaande biologische zuiverheid om handen en het hele lichaam mee te wassen. Sonett-handzepen worden gemaakt met ritmisch bewerkte toevoegingen bestaande uit goud, wierook, mirre, laurier, olijfolie, rozenas en mistel. Alle ingrediënten zijn afkomstig uit gecontroleerd biologische teelt. Sonett-handzepen zijn voor 100% biologisch afbreekbaar. Bij Sonett-producten worden geen petrochemische tensiden, enzymen of synthetische geur-, kleur- of conserveringsstoffen toegepast en ook geen gentechniek, nanotechnologie. Meer op www.sonett.eu Sonett – zo goed.
22-02-2022 09:57
Genoeg kunst
2 Genoeg Lente 2022
Def Genoeg 132 deel 1 voor Anne tweede proef.indd 2
20-02-2022 21:20
Zilver Een bijzonder jaar is net begonnen als ik dit stukje schrijf. Niet alleen wat betreft de ontwikkelingen in de maatschappij – de winkels waren weer een paar weken dicht, de musea en theaters gesloten – maar ook voor ons lijfblad Genoeg. Dit jaar vieren we ons zilveren jubileum: een kwart eeuw Genoeg. We staan met ons magazine op de schouders van het ‘vrekkenpaar’ Hanneke van Veen en Rob van Eeden. Met onder meer hun Vrekkenkrant genereerden de twee in de jaren negentig van de vorige eeuw op onnavolgbare wijze enorme publiciteit voor een leven met genoeg en (veel) meer doen met minder. Toen Hanneke en Rob in 1997 stopten met hun Vrekkenkrant, zette een nieuwe uitgever het blad voort. Hij doopte het om in Genoeg, non-glossy magazine voor minima en maxima. Dit nieuwe blad, waarvan Hanneke van Veen het eerste jaar hoofdredacteur was, werd vernoemd naar ‘De economie van het genoeg’ van econoom Bob Goudzwaard.* Meerdere uitgevers volgden, totdat ik in 2006 aan de beurt was: na rijp beraad − en een tweede hypotheek − was ik de trotse nieuwe uitgever van magazine Genoeg. Nu, een kwart eeuw na de eerste editie, is Genoeg actueler dan ooit: precies wat je nodig hebt als je eenvoudig en duurzaam wilt leven. Dat is niet eenvoudig, ik weet het. Daarom gaan de makers van Genoeg jou dit jubileumjaar met extra passie voorzien van inspiratie en informatie. Zo gaat Merel Deelder in dit nummer op zoek naar een klimaatvriendelijk dieet, doen alle redactieleden een persoonlijk huishoudboekje open en schotelt Ilse Ariëns je een schat aan ideeën voor om je dorp of stad te vergroenen, te beginnen bij je eigen stoepje, dak of achtertuin. Dat doen we niet zomaar: jouw positieve stappen of stapjes doen ertoe, net zoals die van iedereen die de wereld mooier wil achterlaten voor degenen die na ons komen. Samen maken we het verschil. Met welke stap ga jij beginnen?* Laat het ons weten op redactie@genoeg.nl Heleen van der Sanden, hoofdredacteur * Bob Goudzwaard geldt als architect van de ‘economie van het genoeg’. In Kapitalisme en vooruitgang (1976) en Genoeg van te veel, genoeg van te weinig (1985) waarschuwde hij al voor de fatale gevolgen van het onverbiddelijk vasthouden aan economische groei.
*Tip: doe mee met onze jubileumactie, zie pagina 28-29.
Genoeg is een onafhankelijk tijdschrift voor iedereen die meer wil doen met minder. Elk nummer van Genoeg bestaat uit vier delen. Gelukkig met genoeg Weinig bezitten, uit noodzaak of keuze, kan heel rijk voelen. Lees de inspirerende verhalen. Genoeg voor iedereen Hoeveel is genoeg? Over eerlijk delen in de overvloed en voldoende overhouden voor de generatie na ons. Genoeg geld Kritisch kiezen en vrolijk besparen. Over de grote economie en het kleine huishoudboekje. Praktisch genoeg We doppen onze eigen boontjes en maken dingen lekker zelf. Origineel, goedkoop, en vaak beter voor het milieu. Een gids voor huis en tuin.
Raadselachtige dames Zie deze dame gaan, kleurrijk en glorieus. De zijden hoofddoeken beschermen tegen de Siciliaanse zon. De doeken zijn ook haar handelswaar op de markt van Agrigento, een levendige stad op Sicilië. En het jongetje Giuseppe Bellina, hij mag met zijn oma mee naar die markt. Daar vergaapt hij zich aan de sprankelende kleuren, aan de vrouwen die hun leven vormgeven, ook al lijkt het of ze nauwelijks speelruimte hebben, met die bazige mannen om zich heen. Jaren later herschept het jongetje van toen als Beddru die fiere vrouwen. Met Japanse inkt, ongemeen felle kleuren kun je daarin vinden, met acryl- en olieverf, met sprayverf, alles aangebracht op plexiglas met de ‘achter glas’-techniek. Eerst de vrouwenfiguren, laag voor laag, en tot slot de achtergrond. Een hele serie maakt hij, Enigma getiteld. Omdat je niet weet welke kant de vrouwen hun leven op dirigeren. Vandaar ook die doek voor de ogen: je hebt geen idee waar ze naar kijken. (MR) Donna con turbante di seta (2020). Diverse materialen op plexiglas, 106x106 cm. Van 24 t/m 27 maart is werk van Beddru te zien op de First Art Fair in Amsterdam. Beddru.com
Lente 2022 Genoeg
Def Genoeg 132 deel 1 voor Anne tweede proef.indd 3
3
20-02-2022 21:34
10
Het genoeg van Harm Edens
64
Upcycle Horlogebandje van sappak
Achtergrond Lang leve de groene stad
Heb ik wat van je aan? Elvira van der Gaag shopt graag tijdloos tweedehands
12
30
l Coververhaa Op zoek naar een klimaatvriendelijk dieet
Hoe word je
ecotarier?
22 4 Genoeg Lente 2022
Def Genoeg 132 deel 1 voor Anne tweede proef.indd 4
20-02-2022 21:34
Lente
Inhoud
Nummer 132| 2022
n Plant ee et h boom in os! b Genoeg
Over rijk leven met weinig
Over kritisch kiezen en vrolijk besparen
GENOEG GELD
PRAKTISCH GENOEG
6, 18, 34 en 46 Fotoverhaal Ecotariër... maar nu even niet 8 Kort genoeg 9 Boeken 10 Het genoeg van Harm Edens 12 Achtergrond Lang leve de groene stad 17 Op de fiets naar India
36 Kort genoeg 37 Boeken 38 Huishoudboekje 40 Geldzaken Redactieleden over hun uitgaven 42 Kopen of laten lopen Menstruatieondergoed 45 Welgeteld Column Marieke Henselmans
48 49 50 52 53 54 56 57 58 59
GELUKKIG MET GENOEG
GENOEG VOOR IEDEREEN
Over delen en vermenigvuldigen
EN VERDER
20 21 22 30 33
2 Genoeg kunst De raadselachtige dames van Beddru 3 Redactioneel 32 Genoeg aanbiedingen 52 Regeladvertenties 67 Ware winst Genoeg ondernemers 74 Lezers schrijven Genoeg | Colofon 75 Lezer aan het woord
Kort genoeg Boeken Coververhaal Op zoek naar een klimaatvriendelijk dieet Heb ik wat van je aan? Genoegens Column Milouska Meulens
Fotoverhaal
Anne is ecotariër... maar nu even niet
Over eigen boontjes doppen
Kort genoeg Boeken Koken met genoeg Oude granen Voor de bijl Kleuranaliste Over de datum Rijsmiddelen Gezond weer op Melk Huis & Haard Huid & Haar Baardolie Van eigen grond Oost-Indische kers Natuur in overvloed Column Elisabeth Noorduin 60 Digibeter Nieuwe telefoon 61 Opgeruimd Einde hobby 62 DDILZ Deurslot repareren 64 Upcycle Horlogebandje van sappak 65 Van de straat Dopjes 66 Samen wonen Column Merel Deelder
57
6
Huid en haar
Maak het zelf: baardolie
28
62
Dat doe ik lekker zelf Fix zelf je deurslot
Lente 2022 Genoeg
Def Genoeg 132 deel 1 voor Anne tweede proef.indd 5
5
20-02-2022 21:34