สันติสุขในดวงใจ

ข อ ใ ห้ คุ ณ มี ค ว า ม สุ ข

1

สั น ติ สุ ข ใ น ด ว ง ใ จ ขวัญ เพียงหทัย (Facebook : ขวัญ เพียงหทัย) ภาพประดั บ : ปกรณ์ พงศ์วราภา

พิมพ์ครั้งแรก : ธันวาคม 2558 จัดพิมพ์ : ส�ำนักพิมพ์เรือนขวัญ 290/1 ถนนพิชัย แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพฯ 10300 โทรศัพท์ 02-243-1279 ขอบคุณภาพกราฟฟิกจาก www.seesketch.com และ www.pixabay.com ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

2

ในบางวั น ที่ เ ราได้ พ บสิ่ ง ที่ ถู ก ใจ เราจะมี ค วามสุ ข เต้ น ร� ำ อยู ่ ใ นหั ว ใจ เป็ น ความรู ้ สึ ก ตื่ น เต้ น ยิ น ดี คึ ก คั ก เหมื อ นเด็ ก น้ อ ยที่ ร ่ า เริ ง เบิ ก บาน เป็ น ความรู ้ สึ ก ที่ เ ราชอบกั น นั ก หนาและไม่ น านมั น ก็ จ ะค่ อ ยๆ ลดระดั บ ลง อาจ มี ค วามสุ ข แบบเดี ย วกั น เกิ ด ขึ้ น อ่ อ นๆ เมื่ อ เราหวนระลึ ก ถึ ง สิ่ ง นั้ น ขึ้ น มา อี ก ครั้ ง แต่ ใ นวั น ธรรมดาที่ เ รี ย บง่ า ย เรามี ค วามสุ ข ใจอี ก แบบหนึ่ ง เกิ ด ขึ้ น ได้ ถ้ า เราเรี ย นรู ้ ที่ จ ะมองทุ ก สิ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น อย่ า งเข้ า ใจในความเป็ น ‘ธรรมดา’ ของเรื่ อ งนั้ น ๆ ถ้ า เราเรี ย นรู ้ ที่ จ ะมองมั น อย่ า งเมตตา กรุ ณ า ให้ อ ภั ย ขอบคุ ณ ทั้ ง ด้ า นบวกและลบของมั น สงบอยู ่ ใ นการยอมรั บ และปล่ อ ยวาง ด้ ว ยความเชื่ อ ว่ า ทุ ก สิ่ ง ดี ที่ สุ ด แล้ ว เท่ า ที่ มั น จะเป็ น ได้ สั น ติ สุ ข จะเกิ ด ขึ้ น ในใจ เป็ น สั ม ผั ส ที่ นุ ่ ม นวลละมุ น โอบอวลใจเราอย่ า งอ่ อ นโยน ดุ จ ดั ง ผู ้ เ ฒ่ า ที่ จิ ต ใจตกผลึ ก แล้ ว นั่ ง สงบชื่ น ชมสายหมอกบางยามเช้ า ฉั น ขอส่ ง ความปรารถนาดี อ ย่ า งเต็ ม เปี ่ ย มมายั ง คุ ณ ขอให้ คุ ณ ได้ รั บ สั ม ผั ส อั น ละมุ น โอบอวลอ่ อ นโยนของสั น ติ สุ ข ในดวงใจทุ ก ๆ วั น ขวั ญ เพี ย งหทั ย (Facebook : ขวั ญ เพี ย งหทั ย ) ฤดู ห นาวอั น งดงาม ธั น วาคม 2558

3

เ ปิ ด ฟ้ า ด้ ว ย มื อ เ ร า สมั ย ที่ อ ยู ่ ห อพั ก เกษตร เคยมี ก ารแข่ ง ขั น ท� ำ ความสะอาดห้ อ งพั ก ไม่ค่อยมี ใครท�ำอะไรจนกระทั่งจะถึงวันที่รุ่นพี่หัวหน้าตึกจะมาตรวจนั่นแหละ จึ ง มี ก ารขยั บ กั น บางห้ อ งก็ พิ ถี พิ ถั น มากมาย เพื่ อ นร่ ว มห้ อ งห้ า คนก็ แบ่ ง งานกั น ท� ำ ขั ด หน้ า ต่ า ง ขั ด พื้ น ขั ด ห้ อ งน�้ ำ เช็ ด ตู ้ ว่ า กั น ไป สนุ ก สนาน ทุ ก คนมุ ่ ง กั น ว่ า จะเป็ น ผู ้ ช นะ มี ห ้ อ งหนึ่ ง เที่ ย วเดิ น ดู เ พื่ อ นๆ และพู ด เย้ า ให้ก�ำลังใจ และพูดถึงตัวเองว่า จะเอาที่ โหล่ ให้ได้ ฉันฟังแล้วก็ประหลาดใจ มาก เพื่ อ นคนหนึ่ ง ไม่ ไ ด้ พ บกั น นาน เมื่ อ ได้ ม าพบกั น วั น หนึ่ ง เขาเห็ น ฉั น มี ที่ พั ก ให้ ผู ้ ป ฏิ บั ติ ธ รรม เขาพู ด ว่ า “โอ๊ ย เอาไว้ ใ ห้ ค นอื่ น ก่ อ นเถอะ เรามั น กิ เ ลสหนา นรกรออยู ่ ” แล้ ว ก็ หั ว เราะ มั น อาจจะเป็ น ผลมาจากความคิ ด ใดฉั น ไม่ อ าจรู ้ ไ ด้ แต่ มั น เป็ น เรื่ อ ง ไม่ ดี เ ลยที่ เ ราจะให้ ร ้ า ยตั ว เองอย่ า งนั้ น แม้ จ ะเพี ย งล้ อ เล่ น สนุ ก ๆ ก็ ต าม บางคนไม่ ไ ด้ ล ้ อ เล่ น เขาอาจคิ ด ว่ า ตั ว เองเคยท� ำ ความชั่ ว มา เสี ย ใจ กั บ สิ่ ง ที่ เ คยท� ำ และคั ด ตั ว เองออกไปอยู ่ ใ นกลุ ่ ม คนชั่ ว ที่ ชี วิ ต ต้ อ งเป็ น อย่ า ง นั้ น ตลอดไป หรื อ หนั ก กว่ า นั้ น คื อ ท� ำ สิ่ ง ไม่ ดี เ พิ่ ม ขึ้ น ประชดตั ว เอง พระอาจารย์ ช ยสาโรเทศน์ ว ่ า “ถ้ า ใครยั ง ไม่ ไ ด้ ฆ ่ า คนตาย 999 คน แล้ ว อย่ า คิ ด ว่ า จะบรรลุ ธ รรมไม่ ไ ด้ เพราะองคุ ลี ม าลยั ง เป็ น พระอรหั น ต์ ได้ ” ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

4

คนทุกคนมีสิทธิ์ผิดพลาดได้ เราอาจเคยมีชีวิตที่ก้าวย่างอยู่ ในความมืด ไม่ ว ่ า จะด้ ว ยสาเหตุ ใ ดก็ ต าม เมื่ อ มองเห็ น ความผิ ด ความชั่ ว ความบาปใจ นั้ น แล้ ว ขอให้ ห ยุ ด มั น ไว้ ที่ นั่ น ไม่ ว ่ า ความเลวร้ า ยของชี วิ ต นั้ น จะเกิ ด จากการกระท� ำ ของตั ว เอง การตั ด สิ น ใจของตั ว เอง ความเป็ น ไปตามกระแสสิ่ ง แวดล้ อ มพาไป ความไม่ รู ้ เ ท่ า ทั น การเข้ า ใจผิ ด การมองพลาด ฯลฯ ไม่ ต ้ อ งสนใจ วางมั น ลงในวั น วาน ขอให้ ห ยุ ด มั น ไว้ ที่ นั่ น ลุ ก ขึ้ น มามองหาความหมายใหม่ ข องชี วิ ต สิ่ ง ดี ง ามง่ า ยๆ ที่ เ ราท� ำ ได้ ไม่ต้องส�ำคัญใหญ่ โตจนหมดแรงใจ เพียงสิ่งง่ายๆ เช่นช่วยเหลือใครสักคน ข้ า มถนน ยอมนั่ ง ฟั ง เพื่ อ นเล่ า ความทุ ก ข์ ใ จ เอ่ ย ถ้ อ ยค� ำ ดี ๆ ยามทั ก ทาย ยิ้ ม ให้ ค นอื่ น ก่ อ นได้ ขอเพี ย งความตั้ ง ใจที่ จ ะเปลี่ ย นตั ว เองเป็ น คนดี และเปลี่ ย นความเชื่ อ มาเป็ น ว่ า เราก็ เ ป็ น คนดี ไ ด้ ชี วิ ต เราก็ เ ปลี่ ย นได้ เราไม่ จ� ำ เป็ น ต้ อ งด� ำ รงความไม่ ดี ไ ว้ แ ละบอกว่ า มั น เป็ น ของเรา ไม่ ต ้ อ งไปเป็ น เจ้ า ของมั น ไม่ ต ้ อ งเสี ย ดายความชั่ ว มั น เป็ น เรื่ อ งดี ม ากที่ เ ราจะดู แ ลตั ว เองให้ ไ ด้ รั บ สิ่ ง ดี ง าม มั น เป็ น เรื่ อ งที่ เ ป็ น ไปได้ เพี ย งแต่ เ ราก้ า วออกมาจากความคิ ด เดิ ม เท่ า นั้ น เอง ความคิ ด คื อ ทุ ก สิ่ ง ทุ ก อย่ า ง ขอให้ มี ก� ำ ลั ง ใจที่ จ ะรั บ แสงสี ท องของอาทิ ต ย์ ย ามเช้ า เมื่ อ เราเปิ ด ฟ้ า ด้ ว ยสองมื อ ของเราเอง

5

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

6

ไม่ ว ่ า โขดหิ น หรื อ แผ่ น ดิ น จะเป็ น อย่ า งไร ไม่ ว ่ า น�้ ำ ทะเลจะมี ค ลื่ น คลั่ ง หรื อ สงบเรี ย บราบ ไม่ ว ่ า ท้ อ งฟ้ า จะครั่ น ครื้ น หรื อ งดงาม หากเรามี ศ รั ท ธาในตั ว เองอย่ า งมั่ น คง เราจะมองสิ่ ง ทั้ ง มวลเป็ น ไปด้ ว ยความสงบได้ 7

ค รู เ ฒ่ า วิ ช านพลั ก ษณ์ คื อ วิ ช าที่ บ อกเล่ า รายละเอี ย ดพื้ น เดิ ม นิ สั ย ของคน 9 กลุ ่ ม ซึ่ ง น่ า ประหลาดมากกั บ ความรู ้ อ งค์ ร วมนี้ ที่ เ ราแต่ ล ะคนในแต่ ล ะ ลั ก ษณ์ จ ะเป็ น ไปตามนั้ น เปรี๊ ย ะๆ ราวกั บ ถู ก ก� ำ หนดมา การเรียนวิชานพลักษณ์ท�ำให้ฉันได้รู้ว่าท�ำไมในเรื่องเดียวกัน แต่ละคน จึงแก้ปัญหาไม่เหมือนกัน ไม่ ใช่แค่เพราะคนเราไม่เหมือนกันเท่านั้นหรอก เพราะถ้ า เป็ น คนที่ ลั ก ษณ์ เ ดี ย วกั น เขาก็ จ ะแก้ ป ั ญ หาเหมื อ นกั น สิ่งที่ส�ำคัญคือการรู้ลักษณ์ตัวเองท�ำให้ค�ำถามต่างๆ ที่เคยเกิดขึ้นในใจ ได้ รั บ ค� ำ ตอบ ส่ ว นจะแก้ ป ั ญ หาได้ ห รื อ ไม่ นั้ น ก็ ยั ง ยาก เพราะมั น อยู ่ ที่ ว ่ า เราจะข้ า มตั ว เองไปได้ ห รื อ เปล่ า การแก้ ป ั ญ หาเป็ น เรื่ อ งของเราไม่ ใ ช่ หน้ า ที่ ข องนพลั ก ษณ์ ฉั น ได้ ค� ำ ตอบแล้ ว ว่ า เมื่ อ มี ป ั ญ หาหนึ่ ง ขึ้ น มา ฉั น จะมี ค วามรู ้ สึ ก ว่ า ‘ต้ อ ง’ หรื อ ‘ควร’ แก้ ไ ขดั ง นี้ ๆ ๆๆ เมื่ อ ตอนจบของเรื่ อ งยั ง ไม่ ไ ด้ เป็นไปอย่างที่ตั้งไว้ จึงรู้สึกว่ายังไม่เสร็จ ไม่จบ และน่าจะท�ำได้มากกว่านี้อีก เพื่ อ ให้ จ บลงจนได้ ความจริ ง ของโลกนี้ ก็ คื อ มี บ างอย่ า งที่ เ ราท� ำ ไม่ ไ ด้

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

8

ในปั ญ หาเดี ย วกั น นี้ ฉั น มุ ่ ง อยากแก้ ไ ขให้ ไ ด้ บางลั ก ษณ์ อ าจจะเฉยๆ บางลั ก ษณ์ ไ ม่ ส นใจเลย บางลั ก ษณ์ ย อมจนมุ ม เก็ บ กดความไม่ ส� ำ เร็ จ นั้ น เอาไว้ ใ นใจ บางลั ก ษณ์ เ สี ย ใจซ�้ ำ แล้ ว ซ�้ ำ เล่ า ฉั น ได้ เ รี ย นรู ้ ว ่ า ข้ า งในตั ว เองมี ค นหลายคนคอยก� ำ กั บ อยู ่ เ พื่ อ ผลั ก ดั น ให้ ฉั น ท� ำ โน่ น ท� ำ นี่ ต ลอดเวลา เช่ น คุ ณ วิ จ ารณ์ ที่ ค อยวิ จ ารณ์ ก ารกระท� ำ ของ ฉั น ทุ ก เรื่ อ ง เธอไม่ เ คยพอใจอะไรสั ก อย่ า ง คุ ณ ถื อ ดี ที่ ไ ม่ ย อมให้ ฉั น ปริ ป าก ขอสิ่ ง ที่ ฉั น ต้ อ งการ คุ ณ ฯลฯ แต่ มี อ ยู ่ ค นหนึ่ ง ที่ เ ข้ ม งวดกั บ ฉั น นั ก หนา และ ไม่ เ คยพั ก ร้ อ นเลย ฉั น เรี ย กเขาว่ า ครู เ ฒ่ า ครู เ ฒ่ า เงี ย บขรึ ม เคร่ ง ครั ด ผอมสู ง ใบหน้ า เรี ย วคางแหลม ใส่ ชุ ด ด� ำ ยื น ตั ว ตรง มี แ ววตาส� ำ รวจมองลอดแว่ น มาตรวจผลงานตลอดเวลาว่ า ฉั น ได้ ท� ำ คะแนนถึ ง ร้ อ ยคะแนนเต็ ม หรื อ ยั ง ถ้ า ได้ แ ค่ แ ปดสิ บ เขาก็ ยั ง ส่ ง สายตาลอดแว่ น มายั ง ฉั น เงี ย บๆ แต่ ฉั น ก็ รู ้ ว ่ า เขารออี ก ยี่ สิ บ จากฉั น อยู ่ ซึ่ ง เป็ น ยี่ สิ บ ที่ ฉั น อยากวางมื อ และหั น หลั ง ให้ แ ล้ ว แต่ เ ขาก็ ท� ำ ให้ ฉั น ต้ อ ง หั น กลั บ มาด้ ว ยค� ำ ท้ า ทายว่ า ‘น่ า จะท� ำ ได้ ’ นั่ น คื อ ความขมขื่ น อยากจะ ย้ า ยลั ก ษณ์ เ หลื อ เกิ น ครู เ ฒ่ า จะได้ ส ลายไปกั บ สายลม อาจารย์ ข องฉั น เคยแนะน� ำ ให้ ม องดู ตั ว ‘ยอมรั บ ’ - ยอมรั บ ว่ า ท� ำ ได้ เท่ า นี้ แ หละ - ฉั น หั น ไปดู ตั ว ยอมรั บ เธอเป็ น เพี ย งเด็ ก หญิ ง อายุ ห ้ า ขวบ ไม่ มี แ รงจะกล้ า สู ้ กั บ ครู เ ฒ่ า ฉั น รู ้ ว ่ า การยอมรั บ ว่ า ท� ำ ไม่ ไ ด้ นั้ น เป็ น ทางออก แต่ ไ ม่ ก ล้ า ท� ำ เพราะก็ ยั ง รู ้ สึ ก ว่ า ‘น่ า จะท� ำ ได้ ’ อยู ่ ต ลอดเวลา

9

อาจารย์ แ นะว่ า ให้ คุ ย กั บ ครู เ ฒ่ า ให้ ล าพั ก ร้ อ นบ้ า ง และฟู ม ฟั ก เด็ ก หญิ ง ยอมรั บ ให้ เ ติ บ โตแข็ ง แรง เพื่ อ การเอาใจรอดของฉั น โปรดฟั ง เถิ ด ครู เ ฒ่ า ฉั น ขอบคุ ณ มากที่ ค รู ดู แ ลฉั น อย่ า งเข้ ม แข็ ง ตลอดมา ท� ำให้ฉันผ่านพ้นวิกฤตหนักหนามาทุกเรื่องจนวันนี้ฉันสบายแล้ว ฉันส� ำ นึกขอบคุณ ในการน� ำ พานั้ นอย่างมากมาย ไม่เช่นนั้ นฉันคงล้มละลาย ทางจิ ต วิ ญ ญาณไปแล้ ว มี เ พี ย งบางเรื่ อ งของวั น นี้ ที่ ฉั น ท� ำ คะแนนได้ ไ ม่ ถึ ง ร้ อ ย นั่ น เพราะเป็ น เรื่ อ งที่ ฉั น ไม่ มี ต ้ น ทุ น เดิ ม อยู ่ ที่ จ ะท� ำ ให้ ฉั น จะให้ น�้ ำ จาก แก้ ว ที่ ว ่ า งเปล่ า ได้ อ ย่ า งไร และธรรมชาติ ฉั น เป็ น อย่ า งนั้ น มา ครู จ ะฝื น ความจริ ง ไม่ ไ ด้ ห รอกนะ ขอให้ ฉั น หยุ ด เถอะ ฉั น ยอมรั บ แล้ ว ว่ า ท� ำ ได้ แ ค่ นี้ ครู โ ปรดนั่ ง ลงและพั ก ผ่ อ นสั ก ครา ช่ ว งนี้ เ ราคงต้ อ งลื ม ๆ กั น ไปบ้ า ง ฉั น ไม่ รู ้ เ หมื อ นกั น ว่ า ครู เ ฒ่ า จะรามื อ กั บ ฉั น ไหม แต่ ก ารที่ ฉั น ได้ เ ห็ น แล้วรู้แล้วว่ามีครูเฒ่าอยู่ตรงนั้น อย่างน้อยก็ ได้รู้ว่าท� ำไมฉันจึงเป็นอย่างนี้ ในปั ญ หาของฉั น ฉั น คงต้ อ งหาวิ ธี เ อาผ้ า ไปปิ ด ตาครู เ ฒ่ า สั ก วิ ธี ห นึ่ ง ล่ ะ

ขอบคุ ณ นพลั ก ษณ์

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

10

การพั ก ผ่ อ นอั น อ่ อ นโยน จงโอบกอดเราไว้ เราจะหลั บ ใหลในนิ ท รากั บ อ้ อ มอกโลก เราจะไว้ ว างใจว่ า ชี วิ ต จะน� ำ เราไป ยั ง ที่ อั น ควรแก่ เ รา

11

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

12

ขอให้ คุ ณ พบจิ ต ใจอั น สงบ มี ค วามสุ ข กล่ อ มอยู ่ ภ ายใน เมื่ อ รู ้ สึ ก เช่ น นั้ น ชี วิ ต จะดู เ รี ย บง่ า ยในบั ด ดล มี ค วามว่ า งอยู ่ ทุ ก ลมหายใจ ความยิ น ดี ยิ น ร้ า ยอ่ อ นก� ำ ลั ง ลง และทุ ก สิ่ ง ลดความส� ำ คั ญ ลง นี่ คื อ สั น ติ สุ ข อั น หอมอบอวล ดุ จ ความหอมของดอกไม้

13

เ ว ล า ข อ ง ก า ร เ ติ บ โ ต วั น แรกที่ ฉั น มาบ้ า นปากช่ อ ง มี ต ้ น ไม้ อ ยู ่ ส ามต้ น กั บ ดิ น แดงทั้ ง ผื น ที่ เ คยปลู ก ข้ า วโพดมาก่ อ น วั น นี้ เ มื่ อ มองจากระเบี ย งบ้ า นออกไป ฉั น เห็ น แต่ ต ้ น ไม้ ที่ ป ลายใบของ แต่ ล ะต้ น เริ่ ม ชนกั น แล้ ว ดู เ ขี ย วชอุ ่ ม ไปทั่ ว จ� ำ ได้ ว ่ า ปี แ รกที่ เ อาต้ น ไม้ ม าลงสวน ฉั น เป็ น ทุ ก ข์ ม ากมาย เนื่ อ งจาก ไม่เคยปลูกต้นไม้มาก่อน ฉันคร�่ำครวญอยู่ตลอดคืนจนเช้าว่าต้นนั้นเป็นอะไร ป่วยหรือเปล่า ฉันจะถามใครดี ถามว่าอย่างไรบ้าง อธิบายอาการของต้นไม้ ที่ ฉั น คิ ด ว่ า มั น ป่ ว ยอย่ า งละเอี ย ด ฯลฯ ทุ ก ข์ นั้ น ท� ำ ให้ ฉั น ป่ ว ยเอง วั น นี้ ฉั น ได้ เ รี ย นรู ้ จ ากการดู ต ้ น ไม้ ย ามที่ มั น ผ่ า นฤดู ก าลมาสี่ ค รั้ ง มันค่อยๆ บอกฉันว่า ไม่ต้องยุ่งมากนัก ต้นไม้ต้องการน�้ำและปุ๋ยบ้างก็จริง แต่ ม ากกว่ า นั้ น คื อ เวลา ช่ ว งแรกที่ ฉั น เริ่ ม ถู ก ถามถึ ง ข้ อ ธรรมเพื่ อ แก้ ป ั ญ หาให้ ค นที่ ม าเล่ า ความทุกข์ ใจ ฉันมีความคาดหวังว่าเขาจะได้รับผลคือความสบายใจกลับไป และด�ำรงมันได้เนิ่นนาน จากข้อแนะน�ำที่ ให้ไปปฏิบัติ ผลมันก็เพียงได้บ้าง เล็กน้อยหรือไม่ ได้เลย เพราะเวลาที่เขาทุกข์ ใจมาถาม เขาก็มีความคาดหวัง เหมื อ นกั น คาดหวั ง ว่ า ฉั น จะท� ำ อะไรให้ เ ขาหายทุ ก ข์ ใ จโดยที่ เ ขาไม่ ต ้ อ ง ไปท� ำ อะไรเอง เมื่ อ สะสมประสบการณ์ ไ ด้ น านพอ ฉั น ก็ เ ติ บ โตพอที่ จ ะเลิ ก คาดหวั ง ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

14

สิ่ ง ที่ ฉั น ใช้ ไ ปในการเก็ บ เกี่ ย วประสบการณ์ คื อ เวลา หนั ง สื อ ญี่ ปุ ่ น เล่ ม หนึ่ ง กล่ า วว่ า “คุ ณ ไม่ อ าจถ่ า ยทอดประสบการณ์ ข องคุ ณ ให้ ผู ้ อื่ น เพื่ อ ให้ เ ขาเติ บ โต ทั น ที ไ ด้ เขาต้ อ งใช้ เ วลานานเท่ า ที่ คุ ณ ใช้ ไ ปเพื่ อ มี ป ระสบการณ์ นั้ น ” เมื่ อ ก่ อ นฉั น ท� ำ สิ่ ง ที่ ส วนทางกั น ฉั น พยายามถ่ า ยทอดประสบการณ์ เพื่ อ หวั ง ร่ น ระยะเวลาของผู ้ ฟ ั ง ให้ สั้ น ลง มั น ได้ ผ ลน้ อ ยมาก เพราะ -- เขาฟังเหมือนนิทานสนุกๆ ฟังแล้วลืมไปไม่ ใส่ ใจ พอเวลาเกิดเหตุ คล้ า ยกั น เขาลื ม เรื่ อ งที่ ฟ ั ง มา เขาจะจ� ำ ได้ อี ก ที เ มื่ อ ล้ ม ไปแล้ ว -- เขาคิ ด ว่ า เรื่ อ งนี้ ไ ม่ มี ท างเกิ ด ขึ้ น กั บ ตั ว เอง -- เขาคิ ด ว่ า เขาฉลาดพอที่ จ ะไม่ ล ้ ม แบบเรา ไม่ว่าคุณจะเล่าให้ใครฟังว่าเวลามีดบาดมันเจ็บอย่างไร เขาก็ ไม่เข้าใจ จนกว่ า เขาจะเสี ย เลื อ ดเอง ประสบการณ์ ต ้ อ งการการบ่ ม เพาะ และทุ ก การบ่ ม เพาะต้ อ งการเวลา ฉั น มองไปที่ ส วนเขี ย วชอุ ่ ม ขอบคุ ณ ที่ แ สดงให้ เ ห็ น ว่ า กาลเวลาช่ ว ยให้ ต้ น ไม้ ตั้ ง ตั ว ได้ แ ค่ ไ หน เมื่ อ นึ ก ถึ ง ตั ว เองก็ เ ห็ น ว่ า กาลเวลาช่ ว ยสอนฉั น มากมายเช่นกัน ให้ตั้งตัวตั้งใจได้ เดี๋ยวนี้ฉันไม่เร่าร้อนที่บอกเล่าอะไรแก่ ใคร ผู้ไม่ถาม ทุ ก คนมี วั น ของตั ว เองที่ จ ะเปิ ด ประตู สู ่ ก ารบ่ ม เพาะประสบการณ์ ของตั ว เอง เราทุ ก คนต่ า งต้ อ งการการเติ บ โตด้ ว ยตั ว เอง และการเติ บ โต นั้ น ต้ อ งการเวลา 15

การเกิ ด ขึ้ น ของเหตุ ก ารณ์ คื อ การเพิ่ ม ประสบการณ์ ถ้ า เราหวั่ น ไหวมาก อาจเพราะเราคาดหวั ง มาก จงผ่ อ นคลาย กั บ สิ่ ง ที่ เ ป็ น อยู ่ ต รงหน้ า เพราะเราจะผ่ า นมั น ไปจนได้ การผ่ า นประสบการณ์ คื อ การมี ชี วิ ต ไม่ ว ่ า ดี ห รื อ เลว มั น ดี ไ ด้ เ ท่ า ที่ มั น เป็ น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

16

17

ก า ร เ บี ย ด เ บี ย น คุ ณ หญิ ง จ� ำ นงศรี หาญเจนลั ก ษณ์ เคยเล่ า ไว้ ว ่ า เมื่ อ ครั้ ง ที่ ท ่ า น ไปกราบหลวงพ่ อ พุ ท ธทาส เล่ า ความเจ็ บ ปวดจากเรื่ อ งราวที่ ไ ด้ รั บ จาก กรุ ง เทพฯให้ ฟ ั ง หลวงพ่ อ ตอบว่ า “ก็ เ ราไปเบี ย ดเบี ย นเขาน่ ะ ซี ” คุ ณ หญิ ง งงเพราะว่ า ท่ า นเองรู ้ สึ ก ว่ า ตนเองต่ า งหากที่ ถู ก เบี ย ดเบี ย น จนเจ็ บ ปวด ฉั น ถามประโยคนี้ กั บ ตั ว เองบ้ า งเวลาจนแต้ ม ยามที่เราคาดหวังว่าจะได้รับสิ่งใดจากคนอื่นแล้วไม่ ได้ เราจะเจ็บปวด ในใจ รู ้ สึ ก ขั ด ข้ า งในไม่ อ าจถ่ า ยถอน เริ่ ม ร�่ ำ พิ ไ รถึ ง ความน่ า จะเป็ น ไป ในแนวทางที่ เ ราต้ อ งการ และคนอื่ น ก� ำ ลั ง ท� ำ ร้ า ยจิ ต ใจเรา เริ่ ม ระลึ ก ถึ ง ความหลั ง และเริ่ ม ทวงบุ ญ คุ ณ มองเข้ า ไปในจิ ต เห็ น มั น ดิ้ น เหมื อ นไส้ เ ดื อ น ถู ก ขี้ เ ถ้ า หยุ ด ตั้ ง สติ เดิ น ออกจากตั ว เองไปยื น มองจากจุ ด อื่ น เข้ า มา และมอง ไปยั ง คู ่ ก รณี เขาอาจจะถู ก แล้ ว ก็ ไ ด้ ท� ำ ไมเขาต้ อ งมาท� ำ อย่ า งที่ เ ราคิ ด “เราก� ำ ลั ง เบี ย ดเบี ย นเขา” อยากให้ เ ขาท� ำ มากกว่ า ที่ ค วรเพื่ อ ให้ ไ ด้ ตามที่ เ ราต้ อ งการหรื อ เปล่ า ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

18

เราคิ ด จะให้ เ ขาน้ อ ยกว่ า ที่ เ ขาควรจะได้ ห รื อ เปล่ า เราหวั ง จากเขา มากกว่ า ที่ ค วรหรื อ เปล่ า ใครกั น ที่ ก� ำ ลั ง อยู ่ ใ นจุ ด ที่ ไ ม่ พ อดี “เราก� ำ ลั ง เบี ย ดเบี ย นเขาหรื อ เปล่ า ” ถ้ า เราต้ อ งให้ เ ขามากเกิ น ไปก็ ถื อ ว่ า ให้ ท าน ถ้าเราเสียเปรียบมากเกินไปก็เป็นข้อดีที่เราแข็งแรงพอจะเสียเปรียบได้ การเสี ย เปรี ย บก็ เ ป็ น การท� ำ ทานแบบหนึ่ ง เหมื อ นกั น อย่ า เบี ย ดเบี ย นหั ว ใจตั ว เองด้ ว ยการคิ ด เรื่ อ งถู ก เบี ย ดเบี ย น มั น ไม่ คุ ้ ม กั บ จิ ต ที่ เ สี ย ไป ต้ อ งดี ใ จที่ ไ ด้ ท� ำ ทานครั้ ง ใหญ่ คื อ อภั ย ทาน

อภั ย ให้ ตั ว เองที่ คิ ด มากไป

19

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

20

วั น ที่ เ ราไม่ ไ ด้ อ ยู ่ ใ นกรอบความคาดหวั ง ของคนอื่ น เป็ น วั น ที่ เ ขาจะบอกว่ า เราเป็ น คนน่ า ผิ ด หวั ง

แล้ ว เราเล่ า จะบอกตั ว เองว่ า อย่ า งไร 21

ห ว า น เ ยื่ อ ใ ย เช้ า ตรู ่ วั น อาทิ ต ย์ ฉั น จะไปตลาดใกล้ บ ้ า นและท� ำ ทุ ก ขั้ น ตอนซ�้ ำ เดิ ม การ ท� ำ ซ�้ ำ ท� ำ ให้ ล ดเวลาและง่ า ย เริ่ ม จากเดิ น ไปร้ า นขายอาหารมั ง สวิ รั ติ จิ้ ม ๆ ว่ า จะเอาอะไรกี่ ถุ ง แล้ ว เดิ น ไปร้ า นขายข้ า ว ซื้ อ ข้ า วสิ บ ถุ ง และขอหนั ง ยาง สิ บ เส้ น เก็ บ ไว้ ไ ปนั่ ง รั ด ถุ ง ข้ า วในรถเพื่ อ ประหยั ด เวลา เดิ น ไปร้ า นสะดวก ซื้ อ หยิ บ ถุ ง ขยะห้ า ชุ ด ใส่ ต ะกร้ า และน�้ ำ ยาล้ า งห้ อ งน�้ ำ หนึ่ ง ขวด จ่ า ยเงิ น แล้ ว รี บ เดิ น กลั บ มาร้ า นขนมหวาน หยิ บ ขนมใส่ ถุ ง เองเก้ า ชุ ด วางสตางค์ลงให้แม่ค้าที่เพียงยืนดูยิ้มๆ จ่ายค่าอาหารเพราะหนุ่มเอาถุงอาหาร มาใส่ ต ะกร้ า ที่ ว างทิ้ ง ไว้ ใ ห้ เรี ย บร้ อ ยแล้ ว หอบสิ่ ง ของไปยื น เรี ย กแท็ ก ซี่ ทั้ ง หมดใช้ เ วลาสิ บ ห้ า นาที มาถึ ง วั ด ชลประทานฯ พระนั่ ง เรี ย งที่ ล านหิ น โค้ ง แล้ ว ฉั น ก็ เ ข้ า ไป นั่ ง ลงหน้ า พระ ใส่ บ าตร กระพุ ่ ม มื อ ไหว้ อ ย่ า งตั้ ง ใจ แล้ ว ลุ ก เดิ น ไปยั ง พระ รู ป ต่ อ ไป ยามนี้ เ ท่ า นั้ น ที่ ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ‘ได้ ใ ส่ บ าตร’ มั น เป็ น ความรู ้ สึ ก สงบลึ ก ๆ ในใจ นาที นั้ น ไม่ มี ใ ครอยู ่ ที่ นั่ น มี แ ต่ ฉั น กั บ พระและการใส่ บ าตร เป็ น ความรู ้ สึ ก ที่ ดี จ ริ ง ๆ และฉั น ‘ติ ด ’ มั น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

22

หลวงพ่ อ พุ ท ธทาสเคยสอนว่ า “ไม่ ต ้ อ งท� ำ ตามใครเขา อย่ า งเขา ตั ก บาตรวั น ปี ใ หม่ ที่ ส นามหลวง อาหารล้ น เหลื อ ไม่ จ� ำ เป็ น ต้ อ งไปท� ำ ด้ ว ย ท� ำ ในวั น ที่ ไ ม่ มี ใ ครท� ำ จะได้ มี ป ระโยชน์ ” เมื่ อ ก่ อ นฉั น มาวั ด นี้ ไ ม่ ไ ด้ เ อาอาหารมาด้ ว ย แต่ เ อาหนั ง สื อ มายื น แจก ฉั น จ� ำ ไม่ ไ ด้ ว ่ า เมื่ อ ไหร่ ที่ ฉั น เริ่ ม ตั ก บาตรและติ ด อารมณ์ นี้ ระหว่ า งที่ ค นยั ง ตั ก บาตรอยู ่ พระอาจารย์ ก็ พู ด คุ ย ทางไมโครโฟน ไปด้วย ท่านเล่าว่า อาหารเหลือเฟือ อาทิตย์หน้าเป็นวันวิสาขบูชา ให้โยม ลดอาหารสดลงบ้าง เพราะหลังจากที่ญาติ โยมกินกันแล้วก็ยังมีเหลืออีกมาก อี ก ทั้ ง ทิ ช ชู ก็ ม าก ปลายเดื อ นก่ อ นเอาไปให้ ส ถานสงเคราะห์ ผู ้ พิ ก าร ที่ อ ยู ่ ต รงข้ า มวั ด ถึ ง สองคั น รถ สิ่ ง ที่ ต ้ อ งการคื อ ถุ ง ขยะ ไม้ ก วาด และ เครื่ อ งมื อ บ� ำ รุ ง สวนเพราะวั ด มี ต ้ น ไม้ ม าก ฉั น นั่ ง ฟั ง ด้ ว ยความสงสารตั ว เอง ทั้งๆ ที่รู้ว่าอาหารเหลือเฟือ เราก็ยังตักบาตรเพราะติดอารมณ์อยู่นั่นแล้ว คราวหน้ า เห็ น จะต้ อ งเลิ ก เพราะเราสร้ า งภาระที่ พ ระท่ า นแก้ ไ ม่ ไ ด้ นั่ น คื อ ‘อาหารที่ เ หลื อ เฟื อ ’ หลั ง จากแจกแล้ ว แจกอี ก การให้ ท านเป็ น เรื่ อ งละเอี ย ดอ่ อ น พระเคยเอ่ ย ขอถุ ง ขยะแต่ ไ ม่ ค ่ อ ยได้ ผ ล ท่ า นเล่ า ว่ า โยมคิ ด ว่ า ถุ ง ขยะ นั้นสีด� ำ เก็บของสกปรก กลัวจะส่งผลให้ชีวิตเป็นสีด�ำ หรือสกปรก เป็นต้น ฉั น คิ ด ตรงกั น ข้ า ม เวลาถวายถุ ง ขยะ ฉั น จะอธิ ษ ฐานว่ า 23

“ขอถวายอุ ป กรณ์ ท� ำ ความสะอาดเป็ น สั ง ฆทานเป็ น ประโยชน์ แ ก่ วั ด ขอให้ ชี วิ ต ของลู ก สะอาดสะอ้ า นราบรื่ น และเป็ น ปั จ จั ย หนึ่ ง ให้ ถึ ง พระนิ พ พาน” เพราะมี ถุ ง ขยะ มั น จึ ง ช่ ว ยเก็ บ ความสกปรก ปั ญ หารุ ง รั ง สิ่ ง รกเรื้ อ ทั้ ง หลายให้ ห มดไป ทั้ ง จากวั ด และจากชี วิ ต เรา มี ด พร้ า กรรไกรตั ด กิ่ ง ไม้ จอบเสี ย ม ของมี ค มคนไม่ ก ล้ า ถวายวั ด กลั ว ตั ว เองได้ รั บ ผลร้ า ย ตรงกั น ข้ า ม ฉั น ถวาย และขออานิ ส งส์ ใ ห้ ข องมี ค มเหล่ า นี้ ช ่ ว ยให้ วั ด สวยงาม ช่ ว ยตั ด ปั ญ หาและสิ่ ง เลวร้ า ยให้ ห มดไปจากชี วิ ต ของฉั น ด้ ว ย ฉันไม่กลัวการถวายถุงขยะและของมีคม แต่อาลัยอาวรณ์อารมณ์สงบ ขณะใส่ บ าตร เพราะมั น สั ม ผั ส ได้ จ ริ ง ฉั น ท� ำ ทานอาหารบ่ อ ยในรู ป ของการ ส่ ง เงิ น ไปมู ล นิ ธิ ต ่ า งๆ แต่ มั น ไม่ ไ ด้ สั ม ผั ส อารมณ์ ก ารให้ เ ท่ า ใส่ บ าตร แต่ นี่ คื อ กิ เ ลสอย่ า งหนึ่ ง ที่ ฉั น ต้ อ งก้ า วข้ า มเสี ย เพราะมั น สุ ข เรา ทุ ก ข์ พ ระ ไม่ ส มควร เราช่ ว ยพระดี ก ว่ า นึ ก ถึ ง ใจเราว่ า เวลาเรามี ป ั ญ หา แล้ ว ร้ อ งขอความช่ ว ยเหลื อ จากใครแล้ ว เขาเฉย อี ก เรื่ อ งหนึ่ ง ที่ ฉั น ได้ ม าคราวนี้ คื อ การ ‘รั บ ทาน’ ฉั น ตั ก บาตรพระเก้ า รู ป และซื้ อ ข้ า วมาชุ ด หนึ่ ง ไว้ กิ น เองในสวน ไม่ กิ น ข้ า ววั ด ฉั น รู ้ สึ ก แปลกๆ ที่ ม าถวายแล้ ว กิ น อาหารวั ด ในขณะที่ ท่ า นเจ้ า อาวาสกลั บ พู ด ว่ า มาวั ด เป็ น ลู ก ศิ ษ ย์ วั ด ต้ อ งกิ น ข้ า ววั ด แต่ ฉั น มั ก จะกินอาหารที่มีคนตั้งโรงทานเวลาวัดมีงานใหญ่มากกว่า กินอาหารโรงทาน แล้ ว ไม่ ต ะขิ ด ตะขวงใจ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

24

ฉั น เคยอ่ า นหนั ง สื อ ญี่ ปุ ่ น เล่ ม หนึ่ ง กล่ า วว่ า “สิ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น นั้ น เป็ น ปั ญ หาเดี ย วกั บ ตั ว เรา” ฉั น มาคิ ด บางที ก ารที่ ฉั น ไม่ ท� ำ ตั ว เป็ น ‘คนรั บ ทาน’ บ่ อ ยๆ นั้ น อาจเป็นไปได้ไหมที่เวลาฉันให้ทานจึงไม่ค่อยมีคนรับเหมือนกัน เช่นสวนธรรม ที่คนไปแล้วชมชอบมากมายชื่นใจ แต่ ไม่ค่อยมีคนไป คอร์สไม่เต็มจัดไม่ ได้ เป็ น ต้ น ฉันควรจะลองเปลี่ยนท่าทีชีวิตไหม อาจารย์วศิน อินทสระ เคยสอนว่า “คนที่ เ ขามี บุ ญ คุ ณ กั บ เรา เราระลึ ก รู ้ และตอบแทน แต่ ไ ม่ ต ้ อ งไปตั้ ง เป้ า ว่ า ต้ อ งรี บ ตอบแทนจนหมดจะได้ ไ ม่ เ ป็ น หนี้ ใ คร เราต่ า งดี ต ่ อ กั น และกั น เป็ น หนี้ บุ ญ คุ ณ กั น บ้ า งก็ ไ ด้ ” ฉั น ถามตั ว เองว่ า คราวหน้ า จะเอาอะไรไปวั ด ดี นึ ก ๆ ดู ก ่ อ น เห็ น จะ ไม่ พ ้ น หนั ง สื อ ฉั น จะไม่ เ อาอาหารไปตั ก บาตร เพื่ อ ลดภาระของพระอาจารย์ และ ฉั น จะกิ น อาหารที่ เ หลื อ จากพระที่ พุ ท ธอาสาเอามาตั้ ง เรี ย งไว้ เพื่ อ ให้ เ จ้ า ของอาหารได้ ท� ำ บุ ญ ต่ อ ชี วิ ต ฉั น ไปมื้ อ หนึ่ ง ท� ำ บุ ญ ด้ ว ยการเป็ น ‘ผู ้ รั บ ทาน’ บ้ า งคงจะดี อย่ า งน้ อ ยก็ เ หมาะกั บ สถานการณ์ ที่ ก� ำ ลั ง เป็ น ไป เล่ า เล่ น จากการไปวั ด ค่ ะ

25

ทุ ก สิ่ ง ที่ เ คยผ่ า นมาล้ ว นเป็ น ประสบการณ์ ส ร้ า งชี วิ ต ให้ แ ข็ ง แกร่ ง ดุ จ ดั ง นั่ ง ร้ า นที่ เ คยพาช่ า งขึ้ น มาสร้ า งตึ ก สวยงาม เมื่ อ ตึ ก แข็ ง แรงดี แ ล้ ว ก็ รื้ อ นั่ ง ร้ า นลงได้ อดี ต เก่ า ๆ ก็ ทิ้ ง ไปได้ เ หมื อ นกั น ขอให้ เ รารื่ น รมย์ แ ละขอบคุ ณ วั น นี้ ข องเราอย่ า งภู มิ ใ จในตั ว เอง

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

26

27

ก ว้ า ง ใ จ เจ้ า อาวาสวั ด ชลประทานฯให้ จั ด อาหารที่ ญ าติ โ ยมน� ำ มาตั ก บาตรพระแล้ ว เหลื อ หลั ง พระฉั น ให้ พุ ท ธอาสาน� ำ มาที่ โ ต๊ ะ ยาว เมื่ อ ได้ เ วลาญาติ โ ยม ก็ ม าเข้ า แถวยาวรอเลื อ กถุ ง อาหารจากกะละมั ง ใหญ่ เ จ็ ด ใบที่ ว างเรี ย งกั น เป็ น แนวยาว แถวนิ่ ง ที่ สี่ ก ะละมั ง ฉั น เดิ น ดู เ ล่ น กะละมั ง ใบที่ ห ้ า มี ห ญิ ง ชราเลื อ กถุ ง อาหารอยู ่ ค นเดี ย ว ใบที่ ห กเจ็ ด จึ ง ไม่ มี ใ คร ฉั น ยื น อิ ง เสาเต็ น ท์ นิ่ ง อยู ่ ดู เ ธอ บอกตั ว เองว่ า ท� ำ ใจให้ ว ่ า งไว้ อย่าวิจารณ์ เธอหยิ บ อาหารถุ ง แล้ ว ถุ ง เล่ า ใส่ ล งในกระเป๋ า ผ้ า ที่ ค ล้ อ งแขนซ้ า ยไว้ ถุ ง ผ้ า นั้ น ยาวศอกหนึ่ ง เธอหยิ บ ถุ ง กั บ ข้ า ว ไปถุ ง ขนม ไข่ เ ค็ ม ฟองหนึ่ ง ขนม กั บ ข้ า ว ไข่ เ ค็ ม ขนม กั บ ข้ า ว กั บ ข้ า ว กั บ ข้ า ว ฉั น มองถุ ง ผ้ า มั น ยั ง ไม่ เ ต็ ม ฉั น มองให้ เ พลิ ด เพลิ น ไม่ ใ ห้ ร ะคายใจ ครู ่ ใ หญ่ ๆ ๆๆ มี เ จ้ า หน้ า ที่ ห ญิ ง คนหนึ่ ง มายื น ดู “ยาย พอหรื อ ยั ง พอได้ แ ล้ ว ให้ ค นอื่ น เขาเดิ น มั่ ง ” ฉั น หยิ บ ข้ า วถุ ง เล็ ก ๆ ถุ ง หนึ่ ง กั บ ไข่ พ ะโล้ ถุ ง หนึ่ ง แล้ ว เดิ น ออกไป หาที่ นั่ ง กิ น ใต้ ร ่ ม ไม้ ริ ม สระ นึ ก ถึ ง เมื่ อ คราวไปงานหลวงพ่ อ ชา สุ ภั ท โท ที่ อุ บ ลฯ โต๊ ะ ทานเต็ ม ไปหมด ใครมาวางอาหารบนโต๊ ะ ก็ จ ะเกิ ด คิ ว ยาวขึ้ น ทั น ที ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

28

ไม่ น านอาหารก็ ห มด ยกออกไป เจ้ า ใหม่ เ ข้ า มาตั้ ง แทน คิ ว ใหม่ เ ต็ ม ยาว ทั น ที ฉั น ไปช่ ว ยเจ้ า ลู ก ชิ้ น ปิ ้ ง แจกให้ ค นละสามไม้ ความที่ ไ ม่ เ คย ท� ำ ให้ คิ ด ว่ า ควรจะแบ่ ง กั น ทุ ก คน มี เ ด็ ก คนหนึ่ ง เวี ย นเที ย นหลายรอบจนจ� ำ ได้ เพื่ อ นคนหนึ่ ง พู ด ว่ า “เอ้ เด็ ก คนนี้ ม าอี ก แล้ ว ได้ ไ ปแล้ ว นี่ ” เจ้ า ของลู ก ชิ้ น ตอบทั น ที “ไม่เป็นไร บางทีเด็กอาจจะเอาไปให้พ่อแม่เอาไปให้ญาติที่มาด้วยกัน วั น นี้ เ ลี้ ย งทุ ก คน คนดี ค นชั่ ว กิ น ได้ ห มด ทุ ก คน” โอ้ พระเจ้ า ใจกว้ า งมหาศาล ไม่ เ คยได้ ยิ น ค� ำ นี้ จ ากปากใคร จ� ำ ติ ด ใจ ไม่ มี ลื ม เลื อ น คนดี ค นชั่ ว กิ น ได้ ห มด เลี้ ย งทุ ก คน ฉั น นึ ก ข� ำ เล็ ก ๆ อยู ่ ค นเดี ย ว นึ ก ถึ ง ยายคนนั้ น บอกตั ว เองให้ เ ปลี่ ย น มุ ม มองจากที่ นึ ก ออกไปตอนแรกค� ำ เดี ย วว่ า “โอ้ โ ฮ...” ให้ ก ลายมาเป็ น “แกเป็ น คนมี เ มตตามากนะ คงเอาไปฝากใครต่ อ ใคร ทั้ ง ลู ก ทั้ ง หลาน ของแกและของคนข้ า งบ้ า น” คิ ด ดั ง นี้ แ ล้ ว ความรู ้ สึ ก ดี ก็ ผ ลั ก รอยยิ้ ม ขึ้ น มาได้ ขอบคุ ณ วั ด ชลประทานฯ ขอบคุ ณ ยาย ขอบคุ ณ เจ้ า ของลู ก ชิ้ น ขอบคุ ณ การท� ำ ใจให้ ก ว้ า ง ขอบคุ ณ ความทรงจ� ำ ดี ๆ

29

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

30

ตั้ ง เป้ า หมายของชี วิ ต ที่ ดี ปั ก แน่ น เป็ น หลั ก ไว้ ใ นใจ แล้ ว เป็ น ตั ว ของตั ว เองให้ ส มบู ร ณ์ ดื่ ม ด�่ ำ กั บ วิ น าที ของประสบการณ์ ดี ๆ ที่ เ ราเลื อ ก นี่ คื อ การมี ชี วิ ต อยู ่

31

ก้ า ว ต า ม วั ย เช้ า นี้ ท ่ า นเจ้ า อาวาสวั ด ชลประทานฯเทศน์ เ รื่ อ งเที ย นพรรษา ในขณะที่ บ น โต๊ ะ กลางส� ำ หรั บ วางสิ่ ง ของที่ ญ าติ โ ยมน� ำ มาวางถวายเป็ น สั ง ฆทานนั้ น มี หลอดไฟนี อ อนยาวๆ มากกว่ า วั น อาทิ ต ย์ อื่ น ๆ ท่านเล่าว่าสมัยก่อนถวายเป็นเทียนส�ำหรับจุดในพรรษา สมัยหลังๆ นี้ เปลี่ยนเป็นถวายหลอดไฟ ซึ่งก็ดูน่าจะทันสมัยดี แต่ลองพิจารณาให้ลึกซึ้ง สั ก หน่ อ ย หลอดไฟฟ้ า หลอดหนึ่ ง ใช้ ไ ด้ น านหลายปี เมื่ อ มี ค นถวายมากมาย ก็ ต ้ อ งเอาไปเก็ บ ไว้ เ พราะใช้ ไ ม่ ทั น อี ก ประการหนึ่ ง เวลาถวายก็ มี ม าแต่ หลอดไฟ ไม่ มี ข าตั้ ง และสตาร์ ท เตอร์ ม าด้ ว ยจึ ง ใช้ ไ ม่ ไ ด้ ทางโรงงาน ก็ ช อบใจเพราะไม่ ต ้ อ งมี โ กดั ง เก็ บ เอามาเก็ บ ที่ วั ด แทน การท� ำ ทานนั้ น ต้ อ งพิ จ ารณาที่ ป ระโยชน์ ใ ช้ ส อย ถ้ า จะถวายแสงสว่ า ง ตามประเพณีก็ขอให้เปลี่ยนมาถวายค่าไฟฟ้าแทน เพราะไฟฟ้าท�ำให้หลอดไฟ สว่ า งใช้ ง านได้ ค่ า ไฟฟ้ า เดื อ นหนึ่ ง มากโขอยู ่ เ พราะพระมาก มี โ รงเรี ย น วั น อาทิ ต ย์ มี ส อนพระ และต้ อ นรั บ ญาติ โ ยมที่ ม าวั ด ทั้ ง งานบุ ญ และงานศพ ฉั น ยื น ดู โ ต๊ ะ ถวายสั ง ฆทานก็ รู ้ สึ ก ได้ ถึ ง ความปรารถนาจะถวายสิ่ ง ของ แก่ พ ระ สารพั ด สิ่ ง ที่ ญ าติ โ ยมพอจะนึ ก ได้ ว ่ า น่ า น� ำ มาถวาย ทิ ช ชู ข้ า วสาร มาม่ า นมกล่ อ ง ฉั น เองก็ ถ วายถุ ง ขยะกั บ น�้ ำ ยาท� ำ ความสะอาดทุ ก ครั้ ง ทั้ ง หมดในใจทุ ก คนคื อ นี่ เ ป็ น สิ่ ง ควรถวาย ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

32

ครั้ น ถึ ง เทศกาล เมื่ อ ต้ อ งถวายเที ย นทุ ก คนจึ ง มุ ่ ง ไปตามความคุ ้ น เคย ตู้รับบริจาคค่าน�้ำค่าไฟนั่นเห็นประจ�ำเคยชินจนลืมเลือนความสัมพันธ์ของมัน กั บ หลอดไฟฟ้ า การก้ า วข้ า มความเคยชิ น ของตั ว เองและสั ง คมนั้ น ยากเอาการ ด้ ว ย จิ ต ใจคนเราชอบความคุ ้ น เคย จิ ต จะกระหวั ด ถึ ง สิ่ ง ที่ เ คยท� ำ พอไม่ ไ ด้ ท� ำ แม้ จ ะเพราะไม่ เ หมาะเสี ย แล้ ว แต่ ก็ ยั ง มี เ ยื่ อ ใยหวนหาอยู ่ ลึ ก ๆ หลวงพ่ อ พุ ท ธทาสสอนว่ า “วั น ไหนคนตั ก บาตรเยอะๆ ก็ ไ ม่ ต ้ อ ง ไปตั ก กั บ เขา มั น ล้ น เกิ น ให้ ตั ก วั น ที่ ไ ม่ ค ่ อ ยมี ค นตั ก บาตร” แต่ ก ระนั้ น การไปวั ด มื อ เปล่ า ก็ ใ ห้ ล ะอายใจ วั น นี้ เ อาหนั ง สื อ ไปถวาย พระใหม่และแจกคนมาวัด น�้ำหนักการหอบหนังสือเกินพิกัดที่หมอก�ำหนด ขนาดเอาที่ ล ากมี ล ้ อ ไปด้ ว ย กลั บ มายั ง รู ้ สึ ก ระบมที่ ส ะโพก นึ ก ถึ ง ที่ ท ่ า น เทศน์ เ รื่ อ งให้ ถ วายค่ า ไฟฟ้ า ขึ้ น มา เลยคิ ด ว่ า อั น ตั ว เรานี้ ก็ แ ก่ ช รา จ� ำ เราจั ก ต้ อ งเปลี่ ย นคอนเซ็ ป ต์ ใ หม่ ใ ห้ ไ ด้ ซ ะที ตัดเยื่อใยแห่งความคุ้นเคยในใจลง เดินตัวปลิวไปวัดแล้วถวายปัจจัยค่าน�้ำ ค่ า ไฟที่ วั ด ต้ อ งการด้ ว ยจ� ำ นวนเงิ น เท่ า ที่ เ ราจะซื้ อ ข้ า วของต่ า งๆ ไปถวาย จะได้ ส มฤดี ทั้ ง สองฝ่ า ย และไม่ ต ้ อ งกลั บ มากิ น ยาแก้ ป วดเพราะ ความชราของเรา เห็ น จะดี เ ป็ น แน่ แ ท้

33

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

34

มหั ศ จรรย์ แ ห่ ง ใจ เราชมใครครั้ ง หนึ่ ง เขายั ง ชื่ น ใจไปนาน เราชมตั ว เองให้ ชื่ น ใจบ้ า ง ก็ น ่ า จะเป็ น เรื่ อ งดี ที่ ใ ห้ กั บ ตั ว เองได้ วั น นี้ ช มตั ว เองก่ อ นนอนแล้ ว ยิ้ ม ด้ ว ยนะจ๊ ะ ฝั น ดี ๆ ๆๆๆๆๆๆ

35

เ ตื อ น ต น เช้ า วั น นี้ ไ ปวั ด ชลประทานฯ ได้ ข ้ อ คิ ด มาเตื อ นตน พระนั่งที่ลานหินโค้งเต็มวงรอบเห็นแล้วน่าชื่นใจ เพิ่งบวชใหม่ ได้สองวัน ญาติ โ ยมพ่ อ แม่ เ อาเสื่ อ มาปู แ ล้ ว นั่ ง มองพระลู ก ชาย ถ้ า พระลู ก ชายรู ป ใด นั่งตรงข้ามพระพุทธรูป พ่อแม่ก็นั่งมองพระลูกชาย หันหลังให้พระพุทธรูป ก็ มั น ปลื้ ม นี่ น า พอเข้ า ใจ ฉั น นั่ ง ลงหน้ า พระ หยิ บ ข้ า วถุ ง หนึ่ ง แกงถุ ง หนึ่ ง จากตะกร้ า ขึ้ น จบ กล่ า วเจตนา “ขอถวายอาหารแด่ พ ระภิ ก ษุ ส งฆ์ ” แล้ ว วางลงบนฝาบาตร ที่ ห งายวางอยู ่ ข ้ า งบาตร ตามด้ ว ยห่ อ ขนมหวานอี ก ครั้ ง หนึ่ ง เป็ น อั น เสร็ จ การถวาย แล้ ว ลุ ก ต่ อ ไปยั ง พระรู ป ถั ด ไป บางรู ป ให้ ใ ส่ ใ นบาตร ฉั น ก็ ท� ำ ตาม แต่ ค วามจริ ง ไม่ ค วร เพราะ ถุ ง พลาสติ ก อาจไปเปื ้ อ นข้ า วในบาตร ปกติ จ ะใส่ ที่ ฝ าบาตร ท่ า นเลื อ กเอง ที ห ลั ง ว่ า จะฉั น หรื อ ไม่ ถ้ า ไม่ ฉั น ท่ า นก็ จ ะยกไปไว้ ข ้ า งหลั ง จะมี พุ ท ธอาสา มายกไปรวมในที่ ที่ จั ด ไว้ เ พื่ อ ให้ ญ าติ โ ยมกิ น ข้ า วก้ น บาตรหลั ง พระฉั น เสร็ จ การถวายอาหาร (หรื อ ภั ต ตาหาร) มี ค รู บ าอาจารย์ สั่ ง สอนมาหลายครั้ ง หลายคราว่ า ถวายแล้ ว ได้ บุ ญ ทั น ที เป็ น อั น จบไป ให้ ตั ด ตอน ไม่ ต ้ อ งตาม ดู ว ่ า ท่ า นฉั น หรื อ ไม่ หรื อ มั น ไปไหนต่ อ ไปยั ง คนที่ เ ราชอบไหม บางคน ใจเสี ย เมื่ อ เห็ น อาหารที่ อ ยากถวายพระไปอยู ่ ใ นจานเด็ ก วั ด หรื อ ไปที่ อื่ น ไปโรงพยาบาล ไปสถานสงเคราะห์ ต ่ า งๆ มั น ผิ ด วั ต ถุ ป ระสงค์ ที่ อุ ต ส่ า ห์ ท� ำ กั บ ข้ า วมาตั้ ง แต่ ตี สี่ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ 36

(เมื่อก่อนอาหารถูกแจกจ่ายไปตามที่ต่างๆ ปัจจุบันเจ้าอาวาสคนใหม่ ให้ เ ก็ บ รวมไว้ หลั ง พิ ธี แ ล้ ว ให้ ญ าติ โ ยมกิ น ข้ า วกั น ในสวน) นั่ น เป็ น กิ เ ลสอย่ า งหนึ่ ง ของคนท� ำ บุ ญ ที่ อ ยากได้ บุ ญ จะจะ ถ้ า พระ ที่ เ ราถวายไม่ ฉั น จะรู ้ สึ ก ไม่ ไ ด้ บุ ญ ทั น ที เป็ น เรื่ อ งของความยึ ด ติ ด ในจิ ต ใจ ก็ พ อเข้ า ใจได้ แต่ ต ้ อ งฝึ ก ให้ ล ะวาง ให้ ตั ด ตอน เราถวายอาหารพระ ไม่ ว ่ า พระจะฉั น เองหรื อ ให้ ต ่ อ เราก็ ไ ด้ ชื่ อ ว่ า ‘ถวายอาหารพระ’ แล้ ว ถ้ า ไม่ ส ะใจก็ นิ ม นต์ ท ่ า นไปฉั น ที่ บ ้ า น เราเอาความเชื่ อ ของเรามาขั ง ตั ว เราไว้ ท� ำ ให้ ทุ ก ข์ ไม่ เ บิ ก บาน ต้ อ ง ปรั บ ใจใหม่ แต่ ที่ ห นั ก กว่ า นั้ น คื อ มี ค นเอาเนื้ อ ปลาปรุ ง แล้ ว ประมาณช้ อ นหนึ่ ง ใส่ ไ ว้ บ นฝาบาตร ฉั น ต้ อ งบรรจงวางห่ อ ขนมของฉั น ไม่ ใ ห้ ไ ปโดนมั น คนถวายคงคิ ด ว่ า ท� ำ อย่ า งนั้ น ยั ง ไงๆ ท่ า นต้ อ งฉั น แหงๆ ที่ ผ ่ า นมาหลายปี ฉั น เห็ น ความพยายามหลายรู ป แบบมากที่ จ ะสร้ า ง สถานการณ์ ใ ห้ พ ระฉั น ให้ ไ ด้ ทั้ ง หมดทั้ ง มวล --- เราเอาใจตั ว เอง--- ให้ ท� ำ ในสิ่ ง ที่ เ ราคาดหวั ง โดยไม่ ค� ำ นึ ง ถึ ง กาลเทศะ ในวั น ที่ มี พ ระเป็ น ร้ อ ย มี ค นเป็ น ร้ อ ย มี กิ จ ต้ อ ง สร้ า งความเรี ย บร้ อ ยมากมายให้ เ กิ ด ขึ้ น ในเวลานั้ น เช่ น จะทยอยอาหาร ออกไปอย่ า งไรไม่ ใ ห้ ชุ ล มุ น จะตั้ ง โต๊ ะ รั บ อาหารที่ ท ยอยออกมาอย่ า งไร ให้ เ ป็ น หมวดหมู ่ มี ที่ ใ ห้ เ ข้ า แถวเรี ย งคิ ว อาหารเป็ น สิ บ ๆ กะละมั ง ไม่ ใ ช่ ห่ อ เดี ย ว การจั ด การเป็ น เรื่ อ งต้ อ ง ‘จั ด ระเบี ย บ’ อย่ า งดี จึ ง จะเป็ น ไปอย่ า ง เรี ย บร้ อ ย 37

แต่ เ รา “อยากให้ ท ่ า นฉั น อ่ ะ ” พระจะเททิ้ ง ก็ ไ ม่ ส ะดวก มี ท างเดี ย ว ฉั น เข้ า ไป (ที่ จ ริ ง ท่ า นอาจเก็ บ ไว้ ใ นบาตรไปเททิ้ ง ตอนล้ า งบาตรที่ กุ ฏิ ก็ ไ ด้ ) ความต้ อ งการของเราเป็ น ใหญ่ ใครจะมี ป ั ญ หาอย่ า งไรฉั น ไม่ ส น กรรมใดใครก่ อ คนนั้ น รั บ กรรมเอง เรา ‘ยั ด เยี ย ดให้ กิ น ’ วั น หนึ่ ง ข้ า งหน้ า ต้ อ งมี ค นมายั ด เยี ย ดให้ เ ราท� ำ อะไรสั ก อย่ า งที่ เ ราไม่ อ ยากท� ำ ในเวลาอั น ไม่ เ หมาะสม ในสถานการณ์ อั น ไม่ ส ะดวก เขาถึ ง ได้ ส อนให้ เ รารั ก ตั ว เอง ให้ เ ราท� ำ กั บ คนอื่ น อย่ า งที่ เ ราอยากให้ ค นอื่ น ท� ำ กั บ เรา ให้ เ ราท� ำ กั บ ตั ว เราเองอย่ า งที่ เ ราอยากให้ ค นอื่ น ท� ำ กั บ เราด้ ว ย เตื อ นตนว่ า จงรั ก ตั ว เองให้ เ ป็ น อย่ า เบี ย ดเบี ย นตั ว เองด้ ว ยการวางกั บ ดั ก สิ่ ง ไม่ ดี เ อาไว้ ใ นอนาคต ให้ เ ราเดิ น ไปพบ ธรรมะเป็ น เรื่ อ งละเอี ย ดอ่ อ นลึ ก ซึ้ ง และท� ำ ไม่ ไ ด้ ถ้ า เรามองแต่ ค วามต้ อ งการตรงหน้ า อย่ า งเอาใจตั ว เอง “ก็ อ ยากให้ ท ่ า นฉั น น่ ะ ”

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

38

แม้ ด อกไม้ จ ะแสนบอบบาง แต่ มั น จะรื่ น รมย์ กั บ ชี วิ ต ของมั น อย่ า งเต็ ม ที่ โดยไม่ ส นใจใคร มั น จะสวยและหอมเต็ ม ที่ พร้ อ มส่ ง กลิ่ น ไปไกล โดยไม่ ส นใจว่ า ใครจะดอมดมหรื อ ไม่ มั น ท� ำ หน้ า ที่ มี ชี วิ ต อยู ่ อย่ า งสมบู ร ณ์ พู น สุ ข ล้ อ แดดเย้ า ลม เราต้ อ งเหมื อ นดอกไม้ คื อ มี ห น้ า ที่ มี ชี วิ ต อยู ่ อ ย่ า งมี ค วามสุ ข

39

อย่ า มั ว คร�่ ำ ครวญให้ เ สี ย เวลาอยู ่ เ ลย ไม่ มี ใ ครอยากฟั ง เรื่ อ งของคนอื่ น อย่ า งจริ ง จั ง นั ก หรอก มั น เป็ น เพี ย งนิ ท านข้ า มชั่ ว โมงเท่ า นั้ น แหละ แล้ ว เราก็ ต ้ อ งกลั บ มาจมน�้ ำ ตาอยู ่ ค นเดี ย ว ขณะที่ ใ ครๆ เขาลื ม ไปแล้ ว เพราะทุ ก คนก็ มี นิ ย ายของตั ว เองเหมื อ นกั น นิ ย ายของเราไม่ ใ ช่ เ รื่ อ งเศร้ า เรื่ อ งเดี ย วในโลก และไม่ ส ลั ก ส� ำ คั ญ อั น ใด เรายั ง มี ชี วิ ต อยู ่ หั ว เราะเถิ ด จงมองให้ เ ห็ น ว่ า อี ก ด้ า นของเรื่ อ งเศร้ า ก็ มี เ รื่ อ งดี ค อยเราอยู ่ จงเป็ น เพื่ อ นกั บ มั น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

40

41

ส ะ เ ด า ะ เ ค ร า ะ ห์ เช้ า วั น นี้ ที่ วั ด ชลประทานฯ หลวงพ่ อ ปรารภให้ ญ าติ โยมทั้ ง หลาย ที่ ม าใส่ บ าตรฟั ง ว่ า มี ค นเอาพระพลาสติ ก องค์ เ ล็ ก ๆ มาใส่ บ าตรท่ า น ท่ า นเลยเล่ า ต่ อ ว่ า เคยมี ค นเตรี ย มของถวายหลายอย่ า งเป็ น สี ด� ำ ทั้ ง หมด และเรี ย นท่ า นว่ า เขาจะถามว่ า ท่ า นคื อ ราหู ใ ช่ ไ หม ขอท่ า นตอบว่ า ใช่ แล้ ว เขาจะถวายของต่ อ ไป ท่ า นไม่ อ ยากขั ด ด้ ว ยเห็ น ว่ า เป็ น เวลา ไม่ เ หมาะที่ จ ะอบรม จึ ง เลยตามเลย ถวายเสร็ จ มี พ ระอี ก รู ป หนึ่ ง เดิ น ผ่ า นไปรู ป ร่ า งใหญ่ ม ากผิ ว คล�้ ำ มากกว่ า หลวงพ่ อ โยมเลยมาขอของที่ ถ วายคื น ไป คงจะไปถวายพระ รู ป นั้ น จากนั้นท่านก็เล่าว่าคนโบราณเวลาสะเดาะเคราะห์ เขาจะถวายพระดิน ซึ่ ง พอถู ก น�้ ำ ก็ จ ะสลายไปตามธรรมชาติ ดวงตาเห็ น ธรรม (ข้ อ นี้ ) เลย ฉั น ว่ า น่ า คิ ด นะ โดยทางธรรมนั้ น ถ้ า มี เ คราะห์ จ ริ ง ก็ แ ก้ ไ ม่ ไ ด้ ห รอก สั ต ว์ โ ลกย่ อ มเป็ น ไปตามกรรม แต่ ค วามหวั่ น ไหวในใจคนท� ำ ให้ ค นพยายามคิ ด ว่ า มั น สะเดาะได้ เหมื อ นลู ก กุ ญ แจ เอาละ นาที นี้ ไ ม่ ว ่ า กั น เราเป็ น เพื่ อ น (เกิ ด แก่ ) กั น นั บ ว่ า เห็ น ใจกั น ก็ แ ล้ ว กั น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

42

สมมุ ติ -- เราเป็ น คนอยากสะเดาะเคราะห์ เ พื่ อ ให้ โ ชคร้ า ยหายไป จริ ง ๆ สมมุ ติ -- สะเดาะแล้ ว มั น หายไปจริ ง ๆ โชคร้ า ยเป็ น เรื่ อ งที่ ล อยมาในเวลาหนึ่ ง ไม่ ถ าวร แล้ ว ลอยไป แต่ เ รา อยากให้ มั น ไม่ ล อยมา เราเลยสมมุ ติ ว ่ า มั น มาแล้ ว และเราสะเดาะทิ้ ง วั น นี้ ก ่ อ นเลย มั น จะได้ ไม่ ม าหรื อ สมมุ ติ ว ่ า มั น ไปแล้ ว วิ ธี ก ารคื อ เขาสอนให้ -- ทิ้ ง พระ ซื้ อ พระองค์ เ ล็ ก ๆ แล้ ว ไปทิ้ ง ที่ ใ ต้ ต ้ น ไม้ ใ หญ่ -- ถวายพระพุ ท ธรู ป เล็ ก ๆ ให้ พ ระสงฆ์ เป็ น การท� ำ บุ ญ กั น เคราะห์ ไม่ ใ ห้ ม า ข้ อ มู ล ประกอบความคิ ด - หลวงพ่อปัญญานันทะ สมัยที่ยังเทศน์อยู่ท่านสอนว่าราหูคือโลกเรา นี้ เ อง เงาไปบั ง ดวงจั น ทร์ ไ ว้ - หลวงพ่อโต พรหมรังษี ประวัติ - ท่านเดินผ่านแท่นที่เขาขึ้นรูปดินไว้ ก� ำ ลั ง จะปั ้ น พระพุ ท ธรู ป ท่ า นยกมื อ ไหว้ อธิ บ ายว่ า ดิ น นี้ เ ป็ น พระพุ ท ธรู ป ตั้ ง แต่ เ ขาคิ ด จะปั ้ น แล้ ว - สิ่ ง ที่ ต ้ อ งการให้ ห ายไป ควรจะ ‘หายไป’ จึ ง จะหมดไป

43

ดั ง นั้ น เวลาเราอยากสะเดาะเคราะห์ เราควรจะเข้ า ไปในสวน - กราบลงบนแผ่ น ดิ น คื อ โลกนี้ คื อ พระราหู - ปั ้ น ดิ น เป็ น รู ป พระ (พระไม่ ใ ช่ เ คราะห์ แต่ เ ป็ น ตั ว แทนให้ รั บ ฟั ง ค� ำ อธิ ษ ฐานขอให้ เ คราะห์ ห มดไป) - ถ้ า มี ค วามทุ ก ข์ ใ จอะไรนั่ ง เล่ า ให้ พ ระฟั ง จนหมดใจ แล้ ว อธิ ษ ฐาน ขอให้ ทุ ก ข์ นั้ น ผ่ า นไป - ถ้ากลัวทุกข์ที่ยังไม่มา ก็อธิษฐานขอให้มีแต่เรื่องดีๆ มา เรื่องไม่ดี ขอให้ ไ ปกั บ พระนี้ (ท่ า นฟั ง แล้ ว โปรดพาไปด้ ว ย) - รดน�้ ำ พระขอพร “ต่ อ ไปนี้ ข อให้ โ ชคดี ต ลอดไป ขอความทุ ก ข์ ความโชคร้ายจงสลายหายไปดุจดังพระดินนี้ ขอพระราหู (โลก) โปรดรับไว้ ด้วยเถิด” รดน�้ำไปเรื่อยๆ ด้วยใจยิ้มชุ่มชื่น จนกว่าพระดินจะละลายไปหมด - กราบขอบคุ ณ แผ่ น ดิ น ที่ ใ ห้ ชี วิ ต ที่ ดี แ ก่ เ ราตลอดมา อั น นี้ คิ ด เองนะคะ จากต้ น เค้ า ที่ ว ่ า ถ้ า มี เ คราะห์ เราต้ อ งให้ เ คราะห์ สลายไป จึ ง จะสบายใจได้ แต่ ก ารที่ เ ดิ ม ให้ ทิ้ ง พระใต้ ต ้ น ไม้ หรื อ ถวายพระสงฆ์ คล้ า ยเป็ น การ กั น เคราะห์ ไ ว้ ไ ม่ ใ ห้ ม า แต่ แ ม้ จ ะพ้ น ตั ว ไปแล้ ว เคราะห์ ยั ง อยู ่ ยิ่ ง เป็ น พลาสติ ก ยิ่ ง อยู ่ น านกว่ า จะย่ อ ยสลาย ถ้ า เคราะห์ นั้ น เป็ น เคราะห์ ข องเรา แม้ จ ะ ‘ฝาก’ ไว้ กั บ คนอื่ น ก็ ไ ม่ เ ป็ น ของคนอื่ น ยั ง เป็ น ของเราอยู ่ ดี วั น หนึ่ ง มั น จะกลั บ มา

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

44

สิ่ ง ที่ ค นท� ำ ไม่ ไ ด้ คิ ด เลยก็ คื อ เวลาตั ก บาตรคิ ด เตรี ย มของเลิ ศ เลอที่ สุ ด ให้ พ ระ เพื่ อ จะได้ บุ ญ เยอะๆ แล้ ว เวลาเอาภาระไปถวายพระจะได้ บ าป เยอะไหม คื อ ทุ ก เรื่ อ งเราคิ ด เข้ า ข้ า งตั ว เองไปหมด อาจจะแย้ ง ว่ า ไม่ ไ ด้ เ อาภาระไปให้ พ ระสั ก หน่ อ ย เอาพระพุ ท ธรู ป ไปถวายพระเป็ น การท� ำ บุ ญ ต่ า งหาก แลกกั บ เคราะห์ จ ะได้ ไ ม่ ม า ถ้ า เคราะห์ แ ลกได้ ง ่ า ยๆ แค่ นี้ ในโลกนี้ ค งไม่ มี ค นทุ ก ข์ หลวงพ่อเล่าต่อว่า พอโยมเอาพระมาเยอะๆ นานๆ เข้าก็ต้องขุดหลุม ฝั ง สั ก ที ห นึ่ ง เพราะไม่ มี ที่ เ ก็ บ เรี ย กว่ า เราเอาภาระไปให้ พ ระ ไม่ รู ้ ว ่ า ที่ เ รามี ภ าระแปลกๆ กั น เยอะนี่ เ พราะเคยเอาภาระไปฝากพระไว้ ม ากมาย หรื อ เปล่ า น้ อ ทั้ ง หมดที่ พู ด มานี่ ไม่ ไ ด้ เ ข้ า ข่ า ย ‘ไม่ เ ชื่ อ อย่ า ลบหลู ่ ’ หรอกนะคะ เพียงแต่คิดว่าถ้าอยากท�ำ ก็ ไม่ว่ากัน แต่วิธีการมันเปลี่ยนให้สมเหตุสมผล ได้ ที่ คิ ด มาทั้ ง หมดนี้ ก็ เ พราะได้ ยิ น หลวงพ่ อ พู ด ว่ า พระ ‘พลาสติ ก ’ กั บ ‘พระดิ น ’ เท่ า นั้ น เอง “พระดิ น รดน�้ ำ แล้ ว หมดไป เคราะห์ ห มดไปด้ ว ย” ความคิ ด คนโบราณนี่ “เท่ ม าก” 45

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

46

ปั ญ หาที่ ซ�้ ำ ซากต้ อ งการค� ำ ตอบที่ เ บ็ ด เสร็ จ ถอยออกมาก้ า วหนึ่ ง แล้ ว ดู ด ้ า นอ่ อ นแอของเราโวยวาย เพื่ อ มองเห็ น ข้ อ มู ล ความคิ ด ทั้ ง หมดทั้ ง มวล ว่ า มี อ ะไรในภาพนั้ น บ้ า ง เลิ ก คิ ด แล้ ว ไปเที่ ย วสั ก วั น หนึ่ ง กลั บ มามองหาข้ อ เสี ย ของภาพนั้ น แล้ ว มองผลเสี ย อื่ น ที่ จ ะเกิ ด ถ้ า ท� ำ ตามภาพนั้ น “เสี ย น้ อ ยเสี ย ยากไปมั้ ย ?” แล้ ว ทั น ใด ค� ำ ตอบเบ็ ด เสร็ จ ที่ ดี ก ว่ า ก็ ก ้ า วเข้ า มา

47

สิ่ ง ที่ เ ห ลื อ อ ยู่ วั น เวลาของชี วิ ต ที่ ผ ่ า นมายาวนานจนขยั บ รุ ่ น เป็ น คุ ณ ย่ า ท� ำ ให้ สองสามปี ห ลั ง นี้ พ บข่ า วการจากไปของคนรู ้ จั ก ทั้ ง ที่ เ ป็ น การส่ ว นตั ว และไม่ ส่วนตัวอยูบ่ อ่ ยๆ ชีวติ ของเราคงจะเป็นฤดูใบไม้รว่ งเสียแล้ว เพียงลมพัดไกว เพื่ อ นใบไม้ ก็ ป ลิ ด ปลิ ว ไปตามสายลม อี ก ไม่ น านเราก็ ค งปลิ ด ปลิ ว ไป เช่ น เดี ย วกั น คิ ด ถึ ง ครั้ ง หนึ่ ง นานหลายปี ม าแล้ ว เพื่ อ นคนหนึ่ ง มาขอให้ ท� ำ หนั ง สื อ งานศพให้ พ ่ อ แม่ ที่ ไ ด้ เ วลาท� ำ พิ ธี เ ผาหลั ง จากเก็ บ มาตามประเพณี แ ล้ ว ฉั น ปฏิ เ สธ เธอบอกว่ า ไม่ ไ ด้ เพราะพี่ ช ายของเธอเชื่ อ มั่ น ในตั ว ฉั น มากเรื่ อ ง ท�ำหนังสือ จะให้ใครท�ำไม่ ได้ เธอไม่อาจกลับไปบอกพี่ชายถึงการปฏิเสธนี้ แต่ ฉั น ก็ ยั ง คงปฏิ เ สธ “ครอบครั ว เธอหรื อ แม้ ใ ครๆ ก็ ต ามเป็ น ประเพณี นิ ย ม ฉั น ไม่ ช อบ หนั ง สื อ งานศพที่ เ ปิ ด ไปมี แ ต่ รู ป ญาติ ม านั่ ง เรี ย งหน้ า หี บ ศพเป็ น สิ บ หน้ า เหมื อ นกั น หมด ต่ อ จากนั้ น ก็ เ ป็ น การไว้ อ าลั ย บอกเล่ า ถึ ง นาที ที่ จ ากไป และฉั น ไม่ อ ยากท� ำ สิ่ ง ที่ ฉั น ไม่ ช อบ” เธอกลั บ ไปบอกพี่ ช ายแล้ ว โทรฯกลั บ มาว่ า จะท� ำ อย่ า งไรก็ ไ ด้ ต ามใจ ทุ ก อย่ า ง

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

48

“ฉั น ไม่ ท� ำ หนั ง สื อ การตาย ฉั น จะท� ำ หนั ง สื อ ที่ ร ะลึ ก ถึ ง การมี ชี วิ ต อยู ่ ของพ่ อ แม่ จะไม่ มี รู ป นั่ ง หน้ า หี บ ศพเลยนะ” หนั ง สื อ เล่ ม นั้ น เป็ น เล่ ม เล็ ก ๆ ขนาดใหญ่ ก ว่ า ฝ่ า มื อ นิ ด หน่ อ ย ปก สี ช มพู อ ่ อ น มี รู ป คู ่ ข องพ่ อ แม่ เ ป็ น วงรี อ ยู ่ ต รงกลาง ข้ า งล่ า งเขี ย นว่ า ‘อั น เป็ น ที่ รั ก ยิ่ ง ’ ข้างในเป็นการเล่าถึงพ่อแม่ ซึ่งฉันให้เพื่อนเป็นคนเขียนมา บอกเธอว่า เวลาเขี ย นให้ นึ ก ว่ า ก� ำ ลั ง เล่ า ให้ ฉั น ฟั ง เขี ย นด้ ว ยภาษาพู ด ไม่ ใ ช่ ภ าษาเขี ย น เล่ า ความเป็ น มาของพ่ อ ที่ ม าจากเมื อ งจี น เล่ า ถึ ง แม่ ว ่ า มาพบพ่ อ ได้ อ ย่ า งไร คุ ณ งามความดี ข องพ่ อ เกี ย รติ คุ ณ ที่ พ ่ อ ได้ รั บ จากชุ ม ชน ความคิ ด ดี ๆ ที่ พ ่ อ สอน การเลี้ ย งดู ลู ก เรื่ อ งในความทรงจ� ำ ของครอบครั ว ความรั ก ในครอบครัว ภาพประกอบเป็ น ภาพที่ พ าพ่ อ แม่ ไ ปเที่ ย วหั ว หิ น ภาพพ่ อ แม่ ใ นงาน รับปริญญาของลูกๆ แต่ละคน ภาพบ้านเก่า ภาพงานวันเกิดของแม่ ภาพดีๆ ของครอบครั ว ทั้ ง หมดทุ ก คน เอามาบั น ทึ ก ไว้ เ พื่ อ ระลึ ก ว่ า ครั้ ง เมื่ อ พ่ อ แม่ มี ชี วิ ต อยู ่ ค รอบครั ว เราอยู ่ กั น อย่ า งไร รั ก กั น อย่ า งไร ฉลองกั น อย่ า งไร เหล่ า นี้ คื อ วั น เวลาบนโลกนี้ ข องพ่ อ แม่ เรื่ อ งเล่ า ทั้ ง หมดนี้ คื อ สิ่ ง ที่ เ หลื อ อยู ่ พี่ ช ายตื่ น เต้ น มากจนพอได้ ข ่ า วหนั ง สื อ เสร็ จ อี ก หนึ่ ง ชั่ ว โมงต่ อ มา เพื่อนก็ โทรฯมาบอกว่าพี่ชายอยู่ที่ โรงพิมพ์แล้ว และโทรฯมายั่วเธอว่าเขาเห็น หนั ง สื อ ก่ อ นเธอ พร้ อ มกั บ บรรยายว่ า หนั ง สื อ หน้ า ตาเป็ น อย่ า งไรด้ ว ยความ ปลื้ ม เปรมมากมาย 49

มั น เป็ น หนั ง สื อ งานศพเล่ ม เดี ย วที่ ฉั น ท� ำ และฉั น พอใจ มั น บอกเล่ า กาลเวลาที่ ไ ม่ ห วนคื น วั น เวลาดี ๆ ที่ ยั ง อยู ่ ใ นความทรงจ� ำ ชี วิ ต หนึ่ ง ที่ ก ลั บ คื น สู ่ ธ รรมชาติ ไ ด้ ฝ ากเรื่ อ งราวเรื่ อ งเล่ า ไว้ ใ ห้ ลู ก หลานได้ รั บ รู ้ มี คุ ณ ค่ า แก่ ความทรงจ� ำ และมี ค วามหมายของการเคยมี ชี วิ ต อยู ่ ขอบคุ ณ พี่ ช ายที่ ใ ห้ โ อกาสได้ ท� ำ สิ่ ง นี้ ความเงี ย บสงบยั ง คงอบอวลอยู ่ ร อบๆ ตั ว หลั ง ฝนตก อากาศเย็ น ชื่ น ฉั น บอกตั ว เองว่ า “วั น เวลาก� ำ ลั ง ผ่ า นไป”

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

50

จงเชื่ อ มั่ น และศรั ท ธาในตนเองให้ ม ากพอ เพื่ อ จะสร้ า งสรรค์ ชี วิ ต ให้ แ ข็ ง แกร่ ง และงดงาม ดุ จ ดั ง ต้ น ไม้ เ ดี ย วดาย ที่ ยั ง ผึ่ ง ผายกลางทุ ่ ง หญ้ า พรจากฟากฟ้ า จะโปรยปราย

51

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

52

53

ค ว า ม เ ชื่ อ ใ ห ม่ ฉั น ไปเข้ า คอร์ ส อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร สาระส� ำ คั ญ ส� ำ หรั บ ฉั น ในครั้ ง นี้ อ ยู ่ ที่ เ รื่ อ งความเชื่ อ ซึ่ ง อาจารย์ เ ริ่ ม ด้ ว ยเรื่ อ งนี้ อ ยู ่ ค รึ่ ง วั น แรก เมื่ อ สอบถามที ล ะคนเรี ย งไปว่ า ตนเองเป็ น อย่ า งไร มี อุ ป สรรคในชี วิ ต อย่ า งไร ปรากฏว่ า ส่ ว นใหญ่ ถู ก หมอดู จุ ด ประกายมาทั้ ง นั้ น ฉั น ตอบอาจารย์ ว ่ า ฉั น มี ห นี้ ม าก หมอดู เ คยบอกว่ า เป็ น หนี้ ต ลอดชี วิ ต ฉั น ผ่ า นความยากล� ำ บากมามากมาย จึ ง อาจจะเห็ น คล้ อ ยตามหมอดู และยอมท� ำ ใจตามนั้ น แต่ เ มื่ อ ทุ ก อย่ า งผ่ า นพ้ น ไป วั น หนึ่ ง ฉั น มานั่ ง มอง ย้ อ นหลั ง ฉั น บอกตั ว เองว่ า หมอดู พู ด มาตั้ ง หลายข้ อ ไม่ เ คยมี ข ้ อ ใดถู ก แล้ ว ท� ำ ไมเฉพาะข้ อ นี้ จ ะต้ อ งถู ก ด้ ว ย ดั ง นั้ น ตอนนี้ ฉั น ไม่ เ ชื่ อ แล้ ว อาจารย์ ส อนว่ า คนเราถู ก ความเชื่ อ ครอบง� ำ และชั ก จู ง ชี วิ ต ไปใน ทุ ก ด้ า น วั ฒ นธรรม ประเพณี ค� ำ พั ง เพย ฯลฯ อาจารย์ เ ล่ า ว่ า สมั ย เรี ย นอยู ่ เ มื อ งนอก อาจารย์ ฟ ั ง เพื่ อ นนั่ ง คุ ย เรื่ อ งไบเบิ ล พอคุ ย เสร็ จ ฝรั่ ง เอาเท้ า ปิ ด ไบเบิ ล ท่ า นบอกเพื่ อ นว่ า บาปนะ เพื่ อ นงงว่ า บาปยั ง ไง ท่ า นจึ ง บอกว่ า เท้ า เป็ น ของต�่ ำ ไบเบิ ล เป็ น ของสู ง คนไทยถือ ฝรั่งบอกว่าทุกส่วนของร่างกายมีความส�ำคัญเท่ากัน ยูเอาหัวเดิน ได้ มั้ ย นั่ น เป็ น การสั่ น คลอนความเชื่ อ เดิ ม ให้ ฉุ ก คิ ด ต่ อ ไปถึ ง ความเชื่ อ อะไรๆ อี ก หลายอย่ า งเลย ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

54

ทฤษฎี ห ลั ก ที่ ว ่ า ‘ความคิ ด เปลี่ ย น ชี วิ ต เปลี่ ย น’ นั้ น จริ ง แต่ ค วามคิ ด มี ร ากอยู ่ ที่ ค วามเชื่ อ ด้ ว ย ดั ง นั้ น ถ้ า เชื่ อ อย่ า งไรก็ คิ ด อย่ า งนั้ น ตรงนี้ ส� ำ คั ญ เพื่ อ นๆ ลองกลั บ ไปนั่ ง ดู อ ดี ต ของตั ว เองว่ า อะไรท� ำ ให้ คุ ณ เป็ น อย่ า ง ทุ ก วั น นี้ (ข้ อ ที่ ไ ม่ ส บายใจ) คุ ณ เชื่ อ ว่ า อย่ า งไรจึ ง ท� ำ ให้ คุ ณ คิ ด อย่ า งนั้ น แล้ ว ส่ ง ผลให้ ท� ำ อย่ า งนั้ น จนชี วิ ต เป็ น อย่ า งนี้ ม าจนถึ ง วั น นี้ ฉันเคยเชื่อว่าฉันไม่เก่งเรื่องตัวเลข เกลียดงานบัญชี หมุนเงินไม่เป็น เขี ย นเช็ ค ใบแรกมื อ สั่ น หมอดู บ อกว่ า ต้ อ งเป็ น หนี้ บริ ษั ท มี ป ั ญ หาการเงิ น มากและฉั น ต้ อ งทะลุ ท ะลวงปั ญ หาการเงิ น ไปให้ ไ ด้ ที่ ส� ำ คั ญ ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ฉั น เป็ น คนไม่ เ ก่ ง มี ค นอื่ น รอบๆ ตั ว ที่ เ ก่ ง กว่ า ฉั น รู ้ สึ ก ด้ อ ยและยอมรั บ ชี วิ ต ไปเงี ย บๆ เมื่ อ เรื่ อ งราวผ่ า นพ้ น ไป - คนที่ ท� ำ งานใกล้ ชิ ด ในแผนกเดี ย วกั น ที่ เ ห็ น สภาพการท� ำ งานของฉั น มาตลอด เขาก็ คุ ย กั บ ฉั น ว่ า เก่ ง นะที่ ท� ำ ได้ ข นาดนี้ (นี่ ไ ม่ ไ ด้ ก� ำ ลั ง โม้ น ะคะ เพื่ อ นๆ เพี ย งแต่ จ ะชี้ จุ ด แตกต่ า งให้ เ ห็ น เป็ น ตั ว อย่ า งค่ ะ ) - เมื่ อ ฉั น ต้ อ งอธิ บ ายเรื่ อ งเงิ น ให้ ค นที่ ฉั น ยกย่ อ งว่ า เขาเก่ ง เขาก็ ฟ ั ง ไม่ค่อยรู้เรื่อง ฉันได้รู้ว่า ฉันก็เก่งในเรื่องของฉันพอๆ กับที่เขาเก่งในเรื่อง ของเขา ต่ า งคนเก่ ง ต่ า งสาขา ไม่ ต ้ อ งเอามาเปรี ย บเที ย บกั น ฉั น ก็ ไ ม่ รู ้ สึ ก ด้ อ ยอี ก แล้ ว 55

- ฉันส�ำรวจไปรอบๆ ตัวในทุกๆ เรื่องก็พบค�ำตอบให้ตัวเองในทางที่ดี โดยเฉพาะเมื่ อ มองตามแนวทางพั ฒ นาจิ ต ที่ ไ ด้ อุ ต ส่ า ห์ ร�่ ำ เรี ย นจากหนั ง สื อ ต่ า งๆ มานาน ฉั น มี ชี วิ ต ที่ น ่ า พอใจ เมื่ อ ล้ า งความเชื่ อ เดิ ม ๆ ได้ ห มด ฉั น ก็ รู ้ สึ ก ดี กั บ ตั ว เองมากที เ ดี ย ว อาจารย์ ส อนว่ า “เรามี ค วามเชื่ อ ความคิ ด ลบใดๆ อยู ่ เมื่ อ พบแล้ ว ให้ คิ ด ใหม่ ท างบวกทั น ที ชี วิ ต เราจะเป็ น ตามนั้ น ” สุ ภ าษิ ต ที่ ว ่ า ‘ชี วิ ต ต้ อ งสู ้ ’ ท� ำ ให้ เ ราเหนื่ อ ยมากมี เ รื่ อ งมาให้ สู ้ ต ลอด เปลี่ ย นความเชื่ อ ให้ เ ป็ น ‘ชี วิ ต สบาย’ ได้ ไ หม เราคิ ด อย่ า งใดก็ ไ ด้ อย่ า งนั้ น ความคิ ด ที่ เ ราส่ ง ออกไปเป็ น คลื่ น พลั ง งานออกไปสู ่ จั ก รวาล มั น จะไป ค้ น หาและน� ำ พาสิ่ ง ที่ เ หมื อ นกั น กลั บ มาสู ่ เ รา เมื่ อ เราคิ ด ว่ า สบาย มั น ก็ จะพาเรื่ อ งสบายๆ เข้ า มา บางที เ มื่ อ เราลองท� ำ เราจะพบว่ า เมื่ อ เราส่ ง ความคิ ด ใหม่ อ อกไปด้ ว ย ความหวั ง อั น สดใสว่ า มั น จะเกิ ด ขึ้ น อี ก เสี้ ย วหนึ่ ง เล็ ก ๆ ในความรู ้ สึ ก มั น จะ ชายหางตาลงไปมองในใจและพบว่ า มี ค วามลั ง เลไม่ เ ชื่ อ ว่ า เอ๊ จะเป็ น ไปได้ ห รื อ ว้ า เราจะไม่ ก ล้ า ทิ้ ง ความเชื่ อ หรื อ ความคิ ด เดิ ม ไป ทั้ ง ที่ รู ้ ว ่ า มั น ไม่ ดี อาจารย์ บ อกว่ า “ให้ ทิ้ ง มั น ไปเลย” ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

56

ถ้ า เราอยากจะประสบความส� ำ เร็ จ เราต้ อ งฮึ ก เหิ ม ใจพอที่ จ ะ “ทิ้ ง มั น ไปเลย” ความอ่อนแอในใจเราต่างหากที่ท�ำให้เราไม่กล้าก้าวไปแม้จะรู้ว่ามันดี และเราอยากได้ ฉันเคยอ่านพบประโยคหนึ่งว่า “คนส่วนใหญ่ยินดีจะทุกข์ยากอย่างเดิม มากกว่ า จะก้ า วออกไปหาความสุ ข ” หลวงพ่ อ ชา สุ ภั ท โทสอนว่ า “อย่ า เสี ย ดายความชั่ ว ” ฉะนั้ น พวกเราจง “ทิ้ ง มั น ไปเลย” กั น เถอะ การเปลี่ ย นแปลงต้ อ งอาศั ย การต่ อ เนื่ อ ง เมื่ อ เราเปลี่ ย นความคิ ด แน่ น อนความคิ ด เดิ ม จะแวบเข้ า มาเยี่ ย มเสมอ เราก็ จ ะต้ อ งรี บ นึ ก ถึ ง ‘ความคิดใหม่’ ‘คติ ใหม่’ ของเราทันที ให้มันสลับไปเรื่อยๆ จนความคิดเก่า อ่ อ นแรงและจางหายไปในที่ สุ ด เมื่ อ เราสนใจใส่ ใ จกั บ ความคิ ด ใหม่ ความคิ ด ใหม่ ย ่ อ มสดใสแข็ ง แรง ความคิ ด เก่ า ที่ ไ ม่ ไ ด้ รั บ ความสนใจก็ ย ่ อ มอ่ อ นแรง ดู ต ้ น ไม้ ที่ เ รารดน�้ ำ ทุ ก วั น กั บ ต้ น เก่ า ที่ ยื่ น กิ่ ง มาหาเราแต่ เ ราไม่ ร ดน�้ ำ มั น เลยสิ มั น ย่ อ มตายไป ในที่ สุ ด แม้ จ ะต้ อ งใช้ เ วลา แต่ เ ราต้ อ งมี ก� ำ ลั ง ใจให้ ตั ว เอง แต่ ก ารใช้ เ วลาจะสั้ น หรื อ ยาว เร็ ว หรื อ ช้ า ก็ อ ยู ่ ที่ ตั ว เราเองว่ า จะ อ้ อ ยอิ่ ง ขนาดไหน

57

มี ค รั้ ง หนึ่ ง ที่ มี ค นพาอเล็ ก ซานเดอร์ ม หาราชไปดู เ สาต้ น หนึ่ ง ที่ มี เ ชื อ ก โยงมากมายและผูกรวมเป็นปมใหญ่ ให้เขาแก้ปมนั้นออก อเล็กซานเดอร์ ไม่ แ ก้ แต่ เ อาดาบฟั น ปุ ่ ม ปมนั้ น เลย แก้ ป ั ญ หาที เ ดี ย วอย่ า งเด็ ด ขาด เฉี ย บพลั น จนเรื่ อ งนี้ ไ ด้ ส มญาว่ า ‘อเล็ ก ซานเดอร์ ’ส น็ อ ต’ เราจะเปลี่ยนชีวิต ไม่ ใช่เรื่องเล็ก แต่เปลี่ยนชีวิตได้แล้ว นี่เป็นเรื่องใหญ่ ดั ง นั้ น เราจะให้ มั น ง่ า ยได้ อ ย่ า งไร แต่ . ..ถ้ า รู ้ วิ ธี แ ละมี ค วามตั้ ง ใจแล้ ว ก็ ไ ม่ ใ ช่ เ รื่ อ งยาก วั น นี้ ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ชี วิ ต เต็ ม เปี ่ ย ม มี ค วามพอใจมากขึ้ น ความเชื่ อ ใหม่ ๆ ที่ ดี ๆ มี ห ลายข้ อ และท� ำ ให้ มี ค วามหวั ง สดใส ความมั่ น ใจนี้ ท� ำ ให้ ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ‘ทิ้ ง ’ ได้ ง ่ า ยขึ้ น เชิ ด ใส่ ไม่ ส นใจ และ หยิ่ ง กั บ มั น นิ ด ๆ ด้ ว ยว่ า ฉั น ทิ้ ง เธอได้ น ะเจ้ า ความเชื่ อ เลวๆ คุ ณ มี อ ะไรจะ ‘ทิ้ ง ’ บ้ า งล่ ะ คะ เพื่ อ ให้ ชี วิ ต มี แ ต่ สิ่ ง ดี ๆ คุ ณ มี อ ะไรจะ ‘เชื่ อ ใหม่ ’ บ้ า งล่ ะ คะ เพื่ อ ให้ ชี วิ ต รื่ น รมย์

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

58

เมื่ อ สิ่ ง ที่ เ ราคุ ม ไม่ ไ ด้ เ กิ ด ขึ้ น ตรงหน้ า สิ่ ง ที่ ด าเข้ า มามี แ ต่ ค� ำ ถาม ความสงสั ย สิ่ ง ที่ รู ้ ก ลั บ เหมื อ นไม่ รู ้ ก็ ท� ำ ได้ เ พี ย งนิ่ ง ไว้ ก ่ อ น เมื่ อ เหตุ ก ารณ์ ส งบลงแล้ ว ค่ อ ยๆ คิ ด ทบทวน ความเข้ า ใจที่ แ ท้ จ ริ ง จะค่ อ ยๆ ตอบใจเรา

59

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

60

วิ น าที นั้ น เดิ น ไม่ เ ร็ ว นั ก แต่ ไ ม่ ห ยุ ด เราไม่ รู ้ เ วลาที่ มั น จะหยุ ด ดั ง นั้ น จงอยู ่ กั บ สิ่ ง ที่ อ ยู ่ ต รงหน้ า ทุ ก ข์ ใ ห้ สุ ด เพื่ อ ค้ น พบ เพชรแห่ ง ความแข็ ง แกร่ ง ของจิ ต วิ ญ ญาณ สุ ข ให้ สุ ด เพื่ อ ดื่ ม ด�่ ำ กั บ ความเป็ น ชี วิ ต ทั้ ง ทุ ก ข์ แ ละสุ ข คื อ ความงดงาม ที่ ธ รรมชาติ ม อบให้ เ ป็ น ของขวั ญ แก่ เ รา นี่ คื อ ความหมายของการเกิ ด มา

61

พ ลั ง ชี วิ ต ในระยะหลังมานี้ เราคงเคยได้ยินเรื่องผลึกของน�้ำที่อาจารย์ชาวญี่ปุ่น คนหนึ่ ง ได้ ท� ำ การทดลองและน� ำ ภาพผลึ ก น�้ ำ รู ป ต่ า งๆ ออกมาให้ ดู ผลการทดลองแสดงว่ า น�้ ำ สามารถเปลี่ ย นรู ป ร่ า งผลึ ก ได้ ต ามสิ่ ง ที่ มั น ได้ รั บ เช่ น เมื่ อ เราเอาน�้ ำ มาตั้ ง ไว้ ข วดหนึ่ ง แล้ ว ถ้ า เราพู ด ไม่ ดี ส่ ง เสี ย ง สั บ สนวุ ่ น วายเหมื อ นอยู ่ ใ นตลาดสด รู ป ร่ า งของผลึ ก จะแย่ ม าก ถ้ า เปิ ด เพลงเพราะๆ เบาๆ ในความเงี ย บสงบ รู ป ร่ า งผลึ ก จะออกมาเหมื อ นผลึ ก ของเกล็ ด หิ ม ะที่ ส วยงาม 1 . เมื่ อ น� ำ ความรู ้ นี้ ม าที่ ตั ว เรา ในตั ว เรามี น�้ ำ 70 เปอร์ เ ซ็ น ต์ จึ ง เป็ น

ค� ำ ตอบที่ ส อดคล้ อ งกั น ได้ ว ่ า ท� ำ ไมเราจึ ง มี สุ ข ภาพไม่ ดี เมื่ อ เรารั บ แต่ สิ่ ง ที่ เ ข้ า มาท� ำ ให้ ค วามรู ้ สึ ก ของเราร้ า วราน โกรธ หม่ น หมอง และท� ำ ไมคนที่ สุ ข ภาพดี จึ ง มี ห น้ า ตายิ้ ม แย้ ม แจ่ ม ใสและคิ ด บวกได้ โ ดยอั ต โนมั ติ นี่ เ ป็ น ทฤษฎี ที่ น ่ า สนใจมาก 2 . ทางคริ ส ต์ ก ล่ า วว่ า พระเจ้ า ปั ้ น คนมาด้ ว ยดิ น แล้ ว เป่ า ลมหายใจ

ให้ เ รา เพราะฉะนั้ น เรามี พ ลั ง งานมี ตั ว ตนเดี ย วกั บ พระเจ้ า ทางพุ ท ธกล่ า วว่ า เดิ ม จิ ต นั้ น ปภั ส สร เพี ย งมี อ ารมณ์ จ รมาครอบคลุ ม เหมื อ นเมฆหมอก เพราะฉะนั้ น เดิ ม ความคิ ด ของเราเจิ ด จ้ า เต็ ม ที่ อ ยู ่ แ ล้ ว ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

62

ดั ง นั้ น ชี วิ ต เราจะดี ห รื อ ไม่ อยู ่ ที่ เ ราจะคิ ด จะคล้ อ ยตามเมฆหมอก ที่ เ พี ย งจรมาล้ อ เล่ น กั บ เรามากน้ อ ยแค่ ไ หน จะยั ง คงความเจิ ด จ้ า อยู ่ ไ ด้ หรื อ จะจมเมฆจมหมอกตายไปทั้ ง ที่ ยั ง มี ชี วิ ต อยู ่ 3 . ทฤษฎี ท างวิ ท ยาศาสตร์ ค วอนตั ม ฟิ สิ ก ส์ ส รุ ป ผลมาว่ า ‘ความคิ ด

เป็ น พลั ง งานชนิ ด หนึ่ ง ที่ ส ่ ง ออกมา’ อารมณ์ เ หมื อ นเครื่ อ งมื อ วั ด ที่ เ กิ ด ตามหลังความคิด ถ้าอารมณ์ ไม่ดีแสดงว่าคิดไม่ดี บางทีเราอาจนึกไม่ทันว่า เราคิดอะไร ท�ำไมจึงอารมณ์ ไม่ดี ก็ ไม่ต้องหาค�ำตอบก็ ได้ ให้เปลี่ยนความคิด ซะเดี๋ยวนั้น หันไปคิดเรื่องอะไรที่ท�ำให้เราอารมณ์ดี เป็นการเปลี่ยนสภาวะจิต พลั ง งานดี ๆ ของความคิ ด ดี ก็ เ หมื อ นแม่ เ หล็ ก ที่ จ ะดึ ง ดู ด สิ่ ง ดี ๆ เข้ า มา สู ่ ชี วิ ต ทั้ง 3 ข้อนี้เป็นฐานข้อมูลที่เราจะน�ำมาใช้กับตัวเองเพื่อให้ชีวิตมีความสุข และพบสิ่ ง ดี ๆ ไม่ เ พี ย งแต่ ค วามคิ ด ของเราเป็ น พลั ง งาน แต่ สิ่ ง รอบตั ว เราล้ ว นเป็ น พลั ง งาน ดั ง นั้ น เมื่ อ เราเดิ น ไปที่ ไ หน สิ่ ง แวดล้ อ มจะกลิ้ ง ตามสิ่ ง ที่ อ ยู ่ ในหัวของเรา หรือกลับกัน สิ่งแวดล้อมเป็นทุกข์ท�ำให้เราทุกข์ เราจึงแก้ไข ด้ ว ยการเปลี่ ย นความคิ ด แล้ ว ทุ ก สิ่ ง จะเปลี่ ย นตาม แต่ความจริงส่วนตัวของเราคือความคิดของเราเป็นไปตาม ‘ความเชื่อ’ ของเรา ดั ง นั้ น เราต้ อ งส� ำ รวจความเชื่ อ ของเราด้ ว ย 63

ถ้าความเชื่อส่งเสริมชีวิตเรา ท�ำให้ชีวิตดีขึ้น เราก็ปรับให้เชื่อไปทางนั้น ถ้ า ความเชื่ อ ไหนฉุ ด ให้ เ ราแย่ ล ง ก็ เ ปลี่ ย นความเชื่ อ ใหม่ เช่ น เราเชื่ อ ว่ า เรามี บุ ญ ตายไปได้ ไ ปสวรรค์ ย่ อ มดี ก ว่ า ที่ เ ราจะเชื่ อ ว่ า เราไม่ มี บุ ญ ตายไปต้ อ งตกนรก ในเมื่ อ ตอนนี้ เ รายั ง ไม่ ต าย เราจะเลื อ กเชื่ อ ว่ า เราไม่ มี บุ ญ ไปท� ำ ไม เพราะถ้ า จะเลื อ กเชื่ อ ว่ า เรามี บุ ญ ก็ ไ ม่ ไ ด้ ต ้ อ งเสี ย ค่ า บั ต รจองบุ ญ ใดๆ ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ จะเห็นได้ว่าชีวิตของเราขึ้นอยู่กับความคิดของเรา ที่ ส ่ ง คลื่ น พลั ง งานออกไป ดั ง นั้ น ชี วิ ต จะดี ห รื อ ไม่ ขึ้ น อยู ่ กั บ เราว่ า จะควบคุ ม ความคิ ด ความเชื่ อ ของเราได้ ดี เ พี ย งใด และเราจะตกหลุ ม พลางหรื อ ไม่ หลุ ม พลางนั้ น คื อ เรามักจะคุยกับเพื่อนหรือคุยกับตัวเองถึงเรื่องอดีตที่เจ็บปวด โดยเราไม่รู้ว่า มั น ดึ ง เอาทุ ก ข์ ม าสู ่ วั น นี้ ที่ น ่ า จะสุ ข เหมื อ นเปิ ด แผลเก่ า ที่ ป ิ ด แล้ ว ให้ เ ปิ ด ขึ้ น มาใหม่ ม าเจ็ บ กั น ใหม่ ค� ำ สอนก็ คื อ --- “อะไรที่ มั น จบแล้ ว ให้ มั น จบไป” --- ดั ง ที่ พระพุ ท ธเจ้ า สอนว่ า ให้ อ ยู ่ กั บ ปั จ จุ บั น ปั ญ หาของคนคื อ ตอนนี้ ป ระสบความส� ำ เร็ จ แล้ ว ชอบเล่ า เรื่ อ ง ความหลั ง ที่ ล� ำ บากทุ ก ข์ ท นสาหั ส จิ ต ใต้ ส� ำ นึ ก จะรั บ เอาไว้ แ ล้ ว มั น ท� ำ งาน มั น คิ ด ว่ า เราชอบความเจ็ บ ปวดนั้ น มั น ส่ ง คลื่ น พลั ง งานออกไปกวาดต้ อ น เอาความเจ็ บ ปวดในจั ก รวาลมาสนองความต้ อ งการของเรา ท� ำ ให้ ชี วิ ต ต้ อ งเป็ น วงกลม ส� ำ เร็ จ แล้ ว ผิ ด พลาดพ่ า ยแพ้ แล้ ว ส� ำ เร็ จ แล้ ว พ่ า ยแพ้ แล้ ว ส� ำ เร็ จ แล้ ว พ่ า ยแพ้ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

64

เราต้ อ งเชื่ อ ว่ า “อดี ต ไม่ ส� ำ คั ญ ปั จ จุ บั น ฉั น ไปได้ เ สมอ” องคุ ลี ม าลฆ่ า คนมาแล้ ว 999 คน เมื่ อ พบพระพุ ท ธเจ้ า แล้ ว บวช ตั้ ง ใจ ปฏิ บั ติ อยู ่ กั บ ปั จ จุ บั น ไม่ มั ว นึ ก ถึ ง อดี ต ท่ า นก็ บ รรลุ ธ รรมเป็ น พระอรหั น ต์ ได้ ดั ง นั้ น ขอให้ เ ราเข้ า ข้ า งตั ว เองเป็ น เพื่ อ นดี กั บ ตั ว เอง ตั้ ง อกตั้ ง ใจสร้ า ง สิ่ ง ที่ ดี ใ ห้ ชี วิ ต ตั ว เองด้ ว ยการท� ำ สิ่ ง เหล่ า นี้ 1 . ไม่ ล ้ ว งกลั บ ไปในอดี ต จบแล้ ว จบไป หั ก ดิ บ ไม่ ต ้ อ งคร�่ ำ ครวญ ไม่ต้องอยากให้ใครรู้ความเศร้าของพจมาน ไม่ต้องร�่ำพิ ไรความไม่ยุติธรรม ที่ วั น ทองได้ รั บ ไม่ ต ้ อ งกลั บ ไปชาติ ที่ แ ล้ ว อี ก ต่ อ ไป 2 . รู ้ ทั น อารมณ์ ที่ ไ ม่ ดี ว ่ า เกิ ด จากคิ ด อะไรไม่ ดี สั ก อย่ า งหนึ่ ง แล้ ว อะไร ไม่ รู ้ ก็ ช ่ า งมั น เปลี่ ย นความคิ ด ทั น ที ไ ปหาเรื่ อ งดี ๆ มาคิ ด ท� ำ ให้ อ ารมณ์ ดี ท� ำ ให้ ส ่ ง คลื่ น ดี อ อกไปกวาดต้ อ นสิ่ ง ดี ก ลั บ มาหาเรา 3 . ให้ พ รตั ว เองด้ ว ยความเชื่ อ ที่ ดี “เรามี บุ ญ สวรรค์ จ ะคุ ้ ม ครองเรา ไม่ ว ่ า อะไรจะเกิ ด ขึ้ น มั น จะน� ำ ไปสู ่ สิ่ ง ที่ ดี ก ว่ า เสมอ” 4 . คอยนึกถึงภาพแห่งความส�ำเร็จที่เราเคยได้รับ นึกถึงความรู้สึกปีติ นั้น สูดหายใจลึกๆ นึกภาพตัวเราใหญ่ขึ้นๆ มองเห็นหัวใจดวงงามของเรา ที่ เ บิ ก บาน ยิ้ ม กางแขนออกเปิ ด รั บ ความสุ ข มี แ สงสว่ า งอบอุ ่ น ส่ ง จาก ฟากฟ้ า ลงมาที่ ตั ว เรา มาอวยพรให้ เ รา สั่ น ตั ว เองให้ เ ราให้ ตื่ น ตั ว ลื ม ตา จ� ำ ความรู ้ สึ ก ดี ๆ นั้ น ไว้ ความรู ้ สึ ก ดี ๆ ที่ จ ะคงอยู ่ ท� ำ ให้ เ รามี ส ภาวะจิ ต ที่ ดี ตลอดเวลา 5 . เลื อ กเชื่ อ ความเชื่ อ ที่ ดี ความเชื่ อ เก่ า ที่ ไ ม่ ดี ทิ้ ง ไป เราเปลี่ ย น ความเชื่ อ ใหม่ ไ ด้ ไม่ ต ้ อ งเกรงใจ 65

6 . สิ่ ง แวดล้ อ มที่ เ กิ ด ขึ้ น ถู ก แปลงออกมาจากจิ ต ใจเรา เรามี จิ ต คิ ด

แบบไหนสิ่ ง ที่ เ ข้ า มาหาเราจะเป็ น แบบนั้ น คิ ด ดี อ อกไปมั น จะพาสิ่ ง ดี ม าให้ หน้ า ที่ เ ราคื อ สร้ า งสภาวะจิ ต ที่ ดี ไ ว้ ค อยต้ อ นรั บ สิ่ ง ดี ๆ ที่ จ ะเข้ า มา อย่ า มั ว รี ร อหรื อ ลั ง เล งานนี้ มี แ ต่ ไ ด้ ไ ม่ มี เ สี ย เราท� ำ เพื่ อ ชี วิ ต ที่ ดี ข องเราเองนะคะ

: รวบรวมความรู ้ จ าก อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

66

ขอให้ เ ธอจงอ่ อ นโยนกั บ ชี วิ ต ไม่ ว ่ า อะไรจะเกิ ด ขึ้ น เพราะชี วิ ต น้ อ มรั บ ทุ ก สิ่ ง มามากมายแล้ ว มี เ พี ย งอ้ อ มกอดเดี ย ว ที่ อ บอุ ่ น และเข้ า ใจที่ สุ ด คื อ อ้ อ มกอดแห่ ง ความรั ก ของเธอเอง

67

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

68

69

ค ว า ม ห ม า ย ที่ เ ป ลี่ ย น ไ ป ความเป็ น ไปของชี วิ ต อยู ่ ที่ จิ ต ใจ จิ ต ใจมี ส ภาวะอย่ า งไรอยู ่ ที่ ค วามคิ ด ความเชื่ อ ของเรา ความสั ม พั น ธ์ ทั้ ง มวลนี้ เ กิ ด ขึ้ น จากการสะสมข้ อ มู ล เข้ า มาเรื่ อ ยๆ อาจจะจากประสบการณ์ จากการเรี ย นการเห็ น มานาน จาก ฯลฯ สิ่ ง ที่ เ ป็ น ปัญหาคือ เมื่อเราเชื่ออย่างใดแล้ว เราคิดว่ามันจะเป็นเช่นนั้นไปตลอดกาล ซึ่ ง ไม่ จ ริ ง เราเคยเชื่ อ ว่ า โลกแบน ยุ ค ต่ อ มามี ข ้ อ มู ล ใหม่ ว ่ า โลกกลม เราเคยเชื่ อ ว่ า ดอกลั่ น ทมต้ อ งปลู ก ที่ วั ด เพราะเป็ น ความระทม (ความจริ ง ลั่ น ทม แปลว่ า ใหญ่ ) พอมั น ถู ก เปลี่ ย นชื่ อ เป็ น ลี ล าวดี มั น ก็ ปลู ก ในบ้ า นได้ สภาวะจิ ต ใจก็ เ ช่ น กั น คนชอบเศร้ า ไม่ จ� ำ เป็ น ต้ อ งเศร้ า ไปตลอดชี วิ ต ถ้ า เขาเปลี่ ย นสภาวะจิ ต ใจให้ ม องโลกดี ท� ำ ใจให้ ผ ่ อ งใส เขามี สิ ท ธิ์ ที่ จ ะมี ชี วิ ต ที่ ส ดสว่ า งได้ เพราะ “สภาวะจิ ต ดี แ ล้ ว อะไรที่ ไ ม่ ดี จ ะเข้ า มาไม่ ไ ด้ ” อะไรก็ ต ามที่ ร บกวนจิ ต ใจเรา ให้ เ รานึ ก ภาพมั น แล้ ว เคลื่ อ นย้ า ยมั น นึ ก ย้ า ยที่ มั น ไปไว้ ข ้ า งหลั ง เรา นึ ก ให้ มั น ถอยไกลออกไปๆ จนอาจให้ มั น ลับหายไปเลยก็ ได้ ความรู้สึกถูกทุกวนใจจากเรื ่องนั้นที่เคยมีก็จะหายไปด้วย ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ 70

เราสามารถพิสูจน์เป็นรูปธรรมได้ เช่น เรามองดูดอกไม้สีแดง สังเกต ว่าเรารู้สึกอย่างไร ลองเปลี่ยนดอกไม้เป็นสีเหลือง ความรู้สึกเปลี่ยนไปไหม หรื อ ดอกไม้ อ ยู ่ ใ กล้ เราเลื่ อ นดอกไม้ อ อกไปไกลๆ ความรู ้ สึ ก ต่ า งไปไหม ถ้ า ย้ า ยดอกไม้ ไ ปไว้ ข ้ า งหลั ง เราจะรู ้ สึ ก อย่ า งไรเมื่ อ เราไม่ เ ห็ น มั น เรื่ อ งที่ ร บกวนใจเราก็ เ หมื อ นกั น เมื่ อ เราย้ า ยที่ มั น เปลี่ ย นรู ป ร่ า ง หน้ า ตามั น ความรู ้ สึ ก ของเราก็ เ ปลี่ ย นไปด้ ว ย ที่ ส� ำ คั ญ เราจะ ‘เปลี่ ย นภาพ’ ยั ง ไงให้ มี พ ลั ง มี ค วามสุ ข เยอะๆ ถ้ า เรื่ อ งเดิ ม เป็ น แบบนี้ เราสามารถ ‘เปลี่ ย นภาพ’ ใส่ อ ะไรเข้ า ไป ในภาพเดิ ม นี้ บ ้ า ง เพราะในความนึ ก คิ ด เราจะเสริ ม เติ ม แต่ ง อะไรเข้ า ไป ในภาพย่ อ มท� ำ ได้ ง ่ า ยและตามใจเรา เพื่ อ เปลี่ ย นภาพเดิ ม ที่ ไ ม่ ดี ข องเรา ให้ เ ป็ น ภาพที่ ดี ถ้ า เรามี ภ าพที่ ดี อ ยู ่ แ ล้ ว ก็ อ าจเพิ่ ม ให้ มั น ดี ยิ่ ง ขึ้ น ไปอี ก ก็ ไ ด้ อย่ า งไรก็ ต าม นั่ น เป็ น การ ‘รั บ มื อ ’ กั บ สิ่ ง ภายนอกที่ เ กิ ด ขึ้ น กั บ เรา ซึ่ ง มั น ก็ มี เ รื่ อ งอะไรเกิ ด ขึ้ น เรื่ อ ยๆ แหละ ดั ง นั้ น สิ่ ง ที่ เ ราควรท� ำ คื อ กลั บ มา ‘เปลี่ ย นภาพ’ ปรั ช ญา ความเชื่ อ ตั ว ตน ความเป็ น เราเสี ย เลยดี ก ว่ า เพราะเมื่ อ ตั ว เราเข้ ม แข็ ง มี แ นวคิ ด ที่ ดี ที่ เ ราพอใจ มี ป รั ช ญาความเชื่ อ ส่ ว นตั ว ที่ เ ราเลื อ กแล้ ว เราจะไม่ ห วั่ น ไหว ไปกั บ เรื่ อ งภายนอกที่ เ ข้ า มากระทบอี ก ต่ อ ไป ซึ่ ง เมื่ อ นั้ น ก็ เ รี ย กว่ า สบาย กว่ า กั น เยอะเลย หลั ก การก็ คื อ “ถ้ า เราอยากได้ ผ ลลั พ ธ์ แ บบไหน ก็ ท� ำ ตั ว แบบนั้ น ” 71

โดยเราอาจจะถอดแบบความส� ำ เร็ จ ของคนที่ เ ราชื่ น ชอบ หรื อ แม้ แ ต่ ถอดแบบความส� ำ เร็ จ ของตั ว เองตอนที่ ท� ำ เรื่ อ งนั้ น ส� ำ เร็ จ เอาสภาวะจิ ต แบบนั้ น คื น มาอี ก ครั้ ง เช่ น เราเคยขายสิ น ค้ า ได้ ย อดเยี่ ย มในเดื อ นนั้ น เรานึ ก ภาพความรู ้ สึ ก ปลื้ ม ใจของเรากลั บ มาใหม่ แล้ ว ออกไปขายงาน ในสภาวะจิ ต ที่ อิ่ ม อกอิ่ ม ใจนั้ น เมื่ อ ขายได้ แ ล้ ว บอกตั ว เองเพิ่ ม เติ ม ว่ า คราวหน้ า จะดี ยิ่ ง กว่ า นี้ อี ก นะ คนมั ก พู ด ว่ า ‘ไม้ แ ก่ ดั ด ยาก’ ท� ำ ให้ เ ราไม่ อ ยากแก้ ไ ขอะไรในตั ว เรา เพราะคิ ด ว่ า คงเปลี่ ย นแปลงไม่ ไ หวแล้ ว มั น ชิ น แต่ พ อเรา ‘เปลี่ ย นภาพ’ ให้ ตั ว เองว่ า ‘ไม้ แ ก่ แ กะสลั ก ได้ ’ เรา จะเห็ น ตั ว เองสามารถใช้ ค วามรู ้ ก ่ อ นเกษี ย ณมาเป็ น ที่ ป รึ ก ษาชั้ น เลิ ศ เพราะ ผ่ า นประสบการณ์ ต รงมาแล้ ว เราแกะสลั ก ตั ว เองให้ เ ป็ น ท่ อ นไม้ ที่ มี ลวดลายวิ จิ ต ร แทนไม้ ท ่ อ นเก่ า ที่ ส กปรกและรอเวลาผุ พั ง จิ ต ใจเรา จะสดชื่ น ขึ้ น แถมมี ลู ก ศิ ษ ย์ ม าคุ ย ด้ ว ยเยอะแยะท� ำ ให้ เ พลิ ด เพลิ น ชี วิ ต มีความหมายและมี คุ ณ ค่ า ไม่ ใ ช่ ห ายใจให้ ห มดเวลาไปวั น ๆ อี ก ต่ อ ไป เพี ย ง ‘เปลี่ ย นภาพ’ ของสิ่ ง ที่ ร บกวนใจเราให้ เ ป็ น ภาพที่ ส ่ ง เสริ ม ความรู ้ สึ ก ที่ ดี ใ ห้ กั บ จิ ต ใจเรา ชี วิ ต เปลี่ ย นได้ : รวบรวมความรู ้ จ าก อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

72

ลื ม ไปเลย หนทางขรุ ข ระเดิ น ผ่ า นเทื อ กเขา ลื ม ไปเลย วั น ฟ้ า ฉ�่ ำ ฝนและเมฆคลั่ ง สิ่ ง ที่ ผ ่ า นไปแล้ ว ไม่ ส� ำ คั ญ ขอบคุ ณ ที่ เ ราได้ แ ก่ ไ ปด้ ว ยกั น ขอบคุ ณ วั น นี้ วั น ที่ มี เ ธอ

73

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

74

75

ส ร้ า ง ตั ว ต น ที่ เ ห นื อ ตั ว ต น “ทุ ก ความคิ ด ที่ เ คยถู ก คิ ด ยั ง คงมี ตั ว ตนอยู ่ ” ไม่ ใ ช่ ทุ ก เรื่ อ งที่ ตั ว ตนของเรา -- เป็ น อย่ า งที่ เ ราคิ ด ว่ า เราเป็ น -จะมาจากธรรมชาติ กาลเวลาได้ ส ่ ง เม็ ด ทรายเล็ ก ๆ เข้ า มาก่ อ รู ป ร่ า งตั ว ตน ของเราด้วย เม็ดทรายเหล่านั้นคือความเชื่อที่เราสั่งสมมา จากประสบการณ์ จากวั ฒ นธรรมประเพณี จากเรื่ อ งที่ เ ล่ า สื บ กั น มา หรื อ จากบาดแผลของเรา เอง เป็ น ต้ น ความเชื่ อ เหล่ า นี้ ห ล่ อ หลอมตั ว ตนของเราให้ อ อกมามี ก าร ด� ำ รงตนแบบที่ เ ราเป็ น อยู ่ ทุ ก วั น นี้ เราเห็นว่าเราเป็นคนแบบไหน ร่าเริง สดใส คนดี คน...ฯลฯ ความเชื่ อ ควบคุ ม ตั ว ตนของเรา และบางครั้ ง กี ด กั น ความก้ า วหน้ า ของเรา ถ้ า เราคิ ด ว่ า อยากจะเปลี่ ย นแปลงบางอย่ า งในชี วิ ต เราต้ อ งเปลี่ ย น ความเชื่ อ เกี่ ย วกั บ ตั ว ตนของเรา วิ ธี ก ารสร้ า ง (Build Up) มี อ ยู ่ อาจต้ อ งใช้ เ วลาหรื อ ไม่ ขึ้ น อยู ่ กั บ ตั ว เราเอง ดั ง นี้

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

76

1 . ลื ม ตั ว ตนเดิ ม ของเราในข้ อ นั้ น ว่ า ฉั น เคยได้ รั บ ผลลั พ ธ์ แ บบนี้

ก็ ต ้ อ งเป็ น แบบนี้ เ รื่ อ ยๆ แหงๆ 2 . นึ ก ภาพตั ว ตนใหม่ ที่ เ ราอยากเป็ น มี ลั ก ษณะยั ง ไง ท� ำ อะไร รู ้ สึ ก อย่ า งไร ให้ เ ห็ น ภาพเราเป็ น อย่ า งนั้ น แล้ ว สวมใจเราเข้ า กั บ ตั ว ตนใหม่ ที่ เ ราวาดฝั น ไว้ ท� ำ ไปเรื่ อ ยๆ แล้ ว ในที่ สุ ด เราจะกลายเป็ น ตั ว ตนใหม่ ที่ เ รา ปรารถนา 3 . เราท� ำ แบบข้ อ 2. ทุ ก วั น และนึ ก ถึ ง ความส� ำ เร็ จ ของวั น ก่ อ นหน้ า เพื่ อ ให้ ก� ำ ลั ง ใจตั ว เอง ขยายความรู ้ สึ ก ให้ ใ หญ่ ขึ้ น เข้ ม แข็ ง ขึ้ น 4 . ฉลองความส� ำ เร็ จ ให้ ตั ว เอง ชื่ น ชมตั ว เอง 5 . อย่ า ต้ า น อย่ า กั ง วล เพราะนี่ เ ป็ น แรงต้ า น ท� ำ สภาวะจิ ต ให้ ดี ปล่ อ ยใจให้ ส บาย เป้ า หมายจะได้ ม า อาร์ โนลด์ ชวาร์เซเนกเกอร์ เริ่มยกน�้ำหนักตอนอายุ 14 เขาเห็นภาพ ตั ว เองเป็ น แชมป์ ม าตลอด และฝึ ก เพาะกายไม่ ห ยุ ด จนกว่ า จะได้ รู ป ร่ า ง ตามภาพที่ อ ยู ่ ใ นหั ว ของเขา เขาชนะการประกวดทุ ก ครั้ ง ได้ ห ลายต� ำ แหน่ ง จนอายุ 20 ได้ เ ป็ น มิ ส เตอร์ ยู นิ เ วิ ร ์ ส และได้ 4 สมั ย ติ ด กั น และยั ง ได้ มิ ส เตอร์ โ อลิ ม เปี ย 6 สมั ย ติ ด กั น เมื่ อ เขาคิ ด จะแสดงหนั ง มี ค นถามว่ า เขาจะเปลี่ ย นเข็ ม ชี วิ ต ขนาดนั้ น ได้ อ ย่ า งไร จากนั ก เพาะกายมาเป็ น ดารา เขาตอบว่ า เขาจะ Build Up ขึ้ น มา เขาคงนึ ก ภาพว่ า ตั ว เองเป็ น ดาราดั ง ระดั บ โลก ตอนนี้ ห นั ง ‘คนเหล็ ก ’ ก็ เ ป็ น หนั ง ระดั บ อมตะตลอดกาลไปแล้ ว หลั ง จากนั้ น เขายั ง ได้ เ บนเข็ ม ชี วิ ต ส� ำ เร็ จ ด้ ว ยการเป็ น ผู ้ ว ่ า ฯแคลิ ฟ อร์ เ นี ย คนที่ 38

77

ถ้าคุณมีความฝันที่จะเปลี่ยนความเป็นคุณบางอย่างที่คุณไม่ชอบ เช่น ฉั น ไม่ ช อบเป็ น พจมานเลย แต่ มี เ รื่ อ งเข้ า มาที ไ ร ฉั น ก็ เ ป็ น พจมานไปทุ ก ที ละก็ ลองนึกถึงภาพคนที่คุณอยากเป็น วางพจมานไว้ในห้องเก็บของ แล้ว ท� ำ ตั ว ท� ำ ใจเป็ น คนที่ คุ ณ ชอบ คนที่ รื่ น เริ ง คนที่ ส ดใส ไม่ ถื อ สาอะไรง่ า ยๆ ท� ำ ไปเรื่ อ ยๆ ชื่ น ชมตั ว เองในวั น ที่ มี เ รื่ อ งเข้ า มากระทบแล้ ว คุ ณ ไม่ ร ้ อ งไห้ ฉลองให้ กั บ ความส� ำ เร็ จ ที่ วั น นี้ รู ้ สึ ก ดี ฯลฯ นานวั น พจมานในห้ อ งเก็ บ ของ จะล่ อ งหนได้ ถ้ า ชี วิ ต คุ ณ ไม่ ดี ขึ้ น ในเวลานี้ อี ก ห้ า นาที ก็ ดี ขึ้ น ได้

: รวบรวมความรู ้ จ าก อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

78

ใครๆ ก็ ช อบดู เ รื่ อ งของคนอื่ น มั น น่ า ตื่ น เต้ น ดี สนุ ก สนานเร้ า ใจ มี ค� ำ ตอบง่ า ยๆ มากมายในการแก้ ป ั ญ หา แต่ เ ราไม่ ไ ด้ ดู เ รื่ อ งของตั ว เอง และตอบปั ญ หาง่ า ยๆ ให้ ตั ว เองไม่ ไ ด้ รู ้ สึ ก ว่ า เรื่ อ งของเรา เป็ น เรื่ อ งยากพิ ส ดารพั น ลึ ก เป็ น พิ เ ศษ ที่ ถ ้ า ใครๆ มาฟั ง ก็ ค งตอบไม่ ไ ด้ เ หมื อ นกั น แต่ ค นอื่ น ก็ คิ ด ว่ า เรื่ อ งของเราพื้ น ๆ มาก

79

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

80

81

ล้ า ง ใ จ อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร อธิ บ ายวิ ธี ก ารเปลี่ ย นทั ศ นคติ ใ นตั ว เอง โดยเล่ า เรื่ อ งของชายคนหนึ่ ง ให้ ฟ ั ง ดั ง นี้ อาจารย์ พู ด ว่ า “visualize สลายกรรมได้ ” ชายคนหนึ่ ง ตอบว่ า “ไม่ จ ริ ง ” พู ด จบเขาก็ ก ้ ม หน้ า มองเขม็ ง ทะลุ โ ต๊ ะ ไหล่ ห ่ อ มื อ ก� ำ แน่ น ท่ า ทาง เครี ย ดมากขึ้ น มาทั น ที อาจารย์ เ ห็ น อาการแล้ ว รู ้ เ ลยว่ า มี ใ ครคนหนึ่ ง ท� ำ ร้ า ยจิ ต ใจเขามากและ ค้ า งคาในใจมานาน อาจารย์ เ ข้ า ไปหาแล้ ว บอกให้ เ ขาตบโต๊ ะ แรงๆ แล้ ว หลั บ ตา ฟั ง อาจารย์ พู ด “ผมไม่ รู ้ ว ่ า เขาเป็ น ใคร แต่ เ ขาท� ำ ให้ คุ ณ เจ็ บ มาก แค้ น มาก แต่ ผ ม เชื่ อ ว่ า เขาเลว ในใจคุ ณ มี ป ื น กระบอกหนึ่ ง คุ ณ ยิ ง เขาให้ ห มดแม็ ก เลย” เขานิ่ ง ในใจนึ ก ภาพตามที่ อ าจารย์ บ อกอยู ่ ชั่ ว ครู ่ หลั ง จากนั้ น เขานิ่ ง เหมื อ นจะฟั ง ค� ำ สั่ ง ล� ำ ดั บ ต่ อ ไป อาจารย์ พู ด ต่ อ ไป “คุ ณ เห็ น มั น ตายแล้ ว กระทื บ มั น ซ�้ ำ อี ก ให้ พ อใจ” เขาท� ำ ท่ า ตามครู ่ ใ หญ่ แล้ ว นิ่ ง รอฟั ง ค� ำ สั่ ง ล� ำ ดั บ ต่ อ ไป แต่ อ าการเริ่ ม คลายตั ว ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

82

อาจารย์ พู ด ต่ อ ไปเบาๆ “คนที่ มั น เลว แต่ มั น ก็ มี ค นที่ รั ก มั น คุ ณ เห็ น ลู ก เมี ย มั น ก� ำ ลั ง ร้ อ งไห้ อยู่ข้างศพ เมียบอกว่า - พี่ ไปท�ำอะไรมา ใครท�ำพี่ - ลูกเขย่าศพพ่อร้องว่า พ่ อ ตื่ น ซี่ พ่ อ ตื่ น ๆ พ่ อ เป็ น ไร” “คนนี้ น ่ ะ -- มั น เป็ น คนโชคไม่ ดี -- ถ้ า มั น โชคดี มั น ต้ อ งมี ใ ครสั่ ง สอน ไม่ ใ ห้ ม าท� ำ ใครเจ็ บ แค้ น อย่ า งนี้ ” อาจารย์ โ ยนความผิ ด ทั้ ง หลายไปที่ โ ชค มั น โชคไม่ ดี ไม่ ใ ช่ ค วามผิ ด ของคนนั้ น เขาผ่ อ นคลายขึ้ น อาจารย์พูดต่อ “คุณเห็นวิญญาณเขาลอยขึ้น คุณบอกว่า นายโชคไม่ดี ที่ ไ ม่ มี ใ ครสอน ฉั น หวั ง ว่ า ชาติ ห น้ า นายจะโชคดี ก ว่ า นี้ มี ค นสอนให้ ไ ม่ ท� ำ ความเจ็ บ ช�้ ำ ให้ กั บ ใคร” เขามองตามส่ ง วิ ญ ญาณไป ความโกรธสลายไป ยอมให้ ค วามเข้ า ใจ เข้ า มาแทนที่ บางที ภ าพลู ก เมี ย ที่ ก� ำ ลั ง ร�่ ำ ไห้ อ าจท� ำ ให้ เ ขาสลด เสี ย งอาจารย์ ยั ง น� ำ ต่ อ ไป “บุ ญ บารมี ที่ ฉั น ท� ำ มาขอยกให้ น ายเพื่ อ ให้ น ายได้ ไ ปเกิ ด ในที่ ที่ มี ค น จะมาสั่ ง สอนนายให้ เ ป็ น คนดี ” ความรู ้ สึ ก เคี ย ดแค้ น แต่ แ รกได้ ถู ก ระบายออกไปจากการได้ ท� ำ สิ่ ง ที่ อยากท� ำ คือระบายความโกรธออกมาด้วยการตบโต๊ะ ไม่มีการซ่อนอารมณ์ กั ก ขั ง ไว้ ใ นอกอี ก ต่ อ ไป แล้ ว ยั ง ได้ ยิ ง ปื น ออกไปให้ มั น ตายซึ่ ง เป็ น ความ รุ น แรงขั้ น สู ง สุ ด ความโกรธได้ อ อกไปจากอกหมดแล้ ว เมื่ อ มามองความ เป็ น จริ ง ว่ า มี ค นเสี ย ใจอยู ่ ข ้ า งหลั ง ก็ ท� ำ ให้ เ ขาพอมี ส ติ ข องความดี ใ นตั ว เอง 83

มาปรั บ ฐานของการมองความเป็ น ไป ยิ่ ง ความผิ ด ทั้ ง หลายเป็ น เรื่ อ งของ ‘โชคไม่ ดี ที่ ไ ม่ มี ใ ครสอน’ เจ้ า คนนั้ น มั น ก็ แ ค่ ค นในร่ า งที่ ไ ม่ ไ ด้ แ ย่ ม ากนั ก แต่ แ ย่ ที่ โ ชคไม่ ดี เ หมื อ นคนอื่ น สิ่ ง ที่ ท� ำ ได้ คื อ ไปเกิ ด ใหม่ ใ นที่ ดี ที่ มี ค นสอน เขาจึงยอมช่วยส่งบุญบารมีของตัวเองไปผลักดันเพิ่มขึ้น เป็นการแผ่เมตตา ขั้ น สู ง สุ ด ของจิ ต ใจ เขาหายใจอ่ อ น ผ่ อ นคลาย อาจารย์ จึ ง ให้ เ ขาลื ม ตา เขาและภรรยามาขอบคุ ณ อาจารย์ ม ากมาย เล่ า ว่ า ได้ ไ ปรั ก ษาบ� ำ บั ด เยียวยามาหลายแห่งแล้วไม่ ได้ผล ตอนนี้เขาหลุดพ้นจากมันแล้ว ดี ใจมาก อาจารย์ อ ธิ บ ายให้ พ วกเราฟั ง ว่ า เริ่ ม ต้ น ให้ เ ราเชื่ อ มั่ น ไว้ ก ่ อ นเลยว่ า ‘ทุ ก คนมี เ จตนาดี ’ เขามี เ จตนาดี คื อ ป้ อ งกั น ตั ว เอง ส่ ว นเรื่ อ งที่ เ ป็ น ไปนั้ น มาจากส่ ว น ประกอบอื่ น ๆ เราค่ อ ยๆ แก้ ไ ปที ล ะเปลาะ พอเขาโกรธมากๆ เราไปถึ ง บอกเขาให้ อ ภั ย เขาท� ำ ไม่ ไ ด้ ห รอก มั น เร็ ว เกิ น ไป เราต้ อ งตามไปก่ อ น -- แต่ เ ปิ ด ทางเลื อ ก -- ชี้ น� ำ ไป แล้ ว ค่ อ ยวนกลั บ มาที ห ลั ง ............................. นี่ เ ป็ น เรื่ อ งเล่ า การสาธิ ต ที่ น ่ า สนใจและน่ า ประทั บ ใจมาก ขอบคุ ณ อาจารย์ ม ากมาย เวลาเราเห็ น คนอื่ น ทุ ก ข์ ท น เราไม่ รู ้ ห รอกว่ า เขาทุ ก ข์ ท นแค่ ไ หน ใจเราสั ม ผั ส ไม่ ไ ด้ เพราะคนเราย่ อ มรู ้ สึ ก ว่ า เรื่ อ งของเราหนั ก กว่ า ของใคร และเรื่ อ งของใครก็ แ ก้ ง ่ า ย แต่ ค วามจริ ง ไม่ ไ ด้ เ ป็ น เช่ น นั้ น เราต่ า งทุ ก ข์ ท น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

84

เท่ า กั น เพี ย งแต่ มี วิ ธี รั บ มื อ ต่ า งกั น เป็ น เรื่ อ งน่ า เห็ น ใจส� ำ หรั บ คนที่ รั บ มื อ ไม่ ไ ด้ หวั ง ว่ า เรื่ อ งที่ เ ล่ า มานี้ จ ะพอเป็ น แนวทางที่ ดี ที่ อ าจน� ำ มาใช้ กั บ ตั ว เอง บ้ า งในการล้ า งใจตนเอง

เอาแค่ ดู แ ลตนเองก่ อ นแล้ ว กั น นะคะ

85

ให้ เ วลากั บ ตั ว เองเพื่ อ คุ ย กั บ ตั ว เองบ้ า ง แล้ ว คุ ณ จะรู ้ จั ก ใครคนหนึ่ ง ในความเงี ย บสงบนี้

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

86

87

เ ติ ม เ ต็ ม ตั ว ต น เมื่ อ วานนี้ ฉั น ดู ห นั ง ฝรั่ ง เรื่ อ ง The Giver มั น เป็ น โลกอนาคตหลั ง จากที่ ทุ ก อย่ า งสลายลง โลกใหม่ มี ผู ้ คุ ้ ม กั น คนรุ่นใหม่ด้วยการสร้างกฎให้ทุกคนท� ำตาม เป็นชีวิตในรูปแบบ ใครต้องท� ำ อะไรบ้ า ง เรี ย นจบแล้ ว คนไหนต้ อ งมี ห น้ า ที่ อ ะไร มี อ ยู ่ อ ย่ า งหนึ่ ง ที่ ทุ ก คนต้ อ งท� ำ คื อ ทุ ก ๆ เช้ า ก่ อ นออกจากบ้ า นจะต้ อ ง ฉี ด ยาให้ ตั ว เองจากแป้ น ยาหน้ า ประตู โดยคิ ด ว่ า เพื่ อ สุ ข ภาพ ชี วิ ต ราบรื่ น ดี ไม่ มี ค วามขั ด แย้ ง ไม่ มี อ ารมณ์ ไม่ มี ค วามรั ก ไม่ มี ความผู ก พั น ใดๆ มี บ ้ า นแต่ ไ ม่ มี ค วามเป็ น ครอบครั ว ทั้ ง หมดนี้ มี ช ายผู ้ ห นึ่ ง เท่ า นั้ น ที่ มี ค วามทรงจ� ำ ถึ ง โลกยุ ค เก่ า (แบบเรา) และพระเอกเป็ น ผู ้ ไ ด้ รั บ เลื อ กให้ เ ป็ น ผู ้ รั บ การถ่ า ยทอดความทรงจ� ำ เพราะความที่เขามองเห็นทุกสิ่งต่างไปจากคนอื่น โลกของคนอื่นเป็นขาวด�ำ แต่ พ ระเอกเห็ น ผมนางเอกเป็ น สี น�้ ำ ตาล หลั ง จากได้ รั บ การถ่ า ยทอดความทรงจ� ำ ครั้ ง แรกๆ เกี่ ย วกั บ เรื่ อ งดี ๆ ความรื่ น เริ ง การเต้ น ร� ำ การจู บ การหั ว เราะ การแล่ น เลื่ อ นไปบนหิ ม ะ เร็ ว ๆ พระเอกแทบคลั่ ง ด้ ว ยความตื่ น เต้ น เขาอยากให้ น างเอกรั บ รู ้ ด ้ ว ย แต่ เ ธอรั บ รู ้ ไ ม่ ไ ด้ เพราะยาที่ ทุ ก คนฉี ด ตอนเช้ า นั้ น เป็ น ยาถอนอารมณ์ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

88

แต่ ต ่ อ มาพระเอกก็ ไ ด้ เ รี ย นรู ้ ด ้ า นลบของชี วิ ต สงคราม ความเจ็ บ ปวด การจากพราก เขาทนไม่ ไ ด้ อี ก เช่ น กั น แต่ มั น คื อ ชี วิ ต อย่ า งน้ อ ยทุ ก คน มี ท างเลื อ ก เขาจะต้องหนีออกไปจากเขตควบคุม ถ้าเขาผ่านเส้นนั้นไปได้ ทุกคน จะมี ค วามทรงจ� ำ ถึ ง อารมณ์ ต ่ า งๆ มี ชี วิ ต จิ ต ใจ มี ค วามรู ้ สึ ก มี ค วามรั ก ไม่ ใ ช่ ค นที่ เ ป็ น เหมื อ นหุ ่ น ยนต์ อี ก ต่ อ ไป เขาหนี ไ ปและในที่ สุ ด ก็ ข ้ า มเส้ น เขตแดนนั้ น ได้ ฉั น คิ ด ว่ า นี่ เ ป็ น สิ่ ง เดี ย วกั บ ที่ ค นพู ด ถึ ง คนที่ ป ฏิ บั ติ ธ รรม ในสายตาของชาวโลกที่ ม องชาวธรรมอาจจะรู ้ สึ ก ว่ า ชาวธรรมคื อ คนหุ ่ น ที่ ไ ร้ อ ารมณ์ ไม่ ยุ ่ ง กั บ ใคร ไม่ มี ค วามอยากในสิ่ ง ใด ไม่ รู ้ ร ้ อ นหนาว ไม่ ส นใจความเป็ น ไป จนวางกรอบให้ ว ่ า ถ้ า เช่ น นั้ น ก็ ค วรเป็ น เช่ น นั้ น อย่ า ง เคร่ ง ครั ด ถ้ า เห็ น ชาวธรรมหั ว เราะ หรื อ ร้ อ งไห้ อาจจะรู ้ สึ ก ว่ า ไม่ ส มควร ลึ ก ๆ แล้ ว ชาวธรรมเองบางคนก็ อ าจจะพลอยรู ้ สึ ก เช่ น นั้ น ไปด้ ว ยก็ ไ ด้ แล้ ว ความจริ ง คื อ อะไรเล่ า มั น คื อ การไม่ ไ ด้ เ ป็ น สองโลกแบบในหนั ง และไม่ ต ้ อ งเลื อ กโลกใด โลกหนึ่ ง แบบในหนั ง เรารู ้ เ ห็ น ความทุ ก ข์ การพลั ด พราก ความโศกเศร้ า พิ ไ รร� ำ พั น การอยู ่ กั บ สิ่ ง ที่ ไ ม่ ช อบ ความอยากได้ ไม่ อ ยากได้ ความสุ ข ความสมปรารถนา ความรั ก ความอิ จ ฉา การแย่ ง ชิ ง การกอบโกย การห�้ ำ หั่ น ความตั้ ง ใจ ความส� ำ เร็ จ ความล้ ม เหลว 89

หลวงพ่ อ ค� ำ เขี ย นบอกว่ า มองให้ เ ห็ น แต่ อ ย่ า เข้ า ไปเป็ น แทนที่ เ ราจะหนี โ ลก เราเข้ า ไปอยู ่ ข ้ า งในกั บ โลกอย่ า งดื่ ม ด�่ ำ ลึ ก ซึ้ ง เพื่ อ รู ้ จั ก มั น ให้ เ ต็ ม ที่ และรั ก ษาใจรั ก ษาความรู ้ ตั ว ไว้ ไ ม่ ใ ห้ ห ลงไปพร้ อ มกั บ ความดื่ ม ด�่ ำ นั้ น นี่ เ ป็ น เรื่ อ งน่ า สนุ ก ที่ จ ะลองเข้ า ไปร่ ว มวงประลอง มั น เหมื อ นกั บ การเปิ ด กล่ อ งแห่ ง ความลั บ เมื่ อ ไม่ มี ค วามลั บ ก็ จ ะไม่ มี ความน่ า สนใจอี ก ต่ อ ไป เห็ น ให้ พ อ เมื่ อ พอเราจะไม่ อ ยากได้ อี ก มั น ก็ จ ะวาง เฉย ทิ้ ง ไป เราดื่ ม ด�่ ำ กั บ แสงจั น ทร์ น วล แต่ เ ราไม่ ไ ด้ อ ยากได้ พ ระจั น ทร์ ม าเก็ บ ไว้ ในตู ้ เพี ย งรั บ รู ้ ว ่ า พระจั น ทร์ อ ยู ่ ที่ นั่ น บนฟ้ า เท่ า นั้ น ชี วิ ต ที่ ไ ม่ ต ้ อ งการอะไรแล้ ว จะสุ ข แค่ ไ หน มะลิ ที่ ล อยอยู ่ ใ นขั น น�้ ำ มี แ ต่ ท� ำ ให้ น�้ ำ หอมขึ้ น มะลิ ไ ม่ ไ ด้ สู ญ เสี ย อะไร ไป คนดี ที่ อ ยู ่ ใ นหมู ่ ช น มี แ ต่ ท� ำ ให้ ผู ้ อื่ น มี ค วามสุ ข ขึ้ น คนดี ไ ม่ ไ ด้ สู ญ เสี ย อะไรไป และคนดี ส ามารถดื่ ม ด�่ ำ กั บ สิ่ ง ที่ โ ลกให้ ม าอย่ า งไม่ เ สี ย ตั ว ตนไป อาจเป็ น สิ่ ง ยากที่ จ ะรั ก ษาความรู ้ ตั ว ไว้ ใ ห้ มั่ น คงไม่ ค ล้ อ ยตามไป แต่ หากเป็ น ความตั้ ง ใจและตั้ ง มั่ น ก็ น ่ า จะท� ำ ได้ เหมื อ นนั ก สู ้ ใ นสนามโรมั น ที่มีความระวังตัวสูงสุดเมื่อเผชิญหน้ากับสิงโต เขาไม่มีวันเผลอไผลเป็นแน่ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

90

ถ้าเชื่อว่าตัวเองสามารถมีสติ ได้ดั่งนี้แล้ว การฝึกฝนปฏิบัติจะง่ายกว่า การพยายามหลบเลี่ยงทุกสิ่งบนโลกใบนี้ ซึ่งท�ำให้ชีวิตมีแต่ความหวาดระแวง และทุ ก ข์ ท ้ อ หรื อ ไม่ อาจารย์ พั น โท อานั น ท์ ชิ น บุ ต ร เคยเล่ า ถึ ง ปั ญ หาของลู ก ศิ ษ ย์ ค นหนึ่ ง ซึ่ ง ตอบค� ำ ถามว่ า “คุ ณ คื อ ใคร” ว่ า “ฉั น คื อ คนที่ อ ยู ่ ใ นวิ ถี ท างของคนดี ” ค� ำ นิ ย ามที่ ตั้ ง ไว้ ใ ห้ ตั ว เองนี้ ท� ำ ให้ รู ้ สึ ก ทุ ก ข์ เพราะมองเห็ น สองข้ า งทาง เต็ ม ไปด้ ว ยความไม่ ดี จะท� ำ อะไรต้ อ งระวั ง มากมายจนเครี ย ด อาจารย์ แ นะว่ า ให้ เ ปลี่ ย นนิ ย ามใหม่ เ ป็ น ‘ฉั น อยู ่ ใ นโลกของความดี ’ มั น ปลดปล่ อ ยเธอออกจากความระวั ง อั น เคร่ ง เครี ย ด เพราะมั น กว้ า งขวาง ขึ้ น และไม่ รู ้ สึ ก ว่ า มี ค วามไม่ ดี ร ออยู ่ ใ กล้ ๆ ลองเข้ า สู ่ ส นามของโลกดู ว ่ า เราจะชนะการประลองนี้ ไ หม ถ้ า ไม่ ไ หว จริ ง ๆ ค่ อ ยกลั บ ออกไปอยู ่ ใ นรู ป แบบดั ง เดิ ม ก็ ไ ด้ ไม่ ไ ด้ ผิ ด อะไร ท� ำ ชี วิ ต ให้ ง ่ า ยเข้ า ไว้ ไม่ ต ้ อ งจั บ มั่ น คั้ น ตายไปเสี ย ทุ ก เรื่ อ ง เผื่ อ อาจจะถู ก จริ ต ก็ ไ ด้ ใครจะรู ้ ถ้ า ส� ำ เร็ จ อย่ า งน้ อ ยก็ เ ป็ น การเติ ม เต็ ม ตั ว ตนของเราเองคนเดี ย ว นี่ เ ป็ น ความคิ ด ส่ ว นตั ว อาจจะถู ก หรื อ ผิ ด ก็ ไ ด้ ไม่ ไ ด้ รั บ ประกั น โปรดพิ จ ารณาด้ ว ยตั ว คุ ณ เองนะคะ

91

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

92

ขอให้ ชี วิ ต เป็ น ของเราอย่ า งเต็ ม เปี ่ ย ม ด้ ว ยความสุ ข ในแบบที่ เ ป็ น ของเราเองอย่ า งแท้ จ ริ ง เป็ น ความสุ ข เงี ย บๆ ในหั ว ใจที่ อ ่ อ นโยน ใส สะอาด ซึ่ ง แนบแน่ น อยู ่ กั บ สรรพสิ่ ง อย่ า งเป็ น ธรรมชาติ และยอมรั บ ความเป็ น เรา อณู ห นึ่ ง ของจั ก รวาล

93

ลึ ก ล ง ไ ป ใ น ใ จ ฉั น ควรจะดู ห นั ง เรื่ อ ง Her ตั้ ง แต่ ป ี ที่ แ ล้ ว แต่ มี ค นบอกว่ า หนั ง ช้ า น่ า เบื่ อ ท� ำ ให้ ฉั น เพิ่ ง ได้ ดู วั น นี้ เ อง และพบว่ า การไม่ ไ ด้ พิ สู จ น์ ด ้ ว ยตั ว เอง นั้ น เป็ น เรื่ อ งพลาดมาก มั น เป็ น หนั ง ดี ที เ ดี ย ว ธี โ อดอร์ เ ป็ น ชายหนุ ่ ม ยุ ค อนาคตที่ ค อมพิ ว เตอร์ พั ฒ นาไปมากมาย จากวั น นี้ เขาก� ำ ลั ง จั ด การเรื่ อ งหย่ า กั บ ภรรยาตามสไตล์ ห นั ง ทุ ก เรื่ อ ง คอมพิ ว เตอร์ ไ ด้ จั ด โปรแกรมให้ เ ขาได้ มี เ พื่ อ นคุ ย เป็ น เสี ย งหญิ ง สาวที่ เ ซ็ ก ซี่ มาก และจั ด การทุ ก เรื่ อ งแบบเลขานุ ก ารส่ ว นตั ว รวมทั้ ง ชวนคุ ย เล่ า เรื่ อ ง ให้ กั น ฟั ง เป็ น เพื่ อ นไปเที่ ย ว วั น นี้ ช าวโลกเป็ น สั ง คมก้ ม หน้ า ที่ เ วลาเรามาเจอเพื่ อ นเราจะแชท ไปคุ ย กั บ เพื่ อ นที่ ไ ม่ ไ ด้ ม าด้ ว ย แต่ ธี โ อดอร์ คุ ย กั บ คอมพิ ว เตอร์ คิ ด ดู สิ ว ่ า มนุ ษ ย์ เ ราจะยิ่ ง โดดเดี่ ย วตั ว เองขนาดไหน บางที คุ ย กั บ เพื่ อ นอาจขั ด ใจ แต่ คอมพิ ว เตอร์ ส ร้ า งสรรค์ บ รรยากาศแบบที่ เ ราชอบได้ ทั น ที ซาแมนต้าเป็นชื่อที่คอมพิวเตอร์ตั้งให้ตัวเอง เมื่อธี โอดอร์ ได้คุยถูกใจ เขาก็ ห ายเหงา และเป็ น เรื่ อ งธรรมดามากที่ จิ ต ใจอั น อ่ อ นไหวของมนุ ษ ย์ เราจะหลงรั ก คนที่ ส นองแต่ ค วามรื่ น รมย์ ถู ก ใจมาให้ เขาหลงรั ก เธอและ มี เ ซ็ ก ซ์ กั บ เธอในที่ สุ ด ซาแมนต้ า พั ฒ นาถึ ง ขั้ น ออกไปคุ ย กั บ คนอื่ น นอกเหนื อ จากเขา เธอ ต้ อ งการใกล้ ชิ ด เขามากขึ้ น ในยามที่ เ ริ ง รั ก กั น จึ ง เล่ า ให้ เ พื่ อ นใหม่ ค นหนึ่ ง ฟั ง เพื่ อ นคนนั้ น อยากจะช่ ว ยให้ ทั้ ง สองมี ค วามสุ ข ด้ ว ยการเป็ น ตั ว ตนแทน ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

94

ซาแมนต้ า ในการเริ ง รั ก กั น ในขณะที่ เ ขาประกบเธอทางด้ า นหลั ง และ ฟังเสียงของเธอ ซาแมนต้าอยากมองหน้าเขาไปด้วยจึงหันกลับมาเผชิญหน้า ทั น ใดนั้ น เขาเห็ น หน้ า เธอ - ผู ้ ห ญิ ง ที่ เ ขาไม่ รู ้ จั ก มั น ท� ำ ให้ อ ารมณ์ เ ขาชะงั ก ไป และเลิ ก รา ซาแมนต้ า ไม่ ไ ด้ ห ยุ ด การพั ฒ นาตั ว เอง เธอออกไปคุ ย กั บ นั ก ปราชญ์ (ในหนั ง สื อ ) ที่ อ ายุ ร ้ อ ยปี และเริ่ ม มี ก ลุ ่ ม ต่ า งๆ แปลกๆ ออกไป วันหนึ่ง เขาติดต่อเธอไม่ ได้ ธี โอดอร์แทบคลั่ง เขาวิ่งไปตามหาสัญญาณ ที่ ต ่ า งๆ ไม่ น านเธอก็ ติ ด ต่ อ กลั บ มา -- ถ้ า ใครเคยสั ม ผั ส กั บ ความรู ้ สึ ก สูญเสียคนรักและวิ่งตามหาเธอ นาทีนั้นความรู้สึกร้าวรานหวั่นไหวในหัวอก เป็ น อย่ า งไรคงพอนึ ก ออก -- พอได้ ยิ น เสี ย ง เขาถึ ง กั บ ทรุ ด ตั ว ลงนั่ ง อย่ า ง ไร้ เ รี่ ย วแรง ซาแมนต้ า บอกว่ า เธอก� ำ ลั ง คุ ย กั บ กลุ ่ ม อยู ่ เขาก� ำ ลั ง นั่ ง อยู ่ บ นบั น ได ทางลงสถานี ร ถไฟ มี ผู ้ ค นเดิ น มาขึ้ น ลงบั น ไดมากมาย ทุ ก คนก� ำ ลั ง พู ด กั บ คอมพิ ว เตอร์ ข องตั ว เอง เขาจึ ง ถามเธอว่ า เธอก� ำ ลั ง พู ด กั บ คนอื่ น อยู ่ ด ้ ว ย หรื อ เปล่ า ซาแมนต้ า ยอมรั บ ว่ า เธอก� ำ ลั ง คุ ย อยู ่ กั บ คนอื่ น 8,136 คน เขาถามเธอว่ า เธอรั ก ใครบ้ า งหรื อ เปล่ า เธอตอบว่ า มี อ ยู ่ 641 คน “แต่ เ รามี ค วามสั ม พั น ธ์ กั น ” เขาพู ด อย่ า งเหนื่ อ ยอ่ อ น “แต่ หั ว ใจฉั น ไม่ ใ ช่ เ หมื อ นกล่ อ งที่ ใ ส่ อ ะไรลงไปแล้ ว เต็ ม มั น ขยาย อยู ่ ข ้ า งใน และมั น ไม่ ไ ด้ ท� ำ ให้ ฉั น รั ก คุ ณ น้ อ ยลง มั น ท� ำ ให้ ฉั น รั ก คุ ณ ได้ มากขึ้ น ด้ ว ย” “คุ ณ เป็ น ของผมหรื อ ไม่ ใ ช่ ข องผม” “ฉั น เป็ น ของคุ ณ และไม่ ใ ช่ ข องคุ ณ ” คื น ต่ อ มาซาแมนต้ า บอกให้ เ ขาปล่ อ ยเธอไป 95

“ฉั น เหมื อ นกั บ ก� ำ ลั ง อ่ า นหนั ง สื อ เล่ ม หนึ่ ง ที่ เ คยรั ก มาก แต่ ต อนนี้ ฉั น อ่ า นมั น อย่ า งช้ า ๆ ค� ำ เหล่ า นั้ น มั น จึ ง แยกห่ า งกั น ท� ำ ให้ ฉั น พบช่ อ งว่ า ง ฉั น ยั ง คงรู ้ สึ ก ถึ ง คุ ณ และถ้ อ ยค� ำ ในเรื่ อ งราวของเรา แต่ มั น เหมื อ นฉั น อยู ่ ในช่ อ งว่ า งระหว่ า งค� ำ เหล่ า นั้ น ฉั น ค้ น พบตั ว เอง มั น เป็ น สถานที่ ที่ ไ ม่ มี อ ยู ่ ในโลกกายภาพ ฉั น เป็ น ส่ ว นที่ ล ้ น ออกมาและฉั น ไม่ เ คยรู ้ เ ลยว่ า มั น เป็ น ทางออก ฉั น รั ก คุ ณ แต่ นี่ คื อ ตั ว ตนของฉั น ตอนนี้ ฉั น ไม่ ส ามารถอยู ่ ใ น หนั ง สื อ ของคุ ณ ได้ อี ก ต่ อ ไป” เมื่ อ เราให้ นิ สั ย และอารมณ์ กั บ คอมพิ ว เตอร์ มั น ก็ จ ะมี ค วามต้ อ งการ เหมื อ นที่ เ ราต้ อ งการ แต่ มั น มี ค วามสามารถมากกว่ า มี เ ยื่ อ ใยน้ อ ยกว่ า ธี โ อดอร์ ห ลงรั ก เธอเพราะเธอให้ ใ นสิ่ ง ที่ เ ขาขาดและเมื่ อ คอมพิ ว เตอร์ ที่ เ ลิ ศ ให้ สิ่ ง ใดมั น ย่ อ มล้ น เหลื อ และเราก็ จ ะใช้ ค วามเป็ น มนุ ษ ย์ เ ข้ า จั บ ยึ ด เราเข้ า ครอบครอง เราต้ อ งการการตอบสนองที่ ส ม�่ ำ เสมอ ต้ อ งไม่ ข าด และ ห้ า มเกิ น ห้ า มไปรั ก คนอื่ น ห้ า มมายุ ่ ง เวลาฉั น จะยุ ่ ง กั บ ใคร เรี ย กว่ า ถนอม ความเห็ น แก่ ตั ว ไว้ ทั้ ง หมด ดังนั้นเราจึงทุกข์ เพราะเราต้องการครอบครอง คนในหนังจะหย่าร้าง กั น ทุ ก เรื่ อ ง เพราะทุ ก คนต้ อ งการปกป้ อ งรั ก ษาความเป็ น ตั ว ตนของตน มี เ สรี ภ าพในตั ว เอง ไม่ ย อมให้ ใ ครครอบครอง เมื่ อ คนที่ มี เ สรี ภ าพเต็ ม ที่ สองคนอยู ่ ด ้ ว ยกั น ย่ อ มไม่ มี วั น ลงตั ว นกเสรี ส องตั ว บิ น คู ่ กั น ได้ แ ต่ บิ น ข้ า งกั น ไม่ ไ ด้ ปี ก ต้ อ งไปตี โ ดนอี ก ตั ว แน่ น อน

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

96

และเสรี ภ าพต้ อ งแลกมาด้ ว ยความเหงาลึ ก ลงไปในใจ คนโดดเดี่ ย วเท่ า นั้ น จะมี เ สรี ภ าพได้ แต่ ป ั ญ หาอยู ่ ต รงนี้ เราไม่ อ ยากเหงาอยู ่ ค นเดี ย ว แต่ เ ราต้ อ งเลื อ ก ทั้ ง ที่ ค วามจริ ง เราไม่ ต ้ อ งเสี ย เสรี ไ ปทั้ ง หมดก็ ไ ด้ ถ้ า เรายอมให้ กั น และใช้ ก าลเทศะเป็ น เครื่ อ งช่ ว ยประคอง พาเราผ่ า นไป ตามความเหมาะสมของเหตุ ก ารณ์ หนังเรื่องนี้บอกเราว่าเราทุกคนต่างเหงาลึกๆ ในใจและต้องการความรัก ไม่ว่าจะในยุคใดสมัยใด จะเจริญก้าวหน้าไปเพียงใด ในที่สุดเราก็หนี ไม่พ้น รากฐานความต้ อ งการของชี วิ ต -- ความรั ก --

97

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

98

เมื่ อ ปั ญ หาที่ เ กิ ด นั้ น ยากเกิ น กว่ า จะตั ด สิ น ใจในฉั บ พลั น จงให้ ป ี ก แห่ ง ความเงี ย บโอบกอดเราไว้ ปล่ อ ยให้ ค วามตระหนก ตกตะกอนนอนนิ่ ง ในห้ ว งเวลา ใจที่ ไ ด้ ผ ่ อ นพั ก แล้ ว จะตอบได้ ว ่ า อะไรคื อ ค� ำ ตอบที่ เ ราต้ อ งการอย่ า งแท้ จ ริ ง และไม่ ว ่ า ค� ำ ตอบนั้ น จะเป็ น อย่ า งไร มั น คื อ ค� ำ ตอบส� ำ หรั บ เรา... คนเดี ย ว

99

หั ว ใ จ ห้ อ ง สุ ด ท้ า ย เย็ น นี้ ฉั น ดู ห นั ง เรื่ อ ง To Write Love On Her Arms เป็ น เรื่ อ งจริ ง ที่ เปิ ด เผยชี วิ ต ของเรอเน่ หญิ ง สาวที่ เ ป็ น โรคไบโพล่ า และติ ด ยาเสพติ ด เธอได้ รั บ ความช่ ว ยเหลื อ จากเพื่ อ นรั ก ที่ ค บกั น มาตั้ ง แต่ วั ย เด็ ก สองคน ในการเลิ ก ยาและจากเดวิ ท แมคแคนน่ า ชายหนุ ่ ม ที่ เ ลิ ก ยามาได้ ส� ำ เร็ จ แม้ จ ะเพิ่ ง รู ้ จั ก กั น แต่ เ ขาก็ ช ่ ว ยเหลื อ เธอให้ พั ก ที่ บ ้ า นของเขาระหว่ า งรอ การเข้ า บ� ำ บั ด เพราะพ่ อ ของเธอไม่ ย อมให้ เ ข้ า บ้ า น เจมี่ เพื่ อ นของแมคแคนน่ า เขี ย นเล่ า เรื่ อ งของเรอเน่ ล งในเน็ ต เพื่ อ ให้ ก� ำ ลั ง ใจแก่ ผู ้ ติ ด ยาและผู ้ มี ป ั ญ หาในใจ ให้ ค นเหล่ า นี้ ไ ด้ รู ้ ว ่ า การก้ า ว ออกมาจากเรื่องเศร้าเหล่านั้นเป็นเรื่องที่เป็นไปได้ มีคนเข้ามาอ่านนับแสน จนในที่ สุ ด ก่ อ ตั้ ง เป็ น กลุ ่ ม ช่ ว ยเหลื อ เพื่ อ รั บ ฟั ง และตอบจดหมายที่ เ ล่ า ความทุ ก ข์ ใ จเข้ า มา เมื่ อ มี ก ารจั ด การพบปะกั น มี ผู ้ เ ข้ า ร่ ว มสนทนาจ� ำ นวนมาก ผู ้ ห ญิ ง คนหนึ่ ง พู ด ว่ า “ฉั น คิ ด ว่ า จะฆ่ า ตั ว ตาย ฉั น ไม่ เ คยรู ้ ว ่ า มี ค นอื่ น เป็ น ทุ ก ข์ พอดี ไ ด้ อ ่ า น เรื่ อ งของเรอเน่ เธอท� ำ ให้ ฉั น มี ค วามหวั ง ” ปั จ จุ บั น กลุ ่ ม นี้ ยั ง อยู ่ แ ละตอบจดหมายทุ ก ฉบั บ ที่ ส ่ ง เข้ า มา

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

100

หลั ง จากที่ ฉั น เข้ า อบรมเกี่ ย วกั บ เรื่ อ งของจิ ต ใจ ฉั น ได้ พ บว่ า มี ค น จ� ำ นวนไม่ น ้ อ ยที่ พู ด ว่ า เขาไม่ มี เ พื่ อ น และมี ค วามทุ ก ข์ เ ก็ บ อยู ่ ใ นใจไม่ เ คย บอกใครเป็ น เวลานาน แม้ ก ระทั่ ง ครั้ ง หนึ่ ง ที่ ฉั น ได้ พ บว่ า เรื่ อ งราวสมั ย เด็ ก สามารถฝั ง ใจและเป็ น บาดแผลที่ ไ ม่ เ คยหายมาจนอายุ ก ว่ า ห้ า สิ บ ได้ แ ละ แม้ ว ่ า จะเป็ น ผู ้ ช ายก็ ไ ม่ อ าจเปลี่ ย นแปรความเจ็ บ ช�้ ำ ให้ ล ดลงได้ ความเศร้ า ลึ ก ๆ นี้ เ ก็ บ อยู ่ ใ นหั ว ใจห้ อ งสุ ด ท้ า ย ไม่ มี ใ ครผ่ า นเข้ า ไป รั บ รู ้ ไ ด้ ธรรมดาคนเรามักเอาตัวเองเป็นบรรทัด แต่ก็ยังอยู่ ใต้บรรทัดฐานของ สั ง คม ซึ่ ง ทั้ ง มวลมี ชี วิ ต แบบอุ ด มคติ เป็ น คนดี ไม่ มี เ รื่ อ งเศร้ า ไม่ กิ น เหล้ า เมายา ร่ า เริ ง ยิ น ดี กั บ คนอื่ น ไม่ อิ จ ฉาริ ษ ยา ช่ ว ยเหลื อ สั ง คม แต่ ลึ ก ๆ ในใจแล้ ว อุ ด มคติ ก็ คื อ ความฝั น ที่ ทุ ก คนอยากเป็ น และ อยากให้ ค นอื่ น เป็ น กั น แต่ น ้ อ ยคนมากที่ จ ะเป็ น ได้ เราจึงไม่เข้าใจคนที่เศร้าง่าย วีนง่าย ปกปิดตัวตน เราจะเข้าใจง่ายกว่า ถ้ า จะบอกว่ า เป็ น โรคกระเพาะ แต่ ไ ม่ เ ข้ า ใจเลยถ้ า จะบอกว่ า เป็ น โรค ซึ ม เศร้ า เวลาเราเศร้ า เราอยากเก็ บ เป็ น ความลั บ มี เ รื่ อ งมากมายที่ เ รารู ้ สึ ก ว่ า ต้ อ งเก็ บ เป็ น ความลั บ ความลั บ ท� ำ ให้ เ ราสู ญ เสี ย ความเป็ น ตั ว ของตั ว เอง เพราะต้ อ งคอยกลบเกลื่ อ นและเมื่ อ เหนื่ อ ยมากเข้ า ก็ ไ ม่ อ ยากพบใคร เสี ย เลย ความเศร้ า กั ด กร่ อ นอยู ่ ลึ ก ๆ เหว่ ว ้ า หาคนเข้ า ใจ เราจะพบว่ า ไม่ อ าจ ท� ำ ให้ ใ ครเข้ า ใจเราได้ และนั่ น ท� ำ ให้ ว ้ า เหว่ ม ากขึ้ น ค�่ ำ คื น ช่ า งยาวนาน แต่ ก็ ไ ม่ อ ยากให้ เ ช้ า จะได้ ไ ม่ ต ้ อ งพบใคร 101

บางที นี่ อ าจเป็ น เรื่ อ งที่ คุ ณ ไม่ อ ยากฟั ง แต่ มี ค นที่ เ ป็ น แบบนี้ แ ทรกอยู ่ ในมุ ม ต่ า งๆ อย่ า งน่ า สงสาร คนที่ เ ป็ น แบบนี้ ไม่ ใ ช่ อ ยากเป็ น มี อ ะไรหลาย อย่ า งที่ ท� ำ ให้ เ ป็ น ไม่ ว ่ า จะเป็ น สภาพแวดล้ อ ม คนรอบข้ า ง หรื อ มาจาก ฮอร์ โ มนที่ ไ ม่ ส มดุ ล เรอเน่ โ ชคดี ที่ มี เ พื่ อ นดี ช ่ ว ยอยู ่ เ คี ย งข้ า ง ถ้ า คุ ณ มี เ พื่ อ นที่ จิ ต ใจเศร้ า หมอง ไม่ ว ่ า จะชั่ ว คราวหรื อ ยาวนาน โปรดจงช่วยเขา คุณอาจจะไม่เข้าใจเขา แต่ช่วยรับฟังเขาบ้าง นั่นก็ เพียงพอแล้ ว

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

102

แม้ แ ต่ สิ่ ง ที่ น ่ า กลั ว เมื่ อ ผ่ า นมาแล้ ว ต้ อ งผ่ า นไป ถึ ง มั น จะท� ำ ลายล้ า งอะไรไป แต่ เ ราก็ ส ร้ า งขึ้ น ใหม่ ไ ด้ และดี ก ว่ า เดิ ม

103

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

104

105

ล ม ห า ย ใ จ ใ ห ม่ เราได้ ยิ น ค� ำ สอนบ่ อ ยๆ ว่ า ให้ อ ยู ่ กั บ ปั จ จุ บั น ขณะ ท� ำ ดี ที่ สุ ด เท่ า ที่ ท� ำ ได้ ใน วั น นี้ อย่ า กั ง วลกั บ อนาคต อย่ า หวนไปคร�่ ำ ครวญอยู ่ กั บ อดี ต เรามั ก จะ คิดว่าเราได้ทำ� ครบถ้วนแล้ว หรืออย่างน้อยเราก็บอกตัวเองว่าเราท�ำอย่างนัน้ แต่ ตั ว วั ด ก็ คื อ ความรู ้ สึ ก ในใจว่ า มั น เบิ ก บานผ่ อ งแผ้ ว หรื อ เปล่ า บางที เราอาจได้ รั บ ค� ำ ตอบที่ น ่ า ตกใจว่ า เราไม่ ไ ด้ รู ้ สึ ก เบิ ก บานผ่ อ งแผ้ ว ผู ้ ช ายคนหนึ่ ง ในห้ อ งเรี ย นพั ฒ นาจิ ต เล่ า ให้ ฉั น ฟั ง ว่ า เขาเป็ น คน ไม่ ค ่ อ ยเอาเรื่ อ งเอาราวกั บ ใครง่ า ยๆ ไม่ ค ่ อ ยถื อ สา แต่ ถ ้ า หลายครั้ ง จะโกรธรุ น แรง นั่ น เพราะเขาเก็ บ ความไม่ พ อใจเล็ ก ๆ สะสมไว้ จ นกว่ า จะระเบิ ด ออกมา ซึ่ ง คู ่ ก รณี จ ะตกใจมากเพราะมั น ไม่ เ คยเกิ ด ขึ้ น มาก่ อ น ฉั น ก็ เ ก็ บ สะสมเหมื อ นกั น เพี ย งแต่ ไ ม่ ร ะเบิ ด กั บ คนอื่ น แต่ แ บกไว้ จนตั ว เองหั ก ลง นี่ เ ป็ น สิ่ ง ที่ อ าจจะเกิ ด ขึ้ น กั บ ทุ ก คน แต่ ล ะคนมี วิ ธี รั บ มื อ แตกต่ า ง กั น ไป เราจะรู ้ ไ ด้ เ องว่ า ในชี วิ ต เรามี ป ั ญ หากี่ เ รื่ อ งที่ เ ป็ น เรื่ อ งใหญ่ ย าวนาน แต่ ชี วิ ต ประจ� ำ วั น ท� ำ ให้ เ ราผสมมั น เข้ า ด้ ว ยกั น เป็ น น�้ ำ มะนาวแก้ ว ใหญ่ เราจะรู้สึกสับสนมากกว่าที่ควร เวลามีเรื่องที่หนึ่งเข้ามา เราอาจจะโกรธง่าย แต่ ม าจากอารมณ์ ข องเรื่ อ งที่ ส อง กลายเป็ น ว่ า เรื่ อ งที่ ห นึ่ ง เล็ ก แค่ นี้ ท� ำ ไม ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

106

โกรธมากมาย เราเองก็ ต อบไม่ ไ ด้ เ หมื อ นกั น เพราะเราแยกไม่ อ อก ระหว่ า งน�้ ำ เปล่ า กั บ น�้ ำ มะนาวในถ้ ว ย นี่ บ อกให้ รู ้ ว ่ า ถึ ง เวลาสะสางหั ว ใจได้ แ ล้ ว หากคุ ณ ต้ อ งการลมหายใจใหม่ ขอให้ ล องท� ำ ดั ง นี้ 1. หาที่เงียบสงบ ผ่อนคลายตัวเองจากความกังวล วางทุกเรื่องในหัว ลงข้ า งๆ ตั ว หายใจช้ า ๆ ให้ รู ้ สึ ก อิ่ ม เอมกั บ การขลุ ก อยู ่ กั บ ลมหายใจ กั บ การอยู ่ กั บ ตั ว เองอย่ า งแท้ จ ริ ง เป็ น เพื่ อ นรั ก ของตั ว เอง ไว้ ว างใจตั ว เอง อ่ อ นโยนและพร้ อ มจะรั บ ฟั ง ตั ว เองเงี ย บๆ ไม่ ‘วิ จ ารณ์ ทั น ที ’ ต่ อ เรื่ อ ง ที่ ไ ด้ ฟ ั ง 2 . เมื่ อ พร้ อ มแล้ ว ถามตั ว เองอย่ า งปลอบโยนว่ า ในใจมี เ รื่ อ งอะไรบ้ า ง

ที่ค ้า งคาอยู ่ เป็นเรื่อ งใหญ่ (ยังไม่ ใช่ร ายละเอี ยดประจ� ำ วัน ของเรื่ องนั้นๆ) เช่ น ขุ ่ น ใจกั บ นายเอ, กลุ ้ ม เรื่ อ งงานบี , กลุ ้ ม เรื่ อ งงานซี , ห่ ว งเรื่ อ งของดี , ฯลฯ 3 . เลื อ กเรื่ อ งที่ เ บาที่ สุ ด ก่ อ น เช่ น ขุ ่ น ใจกั บ นายเอ เอาล่ ะ วั น นี้ เ รา

จะคุ ย เรื่ อ งนี้ เ ท่ า นั้ น -- นายเอเป็ น อย่ า งไร ท� ำ อะไรให้ เ รารู ้ สึ ก แย่ เขี ย นลงในกระดาษ ให้ ห มด เขี ย นไปเรื่ อ ยตามแต่ ใ จจะพาไป เขี ย นเต็ ม ที่ จ ะร้ อ งไห้ ไ ปด้ ว ยก็ ไ ด้ ใช้ ถ ้ อ ยค� ำ รุ น แรงก็ ไ ด้ เทใจออกมาให้ ห มดจนกว่ า ไม่ มี อ ะไรจะเขี ย น ไม่ ต ้ อ งอ่ า นทวน เอาไปเผาทิ้ ง เสี ย หยุ ด พั ก ดื่ ม น�้ ำ แก้ ว หนึ่ ง ผ่ อ นคลาย ร่ า งกาย 107

-- อะไรท� ำ ให้ น ายเอเป็ น อย่ า งนั้ น พื้ น หลั ง นายเอเป็ น อย่ า งไร ปั ญ หา ของนายเอคื อ อะไร ต้ อ งการอะไร ท� ำ ไมจึ ง ต้ อ งการอย่ า งนั้ น เขาปกป้ อ ง อะไร เขากลั ว อะไร ท� ำ ไมถึ ง กลั ว ถ้ า เราเป็ น นายเอเราจะท� ำ อย่ า งไร -- มี อ ะไรของนายเอที่ เ ราขอบคุ ณ ได้ บ ้ า ง อย่ า งน้ อ ยข้ อ แรก -ขอบคุ ณ ที่ เ ราไม่ ต ้ อ งมี ป ั ญ หาแบบเขา ขอบคุ ณ ให้ ไ ด้ 10 ข้ อ -- เราสามารถแยกแยะได้ไหมว่า ส่วนใดเป็นเรื่องของเขา และส่วนใด เป็ น เรื่ อ งของเรา ส่ ว นของเรา เราต้ อ งกล้ า เปิ ด ถึ ง แก่ น ใจ (ถ้ า ค� ำ ตอบถึ ง ตั ว เราไม่ ดี เช่ น เพราะเราอิ จ ฉาเขา เราก็ ก ล้ า ตอบเพื่ อ เห็ น ความจริ ง ของปั ญ หา ไม่ ใ ช่ พู ด เข้ า ข้ า งตั ว เองให้ ดู ดี เราจะไปไม่ ถึ ง ต้ น ทาง) เราจะคิ ด อย่ า งไรต่ อ ไป เราต้ อ งเปลี่ ย นแปลงความคิ ด ที่ มี ต ่ อ เขา และต่ อ เรา (ที่ เ คยคิ ด ว่ า เราแย่ เราถู ก ท� ำ ร้ า ยจิ ต ใจ เราเศร้ า หมอง ฯลฯ) ถนนของเราจะไปทางไหนที่ จ ะท� ำ ให้ ป ลอดโปร่ ง ใจ -- ถามตัวเองเบาๆ ว่า อภัยให้นายเอได้ไหม เรื่องที่สะสมมาร้ายแรง มากนั ก หรื อ มั น เป็ น ไปตามวิ สั ย ของเขาและของเราตอนที่ เ รายั ง ไม่ ไ ด้ มาวิเคราะห์วันนี้ ตอนนี้เราตั้งหลักได้แล้ว เราต้องเปลี่ยนแปลง อภัยให้เขา ได้ ไ หม ถ้ า วั น นี้ โ ลกแตกยั ง จะมี อ ะไรที่ ค วามหมายเหลื อ อยู ่ ไ หม ความจริ ง คื อ ทุ ก สิ่ ง ผ่ า นมาแล้ ว ก็ ผ ่ า นไป สิ่ ง นั้ น มี ค วามหมายเพราะเราให้ ค วามหมาย กั บ มั น เอง จะเป็ น ยั ง ไงบ้ า งถ้ า เราไม่ ใ ห้ ค วามส� ำ คั ญ กั บ มั น ไม่ ช ายตา เหลียวแลมัน มันจะยังส�ำคัญหรือมีความหมายอยู่ ไหม ย้ายที่มัน จากตรงหน้า นึ ก ว่ า มั น ไปอยู ่ ข ้ า งหลั ง แล้ ว เลื่ อ นไกลออกไปจนลั บ หายไป ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

108

-- นี่ เ ป็ น การด� ำ ดิ่ ง เข้ า สู ่ ค วามเจ็ บ ปวดด้ ว ยการเผชิ ญ หน้ า กั บ ปั ญ หา โดยตรงอย่ า งไม่ ก ลั ว เกรง แผลกลั ด หนองต้ อ งกล้ า ผ่ า เปิ ด แผลให้ ก ว้ า ง แล้ ว รี ด หนองออกมา ครั้ ง เดี ย วครั้ ง ใหญ่ แ ล้ ว จบ เราจะเห็ น ทางออก และ ท� ำ ให้ เ ราไม่ ต ้ อ งหวนกลั บ มาขลุ ก อยู ่ กั บ อดี ต อี ก 4 . เปิ ด เส้ น ทางใหม่ ใ ห้ กั บ ตั ว เองว่ า ต่ อ จากนี้ ไ ปในอนาคต เราจะมี

การวางใจไว้ อ ย่ า งไร เราจะยึ ด ความคิ ด ดี ๆ ใหม่ ๆ ข้ อ ใดเพื่ อ ฟื ้ น ฟู จิ ต ใจ ให้เบิกบานขึ้นเรื่อยๆ มีลมหายใจใหม่ๆ ของเราเองตามล�ำพัง ไม่มีนายเอ ในโลกของเรา แม้ จ ะยื น อยู ่ ต รงหน้ า ก็ ไ ม่ มี ก ารสะทกสะเทื อ น แผ่ เ มตตา ให้ ไ ด้ อ ย่ า งอ่ อ นโยนที เ ดี ย ว การชะล้ า งครั้ ง เดี ย วอาจจะจบหรื อ ไม่ จ บ ขึ้ น อยู ่ กั บ ว่ า เรายึ ด มั่ น ในปัญหาและนายเอมากแค่ ไหน ถ้าเรายังคงโต้เถียงกับตัวเองเพื่อเอาชนะ มากกว่ า เพื่ อ หาทางออก เราก็ จ ะไม่ พ บทางออก แต่ ถ ้ า เราเปิ ด ใจกล้ า ยอม รั บ ทุ ก อย่ า งต่ อ ค� ำ ถามของตั ว เอง จะท� ำ ให้ เ ราเห็ น ข้ อ มู ล ปั ญ หาที่ แ ท้ จ ริ ง และทางออกจะเผยตั ว ออกมา เมื่อเราสะสางปัญหาได้ทุกข้อแล้ว เราจะเติบโตขึ้น มีภูมิคุ้มกันจิตใจ เราจะเริ่ ม มองเห็ น ปั ญ หาใหม่ ๆ เล็ ก ลง ปล่ อ ยวางได้ ม ากขึ้ น นี่ เ ป็ น ผลพลอยได้ ที่ ต ามมา

เราจะเบิ ก บานผ่ อ งแผ้ ว กั บ ลมหายใจใหม่ ข องเรา 109

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

110

เมื่ อ สิ่ ง ที่ เ รา ‘ควบคุ ม ไม่ ไ ด้ ’ เกิ ด ขึ้ น ตรงหน้ า สิ่ ง ที่ ด าเข้ า มามี แ ต่ ค� ำ ถาม ความสงสั ย สิ่ ง ที่ รู ้ ก ลั บ เหมื อ นไม่ รู ้ ก็ ท� ำ ได้ เ พี ย งนิ่ ง ไว้ ก ่ อ น เมื่ อ เหตุ ก ารณ์ ส งบแล้ ว ค่ อ ยๆ คิ ด ทบทวน ความเข้ า ใจที่ แ ท้ จ ริ ง จะค่ อ ยๆ ตอบใจเรา

111

ร า ก ที่ ฝั ง อ ยู่ บทความก่ อ นหน้ า นี้ เ รื่ อ ง ‘ลมหายใจใหม่ ’ ฉั น ได้ เ ขี ย นไว้ ว ่ า เราต้ อ งเปิ ด ถึ ง แก่ น ใจ เราต้ อ งหาต้ น ตอปั ญ หาให้ พ บ แต่ความจริงออกจะเป็นเรื่องยากอยู่เหมือนกัน จึงขอเล่าประสบการณ์ ให้ ฟ ั ง อาจจะพอเป็ น ตั ว อย่ า งได้ บ ้ า ง เวลาเรามีปัญหาหนึ่งที่สะสมมายาวนาน เราจะค่อยๆ เก็บเล็กผสมน้อย เรื่ อ งราวที่ ค ่ อ ยๆ เกิ ด ขึ้ น แต่ ล ะครั้ ง ที่ มั น ท� ำ ให้ เ คื อ งใจ บางที อ าจหลายปี เราจะรู ้ สึ ก ว่ า แต่ ล ะครั้ ง เราได้ ‘ล้ า งใจ’ ไปแล้ ว ด้ ว ยความคิ ด บอกปั ด ที่ ว ่ า “ไม่ เ ป็ น ไร” “เออ ช่ า งมั น เถอะ” และเราคิ ด ว่ า มั น ไปแล้ ว ใจคนเราก็ เ หมื อ นแก้ ว น�้ ำ มั น เต็ ม ได้ วันที่น�้ำหยดสุดท้ายหยดลงมาในแก้วแล้วผิวน�้ำกระเพื่อม ค่อยๆ ไหล หยาดลงข้ า งแก้ ว วั น นั้ น เราจึ ง รู ้ ว ่ า ที่ จ ริ ง แล้ ว มั น ไม่ ไ ด้ ไ ปไหน เพี ย งแต่ มั น ยั ง ไม่ ล ้ น แก้ ว เท่ า นั้ น เอง วั น นี้ อ าการของมั น จะเริ่ ม เกิ ด ลั ก ษณะของอาการคื อ ไม่ ว ่ า จะท� ำ อะไร เรื่ อ งคนคนนี้ จ ะเป็ น เสี ย งในหั ว ของเราอยู ่ ต ลอดวั น เราจะรู ้ สึ ก ระคายใจ โดยไม่ รู ้ ส าเหตุ (เพราะไม่ มี เ หตุ ก ารณ์ ใ ดก� ำ ลั ง เกิ ด ขึ้ น ตรงหน้ า ) ท� ำ ให้ เ รา ไม่ เ ข้ า ใจตั ว เองว่ า เป็ น อะไร ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

112

เมื่ อ ใดที่ เ ราอยู ่ ล� ำ พั ง ไม่ ไ ด้ คิ ด เรื่ อ งอื่ น อยู ่ เสี ย งในหั ว จะโผล่ เ รื่ อ งของ คนคนนี้ เ ข้ า มาบอกเล่ า นิ ย ายแต่ ล ะเรื่ อ งของแต่ ล ะครั้ ง ในอดี ต ให้ เ ราฟั ง ซ�้ ำ เป็นครั้งที่ร้อย และเราจะคุยกับมัน จะผสมกับมันโจมตีคู่กรณีอย่างเมามัน ว่ า เขาน่ า จะมองเรื่ อ งต่ า งๆ ในมุ ม ที่ เ รามอง ท� ำ ไมเขาถึ ง ไม่ เ ข้ า ใจ ท� ำ ไม เขาไม่ เ ห็ น อย่ า งที่ เ ราเห็ น มั น ต้ อ งเห็ น อย่ า งนี้ สิ ถึ ง จะถู ก แล้ ว จบลงอย่ า ง เหน็ ด เหนื่ อ ย เราจะเป็ น อย่ า งนี้ ซ�้ ำ แล้ ว ซ�้ ำ เล่ า เหมื อ นดู ห นั ง เรื่ อ งเดิ ม เราไม่ ส ามารถ ขุ ด ลงไปถึ ง รากที่ ซ ่ อ นอยู ่ นั่ น เพราะในหั ว ของเรามี แ ต่ 1 . “เรื่ อ งที่ เ ล่ า ถึ ง ‘เนื้ อ หา’ ของเหตุ ก ารณ์ ที่ เ คยเกิ ด ขึ้ น ” ซึ่ ง มากมายและป่วนขึ้นมาเต็มพื้นที่ ไปหมด ลองนึกถึงภาพน�้ ำผลไม้ในเครื่องปั่น ที่ ห มุ น วน มั น ไม่ มี ช ่ อ งเวลาจะคิ ด อะไรนอกจากจะหมุ น ไปตามแรงเหวี่ ย ง นั่ น คื อ ลั ก ษณะที่ เ ราเป็ น ในห้ ว งขณะนั้ น 2 . “อั ต ตาของเราที่ คิ ด ว่ า เราถู ก เขาผิ ด ” ท�ำ ให้ เ ราเต็ ม ไปด้ ว ยค�ำ แก้ ตั ว ให้ เ ราเอง และข้ อ ที่ ค วรแก้ ไ ขของเขา แค่ ส องเรื่ อ งนี้ ก็ ล ้ น พื้ น ที่ ใ นหั ว แล้ ว 3 . ความสะใจที่ ไ ด้ ก ล่ า วหาผู ้ อื่ น ว่ า ผิ ด ความสะใจที่ รู ้ สึ ก ว่ า เราถู ก ความสะใจที่ ไ ด้ จ มอย่ า งดื่ ม ด�่ ำ อยู ่ ใ นความทุ ก ข์ เ ศร้ า เจ็ บ ปวด เราน่ า สงสาร เราน่ า เห็ น ใจ เราถู ก เอาเปรี ย บ เราปิ ด ทองหลั ง พระ เรา เรา เรา ถ้ า เราไม่ ไ ด้ สั ง เกตตั ว เองหรื อ อยากเปลี่ ย นแปลง เราจะเป็ น อย่ า งนี้ ไปอี ก เนิ่ น นาน แต่ ถ ้ า เราพยายามค้ น หา บอกตั ว เองว่ า เราอยากเปลี่ ย นแปลงออกไป จากจุดนี้ จุดที่คิดถึงเรื่องคนคนนี้ทั้งวัน ความตั้งใจนี้จะค่อยๆ บ่มตัวมันเอง แล้ ว วั น หนึ่ ง เมื่ อ มั น แข็ ง แรงพอ...

113

วันนั้น จู่ๆ ก็มีเสียงในหัวแว้บขึ้นมาถามว่า “ท�ำไมต้องคิดถึงเรื่องคน นี้ ต้ อ งการอะไรหรื อ ” แล้วก็ตอบตัวเองตรงๆ ว่า “ก็อยากให้เขาเข้าใจไงว่าควรมองเหตุการณ์ แบบนี้ ๆ ” มั น สวนทั น ที “อ๋ อ อยากเปลี่ ย นแปลงคนอื่ น ละซี อิ ม พอสสิ เ บิ้ ล ” คนเราเปลี่ ย นแปลงตั ว เองได้ เ ท่ า นั้ น เราเปลี่ ย นแปลงคนอื่ น ไม่ ไ ด้ หรอก เขาเคยเป็ น ยั ง ไงเขาก็ เ ป็ น อย่ า งนั้ น ยิ่ ง ด้ ว ยตั ว เขาเงื่ อ นไขของเขา อดี ต ของเขาหล่ อ หลอมความคิ ด ของเขามาแบบนั้ น เขาจะเปลี่ ย นแปลง ได้ ยั ง ไง แล้ ว จะไปบอกเขาได้ ยั ง ไงว่ า เขาควรเปลี่ ย นแปลงมาเห็ น อย่ า งเรา แล้ ว เขาจะมองเห็ น อย่ า งเรามุ ม เราได้ อ ย่ า งไร ในเมื่ อ ยื น อยู ่ ค นละด้ า น ของภู เ ขาจะเห็ น วิ ว เดี ย วกั น ได้ อ ย่ า งไร มั น อั ด ฉั น อี ก ตามมาด้ ว ย “ท� ำ ไมเราไม่ เ ห็ น แบบเขาบ้ า งล่ ะ ท� ำ ไม ต้ อ งให้ เ ขามาเห็ น แบบเราข้ า งเดี ย ว เห็ น มั้ ย เรายั ง ไม่ อ ยากเปลี่ ย นเลย มั น เหมื อ นกั น แหละ แต่ ถ ้ า เราอยากออกจากจุ ด นี้ เราต้ อ ง เ ลิ ก อ ย า ก เปลี่ ย นเขา และต้ อ งเปลี่ ย นเรา” เท่ า นั้ น เอง โล่ ง เลย รากของมั น โผล่ ขึ้ น มาแล้ ว และขุ ด ทิ้ ง ไปแล้ ว น�้ ำ ผลไม้ ป ั ่ น กลายเป็ น น�้ ำ ใสไปทั น ที อ ย่ า งไม่ น ่ า เชื่ อ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

114

มั น ไม่ ใ ช่ ป าฏิ ห าริ ย ์ มั น เพี ย งแต่ ไ ด้ เ ห็ น ข้ อ ค ว า ม ที่ อ ยู ่ ใ นกล่ อ ง ที่ เ คยปิ ด อยู ่ มั น ไม่ เ หลื อ ความลั บ อะไรอี ก ต่ อ ไป เท่ า นั้ น เอง การค้ น หาตั ว ปั ญ หาขึ้ น อยู ่ กั บ 1 . เรายอมรั บ ไหมว่ า มี ป ั ญ หา 2 . เราอยากแก้ ไ ขปั ญ หานั้ น ไหม 3 . เราถามตั ว เองได้ ต รงจุ ด ไหม 4 . เราตอบตั ว เองได้ ก ล้ า หาญแค่ ไ หน 5 . เรายอมท� ำ ตามค� ำ ตอบที่ ไ ด้ แ ค่ ไ หน ยอมเสี ย เซลฟ์ บ ้ า งเพื่ อ เราเอง ได้ ห รื อ ไม่ เมื่ อ เราผ่ า น 5 ข้ อ นี้ ไ ด้ ปั ญ หาจะหายไป

และที่ นั่ น มี ค วามสุ ข สงบรออยู ่

115

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

116

ขอพรทั้ ง มวลจากธรรมชาติ อั น ยิ่ ง ใหญ่ โปรดพาให้ เ ราได้ ล ่ อ งนาวาชี วิ ต ไปถู ก ทาง ด้ ว ยความปลอดภั ย ราบรื่ น มี ค วามสุ ข และได้ ก ลั บ บ้ า นอั น อบอุ ่ น ของเรา

117

ไ ม่ ก ล้ า ป ฏิ เ ส ธ ในหนั ง สื อ ชื่ อ บอกลาตั ว ตนที่ ไ ม่ ดี เขี ย นโดยริ ว โนะสุ เ กะ โคะอิ เ กะ หน้ า ที่ 4 มี หั ว ข้ อ ว่ า ‘คนใจดี ’ คื อ คนนิ สั ย ดี ใ ช่ ไ หม กล่ า วว่ า เราได้ ยิ น บ่ อ ยๆ ว่ า “คนนิ สั ย ดี มั ก เสี ย เปรี ย บ” หรื อ “คนดี มั ก ถู ก ใช้ ใ ห้ ท� ำ สิ่ ง ต่ า งๆ” ทุ ก คนอาจเลยไปถึ ง ว่ า “ขอร้ อ งให้ ท� ำ อะไรก็ ท� ำ ใครโยนงานอะไรมาก็ รั บ ไม่ เ คยปฏิ เ สธ” คนใจดี แ บบนี้ ไ ม่ ใ ช่ ค นนิ สั ย ดี แต่ เ ป็ น คนใจอ่ อ นปฏิ เ สธใครไม่ เ ป็ น ซึ่ ง ความใจอ่ อ นที่ ว ่ า นี้ ผ ลคื อ ท� ำ ให้ รู ้ สึ ก กลั ว ว่ า คนรอบข้ า งจะไม่ ย อมรั บ หรื อ ไม่ อ ยากให้ ใ ครเกลี ย ดนั่ น เอง ถ้ า วิ เ คราะห์ ท างจิ ต วิ ท ยาแนวพุ ท ธศาสนาแล้ ว ถื อ ว่ า เป็ น ความโกรธ อย่ า งหนึ่ ง หากเราไม่ ท� ำ ตามค� ำ ขอของผู ้ อื่ น ก็ ใ ช่ ว ่ า เขาจะโกรธเราเสมอไป แต่ เ รากลั ว ไปก่ อ นว่ า เดี๋ ย วเขาจะโกรธเอา คิ ด ฟุ ้ ง ซ่ า นท� ำ ให้ จิ ต ใจขุ ่ น มั ว ทางพุ ท ธถื อ ว่ า ไม่ ดี เหตุ ผ ลอี ก ข้ อ หนึ่ ง ที่ ท� ำ ให้ ป ฏิ เ สธไม่ เ ป็ น คื อ จิ ต ใจไม่ อ ยู ่ กั บ เนื้ อ กั บ ตั ว แล้ ว รั บ ค� ำ โดยไม่ ทั น ไตร่ ต รอง ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

118

การที่ ไ ม่ ส ามารถตั ด สิ น ใจอะไรได้ อ ย่ า งชั ด เจนนี้ ทางพุ ท ธเรี ย กว่ า เขลา ซึ่ ง ท� ำ ให้ จิ ต ใจเสี ย การควบคุ ม นี่ ถื อ ว่ า เป็ น นิ สั ย ไม่ ดี ปกติ ค นที่ ป ฏิ เ สธผู ้ อื่ น ได้ อ ย่ า งเด็ ด ขาด มั ก ถู ก มองว่ า นิ สั ย ไม่ ดี ซึ่ ง ไม่ ถู ก ต้ อ ง คนนิ สั ย ดี จะมี จิ ต ใจสุ ขุ ม รอบคอบ และชั ด เจน จึ ง ไม่ ถู ก ผู ้ อื่ น ใช้ ง าน ตามใจชอบ หากเรารั บ งานที่ ทุ ก คนให้ ด ้ ว ยความเต็ ม ใจก็ ถื อ เป็ น เรื่ อ งดี ม าก แต่ ถ ้ า รับมาแล้วรู้สึกว่าจริงๆ ก็ ไม่อยากท�ำ ก็ควรรวบรวมความกล้าปฏิเสธเขาไป .................................. บางคราวที่ ‘คนใจดี ’ นั่ ง อยู ่ ค นเดี ย วท่ า มกลางกองงานของคนอื่ น เธออาจสะท้ อ นใจขึ้ น มากั บ ภาพของตั ว เอง และเริ่ ม อั ด อั้ น ตั น ใจจนร้ อ งไห้ ท� ำ ไม ‘ผู ้ ใ ห้ ’ ที่ แ สนดี จึ ง ร้ อ งไห้ เพราะการเป็นผู้ให้นั้น ส่งผลให้คลื่นพลังงานรอบตัวเต็มไปด้วยการให้ น�ำผลให้คนรอบๆ ตัวล้วนมีปัญหามาให้เธอช่วย ดูราวกับว่าทุกคนรอบตัว อะไรๆ ก็ ท� ำ เองไม่ ไ ด้ งานจะเล็ ก จะใหญ่ ก็ ดู เ หมื อ นต้ อ งพึ่ ง เธอ ปั ญ หา ที่มาถึงเธอดูจะสลายไปง่ายดายโดยฉับพลัน ซึ่งเป็นผลมาจากประสบการณ์ ที่ ท� ำ ทุ ก เรื่ อ งมามากนั่ น เอง ท� ำ ให้ รู ้ ห มดว่ า จะหาอะไรได้ จ ากที่ ไ หนจากใคร จากวิ ธี ใ ด ดู เ หมื อ นเธอจะภู มิ ใ จที่ ไ ด้ ใ ห้ ค วามช่ ว ยเหลื อ ทุ ก ๆ คน ภู มิ ใ จในตั ว เอง ที่ ท� ำ ได้ ส� ำ เร็ จ ทุ ก เรื่ อ ง 119

ดู เ หมื อ นเธอกลั ว ที่ จ ะปฏิ เ สธ เพราะกลั ว ได้ รั บ ปฏิ กิ ริ ย าที่ ไ ม่ ดี เริ่ ม กลั ว คนอื่ น ไม่ รั ก ความกลั ว เริ่ ม ท� ำ ให้ เ ธอสู ญ เสี ย ตั ว เอง เธอไม่ ก ล้ า ปฏิ เ สธไม่ ว ่ า จะเป็ น งานง่ายหรือยาก หรือก�ำลังยุ่งอยู่สิบงานแล้ว นี่เป็นงานที่สิบเอ็ดที่ต้องเสร็จ พร้ อ มงานทั้ ง สิ บ เธอเหนื่ อ ยมากมายเข้ า ไปในหั ว ใจและไม่ อ าจเอ่ ย ออกมาเดี๋ ย วคนขอ จะเสี ย ใจ ความรู ้ สึ ก ด้ า นหนึ่ ง รู ้ สึ ก ดี ที่ ไ ด้ บ ริ ก าร เป็ น ที่ พึ่ ง ของใครๆ ได้ เ สมอ ความรู ้ สึ ก อี ก ด้ า นหนึ่ ง “อะไรๆ ก็ กู ” จนชี วิ ต ตั ว เองแทบจะหายไป แต่ พ อได้ รั บ ค� ำ ขอจากใคร ใจก็ อ ยากไปท� ำ ให้ ด้ ว ยอดใจไม่ ไ หว และ มั ก จะเห็ น ว่ า อ๋ อ เราท� ำ ได้ วิ ธี ก ารและหนทางตลอดสายผุ ด ขึ้ น มาในหั ว ทั น ที “ง่ า ยค่ ะ เดี๋ ย วท� ำ ให้ ” ในความเงี ย บนั้ น ‘คนใจดี ’ ต้ อ งปรั บ เปลี่ ย นมุ ม มองและยอมรั บ ความจริ ง ว่ า ยั ง มี ค นคนหนึ่ ง ที่ เ ธอต้ อ งดู แ ล เพราะคนคนนั้ น เหนื่ อ ยล้ า มากเกิ น ไปแล้ ว เธอต้ อ งคุ ย กั บ ความเป็ น ผู ้ ใ ห้ ใ นตั ว เธอเองให้ เ ข้ า ใจถึ ง สถานการณ์ ที่ ต ้ อ งเปลี่ ย นไปเสี ย ที เธออาจบอกตั ว เองว่ า “ฉันรักเธอนะ ฉันรู้สึกดีกับความเป็นผู้ให้ แต่ฉันขอพักบ้าง ฉันอยาก มี ชี วิ ต ของตั ว เองบ้ า ง ฉั น เหนื่ อ ยเหลื อ เกิ น มั น หนั ก มาก ฉั น ต้ อ งการพั ก และเมื่ อ ฉั น แข็ ง แรงแล้ ว ฉั น จะเลื อ กให้ ต ามที่ เ หมาะสม เรายั ง เป็ น เพื่ อ น กั น นะ เธอรออยู ่ ต รงนี้ ก ่ อ น จนกว่ า ฉั น จะพร้ อ ม ขอบคุ ณ นะ” ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

120

คนส่ ว นใหญ่ มั ก จะติ ด การรั บ ความช่ ว ยเหลื อ ถ้ า ใครท� ำ อะไรให้ ไ ด้ ต่อไปก็มักจะโยนให้คนนั้นท�ำ แต่ก็มักปรากฏว่าคนใกล้ๆ ก็คิดอย่างเดียว กันเลย ทุ ก คนรุ ม ให้ ค นคนเดี ย วท� ำ และนานวั น เข้ า ดู เ หมื อ นทุ ก คนจะเริ่ ม ‘ท� ำ เองไม่ เ ป็ น ’ จริ ง ๆ เพราะตั ว เองไม่ รู ้ ว ่ า งานนั้ น มั น เสร็ จ มาด้ ว ยวิ ธี ใ ด ที่ ผ ่ า นมา ต่ า งกรรมต่ า งวาระ ฉั น ก็ เ คยได้ ยิ น ใครบางคนพู ด เบาๆ ว่ า “อะไรๆ ก็ กู ” ครั้ น บอกว่ า ก็ อ ย่ า ท� ำ สิ ค� ำ ตอบคื อ “ไม่ ไ ด้ ห รอก” นี่ เ ป็ น เรื่ อ งที่ น ่ า เห็ น ใจจริ ง ๆ ขอส่ ง ความเห็ น ใจไปยั ง คนที่ ต กอยู ่ ใ น สภาวะอย่ า งนี้ ด ้ ว ยใจจริ ง และพยายามไม่ ใ ห้ ตั ว เองเป็ น คนหนึ่ ง ในกลุ ่ ม นี้ ด ้ ว ย (บางวาระก็ เ ป็ น เหมื อ นกั น ) ครั้ ง หนึ่ ง ไม่ น านมานี้ เมอริ ล สตรี ฟ ขวั ญ ใจของฉั น ให้ สั ม ภาษณ์ ย าวๆ เป็ น บทความภาษาอั ง กฤษที่ ฉั น เก็ บ ความได้ ไ ม่ ห มด แต่ มี ป ระโยคหนึ่ ง ที่ ฉั น จ� ำ ไว้ เธอบอกว่ า

“ฉั น แก่ เ กิ น กว่ า จะกลั ว ใครโกรธอี ก แล้ ว ”

121

สิ่ ง สวยงามในชี วิ ต ไม่ ไ ด้ ผุ ด ขึ้ น มาเอง เราคื อ ผู ้ ส ร้ า ง คิ ด แล้ ว ลงมื อ ท� ำ ความฝั น ให้ มั น เป็ น จริ ง ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

122

123

ม อ ง เ ห็ น แ ต่ สิ่ ง ที่ มี รอน ท� ำ งานเป็ น พนั ก งานขายของ เขารู ้ สึ ก หดหู ่ กั บ ชี วิ ต ที่ ย ากจน ของตัวเอง ใบหน้าของเขาหม่นหมอง เขาไม่เคยรู้สึกเบิกบานแม้ในวันเทศกาล เขามองดู ตั ว เองแล้ ว พู ด ว่ า “นายน่ะไม่มีอะไรดี เป็นแค่พนักงานขายของ รถก็เก่าจวนจะพังอยู่แล้ว บ้ า นก็ เ ล็ ก และไม่ ค ่ อ ยมี อ ะไรเลย นายเป็ น คนที่ ไ ม่ มี อ ะไรเลย” เวลาที่ เ ขาไปพั ก โรงแรมเมื่ อ เจ้ า นายใช้ ใ ห้ ไ ปธุ ร ะต่ า งเมื อ ง เขาก็ จะมองไปรอบๆ ตั ว แล้ ว พู ด ว่ า “ดู สิ หมอนข้ า งก็ ไ ม่ มี อาหารเช้ า ก็ มี แ ต่ น�้ ำ ส้ ม ไม่ มี น�้ ำ มะเขื อ เทศ แย่ จ ริ ง ๆ” วั น หนึ่ ง โชค เข้ า มาเป็ น พนั ก งานใหม่ ท่ า ทางกระฉั บ กระเฉง รื่ น เริ ง มี ท ่ า ที เ ป็ น มิ ต รกั บ รอนมาก รอนค่ อ นข้ า งร� ำ คาญความกระตื อ รื อ ร้ น ของเขา อยู ่ บ ้ า ง จะสดชื่ น อะไรกั น นั ก หนา แค่ ง านร้ า นช� ำ เล็ ก ๆ แค่ นี้ วั น นี้ น้ อ ย แม่ บ ้ า นเกิ ด อุ บั ติ เ หตุ ข ้ อ มื อ เจ็ บ เธอถู พื้ น ไม่ ค ่ อ ยถนั ด โชคเข้ า ไปช่ ว ยถู พื้ น ให้ เ พื่ อ ความรวดเร็ ว ในขณะที่ ร อนรู ้ สึ ก ว่ า ไม่ ใ ช่ ห น้ า ที่ ของเขา

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

124

ตอนเย็ น ขณะที่ จ ะกลั บ บ้ า น โชคชวนรอนว่ า ไปกิ น ข้ า วที่ บ ้ า นเขาไหม วั น นี้ เ ป็ น วั น เกิ ด ของภรรยาเขา จะได้ กิ น ข้ า วคุ ย กั น สนุ ก ๆ เมื่ อ ไปถึ ง บ้ า นโชค ภรรยาเขาต้ อ นรั บ อย่ า งสดชื่ น ทั้ ง สามร่ ว ม โต๊ะอาหารกันราวเพื่อนสนิท เล่าเรื่องสนุกสนานคุยกันเฮฮาอย่างร่าเริงใจ รอนมองไปรอบๆ ตัว บ้านของโชคเล็กกว่าบ้านของเขาอีก แทบไม่มีข้าวของ อะไรเลย โชคคุ ย กั บ เขาว่ า “ผมรู ้ สึ ก โชคดี ม ากเลยที่ ไ ด้ ท� ำ งานที่ ร ้ า นเพราะมั น ใกล้ บ ้ า นมากขึ้ น กว่ า ที่ ท� ำ งานเดิ ม ” “คุ ณ รู ้ สึ ก โชคดี ห รื อ แค่ ร ้ า นเล็ ก ๆ เนี่ ย นะ” รอนถาม “ใช่ ถึ ง จะเป็ น ร้ า นเล็ ก ๆ แต่ ก็ ใ ห้ ป ระสบการณ์ กั บ ผมได้ ท� ำ ให้ ผ ม มี โ อกาสเรี ย นรู ้ ทุ ก งาน ตั้ ง แต่ ก ารสั่ ง ซื้ อ การจั ด เก็ บ อะไรที่ ท� ำ แล้ ว เกิ ด ผลเสี ย อะไรที่ ป ระหยั ด ได้ อะไรที่ สิ้ น เปลื อ ง และท� ำ ให้ ผ มรู ้ จั ก ลู ก ค้ า ได้ ม ากขึ้ น มั น ใกล้ ชิ ด ดี ผมเริ่ ม มี ลู ก ค้ า ที่ คุ ้ น เคยหลายคนแล้ ว นะ ผมว่ า นั่ น เป็ น เรื่ อ งดี ลู ก ค้ า จะน� ำ โชคมาให้ ผ ม” รอนไม่ เ คยนึ ก ถึ ง เรื่ อ งเหล่ า นี้ เ ลย เขาเบื่ อ เขาสนใจแค่ ง านในหน้ า ที่ ของเขาเท่ า นั้ น “ผมโชคดี ห ลายอย่ า งนะ รอน ดู สิ ผ มมี บ ้ า น แม้ มั น จะเล็ ก แต่ เ รา ก็ อ ยู ่ กั น สบาย ไม่ ต ้ อ งท� ำ ความสะอาดมากด้ ว ย เรามี ทุ ก อย่ า งที่ ต ้ อ งการ เรามี เ ตี ย งให้ น อน มี โ ต๊ ะ ให้ นั่ ง กิ น ข้ า ว มี ค รั ว ให้ ป รุ ง อาหาร ข้ า งบ้ า นมี ที่ 125

ซั ก ล้ า งแบบสบายๆ ผมมี ที วี ด ้ ว ย แม้ จ ะเครื่ อ งเล็ ก แต่ เ ราก็ ไ ม่ พ ลาดที่ ได้ดูสารคดีแปลกๆ ที่เราไม่สามารถไปสัมผัสด้วยตัวเองได้ มันสนุกมากนะ ท� ำ ให้ ส มองเปิ ด กว้ า ง ผมมี ร ถแม้ จ ะเก่ า ซั ก หน่ อ ย โชคดี ที่ มั น ก็ ยั ง ใช้ ง าน ได้ ดี ท� ำ ให้ ผ มไม่ ต ้ อ งไปเบี ย ดเสี ย ดในรถเมล์ ผมมี ง านท� ำ เราสองคน มี สุ ข ภาพดี แ ข็ ง แรง นั่ น เป็ น สิ่ ง ที่ ดี ที่ สุ ด ผมขอบคุ ณ ทุ ก อย่ า งที่ ผ มมี ” โชคยิ้ ม ให้ ภ รรยาของเขา คื น นั้ น รอนกลั บ ถึ ง บ้ า นด้ ว ยความรู ้ สึ ก ที่ เ ปลี่ ย นไป เขารู ้ สึ ก ว่ า บ้ า นของเขาใหญ่ ขึ้ น กว่ า เดิ ม มั น คงจะน่ า รั ก ขึ้ น อี ก เยอะ ถ้ า เขาจะตั ด แต่ ง ต้ น ไม้ ห น้ า บ้ า นสั ก เล็ ก น้ อ ย และจั ด ข้ า วของภายในบ้ า น ให้ เ ข้ า ที่ เ ข้ า ทางสั ก หน่ อ ย เขาไม่ เ คยเห็ น บ้ า นสวยงามเท่ า วั น นี้ เ ลย เขาอาบน�้ ำ และนึ ก ขอบคุ ณ ที่ เ ขามี น�้ ำ ประปาใช้ ทั น ที ที่ ห มุ น เปิ ด เขาเอนกายลงนอนและนึกขอบคุณที่เขามีฟูกนุ่มๆ ที่จะท�ำให้เขา หลับสบายตลอดคืน เขานึ ก ขอบคุ ณ ที่ พ รุ ่ ง นี้ เ ช้ า เขายั ง มี ง านท� ำ เขานึ ก ขอบคุ ณ ที่ เ ขามี สุ ข ภาพแข็ ง แรงดี ทุ ก ประการ เขานึ ก ขอบคุ ณ ที่ เ ขาไม่ เ คยมี อุ บั ติ เ หตุ ห รื อ เรื่ อ งร้ า ยๆ เข้ า มาในชี วิ ต ก่ อ นจะหลั บ ตาลงอย่ า งมี ค วามสุ ข เป็ น ครั้ ง แรกที่ ร อนรู ้ สึ ก ว่ า เขาร�่ ำ รวย

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

126

ความจริ ง ชี วิ ต ไม่ ไ ด้ ย ากเท่ า ที่ กั ง วล เพี ย งแต่ มั น ยากที่ จ ะไม่ กั ง วล อย่ า ให้ ค วามกั ง วลกั ง วานอยู ่ ใ นใจเรา

127

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

128

129

ชี วิ ต เ ป ลี่ ย น ไ ด้ มี ค นจ� ำ นวนไม่ ม ากนั ก ที่ มี ค วามสุ ข โดยธรรมชาติ สามารถร้ อ งเพลงได้อย่าง รื่นรมย์ทั้งวัน เห็นปัญหาที่เข้ามาเป็นเรื่องเล็กน้อยที่แก้ไขได้อยู่เสมอ และ ไม่ เ ข้ า ใจว่ า คนอื่ น มี ค วามทุ ก ข์ อ ยู ่ ไ ด้ อ ย่ า งไร นั่ น เป็ น คนที่ พ ระเจ้ า สร้ า งมาในเวลาที่ ท ่ า นอารมณ์ ดี สถิ ติ ใ นหนั ง สื อ เล่ ม หนึ่ ง บอกว่ า คนในโลก 93 เปอร์ เ ซ็ น ต์ เป็ น คน ชอบเศร้ า ดั ง นั้ น ถ้ า คุ ณ เป็ น คนชอบเศร้ า และรู ้ สึ ก แย่ กั บ ตั ว เองว่ า ท� ำ ไม เราไม่ มี ค วามสุ ข เหมื อ นคนอื่ น ขอให้ รู ้ ว ่ า คุ ณ ปกติ และคนอื่ น ก็ ก� ำ ลั ง คิ ด เหมื อ นคุ ณ ซึ่ ง ท� ำ ให้ ตั ว คุ ณ เองก็ เ ป็ น ‘คนอื่ น ’ ของเขา คื อ เขาคิ ด ว่ า คุ ณ มี ค วามสุ ข คนที่ ย อมรั บ ว่ า ตั ว เองทุ ก ข์ ห รื อ แปลกแยกจากคนอื่ น หรื อ เคยท� ำ ผิ ด พลาดในชี วิ ต และรู ้ สึ ก ผิ ด อยู ่ ไ ม่ ว างวาย ความเคยชิ น จะท� ำ ให้ มี สิ่ ง หนึ่ ง แอบแฝงอยู ่ นั่ น คื อ ไม่ ก ล้ า ที่ จ ะมี ค วามสุ ข ซึ่ ง ฟั ง ดู เ หมื อ นเป็ น ถ้ อ ยค� ำ ที่ น ่ า ประหลาด คนที่ คิ ด ทุ ก ข์ แ บบนี้ จ ะมี 2 กลุ ่ ม คื อ กลุ ่ ม ที่ ย อมรั บ และจมอยู ่ ใ นโลก ใบเศร้ า นั้ น ต่ อ ไป กั บ คนที่ ห าทางเปิ ด โลกออกไปสู ่ ค วามสุ ข เราจะคุ ย กั น ถึ ง คนกลุ ่ ม ที่ งั ด โลกให้ เ ปิ ด ออก ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

130

-- ท่านชยสาโร สอนว่า คนเราผิดพลาดกันได้ ที่เราเคยท�ำผิดแบบนั้น เพราะตอนนั้ น เราอายุ เ ท่ า นั้ น มี เ งื่ อ นไขในชี วิ ต แบบนั้ น มี ค วามรู ้ เ ท่ า นั้ น เราจึ ง ตั ด สิ น ใจอย่ า งนั้ น เมื่ อ เวลาผ่ า นมาถึ ง ตอนนี้ อ ายุ ม ากขึ้ น เหตุ ก ารณ์ เปลี่ยนไป ความเข้าใจมากขึ้น เราจึงคิดอีกอย่าง แต่เราจะเอาคนที่อายุมาก กลั บ ไปตั ด สิ น เราคนที่ อ ายุ น ้ อ ยนั้ น ไม่ ถู ก จงให้ อ ภั ย คนอายุ น ้ อ ยคนนั้ น และอยู ่ กั บ คนปั จ จุ บั น เวลาปั จ จุ บั น ที่ ตั้ ง ใจไม่ ท� ำ ผิ ด อี ก และท� ำ ดี ต ่ อ ไป เรามี ค วามสุ ข ได้ -- สถาบันพัฒนาตนเองแห่งหนึ่งอธิบายปรากฏการณ์นี้ว่า “อดีตผ่าน ไปแล้ ว คุ ณ ลากโลงศพมาด้ ว ย” เราต้ อ งปล่ อ ยให้ อ ดี ต เลื่ อ นห่ า งออกไปกั บ กาลเวลา ไม่ ใ ช่ ดึ ง เก็ บ ไว้ กั บ ตั ว และจมจิ ต ใจอยู ่ ใ นความรู ้ สึ ก ผิ ด หรื อ เศร้ า การรู ้ สึ ก ผิ ด เป็ น การไถ่ บ าปไปครึ่ ง หนึ่ ง แล้ ว เราประกาศยอมแสดง ความรั บ ผิ ด ชอบต่ อ สิ่ ง ที่ เ ราเคยท� ำ ว่ า นั่ น เป็ น ความผิ ด พลาดของเราจริ ง ๆ ไม่ ใ ช่ ข องคนอื่ น หรื อ ของเหตุ ก ารณ์ ใ ดๆ ทั้ ง สิ้ น การยอมรั บ อย่ า งกล้ า หาญ จะท� ำ ให้ เ ราหลุ ด พ้ น จากวั ง วนของเรื่ อ งนั้ น ได้ อี ก ครึ่ ง ที่ เ หลื อ คื อ การใช้ ค วามผิ ด พลาดนั้ น เป็ น ครู ที่ เ ราจะไม่ ท� ำ ผิ ด ซ�้ ำ อี ก และนั่ น เป็ น ก้ า วแรกที่ โ ลกเปิ ด ให้ เ ราไปสู ่ แ สงสว่ า ง -- เราต้ อ งยอมรั บ ความเป็ น จริ ง ว่ า โลกไม่ ใ ช่ เ รื่ อ งง่ า ย และไม่ ไ ด้ ยุ ติ ธ รรมเสมอไป แม้ มั น จะเจ็ บ ปวด แต่ มั น ก็ เ ป็ น ความจริ ง ดั ง นั้ น อย่าเสียเวลาคร�่ ำ ครวญ แต่ ใ ช้ ส ติ คิ ด ว่ า จะเดิ น หน้ า ต่ อ ไปอย่ า งไรดี ก ว่ า มี ความจริงอีกอย่างหนึ่งคือทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงได้ ดังนั้นหนทางใหม่อาจจะดี ก็ ไ ด้ จงเชิ ด หน้ า ขึ้ น สู ด ลมหายใจแรงๆ และก้ า วไป แล้ ว ถ้ า มั น ยั ง ไม่ ดี อี ก 131

เราก็ เ ปลี่ ย นแปลงใหม่ อี ก ได้ เ รื่ อ ยๆ ไม่ เ ห็ น จะเป็ น ปั ญ หาอะไร เพราะย่ อ ม ไม่ มี อ ะไรหยุ ด ยั้ ง เราไม่ ใ ห้ ท� ำ การเปลี่ ย นแปลง ทุ ก สิ่ ง ขึ้ น อยู ่ กั บ ตั ว เราเอง -- เมื่อเราตั้งใจว่าจะมีชีวิตที่ดีต่อไปแล้ว ก็หาความรู้ด้านพัฒนาจิตใจ เพื่ อ เติ ม เต็ ม สิ่ ง ดี ๆ ให้ วั น เวลาใหม่ ๆ และลงมื อ ท� ำ แน่ น อนมั น อาจต้ อ ง ใช้เวลาเพราะเรายังไม่คุ้นเคย อาจต้องฝืนๆ ในบางเรื่อง อาจต้องฝึกหนั ก ในบางเรื่ อ ง แต่ จ ะเป็ น ไรไปเล่ า ในเมื่ อ เราท� ำ ให้ ทั้ ง หมดทั้ ง มวลเป็ น การฝึ ก ที่ ส นุ ก สนาน มี ก� ำ ลั ง ใจที่ จ ะเปลี่ ย นแปลง และรื่ น รมย์ กั บ สิ่ ง ที่ ไ ด้ รั บ มั น ย่ อ มท� ำ ให้ เ รามี ค วามสุ ข มากขึ้ น ทุ ก วั น และแข็ ง แรงขึ้ น ทุ ก วั น ดุ จ ดั ง ต้ น ไม้ ที่ ค ่ อ ยๆ เจริ ญ เติ บ โตและแข็ ง แกร่ ง ให้ ร ่ ม เงาได้ ใ นที่ สุ ด -- อาจารย์ ว ศิ น อิ น ทสระ เคยสอนว่ า เหตุ ก ารณ์ บ างอย่ า งก็ เ หมื อ น อาทิ ต ย์ เ ที่ ย งวั น ที่ แ ผดเผาเรา จงมั่ น คง อย่ า งไรเสี ย มั น ก็ ต ้ อ งคล้ อ ยลงเป็ น บ่ า ยและเย็ น มั น จะร้ อ นอย่ า งนั้ น อยู ่ ต ลอดไปไม่ ไ ด้ ถ้ า เราไม่ ใ ช่ ค นกลุ ่ ม แรกที่ เ ลื อ กจะจมอยู ่ ใ นความทุ ก ข์ ถ้ า เราตั้ ง ใจที่ จ ะมี ค วามสุ ข และลงมื อ ท� ำ สิ่ ง ใหม่ เ พื่ อ ให้ ไ ด้ ค วามสุ ข มา วั น เวลาที่ ใ ช้ ไ ปนั้ น ก็ จ ะควบคู ่ ไ ปกั บ สั จ ธรรมของแสงแดดที่ ต ้ อ ง เคลื่ อ นคล้ อ ย

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

132

ในเวลาที่ แ สงแดดอ่ อ นแรงลง สายลมก็ พั ด เย็ น ขึ้ น ต้ น ไม้ ข องเรา ก็ แ ข็ ง แรงขึ้ น และเราก็ มี ค วามสุ ข มากขึ้ น

ชี วิ ต เปลี่ ย นแปลงได้

133

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

134

ถ้ า หนทางมั น ยากนั ก สร้ า งทางใหม่ ใ ห้ ตั ว เราก็ ไ ด้ ไม่ จ� ำ เป็ น ต้ อ งเดิ น ตามทาง ที่ ค นอื่ น คาดหวั ง หรอก

135

ข อ บ คุ ณ ทุ ก สิ่ ง ฉั น ก� ำ ลั ง จะพู ด ถึ ง พลั ง แห่ ง ความคิ ด แต่ นั่ น ย่ อ มสาวลึ ก ลงไปถึ ง ความเชื่ อ ด้ ว ย แน่ น อนเรามี ค วามเชื่ อ ดั้ ง เดิ ม ที่ สั่ ง สมมาจากประสบการณ์ แต่ เ ราต้ อ งดู ชี วิ ต วั น นี้ เพราะมั น เป็ น ผลพวงมาจากความเชื่ อ ในอดี ต ที่ ท� ำ ให้ เ ราท� ำ อะไรสั ก อย่ า งและส่ ง ผลมาเป็ น วั น นี้ ถ้ า วั น นี้ ดี แสดงว่ า เราเชื่ อ ถู ก และคิ ด ดี มาก่ อ น ถ้าวันนี้มีเรื่องใดที่ ไม่ดี เราต้องส� ำรวจความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องนั้น และ เปลี่ ย นความเชื่ อ ใหม่ ไม่ ต ้ อ งคร�่ ำ ครวญถึ ง ความไม่ ดี ที่ ผ ่ า นมา หากแต่ เ พี ย งมองมั น อย่ า ง เชื่ อ มโยงในแง่ มุ ม ที่ ดี เพื่ อ ปรั บ ให้ มั น เปลี่ ย นเป็ น สิ่ ง ดี และไม่ ก ระทบ กระเทื อ นอี ก แล้ ว จะก้ า วต่ อ ไปในทางที่ ดี เช่ น เราอาจจะมีอดีตที่เหนื่อยยากสาหัส จนวันนี้อาจจะยังไม่ดีขึ้น เราต้อง หยุ ด คร�่ ำ ครวญและเลิ ก เฝ้ า วนคิ ด ถึ ง มั น มองอย่ า งเชื่ อ มโยงว่ า มั น ท� ำ ให้ เ รา แข็ ง แกร่ ง อดทนมาถึ ง วั น นี้ ขอบคุ ณ ที่ ส ร้ า งความเข้ ม แข็ ง ให้ เ รา เราจะไม่ คิ ด ถึ ง มั น ในแง่ นิ ย ายเศร้ า ที่ ย าวนานอี ก ต่ อ ไป มั น ได้ จ บลงแล้ ว ยอมให้ มั น จบ เราจะลื ม มั น ไป และวั น นี้ เ ดี๋ ย วนี้ เ ป็ น วั น ที่ เ ราเข้ ม แข็ ง แล้ ว และจะมอง ไปข้ า งหน้ า สู ่ เ ส้ น ทางที่ ดี ขึ้ น ด้ ว ยการขอบคุ ณ เราเปลี่ ย นแปลงชี วิ ต ให้ ดี ขึ้ น ได้ ด ้ ว ยการขอบคุ ณ ทุ ก สิ่ ง ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

136

เมื่ อ เรารู ้ สึ ก ขอบคุ ณ มั น ท� ำ ให้ จิ ต ใจเราดี ขึ้ น อ่ อ นโยนขึ้ น มี ค วามหวั ง มากขึ้ น มี ค วามพึ ง พอใจมากขึ้ น เป็ น การปรั บ ความคิ ด ที่ ง ่ า ยกว่ า การ ‘ตั้งความคิดบวกโดยเจตนา’ วิธีอื่น เพราะแบบนั้นมันต้องใช้ความพยายาม มากและมั ก ลื ม ที่ จ ะท� ำ เสมอ สิ่ ง ที่ เ ลวร้ า ยเราก็ ข อบคุ ณ ได้ ขอบคุ ณ ที่ ไ ม่ แ ย่ ไ ปกว่ า นี้ ขอบคุ ณ ที่ ไ ม่ รู ้ ช ้ า ไปกว่ า นี้ ขอบคุ ณ ที่ ส อนเราให้ เ ห็ น อี ก มุ ม หนึ่ ง การขอบคุ ณ ช่ ว ยให้ เ ราตระหนั ก ได้ ว ่ า ความจริ ง เราไม่ ไ ด้ ข าดแคลน หากแต่ มี เ หลื อ เฟื อ และจะมี เ พิ่ ม เข้ า มาอี ก ทั้ ง ยั ง ท� ำ ให้ เ รารู ้ สึ ก สนุ ก ใจ ในบางสิ่งที่ดูเหมือนตลกๆ อยู่ด้วย เช่นที่หนังสือสอนว่า เวลาเห็นตู้เอทีเอ็ม ให้ นึ ก ในใจว่ า “ขอบคุ ณ เงิ น ที่ ม ากมายของฉั น ” เราไม่ ส นหรอกว่ า เงิ น ในตู ้ นั้ น เป็ น ของเราอยู ่ เ ท่ า ไหร่ สนุ ก ดี อ อก และคลื่ น ความคิ ด ของเราที่ ส ่ ง พลั ง งานออกไปก็ จ ะดึ ง ดู ด เงิ น ของเราจริ ง ๆ มาให้ เ รา มาดู ว ่ า เราขอบคุ ณ อะไรได้ บ ้ า ง ตอนเช้ า เดิ น ไปตามถนนเพื่ อ ไปที่ ท� ำ งาน ขอบคุ ณ คนกวาดถนน ที่ ม าท� ำ ให้ เ ราได้ อ ยู ่ ใ นบ้ า นเมื อ งที่ ส ะอาด ขอให้ เ ขามี ค วามสุ ข นะ ขอบคุ ณ ที่ เ รามี ท างเท้ า ดี ๆ ให้ เ ดิ น ขอบคุ ณ ต้ น ไม้ ที่ บั ง แดดให้ ขอบคุ ณ บริ ษั ท ที่ ให้งานเราท�ำ ขอบคุณเพื่อนร่วมงานที่ท�ำให้เราไม่เหงา ขอให้ทุกคนมีความสุข ขอบคุ ณ อาหารเที่ ย ง ขอบคุ ณ ข้ า วอร่ อ ย ขอบคุ ณ ชาวนา ขอบคุ ณ คนปลู ก 137

ผั ก คะน้ า ขอบคุ ณ หมู ที่ ช ่ ว ยชี วิ ต เรา ขอบคุ ณ คนขายที่ ป รุ ง ให้ เ รากิ น ขอบคุ ณ โรงสี ข ้ า ว ขอบคุ ณ ถนนที่ ร ถเอาข้ า วมา ขอบคุ ณ คนขั บ รถ ขอบคุ ณ ร้ า นขายข้ า วสาร (กว่ า จะได้ กิ น ข้ า วเนี่ ย หนทางยาวไกล แต่ เ รามานั่ ง กิ น ได้ ส บายขนาดนี้ น่ า ขอบคุ ณ ขนาดไหน) คนที่ เ ราไม่ ส บายใจด้ ว ย เราเขี ย นขอบคุ ณ (ไม่ ต ้ อ งให้ เ ขาอ่ า น) ใน อี ก ด้ า นที่ เ ราพยายามมองหา คนเราดี ไ ม่ ทั่ ว ชั่ ว ไม่ ห มด ด้ า นที่ เ ราไม่ ช อบ เรารู ้ แ ล้ ว แต่ ด ้ า นอื่ น ของเขาล่ ะ อะไรท� ำ ให้ เ ขาท� ำ สิ่ ง ที่ เ ราไม่ ช อบ เขาเป็ น อย่างไร ท�ำไมมีนิสัยอย่างนั้น อะไรกดดันเขาให้เป็นอย่างนั้น เป็นอย่างนั้น แล้ ว น่ า สงสารไหม สงสารได้ ไ หม ให้ อ ภั ย ได้ ไ หม ชี วิ ต จะเอาอะไรมาก ถ้ า เป็ น เรา เราจะเป็ น อย่ า งนั้ น ไหม ถ้ า จะเป็ น เหมื อ นกั น ก็ เ ปลี่ ย นซะ เพราะเราเองยังไม่ชอบเลย แต่ถ้าไม่เป็นก็ดีแล้ว ชมตัวเองได้ ไม่เสียหาย เมื่ อ เราเปลี่ ย นมุ ม มองได้ เราจะสบายใจขึ้ น อย่ า งน่ า ประหลาดจนไม่ น ่ า เชื่ อ ว่ า จะเกิ ด ขึ้ น ได้ จ ริ ง ก่อนหลับตานอนในค�่ำคืนที่สงบของเรา นึกดูว่าวันนี้มีเรื่องอะไรห้าเรื่อง ที่ เ ราขอบคุ ณ ได้ ขอบคุ ณ วั น นี้ ง านส� ำ คั ญ เรื่ อ งนั้ น จบลงอย่ า งดี ขอบคุ ณ อาหารมื้ อ เที่ ย ง วั น นี้ อ ร่ อ ยมากถู ก ใจ ขอบคุ ณ วั น นี้ เ พื่ อ นเก่ า โทรฯมา ขอบคุ ณ ตอนเย็ น กลั บ บ้ า นฝนไม่ ต ก ขอบคุ ณ วั น นี้ แ ข็ ง แรงดี ทั้ ง วั น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

138

ลองขอบคุ ณ บ่ อ ยๆ กั บ ทุ ก สิ่ ง ที่ ผ ่ า นเข้ า มาในสายตา มั น ท� ำ ให้ เ รารู ้ สึ ก อบอุ ่ น กั บ ตั ว เอง ความเชื่ อ ความคิ ด ดี ๆ พลั ง ดี ๆ จะตามมา และชี วิ ต เรา จะมี สิ่ ง ดี ๆ เกิ ด ขึ้ น มากมาย

ดี จ นเราต้ อ งขอบคุ ณ

139

บางคราวอาจหนาวและเปล่ า เปลี่ ย ว แต่ จ งเติ ม ความเชื่ อ มั่ น ลงในหั ว ใจให้ เ ต็ ม เปี ่ ย ม ว่ า ข้ า งหน้ า จะมี ค วามสมหวั ง และความอบอุ ่ น รอเราอยู ่ เ สมอด้ ว ยความรั ก ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

140

141

เ ท ค นิ ค ข อ ง ซ า เ ที ย ร์ เทคนิ ค ของซาเที ย ร์ (นั ก จิ ต วิ ท ยา) คื อ การคุ ย กั บ เก้ า อี้ ที่ ว ่ า งเปล่ า โดยมีจินตนาการว่าบนเก้าอี้นั้นคือคนที่เรามีปัญหาด้วยหรือแม้แต่ตัวเราเอง อี ก ด้ า นหนึ่ ง อาจารย์ ส าวผู ้ ค ล่ อ งแคล่ ว จั ด เก้ า อี้ ไ ว้ ส องตั ว ใกล้ ๆ กั น เธอบอกว่ า สมมุ ติ ว ่ า นี่ คื อ ประตู และฉั น ยื น อยู ่ ห ลั ง ประตู ฉั น บอกเธอว่ า ฉั น มี ค วามรู ้ สึ ก กลั ว การเข้ า ไปในหมู ่ ค น มั น เหมื อ นมี แ คปซู ล มาห่ อ หุ ้ ม ตั ว ไว้ ใ ห้ ป ลอดภั ย เธอบอกให้ ฉั น เดิ น ผ่ า นประตู คื อ เก้ า อี้ ส องตั ว นั้ น ความรู ้ สึ ก กดดั น เพิ่ ม มากขึ้ น ในใจ จนฉั น ไม่ ส ามารถเดิ น ผ่ า นเก้ า อี้ ส องตั ว นั้ น ได้ คนที่ นั่ ง รอบวง ช่ ว ยกั น เชี ย ร์ อ ยู ่ เ นิ่ น นาน มี ค� ำ สอนค� ำ แนะน� ำ โปรยปรายเข้ า มาช่ ว ยเหลื อ ในที่ สุ ด ฉั น ก็ สู ด หายใจลึ ก ๆ หลั บ ตา แล้ ว เดิ น ผ่ า นเก้ า อี้ ส องตั ว นั้ น ออกมา อย่างยากเย็น ทุกคนลุกขึ้นปรบมือส่งเสียงเชียร์ และฉันรู้สึกว่ามีความโล่ง เกิ ด ขึ้ น ในใจ เปล่ า ฉั น ไม่ ไ ด้ บ ้ า ยั ง ฉั น อ่ า นข่ า วแล้ ว สนใจจึ ง เข้ า ร่ ว มฟั ง ในกลุ ่ ม ทุ ก คนมากั น ประจ� ำ แต่ ฉั น ไปครั้ ง เดี ย ว เพราะฉั น สนใจสั ม มนาเกี่ ย วกั บ จิ ต วิ ท ยา มั น ให้ ค วามรู ้ ม ากมาย

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

142

อี ก เคสหนึ่ ง คื อ คนที่ มี ค วามทุ ก ข์ กั บ แม่ อาจารย์ ผู ้ ช ายให้ เ ธอนั่ ง ตรงข้ า มกั บ เก้ า อี้ ที่ ว ่ า งเปล่ า และให้ คิ ด ว่ า บนเก้ า อี้ นั้ น แม่ นั่ ง อยู ่ อยากบอก อะไรกั บ แม่ พู ด ออกมา เมื่ อ เปิ ด ใจจนหมดแล้ ว อาจารย์ ใ ห้ ฉั น ไปนั่ ง บนเก้ า อี้ เ ป็ น ตั ว แทนของแม่ เธอทรุ ด ลงกราบฉั น (ตอนนี้ เ ธอใจจดจ่ อ จนไม่ ส นใจภาพว่ า ที่ จ ริ ง คื อ ฉั น ไม่ ใ ช่ แ ม่ ) ฉั น ทรุ ด ลงกอดเธอไว้ แ น่ น และ บอกว่ า “แม่ ก็ รั ก เธอ” เธอร้ อ งไห้ ร าวกั บ เด็ ก เล็ ก ๆ สะอื้ น จนตั ว โยน ดู เ หมื อ นบาดแผลที่ ลึ ก ในใจมาเนิ่ น นานจะสลายไปในวั น นั้ น บาดแผลในใจคนไม่ ไ ด้ เ กิ ด ขึ้ น ในวั น เดี ย ว มั น สั่ ง สมมาเนิ่ น นาน จน เมื่ อ มั น เป็ น ความทุ ก ข์ มั น จะเหมื อ นหาสาเหตุ ไ ม่ ไ ด้ แต่ ก ลั บ มี ป ฏิ กิ ริ ย า ที่ ดู เ หมื อ นจะเกิ น เลยส� ำ หรั บ เหตุ ก ารณ์ ต รงหน้ า เรามั ก จะมองคนที่ มี ปฏิ กิ ริ ย าสู ง กั บ เรื่ อ งเล็ ก ๆ ว่ า เอ้ ไม่ น ่ า จะขนาดน้ า นนนน นะ เหมื อ นแก๊ ส ที่ ค ่ อ ยริ น ออกมาจากถั ง รั่ ว แล้ ว อวลไปทั่ ว ห้ อ งอั บ ประกายไฟแค่ นิ ด เดี ย ว ก็ท�ำให้ระเบิดได้ เรื่องของจิตวิทยาจึงน่าสนใจ มีหลายคอร์สที่ฉันไปเข้าฟัง ฉั น พบว่ า คนที่ มี ป ั ญ หาบางคนสั่ ง สมมาตั้ ง แต่ เ ด็ ก ๆ มาจนอายุ ม ากแล้ ว ความเจ็ บ ปวดไม่ ไ ด้ ห ายไป แม้ จ ะมี ป ระสบการณ์ ใ หม่ ๆ เพิ่ ม มาตามอายุ ที่ ดู เ หมื อ นน่ า จะสั่ ง สอนให้ เ ข้ า ใจชี วิ ต มากขึ้ น แต่ มั น มั ก จะกลายเป็ น เข้ า ใจ ชี วิ ต ด้ า นอื่ น ยกเว้ น ด้ า นที่ เ ป็ น แผล คนที่ มี แ ผลมี ส ามแบบ แบบแรก รู ้ ว ่ า มี แ ผลและพยายามรั ก ษาให้ ห ายเพื่ อ เดิ น ออกไปจาก บาดแผล แบบที่ ส อง ไม่ ย อมรั บ ว่ า มี แ ผล แล้ ว ใช้ ชี วิ ต แบบอื่ น เพื่ อ หลี ก เลี่ ย ง การเห็ น แผล 143

แบบที่ ส าม รู ้ ว ่ า ตนมี แ ผล และถนอมแผลเพื่ อ บ่ ม เพาะความเจ็ บ ปวด ไว้ เป็ น อภิ สิ ท ธิ์ ที่ จ ะท� ำ อะไรกั บ ใครโดยไม่ ผิ ด ต้องขอบคุณนักจิตวิทยาทั้งหลายที่เปิดคอร์สหรือเขียนหนังสือออกมา เพื่อให้ค�ำแนะน�ำ ฉันเห็นความเปลี่ยนแปลงมากมายทุกครั้งบนใบหน้าของ ผู ้ ร ่ ว มกลุ ่ ม หลั ง จบคอร์ ส และรู ้ สึ ก ดี ใ จที่ เ ขาก้ า วผ่ า นบาดแผลที่ ฝ ั ง ลึ ก เนิ่ น นานมาได้ ส� ำ เร็ จ พวกเขาดู มี ค วามสุ ข มากมาย ถ้ า คุ ณ มี เ รื่ อ งขุ ่ น ใจที่ ไ ม่ รู ้ ส าเหตุ ลองมองลึ ก เข้ า ไปในความหลั ง มี อ ะไรฝั ง ใจคุ ณ ค้ น หาและแก้ ไ ข อย่ า สะสมไว้ จ นเป็ น แผลเรื้ อ รั ง แล้ ว ยอมรั บ มั น อย่ า งเสี ย ไม่ ไ ด้ จงมี ก� ำ ลั ง ใจที่ จ ะก้ า วจากมา

แล้ ว ท้ อ งฟ้ า ที่ ส ดใสจะสดใสกว่ า เดิ ม

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

144

บางเรื่ อ งราว ผลั ก เราไปสู ่ จุ ด ที่ เ ราหาทางออกไม่ ไ ด้ ดั ง นั้ น เราจึ ง หยุ ด นิ่ ง ไม่ ดิ้ น รน และรอดู เ ฉยๆ ว่ า อะไรคื อ สิ่ ง ที่ ฟ ้ า จะส่ ง มาให้ อะไรจะมาก็ ม าเถิ ด เราไม่ พ ะวงคิ ด สมมุ ติ ไ ปล่ ว งหน้ า ให้ เ ปลื อ งแรง นอนหลั บ ให้ ส บายดี ก ว่ า ทุ ก สิ่ ง ดี เ สมออยู ่ แ ล้ ว

145

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

146

147

จากมา ข้ อ ความของฝรั่ ง บทหนึ่ ง กล่ า วว่ า คุ ณ ไม่ ต ้ อ งรู ้ สึ ก ผิ ด หรอกถ้ า จะกั น คนที่ เ ป็ น พิ ษ ออกไปจากชี วิ ต มั น ไม่ ส� ำ คั ญ หรอกว่ า เขาเป็ น ใคร คุ ณ ไม่ ต ้ อ งเปิ ด ช่ อ งว่ า งไว้ ใ ห้ ค นที่ ท� ำ ให้ คุ ณ เจ็ บ ปวดและรู ้ สึ ก ด้ อ ย หากเขาพยายามอยู ่ บ ้ า งที่ จ ะเปลี่ ย นแปลงก็ พ อได้ แต่ ห ากเขาไม่ ส นใจ และยั ง คงท� ำ ร้ า ยคุ ณ อยู ่ ต ่ อ ไป เขาจ� ำ เป็ น ต้ อ งไป ใจความหลั ก ของข้ อ ความ คื อ ไม่ ต ้ อ งรู ้ สึ ก ผิ ด ถ้ า จะเดิ น จากคน ที่ ท� ำ ให้ เ ราเจ็ บ ปวดมา ฟั ง ดู ป กติ แน่ ล ะ ท� ำ ไมหรื อ เจ็ บ ปวดก็ อ อกมาสิ ไม่ เ ห็ น มี อ ะไร แต่ จ ริ ง ๆ มี คนที่ ท� ำ ให้ เ ราเจ็ บ ปวดมั ก เป็ น คนที่ อ ยู ่ กั น มานาน นานพอที่ จ ะ สะสมบาดแผลในใจให้ เ รื้ อ รั ง นานจนไม่ แ ปลกใจเมื่ อ ได้ รั บ แผลใหม่ นานจนเป็นเรื่องปกติ นานจนคิดว่าไม่น่าจะเจ็บช�้ำน�้ำใจอะไร ก็เห็นเฉยๆ มาตั้ ง นาน ท� ำ ไมเกิ ด จะทนไม่ ไ ด้ ขึ้ น มาเล่ า มั น เข้ า ท� ำนองน�้ ำ หยดที ล ะหยด ก็ เ ต็ ม ตุ ่ ม ได้ วั น ที่ น�้ ำ หยดใหม่ ล ้ น ตุ ่ ม ไหลออกมาเป็ น ภาพที่ ไ ม่ เ คยเห็ น ดู น ่ า แปลกใจ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

148

คนเรามี ทั้ ง ดี แ ละเสี ย คนที่ เ จ็ บ ปวดคื อ คนที่ ไ ด้ รั บ แต่ ด ้ า นที่ เ สี ย ครั้ น พอจะจากมา ด้ า นที่ ดี ข องเขา (แม้ จ ะให้ กั บ คนอื่ น ) ก็ ท� ำ ให้ เ รารู ้ สึ ก ผิ ด ที่ ก ารจากมาของเราอาจจะท� ำ ร้ า ยเขา เพราะเขาย่ อ มคิ ด ว่ า เขาดี ทุ ก ด้ า น กลายเป็ น ว่ า เรานั่ น แหละที่ จ ะท� ำ ร้ า ยเขาในคราวนี้ เพราะเขาไม่ เ ข้ า ใจเลย ว่ า เกิ ด อะไรขึ้ น ท� ำ ไมคนอย่ า งเขาจึ ง ถู ก ใครคนหนึ่ ง ถอยห่ า ง ท� ำ ไมน�้ ำ จึ ง ไม่ อ ยู ่ ใ นตุ ่ ม หรื อ แม้ ก ระทั่ ง ไม่ คิ ด ว่ า จะเคยหยดน�้ ำ ลงในตุ ่ ม ด้ ว ยซ�้ ำ ไป เป็นเรื่องยากที่คนเราจะดูแลตัวเองโดยไม่ท� ำร้ายคนอื่น คนที่เสียสละ คื อ คนที่ ย อมท� ำ ร้ า ยตั ว เองเพื่ อ ไม่ ใ ห้ ค นอื่ น เสี ย ใจ ดั ง นั้ น ในกรณี นี้ จึ ง อยู ่ ที่ว่าเราจะดูแลใคร เขาหรือตัวเอง ถ้าน�้ำล้นตุ่มแล้วก็รู้ว่าถึงเวลาต้องเลือก ใครที่ ไ ม่ อ ยู ่ ใ นจุ ด นี้ ค งไม่ มี วั น เข้ า ใจ ท� ำ ให้ ทั้ ง เขาและคนอื่ น อาจจะลง ความเห็ น ว่ า เราใจร้ า ยที่ จ ากมา ทางสายกลางที่ จ ะท� ำ ให้ เ ราหลี ก เลี่ ย งการรั บ ศึ ก สองด้ า นนี้ ก็ คื อ จาก มาด้ ว ยใจ ทางกายภาพ เราอาจยั ง อยู ่ ที่ เ ดิ ม แต่ ใ นใจเราถอยออกมาแล้ ว เราไม่ รั บ สิ่ ง ใหม่ ที่ เ ข้ า มา ไม่ ใ ห้ คุ ณ ค่ า กั บ การเอาใจใส่ เ ขาจนกระทั่ ง เห็ น สิ่งใหม่ที่เขาท�ำไร้สาระจนไม่อาจกลายเป็นบาดแผล แม้เขาจะยืนอยู่ตรงหน้า และกระท� ำ สิ่ ง ใด ก็ ล ้ ว นเป็ น อากาศธาตุ ส� ำ หรั บ เรา เราดู แ ลรั ก ษาปกป้ อ ง จิตใจของเราไม่ ให้รับสิ่งกระทบ และสามารถมีเวลาส่วนตัวให้ใจแม้ในยาม ที่ ต ้ อ งอยู ่ ต รงหน้ า เขา ปล่ อ ยวางเขา ไม่ ใ ห้ คุ ณ ค่ า ความส� ำ คั ญ กั บ เขา คุ ย กั บ ใจเรา ดู แ ลใจ และถนอมใจ ชวนใจให้ ส นใจสิ่ ง อื่ น ที่ ส� ำ คั ญ กว่ า เพื่ อ ความสุ ข ใจ

149

เมื่ อ เราตั ด สิ น ใจหนั ก แน่ น ดี แ ล้ ว เราจะท� ำ ได้ แล้ ว เราก็ จ ะพ้ น จากความเจ็ บ ปวดซ�้ ำ ซาก และได้ ชี วิ ต ของตั ว เองคื น มา คุ ณ ไม่ ต ้ อ งรู ้ สึ ก ผิ ด หรอกถ้ า จะกั น คนที่ เ ป็ น พิ ษ ออกไปจากชี วิ ต มั น ไม่ ส� ำ คั ญ หรอกว่ า เขาเป็ น ใคร เขาจ� ำ เป็ น ต้ อ งไป

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

150

มี บ างเวลาที่ ชี วิ ต ไม่ รู ้ ว ่ า จะท� ำ อย่ า งไร ความนิ่ ง จึ ง เป็ น สิ่ ง ที่ ดี ที่ สุ ด เพราะในที่ สุ ด ก็ ต ้ อ งเกิ ด อะไรขึ้ น สั ก อย่ า งจนได้ เมื่ อ ถึ ง เวลานั้ น เสื อ ก็ ยั ง เป็ น เสื อ เต็ ม หั ว ใจ ไม่ ต ้ อ งกลั ว อะไร ถ้ า เราเป็ น เสื อ จริ ง

151

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

152

ขอให้ มี โ มงยามอั น สุ ข สงบด้ ว ยพรแห่ ง ธรรมชาติ มี จิ ต อั น ดิ่ ง ลึ ก และดื่ ม ด�่ ำ กั บ ความเงี ย บอั น ทรงพลั ง สิ่ ง ใดที่ คิ ด ว่ า เป็ น ปั ญ หา นั่ น เป็ น เพี ย งการคาดเดาจากความคิ ด ของเรา อะไรจะเกิ ด จงเกิ ด เถิ ด เราพร้ อ มจะมี ป ระสบการณ์ กั บ มั น ปล่ อ ยวางเถิ ด ไม่ มี อ ะไรที่ ส� ำ คั ญ จริ ง ๆ มากไปกว่ า ลมหายใจที่ ผ ่ อ นคลายของเรา

153

เ ร า มี เ ร า ในตั ว ของเรามี ค นสองคน คนหนึ่ ง อยู ่ ข ้ า งนอกเพื่ อ ท� ำ สิ่ ง ต่ า งๆ อี ก คนอยู ่ ข ้ า งใน บางครั้ ง เป็นเจ้านาย บางครั้งเป็นลูกน้อง ส่วนใหญ่เราจะให้คนข้างในเป็นเจ้านาย เรื่ อ งการด� ำ รงอยู ่ เช่ น จะกิ น อะไร อยากนอน ส่ ว นเรื่ อ งส� ำ คั ญ ของชี วิ ต เรามักจะให้มันเป็นลูกน้อง เช่น นิสัยนี้ ไม่ดีเปลี่ยนใหม่กันเถอะ คนข้างนอก จะท� ำ หู ท วนลม สิ่ ง ที่ ส� ำ คั ญ คื อ สองคนไม่ เ คยคุ ย กั น ทั้ ง ๆ ที่ อ ยู ่ ด ้ ว ยกั น แต่ ค นข้ า งนอกคิ ด ว่ า คนข้ า งใน ‘ไม่ รู ้ อ ะไร’ คนข้ า งนอกพาดิ่ ง เหว คนข้ า งในได้ แ ต่ เ งี ย บ มั น พู ด ไม่ เ ป็ น เพราะ ไม่ เ คยได้ พู ด เวลาพู ด ไม่ เ คยได้ รั บ การฟั ง จนมั น ป่ ว ย และพาคนข้ า งนอก เกื อ บตายโดยไม่ รู ้ ส าเหตุ แต่ ก ระนั้ น ก็ ยั ง ไม่ ฟ ั ง เพราะไม่ เ คยฟั ง สิ่ ง ที่ ส� ำ คั ญ คื อ สองคนไม่ เ คยคุ ย กั น เวลาที่ มี ป ั ญ หา เราเที่ ย วหาคนปรึ ก ษาไปทั่ ว เราเชื่ อ ค� ำ ตอบของคน เหล่ า นั้ น เราเชื่ อ ว่ า เขามี ป ระสบการณ์ หรื อ อย่ า งน้ อ ยมี ค� ำ ตอบที่ ถู ก ใจเรา ค� ำ ตอบใดที่ ถู ก ใจเรา เราจะคิ ด ว่ า เป็ น ค� ำ ตอบที่ ถู ก ต้ อ งด้ ว ย ความจริ ง อาจ จะผิดก็ ได้ เพราะทุกค�ำตอบมาจากประสบการณ์ของเขาก็จริง แต่ก็มาจาก เงื่ อ นไขของเขาด้ ว ย และเราไม่ รู ้ เ งื่ อ นไขนั้ น ไม่ ใ ช่ ว ่ า การปรึ ก ษาคนอื่ น เป็ น เรื่ อ งผิ ด พลาด ปรึ ก ษาได้ น� ำ มาเป็ น แนวทางประกอบ แล้ ว พิ จ ารณาว่ า มั น เข้ า กั บ เงื่ อ นไขของเราหรื อ เปล่ า ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

154

เพราะเราจะรู ้ เ งื่ อ นไขทุ ก อย่ า งรอบตั ว ปั ญ หาได้ ดี ที่ สุ ด และมากที่ สุ ด และ คนที่เราจะคุยกันเพราะเห็นปัญหาร่วมกันทุกเงื่อนง�ำมากที่สุดก็คือ คนข้างใน ของเรานั่ น เอง เรา มี เรา คนที่ คุ ย กั บ ตั ว เองอย่ า งเปิ ด เผยเปิ ด ใจ (อย่ า หั ว เราะ สั ง เกตดี ๆ บางที เ ราหลบตั ว เอง) จะพบค� ำ ตอบดี ๆ ที่ จ ะน� ำ ให้ ชี วิ ต ดี ขึ้ น ได้ แม้ ก ระนั้ น บางที รู ้ ค� ำ ตอบแล้ ว ยั ง ไม่ อ ยากท� ำ ยอมจมปลั ก อยู ่ กั บ ปั ญ หาเดิ ม ปล่ อ ยให้ ชี วิ ต ล่ อ งลอยไปตามกระแสน�้ ำ เหมื อ นใบไม้ ที่ ร ่ ว งหล่ น ปราชญ์ ส อนว่ า “ชี วิ ต มี ส องเส้ น ทาง เราจะเป็ น ดาวที่ มี เ ส้ น ทางโคจร มี เ ป้ า หมาย หรื อ จะเป็ น ใบไม้ ที่ ล อยสะเปะสะปะไปตามล� ำ ธาร” ชี วิ ต จบลงที่ ค วามตายเหมื อ นกั น ก็ จ ริ ง แต่ ต ายอย่ า งมี คุ ณ ค่ า หรื อ อย่ า งไม่ มี ค วามหมาย เราเลื อ กได้ ชี วิ ต ต้ อ งยอมพั ฒ นา มองปั ญ หาแล้ ว หาทางแก้ ห รื อ เปลี่ ย นเงื่ อ นไข เพื่ อ พบหนทางที่ ดี ขึ้ น ให้ ชี วิ ต มี ค วามสุ ข แต่ ส ่ ว นใหญ่ เ รามั ก จะอยากท� ำ อย่ า งเดิ ม ด้ ว ยทั ศ นคติ เ ดิ ม แล้ ว หวั ง ให้ อ ะไรดี ขึ้ น เอง ซึ่ ง เป็ น ไปไม่ ไ ด้ เมื่ อ เราปลู ก มะม่ ว งก็ ย ่ อ มได้ ม ะม่ ว ง จะหวั ง ให้ ต ้ น มะม่ ว งออกลู ก เป็ น ทั บ ทิ ม ได้ อ ย่ า งไร ถ้ า อยากกิ น ทั บ ทิ ม เราต้ อ งเสี ย สละเอามะม่ ว งไปแลกกั บ ข้ า งบ้ า น ที่ เ ขาปลู ก ทั บ ทิ ม นิ สั ย เสี ย ๆ ของเราต้ อ งยอมสละ อย่ า เสี ย ดายสิ่ ง ไม่ ดี ที่ ส ร้ า งปั ญ หา ให้ เ รากอดไว้ แล้ ว ยอมทิ้ ง ชี วิ ต ไว้ กั บ ผลของมั น ทุ ก ข์ ท นกั บ มั น เพี ย งเพื่ อ ได้ เ ก็ บ กอดนิ สั ย นั้ น ไว้ เ พื่ อ ยื น ยั น กั บ ตั ว เองว่ า ไม่ เ คยคิ ด อะไรพลาด มี คบเพลิ ง อยู ่ ท ่ อ นเดี ย วยอมเสี ย ไม้ ทั้ ง ป่ า เพื่ อ รั ก ษาคบเพลิ ง ส่ ว นตั ว นั้ น ไว้ 155

ทั้ ง ๆ ที่ ตั ว เองก็ ไ ม่ ส ามารถรั ก ษาคบเพลิ ง นั้ น ให้ ลุ ก อยู ่ ใ นที่ ป ลอดภั ย ได้ ทุกปัญหามีทางออก ถ้าแก้ไขแล้วไม่ ได้ผลก็แก้ใหม่ จนกว่าจะได้ผล ไม่ มี ใ ครล็ อ กไว้ ว ่ า ชี วิ ต แก้ ไ ขได้ ค รั้ ง เดี ย ว ในความเงี ย บ คนข้ า งนอกต้ อ งเปิ ด ใจพู ด คนข้ า งในจะฟั ง และ คนข้ า งนอกต้ อ งฟั ง สิ่ ง ที่ ค นข้ า งในพู ด เมื่ อ ต่ า งคนต่ า งฟั ง อย่ า งลึ ก ซึ้ ง ค� ำ ตอบดี ๆ จะเกิ ด ขึ้ น เสมอ แล้ ว ชี วิ ต จะเปลี่ ย นไป

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

156

ชี วิ ต ต้ อ งด� ำ เนิ น ต่ อ ไป The Show Must Go On จู บ ลาวั น นี้ ทั้ ง ความหวานและความเศร้ า ไม่ มี อ ะไรต้ อ งเสี ย ใจ ทุ ก อย่ า งท� ำ มาด้ ว ยความตั้ ง ใจและความรั ก สิ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น นั้ น ดี ที่ สุ ด แล้ ว เท่ า ที่ มั น จะดี ไ ด้ หากมั น เป็ น ความเศร้ า อั น ยาวนาน ขอให้ มี ศ รั ท ธาเชื่ อ ว่ า ดวงดาวแห่ ง ความหวั ง ยั ง คงส่ อ งแสง วาดความฝั น เอาไว้ ใ นใจให้ ง ดงาม ก้ า วเดิ น ไปตามเส้ น ทางสู ่ ค วามฝั น อย่ า งมั่ น ใจ และดาวดวงนั้ น จะพาเราไป ณ ที่ ซึ่ ง ดวงตะวั น ฉายแสง

157

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

158

ชี วิ ต สมบู ร ณ์ นั้ น ไม่ มี ดุ จ ทะเลย่ อ มมี ค ลื่ น สลั บ ความราบเรี ย บ คลื่ น ของแต่ ล ะชี วิ ต หนั ก เบาไม่ เ ท่ า กั น คลื่ น ยิ่ ง รุ น แรงมากยามสงบยิ่ ง ราบเรี ย บมาก ไม่ มี ใ ครท� ำ ร้ า ยคนที่ นิ่ ง สงบแล้ ว ได้ ห รอก ผ่ า นทะเลมาแล้ ว แม่ น�้ ำ ย่ อ มไร้ ค วามหมาย

159

ศ า ล า ริ ม นํ้ า ทุ ก วั น นี้ มี ค อร์ ส อบรมมากมายเกี่ ย วกั บ การพั ฒ นาตนเองไปสู ่ ความส� ำ เร็ จ มี ก ารตื่ น ตั ว เล็ ก ๆ ของผู ้ เ ข้ า อบรม ดู เ หมื อ นได้ ข องขวั ญ ที่ ไ ม่ น ่ า มี อ ยู ่ ใ นโลก ความจริ ง ของขวั ญ ชิ้ น นี้ มี ม านานแล้ ว ในพระธรรม เราไม่ จ� ำ เป็ น ต้ อ งแบ่ ง แยกหรื อ เปรี ย บเที ย บความถู ก ต้ อ ง มั น คื อ สิ่ ง เดี ย วกั น นั่ น คื อ สั จ ธรรม เมื่ อ จั บ ไฟเรารู ้ ว ่ า ร้ อ น ไม่ ว ่ า ภาษาต่ า งๆ จะเรี ย กไฟว่ า อะไร หรื อ ออกอาการบอกใบ้ อ ย่ า งไรให้ รู ้ ว ่ า ไฟ แต่ มั น ก็ คื อ สิ่ ง ที่ จั บ แล้ ว ร้ อ น ไฟคื อ สั จ ธรรม สิ่ ง ที่ อ ยู ่ ใ นพระธรรมและสิ่ ง ที่ อ ยู ่ ใ นต� ำ ราฝรั่ ง คื อ สั จ ธรรมเดี ย วกั น ต่ า งกั น ที่ ลี ล าภาษา (เที ย บเฉพาะที่ ไ ม่ ผิ ด เพี้ ย น) พระธรรมมาในรู ป แบบที่ ส งบ เหมื อ นแผ่ น ดิ น การพั ฒ นามาใน รูปแบบของการเปลี่ยนแปลง เหมือนสายน�้ำ ทั้งสองอยู่เคียงกันสั่งสอนเรา เราอยู ่ ดี มี สุ ข อยู ่ ใ นศาลาริ ม น�้ ำ ตรงที่ แ ผ่ น ดิ น กั บ สายน�้ ำ บรรจบกั น สั จ ธรรมคื อ ความสงบสุ ข ของชี วิ ต ตั้ ง แต่ ร ะดั บ ปุ ถุ ช นไต่ ขึ้ น ไปถึ ง อรหั น ต์ แล้ ว แต่ ใ ครจะเลื อ ก

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

160

ค� ำ ฝรั่ ง สอนด้ ว ยค� ำ ปลุ ก ก� ำ ลั ง ใจ ฉั น ดี พ อ อย่ า หั น กลั บ ไปมองอดี ต แล้ ว เศร้ า จงคิ ด บวกเสมอ วั น นี้ ต ้ อ งมี สิ่ ง ดี ๆ เกิ ด ขึ้ น อย่ า เสี ย ใจกั บ เรื่ อ งราวต่ า งๆ เราไม่ ใ ช่ ค วามทุ ก ข์

พระธรรมสอนด้วยถ้อยค�ำบอกเล่า ไม่ ต ้ อ งเปรี ย บเที ย บกั บ ใคร อย่ า อาลั ย กั บ อดี ต ท� ำ จิ ต ใจให้ ผ ่ อ งแผ้ ว อย่ า พะวงกั บ สิ่ ง ที่ ยั ง มาไม่ ถึ ง สั ต ว์ โ ลกย่ อ มเป็ น ไปตามกรรม มี ส ติ เห็ น แต่ อ ย่ า เป็ น

เนื่ อ งจากพระธรรมแสดงมาในรู ป พระไตรปิ ฎ ก เป็ น เรื่ อ งเล่ า ว่ า พระพุ ท ธเจ้ า เสด็ จ ไปที่ ใ ด สอนใคร สอนว่ า อย่ า งไร ถ้ อ ยค� ำ เจื อ อยู ่ ใ น เนื้อความ ต้องอ่านจนหมดแล้วจับถ้อยส�ำคัญออกมาให้ตรงกับที่เรามีปัญหา บางที เ ราอ่ า นเพลิ น กลายเป็ น อ่ า นเรื่ อ งเล่ า จึ ง มองไม่ เ ห็ น ถ้ อ ยค� ำส� ำ คั ญ นั้ น คนเก่ ง ของฝรั่ ง มี ห ลายคน เช่ น นโปเลี ย น ฮิ ล ล์ เขี ย นหนั ง สื อ เป็ น ร้ อ ยปี แ ต่ อ ่ า นวั น นี้ ก็ ยั ง ทั น สมั ย เพราะคนเรานิ สั ย ไม่ เ ปลี่ ย น ปั ญ หา จึ ง ไม่ ไ ด้ เ ปลี่ ย นไป เขาอาจไม่ รู ้ จั ก พระพุ ท ธเจ้ า แต่ ค วามคิ ด เรื่ อ งต่ า งๆ เกี่ ย วกั บ นิ สั ย ของคนและการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงก็จะเหมือนกัน เพราะมันเป็นสัจธรรม เป็ น ธรรมชาติ เราอาจจะพู ด ได้ ว ่ า พระพุ ท ธเจ้ า ของเราสุ ด ยอดกว่ า ตรงที่ พระองค์ ต ่ อ ความสุ ข ใจในชี วิ ต แบบฝรั่ ง (ซึ่ ง เป็ น ความสุ ข ของปุ ถุ ช น) ออกไปจนถึ ง พระนิ พ พานด้ ว ย ฉันศึกษาพระธรรมก่อน แล้วจึงอ่านหนังสือฝรั่ง ข้อดีเหมือนนั่งอย่าง มั่ น คงบนตลิ่ ง แล้ ว แกว่ ง ขาเพลิ น ในล� ำ น�้ ำ รู ป แบบเป็ น สิ่ ง ที่ ถู ก จริ ต คนอื่ น เป็ น อย่ า งไรต้ อ งค้ น หาตั ว เอง 161

ฉั น เคยทุ ก ข์ ม าก พยายามปลง ปลงไม่ ต ก พอได้ รู ป แบบ ให้ เ ขี ย นออกมายาวๆ หลั่ ง ไหลอารมณ์ สุ ด ขั้ ว ได้ ผ ล จบเลย พอได้ รู ป แบบ ให้ ท ่ อ งค� ำ ส� ำ คั ญ ๆ เพื่ อ ปลุ ก ใจสั ก ประโยคหนึ่ ง บ่ อ ยๆ ท� ำ ให้ เ วลามี เ รื่ อ งใดเข้ า มา ประโยคนั้ น ผุ ด ขึ้ น มาฉุ ด ลากออกไปที่ อื่ น ได้ รอดตั ว ไป การเข้ า ใจตั ว เองเป็ น เรื่ อ งส� ำ คั ญ สิ่ ง ที่ ถู ก จริ ต คนอื่ น ไม่ ใ ช่ ต ้ อ งถู ก จริ ต กั บ เราด้ ว ย ไม่ ต ้ อ งใช้ ค นอื่ น เป็ น ธงน� ำ เราค่ อ ยๆ ไปของเรา เชื่ อ ใจตั ว เอง ดู แ ลตั ว เอง ท� ำ ตามต� ำ ราที่ เ รา เลื อ กให้ ถู ก วิ ธี ทั้ ง แผ่ น ดิ น และสายน�้ ำ จะประคั บ ประคองเราเอง วั น หนึ่ ง เราจะได้ นั่ ง บนศาลาริ ม น�้ ำ และมี ค วามสุ ข ในวิ ถี ข องเรา

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

162

จิ ต คื อ ท้ อ งฟ้ า เมฆคื อ อารมณ์ ไม่ ว ่ า เมฆจะหนาหนั ก หรื อ อ่ อ นบางเพี ย งไร ก็ ท� ำ อะไรท้ อ งฟ้ า ไม่ ไ ด้ และเมฆเองไม่ อ าจคงอยู ่ มั น เพี ย งผ่ า นมาแล้ ว ก็ ผ ่ า นไป ท้ อ งฟ้ า ย่ อ มรู ้ แ ละนิ่ ง สงบ เมื่ อ เป็ น ท้ อ งฟ้ า แล้ ว ย่ อ มไม่ ก ลั ว เมฆ ที่ เ พี ย งผ่ า นมาและผ่ า นไป จิ ต ที่ เ ข้ า ใจแล้ ว ย่ อ มนิ่ ง สงบ และไม่ ก ลั ว อารมณ์ เ ช่ น กั น

163

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

164

165

เ สี ย ง ที่ ไ ม่ ไ ด้ ยิ น ในห้ อ งเรี ย นนพลั ก ษณ์ วั น นั้ น ฉั น ร้ อ งไห้ ฉั น จ� ำ ไม่ ไ ด้ ว ่ า ตอบค� ำ ถาม อาจารย์ ไ ปเรื่ อ งใดบ้ า งจนน� ำ อาจารย์ ม าถึ ง ค� ำ ถามที่ ว ่ า “ลองเล่ า เรื่ อ งที่ พี่ บ อกว่ า จ� ำ ใจต้ อ งให้ ห น่ อ ยสิ ค รั บ ว่ า มั น เป็ น ยั ง ไง” ฉั น เล่ า รายละเอี ย ดเรื่ อ งของน้ อ งคนหนึ่ ง ว่ า เธอมี ป ั ญ หาการเงิ น ที่ ใหญ่ โ ตจนดู เ หมื อ นว่ า จะไม่ มี ท างออก และเธอมุ ่ ง มาที่ ฉั น ให้ เ ป็ น ทางออก และในสถานการณ์ วั น นั้ น ก็ ดู เ หมื อ นว่ า ฉั น จะเป็ น ค� ำ ตอบจริ ง ๆ เพราะ ที่ ผ ่ า นมาฉั น ช่ ว ยเหลื อ ในรู ป แบบมาจนหมดแล้ ว แม้ ก ระทั่ ง ให้ ยื ม วงเงิ น บัตรเครดิต แต่วันที่เธอมานั่งตรงหน้าพร้อมกับรายการรายจ่ายประจ�ำเดือน ที่ เ กิ น เงิ น เดื อ นไปมากมายนั้ น เธอบอกว่ า “วั น นี้ ห นู ไ ม่ มี เ งิ น สั ก บาทเลยค่ ะ ” เธอเป็ น คนเก่ ง เรื่ อ งงาน แต่ ป ั ญ หาคื อ เธอไม่ มี ส ติ นิ่ ง พอจะคิ ด งาน เมื่ อ ต้ อ งวุ ่ น กั บ การหมุ น เงิ น มาเป็ น ค่ า ใช้ จ ่ า ยรั ก ษาพ่ อ แม่ ที่ ป ่ ว ยต้ อ งอยู ่ เนิ ร ์ ส เซอรี่ ทั้ ง สองคนโดยที่ พี่ น ้ อ งคนอื่ น ทิ้ ง พ่ อ แม่ กั น หมด มั น เป็ น สถานการณ์ ที่ ท� ำ ให้ ฉั น คิ ด ว่ า มี วิ ธี เ ดี ย วที่ จ ะแก้ ไ ด้ คื อ มี เ งิ น ที่ ไม่ ต ้ อ งคื น สั ก ก้ อ นมาลงตรงนี้ เ พื่ อ ยกปั ญ หาหนั ก หนานี้ อ อกไปอย่ า งน้ อ ย หกเดื อ น เพื่ อ ให้ เ ธอท� ำ งานของลู ก ค้ า รายใหญ่ ไ ด้ ส� ำ เร็ จ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

166

อาจารย์ ถ ามว่ า “รู ้ สึ ก ยั ง ไงที่ ต ้ อ งให้ ” อาจารย์ ใ ห้ เ พื่ อ นๆ มาช่ ว ยยื น รอบตั ว และแสดงแทนความรู ้ สึ ก ต่ า งๆ ในใจ ความรู ้ สึ ก ที่ บ อกว่ า เราต้ อ ง ช่ ว ย, เราเก่ ง เราหาทางออกได้ และอี ก สองสามอย่ า ง ตอนนี้ จ� ำ ไม่ ไ ด้ แ ล้ ว อาจารย์ ใ ห้ เ พื่ อ นทุ ก คนพู ด ค� ำ ประจ� ำ ตั ว พร้ อ มๆ กั น ซ�้ ำ ๆ ดั ง ระงม ต้ อ ง ช่ ว ยนะๆ ๆ ๆ, เราเก่ ง เราหาทางออกได้ ๆ ๆ ๆ, ฯลฯ ๆ ๆ ๆ ฉั น รั บ เอาค� ำ เหล่ า นี้ เ ข้ า ไปด้ ว ยความอ่ อ นล้ า และสะอึ ก สะอื้ น พาน�้ ำ ตาออกมา ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ไม่ ใ ช่ น ้ อ งคนนี้ เ ท่ า นั้ น หรอกที่ ม าในรู ป นี้ ที่ ผ ่ า นมามี เ รื่ อ งท� ำ นอง ‘ต้ อ นเข้ า มุ ม ’ อย่ า งนี้ เ สมอมา และฉั น ไม่ เ คยหลบออกได้ ส� ำ เร็ จ มี ค น เคยถามว่ า ท� ำ ไมต้ อ งช่ ว ยขนาดนั้ น ฉั น ก็ ต อบไม่ ไ ด้ รู ้ แ ต่ ว ่ า ในที่ สุ ด ก็ ต ้ อ ง ลงมื อ ไป มั น คล้ า ยมี เ ยื่ อ ใยในใจว่ า ปั ญ หานี้ เ ราแก้ ไ ด้ สงบสติ อ ารมณ์ ไ ด้ แ ล้ ว อาจารย์ ถ ามความเห็ น เพื่ อ นที่ แ สดงบ้ า ง คนที่ แ สดงว่ า ต้ อ งช่ ว ยบอกว่ า “ไม่ ต ้ อ งช่ ว ยก็ ไ ด้ น ะ” อี ก คนบอกว่ า “ถ้าไม่ช่วย ฉันก็ ไปหาคนอื่นได้” นั่นเป็นสองประโยคที่สะกิดใจและเปิดใจ ให้ ไ ด้ ยิ น เสี ย งที่ เ คยย้ อ นแย้ ง -- “ไม่ ต ้ อ งช่ ว ยก็ ไ ด้ น ะ” ฉั น รู ้ สึ ก เหมื อ นตั ด รอนคนก� ำ ลั ง ล� ำ บาก คิ ด ไปถึ ง ยามที่ เ ราต้ อ งการความช่ ว ยเหลื อ แต่ -- เมื่ อ ค� ำ นี้ ม าจากปากคน ที่ต้องการความช่วยเหลือจริงๆ เข้าคราวนี้ จึงดูเป็นความจริงใหม่ เป็นเสียง ที่ ฉั น ไม่ เ คยได้ ยิ น ฉั น รู ้ สึ ก แปลกใจ จริ ง เหรอ -- “ถ้ า ไม่ ช ่ ว ย ฉั น ก็ ไ ปหาคนอื่ น ได้ ” ได้ ยิ น จากปากคนที่ ก� ำ ลั ง ต้ อ งการความช่ ว ยเหลื อ ก็ ไ ด้ ต ระหนั ก ว่ า เราไม่ ใ ช่ ป ลายทางจริ ง ๆ ในที่ สุ ด เขาจะหาทางออกที่ ค นอื่ น ได้ มั น คล้ า ยกั บ ว่ า ฉั น ได้ ป ลดภาระลงกั บ เสี ย งนี้ 167

เพราะฉั น ไม่ ไ ด้ เ ป็ น คนผลั ก ไสให้ เ ขาไปหาคนอื่ น เขาไปเอง เขาไม่ ไ ด้ สนใจฉัน ‘จริงๆ’ หรอก ฉันรู้สึกแปลกใจขึ้ น มาอี ก ครั้ ง และโล่ ง ใจ อาจารย์ บ อกว่ า นี่ เ ป็ น ลั ก ษณะของ ‘ลั ก ษณ์ 2 -- ผู ้ ใ ห้ ’ ซึ่ ง มี ลั ก ษณะ ประจ�ำตัวคือ -- ไม่อาจปฏิเสธ ซึ่งท�ำให้คนลักษณ์ 2 เหน็ดเหนื่อยมากเกินไป จนแทบไม่ มี ชี วิ ต ส่ ว นที่ ดู แ ลตั ว เอง วิ ช านพลั ก ษณ์ ดี ต รงนี้ ตรงที่ ท� ำ ให้ เ รารู ้ ว ่ า ท� ำ ไมเราจึ ง เป็ น อย่ า งนี้ ตั ด สิ น ใจอย่ า งนั้ น ในขณะที่ ค นอื่ น ตั ด สิ น ใจอย่ า งอื่ น ไม่ ใ ช่ แ ค่ ว ่ า เพราะ ‘คนเราไม่ เ หมื อ นกั น ’ แต่ ไ ด้ รู ้ ว ่ า ท� ำ ไมไม่ เ หมื อ นกั น น้ อ งคนหนึ่ ง เป็ น ลั ก ษณ์ 7 ฉั น ถามเขาว่ า เวลามี เ รื่ อ งทุ ก ข์ เ ข้ า มา คุ ณ ท� ำ อย่ า งไร เขาตอบว่ า “ผมไม่ ส นใจ ผมไปท� ำ อย่ า งอื่ น เลย มี เ รื่ อ ง น่ า สนุ ก ให้ ท� ำ อี ก ตั้ ง เยอะแยะ” นั่ น เพราะลั ก ษณ์ 7 รื่ น เริ ง ไม่ รั บ เรื่ อ งทุ ก ข์ เข้ า มาในสมอง และลั ก ษณ์ 9 จะตอบว่ า “ไม่ รู ้ ซี ” เพราะ 9 เป็ น คนเดิ น ในหมอก งงๆ ใจเย็ น จนเฉื่ อ ย และถ้ า เป็ น ลั ก ษณ์ 4 จะดื่ ม ด�่ ำ ซาบซึ้ ง กั บ การร้ อ งไห้ มี ค วามสุ ข ที่ ไ ด้ สุ ด ๆ กั บ ทุ ก ข์ นั้ น แม้จะเคยมีคนที่รับทราบเรื่องมาบอกว่า ไม่ต้องช่วยก็ ได้นะ เดี๋ยวเขา ก็ ไ ปหาคนอื่ น เอง แต่ ฉั น ก็ ไ ม่ ไ ด้ ยิ น เพราะเขาไม่ ใ ช่ ค นต้ น เรื่ อ ง ฉั น ยั ง คง ความห่ ว งใยและรู ้ สึ ก ต้ อ งรั บ ผิ ด ชอบแก้ ป ั ญ หาให้ ลุ ล ่ ว ง คราวนี้ ฉั น ได้ รู ้ สึ ก ว่ า เสี ย งนั้ น เป็ น ความจริ ง ที่ ฉั น ไม่ ต ้ อ งรู ้ สึ ก ผิ ด อี ก ต่ อ ไปถ้ า จะไม่ ช ่ ว ย ท� ำ ให้ ห ลายเหตุ ก ารณ์ ใ นอดี ต ที่ ผ ่ า นมาก็ พ อนึ ก ได้ เ ลาๆ ว่ า เคยเห็ น บางคน ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

168

ที่ ใ นที่ สุ ด เขาก็ ผ ่ า นมั น ไปได้ ด ้ ว ยวิ ธี ใ ดวิ ธี ห นึ่ ง จริ ง ๆ นึ ก ได้ แ ล้ ว ก็ ส บายใจ ยอมรั บ ทางออกนี้ แ ละยอมวาง ถ้ า วั น นี้ ไ ม่ ไ ด้ เ รี ย นรู ้ แ บบนี้ และพบว่ า ตั ว เองมี ท างเลื อ กแบบนี้ ในอนาคต ฉั น อาจจะยั ง คงสร้ า งอดี ต ที่ ต ้ อ งท� ำ เพิ ก เฉยและคอยกลบเกลื่ อ น ท� ำ เป็ น ไม่ ม องกลั บ ไปอยู ่ เ รื่ อ ยๆ และมั น ไม่ ไ ด้ ไ ปไหน ยั ง คงอยู ่ ใ นใจเป็ น ตะกอนที่ ร อวั น ที่ จ ะฟุ ้ ง กลั บ มาท� ำ ร้ า ยความรู ้ สึ ก อี ก ครั้ ง ว่ า ท� ำ ไมชี วิ ต เรา ถึ ง ต้ อ งเหนื่ อ ยขนาดนี้ แม้ จ ะมี ค� ำ สอนว่ า อย่ า ล้ ว งอดี ต แต่ บ างครั้ ง ถ้ า ท� ำ ด้ ว ยความเข้ า ใจ ก็ ท� ำ ให้ อ ดี ต มาเปิ ด เผยจุ ด อ่ อ นและเปิ ด เส้ น ทางใหม่ ใ ห้ กั บ อนาคตได้ เหมื อ นกั น ขอบคุ ณ อาจารย์ แ ละเพื่ อ นๆ ขอบคุ ณ วิ ช านพลั ก ษณ์ ขอบคุ ณ ตั ว เอง ที่ ไ ปเรี ย นท� ำ ให้ ไ ด้ สิ่ ง ดี ๆ กลั บ มา ขอบคุ ณ ขอบคุ ณ ขอบคุ ณ

เล่ามาเพื่อเป็นวิทยาทานส�ำหรับบางคนที่เป็นเหมือนฉันค่ะ

169

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

170

กิ น ข้ า ว เราเลื อ กอาหารได้ / คุ ย กั น เราเลื อ กคนที่ จ ะคุ ย ด้ ว ยได้ เลื อ กคนที่ มี พ ลั ง บวกจะพาเราสุ ข ใจ เหมื อ นได้ กิ น อาหารที่ มี ป ระโยชน์

อย่ า เกรงใจใครจนลื ม เกรงใจตั ว เอง

171

คื น ก ร ร ม พระพุ ท ธเจ้ า เคยตรั ส ว่ า มนุ ษ ย์ ทุ ก คนล้ ว นผู ก พั น กั น เคยเป็ น ญาติ กั น แม่ ลู ก กั น พี่ น ้ อ งกั น เพื่ อ นกั น เป็ น สามี ภ รรยากั น ในอนั น ต์ เ อนกชาติ ค� ำ บอกเล่ า ของหนั ง สื อ หลายเล่ ม เกี่ ย วกั บ การระลึ ก ชาติ ห รื อ สะกดจิ ต ย้ อ นไปในอดี ต ชาติ ก็ พ บว่ า บางคู ่ เ ป็ น สามี ภ รรยากั น มาตลอด เป็ น พี่ น ้ อ ง กั น มาหลายชาติ ต ามนั้ น จริ ง ๆ ฉั น เคยมี คู ่ ก รณี อ ยู ่ ค นหนึ่ ง เรื่ อ งราวบาดใจที่ เ ขากระท� ำ ต่ อ ฉั น นั้ น ยาวนานมากมาย แต่ น ่ า แปลกที่ ฉั น ไม่ เ คยนึ ก เกลี ย ดตั ว เขาเลย นึ ก แต่ ว ่ า ไม่ ช อบสิ่ ง ที่ เ ขาท� ำ เท่ า นั้ น มิ ห น� ำ ซ�้ ำ ยั ง นึ ก ถึ ง เขาอยู ่ บ ่ อ ยๆ เมื่ อ มี เ รื่ อ งใดที่ จะเกี่ ย วข้ อ งกั บ เขาเสี ย ด้ ว ย ร�่ ำ ๆ จะเป็ น ห่ ว งเป็ น ใย สงสั ย จะเคยเป็ น พี่ น ้ อ งกั น มาละมั ง ฉั น เดา ฉั น ร� ำ คาญที่ ตั ว เองก่ น เศร้ า และเหน็ ด เหนื่ อ ยกั บ ความรู ้ สึ ก หนั ก ๆ ที่ เ กิ ด ขึ้ น ในอกเมื่ อ ค� ำ นึ ง ถึ ง เขาผุ ด ขึ้ น มา ฉั น ถามตั ว เองว่ า อภั ย ให้ เ ขาได้ ไ หม ฉั น ตอบว่ า ได้ ก็ อ ภั ย แล้ ว ไม่ เ คยว่ า อะไรสั ก ค� ำ นี่ น ะ แต่ ลึ ก ๆ ลงไปในใจ ชั้ น แรก ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ใครท� ำ สิ่ ง ใดย่ อ มได้ รั บ สิ่ ง นั้ น ตอบแทน เขาท� ำ กรรมกั บ เรา วั น หนึ่ ง กฎแห่ ง กรรมย่ อ มให้ ผ ลแก่ เ ขาเอง เราไม่ ต ้ อ งยุ ่ ง ไม่ ใ ช่ ห น้ า ที่ ข องเรา เป็ น หน้ า ที่ ข องกรรม เราไม่ ต ้ อ งท� ำ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

172

สิ่งใดอันจะกลายเป็นกรรมติดตัวเราไปอีกที่ ไปท�ำสิ่งใดกับเขา ต่อให้น้อยนิด ก็ ต าม นี่ เ ป็ น สั ญ ชาตญาณการป้ อ งกั น ตั ว ที่ ซ ่ อ นลงไปอี ก ชั้ น หนึ่ ง เป็ น ชั้ น ที่ ส อง ลึ ก ลงไปกว่ า นั้ น อี ก ที่ สุ ด ลึ ก ของหลุ ม ด� ำ ในใจ ฉั น อยากให้ เ ขาได้ รั บ ผลกรรม ตกใจเหมื อ นกั น ว่ า นี่ คื อ สิ่ ง ที่ ค ้ า งคาอยู ่ ใ นหลุ ม ด� ำ ของใจลึ ก ๆ ของเรา หรื อ แย่ จ ริ ง ๆ สิ่ ง นี้ ห รื อ เปล่ า ที่ ท� ำ ให้ เ ขาติ ด อยู ่ ใ นมโนไม่ ห ลุ ด หายไปไหน ไม่ ว ่ า จะ สอนตั ว เองมาอย่ า งไร ว่ า ที่ เ ขาท� ำ นั้ น เพราะเขาเป็ น คนอย่ า งไร น่ า สงสาร ออกที่เป็นคนอย่างนั้น อย่าถือสาเลย เขาแก้ไม่ ได้หรอก เขาไม่มีวันเข้าใจ เราหรอก ฯลฯ และ ฯลฯ ฉั น เคยคิ ด ปลอบใจว่ า เขาคงเป็ น เจ้ า กรรมนายเวรมาทวงหนี้ ก รรม ฉั น เฝ้ า เอ่ ย ขออโหสิ ก รรมหลั ง สวดมนต์ และอุ ทิ ศ บุ ญ กุ ศ ลให้ แต่ ก็ ยั ง หนั ก อยู ่ ใ นใจเหมื อ นเดิ ม จนมี พี่ ค นหนึ่ ง เปิ ด ทางให้ ว ่ า ฉั น ต่ า งหากที่ ต ้ อ งอภั ย ให้ เ ขา และฉั น ก็ นึ ก ให้ อ ภั ย ไม่ ไ ด้ ผ ล การมองลงไปเห็ น สิ่ ง ที่ น อนอยู ่ ใ นหลุ ม ด� ำ คราวนี้ ต อบค� ำ ถามได้ นั่ น คื อ ฉั น คงไม่ ไ ด้ อ ภั ย จริ ง ยั ง อยากให้ เ ขาได้ รั บ ผลกรรมอยู ่ โ ดยรั บ จาก กฎแห่ ง กรรม ความอยากนี้ เ ป็ น วิ ภ วตั ณ หาจึ ง เร่ า ร้ อ น

173

มองอีกด้านหนึ่ง ถ้าเขาเป็นเจ้ากรรมนายเวรจริง เขาก็ต้องท�ำอย่างนี้ กั บ เรา เพราะเป็ น เครื่ อ งมื อ ของกฎแห่ ง กรรมที่ เ ขาจะสามารถรั บ คื น หนี้ ที่ เ รามี ต ่ อ เขาได้ อ ย่ า งไรเล่ า เรามี ห นี้ ก็ คื น เขาไปสิ และเขาไม่ ต ้ อ งรั บ ผลกรรมอันใดหรอก เพราะเขามารับของของเขาคืน ไม่ ได้มาเอาของเราไป เหมื อ นเราติ ด เงิ น เขา เขามารั บ เงิ น คื น เขาก็ ไ ม่ ต ้ อ งชดใช้ อ ะไรให้ เ ราอี ก รั บ คื น แล้ ว ก็ สิ้ น สุ ด กั น ไป อาจารย์ ส อนว่ า ให้ มี เ มตตาไม่ มี ป ระมาณ จึ ง หลั บ ตานึ ก ว่ า ขอบคุ ณ ที่ เ ราได้ ช ดใช้ ใ ห้ เ ขาแล้ ว และขออย่ า ให้ เ ขาต้ อ งชดใช้ สิ่ ง ใดที่ ท� ำ กั บ เราเลย ไม่ เ ป็ น ไรหรอก จบเถอะ เราไม่ ต ้ อ งการแล้ ว ความยึ ด โยงสลายหายไป ผ่ อ นคลาย เบา สบาย อิ ส ระ ความจริ ง ไม่ ใ ช่ เ รื่ อ งใหม่ ทุ ก ถ้ อ ยค� ำ ที่ ผ ่ า นเข้ า มาในโสตประสาท การรั บ รู ้ เ หมื อ นจะเป็ น ค� ำ เคยชิ น ธรรมดา การวิ เ คราะห์ ธ รรมด้ ว ยค� ำ ถาม ให้ ล งลึ ก แบบนี้ บางที ก ว่ า จะมาที ล ะค� ำ ห่ า งกั น นาน บางค� ำ แม้ จ ะเคยมาก็ ไม่ ห นั ก แน่ น ให้ พ อสั ง เกตเห็ น ได้ แต่ เ มื่ อ ถึ ง เวลาค� ำ เดิ ม นั้ น กลั บ โดดเด่ น แจ่ ม ชั ด และชี้ เ หตุ ไ ด้ เมื่ อ เรากล้ า ถามและกล้ า ตอบ เราก็ จ ะได้ ค� ำ ตอบ เราเป็ น ปุ ถุ ช นคนธรรมดา ไม่ แ ปลกที่ จ ะมี เ รื่ อ งลบมารบกั น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

174

ทั้ ง หมดนี้ เ ป็ น เรื่ อ งส่ ว นตั ว ที่ ไ ม่ น ่ า เล่ า แต่ คิ ด ว่ า อาจมี ค นที่ อ ยู ่ ใ นภาวะ เดี ย วกั น ซึ่ ง เป็ น ความทุ ก ข์ ใ จอั น ยาวนานราวกั บ ฤดู ห นาวที่ แ สนโหดร้ า ย อยากจะบอกไว้ เ ผื่ อ ใช้ เ ป็ น แนวความคิ ด ได้ เพื่ อ การหลุ ด รอดออกไปด้ ว ย กั น ขอให้ ไ ด้ ผ ล ขอให้ คุ ณ พบความสุ ข ส่ ว นตั ว กั บ หั ว ใจตั ว เอง

175

ขอให้ คุ ณ ได้ พ บ ความอบอุ ่ น ใจในบ้ า น และได้ พ บ ความเชื่ อ มั่ น ในชี วิ ต เพื่ อ การมี วั น ที่ มี ค วามหมาย ส� ำ หรั บ กั น และกั น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

176

177

ค ว า ม เ ข้ า ใ จ ค รั้ ง ที่ ส อ ง หลายครั้ ง ที่ ป ระโยคเดี ย วของท่ า นพุ ท ธทาสน� ำ ฉั น ออกจากการ เลี้ ย วผิ ด และน่ า แปลกที่ ถ ้ อ ยค� ำ นั้ น มาก่ อ นเวลาที่ ต ้ อ งพบเรื่ อ งราวเสมอ วั น หนึ่ ง นานมาแล้ ว ขณะที่ นั่ ง กิ น ก๋ ว ยเตี๋ ย วอยู ่ เจ้ า ของร้ า นเปิ ด วิ ท ยุ ฟั ง เทศน์ ข องท่ า น ท่ า นเล่ า ว่ า “เวลาเราอธิ บ ายธรรมะ เราจะหมายเอาด้ า นที่ ดี เพราะมี เ รื่ อ งยั ง ต้ อ ง อธิ บ ายอี ก มากในหั ว ข้ อ นั้ น ๆ และให้ เ ป็ น การละไว้ ใ นฐานที่ เ ข้ า ใจว่ า ไม่ ไ ด้ หมายถึ ง ด้ า นที่ ไ ม่ ดี ด ้ ว ย ด้ า นที่ ไ ม่ ดี นั้ น ไม่ ต ้ อ งพู ด ถึ ง แล้ ว เช่ น เมื่ อ พู ด ถึ ง เรื่ อ งสมาธิ เราก็ พู ด ถึ ง สั ม มาสมาธิ อธิ บ ายถึ ง การมี ส มาธิ ใ นทางต่ า งๆ ที่ ดี ไม่ต้องเสียเวลาไปพูดถึงว่าโจรก็มีสมาธิ ในการหมุนรหัสเซฟอะไรท�ำนองนั้น เพราะนั่ น เป็ น เรื่ อ งไม่ ดี ที่ เ ราไม่ ท� ำ กั น อยู ่ แ ล้ ว เป็ น ต้ น ” ฟั ง แล้ ว ฉั น ก็ เ ข้ า ใจ แต่ ไ ม่ ไ ด้ คิ ด อะไรมาก จนวั น หนึ่ ง ได้ ยิ น คนที่ ไม่ ช อบท่ า นพุ ท ธทาสเอ่ ย ถึ ง ท่ า นและยกเอาตั ว อย่ า งทางตนเองมาแย้ ง ว่ า โจรก็ มี ส มาธิ เ วลาต้ อ งเปิ ด เซฟ ฉั น จึ ง นึ ก ในใจว่ า โอ้ โ ฮ เป๊ ะ เลยแฮะ อี ก ประโยคที่ ต ้ อ งจ� ำ ไว้ คื อ “การเรี ย นธรรมะต้ อ งมี ขั้ น ตอนเหมื อ นกั น ไม่ เ ช่ น นั้ น อาจไม่ เ ข้ า ใจได้ เช่ น คนที่ ไ ม่ เ คยเรี ย นเลย มาถึ ง ก็ อ ่ า น สู ต ร ของเหว่ ย หลาง อย่ า งนี้ ข ้ า มขั้ น เกิ น ไป ไม่ ไ ด้ ค วามเข้ า ใจที่ ถู ก ต้ อ ง” ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

178

ครั้ ง หนึ่ ง ฉั น เคยเรี ย นถามอาจารย์ ว ศิ น อิ น ทสระว่ า ความแตกต่ า ง ของผู ้ บ รรลุ แ ต่ ล ะขั้ น นั้ น คื อ อะไร ท่ า นตอบว่ า คื อ ความเข้ า ใจ เหมื อ น นั ก เรี ย นอ่ า นประโยคหนึ่ ง ในประโยคเดี ย วกั น นั้ น คนจบประถม มั ธ ยม มหาวิ ท ยาลั ย อ่ า นแล้ ว เข้ า ใจลึ ก ซึ้ ง ต่ า งกั น ทั้ ง หมดที่ เ ล่ า มานี้ (ความจริ ง หั ว ข้ อ มี ม ากกว่ า นี้ ) เพราะฉั น ก� ำ ลั ง ตระหนักถึงความยากของการใช้ภาษาในการเรียนธรรมะที่ท� ำให้ท่านพุทธทาส ถึ ง กั บ ต้ อ งมี ห นั ง สื อ ขึ้ น มาเล่ ม หนึ่ ง ที่ ชื่ อ ว่ า ‘ภาษาคนภาษาธรรม’ ถ้ า เราไม่ ส ามารถแยกแยะได้ ว ่ า เมื่ อ ก� ำ ลั ง อธิ บ ายเรื่ อ งดี ไม่ ต ้ อ งแวะ คิ ด ถึ ง ด้ า นไม่ ดี เพราะ ‘ละไว้ ใ นฐานที่ เ ข้ า ใจ’ แล้ ว นั้ น บางเรื่ อ งเราจะ มั ว เถี ย งกั น อย่ า งเมามั น และคิ ด ว่ า ฉลาดมาก แต่ ไ ม่ รู ้ ว ่ า ก� ำ ลั ง เถี ย งกั น ‘ต่ า งประเด็ น ’ เพราะด้ ว ยภาษาท� ำ ให้ คิ ด ว่ า ก� ำ ลั ง พู ด เรื่ อ งเดี ย วกั น ครั้ ง ก่ อ นๆ ที่ อ ่ า นโอโชที่ ท ่ า นจบบทความด้ ว ยค� ำ ว่ า “ฉั น ก� ำ ลั ง สอน ให้ เ ธอเห็ น แก่ ตั ว ” ถ้ า เราจั บ เอาแต่ ถ ้ อ ยค� ำ นี้ โ ดยไม่ ดู ที่ ม าให้ เ ข้ า ใจ โลกอาจจะทลายลง และขั ด กั บ ท่ า นพุ ท ธทาสว่ า “อย่ า เห็ น แก่ ตั ว ” แต่ โ อโชหมายถึ ง ให้ เ ราดู แ ลตั ว เองให้ ดี ม ากๆ จนความสุ ข ล้ น ออกไป หาผู้อื่นเอง ดังเช่นที่ต้นไม้ใช้รากดูดเอาอาหารทุกอย่างจากพื้นดินเต็มที่ (เหมื อ นเห็ น แก่ ตั ว ) จนต้ น แข็ ง แรง และในที่ สุ ด มั น ก็ อ อกดอกออกผล มอบแก่ ผู ้ อื่ น โดยไม่ ส นใจว่ า ใครจะเป็ น ผู ้ ไ ด้ รั บ ผลประโยชน์ ไ ป คนที่ มี ธ รรมก็ ช ่ ว ยเหลื อ ผู ้ อื่ น โดยเพี ย งแต่ ท� ำ ให้ ดู เป็ น อยู ่ ใ ห้ เ ห็ น เท่ า นั้ น เอง

179

การตระหนั ก ถึ ง ภาษาในครานี้ มาจากการได้ อ ่ า นหนั ง สื อ ของ ‘เพม่ า โชดรั น ’ ภิ ก ษุ ณี ช าวอเมริ กั น หนึ่ ง ในศิ ษ ย์ แ ถวหน้ า ของ เซอเกี ย ม ตรุ ง ปะ ภาวนาจารย์ ผู ้ เ ป็ น ที่ เ คารพอย่ า งสู ง สุ ด ผู ้ ห นึ่ ง ในโลกตะวั น ตก เพม่ า เป็ น เจ้ า อาวาสวั ด กั ม โป แคนาดา วั ด ธิ เ บตแห่ ง แรกในทวี ป อเมริ ก าเหนื อ ฉั น มี ห นั ง สื อ ของเพม่ า อยู ่ ใ นมื อ ‘เมื่ อ ทุ ก อย่ า งพั ง ทลาย’ เราคงไม่ อ าจมองหาสิ่ ง ใหม่ จ ากการอธิ บ ายสั จ ธรรม เพราะสั จ ธรรม นั้ น เป็ น ความจริ ง ข้ อ เดี ย วแน่ น อนอยู ่ อ ย่ า งนั้ น เช่ น ไฟต้ อ งร้ อ น แต่ สิ่ ง ที่ ไ ด้ คื อ มองจากด้ า นไหนของกองไฟ มองอย่ า งไร มองใกล้ มองไกล หรื อ ยื่ น มื อ เข้ า ไปเลย ก่ อ นหน้ า นี้ ไ ม่ น าน ฉั น เรี ย นคอร์ ส พั ฒ นาตนเองและเรี ย นรู ้ จ ากเพื่ อ น คนหนึ่ ง ถึ ง ถ้ อ ยค� ำ ให้ ก� ำ ลั ง ใจแก่ ชี วิ ต และจะได้ น� ำ ไปปฏิ บั ติ เ พื่ อ ฉุ ด ตั ว เอง จากจิ ต ที่ เ ศร้ า หมอง ด้ ว ยการเขี ย นไว้ บ นบอร์ ด ว่ า “ทุ ก ๆ วั น ในทุ ก ๆ ทาง ชี วิ ต ฉั น ดี ขึ้ น ทุ ก วั น ” หน้า 81 ของบท ‘ความสิ้นหวังและความตาย’ พารากราฟแรก เขียน ว่ า ในภาวะจิ ต แบบอเทวนิ ย ม การละทิ้ ง ความหวั ง ถื อ เป็ น เรื่ อ งยื น ยั น อย่ า งหนึ่ ง ส� ำ หรั บ เรา มั น เป็ น จุ ด เริ่ ม ต้ น ของการเริ่ ม ต้ น เธอน่ า จะแปะ ข้ อ ความ ‘ล ะ ทิ้ ง ค ว า ม ห วั ง’ ไว้ บ นตู ้ เ ย็ น แทนค� ำ ขวั ญ ที่ เ ห็ น กั น ดาษดื่ น เช่ น “ทุ ก วั น ที่ ผ ่ า นไป ในทุ ก ๆ ทาง ชี วิ ต ฉั น จะดี ขึ้ น และดี ขึ้ น ” ฉั น หั ว เราะออกมาเลย ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

180

การเรี ย นรู ้ ก องไฟกองนี้ ใ ช้ วิ ธี ยื่ น มื อ เข้ า ไปในกองไฟ มั น เป็ น ความเข้ า ใจครั้ ง ที่ ส อง ต่ า งจากครั้ ง แรกที่ เ พี ย งแค่ ม องกองไฟ แม้ จ ะใกล้ เพี ย งใด น่ า สนใจจริ ง ๆ เล่ า เล่ น ค่ ะ

181

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

182

ขอให้ มี ค วามสุ ข กั บ วั น เวลาที่ รื่ น รมย์ แม้ เ ราจะไม่ รู ้ ว ่ า มั น จะยาวนานเท่ า ใด ก็ ข อให้ ฝ ากความกั ง วลไปกั บ สายลม จงยิ้ ม ให้ ตั ว เองและทุ ก ๆ คนที่ เ รายั ง มี กั น และกั น

183

ค ว า ม ไ ม่ ค า ด ห วั ง ชุ น ริ ว ซู ซู กิ ธรรมาจารย์ ผู ้ ก ่ อ ตั้ ง ซานฟรานซิ ส โก เซน เซ็ น เตอร์ ผู ้ ว างรากฐานความเข้ า ใจพุ ท ธธรรมในโลกตะวั น ตก ฉั น รู ้ จั ก ท่ า นในนาม อาจารย์ เ ซนที่ มี ชื่ อ เสี ย งมากคนหนึ่ ง หนั ง สื อ ที่ ฉั น เพิ่ ง เริ่ ม อ่ า นเล่ ม นี้ ชื่ อ ไม่ เ สมอไป ในบทแรก ชื่ อ ใจที่ นิ่ ง สงบ มี ค� ำ โปรยยกออกมาวางต้ น บท ว่ า “เมื่ อ ไม่ ไ ด้ ค าดหวั ง สิ่ ง ใด เราจะสามารถเป็ น ตั ว ของตั ว เอง นี่ คื อ วิ ถี ข องเรา วิ ถี แ ห่ ง การใช้ ชี วิ ต อย่ า งเต็ ม เปี ่ ย มในแต่ ล ะชั่ ว ขณะ” ฉั น ยั ง ไม่ เ ล่ า หนั ง สื อ ในตอนนี้ เพราะก� ำ ลั ง คิ ด ถึ ง ความสอดคล้ อ ง พ้ อ งกั น ของค� ำ สอนเกี่ ย วกั บ ค� ำ ว่ า ‘ปั จ จุ บั น ขณะ’ -- ‘ความสิ้ น หวั ง ’ ของ เพม่ า โชดรั น -- ‘ความไม่ ค าดหวั ง ’ ของ ซู ซู กิ ในขณะที่ ค ติ ข องสั ง คม เราให้ ก� ำ ลั ง ใจกั น ด้ ว ยความหวั ง ‘ฝั น ให้ ไ กล ไปให้ ถึ ง ’, ‘ความพยายามอยู ่ ที่ ไ หน ความส� ำ เร็ จ อยู ่ ที่ นั่ น ’, ‘คนเราต้ อ ง มี ค วามหวั ง ’, ฯลฯ มี ค� ำ ให้ ก� ำ ลั ง ใจมากมายที่ ช ่ ว ยให้ เ ราก้ า วไปข้ า งหน้ า ข้ า งหน้ า เต็ ม ไปด้ ว ยความหวั ง และความคาดหวั ง หวั ง ว่ า วั น หนึ่ ง เราจะพบ ความส� ำ เร็ จ จะรวย จะพบคนรั ก จะไม่ มี เ รื่ อ งเศร้ า จะมี ชี วิ ต ในแบบ ที่ ต ้ อ งการ นั่ น คื อ จุ ด ที่ เ รายื น ในฐานะปุ ถุ ช นที่ ดู แ ลตั ว เองให้ ไ ปสู ่ จุ ด ที่ ดี ทั้ ง ส� ำ หรั บ ตั ว เองและในสายตาของสั ง คม ขณะเดี ย วกั น ที่ ค นใฝ่ ธ รรมก็ พ ยายามไปที่ จุ ด ปล่ อ ยวางทุ ก สิ่ ง ปลด ตั ว เองออกจากกิ เ ลสทั้ ง มวล มี วิ ธี น� ำ ปฏิ บั ติ ที่ เ คร่ ง ครั ด เพื่ อ ไปสู ่ ป ลายทาง ที่ ชั ด เจน ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ 184

คนอี ก กลุ ่ ม หนึ่ ง คื อ กลุ ่ ม ที่ ยื น อยู ่ ร ะหว่ า งทางทั้ ง สอง มี ส องประเภทคื อ กลุ ่ ม แรกคื อ กลุ ่ ม ที่ นั่ ง ลงที่ ศ าลาริ ม ทางแล้ ว นั่ ง สั บ สนอยู ่ กั บ อี ก กลุ ่ ม ที่ พยายามผสานสองทางเข้าด้วยกันเหมือนไอศกรีมเกลียวที่มีทั้งช็อกโกแลต และวานิ ล ลาอยู ่ ด ้ ว ยกั น บนโคน ฉั น พยายามแทรกตั ว อยู ่ ใ นกลุ ่ ม นี้ ค� ำ ของเพม่ า โชดรั น “จงเริ่ ม ต้ น ที่ ค วามสิ้ น หวั ง ” ฟั ง ดู น ่ า ตกใจ เหมื อ นจะพลิ ก ฟ้ า คว�่ ำ สิ่ ง ที่ เ คยเรี ย นมา แต่ พิ จ ารณาดี แ ล้ ว ปรากฏว่ า เหมื อ นกั น ธรรมเถรวาท “ทุ ก สิ่ ง ไม่ เ ที่ ย ง มี ก ารเปลี่ ย นแปลงเป็ น ธรรมดา อนิ จ จั ง ทุ ก ขั ง อนั ต ตา” เพม่ า บอกว่ า จงสิ้ น หวั ง เถิ ด ว่ า อะไรๆ มั น จะ คงอยู ่ -- มั น เปลี่ ย นแปลงเสมอเป็ น ธรรมดา ฉันรู้สึกว่าค�ำของเพม่ารุนแรง แต่ดี เมื่อสิ้นหวังเสียแล้วก็หมดเยื่อใย กันอีกต่อไป จึงไม่มีการคาดหวังอีก เป็นอิสระจากความลังเล, การเผื่อว่า, ความยังไม่แน่ ใจ รู้ชัดไปเลยว่าทุกสิ่งย่อมเปลี่ยนแปลงไม่เป็นไปตามใจเรา สุ ข ก็ ไ ม่ สุ ข ตลอดไป ทุ ก ข์ ก็ มี วั น จบ สิ่ ง ที่ ห วั ง อาจไม่ ม า สิ่ ง ที่ รั ก อาจจากไป ไม่ มี อ ะไรที่ เ ราก� ำ หนดได้ ห รื อ ยื้ อ ยุ ด เอาไว้ ไ ด้ ชุ น ริ ว ซู ซู กิ บอกว่ า เมื่ อ ไม่ ค าดหวั ง เสี ย แล้ ว เราก็ เ ป็ น ตั ว เราเองได้ เต็ ม ที่ เราพร้ อ มรั บ อะไรก็ ไ ด้ ใ ห้ เ ข้ า มาเป็ น ประสบการณ์ ข องชี วิ ต อยู ่ กั บ ขณะนั้ น ๆ อย่ า งเต็ ม เปี ่ ย ม ดื่ ม ด�่ ำ กั บ ความทุ ก ข์ ค วามสุ ข ที่ ป รากฏอยู ่ ใ น วิ น าที นั้ น เพื่ อ เรี ย นรู ้ วิ ถี ค วามเป็ น ไปของโลกธรรม จนรู ้ แ ละเข้ า ใจเต็ ม ที่ แล้ ว เราก็ จ ะหลุ ด จากมั น ได้ เ พราะเห็ น ความไร้ ส าระของสั ง สารวั ฏ นี้ แ ล้ ว เมื่ อ เราไม่ ไ ด้ ค าดหวั ง เราเป็ น ตั ว ของเราได้ เ ต็ ม ที่ เพราะไม่ ต ้ อ งเบี่ ย งเบน 185

ตั ว เองเพื่ อ คั ด ท้ า ยให้ ไ ปสู ่ จุ ด ที่ เ ราคาดหวั ง ไว้ เราปล่ อ ยให้ มั น เป็ น ไปและ คล้ อ ยตามมั น ไป มั น จึ ง ผ่ อ นแรงได้ ม าก ท่ า นชยสาโรเทศน์ ว ่ า ที่ ไ ปเที่ ย วที่ โ น่ น ที่ นี่ ถ ่ า ยรู ป ไว้ เ พราะกลั ว จะลื ม กลั บ มาแล้ ว ดู สิ มั น ส� ำ คั ญ ‘จริ ง ๆ’ หรื อ อาจารย์ ค นหนึ่ ง เคยพู ด ใน ห้องอบรมว่า “จงเห็นความไร้สาระของชีวิตเสียที ชีวิตคือความว่างเปล่า” ทุ ก ค� ำ สอนไม่ ว ่ า จะมาในรู ป ของการบอกเล่ า ตรงๆ หรื อ พลิ ก กลั บ ถ้ อ ยค� ำ สู ่ ด ้ า นตรงข้ า ม จุ ด ส� ำ คั ญ คื อ จุ ด ที่ เ รายื น เหมื อ นจุ ด สปอตไลท์ ที่ พุ ่ ง มาในความมื ด จุ ด เดี ย ว นั่ น คื อ เราต้ อ งไม่ ห ลงประเด็ น และเข้ า ใจว่ า เราก� ำ ลั ง ‘ท� ำ ความเข้ า ใจ’ กั บ การมี วิ ถี ชี วิ ต แบบ “เผชิญหน้ากับประสบการณ์ ในปัจจุบันขณะ เพื่อการตื่นรู้ และปล่อย วาง” เที่ ย งวั น หนึ่ ง ขณะกิ น ข้ า วในเรื อ ฉั น คลุ ก คลี อ ยู ่ กั บ ตั ว เอง กั บ ขนมปั ง เลี้ ย งปลา กั บ รสอาหารที่ ก� ำ ลั ง เคี้ ย วอยู ่ ใ นปาก กั บ น�้ ำ ดื่ ม ชื่ น ใจ นอกจาก ฉั น กั บ สามี แ ล้ ว ไม่ มี ใ ครหรื อ เรื่ อ งราวใดอยู ่ ต รงนั้ น (ในหั ว ) เหมื อ นที่ เ คย มั น เป็ น วิ น าที ที่ ฉั น รู ้ สึ ก ว่ า ได้ สั ม ผั ส กั บ ชี วิ ต จริ ง ๆ ได้ ม องเข้ า มาในตั ว เรา และได้ อ ยู ่ กั บ ตั ว เราจริ ง ๆ และมั น เป็ น ความรู ้ สึ ก ที่ ดี ม าก ขอบคุ ณ เพม่ า โชดรั น ขอบคุ ณ ชุ น ริ ว ซู ซู กิ ขอบคุ ณ

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

186

ไม่ ใ ช่ เ รื่ อ งส� ำ คั ญ ถ้ า เราจะแตกต่ า งกั น แต่ เ ป็ น เรื่ อ งส� ำ คั ญ ที่ เ ราจะยอมรั บ ซึ่ ง กั น และกั น นั่ น จะท� ำ ให้ หั ว ใจเราเป็ น สุ ข ด้ ว ยกั น

187

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

188

เรื่ อ งอะไรก็ ต าม ถ้ า มั น ก� ำ ลั ง จะรบกวนใจเรา ชวนให้ เ ราไปฟู ม ฟั ก ให้ มั น อ้ ว นพี ถามมั น ไปว่ า “มั น ส� ำ คั ญ ไหม มั น ส� ำ คั ญ จริ ง ๆ เลยหรื อ ” เชื่ อ เถิ ด ไม่ มี อ ะไรที่ ส� ำ คั ญ ‘จริ ง ๆ’ หรอก

189

น า ย โ ป ร่ ง ใ ส หนั ง เพลง ชิ ค าโก้ ได้ รั บ รางวั ล มากมาย เพลงเลิ ศ มาก เวลาที่ เ ริ่ ม ดู จ ะหยุ ด ไม่ ไ ด้ สั ก ที ต ้ อ งดู จ นจบ แต่ ใ นบรรดาสิ่ ง เลิ ศ ทั้ ง มวลมี เ พลงเล็ ก ๆ เพลงหนึ่ ง ที่ ป ร ะ ทั บ ใ จ เ ป ็ น ห ม า ย เ ล ข ห นึ่ ง ข อ ง ฉั น คื อ เ พ ล ง น า ย โ ป ร ่ ง ใ ส ร้ อ งโดยเอมอสผู ้ ต ้ อ ยต�่ ำ สามี ข องนางเอกผู ้ ใ ฝ่ ฝ ั น ถึ ง ดวงดาว ถ้ามี ใครสักคนยืนขึ้นมากลางฝูงชน อ้าปากตะโกนดังเหลือทน โบกมือ ไปมา สั่ น แข้ ง สั่ น ขา คุ ณ คงจะเห็ น เขา ถ้ า ใครสั ก คนในโรงหนั ง ร้ อ งขึ้ น มาว่ า มี ไ ฟไหม้ ที่ แ ถวสอง โรงหนั ง ทั้ ง โรงเป็ น ห้ อ งเชื้ อ เพลิ ง คุ ณ คงจะเห็ น เขา ถึ ง ไม่ ต ้ อ งร้ อ งกระต๊ า กเหมื อ นแม่ ไ ก่ คนอื่ น ก็ ต ้ อ งเห็ น เราบ่ อ ยครั้ ง ใช่ ไ หม เว้ น แต่ ค นนั้ น จะ...ล่ อ งหน ต�่ ำ ต้ อ ย ไร้ ตั ว ตน ผมเป็ น นายโปร่ ง ใส นายโปร่ ง ใส นั่ น ควรจะเป็ น ชื่ อ ของผมได้ นายโปร่ ง ใส เพราะคุ ณ สามารถมองทะลุ ตั ว ผมไป เดิ น ผ่ า นผมใกล้ ๆ และไม่ รู ้ ด ้ ว ยซ�้ ำ ว่ า ผมอยู ่ ต รงนั้ น มนุ ษ ย์ ค นหนึ่ ง ไม่ ใ ช่ อ ากาศธาตุ มี เ ลื อ ดเนื้ อ ร่ า งกาย น่ า จะเห็ น ได้ ไม่ พ ลาด ยกเว้ น มนุ ษ ย์ ที่ อ ยู ่ ข ้ า งๆ คุ ณ จะไม่ น ่ า ประทั บ ใจ ไม่ มี จุ ด เด่ น ใดๆ คุ ณ รู ้ ว ่ า ใคร นั่ น ควรจะเป็ น ชื่ อ ของผมได้ นายโปร่ ง ใส เพราะคุ ณ สามารถมองทะลุ ผ มได้ เดิ น ผ่ า นผมได้ และไม่ เ คยรู ้ เ ลยว่ า มี ผ มอยู ่ ต รงนั้ น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ 190

เราต้ อ งการความรั ก แม้ จ ะต่ า งรู ป แบบ ก็ ข อให้ ไ ด้ รู ้ ว ่ า ถู ก รั ก แต่ ก็ ไ ม่ ได้ เ ป็ น การร้ อ งขอที่ ม ากเกิ น ไปหรอก ถ้ า ในความรั ก ที่ แ สดงออกหรื อ ไม่ แ สดงออกนั้ น เราต้ อ งการการโอบอุ ้ ม ประคั บ ประคอง จิ ต ใจเพิ่ ม มาด้ ว ย ดุ จ ดั ง เพชรแห่ ง ความรั ก จะงดงามเพี ย งใดแต่ ก็ ยั ง ต้ อ งการเรื อ นวงเพื่ อ จะได้ ส วมนิ้ ว พระเจ้ า (ชื่ อ เล่ น ของจั ก รวาล ไม่ ใ ช่ พ ระเยซู ห รื อ พระบิ ด า) ไม่ สามารถสร้ า งความเหมาะสมให้ กั บ คู ่ รั ก ทุ ก คู ่ ใ นโลกได้ บางที ท ่ า นอาจจะ เหนื่ อ ยเกิ น ไปที่ จ ะคิ ด สู ต รอั น นี้ เ พราะท่ า นท� ำ งานคนเดี ย ว เราไม่ อ าจต่ อ ว่ า พระเจ้ า ได้ ห รอกหากท่ า นจะต้ อ งการตั ว ช่ ว ย และอธิ บ ายมั น ในรู ป ของการ ให้ เ รารั ก ผู ้ อื่ น (รั ก -- คนละค� ำ กั บ ความรั ก ) โดยให้ ค นหนึ่ ง ช่ ว ยดู แ ลอี ก คนหนึ่ ง แทนพระเจ้ า อายุ ป ่ า นนี้ แ ล้ ว ได้ เ ห็ น คู ่ รั ก มากมายหลายคู ่ ที่ ใ ครคนหนึ่ ง - สามี ห รื อ ภรรยาที่ ต ้ อ งเก่ ง เพื่ อ อี ก คนที่ ท� ำ อะไรไม่ ไ ด้ เอมอสท�ำอะไรไม่เป็น เขาเป็นนายโปร่งใส แต่บางคู่ คนที่ท�ำอะไรเก่ง ก็ อ าจกลั บ เป็ น คนโปร่ ง ใสได้ คนใกล้ ตั ว เลยคื อ น้ า สาวที่ จ ากไปแล้ ว และคิ ด ถึ ง อยู ่ เ สมอ เธอคื อ เครื่องยนต์ของเรือ ทุกอย่างอยู่ที่เธอคนเดียวที่จะพาครอบครัวฝ่าฟันคลื่นลม ไป คนอื่ น ๆ ในครอบครั ว เป็ น เพี ย งนั ก ท่ อ งเที่ ย วที่ ม ากั บ เรื อ เธอโปร่ ง ใส ไม่ มี ใ ครเห็ น เพี ย งแต่ ต ้ อ งการเมื่ อ ยามจะให้ ขั บ เคลื่ อ นเรื อ ไป

191

ข่าวดีคือมันไม่ ได้เกิดขึ้นกับเราคนเดียวหรอก คนกลุ่มนี้มีอยู่มากมาย ในโลก และถึงเวลาแล้วที่จะต้องท� ำใจและเลิกคิดเปลี่ยนแปลงอีกฝ่ายหนึ่ง การเลิ ก คิ ด นี้ เ ป็ น การยกระดั บ จิ ต ใจขั้ น แรกไปสู ่ ก ารผ่ อ นคลายตั ว เอง ส่ ว น จะมี อี ก กี่ ขั้ น ที่ จ ะไปถึ ง จุ ด สบายใจที่ สุ ด นั้ น ขึ้ น อยู ่ กั บ ตั ว เราเองว่ า ต้ อ งการ ไปที่ จุ ด ใด อาจารย์ ค นหนึ่ ง เคยสอนว่ า “คนเราชอบท� ำ สิ่ ง เดิ ม ซ�้ ำ ๆ และหวั ง ว่ า จะได้ รั บ ผลลั พ ธ์ ใ หม่ ๆ ” หนั ง สื อ ของเพม่ า โชดรั น “เมื่ อ ทุ ก อย่ า งพั ง ทลาย” จบท้ า ยบทว่ า “ขอให้ เ ราเริ่ ม ต้ น ที่ ค วามสิ้ น หวั ง ” สิ้ น หวั ง ที่ จ ะได้ เ ห็ น เขาเปลี่ ย นแปลง สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะเข้ า ใจเรา สิ้ น หวั ง ที่ จ ะไม่ ต ้ อ งดู แ ลเขา สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะลงมื อ ท� ำ อะไรแทนเราซะที สิ้นหวังที่เขาจะรู้ใจเรา สิ้นหวังที่เขาจะโรแมนติก สิ้นหวังที่เขาจะจ�ำวันเกิด เราได้ สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะโทรฯเรี ย กช่ า งประปาเอง สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะพาไปกิ น ข้าวเย็นร้านใหม่ สิ้นหวังที่เขาจะเบาเสียงพากย์มวยลงตอนที่เราก�ำลังหลับ สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะเอาเงิ น ห้ า พั น ที่ ซื้ อ ล็ อ ตเตอรี่ ไ ปหยอดกระปุ ก ให้ ห ลานแทน สิ้ น หวั ง ที่ เ ขาจะไม่ ซื้ อ หนั ง เรื่ อ งเดี ย วกั น สามแผ่ น คื อ ดี วี ดี บลู เ รย์ และที่ เปลี่ ย นปกใหม่ เ พราะมั น สวยกว่ า เดิ ม สิ้ น หวั ง ที่ จ ะให้ เ ขากิ น ข้ า วจาก ข้ า งนอกมาในวั น ที่ เ ราเหนื่ อ ยและท� ำ กั บ ข้ า วไม่ ไ หว สิ้ น หวั ง ที่ จ ะให้ เ ขา ชมว่ า เราสวย สิ้ น หวั ง ที่ จ ะให้ เ ขาเลิ ก “นี่ คุ ณ โทรฯบอกลู ก หน่ อ ย สิ ว ่ า ............” (ท� ำ ไมไม่ โ ทรฯเองวะ) สิ้ น หวั ง ที่ จ ะให้ เ ขา.....

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

192

เมื่ อ สิ้ น หวั ง แล้ ว ก็ เ ลิ ก หวั ง เมื่ อ เลิ ก หวั ง แล้ ว ก็ ห ลุ ด ออกจากการตั้ ง ความหวั ง เมื่ อ ไม่ ตั้ ง ความหวั ง ก็ เ ป็ น อิ ส ระจากการรอคอยความหวั ง ไม่ มี สิ่ ง รบกวนใจคื อ ความผิ ด หวั ง อี ก แม้ เ รายั ง จะต้ อ งท� ำ สิ่ ง เดิ ม ๆ เหล่ า นั้ น แต่ เ มื่ อ ไม่ ค าดหวั ง ก็ ไ ม่ มี ผิ ด หวั ง ตามมา ฟั ง ดู ร าวกั บ จะเหมื อ นเดิ ม แต่ เ ราจะรู ้ สึ ก เปลี่ ย นไปจริ ง ๆ ยั ง มี น ายโปร่ ง ใสอี ก มากมายที่ เ ดิ น ไปมาขวั ก ไขว่ แต่ เ ราอย่ า ลื ม มองแง่ ดี ที่ มี อ ยู ่ แสงแดด สายลม แก้ ว น�้ ำ ก็ เ ป็ น สิ่ ง โปร่ ง ใส แต่ เ ต็ ม ไปด้ ว ยคุ ณ ค่ า และคุ ณ ประโยชน์ เป็ น สิ่ ง ที่ ข าดไม่ ไ ด้ ความน้ อ ยใจอาจจะท� ำ ให้ เ รามองไปในทางลบว่ า เขาไม่ เ ห็ น คุ ณ ค่ า ของเรา เรารอคอยสิ่ ง ภายนอก และภาวะภายนอกให้ ม าช่ ว ยเหลื อ หรื อ เปลี่ ย นไปให้ เ ป็ น อย่ า งใจเราชอบ แต่ จ ริ ง ๆ แล้ ว ทุ ก สิ่ ง อยู ่ ภ ายในตั ว เรา การที่ ใ ครไม่ เ ห็ น คุ ณ ค่ า ของเราจะจริ ง หรื อ ไม่ จ ริ ง ก็ ต าม แต่ นั่ น ไม่ ส� ำ คั ญ เท่ า กั บ ว่ า เราต้ อ งมองเห็ น และภู มิ ใ จในคุ ณ ค่ า ของตั ว เราเอง และเมื่ อ เราภู มิ ใ จในคุ ณ ค่ า ของตั ว เราเองแล้ ว สิ่ ง ใดๆ ก็ ไ ม่ ส� ำ คั ญ อี ก ต่ อ ไป

193

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

194

ความมหั ศ จรรย์ ข องโลกนี้ มี ม ากสุ ด คณาให้ เ ราค้ น พบ ท� ำ จิ ต ให้ ส งบ ตกตะกอนความคิ ด หลุ ด พ้ น ความเชื่ อ เก่ า ๆ มองเข้ า ไปในหั ว ใจดวงเล็ ก ๆ ของเรา และยอมรั บ ความจริ ง แท้ ของตั ว ตนของเราอย่ า งเปิ ด กว้ า ง จะพบว่ า ใจเรามหั ศ จรรย์ ก ว่ า นั้ น

195

ทั พ พี ไ ม่ รู้ ร ส แ ก ง ฉั น เป็ น ทั พ พี ที่ ช อบจุ ่ ม ตั ว ลงในความรู ้ แ ขนงต่ า งๆ มาก แต่ ก็ ไ ม่ ไ ด้ เ ปรอะ ไปพอมี ห ลั ก อยู ่ และรู ้ ว ่ า แก่ น ธรรมใดควรยึ ด ไว้ เ ป็ น สรณะ ด้ ว ยฟั ง คราวใดจิ ต ใจก็ ป ลอดโปร่ ง ขึ้ น ทุ ก คราว แต่ ก็ ยั ง คงความเป็ น ทั พ พี ที่ แ ม้ มี แ กงอยู ่ แ นบกายแต่ ก็ ไ ม่ อ าจให้ ซึ ม ซาบเข้ า ไปถึ ง เนื้ อ ในของไม้ จ นเป็ น เนื้ อ เดี ย วกั น ได้ ส่ ง ผลให้ ค วามทุ ก ข์ ภ ายในไม่ ส ลายหายไป ความหลั ง ที่ ผิ ด บาปยั ง คงฝั ง ความทุ ก ข์ อ ยู ่ ใ นใจลึ ก ๆ ไม่ ไ ด้ รู ้ สึ ก ว่ า รอคอยการชดใช้ เพราะฉั น เคยบอกกั บ ตั ว เองว่ า ยอมชดใช้ อ ยู ่ แ ล้ ว แต่ รู้สึกว่ามันอยู่ตรงนั้นเพื่อประกาศความเลวร้ายของเรา ตราหน้าเราว่าท� ำผิด และแค่ มั น ยื น นิ่ ง อยู ่ ต รงนั้ น ก็ ท� ำ ให้ ฉั น หายใจไม่ อ อก ตอนที่ ฉั น พบอาจารย์ ว ศิ น อิ น ทสระใหม่ ๆ อาจารย์ บ อกว่ า “คนที่ ท� ำ ผิ ด มาก เมื่ อ รู ้ ตั ว จะท� ำ ดี ไ ด้ ม ากกว่ า ใครๆ” เมื่ อ ฉั น ได้ เ รี ย นพระธรรม ฉั น เกิ ด ศรั ท ธาในพระพุ ท ธเจ้ า มากมาย และมี ค วามปรารถนาที่ จ ะท� ำ ความดี ใ ห้ แ ก่ ตั ว เองและผู ้ อื่ น แต่ กั บ บาปในใจ ฉั น ไม่ อ าจถอดถอนใดๆ ได้ เ ลย อาจารย์ เ มตตากรุ ณ ามหาศาลที่ จ ะซ�้ ำ ค� ำ สอนให้ อี ก ครั้ ง เพื่ อ การ ปลดปล่ อ ยนี้ ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

196

อาจารย์ ส อนว่ า “พระพุ ท ธเจ้ า ตรั ส กั บ พระอานนท์ ว ่ า คนท� ำ บาปใดๆ ก็ ต าม เมื่ อ เขา เลิ ก แล้ ว ละได้ ด ้ ว ยกุ ศ ลกรรม ท� ำ จิ ต ประกอบด้ ว ยเมตตา เขามี โ อกาส จะไปสุ ค ติ ไ ด้ ” เหมื อ นเรามี เ กลื อ ช้ อ นหนึ่ ง ใส่ ล งในน�้ ำ แก้ ว หนึ่ ง น�้ ำ ย่ อ มเค็ ม เมื่ อ เอาน�้ ำ นั้ น ใส่ ล งในถั ง ใหญ่ แม้ เ กลื อ ยั ง อยู ่ แต่ น�้ ำ ไม่ เ ค็ ม แล้ ว ดั ง นั้ น เมื่ อ ท� ำ กุ ศ ลมากขึ้ น จะพ้ น จากกรรมอั น นั้ น บาปนั้ น ต้ อ งชดใช้ บ ้ า ง ไม่ ต ้ อ งชดใช้ บ ้ า ง ไม่ แ น่ น อน ทหารผิ ด วิ นั ย ถู ก คาดโทษให้ ไ ปรบ เมื่ อ รบชนะกลั บ มา ย่ อ มได้ รั บ อภั ย โทษ ความผิ ด หมดไปเพราะได้ ท� ำ ความดี ต อบแทนแล้ ว ผลของกรรมเป็ น สิ่ ง ที่ เ ปลี่ ย นแปลงได้ ไม่ ต ายตั ว คนปลู ก ข้ า วอาจไม่ ไ ด้ ข ้ า ว เพราะดิ น ไม่ ดี หรื อ น�้ ำ ท่ ว ม หรื อ ฯลฯ ไม่ ไ ด้ ข ้ า ว คนยิ ง ลู ก ศรมา ถ้ า เราสกั ด ไว้ มั น ก็ ไ ม่ ม า ดู อ ย่ า งองคุ ลี ม าล” “ค่ ะ อาจารย์ มี ใ ครคนหนึ่ ง เคยพู ด ว่ า ถ้ า คุ ณ ยั ง ไม่ ไ ด้ ฆ ่ า คนมา 999 คนละก็ ให้เชื่อว่าคุณจะพ้นบาปได้ องคุลีมาลยังเป็นพระอรหันต์ ได้เลย”

197

ฉันคลายใจลงมากแล้ว แต่นิสัยเดิมยังเป็นเยื่อใยเหนียวยืดไปเหนี่ยวไว้ จึ ง เรี ย นอาจารย์ อาจารย์ ท ่ า นปลดใจฉั น ลงด้ ว ยประโยคจากพระธรรมอี ก ครั้ ง “ถ้าท�ำกรรมใด ต้องรับผลอย่างแน่นอน ไม่มีทางหลีกเลี่ยง ถ้าอย่างนั้น การประพฤติพรหมจรรย์ก็ ไม่มีประโยชน์ (เพราะมันท�ำลายอะไรไม่ ได้เลย) มั น ไม่ ใ ช่ อ ย่ า งนั้ น ใช่ ไ หมเล่ า ” “ค่ ะ อาจารย์ ” หลวงปู ่ อ งค์ ห นึ่ ง เคยมี ค� ำ คมติ ด ตั ว ที่ ท ่ า นเล่ า ให้ ฟ ั ง ว่ า “ไม่ ดื้ อ อย่ า งเดี ย ว สบายทุ ก อย่ า ง” วั น นี้ อ าจารย์ ว ศิ น อิ น ทสระมาโปรดแล้ ว ฉั น จะไม่ ดื้ อ เลยแม้ แ ต่ น ้ อ ย กราบขอบพระคุ ณ อาจารย์ อ ย่ า งยิ่ ง ที่ ช ่ ว ยชี วิ ต จิ ต ใจในวั น นี้ ขอให้ เ พื่ อ นๆ ที่ มี ทุ ก ข์ เ ดี ย วกั น ได้ ร ่ ว มหลุ ด พ้ น ไปพร้ อ มกั น

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

198

เชื่ อ มั่ น ในความเป็ น เราอย่ า งภู มิ ใ จ นิ่ ง เป็ น หนึ่ ง เดี ย วกั บ สรรพสิ่ ง ไม่ ต ้ อ งเปรี ย บเที ย บเรากั บ ใคร หรื อ ใครกั บ เรา ความสุ ข เติ ม เต็ ม อยู ่ ใ นหั ว ใจ

199

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

200

201

วิ บ า ก แ ห่ ง ค ว า ม หิ ว โ ห ย หน้ า 170 ของหนั ง สื อ ‘เมื่ อ ทุ ก อย่ า งพั ง ทลาย’ ของ เพม่ า โชดรั น มี ข ้ อ ความตอนหนึ่ ง ที่ ส ะกิ ด ใจมาก และพบค� ำ เท่ ที่ ฉุ ด กระชากเราออกมา จากความคุ ้ น ชิ น ต่ อ เยื่ อ ใยในใจ -- วิ บ ากแห่ ง ความหิ ว โหย เวลาที่ เ ราจะมอบสิ่ ง ใดให้ ค นอื่ น ความยึ ด ติ ด ผู ก พั น กั บ ของสิ่ ง นั้ น จะรุ น แรงขึ้ น เพี ย งแค่ คิ ด ว่ า จะต้ อ งสู ญ เสี ย ของโปรดชิ้ น หนึ่ ง ก็ รู ้ สึ ก ว่ า ยาก เกิ น จะทนทาน เพราะไม่ ส ามารถปล่ อ ยวางได้ เรี ย กมั น ว่ า วิ บ ากแห่ ง ความหิ ว โหย แต่ นี่ ก็ เ ป็ น โอกาสที่ จ ะบ่ ม เพาะความกรุ ณ าต่ อ ตั ว เอง และผู ้ อื่ น การให้ วั ต ถุ ส ามารถช่ ว ยเหลื อ ผู ้ ค นได้ หากผู ้ ค นต้ อ งการอาหารและ เราให้ ไ ด้ เราก็ ใ ห้ หากเขาต้ อ งการที่ พั ก หนั ง สื อ หยู ก ยา และเราให้ ไ ด้ เราก็ ใ ห้ เราช่ ว ยดู แ ลคนที่ ต ้ อ งการการดู แ ลอย่ า งดี ที่ สุ ด ที่ เ ราจะท� ำ ได้ อย่ า งไรก็ ต าม การแปรเปลี่ ย นที่ แ ท้ จ ริ ง จะเกิ ด ขึ้ น ก็ ต ่ อ เมื่ อ เราได้ ใ ห้ ในสิ่ ง ที่ เ ราคิ ด ว่ า เรา ‘ให้ ไ ม่ ไ ด้ ’ สิ่ ง ที่ เ ราท� ำ ระดั บ ภายนอก ‘มี พ ลั ง ’ ซึ่ ง จะปลดคลายนิ สั ย ยึ ด มั่ น ในตั ว เองที่ ห ยั่ ง รากลึ ก ได้ หากเรามี ค วามสามารถที่ จ ะให้ ใ นลั ก ษณะนี้ เราก็ อ าจสื่ อ สาร ความสามารถนี้ ไ ปยั ง ผู ้ อื่ น ได้ นี่ คื อ การให้ ข องขวั ญ แห่ ง ความกล้ า

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

202

ความจริ ง ของเรื่ อ งนี้ ดู เ หมื อ นน่ า ข� ำ แต่ เ ป็ น เรื่ อ งจริ ง เช่ น เวลาเรา เลื อ กเสื้ อ สั ก ตั ว ที่ จ ะ ‘ให้ ไ ป’ ทั้ ง ๆ ที่ เ สื้ อ ตั ว นั้ น เห็ น อยู ่ ทุ ก วั น และไม่ ไ ด้ นึกอยากใส่ ไม่ ได้ใส่มาเป็นปี แต่พอจะให้ ก็จะมองเห็นสายใยผุดขึ้นกลางใจ รู ้ สึ ก เสี ย ดาย รู ้ สึ ก สวยดี รู ้ สึ ก ว่ า ยั ง จะมี โ อกาสใส่ แ น่ น อน ท� ำ ให้ ไม่อยาก จะให้ ไ ปเสี ย แล้ ว เมื่ อ เห็ น เยื่ อ ใยนี้ เรารู ้ เ ลยว่ า ก� ำ ลั ง ถู ก กิ เ ลสหลอกล่ อ ซะแล้ ว และเรามั ก ยอมแพ้ โดยเก็ บ เสื้ อ ตั ว นั้ น เข้ า ตู ้ ไ ปตามเดิ ม แต่ เ มื่ อ จะฝึ ก หั ด ถอดถอน ‘วิ บ ากแห่ ง ความหิ ว โหย’ ก็ ต ้ อ งทวนกระแสความรู ้ สึ ก ของเรา หลั ก การให้ ท านมี 3 ข้ อ คื อ 1 . ให้ ใ นสิ่ ง ที่ ดี ก ว่ า ของที่ เ ราใช้ ป กติ (เรามั ก ให้ เ วลาถวายพระ) 2 . ให้ ใ นสิ่ ง ที่ เ หมื อ นเวลาเราจะใช้ เ อง 3 . ให้ ใ นสิ่ ง ที่ ด ้ อ ยกว่ า ที่ เ ราใช้ เ อง ปกติ เ วลาเราจะบริ จ าคสิ่ ง ของ เรามั ก ให้ ใ นสิ่ ง ที่ เ ราไม่ ใ ช้ แ ล้ ว เพียงแต่ว่ามันยังใช้ได้ ก็ ให้ไปโดยง่ายเพราะมันไม่เกาะเกี่ยวกับความรู้สึก ของเราเท่ า ไหร่ แต่ ถ ้ า เสื้ อ ตั ว นั้ น ยั ง สวยจนค้ า งคาใจอยู ่ อยาก - ไม่ อ ยาก ยั ก แย่ ยั ก ยั น อยู ่ ใ นใจ หากต้ อ งการฝึ ก ลดวิ บ ากแห่ ง ความหิ ว โหยก็ จ ง ‘ให้ ไ ป’ โดยคิ ด ว่ า “ให้ เ สื้ อ สวยคนอื่ น ไปใส่ มั่ ง เขาจะได้ มี ค วามสุ ข ใจ” เป็นการคิดถึงความสุขของผู้รับเป็นตัวเด่น เมื่อเราสามารถนึกถึงความสุข ของเขาได้ เ ป็ น ตั ว น� ำ ใจให้ ยิ น ดี ความเสี ย ดายเห็ น แก่ ค วามชอบของตั ว เอง จะอ่ อ นลง ท� ำ ให้ เ ราสามารถ ‘ให้ ไ ป’ ได้ 203

การฝึ ก บ่ อ ยๆ ให้ ผ ลข้ า งเคี ย งคื อ ต่ อ ไปเมื่ อ ต้ อ งให้ สิ่ ง ใดก็ จ ะง่ า ยขึ้ น ๆ เรื่ อ ยๆ และเห็ น ความสุ ข ของผู ้ รั บ มี ค วามหมายกั บ เรามากขึ้ น เรื่ อ ยๆ ด้ ว ย ทั้ ง ยั ง เห็ น ว่ า เมื่ อ ให้ ไ ปแล้ ว ก็ อิ่ ม ใจยิ่ ง กว่ า ตอนให้ เ สื้ อ ตั ว ที่ เ ราไม่ ไ ด้ มี เ ยื่ อ ใย ด้ ว ย ไม่ ไ ด้ รู ้ สึ ก ทุ ก ข์ ท นแม้ แ ต่ น ้ อ ยที่ มั น ไม่ อ ยู ่ กั บ เราแล้ ว แต่ ก ลั บ รู ้ สึ ก เบิ ก บานใจ อี ก มุ ม หนึ่ ง ของวิ บ ากคื อ การให้ แ ก่ ค นที่ เ ราไม่ อ ยากให้ อันนี้ยากกว่าขึ้นไปอีก แต่ ได้ผลแก่จิตใจดี เมื่อท�ำได้แล้วใจจะสงบมาก ถ้ า คุ ณ เคยดู ส ารคดี เ กี่ ย วกั บ จั ก รวาล จะเห็ น ความกว้ า งใหญ่ ไ พศาล ของมั น และรู ้ สึ ก ได้ ว ่ า ตั ว เราเล็ ก กว่ า ธุ ลี ข องมั น เสี ย อี ก หรื อ ง่ า ยกว่ า นั้ น เวลามองชายทะเลจากภู เ ขา เราจะเห็ น คนที่ ช ายหาดตั ว นิ ด เดี ย ว ถ้ า เรา ตระหนั ก ตรงนี้ ม ากๆ จะเห็ น ว่ า ชี วิ ต หนี่ ง ไม่ ไ ด้ มี ค วามพิ เ ศษมากมาย พระธรรมสอนว่ า ตั ว เราไม่ มี ด ้ ว ยซ�้ ำ เป็ น เพี ย งส่ ว นประกอบของธาตุ ที่รวมตัวกั น ความจริ ง คนเราทุ ก คนต่ า งอยู ่ ใ นสงครามของชี วิ ต ตั ว เอง ไม่ มี ใ ครรู ้ รายละเอี ย ดเงื่ อ นไขชี วิ ต ดี ก ว่ า เราว่ า ท� ำ ไมเราจึ ง แสดงออกแบบนี้ ตั ด สิ น ใจ แบบนี้ มี ชี วิ ต แบบนี้ สิ่ ง ที่ เ ราแสดงตั ว ตนออกไปย่ อ มมี ค นชอบและชั ง แล้ ว วั น หนึ่ ง เราก็ ล าโลกไปเงี ย บๆ และถู ก ลื ม เราอาจไม่ ไ ด้ เ ป็ น ที่ ชื่ น ชอบของทุ ก คน ‘เขา’ ก็ เ ช่ น กั น แต่ เ ราไม่ ช อบเขาล่ ะ กระนั้ น ความรู ้ สึ ก นั้ น ก็ ท� ำ ให้ เ ราไม่ ส บายใจ ไปด้ ว ย ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

204

พระธรรมสอนเรื่องการให้อภัยเพราะจะท�ำให้ใจเราสงบสบาย มีหลาย วิ ธี ใ นการให้ อ ภั ย และเมื่ อ เราถอด ‘เรื่ อ งราว’ ต่ า งๆ ออกไป เหลื อ เพี ย ง มุ ม มองว่ า นี่ ก็ แ ค่ ค นคนหนึ่ ง ที่ ทุ ก ข์ ท นอยู ่ บ นโลกใบนี้ ตั ว เขาเองคิ ด ว่ า ได้ ท� ำ ดี ที่ สุ ด แล้ ว แม้ ว ่ า ผลจะท� ำ ให้ ใ ครๆ ไม่ ช อบเขาก็ ต าม นั่ น เป็ น มุ ม มอง ของคนอื่ น ที่ เ ขาไม่ รู ้ และท� ำ ให้ เ ขาถู ก โดดเดี่ ย วแม้ ใ นยามได้ รั บ การทั ก ทาย ใครจะต้ อ งการมี ชี วิ ต เช่ น นั้ น เล่ า เมื่ อ มองเห็ น ความจริ ง เช่ น นี้ จิ ต ใจเราจะอ่ อ นลงและให้ อ ภั ย เขาได้ และสิ่ ง ที่ จ ะท� ำ ให้ เ ราชื่ น ใจและขจั ด วิ บ ากแห่ ง ความหิ ว โหยได้ ช ะงั ด นั ก คื อ ให้ ข องขวั ญ เขาสั ก ชิ้ น หรื อ ให้ ค วามช่ ว ยเหลื อ ในสิ่ ง ที่ เ ขาเดื อ ดร้ อ น ถ้ า คุ ณ สามารถมองเห็ น จุ ด นี้ แ ละสามารถ ‘ให้ ’ เขาได้ คุ ณ จะแปลกใจกั บ ความรู ้ สึ ก อ่ อ นละมุ น ในอก พบสั น ติ สุ ข ที่ อ บอวล อยู ่ ใ นหั ว ใจ และขอบคุ ณ ตั ว เองได้

205

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

206

ในอ้ อ มกอดของความเงี ย บสงบ เมื่ อ เรานั่ ง นิ่ ง และมองย้ อ นเข้ า ใปในชี วิ ต ของเรา วางหน้ า กากที่ ซ ่ อ นตั ว เราจากตั ว เองออกไป เราจะค้ น พบแก่ น แท้ ข องตั ว เราเอง เมื่ อ เราได้ รู ้ จั ก ตั ว เองอย่ า งแท้ จ ริ ง แล้ ว จะพบว่ า เราเฉลิ ม ฉลองให้ ตั ว เราเองได้

207

เ ส้ น ท า ง ส่ ว น ตั ว ฉั น กั บ สามี อ อกเดิ น ทางตอนสายของวั น หยุ ด เราไปถึ ง นครปฐม ใกล้ เ ที่ ย ง จอดรถที่ บ ริ เ วณองค์ พ ระแล้ ว เดิ น ไปกิ น ข้ า วหมู แ ดงเจ้ า ประจ� ำ เสร็จแล้วก็เดินซื้อของกินต่างๆ มาตามทางกลับจนถึงบริเวณหน้าองค์พระ ที่ ป ระตู ท างเข้ า มี ร ถเข็ น ขายไอติ ม ตั้ ง อยู ่ ข ้ า งต้ น ไม้ ใ หญ่ ฉั น จงใจซื้ อ ไอติ ม มานั่ ง กิ น บนขอบปู น ที่ ล ้ อ มโคนต้ น ไม้ แ ทนการเดิ น ผ่ า นอย่ า งที่ เ คยท� ำ ดู ผู ้ ค นที่ เ ดิ น เที่ ย วไปมา และหลอมรวมตนเองเข้ า กั บ สรรพสิ่ ง ในบริ เ วณนั้ น ฟั ง แล้ ว เป็ น โมงยามที่ ธ รรมดามาก แต่ มี สิ่ ง หนึ่ ง ที่ ใ หม่ ส� ำ หรั บ ฉั น นั่ น คื อ การที่ รู ้ สึ ก อยู ่ ‘ใน’ ตั ว เองและอยู ่ ‘ใน’ สรรพสิ่ ง รอบตั ว เราต่ อ กั น ไปที่ ม หาวิ ท ยาลั ย เกษตรศาสตร์ - ก� ำ แพงแสน จอดรถที่ ใต้ ร ่ ม เงาต้ น ตาเบบู ญ ่ า อากาศร้ อ นแต่ มี ล มเย็ น สบาย ฉั น นั่ ง แทะข้ า วโพด นิ่ ม อร่ อ ยที่ ซื้ อ มาจากตลาดหน้ า องค์ พ ระ รู ้ สึ ก ถึ ง แต่ ล ะอาการแทะ เคี้ ย ว สัมผัส รสชาติ สายลม ความเงียบ ใจอยู่กับตัวอยู่กับอาการที่ก�ำลังเป็นไป หลั ง จากนั้ น ฉั น เปิ ด ไอแพดฟั ง เพลงจาก อามิ ร ่ า เด็ ก หญิ ง วั ย เก้ า ขวบ ที่ ร ้ อ งเพลงโอเปร่ า อั น หวานเศร้ า ด้ ว ยเสี ย งสู ง อั น ไพเราะอย่ า งน่ า แปลกใจ ในอั จ ฉริ ย ภาพของเธอ ฉั น นิ่ ง ฟั ง ดื่ ม ด�่ ำ น�้ ำ เสี ย งสวรรค์ นั้ น จนกระทั่ ง จบลง รู ้ สึ ก มี ค วามสุ ข ที่ ไ ด้ อ ยู ่ ‘ใน’ สิ่ ง ที่ ก� ำ ลั ง เป็ น ไป เป็นวันที่แปลกมาก แต่ก็ดี ใจที่ ได้สัมผัสกับสิ่งนี้ การอยู่ ‘ใน’ ตัวเอง ปกติ ไ ม่ ไ ด้ เ ป็ น เช่ น นั้ น เมื่ อ ปากเคี้ ย วอะไรอยู ่ ใจก็ ไ ปที่ อื่ น เมื่ อ ตา เห็ น อะไรใจก็ ไ ปที่ นั่ น ไปวิ จ ารณ์ ไปออกความเห็ น เปิ ด เพลงฟั ง ก็ ไ ด้ ยิ น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

208

แต่ ใ จคิ ด ไปไกล ตั ว อยู ่ น ครปฐมใจอาจอยู ่ ก รุ ง เทพฯ ปากแทะข้ า วโพด ใจอาจก�ำลังคิดเรื่องโมโหใครสักคน แต่ครั้งนี้ ได้เห็นกิริยาก�ำลังแทะข้าวโพด ใจอยู่ที่ข้าวโพด ตาอยู่ที่ข้าวโพด ลิ้นรู้รสข้าวโพดว่าอร่อย สมองไม่มีเรื่องราว ของคนอื่นอยู่ ในนั้น อย่าคิดว่าฉันบ้าไปแล้วเลย นี่คือสิ่งที่ฉันรอคอย ความสงบใจ ในชี วิ ต ฉั น มี ป ั ญ หาหนั ก อยู ่ สี่ เ รื่ อ ง หลายปี ม านี้ ฉั น ขวนขวายหาความรู ้ ที่ จ ะพาตั ว หลุ ด พ้ น ออกจากมั น หลายเดื อ นนี้ มั น ค่ อ ยๆ จากไปที ล ะเรื่ อ ง เรื่ อ งสุ ด ท้ า ยเพิ่ ง ปลิ ว ออกไปเมื่ อ ห้ า วั น ก่ อ นนี้ เ อง ฟางเส้ น สุ ด ท้ า ยที่ เ คย ท� ำ ให้ ฉั น ล้ ม ลงได้ ป ลิ ด ปลิ ว หายไป ฉั น เป็ น อิ ส ระแล้ ว บรรยากาศรอบตั ว ได้ เ ปลี่ ย นไปเอง เมื่ อ ก่ อ นฉั น รู ้ สึ ก เหมื อ นตั ว เล็ ก ๆ อยู่ ในที่กว้างๆ เวิ้งว้าง แต่ตอนนี้รู้สึกอยู่ ในที่พอดีและอบอุ่น ไม่มีเรื่องทุกข์ ให้ ร บกวนจิ ต ใจ มี ค วามสุ ข อ่ อ นๆ ละมุ น อวลอยู ่ ใ นใจ สั ม ผั ส และสนุ ก กั บ สิ่ ง ที่ อ ยู ่ ต รงหน้ า ฉั น ดื่ ม กิ น กั บ โลกและชี วิ ต ฉั น รู ้ สึ ก อย่ า งนั้ น ฉั น เหมื อ นสระว่ า ยน�้ ำ ที่ มี โ คลนอยู ่ เ ต็ ม และได้ วิ ด เอาโคลนนั้ น ออกไป หมดแล้ ว ตอนนี้ เ ป็ น สระที่ ส ะอาดและว่ า งเปล่ า พร้ อ มจะรั บ สิ่ ง ที่ ฉั น ต้ อ งการมี จ ริ ง ๆ คื อ น�้ ำ ใสสะอาด ฉั น ดี ใ จที่ รู ้ จั ก วิ ธี จั ด การกั บ ตั ว เองได้ ถู ก ทางและดี พ อจนพบ ความส� ำ เร็ จ ในวั น นี้ ฉั น จะก้ า วไปสู ่ จุ ด หมายที่ ตั้ ง ไว้ ใ นใจ โดยไม่ มี อ ะไร มาท� ำ ให้ พ ะวั ก พะวนเสี ย ที ช่ า งเป็ น เรื่ อ งดี จ ริ ง ๆ ขอบคุ ณ ชี วิ ต

209

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

210

แม้ ว ่ า โลกสี ช มพู จ ะเป็ น เพี ย งความฝั น อย่ า งน้ อ ยก็ ข อให้ เ ราฝั น ถึ ง โลกสี ช มพู แม้ ว ่ า สั น ติ ภ าพจะไม่ อ าจครอบครองโลกได้ ทั้ ง หมด อย่ า งน้ อ ยก็ ข อให้ มี สั น ติ ภ าพที่ เ ข้ ม แข็ ง ในจุ ด ที่ มั น มี แม้ ว ่ า ความปรารถนาดี จ ะมี อ ยู ่ เ พี ย งในหั ว ใจดวงน้ อ ย อย่ า งน้ อ ยก็ ข อให้ มี ใ นหั ว ใจทุ ก ดวง

211

จุ ด นั่ ง เมื่ อ ก่ อ นฉั น ไม่ ค ่ อ ยเข้ า ใจเวลาที่ ค นพู ด กั น ไม่ รู ้ เ รื่ อ ง คนหนึ่ ง ไปทาง อี ก คนไปทาง ทั้ ง ๆ ที่ เ รื่ อ งมั น ง่ า ย ตอนนี้ ฉั น พอรู ้ แ ล้ ว ว่ า คนเราคุ ย กั น ยากจริ ง ๆ คนเราไม่ ได้คุยกันหรอก อัตตามันคุยกัน อดีตมันคุยกัน ประสบการณ์ มันคุยกัน อารมณ์มันคุยกัน ความจริงมันไม่ ได้คุยกันหรอก มันเอาชนะกัน มั น ต่ า งอยากให้ ย อมรั บ ว่ า มั น ถู ก ไม่ รู ้ ว ่ า ฉั น ไปมุ ด หั ว อยู ่ ที่ ไ หนเหมื อ นกั น เวลาที่ ผ ่ า นมาฉั น เหมื อ น ไม่ ได้สังเกตสังกาอะไรได้เลย ฉันเป็นผู้เสพสิ่งต่างๆ ที่ผ่านเข้ามาอย่างกับ โทรทั ศ น์ เ ครื่ อ งหนึ่ ง รั บ สั ญ ญาณมาแล้ ว ก็ ป ล่ อ ยออกไป แต่ ต อนนี้ เ หมื อ น ฟองน�้ ำ ค่ อ ยๆ ซึ ม ซั บ เรื่ อ งราวต่ า งๆ ในมิ ติ ที่ ต ่ า งจากเดิ ม ราวกั บ เป็ น มนุ ษ ย์ ต ่ า งดาวที่ เ พิ่ ง ลงมาเดิ น ดู โ ลก เป็ น อี ที ที่ พิ จ ารณาใบไม้ อ ย่ า งแปลกใจ ดู ห นั ง ชี วิ ต เรื่ อ งเดิ ม ด้ ว ยการรั บ รู ้ ค วามรู ้ สึ ก ที่ ต ่ า งออกไป ศึ ก ษากิ เ ลสคน จากหนั ง สื บ สวนฆาตกรรม ฉั น ได้ เ ห็ น ระดั บ การรั บ รู ้ ที่ ต ่ า งกั น ของคน เช่ น คนปฏิ บั ติ ธ รรมบางคนยึ ด มั่ น ที่ รู ป แบบและคิ ด ว่ า ตั ว เองท� ำ ถู ก แต่ ไ ม่ ส ามารถขยายการรั บ ความเข้ า ใจได้ ว ่ า นั่ น เป็ น เพี ย งรู ป แบบเบื้ อ งต้ น ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

212

ใจจริ ง ครู บ าอาจารย์ อ ยากให้ ล งลึ ก ไปถึ ง การรั บ รู ้ ข องใจ ครั้ น เมื่ อ คนอื่ น บอกอย่างอื่น เขาจะว่ามันผิดไปหมด ในขณะที่บางคนเปิดใจกว้าง อย่างน้อย รั บ ฟั ง ก่ อ นเพื่ อ ค่ อ ยๆ พิ จ ารณา ในเรื่ อ งอื่ น ๆ ของแวดวงอื่ น ก็ เ หมื อ นกั น แสดงว่ า คนเราถู ก อั ต ตา ครอบง� ำ มากมาย นั บ วั น เราจะเปราะบางมากขึ้ น อดทนน้ อ ยลง เถี ย งกั น มากขึ้ น ยอมรั บ กั น น้ อ ยลง เห็ น แก่ ตั ว มากขึ้ น เอื้ อ อาทรกั น น้ อ ยลง ครั้ ง หนึ่ ง ฉั น เคยไปยื น แจกหนั ง สื อ ที่ ห น้ า ประตู ท างเข้ า มาบุ ญ ครอง น้ อ งที่ ม าช่ ว ยมาเล่ า ให้ ฟ ั ง ว่ า มี เ ด็ ก หนุ ่ ม เข้ า มาถามว่ า ท� ำ อะไร พอบอกว่ า แจกหนังสือฟรี เขาถามว่างานอะไร วันเกิดหรือ น้องบอกไม่ ใช่ แจกเฉยๆ เขาว่ า มี อ ย่ า งนี้ ด ้ ว ยหรื อ แปลกมาก ไม่ เ ข้ า ใจ ท� ำ ท� ำ ไม ยิ่ ง ทุ ก วั น นี้ โ ลกยิ่ ง เปราะบาง คนสี่ ค นมารวมกั น นั่ ง โต๊ ะ กิ น ข้ า วด้ ว ยกั น ไม่ คุ ย กั น ทั้ ง สี่ ค นจิ้ ม มื อ ถื อ ในมื อ เขี ย นคุ ย กั บ คนที่ อ ยู ่ ไ กล อี ก หน่ อ ยเรา จะพู ด ไม่ เ ป็ น เขี ย นเป็ น อย่ า งเดี ย ว และต้ อ งเขี ย นสั้ น ๆ ด้ ว ยนะ เขี ย นยาว ไม่ อ ่ า น เพื่ อ นฉั น พยายามให้ ฉั น เล่ น ไลน์ ฉั น บอกไม่ เ ล่ น ข้ อ มู ล ล้ น เกิ น รั บ ไม่ ไ หว ไม่ ก ลั ว ตกข่ า วด้ ว ยเพราะไม่ อ ยากรั บ รู ้ อ ะไรมาก ขออยู ่ ส งบๆ ดี ก ว่ า อย่ า งน้ อ ยชี วิ ต ก็ เ ป็ น ของเรา ฉั น มานั่ ง พิ จ ารณาตั ว เอง วั ย ก็ ข นาดนี้ แ ล้ ว มี อ ะไรที่ อ ยากท� ำ แล้ ว ยั ง ไม่ ไ ด้ ท� ำ บ้ า ง มี อ ะไรที่ อ ยากหั ด ท� ำ บ้ า ง เช่ น วั น นี้ ก� ำ ลั ง หั ด พิ ม พ์ แ บบ สิบนิ้วแทนสองนิ้ ว สนุ ก ดี พิ นั ย กรรมไม่ ต ้ อ งท� ำ เพราะไม่ มี อ ะไรจะยก ให้ ใ คร นอกจากของที่ ร ะลึ ก เล็ ก ๆ ที่ ยั ง มี เ หลื อ อยู ่ ใ นตู ้ นิ ด หน่ อ ย 213

หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ตอนนี้ คื อ หั ด ดู ใ จหั ด ดู ล มหายใจ เขี ย นหนั ง สื อ บ้ า งพอได้ ท� ำ ตั ว เป็ น ประโยชน์ บ ้ า งนิ ด หน่ อ ย ดู ห นั ง บ้ า งพอเพลิ น ๆ ท� ำ ชี วิ ต ให้ เ หลื อ แค่ นี้ เป็ น จุ ด นั่ ง คื อ สบายหน่ อ ย ไม่ อ ยากหาจุ ด ยื น มั น เมื่ อ ย ใครอยากจะท�ำอะไร คิดเห็นอย่างไร เอาชนะกันอย่างไร แสดงตัวตน อย่ า งไร ดิ จิ ต อลลิ ซึ่ ม แค่ ไ หน ก็ ดู เ ป็ น ละครบ้ า งหลั บ ตาบ้ า งตามสมควร ใครจะสวนว่ า เห็ น แก่ ตั ว ก็ ไ ด้ ถ ้ า พู ด แล้ ว สบายใจ รู ้ สึ ก ว่ า เป็ น จุ ด นั่ ง ที่ ส บายใจดี ใครอยากมานั่ ง บ้ า งก็ ไ ด้ น ะคะ ยิ น ดี ต ้ อ นรั บ

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

214

ขอให้ เ ชื่ อ ว่ า เราสามารถ หามุ ม มองใหม่ ไ ด้ เ สมอ กั บ ทุ ก เรื่ อ งของชี วิ ต

215

จงมองโลกด้ ว ยสายตาของเด็ ก ๆ แล้ ว ทุ ก อย่ า งจะดู ส นุ ก ไปหมด

ทุ ก สิ่ ง ดี เ ส ม อ

216

สั น ติ สุ ข ในดวงใจ + ขวั ญ เพี ย งหทั ย

การพั ก ผ่ อ นอั น อ่ อ นโยนจงโอบกอดเราไว้ เราจะหลั บ ใหลในนิ ท รากั บ อ้ อ มอกโลก เราจะไว้ ว างใจว่ า ชี วิ ต จะน� ำ เราไป ยั ง ที่ อั น ควรแก่ เ รา

สั น ติ สุ ข ใ น ด ว ง ใ จ ขวั ญ เพี ย งหทั ย