Qur'ani na kuhifadhiwa kwake by Alitrah Foundation

QURâ&#x20AC;&#x2122;ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Kimeandikwa na: Sayyid Saeed Akhtar Rizvi

Kimetarjumiwa na: Aziz Hamza Njozi

‫ترجمة‬

‫حفظ القرآن الكريم من التحريف‬

‫تأ ليف‬ ‫السيد سعيد أختر رضوي‬

‫من اللغة اإلنجليزية الى اللغة السواحلية‬

©Haki ya kunakili imehifadhiwa na: AL-ITRAH FOUNDATION

ISBN: 978 – 9987 – 17 – 077 – 7

Kimeandikwa na: Sayyid Saeed Akhtar Rizvi

Kimetarjumiwa na: Aziz Hamza Njozi

Kimehaririwa na: Dr. M. S. Kanju

Kimepangwa katika Kompyuta na: Al-Itrah Foundation

Toleo la kwanza: Octoba, 2014 Nakala: 1000

Kimetolewa na kuchapishwa na: Alitrah Foundation S.L.P. 19701 Dar es Salaam, Tanzania Simu: +255 22 2110640 / 2127555 Barua Pepe: alitrah@yahoo.com Tovuti: www.ibn-tv.com Katika mtandao: www.alitrah.info

Yaliyomo Neno la Mchapishaji........................................................................1 Dibaji ..........................................................................................3 Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani na Kuhifadhiwa kwake dhidi ya Kubadilishwa..................4

1. Kuonekana kwa hadith ya uwongo........................................9

2. Kukiri kwa baadhi ya watu waliotunga hadith za uwongo na kumsingizia Mtume (saww) .............12

3. Baadhi ya Hadith zinazodai kufutika au kupotea................14

4. Mtazamo wa Kisunni...........................................................19

5. Mtazamo wa Kishia.............................................................21

6. Kwa nini Uislamu wa Marekani unazitumia hadith hizi.....23

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Neno la Mchapishaji

Mchapishaji Kitabu Neno kilichoko la mikononi mwako, ni tarjuma ya kitabu cha Kiingereza kwa jina la: "The Qur'an: Its Protection from Alteration” Sisi tumekiita: itabu "Qur'ani na Kuhifadhiwa Kwake" kilichoandikwa na: kilichoko mikononi mwako, ni tarjuma ya kitabu cha KiSayyid Saeed Akhtar ingereza kwa Rizvi. jina la: “The Qur’an: Its Protection from Altera-

tion” Sisi tumekiita: “Qur’ani na Kuhifadhiwa Kwake” kilicho-

Kitabu andikwa hiki, na: ni Sayyid matokeo ya kazi ya kielimu iliyofanywa na Saeed Akhtar Rizvi. Mwanachuoni huyu mkubwa wa Kiislamu, kwa madhumuni ya hiki,baada ni matokeo ya kazikwamba ya kielimumaadui iliyofanywa kuisafisha Kitabu Qur'ani ya kuona wa na Uislamu Mwanachuoni huyu mkubwa wa Kiislamu, kwa madhumuni ya wameanza kuleta madai yasiyo na msingi kwamba Qur’ani hii kuisafisha Qur’ani baada ya kuona kwamba maadui wa Uislamu tuliyonayo ina mapungufu kutokana na Aya zake nyingi kupotea baada wameanza kuleta madai yasiyo na msingi kwamba Qur’ani hii ya Mtukufu Mtume (saww) kufariki. Lengo la maadui hawa ni kujaribu tuliyonayo ina mapungufu kutokana na Aya zake nyingi kupotea kuutikisa msingi wa Uislamu, ili Waislamu wawe na shaka na Kitabu baada ya Mtukufu Mtume (saww) kufariki. Lengo la maadui hawa ni kujaribu kuutikisa msingi wa Uislamu, ili Waislamu wawe na shaka na Kitabu chao na hivyo waweze kuwavuta kwenye dini zao, na watakaobakia kwenye Uislamu6 wasiwe na hoja juu ya dini yao. Haya ndio waliyoyapanga lakini Allah Subhanahu wa taala, anasema:

ْ ‫ون لِي‬ َّ‫ور ه‬ ُ َُّ‫ه‬ َ ‫ُري ُد‬ ‫ور ِه‬ َ ُ‫ُط ِفئُوا ن‬ ِ ‫اللِ ِبأَ ْف َو‬ ِ ‫اه ِه ْم َوالل ُم ِت ُّم ن‬ ِ‫ي‬ َ ‫َولَ ْو َك ِر َه ْال َكا ِف ُر‬ ‫ون‬ 1

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

“Wanataka kuizima nuru ya Mwenyezi Mungu kwa vinywa vyao na Mwenyezi Mungu ataikamilisha nuru Yake hata wakichukia makafiri.” (61:8)

Al-Marhum Sayyid S. A. Rizvi (Allah aiweke roho yake karibu na Maasumin 14) amezipitia hoja za maadui hao na akathibitisha pasi na shaka yoyote kwamba Qur’ani hii tuliyonayo ni kamili na haina mapungufu yoyote kama wanavyodai maadui hao. Kwa kufanya hivyo, alitoa rejea kutoka kwenye Qur’ani yenyewe, Sunnah na kwa uweledi wake wa hali ya juu sana. Tunamshukuru sana Sheikh wetu huyu kwa kazi kubwa aliyoifanya katika kuuhubiri Uislamu na kuutetea dhidi ya maadui. Kazi ambayo ameifanya sehemu mbalimbali hapa ulimwenguni kuanzia huko kwao India na hatimaye akafanya makazi yake nchini Tanzania na akafariki na kuzikwa hapa hapa nchini, mjini Dar es Salaam (Allah aiweke roho yake karibu na Maasumin 14). Tumekiona kitabu hiki ni chenye manufaa sana, hususan wakati huu wa maendeleo makubwa ya elimu katika nyanja zote. Kutokana na ukweli huu, Taasisi yetu ya ‘Al-Itrah Foundation’ imeona ikitoe kitabu hiki kwa lugha ya Kiswahili, kwa madhumuni yake yale yale ya kuwahudumia Waislamu, hususan wazungumzaji wa Kiswahili, ili kuongeza ujuzi wao katika masuala ya dini na ya kijamii. Tunamshukuru ndugu yetu, Aziz Hamza Njozi kwa kukubali jukumu hili la kukifanyia tarjuma kitabu hiki. Vilevile tunawashukuru wale wote walioshiriki kwa njia moja au nyingine hadi kufanikisha kuchapishwa kwa kitabu hiki. Mchapishaji: Al-Itrah Foundation

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

‫بسم اهلل الرحمن الرحيم‬ DIBAJI

ur’ani ni msingi wa Uislamu na muujiza utakaodumu milele, aliopewa Mtume wa mwisho wa Uislamu. Ni Kitabu kinachounda mwongozo mkuu wa Waislamu. Nafasi yake muhimu kabisa katika Uislamu inaonekana kwa jinsi ilivyowekewa umuhimu mkubwa katika kuhifadhiwa kwake, akilini na katika maandishi, kwa maagizo na mafundisho ya Mtume (s.a.w) na wafuasi wake katika karne kumi na nne zilizopita za historia ya Uislamu. Hakuna madhehebu yoyote katika madhehebu mbali mbali za uliwengu wa Kiislamu zilizowahi kuwa hata na chembe ya shaka juu ya usahihi na uhalisi wa Qur’ani. Kwa bahati mbaya katika kipindi cha miaka kumi na tano iliyopita baadhi ya watu wameanza kusambaza vijitabu na vikaratasi ambavyo ndani yake wanawashutumu Waislamu wa Shia kwa ukafiri kwa sababu, kwa mujibu wa maoni yao, Shia hawaamini juu ya usahihi na uhalisi wa Qur’ani tuliyonayo leo. Ni kwa kiasi gani shutuma hizi zina ukweli, ni kwa kiasi gani wanaotoa shutuma hizi wao wenyewe wameepukana na dhambi hii, na ni nani hatimaye anayenufaika na fitna yote hii. Haya ni maswali ambayo ‘Allamah Sayyid Saeed Akhtar Rizvi ameyajadili bila upendeleo wala kuegemea upande wowote. Haya yalijadiliwa awali kama mada katika ‘kongamano la fikra za Kiislamu’ Tehran, January 1992. Ahlul Bayt Assembly ya Amerika Kaskazini inayo furaha kukitoa kitabu hiki kwa watafutaji wa ukweli. ABANA, Toronto, Canada. 3

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

‫بسم اهلل الرحمن الرحيم‬ QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE DHIDI YA KUBADILISHWA

ur’ani ni muujiza utakaodumu milele na ushahidi oanishi wa kweli wa Uislamu. Qur’ani iliwapa changamoto maadui zake walete mfano wake, japo sura moja iliyo mfano wake, kama wanadhani haikutoka kwa Mwenyezi Mungu (s.w.t).1 Maadui walishindwa kufanya hivyo, na walijaribu kuendesha vita mfululizo (dhidi ya Uislamu), vita ambavyo hadi sasa vinaendelea maeneo mbali mbali katika sura mbali mbali. Walichokilenga maadui wa Uislamu ilikuwa, na bado ni Qur’ani, ambayo wamekuwa wakijaribu kuifanya ionekane kitu duni au cha ovyo kwa namna moja au nyingine. Kwa mfano walisema Mtume (s.a.w.) alijifunza ukweli uliomo ndani ya Qur’ani kutoka kwa Wayahudi na Wakristo. Walidai kwamba kuna maelezo yanayopingana katika Qur’ani! Walihubiri kwamba maadili yanayoelezwa katika Qur’ani ubora wake uko chini sana yakilinganishwa na ‘maadili matukufu’ ya Ukristo! Hakuna madai yoyote katika haya ambayo yangeweza kukubaliwa mbele ya mtu yeyote anayeyatazama mambo bila upendeleo; Waislamu walithibitisha udhaifu na uwongo wa madai hayo. Inatupasa kuyasoma mazungumzo ya Amirul-Mu’minin Ali (a.s) na kafiri juu ya mada ya Qur’ani, ili kuona jinsi Maimamu wa Ahlul Bait (ambao walikuwa ni walinzi wa ukweli wa Qur’ani kwa mujibu wa hadith ya Vizito Viwili) walivyotetea Qur’ani na

Tazama Qur’ani:17:88, 11:11, 10:38 4

walithibitisha udhaifu na uwongo wa madai hayo. Inatupasa kuyasoma mazungumzo ya Amirul-Mu'minin Ali (a.s) na kafiri juu ya mada ya Qur'ani, ili kuona jinsi Maimamu wa Ahlul Bait (ambao walikuwa ni walinzi wa ukweli wa Qur'ani kwa mujibu wa hadith ya Vizito Viwili) QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE walivyotetea Qur'ani na kuithibitisha usafi na uhalisia wake bila chembechembe yoyote ya shaka.2 kuithibitisha usafi na uhalisia wake bila chembechembe yoyote ya shaka.2

Lengo la mazungumzo haya ni kuonyesha kuwa hakuna (tahrif) Lengo la mazungumzo haya ni kuonyesha kuwa hakuna mabadiliko yaliyofanywa katika Qur'ani – Neno ‘tahrif’ (mabadiliko) (tahrif) mabadiliko yaliyofanywa katika Qur’ani – Neno ‘tahrif’ lina maana nyingi lakini maana hapa ni kubadilisha, (mabadiliko) lina maana nyingitunayoikusudia lakini maana tunayoikusudia hapa yaani, kuongeza au kupunguza baadhi ya vitu. Ni imani yetu ni kubadilisha, yaani, kuongeza au kupunguza baadhi ya vitu. Nikwamba katika Qur'ani hakuna mambo au kupunguzwa. imani yetu kwamba katikayaliyoongezwa Qur’ani hakuna mambo yaliyoongezwa au kupunguzwa.

Allah Aza wa Jallah ameeleza wazi wazi na na kwa kuwa Yeye Allah Aza wa Jallah ameeleza wazi wazi kwakusisitiza kusisitiza kuwa Mwenyewe. ndiyeAllah Mlinzi waMlinzi Kitabu hiki Kitakatifu. YeyeAllah Mwenyewe. ndiye wa Kitabu hiki Kitakatifu. ∩®∪ tβθÝàÏ≈ptm: …çμs9 $¯ΡÎ)uρ tø.Ïe%!$# $uΖø9¨“tΡ ß⎯øtwΥ $¯ΡÎ) “Kwa hakika tumeteremsha Ukumbusho nandio Sisi ndio “Kwa hakika tumeteremsha Ukumbusho na Sisi 3 tutakaoulinda.” (15:9) tutakaoulinda.” (15:9) 3

wa ushahidi wa ndani, zaidi Aya hamsini hamsini nana mbili Kwa upandeKwa wa upande ushahidi wa ndani, kunakuna zaidi yayaAya mbili ambamo Qur’ani imeitwa ‘Kitabu.’ Kwa upande wa ushahidi ambamo Qur'ani imeitwa 'Kitabu.’ Kwa upande wa ushahidi wa nje ya wa nje ya Qur’ani, hadith mashuhuri na mutawatir ya Vizito Viwili Qur'ani, hadith mashuhuri na kitabu mutawatir ya Vizito Viwili inathibitisha inathibitisha kuwepo kwa katika siku za mwisho za Mtume kuwepo kwa kitabu katika siku zakatika mwisho za Mtume Hadith hii (s.a.w). Hadith hii imetajwa sehemu nyingi za(s.a.w). Vitabu vya imetajwa Kishia katikanasehemu nyingi za Vitabu Kishia na Kisunni huku Kisunni huku kukiwa na tofautivya ndogondogo za maneno lakini sehemuza kubwa kila sehemu ni sawa. Ninanukuu kukiwa nayaliyotumika, tofauti ndogondogo maneno yaliyotumika, lakini sehemu kutoka Sahih ni Muslim ambapo Zayd Ibnkutoka Arqam anaitaja khutba yaambapo kubwa kila sehemu sawa. Ninanukuu Sahih Muslim Mtume (s.a.w) pale Ghadir Khum “…. Na ni nawaachieni vitu vizito viwili: Cha kwanza ni Kitabu cha Allah, ndani yake kuna mwongozo 2 Al-Tabrasi, Al-Ihtijaj, Juz. 1, Najaf Baru ’n Nu’man, 1966, uk. 358-384. 3 2 Al-Tabrasi, mitatu Al-Ihtijaj, 1, Najafcha Baru ’n Nu’man,(‘al-Jumlatu’l-ismiyya, 1966, uk. 358-384. Zingatia misisitizo yaJuz. kishazi kinomino inna na 3 Zingatia misisitizo mitatu ya kishazi cha kinomino (‘al-Jumlatu’l-ismiyya, inna lam at-ta’kid). na lam at-ta’kid). 5

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

na nuru hivyo shikamaneni nacho. Na cha pili ni Ahlul Bayt wangu. Ninawakumbusheni kwa ajili ya Allah juu ya Ahlul Bayt wangu. Ninawakumbusheni kwa ajili ya Allah juu ya Ahlul Bayt wangu…”4 Khutba ya Ghadir Khum ilitolewa kiasi cha kama miezi miwili na nusu kabla ya kufariki kwa Mtukufu Mtume (s.a.w), na wakati huo tayari kulikuwepo na Kitabu cha Allah ambacho Mtume alikuwa anawaachia Ummah wake na akawahimiza washikamane nacho. Kisha siku chache kabla ya kifo chake Mtume (s.a.w.) alisema: “…Njooni, nitawaandikieni kitu ambacho kama mkishikamana nacho katu hamtapotea baada yangu” Lakini Umar alisema “Kwa hakika Mtume wa Mwenyezi Mungu ameelemewa na maumivu na mnayo Qur’ani, Kitabu cha Mwenyezi Mungu kinatutosha!”5 Hii inaonyesha kuwa Kitabu cha Allah kilikuwa mikononi mwa Waislamu kabla ya kifo cha Mtume (s.a.w). Haiingii akilini kufikiri kuwa neno ‘Kitabu’ kama lilivyotumika katika Qur’ani, katika khutba ya Mtume na katika maelezo ya Umar lilimaanisha makaratasi yaliyosambaa huku na kule. Mwalimu mkuu na Mujtahidi mkuu wa zama hizi, Sayyid Al-Khui amesema kweli pale aliponukuu aya za Qur’ani na hadith ya Vizito Viwili “…kuna ushahidi ulio wazi kuwa Qur’ani wakati huo ilikuwa imeandikwa na ipo katika hali ya kitabu kwa sababu neno Kitabu halitumiki kumaanisha mambo yaliyohifadhiwa vichwani mwa watu au maandishi yaliyosambaa katika vipande vya mifupa na S ahih Muslim, Jz. 4, Beiruti chapa ya pili, 1972, Uk. 1873. hadithi hii imesimuliwa na zaidi ya masahaba 20. Vilevile tazama, Musnad Ahmad ibn Hanbal, Jz. 3, uk. 14, 17, 26, 59; Jz. 4, uk. 366, 371; Jz. 5, uk. 182, 189. Sahih at-Tirmidhi, Jz. 3 (saura: “Manaqib Ahli ‘l-Bayt”) uk. 200-202. 5 Sahih Muslim, Jz. 3 (Beirut, toleo la kwanza, 1955/1375) uk. 1295; Bukhari ameitoa hadithi hii katika sehemu nne ambazo ni: Sahih Bukhari (Cairo; 1958) Jz. 1 (Kitabu ‘l-ilm: bab kitabatu ‘l-ilm) uk. 39; Jz. 6 (“Bab Kitabu n-Nabi ila Kasra waQaysar”) uk. 1112; Jz. 7 (“Kitabu t-tibb; bab qawli ‘l-marid Qum anni”) uk. 155-156; Jz. 9 (“Kitabu ‘l-i’tisam bi ‘l-kitab wa s-Sunnah: bab karahiyyati ‘l-khilaf”) uk. 137. 4

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

karatasi, isipokuwa ikitumika katika lugha ya kiumbo. Lakini si sahihi kulitafsiri neno kwa tafsiri ya lugha za kiumbo isipokuwa kama kuna ushahidi wa Ki-muktadha. Neno ‘Kitabu’ linamaanisha kuwepo kwa mkusanyiko na sio makaratasi ya rafu yaliyosambaa wala vitu vilivyo katika kumbukumbu akilini lakini havikuandikwa.6 Maadui hawa wa Uislamu toka siku za mwanzo waliibuka na mpango ambao walifikiri kuwa wangeweza kabisa kudhoofisha imani juu ya uhalisia na ukweli wa Qur’ani. Waliitazama, hali ya Waislamu duniani na wakakuta hadith nyingi za kubuni zikiwa sokoni tayari. Walizitumia hizi vilivyo kwa uwezo wao wote na wakaanza kutunga hadith nyingine nyingi za uwongo wakijaribu kutia hisia za shaka shaka juu uhalisia wa Qur’ani na kwa kuzusha hadith zisemazo kuwa katika hii Qur’ani tuliyonayo kuna mambo yameongezwa, na mengine yamepunguzwa na kuwa pia kuna baadhi ya makosa katika Qur’ani hii. Wazo hili linapingana moja kwa moja na yale ambayo Waislamu wote, Shia na Sunni wanaamini juu ya Qur’ani. Sheikh Abu Jafar as-Sadiq aliyekufa mwaka wa 381 anaandika katika kitabu chake ‘kitaabul itiqadat. “Ni imani yetu kuwa Qur’ani ambayo Mwenyezi Mungu aliiteremsha kwa Mtume Muhammad (s.a.w) ni ile ile haijabadilika na ni hiyo iliyomo mikononi mwa watu na wala sio kubwa kuliko ya awali.” Kisha anasema “Na yule anayedai kuwa ya awali ni kubwa kuliko hii ya sasa ni mwongo.7 Maelezo kama haya yametolewa takriban na mujtahidi wote wakubwa wa ki-Shia; kwa mfano Shaykh al-Mufid (338-413). Awa’il ‘l-maqalat, uk. 95, Sharif al-Murtaza (355-436), Bahru l-fawa’id 6 7

Tazama Al-Khui, Al-Bayan fi Tafsir Qur’ani (Kuwait, 1399/1979) uk. 271. AS-Sadiq, Kitabu ‘l-Itiqadat. (Tehran: 1370) uk. 63. Vilevile tazama tarjuma yake, The Shi’ite Creed mtarjuma: A.A.A.Fyzee (Calcutta: 1942) uk. 85. 7

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

(Tehran, 1314) uk. 69; Shaykh at-Tusi (385-408), Tafsir at-Tibyan, Jz. 1, (Najaf, 1376) uk. 3, Shaykh at-Tabrasi (alikufa mwaka 548), Majma’u Bayan, Jz. 1, uk. 15. (Lebanon). Imani hii imeendelea kuwepo bila tofauti yoyote mpaka siku za hivi karibuni. Tunaweza kutaja majina ya Sayyid Muhsin al-Aman Al-Amili (1284-1377) Sayid Sharafud-Din al-Musawi (1290-1377) Shaykh Muhamad Husain Kashifu‘l-Ghita (1295-1375), Sayyid Muhsin al-Hakim (1306-1390), Allamah Tabatabai (1321-1402), Sayyid Muhammad Hadi al-Milani (1313-1390), Sayyid Ruhulah alKhumayni (1321-1409), Sayyid Abul Qassim al-Khui (1317-1413) na Sayyid Muhammad Ridha al-Gulpaygani (1316-1414). Ningependa kutoa maelezo mafupi juu ya vipengele sita vya mada hii, kuonyesha jinsi maadui walivyopata nafasi ya kujenga fitna ya kuwepo mabadiliko katika Qur’an na ni kwa kiasi gani walifanikiwa katika jitihada zao. 1.

Kuonekana kwa hadith za uwongo katika ulimwengu wa Kiislamu.

Baadhi ya waliotunga kukiri na kuzikubali hadith hizi za uwongo.

Mifano ya hadithi za kutunga zinazoonyesha kuwa mamia kama si maelfu ya aya za Qur’ani zilifutwa.

Mtazamo wa Kisuni na imami yao. Nadharia ya kusoma baadhi ya aya na madhara yake.

Mtazamo wa Kishia juu ya hadith hizo. 8

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Uislamu wa Amerika ulifufua mada hii iliyokuwa imezikwa kwa nia ya kuukejeli Ushia ili kukwamisha jitihada za Iran za kuimarisha umoja wa Kiislamu duniani kote. Lakini nini ilikuwa agenda ya siri?

Ni dhahiri kuwa muda hautoshi kujadili kwa kina. Hivyo napendekeza kuwa nizielezee kwa kifupi sana mada hizi nilizozitaja.

1. KUONEKANA KWA HADITH ZA UONGO Ni jambo la huzuni sana kuwa watu walikuwa wameanza kumsingizia Mtume (saww) hadithi za uwongo hata katika kipindi cha uhai wake, Mtume (saww) aliwaonya Waislamu juu ya fitna hii kwa maneno haya: “Kwa hakika kuna watu wengi wananisingizia, na idadi yao itazidi kuongezeka, yeyote ambaye atanisingizia (hadith nisiyoisema) basi akae akijua kuwa makazi yake ni motoni. Kwa hiyo, hadithi yoyote ikisimuliwa kwenu ilinganisheni na Kitabu cha Allah na Sunna zangu (zilizozoeleka), na ikiafikiana na hivi basi ichukueni lakini ikienda kinyume na Kitabu cha Allah na Sunna zangu basi itupeni.”8 Hadith hii inayojulikana sana ni muhimu sana na naomba uiweke kichwani. Lazima tujue kwamba Mtume (s.a.w) ameshaichagua Qur’ani iwe kipimo cha kupimia hadith na sio Qur’ani ipimwe kwa hadith. Amirul-Mu’minin Ali (a.s) aliulizwa kwa nini kulikuwa na tofauti (khitilafu) katika hadith zilizodaiwa kuwa zilisemwa na Mtume (saww) na katika kujibu hili alisema: “Kwa hakika yaliyopo 8

S haykh Abbas al-Qummi Safinatul Bihar, Jz. 2, uk. 474. Hadithi nyingi tu juu ya hili zinaweza kuonekana katika vitabu vya madhehebu zote ikiwa ni pamoja na Sahih Bukhari, Jz. 1 (kitabul ilm bab ithm man kadhiba ala n-Nabi) uk. 38 9

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

miongoni mwa watu sasa ni haki na batili, ukweli na uongo, yaliyofuta nyingine na yaliyofutwa, ya jumla na mahususi, ya yakini na ya kudhani. Hata katika enzi za uhai wake Mtume (s.a.w.) alisingiziwa hadithi nyingi kiasi cha kuwa alisema katika moja ya khotuba zake kuwa: ‘Yeyote atakayenisingizia hadith basi huyo makazi yake ni motoni.’ Wale wanaosimulia hadith wapo katika makundi manne, hakuna zaidi.” Kisha Imam (as) alisema kuwa kundi la kwanza ni la wanafiki waongo. Mnafiki ni mtu ambaye hujionyesha kuwa ameamini na huvaa vazi la Uislamu; hasiti kutenda dhambi na wala hajitengi na uovu, kwa hiari yake humsingizia hadith Mtume – Mwenyezi Mungu ambariki yeye na kizazi chake -. Kama watu wangejua kuwa ni mnafiki na muongo wasingekubali chochote kutoka kwake na wasingeunga mkono kile anachokisema. Lakini wanasema ni sahaba wa Mtume alimuona, alimsikia (akisimulia hadith) na alisoma kwake (Mtume). Kwa hiyo hukubali anachokisema. Mwenyezi Mungu amekwisha waonya juu ya wanafiki na akawaeleza kwa mapana na marefu. Wanafiki wameendelea hata baada ya Mtukufu Mtume (saww).9 Hata hivyo hali ilikuwa mbaya zaidi baada ya Imam Ali (as) kufa shahidi ambapo Muawiya alianzisha idara ya kwanza ya propaganda duniani. Hapa sio sehemu muafaka pa kueleza haya kwa kina. Wale wanaotaka kwenda ndani zaidi wanaweza kutazama Nahjul Balagha ya Ibn Abil Hadid al-Mu’tazili, ambaye ananukuu neno hadi neno kutoka Kitabul Ahadith cha Abul Hasan Ali Ibn Muhammad bin Abi Sayf al-Madaini, akionyesha jinsi idara yake ilivyokuwa hatua kwa hatua mpaka hadith za uwongo walizotunga zikapenya ulimwengu mzima wa Kiislamu. Hadith hizi walifundishwa watoto katika maktaba kama Qur’ani. Anaeleza ni jinsi gani maradhi haya yalikuwa 9

Nahjul Balagha, Jz. 2, Tehran WOFIS, 1987, uk. 453-454. 10

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

yamewaathiri makundi yote ya watu hata walioonyesha ucha Mungu, walisoma Qur’ani na walidhaniwa kuwa ni wacha Mungu sana. Walikuwa wakitunga hadith za uwongo katika radhi za watawala. Hatimaye hadith hizi ziliwafikia wale waliokuwa wachamungu hasa na kujuawaliokuwa mchezo mbaya uliofanyika hizihawakuweza ziliwafikia wale wachamungu hasa na na wakazikubali hawakuweza 10 kujua mchezo mbaya uliofanyika na wakazikubali wakijua ni hadith wakijua ni hadith halisi na sahihi10za Mtume (saww). halisi na sahihi za Mtume (saww).

Wasimuliaji wanne ndio walikuwa vinara wa idara hii: Abu Hurayrah, binndio Al-As, al-Mughrah Shu’bah (woteHurayrah, hawa ni WasimuliajiAmr wanne walikuwa vinara bin wa idara hii: Abu Amr bi Al-As, al-Mughrah bin Shu’bah(tabiin). (wote 11hawa ni masahaba) na masahaba) na Urwa Ibn az-Zubayr Lakini walikuwepo 11 Urwa Ibn az-Zubayr (tabiin). Lakini walikuwepo watu wengine wengi watu wengine wengi wa mitaani waliouza dini yao kwa ajili ya wa mitaani waliouza dini yao kwa ajili ya maslahi ya kidunia. Tukio maslahi ya kidunia. Tukio moja linaelezwa hapa kama mfano. moja linaelezwa hapa kama mfano.

Muawiyah wakati mmoja alimshawishi Samrah Ibn Jundab

Muawiyah alimshawishi Jundabkuwa kuwaaya ampe kuwa ampewakati dirhammmoja laki moja ili atungeSamrah hadith Ibn ya uongo za dirham laki moja ili atunge hadith ya uongo kuwa aya za 204-205 za 204-205 za Surat Baqara ziliteremka kwa ajili ya Ali Ibn Abi Talib Surat Baqara ziliteremka kwa ajili ya Ali Ibn Abi Talib na kwamba aya na kwamba aya yakwa 207ajili iliteremka kwa ya kumsifu Ibn Muljim ya 207 iliteremka ya kumsifu Ibnajili Muljim – laantu'llah - (mtu –aliyemuua laantu’llah - (mtu aliyemuua Imam Ali a.s.). Imam Ali a.s.).

Aya hizi ziko hivi:

’Îû $tΒ 4’n?tã ©!$# ß‰Îγô±ãƒuρ $u‹÷Ρ‘‰9$# Íο4θuŠysø9$# ’Îû …ã&è!öθs% y7ç6Éf÷èãƒ ⎯tΒ Ä¨$¨Ψ9$# z⎯ÏΒuρ $yγŠÏù y‰Å¡øã‹Ï9 ÇÚö‘F{$# ’Îû 4©tëy™ 4’¯<uθs? #sŒÎ)uρ ∩⊄⊃⊆∪ ÏΘ$|ÁÏ‚ø9$# ‘$s!r& uθèδuρ ⎯ÏμÎ6ù=s% ∩⊄⊃∈∪ yŠ$|¡xø9$# =Ïtä† Ÿω ª!$#uρ 3 Ÿ≅ó¡¨Ψ9$#uρ y^öysø9$# y7Î=ôγãƒuρ “Na“Na miongoni wale ambapo ambapokauli kaulizaozao kuhusu miongonimwa mwawatu watu wapo wapo wale kuhusu maisha ya dunia hii yanakufurahisha na huapa kwa jina la Allah, maisha ya dunia hii yanakufurahisha na huapa kwa jina la Allah, ili 10

Ibn Abi l-Hadid, Sharh Nahjul Balagha, Jz. 11, Cairo, Daru l-ihyai l-kutubil l-Arabiyya, uk. 44-46. Ibn Abi l-Hadid, Sharh Nahjul Balagha, Jz. 11, Cairo, Daru l-ihyai l-kutubil l-

Arabiyya, uk. 44-46. Ibid. 11 Ibid.

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

ashuhudie yale yaliyomo nyoyoni mwao, lakini kumbe ni gomvi wakubwa na huenda katika ardhi kufanya uharibifu na ashuhudie yale yaliyomo nyoyoni mwao, lakini kumbe ni wagomvi angamiza mimea na wanyama na Mwenyezi Mungu hapendi wakubwa na huenda katika ardhi kufanya uharibifu na kuangamiza aribifu.” mimea na wanyama na Mwenyezi Mungu hapendi uharibifu.”

a hizi ilikuwa zinadaiwa kuwa ziliteremka kwa ajili ya Ali. Aya hizi ilikuwa zinadaiwa kuwa ziliteremka kwa ajili ya Ali.

Aya ya 207 ambayo Nainasema: Aya ya 207 ambayo inasema:

çμ|¡øtΡ “Ìô±o„ ⎯tΒ Ä¨$¨Ψ9$# š∅ÏΒuρ ∩⊄⊃∠∪ ÏŠ$t6Ïèø9$$Î/ 8∃ρâ™u‘ ª!$#uρ 3 «!$# ÉV$|ÊósΔ u™!$tóÏGö/$#

a miongoni mwa watu kuna huziuza zao kwa “Na miongoni mwaambao watu kuna ambao nafsi huziuza nafsi zao kwa kutaka aka radhi za Mwenyezi Mungu na Mwenyezi Mwenyezi Mungu radhi za Mwenyezi Mungu na Mungu anawapenda waja awapenda waja wake.” wake.”

a hii ilikuwa idaiweAya kuwa kwa kuwa ajili yailiteremka Ibn Muljim. hii iliteremka ilikuwa idaiwe kwa ajili ya Ibn Muljim.

Hata hivyo,Dau Samrah hakukubali. Dau lilipandishwa a hivyo, Samrah hakukubali. lilipandishwa hadi kufikia dirham hadi kufikia dirham laki mbili na kisha dirham laki tatu lakini haikusaidia kitu. mbili na kisha dirham laki tatu lakini haikusaidia kitu. Hatimaye Muawiyah dirham laki nne Samrah alikubali na awiyah alimpaHatimaye dirham laki nne naalimpa Samrah alikubali na na akatunga 12 12 akatunga hadith hiyo. ith hiyo.

KUKIRI KWA BAADHI YA WATU WALIOTUNGA 2. KUKIRI KWA BAADHI YA WATU WALIADITH ZA UWONGO NA KUMSINGIZIA MTUME (SAWW).

id.

OTUNGA HADITH ZA UWONGO NA KUMSINGIZIA MTUME (SAWW)

Kwa bahati mbaya, kama ilivyotajwa hapo awali, hata baadhi ya watu walioonekana wema walijiingiza katika hadith za uwongo. 18 12 Ibid.

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Abul Ismah, Faraj bin Abi Maryam al-Marwazi aliulizwa ‘Umepata wapi hadith zote hizi zilizosimuliwa kutoka kwa Ikrimah, kutoka kwa Ibn Abbas, kutoka kwa Mtume, zikielezea thawabu apatazo mtu kwa kusoma kila sura moja ya Qur’ani?” Alisema “Nilikuta watu wakiwa wamejishughulisha tu na fiqh ya Abu Hanifa na Maghazi ya Ibn Is’haq, hivyo nikatunga hadith hizi kwa ajili ya kutaka radhi za Mwenyezi Mungu kuwarudisha watu katika Qur’ani.13 Utungaji wa hadith za uwongo ulipokuwa jambo la kawaida katika ulimwengu wa Kiislamu, makafiri, zanadiqah na wanafiki waliitumia fursa hii kwa uwezo wao wote kuuhujumu Uislamu. Walitunga maelfu ya hadith, zote zikidaiwa kusimuliwa na maswahaba mashuhuri wa Mtume, kwa nia ya kuuhujumu Uislamu, kudhoofisha msingi wake na hivyo kuliangusha jengo zima. Kwa mfano kafiri mashuhuri Abdul Karim Ibn Abi l-Awja alihukumiwa kifo na gavana wa Kufah. Na alisema, “Haijalishi, hata mkiniua, nimetunga hadith elfu nne za uongo ambazo nimezitumia kuharamisha yaliyo halali na kuhalisha yaliyo haramu. Naapa kwa Mwenyezi Mungu, nimewafanyeni mfungue siku ya kufunga, na mfunge katika siku ya Idd.14 Lakini mpango huu usingefanikiwa isipokuwa baada ya Waislamu kufanywa waamini kuwa Qur’ani haikukusanywa wakati wa Mtume, bali ilikusanywa baadaye kutoka katika vipande vya karatasi, vigae vya vyungu na mifupa, miaka ishirini na tatu baada ya kifo cha Mtume. Waliielewa vizuri saikolojia ya baadhi ya makundi ya Waislamu, hivyo walileta mada zao za kupinga Qur’ani kama fadhila za masahaba na maimamu wa Ahlul Bayt ili kuwapotosha Suni na Shia sawia, Sumu hii ilitiwa ndani ya matunda matamu hivyo ilinywewa bila kusita. 13 14

Tazama Al-Bayan, uk. 37, Ahmad Amini, Fajrul-Islam, uk. 215. Tazama Tarikh Al-Tabari, J. 6 (Beiruti) Mu’assasatu l-Alami uk. 299, Ibn Athir al-Kamil Jz. 5 (Darul Kutubil-Arabi 1985) uk. 39. 13

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Sifa ya kuikusanya Qur’ani amepewa Abu Bakr au Uthman. Kila mzushi (wa hadith) ametumia ubunifu wake na hii imepelekea kuwepo kwa hadith nyingi zinazopingana. Sayyid al-Khui alizifanyia uchunguzi wa kina hadith zote zinazodai kuwa Qur’ani ilikusanywa baada ya Mtume (saww) kufariki na akafikia hitimisho kuwa khalifa wa tatu ‘hakuikusanya Qur’ani. Alichokifanya ilikuwa ni kuwaunganisha Waislamu katika usomaji wa namna moja ambao uliokuwa unafuatwa mjini Madina, na alikataza mitindo mingine yote ya usomaji iliyokuwa imeibuka hapa na pale. Wale wanaotaka kuzama kwa kina katika mada hii wasome kitabu chake al-Bayan uk. 187-278. Hata hivyo baada ya habari kwamba Qur’ani ilikusanywa baada ya Mtume (saww), ilikuwa rahisi kubuni hadith zinazoonyesha kuwa aya nyingi hata baadhi ya Sura zilizopotea na hazikuweza kupatikana wakati Hazrat Abu Bakr, na Hazrat Uthman walipotaka kuziweka katika hali ya kitabu. Hadith hizi za uwongo walidai zilisimuliwa na masahaba wakubwa wa Mtume (saww) na wakeze. Wakiwa wamezama katika hadith hizi Waislamu walisahau kuwa Mwenyezi Mungu Mwenyewe ndiye mlinzi wa Kitabu chake na kwamba Mtume aliiteua Qur’ani iwe ni kipimo cha kupimia usahihi wa hadith zake. Waligeuza meza na wakaanza kupima usahihi na uhalisi wa Qur’ani kwa kutumia hizo hadith za kuzua.

3. BAADHI YA HADITH ZINAZODAI KUFUTIKA AU KUPOTEA Haiwezekani kutoa maelezo ya aya zote, sentensi na semi ambazo zinazodaiwa kupotea wakati Qur’ani ikikusanywa. Hapa nimetoa mifano michache. 14

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Sura ya thelathini na tatu ya Qur’ani, al-Ahzab, inadaiwa kuwa ilikuwa na aya 200 au takriban 300, aya zote hizi zinadaiwa kupotea isipokuwa 73 zilizobakia hadi leo hii. Madai ya aya 200 yamedaiwa kutolewa na Ummul-Muuminina Aisha. Imesimuliwa na Abu Ubayda katika al-Fadhail na Ibn al-Ambari na Ibn Marduwayn kutoka kwa Aisha kuwa alisema kwamba Surat Ahzab ilikuwa ikisomwa aya 200 enzi za Mtume, lakini Uthman alipoiandika Qur’ani katika Kitabu hakuweza kupata zaidi ya aya zilizopo sasa.”15 Sasa kuna Aya 73 katika Sura hii.

Hudhaifah anadaiwa kudai kuwa aya 70 za sura hii zilipotea.16 Lakini Ubayy ibn Ka’b yeye amedaiwa kusema kuwa Sura hii ilikuwa sawa au kubwa kuliko Suratul Baqarah.17 Pia Ikrimah (tabi’i, mfuasi wa masahaba) ameripotiwa akisema hivyo hivyo.18 Sasa Suratul Baqarah ina aya 286. Hii ina maana kwamba kwa mujibu wa hadith hizi aya 213 au hata zaidi zilipotea, ikiwa ni pamoja na ya kupiga mawe. 2.

Sura ya tisa, at-Tawbah: Imedaiwa kuwa theluthi mbili au robo tatu ya Sura hii imepotea. Ripoti hii imedaiwa kutolewa na Hudhayfah al-Yaman.19 Imam Malik Ibn Anas aliulizwa kwa nini Sura hii haina ‘Bismilah,’ alisema ‘Ilipotea pamoja na sehemu nyingine za Sura, kwa sababu imethibitika kuwa ilikuwa na ukubwa sawa na Surat Baqarah.20 Sasa Sura hii ina aya 127.

As-Suyuti, ad-Durrul-Manthur Jz. 5, uk. 179-180, as-Suyyuti al-Itqan J. 2, uk. 25. Al-Bukhari, At-Tarikh kama alivyonukuliwa na Suyuti katika vitabu hivyo hapo juu. 17 Tazama Az-Zamakhshari, Tafsir Kashshaf, Jz. 2. (Calcutta: Lees 1856) uk. 1117; Mullah Ali Muttaqi, Kanzul-Ummaal. 18 As-Suyuti ad-Durrul Manthur, Jz. 5, uk. 179. 19 As-Suyuti ad-Durrul Manthur, Jz. 3, uk. 208. al-Itqan Jz. 2, uk. 26, Al-Hakim AnNishapuri al-Mustadrak ala sahihayn, Jz. 2, uk. 33. (Hydrebad: Dairatu ‘l-Ma’rif, 1340 AH) 20 As-Suyuti, al-Itqan, Jz. 1, uk. 65 15 16

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Kisha zinakuja Sura zinazodaiwa kupotea za al-Hafa na al-Khal ambazo zilirekodiwa na masahaba mashuhuri kama vile Ubayy Ibn Ka’ab na Abu Musa al-Ash’ari;21 na ambazo zinadaiwa khalifa Umar Ibn al-Khattab alikuwa akizisoma katika Qunut.22 Sura hizo ni hizi:

‫اللهم انا نـستعينك و نـستغفرك و نـثـنى عليك‬ ‫الخير و ال نكفرك و نـخلع نـصرك مـن يـفجرك‬ Katika kijitabu hiki sio sehemu ya kuandika upuuzi huo uliomo katika hizo zinazodaiwa kuwa sura. Baadhi ya makosa ya kisarufi yanaonyesha dhahiri kuwa waliokuwa wanatunga aya hizi walikuwa hawajui Kiarabu vizuri. Na sentensi hizi zenye makosa zimesingiziwa kwa masahaba Waarabu kama vile Hazrat Umar, Ubayy Ibn Ka’b na Abu Musa al-Ash’ari! Yeyote mwenye kutaka kuyasoma makosa haya na upuuzi wa hizi zinazodaiwa kuwa Sura, anashauriwa kusoma kitabu changu cha Kiarabu Nazaratun Mustajillah fi mas’alati Tahrifil Qur’ani au kitabu cha Shaykh Muhammad Jawad al-Balaghi kiitwacho Ala’urRahman fi tafsir‘l-Qur’ani, Jz. 1, uk. 23-24. 4.

21 22

Sura inayolingana na sura ya tisa al-Bara’ah; Abu Musa alAsh’ari sahaba wa Mtume ameripotiwa kusema ‘Tulikuwa tukisoma Sura tuliyokuwa tukiifananisha na al-Bara’ah kwa urefu na maonyo yake, lakini nimeisahau na sasa ninakumbuka aya hii tu:

Ibid. Ibid 25-26 16

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

‫لو كان البـن ادم واديان من مال ال بتغى ثالثا و‬ .‫ال يمال جوف ابـن ادم اال التـراب‬ “Kama mwana wa Adam angekuwa na mabonde mawili yaliyojaa mali bado angetaka bonde la tatu na hakuna kinachoweza kulijaza tumbo la mwanadamu ila mavumbi.23

Surah nyingine - Sahaba huyo huyo anaripotiwa kusema kuwa ‘Tulikuwa tukisoma Sura tuliyokuwa tukiifananisha na Musabbihat;24 lakini nimeisahau sasa nakumbuka aya hii tu:

‫يا ايها الذيـن امنوا لم تقولون ما ال تفعلون‬ ‫فـتـكتـبـون شهادة فى اعناقكم فتسأالون منها يوم‬ .‫القيامة‬ “Enyi mlioamini! Kwa nini mnasema yale msiyoyafanya. ‘Yatarekodiwa na utakuwa ni ushahidi dhidi yenu na mtaulizwa juu ya hayo siku ya Kiyama.’ 25

Kupotea kwa sehemu kubwa ya Qur’an: Kuna hadith nyingi sana katika vitabu vya Kisuni ambazo zinaonyesha kuwa

As-Suyut, ad-Durru al-Manthur Jz, 1, uk. 105, Ibn al-Athir Jami’u’ l-Usudul, Jz. 3, uk. 8, hadith na 904. 24 Musabbihat - ni sura zinazoanza na maneno Yusabbihu au sabbih. 25 Jami’u ‘l-Usul Jz. 3, uk. 8 23

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Qur’an ilikuwa kubwa sana tena sana kuliko hii waliyonayo Waislamu leo. “Al-Tabari amesimulia kwa nyororo ya wasimuliaji wa kuaminika kutoka kwa Umar Ibn Khattab akisema Qur’an ina herufi milioni moja na ishirini na saba elfu.26 Lakini idadi ya herufi zilizo katika Qur’ani leo si zaidi ya 267,053, kama ilivyorekodiwa mwishoni mwa machapisho mbali mbali. Kwa maneno mengine robo tatu ya Qur’ani ilipotea! Na sahaba mwingine Abdullah ibn Umar ameripotiwa akisema kwamba: “Mtu yeyote miongoni mwenu asije akadai kwamba anayo Qur’ani kamili. Na kipi kitakachokujulisha Qur’ani nzima ilivyokuwa. Kwa hakika sehemu kubwa ya Qur’ani imepotea. Bali inampasa mtu aseme nimepata kile ambacho kimejitokeza kwayo.”27 Kwa bahati mbaya hadithi za ufutaji mkubwa au mdogo umehusishiwa kwa masahaba mashuhuri kama Ummul Muuminina Aisha, Ummul Muuminina Hafsa, ummul Mumuinina Umm Salamah, Umar Ibn Khattab, Abdullah ibn Abbas, Abdullah ibn Mas’ud, Abdul Tahman ibn Awf Abdullah ibn Umar, Zayd ibn Arqam, Jabir ibn Abdullah, Baraydah, Maslamah ibn Makhlad, Abu Waqid al-Layth na shangazi yake Abu Amamah ibn Sahl, mbali na tabi’in (wafuasi wa masahaba), Ikrimah na Imam Malik ibn Anas. Hadith hizi zimo katika vitabu mashuhuri vya Kisunni ikiwa ni pamoja na vitabu sita sahihi vya hadith vya Kisunni: Sahih Bukhari, Sahih Muslim, Sunan Abi Daud, Sahih at-Tirmidh, Sunan an-Nasai Sunan al-Bayhaqi, Musnad ya Imam Ahmad Ibn Hanbal, Muwatta cha Imam Malik, Tarikh cha Bukhari Fathu’l Bari (sharh Sahih Bukhari) cha Ibn Hajar al-Asqalani, Kanzul Ummal cha Mulla Ali al-Muttaqi, Tafsir ad-Durrul Manthur na al-Itqan cha As-Suyuti, Jamiul Usul, al-Muhadarat cha Imam ar-Raghib al-Istifahan, Jam’ul 26 27

As-Suyuti, al Itqan, Jz. 2, uk. 70 As-Suyyut al-Itqan, Jz. 2, uk. 25, ad-Durrul Manthur Jz. 1, uk. 106. 18

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Jawami, Hilyatul awliya cha Hafidh Abu Nu’aym na Al-Mustadrak ala Sahihayn cha Imam Al-Hakim an-Nishapur.28 Pia hadith hizi walihusishwa Maimamu wa Ahlul Bait na wakazipachika katika vitabu vya hadith vya Kishia, Kwa kifupi vitabu vya Sunni na Shia vya hadithi vina hadith nyingi za aina hii. Lakini kuna tofauti moja ya msingi kati ya madhehebu hizi mbili juu ya mtazamo wao kuhusiana na hadithi hizi.

4. MTAZAMO WA KISUNNI Mtazamo wa ndugu zetu wa kisunni unaathiriwa na mtazamo wao kuwa hadith zilizomo katika vitabu sita vya hadith; hasa zile zilizomo katika Sahih Muslim na Sahih Bukhari kuwa zote ni sahihi. Imam an-Nawawi katika Sharh Sahihi Muslim anaandika: “Ukweli kuwa Ummah umeridhika na kuzikubali Sahih Bukhari na Sahih Muslim umetupelekea kwenye rai kuwa ni wajibu kukitekeleza kila kilichoandikiwa humo ndani (ya vitabu hivi viwili) na hii ni rai iliyokubaliwa na wote. Watu wanawajibika kutekeleza khabaral-Wahid (hadithi iliyosimuliwa na msimuliaji mmoja) ikiwa yumo katika vitabu vingine na ikiwa nyororo (sanad) yake ya wasimuliaji ni sahihi, na hata hivyo italeta tu dhana yenye nguvu. Halikadhalika hivyo ndivyo hali ilivyo katika hizi Sahih mbili, lakini hizi Sahih mbili zinatofautiana na vitabu vingine kwa vile hadithi zake ni sahihi na hakuna haja ya kuzichunguza, bali ni wajibu kuzifuata bila kuhoji. Lakini kwa upande wa hadithi zilizomo katika vitabu vingine haziwezi kufuatiwa mpaka zichunguzwe kwanza, na zionekane zinakidhi kiwango kinachotakiwa.” 28

Hamid Husayn al-Musawi al-Hindi, Istiqsa ul Ifham, Jz. 2, (Lucknow) sehemu

ya tahriful Qur’ani.

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Kukubali huku kwa blanketi hili bila ya masharti, hadith zilizomo katika vitabu hivi kumewalazimisha ndugu zetu Masunni kukubali nadharia ya kufutwa kwa usomaji (naskhut-tilawah), yaani, wanaamini kwamba usomwaji wa baadhi ya aya ulifutwa ingawa sheria zilizomo ndani yake zimeendelea kutumika. Mifano miwili inayofahamika ya aya zinazodaiwa ni aya ya kupiga mawe (rajm) na ya kunyonyesha mara tano au kumi zilizomo katika Sahih al-Bukhar na Sahih Muslim na vitabu vingine.29 Na hadith ya Sahih Muslim inaeleza wazi wazi kuwa: Ummul Muminina Aisha alisema: Kulikuwa katika yaliyoteremshwa katika Qur’ani, Aya isemayo ‘kunyonya mara kumi kunakojulikana kunasabisha pingamizi (la kuoana ndugu wa kunyonya). Kisha ilifutwa na aya ya kunyonya mara tano, na Mtume wa Mwenyezi Mungu alifariki aya hii ikiwemo ndani ya Qur’ani.”30 Ibn Majah amesimulia hadithi nyingine kutoka kwa Aisha inayoeleza dhahiri kuwa aya hizi mbili zilipotea baada ya kifo cha Mtume. Ananukuliwa akisema: “Aya ya kupiga mawe (mzinifu) na kunyonya mara kumi ziliteremka na zikaandikwa kwenye karatasi na kuwekwa chini ya kitanda changu. Mtume wa Mwenyezi Mungu (saww) alipofariki na tukawa tumeshughulishwa na msiba wake, mbuzi waliingia ndani na kula ile karatasi.31 Haihitaji akili nyingi kuona kuwa nadharia hii ya kuondoshwa kwa usomaji (lakini sheria ikabaki) haina maana yoyote. Kama aya au sura ilisomwa enzi za Mtume (s.a.w) na kisha ikapotea aidha kwa 29

30 31

Aya ya kupiga mawe, Sahih al-Bukhari, Jz. 4, uk. 4, uk. 179, 265, Sahih Muslim,

Jz. 3, uk. 1371, Musnad Ahmad Ibn Hanbal, Jz. 1, uk. 40, Sunan Ibn Majah, Jz. 2, uk. 853, Muwatta Imam Malik, Jz. 2, uk. 623. Kuhusu aya ya kunyonya, tazama Sahih Muslim Jz. 4, uk. 167, ad-Durrul Manthur Jz. 2, uk. 135.

Sahih Muslim, Jz. 4, uk. 167, ad-Durrul Manthur, Jz. 2, uk. 135.

usnad Ahmad ibn Hanbal Jz. 6, uk. 269, Sunan Ibn Majah uk. 626, Ibn M Qutaybah, Ta’wil Mukhtalafil Ahadith uk. 310 - ambayo imechapwa kwa makosa kama 210, ad-Durrul Manthur, Jz. 2, uk. 13. 20

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

sababu wasomaji waliuawa vitani au mbuzi aliimeza, au kwa sababu nyingine yeyote swali linajitokeza, ni nani aliyekuwa na haki ya kuifuta aya ya Qur’ani baada ya kifo cha Mtume (saww)? Je kuna Mtume mwingine yeyote aliyekuja baada yake? Ndio maana Sayyid al-Khui amesema ni dhahiri kuwa nadharia ya naskhu tilawa ni sawa na imani kuwa Qur’ani imeongezwa au kupunguzwa.32 Kwa hiyo, tunapaswa kushikamana kwa nguvu na kanuni mashuhuri kwamba hadith yoyote inayopingana na Qur’ani lazima itupwe na kupigwa ukutani, kama haiwezi kutafsiriwa katika njia inayokubalika.

5. MTAZAMO WA KISHIA Sasa tuangalie jinsi gani Shia walivyotatua tatizo la hadith hizo. Shia hawaamini juu ya kinga (kutokosea) kwa mwandishi yeyote, mshereheshaji au msimuliaji, na kwa hiyo, hawachukulii mkusanyiko wowote wa hadith kuwa ni thabiti na sahihi kabisa. (Kwao Mashia) Kitabu pekee ambacho hakina makosa kabisa ni Qur’ani. Kuna vitabu vingine vya hadithi vya Kishia ambavyo vyote kwa pamoja vinaitwa al-Kutub al-Arb’ah (vitabu vinne) al-Kafi, cha Kulayn, Man la Yahdhuruhul Faqih cha Saduq Tahdhibul Ahkam na Istibsar cha Tusi. Ingawa vitabu hivi vinaheshimiwa sana, Mashia hawajawahi kuviita ‘Sahih’ hata siku moja. Kwa hiyo, hawafungwi na hadith yoyote iliyomo humo kwa sababu tu imo katika moja ya vitabu vyao vinne. Badala yake wanazihusisha hadithi zote katika vitabu vyote na mtihani mkali, kuanzia na wasimuliaji wake, na kuchunguza kama hadithi iliyotajwa inakubaliana na Qur’ani, 32

Al-Bayan, uk. 224 21

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

hadith za kweli za Ma’sumin na habari zinazojulikana. Ikiwa hadith itapita katika mtihani huu mgumu ndipo hukubaliwa. Kama sio hutafsiriwa katika namna inayokubalika, ikishindikana moja kwa moja hukataliwa. Hapa lazima isemwe kwamba sehemu kubwa ya hadith zinazohusiana na tahrif zina kasoro na dhaifu kadri ambavyo nyororo zao za wasimuliaji zinavyohusika. Hata hivyo, baadhi ya hadith hizo zinaweza kuchukuliwa kumaanisha kwamba kumetokea upotoshaji wa tafsiri katika baadhi ya aya, na hivyo kuzitafsiri kimakosa. Kundi jingine la hadithi linaweza kuelezewa kwa urahisi kwa kutaja maelezo ya ufafanuzi ya pambizoni mwa wasimuliaji. Lakini bado kunabakia hadith nyingi ambazo haziwezi kuelezewa kwa namna yoyote. Na wanachuoni wetu bila ya kusita wamezikataa zote kwa sababu zinapingana na Qur’ani na Sunna, na ni kinyume na ijmai ya ummah kwamba hakujawahi kuwepo na nyongeza au ufutaji katika Qur’ani. Muhaqqiq al-Kalbasi amesema, “Ripoti zote hizo zinazozungumzia tahrif ni kinyume na ijma ya ummah (ukiachilia mbali watu wachache wasio muhimu).”33 Mshereheshaji wa al-Wafiyah, Muhaqqiq al-Baghdadi ameeleza wazi kwa kumnukuu Muhaqqiq al- Karaki (ambaye aliandika kijitabu kizima juu ya mada hii) kwamba: “Hadith zinazozungumzia kuondolewa kwa baadhi ya aya za Qur’ani lazima zitafsiriwe upya au zitupwe. Hadith yoyote inayokwenda kinyume na Qur’ani, Sunna, na ijmai lazima itupwe kama haina nafasi ya kutafsiriwa (kwa njia nyingine) au maelezo ya kuridhisha.34 Hii ndio namna Shia wanavyotatua tatizo hili la hadith za tahrif. 33 34

Al-Bayan uk. 253. Ibid. 22

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Yeyote atakayesoma bila upendeleo atakubali moja kwa moja kuwa hili ndio suluhisho pekee kwa hadith za namna hii kwani imeegemea kwenye njia iliyobuniwa na Mtume (s.a.w.w) na ikaelezwa na Imam, Jafar as-Sadiq (a.s) hivi “…Na hivyo kila kinachokubaliana na Kitabu cha Allah kichukueni na kila kinachopingana na Kitabu cha Allah kiacheni.35

6. KWA NINI UISLAMU WA MAREKANI UNAZITUMIA HADITH HIZI Kama ilivyoelezwa hapo awali, maadui wa Uislamu walifanikiwa kusambaza hadith hizi juu ya kuwepo mabadiliko katika Qur’ani na wakawa wanawasingizia watu mashuhuri katika Uislamu, masahaba wa Mtume na halikadhalika Ahlul Bait wake; na pole pole Waislamu bila kujua walizikubali na kuzirekodi hadith hizi dhaifu, bali pia za kughushi katika vitabu vyao vya hadith. Licha ya hilo, maulamaa wa Kiislamu Shia na Sunni kwa pamoja hawakuamini kuwa kuna mambo yaliyoongezwa au kupunguzwa katika Qur’ani. Hakuna aalimu yeyote mwenye akili timamu wa madhehebu yoyote aliyeshutumu madhehebu nyingine kuwa inaamini juu ya kuwepo mabadiliko katika Qur’ani. Ndio bila shaka, kumetokea mara kwa mara ulamaa kutoka pande zote mbili ambao walijiingiza katika kuupaka matope upande wa pili, bila kuzingatia kuwa kuwepo kwa hadith katika kitabu haimaanishii kwamba watu wa kundi hilo kiuhalisi wanaamini juu ya uwepo wa mabadiliko katika Qur’ani. Bali hadithi kama hizo zilibaki zikiwa zimezikwa katika vitabu hivyo na kwa kawaida hazitangazwi kwa sababu tu kwamba hakuna mtu yeyote ambaye ameegemeza imani yake kwazo. 35

Al-Hurr al-Amili, Wasa’ilu sh-Shi’ah, Jz. 3, (Kitabu ‘l-qadha; bab wajuhi

‘l-jam’bayana ‘l-ahadithi ‘l-mukhtalifah) uk. 380. 23

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Mambo yalibadilika ghafla Februari 1979, ambapo taifa la Iran chini ya uongozi imara wa marehemu Ayatullah al-Uzma alKhomeini alipofanikiwa kuunda serikali halisi ya Kiislamu duniani, karne nyingi baada ya enzi za Mimamu (a.s). Kama mapinduzi ya Iran yangezaa serikali inayofuata itikadi za kimagharibi au mashariki ungepokelewa kwa furaha au japo yangevumiliwa na wanaojiita walinzi wa “demokrasia.” Lakini kinyume na busara iliyozoeleka, Iran ilichagua Uislamu. Kisha ikatangaza kaulimbiu ya Umoja wa Kiislamu. Kwa kusimama dhidi ya mifumo yote iliyoundwa na binadamu inayopingana na Uislamu na kwa kutopiga magoti kwa yeyote asiyekuwa Allah. Ayatullah alUzma al-Khomeini na uongozi wa Iran ulipata umaarufu mkubwa katika ulimwengu wa Kiislamu duniani kote, kuanzia Morocco hadi Ufilipino, kuanzia Ulaya hadi Amerika. Waliodhulumiwa waliona kwa macho yao jinsi mikono mitupu isiyo na silaha ilivyoangusha utawala jabari wa Mashariki ya Kati. Yaliwapa matumaini wanyonge hata wasio Waislamu kama Afrika ya Kusini. Taathira hii ya ‘Khomeinism’ iliyokuwa inasambaa haraka iliwatisha Wamarekani ‘kiongozi mkuu’ wa ‘makabila’ ya Magharibi. Walianza kupigana dhidi ya Iran, kupitia vita vya uwakala katika vyombo vya habari na katika uwanja wa siasa. Kwa upande mwingine, waliwafanya vibaraka wao Saudi Arabia na Kuwait waamini kuwa Umoja wa Kiislamu uliokuwa unatolewa na Iran ni hatari sana kwa viti vyao vya kifalme. Kwa kupewa maelekezo na mabwana zao, Wahabi walianza propaganda kabambe ya chuki dhidi ya ‘khomenism’, Iran na Ushia. Kalamu zilizokodiwa zilianza kumwaga wino kwenye vitabu na makala dhidi ya Ushia zikidai kuwa Shia ni makafiri, mushrik, wana Qur’ani yao na wanaamini juu ya uwepo wa mabadiliko katika Qur’ani. Baadhi ya vigogo walioajiriwa kwa ajili ya kazi hii 24

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

walikuwa Ihsan Illahi Zaheer Balighuddiin huko Pakistani, na Manzoor Ahmad Nu’man na Abul Hassan Ali Nadwi36 huko India. Aliyetajwa mwisho habari zake zinavutia. Zamani kabla ya mapinduzi alijifanya kuwa mkereketwa wa Umoja wa Waislamu. Ni Mwenyekiti wa The Muslim Personal Law Board in India’ na makamu Mwenyekiti wake ni aalimu wa Kishia. Lakini pia alipata tuzo ya ‘Faisal Award’ kutoka katika utawala wa kifalme wa Saudi. Mara tu baada ya kaulimbiu ya ‘Neither East nor West, Islam is the Best’ (Si mashariki wala Magharibi, Uislamu ndio Mfumo bora wa maisha) – kutoka Iran, yeye alijitenga na kujiunga na wale waliokuwa wanapinga umoja. Ameandika katika moja ya vijitabu vyake vya kuupinga Ushia kuwa Shia hawaiamini Qur’ani na ndio maana hakuna hafidhi wa Qur’ani wa Kishia. Anaendelea kuandika kuwa kuna kipindi alialikwa Iran, kundi lao lilipelekwa Qum kumtembelea Ayatullah Mkuu. Programu ilikuwa ianze na kusoma Qur’ani na mtoto wa Ayatulah Mkuu, ambaye naye pia ni aalimu alisimama juu, aliifungua Qur’ani na akasoma baadhi ya aya kutoka humo. Kisha anasema: “Katika imani yetu ya Kisunni hata mtoto hukariri sura ndogo ndogo, moja au mbili za Qur’ani lakini yule aalimu wa Kishia hawezi hata hivyo. Hii ni kwa sababu Shia hawaiamini Qur’ani.” Je kuna mtu yeyote anayeweza kutegemea hoja za kitoto kutoka kwa mtu mkubwa kama huyu? Lakini inaonekana sauti ilikuwa inatoka mdomoni mwake, lakini ni maneno ya bwana wake na jambia la Uzayuni lilikuwa limechovywa kwenye damu ya Waislamu lilitumika kama kalamu yake. Kitabu kilichoandikwa na mawakala kama hawa kingeweza kuandikwa katika lugha za urdu, Kiarabu au lugha nyingine yoyote; lakini ndani ya miezi michache kinatarjumiwa katika lugha zote 36

Alifariki mwaka wa 1994. 25

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

kubwa za Ulimwengu wa Kiislamu, Na kikawa kinapatikana kila sehemu na hata kugawiwa bure kwa mahujaji. Kwa makusudi mawakala wa Uislamu wa Kimarekani wanafanya hivi ili kuidhoofisha Irani na kuzuia Mapinduzi ya Kiislamu yasiwaathiri vijana wa Kiislamu kama Abul Hassan Ali Nadwi yeye mwenyewe alivyokiri kwenye dibaji ya kitabu. Lakini je hili ndio lengo hasa la muungano wa Mayahudi na Wakristo ambao ni mabwana zao na maadui wa Uislamu? Bila shaka hapana. Viongozi wenye hila wa Uislamu wa Kimarekani walifukua baadhi ya hadithi za Shia zinazoashiria uwepo wa mabadiliko katika Qur’an zilizozikwa katika vitabu vyao, kwa lengo moja tu kwamba Shia nao watajibu kwa kutangaza hadithi kama hizo ambazo zimo katika vitabu vya Sunni, na hivyo uthabiti wa Qur’ani utaweza kuhojiwa, imani ya Waislamu katika Ufunuo huu wa Mwisho wa Mungu ungeangamizwa na matokeo yake Uislamu utapoteza nguvu yake. Mmoja wa wanachuoni wa Kishia, Mirza Husayn Nuri (alikufa mwaka 1320 A.H) alikuwa ameandika kitabu, Faslul Khitab ambamo kwanza alikuwa amekusanya hadithi zote zinazoashiria uwepo wa mabadiliko katika Qur’an zilizomo katika vitabu vya Kisunni. Kisha hadith zote za namna hii kutoka katika vitabu vya Kishia, kisha alitoa hitimisho lake mwenyewe lisilokubaliwa na imani ya Kishia. Punde tu kitabu kilipochapishwa kanusho lake liliandikwa; na kitabu hicho kikakosa sifa, kikasahaulika kabisa na takribani kikawa hakifahamiki hata katika duru za kismi za Kishia. Sasa Uislamu wa Marekani umekichapisha, lakini baada ya kuondoa sura ya hadithi za Sunni. Wanatangaza habari kwamba hiki ni “kitabu sahihi” kabisa cha Kishia ambacho huthibitisha kwamba Shia hawaiamini Qur’ani. Kama kweli watu hawa walikuwa waadilifu wangechapisha kitabu chote, na hapa mabwana zao wangeweza ‘kuthibitisha kuwa Ummah wote wa Kiislamu hauiamini Qur’ani. 26

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

Hadith hizi zinawapa nguvu na silaha wahubiri wa kikristo katika kuutikisa msingi wa Uislamu, Qur’ani. Wanadhani kwa kufanya hivi Waislamu wengi watashawishika kuufuata Ukristo, na hata wale ambao hawatabadili dini, hawatabaki kuwa Waislamu wa Waislamu kuufuata Ukristo, na hata ambao kweli,wengi wala watashawishika hawatakifuata kitabu ambacho usahihi na wale uhalisi wake hawatabadili dini, hawatabaki kuwa Waislamu wa kweli, wala una shaka. hawatakifuata kitabu ambacho usahihi na uhalisi wake una shaka. Gladstone anaripotiwa kuwa aliwahi kusimama kwenye Bunge la Uingereza akiwa nakuwa nakalaaliwahi ya Qur’ani mkononikwenye na akatangaza Gladstone anaripotiwa kusimama Bungekuwa la madhali Waislamu watakuwa wanakifuata kitabu hiki, Uingereza Uingereza akiwa na nakala ya Qur'ani mkononi na akatangaza kuwa madhali Waislamu watakuwa wanakifuata kitabuwatu hiki, Uingereza haiwezi kuwadhibiti Waislamu. Aliwashauri wake kutumia haiwezi kuwadhibiti Waislamu. Aliwashauri watu wake kutumia kila kila mbinu ili kuitikisa imani ya Waislam juu ya Qur’ani. mbinu ili kuitikisa imani ya Waislam juu ya Qur'ani. Mbinu ya Ukafiri ilifanikiwa Uturuki, Misri, Tunisia, Algeria na nyingi zinazojiita Kiislamu ambapo ‘ukoo’ Mbinunchi ya nyingine Ukafiri ilifanikiwa Uturuki,zaMisri, Tunisia, Algeria na mpya nchi wa Waislamu umetengenezwa ambaoambapo unaonekana kutokubaliana nyingine nyingi zinazojiita za Kiislamu ‘ukoo’ mpya wa na Uislamu na Qur’ani. Ilikuwa inakaribiakutokubaliana kufanikiwa Iran, Waislamu umetengenezwa ambao unaonekana na tunashukuru Pahlavi.kufanikiwa Lakini mpango ulishindwa Uislamu na Qur'ani.utawala Ilikuwawa inakaribia Iran, tunashukuru utawala wa Pahlavi. Lakini wa mpango kutokana na kutokana na viongozi kidiniulishindwa chini ya mwongozo waviongozi Ayatulah wa kidini chini ya mwongozo wa Ayatulah al-Uzma Khomein na al-Uzma Khomein na kuipenda dini kwa wananchi wa Iran. Sasa kuipenda dini kwa wananchi wa Iran. Sasa maadui wa Uislamu maadui wa Uislamu wanatumia propaganda hii ya madai ya uwepo wanatumia propaganda hii Qur’an ya madai ya uwepo wa mabadiliko katika wa mabadiliko katika ili kufanikiwa lengo lao. Qur’an ili kufanikiwa lengo lao. Haya ndio waliyoyapanga lakini Allah Subhana wa taala, Haya anasema: ndio waliyoyapanga lakini Allah Subhana wa taala, anasema:

∩∇∪ tβρãÏ≈s3ø9$# oνÌŸ2 öθs9uρ ⎯ÍνÍ‘θçΡ –ΛÉ⎢ãΒ ª!$#uρ öΝÎγÏδ≡uθøùr'Î/ «!$# u‘θçΡ (#θä↔ÏôÜã‹Ï9 tβρß‰ƒÌãƒ “Wanataka kuizima nuru ya Mwenyezi Mungu kwa vinywa vyao na Mwenyezi Mungu nuruMungu yake kwa hatavinywa wakichukia “Wanataka kuizimaataikamilisha nuru ya Mwenyezi vyao na makafiri.” (61:8)Mungu ataikamilisha nuru yake hata wakichukia makaMwenyezi firi.” (61:8)

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA 27 AL-ITRAH FOUNDATION

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION 1. Qur’an Al-Kariim - Tafsir Al-Kashif Juzuu ya kwanza mpaka Thelathini 2.

Uharamisho wa Riba

Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Kwanza

Uharamisho wa uwongo Juzuu ya Pili

Hekaya za Bahlul

Muhanga wa Imamu Husein (A.S.)

Mikingamo iliyomzunguka Imamu Ali (A.S.)

Hijab vazi Bora

Ukweli wa Shia Ithnaashari

10. Madhambi Makuu 11. Mbingu imenikirimu 12. Abdallah Ibn Saba 13. Khadijatul Kubra 14. Utumwa 15. Umakini katika Swala 16. Misingi ya Maarifa 17. Kanuni za Ndoa na maadili ya Familia 28

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

18.

Bilal wa Afrika

19. Abudharr 20. Usahihi wa Historia ya Uislamu na Waislamu 21. Salman Farsi 22. Ammar Yasir 23. Qur’an na Hadithi 24. Elimu ya Nafsi 25. Yajue Madhehebu ya Shia 26. Ukusanyaji na Uhifadhi wa Qur’an Tukufu 27. Al-Wahda 28. Ponyo kutoka katika Qur’an 29. Uislamu mfumo kamili wa maisha ya kijamii 30.

Mashukio ya Akhera

31.

Al Amali

32. Dua Indal Ahlul Bayt 33. Udhuu kwa mujibu wa Kitabu na Sunna. 34. Haki za wanawake katika Uislamu 35. Mwenyezi Mungu na sifa zake 36. Kumswalia Mtume (s) 37. Nafasi za Ahlul Bayt (a.s) 38. Adhana 39

Upendo katika Ukristo na Uislamu 29

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

40. Tiba ya Maradhi ya Kimaadili 41. Maana ya laana na kutukana katika Qur’ani Tukufu 42. Kupaka juu ya khofu 43. Kukusanya swala mbili 44. Bismillah ni sehemu ya Qur’ani na husomwa kwa Jahara 45. Kuwaongoza vijana wa kizazi kipya 46. Kusujudu juu ya udongo 47. Kusheherekea Maulidi Ya Mtume (s) 48. Tarawehe 49. Malumbano baina ya Sunni na Shia 50. Kupunguza Swala safarini 51. Kufungua safarini 52. Umaasumu wa Manabii 53. Qur’an inatoa changamoto 54. as-Salaatu Khayrun Mina -’n Nawm 55. Uadilifu wa Masahaba 56. Dua e Kumayl 57. Sauti Ya Uadilifu wa Binadamu 58. Umaasumu wa Mitume - Faida Zake Na Lengo Lake 59. Umaasumu wa Mitume - Majibu Ya Aya Zenye Utata 60. Umaasumu wa Mitume - Umaasumu wa Mtume Muhammad (s) 61. Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Kwanza 30

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

62. Nahju’l-Balaghah - Juzuu ya Pili 63. Kuzuru Makaburi 64. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Kwanza 65. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Pili 66. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tatu 67. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Nne 68. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Tano 69. Maswali Na Mishkili Elfu - Sehemu ya Sita 70. Tujifunze Misingi Ya Dini 71. Sala ni Nguzo ya Dini 72. Mikesha Ya Peshawar 73. Malezi Ya Mtoto Katika Uislamu 74. Ubora wa Imam ‘Ali Juu ya Maswahaba Na Ushia ndio njia iliyonyooka 75. Hukumu za Kifikihi zinazowahusu Wanawake 76. Liqaa-u-llaah 77. Muhammad (s) Mtume wa Allah 78. Amani na Jihadi Katika Uislamu 79. Uislamu Ulienea Vipi? 80. Uadilifu, Amani na Mtume Muhammad (s) 81. Mitala na Ndoa za Mtume Muhammad (s) 82. Urejeo (al-Raja’a )

QURâ&#x20AC;&#x2122;ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

83. Mazingira 84. Utokezo (al - Badau) 85. Hukumu ya kujenga juu ya makaburi 86. Swala ya maiti na kumlilia maiti 87. Uislamu na Uwingi wa Dini 88. Mtoto mwema 89. Adabu za Sokoni 90. Johari za hekima kwa vijana 91. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Kwanza 92. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Pili 93. Maalimul Madrasatain Sehemu ya Tatu 94. Tawasali 95. Imam Mahdi katika Usunni na Ushia 96. Hukumu za Mgonjwa 97. Sadaka yenye kuendelea 98. Msahafu wa Imam Ali 99. Ngano ya kwamba Qurâ&#x20AC;&#x2122;ani imebadilishwa 100. Idi Al-Ghadir 101. Kusoma sura zenye Sijda ya wajibu 102 Hukumu zinazomhusu mkuu wa kazi na Mfanyakazi 103. Huduma ya Afya katika Uislamu 104. Sunan an-Nabii 32

QURâ&#x20AC;&#x2122;ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

105. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Kwanza) 106. Historia na sera ya viongozi wema (Sehemu ya Pili) 107. Shahiid Mfiadini 108. Kumsalia Nabii (s.a.w) 109. Ujumbe -Sehemu ya Kwanza 110. Ujumbe - Sehemu ya Pili 111. Ujumbe - Sehemu ya Tatu 112. Ujumbe - Sehemu ya Nne 113. Mariamu, Yesu na Ukristo kwa mtazamo wa Kiislamu 114. Hadithi ya Thaqalain 115. Ndoa ya Mutaa 116. Ukweli uliopotea sehemu ya Kwanza 117. Ukweli uliopotea sehemu ya Pili 118. Ukweli uliopotea sehemu ya Tatu 119. Ukweli uliopotea sehemu ya Nne 120. Ukweli uliopotea sehemu ya Tano 121. Mkutano wa Maulamaa wa Baghdad 122. Safari ya kuifuata Nuru 123. Fatima al-Zahra 124. Myahudi wa Kimataifa 125. Kuanzia ndoa hadi kuwa Wazazi 126. Visa vya kweli sehemu ya Kwanza 33

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

127. Visa vya kweli sehemu ya Pili 128. Elimu ya Ghaibu ya Maimamu 129. Mwanadamu na Mustakabali wake 130. Imam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Kwanza) 131. Imam Ali (‘a) Ndugu wa Mtume Muhammad (s) (Sehemu ya Pili) 132. Khairul Bariyyah 133. Uislamu na mafunzo ya kimalezi 134. Vijana ni Hazina ya Uislamu 135. Yafaayo kijamii 136. Tabaruku 137. Taqiyya 138. Vikao vya furaha 139. Shia asema haya Sunni asema haya Wewe wasemaje? 140. Visa vya wachamungu 141. Falsafa ya Dini 142. Azadari-Kuhuzunika na Kuomboleza 143. Sunna katika Kitabu Fiqhi al-Sunnah 144. Mtazamo Mpya - Wanawake katika Uislamu 145. Kuonekana kwa Allah 146. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Kwanza) 147. Tabia njema kwa Mujibu wa Ahlul-Bayt (Sehemu ya Pili) 34

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

148. Ndugu na Jirani 149. Ushia ndani ya Usunni 150. Maswali na Majibu 151. Mafunzo ya hukmu za ibada 152. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 1 153 Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 2 154. Ahlul Bayt ndani ya tafsiri za Kisunni No 3 155. Abu Huraira 156. Vipengee kadhaa katika Swala ya Jamaa na Msikiti. 157. Mazingatio kutoka katika Qur’an - Sehemu ya Kwanza 158. Mazingatio kutoka kaitka Qur’an - Sehemu ya Pili 159. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya kwanza 160. Mazingatio kutoka katika Uislamu - Sehemu ya Pili 161. Qur’ani Tukufu – Pamoja na Tarjuma ya Kiswahili 162. Falsafa ya Mageuzi ya Imam Husein (a.s) 163. Amali za Mwezi Mtukufu wa Ramadhani 164. Elimu ya Tiba za Kiislamu - Matibabu ya Maimamu 165. Uislamu Safi 166. Majlisi za Imam Husein Majumbani 167. Je, Kufunga Mikono 168. Uislam wa Shia 169. Amali za Makka 35

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

170. Amali za Madina 171. Asili ya Madhehebu katika Uislamu 172. Sira ya Imam Ali kuhusu Waasi 173. Ukweli uliofichika katika neno la Allah 174. Uislamu na Mifumo ya Uchumi 175. Umoja wa Kiislamu na Furaha 176. Mas’ala ya Kifiqhi 177. Jifunze kusoma Qur’ani 178. As-Sahifatul Kamilah as-Sajjadiyyah 179. Hayya ‘Alaa Khayri’l-’Amal Katika Adhana 180. Ukweli kuhusu Funga ya Siku ya Ashura 181. Dua za Miezi Mitatu Mitukufu (Rajabu, Shaabani na Ramadhani) 182. Uadilifu katika Uislamu 183. Mahdi katika Sunna 184. Maswali Ya Uchunguzi Kuhusu Uislam 185. Kazi na Bidii ni njia ya maendeleo 186. Abu Talib – Jabali Imara la Imani 187. Ujenzi na Utakaso wa Nafsi 188. Vijana na Matarajio ya Baadaye 189. Usalafi – Historia yake, maana yake na lengo lake 190. Ushia – Hoja na Majibu 191. Mateso ya Dhuria wa Mtume (saww) 36

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

192. Maombolezo – Msiba wa Bwana wa Mashahidi (a.s.) 193. Shahidi kwa Ajili ya Ubinadamu 194. Takwa 195. Upotoshaji dhahiri katika Turathi (Hazina) ya Kiislamu 196. Amirul Muuminina (‘as) na Makhalifa 197. Uongozi na Utawala katika Mwenendo wa Imam ‘Ali (‘a) 198. Kuvunja hoja iliyotumika kutetea Uimamu wa AbuBakr 199. Adabu za vikao na mazungumzo 200. Hija ya Kuaga 201. Uwazi baina ya Maslahi na Vikwazo 202. Fadhila za watukufu watano katika Sahih Sita 203. Mdahalo baina ya Mwanachuoni wa Kisunni na Mwanachuoni wa Kishia (Al-Muraja’aat) 204. Utawala na Uendeshaji katika Sera ya Imam Ali (as) 205. Mjadala wa Kiitikadi 206. Mtazamo kuhusu msuguano wa Kimadhehebu 207. Nchi na Uraia – Haki na wajibu kwa Taifa 208. Mtazamo wa Ibn Taymiyyah juu ya Imam Ali (as) 209. Uongozi wa Kidini – Maelekezo na Utekelezaji wa Kijamii 210. Maadili ya Ashura 211. Mshumaa – Shahidi na Kifo cha Kishahidi 212. Mizani ya Hekima – Hadithi za Ahlul Bait (as) – Sehemu ya Kwanza

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

213. Imam Ali na Mambo ya Umma 214. Imam Ali na Mfumo wa Usawa 215. Mwanamke na Sharia 216. Mfumo wa Wilaya 217. Vipi Tutaishinda Hofu? 218. Kumswalia Mtume ni Ufunguo wa Utatuzi wa Matatizo

219. Mahali na Mali za Umma 220. Nahjul-Balagha – Majmua ya Khutba, Amri, Barua, Risala, Mawaidha na Semi za Amirul-Muuminin Ali bin Abu Talib (a.s.) 221. Mukhtar – Shujaa aliyelipiza kisasi dhidi ya wauaji wa Imam Husein (as) hapo Karbala 222. Uimamu na Tamko la Kutawazwa 223. Imam Husain ni Mfumo wa Marekebisho na Mageuzi 224. Saada Kamili – Kitabu cha Kiada cha Maadili 225. Maeneo ya Umma na Mali Zake 226. Imam Hasan na Mfumo wa Kujenga Jamii 227. Adhana ni Ndoto au ni Wahyi? 228. Maimamu wa Ahlul Bait – Ujumbe na Jihadi 229. Qur’ani na Kuhifadhiwa Kwake

QUR’ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

KOPI NNE ZIFUATAZO ZIMETAFSIRIWA KWA LUGHA KINYARWANDA 1.

Amateka Na Aba’Khalifa

Nyuma yaho naje kuyoboka

Amavu n’amavuko by’ubushiya

Shiya na Hadithi

QURâ&#x20AC;&#x2122;ANI NA KUHIFADHIWA KWAKE

ORODHA YA VITABU VILIVYO CHAPISHWA NA AL-ITRAH FOUNDATION KWA LUGHA YA KIFARANSA 1.

Livre Islamique