Kwartaalblad Humanitas Groningen stad Jaargang 5 - nummer 4 - december 2012
Nieuwe website afdeling Groningen Stad Mantelzorgvragen steeds complexer Project Levensboek bestaat 10 jaar
Inhoud pag. 04
pag. 08
pag. 06
pag. 10
En verder Agenda pag. 02 Podium pag. 03
Mantelzorgvragen steeds complexer
Project Levensboek bestaat 10 jaar
Home-Start helpt ouders met opvoedproblemen
Genieten van elkaars verschillen
Agenda Januari en februari In de eerste maanden van 2013 organiseren we trainingen voor vrijwilligers, workshops en lotgenotencontacten voor mantelzorgers. Daarnaast zullen we weer diverse themabijeenkomsten organiseren voor vrijwilligers van de verschillende projecten. Meer weten over al die activiteiten? Kijk regelmatig op de website www.humanitasgroningen.nl of lees de nieuwsbrieven. U kunt ook contact opnemen met het Meld- en Informatiepunt (mip.groningen@humanitas.nl of 050-312 60 00). 11 januari 14 jarig bestaan Gasthuis Alle vrijwilligers van de VPTZ zijn van harte uitgenodigd om het 14 jarig bestaan van het Gasthuis te vieren.
02
Hou voor meer informatie onze website www.humanitasgroningen.nl in de gaten. 13 maart Buffetbijeenkomst Werkplaats Mantelzorg organiseert een buffetbijeenkomst voor bestuurders/managers van zorg- en welzijnsaanbieders en raadsleden in de tuinzaal van Humanitas. Het thema luidt: “Op zoek naar duurzame zorg; het aangaan van vitale coalities tussen de formele en informele zorg.” Mevrouw Rick Kwekkeboom, onderzoeker bij het Sociaal Cultureel Planbureau en lector Community Care, houdt een lezing over het thema, waarna in tafelgesprekken verder wordt gesproken over toekomstperspectieven en handvatten. Voor meer informatie zie www.humanitasgroningen.nl of bel 050-312 60 00.
Rondje Aa-kerk pag. 10
Colofon
Humens is een uitgave van Humanitas afdeling Groningen stad. Het magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt in een oplage van 1.750 exemplaren verspreid onder vrijwilligers, leden, relaties en andere geïnteresseerden. Redactieadres: Humanitas Groningen stad Redactie Humens Akerkhof zz 22 9711 JB Groningen Email: humens.groningen@humanitas.nl Website: www.humanitasgroningen.nl Redactie: Jan Alting, Carrelien Spiering, Stannie van de Besselaar, Nynke Koornstra, Chris Vogelzang, Arnold de Meijer Fotografie: Han Santing Concept, tekst- en eindredactie: Statement communicatie adviesbureau, Groningen Vormgeving en opmaak: The Lift Visuele Communicatie, Groningen Rechten Alle rechten voorbehouden. Overname of verveelvoudiging van tekst of beeld uit deze uitgave is alleen toegestaan na voorafgaande toestemming van de redactie.
Teis, Ton en Hans willen een springplank creëren naar social media.
Nieuwe website Groningen Stad Vrijwilligers Teis Bramsleven en Hans Vermaat werken samen met Ton Keuning (districtsprojectleider communicatie, PR en sociale media) aan de bouw van de nieuwe website voor Humanitas Groningen stad. Ze willen een toegankelijke en veel bekeken website maken, die meteen ook een springplank is naar de sociale media. Begin 2013 moet de nieuwe website in de lucht zijn. “Onze nieuwe website wordt een interactief communicatiemiddel met een duidelijke en logische structuur en een overzichtelijke vormgeving”, vertelt Teis. “De site krijgt een eigen stijl en identiteit”, vult Hans aan. “We hebben nu best veel hits, maar de mensen blijven niet lang rondkijken op de website. We moeten ze zo ver zien te krijgen dat ze doorklikken en langer op de site blijven. Het betekent dat de website informatief, wervend en actueel moet zijn.” Ton: “Voor iedereen, binnen en buiten de organisatie, zal de website een belangrijke bron van nieuws en communicatie zijn.”
Zekerheid “Ons streven is, dat mensen binnen de organisatie bij alles wat ze doen, automatisch gaan denken ‘dat moeten we ook even op de website zetten’. Vervolgens moeten ze ook daadwerkelijk materiaal aanleveren. Wij zorgen ervoor dat zij de zekerheid hebben dat het ook geplaatst gaat worden”, verzekert Teis. Sprong voorwaarts “Mensen zijn meer en meer met sociale media bezig. Dit biedt kansen voor de (digitale) communicatie van Humanitas. Ik verwacht dat Humanitas daarin een sprong voorwaarts gaat maken in 2013. De vernieuwde website zal hierbij een belangrijke rol spelen”, aldus Ton. Teis: “Je kunt de totstandkoming van de website vergelijken met het baren van een kind. Eenmaal geboren moet het groeien. Je moet het voeding geven, stimuleren en uiteindelijk heb je een prachtig kind.” Arnold de Meijer 03
Een man van 38 komt langs op het spreekuur. Samen met zijn partner runt hij een eigen zaak. Zij leidt aan longemfyseem en heeft de hele dag beademing nodig. Hij verzorgt haar en vervangt haar ook nog eens in de zaak. Hij kan het niet meer aan en er ontstaan financiële problemen. Hoe nu verder?
Lena van der Kaap: “Mantelzorg kan heel zwaar zijn, zeker als je er alleen voor staat.”
Mantelzorgvragen steeds complexer Het Steunpunt Mantelzorg Groningen Stad krijgt steeds vaker te maken met gecompliceerde verzoeken. Soms gaat het om enkelvoudige problemen, maar meestal om meervoudige problemen, die zich tegelijkertijd aandienen. Financiële, psychische, verslavings- en huwelijksproblemen bijvoorbeeld. Isolement en/of betrokkenheid van kinderen komt ook regelmatig voor. 04
Lena: “Hier moet je de juiste vrijwilliger zien te vinden. Dat vergt extra creativiteit. Het gaat per slot van rekening om een man die boos is en daar moet je wel mee om kunnen gaan. Het is belangrijk om te weten of de hulpvrager zelf een vrijwilliger op bezoek wil of dat alleen zijn omgeving dat nodig vindt. In dit soort gevallen is afstemming
Lena van der Kaap is nu ruim 5 jaar projectcoördinator Mantelzorg in Groningen Stad. Daarvoor was ze werkzaam in de verpleging, de vreemdelingenzorg en het welzijnswerk. “Het bovenstaande geval bleek behoorlijk complex. Zorg was hard nodig. Maar de indicatie klopte niet, waardoor het Persoonsgebonden Budget te krap was om zorg in te kopen. Dat leidde tot schulden. Daarom hebben we dit doorgespeeld naar Stichting MEE, met het verzoek alles goed in kaart te brengen. Dit doen we vaker bij complexe hulpvragen. We zorgen natuurlijk wel voor een goede overdracht, met toestemming van de hulpvrager zelf. En Humanitas blijft in het verdere traject voor hulp op specifieke onderdelen van de hulpvraag beschikbaar.”
van groot belang, want beantwoordt onze hulp wel aan de vraag? Vooraf wil ik helder in kaart brengen wat de vraag precies is. Ik zie het als de taak van Humanitas ervoor te zorgen dat de vrijwilliger dàt doet, dat binnen zijn of haar mogelijkheden ligt. In bovenstaand geval hebben we de juiste vrijwilliger weten te vinden: een persoon die heel goed het positieve kan benadrukken.”
Een alleenstaande man van 78 heeft een zenuwaandoening en daardoor veel pijn. Als gevolg van overgewicht komt hij bijna niet meer buiten. De beroepskrachten die hem bezoeken vragen of Humanitas een maatje voor meneer kan vinden. Tijdens de aanvraag is hij onvriendelijk en boos op alles en iedereen. Wat nu?
“Mantelzorg kan heel zwaar zijn. Zeker als je er alleen voor staat. Als de mantelzorger dat wenst, kan een netwerkvrijwilliger meekijken naar de zorgsituatie. Zo raakt men bewust van de ondersteuningsmogelijkheden die een netwerk biedt; de zogenaamde sociale overwaarde. Veel mensen hebben afgeleerd om hulp te vragen
en hun netwerk in te zetten. De netwerkvrijwilliger helpt om daarin verandering te brengen.” Chris Vogelzang
Afstemming is van groot belang; beantwoordt onze hulp wel aan de vraag?
05
Project Levensboek bestaat 10 jaar Het project Levensboek viert haar 10-jarig jubileum bij Humanitas Groningen. Inmiddels hebben 75 levensboeken het licht gezien. Een dergelijk boek wordt vaak gemaakt omdat het leuk is om je herinneringen vast te leggen. Het is als kijken in een achteruitkijkspiegel. Het kan je laten zien hoe het leven is geweest en wat je allemaal hebt gedaan. Kinderen en ook kleinkinderen krijgen zo inzicht in een levensgeschiedenis die verweven is met die van henzelf. Foto’s bekijken van familie kan veel herinneringen bovenhalen. En daaruit vloeien dan vanzelf de verhalen. Bij het maken van een Levensboek is het de bedoeling dat de hoofdpersoon zoveel mogelijk zelf aan de slag gaat. De Humanitasvrijwilliger, op deze foto Suzan van der Noord, luistert naar het verhaal en helpt bij het ordenen.
Het is ook mogelijk om als groep aan een Levensboek te werken. Het boek kan getypt of handgeschreven zijn, met tekeningen en foto’s teksten bevatten. Op de foto is dat gebeurd met inkt en dat geeft een bijzondere sfeer.
In plaats van een Levensboek kunt u ook op een andere manier vorm geven aan uw levensverhaal. Zoals hier, met een mandje met levensherinneringen. Dat kunnen allerlei voorwerpen zijn, variërend van stenen tot foto’s, die u dierbaar zijn.
Nog een voorbeeld van een handgeschreven tekst. Tussendoor zijn fotootjes ingeplakt en illustraties aangebracht.
Creativiteit kent geen grenzen. Ook niet in een Levensboek…
Wilt u ook een Levensboek samenstellen en dat samen met een Humanitasvrijwilliger doen? Of lijkt het u leuk om mensen te helpen een Levensboek samen te stellen? Neem contact op met Carrelien Spiering (050- 312 60 00) voor meer informatie. U kunt ook onze website bezoeken: www.humanitasgroningen.nl.
Naast foto’s kunt u ook stukjes tekst uit schoolschriften opnemen in het levensboek. Mensen die handig zijn met de computer kunnen allerlei tijdsbeelden van internet er bij zoeken. U kunt ze in het Levensboek plaatsen om sfeer te scheppen. 06
07
Het project Home-Start staat nog in de kinderschoenen. “Momenteel tellen we 8 vrijwilligers die het trainingsprogramma zijn gestart”, aldus Mariet. “Zij moeten straks de ‘Home-Start-gedachte’ uitdragen: ouders stimuleren hun eigen kracht te gebruiken om moeilijke situaties het hoofd te bieden. Hiermee willen we voorkomen dat gezinnen ernstige of langdurige problemen krijgen. Je kunt dat bereiken door het zelfvertrouwen van ouders te vergroten en hun sociale relaties te versterken.”
Mariet (l) en Jannie helpen ouders weer grip op het leven te krijgen.
Home-Start helpt ouders Soms kun je als ouders wel wat steun en hulp gebruiken. Vooral met jonge kinderen kan het gezinsleven behoorlijk hectisch zijn. “Speciaal aan die ouders wil Home-Start ondersteuning bieden”, vertelt projectcoördinator Mariet Rankenberg. “Het is de bedoeling dat de ouders hun krachten hervinden en weer grip op hun leven krijgen. Zo kunnen ze weer plezier beleven aan de opvoeding en van de kinderen genieten.”
08
Opvoedingsondersteuning “We wijzen ouders de weg naar allerlei voorzieningen in de buurt. Neem de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG’s). Je kunt er vrijblijvend binnenlopen om je te laten informeren over allerlei vormen van opvoedingsondersteuning, waaronder Home-Start. We starten eerst in de CJG’s van de Oosterparkwijk en Groningen Zuid. Het geld krijgen we van de gemeente, die verantwoordelijk is voor de opvoedingsondersteuning.” Eigen ervaring Jannie Pattiasina is één van de vrijwilligers van Home-Start: “Mijn kinderen zijn de deur al uit.
‘De basis van het project is dat je ook een ouder bent.’
Toen ik minder ging werken, besloot ik me op te geven voor vrijwilligerswerk. De essentie van Home-Start is, dat je mensen op weg helpt. Wat is er mooier dan dat? De basis van het project is dat je óók een ouder bent. Je bent dus gelijkwaardig aan elkaar en vanuit mijn eigen ervaring kan ik steun bieden.” Vragen Tijdens het kennismakingsgesprek met ouders staat één vraag centraal: Wat moet er over een jaar veranderd zijn in jullie gezin? “Het antwoord geeft aan wat het gezin wil bereiken en wat de ouders van de vrijwilliger verwachten”, vertelt Jannie. “Wil een moeder haar verhaal kwijt omdat ze zo vol zit door de gebeurtenissen met de kinderen, dan bied ik een luisterend oor. Heeft een moeder moeite met het invullen van formulieren, dan doen we dat samen. Wil een vader meer tijd hebben voor één kind? Dan kan ik met hem kijken hoe
hij de aandacht beter kan verdelen.” Druk Mariet: “Soms is een moeder uitgeput. Samen met de vrijwilliger kan ze dan bekijken waar ze weer energie van krijgt. De vrijwilliger gebruikt haar eigen ervaring en deskundigheid om samen met de moeder uit te zoeken wat haar kan helpen. De vrijwilliger is er voor de ouders. Ze is geen huishoudelijke hulp of oppas, maar wil zeker mee aanpakken als de ouder dit even nodig heeft.” Home-Start is er voor aanvullende ondersteuning, zoals een buurvrouw die soms kan geven. En als die buurvrouw er niet is, kan de vrijwilliger van Home-Start uitkomst bieden.
09
Mevrouw Rinket was er meteen duidelijk over: ze wilde graag een jonge meid en geen oudere dame voor huisbezoek. “Met ouderen gaat het alsmaar over ziektes, net als in een bejaardentehuis. Ik hou niet van dat geklaag. Ik heb liever het positieve!” En zo viel de keus op Mona Timmermeister, pas afgestudeerd in Engels en Taalkunde. “Cum laude!”, benadrukt mevrouw Rinket met gepaste trots.
Mona en mevrouw Rinket vormen geen voor de hand liggende combinatie.
Genieten van elkaars verschillen
10
Sinds anderhalf jaar gaat Mona Timmermeister wekelijks op -zoals zij het noemt- ‘vriendelijk huisbezoek’ bij mevrouw Rinket. Een pas afgestudeerde studente uit Duitsland en een Groningse dame op leeftijd: geen voor de hand liggende combinatie. Maar wel één die werkt! Want ‘mein Groningse oma’ en ‘mien studente’ hebben elkaar elke week ontzettend veel te vertellen. Verschillen zijn er te over, maar hebben ze ook iets gemeenschappelijks? Jazeker, door hun kijk op het leven én hun open geest overbruggen ze, of beter, geníeten ze juist van elkaars verschillen.
‘Een kroketje eten hoort erbij.’
Tijd vliegt voorbij Mona raakte bekend met Humanitas via een spotje op OOG-TV. “Ik ben hier vijf jaar geleden komen studeren en ik kende niemand van boven de 40 jaar. Het leek me leuk om met iemand van een andere generatie in contact te komen,” licht Mona toe. Iedere maandagmiddag treffen Mona en mevrouw Rinket elkaar. Vrienden van Mona vragen haar wel eens of zo’n middag niet heel lang duurt. “Maar de tijd vliegt voorbij, want we hebben elkaar altijd veel te vertellen.”
maken en niet te eenzijdig bezig zijn!” adviseert ze. “Ga op yoga! Dat is heel goed voor je ontspanning.” Kroketje Als het weer dat toelaat en dat is bijna altijd wel het geval, gaan ze samen naar het winkelcentrum. Met de rollator richting de snackbar, want een kroketje eten hoort erbij. Alle varianten van deze toch wel heel Nederlandse snack worden uitgeprobeerd. “Samen mensen kijken doen we ook graag”, zegt mevrouw Rinket. En dat levert weer de nodige gespreksstof op. Stannie van de Besselaar
Yoga Mona vertelt veel over het studentenleven. “Ook over mijn stapavonden die tot in de kleine uurtjes duren. Mevrouw Rinket wil alles weten over de langstudeerboete of een Phd-defence. Vorige zomer moest ik mijn scriptie schrijven en het wekelijks bezoek aan mevrouw Rinket was toen een prettige onderbreking,” vertelt Mona. Mevrouw Rinket leeft echt mee en heeft haar beeld van studenten bijgesteld: “Studenten moeten niet alleen maar studeren. Ze moeten ook hun hoofd leeg-
11
Rondje Aa-kerk
Harke Groenveld Toen hij stopte met zijn importbedrijf in houten speelgoed, vond ‘bezige bij’ Harke Groenveld bij Humanitas een nieuwe bestemming voor zijn dagelijkse activiteiten. Hij werd onder andere coördinator van Thuisadministratie en het Maatjesproject. Daarnaast organiseert Harke ballonvaarten voor landurig zieke kinderen. “Het is fijn dat ze even kunnen vergeten dat ze ziek zijn”, benadrukt hij. In zijn vrije tijd organiseert Harke ballonvaarten. Met het UMCG Beatrix Kinderziekenhuis is hij een bijzonder samenwerkingsproject gestart: ballonvaarten organiseren voor ernstig zieke kinderen en hun familie. “We willen de kinderen een fantastische ervaring meegeven”, vertelt Harke. “Een gemiddelde ballonvaart duurt ruim een uur. Maar al met al, voordat de ballon is uitgepakt, opgeblazen, enzovoort, ben je er al gauw een dagdeel mee bezig. Je doet het voor de glimlach op het gezicht van de kinderen. Het is heel mooi om de kinderen en hun familie iets aan te kunnen bieden waar ze plezier aan beleven.” 12
Ballon Fiësta Meerstad Harke is ook een van de stuwende krachten achter het festival Ballon Fiësta Meerstad. “De mensen komen massaal op dit jaarlijkse evenement af. Afgelopen zomer gingen maar liefst 34 ballonnen tegelijk de lucht in. Dat leverde onvergetelijke beelden en ervaringen op.” Voldoening Als coördinator van het Maatjesproject probeert hij vrijwilligers te koppelen aan mensen met weinig sociale contacten. Daarnaast begeleidt hij vrijwilligers die cliënten helpen bij het ordenen van hun financiële administratie. Het geeft me een goed gevoel als we mensen zover krijgen dat ze weer aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Het voorkomen van een uithuiszetting, verslavingsproblematiek, onverhoopt naar de voedselbank moeten of kledingpakketjes voor kinderen ophalen. Het werk is veelomvattender en vaak complexer dan je denkt.” Nynke Koornstra