Mens en dinosauriĂŤrs leefden tegelijkertijd (5)
1
Mens en dinosauriĂŤrs leefden tegelijkertijd (5)
Bovenaan: Draak van Marduk 604-562 v. Chr, Mesopotamische Neo-Babylonische periode, de Ishtar Poort, Babylon, in gegoten, geglazuurde bakstenen. Op diezelfde poort staan afbeeldingen van gewone stieren, paarden en leeuwen. Waarom zou dit dan een mythologische draak zijn en geen echte?
Stier op de Ishtarpoort Guido Biebaut, 14 mei 2018 Alle rechten voorbehouden
Mens en dinosauriërs leefden tegelijkertijd (5)
2
Nieuwe illustraties en teksten toegevoegd. Mens en dinosauriërs leefden tegelijkertijd (5) Er bestaan in onze contreien beroemde legenden over draken, uit de Egyptische, Griekse en Romeinse godenleer. Men krijgt bij wijlen specifieke beschrijvingen van draken of andere dinosaurusachtige wezens. We doen een greep uit een zeer uitgebreid onderwerp. Ons begrip ”draak” is verwant aan het Latijnse ”draco” (genitief: drakonisch) en het Griekse ”drakoon”, en wijst dus oorspronkelijk naar een ”slang.” GILGAMESH Eén van de oudste verhalen is dat van Gilgamesh waar ook een zondvloedverhaal in verweven is. Het is de geschiedenis van een held uit een oud Babylonisch gedicht en een reptielachtig wezen, genaamd Khumbaba. Dit Sumerische verhaal dateert uit rond 2.500 v. Chr. en vertelt het verhaal van de held genaamd Gilgamesh, die een ontmoeting heeft met een nukkige draak. Gilgamesh dood de draak en kapt zijn kop af als trofee. In de Ugaritische cultuur hieraan verwant, is er een zevenkoppige zeeslang Lotan. Vele goden zijn in die dagen afgebeeld als een grote slang. We kennen meestal de legende van St Joris een Romeinse soldaat die leefde van ongeveer 275 tot 303 n. Chr. Het verhaal is ontstaan in de vroege middeleeuwen en heeft geen wetenschappelijke waarde.
Geit op de Ishtarpoort, Berlin Museum
LEEUW op de Ishtarpoort
DENEMARKEN Het beroemdste Deense drakenverhaal gaat over Sigurd in de "Volsungasaga" en de dood van Fafnir, de draak. Sigurd, de held van het verhaal, is bang voor Fafnir omdat hij vooraf zijn pootafdrukken gezien heeft en die zijn enorm groot. Stel je het geluid voor van zo een naderende draak! Sigurd verstopt zich in een kuil en wanneer de draak naar het water kruipt om er te
Mens en dinosauriërs leefden tegelijkertijd (5)
3
drinken, doorsteekt hij zijn hart. Dat is in zijn ogen de meest intelligente manier om een dier van die omvang te treffen. Een jachtmethode die zelfs nu nog gebruikt wordt door bijvoorbeeld bosjesmannen. Het is een goede strategie voor de jacht. Op die manier kom je niet in het bereik van de vleesverscheurende tanden van het beest. De enige kwetsbare plekken van een dier zijn, de nek en waarschijnlijk het hart. We weten ook dat de meeste dinosaurussen waterdieren waren. Dat maakt het verhaal van Sigurd dus echt en realistisch. Natuurlijk is dit verhaal zoals alle heldenverhalen wat opgeblazen. Wanneer de draak nadert, blaast hij vergif voor zich uit. De draak praat tegen Sigurd, dit is een overdrijving. Een vriend, Regin, snijdt het hart uit de draak en vraagt Sigurd om het te roosteren en hem op te dienen. Vanaf het moment dat Regin het drakenbloed met zijn tong aanraakt begrijpt hij de taal van de vogels. Ook hier opnieuw een overdrijving. Enkele van deze draken (wellicht zeeslangen) zijn afgebeeld als slangachtige boegbeelden van de in de afgelopen jaren opgegraven Saksische en Deense schepen. Denk maar aan de films over de Noormannen die op veroveringstocht waren. BEOWULF Zoals de draak in het Deense epos van Sigurd heeft de draak in het oude Engelse heldendicht Beowulf de taak een schat te bewaken. We kunnen over de oorsprong van dit idee slechts speculeren. In werkelijkheid bewaken dinosaurussen niet één of andere buit. De niet bij naam genoemde draak in Beowulf spuugt vlammen uit. Na zijn dood werd hij gemeten, hij was zestien meter lang. Zoals met Fafnir is ook dit nachtdier te vrezen. Hij is beschreven als "sluik" en "haatdragend". Dit Angel-Saxisch (Engelse) epische gedicht Beowulf vertelt hoe de Scandinavische Beowulf (495-583 n. Chr.) een monster genaamd Grendel doodde, samen met diverse zeereptielen. De beschrijving van dit dier past bij die van een reusachtige pteranodon, een vliegende dinosaurus. Hij was zeventien meter lang, waarschijnlijk de spanwijdte. Een ander monster Grendel, wordt als volgt beschreven. Het was mensachtig in houding (tweebenig) en had aan de voorkant twee ledematen die de Saksen eorms (armen) noemden, waarvan Beowulf er een heeft afgerukt. Hier volgt uit dit epos een gedeelte van de gruwelijkheid van dat dier: ”Toen kwam vanuit het moeras onder de mistige heuvels Grendel gelopen, God' s woede droeg hij; de ongure verwoester was van plan van de mensheid iemand te grijpen in de grote zaal; hij waadde onder de wolken tot hij de wijn-zaal - de gouden zaal der mensen - zeer zeker zag, het was niet de eerste keer (…) Het monster was hiermee niet van plan te wachten, maar hij greep snel, bij de eerste gelegenheid, een slapende strijder, reet hem ongebreideld uiteen, beet door de gewrichten, dronk bloed uit de
Mens en dinosauriërs leefden tegelijkertijd (5)
4
bloedvaten, slokte grote stukken op; al snel had hij de on-levende helemaal verslonden, handen en voeten…” Dit is ongeveer de beschrijving van een raptor. Hij was ongeveer 2 meter groot. De raptor was een koudbloedig dier dat op twee poten stond en kon wel 3 meter hoog springen. Aan de fossiele resten zien we aan de scheurtanden en de inhoud van de maag dat de raptor een vleeseter was. Maar de raptor stierf in de leer van de evolutie 65 miljoen jaar geleden. Hoe komt zijn verhaal dan terecht in het epos van de Beowulf? Leefden ze soms niet vrij recent! In de films; Jurrasic Park I, Lost World en Jurrasic Park III zie je ze aan het werk. Beter uit hun buurt blijven als je er één zou tegenkomen! NOG ANDERE VERHALEN Maar ze zijn over de hele wereld te vinden, verhalen van strijd van mensen tegen grote wezens. Herodotus (een Griek), die niet ten onrechte de naam kreeg van ”vader van de geschiedenis” bracht een bezoek aan Judea rond 450 v. Chr. Hij verhaalt dat hij hoorde van gekooide draken in het nabije Arabië, nabij Petra (Jordanië). Toen hij er zelf was vond hij niet de dieren zelf maar wel vele skeletten van grote slangen en andere dieren. Mensen vertelden hem dat er ook vliegende slangen waren die van Arabië vlogen naar Egypte om er te vechten tegen de ibissen (vogels).
Dit is Scylla, de tegenhanger van Charybdis. Een vrouwserpent in de Griekse godenleer. In de dagboeken van Marco Polo's reizen, is Polo eens op weg in een caravan van Anatolia naar Perzië. De karavaan werd aangevallen door vliegende draken en er is verschrikking onder de mensen en enkelen verliezen er hun leven bij. Polo schreef niet zelf zijn dagboeken, hij dicteerde ze aan een celmaat in de gevangenis. Heeft één van hen beiden het verhaal opgesmukt? We
Mens en dinosauriĂŤrs leefden tegelijkertijd (5)
5
hebben die indruk niet wanneer we dat allemaal vergelijken met zijn andere verhalen. Later als hij in China is, worden hem de beenderen aangewezen van Chinese draken. Of het om fossielen van recente of reeds lang gestorven dieren gaat weten we niet. Marco Polo leefde van 1254 tot 1324. Hier onder staat de bekendste foto van het monster van Loch Ness uit 1934. Sommigen beweren dat het een vervalsing is van een fotograaf, Marmadule Arundel Wetherell. Anderen zeggen dat het een echte dino is en gĂŠĂŠn vervalste foto.
Mens en dinosauriĂŤrs leefden tegelijkertijd (5)
6
Dit is de afbeelding van Viracocha oppergod uit de Inca-kultuur. Viracocha is hier afgebeeld met een draak, die hij ofwel overmeesterd heeft of gebruikt als een rijtuig. ********