A-krant maart 2017

buurtkrant van het A-Kwartier

krant

jaargang 33 nummer 1 2017

Jurjen van der Meer: Zwarte Hond-architect Van Scheepvaartnaar Historisch Museum Seksuoloog Jelto Drenth: De man is geen jager 1

Politie: 0900-8844 Meldpunt overlast: 050 5875885 brugt.aanen@groningen.politie.nl Wijkpost Binnenstad voor klachten over uw woonomgeving: 050 3678910 A-krant: De A-krant is een uitgave van buurtvereniging ‘Het A-Kwartier’ in Groningen en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2200 exemplaren.

Bij een teveel aan kopij kan de redactie besluiten de kopij verkort, niet of pas in een volgend nummer te plaatsen. Ingezonden brieven worden niet anoniem geplaatst en de schrijver/ster is verantwoordelijk voor de inhoud.

Banknummer buurtvereniging: NL33 INGB 0005 031 398 t.n.v. Buurtvereniging Het A-Kwartier Buurtpand de Oude Drogisterij: Lage der A 4: Hans Imelman, 050 3125020 Hier is elke laatste zondag van de maand de Buurtborrel van 16.00-18.00 uur Website Buurtvereniging: www.a-kwartier.nl Wilt u op de hoogte blijven van de meest recente ontwikkelingen en activiteiten, meldt u dan aan voor het A-mailbulletin.

Stuur een mail naar hetakwartier@gmail.com o.v.v. ‘aanmelding A-mail bulletin’.

Post voor Het A-Kwartier en de A-krant kunt u sturen naar: Westerbinnensingel 49 9718 BS Groningen e-mail: hetakwartier@gmail.com Bestuur buurtvereniging Het A-Kwartier: Esther Klaver (voorzitter) Gerrit de Goede (penningmeester) Henk Cuperus (secretaris) Fleur Woudstra (activiteiten)

De grenzen van Het A-Kwartier Trinet Holtslag Denies Margry Elsa Nijhof

Verspreiding van de A-krant: Wilbert Wolthers: 06 30 34 66 13 mail: wilbertwolthers@hotmail.com Hier kunt u zich ook aanmelden als u mee wilt helpen de A-krant te bezorgen.

van de redactie De voorjaars-editie van de A-krant. Er gebeurt veel in onze buurt zodat ook deze keer zelfs 44 pagina's niet voldoende waren om alle nieuws en wetenswaardigheden op te nemen. We moesten -soms met tegenzin- een keuze maken.

Velen van u zal het probleem niet onbekend voorkomen: naast of vlakbij u worden plannen ontwikkeld om te gaan bouwen of te gaan verbouwen. En misschien wordt u daar helemaal niet blij van. Wat kun je als normale sterveling daartegen ondernemen? Bestuurslid Trinet Holtslag zet de feiten en de mogelijkheden op een rijtje en loods u door de lang niet altijd even transparante wereld van voorschriften.

Daarnaast een gesprek met Jurjen van der Meer, oprichter en mede-eigenaar van het gerenommeerde architectenbureau De Zwarte Hond en we nemen een kijkje bij het Noordelijk Scheepvaartmuseum dat binnen een paar jaar gaat veranderen in een historisch museum voor stad en ommeland. Geen 'Geschiedenis van mijn Huis' ditmaal, maar wel een interessant verhaal over een mysterieuze gevelsteen aan de Noorderhaven.

Anja de Boer sprak met seksuoloog en wijkgenoot Jelto Drenth naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek over de mannelijke seksualiteit.

In de A-krant ook een nieuwe rubriek over kunstenaars in de wijk. Harry 'Kosmotroniks' Arling bijt het spits af.

Els Nauta is geboren en getogen in de Visserstaat; samen met Francis van Dijk en Dina Beukema wandelt zij door haar verleden. Volgende keer volgt deel twee.

Uiteraard volgens we de plannen voor de nieuwe invulling van de voormalige rosse buurt.

En daarnaast de ingrediënten die u inmiddels kent van deze krant: de puzzel, de bestuursberichten, de column van Bob van Dijk, het gedicht van Sacha Landkroon, een (spannend) verhaal van Tjitske Zuiderbaan en dit keer een kleurige lentetekening van Erika Stulp.

Wij wensen u veel leesplezier en een in alle opzichten zonnig voorjaar! (Han Santing)

colofon

• Omslagfoto: opknapbeurt voor de Museumbrug Redactie: Denies Margry, Henk Cuperus, Bob van Dijk, Anja de Boer, Tjitske Zuiderbaan.

Han Santing: eindredactie, vormgeving & foto’s (tenzij anders vermeld) Kopij voor A-krant 2017|2 inzenden vóór 15 mei 2017 3

Medewerkers aan dit nummer: Francis van Dijk, Diederik Ninck Blok, Els Nauta, Dina Beukema, Esther Klaver, Fleur Woudstra, Trinet Holtslag Sacha Landkroon (gedicht) Erika Stulp (illustratie) Drukwerk: Drukkerij De Marge, Groningen

Jurjen van der architect Meer Tekst: Han Santing 4

A

ls (mede-)eigenaar van het door hem opgerichte architectenbureau De Zwarte Hond aan de Hoge der A met vestigingen in Groningen, Rotterdam en Keulen is hij met ruim 60 mensen op de loonlijst de grootste werkgever van het A-Kwartier. Hij is in Groningen, maar ook nationaal en internationaal een gevierd architect wiens ontwerpen veelvuldig in de prijzen vallen.

En toch is de relatie tussen Jurjen van der Meer (63) en de buurtvereniging nooit goed geweest. Door de jaren heen is er altijd sprake geweest van een grote animositeit over en weer. Wie is die man en hoe terecht is dat onderlinge wantrouwen?

Bouwen zit hem in het bloed. Zowel zijn grootvader als zijn vader was timmerman/aannemer. Grootvader had samen met zijn twee zoons een bedrijf in Zwaagwesteinde.

Daar werd Jurjen van der Meer geboren; in een van de noodwoningen die zijn vader vanwege de na-oorlogse woningnood in Friesland had gebouwd. Omdat Jurjens vader eigenlijk wel een eigen zaak wilde, vertrok hij in 1956 met zijn gezin naar Schiermonnikoog waar hij een aannemersbedrijf kon overnemen.

Aan zijn jeugd heeft Jurjen goede herinneringen: "Een eiland is de mooiste plek om op te groeien. Je wordt er een avonturier met altijd iets van een jutter of een piraat in je. Het is totale vrijheid met ook de veiligheid van een kleine gemeenschap. En er komen altijd mensen van buiten waaronder veel meisjes. Voor een opgroeiende jongen was het een Walhalla."

Onder die vakantievierende meisjes bevond zich ook Agaath Tammes, dochter van een Groningse reder. Zij werd de liefde van zijn leven maar overleed helaas veel te jong in 2014.

Zelf was de jonge Jurjen niet echt bezig met zijn toekomst; hij zou de mulo gaan doen (de enige middelbare school op het eiland) om daarna als timmerman bij zijn vader te gaan werken. Maar zijn ouders hadden hogere ambities voor hun zoon: die zou naar de hts.

Probleem was dat je daarvoor mulo-b nodig had met een extra dosis exacte vakken en zo'n school was er op Schier niet. Maar eilanders helpen elkaar en zo lukte het om de bevoegde noodzakelijke docenten te ronselen waardoor de stap naar de hts mogelijk werd.

In die hts-jaren in Leeuwarden gebeurden twee dingen die bepalend zouden worden voor Jurjens verdere carrière: hij woonde op kamers vlakbij de Transvaalwijk die door de toenmalige staatsecretaris van Volkshuisvesting Jan Schaefer ("In gelul kun je niet wonen") tot voorbeeld van de moderne renovatiewijk was uitgeroepen. Jurjen kon daar in zijn vrije tijd aan het werk want een handige jongen zoals hij die kon timmeren en een bouwtekening kon maken was welkom tussen de vooral theoretisch geschoolde Delftse bouwkundigen die verantwoordelijk waren voor de renovatie.

Belangrijk voor de jonge Van der Meer was ook zijn kennismaking met architect Gunnar Daan die in Leeuwarden doceerde aan de hts. Hij was het die hem stimuleerde om architect te worden. En architect kon je toen alleen maar worden in Delft dus vertrok Jurjen met zijn 5

geliefde Agaath richting het Westen. Zij kon aan het werk in de jeugdzorg in Scheveningen, hij ging bezig om net zo'n beroemd architect te worden als Gunnar Daan, een 'vrije jongen die mooie dingen maakte' want een renovatie-architect wilde hij niet worden: "Renovatie is vooral technisch en dat onderdeel beheerste ik al." Mede door zijn ervaring in het bedrijf van vader en de hts-jaren studeerde hij in een recordtijd van 3½ jaar in 1981 af in Delft.

Hij kon vrijwel meteen daarna aan de slag in Berlijn bij het architectenbureau Schultes & Bangert die de prijsvraag voor het ontwerp van de Schirn Kunsthalle in Frankfurt hadden gewonnen maar als bouwers nog onervaren waren en wel een praktisch ingestelde architect konden gebruiken. Daar heeft Van der Meer naar eigen zeggen 'het vak geleerd' en invloeden uit die Duitse periode zijn nog volgens hem steeds terug te vinden in zijn huidige werk bij De Zwarte Hond.

Als in 1983 In Berlijn hun zoon Tjisse (vernoemd naar vader) geboren wordt, groeit de behoefte van de jonge ouders om terug te gaan naar Nederland.

Jurjen wil graag naar Rotterdam om er een eigen bureau te beginnen, maar op aandringen van Agaath wordt het uiteindelijk Groningen; daar is zij geboren en getogen, heeft er haar familie en haar netwerk en... Schiermonnikoog is dichtbij.

Wat Van der Meer op architectonisch en stedebouwkundig gebied in het Groningen van begin jaren '80 aantreft stemt hem niet vrolijk. De stad met haar rijke bouwgeschiedenis en architectuur van mensen als Berlage, Wiebenga, Van Linge en Bouma leek alleen nog maar plannen te maken die hij in het boek 'Omslag' over RO-wethouder Ypke Gietema uit 1992 kwalificeert als "... van een dodelijke saaiheid, die absoluut niet vanuit een stadsbeeld gedacht waren." En even verder: "Een vormgevingsarmoede... als dit alles was wat de sociaaldemocratie op dit terrein kon bewerkstelligen, dan zag het er slecht uit. Omhooggevallen sociologen, onderwijzers en administrateurs; daar rook het naar in deze stad." Natuurlijk waren er uitzonderingen en mensen met een visie waardoor Van der Meer zich liet overtuifoto: Elmer Spaargaren, RHC Gron. Archieven

gen te blijven en niet meteen terug te vluchten naar de architectonische hemel van Berlijn.

Hij begon zijn eigen bureau en ging samenwerken met Thon Karelse (Bureau Karelse van der Meer).

Hun eerste gezamenlijke opdracht was in 1987 de nieuwe invulling van het gebied tussen de Uurwerkersgang en de Kleine Kromme Elleboog dat totaal was volgebouwd. De oplossing (zie foto links) werd het pleintje (nu Uurwerkersplein) en de Projecten van De Zwarte Hond in het A-Kwartier: Boven: Hotel en brasserie aan de Kleine der A daaromheen gelegen bebouwing met een verbindoorlopend in de bakkerij in de Brugstraat ding en een doorgang tussen de Kromme Elleboog Onder: v.l.n.r. Woonhuis Lage der A 9, Winkelen de Uurwerkersgang. De uitvoering laat duidelijk centrum Westerhaven, Hotels Miss Blanche, De Pijp en cafĂŠ De Sigaar aan de zien waar het Van der Meer nu nog steeds om gaat: restaurant Hoge der A, Agaath-hof, Lutkenieuwstraat en "Een gebouw in de stad moet goed en degelijk ge- de West-Indische Opslag aan de Reitemakersmaakt worden, maar eigenlijk doet de architectuur rijge (illustraties: De Zwarte Hond) er minder toe; de openbare ruimte is veel belangrijker. Mensen focussen te veel op het gebouw, op de gevel, maar het gaat om de context. Die bepaalt of we ons ergens goed of niet goed voelen." Na een aantal beeldbepalende opdrachten als o.m. in Groningen het gebouw van de Dienst RO/EZ aan het Zuiderdiep en de Van Lieflandschool aan de Paterswoldseweg eindigde de samenwerking met Karelse en ging Jurjen van der Meer met een aantal nieuwe mensen verder onder de naam De Zwarte Hond (vernoemd naar het beeld dat kunstenaar Siert Dallinga maakte als betaling in natura na de verbouw van zijn atelier).

De Zwarte Hond is inmiddels uitgegroeid tot een groot bureau met drie vestigingen.

Sinds 2012 is ook Bonnema Architecten onderdeel van het bureau en werkt men intensief samen met 8 partners. De jaaromzet van het bureau bedraagt ca. 5 miljoen euro.

De activiteiten bestaan voor 65% van de opdrachten uit architectuur en interieurarchitectuur en voor 35% uit stedenbouw en landschapsarchitectuur, of zoals men het zelf zegt: "Het hele spectrum van woon-, werk- en recreatieomgevingen in landelijke en stedelijke context: van villa tot seriematige woningbouw, van kantoorinrichting tot kantoorpark, van cultuurgebouw tot recreatielandschap." >>

Qua architectuur is De Zwarte Hond voor Groningen en ook voor het A-Kwartier een aanwinst getuige ook de talrijke prijzen en eervolle vermeldingen die het bureau heeft gekregen (zo werd de Agaath-hof vorig jaar unaniem tot het mooiste nieuwe gebouw van Groningen verkozen). En toch wordt niet alles met gejuich onthaald. Ook buurtvereniging Het A-Kwartier heeft zich lange tijd zeer kritisch opgesteld tegen nieuwbouw in de wijk.

"Onterecht", meent Van der Meer: "Men wil dat alles blijft zoals het is, maar dat gebeurt nooit. Als wij (projectontwikkelaar Wijnand van Smeden en De Zwarte Hond -HS-) het niet gedaan hadden, had iemand anders het gedaan en zouden het nu allemaal studentenkamertjes zijn. En dat is nu niet zo. De buurt is nu verrijkt met een hotel, een restaurant, een bakkerij en een cafĂŠ. En we zorgen ervoor dat hier in feite weer 'gewoon' gewoond wordt, zoals in de Agaath-hof of aan de Lage der A. Daar kun je ook blij mee zijn. Want kijk eens wat er stond: het woonhuis aan de Lage der A was een schildersbedrijf, eigenlijk niet meer dan een gevel met daarachter een loods, gebouwd op een gifbelt en de panden voor aan de Hoge der A waar nu de hotels staan waren krotten. Om nog maar te zwijgen over de treurnis van het voormalige Tehuis. De buurtvereniging zou dat moeten inzien en voor zichzelf na moeten gaan wat het beste is voor de buurt in plaats te doen alsof wij grote graaiers zijn, want dat zijn we niet; zo'n Agaath-hof heeft ons alleen maar geld gekost."

Hoe lang hij nog doorgaat? "Tot ik dood ga. Ik heb nog een toekomst voor me. En ik blijf hier wonen. Lijkt me heerlijk: krom en gebogen met mijn boodschappentasje bij de Albert Heijn en dat mensen dan zeggen: "Kijk, daar heb je die ouwe Van der Meer... Dat die nog leeft..."

8

De winter ligt alweer bijna achter ons. De sneeuwklokjes kondigen de lente aan. Een aantal enthousiaste buurtbewoners heeft op een grijze zondagmorgen in februari menig geveltuintje voorzien van narcissenbollen. Onder de noemer 'Het Nieuwe Narcisme' hebben die bloembollen gevraagd en ongevraagd een plekje gevonden. Kijk dus niet verbaasd op, als je bloeiende narcissen in je geveltuintje aantreft….

• Tijdens hun ronde hebben de geveltuiniers enorme hoeveelheden hondendrollen uit de tuintjes verwijderd. Je kunt je voorstellen dat dit geen dankbare taak is. Bij dezen dan ook een oproep aan alle hondenbezitters die hun hond laten kakken in de geveltuintjes: laat je hond óf poepen in je eigen tuin of op de daarvoor aangewezen uitlaatplekken (schijnbaar niet ten overvloede: geveltuintjes vallen niet onder die noemer). Diegenen die zich inzetten om jouw wijk leefbaar(der) te maken, doen al meer dan genoeg vrijwilligerswijk; het opruimen van jouw rotzooi maakt daar geen onderdeel van uit. Kun je het niet 9

Vischhoek: werkzaamheden voor proefvlakken met nieuwe bestrating (foto: Esther Klaver)

• Dezelfde vrijwilligers hebben de afgelopen maanden gestaag verder gewerkt aan de planvorming met betrekking tot de herinrichting van de Vischhoek, Hoekstraat & Muurstraat.

Op vrijdag 3 maart zijn onder toeziend oog van wethouder Joost van Keulen een aantal proefvlakken opgeleverd voor de herinrichting van deze straten. We zijn heel benieuwd wat je van de verschillende proefvlakken vindt.

Neem een kijkje en stuur je reactie naar arjen. terpstra@groningen.nl (assistent projectmanager gemeente Groningen).

opbrengen om de uitwerpselen van je hond op te ruimen, beraad je dan minstens op de combinatie wonen in de binnenstad én een hond als huisdier.

• De gemeente Groningen heeft een boekje gemaakt over het gebiedsgericht werken in de hele stad. Hierin is te zien wat er allemaal in de wijken gebeurt op initiatief van bewoners. De digitale versie van dit boekje is heel goed te bekijken op de website van de gemeente Groningen.

Wij brengen dan ook graag de link even onder uw aandacht: www.gemeente.groningen.nl/alsdewijkderuimtepakt Kijk voor meer informatie ook eens op de website www.gemeente.groningen. nl/toekomstvisie-a-kwartier. Op deze gemeentelijke projectwebsite voor het A-Kwartier vindt u onder andere (een verwijzing naar) de visie, de berichten uit het A-Kwartier, het bestemmingsplan en ontwerpen/verbeeldingen.

• In het kader van de binnenstadsvisie is de gemeente Groningen bezig een leidraad te ontwikkelen voor de herinrichting van de openbare ruimte. In deze leidraad worden projectoverstijgende keuzes gemaakt en worden kansrijke plekken aangewezen wat de gemeente handvaten geeft bij uitvoeringsprojecten die zich richten op herinrichting van de openbare ruimte. De gemeente doet dit in samenwerking met LOLA Landscape Architects uit Rotterdam. In de leidraad worden verschillende kansrijke thema’s voor de binnenstad benoemd, waaronder het concept van leefstraten. In dit kader is ook de gebiedsontwikkeling in het A-Kwartier genoemd. Om bewoners te betrekken bij de ontwikkeling van dit leidraad, heeft de gemeente in de week van 27 februari tot 3 maart een binnenstadscafé georganiseerd, waar belanghebbenden informatie konden ophalen en hun wensen kenbaar konden maken. Ook vanuit het A-Kwartier heeft een aantal betrokken bewoners het binnenstadscafé bezocht en hun ervaringen en ideeën ingebracht.

• Op 1 februari j.l. hebben ‘honoursstudenten’ in café De Sleutel innovatieve en interactieve ideeën gepresenteerd die opgenomen kunnen worden in de plannen om het A-Kwartier te transformeren tot een 'inspirerend cultureel centrum'. Het is prachtig om te zien hoe ambitieuze jongeren aankijken tegen dat vraagstuk en we maken dan ook dankbaar gebruik van hun frisse en creatieve blikken (zie ook pag. 30).

10

• Daarnaast hebben deelnemers aan de werkgroep A+ Kwartier een bijeenkomst georganiseerd met diverse pandeigenaren, waaronder de heren Bulten, van Kammen, Huisma en Scholte. Doel van de bijeenkomst was ideeën uit te wisselen over wat de pandeigenaren, binnen de kaders van het bestemmingsplan, met hun voormalige prostitutiepanden kunnen doen. Volgens de organisatoren een "inspirerende en leuke ochtend". We vertrouwen erop dat dit een eerste stap is in een nauwere samenwerking tussen bewoners en pandeigenaren om iets moois te maken van de voormalige prostitutiebuurt.

• Dit jaar zal de bushalte aan de noordwestelijke zijde van de Westerhaven (Centrumhalte West) worden gerealiseerd. Onderstaand plaatje laat zien hoe het eruit komt te zien.

Alhoewel er zorgen zijn over de veiligheid van uit- en instappers en over de toename van de verkeersdrukte op de (al zo drukke) Westersingel, lijkt dit vooralsnog de best passende oplossing. We zullen monitoren hoe e.e.a. in de praktijk uitwerkt en horen ook graag van buurtbewoners hoe de nieuwe inrichting wordt ervaren.

Bij de illustratie: u kijkt vanuit de A-weg richting A-straat (midden boven). Het grote vlak met het lichtgrijze dak en de scherpe punt (rechtsboven) is het moderne winkeldeel van de Westerhaven. Onder de punt zitten het Stripmuseum en de McDonald's.

De nieuwe bushaltes bevinden zich dus op de kop van de A-weg.

• Zoals gebruikelijk houden we u op de hoogte van de ontwikkelingen via Facebook, Twitter en het A-mail bulletin!

11

Van Scheepvaart- naar Historisch museum Tekst: Han Santing Met de aankoop van het pakhuis (de voormalige herensauna, foto onder) aan de Schuitemakerstraat eind vorig jaar is de geplande verbouw van het Noorderlijk Scheepvaartmuseum een belangrijke stap dichterbij gekomen. Het roer gaat -om in scheepstermen te spreken- resoluut om. Het museum wordt het nieuwe Groninger Historisch Museum. De maritieme collectie zal deels blijven, maar inhoudelijk gezien gaat het museum zich veel breder manifesteren. Die nieuwe koers is al sinds 2008 ingezet met het organiseren van succesvolle wisseltentoonstellingen over zeer uiteenlopende thema's als de bevrijding van Groningen, reclame of -meest recent- de prostitutie in het A-Kwartier (nog tot 2 april te zien); onderwerpen die vaak slechts zijdelings te maken hebben met de scheepvaart.

De ontwikkeling is een logisch gevolg van de veranderingen in de stad Groningen waar de ooit zo prominente rol van de commerciĂŤle scheepvaart grotendeels verdwenen is. Tot de jaren '60 van de vorige eeuw bepaalde die het gezicht van Groningen en ommeland.

Die levende en voor iedereen zichtbare aanwezigheid van de scheepvaart was in 1930 reden voor een aantal verzamelaars om als vereniging een eigen museum in Groningen te beginnen. Eerste locatie was het Goudkantoor aan de Waagstraat. Bij de bevrijding werd de collectie in allerijl verkast naar het tegenovergelegen cafĂŠ De Unie aan de noordkant van de Grote Markt.

Een fatale beslissing want de noordkant en daarmee de gehele collectie van het Scheepvaartmuseum gingen in vlammen op terwijl het Goudkantoor als vrijwel het enige pand gespaard bleef.

Na de oorlog werd de collectie opnieuw opgebouwd, eerst nog in het Goudkantoor, later in een voormalig schoolgebouw aan de 12

St. Walburgstraat. In de jaren '70 verhuisde het museum naar twee middeleeuwse panden aan de Brugstraat: het Gotisch huis en het Canterhuis. In 1969 kocht de firma Niemeyer het Gotische huis en schonk het aan de gemeente, onder voorwaarde dat het een culturele bestemming zou krijgen.

Ook de tabakscollectie van Niemeyer werd er tot 2011 ondergebracht. Het Canterhuis werd in 1974 gekocht door de vereniging Het Noordelijk Scheepvaartmuseum en werd gerestaureerd. In 1981 werd een derde pand aangekocht aan de Kleine der A, in eerste instantie fungerend als opslagplaats en in 1995 ingericht als bibliotheek, archief en kantoorruimte. Het kreeg de naam van oud-conservator (en weldoener) Jonkheer Rhijnvis Feith.

Karlijn Donders (bedrijfskundige) is sinds vorig jaar hoofd PR & Communicatie van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Haar functie is een voorbeeld van de toenemende professionalisering binnen het museum. Zelf ziet ze als haar belangrijkste taak: "Het zichtbaar maken van wat we hier doen."

"Allereerst willen we Stadjers laten kennismaken met het museum, want veel Groningers zijn hier eigenlijk nog nooit geweest. Wat we ook graag willen is dat Groningers hun bezoek van elders meenemen om 'hun' stad te laten zien."

Een nieuw initiatief is de Stadjersnight, een laagdrempelig concept speciaal gericht op mensen die anders niet in een museum komen. Bij elke tentoonstelling wordt in de laatste week zo'n avond georganiseerd dus ook aan het eind van de lopende expositie 'Het Land van Belofte' over de prostitutie in het A-Kwartier. Je bezoekt het museum, praat met de organisatoren en deskundigen en dat alles onder het genot van een hapje en een drankje. Zin in? Op 30 maart om 19.30 bent u welkom. De eerste 100 bezoekers krijgen een heuse 'schiere kadopuut'.

In de jaren '70 sloeg de recessie toe. De commerciĂŤle scheepvaart verdween vrijwel geheel uit de stad en het werd stil op de kades en in de diepen. Daardoor dreigde ook het Scheepvaartmuseum geĂŻsoleerd te raken. De gespecialiseerde collectie sloot steeds minder aan bij de dagelijkse zichtbare realiteit. Of zoals directeur Jan Wiebe van Veen het ziet: "Als je onderwerp uit de mode raakt, verlies je als museum je bestaansrecht. In het museum moet voor mensen de beleving van wat ze buiten zien, herkend en teruggevonden worden."

De enige manier om te overleven en een wezenlijke functie te behouden voor de samenleving was verbreding. Niet alleen scheepvaart en maritieme historie, maar een grotere nadruk op de algemene geschiedenis van Stad & Ommeland.

Jan Wiebe: "We willen het omdraaien: uit13

foto: Museum Actueel

gaan van de brede geschiedenis en daarin ons specialisme inpassen."

Het idee voor een Huis van de Groninger Geschiedenis was geboren.

Aanvankelijk zou zo'n museum ondergebracht worden in het nieuwe Forum, maar de onderhandelingen daarover ketsten af. Uiteindelijk werd besloten tot een transformatie van het Scheepvaartmuseum aan de Brugstraat. De nieuwe cultuurnota (2017/2021) van de gemeente onderschrijft die visie; men streeft naar een culturele verdeling waarin Het Forum de plek wordt voor 'eigentijds', het Groninger Museum zich richt op kunst en het Scheepvaartmuseum op historie (inclusief archeologie).

Maar voordat het nieuwe museum (de naam is nog geheim) er staat, moeten nog de nodige hindernissen genomen worden. En zoals zo vaak is geld hierbij het grootste probleem.

Weliswaar heeft de gemeente het pakhuis aan de Schuitemakerstraat aangekocht ten bate van het museum en kan men straks beschikken over 500 m² extra vloeroppervlak (waarin o.m. een auditorium zal worden gerealiseerd) en zich garant gesteld voor 2 miljoen, daarmee is men er nog lang niet. De totale kosten worden geraamd op 6 miljoen euro waarvan het grootste deel bij diverse fondsen moet worden weggehaald.

Maar plannen zijn er genoeg; het museum heeft een concept- en vormgevingsbureau binnengehaald voor het ontwerp van een 'masterplan', waarin volgens directeur Van Veen m.b.v. moderne museale technieken gestreefd wordt naar een 'zintuiglijke ervaring' met inhoudelijk een nadruk op Het Verhaal. Want dat verhaal is volgens Van Veen de kern van een museum of een tentoonstelling. "Elke periode heeft zijn ooggetuigen en hun verhaal is de basis van de tentoonstelling. Het startpunt. En een verhaal voert mensen mee, veel indringender dan een vitrine met een object en een tekstbordje ernaast."

Tegelijkertijd blijft het museum ook doorgaan met het letterlijk uitdragen van de geschiedenis. "Voor een historisch museum is het niet meer voldoende om achterover te leunen met het idee: de mensen komen wel." Deelname aan Winter- en Zomerwelvaart, Drama achter de Gevel of de manifestatie Van Kogge tot Coaster zijn daar voorbeelden van.

Als alles meezit opent het nieuwe museum zijn deuren in 2020. Men hoopt daarna op zo'n 70.000 bezoekers per jaar, bijna een verdubbeling van het huidige aantal.

14

Erika Stulp: Lentekleuren (iPad-tekening) Werk van Erika Stulp is te zien bij Prima Personeel, Hooghoudtstraat 2, Groningen (open tijdens kantooruren) en in Galerie Zael, Zuideinde 56, Meppel, Expositie 'De Vrouw', vanaf 29 april-20 mei. Open op woensdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur, en daarnaast natuurlijk in haar eigen galerie in de Oude Kijk in 't Jatstraat 62.

15

De buurtvereniging wordt soms benaderd om actie te ondernemen in het kader van bouwplannen die er in de wijk zijn. Het gaat dan om plannen waar een of meerdere buurtbewoners niet blij mee zijn, dit omdat ze de plannen lelijk vinden of omdat ze verwachten er overlast van te ondervinden. Het is echter niet direct een rol van de buurtvereniging om dergelijke afzonderlijke zaken op te pakken. Die zou er ook een dagtaak aan kunnen krijgen want er gebeurt veel in de wijk.

Het is de bedoeling dat buurtbewoners zichzelf op de hoogte stellen van wat er om hen heen speelt en zo nodig een procedure tegen een ongewenst bouw- of ruimtelijk plan starten. Dit kan een procedure zijn in het kader van het Omgevingsrecht, of een op basis van het Burgerlijk Wetboek.

Hoe weet je wat er speelt?

Vroeger stonden aanvragen en besluiten over omgevingsvergunningen, over (bouw)plannen, andere voornemens en besluiten over bijvoorbeeld het kappen van bomen en plannen voor het wijzigingen beleidsregels, en verordeningen van de gemeente in de Groninger Gezinsbode, tegenwoordig niet meer. Zij zijn nu in te zien via de website van de gemeente: www.gemeente.groningen.nl/overzicht-omgevingsvergunningen Zoek daar op alle bekendmakingen.

Ook kunt u op dezelfde webpagina apps downloaden (zoals de OmgevingsAlert 050) of zich abonneren op een e-mailservice om op een makkelijker manier op de hoogte te worden gehouden over (ruimtelijke) ontwikkelingen in de buurt. U kunt daarbij aangeven welke soort informatie u wilt hebben en over welk deel van de gemeente. Dat is een stuk overzichtelijker.

Let wel: niet alle (ver)bouwplannen zijn vergunningplichtig en dus niet voor alle bouwplannen hoeft een omgevingsvergunning bij de gemeente worden aangevraagd. Ook wordt niet altijd voor alle vergunningplichtige plannen een vergunning aangevraagd en kan er wel eens iets mis gaan rond de publicatie van een gemeentelijke besluit, dus wees ook alert als er iets in de buurt gebeurt waarover u nog niet eerder iets via de officiĂŤle kanalen tegen 16

bent gekomen. Kom dan zo nodig wel meteen in actie en niet pas dagen later, dan staaat u namelijk sterker in een eventuele procedure. Kijk als een bouwplan niet vergunningplichtig is naar de mogelijkheden om bezwaar te maken op basis van het Burgerlijk Wetboek.

Als er iets in de buurt aan de hand is Blijkt er sprake van een bouwaanvraag te zijn in zijn omgeving, kan de omwonende alvast informatie inwinnen over het plan bij de gemeente. Daar kunnen aanvragen voor omgevingsvergunningen worden ingezien en eventueel kopieĂŤn van de stukken worden gemaakt. Een aanvraag voor een plan is nog niet open voor bezwaar en beroep, wel is dit de versie van het plan waarop het college van B&W een besluit neemt.

Als er wijzigingen in het plan zijn hoort de aanvraag in te worden getrokken en hoort een nieuwe aanvraag te worden gedaan. Bezwaar en beroep zijn pas mogelijk wanneer er door het college een besluit is genomen op de aanvraag. Alleen rechtstreeks betrokkenen kunnen bezwaar maken. Hoe dit moet en binnen welke termijnen staat in het besluit. Let op de termijnen, want die worden zeer streng gehanteerd!

Uw buren even verderop hebben bijvoorbeeld een vergunning gekregen om een uitbouw aan hun huis te maken. U bent tegen een dergelijke verbouwing, want het past volgens u niet in het bestemmingsplan of w elstandsbeleid, of uw zon wordt er mee weggenomen. U bent dan rechtsreeks betrokken, dus u kunt bezwaar maken.

Er zijn zoals eerder gezegd twee soorten bezwaar mogelijk.

1) Bezwaar op basis van Omgevingsrecht richten aan het college van B&W Door de gemeente wordt er dan gekeken naar ruimtelijke regels en of het plan daar binnen past. Bouwplannen worden door de gemeente o.a. getoetst op: Bestemmingsplan (o.a. bouwgrenzen bouwhoogte, bebouwingspercentage, functie etc), Bouwbesluit (oa. technische regelgeving omtrent bebouwing), Welstand, Verordeningen over bijvoorbeeld de splitsing van woningen, etc.

Als al die toetsen positief uitvallen, kan een vergunning worden verleend. Wanneer de procedure in uw ogen niet goed is doorlopen of toch niet past in het ruimtelijk beleid kunt u bezwaar maken. Hoe dat moet staat in het vergunningbesluit.

2) Bezwaar richten aan de civiel rechter Wanneer er zaken bij een bouwplan spelen, zoals te verwachten overlast of vermindering van lichtinval en dergelijke, kunt u wanneer u direct betrokkene bent ook via het burgerlijk recht proberen voor uw belangen op te komen. Het 17

Burgerlijk Wetboek Boek 5 titel 4 gaat over bevoegdheden en verplichtingen van eigenaren van naburige percelen.

In de Balistraat is onlangs met succes een beroep gedaan op artikel 5:37 BW en heeft de rechter besloten dat een 11 meter hoge ‘flat’ met studentenkamers moet worden afgebroken. Deze was in 2014 gebouwd op de plek van een voormalige werkplaats achter een woning. De eigenaar heeft nog wel de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan dus de definitieve uitkomst laat nog maximaal 2 jaar op zich wachten. Maar: so far, so good.

En ook in de Westerbinnensingel lijkt het protest tegen de bouw van een pand met 6 studio's voor de tegenstanders succesvol te gaan aflopen.

Ook al heeft iemand in de buurt een bouwvergunning met formele rechtskracht, dan nog staat dat een beroep op een artikel van het BW niet in de weg, op voorwaarde dat u niet van tevoren op de hoogte was van een bouwplan, maar er pas achter kwam op het moment dat de bouw aanving. In het BW wordt ervan uitgegaan dat omwonenden door een aanvrager worden geïnformeerd, is dit niet (afdoende) gebeurd, dan is alsnog bezwaar mogelijk, tenminste wanneer men zo snel mogelijk actie onderneemt.

Doet de wijkvereniging dan helemaal niets?

Met de informatie die de bewoner heeft ingewonnen zou hij bij de wijkvereniging kunnen komen, zeker wanneer er algemene wijkbelangen mee lijken te zijn gemoeid.

Afhankelijk van de plannen kan de wijkvereniging dan al dan niet support geven aan een bezwaar in eerste instantie door dit mee te nemen in zijn regulier overleg met de gemeente en door overige contacten met de gemeente te benutten.

Eventueel kan de vereniging zelf als belanghebbende optreden. Dit kan echter alleen wanneer de plannen de persoonlijke belangen overstijgen en een bezwaar een algemeen wijkbelang dient.

Vismarkt 33 Groningen (boven DA drogisterij) 06 5757 9694 www.maibeauty.nl

19

met seksuoloog Jelto Drenth Welk een prachtige combinaties je wel niet in één huis kunt tegenkomen. In de Visserstraat huizen de beroemde dichter Jean Pierre Rawie en seksuoloog Jelto Drenth al jarenlang vreedzaam onder een dak. Benedenbuurman Rawie geniet naam en faam, maar ook Jelto Drenth is in kleine kring net zo goed een BN'er, want zijn boeken vinden gretig aftrek en zijn door de jaren heen in tientallen talen vertaald. Sinds 1979 is hij mede-auteur van verscheidene boeken over seksualiteit. In 1981 kwam Drenths boek 'De oorsprong van de wereld' uit. In deze klassieker blijft geen onderwerp over de vrouwelijke seksualiteit onbesproken. Eind 2016 verscheen bij de Arbeiderspers 'De man is geen jager', een pleidooi tegen stereotypie over de seksualiteit van de man. 'De oorsprong van de wereld' werd tegelijkertijd heruitgegeven.

Sinds 1973 woont de van oorsprong Groningse Drenth al in de Visserstraat.

Na twee lange trappen omhoog komen we op de zolderetage waar hij zijn werkruimte heeft ingericht.

Zoals een degelijke werkkamer behoort te zijn, zonder al foto: Marion Willemsen teveel opsmuk en dito afleiding. De zon schijnt wel heel mooi naar binnen. "Het is hier mooi en levendig. Een prima straat. Cafés en restaurants om de hoek. Ik ben van plan om hier tussen 6 plankjes vandaan te gaan."

Hij is afgestudeerd als arts, werkte 39 jaar als arts/seksuoloog bij het Rutgershuis in Groningen, en kan prachtig, zo nu en dan met gortdroge humor, vertellen over seksualiteit, over hoe de maatschappij er door de jaren heen tegenaan kijkt en over problemen met 20

seks. Door toeval rolde hij het vak van seksuoloog in. "Ik had medicijnen gestudeerd en dacht dat ik psychiater zou worden. In de zestiger jaren kwam met de ontwikkeling van de pil de seksuele revolutie en er waren opeens veel artsen nodig voor het pilspreekuur.

Van sommige huisartsen mochten meisjes van 16 en ongetrouwde vrouwen toen nog niet aan de pil, die kwamen dan bij de Rutgersstichting. Dat is de reden dat ik erin rolde. Maar ik heb altijd al wel veel over seksualiteit gelezen, nog diverse opleidingen gedaan en er met vrienden veel over gepraat. Mijn studietijd was een tijd dat ik mij heb ontplooid, ook seksueel, en daar leer je ook van. Ik heb een tijd gehad dat ik wel heel erg open stond voor nieuwe ervaringen, hoefde nooit zelf heel nadrukkelijk initiatief te nemen. Op een of andere manier was ik een passieve jager. Daarmee kun je ook heel redelijk aan de bak komen", lacht Drenth.

Drenth kan putten uit jarenlange ervaringen uit zijn praktijk. Die ervaringen dreven hem ertoe om de bekroning op zijn carrière te schrijven: 'De man is geen jager'. In zijn boek behandelt Drenth vooral ook de angst van de man voor seks. "Zelf mag ik niet mopperen over mijn seksleven, maar ik was wel een laatbloeier.

Ik sta dus heel dicht bij bange mannen.

Ik kan mensen altijd verrassen met de boodschap dat wanneer ik een echtpaar in therapie had waarvan de een heel veel zin had en de ander seks paniekerig vermeed, dat het dan meestal de man was die het vermeed. Dat geloven heel veel mensen niet, maar toch is het zo.

Tegen de psychologiestudenten aan wie ik college gaf, zei ik vaak: Datgene wat ik je nu ga vertellen zijn jullie morgen weer vergeten, omdat het zo strijdig is met wat je altijd denkt te weten, dat je het bijna niet kan bevatten.

Er zijn veel mannen die eigenlijk niet zo nodig hoeven, maar vinden dat ze moeten. Ze zijn ongelukkig over hun mannelijkheid, want als man hoor je toch goed te zijn in bed?"

"Meestal gaan boeken over seks als volgt: 'Oh wat is seks toch een leuk onderwerp'. Maar, voor sommige mensen is het niet leuk, integendeel. Lees dit boek, hierin wordt je precies verteld hoe je het wel moet doen en dan wordt het ook voor jou leuk." Behoorlijk kleinerend en simplificerend. Mijn boek is dus niet zo. Ik zeg helemaal niet dat seks leuk is, seks kan soms zeer afschuwelijk zijn. Dat is voor veel mensen de kern van de zaak. Er zijn mensen die veel slechte dingen doen in het seksuele, en dan denkt iedereen altijd alleen maar aan 21

mannen". "Mijn boek is denk ik vrij uniek omdat vrouwen ook onderuit de zak krijgen.

Vrouwen kunnen mannen tot zelfmoord drijven, tot krankzinnigheid. Ze kunnen ondermeer de gekste dingen doen met zwangerschappen. Bijvoorbeeld een baby krijgen op de plee en die dan in een plastic zak in het keukenkastje leggen. Ieder jaar heb je minstens twee of drie van dat soort nieuwsberichten."

"Mijn boek is misschien het eerste boek dat een hoop denkwijzen overhoop gooit, en daar ben ik best trots op. We moeten af van het stereotype dat alle mannen jagers zijn. Want het is gewoon niet zo. Er zijn ook genoeg vrouwen die meer op jacht zijn naar seks en relaties dan mannen. Waar mijn boek bijvoorbeeld ook over gaat is dat veel vrouwen zich aangetrokken voelen tot seriemoordenaars. Dutroux bijvoorbeeld, die heeft een dagtaak aan het beantwoorden van liefdesbrieven. Charles Manson krijgt nog steeds heel veel verzoeken van vrouwen die zich bij zijn sekte willen aansluiten. Anders Breyvik heeft het ook heel druk met liefdesbrieven lezen, allemaal van vrouwen."

Hoe verrassend kan het toch zijn dat achter al die mooie, maar soms zo gesloten faรงades in het A-Kwartier zoveel interessants te ontdekken valt. Jelto Drenth is een onderhoudende, geestige verteller en brengt je op onverwachte inzichten, waar je wat van opsteekt. Ik ga me binnenkort verdiepen in zijn boek, al was het alleen al om die machoverhalenvertellers op feestjes eens van repliek te dienen.

Loudspeaker Systems *DUFAY *DES PREZ *OCKEGHEM Bass Reflex with Field Coil units DC supply and FCCSS technology

LIMM Acoustics - Handmade High Fidelity Herman Siersema Lage der A 9B 9718 BJ, Groningen By appointment - Op afspraak sier12@xs4all.nl

22

dichter bij toen

woensdag gehaktdag

men heeft heeft hem opgebracht en voor de deur van zijn eigen huis op een jeep gezet, om hem onder het oog van de Canadese bevrijder rond te rijden en de draak te steken met zijn trouw aan hen die niet tot de onzen behoorden

zonder opsmuk glimlacht hij licht en wrijft devoot de vingers in elkaar, terwijl de driekleur in de voorjaarswind van vrijheid rept en men de straten afschuimt naar landverraders, deserteurs en naziknuffelaars

zijn vader was slager van aanzien, diens vader eveneens vleeschhouwer, handelaar in delicate worstwaar, maar over Gerard Bosma, eens gevestigd aan de A-straat, thans landverrader, jodenhater wordt weinig meer gezegd, hij

mocht nog net zijn dagen slijten, doch gemeden als de pest.

23

sacha landkroon

men heeft een papieren karkas op zijn voordeur geplakt en gezegd dat hij thans niet veel meer waard is dan een dode zeug die over de breedte van haar buik is opengereten en niets dan vlezige leegte tentoon spreidt

NSB-er slager Bosma wordt opgebracht door Canadese soldaten, mei 1945 (foto: collectie Harm Renkema)

IJZERSTERKE TECHNIEK Tekst: Bob van Dijk

D

e KunstbiĂŤnnale in Florence (2015), de St.Laurenskerk in Rotterdam (2016), het MartiniZiekenhuis (tot juni), een grote overzichtstentoonstelling in Emmen (zomer dit jaar) en als klap op de vuurpijl volgend jaar november een grootse expositie in de befaamde Pulchri Studio in Den Haag. Het kĂĄn niet op qua naamsbekendheid momenteel met de futuristische, one-of-a-kind en fantasieprikkelende objecten van kunstenaar & musicus Harry Arling (1965) uit de Westerhavenstraat 16, het voormalig ijspakhuis waar deze krant eerder over berichtte.

Hij heeft zijn kunstlijn destijds KOSMOTRONIKS genoemd, een naam die hij bedacht met zijn broer Gerry, met de subtitel "Mannen die hardstikke prima gaan met hun ijzersterke techniek" (met expres die taalfout in hardstikke om te prikkelen). Beide waren als kind al enorm bezig met technologie in stripverhalen zoals in de EPPO; de middenkaterns met grote afbeeldingen van vliegtuigen, raketten en wat dies meer zij werden gretig verzameld.

En er werd door Harry heel veel met de handjes gewerkt: technisch LEGO en Fischer-bouwdozen waren niet aan te slepen. Favoriete televisieserie: The Thunderbirds. U begrijpt: de basis voor Kosmotroniks was gelegd.

Na een jaartje lts-stage als metselaar ging Harry de muziek in. In zes jaar tijd drumde hij zich op hoog niveau en trad in vele jazzy bandjes op. Tot op de dag van vandaag heeft hij enorm plezier aan zijn drummen en geeft hij er ook les in. Deze zomer treedt hij op tijdens de JazzFietsTour en vormt hij ook een duo met trompettist Eric Boeren.

Maar eind jaren tachtig pakte hij de draad van de modelbouw toch weer op en kregen de eerste exemplaren van wat nu Kosmotroniks heet, vorm.

De eerste expositie in de Folkingestraat volgde in 1991 (nu een 25-jarig jubileum dus!), en er werd ook verkocht. Er waren zelfs verzamelaars die meerdere exemplaren aanschaften.

Het bijzondere van Kosmotroniks is dat het een geheel eigen manier van construeren betreft, een soort fusion/crossover van afvalmateriaalkunst, metaalbouw en modeldoosbouw. Op internet kom je niets van dien aard tegen. Vaak wordt ook gevraagd "wat of dit is", men begrijpt het niet meteen helemaal. De basis vormt afvalmateriaal, vaak van plastic, zoals een omhulsel van een haardroger of staafmixer, of een doosje waar sellotape-plakband in afgerold wordt. Harry heeft er bergen van liggen, verspreid over de tafel en de grond. Hij pakt zo'n object beet, filosofeert 24

K UIT HET IJSPAKHUIS

foto: Pepijn van den Broeke

25

wat en bedenkt er een functie bij zoals de neus of hals van een prontosaurusachtig beest.

Daarna volgt de assemblage van weer andere restmaterialen. Het gaat altijd over de mens en zijn ambitie om te willen vliegen en bewegen. Er staat dan ook steeds een minuscuul mannetje in elke Kosmotroniks, steevast in de modelbouwschaal 1:35. En elk object heeft ook een 9 Volts lampje.

Ieder onderdeel wordt onderworpen aan een verfbeurt met de al tientallen jaren bekende modelbouwverf van Revell en Humbol in die hele kleine metalen ronde potjes. Tijdens het construeren ontwikkelt zich een verhaal in het hoofd van Harry.

Hoe het kunstwerk uiteindelijk benoemd wordt, ontwikkelt zich aan de hand van toevalligheden tijdens de bouw en ook door de foutjes die elke keer weer optreden. Hij noemt het "intuĂŻtief bouwen". En zo ontstaan uiteindelijk creaties als propvliegenier, olifant, bakracer, rodeneusprop en zeilwals.

Zit er een diepere gedachte achter zo'n object? Neen, absoluut niet. Daar heeft Harry zelfs een hekel aan. Hij wil er absoluut geen statement bij maken.

Je zou zeggen dat het Harry door zijn Kosmotroniks voor de wind gaat. Niets is minder waar.

Zoals het een echte kunstenaar betaamt, is het sappelen. Het monumentale ijspakhuis is welBoven: Buizenrijder iswaar zijn eigendom (als casco Onder: Bonte Vogel (foto's: Pepijn van den Broeke) goedkoop verworven na heel lang geduld te moeten hebben) maar er moet nog heel veel aan gebeuren waar momenteel het geld voor ontbreekt. Douchen doen ze nog steeds bij moeders of bij de buren... Gelukkig is hij zelf wel handig, maar ook tijd speelt een factor: hij maakt lange dagen die beginnen met een artistieke opening van 04:00-07:00 uur waarna het gezin alle aandacht vraagt (zijn vrouw Elsa heeft een volle dagtaak aan de wolwinkel Het Achterpand op de Lage der A, er zijn twee zonen van 7 en 15 jaar). Laten wij hopen dat dit stukje in onze A-Krant er mede toe 27

bijdraagt dat mensen zรณ geraakt worden door dit fenomenale werk dat de fase van bewondering en verwondering ook daadwerkelijk doorzet naar het zelf in huis willen hebben van zo'n unieke eyecatcher. Uw verslaggever gaf vorig jaar het goede voorbeeld door met zijn lief voor hun 40-jarig huwelijk De Olifant te mogen verwerven. Ook die moet van de zomer naar de overzichtstentoonstelling in Emmen.

Kom kijken en verwonderen, bijvoorbeeld in het MartiniZiekenhuis of anders op zijn website www.kosmotroniks.com of facebook account "kosmotroniks". Hardstikke aanbevolen!

DESIGN MEUBELEN VERLENGDE VISSCHERSTRAAT 1 9718 JA GRONINGEN TELEFOON 050 - 314 36 22 MOBIEL 06 - 30 899 191 INFO@HOEKJEGRONINGEN.NL

WWW.HOEKJEGRONINGEN.NL

28

activiteiten buurtvereniging

Zondag 26 maart 16.00-18.00 uur Japanse Buurtborrel Kennismaking met de Japanse cultuur met typisch Japanse hapjes en drankjes. Een duo-presentatie van Sachiko Graft van 'Batsu' aan de Pottebakkersrijge en Lou Nauta.

• Zondag 30 april 16-18 uur Buurtborrel in de Oude Drogisterij • Zondag 28 mei Fietsen met Henk (vervalt bij regen) Start 13.30 uur voor de Oude Drogisterij, Lage der A 4 16.00-18.00 uur Buurtborrel in de Oude Drogisterij

Edwin Silver • Oude Kijk in ‘t Jatstraat 53a • 9712EC Groningen • 06-20 68 76 92

29

WinterWelvaart 2016 Sterrenbeeld Kunstroute tekst: Denies Margry

voor bewoners door studenten De leefbaarheid in het A-Kwartier verbeteren, daar ging het om op 1 februari in de bovenzaal van café De Sleutel.

Studenten van de Hanze Hogeschool die meedoen aan het zgn. 'honours programma' hadden in (slechts!) vier bijeenkomsten innovatieve en interactieve ideeën opgedaan en plannen gemaakt om onze wijk een beetje leuker en gezelliger te maken. Een 'Design Challenge' noemen de begeleidend docenten Brian Williams en Gerda Jonker het.

De studenten komen van verschillende opleidingen, maar vooral van de opleiding Sensor Technology in Assen en zijn in 4 groepjes verdeeld.

In De Sleutel mochten ze hun plannen presenteren.

Normaal gesproken worden dit soort presentaties voor bekend publiek gehouden: de eigen docenten en medestudenten. Maar dit keer zaten er vooral 'echte' mensen in de zaal: bewoners van het A-Kwartier en mensen van de gemeente.

De presentaties werden beoordeeld door een serieuze jury: Thijs Klompmaker namens de gemeente, Honours coördinator Dineke Pronk, een docent van de Hanze Hogeschool en ons eigen A-Kwartier raadslid Fleur Woudstra.

Groep 1 wilde met ledlichten verschillende en wisselende afbeeldingen projecteren op een muur. Bijvoorbeeld plaatjes van bootjes en havens, of toepasselijke afbeeldingen tijdens evenementen (Winterwelvaart, Eurosonic).

Groep 2 legde de nadruk op het groen en het 'fun' deel van de wijk: zij wilden boven een van de straten hangende planten plaatsen met een (alweer) ledlichtjes er in. Als je er ’s avonds onderdoor loopt gaan de lichtjes aan.

Groep 3 wilde van de wijk een 'Umbrella Paradise' maken: het idee was om boven (één van) de straten allemaal paraplu's te hangen die automatisch open gaan als het regent.

Groep 4 was de kunstzinnigste groep: zij waren van plan om een bijzondere straatlantaarnpaal te introduceren. Deze wisselt van kleur en patronen en bovenin verschijnt een 30

écht bewegend hologram in 3D. Bijvoorbeeld van een vlinder, kolibrie of een hartje...

Het waren vier heel verschillende presentaties, maar ze hadden ook allemaal raakvlakken. Omdat de meeste studenten van de opleiding Sensor Technology kwamen, werden er veel sensoren gebruikt.

De studenten probeerden het milieu te sparen door onder meer het gebruik van al die ledlichtjes. Alle groepen konden rekenen op kritische vragen uit het publiek, ook nog in het Engels want sommige studenten spraken geen Nederlands. Gelukkig was dit voor geen van de aanwezigen een probleem. Zo wilden veel mensen uit het publiek weten of al deze projecten wel 'hufterproof' waren, of dat spullen gemakkelijk gestolen zouden kunnen worden (wat dan misschien weer bijdraagt aan de fun, maar toch).

Wat zijn de kosten, en hoe zat het met die fleurige paraplu's, zijn ze misschien een uitnodiging voor daklozen om onder te schuilen (slapen)? Blijven ze heel tijdens een storm?

Gelukkig bleken de meeste ontwerpen nog in een prototype-fase, zodat er nog het een en ander te verstevigen valt.

Tijdens een pauze kon het publiek de prototypes bekijken. Veel mensen waren verbaasd over wat er in zo’n korte tijd al gemaakt was. De jury trok zich terug en na een half uurtje beraad liet Tijs Klompmaker de spanning eerst nog wat oplopen… Alle projecten waren innovatief en uitvoerbaar, maar over de eerste prijs was de jury het unaniem eens: Groep 2 had zich het best aan de opdracht 'leefbaarheid' gehouden: groen overdag en licht ’s avonds. Ook werd hun presentatie heel goed beoordeeld. De groep kreeg een bon waarmee ze binnenkort uit eten gaan (in het A-Kwartier?).

Ik ben benieuwd of er ook een vervolg komt op dit project. Een aantal groepsleden vertrekt naar een ander deel van het land of zelfs naar het buitenland.

Maar plannen voor het verder uitwerken van het project zijn er wel. En het zou toch leuk zijn als we 31

De culinaire cadeaushop Grote Kromme Elleboog 8 telefoon 050 31 88 451 www.leuklekker.nl

EETCAFÉ HAVENZICHT Dagschotels v.a. € 7,50 tot € 15,00 Keuken open: 17.00 tot 21.00 uur Lage der A 37 Groningen 050 - 3126621 / 06 23140333 cafehavenzicht@ziggo.nl www.havenzichtgroningen.nl

Zatladder Bob van Dijk eniet met mate luidt de slogan om het alcoholmisbruik te beperken.

De student uit deze column (gezakt voor tentamen? verlaten door zijn Valentijn?) beoefent het even bekende maar contrasterende "geniet met je maten", zonder op maat te letten. Mateloos dus zuipt hij zich met zijn vrienden in een van de pilspaleizen op de Grote Markt klem in de vroege zaterdagochtend. De jonge waard bedient hem gewetenloos op zijn wenken; de Amsterdamse bierbrouwer wenst immers omzet. Om acht uur 's morgens moet het etablissement, zoals Koos Huizenga dat zo fraai pleegde te betitelen, toch echt dicht.

De vrienden zijn vertrokken. Matenloos zwalkt de academicus-in-spe (straks politiek leider? CEO van een global corporation?) richting Vismarkt op weg naar huis in de Plantsoenbuurt. Halverwege de Lage der A moet geloosd worden. Maar dan laat het slakkenhuis van het evenwichtsorgaan, doordrenkt van de C2H5OH, het even afweten (zou het die arme Vindicat-collega uit Naarden laatst bij de Spilsluizen net zo vergaan zijn?). Onze aankomend doctorandus/master duvelt, om maar bij het bier te blijven, voorover in de plomp.

De vrouw op de bovenste verdieping van het fraaie grachtenhuis er tegenover op de Hoge der A, een voormalig kraakpand waar zij 40 jaar terug al met haar krakende vriend in huisde, is deze ochtend erg vroeg wakker want onrustig geslapen: genoemde vriend, nu man geheten, was met zijn hoofdredactionele werkzaamheden voor het lokale sufferdje weer eens tot in de kleine uurtjes doorgegaan en laat in bed geschoven.

Terwijl ze geniet van de fraaie ochtendstilte en het werken aan haar volgende zilveren collier (haar hobby & inkomen) dringen de rauwe kreet en plons tot haar door.

Ze ziet, overziet en snelt ogenblikkelijk naar de plaats des onheils. Onmogelijk om de ongelukkige op de hoge Lage-der-A-kade te hijsen. Ze belt onmiddellijk de bevriende overburen uit bed; die hebben immers een lange trapleer. Daarmede wordt de ladderzatte knaap gered en het woord 'drankladder' geactualiseerd.

Vivat, gloriat, Vindicat! (leren de hh. en dd. studenten eigenlijk wel van deze voorvallen?).

Een paar dagen later komt de politie (van het slachtoffer zelf werd, u raadt het al, niets meer vernomen) met een dikke bos bloemen voor de helden van de ladder; terecht. Het grote brein achter de reddingsactie wordt echter vergeten. Zelf zit deze reddende engel er niet mee, maar wij wĂŠl. Dat gaan we toch eventjes rechtzetten, nietwaar?

33

De Drie Dames Francis van Dijk, Dina Beukema en Els Nauta wandelen door de Visserstraat

Sinds januari 2016 is de prostitutie in het A-Kwartier verleden tijd. Groene leefstraten lonken en aan plannen, ideeĂŤn en verwachtingen over hoe die dan vorm moeten krijgen geen gebrek: reuring in het A-Kwartier. Dat er van alles gaat veranderen staat vast, maar dat betekent tegelijkertijd ook dat er het nodige verdwijnt.

Kijk je terug op de geschiedenis van het A-Kwartier, dan zie je dat er al heel veel niet meer is zoals het vroeger was. Soms is dat maar goed ook, er zijn echter zoveel verhalen te vertellen over het reilen en zeilen van de buurt in vroeger jaren dat het jammer zou zijn wanneer op een gegeven moment niemand die verhalen nog kent.

Els Nauta kent nog veel van de verhalen, ze is geboren en getogen in de Visserstraat, op nummer 24a, bovendien beschikt ze over een ijzeren geheugen:

34

"Als ik door de Visserstraat loop, loop ik door m’n jeugd.

Wat was alles anders, maar dat is logisch en ook meer dan 60 jaar geleden.

Maar de glas-in-lood poes voor in de straat in de muur van Tiesinga is er gelukkig nog.

Al heeft ie jammer genoeg door allerlei soorten van bewoning wel wat geleden.

Vanuit de straat speelden we met een grote groep kinderen door de hele binnenstad.

Dat kon toen nog; er stonden soms wel 3 auto’s in de Visserstraat.

Daar deden we tikkertje omheen tot angst van de eigenaren, die op hun bijzondere en kostbare spul geen krassen wilden.

Links: de glas-in-lood kat in de muur van nummer 1 Rechtsboven: het Latteringegasthuis op nummer 13 Rechtsonder: de deur van nummer 15

35

foto's: Dina Beukema

Nummer 13-15 was een statig huis met een mooi rustig stoepje waar je je poppen kon uitstallen om heerlijk vadertje en moedertje te spelen.

Daar woonden, anders dan in veel andere hofjes, gegoede ouderen, deftige mensen, 'kakkers' zeiden wij en die wilden natuurlijk niet de overlast van op hun stoep spelende kinderen; dat was niet chic.

Dus werden we altijd weggestuurd door die deftige mevrouwen.

Tja, dan vraag je er toch zelf om, om geplaagd te worden. Bovendien was kattenkwaad uithalen leuk en spannend: deurtjebellen, de bel aan de deurklink vastbinden en, voor de durfals onder ons, raamtikkertje, om daarna met veel lawaai via het ‘pisgankie' (letterlijk, tijd om thuis te gaan plassen, hadden we echt niet) dat langs het huis liep, weg te rennen naar de Hoekstraat.

Dat was het Latteringegasthuis, gesticht in 1636 door Willemtien Lattering en opengesteld voor oude ongehuwde vrouwen.

Oh, vandaar dus geen kinderen op de stoep!!

Het gasthuis bestond vanaf 1636 in De Laan en verhuisde in 1857 naar de Visserstraat.

Zo rond 1912 woonden er 13 ongehuwde dames; ongeluksgetal.

Zou het daar gezellig geweest zijn?"

www.sksg.nl

De allerbeste kinderopvang.

SKSG laat kinderen zichzelf zijn.

Kinderopvang is samenspel. Tussen u en onze mensen, de school en de samenleving.

Verantwoorde en veilige kinderopvang met aandacht voor de ontwikkeling van uw kind. Daar bent u naar op zoek.

Vertrouwd en bij u in de buurt.

Loop gerust eens bij ons binnen of bel voor een vrijblijvende afspraak: 050 317 13 90 SKSG Hummelhuis (0-4 jaar) Spilsluizen 3, 050 313 19 62 Gastouderopvang (0-13 jaar) 050 317 13 91

SKSG Kastanjeplein (0-13 jaar) + de enige Peuterspeelzaal in het centrum Nieuwstad 12, 050 313 98 28

Uw kind in vertrouwde handen Heresingel 10, 9711 ES Groningen t 050 317 13 90 e klantenservice@sksg.nl i www.sksg.nl

WIJ: Zorg in de wijk Door de verandering in het sociaal domein heeft de gemeente Groningen in 2015 meer taken gekregen. Het gaat hierbij om taken die voortvloeien uit Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), de jeugdwet en de participatiewet.

De lijntjes naar de bewoners zijn hierdoor een stuk korter. In Groningen zijn 11 WIJ-teams opgericht, onder het motto:

'WIJ IS DICHTBIJ, MEEDOEN EN ONDERSTEUNING IN DE WIJK' Het WIJ-team Schilderswijk/Centrum werkt ook in ons A-Kwartier, reden genoeg voor een interview met drie WIJ-medewerkers: Willy Pama, Jan Berends en Jacob de Vries.

In de WIJ-teams werken deskundigen vanuit allerlei organisaties samen op het gebied van opvoedingsondersteuning, thuiszorg, psychiatrie, verslavingszorg, opbouwwerk, maatschappelijk werk, WMO, ondersteuning voor mensen met een beperking, etc.

WIJ is er o.a. voor bewoners • die hun buurt willen verbeteren en/of vrijwilligerswerk willen doen, • vragen hebben over een brief die ze niet begrijpen, • die zorg nodig hebben voor zichzelf en/of een partner, • die vragen hebben over de opvoeding of juist opvoedingstips willen geven, • die maandelijks geld tekort komen en een oplossing zoeken, • die zich zorgen maken over een verwarde buurman of buurvrouw, • die een hulpmiddel of woningaanpassing nodig hebben om zelfstandig te kunnen blijven wonen.

WIJ werkt vraaggericht, waarbij men wijkbewoners en hun netwerk stimuleert om in eerste instantie elkaar zo veel mogelijk te helpen. WIJ medewerkers ondersteunen indien nodig.

WIJ is er voor iedereen! Het pand van WIJ bevindt zich in de Oosterstraat 48-2 en daar kunt u op werkdagen tussen 9.00 tot 17.00 uur binnen lopen.

Het telefoonnummer is (050)-3677202, e-mail: wijschilderswijkcentrum@wij.groningen.nl Facebook: WIJ Schilderswijk/Centrum of kijk op de site: www.wij.groningen.nl/wij-in-de-wijk-schilderswijk-centrum 37

foto: collectie Harm Renkema

tekst: Diederik Ninck Blok Ik kan me voorstellen dat passanten zich geregeld afvragen van wie de initialen zijn op de gevelsteen van het huis Noorderhaven 22/22a. Toen in 1983 het pand ons eigendom werd had ik wel wat anders aan mijn hoofd dan een speurtocht naar het verleden te beginnen.

Toen ik echter een tijd later in Appingedam een (amateur)historicus ontmoette vertelde hij me dat hij een dossier had van een Groningse familie Brugt Douwes (B:D) die woonachtig en werkzaam geweest zou zijn aan de Noorderhaven Z.Z. Ik heb het dossier helaas nooit van hem ontvangen, maar mijn interesse was gewekt.

Omdat in de tweede helft van de 19e eeuw in het pand een 'mast, -blok- en pompmakerij van J.Bergs, firma Douwes' (zie foto links uit 1909) gevestigd was kwam ik al gauw terecht bij Harmen Brugt Douwes, geboren in Sappemeer in 1749, die dit beroep ook uitoefende. In een beroepengids van 1818 staat hij vermeld op de Noorderhaven (nu 22/22a). Hij was getrouwd met Janke Derks. Samen kregen ze elf kinderen van wie Harmen jr. (1796-1869) ook hetzelfde vak uitoefende en opgevolgd werd door zijn zoon.

Maar nu komt de verrassing: Berend Brugt Douwes, een broer van Harmen jr., werd in 1797 geboren en was commissionair, iemand die op eigen naam en tegen betaling voor rekening van een ander overeenkomsten afsluit en daarvoor commissie ontvangt.

Hij trouwde met Margien Jacobs en zij kregen in 1821 een dochter Janke vernoemd naar haar oma. Berend trouwde voor de tweede keer en kreeg uit dat huwelijk vier kinderen.

In 1853 vertrok Berend met zijn gezin naar Sumatra. Dochter Janke was ook naar 'ons IndiĂŤ' 38

vertrokken en trouwde in 1842 met...

Joan Ninck Blok (1809-1871), broer van Constantinus Joan Ninck Blok (18151886), gezagvoerder op het fregat 'De Stad 's Gravenhage' varend op IndiĂŤ.

Deze kapitein is mijn betovergrootvader. Hun vader was Mr. Librecht Joan Blok die met een mevrouw Ninck trouwde van wie de familie- haar vader was ruiter aan het hof in Den Haag- uit Duitsland kwam. Van een familie Ninck uit Zwitserland kreeg ik enkele jaren geleden het portret van Librecht Joan Blok.

Joan en Janke kregen in elf jaar zes kinderen, maar zij overleed op 32-jarige leeftijd en kreeg een praalgraf in Benkoelen op Sumatra. Daarna zagen nog eens vijf kinderen van twee verschillende vrouwen het licht. Berend Brugt Douwes overleed in Soerabaja in 1869.

Boven: Aquarel 'De Stad 's Gravenhage op het Kaapsche Rif'; origineel van Jacob Spin uit 1848, kopie uit 1948 gemaakt door de grootvader van Diederik Ninck Blok.

Links: Portret van (oom) Joan Ninck Blok (1809-1871).

Onder: Noorderhaven Z.Z. 22/22a met bovenin de gevelsteen.

Gelukkig is de gevelsteen opnieuw geplaatst toen het pand omstreeks 1936 een nieuwe gevel en indeling kreeg.

Als u langs nr. 22 loopt, kijk maar eens omhoog.

39

“Ga je naar een wild diner? Wat ga je daar doen dan? Ga je iets wilds doen, of staat er wild op het menu?” vraagt mijn vriend onderweg in de auto. Ik had wat meer woordgrapjes verwacht tijdens de ‘Eerste Officiële Wilde Buurtmaaltijd’, maar het valt mee. De tafels zijn de dag tevoren al feestelijk gedekt door Jet en Fleur.

Als ik aankom krijgt Gijs, de jonge ober in spé, les van de Wilde Slager David in het handig borden afruimen: pink omhoog en twee stapels maken op je arm. De gasten komen binnen en gaan zitten aan de lange tafels, waar de voorgerechten al klaar staan. De menu’s worden bestudeerd.

We beginnen met wilde asperges, vakkundig door Fleur gepresenteerd. En terwijl Gijs controleert of iedereen voldoende brood heeft is daar David alweer met het hoofdgerecht: ree, zo zacht als boter, met daarbij een zachte aardappelgratin en heerlijke zuurkool en witlof.

De wijn vloeit rijkelijk en ondertussen is er voldoende gespreksstof. Zo is daar Wil, die cantharellen levert aan de Wilde Slager: zelf geplukt op een geheime locatie in Drenthe! We horen dat Fleur voor het eerst zelf een menu heeft ontworpen en uitgeprint. Buurman Jelto Drenth vertelt over zijn zojuist uitgebrachte boek over de mannelijke seksualiteit.

En als na de kaas het dessert wordt gepresenteerd blijkt dit gemaakt door Marion, de dochter van een banketbakker.

Tijdens de koffie is daar toch nog een woordspeling: “De Wilde Slager is nu toch wel getemd” en wordt hartelijk bedankt door Fleur.

Ik heb ‘iets’ te veel gegeten als ik even later mee sta af te wassen. Daar krijg ik een inkijkje in de professionele manier waarop Gijs de kristallen glazen van Norbert afwast: eerst voor-sponzen en dan omspoelen met kokend water (ook net geleerd van de slager).

Voldaan gaan we allemaal naar huis. Gijs met een leuk zakcentje en ik met een deel van de restjes: kaas, die ik thuis meteen luchtdicht afsluit, zodat ze me niet de rest van de week onaangenaam herinneren aan de heerlijke wilde avond van 29 januari 2017.

eten

40

IK

schrik wakker van de bel. Wie belt er nou midden in de nacht aan?

Slaapdronken wankel ik naar de beeldtelefoon en kijk op het scherm. In stemmig zwart wit tekent zich achter het traliehek voor de poort van mijn seniorenhofje het gezicht van een jonge vrouw af. Haar blik is naar de grond gericht, waardoor haar gezichtsuitdrukking verborgen blijft. Ze draagt haar sluike blonde haar in een strakke paardenstaart en heeft een zweetband om haar hoofd. Wie gaat er nu om drie uur ’s nachts joggen? En wat wil ze van mij? Heeft ze dorst? Honger? Moet ze plassen? Waarom belt ze uitgerekend bij mij aan? Op dit uur. Ik ken haar niet, zoveel is zeker. Wat nu? Laat ik haar het hek door?

Stel dat er een zwaarbewapende handlanger om het hoekje staat geposteerd, die mee naar

binnen glipt als ik de poort ontsluit. Wat als het meisje een junkie is die bij mij naar het toilet wil om me vervolgens van mijn juwelen te beroven. Niet dat ik die heb, maar weet zij veel. De drugsoverlast is weliswaar verplaatst naar de Folkingestraat, maar uit welingelichte bron heb ik vernomen dat de autoriteiten bang zijn dat het probleem weer terugkeert omdat er in de `Gouden Loper’ (van station naar Oude Kijk in het Jat) streng wordt gehandhaafd. Na verloop van enkele minuten wordt het schermpje vanzelf weer zwart en verdwijnt de vrouw met de zweetband uit mijn zicht. Nog altijd weifelend keer ik terug naar de slaapkamer. Eenmaal in bed verschijnt Pope Alley voor mijn geestesoog. Mijn vorige huis aan de Pausgang. Zo gedoopt door mijn toenmalige partner in crime, de illustere Dokter Rossi.

Het was een broeierig warme augustusnacht en Dokter Rossi was blijven slapen. Iets wat hij zelden deed. Dan voelde de omgang zo serieus en het woord relatie kwam in zijn woordenboek niet voor. Die nacht was hij te lui geweest om te vertrekken en had zich naast mij neer gevleid. De balkondeur aan de straatkant in de woonkamer had ik open laten staan en ook de deur tussen de woon- en slaapkamer stond wagenwijd open. Voor de doorstroming.

Midden in de nacht, het was nog donker, werd ik wakker van gerommel aan de balkondeur.

Mijn hart bonkte in mijn keel, maar voor ik me kon bedenken stond ik al naakt naast het bed. In mijn half wakende toestand besefte ik nog net dat ik mijn lichaam moest bedekken en ik trok het dekbed stijf om me heen. In het donker sloop ik naar de woonkamer waar ik een donkere schim aan de balkondeur zag morrelen. "AAAAAHHH", schreeuwde ik met toegeknepen keel. "AAAAAHHH", schreeuwde de indringer terug. "Verdomme, idioot, laat me niet zo schrikken", klonk de vertrouwde stem van Dokter Rossi geïrriteerd. Van de opluchting schoot ik onbedaarlijk in de lach. In mijn paniek was het me ontschoten dat hij de nacht bij mij doorbracht. Het is alweer jaren geleden dat ik zo wakker ben geschrokken en ik blijf me afvragen of ik de jonge vrouw met zweetband had moeten binnenlaten in het hofje. Ik zal het nooit weten. Ik weet wel dat achter een hek wonen angstig maakt.

Al was ik eigenlijk altijd al bang in het donker. (tekst: Tjitske Zuiderbaan) 41

foto: Bob van Dijk

De puzzel in de vorige krant waarin u de op cryptische wijze omschreven straten in het A-Kwartier moest vinden bleek niet eenvoudig, maar we hebben een winnaar: Kim Alders uit de Kleine Kromme Elleboog won de cadeaubon van ¤15 te besteden bij Kunst & Vliegwerk aan de Oude Kijk in 't Jatstraat. Proficiat!

Oplossing van de puzzel was 'GRENZELOOS'. Hieronder ziet u welke straten u diende in te vullen. Deze keer weer een zoekpuzzel. Waar bevindt zich deze fallische, Amsterdamse geveldecoratie? Uw oplossing vóór 15 april naar badijk@gmail.com Zoals altijd zijn bewoners van het huis helaas uitgesloten van deelname. En kent u het hoe en waarom van deze bijzondere decoratie, dan houdt de redactie zich aanbevolen.

• De puzzelstraten: 1) Boteringeplaats, 2) Praediniussingel, 3) Reitemakersrijge, 4) Munnekeholm, 5) Zuiderkuipen, 6) Schuitemakerstraat, 7) Apoortenmolendrift, 8) Lopendediep, 9) Derde Drift Lopendediep, 10) Museumstraat

31 december 2016 was niet alleen de laatste dag van het jaar, het was ook de laatste dag van het werkzame leven van Jack van Driessen, eigenaar van Jacobs Thuiskantoor aan de Brugstraat. 40 jaar heeft hij er gewerkt. En met hem vertrokken ook zijn vrouw Christa en hun zoon Dennis uit de winkel. Die is overgenomen door Henk en Jacqueline Haarsma en is nu de 4e vestiging van hun bedrijf Prokan uit Leek. De verkoopsters Joke, Linda en Hilda zijn gebleven en runnen nu samen met 3 nieuwe dames de winkel.

'Girl Power' volgens Linda.

Ook de naam Jacobs blijft, zij het met een nieuwe toevoeging: 'Voor Kantoor & Thuis'.

42

Word ook lid van Buurtvereniging Het A-Kwartier en beslis mee over uw wijk

Contributie: ¤ 12,50 voor een eenpersoonshuishouden

¤ 17,50 voor een huishouden van 2 of meer personen

E-mail uw gegevens (naam, adres en postcode) naar: hetakwartier@gmail.com o.v.v. ‘Lidmaatschap A-Kwartier’

Nieuwe leden krijgen als welkomsgeschenk de A-Kwartierverjaardagskalender

Galerie Erika Stulp Oude Kijk in ‘t Jatstraat 62 geopend: donderdag, vrijdag, zaterdag: 14.00 - 17.00 eerste zondag van de maand: 14.00 - 17.00 050 318 4651 / 06 361 67 86 www.erikastulp.nl erikastulp@live.nl

www.margovandersluis.nl