Telefoonfoto’s: een zegen? (Arnout Terlouw

foto’s maken met je telefoon, wie doet dat niet tegenwoordig? steeds meer mensen, en ook steeds meer vissers, vertrouwen volledig op de camera van hun smartphone. iets anders gaat vaak niet meer mee. en toegegeven, die zijn ook steeds beter geworden en kunnen prima plaatjes maken… maar helaas lang niet altijd zo leert de praktijk.

in mijn werk als hoofd- en eindredacteur van diverse hengelsportmagazines krijg ik veel foto’s toegestuurd, heel veel! van auteurs voor artikelen, maar ook van lezers. vaak ben ik positief verrast over de kwaliteit en kleuren van sommige smartphone foto’s, tegenwoordig zijn er zelfs bij die goed genoeg zijn om de cover te sieren van Beet-magazine. wie had dat 10 jaar geleden gedacht? Maar helaas zitten er ook veel foto’s tussen die op het eerste gezicht er misschien wel redelijk goed uitzien, maar bij nadere inspectie eigenlijk onbruikbaar zijn. zeker als je ze voor print wilt gebruiken en dan niet op postzegelformaat. Kijk je wat kritischer naar die foto’s op een groot/groter beeldscherm – en dus niet op het kleine schermpje van je telefoon – dan vallen vaak een aantal dingen direct op. vaak is de foto, het onderwerp - in veel gevallen een vis/vangst - niet scherp (het hoofd van de visser of de achtergrond vaak wel…) en is de resolutie (kwaliteit) ook bedroevend, om nog maar niet te spreken van ‘ruis’ wat zich kenmerkt door vlekkerigheid in de donkere delen, wat de foto ook onscherp maakt…

op heT eersTe geziChT een priMa TelefoonplaaTJe… … ToTdaT Je inzooMT en zieT daT ziJn geziChT wel sCherp is Maar de vis nieT. onsCherpTe die ooK nog eens exTra wordT versTerKT door een (Te) KorTe sluiTerTiJd van 1/33 seConde.

Ik tip hier gelijk even de belangrijkste zaken aan van goede, bruikbare (telefoon)foto’s en waar het vaak misgaat.

1. sCherpTe

Het allerbelangrijkste: scherpte van het onderwerp. Een onscherpe foto is ‘killing’ wat mij betreft. Onscherpte die je wellicht niet meteen opmerkt als je even snel kijkt op je telefoonschermpje of als Whatsapp afbeelding. Dan lijkt het al snel prima… Nee, wil je checken of de foto echt scherp is, dan zal je op je schermpje moeten inzoomen op het onderwerp. Doe je dat niet dan heb je grote kans dat het focuspunt niet op de vis (of rig, kunstaasje e.d.) gericht was, maar op de vanger achter de vis. Iets wat ik heel vaak tegenkom. Zonde, toch? Dat komt omdat veel telefooncamera’s in de auto-stand op gezichtsprioriteit/portret zijn ingesteld. Iets om op te letten. Even tikken op het punt wat je scherp wilt hebben, is vaak de oplossing hiervoor, maar dan nog moet je het altijd even checken voor de zekerheid. Bewegingsonscherpte komt ook vaak voor, zeker bij donkere omstandigheden/weinig licht. Dat is meteen één van de beperkingen van de meeste telefooncamera’s, die kiezen in de autostand vaak een behoorlijk lange sluitertijd van 1/30 seconde en vaak zelfs nog langer. Dat is vragen om onscherpte. De vis of vanger hoeft maar eventjes te bewegen en je hebt al een onscherpe foto. Ook dat kun/moet je controleren… Daarom heb ik mijn (spiegelreflex) camera ingesteld op een minimale sluitertijd van 1/125 seconde voor vangstfoto’s en voor actieshots minimaal 1/800 seconde, liever nog korter en zelfs dan zijn echt niet alle foto’s van bijvoorbeeld een springende of spartelende vis scherp. In de auto-stand zal de (telefoon)camera bij minder licht al gauw een langere sluitertijd kiezen (soms wel 1/6 seconde), of op de flitsstand gaan. Helaas is de flits van de meeste telefooncamera’s niet best en ook dan kiest de camera voor een (te) lange sluitertijd om bewegingsonscherpte te voorkomen. Wordt er niet geflitst, of wil je dat niet om die mooie kleuren van een zonsondergang niet te bederven, dan

nieTs Mis MeT deze TelefoonfoTo.

voor Close-up plaaTJes geBruiK iK Tegenwoordig sTeeds vaKer MiJn TelefoonCaMera.

even snel een foTo MaKen TiJdens een heCTisCh BiJTMoMenT – daar is een Telefoon perfeCT voor!

overBeliChTing, MeT naMe van de luChT, KoMT vaaK voor.

diT soorT sCherpe aCTieplaaTJes KriJg Je alleen BiJ een exTreeM snelle (KorTe) sluiTerTiJd van 1/1000 of KorTer (in diT geval 1/1600 s). MeT een Telefoon (nog) nauweliJKs MogeliJK. zonde!

zal de telefooncamera de ISO-waarde opschroeven… wat helaas vaak resulteert in veel ruis ofwel vlekken. Daarmee komen we gelijk bij het tweede aspect, de kwaliteit van de foto.

2. KwaliTeiT en resoluTie

Vaak wordt gedacht hoe meer megapixels (MP’s), hoe beter, maar dat is te kort door de bocht! Het lijkt soms wel een megapixel-oorlog onder de camera’s, zo ook bij telefoons. Maar het aantal megapixels zegt op zich niets over de kwaliteit van de foto. Wat veel belangrijker is de grootte van de pixels, niet het aantal. Hoe groter de pixel, hoe meer informatie daar op weggeschreven kan worden. Een wat versimpeld voorbeeld om dat te verduidelijken: 10 mega(miljoen)pixels op een sensor van 1x1 cm of 10 megapixels op een sensor van 3x3 cm – op die laatste kun je 9x keer zoveel informatie kwijt terwijl ze beide dezelfde resolutie hebben. Dat is ook een van de redenen waarom de fotokwaliteit van spiegelreflex- of systeemcamera’s vaak beter is… en die camera’s veel beter (zeker de nieuwere generatie) om kunnen gaan met ruis, met hogere ISOwaarden van ISO 800 of hoger. Dat komt doordat deze camera’s een veel grotere sensor bezitten. Die passen nu eenmaal niet in een smartphone van zakformaat. Daarnaast is natuurlijk ook de kwaliteit van de lens een factor. Belangrijk is in ieder geval om je telefooncamera altijd op de hoogste, maximale fotokwaliteit te zetten! Met name iPhones staan vaak niet in de allerhoogste fotokwaliteit ingesteld (prioriteit op filmen…), iets om rekening mee te houden. Ook apps (zoals de populaire ‘whistle app’ , die vaak standaard (default) staat ingesteld op medium/lage resolutie – iets om op te letten bij iPhones!) kunnen zorgen dat er niet in de maximale kwaliteit wordt gefotografeerd. Als indicatie; mijn Samsung S8 foto’s zijn in de hoogste kwaliteit 4032 pixels breed. Daarnaast heeft op veel telefoons de ‘selfie-camera’ een lagere resolutie (minder MP’s), iets om rekening mee te houden.

3. BeliChTing

Telefooncamera’s hebben ook nogal eens de neiging tot overbelichting, waarbij de lucht helemaal wit uitvalt. Iets wat echt wit is in een foto, bevat geen informatie en dat betekent dat je ook met een fotobewerkingsprogramma daar niets meer aan kunt doen/kunt verbeteren, iets om goed te onthouden! Een onderbelichte, te donkere foto – daar is soms best nog wel wat mee te doen, maar het beste is natuurlijk om meteen een mooie, goede foto te hebben. Ik moet wel eerlijk zeggen dat telefooncamera’s soms wat belichting betreft ook verrassend goed kunnen scoren, zeker met moeilijke/wisselende lichtomstandigheden waarin ‘professionele’ camera’s het nogal eens moeilijk hebben. Bijvoorbeeld in de schaduw onder bomen, of met felle zon overdag. Bewerkingsprogramma’s op telefoons scoren soms ook best heel aardig. Dus let goed op overbelichting (witte lucht, witte buik van een vis, zeker bij flitsen etc.) en pas de belichting zo nodig aan. Dat kan ook op je telefooncamera, maar is niet altijd even makkelijk en snel te vinden.

Dat zijn de drie belangrijkste zaken voor het maken van goede foto’s. Foto’s die je ook wat groter kunt gebruiken, bijvoorbeeld voor het maken van een fotoboek waarbij je foto’s paginagroot wilt gebruiken… of een keer wilt insturen om redelijk groot te gebruiken in een magazine.

nooiT inzooMen!

Een eerste vereiste is dat je je camera goed kent, of dat nu van je telefoon is of van een ‘gewone’ camera. De juiste instellingen, maar nog belangrijker is om te weten wat je camera niet kan, of niet goed kan, om teleurstellingen te voorkomen. Wat je in ieder geval niet moet doen met je telefooncamera is inzoomen! Dat is namelijk een digitale zoom en wat de camera dan doet is een klein stukje uit het originele beeld knippen. Dat kun je later zelf ook (beter) doen! Je zult dan al snel zien dat als je een beetje inzoomt de scherpte heel snel minder wordt…

Daarnaast moet je beseffen, ik haalde het al eerder aan, dat telefooncamera’s niet echt geschikt zijn voor het maken van goede foto’s met weinig licht, al worden ze wel steeds beter. Ofwel krijg je dan een onscherpe foto, of een hele vlekkerige foto. Beter iets dan niets, zal je misschien denken, maar wel zonde natuurlijk van dat mooie moment of die prachtige vangst, toch?

eigenliJK priMa liChToMsTandigheden, Maar ToCh viel heT resulTaaT dezelfde vis Maar dan genoMen MeT MiJn niKon d7200.

van deze TelefoonfoTo Tegen door sleChTe BeliChTing.

weinig liChT vraagT oM een sTaTief, of zoals in diT geval uiT de hand gefoTografeerd een hogere iso-waarde van iso 800 of linKs de gehele foTo. hierBoven ingezooMd.

Meer. BiJ de nieuwe generaTie sysTeeM- en spiegelreflexCaMera’s is daT geen enKel proBleeM, zoals Je zieT BiJ de ingezooMde uiTsnede van deze foTo. heT BliJfT sCherp

MeT goede liChToMsTandigheden MaaKTe MiJn ‘oude’ saMsung 8 eChT priMa plaaTJes! Maar TelefoonfoTo’s worden BiJ diT soorT oMsTandigheden, MeT weinig liChT ooK sTeeds BeTer… zolang Je Maar nieT gaaT zooMen!

geBruiKsgeMaK

Kortom, telefooncamera’s kunnen best hele mooie platen schieten en ik moet bekennen dat ik mijn telefoon ook steeds vaker gebruik – voor het gemak, maar ook omdat ze soms verrassend goede foto’s maken. Maar ze hebben nog steeds hun beperkingen. Geen probleem zolang je die maar weet! Tenslotte nog een tip: zorg dat je je (originele) foto’s in de hoogste kwaliteit ook ergens extern opslaat. Thuis op je laptop, computer of externe harde schijf of in de cloud. Je zult niet de eerste zijn die al zijn foto’s kwijt is doordat hij zijn telefoon in het water liet vallen of kwijtraakte. Je vismaten of vrienden hebben dan misschien nog wel wat Whatsapp of Facebook foto’s van jou, maar dat zijn dan verkleinde bestanden in lage resolutie…