Destinasjonene er hva lokalbefolkningen, reiselivsnæringen og de besøkende gjør dem til. Destinasjonsutvikling handler derfor om svært mye. I denne boka er blikket vendt mot reisemål som Oslo, Fjellheimen, Lofoten og Alta, og berører temaer som spenner fra regional utvikling til mcdonaldisering.
Arvid Viken (red.) er professor ved UiT Norges arktiske universitet og er medforfatter og redaktør for flere bøker innen turisme og reiseliv.
TURISME
Forfatterne er samfunnsforskere som alle over lang tid har bidratt med analyser av norsk reiseliv. Boka gir innblikk i en tematikk som er sentral både for studenter, aktører i næringslivet og forskningsverdenen.
Arvid Viken (red.)
Destinasjoner, eller reisemål, er steder, regioner og land vi reiser til som turister. Noen er store byer, andre er små steder eller bare et lite punkt på kartet. Noen destinasjoner er steder å nyte, andre er steder å ha vært. Noen destinasjoner er områder å utforske, andre er arenaer for å utforske seg selv. På noen destinasjoner vil vi helst være aleine, andre drar vi til for å møte mennesker.
Arvid Viken (red.)
TURISME Destinasjonsutvikling
Destinasjonsutvikling
[start smuss]
turisme
Turisme_bok.indb 1
2015-11-06 11:19:24
Turisme_bok.indb 2
2015-11-06 11:19:24
[start tittel]
arvid viken (red.)
turisme destinasjonsutvikling
Turisme_bok.indb 3
2015-11-06 11:19:24
[start kolofon]
© Gyldendal Norsk Forlag AS 2016 1. utgave, 1. opplag 2016 ISBN 978-82-05-46050-8 Omslagsfoto (øverst): © Terje Rakke/NTB scandpix Omslagsfoto (nederst): © Berit Roald/NTB scandpix Omslagsdesign: Gyldendal Akademisk Figurer: David Keeping Sats: have a book Brødtekst: Minion 10,5/15 pkt Papir: 90 g Amber Graphic Trykk: Dimograf, Polen 2016 Alle henvendelser om boken kan rettes til Gyldendal Akademisk Postboks 6730 St. Olavs plass 0130 Oslo www.gyldendal.no/akademisk akademisk@gyldendal.no
Det må ikke kopieres fra denne boken i strid med åndsverkloven eller avtaler om kopiering inngått med KOPINOR, interesseorgan for rettighetshavere til åndsverk. Kopiering i strid med lov eller avtale kan medføre erstatningsansvar og inndragning, og kan straffes med bøter eller fengsel. Alle Gyldendals bøker er produsert i miljøsertifiserte trykkerier. Se www.gyldendal.no/miljo
Turisme_bok.indb 4
2015-11-06 11:19:24
Forord
En bok som handler om turistdestinasjoner, tar opp et viktig element i alle reiser – målet for reisen. Reisemålet, eller destinasjonen, er imidlertid ikke bare et geografisk punkt, et sted eller en region. Det er også hvor folk bor og har bodd og virket til alle tider. Reisemålene er innvevd i et globalt produksjonssystem og er hjørnesteiner i globale strømmer av mennesker. Derfor er reisemål komplekse økonomiske og sosiokulturelle enheter. Det er denne kompleksiteten som er grunnlaget for boka. Boka gir et innblikk i noen av dens sentrale temaer og drøfter ulike typer reisemål. I tillegg vises det hvordan faglig ståsted påvirker de analysene som blir gjort. Boka rommer eksempler fra hele Norge, og hensikten er å øke bevisstheten og kunnskapen om problemstillinger som reisemålsutvikling reiser, og derigjennom å styrke turismens posisjon i utviklingen av et levedyktig samfunn. Boka springer ut av et prosjekt som har gått noen år ved UiT Norges arktiske universitet og Høgskolen i Finnmark. Prosjektet ble kalt en lærestol i arktisk turisme og var finansiert av Utenriksdepartementet. Departementet takkes for støtten. En takk også til alle forfatterne i boka, både til dem som var med i nevnte prosjekt, og til alle de andre som har bidratt til spredning både i tematikk og i geografi. En takk også til kolleger som har gjort fagfellevurderinger av kapitlene, og til de tålmodige representantene for forlaget. September 2015 Arvid Viken
Turisme_bok.indb 5
2015-11-06 11:19:24
Turisme_bok.indb 6
2015-11-06 11:19:24
Innhold
kapittel 1 turistdestinasjoner som samfunnsinstitusjoner og fagfelt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Arvid Viken Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Destinasjoner som steder og regioner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Destinasjoner som et diskursivt anliggende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Reiseliv som forming og ordning av verden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Destinasjonsforskning som næringsforskning og samfunnsforskning . . . . . . . . . . 22 Destinasjoner i økonomisk perspektiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Destinasjoner i samfunnsvitenskapelig perspektiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Bokas kapitler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Avslutning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
kapittel 2 destinasjonsforskningens vitenskapsteoretiske forankring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Arvid Viken Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Vitenskapsteori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Vitenskapsteoretiske tilnærminger til turisme og destinasjonsforskning . . . . . . . . 35 Destinasjoner som realiteter: positivisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Destinasjoner som fenomenologisk fortolkning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Destinasjoner som konstruerte fenomener . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Kritisk realisme – destinasjoner fortolket og forklart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Turistdestinasjoner i feministisk perspektiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Turistdestinasjonen i ANT-språk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Vitenskapsteoretiske glimt fra destinasjonsforskningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Oppsummering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Turisme_bok.indb 7
2015-11-06 11:19:24
8 innhold
kapittel 3 å studere turiststader: metodologiske refleksjonar . . . . . 55 Anniken Førde Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Turiststader som møtestader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjonsutvikling som stadutvikling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Integrert reiselivsutvikling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Forhandlingar og reforhandlingar: døme frå Sørøya og Målselv . . . . . . . . . . . . . . . Å gripe det flytande og uoversiktlige . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Metodar skaper turiststader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55 56 58 61 62 67 69 70
kapittel 4 organisering av reiselivet – dmo-er, disiplinering, dialog og partnerskap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Arvid Viken og Gaute Svensson Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjonsorganisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Organisasjon eller disiplinert orden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reiselivet i Nord-Troms: Smått, men er det godt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjonsselskapsideen i Nord-Troms . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prosjekter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Konsulentenes rolle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . For store tanker? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Organiserende bedrifter: to former for samarbeid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Konkluderende drøfting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
73 75 76 81 82 83 86 87 89 92 94
kapittel 5 skidestinasjoner som merkevare og deres markedstilpasning. case: destinasjon myrkdalen . . . . . . . . . . . 96 Nina M. Iversen og Elin Bolann Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Del 1. Prinsipper i merkebygging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Definisjon av et merke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Merkeløfter og verdileveransen fra et merke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Valg av hovedmål for en merkestrategi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Valg av merkeverdier og konsept . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Valg av merkeelementer: navn, logo og merkefysikk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Ledelse av entydig markedskommunikasjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Etablerte antakelser om steder som merker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Stedsimage og gap-analyser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Del 2. Hvordan merkebygge Myrkdalen som en 360° stedsopplevelse . . . . . . . . 105 Fabrikasjon av destinasjoners merkestrategier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Ledelse av destinasjoner som stedsmerker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Turisme_bok.indb 8
2015-11-06 11:19:24
innhold 9 Del 3. Case – en merkeprosess anvendt på Destinasjon Myrkdalen . . . . . . . . . . . Myrkdalen som destinasjonsmerke og design av felles merkehierarki . . . . . . Myrkdalens tolvstegs prosessmodell for utvikling av en merkestrategi . . . . . Oppsummerende kommentarer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
111 111 112 120 121
kapittel 6 destinasjonsdesign . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Per Strömberg Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Åres satsing på design og arkitektur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vekten av et attraktivt turistmiljø . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arkitektur som «strategisk framtidsinvestering» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . New Urbanism og plansmier for små samfunn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Norsk Form som støttespiller for et attraktivt turistmiljø i Norge . . . . . . . . . . . . Internasjonale eksempler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Forsterkede fjellbyopplevelser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utfordringer med destinasjonsdesign . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Internett . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
123 124 127 128 129 131 133 134 135 137 138
kapittel 7 standardisering og kritisk masse. destinasjonsutvikling med cruiseturisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Ola Sletvold Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cruise i vekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Å forvente og planlegge for mengde og vekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fra sjø til land . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . «Kritisk masse»: presisjon og omtrentlighet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kritisk masse i cruisenæringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oppsummerende diskusjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
139 140 141 144 148 151 153 155
kapittel 8 kulturbasert byturisme – attraktive destinasjoner? . . . . 159 Sølvi Lyngnes Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjoner og kulturbasert turisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kulturbasert turisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Attraksjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ressurser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opplevelser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Turisme_bok.indb 9
159 160 160 161 162 163 164
2015-11-06 11:19:24
10 innhold Byen som attraktiv destinasjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Flaggskipsattraksjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eventer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tematisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Attraksjonsdilemmaer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Konklusjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
165 165 166 168 169 171 172
kapittel 9 nordlysturismen – en institusjonelt betinget utvikling? 175 Bente Heimtun og Arvid Viken Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fra vitenskap til medie-hype og turisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Metodologiske tilnærminger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . En teoretisk ramme: et evolusjonsperspektiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hurtigrutens «Hunting the Light» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nordlysturismen i Alta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nordlysturismen i Tromsø . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Parallell destinasjonsutvikling: Hvorfor Tromsø og Hurtigruten og ikke Alta? . . Konkluderende diskusjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
175 176 178 179 181 184 186 190 193 195
kapittel 10 voss – bygd for sterke opplevingar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Reidar J. Mykletun Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Ekstremsport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Voss som destinasjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 Geografi og næringsliv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 Reiselivet på Voss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Ressursgrunnlaget for ekstremsportsdestinasjonen Voss . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Ekstremsport på Voss – når begynte det, og hva er det faktiske tilbudet? . . . . . 211 Utfordringer og kontroverser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Veien videre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
kapittel 11 fritidsboligdestinasjoner og regional utvikling i fjellområdene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 Kjell Overvåg og Birgitta Ericsson Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Framvekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Karakteristika ved fritidsboligdestinasjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lokalisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sesong- og bruksstruktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sysselsetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Turisme_bok.indb 10
226 227 229 229 233 235
2015-11-06 11:19:24
innhold 11 Betydning for regional utvikling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sysselsetting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Destinasjonsutvikling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Turisme eller bosetting? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Avslutning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
237 237 241 242 243 244
kapittel 12 veien som reisemål – utvikling av regionale reiseruter . 246 Jens Kr. Steen Jacobsen Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Produsere tilgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Veier som attraksjoner, veier til attraksjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opplevelser og estetikk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Næringsutvikling ved turistveier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Turistveier i USA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Turistveiprosjektet i Norge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Utfordringer ved utvikling av turistveier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Avslutning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
246 246 248 249 251 253 254 255 257 257
kapittel 13 epilog: destinasjonsforskningens dimensjoner og refleksive posisjoner . . . 261 Arvid Viken Innledning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Faglige posisjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dimensjoner i destinasjonsteorien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Refleksivitet i destinasjonsverdenen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Konklusjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Litteratur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
261 261 264 270 272 273
om forfatterne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275 stikkord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Turisme_bok.indb 11
2015-11-06 11:19:24
Turisme_bok.indb 12
2015-11-06 11:19:24