H0B0N IA TIJDSCHRIFT
KULTURELE HEEMKRING H O O G B O O M
Jaargang 5 n r . 2 Juni 1976
H O B O N I A Driemaandelijks T i j d s c h r i f t C u l t u r e l e Heemkring H0 OGBO 0 M
DE
H E K S E N
V A N
B E S E L A R E.
i n d e We s t - Vi a a m s e gemeente B e s e i a r e g a a t d e l a a t s t e zondag v a n j u l i d e " H e k s e n s t o e t " u i t . D a t a l d e h e k sen v a n h e i n d e e n v e r r e , i e d e r j a a r w e e r, n a a r d e z e k l e i n e gemeente i n d e z a n d l e e m s t r e e k komen, z a l n i e m a n d verwonderen a l s men w e e t d a t h e t e e n s d e v e r b l i j f p l a a t s was v a n v e r s c h i l l e n d e w a a r a c h t i g e h e k s e n . I n d e " To v e r e s s e p r o c h i e " o f h e t " H e k s e n d o r p " B e s e l a r e kwamen d e h e k s e n samen a l s z e " g a l g e j o n g e n " n o d i g h a d den. G a l g e j o n g e n z i j n d e w o r t e l s v a n d e a l r u i n p l a n t en d e z e z i j n z e e r v e r m a a r d b i j d e t o v e r k o l l e n . M e n n e me d e w o r t e l v a n e e n j o n g e a l r u i n p l a n t d i e men i n e e n bepaalde v o r m s n i j d t ( b i j v o o r k e u r g e l i j k e n d o p e e n d e e l van h e t m e n s e l i j k l i c h a a m ) . D a n w e r d e n d e z e j o n g e p l a n t jes o n d e r de g a l g g e p l a n t , d e p l a n t g r o e i d e e n de w o r t e l b e h i e l r i z i j n gewijzigde vorm, werd a l l e e n wat g r o t e r. Eenmaal d e p l a n t e n v o l w a s s e n kwamen d e h e k s e n z e v e r z a melen. Z i j kwamen a l t i j d i n e e n g r o t e b e n d e r o n d d e g a l g b i j e e n maar konden d e w o r t e l s z6maar n i e t u i t r u k k e n z o n der p l o t s e l i n g dood t e v a l l e n . D a a r o m w e r d e e n g r o t e , z w a r t e h o n d meegevoerd d i e z i j m e t k o o r d e n a a n d e p l a n t e n vastbonden. M e t k l o k s l a g v a n middernacht j o e g e n d e h e k sen d e h o n d m e t l u i d g e k r i j s o p , e n e n k e l e m e t e r v e r d e r v i e l h e t d i e r met d e u i t g e r u k t e w o r t e l s n e e r, om n o o i t meer o p t e s t a a n .
1.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 1
EÊn d e r B e s e l a a r s e h e k s e n "BELLE FAKKE" l e u r d e r o n d m e t deze " g a l g e j o n g e n " o f " d u i v e l s j o n g e n " , d i e d e g o e d g e l o v i g e mensen v a n h a a r k o c h t e n om z e a l s a m u l e t t e n o p h e t lichaam t e dragen. " B e l l e " , d i e i n een lemen h u i s j e ("hukske-teghen-d°eerde") woonde, k o n d i g d e h a a r bezoek aan m e t e e n b e l , d i e h a a r d e b i j n a a m b e z o r g d e v a n B e l l e Fakke. N a h a a r d o o d v i n d men i n h a a r w o n i n g e e n g a n s e k a r r e v r a c h t a f g e k o o k t e beenderen d i e a f k o m s t i g waren v a n vele z w a r t e honden d i e aan d e g a l g doodgevallen waren. De b e e n d e r e n w e r d e n g e k o o k t om e r h e k s e n z a l f v a n t e maken en h e i n d e e n v e r r e v i e l e r g e e n z w a r t e h o n d m e e r t e b e kennen. De d o c h t e r v a n s m i d P i e t e r B e l e t t e r e u i t B e s e l a r e w a s o o k een h e k s , m e t z w a r t e k o o l - o g e n e n e e n p i k h a a k - n e u s , d i e als een " d u l l e " d e s n a c h t s o v e r de bomenkruinen scheerde op h e u r e n v l i e g e n d e b e z e m . K a t r i e n B e l e t t e r e , " K A L L E BLETERS" genoemd, h a d e e n g r o o t p e r k a m e n t e n t o v e r b o e k vol met " g r i e z e l i g h e f i g u e r e n ende f o r m u l e n " . " K a l l e " had het v o o r n a m e l i j k gemunt o p d e p a a r d e n d i e n a a r d e s m i d s e van h a a r v a d e r g e b r a c h t w e r d e n om t e w o r d e n b e s l a g e n . Z i j streelde h e t d i e r met d e l i n k e r h a n d o v e r de r u g , s p r a k een f o r m u l e u i t , e n d e v o e r m a n k r e e g a l d i r e k t l a s t e n mizerie met z i j n r i j d i e r . H e t v i e l r e g e l m a t i g voor d a t een p a a r d n a a r d e p a t e r s v a n d e a b d i j v a n Zonnebeke m o e s t gebracht worden, om h e t t e l a t e n belezen. Hoe d i c h t e r h e t paard d e a b d i j d a n n a d e r d e , h o e s c h u w e r e n l a s t i g e r h e t
2.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 2
werd. H e t w a g g e l d e o p z i j n p o t e n , s c h u d d e m e t z i j n k o p en m o e s t gewoon v o o r t g e t r o k k e n w o r d e n . T e r w i j l e e n p a t e r h e t paard belas l i e p h e t zweet i n strepen van z i j n rug en s t o n d h i j t e stomen a l s een g r o t e k o o k k e t e l . N a t u u r l i j k b r a c h t d i e voerman geen bezoek meer aan d e "betoverde smesse", z o d a t P i e t d e peerdesmet n a een t i j d je geen w e * m e e r had. T o e n K a l l e B l ĂŞ t e r s i n 1747 h a a r einde v o e l d e n a d e r e n , v e r b r a n d d e z i j e e r s t h a a r t o v e r boek e n s t i e r f o n m i d d e l l i j k d a a r o p . D e p l a a t s w a a r z i j eens woonde i n d e W e r v i k s t r a a t b l e e f b e k e n d a l s d e "Betoverde Smesse"! TANNEKEN VANHULLE h e e t d e v o l g e n d e B e s e l a a r s e h e k s d i e i n 1 6 8 6 o p d e S l a n g e n m e e r s c h woonde e n e e n w e l g e s t e l d " t o v e r e s s e " w a s . D e mensen d i e i n d e o m g e v i n g v a n h a a r eigendom kwamen w e r d e n d i k w i j l s d o o r d e " m a r e B e r e ĂŞ n " e n a l s Ta n n e k e n v o o r b i j e e n h u i s kwam, k o n men d a a r d i e d a g "geen b e u t e r m e e r k e e r r e n " ( b o t e r k a r n e n ) ! M e t d e w i e g j e s van d e a l l e r k l e i n s t e n g e b e u r d e e r o o k a l t i j d w a t a l s Tanneken e r v o o r b i j w a s gekomen; d a n k r i o e l d e h e t w i e g j e van e e n k i n d v o l m e t g r o t e " o r e b i j t e r s " o f a n d e r s z a t e n de w i n d e l s v a n e e n a n d e r k i n d j e v o l m e t " t e n e n b i j t e r s " of " b l o e d z u i g e r s " . O p een k e e r v i e l e r z e l f s een doos met s l a n g e n z a l f u i t h a a r s c h o r t e n h a d e e n buurman e e n geweldig g r o t e s l a n g o v e r h a a r e r f z i e n k r u i p e n . V a n t o e n a f s t o n d h e t o n m i s k e n b a a r v a s t : Ta n n e k e n w a s e e n h e k s , z i j h a d omgang m e t d e d u i v e l . V o l g e n s d e o v e r l e -
3.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 3
v e r i n g s t i e r f Ta n n e k e n a a n e e n s l a n g e n b e e t e n w e r d h a a r domein n a h a a r d o o d " ' t v e r g i f h o e k s k e " genoemd. Paulus Wa n c o u r t , d e k o e t s i e r v a n m a r k i e s M a x i m i l i a a n v a n B e s e l a r e , h a d e e n d i c h t e r d i e p o r t i e r s t e r was o p h e t k a s t e e l v a n d e markiezen v a n d i e gemeente. A l s e r een b e d e l a a r a a n d e k a s t e e l p o o r t k l o p t e om e e n a a l m o e s t e v r a g e n , zond z i j h e m w e g m e t d e w o o r d e n : " ' t i s k r o t t e h i e r " , w a t h a a r d e b i j n a a m " P I L E KROTTE" v e r s c h a f t e . Z e b e z a t e e n g r o t e k e n n i s v a n k r u i d e n e n p l a n t e n , d i e z e aanwendde t e r g e n e z i n g v a n mens e n d i e r e n g i n g n a e e n t i j d a l l e e n i n een h u t w o n e n , o p h e t u i t e r s t e r a n d j e v a n h e t k a s t e e l g o e d , alwaar z e a l l e r l e i s o o r t e n paddestoelen kweekte. T o t _ v e r in de omtrek v e r w i e r f z e vermaardheid door haar geneeskrachtige k r u i d e n , maar t o e n na een t i j d d o o r haar kwakzalverskunsten e r meer d i e r e n s t i e r v a n dan genazen werd haar de t o e g a n g t o t d e s t a l l e n verboden e n werd z e a l s heks aangewezen. A l s
z i j o p 1 3 d e c e m b e r 1751 s t e r f t s t e l t
men o p h a a r l i n k e r b o v e n a r m h e t " i n s i g n e d i a b o l u m " o f t e duivelsteken vast en haar krotwoonst diende o n m i d d e l l i j k v e r b r a n d t e w o r d e n . W a t men e c h t e r o o k p r o b e e r d e , d e p a d d e s t o e l e n k r e e g men n i e t u i t g e r o e i d . FIETE KWIK woonde a a n d e r a n d v a n h e t Vu i l e w a a s b o s i n e e n v e r r o t t e s t u l p , w a a r z e met bâmis 1699 was toegekomen. Niemand w i s t v a n w a a r z e gekomen w a s , e e n m i s w a s s e n , v e r schrompeld s c h e p s e l m e t e e n v e e l t e l a n g a a n g e z i c h t e n
4.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 4
een p i e p e n d e asem. Z e w e r d b i j d e h e k s e n g e r e k e n d o m d a t ze w a a r z e g g e n k o n . Z e h a d h a a r z i e l a a n d e d u i v e l v e r kocht "overghegheven opdat den v i a n t h a e r a l s o soude h e l pen w a e r s e g g e n e " " . I n d e w i n t e r v a n 1 7 3 9 w a s F i e t e K w i k even p l c b e l i n g v e r d w e n e n a l s z e e e r t i j d s gekomen w a s . M e n v e r t e l d e d a t z e was g e s t o r v e n e n d a t d e d u i v e l h a a r l i chaam h a d meegenomen. M e n h e e f t e c h t e r n e r g e n s n o g i e t s van F i e t e g e h o o r d o f g e z i e n . C o l e t a Vandendycke h a d men a l s v o n d e l i n g o p 4 o k t o b e r 1 7 0 3 l a n g s d e s t r a t e d i j k b i j h e t Crampebos o p g e r a a p t e n z i j bleek een geboren heksengebraân t e z i j n . Z e t r o k a l l e e n in een s c h u u r t j e aan de rand van h e t Stalpaardbos, j u i s t aan d e p l a a t s w a a r d e h e k s e n b i j e e n k w a m e n om h u n S a b b a t t e v i e r e n . Z e w e r d CLETTE AENDEGAT genoemd e n w e r d o v e r a l gevreesd om d e t o v e r d r a n k e n d i e z e maken k o n . Z e g i n g a l t i j d b e d e l e n e n niemand d u r f d e h a a r i e t s t e weigeren u i t vrees b e t o v e r d t e worden i n één o f a n d e r d i e r . Men h a d n o g LEEME KADUL, e e n h e k s d i e a l t i j d v e r g e z e l d was v a n e e n " s c h a b o u w e l i j k e , r o s t e , v a l s e k a t e r " , e n n o g een a a n t a l a n d e r e h e k s e n i n B e s e l a r e , d i e w e n i e t a l l e maal g a a n opnoemen. De g r o o t s t e d e r B e s e l a a r s e h e k s e n was e c h t e r SEFA BUBBELS In h a a r herkenden d e andere heksen hun meesteres e n deden wat z i j g e b o o d . S e f a t r o u w d e m e t P i e t e r J a c o b u s B i e r b o o m , d i e men o p d e n B i e r b o o m t e v o n d e l i n g h a d g e l e g d e n d a a r o m
5.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 5
d i e naam m a a r h a d g e k r e g e n . Z i j k r e g e n 7 k i n d e r e n d i e a l l e n e e n mooie lapnaam kregen. H e t e e r s t e h e e t t e "Kukske v a n ' t M o e r h o f " , o m d a t z e e i - z o - n a o p d a t h o f t e r w e r e l d w a s gekomen. D e z e s a n d e r e n k r e g e n e e n e v e n kenschetsende b i j n a a m : " D j a k k e R a m u l t e " , " P u i s t e S l e u v e r s " , "Klakke K r o t t e n , " S l e k k e L a p s " , " K o o t j e K l u u t e " e n " B e l l o t j e " . D o o r de gevreesde p e s t z a l S e f a e e r s t twee van h a a r k i n d e r e n , d a n h a a r man e n v e r v o l g e n s n o g d r i e k i n deren n a a r h e t k e r k h o f v o e r e n . T o e n d e t w e e o v e r g e b l e v e n kinderen hun e i g e n weg gingen b l e e f d e v e r b i t t e r d e S e f a alleen i n haar scheefgezakte h u t j e i n h e t Steenuilbos en k o r t e t i j d n a d i e n begon h e t i n de omgeving t e spoken. Sefa B u b b e l s w a s e e n b r e e d g e s c h o u d e r d e h e k s , z o s t e r k als een eikeboom. Z e had een t e k o r t e n e k , t u s s e n hoge schouders weggedoken e n e e n o k e r k l e u r i g g e t i n t e z w a r e k o p met a a n w e e r s z i j d e n e e n l a n g e s t r e s g e v l o c h t e n h a a r . H a a r gezicht l a g v o l d i e p e r i m p e l s ; z e had een lange s p i t s e neus, b e z e t m e t b e h a a r d e w r a t t e n , z o d a t h a a r b i j n a a m n i e t o n v e r w a c h t kwam. O o k w a s z e s t e e d s v e r g e z e l d v a n e e n grote b r u i n g r i j z e s t e e n u i l met m.sterieuze ogen, d i e a l t i j d op h a a r schouder z a t . Toen i n h e t w e t h u i s k l a c h t e n b e g o n t e r e g e n e n v a n b o e r e n die hun vee b e t o v e r d w i s t e n e n huismoeders w i e r k i n d e r e n n i e t meer e t e n konden t o t d a t z e b e l e z e n waren, g r e e p d e baljuw i n . S e f a Bubbels werd n a a r h e t wethuis ontboden. Ze kwam e r , s t i n k e n d n a a r d e b r a n d e w i j n , b i n n e n g e w a g g e l d ,
6.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 6
g r i t s t e de i n k t p o t van de t a f e l v d d r de o n t h u t s t e neus van d e b a l j u w w e g e n d r o n k hem i n ĂŠ ĂŠ n s l o k l e e g . D e b a l juw g a f h a a r e e n f i k s e v e r m a n i n g , m a a r l i e t h a a r t o c h g a a n . Die a v o n d v l o g e n d e u i l e n k r i j s e n d d o o r h e t d o r p e n a l d e heksen u i t d e p a r o c h i e s p o e d d e n z i c h n a a r S e f a B u b b e l s . Toen h e t t w a a l v e s l o e g , z a t e n a l l e h e k s e n i n e e n " v e r g a e deringhe" r o n d Sefa, h u n meesteresse, d i e hun goed de l e s spelde. D e r e s t v a n d e n a c h t z w i e r v e n d e heksen r o n d van de e n e h o f s t e d e n a a r d e a n d e r e e n ' s o c h t e n d s s t o n d h e e l B e s e l a r e o p z i j n k o p . O v e r a l l a g e n d e bandhonden g e k r e peerd a a n hunne k e t t i n g e n , i n v e l e s t a l l e n l i e p e n d e koeien d e muren o p , d e paarden l a g e n met b a l g p i j n , s c h a pen h a d d e n g e e n d r a a d w o l m e e r a a n h u n l i j f , d e m o l e n l a g op z i j n z i j , k o r t o m , d e h e l e p a r o c h i e s t o n d o p s t e l t e n . De b a l j u w was t e n e i n d e r a a d m a a r d i e r f u i t s c h r i k n i e t i n g r i j p e n . Z o h a d h e t n o g n o o i t g e s p o o k t e n i e d e r e e n was het e r o v e r eens d a t S e f a met h e e l h a a r gesleep d e d u i v e l s ontboden h a d . Va n d i e d a g a f k r e e g B e s e l a r e o o k d e naam van " To v e r e s s e - p r o c h i e " . L a t e r was S e f a een oude " t j o k " geworden, d i e s t e u n e n d o p een l a n g , k r o n k e l e n d e g a a n s t o k d o o r h e t b o s z w i e r f . To e n men h a a r a l e e n h e l e t i j d n i e t m e e r h a d g e z i e n , e n n i e mand a a n h a a r k r o t w o o n s t d i e r f t e k i j k e n u i t a n g s t om " a e r d i g h t e v a e r e n " w e r d e r mare gedaan b i j d e w e t h e r e n . Enkele moedige m a n n e n w . o . d e b a l j u w , d e amman e n d e c h e r u r g i j n t r o k k e n op s p e u r t o c h t e n vonden S e f a , r e c h t o p
7.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 7
z i t t e n d met 1 3 g r i j z e s t e e n u i l e n r o n d h a a r, dood i n h a a r krotwoning. T o e n ze begraven werd op ' t u i t e r s t e p u n t j e van h e t k e r k h o f , b r a k e r e e n g e w e l d i g o n w e d e r l o s e n e e n bliksem z e t t e h e t Steenuilbos met d e woning van Sefa i n brand. Sefa e n h a a r h e k s e n b l e v e n e c h t e r g e s t a d i g t e r u g k o m e n , het b l e e f spoken i n B e s e l a r e e n wanneer d e i n g e z e t e n e n van d e " To v e r e s s e - p r o c h i e " d e s n a c h t s e e n s t e e n u i l h o r e n blazen, e e n hond h u i l e n , e e n e k s t e r krassen o f een h o u t worm t i k k e n , a l l e n v o o r b o d e n s v a n d e kwade h a n d , w a r e n z e . ze a l b e v r e e s d w a t z e d e s o c h t e n d s w e e r z o u -,en v i n d e n . Aan a l h e t g e s p o o k i n B e s e l a r e kwam a b r u p t e e n e i n d e t o e n het d o r p v r i j w e l g e h e e l v e r n i e t i g d werd i n de e e r s t e wer e l d o o r l o g . M a a r S e f a , B e l l e , Ta n n e k e n , L e e m e , K a l l e , F i e t e , M e l e , e n a l d e a n d e r e n d i e n i e t genoemd z i j n , komen n o g t e r u g , z w e r e n d e d o r p s o u d e r e n . J a z e k e r , l e t m a a r op ! - E n z i j l a c h e n e r n i e t mee ! Paul A r r e n . Voornaamste b r o n n e n : J.H. Maes : " H e t M a r k i e z a a t v a n B e s e l a r e " L. D e B o : " W e s t - V l a a m s I d i o t i c o n " alsmede d e v e r t e l l e r s : L . C a l l e w a e r t J. C a s i e r L. D e W o l f V. H o l l e v o e t C. N u i t t e n en Warden Oom.
8.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 8
OSY d e ZEGIVAART Familiewapen: kleur: z i l v e r w a p e n f i g u u r : n a t u u r l i j k e boom g e p l a n t o p g r o e n e bodem, e n gesteund d o o r t w e e z w a r t e eenhoorns.
1.";:::',,,,,
3,5�� a
�����'�� 1,
i ; , c�,i'i ; r : : ; i � 1 j l l - t � i ;.` . ' � � ' , � .:; (1-
Het s c h i l d i s g e t o p t m e t e e n
`
t
R...t
)
-:__»�
-:_f: �! : t . � . `�.�t{ í'��`�„� � �� � � � ;��.�I, y �_ �•
barons'kroon. schildhouders: t w e e gouden,
r:�—=� f � � c��—ài..;��cf.:-..---d, 1.�f���
klimmende l e e u w e n , g e h a r n a s t
� J � � . a : / J . � ^ �
s_i � � k 7 ' !
en r o o d g e t o n g d ; b e i d e h o u -
��...J(f3/
ÿ
, _ `.1�M �.ANhNY. y�f�t'..
-
�
den e e n b a n i e r . H e t l i n k s e v e r t o o n d e e n g o u d e n l e e u w o p blauw v e l d ; d e l e e u w i s geharnast e n r o o d getongd. H e t andere b a n i e r i s o o k blauw v a n k l e u r m a a r b e v a t d r i e g o u d e n k e p e r s . wapenspreuk: " A RT E , LABORE, PAT I E N T I A . " (Zwarte l e t t e r s o p een z i l v e r k l e u r i g e w i m p e l . ) De f a m i l i e OSY i s v a n F r a n s e o o r s p r o n g , z e h e e f t z i c h i n H o l l a n d g e v e s t i g d i n d e 1 7 d e eeuw e n i s n a a r B e l g i ë overgekomen i n d e 1 8 d e e e u w. Op 1 0 n o v e m b e r 1 7 7 8 w e r d C o r n e i l l e - B a u d o u i n - G h i s l a i n O s y t o t de adelstand verheven en t o t r i d d e r geslagen door Maria-Thérésia. Op 2 5 f e b r u a r i 1 8 1 7 k r i j g t h i j d e t i t e l v a n BARON. D e z e t i t e l i s o v e r d r a c h t e l i j k op a l l e nakomelingen van C o r n e i l l e Baudouin- G h i s l a i n , J e a n - J o s e p h - R e n i e r e n J o s e p h - L o u i s A l e x a n d r e O s y. Va n a f 1 9 s e p t e m b e r 1 8 8 7 mag " d e Z e g w a a r t " a a n d e naam toegevoegd w o r d e n .
9
.
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 9
J a r r : e i l l - B a a d o d i n - G h i s l a i n OSY o 2 0 dec. 1757 Rotterdam + 3 d e c . 1831 B r u s s e l z 16 n e l 17
Baron C h a r l e s - P a t r i c e - E d u a r d
Baron J e a n - L o u i s - A u g u s t e Jean a ale kind
• 2 4 n o v. 1 7 8 8 Rotterdam
• 3 s e p . 175
+ 26 f e b . 1828 Brussel
+ 1 6 o c t . 1862 Cologne
+ 1 j u l i 183
z 18 a p r i l 1820 Brussel
z 1818 J o d o i n e - S o u v e r a i n e
L o u i s e - A n t o i n e t t e - J e a n n e -Ge DIERT D E KERCiCWERVE o 6 f e b . 1794 Brussel
Jea„au.Loulae-Erne•tihe DE GLYMES D E lIOLLEBECQUE • 1 3 s e p . 1 7 9 5 3 6 d 0 1 g n e - S o u v. + 17 feb. 1844 P a r i j s
+ 3 maart 1867 Brussel
Baron J e a n - C o r n e i l l e - J o s e p h
barones M a r i e -
o 2 4 j u n i 1786 Rotterdam
Barones J e a n n e - M a r i e - I s a b e l l e
o 21 o c t . 1815 Antwerpen
• 2 9 j u n i 1821 A n t w e r p e n
+ 2 o c t . 1837 Deurne
* 1 7 j a n . 1882 Deurne
z 22 j a n . 1 : Graaf '_-Frans Népomucene 1 o 2 7 j u l i 1; 29 n o v . 11
Baron E d u a r d - J o s e p h - F r a n ç o i d e Paule ° 2 5 maart 1832 Deurne + 5 d e c . 1 9 0 0 E k e r e n Hoogtoom a 18 o c t . 1853 W i l r i j k
a 9 j u n i 1841 A n t w e r p e n
J e a n n e - P é t r o n i l l e DELLA FA I L L E
Jean M . J . COGELS o 1 3 a p r i l 1814 Antwerpen
• 2 2 dec. 1832 Brussel + 23 dec. 1857 Antwerpen
+ 4 n o v. 1885 Deurre
z z 17. m e i 1 8 5 9 A n t w e r p e n M a t h i l d e - M a r i e - T h e r e s e D E VILLF.R; ° 5 a p r i l 1835 Antwerpen + 2 n o v. 1 9 1 9 Antwerpen
Baron J o a n - M . - J . - u E , i n e o 7 j u l i 1860 Merksen
Barones M a r i e -Jeanne- P a u l i n e Emilie o 2 5 a u g . 1861 Merksem
M a r i e - ; . n n e - P h i l o m è n e GUYOT D E MISRAEGEN o 8 j u l i 1857 Antwerpen
Barones C o r m G a b r i e l l e -b • 1 5 dec. 1
a 1 j u l i 1912 Godesberg
+ 2 3 o c t . 1 9 0 6 Antwerpen z 19 a p r i l 1882 Brasschaat
Barones P a u l i n e - E u l a l i e - l . a r i e Jeanne o 7 f e b . 1863 Antwerpen
z 4 j a n . 1881 Antwerpen G u s t a v e A d o l p h e N . HOLS
z 10 a v r i l 1883 Antwerpen A l p h o n s e M . C h a r l e s J . ULLENS
o 2 5 aug. 1 8 5 0 Antwerpen
o 1 0 a p r i l 1857 Antwerpen
z 9 n o v. 12 Baron P a u l M. DE B O U T • 3 0 n o v. 1
+ 16 j a n . 1926 Brussel
Baron I w a n - H u b e r t - M . - J . - V i c t o r • 8 f e b . 1 8 8 3 Lommel
Baron E d u a r d - J . M . - A n t o i n e d e Padua • 2 6 Jan. 1835 Brasschaat
+ 9 j u n i 1887 Kapellen a 7 f o b . 1907 O t . G i l i l s ( E r ) M a r i e - S o n r i e t t e - S e D E SELLIERS DE MOi2ANVILLE o 31 dec. 1885 S t . G i l l i s
Baron J e a n - C h a r l e s - E d o u a r d - M . G . • 2 5 n o v . 1 9 0 7 S t . G 1111 e
Barones ° 1 6 nc
R R°GUMOJ . 1 0 .
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 10
ibelle-M.-Françoise-Ge 03Y ' 1 5 a p r. 1766 Rotterdam e 3 aug. 1 8 4 0 Haeren tterdam
-Claire
1
B a r o n
terdam
Jean-Joseph-Renier
Baron J o s e p h - L o u i s - A l o x a a d r e
Barones L o u i s e - C h a r l o t t e - C o r n .
o 31 j a n . 1792 Rotterdam
° 2 3 mei 1794 Rotterdam
o 1 a p r i l 1 8 0 7 Hamburg
+ 2 1 j u n i 1 8 6 6 Deurree
+ 15 f e b . 1862 Brussel
+ 16 e e l 1877 Brussel
z 14 n o v. 1 8 1 4 Antwerpen
z 25 j a n . 1826 Brussel
/LET itwerpen
o 2 aug. 1792 Antwerpen
%seal
+ 31 d e c . 1851 D e u r n e
..`r a-Tbérèce-Pauline•Ge DIERT DE KERCHWERVE ° 3 mei 1806 B r u s s e l + 2 1 j a n . 1 8 3 3 Rome ( I t a l i é )
Ba:on A l e x a n d r e - T h é o b a l d - J . DE VRIHTS D E TREOENFELD o 2 9 m e i 1 7 9 9 Bremen + 5 , u g . 1890 Frankfurt
xx 7 a p r i l 1 8 3 5 B r u s s e l Zoé- J e a n n e - M a r i e VAN VOLDER ° 1 9 oct.1808 Brussel + 12 j u n i 1939 B r u s s e l
Barones I s a b e l l e - t a r i e - G e .
Baron b r a n - M . - G . o 6 dec. 1827 Rotterdam
• 1 7 j u n i 1830 Antwerpen
o 6 a p r i l 1837 B r u s s e l
+ 26 j a n . 1832 Brussel z 7 a p r i l 1858 B r u s s e l
27 a p r i l 1 8 4 9 B r u s s e l
Graaf A d h é u a r - D é s i r é DE ROUILLE • 2 0 a u g . 1821 A t h
Barones C o r n é l i e - C h a r l o t t e Alexa_ndrine D E VRINTS DE TDE• . ELD. o 20 out. 1828 Brussel + 23 maart 11 . 2 Brussel
Barones M a r i e - L o u i s e - C h a r l o t t e Cornélie-Ge. o 21 s e p . 1850 Dongelberg
Barones M a r i e - L o u i s e - C h a r l o t t e
+ 29 dec. 1895 Brussel
M.- D o n a t i e s GEOFFROY, g r a a f DE GCULAIIE ° 1 6 aug. 1844 Nantes
✓ 1 f e b . 1873 Brussel x 18 a p r i l 1872 Dongelberg
Julieóntwerpen
Baron J o s e p h - A l e x a n d r e - P a u l - t : . o 1 0 s e p . 1 8 6 6 Merkrem
Barones C o r a l i e - J e a n n e - M a r i e Louise o 2 8 j a n . 1869 Antwerpen + 1 5 o c t . 1898 Antwerpen
:eren VAN REYNEGOM Schaarbeek
z 1 d e c . 1888 Gent Hedwige-Marie-Esther-Julie-M. LE BOUCQ DE BEAUDIGNIES o 26 f e b . 1865 Gent
Baron L o u i s - A l f r e d - T h e o p h i l e - M . o 1 0 j u l i 1874 Ekeren + 1 8 n o v. 1 9 1 7 Ekeren
z 4 o c t . 1897 Antwerpen Albert-Ldouard-Ir=née-ChrétieaPEERS DE NIEUIBURGH o 3 1 o c t . 1 8 6 6 Oostkamp
� Barones G e . - E a t h i l d e - F r a n ç o i s e Julie-Marie-Jeanne o 3 sep. 1689 Kruibeke
Barones J a c q u e l i n e - M a r i e - J e a n n e Sidonie-Edouarde o 1 j a n . 1 8 9 1 M.erksem
x 3 0 m e i 1 9 11 A n t w e r p e n Marie- M a t h i l d e - G e . 908 K a p e l l e n
Barones M i g u e l i n e - A d r l e n n e Edouard-Ge. ° 7 j a n . 1912 Etterbeek
Graaf Raoul-Ernest-Auguste-M.J. LE GRELLE o 1 0 s e p . 1 8 8 6 Antwerpen .
11e
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 11
Te r i l l u s t r a t i e t o n e n w e d e b i d p r e n t j e s v a n B a r o n Eduard- J o s e p h - F r a n ç o i s d e P a u l e O s y d e Z e g w a a r t e n z i j n tweede echtgenote M a t h i l d e -Marie-Thérèse V i l l e r s . D i t e c h t p a a r mogen w e d e w e l d o e n e r s v a n Hoogboom noemen; het i s v o o r a l d a n k z i j " d e b a r o n " d a t we onze e i g e n parochiekerk kregen. 4 A l weldoende is hij voorbijgegaan. H . n. ArosT. to, 38. Î Ter godvruchtige gedachtenis van
QEbwarb-3o:ef--trans be Vault
tlarott eeN matt Zegwaart Gouverneur der Provincie Antwerpen, WEDUWENAAR VAN
illcprouw 3enng. bello taillr, ECHTGENOOT VAN
£Etenrouw /Matbet Villcrs, geboren te D e u r r e den 25 M a a r t 1832, godvruclztig,in den Heer ontslapen op het kasteel van Hoogboom. den 5 December igoo, n a bediend te zijn van de Sacramenten O. -1l. de H. Kerk. nmenschen werd hij bemind, en zijn e d rG o D aandenken wordt door iedereen gezegend. Eccn. 45, t. Ik heb den goeden strijd gestreden, den loop voleindigd, het geloof bewaard. Vo o r t s is mij weggelegd de kroon der gerechtigheid, welke de Heer, de Rechtvaardige, mij te dien dage geven zal. t t TtatoTH. /Tekst door den dierbaren afgestorvene op zijn doodsbed aangehaald.) Heer, i n het lichaam heb ik wreede smarten geleden, maar i n de ziel heb i k ze, u i t heideMtot U,ll 6 i l l i g onderstaan. De godsvrucht t o t M a r i a i s een pand der Buuiit Îerrko M. renen. Luistert naar mijne woorden, lieve kinderen, en vestigt ze in uw hart als grom (slag uwer handelwijze: eert uwe moeder alle dagen uws levert. — I k smeek U , b i j den• naam onzes Hoeren: b l i j f t allen i n denzelfdenzinÎn'o in hetzelfde gevoelen vereend. Top. 4, 2, 4. — Zoet Hert van Jezus, wees mijne liefde ! 3 o o dag. afl. Zoet Hert van Maria, wees mijn heil. 3 o o dag. afl. Bermhertige Jezus, verleen zen de eeuwige 7 e w4i g e o gus. ! afl. • D r u k k . Van Hoeydonck, F.eckeren, Donck.
Mijn God, ik geef mijn leven t o t boeting mijner zouden en uit liefde tot U. H . Aug. t Bid v o o r de ziel v a n z a l i g e r I)a WELEDELE MEVROUW
'armesDouairièreOsgOe Zegssari geboren Mathilda Maria Theresia TILLERS g o d v r u c h t i g overleden te A n t w e r p e n d e n 2 N o v e m b e r 1919 i n d e n g e z e g e n d e n ouderdom v a n 84 j a a r en 7 m a a n d e n . bediend v a n de H H . S a c r a m e n t e n . Begraven i n den familiekelder te Hoogboom. Zij was vervuld n e t goede werken en deed veeraalmoezen. ( H a n d . d. Apost. 9, 36) Gelukkig e acht t op de armen en w de Heer zal hijhemdtbehoeden fen hem ondersteunen eop _het bed zijner smarten. ! P s XL). W a t ons het meesie gernst stelt zijn hare vo ageloo Wij h ig n ld e rb herinneren ons haar godvruchtig' en heilig leven, hoe zoetaardig en goed zij was jegens allen. A I X Hare dood was een voorbeeld ( aH.ngel000f;e ,el. o derwerping aan Gods wil ; zij zag h a a r einde naderen met bovennatuurlijke gelatenheid en gerustheid; God roept mij tot zich, maar mijne liefde vAa,r u sterft niet; ik zal u beminnen in den homel gelijk ik u op aarde bemind heb. ( H . Joan. H.) Bidt voor mij, ik zal niet u voor u bidden. (Fénelon,) Zoet Hart van Jesus, wees mijne liefde. 30o d Zoet Hart van Maria, wees mijn heil. (.lood. R. I .
P .
F, Holthof & Z ' Everdystraat, 18.
(bron: A n n u a i r e N o b l e s s e 1912, I I ) R.R. 12.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 12
De f a m i l i e v a n d e n B e r g h e , e i g e n a a r v a n d e Oude G r a c h t i n de 1 9 e e e u w. I n 1803 werd d e p a r o c h i e " B r a s s c h a a t " o p g e r i c h t b i j d e c r e e t van d e P r é f e t v a n h e t d e p a r t e m e n t d e r Twee N e t h e n ; i n d e z e n a p o l o n t i s c h e t i j d was o n s d o r p i n d e r d a a d e e n d e e l v a n Frankrijk. I n
d i t decreet werd g e s t e l d d a t de grens van
de n i e u w e p a r o c h i e l i e p " d o o r h e e n h e t e i g e n d o m v a n d e h e e r van d e n B e r g h e e n d e l a n g e l a a n v a n d e h e e r M o r e t u s n a a r het domein Donck ( h i e r m e e w e r d een g r o o t domein b e d o e l d , thans v e r k a v e l d i n g r o t e e n k l e i n e p e r c e l e n e n g e l e g e n t u s s e n d e Oude G r a c h t e n d e h u i d i g e K o n i n g i n A s t r i d l a a n ) . Met d e z e e i g e n a a r w e r d F r a n ç o i s v a n d e n B e r g h e b e d o e l d , gehuwd m e t M a r i e - T h é r è s e d e K n y f f e n a f k o m s t i g v a n ' s H e r t o g e n b o s c h . Z i j n z o o n C h a r l e s e r f d e h e t d o m e i n Oude G r a c h t , t o e n h e t k a s t e e l v a n Hoogboom genoemd, e n t r o u w d e i n 1 8 j 5 met H e n r i ë t t e M o r e t u s v a n d e f a m i l i e M o r e t u s d i e e i g e n a a r was v a n h e t d o m e i n D o n c k t e Hoogboom e n v a n h e t M o r e t u s h o f aan d e V e l t w y c k l a a n t e E k e r e n . Tussen 1 8 1 5 e n 1 8 3 0 , t i j d e n s d e H o l l a n d s e o v e r h e e r s i n g , w e r d de l a n d e l i j k e r u s t v a n Hoogboom d o o r n i e t s v e r s t o o r d . I n 1831 v e r s t r e e k e c h t e r d e w a p e n s t i l s t a n d t u s s e n d e B e l g e n e n de i l o l l a n d e r s e n v e r w a c h t t e men s p o e d i g e e n h e r n e m i n g v a n d e v i j a n d e l i j k h e d e n . G r o t e f o r t i f i c a t i e s w e r d e n a a n d e ' Schelde gebouwd. B i j d e z e w e r k e n w a r e n m e e r d a n 1 0 . 0 0 0 a r b e i d e r s b e t r o k k e n . O m d e z e s t r a t e g i s c h e bouwwerken t e b e s c h e r m e n werden e r t r o e p e n g e l e g e r d i n Hoogboom e n h u n o f f i c i e r e n
13.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 13
namen h u n i n t r e k i n h e t K a s t e e l v a n Hoogboom, n l . d e Oude G r a c h t . In e e n b r i e f a a n h a a r n i c h t j e C a r o l i n e M o r e t u s , gehuwd met F e r d i n a n d d e P r e t , b e k l o e g H e n r i ë t t e z i c h o v e r d e z e s i t u a t i e en ook over het f e i t d a t Caroline v e i l i g e r o o r den h a d o p g e z o c h t n l . h e t k a s t e e l v a n h a a r z u s t e r d e barones d ' H o o g h v o r s t : " C h a r l e s me c h a r g e d e v o u s d i r e q u ' i l e s t b i e n fâché que vous a y i e z q u i t t é , a f i n q u ' e n cas d ' é v è n e m e n t s e x t r a o r d i n a i r e s n o u s n o u s s e r i o n s c o n s o l é s mutuellement." Het j a a r n a d i e n , i n 1 8 3 2 , s t i e r f C h a r l e s e n b l e e f H e n r i ë t t e achter met e e n zoon e n d r i e d o c h t e r s . H e n r i ë t t e Moretus s t i e r f i n 1869 e n l i e t a a n h a a r k i n d e r e n een domein n a van 463 h a . In 1870 v e r k o c h t e n de erfgenamen van H e n r i ë t t e Moretus h e t domein v a n Hoogboom a a n B a r o n E d o u a r d O s y d e Z e g w a e r t , g o e v e r n e u r v a n d e p r o v i n c i e A n t w e r p e n , v o o r d e som v a n 659.580 F . D e z e l i e t h e t e i g e n l i j k e k a s t e e l a f b r e k e n om i n de p l a a t s e r v a n e e n n e o - r e n a i s s a n c i s t i s c h k a s t e e l t j e t e bouwen w a a r v a n h i e r b i j e e n a f b e e l d i n g . Z o a l s U w e e t w e r d d i t nieuwe k a s t e e l t j e op z i j n b e u r t afgebroken i n 1947. W. S e g e r s
14.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 14
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 15
J
•
a
�'.
.ryh ' C1�1i J J � � t �:, .�.Jred
% r ..t
i � t , ' � I � t i '' rr� ��,
1'�� � �y •. . � . . - - - - - m . , , �., I
i
� •� I ,‘ . Á ,��•�=���tl� , r�`'�..
` �� ,, Z : � t
i., � �
. . , 1 1 «� I � R °1
i �'•r�� ` � � L 1 1
���� � R 3 = . : u
It -'.
DE Z I J D E FA B R I E K i n HOOGBOOM Naar a a n l e i d i n g v a n e e n s t u k j e g e s c h i e d e n i s o v e r " H e t Z i j f a b r i e k " i n Hoogboom h e t w e l k w i j , i n h e t k a d e r v a n d e p l a a t s e l i j k e geschiedenis en de s t u d i e d e r plaatsnamen, publiceerden i n h e t d e s t i j d s bestaande weekblad "Polder en K e m p e n " , n u m m e r v a n z o n d a g 5 d e c e m b e r 1 9 3 7 , o n t v i n g d e heer Clement De B i è v r e , h o o f d o p s t e l l e r en u i t g e v e r van g e noemd w e e k b l a d , e e n p a a r w e k e n n a d i e n e e n b r i e f v a n d e h e e r L . V a n d e W o u w e r, i n g e n i e u r , w o n e n d e i n d e p r o v i n c i e L i m burg. U i t d i e b r i e f d i e ons werd doorgegeven, c i t e r e n we: "Met b e l a n g s t e l l i n g l a s i k
i n uw geëerd weekblad e e n
bijdrage over de geschiedenis van de Z i j d e f a b r i e k , d e plaats waar eens m i j n wiege stond en d i e v o o r t l e e f t i n de herinneringen van m i j n schoonste kinderjaren". De H e e r L . V a n d e W o u w e r w e r d i n d e r d a a d g e b o r e n t e E k e r e n Hoogboom o p 3 d e c e m b e r 1 8 9 4 , a l s z o o n v a n w i s s e l a g e n t A l f o n s Va n d e Wouwer e n v a n M a r i a S m u l d e r s . Op 3 j u n i 1 9 6 5 , b i j n a 2 8 j a a r n à d e p u b l i k a t i e v a n o n z e hogervemelde b i j d r a g e i n P o l d e r e n Kempen, k r e g e n we g a n s onverwacht h e t b e z o e k v a n d e h e e r i n g e n i e u r L . Va n d e Wouwer d i e , g e o b s e d e e r d d o o r d e Z i j d e f a b r i e k , z e e r g r a a g d a a r over nog méér wenste t e vernemen, n i e t a l l e e n omdat z i j n wieg d a a r had g e s t a a n maar o o k omdat z i j n g r o o t v a d e r d i e Zijdefabriek had geëxploiteerd. We k o n d e n d e h e e r V a n d e W o u w e r e n k e l e v o o r h e m z e e r i n teressante i n l i c h t i n g e n bezorgen. Maar ook w i j bleven n i e t
16.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 16
o n b e l o o n d , w a n t o p 11 a u g u s t u s 1 9 6 5 k r e g e n w i j a n d e r m a a l h e t z e e r v r i e n d e l i j k b e z o e k v a n d e h e e r Va n d e Wouwer d i e ons i n h e t b e z i t s t e l d e v a n t w e e u i t e r s t b e l a n g r i j k e r e p r o dukties : 1° v a n e e n s c h i l d e r i j ( g e h a n d t e k e n d : S c h e p e n s 1 8 9 6 ) e n voorstellend de z i j d e f a b r i e k , een t a m e l i j k hoog en g r o o t gebouw e n d a a r n a a s t e e n k l e i n e a a n h o r i g h e i d m e t h i e r i n de w a t e r m o l e n d i e d e m a c h i n e s o f w e e f g e t o u w e n i n b e w e g i n g b r a c h t ; o p d e v o o r g r o n d z i e n we d e K a a r t s e b e e k met e e n s l u i s k e om h e t w a t e r o p t e h o u d e r t e n e i n d e v o l d o e n d e water en d r u k k i n g op t e sparen a l s e n e r g i e b r o n ; 2° v a n e e n t e k e n i n g ( 1 8 9 2 ) , v o o r s t e l l e n d e e n " c h a l e t " o f een i n h o u t o p g e r i c h t z o m e r h u i s , n a b i j d e Z i j d e f a b r i e k en o p d e v o o r g r o n d z i t t e n d o p e e n b a n k e e n dame d i e e e n boek l e e s t ; h e t c h a l e t d r a a g t d e naam " B u i t e n - z o n " . D e z e tekening wordt toegeschreven aan een zekere André Lepas uit Jupille. +++ Volgens d e h e e r Va n d e Wouwer w e r d d e Z i j d e f a b r i e k ( a a n dewelke d e g e l i j k l u i d e n d e s t r a a t n a a m h e r i n n e r t ) a f g e b r o k e n i n 1900 ( n . v . d . r . d e Z i j d e f a b r i e k s t r a a t i s d e v e r l e n g e n i s van d e J a g e r s d r e e f ) +++ Op h e t k e r k h o f v a n Hoogboom, n a a s t d e k e r k v a n S i n t - J o z e f , i s e r e e n g r a f k e l d e r v a n d e f a m i l i e Va n d e Wouwer, w e l k e v o o r h e t e e r s t i n g e b r u i k w e r d genomen v o o r h e t opnemen van h e t s t o f f e l i j k o v e r s c h o t v a n A n t o o n Va n d e Wouwer, laatste e x p l o i t a n t van de Z i j d e f a b r i e k , welke overleed t e
17.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 17
Hoogboom o p 1 7 d e c e m b e r 1 8 9 9 , e e r s t b e g r a v e n o p h e t g e woon k e r k h o f v a n Hoogboom e n i n 1 9 0 0 o n t g r a v e n e n o v e r g e b r a c h t i n d e voorgenoemde g r a f k e l d e r . Vo o r d e g e s c h i e d e n i s v a n d e Z i j d e f a b r i e k v e r w i j z e n we n a a r h e t b o e k " E k e r e n , O n s Heem" ( d o o r B r e s s e l e e r s e n K a n o r a ) dat v o o r h a n d e n i s i n d e G e m e e n t e l i j k e B i b l i o t h e e k t e E k e r e n .
H e n d r i k KANORA Hendrik Kanora, d e bekende Ekerse v o l k s - e n heemkundige, die reeds v e r s c h i l l e n d e i n t e r e s s a n t e b i j d r a g e n v o o r ons t i j d s c h r i f t leverde, i s ook op ander l i t e r a i r gebied bedrijvig.
I n september 1976 w o r d t n l . d o o r h e t Davidsfonds
Ekeren z i j n b o e k " E e n Spoorman i n d e P e n " u i t g e g e v e n . I n d i t werk s c h i l d e r t H. Kanora z i j n vroeger werkmilieu, een groot goederenstation, o p een k l e u r r i j k e en diepmenselijke m a n i e r. H o b o n i a w e n s t hem h i e r m e e v e e l s u c c e s . B e l a n g s t e l l e n d e n k u n n e n i n t e k e n e n o p e e n genummerd e n g e tekend exemplaar d o o r o v e r s c h r i j v i n g v a n 3 0 0 , - F o p r e k e n i n g n r . 2 2 0 - 0 3 4 11 9 6 - 8 3 v a n K a r e l K a n o r a , 2 0 7 0 E k e r e n .
18.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 18
Nakaarten o v e r v o o r b i j e a k t i v i t e i t e n
-
2 8 a p r i l DIA-AVOND
Onze d i a - a v o n d v i e l j u i s t o p d e woensdagavond d a t d e b e l a n g r i j k e v o e t b a l w e d s t r i j d L i v e r p o o l -Brugge o p d e T. V. w e r d u i t gezonden. E a n s l e c h t e r e d a t u m h a d d e n we d a n o o k n i e t k u n n e n kiezen. M a a r ondanks h e t f e i t d a t v e l e n aan hun T. V. - t o e s t e l g e k l u i s t e r d z a t e n , w a r e n we w e l v e r h e u g d n o g z o v e l e b e l a n g s t e l l e n d e n t e mogen b e g r o e t e n . E r w e r d e e r s t e e n d i a - r e e k s v e r t o o n d o v e r Oud- A n t w e r p e n . Deze r e e k s w e r d s a m e n g e s t e l d d o o r d e H e r e n L . M i c h e l ( o p n a men) e n R . A l a r d o t ( k o m m e n t a a r ) ; a l l e b e i s p e c i a l i s t e n i n d e geschiedenis e n d e merkwaardigheden v a n d e oude s t a d . V e r t r e k k e n d v a n a f h e t S t e e n , d a t o o k g e t o o n d w e r d m e t opnamen van o u d e g r a v u r e s , s t a p t e n we v i a e e n 3 0 0 - t a l d i a p o s i t i e v e n doorheen Oud- A n t w e r p e n . M e t d e z e r e e k s k e n d e n d e HH. M i c h e l en A l a r d o t a l v e e l s u k s e s ( e n t e r e c h t ! ) t i j d e n s v r o e g e r e voorstellingen; i n h e t Groot Auditorium van Agfa-Gevaert, v o o r d e Heemkundige K r i n g v a n M o r t s e l , v o o r d e L y o n s C l u b , enz. T i j d e n s d e p r o j e k t i e w e r d e v e n h a l t g e h o u d e n om d e kommentat o r, d i e " l i f e " o p t r a d , d e gelegenheid t e geven even u i t t e r u s t e n , e n n a d e w a n d e l i n g w e r d e r n o g e e n s g e p a u z e e r d om a l l e aanwezigen even t e l a t e n "bekomen". Na d e p a u z e w a s e r n o g e e n t w e e d e d i a - r e e k s , d i e o o k d o o r de HH. M i c h e l e n A l a r d o t s a m e n g e s t e l d e n g e p r e s e n t e e r d w e r d . Va n u i t A n t w e r p e n t r o k k e n w e n a a r G e n t , l a n g s d e S c h e l d e , o m eenmaal t e G e n t aangekomen o n m i d d e l l i j k w e e r k o e r s t e z e t t e n naar Antwerpen l a n g s d e andere Schelde o e v e r, v e l e mooie p l e k j e s , stemmige k e r k i n t e r i e u r s e n z . 19.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 19
Kortom, h e t w a s e e n g e s l a a g d e a v o n d , l e e r r i j k , m o o i ĂŠ n knap v e r z o r g d , d i e d e HH. M i c h e l e n A l a r d o t o n s h e b b e n bezorgd. E n e r d i e n t o o k n o g vermeld d a t z i j v o l l e d i g belangeloos, met e i g e n m a t e r i a a l , d e h e l e avond v o o r ons i n de weer waren, e n d a t z e z e l f s een kilometervergoeding weigerden ! Degenen d i e e r n i e t b i j w a r e n h e b b e n w e e r h e e l w a t g e m i s t !
P. A .
20.-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 20
INHOIIDSTAFEL blz. De H e k s e n v a n B e s e l a r e
1
Osy d e Z e g w a a r t
.
9
.
-
De f a m i l i e v a n d e n B e r g h e , e i g e n a a r v a n de Oude G r a c h t i n d e 1 9 e eeuw 1 3 De Z i j d e f a b r i e k t e Hoogboom
1
28 a p r i l DIA-AVOND
9
1
6
. .
.
-
-
Hobonia - 5de jaargang - nr. 2 - juni 1976 - p. 21