GRENZENLOOS MAGAZINE
Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters
16
NR
Grenzenloos.nl
Mariele Saegaert Spanje
Mei 2015
DE GRANAATAPPEL Een wondervrucht?
EEN SPAANSE MAAND April in Spanje
JURIDISCH WOORDENBOEK Woordenboek voor verblijf in Frankrijk
Uitgeverij
1
Grenzenloos
Welkom
Colofon GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Verschijnt 12 x per jaar, elke laatste vrijdag van de maand. Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos, een imprint van VanDorp Uitgevers Voor meer informatie of adverteren, kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Marjan van den Dorpe Marielle Saegaert Ludique le Vert Stef Smulders Tin van Arkel Josie Kneepkens
JURIDISCH FRANS IN EEN WOORDENBOEK
O
pnieuw een gevarieerd magazine met reportages en columns over onder meer Australie, Italie en Spanje. En veel Frankrijk deze maand. Niet alleen weer zo’n hilarisch verhaal van Ludique le Vert, maar ook aandacht voor het verschijnen van het derde deel in de speciale reeks woordenboeken Frans, ditmaal juridisch Frans. Is juridische taal voor menigeen vaak al een probleem in de eigen taal, laat staan dat er iets gebeurt tijdens het verblijf in Frankrijk. “J’ai de panne met mon autovoiture..,” hoor ik de gestrande automobilist in het ANWB reclamespotje van een paar jaar terug nog zeggen... Veel leesplezier met Grenzenloos Magazine deze maand! Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, elke laatste vrijdag van de maand.
Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp
Eric Jan van Dorp Coverfoto: Jordan McQueen Copyright©2015 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.
2
Inhoudsopgave
4
Nieuws en nieuwe boeken
Ik vertrek, nog niet...
14
De granaatappel
Ludique - De moestuin
26
20
Een Spaanse maand
Juridisch Frans
34
6
Stef Smulders - Portofino
30
Nieuws DE FRANSE DAGEN OP 16 EN 17 MEI IN HEESWIJK, BRABANT EVENEMENT DIT JAAR NIET IN AMERONGEN
V
oor de 2015 editie van De Franse Dagen dient u dit jaar niet naar Amerongen maar naar Heeswijk te komen. Op 16 en 17 mei vindt daar in Kasteel Heeswijk het evenement plaats waar veel Frankrijk liefhebbers elk jaar op af komen. Proef alles wat Frankrijk te bieden heeft op de Franse markt of laat u inspireren door bijzondere vakantie-aanbieders uit diverse streken. Uiteraard kunt u ook deze jaargang weer genieten van de Franse muziek, met optredens gedurende de hele dag en zaterdagavond. Ook zijn er traditiegetrouw weer workshops over de Franse taal, muziek en cultuur.
80.000 WERKPENDELAARS UIT DUITSLAND EN BELGIE AANTAL ONGEVEER EVEN GROOT UIT BEIDE LANDEN
N
Zo’n 80 duizend werknemers komen uit België en Duitsland naar ons land om te werken. Ze gaan vooral naar Maastricht, Enschede, Venlo, Sittard-Geleen en Eindhoven. Dit maakt het CBS vandaag bekend. Ruim 40 duizend werknemers werken in Nederland maar wonen in Duitsland. De meesten werken in gemeenten vlak over de grens. Het betreft hier zowel Duitsers als Nederlanders die in Duitsland wonen. Een op de drie is werkzaam in de zakelijke dienstverlening. Bijna een kwart van hen werkt in Overijssel (24 procent), een kwart in Limburg en bijna een kwart in Gelderland. In Groningen en Drenthe ligt dit aandeel veel lager (2 procent en 4 procent). De meesten werken in gemeenten vlak over de
grens. Enschede en Venlo trekken zo’n 3 tot 5 duizend in Duitsland wonende werknemers. Een stroom van vrijwel dezelfde omvang komt uit België. Van de ongeveer 40 duizend personen die naar Nederland pendelen om te werken, werktt 40 procent in Limburg en 38 procent in Noord-Brabant. Slechts een klein aantal werkt in Zeeland. De meeste werknemers werken in Maastricht: meer dan achtduizend Belgen of in België wonende Nederlanders. Naar Eindhoven en Sittard-Geleen gaan ruim tweeduizend werknemers. De industrie is voor de Belgiëpendelaars met ruim 7 duizend werkenden de belangrijkste sector. Bron: CBS
4
Nieuwe boeken
Het Frans juridisch woordenboek
Woordenboek voor juridische zaken tijdens verblijf in Frankrijk Tin van Arkel Uitgeverij Grenzenloos ISBN 97890776980751 Prijs € 14,95 O.a. te koop via Bol.com
Zomerstorm
Tweede deel van de trilogie Vluchtspel Van de succesvolle auteur en Zweden emigrant Lineke Breukel Uitgeverij Village ISBN 9789461850843 Prijs € 19,95 O.a. te koop via Bol.com
5
IK VERTREK NOG NIET
6
Ik vertrek, nog niet
V
eel Nederlanders zouden het liefst vandaag nog verhuizen naar het land van hun dromen. Velen van hen kunnen om uiteenlopende redenen die stap echter niet maken. Josie Kneepkens schreef hier het boeiende boek ‘Ik vertrek, nog niet’ over. Een van de verhalen gaat over Anneke Reijmerink.
een langdurige relatie. “Hij had een eigen bedrijf en wilde hier blijven, maar bij mij bleef het onrustig.” Vooral tijdens het lezen van het studieboek Third Cultur Kid, herkent de studente zich. “Dat je niet woont in het land waar je ouders vandaan komen. Dat die kinderen vaak onrust hebben en zich niet geworteld voelen, daar herkende ik me heel erg in.” ‘Ik heb behoefte aan een beter klimaat en een relaxtere levensstijl
Geboren in een gezin van reizigers, jarenlang in Italië gewoond met haar vader en moeder, broer en zus, blijft het reizen bij de 36-jarige Anneke Reijmerink uit Amsterdam kriebelen. De GZ psychologe voor kinderen en jongeren heeft de afgelopen jaren in haar eentje landen als Nieuw-Zeeland, Bali, Sri Lanka, Thailand en Australië bezocht. Eenmaal thuis weet ze heel zeker dat ze niet meer in Nederland wil wonen en hakt de knoop door. “Het blijft steeds in mijn hoofd hangen. Op een gegeven moment moet je het gewoon doen, anders krijg je er later spijt van.” Het wachten is op de langdurige visumaanvraag en het vinden van een baan.
Als de relatie in 2005 uitgaat trekt de jonge globetrotter de stoute schoenen aan en gaat in haar eentje naar Australië. Als ze bevriend raakt met andere reizigers uit Sydney, krijgt ze te horen dat er in Australië een groot te kort aan psychologen is en dat het krijgen van een visum daarmee gemakkelijker wordt. “Ik heb daar op dat moment nog niks mee gedaan. Ik wilde nog een twee jarige vervolgstudie van 2007 tot 2009 in Nederland doen, maar heb het wel altijd onthouden.” In 2006 volgt nog een reis naar Nieuw-Zeeland en in 2007 naar Thailand. Omdat reizen een familiekwaaltje lijkt, is zuslief inmiddels in Australië neergestreken. Anneke
Third Culture Kid Het idee voor emigreren begon al heel lang geleden. Als kind woonde Anneke al in het buitenland. “Als ik bepaalde geuren ruik of geluiden hoor die associëren met Italië, ga ik in een seconde terug naar die tijd. Dan heb ik een soort thuiskomen gevoel.” De Amsterdamse is zich tijdens haar studietijd al sterk bewust van de wens dat ze na haar afstuderen in het buitenland wil wonen, maar heeft op dat moment
7
Australie bezoekt haar en samen trekken de meiden rond. Ook doet Anneke in haar eentje dan Sri Lanka, Borneo en Bali aan. Omdat ze het Indonesische eiland heerlijk vindt, is ze er van 2009 tot 2012 ieder jaar wel te vinden. “Ik neem om de zoveel tijd onbetaald verlof en ga dan naar Bali om mijn mentaal best zware baan even los te kunnen laten. Ik wil dan ook om die reden straks in Australië graag met minder zware problematiek werken.” Steeds als Anneke terugkeert weet ze zeker dat
ze niet meer in Nederland wil wonen. “Ik heb behoefte aan een beter klimaat en relaxtere levensstijl. Het verschil met Nederland is heel duidelijk. Ik vind Nederlanders vaak onaardig tegen elkaar.” Australiërs zijn volgens Anneke vriendelijk en laid-back, gastvrij en open voor een praatje. “De mensen leven meer buiten vanwege het lekkere klimaat, misschien heeft dat zijn weerslag?” vraagt ze zichzelf hardop af. Ondertussen twijfelde ze in het begin nog tussen
8
Ik vertrek, nog niet Bali en Australië, maar de werkgelegenheid voor psychologen in laatstgenoemd land is toch een stuk aantrekkelijker. “Ik zou wel voor een internationale school kunnen werken op Bali, maar ik heb best veel opleidingen gedaan en wil meer uitdaging in mijn werk.”
gemaakt. “Het bureau stuurt je een lijst met zaken die je bij elkaar moet sprokkelen. Zij controleren het en laten je weten welke documenten je moet laten vertalen en certificeren. Zij attendeerden me ook op die Engelse toets, die nodig is om lid te mogen worden van de Australische psychologenvereniging en voor het visum.” De emigrante in spe wil mede-emigranten wel even waarschuwen. “Er zijn veel malafide visumbureaus.” Haar advies is bekijk online recensies en Google de naam met daarachter ‘oplichter’. Het overkwam haar bijna zelf.
Visum Anneke is op dit moment bezig met het aanvragen van haar visum, ook wel permanent residency genoemd. Daarvoor moet je een IETLS toets halen. Een Engelse toets die zowel op algemeen als op academisch niveau te halen is, afhankelijk van het soort beroep dat je wilt uitoefenen. “Ik vond het nog best lastig eerlijk gezegd. Hoewel ik mijn basisonderwijs in het Engels gevolgd heb was het toch pittig. Op academisch niveau moest ik een zeven of hoger halen. Ik heb er drie keer over gedaan.” In januari 2013 vertrekt Anneke naar Australië om haar CV af te geven en werk te zoeken. Eerst zoekt ze haar geluk in Sydney, de stad aan zee bij de Blue Mountains. “Daar woont een Nederlandse studievriend van me. Zijn vrouw is ook psychologe en geeft me regelmatig tips over vacature- en woningsites. Het badplaatsje Byron Bay aan de Oostkust bij Brisbane lijkt de Amsterdamse ook leuk om te wonen. “Ik ben er eerder met mijn zus geweest. Het is een kleine badplaats gericht op surfers, meditatie en yoga. Een beetje hippieachtig. Er zijn dolfijnen en walvissen waar je mee kunt surfen en in zee zwemmen. Maar misschien is dit ook wat te dorps voor me en meer een leuk vakantieplekje.”
‘Er zijn veel malafide visumbureau’s’ Een visumspecialist uit de Amsterdamse Pijp wilde Anneke vooraf een bedrag laten betalen met creditcard. “Ik moest daarbij mijn hele nummer achterlaten en ging daardoor twijfelen. Toen ik ze Googelde bleken er een aantal mensen gedupeerd te zijn door deze oplichters.” Een visumaanvraag kan heel lang duren. Wat de procedure kan bespoedigen is een bedrijf bereid vinden je te sponsoren. Ik neem een brief en mijn CV mee in januari en ga dat bij potentiële werkgevers afgeven. Op die manier kun je een verblijfsvergunning krijgen omdat je bijvoorbeeld een contract hebt voor drie of vier jaar,“ legt Anneke uit. Familie en vrienden In januari 2012 vertelde Anneke haar ouders dat ze gaat emigreren. “Ze vonden het niet zo leuk en we kregen zelfs een discussie. Ze wierpen allerlei argumenten op tafel waarom ik niet zou moeten gaan. Ze vonden dat ik het beter even aan kon kijken. Wij, mijn broer, zus en ik vonden dat raar, want onze ouders hebben het zelf ook gedaan. Inmiddels zijn ze wel aan het idee gewend.” Omdat
Anneke heeft visumspecialist Move2Australia in de arm genomen. Het bureau wordt gerund door een Nederlands stel uit Adelaide, dat zelf enkele jaren geleden geëmigreerd is en hier hun werk van heeft
9
Australie het nog wel heel even kan duren voor het visum binnen is leeft Anneke toch wel in het hier en nu in Nederland. “Ik geniet ontzettend van mijn werk en heb hele leuke collega’s. Ook ga ik nieuwe vriendschappen niet uit de weg. Dat vind ik altijd wel leuk. Wel sta ik nu minder open om een leuke vent tegen te komen. Als ik eenmaal het besluit heb genomen wil ik ook gaan. Soms ben ik heel ongeduldig en verdrietig, maar door er regelmatig naar toe te gaan houd ik het wel vol. In Nederland zit ik op Facebook bij diverse groepen in Australië. Als ik dan foto’s zie verzucht ik wel eens ‘Oh, was ik maar daar’. Sparen lukt me niet zo goed
10
trouwens, ik ben daar heel slecht in, maar het visumbureau kost dan ook een hoop geld. Wel enkele duizenden euro’s. Dat is dan wel inclusief lidmaatschap voor de Psychologenvereniging.” Minder leuke kanten Afscheid nemen is niet Anneke’s sterkste kant. Als haar die vraag gesteld wordt, moet haar zus op de achtergrond lachen. “Ik heb altijd heel erg moeite met afscheid nemen gehad. Zelfs op vakantie ben ik de laatste dagen een beetje down omdat ik wegga bij de mensen die ik ontmoet heb.” Ze verwacht dat het beperkte contact met familie en vrienden ook wel even wennen zal zijn in het begin. “Daarom vind ik het fijn dat ik daar al mensen ken. Ik heb altijd veel alleen gereisd, dus ontmoette ik gemakkelijk mensen, misschien valt het daardoor mee.” Haar twee jaar jongere zus vindt het niet zo leuk dat Anneke weggaat. Ze woont één straat verder en de meiden doen veel met elkaar. Maar begrijpen doet ze het als geen ander. “Ze heeft natuurlijk zelf in Australië gewoond en heeft net een wereldreis achter de rug. Zij heeft echter besloten in Nederland te willen blijven.” Af en toe kijkt Anneke op een site voor Australische woningen. De huurprijzen zijn zoals in Amsterdam. De Aussies lossen dat op door huizen te delen. “Voor mijn gevoel is dat wel terug naar af. Samenwonen met huisgenoten voelt studentikoos, weet niet of ik daar zin in heb.”
Ik vertrek, nog niet
Afronden Als het visum er eenmaal is, zet Anneke haar huurwoning tijdelijk in de verhuur. “Dat doe ik nu ook steeds als ik onbetaald verlof neem, dat drukt de kosten. Ik kan mijn huurwoning aanmelden voor huisbewaring, dan mag je legaal je huis verhuren. Stel dat ik het toch niet zo leuk vind, kan ik altijd nog terug.” Op haar werk zal ze ook wat dingen af moeten ronden. Ze heeft het daardoor ook al in een vroeg stadium aan haar baas moeten vertellen. “Ik had een soort aanbeveling nodig van mijn baas. Daarmee heb ik wel mijn eigen glazen ingegooid. De opleidingen die ik nog volg moet ik nu zelf betalen, wat natuurlijk logisch is.” Helemaal alleen gaat ze niet naar de andere kant van de wereld. Haar hond gaat mee en als het aan Anneke
lag ook haar kat. “Maar dat ga ik het beestje niet meer aandoen. Ze is stokoud en heeft suikerziekte.” De hond zal dertig dagen in quarantaine moeten. Anneke moet nog even uitzoeken bij welk bedrijf ze dat laat doen. Ook in de psychologe zelf spelen zich natuurlijk psychologische processen af. “Eerst was ik heel erg opgelucht dat ik eindelijk de beslissingen genomen had. Maar nu het zo ver is, merk ik dat ik meer stress heb. Ik moet allerlei dingen verzamelen voor het visum. Mijn scriptie bleek niet meer in ‘hard copy’ te krijgen. Ben ondertussen nog een opleiding aan het afronden, scriptie afschrijven, tijd verdelen, met vrienden leuke dingen doen, tijdelijke huurder zoeken. Zo ben ik heel erg druk op dit moment.”
11
Australie Toch is Anneke erg blij met het besluit. Het onrustige gevoel van alle jaren daarvoor is weg. “Veel mensen reageren ook enthousiast. Vinden het leuk voor me en stoer dat ik het durf.
Dat sterkt me enorm. Maar tjee... wat zal ik ze missen!” zucht ze. Tekst: Josie Kneepkens Foto’s: Anneke Reijmerink, shutterstock.com
Over Josie Kneepkens Auteur Josie Kneepkens interviewde diverse mensen die nog niet kunnen vertrekken naar het land van hun dromen. Zelf heeft Josie ook jaren in de wachtkamer gezeten toen ze naar Frankrijk wilde vertrekken om een B&B te beginnen.
Uiteindelijk vertrok Josie met haar nieuwe liefde naar Spanje waar ze samen de nu succesvolle band Sound of Lighthouse begonnen. https://www.facebook.com/soundoflighthouse www. soundoflighthouse.com
12
Alle verhalen uit ‘Ik vertrek, nog niet’ lezen? Jaarlijks vertrekken veel Nederlanders naar het buitenland om daar hun geluk te zoeken. Een TV-programma als Ik Vertrek zijn mateloos populair. Maar hoe zit het met al die mensen die eigenlijk wel zouden willen vertrekken maar om de een of andere reden niet kunnen? Ik vertrek nog niet gaat over mensen die wachten op vertrek naar hun droomland. De processen die ze tijdens het wachten doormaken. Hun hoop, hun fantasieën, hun teleurstelling en vragen. Persoonlijke inkijkjes in de levens, dromen en gedachten van veertien emigranten in spe. Ontroerend, ontwapenend en soms erg geestig. Als aanvulling zijn na ieder interview tips opgenomen en is er een compleet hoofdstuk met adviezen van emigratiecoach Saskia Zimmermann. Met een voorwoord van Stef Bos.
Ik vertrek, nog niet Emigranten in spe in de wachtkamer Josie Kneepkens ISBN 9789461850492 O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl
13
Spanje
DE GRANAATAPPEL EEN WONDERVRUCHT?
Marjan van den Dorpe 14
Marjan van den Dorpe
I
n onze tuin staan diverse fruitbomen. Deze stonden er al voordat we het huis kochten. Sommige vruchten hebben wij in Nederland niet vaak gezien en anderen hebben we nooit eerder in de tuin gehad en daar hoort de granaatappel bij.
Afghanistan, India en de Kaukasus. De naam, Granatum, komt uit het Latijnse woord voor korrel, granum. De edelsteen granaat is waarschijnlijk ook naar de granaatappel genoemd. Niet alleen vanwege de kleur, maar zeker ook vanwege de vorm. De cellen van de vrucht lijken namelijk wel iets op edelstenen. De eerste afbeeldingen van een granaatappelboom zijn gevonden op grafschilderingen van de Egyptenaren van rond 2500 jaar voor Christus. De boom wordt al sinds de oudheid geprezen om zijn invloed en koninklijke uitstraling. De granaatappel wordt dan ook wel keizerin onder de vruchten genoemd. De vrucht staat ook voor de vernieuwing van de natuur en
De afgelopen zomer is droog geweest en voor sommige fruitbomen was dat niet best. Geen grote oogst, zoals bij de olijven. Maar voor de granaatappel (Punicam Granatum) was dat nou juist een perfecte zomer. Van de kleine boom hebben we dit jaar zeker 50 vruchten afgehaald. Een record. Maar wat kan je nu eigenlijk met deze vrucht, die er van binnen fantastisch uitziet, doen? Na enig speurwerk en vragen aan deskundigen kwam ik achter het volgend. De vrucht schijnt uitermate gezond te zijn en het sap is een toverdrankje tegen alle mogelijke kwalen van kanker tot alzheimer. En de populariteit stijgt gewoon door. Kan de vrucht dat waarmaken? De naam granaatappel slaat zowel op de tot zes meter hoge struik met lange, doornige takken als ook op de vrucht van deze struik. De plant behoort tot de kattenstaartfamilie (Lythraceae). Hij kan in droge tijden zijn blad verliezen. De glanzende, groene blaadjes met korte steeltjes, groeien tegenoverstaand en dicht op elkaar. De blaadjes zijn ovaal en toegespitst met een gave rand. Ze zijn 0,5-2,5 cm bij 1-10 cm groot. De oranjerode bloemen vormen zich aan de toppen van de scheut of aan korte zijscheuten in groepen van een tot vijf. Granaatappels zijn afkomstig uit Perzië en worden al eeuwenlang gekweekt rond de Middellandse Zee, het Midden- Oosten,
15
Spanje is een symbolische weergave van de diversiteit en eenheid van het leven. De Egyptenaren dachten zelfs dat granaatappelsap een levenselixer was dat mensen onsterfelijk maakte. In China is de granaatappel een van de drie gezegende vruchten van het boeddhisme. De granaatappel wordt daar gezien als een vrucht met geconcentreerde levenskracht. De vrucht van de granaatappel is rond en heeft de grootte van een grapefruit. Het is heel sappig en bevat grote cellen zoals een citrusvrucht, maar in elke cel zit een pitje van ongeveer 3 mm groot. Om de pitjes zit een soort gelei, zoals om de pitjes van een tomaat. Het eten van granaatappel Het eten van granaatappel is een beetje omslachtig. Snijdt de vrucht doormidden en lepel hem uit of snijdt hem in vier delen en buig de
parten naar buiten zodat de pitjes loskomen en eruit vallen. De witte vliezen zijn niet eetbaar. Ze zijn bitter van smaak. De pitjes zijn decoratief en bruikbaar als garnering voor gerechten. De vrucht kan ook uitgeperst worden als een sinaasappel maar dan is het sap bitter door het vruchtvlees. Een mogelijkheid is om de pitjes of de vruchtjes in de blender te doen en alleen het sap op te vangen Het sap van de granaatappel vormde oorspronkelijk de basis voor grenadine. Grenadine is tegenwoordig een soort limonadesiroop die wordt gebruikt in cocktails, zoals in tequilla sunrise en wordt niet meer gemaakt van granaatappelsap, maar is het een mengsel van andere vruchten.
‘Het eten van granaatappels is (seks)lustopwekkend’ Als teken van rijkdom en vruchtbaarheid is de granaatappel ook gebruikt in de aankleding van de eerste tempel van koning Salomo. Beide pilaren bij de ingang zouden zijn getooid met twee rijen granaatappels. Toetanchamon kreeg in zijn graftombe granaatappels mee om de wedergeboorte te bevorderen. Ook verleiding is onlosmakelijk verbonden met deze vrucht. Er wordt zelfs gezegd dat de boom van de granaatappels dezelfde is als de boom van de kennis van goed en kwaad in het paradijs van Adam en Eva. Het zou de granaatappel zijn die tot de verbanning van Adam en Eva uit het paradijs heeft geleid. De rode vrucht is ook een afrodisiac. Dat betekent dat de zin om seks te bedrijven toeneemt door het eten van deze vrucht. Het testosteronniveau van zowel mannen als
16
Marjan van den Dorpe vrouwen wordt verhoogd door het eten van de granaatappelvrucht. Geneeskrachtige werking Granaatappels zitten vol gezonde voedingsstoffen, zoals vitamine C, kalium en pantotheenzuur (B5). Daarnaast zijn ze rijk aan antioxiderende fytonutriënten als tannines en flavonoïden. Ook bevatten ze veel polyfenolen waaronder ellagitannines, punicalagins, catechines, gallocatechins en anthocyanen. Deze voedingsstoffen hebben onvoorstelbaar krachtige eigenschappen waarmee vrije radicalen
cholesterolgehalte daalt. Tevens verlaagt het ook de bloeddruk wat de kans op beroerten drastisch vermindert. De vrucht bevat heel veel polifenolen waardoor de cellen voortdurend vernieuwen. De hoeveelheid polifenolen zou vier keer hoger liggen dan die van druiven, groene thee of rode wijn. Hierdoor zou de kans op de ziekte van Alzheimer drastisch verminderen.
kunnen worden bestreden, zodat de granaatappel een effectief natuurlijk hulpmiddel is bij de bescherming tegen ziekten die ontstaan als gevolg van infecties en degeneratie, zoals kanker, harten vaatziekten en artritis.
nodige hoeveelheid foliumzuur, vezels, kalium, niacine, vitamine A en E. Hierdoor is dit een natuurlijke en volwaardige manier om de nodige vitaminen en mineralen op te nemen. En alsof dit alles nog niet genoeg is, is het sap van de granaatappel een prima ingrediënt voor de verzorging van de huid. En zelfs voor het behandelen van acne. Granaatappel in combinatie met een hydraterende crème geeft de huid een fris en stralend effect. Ook zou de olie van de zaden helpen om kleine littekens te bestrijden. Daarom is granaatappelzaad ook een steeds meer voorkomend ingrediënt in huisverzorgingsproducten.
Een volwaardige vitaminepil? Een enkele granaatappel bevat ongeveer 40 procent van de aanbevolen dagelijkse vitamine C behoefte voor volwassenen. En het bevat ook de
‘Granaatappel heeft een remmende werking op kankercellen’ Tenminste, dat wordt er over de vrucht geschreven. Zo zou het eten van de besjes of het drinken van het sap het ontstaan van borstkanker voorkomen. Zelfs de groei van de tumoren stoppen. De granaatappelpit bevat olie en zou de borsttumorcellen aanzetten tot zelfvernietiging terwijl de gezonde cellen gespaard blijven. De anti-oxidanten en isoflavonen die in de vrucht zitten hebben een remmende werking op het ontstaan van prostaatkanker en vertraagt de groei ervan. De flavonoiden in de vrucht hebben een sterk ontstekingremmende werking. Het grote voordeel is dat ze goed opgenomen kunnen worden en dat ze zijn niet giftig zijn. De granaatappel verlaagt het gehalte aan vetzuren in het lichaam, waardoor ook het
17
Vernoemd Streken die naar de granaatappel zijn genoemd zijn het Spaanse Granada en het Caribische eiland Grenada. De vrucht staat dan ook in het stadswapen van Granada, maar de vrucht op de vlag van Grenada is vreemd genoeg een nootmuskaat en geen granaatappel. Ook de handgranaat is naar de granaatappel genoemd, vooral vanwege de vorm, maar ook omdat de zaden om je heen schieten als de vrucht op de grond valt.
Spanje
De Grenadilla is vernoemd naar de granaatappel omdat ze lijkt op een kleine granaatappel, maar is een soort van het geslacht passiebloem (Passiflora). In het Rider-Waite tarotspel staan granaatappelen afgebeeld bij de Keizerin en de Hogepriesteres.
Al met al een hele interessante boom en vrucht die vele goede dingen in zich heeft. En dat groeit zomaar in onze tuin. Dit wetende bekijken we dat kleine boompje nu toch met hele andere ogen. Tekst:Marjan van den Dorpe
Marjan van den Dorpe woont al jaren in Spanje en schreef twee boeiende bundels over haar leven aldaar. Leven onder de Spaanse zon ISBN 9789461850119 Een zonnig leven in Spanje
ISBN 9789461850980
O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl
18
Toekomst & Tapas
Onbekend Spanje
EEN EIGEN RESTAURANT AAN DE ZONNIGE COSTA
Robert en Ariane zijn net dertig als zij hun internetbedrijf in Nederland verkopen. Tegen alle verwachtingen in investeren ze hun geld in een Bagles & Salads restaurant in Nerja, Andalusia. In het boek Toekomst & Tapas beschrijft Ariane op meeslepende wijze het avontuur dat volgt. Een absolute must-read voor iedereen met interesse in wonen en/of ondernemen in Spanje. Toekomst & Tapas Ariane van Wijk isbn 978 94 61851 000 Uitgeverij Grenzenloos Te bestellen o.a. via Bol.com Amazon.es Emigratieboek.nl w w w. e m i g r at i e b o e k . n l
oom
w w w. g re n z e n l o o s . n l
VERZEKERINGEN RINGEN
Hollandse zekerheid tijdens uw buitenlands avontuur! Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.
OOM Verzekeringen
19
ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering
Wonen in Frankrijk
LUDIQUE DE MOESTUIN
L
udique is het pseudoniem van een oud- docent die na zijn pesionering samen met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.
Want eindelijk priemde die zo intens begeerde Franse zon fel en hartverwarmend door de voyeuristisch uitgesneden hartjes in de luiken van onze slaapkamer. Lief kneep haar slaperige oogjes stijf dicht. “Kijk schat, de zon! Die goddelijke Franse zon! Eindelijk! Koning Winter is afgetreden of afgezet. Afgestempeld en opgehoepeld”, kraaide ik uitbundig en wierp overmoedig het Scandinavisch, meervoudig gelaagde, zesmaal dubbelgestikte en thermisch winddichtgekitte, eikenhoutgestookte, elektrische dekbed van mijn lijf. We hadden daar volgens de meteo honderd nachten onder vertoefd. Een historisch
“En eindelijk daar was ie dan, de zon!” schalde Gerard Cox ooit. Kent u ’t nog? Een opbeurend volksdeuntje. Ik moest er ineens aan denken.
20
Ludique record! Maar nu, nu eindelijk de zon op mijn huid. Heerlijk! “Is het vandaag Eerste Kwartier?” pruttelde Lief diep verankerd in haar kussen. “Huh? Het is eh....., bijna half tien”, antwoordde ik in het besef dat Lief zo dyslectisch is als een kromme juslepel en wel vaker volslagen onzin uitkraamt. En dan met name ’s morgens, ’s middags en ’s avonds. “Neu!” corrigeerde Lief, “ik bedoel, is het vandaag nieuwe maan?” “Nieuwe maan? Geen idee. Volgens mij is het nog steeds dezelfde. Het zal me ook jeuken. Hoezo?” “Nou, als het bij Eerste Kwartier mooi weer is, dan blijft dat de hele maand zo”, verklaarde Lief met de stelligheid van een meteorologisch geschoolde kermiswaarzegster. “Natuurlijk, wat jij maar wil. Ik vind het allemaal prima. Koffie?” Lief schoot, als door een wesp gestoken, overeind. Klaarwakker! “Dan moeten nu meteen de aardappels in de grond. De uien, de radijsjes, de tomaten, de aardbeien enne....., help je mee?” ratelde ze druk. Ik voorzag ineens lange dagen van zwaar grondwerk en zakte aldus geheel ontmoedigd terug in de weldadige kussens. U moet namelijk weten, en laat ik me hier dan nog mild uitdrukken, dat ik niet zo geweldig gecharmeerd ben van het hoveniersvak. Ik ben geen mol. Ik ben een ras stadsknaap. Geboren en getogen tussen trolleybus, pakhuizen en Sint Jozefkerk. Asfalt en kinderkopjes. Lief is een halfbloed dorpsdeerne. Gepoot, gewassen en geoogst in de boeren dorpsgemeenschap van Schubbekutteveen of Klootzakkeradeel. Ergens in die buurten. Dus, heeft u ook een moestuin? Asfalteren, luidt mijn advies.
“De moestuin moet worden omgespit”, verordonneerde Lief halverwege een tot tuinbroek gepromoveerde Cora Kemperman. Twee tientjes op de BonCoin. Toegegeven, kappen, zagen, graven, spitten, omheinen en meer van dat soort agrarische ongein is mannenwerk! Ik kom er rond voor uit. En ik doe dat dus ook voor mijn Lief. Met liefde, maar laat ik nu niet overdrijven. “Die heb ik net helemaal omgespit!” memoreerde ik bijna wanhopig. Werkelijk dagenlang onder het leigrijze wolkendek boven onze Corrèze. Tussen de buien door. In de loodzware, zompige, vette klei. Met schop en spade, lekkende kaplaarzen aan de hoeven en onder het juk van een straffe wind de Zuidwester dwars op de knar. Hondenwerk! Maar ja, die lagen lekker rond de snorrende houtkachel. “Jawel, maar die dikke, omgespitte hompen klei van jou moeten nog wel worden fijngestampt en aangeharkt”, verduidelijkte Lief instruerend. “Jaja”, beaamde ik aarzelend en overwoog mezelf vrijwillig aan te melden bij Sint Petrus. “Waar wil je dat ik de aardbeien plant?” vroeg Lief volstrekt retorisch. “Aambeien?” grapte ik een tikkeltje zuur, want het zal me toch worst zijn waar die dingen moeten worden geplant. Ik heb er geen lood verstand van. Ik eet ze en dat lijkt me ruim voldoende. “Ik wil ze nu eigenlijk wel naast de oude put hebben”, vulde Lief in. “Niet weer op de helling voor het oude huis, die gebruiken de honden als drafbaan”, voegde ze er met een afkeurende blik aan toe. “Je bedoelt, er moet een aardbeienbed naast de put komen?” waagde ik te insinueren. “Precies, wil je dat ook even aanleggen? Gras wegsteken, omspitten en zo?”
21
Wonen in Frankrijk “Merde!” “Dan hark ik alvast een stukje van de moestuin aan voor de radijsjes”, besloot Lief en vertrok naar het omgespitte westen van ons erf.
Tevergeefs. Dan maar met de getuinhandschoende klavieren. Ouderwets handwerk. Op de knieën wroette ik achtereenvolgens tientallen kapotte dakpannen, zes scharnierdelen, een gietijzeren voederbak, een halve toiletpot, zeventien bakstenen, twee draadijzeren mollenvallen, een tuinpad aan stapstenen, een rol verroest prikkeldraad, een slijterij aan gebroken wijn- en medicijnflessen, een laars, twee damesslofjes plus een jarretel, een krukas compleet met tandwiel, anderhalve spoorstaaf, twee spatborden, een arsenaal lege patroonhulzen, een bijl, hark, kachelpook en een
Aan de zuidkant, waar ik eerder ook al een driedubbele Noord-Zuidlijn voor de wijnstokken had uitgegraven, torpedeerde ik de eerste spade, naast de aangewezen oude waterput, krachtig de grond in. In de volvette, zachte klei van de grote moestuin was het per slot van rekening ook best wel makkelijk spitten geweest. Als boter. Een piepklein aardbeienledikantje van pakweg vier vierkante meter zou dus een fluitje van een cent moeten zijn. Een half uurtje. Maar nee hoor, hier stuitte ik onmiddellijk op iets hards. Symbolisch voor de hardheid en leefbaarheid van het Franse platteland. “La vache!” tierde ik en stak links en rechts driftig met de scherpe spade de grond in.
theelepeltje, twee autowielen, een korset en een tractorband en tot slot een nog tamelijk nieuwe bril. Die laatste bleek trouwens van mezelf te zijn. Verloren in de aardse strijd. “Putain! Amper vier vierkante meter omgewoeld! Een complete vuilnisbelt uitgegraven en dat alles heeft me een halve dag gekost!”raasde ik voor me uit. Heeft u ook een tuin? Betegelen! “Je aardbeienoase is klaar”, brieste ik bij de moestuin aangekomen verhit tegen Lief die daar samen met buurvrouw Nathalie op een stapsteen in het zonnetje met elk een kopje thee en een koekje zat. “Mooi, dankjewel. Heb je er ook gelijk even een hekje omheen gezet?” Dat had ik niet en negeerde de vraag. Ik staarde namelijk intussen met toenemende ontsteltenis naar de omheining rondom de moestuin. Zeker een kwart daarvan lag totaal verkreukeld en verwoest plat. Op de grond, in het gras. Gesloopt. Palen, gaas
22
Ludique en schaaldelen. Lief volgde mijn verwilderde blik. “Een ideetje van Nathalie!” verklaarde Lief enthousiast. “Die omheining moet immers hoger. Om de honden uit de moestuin te houden. Nathalie zei dat je dan rondom hele rijen lange stokken in de grond moet steken. Dicht naast elkaar. Kost ook niks. Geen gaas, pikets of palissade. We hebben het meteen even uitgeprobeerd. Kijk maar, die drie stokken daar. Zie je wel? Daar kan geen hond tussendoor of overheen. Veel mooier ook. Toch? Landelijker. Wat vind jij?” “Dat wil je niet weten”, mompelde ik knarse-
“Merde!” riep ik nog vals vriendelijk zwaaiend toen Lief met buuf in de Quatrelle het erf afwiebelde. Na eerst twee puntjes inspirerende wijn te hebben ingenomen en een rustgevend pijpje te hebben gesmoord, heb ik vloekend en tierend zesennegentig min of meer rechte stokken van elk pakweg anderhalve meter lengte met de bijl van een prikpunt voorzien en ze allemaal naast elkaar met een moker in de vette klei geheid. Het stuk gesloopte omheining was weer dicht. Ik ben er eens lekker voor gaan zitten en met een sprankelend derde offer aan Bacchus heb ik de
tandend. Typisch Lief. Het moet allemaal direct en wel meteen. Dadelijk. Nu! En alles tegelijkertijd.
stokkenzooi van enige afstand aanschouwd. “Lief had wel weer gelijk, verdulleme”, mompelde ik voor me uit. “Het ziet er waarachtig landelijk en leefbaar uit. Fraaier dan schapengaas tussen piketpalen. Ecologisch verantwoord en hondwerend. Het kost ook, behalve een dubbele hernia, spierkrampen tot in mijn voortanden, ergo drie maanden geen piano of gitaar kunnen spelen en de komende weken met mijn verkrampte tengels van delicate antieke uurwerken afblijven, geen sous.” Ook de beide honden, die aanvankelijk angstvallig uit mijn buurt waren gebleven, kwamen naderbij en onderzochten het opgestelde regiment stokken. Sophie doet zoiets beheerst. Sammie, de jongste, draafde er daarentegen in stuiterend galop op af, boorde haar snuit in volle vaart tussen twee stokken en knetterde zo de moestuin in alwaar ze, doodgemoedereerd en met een innig tevreden tronie, een verse drol tussen de, door Lief zojuist ter aarde bestelde, radijsjes drapeerde. “Tja,” gniffelde ik, “dat dacht ik al wel. Dat lijkt allemaal wel leuk en aardig, maar die stokkenkermis gaat niet werken. Dat wordt weer doodordinair schapengaas.”
“Wil jij daar straks stokken inzetten? En weet je, Nathalie had nog een heel goed idee, moet je luisteren”, vervolgde Lief geïnspireerd. “Ik wil het niet weten”, lispelde ik. “Ik krijg er bosbrand van in de liezen. Van die ideeën.” “Weet je, die twee loodzware citrusbomen, in die foeilelijke groene, plastic containers, kunnen gewoon de grond in! Als we er voor de winter stro en mest omheen leggen kunnen ze gewoon buiten blijven staan. Hoeven we ze niet telkens weer de cave in te sleuren. Goed hè?” Nathalie glunderde, want die barst van de werkverschaffende ideetjes. “Dus, als ik het goed begrijp, moet ik nu ook nog twee grafkelders gaan graven voor die mediterrane groene joekels en ergens een paar honderd stokken zien op te scharrelen en die één voor één als wrak maar ecologisch verantwoord hekwerk de grond inmeppen?” “Ja! Wil je dat doen? Dat is lief van je! Dan gaan Nathalie en ik intussen gezellig even naar Brive om wat aardbeienplantjes te kopen.”
23
Wonen in Frankrijk Ik stak nog een pijpje op. Het Franse zonnetje scheen volop boven de Corrèze. Er stopte een tractor. Het was vriend en veeboer Roger. Zijn lieve vrouw Dominique, die een tamelijk royale plastiek met zich mee torst, perste zich tegelijkertijd moeizaam uit de oude, piepkleine Fiat Pinda. “Salut Roger, salut Dominique, ca va?” “Je vriendinnen staan weer in de pré aan de overkant Ludique, twaalf dames. Geen bijzonderheden. Ze moeten nog wel worden bijgevoerd. Er ligt al een rol hooi in het atelier”, meldde Roger me. “Straks, of anders morgen, brengen we de moeders met hun kalveren. En de stier natuurlijk. Met elkaar vijfentwintig”, beloofde Dominique. De elektriciteit gaat er dus ook weer op.” Ik was weer dolgelukkig. Men rekent er op
dat Lief en ik een beetje op de beesten passen. Het platteland kwam weer tot leven. De lente was begonnen. De zomer zou weldra arriveren. De Quatrelle pruttelde het erf weer op. “Heb je nou al een hek rond het aardbeienbed gezet?” vroeg Lief met een panier vol groene groeisels onder de arm. “Nee Lief, er zijn geen pikets meer en er is nog onvoldoende gaas”, zei ik ietwat triomfantelijk. “Nou, dat hoeft toch ook helemaal niet?” vervolgde Lief. “Je kunt immers rijen stokken naast elkaar in de grond......” “Ik pieker er niet over!” onderbrak ik haar. “Wijntje?” Tekst: Ludique le Vert
Lees alle avonturen van Ludique en Lief in de geweldige verhalenbundel Hilarisch Frankrijk. Hilarisch Frankrijk ISBN 9789461851024 Binnenkort verschijnt ook: Kolderiek Frankrijk
O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl
T CHIJN VERS KORT! EN BINN
24
Franse dagen
BEZOEK DE FRANSE DAGEN KASTEEL HEESWIJK - 16 & 17 MEI
• Proef alles wat Frankrijk te bieden heeft op de Franse markt. • Laat u inspireren door bijzondere vakantie-aanbieders uit diverse streken • Geniet van de Franse muziek, met optredens van vele professionele artisten • Doe mee met de workshops over de Franse taal, muziek en cultuur • Bezoek de Maison en France beurs met actueel aanbod en informatieve seminars • En geniet van de sfeer, de zon en de muziek op het Franse terras! Zaterdag 16 en zondag 17 mei bent u van harte welkom vanaf 11.00 uur op Kasteel Heeswijk in Heeswijk (Brabant) Bestel nu tickets online
25
Een Spaanse maand
ABRIL
MARIELLE SAEGAERT
M
arielle Saegaert verhuisde jaren geleden naar Spanje en woont sindsdien in Santiago de Compostela. Maandelijks houdt zij ons op de hoogte wat er speelt in haar stad en de Spaanse samenleving. April is een hoopvolle maand gebleken. Tenminste, naar mijn persoonlijke mening. De minder optimistische (of wellicht de meer realistische) lezers zullen me vragen dit ‘hoopvol’ nader te onderbouwen en dat kan ik me voorstellen. Je moet
26
je niet zomaar een oor laten aannaaien, want na deze lange, grijze winter moeten we eerst (de zon) zien om dan weer te geloven… Lorenzo, een naam die de Spanjaard graag aan hem geeft, is weer terug aan zijn hemel, hoewel -toegegeven- nog niet geheel onbetwist. Echt strandweer is het nog maar weinig geweest. Daar zullen we nog even op moeten wachten. De vierde maand mag dan officieel het startsein zijn voor de lente; je haalt je zomerkleren natuurlijk niet zomaar tevoorschijn! Wanneer was het in Nederland weer ‘rokjesdag’?
Marielle Saegaert
Om terug te komen op mijn ‘hoopvol’, ik heb de indruk dat het met de duizend wateren van het welbekende Spaanse gezegde ‘abril, aguas mil’ dit jaar is meegevallen. Zeker hier in het rond deze tijd doorgaans doorweekte Galicia heeft de regen zich ingehouden. Om in een zonnige stemming te blijven zal ik het nu maar niet gaan hebben over klimaatsverandering, stijgende temperaturen, grotere kans op droogte, hittegolven en bosbranden. De Spaanse zomer neemt immers ook heel veel leuks met zich mee. En omdat ik graag hamer op (/doorzeur over) het belang van een positieve houding: ¡viva abril! Wat voor in Nederland rokjesdag is, is voor ons hier in het zuiden misschien het beste aan te duiden met ‘terrasjesdag’. Ik bedoel daarmee het eerste terrasje dat we in een volle zon zitten want, om lezers in de Lage Landen even te pesten, hier in het zuiden kunnen we eigenlijk het hele jaar door wel buiten zitten. Hier in Galicië moeten we in de winter daarvoor een zekere mix van optimisme en koppigheid toepassen, maar zeker sinds de rookgrage Spanjaard in horecagelegenheden met zijn sigaret naar buiten moet, is het aantal (verwarmde!) terrassen enorm toegenomen. Regenbuien vallen sindsdien dus “best mee” en “zo koud is het nou ook weer niet”. Positief denken! Vind ik leuk. Een paar dagen geleden zaten we weer op een van onze favoriete plekjes. Vlak naast de markt. Overdag komen de heerlijke geuren van vers eten op je af, vergezeld door de aanbiedingen van de dag die de marktkooplui met het welbekende hoge Spaanse volume verkondigen. ’s Avonds wordt er echter ruimte gemaakt voor een groot terras en gezeten op ons aluminium stoeltje, nippend aan
ons wijntje konden we niet voorkomen een beetje melancholisch te worden. Dit had niet zozeer met de alcohol te maken dan wel met de liefde van de Spanjaard zijn tradities in ere te houden. Een kleine greep: zondagmiddag bij paps en mams lunchen. Meisjes babies die vlak na hun geboorte meteen gaatjes in de oortjes geprikt krijgen. En... op een fles zit een kurk. En juist die kurk zal het de komende jaren moeilijk gaan krijgen hier. De klimaatsverandering (moet ik nu toch noemen) en de competitie van synthetische kurk en schroefdop zullen, zo vreest men hier, het einde inluiden van de geliefde kurk. Portugal is weliswaar mondiaal leider (meer dan de helft van de wereldproductie van kurk komt bij onze buren vandaan), maar voor nummer twee Spanje staat ook veel op het spel. Kurk is een belangrijke economische sector hier, vooral in Andalusië, Extremadura en Catalonië. Vooralsnog verzet de kurk zich kranig, maar voor hoelang nog? Mijn vrienden protesteren in ieder geval luid. De kurk hoort bij de fles als de regen bij april. “Toch?” vraagt een van hen uitdagend. Je moet toegeven dat “Zit er nog wat onder de kurk?”, zoals een vriendin van me altijd zegt, toch vele malen leuker klinkt dan: “Zit er nog wat onder de schroefdop?” We bestellen nog maar een rondje. Dan wordt het onvermijdelijk tijd voor de volgende fase van het Spaanse terrasgesprek. Nee, zelfbeklag komt pas bij het derde glas. Eerst is het de beurt aan politici. Een geliefde nationale klaagzang (naast puntverlies van het voetbalteam) is namelijk ook hier de politiek. Altijd al geweest als je het mij vraagt, maar de laatste tijd lijken de politici het er om te doen. Het ene na het andere corruptieschandaal wordt aan het licht gebracht. Elke dag opnieuw lijkt het weer raak. Noch de regerende PP noch de in de oppositie verkerende PSOE ontkomen aan de
27
Een Spaanse maand waarheid. De Spaanse politiek verkeert in een belabberde staat en verdient het vertrouwen van zijn kiezers nauwelijks. Triest hoogtepunt van deze maand was de arrestatie van de voormalige vicepremier en IMF directeur Rodrigo Rato wegens o.a. belastingontduiking. Het ging om meer dan 26 miljoen euro die hij niet gedeclareerd zou hebben! De recent gekroonde koning Felipe doet zijn best, maar zelfs zijn eigen zus en zwager zijn verstrikt geraakt in fiscaal gesjoemel. Uitgeweken naar Zwitserland zien we die twee eigenlijk niet zoveel meer. De algemene mening hier op straat is dat ook zij hun uiteindelijke straf wel zullen ontlopen. Want slechts weinigen worden uiteindelijk veroordeeld tot (het uitzitten van) een straf. Alles wordt glashard ontkend of verontwaardigd afgedaan als een ‘heksenjacht’. En ministeriële verantwoordelijkheid bestaat al helemaal niet. Bij het luisteren naar persconferenties sta je versteld van de linguïstische vondsten om alles wat krom is recht te praten om maar smetloos over te komen, want eind mei zijn er verkiezingen. De 17 autonome regio’s en de 2 autonome steden waar Spanje in is onderverdeeld, gaan op 24 mei naar de stembus en de strijd is bijzonder interessant deze keer. We nemen nog een tapaatje en gaan er eens goed voor zitten. De strijd is spannend omdat de winst dit jaar niet óf naar de rechtse PP óf naar de linkse PSOE zal gaan. Het
28
tweepartijenstelsel in Spanje is aan het wankelen. En hoe! De opkomst van nieuwe partijen zoals Podemos (‘We kunnen’) en Ciudadanos (‘Burgers’) is ronduit spectaculair te noemen: in de laatste peilingen staat Podemos zelfs op de eerste plaats. De oude garde (PP en PSOE) moet vechten om de macht met twee partijen die nog geen jaar oud zijn. Alle vier partijen staan op minder dan drie procent van elkaar verwijderd in de laatste meting. Sinds de instelling van de Spaanse democratie in 1978 hebben slechts drie partijen elkaar afgewisseld in de regering. Sinds 1982 is het uitsluitend tussen de PP en de PSOE gegaan. Coalitieregeringen bestaan hier niet. Vooralsnog… Ontegenzeggelijk heeft vooral Podemos het Spaanse politieke leven flink op zijn grondvesten doen schudden, hoewel de regerende PP graag doet of ze niet serieus te nemen zijn. De partij bouwt voort op de populaire protesten enkele jaren geleden die bekend staan onder de benaming ‘15M’ (de ‘m’ is van ‘mayo’; 15 mei 2011) en die over de hele wereld een voorbeeld kregen. De burger werd opgeroepen tot meer politieke betrokkenheid en er werd gestreden voor meer politieke pluraliteit. Vandaag de dag heeft vooral de niet aflatende stroom corruptieschandalen het traditionele Spaanse wantrouwen in politici alleen maar doen toenemen. De ‘gewone man’ moet kromliggen maar de politici leven een luxe leventje, naar wat steeds meer blijkt: vaak op kosten van de belastingbetaler. Aan het eind van dit jaar zal premier Rajoy nationale verkiezingen uitroepen. Maakt Podemos een kans op een plek in de regering?
Marielle Saegaert Zal het misschien tot een coalitieregering komen? Voor mij als Nederlandse zijn coalities natuurlijk niet bijzonder, maar hier op straat is het een dagelijks terugkerend onderwerp. Eind mei weten we meer.
Spanje eert hem nog steeds en zal dit waarschijnlijk nog lang blijven doen: afgelopen week kwam El País bijvoorbeeld met een speciale CD. De komende maand wordt dus spannend: naast de verkiezingen kan het niet anders dan dat ook de ontknoping van de Spaanse voetbalcompetitie het land in zijn greep zal houden. De strijd gaat tussen Barça en Real Madrid, met nu slecht een paar punten verschil. Economisch blijft het aanmodderen maar licht schijnt (ergens) aan de horizon. Met een beetje meer hoop op betere tijden, misschien komt het wel door het mooiere weer,
Plotseling worden we pas echt melancholisch. Nee, we hebben niet opnieuw besteld en zijn nog steeds braaf met ons tweede wijntje bezig. Het is niet het besef dat we misschien wel getuige zijn van een historische verandering in het Spaanse politieke leven. Het zijn ook niet de sterren of deze aangenaam zachte lenteavond die ons ontroeren. Het is de hemelse gitaar van de vorig jaar overleden Spaanse gitarist Paco de Lucía die we op de radio horen die ons doet zwijgen. Je kan niet anders dan even stil zijn als je de perfecte gitaarakkoorden hoort van de wereldberoemde flamencogitarist.
kijken we elkaar vragend aan. We besluiten dat we er maar van moeten genieten zolang het duurt. Zit er nog wat onder de kurk? Tot mayo!
Waar de regen kunst Leven in Santiago de Compostela Marielle Saegaert In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft... Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt. O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl als paperback en eBook
29
Frankrijk
Juridisch Frans O
nvoorziene relatieproblemen, betrokkenheid bij een ongeval terreinkwesties, conflicten op het werk, financiёle problemen, belanden meestal in eerste instantie bij de kantonrechter, die niet vanzelfsprekend handelt zoals men gewend is in eigen land.
voor aankoop en onderhoud van onroerend en vor medische zaken. Deze maand komt een derde deel in de reeks uit: het Frans-Nederlands juridisch woordenboek. Doelgroep Dit woordenboek is bedoeld als handige taalhulp voor Nederlanders en Nederlandstaligen die tijdens hun verblijf of vestiging in Frankrijk te maken kunnen krijgen met een civiele of strafrechtelijke procedure.
Tin van Arkel is de auteur van de eerder verschenen Fans-Nederlandse woordenboeken
30
Juridisch woordenboek Taalproblemen, onbekendheid met administratieve en juridische systemen, verkeerd begrijpen van officiёle documenten leiden tot een gevoel van verlorenheid in het juridisch labyrinth en kunnen veel narigheid veroorzaken. Het nieuwe woordenboek is geen encyclopedie, maar bedoeld om enig inzicht te geven in het Frans juridisch systeem en als taalhulp bij juridische kwesties waarin men, helaas, verwikkeld kan raken.Er is gestreefd naar een zo ruim mogelijk woordaanbod, maar het is onmogelijk volledig te zijn binnen het gestelde doel.
Opzet De juridische woordenlijst FR-NL / NL-FR wordt ingeleid door een korte uitleg over de organisatie van de rechterlijke macht en de rechtspraak in Frankrijk. Na de juridische woordenlijst volgt een aparte woordenlijst FR-NL/NL-FR voor weggebruikers. De laatste bladzijden van het woordenboek bevatten een aantal praktische zinnen NL-FR voor een disclaimer voor een website. Achterin het woordenboek is een lijst van geraadpleegde literatuur, websites en internetadressen.
Het Frans juridisch woordenboek Woordenboek voor juridische zaken tijdens verblijf in Frankrijk Tin van Arkel Uitgeverij Grenzenloos ISBN 97890776980751 Prijs â‚Ź 14,95 O.a. te koop via Bol.com
31
Frankrijk ABC voor weggebruikers: A
accélérateur: gaspedaal accélération: het versnellen, gas geven *voie d’accélération: invoegstrook accélérer: versnellen; optrekken accès: toerit accès interdit: inrijden verboden accident: ongeluk accident de circulation, accident de la route, accident sur la *voie publique: verkeersongeluk accotement: berm accotement non stabilisé: zachte berm accotement surélevé: verhoogde berm adhérence: *pneu aire de détresse: pechhaven aire de repos: parkeerplaats (langs snelweg) alcoolémie: alcoholgehalte (in het bloed) taux d’alcoolémie: alcoholpromillage allumez: *phare amende: boete amende pour *excès de vitesse: snelheidsboete amende alcool au *volant: boete voor rijden onder invloed amende forfaitaire: vast boetebedrag, forfaitaire boete amortissement d’un véhicule: afschrijving van een voertuig amortisseur: schokbreker analyse de sang: bloedonderzoek angle mort: dode hoek appel de *phare: flitssignaal faire des appels de phares: flitsen, flitssignaal geven appuie-tête: hoofdsteun aquaplanning/*hydroplanage: aquaplanning assistance: hulp
service d’assistance: hulpdienst (bij pech) assurance: verzekering  auto-école: rijschool avancez jusqu’au feu: oprijden tot aan het stoplicht axe: hoofdverkeersweg, verkeersader, verkeersas
B
balisage: bebakening bande d’arrêt d’urgence: vluchtstrook barrée (route): weg gestremd barrière: * passage à niveau batterie: accu bifurcation: splitsing, tweesprong Bison futé (service d’information routière): verkeersinformatiedienst borne: kilometerpaal borne de recharge pour véhicule électrique: oplaadpaal borne d’urgence: praatpaal bouchon: verkeersopstopping, file bretelle d’*accès: oprit van een autoweg bretelle de *raccordement: verbindingsweg bretelle de *sortie: afrit
C
camion: vrachtauto camion renversé: gekantelde vrachtauto camion semi-remorque: vrachtauto met oplegger camion citerne: tankwagen carambolage: kettingbotsing carburant: brandstof carrefour: kruising carrefour à niveau: gelijkvloerse kruising carrefour dénivelé: niet gelijkvloerse kruising
32
Juridisch woordenboek carte verte: groene kaart, verzekeringsbewijs casque: helm port de casque: het dragen van een helm catalyseur: katalysator cédez le passage: geef voorrang ceinture de sécurité: veiligheidsgordel certificat d’immatriculation: *immatriculation chaîne neige: sneeuwketting chaussée: wegdek chaussée déformée: slecht wegdek chute de pierres: vallende stenen circulation: verkeer circulation en sens inverse: tegemoetkomend verkeer accident de circulation: verkeersongeluk clignotant: knipperlicht, richtingaanwijzer mettre son clignotant: richting aangeven clignotant avant (droit/gauche): knipperlicht voor (rechts/ links) clignotant arrière (droit/gauche): knipperlicht achter (rechts/links) climatisée (voiture): auto met airconditioning code de la route: verkeersregels coller les voitures: te dicht op zitten, niet voldoende afstand houden, bumperkleven la voiture me colle: de auto zit vlak achter me collision: aanrijding, botsing collision arrière: aanrijden achterop/kopstaartbotsing collision en chaîne: kettingbotsing comportement de conduite: *conduite compteur de vitesse: snelheidsmeter conducteur: bestuurder, chauffeur conduire: (auto)rijden, besturen permis de conduire: rijbewijs conduite: het rijden conduite accompagnée: het rijden onder begeleiding
conduite asociale: asociaal rijgedrag conduite en état d’ivresse: rijden onder invloed conduite limitée: begrensd rijden conduite à risques: risico-rijgedrag, roekeloos rijgedrag comportement de conduite: rijgedrag constat amiable: schadeformulier contractuel(le) de la police: parkeerwachter contravention: overtreding; bekeuring,boete être en contravention: in overtreding zijn contrevenant: overtreder convoi exceptionnel: uitzonderlijk vervoer couper la route à qn.: iem. afsnijden courroie: drijfriem course-poursuite: achtervolgingsrit coussin gonflable de sécurité/airbag: airbag covoiturage: carpoolen créneau (faire un): inparkeren, fileparkeren cycliste: fietser  Kijk voor de volledige Frans-Nederlandse en Nederlands-Franse woordenlijsten voor weggebruikers en alle overige juridische zaken in het Frans juridisch woordenboek.
33
Italie
PORTOFINO STEF SMULDERS
V
anaf onze woonplaats in NoordItalië is de Middellandse Zee niet ver en als na een lange natte winter het lenteweer doorbreekt dan lonken zon, zee en strand onweerstaanbaar. Zowel oost als west van de grote havenstad Genua zijn leuke badplaatsen te vinden die buiten het hoogseizoen niet door toeristen overlopen worden. In ons deel van Italie is „naar zee” gaan synoniem met „naar Ligurie” gaan, naar de smalle regio die vanaf Frankrijk tot aan Toscane de kust bestrijkt. Het deel ten oosten van Genua heet daarbij heel poëtisch
de Levante, daar waar de zon opkomt, en het westelijke deel de Ponente, daar waar de zon ondergaat. Een wereldberoemde plaats van de Levante is Portofino, een kleine plaats aan een zeer fotogenieke baai van de Mediterranee. Mondain, verwend en peperduur zijn andere kenmerken van deze havenplaats. ‘s Zomers zit de enige, doodlopende, toegangsweg verstopt met dure auto’s en zijn lange wachttijden gewoon. Maar Portofino kan natuurlijk ook via de zee bereikt worden! Als je zelf niet over een kostbaar jacht beschikt, dan is een trip met een van de traghetti een betaalbaar
34
Column alternatief. Vanaf de iets minder beroemde havenplaatsen in de omgeving en zelfs vanaf Genua is er een geregelde veerdienst. Voor de echte sportievelingen kan Portofino ook te voet bereikt worden, vanuit het grote natuurpark in het achterland.
druk in deze tijd van het jaar. Aan het eind van de weg rij je zo de enige parkeergarage van de plaats in. Die is naar Italiaanse begrippen niet goedkoop, maar als je Amsterdamse parkeertarieven gewend bent ... En een alternatief is er niet. Op naar het haventje! Dat lag er inderdaad fotogeniek bij Hoewel wij dus niet in het drukke seizoen op in de lentezon, al werd het beeld enigszins pad gingen, besloten we tot een combinatie bedorven door een werkelijk monstrueus van boot en benenwagen om tot Portofino jacht dat volkomen buiten proportie te geraken. En eerlijk gezegd ging het ons protserig lag te “pronken” in het kleine niet echt om het mondaine oord zelf maar haventje. om de reis ernaar toe. Een verfrissend en horizonverruimend boottripje langs Volgens de klok bij de vertrekpier van de de mooie kust, een bezoek aan het via veerdienst zou de volgende boot om half de weg niet te bereiken kloosterplaatsje een vertrekken. De folder die bij het nog San Fruttuoso en een wandeling door het gesloten kioskje te verkrijgen was, beweerde natuurpark, daar ging het ons om. Als hetzelfde. En ja, om kwart over twaalf ging startplaats kozen we voor het ons na eerdere het loket voor de kaartverkoop open. En bezoekjes welbekende Camogli. Iets te daar kwam de veerboot al aangevaren. Alle zelfverzekerd dachten we zonder kaart en seinen op groen! Of toch niet? De boot legde navigator gemakkelijk onze bestemming aan aan de kant waar een bordje inderdaad te kunnen bereiken. Maar helaas, we aangaf dat dit de boot naar San Fruttuoso hadden beter moeten weten. De Italiaanse was. De loopplank werd geplaatst, de eerste bewegwijzering is notoir onbetrouwbaar, reizigers stapten uit, enkelen namen de tijd inconsequent en onvolledig, dat wisten om nog vanaf het bovendek wat foto’s van we toch allang! En dus zochten we op de het mooie havengezicht te schieten. Een snelweg tevergeefs de afslag naar de toch rij van zo’n twintig belangstellenden voor niet onbelangrijke plaats Camogli. Die de boottrip naar San Fruttuoso trappelde plaats bleek nergens aangeven, merkten we van ongeduld achter het nog onverbiddelijk toen we al veel te ver gereden waren. gesloten kettinkje van de toegang. We Dan maar per auto naar Portofino waar we luisterden ongewild naar een gesprek van nu dichterbij waren en daar dan per boot een paar zwaar geblondeerde en gebruinde naar San Fruttuoso. Als we dan vanaf dat vrouwen in de wachtrij: „Piet heeft pas ook plaatsje terug zouden wandelen, hadden een boot gekocht, een hele snelle. Daarmee we toch ongeveer gedaan wat we gepland vaart hij vanuit zijn huis in Friesland zo het hadden. De smalle, maar toegegeven, mooie IJsselmeer over en zit hij binnen een uur route naar Portofino was inderdaad niet aan de Amsterdamse grachten.” Yak.
35
Italie
Er schuifelden nog steeds passagiers uit de boot, wat duurde dat lang. Het scheepspersoneel keurde ons ondertussen geen blik waardig maar slenterde wat verveeld op en neer. “Maleducati, onbeschaafd” dacht ik nog. Daar stapte dan eindelijk de laatste passagier uit, we konden aan boord ... dachten we. Maar nu werd de loopplank losgemaakt en liepen enkele bootslieden langs ons heen de kade af. Daar ging de laatste. „Hé” riep een van de wachtenden, „gaan we niet aan boord?” „Nee, de volgende boot gaat om half twee” was het broodnuchtere antwoord. Er werd met ons gepraat! „Nee, in de folder staat half een!” riepen wij nu in koor. De bootsman raakte zichtbaar geïrriteerd. „Dat is een foutje in de folder, dat heb ik al doorgegeven! Om half twee is er een extra boot.” Ongeloof maakte zich van
ons meester. „En die klok dan, bij de kiosk?” „Die staat op half twee.” „Nee, half een!” Enzovoort. Deze discussie gingen we natuurlijk nooit winnen: een welverdiende pranzo wachtte op het zeevarende volk! Er zat niets anders op dan te accepteren dat we pas om half twee weg konden. We namen plaats op een terras aan de haven en genoten een biertje dat naderhand negen euro per glas bleek te kosten, meer dan de bootreis zelf. Daarvoor hadden we dan wel zicht op het megajacht waarmee je ongetwijfeld in een half uur van Friesland naar de Keizersgracht zou kunnen varen. De ticketkiosk was weer gesloten, kennelijk omdat er nu geen klanten voor de niet bestaande trip meer waren. Om kwart over een ging hij weer open. Wij
36
Column rekenden ons dure slokje af en gingen weer in de rij staan. We zagen tot onze verbazing dat de bordjes nu opeens verhangen waren. De een uur eerder aangemeerde boot ging ook nu niet naar San Fruttuoso maar terug naar Rapallo. In de verte zagen we een grotere traghetto aankomen, degene die ons echt naar onze bestemming brengen zou. Nu ging het gelukkig snel en zaten we zo op het zonnige voordek. Gek genoeg waren de IJsselmeervaarders in geen velden of wegen meer te bekennen en vertrok de boot zonder hen. Zouden ze aan een Amsterdamse gracht zitten?
dat wachten waren we toe aan wat versteviging ter voorbereiding op de wandeling en namen we plaats op een van de terrasjes. Een maaltje heerlijke zeevruchten ging er wel in. Hoewel niet goedkoop was het hier toch al een stuk betaalbaarder dan in Portofino. De wandeling daar naar toe begon met een pittige klim maar die werd beloond met prachtige uitzichten. Na een uur of twee bereikten we Portofino en kwamen toevallig precies bij de parkeergarage uit. „Wegwezen” dachten we allebei. Onze dorst lessen we wel op een terrasje in een van de naburige badplaatsen, zonder megajacht in de haven.
Na een kwartiertje meerden we aan in San Fruttuoso, dat niet meer behelsde dan een klooster, een middeleeuwse toren, een strandje Tekst en foto’s: Stef Smulders en wat eettentjes. Erg pittoresk, dat zeker. Na al www.duepadroni.it
Italiaanse toestanden Leven en overleven in Italië Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen. Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders verslag van zijn belevenissen in tientallen verhalen waarin evenzovele problemen op geheel Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot humoristische taferelen leidt. Het kopen en verbouwen van een huis, het importeren en laten keuren van een auto, het afsluiten van een verzekering: het levert allerlei moeilijkheden op, die vaak op verrassende manier tot een oplossing komen. Te koop via Emigratieboek.nl
37
Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt op 29 mei. Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.
Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS
GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN
Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)
38