Maswali na mishkili elfu - 5

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page A

Maswali Na Mishkili Elfu (Alfu Suaal wa Ishkaal)

Sehemu ya Tano Mzigo wa Umar abebeshwa Ubayya bin Ka’ab

Kimeandikwa na: Sheikh ‘Ali al-Kuraani al-Aamili

Kimetarjumiwa na: Ustadh Abdallah Mohamed

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

B

7/2/2011

11:32 AM

Page B

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page C

ŠHaki ya kunakili imehifadhiwa na: AL-ITRAH FOUNDATION ISBN: 978 - 9987 - 512 - 99 - 7 Kimeandikwa na: Shaikh ‘Ali al-Kuraani al-Aamili Kimetarjumiwa na: Ustadh Abdallah Mohamed Kimehaririwa na:

Hemedi Lubumba Selemani Kimepangwa katika Kompyuta na: Hajat Pili Rajab Toleo la kwanza: April, 2011 Nakala: 1000 Kimetolewa na kuchapishwa na:

Al-Itrah Foundation S.L.P. - 19701, Dar-es-Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 Simu/Nukushi: +255 22 2127555 Barua Pepe: alitrah@raha.com Tovuti: www.alitrah.org Katika mtandao: www.alitrah.info

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page D

YALIYOMO Mas’ala 82 Ushahidi Mkubwa kwa Ubayya bin Kaa’ab ... wameupokea na wakaupinga.................................................................................................................2

Mas’ala 83 Ubayya bin Kaa’ab Mkhazraji... dhidi ya Sakifa ya Umar.........................8

Mas’ala 84 Ubayya bina Kaa’ab ameuawa na watu walioungana na kua na maafikiano ambayo ni Hatiya kuwa dhidi ya kizazi cha Mtume..................................20

Mas’ala 85 Mifao ya kupambana kwa Umar na Ubayya juu ya kisomo (Qira’a) cha Qur’ani......................................................................................................24

Mas’ala 86 Jaribio la Umar kubadili Qur’ani limezuiliwa na Ubayya bin Kaa’ab....30

Mas’ala 87 Zilizonasibishwa na Ubayya bin Kaa’ab...................................................37

Mas’ala 88 Aya Umar: wameinasibisha kwa Ubayya bin Kaa’b.................................39

Mas’ala 89 Na bidaa ya Umar y a herufi saba imenasibishwa kwa Ubayya bin Ka’ab.........................................................................................................40

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page E

Mas’ala 90 Aya za Abu Musa Al-Ash’ari wamezinasibisha na Ubayya bin Kaa’ab.......................................................................................................42

Mas’ala 91 Aya za ‘Waadit rurabi’ na Dhatid Dayni wamezinasibisha kwa Ubayya bin Kaa’ab.......................................................................................................47

Mas’ala 92 Na wamemnasibisha Ubayya na Moja kati ya Aya mbili za Umar...........49

Mas’ala 93 Aya ya Umar wameinasibisha kwa Ubayya.............................................51

Mas’ala 94 Madai ya Umar kwamba Qur’ani imepotea theluthi yake........................60

Mas’ala 95 Ameama Umar thuluthi ya sura ya Ahzab imepotea, na Aisha akasema nusu yake ..................................................................................................72

Mas’ala 96 Abu Musa Al- Sha’ari amesema: “Sura ya baraa imepotea sehemu kubwa........................................................................................................94

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page F

NENO LA MCHAPISHAJI Kitabu kilichoko mikononi mwako, ni tarjuma ya kitabu cha Kiarabu kwa jina la Alfu Suaal wa Ishkaal - sisi tumekiita Maswali na Mishkili Elfu kilichoandikwa na Shaikh ‘Ali al-Kuraani al-Aamili na tumekigawa katika mijalada sita, na hili ulilonalo sasa ni jalada la Tano.

Madhehebu ya Shia Ithnaasharia imekuwa ikishutumiwa na Waislamu wengine shutuma ambazo hazina msingi wala hazimo katika imani na itikadi zake. Shutuma hizi zimekuwa zikirudiwa mara kwa mara licha ya kutolewa majibu madhubuti na yakinifu na wanavyuoni wa zamani na wa sasa.

Kutokana na kasumba hii, mwandishi wa kitabu hiki ameamua kukusanya maswali na mishkili elfu moja kutoka kwenye vitabu vya Kisunni na kutoa hoja kabambe kuzijibu shutuma hizo wanazozuliwa wafuasi wa madhehebu ya Shia. Katika kulitekeleza jukumu hili, mwandishi ametegemea rejea zao za msingi kutoka katika (vitabu vya) hadithi, tafsiri, fikihi na itikadi, na kauli za viongozi wao wakubwa kuanzia wa zamani hadi wa sasa.

Sisi tumekiona kitabu hiki ni chenye manufaa sana, hususan wakati huu wa maendeleo makubwa ya elimu. Katika wakati ambao maadui wa Uislamu na Waislamu wameamua kuungana ili kuubomoa Uislamu, na katika kutekeleza azma yao hii mbinu yao kubwa ni kutumia hitilafu zetu za kimadhehebu; hivyo, tunakitoa katika lugha ya Kiswahili ili wasomaji wetu wa Kiswahili wapate kufaidika na yaliyomo katika safu hii ya masomo na kuongeza ujuzi wao katika masuala ya kidini na ya kijamii.

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page G

Tunamshukuru ndugu yetu, Abdallah Mohamed kwa kukubali kuchukua jukumu hili la kukitarjumi kitabu hiki. Vilevile tunawashukuru wale wote walioshiriki kwa njia moja au nyingine hadi kufanikisha kuchapishwa kwa kitabu hiki.

Mchapishaji: Al-Itrah Foundation S. L. P. 19701 Dar-es-Salaam, Tanzania.

G

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page H

UTANGULIZI Kwa jina la Mwenyezi Mungu Mwingi wa rehema Mwenye kurehemu.

Kila sifa njema ni ya Mwenyezi Mungu Mola Mlezi wa walimwengu.

Rehema kamilifu zimfikie bwana wetu na Mtume wetu Muhammad na kizazi chake kitakatifu kitoharifu. Na daima laana ya Mwenyezi Mungu iwe juu ya madui zao wote.

Wasiokuwa wafuasi wa madhehebu ya Ahlul-Baiti (a.s.) wametoa baadhi ya mishkeli na utata wao juu ya madhehebu ya haki na wafuasi wake, na wameendelea kurudia hilo ndani ya hotuba zao na vitabu vyao na hatimaye wakayajaza masoko mishkili hiyo na utata huo, wakailundika kwenye tovuti huku wakisambaza vijitabu na mikanda kwa mahujaji na wafanya ziara huko Makka na Madina na kwenye miji mingine ya waisilamu.

Wanavyuoni na wasomi wa Kishia kuanzia wa zamani hadi wa sasa wamejibu mishkili hiyo na utata huo, hivyo tunamuomba Mwenyezi Mungu awalipe malipo bora mno kwa kitendo cha kuwatetea Ahlul-Baiti watoharifu waliodhulumiwa kwa ajili ya kutetea madhehebu yao ya haki.

Maswali haya na mishkili hii ya kielimu tumeiandika ili iwe ni jibu dhidi ya utata wanaouzusha juu yetu, na ili tuweze kuwazindua kuwa kilicho bora zaidi kwao ni kutatua kwanza mishkili na migongano iliyosheheni ndani ya vitabu vyao vya rejea, ambavyo ndio msingi wa fikra za waandishi wao na watafiti wao katika fani ya akida, fiqhi na tafsiri zao, kwani ni bora kutengeneza nyumbani kabla ya kuanza kukosoa kwa jirani. (Pia kabla hujatoa kijiti kwenye jicho la mwenzako kwanza toa boriti kwenye jicho lako).

H

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page I

Ndani ya mishkili hii tumetegemea rejea zao za msingi katika Hadithi, tafsiri, fiqhi, akida na kauli za viongozi wao wakubwa kuanzia wa zamani hadi wa sasa. Ama katika kusanifu milango yake tumetegemea vitabu: Mawahabi na Tawhid, uandikwaji wa Qur'an, akida za Kiisilamu na Aya za tukio la Ghadiri na nyinginezo.

Ama mfumo tuliouchagua ni kuhariri suala husika kwa ibara nene inayothibitishwa kwa rejea zao, kisha suala hilo tunalitolea maswali na mishkili, na hapo msomaji na mtafiti anapata wepesi.

Kusudio langu na tawfiki ni kwa Mwenyezi Mungu, na ndiye aongozae kwenye njia sahihi. ‘Ali al-Karaani al-Aamili Shawwal/Mfungo mosi mtukufu 1423 - 2003

I

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Page 1

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 2

Sehemu ya Tano

Mas’ala 82 Ushahidi mkubwa kwa Ubayy bin Kaa’ab…wameupokea na wakaupinga Wamepokea katika Sahih zao kuwa Mwenyezi Mungu Mtukufu alimwamuru Mtume wake (s.a.w.w.) amfunze Qur’anii Ubayya bin Ka’ab na hivyo kuwawajibisha waislamu wote akiwamo Abu Bakar, Umar na Uthman wajifunze kutoka kwake!

Bukhari amepokea katika Juz. 6, Uk. 60: “Kutoka kwa Anas bin Malik kwamba Mtume (s.a.w.w.) alimwambia Ubayya bin Ka’ab, “Hakika Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Qur’anii.” Akasema: “Mwenyezi Mungu amenitaja kwako? Akasema Mtume (s.a.w.w.): “Naam.” Akasema tena: “Nimetajwa mbele ya Mwenyezi Mungu.” Mtume akasema: Naam.” Macho yake yakabubujikwa na machozi!”

Muslim amesema katika Juz. 2, Uk. 195: “Mtume (s.a.w.w.) alimwambia Ubayya bin Ka’ab: “Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Sura ‘Lam yakunil ladhiina kafaruu.’” Akasema Ubayya: “Na akanitaja kwako?” Mtume akasema: “Ndio.” Akalia. (Imekomea hapa. Ameipokea pia Muslim katika Juz. 7, Uk. 150, na Bukhari katika Juz. 4, Uk. 228 na wengineo).

Al-Hakim amepokea katika Al-Mustadrak Juz. 3, Uk. 272: “Umar bin Khattab aliwahutubia watu siku moja akasema: “Anayetaka kuuliza swali katika Qur’ani na amwendee Ubayya bin Ka’ab. Anayetaka kujua halali na haramu aende kwa Muadh bin Jabal. Anayetaka kujua juu ya mirathi naaende kwa Zayd bin Thabit. Anayetaka kuuliza juu ya mali naaje kwangu kwani mimi ni mwenye kuchunga hazina.” (Hii ni sahihi kwa mujibu wa masheikh wawili na hawakuitaja. Ameipokea pia katika Juz. 6, Uk. 210. Na katika Zawaaid Juz. 1, Uk. 135. na kwingineko.

2

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 3

Sehemu ya Tano

Bukhari amesema katika Juz. 2, Uk. 252: “Umar alipoanzisha Swala ya Tarawehe alimfanya kuwa imamu wake, kisha alikusudia akawakusanya kwa Ubayya bin Ka’ab, kisha alitoka naye usiku mmoja na hali watu wakiswali Swala ya msomaji wao. Umar akasema: “ Hii ni bidaa nzuri.”

Na katika kitabu Tahdhiibul-Kamal Juz. 2, Uk. 269: “Kutoka kwa Abu Nadhratal Al-A’bdy amesema: Kuna mtu mmoja kati yetu aitwaye Jabir au Juwaybir amesema: ‘Nilikuwa ninataka haja yangu kwa Umar wakati wa ukhalifa wake, nikaenda Madina usiku, nikamuamkia asubuhi, nikamweleza kuhusu dunia, nikaidhalilisha na kuifanya si chochote.

Kando yake kulikuwa na mtu mmoja mwenye nywele nyeupe, na nguo nyeupe. Nilipomaliza, akasema: “Maneno yako yote yako karibu na dunia lakini hukuiangukia dunia, je wajua dunia ni nini? Katika dunia ndio kuna mapato yetu, au alisema kuna pato letu la Akhera, na humo mna amali zetu tutakazolipwa Akhera.” Akasema: Akaichambua dunia mtu aliye mjuzi zaidi yangu. Nikasema: Ee Amirul Muuminina! Huyu mtu aliye kando yako ni nani? Akajibu: “Huyu ni bwana wa waislamu, Ubayya bin Ka’ab.”

Na katika kitabu Tuhfatul-Ahudhy amesema katika Juz. 10, Uk. 271: Mlango wa fadhila za Ubayya bin Ka’ab: “Yeye ni Ubayya bin Ka’ab AlAnswari Al-Khazraji, alikuwa akimwandikia Mtume wahyi, naye ni mmoja wa wale sita waliohifadhi Qur’ani wakati wa Mtume (s.a.w.w.), na mmoja wa mafakihi waliokuwa wakitoa fatwa wakati wa Mtume (s.a.w.w.), naye alikuwa msomaji bora zaidi wa Qur’ani kati ya maswahaba wa Mtume (s.a.w.w.). Mtume alimpa kuniya ya Abul Mundhir. Na Umar alimpa ya Abu Tufayl. Mtume alimwita huyu kuwa ni bwana wa Maanswari. Na Umar alimwita, bwana wa waislamu. Huyu alikufa Madina mnamo mwaka wa kumi na tisa.

Na katika kitabu Tarikhul-Bukhari Juz. 2, Uk. 20 imeelezwa: “Kutoka kwa Burda. Umar alimwambia Ubayya: ‘Ee Abu Tufayl.’ Abu Abdallah amesema: “Huyu alikuwa na mtoto akiitwa Tufayl.”

3

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 4

Sehemu ya Tano

Ukisema, kwa nini Umar alibadilisha kunya yake aliyopewa na Mtume ya Abul Mundhir na kumwia Abu Tufayl, licha ya kuwa hilo la Mtume ni bora zaidi kwa pande zote?

Jibu ni kuwa, huenda Umar kwa kuwa aliona kunya ya Abu Mundhir ni kubwa zaidi yake Ubayya, au pengine ni kwa kumtukuza Ummu Tufayl, mke wa Ubayy, ambaye alikuwa katika kikundi cha Ka’abul Akhbar na cha Umar katika kufanya tajsiim (Mungu kuwa na umbo), kwani kutoka kwa mwanamke huyo wamepokea Hadith ya Mtume kumuona Mola wake kwa umbo la kijana akiwa amevaa viatu vya kandambili (champali) za dhahabu, kama ilivyotangulia katika mas’ala ya 7.

Msimamo wa Umar juu ya Ubayya, licha ya ushahidi huu!

Lakini ushahidi huu mkubwa kutoka kwa Mwenyezi Mungu na Mtume wake kwa haki ya Ubayya, na Umar kumwita bwana wa waislamu, haukumkinaisha Umar kuchukua Qur’ani kutoka kwake na kutegemea kuwa ni msahafu wa dola, licha ya haja kubwa waliyokuwa nayo waislamu juu ya huo.

Bukhari amepokea katika Juz. 5, Uk. 149: Huu ni msimamo wa ajabu wa Umar: “Umar amesema: Msomaji hodari zaidi kwetu ni Ubayya, na mtoaji hukmu bora zaidi kwetu ni Ali, nasi tunaacha kitokanacho na kauli ya Ubayya, hiyo ni kwa sababu Ubayya anasema: ‘Siachi chochote nilichokisikia kutoka kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu.’ Na hali Mwenyezi Mungu amesema: Hatufuti Aya yeyote au kuisahaulisha…..” (Ameipokea kwa njia tofauti kidogo Juz. 6, Uk. 103, na Ahmad Juz. 5, Uk. 113 kwa riwaya tatu. Na Kanzul-Ummal Juz. 2, uk. 592. Na kaipokea Dhahabi katika Sira yake Juz. 1, Uk. 3491 na 394. Na katika Tadhkiratul-Hufadh Juz. 1, Uk. 20.)

Na katika riwaya zake nyingi amesema. “Na sisi tunaacha makosa ya Ubayya.” Na katika riwaya nyingine: “Mengi katika makosa ya Ubayya.”

4

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 5

Sehemu ya Tano

Na maana yake ni kuwa Umar anashuhudia kuwa Mtume (s.a.w.w.) aliwaamuru waislamu wachukue mafunzo ya Qur’ani kutoka kwa Ubayya kwa sababu yeye alikuwa ni hodari zaidi wa kusoma kati ya maswahaba, lakini kwa maoni ya Umar Ubayya hakuwa hivyo. Kwa sababu akisoma anakosea na hajui Aya iliyofutwa! Lakini yeye Umar hakosei na anajua Aya iliyofutwa. Hivyo ni haki ya Umar kukataa kisomo cha Ubayya na kuwaamuru waislamu wasifuate rai ya Ubayya na wafuasi wake.

Umar aweka haddi atakavyo ili kupambana na Ubayya bin Ka’ab Al-Hakim amepokea katika Juz. 2, Uk. 225 na amesema ni riwaya sahihi: “Imepokewa kutoka kwa Ibn Abbas amesema: ‘Nilipokuwa nikisoma Aya ya Kitabu cha Mwenyezi Mungu huku nikitembea katika barabara za mji wa Madina, mara kukawa na mtu akiniita nyuma yangu akisema: ‘Kamilisha ewe Ibn Abbas.’ Kumbe ni Amirul muuminiina Umar.

Nikasema, nikamilishe kulingana na Ubayya bin Ka’ab? Akauliza: ‘Je yeye amekusomea kama nilivyokusikia ukisoma?’ Nikasema, ndio.

Akasema: ‘Niletee mjumbe wa kumtuma.

“Kisha akamwambia yule mjumbe: ‘Nenda na huyu kwa Ubayya bin Ka’ab, uchunguze iwapo Ubayya anasoma asomavyo.’ Nikaondoka na mjumbe wake hadi kwa Ubayya, nikamwambia, ewe Ubayya, nilikuwa nasoma Aya za Qur’ani, Umar aliyekuwa nyuma yangu akasema: ‘Kamilisha ewe Ibn Abbas.’ Nikasema nikamilishe kulingana na Ubayya bin Kaa’ab, ndipo akanipa mjumbe wa kuja naye kwako, je wewe utaisoma nilivyoisoma? Ubayya akasema: ‘Ndio.’ Mjumbe akarudi kwa Umar, nami nikaenda kwenye haja zangu zingine.

“Umar akaenda kwa Ubayya, akamkuta amemaliza kuoga, Ubayya akasema: ‘Karibu ewe Amirul Muuminiina, umekuja kunitembelea au una haja kwangu?’ Umar akajibu: ‘Nina haja.’ Umar akakaa mpaka alipomaliza kutengeza ndevu zake, alipomaliza alimwelekea Umar akasema: ‘Una haja gani ewe Amirul muuminiina.’ Umar akasema: ‘Kwa nini unawakatisha 5

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 6

Sehemu ya Tano

tamaa watu?’ Ubayya akasema: ‘Ee Amirul Muuminiina, mimi nimeipokea Qur’ani kutoka kwa Jibril ikiwa ndio inashuka.’ Umar akasema: ‘Naapa kwa Mwenyezi Mungu! Wewe si mwenye kufanya hivyo nami nikawa ni mwenye kungoja tu.’ Alisema hivyo mara tatu. Kisha akasimama, akaondoka.”

Riwaya hii haikutaja Aya iliyokuwa ikisomwa, na kwa namna gani kisomo cha Ubayya kinakatisha tamaa watu na cha Umar kinawapa shauku ya Pepo. Huenda ikawa ni mfano uliopita wa shafaa! Lakini Umar alikasirishwa na king’ang’anizi cha Ubayya na akatangaza kuwa yeye hatomsuburia baada ya siku hiyo.

Je Umar alikuwa akifikiria kumfunga Sheikh wa wasomaji Qur’ani aliyeshuhudiwa na Mtume (s.a.w.w.)? Sivyo, bali alithibitisha kumzuia kuwafundisha waislamu Qur’ani na kusahihisha kisomo chao kwa njia ya Umar, nayo ni kichapo kichwani na usoni kwa mzee wa kianswari na aliyehifadhi zaidi Qur’ani mlangoni mwa msikiti au ndani ya msikiti wa Mtume huku watu wakiona na wakisikia.

Hivyo ndivyo alivyotekeleza kinyume khalifa wa Mtume, ule wasia wa Mtume (s.a.w.w.), na kama alivyohafidhi kinyume kabisa wasia wa Mtume juu ya Aali zake (a.s.).

Sahih-Sita zimeghafilika kutaja kisa cha Umar kumpiga Ubayya bin Ka’ab, lakini vitabu vingine vya rejea vyenye kutegemewa kwao vimetaja na kutofautiana katika kutaja sababu.

Inayodhihiri katika riwaya ya Raghib katika kitabu Muhadharatul-Udabaa Juz. 1, Uk. 133: Sababu ni kwamba baadhi ya wanafunzi wa Ubayya walitoka naye msikitini na wakawa wanatembea naye njiani, na pia alikuwa na wale wanaompenda. Raghib amesema: “Umar akamwangalia Ubayya bin Ka’ab akiwa amefuatwa na watu, akampiga kwa fimbo akasema: ‘Hiyo ni fitina kwa anayefuatwa, na ni udhalilifu kwa anayefuata.”’

6

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 7

Sehemu ya Tano

Lakin Ad-Darmi na Umar bin Shiba walisema wazi kuwa sababu ni kwamba Ubayya alipinga amri ya Umar ya kutowahadithia watu juu ya Mtume!

Ad-Darmi amesema katika Juz. 2, Uk. 691: “Kutoka kwa Suleiman bin Handhwala amesema: ‘Tulikwenda kwa Ubayya bin Ka’ab ili tuzungumze naye, aliposimama nasi tukasimama tukawa tukimfuata nyuma, ndipo Umar akamfuata akampiga kwa fimbo akaangukia mikono yake. Akasema: ‘Unafanya nini ewe Amirul Muuminiina?’ Umar akasema: ‘Kwani huoni hii ni fitina kwa anayefuatwa na udhalilifu kwa anayefuata!”’

Ibn Shiba amesema katika kitabu Tarikhul-Madina Juz. 2, Uk. 691: “Abu Amr Al-Jumali amenihadithia kutoka kwa Zadan, kwamba Umar alitoka msikitini ndipo ghafla akaona kundi limemzunguka mtu mmoja, Umar akauliza huyu ni nani? Wakamwambia, huyu ni Ubayya bin Kaa’ab alikuwa akiwasimulia watu Hadithi msikitini, na watu wametoka nje huku wakimuuliza. Umar akaja haraka huku akiinua mikono, ndipo Ubayya akasema: ‘Ee Amirul muuminiina, angalia unavyofanya.’ Umar akasema: ‘Mimi nafanya hivi kwa makusudi, je hujui kuwa unavyofanya ni fitina kwa anayefuatwa na ni udhalilifu kwa anayefuata?”’

Hivyo sababu si tu kule Ubayya kumpinga Umar katika kisomo cha Qur’ani tu, bali pia kupinga kwa mpango wa Umar wa kuzuia maswahaba kuhadithia Hadithi kutoka kwa Mtume! Kila swahaba asemaye: ‘Mtume wa Mwenyezi Mungu amesema’ basi hilo ni kosa atakaloadhibiwa kwalo.

Na hilo akilisema ndani ya msikiti ni kosa zaidi na kuna sababu kubwa zaidi.

7

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 8

Sehemu ya Tano

Mas’ala 83 Ubayya bin Ka’ab Mkhazraji…dhidi ya Saqifa ya Umar Hapana budi tuongezee sababu nyingine tatu baada ya sababu mbili walizozitoa Raghib na Ad-Darami: Ubayya ni katika Manswari ambao inakuwa ni vigumu kwa Mkuraishi kama Umar kuwapenda, na hasa wale Makhazraji anaonasibishwa nao Ubayya, na ambao kiongozi wao Sa’ad bin U’bada alisimama katika Saqifa ya Ibn Saqif dhidi ya Abu Bakr na Umar na kuwatuhumu kwa kufanya njama, akaukasirikia ukhalifa na kukosana na Umar mpaka akasema: “Muueni Saa’d, Mungu amuue!” Qays bin Saa’d akaruka na kumshika ndevu Umar akasema: “Wallahi ee mtoto wa muoga vitani, mkimbiaji mapambanoni, uliye simba mbele za watu wakati wa amani! lau utautingisha unywele wake mmoja tu, basi hautorudi na uso wako ukiwa sawa.” Abu Bakr akasema: “Ngoja, polepole Umar! Kufanya upole ni jambo bora zaidi.” (Al-Ihtijaaj, Juz. 1, Uk. 93).

Saa’d akaendelea kuwa ni kiongozi mwenye upinzani kwa Umar na Abu Bakr, na Umar akimchukia kwa kuwa na kinyongo naye mpaka akamhamishia Sham kisha akamuua. Na alikuwa Ubayya bin Ka’ab na Saa’d bin Ubada ni kama Makhazraj wote, na ni kama baadhi ya Ma-Awsi ambao walisimama dhidi ya kitendo cha Umar kuwajibisha baia ya Abu Bakr.

Ubayya bin Ka’ab alikuwa ni katika waliokuwa katika nyumba ya Fatimah (a.s.)

Ubayya bin Ka’ab alikuwa katika watu waliokuwa ndani ya nyumba ya Fatimah (a.s.), na Umar akawavamia na kuwasha kuni moto mlangoni kwa Fatimah (a.s.), na kuwatishia kuwachoma waliokuwamo ndani ikiwa hawatombai Abu Bakr!

8

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 9

Sehemu ya Tano

Al-Ya’qubi amesema katika Tarikh yake Juz. 2, Uk. 124: “Watu katika Muhajirina na Maanswari wakaacha kumbai Abu Bakr. Wakaelekea kwa Ali bin Abi Talib, miongoni mwao: Abbas bin Abdul Muttalib, AlFadhlu bin Al-Abbas, Zubayr bin Al-Awwam, Khalid bin Saa’d, Miqdad bin Amr, Salman Al-Farsi, Abu Dharri Al-Ghaffar, Ammar bin Yasir, Barraa bin Aazib, na Ubayya bin Kaa’ab.

“Abu Bakr akawaita Umar bin Al-Khattab, Abu Ubayda bin Jarrah na Mughira bin Shu’ba, akawaambia: ‘Mna maoni gani.’ Wakasema: ‘Ukutane na Abbas bin Abdul Mutwalib, na umpe fungu katika jambo hii, fungu litakalokuwa lake na la kizazi chake baada yake, hapo utakuwa kwa ajili yake umekata hoja juu ya upande wa Ali bin Abi Talib, ikiwa Abbas atakuwa upande wenu.’

“Umar na Abu Bakr, Abu Ubayda bin Al-Jarrah na Mughira wakaenda kwa Abbas, usiku wakaingia kwake. Watu wakakusanyika kwa Ali bin Abi Talib wakimtaka wambai. Akawaambia: ‘Njooni kwangu kesho asubuhi mkiwa mmenyoa vichwa vyenu.’ Lakini hakuna aliyemwendea asubuhi ila watu watatu tu. Abu Bakr na Umar wakapata habari kuwa kuna kundi la Muhajirina limekusanyika na Ali nyumbani kwa Fatimah (a.s.) wakaja na kuivamia nyumba.”

Ubayya bin Ka’ab ni mmoja katika watu kumi na wawili waliompinga Abu Bakr msikitini Katika kitabu Al-Ihtijaaj amepokea Tabarasi katika Juz. 1, Uk. 93: “Amesema Umar: ‘Muueni Saa’d, Mungu amuue!’ Qays bin Saa’d akaruka na kumshika ndevu Umar akasema: ‘Wallahi ewe mtoto wa muoga vitani, mkimbiaji mapambanoni, uliye simba mbele za watu wakati wa amani! lau utautingisha unywele wake mmoja tu, basi hautorudi na uso wako ukiwa sawa.’ Abu Bakr akasema: ‘Ngoja, polepole Umar! Kufanya upole ni jambo bora zaidi.’

9

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 10

Sehemu ya Tano

“Saa’d akasema: ‘Ee mtoto wa Swahak, - naye alikuwa ni Mhabeshi nyanya yake Umar - Wallahi lau ningelikuwa na nguvu ya kupambana ungeliisikia mitaani kwake kelele kutoka kwangu, zenye kukuchukiza wewe na masahiba zako. Na ningewakutanisha na kaumu ambao kwao mlikuwa madhalili wenye kufuata, msiofuatwa.’

“Kisha akawaambia Makhazraji: ‘Niondoeni kutoka kwenye mahali pa fitina.’ Wakamuondoa wakamuingiza nyumbani kwake. Kisha ilipotokea hivyo, Abu Bakr akamtumia ujumbe kuwa watu wamembai basi na yeye atoe baia. Akasema: ‘La wallahi! Mpaka niwapige na kila mshale wa kutoka kwangu na nipake damu kichwa cha mkuki wangu, na niwapige kwa upanga wangu mpaka mkono wangu utoweke, na niwapige vita kwa msaada wa wanaonifuata katika watu wangu wa nyumbani na wa ukoo wangu. Naapa! Lau wallahi wangekusanyika majini na watu kwangu pia nisingewabai nyinyi wawili waporaji mpaka nionyeshwe kwa Mola wangu na nijue hisabu yangu.’

“Waliposikia maneno yake hayo, Umar akasema: ‘Hapana budi kumbai.’ Bashir bin Saa’d akasema: ‘Amekataa na si mwenye kubai la sivyo auwawe, na si mwenye kuuwawa mpaka auwawe pamoja na Makhazraji na Ma-Awsi. Muacheni, kwani kumuacha hakutaleta madhara yoyote.’ Wakayakubali maneno yake, wakamuacha Saa’d. Akawa Saa’d haswali pamoja nao.

“Watu katika Manswari wakabai na wengine waliohudhuria, huku Ali bin Abi Talib akishughulika na maiti ya Mtume (s.a.w.w.).

Alipomaliza, akamswalia Mtume (s.a.w.w.) yeye pamoja na watu waliomswalia, wakiwamo waliombai Abu Bakr na wasiombai. Kisha akaketi msikitini, wakakusanyika kwake Bani Hashim akiwamo Zubair bin Al-Awwam. Bani Umayya nao wakakusanyika kwa Uthman bin Affan, na Banu Zahra kwa Abdurahman bin A’uf, wote wakakusanyika msikitini, mara akaja Abu Bakr, Umar na Abu Ubayda 10

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 11

Sehemu ya Tano

Ibnul Jarraah, wakasema: ‘Sisi hatuoni nyinyi kama ni kikundi kilichogawanyika, kwa hivyo simameni mumbai Abu Bakr, kwani watu na maanswari wameshambai.’ Uthman na Abdurahman bin A’uf wakasimama na waliokuwa pamoja nao, wakambai Abu Bakr. Bani Hashim na Ali wakaondoka kwenda nyumbani kwa Ali wakiwa na Zubeir.

Amesema: “Umar akawaendea akiwa na watu waliobai akiwamo Asiid bin Haswiin na Sulma bin Salama, wakawaambia: ‘Mbaini Abu Bakr kwani amebaiwa na watu.’ Zubeir akauruikia upanga wake. Umar akasema: ‘Tahadharini na mbwa jeuri, hebu tuepusheni na shari yake.’

Sulma bin Salama akafanya haraka akampokonya upanga mkononi mwake, Umar akauchukua akaupiga chini ukavunjika, Bani Hashim waliokuwapo hapo wakachukuliwa na wakaenda nao kwa Abu Bakr.

“Walipofika wakasema: ‘Mbaini Abu Bakr, amebaiwa na watu, naapa kwa Mungu, mkikataa kufanya hivyo tutawahukumu kwa upanga.’ Ali akasema: ‘Mimi nina haki zaidi ya jambo hili kuliko yeye, na nyinyi mnafaa zaidi kwa kubai, mmelichukua jambo hili kutoka kwa Maanswari na kutoa hoja ya kuwa karibu na Mtume (s.a.w.w.), na mnalichukua kutoka kwetu sisi Ahlu Bayt kwa kunyang’anya, je si nyinyi mlidai kwa Maanswari kuwa nyinyi mnafaa zaidi kwa jambo hili kwa nafasi yenu kwa Mtume (s.a.w.w.) ili mpewe uongozi? Nami natoa hoja kama hiyo kwenu kama mlivyoitoa kwa manswari, mimi ndiye nifaaye zaidi kwa Mtume akiwa hai au amekufa, mimi ni wasii wake, waziri wake na mhifadhi wa siri na ilimu yake.

“Mimi ni mkweli mkuu (Swidiiq al-Akbar), mwenye kupambanua, wa kwanza kumwamini Mtume, na ni mwenye mitihani zaidi katika jihadi dhidi ya mushrikina, na ndiye nijuaye zaidi Qur’ani na Sunna na ndiye mjuzi zaidi wa fiqhi na kujua hatima ya mambo, na ni mwenye ufasaha zaidi. Je mnashindania nini juu ya jambo hili? Tufanyieni insafu ikiwa mnamcha Mwenyezi Mungu katika nafsi zenu, mtujuze jambo kama walivyowajuza nyinyi maanswari, la sivyo basi rejeeni 11

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 12

Sehemu ya Tano

kwenye uadui hali mwajua…’

“Umar akasema: ‘Wewe huachwi mpaka ubai kwa nguvu au kwa hiyari.’ Ali akasema: ‘Wallahi sikubali kauli yako, wala sikubali msimamo wako, na sibai.’ Abu Bakr akasema: ‘Ngoja, taratibu ee Abul Hasan, hatuna shaka na wewe wala hatukuchukii.’

“Abu Ubayda akamwambia Ali: ‘Ee binamu yangu, hatukatai ukaribu wako na Mtume, wala kutangulia kwako wala ilimu yako, wala ushindi wako, lakini wewe bado ni mdogo, (Ali wakati huo alikuwa na umri wa miaka thelathini na tatu) - na Abu Bakr ni mzee miongoni mwa wazee wa watu wako, naye ni mwenye kubeba zaidi mzigo wa jambo hili, na jambo limeshapita kwa kupewa yeye, Mungu akikupa umri basi jambo hili watakupa wewe. Na hawatohitilafiana na wewe wawili hao baada ya hili ila wewe utakuwa ni mwenye kufaa. Wala haitatokea fitina katika nyakati za fitina, wewe wajua yaliyo katika nyoyo za waarabu na wengineo juu yako.’

“Bashir bin Sa’ad Al-Answari ambaye alimwandalia mazingira Abu Bakr akasema yeye na jamaa katika Maanswari: ‘Ewe Abul-Hasan!

Laiti kama jambo hili wangelilisikia Maanswari kutoka kwako kabla ya kumbai Abu Bakr….’”

Na katika kitabu Al-Ihtijaj Juz. 1, Uk. 97: “Kutoka kwa Iban bin Taghlab amesema: ‘Nilimwambia Abu Abdallah Jafar bin Muhammad As-Sadiq (a.s.): Nifanywe komboleo lako! Je kuna mmoja katika Maswahaba aliyepinga kitendo cha Abu Bakr kukaa nafasi ya Mtume (s.a.w.w.)?’

“Akasema: Ndio, waliompinga Abu Bakr ni watu kumi na wawili.

Katika Muhajirina ni: Khalid bin Said bin Al-Asi, alikuwa ni katika Bani Umayya, Salmanu Al-Farsi, Abu Dharri Al-Ghaffar, Miqdad bin Al-Aswad, Ammar bin Yasir na Buraidtul Aslami.

12

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 13

Sehemu ya Tano

“Na katika maanswari ni: Abu Haytham bin At-Tihani, Sahl bin Uthman watoto wa Hunayf, Khuzayma bin Thabit, wenye shahada mbili, Ubayya bin Ka’ab na Abu Ayyub Al-Answari. Abu Bakr alipopanda mimbari walishauriana kisha baadhi yao wakasema: ‘Wallahi tutamuendea na tumteremshe kwenye mimbari ya Mtume (s.aw.w.).’

“Wengine wakasema: ‘Wallahi mkifanya hivyo mtakuwa mmejiangamiza wenyewe, Mwenyezi Mungu amesema: “Msijitupe wenyewe kwenye maangamivu.” Twendeni kwa Amirul-muuminiina tumtake ushauri na tupate maoni yake.’

“Watu wakaenda kwake wakamwambia: ‘Ee Amirul muuminiina, umeacha haki ambayo wewe una haki zaidi na ni bora zaidi kuliko mwingine, kwani tumemsikia Mtume akisema: “Ali yu pamoja na haki na haki ipo pamoja na Ali anakwenda na haki pale iendapo.”

Nasi tumekusudia kumfikia na kumteremsha mimbarini kwa Mtume (s.a.w.w.), tumekujia ili utushauri na tufuate rai yako, watuamuru vipi?’

“Amirul Muuminina Ali (a.s.) akasema: ‘Lau mngelifanya hivyo msingelikuwa na jingine ila vita, lakini nyinyi ni kama chumvi katika chakula, au wanja machoni, naapa lau mngelifanya hivyo mngelikuja kwangu mmechomoa panga zenu, mkijiandaa na vita, na wangelinijia na kuniambia bai la sivyo tutakuua, hapana budi niwazuie watu dhidi ya nafsi yangu, hiyo ni kwakuwa Mtume (s.a.w.w.) aliniambia kabla hajafariki: ‘Ewe Abul Hasan, Umma utakufanyia vitimbi baada yangu, na watavunja ahadi yangu, nawe kwangu una cheo cha Haruna alichokuwa nacho kwa Musa. Na kwamba umma baada yangu ni kama Haruna na wenye kumfuata, na Samiri na wenye kumfuata!’

“Nikasema: Ewe Mtume unaniusia nini ikiwa ni hivyo? Akasema: ‘Ukipata wasaidizi basi fanya haraka na upigane na wakupingao, na 13

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 14

Sehemu ya Tano

usipopata wasaidizi basi uzuie mkono wako na uihifadhi damu yako mpaka ukutane nami ukiwa ni madhulumu.’ Mtume alipofariki, nilishughulika na kumuosha, kumkafini na kummalizia matayarisho yake, kisha nikajilia yamini nafsi yangu kuwa nisijitande chochote ila kwa ajili ya Swala mpaka niikusanye Qur’ani, na nikafanya hivyo.

“Kisha nikamshika mkono Fatimah na wanangu wawili Hasan na Husein nikazunguka kwa watu wa Badr na watu waliotangulia, nikawalilia haki yangu na kuwaomba wanisaidie. Na hakuna aliyenijibu ila wane tu, Salman, Ammar, Abu Dharri na Miqdad. Waliobaki katika watu wa nyumba yangu niliwataka hilo walikataa ila kunyamaa kwa jinsi walivyojua vitimbi vya nyoyo za watu na wanavyomchukia Mwenyezi Mungu, Mtume wake na Ahlu Bayt wa Mtume wake. Mwendeeni kwa pamoja huyo bwana mkamueleze mliyoyasikia miongoni mwa maneno ya Mtume wenu, ili hiyo iwe ni hoja yenye kuthibitishwa zaidi na kuwa wao wako mbali sana na Mtume wa Mwenyezi Mungu watakapomfikia.’

“Watu wakenda mpaka kwenye mimbari ya Mtume (s.a.w.w.), na ilikuwa ni siku ya Ijumaa, Abu Bakr alipopanda mimbari, Ma-Answari wakawaambia Muhajirina: ‘Nendeni mbele mkazungumze nyinyi kwani Mwenyezi Mungu alianza kuteremsha Kitabu (Qur’ani) kwenu.’ Wa kwanza kuzungumza ni Khalid bin Said bin Al-Asi, kisha Muhajirina wengine, kisha baada yao Maanswari.

“Khalid bin Said bin Al-Asi akasema: ‘Mche Mwenyezi Mungu ewe Abu Bakr, Mtume alisema siku ya Bani Quraydha wakati Mwenyezi Mungu alipomfungulia mlango wa ushindi, Ali wakati huo alikuwa ameua idadi kubwa ya mabwanyenye wa kikuraishi na watemi wao wenye nguvu hivi: “‘Enyi Muhajirina na Maanswari! Mimi nawausia, basi uhifadhini wasia wangu, tambueni Ali bin Abi Talib ndiye kiongozi wenu baada yangu, na ni Khalifa wangu kwenu, ameniusia Mola wangu Mlezi hilo. Na msipohifadhi wasia wangu na mkamuunga mkono, mkamsaidia na mkamnusuru, 14

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 15

Sehemu ya Tano

basi mmehitilafiana katika hukmu zenu, na kuharibika jambo la dini yenu.

Tambueni kuwa Ahlu Bayti wangu ndio warithi wa jambo langu, na ndio wenye kujua jambo la umma wangu baada yangu.

“Ee Mola Mlezi, anayewatii wao na kuhifadhi wasia wangu kwao, basi wafufue katika kundi langu, na uwajaalie wapate fungu katika kuwa pamoja nami, kwalo wapate nuru ya Akhera. Eee Mola Mlezi! Mwenye kuufanyia ubaya ukhalifa wangu niliouacha katika Ahlu Bayt wangu, basi mnyime Pepo, ambayo upana wake ni kama upana wa mbingu na ardhi.”

“Umar bin Al-Khattab akasema: ‘Nyamaza ewe Khalid, wewe si katika watu wa ushauri wala si katika wanaofuatwa maoni yao.’

“Khalid akasema: ‘Bali nyamaza wewe ewe mwana wa Khattab, wewe unasema kwa ulimi wa mtu mwingine, naapa, wamejua Makuraishi kuwa wewe una daraja ndogo na heshima duni na hujulikani, nawe ni mchache wa kukinai na mambo ya Mwenyezi Mungu na Mtume wake, nawe ni mwoga vitani, bahili wa pesa, asili ya mlaumiwa, huna fahari katika Makuraishi, wala kutajika vitani, wewe ni sawa na Shetani:

“Ni kama shetani anapomwambia mtu: Kufuru. Lakini anapokufuru, husema: Mimi si pamoja nawe, hakika namwogopa Mwenyezi Mungu, Mola Mlezi wa walimwengu. Basi mwisho wa wote wawili ukawa kwamba waingie motoni kukaa humo milele, na hayo ndiyo malipo ya madhalimu.” (Surat Hashri: 16 – 17).’

15

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 16

Sehemu ya Tano

“Khalid akaketi. Kisha akasimama Salman Al-Farsi, na akasema …………

“Kisha akasimama Abu Dharri Al-Ghaffari na, akasema ………………

“Kisha akasimama Miqdad bin Al-Aswad, akasema ………………………

“Kisha akasimama Burayda Al-Aslami, na akasema ………………………

“Kisha akasimama Ammar bin Yasir, akasema ……...................................

“Kisha akasimama Ubayya bin Ka’ab, akasema: ‘Eee Abu Bakr, usiipinge haki ambayo Mwenyezi Mungu ameijaalia kwa mwenzio, wala usiwe wa mwanzo kumuasi Mtume (s.a.w.w.) katika wasii wake, irudishe haki kwa wenyewe utasalimika, wala usikakamie katika upotevu wako utahasirika, fanya haraka kutubu, mzigo wako utakuwa mwepesi, wala usijihusishe katika jambo hili ambalo Mwenyezi Mungu hakulijaalia kwako, ukaja kupoteza bure amali yako, na ni muda mfupi tu utayaacha uliyonayo na utakwenda kwa Mola Wako Mlezi, na atakuuliza uliyoyafanya, na Mola Wako Mlezi si Mwenye kudhulumu waja.’

“Kisha akasimama Khuzayma bin Thabit, akasema ……………………..

“Kisha akasimama Abu Haythami At-Tihani, akasema ……………………

“Kisha akasimama Sahl bin Hanif, akamhimidi Mwenyezi Mungu akamswalia Mtume (s.a.w.w.) na Ahli zake, akasema ……................................

“Kisha akasimama naye nduguye Utan bin Hanif, akasema ………………

“Imam Sadiq amesema: Akazubaa Abu Bakr mimbarini akiwa hana jibu, kisha akasema: ‘Nimetawala lakini mimi si mbora kwenu, niuzuluni niuzuluzi…...........................................................................................................’

“Umar akamwambia: ‘Shuka hapo ewe uliyedhalilika. Ikiwa huwezi kuvumilia hoja za Makuraishi kwa nini umejiweka mahali hapo? Wallahi nitakuvua na nimpe Salim, huria wa Abu Hudhayfa.’

“Akashuka, kisha akashikwa mkono akaenda nyumbani kwake. Wakabaki siku tatu hawaingii msikiti wa Mtume (s.a.w.w.). Ilipofika siku ya nne aliwaendea Khalid bin Al-Walid akiwa na watu elfu moja akasema: ‘Bani 16

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 17

Sehemu ya Tano

Hashim wameingiwa na tamaa, mbona mmekaa?’

“Salim huria wa Abu Hudhaifa akawajia akiwa na watu elfu moja, Muadh bin Jabal akaja na watu elfu moja, waliendelea kukutana mtu mmoja mmoja mpaka wakafikia watu elfu nne. Wakatoka wamezichomoa panga zao, wakiongozwa na Umar bin Al-Khattab, wakasimama kwenye msikiti wa Mtume (s.a.w.w.).

“Umar akasema: ‘Enyi watu wa Ali, lau mmoja wenu atasema yale mliyoyasema jana basi tutamtoa macho yake.’ Khalid bin Said bin Al-Asi akasimama akasema: ‘Ewe mtoto wa kihabeshi, mnatutisha na panga zenu na mnatuhofisha na wingi wenu? Wallahi panga zetu ni kali kuliko zenu, na sisi ni wengi kuliko nyinyi, japo ni wachache, kwa sababu hoja ya Mwenyezi Mungu iko kwetu, wallahi lau si kujua kuwa kumtii Mwenyezi Mungu na Mtume Wake na Imam wangu ni bora zaidi kwangu, basi ningechomoa upanga wangu nikapigana nanyi.’

“Amirul-Mu’minin akasimama akasema: ‘Keti, ewe Khalid, Mwenyezi Mungu amejua nafasi yako, nakushukuru kwa juhudi yako.’ Akaketi.

“Salman Al-Farisi akasimama akasema: ‘Allah Akbar! Allah Akbar!

Nimemsikia Mtume kwa masikio yangu haya mawili, la sivyo yawe kiziwi, akisema: ‘Atakapokuwa ndugu yangu na binamu yangu amekaa msikitini kwangu na wafuasi wake, atajiliwa na watu miongoni mwa mbwa wa Motoni, wakitaka kumuua na kuwaua walio pamoja naye.’

Kwa hivyo sina shaka kuwa watu hao ni nyinyi.’

“Umar akataka kumvamia, lakini Ali akamrukia na kumkusanya kwa nguo zake akamkalisha chini, akasema: ‘Ewe mtoto wa Swahak wa kihabeshi, lau si kutangulia Kitabu cha Mwenyezi Mungu na ahadi ya Mtume Wake, ningekuonyesha ni nani dhaifu wa kushinda na ni nani mwenye idadi ndogo!’

17

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 18

Sehemu ya Tano

“Kisha akawageukia wafuasi wake akasema: ‘Ondokeni, Mungu awarehemu, wallahi siingii msikitini ila kama walivyoingia ndugu zangu Haruna na Musa wakati watu wao walipowaambia: “Nendeni nyinyi na Mola wenu Mlezi mkapigane sisi ni wenye kukaa hapa.” Wallahi siingii ila kwa ziyara ya Mtume (s.a.w.w.) au kwa haja niitimize, kwani haifai kwa hoja aliyoisimamisha Mtume watu waachwe kwenye mkanganyo!’

“Imepokewa kutoka kwa Abdurahman amesema: ‘Kisha Umar akavaa shuka yake akawa akizunguka Madina akisema: ‘Tambueni! kuwa Abu Bakr amebaiwa, njooni kwenye baia.’ Watu wakajitokeza kubai ikajulikana kuna watu wamejificha majumbani, akawa anawafuata akiwa na kundi la watu na kuwaleta msikitini kubai.’

“Mpaka zilipopita siku, akaenda na watu wengi nyumbani kwa Ali akamtaka atoke. Ali akakataa. Umar akaitisha kuni na moto akasema: ‘Naapa kwa yule ambaye nafsi ya Umar iko mikononi mwake! Atatoka la sivyo niichome moto na waliyomo humo.’Akaambiwa: ‘Hakika Fatimah binti ya Mtume (s.a.w.w.) na mtoto wa Mtume na vitu vya Mtume vimo ndani.’ Na watu wakapinga maneno yake. Alipoona kuwa watu wamepinga.

Akasema: ‘Mna nini nyinyi mwaniona nimefanya hivyo ila ni kwa ajili ya kumtisha tu.’ Ali akawatumia ujumbe kuwa mimi sitoki, mimi niko katika kukusanya Kitabu cha Mwenyezi Mungu mlichokitupa na kuhadaiwa na dunia mkiache, nimeapa kutotoka nyumbani kwangu wala kuvaa vazi langu mpaka niikusanye Qur’ani.

“Amesema as-Sadiq (a.s.): ‘Fatimah binti ya Mtume akatoka, akasimama nyuma ya mlango akawaambia: ‘Sijawaona wenye mahudhurio mabaya zaidi kuliko nyinyi, mliacha jeneza la Mtume mikononi kwetu na mkaamua jambo lenu wenyewe tu, na hamkutufanyia haki kana kwamba hamkujua aliyoyasema Mtume siku ya Ghadir Khum, wallahi aliufunga uongozi kwake (Ali) siku hiyo, ili aikate tamaa yenu, lakini nyinyi mmezikata sababu kati yenu na kati ya Mtume wenu. Na Mwenyezi Mungu ndiye mwenye kuamua kati yetu na nyinyi duniani na Akhera.’”

18

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 19

Sehemu ya Tano

Imepokewa katika kitabu Al-Ihtijaaj Juz. 1, Uk. 153: Kwa ukamilifu na kwa kirefu jinsi Ubayya bin Ka’ab alivyompinga Abu Bakr ndani ya msikiti wa Mtume, katika Ijumaa ya mwanzo ya mwezi wa Ramadhani mwaka huo.

“Imepokewa kutoka kwa Muhammad na Yahya watoto wa Abdallah bin Hasan, kutoka kwa baba yao, kutoka kwa babu yao, kutoka kwa Ali bin Abi Talib, amesema: ‘Alipotoa hotuba Abu Bakr, alisimama Ubayya bin Ka’ab na ilikuwa ni siku ya Ijumaa mwanzo wa mwezi wa Ramadhani, akasema: Enyi makundi ya Muhajirina mliofuata radhi za Mwenyezi Mungu!

Akawasifu katika Qur’ani. Na enyi Maanswari ambao mmechagua kuwa ndani ya nyumba na imani, na akawasifu katika Qur’ani. Mmejisahaulisha au mmesahau, au mmebadili au mmegeuza au mmeacha au mmeshindwa?

“Je hamjui kwamba Mtume (s.a.w.w) alisimama mahali alipomsimamisha Ali akasema: ‘Atakayekuwa mimi ni bwana wake, basi na huyu (akimkusudia Ali) ni bwana wake. Na atakayekuwa mimi ni nabii wake, basi huyu ni kiongozi wake.’? Je hamjui kwamba Mtume alisema: ‘Ewe Ali, wewe kwangu una cheo cha Haruna alivyokuwa nacho kwa Musa, ila tu hakuna Nabii baada yangu.’?

“Je hamjui kwamba Mtume alisema: ‘Nawausia mema kwa Ahlu Bayt wangu, watangulizeni wala msiwatangulie na muwasikize msiwaamrishe.’ Au hamjui kwamba Mtume alisema: ‘Ahlul-Bayt wangu ni mnara wa uongozi, na ni wenye kuonyesha njia ya Mwenyezi Mungu.’ Au hamjui kwamba Mtume alimwambia Ali: ‘Wewe ni kiongozi kwa aliyepotea.’? Au hamjui Mtume alivyosema: ‘Ali ni mwenye kuhuisha Sunna yangu, na ni mwalimu wa umma wangu, na ni msimamizi wa hoja yangu, na ni bora wa kuwa baada yangu na ni bwana wa Ahlu Bayt wangu, na ni katika watu niwapendao zaidi, kumtii yeye ni kama kunitii mimi, ni wajibu juu ya umma wangu.’?

19

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 20

Sehemu ya Tano

“Watu katika Maanswari wakasimama wakasema: ‘Kaa ewe Ubayya, na Mungu akurehemu, umetekeleza uliyoyasikia na umetekeleza ahadi.”’

Mas’ala 84 Ubayya bin Ka’ab ameuawa na watu walioungana na kuwa na maafikiano ambayo ni Hati ya kuwa dhidi ya kizazi cha Mtume!

Al-Hakim amepokea katika Juz. 2, Uk. 226: Kutoka kwa Jundub amesema: “Nilikwenda Madina ili nisome, nilipoingia msikiti wa Mtume, mara nikakuta watu wakizungumza, nikaendelea kwenda mpaka nikafika kwenye kikundi ambacho aliskuwamo mtu mnyonge mwenye nguo mbili alionekana kama anayetoka safarini, nikamsikia akisema: ‘Waangamie watu wa maafikiano! Naapa kwa Mola wa Al-Kaaba!’Akisema hivyo mara tatu.

“Nikakaa na yeye akanihadithia yaliyompata, kisha akasimama akaondoka, nikaulizia habari zake, watu wakasema kuwa huyu ni bwana wa watu, ni Ubayya bin Ka’ab. Ndipo nikamfuata mpaka nyumbani kwake, mara nikaiona ni nyumba yenye kuchakaa, vazi lililochakaa na umbo chakavu, vikiwa vimefanana. Nikamsalimia naye akaniitikia, kisha akaniuliza nimetoka kwa nani? Nikasema kuwa nimetoka Iraq. Akasema: ‘Yenye maswali mengi na ghadhabu!’

“Nikaelekea Qibla kisha nikapiga magoti nikainua mkono wangu hivi, naye akainyoosha mikono yake, nikasema: ‘Ewe Mwenyezi Mungu sisi tunawashtaki kwako, bila shaka tunatumia mali zetu, tunapanda wanyama wetu kusafiri ili kutafuta elimu kisha tunapokutana nao, wanatuchukia.’

Ubayya akalia akawa akinitaka niridhie akisema: ‘Mimi sijaenda huko.’

Kisha akasema: ‘Nakuahidi ukiniacha mpaka siku ya Ijumaa, nitayazungumza niliyoyasikia kwa Mtume, siogopi kwayo lawama ya mwenye kulaumu.’

20

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 21

Sehemu ya Tano

“Kisha nikaondoka kwake nikawa nangojea siku ya Ijumaa. Ilipofika siku ya Alhamisi, nilitoka kwenda kwenye haja zangu, mara nikaona njia imejaa watu, nikasema watu wana nini? Wakanijibu, sisi tunakuona wewe ni mgeni? Nikajibu ndio. Wakasema: ‘Bwana wa waislamu Ubayya bin Ka’ab amefariki.’ Nikakutana na Abu Musa huko Iraq nikamhadithia.

Akasema: ‘Je haikubaki ila utuletee maneno yake?”’ (Hadithi hii ni sahihi kwa sharti la Muslim lakini hakuitaja).

Na imepokewa riwaya nyingine katika wasifu wa Ubayya hapa. Na katika Tabaqat ya Ibn Sa’ad Juz. 3, Uk. 500, au 501, na imekuja katika riwaya ya mpokezi mwingine hivi: “Nilimwambia Ubayya bin Ka’ab, mna nini nyinyi wafuasi wa Mtume tunawajia kutoka mbali tukitarajia habari kutoka kwenu, mtufundishe, kisha tunapowajia mnalidharau jambo letu, kama mnatupuuza.” Akasema: “Wallahi ukiishi mpaka siku ya Ijumaa nitasema maneno na sitajali mtaniacha hai kwayo au mtaniua.” Ilipofika siku ya Ijumaa nilikwenda Madina mara nikaona baadhi ya watu wake wakienda huku na huko njiani kwao, nikauliza, wana nini watu hao. Baadhi yao wakasema: “Wewe kwani si mtu wa mji huu?” Nikasema la. Wakasema: “Leo amekufa bwana wa waislamu, Ubayya bin Ka’ab.” Nikasema ndani ya nafsi yangu: “Wallahi sijaona siku yenye kusitiri sana kuliko iliyomsitiri huyu mtu.”

Na katika Musnad ya Ahmad Juz. 5, Uk. 140: “Kutoka kwa Qays bin Ubada amesema: ‘Nilikwenda Madina ili kukutana na Maswahaba wa Mtume (s.a.w.w.) na hakukuwa na mtu nimpendaye zaidi kama Ubayya….”’ Kisha akahadithia.

Na katika Sahih ya Ibn Khuzayma Juz. 3, Uk. 33: “Kisha akaelekea Qibla akasema: ‘Watu walioungana katika baia wameangamia, naapa kwa Mola wa Al-Kaaba - alisema mara tatu - Siwasikitikii wao bali nawasikitikia waliopotea.’ Nikasema: ‘Unakusudia nani?’ Akasema: ‘Viongozi.’” (Na nyingine kama hii iko katika kitabu Hulyatul-Awliyaai Juz. 3, Uk. 110).

21

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 22

Sehemu ya Tano

Na katika kitabu Tahdhiibul-Kamal Juz. 2, Uk. 270: “Kutoka kwa Utayy bin Dhumra, amesema: ‘Nilimwambia Ubayya bin Ka’ab, mna nini nyinyi Maswahaba wa Mtume, tunawajia kutoka ugenini, tukitarajia habari kutoka kwenu, tupate faida kwenu lakini mnatupuuza?’ Ubayya akasema: ‘Wallahi kama nitaishi mpaka siku ya Ijumaa hii nitasema maneno ambayo sitajali kama mtaniweka hai au mtaniua!’

“Ilipofika siku ya Ijumaa, nikatoka nyumbani kwangu. Mara watu wa Madina wanaadhini njiani. Nikawauliza baadhi yao, watu wana nini?

Wakasema, kwani wewe si mtu wa mji huu? Nikasema, la. Wakasema: ‘Bwana wa waislamu amekufa leo.’ Nikasema, ni nani huyo? Wakasema: ‘Ni Ubayya bin Ka’ab.’ Nikajisemea: ‘Wallahi sijaona siku yenye kusitiri sana kuliko iliyomsitiri huyu mtu.”’

Na katika kitabu Mu’ujamul-Awsat Juz. 7, Uk. 217: “Watu walioungana katika baia wameangamia, naapa kwa Mola wa Al-Ka’aba’, siwasikitikii wao bali nawasikitikia walioangamia katika umma wa Muhammad!”

Na katika kitabu Naylul-Awtwaar Juz. 3, Uk. 222: “Nikamsikia akisema: ‘Watu walioungana katika baia wameangamia, naapa kwa Mola wa AlKa’aba’, siwasikitikii wao bali nawasikitikia walioangamia katika waislamu.’ Mara akawa ni Ubayya, yaani Ibn Ka’ab.” Hili ni tamko la Ahmad.

Hii Hadith pia imetajwa na Nasai na Abu Khuzayma katika Sahih zao.

Na katika kitabu Al-Kafi Juz. 4, Uk. 545: “Kutoka kwa Imam Baqir (a.s.) amesema: ‘Nilikuwa nimeingia na baba yangu kwenye Al-Ka’aba, akaswali kati ya mawe mekundu kati ya nguzo mbili, akasema: Mahali hapa watu walisikilizana kuwa akifariki Mtume au akiuawa, jambo hili lisirudi kwa mmoja katika Ahlu Bayt wake kabisa.’ Akasema: ‘Nikasema, walikuwa ni kina nani hao?’ Akasema: ‘Ni wa kwanza na wa pili, Abu Ubayda bin Al-Jarrah na Salim bin Habiba!’”

22

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 23

Sehemu ya Tano

Na hivi ndivyo alivyouawa Ubayya kabla hajatekeleza ahadi yake aliyomuahidi Mwenyezi Mungu ya kwamba ataifichua njama iliyofanywa juu ya kizazi cha Mtume (s.a.w.w.), na hapa hakuna nafasi ya kutaja mtandao wa kikuraishi na wenzao mayahudi uliokuwa nyuma ya Saqifa!

Kauli ya Ubayya kwamba, Umma huu bado umejiinamia tangu umkose Mtume wake!

Katika kitabu Sharh Nahju-Balagha Juz. 20, Uk. 22: Maneno ya kimantiki kutoka kwa Maswahaba, amesema humo: “Hakika lengo la kusema maneno haya ni kufafanua kwamba Maswahaba ni katika watu, wanayo waliyo nayo watu, na yanawapata yawapatayo watu, anayekosea katika wao tutamlaumu, na atakayefanya vizuri tutamsifu, hawana fadhila kubwa kubwa ila ni kwa kumuona Mtume na kuwa katika zama zake, hakuna jingine, bali pengine madhambi yao ni mabaya zaidi kwa sababu wao wameiona miujiza, hivyo itikadi zao zikajileta kwa dharura. Sisi hatukushuhudia hilo, imani zetu ni kwa kufikiria tu na kwa uchunguzi, na hutokewa na shaka na shubha, sisi maasi yetu yana usahali zaidi kwa sababu sisi tuna udhuru zaidi.

“Kisha tunarudi kwa tuliyokuwa nayo, tunasema: Na huyu ni Aisha mama wa waumini, alitoka na kanzu ya Mtume kwa watu akawaambia: ‘Hii kanzu ya Mtume hata haijachakaa na Uthman mwaka wake umechakaa.’

Kisha anasema: ‘Muueni Naa’thal (Uthman). Mungu amuue Naa’thal.’

Kisha alizingirwa Uthman na Maswahaba, na hakuna mmoja aliyelikataza hilo wala kufanya juhudi ya kuliondoa…

“Huyu hapa Mughira bin Shuu’ba, naye ni katika Maswahaba, ilidaiwa kuwa alizini, na watu wakashuhudia hilo, Umar hakulikanya hilo akasema: ‘Hili haliwezekani na ni batili huyu ni Swahaba…..’

“Hapa kuna mfano zaidi ya Mughira, huyu ni Qudama bin Madhu’uni alipolewa pombe katika enzi za Umar akamwekea hadd, naye ni Swahaba 23

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

Maswali na Mishkili Elfu

11:32 AM

Page 24

Sehemu ya Tano

wa juu na ni katika waliopigana Badr….

“Naye Abu Bakr alisema katika maradhi yake aliyofia: ‘Natamani lau sikuifedhehesha nyumba ya Fatimah….’

“Kisha kwa mwenye akili yafaa afikiri juu ya Ali kuchelewesha kumbai Abu Bakr kwa miezi sita, mpaka alipokufa Fatimah. Ikiwa (Ali) ni mwenye kupatia basi Abu Bakr yumo makosani, katika kutawazwa kwenye ukhalifa….

“Kisha Abu Bakr alisema katika maradhi yake aliyofia kuwaambia Maswahaba: ‘Nilipompa ukhalifa kwenu yule mbora kwangu katika nafsi yangu, - yaani Umar - nyote nyinyi mlitaka jambo liwe kwake mlipoona dunia imekuja.’

“Na neno la Ubayya bin Ka’ab mashuhuri limenukuliwa: ‘Umma huu umeendelea kujiinamia tangu mlipomkosa Mtume wenu.’ Na kauli yake: ‘Ee wameangamia watu waliosikilizana, wallahi siwasikitikii wao nawasikitikia watu wanaopotea!’

“Kisha kauli ya Abdurahman bin A’wf: ‘Sikuona kuwa naishi mpaka Uthman aniambie: Ee mnafiki.’ Na kauli yake: ‘Lau jambo lingelinielekea nisingelipa mgongo na Uthman nisingelimpa hata ukanda wa kiatu cha sandali yangu.’ Na kauli yake: ‘Ee Mola Mlezi! Hakika Uthman amekataa kukisimamisha Kitabu chako, basi mfanyie kwacho!’”

Mas’ala 85 Mifano ya kupambana kwa Umar na Ubayya juu ya kisomo (Qira’a) cha Qur’ani Yametaja marejeo hitilafu nyingi baina ya Umar na Ubayya. Umar alitaka kuilazimisha rai yake katika Aya za Qur’ani, na Ubayya akawa analikataa 24

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 25

Sehemu ya Tano

hilo mpaka ikafikia Umar kumpuuza Ubayya aliyekuwa umri wake ni kama wa baba yake, naye ni Sheikh wa Maanswari! Na kumpiga kwa mjeledi mlangoni kwa msikiti wa Mtume, kama ilivyotangulia!

Misimamo ya Umar katika ukhalifa wake ilikuwa tofauti na Ubayya, mpaka ikafikia kukinzana, wakati mwingine alikuwa akikubaliana na kauli ya Ubayya, na wakati mwingine akihitalifiana nayo, bila ya kupata natija ya kivitendo!

Katika kitabu Durrul-Manthuuri Juz. 2 Uk. 344: “Ametaja Abdu bin Hamid na Ibn Jarirna Ibn Adiyy kutoka kwa Abi Mujlaz, kwamba Ubayya bin Ka’ab alisoma: ???? ????? ????????? ????? ??????????

Umar akasema: ‘Umesema uongo!’ Ubayya akajibu: ‘Wewe u muongo zaidi.’ Mtu mmoja akasema: ‘Wewe unasema Amirul-Muuminiina muongo?’ Akajibu: ‘Mimi nina heshima zaidi ya haki ya kuwa AmirulMuuminiina kuliko wewe. Lakini nimemkadhibisha katika kusadikisha Kitabu cha Mwenyezi Mungu wala sikumsadikisha Amirul-Muuminina katika kukadhibisha Kitabu cha Mwenyezi Mungu.’ Umar akasema: ‘Umesema kweli.”’

Kisha imenukuliwa kutoka kwa Abu Daud na Ibn Asakir: “Kwamba Ubayya bin Ka’ab alimwambia Umar: ‘Wallahi wewe wajua Umar kuwa mimi nilikuwa nikihudhuria, nanyi hamuonekani, wallahi lau ningelitaka basi ningekaa nyumbani kwangu nikawa sisemi chochote wala simsomeshi yeyote mpaka nife!’ Umar akasema: ‘Ee Mola tunaomba msamaha. Hakika sisi twajua kwamba Mwenyezi Mungu amekupa ilimu na watu wakajua kile ulichokijua.”’

Na mara nyingine mgongano ulizidi na Umar akashikilia maoni yake, akimlaumu Ubayya na hakubaliani naye, na kuwaamuru waislamu 25

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

Maswali na Mishkili Elfu

11:32 AM

Page 26

Sehemu ya Tano

waandike anavyosema yeye na wafute ayasemayo Ubayya.

Katika kitabu Tarikhul-Madina Juz. 2, Uk. 711: ‘’Kutoka kwa Kharsha bin Al-Hurru amesema: ‘Umar aliniona nikiwa na mbao imeandikwa: ??? ???? ?????? ?? ??? ?????? ?????? ??? ??? ????

Akasema: ‘Ni nani aliyekusomea hivi?’ Nikasema, ni Ubayya bin Ka’ab.

Akasema: ‘Ubayya alikuwa ni msomaji zaidi kwetu wa Aya zilizofutwa.

Wewe sasa isome hivi: ?????? ??? ??? ????

Riwaya hiyo imepokewa katika kitabu Durrul-Manthuri Juz. 6, uk. 219 kutoka kwa Abu Ubayda, katika mlango wa fadhila zake, na kutoka kwa Said bin Mansur, Ibn Abi Shaybah, na Ibn Al-Mundhir. Na kaipokea Ibn Al-Anbari katika kitabu Al-Masaahif, na ipo katika kisomo cha Umar katika Sahih Bukhari Juz. 6, Uk. 63.

Amepokea Al-Bayhaqi Juz. 3, Uk. 227: “Kutoka kwa Salim, kutoka kwa baba yake, amesema: ‘Sikumsikia Umar akiisoma Aya hiyo ila husoma: ?????? ??? ??? ???? ‘ Amesimulia Shafiy na pia amesimulia Sufyan bin Uyayna.”

Na sababu ya kushikilia Umar msimamo wa kutaka kupotosha andiko la Qur’ani, ni kwamba neno Saay katika Aya ni lenye kushirikisha kati ya kwenda upesi ya kimaana na kwenda upesi ya kimaada. Lakini katika akili ya Umar (neno hilo) humaanisha kwenda kwa kukimbia mbio. Na kwa kuwa (kwa mtazamo wa Umar) kinachotakiwa katika Swala ya Ijumaa ni kwenda upesi na si kukimbia mbio basi haisihi kutumia neno Saay, hivyo (kwa mtazamo wa Umar) haina budi iwe Aya hiyo iliteremka kutoka kwa Mwenyezi Mungu ikiwa na neno ?????? na hivyo neno ?????? ni ishtibahi toka kwa Mtukufu Mtume (s.a.w.w.) au toka kwa Jibril (a.s.).

26

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:32 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 27

Sehemu ya Tano

Umar anapojitahidi na kuweka kitu kichwani kwake inamtoka kwamba Mtume (s.a.w.w.) aliwaamuru waislamu wajifunze Qur’ani kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab na si kutoka kwa Umar. Na inaonekana maana hii ya kukimbia mbio ya Umar pia ilikuwa katika bongo za baadhi ya watu.

Na katika kitabu Durrul-Manthuri Juz. 6, Uk. 219 kutoka kwa Bayhaqi: “Kutoka kwa Abdallah bin Samit amesema: ‘Nilitoka kwenda msikitini siku ya Ijumaa nikakutana na Abu Dharri, nilipokuwa nikienda nilisikia mwito. Nikaongeza mwendo kwa kauli yake Mwenyezi Mungu:

“Inaponadiwa Swala siku ya Ijumaa, basi nendeni upesi katika kumtaja Mwenyezi Mungu.” (Sura: Al-Jum’a: 9) Akanivuta, akasema: ‘Kwani sisi hatuendi upesi?”’

Ama Ali na Ahlul-bayt waliona kwamba neno Saa’y hapa halina maana ya kwenda kwa kukimbia mbio bali ni kwenda upesi kwa kimaana kunakonasibiana na kwenda kwenye Swala ya Ijumaa kwa upole na utulivu.

Maghribi katika kitabu Daaimul-Islam Juz. 2, Uk. 357 ametaja: “Kutoka kwa Ali (a.s.) aliulizwa juu ya kauli ya Mwenyezi Mungu

“Inaponadiwa Swala siku ya Ijumaa, basi nendeni upesi katika kumtaja Mwenyezi Mungu.” (Sura: Al-Jumua: 9).

Akasema: ‘Sio kwenda kwa mwendo wa mbio, bali ni kutembea tu mwendo wa kawaida.”

Katika kitabu Ilalus-Sharaaiu Juz. 2, Uk. 357 ametaja As–Saduq: ‘’Kutoka 27

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:32 AM

Page 28

Sehemu ya Tano

kwa Hammad kutoka kwa Halabi, kutoka kwa Abu Abdillah (a.s.) amesema: ‘Unaposimama kwenda kwenye Swala nenda upesi Inshaallah, na uwe na upole na utaratibu, unachokipata basi Swali, na kilichokupita kitimize, kwani Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema: “Inaponadiwa Swala siku ya Ijumaa, basi nendeni upesi katika kumtaja Mwenyezi Mungu.”

(Sura: Al-Jumua: 9). Na maana ya kauli yake Fas’au, ni kujiwepesi” Na katika Tafsiri ya Ali bin Ibrahim Uk. 2, Juz. 367. “Kutoka kwa Imam Baqir (a.s.): ‘????? yaani jiandaeni kwa ajili yake (Swala ya Ijumaa) kwa kupunguza masharafa, kunyoa makwapa, kukata kucha, kuoga na kuvaa nguo zako bora zaidi na kujipaka mafuta mazuri kwa ajili ya Ijumaa, hiyo ndio Saa’y. Amesema Mwenyezi Mungu (s.w.t.):

“Na aliyeitaka Akhera na akaiendea upesi ipasavyo, naye ni Muumin.” (Sura Israil: 19)”’ Raghib amesema katika kitabu chake Al-Mufradat Uk. 233: “Saa’y ni mwendo wa kwenda haraka kukimbia, pia hutumika neno hili kwa kufanya juhudi katika kufanya jambo, la kheri au la shari. Amesema Allah (s.w.t.): ???? ?? ?????? akasema tena: ????? ???? ??? ???

Na akasema: ???? ??? ?? ????? Akasema sehemu nyingine: ??? ??? ??????? ???? ?? ??? ??? ???? ??? ???? ?? ????? ????

Pia akasema: ???? ??? ?????? ??? ????? ?????? Na akasema: ??? ????? ?????”

Al-Khalil katika kitabu chake Al-A’yn Juz. 2, Uk. 202 amesema: “Saa’y mwendo usio mkali, na kila amali ya kheri au ya shari ni Saa’y.”

Na Al-Jawharii amesema katika Sihah Juz. 6 Uk. 2377 28

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 29

Sehemu ya Tano

??? ????? ???? ????? yaani amefanya kazi na akachuma.”

Turayhi amesema katika kitabu Majmau’l-Bahrayni Juz. 2, Uk. 375: ‘?????? ??? ??? ????’ yaani fanyeni upesi kwa nia na bidii, hakusema kuwa ni haraka na kukimbia katika mwendo. Upesi huwa kwa kukimbia au kutembea kwa kawaida, kwa kukusudia au kivitendo…..”

Wala hupati yeyote miongoni mwa masunni aliyeitetea Qur’ani akampa nguvu Ubaya na kumtoa makosa Umar, bali utawaona wamefumba macho yao dhidi ya fedheha ya Umar, na wameziba kuziba midomo yao dhidi ya dai lake la uongo la kufutwa kisomo hicho. Na wakamuombea yeye hifadhi na amani, kama Bukhari alivyofanya hivyo. Na kikomo walichokifikia wakubwa wao ni ukosoaji wa mbali kwa ishara za mbali!

Al-Bayhaqi amesema katika kitabu chake Sunan Juz. 3, Uk. 227: “Amesema Shafi’i: ‘Ni lenye kuingia akilini kwamba Saa’y katika maudhui haya ni amali na si Saa’y kwenda mbio kwa miguu. Mwenyezi Mungu amesema: ?? ????? ????

Na akasema: ??? ???? ?????? ???? ??? ????? ??? ???? Na akasema: ???? ????? ?????? Na akasema: ??? ??? ??????? ???? ?? ??? Na akasema: ???? ???? ??? ?? ????? ????? ???? ‘“ Sheikh Al-Bayhaqi amesema: ‘’Imepokewa kutoka kwa Abu Dharri inayotilia mkazo kauli hii.” Shafi’i amechukua kutoka kwa Ahlu Bayt kama ulivyoona. Shafi’i na Bayhaqi wamemfuata Ibn Quddama katika kitabu AlMughni Juz. 2, Uk. 143.

Ama Suyuti amekusanya riwaya kumi na sita katika kisomo hiki cha Umar.

Tazama kitabu Durrul-Manthuri Juz. 6, Uk. 219. Ametaja humo: “‘Sikumsikia Umar akiisoma katu ila alisoma ?????? ??? ??? ????.’

Umar amekufa na hali haisomi Aya hii iliyomo katika Sura Al-Jumua’ ila: ?????? ??? ??? ????. Imepokewa kutoka kwa Ibn Abbas na Muhammad bin Ka’ab, amesema: ‘Saay ni amali.’” (Rejea Kanzul-Ummal Juz. 2, Uk. 29

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 30

Sehemu ya Tano

591 chini ya namba 48087, 4809, 4821, 4822, na Tas-hil ya Ibn Jazi Juz. 2, Uk. 445: Umar alisoma ?????? ??? ??? ????)

Na tafsiri ya Saa’y kuwa ni amali, iliyopokewa toka kwa Ibn Abbas na Muhammad bin Ubayya bin Ka’ab, si jibu la wazi kwa Umar. Na kauli ya Muhammad inaashiria kuwa kunasibisha hilo kwa baba yake ni kumzulia uongo.

Mas’ala 86 Jaribio la Umar kubadili Qur’ani limezuiliwa na Ubayya bin Ka’ab Mwenyezi Mungu mtukufu amesema:

“Hakika Mwenyezi Mungu ni wake ufalme wa mbingu na ardhi anahuisha na kufisha, nanyi kwa Mwenyezi Mungu hamna mlinzi wala msaidizi isipokuwa Mwenyezi Mungu. Hakika Mwenyezi Mungu amekubali toba kwa Mtume na muhajirina na manswari waliomfuata wakati wa saa ya dhiki, wakati ambao nyoyo za kundi moja miongoni mwao zilikuwa karibu kugeuka, kisha akawaelekea, kwani Yeye ni mpole kwao Mwenye kurehemu. (Sura Tawba: 116 – 117).

30

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 31

Sehemu ya Tano

Akasema tena:

“Mabedui wamezidi sana katika kufru na unafiki, na wameelekea zaidi wasijue mipaka ya yale aliyoyateremsha Mwenyezi Mungu kwa Mtume wake, na Mwenyezi Mungu ni Mjuzi Mwenye hekima. Na kuna katika mabedui anayemwamini Mwenyezi Mungu na siku ya mwisho, na anaitakidi kuwa anayoyatoa ndiyo (sababu za) kumkaribia Mwenyezi Mungu na za (kupatia) maombezi kwa Mtume, sikilizeni hakika hayo ni ukaribu kwa ajili yao, Mwenyezi Mungu atawaingiza katika rehema yake, hakika Mwenyezi Mungu ni Mwingi wa kusamehe, mwenye kurehemu.” (Sura Tawba: 97 – 99).

Mwenyezi Mungu amewafanya waislamu vikundi vitatu: Waliotangulia katika muhajirina, waliotangulia katika maanswari, na wenye kuwafuata wao kwa ihsan, lakini Umar alitaka kufuta herufi ‘wau’ kabla ya neno ‘Alladhiina’ ili awafanye vikundi viwili, muhajirina kisha maanswari, na kufanya maanswari kuwafuata muhajirina, na kuwatii na kufuta kikundi cha tatu cha tabiina!

Duh! Hebu tazama mbinu hii ya kitaalamu ya Umar katika kutaka kubadili Kitabu cha Mwenyezi Mungu, njia ambayo hata Ibilisi haifikirii.

31

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 32

Sehemu ya Tano

Al-Hakim amepokea kutoka kwa Abi Salama na Muhamamd bin Ibrahim At-Tiimiy, wamesema: “Umar alipita kwa mtu mmoja aliyekuwa akisoma: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ?????? ??????? ?????? ??? ???? ???? ????? ???

Umar akasimama akasema: ‘Ondoka.’ Alipoondoka, Umar akasema: ‘Ni nani aliyekusomesha Aya hii?’ Akasema: ‘Amenisomesha Ubayya bin Ka’ab.’ Umar akasema: ‘Twende pamoja nami kwake.’

“Wakaenda wakamkuta amekaa ametegemea mto akichana nywele zake, akamsalimia, naye akamjibu. Akasema: ‘’Ee Abul Mundhir.’ Akasema: ‘Labeka!’ Akasema: ‘Niambie wewe ndiye umemfunza huyu kusoma Aya hii?’ Akasema: ‘Ndio amesema kweli, nimeipokea ikisomwa kutoka kwa Mtume (s.a.w.w.).’ Umar akauliza: “Umeipoka kutoka kwa Mtume?’

Akajibu: ‘Naam, ndio nimeipokea kutoka kwa Mtume (s.a.w.w.).’Akauliza mara tatu, mara zote akijibu hivyo. Na mara ya tatu akasema huku amekasirika: ‘Ndio wallahi Mwenyezi Mungu ameiteremsha kwa Jibril naye akaiteremsha kwa Mtume (s.a.w.w.), hakumpa uongozi humo Khattab wala mwanae.’

“Umar akatoka huku ameinua mikono yake akisema: ‘Allah Akbar! Allahu Akbar!’”

Hii Imepokewa katika kitabu Kanzul-Ummali Juz. 20, Uk. 605, na amesema humo: ‘’Abu Sheikh amesema katika tafsiri yake: ‘Al-Hafidh Ibn Hajar amesema katika Al-Atraf: Sura yake ni Hadithi mursal.’ Nasema: Yenyewe ina njia nyingine kutoka kwa Muhammad bin Ka’ab Al-Qardhi, mfano wake ameitaja Ibn Jarir na Abu Sheikh. Na njia nyingine ni kutoka kwa Umar bin Amir Al-Answar nayo ni kama hiyo. Ameiandika Abu Ubaydah katika kitabu chake Fadhaail. Na ameiandika Sanid na Ibn Jarir, na Ibn AlMundhir na Ibn Murdawayhi, naye ameiona ni sahihi.”

32

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 33

Sehemu ya Tano

Katika kitabu Tarikhul-Madina Juz. 2, Uk. 707: “Ametuhadihia Muadh bin Shabat kutoka kwa Ubayda, amesema: Amenihadithia Ubayya kutoka kwa babake kutoka kwa Hasan: ‘Umar amlisoma: ????????? ??????? ?? ???? bila ya Waaw. Ubayya akasema: ?????? ??????? ?? ????????? ???????? ?????? ??????? ??????

Umar akasoma: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? ?? na akasema: ‘Nashuhudia kwamba Mwenyezi Mungu ameiteremsha hivi.’

Ubayya akasema: ‘Nashuhudia kwamba Mwenyezi Mungu ameiteremsha hivi, na wala humo hajampa uongozi Khattab wala mwanae.’”

Katika pambizo yake amesema: “Katika kitabu Muntakhab KanzulUmmali Juz. 2, Uk. 55: Kutoka kwa Umar bin Amr Al-Answari, kwamba Umar bin Khattab alisoma: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? ???????

Ametaja katika rejea hiyo hiyo Juz. 2, Uk. 56. Kutoka kwa Abu Salama na Muhammad bin Ibrahim At-Timiy wamesema: “…..” Akapokea riwaya iliyopita ya Al-Hakim. Kisha akasema: ‘Tazama Tafsiri ya Ibn Kathir Juz. 4, Uk. 228..”’

Imepokewa katika kitabu Kanzul-Ummali Juz. 2, Uk. 597: “Kutoka kwa Amru bin Aamir Al-Answari, kwamba Umar bin Khattab alisoma ?????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? ??????? ??????

akarufaisha katika Answari, hakuweka Waaw kaika Al-ladhiina. Akasema Zaid: ?????? ??????? ?????? . Umar akasema: ????? ??????? ??????

Zaid akasema: ‘Amirul-Muuminiina anajua zaidi!’ Umar akasema: ‘Nileteeni Ubayya bin Ka’ab.’ Akamuuliza juu ya hilo. Ubayya akasema: ?????? ??????? ??????

Ikawa kila mmoja akimnyooshea mwenzake kidole cha puani. Ubayya 33

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 34

Sehemu ya Tano

akasema: ‘Wallahi Mtume amenisomesha hivi nawe wafuata jani (Khabat).’ Umar akasema: ‘Ndio kama ni hivyo. Vizuri basi, vizuri basi, hivyo tunamfuata Ubayya.’” (Amepokea Abu Ubayda katika Fadhaail yake, na Ibn Jarir na Ibn Al-Mundhir, na Ibn Murdawahyi, na akasema katika pambizo yake neno Khabat ni jani.)

Katika Durrul-Manthuri Juz. 3, Uk. 269, Suyuti amesema: “Wameandika Abu Ubayda na Sanid bin Jarir na Ibnul Mundhir na Ibn Mardawahyi kutoka kwa Habib Shahid, kutoka kwa Amru bin Aamir Al-Answari kwamba Umar alisoma: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? akirufaisha neno Answari na hakuweka Waaw katika neno Al-ladhiina, Zayd bin Thabit akamwambia: ‘Wal-ladhiina’. Umar akasema: ‘Al-ladhiina.’ Zayd akasema: ‘Amirul-Muuminiina anajua zaidi!’ Umar akasema: ‘Nileteeni Ubayya bin Ka’ab.’ Akaja akamuuliza juu ya hilo, Ubayya akasema: ‘Wal-ladhiin.’ Umar akasema: ‘Ndio ni vizuri basi, hivyo tumfuate Ubayya.’”

Kisha Suyuti akasema: ‘’Ameitaja Ibn Jarir, na Abu Sheikh kutoka kwa Muhammad bin Ka’ab Al-Qurdhi amesema: Umar alipita kwa mtu aliyekuwa akisoma: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ?????? ??????? ??????

Umar akamshika mkono wake akasema: ‘Ni nani aliyekufundisha hii.’

Akasema: ‘Ni Ubayya bin Ka’ab.’ Akasema: ‘Usiniache mpaka tukamuone.’ Alipokuja kwake, Umar akasema: ‘Wewe ndiye umemsomesha huyu Aya hii namna hivi?’ Akasema: ‘Ndio.’ Akamuuliza: ‘Je umeisikia kutoka kwa Mtume?’ Akajibu, ndio. Akasema Umar: ‘Basi nilikuwa naona kuwa, sisi tumeinuliwa daraja ya juu ambayo hatufikii yeyote baada yetu.’

Ubayya akasema: Usadikisho wa hilo ni katika mwanzo wa Sura ya Juma’a: ?????? ???? ??? ?????? ??? Na katika Sura Hashri: ????? ?????? ???????? ?????? ???? ?? ????? ?????? ???? ???? ??? ?????????

34

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 35

Sehemu ya Tano

Na katika Sura Anfal: ?????? ????? ?? ??? ??????? ??????? ???? ????

Na maana ya kauli ya Umar “Basi nilikuwa naona kuwa, sisi tumeinuliwa daraja ya juu ambayo hatufikii yeyote baada yetu.” Ni kwamba Makuraishi walikuwa juu ya wote, hawalingani na yeyote, ambapo kupatikana Waaw katika Aya hiyo, kunawafanya maanswari kuwa sawa na wao. Ufumbuzi kwa Umar ni asome Aya ya mia moja katika Sura ya Tawbah:

????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? ??????? ?????? ikaondolewa Waaw na kurufaishwa neno Answari ili maana iwe ni Mwenyezi Mungu amewaridhia muhajirina na wafuasi wao maanswari!

Umar anataka kufanya uteuzi wa Mwenyezi Mungu katika kuwateua makuraishi ni kwa ajili ya kabila lake lote, na si kwa ajili ya kuwateua Bani Hashim, na ili humo katika Bani Hashim amteue tu Muhammad na aali zake watoharifu maasumu.

Umar anataka kuwafanya makuraishi ni kikundi kilichoteuliwa zaidi ya walimwengu wote, na kwamba wao ni wateule wa Mwenyezi Mungu, wakiwa na hadhi ya mayahudi wanaodai kwamba ni wateule wa Mwenyezi Mungu na watu wengine ni watumishi wao.

Ubadilishaji huu hushusha heshima ya waislamu na ya maanswari hasa, kwani Mwenyezi Mungu aliwaweka sawa na muhajirina hata kama jina lao lilitajwa baada ya muhajirina, na Umar anataka kuwafanya ni wafuasi wao.

Haiwezekani tusadiki kuwa msimamo wa Umar ilikuwa ameuanzisha kwa saa hiyo hiyo tu alipomsikia mtu akisoma Aya hiyo njiani! Hili pigo la kifani kwa maanswari lazima liwe limehifadhiwa kwake, huenda ikawa alifanya mtu asome na aseme ili iwe sababu ya kwenda kwa Ubayya bin Ka’ab ili akajadiliane naye tena na akidhani huenda atamkubalia, bali hapana budi maudhui yaliwekwa mbele ya wafuasi wake kwenye jumba la ukhalifa pamoja na Ubayya mwenyewe, na hilo lilipelekea baadhi yao 35

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 36

Sehemu ya Tano

kuchukizwa, kama nilivyosoma hilo.

Ama Zayd bin Thabit aliyetokana na mama wa ki-Answari na baba myahudi, alisalimu amri kwa Umar, akasema Zayd: ‘Amirul Muuminina anajua zaidi.’ Lau angelisimama sawa na asingeogopa cheo chake angeshinda vita, kwani manswari wote wangesimama upande wake, na kutiliwa nguvu na Ahlu Bayt, lakini Zayd alikuwa na roho dhaifu. Lakini Ubayya bin Ka’ab pamoja na kuogopa cheo cha Umar, alisimama kidete, kwa kuwa yeye amehifadhi Qur’ani na alikuwa na umri mkubwa kuliko yeye, na ni katika maswahaba wa karibu wa Mtume (s.a.w.w.), na kukubali hilo kunashusha heshima ya maanswari.

Shawkani amemtetea Umar kwamba mas’ala haya yana mkanganyo, Umar alikubali na kukiri baada ya kushuhudiliwa na Ubayya. Lakini ni vipi atafafanua jinsi Umar alivyosisitiza ushuhuda wake kwamba Aya imeshuka bila ya Waaw? (Akasema Umar: “Nashuhudia kwamba Allah ameiteremsha Aya hii ikiwa hivi.” - Ibn Shiba Juz. 2, Uk. 707).

Ikiwa kauli yake hii ni ijtihad kutoka kwake kwa kuwa daraja ya makuraishi kulingana na yeye, mbele ya Mwenyezi Mungu ni kubwa zaidi kuliko ya manswari; na ikiwa ni kweli katika Ushahidi wake, ni kwa nini alirudi nyuma kwa Ushahidi tu wa Ubayya bin Ka’ab, kwa nini asimwambie Ubayya kuwa ushahidi wako wakabiliana na wangu, hivyo turejee kwenye Ushahidi wa maswahaba?

Bali kwa nini aliamuru kuiandika katika Qur’ani kama alivyosema Ubayya bin Ka’ab wala hata hakutaka shahidi mwingine, je andiko la Qur’ani halihitaji mashahidi wawili, bali si yahitaji tawaatur?

Vyovyote iwavyo, lau si msimamo wa Ubayya bin Ka’ab Umar angebadilisha Aya ya kitabu cha Allah kwa kuondoa Waaw moja, lakini Mola Mlezi amekihifadhi Kitabu chake amesema:

36

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 37

Sehemu ya Tano

“Hakika sisi tumeuteremsha utajo (Qur’ani), na hakika sisi ndio wenye kuuhifadhi.” (Sura Al-Hijri: 9).

Mas’ala 87 Aya potofu zilizonasibishwa na Ubayya bin Ka’ab Katika mbinu zao za kulifanya hafifu kosa, wanawashirikisha wengine!

Nayo ndio mbinu ya juhudi za vipenzi vya Umar walizotumia kuhafifisha kauli yake kuhusu Qur’ani, kwani kisomo chake ?????? ??? ??? ???? kimewafedhehesha, kisomo ambacho wamekipokea kwa sura ya yakini kuwa ni miongoni mwa visomo vyake, na kwamba ndio sababu ya kuhitalifiana Umar na Ubayya, lakini utawakuta wao hapo hapo wanamnasibisha nacho pia Abdallah bin Zubeir, Ibn Mas’ud na Ibn Abbas na hata Ubayya bin Ka’ab mwenyewe!

Na pia hivyo hivyo jambo la Umar la uzushi wa herufi saba na kufuta sura mbili za Mua’wwidhatayni katika Qur’ani na mengine yanayohusu mabadiliko.

Aya ya Umar ya: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ????? ???? wameinasibisha kwa Ubayya!

Katika Durrul-Manthur Juz. 1, Uk. 15, Suyuti amesema: “Ametaja Wakii na Abu Ubayda na Said bin Mansur, na Abd bin Hamid na Ibnul Mundhir, na Ibn Abi Dawd na Ibnul Ambari, wote wawili (Umar na Ubayya) wametajwa katika kitabu Al-Maswahifu kwa njia mbali mbali, kutoka kwa Umar bin Khattab kwamba alisoma: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ?

37

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 38

Sehemu ya Tano

Katika Durrul-Manthur Juz. 1, Uk. 15, Suyuti amesema: “Ametaja Abu Ubayda na Abd bin Hamid na Ibn Abi Dawd na Ibnul Ambari, kutoka kwa Abdallah bin Zubeir kwamba amesoma katika Swala: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ????? ???? ???????

Ibn Abi Dawd naye ametaja kutoka kwa Ibrahim amesema: “Ikrima na Aswad walikuwa wakiisoma: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ????? ???? ???????

Na katika Kanzul-Ummali Juz. 2, Uk. 593: “Kutoka kwa Umar, yeye alikuwa akisoma: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ????? ??? ???????

(Imepokewa na Wakii na Abu Ubayda na Abd bin Hamid, na Ibn Mundhir na Ibn Abi Dawd na Ibnul Ambari. Hawa wawili wa mwisho wametajwa katika kitabu Al-Masahif.)

Ameitaja Al-Baghwi katika Maalimut-Tanzil Juz. 1, Uk. 42. na Raghib katika Muhadharat Juz. 2, Uk. 199. na Ibn Jazyi katika Tashil, na wengineo.

Na katika riwaya hizi nyingi, utawakuta wamepokea riwaya ambayo wamenasibisha kisomo cha Umar kwa Ubayya bin Ka’ab. Suyuti amesema katika Durrul-Manthuuri Juz.1, Uk. 17: “Ametaja Ibn Shahin katika kitabu Sunna kutoka kwa Ismail bin Muslim, amesema: “Nina herufi ya Ubayya bin Ka’ab: ????? ??? ??????? ????? ???? ???????. ????. ??? ????

Ilivyo wazi ni kuwa hili ni katika kusahilisha kosa la Umar, kama ilivyo wazi kuwa kisomo cha Umar kilitangulia cha Ikrima na Ibn Zubeir, na kwamba wawili hao walimuiga. Hivyo kauli yao kumhusu Umar: “Yeye alikuwa akisoma” yaonyesha kudumu kwake katika kufanya hivyo.

38

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 39

Sehemu ya Tano

Ukiwauliza kwa nini umar alikuwa akisoma hivi na kwenda kinyume na waislamu wote. Hupati jibu.

Alhamdu lillahi hakuna hata Mwislamu mmoja aliyemtii katika kujifanya kwake msahihishaji wa Qur’ani, kwa hivyo inakuwa wazi kauli ya Mwenyezi Mungu:

“Hakika sisi tumeuteremsha utajo (Qur’ani), na hakika sisi ndio wenye kuuhifadhi.” (Sura Al-Hijri: 9).

Mas’ala 88 Aya ya Umar: wameinasibisha kwa Ubayya bin Ka’ab Katika Durrul-Manthuri Juz. 5, uk. 183: Ametaja Abdu Razzaq na Said bin Mansur na Is’haq bin Rahwih na Ibnul Mundhir na Bayhaqi kutoka kwa Bajala amesema: “Umar alipita kwa kijana mmoja naye akisoma msahafuni: ?????? ???? ????????? ?? ?????? ??????? ??????? ??? ?? ???

Akasema Umar: ‘Ee kijana, ifute.’ Yule kijana akasema: ‘Huu ni msahafu wa Ubayya.’ Akaenda kwa Ubayya akamuuliza, akasema: ‘Mimi ilikuwa ikinishughulisha Qur’ani na wewe kuuza sokoni.”’

Na amepokea Abdu Razzaq katika kitabu Al-Musanif Juz. 10, Uk. 181, kutoka kwa Bajala At-Timi. Na amepokea Ibn Shiba katika kitabu Tarikhul-Madina Juz. 2, Uk. 708, na Bayhaqi katika Sunan yake Juz. 7, uk.

69, na Dhahabi katika Siyaru Aa’laamin-Nubalai Juz. 1, Uk. 397, na imepokewa pia katika Kanzul-Ummal Juz. 2, Uk. 569 na pia katika Juz. 13, Uk. 259.

39

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 40

Sehemu ya Tano

Ubayya anakusudia: Wewe Umari ulikuwa ukijishughulisha na kuuza vitambaa sokoni huko Madina kwenye nyumba ya Ibnul U’jamaa, unaweka kishali shingoni kwako ili mnunuzi akione!

Na Ibnul U’jama ni toka kabila la Adiy katika uko wa Umar. Bahati mbaya sijapata wasifu wake kamili, lakini rejea zimetoa wasifu wa baadhi ya mabinti zake.

Na swali katika ziada hii inayodaiwa na mfano wake, ni: Madam Ibn Ka’ab amesisitiza kuwa ziyada hii ni sehemu ya Aya, na Khalifa akakubali hilo, kwa nini basi hatuipati na zingine kama hiyo ndani ya Qur’ani? Na hasa maana yake iafikiane na Aya zilizosalia?

Jawabu ni kuwa, ni mhimili wa Qur’ani na hisia za waislamu juu ya kuilinda Qur’ani, amesema kweli Mwenyezi Mungu (s.w.t.) aliposema:

“Hakika sisi tumeuteremsha utajo (Qur’ani), na hakika sisi ndio wenye kuuhifadhi.” (Sura Al-Hijri: 9).

Mas’ala 89 Na Bidaa ya Umar ya herufi saba imenasibishwa kwa Ubayya bin Ka’ab Tumejua kuwa yaliyosemwa kuhusu ushukaji wa Qur’ani kwa herufi saba yameanzishwa na Umar, na riwaya yake iliyojitokeza zaidi ni kisa chake na Hisham bin Hakim, na kudai kuwa Mtume (s.a.w.w.) alikikubali na kudai ni sahihi kisomo cha kila mmoja kati ya hivyo, na kwamba Umar aliutilia shaka unabii wa Mtume (s.a.w.w.) kwa sababu hiyo, ndipo Mtume (s.a.w.w.) akamwambia Qur’ani imeshuka kwa matamshi mbalimbali.

40

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 41

Sehemu ya Tano

Hiki ndicho kisa ambacho chenyewe takriban wamekinasibisha na Ubayya bin Ka’ab.

Nasai amepokea katika Sunan yake Juz. 2, Uk. 150, riwaya ya Umar juu ya herufi saba, kisha akapokea riwaya tatu kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab: “Kwamba Mtume alikuwa kwa Bani Ghaffar, akajiwa na Jibril (a.s.) akasema: ‘Mwenyezi Mungu anakuamuru uwasomee umma wako Qur’ani kwa herufi moja.’ Akasema (s.a.w.w.): ‘Namuomba Mwenyezi Mungu msamaha na maghfira yake na kwamba umma wangu hauwezi hilo.’ Kisha akamjia mara ya pili. Akasema: ‘Mwenyezi Mungu anakuamuru uwasomee umma wako Qur’ani kwa herufi mbili.’ Akasema (s.a.w.w.): ‘Namuomba Mwenyezi Mungu msamaha na maghfira yake na kwamba umma wangu hauwezi hilo.’

“Kisha akamjia mara ya tatu. Akasema: ‘Mwenyezi Mungu anakuamuru uwasomee umma wako Qur’ani kwa herufi tatu.’ Akasema (s.a.w.w.): ‘Namuomba Mwenyezi Mungu msamaha na maghfira yake na kwamba umma wangu hauwezi hilo.’ Kisha akamjia mara ya nne. Akasema: ‘Mwenyezi Mungu anakuamuru uwasomee umma wako Qur’ani kwa herufi saba. Herufi yoyote watakayoisomea wamepatia.”’

Na katika riwaya nyingine, amesema: “Mtume alinisomea Sura, nami nilipokuwa msikitini nimekaa, nilimsikia mtu mmoja akisoma akipinga kisomo changu, nikamwambia, ni nani aliyekufundisha Sura hii? Akajibu: ‘Ni Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.).’ Nikasema, tusiachane mpaka twende kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.). Tukaenda kwake, nikasema: ‘Ee Mtume wa Mwenyezi Mungu, huyu amepinga kisomo changu katika Sura uliyonifundisha.’ Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) akasema: ‘Isome ewe Ubayya.’ Nikaisoma, Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) akasema: ‘Umefanya vizuri.’ Kisha Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) akasema: ‘Ee Ubayya, Mwenyezi Mungu ameiteremsha Qur’ani kwa herufi saba, zote zatosha.”’

41

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 42

Sehemu ya Tano

Kisha riwaya ya tatu ni kutoka kwa Ubayya, kwamba amesema: “Sikusikia uzito moyoni mwangu tangu nisilimu, ila niliposoma Aya na mwingine akaisoma kwa namna isiyokuwa kisomo changu, nikasema, Mtume amenisomea, na mwingine akasema: ‘Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) amenisomea.’ Nikaenda kwa Mtume (s.a.w.w.) nikasema: ‘Ewe Mtume wa Mwenyezi Mungu, umenisomea Aya kadha na kadha.’ Akasema: ‘Ndio.’

Na mwingine akasema: ‘Hukunisomea Aya kadha na kadha?’ Akasema (s.a.w.w.): “Ndio nilikusomea, Jibril na Mikail walikuja kwangu, Jibril akakaa kuliani kwangu na Mikail kushotoni. Jibril akasema: ‘Isome Qur’ani kwa herufi moja.’ Mikail akasema: ‘Zidisha, zidisha.’ Mpaka zikafika herufi saba. Na kila herufi inatosha!”’

Hii inaonyesha nafasi kubwa ya Ubayya bin Ka’ab katika nyoyo za waislamu na kuamini kwao kisomo chake. Hivyo utawala ukatumia vibaya jina lake ili kueneza uzushi wa kwamba alikuwa anayapa wasaa maandiko ya Qur’ani.

Mas’ala 90 Aya za Abu Musa Al-Ash’ari wamezinasibisha na Ubayya bin Ka’ab Bukhari amepokea kutoka kwa Ibn Abbas katika Juz. 7, Uk. 175: “Nimemsikia Mtume (s.a.w.w.) akisema: ‘Lau binadamu angekuwa na mabonde mawili ya mali, angelitaka la tatu, na halijai tumbo la binadamu ila kwa mchanga, na Mwenyezi hukubali toba ya anayetubu.’”

Na imepokewa kutoka kwa Anas bin Malik, kwamba Mtume (s.a.w.w.) alisema: “Lau binadamu angekuwa na bonde la dhahabu, angelipenda awe na mawili, na hakijai kinywa chake ila kwa mchanga na Mwenyezi hukubali toba ya anayetubu.”

Hii ina maana kwamba hizi ni Hadith mbili za Mtume na si Aya mbili, lakini Muslim ameipokea katika Juz. 3, Uk. 100 Hadith ya Anas lakini kwa 42

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 43

Sehemu ya Tano

nassi ya Hadith ya Ibn Abbas. Na baada yake akapokea: “Kutoka kwa Abul Aswad kutoka kwa babake, amesema: ‘Abu Musa Al-Ash’a’ri alipelekwa kwa wasomaji wa Qur’ani wa Basra wakaingia kwake wasomaji mia tatu ambao wameisoma Qur’ani, akasema: “Nyinyi ndio bora ya watu wa Basra na wasomaji wake. Isomeni wala msichukue muda mrefu (bila kuisoma) kwani nyoyo zenu zitasusuwaa kama za waliokuwa kabla yenu. Nasi tulikuwa tukisoma Sura tunayoishabihisha na Sura Baraa kwa urefu na ukali, lakini nikaisahau, bali mimi nimehifadhi kijisehemu tu:

“Lau binadamu angekuwa na mabonde mawili ya mali, angelitaka la tatu, na halijai tumbo la binadamu ila kwa mchanga.”

“Na tulikuwa tukiisoma Sura tukiishabihisha na moja katika Musabbihati nikasahau ila nilichohifadhi ni: ?? ??? ???????

“Enyi mlioamini! Kwa nini mwasema msiyoyafanya mkaandikiwa ushahidi kwenye shingo zenu, mtaulizwa siku ya Kiyama!”

Hii ni nassi ya wazi kutoka kwa Ash’ari ya kupoteza wengi, ambayo adai ni sehemu ya Sura mbili za Qur’ani.

Ahmad amepokea katika Juz. 3, Uk. 238: “Kwamba Anas amesema kuwa Aya ya ‘jangwa la mchanga’ ni Hadithul Qudsy, kutoka kwa Mtume (s.a.w.w.) kutoka kwa Mwenyezi Mungu na si Aya.”

43

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 44

Sehemu ya Tano

Vile vile katika Juz. 5, Uk. 219 kutoka kwa Abu Waqid amesema: “Mtume anapoteremshiwa tulikuwa tukienda kwake kisha hutuambia, siku moja akatuambia: ‘Mwenyezi Mungu Mtukufu amesema: Hakika tumeteremsha mali kwa ajili ya kuisimamisha Swala na kutoa Zaka, lau binadamu angelikuwa na bonde angetamani kuwa na la pili, angelikuwa na mawili angetamani kuwa na la tatu, na tumbo la binadamu halijai ila kwa mchanga, kisha Mwenyezi Mungu humkubalia toba anayetubu.”’ (Au karibu nayo kutoka kwa Aisha Juz. 6, Uk.55).

Lakini pia wamepokea katika Juz. 3, Uk. 122 kwa tamko lenye shaka baina ya Hadith na Aya: “Kutoka kwa Anas amesema: ‘Nilikuwa nikimsikia Mtume (s.a.w.w.) akisema kitu ambacho sijui ni alichoteremshiwa au ni akisemacho mwenyewe? nilimsikia akisema: ?? ??? ???? ??? ?????? ?? ??? ???? ?????? ?????? ??? ? ?? ???? ??? ??? ??? ??? ?????? ????? ???? ??? ?? ???

Lau binadamu angelikuwa na mabonde mawili ya dhahabu na fedha angetamani kuwa na jingine, na tumbo la binadamu halijai ila kwa mchanga, kisha Mwenyezi Mungu humkubalia toba anayetubu.”” (Na karibu nayo katika Juz. 3, Uk. 272).

Na amepokea Ahmad Juz. 4 Uk. 368 kwa tamko la katashauri kwamba hiyo ni Aya: “Kutoka kwa Zaid bin Arqam amesema: ‘Wakati wa Mtume (s.a.w.w.) tulikuwa tukisoma hivi: ?? ??? ???? ??? ?????? ?? ??? ???? ?????? ?????? ??? ? ?? ???? ??? ??? ??? ??? ?????? ????? ???? ??? ?? ???

“Lau binadamu angelikuwa na mabonde mawili ya dhahabu na fedha angetamani kuwa na jingine, na tumbo la binadamu halijai ila kwa mchanga, kisha Mwenyezi Mungu humkubalia toba anayetubu.”

44

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 45

Sehemu ya Tano

Na amepokea katika Juz. 5, Uk. 117: Kutoka kwa Ibn Abbas amesema: “Alikuja mtu mmoja kwa Umar kumuomba kitu, Umar akawa anamchunguza mara kichwani kwake mara miguuni kwake. Je ataona alama yoyote ya ukata kwake? Kisha Umar akamwambia: ‘Una mali ngapi?’ Akasema: ‘Nina ngamia arubaini.’”

“Ibn Abbas akasema: Nikasema: ‘Mwenyezi Mungu na Mtume wake wamesema kweli, lau binadamu angelikuwa na mabonde mawili ya dhahabu, angetamani kuwa na la tatu, na tumbo la binadamu halijai ila kwa mchanga, kisha Mwenyezi Mungu humkubalia toba anayetubu.’ Umar akasema: ‘Hii ni nini?’ Nikasema: ‘Hivi ndivyo alivyonisomea Ubayya.’

Akasema Umar: ‘Twende kwake.’ Tukaenda kwake. Umar akamwambia Ubayya: ‘Ni nani anayesema hivi? ‘ Ubayya akasema: ‘Ni hivi ndivyo alivyonisomea Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.).’ Umar akasema: ‘Je niithibitishe?’ Akaithibitisha.”

Na amepokea katika Majmauz-Zawaaid Juz. Uk. 141, na amesema: “Akasema: ‘Je niithibitishe kwenye msahafu?’ Akasema: ‘Ndio.’”

(Ameipokea Ahmad na wapokezi wake ni watu safi).

Kisha akaipokea Haythami kwamba ni kauli ya Umar, na si ya Ibn Abbas wala Ubayya wala wasiokuwa hao! Akasema: “Kutoka kwa Ibnu Abbas, amesema: ‘Siku moja alikuja mtu kwa Umar akasema: ‘Tumeliwa na fisi.’

Umar akasema: ‘Hivyo wewe ni mkata?’ Umar akamuuliza tena: ‘Unatokana na nani wewe?’ Basi aliendelea akiichunguza nasaba yake hadi alipomwelewa, akamgundua kwamba ni mwenye mali, Umar akasema: ‘Lau kwamba mwanadamu angekuwa na bonde moja au mawili angelihitaji la tatu, halijai tumbo la binadamu isipokuwa kwa mchanga, kisha Mwenyezi Mungu anakubali toba ya mwenye kutubia.”’

Nimesema: Ameipokea Ibn Majah ila kauli ya Umar ya: ‘Kisha Mwenyezi Mungu humkubalia toba ya anayetubu.’ Na ameipokea Ahmad na wapokezi wake ni waaminifu. Pia ameipokea Tabarani katika kitabu Al45

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 46

Sehemu ya Tano

Awsat.

Ameipokea katika Juz. 10, Uk. 243 kutoka kwa Aisha, na akasema: ‘’Ameipokea Ahmad na Abu Ya’ala, ila yeye alisema: Hakika tumeijaalia mali ili itimizwe Swala na kutolewa Zaka. Akasema Aisha: ‘Tulikuwa tukiiona kuwa ni katika zilizofutwa katika Qur’ani.’” (Ameipokea Darami Juz. 2, Uk. 318 kutoka kwa Anas, kwa tamko lenye shaka linalokaribiana na lile la Ahmad Juz. 3, Uk. 272.)

Na ameipokea Ibn Shiba katika kitabu Tarikhul-Madina Juz. 2, Uk. 707, imo humo: ‘’Umar akasema: ‘Je tuiandike?’ Akasema: ‘Sikuamrishi.’

Akasema Umar: ‘Je tuiache?’ Akasema: ‘Sikukatazi.’ Akasema Umar: ‘Lau ungethibitisha kwamba ni kutoka kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) au ni Qur’ani iliyoteremshwa ingekuwa ni bora zaidi.’”

Ameipokea Suyuti katika Durrul-Manthuri Juz.. 1, Uk. 106 humo imo: “Wala jicho la mwanadamu halijai ila mchanga.” Ibn Abbas akasema: ‘’Sijui hiyo ni katika Qur’ani au la.’’

Na katika Juz. 6, Uk. 378: Kutoka kwa Ibn Abbas, na akamuuliza Umar: “Je niithibitishe kwenye msahafu?” Akasema: “Ndio.” Kisha kutoka kwa Ibn Dharis kutoka kwa Ibn Abbas ….….akasema Umar: ‘’Je niiandike?”

Akajibu: ‘’Sikukatazi.” Ikawa kama kwamba Ubayya ana shaka kuwa ni kauli ya Mtume (s.a.w.w.) au ni Qur’ani iliyoteremshwa.

Mtafiti atashangazwa na matukio haya katika riwaya hizi, kama atakavyoshangazwa na Umar, mara anaondoa Aya hii, mara anapinga ushahidi wa Ubayya, mara anataka kuandika lakini anangoja ishara kutoka kwa Ubayya au Ibn Abbas ili amuulize je niiandike katika msahafu?

Swali ni kwamba je kipimo cha kwamba ni andiko la Qur’ani, ni kauli ya Umar au Ubayya au rai ya Ibn Abbas? Au Zayd bin Thabit kama lisemavyo swali la nne? Au ni ushahidi wa maswahaba wawili kama lisemavyo swali 46

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 47

Sehemu ya Tano

la tano? Mpaka mwisho wa migongano iliyopo katika riwaya za kukusanya kwao Qur’ani.

Lakini mwenye kufuatilia atajua kuwa msingi wa kwanza na wa mwisho ni rai ya Umar, na kwamba alikuwa akiandika madai hayo kwenye msahafu wake uliokuwa kwa Hafsa, ambao ulichomwa na Marwan baadaye na kuwaepusha nao waislamu, shukrani zote ni za Mwenyezi Mungu aliyesema:

“Hakika sisi tumeuteremsha utajo (Qur’ani), na hakika sisi ndio wenye kuuhifadhi.” (Sura Al-Hajar: 9).

Mas’ala 91 Aya za ‘Waadit turabi’ na ‘Dhatid dayni’ wamezinasibisha kwa Ubayya bin Ka’ab Ametaja Al-Hakim Juz. 2, Uk. 224: ‘’Kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab amesema: ‘Ameniambia Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.): Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Qur’ani, akasoma: ?? ??? ?????? ?????????.

Na katika sifa za Sura hii (yaani katika sifa na Aya za Sura hii) ni: “Lau binadamu angeomba bonde la mali nikampa, basi angelitaka la pili, ningempa la pili, angetaka la tatu, wala tumbo lake halijai ila mchanga na Mwenyezi Mungu hukubali toba ya anayetubu, na kwamba dini mbele ya Mwenyezi Mungu ni Hanafiyya, si ya Kiyahudi wala ya Kinaswara, na anayefanya jambo jema, hatonyimwa.’’ (Hii ni Hadith sahih na wala Mashekhe wawili hawakuitaja.)

Ametaja Haythami katika Majmauz-Zawaaid Juz. 7, Uk. 140: ‘’Kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab amesema: ‘Amesema Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.): Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Qur’ani.

47

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

Maswali na Mishkili Elfu

11:33 AM

Page 48

Sehemu ya Tano

Akanisomea: ?? ??? ????? ????? ?? ??? ?????? ????????? ?????? ??? ?????? ??????” ???? ?? ???? ???? ????? ????? ???? ??? ???? ??? ???? ????? ????? ??????

Shaa’ba amesema: “Kisha akasoma Aya zingine baada yake, kisha akasoma: ??? ??? ??????. ?? ??? ???? ??? ?????? ?? ??? ???? ?????? ??? kisha akamaliza na sehemu ya Sura iliyobaki.”

Na katika riwaya nyingine kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab pia, kwamba Mtume (s.a.w.w.) alisema: “Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Qur’ani. Akataja mfano wa hiyo. Na akasoma ndani yake: ??? ??????

“Lau binadamu angeomba bonde la mali nikampa, basi angelitaka la pili, ningempa la pili, angetaka la tatu.” Na sehemu iliyobaki ni kama iliyotangulia.

Nasema: Katika Tirmidhi kuna kipande chake, na katika Sahih kuna kipande chake kingine. Na ameipokea Ahmad na mwanawe, na humo yumo Asim bin Hadla, baadhi ya watu wamemwona ni mwaminifu, na wengine wakasema ni dhaifu. Ama wapokezi wake wengine waliobaki ni watu safi.

Na amepokea katika Kanzul-Ummali Juz. 2, Uk. 567: “Mwenyezi Mungu ameniamrisha nikusomee Qur’ani. Akamsomea: ‘Lam yakuni’ na akamsomea: ??? ??? ????? ??? ???? ???????

48

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 49

Sehemu ya Tano

Na juu ya hizi riwaya zenye sanad sahihi kwao, inabidi ziitwe Aya hizi zilizochanganyika, kwamba ni Aya Waadi turabi, na Aya Dhatid-dayni. Kama ambavyo yapasa ziitwe: ‘Aya zilizoshuka kwa Ubayya bin Ka’ab’, kwa sababu wao wamesema katika maelezo yao kuwa Mtume (s.a.w.w.) alimwambia Ubayya: ‘’Mwenyezi Mungu ameniamuru nikusomee.”

Wala hakuna kutia shaka juu ya uongo wa riwaya zote za ziada na upungufu zinazonasibishwa kwa Ubayya bin Ka’ab, kwa sababu imethibiti kuwa wao wamemzulia uongo na kumnasibishia yaliyothibiti kwa mtu mwingine katika maneno ya kuzidishwa na kupunguzwa kwa Qur’ani.

Mas’ala 92 Na wamemnasibisha Ubayya na moja kati ya Aya mbili za Umar Katika kitabu Al-Musanif cha Abdu Razzaq Juz. 9, Uk. 51: ‘’Kutoka kwa Adiy bin Adiy, kutoka kwa baba yake au kutoka kwa ammi yake, kwamba mtumwa aliyekuwa akiitwa Kisan baadaye alijiita Qisa, na akajinasibisha kwa baba mwingine asiye halali, ambaye ndiye mmiliki wake, kisha akamfuata huko Kufa, ndipo baba yake halali alikwenda kwa Umar bin Khattab, akasema: ‘’Ee Amirul Muuminina, amezaliwa kitandani kwangu na akanichukia, na amejinasibisha na baba asiye halali ambaye ni bwana wake na bwana wangu.” Umar akauliza: ‘’We Zayd bin Thabit! Hujui sisi tulikuwa tukisoma ?? ?????? ?? ?????? ????? ??? ??? “Msiwachukie Baba zenu, hakika kufanya hivyo ni ukafiri kwenu?” Zayd akasema: ‘’Ndio, tulikuwa,’’ Umar akasema: ‘’Ondoka na umuweke mwanao kwenye ngamia wako, kisha uende naye umpige ngamia wako mjeledi na mwanao mjeledi mpaka ufike kwa mkeo.’’

(Ameipokea mwandishi wa kitabu Majmauz-Zawaaid Juz. 1, Uk. 97. Na Tabrani katika kitabu Al-Kabirah Juz. 5, Uk. 121. Pia imepokewa katika kitabu Kanzul-Ummal Juz. 6, Uk. 208. Na amewekwa Ubayya bin Ka’ab badala ya Zayd bin Thabit!).

49

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 50

Sehemu ya Tano

Na katika Bukhari Juz. 8, Uk. 26 kutoka kwa Umar katika Hadith ‘’Hakika Mwenyezi Mungu amemtuma Muhammad kwa haki na akamteremshia Kitabu kwa haki, ikawa katika aliyomteremshia ni Aya ya rajmi (kuadhibu kwa kupiga mawe) tukaisoma, tukaichunga na kuitia akilini, kwa hiyo Mtume alifanya rajmu na tukafanya baada yake, ndipo tukaogopa muda ukipita sana kwa watu, asije sema msemaji: ‘Wallahi hatupati Aya ya rajmu katika Kitabu cha Mwenyezi Mungu.’ na hatimaye wapotee kwa kuacha faradhi aliyoiteremsha Mwenyezi Mungu: ?????? ?? ???? ???? ?? ??? ?? ??? ??? ???? ?? ?????? ???????? ??? ???? ?????? ?? ??? ????? ?? ????????

“Na rajmu katika Kitabu cha Mwenyezi Mungu ni haki ifanywe kwa mwenye kuzini akiwa ana mke au mume katika waume na wake, ikiwa kutakuwa na ushahidi au mimba au kukiri.”

“Kisha tulikuwa tukisoma kutoka katika Kitabu cha Mwenyezi Mungu: ? ?? ?????? ????? ??? ??? ?? ?????? ?? ??????? ?? ?? ???? ??? ?? ?????? ?? ??????

(Hii iko pia katika Musnad ya Ahmad Juz. 1 Uk. 47 na Al-Musanf cha Abdu Razzaq Juz. 9 Uk. 50).

50

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 51

Sehemu ya Tano

Mas’ala 93 Aya ya Umar:??? ????? wameinasabisha kwa Ubayya

???

????

????

??????

??????

Mwenyezi Mungu Mtukufu amesema:

“Wale waliokufuru walipotia mori nyoyoni mwao, mori wa kijinga, basi hapo Mwenyezi Mungu aliteremsha utulivu wake juu ya Mtume wake na juu ya Waumini, na akawalazimisha neno la kumcha, Mwenyezi Mungu ni Mjuzi wa kila kitu.” (Sura Fat’hi: 26) Aya hii inaeleza hali ya makuraishi na hali ya waislamu siku ya Hudaibiya alipokusudia Mtume kwa maswahaba wake kufanya Umra, walipofika Hudaybiyya karibu na Makka, makuraishi wakapandwa na mori wa kijahiliyya wakamtumia salamu Mtume kuwa hana ruhusa ya kuingia Makka, na wakajiandaa kwa vita, kukawa na mazungumzo ikafikia kuweka suluhu maarufu iitwayo Suluhu ya Hudaybiyya.

Amepokea Al-Hakim katika Juz. 2, Uk. 225 na kusema ni sahihi kwa sharti la masheikh wawili (Bukhari na Muslim): ‘’Kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab alikuwa akisoma: ?? ??? ????? ????? ?? ?????? ?????? ???? ???????? ??? ????? ??? ???? ???? ?????? ??????

“Wale waliokufuru walipotia nyoyoni mwao mori, mori kijinga, na lau mngepandwa na mori kama walivyopandwa wao, basi Msikiti Mtukufu 51

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 52

Sehemu ya Tano

ungeharibika.”

“Umar akapata habari akawa mkali, akaagizia aitwe, naye alikuwa akimbembeleza ngamia wake (akimpaka mafuta meusi), akaja na akaingia kwa Umar. Ndipo Umar akawaita watu wake akiwamo Zayd bin Thabit, akasema: ‘’Ni nani anatakayesoma Sura Fat’hi miongoni mwenu?’ Zayd akasoma kwa kisomo chetu cha hivi leo, ndipo Umar akawa mkali kwa Ubayya.

“Ubayya akamwambia: ‘Je nizungumze?’ Umar akajibu: ‘Zungumza.’

Ubayya akasema: ‘Hakika wajua kuwa mimi nilikuwa nikiingia kwa Mtume (s.a.w.w.) na akinisomea na nyinyi mko mlangoni, hivyo ukiwa wapenda niwasomee watu alivyonisomea, basi nitasoma, ama si hivyo sitasoma hata herufi madamu ningali hai.’ Umar akasema: ‘Hapana wasomee watu.’’’

(Amepokewa katika Durrul-Manthuri Juz. 6, Uk. 79, na Kanzul-Ummal Juz. 2, Uk. 568, na akasema: “Ameipokea Ibn Abu Daud katika AlMasahif, na ameipokea Ibn Khuzayma sehemu ya Hadithi.” Na mfano wake inapatikana katika Uk. 595, amesema: “Ameipokea Ibn Abu Daud katika Al-Masahif, na ameipokea Ibn Khuzayma sehemu ya Hadithi, na ameinukuu katika Uk. 595 kutoka kwa Abu Daud.”)

Amepokea Dhahabi katika Suiyarul Aa’laamin-Nubalai Juz. 1, Uk. 397: ‘’Kutoka kwa Abu Idris Al-Khawlani, kwamba Abu Dardai alisafiri hadi Madina katika kikundi cha watu wa Damascus, siku moja wakasoma kwa Umar: ?? ??? ????? ????? ?? ?????? ?????? ???? ???????? ??? ????? ??? ???? ???? ?????? ??????

Umar akasema: ‘Ni nani aliyewasomea hivi?’ Wakajibu ni Ubayya bin Ka’ab. Akamwita. Alipofika, akamwambia: ‘Someni!’ Wakasoma vile vile.

Ubayya akasema: ‘Wallahi Umar wewe wajua fika kuwa mimi nilikuwa 52

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 53

Sehemu ya Tano

nikuhudhuria nao hawapo, na nilikuwa karibu, nao wakijificha, wallahi lau nitapenda nitakaa nyumbani kwangu tu, nisisimulie chochote, wala nisimsomee yeyote mpaka nife.’ Umar akasema: ‘Ewe Mwenyezi Mungu twakuomba maghufira. Sisi twajua kuwa Mola amekujaalia elimu na watu wakajua kile ulichokijua wewe.’’ (Na ameipokea katika Kanzul-Ummali Juz. 2, Uk. 594).

Na anayejua kisa cha Umar katika Hudaybiyya na kumpinga kwake Mtume asikubali suluhu, na kumnga’ng’aniza kwake Mtume aingie Makka na kuwapiga vita makuraishi, na kutamka kwake bayana kwamba yeye ni mwenye kuutilia shaka unabii wa Mtume (s.a.w.w.) siku hiyo, na kule kusimama kwake kidete kwa kuleta vitendo vya kuharibu suluhu na kuleta vita; mtu huyo atajua kuwa ziada inayodaiwa kwenye Aya, yatoka kwake, na si kwa Ubayya bin Ka’ab, na ni kwamba wapokezi wamepotoa ili kumsafisha Umar kama ada yao ilivyo.

Umar alifanya kila alivyoweza katika Hudaybiyya ili kuwatia mori waislamu, lakini wakabaki wakiwa wametulia, na hawakumsikiliza! Na baada ya kupita miaka ikagundulika kwa Umar kuwa ile hekima ya suluhu ya Mtume (s.a.w.w.) na kwamba lau waislamu wangehamasishika kwa mori na kupigana kama alivyotaka, ingelikwa ni madhara kwa Makka na utukufu wake. Hivyo Umar akasema: “Lau mngepandwa na mori kama walivyipandwa wao, basi Msikiti Mtukufu ungeharibika.” Lakini amesahau kwamba hamasa ya kiislamu kwa kusilimu kwao hailingani na ya kijahiliyya ya kikuraishi, wala hakuna ulingano baina ya hiyo ya kiislamu na kule kuharibika kwa Masjidul-Haraam.

Lau waislamu wangepatwa mori na hamasa kwa ajili ya Uislamu wao, basi mushrikina wangelishindwa na waislamu wangeliingia Masjidul-Haraam wakiwa wameshinda. Kama alivyosema Mwenyezi Mungu (s.w.t.):

53

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 54

Sehemu ya Tano

‘’Na lau makafiri wangelipigana nanyi basi bila shaka wangeligeuza migongo, kisha wasingelipata mlinzi wala msaidizi. Kawaida ya Mwenyezi Mungu iliyotangulia zamani, hutapata mabadiliko katika kawaida ya Mwenyezi Mungu. na yeye ndiye aliyeizuia mikono yao kwenu, na mikono yenu kwao, katika bonde la Makka baada ya kukupeni ushindi juu yao, na Mwenyezi Mungu anaona mnayoyatenda.”

(Sura Al-Fat’hi: 22 – 24).

Maneno ‘’Kuharibu Masjidul-Haraam’’ hayafai ila itakapokuwa makusudio yake kuharibika kwa kuwaua makuraishi walio mushrikina. Ambao baadaye walikuwa ni wasaidizi wa Umar na wakaishi Madina na wakamteua Abu Bakr kuwa Khalifa wa Mtume (s.a.w.w.).

Tutataja kwa kifupi msimamo wa Umar huko Hudaybiyya ili kuzidi kufafanua: Katika Bukhari Juz. 3, Uk. 178: Katika riwaya ndefu chini ya anwani, Mlango wa sharti za Jihadi imetajwa hivi: “Mtume alitoka wakati wa Hudaybiyya mpaka walipofika baadhi ya njia, Mtume (s.a.w.w.) akasema: ‘Khalid bin Al-Walid yuko Humami na kikosi cha farasi, Chukueni njia ya upande wa kulia.’ Na wallahi hakuwajua Khalid mpaka walipofika kwenye kundi la jeshi, akaondoka akikimbia huku akiwaonya makuraishi! Mtume akaondoka mpaka alipofika katika bonde kali, alipiga magoti ngamia wake, watu wakasema: ‘Shuka, shuka.’, lakini akagoma, wakasema: ‘Qasw’wau amegoma, Qasw’wau amegoma!!’Akasema Mtume (s.a.w.w.): 54

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 55

Sehemu ya Tano

‘Qasw’wau hajagoma na wala hiyo si tabia yake, lakini amezuiliwa na Yule aliyemzuia tembo.’

“Kisha akasema: ‘Naapa kwa Yule ambaye nafsi yangu imo mikononi Mwake, hawatoniomba mbinu ambayo kwayo wataadhimisha mambo matukufu ya Mwenyezi Mungu ila nitawapa,1 kisha akamwamrisha ngamia wake akaruka (bonde lile). Akaondoka mpaka akashuka mbali ya Hudaybiyya kwenye shimo lenye maji machache, na watu wakagawana kidogo kidogo, hivyo watu hawayakuyaacha mpaka walipoyamaliza, ndipo wakamlalamikia Mtume kiu, ndipo akatoa mshale kutoka kwenye kifuko chake, kisha akawaamuru wauchomeke ndani ya shimo hilo, wallahi maji yalianza kububujika mpaka walipouchomoa.

“Walipokuwa katika hali hiyo alikuja Badil bin Warqaa Al-Khazai’ akiwa na watu wake wa Khazaa’. Akasema: ‘Nimewaacha Ka’ab bin Luayyi na Amir bin Luayyi wameshuka eneo la maji ya Hudaibiyya wakiwa na chakula, nao ni mwenye kukupiga vita na kukuzuia usiende katika Nyumba ya Mwenyezi Mungu.’

“Mtume (s.a.w.w.) akasema: ‘Sisi hatukuja kumpiga vita mtu yeyote ila tumekuja kufanya Umra, na makuraishi wamesukumwa na vita na vimewatia moto, wakitaka nitawapa muda na wazuie baina yangu na watu, na wakitaka waingie walipoingia watu na watende, la sivyo watakuwa wamejikusanya hivyo lau wao wakikataa, naapa kwa ambaye nafsi yangu iko mikononi mwake, nitawapiga vita juu ya jambo langu hili ….na Mwenyezi Mungu apitishe amri yake.’

“Badil akasema: ‘Nitawafikishia salamu za hayo uyasemayo.’ Akaondoka akaenda kwa makuraishi akasema: ‘Tumekuja kutoka kwa mtu huyu, na tumemsikia akisema maneno mkitaka tuwaambie tutawaambia.’ Wale 1. Yaani kukubali kwake (s.a.w.w.) suluhu ya namna ile ni moja ya mbinu hodari za kupelekea Mwenyezi Mungukutukuzwa,nabilashakahilolilitimianalikowazikwakilaanayejuamatokeoyasuluhuile-Mhariri.

55

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 56

Sehemu ya Tano

wajinga wao wakasema: ‘Hatuna haja sisi utuambie aliyoyasema.’ Baadhi ya wenye maoni wakasema: ‘Tuambie uliyoyasikia.’ Akasema: ‘Nimemsikia akisema kadha na kadha.’ Akawaambia yale aliyoyasema Mtume (s.a.w.w.).”

Kisha Bukhari akataja kuja kwa mjumbe wa makuraishi aitwaye U’rwa bin Masud na mamzungumzo yao, kisha kuja kwa mjumbe mwingine kutoka kwa Bani Kinana, kisha kuja kwa mtu aitwaye Mukriz bin Hafsa.

“Alipofika Mukriz, Mtume akasema: ‘’Huyu Mukriz ni mtu muovu.’’

Akawa anasema na Mtume (s.a.w.w.), alipokuwa akisema na Mtume, ghafla akaja Suheil bin Amru…

“Zahri amesema katika Hadithi yake: ‘’Akaja Suheil bin Amru akasema: ‘Lete tuandike kati yetu sisi na wewe mkataba.’ Mtume akamwita mwandishi…..

“Umar bin Khattab akasema: ‘’Nikaenda kwa Mtume nikamwambia: ‘Kwani wewe si Mtume wa kweli?’ Akajibu: ‘Ndio mimi ni Mtume wa kweli.’ Nikasema: ‘Kwani sisi hatuko kwenye haki na adui yetu yuko kwenye batili?’ Akajibu: ‘Ndio sisi tupo kwenye haki.’ Nikasema: ‘Kwa nini basi dini yetu tunaitoa kwa udhalili?’ Akasema (s.a.w.w): ‘Mimi hakika ni Mtume wa Mwenyezi Mungu na simuasi, naye ni Mnusuru wangu.’

“Nikasema: ‘Si wewe ulikuwa ukituambia kwamba tutakuja kwenye Nyumba tukufu (al-Kaaba) na kuitufu?’ Akasema: ‘Ndio, je nilikwambia kuwa sisi tutaifikia mwaka huu?’ Nikasema: ‘La.’ Akasema (s.a.w.w.): ‘Wewe utaifikia na kuitufu.’ Alipomaliza kadhia ya kuandika, Mtume (s.a.w.w.) akasema kuwaambia maswahaba zake: ‘Simameni mchinje, kisha mnyoe….’ Wakachinja na wakawa wananyoana hata baadhi karibu kuuana kwa ghamu.”

56

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 57

Sehemu ya Tano

Na katika Bukhari Juz. 6, Uk. 45: “Akasema: ‘Ee mwana wa Khattab, mimi ni Mtume wa Mwenyezi Mungu na Mwenyezi Mungu hatoniacha Abadan.’ Akarejea akiwa na hasira, hakusubiri mpaka alipomwendea Abu Bakr, akasema: ‘Ee Abu Bakr, je sisi hatuko katika haki na wao kwenye ubatili?’ Akasema: ‘Ee mwana wa Khattab, huyo ni Mtume wa Mwenyezi Mungu na Mwenyezi Mungu hamtupi Abadan.’ Ndipo ikashuka Sura AlFat’hi.”

Na katika Tarikhu Tabari Juz. 2, Uk. 280: ‘’Jambo lilipozidi ikawa hakikubaki ila kuandika mkataba wa suluhu, aliruka Umar bin Khattab akaenda kwa Abu Bakr, akasema: ‘Ee Abu Bakr yeye si Mtume wa Mwenyezi Mungu?’”

Na katika Kanzul-Ummal Juz. 10, Uk. 494: ‘’Umar kumhimiza Abu Jandal bin Suhail bin Amru kumuua baba yake: Umar akamkamata na hali baba yake kamshika mkono wake akimvuta, na Umar akisema: ‘Yeye ni mtu tu na wewe una upanga.’’’

Na katika Siira Ibnu Hisham Juz. 2, Uk. 476: ‘’Kwamba Umar bin Khattab alimwambia Mtume (s.a.w.w.): ‘Ee Mtume, niache ning’oe meno mawili ya Suheil bin Amru wala asisimame kukuambia wewe mahali popote.’

Mtume akasema: ‘Mimi simkatikati, kwani Mwenyezi Mungu atanikatakata nami japokuwa mimi ni Mtume.’’’

Haya ni matendo ya ajabu ya Umar, kwani Suheil bin Amru ni mjumbe wa makuraishi wa masikilizano. Na kumuua au kumkatakata ni Kinyume na dini!

Kisha alidhihirisha Umar majuto yake aliposema: “Lau mngekuwa na mori kama walivyo wao, basi msikiti wa Masjidul Haraam ungeliharibika, kwa sababu Suheil bin Amru alikuwa ni kiongozi wa makuraishi baada ya ushindi wa Makka, na akawa ni rafiki kipenzi cha Umar, na alikuwa na nafasi kubwa katika kufanikisha Saqifa!

57

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 58

Sehemu ya Tano

Kwa hivyo waliweka kwenye ulimi wa Mtume, kama ilivyo katika Siira Ibnu Hisham Juz. 2, Uk. 476 na Tarikhu Tabari Juz. 2, Uk. 162, yale ambayo Ibn Is’haq ameeleza kwamba yalimfikia: Akasema (Tabari au Ibnu Hishamu): “Amesema Ibnu Is’haq: ‘Imenifikia habari kwamba Mtume (s.a.w.w.) alimwambia Umar katika Hadith hii: Huyu huenda akapata cheo ambacho hutamlaumu.’’’

Na makusudio ya ‘cheo’ ni kutilia nguvu Suheil huko Makka ile baiya ya Saqifa kama alivyopokea Al-Hakim na Bayhaqi katika kitabu Dalail, amesema: “Umar alisema: ‘Niache ee Mtume nimng’oe meno Suheil bin Amru asiweze kusimamia kuwahutubia watu wake milele.’ Mtume akasema: ‘Muache, huenda siku moja akakufurahisha.’’’

Alipokufa Mtume, walifanya rabsha watu wa Makka, Suheil akasimama kwenye Al-Ka’aba akasema: ‘’Aliyekuwa akimuabudu Muhammad, basi Muhammad amekufa. Na Mwenyezi Mungu yuhai hafi.’’ (Durrul-Manthur Juz. 2, Uk. 81).

Suheil aliwatuliza makuraishi kwamba kipindi cha wale wanaomwabudu Muhammad kimekwisha na kwamba makuraishi kuanzia sasa na kuendelea watatawala na kuabudu Mwenyezi Mungu na si Muhammad!

Hapana budi alikuwa ameafikiana na Abu Bakr na Umar kwenye madhumuni yake, ikaja ikiwa ni nakala ya hotuba ya Abu Bakr huko Madina.

Umar anakiri kuwa yeye alikuwa anatafuta wasaidizi wa kumpindua Mtume Katika kitabu Maghazil cha Al-Waqidi Juz. 2, Uk. 607: ‘’Kutoka kwa Ibn Abbas amesema: Umar aliniambia katika zama za ukhalifa wake: ‘Niliingiwa na shaka sijawahi kuwa nayo tangu niliposilimu, ila siku hiyo, lau ningepata wafuasi wanaochukia kadhia hiyo basi ningelitoka…..”’

Na kutoka kwa Abu Said Al-Khidri, amesema: “Amesema Umar: ‘Wallahi 58

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 59

Sehemu ya Tano

siku hiyo aliniingiza shaka mpaka nikajisemea moyoni, lau tungelikuwa watu mia kwenye rai yangu, tusingeliingia Abadan!’’’

Umar alijitenga na Mtume na waislamu, na hakubai baia ya mtini Bukhari amesema katika Juz. 5, Uk. 69: ‘’Kutoka kwa Nafii amesema: ‘Watu wanazungumza kwamba mtoto wa Umar alisilimu kabla ya Umar, na si hivyo, lakini Umar siku ya Hudaybiyya alimtuma Abdallah aende kumletea farasi wake aliyekuwa kwa mtu mmoja miongoni mwa maanswari, ili amtumie farasi huyo katika kupigana, na wakati huo Mtume alikuwa akipewa baia chini ya mti na hali Umar hajui hilo. Abdallah akambai na kisha akaenda kumchukua farasi, akaja naye kwa Umar na Umar akiwa anavaa ngao kwa ajili ya kupigana vita, ndipo (Abdullah) akamwambia kuwa Mtume anapewa baia chini ya mti, basi akaondoka naye mpaka akampa baia Mtume (s.a.w.w.). Hali hiyo ndio ambayo watu wanaizungumzia kwamba mtoto wa Umar alisilimu kabla ya baba yake.”

(Amesema Ibn Kathir katika Sira yake Juz. 3, Uk. 328. “Bukhari amejitenga pekee katika aina hizi mbili za mtazamo).

Bukhari anasema kuwa Umar alikuwa na hasira na sulhu hiyo, akajitenga mbali na Mtume akawa anajiandaa na vita, akawa na farasi kwa mtu, akamtuma mwanawe kumchukua, na ilikuwa mahali alipojitenga ni mbali, kwani hakuwa akijua kwamba wahyi umeteremsha suala la baia, wala hakusikia mpigambiu wa Mtume akinadi kwa ajili ya kumpa Mtume (s.a.w.w.) baia. Wala hakuona waislamu wakienda kwenye baia chini ya mti, mpaka aliporejea mwanawe Abdallah na kumwambia kuwa waislamu wanafanya baia, hasira yake ikaondoka akaenda akatoa baia.

Na anasema kuwa sababu ya watu kusema kuwa mwana wa Umar alisilimu kabla ya baba yake, ni kwamba mwanawe alibai chini ya mti kabla yake yeye. Kwani hiyo ilikuwa ni kwa ajili ya kuufanya upya uislamu wa waislamu. Na hasa wale waliokinzwa na amri ya Mtume ya kuchinja bila 59

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 60

Sehemu ya Tano

ya kuingia Makka, na hususan wale ambao walitia shaka katika utume wa Mtume (s.a.w.w.) kama vile Umar.

Lau yakisihi maneno ya Bukhari, maana yake ni kwamba Umar aliomba msamaha baada ya kwisha hasira zake, akaujadidi uislamu wake na kumpa baia (s.a.w.w.) chini ya mti, na ni kwamba Mtume (s.a.w.w.) alimkubalia, na hakikubaki chochote katika moyo wake baada ya baia ya chini ya mti.

Lakini ni kwamba baia ya mtini ilishushwa na wahyi wakati Mtume (s.a.w.w.) alipopeleka ujumbe kwa mushrikina wa Makka akiwataka suluhu, na kabla ya kuja kwa Suheil bin Amru na kupitisha suluhu naye.

Wapokezi wa Hadith wamelitaja hilo akiwamo Swalihi katika kitabu Subulul-Hudaa War-Rashad Juz. 5, Uk. 48.

Vipi itakuwa hasira zake ziondoke kisha ajididi uislamu wake kwa kutoa baia, kisha afanye aliyoyapokea yeye mwenyewe ambayo ni kujaribu kuiharibu suluhu baada ya kuja Suheil na wakati wa kuipitisha na baada ya kuipitisha, na kwamba yeye alimchochea Abu Jandal bin Suheil bin Amru kumuua baba yake!

Katika kitabu cha Ahmad Juz. 4, Uk. 330, na kitabu Dalaailun-Nubuwwa Juz. 5, Uk. 331: ‘’Mtume (s.a.w.w.) akainua sauti yake, akasema: ‘Ee Abu Jandal, subiri! Kwani Mwenyezi Mungu amejaalia kwako na wanyonge ulionao faraja. Sisi tumewekeana na hao watu suluhu na tumepeana ahadi, na sisi hatuivunji.’ Umar bin Khattab akaenda kando ya Abu Jandal, akamwambia: ‘Subiri kwani hao ni mushrikina na damu ya mmoja wao ni damu ya mbwa.’ Umar akawa anasogea amesimama na upanga. Umar akasema: ‘Nataraji achukue upanga na ampige nao baba yake.’ Akasema (Msimulizi wa habari hii): ‘Yule mtu akamng’ang’ania baba yake.”

Je hii ni hali ya mwenye kumtii Mtume wake aliye ujadidi uislamu wake na kuridhia hukmu ya Mola wake?

60

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

Maswali na Mishkili Elfu

11:33 AM

Page 61

Sehemu ya Tano

Surat Al-Fat’hi iliteremka Mtume alipokuwa anarudi kutoka Hudaybiyya Bali tunapata katika Bukhari kwamba Umar amekiri kuwa yeye alimsemesha Mtume (s.a.w.w.) mara tatu walipokuwa njiani wakirudi kutoka Hudaybiyya lakini hakumjibu. Hapana budi hata huko Hudaybiyya pia hakumjibu, haiwezekani amridhie Hudaybiyya kisha amkasirikie na kutomsemesha njiani wanaporejea.

Bukhari amesema katika Juz. 5, Uk. 66: ‘’Kutoka kwa Zayd bin Aslam, kutoka kwa baba yake, kwamba Mtume (s.a.w.w.) alikuwa akienda katika baadhi ya safari zake, na Umar alikuwa akienda naye usiku, ndipo Umar bin Khattab akamuuliza jambo na Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) hakumjibu, kisha akamuuliza tena hakumjibu, kisha akamuuliza tena hakumjibu. Umar akasema: ‘Mama yako asiwe na mtoto ee Umar, wamsemesha Mtume mara tatu na asikujibu.’

“Umar anasema: Nikamsukuma ngamia wangu nikaenda mbele ya waislamu, nikaogopa Qur’ani isishuke kwa ajili yangu, nikasikia mtu akinipigia mayowe. Nikaogopa isije ikawa Qur’ani imeshuka kwa ajili yangu, nikaenda kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) nikamsalimia, akasema (s.a.w.w.): ‘Jana usiku imeshuka kwangu Sura ambayo hiyo naipenda zaidi kuliko vinavyochomozewa na jua.’ Kisha akasoma: ????? ?? ????? ????? (Pia ameipokea Tirmidhi, katika Juz. 5, Uk. 6).

Kinachoonekana katika riwaya ya Bukhari ni: Wapokezi wameeleza kuwa kushuka kwa Sura hiyo kulikuwa katika eneo la Karaal Ghamim, yaani ni siku mbili au zaidi baada ya kuiacha Hudaybiyya. Maana yake ni kuwa Mtume (s.a.w.w.) alikuwa amemkasirikia Umar muda wote wa kukaa kwake Hudaybiyya siku ishirini, na njiani wakati wa kurudi kwake mpaka alipofika Karaa’ Ghamim iliposhuka Sura Al-Fat’hi.

61

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 62

Sehemu ya Tano

Bukhari amefuta kipande cha mwisho cha Hadithi, ambacho ni kwamba Umar alimuuliza Mtume: ‘’Au ni ushindi huo?’’ lakini alikipokea katika mnasaba mwingine katika Juz. 4, Uk. 70, amedai humo kwamba Mtume (s.a.w.w.) alimsomea Umar peke yake Sura Al-Fat’hi, akasema: ‘’Ikateremka Sura Al-Fat’hi, Mtume (s.a.w.w.) akamsomea Umar mpaka mwisho wake, Umar akasema: ‘Je ni ushindi huo?’ Mtume akasema: ‘Ndio.’’’

Umar na wafuasi wake wanataka kusema kuwa Mtume (s.a.w.w.) ndiye aliyemtaka Umar suluhu na kumsemsha baada ya kumuudhi. Lakini lililo sahihi linaloingia akilini ni lile lililopokewa kwenye kitabu Subulul-Huda War-Rashad, Juz. 5, Uk. 59: ‘’Na amepokea Ibn Shaiba na Ahmad, Ibn Saad, Abu Daud, Ibn Jarir Ibnul Mundhir, na Hakim, naye amesema ni riwaya sahih, pia ameipokea Ibn Mardawayhi, na Bayhaqi katika kitabu Dalail, kutoka kwa Majmau bin Jariya Al-Answari, amesema: “‘Tulishiriki pamoja na Mtume wa Mwenyezi Mungu (s.a.w.w.) kwenye Hudaybiya, tulipoondoka kwenda Kuraail Ghamim mara tukaona watu wakiwapeleka ngamia kwa kasi, watu wakaulizana: ‘Watu hawa wana nini?’ Wakajibu: ‘Mtume amepewa wahyi.’ Basi tukatoka pamoja na watu tukiwaendesha ngamia kwa kasi, mara tukamuona Mtume (s.a.w.w.) akiwa juu ya kipando chake hapo Kuarail Ghamiim, watu wakakusanyika na akawasomea:???? ????? ?? ????? ????? Mtu mmoja katika maswahaba wa Mtume akauliza: ‘Je huo ni ushindi?’ Mtume (s.a.w.w.) akajibu: ‘Ndio, naapa kwa yule ambaye nafsi yangu imo mikononi mwake huu ni ushindi.’’’

Vipi wanakusanya kati ya riwaya hii na riwaya ya kuwa Mtume (s.a.w.w.) alimwita Umar na kumsomea? Je ni baada ya kuwasomea waislamu au kabla? Na je kikisihi kitendo cha Mtume (s.a.w.w.) kumhusisha Umar peke yake, itakuwa ni fadhila kwake au ni kusimamisha hoja dhidi yake? kwa sababu alikuwa bado amekasirika hajaridhika na suluhu, na huku Mtume (s.a.w.w.) akiwa bado amemkasirikia.

62

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 63

Sehemu ya Tano

Katika kitabu Sunan cha Bayhaqi Juz. 9, Uk. 222: ‘’Ibn Shihab amesema: ‘Haujatokea ushindi mkubwa kwa Uislamu kama huo, vita vilikuwa vinawaelekea watu, na waliposalimika navyo, basi hakumlingania uislamu yeyote mwenye akili ila aliukubali, na walisilimu katika miaka miwili hiyo watu zaidi ya walivyosilimu kabla ya hapo.’’’

Umar na kinyongo chake dhidi ya mti wa Bai’atu Ridhwaani Katika kitabu Durrul-Manthuur Juz. 6, Uk. 73: ‘’Amepokea Bukhari na Ibn Mardawayhi kutoka kwa Tariq bin Abdurahman amesema: ‘Nilikuwa ninakwenda kuhiji, nilipopita nikawaona watu waliokuwa wakiswali, nikauliza: ‘Msikiti gani huu?’ Nikaambiwa ‘Huu ndio mti ambao Mtume alipewa hapo baia ya Ridhwaani.’’’

Na ametaja Ibn Abi Shayba katika Al-Musannif kutoka kwa Naafii, amesema: “Ilimfikia habari Umar kuwa watu wanakwenda kwenye mti ambao ilitolewa baia chini yake, ndipo akaamuru ukatwe.’’

Hili ni jaribio moja miongoni mwa majaribio yake mengi ya kutaka kumshusha hadhi Mtume (s.a.w.w.) na kuondoa athari zake na maeneo ya baraka zake.2 Na hiyo inaonyesha jinsi ambavyo mti wa baia ya Ridhwan na baia yenyewe ya Ridhwan ilivyokuwa ikimuudhi ndani ya nafsi yake.

2 Amesema kweli mshairi aliposema: “Tawi hufuata asili, hivi huoni uchungu wa shubiri katika punje iliyotoweka. Hivi hujasikia ujinga wa mwana wa leo ni maradufu ya ule wa mzazi wa jana.” Ni kweli kabisa juhudi za Umar kufutilia mbali athari za Mtume (s.a.w.w.) zimejirudia kwa ari mpya, nguvu mpya na kasi mpya, kwani ufuasi wa kiupofu wa Uwahabi kwa Umar bin Khattab umeendeleza kwa sanaa ya ajabu na ya uhodari wa kupindukia, zile juhudi za Umar za kufutilia mbali athari za Mtume (s.a.w.w.) kama ushuhudiavyo ulimwengu leo hii. Ndio, ulimwengu wa kiroho na kimwili unashuhudia hayo katika misimamo yao, sera zao, siasa zao hadi katika neno kuu “Ibada zao.” – Mhariri.

63

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 64

Sehemu ya Tano

Maswali juu ya sehemu maalum ya Ubayya bin Ka’ab 1. Ni nini wajibu wa Umar mbele ya ushuhuda adhimu wa Mtume Adhimu kwa Ubayya bin Ka’ab, na kwa nini alimkhalifu Mtume (s.a.w.w.) na hakuchukua Qur’ani toka kwa Ubayya?

2.Kauli ya Umar mnaifafanua vipi? Ile iliyopokewa na Bukhari Juz. 5, Uk. 149: ‘’Msomaji hodari wetu zaidi wa Qur’ani ni Ubayya, na ajuaye zaidi hukmu kwetu ni Ali nasi tunaacha kauli ya Ubayya, kwa sababu Ubayya anasema: ‘Mimi siachi chochote nilichokisikia toka kwa Mtume.’ Na Mwenyezi Mungu (s.w.t.) amesema: ‘Hatuinasikhi Aya au kusahaulisha…..’’’

3.Je Umar alimuonea bure Ubayya alipompiga, au hakumuonea? na kuna hoja gani ya kisheria ya kumdhalilisha huku kwa kiwango hiki swahaba mkuu kama Ubayya?

4.Mna maoni gani juu ya mtu asiyembai Abu Bakr na Umar kama Saad bin Ubada, je amepotea, na amekufa kifo cha kijahiliyya?

5. Mna maoni gani juu ya Umar kuivamia nyumba ya Ali na Fatimah (a.s.), na kutishia kuchoma nyumba yao japokuwa humo wamo Ali na Fatimah, iwapo tu wasipotoka kutoa baia?

6. Mna maoni gani juu ya baia iliyochukuliwa kwa nguvu na Juburi, je ni sahihi na ya kisheria?

7. Mnafafanua vipi kauli ya Ubayya bin Ka’ab: ‘’Wameangamia watu wa muungano, naapa kwa jina la Mola wa Al-Kaaba!’’ Ni kina nani hao walowapoteza waislamu kwa maoni yake? Na ni maneno gani aliyotaka kuyasema akaogopa kwa kuogopa kifo?

8. Mnafafanua vipi kauli ya Ubayya bin Ka’ab: ‘’Umma huu haujaachaku64

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

Maswali na Mishkili Elfu

11:33 AM

Page 65

Sehemu ya Tano

jiinamia tangu umpoteze Nabii wao…”

9. Kwa nini katika Swala hamsomi kama Umar:

10. Kwa nini hamuisahihishi misahafu yenu kwa ushuhuda wa Umar na muiandike: ?????? ??? ??? ????

11. Kwa nini hamuisahihishi misahafu yenu kwa ushuhuda wa Umar na muiandike: ???? ?? ????? ????? ??? ??????? ????? ???? ???????

12. Mnaeleza vipi jaribio la Umar la kutaka kufuta Waw katika Aya. Kwa nini hamuisahihishi Qur’ani yenu kwa ushuhuda wa Umar na muiandike: ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????? ??????? ??????

13. Je inasihi maana ya Aya ya Umar: ??? ?????? ??????

14. Umar mwenyewe amethibitisha kwamba aliutilia shaka utume wa Mtume wetu Muhammad (s.a.w.w.), hivyo shaka yake ni kadhia yakinifu, ama kuujadidi kwake uislamu ni dai tupu la kidhana, hivyo basi tutathibitisha vipi kama kweli alijadidi uislamu wake na kuondoa shaka yake?

15. Mnaieleza vipi kauli ya Umar katika riwaya ya Ibn Abbas na Abu Said Al-Khidri: ‘’Wallahi nimeingiwa siku hiyo na shaka mpaka nikajisemea katika nafsi yangu: Lau tungelikuwa watu mia moja wenye maoni kama yangu, tusingeliingia Abadan.’’ Nini hukmu ya mwenye kushuku utume na nini hukmu ya mwenye kunuia kutoka dhidi ya Mtume na mwenye kukataa amri yake, japokuwa hakuweza? ]16. Lini iliondoka ghadhabu ya Umar kutokana na suluhu ya Hudaybiyya na ni lini aliujadidi uislamu wake?

65

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 66

Sehemu ya Tano

SEHEMU YA TISA KAULI ZA UMAR NA WENZAKE JUU YA KUPOTOSHWA QUR’ANI Mas’ala 94 Madai ya Umar kwamba Qur’ani imepotea theluthi yake Amesema Tabarani katika kitabu Al-Awsat Juz. 6, Uk 361: ‘’Ametuhadithia Muhammad bin Abeid bin Adam bin Abi Iyas AlAsqalani, amenihadithia baba yangu kutoka kwa babu yangu, Adam bin Abi Iyas, ametuhadithia Hafsa bin Maysara, kutoka kwa Zayd bin Aslam, kutoka kwa baba yake, kutoka kwa Umar bin Khattab, amesema: ‘Mtume amesema: Qur’ani ni maelfu na herufi ishirini na saba, anayezisoma kwa subira na kutaka mema, atapata kwa kila herufi moja mke wa Kihurula’yni (Peponi).’’’

Kisha Tabarani akasema: ‘’Haikupokewa Hadithi hii kutoka kwa Umar ila kwa sanad hii pekee iliyo kwa Hafsa bin Maysara.’’

Katika Durrul-Manthuur ametaja Suyuti Juz. 6, Uk. 422, amesema: ‘’Baadhi ya ulamaa wamesema kuwa idadi ni kwa kuzingatiwa ilivyokuwa katika Qur’ani na maandiko yake yaliyofutwa, vinginevyo ni kwamba iliyopo sasa haifikii idadi hii.’’ (Rejea kitabu Al-Jaamiu’s-Swaghiir Juz. 2, Uk. 264 na Al-Itqaan Juz. 1, Uk. 70).

Katika Majmauz-Zawaaid amesema Al-Haythami katika Juz. 7, Uk. 163: ‘’Ameipokea Tabrani katika Al-Awsat kutoka kwa Sheikh wake Muhammad bin Abeid bin Adam bin Abi Iyas, amemtaja Dhahabi katika kitabu Al-Mizan kwa Hadith hii, na sikumuona mwingine akitaja maneno 66

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 67

Sehemu ya Tano

kuhusu Hadithi hiyo, na wapokezi wake ni waaminifu.’’ Na ameipokea katika Kanzul-Ummaal Juz. 1, Uk. 517 na Juz. 1, Uk. 541, na akasema: “Kaipokea Tabrani katika Al-Awsat na Ibn Muardawayhi na Abu Nasri Sajzi katika Ibana, kutoka kwa Umar).

Na idadi ya herufi tulizo nazo ni laki tatu wala hazifiki idadi ya alizosema Umar, inakuwa makusudio yake ni kupotea kwa zaidi ya theluthi mbili za Qur’ani.

Wala haiwezekani kukubali maelezo ya Suyuti kuwa yalionasikhiwa katika Qur’ani idadi yake ni zaidi ya thuluthi mbili, haiingii akilini kuwa mansukh ziwe ni zaidi ya Qur’ani halisi yenyewe. Baadhi ya ulamaa wao wamepokea athari hii kutoka kwa Umar kwa kuikubali na kuifafanua, amesema wazi Haythamii kuwa hakuna mtu yeyote kabla ya Dhahabi aliyemkuta na dosari ya upokezi Muhammad bin Ubayd bin Adam, ambaye ni Sheikh wa Tabrani, na wapokezi wengine waliobaki ni waaminifu!

Na yajulikana kwamba Dhahabi mara nyingi humshutumu mpokezi hata aliye mwaminifu kwa sababu tu ya matini ya Hadith haikumpendeza!

Ama kauli ya Ibn Hajar katika kitabu Lisanul-Mizani Juz. 5, Uk. 276: ‘’Muhammad bin Ubayd bin Adam bin Abi Iyas Al-Asqalani: Amepokea peke yake habari batili. Akasema Tabrani…… ‘’ Ikiwa anakusudia kuwa maana ya Hadith ni batili basi ni sahihi, na ikiwa anataka kumshutumu Muhammad bin Ubayd, basi ajuwe kupokea peke yake si dosari ya upokezi. Na yeye ni katika masheikh wa Tabarani wenye kuaminiwa kwao.

Ndipo Seyyid Khui akamzingatia kuwa ni mwaminifu kwao, akasema katika kitabu Al-Bayan Uk. 202: ‘’Na ametaja Tabrani katika sanad yenye kuaminika kutoka kwa Umar bin Khattab riwaya iliyovushwa: ‘Qur’ani ina elfu elfu na ishirini na saba elfu.’ ambapo Qur’ani tuliyonayo haifiki theluthi ya kiasi hiki. Na hivyo ameporomosha katika Qur’ani zaidi ya theluthi zake mbili.’’’

67

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 68

Sehemu ya Tano

Sam’ani ametoa wasifu wa babu yake Adam bin Iyas katika kitabu AlAnsab Juz. 4, Uk. 191 na akamsifu wala hakusema kuwa ni mdhaifu.

Akasema: ‘’Na akasema Abu Hatim Razi: ‘Nilihudhuria kwa Adam bin Abi Iyasi Al-Asqalani, ndipo mtu mmoja akamwambia: Nimemsikia Ahmad bin Hambali akiulizwa juu ya Shuuba: ‘Alikuwa akiwaandikia huko Baghdad au akiwasomea?’ Akasema: Alikuwa akisoma na walikuwepo watu wanne wakiandika. Adam akasema: ‘Amesema kweli, mimi nilikuwa ni mwepesi wa kuandika na nilikuwa nikiandika, na watu walikuwa wakichukua kutoka kwangu…’ Na mjukuu wa Muhammad bin Ubayd bin Adam Al-Asqalani anapokea kutoka kwa Abi Umayr Isa bin Muhammad An-Nuhas Ar-Ramli, na amepokea kutoka kwake Suleiman bin Ahmad bin Ayyub Tabrani.”

Kisha lau kama tutasema kuwa Hadith hii ya Umar ni dhaifu kwa kuwepo Muhammad bin Ubayd, ni kwamba ushahidi ufuatao unaiinua mpaka kufikia daraja ya usahihi kwao.

Na miongoni mwa ushahidi wake ni alioupokea Abdu Razzaq Juz. 7, Uk. 330: “Kutoka wa Muammar kutoka kwa Ibn Juda’ni kutoka kwa Yusuf bin Mahra kwamba alisikia kutoka kwa Ibn Abbas akisema: ‘Umar bin Khattab alimwamuru mwenye kunadi anadi kwa Swala ya jamaa, kisha akapanda juu ya mimbari akamhimidi Mwenyezi Mungu kisha akasema: Msidanganye, hakika Aya ya rajm ilishuka katika Kitabu cha Mwenyezi Mungu Mtukufu na tukaisoma, lakini katika Qur’ani zimeondoka nyingi zilizoondoka na Muhammad, na dalili ya hilo ni kwamba Mtume (s.a.w.w.) alifanya rajm.”’

Sanad hii ni yenye kukubaliwa kwao, wapokezi wake wote ni wenye kuaminiwa hata Ibn Juda’n ambaye ni Ali bin Zayd bin Juda’n. Hawana dai katika jambo lake ila tu wanasema alikuwa Shi’ah, na kuwa Shia si hoja kwao ya kwamba ni mdhaifu.

Amesema Al-Aj’liy katika kitabu Thuqaat Juz. 2, Uk. 154: “Ali bin Zaid bin Juda’n ni mtu wa Basra Hadith yake huandikwa na si mwenye nguvu, 68

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 69

Sehemu ya Tano

na alikuwa anafuata Ushi’ah, na akasema Marrat: si mbaya.’’

Hata wale wasiokubali Hadith ya Ibn Juda’ni na kumfanya ni mpokezi dhaifu, wamekubali riwaya yake kutoka kwa Yusuf bin Mahran. Razi amesema katika kitabu Al-Jarhu Wat-Taadiil Juz. 9, Uk. 229: “Yusuf bin Mahran, ni mtu wa Makka, amepokea kutoka kwa Ibnu Abbas na Ibnu Umar, amepokea kutoka kwake Ali bin Zayd bin Jada’n. Nilimsikia baba yangu akisema hayo……Ametusimulia Abdul-Rahman, amesema: Nilimuuliza baba yangu kuhusu Yusuf bin Jada’ni, akasema: ‘Simjui mwingine aliyepokea kutoka kwake isipokuwa Ali bin Zayd bin Jada’n, hadithi yake huandikwa.”’

Katika pambizo ya kitabu Al-Majruuhiina Juz. 2, Uk. 103: “Ali bin Zayd bin Juda’n ni mmoja wa ulamaa wa Tabiina, wamehitilafiana kuhusu yeye watu kama Al-Jariri, Mansur bin Zadan Hamad bin Salama walimpa nguvu, na wengi wakazungumza juu yake. Shaaba amesema: ‘Alituhadithia kabla hajachangaya. Na Ibn Ayyina akimsema kuwa ni dhaifu.”’

Na akasema katika pambizo ya Siyarul Aalaamn-Nubalaa Juz. 2, Uk. 134 kuhusu Hadith nyingine: “Na isnad yake ni dhaifu kwa kule kuwemo Ali bin Zayd naye ni Ibn Juda’n. Pamoja na hayo Tirmidhi amesema ni sahih (3206) katika Tafsiri.’’

Na akasema katika Juz. 3, Uk. 375: ‘’Katika sanad ya Tabarani yumo Muhammad bin Said Al-Athram, naye ni dhaifu. Na katika sanad ya AlBazar yumo Ali bin Zayd bin Jada’n, naye ni dhaifu, lakini wanapeana nguvu wao kwa wao na hatimaye inakuwa ni Hadithi hasan. Na nyingine ni katika Hadith ya Ibn Abbas iliyopo kwa Ibn Addiyy 2/89, na katika sanad yake kuna Hakim bin Jubayr, naye ni dhaifu.”

Hadith hii ni sahihi kwao kwa mashahidi hawa. Hadith hii kwa mashahidi hao ni sahihi kwao licha ya kufaa kwake, kama vile shahidi wa Hadith ya Tabrani kutoka kwa Umar.

69

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 70

Sehemu ya Tano

Na miongoni mwa ushahidi wake ni alioupokea Ibn Asakir katika Tarikh yake Juz. 7, Uk. 265: “Na ametuambia Abu Abdillah Al-Balkhi, ametuhadithia Thabit bin Bandar, ametuhadithia Husein bin Jafar, wamesema: Ametuhadithia Walid bin Bakr” Ametuhadithia Ali bin Ahmad bin Zakariyya: Ametuhadithia Abu Muslim Salih bin Ahmad Al-Ajli: Ametuhadithia Abu Ahmad: Ametuhadithia Abu Uthman Al-Baghdadi: Ametuhadithia Sufyani bin Uyaina kutoka kwa Amr bin Dinar, kutoka kwa Ibn Abi Malika, kutoka kwa Musawwar bin Mukhrima, amesema: Amesema Umar bin Khattab kumwambia Abdul Rahman bin A’uf: ‘Je haikuwa ni miongoni mwa yanayosomwa (Qur’ani): ?????? ?? ???? ??? ??? ??? ?????? ??? ??? ???

Akasema Abdul-Rahman: Itakuwa lini hiyo ewe Abu Muhammad?

Akasema Umar: Watakapokuwa Bani Umayya ni maamiri na Bani Makhzum ni mawaziri.’’’

Hadith hii imepokewa kutoka kwa Abu Malika kwa aina nyingine: “Tulimwambia yaliyo ya juu zaidi ya hii kwa daraja nne Abu Bakr bin AlMazrafi: Ametuhadithia Abu Husein bin Al-Muhtadi: Ametuhadithia Isa bin Ali: Ametuhadithia Abdallah bin Muhammad: Ametuhadithia Daud bin Amru: Ametuhadithia Naafii bin Umar, kutoka kwa Ibn Abi Malika, kutoka kwa Al-Musawwar bin Mukhrima, amesema: Amesema Umar bin Khattab kumwambia Abdul Rahman bin A’uf: ‘Hukupata katika Aya alizoteremsha Mwenyezi Mungu ‘?????? ??? ?????? ??? ???’ Akajibu: ‘Ndio.’ Akasema Umar: ‘Sisi hatuipati?’ Akasema: ‘Iliondoka miongoni mwa zile zilizoondoka katika Qur’ani.’ Akasema Umar: ‘Je waogopa watu kurudi kuwa makafiri?’ Akasema: ‘Mashaallah.’ Akasema Umar: ‘Watu wakirejea kwenye ukafiri maamiri wao watakuwa ni Bani fulani na mawaziri wao ni Bani fulani…’’’

Amesema katika kitabu Durrul-Manthuri Juz. 1, Uk. 106: ‘’Ametaja Abu Ubayda na Ibn Dharis na Ibn Al-Ambari kutoka kwa Muaswaar bin 70

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 71

Sehemu ya Tano

Mukhrima amesema: Umar alimwambia Abdul-Rahman: ‘Je hatukupata kwetu Aya: ?????? ??? ?????? ??? ??? sisi hatuipati.’ Akasema: ‘Imeondoka miongoni mwa zile zilizoondoka katika Qur’ani.’”

(Amepokea kwenye Kanzul-Ummal Juz. 2, Uk. 567 kutoka kwenye njia ya Umar. Akasema katika riwaya nyingine: ‘’Ikaondolewa miongoni mwa zilizoondolewa).

Na miongoni mwa ushahidi ni ule uliopokewa katika kitabu DurrulManthuri Juz. 1, Uk. 106: ‘’Ametaja Abu Ubayd na Ibn Dharis na Ibnul Anbari katika kitabu Al-Maswahif kutoka kwa Ibn Umar, amesema: ‘Mtu yeyote kati yenu asiseme kuwa nimeichukua Qur’ani yote, nini kinachomjulisha kuwa ni yote? Imekwenda Qur’ani nyingi lakini aseme: Nimechukua kilichodhihiri.’’’

Huu ndio ushahidi, kila Hadith za mlango zina ushahidi na baadhi yake ni sahih zenyewe zilivyo, kama kauli ya Umar: ‘’Lakini zimeondoka katika Qur’ani nyingi na zimekwenda na Muhammad.’’

Na nassi zao kuwa katika Surat Ahzab Aya nyingi zimepotea zaidi ya Aya mia mbili, na kwamba Surat Baraa imepotelewa na Aya nyingi, inatosha kuhukumu kuwa ni sahihi hiyo ya mwanzo ni kauli ya Umar, na alikuwa akiona kuwa Qur’ani hii iliyoko mikononi kwetu imepungua zaidi ya thuluthi ya iliyoteremshwa, na zimekosekana zaidi ya thuluthi mbili baada ya Mtume (s.a.w.w.).

Lau tutaikisia kauli yake na mkusanyiko wa riwaya zinazodai kuwa wao wamefuta Aya nyingi za Qur’ani zinazohusu fadhail za Ahlul-Bayt na zinazowashutumu makuraish, hizo riwaya zingelikuwa ni kitu kidogo mbele ya maneno ya ajabu ya Umar.

Sisi tunajibu yote na kusema kuwa Qur’ani imehifadhiwa na kupunguzwa au kuzidishwa. (Hivyo Qur’ani hii tuliyonayo ndio ileile aliyoteremshiwa 71

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 72

Sehemu ya Tano

Mtukufu Mtume (s.a.w.w.), kwa idadi ya Sura, Aya, misamiati hadi herufi.)

Maswali 1. Hamkinai na mkusanyiko wa Hadith hizi na athari zilizothibiti kutoka kwa Umar zisemazo juu ya kupungua Qur’ani kwamba alikuwa akiamini uwepo wa upungufu katika Qur’ani?

2. Kwa nini mwafumba macho yenu kutokana na balaa hili kubwa katika rejea zenu za Hadith na Athari, na kuna zilizo Sahih, Hasan na zinazoaminika? Na mnainua sauti zenu kwa riwaya kama hizo kwenye rejea zetu licha ya kuwa hizo kwetu ni chache zaidi na tumezitupilia mbali kwa kutamka waziwazi kuwa ni uzushi mtupu?

3. Tunaona mnazifanya Hadith hizi mara kuwa ni dhaifu na mara kwa taawili na kufuta kisomo, mara kwa kunyamaza na kupinga…mpaka mwisho wa mbinu zenu za kumlinda Umar, kwa nini hivyo, kwa kelele mzitoazo dhidi yetu hamzitoi dhidi yenu kutokana na riwaya hizo?......

Mas’ala 95 Amesema Umar thuluthi ya Sura ya Ahzab imepotea, na Aisha akasema nusu yake Katika kitabu cha Suyuti Durrul-Manthuri Juz. 5, Uk. 180: “Na ametaja Ibn Mardawayhi kutoka kwa Hudhayfa akasema: Umar aliniambia: Mnahesabu Aya ngapi za Sura Ahzab? Tukasema ni sabini na mbili au sabini na tatu. Akasema: ‘Hakika yenyewe ilikuwa yakaribiana na Sura Baqarah japo kuna Aya ya rajm.’ Ametaja Ibn Dharis kutoa kwa Ikrima, amesema: ‘Sura Ahzab ilikuwa kama Sura Baqarah au ndefu zaidi na kulikuwamo na Aya ya rajm.”’

72

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 73

Sehemu ya Tano

Shawkany katika kitabu Fat’hul-Qadir Juz. 4, Uk. 256 amesema: “Na akataja Abu Ubayda katika Al-Fadhaail na Ibnul Anbari na Ibn Murdawayhi kutoka kwa Aisha, amesema: ‘Ilikuwa Sura Ahzab husomwa katika wakati wa Mtume Aya mia mbili, Uthman alipoandika msahafu hazikukaririwa humo ila hizi zilizomo sasa.’”

(Ameipokea katika Kanzul-Ummal Juz. 2, Uk. 480 kutoka kwenye njia ya Umar kutoka kwa Ibn Mardawayhi, lakini wao riwaya nyingi wamezipokea kutoka kwa Ubayya bin Ka’ab, kama ilivyo katika Musnad ya Ahmad Juz. 5, Uk. 132 na Hakim Juz. 2, Uk. 415 na Juz. 4, Uk. 359 na amesema sehemu zote mbili: ‘’Hadith hii ina sanad sahih na hawakuzitaja wawili (Bukhari na Muslimu).” Pia Bayhaqi ameitaja katika Sunan yake Juz. 8, Uk. 211 kama ilivyo katika riwaya ya pili ya Al-Hakim).

Na kwa vile ambavyo Sura ya Baqarah ina Aya 286 hivyo itakuwa ina upungufu wa zaidi ya Aya 200 kutoka kwenye Sura ya Ahzab, kulingana na kauli ya Umar, Ikrima na Aisha.

Maswali 1. Sisi tunaitakidi kuwa asili ya kauli ya kupungua Qur’ani ni ya Umar, Abu Musa al-Ash’ari na Aisha, lakini kwa majengeo yenu ni kuwa riwaya ya Hakim ni sahihi, nayo yasema imepungua kwa zaidi ya Aya 200 katika Sura Ahzab, maoni yenu ni yapi?

2. Lau jambo hilo linazunguka kwenye riwaya isemayo kuwa upungufu katika Sura Ahzab ni zaidi ya thuluthi mbili, na riwaya ya Aisha isemayo kuwa ni pungufu zaidi ya nusu, je ipi mwaipendelea zaidi?

73

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 74

Sehemu ya Tano

Mas’ala 96 Abu Musa Al-Asha’ari amesema: “Sura ya Baraa imepotea sehemu kubwa.”

Katika kitabu Majmauz-Zawaaid Juz. 5, Uk. 302 Al-Haythami amesema: “Imepokewa kutoka kwa Abu Musa Al-Asha’ri amesema: ‘Iliteremka sehemu ya Sura katika Baraa ikaondolewa, mimi nikaihifadhi: ??? ???? ?????? ??? ????? ?????? ?? ???? ???...’ Ameipokea Tabrani na wapokezi wake ni wapokezi wa Sahihi isipokuwa Ali bin Zayd, naye ana udhaifu. Lakini hadithi yake inakuwa sahihi kwa ushahidi huu.”

Suyuti amesema katika Durrul-Manthuri Juz. 1, Uk. 105: ‘’Ametaja Abu Ubayda katika Fadhail na Ibn Dharis kutoka kwa Abu Musa Al-Ash’ari, amesema: ‘Iliteremka Sura kali mfano wa Baraa kisha ikaondolewa na nikahifadhi kwayo: ??? ???? ?????? ??? ????? ?????? ?? ???? ???”’

Mtu anayefuatilia juu ya madai ya wanaosema kuna mabadiliko katika Qur’ani atapata kuwa asili ya wapokezi wake ni watu maalumu, nao ni Umar na Abu Musa Al-Ash’ari, walikuwa wakiongeza katika nakala zao kile wanachokiona kuwa ni Qur’ani, Aisha amedai Aya ya sakhla kama yeye na Hafsa walivyoongeza katika msahafu wao neno ????? ????? katika ile Aya: ?????? ??? ??????? ??????? ??????

Tayari yametangulia maelezo ya Uthman kuifanya Qur’ani iwe nakala moja. Na Marwan alitoa nakala ya Umar iliyokuwa kwa Hafsa kisha akaiharibu.

Kama ilivyotangulia kauli ya Abu Musa kumwambia Hudhaifa alipotoa nakala yake: ‘’Hamjapata katika nakala yangu hii ziada wala upungufu na mtakachokuta kimepungua kiandikeni.’’ Hudhayfa akanena: ‘’Na ni vipi 74

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 75

Sehemu ya Tano

kwa tuliyoitengeneza?’’

Kwa ajili hiyo yapasa kuthibitishwa riwaya zinazodai mabadiliko, dai lake lithibitishwe kupitia wasiokuwa maswahaba hao, kupitia wale ambao imethibiti kwa Hadith sahih kwamba wao hawasemi kuwa kuna ziada, kama vile Hudhayfa, Ubayya na Ibn Mas’ud, wala haisihi kumnasibishia ziada yeye, kwa sababu yeye hakusema hivyo, kwa hivyo tunazipinga riwaya zao kutoka kwa Hudhayfa kwamba Aya nyingi za Sura Baraa zimepotea.

Katika Majmauz-Zawaaid Juz. 7, Uk. 28 amesema: “Kutoka kwa Hudhayfa amesema: ‘Sura Tawba mwaiita Sura ya adhabu, na hamuisomi, kama tulivyokuwa tukiisoma sisi, ila robo yake tu.”’ (Ameipokea Tabrani na wapokezi wake waaminifu katika Al-Awsat).

Al-Hakim amesema katika Juz. 1, Uk. 330: “Kutoka kwa Hudhayfa amesema: ‘Mnayoisoma ni robo yake, yaani Sura ya Baraa nanyi mwaiita sura ya adhabu.’ Hii ni Hadith yenye sanad sahih na hawakuitaja.”

Katika Durrul-Manthuri Juz. 3, Uk. 208 Suyuti amesema: “Ametaja Ibn Abi Shayba na Tabrani katika Al-Awsat, Abu Sheikh, Al-Hakim na Ibn Mardwayhi kutoka kwa Hudhayfa (r.a.) amesema: ‘Ile mnayoiita Sura ya Tawba ni Sura ya adhabu, wallahi haikumwacha hata mmoja ila ilimpata, na hamuisomi kama tulivyokuwa tukiisoma ila tu robo yake.’’’

Riwaya zao zimetaja kuwa Hudhayfa na Abu Musa al-Ash’ary walikuwa katika upande unaodai ziada inayodaiwa katika Qur’ani.’

Ziada inayodaiwa katika Sura Tawba ni kwa maslahi ya Abu Musa na utawala, na Hudhayfa alikuwa dhidi yake, hiyo inadhihiri toka katika kauli yake kwamba Sura Tawba ni Sura ya adhabu, na haikuacha yeyote katika viongozi wa kikuraishi ila ilimpata. Vipi sasa itasihi anasibishiwe kutilia nguvu ziada ya Abu Musa inayodaiwa?

75

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 76

Sehemu ya Tano

Lau itasihi kutoka kwa Hudhayfa kwamba alisema juu ya Sura Tawba, bila shaka anakusudia kuwakazia wanafiki, na kwamba nyinyi hamuisomi haki ya kuisoma kwake. Na si kuwafanyia tahfifu wanafiki! Masuala haya yalikuwa ni kadhia muhimu waliyokuwa wakilumbania maswahaba enzi za Abu Bakr na Umar.

Maswali 1. Mna maoni gani juu ya Abu Musa Al-Ash’ary na mnazifafanua vipi Hadithi zinazomtaja yeye kuwa ni mnafiki? Na kueleza kuwa Mtume (s.a.w.w.) alimlaani?

2. Mna maoni gani juu ya riwaya hizi hasan ambazo zimetoka kwa Abu Musa Al-Ash’ari juu ya kupotoshwa Qur’ani?

3. Ikiwa mnajuzisha kuswali nyuma ya kila mtu, muovu na mwema, je mnajuzisha kuwapa vyeo watu waovu katika dola na kuwakabidhi mali za waislamu?

4. Mna maoni gani juu ya kumtegemea Abu Bakr, Umar na Uthman pia kuwategemea mafasiki na wanafiki na kuwapa vyeo vya dola na kuwapinga watu kama Hudhayfa?

*

*

*

76

*

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu

7/2/2011

11:33 AM

Page 77

Sehemu ya Tano

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

Qur'an Al-Kariim - Tafsir Al-Kashif Juzuu ya kwanza mpaka Thalathini Uharamisho wa Riba Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Kwanza Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Pili Hekaya za Bahlul Muhanga wa Imamu Husein (A.S.) Mikingamo iliyomzunguka Imamu Ali (A.S.) Hijab vazi Bora Ukweli wa Shia Ithnaashari Madhambi Makuu Mbingu imenikirimu Abdallah Ibn Saba Khadijatul Kubra Utumwa Umakini katika Swala Misingi ya Maarifa Kanuni za Ndoa na maadili ya Familia Bilal wa Afrika Abudharr Usahihi wa Historia ya Uislamu na Waislamu Salman Farsi Ammar Yasir Qur'an na Hadithi Elimu ya Nafsi Yajue Madhehebu ya Shia 77

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu 26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39 40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

7/2/2011

11:33 AM

Page 78

Sehemu ya Tano

Ukusanyaji na Uhifadhi wa Qur'an Tukufu Al-Wahda Ponyo kutoka katika Qur'an.

Uislamu mfumo kamili wa maisha ya kijamii Mashukio ya Akhera Al Amali Dua Indal Ahlul Bayt Udhuu kwa mujibu wa Kitabu na Sunna.

Haki za wanawake katika Uislamu Mwenyeezi Mungu na sifa zake Amateka Na Aba'Khalifa Nafasi za Ahlul Bayt (a.s) Adhana.

Upendo katika Ukristo na Uislamu Nyuma yaho naje kuyoboka Amavu n’amavuko by’ubushiya Kupaka juu ya khofu Kukusanya swala mbili Bismillah ni sehemu ya Qur’ani na husomwa kwa Jahara Kuwaongoza vijana wa kizazi kipya Kusujudu juu ya udongo Kusheherekea Maulidi Ya Mtume (s) Tarawehe Malumbano baina ya Sunni na Shia Kupunguza Swala safarini Kufungua safarini Umaasumu wa Manabii Qur’an inatoa changamoto as-Salaatu Khayrun Mina -'n Nawm Uadilifu wa Masahaba Dua e Kumayl 78

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

Maswali na Mishkili Elfu 57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

7/2/2011

11:33 AM

Page 79

Sehemu ya Tano

Sauti Ya Uadilifu wa Binadamu Umaasumu wa Mitume - Faida Zake Na Lengo Lake Umaasumu wa Mitume - Majibu Ya Aya Zenye Utata Umaasumu wa Mitume - Umaasumu wa Mitume Muhammad (s) Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Kwanza Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Pili Kuzuru Makaburi Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Kwanza Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Pili Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tatu Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Nne Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tano Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Sita Tujifunze Misingi Ya Dini Sala ni Nguzo ya Dini Mikesha Ya Peshawar Malezi Ya Mtoto Katika Uislamu Ubora wa Imam 'Ali Juu ya Maswahaba Na Ushia ndio njia iliyonyooka Hukumu za Kifikihi zinazowahusu Wanawake Liqaa-u-llaah Muhammad (s) Mtume wa Allah Amani na Jihadi Katika Uislamu Uislamu Ulienea Vipi?

Uadilifu, Amani na Mtume Muhammad (s) Mitala na Ndoa za Mtume Muhammad (s) Urejeo (al-Raja’a ) Mazingira Utokezo (al - Badau) Sadaka yenye kuendelea 79

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 80

Sehemu ya Tano

86.

87.

88.

89.

90.

91.

92.

93.

94.

95.

Msahafu wa Imam Ali Uislamu na dhana Mtoto mwema Adabu za Sokoni Johari za hekima kwa vijana Maalimul Madrasatain Sehemu ya Kwanza Maalimul Madrasatain Sehemu ya Pili Maalimul Madrasatain Sehemu ya Tatu Tawasali Imam Mahdi katika Usunni na Ushia

96.

Maana ya laana na kutukana katika Qur’ani Tukufu

97.

Hukumu ya kujenga juu ya makaburi

98.

Swala ya maiti na kumlilia maiti

99.

Shiya na Hadithi (kinyarwanda)

100.

Mariamu, Yesu na Ukristo kwa mtazamo wa Kiislamu

101.

Hadithi ya Thaqalain

102

Fatima al-Zahra

103.

Tabaruku

104.

Sunan an-Nabii

105.

Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Kwanza)

106.

Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Pili)

107.

Mahdi katika sunna

108.

Kusalia Nabii (s.a.w)

109.

Ujumbe -Sehemu ya Kwanza

110.

Ujumbe - Sehemu ya Pili

111.

Ujumbe - Sehemu ya Tatu

112.

Ujumbe - Sehemu ya Nne 80

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 81

Sehemu ya Tano

113.

Ngano ya kwamba Qur’ani imebadilishwa

114.

Iduwa ya Kumayili

115.

Maarifa ya Kiislamu.

116.

Ukweli uliopotea sehemu ya Kwanza

117.

Ukweli uliopotea sehemu ya Pili

118.

Ukweli uliopotea sehemu ya Tatu

119.

Ukweli uliopotea sehmu ya Nne

120.

Ukweli uliopotea sehmu ya Tano

121.

Johari zenye hekima kwa vijana

122.

Safari ya kuifuata Nuru

123.

Idil Ghadiri

124.

Myahudi wa Kimataifa

125.

Kuanzia ndoa hadi kuwa Wazazi

126.

Visa vya kweli sehemu ya Kwanza

127.

Visa vya kweli sehemu ya Pili

128.

Muhadhara wa Maulamaa

129.

Mwanadamu na Mustakabali wake

130.

Imam Ali binamu ya Mtume Sehemu ya Kwanza

131.

Imam Ali binamu ya Mtume Sehemu ya Pili

132.

Khairul Bariyyah

133.

Uislamu na mafunzo ya kimalezi

134.

Vijana ni Hazina ya Uislamu.

135.

Yafaayo kijamii

136.

Kusoma sura zenye Sijda ya wajibu

137.

Taqiyya

138.

Vikao vya furaha 81

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 82

Sehemu ya Tano

139.

Shia asema haya Sunni asema haya Wewe wasemaje?

140.

Uislamu na Mazingatio Sehemu ya Kwanza

141.

Uislamu na Mazingatio Sehemu ya Pili

142.

Azadari-Kuhuzunika na Kuomboleza

143.

Sunna katika Kitabu Fiqhi al-Sunnah

144.

Mtazamo Mpya - Wanawake katika Uislamu

145.

Kuonekana kwa Allah

146.

Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Kwanza)

147.

Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Pili)

148.

Ndugu na Jirani

149.

Ushia ndani ya Usunni

150.

Maswali na Majibu

151.

Mafunzo ya hukmu za ibada

152

Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 1

153.

Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 2

154.

Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisusunni No 3

155.

Abu Huraira

156.

Kati ya Alama kuu za dini ni swala ya Jamaa

82

Maswali na mishkili elfu Sehemu ya Tano.qxd

7/2/2011

11:33 AM

Maswali na Mishkili Elfu

Page 83

Sehemu ya Tano

BACK COVER Madhehebu ya Shia Ithnaasharia imekuwa ikishutumiwa na Waislamu wengine shutuma ambazo hazina msingi wala hazimo katika imani na itikadi zake. Shutuma hizi zimekuwa zikirudiwa mara kwa mara licha ya kutolewa majibu madhubuti na yakinifu na wanavyuoni wa zamani na wa sasa.

Kutokana na kasumba hii, mwandishi wa kitabu hiki ameamua kukusanya maswali na mishkili elfu moja kutoka kwenye vitabu vya Kisunni na kutoa hoja kabambe kuzijibu shutuma hizo wanazozuliwa wafuasi wa madhehebu ya Shia. Katika kulitekeleza jukumu hili, mwandishi ametegemea rejea zao za msingi kutoka katika (vitabu vya) hadithi, tafsiri, fikihi na itikadi, na kauli za viongozi wao wakubwa kuanzia wa zamani hadi wa sasa.

Kimetolewa na kuchapishwa na: Alitrah Foundation S.L.P. 19701 Dar es Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 Simu/Nukushi: +255 22 2127555 Barua Pepe: alitrah@raha.com Tovuti: www.alitrah.org Katika mtandao: www.alitrah.info

83