HAFF 2016 bijlage VPRO Gids

vpro gids bijlage

bij #11 van 12 maart t/m 18 maart 2015

MAARTJE GEELS

De negentiende editie van het Holland Animation Film Festival vindt van 16 t/m 20 maart 2016 plaats in Utrecht, in en rond het Louis Hartlooper Complex.

De KunstStripBeurs is 19 maart in de Nicolaïkerk, en CineMec in Leidsche Rijn. Voor locaties van Expanding Animation en online kaartverkoop zie haff.nl.

Normale prijs (losse kaart) € 9,50 Met U-Pas, CJP, studentenpas € 8,00 Met HAFF voordeelkaart € 7,00 Kinderen t/m 12 jaar € 7,00 Met Cinevillepas gratis HAFF voordeelkaart € 7,50 HAFF passe-partout studenten € 75,00 Strippenkaart Expanding Animation* € 5,00 Opening CineMec* € 12,50 KunstStripBeurs* € 3,00 Toeslag 3D-voorstelling € 2,00

Het vinden van de puzzel Before Love van Igor Kovalyov is zijn eerste onafhankelijke animatie sinds tien jaar

4

Getormenteerde ziel

Raúl Garcia animeerde vijf verhalen van Edgar Allan Poe: Extraordinary Tales

8

Omslagillustratie Blexbolex

3

Chinese fluisteringen

In Expanding Animation treedt animatie multimediaal buiten de bioscoopzaal

*Kortingspassen niet geldig

COLOFON Hoofdredactie Hugo Blom Arne Leffring (adj.)

Samenstelling Tibor Dekker Eindredactie Maarten van Bracht Medewerkers Angela van der Elst Oliver Kerkdijk Michael Minneboo Beeld Carla van Thijn Vormgeving Roel Siebrand Bladcoördinatie Gabrielle Hagedorn Lithografie Sarah Tames Drukwerk Roto Smeets, Weert

6

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Dit jaar presenteert het Holland Animation Film Festival ruim 450 films en tientallen talkshows. Festivaldirecteur Gerben Schermer: ‘We zijn er ontzettend trots op, de wereldtop is straks in Utrecht.’ Op de openingsavond gaan Before Love van Igor Kovalyov (zie interview pag. 4) en Ticking Away (pag. 11) in wereldpremière en is ook Edmond te zien eindexamenfilm van de Nederlandse Nina Gantz (pag. 12), waarmee ze een BAFTA en de juryprijs op het prestigieuze Sundance Festival won.

W W W

Een kwestie van tijd

Ticking Away van Michael Sewnarain gaat over een eenzame horlogemaker

Shorts

•

11

Een greep uit de ruim 200 films uit de competities met recente films

12

A F F • N

Er was eens in Edo

Miss Hokusai neemt de HAFF-bezoeker mee naar het Japan van ooit

H

L

15

HAFF op NPO Cultura Met onder meer The Journey of The

Maggot Feeder (woensdag), Getekende mensen (donderdag) en dagelijks animaties van Vlaams en Nederlands talent (maandag t/m vrijdag).

Zie de programmering in de VPRO Gids en cultura.nl/haff

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

4

W W W • H A F F •

Before Love

Het vinden van de puzzel

N L Tijdens het HAFF gaat Before Love van Igor Kovalyov in première, zijn eerste onafhankelijke animatie sinds tien jaar. ‘Ik hoor mijn films eerder dan dat ik ze voor me zie.’ door ANGE LA VAN DE R E L S T

I

GOR KOVALYOV (62) is een man van twee werelden. Geboren in Kiev en debuterend als animator in Moskou (Hen, His Wife en Andrei Svislotsky), vertrok hij in 1991 op uitnodiging van productiemaatschappij Klasky Csupo naar Hollywood. Daar bleef hij ruim twintig jaar en werkte mee aan tv-series voor de Amerikaanse kinderzender Nickelodeon en films (waaronder Aaahh!!! Real Monsters en The Rugrats Movie). Tussendoor maakte hij een aantal korte, onafhankelijke animaties (Bird in the Window, Flying Nansen, Milch) die prijzen wonnen tijdens festivals van Japan tot Noorwegen en van Canada tot Italië. Lastig te duiden, intrigerende, duistere vertellingen zijn het, bevolkt door vreemde figuren die nauwelijks spreken. Als ze al iets zeggen, is het zachtjes, in een fantasietaal.

Zijn zieke moeder, inmiddels overleden, deed Kovalyov een paar jaar geleden weer naar Rusland verhuizen. Daar was hij sindsdien betrokken bij een Russische jeugdanimatie voor televisie waarvan nu een filmversie voorbereid wordt.

Waar zijn toekomst zal liggen, weet hij niet.

Er zat niet eerder tien jaar tussen twee titels van uw hand.

Igor Kovalyov: ‘Het script voor Before Love was al in 2010 af, maar ik werd in beslag genomen door andere zaken. Bovendien dacht ik dat het nog niet goed

Bent u nu tevreden?

‘Ik zou graag nog het een en ander willen veranderen aan de timing en het ritme. Voor mij is dat het belangrijkste van een film, hoe lang de scènes duren. Ik maak vaak de vergelijking met een dans of muziek; de dramaturgie komt op de tweede plaats.’

Waarmee begon het idee voor de driehoeksontmoeting die we in Before Love zien?

‘Ik zag een scène voor me waarin een vrouw een man een duw geeft waardoor hij achterover in een bloembed valt, waarna er een waterwagen passeert die de boel besproeit. Zoiets is een puzzelstukje, ik weet niet wat ervoor of erna gebeurt, ik val ergens midden in het verhaal. De kunst is om de rest van de puzzel erbij te vinden.

Ik werk altijd lang aan het script, dat is de zoektocht, maar vervolgens kort aan de opname. En het monteren duurde maar één dag.’

Zoals bij al uw onafhankelijke animaties bepaalt het achtergrond­ geluid een groot deel van de sfeer.

‘Zeker zestig tot zeventig procent van wat je hoort, blijft onzichtbaar, er gebeurt veel achter het scherm.

Een radio uit een open raam, kinderstemmen, autoverkeer, vogelgezang. Wanneer ik een script schrijf, werk ik op twee pagina’s tegelijk. Links noteer ik wat in

Igor Kovalyov: ‘Ik werk altijd lang aan het script, dat is de zoektocht, maar vervolgens kort aan de opname’ beeld komt, rechts staat het geluid.

Ik hoor mijn films eerder dan dat ik ze voor me zie.’

dat men in Azië meer van mijn werk houdt dan in Europa. Ik weet niet waarom.’

Maakt u geen tekeningen?

‘Niet in het eerste stadium van het creatieve proces. Dan bestaat mijn werk alleen uit letters en cijfers: wat gebeurt er en hoeveel beelden duurt dat? Daarna ga ik de personages en de achtergrond ontwerpen, met potlood op papier, en dat scan ik naar de computer. Maar ik maak nooit een storyboard, ik heb alles in mijn hoofd.’

Houdt u tijdens het creëren reke­ ning met de latere toeschouwers?

‘Volstrekt niet. Zo’n onafhankelijke film is mijn speelgoed, ik denk alleen aan mezelf wanneer ik ermee bezig ben. Bij tv-series en speelfilms is het precies andersom, daarbij staat het publiek voorop. Welke leeftijd heeft het, wat is hun achtergrond? Ik houd niet altijd van het resultaat, maar daarbij gaat het er simpelweg om iets te verkopen.’

Waarom spreken uw personages in gefluisterde raadseltaal?

‘Het gaat om het overbrengen van een gevoel, het publiek moet een situatie herkennen waarna het zelf mag bedenken waarover gepraat werd. Elke kunst moet een mysterie hebben, ik hoef niet alles uit te leggen, ik vind het niet interessant wanneer mensen niet hoeven te kauwen maar alleen maar iets te slikken krijgen. Het grootste compliment is voor mij wanneer de ene kijker zegt begrepen te hebben dat mijn film daar- en daarover ging, en de andere iets heel anders beweert. Overigens heb ik gemerkt

U heeft gezegd dat het uw droom is ooit een speelfilm met echte men­ sen te regisseren.

‘Het script voor Before Love was aanvankelijk bedoeld voor live action, maar na een paar maanden maakte ik er toch animatie van.’

Waarom?

‘Misschien ben ik niet zo dapper, ik begon te twijfelen omdat ik zoiets nog nooit had gedaan. Het lijkt me ook ingewikkeld om acteurs allerlei details te moeten vertellen om te krijgen wat ik hebben wil. Als ik teken, doe ik alles gewoon zelf.’

Before Love

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

was en begon ik aan andere versies. Uiteindelijk heb ik toch het origineel weer opgepakt en dat verfilmd.’

5

W W W • H A F F • N L

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

De raaf en de Dood op het kerkhof

Raúl Garcia animeerde vijf macabere korte verhalen van Edgar Allan Poe: Extraordinary Tales. ‘Poe is niet dood. Vandaag de dag is hij meer levend dan ooit.’ door MICH A EL MINNEBOO

6

W W W • H A F F • N L

The Fall of the House of Usher

Sommige teksten komen woord voor woord terug in de film.

Stemmen uit het graf

De vijf verhalen worden verteld door een indrukwekkende sterrencast, bestaande uit Christopher Lee (een van zijn laatste rollen), de Mexicaanse filmregisseur Guillermo del Toro, de Britse horroren fantasy-acteur Julian Sands en Bela Lugosi. Koning van de B-film Roger Corman, die in de jaren zestig Poe-verfilmingen regisseerde, sprak voor ‘The Masque of the Red Death’ de rol in van Prins Prospero. Corman heeft maar liefst één zin dialoog. Alle mannen zijn op de een of andere manier verbonden aan horrorcinema: Lee en Lugosi zullen voor eeuwig verbonden zijn aan de rol van Dracula.

Om de opnamesessie van ‘The Fall of the House of Usher’ voor de toen 89-jarige Lee zo makkelijk mogelijk te maken, werd zijn keu-

Argentijnse stripmaker Alberto Breccia en bestaat uit scherp contrasterende zwart-wittekeningen.

Toen deze korte film op festivals overladen werd met prijzen besloten Garcia en producent Stéphan Roelants een hele film met verhalen te maken die elk een eigen stijl hebben. Zo liet Garcia zich voor ‘The Facts in the Case of M. Valdemar’ inspireren door de tekenstijl en druktechnieken uit de jaren vijftig zoals we die kennen uit de horrorstrips van uitgeverij EC Comics. Een van de personages lijkt op Vincent Price, de acteur die in menig Poe-verfilming en andere horrorfilms optrad.

De stijl van ‘The Masque of the Red Death’ is geïnspireerd op het werk van Egon Schiele en Pieter Bruegel, terwijl ‘The Pit and the Pendulum’ als hommage aan het werk van Francisco Goya en Giovanni Battista Piranesi gezien kan worden, en eveneens verwijst naar

The Facts in the Case of M. Valdemar

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

D

e fantastische en macabere verhalen van de Amerikaanse schrijver, dichter en criticus Edgar Allan Poe (1809-1849) blijven ook nu nog filmmakers fascineren en inspireren. Poe, die wordt beschouwd als de vader van het moderne detectiveverhaal, schreef gedichten en verhalen die zijn doordrenkt met verlies, rouw en de dood. Zijn vertellingen zijn zowel grimmig als absurd, soms satirisch: de gebeurtenissen in ‘The Facts in the Case of M. Valdemar’, waarin een stervende onder hypnose wordt gebracht, beschreef Poe als een feitelijk medisch verslag zonder te vermelden dat dit fictie was. Volgens de legende namen lezers de woorden voor waar aan.

Voor de Spaanse animator en regisseur Raúl Garcia was de ontdekking van Poe’s verhalen een deur naar het genre van gothic-

7

W W horrorverhalen van schrijvers als Mary Shelly, Lord Byron en het werk van Arthur Conan Doyle.

‘Edgar Allan Poe was een van de eerste volwassen auteurs die ik als kind las, en de overgang naar zijn duistere sfeer maakte grote indruk op me. Ik was een fervent lezer, en toen ik eenmaal dit rijk betrad, kon ik niet stoppen met het lezen van horrorcomics of met het kijken van fantasy- en sciencefictionfilms,’ vertelde de regisseur aan de site Cartoon Brew.

Garcia werkte jarenlang als animator voor onder andere Disney.

Zijn werk is te zien in films als Aladdin, Pocahontas en Who Framed Roger Rabbit.

Extraordinary Tales is zijn regiedebuut. Nu zijn de verhalen van Poe vaker verfilmd, maar die producties zijn niet altijd even trouw aan de bron. Daarom wilde Garcia zo dicht mogelijk bij Poe blijven.

ken omgebouwd tot geluidsstudio.

Twee dagen lang acteerde hij in kamerjas en pantoffels achter de microfoon. Lugosi, overleden in 1956, is letterlijk een stem uit het graf. Garcia vond op eBay een cassette met daarop een oude opname van Lugosi die het verhaal ‘The Tell-Tale Heart’ voorleest. Na het oppoetsen van de opname en na toestemming van de zoon van de acteur kon Garcia de soundtrack gebruiken als basis voor zijn animatie.

Het hele filmproject begon met het maken van ‘The Tell-Tale Heart’, waarin een verzorger een oude man vermoordt. Dit zou de perfect uitgevoerde misdaad zijn geweest, ware het niet dat de moordenaar zodanig geplaagd wordt door zijn geweten en de hartslag van zijn slachtoffer dat hij uiteindelijk schuld bekent. Het segment is gemaakt in de tekenstijl van de

het werk van fotopionier Joseph Nicéphore Niépce.

Raamvertelling

De segmenten zijn verbonden door een raamvertelling waarin de Dood op het kerkhof een plagerige conversatie voert met Poe die door een zwarte raaf vertolkt wordt.

(Een verwijzing naar het gedicht ‘The Raven’ waarmee Poe beroemd werd.) Terwijl Poe op aarde wil blijven om nieuwe verhalen te kunnen creëren, wil de Dood zijn ziel. Ze vertellen elkaar verhalen van Poe om hun argumenten te illustreren.

Over het waarom Poe nog steeds inspireert zei Garcia in een interview: ‘Ik denk dat de hedendaagse aantrekkingskracht deels zijn romantische aura is. Zijn wilde, getormenteerde ziel past goed bij de huidige tijdgeest. Poe is niet dood. Vandaag de dag is hij meer levend dan ooit.’

W • H A F F • N L

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Chinese fluisteringen In Expanding Animation treedt animatie in multimediale installatievorm buiten de bioscoopzaal. Kunstenaars uit China nemen een prominente positie in. door OL IVER K ER KDIJ K

8

W W W • H A F F • N L

Meteor Sonata van Ding Shiwei

M

ediuMoverstijgende

animatie uit Utrecht en omstreken. Vers werk van de internationaal bekende Han Hoogerbrugge, postmodern absurdist uit de Maasstad. Gevondenvoorwerpencinema door de experimenteerdriftige Brit Stuart Pound. Ziehier drie uithoeken van het programmaonderdeel Expanding Animation, op diverse locaties buiten het Louis Hartlooper Complex te beleven tijdens het HAFF. Te beleven inderdaad, want installaties tijdens eerdere edities van het Utrechtse animatiefilmfestival leren dat met het werkwoord ‘zien’ de bezoekerservaring ietwat krap omschreven is.

In een expositieruimte staan, zitten, liggen. Tegen een wand leunen, van het ene einde naar het andere wandelen. Je in een tussenwereld bevinden, achter de spiegel van het bedrieglijke hier en nu kijken. Meerdere installaties confronteren de HAFF-bezoeker

dit jaar met het permanente voorbijgaan der dingen door die bezoeker er onderdeel van te laten zijn.

En wat toont de vergankelijkheid van al het ondermaanse beter aan dan een boom waarvan de ringen de jaren vertellen? Kleine en grotere takken, schors en nerf – symboliseren zij niet bij uitstek de grilligheid en broosheid van leven? De Chinese kunstenaar Ding Shiwei nam een dode boom uit zijn woonplaats als vertrekpunt voor een meditatieve installatie. Zijn Meteor Sonata verbeeldt en verklankt de onbegrijpelijke veel(kantig)heid van een tezelfdertijd levend en stervend wezen. Een duizendtal foto’s van knoesten, takken, uitstulpingen, vergroeiingen, in plakken gezaagde boomstam wordt geprojecteerd op één, dan wel meerdere vlakken.

Het resultaat roept dat diffuse sentiment op waarin schoonheid in eindigheid besloten ligt. Men kan het vergelijken met de Japanse traditie van het vieren van het

kersenbloesemseizoen, dat, slechts kort van duur, jaarlijks als een golf van verwondering en reflectie door de archipel trekt.

Fotomateriaal

Een andere installatie heeft een soortgelijk effect van ongrijpbare tijdelijkheid. Hoe onbetekenend de mens, dat wezen dat zichzelf bij voortduring overschat, in feite is, toont Hand-coloured no. 1. In 1168 op rommelmarkten verzamelde zwart-witfoto’s construeert de Chinese kunstenaar Lei Lei met Thomas Sauvin het leven van een fictief personage. De kiekjes zijn weliswaar van veel verschillende bronnen afkomstig, maar scheppen door hun rangschikking de illusie van één levensverhaal dat ‘waar’ zou kunnen zijn. Alleman à la chinoise.

De diepere laag in dit werk is, dat bij het ervaren ervan steeds een onderliggend besef meespeelt: we kijken hier naar afgedankt fotomateriaal. Naar verweesde fragmenten uit anonieme, werkelijke levens. We kijken ernaar en vragen ons af: waar zijn deze levens nu?

En onvermijdelijk: ‘eindigen’ wij ook aldus en daar, als wegwerppapier op een vlooienmarkt?

Pandemonium

En dan het pièce de résistance.

Archaïsche vertelkunst en esthetiek fuseren in de installatie van beeldhouwster/keramiste Geng Xue. Aan de basis ervan staat haar korte film Mr. Sea, die al op het vorige HAFF werd vertoond.

Mr. Sea is een novum in animatieland: de figuren en meeste decors zijn van porselein, vervaardigd in de verfijnde stijl van de Qingdynastie.

Het scenario is dan ook gebaseerd op een fantastische vertelling van Pu Songling (1640-1715), uit diens omvangrijke cyclus Zonderlinge verhalen uit een Chinese studeerkamer. Jongere liefhebbers van Hongkong-genrecinema maakten kennis met Pu Songlings wonderwereld dankzij de wervelende, inmiddels klassieke adaptatie A Chinese ghost story uit 1987 van Tsui Hark en Ching Siu-tung.

Daarin wordt een argeloze student verliefd op een oogverblindend meisje uit de geestenwereld, met alle pandemonium van dien.

In Mr. Sea belandt een ontdekkingsreiziger op een spookachtig eiland, waar hij spoedig gezelschap krijgt van een nachtvlinder en een reuzenslang. Het is Pu Songlings universum ten voeten uit: erotica, geweld, gruwel en dood in fantastiekvorm. Geng Xue vertaalde de scabreuze folkloregeschiedenis met een mythologisch tintje naar hoogst originele stop-motionanimatie inclusief klassieke marionettentouwtjes. De ene ireëel belichte horrorsprookjesscène volgt op de andere. In zijn HAFF 2016-installatievorm zal er, met Geng Xues porceleinsculpturen en een alternatieve projectietechniek, een dimensie aan de film worden toegevoegd. Het belooft, in de waarste zin des woords, expanding animation te worden.

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Hand-coloured no. 1 van Lei Lei

9

W W W •

Mr. Sea van Geng Xue

H A F F • N L

online en onsite kaartverkoop•coördinatie•support•verhuur• maatwerk

w w w. f e s t i v a l t i c ke t s . n l 2016 Adv HAFF FT 170x125.indd 1

Willem de Kooning Academy is proud to present its talented Animation alumni during HAFF 2016 Ready to collaborate? Join us at wdka.nl ‘Full Feather Jacket’ directed by Liz el Saadany

21-02-16 17:20

In Ticking Away slijt een eenzame horlogemaker zijn dagen in zijn werkplaats. Animator en illustrator Michael Sewnarain licht zijn korte film toe. door MIC H A EL MIN N EBOO

J

vader was horlogemaker.

Was hij de aanleiding voor je verhaal?

Michael Sewnarain: ‘Nee, het is geen autobiografisch verhaal. Door mijn vader kende ik natuurlijk wel het onderwerp en de situatie, dus het is wel een inspiratie geweest.

Ik heb zelf ook een tijdje geklooid met het maken van klokken, toen mijn vader mij dat probeerde bij te brengen. Het heeft echter niet mogen beklijven. Het idee van klokken maken, het ambacht, de precisie die daarbij komt kijken vond ik een mooi gegeven. Ook omdat het rijmt met het maken van animatiefilms, wat immers ook precisiewerk is. Daarom komt dit e

motief ook vaak in animatiefilms terug, vermoed ik.’

Wat is de hoofdpersoon voor een man?

‘Een eenzame man die in zijn eigen wereld en eigen tijd leeft. Het liefste is hij binnen bij zijn klokken. Een echte kluizenaar. Hoe dat komt probeer ik in de film duidelijk te maken.’

Je hebt van het hoofd van dit personage een kleimodel gemaakt.

Kun je uitleggen waarom? En doe je dat wel vaker?

‘Als je animeert is het altijd zoeken en worstelen met hoe je het personage laat acteren en hoe je dat

tekent. Zo’n kleimodel is daar een enorm hulpstuk bij want het is een goede referentie wanneer ik zijn hoofd in een lastige hoek of vreemd perspectief moet tekenen. Plus, wanneer je zo’n model maakt, ben je heel bewust met de constructie bezig, waardoor de vorm goed in je hoofd zit. Bij opdrachtwerk heb je hier doorgaans geen tijd voor.’

De film is deels via crowdfunding gefinancierd. Is dat een voordeel of vooral extra veel werk?

‘Het was ontzettend veel zenuwslopend werk, maar het heeft ook een groot voordeel. Ik heb namelijk heel lang alleen aan deze film gewerkt.

Pas in de laatste fase zijn er mensen bij gekomen voor de inkleuring, de muziek en het geluid. Als je gaat crowdfunden is het ontzettend leuk om te merken dat er een publiek voor je film is. Dat mensen geïnteresseerd zijn in wat je doet en dit willen ondersteunen.’

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Een kwestie van tijd

11

W W W • H A F F • N L

Ticking Away

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Future

Een greep uit de ruim 200 korte films uit de competities met recente films.

12

W W W • H A F F • N L

gene ontmoet een spijbelaar. Van jong talent uit Letland.

(Otto) JOB, JORIS & MARIEKE, NL

Cosmos Laundromat MATHIEU

Een meisje raakt haar fantasievriendje kwijt aan een vrouw met kinderwens.

Analysis of Emotions and Vexa-

Blenderfilm over een gedeprimeerd schaap dat een nieuw leven aangeboden krijgt.

tions WOJCIECH BAKOWSKI, PL

Deep in Moss BARBORA

Hypnotiserende reis op muziek van de Poolse componist Janusz Bielecki.

Beeldend kunstenaar probeert zijn vluchtige gedachten te tekenen.

VALECKA, FILIP POSIVAC,

Go to City ELE WENYU LI, CN

Elf Bertie en zijn zus Josephine zorgen voor de paddenstoelen in het bos. Overtuigende poppenanimatie.

2015/9:19

2015/10:00

2015/13:18

Begone Dull Care 2015 PAUL

Eigentijdse hommage aan de beroemde Begone Dull Care uit 1949 van Norman McLaren en Evelyn Lambart.

JOHNSON, CA 2015/3:48

Bird Flu PRIIT TENDER, EST

Een man en een slang in het paradijs, en een alcoholistische pinguïn. Met artwork van Hefang Wei. 2016/9:40

By Alle Skone Dinge (To All Things Beautiful) NAOMI VAN NIEKERK, ZA

Melancholische muziekfilm met zand en silhouetten. Een dichter vergelijkt zijn geliefde met de natuur.

2015/3:01

Circus OSWALD VERHAAK, NL

Een leeuw ontsnapt uit het circus. De trucs die hij daar geleerd heeft komen goed van pas in het wild.

2015/2:43

AUVRAY, NL 2015/12:00

CZ 2015/26:05

Dernière Porte au Sud (Last Door South) SACHA FEINER, BE/FR 2015/14:20 Een jongen met een Siamees hoofd gaat op zoek naar het einde van de wereld. Hartverscheurend.

Endgame PHILIP MULLOY, VK 2016/7:30 Na een zware week op kantoor mogen George en Richard graag oorlogje spelen. Ingenieus spel met perspectief.

Future STEFAN VENBROEK, NL 2015/13:25

Een plattelandsbewoner is niet welkom in de grote stad.

The Great Machine LUC CHAM-

In een klein stadje in Ontario staat een gigantische machine onder de grond.

Gebaseerd op een strip van Seth.

BERLAND, CA 2015/4:24

If I Was God CORDELL BARKER, CA 2015/8:28 Twaalfjarige jongen vraagt zich af wat hij zou doen als hij God was, terwijl hij een kikker ontleedt bij biologie.

The Lighthouse SIMON SCHEIBER,

Meeslepende tocht van een vader met zijn doodzieke kind, gebaseerd op Goethes gedicht en muziek van Schubert/Liszt.

Debuutfilm over de verrassende ontdekking van een vuurtorenwachter.

Löss YI ZHAO, NL 2016/28:00 Het monotone, gekwelde leven van een Chinese boerin neemt een dramatische wending. Indrukwekkende visuele krachttoer.

Followers GINTS ZILBALODIS,

Mijndert JANNEKE SWINKELS, TIM

Erlkönig (Erlking) GEORGES SCHWIZGEBEL, CH 2015/5:30

LV 2014/7:36

Een ontsnapte gevan-

NL 2015/11:20

FRIJSINGER, NL 2015/5:08

Sfeer-

In de verrassende poppenanimatie Edmond blikt het titelpersonage terug op zijn leven, zijn grote liefdes en zijn kannibalistische neigingen.

Edmond, de eindexamenfilm van de Nederlandse Nina Gantz, won al een aantal prijzen, waaronder de Short Film Jury Prize op het Sundance Festival en een BAFTA.

Edmond

Very Lonely Cock

Mr. Sand

Circus

Deep in Moss

volle film over de eerste dag in de mijn van een jongen uit ZuidNederland.

Mr. Sand SOETKIN VERSTEGEN,

Een verhaaltje voor het slapen in de sfeer van de vroege film.

Bird Flu

Verkenning in split screen van het gezicht van Clara Schumann op haar Romance Op. 11 no. 1 Andante.

2015/3:22

DK/BE 2016/8:15

Squame NICOLAS BRAULT,

Only Lovers Leave to Die VLA-

CA 2015/4:06 Verkenning van de menselijke huid als fragiel landschap. Gemaakt met suiker.

Sciencefiction over een man die losbreekt van de wereld.

The Poem CHEN XI, AN XU, CN

Dromerige rijer langs winterse ontberingen op een gedicht uit de twaalfde eeuw over pruimenbloesem.

2015/6:20

Round Trip: Mary ZHARKO IVA-

Een meisje van het platteland ontdekt de cinema.

NOV, MK 2015/9:47

Six Portraits of Clara Schumann STUART POUND, VK

THÉODORE USHEV, CA 2016/8:14

SHMELKOV, RU 2015/6:00

SCHAAIK, NL/BE 2015/18:25

2015/13:25

Vaysha, l’Aveugle (Blind Vaysha)

Under the Apple Tree ERIK VAN

Piano KASPAR JANCIS, EST

Planemo VELJKO POPOVIC, HR

VK 2015/7:07 Spel met publiek in uitbundige kleuren en grove vormen.

JP 2015/13:55

Sugar Lump RYO OKAWARA,

Marta probeert een piano naar huis te brengen. Ietwat surreële bundeling van uiteenlopende verhaalllijnen.

Unhappy Happy PETER MILLARD,

Vaysha heeft een groen en een bruin oog, waarmee ze in het verleden en de toekomst kijkt.

DIMIR KANIC, CA/HR 2015/6:38 In een ambulance naar het ziekenhuis beleeft Emily de wereld als filmstroken.

2015/10:11

ruziënde broers, een appelboer en een priester.

Een puber woont met zijn ouders in een brandend huis.

Griezelkomedie in stop-motion over twee

Very Lonely Cock LEONID

Cartoon over een dag uit het leven van een haan en zijn baas.

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Edmond

13

W W W • H A F F •

Go To City ELE

N L

I

N Furari, Jirô Taniguchis manga uit 2011, bewandelt een landmeter onvermoeibaar het vroeg-negentiende-eeuwse Edo om voor het shogunaat de eerste stadskaart te kunnen vervaardigen. Dit eenvoudige plotgegeven geeft Taniguchi alle gelegenheid om het feodale pre-Tokio in al zijn detail te tekenen en beschrijven.

Romaneske structuur is minimaal – de essentie, hier, is de bijzonderheid van terloopse ontmoetingen en kleine voorvallen.

Iets soortgelijks deed Hinako Sugiura (1958-2005) in Sarusuberi, historisch drieluik van op zich staande korte verhalen, gepubliceerd in het midden van de jaren tachtig. De fascinatie van deze feministische mangaka voor het Edo-tijdperk vloeide in iedere vierkante millimeter van haar expressieve penseel-en-inkttekeningen.

Deze ademen volop de esthetiek en traditie van ukiyo-e: taferelen uit de zogeheten ‘vliedende wereld’, paralleluniversum van volksvermaak in al zijn verschijningen. Een van Sugiura’s vertellingen heeft nu de gedaante van anime aangenomen: Miss Hokusai is een film van, over en voor tekenaars. Zich goeddeels loszingend van scenarioconventies, bereikt regisseur Keiichi Hara (Summer Days with Coo, Colorful) momenten van subtielste poëzie.

Vergankelijkheid

Juffrouw Hokusai is O-Ei, oudste dochter van Hokusai, alias Tetsuzo, ‘de oude man die bezeten is van tekenen’. Met het even recalcitrante

Er was eens in Edo Miss Hokusai neemt de HAFF-bezoeker mee naar het Japan van ooit. Eens te meer blijkt anime in kundige handen een kunstvorm. door OLIVER K E R K DIJK

als eenzame tekentalent O-ei zwerven we door het Edo van eens.

Kijken uit over de stad vanaf de Ryôgokubrug, betreden de roemruchte rosse buurt Yoshiwara, zien demonen dansen, een houten huis

branden, een droomgeest een slapende courtisane ontstijgen. Ondertussen eindigen talloze tekeningen als papierproppen of gaan in rook op. Samen en toch los van elkaar wijden vader en dochter zich aan de kunst – voor Hokusai senior is al het andere überhaupt secundair.

Vanaf de zomer van 1814, met O-Ei die op het binnenplaatsje van haar moeders huis de bloeiende Sarusuberi – Lagerstroemeriaboom – gadeslaat, komt ieder jaargetijde langs. De seizoenen voeren langs verbazingwekkende licht- en sfeercontrasten, uitgewerkt tot in het kleinste decordetail. Roerend dramaturgisch hoogtepunt is de langere sekwens waarin O-Ei met haar jonge blinde zusje een winterwandeling maakt. Daarin laat, tijdens een versnaperingspauze, een jongetje op speelse wijze het blinde meisje het fenomeen sneeuw ‘zien’. Houd daarbij de ogen maar ’ns droog.

Het episodische narratief kent traditionele spanningsboog noch klassieke afronding. Scènes zijn er als het ware voor zichzelf. Voor de schoonheid in het ogenblik. Als beschouwingen. Leven en dood, lot en toeval – het zijn abstracties van dezelfde absurditeit. De zachte schaduw der onbegrijpelijkheid van het mensenbestaan ligt dan ook over Miss Hokusai.

Doortrokken van mono no aware, dat weemoedsgevoel van vergankelijkheid, laat deze anime hors catégorie een blijvende herinnering achter. En Hinako Sugiura, zij zag dat het goed was.

H O L L A N D A N I M AT I O N F I L M F E ST I VA L

Miss Hokusai

15

W W W • H A F F • N L

FURY!

Punk culture film, muziek, kunst

26 mei - 15 juni 2016 eyefilm.nl/fury EYE FILMMUSEUM AMSTERDAM Info & tickets eyefilm.nl