Online pesten

Het gevolg van die ene reactie

Skriuwer: Thea van der Schaaf Fotograaf: Hippe Kiek Fotografi e

Miloeska (28) en Sharon (19) zijn in hun vroege jeugd beide gepest. Waar dat bij Miloeska vooral fysiek het geval was, gebeurde dat bij Sharon online. In tien jaar tijd heeft cyberpesten een net zo grote vlucht genomen als het internet zelf. Het is onmogelijk om honderd procent grip te krijgen op wat je kind online doet, maar je kunt wel iets doen tegen cyberpesten, zeggen de dames.

Hoewel ze maar tien jaar in leeftijd verschillen, schetsen hun verledens op social media een totaal ander beeld. Miloeska: ‘In mijn tijd was er MSN en Hyves, overzichtelijke sites waarvan je wist bij wie je zichtbaar was. Reageerde er iemand op jou, dan wist je wie dat was. Haalde je iets weg, dan was het weg. De online anonimiteit was veel groter dan nu.’ Sharon: ‘Ik ben van de generatie van Snapchat, Facebook en Instagram. Alles wat eenmaal online staat, blijft staan. Je kunt denken “als ik het weghaal is het weg” of “Snapchat is juist bedoeld voor de anonimiteit”, maar wat je post is nooit echt weg en komt bovendien veel makkelijker in beeld bij anderen dan tien jaar terug.’ Sharon kreeg te maken met online pesten, soms doelbewust, soms in reacties die misschien grappig waren bedoeld, maar absoluut niet zo overkwamen. In veel gevallen was niet direct duidelijk wie welke reactie had geplaatst. Sharon: ‘Uiteindelijk kom je er wel achter wie wat plaatste, maar daarvoor moet je eerst wel naar de politie stappen en je telefoon aan een kabeltje leggen. Dat is niet iets wat je zomaar doet.’

‘Ikherkenmezelfindekinderen dieiknucoach.’

Er kan preventief iets gedaan worden aan online pesten, vinden de dames. ‘Pesten brengt zoveel meer schade met zich mee dan de meeste mensen denken’, zegt Sharon. ‘De hersencapaciteit van een kind of puber is nog niet goed genoeg ontwikkeld om de gevolgen van een plagerijtje te overzien. Wat voor de een een uitlaatklep is waar ze niet meer naar omkijken, heeft voor de ander soms gevolgen voor het hele leven. In werk, in relaties, in het sociale leven. Ik zie dat bij de kinderen die ik nu zelf coach, en herken mezelf erin.’

Ook bij Miloeska is er veel herkenning nu ze docent is en veel aandacht heeft voor pesten en de persoonlijkheid van haar eigen studenten, en ze gastlessen op andere scholen geeft over pesten. ‘Het is schrijnend. Soms komt er een leerling na een gastles huilend naar me toe. Snakkend naar zelfvertrouwen, maar om dat te vermijden, verdwijnen ze juist in hun scherm.’ Het gesprek openen, contact maken, doorvragen, dat is wat Miloeska doet bij de jongeren, en dat is wat er veel meer moet gebeuren, ook bij ouders en docenten, vindt ze. ‘Dat ik werd gepest, dat had gezien kunnen worden door de docenten, maar het leek alsof ze gewoon wegkeken. Was er maar één iemand geweest die me had gevraagd of het wel ging, of dat ik hulp kon gebruiken, dan was het heel anders gelopen.’ Ze vervolgt: ‘Daarnaast is pesten altijd een groepsding, je moet er met elkaar over in gesprek gaan en kinderen op een andere manier contact met elkaar laten maken. Online reageer je anders op elkaar dan wanneer je elkaar in de ogen kijkt.’

‘Vraagookeens:“Hoewashet onlinevandaag?”’

Ook voor de ouders zelf ligt daar een taak, om het gesprek aan te gaan met kinderen. Miloeska: ‘Je vraagt als ouders vaak wel hoe het gaat op school, met vriendjes, of je kind een leuke dag gehad heeft. Maar vraag ook eens: hoe is het online? Wat heb je gezien vandaag, met wie heb je contact gehad?

Het is onmogelijk om totaal grip te krijgen op wat je kind online doet, daarvoor is het internet te groot en te onoverzichtelijk. Maak het onderdeel van het gesprek, en wees je ook bewust van wat je zelf als ouder online doet en hoe dat overkomt op je kind.’ ‘Dat geldt ook voor hoe je fysiek met elkaar omgaat’, vult Sharon aan. ‘Pesten komt altijd ergens vandaan, en dat kan in de kleinste dingen zitten. Het is goed om daar de grote gevolgen van te leren overzien.’

Ben je geïnteresseerd in een gastles over pesten bij jou op school? Kom in contact met Miloeska en Sharon via ynfo@heitenmem.nl.

Anno N. bringt freonskip fi erder!

‘Anno N. fersus skoalbern’ is in edukatyf en Frysk escape(class) roomspul foar it basisûnderwiis. Slagget it de learlingen om út de greep fan Anno N. te kommen? Troch mei-inoar puzels op te lossen en koades te kreakjen, wurde de learlingen harren bewust fan harsels en de (gearwurking mei) oare learlingen. It aktiviteiteprogramma is yn it Frysk en geskikt foar de folsleine basisskoalle, fan groep 1 o/m 8.

Foar de âldere groepen hat Bart Kingma in oangripend lêsboek oer pesten skreaun: ‘Jou my de romte!’. De bybehearrende lesbrief biedt oanlieding foar weardefolle petearen oer freonskip yn de klasse.

Mear witte? Sjoch op: www.annon.frl

€ 9,95 Jou my de romte 9+

Bart Kingma

Troch op in beslissend momint yn in belangrike fuotbalwedstriid de bal net ôf te jaan, feroaret Anno syn libben. Hy wurdt troch al syn klasgenoaten yn ‘e steek litten en komt allinne te stean. It pesten wurdt hoe langer hoe slimmer. Hoe moat er dêr mei oan? As er him gjin ried mear wit, siket er help by twa klasgenoaten dy’t ek pest wurde. Mei syn trijen betinke se in plan…

Ik bin net sneu. Der is niks mis mei my. Ik sis it lûdop tsjin mysels. Dat foel my hjoed ynienen op. Dat ik tsjin mysels sizze moat dat ik okee bin. Die ‘t froeger noait. Noait ha ik mysels fertelle moatten dat ik net sneu bin. Ik bin ommers net sneu. Mar no moat ik it lûdop sizze. Oars begjin ik oan mysels te twiveljen. Is der miskien dan toch wól wat mis mei my? Nee toch? Nee! Toch?

Jolanda Bandsma: “It moaie fan it boek fyn ik dat Anno en syn lotgenoaten begrip ha foar de pesters en bern dy’t pest wurde. Dat is in goeie basis. Begrip hawwe foar elkoar. It klinkt no miskien as in belearend boek, mar dat is it beslist net.” Marrit Jongbloed: “It boek is foar bern út de boppebou maklik te lêzen, om’t de sinnen frij koart binne en der gjin drege Fryske wurden yn steane. Ek kinne sy harren maklik identifi searje mei de persoanen dy’t yn dit boek nei foaren komme. As je ienkear oan it boek begjinne, dan wolle je it ek sa gau as mooglik útlêze om te sjen hoe’t it mei de pesterijen om Anno hinne ôfrinne sil.”