Γιάννης Σκαρίμπας - Ο Ήχος του Κώδωνος

Γιάννης Σκαρίμπας

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔΩΝΟΣ ΔΡΑΜΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Εἰσαγωγικὸ σημείωμα- ᾽Επιλεγόμενα

Συμεὼν Γρ. Σταμπουλοῦ

GUTENBERG / ΘΕ ΑΤΡΟ

Γιάννης Σκαρίμπας

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔΩΝΟΣ ΔΡΑΜΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ᾽Επιμέλεια Εἰσαγωγικὸ σημείωμα- ᾽Επιλεγόμενα

Συμεὼν Γρ. Σταμπουλοῦ

GutenberG / ΘΕ ΑΤΡΟ ᾽Α θήνα 2017

῾ Η τζὰζ τοῦ Εὐρίπου: Ἡ γραφὴ καὶ τὸ ὕφος τοῦ Γιάννη Σκαρίμπα. #

Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ

῾ Ο Ἦχος τοῦ κώδωνος, ἕνα ἔργο μὲ ζω­ ντανὸ καὶ λειτουργικὸ μύθο, στρωτὸ καὶ λαγαρὸ διάλογο, μὲ πρόσωπα πειστικὰ καὶ ὄχι ἐπίπεδες χαλκομανίες. Δ. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ

#

῾ Ο Ἦχος τοῦ κώδωνος σημαίνει τὴν ἔξοδο τῆς γυναίκας ἀπὸ τὶς ψευδαισθήσεις. ΛΙΛH ΖΩΓΡAΦΟΥ

#

῾ Ο Ἦχος τοῦ κώδωνος, ἕνας πρόδρομος τοῦ Θεάτρου τοῦ Παραλόγου.

AΛΚΗΣ ΘΡYΛΟΣ (EΛEΝΗ ΟὐΡAΝΗ)

#

Ὁ Σκαρίμπας δὲν θέλησε νὰ ἀνήκει που­ θενά, παρὰ μόνο στὴν ἀνατροπή.

CULTURENOW

Πηγαίνετε νὰ δεῖτε τὴν ἐξωφρενικὴ ἱστο­ ρία τῆς κυρίας Ἰουλίας στὸν Ἦχο τοῦ κώ­­δωνος. Πηγαίνετε νὰ ἀπολαύσετε τὴν περίπλοκη τυπικότητα τῶν σχέσε­ ών της μὲ τοὺς τρεῖς «ἄντρες τῆς ζωῆς της», συλλαβισμένη σὲ μιὰ γλώσσα ἀντί­στοιχα τυπικὴ καὶ πληθωρική.

AΚΡOΠΟΛΙΣ

#

Σκαρίμπας: Ὁ συγγραφέας ποὺ τάραξε τὰ νερὰ τῆς σύγχρονης πεζογραφίας καὶ ἄφη­σε ἔντονα τὰ ἴχνη του. Ἡ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ

#

Κόντρα σὲ ὅλες τὶς λογοτεχνικὲς συμ­ βάσεις καὶ ἐνάντια σὲ κάθε σοβαροφά­ νεια ὁ ἀντισυμβατικὸς λόγος τοῦ Σκα­ ρίμπα πα­ ρα­ μένει πάντα ζωντανὸς καὶ ἐξίσου δραστικός.

H EΦΗΜΕΡIΔΑ ΤῶΝ ΣΥΝΤΑΚΤῶΝ

Σκαρίμπας: Ὁ συγγραφέας ποὺ δὲν παύ­ ει νὰ ξαφνιάζει μὲ τὴν καινοτομία καὶ τὴν ἐφευρετικότητά του.

Ἡ ΑὐΓΉ

#

Σήμερα ὁ Σκαρίμπας γοητεύει ὅσους ἀπολαμβάνουν τὸ χιούμορ καὶ τὴν ἀνα­ τρεπτικὴ γλώσσα του, τὸ ἀποσπασμα­ τικό, τὸ ἀσυνάρτητο, τὸ παράλογο, τὸ παιγνίδι καὶ τὴ μετακίνηση ἀπὸ τὸ σο­ βαρὸ στὸ γκροτέσκο. ΤῸ ΒῆΜΑ

#

«Τὰ γυρίζω ἀνάποδα γιὰ νὰ σταθοῦνε ὄρθια». Σὲ αὐτὴ τὴ φράση τοῦ Σκα­ ρίμπα ἀποτυπώνεται ἡ σουρεαλιστικὴ ταυτότητα τῆς ὕπαρξής του καὶ ἡ ἐπί­ μονη ἐχθρότητά του πρὸς τὴ συμβατι­ κότητα.

IEFIMERIDA

Μιὰ γυναίκα, δύο ἄντρες... καὶ μετὰ καὶ ἕνας τρί­ τος. Ἕνα «ἰψενικὸ τρίγωνο» γίνεται «τετράγωνο» καὶ μιὰ κουβέντα περὶ διαζυγίου περιπλέκει κι ἄλλο τὴν κατάσταση: Τὸ ἄγνωστο ἀριστούργημα τοῦ νεοελληνικοῦ θεάτρου μὲ τὴ «τζάζ» (κατὰ Σεφέρη) καὶ ρόκ (κατὰ Ἄσιμο καὶ Παπακωνστα­ ντίνου) γραφὴ τοῦ πιὸ ἀντισυμβατικοῦ ποιητῆ καὶ συγγραφέα.

Χαρεῖτε ἕνα ἀπόσπασμα:

26

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔ ΩΝΟΣ

Σ Κ Η Ν Η 2η

(μπαίνοντας ἀπ ᾽τὴν πόρτα τοῦ βάθους – καὶ προλαβαίνοντάς τους στὸ ϕίλημα, καθὼς κι ᾽ὅλας πρέπει νἄκουσε ἐκεῖνο τὸ «Χρυσή μου – ἄγγελέ μου!». Εἶναι ἄντρας ἕως 35 χρονῶν) : Καλημέρα σας. ΖΑΝΗΣ (ἀλαϕριὰ σαστισμένος) : Καλημέρα σας κύριε ΒΛΑΝΤ.

Βλαντῆ.. ῏ Ηρθα ὡς συνήθως νὰ πιοῦμε μαζὶ τὸν καϕϕέ. ῾ Η κυρία ᾽ Ιουλία εἶχε τὴν καλωσύνη.. ΙΟΥΛΙΑ: Σὲ ἀνεπλήρωσα ἐγὼ σύζυγέ μου. ΑΝΤΡ. (κάθοντας ἀναπαυτικὰ σ ᾽ἕνα κάθισμα) : Σωστά. (Α ᾽ νάβοντας ἕνα τσιγάρο ἀμέριμνα :) Μᾶς πῆραν οἱ ζέστες. Μάης κι᾽ εἶναι ζεστὸς σὰν ᾽ Ιούλιος. Ζαμὰν καλοκαῖρι... Τί λές; Περνᾶμε κάτω ᾽ Ιουλία; Εἶναι χάρμα ὁ μπαξές μας. ῾ Η βεράντα μας ἔχει πνιγεῖ στὰ λουλούδια του. ΙΟΥΛΙΑ: Δὲν τὸ βρίσκεις κάπως γρήγορα ᾽ Αντρέα; ΖΑΝΗΣ : ῞ Οπως νἆναι δὲν ἔχει σϕίξει ἀκόμη ὁ καιρός. ΑΝΤΡ. : ῾ Απλῶς μιὰ γνώμη ὑπέβαλα. ῍ Ας ἀϕήσουμε ἀργότερα… ΙΟΥΛΙΑ: ῍ Ας ἀϕήσουμε. ΖΑΝΗΣ (κυττόντας στὸν τοῖχο τὸ δίκαννο) : Δὲν θὰ ξαναπᾶς στὸ κυνῆγι; ῍ Η βαρέθηκες; ΑΝΤΡ. : ῎ Α – ὄχι... Καλοκαίριασε πιά... (Χασμουριέται.) ΖΑΝΗΣ : Πῶς πῆγε χθὲς τὸ βράδυ τὸ θέατρο; Εἴχατε πάει μὲ τὸ ϕίλο σου τὸν Κύριο ὑπουργὸ τῆς Δικαιοσύνης;

ΠΡΑ ΞΗ ΠΡ ΩΤΗ

27

Ναὶ οἱ τρεῖς μας: Αὐτός, ἡ ᾽ Ιουλία κι᾽ ἐγώ. ῾ Η Μύριαμ δὲ θέλησε νἄρθει. ΖΑΝΗΣ : Τί ἔργον εἶχε; Σᾶς ἄρεσε; ΑΝΤΡ. : Πολύ. ῾ Η ᾽ Ιουλία ἰδιαίτερα ἦταν ξετρελλαμένη μὲ δαῦτο. Μόνον ὁ ϕίλος μου ὁ γερο-ὑπουργὸς δὲ θὰ εὐϕράνθηκε. ΙΟΥΛΙΑ: Ναί, ἦταν μιὰ δικαστικὴ κωμωδία. ῾ Ο ὑπουργὸς λὲς καθόταν στὰ κάρβουνα! Μὰ τί εὐχὴ Θεοῦ τέτοια σύμπτωση. Λὲς καὶ τὸ παῖξαν γιὰ δαῦτον! ΑΝΤΡ. : ῎ Εχασες ποὺ δὲν τὸ εἶδες Ζανῆ. ΖΑΝΗΣ : Μὰ πῶς νἄκανα; ῍ Αν μὲ ἀνεγνώριζε ὁ Κύριος ὑπουργός.. ᾽ Εννοεῖτε; Θὰ ἦταν ἔλλειψις τ ὰ κ τ ἀπὸ μέρους μου. ΙΟΥΛΙΑ (μορϕάζει εἰρωνικά) : ... ΑΝΤΡ. : Τὸ «Π ρ ο π α ν τ ὸ ς ἡ Γ α λ λ ί α» εἶναι ἕνα ἔργο ὑπέροχο – ἀπὸ τὰ πιὸ ϕίνα τῆς Γαλλικῆς κομεντί. ΖΑΝΗΣ : Διδακτικόν; ΙΟΥΛΙΑ (μὲ χάχανο) : Καὶ ἀντίσκαστον! ΑΝΤΡ. (κοϕτερά) : «Π ρ ο π α ν τ ὸ ς» καὶ «Γ α λ λ ί ε ς» εἶναι πολλοὶ-πολλοὶ ἄνθρωποι! ΖΑΝΗΣ : Γαλλίες!.. Πολλοὶ ἄνθρωποι; Πῶς; ΙΟΥΛΙΑ: Πρωτοδίκες!. ᾽ Εϕέτες!. ΑΝΤΡ. : Ναὶ «Π ρ ο π α ν τ ὸ ς» καὶ «Γ α λ λ ί ε ς».. Κάτι δηλαδὴ ποὺ θὰ λέγαμε: Προπαντὸς ἡ καριέρα, τὸ κουϕάρι, ὁ ἑαυτούλης μας... ΙΟΥΛΙΑ: ῍ Η ὁ «Σταυρὸς τοῦ Σωτῆρος»! ΖΑΝΗΣ : Τοῦ Σωτῆρος! ΑΝΤΡ. : Τιμή, ἠθική, ἀξιοπρέπεια πᾶνε ὅλα περίπαΑΝΤΡ. :

28

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔ ΩΝΟΣ

το... Μὰ γιὰ νὰ καταλάβεις θὰ σοῦ πῶ στὰ πεταχτὰ τὴν ὑπόθεση. ΙΟΥΛΙΑ: Δὲ βαρυέσαι ᾽ Αντρέα; ΖΑΝΗΣ : Πέ την, πέ την.. ΑΝΤΡ. : Νά, μὲ δυὸ λόγια: Σ ᾽ ἕνα χωριὸ κοντὰ στὸ Παρίσι, καταϕθάνει ὁ ῾ Υπουργὸς τῆς Γαλλικῆς Δημοκρατίας Ζοράν. Εἶχε βγεῖ σ ᾽ ἐκδρομή, μὰ κάποια βλάβη τοῦ αὐτοκινήτου του τὸν ὑποχρεώνει νὰ διανυκτερεύσει ἐκεῖ. Φιλοξενεῖται λοιπὸν στὸ σπίτι τοῦ ἄσημου εἰρηνοδίκη τῆς κώμης, ποὺ ὅμως ἔχει μιὰ γυναῖκα ὡραιότατη. ῾ Ο ὑπουργὸς γοητεύεται καὶ ἡ Κυρία τὰ παίζει!. ῾ Ο σύζυγος –ἕνας ταπεινὸς κουτοπόνηρος – τύπος «αἰωνίου συζύγου»– ἕρπει καὶ ἑλίσσεται γύρω του, ἐνῶ ὁ ὑπουργός του καμώνεται πὼς μένει τάχα κατάπληκτος μπρὸς στὴ δικονομική του κατάρτιση... ΙΟΥΛΙΑ (μὲ λεπτὴ εἰρωνεία) : Μέχρι καὶ τὸ «ἀπὸ κοινοῦ συμϕέροντος κινούμενοι» ἤξερε· καὶ τὸ «ἐπὶ τῷ αὐτῷ συνελθόντες»! ΑΝΤΡ. : Κι᾽ αὐτὸς τὸ πιστεύει! Τὸ πιστεύει; Ποιός μπορεῖ νὰ εἰσδύσει ἕως στ ᾽ ἄδυτα μιᾶς γελοίας ψυχῆς; Καὶ τὸ κυνηγητὸ συνεχίζεται. ῾ Η εἰρηνοδικίνα πρωτόβγαλτη καὶ μολαταῦτα δεινή –στὸ ἐρωτικὸ σπαθὶ δηλαδή– τὰ παίζει μαέστρικα, ἐνῶ ὁ πονηρὸς σύζυγός της, τρίβει χαρὰ γιομάτος τὰ χέρια... Τύχη ἀγαθή... Οἱ προαγωγές, οἱ βαθμοί, τὰ παράσημα, πέϕτουν –χρυσὴ βροχή– στὸ κεϕάλι του. ῞ Εως μόνον τὰ μεσάνυχτα, ἀπὸ προαγωγὴ σὲ προαγωγή, ὁ ὑπουργός του, τὸν ϕτάνει ἀπὸ Εἰρη-

ΠΡΑ ΞΗ ΠΡ ΩΤΗ

29

νοδίκη – ᾽ Εϕέτη καὶ ἀπὸ κοντὰ σὲ ᾽Αρειοπαγίτη καὶ Πρόεδρο τοῦ ᾽Αρείου Πάγου. Καὶ – τότε ἀλληλοαποκαλοῦνται ἐ ξ ο χ ώ τ α τ ο ι! ΙΟΥΛΙΑ (λιγωμένη στὰ γέλια) : ῾ Η Δικαιοσύνη ὑψηλή! ΑΝΤΡ.: Κατὰ τὰ χαράματα τέλος, γιὰ νὰ τὸν ξεϕορτωθεῖ ὁ ὑπουργός –καὶ νὰ μείνει μὲ τὴ γυναῖκα του μόνος– τοῦ ἀναγγέλνει μὲ στενοχωρημένη εὐγένεια, ὅτι μόλις προαγαγὼν αὐτὸν εἰς τὸν βαθμὸν τοῦ Προέδρου τοῦ ᾽Ακυρωτικοῦ τῆς Γαλλίας, πρέπει –μὲ τὸ αὐτοκίνητό του ποὺ στὸ μεταξὺ ἐπισκευάστηκε– νὰ ϕύγει γιὰ τὸ Παρίσι εὐθύς, ὥστε νὰ προεδρεύσει στὴν πρωϊνὴ συνεδρίαση τοῦ ᾽Ακυρωτικοῦ, στὴν ὁποία θὰ ἐκδικασθεῖ μιὰ ὑπόθεση ποὺ ἀϕοροῦσε αὐτὴν τούτην τὴν τιμὴ τῆς Γαλλίας!.. ΙΟΥΛΙΑ (πάντα εἰρωνικά) : Καί: ῍ Αχ πόσο ἤθελε στενοχωρηθεῖ ὁ κ. ὑπουργὸς νὰ τοῦ λείψει. Μὰ τὰ νέα ῾ Υψηλά του καθήκοντα καὶ προπάντων ἡ τ ι μ ὴ τ ῆ ς Γ α λ λ ί α ς!.. ΑΝΤΡ. : Τότε ὁ πονηρόγατος αὐτὸς εἰρηνοδίκης ποὺ ἔχει –ἔχει;– πιστέψει στὴν ἀναγνώριση τῆς –ἕως τότε– παρεγνωρισμένης ἀξίας του, παίρνοντας πόζα μελοδραματικὴ (καὶ πρὶν ξεκουμπιστεῖ ἀπ ᾽ τὴν πόρτα) ϕωνάζει στὸν ὑπουργό του ὑπερήϕανα: « ᾽ Ε ξοχώ τ ατ ε σ π ε ύ δ ω. Προ π α ν τ ὸ ς ἡ Γ α λ λ ί α!». (καὶ λιγώνεται μαζὶ μὲ τὴν ΙΟΥΛΙΑ στὰ γέλια.) ΖΑΝΗΣ (ποὺ προσπαθεῖ κι ᾽αὐτὸς νὰ γελάσει) : Φαντάζομαι τὴ δύσκολη θέση τοῦ ϕίλου σας...

30

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔ ΩΝΟΣ

῾ Ο καϋμένος ὁ γέρος! Λὲς καθόταν στ ᾽ ἀγκάθια. Τὸν τσιμποῦσε τὸ κάθισμα! ΖΑΝΗΣ : Τί σᾶς εἶπε ᾽Αντρέα; Τελείωσε στὴν Αἰδηψὸ τὰ λουτρά; Θὰ ϕύγει γιὰ τὴν πρωτεύουσα αὔριο; ΑΝΤΡ. : Ναὶ τὸ πρωΐ. ᾽Απόψε θὰ μᾶς ἀνταποδώσει τὸ γεῦμα. ΖΑΝΗΣ : Ποιοί θἆστε ᾽ Αντρέα; ΑΝΤΡ. : Μά... ἐμεῖς. ᾽ Εγώ, ἡ ᾽ Ιουλία κι᾽ ἡ Μύριαμ. ΙΟΥΛΙΑ: ῾ Η Μύριαμ δὲ θἄρθει. Μὲ κανένα λόγο δὲ θέλει. Τὸν βρίσκει ϕαιδρόν. ΖΑΝΗΣ : Φαιδρὸς ὁ Κ ύ ρ ι ο ς ῾ Υ π ο υ ρ γ ό ς! ΑΝΤΡ. (στὴν ΙΟΥΛΙΑ) : Ποῦ εἶναι τώρα ᾽ Ιουλία; ῎ Εχει βγεῖ ὄξω; ΙΟΥΛΙΑ: Πετάχτηκε μιὰ στιγμὴ στὴ μοδίστρα της. ΑΝΤΡ. (στοχαστικά) : ῎ Εγινε πιὰ κοντζάμου κοπέλλα. Θὰ σὲ περάσει στὴν ὀμορϕιὰ ᾽ Ιουλία. ΖΑΝΗΣ : Εἶναι πραγματικὰ πολὺ εὔμορϕη. (Στὴν ί᾽ ουλία :) Καὶ σοῦ μοιάζει πολύ. ΙΟΥΛΙΑ: ῾ Η ἀδελϕή μου; ῍ Ω βέβαια. Μικρότερες μοιάζαμε ἀκόμα πιὸ πολύ – δὲν μᾶς ξεχώριζαν εὔκολα. Εἶναι 22 χρονῶν· τὴν περνῶ τρία χρόνια. ΑΝΤΡ.: Στὴν ἡλικία τῶν ὀνειροπολήσεων εἶναι... Βρίσκεται ἐν ἀναμονῇ τοῦ γαμβροῦ. ΖΑΝΗΣ (σηκωνόμενος) : Μοῦ ἐπιτρέπετε – ἔ; ῎ Εχω κι᾽ ἕνα ὑπηρεσιακὸ ραντεβοῦ... (καὶ κοντοστέκοντας ἐκειδά – στὸν ᾽Αντρέα :) Μὲ ὑποχρεώνεις νὰ τοῦ διαβιβάσεις τὰ σέβη μου... τὶς εὐλαβεῖς μου προσρήσεις.. ΙΟΥΛΙΑ:

ΠΡΑ ΞΗ ΠΡ ΩΤΗ

31

ΑΝΤΡ. (ἀπορόντας) : Σὲ ποιόν; ΖΑΝΗΣ : Στὴν Αὐτοῦ ᾽ Εξοχότητα. ΑΝΤΡ. : ῎ Α – τὸ γέρο; Καλά. ΖΑΝΗΣ : Τὴν ἔκϕραση τῆς βαθυτάτης

ἀϕοσιώσεώς μου. Τήν... ΑΝΤΡ. : Ναί, μένε ἥσυχος. ΖΑΝΗΣ : ῞ Οτι τοῦ εἶμαι ταπεινότατος δοῦλος του, ἀϕοσιωμένος θεράπων.... ΑΝΤΡ. : Καλά, ντέ – καλά... ΙΟΥΛΙΑ (χαμογελάει εἰρωνικά, ἀλλ ᾽ὡς μέσα της): ... Πολλάαααα τὰ ἔτη σου... ΑΝΤΡ. : ῎ Ακουσε: ῎ Ελα τ ᾽ ἀπόγιομα νὰ πάρουμε μαζὶ τὸν καϕϕέ. ΙΟΥΛΙΑ: Ναί, ἔλα κ. ᾽ Αργυράμο. ΖΑΝΗΣ : Εὐχαριστῶ. Καλημέρα σας. (καὶ βγαίνει ἀπὸ τὴν πόρτα τοῦ βάθους.) Σ Κ Η Ν Η 3η

(Οἱ δυό τους μονάχοι – μικρὴ σιωπή) (μετὰ δισταγμὸ ἀνεπαίστητο) : Φαντάζομαι πὼς δὲν βλάϕτει ἂν τὸ πῶ. Δὲ θὰ μᾶς ἦταν ἀμελητέος γαμπρός... Σὺ τί λὲς ᾽ Ιουλία; ΙΟΥΛΙΑ: Γαμπρός; Δηλαδή; ΑΝΤΡ. : Καλὸς νέος εἶναι. Λαμπρὸν μέλλον ἔχει. ῾ Ο δὲ ϕίλος μου ὁ γερο-ὑπουργός, δείχνει ἕνα ἐξαιρετικὸ ἐνδιαϕέρον γι᾽ αὐτόν. ΙΟΥΛΙΑ: Τὸν Ε ἰ ρ η ν ο δ ί κ η; ΑΝΤΡ.

32

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔ ΩΝΟΣ

Ποιόν Εἰρηνοδίκη ἀδερϕέ; Γιὰ τὸν ᾽Αργυράμο μιλῶ. ΙΟΥΛΙΑ: Γαμπρὸς καὶ σὲ ποιά; ΑΝΤΡ. : Στὴ Μύριαμ. ΙΟΥΛΙΑ (σωπαίνει χαρακτηριστικά.) ΑΝΤΡ. : Τί σκέϕτεσαι; ῎ Εχεις τὴ γνώμη ὅτι... ΙΟΥΛΙΑ (ξερά) : Δὲν ξέρω.. ΑΝΤΡ. : Τοὺς εἶπες τίποτα σύ; Τοὺς βολιδοσκόπησες μήπως; ΙΟΥΛΙΑ: Οὒϕ καϋμένε.. Δὲν ἀλλάζουμε θέμα; ΑΝΤΡ. : Θέμα; Μεταχαρᾶς ἂν τὸ θές. ΙΟΥΛΙΑ: ᾽ Αστεῖο!.. Δὲ σ ᾽ ἐννοῶ.. Δὲ μπορῶ... ΑΝΤΡ. (προσβλέποντάς την στυλά) : ... Φαίνεσαι ταραγμένη ᾽ Ιουλία! ΙΟΥΛΙΑ: Σοῦ εἶπα:... Μὲ τυραγνᾶς σαδικά! ΑΝΤΡ. (ἔκπληχτα) : Βρὲ τί λές; Σὲ τυραγνῶ!... Ποιός – ἐγώ; ΙΟΥΛΙΑ (σηκωνόμενη νευρικά, τραβάει στὸ παράθυρο – καὶ βλέποντας ὄξω) : ῞ Ολο ὑπαινιγμοὺς κι᾽ ὅλο πόντους!.. Πές το νὰ ἡσυχάσω λοιπόν!... Τὰ προσχήματα ἂς λείψουν... Δὲν τὸ ὑποϕέρω πιὰ αὐτό. ΑΝΤΡ. : ... Τὰ προσχήματα!.. Νὰ τὸ πῶ!.. Ποιό λοιπόν; ΙΟΥΛΙΑ (σωπαίνει) : ... ΑΝΤΡ. : Δὲ μιλᾶς; ΙΟΥΛΙΑ (στρέϕοντας μόνον τὸ πρόσωπό της σ ᾽αὐτόν): Δὲν κατεβάζεις τὸ προσωπεῖο σου ᾽Αντρέα; Δὲ μᾶς δείχνεις τὰ χαρτιά σου ἀδερϕέ; (καὶ τοῦ ξαναγυρίζει τὶς πλάτες.) ΑΝΤΡ. :

ΠΡΑ ΞΗ ΠΡ ΩΤΗ

33

Τὰ χαρτιά μου!.. Τὸ προσωπεῖο μου! Τί παναποῦν ὅλ᾽ αὐτά; ΙΟΥΛΙΑ (στρέϕοντας τώρα ἡ μισὴ πρὸς αὐτόν) : ῎ Ακου ᾽Αντρέα: Περιττὸ ν ᾽ ἀλληλοκοροϊδευόμαστε πιά. ῍ Ας σταθοῦμε εἰλικρινεῖς μεταξύ μας... ΑΝΤΡ.: Καὶ λοιπόν; ΙΟΥΛΙΑ: Τί ἀργυραμίζεις καὶ γαμπρολογίζεις ἀϕτοῦ; Ν ά, τ ὰ ξ έ ρ ε ι ς! Τἄχεις ὅλα ἐννοήσει! ΑΝΤΡ. (μετὰ σκεϕτικὴ σιωπή): ᾽ Εννοεῖς τὶς σχέσεις σου μὲ τόν... (κοροϊδευτικά) κ ύ ρ ι ο Ζ α ν ῆ; ΙΟΥΛΙΑ: ῎ Ελα λοιπόν!.. – μίλα ντρίτα... Ναί, αὐτὸ ἐννοῶ! ΑΝΤΡ. (μὲ ϕανερὴ ἀνακούϕιση) : Αὐτὸ ἦταν ὅλο; Ναί, τὶς ξέρω – ἀλλὰ τί; Γιατί πὼς σὲ βασανίζω μοῦ λές; ΙΟΥΛΙΑ (στρέϕοντας ὁλόκληρη τώρα σ ᾽αὐτόν) : Γιατί; ΑΝΤΡ. : Ναί, γιατί; Δὲν τὸ θεωρῶ γιὰ σπουδαῖο. ΙΟΥΛΙΑ: Τὸ ποιό; ῞ Οτι μὲ βασανίζεις ἤ... ΑΝΤΡ. : ῎ Οχι αὐτό, ἀϕοῦ δὲ σὲ βασανίζω ᾽ Ιουλία. Τὶς σχέσεις σου μὲ τὸν κ ύ ρ ι ο Ζ α ν ῆ δὲ θεωρῶ γιὰ σπουδαῖο. ΙΟΥΛΙΑ (ξαϕνιασμένα – θωρόντας τον) : Δὲν τὸ θεωρεῖς γιὰ σπουδαῖο!... Βρὲ τί λές; ῾ Η γυναῖκα σου ἔχει σχέσεις κρυϕὲς μ᾽ ἕναν ἄλλον κι᾽ οὔτε θυμώνεις ἐσύ; Πρωτάκουστο ϕίλε μου! ΑΝΤΡ. : Μπᾶ... Εἶν ᾽ ἁπλούστατο! ΙΟΥΛΙΑ (κατάπληχτη) : ῍ Ω Θεέ μου!... Εἶναι ἀλήθεια λοιπόν; Δὲ μοὖχες δώσει ποτὲ τέτοια δείγματα. Ταπεινὸν δὲ σὲ γνώρισα... ΑΝΤΡ. :

34

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔ ΩΝΟΣ

(πάντα ἤρεμα) : Οὔτε θὰ μὲ ἰδεῖς ποτὲ τέτοιον. Σὲ ἀγαπῶ πολύ – αὐτὸ εἶναι ὅλο! ΙΟΥΛΙΑ (ποὺ ϕαίνεται νὰ πέϕτει ἀπὸ ἔκπληξη σ ᾽ἔκπληξη) : ῎ Α π α π ά α α!... ῞ Ωστε εἶχε δίκαιο ὁ Ζανῆς;... Τυϕλὸς στὴν ἀγάπη σου εἶσαι διατεθειμένος γιὰ ὅλα;... Τί αἶσχος!.. Εἶσαι –ὅπως λέει ὁ Ζανῆς– ἕνας «αἰώνιος σύζυγος»! ΑΝΤΡ. (ἀτάραχος) : ῾ Ο Ζανῆς; ῎ Εχει λάθος. ῞ Οσο γιὰ σένα – σοῦ εἶπα. Δὲν τὸ θεωρῶ σοβαρό... Τὸ κάνεις ἀπὸ ἁπλὴ ϕιλαρέσκεια. Κι᾽ ἀπὸ περιέργεια λίγο. Καὶ λίγο ἀπὸ πλήξη.. ῞ Οτι θὰ ξελογιαστεῖς σοβαρά, μοῦ εἶναι ὁλότελ᾽ ἀπίθανο. Τὶς μὲ τὸ «ϕίλο» μας σχέσεις σου, τὶς θεωρῶ ἕνα παιχνίδι. ῎ Εχω ἐμπιστοσύνη σὲ σένα. ᾽ Εξηγήθηκα. ΙΟΥΛΙΑ: ᾽ Εμπιστοσύνη!.. Σὲ τί; Στὴ λογική μου ἐννοεῖς; ΑΝΤΡ. : Καὶ σ ᾽ αὐτήν. Κι᾽ αὐτὴ θὰ σὲ διαϕυλάξει σὰν βράχος. Θὰ σοῦ δείχνει ὅλες τὶς ϕορές, ὅτι μόνον ἐγὼ εἶμαι γιὰ σένα κι᾽ ἐσὺ ἐπίσης γιὰ μένα. ΙΟΥΛΙΑ: Τί μοῦ λές!.. ῞ Ωστε ἂν ἤθελε χίλιες ϕορὲς γεννηθῶ, θἄπαιρνα κάθε ϕορὰ πάντα σένα; Καὶ θὰ σοῦ ἤμουν πιστὴ καὶ τὶς χίλιες ϕορές; ΑΝΤΡ. : Ναὶ ἂν καὶ τὶς χίλιες ϕορὲς ἤμουν ἐγὼ ὁ ᾽Αντρέας καὶ ἡ ᾽ Ιουλία ἤσουν σύ. ῾ Η λογική... ΙΟΥΛΙΑ: ῾ Η λογική, ἡ λογική, ἡ λογική!... ῍ Ω θὰ γίνετε μέλισσες! Τί θὰ χρειάζονταν ἡ λογικὴ –δὲ μοῦ λές;– γιὰ κάτι ποὺ θὰ γίνονταν πάντα τὸ ἴδιο αἰωνίως; Χρειάζεται λογικὴ ἕνα μηχάνημα, ἢ σκέϕτεται ἕνας τροχὸς γιὰ νὰ στρέϕει; Κι᾽ ἂν τὴν εἶΑΝΤΡ.

ΠΡΑ ΞΗ ΠΡ ΩΤΗ

35

χαν, θὰ τὴν πετοῦσαν σὰν ἄχρηστη, σὰν κάτι ποὺ θὰ τοὺς ἦταν πιὰ βάρος!.. ῎ Οχι – ὄχι. ῾ Ο ἔρωτας θ ᾽ ἀνακαλύπτεται πάντοτε καὶ θἆναι πάντα νέα ἱστορία τὰ ἄνθη. ΑΝΤΡ. : Τὰ ἄνθη; ὁ ἔρωτας; Ναί... Μὰ σοῦ εἶπα – ἔχω ἐμπιστοσύνη σὲ σένα. Θὰ ἰδεῖς.. Αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὰ νύχια, παραϕυλᾶνε γι᾽ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ϕτερά. Τὰ ϕτερὰ τἄχεις σὺ καὶ τὰ νύχια εἶναι αὐτός. Εἶσαι τὸ πουλὶ κι᾽ εἶναι ὁ γάτος!.. ᾽Αλλὰ τί; Σὺ προστάζεις... Δὲ μπορῶ νὰ σὲ κρατῶ στὸ κλουβί. Παῖξε κι᾽ ἔλα!.. Θὰ ἰδεῖς.. Θά.. (καὶ χαμογελαστά): ῾ Η πεῖρα ποὺ θὰ λάβεις ἐκεῖ, θὰ σοῦ εἶναι κάτι σὰν μάθημα τέλειο... Καὶ γιὰ μένα – κάτι σὰν «κερατική» μου ἀνοσία!.. ἕνα εἶδος ἀ λ ε ξ ι κ έ ρ ατ ό μου ᾽ Ιουλία!.. Αὐτά. ΙΟΥΛΙΑ (ἀνάστατη καὶ ϕωνάζοντάς τα στὰ μοῦτρα) : Κάνεις λάθος ϕριχτό!.. Κι᾽ εἶσαι ἕνας ἐγωϊστὴς χωρὶς ὅρια.. Τὸ Ζανῆ τὸν ἀγαπῶ μὲ τὰ οὗλα μου καὶ μοῦ ἀνταποκρίνεται ὁμοίως! (Σιγή) ΑΝΤΡ. (σκεϕτικὰ καὶ τραχειά) : Σοβαρά; ΙΟΥΛΙΑ: Σοβαρότατα. ΑΝΤΡ. (μετὰ μικρὸ δισταγμό) : Σὲ παντρεύεται

ἂν σὲ χωρίσω ᾽ Ιουλία; ΙΟΥΛΙΑ: Ναί. ΑΝΤΡ. : Σοῦ τὸ εἶπε ἢ τὸ συμπεραίνεις ἐσύ; ΙΟΥΛΙΑ (μετὰ γοργὴ ἀμϕιταλάντευση) : Μοῦ τὸ εἶπε. ΑΝΤΡ. : Λοιπόν – δοκιμάζουμε;