van oud naar nieuw oud naar nieuw van MAGAZINE VOOR DE GGZ - JANUARI 2016
Inhoudsopgave Januari
2016
Van oud naar nieuw
Van oud naar nieuw
17
De GGZTotaal van januari
3 4
Naar artikel
De lange weg naar De Nieuwe GGZ
18
Nieuwe beweging wil met nationale agenda radicale omslag maken Naar artikel
beweging die sterk gelieerd is aan ‘Schizofrenie Bestaat Niet’ en Psychosenet.
Naar artikel
le agenda een radicale omslag bereiken. Plannen die Milo zelf minimaal ambiti-
Mede-initiatiefnemer Michael Milo vertelt wat de beweging wil: met een nationa-
Eén van de redenen dat die nieuwe GGZ nodig is, staat in het tweede artikel: de veel te lange wachttijden, vooral voor de specialistische GGZ. Desastreus natuurBoekrecensie -Johan Atsma
lijk, dat je langer dan een jaar moet wachten voor je de hulp kunt krijgen die je
Huid zonder haar, van Inge Boele
GGZ is voor mij niet toegankelijk” vertellen vier mensen die op de wachtlijst staan
nodig hebt om verder te kunnen met je leven. In het artikel “De gespecialiseerde (of stonden) wat dat voor hen betekent. Vernieuwing betekent misschien ook wel dat er meer therapievormen uit het niet-reguliere circuit op hun merites beoordeeld moeten gaan worden. In dat niet-reguliere circuit ligt namelijk een groot en grijs gebied tussen aperte onzin
“De gespecialiseerde GGZ is voor mij niet toegankelijk”
Naar artikel
Advertorial Congres: Bestaat de vrije wil? 11 maart 2016
Ode aan mijn vader –Column Niki Stoker
enerzijds, en uiterst bruikbaar maar niet ‘Evidence Based’ anderzijds. Helaas kun je niet eenvoudig stellen dat ‘niet bewezen effectief’ hetzelfde is als ‘bewezen niet-effectief’. Vandaar dat de redactie met enige regelmaat besluit een artikel te
19 20
Naar artikel
publiceren met een therapievorm uit dit alternatieve circuit als onderwerp. Verder starten we het nieuwe jaar met onze vaste rubrieken: Johan Atsma recen-
Gepast gebruik binnen de GGZ nu zichtbaar en voelbaar maken in de praktijk
seert ‘Huid zonder haar’ van Inge Boele, Niki Stoker brengt in haar column een ode aan haar vader, Gisele Vranckx schrijft maandelijks een gedicht, deze maand getiteld ‘Op eigen kracht’, en in de rubriek Oude Kranten komt de evaluatie van de Krankzinnigenwet uit 1844 aan de orde.
–Column NIP Tot slot wenst de redactie de lezers een bijzonder informatief en lezenswaardig
Naar artikel
Focus op de oorzaak, niet op de klacht -Ingrid van Damme
14
Op eigen kracht –Gedicht Gisele Vranckx
Naar artikel
–Jeannet Appelo
13
al te merken aan het eerste artikel, waarin ‘De Nieuwe GGZ’ besproken wordt, een
eus en soms zelfs megalomaan noemt.
- Willem Gotink
8
Het eerste magazine van 2016 staat in het teken van de vernieuwing. Dat is voor-
De opkomst van Progressive Mental Alignment® Naar artikel
Naar artikel
21
2016!
Oude kranten: De evaluatie van de Eerste Krankzinnigenwet Naar artikel pagina 3
l
www.ggztotaal.nl
Reageer
De lange weg naar De Nieuwe GGZ -Willem Gotink
Bijvoorbeeld: stel dat een instelling besluit om 20%
B
van de huidige zorg door ervaringsdeskundigen in de
ijna drie maanden geleden verscheen een persbericht van deels de-
basis GGZ uit te laten voeren. Zo’n instelling ziet zich
zelfde groep mensen die ook aan de wieg stonden van ´Schizofrenie
dan geconfronteerd met grote uitdagingen rond (het
Bestaat Niet´ en ´Psychosenet´.
overhevelen van) de contracten van huidige behande-
Jim van Os, Wilma Boevink, Philippe Delespaul, Michael Milo en Frank
laren en productievolumes, daar is zo’n instelling óók
Schalken schreven een pamflet, het was nog nét geen aanklacht. Inzet was de verandering die de GGZ moet ondergaan om uit de huidige impasse te komen. De beweging ´De Nieuwe GGZ´ was daar. Eén van de initiatiefnemers van de nieuwe beweging is Michael Milo, GZ-psycholoog en ‘partner/verbinder’ bij E-hulp. Als mede-initiatiefnemer vertelt hij wat er mis is met de huidige GGZ, waar het naar toe moet en hoe dat kan worden bereikt. Maar ook wat de grote uitdagingen zijn waar de beweging zich
verantwoordelijk voor.
“Wat wij voorstellen is een GGZ die veel meer uit gaat van de kracht van mensen.”
tegenover geplaatst ziet. De woorden ‘ambitieus’ en zelfs ‘megalomaan’ vallen daarbij met enige regelmaat. De beweging wil dan ook niet eenvoudigweg iets toevoegen aan de reguliere GGZ, ze wil met een nationale agenda een radicale omslag bereiken. En radicale omslagen gaan nou eenmaal niet zonder ambities, misschien zelfs niet zonder megalomanie.
Een ander voorbeeld is dat van een project, waarbij cliënten en ervaringsdeskundigen in een garage buiten de reguliere GGZ auto’s in elkaar gingen zetten. Dat is voor veel van hen een bevredigender vorm dan veel van de bezigheidstherapie. Maar dan zit de organisatie wel met een niet-gebruikt volume bezigheidstherapie, de daaraan gekoppelde kosten én het nieuwe initiatief met de behoefte aan nieuwe regelruimte op het gebied van financiering en samenwerking. Dat is een lastige omslag om te maken.” De Nieuwe GGZ als paraplu van innovatieve communities.
‘Perverse prikkels en wetenschappelijk dun’
Daar komt bij, dat het huidige bekostigingssysteem
“Wat wij voorstellen is een GGZ die veel meer uit
Michael Milo: “De huidige GGZ is vooral aanbie-
veel perverse prikkels kent. Hoe vaker je een cliënt
gaat van de kracht van mensen. De Nieuwe GGZ moet
ders-gericht. De overheersende gedachte is er één
ziet, hoe meer zo’n cliënt in financieel opzicht ople-
gebaseerd zijn op communities waarin verschillende
van: ‘Er is een ziekte en die moeten we genezen’. Het
vert. Dat stimuleert niet om cliënten minder te behan-
partijen samenwerken (binnen en buiten de GGZ),
gevolg is dat er behandelprotocollen worden ontwik-
delen of meer eigen regie te geven.
georganiseerd rondom de cliënt. Op basis van eigen
keld, met de behandelaar als een soort “alwetende
regie en met een grote inzet ervaringsdeskundigheid,
leraar”. De concepten die aan het classificatiesysteem
Natuurlijk zijn er binnen en buiten de GGZ bewegin-
zowel “in de wijk” als online.
ten grondslag liggen zijn wetenschappelijk gezien vrij
gen die het op een andere manier willen doen, maar
Het is daarbij absoluut niet de bedoeling de huidige
dun.
het echt daadwerkelijk kantelen van het systeem is
GGZ weg te concurreren. Die is immers niet alleen
Wij zitten meer op de lijn van Machteld Huber: ‘Het is
voor GGZ-organisaties zelf mogelijk niet goed te doen:
maar slecht. Er werken veel betrokken professionals
geen kwestie van ziek of niet-ziek, maar van het ver-
ze zijn ook verantwoordelijk voor andere belangen. Zo
met een grote inzet en veel kennis van zaken. Dat
mogen om je aan te passen en regie te voeren. We zijn
zijn ze bijvoorbeeld ook werkgever die belang heeft
moet je niet zomaar overboord zetten. We willen juist
allemaal mensen die in de bestaande context kunnen
bij het in stand houden van de huidige compartimen-
nauw met bestaande partijen samenwerken.
leren omgaan met onze kwetsbaarheden’.
tering in de GGZ.
Wat wij met onze beweging willen aanbieden is een
soort paraplu van bestaande en nieuwe innovatieve
Daarnaast moet er een IT-infrastructuur komen die
overwegingen natuurlijk ook baat bij ontschotting.
initiatieven vanuit een zelfde visie. Een paraplu die
alles overbrugt, een nationale- en wijk-community,
Lastig in die onderhandelingen is dat instanties het
verbindt zodat een cliënt zelf kan kiezen wat gezien
waarin die mensen met elkaar kunnen samenwer-
eigenaarschap soms naar zich toe willen trekken. Een
zijn of haar situatie het beste bij hem of haar past.
ken en behandelingen kunnen vormgeven. Maar nog
zorgverzekeraar die het wel wil financieren, maar het
Laagdrempelig toegankelijk op wijkniveau en onder-
steeds onder de regie van die cliënt!
dan ook wil claimen als ‘van ons’. Dat is vanuit PR
steund door een geïntegreerde eCommunity.
We willen daarbij zelf ook nieuw aanbod ontwikkelen,
oogpunt natuurlijk begrijpelijk. Hetzelfde geldt voor
Het uiteindelijke doel is dus niet een monopoly. Er
maar niet vanuit de positie van eige-
sommige GGZ-instellingen, die mee willen doen, maar
zijn natuurlijk al een aantal bewegingen die in dezelf-
naar of leverancier, maar als een open
het dan alleen voor hun eigen klanten open willen
de richting gaan: GGZ-organisaties stellen ervarings-
beweging met een open-source-systeem,
stellen. Dat stuit bij ons op een principiële weigering:
zoals Google dat heeft.
het idee moet beschikbaar blijven voor iedereen die
Dat betekent dat kennis zich zal moeten
het nodig heeft.
bewijzen, maar dat die kennis ook op
Iets soortgelijks gebeurt bij private investeerders,
een manier moet worden gebracht dat
die bereid zijn de IT te financieren, maar vooral om
het ook echt openbaar is. Als iemand
er op termijn zelf aan te kunnen verdienen. Dat zijn
geven veel behandelaren veel meer de regie aan de
denkt dat schema-therapie iets voor
dus dingen die we niet willen. Het liefste zien we dat
cliënt dan voorheen. Dat willen we in wijken vorm
hem is, moet hij eenvoudig kunnen vin-
een publieke partner zich garant stelt, zodat het ook
“Belangrijk is dat we het organiseren vanuit de ogen van de cliënt.”
deskundigen aan, de herstelbeweging leeft volop, veel mensen zijn bezig met anti-stigma. En niet te vergeten ‘Schizofrenie Bestaat Niet’ , Psychosenet, Proud2BMe, Redesigning Psychiatry en de nieuwe agenda’s van GGZ Nederland, het LPGGZ en de NVvP. Bovendien
eHealth en mHealth interventies voor iedereen te
Z
Limburg zijn dat Mondriaan GGZ; de Universiteit van
uiteraard zelf ook hun eigen ervaringen kunnen delen.
ontsluiten”.
Maastricht; Virenze en de Levantogroep.
En belangrijk: de huisarts moet het snappen, de cliënt
Buiten Limburg zijn dat GGZ Eindhoven en Arkin. Met
moet het snappen, iemands partner moet het snappen.
De weg tussen droom en daad: proeftuinen
deze instellingen gaan we in vier maanden tijd een
De nodige aandacht moet daarom uitgaan naar een
“Van instellingen die mee gaan werken vragen we
prototype van de ICT ontwerpen en de fundamenten
goede balans tussen volledigheid en overzichtelijk-
een deel van het budget over te hevelen naar zoge-
van wijkproeftuinen leggen.
heid, dingen die soms op gespannen voet staan.
gaan geven, samen met de reguliere GGZ, welzijnsorganisaties en partners als gemeentes, zorgverzekeraars. Onze eCommunity kan helpen om bestaande
es instellingen hebben ondertussen toege-
den waarom dat wel, of waarom dat niet zo is. Bijvoor-
een openbaar iets wordt. Bijvoorbeeld de overheid, de
zegd om in een eerste verkennende fase van
beeld doordat een ervaringsdeskundige vertelt wat
provincie of de gemeente.
4 maanden met het project mee te doen:In
hij er wel of niet aan gehad heeft. En cliënten moeten
naamde proeftuinen. We starten in 2016 met 4 stuks,
We trekken minimaal drie jaar voor het hele project
maar hopen dat in de loop van het jaar uit te kunnen
uit. Het grote doel is een slimme menukaart, een goe-
breiden naar zo’n 6 á 10 stuks. In die proeftuinen gaan
de gids. En die ontbreekt nu. Als we ons zien als die
we onderzoeken hoe de zorg op wijkniveau te organi-
paraplu, kan iedereen aansluiten. Dat betekent onder
seren is. In een dergelijke proeftuin zitten niet alleen
andere, dat we niet de reguliere GGZ gaan wegdruk-
experts zoals wijkteams, de POH-GGZ en de wijkagent,
ken, die kan gewoon onderdeel zijn van die paraplu.”
E
ind februari verschijnt het boek “Goede GGZ, nieuwe concepten, aangepaste taal en betere organisatie’. Daarin:
• Andere insteek, nieuwe rolverdeling, herontwerp, alternatieve bekostiging
• Blauwdruk voor een Nieuwe GGZ • De digitale transformatie Lees hier meer over deze uitgave
maar als het (bijvoorbeeld) over een jongen van vijftien gaat, ook de school en als het nodig is zelfs de
‘Van ons’ versus openbare voorziening.
voetbaltrainer. En in Limburg misschien ook wel de
“Voor GGZ--instellingen geldt natuurlijk een paradox:
pastoor of de kastelein. We gaan een sterke deregule-
we vragen ze in feite in zee te gaan met een beweging
ring doorvoeren, zodat je meteen een groot deel van
die aan de stoelpoten zaagt van diezelfde GGZ-in-
de huidige overhead afschaft, waar iedereen zo over
stellingen. Toch ontmoeten we over het algemeen
klaagt. Belangrijk is dat we het organiseren vanuit de
enthousiasme. Er zijn nu twee zorgverzekeraars die al
ogen van de cliënt.
achter het initiatief staan. Die hebben uit financiële
pagina 7
l
www.ggztotaal.nl
Reageer
“De gespecialiseerde GGZ is voor mij niet toegankelijk” De wachtlijst door de ogen van de mensen die er op staan. Jeannet Appelo De wachtlijsten in de GGZ lijken toe te nemen en de verschillende gremia doen hun best dat in de hand te houden. Zo maakte de overheid een paar jaar terug de invoering van de POH-GGZ mogelijk, de NZa
C tweede keer psychotisch. Ze was vanwege de eerste psychose al hristina - oosten van het land - raakte vijf jaar geleden voor de
bekend bij de crisisdienst, die de ernst waarschijnlijk onvoldoende in-
verplicht instellingen de wachttijden te publiceren en de zorgverzeke-
schatte, de antipsychotica te snel afbouwde en haar terugverwees naar
raars garanderen dat ze een alternatief zoeken als mensen langer dan
de eerste lijn.
de zogenaamde treeknorm (zie kader) op de wachtlijst staan.
Zelf zegt ze daarover: “Dat lag ook aan mij, door mijn achterdocht wilde
Het probleem speelt niet zozeer in de basis-GGZ, waar hulpverleners
ik niets met ze te maken hebben en zei dus al snel dat het heel goed
soms zelfs klagen dat ‘hun’ patiënten alleen nog maar door de POH-
ging.”
GGZ gezien worden en dat er weinig meer voor hen overblijft. Het is
Bij haar tweede psychose werd beter naar het hele verhaal gekeken. Ze
vooral de specialistische GGZ die de vraag niet aankan. Een paradoxale
kreeg een hoge dosis Zyprexa en ze werd in tegenstelling tot de eerste
situatie, je zou mogen verwachten dat de mensen met de ernstigste
keer wél doorverwezen, wat een wachtlijst van vijf weken opleverde.
klachten daar ook het meeste last van hebben en dus als eerste wor-
“Op dat moment was contact wel plezierig geweest,” zegt ze, “dan was ik
den geholpen.
in de moeilijkste periode geholpen. Nu stond ik er alleen voor. Bovendien bleef ik door de Zyprexa maar dóór eten, ik had geen verzadigingsgevoel en sliep veel. Ik ben in die vijf weken twintig kilo aangekomen, maar had dat zelf nauwelijks in de gaten.” Over de begeleiding en behandeling bij het psychoseteam is ze overigens heel tevreden. Sinds twee jaar is ze niet meer in behandeling, maar de afspraak is dat, als ze ontregelt, ze rechtstreeks contact kan opnemen met de behandelend psychiater of SPV. Dat stelt haar wel gerust. Van instelling naar instelling De wachttijd voor Christina was relatief kort en heeft op de langere termijn geen blijvende consequenties gehad, zegt ze zelf. Dat is nog maar de vraag voor mensen die langdurig moeten wachten tot ze de hulp krijgen die ze nodig hebben. Vaak begint een wachttijd opnieuw nadat een tweede doorverwijzing moet plaatsvinden, omdat de instelling waarnaar oorspronkelijk werd
R stond enkele maanden op de wachtlijst voor een specialistische
doorverwezen, niet de vereiste kennis in huis blijkt te hebben.
oel, woonachtig in een middelgrote gemeente in Noord-Holland,
instelling voor persoonlijkheidsstoornissen. Een intake en enkele ge-
sprekken later bleken zijn problemen vooral terug te voeren op autisme en niet zozeer op persoonlijkheidsproblematiek. Het gevolg was dat de therapie niet doorging en hij werd aangemeld bij een instelling die gespecialiseerd was in autisme. Nu staat hij opnieuw op een wachtlijst, wat vermoedelijk negen maanden gaat duren. De instelling waarnaar hij pagina 8
l
www.ggztotaal.nl
oorspronkelijk naar was doorverwezen adviseerde de tussentijd te laten overbruggen door de POH-GGZ van de huisarts. Die weigerde dat echter, omdat hij zich onvoldoende toegerust achtte om die begeleiding vorm te geven. Onder druk van de huisarts en de POH-GGZ besloot deze instelling de contacten aan te houden, ter overbrugging. Roel: “Heel welkom voel ik me natuurlijk niet, maar ik ben blij dat het zo geregeld is. Vooral ook dat ik
“I
n ons gezin hebben we de afgelopen jaren bijzonder veel meegemaakt. Door de lichamelijke problemen van mijn dochters en het autisme van mijn man had ik psychologische ondersteuning nodig. Dat verliep prima tot 1998 vanuit maatschappelijk werk en tot half 2007
vanuit de GGZ door een 1elijns psycholoog. Doordat ik nauwelijks meer thuis was toen mijn oudste in
niet zelf heb hoeven leuren of ik alsjeblieft gesprekken mocht hebben, maar dat de huisarts en de POH-
het ziekenhuis voor haar leven vocht schreef de GGZ mij zonder overleg uit. Via de huisarts moest ik mij
GGZ dat voor me hebben gedaan. Maar ondertussen ben ik wel al een jaar aan het wachten op de goede
opnieuw aanmelden, ik voelde me eenzaam en verloren.”
voorziening.” Sandra is aan het woord, woonachtig ergens tussen Gouda en Rotterdam. Zij kent de vele wegen en ob‘Wat doe ik hier verder nog? Ik vind het een zooitje’
stakels van de hulpverlening door en door. “Eigenlijk is het heel vreemd dat je als cliënt termen als DBC
Niet alleen bestaat er in de specialistische GGZ een wachtlijst voor sommige specifieke aandoeningen, onder
en de werking daarvan kent. Zeker als je niet al sterk in je schoenen staat kunnen ze niet verwachten dat
andere autisme, persoonlijkheidsstoornissen en eetstoornissen, ook complexe situaties maken het soms lastig
jij de regie voert over een complexe situatie als in mijn gezin bestaat.”
om op een aanvaardbare termijn de nodige hulp te krijgen. Hoe ingewikkelder de situatie en hoe meer ver-
Wat in 2007 volgde was een zoektocht naar de juiste hulpverlener. Mijn man en jongste dochter hebben
schillende problematieken er mee spelen, hoe zeldzamer de instellingen die dat aankunnen. Met als gevolg een
autisme en mijn oudste en ik ADHD, maar ik vermoed dat ik beide heb. Na een periode van persoonlijke
langere wachtlijst.
begeleiding, gevolgd door systeembegeleiding, werd ik doorverwezen om getest te worden op autisme. Sinds 2014 sta ik op de wachtlijst bij een GGZ-instelling die alle drie in huis heeft. Geen idee wanneer ik
Treeknormen De zogenoemde Treeknormen geven een maximum aan de toegestane wachttijd voor zorg en behandeling. Binnen de GGZ gelden de volgende maximale wachttijden: - Aanmeldingswachttijd: maximaal 4 weken - Beoordelingswachttijd: maximaal 4 weken - Wachttijd voor extramurale behandeling: maximaal 6 weken - Wachttijd voor semimurale behandeling: maximaal 6 weken - Wachttijd voor intramurale behandeling: maximaal 7 weken - Wachttijd voor beschermd wonen: maximaal 13 weken
aan de beurt ben, we horen niets en de huisarts is niet bereid daar te informeren hoe lang het nog duurt.
Het in november 2015 verschenen rapport ‘Inkoop en wachttijden geestelijke gezondheidszorg’ van de Nederlandse Zorg Autoriteit (NZa) stelt dat de wachttijden niet worden veroorzaakt doordat er landelijk te weinig GGZ is ingekocht, maar doordat de budgetten tussen de verschillende zorgaanbieders niet goed zijn verdeeld. Het rapport noemt als oorzaken van het overschrijden van de wachttijden: • Zorgverzekeraars stellen dat zij onvoldoende signalen ontvangen over wachttijden van zorgaanbieders en verzekerden. Brancheorganisaties noemen omzetplafonds als belangrijkste oorzaak van de wachttijden; • Strikte eisen van zorgverzekeraars wie hoofdbehandelaar mag zijn; • Voor specifieke diagnosegroepen (o.a. autismespectrum en persoonlijkheidsstoornissen) zijn er te weinig behandelaars; • Middelen voor de generalistische Basis GGZ kunnen volgens zorgaanbieders soms moeilijk worden ingezet voor de gespecialiseerde GGZ.
had kunnen functioneren. Ook het risico op terugval is onnodig vergroot. Immers, we hebben het hier niet
In de tussentijd staat mijn leven stil. Al zou er maar een contactpersoon zijn die af en toe belt en vraagt hoe het gaat. Soms denk ik: ‘Mijn leven doet er blijkbaar niet toe, wat doe ik hier verder nog, ik vind het een zooitje’.”
J
acqueline: “Het gevoel dat ik niet meer ben dan een kostenpost” Het maandenlange, en soms jarenlange, wachten tot je aan de beurt bent, levert allereerst een
verlies aan kwaliteit van leven op: een periode immers waarvan je in ieder geval vermoedt dat je beter over problemen waarvan je mag verwachten dat ze ‘zomaar’ zullen overgaan. Wachten op de benodigde hulp lijkt bij de mensen die wij spraken, óók nog eens gevoelens op te leveren dat je de moeite niet waard bent, overbodig. Jacqueline: “Soms heb ik het gevoel dat ik niet méér ben dan een kostenpost.” Haar problematiek is trauma-gerelateerd. Verder wil ze er, vanwege de mogelijke herkenbaarheid, niet veel over kwijt. “Er zijn maar een paar instellingen in Nederland die de kennis hebben om mensen met problemen als die van mij te behandelen. Bij één van hen sta ik sinds begin 2015 op de wachtlijst voor klinische behandeling, met een wachttijd van ongeveer twee jaar. Het is voor mij niet de eerste keer dat ik op een wachtlijst sta. Vorige keren kreeg ik tijdens de wachtperiode een enorme terugval, zelfs bij spoed was er nog een wachttijd van 3 tot 4 maanden. Mijn oude behandelaars geven me psychologische ondersteuning, maar het is eigenlijk niet volledig passend bij mijn hulpvragen. Dat erkent iedereen ook.”
pagina 10
l
www.ggztotaal.nl
pagina 11
l
www.ggztotaal.nl
In de tussentijd ziet ze zich genoodzaakt naar alternatieven te zoeken. Ze vindt steun bij de herstelbeweging en ervaringsdeskundigen die perspectief geven. ”Een kwestie van gewoon doorgaan. Mijn klachten waren al niet houdbaar toen ik me aanmeldde, en dat blijft voorlopig zo. Ik hoop dat ik stabiel blijf en niet verder onderuit ga”. Bij het zoeken naar alternatieven hoort ook dat ze zoekt naar therapeuten in het niet-reguliere circuit die op traumagebied iets voor haar kunnen betekenen. Maar dat kan consequenties hebben. “Als mijn klachten voor een gedeelte verminderd zijn, kom ik niet meer in aanmerking voor de gespecialiseerde hulp die ik eigenlijk nodig heb. Want die heeft, vanwege de grote wachtlijst, strenge toelatingscriteria. De gespecialiseerde GGZ is voor mij dus gewoon niet toegankelijk.” Is dit een kwestie van plekken die wegbezuinigd zijn? Of zijn er gewoon te weinig mensen die deze kennis hebben. Jacqueline heeft daar een duidelijke mening over: “Er wordt in iedere geval niet in geïnvesteerd. Ik krijg wel eens de indruk dat zorgverzekeraars hopen dat mensen zelf op zoek gaan naar alternatieven en dan gewoon afvallen.” We hebben het probleem van de lange wachtlijsten per mail voorgelegd aan Zorgverzekeraars Nederland en ontvingen onderstaande reactie. Als de maximaal aanvaardbare wachttijden die tussen aanbieders en verzekeraars zijn vastgesteld (treeknormen) voor geestelijke gezondheidszorg overschreden worden kunnen zorgverzekeraars voor hun verzekerden inderdaad bemiddelen naar alternatieve zorgaanbieders. Hierbij zijn twee zaken van belang: 1. Signalen van wachttijden moeten doorgegeven worden aan de zorgverzekeraars. Om wachtlijsten te voorkomen of op te lossen is het uitwisselen van betrouwbare wachtlijstinformatie essentieel. Het uitwisselen van deze informatie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van verzekerden, zorgaanbieders en zorgverzekeraars. In dit kader vragen zorgverzekeraars aan zorgaanbieders en verzekerden signalen van wachttijden direct te melden. Zonder deze signalen kunnen zorgverzekeraars geen kennis nemen van wachttijden in de GGZ en geen passende maatregelen nemen. 2. Verzekerden/cliënten moeten goed geïnformeerd worden. Zorgverzekeraars vinden goede communicatie richting verzekerden erg belangrijk. Cliënten moeten be-
Reageer
ter op de hoogte zijn van de maximaal aanvaardbare wachttijden (treeknormen). Cliënten weten vaak niet wanneer normen overschreden worden en welke mogelijkheden er zijn om de benodigde zorg tijdig te ontvangen. Zorgverzekeraars zien het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars en zorgaanbieders om cliënten goed te informeren. Zorgverzekeraars verstrekken daarom op hun websites informatie over de treeknormen en de mogelijkheden voor zorgbemiddeling. Zorgverzekeraars vinden dat ook zorgaanbieders moeten zorgen voor betrouwbare informatie op de eigen website, onder meer over de treeknormen, de actuele wachttijden en de mogelijkheden voor zorgbemiddeling, zodat verzekerden beter een goede keuze kunnen maken. Daarnaast spelen verwijzers naar GGZ, zoals huisartsen, een belangrijke rol in de communicatie. Ook zij kunnen cliënten wijzen op maximaal aanvaardbare wachttijden, keuzemogelijkheden en de mogelijkheden van zorgbemiddeling. Nu volgen cliënten vaak de verwijzing naar een bepaalde aanbieder, zonder dat duidelijk is of een cliënt wel terecht kan en of er geschikte alternatieven zijn.
Focus op de oorzaak, niet op de klacht - Ingrid van Damme
De opkomst van Progressive Mental Alignment®
Bad clusters
Negatieve triggers
Het aantal mensen dat kampt met psychische en psychosomatische gezondheidsproblemen stijgt. Om deze
“Ik behandel geen klachten, ik ga samen met de cli-
Van die bad clusters kun je last krijgen wanneer deze
problemen het hoofd te bieden wordt primair gebruik gemaakt van de algemeen bekende reguliere bena-
ënt op zoek naar de oorzaak, en die is gelegen in het
in het dagelijks leven opnieuw geactiveerd worden
deringen. Veel hulpvragers ‘vallen’ terug en hebben onvoldoende baat bij de reguliere trajecten. Hulpverle-
brein”, aldus PMA-coach Jaap Mackaay. Die klachten
door een geur, kleur, vorm, geluid of beweging enz.
ners zijn dan ook op zoek naar nieuwe (aanvullende) methoden. PMA-coach Jaap Mackaay helpt mensen met
hebben, bezien vanuit de visie van de Progressive
Dat kan dat leiden tot tal van psychosomatische of
de Progressive Mental Alignment®-methode: een methode die emotionele fricties in het brein opspoort en
Mental Alignment®-methode, hun oorsprong in de
psychische klachten. Mackaay: “Het effect van bad
transformeert. Met opmerkelijke resultaten.
zogenoemde bad clusters. Wat is een bad cluster en
clusters moet niet worden onderschat. Onredelijk gedrag, depressiviteit, plotseling agressief gedrag, moeheid, angst- en dwangstoornissen, gebrek aan levenslust, tot en met fysieke klachten als burn-out, fibromyalgie en PTSS vinden hierin hun oorsprong.” Mentale plaatjes kijken Tijdens een PMA-sessie worden deze bad clusters opgespoord en door het brein zelf hersteld. PMA coachingsessies zijn 1 op 1 sessies en duren doorgaans twee uur, waarin de cliënt en de PMA-coach samenwerken om deze emotionele stoorzenders te verwijderen. Hoe gaat zo’n sessie in zijn werk? Daniëlle: “Jaap start meestal met de vraag wat mij recent het
Daniëlle kwam een paar jaar geleden in een burn-out terecht. Dani-
hoe ontstaat deze? Mackaay: “Wanneer je een voor
meest heeft gestoord. De eerste gebeurtenis die dan
jou emotioneel ingrijpende gebeurtenis meemaakt,
bij me opkomt is vertrekpunt in de PMA-sessie. Wat
Alignment® is Joop Korthuis. Hij ont-
kun je controleverlies ervaren. Stel je bent als jong
je feitelijk gaat doen is ‘mentale plaatjes kijken en
langer en kwam thuis te zitten.” Ze kwam bij de reguliere hulpverle-
wikkelde de PMA-aanpak op basis van
kind getuige van een verschrikkelijke ruzie tussen
voelen’. De plaatjes worden ‘spontaan’ door je onder-
ning terecht, maar het hielp niet echt. De re-integratie kwam maar
een intensieve neurowetenschappelijke
je ouders. Je ervaart die situatie als zeer bedreigend.
bewuste aangeleverd. Je herbeleeft stap voor stap
niet van de grond. Via via kwam ze bij PMA-coach Jaap Mackaay
studie en meer dan 25 jaar ervaring
De angst die je voelt kan zo sterk zijn dat het te veel
de situatie en zoomt daarbij uiteindelijk in op zaken
terecht en maakte kennis met de PMA-aanpak. Inmiddels kan ze wel
in de medische professie en personal
voor je wordt. Je sluit je vervolgens automatisch af
zoals kleuren, geuren, smaken, bewegingen en vele
zeggen dat haar leven veranderd is. “De klachten zijn sterk vermin-
coaching. Hij ontwikkelde de methode
voor een deel van de prikkels die je ervaart, dat is
andere details die je een naar gevoel geven. Deze
derd. Mijn depressieve buien zijn voor een groot deel verdwenen, ik
vanuit een holistische denkwijze. Hij is
een onbewust proces. De filtering vindt plaats omdat
gevoelens brengen je weer naar een volgend men-
heb geen last meer van angsten. Emotioneel ben ik veel stabieler.
schrijver van het boek ‘Innerlijke Macht’,
het kind die hoeveelheid prikkels op emotioneel en
taal plaatje (een gebeurtenis die je ook eerder hebt
Van hyperventilatie heb ik geen last meer doordat de stress veel
waarin hij de basistechniek beschrijft en
fysiologisch niveau niet aankan. Deze prikkels laat
opgeslagen) net zolang totdat je je bewust wordt
minder is. Ik word minder snel kwaad en kan ruzie van anderen nu
verklaart.
je niet toe in je bewustzijn, maar ze worden wel in je
van de uiteindelijke ‘stoorzender’, de bad cluster. De
brein opgeslagen als ongecodeerde fragmenten die
details die daarmee samenhangen, worden opnieuw
niet meer tot een herinnering te herleiden zijn. Dat
door je hersenen verwerkt. Geheel automatisch én
noemen we een bad cluster.”
heel bijzonder. De negatieve, nare gevoelens vloeien
ëlle: “Ik heb heel veel spanning op mijn werk gehad, kreeg last van angsten en hyperventilatie, ik trok het op een gegeven moment niet
veel beter negeren. Ook ben ik minder dwingend naar mijn omgeving toe.”
Grondlegger Joop Korthuis Grondlegger van Progressive Mental
Meer weten over de PMA-aanpak en de onderliggende neurowetenschappelijke inzichten? Kijk dan op: Platform Brein Coaches
pagina 14
l
www.ggztotaal.nl
daarna als het ware uit je lichaam weg.” pagina 15
l
www.ggztotaal.nl
Groei in functioneren
Preventief en correctief
In het geval van Daniëlle zijn de bad clusters ontstaan
PMA kan preventief ingezet worden, aldus Mackaay:
in haar jeugd, ze is vaak getuige geweest van heftige
“Door cliënten inzicht te geven in de ‘taalregels’ van
ruzies. Daniëlle vertelt: “In een PMA-sessie kom je bij
hun onderbewuste brein leren ze de oorzaak van hun
gebeurtenissen uit het verleden waarvan jij je (op on-
huidige gedrag en emoties begrijpen. We kunnen
derdelen) niet bewust bent. En dat zijn niet de leukste
hen vervolgens tools aanreiken om deze bad clusters
gebeurtenissen uit je leven. Je gaat als het ware naar
zelf op te sporen en te transformeren vóórdat ze tot
de pijn toe. Al tijdens en na de sessies voelde ik mij
ernstige gezondheidsproblemen of gedragsstoornis-
energieker. Ook merkte ik in de loop van de tijd groei
sen leiden. Cliënten krijgen op deze manier ook beter
in mijn functioneren, ik kreeg daar ook opmerkingen
inzicht in het hoe en waarom van het functioneren
over uit mijn omgeving.”
van anderen.” Anderzijds is er de correctieve aanpak. Mackaay: “Mensen die ernstig en langdurig kampen
‘PMA gaat dieper’
met genoemde klachten en niet in staat zijn om zelf-
Heeft ze een idee waarom PMA bij haar wel aan-
standig de oorzaak te vinden en te verhelpen kun-
sloeg en gesprekken met de psycholoog niet? “Bij de
nen voor begeleiding terecht bij speciaal opgeleide
psycholoog had ik het gevoel: jij begrijpt er helemaal
PMA-coaches.”
niets van. Ik moest dingen in mijn gezinssituatie gaan veranderen, vond ze. Ik had steeds het gevoel; er moet
Noot van de redactie
meer bij mij gebeuren. PMA gaat veel dieper.” Mac-
In de niet-reguliere GGZ blijft het lastig om te
kaay: “Met reguliere therapieën proberen we vaak ons
bepalen of een methode of therapie effectief is.
gedrag te veranderen of te trainen. Dat werkt mis-
Wetenschappelijk onderzoek is niet eenvoudig uit-
schien even, maar als je de oorzaak van binnen onaan-
voerbaar: al te vaak blijken de persoonlijkheid van
getast laat, kun je terugval verwachten. En dat is wat
de behandelaar of een placebo-effect minstens zo
we meestal zien gebeuren.”
belangrijk als de methode op zich en de inclusiecri-
op eigen kracht als een draad verweven in jouw web zoek ik verlangend een uitweg om mij los te weken ik heb toch voeten die mij dragen die willen stappen op zichzelf misschien naast jou ooit op een dag maar eerst, wil ik, vrij zijn ik heb een hoofd vol woorden een hunkerend kloppend hart die zelf haar weg wil gaan misschien met jou ooit op een dag maar eerst, wil ik, vrij zijn ik koester elk leef moment wat jij mij hebt geleerd ervaringen gedeeld misschien met jou ooit op een dag maar eerst, wil ik, vrij zijn © Gisele Vranckx
teria voor wetenschappelijk onderzoek zijn - terecht - streng. Het gevolg is dat onbewezen methodes
Minder zorgkosten, betere resultaten Een nieuwe generatiemethode, zoals PMA, verschaft cliënten de vereiste tools om zelfstandig de oplossingen in hun eigen brein te vinden, aldus Mackaay:”De methode is effectief, heeft een blijvend effect en de trajecten zijn van een relatief korte duur. Hierdoor kunnen we de financiële druk op de zorgsector en het werkverzuim door emotionele gezondheidsklachten beduidend verminderen.”
niet gebruikt worden in de reguliere GGZ, terwijl zij wellicht wel effectief zijn. De redactie van GGZTotaal plaatst daarom met enige regelmaat artikelen over deze ‘alternatieve methoden’. Het plaatsen van een dergelijk artikel betekent niet, dat wij de methode aanprijzen of effectief vinden, wel dat we het de moeite waard vinden om er kennis van te nemen. Lezers met ervaring met deze methode nodigen wij van harte uit om te reageren.
Reageer
pagina 16
l
www.ggztotaal.nl
Reageer
Boekrecensie
Met deze binnenkomer ergens op de eerste pagina van ‘Huid zonder haar’ schetst Inge Boele in haar tweede roman het duivels dilemma waar Nikki, het hoofdpersonage, mee worstelt. Die leugen neemt uiteindelijk grootse en destructieve vormen aan. Nikki is een fotomodel. Nikki snijdt zichzelf. Zaken die op het eerste gezicht wellicht niet samengaan maar door Inge Boele in een beklemmend verband worden gebracht. Aandacht vragen staat in Nikki’s denkwereld centraal als een eigenschap die slecht maar onvermijdelijk is in haar leven. Nikki zelf neemt je daar in mee, het boek is geschreven vanuit haar perspectief. Scherp en rauw geschreven, intens, eerlijk en verwarrend tegelijkertijd. Want als lezer word je in toenemende mate wantrouwend ten opzichte van haar eerlijkheid. Zo af en toe komt er een barst in haar pantser: een fotosessie samen met andere mensen met een lichamelijke beschadiging doet schaamte ontstaan; een kritische arts op de huisartsenpost maakt het haar moeilijk; een zelfmoord op de spoorbaan terwijl ze in de trein zit zet haar kort maar hevig aan het denken. Het pantser herstelt telkens weer snel en uiteindelijk leert Nikki zelfs zichzelf te gaan hechten na het snijden om kritische blikken te vermijden. Nikki ontmoet Eva en de twee herkennen bij elkaar de huidbeschadigingen. Er ontwikkelt zich een vriendschap. Ook Eva snijdt en heeft daarnaast schizofrene episodes. Beiden zijn opgegroeid in een streng Christelijk milieu. Voor Nikki is er veel herkenning en ook een vreemde vorm van geruststelling: zelf is ze niet gek maar slechts aandachtverslaafd, verder niks aan de hand. “Ik krijg die gasten nooit uitgelegd dat ik niet psychisch ziek ben, maar alleen wat gestoord gedrag vertoon.”
Reageer
pagina 18
l
Ode aan mijn vader- Niki Stoker Mijn vader was nog maar een jochie van
het jongetje dat op zijn kamertje uren met
veertien toen hij van school afgehaald
een pannendeksel als stuur en een stok als
werd. Er was een baan voor hem gevonden
versnellingspook de hele wereld rond reed.
Gaandeweg ziet de lezer de situatie verergeren. Een arrestatie na een incident met haar mes na een vermeende winkeldiefstal leidt tot een rechtszaak met als straf opgelegde hulp. In dezelfde tijd raakt Eva opnieuw in een psychose en spreekt Eva’s moeder indringend op Nikki in. De spanning stijgt. Opnieuw ontstaat een barst in haar pantser door toedoen van de opgelegde hulpverleenster met compassie. Deze echte aandacht leidt uiteindelijk tot het onvermijdelijke.
als leerling-elektricien in het beroemde
En het knaapje dat tijdens de vakantieko-
Utrechtse inktpot gebouw bij het oude sta-
lonie een sleetje verstopte in de bosjes om
tion. Prachtig vond hij al die buisjes, draad-
er elke dag zeker van te zijn dat zijn dat
jes en contactdozen. Hij kon toen niet be-
zijn dag in de sneeuw niet meer stuk kon,
vroeden dat hij op zijn twintigste met vrouw
er waren slechts vijf sleetjes voor twaalf
en drie kleine kinderen daar om de hoek op
kinderen.
Vervolgens verplaatst het perspectief zich. Het verhaal ontwikkelt zich verder vanuit Eva die de rauwe en verwijtende stem van Nikki in haar hoofd heeft. Het gaat over rouwverwerking, over psychoses die indringend worden beschreven, over aandacht, over liefde. Eva beleeft zichzelf én Nikki van binnen uit. Op die manier leren we zeker Eva maar ook Nikki steeds beter kennen. Een hoopvol einde doet Nikki recht en biedt rust aan Eva.
Op zijn zestiende moest hij meehelpen in
snijd’ gaat voor ons op. Hij was er niet of lag
het café van zijn ouders. Daar leerde hij
te slapen in zijn stoel. Tot hij met 57,5 ver-
toepen, en niet zo’n beetje ook. Jaren later
vroegd met pensioen ging. Versleten rug en
kwamen we eens in mijn nieuwe buurtcafé
een herseninfarct na de in zijn eentje ver-
waar hij aanschoof bij een stel halfdronken
bouwde ouderlijke woning van mijn moeder
toepers. Een kwartier later verlieten we de
waar we naar verhuisden. Ik kreeg een vader
gelegenheid, mijn vader liet trots de vijftien
die op de voorgrond aanwezig was.
Op de achterflap wordt ‘Huid zonder haar’ een autobiografische roman genoemd. Een lastig genre. Een roman is een vorm van ‘de werkelijkheid liegen’ las ik ooit ergens. Naar mijn idee worstelt dit boek daar enigszins mee. Elke roman is een constructie. De vorm waarin ‘Huid zonder haar’ is gegoten, krijgt pas echt betekenis bij nadere kennismaking met Inge Boele via het bekijken van haar website. Dat leert mij dat de roman met zijn twee hoofdpersonen een kunstige vervlechting is van ervaringen die Boele zelf heeft doorgemaakt. Het geeft het boek daarmee meerwaarde. Zonder die kennis komt de constructie wat geforceerd over en brengt me al lezend soms in de war. In haar scherpe, heldere en brutale schrijfstijl geeft Boele in ieder geval zeker een confronterende inkijk in de denkwereld van iemand die snijdt.
gulden zien die hij verdient had.
Inge Boele: Huid zonder haar “Ik wil er niet aan. Ik wil er niet aan dat ik dit doe. Dus lieg ik mezelf en de wereld om me heen maar voor. Het was makkelijker geweest als er niet zo’n enorm oordeel vanuit zo ongeveer iedereen op zou liggen. Maar dat ligt er nou eenmaal wel in de maatschappij dus ik moet het er mee doen.”
Maandelijks bespreekt GGZTotaal een recent uitgegeven boek, dat betrekking heeft op de GGZ. Onderstaande recensie is van Johan Atsma, docent/ coach MBO verpleegkunde.
Inge Boele Huid zonder haar Uitgeverij Tobi Vroegh 207 pagina’s; prijs: 15 euro ISBN: 978 90 78761-495
www.ggztotaal.nl
een etage drie hoog achter zou wonen. ‘Wie is die man die op zondag het vlees
Bij alles wat ik hem vroeg zei hij: laat me Drie banen op een dag had hij om iedereen
eens kijken en dan wist ik dat hij het zou
te kunnen voederen. Met zijn vader was
maken. Van een lampje op mijn afzuigkap
hij vaak genoeg mee gegaan om ergens te
tot versleten zolen op mijn favoriete laar-
behangen in de avonduren dus dat werd
zen. Laatst wilde ik dolgraag een kattenluik-
zijn belangrijkste bijverdienste. Hij stal een
je voor mijn twee kleine hondjes. Pap was
brommertje dat hij in het weekend opknap-
herstellende van de zoveelste hernia en lag
te om op maandagochtend om 7.00 uur pa-
met zijn decoupeerzaag op z’n knieën voor
raat te zijn voor een eventuele nieuwe baan
mijn achterdeur. Huilend kwam hij moei-
in Uithoorn, zo’n 25 kilometer verderop. De
zaam overeind: ‘Ik kan het niet meer’.
brommer begaf het zodat hij de laatste kilometers rennend moest afleggen. Precies op
Dat kattenluikje zit er in, hoor! Mijn vader,
tijd kwam hij aan. Hij kreeg de baan.
mijn held. Hij ligt nu al een paar nachten wakker omdat ik een kippenhokje wil in de
Waar hij ook maar ging werken, hij ontpopte
tuin en hij daarvoor de tekeningen aan het
zich tot alleskunner en werd daarom na-
maken is. Weldra heb ik hier kipjes lopen in
tuurlijk zeer gewaardeerd. Tijdens beoorde-
een prachtig hokje, door mijn vader ontwor-
lingsgesprekken kreeg hij wel steevast te
pen en gemaakt. O, wat hou ik van je, Pap,
horen dat hij niet kon delegeren. Hij bleef
dank je wel voor alles!
Reageer
Oude kranten: de evaluatie van de Krankzinnigenwet van onze redactie
Gepast gebruik binnen de GGZ nu zichtbaar en voelbaar maken in de praktijk
Soms overkomt het de redactie, dat zij in de stapel oude
doorstaan, al moge ook hier even als daar ruim-
kranten een bericht tegenkomen, dat zo beeldend is, zó
schoots de noodzakelijkheid van verdere verbete-
tekenend voor de tijd, dat verder commentaar overbodig
ring blijven bestaan, zo als trouwens, bij de steeds
is. In de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant
toenemende algemene maatschappelijke vooruit-
Namens het NIP overhandigde onze voorzitter Elly
onder- als overbehandeling tegen te gaan. Werken vol-
van exact 150 jaar terug, namelijk die van 10 janua-
gang, met alle menselijk werk het geval is, en dat
Plooij op 26 november 2015 aan Minister Schippers de
gens een model dat de kwaliteit verhoogt, de kosten
ri 1866, vonden we zo’n bericht. Overgenomen uit de
het getal krankzinnigen, wier plaatsing in gestich-
meerjarenagenda GGZ. Zij deed dit samen met verte-
verlaagt en een breed draagvlak heeft gekregen in het
Staatscourant, die helaas niet in onze stapel zit.
ten wordt verlangd, in die mate blijft toenemen,
genwoordigers van LP GGz, LVVP, NVvP, GGz Nederland,
veld. We zijn blij en vereerd dat we als psychologen
Het is een soort evaluatie van de Kranzinnigenwet, die op
dat men er ernstig op bedacht zal moeten zijn,
V&VN, InEen, MeerGgz, LHV en P3NL. Centraal op de
hiermee tegelijkertijd onze maatschappelijke opdracht
dat moment zo’n twintig jaar in gebruik is. We geven het
hoe weldra in de behoefte om aan alle aanzoeken
agenda staan; het eerder signaleren van psychische
hebben kunnen waarmaken.
bericht weer zonder commentaar of aanpassingen, maar
daartoe te kunnen blijven voldoen, zal behoren
wel in de hedendaagse spelling. Hopelijk intrigeert het
voorzien te worden.
klachten; gezamenlijke besluitvorming tussen patiënt en professional over de behandeling; meer zorg op maat en goede keuze-informatie voor mensen die psychische zorg nodig hebben. Met de voornoemde partijen heeft het NIP deze agenda geschreven als vervolg op het Bestuurlijk Akkoord GGZ en als uitwerking van de kwaliteits- en transparantieagenda van de minister.
Wij hebben met groot enthousiasme deze bijdrage geleverd, en in goed onderling vertrouwen met alle partijen, de gehele agenda samen vorm en inhoud gegeven. Het idee is geboren. Nu gaat het erom om het plan ook zichtbaar en voelbaar te maken in de praktijk. In het belang van onze cliënten en de maatschappij.
• Het getal verpleegden in al de gestichten te sa-
bericht de lezers net zoals het ons intrigeerde.
men is in twintig jaren van 873 tot 2610 geklommen, en alzo iets meer dan verdriedubbeld.
“De Staatscourant bevat onderscheidene opgaven getrokken uit het verslag over de staat der gestichten
• Gemiddeld zijn jaarlijks: opgenomen 586, overle-
voor krankzinnigen in Nederland met de daarbij ge-
den 205, niet hersteld ontslagen ruim 73, hersteld
voegde statistieke tabellen over de jaren 1860-1863,
ontslagen ruim 218;
De minister had o.a. het NIP uitgedaagd om met
Ook voor de volgende fase staan we klaar om onze
door de inspecteurs dier gestichten aan den minister
vereende kracht zowel de kwaliteit van de GGZ meer
verantwoordelijkheid te nemen en met ons de grote
van binnenlandse zaken ingediend.
ten verlieten en dus de zuiverste statistiek ople-
transparant te maken alsook om medeverantwoor-
schare van ruim 20.000 psychologen, psychotherapeu-
Uit dit verslag blijkt, dat er thans in ons land twaalf
veren, zijn: overleden 42,3, niet hersteld ontslagen
delijk te zijn om de kosten binnen de GGZ te kunnen
ten en pedagogen, verenigd in P3NL, die allen bereid
geneeskundige gestichten bestaan, en wel te ‘s Her-
14,3, hersteld ontslagen 43,4.
beperken. Wij hebben het motto “Kwaliteit loont” zeer
zijn, samen met de andere veldpartijen, de schouders
togenbosch, Zutphen, ’s Gravenhage, Rotterdam, Delft,
serieus genomen en vorm gegeven met name in het
er onder te zetten.
Bloemendaal (Meerenberg), Amsterdam (uitsluitend
16 opgenomenen zijn ontslagen als in de gestich-
voor Israëlieten), Utrecht, Franeker, Deventer en Maas-
ten niet krankzinnig bevonden, wordt de heilzame
tricht;
strekking en werking van de wet gewaardeerd,
• dat van de zeven in 1844 aanwezige bewaarplaat-
waardoor alle lijders, ook zij die door de mis-
onderdeel van gepast gebruik in de agenda. Dit onderdeel moet er toe leiden dat de cliënt regie terug krijgt in zijn leven, dat de professional de cliënt ondersteunt door goede zorgstandaarden aan te bieden en dat dit alles in uiterste transparantie gebeurt.
Kwaliteit loont. Dat wisten we al, maar met gepast gebruik kunnen we dit ook transparant maken en laten zien aan de maatschappij, cliënten, zorgverzekeraars en de vele professionals die dagelijks in de GGZ werken.
Als directeur van het NIP durf ik te zeggen dat professionals uitzien naar deze manier van werken. Vooral omdat de zorg nog meer op individuele maat wordt
vatting van hunner geneesheer in een gesticht
en te Nijmegen;
worden overgebracht, aldaar onder de waarborg van het waakzaam toezicht en de wettelijke en
• Dat in het voormeld twintigjarige tijdvak het
zedelijke verantwoordelijkheid van de genees-
directeur
gehele hervorming onderging, dat het van den
heren der gestichten gesteld worden, ten gevolge
ellendige toestand, waarin het zich bij de aanvang
waarvan zij, zo spoedig mogelijk, weder in vrijheid
van dat tijdvak bevond, tot een hoogte is gebracht,
worden gesteld, en wel op zodanige wijze, dat zij
waarop het, over het algemeen, de toets der
tevens van de onderstelling ontheven worden, dat
vergelijking met de meest beschaafde landen kan
zij krankzinnig zijn geweest.”
vaker gaan meten hoe effectief we zijn, nemen we
te vinden in het themadossier op de website van het
de maatschappelijke verantwoordelijkheid om zowel
NIP, www.psynip.nl.
l
sen nog slechts twee zijn overgebleven, te Boekel
krankzinnigenwezen in Nederland een zoo al-
Meer informatie over de meerjarenagenda GGZ is o.a.
pagina 20
• Bij de vermelding, dat in de twintig jaren te samen
drs. Hans van Eck,
gesneden. Omdat we gedurende het behandelproces
Reageer
• Van elke 100 opgenomenen, die allen de gestich-
www.ggztotaal.nl
pagina 21
l
www.ggztotaal.nl
Reageer
MAGAZINE VOOR DE GGZ - JANUARI 2016 - WWW.GGZTOTAAL.NL
van oud naar oud nieuw naar nieuw van