Ecozine 27

ecozine DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT MRT/APR/MEI ‘15 JRG. 6 / NUMMER 27 ERKENNINGSNUMMER P3A9044 AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X

Van onze reporter ter plaatse Hoe zien Grieken hun toekomst Interview Michel Bauwens ‘Deeleconomie als samenlevingsmodel van morgen’ Dossier terreur Hoe omgaan met Syriëstrijders?

Uplace is not my place

PB- PP

BELGIE(N) - BELGIQUE

DE GROTE PARADE VAN HART BOVEN HARD

20 JAAR PRIDE! 1-16 mei 2015 / Brussel

29 maart 2015 / 13u / Brussel Noord

29-30 augustus 2015 / Hoge Venen

DE G RO TE

VU Wouter Hillaert, Engelselei 21/402, 2140 Borgerhout

PARADE

2

Stap Groen mee tijdens de Kom op samen straat, er ismet een alternatief! grote parade. zondag Zondag 29 maart 2015 - 13u00 -Op Noordstation Brussel 29 maart trekt Samen trekkenBoven we aan de bel: willen we een menselijke toekomst aan de bel en Hart Hard stevig voor iedereen, dan moet onze samenleving dringend anders. wil iedereen verzamelen die gelooft dat tien hartenwensen. één Kleurrijke optocht. er wél een alternatief is. Vind je ook dat waarde boven winst gaat en rijkdom niet alleen in de portemonnee zit?

Afspraak om 13u aan het Noordstation voor een warme wandeling zonder oneerlijke besparingen, mét een hart voor mensen. Haal je ‘het kan anders’ badge af vanaf 13u aan de Groen-vlaggen en loop met ons mee in de parade. www.hartbovenhard.be

De Pride viert zijn 20ste verjaardag, en dat zullen we geweten hebben! Van 30 april tot 16 mei gaat het Festival van de LGBTQI-gemeenschap (Lesbian, Gay, Bisexual, Trans, Queer & Intersex) door in Brussel. De feestjes en acties bereiken een hoogtepunt in de laatste drie dagen: 14 mei wordt gefocust op het thema ‘gender’, de 15de is de dag van de StreetParties en zaterdag volgt naar goede gewoonte de PrideParade en een fijn feest. Homo of hetero, jong of oud, blank, bruin, groen of roze – iedereen welkom!

LOOP MEE 20 KM DOOR BRUSSEL MET GROEN-ECOLO

BIOLICIOUS LEKKERE NIEUWE WERELD 26 april 2015 / 11u-18u / ICC Gent

www.bio-licious.be

30 uur om 100 kilometer door de Hoge Venen af te leggen: dat is de uitdaging van Oxfam Trailwalker. Stel een team van vier personen samen, registreer je op de site, zoek sponsors en… begin te trainen! Elk team moet minstens 1.500 euro inzamelen, de opbrengst gaat naar de projecten van Oxfam-Solidariteit. Dit jaar wordt er getrailwalked voor (nu ja, tegen) de gevolgen van de klimaatverandering.

De tocht gaat door op 29 en 30 augustus.

Wie zijn conditie h ­ alverwege al eens wil testen, kan zich aansluiten bij het team Groen-Ecolo voor de 20 kilometer door Brussel op 31 mei. www.oxfamtrailwalker.be

pride.be

31 mei 2015 / Brussel

Een cursus vegan voor beginners, Low Impact Man Steven Vromman die komt uitleggen hoe je zelf een vrolijke nieuwe wereld bouwt, de nieuwste vouwfietsen en bergen biologische producten – dat en nog veel meer vind je allemaal onder één dak op Biolicious. Op zondag 26 april kun je inspiratie opdoen om aan een frisse duurzame wereld te bouwen in het ICC in Gent. Kaartjes: 10 euro voor volwassenen, 6 euro voor tieners onder de zestien als je je op voorhand online registreert. Kinderen jonger dan twaalf mogen gratis binnen.

OXFAM TRAILWALKER: VOORUIT MET DE GEIT!

COLOFON Ecozine is een uitgave voor de leden van Groen. Verschijnt 4x per jaar in maart, juni, september en december. Gedrukt op CyclusPrint, papier van 100 procent gerecycleerde vezels, zonder optische witmakers, en met vegetale inkten.

Verantwoordelijke uitgever Meyrem Almaci Sergeant De Bruynestraat 78-82 1070 Brussel

OTW2015_affiche_NL_conv.indd 1

Zondag 31 mei 2015 is Brussel – voor de 36ste keer nu al – het Mekka voor de loopfanaten. Zo’n 37.000 lopers van 121 nationaliteiten nemen dan deel aan de 20km door Brussel, hét loopevenement langs de mooiste monumenten van de Stad Brussel en het Brussels Gewest.

Groen vormt al enkele jaren samen met Ecolo een ploeg met enthousiaste lopers.

Sluit je aan bij onze loopploeg of, als lopen niet zo je ding is, kom supporteren! www.20kmdebruxelles.be

Contact Jonas Dutordoir u jonas.dutoroir@groen. be u 02 219 19 19 Werkten mee aan dit nummer Philippe Bossin, Pieter De Gryse, Pieterjan Desmet, Tim Devriese, Jonas Dutordoir, Jasmijn Post, Julie Reniers, Els Sallets, Sien Verstraeten, Tess Vonck, Tom Zoete, coverfoto EPA Druk Druk in de Weer

22/12/14 13:33

EEN NIEUWE POLITIEKE CULTUUR De kans is groot dat u de voorbije weken het filmpje van de ambtenaar die Uplace goedkeurde hebt gezien. Het is een sappige parodie over een spraakmakend dossier. We hebben goed gelachen, maar ook groen gelachen. Uplace is het zoveelste voorbeeld van een politieke meerderheid die halsstarrig weigert feiten onder ogen te zien. Of het nu gaat over scheuren van 18 cm in Doel 3 of het betonrot in ons fiscaal systeem.

Net als in het dossier van de Oosterweelverbinding zijn het bij Uplace opnieuw de gewone burgers en kleine kmo’s die in drievoud het gelag betalen: hun gezondheid zal er zwaar onder lijden, de files blijven onopgelost en de factuur wordt bijzonder onevenwichtig verspreid. Het kan anders. Steeds meer burgers zijn alvast van hetzelfde oordeel. Ze verzetten zich tegen de Brusselse, Vlaamse en federale meerderheden die telkens beslissingen nemen voor de elites, de happy few.

MEYREM ALMACI Partijvoorzitster

Groen is een ongebonden partij, die aan politiek doet voor gewone mensen, met gewone mensen. Een politiek waarin overheidsinvesteringen niet dienen om privébelangen te promoten. Een systeem waarin inspraak en transparantie geen loze woorden zijn. Een duurzaam systeem ook.

In het licht van de uitdaging van de klimaattop in Parijs is het nu meer dan ooit tijd voor actie. Door bijvoorbeeld het gebied onder het viaduct van Vilvoorde als een echt duurzaam bedrijventerrein te ontwikkelen.

Door van onze banken te eisen dat ze zich terugtrekken uit fossiele en nucleaire energieprojecten. In heel wat Europese steden worden vervuilde industriële gebieden omgevormd tot toekomstgerichte ecosites; en snelwegen overkapt om nieuwe open ruimte te creëren.

3

De wereld evolueert rondom ons, razendsnel en met veel hoopgevende opties. Het is tijd dat ook Vlaanderen en Brussel die kansen grijpen. Tijd voor actie. Groen is er klaar voor.

Tax shift voor rechtvaardigheid en verstandig economisch beleid

DOSSIER GRIEKENLAND

4

8

Halt aan vervuilende investeringen

11 12

INTERVIEW MICHEL BAUWENS ‘De deeleconomie als samenlevingsmodel van morgen’

Uplace is not my place

18

Björn Siffer wil Mechelse cultuurscène kleuren

19

ECOMIX

20

DOSSIER TERREUR

14 10

GABY, met de ‘G’ van groot succes

Citroëngarage: meer dan een museum Gents Klimaatplan is erdoor!

17 18

Treinreizigers willen snel aanpassing dienstregeling Jong Groen Plus ECOPOLIS

21 22 23

4

Tax shift voor rechtvaardigheid en verstandig economisch beleid Als enige partij verdedigde Groen in aanloop naar de verkiezingen van 2014 een tax shift, een verschuiving van belastingen op inkomen uit arbeid naar eerlijke bijdrage uit de grootste vermogens en uit vervuiling.

Intussen rijpen de geesten bij de andere partijen, maar geen enkele kopie komt in de buurt van het origineel.

Tekst

Pieter De Gryse / Foto

Imagedesk - Eric de MIldt

H

et kan anders, zeker ook in ons belastingsysteem. Groen pleit voor een grondige 3V-hervorming: verschuiven, verwitten en vereenvoudigen. Onder de eerste V schuilt de tax shift, de tweede V pakt schandalen als Luxleaks en de afkoopwet aan.

Grootschalige belastingontwijking en ontduiking verdient een forse aanpak vanuit de overheid die multinationals

correct belastingen doet betalen en strenger bestraft naarmate de fraude groter is. Vereenvoudigen hangt daarmee samen, want ingewikkelde fiscaliteit is vooral in het voordeel van grote bedrijven en de grootste vermogens, die topfiscalisten kunnen betalen om constructies op te zetten, en in het nadeel van gewone burgers en KMO’s.

Om die lastenverlaging te financieren, willen we vooral de grootste vermogens eerlijk laten bijdragen. Dat is een kwestie van rechtvaardigheid, want

betaalt principe en omdat België één van de landen in Europa is waarin vervuiling het minst wordt belast. Hiertegen argumenteren tegenstanders dat dit uitdovende belastingen zouden zijn: als mensen hun gedrag aanpassen, valt de inkomst weg.

Dat klopt natuurlijk niet: de opbrengst van een slimme kilometerheffing zal in een eerste fase een dalende lijn vertonen, maar na een tijd blijft er een vrij stabiele inkomst over omdat er altijd mensen met de auto blijven rijden.

De rechtse regeringen met N-VA, CD&V en Open VLD lopen niet warm voor een verschuiving, noch voor verwitting of vereenvoudiging. Ondertussen blijven ze wel de facturen doorsturen naar de gewone burgers en KMO’s. Dat hebben we de voorbije maanden gemerkt. Of en wanneer er een federale tax shift komt, is onzeker. Het mag in elk geval niet bij

Het is slechts een kwestie van rechtvaardigheid de inkomsten uit vermogen zwaarder te belasten om de lastenverlaging op lonen te financieren. inkomen uit vermogen wordt nu in ons land veel minder belast dan inkomen uit arbeid, terwijl daar geen objectieve reden voor is. Tegenstanders stellen soms dat dit niet correct is, omdat dit vermogen al eens belast is bij aanvang.

Dat argument klopt niet als je niet het vermogen zelf belast maar wel de winst op dat vermogen, precies wat gebeurt in het Groen voorstel.

We willen daarnaast ook vervuiling ontmoedigen, vanuit het vervuiler

symboolpolitiek blijven. Een minimale bijdrage van enkele tientallen miljoenen uit vermogen, die moet doorgaan voor een vermogenwinstsbelasting, is onvoldoende. Zoals de regering eerder deed met de kaaimantaks, van wie niemand intussen nog iets heeft vernomen.

De burger blijft intussen verweesd achter met een belastingsysteem dat fundamenteel onrechtvaardig is.

© Imagedesk / Patrick De Roo

Er is geen tijd te verliezen.

De verschuiving of tax shift moet voor Groen al in de begroting 2015 ingebouwd worden. Daarom presenteerden we eind 2014 onze alternatieve Vlaamse en federale begrotingen met een uitgesproken taks shift. Federaal stelden we voor om de lasten op arbeid met 3 miljard te verlagen. Arbeid wordt in ons land veel te zwaar belast, terwijl jobs iets goeds zijn dat we zouden moeten stimuleren eerder dan afremmen. Die 3 miljard gaat voor Groen naar een gerichte lastenverlaging voor de 50% onderste lonen, omdat dit het meeste jobs oplevert en de knelpunten op de arbeidsmarkt zich ook daar situeren.

Meyrem Almaci geeft Antwerpse fakkel door aan Wouter Van Besien Meyrem Almaci verlaat de Antwerpse gemeenteraad en focust zich op haar werk als nationaal voorzitster. Full-time uitdagingen vereisen een full-time voorzitter.

De groene partij hecht grote waarde aan decumul en mandatarissen moeten de nodige ruimte hebben voor een goede invulling van hun mandaat. 2015 moet het jaar worden van de fiscale rechtvaardigheid, het jaar van de klimaatactie.

Dat vereist duidelijke keuzes.

Wouter Van Besien neemt de fakkel over en legt zijn mandaat als deelstaatsenator neer. Antwerpen is te belangrijk voor Groen, en verdient een fractieleider die de volledige aandacht kan besteden aan een alternatief beleid. Het beleid van Antwerps stadsbestuur is oubollig en vertoont een groot gebrek aan ambitie. Het is tijd voor een kentering van beleid, samen met iedereen in Antwerpen die die nieuwe ideeën naar voor brengt.

5

DOSSIER GRIEKENLAND

Enkel solidariteit en verantwoordelijkheid kunnen Griekenland redden Griekenland staat sinds de overwinning van Syriza voor een politieke omwenteling, die we moeten toejuichen. Na decennia van militaire dictatuur en vervolgens schandalig wanbeleid door christendemocraten en sociaaldemocraten is er nu een alternatief voor de Grieken. Wat Syriza voorstaat is niet extreem en

6

bedreigend voor de Euro en Europa, zoals vele Europese mainstreampolitici en media ons voorhouden. Syriza wil een leefbare balans tussen schuldenaflossing en het weer opbouwen van de Griekse samenleving.

Tekst

Bart Staes / Foto

Europees Parlement

Iedereen haalde opgelucht adem toen er eind februari een compromis kwam tussen de ministers van Financiën van de eurolanden en de Griekse regering over een verlenging van de leningen aan het land. Hierdoor is het ergste scenario, het opbreken van de eurozone, voorkomen. De eurogroep zal echter moeten erkennen dat Griekenland niet uit de brand is, zolang schulden onhoudbaar hoog zijn en er geen herstelplan voor de Griekse economie ligt.

Bij solidariteit hoort ook de verantwoordelijkheid om de economie en staat te hervormen, door bijvoorbeeld het correct innen van belastingen en het aanpakken van fraude en corruptie. Maar dit zal enkel lukken als de eurogroep Griekenland de ruimte biedt om af te stappen van een destructief bezuinigingsbeleid.

Door de brute bezuinigingen verdampte tussen 2010 en nu 20 procent van het

Griekse nationale inkomen. De werkloosheid steeg van 9 procent tot 28 procent en de staatsschuld steeg van 127 naar 175 procent procent van het bbp. Een vicieuze cirkel waarbij de basale publieke diensten als onderwijs en gezondheidszorg niet meer gegarandeerd werden. Het sociale drama is simpelweg onaanvaardbaar, hetgeen kille hardliners als minister van Financiën Johan van Overtveldt maar niet willen zien.

Het is goed nieuws dat de rechtse recepten van de Trojka (IMF, Europese Commissie en Europese Centrale Bank) en de vorige Griekse regering aangepast worden. Griekenland stopt terecht met het verzwakken van cao’s en het verlagen van minimumlonen. Het is te hopen dat in de verdere uitwerking van het akkoord men de ruimte geeft aan de wil van Griekse kiezers om hun economie op een sociale manier te hervormen.

Europese leiders zouden er alles aan

moeten doen om de uitgestoken hand van de nieuwe Griekse regering aan te nemen, in plaats van ze arrogant weg te wuiven. Ten eerste dragen we in de Europese Unie collectieve verantwoordelijkheid voor het Griekse drama. Ten tweede zal de uitkomst van dit Griekse avontuur, in vele opzichten ook allesbepalend zijn voor de toekomst van de EU. Een Europa waarbij partners elkaar wantrouwen en louter als schuldenaars en schuldeisers beschouwen heeft geen toekomst.

Om Griekenland perspectief op herstel te bieden, zijn dringend investeringen nodig. Het Europese investeringsplan van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker is een begin, maar dat is lang niet ambitieus genoeg. Met het alternatief van de Europese Groenen zou Griekenland de komende drie jaar dertig miljard euro kunnen investeren in een duurzaam ‘Marshall plan’.

SYRIZA’S GRIEKENLAND, MEERSTEMMIG KOOR VERSUS DE 1 PROCENT Zeventig procent van de Grieken, de helft niet-Syriza stemmers, sluit zich aan bij de aanpak van de nieuwe regering. De somberaars in Europa die voor een momentum waarschuwen van gevaarlijk nationalisme hebben het niet begrepen, zeggen de Grieken. De meningen in Griekenland zijn verdeeld maar delen het gevoel dat er iets op til is in Europa. Ze zien een broodnodige breuk met een politieke cultuur die te lang op ramkoers leefde met de realiteit en het volk, dragen het zeldzame ogenblik om gehoord te worden op hun schouders

nze van o er rt repo tse aa l p ter

als een papegaai. Angst heeft weinig zuurstof in het nieuwe Griekenland, ‘Mazi’, Grieks voor ‘samen’ en ‘hoop’ zijn het nieuwe credo in hun strijd tegen het monopolie van de één procent op hun toekomst. Aan het woord zes chroniqeurs over hun ervaringen uit het meerstemmig koor in een nieuw Griekenland.

Tekst & foto’s Tess Vonck

Lefteris Ioannidis (37), milieuactivist en burgemeester van Kozani, stemde Syriza

‘We betalen nu de prijs voor dertig jaar leugens en slecht beleid met een humanitaire en ecologische crisis.’

Sinds mei vorig jaar leidt Lefteris, tot voor kort nog een werkloze ondernemer, als Griekenland’s eerste groene burgermeester vanuit Kozani de strijd voor een levende en duurzame economie in het land. Het gebied rond Kozani, met zijn bruinkoolontginning de elektriciteitsbron van half Griekenland, is voor Lefteris een pijnlijke spiegel voor alles was misloopt in Griekenland. ‘We betalen nu de prijs voor dertig jaar leugens en slecht beleid met een humanitaire en ecologische crisis. Mensen hebben voor ons gekozen niet voor onze ecologisch egagement, maar omdat ze de vorige partij beu waren. Syriza is net als ons een nieuw gezicht dat vanuit wanhoop de kans krijgt om in de marge van de crisis te doen wat ondenkbaar was.’

Zijn eigen ervaring maakt hem echter pessimistisch.

‘Mensen verwachten meteen verandering, maar de erfenis van slecht management heeft ons te weinig tijd en geld overgelaten.’ Waar Athene voordien stokken in de wielen stak, hoopt Lefteris in Syriza een partner te vinden. ‘Het is een grote uitdaging om zonder middelen de efficiëntie van je regering te verbeteren. Syriza is een kleine boot die tegen een sterke vloot vecht. Het is belangrijk dat ze de waarheid blijven vertellen. Dat betekent niet dat je niets kan doen. Ik heb gezien dat als je mensen toont hoe het anders kan en hen opnieuw doet geloven in hun eigen toekomst, je met weinig veel kan bereiken.’

7

Nikos Nanas (40), professor artificiële intelligentie en gefnuikt uitvinderondernemer uit Thessaloniki, stemt niet

‘Mijn weigering om na mislukking op te geven draagt meer bij tot de toekomst van Griekenland dan mijn stem.’

8

Al tien jaar sleutelt hij aan Noowit, een innoverende adaptieve mediatechnologie die interactief leert van

Katia (38), uitbaatster eethuis in Volos, stemde Syriza

‘Niemand wil terug naar de tijd voor de crisis, maar we hebben het gehad met oneerlijke bezuinigingen in Europa en belastingsprivileges voor de één procent.’

online mediagebruikers. In Silicon Valley hadden ze interesse maar verder onderzoek om de website op de markt te lanceren werd gedwarsboomd door een reeks tegenslagen en een lege spaarpot. ‘Mijn weigering om na mislukking op te geven draagt meer bij tot de toekomst van Griekenland dan mijn stem. Mijn studenten beginnen dat ook in te zien. Verder studeren voegt een lijntje toe aan je CV, maar levert geen nuttige ervaring op. Je kan beter iets concreets uitproberen.’

Hij deelt het enthousiasme over Syriza niet. ‘Ze zijn niet meer dan een auto-corrector die probeert uit te wissen wat de vorige heeft geschreven. We leken eindelijk een beetje uit onze depressie te komen, overal schoten innoverende initiatieven uit de grond. De verkiezing heeft alles bevroren. Niemand betaalt nog zijn belastingen, mensen kopen niets, ondernemen niets en wachten op duidelijkheid.’ Welk beleid je ook voorstelt, als je het BNP niet kan herstellen, blijft politiek een slechte soap welke toneelspelers je ook hebt, vindt hij. ‘Ik hoop oprecht dat Syriza blijft, liefst minstens acht jaar. Ik zei hetzelfde over de vorige regering. Aan Europa vraag ik, geef hen tijd om hun ding te doen. Aan Syriza: doe het tenminste goed, geef jezelf een langetermijnplan.’

Toen ze van Athene naar de kust verhuisde om haar droom waar te maken, had Katia veel ambitie en een businessplan. ‘Zes jaar later zou elke boekhouder mij aanraden de boeken te sluiten.’ Ze heeft elke maand net genoeg om de kosten voor het runnen van haar eethuisje te betalen en de schulden stapelen zich op. ‘Als Syriza echt een transparent en eerlijk belastingsysteem kan waarmaken, dan heb ik er geen probleem mee om mijn steentje bij te dragen ookal betekent dit dat ik nog lang op mijn lippen moet bijten.’

‘Het enthousiasme in Griekenland en de solidariteit vanuit heel Europa doet me denken aan de occupydemonstraties op Syntagma in 2011. Nu verenigt hoop ons opnieuw, ditmaal niet tegen maar voor de regering.’ Ze verwacht geen mirakel maar het doet haar deugd te zien dat deze regering, voorlopig toch, respect toont voor de offers die ze gemaakt heeft. ‘Niemand wil hier de tijd terugdraaien maar we hebben het gehad met oneerlijke bezuinigingen en belastingsprivileges voor de één procent. De crisis was voor ons een wake-up call. Uit noodzaak zijn we ons beginnen realiseren dat het leven niet draait om consumptie en winst. Nu moet Brussel nog volgen.’

EU

GREECE

Maria Vlachomitrou (33), advocate en moeder van twee uit Larissa, stemde Syriza

‘Waarom ik in deze onzekere tijden aan kinderen begin? De nieuwe generatie is hoop!’

Terwijl politiek Griekenland op stelten stond, vierde Maria in stilte haar eigen nieuw begin. De gezinsdroom is met pasgeboren baby Hektor compleet, maar de hyperbool van depressie naar euforie is intussen een levenswijze geworden.

‘Mensen vragen me waarom ik in deze onzekere tijden kinderen wil. De nieuwe generatie IS hoop! Dezelfde mensen bekritiseren Syriza nog voor ze effectief iets hebben kunnen doen. Het lijkt soms of mensen vastgeroest zijn in hun melancholie. We hebben zes jaar in een zinkende Titanic geleefd. Met Syriza is er tenminste één dek gespaard, het schip zinkt nog steeds maar we hebben tenminste hoop dat we even kunnen ademen tot de situatie is hersteld.’

‘Mijn kinderen zullen totaal anders dan ik opgroeien, alleen al door de economische omstandigheid waarin we leven. Niemand kan inschatten of Syriza echt verandering zal kunnen brengen aan de wortel, maar de laatste weken tonen ze wel een engagement dat ik in mijn hele leven nog nooit uit politieke hoek heb gezien. ‘Ik heb voor Syriza gestemd omdat ik wil dat mijn kinderen leren dat je alleen verandering kan brengen door je leven in eigen handen te nemen en je verantwoordelijkheden op te nemen. Met een regering die dat niet inziet, rest ons enkel angst.’

Panos Kourmoulis (50), burgerlijk ingenieur, pas twee maand terug uit Qatar, experimenteert met doe-het-zelf voor gevorderden, stemde Nea Dimokratia

‘Ik leef liever arm hier bij mijn familie dan een beetje minder arm en alleen in Verwegistan’ Toen het constructiebedrijf waar hij werkte een paar jaar geleden naar een langeloonland verhuisde, trok Panos uit noodzaak naar Qatar waar hij vier keer zoveel kon verdienen. ‘De constructieboom in het Midden-Oosten vaart bij de Griekse crisis. In Doha alleen zitten een drieduizend jonge Griekse ingenieurs.’ Zelf keerde hij in november terug omdat het onhoudbaar werd voor zijn vrouw om voor hun twee jonge kinderen alleen te zorgen. Nu leven ze van haar karig loon aangevuld met het pensioen van zijn schoonouders en probeert hij wat bij te verdienen met upcycling van designlampen.

‘Nea Dimokratia is er in geslaagd investeerders aan te trekken die jobs meebrachten, maar vooral voor jongeren. In het Midden-Oosten staan ze te springen voor mensen als ik, maar ik leef liever arm hier bij mijn familie dan een beetje minder arm en alleen in Verwegistan.’

Een familietrauma – zijn grootvader werd door communisten in de burgeroorlog vermoord – weerhoudt hem om sympathie op te brengen voor links.

‘Als Tsipras doet wat hij belooft, wordt hij een nationale held. Zelfs mijn driejarige zoon kan begrijpen dat je een lening niet kan afbetalen als je geen geld hebt en geen jobs, ik ben blij voor Griekenland dat hij een kans krijgt.’

9

Uplace is not my place

10

Uplace, het gigantische winkelcomplex dat onder het viaduct van Vilvoorde moet verrijzen, is slecht voor de gezondheid van de omwonenden en de economie in de regio. Minstens 42.218 omwonenden uit Vilvoorde en Machelen dreigen een pak meer fijn stof in te ademen door de toestroom van extra voertuigen.

Tekst Tom Zoete / Foto Imagedesk.be - Dieter Telemans

Uplace brengt heel wat gezondheids­ risico’s met zich mee, met name de kans op kanker en op hartfalen. Dat blijkt nog eens uit een expertenadvies van Mark Carpels die reeds 20 jaar werkt als onafhankelijk adviseur van de overheid.

Ondanks fel protest zet de Vlaamse regering met N-VA, CD&V en Open VLD door met Uplace. Wie, behalve Bart Verhaeghe, wil nog dat Uplace er komt? Ondertussen sluiten econoom Paul De Grauwe, Unizo en zelfs automobilistenorganisatie Touring zich aan bij de kritiek van Groen. De Provincie Vlaams-Brabant, de meeste burgemeesters uit de rand, duizenden Vlamingen die onze petitie ‘Uplace is not my place’ tekenden, Ademloos, Bond Beter Leefmilieu, en Greenpeace volgden.

Groen staat niet alleen in zijn protest en kreeg steun van het brede middenveld.

Waar heeft Vlaams-Brabant wel nood aan? Er zijn wel degelijk alternatieven

om iets met de ruimte in Machelen aan te vangen. Vele kleine ondernemers en jonge zelfstandigen hebben het moeilijk om goedkope ruimte te vinden.

Ruimte voor jonge spin-offs, innovatieve en creatieve kmo’s die lokaal waardevolle jobs creëren. Dat is een reële behoefte van de Vlaamse rand en omstreken. Wat er niet nodig is, is een megalomaan project met mini-jobs voor multinati¬onals die de echte lokale bestaande jobs vernietigen. Uplace creëert geen jobs. Elke job in Uplace zal een job in de hele regio vernietigen, zoals Paul De Grauwe terecht aantoonde.

In de steden en gemeenten rond Uplace stemden vele Groene gemeenteraadsleden de moties om Uplace tegen te houden. In het Vlaams Parlement zal de Groen-fractie de druk uit de oppositie alvast hoog houden. Zodat de inwoners en kleine winkeliers uit Vlaams-Brabant en omstreken binnen­ kort opgelucht kunnen ademhalen.

Halt aan vervuilende investeringen

FOSSIL FREE Wat? Grote olie- en steenkoolmaatschappijen gaan door met hun praktijken zolang ze nog gefinancierd worden door banken, pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Voor investeerders zijn fossiele brandstoffen een lonende industrie: wie nu investeert, krijgt zodra de grondstoffen zijn opgeboord een mooi bedrag uitgekeerd. Het is een vicieuze cirkel, want zo lang burgers hun geld sparen of beleggen bij banken die investeren in de fossiele industrie, verandert er niets.

Een aantal organisaties, waaronder

Om ervoor te zorgen dat de aarde niet verder opwarmt dan twee graden Celcius, moet tachtig procent van de fossiele brandstoffen in de grond blijven zitten. Grote oliemaatschappijen, denk aan Shell of Chevron, worden nog steeds gefinancierd met ons geld. Eén oplossing: ons geld terugtrekken uit banken en fondsen die investeren in fossiele brandstoffen.

Tekst

Jasmijn Post

het Amerikaanse platform 350. org, Fossielvrij Nederland of het Belgische Fairfin pleit daarom voor ‘divesteren’; ons geld terugtrekken uit de fossiele industrie.

investeren in de fossiele industrie. De kern van de divesteringsbeweging is dus de burger zelf. Welke acties kunnen kunt u ondernemen om schadelijke praktijken te stoppen?

Hoe?

En jij?

Als we niet langer toestaan dat banken en fondsen ons geld investeren in fossiele brandstoffen, kan er een einde komen aan de verdere exploitatie hiervan. Door ons spaarof pensioengeld van de ene bank of maatschappij te halen en op een andere te zetten, leiden we het geld weg van de banken die bewust

Verschillende websites geven een overzicht van zaken waarin uw bank investeert: banktracker.org bijvoorbeeld. Een aantal banken, pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen komt slecht uit bus.

Banken in België die een groen stempel krijgen opgedrukt zijn Triodos of spaarbank VDK.

Meer weten?

Fairfin ontwikkelde een wereldkaart met een overzicht van de investeringen van banken. Fairfin heeft ook een ‘faire geldwijzer.’ Daarnaast geeft Fairfin nog op andere fronten advies over duurzaam omgaan met geld.

Bekijk de website van Fossielvrij Nederland eens. Deze organisatie pleit er onder andere voor dat pensioenfonds ABP zijn geld terugtrekt uit bedrijven als Shell, Exxon Mobil en Chevron.

Het Transnationaal Instituut is een progressieve denktank, wiens leden ver gaan om de waarheid boven tafel te halen. De activistische wetenschappers, zoals ze zichzelf noemen, doen onder andere onderzoek naar schaliegasboringen.

11

‘De deeleconomie als samenlevingsmodel van morgen’

12 CYBERFILOSOOF MICHEL BAUWENS OVER PEER-TO-PEER INITIATIEVEN

Zijn naam prijkt op de lijst van honderd meest inspirerende mensen op het gebied van duurzaamheid. Het Post Growth Institute verkoos Michel Bauwens als enige Belg. Het is niet niks wat hij verkondigt: de zich ontwikkelende deeleconomie zal ons voorbij het kapitalisme brengen. Bauwens is niet alleen auteur van ‘De wereld redden’, maar ook oprichter van de peer-to-peer Foundation (p2p).

Interview Jasmijn Post / Foto Imagedesk.be - Eric de Mildt

Bauwens heeft twee jetlags, zegt hij zelf.

Toch heeft hij geen tijd om uit te rusten: een televisieploeg is onderweg om hem te filmen. Hoewel het in Thailand heerlijk rustig is (‘Op Chiang Mai heeft niemand mijn boek gelezen’) mist hij soms de hectiek van Brussel. ‘De wereld redden’ noemt hij zelf een longseller: het blijft verkopen. Dat succes heeft hij te danken aan Jean-Luc Dehaene. In

wat zijn afscheidsinterview zou blijken, vertelt Dehaene dat het boek van Bauwens voor hem een eyeopener was.

Zou u kort kunnen uitleggen wat peer-to-peer betekent?

Bauwens: ‘Mensen hebben verschillende manieren om waarde te creëren. Een van die manieren is een

peer-to-peermodel, waarbij individuen waarde creëren via ‘commons’, gemeengoed. In de Middeleeuwen had je al ‘commons’, want boeren maakten gemeenschappelijke grond. Er is een belangrijk verschil met onze huidige maatschappij: we hebben nu de technologie waarmee we onszelf kunnen organiseren. We kunnen via internet op globale schaal met elkaar communiceren.

De laatste vijftien jaar zien we dan ook een nieuw economisch model ontstaan.

In het begin zag je dit vooral in de immateriële sfeer, denk aan software die vrij toegankelijk is voor iedereen.

Nu zie je steeds meer initiatieven in de materiële wereld, zoals een opkomende designgemeenschap, waarin de leden samen nadenken over ontwerpen.’

Kunt u iets meer vertellen over dit nieuwe economische model?

Bauwens: ‘Ik doel op deelnetwerken, waartoe ieder individu kan toetreden.

Deelnemers kunnen er bijdrages aan leveren of er de vruchten van plukken.

Er is geen hiërarchie. Bij Wikipedia kun je bijvoorbeeld zien welke stukken nog moeten worden geschreven. Rond een dergelijk systeem groeit op den duur een economie, want de deelnemers moeten ervan kunnen leven. Om een voorbeeld te geven: het geheel aan economie rondom vrije software en kennis van Amerika omvat een zesde van het bruto nationaal product. Rondom die software economie ontstaan nieuwe instellingen,

Welke rol is weggelegd voor een partij als Groen, praktisch gezien?

Bauwens: ‘De groene partijen zijn bezig met het evenwicht tussen mens en natuur. Ze hebben in mijn ogen een natuurlijke manier van omgaan met ecologische ‘commons’. Ze zien de natuur niet als een commodity waaruit we eindeloos kunnen putten. Maar Groen is niet de enige: als je een verbinding kunt maken tussen de digitale beweging, de groenen en de radicale veranderingspartijen, dan kun je volgens mij grote stappen zetten richting een maatschappij die gebaseerd is op ‘commons’.’

Hoe krijgt deze nieuwe politiek vorm in de praktijk?

Bauwens: ‘Je ziet dat via coworking een nieuwe invulling wordt gegeven aan de werkplaats. Denk bijvoorbeeld aan het Timelab (zie kader). Politici zouden de dialoog moeten aangaan met deelnemers van zulke projecten. In Bologna bestaat er al een reglement rondom ‘urban commons’, waarbij de

We leven met een vals idee van overvloed enerzijds en een schaarstegedachte anderzijds.

Michel Bauwens, oprichter peer-to-peer foundation

zoals de Mozilla foundation (zie kader).

Voorheen was problemen oplossen vooral een taak van de politiek. Wat je nu steeds meer ziet, is dat mensen zelf een platform creëren om tot een oplossing te komen, want de middelen en de kennis zijn er. In de toekomst wordt dat alleen maar meer. Ik zie het zelfs als ons samenlevingsmodel van morgen.’

In veel gevallen is de politiek daar nog niet aan toe, lijkt het.

Bauwens: ‘Tot nu toe zagen we de staat vaak als producent, en de burger als consument. Ik denk dat we een stap verder moeten zetten. Wat wij (met p2p foundation, JP) voorstellen, is een partnerstaat, die een infrastructuur creëert waarin mensen autonoom kunnen handelen.’

politiek gaat kijken hoe ze de burgers het best kan helpen. Daar zie je dus hoe de staat voorziet in een infrastructuur waarbinnen de burger kan handelen.’

Gaat peer-to-peer de wereld redden, zoals de titel van uw boek doet vermoeden?

Bauwens: ‘Op een aantal fronten wel ja.

De wereld staat op zijn kop; we denken dat we alles uit de natuur kunnen halen, en alles mogen vervuilen. Dat komt voort uit een vals idee van overvloed.

Aan de andere kant hebben we een valse schaarstegedachte. Er is veel meer kennis dan we denken, maar dat is geprivatiseerde kennis. Bedrijven kopen kennis en vragen er patent op aan, omdat ze uit zijn op winst. Het probleem

Peer-to-peer inititiatieven op een rij Timelab is een gedeelde werkplaats in Gent, die kennisoverdracht hoog in het vaandel heeft. Jonge creatieven komen hier niet alleen om 3D te printen, maar ook om een workshop te volgen of een werkruimte te huren.

Op Labgov.it kun je meer lezen over onder andere het Bolognaproject. Lapsus, de sturende organisatie, zet burgerkwaliteiten actief in. De politiek staat naast de burger, in plaats van daarboven. Zo werken ze samen voor het publieke goed.

Wikipedia is misschien wel het bekendste voorbeeld van een peer-to-peer initiatief. De online encyclopedie werd in 2001 opgericht. Wikimedia, de stichting achter onze meest geraadpleegde bron, heeft zo'n honderdvijftig betaalde werknemers. Wikimedia leeft van donaties, en vrijwilligers schrijven de artikelen.

De Mozilla Foundation kennen we vooral van webbrowser Firefox. De non-profitorganisatie pleit voor een open internet waaraan iedereen kan deelnemen. Mozilla Foundation wil gebruikers van het internet dan ook omvormen tot internetmakers.

dat we creëren in de materiële wereld kunnen we daarom niet meer oplossen in de immateriële wereld. Een omkering is nodig. We moeten naar een samenleving die libre, solidair et durable is. Van daaruit kunnen we kijken naar een nieuwe manier van produceren, waar het niet gaat om het vergaren van kapitaal, maar om het investeren in gemeengoed. Wat we nodig hebben is een ethische marktplaats, met een partnerstaat die zorgt voor het maatschappelijke evenwicht.’

13

DOSSIER TERREUR

RADICALISERINGSEXPERTE AMY-JANE GIELEN OVER DE MOTIEVEN EN AANPAK VAN SYRIËSTRIJDERS EN TERREURDREIGING Amy-Jane Gielen houdt zich sinds jaar en dag bezig met kwetsbare jongeren, integratie en radicalisering. Als experte werkt ze samen met onder meer de Nederlandse overheid rond de problematiek van de Syriëstrijders. Tegelijk staat ze zelf met twee voeten in die realiteit: praat niet over maar mét je doelgroep, is haar motto.

Tekst Julie Reniers / Foto

14

Imagedesk - Monica Monté

‘Het is ongelooflijk naïef te denken dat we wel veilig zullen zijn als jongeren met extremistische ideeën maar gewoon ‘oprotten’’ Zo traint Gielen ook jeugdwerkers in Nederland en Vlaanderen en begeleidt ze gezinnen waar een kind vertrokken is om de jihad te gaan voeren. Volgens haar begint radicalisering op het snijpunt van drie elementen: vraag, aanbod en voedingsbodem. ‘Die voedingsbodem, dat zijn frustraties, gevoelens van onrechtvaardigheid, het ontbreken van een toekomstperspectief. Daarop ent zich in het geval van bepaalde jongeren het vraag- en aanbodverhaal.’

Van politieagent tot jihadstrijder Gielen is zelf betrokken bij een gezin van een zestienjarige Amsterdamse jongen die naar Syrië is vertrokken. ‘Er is steeds een triggermoment. Bij hem was dat het feit dat hij door de jeugdbescherming met geweld uit huis geplaatst werd. Hij wilde altijd politieagent worden, maar toen kantelde zijn wereldbeeld. Het aanbod van extremisme was aanwezig en daar stond hij nu voor open: hij begon naar extremistische bijeenkomsten te gaan en kwam op internet in aanraking

met de jihadistische organisatie Jabbat Al Noesra. Met de bekende gevolgen.’

De overheid moet ondubbelzinnig ingaan tegen racisme en discriminatie.’

Kracht van de gemeenschap

Pan-Europese aanpak

Hoe kun je die ontwikkeling tegengaan?

‘In het allervroegste stadium met schoolprojecten, waar kinderen leren over stereotypering, burgerschap, de democratische rechtsstaat. Maar zo ga je iemand die al overweegt om naar Syrië te gaan, niet thuishouden. In dat geval kunnen ‘tegenverhalen’, die radicale internetpropaganda counteren, een sterk argument zijn: teleurgestelde strijders die vertellen hoe vreselijk ze het wel niet hadden bij bijvoorbeeld IS. Dat is veel sterker dan een overheid die zegt: ‘Je mag niet vertrekken’.

Daarnaast geloof ik in de kracht van gezinnen en gemeenschappen, die moet je empoweren en ondersteunen: op welke signalen moeten ze letten en hoe kunnen ze met radicalisering omgaan? En de voedingsbodem moet zoveel mogelijk weggenomen worden.

Wat als het te laat is voor preventie, hoe pak je de reële terreurdreiging dan best aan? ‘Terugkeerders uit Syrië wacht het strafrecht. En ook dan mag je de preventie niet uit het oog verliezen: je moet zien dat zij in de cel geen anderen gaan aanstoken. Bovendien komen ze ooit opnieuw vrij, er moet dus ook in de gevangenis werk gemaakt worden van deradicalisering. Het is ook nodig dat inlichtingendiensten samenwerken, dit is immers een pan-Europees probleem.’

‘Rot op’ = naïef Rotterdams burgemeester Aboutaleb liet weten dat extremisten maar moeten ‘oprotten’, zijn Antwerpse collega Bart De Wever sluit zich daarbij aan. Hoe effectief is dat soort boude uitspraken?

‘Dit is een verkeerde boodschap. Als zij denken dat we veilig zullen zijn als

Actieplan voor Veiligheid en Verbondenheid: schakel per schakel tegen radicalisering

iedereen gewoon ‘oprot’, dan is dat naïef. Bij de aanslag op Charlie Hebdo ging het om mensen die ‘opgerot’ waren.

Bovendien beïnvloeden ze vanuit Syrië, Irak en Jemen nog steeds onze jongens en meisjes hier via sociale media.’

Veel dreigen, weinig weten Hier en daar gaan stemmen op om de nationaliteit van extremisten af te nemen. Kan dat een oplossing zijn? ‘Dat dreigement is absoluut contraproductief: onze inlichtingendiensten kunnen niet iedereen permanent in de gaten houden, ze zijn afhankelijk van de gemeenschap en professionals voor het signaleren van radicalisering. 90 procent van de ouders van Syriëgangers verwerpen absoluut wat hun zoon of dochter doet. Maar ik hoor nu al veel van die mensen zeggen: ‘Als ik naar de politie ga, bestaat het risico dat het paspoort van mijn kind afgenomen wordt.

Gevolg: de overheid weet niet eens dat bepaalde jongeren vertrokken zijn.’

Radicalisering begint daar waar twee elementen samenkomen: een Voedingsbodem en een Vraag- en aanbodwerking (zie hiernaast). Groen werpt twee andere V’s in de strijd om dit te counteren. Met het actieplan Veiligheid & Verbondenheid willen we extremisme tegengaan, hier en nu én aan de wortel. Een makkelijke oplossing is er niet.

Om terreurdreiging effectief en op de lange termijn tegen te gaan, moet elke schakel van de ‘radicaliseringsketen’ aangepakt worden.

Veiligheid Op de veiligheid van onze samenleving kan niet afgedongen worden, punt. Besparen op de inlichtingendiensten is niet toelaatbaar en het veiligheidsbeleid mag niet verloren gaan in communautair gehakketak, een overkoepelend, gecoördineerd beleid is nodig. Enkel zo kunnen rekruteringsnetwerken ontmanteld worden én terugkerende Syriëgangers op de juiste manier

opgevolgd worden. Die opvolging eindigt niet aan de gevangenispoort: ook daar moet er werk gemaakt worden van effectieve deradicaliseringsprogramma’s.

Verbondenheid Duurzame veiligheid is onmogelijk zonder verbondenheid. We moeten als samenleving de rangen sluiten en de voedingsbodem voor radicalisering wegnemen.

Het onderwijs speelt hierin een sleutelrol, net als jeugdwerkers.

Er moeten bruggen gebouwd worden met etnisch-culturele minderheden, gemeenschappen en netwerken moeten ondersteund worden. Ook is het niet minder dan onze plicht als samenleving om al onze jongeren een reëel toekomstperspectief te bieden. Want preventie is allesbehalve soft.

Het integrale actieplan met alle concrete maat­regelen per schakel vind je online: www.groen.be/ nieuws/actieplan-voor-veiligheiden-verbondenheid-antwoordop-polarisering-en-geweld

15

De 12 maatregelen van de regering Michel gewikt en gewogen Na de aanslagen in Parijs en Verviers kondigde de federale regering een batterij aan nieuwe maatregelen aan, waarvan militaire aanwezigheid op straat de meest opvallende was. De beruchte ’12 maatregelen’ van de regering leken eerder haastwerk en symboolpolitiek dan het resultaat van een grondige analyse. Vier cruciale vragen van onze justitiespecialist, Stefaan Van Hecke, vormen ons toetsingskader voor die maatregelen.

Tekst Pieterjan Desmet Federaal parlementslid Stefaan Van Hecke Een eerste toetssteen is of het doel niet bereikt kan worden met het huidige wettelijk arsenaal. Daar merken we dat een eerste maatregel, het afnemen van de dubbele nationaliteit, meteen sneuvelt: het kan immers al voor ernstige misdrijven, waaronder terrorisme.

16

Een tweede toetssteen is de effectiviteit van de nieuwe maatregel. Het afnemen van de identiteitskaart van potentiële vertrekkers, is dat volgens Stefaan Van Hecke allerminst.

Wie echt wil vertrekken, zal ook in Syrië geraken. Bovendien kondigde minister Jambon (N-VA) aan dat er dan een herkenbare alternatieve identiteitskaart zou gegeven worden.

Een derde toetssteen is of de maatregel wel proportioneel is. De meest opvallende maatregel, inzet van het leger, is al van bij het begin sterk gecontesteerd door enkel regeringspartners, net omwille van het gebrek aan proportionaliteit. Groen hamert erop dat dit enkel kan als tijdelijke maatregel, en dat niet een burgemeester, maar het OCAD daarover moet oordelen.

Tot slot moet men waken over de balans tussen veiligheid en privacy. Het uitbreiden van de bijzondere opsporingsmethoden balanceert op die grens. Deze maatregel werd al goedgekeurd terwijl er nog tot op vandaag nog geen duidelijk bestaat over welke strafbare feiten de

opsporingsmethoden worden uitgebreid.

Dat laatste is een algemeen kenmerk van de beruchte 12 maatregelen. Na 50 dagen is er immers, op de controversiële inzet van het leger na, nog bitter weinig gerealiseerd, hetzij omwille van onenigheid, hetzij omwille van juridische complexiteit. Er zijn nochtans enkele initiatieven die we als Groen wel toejuichen. Beter overleg tussen de verschillende veiligheidsdiensten is daar één van. Het lanceren van zogenaamde ‘tegenverhalen’ is een andere. In ieder geval is er, met de veiligheidsuitdagingen van vandaag, nood aan doordacht en effectief beleid, en niet aan symboolmaatregelen die zonder gevolg blijven.

Groen vraagt Kamerbreed actieplan en meer middelen voor deradicalisering In februari rondde de Commissie voor bestrijding van gewelddadig radicalisme haar hoorzittingen af. Groen-parlementsleden Elisabeth Meuleman en Imade Annouri – actief in de commissie – hopen dat ze landt op een kamerbreed actieplan en de Vlaamse regering er ook de nodige middelen voor voorziet.

Tekst Tom Zoete Groen vindt dat de Vlaamse regeringBourgeois een stuk ambitieuzer moet zijn om de voedingsbodem voor radicalisering weg te nemen. Ons ‘Actieplan voor veiligheid en verbondenheid’ van 14 januari bevatte al een aantal hefbomen. Groen gaat uit van een ketenbenadering: repressie waar nodig voor de veiligheid van de burger.

Wie de wet overtreedt, moet bestraft worden. Maar daarnaast kiezen we ook voor preventie. Kiezen voor een betere preventie is geen softe keuze.

De Vlaamse regering moet nu een tandje bijsteken, zeggen Meuleman en Annouri.

Ze moet de preventie organiseren op drie niveaus. Vooreerst de voedingsbodem van radicalisering tegengaan en de weerbaarheid van jongeren vergroten.

Daarvoor moeten onder meer vormingen komen voor mensen die via hun beroep in contact komen met jongeren. De focus ligt op zoekende jongeren die mogelijk vatbaar zijn voor radicalisering.

Daarnaast moet de Vlaamse regering de focus leggen op radicaliserende jongeren en de aanbieders van

radicaal gedachtegoed. Dat is intensief en vraagt maatwerk.

Ten slotte moet de Vlaamse regering een deradicaliseringsbeleid uitbouwen om te voorkomen dat teruggekeerde jongeren opnieuw de fout ingaan of dat anderen worden geradicaliseerd.

Groen zal erover waken dat de Vlaamse regering in de begrotingscontrole hiervoor voldoende middelen voorziet.

Besparingen op onderwijs, welzijn en jeugdwerk zouden immers nefast zijn voor de projecten rond deradicalisering.

Citroëngarage: meer dan een museum In Brussel wordt er stevig touwgetrokken om de Citroëngarage. Er rollen nog maar weinig auto’s meer van de band in het immense gebouw aan het kanaal, er is plaats voor een nieuw project. We maken er een museum van, toetert Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS). Maar is dat wel het beste plan?

Groen-Ecolo organiseerde een gespreksavond en hoorde andere puike ideeën.

Tekst Julie Reniers / Foto Philip Reynaers/Photo News De Citroëngarage, het is een monument.

Nee, niet de garage om de hoek waar u ooit dat aftands twee-pk’tje kocht.

Wel de parel in art-decostijl in het noorden van Brussel, met zijn 15.000 vierkante meter een droom voor iedereen met grote plannen. Vervoort wilde er in no time een museum voor moderne kunst installeren. Maar dat was buiten staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) gerekend: zij weigerde ‘haar’ federale kunstcollectie uit te lenen in tijden van bezuinigingen en ging net niet op de vuist met de Brusselse minister-president.

Vervoort laat zich niet kisten en heeft al duidelijk gemaakt dat het museum er koste wat het kost zal komen. Maar er

zijn wel meer mensen die het daar niet mee eens zijn. Architecten, urbanisten en burgerbewegingen waarschuwen haast unisono dat het gebouw een andere invulling nodig heeft.

Reden genoeg om die experts aan het woord te laten, dacht de Groen-Ecolofractie in het Brussels Parlement. In een mum van tijd tekenden meer dan tweehonderd mensen in voor een gespreksavond over de garage. Wat velen niet wisten, is dat de garage een immens complex is van een pronkgevel én grote ateliers. Maak er een stadsfabriek van, vond urbanist-architect Joachim Declerck. Laat de bankiers van de buren (grootbank KBC ligt aan de overkant van het kanaal) samen met

kinderen uit de buurt een plan uitwerken om de garage nieuw leven in te blazen, opperde architect Freek Persyn.

Het initiatief van Groen-parlements­ leden Arnaud Verstraete en Annemie Maes en Ecolo-collega’s Evelyne Huytebroeck en Arnaud Pinxteren, gaf het debat over de toekomst van de Citroëngarage een nieuw elan. De site kan een bron van werkgelegenheid worden, een plek van burgerparticipatie, cultuur met grote en kleine k. Een echt Brussels project voor een echt Brussels monument. Als het aan Groen ligt, wordt de Citroëngarage dus een toonbeeld voor stadsvernieuwing. En niet het zoveelste Brusselse symbool van politieke machtsspelletjes.

17

Het Gents Klimaatplan is erdoor!

Gent heeft drie groene schepenen in het stadsbestuur; een ambitieus klimaatbeleid was een prioriteit. Dat is gelukt met het nieuwe Klimaatplan. Tegen 2019 wil de stad Gent twintig procent minder CO2 uitstoten, ten opzichte van 2007. Het streven is om in 2050 klimaatneutraal te zijn: dat wil zeggen dat de stad geen negatieve impact op het klimaat meer heeft.

Tekst Jasmijn Post / Foto

18

iStockphoto

Gent was niet alleen de eerste stad in Vlaanderen die het burgemeestersconvenant tekende, maar heeft ook een voortrekkersrol in de uitwerking hiervan.

De burgemeestersconvenant in een notendop: de CO2-uitstoot met minstens 20 procent verminderen voor 2020. Gent ligt op schema met tien procent minder CO2-uitstoot ten opzichte van 2007.

Om de tweede helft van de periode tot een goed einde te brengen, is het Klimaatplan gelanceerd, dat op 26 januari 2015 werd goedgekeurd. Coördinerend schepen Tine Heyse (Groen) is tevreden: ‘We hebben heel breed steun gekregen, ook vanuit de oppositie. We zijn er fier op dat dit plan is aangenomen en willen dat Gent een voorbeeldrol speelt in het klimaatbeleid.’ Het budget dat beschikbaar is voor de uitvoering van het

We willen alle barrières wegnemen om huizen en gebouwen energieneutraal te maken.

Klimaatplan? 105 miljoen voor projecten die duidelijk de CO2-uitstoot verminderen en 40 miljoen voor projecten die verwant zijn, maar een iets minder directe link hebben met de CO2-reductie.

Mens én milieu In het Klimaatplan van Gent is veel aandacht voor gebouwen en huizen.

Vooral de bestaande huizen en gebouwen energieneutraal maken vormt een serieuze uitdaging. Heyse legt uit: ‘We zijn van plan om alle barrières die burgers zouden kunnen ervaren weg te nemen. Ten eerste is er de financiële drempel: renovaties zijn niet voor iedereen betaalbaar. Daarom zijn er leningen en premies, die op inkomensklasse gecategoriseerd zijn. Voor de energiepremies is 6 miljoen beschikbaar.

Daarnaast is er de praktische drempel, die we willen verlagen door mensen te ‘ontzorgen’. Daartoe hebben we een informatiepunt: de Energiecentrale.

Mensen kunnen hier terecht met al hun vragen over premies of subsidies.’

Daarnaast geeft de Energiecentrale, in samenwerking met Milieuadvieswinkel en vzw REGent. advies over verbouwingen en offertes. Gent zet niet alleen in op renovaties, het Klimaatplan kent nog een aantal andere aspecten. Zo komt er energiecoaching voor bedrijven en wordt een duurzame voedselstrategie uitgedacht, met oog voor lokale productie.

Tine Heyse

Gents Schepen Klimaat & Energie

De GABY, met de ‘G’ van Groot succes Begin dit jaar lanceerde Hemiksem de GABY, het positieve alternatief voor de GAS-boete. Elke maand zou een ijverige inwoner beloond worden met een waardebon. Nu zijn de eerste winnaars bekend – in het meervoud, want de Milieuraad kreeg zoveel geschikte nominaties binnen dat ze meteen een dubbele prijs kon uitreiken. ‘En positief opgeruimd staat netjes’, vindt schepen Jenne Meyvis.

Tekst Julie Reniers

De Gemeentelijke Administratieve Beloning – de ‘Y’ werd eraan toegevoegd omdat GABY net iets sympathieker bekt dan ‘GAB’ – is een prijs die elke maand uitgereikt wordt aan een Hemiksemnaar die hondenpoep opruimt, afval sorteert of op een andere manier de buurt netjes houdt. ‘Zo willen we mensen stimuleren om de handen uit de mouwen te steken’,

Björn Siffer wil de Mechelse cultuurscène kleuren Met Björn Siffer heeft Mechelen zijn eerste Groene cultuurschepen. Als het aan hem ligt, krijgen ook de Mechelse podia zo snel mogelijk meer kleur.

‘Samenwerking, participatie en vernieuwing, dat wil ik realiseren.’

Tekst Julie Reniers / Foto Erfgoedcel Mechelen

Drie is Siffers geluksgetal voor de komende jaren: drie grote projecten wil hij verwezenlijken, drie klemtonen wil hij leggen in zijn beleid. ‘Een eerste accent is samenwerking: tussen de stad en de kunstenorganisaties hier, en dan vooral op het vlak van infrastructuur. Met de beperkte middelen van de stad kunnen wij de besparingen op het Vlaamse niveau niet goedmaken, maar we willen wel alle culturele partners

op ons grondgebied zo goed mogelijk ondersteunen, in de eerste plaats door als stad zalen en repetitieruimte aan te bieden.’ Punten twee en drie hangen samen: zoveel mogelijk volk van cultuur laten proeven, en daarom ook plaats bieden aan andere, nieuwe vormen.

Hiphop, rap en graffiti bijvoorbeeld.’

Drie werven ziet Siffer ook voor zijn ambtstermijn. Zo komt er voor

de jongste manenblussers een kindercultuurcentrum. Er staat ook een Mechels stadsmuseum in de steigers, dat zijn plaats zal krijgen in het Hof van Busleyden. En in het Predikherenklooster komt een nieuwe bibliotheek. ‘Wij noemen het een literair wellnesscenter: het moet een plek worden waar mensen elkaar ontmoeten en er volop kennis uitgewisseld wordt.’

Mooie tijden voor Mechelen, lijkt het zo.

19 De nieuwe bibliotheek wordt een literair wellnesscenter: een plek waar mensen elkaar ontmoeten en volop kennis uitgewisseld wordt.

In het Predikherenklooster komt een nieuwe bibliotheek.

vertelde schepen Jenne Meyvis toen het initiatief aangekondigd werd.

En dat is gelukt, zo goed zelfs dat er meteen twee beloningen uitgedeeld werden. De allereerste GABY’s gingen naar de leerlingen van de school in de Jan Sanderslaan, die niet minder dan 35 vuilniszakken afval opruimden, en naar Laura Bosman uit het eerste leerjaar van de Zonnekesschool. Zij ruimde op haar eentje ook een hoop zwerfvuil op in de buurt van de kerk.

‘Het leukst is eigenlijk dat we heel veel reacties binnenkregen van mensen die zeiden van ‘ja maar, mijn buren of kennissen letten er nu al op dat ze de straat hier proper houden’. En dat is super. We hopen dat de GABY nog meer volk gaat aansporen om zich hiervoor kandidaat te stellen.’ Schepen Meyvis wil die structurele opruimzin ook verder ondersteunen. ‘We gaan ervoor zorgen dat die mensen handschoenen en vuilniszakken van de gemeente krijgen, zodat ze niet zelf voor die kosten moeten opdraaien.’

En de GAS-boete, wordt die in Hemiksem net als het zwerfvuil naar de prullenbak verwezen? Niet helemaal. ‘Er worden nog GAS-boetes uitgeschreven, maar niet voor oude mevrouwtjes die eens per ongeluk een plastieken zakje laten slingeren. Hemiksem heeft behoorlijk last van sluikstorters, het gaat soms zelfs over mensen die echt met vrachtwagens afval komen dumpen. Die blijven we wel opsporen en krijgen dan ook een boete. Verder proberen we de GAS te vermijden.’

© David Lefevere

Tekst Julie Reniers

KONNEKTid is een online peer-to-peernetwerk. Bij KONNEKTid gaat het niet alleen om nieuwe mensen leren kennen, maar ook om het ruilen van vaardigheden. Kun je bijvoorbeeld heel goed Thais koken? Dan is KONNEKTid een leuke manier om deze kennis te delen, nieuwe mensen te leren kennen én zelf kennis op te doen op een ander gebied. Via de site geef je aan welke vaardigheden je bezit of wat je van anderen zou willen leren. Zo ruil je muzieklessen voor Arabisch leren of photoshop voor tennis. Behalve zelf reageren, kun je ook iemand anders aandragen die wèl de gevraagde vaardigheden bezit. www.konnektid.com

20

BLABLACAR Bus volgeboekt, trein te duur? Er is een alternatief! Via blablacar reis je mee in een auto die toch al jouw kant op moet.

Dat scheelt geld, zorgt voor minder vervuiling door uitlaatgassen en is gezellig. Blablacar is met recht het grootste peer-to-peer netwerk voor vervoer te noemen, met miljoenen leden door heel Europa.

Blablacar, de titel ontstond volgens oprichter Frédéric Mazzella vanuit de mate waarin je jezelf als bestuurder typeert. Zeer praatgrage chauffeurs geven ‘blablabla’ aan, stille chauffeurs ‘bla’. Zo weet je als passagier alvast waar je op kunt rekenen.

Wie erover denkt om op blablacar een reis te boeken, kan eerst het profiel van de bestuurder bekijken. Aan de referenties van andere passagiers lees je af hoe betrouwbaar je gekozen chauffeur is. Een rit gekozen? Je betaalt via de site en zo reis je voor 15 euro van Brussel naar Londen, of voor een slechts een fractie meer zelfs tot Moskou! www.blablacar.nl Bablacar werkt in Frankrijk en België ook met: www.covoiturage.fr

VAN START MET RECORDAANTAL DEELNEMERS

GENTSE RESTORESTJES: LANGER LEKKER Veel pizza maar weinig honger? Of waren je ogen groter dan je buik op restaurant? In Gent hebben ze er iets op gevonden. Groen-schepen voor Klimaat, Milieu en Energie Tine Heyse lanceerde er samen met Test-Aankoop de Restorestjes, een systeem om de overschot van je bestelde gerecht mee naar huis te nemen. Langer genieten van de Gentse kookkunsten én minder voedselverspilling, dat is dubbel gewonnen. Op de site van Gent: Klimaatstad vind je een kaartje met alle restaurants waar de chefs je met veel plezier een ‘doggybag’ met wat je niet op kreeg mee naar huis geven.

Tot 4 april vindt voor de vierde keer ‘Dagen Zonder Vlees’ plaats. Het is niet de bedoeling om allemaal vegetariër of veganist te worden, maar wel om bewuster te zijn van de impact die onze leefgewoontes hebben op onze planeet.

Dit jaar staat meedoen in groep centraal. Groen doet ook mee en voert de ranglijst van politieke partijen aan met bijna 800 deelnemers. Ondertussen hebben we samen al 100.000 baden bespaard.

Meedoen kan vanaf een dag per week. Elke vegetarische dag bespaart gemiddeld 11 vierkante meter op de ecologische voetafdruk, 1.000 liter water en 2 kilogram broeikasgassen.

Ontdek lekkere recepten op www.evavzw.be

Treinreiziger wil snel aanpassing van dienstregeling (en koffie) Groen organiseerde vrijdag 13 februari opnieuw de jaarlijkse Valentreinsactie. Voorzitster Meyrem Almaci en NMBS-specialist Stefaan van Hecke verrasten pendelaars met een warme kop koffie en koffiekoek. In totaal vond de Valentreinsactie plaats in 50Â stations over heel Vlaanderen.

Op Valentrein kon de treinreiziger ook een treinreis winnen. Degene met het beste, origineelste of meest praktische idee over wat het station of de trein je nog kan bieden, wint een treinreis naar Londen of Parijs. Uit alle inzendingen viel de keuze op de inzending van Jasmien De Doncker die haar idee voor

stopcontacten op de trein op een wel heel creatieve wijze wist te brengen.

Maar de grootste bekommernis onder de treinreizigers is de stiptheid van de treinen en vraag naar meer comfort.

Meer opslagruimte, gratis wifi en een koffiebar. Kamerlid Stefaan Van Hecke

pleit bij de NMBS voor de onmiddellijke herziening van het vervoersplan. Vooral in kleine stations is het aanbod nu ontoereikend. Daarnaast merken we dat de reiziger ook ontevreden is over de kwaliteit, de netheid van de treinen en over het gebrek aan zitplaatsen.

21 PRETTIGE VALENTREIN

Jaarlijks reikt Jong Groen de Groene Bril uit, een prijs voor een organisatie die zich volledig smijt voor ons jaarthema. Dit jaar is dat thema armoede en sociale ongelijkheid.

Jong Groen reikt jaarlijkse Groene Bril uit

Recentelijk trok Decenniumdoelen 2017 aan de alarmbel omdat de besparingen de armoede dreigen te vergroten.

Jong Groen wil met de keuze voor dit jaarthema de verschillende vormen van armoede en sociale ongelijkheid beter begrijpen maar ook hoog op de politieke agenda zetten. Niet in het minst omdat ook jongeren hard getroffen worden.

De vier genomineerden dit jaar waren: Nasci vzw, die hulp geeft aan jonge moeders in moeilijke situaties. Ze bieden materiële bijstand en opvoedkundige ondersteuning in een multicultureel kader.

Betonne Jeugd, die kansarme jongeren samenbrengt, met hen op hun eigen tempo aan de slag gaat, en daarbij vooral focust op kwaliteiten. Tegelijkertijd biedt Betonne

22

Jeugd hen een luisterend oor.

De Katrol verzorgt huiswerk­ begeleiding om de onderwijskansen van kwetsbare kinderen te verhogen en de ouders beter te betrekken bij de schoolloopbaan van de kinderen.

De kinder- en jeugdwerking van Centrum Kauwenberg wil kinderen en jongeren van arme gezinnen de kans geven om hun talenten in groepsverband te ontdekken, zich ten volle te ontplooien en zo een positieve identiteit te ontwikkelen.

De leden van Jong Groen konden online op hun favoriet stemmen. Op de nieuwjaarsreceptie ging de Groene Bril naar de Katrol. Op 18 april wordt het thema afgesloten op ons congres waar we onze standpunten rond herverdeling, gelijke kansen en een menswaardig bestaan scherpstellen en vernieuwen. Jong Groen bewijst dat het anders kan. Weg TINA, welkom TAPAS. There Are Plenty Of Alternatives! www.jonggroen.be

Groen Plus voert actie voor kernuitstap in Doel Een vijftigtal groenplussers hebben de kerncentrale van Doel symbolisch gesloten met een ketting. Nadien trokken ze naar het SCK (Studiecentrum Kernveiligheid) in Mol om samen met federaal fractieleider Kristof Calvo te pleiten voor een nieuwe opdracht voor het centrum, gericht op kernuitstap.

Luc Lamote (Groen Plus): ‘De scheurtjes en de sabotage die nog niet opgehelderd zijn maken ons bang. Niet zozeer voor onszelf, wel voor onze kinderen en kleinkinderen.’ Groen volksvertegenwoordiger Ingrid Pira wees op de gemiste kans om resoluut voor een ander energiebeleid te kiezen. Voorzitter Hugo Van Dienderen vermeldde het potentiële veiligheidsrisico.

Vervolgens ging het richting het gemeentehuis van Zwijndrecht waar burgemeester André Van de Vyver (Groen) en OCMW-voorzitter Chris Vermeulen (Groen) de groep ontvingen. Economiste Els Reynaert (Studiedienst Groen) wees

op het uitblijven van een echt energie­ beleid. De regeringen blijven inzetten op verouderde technologie. Daarbij gaan kostbare middelen voor de verdere ontwikkeling en introductie van duurzame energie verloren. De praktijk wijst uit dat we behoefte hebben aan flexibele energie, maar daarvoor is grootschalige kernenergie totaal ongeschikt.

Aangekomen in Mol stelde federaal fractieleider Kristof Calvo het SCK een bondgenootschap voor. In plaats van verder in te zetten op de ontwikkeling van kernenergie kan het Studiecentrum zich omscholen tot een wereldautoriteit inzake veilige ontmanteling van

het kernarsenaal, het afvalbeheer en het zoeken naar oplossingen voor het dumpingprobleem. Algemeen directeur Eric Van Walle was (nog) niet overtuigd.

Hij wees op de vreedzame toepassingen van kernenergie (o.a. in de geneeskunde, de voeding, de industrie) die in het SCK worden bestudeerd en ontwikkeld.

De GroenPlus-actie ondersteund door twee parlementsleden kreeg heel wat aandacht in de regionale pers en in de sociale media. www.groen-plus.be

2015 is een feestjaar. Niet alleen Oikos Denktank vierde haar vijfde verjaardag, ook Het Groene Boek is toe aan de vijfde editie. Maar na vijf jaar leggen de organiserende partners, waaronder Oikos, de lat hoger. En bij die ambitie hoort een nieuwe naam: ECOPOLIS.

www.ecopolis.be

ecopolis.be

@ecopolis_be

ECOPOLIS blijft dé ontmoetings­dag voor iedereen die streeft naar een duurzame en rechtvaardige samenleving, met beziel(en)de boeken, documentaires en dialogen tussen schrijvers, wetenschappers en denkers uit het middenveld over ecologie, economie en samenleving. En omdat ecologische uitdagingen geen taal- of landsgrenzen kennen, gaat ECOPOLIS voor divers, internationaal en interactief.

Dit jaar debatteren we onder andere over het nut van utopisch denken, een balanseconomie als antwoord op de tekortkomingen van de groeieconomie, en praktische hefbomen voor een duurzame transitie, zoals complementaire munten en een burgeragenda voor het klimaat, naar aanloop van de COP in Parijs. Deze sprekers zijn alvast van de partij:

KATHERINE RICHARDSON (DK)

RACHIDA AZIZ (BE)

Professor Oceanische Biologie en coauteur van ‘Planetary Boundaries 2.0’

Modeontwerpster, onderneemster en activiste

23 ALBERTO

JEAN PAUL VAN BENDEGEM (BE) Professor Logica en Wetenschapsfilosofie

ACOSTA (EC)

Professor economie, voormalig minister van Energie en auteur over het concept van ‘het goede leven’ of ‘buen vivir’

PHILIPP BLOM (AT) Historicus met een passie voor de donkere kant van de Verlichting

WIN EEN ECOPOLIS-DUOTICKET x win 5 ts ke c i t o du

Mail naar info@oikos.be met ‘vrijkaart ECOPOLIS Ecozine’ in het onderwerp. Op 31 maart weet je of je een duoticket in de wacht hebt gesleept.

Ecopolis is een organisatie van Het Groene Boek vzw. Partners: Argus, Climaxi, Crosstalks, Denktank Oikos, EPO, Etopia, Kaaitheater, Kunstenpunt/Flanders Arts Institute.

In samenwerking met Vormingplus en Masereelfonds. Met de steun van Vlaams Fonds voor de Letteren, Koning Boudewijnstichting en Green European Foundation

Onafhankelijke denk­tank die werkt aan sociaal-ecologische verandering door het maatschappelijk debat te voeden vanuit ecologisch perspectief. De ecologische grenzen van de planeet en de solidariteit wereldwijd en met toekomstige generaties zijn hierbij de uitgangspunten. www.oikos.be

D E G ROT E

PARADE

VU Wouter Hillaert, Engelselei 21/402, 2140 Borgerhout

Kom op straat, er is een alternatief!

Zondag 29 maart 2015 - 13u00 - Noordstation Brussel Samen trekken we aan de bel: willen we een menselijke toekomst voor iedereen, dan moet onze samenleving dringend anders.

tien hartenwensen. ĂŠĂŠn Kleurrijke optocht.