50 plús

ks 50 ára g

eld

ri.

1. tbl.

ól

Júlí 2010

f

o

50plús.

Tímarit

1. árg.

Fólk í blóma lífsins Okkar heilsa Súpermatur fyrir alla Burt með hrukkurnar 10 góð ráð á breytingaskeiði Ekki bíða of lengi með draumaferðina Hvað eigum við að borða?

Lessjónin löguð með aðgerð Hreyfing hjálpar gigtveikum Að missa vinnuna eftir fimmtugt Miðaldurskreppa er ekki náttúrulögmál Afi sem flýgur um loftin blá Nýtið varalitinn til enda

Aldur er hugarástand Hjónin Ágústa Jóhannsdóttir og Ellert Schram deila sameiginlegum áhuga á heilbrigði og hreyfingu.

Heilsa

r u n o r u p l K e t S hreyfing

matur

f e r ða l ö g

www.jsb.is

Staðurinn - Ræktin

Júlí tilboð á 3ja mánaða kortum!

Velkomin í okkar hóp!

Lágmúla 9 • 108 Reykjavík • Sími 581 3730 • Bréfasími 581 3732 • jsb@jsb.is • www.jsb.is

Leiðari efnisyfirlit:

Fólk í blóma lífsins Aldur er afstæður og fólk þarf ekki að vera eldra en það vill vera. Við erum alltaf að yngjast og fólk sem er orðið fimmtugt á sér fjölmörg áhugamál sem það hafði kannski ekki tíma til að sinna á meðan það var yngra. Þá þurfti að koma þaki yfir höfuðið, eignast börn og koma þeim á legg. Margt breytist þegar fólk eldist en Aðalheiður Steinþórsdóttir sálfræðingur segir í viðtali við blaðið að fólk á aldrinum frá 45–65 ára sé best til þess fært að njóta lífsins. „Carl G. Jung, hinn frægi sálkönnuður, var með þá kenningu að eftir fertugt væri manneskjan orðin hinn heilsteypti persónuleiki sem vissi hvað innra með henni bæri, enda væri hún þá búin að leysa flest öll stóru lífsverkefnin. Eftir 45 ára er því fólk í blóma lífsins.“ Í þessu blaði leggjum við áherslu á þann aldurshóp sem er kominn yfir fimmtugt, er í fullu fjöri og kann að njóta þess sem lífið hefur upp á að bjóða. Við munum fjalla um heilsu, líkamsrækt, áhugamál af ýmsum toga, menntun, tækni, snyrtingu, tísku, ferðalög, matargerð og fjölmargt annað sem fólk í blóma lífsins kann að meta.

Bára Magnúsdóttir: Upp úr sófanum ef þú ætlar að eldast vel

bls. 8

Ætlunin er að blaðið komi út mánaðarlega sem fríblað. Ef þið hafið ábendingar um fólk í blóma lífsins sem er að gera skemmtilega hluti þá verið ófeimin að senda á netfangið elal@simnet.is Með bestu kveðju Guðrún Egilsdóttir: Hreyfing hjálpar gigtveikum

bls. 22 og 24

ritstjóri

Allir ættu að borða

Jens Kjartansson: Burt með hrukkurnar

bls. 14

Að missa vinnuna eftir fimmtugt

bls. 37

spergilkál bls. 37

50plús.

Ritstjóri: Elín Albertsdóttir Ljósmyndir: Gunnar Gunnarsson og fleiri. Útgefandi: Goggur ehf, Krókhálsi 5a, 110 Reykjavík, Sími 4450900 Bókhald: 5613000 Framkvæmdarstjóri: Sigurjón M Egilsson Útgáfustjóri: Hildur Sif Kristborgardóttir, Hildur@goggur.is Auglýsingar: Ásta Bjartmarz, astakb@gmail.com, Sími 6994997 Hönnun og umbrot: Hugur manns, hugurmanns@hugurmanns.is Prentun: Landsprent Dreift til allra áskrifenda Morgunblaðsins 50 ára og eldri.

Liggur frítt inn á Olís stöðvum um allt land. Upplag: 11.500 eintök.

2

50plús.

júlí

2010

Ágústa og Ellert: Aldur er hugarástand

bls. 20 og 21

Heiðar Jónsson: Afi sem flýgur um loftin blá

bls. 37 og 38

Okkar heilsa Turmeric Hið gula krydd turmeric sem oft er nefnt saffran fátæka mannsins er mikið notað í indverska karrírétti. Einnig til að gefa hrísgrjónum fallegan lit. Turmeric gefur sterkan gulan lit en er ekki bragðmikið krydd. Það þykir mjög gott krydd í matargerð en færri vita að turmeric er afar hollt fyrir líkamann. Það er ríkt af andoxunarefnum. Turmeric er sérstaklega gott við meltingartruflunum, ristilvandamálum og þvagfærasýkingum. Sumir segja að það hjálpi gegn alsheimer-sjúkdómnum. Ef fólk vill bæta meltinguna er hægt að setja eina teskeið af turmeric út í ab-mjólk með musli.

Trönuber Margir eiga við þvagvandamál að stríða. Konur jafnt og karlar geta fengið þvagfærasýkingar. Þeir sem hafa einu sinni fengið sýkingu eru í meiri hættu en aðrir að fá hana aftur og aftur. Gott og einfalt ráð við þessu er að drekka trönuberjasafa reglulega eða taka inn trönuberjatöflur. Rannsóknir hafa sýnt að trönuber hafa þann eiginleika að halda bakteríum frá þvagblöðru og þannig að koma í veg fyrir sýkingu. Það er mun betra fyrir líkamann að fá náttúrulega lækningu heldur en pensilín. Fyrir þá sem eru að fara í sumarfrí eða út að skemmta sér er upplagt að prófa vodka í trönuberjasafa, það bætir upp samviskubitið af alkóhólinu að drekka eitthvað hollt með.

Kínversk speki Kínverjar halda sig við gamlar lækningavenjur. Þeir eiga ýmis góð ráð sem vert er að reyna.

Kínversk speki segir að sé maður með slappa húð ætti að draga mjög úr eða sleppa alveg að borða hráa fæðu, hvítt hveiti, sykur, mjólkurvörur, sæta drykki og fyrirfram unnin matvæli. Borðið heitan mat með sterkum kryddum eins og engifer, kardimommu, chilipipar og hvítlauk. Sé maður með dökka bauga undir augum er gott að borða döðlur, valhnetur, sætar kartöflur, grænar baunir og blaðlauk.

Mikil kaffidrykkja, sterkt krydd og áfengi fara ekki vel með magann. Ef ónot gera vart við sig er best að drekka grænt te og borða agúrku, tómata, melónu, perur og banana. Það léttir á óþægindunum. Húðin verður þurr af reykingum og best er að hætta þeim tafarlaust. Gott kínverskt ráð við þurri húð er að borða sveppi, apríkósur, perur og valhnetur.

Bíllinn fer í skoðun einu sinni á ári - hversu oft ferð þú í skoðun?

Bíllinn fer í skoðun einu sinni á ári feroft í skoðun á ári - Bíllinn hversu ferð einu þú ísinni skoðun?

- hversu oft ferð þú í skoðun?

HJARTAHEILL, LANDSSAMTÖK HJARTASJÚKLINGA | SÍÐUMÚLA 6 | 108 REYKJAVÍK SÍMI 552 5744 | FAX 562 5744 | WWW.HJARTAHEILL.IS 4

50plús.

júlí

2010

HJARTAHEILL, LANDSSAMTÖK HJARTASJÚKLINGA | SÍÐUMÚLA 6 | 108 REYKJAVÍK

SUMAR ร TSALA naรฐa 6 mรก ausar l vaxta รฐslur i gre

Geriรฐ gรฆรฐa- og verรฐsamanburรฐ

Nร

36%&.3ยผ&!2

TT

"/!3

!&3,ยญ4452

Lรถk, hlรญfรฐardรฝnur, sรฆngurverasett, heilsukoddar, viรฐhaldskoddar, รญslenskir PU leรฐurgaflar, nรกttborรฐ, รบtlitsgallaรฐar dรฝnur og fleira.

NDING .รข SE

Hรกgรฆรฐa svefnsรณfi. ร slensk framleiรฐsla.

Heilsudรฝna รบr รพrรฝstijรถfnunarefni.

Svefnflรถtur 140x200.

Nรบ aรฐeins kr.

3!'! /' ย ยผ2

T T ร

.รข

SEND

Gรณรฐ rรบm รก frรกbรฆru verรฐiร

1UEEN Rร M Nร AยกEINS KR

ร 26!, 34),,!.,%'2! (%),352ร -!

N

,YFTU Hย GINDASTร LL

6!,(ยพ,, &2%9*!

Hรกgรฆรฐa heilsudรฝnur

SAGA Queen rรบm, nรบ aรฐeins ร ร R Queen rรบm, nรบ aรฐeins

,EยกUR Hย GINDASTร LL

Nokkrir litir

ING

Queen rรบm, nรบ aรฐeins kr.

'%25- 4),"/ย &92)2 (ยผ4%, /' ')34)(%)-),) ร slenskir PU leรฐurbotnar og gaflar. ร slensk framleiรฐsla.

"/!3

,EยกUR Hย GINDASร FI Sย TA 3VEFNSร FI

2x90x200 og 2x90x210 Nรบ aรฐeins meรฐ okkar bestu IQ-CARE heilsudรฝnum

'ERIยก Gย ยกA OG VERยกSAMANBURยก

"ALDURSNESI

Listhรบsinu Laugardal

Listhร SINU ,AUGARDAL s "ALDURSNESI !KUREYRI

/PIยก VIRKA DAGA KL n LAUGARDAGA

Súpermatur fyrir alla Allt það sem við látum ofan í okkur hefur áhrif á heilbrigði og líðan. Í útlendum blöðum er oft talað um súpermat, það er fæði sem gerir fólki gott og það ætti að borða ríkulega af. Hér eru nokkrar fæðutegundir sem teljast til súperfæðis.

Margir halda að góð nautasteik sé bannvara. En svo er alls ekki. Vandað nautakjöt er afar járnríkt og er því mjög gott fyrir konur og karla. Með járninu fáum við súrefni til vöðva og heila og þess vegna er rautt kjöt fyrirtaks fæða.

Flest vitum við að Omega-3 er afbragð fyrir líkamann. Hér áður fyrr voru sardínur í dós mikið notaðar sem álegg ofan á brauð. Í nýlegri norskri rannsókn kemur fram að sardínur eru gríðarlega ríkar af Omega fitusýrum, kalki, A- og Dvítamíni og ættu þær því að vera hluti af daglegri neyslu.

Dökkt súkkulaði er stútfullt af andoxunarefnum sem hafa góð áhrif á konur á breytingaaldri. Dökkt eðalsúkkulaði ætti því alltaf að vera til uppi í skáp, enda hafa franskar konur sannað að hamingjan sem fylgir súkkulaðinu geri útlitinu gott.

Gott sparnaðarráð

Nýtið varalitinn til enda Flestar konur eiga bæði varalit og varagloss. Snyrtivörur hafa hækkað umtalsvert í verði og þess vegna er engin ástæða til annars en að nýta þær á meðan hægt er. Margar konur nenna ekki að taka upp pensil til að klára varalitinn. Mjög einfalt ráð er að nota glossið. Pensillinn í glossinu hentar fullkomlega til að ná upp því sem eftir er af varalitnum. Konur verða sjálfsagt steinhissa á því hversu lengi hann nýtist eftir að þeim finnst hann búinn. Það er ekki í tísku að henda einhverju nýtilegu. Notið því endilega gamla glossið til að klára varalitinn. Með þessu er hægt að spara sér kaup á nýjum varalit í margar vikur.

Okkar heilsa

Naglasveppur Ýmsir sjúkdómar eru algengir en þó veit fólk ekkert um að það sé með þá. Naglasveppur er algengur sjúkdómur sem byrjar sem sýking í tánögl. Nöglin gulnar, þykknar og visnar með tímanum en sveppurinn getur breiðst út. Allir geta fengið sveppasýkingu en þó er sjaldgæft að börn fái hana. Þeir sem ganga í lokuðum skóm allan daginn eru í mestri hættu að fá sveppasýkingu. Sveppasýking á fótum er smitandi.

Hún smitast helst þar sem fólk kemur saman berfætt svo sem á sundstöðum, líkamsræktarstöum eða í íþróttahúsum.

Sveppurinn getur einnig smitast í fingurneglur og breiðst um höndina. Algengara er þó að sveppurinn komi í táneglur og helst á stórutá. Gott ráð er að ganga um á baðskóm á sundstöðum eða í almenningssturtum. Einnig er nauðsynlegt að þvo fætur mjög vel og þurrka á milli tánna. Sokka skal ætíð þvo á 60° eða meira. Gangið í opnum skóm í vinnu og notið bómullarsokka. Leitið læknis eða fótaaðgerðarfræðings ef grunur leikur á fótsvepp og fáið viðeigandi smyrsl sem drepur sveppinn. Fótsveppur er mjög algengt vandamál og þess vegna er gott að vera á varðbergi og huga vel að fótunum.

6

50plús.

júlí

2010

Upp úr sófanum ef þú ætlar að eldast vel

Bára Magnúsdóttir (63) hefur starfrækt Dansrækt-JSB í rúm fjörtíu ár og er óhætt að segja að hún sé brautryðjandi á sviði líkamsræktar á Íslandi. Í gegnum tíðina hafa þúsundir kvenna stundað líkamsrækt og dans hjá Báru og einn hópur hefur komið til hennar allt frá stofnun. Þær konur eru komnar á áttræðis- og níræðisaldur.

Mynd: Gunnar Gunnarsson

Bára segir að það hafi í rauninni verið tilviljun að hún setti upp líkamsræktarnámskeið fyrir konur. „Ég hefði líklegast sagt eitthvað við börnin mín ef þau ætluðu að stofna fyrirtæki svona ung líkt og ég var. Ég byrjaði á að kenna ballett eftir að ég kom heim frá London þar sem ég hafði verið í námi. Þar lærði ég nýtt form sem kallast jazzballett og var algjör nýjung á þeim tíma. Dansinn var að brjótast út úr klassíkinni. Fyrst byrjaði ég með jazzballett-námskeið og þá þurfti ég sal til að kenna í. Kennslan fór að mestu fram seinni partinn og á kvöldin þar sem unga fólkið var í skólanum á daginn og þetta taldist vera tómstundaáhugamál. Þegar ég var kominn með sal fannst mér ekki nægileg nýting á honum á daginn og þá kviknaði sú hugmynd hjá mér að bjóða konum leikfimi. Á þeim tíma voru konur mikið heimavið og þær gripu þetta tækifæri fegins hendi. Allt fylltist hjá mér.“ En af hverju bara konur? „Það var vegna þess að ef ég ætlaði að hafa bæði kynin þurfti ég sérbaðaðstöðu fyrir karla og aðra fyrir konur en það hafði ég ekki. Ég byrjaði í Suðurveri og var í upphafi einungis með einn sal. Konurn-

ar voru mjög ánægðar með þetta fyrirkomulag. Fljótlega fór einnig að verða eftirspurn eftir megrunarnámskeiðum. Þá komu ungar mæður sem nýlega höfði eignast börn til að laga líkamann eftir meðgöngu. Þær vilja gjarnan vera í kvennastöð. Eftirspurnin varð svo mikil að á tímabili var ég með sali á þremur stöðum um bæinn sem var óþægilegt. Eitt sinn vorum við einungis með lokaða leikfimitíma en seinna breyttist þetta í opin kort og tækjasal. Eftir að við fluttum í Lágmúlann hefur staðurinn sífellt verið að stækka og breytast eftir kröfum viðskiptavinarins.“

Fitan burt Bára setti upp svokölluð Frá toppi til táar námskeið árið 1993 og þau hafa alla tíð verið sneisafull. Námskeiðin eru ætluð konum sem berjast við aukakílóin og þurfa að ná af sér að minnsta kosti 18-20 kílóum. „Þau námskeið hafa verið bæði árangursrík og vinsæl. Við setjum námskeiðin upp fyrir konur á mismunandi aldri og unglingar eru sér,“ segir Bára sem hefur skorið mikla fitu af íslenskum konum í gegnum tíðina. Þjóðin er alltaf að fitna og aukin þörf á slíkum námskeiðum.“

Glæsilegu undirfötin frá Lauma Haldari 6.990 kr.

Buxur 2.290 kr.

Ynja Hamraborg 20A 200 Kópavogi S: 544 4088 Ynja.is 8

50plús.

júlí

2010

Þú hefur verið með fasta kúnna hér öll árin og konurnar hafa elst með stöðinni. Hvað telur þú að þær hafi grætt á því? „Frá mínum sjónarhóli eru það þessar konur og svo hinar. Þegar fólk eldist hættir því til að treysta sér ekki til að gera ýmsa hluti.

Konurnar mínar sem hafa stundað líkamsrækt fá ekki þessa hömlun. Þær hafa meira frelsi og treysta líkama sínum vegna þess að þær þekkja hann. Þær hlaupa stiga og ganga brekkur sem aðrar konur á sama aldri forðast. Ef fólk er óvant því að beita líkamanum treystir það sér ekki til margra hluta og það á líka við um yngra fólk sem hreyfir sig ekki. Hreyfingin gerir ótrúlega góða hluti.“

Námskeið fyrir 60+ „Í seinni tíð hef ég reynt að höfða til eldri kvenna með sérstökum 60+ námskeiðum. Það eru sérhönnuð námskeið sem hæfir þeirra aldri.

Konur segja oft að það sé enginn staður fyrir þær og því erfitt að byrja. Þetta er alröng hugsun því það er aldrei of seint að byrja að hreyfa sig.“ Bára segir að á fyrstu árum sínum hafi líkamsræktin verið staður fyrir konur að hittast og spjalla saman. „Þetta var stundum eins og félagsmiðstöð. Konurnar voru miklu ósjálfstæðari þá. Höfðu verið lengi heima með börnum sínum, þær voru óframfærnar og einangraðar. Stundum komu þær í tíma til að fá að sjá hvernig þetta færi fram. Sátu bara á stól og horfðu á en mættu svo næst. Nútíma konur eru allt öðruvísi. Það þykir sjálfsagt hjá flestum ungum konum að mæta í ræktina og þær gefa sér tíma til þess.“

Bára Magnúsdóttir Alltaf jafn ungleg og hress, enda hafa sömu konurnar fylgt henni á rúmlega fjörtíu ára ferli.

Orkuleysi og þreyta Á meðan Bára var að byggja upp stöðina í Lágmúla tók hún sér frí frá kennslu. Henni fannst uppbyggingin taka allan sinn tíma. „En svo byrjaði ég aftur,“ segir hún. „Ég bjó til ný námskeið sem byggðust upp á því helsta sem ég hef verið að gera öll þessi ár. Ég kalla það „Mótun”, minni læti og ekki sami hraðinn. Það er engin sérstakur aldur í þeim tímum heldur einungis konur sem hafa verið í líkamsrækt og þekkja líkama sinn. Ég kenndi ekki í fimm ár og fann strax á líkama mínum hvað hann varð allur mýkri og slappari. Um leið og ég byrjaði aftur fann ég fljótt breytingu til hins betra. Manni líður miklu betur andlega þegar maður hreyfir sig. Ef fólk hreyfir sig ekki verður það þreytt og orkulaust.

Hvað gerir fólk þá? Hvílir sig og hvílir sig meira og verður þreyttara og þreyttara. Það er ekki hægt að hvíla þjálfunarleysi í burtu.

Fólk getur orðið svo orkulaust að það getur ekki gengið á milli hæða heima hjá sér og fær svo pillur við alls kyns gigt. Margskonar verkir sem þjaka fólk eru áskapaðir

vegna hreyfingaleysis. Flest nútímastörf krefjast engrar hreyfingar nema helst hjá smiðum. Þess vegna þurfum við að hreyfa okkur utan vinnu.“ Bára segir að fólk þurfti ekkert að hreyfa sig á hverjum degi. „Það er betra að koma tvisvar í viku í heilan vetur heldur en fimm sinnum í viku í einn mánuð. Lífið verður miklu léttara og skemmtilegra ef fólk hreyfir sig svo allir ættu að stunda einhvers konar líkamsrækt og festa hana inn í dagsplaninu. Mjög margir fara í líkamsrækt fyrir vinnu á morgnana.“ Þótt enn séu margir sem kjósa sófann fremur en hreyfingu þá hefur orðið gríðarleg breytinga til batnaðar. „Ég er mjög ánægð með þessa þróun,“ segir Bára.

Með listdansbraut Dansrækt JSB hefur einnig listdansbraut frá árinu 2006 þar sem kennt er eftir ákveðinni námskrá.

Nemendur geta tekið 51 einingu til stúdentsprófs á brautinni og fyrstu nemendur verða útskrifaðir í vor. „JSB hefur verið lífsstarf mitt, líf og yndi, og ég mun halda þessu áfram svo lengi sem ég get,“ segir Bára en þess má geta að dóttir hennar útskrifaðist fyrir stuttu sem dansari frá London og er að kenna í JSB. Bára á tíu barnabörn og þau eru einnig byrjuð að læra dans svo áhuginn gengur mann fram af manni. „Ég vil gjarnan sjá fleiri verkefni fyrir dansara á Íslandi. Dansinn er hollur uppeldislega, honum fylgir ögun og aukið sjálfstraust. Þessi listgrein er ekki nógu sýnileg hér á landi. Við viljum gefa þessa gleði frá okkur, ekki veitir af í þessu þjóðfélagi,“ segir Bára Magnúsdóttir.

$ { k Z

` Vgi

Z i^

[a j

g $

cb

e

g¨

Vh

c

_ g h \ g $ ]

\

iV

9^h`jg^cc h c^g { Z^c[VaYVc ]{ii ]kZgc^\ ]¨\i Zg V hZi_V hVbVc \ V d\ ]daaV b{ai bZ k V h`^eiV bViVg" Y^h`cjb g_{ _V[chi gV ]ajiV# Ì Z^cjb ]ajiVcjb Zg eg iZ^cg `jg bVijg! gjb `dakZicVg `jg d\ { Z^b g^ _V \g¨cbZi^ d\$Z V {kZmi^g# Vcc^\ Zg Vj kZai V WZgV [gVb kZa hVbhZiiV b{ai # 9^h`jg^cc ¨ii^ V kZgV \gjccjg V hZb [aZhijb V Vab{ai jb#

m i^ g

[^h `jg $ `_ ^g i $ Z\ WVjcVg ii \ $ BZ 9^h`cjb Zg bVicjb h`^ei gZcci Eg iZ^cg ` bVik¨a^/ ;^h`jg! `_ i!

Z\\! WVjcVg ii^g Z V b_ a`jgbVijg# Z\Vg `_ i Zg { Wd hi acjb! kZa_^ { bV\jgi `_ i hZb d\ [^ijb^cc^ d\ hn`jga^iaVg b_ a`jgk gjg#

@dakZicVg ` bVik¨a^/ @Vgi [ajg! eVhiV! ]g h\g_ c! `dgcbZi^ Z V WgVj # Z\Vg `dgck gjg Zgj { Wd hi acjb! kZa_^ { hZb d[iVhi igZ[_Vg `Vg$ ]Z^a`dgcV iZ\jcY^g#

<g¨cbZi^${kZmi^g/ 6aah `dcVg \g¨cbZi^! g iVg{kZmi^g Z V {kZmi^g# 6j`^ [_ aWgZnic^cV bZ k V kZgV W¨ ^ bZ ]g{ii d\ hd ^ \g¨cbZi^# Ï Zhhjb [¨ jiZ\jcYjb Zg b^`^ V[ igZ[_jb! b^`^ak¨\jb c¨g^c\VgZ[cjb d\ gjb ]daaZ[cjb#

=ajiVg 9^h`h^ch Zgj Vaa^g _V[chi g^g! ]{ k ]kZghj b^`^ Zg Wdg V # =Vcc hZ\^g k Z``^ i^a jb h`VbbiVhi¨g ¶ ]Zcc^ hi_ gcVg bViVganhi d\ dg`j g[# B^`^ak¨\i Zg V ]j\V V h`VbbiV" hi¨g jb d\ hi^aaV Z^b ] [# lll#anY]Z^ahjhidY#^h

Burt með hrukkurnar Jens Kjartansson lýtalæknir þekkir vel þá tilfinningu sem sumir fá þegar þeir eldast – hræðsluna við hrukkur. Hann segir að tækninni fleygi fram í lýtalækningum og nú sé hægt að fara í einfalda andlitslyftingu sem yngi fólk um mörg ár. Þegar fólk eldist slaknar á teygjanleika húðarinnar og hún sígur. Augnlokin verða þung og línur og andlitsdrættir verða áberandi. Sumum er alveg sama um þessa öldrun húðarinnar en margir eru ósáttir við hana. Jens Kjartansson segir að öldrun húðarinnar hefjist um þrítugt. „Sumir eldast hraðar en aðrir því öldrun er genatísk. Í upphafi er þessi hrörnum ekki mjög áberandi en það eru ákveðnir þættir sem hraða henni eins og sólarljós og reykingar. Hrukkur eru arfgengar og rétt er að horfa á foreldra sína til að sjá hvernig maður eldist sjálfur. Stundum gerist þessi öldrun svo hratt að manneskjan lítur út fyrir að vera miklu eldri heldur en hún er í raun.

Fólk er eðlilega ekki sátt við það og leitar því eftir hvort hægt sé að hægja á þessum breytingum.“

Kröfur frá vinnumarkaðnum

Hvað kostar … n Augnlok efri + neðri ca 110 +120 þúsund eða 230 þúsund samtals.

i

n Andlitslyfting frá 400 - 600 þúsund krónur eftir tækni sem beitt er og á við í hverju tilviki. n Svuntuaðgerð, um það bil 500 þúsund krónur. n Brjóstaaðgerðir, um það bil 400 þúsúnd krónur. n Fylling í hrukkur og andlitsdrætti með hyalurinic sýru eða eigin fitu 60 - 200 þúsund eftir umfangi og tækni.

Jens segir ennfremur að oft séu það utanaðkomandi kröfur að laga útlitið, t.d. frá vinnumarkaðnum. „Síðustu árin hefur verið mikil unggæðisdýrkun og fólk kvartar yfir því að það þurfi að standast ákveðna samkeppni svo það falli inn í hópinn. Það er staðreynd að á uppgangstímanum hér var frekar sóst eftir yngra fólki á vinnumarkaði heldur en fólki með reynslu. Það átti bæði við um konur og karla,“ segir hann.

Flestir óska eftir lagfæringu á augnumgerð. „Þetta er einföld aðgerð sem gefur fólki mun ferskara útlit. Síðan eru til margar gerðir af andlitslyftingu. Krafan á lýtalækna er að aðgerðin taki ekki of langan tíma og sé einföld. Þess vegna hefur verið töluverð þróun í andlitslyftingum. Einnig er talsvert um að fólk láti sjúga fitu af undirhöku til að fá aftur rétta hökumynd. Nauðsynlegt getur verið að framkvæma andlitslyftingu til að laga undirhöku þar sem teygjanleiki húðarinnar er farinn.“ Stundum er sagt að hálsinn komi alltaf upp um aldur því ekki sé hægt að laga hann í andlitslyftingu. Er það rétt? „Nei, það er ekki rétt. Það er hægt að laga hann að miklu leyti þótt það sé vissulega einstaklingsbundið. Hafa ber í huga að fólk er yfirleitt að leita eftir frískara útliti þegar það ákveður að fara í andlitslyftingu. Fæstir viðurkenna að hafa farið í slíka aðgerð en ég segi alltaf að vel hafi tekist til ef aðrir hrósa viðkomandi fyrir að líta vel út án þess að taka eftir hvað gert hefur verið.“

Brjóst, magi, læri og handleggir Jens Kjartansson „Hrukkur eru arfgengar og rétt er að horfa á foreldra sína til að sjá hvernig maður eldist sjálfur.“

Mynd: Gunnar Gunnarsson

10

50plús.

júlí

2010

Jens segir að brjóstastækkanir séu ekki bara hjá ungum konum. Þær eldri láta líka stækka brjóst eða lyfta þeim. Síðan er algengt að láta laga slit á maga, hvort sem er eftir barnsburð eða offitu. Einnig er algengt að laga undirmaga sem hefur tilhneigingu til að lafa þegar aldurinn færist yfir. Þá er mögulegt að flytja fitu á milli staða, t.d. til að auka fyllingu í andliti þar sem línur eru orðnar djúpar. Það er einnig hægt að lyfta enninu þegar augabrúnir eru farnar að síga. Auk þess er hægt að flytja eyru svo möguleikarnir eru margir. „Fyrir þá sem hafa átt við offitu að glíma en léttast síðan mikið er hægt að bjóða upp á lagfæringar á maga, lærum og handleggjum. Slík aðgerð getur oft verið nauðsynleg.“ Á tímabili var mikið rætt um botox enda var það þá nýtt. Jens segir að botox geri eng-

in kraftaverk en það megi nota það til að slá á hrukkur. „Viss sýrukrem hjálpa gegn hrukkum en það þarf að nota þau daglega og í nokkurn tíma til að fá áhrif sem vara til lengri tíma. Til að fá enn betri árangur þarf að fara í djúpa sýrumeðferð eða laser-aðgerð.“

Reykingamenn fá ekki lýtaaðgerð Það kostar peninga að yngja sig upp hjá lýtalækni en Jens bendir á að sólarlandaferðir séu líka dýrar. „Sólin er mesti skaðvaldur húðarinnar. Þetta er því alltaf val hjá fólki.“ Þeir sem ákveða að fara í einhvers konar lýtaaðgerð eru venjulega búnir að hugsa sig lengi um áður en ákvörðun er tekin. „Margir eru mjög hræddir við að leggjast undir hnífinn og þurfa að byggja upp kjark. Það er hins vegar engin ástæða til að hræðast. Við förum vel yfir öll þessi mál með viðkomandi áður en aðgerð hefst. Bæði skýri ég út árangur og áhættu. Það er alltaf möguleiki á blæðingu eða sýkingu en það er afar sjaldgæft. Reykingar eru mjög hættulegar fyrir þá sem ætla í lýtaaðgerð og ég geri ekki aðgerð nema fólk hætti þeim sex vikum áður. Annars er áhættan of mikil.“

Fordómar Jens segir að engin ástæða sé til að vera með fordóma gagnvart lýtaaðgerðum. „Krafa samfélagsins er sú að allir eigi að líta vel út og með einfaldri aðgerð á augnumgjörð er hægt að ná fram mjög frísku útliti. Manneskja með þreytuleg augu, þ.e. augnlokin sigin og miklir pokar undir augum, yngist um mörg ár eftir slíka aðgerð. Þetta er algengasta lýtaaðgerðin hér á landi.“

Að byggja upp brjóst Tólfta hver kona hér á landi fær brjóstakrabbamein. Brjóstið er ekki alltaf fjarlægt en þegar það er gert hefur kona þann möguleika að láta byggja það upp aftur. Jens segir að nær allar konur sem missi brjóst kjósi að byggja það upp aftur. „Það eru margir aðferðir sem hægt er að beita við þá uppbyggingu,“ segir hann. „Það er hægt að flytja vef frá einum stað til annars á líkamanum og nota síðan fyllingar. Slíkar aðgerðir lukkast mjög vel og þetta er afar jákvæð aðgerð fyrir konur.“ Tryggingastofnun tekur þátt í kostnaði.

Þakklátir sjúklingar Jens hvetur fólk sem hefur áhyggjur af útliti sínu að ræða við lýtalækni sér til fróðleiks. „Það eru mjög þakklátir sjúklingar sem fara frá okkur. Góð förðun getur breytt fólki mikið en hún er ekki varanleg. Í mínum huga er ekkert öðruvísi að laga útlit andlitsins en tannanna. Margir leita til tannlæknis til að hvítta tennur, rétta þær eða gera við þær. Við það verður jákvæð útlitsbreyting og það sama má segja um lagfæringar á andlitinu. Fólk verður frísklegra á eftir og mun ánægðara með sjálft sig. Við erum ekki að tala um ýktar aðgerðir eins og voru gerðar á Michael Jackson heldur eðlilegar snyrtingar sem hægt er að gera á öruggan máta.“ Jens er 58 ára og þegar hann var spurður hvort hann myndi þora í lýtaaðgerð svarar hann því hiklaust játandi. „Ef ég teldi mig þurfa þess myndi ég gera það,“ segir hann.

www.thjodbuningasilfur.is

Jens Kjartansson lýtalæknir

Hópurinn Sem þátt tók í rannsókninni var þakklátur fyrir að fá alla þessa hreyfingu undir stjórn íþróttafræðinga, enda stóð hann sig vel.

Hreyfing bætir lífsgæði eldra fólks Einn doktorsnemi og fimm meistaranemar á íþróttasviði Háskóla Íslands framkvæmdu áhugaverða rannsókn á áhrifum blandaðrar þol- og styrktarþjálfunar á ýmsa þætti tengda heilsu sjötíu ára og eldri einstaklinga á Íslandi og fengu sláandi niðurstöður.

Rannsóknin leiddi í ljós að hægt er að bæta vellíðan fólks á efri árum umtalsvert með reglulegri hreyfingu auk þess sem hún dregur verulega úr áhættuþáttum eins og hjarta- og æðasjúkdómum.

Guðrún Valgerður Ásgeirsdóttir, einn meistaranemanna, segir að niðurstöðurnar hafi verið ánægjulegar. Aldrei áður hefur verið framkvæmd jafn stór og viðamikil könnun um hreyfingu eldra fólks. „Þetta var skipulögð þjálfun og aðhald fyrir þá sem þátt tóku í könnuninni en hún var framkvæmd í sex mánuði í Reykjavík og Árborg.

173 tóku þátt í henni allan tím-

ann. Í upphafi mældum við blóðþrýsting, hæð og þyngd og liðleika.

Styrktarmælingar fóru fram svo og ýmsar blóðrannsóknir. Fituprósenta var skoðuð, sem og jafnvægi og þrek. Einnig voru settir hreyfimælar á fólkið og það látið svara ýmsum spurningum. Fyrir utan hreyfingu var næring athuguð svo og hinn andlegi þáttur. Þátttakendur af Stór-Reykjavíkursvæð-

inu voru valdir af handahófi úr 300 einstaklinga þýði öldrunarrannsóknar Hjartaverndar en í Árboórg var tekið slembiúrtak úr íbúaskrá. Þátttakendur voru því með mjög mismunandi bakgrunn,“ segir Guðrún Valgerður.

Hún bætir því við að fjölmargir fagaðilar s.s. læknar, næringafræðingar og heilbriðgisfólk hafi komið að þessari rannsókn bæði með þeim hætti að meta hæfni þátttakenda, veita ráðgjöf og rannsakendum til halds og trausts.

Eins og lítil fjölskylda „Þessi könnun leiddi í ljós mjög áhugaverðar og jákvæðar niður-

Engin miskunn Dagleg hreyfing í sex mánuðu og afraksturinn lét ekki á sér standa.

KRINGÓMA

12

50plús.

júlí

2010

stöður. Það er sama í hvert horn er litið, alls staðar kom þol- og styrktarþjálfunin af stað betri líkamlegri líðan. Tvisvar í viku fór þessi hópur í gönguþjálfun undir okkar stjórn, tvisvar í viku í styrktarþjálfun og svo gekk hann sjálfur á hverjum degi og skráði í dagbók. Einnig fékk hann fyrirlestra um næringarfræði, öldrun og þjálfun. Í upphafi kom í ljós að í sumum tilfellum var mataræði hjá þessum hópi mjög einhæft.“ Guðrún Valgerður segir að það hafi verið einstaklega gefandi að vinna með þessum hópi því hann hafi verið svo þakklátur. „Við vor-

um eins og lítil fjölskylda á meðan á þessu stóð.“ Andlega líðan fólks varð mun betri á meðan könnunin stóð yfir, t.d. fann fólk fyrir að það svaf betur. Einnig hafði félagslegi þátturinn góð áhrif. „Mér finnst alltof algengt að fólk sé einangrað þegar það eldist,“ segir Guðrún Valgerður.

Gífurleg framför átti sér stað hjá mörgum einstaklingum í gönguþjálfuninni. Í upphafi voru hafðir fjórir stólar við göngubrautina sem var 400 metrar en síðan var þeim fækkað á tímabilinu þar til enginn var eftir. Í lokin gengu þátttakendur marga hringi. „Hækjur og stafir fuku eftir því sem á tímann leið. Heilsan batnaði ótrúlega mikið en meðalaldur í könnuninni var 78 ár.“

Sparnaður fyrir samfélagið

Eftir þessa viðamikla rannsókn þykir það sannað hversu holl hreyfing er og hvernig er hægt að hjálpa fólki af stað til að hreyfa sig? „Við höfum reynt að kynna þessar niðurstöður fyrir viðeigandi félögum en hún kom á erfiðum tíma í þjóðfélaginu. Það væri mjög jákvætt ef sveitarfélög vildu setja upp einhvers konar hreyfidagskrá fyrir eldra fólk og

Ný tækni . Betra verð . Fagleg þjónusta Nýju ReSound heyrnartækin endurvekja tilfinningu fyrir hljóðum sem berast úr hvaða átt sem er á svipaðan hátt og þegar skipt er úr einföldum steríótækjum með tveimur hátölurum í kringóma (surround) heimabíó með hátalara til allra átta.

SURROUND

Á bakvið rannsóknina stóðu doktorsneminn Janus Guðlaugsson, meistaranemarnir Guðrún Valgerður Ásgeirsdóttir, Sigurður Örn Gunnarsson, Steinunn Leifsdóttir, Sandra Jónasdóttir, Elísabet Kristjánsdóttir. Verkefnistjórar voru: Erlingur Jóhannesson prófessor, Anna Sigríður Ólafsdóttir lektor og Sigurbjörn Árni Arngrímsson dósent. Einnig komu margir aðrir að rannsókninni, Hjartavernd, öldrunarlæknar, líkamsræktarstöðvar og fleiri.

HEYRNARÞJÓNUSTA Hlíðasmári 11, 201 Kópavogur -www.heyrn.is

ReSound heyrnartækin setja mann í miðpunkt hljóðheimsins sem maður hrærist í. Þegar maður getur fylgst betur með hljóðum sem berast úr öllum áttum nýtur maður góðs hljóms mun betur. Auðveldara er að átta sig á hvaðan hljóðið berst og maður getur notið þess að tala við fólk þó hávaði sé í umhverfinu.

Tímapantanir 534 9600

Náttúrulegar og lifrænar snyrtivörur

Frábæ alla h r tilboð elgina

Nú er rétti tíminn til að undirbúa húðina fyrir sumarið, fáðu þér líkamsmeðferð á góðu verði og gerðu hana sjálf heima fyrir með ráðgjöf frá okkur.

ef þú ætlar að eldast vel

• 100% náttúra • lífrænt • engin kemísk efni • án paraben • allt fyrir konur menn og börn • allt fyrir andlit, líkama og hár

Hlustað á fyrirlestur með athygli Hópurinn fékk meðal annars kennslu í næringarfræði.

ég myndi vilja hjálpa við það. Það er t.d. einfalt mál að setja upp gönguhópa með þjálfara. Það mætti bæta lífsgæði til muna hjá

Nína Dögg Filippusdóttir leikkona

þessum hópi, minnka lyfjanotkun og fólk gæti séð lengur um sig. Það þýðir sparnað fyrir heilbrigðiskerfið á öllum sviðum.“

María Heba Þorkelsdóttir leikkona

tt

Ný

Ég nota snyrtivörur frá Signatures of nature og þær hafa hjálpað mér mikið með því að viðhalda jafnvægi í húðinni. Ég vinn mikið með smink á mér bæði í andliti og líkama og þarf því að hreinsa húðina vel og koma í veg fyrir ofur-viðkvæmni og eftir að ég fór að nota snyrtivörurnar frá Signatures of nature er mér nákvæmlega að takast það. Olíu-body skrúbburinn fyrir líkama og andlitskremin eru sérstaklega

Líf okkar er stundum flókið og álagið getur verið mikið. Við viljum öll, konur og karlar, standa okkur í leik og starfi og til þess að það megi verða þurfum við að hlúa vel að okkur sjálfum. Vörurnar frá Signatures of Nature koma eins á himnasending nú þegar kreppir að og buddan er léttari en oft. Hér er á ferð frábær vara á frábæru verði. Ég

• PARABEN FREE náttúrlegt, lífrænt, frábær krem, maskar.

Katrín Fjeldsted fjölmiðlakona

Á veturna er ég með mjög þurra húð og er alltaf í leit að hinni fullkomnu vöru! Svo um leið og hlýnar í veðri að þá breytist húðin á mér, þannig að það er rokkandi hvað ég þarf og hvernig ég hugsa um húðina á mér. Ég hef lesið mér mikið til um umhirðu húðarinnar og prófað mjög margar vörur. Auðvitað hef ég fundið eina og eina vöru í gegnum árin sem hefur hentað mér. En þegar

Nature Scent líkamslínan er himnasending fyrir þurra húð, hvort sem um er að ræða sturtuscrub, olíuna eða body-butter.

Kolbrún Björnsdóttir fjölmiðlakona

• NATURESCENT hentar fyrir alla

www.signaturesofnature.is

Ég fann strax mikinn mun á andlitinu eftir að ég byrjaði að nota dagkremið frá Nature Scent. Stór kostur finnst mér að það er án allra rotvarnarefna og inniheldur Barbadensis, eina bestu ættkvísl Aloe vera plöntunnar.

Verlsanir okkar eru í Smáralind 2. hæð við D-inngang sími 511-10-09

50plús.

Mynd: Gunnar Gunnarsson

Álfheiður Steinþórsdóttir sálfræðingur

Miðaldurskreppa er ekki náttúrulögmál Álfheiður Steinþórsdóttir sálfræðingur gaf út fyrir nokkrum árum bókina Í blóma lífsins ásamt Guðfinnu Eydal sálfræðingi þar sem fjallað er um líf fólks frá miðjum aldri. Á þeim aldri er sálrænn þroski, vitsmunageta og félagsleg hæfni í hámarki, segja þær. Margt spennandi gerist einmitt í lífi fólks þegar það hefur náð 45 ára aldri. Álfheiður segir að fólk á miðjum aldri sé á besta aldri. Hún og Guðfinna Eydal urðu varar við það í starfi sínu sem sálfræðingar að lítið hafði verið skrifað um þennan aldurshóp og ákváðu að bæta úr því. Bókin varð vinsæl og margir hafa nýtt sér hana á uppbyggjandi hátt. Eftir miðjan aldur koma oft upp ýmis vandamál eða breytingar í lífi fólks þótt ekki sé endilega um miðaldurskrísu að ræða. „Það var alltaf rætt um aldur hér áður fyrr eins og hann væri eitthvert tabú,“ útskýrir Álfheiður en þær stöllur voru meðal annars með afar vinsæl námskeið fyrir nokkrum árum um breytingaskeið kvenna. „Við erum oft spurðar hvort við ætlum ekki að endurtaka þessi námskeið og það getur vel verið að við gerum það einhvern tíma.“ Allir þekkja hugtakið miðaldurskreppa og Álfheiður segir að margir setji sig í ákveðnar stellingar og bíði eftir að hún skelli á. Hins vegar séu í raun fáir sem ganga í gegnum erfiða miðaldurskrísu. „Það eru til nokkrar kreppur á lífsleiðinni og þær eru mjög ólíkar. Fyrst má nefna unglingsárin, síðan er það svokölluð þróunarkreppa þegar fólk er að komast á það skeið að stofna fjölskyldu, eignast börn, koma sér upp heimili og skunda út á framabrautina. Síðan er það miðaldurskreppan þegar fólk er á aldrinum 45+ en þá eru börnin kannski farin að heiman og ýmislegt getur breyst í hinu hefðbundna lífi,“ segir Álfheiður.

Fólk í blóma lífsins „Á það ber að líta að aldurinn frá 45–65 ára er sá tími sem fólk er best fært um að njóta lífsins. Carl G. Jung, hinn frægi sálkönnuður, var með þá kenningu að eftir fertugt væri manneskjan orðin hinn heilsteypti persónuleiki sem vissi hvað innra með henni bæri, enda væri hún þá búin að leysa flest öll stóru lífsverkefnin. Eftir 45 ára er því fólk í blóma lífsins.“ 14

50plús.

júlí

2010

En nútímaþjóðfélag byggir á æskudýrkun „Já vissulega, en það er ímynd markaðssamfélagsins.

Pressan er á að vera ungur, eldast ekki og viðurkenna helst ekki tímans rás. Jafnvel að fara í uppreisn gegn öllum teiknum um að lífið sé endanlegt. Þeir sem einblína á markaðslögmálin líta til unga fólksins sem er að byggja upp heimili og er ginkeyptara fyrir ýmsum varningi en eldra fólkið sem er gagnrýnna. Hins vegar er sá hópur í raun betri neytendur því hann hefur meiri pening á milli handanna. Í gömlum samfélögum, t.d. þar sem er búddatrú, horfir þetta öðruvísi við. Þar eru aldurinn dýrmæti. Þar er borið virðing fyrir þeim sem eldri eru. Aldur í þeim löndum þýðir viska, reynsla og þekking. Fólkið leitar til þeirra eldri til að fá ráðleggingar sem byggja á reynslu. Í ýmsum Asíulöndum er það ákveðið stöðutákn hjá konum að komast á breytingaskeiðið,“ segir Álfheiður.

Lífsgildin breytast „Hjá okkur í þessu hraða neyslusamfélagi er fínt að vera ungur, að hlaupa hraðar, taka áhættu og að eyða meira. Það kallar á æskudýrkun. Hins vegar breytist eitt og annað þegar erfiðleikar koma upp eins og í efnahagshruninu sem hér varð. Undanfarið hefur fólk farið að hugsa meira um það sem gefur lífinu gildi. Hin siðferðilegu gildi verða þá eftirsóknarverðari en hin veraldlegu. Fjölskyldan skiptir meira máli og fólk ræktar betur fjölskyldutengsl,“ segir Álfheiður. „Þegar fólk eldist breytast lífsgildin, tíminn er ekki endalaus, og maður verður meðvitaður um það. Stórar spurningar vakna eins og: Hverjir eru draumar mínir? Hvar er ég stödd í lífinu og hvað finnst mér knýjandi að gera? Foreldrar falla frá og jafnvel góðir vinir líka sem minna okkur á að lífið er ekki endalaust. Þá fer í gang innri skoðun og margir fara í framhaldinu í einhverskonar miðaldurskrísu. Það geta verið óuppgerð mál í hjónabandi, fjölskyldu eða vinahópnum sem nauðsynlegt er að takast á við og gera upp. Þeir sem eru komnir yfir miðjan aldur eiga erfiðara með að ýta erfiðum málum á undan sér en hinir yngri.

Ungt fólk er upptekið að framtíðinni, miðaldra fólk er í núinu og getur horft bæði fram og aftur, en þeir sem eru orðnir gamlir horfa bara til fortíðar,“ segir Álfheiður ennfremur og bætir því við að skilnaðir séu nokkuð algengir eftir 20-30 ára hjónaband.

Hjón sem þróast í öfuga átt „Stundum er það svo að hjón þróast sitt í hvora áttina en hjónabandið helst saman út af fjölskyldunni. Það er heilmikið um framhjáhöld á þessum árum. Þá brotnar hjónabandið en stundum nær það saman aftur. Það getur hins vegar kostað heilmikla vinnu. Stundum þróast hjón mjög langt í burtu hvort frá öðru, eru hlið við hlið í sambandinu eins og systkini eða félagar, en ekkert meira. Að öðru leyti lifir það fólk

mjög ólíku lífi. Þegar börnin fara síðan að heiman þá koma upp brestir og fólk tekur skrefið sem það hefur ekki lagt í fyrr.

Oft er mjög flókið samskiptamynstur á bakvið skilnað á efri árum. Það er hins vegar ekkert sýnilegt út á við og getur valdið titringi í vinahópnum því enginn vissi að neitt væri að hjá þessum góðu hjónum.“

Að missa vinnuna Annað sem komið hefur upp undanfarið ár hjá miðaldra fólki er atvinnumissir sem var nær óþekktur áður. Álfheiður hefur orðið vör við það í sínu starfi. „Fólkið á þessum aldri er oft búið að byggja upp ákveðinn status í kringum sig í stjórnun fyrirtækja eða í stjórnmálum. Þegar það missir síðan starfið sitt og getur ekki notað þekkingu sína þá verður gríðarmikið áfall. Það getur hreinlega orsakað alvarlega sálarkreppu. Oft hefur fólk ekki dug til að leita sér stuðnings, hvatningu eða hjálpar. Nú hefur verið settur á fót Starfsendurhæfingarsjóður til að hjálpa fólki að koma sér á réttan kjöl og það er mjög stórt jákvætt skref. Fólk þarf að meta stöðu sína upp á nýtt og fá hjálp við að byggja aftur upp hina sterku starfsvitund. Það versta sem fólk upplifir er höfnunin.

Óvenjulegar aðstæður Nú eru óvenjulegar aðstæður í íslensku samfélagi. Fólk sem taldi sig í öruggu starfi missir vinnuna og jafnvel makinn líka. Þá getur lífið tekið óvænta stefnu. Skuldir hrannast upp og slíkt ástand getur hæglega kallað fram bresti í hjónabandi. Þá er fólk farið að upplifa margar kreppur. Þá er spurningin hversu mikið mótlæti við þolum. Fyrst eftir hrunið brettu flestir upp ermarnar og ætluðu að vera geysisterkir. Baráttuþrekið var öflugt en þegar tíminn líður og ekkert gerist missir fólk vonina, verður hrætt og tapar örygginu. Fólk hefur samt ótrúlega seiglu og ég get ekki annað en dást að því hvað fólk hefur mikla mótþolsvirkni í öllum þessum ömurlega fréttum sem dynja á okkur.“

Tíu árum yngri en foreldrar okkar Álfheiður fullyrðir að það sé að minnsta kosti tíu ára munur á þeirri kynslóð sem er að komast yfir miðjan aldur í dag en síðustu kynslóð. „Þeir sem eru sextugir í dag eru eins og fimmtugir áður. Við erum alltaf að yngjast. Það er miklu meiri lífskraftur í fólki núna heldur en var hér áður fyrr. Þessi kynslóð hefur stöðugri tilfinningar en áður þekktist, fólk er ekki eins upptekið af áliti annarra og það er sjálfstæðara.

Konur eru ákveðnari og öruggari með sig og karlmenn eru mildari og áhugasamari um einkalífið. Gildin eru að nálgast.

Eftir miðja aldur fer skynjunin einnig að breytast. Við tökum betur eftir náttúrunni, kunnum betur að meta góða tónlist og það er t.d. mjög notalegt að verða amma og afi á þessum aldri,“ segir Álfheiður Steinþórsdóttir.

OXYTARM

Ráðlagt af meltingarlæknum og heilsusérfræðingum Endurnærir og hreinsar ristilinn Allir dásama OXYTARM Í boði eru 60-150 töflu skammtar

30

&

DETOX

days

Losnið við hættulega kviðfitu og komið maganum í lag með því að nota náttúrulyfin Oxytarm og 30 days saman -120 töflu skammtur -

Betri apótekin og Maður lifandi www.sologheilsa.is.

Ekki bĂ­Ă°a of lengi meĂ° draumaferĂ°ina Kjartan L. PĂĄlsson hefur nĂĄĂ° Ăžeim ĂĄfanga Ă­ lĂ­finu aĂ° verĂ°a sjĂśtugur en er enn aĂ° sem fararstjĂłri. Margir Ă?slendingar Ăžekkja Kjartan, enda hefur hann ĂžjĂłnaĂ° Ă­slenskum ferĂ°amĂśnnum vĂ­Ă°a um heim Ă­ ĂžrjĂĄtĂ­u ĂĄr.

Kjartan segist vera hĂŚttur sem fararstjĂłri enda kominn ĂĄ ĂĄttrĂŚĂ°isaldur â&#x20AC;Ś â&#x20AC;&#x17E;en ĂŠg tek svona eina og eina ferĂ° til aĂ° halda mĂŠr viĂ° efniĂ°â&#x20AC;&#x153; bĂŚtir hann viĂ° og hlĂŚr eins og honum einum er lagiĂ°. â&#x20AC;&#x17E;Ă&#x2030;g var blaĂ°amaĂ°ur ĂĄ DV og var beĂ°inn aĂ° vera fararstjĂłri Ă­ golfferĂ° til Ă?rlands ĂĄriĂ° 1980 og fĂŠkk Ăžessa ĂłlĂŚknandi bakterĂ­u strax Ă­ fyrstu ferĂ°inni. SĂ­Ă°an hef ĂŠg nĂŚr alfariĂ° starfaĂ° viĂ° fararstjĂłrn og var lengi vel einn af ĂśrfĂĄum sem hafĂ°i atvinnu af ĂžvĂ­ allt ĂĄriĂ°.

Flestir stĂśrfuĂ°u viĂ° fararstjĂłrn yfir sumarmĂĄnuĂ°ina,â&#x20AC;&#x153; ĂştskĂ˝rir hann. â&#x20AC;&#x17E;Lengst af var ĂŠg meĂ° SumarhĂşsin Ă­ Hollandi yfir sumarmĂĄnuĂ°ina, sĂ­Ă°an tĂłk SpĂĄnn og Ă?rland viĂ° ĂĄ haustin og svo KanarĂ­ yfir vetrarmĂĄnuĂ°ina. Svo fĂŠkk ĂŠg aĂ° vera meĂ° eina og eina golfferĂ° ĂĄ vorin og haustin og ĂžaĂ° var ĂŠg mjĂśg ĂĄnĂŚgĂ°ur meĂ° enda meĂ° mikla golfdellu.

FjÜrið er å Pattaya Kjartan hefur farið með hópa til Taílands hått í tuttugu år og Þekkir betur en flestir �slendingar hvernig lífið gengur fyrir sig Þar í landi. Hann segir að í sl. vetur hafi elsti farÞeginn verið kominn nålÌgt nírÌðu. Oftast eru Það golfarar sem fara yfir vetrarmånuðina til Taílands en Þó er einnig tÜluvert um fólk sem sÌkir í veðurblíðu og afslÜppun og finnst líka gott að ferðast með golffólkinu.

Kjartan í útskornum stól � verslun sem selur ýmis konar útskorna hluti, bÌði stóra og småa. �slendingar hafa keypt Þarna útskorna bari (fyrir vínið sitt) og låtið senda heim. (Það var að vísu fyrir kreppu!!!)

â&#x20AC;&#x17E;Ă&#x17E;egar fĂłlk er bĂşiĂ° aĂ° fara einu sinni Ăžarna austur Þå kemur ĂžaĂ° aftur og aftur. ViĂ° fljĂşgum til Amsterdam eĂ°a Kaupmannahafnar en ĂžaĂ°an er tĂ­u tĂ­ma flug til Bangkok svo Ăžetta er mikiĂ° ferĂ°alag. FerĂ°amenn eru hins vegar mjĂśg fljĂłtir aĂ° aĂ°lagast Ăžessu. FĂłlk sefur alltaf

eitthvaĂ° ĂĄ leiĂ°inni en ĂžaĂ° sem er kannski verst er hreyfingarleysiĂ° Ă­ svo langan tĂ­ma. Ă?slendingar Ăžurfa alltaf aĂ° vera aĂ° gera eitthvaĂ° og eiga erfitt meĂ° aĂ° sitja kyrrir svona lengi. Ă Thailandi hĂśfum dvaliĂ° Ă­ Pattaya en ĂžangaĂ° er stutt aĂ° aka frĂĄ flugvellinum Ă­ Bangkok. Ă&#x17E;aĂ°an er lĂ­ka

hĂŚgt aĂ° komast ĂĄ einfaldan hĂĄtt Ă­ margar mjĂśg ĂĄhugaverĂ°ar dagsferĂ°ir. Einnig hefur mesta fjĂśriĂ° og mikiĂ° mannlĂ­f ĂĄvallt veriĂ° Ă­ Pattaya og mĂśrgu eldra fĂłlki lĂ­kar ĂžaĂ° bara vel.â&#x20AC;&#x153; En er ekki svolĂ­tiĂ° djarft lĂ­fiĂ° Ăžarna? â&#x20AC;&#x17E;Ă? Ăśllum borgum og stĂŚrri

stÜðum mĂĄ finna frjĂĄlslegt lĂ­f, jafnvel Ă­ okkar litlu ReykjavĂ­k, en Ăžarna er Ăžetta allt tĂśluvert sĂ˝nilegt. Ă&#x17E;aĂ° er veriĂ° aĂ° vinna aĂ° ĂžvĂ­ aĂ° bĂşa til rauĂ° hverfi, eins og eru Ă­ Bangkok og vĂ­Ă°a, en ĂžaĂ° hefur ekki veriĂ° auĂ°velt aĂ° koma ĂžvĂ­ viĂ°. Ă&#x17E;aĂ° er Ăśflug MafĂ­a sem Ăžarna rĂŚĂ°ur rĂ­kjum. Pattaya byggĂ°ist upphaflega Ă­ kringum bandarĂ­ska herinn Ă­ VĂ­etnam-strĂ­Ă°inu og gleĂ°ilĂ­fiĂ° er enn stĂłr hluti af tilverunni Ăžarna. Pattaya er mikill tĂşristastaĂ°ur og er Ăžar aĂ° auki einn ĂłdĂ˝rasti staĂ°urinn ĂĄ Thailandi. HĂłtelin eru mĂśrg hver mjĂśg góð, glĂŚsileg lĂşxushĂłtel, en einnig er hĂŚgt aĂ° finna Ăžar ĂĄgĂŚtis tveggja og Ăžriggja stjĂśrnu hĂłtel. Ă&#x17E;aĂ° kostar lĂ­tiĂ° aĂ° fara Ăşt aĂ° borĂ°a Þótt allt hafi hĂŚkkaĂ° mikiĂ° eftir aĂ° krĂłnan okkar fĂŠll. Ă&#x17E;aĂ° er nĂĄnast sama hvert viĂ° Ă?slendingar fĂśrum nĂşna meĂ° Ăžessa flotkrĂłnu okkar. Ă&#x17E;aĂ° er allstaĂ°ar dĂ˝rt fyrir okkur aĂ° koma og vera.Ă&#x17E;aĂ° er hagstĂŚĂ°ara aĂ° lifa Ăžarna en t.d. ĂĄ SpĂĄni eĂ°a Portugal. VeĂ°riĂ° er lĂ­ka mjĂśg gott, ÞÌgilegur hiti og mannlĂ­fiĂ° skemmtilegt. Fyrir hrun fĂłr ĂŠg meĂ° ĂĄ annaĂ° hundraĂ° manns Ă­ tveim til Ăžrem ferĂ°um Ă­ janĂşar og febrĂşar til TaĂ­lands en nĂşna hafa Ăžetta veriĂ° Ă­ kringum 30 manns sem eru aĂ° fara meĂ° mĂŠr Ă­ eina skipulagĂ°ar ferĂ°ir. FĂłlk getur valiĂ° um aĂ° vera Ă­ 3, 4 eĂ°a 6 vikur og valiĂ° Ăşr nokkrum hĂłtelum til aĂ° dvelja ĂĄ.â&#x20AC;&#x153;

Framhald ĂĄ nĂŚstu opnu.

Kynntu ÞÊr lĂĄn og aĂ°ra ĂžjĂłnustu Ă?búðalĂĄnasjóðs 3mU [PS xIÂ&#x201A;ĂłHRH\WH 3mU [PS LUK\YI}[H VN ]PĂłI`NNPUNH (\RHSmU ]LNUH ZtYĂ´HYMH ZRLY[ Z[HYMZVYRH Ă&#x2DC;YY¤óP x NYLPĂłZS\]HUKH

www.ils.is

BorgartĂşni 21 | 105 ReykjavĂ­k | SĂ­mi : 569 6900, 800 6969

16

50plĂşs.

jĂşlĂ­

2010

Rúmstuðningsgrind

Sími 856 - 3451 / veffang: www.vilji.is

Menningarsjokk Kjartan starfaði í mörg ár á Kanaríeyjum og segir að Taíland verði aldrei eins fjölsótt af Íslendingum. „Ég kann miklu betur við að vinna á Taílandi en á Kanaríeyjum. Þarna er allt annar heimur. Fólkið er alltaf brosandi og allt mjög þægilegt í kringum það. Maturinn er góður og hægt að finna allar gerðir af réttum, hvort sem mann langar að borða taílenskt eða evrópskt. Sumum óar við að fara í svona langt flug en það er óþarfi að gera það. Vissulega er menningarsjokk að koma til Taílands í fyrsta skipti en þegar fólk lærir inn á þessa nýju veröld langar því að koma aftur – og svo aftur.

Góður matur Ungt fólk er duglegt við að fara til Asíu á eigin vegum en Kjartan segist ekki mæla með því fyrir eldra fólk. „Ég hef hitt fólk sem hefur farið þangað á eigin vegum en ekki kunnað á ferðahættina og því séð og lært miklu minna en það gerir með fararstjóra. Best er að fara fyrst þangað í skipulagðri ferð og eftir það má auðveldlega fara á eigin vegum. Það er einnig nokkuð algengt að fólk komi til Thailands frá Evrópu í október og búi þarna fram í apríl. Hægt er að leigja íbúð en fólk eldar yfirleitt ekki sjálft því það er

Kjartan við fjall Sem Ameríkanar nýttu á sínum tíma til að byggja vegi, hafnir og flugvelli í nágrenni Pattaya.

River Kwai brúin Hér er Kjartan við River Kwai brúna sem kom mikið við sögu í síðari heimstyrjöldinni og fræg kvikmynd “Brúin yfir River Kwai” var gerð um.

Kjartan við Búdda líkneski Þarna er Kjartan ásamt samstarfsmanni sínum sem hefur unnið með honum á Tailandi frá upphafi.

svo ódýrt að borða úti. Þá er einnig nokkuð um landa okkar sem eiga þarna íbúðir eða hús og dvelja þar í marga mánuði á ári” Er alveg óhætt að borða matinn, t.d. hjá götusölum? „Já, já. Maturinn er allur gegnumsteiktur og er mjög góður. Getur samt stundm verið heldur mikið kryddaður fyrir okkar smekk. Það er hægt að sjá vagna þar sem seldar eru pöddur og annað ókræsilegt en þau sem verslar þar er fólk úr héruðum sem er alið upp við að borða slíkt. Mörgum Taílendingum hryllir við þessum réttum, eins og okkur, og myndu aldrei leggja sér þá til munns.“

Á öruggum slóðum

í haust með „heldri kylfinga” fyrir Úrval Útsýn. „Heldri kylfingar” er aldurshópurinn 50 plús. „Þessar ferðir eru alltaf vinsælar og seldust nánast upp á fyrstu tveim vikunum. Nú er unnið að því að fjölga sætum í þessar tvær ferðir. Eftir áramótin fer ég síðan til Pattaya með golfara og aðra þá sem vilja njóta lands „Brosandi fólksins“ eins og Taíland er kallað.

Kjartan segir að mjög margir gangi með það í maganum að heimsækja lönd eins og Taíland einhvern tímann á lífsleiðinni.

Margir segist ætla að láta verða af því þegar það er hætt að vinna og fara þá að njóta lífsins. Ferðast og sjá sig um í heiminum og virkilega njóta efri árana eftir öll árin í puðinu hér heima. Oftar en ekki verður svo aldrei neitt úr þessu. Það er búið að safna pening til þessara ára, en það er oft beðið of lengi með að leggja af stað. Það er því betra að láta draumana rætast fyrr en seinna,“ segir Kjartan.

Þarf fólk að láta sprauta sig áður en það fer til Taílands? „Ég gerði það í fyrsta skipti sem ég fór en aldrei aftur. Við förum ekkert inn á svæði þar sem einhver áhætta er, einungis á viðurkennda ferðamannastaði. Það ættu samt allir að ræða um það við sinn heimilislækni áður en farið er á framandi slóðir. Hins vegar er móskító á Tailandi eins allsstaðar í heitum löndum” Er það ferðavanara fólk sem fer til Taílands fremur en Kanarí? „Nei, alls ekki. Fólk sem fer til Kanarí er margt orðið ansi ferðavant. Ég segi þó alltaf við farþeg-

ana að þeir finni ekki Kanarí, Mallorca eða Flórída í Taílandi. Þetta er öðruvísi staður og býður upp á allt aðra möguleika. Það er t.d. frekar ódýrt að spila golf þar. Eða það var það þar til krónan okkar féll. Einnig er mjög lítið um glæpi og þjófnaðir eru eiginlega bara þegar ferðamenn ræna hvern annan. Trúin segir Taílendingum að vera heiðarlegir ella verði þeir illa staddir í næsta lífi. Þá er tekið mjög hart á glæpum og enginn vill lenda í fangelsi á Thailandi.

Rússarnir koma Ferðamenn koma hvaðanæva úr heiminum en undanfarið hefur maður orðið var við mikla fjölgun Rússa. Þeir hafa verið mest áberandi eftir kreppuna. Svíar sækja mikið til Phuket en þar er mun dýrara að vera.

Kjartan er ekki alveg á því að hætta strax að ferðast því hann fer í tvær golfferðir til Alicante á Spáni

Áfengi truflar nætursvefninn -jafnvel þótt menn verði aðeins sætkenndir Að fá sér vín með matnum eða nokkra bjóra á meðan verið er að grilla tilheyrir þegar maður er í sumarfríi. Þetta segja margir og bæta því við að áfengi hafi svo slakandi áhrif. En þótt áfengi hafi slakandi áhrif og menn sofni jafnvel betur af því getur það truflað nætursvefninn, að því er Marianne Ors, læknir í Lundi, greinir frá í viðtali við sænska blaðið Aftonbladet. Hún segir að nætursvefninn truflist þótt menn séu einungis sætkenndir. Áfengi er vinsælt svefnmeðal þar sem það hefur róandi áhrif og dregur úr kvíða.Það er skoðun læknisins að meðal annars þess vegna drekki sumir of mikið og verði áfengissjúklingar. Vandamálið sé hins vegar að áfengi sé ekki sérstaklega róandi sé þess neytt í of miklum mæli. Þá eigi nefnilega líkaminn í meiri erfiðleikum með að slaka á. ,,Ef maður drekkur mjög mikið rétt áður en maður fer að sofa kemur það í veg fyrir að maður falli í djúpan svefn,“ segir Marianne Ors. Þar með fjölgi streituhormónunum í líkamanum, hjartsláttur aukist og næturróin minnki. Niðurbrot áfengisins hafi þau áhrif að menn vakna, jafnvel þótt þeir hafi aðeins orðið sætkenndir. Hún bendir á að þar sem áfengi sé vökvalosandi séu miklar líkur á að menn þurfi að fara á salernið að næturlagi eftir drykkju. ,,Hafi menn drukkið þrjá til fjóra bjóra er öruggt að þeir vakna til þess að fara á salernið.“ Að drekka sig fullan getur einnig valdið hrotum eða kæfisvefni. Efri hlutar öndunarfæranna og vöðvarnir í kokinu verða nefnilega slakir af áfengisdrykkju.

18

50plús.

júlí

2010

Ellert hefur kennt mér lífsgleði og leik | apríl 2010 skýtur Ágústa inn í. Ég tel að ég væri miklu fastheldnari á alla hluti ef ég hefði ekki kynnst honum. Það er ákaflega jákvætt að taka ekki alla hluti of alvarlega og kunna að leika sér, gleyma sér.

Fréttir

Ellert: „Ég hef alltaf verið duglegur í líkamsrækt, sundi og skíðum og spilaði fótbolta fram yfir sextugt. Ég er líklegast íþróttafíkill.”

Ágústa: „Það er svo gott að reyna á sig og sjá hvað maður getur, fara úr hjólfarinu og læra eitthvað nýtt. Menntun skapar betri tekjur, fjárhagslegt sjálfstæði og léttir undir ævikvöldinu.“

Mynd: Gunnar Gunnarsson

20

50plús.

júlí

2010

Aldur er hugarástand Hjónin Ágústa Jóhannsdóttir og Ellert Schram deila sameiginlegum áhuga á heilbrigði og hreyfingu. Þau hafa alltaf unnið mikið utan heimilis og verið sjálfstæð hvort á sinn hátt. Ágústa er að þeirri kynslóð kvenna sem barist hefur fyrir kvenréttindum. Og ekki er annað að heyra en Ellert taki undir með henni. Það er ekkert kynslóðabil að sjá á milli Ágústu (1957) og Ellerts (1939), enda bæði miklu yngri í anda en aldurinn segir til um. Breytingar urðu þó í lífi Ellerts í fyrra þegar hann lét af þingmennsku, rétt tæplega sjötugur, og settist í helgan stein. Það var reyndar ekki ætlun hans en þar sem kjörtímabilið varð styttra en ráðgert var fóru hlutirnir á þann veg.

Ellert viðurkennir þó ekki að erfitt hafi verið að hætta að vinna. „Það var frekar léttir, því veturinn í fyrra var mjög erfiður fyrir alla þingmenn. Ég eltist sjálfur um mörg ár þessa mánuði,“ segir hann og brosir. „Mér leið illa og tók þetta ástand mjög nærri mér. Ég var meðmæltur því að kosið yrði fyrr en ella, ekki vegna þess að ég hafði gefist upp, heldur til að hleypa nýju fólki að. Það er það sem við þurfum að gera.

Hleypa nýju fólki að. Ég sé ekki eftir því.“ Þegar hann er spurður hvort hann hafi fundið fyrir tómarúmi á eftir, svarar hann: „Það má vera en fyrst og fremst var þetta léttir. Ég hef skilað mínu ævistarfi þótt ég hafi enn fullt starfsþrek. Núna er ég upptekinn við að gera það sem mér finnst skemmtilegt eða önnum kafinn við að „gera ekki neitt“. Ég tek hægt og sígandi vaxandi þátt í heimilisstörfunum, les mikið og grúska. Síðan hef ég verið duglegur að hreyfa mig. Fer fjórum til fimm sinnum í viku í líkamsrækt. Ég geng mikið, fer í líkamsræktarsal og spila golf yfir sumarið.“

Hefur alltaf hreyft sig mikið Ellert var þekktur knattspyrnumaður á yngri árum og því er ekki úr vegi að spyrja hvernig fótboltinn hafi farið með skrokkinn. „Það er örugglega misjafnt eftir mönnum. Margir hafa goldið fyrir að hafa verið í fótbolta, hnén hafa gefið sig eða mjaðmirnar. Við lékum og æfðum mikið á möl í gamla daga og það fór ekkert sérstaklega vel með skrokkinn. Hitt er mér meira virði að ég var líkamlega í góðu formi og bý að því á eldri árum. Sumir hætta allri hreyfingu þegar þeir leggja skóna á hilluna en ég hef alltaf haft þessa þörf að hreyfa mig. Á tímabili fór ég að hlaupa langhlaup en fyrir nokkrum árum gaf hnéð sig, þannig að ég hallaði mér í staðinn að annarskonar hreyfingu. Ég hef alltaf verið duglegur í líkamsrækt, sundi og skíðum og spilaði fótbolta fram yfir sextugt. Ég er líklegast íþróttafíkill. Ég hef verið heppinn, heilsan hefur verið góð. Ég býst við að genin geti skipt þar máli. Án góðrar heilsu er ellin lítils virði,“ segir Ellert. „Streita , áhyggjur og áföll fara illa með heilsuna og það er mjög mikilvægt að vera jákvæður og léttur í skapi. Rétt hugarfar og gott andlegt ástand er lykillinn að hraustum líkama.“ Ágústa tekur undir þetta og segir það vel þekkt í heilbrigðisgeiranum að streita fari illa með heilsuna.

Engir árekstrar Þegar þau eru spurð hvort það valdi árekstrum að Ellert sé hættur að vinna en hún á fullu úti á vinnumarkaðnum telja þau svo ekki vera. „Það gæti hæglega gert það en maður velur það þá sjálfur,“ svarar Ágústa. „Mér finnst ágætt að vera komin með húshjálp,“ bætir hún síðan við og lítur kímin til Ellerts. „Ég finn ekkert sérstaklega fyrir þessum aldursmun á okkur. Andlega og líkamlega upplifi ég mig enn sem fimmtugan,“ segir Ellert. „Mér finnst aldur vera hugarfar og maður hefur val um lífstíl og hugarfar,“ segir Ágústa. „Maður er ekkert eldri en mann langar til að vera. Við Ellert höfum alltaf verið í krefjandi störfum og erum vön því að vera ekki alltaf saman. Ellert var t.d. mikið erlendis meðan hann starfaði fyrir íþróttahreyfinguna og mér þótti það aldrei tiltökumál. En þess á milli gerum við ótalmargt sameiginlega þótt ég sé enn að vinna úti. Við hlupum saman hér áður fyrr, göngum saman, förum í ræktina og spilum golf. En það er bara gott að vera ekki alltof mikið saman. Konur og karlar eiga ekki að vera háð hvort öðru með allt,“ segir Ágústa.

Fólk er hólfað niður Ágústa segist sjaldan velta fyrir sér aldursmun þeirra hjóna. „Ég þekki marga á mínum aldri sem eru orðnir gamlir en svo þekki ég líka aðra sem eru mjög ungir. En það er því miður alltaf verið að setja okkur í eitthvað hólf eftir aldri, segja okkur að við séum ung, miðaldra eða eitthvað annað, en ég tel að aldur sé hugarástand. Ef manni líður vel dagsdaglega með það sem maður er að fást við þá er aldurinn ekkert sem skiptir máli. Kannski myndi ég upplifa mig gamla og lúna ef mér leiddist,“ segir hún. Ágústa starfaði í mörg ár sem hjúkrunarfræðingur á barna- og unglingageðdeild Landspítalans. Þar á undan var hún ljósmóðir. Nú er hún kennari í fullu starfi, vinnur hjá Fjölskyldumiðstöðinni við einstaklings- og fjölskylduviðtöl og er með fyrirlestra í grunnskólum og víðar. Mér finnst ég stundum hafa of mikið fyrir stafni en þannig hef ég nú alltaf verið. Hins vegar fæ ég góð sumarfrí og þá finnst mér gott að vera heima hjá mér. Sitja hér úti, drekka kaffið mitt og horfa á sjóinn. Ég hef ekki þessi þörf að vera alltaf að fara eitthvert,“ segir Ágústa. „Mér hefur alltaf þótt gaman að hafa mikið að gera og hef gætt þess að vinnan, heimilið og frístundir séu í jafnvægi. Ég var t.d. í kór í fimmtán ár og meðan ég hafði ánægju af því var ég að fullum hug við kórstarfið og varði miklum tíma og orku í sönginn.“ Þau hjónin hafa alltaf verið meðvituð um að hreyfing og hollt mataræði sé hluti af betri lífsgæðum. „Í störfum mínum um ævina hefur það verið hlutverk mitt að hvetja fólk til að fara vel með sig og líf sitt og þar skiptir heilsan miklu máli. Það skiptir ekki minnstu máli þegar maður eldist.

Hreyfing ætti að vera hluti af lífshlaupinu,“ segir Ágústa. „Á yngri árum leggur maður inn fyrir framtíðina.“

Nauðsynlegt að hafa áhugamál Ellert telur nauðsynlegt þegar fólk fer á eftirlaunaaldur hafi það áhugamál. „Það er gott að hafa eitthvað fyrir stafni. Ég hef séð fólk visna upp þegar það hættir að vinna ef að engu er að hverfa. Maður þarf að kunna að njóta lífsins og leika sér.“ „Ellert hefur kennt mér lífsgleði og leik,“ skýtur Ágústa inn í. „Ég tel að ég væri miklu fastheldnari á alla hluti ef ég hefði ekki kynnst honum. Það er ákaflega jákvætt að taka ekki alla hluti of alvarlega og kunna að leika sér, gleyma sér.“ Þeim hefur aldrei dottið í hug að eignast sumarbústað, eins og svo margir. Þau kjósa frekar að dvelja heima, enda eiga þau fallegt hús, æskuheimili Ellerts, í Sörlaskjóli. „Við höfðum sem betur fer vit á því að fara ekki út í það,“ segir Ellert. „Í staðinn höfum við ferðast töluvert, saman eða hvort í sínu lagi. Við fórum til dæmis í golfferð þegar ég varð sjötugur.“

Hverra eru heimilisstörfin?

Ellert og Ágústa eiga tvö börn. Evu Þorbjörgu, sem nú er í námi á Ítalíu og Ellert Björgvin menntaskólanema. Fyrir á Ellert fimm uppkomin börn Hann var kominn yfir fimmtugt þegar Eva fæddist en þá var yngsta barnið hans úr fyrra hjónabandi 18 ára. Hann segir að það hafi ekki verið neitt tiltökumál að eignast börn á þessum aldri. „Ég held ég hafi verið betur til þess fallinn en þegar eldri börnin fæddust, sjálfur hafði ég þroskast sem faðir og hafði meiri skilning á þýðingu uppeldisins. Maður er svo upptekinn af sjálfum sér milli tvítugs og þrítugs,” segir hann. „En þau pluma sig öll, þessar elskur,“ „Mín kynslóð kvenna hefur alla jafna unnið mikið úti og tel ég það auka sjálfstraust og sjálfstæði þeirra,” segir Ágústa. „Við konur höfum ekkert verið að kvarta þótt mikið hafi verið að gera heldur fagnað fjárhagslegu sjálfstæði sem ég tel vera mikilvægast af öllum mannréttindum fjölskyldna. Það kemur mér því aftur og aftur á óvart þegar ég heyri að ungar konur í sambúð þurfi ennþá einar að annast

heimilisstörfin. Slík umræða á að vera liðin tíð eftir alla þá baráttu sem konur hafa háð undanfarin ár. Nú er mikilvægt að hamra aftur á mikilvægi fjárhagslegs sjálfsstæðis foreldris, hvort heldur um konu eða karl er að ræða, því ég tel að það muni skila börnum okkar bestu foreldrunum og börnin eru einu raunverulegu verðmæti okkar.“

Fullorðin í námi Ágústa segir að í kvöldskólanum í FB sé hún að kenna fólki sem margt hefur langa starfsreynslu í umönnunarstörfum en er núna að ná sér í menntun í sínu fagi sem sjúkraliðar, oft að undirlagi spítalanna eða stofnana þar sem það vinnur. „Þetta er mjög duglegt fólk sem er að tryggja vinnu sína með menntun. Þessir nemendur eru hafsjór að fróðleik og eru að endurmeta hæfni sína. Það er gefandi að kenna þessum hópi. Þegar ég sjálf fór í Háskóla Íslands til að fá kennsluréttindi fannst mér mjög hollt að skoða sjálfa mig upp á nýtt og fara í allt annað umhverfi. Ellert grípur fram í: „Það sem Ágústa er að segja og ég vil undirstrika er að það skapar tilbreytingu og áskorun, bæði fyrir konur og karla, að takast á við ný verkefni. Ég held sjálfur að það hafi verið mér til gæfu að skipta nokkrum sinnum um starfsvettvang um ævina. Annars drabbast maður niður.“ „Já, segir Ágústa. „Það er svo gott að reyna á sig og sjá hvað maður getur, fara úr hjólfarinu og læra eitthvað nýtt.

Menntun skapar betri tekjur, fjárhagslegt sjálfstæði og léttir undir ævikvöldinu,“ segir hún og telur að berjast ætti gegn æskudýrkun í þjóðfélaginu. Ellert tekur undir það og segir: „Eldra fólk hefur miklu meiri reynslu og þekkingu á flestum sviðum og þessi viska er því miður vannýtt,“ segir hann en þess má geta að Ellert var aldursforseti á Alþingi og fannst það sjálfum hálfundarlegt. „Ég upplifði mig aldrei þannig,“ segir hann og Ágústa bendir hlæjandi á að Ellert hafi nú alltaf verið seinþroska. júlí

2010 50plús.

21

Hreyfing hjálpar

gigtveikum 22

50plús.

júlí

Guðrún Egilsdóttir (61) hóf ekki reglubundna hreyfingu fyrr en hún var komin hátt á fimmtugsaldur.

Hún hafði þjáðst af gigt frá átján ára aldri og fann vel hve heilsan batnaði þegar hún byrjaði að stunda jóga.

Hún er nú jóga- og líkamsræktarkennar hjá Hress og Baðhúsinu.

Framhald á næstu opnu.

2010 Mynd: Gunnar Gunnarsson

LAGERSALA

www.xena.is

LAGERSALA Opið virka daga 12-18 laugardag 12-16 Mikið úrval af skóm á alla fjölskylduna - Frábær verð no1 st. 36-41 verð kr. 8995.no2 st. 36-41 verð kr. 8995.no42

st. 24-35 verð kr. 4795.-

no3 st. 36-41 verð kr. 8995.no4

st. 36-46 verð kr. 8995.-

no5

no27

no12

st. 40-48 verð kr. 7495.no11

st. 41-47 verð kr. 7995.-

st. 41-46 verð kr. 7995.no21 st. 36-46 verð kr. 4995.-

st. 29-35 verð kr. 4995.no33

st. 24-35 verð kr. 4595.no37

st. 24-35 verð kr. 4795.-

Flestir eru sammála um að hreyfing sé holl.

Læknar telja að með reglubundinni hreyfingu geti t.d. gigtarsjúklingar minnkað óþægindi sín til muna. Guðrún er sammála því enda hefur hún reynt það á eigin líkama. „Ég hafði leitað ráða í mörg ár hvernig ég ætti að halda mér gangandi vegna gigtarinnar. Lagði á mig að kynna mér hin ýmsu bætiefni og olíur. Ég hef núna þá bjargföstu trú að ef fólk er með liðavandamál, eins og ég hef verið með, er best að hreyfa sig. Því miður gerir fólk það ekki. Auðvitað finnur maður til, stundum mikið, stundum lítið en í flestum tilfellum líður manni mun betur ef líkaminn er í góðu formi. Það sem dreif mig af stað var auglýsing um byrjendatíma í jóga. Ég hafði ekki verið að velta því sérstaklega fyrir mér en auglýsingin hafði áhrif og ég ákvað að prófa. Þetta var árið 1995.

Síðan má segja að ég hafi ekki stoppað,“ segir hún.

Lyf geta verið góð Guðrún er alin upp á Suðureyri við Súgandafjörð og þar bjó hún fram á fertugsaldur er hún ákvað að flytja til Reykjavíkur og hefja nám í lyfjatækni. Sá áhugi var sprottin upp vegna gigtarinnar. Hún var mjög leitandi við að bæta heilsu sína. „Námið í lyfjatækni kenndi mér að meta lyf. Ég komst að því að lyf eru ekki eitthvað til að forðast þurfi maður á þeim að halda. Þvert á móti geta þau auðveldar fólki lífið. Það er engin ástæða til að vera með fordóma gagnvart lyfjum,“ segir hún. „Einnig komst ég að því í þessu námi að það eru ekki öll náttúrulyf góð, sum geta meira að segja verið mjög slæm. Margar plöntur eru eitraðar og ef þeirra er neytt geta þær skaðað fremur en læknað. Þá get ég nefnt E-númer sem margir eru hræddir við.

E númer tákna viðurkennd aukefni en þau þurfa ekki að vera hættuleg. Hins vegar er ég ekki hrifin af msg-bragðauka.“ Á Suðureyri var ekki mikið framboð af líkamsræktartímum og á þeim tíma var heldur ekki auðvelt að ferðast á milli staða á Vestfjörðum yfir vetrarmánuði. Bærinn var því oft einangraður. Þess vegna opnuðust margir möguleikar hjá Guðrúnu þegar hún flutti í Hafnarfjörð. „Ég var alltaf að þreifa mig áfram með hvað ég ætti að gera. Ég tel að styrktarþjálfun og liðamótaþjálfun sé algjörlega nauðsynleg fyrir fólk þegar það fer að eldast. Styrktarþjálfun er ákaflega góð vörn gegn beinþynningu og liðamótaþjálfun, eins og jóga, virkar eins og smurning á liðina.“ Það var þó ekki strax á fyrsta tíma sem Guðrún fann mun á sér, heldur kom betri líðan smátt og smátt. „Fólk vill alltaf að allt gerist í hvelli. Þannig er þetta ekki. Ég fór í jóga þrisvar í viku og ég minnist þess að eftir fyrsta tímann minn hélt ég að fæturnir myndu ekki bera mig heim. Eftir sex vikur fór ég að finna töluverðan mun, líkaminn gat meira og ég var liðugri. Þess vegna hélt ég áfram.“

24

50plús.

júlí

2010

Ég fór í jóga þrisvar í viku og ég minnist þess að eftir fyrsta tímann minn hélt ég að fæturnir myndu ekki bera mig heim. Eftir sex vikur fór ég að finna töluverðan mun, líkaminn gat meira og ég var liðugri. Þess vegna hélt ég áfram.

Guðrún Egilsdóttir „Ég hef stundum velt því fyrir mér hvernig ég væri í dag ef ég hefði ekki byrjað að hreyfa mig.“

Upp frá því vatt þetta upp á sig og nú kenni ég líka body balance og vaxtamótun. Body balance er það besta úr jóga, pílates og tai chi og hentar mjög vel til að styrkja líkamann, losa um stífa vöðva og minnka stress.“

Sjaldgæf gigt

Megrunarkúrar vonlausir

Guðrún er haldin sjaldgæfum gigtarsjúkdómi sem rekja má norður á Horntrandir og kallast HLA-B27 en hann kemur oft fram í kjölfar sýkingar, t.d. salmonellu. Gigtin lýsir sér í bólgum í liðum. Guðrún telur að hún hafi fengið sjúkdóminn eftir streptakokkasýkingu en jafnfram getur hún rekið ættir sínar til Stranda. „Það var ekki mikið vitað um þennan sjúkdóm þegar ég fékk hann en maður veit meira í dag. Hér áður gat ég ekki í mörg lyft handleggjum upp yfir höfuð. Þegar börnin mín voru lítil gat ég varla haldið á þeim nema þjást af sársauka. Því miður hefur sonur minn einnig erft þessa gigt. Þeir sem eru með þessa gigt eru í áhættu með að fá krónískar bólgur í ristli.“ Guðrún segist alltaf hafa haft þá sýn á lífið að fólk þurfi ekki að fara í kör frekar en það vilji sjálft. „Það er ekkert betra en að hreyfa sig til að koma í veg fyrir það, jafnvel þótt maður finni til,“ segir hún.

Omega nauðsynlegt Omega fitusýrur eru einnig nauðsynlegar að mati Guðrúnar og þær hefur hún tek-

ið í mörg ár. „Ég tek alltaf omega á fastandi maga. Ég þoli reyndar ekki venjulegt lýsi en tek inn hákarlalýsi sem gerir mér gott. Hákarlalýsi hefur góð áhrif á ónæmiskerfið. Ég hef stundum þurft að taka gigtarlyf ef ég hef verið mjög slæm en sleppi því á milli.

Jóga gerði Guðrúnu svo gott að fljótlega ákvað hún að stunda það daglega. „Ég lét ekkert stoppa mig. Sumir voru hneykslaðir á því að ég væri alltaf í ræktinni en hún var mín heilsubót. Árið 1998 tók ég kennaranámskeið og uppfrá því fór ég að kenna sjálf.

Ef fólk er komið yfir fimmtugt og hefur aldrei gert neitt varðandi hreyfingu hverju mælir þú með að byrja á? „Fólk á að byrja á rólegheitum annars gefst það upp. Það eru margir sem gefast upp alltof fljótt. Það er t.d. mjög gott að labba úti, fá ferska loftið og hreyfinguna, jafnvel fara svo í byrjunartíma í jóga. Það er aldrei of seint að byrja að hreyfa sig. Ég myndi telja að fólk sem er farið að eldast ætti að hreyfa sig eitthvað á hverjum degi. Nota stiga í stað lyftu eða fara í göngutúra. Þetta skiptir miklu máli þegar fólk fer að eldast. Beinþynning er algeng hjá konum, jafnvel ungum konum, og þess vegna er svo mikilvægt að hreyfa sig til að styrkja beinin.“ Guðrún segir að þegar fólk sé farið að hreyfa sig hugsi það jafnframt betur um hvað það lætur ofan í sig. Hún segist ekki vera fanatísk að þessu leyti og borði sjálf næstum því allan mat. „Ég drekk hins vegar aldrei gos eða borða nasl. Ég sleppi ýmsu sem er ónauðsynlegt en ég borða smjör og rjóma enda vil ég hreinar afurðir. Megrunarkúrar eru vonlausir en ef fólk hreyfir sig og borðar skynsamlega þá eru kílóin fljót að hverfa. Ég hef stundum velt því fyrir mér hvernig ég væri í dag ef ég hefði ekki byrjað að hreyfa mig. Þrjóskan mín hefur haldið mér gangandi. Ég gefst ekki svo auðveldlega upp.“

Möguleikarnir á að bæta lessjónina með aðgerðum hafa aukist gríðarlega á undanförnum árum, að sögn Jóhannesar Kára Kristinssonar augnlæknis hjá Sjónlagi.

Lestu bók í sumar - það bætir heilsuna

Lessjónin löguð með aðgerð ,,Það er hægt að laga lessjónina með dæmigerðri lasik-aðgerð en þá er annað augað gert svolítið nærsýnt, það er upp á 0,5 til 0,75. Þetta er það sem við köllum skiptisjón. Séu menn nærsýnir fyrir þá er ríkjandi augað lagfært þar sem fólk vill yfirleitt sjá vel frá sér. Víkjandi augað getum við hins vegar gert að lesauga. Eftir slíka aðgerð er hægt að lesa stærra letur. Þetta er þó ekki fullkomin lausn, heldur aðeins að hluta þar sem fólk getur ekki lesið smátt letur í blöðum eftir hana. Það þarf að nota gleraugu til þess,“ greinir Jóhannes frá.

Hann getur þess jafnframt að möguleikar á annarri aðferð þróist nú mjög hratt. ,,Á ráðstefnu sem ég var á í Boston nú í apríl um þessa hluti var mikið rætt um að setja örþunna linsu undir flipa á hornhimnunni. Þetta er eins og verið sé að gera lasik-aðgerð. Þetta er gert við víkjandi augað og með þessu móti getur fólk bæði lesið með auganu og séð ágætlega frá sér.“ Þriðja aðferðin hentar vel þeim sem komnir eru yfir sextugt, að sögn Jóhannesar. ,,Við bjóðum hana nú þegar. Þá er skipt um auga-

26

50plús.

júlí

2010

stein. Settur er gerviaugasteinn í augað, svokallaður multifocus-augasteinn. Eftir augasteinaskiptin sjá menn mjög vel það sem er langt í burtu og einnig það sem er nálægt. Við höfum gert þónokkrar slíkar aðgerðir undanfarin tvö ár með góðum árangri. Það er Óskar Jónsson augnlæknir sem framkvæmir þær aðgerðir.“

Draslgleraugun hættulaus Það er yfirleitt á milli fertugs og fimmtugs sem menn fara að sjá illa við lestur. ,,Það má segja að menn fái sér lesgleraugu á 43 ára afmælisdaginn því að það er meðalaldurinn. Þá byrjar fólk að kvarta undan því að letrið í símaskránni sé alltaf að minnka þótt svo sé nú ekki,“ segir Jóhannes. Ástæðan fyrir því að sjónin breytist er sú að augasteinarnir harðna með aldrinum. ,,Sjónin breytist úr því að vera autofocus-myndavél í instamatic-myndavél sem ekki getur breytt fókusnum. Það var bara hægt að stilla á fjarlægð og sá sem var innan við metra frá myndavélinni

Mynd: Gunnar Gunnarsson

var ekki í fókus. Þannig verður það með augasteininn. Hann getur ekki lengur breytt sér,“ útskýrir augnlæknirinn.

Hann segir alls ekki skaðlegt að nota svokölluð bensínstöðvargleraugu til þess að geta lesið. ,,Þau eru auðvitað ekki með sömu gæði og gleraugu sem keypt eru hjá gleraugnasala. En ef menn eru ánægðir með þau er um að gera að nota þau svo lengi sem þau kosta minna minna en kók og prins póló. Fólk getur hins vegar ekki gert miklar kröfur til þeirra. Ég er í raun mjög ánægður með að þau skuli hafi komið á markaðinn sem valkostur. Mér finnst hins vegar sniðugt að eiga ein góð gleraugu og svo nokkur draslgleraugu til þess að hafa í hanskahólfinu í bílnum og til dæmis í bílskúrnum.“ Aðspurður segir Jóhannes ekki nauðsynlegt að eiga góð gleraugu en hann kveðst mæla með því að menn fái sér góð gleraugu með hágæða sjónglerjum lesi þeir mikið eða vinni mikið við tölvu. ,,Höfuðverkur getur verið einkenni um þreytu í augum en menn átta sig ekki alltaf á því.“

Það er engin ástæða til þess að fá samviskubit yfir því að gleyma sér við lestur góðrar bókar í sumarfríinu í stað þess að vera á fullu við tiltekt eða líkamsrækt af einhverju tagi.

Lestur er nefnilega heilsubætandi, hvort sem um er að ræða afþreyingarbókmenntir eða fagurbókmenntir. Þetta fullyrða þátttakendur ýmissa leshringa og það hafa einnig rannsóknir erlendra sérfræðinga, þar á meðal við háskólann í Liverpool, leitt í ljós.

Lestur er sagður draga úr streitu þótt ekki sé lesið nema í nokkrar mínútur.

Við þurfum að einbeita okkur lengur við lestur, heldur en við sjónvarpsgláp. Þar með getum við betur útilokað okkur frá umhverfinu.

Til þess að skilja þýðingu setningar þurfum við að virkja bæði skammtímaminnið og langtímaminnið. Þegar við veltum því fyrir okkur sem við höfum lesið berum við það oft saman við okkar eigin lífsreynslu. Við það þjálfum við gagnrýna hugsun.

Með því að velta fyrir okkur mögulegri atburðarás styrkjum við skipulagshæfileika okkar.

Talið er að lestur dragi úr hættunni á að við fáum elliglöp og vissa taugasjúkdóma.

Lestur örvar ímyndunarafl okkar og ályktunargáfu.

Nokkrar hollar uppskriftir með spergilkáli

Allir ættu að borða

spergilkál Margar rannsóknir hafa sýnt fram á að neysla á spergilkáli (brokkolí) sé líkamanum afar góð. Grænmetið er ríkt af andoxunarefnum sem sögð eru geta komið í veg fyrir magasár, krabbamein í maga, krabbamein í blöðruhálskirtli og kransæðastíflu. Þess vegna sé mikilvægt að innbyrða spergilkál nokkrum sinnum í viku. Spergilkálið er auk þess vítamínríkt en það inniheldur ríkulega C-, K- og A-vítamín. Það er sagt hafa þann eiginleika að halda bakteríuflóru í maga og þörmum eðlilegri. Spergilkál er á lista yfir þær matvörur sem teljast hollastar í heimi.

Spergilkál er auðvelt að rækta í íslenskum matjurtargörðum og um að gera að planta sem mestu af því til að fá holla og góða uppskeru í haust.

Til eru margar góðar uppskriftir sem innihalda spergilkál og flestar eru þær einfaldar.

Svínakjöt í karrí Fyrir fjóra 500 g svínakjöt, skorið í strimla 2 msk. ólífuolía n 2 hvítlauksrif n 1/2 msk. karrímauk (paste) n 2 cm fersk engiferrót, smátt skorin n 1 blaðlaukur n 1 haus spergilkál n 1 rauð paprika n 2 dl kjúklingasoð n 1 msk. maízenamjöl n n

n

Fyrir fjóra

3 dl jasmin hrísgrjón

AÐFERÐ 1. Sjóðið hrísgrjón eftir leiðbeiningum 2. Hitið olíu á wok-pönnu eða steikarpönnu.

Steikið kjötið með hvítlauknum og takið síðan af pönnunni.

Salat með spergilkáli, feta og beikoni

3. Skerið allt grænmeti í fína strimla og saxið engifer.

Steikið í karrímaukinu þar til allt hefur jafnast saman.

Fyrir fjóra

4. Setjið kjötið aftur út í og bætið við soðinu. Þykkið með maízena-mjöli.

n

Spergilkálssúpa með rækjum Fyrir fjóra 1 laukur 1 kartafla n 250 g spergilkál n 1 lítri grænmetissoð n salt og pipar n 2 dl matreiðslurjómi n 100 g rækjur n 50 g parmesan ostur n 50 g ristaðir brauðteningar n 1 msk. fínt skorinn graslaukur n n

AÐFERÐ Skrælið lauk og kartöflu og skerið smátt. Hlutið spergilkálið í bita. Sjóðið upp grænmetissoð og setjið grænmetið út í. Látið sjóða í 10 mínútur.

Maukið súpuna með töfrasprota eða í matvinnsluvél og bragðbætið hana með salti og pipar eftir smekk. Loks er rjóminn settur út í og súpan hituð upp aftur.

Hellið í súpuskálar og skeytið með rækjum, parmesan osti og brauðteningum. Stráið graslauk yfir að lokum.

28

Spergilkáls- og pastagratín

50plús.

júlí

2010

500 g spergilkál 3 hvítlauksrif n 1 rauður chili-pipar n 150 g beikon n 1 msk. olía til steikingar n 1/2 rauðkálshaus n 200 g fetaostur n 1/2 dl furuhnetur n

Salatsósa n 1 sjalottlaukur n 3 msk. balsamedik n 1 dl ólífuolía n 2 msk. hunang n salt og pipar eftir smekk 1. Takið spergilkálshausinn í sundur og sjóðið búkettana í söltu vatni í fimm mínútur. Hakkið hvítlauksrifin og chili-piparinn.

AÐFERÐ

2. Steikið beikon þar til það verður stökkt og leggið á eldhúspappír.

Steikið þá hvítlauk og chili þar til það mýkist en brennið ekki.

3. Skerið rauðkálið smátt.

4. Þeytið saman allt sem á að fara í sósuna og geymið í ísskáp í tíu mínútur.

5. Raðið spergilkáli, fínskornu rauðkáli, hvítlauknum og chili-piparnum fallega á fat. Dreifið fetaosti yfir og síðan furuhnetum. Að lokum er salatsósunni dreypt ofan á.

6. Salatið er borið fram með góðu brauði.

Einfaldur réttur þar sem allt er sett í eitt form og bakað í ofni.

300 g spergilkál, tekið í sundur n 4 dl soðnar pastaskrúfur n 300 g reykt skinka, skorin í bita n 1/2 rauð paprika, skorin í sneiðar n 1 tsk. salt n 1/2 tsk. pipar n 4 egg n 2 1/2 dl matreiðslurjómi n 2 dl rifinn ostur n

Sjóðið sperg-

AÐFERÐ ilkálið í léttsöltu vatni í 2 mínútur. Blandið spergilkáli, pasta, skinku og papriku í vel smurt eldfast mót. Kryddið með salti og pipar. Þeytið saman egg, rjóma og rifnum osti. Hellið í formið.

Setjið í 200°C heitan ofn og bakið í um það bil 20 mínútur eða þar til osturinn fær á sig gylltan blæ.

Berið fram með góðu brauði.

Hægt er að breyta kjöttegundum eftir smekk eða sleppa því alveg.

ERUM KOMNIR MEÐ NÝTT NAFN!

SMURSTÖÐIN EHF.

®

TM

Collagen til inntöku Uppbygging innan frá, undraverður árangur fyrir húð og líkama

Yfirleitt byrja konur að finna fyrir áhrifum breytingaskeiðsins í kringum fimmtugt en þó getur það byrjað fyrr eða seinna. Mjög einstaklingsbundið er hversu mikið konur finna fyrir breytingaskeiðinu, sumar hætta á blæðingum um fertugt. Á undanförnum árum hefur áróður gegn hormónapillum verið hávær vegna aukinnar hættu á brjóstakrabbameini. Margar konur hafa því látið sig hafa aukna vanlíðan, svitaköst, svefnleysi og andlegan pirring. Talið er að um 30% kvenna finni ekkert fyrir breytingaskeiðinu. Um 70% finna eitthvað fyrir því en aðeins 30% af þeim hópi þurfa að leita til læknis vegna erfiðra kvilla eins og mikilla svitakófa, þunglyndis og svefnleysis. Þá er nokkuð algengt að konur fái minnkandi kynlífslöngun og sumar þyngjast án þess að breyta mataræði. Hér koma nokkur góð ráð fyrir þær konur sem finna fyrir áhrifum breytingaskeiðsins en vilja ekki taka hórmóna.

1. Takið inn náttúrulega hormóna. Þeir eru í sojavörum, hnetum, fræjum og rúgbrauði.

2. B-vítamín er gott fyrir hormónaskort en einnig fyrir andlega líðan.

B-vítamín er t.d. í kjöti, fiski og baunum.

3. Jóga er mjög gott fyrir konur á breytingaskeiði. Endilega skráið

ykkur á jóganámskeið.

4. Gleði er góð fyrir hormónana. Reynið að auka gleðina í lífinu með því að horfa á gamanleikrit, bíómyndir eða lesa gamansögur.

5. Gerið ykkur grein fyrir hvað breytingaskeið er með því að lesa allt

sem finnst um það skrifað. Allar konur kljást við það sama og gott er því að ræða vanlíðan við vinkonurnar. Þið getið hjálpað hvor annarri.

6. Í apótekum er hægt að fá krem við þurrum leggöngum. Einnig er gott að ræða vandamálið við lækni og fá viðeigandi hjálp.

7. Hreyfing. Það er mjög gott að hreyfa sig reglulega á meðan breyt-

ingaskeiðið gengur yfir. Hreyfing dregur mjög úr svitaköstum og svefnleysi.

8 Drekkið mikla mjólk. Kalk er nauðsynlegt í kroppinn á þessum aldri og einnig D-vítamín. Þar sem mikil hætta er á beinþynningu er rétt að bregðast við af öllum krafti.

Nýjar umbúðir

9. Serotonin er mikilvægt efni fyrir líkamann á breytingaskeiði en oft

Sléttari, stinnari og unglegri húð á andliti og öllum líkamanum Gott fyrir liðina, aukinn liðugleiki og betri líðan Árangur sést og finnst eftir þrjár vikur Valið „favorite age-defying“ af tímaritinu MS London. Ánægðir notendur

Madonna Kristina Davids Sex and the City

minnkar það á þessu tímabili. Með því að taka omega-3, magnesíum og zink verða áhrifin minni.

50plús.

júlí

2010

á breytingaskeiði heldur en þær sem eru í kjörþyngd. Því er gott að létta sig sé maður of þungur.

„Í upphafi keypti ég PureLogicol vegna þess að collagen eykur teygjanleika húðarinnar, gerir varirnar þéttari og styrkir neglur. Það reyndist rétt, húðin er mikið sléttari, búin að þétta sig og er mýkri, bæði í andliti og á öllum líkamanum.

En það k om mér þægi l ega á óvart að það reyndi st gera enn meira gagn. Það gerði undraverk fyrir liðina og hefur reynst mér vel eftir liðþófaaðgerð, - raunar betur en öll önnur efni sem ég hafði áður reynt í þeim tilgangi.“ Framleitt eftir: Edible Food Regulation nr. 1999/724 EC. GMP staðall.

- fæst í apótekum og í flugstöðinni 30

10. Reyndu að létta þig. Konur sem eru of þungar fá oft verri áhrif

Helga Möller, barnabókahöfundur og fyrrum fyrirsæta:

www.celsus.is

Í sænsku tímariti var gerð könnun meðal kvenna um áhrif sem þær fyndu fyrir á breytingaskeiði. Svörin voru eftirfarandi.

Hitatilfinningar

Óreglulegar blæðingar Auknar geðsveiflur

Meiri gleði

Minni kynlífsáhugi

Aukinn kynlífsáhugi

Svitakóf

Svefntruflanir

Aukning á þyngd

Hefur ekkert fundið

58% 48% 16% 4% 28% 6% 48% 46% 40% 11%

Borðplötur - sólbekkir

Borðplötur - sólbekkir Borðplötur - sólbekkir Afgreiðsluborð, baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð, hring/sporöskulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, Afgreiðsluborð,YHJJNO äQLQJDU R À baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð,

Afgreiðsluborð, baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð, hring/sporöskulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, hring/sporöskulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, Fanntófell ehf VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP YHJJNO äQLQJDU R À 6W|äOXä è\NNW i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW YHJJNO äQLQJDU R À W G PP RJ PP

Borðplötur - só 6.(668+251

Fanntófell ehf VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD Fanntófell ehf VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP 6W|äOXä è\NNW i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW kki, borðplöt RJ )RUPLFD + JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW Afgreiðsluborð, baðborð, sólbe W G PP RJ PP 6W|äOXä è\NNW i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW , skápahurð hring/sporöskulöguðborð, hillur Fanntófell HU PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW W G PP RJ PP YHJJNO äQLQJDU R À i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD RJ )RUPLFD + JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP POHLäVOX i IRU Fanntófell ehf VpUK ¿U VLJ t IUD Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD /tPWUpä HU ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU HQ HLQQLJ HU 6W|äOXä è\NNW i SO|WXP HU PP RJ )RUPLFD + JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW Fanntófell HU PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW W G PP RJ PP i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL Fanntófell HU PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW UäSODVW +7 Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KD Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP iIHUäLU VYR i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL RJ )RUPLFD + JW HU Dä Ii æPVDU /tPWUpä HU ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU uborð, baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð, HLQ IUi 5(+ röskulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP Fanntófell HU PHä 5DXVROLG DNUtOVW LHIQL RJ OLWDUH Afgreiðsluborð, baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð, QLQJDU R À i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQG /tPWUpä HU ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU %tOGVK|IäD 5H\NMDYtN 6tPL ZZZ IDQQWRIHOO LV IDQQWRIHOO#IDQQWRIHOO LV

rðplötur - sólbekkir

Borðplötur - sólbekkir

ðplötur - sólbekkir

orðplötur - sólbekkir B NNW i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW

hring/sporöskulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, YHJJNO äQLQJDU R À lð,ehf VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP baðborð, sólbekki, borðplötur, matarborð,

UäSO|WXU ç\N Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ER LOE~Lä WLO XSSVHWQLQJD J Wrð, ä Rbo RULtar OtXEma U Rur, ulöguðborð, hillur, skápahurðir, klósett skilrúm, sökklaefni, ä H WUp /tP löt rðp bo ki, Fanntófell ehf VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP rð, sólbek baðbo

Afgreiðsluborð, RJ PP JDU R À ir, klósett skilrúm, sökklaefni, 6W|äOXä è\NNW i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW skulöguðborð, hillur, skápahurð

W G PP RJ PP

hring/sporö YHJJNO äQLQJDU R À

6.(668+251

6.(668+251

l EæäXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD VpUK ¿U VLJ t IUDPOHLäVOX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ ERUäSO|WXP ERUäSO| OX i IRUPEH\JäXP H SRVWIRUPLQJ

LäV POH IUD LJ t Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD ¿U V UK Vp D + JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW ehf fell i SO|WXP HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii t DQQDUUL è\NNW Fanntó t DQQDUUL è\NNW %tOGVK|IäD 5H\NMDYtN 6tPL ZZZ IDQQWRIHOO LV IDQQWRIHOO#IDQQWRIHOO HU PP HQ HLQQLJ HU K JW Dä Ii RJ )RUPLFD + JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW WXP SO| W i \NN ä è äOX 6W| PP W G PP RJ PP l HU PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW Fanntófell HU PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW DOHV IUi $US JX VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL äXU XSS i KiJ äD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQDOHV IUi $USD KDUäSODVW +73 +LJK SUHVVXUH ODPLQ i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL Fanntófell EæäXU XSS i KiJ äD KiJODQV PDWW RJ \UMyWW JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP KiJODQV PDWW RJ \UMyWW JW HU Dä Ii æPVDU iIHUäLU VYR VHP D + PLF )RU RJ %tOGVK|IäD 5H\NMDYtN 6tPL ZZZ IDQQWRIHOO LV IDQQWRIH l EæäXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP \J YtN L E NMD HIQ H\ WHLQ LOW V 5 QKH JHJ IäD HU K|VHP +$8 %tOGV DNUtOVWHLQ IUi 5( ROLG DXV ä 5 PH HU fell ntó /tPWUpä HU ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU Fan PHä 5DXVROLG DNUtOVWHLQ IUi 5(+$8 VHP HU JHJQKHLOW VWHLQHIQL E\JJW ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU LHIQL RJ OLWDUHIQL i QiWW~UXOHJX VWHLQHIQL DNUtO ELQG VWHLQHIQL DNUtO ELQGLHIQL RJ OLWDUHIQL

PP RJ

6.(668+251

SO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP Fanntófell EæäXU XSS i OtPWUp ERUä äXU XSS i OtPWUp ERUäSO|WXU ç\NNW i SO|WXP HUX PP PP RJ PP SSVHWQLQJDU /tPWUpä HU ROtXERULä RJ WLOE~Lä WLO X

ERULä RJ WLOE~Lä WLO XSSVHWQLQJDU

%tOGVK|IäD 5H\NMDYtN 6tPL ZZZ IDQQWRIHOO LV IDQQWRIHOO#IDQQWRIHOO LV

OGVK|IäD 5H\NMDYtN 6tPL ZZZ IDQQWRIHOO LV IDQQWRIHOO#IDQQWRIHOO LV

tPL ZZZ IDQQWRIHOO

%tOGVK|IäD 5H\NMDYtN 6

Anna Sigríður Ólafsdóttir, lektor í næringarfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands, er manna fróðust um hvað þeir sem eldast ættu að leggja áherslu á og forðast í mataræðinu. Anna Sigríður hefur meðal annars unnið að rannsókn á lífsháttum eldra fólks undanfarið þar sem margt áhugavert hefur komið fram.

Hvað eigum við að borða? „Það er talsverður munur á því hver helstu áhersluatriðin þurfa að vera í mataræðinu eftir því hvort fólk er rétt orðið fimmtugt eða komið yfir sjötugt,“ segir Anna Sigríður. „Ofþyngd og offita eru algeng vandamál fólks á miðjum aldri en þegar fólk er komið yfir sjötugt fer sá hópur stækkandi sem á erfitt með að halda holdum, borðar lítið vegna lystarleysis og stríðir við heilsukvilla sem fylgja bæði rýrnun beina og vöðva. Mikilvægt er að hafa í huga þegar við eldumst að strax eftir þrítugt fer orkuþörfin að síga niður á við en á sama tíma helst þörfin fyrir flest næringarefni óbreytt. Það er því tilefni til að vanda fæðuvalið ennþá meira með hækkandi aldri, og það er minna pláss fyrir tómar hitaeiningar, eins og það er oft kallað að borða næringarsnautt en orkuríkt fæði.

Borða þarf hæfilega mikið Ýmsar líkamlegar breytingar sem fylgja hækkandi aldri, svo sem minnkað bragð og lyktarskyn, versnandi tannheilsa, minnkað munnvatnsflæði og almennt minnkuð líkamleg geta getur dregið úr matarlyst eða minnkað ánægjuna af því að nærast og ýtt undir óheilsusamlegt mataræði. Lykilatriði fyrir báða hópa er þó að hafa í huga að borða hæfilega mikið og í samræmi við daglegar þarfir og brennslu. Það er tæplega hægt að tala um mataræðið nema minnast á hreyfinguna í leiðinni, því það er mun æskilegra fyrir líkamann að borða meira og halda jafnvægi á líkamsþyngdinni með því að hreyfa sig reglulega á móti þeim hitaeiningum sem innbyrtar eru. Þannig dregur fólk líka úr vöðvarýrnun og beinþynningu – bæði með að veita líkamanum þau nær-

ingarefni sem þarf til viðhalds og með þeim áhrifum sem hreyfingin sjálf hefur á líkamann.

um og auka líkur á langlífi heldur virðast lífsgæði fólks sem nærist vel einnig vera meiri.

Fjölbreytt fæða nauðsynleg

Vítamín og steinefni úr fjölbreyttu fæði

Áherslan ætti hvað helst að vera á fjölbreytta fæðu með nægu magni ávaxta, grænmetis og grófmetis, sem er það sem helst skortir í fæði Íslendinga almennt. Auk þess að veita mikið magn af vítamínum, steinefnum og andoxunarefnum veita þessi matvæli trefjar sem eru mikilvægar heilsunni. Margir kvarta undan meltingarkvillum þegar komið er á efri ár, sem stafar oft af skorti á trefjum og vökva ásamt hreyfingarleysi. Fyrir meltingarfærin gildir því ekki síður en fyrir beinin og vöðvana að sinna bæði mataræðinu og hreyfingunni.

Sé litið til sérstakra næringarefna sem fólk sem komið er yfir miðjan aldur þarf að gæta þess sérstaklega að verði ekki útundan má fyrst og fremst nefna D-vítamín, sem má fá úr lýsi og feitum fiski eða D-vítamíntöflum og B-12 vítamín, sem stundum er hvatt til að taka inn í töfluformi eða vítamínbættum matvælum eftir fimmtugt. D-vítamínið hefur þá sérstöðu að erfitt er að fá nægilegt magn þess úr fæðunni nema með inntöku lýsis eða annars D-vítamíngjafa. Almennt séð eru litlar líkur á B12-vítamínskorti hjá fólki sem ekki einskorðar fæði sitt við hreint jurtafæði, en nýting og frásog á B-12 vítamíni minnkar með aldrinum sem verður til þess að fæðið dugar kannski ekki eitt og sér, sérstaklega ekki ef próteinrík matvæli úr dýraríkinu eru af skornum skammti. Þótt almennt sé æskilegt að fá sem mest af næringarefnunum úr fæðunni í stað þess að leggja áherslu á töflur og fæðubótarefni, er mikilvægt að hafa í huga að því minna magn sem borðað er og þeim mun einhæfara sem fæðuvalið verður þeim mun meiri líkur eru á því að næringarefnin úr fæðunni einni og sér dugi ekki til. Hins vegar er ekki heldur gott að innbyrða vítamín og steinefni í of miklu magni og ef fólk þarf einnig að taka inn lyf reglulega þá getur samverkun á milli lyfja og vítamíntaflna sem getur verið skaðleg heilsunni.

Eðlilegt er að leita aðstoðar og upplýsinga hjá næringarráðgjafa eða lækni í slíkum tilfellum,“ segir Anna Sigríður.

Öfgar eru slæmar Öfgar eru það sem ég tel hvað mikilvægast að forðast í sambandi við mataræðið. Það er ekkert hollt að vera of upptekinn af matnum þótt vissulega skipti máli að vita hvað maður setur ofan í sig. Það þarf að vera rými til að njóta matarins og huga að félagslegu gildi máltíða í því samhengi. Þegar við hugum að mataræði á efri árum er það líka eitt af því sem hefur kannski hvað mest áhrif á fæðuvalið. Þegar fækkar í heimili, fyrst við það að börnin fara að heiman og svo aftur ef kemur til makamissis þá eykst hættan verulega á því að fæðið verði mjög einhæft og fólk sjái lítinn tilgang í að matreiða og nærast. Það kemur því miður fyrir að fólk hættir nánast alveg að matreiða, og ef það leitar þá ekki í mötuneyti eða sækir sér aðkeyptan mat getur mataræðið orðið mjög einhæft, jafnvel þannig að aðeins séu keyptar til heimilisins matvörur sem ekki geta skemmst og ekki þarf að matreiða – sem getur þá jafnvel endað með að vera lítið annað en kex og kökur sem maulaðar eru yfir daginn í stað fjölbreyttra máltíða. Gott næringarástand er ekki aðeins talið draga úr líkunum á ýmsum sjúkdóm-

Matur og hreyfing „Á Rannsóknastofu í íþrótta- og heilusfræði við Menntavísindasvið Háskóla Íslands í samstarfi við Hjartavernd hefur síðustu tvö ár verið í gangi stór

Heilsurúm sem veita vellíðan, frelsi og hámarksöryggi Sérstök hönnun rúmbotnsins sem samanstendur af svo kölluðum fiðrildum (MIS®) sem tryggir þrýstingsjöfnun og bætir blóðflæði sem skilar sér í bættum svefni og betri líðan.

Hægt er að hækka fætur í lárétta stöðu sem kemur sér sérstaklega vel fyrir þreytta og bólgna fætur.

Völker rúmin eru afar auðstillanleg með fjarstýringu þar sem hæð og mismunandi stillingum leguflatarins er stjórnað eftir þörfum hvers og eins. Hægt er að setja rúmið í setstöðu.

Tvískiptar hliðargrindur veita hámarksöryggi þar sem þær fylgja legufleti við hækkun/ lækkun ásamt því að nýtast einstaklega vel þegar farið er fram úr rúminu. Sé þeirra ekki þörf er þeim rennt undir rúmflötin og fyrirferð þeirra verður engin.

-HZ[\Z LOM

32

50plús.

júlí

2010

:xó\T SP 9L`RQH]xR

:xTP -H_

MHZ[\Z'MHZ[\Z PZ ^^^ MHZ[\Z PZ

Bæjarlind 1, S: 552 9922 Opið mán-fös11-18 lau. 12=16

Nokkur ráð gegn augnpokum

NICOLAI Það er ekki óalgengt að fá poka undir augun eftir lélegan nætursvefn.

Húðin á þessu svæði er mjög þunn og teygjanleg. Séu vöðvarnir slappir sést það vel á þessu svæði. Almenn vökvasöfnun í líkamanum kemur einnig vel í ljós þar. Það eru þó ekki allir sem fá poka undir augun eftir svefnlausa nótt. Erfðir skipta miklu máli. Það sést einnig í kringum augun þegar bandvefurinn missir teygjanleika sinn vegna aldurs. Aldraðir eru venjulega með stærri og greinilegri poka undir augunum en þeir sem ungir eru. Þar sem augnpokar geta stafað af vökvasöfnun í líkamanum er ástæða til þess að leita til læknis og láta kanna hvort um einhvern sjúkdóm geti verið að ræða. Neysla lyfja og áfengisneysla geta einnig valdið pokum.

Finni læknirinn engan undirliggjandi sjúkdóm sem þarf að meðhöndla er hægt að grípa til ýmissa kerlingarráða gegn augnpokunum, eins og til dæmis að setja gúrkur á svæðið eða kalda notaða tepoka. Augnbindi sem eru kæld fyrir notkun eru sögð koma í veg fyrir poka kringum augun. Slíkt bindi ætti að hafa í 10 mínútur áður en farið er á fætur en einnig er hægt að setja votan og kaldan klút á svæðið.

Slökunaræfingar fyrir andlitsvöðvana hafa í sumum tilfellum gagnast vel.

Arnar og kamínur STAFGANGA Í LAUGARDAL

Anna Sigríður Ólafsdóttir Áherslan ætti hvað helst að vera á fjölbreytta fæðu með nægu magni ávaxta, grænmetis og grófmetis.

HAUSTTILBOÐ Stafgöngunámskeið hefjast 17. febrúar n.k.

Hólagarði- Reykrör · Sími 557-3460 - Skörungasett BYRJENDANÁMSKEIÐ: Þriðjudaga & fimmtudaga, kl. 17:30.

Eigum pústkerfi - Neistagrindur Fótsnyrting m/lökkun á 4.200,Eigum pústkerfi Þriðjudaga & fimmtudaga, kl. 17:30.

Viðararnar í FRAMHALDSHÓPUR: flestar gerðir bifreiða Eigum pústkerfi Litun og plokkun á 2.800,í flestar gerðir bifreiða Eigum pústkerfi Gasarnar í flestar gerðir bifreiða A SunFX brúnkumeðferð 3.200,G SKRÁNINGgerðir & NÁNARI UPPLÝSINGAR Á:- www.stafganga.is N A G í flestar bifreiða Rafmagnsarnar TAF

BIFREIÐASTILLINGAR Allt fyrir ferminguna Faxafeni 12 Sími 588-2455 Gott verð!

IÐ

rannsókn þar sem fólk yfir sjötugu hefur verið fengið til að breyta lífsstílnum með áherslu á aukna hreyfingu og bætt fæðuval. Fjöldi rannsakenda kemur að því verkAndlitsmeðferðir  Handsnyr tingar  Fótsnyr tingar  Vaxmeðferðir efni, en ég hef haft umsjón með næringarhlutanum. Þar Lík amsmeðferðir  Nuddmeðferðir  Tattoo  Förðun höfum við fyrst og fremst lagt áherslu á samspil næringar og hreyfingar og fylgst með viðhorfi, þekkingu og fæðuvali.

Helmingur þátttakenda fékk almenna fræðslu í formi fyrirlestra en hinn helmingur- erslunin Vínberið, sem starfrækt hefur verið við Laugaveginn í nærri 30 ár, hefur getið sér orð sem ein besta sælkeraverslun landsins. Þar er að finna landsins mesta úrval af hágæðakonfekti, súkkulaði og sælgæti ýmiss inn fékk til viðbótar að fara í verklega kennslu konar og er óhætt að segja að verslunin sé draumur sælkerans. í eldhúsi.

S

Gott verð!

Blóm og gjafavara í miklu úrvali LE K Í R R GUÐNÝ ARADÓTTIR, verð! stafgönguþjálfi, sími: 616 85 95.

HRIFA ÆKTA Gott

Arinbúðin Gott verð!

Véla-JÓNAogH. BJARNADÓTTIR, hjólastillingar Sími: stafgönguþjálfi, 5115011 - 8212100 sími: 694 35 71.

Netfang: arinn@arinn.is Bjóðum einnig upp á heimsendingarþjónustu Tímareimar - Viðgerðir V www.arinn.is

Á SR M A K Í TIL L

FERMINGARTILBOÐ !

R Erum fluttir...

Gjafavörur við öll tækifæri A G Nú er að koma tími fyrir fermingar og ekki verða fermingarbörnin útundan í dekri!

Við ætlum að bjóða fermingarbörnum ársins 2009 eftirfarandi tilboð:

A D

S Ð

Fyrir strákana: Brúnka og húðhreinsun á 6.000.- í stað 8600 Fyrir stelpurnar: Brúnka, húðhreinsun, gervineglur á 11.000.- í stað 15.600.-

www.augnakonfekt.is

O ...ILáBDalveg 16a

T

Andlitsmeðferðir  Handsnyr tingar  Fótsnyr tingar  Vaxmeðferðir Lík amsmeðferðir  Nuddmeðferðir  Tattoo  Förðun

Bæjarlind 1, S: 552 9922 Opið mán-fös11-18 lau. 12=16

Sími: 554 3430

V V

erslunin hefur verið við við Laugaveginn í nærri 30 ár, getiðgetið sér orð ersluninVínberið, Vínberið,sem semstarfrækt starfrækt hefur verið Laugaveginn í nærri 30hefur ár, hefur sérsem orð ein sembesta ein besta sælkeraverslun landsins. Þar er að finna landsins mesta úrval af hágæðakonfekti, súkkulaði og sælgæti ýmiss sælkeraverslun landsins. Þar er að finna landsins mesta úrval af hágæðakonfekti, súkkulaði og sælgæti ýmiss konar verslunin sé sé draumur sælkerans. konarog ogereróhætt óhættaðaðsegja segjaaðað verslunin draumur sælkerans. júlí

2010 50plús.

33

Ingrid Kuhlman ráðgjafi gefur góð ráð

Að missa vinnuna eftir fimmtugt Margir Íslendingar hafa upplifað það síðastliðið ár að missa vinnuna. Sú kynslóð sem nú er á sextugs- og sjötugsaldri hefur aldrei upplifað jafn mikið atvinnuleysi. Sá aldurshópur hefur oft verið talinn eiga erfitt með að fá vinnu á nýjan leik þar sem oft er sóst eftir yngra fólki á vinnumarkaðnum.

Ingrid Kuhlman, framkvæmdastjóri Þekkingarmiðlunar, er ráðgjafi í starfsþróun og starfsmannamálum.

Hún hefur haldið margvísleg námskeið hjá fyrirtækjum sem vilja efla starfsandann og bæta hag fyrirtækisins. Hún telur æsku- og menntunardýrkun hafa verið

töluvert algenga á íslenskum vinnumarkaði undanfarin ár. „Í kringum 2001 voru mörg fyrirtæki sem beinlínis hrósuðu sér af því að vera einungis með starfsfólk undir þrítugu. Í mínum huga er það ekkert til að grobbast yfir vegna þess að viðskiptavinir þessara fyrirtækja eru

á öllum aldri og það er mjög mikilvægt að vera með fólk í vinnu sem er með mismunandi bakgrunn, reynslu og þekkingu. Einnig er brýnt að starfsfólkið sé af báðum kynjum,“ segir hún.

Framhald á næstu opnu.

Þjónusta hjá Vinun er áskrift að lífsgæðum

Með Áskrift Eldri Borgara færðu þjónustu á borð við þrif, verslunarferðir, umönnun og vöktun.

Hafðu samband og fáðu ráðgjöf þér að kostnaðarlausu.

Vinun Ráðgjafar- & þjónustumiðstöð

34

50plús.

júlí

2010

www.vinun.is | vinun@vinun.is | 517-7168 & 820-5768

LIÐ-AKTÍN QUATRO inniheldur 4 virk efni sem gegna mikilvægu hlutverki í uppbyggingu og viðhaldi á heilbrigðu brjóski og liðamótum Hyaluron sýra Í öllum liðamótum er seigfljótandi vökvi sem nefnist liðvökvi. Helsta hlutverk hans er að smyrja og viðhalda mýkt í liðamótum og liðbrjóski. Hyaluron sýra er eitt af meginefnum liðvökva og er hana einnig að finna í brjóski. Eitt mikilvægasta hlutverk Hyaluron sýru er að auka seiglu liðvökvans, draga úr núningi og tryggja mýkt í hreyfingum liðamóta.

Kondróítín súlfat Eitt algengasta byggingarefnið í liðbrjóski. Helsta verkun kondróítíns er að hemja niðurbrotshvata sem brjóta niður brjósk í liðum. Kondróítín hamlar einnig bólgumyndun og vinnur gegn slitgigt.

Omega-3 Inniheldur fitusýrurnar EPA og DHA. Talið er að Omega-3 geti dregið úr stirðleika og verkjum.

Rose Hip+C-Vítamín KRAFTAVERK

Rose hip hefur reynst vel til að draga úr verkjum hjá þeim sem þjást af liðvandamálum. Það vinnur vel með C-vítamíni sem hefur mikilvægu hlutverki að gegna í framleiðslu líkamans á kollageni.

Kollagen er prótein og er meginuppistaðan í ýmsum tengivefjum og sinum líkamans.

LIÐ-AKTÍN QUATRO er gott fyrir liði undir álagi og úr sér gengna liði

Að missa vinnuna eftir fimmtugt Hæfni en ekki háskólapróf „Það er staðreynd að þegar fólk er komið yfir fimmtugt þá reynist því oft erfiðara að fá starf. Kennitalan kemur fram í ferilskránni og jafnvel mynd af viðkomandi og það fælir ráðningaraðilann frá því að skoða umsóknina. Í rauninni er þetta fráleit leið hjá vinnustöðum til að finna hæfasta umsækjandann. Eldra fólk hefur eðli málsins samkvæmt mikla reynslu og gott tengslanet en sú þekking er oft vanmetin. Því miður er algengt að fyrirtæki segi upp reyndara starfsfólki vegna þess að það er með hærri laun. Í verslunum þykir það ekkert mál að verslunarstjórinn sé 21 árs og þegar viðkomandi er orðinn 25 ára þykir hann of gamall. Raunhæfnimat sem Fræðslumiðstöð atvinnulífsins hefur verið að þróa með Mími mun því skipta miklu máli. Það eru mjög margir á þessum aldri sem eru ekki með formlega háskólamenntun en með raunhæfni sem ekki er metin til eininga. Ef fólk er ekki með viðurkenningarskjal eða prófskírteini þá nýtur það ekki sanngirni því það getur t.d. verið mjög gott í tungumál-

um þótt það hafi aldrei tekið próf í þeim.

Kunna ekki að hrósa sér Ég hef fundið skort á sjálfstrausti hjá þessum hópi sem maður sér minna af hjá yngri hópum. Yngra fólk getur þulið upp alls kyns styrkleika sem það telur sig hafa til brunns að bera á meðan þeir sem aðeins eldri eru, og aldir upp í hógværð, telja sig ekki vera dómbærir á slíkt. Eldra fólk líður fyrir hógværðina þegar það kemur í atvinnuviðtal. Fyrir nokkrum árum þegar launaviðtöl urðu algengari kom í ljós að eldra fólk átti erfiðara með að hafa sig í frammi, enda hafði það aldrei gert þetta áður. Atvinnuviðtal er ekkert annað en að selja þá reynslu, þekkingu og hæfni sem þú hefur. Ef ráðningaraðilinn veit ekki hvað í þér býr er erfitt að kaupa þig. Ég tel að fólk á öllum aldri eigi möguleika á vinnu ef það hefur trú á sjálfu sér. Að kunna að koma sér á framfæri í atvinnuviðtali er afar nauðsynlegt. Einnig skiptir máli góð ferilskrá og rétt er að tíunda allt það sem skiptir máli. Ferilskráin má þó ekki vera of löng, í mesta lagi

tvær síður. Við verðum að muna að atvinnurekandinn fær líklegast yfir eitt hundrað umsóknir. Ef maður ætlar að sækja um starf, t.d. hjá HB Granda þá er gott að taka fram að þú hafir starfað í fiski en það myndi maður ekki segja ef starfið væri í banka. Ferilskrána þarf að aðlaga að því starfi sem sótt eru um. Einnig er mikilvægt að vera með góða meðmælendur.

Erfitt atvinnuviðtal Þeir sem eru óöryggir ættu að æfa sig heima áður en mætt er í atvinnuviðtal. Oft koma upp erfiðar spurningar og betra að vera undir þær búinn. Þá þarf maður að vera klár með styrk- og veikleika sína.

Margir sem eru komnir yfir miðjan aldur hafa aldrei farið í atvinnuviðtal, eru jafnvel búnir að vinna hjá sama fyrirtæki frá því þeir komu úr skóla. Flestar ráðningarskrifstofur bjóða fólki upp á aðstoð og ráðleggingar og ég myndi hvetja alla til þess að skrá sig sem víðast.“ Ingrid segir að í heimalandi sínu, Hollandi, sé jafnvel meiri æskudýrkun heldur en hér á landi. Þar er erfitt að segja upp fólki því ríkar ástæður þurfa að liggja fyrir

Þegar samstarfsfólki er sagt upp

Ingrid Kuhlman „Í Hollandi er minni hreyfing á vinnumarkaðnum og um leið minni sveigjanleiki. Það getur verið nauðsynlegt fyrir fyrirtæki að hafa þennan sveigjanleika að fækka fólki, sérstaklega þegar árar eins og nú.“

uppsögn og starfsmaðurinn getur kært hana ef ekki er næg ástæða. „Í Hollandi er minni hreyfing á vinnumarkaðnum og um leið minni sveigjanleiki. Það getur verið nauðsynlegt fyrir fyrirtæki að hafa þennan sveigjanleika að fækka fólki, sérstaklega þegar árar eins og nú.“

Æskudýrkun

Áður fyrr þótti það mikil dyggð ef fólk hélst lengi á sama vinnustað. Nú er slíkt fólk ekki í sömu metum og áður. „Það er ekkert rangt við það að vera á sama vinnustað lengi en fólk verður að átta sig á því að það þarf að þroskast í starfi á hverjum einasta degi,“ segir Ingrid Kuhlman. „Ef fólk hugsar ekki um eigin starfsþróun eða að bæta við sig þekkingu þá er það oft framarlega á listanum þegar kemur að uppsögnum. Kröfurnar eru breyttar og það þurfa allir að vera á tánum varðandi endurmenntun. Ekki er gott að staðna í starfi né heldur setja sig upp á móti örum breytingum á vinnustaðnum,“ segir Ingrid. Þegar hún er spurð um þann hóp sem situr eftir í fyrirtækjunum eftir miklar uppsagnir, hvort hann þurfi áfallahjálp?, svarar hún að svo sé oft. „Þetta hefur verið rannsakað erlendis og komið hefur í ljós að þessi hópur er með það sem er kallað einkenni eftirlifenda. Það er oft áfallahjálp í boði fyrir þá sem missa vinnuna en lítið gert fyrir þá sem sitja eftir.

Einnig er oft sagt við það fólk: „Vertu ekki að kvarta, þú hélst vinnunni.“ Eftir miklar uppsagnir er sá hópur, sem eftir situr, oft í doða. Fólk veltir mikið fyrir sér vali á þeim sem 36

50plús.

júlí

2010

voru látnir fara. Einnig skiptir máli hvernig uppsagnirnar fóru fram, hvort þær hafi farið fram með virðingu fyrir starfsfólki,“ segir Ingrid.

Frosnir vinnustaðir „Margir íslenskir vinnustaðir eru í frosti núna eftir þessa erfiðleika og það er mjög mikilvægt að fólk fari ekki í afneitun. Það þarf að ræða um erfiðleikana og gera upp það liðna. Fólk verður að segja skilið við það gamla áður en tekist er á við hið nýja. Eftir svona miklar breytingar er rétt að setjast niður og spyrja hvernig eigi að fá kraftinn aftur fram í fyrirtækinu.

Margir starfsmenn óttast að missa vinnuna í næstu uppsögnum og krafturinn, sköpunargleðin og metnaðurinn á vinnustaðnum verður því oft lítill. Þess vegna þarf vinnustaðurinn að fara í einhverskonar stefnumótun áður en lengra er haldið. Það er ekki nægilegt að halda starfsmannapartí til að létta andann. Ákveðið sorgarferli fer í gang í fyrirtækinu, ekkert ólíkt og hjá þeim sem hafa misst vinnuna og best er að vinna í því strax.“ Ingrid hefur nokkuð fengist við að fara í fyrirtæki þar sem fjöldauppsagnir hafa verið og aðstoðað fólk við að hefja nýtt líf á vinnustaðnum með góðum árangri.

Æskudýrkun á vinnustöðum er ekkert séríslenskt fyrirbæri. Hún er um allan vestrænan heim. „Þessi þróun er sérkennileg því aldur er sama og reynsla. Eldra fólk mætir oft betur til vinnu, þarf ekki að vera heima hjá ungum börnum og er oft hæfara í samskiptum en þeir sem yngri eru. Þeir sem lenda í því að missa vinnuna á miðjum aldri eiga þó ekki að óttast æskudýrkunina. Það má líta svo á að nýtt tækifæri hafi gefist og fólk ætti því að velta vel fyrir sér hvað það langi til að gera. Mjög erfitt er að leita að starfi fyrir fólk sem segir að allt sé opið í þeim efnum.“ - Flest störf sem í boði eru krefjast háskólamenntunar sem hefði ekki verið fyrir 20-30 árum? Hvað eiga þeir að gera sem telja sig geta unnið slíka vinnu en eru ekki með tilskylda háskólamenntun? „Ég myndi hvetja til þess að fólk sækti um starfið. Þá kæmi í ljós þetta raunmat. Það er vitað að aðeins 30% af hæfni fólks skilar sér eftir einkunnum í skóla. Samskiptafærni og hvort maður getur leyst úr erfiðum ágreiningsefnum lærist ekki í skólum en getur skipt miklu máli í ákveðnum störf-

um. Fyrirtæki gera oft háar kröfur til að þrengja þann hóp sem sækir um. Fólk á að vera óhrætt að sækja um slík störf en setja þá með upplýsingar af hverju sótt er um þetta starf.

Virkur í atvinnuleysi Það skiptir öllu máli að vera virkur á meðan atvinnuleysið varir og sækja öll þau námskeið sem boðið er upp á. Eftir að fólk missir vinnuna finnst því fyrsti mánuðurinn oft vera eins og sumarfrí og nýtur þess að eiga allan þennan tíma. Þegar frá líður hellast yfir peningaáhyggjur og höfnun sem er samfara atvinnumissi. Það er því miður erfitt að ná til þessa hóps þrátt fyrir að í boði séu metnaðarfull námskeið af margvíslegum toga. Það skiptir mjög miklu máli að fólk haldi sinni venjulegu rútínu þegar það missir vinnuna; að vakna á morgnana, fara út að ganga eða í ræktina og að hitta annað fólk.

Mjög margir ganga með gamlan draum um að stofna eigið fyrirtækið eða fara í nám og það ætti að líta á atvinnumissinn sem tækifæri til þess. Þeir sem hafa gert það eru ákaflega ánægðir með slíka ákvörðun. Nám er fjárfesting sem skilar sér alltaf. Á krepputímum ættu allir að flykkjast í nám.”

Ingrid segist finna aðeins meiri bjartsýni hjá fyrirtækjum en í fyrra og bendir á að mörg fyrirtæki séu að gera mjög góða hluti. „Á meðan vextir eru svona háir og verðbólgan mikil er erfiðara um vik að byggja upp. Maður vonar þó að botninum sé náð,“ segir Ingrid.

Í afahlutverkinu Heiðar fór til Bandaríkjanna í mars og heimsótti dótturdóttur sína Tori sem er ellefu ára. Þau eru þarna við stórt uppistöðulón í Norður Karólínu en fjölskyldan býr þar í útborg Raleigh, sem heitir Holly Springs.

Afi sem flýgur um loftin blá Heiðar Jónsson snyrtir hefur starfað sem flugþjónn frá árinu 1999 og segir að maður verði aldrei of gamall fyrir þetta starf. „Að vísu þarf góða heilsu og gott líkamlegt form,“ segir hann. Heiðar hefur ferðast um allan heim í gegnum starf sitt og líkar það vel. Á árum áður máttu flugfreyjur og –þjónar ekki starfa við fagið eftir að ákveðnum aldri var náð. Sem betur fer var þeim reglum breytt og nú er ekki hægt að segja fólki upp sökum aldurs. Heiðar hefur starfað í pílagrímaflugi jafnt sem almennu áætlunarflugi og hefur búið á hinum ýmsu stöðum vegna starfsins meðal annars í Saudi-Arabíu.

Hann segist huga vel að heilsunni

og hafi alltaf verið heilsuhraustur.

Einnig þarf að gæta að mataræði og þyngd því rýmið sem flugþjónar starfa í er ekki stórt. Þótt Íslendingar ferðist minna nú eftir bankahrunið heldur en áður er ekki úr vegi að spyrja Heiðar hvaða stað hann myndi benda fólki á að fara, sé það að velta fyrir sér ferðalagi.

Framhald á næstu opnu.

Óskum eftir karlmönnum sem vakna um nætur Fyrirtækið SagaMedica hefur verið með fæðubótarefnið SagaPro á markaði frá árinu 2005 en SagaPro er unnið úr blöðum íslenskrar ætihvannar (Angelica archangelica). Nú fer fram vísindarannsókn til að meta hvort SagaPro dragi úr tíðni næturþvagláta.

Karlmönnum á aldrinum 50-80 ára, sem hafa ama af tíðum næturþvaglátum (að meðaltali 3 eða fleiri salernisferðir á nóttu), er boðið að taka þátt í rannsókn á áhrifum SagaPro. Alls er gert ráð fyrir 70 þátttakendum í rannsókninni. Þeim verður slembiraðað og taka annaðhvort 2 töflur af SagaPro eða 2 töflur af lyfleysu, einu sinni á dag í u.þ.b. átta vikur.

Gert er ráð fyrir að hver þátttakandi komi í 4 heimsóknir á rannsóknarsetur á rannsóknartímabilinu, sem varir u.þ.b.

9 vikur. Áhætta af þátttöku felst í hugsanlegum óþekktum aukaverkunum af notkun SagaPro. Ekki er tryggt að þátttakendur hafi ávinning af þátttöku í rannsókninni en þeir gætu fundið fyrir jákvæðum breytingum á svefnmynstri og tíðni þvagláta.

Rannsóknin hefur fengið leyfi Vísindasiðanefndar og Lyfjastofnunar og vinnsla verið tilkynnt Persónuvernd.

Tekið skal fram að þeir sem svara auglýsingunni hafa ekki skuldbundið sig til að taka þátt í rannsókninni. Þátttakandi getur dregið sig út úr rannsókninni hvenær sem er, án þess að gefa sérstaka ástæðu fyrir ákvörðun sinni.

Aðalrannsakandi er Hrefna Guðmundsdóttir sérfræðingur í lyflækningum og nýrnasjúkdómum. Rannsóknin mun fara fram á Rannsóknarsetri Íslenskra lyfjarannsókna ehf. – Encode, Krókhálsi 5d, 110 Reykjavík. Áhugasömum er bent á að leita frekari upplýsinga í síma 510 9911 eða 664 9937 milli kl. 8 og 17, eða með tölvupósti á netfangið clinic@encode.is.

júlí

2010 50plús.

37

Á Ítalíu Heiðar lenti óvart í brúðkaupi í kastalanum í Imola á Ítalíu þegar hann dvaldi þar í sumar.

Gæsapartí í Imola Nokkrar fegurðardrottningar voru að gæsa eina þeirra þegar Heiðar lenti í hópnum og fannst það ekki leiðinlegt. Imola er jafnstór borg og Forli en nær Bologna. Hún er fræg fyrir kappakstursbrautina og fallegan kastala.

Piazza Zaffi Þetta er aðaltorgið í Forli á Ítalíu en þangað langar Heiðar að fara með Íslendinga.

SVEINSTINDUR SKÆLINGAR 31. JÚLÍ – 3. ÁGÚST

Gönguferð að Fjallabaki um þessar perlur hálendisins Lágmarksaldur í þessa ferð er 45 ára.

Skráning á www. utivist.is eða í síma 562 1000

„Ég á mér draum,“ segir hann. „Ég bjó í yndislegri borg á Ítalíu í tæpt ár sem heitir Forli en þá starfaði ég fyrir flugfélag sem flaug þaðan. Ég bjó á mjög góðu hóteli og eignaðist þar góða vini. Forli er líklegast elsta byggðarlags hins vestræna heims. Gatan í gegnum borgina er sú elsta í heimi en hún liggur í aðra áttina til Mílanó og hina til Rómar.

Alls staðar þarna í kring eru helstu matarsvæði Ítala, Bologna, Parma og Toskana svo eitthvað sé nefnt.

Mig langar mjög mikið til að fara með hópa á þennan stað og kynna Íslendingum allt það sem þarna er að finna. Matarmenningin er meiriháttar og mörg frábær söfn og staðir til að skoða,“ segir Heiðar. „Ég myndi þá óska eftir að við byggjum á hótelinu sem ég var á sem heitir Hotel Della Città en það stendur við aðalgötuna.“ Heiðar fór í heimsókn til Forli í sumar og segir að hann hljóti að hafa verið Ítali í fyrra lífi svo notalegt finnist honum að koma þarna.

Mallorca í uppáhaldi „Ef ég fengi pening og mætti fara hvert sem ég vildi held ég að Mallorca yrði fyrir valinu. Mér finnst Mallorca alltaf standa fyrir sínu og þar er allt til alls vilji maður slaka á og hvíla sig. Þar eru gífurlega flott veitingahús en jafnframt allir helstu skyndibitastaðir ef maður vill borða ódýrt. Þar eru góðar baðstrendur en jafnframt áhugaverð fjallaþorp. Ég er hrifinn af 38

50plús.

júlí

2010

Cala D’or og ökuleiðinni vestur af eyjunni. Það eru margir spennandi staðir í heiminum en Mallorca hefur bara upp á svo margt að bjóða. Því miður er ekkert flogið þangað í sumar. Ég er einnig hrifinn af Taílandi, Malasíu og Indónesíu en þangað er lengra að fara.“

Líka í snyrtingunni Yfir vetrartímann er Heiðar í 50% starfi í fluginu og þá gefur hann sér tíma til að sinna snyrtifaginu. Hann heldur kynningar, er með námskeið og fleira tilfallandi. „Starf flugþjónsins er afskaplega skemmtilegt en það getur líka verið mjög erfitt því ýmislegt getur komið uppá,“ segir hann.

Heiðar var á leið til Bandaríkjanna þegar viðtalið var tekið en þar hefur hann einnig góð tengsl.

Dóttir hans er búsett þar ytra.

Heiðar var fyrir mörgum árum aupair hjá dóttur sinni og tengdasyni um nokkurra mánaða skeið. Hann á ellefu ára dótturdóttur sem hann er ákaflega hrifinn af. Sonur hans er ókvæntur en hann er einnig á ferðalagi um heiminn sem flugstjóri. Yngsta barnið, dóttir, er í háskólanámi. „Ég er á leið til New York og mér finnst alltaf gaman að koma þangað. Sú borg er þó ekki efst á vinsældarlistanum hjá mér og yfirleitt er ég búinn að fá nóg eftir nokkra daga,“ segir Heiðar og var floginn með þeim orðum til að sinna farþegum Iceland Express á leið vestur um haf.

Nýtt apótek í hjarta Reykjavíkur í gamla Héðinshúsinu, Seljavegi 2

Reykjavíkur Apótek er sjálfstætt starfandi apótek Reykjavíkur Apótek er nýtt apótek sem leitast við að bjóða hagstæð verð og framúrskarandi þjónustu. Öryrkjar og eldri borgarar njóta s é r k j a r a h j á o k k u r.

S e l j a v e g u r 2 | S í m i : 5 1 1 - 3 3 4 0 | F a x : 5 1 1 - 3 3 4 1 | w w w. re y a p . i s | re y a p @ re y a p . i s

KZg`_Vhi^aaVcY^ d\ W a\jZnÂVcY^ 9 `a [ZcV` ik ZiÅaVb c &&!+ b\

;¨hi {c an[hZÂ^ah KdaiVgZc <Za 9 `a [ZcV`ik ZiÅaVb c &&!+ b\$\ Zg cdiV hZb hiVÂWjcY^c ikdgi^h bZÂ[Zg k^ k ÂkV" d\ a^ÂkZg`_jb# An[^ b{ Z``^ WZgV { h`g{bjg! de^c h{g ZÂV { ZmZb! kVg^hi hcZgi^c\j k^ Vj\j d\ ha b] Â^g! cdi^hi Z^c\ c\j ikdgi^h d\ b{ VaYgZ^ iV`V ^cc# ÃZ\Vg an[^ Zg cdiV {c {k hjcVg a¨`c^h h`Va ]V[V hVbWVcY k^ a¨`c^ Z[ Z^c`Zcc^ WVicV Z``^ ZÂV kZghcV ^ccVc k^`j# Ì bZÂ\ c\j h`Va {kVai aZ^iV g{ÂV a¨`c^h ZÂV an[_V[g¨Â^c\h {Âjg Zc an[^ Zg cdiVÂ! Ä h`Va ÄV Z``^ cdiV { h ÂVhiV Äg^Â_jc\^ bZÂ\ c\j# KdaiVgZc <Za Zg Z``^ ¨iaV W gcjb nc\g^ Zc &' {gV# A i^a ]¨iiV Zg { d[h` bbijc kZ\cV ikdgi^h cdi`jcVg an[h^ch# AZhV h`Va kVcYaZ\V aZ^ÂWZ^c^c\Vg { jbW Âjb d\ [na\^hZÂa^# <Znb^ ÄVg hZb W gc ]kdg`^ c{ i^a c h_{# BVg`VÂhaZn[^h]V[^/ CdkVgi^h =ZVai]XVgZ# JbWd { ÏhaVcY^/ 6giVhVc Z][#! HjÂjg]gVjc^ &'V! '&% <VgÂVW¨#