A-krant maart 2019

buurtkrant van het A-Kwartier

krant

jaargang 35 nummer 1 2019

Het juridisch spreekuur: gratis rechtsadvies Visserstraat 1 Huize de Overkant Scheepvaartmuseum: historische ontmoetingsplek

Politie: 0900-8844 Meldpunt overlast: 050 5875885 brugt.aanen@groningen.politie.nl Wijkpost Binnenstad voor klachten over uw woonomgeving: 050 3678910 of www.gemeente.groningen.nl/overlast-en-zorg-melden A-krant: De A-krant is een uitgave van buurtvereniging ‘Het A-Kwartier’ in Groningen en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2500 exemplaren.

Bij een teveel aan kopij kan de redactie besluiten de kopij verkort, niet of pas in een volgend nummer te plaatsen. Ingezonden brieven worden niet anoniem geplaatst en de schrijver/ster is verantwoordelijk voor de inhoud.

Banknummer buurtvereniging: NL33 INGB 0005 031 398 t.n.v. Buurtvereniging Het A-Kwartier Buurtpand de Oude Drogisterij: Lage der A 4: Hans Imelman, 050 3125020 Hier is elke laatste zondag van de maand de Buurtborrel van 16.00-18.00 uur Website Buurtvereniging: www.a-kwartier.nl Wilt u op de hoogte blijven van de meest recente ontwikkelingen en activiteiten, meldt u dan aan voor het A-mailbulletin.

Stuur een mail naar hetakwartier@gmail.com o.v.v. ‘aanmelding A-mail bulletin’.

Post voor Het A-Kwartier en de A-krant: Westerbinnensingel 49 9718 BS Groningen e-mail: hetakwartier@gmail.com Bestuur buurtvereniging Het A-Kwartier:

Henk Cuperus (secretaris) Fleur Woudstra (voorzitter a.i./activiteiten) Gerrit de Goede (penningmeester) Trinet Holtslag

06 - 30 60 89 29 06 - 28 92 24 77

Verspreiding van de A-krant: Diederik Ninck Blok 050 - 3127232 mail: dhnblok@gmail.com Hier kunt u zich ook aanmelden als u mee wilt helpen de A-krant te bezorgen.

van de redactie De A-krant wordt goed gelezen en daar is de redactie natuurlijk hartstikke blij mee.

Bij DAD Design in de Oude Kijk in 't Jatstraat merkten ze het na verschijning van het decembernummer. Lezers van de krant kwamen een kijkje nemen naar aanleiding van een artikel in onze krant.

In deze editie geen nieuwe neringen onder de loep, wel ruimte voor wat is geweest. Zo herinnert John Müller zich nog goed café-biljart G. Mulder van zijn opa, waar vader Hajo alleen binnen mocht komen wanneer er een kaarter te kort was. En gaat het Scheepvaartmuseum zich richten op historische ontmoetingen waarover ze ons via deze krant op de hoogte gaan houden. Ook herdenken we Douwe Anne Walstra, betrokken lid van de buurtvereniging die eind vorig jaar helaas overleed.

We blijven niet hangen in het verleden, getuige het gedicht van Sacha Landkroon.

En we geven een podium aan de studentes van huize De Overkant in de Visserstraat. De meiden studeren hard, maar houden op z'n tijd van een feestje. Ze doen hun best daarbij zo weinig mogelijk overlast te veroorzaken. Gezamenlijk met de interviewer kwamen ze tot de conclusie dat studenten en wijkbewoners best wat vaker met elkaar om de tafel kunnen gaan, ter verhoging van het wederzijds begrip.

Door omstandigheden kan de column van Jan Glas voorlopig helaas niet doorgaan.

Terug uit Amsterdam na 30 jaar is Wilma Mik. Ze ervaart het Groningse leven als in de derde versnelling, waar ze in Amsterdam altijd in de vijfde leefde.

In het A-kwartier komt ze tot rust, vlak voor haar pensioen. Zo kan ze alvast wennen.

Mocht ze in Groningen in de problemen komen, dan kan ze terecht op het Juridisch Spreekuur van de rechtenstudenten.

Wij hopen dat u in goede gezondheid de winter bent doorgekomen, maar voor het geval u nog een staartje van de griepgolf meepakt, mag een recept op rijm tegen verkoudheid niet ontbreken.

colofon

• Omslagfoto: Westerhavenstraat (Han Santing) Redactie: Henk Cuperus, Hans van de Sande, Tjerd van Riemsdijk, Tjitske Zuiderbaan (eindredactie) Han Santing (vormgeving & foto's) Kopij voor A-krant 2019|2 inzenden vóór 15 mei 2019

Medewerkers aan dit nummer: Esther Klaver, Fleur Woudstra, Wilma Mik, Henk Hartman, John Müller, Jan Wiebe van Veen.

Jan Ottens (foto's) Sacha Landkroon (gedicht) Drukkerij De Marge, Groningen

3

Tekst: Tjerd van Riemsdijk Foto: Jan Ottens

4

W

ij, onze fotograaf en ik, hebben afgesproken met rechtenstudenten Lisanne van Weeghel en Naomi Bunt. Onder de bogen van het Harmoniegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen aan de Oude Kijk in ’t Jatstraat 26, zitten we in het kantoortje van Het Juridisch Spreekuur (HJS).

Al tijdens het maken van de foto’s, steken de twee studenten van wal. Ze kunnen niet wachten om ons te informeren over ‘hun’ bureau.

HJS is een adviesbureau voor studenten en andere bewoners/burgers, die in een situatie zitten waarvan ze niet weten hoe zij daar op een juiste manier mee om moeten gaan. De adviserende studenten die hun bureau bemensen zijn allen verbonden aan de Rechtenfaculteit.

Maximaal kunnen zij 14 maanden part-time werken bij HJS. Het zijn vooral 2de en 3de jaars studenten, die de raadvragende bewoners de juiste procedure kunnen aangeven om hun recht te halen.

Lisanne en Naomi benadrukken dat hun advies niet verder gaat dan het wijzen van de juiste weg, die de raadvragenden kunnen inslaan. Ook helpen ze bij het schrijven van brieven die noodzakelijkerwijs verzonden moeten worden. Indien hiervoor een verdere rechtsgang noodzakelijk is verwijzen ze naar (pro deo) advocaten. Over elke vraag en advies schrijven zij een rapport waarover hun twee supervisors, advocaat Jantsje Sinnema en hun hoogleraar privaatrecht mevrouw Saskia Peters hun licht laten schijnen.

Kosteloos rechtsadvies door Groninger studenten

Lisanne en Naomi onderstrepen Tjerd van Riemsdijk in gesprek met Lisanne van Weeghel en Naomi dat iédere klant kan rekenen op Bunt van Het Juridisch Spreekuur. een zeer juist advies! "Dat is ook het mooie van dit adviesbureau.

Het dient twee doelen: de werkzame studenten doen praktijkervaring op, en burgers krijgen gratis, laagdrempelig en professioneel advies."

Enthousiast geven ze ons diverse voorbeelden van hun ervaringen met de vele situaties die ze in de afgelopen periode zijn tegengekomen. Veelal zijn het problemen die uiteindelijk privaat- of strafrechtelijk opgelost moeten worden. >> 5

HJS heeft in onze Stad acht locaties waar de studenten wekelijks voor wijkbewoners aanwezig zijn om advies te kunnen geven. In de diverse wijkcentra en Mammamini’s van de wijken de Wijert, Paddepoel, Hoogkerk, de Oranjewijk, Helpman, de Oosterparkwijk en de Noorderplantsoenbuurt hebben ze één dag in de week zitting.

Via de websites van de wijken zijn de openingstijden aangegeven. Ook zijn ze altijd aanwezig op de Stadjersmarkt.

Voor de bewoners van ons A-kwartier is de advieslocatie voor het spreekuur op woensdag van 17.00 tot 18.00 uur in het hierboven genoemde Harmoniegebouw.

Bij ons afscheid vragen wij ons af of de behoefte aan dergelijke adviezen bij de bewoners van het A-kwartier groot is.

Daar komen we vast nog wel eens op terug.

Edwin Silver • Oude Kijk in ‘t Jatstraat 53a • 9712EC Groningen • 06-20 68 76 92

6

Tekst & foto: Henk Cuperus

Streetwise

E

en paar jaar geleden was het nog een politiepost, het pand op de hoek van de Oude Kijk in 't Jatstraat/Noorderhaven. Dat was in de tijd dat dit gebied een broeinest van drugsoverlast was. De overlast is inmiddels verdwenen en dat hoekpand, tsja, wat is dat nu? Het lijkt wel een jeugdsoos met zijn twee biljarttafels. Er is ook vaak veel jeugd aanwezig, maar een jeugdsoos is het niet.

Er worden andere goede werken verricht, zo blijkt uit een gesprek met vestigingsmanager Floor Meinders. Sinds drie jaar zit er een vestiging van Streetwise, een particulier initiatief van Mark Smakman en Kees-Jan Heijdra, die er zo'n twintig jaar geleden in de Randstad mee zijn begonnen. Landelijk zijn er nu zestien vestigingen.

Streetwise doet aan fundraising voor goede doelen en de Groningse vestiging heeft zo'n 100 medewerkers, bijna allemaal in deeltijd en de meeste jongeren die dit als bijbaan hebben.

De goede doelen zijn bijvoorbeeld Unicef, de UNHCR, Greenpeace, het Leger des Heils en Plan Nederland, dat meisjes helpt die worden mishandeld, misbruikt, verwaarloosd etc. Het hoofdkantoor geeft trainingen aan de medewerkers en het geeft via projectmanagers opdrachten aan de vestigingen om bepaalde acties te voeren. De medewerkers (gemiddelde leeftijd 7

zo'n negentien jaar) zijn vaak studenten die iets zeer nuttigs willen doen en ook nog eens aan hun eigen ontwikkeling werken, want ze leren praten met allerlei soorten mensen met het doel hen donateur te maken van het goede doel. Daar heb je je hele leven wat aan.

Ze bellen overal aan en laten bewoners een iPad zien waarop het goede doel wordt uitgelegd. Je kunt dan inschrijven voor een zelf te kiezen bedrag per maand, kwartaal of jaar.

De medewerkers kunnen zelf inplannen wanneer ze lopen, wat heel handig is in verband met studie of eventueel ander werk. Zo slaat de organisatie en zijn medewerkers twee vliegen in een klap, namelijk geld geven aan goede doelen en de ontwikkeling van de medewerkers.

Als het niet zo'n modieuze kreet was zou ik zeggen: een perfecte win-win situatie!

van het bestuur • Een nieuw kalenderjaar betekent voor het bestuur van de buurtvereniging, aangemoedigd door inbreng van de leden/buurtbewoners, nieuwe uitdagingen om het A-Kwartier nog prettiger voor iedereen te maken.

foto: Gemeente Groningen

•

Het nieuwe college van B&W is gevormd en daarmee hebben we ook een nieuwe wijkwethouder, namelijk Roeland van der Schaaf, 42 jaar oud, lid van de PvdA en tot dusverre ook al wethouder. Hij volgt als wijkwethouder Joost van Keulen (VVD) op, die de politiek gaat verlaten.

Van der Schaaf krijgt als wijkwethouder het centrum onder zijn beheer, namelijk het A-kwartier, de binnenstad, Binnenstad-oost, de Hortusbuurt, het Ebbingekwartier, de Westerhaven en het Stationsgebied. In zijn portefeuille als wethouder zitten ruimtelijke ontwikkeling, wonen, wijkvernieuwing, versterking en herstel, grondzaken, maatschappelijk vastgoed en revitalisering van het stadhuis, zaken waar wij ook zeer bij betrokken zijn. Dat de wethouder geschiedenis en filosofie gestudeerd heeft kan hierbij een groot voordeel zijn. Wij danken natuurlijk zijn voorganger Joost van Keulen voor zijn betrok9

foto: Han Santing

• U raadt het al: WAAR LAAT IK MIJN FIETS? wordt de grootste puzzel dit jaar!

De gemeente heeft zelfs een extra Projectleider Fiets aangesteld, die aan deze mission (im)possible moet gaan werken. Deze positivo laat de moed niet zakken en heeft heel voortvarend fietsstewards in de Brugstraat/A-Straat en aan de Vismarkt aan het werk gezet, met zichtbaar resultaat tijdens kantooruren. Hoe nu verder? Alle goede ideeën en bruikbare tips zijn van harte welkom.

kenheid bij onze wijk en vertrouwen erop dat de samenwerking met Roeland van der Schaaf net zo prettig zal zijn!

• En nu maar hopen, dat in het College Akkoord (het gemeentelijk werkplan voor de komende jaren) veel van de aandachtspunten overgenomen zijn die onze buurt aanleverde samen met de Hortus en Binnenstad -Oost, Heemschut en de Vrienden van de Stad.

Een paar voorbeelden hieruit: Bewoners willen zo vroeg mogelijk weten wat er in hun woonomgeving gebeurt.

Met hart voor hun buurt willen zij hun visie op een bouwplan kunnen geven op een moment waarop dat nog zinvol is.

Meer aandacht graag voor de bescherming van beeldbepalende panden in de bestemmingsplannen als te beschermen categorie tussen rijks- en gemeentelijke monumenten. Ontwikkel ook in ons A-Kwartier wijkwelstand net zoals in de Schilderswijk, zodat veel esthetische schade wordt voorkomen.

foto: Han Santing

•

Onze trottoirs raken steeds meer bezet met gestalde fietsen, terrassen, winkeluitstallingen en reclameborden. Voetgangers worden hierdoor gedwongen naar de rijbaan uit te wijken.

Handhaving is hier dringend gewenst, zodat onze binnenstadsbuurt weer voor jong en oud, met of zonder rolstoel of rollator, juist ook te voet goed toegankelijk is.

Roep een halt toe aan het verdwijnen van groene tuinen, bomen en open plaatsen in onze oude buurt. Voorkom zo dat de temperatuur in onze binnenstad op warme dagen tot veel te hoge (en te droge) waarden stijgt.

Samen met het Platform Cultureel Erfgoed Groningen zal onze buurtvereniging alles op alles zetten om deze (en nog veel meer) kwesties daar waar nodig aan te kaarten en nauwlettend in de gaten houden.

Juist ook uw eigen alertheid is hierbij van groot belang!

• Positief gestemd gaan we 2019 in en hopen we u geregeld in de buurt en tijdens buurtactiviteiten tegen te komen.

10

Voorzitter op Zee Tekst & Foto's: Esther Klaver Vorig jaar besloten A-Kwartiervoorzitter Esther Klaver en haar vriend Piet Boorsma, beiden gepassioneerd zeilers, een opdracht aan te nemen om het Canadese expeditiejacht de Acalephe vanuit het eilandje Vauva'u -nabij Tonga in de Indische Oceaan- naar de Middellandse Zee te brengen via Indonesië, de Seychellen, Kaapstad en om Afrika heen.

Voor de reis nemen ze de tijd: maximaal 2 jaar gaat de overtocht duren.

In augustus vlogen zij naar de plek waar het schip op hen lag te wachten. In nummer 2 van de A-krant van 2018 deed Esther voor het eerst verslag van hun ervaringen.

Dit is deel 2.

We zijn gisteren gearriveerd in Sorong Indonesië en hebben dus weer internetbereik :) Bottom line: het gaat goed. We zitten in ons ritme van het reizende bestaan en dat bevalt goed. Ik geniet van de rust en ruimte tijdens de wachten om veel te lezen en podcasts te luisteren. Daarnaast zijn we vooral bezig met de dagelijkse gang van zaken aan boord (tochtplanning, diesel en water laden, proviandering, formaliteiten, reparaties, reparaties en de nodige reparaties). Indonesië is fantastisch, vooral de mensen zijn super aardig en hulpvaardig. Er komen hier, in Papoea, niet zoveel Westerlingen, dus we zijn nogal een bezienswaardigheid. De kinderen moeten lachen om mijn "yellow hair”.

Iedereen wil met ons op de foto :) Maar goed, alhoewel we inmiddels vier maanden onderweg zijn, en de lol er nog niet af is, gaan mijn gedachten natuurlijk vaak uit naar de Stad en dan met name het A-Kwartier. Het is prettig om af en toe internetverbinding te hebben en op de hoogte te worden gesteld van alle ontwikkelingen. Ben benieuwd welke nieuwe coalitie er komt en wie de nieuwe 11

burgemeester wordt! Ben benieuwd hoe het standbeeld in de Vishoek ontvangen is.

Kortom: ik zou graag een avond met jullie bij borrelen. In april hopen Piet en ik een maand naar NL te komen, als dat lukt hoop ik dat we elkaar kunnen treffen!

Zoals je kunt lezen wordt onze planning nogal bepaald door wat we onderweg tegenkomen aan reparaties. We gaan vanaf januari richting het zuiden (Misool, Ambon en dan richting Lombok en Bali). Laten we contact houden om te kijken of we met Fleur in Indonesië een treffen kunnen organiseren!

Voor nu: een prachtig 2019! Lieve groet, Esther

DESIGN MEUBELEN VERLENGDE VISSCHERSTRAAT 1 9718 JA GRONINGEN TELEFOON 050 - 314 36 22 MOBIEL 06 - 30 899 191 INFO@HOEKJEGRONINGEN.NL

WWW.HOEKJEGRONINGEN.NL

13

Terug naar Stad

Tekst: Wilma Mik Foto's: Jan Ottens

O

pmerkelijk, al die zwervers. Ik kan me niet herinneren of dat 30 jaar geleden ook zo was. In het Amsterdam van nu ken ik het niet in deze mate. Heroïneprostitutie was destijds het thema in de buurt. Ons trappenhuis van de net opgeleverde nieuwbouw aan De Laan werd gebruikt als afwerkplaats. En op de Vissersbrug benaderde 's avonds laat een type in een dikke Mercedes mij: 'Hoeveel?'

Ik ontstak in een woedende vloekbui, de man trapte van schrik op de rem en een andere rondjesrijder klapte achterop zijn bak. Zoete wraak. De rosse buurt is niet meer, dat geeft een heel ander karakter aan het A-Kwartier.

Waar ik niet aan kan wennen, zijn al die fietsers die tegelijkertijd groen krijgen. En het ongedefinieerde gebruik van verschillende straten in onze buurt. Wat een chaos. Fietsstewards, ik vind het wel wat hebben. Maar ook bezopen dat het nodig is. Met een rollator, kinderwagen of rolstoel moet je je maar een weg zien te banen tussen de trossen geparkeerde fietsen. Voor die weggebruikers is het trottoir van de Hoge der A ook een uitdaging.

Je helt zo ver naar één kant dat je dreigt om te kukelen.

Prettig vind ik dat, al die talen. Voor mijn gevoel was het er ineens. De internationalisering. In plaats van Gronings, Duits en Nederlands, ineens ook Spaans, Engels, Chinees. Lopend van de Schouwburg naar de Lage der A had ik zelfs alleen maar gesprekjes in het Engels: een meisje uit Taiwan dat naar het UMCG vroeg, een Syrische statushouder die zijn eetwaar in de voormalige V&D aan de man probeerde te brengen. Ik heb wel de indruk dat de stad aan zijn grenzen zit, of er al overheen is, wat betreft het aandeel studenten op de overige bevolking. De huisvesting is een puinhoop, de fietsen een plaag, de hippe tentjes onzinnig en vervelend. Je kunt je er als burger niet meer prettig voelen. En dat vond ik nou altijd zo leuk aan Groningen: die mix van alle inwoners in de kroegen en eettentjes.

Waarom ben ik eigenlijk weg gegaan? Ik verlangde naar meer impulsen, meer cultuur, meer anonimiteit. Onlangs was ik weer even terug in Amsterdam en dan voel ik precies wat ik er ooit zo leuk aan vond. Spannende gebouwen, de ruimte bij het IJ, de grandeur van het 15

mooie nieuwe station, het internationale karakter. Blij word ik er van. Tot ik door een hork eersteklas ruw uit mijn romantische gedachten word gehaald: "HĂŠ trut, kijk uit je doppen".

O ja, dat is er ook. En in de afgelopen jaren in steeds grotere mate. Of ligt dat aan mij? Dat nu mijn pensioen nadert, ik er minder tegen kan, dat mijn huid dunner wordt, ik minder tegen al die onverschilligheid kan. Zeg ik iemand gedag in mijn wijkje, dan springt die bijkans van schrik in de bosjes. Anoniem, weet u wel, anoniem!

Wat ruil ik nu in? Misschien wel het mooiste uitzicht van Amsterdam, zoals een glossy schreef over mijn huis aan de Amstel. En als ik 's morgens bedenk dat ik 's avonds naar een voorstelling wil, is er nog een ruime keuze aan kaartjes. Op de radio of tv gaat het vrijwel altijd over dingen en mensen bij mij om de hoek. Letterlijk. En wat ergert mij juist dat, nu ik weer terugkeer naar Groningen. Dat Amsterdam centrisme. Ongelooflijk. En het onbegrip -ook onder mijn vrienden daar- over alle waanzinnige narigheid rondom de gaswinning. Het wordt weggewoven. Als ik dan weer eens een hartstochtelijk betoog houd, ontwaar ik een greintje begrip. Alsof er iets begint te dagen. Heel in de verte. Voor even.

Het prettigste vind ik toch wel de grote hoeveelheid gewono's hier. Weinig poeha, geen neuzen in de lucht of 'kijk mij eens'. Erg relaxed, moet ik zeggen. Nog steeds zit ik in de vijfde versnelling, terwijl het leven hier zich in de derde afwikkelt. Ook zo prettig. Vooral als je dat voelt in je lichaam. Een paar dagen hier en ik voel mijn schouders ontspannen, mijn ademhaling verdiept. Op dat moment realiseer ik me dat ik niet assertief hoef te zijn, minder alert. Dat heeft zo'n enorm effect op je systeem, op je gezondheid – zowel psychisch als fysiek. Nu nog de terugkoppeling vinden. Ik ben er nog niet, merk ik als ik in een winkel even moet wachten omdat mijn voorganger zijn doopceel aan het lichten is bij de kassa.

Amsterdam, dat is toch de enige stad in Nederland waar je wilt wonen, zei Roland mijn vroegere huisgenoot aan het Nieuwe Kerkhof. Ja, dat vond ik 30 jaar lang ook. Nu denk ik: Groningen, het A-Kwartier daar voel ik me zo thuis! Alles binnen 15 minuten wandelen.

Wat een rijkdom, wat een veilig gevoel. Dat is het geloof ik: ik voel me hier veilig. Omringd door dierbare maten, binnen een cirkel van 1000 passen. Omringd door beeldschone, eeuwenoude panden aan historisch water, met een relaxte sfeer, omringd door creativiteit in wetenschap en kunst. Groningen: ik ben er weer! foto: Han Santing

Recept voor als U verkouden bent Tekst: Hans van de Sande In koude tijden heerst de griep: de winter maakt verkouden.

Maar ook wie zo'n bacil opliep, blijft toch van eten houden.

De smaak moet echter sterker zijn, want 't neusje zit verstopt Ik bied U dus een medicijn dat Kerstverkoudheid fopt: De venkel vormt een geurig zaad waarmee men drop kan maken maar ook een knol vol dradig draad, die zelden goed wil smaken.

Ik bied U daarom een recept, om knollen smakelijk te bereiden en om, eenmaal met griep behept, snel door te gaan naar beet're tijden Een kaas is nodig met een geur, die doden uit hun slaap kan wekken Hierin is Limburg superieur, hoewel ook Munster tot dit doel kan strekken U snijdt die kaas in dunne plakken en dan de venkelknol in twee Die moet U straks in kaas verpakken, maar eerst in kokend vocht ermee U kookt de knollen lekker gaar, de smaak wordt dan wat groter En nu, gelijk een metselaar, smeert u een schaal in met wat boter De knol erin, de kaas erop, en een kwartiertje in de oven Voor 't resultaat haalt U Uw neus niet op, dat kan ik U beloven.

17

foto: Han Santing

Visserstraa t 1 Tekst: Hans van de Sande 18

'H

uize de Overkant' staat er op de gevel en ook nog wat tijdsaanduidingen op vrijdag en zaterdag. Hebben ze hun best op gedaan: nette letters in stoepkrijt uitgevoerd. Als je de fietsen voor de deur ziet en door de ramen kijkt vermoed je direct dat dit een studentenhuis is. Ik neem U mee naar binnen.

Het is een dinsdagavond, negen uur en de acht meisjes van huize de Overkant hebben hun wekelijkse, huisavond. Kennelijk waren ze bezig met een potje Rummikub, want de stenen liggen nog op tafel. Het merendeel drinkt thee, dus ik accepteer ook een lekkere mok.

Ze stellen zich voor: Kiki, Coosje, Pien, Julia, Eva, Floor, Emilie en Wibien. Tenslotte word ik voorgesteld aan Hansje, de huiskat, ook een meisje trouwens. Het ziet er gezellig uit en, voor een studentenhuis behoorlijk netjes. Het gemeenschappelijk gedeelte bestaat uit een eetkamer/keuken en een zitkamer. We ploffen neer op een van de banken, kennelijk afdankertjes van ouders die regelmatig een nieuwe bank kopen.

We beginnen met de naam van het huis. Waarom De Overkant? Helemaal zeker weten ze het niet, want de naam stamt van voor hun geboorte, maar het schijnt dat aan de overkant een soort bordeel was (zie hiervoor mijn bijdrage in het decembernummer).

De toenmalige bewoonsters van het studentenhuis waren nogal geboeid door het gebeuren aan die overkant, zodat volgens het door Drs P beschreven systeem (‌en dit wordt dan de overkant, onthoudt u dat dus goed, want dat is van belang voor als u oversteken moet...) de naamgeving tot stand kwam.

Het huis bevalt prima, maar de eigenaar vinden ze ietwat vreemd.

Hij heet Jan en is erg gemotiveerd om geld te verdienen. Als een meisje bijvoorbeeld door kan schuiven naar een betere kamer, moet ze 80 euro aan Jan betalen, anders gaat het feest niet door. Dat vinden de meisjes best vreemd. Maar ja, Jan heeft ook indertijd aangeboden de tent zo te verbouwen dat er een mooie gemeenschappelijke ruimte kwam, dus doen ze er niet al te moeilijk over.

Jan heeft ook een klusjesman in dienst, een zekere Bakker. Aardige kerel, maar vaak staat

19

foto: Han Santing

ie ’s morgens ineens aan het bed van een meisje en zegt dat ie in die kamer een karweitje moet doen. In zo’n geval spreken de dames van ‘bakker worden’. Leuk is het niet, maar het hoort er nou eenmaal bij. Dit typeert de basishouding van de meisjes wel.

Je mag natuurlijk niet naar de leeftijd vragen, maar als we dat toch doen blijken ze 19 tot 24 jaar jong te zijn en ook verschillend gevorderd te in de studie. Wibien, die rechten doet, en Hansje, die studeert voor volwassen poes, zijn eerstejaars en Eva, die Communicatie en media studeerde, is kort geleden in haar vijfde jaar afgestudeerd. De rest zit daar heel geleidelijk verdeeld tussenin.

Dat is te verklaren door de veranderingen die de samenstelling van zo'n huis ondergaat. Er studeren meisjes af en eenmaal per jaar komen nieuwe studenten een proefvisite afleggen, hospiteren heet dat. Het opschrift op de gevel getuigt van die procedure, het is een soort dienstregeling voor het hospiteren en omdat het elk jaar opnieuw plaatsvindt, werd besloten om het er maar op te laten staan. Of eigenlijk werd dat niet besloten, het gebeurde gewoon. De best passende hospitanten worden uiteindelijk aangenomen, een of twee per jaar en zo vernieuwt zo'n huis zich voortdurend.

Een effect van die regeling is dat de meisjes of jongens in zo'n studentenhuis vaak veel gemeen hebben. In dit huis bijvoorbeeld komt het merendeel van de dames uit het Gooi en lusten ze wel een glaasje witte wijn. Maar de keuze is vooral gebaseerd op karakter. In sommige huizen wonen alleen maar 'feestbeesten' en in andere, zoals dit huis, de wat serieuzere studenten.

Niet dat ze niet van een feestje houden. Ongeveer eenmaal in de week gaan ze naar 'de kroeg', waarmee ze Mutua Fides bedoelen, want ze zijn allen Vindicater. Ook bezoeken ze gemiddeld eenmaal per week een café, bij voorkeur Soestdijk, en gaan ze naar feestjes van vrienden of vriendinnen. Of geven ze zelf een spetterend feest.

Zo'n feest is overigens steeds om middernacht afgelopen, waarna het zich naar andere, 20

meer geschikte etablissementen verplaatst. Dat doen ze om verstoring van de nachtrust van de buren te voorkomen. Waar ze niet altijd aan denken is dat de luide en bonkende geluiden die ze muziek plegen te noemen, de straat opgaan zodra een van de feestgangers een raam openzet. Dat leidt wel eens tot opmerkingen van de buren, maar gelukkig komt het nooit tot conflicten.

De verhouding tot buren en buurtgenoten is zeker niet slecht, maar eigenlijk ook niet goed. Ze bestaat namelijk nauwelijks. Dat komt omdat de dames het druk hebben. De studie, die tot mijn verrassing duidelijk voorop blijkt te staan, vergt nogal wat. Ze moeten in vier jaar een bachelor en een masterstudie proppen en dat vereist hard werken. Op de universiteit of hogeschool hebben ze een behoorlijk programma van klassen en colleges, en daarnaast practica, werkgroepen en opdrachten.

Viermaal per jaar is er de hoge horde van de tentamenperiode. Die vereist stevige studie en in de maand daaraan voorafgaand zitten ze elke dag van half negen tot zes en vaak nog van zeven tot elf in de UB of in andere voor studie geschikte ruimtes.

Thuis studeren lukt ze niet goed: teveel afleiding en de druk van de gewoonte maakt dat je je niet goed kunt concentreren.

Daarnaast hebben ze allemaal een baantje, bijvoorbeeld als Thuiszorghulp, Administratieve hulp in het UMCG of in een boekhandel, in de catering, of als kok, als grafisch ontwerper of als oppasser. Dat doen ze om dingen die het leven leuk maken, vakantie en Zalando te kunnen betalen. En bovendien de kroegrekening, want van de studielening willen ze dat verstandig genoeg niet doen.

Nu is drukte eigenlijk nooit een excuus om iets te laten, dus zoeken we naar andere oorzaken voor dit betrekkelijke isolement. Een daarvan delen ze met al hun generatiegenoten: de verschillende leeftijdsgroepen zijn in Nederland bijna totaal van elkaar gescheiden.

Elke generatie heeft zijn eigen soort kleding, zijn eigen taal, zijn eigen muziek, cafÊs, hobby’s, en zo verder.

De bewoonsters van huize de Overkant vormen hierop geen uitzondering, ongemerkt leven ze in een vorm van Apartheid.

21

foto: Hans van de Sande

Maar welbeschouwd doen wij buurtbewoners dat ook, want laten we wel wezen, wie gaat er ooit op bezoek in zo'n studentenhuis? Wat dat betreft is schrijver dezes dus een uitzondering en hij vond het uitermate leerzaam. Ook de meisjes waren blij dat er iemand met hun in gesprek ging. Uit dat gesprek bleek dat ze wel veel in onze buurt opmerken, maar er weinig mee kunnen.

Het zou, bedachten we op die avond, misschien goed zijn om elkaar wat vaker op te zoeken in een sfeer van onderlinge belangstelling in plaats van in een sfeer van wantrouwen en halve verwijten. We wonen tenslotte allemaal samen in dat leuke A-Kwartier en welbeschouwd is zo'n huis vol jonge meiden zoiets als een vaas vol mooie bloemen.

Een sieraad voor de buurt.

Word ook lid van Buurtvereniging Het A-Kwartier en beslis mee over uw wijk

Contributie: ¤ 12,50 voor een eenpersoonshuishouden

¤ 17,50 voor een huishouden van 2 of meer personen

E-mail uw gegevens (naam, adres en postcode) naar: hetakwartier@gmail.com o.v.v. ‘Lidmaatschap A-Kwartier’

Nieuwe leden krijgen als welkomsgeschenk de A-Kwartierverjaardagskalender

22

Der Aa-theater Tekst: Henk Hartman Het Der Aa-Theater, Akerkstraat 11, is het huistheater van Stichting De Grunneger Sproak.

Deze stichting, dit jaar bestaat ze 100 jaar, houdt zich bezig met de Groninger taal en cultuur. Het Gronings is dan ook een regelmatig terugkerend thema op de agenda van het Der Aa-Theater. Op 9 maart bijvoorbeeld, vond voor de 4e keer het Grunneger Laidjesfestival plaats.

Sinds een aantal jaren is het niet meer alleen Gronings in het theater.

Muziek, toneel, zang, dans, lezingen, het aanbod is zeer gevarieerd. Nieuw dit seizoen is een samenwerking met De Oosterpoort. Deze houdt in dat er gedurende het seizoen een aantal concerten, vaak onder de noemer ‘TakeRoot presents’, in het theater wordt geprogrammeerd. In april staan er drie van deze concerten op de agenda en kunnen muziekliefhebbers zeker terecht in het Der Aa-Theater.

Het Der Aa-Theater is een uniek, klein theater in de binnenstad van Groningen. Het draait helemaal op vrijwilligers. U kunt de volledige agenda van het theater bekijken op https:// www.deraatheater.nl/.

foto: Der Aa Theater

23

Mannen van Mars Tekst: Tjitske Zuiderbaan

M

et een part time partner op het Hoogeland, ga je je Stad anders bekijken. Als ik terugkom van mijn buitenverblijf, valt me terug in de stad altijd weer op hoe druk het is.

En hoe weinig je van de aarde ziet in veel straten, van gevel tot gevel afgedekt met steen.

De geveltuintjes in de Visserstraat vormen daar een aangename uitzondering op.

Van vroeg in het voorjaar tot in de late herfst valt er van alles aan groentinten en ander kleurrijks te beleven.

Hoe anders is dat in de Vischhoek, waar sinds een half jaar het standbeeld van Helena het straatbeeld bepaalt. Wat vind ik haar grauw en grof en lelijk, denk ik wanneer ik haar aan een nadere inspectie onderwerp. De verhoudingen kloppen niet, de te scherpe jukbeenderen zitten onnatuurlijk laag. De vals bewimperde ogen zijn onevenredig groot en zien eruit alsof de stadsgieren zich erop uitgeleefd hebben, wat heel goed mogelijk is gezien haar gelaatskleur die meer dood dan leven suggereert. Het rood van de haren die als woeste baren overgaan in een weinig verhullende stola, is van zo’n andere toon dan het omringende baksteenrood, dat het vloekt. Het hele beeld, inclusief de metershoge sokkel lijkt onbedoeld te dissoneren met de historische omgeving. Tenzij het opzettelijk zo afzichtelijk gemaakt is om de penibele situatie van haar voorgangsters van vlees en bloed uit te beelden.

Wanneer ik tijdens een terug in Stad ommetje langs de Hoge der A wandel, vraag ik mij af of de mannen van Mars zich ook aan hen hebben vergrepen wanneer zij terugkwamen van een handelsreis waarbij zij soms maandenlang vrouwelijk gezelschap moesten ontberen.

Zeilschip De Mars is net als Helena beeldbepalend, maar harmonieert wél met de omgeving en geeft naast een zekere grandeur ook iets gezelligs aan de kade waar het aangemeerd ligt. Gezellig is het zeker in De Mars, mijzelf ooit iets té gezellig...

Met een overmoedige bepakking voor een 63-jarige kantoorarbeidster, was ik op de stadfiets naar Oerol getogen om mij daar als vrijwilliger dienstbaar te maken. Nadat ik eerst de boot bijna miste, om vervolgens mijn bagage ter plekke mee te geven aan een Yellow Cab chauffeur die Nieuw Formerum niet wist te vinden (omdat het niet bestond), het vrijwilligerswerk – tassen controleren op mede gebrachte etenswaren – van een te hoog stasigehalte vond en de eerste nacht meteen al rillend van de kou in mijn trekkerstentje wakker werd, was het hoog tijd om mijn zelfbeeld bij te stellen. Ik was niet langer stoer.

In de haven van West-Terschelling had ik de Mars al zien liggen. Daar was het vast een 24

stuk warmer dan in mijn tent. Ik belde Jan, de alleraardigste eigenaar van het schip en had geluk. Er was een hut vrij. Meteen brak ik mijn kamp op, bond de bagage op de stadsfiets en peddelde opgelucht naar de boot. In de vierpersoonshut kon ik in mijn eentje mijn kont al nauwelijks keren, dus was ik blij dat ik geen hutgenoten had. Eind van de middag legde ik mij even te rusten op de smalle brits. Het bed boven me was benauwend dichtbij en het vereiste enige lenigheid om mijn lichaam languit eronder te krijgen. Warm was het wél. Ik lag nog niet of hoorde een keiharde metalige KLONK. En even later weer een. De loopplank die passagiers naar de naast gelegen schepen leidde. Wat was er erger, de nachtelijke kou of dit helse kabaal?

De avond bracht ik door met vrienden, die net een huis hadden gekocht op Terschelling. Ik vertelde hen over mijn verhuizing en dilemma. Als het allemaal te erg werd mocht ik gerust bij hen aankloppen, ze hadden een bed over. Om een uur ’s nachts, een christelijke tijd voor een 60plusser, keerde ik terug naar de Mars. En daar was het gezellig, disco gezellig. Het enige wat ontbrak was een spiegelbol. De medepassagiers dansten en brulden uit volle borst mee met gouwe ouwe discohits. De sympathieke booteigenaar grijnsde me toe, haalde zijn schouders op in een gebaar van: 'ik kan het ook niet helpen', en wenste me welterusten. Dat er van slapen weinig zou komen was me wel duidelijk. Ik belde mijn vrienden uit bed en voor de tweede keer die dag verhuisde ik.

De mannen van Mars hadden nu hun eigen vrouwen bij zich. Zij zouden zich vanavond niet aan de Helena’s van deze wereld vergrijpen.

25

In Memoriam Douwe Anne Walsma Tekst: Fleur Woudstra Het moet in het begin van de jaren '80 van de vorige eeuw zijn geweest, dat ik voor het eerst kennismaakte met mijn latere bijna-buurman Douwe Anne Walsma. Hij was toen projectleider op een gemeentelijke informatieavond in het huidige Monument en Materiaal aan de Westerbinnensingel (waarvan Douwe Anne jarenlang voorzitter zou zijn).

Onderwerp van de avond was de geplande sloop van de `rug aan rug woningen‘ in die straat.

Mij was gevraagd de verontruste bewoners van die mooie huisjes in hun strijd te steunen om ze te behouden, terwijl Douwe Anne namens de gemeente de sloop ervan moest verdedigen.

Er was stevig verzet in de buurt (die toen nog geen buurtvereniging had) en het ging er fel aan toe. Met als uiteindelijk resultaat, dat de woningen opgeknapt werden en er nog steeds naar tevredenheid in wordt gewoond.

Wat schetste mijn (en vermoedelijk ook Douwe Anne’s) verbazing toen hij en ik door mijn verhuizing naar de kleinste Kade van Groningen nagenoeg buren werden!

Ondanks de eerdere heftige confrontatie leerden wij elkaar beter kennen en stonden we aan het begin van een harmonieuze buren- vriendschap.

Niet onbelangrijk voor de ontwikkelingen in het huidige A-Kwartier: Douwe Anne moest als gemeentelijk projectleider de losse raamprostitutiepandjes, die nog her en der door onze wijk verspreid stonden, concentreren in de Vishoek/Hoekstraat/Muurstraat. Om zo de overlast te beperken en het toezicht op die `tak van sport‘ te vergroten.

Uit die periode dateert ook zijn blijvende vriendschap met een markant uitbaatster van die panden.

Vanaf de oprichting was Douwe Anne betrokken lid van onze Buurtvereniging Het A26

Kwartier, ontbrak zelden op de ALV’s, had altijd constructief commentaar en goede tips en controleerde hij de verenigingskas als hem dat gevraagd werd.

Douwe Anne fietste enthousiast mee op de A-Kwartier fietstochten met Henk.

Hij maakte onze buurt -samen met zijn partner Ynte- reuze trots, toen hun trouwcermonie het 1ste homohuwelijk ter wereld bleek, waarmee zij zelfs de internationale pers haalden!

Gezellige herinneringen borrelen ook bij mij op toen Douwe Anne en ik in 2016 samen het jaarlijkse uitstapje voor ons kleinste straatje van Stad voorbereidden. We besloten dit keer naar Douwe Anne’s Fryslan te gaan en vonden zowaar in hartje Leeuwarden een vers gerestaureerd monumentaal theatertje om te bezichtigen.

Op 29 augustus 2017 voer hij nog een laatste onbezorgde zomerdag mee naar Garnwerd op de Leviathan van Gerrit de Goede. Kort daarna werd hij helaas ongeneeslijk ziek.

Waardig accepteerde hij zijn naderend einde en overleed hij thuis, ruim een jaar later op 19 oktober 2018.

Douwe Anne: je laat een grote leegte achter in onze buurt, maar wordt door ons bepaald niet vergeten!

Galerie Erika Stulp Oude Kijk in ‘t Jatstraat 62

geopend: donderdag, vrijdag, zaterdag: 14.00 - 17.00 eerste zondag van de maand: 14.00 - 17.00 050 318 4651 / 06 361 67 86 www.erikastulp.nl erikastulp@live.nl

27

het succes van de blauwe voorbanden

Tekst & Foto's: Henk Cuperus

.

Iedereen kent ze inmiddels, ja, je struikelt er bijna over: fietsen van het model oma, met een heel opvallende blauwe voorband en de bagagedrager niet achter- maar voorop. Ze heten allemaal Swap, wat Engels is voor overstappen, veranderen. Swap verhuurt fietsen zoals je een auto kunt leasen. Voor de huurders heeft dit het voordeel van het hebben van een (altijd) goede fiets. Vooral de goed werkende verlichting is heel prettig, zeker voor andere weggebruikers.

Het Swap-bedrijf zit in het A-Kwartier aan de Westerbinnensingel 15. Tijd voor een interview over de Swapfiets: wat is het geheim achter de succesformule die in 2015 werd gelanceerd en -naar het zich laat aanzienin elk geval heel studerend Nederland aan de huurfiets weet te krijgen...

Hoe is Swap ontstaan, waar en wie heeft het bedacht?

De drie oprichters zagen tijdens hun studententijd in Delft veel kapotte fietsen over het fietspad rijden en vonden dat dit veel beter en klantvriendelijker moest kunnen.

Met de overtuiging dat de fiets het meest ideale vervoersmiddel is in de stad maar dat mensen geen zin en tijd hebben voor het onderhoud van de fiets, is het concept ontwikkeld. Het concept is eerst op kleine schaal gevalideerd met tweedehands fietsen en nadat dit een succes bleek werd een eigen fiets ontwikkeld en is het concept landelijk en internationaal uitgerold.

28

.

Waar komt de naam vandaan?

Swapfiets is de grootste abonnementsfiets ter wereld.

De naam is een samentrekking van het woord 'swappen', wat omwisselen betekent, en fiets omdat we een fietsabonnement zijn.

.

Hoe werkt het & wat kost het?

De Swapfiets is te herkennen aan de iconische blauwe voorband. Het concept werkt simpel: voor ¤ 15 per maand, (¤ 12 voor studenten), krijgen klanten een kwalitatieve fiets en zorgt Swapfiets ervoor dat deze het altijd doet. Service en reparaties zijn namelijk inclusief. Swapfiets onderscheidt zich van bestaande fiets concepten omdat het de enige fiets is waar klanten altijd op kunnen rekenen. Gaat er iets kapot kunnen klanten bellen, appen, mailen of een afspraak inplannen via de Swapfiets app en wordt de fiets binnen een dag gerepareerd. Swapfiets is daarmee de enige fiets waar je altijd op kan rekenen.

.

In welke plaatsen zit Swap?

Swapfiets is momenteel actief in: Nederland: Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Den Bosch, Ede, Den Haag, Eindhoven, Enschede, Groningen, Haarlem, Hengelo, Leeuwarden, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Wageningen en Zwolle.

België: Antwerpen, Gent, Leuven en Brussel.

Duitsland: Bremen, Göttingen, Münster, Oldenburg, Hannover, München, Karlsruhe, Freiburg, Heidelberg, Braunschweig en binnenkort in Berlijn, Hamburg en Frankfurt.

Denemarken: Kopenhagen, Aarhus en Odense.

29

Loudspeaker Systems *DUFAY *DES PREZ *OCKEGHEM Bass Reflex with Field Coil units DC supply and FCCSS technology

LIMM Acoustics - Handmade High Fidelity Herman Siersema Lage der A 9B 9718 BJ, Groningen By appointment - Op afspraak sier12@xs4all.nl

.

Hoeveel fietsen verhuurt Swap, landelijk en in Groningen?

In totaal bijna 90.000 fietsen over vier landen, waarvan ruim 10.000 fietsen in Groningen.

.

Is er een model of meer?

Momenteel zijn er twee modellen: de Original en de Deluxe 7. Deze zomer wordt de e-bike (Power 7) officieel gelanceerd.

.

Wat zijn de voordelen voor de gebruiker, dus wat verklaart het succes van Swap?

Bij iedere andere fietsaanbieder is de fiets jouw probleem zodra je de deur uitgaat.

Bij Swapfiets is de fiets nooit jouw probleem. Dat scheelt je tijd en kopzorgen.

.

Eventuele nadelen?

Sommige mensen vinden een maandelijks abonnement duur. Maar voor een vast bedrag per maand hoef je je geen zorgen meer te maken om je fiets. Gaat er iets kapot, of wordt hij gestolen, dan zorgen wij dat je binnen een dag weer een werkende fiets hebt. Je betaalt dus ook niet voor ĂŠĂŠn fiets, maar voor een altijd werkende fiets.

.

Waarom zit de bagagedrager op het voorwiel?

De bagagedrager is een kwetsbaar onderdeel van de fiets, en kan vaak maar 15 tot 20 kilo gewicht aan. Wanneer de bagagedrager achterop zit, is de kans groter dat deze sneller stuk gaat.

31

De culinaire cadeaushop Grote Kromme Elleboog 8 telefoon 050 31 88 451 www.leuklekker.nl

EETCAFÉ HAVENZICHT Dagschotels v.a. € 7,50 tot € 15,00 Keuken open: 17.00 tot 21.00 uur Lage der A 37 Groningen 050 - 3126621 / 06 23140333 cafehavenzicht@ziggo.nl www.havenzichtgroningen.nl

dichter bij nu

Medusa (bij beeld voor de Vishoek, Anne Wenzel, 2018)

Ze zullen zonder naam de geschiedenis in gaan de honderden dames uit vele windstreken zij van zware gesprekken, van ondoordringbaar zwijgen soms, maar o wat zullen hun zeden licht blijven zweven.

ca. 1968 (foto: collectie Harm Renkema)

Ze zullen nog in het heden zijn, misschien tevreden in een gezinsleven of inmiddels aan nog lager wal geraakt, maar we kunnen zeker weten dat de stad hen is vergeten op het ogenblik dat zij hun laatste zo vreselijk weinig aan de verbeelding overlatende kledingstuk in hun hutkoffer wierpen en achter Noorderzon langs vertrokken naar God weet waar. Voor hen wordt zelden ergens een monument geplaatst. Maar soms zijn

kleine alledaagse daden levensreddend op zijn minst wereldverbeterend zeg maar; wie weet hoeveel van hen wereldnieuws wisten te voorkomen door het simpele spreiden der benen. Wie weet hoeveel van hen het klantcontact verachtten of juist die warmte amper missen konden. We horen ze niet.

Kunnen ons alleen nog hun stemmen en het ruisen van hun ademhalen inbeelden. Hen op een erezuil

Haar naam en faam past slechts in steen gegoten in ons midden; haar blikken die konden verstenen bevredigen, precies op tijd klaarpraten, tot zeekapiteins op adem kwamen, en jonge jongens mannen waren. foto: Han Santing

33

sacha landkroon

vereeuwigen, verenigd in het bleke aangezicht van die ene, ik noem haar Medusa; die witte ribbelige haast huilende hoer, ontheemd van haar peeskamer maar als enige echt in de straat welkom geheten.

Hoge der A 15

Tekst: John MĂźller Foto: Han Santing 34

de geschiedenis van mijn huis

A

ltijd als ik uit Amsterdam in Groningen terug ben, ga ik minstens één keer de Lage der A op en neer om zo lang mogelijk naar het huis aan de overkant te kunnen kijken: Hoge der A 15, het huis waarin ik geboren ben. En ik zal je wat zeggen, elke keer voel ik me dan ook weer even het kind dat daar zo gelukkig was.

Herinneringen, herinneringen.

Het geluk van toen is allang volwassen weemoed geworden. Hoe zei de dichter het ook alweer? Voorbij, voorbij en o voorgoed voorbij.

Ken je het gevoel? (Je moet er van houden. Ik houd er van).

En ken je misschien ook het fantastische verschijnsel, dat je uit liefde voor een plek zelfs herinneringen kunt krijgen aan wat je niet zelf hebt meegemaakt?

Omdat je er alles had willen meemaken. Het is een verlangen naar méér herinneringen, denk je niet?

Zo is het bijvoorbeeld feest aan de Hoge der A. Iedereen is op straat, de mensen juichen, zingen en dansen en vliegen elkaar in de armen.

Een heel stel ligt in het water. Sommigen lukt het om zich tot aan de rand van de kade op te trekken, maar dan zijn er altijd wel feestgangers die even op hun vingers gaan staan, zodat ze moeten loslaten en tot groot plezier van de toeschouwers weer terug plonzen. Landverraders te water! Het is een stralende dag in 1945, de stad is bevrijd, de oorlog is voorbij.

Ik zie het nog steeds weleens voor me, een geweldige gebeurtenis, die ik heb moeten missen. (Omdat ik in mijn wiegje lag te slapen. Oma Sietske vertelde me het verhaal vlak voor mijn eindexamen aan het Heymans Lyceum).

Het hoeft niet eens gebeurd te zijn, of je was er niet bij, maar je weet het nog precies, en het is als een herinnering op afroep beschikbaar.Hoe is het mogelijk. (gelukkig is het mogelijk).

Ik heb er nog steeds plezier van: oma en ik doen een spel, we zitten allebei aan het eind van de lange gang en moeten de frambozen zien te vangen die we naar elkaar toegooien.

Ze stuiteren als een gek want ze zijn van rubber. Ik ben vier, vijf jaar oud en ik win natuurlijk en als ik het droom ben ik zeker al in de twintig.

Hoge der A 15 was CAFÉ-BILJART G. MULDER (met de G. van opa Geert, die het in 1920 als jonge man had gekocht).

Het café draaide op de schafturen van de beurtschippers die hun schepen losten bij de 35

36

pakhuizen aan de Lage der A. Stoere, stoffige kerels met schorre stemmen en enorme handen waren het, die hun zelf meegebrachte boterhammen verslonden terwijl opa zwijgend koffie bijschonk.

Er werd af en toe ook wel een biljartje gelegd en er werd soms gekaart en er kwam weleens iemand binnen die meer dan twee glazen bier dronk, maar de dagen dat opa in het café het rijk alleen had waren niet te tellen.

Waar had de klandizie ook vandaan moeten komen? Dit was de onvoorstelbare tijd dat nette mensen niet naar het café gingen. Wijzelf gingen natuurlijk ook niet. Opa zag oma er alleen als ze de deur uitging en als ze weer terugkwam. De meisjes Mulder, hun dochters, mijn moeder Geertje en haar zusje Marie, moesten er altijd meteen Doorlopen! En mijn vader Hajo mocht 's zondags alleen even bij de visite van de familie 'boven' weg als er 'beneden' een kaarter tekort kwam.

De vooruitgang betekende het einde van het café: vrachtwagens namen het graanvervoer van de schepen over (beurtschippers bedankt!), de chauffeurs dronken ergens anders koffie. Het werd stil aan de Hoge der A.

De Hoge der A in 1927. In het midden nummer 15. In de vergroting is boven de deur nog net te lezen: 'Bierhalle met Vergunning'. (foto: Groninger Archieven)

Opa moest het uitzitten met tien, misschien soms twintig klanten in de week, onder wie één die elke dag kwam. Opa schonk klokke zeven de eerste in, zat naast hem, rookte zijn pijp en luisterde... Kom nu maar mee naar de zolder, daar ben ik! >> 37

Hele vakanties was ik er, jarenlang. Op zolder was ik de baas van de kruidenierswinkel, door oma achter een geheimzinnig gordijn opgebouwd met planken vol lege verpakkingen die ze na gebruik in de keuken had gespaard. Veel mensen hadden die boodschappen nodig. Oma schreef op wat ze in de keuken, haar slaapkamer, mijn kamertje en de woonkamer wilden kopen. Als ik met de bestellingen verscheen, stond oma als paard op handen en voeten klaar om mij over de kokosmat van de lange gang naar de eerste klant te rijden. (Ik zal toch niet al vijf geweest zijn?)

Later, opa was al gestorven en ik las al Pavese en Stendhal, zaten we vaak te schemeren en keken naar het zwarte water van de A. "Gaat je baard er nog weleens af, jongen", vroeg ze dan bijvoorbeeld, of: "Moet je echt altijd zoveel lezen?" Alle antwoorden waren goed. Hoe heb je het ooit gewoon kunnen vinden? En we hadden het over haar jeugd, tien jaar was ze geweest toen ze in Overschild een dienstje bij de dominee kreeg. En dat ze niet de tekening had bewaard die ze als klein meisje had gemaakt van een fiets met een motortje d'raan, zodat je makkelijk tegen de wind in kon.

(Oma de uitvinder van de Solex!).

Het is nu nog weer later, veel later, ik ben nu zelf zo oud als zij toen was. Zie hem gaan, die man daar aan de Lage der A, de kop scheef, de blik dromerig gericht op Hoge der 15.

De wandeling heeft hem weer goed gedaan.

Â

38

Historische ontmoetingsplek het Scheepvaartmuseum in de Brugstraat Tekst: Jan Wiebe van Veen Vanaf dit nummer heeft ons museum, als bewoner van het A-Kwartier, een vaste plek in de A-Krant. Elk kwartaal brengen we u hier op de hoogte van het reilen en zeilen van ons museum.

Zoals u waarschijnlijk weet, groeit het Noordelijk Scheepvaartmuseum door van maritiem museum naar algemeen historisch museum. Daarvoor ontwikkelen we, samen met het Groninger Museum en de Groninger Archieven, een visie op de presentatie van de geschiedenis van stad en provincie. De gemeente en provincie zijn enthousiast en hebben ons initiatief omarmd.

In november vorig jaar vond een bijzondere gebeurtenis plaats, de kickoff van deze nieuw vorm te geven historische ontmoetingsplek in hartje Stad. Adres: Brugstraat 24.

Vanaf de jaren ’70 is het Noordelijk Scheepvaartmuseum op dit adres gevestigd.

Het museum opende in 1932 voor het eerst haar deuren voor bezoekers in het Goudkantoor op de Grote Markt. Nu, 87 jaar later, huist de Vereniging Noordelijk Scheepvaartmuseum in het A-Kwartier in vier historische, monumentale panden: het Gotisch Huis en het Canterhuis aan de Brugstraat, het Jonkheer Rhijnvis Feithhuis en het Pomphuis aan de Kleine der A. Om gas te geven in het proces naar het nieuwe museum is kwartiermaker Nicolette Bartelink aangesteld door de gemeente. We werken in een team samen met veel verschillende organisaties. We hopen dat binnen een paar jaar de nieuwe invulling in onze historische 39

panden en de middeleeuwse binnenplaats zichtbaar is voor onze buren, Stadjers, Groningers en toeristen. We willen inwoners en bezoekers van Groningen verbinden met de geschiedenis van stad en ommelanden door verhalen te vertellen van Groningen en de Groningers. Het publiek kan actief bijdragen aan de programmering en ontwikkeling van activiteiten.

We houden u graag op de hoogte van onze plannen. Zodra we meer kunnen melden nodigen we u graag uit om samen in gesprek te gaan. We zijn nieuwsgierig naar uw ideeën en hopen dat u wilt meedenken over het Groninger Huis van de Geschiedenis.

Directeur Jan Wiebe van Veen aan het hoofd van zijn medewerkers (foto: Noordelijk Scheepvaartmuseum)

De komende tijd staat in ons museum het volgende op het programma: 16 maart - 16 juni tentoonstelling: ‘Waar kom je weg?

Zes eeuwen migratie naar Groningen’

40

Tekst: Fleur Woudstra

foto's: Jan Ottens (boven), Henk Cuperus (onder)

Het volledig uitverkochte 6 gangen Wild Diner met lekker wilde gerechten van David (de Wilde Slager), voortreffelijke wijnen van Enrico en een verleidelijke trifle gemaakt door Marion (& Jet) brachten gezelligheid en saamhorigheid in de koudste maand van het jaar. Voor wie er dit keer niet bij kon zijn: in 2020 komt er een nĂłg uitgebreidere versie tijdens onze lustrumweek in mei. Houd dus de A-Krant goed in de gaten!

De Nieuwjaarsvisite Het was weer een gezellige boel op onze Nieuwjaarsvisite in de Oude Drogisterij.

De gloeiwijn gloeide terwijl de hele buurt uitliep om elkaar het allerbeste te wensen.

We werden er warm van en toch niet tipsy, omdat penningmeester Gerrit zijn meesterlijke huzarensalade had meegebracht, Els Suir heerlijke gevulde eieren voor ons had gemaakt en Tineke en Hans twee soorten hartige soesjes serveerden.

Omdat onze voorzitter Esther Klaver ergens in IndonesiĂŤ het nieuwe jaar inluidde hield onze plaatsvervangend Fleurzitter deze keer de nieuwjaarstoespraak. Ach, het kon minder!

41

activiteiten buurtvereniging . Zondag 31 maart 16.00-18.00 uur: Lente Buurtborrel in de Oude Drogisterij . Zondag 28 april 16.00-18.00 uur: Oranje Buurtborrel in de Oude Drogisterij

. Zondag 26 mei

. Zondag 30 juni

14.00 uur: Wandeling door Groningens oude Joodse buurt o.l.v. Marcel Wichgers.

Start voor de synagoge in de Folkingestraat 16.00-18.00 uur: Buurtborrel met heerlijke hapjes aan het Pompplein: de binnentuin op de hoek van de Schuitemakerstraat 6-12 en Reitemakersrijge (toegang achter het Pomphuis en ook via het hek aan de Reitemakersrijge naast nr. 17 en het KPN Gebouw).

13.30 uur: Fietsen met Henk (vervalt bij regen).

Start voor de Oude Drogisterij.

16.00-18.00 uur: Aangeklede picknick buurtborrel in de mooie tuin van het Linhoff-gasthuis, Oude Kijk in ’t Jatstraat 61.

foto's (van boven naar beneden): Han Santing, Groeten uit Groningen.nl, Tjitske Zuiderbaan.

42

De A-Krant verschijnt 4 maal per jaar in een oplage van 2500 exemplaren.

De nota wordt achteraf verstuurd, dus over het voorgaande kalenderjaar.

Advertenties op klein formaat zijn in principe liggend.

1/4 pagina: € 68,75 Aanleveren: kant en 1/3 pagina: € 92,1/2 pagina: € 137,50 klaar in PDF. 1/1 pagina: € 275,Hebt u (nog) geen advertentie, dan kan onze vormgever deze tegen een bescheiden meerprijs leveren. Dat gebeurt altijd in overleg met de adverteerder. Voor meer informatie mailt u naar: hetakwartier@gmail.com t.a.v. Gerrit de Goede

Wilt u adverteren in de A-krant?