Driemaandelijks tijd sch rift van HOGHESCOTE Kulturele Kring Kapellen
't BRUG
Afgiftekontoor ! 2 9 5 0 Kapellen 25e jaargang Uitgave
Verantw. uitgever Andre De Nys Petunialacn 1 8 2950 Kapellen Tel : 605 3 6 9 3
j.
â&#x20AC;˘ it. ) 3 1 7 HZe tUl eGd G e n b la d v a n d e K u l t u r e l e K r i n g K a p e lle n Ho g h e sco te . S I 25e < ja a rg a n g - n u mme r 1 1 fe b ru a ri 1993
V o rig e ma a n d e n s l e u t e l d e n w e h i e r e n d a a r a l w a t a a n h e t u i t z i c h t v a n o n s B ru g g e ske een n i e u w e l o g o , e e n m e e r h e d e n d a a g s e p r e s e n t a t i e , e e n b r e d e r sp e ct ru m a a n a r t i k e l s e n v a n a f n u o o k b lo e me n o p d e o ms la g . De r e d a k t i e v o n d d e z e f a c e - l i f t zijn 25 j a ri g jubileum vie rt .
n i e t o ve rb o d ig
n u Ho g h e sco te
Da a ro m z u l l e n d e b l o e m e n g a n s h e t j a a r o n s u i t h a n g b o r d b l i j v e n op d i t t i j d s c h r i f t . On ze d a n k h i e r v o o r a a n R i t a V a n H e r c k v o o r h a a r a r t i s t i e k e in b re n g . W i j w i l l e n b o v e n d i e n e e n wa rme o p r o e p s t u r e n n a a r a l l e k u n s t e n a a rs v a n Ho g h e s c o t e . H o p e l i j k z u l l e n h u n b l o e m e n s c h i l d e r i j e n e n a n d e r e fl e u r i g e b lo e me n -ku n st we rke n o n z e K a p e l l e n - k e r m i s - t e n t o o n s t e l l i n g i n j u l i ' 9 3 een f e e s t e l i j k t i n t j e geven. Wij hopen o p h u n k l e u r r i j k e b i j d ra g e ! ! !
U v o e l t h e t t o c h o o k . . . Ho g h e sco t e t r i l t v a n e n t h o u sia sme ! 1993 w o r d t e e n o n v e r g e t e l i j k j a a r , e e n j a a r v o l v e r r a s s i n g e n . Uit e ra a rd h e b t U re e d s u w l i d g e l d b e t a a ld . U vindt uw lid ka a rt dan ook in d it t ijd s c h rif t . Niks gevonden ? S to rt d a n zonder u i t s t e l 3 0 0 f r o p onze b a n k re k e n in g d i e ve rme ld s t a a t o p d e a c h t e r z i j d e v a n d e o ms la g v a n d i t B ru g g e s ke . Dit l u t t e l e b e d ra g i s u w s y mb o lis c h s i g n a a l o m t e t o n e n d a t U o n ze i n i t i a t i e v e n n o g s t e e d s o n d e r s t e u n t . Voor o n s w o r d t h e t d e u i t d a g i n g o m u w l e v e n e e n n o g a a n g e n a me r, z i n v o l l e r e n m e n s e l i j k e r d i m e n s i e t e g e v e n . G ra a g g e d a a n . . .
De r e d a k t i e R. B . & A . D . N .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 1
S T A T U T A I R E
V E R G A D E R I N G
Op VRI J DAG 1 2 MAART 1 9 9 3 , o r g a n i s e e r t d e K u l t u r e l e K r i n g " Ho g h e s c o t e een s t a t u t a i r e v e r g a d e r i n g , g e v o l g d d o o r e e n k a a s - e n w i j n a v o n d . Dez e a v o n d z a l p l a a t s h e b b e n i n h e t j e u g d c e n t r u m " De n B i z z " , E i k e n d r e e f 3 , 2950 K a p e l l e n . Al d e l e d e n i n g e s c h r e v e n i n 1 9 v0an d e ma a n d f e b r u a r i . 2, z u l l e n Ho e u d te u a nl v a s t d e z e d a t u m v r i j ( 1 2 MAART 1 9 9 3 ) i n Uw a g e n d a 1 1 1 1 1 1 1 "u m i l l t ! n o d i g i n g o n t v a n g e n i n d e l o o p
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 2
3 2 5
3
A A H
k
UI L T UI FR E L E1
k
H
I
N G
I K
A F E L . I—
Kapellen, h e t j a a r 1968.
E n k e l e b e z o r g d e K a p e l l e n a r e n k wamen b i j e l k a a r , d e b e d o e l i n g wa s t e t r a c h t e n iet s t e doen aan h e t K u l t u r e l e lev en v an Kapellen. Na v e r s c h i l l e n d e v ergaderingen we r d e r b e s l o t e n t i j d e n s K a p e l l e n - K e r m i s e e n t e n t o o n s t e l l i n g t e h o u d e n i n h e t z a a l t j e a c h t e r h e t c a f é v a n " F i e n v a n Na n d j e d e Zwa d d e r " i n d e S t a t i o n s t r a a t . Dez e t e n t o o n s t e l l i n g w e r d z o e e n s u c c e s , d a t d e i n i t i a t i e f n e m e r s b e s e f t e n d a t K a p e l l e n n o o d h a d a a n e e n K u l t u r e e l l e v e n . E r we r d b e s l i s t e e n K u l t u r e l e K r i n g o p t e r i c h t e n , d i t we r d e e n V . Z. W. e n d e s t i c h t i n g s s t a t u t e n v e r s c h e n e n i n h e t s t aat s blad v an 16 j a n u a r i 1969. De o p r i c h t e r s w a r e n : M e j . V e r a a r t J e a n n e , d e h e r e n , B o g a e r t s G u s t a a f , D e B r u y n A l b e r t , D e S c h u t t e r L o u i s , L a mb r e c h t s Ma r c e l , L a mb r e c h t s Ma u r i c e , L i j n e n A l b e r t , Simon H e n r i , V a n d e W i j g a e r t J a n , V a n G l a b b e e k W a l t e r , V e r b a e n e n Re n e e n V e r v l i e t Louis . He t d o e l v a n d e K r i n g wa s - o p z o e k i n g e n d o e n o v e r h e t v e r l e d e n v a n d e g e me e n t e K a p e l l e n - b e v o r d e r e n d e r k u n s t e n i n h e t a l g e me e n - a a n s c h a f f e n o f v e r k r i j g e n v a n v o o r w e r p e n m e t h e t d o e l e e n mus eum o p t e r i c h t e n - i n r i c h t e n v an t ent oons t ellingen en v oordrac ht en - public eren v an s t udies De k o g e l w a s d o o r d e k e r k e n me n k o n b e g i n n e n . E r w e r d i n d e s c h o o t v a n d e v ereniging een t i j d s c h r i f t opger i c ht : " ' t Brugges k e" Het e e r s t e n u mme r v e r s c h e e n i n j u n i 1 9 6 9 . D e 2 d e t e n t o o n s t e l l i n g , i n d e t u r n z a a l v a n ci€ J o n g e n s s c h o o l , w e r d n o g e e n g r o t e r s u c c e s , e r k wa me n m e e r d a n 3 . 0 0 0 b e z o e k e r s . Het b e s t u u r h a d n u e e n s t e v i g e b a s i s o m v e r d e r t e w e r k e n . Na 2 5 j a a r K u l t u r e l e K r i n g k a n me n v a n e e n p o s i t i e v e b a l a n s s p r e k e n . Enk ele h o o g t e p u n t e n :
- v ers c hillende k leink uns t av onden - opt redens v an Fr a n ç o i s G l o r i e u x , K u r t Fl e mi n g , v e r s c h i l l e n d e Gilden - onz e j a a r l i j k s e g r o t e t e n t o o n s t e l l i n g - voordrachten, l e z i n g e n . . . . - u i t g a v e n v an ' t Brugges k e - c urs us f a mi l i e k u n d e enz
Er z i j n e r d i e d e v r u c h t e n v a n h u n w e r k n o g k u n n e n s ma k e n , a n d e r e n h e b b e n o n s h e l a a s v e r l a t e n : d e h e r e n B o g a e r t G u s t a a f , D e B r u y n A l b e r t , L a mb r e c h t s Ma r c e l , L a mb r e c h t s Ma u r i c e , L i j n e n A l b e r t , S i mo n H e n r i e n V e r v l i e t L o u i s . Mogen w i j z e n o o i t v e r g e t e n , z i j h e b b e n d e s t e e n g e l e g d v a n d e K u l t u r e l e K r i n g v a n K a p e l l e n n u " Ho g h e s c o t e " g e n o e md . Ho g h e s c o t e b e s t a a t u i t t w e e a f d e l i n g e n : He e mk u n d e e n P l a s t i s c h e K u n s t . S a me n t e l l e n z ij 320 leden.
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 3
4 Met v e r t r o u w e n k i j k e n w i j n a a r d e t o e k o m s t . V e l e a k t i v i t e i t e n z i j n e r r e e d s g e p l a n d , m a a r s t e e d s k o me n w i j h a n d e n t e k o r t o m z e t e r e a l i s e r e n . Wanneer U g e l n t e r e s s e e r d b e n t , a a r z e l n i e t , n e e m k o n t a k t o p m e t B a l b a e r t Ro g e r v o o r z i t t e r He e mk u n d e : t e l : 6 6 4 . 5 7 . 2 2 Kooien Mi c h e l v o o r z i t t e r P l a s t i s c h e Kuns t en : t e l : 6 6 4 . 3 8 . 6 7 I k z o u w i l l e n b e s l u i t e n me t e e n k n a p a r t i k e l u i t e e n B r u g g e s k e v a n 1 9 7 3 . D e s c h r i j v e r i s n i e t v e r me l d , w a t z e e r s p i j t i g i s . Wa n n e e r d e a u t e u r d i t t o e v a l l i g mo e s t l e z e n , e e n k l e i n t e l e f o o n t j e a . u . b . Oud K a p e l l e n , g e s c h r e v e n i n h e t v e r l e d e n , v a n t o e p a s s i n g o p h e t h e d e n . Oud k a p e l l e n Fo t o ' s u i t h e t K a p e l s v e r l e d e n k r i j g e n o n s o n m i d d e l l i j k i n hun m y s t e r i e u s e b a n . Wi j b u i g e n o n s o v e r d e t i j d o p z o e k n a a r o n z e s t r a a t , d i e t o e n n o g e e n k e r n p u n t wa s v a n d e s o c i a l e c o n t a c t e n , h e t l e e f m i l i e u v a n d e k i n d e r e n , w a a r me n n o g e e n p r a a t j e k o n s l a a n , n i e u w t j e s u i t w i s s e l e n , f a m i l i e w a n d e l i n g e n ma k e n . De v e r v l o e k t e d i c t a t u u r v a n d e a u t o wa s n o g v e r v a n o n s b e d . Di e k l e i n l a g e h u i s j e s , d e p i t t o r e s k e w i n k e l t j e s , d e o u d e s t r a a t l a n t a a r n s i n t e r e s s e r e n o n s ma t e l o o s . Wi j b e k i j k e n d e me n s e n , b e t r a p t e n o n g r i j p b a a r v e r s t a r d i n h u n e r n s t . V r o u w e n m e t l a n g e r o k k e n e n e n o r me t a a r t h o u d e n , o p g e t u t met v e l e l i n t j e s . Ma n n e n m e t s t r o o i e n t i t s e n , s t e k e l i g e b o o r d e n en g r o t e s n o r r e n . . . .
Wi j w i l l e n h e t z i e n , e r b i j z i j n , d e s f e e r o p s n u i v e n , v a s t h o u d e n . W i j r a d e n a c h t e r d e mu r e n v a n d i e l a g e h u i z e n de s c h e m e r i g e k a me r s , d e k l o k m e t d e k o p e r e n g e w i c h t e n , de L i e v e V r o u w o n d e r d e g l a z e n s t o l p o p d e e e r b i e d w a a r d i g e k as t , d e Leuv ens e s t o o f . . . Wi j p r o e v e n v o o r a l d e r u s t . En w i j b r e n g e n d e o u d e s t a l l a n t a a r n t e r u g i n o n z e h u i z e n , de g e b u t s t e m o o r , g r o o t m o e d e r s k o f fi e l o o l e n . Ro ma n t i e k ? N o s t a l g i e d u p a s s ĂŠ ? Voor geen g e l d z ouden w i j t e r u g i n e e n a l k o o f w i l l e n s l a p e n , h o u t s p r o k k e l e n , z e l f e e n v a r k e n v e t m e s t e n e n m a a r e e n s i n d e we e k v l e e s et en. N a t u u r l i j k k u n n e n w i j o n s c o m f o r t n i e t mi s s e n e n w i j b e t a l e n v o r s t e l i j k met o n s l a a t s t e g r o e n , o n s n a t u u r l i j k e v e n w i c h t , m e t d e g r o t e v r e u g d e n om d e k l e i n e d i n g e n v a n a l l e d a g , m e t d e g e n a d e v a n h e t m e n s e l i j k c ont ac t _
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 4
5
De r e n t e v a n o n z e d u r e i n v e s t e r i n g i s e e n z e n u w i n z i n k i n g o f e e n k n o t s v a n e e n ma a g z we e r .
En b d i g e n d o v e r d i e o u d e p r e n t k a a r t e n w o r d e n w i j e r o n s v a n b e wu s t , d a t w i j d e b a n d m e t h e t v e r l e d e n n i e t s t r a f f e l o o s k unnen v e r b r e k e n . W a t i s e e n v o l k z o n d e r g e h e u g e n ? Wi j s p e u r e n b e l a n g s t e l l e n d n a a r d e z w i j g e n d e s c h i mme n v a n h e n d i e o n s v o o r g i n g e n , n a a r h e t g e h e i m v a n h u n b i j n a my s t i e k e r u s t .
He t i s n i e t a l l e e n r o m a n t i e k . He t b l i j k t e e n e i g e n a a r d i g me n g s e l v a n n i e u w s g i e r i g h e i d , e r g e n s e e n z e l f b e v e s t i g i n g , een g r i j n s d a t w i j h e t o v e r l e e f d h e b b e n , z o a l s w i j o o r l o g s d o c u m e n t e n b e k i j k e n , v e r v a n h e t g e v a a r , d e s t a n k e n d e mo d d e r . A c h t e r d e g l a z e n wa n d v a n h e t v e r l e d e n l e e f t e e n a n d e r e w e r e l d o n g e v a a r l i j k e n prettig s t eriel.
Als i s h e t u i t z i c h t v an ons d o r p e r g v eranderd, w i j
- d e n i e u we a c t e u r s -
s pelen, i n een geev alueerd dec or, o p een j agend r i t me , h e t z e l f d e s t u k nog eens o v e r . En w i j a c h t e n o n s o n b e t a a l b a a r . Was h e t m a a r w a a r .
Toc h z i j n e r o g e n b l i k k e n d a t w i j a c h t e r d o c h t i g w o r d e n , v a a g v e r mo e d e n d d a t w i j i e t s k o s t b a a r s hebben v e r k wa n s e l d . En z e l f s o n z e v e r v l o e k t e h a a s t - w i n d k r a c h t t i e n - k a n d a t v l e u g j e h e i mwe e n i e t h e l e ma a l w e g b l a z e n . . . .
Kapellen, j a n u a r i 1993. J. L e n a e r t s Voorzitter
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 5
6
H EEMKU N D E
H OG HESCOT E
D E
G
E
S
C
H
I
E
D
E
N
I
S
V . A N
D
E
G E M E E N ' T E I - I J N E J O N G E N S S C H O O L . , _
Een m o e i l i j k
t e b e a n t wo o rd e n v r a a g
is:
"vanaf welk ja a r
kre g e n d e k i n d e r e n v a n K a p e l l e n d e g e l e g e n h e i d o m o n d e r w i j s t e vo lg e n i n h u n g e me e n t e " . De p a r o c h i e v a n 1232 e n 1 2 5 6 . I n
S t . Jacobus zo u ontstaan
z i j n
tussen
d i e p e r i o d e l e e f d e n e n k e l e t i e n t a l l e n me n se n
ro n d o m e e n k l e i n e k a p e l .
H e t o ve rg ro te d e e l va n onze s t re e k
b e s t o n d g e wo o n u i t b o s s e n e n h e i d e e n w a s t o t a a l o n b e wo o n d . De k e r k v a n S t . J a c o b u s w e r d b e s t u u r d v a n w i j k u n n e n a fl e i d e n
d a t
e r
i n
u i t E ke re n , w a a r u i t
Kapellen z e l f nog geen re s id e -
re n d e p a s t o o r o f k o s t e r w a s . In e e n la ste n b o e k v a n ro n d h e t
h e t bisdom L u i k le ze n
j a a r 1 4 0 0 e e n z e k e r e He rma n u s e e n
b lijve n d e p a st o o r wa s. Mis s c h ie n o n d e rwijs
i n
z i j n
parochie.
i n
w i j
d a t
Kapellen v e r -
i s d e z e ma n b e g o n n e n m e t h e t
W i j hebben e ch te r hiervan geen
e n ke l g e sch re ve n b e w i j s t e ru g g e vo n d e n . Ee n a n d e r d o k u m e n t v a n h e t b i s d o m L u i k v e r m e l d t v o o r h e t j a a r 1558 h e t b e s t a a n v a n e e n k o s t e r i j
i n
o n z e g e me e n t e . D e mo g e -
l i j k h e i d b e st a a t d a t e r a lsd a n een ko ste r-sch o o lme e ste r aangeste ld was
i n
d e p a ro ch ie va n S t . Jacobus. De ka n s
i s
echter
g r o o t d a t d e f u n k t i e v a n k o s t e r g e wo o n d o o r d e p a s t o o r v e r v u l d we rd g e z i e n d e g e r i n g e i n k o m s t e n v a n d e p a r o c h i e . V e r g e t e n w i j echter n i e t
door
h e t
beleg
van
d e S p a n ja a rd e n (1 5 8 3 -1 5 8 5 )
p ra ch tisch d e ganse b e v o lk in g va n K a p e lle n
u i t
d e st re e k was
we g g e vlu ch t. De k a p e l v a n S t . Ja co b u s b l e e f t ro u we n s zo n d e r
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 6
7
k e rk prie s te r v a n 1 5 8 5
t o t 1608.
I n
h e t v e rs l a g v a n d e deken
van E k e r e n b e t r e f f e n d e z i j n b e z o e k a a n d e k e r k v a n K a p e l l e n i n 1611 l e z e n w i j
d a t d e p a s t o r i j e n d e s c hool v o l l e d i g werden
a f g e b r a n d d o o r v r e e m d e s o l d a t e n . H i e r u i t k u n n e n w i j a fl e i d e n da t a l l e s z i n s v o o r h e t b e g i n v a n d e Spa a ns e b e z e t t i n g i n 1 5 8 3 er i n Ka p e l l e n e e n s c hoolge bouw be s tond e n d a t e r d u s o n d e r w i j s w e rd v e r s t r e k t a a n d e Ka pe ls e j e u g d . I n z i j n k e r k v e r s i a g v a n 1 8 a p r i l 1 6 1 0 s c h r i j f t d e de k e n dat b i j
d e k os te r-s c hoolme e s te r E nge l be rtus B e l e e n d e r t i g t a l
k inde re n ( j o n g e n s
e n m e i s j e s samen) m i n
e nig o n d e r w i j s v o l g d e n .
I n
1614 werd e r
o f
me e r re ge lma tig
op
h e t kerkhof e e n
nie uwe s c h o o l o p g e r i c h t . S c h o o l m e e s t e r B e l w e r d i n 1 6 2 3 o p g e v olgd d o o r Andre a s W i l b o r t s . D e z e man b l e e f s l e c h t s 1 j a a r
i n
Ka pe lle n e n h i j w e r d i n 1 6 2 4 v e r v a nge n d o o r P e t r u s E mbre c hts u i t Are ndonk .
I n
1628 werd h i j
Vereist u i t S ta broe k . N a
re e ds opgevolgd door E gidius
e n k e l e ma a nde n w e r d
v e rv a nge n d o o r J o a n n e s W i l l e m s k e e rde k o s t e r V e r e i s t t e r u g .
u i t
h i j
Melsfort, doc h
ti j de l i j k i n
1630
H e t l o o n v a n d e k os te r-s c hool-
m e e s te r i s o o k g e k e n d : h i j o n t v i n g 4 0 g u l d e n s c h o o l g e l d v a n d e k inde re n, v a n e l k e pl oe g e e n v i e r d e v a n e e n v e e r t e l r ogge ( h e t k os te rs k oorn) e n e e n v r i j e w oons t. De v r e d e v a n M u n s t e r i n 1 6 4 8 b r a c h t v r e d e e n w e l v a a r t in onze s tre e k .
I n 1 6 5 2 w e r d Ma tthe us R u t z s c hool me e s te r. H i j
bleef i n Ka pe lle n t o t 1660. H e t f e i t d a t h i j
re de lijk lang i n
de s c h o o l b l e e f k a n e e n t e k e n z i j n d a t e r v e l e k i n d e r e n n a a r z i j n s c h o o l kwamen w a a r door d e k os te r -s c hool m e e s te r e e n b e hoor l i j k inkomen k o n v e rwe rv e n. inde rda a d t e r u g v i n d e n d a t
h i j
I n
d e re k e ninge n kunnen w i j
r e e ds ongeveer 6 0 gul de n p e r
jaar verdiende. In 1 6 6 0 w e r d onz e k o s te r evenwel z e l fs ta n d i g e brouw e r en h e r b e r g i e r e n w e r d h i j
i n d e s c hool opge v ol gd d o o r J oa c him
S e tte . De ze b l e e f i n de s c hool t o t 1 6 6 7 . Da n we rd h i j a c h t e re e n vo lg e n s v e r v a n g e n d o o r
2
kapelaans,
n i .
Matthys
va n
Go itse n h o ve n e n G a b r i e l Ha e sd o n ck, w e l k e d e f u n k t i e v a n k o s te r-sch o o lme e ste r ve rvu ld e n
t o t 1680. I n
1672 wa s d e ka p e la a n
om e e n o n g e k e n d e r e d e n a f w e z i g i n d e s c h o o l e n w e r d h i j
t ijd e -
l i j k ve rva n g e n d o o r d e sch e p e n P a t r i j s .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 7
8 In 1 6 8 0 l e z e n
w i j
i n
h e t
verslag
k o s t e r i s A d ri a n u s N a u l a e r t , g e h u wd . H i j
van
d e deken: " D e
h e e f t v a n d e g e me e n t e
10 p o n d e n ' t g e w o o n k o s t e r s k o o r n v a n i e d e r e p l o e g . H i j i s tevens sch o o lme e st e r e n t r e k t v a n i e d e r e l e e r l i n g 1 0 s t u i v e r s p e r t r i m e s t e r " . V o o r d e e e r s t e m a a l b e t a a l d e h e t g e me e n t e b e s t u u r e e n d e e l va n h e t l o o n va n d e s c h o o l m e e s t e r w a a r d o o r d e z e in een z e k e r h e i d va n i n k o m e n ve rkre e g . N a d i e n s o v e r l i j d e n 1691 w e r d
h i j
steeds o p
h e t
ve rva n g e n d o o r J o a n n e s wa s m e t s t r o ke rkh o f,
A mma n s.
De
bedekt
en
sch o o l, bestond
nog uit
" we e g t e n " mu re n , d . w . z . t a k k e n m e t l e e m b e s t r e k e n . Ma t h ia s V e r b e e c k a a n v a a rd d e ko ste r-sch o o lme e ste r.
I n
i n
1712
e r
e e n akkoord g e slo te n
1728 werd
d e
f u n kt ie
va n
tussen d e g e e s t e l i j k e e n d e w e r e l d l i j k e o v e rh e id . B e i d e o v e r heden k r e g e n h u n z e g het lo o n
b i j d e b e n o e min g v a n d e s c h o o l me e s t e r e n
z o u vo o rta a n v o l l e d i g
d o o r h e t g e me e n te b e stu u r b e -
t a a l d wo rd e n .
In 1 7 5 0 v o l g d e Ma th e u s V e rb e e ck
z i j n
vader
o p
a l s
sch o o lme e st e r. D o o r h e t a a n d rin g e n v a n d e s c h o o lme e s t e r w e r d het schoolgebouw
i n
1754 hersteld.
e ch te r me e r d o e n v o o r d e je u g d e n
i n
Me e s t e r Ve rb e e ck w i l d e het
j a a r 1769 begon h i j
z e lf me t een n ie u we re s t a u ra t i e e n h e r s t e l l i n g va n z i j n schooltje. De a a n d u i d i n g v a n e e n k a n d i d a a t v o o r h e t v e r v u l l e n v a n de d u b b e l e o p d r a c h t , k o s t e r e n s c h o o l m e e s t e r , k o n s o m s a a n l e i d in g g e ve n t o t e n i g e mo e i l i j k h e d e n . D e p a s t o o r w i l d e z i j n z e g h e. b b e n b i j d e b e n o e m i n g v a n e e n k o s t e r e n h e t g e m e e n t e b e s t u u r
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 8
9
wilde u i t e ra a rd in s p ra a k me e st e r v e r m i t s
z i j
b i j
d e
aanstelling van een school-
h e t l o o n b e t a a ld e n v a n d e ma n . N a h e v i g e
d is c u s s ie s i n 1 7 7 2 w e r d b e s l i s t d a t h e t g e me e n t e b e st u u r v o o r ta a n d e b e n o e min g svo o rwa a rd e n mo c h t b e p a l e n b i j
h e t aanstellen
va n e e n k o s t e r - o r g a n i s t . Wa n n e e r i n 1 7 7 2 m e e s t e r V e r b e e c k M a t h e u s o v e r l e e d w e r d d o o r het g e me e n te b e stu u r b e s l i s t d ie n d e t e
zijn .
o p vo lg e r v a n
d a t
z i j n
opvolger 2 5
j a a r
oud
D e p a s t o o r h a d g ra a g B e n e d ict u s V e rb e e ck a l s
z i j n
v a d e r g e z i e n d o c h d e ma n w a s
ka n d id a a t w e r d d a n ma a r v o o r l o p i g a a n g e s t e ld
t e
t o t
jong. De
h i j
25
ja a r
oud w a s z o d a t h i j d a n k o n b e n o e md w o r d e n . . . e n d e p a s t o o r e n d e b u rg e me e st e r wa re n t e v r e d e n o v e r d e g e vo n d e n o p l o s s i n g . Bu ite n d e v e r g r o t i n g v a n
h e t sch o o lg e b o u w i n
1780
i s
e r, v o o r a l we g e n s d e t r o e b e l e n o p p o l i t i e k v l a k me t d e F ra n s e re vo lu t ie , we in ig t e ru g t e vin d e n i n de a rch ie ve n . De k o s t e r - s c h o o l m e e s t e r o n t v i n g i n 1 8 0 8 e e n l o o n v a n 8 0
f r
per
j a a r . O p 9 o c t o b e r 1 8 0 8 b e s l i s t e d e g e me e n t e ra a d o m e e n b i j k o me n d e v e r g o e d i n g v a n 5 0
f r
per ja a r
t e
v o o r z i e n v o o r d e ma n
vo o r h e t o p win d e n va n h e t u u rwe rk i n d e k e r k t o r e n . Was e r
i n
1808 een ze e r g ro te
i n fl a t i e
o f
was onze ko st e r-
sch o o lme e st e r j a r e n l a n g o n d e r b e t a a l d g e w e e s t , we rd o p
5
naar 3 8 0
j u l i f r .
1809 h e t
Z i j n
i n
e l k
geval
l o o n v a n d e ma n ve rh o o g d v a n 8 0
bijverdienste
vo o r
h e t opwinden v a n
f r d e
t o re n klo k b l e e f e c h t e r behouden o p 50 f r . Om e e n i d e e
t e hebben o v e r d e we rke n we lke u it g e vo e rd
we rd e n a a n d e s c h o o l v e r m e l d e n
w i j
e e n re ke n in g va n o cto b e r
1812: " H e r s t e l l i n g v a n d e g e me e n t e sch o o l d o o r J e a n B a p t i s t Va n H o o f : - 450 pakken s t r o aan 1 2 ,5
f r vo o r 100 pakken: 5 6 ,2 5
- 5 pakken st o kke n aan 0 , 6 3 - 1500 wilg e n tenen: - 8 we rkd a g e n a a n 2 f r :
f r de stok:
4
, 1
3 5
6
, t ot aal:
Mees t er V e r b e e c k
heef t
,
ec ht er
met
1
5
0 0 7
f r f r
0 9
f r
,
succes
9
f r 0
z i j n
f r
s c hoolt je
door de wo e lig e ja re n va n d e re v o l u t i e g e le id en h i j b le e f l e s g e ve n t o t a a n z i j n
overlijden
i n 1813.
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 9
1 0 De p a s t o o r e n
d e b u rg e me e ste r d ie n d e n
naar e e n n ie u we sch o o lme e ste r. vro e g d e
I n
een b rie f van 18
h e e r Owe rckx, sch o o lme e st e r
B a u we n s o m k o s t e r b e n o e m d t e
u i t
i n
wo rd e n a l s
t e
j u l i 1813
Ch a a m, a a n d ie
kijke n pastoor
p la a t s me e r d a n
400 g u l d e n o p b r e n g t . He t g e m e e n t e b e s t u u r b e s l i s t e e c h t e r d a t e k s a me n d i e n d e n a f
a l
d e kandidaten e e n
t e le g g e n . D e p ro e ve n we rd e n i n g e r i c h t d o o r
de " U n i v e r s i t é i m p é r i a l e A c a d é m i e d e B r u x e l l e s " . Op 5 a u g u s t u s 1 8 1 3 o n t v i n g d e b u r g e m e e s t e r d e u i t s l a g : " V o o r g e ste ld w e r d
d e
we rd v e r k o z e n
h e e r O w e r c k x , s c h o o l m e e s t e r v a n Ch a a m.
u i t
H i j
e e n g ro e p va n z e e r zwakke ka n d id a te n " . D e
in sp e cte u r-e xa min a to r s c h r e e f v e r d e r n o g :
" I n
h e t
la n d
d e r
b lin d e n i s e e n eenoog ko n in g . H i j we e t z e e r w e i n i g e n mo e t n o g veel l e r e n .
Na
6
ma a n d e n m o e t d e k a n d i d a a t o p n i e u w e k s a me n
n e d e r l a n d s e n f r a n s a fl e g g e n " . En t o c h
werd
d e
h e e r O w e rc k x b e kwa a m g e a c h t o m d e K a p e l s e
je u g d e e n d e g e l i j k e o p v o e d i n g t e g e v e n . B u rg e me e st e r V a n S t a a y h a d v e e l b e l a n g s t e l l i n g v o o r h e t g e me e n te lijk o n d e rwijs. In 1816
l i e t
h i j e e n o n d e rzo e k d o e n e n o p e e n in g e v u ld e v r a -
g e n l i j s t v in d e n w i j d e vo lg e n d e gegevens t e r u g : - lig g in g van de school:
b i j d e k e r k i n h e t ce n tru m van d e
g e me e n t e , - de school i s
t o e g a n k e lijk vo o r jo n g e n s e n me isje s. I n d e
w i n t e r v o l g e n o n g e v e e r 1 0 0 l e e r l i n g e n d e l e s s e n g e d u re n d e 5 ma a n d e n , i n ma a n d e n .
d e z o me r s l e c h t s 3 5 l e e r l i n g e n g e d u re n d e 7
- h e t s c h o o l g e l d p e r ma a n d t e b e t a l e n : 0 , 4 5
f r.
Dit
gaf een
ja a rin ko me n v o o r d e s c h o o lme e s t e r v a n 3 3 5 , 2 5 f r . - h e t le e rp ro g ra mma v e rme l d t : l e z e n , s c h r i j v e n , re k e n e n , vla a mse e n f r a n s e g r a m m a t i k a . - d e l e s s e n wo rd e n gegeven a l s v o l g t : in d e w i n t e r : 8 u 3 0 t o t 1 1 u 3 0 13u t o t 1 6 u 3 0 18u t o t 2 0 u . in d e zo me r: 8 u 3 0 t o t l l u 13u30 t o t 1 6 u . - d e sch o o lme e st e r wa s He n ry F ra n c o is
O we rckx, 3 3 j a a r o u d ,
b e n o e md i n a u g u s t u s 1 8 1 3 , g e d i p l o m e e r d a a n d e A k a d e m i e v a n B ru sse l. - d e sch o o lme e ste r o n t va n g t , b u i t e n h e t sch o o lg e ld va n d e le e rlin g e n , 1 0 0
f r v a n d e g e me e n t e + g r a t i s g e b r u i k v a n h u i s
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 10
en t u i n w a a r v a n h e t i n k o m e n g e s c h a t w o r d t o p 9 0 , 7 0
f r
1 1
per
ja a r. - b e o o r d e l i n g v a n h e t sch o o lg e b o u w: i s e ig e n d o m v a n d e g e me e n te,
i s vo ld o e n d e g r o o t e n hoog,
i s goed ve rlu ch t en g e rie f -
l i j k ma a r v ra a g t j a a r l i j k s d e n o d ig e h e r s t e l l i n g e n . De n o d i g e
herstellingen
la ste n b o e k va n 1822 l e z e n w i j
werden u itg e vo e rd .
in
I n
e e n
artikel 5:
1. A l l e d e we rk e n z u l l e n mo e t e n v o l b r a g t wo rd e n m e t g o e d e ma t e ria le n t e we e t e n : d e ra e me n v a n f o n c u i e r , d e s l a g v e n st e rs va n Ho lla n d sch e n g r i j n ,
h e t glas h a lf
wit , onder en
b o ve n e y k e n d o r p e l s , d e s l a g v e n s t e r s mo e t e n s l u y t e n m e t eenen h o u t e n d r a e y e r e n d e ra e me n m e t e e n k a p u c i e n e n s l o t e n mo e t e n l e v e r e n d e s p o o r e n , v i j z e n e n a l l e d e v o o r d e z e t o e b e h o o rt e n v a n i j z e r w e r k a e n d e ra e me n e n s l a g v e n s t e r s . 2. H e t b e s t e k w e rd a l s v o l g t o p g e s t e l d : - v o o r h e t ma e ke n v a n 7 ra e me n
8
4
- v o o r h e t ma e ke n v a n 8 s l a g v e n s t e r s
1
- vo o r de d o rp e l
0
1
fl 6
fl fl
- v o o r h e t s c h i l d e r e n d e r z e l v e p e i r e l c o u l e u r t w e e m a e l 1 4 fl 12 fl - voor metserije - eene ra e m i n d e keuken
5 fl
- v o o r h e t re p a re re n van den z o ld e r
6 fl
- v o o r h e t re p a re re n d e r s c h r i j f t a f e l s e n banken
5 fl
- idem van sch o o l en ke u ke n vlo e r
6 fl
- id e m va n v e n s t e rs e n d e u re n v a n h e t h u ys - idem aen h e t dak
6 fl
He t b e s t e k , v o o r e e n t o t a a l v a n 1 7 6
fl ,
12 fl
we rd
op 13
j u l i 1822
o p g e st e ld d o o r P . J . B o r s t l a p e n g o e d g e ke u rd o p d e z e l f d e d a t u m d o o r d e g e me e n t e ra a d . De ze lfd e P e t r u s J o s e p h u s B o r s t l a p , t i m m e r m a n b ra ch t o p
4
se p te mb e r 1 8 2 2 e e n
o f f e rt e
u i t
binnen.
Cappellen H i j
wild e
v o o r n o e m d e w e r k e n u i t v o e r e n v o o r 1 2 5 fl o r i j n e n . Wa re n v o o r n o e m d e h e r s t e l l i n g e n
n i e t goed u itg e vo e rd
wa s h e t a a n t a l l e e r l i n g e n n o g t o e g e n o m e n , i n
e lk geval
sch re e f s c h o o lo p z ie n e r S n o l l a e r t s o p 2 8 o c t o b e r 1 8 2 4 ve rsla g d a t
o f
i n
z i j n
v o o r d e g e me e n t e sch o o l d r i n g e n d e n i g e z i t b a n k e n ,
schrijftafels wo rd e n .
e n
zwa rte
leerborden
d ie n e n aangeschaft
t e
Voor o n z e k o s t e r-s c h o o lme e s t e r wa s e r e e n k a p e r o p d e ku st . O p 2 8 ma a rt 1 8 2 7 mo e st b u rg e me e ste r V a n S t a e y t u s s e n k o men o m d a t C o r n e l i u s J a n s s e n s , l a n d b o u w e r i n
d e Ka p e lse stra a t
zich zo n d e r t o e l a t i n g b e z ig h i e l d me t h e t geven va n o n d e rwijs .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 11
12
Om d e j e u g d e e n b e t e r e k e n n i s
b i j
t e
b re n g e n v a n d e
ma t e n e n g e w i c h t e n o n t v i n g m e e s t e r O w e r c k x o p 1 4 j u n i 1 8 2 8 h e t vo lg e n d e d i d a k t i s c h m a t e r i a a l : - e e n e n e d e rla n d sch e e l , b e h o o r l i j k i n p a lme n , d u ime n e n st re e p e n a f g e t e e k e n t , - een d i t o pond i n
ijze r,
- e e n s t e l ko p e re n g e wig t e n v a n 5 n e d e rla n d sch e n o n ce n t o t h e t w i g t j e , za me n 1 2 s t u k s me t h e t k a s j e , - e e n s t e l s p a n c ma e t e n m e t 1 / 2 e n 1 / 4 mu d d e i n
ijze r
to t het
1/2 m a j t e , za me n 1 1 s t u k s , - e e n s t e l t i n n e ma e t e n , v a n d e d u b b e le k a n t o t h e t 1 / 2 m a e t j e Wa a rsch ijn lijk h e e ft
d it
d id a ktisch ma te ria a l n i e t ve e l
g e h o lp e n w a n t i n o c t o b e r 1 8 3 3 s t e l d e d e p a s t o o r a a n d e g e me e n t e ra a d v o o r o m d e k o s t e r-s c h o o lme e s t e r t e o n t s la g e n g e z i e n ve le k l a c h t e n wa re n o v e r
z i j n
e r
l e s g e v e n . D e g e me e n t e ra a d w a s
a kko o rd o m h e m t e o n t s l a g e n m e t i n g a n g v a n 1 j a n u a r i 1 8 3 4 . De h e e r O w e r c k x v o e l d e d e m o e i l i j k h e d e n a a n k o m e n e n h i j g a f o p 14 n o v e m b e r 1 8 3 3 z e l f om l e s
t e
zijn
b l i j v e n geven
ontslag. t o t
1
H i j wa s e ve n we l w e l b e r e i d
me i 1834.
D i t
voorstel werd
a a n va a rd d o o r d e p a s t o o r e n d o o r d e b u r g e m e e s t e r .
Ge zie n h e t g r o o t a a n t a l l e e r l i n g e n b e s l i s t e t e ra a d o p 7 f e b r u a r i 1 8 3 4 o m e e n 2 * s c h o o l m e e s t e r Uit 5 kandidaten we rd d e h e e r E g id iu s Jacobus t e o k e r knk o s. t e r t e M e r k s e m , v e r k o b n d eer s c hn o o l m o e e se t e r me n e b e g in p e rio d e w e r d d e v e r d e l i n g v a n d e l e e r l i n g e n b a sis v a n h u n g e sp ro ke n t a a l . Z o l e z e n w i j d a t d e
d e g e me e n Bastiaens, zen.
I n
de
gedaan o p t e betalen
sch o o lg e ld e n v o o r d e vla a mse k l a s 2 2 c e n t e n o f 4 6 c e n t ime s p e r k i n d e n p e r ma a n d b e d r o e g e n e n 1
f r
p e r ma a n d e n p e r k i n d v o o r
de f r a n s e k l a s . D e a r m e l e e r l i n g e n w a r e n v r i j g e s t e l d v a n h e t b e ta le n va n sch o o lg e ld .
B i j h e t v e r t r e k v a n me e s t e r Owe rckx k re e g d e ze n o g e e n ve rg o e d in g v a n 2 7
f r
v o o r d e fruitbomen we lke
h i j
i n
de
schooltuin had g e p la n t. Me e st e r B a s t i a e n s m o e s t
n a
h e t
ve rt re k
va n
meester
O we rckx g e d u re n d e 1 j a a r a l l e e n i n s t a a n v o o r d e g a n s e s c h o o l . De m a n w a s o n g e l u k k i g
e n
ook
h e t g e me e n te b e stu u r w a s
n i e t
t e vre d e n o v e r d e g e l e v e r d e p r e s t a t i e s . U i t e i n d e l i j k g a f me e s t e r Bastiaens i n
october 1835 z i j n
we rd J o a n n e s H e n r i c u s V e rc a mme n
ontslag.
u i t
U i t
9 kandidaten
G ro b b e n d o n k b e n o e md t o t
s c h o o lme e s t e r. H e t e ksa me n p ro g ra mma d a t v o o r g e l e g d w e r d a a n d e ze k a n d i d a t e n b e s t o n d
u i t
de
kennis van
d e vla a mse e n
de
f ra n se t a a l , d e c i j f e r k u n s t , h e t o r g e l s p e l e n za n g .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 12
Me e st e r V e rc a mme n w a s K a p e lle n w e l k e zer d a t
in
d e
e e rst e
sch o o lme e ste r v a n
h e t b e z i t wa s v a n e e n d ip lo ma va n o n d e rw i j -
h i j b e h a a ld e a a n d e n o rma a lsch o o l v a n
g e h u wd m e t
Ma ria
A n t o n ia Mo o rke n s. N a a s t
ko ste r e n sch o o lme e ste r v e rv u ld e
L ie r.
d e
H i j
was
fu n ktie s
va n
h i j o o k n o g d e z e v a n g e me e n -
te o n tva n g e r. Op 1 5
o c t o b e r 1 8 3 5 n o t e e r d e d e g e me e n t e ra a d d a t
h e t
sch o o llo ka a l e n d e o n d e rwijze rswo n in g i n een b o u wva llig e s t a a t ve rke re n . E n k e l e ra a d sle d e n s t e l d e n v o o r o m e e n k o s t s c h o o l i n te r i c h t e n na h e t u it v o e re n va n de n o d ig e h e rs t e llin g e n . Na e l l e n l a n g e d i s c u s s i e s w e r d b e s l i s t
d a t me n e e r s t d e i n w o -
n e rs v a n d e g e me e n t e z o u r a a d p l e g e n . De v o o r z i e n e v o l k s r a a d p l e g i n g v a n tegenvaller g e we e st vo o rste l i n .
z i j n :
s le c h t s
6
o cto b e r 1835 moet e e n inwoners dienden
e e n
He t p ro je kt vo o r h e t in ric h t e n van een kostschool
we rd n i e t w e e r h o u d e n d o c h m e n z o u h e rste lle n .
2 5
D e
o ve rh e id e c h t e r
d e ganse school g ro n d ig
g e p la n d e we rke n mo ch te n v a n n i e t
d e
u itg e vo e rd worden g e zie n
provinciale d e
beperkte
mid d e le n v a n d e g e me e n t e . Da a ro p b e s l i s t e d e g e m e e n t e r a a d o p 6 d e c e m b e r 1 8 3 8 o m e e n g a n s n ie u we s c h o o l o p t e r i c h t e n . D e k o s t e n h i e r v o o r w e rd e n g e ra a md op 1 0 . 3 0 0 f r . He t g e m e e n t e b e s t u u r h a d
w e l g ro o t se plannen ma a r
t e
weinig
g e ld om d e ze t e v e rwe z e n lijk e n . In 1 8 4 7 w e r d d e g r o n d v a n d e g e me e n te sch o o l v o o r 2 . 0 0 0 f r ve rko ch t a a n d e k e r k f a b r i e k . D e v e rk o o p a k t e w e r d o p g e s t e l d door n o t a r i s B le re a u .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 13
14 En d a n b l e e f h e t l a n g e j a r e n
s t i l
i n
h e t g e me e n te lijk
o n d e rwijs. Bij ko n in klijk V e rc a mme n d e
b e slu it
van
2 7 n o ve mb e r 1 8 7 4 b e kwa m me e s t e r
b u rg e rlijke dekoratie,
e re t e ke n w e r d h e m u i t g e r e i k t
k ru i s
van
1 '
kla s.
tijd e n s een dubbel f e e st
He t
op 17
d e c e mb e r 1 8 7 4 e n o p 1 7 j a n u a r i 1 8 7 5 .
op 1 3 a u g u s t u s 1 8 7 7 o v e r l e e d m e e s t e r V e rca mme n . U i t
d a n kb a a r-
h e id v o o r h e t p r a c h t i g w e r k v a n d e o v e rl e d e n e w e r d r e e d s
i n
1880 e e n g e d e n k z u i l o p g e r i c h t o p k e r k h o f . H e t k u n s t w e r k w e r d u it g e v o e rd d o o r d e b e e ld h o u we r Wi j n a n t s u i t Me ch e le n . Me e s t e r V e rca mme n w e r d o p g e v o l g d d o o r z i j n z o o n J o s e p hus E u g e n i u s V e rca mme n , g e b o r e n
t e
Kapellen
o p
2 8 augustus
1842 e n g e h u w d m e t C o r n e l i a J o s e p h i n a S t e v e n s , w e l k e e n ke le j a r e n sch o o l.
op 1 8
a kt ie f
was
a l s
hulponderwijzer
i n
d e
reeds
Kapelse
o c t o b e r 1 8 7 7 k o c h t e n b u rg e me e s t e r Vo u we e n
sch e p e n M a x i m i l i a n u s B o g a e r t s i n
d e
o p d r a c h t v a n d e g e me e n t e ra a d
een s t u k g r o n d v a n 1 7 8 8 M M. D e ez e e r2i c hOt e n g ron n d e n o p d e Ho e ve n se b a a n w e rd e n g e k o c h t v a n : n i e u w e -g A ne n a mM aer i a e V ann Ht o oef , m s u tse n ma a kste r: 4 a 4 0 c a v o o r d e p r i j s a n 2o . 2 o 5 7 , l1 8 f r , c vh o - Ma ria Ludop vica Van d e n Bosch e n e ch tg e n o o t Joannes B a p t i s t a t V e ra e rt, b ro u we r, 1 3 a 4 0 c a v o o r d e p r i j s va n 3 .2 2 7 ,0 9 f r . e De w e t v a n 1
j u l i 1879 (B.S. 1 0
een w a r e s c h o o l s t r i j d De v o l g e n d e a r t i k e l e n k o n fl i k t :
j u l i 1879) ve ro o rza a kte
i n h e t ganse la n d . u i t
d e we t lagen aan d e b a sis van h e t
- e l k e g e m e e n t e m o e s t t e n m i n s t e é é n o f fi c i ë l e s t a a t s s c h o o l hebben, - d e g e me e n t e mo c h t g e e n v r i j e s c h o o l a a n v a a rd e n o f s u b s i d i é re n , - a l l e o n d e r w i j z e r s mo e st e n g e d ip lo me e rd z i j n
in
o f fi c i ë l e
n o rma a lsch o le n , - h e t g o d s d i e n s t o n d e r w i j s w e r d v a n h e t p ro g ra mma g e s c h r a p t . D e p r i e s t e r s mo ch t e n n o g w e l g o d s d i e n s t l e s s e n g e ve n b u i t e n d e kla su re n e n a l l e e n o p u i t d r u k k e l i j k ve rzo e k va n d e o u d e rs.
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 14
15
Een h e v i g e
s t rijd
lib e ra le n (g e u ze n ). A a n
b ra k l o s tussen de katholieken en de beide
zijd e n
we rd e n
d e me sse n g e -
sch e rp t. He t g e me e n t e b e s t u u r o . l . v . b u r g e m e e s t e r M a r i ë n ( k a t h o l i e k d o c h o ve rg e lo p e n n a a r d e
l i b e r a l e n ) b o u wd e v e r d e r a a n d e u it b o u w
va n d e n i e u w e g e me e n t e s c h o o l o p d e Ho e v e n s e b a a n . H o o f d o n d e r w i j z e r E u g e e n V e rca mme n v e r l i e t h e t g e m e e n t e l i j k o n d e rwijs e n r i c h t t e me t d e h u lp va n p a sto o r Ba u sa rt een ka t h o lie ke sch o o l o p wa a r h i j h u l p kre e g va n 3 z u s t e rs va n h e t H. H a r t v a n M a r i a . V o lg e n s d e p a r o c h i e r e g i s t e r s v o l g d e n i n o c t o b e r 1 8 7 9 3 0 0 kin d e re n d e l e s s e n i n d e k a t h o l i e k e s c h o o l e n s l e c h t s 5 0 k in d e re n b l e v e n d e g e me e n t e sch o o l t r o u w . H e t B u r e e l v a n W e l d a d i g h e i d ( h e t h u i d i g e O C M W) b e s l i s t e i n n o v e mb e r 1 8 7 9 d a t a l " d e u i t b e s t e d e k i n d e r e n v a n d e n a r m e " u i t s l u i t e n d n a a r d e g e me e n t e sch o o l mo ch t e n g a a n . Als r e a c t i e w e r d d o o r d e p a ro c h i e
b e slist
d a t
S t
Vincentius
o p g e ri c h t z o u wa rd e n o m d e a rme k i n d e r e n t e o n d e rst e u n e n w e l k e toch n a a r d e k a t h o lie k e sch o o l zouden gaan. De s t r i j d
bleef
v e r d e r wo e d e n . D e
o f fi c i ë l e
t e l l i n g
van
d e
k in d e re n o p 1 5 d e ce mb e r 1 8 8 0 g a f v o l g e n d r e s u l t a a t : g e me e n t e sch o o l: l a g e r o n d e r w i j s : 4 0 j o n g e n s 38 m e i s j e s a vo n d sch o o l: 9 jo n g e n s zo n d a g sch o o l: 1 1 m e i s j e s . totaal: 98 le e rlin g e n . ka th o lie ke sch o o l: l a g e r o n d e rwijs: 1 6 0 jo n g e n s 118 m e i s j e s b e wa a rsch o o l: 3 2 j o n g e n s 31 m e i s j e s a vo n d sch o o l: 3 9 jo n g e n s te ke n sch o o l: 1 3 jo n g e n s zo n d a g sch o o l: 3 0 m e i s j e s totaal: 423 le e rlin g e n . sstlki•
,
- = - - -
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 15
16
De k a t h o l i e k e s c h o o l p r o b e e r d e v i a o n t s p a n n i n g s a v o n d e n g eld i n k a s t e k r i j g e n v o o r d e u it b o u w van hun o n d e rw i j s .
October 1'182. .r t r I A evonde,
" C f r i
01_1
n
t
e
C a p p & l ees
LIEFDADIGEAVONDSTOND 'A N
NILZIEKE\ GOOCHELARIJ UL L I . .
door du J u ( .r o u w n LIAL..4b6).
fri -xeko, h4eni nv m a t 4 ha z w i e n I . Ve r a . l i t i l i z e Ku n AL g re w e n
K . IA A .. en 4kew tel L o c u s t V 4 s k i v e . 4 4 , : e u o
Ke n t g • h o t . I l l 4 4 , thode l l uk 4 0 4 b e v r y p o i u k e e l ugbe i 4 J b D t O A 1 hpu Lb* re Co %
D ELL. _ L Ih me t iv o lO v v v v o is lx .c .h o o n r o m a n , .
too , oor A d A door Ka H o e l - r F ,d o o r M A t o u r .
Megegi141.1. PO Mk N. • 3 S , Ar r e v u l l e - p t i l Ac t i t i o d 4 Ki . i . W. e d
•-e• De k AANAL I O r t w e a ri a 6 0 . 1 :
t i n AAo g e l o Ar t LELWL, J 4 leLs a l
a
Da m
4 K awu a Lt rIlt . la a n , ILtJAibtt,t uot ,1 1 ei . 1 4 4 v a 4 l o r n e Le . e ak t o r .a r e , % m •A'lm i i e 3 e On t. l M e nt 4 1 4 . 1 , 4 1 e n
O i i
v L
H L TAIL4L w ra
a 1 . o
doh , 1 1 Adoor vto Jutvrovoffoo I keen t wee thetteek ettom s o t m e t • /M J Shod deolbodAd he voodoo e l roe do ddild who tea.Y 14 bo de . d s , 3 T sharmdrho• ew hoha o h d o w - d t limdomdmhdh. V It A 3 s a t , i l l i d a h o l l t
Na d e w e t g e v e n d e v e r k i e z i n g e n v a n 1 0 j u n i 1 8 6 4 w e r d o p 23 j u l i 1 8 8 4 ( B . S . 2 0 s e p t e m b e r 1 8 8 4 ) e e n n i e u w e s c h o o l w e t g o ed g ekeu rd d o o r h e t p a r l e m e n t .
De v o o rn a a m s t e w i j z i g i n g e n b e t r o f f e n :
- h e t g e m e e n t e b e s t u u r m o ch t v r i j e s c h o l e n a a n v a a r d e n n i t s g o ed keu ri n g v a n d e b e s t e n d i g e d e p u t a t i e , - b e t g e m e e n t e b e s t u u r m o ch t z e l f b e s l i s s e n o f h e t g o d s d i e n s t o n d e r w i j s d e e l z o u u i t m a k e n v a n h e t sch o o lp ro g ram m a, - d e o n d erw ijz ers dienden n i e t n e e r u i t s l u i t e n d een diploma t e b e z i t t e n v a n e e n o f fi c i ë l e n o r m a a l s c h o o l .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 16
17
Er h e e r s t e o p n i e u w v r e d e
op
e t
onderwijsgebied.
I n
j a nua r i 1 8 8 5 v e r s m ol te n d e ge me e nte - e n d e k a th o l i e k e j o n g e n s s c hool. D e g e m e e n te l i j k e e e nhe i ds c hool k w a s o n d e r d e l e i d i n g an E uge e n V e rc a mme n. In f e b r u a r i 1 8 8 5 e r t r o k k e n d e s c hoolzus te rs u i t X a pe l l e n. D e lessen v o o r d e m e i s j e s z oude n v o o r ta a n
i n
e e n gebouw i n
de
G a s s tra a t ge ge v e n worde n d o o r d e j u f f r o u w e n D e r i d d e r .
Me t g r o t e l u i s t e r w e r d o p 3 j u n i 1 8 8 7 a m b ts j u b i l e u m g e v i e r d v a n m e e s t e r V e rc a mme n.
,
s
u
:
f
• ; I D I
1, / o • • o ^ r / t 5s . ast on.N.Turxr • • : • ,rr?, .• p e r ü tn c- 'ct ,t, re6 l":C ,C ,C - 1/11 , . L
he t
25-jarig
•
• -
•1
/
,
14?, • ' % • .brrgithcl-crt 1•s ; 1_ ,,• • 57: : • 0 V 't t. i a fi • -nepat ••• • ••(';'7-:30-ʻ')•.- e r t t as rMl i1t rI Y t 5 •• • D E I WY Z E R. • o r . " , ,• , -••• :-.-,F;-•_„,-_--IF•kA k . . ,,,,.,,t,, ft , ,. ' • -0 -,-•7 .4- 1i_-1/4• , , s tr C 1-f -,•_„,.... L t.,:r•;)' . .,,,.., . L , , I „:r. - .40 A , r e 1 .'-7i % ,._,, t . p ;z,y. • ,_tp_ A „z_- 72 z . , f-t, , 1 Ro g er B a l b a e r t . , , , 1 , ,,, , E _ —•
.
_ _ , _
„
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 17
le
HOGHESCOTE
PLASTISCHE KUNSTEN
Tvi â&#x20AC;˘ m t N - 7 d c l t . e l L e t r -I n h e t v o r i g e B?r u g g e s k e s t o n d e n w e e v e n
schijnsel ;
W i e
s t i l i s nu e i g e n l i j k de kunstenaar ?
b i j
h e t
ver-
Was h e t d e k u n s t e n a a r h i m s e l f d i e z i j n t e k e n i n g t e n d i e n s t e ste ld e va n de g a l e r i j , z o d a t d e t e k e n i n g ko n d ie n e n a l s v e r sie rin g van een aandeel ? Of w a s h e t d e g a l e r i j h o u d e r , d i e d o o r d e u i t g i f t e v a n e e n a a n d e e l, h e t v e r s c h i j n s e l k u n s t i n v r a a g s t e l t e n z o z e l f kunstenaar wo rd t ? Ik h o o r h e t U a l z e g g e n ; me t a l d a t hedendaags ku n st g e d o e , daar w i l i k geen zaken m e e hebben, k u n s t i s een b l i j f t v o o r m i j h e t o p ro e p e n v a n s c h o o n h e id , e n d a a rme e b a s t a Me t a l l e r e s p e c t b e s t e v r i e n d e n , m a a r t o c h w i l i k o o k d e z e ma a n d e v e n b l i j v e n s t i l s t a a n b i j d i e z e l f d e v r a a g s t e l l i n g a l s v o r i g e ma a n d . Een b e e t j e fi l o s o fi e k a n n o o d t k w a a d . Men k a n e r e n k e l m a a r r i j k e r v a n g e e s t v a n w o r d e n , e n d a t i s toch e e n s t r e v e n d a t a l l e k u n s t k ri n g -l e d e n v o o r o g e n hebben, d a c h Wa t d e n k t U v a n e e n k u n s t e n a a r d i e h t va n z i j n k u n s t l a a t u i t v o e r e n d o o r b e o e f e n t me t o n d e ra a n n e me rs ? i k Dit ve rsch ijn se l s c h i j n t vro e g e r e e n . z ijn , ma a r se d e rt h e t b e g in van de 20e
e t " a mb a ch te lijke " w e r k a n d e re n , d ie d u s kunst
evident f e i t g e we e st t e e e u w d e n k e n v e l e me n se n
daar a n d e rs o v e r . He t m o o i s t e v o o r b e e l d i s w e l P . P . R u b e n s ; I n z i j n a t e l i e r we rkt e n me e rd e re l e e r l i n g e n . D e s i g n a t u u r v a n d i e l e e r l i n g e n , onder d e s c h i l d e r i j e n z u l t U e c h t e r n i e t d i k w i j l s t e ru g vin d e n . In e e n k o n t r a k t m e t R u b e n s , v o o r h e t b e s c h i l d e r e n v a n d e zo ld e rin g e n va n d e J e z u it e n k e rk , w e rd g e s t ip p u le e rd d a t Van Dyck m o c h t m e e w e r k e n . To ch w o r d t d e h e l e k l u s a a n Ru b e n s t o e g e s c h r e v e n . He t i s b e k e n d d a t v e l e w e r k e n v a n R o d i n g e m a a k t z i j n d o o r le e rlin g e n e n a n d e re k u n s t e n a a r s d i e i n z i j n a t e l i e r k wa me n we rke n . D e k u n s t e n a a r s v o n d e n h e t e c h t e r e e n v o o r r e c h t d a t Ro d in z i j n h a n d t e k e n i n g o p h u n b e e l d p l a a t s t e .
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 18
19
Le C o r b u s i e r h a d g e e n d i p l o m a v a n a r c h i t e c t . Hij tekende w e l z i j n h u i z e n z e l f , ma a r h e t te ch n isch e g e d e e lte l i e t h i j b e c i j f e r e n d o o r a n d e r e a r c h i t e c t e n e n i n g e n ie u rs. In e e n k o n t r a k t v a n G e r a r d D a v i d h e e f t m e n t e ru g g e v o n d e n d a t de " v l e e s p a r t i j e n " ( = b i l l e n e n b o r s t e n n a t u u r l i j k ) d o o r de k u n s t e n a a r z e l f m o e s t e n u i t g e v o e r d w o r d e n , w a t i m p l i c e e r t d a t me n v o o r d e r e s t n i e t z o n a u w z a g . En z o k u n n e n w e n o g u r e n d o o r g a a n . Ma a r o o k i n min g t e r u g .
onze
t i j d
vin d e n
w e
h e t v e r s c h i j n s e l o n d e ra a n n e -
In d e ma rme rg ro e ve n v a n C a r r a r a i n I t a l i c w e r k e n va n d a a g n o g steeds t i e n t a l l e s t e e n k a p p e r s d i e o n t w e r p e n u i t v o e r e n v o o r ku n st e n a a rs u i t g a n s d e w e r e l d . De n k e n w e o o k m a a r e e n s a a n h e t b e r o e p v a n b r o n s g i e t e r , d r u k k e r o f mo d e o n t we rp e r. To ch i e t s o m e v e n b i j s t i l t e b l i j v e n s t a a n , d a c h t i k . Wa t i s b e l a n g r i j k , w i e m a a k t d e k u n s t b i j e e n c r e a t i e is h e t d e u it v o e rd e r o f i s h e t d e u it d e n k e r ? Was M i c h e l a n g e l o m i s s c h i e n g e e n k u n s t e n a a r a l s h i j d e t e k e n i n gen v a n z i j n b e e l d e n b e z o r g d e b i j e e n s t e e n k a p p e r , d i e v o o r hem h e t a m b a c h t e l i j k e w e r k u i t v o e r d e ? Wij h o p e n d a t d e ze v r a a g s t e l l i n g e n o o k b i j U wa t hebben l o s g e we e kt . H o p e l i j k mo g e n w e n u o o k v a n U e n i g g e s c h r i j f o v e r d i t o n d e r we rp v e r w a c h t e n . L a a t o o k u w m e n i n g e e n s h o r e n . . .
A n d re D e N y s P e tu n ia la a n 1 8 2950 K a p e l l e n
11P
. 1 / 13 • 7
1„„yztl
I .
a tv p , • s •follP•4 • •;•t, 4 1 a ' e V1 • 0 • • • • 2W4A 47 - -I I W t i- ' -
MVOrA
i . -r • ' • • ..• • • 4, e 1t
ing011
1 1 t r e
IA me:1.4
4! ; 0 17 1 617 gdolooksI 1 '•illMk• 77 • •••_; 11 ,
"Wal t i j dat is alles waar ik om gevraagd heIC 't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 19 del ij
20
t i rr ( ) 1 .t r i d s V r i r E i c E I n h e t t ei ks e nr v. a n A n t w e r p e n , k u i t u r e l e h o o f d s t a d v a n E u r o w i l d e i k - e n k Te l e f a c e t t e n v a n d e s c h o o n h e i d v a n d e h a v e n b e e l d b r e tn g me en .e M M i j n a a n d a c h tI g a a t w e l m e e r u i t n a a r d e n a t u u r , m a a r d e u d a g i n g o m e eEn s e e n i n d u s t r i e e l l a n d s c h a p a a n t e p a k k e n voor m i j n ie u w. )
pa, i n i t wa s
E n ke le zo n d a g -mo rg e n d e n g i n g i k o p v e r k e n n i n g i n d e h a v e n . Co n t a in e rs, sch e p e n e n kra n e n ; k i e u r v l a k k e n e n l i j n e n . . . " K ra n e n i n d e m i s t " ( a k w a r e l ) Da a r i k m e e r i n t e r e s s e h e b voor een d e t a i l d a n vo o r een totaal beeld, v i e l mijn aandacht o p d i t g e g e ve n . Na e n k e l e s c h e t s e n e n a k w a re lle n , va n u it mijn auto g e ma a k t , i s d i t w e r k o n t s t a a n . V o o ra l h e t l i j n e n s p e l v a n d e k r a n e n e n d e s f e e r t r o k me a a n . He t a k w a r e l w e r d u i t g e v o e r d m e t g ri j z e e n zwa rte l i j n e n op w i t p a p ie r. Enkel d e k a b i n e s v a n d e k ra n e n kre g e n e e n v a a l b l a u w t i n t j e . Dit ve rh o o g t n o g d e koude e n mistig e s f e e r d ie to e n o ve r de h a ve n h i n g . Mijn in t e re sse gaat vo o ra l u i t naar de imp re ssio n ist e n en hun s f e e rv o l l e we rke n . No g e n k e l e g e g e v e n s o v e r m i j n a r t i s t i e k e o p l e i d i n g m i s s c h i e n . Aan h e t S i n t M a r i a I n s t i t u u t t e A n t w e r p e n b e h a a l d e i k h e t d ip lo ma v a n r e u e n t a a t p l a s t i s c h e k u n s t e n . Aan d e a k a d e m i e v a n S i n t M i c h i e l s c o l l e g e t e B r a s s c h a a t k w a m i k me t o l i e v e r f s c h i l d e r e n i n k o n t a k t , d o c h a k w a r e l v e r f l a g m e me e r. M i j n l e r a r e n w a r e n A l e x N i j s e n W i l f r i e d H u e t . Da n kzij h e t k n a p p e i n i t i a t i e f va n S i n t L u c a s t e K a p e lle n , o m te s t a r t e n me t e e n a k wa re ik u rs u s , h e b i k d e m o g e l i j k h e i d gehad d i t me e r u i t t e b o u w e n o n d e r l e i d i n g va n G e r d Van den B e r g h e en E r i k N a g e l s . Mo me n t e e l v o l a i k d e k u r s u s m o d e l t e k e n e n . Y o la n d e V a n n e s t e A te lie r : Ru sto o rd le i 26 2930 B r a s s c h a a t - T e l 6 5 1 6 8 3 2
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 20
21 GN.701\1 JD 0 1 N ' aar a a n l e i d i n g v a n ' 9 3 - K u l t u r e l e Ho o f d s t a d v a n E u ro p a w = e r d Ie e n s t e v i g e g r o t e k u i s g e h o u d e n i n d e s t a d s a r c h i e v e n v a n A R n t w eAr p e n . Er we rd e n d o ze n v o l o u d e re k e n i n g e n e n f a k t u r e n v o o r d e v u i l A M kar g e p la a t st . Wi j w i l l e n U o n d e rs t a a n d d o ku me n t n i e t o n t h o u d e n . He t w e r d o n s b e z o r g d d o o r e e n g e p a s s i o n n e e r d v u i l b a k k e n sn u ffe la a r.
Een s c h i l d e r h e e f t e e n t i j d g e w e r k t i n d e S t C a r o l u s - p a r o c h i e v an A n t w e r p e n e n v r o e g a l s l o o n 1 1 , 3 3 0 F r . , Het k e r k b e s t u u r , d a t d e r e k e n i n g o v e r d r e v e n v o n d , . v e r z o c h t d e s c h i l d e r een g e d e t a i l l e e r d e r e k e n i n g t e nak en- om e l k e p o s t a f z o n d e r l i j k t e k unnen n a z i e n . D e s c h i l d e r , o p hun v er z oek ingaande, l e g d e v o l g e n d e r e k e n i n g v o o r : - d e t i e n geboden G ods v e r b e t e r d e n v e r n ie u w d : 2 0 0 0 F R - e e n moor denaar aan h e t k r u i s gehangen e n t w e e v i n g e r s inges tok en : 2 1 0 FR • ,••• - T o b i a s o p r e i s , n i e u w e g e t t e n aangedaan e n n ie u w e r ie m e n aan z i j n m a n t e l g e z e t : 1 0 0 F R - M a r i a Magdalena v o l l e d i g g e k u i s t , d o e n b l i n k e n , h a a r b i l l e n v e r n is t en een nieuw s tuk tus s en ges tok en 6 0 5 FR - d e diens tmaagd v a n Her odus e e n n ie u w k i n d gemaak t e n haar b i l l e n gewas s en m e t s u n l i g h t z e e p • 200 F R - d e v l e u g e l s v an G a b r ië l v e r g u l d , n ie u w e s lagpennen i n ges tok en,. de h e m e l v e r n i e u w d , d e z o n d o e n b l i n k e n , d e maan g e k u i s t , h e t v a g e v u u r d o e n b r a n d e n e n e n i g e z i e l e n gerepareerd 1 4 8 5 F R - de e z e l v an de v oor v ader z i j n or en aangez et e n z i j n s t a a r t doen w a g g e l e n 6 6 5 F R - S i n t - C e c i l i a h a a r o r g e l g e k u i s t , o p n ie u w ges temd e n een n ie u w e fl u i t i n g e s t o k e n 1 1 0 0 F R - d e h e l o n t s t o k e n , d e d u i v e l v e r z w a r t , e n i g e Ve r d o e m d e n her ons a a n g e z e t , . l u c i f e r ' s p o o r t g e r e p a r e e r d i e n z i j n s taar t i n v orm gez et . , 0 b aF - n1i e1u 0w e n d eRn a:a n d e m a n t e l v a n H e r o d u s t e z v an A n n a s h e r-s t e l d e n t w e e k n o p e n a a n g e z e t 3 0 0 F R " . -e C h e. ,t a adn gee z i c h b t v an Sar ah d r ie m a a l afgek r abd en d r i e n ie u w e t a n d e n i n gr e zoe t e1 8k 4 0 F R - D a v id ' s s l i n g e r j u i s t gehangen e n z i j n benen v e r z e t 7 0 9 FR - d e p la g e n v an Egy pte g e k u i s t e n s pr ink hanen b i j g e z e t 109 FR - d e s l e u t e l v a n P e t r u s g e p r o b e e r d e n hem d o e n o m z i e n naar z i j n h i n d 3 1 7 F R - d e k u i p v an d e Samar itaans e v r ouw g e k u is t e n d r i e h e i lig e n b ijg e z e t 8 0 FR - Ev a gans a f g e k r a b t , h a a r a p p e l doen b lo z e n , h a a r s er pent pr oper gemaak t 1 4 5 F R - Adam's t anden v er nieuw d, z i j n g r o t e t e e n r e c h t g e z e t e n hem n o g e e n s i n d e a p p e l d o e n b i j t e n 1 4 5 F R D i t m a a k t s amen 1 1 . 3 3 0 F R . En z e g g e n d a t men d i e i n s i d e - i n f o r m a t i e z o m a a r o p s t r a a t v i n d t . W a a r m e e men a l n i e t g e l d v e r d i e n t , n i e t w a a r ?
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 21
22
t )e E A ri w c l 1 -1t C D C D 1 _ E r i n d e m a a r t g a a t o f fi c i e e l h e t f a m e u z e k u l t u u r j a a r i n A n t w e r pi e n v a n s t a r t . Nu 1 r e e d s n e e mt h e t Mu se u m V o o r S c h o n e K u n s t e n e e n p r a c h t i g e a5 a n l o o p n a a r d i t i n t e r n a t i o n a l e e v e n e m e n t m e t e e n p r a c h t i g e t e n t o o n s t e l l i n g ; " V a n B ru e g e l t o t Ru b e n s " . 5 0e e r d a n 1 5 0 d o e k e n v a n V l a a m s e m e e s t e r s u i t d e A n t w e r p s e M sr c h i l d e r s s c h o o l t u s s e n 1 5 5 0 e n 1 6 5 0 z i j n t e b e k i j k e n t o t 7i m a a r t . 1 6e t i s e e n r o n d r e i z e n d e e x p o s i t i e ; e e r s t K e u l e n , n u A n t w e r p e n H e5n d a a r n a n o g We n e n . 0 In d e 1 6 e e e u w w a s A n t we rp e n d e g r o o t s t e s t a d v a n h e t E u ro p e s e co n t in e n t ; e r we rd n i e t a l l e e n e n o rm v e e l h a n d e l g e d r e v e n , ma a r o o k o p a r t i s t i e k v l a k w a s A n t w e r p e n t o e n t o o n a a n g e v e n d i n de g a n s e w e r e l d . 3 1 ,E =
De s t a d w e r d e e n e c h t e s c h i l d e r s f a b r i e k . De k n a p s t e w e r k e n k w a m e n u i t e r a a r d u i t d e d r i e Ru b e n s , V a n D y c k e n J o r d a e n s . Be ste llin g e n kwa me n e r b i j d e v l e e t ke rk, d e a d e l e n va n d e r i j k e k o o p l u i . K u n st h a n d e la a rs v e rk o c h t e n d e d o e k e n ze lfs t o t i n L a tijn s-Ame rika .
,
g ro t e
ateliers;
voornamelijk
o v e r
gans
d e
v a n de wereld,
Al n a a r g e l a n g d e o p d r a c h t k o n m e n d e s c h i l d e r i j e n c a t a l o g e r e n onder v e rs c h ille n d e s c h ild e r-g e n re s He t h i s t o r i e s t u k ( m e t r e l i g i e u z e e n m y t h o l o g i s c h e t a f e r e l e n ) b le e f t o t a a n h e t e i n d e v a n de 1 7 e eeuw h e t b e l a n g ri j k s t e g e n re . Op d e t w e e d e p l a a t s k w a m h e t p o r t r e t g e n r e . L a n d sch a p p e n , s t i l l e v e n , e n z . . . w e r d e n t o e n m i n d e r g e w a a r d e e rd , m a a r z i j n o p d e t e n t o o n s t e l l i n g o o k g o e d v e r t e g e n w o o r d ig d . De e x p o s i t i e i n h e t M u s e u m v o o r S c h o n e me t w e r k e n u i t b e l a n g r i j k e v e r z a m e l i n g e St P e t e r s b u r g , We n e n , M a d r i d , e n z Ee n k o l l e k t i e k l a s s i e k e s c h i l d e r i j e n noodt me e r b i j m e k a a r z u l t z i e n ; e e n U d u s z e k e r n i e t ma g m i s s e n .
K u n st e n i s sa me n g e st e ld n va n Wa sh in g t o n , d u s d i e U na 7 ma a rt tentoonstelling dus d ie
De s c h i l d e r i j e n g e t u i g e n v a n e e n v e r b l u f f e n d e s t i e l k e n n i s aan e e n d o e k w e r d i m m e r s v a a k g e w e r k t d o o r v e r s c h i l l e n d e sch ild e rs, e l k vo lg e n s hun e ig e n s p e c i a l i t e i t . Omd a t h e t m e e s t a l g i n g o m " K u n s t i n o p d r a c h t " , l a g d e k r e a t i v i t e i t s p i j t i g g e n o e g z e e r s t e r k a a n banden ; d e me e st e we rk e n z i j n e r g c l i c h ĂŠ m a t i g o p g e b o u wd e n d e e x p r e s s i e v e k r a c h t va n d e s c h i l d e r i j e n m o e s t b e a n t w o o r d e n a a n d e e i s e n v a n d e
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 22
23 o p d ra ch t g e ve r ; i n d e e e r s t e p l a a t s mo e st d e s c h i l d e r i j e e n v e r h a a l b r e n g e n . V e r d e r mo c h t me n e r w e i n i g g e v o e l e n e x p r e s s i e i n t e r u g v i n d e n e n n o g m i n d e r w a s me n g e d i e n d m e t k r e a t i e ve s p i t s v o n d i g h e d e n . Voor m i j p e r s o o n l i j k e e n t e n t o o n s t e l l i n g m e t w e i n i g v e r w o n d e rin g e n we in ig a r t i s t i e k - v e r b l u f f e n d e e f f e k t e n , ma a r we l e e n e xp o sitie d i e o n e in d ig re sp e ct a fd win g t v o o r de sch ild e rku n st a ls va kwe rk. A n d re D e N y s Mu se u m v o o r S c h o n e K u n s t e n A n t w e r p e n L e o p o ld d e W a e l p l e i n - A n t w e r p e n No g t o t 7 m a a r t Open a l l e d a g e n ( b e h a l v e m a a n d a g ) Op w o e n s d a g v a n 1 0 u t o t 2 1 u .
v a n
10 u t o t 17 u.
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 23
24
INTm u r i r . L i l ( : A . r i 4ra L 1 - D â&#x20AC;˘ e cI - , N T I v ' I A n n ie i s e e n e n t h o u s i a s t E ) D le e rlin g aan de S ch ild e rsg i l d eI d ' O u- d e P a s t o r i e t e K aâ&#x20AC;˘ p e l l e n . I N T Ha a r " V l i n d e r (p a s t e ik rijt op p a p ie r) toont e e n sp ra n ke le n d st u kje zo me r De w a r m e r o o d - b r u i n e sch a ke rin g e n o p d e v l i n d e r v o rme n e e n o n v e r b e t e r l i j k ko n t ra st me t d e g e l e - e n o k e r t i n t e n v a n d e b lo e me n op d e a c h t e r g r o n d . A t e lie r A. De cke rs We y mo u t la a n 2 K a p e lle n b o s - 6 6 6 3 1 5 3
Th e o i s a u t o d i d a c t e n n a m r e e d s deel a a n v e rs c h ille n d e g ro e p st e n t o o n s t e llin g e n i n S ta b ro e k e n K a p e lle n . Zijn " V la e yke n sg a n g " i s e e n reproduktie-olieverfschilderij va n 3 0 X 6 0 . D i t me e st d a n kb a re s c h i l d e r s h o e k je i n A n t we rp e n we rd a l w e l d u ize n d e n k e r e n o p d o e k g e b r a c h t . En o o k d e z e k e e r w e r d h e t e e n g e s la a g d s f e e r b e e l d - e e n mo me n t va n s t i l g e l u k . He t s t e e g j e i s r e e d s 4 0 0 j a a r oud e n v e r p l a a t s t o n s t e l k e n s we e r n a a r d e t i j d v a n d e " G o u d e n e e u w" . He t i s e e n v a n d i e h o n d e r d e n mo n u me n t e n w a a r A n t w e r p e n i n z i j n j u b i l e u m j a a r fi e r o p m a g z i j n ! A t e lie r T. Fra n ke n E rtb ra n d stra a t 122 Putte K a p e lle n - 6 6 4 01 7 7
't Bruggeske - 25e jaargang - februari 1993 - nr. 1 - p 24
23 o p d ra ch t g e ve r ; i n d e e e r s t e p l a a t s mo e st d e s c h i l d e r i j e e n v e r h a a l b r e n g e n . V e r d e r mo c h t me n e r w e i n i g g e v o e l e n e x p r e s s i e i n t e r u g v i n d e n e n n o g m i n d e r w a s me n g e d i e n d m e t k r e a t i e ve s p i t s v o n d i g h e d e n . Voor m i j p e r s o o n l i j k e e n t e n t o o n s t e l l i n g m e t w e i n i g v e r w o n d e rin g e n we in ig a r t i s t i e k - v e r b l u f f e n d e e f f e k t e n , ma a r we l e e n e xp o sitie d i e o n e in d ig re sp e ct a fd win g t v o o r de sch ild e rku n st a ls va kwe rk. A n d re D e N y s Mu se u m v o o r S c h o n e K u n s t e n A n t w e r p e n L e o p o ld d e W a e l p l e i n - A n t w e r p e n No g t o t 7 m a a r t Open a l l e d a g e n ( b e h a l v e m a a n d a g ) Op w o e n s d a g v a n 1 0 u t o t 2 1 u .
v a n
10 u t o t 17 u.
U bent nog geen lid ? r E e n k e n n i s m a k i n g m e t H o g h e s c o t e .
Wenst Li m e e r t e v er nemen ov er d e ges c hiedenis van Kapellen ? Bent Li o o k z o ie m a n d d ie n o g eens gr aag d e verhalen u i t " d ie goeie ouw e t ijd " t e r u g lees t ? Vindt Li o o k d a t k uns t e e n z inv olle dimens ie toev oegt 'Gan 'het lev en Wilt Li ook , s a m e n m e t ons , o p ontdek k ings toc ht goon • d o o r i d a d it alles , e n n o g v eel m e e r , i n h e t Br ugges k e, h ev e nhet t ijd s c h r if t van t de Kultur ele Kr ing Hoghes c ole• d Vier m a a l p e r ja a r wor dt .het gr atis v er s tuur d n a a r ealle leden. w e r eHoghescote l in e r o o k v oor U dWordt lid e n w ij nodigen U r egelmat ig u i t o m d e e l v te n e m e n a a n onz e uits tappen, atelier bez oek en e n z . a Verder b ie d t Hoghes c ote Li v oor dr ac hten, ges pr ek s av onden, n den uiter aar d r e g e l m a t i g e e n gez ellig Samenz ijn. e K aLi k u n t lid wor den v an dez e boeiende v er eniging d o o r ns torting v an dr iehonder d f r a n k • per ja a r o p onz e ebankrekening : D M 1 5 5 9 4 3 6 4 3 I Roger J ans s en — Heir us t 9 — Kapellen s roet v er melding " NIEUW LID " e k u nVoor een babbel o f v o o r m e e r inf or mat ie k u n t U s teeds s terec ht b i j onz e bes tuur s leden t eAfdeling heer ok unde : 'Roger Balbaer t — t e l 6 6 4 5 7 2 2 n Afdeling k uns t : Mic hel Kooien — t e l 6 6 4 3 8 6 7 a a r s