Bruggeske 2006-1 maart

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

‘t Bruggeske driemaandelijks tijdschrift van de Heemkring " Hoghescote v.z.w. " te Kapellen.

Zetel: Antwerpsesteenweg 2 - Bus 2 - 2950 Kapellen.

38e jaargang – nummer 1

1 maart 2006

_______________________________________________________ In dit nummer...

-

Bladwijzer. - 1 Hoghescote zoekt helpers - 2 Lidkaart 2006. - 2 Lijst ereleden 2006 - 3 Kapellenaar Victor Calluy emigreerde naar Amerika. - 4 Gelegenheidsvondst. - 9 De familie Adriaenssen alias Vettenduym. - 10 Archiefdagen Heemkring Hoghescote. - 13 Hoogstraten en Rijkevorsel. - 14 Mededeling - 15 Schoonselhof Nu - 16 Mededeling. - 16 Straatnamen in de wijk Zilverenhoek (slot). - 17 Uit het dagboek van Albert De Wagter. - 23 Aanwinsten voor het Hoghescote-archief. - 34 Publiciteit van toen… - 34 Koninklijk bezoek. - 35

Iedere auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van de door hem ondertekende bijdrage. ____________________________________________________________________________ Verantwoordelijke uitgever: Balbaert Roger – Dorpsstraat 59, bus 7 - 2950 Kapellen.

Tel: 03.664.57.22.

Kaftontwerp: T. Hanssens.

Redactie: Eikvarenlaan 19 - 2950 Kapellen – Tel: 03.605.50.86.

Redactieraad: Jef Herman, Marcel Dondelinger en Jan Vanderhaeghe.

Lay-out publiciteit: Copy Service Center Dorpsstraat 39 - 2950 Kapellen – Tel: 03.605.42.67.

2006 - Copyright "Heemkring Hoghescote v.z.w" Kapellen.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en de uitgever.

De Heemkring "Hoghescote v.z.w" werd opgericht op 23 december 1968. ____________________________________________________________________________ ’t Bruggeske verschijnt 4 maal per jaar. Deze nummers kan men bekomen voor 10 Euro en u is dan abonnee van ‘Hoghescote v.z.w’. Dit bedrag kan worden overgemaakt op rekening nr.

413-7205071-65 ten name van ‘Heemkring Hoghescote’ v.z.w. – Antwerpsesteenweg 2 – Bus 2, 2950 Kapellen, met de vermelding "Bruggeske".

Losse nummers van ’t Bruggeske, voor zover nog voorradig: 3 Euro.

1

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Hoghescote zoekt enkele helpers.

Het bestuur van Hoghescote zoekt enkele leden die bereid zijn om gedurende een bepaalde periode te helpen bij het opbouwen van onze archieven.

Wij zijn momenteel bezig met het digitaal fotograferen van al de documenten i.v.m. Kapellen die zich bevinden in het provinciaal archief te Antwerpen.

Wie kan zich regelmatig eens een halve dag vrijmaken om mee te gaan naar Antwerpen. Er is geen speciale kennis vereist, goede wil en persoonlijke inzet volstaan.

Hebt U belangstelling? Geef dan een seintje 03.664.57.22 of stuur een mailtje: roger.balbaert@skynet.be

aan

Roger

Balbaert,

tel.

Ook voor het verder uitbouwen van onze archieven in het Documentatiecentrum, Antwerpsesteenweg, 2, te Kapellen, zoeken wij nog enkele medewerkers. Wij voorzien een degelijke opleiding en U kan zelf bepalen wanneer U komt werken.

Wie heeft er zin om mee op de kar te springen?

Wij danken U bij voorbaat voor uw medewerking.

LIDKAART 2006.

Wij danken zeer hartelijk al de leden voor het vertrouwen en de steun die zij aan de Heemkring “Hoghescote “ blijven geven.

Als u tijdig uw abonneegeld heeft betaald, zal u hierboven uw lidkaart voor het jaar 2006 bijgevoegd zien. Is dit niet het geval dan heeft u uw abonneegeld zijnde 10 Euro, nog niet overgemaakt.

Het bestuur van Heemkring Hoghescote.

2

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Lijst van onze ereleden afgesloten op 6 februari 2006.

De heer Familie Mevrouw Mevrouw Mevrouw De heer Familie De heer De heer Mevr.A. Familie De heer De heer De heer De heer De heer Familie De heer Familie Familie De heer Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer Dh. en Mev. De heer Mevr.

Familie Mevrouw De heer Familie Mevrouw Mevrouw De heer De heer Familie De heer De heer Familie De heer Familie De heer Familie De heer De heer De heer De heer De heer Familie Familie Familie

Berghmans Pierre Platanendreef 68 2950 Kapellen Blankers - Leers Dorpsstraat 53 2950 Kapellen Brackx Irène Boterbloemlaan 7 2950 Kapellen Brijssinck Maria - Het Witte Paard Grensstraat 2 2950 Kapellen Budding Ina Partizanenstraat 110 2950 Kapellen Cleiren Walter Jachthoornstraat 26 8800 Rumbeke Dillien - Smets Rode Kruislaan 3 2950 Kapellen Geelhand de Merxem Chr. Kapelsestraat 200 2950 Kapellen Gijsen Gerard Dorpsstraat 62 Bus 1 2950 Kapellen Janssens de Bisthoven Guyot de Mishaegen Sint-Jorisstraat 12 8000 Brugge Haast - Dieltjens Kapelsestraat 20 2950 Kapellen Henquin Michel Peedreef 50 2950 Kapellen Hesse Otto Plantinlaan 2 2940 Stabroek Janssens Frans Kapelsestraat 291 2950 Kapellen Janssens Luc Bunderbeeklaan 1 2950 Kapellen Janssens Matheus Essenhoutstraat 251 B 4 2950 Kapellen Janssens - Smits Bevrijdingslei 10 2950 Kapellen Jennes Alexander Boerendijk 3 2180 Ekeren Kerremans - De Saegher Haagdoornlaan 46 2950 Kapellen Ketelaars - Van Aert Guyotlei 9 2950 Kapellen Keukelinck Marcel Oorderseweg 19 2180 Ekeren Lathouwers Louisa Kapelsestraat 126 2950 Kapellen Lathouwers Jos Kapelsestraat 138 2950 Kapellen Meynen Albert Sparrenlaan 24 3270 Scherpenheuvel Meyvis Leo Hoevensebaan 70 2950 Kapellen Nagels Maria Chr. Pallemansstraat 72 2950 Kapellen Osterrieth Max Ph. Spethstraat 139 2950 Kapellen Pelckmans Rudi Kapelsestraat 240 2950 Kapellen Putcuyps Pierre Essenhoutstraat 310 2950 Kapellen Robert Fernand Kon. Albertlei 128 2950 Kapellen Rombouts Dirk Vinusakker 100 2950 Kapellen Rommens Gilberte Essenhoutstraat 47 2950 Kapellen Schelfout - Elseviers Nieuwelaan 4 2950 Kapellen Smets Monique Bevrijdingslei 39 Bus 6 2950 Kapellen Smolders Wilhelmus Ertbrandstraat 249 2950 Kapellen Soetewey Alfons Dorpsstraat 59 B 1 2950 Kapellen Van Cauwenberghe J. Hoogboomstwg. 277 2950 Kapellen Van de Perre Kerkstraat 7 B 15 2950 Kapellen Van den Kerckhove Charles Marcottedreef 16 2950 Kapellen Van Den Kieboom Karel Lijsterlaan 13 2950 Kapellen Van der Endt J.D. Hogescootlaan 5 2950 Kapellen Van Dooren Gaston Zilverlindendreef 21 Bus 102 2950 Kapellen Van Elst Johan Goudenregenlaan 44 2950 Kapellen Van Helvert - Joosen Hoevensebaan 188 Bus 3 2950 Kapellen Van Put Edgard P. Vandenhoudtstraat 19 2950 Kapellen Van Regemorter - Speth Kapelsestraat 41 2950 Kapellen Van Rompaey Charles Zilverlindendreef 2 Bus 4 2950 Kapellen Van Strydonck - Osterrieth Kapelsestraat 47/1 2950 Kapellen Van Tilborg Marc Berkenlaan 2 2950 Kapellen Vanhoyland Andre Pinksterbloemlaan 5 2180 Ekeren Vernimme Johan Hindedreef 17 2950 Kapellen Verpraet Petrus Reigerslei 8 2950 Kapellen Vingeroets Geeraard Streepstraat 17 2950 Kapellen Volant - Verbraeken Dorpsstraat 21 2950 Kapellen Wittock - Smet Zandstraat 198 9120 Beveren Wuyts - Adriaensen Dorpsstraat 33 2950 Kapellen

3

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Kapellenaar, Victor Calluy, emigreerde in 1924 naar Amerika.

Tijdens onze tentoonstelling “150 jaar Post te Kapellen” van september 2005 sprak een bezoeker mij aan en stelde zich voor als Theofiel Calluy. Hij vertelde daarbij dat zijn vader, Louis Calluy, afkomstig was van Kapellen maar na zijn huwelijk te Ranst op 8 maart 1924 uitgeweken was naar deze gemeente.

Terloops haalde hij ook aan dat de broer van zijn vader, nonkel Victor Calluy, eveneens in 1924 vertrokken was uit Kapellen, maar dan ..….. naar Amerika.

Met in gedachten ons kort daarop geplande bezoek aan de Red Star Line en de verhalen die over de emigratie naar Amerika in de krant verschenen waren, wekte dit speciale verhaal mijn nieuwsgierigheid op. Theo vertelde mij inderdaad dat het levensverhaal van zijn nonkel Victor op zijn minst speciaal mocht genoemd worden.

Als jonge kerel van 18 jaar, wees en zonder opleiding, zag de jonge Victor Calluy geen toekomst in België en was, zonder aan iemand iets te vertellen, in de Antwerpse haven aangemonsterd op een schip richting Amerika. Pas weken later, bij zijn aankomst in New York, schreef hij aan zijn familie een brief. Hierin deelde hij mee dat hij vertrokken was om te trachten een beter leven op te bouwen in de Nieuwe Wereld.

Deze eerste brief zou tevens de laatste zijn die hij schreef want daarna bleef de familie 46 jaar lang zonder enige teken van leven van Victor.

Slechts in 1970, na een lange zoektocht, werd het vermiste familielid door Louis Calluy, vader van Theo en broer van Victor, in New York teruggevonden.

Op mijn vraag naar meer informatie stond Theo de volgende dag terug op de tentoonstelling met een stapel brieven, foto’s en documenten die samen deel uitmaakten van het levensverhaal van deze Kapelse emigrant.

Vooreerst dien ik het gezin waaruit Victor geboren was te beschrijven.

Vader Petrus Franciscus Calluy (°Stabroek 22.10.1867 - † Sedan 24.04.1918) was op 25 april 1891 te Kapellen getrouwd met Anna Dymphna De Coster (°Kapellen 18.09.1870 - †Kapellen 25.11.1909).

Waar het jonge gezin eerst te Stabroek ging wonen, verhuisde het op 1 april 1893 naar Kapellen. Uit dit huwelijk werden acht kinderen geboren: 4 zonen en 4 dochters: Petrus, Franciscus Calluy °Kapellen 21.02.1891 † Cornelia Calluy °Kapellen 04.12.1892 † Kapellen 12.09.1969 Petrus Calluy °Kapellen 20.06.1896 † Antwerpen 16.02.1917 Ludovicus Calluy °Kapellen 03.07.1898 † Antwerpen 13.10.1979 Cornelia, Jeanne Calluy °Kapellen 10.08.1901 † Rotterdam Ludovica Calluy °Kapellen 29.09.1903 † Victor, Jan Baptist Calluy °Kapellen 18.04.1906 † New York 31.12.1982 Philomena Calluy °Kapellen 08.03.1909 † Berlaar 12.11.1979 Philomena werd kloosterlinge bij de zusters van het Heilig Hart en ging verder door het leven als Zuster Justa. Zij zou later in de nieuwe wijk te Kapellen de kapel toegewijd aan Sint Jozef oprichten.

Petrus (°20.06.1896) werd door de Duitsers dood geschoten op 16.02.1917 te Antwerpen. Hij zou bovendien in het gezelschap van een broer ( Petrus, Franciscus?) geweest zijn die eveneens door de bezetters zou gedood zijn. Dit laatste is echter niet bewezen.

Vader Frans Calluy stierf op het einde van W.O.I in nogal vreemde omstandigheden.

Hij was door de bezetter opgepakt tijdens het smokkelen van brieven over de Belgisch-Nederlandse grens en werd naar Sedan in Frankrijk overgebracht.

4

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Volgens niet bevestigde overlevering zou hij in Frankrijk door de Duitsers gefolterd zijn. Uit de hierbij gevoegde “acte de décès” blijkt dat hij uiteindelijk overleed op 24 april 1918 te Sedan in het “Lazarette allemand n° 4”.

Zijn graf is terug te vinden op het militaire kerkhof van Sedan-Saint-Charles: graf nr 908 met inscriptie: Calluz Franz, Civil, “Mort pour la France”.

Moeder, Anna De Coster, was toen reeds overleden († Kapellen - 25.11.1909).

Zoals blijkt uit de overlijdensdata van beide ouders waren de kinderen reeds op vroege leeftijd wees. Na de dood van moeder werden de kinderen opgevangen door de oudste zuster, “Nel”, die getrouwd was met Paul Van den Bleeken. Terwijl twee meisjes – Cornelia Jeanne en Ludovica - werden ondergebracht in het weeshuis te Kapellen.

Dat deze toestand weinig uitzicht bood op een hoopvolle toekomst was wel duidelijk.

Het was dan ook niet verwonderlijk dat zoon Victor verkoos om te vertrekken en te trachten in het verre Amerika een beter leven op te bouwen.

Zijn eerste en enige brief verzond hij dus op 15.11.1924 met als afzender: “Victor Calluy – S/S. M.M.Mills – Pure Oil Compagni – Marens Hook pa – USA.” Waarschijnlijk was hij in Antwerpen op dit schip aangemonsterd als scheepsknecht.

Hij schreef dat hij nu als “tafeldienaar” meer verdiende dan “5 frank per dag om in den hof te werken”.

5

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

De inhoud van zijn brief was trouwens bijzonder enthousiast en Victor zag het leven door een roze bril. (zie brief hieronder)

Na de brief van 15.11.1924 werd het erg stil rond Victor: geen teken van leven meer, geen terugkeer naar België.

De familie Calluy en vooral broer Louis gaven echter de moed niet op en geloofden stellig ooit hun broer terug te zien.

Op 8.11.1969 verscheen in de krant een bericht betreffende een Amerikaanse luitenant, een zeker “Calley”, die veroordeeld werd voor oorlogsmisdaden gepleegd in Vietnam. Toen Louis Calluy de naam “Calley” las, dacht hij terug aan zijn broer en geloofde zelfs dat dit wel eens de zoon van Victor zou kunnen zijn.

Vanaf toen liet de gedachte aan zijn broer hem niet meer los. Begin 1970 trok hij zijn stoute schoenen aan en stuurde een brief naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken te Brussel met het verzoek zijn broer op te sporen in Amerika.

Buiten alle verwachtingen in liet het antwoord niet lang op zich wachten en op 03.03.1970 ontving hij de volgende mededeling: “Het Consulaat-Generaal van België te New York deelt mee: De genaamde Victor Jan Baptist Calluy is woonachtig te New York, 1703 Sec. Avenue. Hij verkeert in goede gezondheid en hoopt spoedig bericht van zijn familie in België te mogen ontvangen.”

6

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Louis was in de wolken en op 7 maart 1970 zond hij zijn eerste brief naar het genoemde adres. Reeds op 20 maart ontving hij een wederwoord van zijn broer Victor.

Hierin verontschuldigde deze zich voor het lange stilzwijgen en deelde mee dat hij gehuwd was met Julia en één dochter, vier kleinkinderen en drie achterkleinkinderen had. Zijn vrouw was trouwens eveneens afkomstig uit België, namelijk uit Hoboken (Anwerpen) van waar zij reeds op zesjarige leeftijd naar Amerika vertrokken was.

Vanaf nu werd er druk over en weer gecorrespondeerd.

Uit de brieven van Victor bleek echter dat hij in Amerika zijn jeugddromen niet had kunnen waarmaken. Na vele jaren als scheepskok werkzaam te zijn geweest was hij nu hulpkok in het vermaarde Waldorf Astoria Hotel in New York. Hij diende hier wel elf uur per dag te werken en het loon dat hem hiervoor werd betaald, had hem zeker niet rijk gemaakt. Dit bleek uit het feit dat hij op een klein driekamer appartementje op de hoogste verdieping van een building woonde. Tevens schreef hij dat hij probeerde zolang mogelijk te blijven werken omdat het pensioen: “ niet genoeg is om te leven maar te veel om van te sterven”.

Zijn gezin had bovendien met tal van gezondheidsproblemen af te rekenen zodat hij vreesde niet het nodige geld opzij te kunnen leggen om de zo verhoopte overtocht naar België te kunnen maken.

Op 16 september 1970 schreef zijn vrouw, zonder zijn weten, een emotionele brief naar de familie waarin zij vroeg nog eens een brief te sturen. Zij schreef : “alle dagen komt Victor naar boven met zijn hart in zijn schoen en gaat naar de bus zeen of er noch geen nieuws is. Ik kan het niet meer naar zeen dat hij zoo ongerust is. Beste broeder de rede dat Victor niet van hem heeft laten hooren al die jaaren is dat hij niet geleerd was. Met den oorlog weet ik niet wat er gebeurt is, maar hij wilde niet aan mij bekennen dat hij niet kon lessen of schrijven. Wanneer wij den eerste brief ontvangde dan heb ik die voor hem gelessen en dan is hij een vertal bookje gaan koopen om te kunnen schrijven. Victor is een goede mensch, hij weet niet dat ik deze schrijf, maar ik kan het niet meer naar zien dat hij daar zoveel hart peen over heeft. Een spoedig antwoordt A.U.B.” Alhoewel hij vele jaren geen contact meer had gehad met zijn familie was plots het heimwee zo groot dat een bezoek aan België werd gepland.

< De gebroeders Louis (links) en Victor Calluy, in 1971.

Uiteindelijk zette hij, samen met zijn vrouw, op dinsdag 6 juli 1971, na 47 jaar afwezigheid, terug voet op Belgische bodem. Op Zaventem werden ze door de ganse familie opgewacht. Vooral voor Louis, zijn enige nog in leven zijnde broer, maar ook voor de rest van de familie was het weerzien ontroerend. De eerste contacten verliepen een beetje onwennig tot Victor iedereen verraste door in Amerikaans Nederlands te zeggen: “Come on, we gaon een pintje drinken.”

7

â&#x20AC;&#x2122;t Bruggeske jg 38 â&#x20AC;&#x201C; maart 2006 nummer 1.

De volgende maanden verbleef Victor en Julia bij broer Louis die reeds in 1964 weduwnaar geworden was. Samen bezochten zij de nog overblijvende familieleden en Victor beleefde de prachtigste vakantie van zijn leven.

Terug in Amerika werden de contacten terug wat minder alhoewel er nog regel-matig brieven over en weer verzonden werden.

Op 13 oktober 1979 stierf broer Louis en daar hij het was die het contact onderhield begonnen de brieven vanaf dan minder frequent te komen.

Uiteindelijk overleed Victor Calluy te New York op 31 december 1982.

R Van den Bleeken.

__________________________________________________________________

8

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Gelegenheidsvondst In ’t Bruggeske nr 3 van 2003 wordt naar aanleiding van de tweehonderste verjaardag gedetailleerd het verhaal verteld van de Slag bij Ekeren van 30 juni 1703.

Bij die “gelegenheid” werd er een penning geslagen die de slag herinnert. Hij wordt in de catalogi beschreven als “Overwinning van het Franse leger te Ekeren”. Wie er het relaas nog eens op naleest zal merken dat dit niet echt met de werkelijkheid strookt.

Maar herdenkingspenningen zijn in die tijd een onderdeel van de propaganda dus men kan moeilijk het tegendeel verwachten.

Onlangs werd er een verzameling oude penningen met veldslagen in de Lage Landen als thema te koop aangeboden. Tussen dat grote lot zat ook de penning van de Slag bij Ekeren en ik had de gelegenheid die te kopen. Onnodig te zeggen dat ik deze kans niet voorbij heb laten gaan.

Het betreft immers een zeldzaam stuk van hoge kwaliteit, geslagen in brons en fijn afgewerkt.

Zulke herinneringspenningen werden eertijds vooral voor de verzamelaar gemaakt – ook toen al waren er verzamelaars. Het is bekend dat Rubens een penningenkabinet bezat.

Ziehier het bijzondere stuk, 41 mm groot en 30,54 gram zwaar.

Marc Brans

_________________________________________________________

9

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Een familie Adriaenssen alias Vettenduijm op het Klein Heiken Wim D’hooge.

Zoals vermeld in de inleiding bij het artikel over een hoeve genaamd Vettenduym op het Klein Heiken ( zie ‘t Bruggeske nummer 4 van december 2005), zochten we ook informatie bijeen over een familie Adriaenssen die Vettenduijm als aliasnaam of bijnaam had, in de hoop van tijdens onze opzoekingen de familie en de boerderij aan elkaar te kunnen linken. Er werd echter geen direct verband ontdekt. We stelden vast dat deze familie wel woonde op de Puihoek, net ten zuiden van het perceel waarop de hoeve Den Vettenduijm gebouwd werd.

Mogelijk had oorspronkelijk het toponiem Den Vettenduijm betrekking op een groter gebied dan dat van de latere hoeve, zodat misschien het perceel waarop de familie woonde ook die naam had. Op die manier zou er dus toch een verband tussen familie en toponiem zijn.

De naam Adriaenssen alias Vettenduijm kwamen we vooral tegen in de zeventiende eeuw. In latere tijden is de aliasnaam blijkbaar weggevallen . [1] We noteerden dat in Ekerse schepenakten deze personen soms vermeld worden als Adriaenssen, soms als Adriaenssen alias Vettenduym, of ook Adriaenssen Vettens of gewoon Vettens.

Hetzelfde zien we in de parochieregisters van Ekeren. Het ene kind werd bijvoorbeeld gedoopt met de familienaam Adriaenssen en het volgende met Vettens. Wat familieonderzoek natuurlijk sterk bemoeilijkt.

Het leek ons daarom interessant ten behoeve van de genealogen de gegevens die we over deze familie bijeensprokkelden even op een rijtje te zetten. We hebben ons onthouden van het opstellen van een genealogie of kwartierstaat van deze familie of andere conclusies : er zouden teveel hypotheses gebruikt moeten worden, en dus zouden er onvermijdelijk ook fouten ontstaan.

6/2/1602 [2] Marie Cornelis Wijnsdochter en x Adriaen Adriaensen verkopen Jan Faes weiland genaamd het Vroenken.

8/5/1612 [3] Adriaen Adriaensen, gemachtigd van zijn zwager Peeter Wijns verkoopt Joris Pennenberch en x Tanneken Adriaensen land in de Cortheije. Peeter Wijns heeft het geerfd van zijn vader Cornelis Wijns, en verkregen in scheiding en deling dd.

21/4/1608 tegen zijn zus Marie Wijns x Adriaen Adriaensen.

19/10/1626 [4] Scheiding en deling tussen Adriaen Adriaenssen, Jacobmijne Adriaenssen en x Adriaen van Eynde Jasperssone, Peeter Adriaenssen met als voogd schepen Adriaen Diericx, van de goederen van hun moeder Maria Wijns: - twee gemeten zaailand alhier in den Puijhoeck - een half bunder zaailand aan het Cleijn Heijken - een bunder bos en heide ook aldaar in de Puijhoeck - een half bunder weiland ook aldaar - een stede met huis, schuur, stal, gronden en toebehoorten, 2 gemeten, in de Puijhoeck, west de straat.

10

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

17/11/1626 [5] Adriaen Adriaenssen alias Vettenduijms verkoopt aan schepen Adriaen Diericx, twee gemeten land alhier tot Luttel Meusbroeck in het Cleijn Heijken, genaamd den Ijsenboom, geerfd van zijn vader Adriaen Adriaenssen Vettenduijms d’oude.

20/3/1629 [6] Reijnier Janssen verkoopt aan Adriaen Adriaenssen Bremdonck en x Margriete Mertens, 3 gemeten zaailand en weide, gelegen op het Cleijn Heijken onder Meusbroeck.

26/2/1631 [7] Renteconstitutie door Peeter Adriaenssen alias Vettenduijm, aan Cornelis Cornelissen Ueckers, van een erfelijke rente van 5 gulden, op - een half bunder zaailand, genaamd het Lanckvelt, gelegen in de Puijhoeck onder Meusbroeck - een half bunder weiland ook aldaar - 1 gemet land ook aldaar, genaamd het Bremveldeken Geerfd van zijn ouders Adriaen Adriaenssen Vettenduijm en Maria Wijns 15/6/1632 [8] Uitwisseling tussen Adriaen Diericx, oud-schepen, en Peeter Adriaenssen alias Vettenduijm, allebei ingezetenen van Ekeren van onroerende goederen.

De laatstgenoemde verkrijgt 3 gemeten zaailand in 2 percelen, genaamd den IJsboom, gelegen in Luttel Meusbroeck, (het ene perceel gekocht van wijlen Cornelis Hosemans, het andere geerfd van Adriaen Adriaenssen Vettenduijm).

Belast met een erfrente aan de H. Geest van Ekeren.

De eerstgenoemde verkrijgt 4 gemeten zaailand en weiland ook aldaar gelegen in drie percelen en de helft van 3 gemeten bos (de andere helft behoort Adriaen Adriaenssen Vettenduijm) (geerfd van zijn moeder Maria Wijns) 9/5/1633 (9) Jacobmijne Adriaensen en x Peeter Ries verkopen aan Cornelis Zoes, rentmeester van de graaf van Hoogstraten, een erfelijke rente op - een stede met huis, schuur, stal, landen, gronden en toebehoorten, 2 gemeten, gelegen in de Puijhoeck - " gemeten bos en heide, ook aldaar gelegen Geerfd van haar moeder Maria Wijns volgens de scheiding en deling dd.

19/10/1626 27/4/1634 [10] Renteconstitutie door Peeter Ries Jansone t.b.v. Adriaen Adriaensen alias Vettenduijm Adriaensone, van 6 gulden erfelijk op een half bunder weiland gelegen in den Puijhoeck.

14/1/1636 [11] Obligatie door Peeter Adriaenssen alias Vettenduijm, wonend in den Puijhoeck, van 200 gulden, namelijk de koopprijs van het hiernavermelde land, ten behoeve van Adriaen Diercx, op : - een half bunder zaailand gelegen in den Puijhoeck - 3 gemeten zaailand ook aldaar, genaamd d’IJsebooms (Beide stukken gekocht van Adriaen Diercx) 5/7/1639 [12] Maijken Cornelissen van Ouwenhuijse, weduwe van Peeter Adriaenssen Vettens, voor de helft, en Hendrick van Ouwenhuijse als voogd over hun twee minderjarige 11

â&#x20AC;&#x2122;t Bruggeske jg 38 â&#x20AC;&#x201C; maart 2006 nummer 1.

kinderen met namen Hansken en Cornelis Adriaenssen Peeterskinderen, voor de andere helft, verkopen met het uitgaan van de brandende kaars aan Adriaen Adriaenssen alias Vetten twee stukken zaailand, 3 gemeten, geheten de IJsenboomen, waarop tegenwoordig een onafgewerkt huis staat, naast elkaar gelegen in Luttel Muijsbroeck (geerfd van Peeter Adriaenssen Vetten, die het had verkregen bij ruiling tegen Adriaen Diercx, voor schepenen van Ekeren op 15/6/1632) 5/7/1639 [13] Dezelfden verkopen met het uitgaan van de brandende kaars aan Peeter Ries, wonend in het Voshol, uit kracht van calengiering uit naam en vanwege zijn vrouw Jacobijne Vettens, een half bunder land te Muijsbroeck (door Peeter Adriaenssen Vettens gekocht van Adriaen Diercx) 5/12/1656 [14] De voogden van de wezen van wijlen Adriaen Adriaensen alias Vettens en wijlen Elisabeth De Beuckelaer verkopen aan Cornelis Dirickx en Marie Dirickx land op de Puihoek, oost en noord Jan Rijsheuvels, west de straat.

29/1/1676 Schepenen Ekeren [15] De pastoor, schepenen, kerkmeester en Heilige Geestmeester van Kapellen verkopen aan secretaris Adriaen de Moor een erfelijke rente van 6 gulden 5 stuivers per jaar, door Adriaen Adriaenssen alias Vettens aan de kerk van Kapellen verkocht (schepenen Ekeren 22/10/1652), op zijn stede met huis, land, grond en toebehoorten, 4 gemeten, in de Puihoek onder Ekeren, o en n Engelbert Rijsheuvels, z Adriaen Diericx, w de straat Parochieregisters dopen Ekeren - Maria Vetten, dochter van Jan en van Elisabeth Van Gansen, 3/2/1675 - Anna Adriaensssen, dochter van Jan en van Elisabeth Van Ganssen12/3/1668 - Catharina Adriaenssen, dochter van Jan en van Elisabeth Van Gansen, 17/8/1670 - Jan Adriaenssen, zoon van Jan en van Elisabeth Van Gansen, 8/1/1673 - Adrianus Vettenduijm, zoon van Adrianus en Catharina Nuyts, 1/6/1647 - Catharina Adriaensen, dochter van Adriaen en Catharina Nuyts, 12/12/1649 - Adriaen Adriaenssen, zoon van Petrus en Maria Peters, 24/2/1631 begrafenissen Ekeren - Antonius Vetten, 30/4/1635 - Adriaen Vettenduijm, 23/5/1643 - Jan Vettens, 1/12/1639 - Petrus Vetter, 25/3/1639 huwelijken Ekeren Petrus Ries en Jacobina Adriaens 18/7/1628 huwelijken Stabroek - Joannes Adriaenssen Vetten x Elizabeth Vergransen 9/1/1667 - Maria Peeter Vetten x Mercelius Verdonck 3/8/1701 dopen Kapellen - Adrianus Vettens, zoon van Joannes Adriaenssen Vettens x Joanna Aerts, 13/1/1683 - Amelberga Vettens, dochter van Joannes Adriaenssen Vettens x Joanna Aerts, 19/7/1684 12

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

overlijdens Kapellen - Adrianus Vettens 1/1683, kind van Joannes Adriaenssen Vettens - Amelberga Vettens 26/9/1747 dopen Ekeren - Petronella, fa Jan Adriaenssen en x Anna Aaersen, 21/12/1683 - Franciscus, fs Jan Adriaenssen en x Anna Aertsen, 28/101691 - Jan, fs Jan Adriaenssen en x Anna Aertsens, 21/12/1681 - Jan, fs Jan Adriaenssen en x Joanna Aerts, 7/7/1681 - Maria, Jan Adriaenssen en x Anna Aerts, 15/2/1687 - Henricus, Jan Adriaenssen en x Anna Aerts, 1/12/1675 - Jan, fs Jan Adriaenssen en x Anna Aertse, 20/2/1674 - Elisabeth, fs Jan en Anna Aerts 15/5/1672 wezenrekeningen Ekeren RAA OGA Ekeren 336/05 : Maeyken Adriaenssen, overleden in maart 1674 op de hoeve toebehorend aan de erfgenamen van Adriaen Bremdoncks. Zij was gehuwd met Mattheus Reyniers : Katelijne 15 jaar, Naenken 12 j Jan 9 jaar. Voogden Jan Reyniers te Ossendrecht en Jan Adriaenssens alias Vettens.

Noten [1] In Kapellen overleed in 1747nog een Amelberga Vettens.

[2] RAA, OGA Ekeren 177, fo 1.

[3] RAA, OGA Ekeren 177, fo 175 vo.

[4] Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders, A 1078, fo 113ro – 115vo.

[5] ibidem, fo 112ro – 113vo.

[6] ibidem, fo 282ro – 282vo.

[7] ibidem, A 1085, fo 54ro – 55ro.

[8] ibidem, fo 135vo – 136vo.

[9] ibidem, fo 174vo – 175vo.

[10] ibidem, fo 206vo – 207ro.

[11] ibidem, fo 287vo – 288ro.

[12] ibidem, fo 414vo – 415ro.

[13] ibidem, fo 415ro – 416 ro.

[14] RAA, OGA Ekeren 192, fo 66vo.

[15] RAA, OGA Ekeren 527.

___________________________________________________________

Archiefdagen Heemkring Hoghescote Antwerpsesteenweg 2 – Kapellen Lokaal ‘ De Kroon’.

De eerste dinsdag van de maand van 14 tot 17 uur en de tweede donderdag van de maand van 19 tot 22 uur.

13

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Hoogstraten & Rijkevorsel Op zaterdag 8 april gaan we in de voormiddag naar Hoogstraten, en in de namiddag bezoeken we het heemkundig museum van Rijkevorsel.

Inschrijven kan zowel voor de ganse dag, enkel de voormiddag of enkel de namiddag.

Hoogstraten: Om 10.00uur bezoeken we eerst de St. Katharinakerk. Deze laatgotische kerk is gebouwd tussen 1525 en 1550. Binnenin word je overweldigd door de schitterende 16de eeuwse glasramen, wandtapijten, praalgraven en koorbanken met ludieke en volkse tafereeltjes. Geen wonder dat ze de ‘kathedraal van de Kempen’ wordt genoemd. De Heren van Hoogstraten zijn gedurende honderden jaren ook Heer van Ekeren (en Kapellen) geweest. De meeste van die heren en hun familie liggen begraven in de kerk van Hoogstraten.

Daarna bezoeken we het begijnhof . Het schilderachtige begijnhof van Hoogstraten werd gesticht in 1380, de barokke kerk dateert uit de 17de eeuw. Jarenlang stond dit hof te verkommeren maar het werd van de ondergang gered door een groep plaatselijke burgers die 7 jaar lang werkten aan de restauratie. In 1998 werd dit begijnhof samen met 12 andere Vlaamse begijnhoven door UNESCO officieel erkend als ‘Werelderfgoed’.

Wie zin heeft kan na het begijnhof de 105 meter hoge toren van de St. Katharinakerk beklimmen. Een 300-tal treden op de wenteltrap voeren je naar boven in de buik van die grote reus. In de klokkenkamer zie je de bronzen stembanden, een enige beiaard van 50 klokken. Vanop de ommegang liggen de vier windstreken aan je voeten. Bij zeer helder weer kan je de kerktorens van Breda en Antwerpen nog net zien met het blote oog.

Rijkevorsel: Om 14.30uur bezoeken we het Heemkundig museum van Rijkevorsel. De nostalgie van het verleden, een boeiende rondleiding door het charmante heemkundig museum van Rijkevorsel laat je kennismaken met meer dan 4000 stukken erfgoed van de bevolking van de Noorderkempen. De voorwerpen zijn mooi thematisch opgesteld. Zo is er het oude schoolklasje, de vroegere dorpswinkel, het eerste cabinet van de dorpsdokter, de barbier enz...

14

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Het museum bezit ook voorwerpen die we enkel nog uit spreekwoorden kennen.

Al eens in de doofpot gekeken of met de plak gezwaaid?

Praktisch, we rijden met eigen vervoer, best onderling af te spreken. Wie geen vervoer vindt mag gerust een van de bestuursleden bellen, we proberen dan een oplossing te vinden.

We komen samen om 9:55uur voor het toeristisch info centrum van Hoogstraten juist naast de kerk. Ons bezoek is uiteraard met gids.

Nadat we in Hoogstraten alles bezocht hebben is de tijd aangebroken om de inwendige mens te versterken. Iedereen is vrij, maar we hebben wel gezorgd dat je rustig kunt aanschuiven aan een koffietafel. Er is plaats voorzien in taverne Den Bottel, vrijheid 162 tegenover de kerk in Hoogstraten. Daar wordt gezorgd voor koffie of thee à volonté boterhammen met beleg en één koffiekoek per persoon voor de prijs van 10,70 euro per persoon. Andere dranken zijn uiteraard afzonderlijk te betalen.

We rijden wederom met eigen vervoer naar Rijkevorsel waar we ten laatste om 14.25uur moeten zijn voor het gemeentehuis. Daar krijgen we, ook met een gids, een rondleiding in het Heemkundig museum.

Inschrijven kan zowel voor de ganse dag, enkel de voormiddag of enkel de namiddag.

Voor de voormiddag kost dit 3 euro per persoon, niet leden 4 euro, voor de namiddag kost dit 2 euro per persoon, niet leden 3 euro. Voor het eten is dit 10,70 euro per persoon. In de prijs is inbegrepen de verzekering, de gids en de inkom. Mogen we vragen zeer duidelijk te zijn zowel bij de inschrijving als bij de overschrijving. Inschrijven enkel bij volgende twee personen. Chris Alen tel. 03664 05 01 of e-mail chris.alen@skynet.be of bij Francois Groenewege tel. 03-665 00 87 of e-mail francois@groenewege.com na inschrijving betaling op rek.413-7205071-65 van Heemkring Hoghescote vzw Antwerpsesteenweg 2 bus 2 te 2950 Kapellen, met duidelijke vermelding voormiddag, namiddag of ganse dag, het aantal personen, met of zonder eten, en bezoek Hoogstraten-Rijkevorsel.

GEZOCHT – GEZOCHT – GEZOCHT - GEZOCHT documentatie voor het archief van de Heemkring Hoghescote.

Alle documentatie over Kapellen is welkom!

Wij denken aan foto's, doodsprentjes, doodsbrieven, postkaarten, krantenknipsels, affiches, oude menukaarten, geboortekaartjes, oude trouwboekjes, oude notarisakten, huwelijksaankondigingen, oude rekeningen van Kapelse firma's enz, enz...

Geef ons een seintje en we komen even langs.

Bij voorbaat hartelijk dank!

Kontaktadres: Dorpsstraat 59 bus 7 – 2950 Kapellen – Tel: 03 664.57.22

15

â&#x20AC;&#x2122;t Bruggeske jg 38 â&#x20AC;&#x201C; maart 2006 nummer 1.

Schoonselhof Nu! Een eigentijdse visie op de Antwerpse necropool.

In Schoonselhof Nu! wordt de begraafplaats en dus ook de stad Antwerpen en Vlaanderen bekeken vanuit vele, soms onverwachte invalshoeken. Het boek presenteert beschouwende en historische essays door Kristien Hemmerechts, Wim Cuyvers, Marc Jacobs, Frank Herman en een gedicht van Tom Lannoy.

Kunsthistorica Anne-Mie Havermans, lid van Hoghescote, nam de hoofdmoot van de publicatie voor haar rekening. Ze bespreekt meer dan 100 graftekens, die gekozen werden omwille van hun uitdrukking: hoe herinnert het grafteken aan de overledene en zijn omgeving, draagt het een eigen kunstwerk van de overledene, welke kenmerken, symbolen of andere tekens zijn er aangebracht, welke verwantschap bestaat er tussen graven, wat is er bijzonder, verrassend, apart of juist traditioneel.

Met het stenen archief als uitgangspunt brengt Anne-Mie Havermans het verhaal van opdrachtgevers, ontwerpers en uitvoerders. De foto's van Carl De Keyzer en de documentaire op de bijgevoegde Dvd van regisseur Peter Germis geven een levendige kijk op Schoonselhof.

Te koop aan 39 euro in De Boektiek te Kapellen en bij Anne-Mie Havermans, Gerarduslei 35 2180 Sint-Mariaburg (Ekeren) 03/665.02.19. Zij geeft ook lezingen, en rondwandelingen op Schoonselhof en elders.

16

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Straatnamen in de wijk Zilverenhoek (slot) 29. Neerhoflaan: zijstraat van Klein Heiken (ongeveer tegenover de Bloemenlaan).

Kapellen C.B.S.1996: naamgeving.

Verkaveling van gronden der erven Geelhand de Merxem, jarenlang gepacht en bewoond door de familie Gabriels.

De buurt noemde het recent afgebroken huisje fam.Joossen :”Het Neerhofke”, vandaar misschien de straatnaam.

De verkaveling is ontworpen door het bureel Jan Stokmans, Dorpsstraat, 76 te Kapellen en omvat 19 percelen voor alleenstaande bebouwing, samen met een perceel van ca. 2000 m! voorzien voor algemeen nut.

30. Oude Bergsebaan: tussen de Antwerpsesteenweg en de Hoogboomsteenweg.

EkerenC.B.S.19.8.1947: naamgeving.

Vroegere benamingen waren o.a. ”Berkenshoekstraat”(Cremers 1909) en “Oudebaan” (tot1.9.1939 ).

De straat werd ten onrechte genoemd naar de vroegere “Berchse Baene” naar Bergen op Zoom (zie apart artikel), die evenwel via de Rubensheide (zie nr.36) over Kapellen-centrum naar Putte (Nederlandse grens ) liep. Tot de rechttrekking van de Antwerpsesteenweg (1764) begon de Hoogboomsteenweg aan de Rubensheide.(Z)

Oude Bergsebaan foto genomen ter hoogte van Rubensheide.

(Fotograaf niet gekend, uitgave van huis Somers)

31. Oude Weg: tussen Vloeiende en Klein Heiken.

Ekeren C.B.S.12.9.1939: naamgeving Maakte deel uit van – en verwijst naar de vroegere “Berchse Baene”(zie later)

Oude weg > (Foto R. Keukelinck.)

17

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

32. Pareindreef: tussen Rubensheide en Ruyseveltlei.

Kapellen G.R.30.11.1983: naamgeving.

Vroeger een privé-dreefje naast domein “Rozenhof” 33. Puihoek: tussen Klein Heiken en Vloeiende (westgrens van de wijk). Is één van de oudste wegen van de wijk.(reeds vermeld in 1328). In 1625 genoemd “Den Puyhoeck aent Cleyn Heyken” Verwijst vermoedelijk naar de overgang van de lager gelegen poldergronden naar de hogere, zanderige Kempen.

Was tot 1959 als assestraat (niet-gekasseid) berucht.

Is tevens vermeld, samen met “Vloeyen”(zie nr.40), in de bij “Klein Heiken” aangehaalde Franse stratenbeschrijving van 1811.

De westgrens bestond tot 1982 uit de Essenhoutsebeek, maar werd door de wet van 22.6.1982 (Aanhechting bij Kapellen) “gecorrigeerd” tot Veldstraat - Klein Heiken – Puihoek (de aslijnen ervan).

34. Roodborstjeslaan: van Leeuweriklaan tot gronden “Pierre”(Jagersdreef) Kapellen G.R.20.4.1984: naamgeving.

De straat werd door de gemeente Ekeren op 23.10.1961 als Spechtlaan in de verkaveling “De Sterre II” opgenomen.

Met zijn 14 cm. is het roodborstje één van de kleinste vogeltjes uit onze Polder.

Komt veel voor in tuinen en bossen met struikvegetatie, waar hij zijn parelende zang vooral in de schemering ten gehore brengt. Hij zoekt zijn voedsel vooral in het onderhout en nestelt graag onder heggen of in klimop.

35. Rubensheide: tussen Oude Bergsebaan en Koningin Astridlaan (Kapellen) Ekeren C.B.S.8.11.1962: naamgeving.

Maakte deel uit van de “Berchse Baene” (zie later), die hier plots een knik naar het noorden maakte richting centrum Kapellen. Bij de aanleg van de spoorweg werd de straat langs het spoor verlegd. Het gedeelte Kapellen (noord van Essenhoutsebeek) heette tot 1983 “Oude Baan”.

36. Ruyseveltlei: tussen Oude Bergsebaan en Kon.Astridlaan.(Kapellen) Ekeren G.R.16.11.1899: naamgeving.

18

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

De familie Ruysevelt Petrus (onderwijzer, afkomstig van Zaventem) vestigde zich in 1777 te Ekeren en werd eigenaar van diverse eigendommen. De straat werd ter ere van de familie gepland door hun erfgenamen en door hun zaakgelastigde dhr. P. Segers uitgevoerd. De straat werd op 17.9.1964 geasfalteerd.

37 Schapendreef: zijstraat Kastanjedreef. (voetpad naar Hoogboomsteenweg) Ekeren C.B.S.8.1.1964: naamgeving.

De vroegere privé-weg was de toegang tot de hoeve Picavet-De Rechter, op het domein Les Hirondelles (nu Vijverhof), Hoogboomsteenweg, nr. 5.

Hoeve Picavet (

Fotograaf niet gekend. Verzameling J.F.)

38. Schuttersdreef: tussen Jagersdreef en Wielewaallaan.

Kapellen G.R.23.2.1988: naamgeving.

Gedeelte Sterre is aangelegd als wandel- en fietspad.

39. Valkenlaan: tussen Antwerpsesteenweg en Jagersdreef.

Kapellen G.R.20.4.1984: naamgeving.

Vormt de hoofdstraat van de verkaveling Sterre I (firma Plancke), vanaf 24.4.1957 bekend als Nachtegaallaan. Het laatste deel, door domein Pierre, werd pas in 1979 aangelegd.

Villa Magnolia

19

(Foto J.F.)

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

De valk is een 34 cm. grote dagroofvogel heeft een lange staart met donkere dwarsstrepen. De rugzijde is roodbruin, zwak gevlekte schedel, stuit en staart zijn grijs. Hij kan afgericht worden om te jagen. Karakteristiek is het “bidden”(stilstaan in de lucht), waarbij hij de omgeving afspeurt naar prooi.

40. Vloeiende: tussen Antwerpsesteenweg en Puihoek.

Reeds vroeger(1563 ) gekend als “Hoochboomschen Kerckwech”, maar vanaf 1631 is er een vermelding “vloyen”. Er bestaat echter twijfel of men de straat (of weg) bedoelde, dan wel de beek na de samenvloeing van de Kaartse – en de Haasdonksebeek. Deze beken vormen de zuidgrens van onze wijk. Was tot 1959 een aardeweg.

Een betere aanduiding voor dit kruispunt, was ‘Eeckeren Hoogboom Kruis’ geweest.

De zandweg (soms slijkweg) waar de kinderen gezeten zijn is de Vloeiende.

(Foto F. Hoelen. Verzameling J.F.)

41. Wielewaallaan:tussen Merellaan en Schuttersdreef.

Ekeren C.B.S.24.4.1957: naamgeving Is het overblijvende deel van de oorspronkelijke Wielewaallaan, die in 1961 werd omgedoopt tot Merellaan.

De wielewaal is een 24cm.lange, inlandse trekvogel, die alleen in de zomer bij ons verblijft. Hij heeft een geel verenkleed met zwarte vleugels en dito staartbovenzijde.

42. Winkelhaakstraat: tussen Klein Heiken en Zilverboslaan.

Ekeren C.B.S.22.6.1959: naamgeving.

Was vroeger een aardeweg ( “5m. breed half en half” ) tussen Klein Heiken en de Antwerpsesteenweg, die aangelegd was rond 1866 door de grondeigenares weduwe L. Van den Eyndt-De Coster uit Antwerpen om haar erfenis bouwrijp te maken. Het O-W gedeelte werd in 1975 verkocht als bouwkavel (huidige GAMMA) en werd zuidelijker aangelegd naast Cafe Roma, als voet- en fietspad.

43. Zilverboslaan: tussen Klein Heiken en Winkelhaakstraat.

Ekeren C.B.S 9.1.1963: naamgeving.

Verkaveling door de firma N.V. Morkhoven, Maantjessteenweg,57 te Merksem, die het domein “Les Sorbiers”(zie later) bouwrijp maakte voor 101 kavels, meestal bel etagewoningen.

20

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

44. Zilverenhoeklaan: tussen Antwerpsesteenweg en Oude Bergsebaan.

Ekeren C.B.S 2.9.1951:naamgeving.

Volgens ontwerp van het Bureau Mennes aangelegd in 1950 voor Victor Deckers. Deze was o.a. erfgenaam van het domein “Heidelust” (zie later) op wiens grondgebied de verkaveling voor 26 percelen langs de “Nieuwe laan Deckers” was gepland.

Zichtkaart van de Zilverenhoeklaan, een uitgave van huis Somers.

(Fotograaf niet gekend).

Inhuldiging op 2 september 1951.

(Fotograaf niet gekend)

45. Zwaluwlaan: tussen Kastanjedreef en Leeuweriklaan.

Ekeren C.B.S 15.4.1957:naamgeving.

21

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Ze maakte deel uit van de verkaveling Sterre I (firma Plancke) Ze werd aangelegd door de firma Van Gorp (Ravels) in 1956, samen met de Lijsterlaan en de Koekoeklaan (later Kauwenlaan).

Zwaluw is de naam voor 3 bekende soorten: huis-, boere- en oeverzwaluw. De huiszwaluw is bij ons gekend door de gevorkte staart, de metaalglanzende, donkerblauwe rugzijde en de roomwitte buik. Het kogelronde nest; gebouwd met restjes, leem en speeksel, vinden we geregeld onder dakgoten, afdaken of tegen aardewanden.

46. Zijdefabriekstraat: tussen Jagersdreef en Fabriekstraat (Brasschaat) Ekeren C.B.S11.5.1954 :naamgeving.

Verwijst naar de vroegere zijdefabriek Mettepenningen (1782-1899), die opging in het domein “De Sterre”(zie later) Heette vroeger Zijdefabriek.

Een villa in de Zijdefabriekstraat .

(Foto J.F.)

Kapellen juni 2005.

J.F. Gebruikte afkortingen: Arro: Sociale Bouw- en Kredietmaatschappij Arro ndissement Antwerpen.

C.B.S.: College van Burgemeester en Schepenen.

G.R.: Gemeenteraad.

N.K.B.: Nationale Koninklijke Beweging(weerstandersgroepering tijdens W.O.II).

N.L.M.: Nationale Landmaatschappij.

Par.: Parochie.

S.C.: Schepencollege.

Bibli ografie: Roelands –D e Sitter : 500 jaar Hoogboom .

Kanora en Bresseleers : Geschiedenis van Ekeren.

R. Keukelincks: Straten van Ekeren.

Het Documentatiecentrum voor de Noorderpolders.

Gemeentebestuur Kapellen.

Met onze dank voor de bereidwillige medewerking aan:Heemkring Hoghescote.

___________________________________________________

22

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Uit het dagboek van Albert De Wagter, een begaafd organist "Zingen is dubbel bidden” Albert startte als jonge leraar in het lager onderwijs van diverse scholen. Na zijn huwelijk met Mej Serroels vestigden beiden zich definitief in Ekeren. Albert werd leraar aan kinderen in het Lager Onderwijs in de Sint - Lambertusschool te Ekeren.

Toen in 1972 de plaatselijke organist van de St. Jacobuskerk een paar dagen voor Kerstnacht zijn ontslag gaf werd aan Albert gevraagd om - voorlopig - Kerstnacht te begeleiden. Blijkbaar was iedereen enthousiast over hun "nieuwe organist". Zijn definitieve aanstelling kwam op 6.1.1973.

Titelblad uit het dagboek van Albert De Wagter.

23

â&#x20AC;&#x2122;t Bruggeske jg 38 â&#x20AC;&#x201C; maart 2006 nummer 1.

Brief van de dirigent, Leo Avermaete. Deze dirigeerde Cantamus, het kerkkoor van de Jacobusparochie te Kapellen: Kapellen, 2 januari 1973 Beste heer, Hartelijk dank voor de prettige samenwerking... tot nu toe. Ik hoop dat hetgeen besproken werd, ook tot stand komt. In afwachting hierbij onze eindejaarsbrief, als kleine herinnering voor de afspraak van 8 dagen. Dank vooraf!

STATUTEN Gemengd Zangkoor "CANTAMUS" Art.1 Op 21-9-1969 werd in de schoot der parochiegemeenschap St.Jacobus te Kapellen Centrum een gemengd zangkoor opgericht, genaamd Zangkoor St.Jacobus.

Het koor is toegankelijk voor volwassen dames en heren. Bij het eerste lustrum werd het koor herdoopt als "Cantamus". De zetel is gevestigd te Kapellen Gasstraat 36 of in elke andere plaats door het bestuur aan te duiden.

Art.2 Het gemengd koor heeft als doel: a. de Eucharistievieringen en liturgische plechtigheden in de parochie St.Jacobus op te luisteren. b. Concerten en andere uitvoeringen te verzorgen. c. deel te nemen aan: zangtornooien, zangstonden en dergelijke.

Art.3 Wie lid wordt verplicht zich er toe regelmatig alle zangherhalingen en uitvoeringen bij te wonen. Hij of zij dient zich vooraf te verontschuldigen bij het hiertoe aangewezen bestuurslid, indien hij of zij een herhaling of uitvoering niet kan bijwonen.

Veelvuldige afwezigheid kan leiden tot uitsluiting. Het ledenaantal schommelt tussen 20 en 50 leden, waarbij 25 vooropgesteld wordt om, mits gewettigde afwezigheden kultureel representatief te zijn.

Art.4 De wekelijkse herhalingen gaan door telkens op maandag van 19.30 tot 21.00u.

Uitzonderingen hierop zijn: wettelijke feestdagen, verlofperiodes en onvoorziene omstandigheden door het bestuur te bepalen. De mogelijkheid bestaat echter bijkomende herhalingen in te lassen indien de wekelijkse herhaling niet volstaat.

Art.5 Het bestuur van het gemengd koor is samengesteld uit zeven leden: 1 Voorzitter of voorzitster 1 Secretaris Penningmeester of secretaresse-Penningmeester 1 Bibliothecaris of bibliothecaresse 2 Raadsleden 1 Zangleider 1 Organist.

De zangleider en de organist maken door hun funktie deel uit van het bestuur.

Art.6 De zeven bestuursleden zijn alle stemgerechtigd met gelijke stem.

Art.7 Om geldig te kunnen stemmen moeten minstens vier leden op de zeven van het bestuur aanwezig zijn. Meerderheid van stemmen is vereist. In geval van staking van stemmen wordt het voorstel verworpen. Het kan evenwel terug op de dagorde geplaatst worden.

Art.8 De bestuursleden worden door de leden van het gemengd koor gekozen bij gewone meerderheid van stemmen. Om als lid van het bestuur te kunnen zetelen moet men minstens 1 jaar lid zijn van het zangkoor.

24

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Art.9 Elk jaar treden de voorzitter en twee bestuursleden af. Zij zijn echter herkiesbaar. Indien een bestuurslid, tijdens het lopende jaar om één of andere reden ontslag neemt wordt er tijdens de eerstvolgende koorherhaling door de gewone leden een nieuw bestuurslid gekozen. Dit nieuw gekozen bestuurslid voleindigt de termijn van het ontslagnemend bestuurslid.

Art.10 De specifieke taken van de bestuursleden worden verdeeld en bepaald in de eerste vergadering van het bestuur, uiterst 2 weken volgend op de verkiezing.

Art.11 De voorzitter roept de bestuursvergaderingen bijeen. Deze worden gehouden naargelang hun noodzakelijkheid. Een bestuursvergadering kan ook bijeengeroepen worden op vraag van één of meer bestuursleden.

Art.12 Alle beslissingen dienen genomen te worden bij gewone meerderheid van de bestuursleden in regelmatige zitting bijeengekomen. Bij dringende beslissingen tracht de voorzitter de bestuursleden te raadplegen. Zijn beslissing wordt achteraf aan het advies van het bestuur onderworpen.

Art.13 De jaarlijkse algemene vergadering van het gemengd koor wordt gehouden op “Verloren maandag” d.i. de maandag volgend op driekoningen, onder de benaming “Doop”. Hierop worden de nieuwe leden voorgesteld en door “Peter en Meter” vakkundig gedoopt.

Art.14 Het Sint Ceciliafeest zal jaarlijks plaatsvinden op de zaterdag die het dichts 22 november benadert, en zal voorafgegaan worden door een door het gemengd koor gezongen Eucharistieviering.

Art.15 Betreffend onvoorziene gevallen, niet vermeld in dit reglement wordt door het bestuur, met meerderheid van stemmen beslist.

Deze statuten werden op datum van 3 februari 1978 door het bestuur goedgekeurd.

Volgen twee onleesbare handtekeningen. ___________________________________________________

25

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

De ballade van de organist.

Dit is de ballade van de orgelist schoon dat hij ’t zelf niet wist, verblijdde zich aan het orgel te best met Bach en latijn, heel kerks en modest.

We zullen je leren lijk nu voortaan Gezongen moet worden, sprak men hem aan; latijn, zei de paster, naar ’t aloud patroon is uit-en-afgedaan nu mijn zoon!

Zelfs eik en gotiek en pronk en praal moet weg voor ’t beginnende nieuwe verhaal !

De orgelist nu beet wat te fel: “en schoonheid en smaak, zijn die van geen tel?

Laat ons toch wat water doen in de wijn, het nieuwe wel nemen maar ook wat latijn?” je snijdt toch de neus van de zalmen niet af, je scheidt toch gewoonlijk koren van kaf, geen zinnig mens ruilt eik en gotiek voor misplaatste prullen van kalk en plastiek! maar “neen”! acht eeuwen, waren we dom en vraag nu niet verder naar het waarom.

Hij speelde nu voor brood en de schijn zijn hart kon er nu nimmer bij meer zijn.

Ad te lavavi? 't is al romantiek!

Rorate? verouderde santeboetiek!

Niets feestelijks meer voor Ons-Lieve-Heer op ’t feest van Cilavit gelijk weleer, van Tafeltje-dek was 't, en bekers vol wijn voor allen die Hem verknocht willen zijn. geen Spirit meer voor Gods grote Geest geen Fons vivus meer die geneest, maar sterren en stenen en brood en een bloem de Geest een vogel en visjes ploem-ploem.

Het Popule meus? de vraag van Ons-Heer! versleten mijn zoon, ’t wordt nu keer op keer: van Kyrie en 't is nu met 't oude gedaan het nieuwe komt vers uit Holland vandaan.

Soms bleek het teveel, hij verloor zijn geduld zijn vloeken waren in liedjes gehuld. het bleek ook alras, hij geraakt' als in ’t lied: een vleugellamme geslagen Piet.

Het Latijnse koortje liet hem alleen met liedjes van water en harde steen.

Dit was de ballade van de orgelist, een clown daarboven, een eenzaam solist.

Westouter, Flor Barbrij, in de dagen van de tweede beeldenstorm.

26

’ t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Samenstelling liederenmap december 1971. (aanpassing 8 januari 1973) 1 - Adoramus te – Palestrina.

2 - Alleluia (Wuitach).

3 - ALTA trinita beata.

4 - Ave Maria Arcadelt.

4 - Ave Maria Tinel.

5 – Ave Verum.

6 – Bist du bei mir.

7 – Dankt nu, dankt (jongerenmis).

8 – De nacht daalt neder – zie nu rusten alle wouden.

9 – Die Ehres Gottes 9B - Die vroeg zijn aangeworven 10 – Door de liefde laat u wekken (vredeslied).

11 – Er is een roos ontsprongen.

11 B – Evenals een moede hinde.

12 – Gloria Patri - Pureel.

13 - Gebed voor het vaderland.

14 - God zij geloofd om Kabaab.

14 B – Gij dienaars aan de heer gewijd.

15 – Heb meelij Heer.

16 – Heden verscheen de heerlijkste dag.

17 – Heilig is de Herr.

18 – Het slapende Jezuskindeke.

19 Het lied van de bevestiging (Vormsel-liturgie).

20 – Ich wil der Hern loben. - Ik wil de Heer loven. 21 – Ik wil mij gaan vertroosten. 22 - Jesu bleibet meine Freude. 23 – Jesu meine Freude.

24 – Jesu, Salvator Mundi. 25 – Kerstlied Vredeslied. 26 – Komt ons in diepe nacht. 27 – Koraal – Weinachts – Oratorium. 28 – Laudatie Dominum .

29 – Locus iste. 30 – Loflied. 31 - Lof van de liefde. 32 - Magnum Dominum.

33 - Maria liedeken. 34 - Maria schone vrouwe. 35 - Nu is de roe van Jesse.

36 - Nu rusten alle wouden. 37 - Nu sijt willekome. 38 - O bone Jes. 39 – O Ewigkeit der Donnerwort 39 B - O Godlijk Alvermogen. 40 - O hoofd vol bloed en wonden. 41 – O Jezu Christe (van Berchem). 42 - Panis Angelicus.

LEDENLIJST 27 januari 1973 L. Avermaete - G. Beersman - Corten - Leni Beersmans - De Waal - R. Comelis Mevr. Delcourt - De Wagter - J. De Moor - De Bievre - Greefs - G. Havermans Cox - D. Janssens Kenis - Fr. Mertens - Meyvis-De Schutter - L. Moreau Peeters-Nagels - PH. Quirijnen - J. Rouffaer - J. Schenzer - Mevrouw Schenzer Y Schouwaerts - M. Steenhoudt - G. Stuyck - G. Terrie - Van den Broek - Fr. Van Eyndhoven – Mevr. Vingerhoets - Fr. Weber – Mevr. Wiercx - Andriessen - J. Mallien - H. De Bie – Zr. Andréa Caers - Chr. Van Baelen - Van den Broek.

27

’ t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Naamgeving.

Ontstaan: enkele getrouwen uit deze vroegere stam, de families Beersmans, De Waal en Janssens met de huidige dirigent (Leo Avermaete n.v.d.r.) waren zowat de grondlegers van het zangkoor.

Nadat organist Albert De Wagter zijn medewerking toezegde was de weg naar de toekomst open. CANTAMUS de naam "Cantamus" vloeide voort uit ‘n quiz naar aanleiding van de viering van het vijfjarig bestaan; winnaar was Johan Van de Walle. En vandaar meteen de naam.

Op die avond werden Armand Peeters tot voorzitter, Jetty Storms en Romain Havermans tot meter en Peter van het koor "verkozen".

1983: Het tienjarig jubileum: in november en verdere gebeurtenissen: koorreizen (met misverzorging) o.a. naar Tongerlo, Izenberge, Mulheirn, en Groot Bijgaarden, optreden onder leiding van Ernest Maes met 'n instrumentaal ensemble (Antw Philharmonie en Turnhoutse Concertvereniging, afscheid Mr. De Bie, 25 jaar Priesterschap Mr. Mallien, heel wat huwelijksmissen...

HUIDIGE STAND (n.v.d.r. +/- 1984): ca 45 leden, evenredig verdeeld over mannen- en vrouwen stemmen, herhaling maandag 19 u.30 in de kerk, contact adressen de koorleden, Kerkstraat 2, Dorpsstraat 5, Gasstraat 36.

BESTUUR +I- 1984: Voorzitter: Armand Peeters Secretaris/penningmeester: Robert Cornelis Bibliotheek: Philomene Quirijnen Raadsleden: Luc Storms en Marc Steenhoudt, Laatstgenoemde afgevaardigde in de Culturele Raad Organist: Albert De Wagter Dirigent: Leo Avermaete LIEFHEBBERS met 'n warm hart en liefde voor zang zijn steeds welkom.

"Beste Medewerk(st)er, De volgende vergadering van de werkgroep KERKKOOR – ZANGHERHALING zal plaats hebben op 19.3.1973 om 20 uur stipt.

U wordt vriendelijk uitgenodigd aanwezig te zijn op die vergadering.

Verdere inlichtingen ........

"Het wordt menens, Pasen nadert" ...

Een tijdlang werden blaadjes zoals hierboven afgebeeld rondgedragen, om zeker geen zangles over te slagen. Dit was in 1973. Lang hebben deze (goedbedoelde) blaadjes niet standgehouden.

28

’ t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Een vraaggesprek: Cantamus is een 9 -tal jaren geleden eerder moeizaam als kerkkoor van wal gestoken.

Als wij aan de koorleider vroegen wat hem toen bezielde om zulke bijna ondankbare taak dan gaf hij ons vier redenen: 1) Bijzondere zangtoestanden toen (daar gaan we niet verder op in) 2) de kerk en de liturgie als vruchtbare voedingsbodem van muziekbeoefening 3) het plezier met louter amateurs een peil te bereiken dat voor de toehoorders doorgaans voldoening schenkt.

4) jongeren en volwassenen warm maken voor muziek in al haar aanneembare vormen.

Op onze vraag waar hij z'n dirigentenopleiding kreeg was 't antwoord nog al eenvoudig: "nooit een gehad!" – “heb zowat alles van m'n moeder die erg melofaan was, voorts wat mezelf en van de ervaringen met de medezangers opgebouwd, voorts nog wat van het muziekconservatorium van Antwerpen waar ik twee maal achtereen buisde in het eindexamen". a) Negen jaar geleden werd er wekenlang gezwoegd aan één enkel meerstemmig stuk. Nu gaat dat heel wat vlotter.

Uit de tijd van toen stamt het “Ave Maria” van de 17e eeuwse Arcadelt. b) Het lied dat u nu te horen krijgt heeft het koor verleden maand "op de kop getikt" en meteen gezongen: "Gott ist und bleibt getreu" van een onbekende componist. c) Wij staan weldra voor Kerstmis: hier een 17e eeuws pareltje uit het a.s. repertorium "O little town of Betlehhem". d) Het behoort tot het prestige van een koor een meerstemmige mis op het programma te hebben. De Messe de Minuit van M.A. Charpentier brengt Cantamus reeds enkele jaren. Op 't ogenblik studeren zij de “Maria worther Messe” in van Rudolph Engel.

U krijgt het Kyrie hieruit als primeur: zij zingen dit stuk deze namiddag voort het eerst in het openbaar. e) Cantamus mag steeds op de bezielende begeleiding rekenen van organist Albert De Wagter uit Ekeren.

Zijn kerkorgel hierheen sleuren was een beetje te veel gevraagd en zo'n elektronisch ding is ook niet alles. Daarom, door hem bewerkt, het lied “O Godlijk Alvermogen". f) Op de Spring-Bij Feesten van enkele weken geleden zong het koor ook enkele profane liederen. Hieruit " Langs de dijken " van Armand Preud'homme en de "Amboss-Polka" g) Zo wat alle koren in de omtrek (en waar nog) schijnen een voorliefde te hebben voor het lied “Alta Trinita Beata”, alweer van een onbekende meester. Cantamus brengt het als besluit.

Door hun kort programma bewijst Cantamus dat er in zang heel wat creativiteit en hobby oefening zit.

Als men daarbij alle competitiegeest kan uitsluiten dan wordt het een echte aangename, adembenemende bezigheid.

29

’ t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Uit een mededelingsblad aan de koorleden, met o.a. het programma van de koorreis op 2 september 1973.

Koorreis naar Tongerloo – Houthalen – Kelchterhoef – Bokrijk en Postel.

'Samenkomst: parking St. Jacobuskerk Vertrek: 8.15 u stipt.

Tongerlo: vanaf 9 u.30 herhaling voor de koorleden.

De medereizigers kunnen in het "Torenhof" koffie (bier) drinken.

Om 10 u. 30 u H. Mis in de Abdij.

Na de H. Mis allen samen bezoek aan de Abdij.

Rond 12.15 u. vertrek Houthalen.

Houthalen : rond 13.15 u middageten "Bij Nand".

Volledige schotel, soep, kip of beafsteak. Nagerecht 85 Fr Na het eten, bezoek aan: Automuseum "Kelchterhoef: iets voor jong en oud! Daarna vertrek naar Bokrijk.

Bokrijk De kinderen kunnen losgelaten worden op de speelpleinen Vrij bezoek aan muzeum mogelijk. Vertrek 17.30 u Postel.

Postel: Gezellig avondmaal: Boterhammen met een stevige pint patersbier (slap water of sterke koffie). Rond 19.45 u vertrek Kapellen.

Aankomst: rond 21 u.

Inschrijvingsprijs . 130 volwassenen - 80 kinderen. Deze prijs dekt de reiskosten en het toegangsgeld voor het automuzeum.

Repertorium: wij zingen meerstemmig: - een lied over de plaats (10 B) - - Adoramus Te (1) - Zolang er mensen zijn (51) - Hymne Beethoven (9) Voor het overige volgende psalmen- 540 - 525 - 533 (str. 6 - 7 - 8 - 9 - 10 – 11) Partituren: voor zover u er niet toe komt uw map zelf voor te bereiden nemen wij de overige mappen mede.

Bijkomende herhalingen: op speciaal verzoek houden we een bijkomende herhaling op donderdag 30/8/1973, te 20 u. in de kerk, om individueel bij te werken.

Volgende herharling van het nieuwe zangseizoen: maandag 3 sept. te 20 u. stipt in de kerk.

Het reiskomitee.

P.S. Gelieve Moedersdag 10 u. mis niet te vergeten.

30

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Ledenlijst 27 januari 1973 - 32 leden.

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) 24) 25) 26) 27) 28) 29) 30) 31) 32) 33) 34)

64L647 L. AVERMAETE Chr. Pallemansstr.108 Kap Koorleider G. BEERSMANS Antwerpse steenweg 94 Kap Tenor G. BEERSMANS-CORTEN “ “ “ “ 94 Kap Sopraan Leni BEERSMANS-DE WAAL Engelse lei 23 Kap Alt 642115 R.CORNELIS Dorpstraat 5 Kap Bas 645680 Mevr. DELCOURT Streepstraat 163 Kap Alt 413428 A. DE WAGTER Veltwijcklaan 10 2070 Ek Organist 642252 J. DE MOOR-DE BIEVRE Gardenialaan 10 2070 Ek Bas 643549 A. GREEFS Engelse lei 39 Kap Bas 644517 G. HAVERMANS - COX Streepstraat 113 Kap Alt 642462 D. JANSSENS Antwerpsesteenweg 22 Kap Sopraan A. KENIS Claessensdreef 40 Ek Sopraan 644984 Fr. MERTENS Ph. Spethstraat 143 Kap Tenor A. MEYVIS-DE SCHUTTER Dorpstraat 61 Kap Sopraan 304832 L. MOREAU Legrellelaan 10 2600 Ber Tenor 644455 A. PEETERS-NAGELS Chr. Pallemansstr.72 Kap Bas 643797 PH. QUIRIJNEN Vredestraat 8 Kap Sopraan 643578 J. ROUFFAER Kapelsestraat 36 Kap Bas J. SCHENZER Tulpstraat 22 Putte NBr.NL. Bas Mevr.SCHENZER idem idem Alt 643691 Y. SCHOUWAERTS Spoorstraat 8 Kap Sopraan 645105 M. STEENHOUDT Berkenlaan 6 Kap Tenor G. STUYCK Bevrijdingqslei 13 Kap Tenor 515779 G. TERRIE Augustijnslei 90 2130 Bras Tenor M.TERRIE-VANDEN BROEK idem idem Alt Fr. VAN EYNDHOVEN Berkenlaan 57 Kap Sopraan Mevr. VINGERHOETS Dennenlaan, 15 Kap Sopraan 646147 Fr. WEBER Partisanenstraat 72 Putte Kap Bas Mevr. WEBER idem Mevr. WIERCX-ANDRIESSEN Kon. Albertlei 55 Kap Alt 643142 J MALLIEN Past.Vandenhoudtstr.15 Kap 644439 H. DE BIE Chr. Pallemanstr., 74 Kap 646482 Zr. ANDREA CAERS Kerkstr. 2/ Dorpstr. 40 Kap 539498 Chr.BAELEN- V.D.BROEK Pastorijveld 9 2110 Wijn

Cantamus 5 december 1974 CANTAMUS is de nieuwe naam van ons kerkkoor dat op 30 november zijn eerste lustrum vierde. De Grote Zaal van "Onze Kring", was weer eens netjes omgetoverd, en dat niettegenstaande de verbouwingswerken... 'n Stemmige eucharistieviering opende de avond. Het koor bracht na het aperitief enkele prachtstukjes uit hun repertorium. Dan was het 'n tijd lang aanschuiven aan het kleurrijke en smakelijke buffet.

Tijdens het gezellig etentje kregen we reeds 'n vragenlijstje voor 'n originele quiz (wedstrijd met de vraag naar 'n nieuwe naam voor het koor... ) Het zangkoor bracht dan weer liederen van Preud'homme en andere stemmingsliederen die de sfeer erin brachten. Nadien kwam de onderhoudsploeg van de kerk met 'n pittige samenzang, weergave van hun activiteiten in de kerk. De lectoren lieten zich bij monde van Lizzy Van Dingenen en Harry Buelens niet onbetuigd in 'n paar zeer geestige lezingen.

31

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Wily Geraets bracht dan in rijm 'n karakterstudie van de leden van de Karweiploeg van de Broederschool. Het mocht er wezen.

Na een dankwoord namens de parochie door de pastoor gaf Armand Peeters een historiek van het huidige gemengde zangkoor dat eindigde in een oprechte hulde en dankbetuiging aan Leo Avermaete, pionier, dirigent en bezieler van dit koor.

Organist Albert De Wagter en alle koorleden werden mee in deze hulde betrokken.

Hierna werd het dan nog een uiterst aangename dansavond. Nogmaals van harte dank en proficiat.

Uit het parochieblad van 20.11.1975: ZATERDAG 22 NOVEMBER CECILIA MIS Met medewerking van zangkoor CANTAMUS en een instrumentaal ensemble van het orkest van de Kon. Turnhoutse Koncertvereniging... Aanvang muziek 17 u.40 mis om 18 u. Programma aan de ingang aangeboden ten bate van zang en muziek in de kerk.

Uit "KOORKRANT" nr. 4 - 1999.

"Non hominibus sed Deo" "Niet voor de mensen maar voor God" Met deze woorden eindigt - in november 1987 - Albert De Wagter zijn ‘ woord vooraf ‘ op zijn muziekbundel. Waarom dit artikel over deze muziekleraar/organist?

Albert De Wagter heeft, in een tijdspanne van twintig jaar, al de liederen van ‘Zingt Jubilate’, en dat zijn er ongeveer tweehonderd (200 !!), van een vierstemmige zetting voorzien.

De prachtige liederen van B. Huibers, P. Schollaert, I. De Sutter, J. Wuytack e.a. verdienen het om in een zo groot mogelijk kader gezongen te worden. Dit was, en is, de wens van Albert. Ik citeer hierbij uit het ‘woord vooraf’ dat hij schreef bij het naar buiten brengen van zijn bewerkingen: " de zettingen zijn met opzet eenvoudig gehouden zodat er geen ellenlange repetities voor gehouden moeten worden.”

Hij startte zijn werk met het "Passieverhaal" dat men zingt tijdens de Goede Week. Voor dat deel waar "het volk" aan bod komt schreef hij de muziek vierstemmig. Dit viel in de goede aarde bij zijn koorleden. Bovendien stelde hij vast dat ondanks het feit dat veel leden van het koor weinig of geen muziek kon lezen deze nieuwe manier van zingen door hen enthousiast werd onthaald.

32

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Van in den beginne stelde hij dat de bewerkingen niet gemaakt zijn om "gezongen te worden tijdens concerten of op feestdagen " doch dat zij bestemd zijn voor de gewone zondagvieringen en wel om de volkszang te stimuleren. " Indien de bewerkingen moeilijk waren, dan zouden zij hun doel missen. Er is niet gestreefd naar originaliteit, moeilijkheid en modernisme. De zettingen zijn meer bedoeld als ‘geestelijke gebruiksmuziek’... bij het schrijven heb ik steeds gedacht aan een ‘amateurkoor’ waarvan de beperkte muzikale kennis ruimschoots vergoed wordt door een muzikaal enthousiasme...”

Een koor moet, volgens Albert, de mensen aanzetten om goed te zingen. Een vierstemmig lied kan om beurten worden gezongen door de gelovigen - die het op hun manier zingen - en door de koorleden. Zo is de zondagsmis een feest.

Albert besluit zijn ‘ woord vooraf ’ als volgt: "deze bewerkingen dienen om op de gewone zondagen door het jaar de Eucharistievieringen wat plechtiger te maken maar vooral om de volkszang tijdens deze vieringen te helpen en te stimuleren”. Hij eindigt: “Mocht dit laatste verwezenlijkt worden, dan zou ik weten dat het vele werk niet voor niets geweest is.”

November 1987.

_____________________________________________________ Vergroting van het hoogzaal – 19 maart 1978 start verbouwingswerken.

Cantamus dankt...

Heel oprecht De Heer Malien, De Heer De Bie, Zuster Andrea, alle parochianen, alle milde schenkers, onze bouwheer en ondernemers en de ijverige handen die de gevolgen van de hoogzaal-perikelen uitwisten. Maar gaat dat eens boven bekijken: niet te begrijpen hoe wij op dat vroeger kleine plekje ons plaatsje konden vinden.

Hoe kunnen wij blijk geven van onze dankbaarheid? Door onze plechtige missen fijn te verzorgen.

Einde van dit verslag. Veel dank aan Albert De Wagter voor het uitlenen van de massa gegevens.

Jef HERMAN.

33

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Aanwinsten voor het Hoghescote-archief. dank aan de schenkers: - van de heer Paul Van Bockel, “Tijdschrift der Gemeentebesturen, Weldadigheidsbureelen, Gods-, Gasthuizen en Kerkfabrieken 1923-1924”, bundel documentatie van de Sint Sebastiaansgilde van Hoogboom/Zilverenhoek, bundel documentatie van de gilde “De Dry Akers” van Ekeren, een vademecum van de heemkundige kringen.

- Familie W. Van Helvert: communieprentjes en een pakketje foto’s.

- Familie Beirens-Quick: bundel familiedocumenten.

- Familie Van den Kerckhove: een pak boeken.

- Familie Van den Heuvel: een pak boeken en oude documenten van Kapelse verenigingen.

- K.W.B Zilverenhoek – Kapellen: Maandbladen “Heet van de Naald”.

- Dhr Frans Janssens: bidprentjes en rouwbrieven, documenten over het ACV en het ACW van Putte, documentatie over de parochie Sint Dyonisius van Putte. aankopen gedaan ter verrijking van het archief: - Boek “Souvenirs de Paix et de Guerre” van baron Paul Kronacker.

- Originele Duitse foto van het fort van Kapellen tijdens WOII. - Twee rantsoenkaarten voor “niet eetbare producten” uit 1945.

Publiciteit van toen…

Uit: Ons Land – 31 e jaargang, nr 25, 18 juni 1949.

34

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

Koninklijk bezoek In september 1895 mocht Kapellen, maar vooral Hoogboom, zich met een koninklijk bezoek verheugen. “De Huisvriend” berichtte het hele gebeuren als volgt: 11 september - Hoogboom (Eeckeren) – Koninklijk Bezoek Zooals wij officieel gezegd hebben, en niettegenstaande zekere dagbladen ander berichten gaven, zal H.M. de Koningin .[1], Woensdag afstappen aan het prachtige kasteel van M. den baron Osy de Zegwaart, te Hoogboom. Er zal geene officieele receptie plaats hebben, maar de inwoners van Cappellen bereiden aan onze koningin, eene harer weerdige ontvangst.

Donderdag stijgt Hare Majesteit te peerd, begeeft zich naar de Polygoon, om zich daar bij den Koninklijken Staf te voegen. < Baron Osy de Zegwaart.

Drie dagen later kon de lezer het relaas van de afgelopen dagen lezen: Hoogboom (Eeckeren) – H.M. de koningin Na hare aankomst in het kasteel te Hoogboom, en na eenige oogenblikken gerust te hebben, heeft H.M. den wensch uitgedrukt eene wandeling te doen in het park van het kasteel, welken schoonheden zij, en te recht, roemde. Ter 6 ure ging men aan tafel; H.M. was in zeer eenvoudige rouwgewaad, ten gevolge den dood van een Oostenrijksch familielid. Zij presideerde het banket. Tegenover H.M. zat prinses Clementine [2 ], rechts van de Koningin, Mevr. De barones Osy en links de baron Osy. Luitenant-generaal Brassine [3] zat rechterzij van H.K.H. de prinses Clementine, en te linkerzij Luitenant-generaal Wouters.

H.M. de Koningin had al de kinderen van M. de baron Osy ten eten genoodigd, alsmede Luitenant-kolonel Wolters, die het 7 e linie-regiment commandeert en verblijf 35

’t Bruggeske jg 38 – maart 2006 nummer 1.

houdt op het kasteel zelve. Tijdens de maaltijd voerde de muziek van het 7 e linie, onder leiding van M. Degrez, verschillende stukken uit. H.M. luisterde met aandacht naar de voortreffelijke uitvoering en was er zoodanig mee ingenomen, dat zij verzocht de muziek dichterbij het kasteel te doen plaatsnemen. Na het diner heeft H.M. en hebben al de genoodigden plaats genomen op het terras van het kasteel, alwaar de vereeniging een intiem karakter aannam. H.M. sprak op de meest hartelijke toon met de leden der familie. Het concert duurde voort tot 9 ure ’s avonds. Ter half 10 hebben H.M. de Koningin en H.K.H. prinses Clementine, zich naar hunne appartementen begeven.

En nog: Hoogboom (Eeckeren) – Terugkeer van H.M. de Koningin H.M. de Koningin is ten 1 uur op het kasteel van Hoogboom teruggekomen. Na eenige oogenblikken rust te hebben genoten, is zij ten half 2 aan tafel gegaan, nogmaals omringd van gansch de familie Osy. H.M. heeft het kasteel ten 3 ure verlaten, om ter half 4 plaats te nemen in den koninklijken trein, die regelrecht naar Spa terugvoert. De Koningin werd tot aan de statie vergezeld door M. den baron Osy van Zegwaart. Aan M. den gouverneur heeft H.M. de hooge voldoening uitge-drukt over de oprechte vaderlandsche ontvangst, die zij overal op haren weg heeft mogen ontmoeten en vooral te Hoogboom en Cappellen. In deze twee dorpen waren al de huizen, zonder uitzondering, met nationalen trots gevlagd. H.M. de Koningin en H.K.H. de prinses Clementine, hebben ook hunne hooge voldoening uitgedrukt aan M. den baron Osy van Zegwaart over het onthaal dat haar op het kasteel ten deele viel.

Foto Verzameling Mardon.

(Fotograaf niet gekend.)

[1] H.K.K.M. Maria-Hendrika van Habsburg-Lotharingen, Koningin der Belgen, Prinses van België, Aartshertogin van Oostenrijk. Dame Orde van de Heilige Michaël, Dame van de nobele Orde van het Sterkruis Oostenrijk, Dame van de Koninklijke Orde van de Heilige Isabella Portugal, Dame Louise Orde Pruisen, Dame van de Koninklijke en Nobele Orde van Koningin Marie-Louise Spanje, Grootkruis Chefakat Orde Turkije, geboren te Boedapest op 23 augustus 1836, huwde op 22 augustus 1853 te Brussel met koning Leopold II en overleden te Spa op 19 september 1902.

[2] H.K.H. Clementine-Albertine-Marie-Léopoldine, Prinses van België, Hertogin van Saksen, Prinses van Saksen-Coburg-Gotha. Geboren te Laken op 30 juli 1872 en overleden op 8 maart 1955. Gehuwd op het Kasteel van Montcalieri op 14 november 1910 met Z.K.K.H. Victor-Napoleon, Prins Bonaparte.

[3] Luitenant-Generaal Jacques Brassine, geboren te Namen op 12 oktober 1830 en overleden te Oudergem op 25 december 1899, was in 1895 Minister van Oorlog en Vleugeladjudant van Leopold II.

Bronnen: -

Hoghescote Archief. www.ars.moriendi.be

M. Brans.

36

FTKGOCCPFGNKLMU""VKLFUEJTKHV""ÓV"DTWIIGUMG HEEMKRING HOGHESCOTE VZW. ANTWERPSESTEENWEG 2 BUS 2 2950 KAPELLEN AFGIFTEKANTOOR: KAPELLEN 1 P 806083

BELGIË BELGIQUE P.B. 2950 KAPELLEN 1

!"#$%%&'()*!'%%!'+,'(% -"#*'&%% %%%%%%%%%%*./0.12.% %%%%%%%%%%%%%%%%#34560708292.%% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%#90.62.% %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%-32:9;<=025%

!!

>"(#&&,(??,%@A B -?#'CC'+%DAEF%% ,'CG%F@HIFEHJDHIK%% 2BL403G%8<=M529N08282.629O5;M.26H/2% %

BC 30832