DRIEMAANDELIJKSE SYMPATHISANTENKRANT
ZOMER 2015 (JUL/AUG/SEP)
NR. 28
ERKENNINGSNUMMER P806237
AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X
VERANTW. UITGEVER: MEYREM ALMACI, SERGEANT DE BRUYNESTRAAT 78-82, 1070 BRUSSEL
i e t l a n n a d k a v
VLAANDEREN
©Mustafa Er
Van leefbare buurten en veiligere straten, een lagere energiefactuur tot meer jobs en inspraak: Groen in je bestuur maakt het verschil. De metamorfose is voelbaar van Roeselare tot Molenbeek. In meer dan 50 steden en gemeenten waar we in de meerderheid zitten. Stippel je eigen Vlaanderen Vakantieland route uit langs tientallen lokale realisaties en ontdek hoe het anders kan. Blz. 4-5
HOE HET KLEINE GROOTS KAN ZIJN
Edito
MEYREM ALMACI Partijvoorzitster
Examens gedaan, de laatste bulk to do’s op het werk afgevinkt, festivals geboekt: eindelijk zomer! Het zomerzonnetje rekt de avonden lekker lang op, de temperaturen lenen zich tot allerhande feestjes. Ideaal voor lange wandelingen, onafgebroken sessies lezen en praatjes met buren die je anders enkel voor het werk kan groeten. Tijd om de riem een beetje te lossen, te herbronnen en je batterijen op te laden. Deze editie staat boordevol inspiratie voor een zomer lang genieten. Je kan je eigen Vlaanderen Vakantieland route uitstippelen langs lokale verwezenlijkingen van onze bestuurders. In meer dan 50 steden en gemeenten zetten we immers ons programma om in realiteit. Burgemeesters, schepenen, raadsleden en een deputé die na een jaar hard werken deze zomer de vruchten plukken van hun arbeid. En het mag gezien worden! De route leidt ons langs daadkrachtige oplossingen van de toekomst naar meer levenscomfort, meer jobs en een aangenaam klimaat. Onze mandatarissen bewijzen dat het investeren in al deze domeinen geen blind avontuur is, maar een gigantische opportuniteit. Tijd dat ook de ministers en conservatieve regeringen die boodschap omarmen en ontwaken uit hun collectieve apathie. De realisaties va onze groene mandatarissen tonen hoe het kleine groots kan zijn. Omdat ze van Vlaanderen een warmere, socialere en groenere plaats maken om te leven. Door veel natuur en water te voorzien in onze steden en gemeenten, door meer plaatsen te creëren om elkaar te ontmoeten, te delen en te spelen. Zodat het niet enkel in de zomer ‘vakantie’ is. En gelukkig maar. Want het geeft net iets meer tijd om de uitstapjes in te plannen en de route tussen al dat fraais uit te stippelen. Geniet ervan.
INHOUD VOEL DE TAX SHIFT
3
EUROPA NOBELPRIJS ONWAARDIG
6
DAAG MINISTER TURTELBOOM UIT
8
2
‘Gebroken beloftes maken leven du Eén jaar na de ‘moeder aller verkiezingen’ trok voorzitster Meyrem Almaci samen met fractieleiders Kristof Calvo en Björn Rzoska naar de Antwerpse Grote Markt om de gebroken beloftes van de rechtse regeringen aan de kaak te stellen. Niet alleen hielden N-VA, CD&V en Open VLD zich niet aan hun dure beloftes, het resultaat breekt de burger nog zuurder op dan ze lieten uitschijnen.
1 JAAR NA DE VERKIEZINGEN
Tekst Jonas Dutordoir / Illustratie Mandy Bekaert
D
e balans na één jaar weegt zwaarder dan verwacht. Een tiental cruciale beloftes die de pijn moesten verzachten werden gebroken, waardoor de besparingen dubbel zo hard aankomen. Waarom dat precies nodig was, is niemand buiten de club rond het Antwerps Schoon Verdiep duidelijk. Het leven werd een pak duurder en moeilijker, vooral voor de gezinnen, werkenden en kwetsbare groepen. Alleen al in 2015 bespaarde de federale regering 1,5 miljard euro op sociale zekerheid. De werkloosheidsuitkeringen, wachtuitkeringen, deeltijds werken, de pensioenbonus, het tijdskrediet… één voor één bij het snoeiafval gezet. Daar moest de regering zelfs niet lang over nadenken, maar de beslissing over een tax shift en een eerlijke bijdrage van de grootste vermogens en vervuilers wordt intussen wel op de lange baan geschoven. Met minister-president Geert Bourgeois (N-VA) staat voor het eerst een nationalist aan het Vlaamse roer. Veel blijft er na de kaasschaaf echter niet over van de Vlaamse trots. Van de beloofde engagementen rond onderwijs, leefmilieu en zorg kwam niets in huis, terwijl de Vlaming besparingen, budgettair geknoei en megalomane bouwprojecten maar moest slikken. Intussen werd niet dezelfde inspanning gevraagd van de 1%. De karaattaks deed de champagne knallen in de diamantsector, de kaaimantaks en bankentaks blijken oud lood om ijzer en op vlak van fiscale fraude werd de klok een jaar teruggedraaid. Dat democratie meer is dan alleen verkiezingen, bewijst het succes van burgerinitiatieven. Ze geven hoopgevende signalen die verder gaan dan lege beloftes. Verder dan het laatste bommetje op Twitter. Het samenspel tussen burgers en oppositie op dossiers als Ringland, Uplace en de tax shift toont dat er iets beweegt. Dat ‘iets’ is geen vluchtige vorm van protest, maar een doordachte samenwerking tussen actieve burgers, middenveld en experten die zich niet zomaar laten wegzetten als het overtollige zitvlees van de samenleving. Het succes van die bewegingen houdt politiek een spiegel voor. Ze roeien immers niet enkel tegen de stroom in, maar slagen erin om creativiteit en kritische analyses om te zetten in aantrekkelijke alternatieven die grote groepen burgers kunnen mobiliseren. De optochten van Hart boven Hard en de vakbonden kregen meer burgers op straat dan ooit. Ook het klimaatprotest kreeg met Klimaatzaak onverwachts bijval van ‘unusual suspects’:
De pijnlijke beslissingen zijn al genomen; het perspectief voor de burger, daar wachten we nog op.
Kristof Calvo
Federaal fractieleider Groen
Ringland, Hart boven Hard, Klimaatzaak, allemaal positieve en succesvolle initiatieven die tonen dat het anders kan. Dat is het echte nieuws.
Meyrem Almaci Voorzitster Groen
duizenden burgers en BV’s roepen beleidsmakers op het matje voor hun nalatigheid. En dan vergeten we nog de ontelbare ondernemingen, vernieuwers en start-ups die duurzaam en sociaal innoveren op de radar zetten. Als er één belangrijke les is die we uit het voorbije jaar kunnen trekken, is het dat de ultimatumfetisj van deze regering niet alleen creativiteit mist, maar burgers ook sterk onderschat. De grondstroom die toont dat het anders kan, is groter, diverser en verrassender dan wordt aangenomen. De alternatieve begroting die Groen voorstelt, maakt de roep voor de alternatieven van die onderstroom hard met een hamer van concrete maatregelen die niet de portemonnee of levenskwaliteit van de burger verbrijzelt, maar komaf maakt met burnouts, wachtlijsten voor zorgbehoevenden en oneerlijke belastingen. Met de groene en sociale tax shift van groen betalen werknemers en werkgevers 5 miljard euro minder op arbeid en grote vermogens en vervuilers een eerlijke bijdrage. Dat betekent voor een doorsnee gezin met twee kinderen niet alleen meer frisse lucht, maar ook jaarlijks 3.000 euro minder belastingen.
Tijdens de campagne hebben de meerderheidspartijen veel beloofd voor de gewone burger, maar na de verkiezingen aarzelden ze niet om die te verbreken.
Björn Rzoska
Vlaams fractieleider Groen
urder en moeilijker’
3
Groene en sociale tax shift Belastingen op arbeid wegen in ons land zes keer meer dan op milieuvervuiling of inkomsten uit vermogen. Een duurzaam én realistisch fiscaal systeem dat werklust beloont, zuurstof creëert en met eerlijke maten en gewichten weegt, kan dat? De oplossing ligt al lang op tafel. Met de groene en sociale tax shift betalen burgers 5 miljard minder op arbeid, vervuilers en grote vermogens betalen meer. Tekst Tess Vonck / Illustratie Mandy Bekaert
Tax shift gevoeld op 30 plaatsen in Vlaanderen en Brussel
VOEL DE
TAX SHIFT Wat?
Waarom?
Hoe?
De 10 % grootste vermogens bezitten samen bijna de helft van alle vermogen in het land maar betalen in verhouding amper lasten terwijl Jan Modaal zich blauw betaalt op arbeid, een huis of erfenis. Dat is niet alleen oneerlijk, maar legt ook een stille bom onder de veerkracht van onze economie. Ons fiscaal systeem maakt ons bovendien ook ziek. Vervuilende activiteiten worden niet hard genoeg aangepakt en soms zelfs mee gesubsidieerd met onze belastingen.
Zolang dit niet wordt aangepakt, zal fiscaliteit een struikelblok blijven voor een gezonde samenleving en economie. Met een groene en sociale tax kan het een krachtig instrument worden in de verduurzaming van onze economie én de herverdeling van middelen. Daarom pleit Groen voor een grondige hervorming van het belastingsysteem dat werknemers en werkgevers niet straft omdat ze werken of jobs creëren.
We verlagen de lasten op arbeid met 5 miljard euro en halen dat verlies aan inkomsten op bij de grootste vermogens, de grootbanken, de vervuilers, de fraudeurs en de speculanten die momenteel privileges genieten. In plaats van een reeks onduidelijke vermogensheffingen waar nu vooral de doorsnee burger dupe van is, komt een nieuw systeem van vermogenrendementheffing dat eerlijker en transparanter werkt. Ook vervuilende activiteiten worden hoger belast en niet meer met belastinggeld betaald.
Tijdens haar actieweekend op 9 mei voerde Groen op een dertigtal plaatsen in Vlaanderen en Brussel actie. Onder de titel ‘Voel de tax shift’ lieten 27 lokale groepen voorbijgangers op markten, in bibliotheken en winkelstraten de zware lasten op arbeid en de lichtere lasten op milieuvervuiling en de grootste vermogens letterlijk dragen. ‘Onze tax shift is de grootste lastenverlaging voor gezinnen en werkenden sinds lang. Het is hoog tijd dat de regering eens aan hen denkt, de besparingen hebben hen al genoeg getroffen,’ aldus voorzitter Meyrem Almaci. Dat viel blijkbaar veel passanten in de smaak. Meer dan 10.000 flyers werden verspreid en zowat iedereen reageerde enthousiast. Ook op sociale media barste het debat los, niet het lachen maar vooral de stemmen kleurden groen.
En jij? Voor een doornsnee gezin met twee kinderen betekent dit tot 3.000 euro minder belastingen per jaar. Werknemers houden meer loon over en arbeid wordt een stuk goedkoper voor de werkgever. Dat is goed voor de competitiviteit van onze economie en levert heel wat nieuwe jobs op. Ook je spaarcenten zijn veilig, want ze belast niet het vermogen zelf, maar wel het rendement op dat vermogen. Bovendien is dit systeem voor het merendeel van de gezinnen gunstiger. Drie kwart van de burgers zal via dit systeem minder betalen dan nu en 15 % van de bevolking zal het verschil niet voelen. Enkel van de rijkste 10 % wordt een iets hogere bijdrage gevraagd.
Voel zelf de tax shift en kom meer te weten op w ww.groen.be/taxshift
4
k a v
VLAANDEREN Groen in je bestuur maakt het verschil, dat weten ze van Roeselare tot Hasselt. In meer dan 50 steden en gemeenten zit Groen mee in de cockpit. Terwijl onze lokale bestuursleden na een jaar hard labeur hun welverdiende tenten opslaan rond een olijfboom onder de Italiaanse zon, blaren op hun voeten trappen op een mistige bergcol of een verjongingscursus volgen ergens in een of andere Riviera, kan u zich laven aan de vruchten van hun beleid. In de shaker een verfrissende cocktail van meer groen, meer zuurstof, meer menselijke warmte, meer inspraak en meer creativiteit. Kom dat zien, stippel je eigen Vlaanderen Vakantieland route uit langs lokale realisaties en vertel het vooral verder! Tekst
Intussen in Vlaanderen en Brussel…
k-
es
ed
ag
Im iek
er
ed
Fr de
el
Zwijndrecht is met zijn Groen burgemeester en OCMW-voorzitter bij uitstek de meest leeftijdsvriendelijke en koppige gemeente van Vlaanderen. Het centrum ligt vol trage fiets- en wandelwegen, er is geen hoge boordsteen te vinden en de winkels hebben schuifdeuren. Overal in Vlaanderen worden bustickets duurder, maar Zwijndrecht plooit niet voor de wurgreep van besparingen op De Lijn. De gemeente steekt zelf toe op busabonnementen waardoor jong en oud gratis of voordelig kunnen bussen.
eV
nd
Va
Plan in he de s stuu 25 s gem aanv tie, mob zuig Was veld en e wor omg
Hippe stedentrippers met groene dromen hoeven niet helemaal naar Kopenhagen. In eigen land is Hasselt misschien wel het meest onderschatte alternatief. De Hasseltse Groen schepenen hebben niet stil gestaan: een autoluw centrum, een CNG tankstation, gratis deelfietsen voor elke Hasselaar en… een mekka aan upcycling hotspots. Vergeet zeker geen Flagbag, tas voor tablet, fiets of smartphone uit gerecycleerde stadsvlaggen, mee te nemen als souvenir!
w
© Vizoog
Aan het gemeentehuis in Schaarbeek hangt sinds kort een regenboogvlag. Schepen van Gelijke Kansen Adelheid Byttebier (Groen) wil daarmee duidelijk maken dat Schaarbeek alle vormen van discriminatie afwijst. Het voltallige gemeentepersoneel wordt in samenwerking met het Brusselse regenbooghuis bovendien klaargestoomd om homofobie en andere taboes constructief aan te pakken.
In Maldegem is dankzij steun van Groen, de groendienst en burgers met groene vingers het eerste ‘eetbaar park’ van Vlaanderen een feit. In het Sint-Annapark kan je vanaf volgend jaar appels, pruimen en bessen plukken. Het initiatief is ook goed voor de biodiversiteit. Bodem verstikkende dennen maakten plaats voor 300 streekeigen bomen en struiken die bijen en insecten aantrekken.
©
De Groen voorzitter van het OCMW in Alken bindt de strijd aan met de wegwerpeconomie. Het stelt gratis ruimte ter beschikking voor een weggeefwinkel waar je oude spullen gratis kan achterlaten en afhalen.
Tess Vonck
Dankzij Groen popt tegenwoordig overal in en rond Roeselare – letterlijk – groen op. Leegstaande parkeerplaatsen van de NMBS krijgen tijdelijk gezelschap van buurtbarbecues, speelruimte en picknickbanken uit gerecycleerd hout. Elders bouwden buurtbewoners met steun van Groen parkeerplaatsen om tot ‘Kippegem’: een leefpark met groene zitplaatsen en een kippenhok met 8 hennen die bewoners onderhouden.
© Mustafa Er
Van supermarkten op windenergie, led verlichte fietspaden, zelfoogsttuinen tot een tankstation op aardgas en zelfs een uitleendienst met elektrische bakfiets inclusief klimaatspel: je hebt een hele kaart nodig om uit te leggen wat er precies in Vlaams-Brabant leeft rond de strijd tegen klimaatverandering. Een jaar geleden ondertekenden bijna 60 gemeenten op initiatief van Groen provinciegedeputeerde Tie Roefs een overeenkomst om tegen 2040 volledig klimaatneutraal te zijn.
i e t l a n n a d k Tweewielersparadijs België is het mobielste land ter wereld, maar voor tweewielers is het niet altijd een pretje. Onverschrokken trappers kennen geen grenzen en fietsen met gemak van België tot Peking. De laatste jaren schieten gelukkig ook hier almaar meer initiatieven uit de grond die het trappers aangenamer maken, vooral daaar waar Groen meeduwt. Zo zit bij drie van de vier awardwinnaars ‘Fietsgemeenten 2015’ van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde Groen in de meerderheid: Gent, Boechout en Kontich. De jury prees hun succesvol fietsbeleid dat aantoont hoe mobiliteit niet altijd druk op je leefomgeving hoeft te betekenen: van fietssnelwegen, fietsbruggen en tunnels, verkeersborden waar fietsers niet moeten stoppen tot fietsenstallingen en fietsstraten.
GENT
MECHELEN
25 leefstraten en 100 speelstraten
Waar kinderen thuis zijn
n je deze zomer een bezoek aan de Gentse Feesten? Blijf niet plakken et idyllische historische centrum, want er is heel wat aan de hand in straten achter de torens. In samenwerking met burgers, een stadsbeur met Groen in de meerderheid en Lab van Troje werden maar liefst straten ingericht als ‘leefstraat’. Ze werden twee maande autoluw maakt en de bewoners mochten zelf beslissen wat ze met de ruimte vangen. Het resultaat is een plaatje: meer groen, meer participameer sociale cohesie en een boel inspirerende alternatieven voor biliteit waar ieder zichzelf respecterende stad een puntje kan aan gen. Elke Leefstraat ziet er anders uit. Zo werd de multiculturele sstraat een festivalweide, kreeg de Kozijntjesstraat een petanqued en hippe krijtmuur en in de Meibloemstraat vlogen auto’s buiten een speelweide met kunstgras en picknickbanken erin. Daarbovenop rden van juli tot september bijna 100 straten autovrij gemaakt en getoverd tot speelparadijzen.
Vorig jaar reikte Vlaanderen voor het eerst een internationaal erkend ‘Kindvriendelijk’ label uit aan steden en gemeenten die de rechten van het kind meenemen in hun beleid. Mechelen is één van de 5 onder de 7 winnaars dit jaar waar Groen mee in de meerderheid zit. De stad is al jaren pionier op vlak van kindvriendelijk toerisme, vooral in de zomer. De zomer is van Mechelen, maar ook van Rommy, de mascotte van Mechelen Kinderstad. Naast favorieten Planckendael en Technopolis aan de rand van de stad, wil Groen schepen van Cultuur Björn Siffer ook het historische centrum boeiend maken voor gezinnen met kinderen door zes kindvriendelijke installaties die samen 550.000 euro kosten. Daarnaast kwam op de grote markt een kindertoilet en kan je op voorhand een buggy boeken. Ook de Mechelse zomerfestivals hebben dit jaar een kinderluik. Maanrock opent op zondag met de Ketnetband en de Ijzerenleen wordt omgedoopt tot kinderstraat boordevol animatie op de Ijzerenleen liggen. En last but not least: kinderen hebben er ook inspraak. Al tien jaar kiest de stad om de twee jaar haar eigen kinderburgemeester. www.maanrock.be – www.kinderstad.mechelen.be
www.leefstraat.be
MOLENBEEK
Duurzaam zonnetapijt De op één na armste gemeente van het land zijn, is geen drempel om hoog te mikken voor Groen schepen Annalisa Gadaleta. Sinds april liggen in Molenbeek bijna 700 zonnepanelen op vijf gemeentelijke gebouwen. De financiering kwam er dankzij een burgercoöperatief en een derde-investeerdersproject. Molenbeek huurt de panelen 10 jaar en krijgt ze daarna zelf in bezit. Het zonnetapijt is goed voor jaarlijks 42 ton minder CO2 uitstoot en 160.000 kWh hernieuwbare energie, zoveel als het energieverbruik van 60 gezinnen. Molenbeek haalt daarmee niet alleen de krachtigste installatie in Brussel binnen, maar bespaart ook een pak op haar jaarlijkse energiefactuur.
©iStockphoto
GENT / BOECHOUT / KONTICH
5
6
‘Europa moet eerlijk zijn over oorzaken vluchtelingenstroom’ De vluchtelingencrisis op de Middellandse zee raakte Europa de laatste maanden in het hart. Al minstens 1.800 mensen lieten tijdens de oversteek het leven. 100.000 haalden het wel, maar de gruwel van dit groeiend menselijk drama drukt Europese lidstaten met de neus op de feiten. ‘Tussen mooie woorden en schaamteloos gekibbel over wie hoeveel sukkelaars opneemt, gaat het debat voorbij aan een pijnlijke waarheid’, zegt Europarlementslid Bart Staes. ‘Een waarheid die Europa een Nobelprijs onwaardig maakt.’ Tekst Bart Staes / Foto Photonews
V
orig jaar berekenden journalisten (Migrantfiles.org) wat niemand wilde tellen: het aantal doden aan de grens met Europa sinds 2000. Het cijfer was schokkend: 23.000, de stilte na dit nieuws oorverdovend. Ondertussen staat de teller al op 29.000. Toch duurde het tot april dit jaar, toen de Middellandse zee in één klap 800 levens opslokte, vooraleer Europa tot actie overging. De zenuwen stonden strak gespannen. Vluchtelingen negeren of criminaliseren was niet langer verdedigbaar. Wat nu?
Verdeelsleutels redden geen levens Het antwoord van de Europese instellingen op de humanitaire crisis was pover. Het debat ging vooral over een betere spreiding van vluchtelingen in Europa. Op zich één van de goede ideeën, maar de uitwerking legt een pijnlijke verdeeldheid bloot die voorbijgaat aan de essentie. Eind mei besliste de Europese Commissie om de komende twee jaar 40.000 mensen uit vluchtelingenkampen, vooral uit Eritrea en Syrië, in Europa onder te brengen en jaarlijks 20.000 door de VN erkende vluchtelingen toegang te verlenen tot asiel. We doen alsof we ruimhartig zijn, maar een land als Jordanië, even groot als Vlaanderen, vangt nu al 700.000 vluchtelingen op. Los van het beschamende gekrakeel over hoeveel vluchtelingen elke lidstaat moet opnemen, het nut van grensbewaking als mensen sterven op zee en het aanzuigeffect dat reddingsoperaties zouden kosten, gaat het debat voorbij aan een pijnlijke waarheid waar Europa al te lang haar ogen voor sluit. Naast oorlog, geopolitiek of militaire interventies die chaos veroorzaken, is socio-economische uitzichtloosheid de grootste reden waarom mensen naar Europa vluchten.
De kille en technocratische wijze waarop de Europese landen omgaan met dit humane drama is Europa onwaardig. Europees parlementslid (Groen) Bart Staes
Europees beleid schuldig Ironisch genoeg is het Europese beleid zelf verantwoordelijk voor die uitzichtloosheid, omdat ze mee schuldig is aan de verarming van Afrikaanse landen. Zo worden Afrikaanse boeren weggeconcurreerd door met EU geld gesubsidieerde westerse producten die hun lokale economieën kapotmaken. Ook het Europese visserij-, handels- en investeringsbeleid spelen ongelijkheid mee in de hand. Niets nieuws, maar toch gaat men ermee door. In Juni vorig jaar sloot de EU met een aantal partnerlanden nog een economische overeenkomst die volgens de Europese koepel van ontwikkelingsorganisaties vooral de EU goed uitkomt en de West-Afrikaanse landen verder zal verarmen.
E CIJFERS T K A A N DE
16,7 miljoen Het EU-beleid is zelf schuldig aan de migratiedruk van mensen die op de vlucht slaan voor economische uitzichtloosheid. De Europese groenen steunen dit soort beleid niet en zullen zich tegen nieuwe overeenkomsten blijven verzetten. De kille en technocratische wijze waarop de Europese landen omgaan met dit humane drama is Europa onwaardig. Bootjes van vissers, opgekocht door mensensmokkelaars, stukschieten is bovendien niet alleen idioot, maar ook gevaarlijk en een Nobelprijswinnaar onwaardig. De nasleep van de humanitaire ramp op haar zee zou wel eens een keerpunt kunnen worden voor Europa. Blijven we een unie van gedeelde waarden of hollen we uit tot een club die enkel nog draait om berekend eigenbelang en economische samenwerking? In dat laatste geval geven we maar beter de Nobelprijs voor de vrede terug.
mensen op de vlucht in 2013 (wereldwijd)
80%
vlucht naar een buurland
9%
vlucht naar Europa
280.000
vluchten via de Middelandse Zee in 2014 (recordjaar)
29.000
bootvluchtelingen verdronken in de Middellandse zee sinds 2000
140.000
mensenlevens gered door Mare Nostrum in 1 jaar (2014)
11.400
mensenlevens gered door opvolger Triton in 2 maand (eind 2014)
Top 3 herkomstlanden 2014 30% Syrië 16% Eritrea 12% Sub-Saharische landen
BIG JUMP 12 juli 2015 / 15u / heel Vlaanderen
goed nieuws uit europa ZOMER 2015 Tekst Tess Vonck / Beeld Bigstockphoto
7 homoburgemeester koning links Polen Na minder dan een jaar regeren is Robert Biedron, de eerste Poolse homoburgemeester, zo populair dat vanuit het hele land koppels naar zijn Slupsk komen om door hem in de echt te worden verbonden. Zowel zijn populariteit ondanks zijn geaardheid als zijn beleid zijn een symbool voor de progressieve wind die de laatste jaren door het land waait. Biedron wil meer groen, gratis internet, goedkoop openbaar vervoer én … minder taboes.
Europa bant gratis plastic In april stemden het Europees Parlement een nieuwe Europese wet die winkels in alle lidstaten oplegt om plastic zakjes niet langer gratis mee te geven. De kostprijs mag elk land apart beslissen. Europa wil zo tegen 2020 80 % minder plastiek zakjes gebruiken. Europa legde haar lidstaten op om tegen dit jaar al haar waterlopen weer proper en leefbaar maken. Omdat er nog veel werk is, springen in heel Europa duizenden mensen in het water. Toon dat ook jij geeft om proper en levend water, spring mee op één van de 30 locaties in Vlaanderen en maak kans op een GoPro camera. Gentse springers kunnen zelfs een glimp opvangen van Sabine Hagedoren in sirene outfit. www.bigjump.be
ESPERANZAH 31 juli-2 augustus / Floreffe Het frivoolste en groenste zomerfestival onder de taalgrens vind je in de feeërieke abdij in Floreffe, op een boogscheut van Namen. Al van bij het begin zet Esperanzah in op sociale, mondiale en ecologische thema’s. Geen frieten of cola, wel gerecycleerde bekertjes en evenveel feest. Naast documentaires, straatkunst en debatten serveren drie podia bezoekers op het kruim van de wereldmuziek met onder andere Asaf Avidan, Melody Gardot, Alpha Blondy, Chinese Man, Nneka, John Butler Trio en Gramatik.
Politieke aardverschuiving in Barcelona De laatste verkiezingen in Spanje hebben een politieke aardverschuiving van formaat opgeleverd. De aloude hegemonie van conservatieven en de sociaaldemocraten is op veel plaatsen gebroken. Podemos, de ‘indignados-partij’ die in de Europese verkiezingen vorig jaar uit het niets 5 zetels haalde, zal vanaf nu in veel besturen een vinger in de pap krijgen. Mensenrechtenactiviste Ada Colau die in 2011 nog vooropliep tussen de demonstranten van de 15 mei-beweging werd zelfs baas van Barcelona.
www.fairfestival.be
HET KLEIN VERZET 12 oktober 2015 / 20u30 / De Roma, Turnhoutsebaan 286, 2140 Antwerpen Journaliste Tine Hens stelt in de Roma haar boek ‘Het klein verzet voor’. Een inspirerende avond over burgerinitiatief en kleine maar dappere voetnoten. Met een weggeefmarkt, muziek van Thomas Devos (Tommigun) en nabeschouwingen van Dirk Holemans (Oikos), Wouter Hillaert (Hart boven Hard) en Koen Wynants (Antwerpen aan ’t woord). www.oikos.be
‘Oui’ propere auto’s, ‘non’ voedselverspilling Vanaf januari 2016 krijgen Franse auto’s in het hele land een verplicht vignet opgeplakt dat aangeeft hoe vervuilend een auto is. Bestuurders van groene wagens genieten van heel wat voordelen. Onlangs werd ook een Franse wet goedgekeurd die supermarkten verbiedt onverkocht voedsel te vernietigen en hen verplicht het weg te schenken of als diervoeder te gebruiken.
DWARS EUROPA met TINE HENS
FAIR FESTIVAL
Voor de derde keer op rij wordt de oude betonsite in Gent omgetoverd tot een oase van groene inspiratie. Op de marktplaats geven meer dan 85 standhouders het beste van zichzelf: van biokledij, natuurlijke cosmetica tot tips over tuinieren en ecologisch verbouwen. De namiddag staat in het teken van down-to-earth landbouw rond voedsel vroeger, nu en in de toekomst. Denktank Oikos, Terra Reversa en Fair Festival sloegen de handen in elkaar om een conferentie te organiseren die je op een heel andere manier laat nadenken over voeding van productie tot consumptie en onderzoekt de mogelijkheden van de commons als toekomstpers pectief voor ons voedselsysteem.
Het Noorse pensioenfonds, het grootste publieke beleggingsfonds ter wereld, besliste onlangs om zich terug te trekken uit de fossiele industrie. Wereldwijd zijn er al door meer dan 180 instellingen voor 43 miljard euro beleggingen uit de fossiele sector geschrapt
REIS DOOR
www.esperanzah.be
5 september 2015 / Gent Dok Noord
Grootste pensioenpot ter wereld fossielvrij
Hoe zou een wereld na kapitalisme eruit zien? Wat als we met z’n TINE HENS
allen beslissen dat niet de economie ons bepaalt, maar dat wij de
We gaan er altijd vanuit dat grote veranderingen grote daden nodig hebben om tot revolutie of evolutie te komen, maar de geschiedenis leert ons dat de details minstens even belangrijk waren.
economie zijn? Met die vragen trekt journalist Tine Hens door Europa, op zoek naar een ander verhaal voor concurrentie en groei. Haar boek ‘Het kleine verzet’, tevens ook de nieuwste Oikospublicatie, zoomt van Helsinki tot Athene in op mensen die heel hard trappen om niet zo snel vooruit te gaan en toch niet ter plaatse blijven. Tekst Oikos / Foto EPO
Als je beleidsmakers en economen mag geloven is er maar één werkelijkheid: die waarin economische groei alles bepaalt. Met haar boek wil Hens breken met de neerslachtigheid in de maatschappij. ‘We worden vandaag voortdurend ontmoedigd om te dromen en te geloven dat het beter of anders kan. ‘Er is geen alternatief’, klinkt het. Ik wil mensen net het gevoel geven van: ‘We kunnen het allemaal!’ Dat hoeft niet groots te zijn. Iets doen is belangrijker dan niets proberen. Hoe klein die daden ook zijn’, zegt Hens. Het klein verzet is een inspirerend en hoopgevend verhaal over die voetnoten in de geschieden, over die mensen die op hun manier hun straat, wijk, dorp of stad een andere richting uit te duwen. De auteur neemt lezers mee langs vergeten utopieën, boeren die elektriciteit verkopen, kiwi’s van eigen kweek, mensen die hebben en kopen inwisselden voor ruilen, delen en geven. Soms werden ze tot dwarsliggen gedwongen door de crisis, elders dan weer gedreven door de gedachte dat het ‘zo niet verder kan’ Het zijn vaak kleine initiatieven, maar ze gaan in tegen de stroom, tegen de gangbare economische logica. ‘We gaan er altijd vanuit dat grote veranderingen grote daden nodig hebben’, zegt Hens. ‘Maar als je kijkt naar revoluties en evoluties in de geschiedenis, dan zijn de details minstens even belangrijk.’
Onafhankelijke denktank die werkt aan sociaal-ecologische verandering door het maatschappelijk debat te voeden vanuit ecologisch perspectief. De ecologische grenzen van de planeet en de solidariteit wereldwijd en met toekomstige generaties zijn hierbij de uitgangspunten. www.oikos.be
8
GROEN LANCEERT
4 klimaatuitdagingen IN AANLOOP NAAR PARIJS Zes maand voor de COP21 klimaattop in Parijs trapt Groen
En jij?
haar klimaatcampagne af. De manier waarop we praten over
Daag mee onze ministers uit om in Parijs koploper te zijn en maak kans op één van de vier duotickets op de Climate express naar Parijs. Het engagement waarmee Europa naar de klimaattop in Parijs trekt, ligt ver onder de langetermijnambities die ze voor zichzelf vastlegde om de broeikasgasuitstoot met 80 % tot 95 % te verminderen tegen 2050 (ten opzichte van 1990). Volgens de Europese Commissie is die reductiedoelstelling bovendien onvoldoende voor een kostenefficiënt klimaat- en energiebeleid.
klimaatverandering biedt vandaag onvoldoende hoop en perspectief. Klimaatverandering gaat niet alleen over ijsberen maar over het effect op het dagelijkse leven van mensen. Aan de hand van 4 klimaatuitdagingen sporen we de ministers aan om een versnelling hoger te schakelen binnen hun beleid: Energie, Mobiliteit, Voeding en Economie. Illustraties Els Sallets en Mandy Bekaert
Groen wil Europa opnieuw als koploper in de Europese klimaat transitie. Een ambitieuzere doelstelling levert de beste voorwaarden voor een gezonde en duurzame groei:
De inzet?
ff 420.000 extra banen in de hernieuwbare energiesector
Om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan is het cruciaal dat de wereldleiders tot een ambitieus en wettelijk bindend internationaal klimaatakkoord komen: 60% minder uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 (ten opzichte van 1990). Onze eigen ministers moeten zelf alvast maatregelen nemen. Om hen wakker te schudden, formuleren we de komende maanden 4 uitdagingen.
ff 46.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar worden vermeden
Waarom?
ff 160 miljard dollar per jaar besparen door een vermindering van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen Een aanjagende en stimulerende overheid moet ons land in de komende jaren naar een kantelpunt brengen in de klimaattransitie. Daarvoor is in de eerste plaats nood aan een duidelijke koers richting 2050.
Maatregelen nemen voor het klimaat heeft een positief effect op het leven van mensen: meer jobs, gezondere en meer energieonafhankelijke burgers en meer leefbare steden en gemeenten. Groen wil een partner zijn voor al wie initiatief neemt ten gunste van het klimaat, een stroom die vandaag overal in de wereld opborrelt. Omdat actie de enige garantie is voor een betere en gezonde toekomst. De oplossingen liggen op tafel, nu nog de politieke wil en durf om keuzes te maken.
Daag minister Turtelboom uit voor een zuiniger en duurzamer energiebeleid en ga mee naar Parijs! Op vlak van energiezuinigheid is Vlaanderen een slechte leerling. Onze woningen behoren tot de meest energieverslindende ter wereld en zijn verantwoordelijk voor ongeveer 15 % van CO2-uitstoot in Vlaanderen. Via een doorgedreven renovatieprogramma wil Groen dat Vlaanderen een forse inhaalbeweging maakt. Daarom dagen we minister Annemie Turtelboom uit om een echte stroomversnelling te realiseren en vanaf 2016 netto 710 miljoen euro te voorzien voor een zuiniger, ambitieuzer en duidelijker energiebeleid. Die investering is goed voor het klimaat, maar ook voor jouw gezondheid en portemonnee. Door de 300.000 slecht geïsoleerde woningen te renoveren, halveert de energiefactuur van de mensen die erin wonen en stoot Vlaanderen een pak minder CO2 uit. Bovendien verbetert ook de woonkwaliteit voor iedereen en komen er zowat 8.000 jobs bij in de bouwsector.
Het klimaatprobleem heeft minder ijsberen en meer daadkracht nodig. Hermes Sanctorum
Klimaatsenator
COLOFON Pesto is een driemaandelijkse uitgave voor de sympathisanten van Groen. Verschijnt 4x per jaar in januari, april, juli en oktober. Gedrukt op 100% gerecycleerd papier en zonder water WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Jonas Dutordoir, Mandy Bekaert, Els Sallets , Sien Verstraeten, Tess Vonck VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Meyrem Almaci, Sergeant De Bruynestraat 78-82, 1070 Brussel CONTACT Tess Vonck, 02 219 19 19, tess.vonck@groen.be DRUK Eco Print Center
®