ecozine
PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT DEC’14/JAN/FEB ‘15 JRG. 6 / NUMMER 26 ERKENNINGSNUMMER P3A9044 AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
Meyrem en Jeremie aan het woord Congres Basisdemocratie 2.0 Dossier Hete Herfst Interview Maarten De Gendt over zijn burn-out Duurzame cadeautips voor eindejaar
POLITIEKE INTRO VOOR VROUWEN 17 december / Vlaams parlement Politiek is nog vaak een mannenwereld. Maar vrouwen brengen kleur in de politiek en zorgen voor dynamiek. Benieuwd hoe het er in de politiek aan toe gaat? Zoek je goede argumenten of wil je die van jou delen? Dan is de politieke intro echt iets voor jou! De introductie bestaat onder meer uit een rondleiding door het Vlaams parlement. Voorzitster Meyrem Almaci gidst je samen met enkele andere parlementsleden door het Vlaams parlement en geeft je uitleg over de werking van onze parlementen.
2
Kliek & Co daagt je uit om tenminste 1 maand lang geen bruikbaar voedsel meer weg te gooien. Wil je ook meedoen? Schrijf je nu alvast in, elke eerste van de maand start een nieuwe groep. Je kunt je nu al aanmelden voor januari.
www.kliekenco.nl
TRASH DELUXE 24-25.01.2015 / 11u-18u / OPEK Leuven
Wil je live de eerste nieuwjaarsspeech van de nieuwe voorzitster horen? Kom dan zeker naar onze nieuwjaarsreceptie op zaterdag 24 januari vanaf 16u30 in de Sint-Gorikshallen in hartje Brussel. We blikken even terug op 2014 maar richten de blik vooral op het nieuwe jaar. Breng gerust ook je familie en vrienden mee, het wordt gezellig. Proost en tot dan. www.groen.be
De intro is voor alle vrouwen met Belgische en/of multiculturele roots. Lid zijn is niet nodig, en deelname is gratis. Heb je kinderen? Breng ze gerust mee. Wij zorgen voor kinderopvang. De intro vindt plaats op woensdag 17 december 2014, van 9u30 tot 16u30
COLOFON Ecozine is een uitgave voor de leden van Groen. Verschijnt 4x per jaar in maart, juni, september en december. Gedrukt op CyclusPrint, papier van 100 procent gerecycleerde vezels, zonder optische witmakers, en met vegetale inkten.
Inschrijven via www.groen.be/intro
Ook onze noorderburen van Kliek & Co zijn tegen voedselverspilling en ondernemen actie. De Nederlandse site wil je bewust maken van hoeveel eten er wordt weggegooid en hoe jij hier als consument een verschil in kunt maken.
zaterdag 24 januari 2015 / 16u30-19u / Sint-Gorikshallen Brussel
Na je inschrijving krijg je alvast meer informatie en tips om je goed voor te bereiden. Inschrijving is gratis. Het enige wat je hoeft te doen is 1 maand lang geen bruikbaar voedsel weggooien.
Onze vrouwen in de politiek vertellen ook over hun eerste stappen in de politiek. Het vormt hét ideale moment om alles wat je wil weten, aan hen te vragen. Je maakt ten slotte ook kennis met de basisideologie van onze partij.
GOOI 1 MAAND GEEN BRUIKBAAR VOEDSEL WEG
NIEUWJAARSRECEPTIE GROEN
Na een eerste succesvolle editie begin 2014 koloniseert TRASH deluxe het aan de Leuvense Vaart gelegen OPEK gedurende een heel weekend. Het upcycling festival draait helemaal rond duurzaam, uniek, betaalbaar en creatief hergebruik. Met een upcycling markt, workshops, expo, Loved before Pop-up store en repair café belooft dit een goed gevuld winters weekend te worden. www.reused.be
Verantwoordelijke uitgever Meyrem Almaci Sergeant De Bruynestraat 78-82 1070 Brussel Contact Ben Bleys u 02 219 19 19 u ben.bleys@groen.be Werkten mee aan dit nummer Ben Bleys, Jonas Dutordoir, Els Sallets, Pieter De Gryse, Philippe Bossin, Pieterjan Desmet, Tom Zoete, Stefan Colaes, Sien Verstraeten, Maya Maes, coverfoto Monica Monté - imagedesk.be Druk Druk in de Weer
HET MOMENTUM IS ER NU, NIET BINNEN 5 JAAR
MEYREM ALMACI Partijvoorzitster
Het is een ongewoon warme herfst. En dat komt niet alleen door de historisch hoge temperaturen als gevolg van de klimaatopwarming. Het is een erg hete herfst door het protest tegen het besparingsbeleid van de regeringen. 120.000 bezorgde ouders, verpleegkundigen, leerkrachten en studenten kwamen midden november op straat om hun stem te laten horen. We laten er in deze Ecozine enkele aan het woord. Eén duidelijke oproep weerklonk zowel in de Brussels straten, bij mensen thuis en in de Wetstraat: er moet een eerlijke bijdrage komen van de grootste vermogens. Tijdens de campagne namen we reeds het voortouw en zetten de vermogensrendementsheffing prominent in het debat. Door de fiscale kakofonie in de regering dreigt dit nu op de lange baan te worden geschoven. Maar gezinnen, studerende jongeren, mensen die het moeilijk hebben en werkgevers die hoge loonkosten dragen kunnen geen 5 jaar wachten op een tax shift. Rechtvaardige fiscaliteit geeft ademruimte aan mensen en zuurstof aan de economie. Het momentum is er nu, niet binnen 5 jaar. Maar niet alleen op fiscaal vlak moet er een shift komen. We moeten ook oog hebben voor de kwaliteit van leven. De hoge werkdruk, de combinatie met het gezin en aandacht voor het leefmilieu. Verderop kunnen jullie een interview lezen met Maarten De Gendt. Maarten werd getroffen door een burn-out, de ziekte van deze generatie. Ondertussen besliste de regering om de pensioenleeftijd op te trekken tot 67 jaar maar elk spoor van visie op hoe een loopbaan moet georganiseerd worden ontbreekt. Op die manier creëert de regering nog meer burn-outs.
3
Het kan anders. Het kan slimmer, efficiënter, rechtvaardiger en duurzamer. Kortom: het kan groener. De tijd is rijp voor een groene wind die ademruimte geeft in plaats van mensen verstikt. Daar zal ik me de komende jaren als voorzitster, samen met jullie, elke dag voor inzetten.
‘Luxleaks is het mes op de keel van Juncker’
10 20
4
ECOmix
‘Hoofden en harten één voor één veroveren’
12 Hete Herfst
6 Congresgangers aan het woord Basisdemocratie 2.0
8
Feestcongres Oikos
16
Maarten De Gendt over burn-out Burn-out is een arbeidsongeval Cijferjacht in de Kamer Tickets De Lijn fors duurder
Jong Groen & GroenPlus
19
22 23 24
Fast Forward Congres in beeld
DE NIEUWE VOORZITSTER EN ONDERVOORZITTER AAN HET WOORD
‘Hoofden en harten één voor één veroveren’ 4
De setting voor het aftrapinterview is bijna typerend voor de nieuwe voorzitster en ondervoorzitter. Meyrem hangt aan de telefoon en bestelt snel een broodje tussendoor – ze komt van het nationaal partijbestuur in Brussel en is op weg naar De Roma in Borgerhout voor een meeting met stakers; ze gaat nadien ook nog naar een stakingspiket in de Antwerpse haven, om de dokwerkers een hart onder de riem te steken – en Jeremie zit aan zijn nieuwe bureau, mails te beantwoorden en dossiers voor te bereiden. De stille én de stuwende kracht, samen voor één doel. Interview Ben Bleys / Foto Daphne Reinehr
Nog even terug naar het congres. De zaal – propvol enthousiaste leden – zinderde toen de uitslag bekend gemaakt werd: 40 % voor Elke en Wouter en 60% voor jullie. Hoe was dat voor jullie zelf? Meyrem: ‘Een ongelooflijke ontlading en een fantastisch gevoel. Het was het orgelpunt van een sportieve en faire strijd tussen twee sterke duo’s. Je voelde in de zaal dat het een moeilijke maar ook positieve keuze was. Een overweldigend gevoel van dankbaarheid overviel mij, en tegelijk was ik me ook onmiddellijk bewust van de immense verantwoordelijkheid. Maar wat een congres. Wat mij betreft één van de beste ooit.’ Jeremie beaamt: ‘’Het was me inderdaad wat, dat congres.’ En vooraf was het een intense maar menselijke
campagne die ook toonde hoe onze partij bulkt van het politiek talent. Dus alle respect voor Wouter en Elke. Ik besefte het niet allemaal even goed op het moment zelf, maar ik wist wel dat het echte werk nog moet beginnen. Want de uitdagingen zijn enorm. We hebben alvast een sterke partij in blakende gezondheid in handen gekregen van Wouter Van Besien en Elke Van den Brandt, en we zullen het beste van ons geven om samen het volgende hoofdstuk te schrijven.’
goesting om er aan te beginnen – op die manier tekenen we onmiddellijk voor vijf jaar – maar we beseffen uiteraard wel dat het onze wittebroodsweken zijn en dat we nog maar op het opwarmen zijn. Het echte doel zijn de verkiezingen van 2018 en 2019. En om dat doel te bereiken moeten we er vandaag al aan beginnen.’
Hoe verliep die eerste week als voorzitster en ondervoorzitter?
Meyrem: ‘Voor de burger stopt het slechte nieuws niet. De rechtse regeringen van N-VA, Open VLD en CD&V brengen alleen maar onheilsberichten en stijgende facturen voor de burgers. Van water tot elektriciteit, bustickets en school, crèche en deeltijds werk. Maar met het verhaal dat het allemaal slecht is en dat we allemaal moeten
Meyrem: ‘We rollen van het ene interview in het andere, ook met de Turkse media. We worden overal warm onthaald en volop gefeliciteerd en ondertussen nemen we de eerste taken op ons. Het geeft bijzonder veel
Over naar het echte werk, dan. Hoe zien jullie de opdracht van Groen in de oppositie vandaag, met deze regeringen in het zadel?
besparen, neem ik geen genoegen. Ik wil meer ademruimte en perspectief voor dit land. En elke dag zullen we bewijzen dat het anders kan, dat er zicht is op beter, dat het een kwestie is van andere keuzes maken.’ Jeremie: ‘Daarvoor zullen we naast de hoofden van de mensen, ook hun harten moeten veroveren. Ons verhaal klopt, dat weten we, dat voelen we. Maar we zullen het anders moeten gaan vertellen, wervender, en ook aan andere mensen. Aan kleine en middelgrote zelfstandigen, aan mensen in armoede, jongeren en aan senioren. Dat betekent dat we uit onze ‘comfort zone’ zullen moeten treden en duidelijke taal zullen moeten spreken. En dat we meer de boer op moeten, zowel op de buiten als in de steden.’
Hebben jullie al duidelijk afgesproken wie welke taken op zich neemt? Of zal dat eerder organisch groeien? Jeremie: ‘Meyrem verovert de steden en de Wetstraat, en ik ga de hort op op het platteland.’ (lacht) Meyrem: ‘Soms wordt wel eens het beeld gebruikt van een partij als voetbalploeg. En eigenlijk klopt dat wel. In de media werd ik neergezet als de scorende spits, maar een spits kan maar scoren als de ploeg in zijn geheel goed speelt en iedereen zijn plaats heeft. Ik zal dus ook een spelverdeler zijn.’ Jeremie: ‘En uiteraard speelt een ploeg maar goed als de spelverdeler goed wordt ondersteund. Mijn rol zal zich hoofdzakelijk focussen op de interne werking en de lokale verkiezingen in 2018.’
Meyrem, naast de sociale poot wil je ook de groene poot verder uitbouwen. Hoe zie je dat? Deze regeringen hebben nul ambitie op klimaatvlak, en schroeven alles terug alsof de klimaatopwarming een luxeprobleem is. En er is volgend jaar ook de belangrijke klimaattop in Parijs. Eén miljoen mensen, waarvan 200.000 kinderen, lijden aan astma. Dus op dat vlak is het alle hens aan dek. En als wij het niet doen, wie dan wel?
En wat met de voorbereiding naar 2018, de volgende lokale verkiezingen, Jeremie? Wat zijn daar jouw prioriteiten?
http://goo.gl/ekkAOw
http://goo.gl/ZkeIKa
http://goo.gl/qcJ0dC
‘Waar we in de meerderheid zitten, maken we het verschil. En dat verschil mogen en moeten we gerust wat meer in de verf zetten. Onze schepenen, gemeenteraadsleden en OCMW-raadsleden en -voorzitters zijn onze lokale troeven. En daar kunnen we uit leren, ook voor onze groepen in de oppositie. Daarom gaan we alle regio’s en veel van onze lokale groepen bezoeken, en met hen een traject uitstippelen, zodat we in 2018 nog meer raadsleden hebben, ook in landelijke gebieden. Want als we daar een degelijke werking hebben, kunnen we ook in dorpen en gemeenten bewijzen dat Groen werkt.’
Er breekt een drukke periode aan. Hoe zien jullie de – vaak moeilijke – combinatie van werk en gezin? Meyrem: ‘Mijn gezin komt op de eerste plaats en ik wil mijn kinderen ook zien opgroeien. Omdat ik pas goed functioneer als thuis alles goed
Gezinnen, studerende jongeren, mensen die het moeilijk hebben en werkgevers die hoge loonkosten dragen, kunnen geen vijf jaar wachten op een tax shift. Meyrem Almaci in Het Laatste Nieuws
gaat. Dat betekent dus veel schipperen, organiseren en improviseren. Maar gelukkig heb ik een begripvolle echtgenoot, al heeft ie ook een drukke job. En met Jeremie aan mijn zijde… staan er niet één, maar twee sterke mannen achter mij (knipoogt).’ Jeremie: ‘Ik ben recent getrouwd, met de echte vrouw van mijn leven, sorry Meyrem, en de dag nadien stelde ik me kandidaat als ondervoorzitter. Dat moet je natuurlijk met twee zien zitten.
Tot slot, Meyrem, in je overwinningsspeech verwees je naar de aloude zin van Lucebert ‘Alles van waarde is weerloos’. Verklaar je nader. Meyrem: ‘Met deze regeringen moeten alle immateriële zaken er aan geloven: cultuur, welzijn, onderwijs, werkbaar werk, het klimaat, … Maar het zijn die dingen die het leven mooi maken, die kwaliteit geven, en die de moeite zijn om in te investeren. En dat er dan ook nog onevenredig veel inspanningen gevraagd worden aan de gewone mensen, maakt vele burgers ongerust. Terecht, en het is aan ons om daar een positief verhaal tegenover te plaatsen.’
5
Congresgangers aan het woord Tijdens het weekend van 15 november was het verzamelen geblazen in het Brusselse congrescentrum Square. Meer dan 1.000 leden kwamen naar het tweedaags congres om te debatteren over statuten (zie basisdemocratie 2.0) en kozen er ook een nieuw voorzittersduo. Verder vernieuwden we het partijbestuur en de delegatie voor de Europese Groenen, en we zetten er ook ons 8.000ste lid (een record!) in de bloemetjes. Maar hoe beleefde jij het congres, want da’s toch het hoogste partijorgaan waar leden uiteindelijk alles beslissen? Daarom geven we enkele leden het laatste woord, van de nieuweling, de ervaren rot tot echte superfans. Tekst Ben Bleys/ Foto’s Monica Monté - imagedesk.be
Sofie Sap uit Brussel
6
Nooit voordien in haar meer dan dertigjarige geschiedenis telde de partij meer leden. Reden genoeg om het 8.000ste lid in de bloemen te zetten. De titel gaat naar Sofie Sap, een moeder van twee uit Brussel. Het afgelopen congres werd zij bedankt met bloemen en boeken door fractieleiders Björn Rzoska en Kristof Calvo. De uitgeweken West-Vlaamse die nu in Brussel woont, was enigszins verwonderd dat ze voor een volle zaal in de schijnwerpers stond, maar daarom niet minder tevreden. ‘Het was een weloverwogen keuze om nu toch lid te worden. Ik had er al over nagedacht in de verkiezingscampagne, maar kort na de verkiezingen was de keuze snel gemaakt. Met de huidige ruk naar rechts is het nog meer dan anders nodig dat er een positieve partij is die valabele alternatieven aanreikt. En puur inhoudelijk zitten de partij en ik (bijna) helemaal op dezelfde lijn. Het was gewoon de beste match. En ik hoop dat mijn lidmaatschap aanstekelijk werkt.’ Andere goede redenen om lid te worden, hebben te maken met haar thuissituatie en haar woonplaats. Als moeder van twee jongens – de jongste is amper zes maanden en de oudste is drie jaar – ervaart ze de problematiek van de wachtlijsten aan den lijve. ‘Onze jongste staat op de wachtlijst voor een
8.000
ste li d
eerst
Rembert Debergh uit Gentbrugge crèche, en mijn partner en ik hebben in de tussentijd parttime ouderschapsverlof genomen. Wij kunnen ons dat nog permitteren, maar niet iedereen kan dat.’ Een ander extreem belangrijk pijnpunt voor Sofie is de mobiliteit in de hoofdstad, of eerder het gebrek daaraan. ‘Ik sta gelukkig niet elke dag in de file met mijn bedrijfswagen, omdat ik de keuze heb gemaakt om in Brussel te wonen. Toch wil ik morgen mijn bedrijfswagen inruilen voor een groen alternatief. Maar voor vele Brusselse deuren staan wel elke dag files. Mensen die kinderen naar school brengen, mensen die naar een concert of evenement komen, en geen gegarandeerde aansluiting hebben met openbaar vervoer naar huis. Dat kan allemaal anders.’
WEETJE Bij het ter perse gaan liep het ledenaantal op tot
‘Wie slaapt in een democratie, wordt wakker in een dictatuur.’ ‘Toegegeven, ik ben een politieke maagd. Ik heb reeds stage gedaan op het nationaal secretariaat (op sociale media), maar het is mijn eerste keer op een congres. Ik vind dat wie slaapt in een democratie, wakker wordt in een dictatuur. Dat vergt uiteraard wat werk, qua voorbereiding, maar het is belangrijk om bij de pinken te blijven. Mits een paar goede koffies op het congres zelf lukt dat wel (lacht).’ ‘Steek die statuten achteraf ook in een bevattelijke brochure. Dat lijkt me nuttig om uit te leggen aan alle leden hoe belangrijk zo’n interne spelregels wel zijn. En er is ook veel om trots op te zijn als partij. Zoals bijvoorbeeld de statuten rond diversiteit en genderevenwicht. Verder vind ik het een goede aanbeveling dat we nieuwe manieren zoeken om ook digitaal toegankelijker te zijn.’
r
e kee
supe
rfan
s
nieuw
lid
erva
Bektas Ince en Yasin Gul uit Maasmechelen
Josiane Goyens uit Lanaken
Joost Van Langendonck uit Antwerpen
‘Meyrem speelt mee met de groten in de politiek.’
‘Statuten zijn niet het meest sexy, maar wel belangrijk.’
‘Partij zien evolueren van puber naar volwassene.’
‘We worden bijzonder goed ontvangen. Het voelt dan ook aan als thuiskomen, op zo’n congres. We hebben wel veel moeite gedaan om hier te geraken vandaag. We zeggen het best niet te luid, maar we hebben speciaal de auto laten herstellen voor deze gelegenheid. Zodat we zeker waren dat we konden stemmen vandaag. Want elke stem telt in de democratie die Groen is.’
‘Ik ben net lid geworden, en heb deze ochtend mijn lidgeld betaald bij het onthaal van het congres. Mijn echtgenoot Pascal Vandendriessche – we zijn 36 jaar getrouwd – is bijna vijf jaar lid, en heeft me eindelijk kunnen overtuigen. Nu de kinderen het huis uit zijn, hebben we meer tijd samen, en dacht ik: laat ons samen actief worden bij Groen, dat maakt het des te gezellig.’
‘Ik ben lid sinds 1986, en heb dus al heel wat congressen meegemaakt. Ik vermoed ergens tussen de 10 en 20. Op een congres lang geleden heb ik nog openlijke ruzies gezien tussen politiekers en filosofen. Dat was toen er nog een veel groter verschil was tussen de zogeheten realo’s en fundi’s. Nu gaat het eerder over de klemtonen, ook tussen de kandidatenduo’s vandaag bijvoorbeeld.’
‘Meyrem is een topmadam. We steken onze voorkeur niet onder stoelen of banken. We zijn dan ook heel erg gecharmeerd door haar aanpak, haar uitstraling, haar passie. Dat ze ook Turkse roots heeft, is eigenlijk minder belangrijk. Want zij heeft het gewoon. Ze kan winnen in debatten, haar punten maken in de oppositie… Kortom, ze speelt mee met de groten in de politiek.’
‘Mijn eerste indruk van het congres is dat het een hechte bende lijkt, de groep van de leden. Het programma is goed gevuld, met al die statuten en amendementen – niet het meest sexy, maar wel belangrijk. We zijn hier om een Limburgse kandidaat voor het PB (partijbestuur) te steunen, en dat er vandaag ook een nieuw voorzittersduo wordt gekozen, maakt het natuurlijk nog spannender.’
‘Op die manier heb ik de partij zien evolueren, van een puber naar de volwassene die ze vandaag is. Ik heb alleen schrik dat ze van groen naar eerder grijs evolueert. We moeten dus waken over de scherpte van onze opinies. Doe mij liever maar een pittige partij die scherpte heeft, dan een grotere maar eerder grijze partij.’
ot
ren r
7
Basisdemocratie 2.0 De partij koos midden november niet alleen een nieuwe voorzitster en ondervoorzitter, maar paste ook haar statuten aan. Groen heeft met andere woorden haar eigen werking en interne spelregels grondig opgefrist. ‘Met deze vernieuwing zijn we goed op weg naar Basisdemocratie 2.0 en klaar voor morgen’, vat congresvoorzitter Kristof Calvo samen. Tekst Stefan Colaes / Foto Monica Monté - imagedesk.be
8
Vrijdagavond 14 november en zaterdagochtend 15 november beten de dapperste groenen zich vast in de statuten. ‘Met de statutenwerkgroep hadden we de voorbije maanden gewerkt aan een reeks belangrijke hervormingen. Op het congres werden die besproken, aangepast, aangevuld en goedgekeurd. Een boeiend congresdeel om te mogen voorzitten’, zegt Calvo. Het waren twee prachtige dagen, voegt de federale fractieleider er aan toe. De opkomst was bijzonder hoog en het debat was erg boeiend. Kristof Calvo zet de belangrijkste beslissingen even op een rijtje.
Congresvoorzitter Kristof Calvo
1
Jaarlijkse ledenbevraging
Op het congres beslisten we dat er jaarlijks een ledenbevraging komt. En de allereerste bevraging komt er binnenkort al aan. Voor Kerst krijg je via mail een antwoordformulier om online in te vullen. We peilen naar de inhoudelijke lijnen en de organisatie van de partij. Jouw waardevolle info gebruiken we om onze partij de volgende jaren nog sterker te maken.
2
Een diverse partij, in al haar geledingen
Als progressieve partij willen we een afspiegeling zijn van de diversiteit in de samenleving. Diversiteit krijgt daarom een prominente plaats in de statuten, ook in de doelstellingen. Een tweejaarlijkse diversiteitsscan moet garanderen dat we die ambities ook waarmaken. Als eerste politieke partij spreken we niet meer over man of vrouw maar over genderidentiteit. Een evenredige genderverdeling is de regel op alle bovenlokale niveaus – bij alle functies
op regionaal, provinciaal en nationaal niveau die gelijktijdig verkozen worden: voorzitter en secretaris of ondervoorzitter, vrijwilligers in de nationale Politieke Raad en het nationaal Partijbestuur.
3
Regio’s in de statuten en een aangepaste rol voor provincies
Sinds enkele jaren werkt Groen op basis van 19 regio’s. Die werkwijze krijgt nu een plaats in de statuten. Zo komt er meer ruimte voor vorming en debat tussen leden en lokale groepen. De regio’s krijgen vooral een politiekinhoudelijke opdracht, bijvoorbeeld bij de voorbereiding van congressen. De nationale Politieke Raad bakent de regio’s af. Elke regio heeft een voorzitter en een secretaris. De opdracht van de provincies wordt dan weer aangepast aan de nieuwe situatie. Zij krijgen vooral een partij-organisatorische rol: erkennen van groepen, beheer van de provinciale financiën en organiseren van de polls voor verkiezingen.
4
10% van de leden kan een Congres samen roepen
We versterken de interne democratie. Zo kunnen vanaf nu 10% van de leden een congres samen roepen. Het nationaal Partijbestuur, de Politieke Raad of twee provinciale groepen kunnen dat, zoals voordien, nog altijd doen.
5
Meer vrijwilligers in het nationaal Partijbestuur
Het congres verkiest acht vrijwilligers voor het nationaal Partijbestuur, waarvan maximaal vier met dezelfde genderidentiteit. We voorzien geen andere grendels, zodat het voor iedereen duidelijk is wie verkozen wordt. Daarnaast krijgen alle provincies en het Brussels Gewest het recht om zelf iemand aan te duiden. Zo neemt ook het totale aantal vrijwilligers in het nationaal Partijbestuur toe.
Groenen doen op een andere manier aan politiek ‘Wij’ weet altijd meer dan ‘ik’ Waarom zijn statuten zo belangrijk? Calvo citeert dan nog graag even de koepeltekst van de hervorming: ‘Groene partijen hebben altijd de ambitie gehad om op een andere manier aan politiek te doen. Samen met zo veel mogelijk leden, beslissen over de inhoud en de organisatie van de partij, en dit telkens na ontmoeting, reflectie en debat. Basisdemocratie, heet dat. Die ambitie moet overeind blijven. Het zit in ons DNA, het maakt ons aantrekkelijk. Het maakt ons ook sterker. ‘Wij’
6
Lid worden kan vanaf 14 jaar
Tot nu toe was niet duidelijk op welke leeftijd je volwaardig lid kan worden van Groen. Dat kan net als bij Jong Groen voortaan vanaf 14 jaar, met volwaardig spreek- en stemrecht. We vinden het immers belangrijk dat jongeren gehoord worden, politiek engagement kunnen opnemen en zo vertrouwd raken met het democratische spel. ‘Wij zijn als partij voor stemrecht vanaf 16 jaar, dus willen we mensen ook al de kans geven zich voordien aan te sluiten en zich als lid te engageren in onze partij’, aldus Calvo.
7
Samenwerking over taal- en landsgrenzen
De delegatieleden die Groen vertegenwoordigen in de Europese Groene partij krijgen een plaats in de statuten. Dat deze delegatieleden door het congres verkozen worden, is een erkenning van het groeiende belang van Europese samenwerking voor groene partijen. Ook de samenwerking met Ecolo wordt verder versterkt.
weet altijd meer dan ‘ik’. Draagvlak maakt beslissingen beter en duurzamer. Een democratische werking inspireert, engageert en mobiliseert.’ ‘Met deze statuten gaan we voor Basisdemocratie 2.0. Digitaal zijn er zeker nog extra mogelijkheden, maar het is een belangrijke stap. Met een nieuw duo aan het hoofd van de partij, het nieuwe partijbestuur en de nieuwe statuten is Groen helemaal klaar voor morgen.’
Nieuw partijbestuur Het nieuw verkozen partijbestuur van Groen bestaat uit Niel Staes (blogger bij Zeronaut), Lies Corneillie (gemeenteraadslid Leuven en educatief medewerker Zuiddag
8
Decumul en rotatie blijven behouden
Groen blijft vasthouden aan de decumul en het eigen rotatiesysteem om zo vers bloed kansen te geven. De regels voor onverenigbaarheden – functies en mandaten die je niet mag cumuleren zoals schepen en parlementslid – blijven grotendeels ongewijzigd. Er zijn wel enkele tekstuele aanpassingen. Ook de rotatie blijft behouden: wie kandidaat is voor een derde opeenvolgende termijn binnen eenzelfde functie of mandaat, moet hiervoor de toestemming van de leden vragen. Nieuwe mensen kunnen zich voortaan al na drie maand engageren in de belangrijkste partijorganen.
9
Personeel
Een politieke partij bestaat uit veel vrijwilligers, al dan niet met een functie of mandaat, professionele mandatarissen en personeelsleden. Ook die laatsten worden nu uitdrukkelijk in de statuten vermeld.
vzw), Koen Roman (ondernemer uit Oudenaarde), Bram Van Braeckevelt (gemeenteraadslid in Gent en gewezen voorzitter Jong Groen), Kim Buyst (voorzitter Groen Ravels), Dirk Opsteyn (voorzitter Groen Lanaken), Vincent Mertens (lid van huidig partijbestuur uit Leuven) en Joost Fillet (schepen in Kontich). Acht plaatsen in het bestuur worden later ingevuld. Het partijbestuur wordt ook nog aangevuld met de voorzitter, ondervoorzitter en de fractieleiders. Leer de vrijwilligers uit het partijbestuur en de Europese delegatie beter kennen op onze website. www.groen.be/groen/mensen van-groen
9
EUROPARLEMENTSLID BART STAES STRIJDT OOK IN EUROPA VOOR RECHTVAARDIGE FISCALITEIT
‘LuxLeaks is het mes op de keel van Juncker’ De Europese Commissie onder Jean-Claude Juncker is nog niet goed en wel begonnen, of ze krijgt al het mes op de keel. Want dat zijn de onthullingen rond LuxLeaks zonder meer, verklaart Europarlementslid Bart Staes. ‘Wat we nu écht nodig hebben, is een ware tax shift, een heuse fiscale verschuiving op het vlak van belastingen.’ Tekst Bart Staes / Foto Europese Unie 2014 EP
10
H
et kan wel eens een keerpunt zijn, de onthullingen van het ‘International Consortium of Investigative Journalists’, over hoe Luxemburg groen licht gaf in grootschalige belastingontwijking door multinationals. En ze tonen nog maar eens het belang aan van grensoverschrijdende onderzoeksjournalistiek. Het bestaan van Europese fiscale paradijzen is een publiek geheim. Luxleaks werpt een verhelderend licht op de duistere realiteit van de fiscale oorlog tussen Europese lidstaten. Winnaars in deze strijd zijn de allerrijkste particulieren en bedrijven. De verliezers zijn overduidelijk de Europese burgers en de vele KMO’s; zij die wél belastingen betalen. In realiteit betalen multinationals en rijke families vrijwel geen belastingen, vaak minder dan één procent. Dat allemaal dankzij deals die Luxemburg mogelijk maakte. En dat terwijl er keer op keer inspanningen gevraagd
worden van gewone Europeanen en kleine bedrijven om de begroting op orde te krijgen. Dat mag geen enkel Europees land tolereren. Dé architect van het Luxemburgse model voor belastingontwijking, JeanClaude Juncker, is net begonnen aan zijn ambt als voorzitter van de Europese Commissie. De Pavlov-reactie van sommige linkse (en extreemrechtse of eurosceptische) collega’s om zijn aftreden te eisen is verleidelijk, maar leidt de aandacht af van wat nodig is. Groen wil een heuse paradigmaverschuiving op het vlak van belastingen, een ware tax shift. Een eerlijkere fiscaliteit in en tussen Europese landen. Stem je nu Juncker weg, dan komt dat doel geen stap dichter. De Groenen in het Europees Parlement hebben daarom een voorstel ingediend voor een parlementaire onderzoekscommissie naar belastingontwijking. Deze commissie moet onderzoeken op welke
Vandaag aanvaarden we geen uitstel meer als het gaat over fiscale rechtvaardigheid. De tijd van ‘business as usual’ is voorbij. manier EU-landen belastingontwijking hebben toegestaan of vergemakkelijkt. En moet daarnaast aanbeveling organiseren om dergelijke belastingsfraude in de toekomst onmogelijk te maken. Niet alleen Luxemburg maakt zich schuldig. De onderzoekscommissie moet de druk op Nederland en andere belastingparadijzen opvoeren om zo
een eerlijke bijdrage van multinationals in Europa af te dwingen. De onderzoekscommissie moet ook bekijken in hoeverre de Europese Commissie verzuimd heeft om de belastingdeals aan te pakken. Onlangs pas startte de Commissie op kleine schaal vier onderzoeken naar de afspraken met bedrijven zoals Starbucks in Nederland. De eerste resultaten zouden over zes maanden bekend moeten zijn. Inhoudelijk weten wij als groenen perfect welke veranderingen we willen. Die bestaan uit drie fundamentele ingrepen. Ten eerste moet de Europese Commissie haar macht écht gaan gebruiken om oneerlijke belastingconcurrentie te stoppen. De Europese Commissie heeft inmiddels al onderzoeken lopen naar de tax rulings in Ierland, Luxemburg, Nederland en Gibraltar. Want het vermoeden bestaat dat de belastingvoordelen voor multinationals in strijd zijn met de staatssteunregels. Als dit effectief het geval is, willen de Europese groenen dat de multinationals alsnog de verschuldigde belastingen betalen. Ten tweede: meer transparantie over belastingafdrachten van multinationals. Breid de verplichte verslaggeving land per land uit naar alle internationale bedrijven, niet alleen naar banken. Dat legt het verschil bloot tussen omzet en werkelijk betaalde belastingen. Ook een openbaar register is nodig. Mits voldoende politieke wil, kunnen deze veranderingen snel in EU-wetgeving worden gegoten.
Het derde deel is het belangrijkste. Maar ook het moeilijkste: een verschuiving van concurrentie op fiscaal vlak naar samenwerking. Een eerste stap is de verplichte gemeenschappelijke grondslag voor de vennootschapsbelasting (CCCTB) in. Die voorziet in een uniforme definitie van winst in de hele EU en voor de registratie van winst op een objectieve basis. Zo behandel je alle bedrijven op gelijke voet. Op basis van deze uniforme winstberekening kan er dan een Europees minimumtarief voor vennootschapsbelasting worden vastgesteld. En de overgebleven achterpoortjes in
andere relevante EU-wetgeving moeten ook worden gesloten, uiteraard. Lidstaten, ook België, moeten hun verzet daartegen opgeven. Omdat er unanimiteit vereist is bij eender welke beslissing op vlak van belastingen, duurt het te lang. Maar vandaag aanvaarden we geen uitstel meer als het gaat over fiscale rechtvaardigheid. De tijd van ‘business as usual is voorbij.’ Daarom beginnen we er best vandaag aan. Als we willen dat de Europese Unie de volgende Europese verkiezingen haalt tenminste.
11
Lezing topdiplomaat
DIDIER SEEUWS Over de interne keuken van Europa zaterdag 17 januari 2015 u 10u30-12u
Koninklijke Bibliotheek Brussel / Sky Room
Op uitnodiging van de werkgroep Europa van Groen geeft Didier Seeuws een lezing. Seeuws neemt ons mee door de interne keuken van Europa en gunt ons een unieke blik achter de schermen.
voor de hele Unie in alle belangrijke dossiers. Daarna werd hij kabinetchef van Europees ‘president’ Herman Van Rompuy.
‘Als het woord topdiplomaat in België op iemand van toepassing is, dan is het wel op Didier Seeuws’, zegt een voormalige collega. De man die als werkpaard bekendstaat in Europese kringen, heeft dan ook een staat van dienst om u tegen te zeggen. Hij was onder meer woordvoerder van toenmalig premier Guy Verhofstadt. Tijdens het jongste Belgische Voorzitterschap was hij de hoofdonderhandelaar
Inkom Gratis voor leden 5€ niet-leden
INFO
Onthaal Vanaf 10 uur Broodjeslunch Vermeld bij je inschrijving of je ook een broodjeslunch bestelt (5€) Inschrijven Graag inschrijven via mail: katleen.deridder@groen.be
© Jimmy Kets
In realiteit betalen multinationals en rijke families vrijwel geen belastingen, vaak minder dan één procent.
Het kan anders DE HETE HERFST VAN 2014
Een klassiek-conservatieve cocktail van forse besparingen die grote inspanningen vragen aan de burgers en niet aan de grootste vermogens en de vervuilers. Het beleid van de federale en Vlaamse regeringen met N-VA, CD&V en Open VLD werd de voorbije weken duidelijk. In deze hete herfst geeft Groen een stem aan al wie overtuigd is dat het anders kan. Mét sociale en duurzame investeringen, een eerlijke fiscaliteit én slimmere besparingen. Tekst
Pieter De Gryse / Foto’s
Sien Verstraeten en Ben Bleys
H
12
et Vlaamse regeerakkoord leidde tot luide kritiek vanuit een breed middenveld. Dat protest heeft zich onder meer verenigd in Hart boven Hard, en ook ACV kwam opvallend scherp uit de hoek. De bekendmaking van het federale regeerakkoord veroorzaakte de grootste betoging sinds de Witte Mars, toen begin november 120.000 bezorgde ouders, werknemers, leraren en studenten, zorgverstrekkers, verenigingen,… door Brussel trokken. Een hogere opkomst dan verwacht, en hét onmiskenbare signaal dat het ongenoegen over het regeringsbeleid heel breed gaat. De provinciale stakingsdagen die volgden hadden best veel impact. Sociale vrede is niet meteen in zicht. In het parlement en in de Dorpsstraat vertaalt Groen dag na dag deze terechte ongerustheid van zovele burgers in positieve alternatieven. Met als centrale boodschap: het kan anders. Het beleid van deze conservatieve regeringen is geen natuurwet, het is niet het enig mogelijke beleid. Het is het resultaat van bewuste, politiek-ideologische keuzes. De ideologie die N-VA voorzitter Bart De Wever de voorbije jaren uitdroeg – een klassiek conservatisme naar Angelsaksisch model
Lesly en Sabrina 37 en 39 jaar Thuishelpers Ook de Gentse thuishelpers Lesley (37, links vooraan) en Sabrina (39, rechts vooraan) en hun collega’s hebben alle redenen om op straat te komen. ‘Wij werken met senioren en psychiatrische patiënten en zorgen ervoor dat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven. Want da’s toch het beste,
niet? We koken, doen boodschappen, helpen met de administratie… Da’s best een zware job, fysiek en mentaal, al werken wij zogezegd in een zachte sector. Maar als wij tot ons 67-ste moeten werken, zullen we zelf alle hulp kunnen gebruiken. En daar zorgt deze regering niet voor, integendeel.’
Abdul en Yuksel
Brendan
Wim
Callcenteroperators
21 jaar Universiteitsstudent
53 jaar Buschauffeur Keolis Kortenberg
‘De telecomsector staat nu reeds zwaar onder druk door de internationalisering, en met deze regering vrezen we dat het alleen maar slechter zal worden. Zelf op onze jonge leeftijd is het al onze vijfde of zesde job in die sector, en als we terug door op straat op komen te staan door het zoveelste faillissement, zal het alleen maar moeilijker worden om terug aan de slag te gaan. Ik heb nog een diploma informatica, maar Abdul heeft slechts zijn secundair onderwijs afgemaakt, dus veel goeds voorspelt dat niet.’
Komt op straat uit protest tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld. ‘Zelf ben ik een beursstudent aan de VUB, dus voor mij maakt het niet zo’n groot verschil. Maar bijna-beursstudenten en gewone studenten die de volle pot moeten betalen, zullen het zeker voelen. Ook andere studentenvoorzieningen worden duurder. Denk maar aan de resto’s, de koten… Het protest in mijn studentenkring – ik studeer politieke en sociale wetenschappen – en daarbuiten begint nu echt op te borrelen.’
‘Wat mijn collega’s en ik het meest gaan voelen zijn de indexsprong en de verlenging van de pensioenleeftijd. Iemand van mijn leeftijd wil het al iets rustiger aan gaan doen. Maar dat is buiten deze regering gerekend. Er komen nu nog een paar jaren hard werken bij en ook werkverminderingsformules worden alsmaar minder interessant. Ik wil gerust een bijdrage leveren aan de besparingen, maar trop is te veel.’
– wordt nu in de praktijk gebracht, met de hulp van CD&V en Open VLD. Die keuzes staan haaks op ons maatschappijmodel en onze voorstellen. Ten eerste omdat dit beleid fundamenteel onrechtvaardig is: het legt de zwaarste lasten op de zwakste schouders en ontziet de sterksten; het laat voordelen voor de vervuilers verder bestaan en bouwt steun af voor wie minder wil vervuilen. Ten tweede omdat dit beleid niet werkt. Dat hebben de klassiekconservatieve oplossingen van N-VA en co in het verleden en elders in de wereld al bewezen. Dit beleid leidt dus niet tot meer welvaart en welzijn en al zeker niet tot minder vervuiling. Het leidt zelfs niet tot economische groei en jobs, doelstellingen die de regeringen zelf centraal stellen. Dit beleid leidt tot sociale achteruitgang, grotere ongelijkheid, meer luchtvervuiling en klimaatopwarming.
Gevraagd: eerlijke bijdrage van de grootste vermogens Dat de regering aan de grootste vermogens geen eerlijke bijdrage vraagt, groeide de voorbije weken uit tot hét symbool van het onrechtvaardige regeringsbeleid. Groen zette haar vermogensrendementsheffing erg prominent in de verkiezingscampagne en kwam zo lijnrecht tegenover N-VA te staan. Die verdedigde toen – en nu nog steeds – dat de lasten op vermogen in ons land al te hoog zijn. De VRT-Fact Check wees uit dat België wat het belasten van een inkomen uit vermogen betreft, aan de staart van de OESO-landen bengelt. CD&V repte in haar verkiezingsprogramma met geen woord over vermogensfiscaliteit maar werpt zich nu in de regering Michel op als de grote verdediger daarvan. Groen nodigde CD&V de voorbije weken tot tweemaal toe
13 uit de daad bij het woord te voegen en bood aan om hierrond samen te werken. Voorlopig zonder resultaat. Maar gezinnen, studerende jongeren, mensen die het moeilijk hebben en werkgevers die hoge loonkosten dragen kunnen geen 5 jaar wachten op een tax shift. Rechtvaardige fiscaliteit geeft ademruimte aan mensen en zuurstof aan de economie. Het momentum is nu, niet binnen 5 jaar. Intussen wordt steeds duidelijker hoe hoog de factuur is die de Vlaamse en federale regeringen in de brievenbus van de lagere en de middenklasse droppen: duurder water en elektriciteit, duurdere tickets bij De Lijn, hogere maximumfacturen in basisonderwijs en hoger inschrijvingsgeld in het hoger onderwijs, hogere premies voor de zorgverzekering,… Voor honderden euro’s extra kosten.
Sociale correcties houden sociale drama’s niet tegen Daarbij valt op dat de mensen die het al financieel moeilijk hebben, ook hard getroffen worden. De studiedienst van Groen berekende dat de zogenaamde ‘sociale correcties’ voor de laagste inkomens absoluut niet volstaan om de hogere facturen te betalen. Want er zijn ook de dalende fiscale aftrekken, te betalen. Zo gaat een alleenstaande gehandicapte vrouw met een kind van 10 jaar er per jaar 331 euro op achteruit. Het ‘nieuwe evenwicht’ van CD&V verscherpt vooral oude onevenwichten en haar ‘sociale vooruitgang’ betekent ook voor de zwaksten sociale achteruitgang.
Wat nog meer zorgen baart, is de vaststelling dat de recepten van deze conservatieve regeringen niet zullen werken. Zelfs niet om klassieke doelstellingen als meer jobs te halen , laat staan om meer sociale rechtvaardigheid en minder vervuiling te realiseren. De lasten op arbeid dalen relatief weinig, veel minder dan wij in ons programma voorstelden en minder dan experts en internationale instellingen aanbevelen. De regering laat de lonen dalen (via een indexsprong), terwijl het net de loonlasten zijn die naar beneden moeten, niet de nettolonen. En de lastenverlagingen zijn lineair, ze gelden voor alle lonen, terwijl Groen en alle experts het er over eens zijn dat een
gerichte lastenverlaging (vooral voor de laagste lonen) een veel groter effect heeft qua jobcreatie. Van de bedrijven vraagt deze regering enkel een plechtige belofte om jobs te creëren, terwijl allerlei voordelen en steunmaatregelen nog steeds niet gekoppeld worden aan een voorwaarde voor extra jobs. De vele alternatieve oplossingen die Groen de voorbije weken en maanden op tafel legde, bundelden we in onze Vlaamse en federale alternatieve begrotingen. Die worden publiek gemaakt na het ter perse gaan van deze Ecozine. Met die begrotingen toont Groen zwart op wit dat het anders kan.
14 Philippe 61 jaar gepensioneerde bediende
Carolien 32 jaar E-coach bij de VDAB Ze heeft er geen goed oog in dat de maatregelen van Michel I daadwerkelijk tot beterschap leiden. ‘Op de werkvloer zie ik de werkdruk enkel maar verder toenemen zonder dat er een stijging van personeel of werkmiddelen volgt. En aangezien ik bij de VDAB werk en dagelijks contact heb met werkzoekenden zal ik de gevolgen van de maatregelen rond werkloosheidsreglementering, passende dienstbetrekking en activering voor deze werkz oekenden meteen opmerken.’
Philippe ging op brugpensioen op 58 jaar, na een loopbaan van 39 jaar in een groot bedrijf. Hij werkte er voltijds op de afdeling PR, marketing, verkoop en onthaal. Hij stapt mee op in de betoging uit solidariteit en als duidelijk signaal naar het beleid van de regeringen. ‘De plannen van de regeringen zorgen ervoor dat iedereen gepluimd wordt: door de indexsprong verlies je koopkracht, de lonen worden jarenlang bevroren, allerhande consumptiebelastingen schieten de hoogte in voor Jan en An Modaal, maar de zeer hoge inkomens dragen niet bij aan de inspanning… Dat kunnen we niet laten gebeuren, en daarom kom ik op straat.’
Luc 49 jaar Heftruckchauffeur Luc is niet gelukkig met de manier waarop de regering het overleg met de vakbonden onder druk zet. ‘Men breekt in op bestaande cao’s, en zet zo ons befaamde overlegmodel op de helling. We zijn best bereid om te onderhandelen, maar het mag geen dovemansgesprek worden. Verder willen wij gerust inspanningen doen, maar de manier waarop de inspanningen nu verdeeld worden is niet rechtvaardig. Dat voel je heel hard op de werkvloer, dat zij die kapitaal hebben de dans ontspringen en de werkende mensen de rekening betalen.’
FILMPJE VERMOGENSRENDEMENTSHEFFING VAN GROEN GAAT VIRAAL MET MEER DAN 40.000 VIEWS De fiscale kakofonie over de vermogenswinstbelasting blijft aanhouden. Dat het thema ondertussen écht wel leeft, bewijst een filmpje van Groen dat de afgelopen dagen bijzonder veel aangeklikt werd: meer dan 40.000 keer ondertussen. Wat de Vlamingen denken, wat ze ideaal vinden en wat de realiteit is, loopt heel ver uit elkaar.
redenen waarom de grootste vermogens eerlijk moeten bijdragen
Omdat de armste twintig procent Belgen slechts 0,17% van al het vermogen bezit en de rijkste twintig procent meer dan 60% van al het vermogen in België.
ARM
MIDDENKLASSE
RIJK
15 Omdat de lasten op arbeid radicaal hoog zijn met 58,8% en slechts 9,4% uit vermogen.
Omdat de rijkste tien procent 877 miljard euro bezit en de armste tien procent amper 1 miljard.
VERDELING VERMOGENS
€ 877
miljard
VOLGENS PERCENTIEL
€ 1 miljard
ARM
Ontdek de 7 andere redenen en het filmpje op groen.be/vermogens
RIJK
INTERVIEW
ERVARINGSDESKUNDIGE MAARTEN DE GENDT OVER ZIJN BURN-OUT EN ZIJN BOEK ‘OPGEBRAND’
‘Vergeet multitasking, weiger de gratis smartphone van het werk, want de rekening volgt sowieso.’ Maarten De Gendt heeft het niet begrepen op de moderne mantra dat we meer moeten doen met minder. Als ervaringsdeskundige weet hij hoe ingrijpend een burn-out kan zijn en schreef hij er ‘Opgebrand’ over, een openhartig boek dat tot nadenken stemt. ‘Er is een omslag nodig in ons denken en doen om met het leven en het werk om te gaan. Burn-out is geen hype.’ Interview Ben Bleys / Foto Davidsfonds
A
16
l s Maarten ergens in november opdaagt aan de Gentse bib, maakt hij een rustige indruk. De 38-jarige auteur en vader van één is inmiddels terug aan de slag als bedrijfsjournalist bij de Vlaamse overheid, ‘niet voltijds, neen dank u’, en vertelt openhartig over zijn burn-out, één van de meest ingrijpende ervaringen in zijn leven. ‘Vandaag lukt het terug, mits begeleiding en medicatie. En uiteraard moet je je grenzen blijven bewaken, privé en professioneel. Ik weet dat ik kwetsbaar blijf en dat ik nog niet van die pillen af ben. Zoals vroeger wordt het nooit meer. En dat is maar goed ook.’
Hoe het zo ver is kunnen komen? Een burn-out krijg je niet door het werk alleen, benadrukt Maarten. ‘Je bent aan het verbouwen, kinderen aan het maken en ze aan het opvoeden, je hebt een druk sociaal leven… Je kent ze wel, de klassiekers. En net als thuis multitask je ook op het werk: met vijf schermen open tegelijk aan het werk, constant je mails aan het checken, een snelle vergadering tussendoor, over de middag met je collega’s naar het drukke bedrijfsrestaurant waar het gonst van het gelach en geroezemoes… Want zo hoort het toch, denk je dan. Tot de maat te vol is.’
Veel heeft te maken met het type dat je bent. Ben je een perfectionist voor wie elk detail belangrijk is, dan loop je een verhoogd risico. Maar uiteraard is vooral de bedrijfscultuur van levensbelang. Ben je in een branche aan de slag waarin je collega’s ook je concurrenten zijn, waarin Darwin op de werkvloer heerst? Heb je te veel of te weinig taken of verandert je functie voortdurend? Krijg je nauwelijks feedback, of enkel negatieve? Of voel je je gesandwicht tussen een directie die je overbevraagt en je personeel, wat typisch is voor hogere middenkaders? Wordt er gepraat bij een conflict?
Introvert leeft als extravert Woede-uitbarsting op het werk Het verhaal van zijn burn-out begint meer dan twee jaar geleden. Er is de spreekwoordelijke druppel, het licht dat uitgaat. Na een woede-uitbarsting op het werk schrijft zijn dokter hem een maand ziekteverlof voor en adviseert hij hem om ook eens bij een psycholoog langs te gaan. ‘Een beetje overdreven, dacht ik toen, maar vandaag weet ik beter. Op het moment zelf heb je het niet door dat je door je reserves heen zet. Het duurt wel effe voor een batterij leeg is, maar eens het zover is heb je geen andere keuze dan ze langzaam maar zeker terug op te laden.’
iPad als modern marteltuig Eén inzicht dat hij overhoudt aan zijn burn-out, is: ken jezelf. ‘Jarenlang leidde ik een druk en extravert leven, terwijl ik juist nood heb aan rust en stilte. Ik ben een echte introvert. Vroeger had dat woord voor mij een negatieve connotatie. Extravert zijn is de norm: je hoort veel vrienden te hebben, je moet alles gezien hebben, over alles kunnen meepraten. Ik weet nu dat extraverte mensen daar energie uit halen, en dat ik daar uitgeput van geraak. Ik kom graag onder de mensen en mijn job vraagt dat ook. Maar zowel thuis als op het werk heb ik moeten leren om ruimte en tijd voor mezelf op te eisen.’
Allemaal zaken die het verschil maken tussen veel of weinig risico op burnout. Als ervaringsdeskundige weet Maarten dat het ‘m zit in het samenspel tussen je persoonlijkheid, de al dan niet flexibele manier van werken en een professionele omgeving waarin maatwerk mogelijk is. Voor een introvert type is een open kantoor de hel op aarde, bijvoorbeeld. ‘Of omgekeerd: zet een extravert type alleen in een kantoor en hij gaat onverbiddelijk richting burn-out. Aan alle werkgevers: ken je mensen, organiseer het werk zodanig dat iedereen optimaal functioneert, stuur bij waar nodig. En praat er over.’
Iedereen kent de metafoor van de opgebrande lucifer, maar een burn-out is alsof al je zekeringen én je zekeringenkast gesprongen zijn, dus is er achteraf heel wat te repareren.
Sinds zijn burn-out neemt Maarten ook een aantal persoonlijke tips in acht. Thuis probeert hij bijvoorbeeld om dagelijks vijf minuten niks te doen. En om het multitasken op het werk zoveel mogelijk te vermijden checkt hij zijn mails nog maar een paar keer per dag. Elke middag probeert hij buiten te gaan en maakt hij een wandeling, in plaats van aan te schuiven in het lawaaierige bedrijfsrestaurant. De trein terug naar huis is een rustpunt. En de smart phone heeft geen data-abonnement meer – iemand noemde de iPad onlangs een modern marteltuig, lacht Maarten smakelijk.
Een burn-out is geen depressie Al is het niet moeilijk, geeft hij toe, om bij momenten van stress in oude patronen te vervallen. Gelukkig kan hij op veel begrip rekenen, als hij bijvoorbeeld eens verdwijnt in een stiltekamer of effe alleen gaat fietsen. ‘Ik ben bijlange niet de enige met een burn-out, maar wel de eerste op mijn werk die er zo openlijk over praat. En dat maakt wel wat los. Zo ken ik inmiddels verhalen van mensen van alle leeftijden en generaties, van een 18-jarige tot een 70-jarige. Want iedereen denkt dat een burn-out iets van deze tijd is, maar vroeger kwam het ook al voor. Al werd het niet herkend noch erkend.’
Een ander misverstand is dat een burn-out als een depressie is. Maar een depressie is een stemmingsziekte en een burn-out een energieziekte. Een wezenlijk verschil, aldus Maarten. ‘Iedereen kent de metafoor van de opgebrande lucifer, maar een burn-out is alsof al je zekeringen én je zekeringenkast gesprongen zijn, dus is er achteraf heel wat te repareren. Maar gelukkig wordt er vandaag veel meer over gepraat. Hoe meer kritische massa, hoe beter. Want er is een omslag nodig.’
Regeerakkoorden: beleid met burn-outs inbegrepen Zo zijn er reeds kleine signalen dat het systeem aan het veranderen is. Maarten verwijst naar de recente wet (zie kader hiernaast) als een goed begin, maar da’s lang niet voldoende. ‘Zeker nu de regeringen aan alle kanten zeggen dat er geen alternatieven zijn voor de vele besparingen. Meer doen met minder middelen, is nu de moderne mantra. Zonder flankerende maatregelen – en degene die er nog zijn, worden ingeperkt: denk maar aan tijdskrediet of loopbaanonderbreking – zullen de regeerakkoorden voor meer burn-outs zorgen. Want vroeg of laat wreekt zo’n beleid zich.’
Maarten De Gendt heeft niet alleen een boek geschreven, maar houdt ook een veelgelezen en veelbesproken blog bij. opgebrand.wordpress.com
-30% Exclusief voor Ecozinelezers Opgebrand, Maarten De Gendt, € 14,95, Davidsfonds Uitgeverij Hoe bestellen? ff Ga naar www.davidsfonds.be ff Zoek het boek via de
zoekfunctie. ff Bij het bestellen, geef je als
code Opgebrand in. ff Jouw korting op het
aankoopbedrag verschijnt. Deze actie is geldig van 13/12/2014 tot 13/01/2015.
17
Burn-out is een arbeidsongeval Sinds 1 september moeten bedrijven maatregelen nemen om burn-out en stress bij hun werknemers zo veel mogelijk te voorkomen. Zo zullen werkgevers risicoanalyses moeten uitvoeren en een meldingssysteem moeten opzetten. Maar dat is lang niet voldoende. ‘De focus van de regering Michel ligt op langer werken tot 67 jaar en heeft geen oog voor werkbaar werk’, zegt Kamerlid Evita Willaert.
A
chter de cijfers schuilen niet alleen menselijke drama’s, maar vooral een structureel probleem. Langer werken is onmogelijk als je de mensen zo blijft uitwringen. Groen wil een burn-out erkennen als arbeidsongeval en een ‘stresstest voor bedrijven’. Ter preventie van de burn-outs willen we dat werknemers de kans krijgen om jaarlijks hun werkvermogen te laten meten. In Nederland en Finland bestaat dat al langer, met succes.
18
Groen wil ook dat een burn-out wordt geklasseerd als een arbeidsongeval, zodat bij elk feit een onderzoek moet gebeuren naar oorzaak, omstandigheden en ‘veiligheid’ van de werkomgeving. Onderzoek toont aan dat 400.000 Vlamingen vandaag een job uitoefenen die hen niet kan motiveren. Gezonde werknemers zijn in ieders belang, ook van de bedrijven. Ziekteverzuim is één van de grootste bronnen van administratieve overlast en organisatorische hinder. Bovendien is ook de maatschappelijke kost immens. Sinds 2008 is het aantal langdurig werklozen met 50.000 toegenomen. Dat kost de samenleving 1 miljard euro extra.
De werkdruk zit echt tegen zijn limiet aan.
Loopbaancommissie Dit najaar heeft Kamerlid Evita Willaert de nieuwe regering opgeroepen een loopbaancommissie, net zoals de pensioencommissie, aan het werk te zetten, waarin experten de krijtlijnen uittekenen van de loopbaan(organisatie) in de 21e eeuw. We moeten werkgevers stimuleren om in te zetten op een werkorganisatie die langere loopbanen mogelijk maakt. Daarom moeten werkgevers die duurzame, loopbaanverlengde banen aanbieden een voordeel hebben. Voor werkgever die jobs aanbieden die niet haalbaar zijn tot het einde van de loopbaan geldt het omgekeerde. Zij zijn
Als overheid en werkgevers nu niet ingrijpen, zullen almaar meer mensen ziek thuis blijven. Luc Swinnen
Stressexpert dokter
er immers mee voor verantwoordelijk dat ‘hun’ werknemers de pensioenleeftijd niet halen. Een beetje naar analogie met ‘de vervuiler betaalt’ zouden werkgevers die duurzame banen aanbieden minder moeten bijdragen aan de financiering van de voortijdige uitval op de arbeidsmarkt.
19.000
werknemers zitten thuis met burn-out
15%
van de bevolking wordt in de loop van carrière getroffen door burn-out
640.000
mensen kampen met stress op het werk
40%
heeft geregeld te kampen met psychische klachten (36% in 2013)
Evita Willaert Federaal parlementslid
37%
vindt zijn werk te belastend (31% in 2013)
Cijferjacht in de kamer Calvo en Nollet leggen zwakke punten van de regering bloot Tekst
Pieterjan Desmet / Foto’s
De Morgen & Kristof Calvo
‘Eindelijk inhoud’ kopte De Morgen. Een zinderend debat speelde zich af in de plenaire vergadering tijdens de regeerverklaring met de Ecolo-Groenfractie in een hoofdrol. Dankzij aandringen van fractieleider Kristof Calvo kregen we uiteindelijk de begrotingstabellen in handen tijdens het debat, zodat de focus eindelijk op het inhoudelijke kwam te liggen en de gevolgen voor de mensen van dit beleid pijnlijk duidelijk werd. De afgelopen twee weken gingen Kristof Calvo en Ecolo-collega Jean-Marc Nollet op dit elan verder. Aangezien de regering de documenten weigerde te verspreiden, trokken ze in ware detectivestijl naar het Rekenhof en naar de FOD Financiën om de rapporten zelf op te halen. Ze
kwamen tot de conclusie dat de cijfers van regering en administratie danig verschilden, en dat het Rekenhof de begroting naar een tweede zit verwees. De indexsprong blijkt gezinnen harder te treffen dan verwacht en er zit een gat van 322 miljoen in de begroting. De bankentaks brengt een tiende op van wat de regering begrootte, en de berekening van het aantal jobs dat wordt gecreëerd door de indexsprong varieert van minister tot minister. Het kan anders. Over enkele weken presenteert de Ecolo-Groen fractie een alternatieve begroting, waarin andere keuzes gemaakt worden, waarin de lasten eerlijker worden verdeeld en de uitdagingen van de toekomst
niet met dogma’s en recepten uit het verleden worden aangepakt. We presenteren onze groene én sociale recepten om de uitdagingen van vandaag en morgen het hoofd te bieden, en becijferen dit correct en transparant.
19 Bus- en tramgebruiker betaalt meer voor minder service Voor alle bus- en tramgebruikers stijgt de Omnipas met 15 procent. Voor de 65-plussers stijgt het jaarabonnement van 0 naar 65 euro. En de tienrittenkaart wordt 40 procent duurder. Dit zijn de gevolgen van besparingen die de Vlaamse regering oplegt. Visual Langer wachten aan het bushokje, en toch meer moeten betalen, dat is wat de nieuwe Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V de bus- en tramgebruikers aandoet. Scholieren, studenten, werknemers, gepensioneerden: voor iedereen worden de tickets duurder en het aanbod minder goed. Bovendien bespaart Mobiliteitsminister Ben Weyts (N-VA) zwaar op het Pendelfonds, dat bedrijven en instellingen ondersteunt om een duurzamer woon-werkverkeer te kunnen realiseren.
De Tijd
Bussen en trams zijn net die vervoersmiddelen die iedereen mobiliteit garandeert, de files verkorten en zorgen voor gezondere lucht. Groen verzet zich met klem tegen het opdrijven van de prijs van de tickets voor de tram- en busgebruikers en de afbouw van de dienstverlening. Mensen die het openbaar vervoer gebruiken, moeten net beloond worden. In het Vlaams Parlement gaven we al zwaar tegengas tegen de plannen van N-VA minister Ben Weyts. Met Ben Weyts komen er meer files en ongezondere lucht.
De Vlaamse regering moet meer inzetten op de vlottere doorstroming van bussen en trams. Jaarlijks gaan miljoenen euro’s overheidsgeld verloren door bussen en trams die zich vastrijden in het verkeer. Die doorstroming wordt nog belangrijker met het nieuwe tariefsysteem per uur. Als de bus vastzit in de file, zal het alle busgebruikers meer
Björn Rzoska
Vlaams fractieleider
Ecomix
4 duurzame cadeautips SELMA-TUREN Over konfituur maken, proeven en kopen
BITTERZOET Heerlijke eerlijke chocolade Is je goesting in chocolade onverzadigbaar, maar wil je toch liever eerlijke chocolade in plaats van de industriële minder smakelijke variant? Dan ben je aan het juiste adres bij Bitterzoet. Je koopt er losse chocoladerepen, een cadeaupakket of zelfs een chocoladeabonnement. Je kan er ook terecht voor een proeverij van de lekkernij.
20
Bitter Zoet biedt een uitzonderlijk groot assortiment aan chocolades van gezonde plantages, waar zorg voor de bodem, toewijding bij het kleinschalige productieproces en een onpeilbare passie voor het vak ongezien lekkere chocolades opleveren. Als je dacht geen chocolade te lusten, maak dan meteen kennis met de échte smaak van cacaobonen. En als je nu al chocoladeliefhebber bent, zal je na Bitterzoet je liefde voor cacao alleen maar verdiepen. Je bent dus gewaarschuwd. Je kan telefonisch bestellen en ook via de web shop, voor brievenbusplezier van het bekoorlijkste soort: je persoonlijke keuze of een verrassingspakket aan huis geleverd. Trakteer jezelf en anderen op chocolade zoals je hem maar zelden proeft. bitterzoetchocolade.be/web
OXFAM-CADEAUTJES die levens veranderen Ben je op zoek naar een nuttig, origineel en solidair cadeau voor je tante? Verras haar met een geitje of een ander origineel cadeau en help families wereldwijd. Onder dat motto pakt Oxfam uit met cadeaus die levens veranderen. Een moestuin, een geit, schoolboeken… Het zijn maar enkele voorbeelden van de symbolische cadeaus in de vorm van personaliseerbare wenskaarten waarvan de opbrengst gaat naar projecten van Oxfam wereld. www.oxfampaktuit.be
Niks zo zen als bessen plukken voor de Leuvense Greet Van Laer. En konfituur maken vindt ze gewoon een heel fijne bezigheid. Daarom laat ze jou graag mee proeven van de verschillende smaken en kombinaties van deze vruchten der aarde. Haar konfituren zijn te koop in bokalen van 300 gram (4 euro) en van 200 gram (3,5 euro). Je kan ze bij haar thuis kopen op vaste data, in enkele winkels in en rond Leuven, of ze bij u thuis laten leveren: selmaturen.wordpress.com
GINDERELLA Gentse gin met ‘onkruid’’ Robertskruid, Japanse duizendknoop, kafferlimoen en kleine varkenskers, ... Het zijn maar enkele van de onkruiden en agressieve exoten die gebruikt werden om deze gin zijn unieke geur & smaak te geven. Normaal gezien worden deze enkel verdelgd en als verloren beschouwd. Niet voor Gents stadsecoloog Geert Heyneman. Hij volgde een cursus distilleren in Anderlecht, en combineert deze skillset met zijn ervaring als botanist, culinair duizendpoot en begon te experimenteren met het extraheren van smaken van verse (on)kruiden. Het resultaat van zijn brouwsels vind je op: www.heynsquared.com/
Ecomix
Werelprimeur: eerste zonnefietspad in Nederland Midden november werd in het Noord-Hollandse Krommenie het eerste duurzame zonnefietspad ter wereld geopend. De zogeheten SolaRoad vangt zonlicht op en zet dat om in elektriciteit, waarmee het pad weer kan worden verlicht. Zo’n zonnefietspad kost uiteraard meer dan een gewoon fietspad. Het betreft een proefproject, waaruit moet blijken of de kostprijs op die manier terug kan worden verdiend en of de onderhoudskosten niet te hoog uitvallen. Er wordt ook gekeken hoeveel energie de SolaRoad opwekt. Het bestaat uit betonnen blokken van 2,5 bij 3,5 meter met een geharde glazen en lichtdoorlatende toplaag. Onder het glas liggen zonnecellen. De dunne toplaag van glas moet zoveel mogelijk licht doorlaten en tegelijkertijd vervuiling afstoten. Ook moet de laag stroef en sterk zijn, voor de veiligheid. Het is een droom van de makers: met wegen energie opvangen en opwekken, en zo verkeerslichten, straatlantaarns, huizen en zelfs voertuigen die de wegen gebruiken te verlichten. Maar het eerste zonnefietspad ter wereld heeft ook nadelen. Zo kunnen de zonnepanelen vervuild raken door een dikke laag modder, ijs of sneeuw, waardoor de effectiviteit aanzienlijk afneemt. SolaRoad kantelt de panelen wel een klein beetje, waarmee de uitvinders ervan hopen dat het vuil er vanaf rolt. Een ander probleem is dat de panelen niet richting de zon zijn gekanteld, zoals dakpanelen. Het resultaat kan zijn dat ze 30 procent minder elektriciteit produceren dan conventionele panelen.
© Sien Verstraeten
DUURZAME ENERGIE
Waka waka: de weelde van licht
1.2 miljard mensen in de wereld hebben geen toegang tot elektriciteit en nog eens miljoenen anderen worden dagelijks geconfronteerd met stroomuitval. De effecten van deze energie-armoede zijn enorm. Gebrek aan elektriciteit en licht veroorzaakt een sterke vermindering van de kwaliteit van leven. WakaWaka (‘helder licht’ in Swahili) ontwikkelt, produceert en verkoopt ‘high-tech low-cost’ lampen en opladers op zonne-energie. Producten die onmisbaar zijn in zowel het Westen als ontwikkelingsmarkten. Zuster Felicitas, die regelmatig op missie is in Congo, heeft zich alvast een exemplaar aangeschaft en maakt er dan ook dankbaar gebruik van. ‘Wanneer je in het Westen omringd bent door allerlei weelde, onderschat je de waarde van de natuur. En alles begint en eindigt met de natuur.’ De missiezuster heeft een exemplaar dat dienst doet als oplader, radio en lamp. Toestellen die bijzonder waardevol in onderontwikkelde landen, en zelf geld uitsparen. ‘Het geld dat we anders spenderen aan elektriciteit of brandstof, gaat nu naar eten en drinken voor onze weeskinderen.’ De waka waka levert niet alleen een kostenbesparing op, het zorgt ook voor betere schoolresultaten – ‘onze kinderen kunnen ook na valavond studeren’ – en biedt ook meer mogelijkheden om een inkomen te genereren. Daarnaast maakt het ook ondernemerschap mogelijk. Zo hebben de studenten van Zuster Felicitas een oplaadhandel op poten gezet. Zij verhuren drie exemplaren om gsm-toestellen op te laden, en met de opbrengst ervan financieren de studenten hun cursussen.
www.solaroad.nl nl.waka-waka.com
21
THEMADAG ‘UNFAIR TRADE’
Het Transatlantisch vrijhandels akkoord TTIP staat in België niet erg hoog op de politieke agenda. Omdat dat verdrag, dat in de toekomst de handel tussen de EU en de VS verder moet liberaliseren, verreikende gevolgen kan hebben, wijdde Jong Groen er een themadag aan. Die vond plaats op 25 oktober in Brussel onder de titel ‘Unfair Trade’.
22
Johan Adriaensen (KU Leuven) legde allereerst uit wat TTIP precies inhoudt. Vervolgens konden de Jong Groenen op een infomarktje kennismaken met de liberale argumenten pro TTIP, die meestal neerkomen op ‘TTIP creëert
jobs’. In het daaropvolgende Fishbowldebat ontmaskerde Petra De Sutter dat valse argument. Verschillende studies komen namelijk met andere cijfers over de impact op onze economie. Het is niet eens zeker dat TTIP effectief iets opbrengt. Maar het verdrag bedreigt wel onze sociale, ecologische en voedingsstandaarden. Het middenveld heeft echter alternatieven geformuleerd, zoals het Alternative Trade Mandate. Met de hulp van de Europawerkgroep van Groen bekeek ook Jong Groen of het neoliberale, eenzijdige TTIP geen positief verhaal zou kunnen worden.
Zouden de VS en de EU via het akkoord elkaars voedsel-, gezondheids- en sociale normen kunnen verbeteren en een duurzame samenwerking in de internationale strijd voor vrede, mensenrechten, ontwikkeling en milieu kunnen opzetten? Na een brainstorm en debat kozen alle deelnemers een standpunt over de vraag of een goed partnerschap met de VS mogelijk zou zijn of dat zo’n akkoord altijd nadelig zou blijven. Over het antwoord waren ze ongeveer 50-50 verdeeld. Wel was iedereen het er over eens dat het huidige TTIP-voorstel niet aanvaardbaar is. Daarom volgt Jong Groen het thema verder op, onder andere binnen het traject van de Europese Jonge Groenen en op het debat van Bart Staes rond het voorzorgsprincipe begin december. Ook voerde Jong Groen op 11 oktober actie in het kader van de internationale actiedag tegen TTIP. www.jonggroen.be
‘Heb aandacht voor je lokale ouderenraad’ Vele ouderen willen nog een actieve rol spelen in de maatschappij. Dat kunnen ze onder meer in de lokale ouderenraden, zegt Hugo Van Dienderen, voorzitter van GroenPlus. ‘Onze ouderen kunnen en willen nog heel wat betekenen in de samenleving, en overheden moeten daarvoor openstaan.’ De ouderenafdeling van Groen organiseerde er onlangs een colloquium over in het Vlaams parlement. Eind november bracht ze er allerlei mensen samen die van wanten weten. Zo vertelde Lieve Stallaert, districtsschepen voor ouderenbeleid in Antwerpen, over haar voorbeeldige samenwerking met de seniorenraad. ‘Bij ons kan een senior een premie aanvragen voor kleine aanpassingen aan de woning. Dat is het resultaat van samenwerking en overleg tussen het schepencollege en de seniorenraad. En in de praktijk brengt dat levenslang
Als oudere kan je je zeg doen in een lokale ouderenraad en zo nog je bijdrage leveren.
wonen in de eigen woning een beetje dichterbij. Geld dat normaal gezien naar een infobrochure ging, is nu ook goed besteed, iedereen tevreden.’
Voorzitter Van Dienderen kan nog ettelijke voorbeelden van goede samenwerkingen – een begeleiderspas voor mensen met een beperking bijvoorbeeld – opsommen, en vindt dat dat meer zou moeten gebeuren. Zodat de stem van senioren meer en luider weerklinkt in OCMW- en gemeenteraden. ‘Via lokale seniorenraden komen we in contact met de leeftijdsgroep die bijna 40% van de kiezers vertegenwoordigt en die nog altijd weinig voor ons stemt. We leren wat hun verwachtingen zijn en zij vernemen onze ideeën. Daarom roep ik graag plaatselijke mandatarissen, ouderen en groepen op om meer aandacht aan hen te bestededen.’ www.groen-plus.be
VIER ECODENKERS OP OIKOS FEESTCONGRES
ECOLOGIE EN AUTONOMIE: HOE ONZE TOEKOMST HEROVEREN? 31 januari 2015 / Kunstencentrum Vooruit Gent Denktank Oikosbestaat vijf jaar. En dat viert ze met stevige inhoud. Over hoe we als burgers de toekomst kunnen heroveren, de wereld redden van zielloos winstbejag. Dat vraagt om een visie over welvaart zonder groei, respect voor de planeet en solidariteit met de huidige en toekomstige generaties. Dus geen economische G8, wel een ecologische E4. Vier topdenkers buigen zich over de opdracht die ecologische denkers van het eerste uur formuleerden: als burgers terug greep krijgen op je leefomgeving, je autonomie opeisen. En ook: samen werk maken van het goede leven, de vreugdevolle capaciteit ontwikkelen om de wereld zelf vorm te geven. Anno 2014 luidt die opdracht: hoe kunnen we als bevrijde individuen terug samenwerken, voorbij eenzijdige individualisering, op weg naar Autonomie 2.0?
ECOCONVERSATIES Oikos staat voor diepgang én interactie, het Feestcongres is daarom meer dan een luisteravond. We organiseren in de namiddag vier parallelle Ecoconversaties, waarin een van de denkers in gesprek gaat met een beperkte groep geïnteresseerden. In deze groepjes kan je zo ideeën uitwisselen, elkaar inspireren, en zelfs het risico lopen van gedacht te veranderen… De vier topsprekers met wie Oikos graag samenwerkt, zijn:
Michel Bauwens Michel Bauwens is de oprichter van de Foundation for Peer-to-Peer Alternatives. In 2012 werd hij door het Post Growth Institute als enige Belg opgenomen in de lijst van de 100 meest inspirerende personen voor een duurzame toekomst. Oikos publiceerde van hem De wereld redden. Met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving, een boek waarin hij de absurde logica omdraait waarop onze samenleving steunt:
materiële overvloed (alsof de aarde oneindig is) en immateriële schaarste (alsof ideeën delen fout zou zijn).
Paul Verhaeghe Paul Verhaeghe is gewoon hoogleraar psychologie aan de UGent. Sinds 2000 bestudeert hij de invloed van maatschappelijke veranderingen op de geestelijke gezondheid, een thema dat hij behandelt in Het einde van de psychotherapie en Identiteit. Verhaeghe analyseert hoe het neoliberale kader onze waarden en identiteit vormt. Paul Verhaeghe gaf in 2010 de jaarlijkse Oikos zomerlezing die een jaar later gepubliceerd werd in Oikos Tijdschrift Het artikel werd door Liberales bekroond als ‘essay van het jaar’.
cultuurwetenschappelijk onderzoek over de impact van klimaatverandering en de rol van transitie-initiatieven. In Klimaatoorlogen (2009) schetste hij nog een pessimistisch beeld over de toekomst, nu trekt hij in Zelf denken (2014) resoluut de kaart van het realistisch optimisme. Welzer was in 2013 te gast op Het Groene Boek, waar hij wees op het belang van een andere mentale infrastructuur. De eenzijdige invulling van het Vooruitgangsdenken als ‘steeds meer, steeds sneller’ leidt tot een planetaire burn-out. Verhalen over rechtvaardigere en gelukkigere leefwijzen zijn broodnodig. Harald Welzer roept burgers op hun autonomie in handen te nemen via experimenten in het laboratorium van het maatschappelijk middenveld.
Olivier De Schutter Olivier De Schutter is professor rechten aan de UCL en visiting professor aan de Columbia University. Hij is vooral gekend door zijn werk als gewezen Speciaal VN Rapporteur voor het Recht op Voedsel, waar hij agro-ecologie verdedigde als alternatief voor de onduurzame bio-industrie, en sterk gelooft in innovatie van onderuit. In maart 2014 gaf De Schutter een lezing De Toekomst van ons voedsel georganiseerd door Oikos, Oxfam Wereldwinkels en GONZ. Hierin gaf hij aan dat met een ander landbouwmodel, gebaseerd op agro-ecologie, het perfect mogelijk is voldoende gezond voedsel te produceren met respect voor de landbouwers en de aarde.
Harald Welzer Harald Welzer is directeur van Futurzwei – Stichting Toekomstvaardigheid en hoogleraar Transformatiedesign. Als sociaalpsycholoog is hij gespecialiseerd in
DEELNAME Registratie via www.oikos.be
Een organisatie van Denktank Oikos in samenwerking met Vooruit en Triodos Bank.
Onafhankelijke denk t ank die werkt aan sociaal-ecologische verandering door het maatschappelijk debat te voeden vanuit ecologisch perspectief. De ecologische grenzen van de planeet en de solidariteit wereldwijd en met toekomstige generaties zijn hierbij de uitgangspunten. www.oikos.be
23
Congres 14 & 15 november 2014 Square Brussel
Je was enthousiast, je was met veel, en allemaal samen waren jullie een fantastisch publiek. In totaal daagden jullie met meer dan 1.000 op, voor ‘het beste congres ooit’ toen je een nieuwe voorzitter en ondervoorzitter koos. Maar hoe zag jij zelf het congres? We selecteerden jullie selfies, tweets en foto’s voor een special door jullie lens.
Door de lens van de leden