Henk & Fred editie 2-2021 by Media Vakman

JAARGANG 9

02 21

APRIL 2021

Sleutelrol waterstof in transitie 26

Ben jij al klaar voor de Wkb? 30

Elektrisch racen met Nyck de Vries Foto: Daimler AG Foto: Suzanne van de Kerk

HET LEUKSTE EN GROOTSTE TECHNISCHE MAGAZINE

Compact. Licht. Sterk.

18V

BH 18 LTX BL 16

De nieuwe accu-boorhamers Onvermoeibaar boren in iedere werkhouding Zeer geschikt voor werkzaamheden boven het hoofd Ideaal voor het boren van 5-10 mm

Meer informatie op metabo.com

METABO SUPER POWERED BY CAS

Mehr M Me ehr hr IInformationen nfor nf nfor or m ma ati tiion on o n nen en e n unter u un nte ter metabo.com metta me abo bo.c com om

12V

PowerMaxx BH 12 BL 16

Smart Home. Smart Building. Smart Life. partner.gira.nl

Licht. De nieuwe Gira jaloezie- en schakelklok Display regelt de lichtinval, slaat automatische looptijden op of past deze dynamisch aan via de astrofunctie, maar bespaart ook nog eens energie en biedt meer ruimte voor de bedrading. Als een van de vele opzetstukken van het Gira System 3000 stelt hij qua comfort alles in de

Schaduw.

Gira / Smart Home /

Jaloeziebesturing

Colofon & Service Henk & Fred is een technisch magazine dat vijf keer in het jaar wordt verspreid in een oplage van 25.000 exemplaren. Interviews met bekende en minder bekende personen uit de techniek en spraakmakende rubrieken geven Henk & Fred een geheel eigen identiteit waarmee het zowel jong en oud aan zich weet te binden. Jaargang 9, nummer 2, april 2021 UITGEVER Media Vakman B.V. Snipperlingsdijk 50 7417 BK Deventer HOOFDREDACTIE Peter Besselink, redactie@henkenfred.nl REDACTIE Sjoerd Geurts, Marieke van der Heijden, Han Neijenhuis, Michiel Elands en Pim van de Beek BLADMANAGER Matthea Kiemeney, matthea@henkenfred.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Patricia Overmars (correctie), Derk-Jan Rouwenhorst (cartoons), Sven Asijee (column), Jurgen Pops (vormgeving) en Karin Stegeman

Corona te lijf met UV-C licht UV-C-licht bestaat al veertig jaar, maar is nu actueler dan ooit. Het is namelijk een beproefd middel om bacteriën en virussen onschadelijk te maken. Ook COVID-19. In zes seconden is materiaal gedesinfecteerd, de lucht in tien minuten. Frans Konings, salesmanager UV-C bij Signify Benelux, legt het uit.

Sleutelrol voor waterstof

ADVERTENTIES advertenties@henkenfred.nl ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@henkenfred.nl Verschijning: 5 x per jaar Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 6% BTW incl. verzendkosten) Losse nummers € 9,75 (excl. 6% BTW incl. verzendkosten)

Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd. ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACY STATEMENT zie www.henkenfred.nl

Foto: Patrick van Gemert

VORGMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel

VOLG ONS Fred: @FredvanHenF | Henk: @HenkvanHenF www.facebook.com/HenkenFred www.instagram.com/henkenfred www.linkedin.com/company/henk-&-fred www.linkedin.com/in/fred-van-henk-en-fred www.henkenfred.nl/aanmelden WWW.HENKENFRED.NL

| APRIL 2021

Bouwdossier als routineklus? Foto: Suzanne van de Kerk

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.

Waterstof wordt door veel mensen als het nieuwe gas gezien, dat ons helpt in de energietransitie. Maar waterstof is helemaal niet zo nieuw, zegt René Schutte, programmamanager Waterstof bij de Gasunie. “Waterstof bestaat al meer dan honderdvijftig jaar. Alleen was het bij het grote publiek nooit zo bekend.”

De 8 brutale vragen aan… zijn deze keer voor Erik Schot van kwaliteitsborger PlanGarant. Onderwerp van gesprek is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) die eraan komt. Bouwers en installateurs moeten straks met dossiers kunnen aantonen dat hun werk voldoet aan het bouwbesluit.

INHOUD Thuis bij...

Foto: Daimler AG

Nyck de Vries

Wat is het grote verschil tussen de Formule E en de Formule 1? Henk en Fred gingen ‘op bezoek’ bij Formule E-coureur Nyck de Vries, die in de eerste Grand Prix van het nieuwe seizoen meteen z’n eerste overwinning behaalde. Een gesprek over strategisch rijden, duurzaamheid en zijn ambassadeurschap voor ABB.

Installateur in de motorcross

In ‘de spanningzoeker’ reizen Henk en Fred kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Dit keer bezoeken ze installateur Tom Droste, die zich samen met Autocross Team Jan Hendriks voorbereidt op een nieuw seizoen.

Een woning op waterstof

Het wordt gezien als dé energiebron van de toekomst. Henk & Fred gaan daarom poolshoogte nemen in de eerste Nederlandse woning die op waterstof draait. Henk denkt dat zo’n installatie voor een woonhuis veel te duur is. Fred ziet al hele wijken op waterstof draaien. Allebei krijgen ze een beetje gelijk in het Innovathuis.

Waterstof Vanaf volgend jaar wordt er gestopt met de gaswinning in Groningen. Waar gaat ons aardgas dan vandaan komen? En hoe snel gaat het met de ontwikkeling van waterstof? Met die vragen gingen we voor ons hoofdinterview langs bij René Schutte, programmamanager Waterstof bij de Gasunie. Best een ingewikkeld verhaal, het produceren van waterstof uit water. Maar simpel gezegd: je hangt de plus- en de minpool van een batterij in het water. Er borrelt dan gas op. Een deel is zuurstof en een deel waterstof. En die waterstof sla je dus op, om later weer om te zetten naar elektriciteit. Snap jij het nog? Waar we verder benieuwd naar zijn, is hoe je waterstof straks in grote hoeveelheden opslaat. Dat gaat gebeuren in grote zoutcavernes. Dat zijn holtes in zoutbergen onder de grond. Die hebben we veel langs de Duits-Nederlandse grens. Maar zover is het allemaal nog niet. Installateurs die nu bij een klant een oude cv-ketel vervangen, hoeven van René Schutte niet meteen een hybride-warmtepomp te adviseren. Een gewone ketel op gas kan ook nog prima. “De transitie naar waterstof vergt nog wel wat tijd.” Van de theorie naar de praktijk. In de rubriek Op Stap nemen Henk en Fred een kijkje in de eerste waterstofwoning van Nederland. De ambities zijn groot bij dit project. Van één woning willen ze opschalen naar een hele wijk op waterstof. Daarom de vraag: krijgt waterstof straks een sleutelrol in de energietransitie? Ook die vraag legden we voor aan René Schutte. Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@henkenfred.nl

| APRIL 2021

“Bijdrage aan veiliger binnenklimaat”

UV-C-LICHT TEGEN HET CORONAVIRUS

UV-C-licht bestaat al veertig jaar, maar is nu actueler dan ooit. Het is namelijk een beproefd middel om bacteriën en virussen onschadelijk te maken. Ook COVID-19. In zes seconden is materiaal gedesinfecteerd, de lucht in tien minuten. "Dit zorgt voor een veiliger woon- en werkomgeving", stelt Frans Konings, salesmanager UV-C bij Signify Benelux.

rans Konings pretendeert allerminst dat UV-C-licht dé remedie is tegen het coronavirus. Maar het levert wel een grote bijdrage aan de bestrijding ervan, zo is hij overtuigd. "Het zorgt voor een veiliger omgeving, zeker in slecht geventileerde ruimtes. Dan is alleen anderhalve meter afstand niet genoeg. Wetenschappelijk onderzoek door de Boston University in Amerika heeft dat ook aangetoond." We kennen UV-licht uit zonnestralen. Het ultraviolette gedeelte bestaat uit UV-A, UV-B en UV-C. De dampkring beschermt ons tegen

| APRIL 2021

de schadelijke UV-C-straling. In de jaren zeventig werd echter ontdekt dat UV-C-straling effectief is bij het onschadelijk maken van virussen en bacteriën. Het wordt sindsdien in bijvoorbeeld ziekenhuizen en GGD's gebruikt om de lucht te desinfecteren. Onderzoek heeft nu aangetoond dat UV-C ook effectief is in de bestrijding van het coronavirus. Het uit Philips voortgekomen, en sinds 2016 zelfstandig opererende, Signify produceert UV-C-verlichting. Hoewel verlichting niet het goede woord is. "Eigenlijk is het een

ontsmettingsmiddel", verduidelijkt Frans Konings.

VEILIGHEID Zet UV-C-licht op een oppervlak en binnen zes seconden is 99 procent van het virus dood. In de lucht duurt dat tien minuten, zo is uit onderzoeken gebleken. Ideaal dus om snel spullen en oppervlakken te ontsmetten of lucht te zuiveren. Het moet wel veilig worden gebruikt en de systemen moeten vakkundig worden geinstalleerd en beheerd. Want UV-C-straling kan de huid verbranden en oogletsel

TREND veroorzaken. Hoe kan het dan goed worden ingezet? Konings: "Zaak is dat mensen niet direct in aanraking komen met het UV-C-licht, we passen het dus zeer praktisch toe, bijvoorbeeld om materialen als handscanners in supermarkten te ontsmetten of gereedschappen in werksituaties. En het kan een grote bijdrage leveren aan schone lucht in onder meer klaslokalen of vergaderruimtes, waar ventilatie lastig is. Het UV-C-armatuur wordt op het plafond gericht, op een afstand van ongeveer een halve meter. De lucht die door een ruimte circuleert wordt zodoende continu gedesinfecteerd van virussen, zoals COVID."

INSTALLATIE Veiligheid is bij UV-C-oplossingen kortom essentieel. Signify heeft daarom voor installateurs een specifieke opleiding ontwikkeld. Deze online-training is bedoeld voor zowel zzp-ers als medewerkers van grote installatiebedrijven. Alles daarin is gericht op kennis over UV-C, de werkzaamheid ervan en de veiligheid voor medewerkers en gebruikers. "De installatie op zich is vrij eenvoudig", legt Frans Konings uit.

"Belangrijk is dat ieder risico wordt uitgesloten. Installateurs die onze training hebben gevolgd kunnen de installatie aanbieden met zogenaamde 'commissioning'. Dat betekent dat de oplevering voldoet aan alle eisen."

AANDACHT Er is in Nederland nog weinig aandacht voor UV-C, merkt Konings. Niet alleen bij de installateur, maar ook in zijn algemeenheid. Signify informeert de overheid continu over de mogelijkheden van UV-C. "In scholen wordt vooral gestuurd op ventilatie. Ramen open, jassen aan, maar dat is geen duurzame oplossing. UV-C zou daarin ook moeten worden meegenomen", aldus Konings, die anderzijds wel merkt dat de aandacht voor UV-C groeit. "We zien wereldwijd een toenemende interesse. Door de corona natuurlijk, maar ook zal het straks blijvend worden ingezet voor een gezondere werken woonomgeving, verwachten wij. Onze UV-C-tafellamp voor de consument, die aangaat als er niemand is en dan lucht en oppervlakte desinfecteert, is nu al in Nederland te koop. Het is zeker reëel dat een UV-C-lamp net zo standaard wordt als een brandmelder." 

HENK: OOK GEREEDSCHAP ZO SCHOON! HENK EN FRED HEBBEN DE UITLEG VAN FRANS KONINGS OVER UVC-LICHT MET VEEL INTERESSE AANGEHOORD. EERLIJK GEZEGD WISTEN ZE HIER NAUWELIJKS IETS VAN, HET VERBAAST HEN DAN OOK DAT ER NOG NIET MEER OVER BEKEND IS. "WE MOETEN ALLES DOEN OM DAT CORONAVIRUS TE BESTRIJDEN, DIT MOETEN WE DAN TOCH OOK INZETTEN?", VRAAGT FRED ZICH AF. "JA, VIND IK OOK", ZEGT HENK. "EN HET KAN VOOR ONSZELF OOK BEST HANDIG ZIJN. ALS WE SAMENWERKEN, ZITTEN WE NU ALTIJD TE PRUTSEN MET DIE SCHOONMAAKDOEKJES, MAAR GEWOON HEEL EVEN HET GEREEDSCHAP IN EEN KASTJE MET UV-C-LICHT LEGGEN EN HET IS WEER SCHOON. HET LIJKT MIJ HEEL HANDIG."

UV-C VERLICHTING BIJ PSV NET ALS HET OORSPRONKELIJKE MOEDERBEDRIJF PHILIPS IS OOK SIGNIFY STEVIG VERANKERD IN EINDHOVEN. HET HOOFDKANTOOR VAN HET WERELDWIJD OPERERENDE BEDRIJF STAAT OP DE CAMPUS IN DE LICHTSTAD. SIGNIFY HEEFT DUS OOK VAN OUDSHER EEN STERKE BAND MET PSV. HET IS DAN OOK GEEN TOEVAL DAT PSV ALS EERSTE NEDERLANDSE PROFCLUB UV-C-VERLICHTING IN ALLE KLEEDKAMERS EN TRAININGSRUIMTES HEEFT HANGEN. IN TOTAAL HANGEN ER VIJFTIEN ZOGEHETEN 'UPPER-AIR-ARMATUREN' IN ZOWEL HET PHILIPS STADION ALS OP TRAININGSCOMPLEX DE HERDGANG. FRANS KONINGS: "SPORTERS IN KLEEDKAMERS, OFTEWEL: KLEINE RUIMTES MET VEEL AEROSOLEN, DUS EEN HOOG BESMETTINGSGEVAAR. MOOI DAT ONZE CLUB PSV DEZE STAP NAAR MEER VEILIGHEID HEEFT GEZET. DAAR ZIJN WE TROTS OP."

| APRIL 2021

SERIE 770 SEPTAGEM Functioneel & onopvallend

Overweldigende lichtspreiding en duurzame techniek in een stijlvol noodverlichtingsarmatuur. Met de introductie van de Serie 770 Septagem laat HBI overtuigend zien dat mooi design en optimale functionaliteit van noodverlichting heel goed samen gaan. De Serie 770 Septagem combineert namelijk een stijlvol armatuur met een krachtige lichtbron en een LoRA node voor slim beheer op afstand via het Sqippa-online platform.

www.hbi-lighting.com HBI Bisscheroux b.v.

LED IP20

CL. ll

OPTIE

Voordelen: • Extreem krachtige combi-lens voor vluchtwegver-lichtingin gangen (x-as) én vierkante ruimten (y-as) • Ontworpen voor een lange levensduur (> 100.000u elektronica en LED L80/B10) • Spreiding H3 meter: tot 22 meter • Decentrale noodverlichting voorzien van een extreem duurzame accu (levensduur van 10 jaar) Kenmerken: • Noodverlichting (AutoTest) • Instelbaar als permanente veiligheidsverlichting • Lichtstroom nood: 490lm bij 1 uur, 160lm bij 3 uur autonomie • 230V AC/DC • Optioneel: draadloos beheer (LoRa) • Testknop en led indicator

Hofdwarsweg 14 NL-6161 DD Sittard-Geleen T +31 (0)46 475 65 72 F +31 (0)46 474 04 78 info@hbi-lighting.com

Samen bouwen aan smart buildings

Toepassing: • Kantoorgebouwen • Horeca • Winkels • Zorg- en onderwijsinstellingen

KORTSLUITING WE GEBRUIKEN PER PERSOON 119 LITER WATER PER DAG

Gemiddelde douchebeurt

43%

Nederlanders doucht minimaal 1x per dag Draai jij de kraan dicht tijdens het tandenpoetsen?

70 liter drinkwater Vitens: vraag naar drinkwater blĳft toenemen

Kwartiertje tuin sproeien kost 100 liter water

27% Nederlanders

doucht langer dan 10 minuten

21% NEDERLANDERS PLAST ONDER DE DOUCHE

14 %

HEEFT SEKS ONDER DE DOUCHE

We zijn gewend dat er altijd drinkwater is

Bron: Onderzoek ‘Achter Gesloten Badkamerdeuren’ van Hansgrohe, Vitens, De Gelderlander, Drinkwaterplatform.nl

| APRIL 2021

Programmamanager Waterstof René Schutte bij Gasunie:

Foto: Patrick van Gemert

Sleutelrol voor waterstof

We gaan met waterstof dus eigenlijk terug naar het verleden? “Zo zou je dat inderdaad kunnen zeggen. Het stadsgas dat we in de jaren vijftig al gebruikten, bestond voor meer dan de helft uit waterstof. Daarnaast wordt het al heel lang grootschalig gebruikt in de industrie. Voor het grote publiek is waterstof dus niet zo bekend, maar er is wel veel kennis over. Wat tegenwoordig vooral speelt, is dat we kijken hoe we waterstof in andere toepassingen kunnen inzetten.”

| APRIL 2021

René Schutte

Is waterstof dé oplossing in de energietransitie? “Het is niet de silver bullet die alles zomaar even oplost. Dat zou wel heel eenvoudig zijn. In het Klimaatakkoord staat dat we in 2050 klimaatneutraal willen zijn. We weten dat we daarvoor zowel groene elektronen (elektriciteit) als groene moleculen (gas en vloeistoffen) nodig hebben. Voor groene elektronen hebben we windmolens en zonnepanelen. Voor groene moleculen zijn er veel minder oplossingen, maar waterstof, dat je op

een groene manier kunt maken, is daar een belangrijke van. Daarom kan waterstof wel een sleutelrol spelen in de energietransitie. Toch moeten we vooral denken aan een combinatie van maatregelen en middelen die ons naar een duurzaam 2050 brengen.” Ondertussen gaat volgend jaar wel de aardgaskraan dicht in Groningen. “Maar dan hoeven we niet meteen over op waterstof. We gaan vanaf dat moment ons aardgas

INTERVIEW

in energietransitie elders vandaan halen. Uit andere bronnen. In binnen- en buitenland. Vervolgens moeten we het daar even mee doen.” Hoe verlopen de voorbereidingen om in de toekomst op waterstof over te stappen? “Je moet in het proces verschillende stappen zetten. Je moet allereerst zelf waterstof gaan maken,

hoofdzakelijk gemaakt uit aardgas. Daarbij wordt in beperkte gevallen de CO2 opgeslagen. Het meer opslaan van CO2 bij productie van waterstof (blauwe waterstof) wordt gezien als een stap in de verduurzaming De duurzame variant heeft natuurlijk de voorkeur, maar is op dit moment veel duurder. Daarbij maak je groene waterstof uit water met elektrolyse. Met behulp van

we hebben, hergebruiken voor de transport van waterstof. Dat is helemaal niet zo ingewikkeld. Gasunie gaat over de infrastructuur van het aardgasnet in Nederland en Noord-Duitsland. Dat gaan we aanpassen. Feitelijk zijn de leidingen geschikt en moeten ze vooral goed worden schoongemaakt na zoveel jaren aardgas te hebben vervoerd.

we kunnen leidingnetwerk hergebruiken voor waterstof vervolgens komen transport en opslag om de hoek kijken en daarna moet je het bij de eindgebruiker krijgen. Allemaal onderdelen in de keten waar we iets mee moeten.” Maar er wordt toch al waterstof geproduceerd in Nederland? “Klopt, ongeveer 1500 kiloton per jaar. Dat wordt op dit moment nog

duurzame elektronen zoals zonneen windenergie. Zoals gezegd is dat nu nog niet rendabel, maar we verwachten dat dit rond 2030-2035 wel het geval is. Op dat moment kunnen we grote stappen zetten.” En dan heb je nog het transport? “We kunnen de infrastructuur, oftewel het leidingnetwerk dat

De afsluiters worden daarnaast gerenoveerd of vervangen. Dat is het in de basis eigenlijk. In Zeeland doen we daarmee al ervaring op bij een eerste project en dat verloopt op dit moment heel goed. De conclusie is dus dat we de aardgasleidingen kunnen hergebruiken met nagenoeg dezelfde specificaties.” ››

PLUS EN MIN IN HET WATER WATERSTOF WORDT OP DIT MOMENT NOG GROTENDEELS VIA EEN CHEMISCHE REACTIE UIT AARDGAS GEMAAKT. IN DE TOEKOMST GEBEURT DAT OOK DUURZAAM. RENÉ SCHUTTE: “IN DE EEMSHAVEN WERKEN WE AL AAN DE GROOTSTE GROENE WATERSTOFFABRIEK VAN EUROPA (HET NORTH2 PROJECT). NOG CONCRETER IS HET DJEWELS-PROJECT DAT WE SAMEN MET NOURYON HEBBEN OPGEPAKT. ELEKTROLYSERS PRODUCEREN DAAR WATERSTOF UIT WATER. HOE DAT SIMPEL GEZEGD WERKT? JE HANGT DE PLUS- EN MINPOOL VAN EEN BATTERIJ IN HET WATER. DAN BORRELT ER GAS OP. EEN DEEL IS ZUURSTOF EN EEN DEEL WATERSTOF. DAT MOET JE SCHEIDEN EN OPVANGEN.”

| APRIL 2021

Sluit jij je bij ons aan?

www.werkenbijbatenburg.nl

INTERVIEW Foto: 123RF.com

Gas wordt in de winter meer gebruikt. Hoe sla je waterstof op om het later te gebruiken? “In zoutcavernes. Dat zijn holtes in zoutbergen onder de grond. Die heb je veel langs de DuitsNederlands grens. Die zoutbergen werden jarenlang gebruikt om zout te winnen. Zoutcavernes zijn sigaarvormige ruimten die je in de berg maakt en die bestand zijn tegen de hoge druk die waterstof kan veroorzaken. Aardgas slaan we al op die manier op. In Nederland zijn we de eerste caverne aan het ontwikkelen. Onze eerste drie

waterstof gaan we in de zomer opslaan in zoutcavernes we waterstof het beste kunnen toepassen in de gebouwde omgeving en hoe we het daar op een goede manier kunnen krijgen. Dat betekent ook dat je cv-ketels nodig hebt die op waterstof werken en monteurs die ze kunnen monteren…”

prioriteiten daarna: opschalen, opschalen en opschalen.” Wie zijn straks de eindgebruikers? “De industrie zal de eerste grootafnemer zijn van waterstof. Daar is het sneller rendabel te maken. Daarnaast heb je mobiliteit, oftewel waterstof als brandstof voor vrachtauto’s, vliegtuigen en personenauto’s. En vervolgens heb je de eindgebruiker op kantoor of thuis. Er lopen al pilotprojecten waarbij we kijken hoe

Wat moet de installateur adviseren als een klant nu al toe is aan een nieuwe cv-ketel? “Dat ze vooral naar hun eigen situatie moeten kijken. Dat er een

keer een moment komt dat je duurzame stappen moet zetten, weet iedereen. De situatie bepaalt of je nu al maatregelen kunt nemen. Waterstof is er pas in een paar pilotgebieden. Een hybridewarmtepomp is daarom een prima manier om je bijdrage te leveren als dat gezien de situatie mogelijk is, maar de aankoop van een gewone cv-ketel is ook nog steeds prima, gezien de tijd die de energietransitie vergt.” 

VERSNELLEN ENERGIETRANSITIE WATERSTOF WORDT STEEDS BELANGRIJKER. RENÉ SCHUTTE: “DE STAAT IS ONZE AANDEELHOUDER. WE ZIEN ONSZELF ALS EEN PUBLIEK BEDRIJF, DAT ALS TAAK HEEFT EEN BIJDRAGE TE LEVEREN OM DE ENERGIETRANSITIE RICHTING 2050 TE VERSNELLEN. DAT DOEN WE MET ONDERZOEK NAAR DE MOGEFoto: Patrick van Gemert

LIJKHEDEN VAN WATERSTOF, GROEN GAS, WARMTE, HET AFVANGEN VAN CO2 EN DE INTEGRATIE VAN DE VERSCHILLENDE ENERGIESYSTEMEN. DAARIN WILLEN WE VOOROP LOPEN EN DAAROM HEBBEN WE ONGEVEER 22 PROJECTEN, WAARIN WE DIT ONDERZOEKEN. ZOALS WATERSTOFPRODUCTIELOCATIES BIJ WINDENERGIEPARKEN OP ZEE. SAMEN MET ANDERE PARTIJEN WERKEN WE DAARIN SAMEN. ALLEMAAL GERICHT OP EEN DUURZAME TOEKOMST. ”

| APRIL 2021

DE BESTE DATAKABELS VOOR EEN SNELLE INTERNETVERBINDING Met de hoogwaardige UTP en FTP Cat6 datakabels van Hirschmann Multimedia voorzie je diverse apparatuur van een gigabit internetverbinding. Eenvoudig aan te sluiten op RJ45 connectoren.

VERKRIJGBAAR IN DIVERSE LENGTES

Bekijk hier het volledige assortiment datakabels

hirschmann-multimedia.com

Wat families ondernemen Top Innovator en Great Place To Work Theben -- dat is toch die partij van de schakelklok? Dat klopt, en dat is zeker niet alles. Theben is efficiënt, wij handelen transparant en duurzaam. Theben is digitaal, omdat we innovatief zijn en coöperatief: een optimaal netwerk in de puurste zin van het woord. Niet alleen hier, maar ook internationaal. We zijn betrouwbaar, verantwoordelijk en degelijk. We slaan nieuwe wegen in -- en dat snel en dynamisch. En dat terwijl we pas 100 jaar zijn -- een modern en jong familiebedrijf. JAN 2021 - DEZ 2021

100.theben-nederland.nl #100yearstheben

AZ_100Jahre_190x136_4C_NL-nl_2021-03-10.indd 1

Op de foto: Paul Sebastian Schwenk CEO en 4e generatie van het familiebedrijf Theben

10.03.2021 11:33:30

DE BUS VAN....

Colin Admiraal van Admiraal Electra in Akersloot

ALLES HEEFT Z'N EIGEN PLEK

olin noemt zichzelf een allround elektrotechnisch installateur. “Wij pakken alles op. Je kunt niet zeggen dat we ergens in gespecialiseerd zijn. Al vind ik renovatiewerk wel het leukst om te doen.” De bus is zijn onlosmakelijke partner. Waar Colin gaat, gaat zijn bus ook. “Toen ik de stap zette om voor mezelf verder te gaan, heb ik deze tweedehands Volkswagen Transporter gekocht. Een perfecte bus van degelijke kwaliteit. Volkswagens hebben

Veertien jaar werkte hij in loondienst. “Ik had het op een bepaald moment wel gehad met het werken voor een baas”, vertelt Colin Admiraal van Admiraal Electra in Akersloot. “Daarom was het vier jaar geleden tijd om voor mezelf te beginnen.”

niet veel onderhoud nodig. Ik heb niet speciaal gekeken naar duurzame uitvoeringen. Deze was beschikbaar toen ik iets nodig had. En de bus doet het nog steeds heel goed. Mocht ik ooit een nieuwe bus kopen, dan wordt het weer een Transporter.”

INRICHTING De inrichting heeft hij helemaal zelf getimmerd. Rechts een plaat waar je buizen en veren achter kunt steken en waar de ladder tegenaan geschoven kan worden.

Aan de linkerkant de stellingen met schappen en bakken.” Colin doet de achterklep open om zijn woorden kracht bij te zetten: “Ik kan veel spullen kwijt en toch is het ruim en overzichtelijk. Alles heeft een eigen plek, waardoor ik nooit hoeft te zoeken naar spullen. Ik ben erg tevreden met mijn bus, die ook een verzorgde uitstraling heeft dankzij de kleur en het logo.” 

FRED: EEN MOOI STRAK LOGO FRED VINDT DE KLEUR EN HET STRAKKE LOGO OP DE BUS MOOI. “DAAR KUN JE MEE VOOR DE DAG KOMEN. NETJES EN STIJLVOL. EN OOK DE INRICHTING IS VERRASSEND. ALLEEN AAN DE LINKERKANT SCHAPPEN EN BAKKEN EN AAN DE RECHTERKANT ALLEEN EEN PLANK. HANDIG IS DAT JE DAARDOOR IN HET MIDDEN VAN DE BUS MEER RUIMTE HEBT OM GROTE OBJECTEN MEE TE NEMEN. WANT OOK DAT KOMT NATUURLIJK VOOR.” FRED IS ONDER DE INDRUK VAN HET TIMMERWERK VAN COLIN. GRINNIKEND: “HIJ KAN BIJ KLANTEN DE METERKAST OOK METEEN AFTIMMEREN. WEL ZO HANDIG.”

| APRIL 2021

INNOVATIE Geen uitgebreide DALI kennis benodigd

DALI AANSTUREN MET NIKO HOME CONTROL

Met Niko Home Control is het nu ook mogelijk om DALI-armaturen of -toestellen eenvoudig te dimmen met de volledig geïntegreerde oplossingen voor het NHC busbekabeld systeem. Er zijn 2 nieuwe DIN-rail modules ontwikkeld. klemmen die voor elk kanaal bovenop de module zitten. De andere kant van deze kabel gaat aan dezelfde klemmen van het DALI-toestel en kunnen eenvoudig naar het volgende toestel doorgelust worden.

DALI BROADCAST MODULE De DALI-2-broadcastmodule met 2 kanalen stuurt gelijktijdig twee DALI-bus kanalen aan. De twee kanalen worden in Niko Home Control beschouwd als dimbare lichtbronnen zonder extra configuratie of gebruik van DALI-programmeersoftware. Alle DALItoestellen zullen gelijktijdig reageren op een Niko Home Control commando. Dit betekent dat er maximaal 64 DALItoestellen per kanaal zullen reageren als 1 dimbaar lichtpunt.

VOLLEDIG ADRESSEERBARE DALIMODULE Deze volledig adresseerbare DALI2-busmodule heeft ook 2 kanalen. Hiermee kan je maximaal 128 DALI-toestellen aansturen met een

DALI module voor NHC

Niko Home Control installatie. Je programmeert en adresseert deze DALI-toestellen eenvoudig met de Niko Home Control programmeersoftware en daarvoor is geen uitgebreide DALIkennis vereist. Elk DALI-toestel kan ook afzonderlijk geconfigureerd en beheerd worden, zonder gebruik te maken van bijkomende DALI-software of interfaces. Hiermee kun men dus eenvoudig verschillende dimgroepen aanmaken. De DALI-bus kan aangesloten worden op de connector middels de DA+ en DA-

Beide modules zijn uitgerust met een ingebouwde voeding, waardoor het niet nodig is om een afzonderlijke DALI-voeding op de bus te plaatsen. De modules zijn 4 eenheden breed. Deze modules zijn geschikt voor DALI-toestel types D0 tot en met D7. Toesteltype D8 wordt (nog) niet ondersteund.

www.niko.eu

| APRIL 2021

HET LUMIKO LED DIMMER PAKKET AANZIENLIJK UITGEBREID

UNIVERSELE LUMIKO DIMMERS Fase aan- of afsnijding: 891082

BEDRADE DIMMERS

ARTIKELNUMMER

Fase aan- of afsnijding dimmer:

891082

Duo dimmer:

891200

Klein vermogen (1 tot 100W):

891038

Groot vermogen (5 tot 600W):

891028

DRAADLOOS GESTUURDE DIMMERS Zigbee dimmer:

891105

Z-Wave dimmer:

891110

Voor elke toepassing een geschikte LED dimmer Het dimmen van verschillende soorten ledverlichting kan een uitdaging vormen. Voor elke type ledlamp heeft Lumiko nu een geschikte dimmer. Vrijwel alle dimmers zijn 2 draads aan te sluiten wat een snelle montage garandeert. Alle druk/draai dimmers zijn voorzien van een 4mm as, inclusief 6mm as-adapter, zodat vrijwel alle merken afdekplaten op deze dimmers te monteren zijn. Meer weten: klemko.nl/

UITGELICHT Nieuw ontwerp groepenkast en PV-werkschakelaar

Eaton klaar voor transitie De huidige energietransitie vraagt veel van elektrische installaties en groepenkasten. Speciaal voor woonhuizen en kleine bedrijven heeft Eaton de Systeem 55 PV-ready groepenkast ontwikkeld. Deze is voorbereid op de aansluiting van zonnepanelen en een hogere gelijktijdigheid van speciﬁeke groepen.

onnepanelen, een warmtepomp, het opladen van elektrische auto's… traditionele groepenkasten zijn hierop doorgaans niet voorbereid. Installateurs kunnen hiervoor zelf een geschikte groepenkast samenstellen. Eaton biedt echter een pasklare oplossing: de Systeem 55 PV-ready groepenkast. Deze nieuwe groepenkast is goed en veilig voorbereid op zowel een hogere gelijktijdigheid als extra voeding vanuit de PV-panelen, vertelt Wendy van der Aa, Segment Manager Residentieel bij Eaton. "De overgang naar duurzame energiebronnen, maar ook de elektrische auto, heeft veel impact op de elektrische installatie. Naast het aantal belastingen, neemt ook de gelijktijdigheid van de belastingen toe. Een traditionele standaard groepenkast is vaak berekend op kortstondig hogere belasting. Dat is niet voldoende." GECERTIFICEERD De zogenaamde gelijktijdigheidsfactor, ofwel de mate waarin de

eindgroepen in de groepenkast continu en gelijktijdig belast worden, is vaak maximaal 60 of 70 procent (0,6 of 0,7). Een standaard groepenkast is daarop gebaseerd. Maar duurzame belastingen, zoals een warmtepomp, of een voedingsbron als PV-panelen, hebben een hogere gelijktijdigheid. Ze kunnen de groepenkast meerdere uren belasten. Dit verlangt een gelijktijdigheid van 1. Daarnaast moet rekening worden houden met de opgetelde stroom van het net en de zonnepanelen, welke de groepenkast veilig moet kunnen distribueren. Van der Aa: "Dit om opwarming van de groepenkast en ongewenste afschakeling van groepen te voorkomen. Of, erger nog, brand in de groepenkast." Eaton heeft daarom het assortiment Systeem 55 uitgebreid met ruim veertig verschillende Systeem 55 PV-ready groepenkasten. Deze zijn speciaal voor het aansluiten van zonnepanelen en specifieke eindgroepen met een gelijktijdig-

heid van 1. De Systeem 55 PV-ready kasten hebben het KEMA-KEUR. WERKSCHAKELAAR Eaton introduceert verder een nieuwe PV-werkschakelaar, waarbij de input van PV-monteurs nadrukkelijk is meegenomen. De werkschakelaar hoeft niet meer geopend te worden en de DC-monteur kan de aarddraad van de PV-installatie zelf aansluiten aan de buitenkant van de AC-werkschakelaar. "De PV-monteur liep ertegenaan dat hij de aarddraad van de PV-installatie altijd in de werkschakelaar moest afmonteren", zegt sales manager Evert-Jan de Boer. Twee gekoppelde aardklemmen aan de binnen- en buitenzijde - waardoor draden van verschillende doorsnedes gemakkelijk aangesloten kunnen worden en een doorsteekmembraan maken montage eenvoudiger. "Maar monteurs kunnen ook de vertrouwde wartels gebruiken. Wij hebben goed naar hun opmerkingen geluisterd en daar waar mogelijk op ingespeeld." 

| APRIL 2021

Energielabel pakt gunstiger uit Zes jaar geleden kregen de huizen in Nederland een voorlopig vastgesteld energielabel. Gemiddeld kwamen de woningen daarbij uit op energielabel D. Inmiddels is er een definitief energielabel, waarbij

opvalt dat we nu gemiddeld uitkomen op energielabel C. De huizen in Nederland zijn in een paar jaar tijd dus een ﬂink stuk energiezuiniger geworden. Bij een kwart is er zelfs minstens twee labelniveaus

PV-installateur heeft last van crisis

Foto: 123RF.com

Best opvallend. Terwijl de markt van de zonnepanelen nog steeds lijkt te groeien, zegt toch 55 procent van de PV-installateurs in Nederland last te hebben van de coronacrisis. Er is daardoor minder vraag naar zonnepanelen. Dit blijkt uit een enquête van marktonderzoeksbureau EuPD. Aan dit onderzoek deden in totaal 106 Nederlandse installatiebedrijven mee. Ook voor dit jaar verwacht 58 procent een negatieve invloed van de coronacrisis op de omzetcijfers. Begin dit jaar werd nog bekend dat inmiddels meer dan een miljoen huishoudens in Nederland zonnepanelen op z’n dak heeft.

| APRIL 2021

vooruitgang geboekt, zo blijkt uit onderzoek van energieleverancier Vattenfall. De meest energiezuinige woningen staan in Almere. Onderaan het rijtje staan Heemstede, Bloemendaal en Zandvoort.

FORSE GROEI KLEINE KLUSSEN Er is in coronatijd meer geklust dan in het jaar daarvoor. Professionele klussers werden in 2020 31 procent vaker ingeschakeld, zo blijkt uit cijfers van Zoofy, een online boekingssite waar je als consument een installateur, klusjesman of schilder kunt inhuren. Hoewel bijna elke Nederlander bezig was met het verbouwen en verbeteren van zijn huis, zijn er een paar steden die er bovenuit staken. De steden waar in 2020 de meeste klussen werden uitgevoerd via Zoofy zijn Almere (+44 procent), Utrecht (+38 procent), Rotterdam (+20 procent), Amsterdam (+18 procent) en Den Haag (+4 procent).

NIEUWS ELEKTRO verplaatst

HET BEURS EVENT ELEKTRO VAN HENK & FRED, DAT IN SEPTEMBER ZOU PLAATSVINDEN, WORDT VERPLAATST NAAR 30 NOVEMBER, 1 EN 2 DECEMBER 2021. BEURSMANAGER MATTHEA KIEMENEY: “NATUURLIJK STAAN WE TE POPELEN, MAAR EEN GROOT EVENEMENT IN SEPTEMBER HOUDEN LIJKT OP DIT MOMENT GEEN OPTIE.” HET EVENT WORDT GEHOUDEN IN DE BEURSFABRIEK IN NIEUWEGEIN. MEER INFO: WWW.ELEKTRO-EVENT.NL

DOE MEE AAN WKB PROEFPROJECTEN Vanaf 1 januari 2022 worden alle bouwplannen en werkzaamheden waar een vergunning voor moet worden aangevraagd gecontroleerd door een onafhankelijke kwaliteitsborger. Op die datum gaat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. Voor alle plannen en werkzaamheden die hieronder vallen, moet er door de installateur dan een dossier worden opgebouwd. Techniek Nederland gaat actief de

Online Henk & Fred Borrel We kunnen er niet omheen: gezellig netwerken zit er nog niet in. Wat nu met de legendarische Henk & Fred Borrel? Die wordt met veel plezier verplaatst naar een online platform. Een Henk & Fred Borrel zonder speciaalbiertjes is als een boterham zonder beleg: het

is het nét niet. Daarom staan er leuke bierpakketjes klaar voor de eerste 75 deelnemers. Twee gastsprekers en een toffe proeverij in een echt bruin café maken van de borrel een digitaal feestje. Proost je mee op 22 april? Meer info: www.henkenfred.nl/onlineborrel.

boer op om installatiebedrijven daar nu al mee te laten ‘oefenen’ door mee te doen aan zogenaamde proefprojecten. Neem voor meer informatie contact op met jouw regiomanager of relatiebeheerder bij Techniek Nederland. Dan ben jij straks helemaal klaar voor de Wkb!

Power up the planet! Afgelopen maand is er een nieuwe campagne van start gegaan om jongeren te stimuleren om voor een studierichting in de energietechniek te kiezen. Het initiatief is ontstaan uit een samenwerking van netwerkbedrijven als Alliander, Enexis, en Stedin met de vakbonden FNV en CNV binnen het O&O fonds. De campagne ‘Power up the planet!’ richt zich in eerste instantie op vmbo’ers die zich oriënteren op een mbo-vervolgopleiding. De netwerkbedrijven willen met deze leerlingen (en hun ouders) laten zien hoe je met een baan in de energietechniek zelf een bijdrage kunt leveren aan een schonere wereld.

| APRIL 2021

Flexibel in elke oplossing

StripMeister, dé kabelstripmachine Het innovatieve ontwerp van StripMeister maakt het strippen van kabels tot een simpele handeling. De StripMeister is eenvoudig te monteren en is vervaardigd uit hoogwaardige materialen om een lange levensduur te garanderen.

Hierdoor is het voor vrijwel iedereen mogelijk om kabel te recyclen. Door uw kabelafval te strippen, draagt u niet alleen bij aan een beter milieu, maar is het ook nog eens veel meer waard. U heeft de investering in een van deze 4 stripmachines dan ook snel terug verdiend.

www.cablepartners.nl www.wirestrippingmachine.eu

COLUMN

HOERA! TECHNIEK WEL DEGELIJK IN TREK

In de verkiezingsperiode zagen we dat de techniek dé sleutel is om de grote veranderingen die nodig zijn door te voeren. Of politici het nu hadden over de energietransitie, digitalisering of het toegankelijker maken van de zorg; uiteindelijk moet de techniek het doen. En daar hebben we nieuwe mensen voor nodig. Véél nieuwe mensen. Ik was dan ook onaangenaam verrast toen ik de kop ‘Nederlander wil liever niet werken in techniekbranche’ las op de site van TechniekInBrabant.nl. Natuurlijk trekt dat meteen mijn aandacht, juist als we weten dat bedrijven zo op zoek zijn. En het is tenslotte de missie van Wij Techniek om veel jonge, maar ook ervaren (vak) mensen te enthousiasmeren voor een loopbaan in de techniek. Wat zeggen deze cijfers precies? Ik dook erin! Er zijn zo’n 1500 mensen ondervraagd, waarvan maar liefst 85% aangeeft dat het Nederlandse bedrijfsleven zonder de techniek niet zou kunnen draaien. Met andere woorden: Nederlanders erkennen de grote waarde van onze branche. Een fantastische steun in de rug! Verder maakt het onderzoek duidelijk dat 30% van de deelnemers absoluut wél in de techniek zou willen werken. Dat lijkt misschien een klein aantal. Maar als we de redenen waarom bekijken, is dit eenvoudig te verhogen. Sommigen vinden het werk fysiek te zwaar, anderen denken dat een baan in de techniek te weinig geld oplevert en er is een groep die zichzelf niet handig genoeg vindt. Zelfs als dit al klopt, is er voor deze mensen absoluut wel een plek in de techniek. Met hun kennis, ervaring en vaardigheden is er in een brede en ook diverse branche altijd een match te maken. Maar los daarvan... Dertig procent klinkt wellicht bescheiden. Maar als je het breder trekt, naar de hele samenleving, dan gaat het om een enorm aantal mensen dat zichzelf in de techniek ziet werken. Mensen die we met open armen willen ontvangen. Als ik dus van de redactie was geweest, had ik de kop ‘Miljoenen Nederlanders enthousiast voor baan in de techniek’ gebruikt. Daar word ik een stuk vrolijker van en het klopt ook nog!

Sven Asijee SVEN ASIJEE IS DIRECTEUR VAN WIJ TECHNIEK, HET ONTWIKKELFONDS VOOR DE TECHNISCHE INSTALLATIEBRANCHE (VOORHEEN OTIB)

| APRIL 2021

ALLES WAT ADEMT, heeft goed licht nodig om te kunnen groeien De zuurstof en het voedsel dat planten en dieren produceren, zorgt al zolang bekend is voor ons voortbestaan. Het licht waarin wij als mensen leven en werken heeft daarentegen de afgelopen decennia veel veranderingen doorgemaakt. We stapten af van gasontladingslampen en vervangen TL verlichting voor LED armaturen. Gaandeweg wordt HCL (Human Centric Lighting) de nieuwe standaard. Een standaard waarin het draait om het welzijn van ons als mens. Maar waarom geldt een soortgelijke standaard dan niet voor onze planten en dieren?

INVLOED OP PRODUCTIE Kijkend naar de verlichting in een koeien-, varkens- of kippenstal wordt er nog altijd onvoldoende rekening gehouden met het welzijn van de dieren. De standaard verlichtingsopties die worden toegepast, houden namelijk geen rekening met de specifieke kleurspectra die voor dieren geschikt zijn.

MEER DAN TECHNIEK Om de groei en productie van planten en dieren te bevorderen, is het de hoogste tijd voor een welzijnsbewust verlichtingsaanbod. TRILUX houdt hierin niet alleen rekening met alle technische aspecten, maar neemt tegelijkertijd risico’s voor kwekers en boeren weg.

Soortgelijke gevolgen zijn ook terug te zien in de afname van melkproductie onder koeien of de groeiontwikkeling van planten in bijvoorbeeld een koraalkwekerij.

Kijk op trilux.com voor meer informatie over goed licht voor alles wat ademt.

TRILUX Benelux | Databankweg 28 • 3821 AL Amersfoort • 033 - 455 77 10 • info@trilux.nl • trilux.com

INNOVATIE Relais schakelt boiler naar juist tarief

VOORKOM EEN TE HOGE STROOMREKENING VOOR UW KLANT uit-drukknop. Een apparaat kan zodoende ook op ieder gewenst moment handmatig worden in- en uitgeschakeld.

COMMUNICEREN

Het aloude TF-signaal, dat de elektriciteitsmeter en de boiler automatisch schakelt van hoog naar laag tarief, gaat verdwijnen. C&S Benelux biedt een slim relais als alternatief. Interessant voor de installateur zijn klanten. Menig consument weet niet dat de automatische schakeling van het hoge naar lage elektriciteitstarief straks niet meer werkt. Het zogenaamde toonfrequent(TF)-signaal is namelijk verouderd en kostbaar, op 1 juli aanstaande zetten de netbeheerders het uit.

Een slimme meter is daarop voorbereid, die schakelt automatisch tussen de twee tarieven. Maar apparaten als een boiler of soms een laadpaal voor een elektrische auto schakelen ook op dat TFsignaal. Mogelijk dat een boiler straks ongemerkt de hele dag water staat op te warmen, terwijl dat niet de bedoeling is. Om de consument hiervoor te behoeden, biedt C&S Benelux een tarief geschakelde relais: een P1 tarief relais. Deze zijn ontworpen om een vast aangesloten elektrisch apparaat in te schakelen bij een laag kWhtarief. Andersom wordt het apparaat uitgeschakeld als het tarief hoog wordt. Het relais heeft daarnaast een aan/

Belangrijk voordeel van het relais ten opzichte van een tijdklok is dat het via de P1-poort communiceert met de slimme meter. Het relais, dat 16 ampere schakelt, reageert direct wanneer het tarief vErandert, dus ook wanneer het tijdslot wordt aangepast door de netbeheerder en bij speciale feestdagen. Installateurs kunnen voorkomen dat hun klanten onaangenaam worden verrast door het verdwijnen van het TF-signaal, simpelweg door hen te informeren en het alternatief te bieden in de vorm van het P1 tarief relais. Het relais verdient zich binnen twee jaar terug.

FLATS Naast particuliere toepassing voor de genoemde boiler of laadpaal, kan het relais ook worden toegepast voor galerijverlichting in flats. Beide relais zijn leverbaar via de groothandelaren Van Egmond en Oosterberg.

Meer info:

www.cs-benelux.nl

| APRIL 2021

Erik Schot van PlanGarant over de Wet kwaliteitsborging (Wkb):

Foto: Suzanne van de Kerk

Bouwdossier maken

De 'Wet kwaliteitsborging voor het bouwen' komt eraan, hoogstwaarschijnlijk per januari 2022. Bouwers en installateurs moeten dan met dossiers kunnen aantonen dat hun werk voldoet aan het bouwbesluit. Nog meer papierwerk, maar Erik Schot van kwaliteitsborger PlanGarant denkt dat het uiteindelijk winst oplevert. En bovendien: “Installateurs hebben het al goed voor elkaar”.

"Het gaat er simpelweg om dat de bouwwereld, en dus ook de installateur, moet kunnen bewijzen dat die zijn werk volgens de regels in het Bouwbesluit heeft gedaan. Niet alleen van tevoren in bouwtekeningen, maar ook achteraf bij oplevering. Dus een dossier maken en daarin vastleggen dat zaken als isolatie, ventilatie en de groepenkast voldoen aan de eisen. Kwaliteitsborgers als PlanGarant houden daar toezicht op, wij controleren

| APRIL 2021

middels steekproeven en geven de verklaring dat een bouwwerk voldoet aan het Bouwbesluit."

netjes, maar is het ook exact zo uitgevoerd? Er is nauwelijks controle op."

IS DAT NOU NODIG, WE HEBBEN TOCH PRIMA WONINGEN?

WERD DAT NOOIT GECONTROLEERD?

KWALITEITSBORGING, WAT HOUDT DAT IN?

"Klopt, er is in de basis weinig mis met de woningvoorraad in Nederland. Maar we weten anderzijds helemaal niet in hoeverre woningen echt aan de eisen voldoen. Is de ventilatie helemaal op orde, is een woning voldoende luchtdicht? Volgens de tekeningen klopt het allemaal

"Van oorsprong zijn gemeenten daarvoor verantwoordelijk. Maar in de praktijk gebeurde het niet veel, deels uit gebrek aan mensen daarvoor. Veelal is uitgegaan van de aanname dat de plannen in orde waren en de uiteindelijke bouw dat dus ook wel zou zijn. Maar dat gaat nu dus echt veranderen."

8 BRUTALE VRAGEN

moet routine worden WAT HEBBEN BOUWERS EN INSTALLATEURS ER AAN? "De bouwwereld zegt dat ze kwaliteit levert, laat ze dat dan ook aantonen. Maar het gaat ook om aansprakelijkheid. Als er na de opleveringen gebreken worden geconstateerd, is de aannemer of de installateur verantwoordelijk. Dan is het belangrijk dat je kunt bewijzen dat je je werk goed hebt gedaan."

EN HOE DOE JE DAT ALS INSTALLATEUR?

De branche heeft het goed op orde, veel installateurs zijn oﬃcieel gecertificeerd en werken volgens strikte kwaliteitsrichtlijnen. Je hoort eigenlijk zelden of nooit meer over brand in een groepenkast. Als kwaliteitsborger checken wij ook nooit groepenkasten, omdat we weten onder welke oﬃciële eisen deze zijn geïnstalleerd. Niettemin geldt de wet straks ook voor de installateur."

DAT KOST TIJD EN GELD?! "In eerste instantie zal dat zeker zo zijn. Maar het moet een vanzelfsprekendheid, een routine worden, dan zal het steeds sneller gaan. En bedenk dat je hiermee ook je eigen werkwijze goed onder de loep neemt. Waar kan het beter, hoe voorkom ik faalkosten? Gebreken waarvoor je later misschien weer terug zou moeten naar de klant, kun je op deze manier voorkomen. Dat scheelt óók tijd en geld. Ik durf te beweren dat het bijhouden van dossiers uiteindelijk geld oplevert."

"De installateur is straks zelf verantwoordelijk voor een dossier van zijn werk. De aannemer, de hoofdverantwoordelijke, zal de bijdrage van de installateur opnemen in het totale bouwdossier, verwacht ik. Zorg dus dat je als installateur iedere stap van je werkproces vastlegt. Leidingen gelegd, kabels getrokken, stoppenkast geïnstalleerd, alles komt in het dossier, aangevuld met een keuringslijst en foto's, zodat je echt kunt aantonen dat

je werk in orde is. Zie het als een denkbeeldige stap achteruit, waarin je je werk observeert, alles vastlegt en eventuele gebreken nog kunt herstellen."

6 8 IS DE BOUWWERELD ER KLAAR VOOR?

"Als altijd is men afwachtend. Eerst maar zien of de wet er komt. Maar dat gaat absoluut gebeuren, dus bereid je voor. Doe testprojecten, zo krijg je ervaring met dossiervorming, dan zal blijken dat het best meevalt en ben je goed voorbereid. Het klopt wel dat we in Nederland omkomen in dossiers en papierwerk. Maar in andere industrieën, zoals automotive, gebeurt dit al heel lang, het is de kwaliteit echt ten goede gekomen. Dat gaat in de bouwwereld ook gebeuren." 

TROUWENS, INSTALLATEURS WERKEN TOCH VEILIG? "Dat is zeker waar. Eerlijk gezegd maak ik me over de installatiesector ook weinig zorgen.

PAPIERWERK, DOSSIERS, NET ALS DE MEESTE VAKLIEDEN WORDEN HENK EN FRED ER NIET DIRECT ENTHOUSIAST VAN. ZE WILLEN WERKEN MET HUN HANDEN, NIET ACHTER DE LAPTOP. TEGELIJKERTIJD DOEN DE WOORDEN VAN ERIK SCHOT HEN GOED. FRED: "EIGENLIJK KRIJGEN WE EEN MOOI COMPLIMENT, HENK. WANT ERIK VINDT DAT WE ALLES GOED OP ORDE HEBBEN. DAT IS LEUK." "JA," ZEGT HENK, "DAT VOND IK NOU OOK. EN HET KLOPT OOK, WE HEBBEN ONZE CERTIFICATEN EN WERKEN VOLGENS DE LAATSTE VEILIGHEIDSEISEN. DAN MOET ZO'N DOSSIER OOK NIET ZO MOEILIJK ZIJN. WAT MIJ BETREFT GAAN WE ERMEE AAN DE GANG."

Foto: Suzanne van de Kerk

EEN MOOI COMPLIMENT, HENK

| APRIL 2021

Van der Sluis Technische Bedrijven Groeit

We hebben meerdere vacatures voor

INSTALLATIEMONTEURS E EN W Wat wij hiervoor bieden Een warm familiebedrijf waar de boel op orde is. Onze projecten zijn goed georganiseerd, de werkinstructies zijn duidelijk en de benodigde materialen zijn op tijd aanwezig. Wij zorgen voor een veilige werkomgeving en veilige en goed zittende kleding. Het gereedschap is van topkwaliteit en wordt goed onderhouden. Niet onbelangrijk: we bieden direct een vast contract, een goed salaris en betalen altijd op tijd.

Wat je gaat doen Als Installatiemonteur ga je installatie–werkzaamheden uitvoeren onder leiding van een ervaren voorman en projectleider die je ook nog eens wat kunnen leren. De projecten zijn op diverse locaties door het land (boven de grote rivieren). Samen met je collega loodgieter of elektricien lever je een kwaliteit-installatie af. Dit kan seriematig (nieuwbouw) maar ook op maat (renovatie). Installeren doe je volgens de voorschriften van de fabrikanten en normen van deinstallatie. Ook ben je verantwoordelijk voor het controleren en testen van je eigen werkzaamheden en die van je collega’s.

Interesse? Bel met onze recruitmentafdeling en vraag naar Thomas Bos of Reineke Harbers 038-344 65 55 of mail naar hrextern@vd-sluis.nl. Wij kunnen je ook met een projectleider in contact brengen in jouw buurt. Dan kan je inhoudelijke vragen stellen.

www.werkenbijvandersluis.nl

INNOVATIE Overweldigende lichtspreiding & makkelijk te onderhouden

KRACHTIGE INBOUWSPOT VOOR NOODVERLICHTING

VIA SQIPPA CONTINUE CONTROLE Met de introductie van de Serie 770 Septagem laat HBI overtuigend zien dat mooi design en optimale functionaliteit van noodverlichting heel goed samen gaan. De Septagem combineert namelijk een stijlvol armatuur met een krachtige lichtbron en een LoRA node voor slim beheer via Sqippa-online.

DUURZAME TECHNIEK Het slanke en stijlvolle armatuur van de Serie 770 Septagem heeft een uiterst krachtige lichtbron met combi-lens voor vluchtwegen én (grote) ruimten. De lichtspreiding van deze compacte armatuur is indrukwekkend. Door de technologie in deze compacte inbouwspot is deze ook nog eens bijzonder duurzaam, comfortabel en veilig. · 489 (!) Lumen in noodbedrijf · Extreem duurzame Long Life accu (met Panasonic technologie) die wel 10 jaar meegaat · Spreiding tot wel 22 meter tussen armaturen op een hoogte van 3 meter

· Stekerbaar (plug&play) · Uitgekiende maatvoering zodat armatuur eenvoudig is aan te sluiten en te onderhouden · Leverbaar in wit en zwart · Nederlands fabricaat met eigen technologie en duurzame elektronica · Optioneel draadloos beheer via (de wereldwijde IoT standaard) LoRa met 10 jaar garantie Montage van de compacte spot is eenvoudig vanwege de praktische inbouwdiameter (95mm). Je steekt gemakkelijk je hand door het boorgat en sluit de Septagem eenvoudig aan boven het stucplafond!

De Septagem kan optioneel worden voorzien van een LoRa node. Hiermee kan de noodverlichting draadloos worden gemonitord en beheerd via het IoT platform Sqippa. Sqippa is een IoT-platform dat draadloos communiceert met sensoren en apparaten in een gebouw. Zo verzamelt Sqippa data en levert precieze informatie over het functioneren van apparaten. Denk bijvoorbeeld aan de brandduur van een noodverlichtingsarmatuur of de status van de accu. Meldingen bij storing, onderhouden vervangmomenten kan je zelf instellen. Daarmee voorkom je incidenten en verhoog je aanzienlijk de veiligheid in een gebouw. Zeker in vergelijking met inspectie op locatie, wat slechts een momentopname is.

www.hbi-lighting.com

| APRIL 2021

Formule E-coureur Nyck de Vries:

Foto: Daimler AG

Bij Formule E draait het

it keer geen bezoek aan huis. Formule E-coureur Nyck de Vries woont in Monaco. Met veel moeite en gedoe weet Henk uiteindelijk de verbinding via Zoom te leggen. “We hadden ook kunnen Facetimen, hoor”, zegt Nyck. “Dat doe ik met mijn oma ook.” Fred moet lachen om de subtiele wijze waarop zijn collega op z’n plek wordt gezet. Om nog meer gemopper van Henk te voorkomen, begint hij maar snel met het interview. “Je bent opgegroeid in Friesland en woont

| APRIL 2021

nu in Monaco. In hoeverre is dat nu je thuis?” “Weet je, voor het racen zijn we best veel op pad. Maar tussen het reizen door is Monaco wel echt mijn thuisbasis geworden. De meesten van mijn concullega’s wonen ook hier. Daardoor is het vrij makkelijk om contacten te leggen. De hele top 10 van de ABB Formule E traint hier in dezelfde gym in mijn gebouw. We hebben allemaal zo’n beetje dezelfde levensstijl. Ik voel me daardoor ook echt thuis in Monaco.”

INNOVATIEF Vanuit de Formule 2 maakte Nyck (26) anderhalf jaar geleden de overstap naar de Formule E. Inmiddels is hij daar aan z’n tweede seizoen begonnen bij het Mercedes-EQ Formule E Team. “Natuurlijk, de Formule 1 is nog steeds het vlaggenschip. Maar om heel eerlijk te zijn past de Formule E en het elektrisch rijden meer bij deze tijd. De wereld beweegt zich steeds meer in de richting van meer duurzaamheid en auto’s die minder fossiele brandstoffen gebruiken. Ik ben heel

THUIS BIJ

om strategisch rijden blij dat ik de kans heb gekregen om in de Formule E te gaan rijden, want het is een jong, dynamisch en innovatief kampioenschap. Fabrikanten zijn er ook breed achter gaan staan. En er doen extreem goede rijders aan mee.” Henk is inmiddels ook weer bij de les. “Wat maakt het racen in de Formule E anders dan de Formule 1?”, wil hij weten. “Het grootste verschil is dat de energie die wij in de race gebruiken gelimiteerd is op 52 KWh. Daarmee moeten we het 45 minuten volhouden. Dat betekent dat we niet de hele race voluit kunnen rijden. We moeten dus heel strategisch rijden. Daarvoor zijn we continu in contact met de pit wall om de optimale aanpak te vinden in de race. Honderd procent energiemanagement dus!” Daar komt bij dat de wagens in de Formule E nagenoeg identiek zijn. Bodywork en batterij zijn exact hetzelfde. Het verschil tussen de teams zit met name in de powertrain, de elektrische aandrijving. “Het komt dus echt

aan op strategie, tact en inzicht”, zegt Nyck. “Het deelnemersveld zit ook heel dicht bij elkaar. Ik vind de Formule E in sommige opzichten interessanter dan bijvoorbeeld de Formule 1. Het is veel onvoorspelbaarder, ook door de interactieve elementen die erin zitten. Zo hebben we bijvoorbeeld de Attack Mode, die geeft je één of enkele malen per wedstrijd gedurende een aantal minuten extra vermogen. Daar kun je, als je die goed weet in te zetten, enorm voordeel van hebben.”

WASJE DRAAIEN “Even wat anders”, zegt Fred, “Ben je doordat je nu elektrisch racet zelf ook duurzamer geworden?” “Absoluut”, antwoordt Nyck. “Niet dat ik daar nu in doorsla, hoor. Maar privé rijd ik bijvoorbeeld nu ook 100 procent elektrisch. Weet je, vaak zit het ook in de kleine dingen waar je je bewust van moet worden. Bijvoorbeeld: draai ik nu dat wasje, of wacht ik even totdat de machine vol zit? En koop ik weer een

waterﬂesje of neem ik een drinkﬂes van huis mee die ik van tevoren vul? Het gaat om die awareness!” Tenslotte willen Henk en Fred weten wat de doelstelling van Nyck voor dit seizoen is. “Ik ben niet per se gefixeerd op het winnen van de wedstrijden. Voor het kampioenschap is het veel belangrijker om zo constant mogelijk te presteren. Zo rond de top 5. Dan is er in het laatste raceweekend nog van alles mogelijk. Ook omdat het deelnemersveld heel dicht bij elkaar zit en de races kunstmatig spannend worden gehouden. Zo worden we bij de kwalificatie ingedeeld in vier groepen. Waarbij de vierde groep aanmerkelijk in het voordeel is, omdat zij – vanwege track evolution – al veel meer grip op de baan hebben. Als kampioenschapsrijder, startend in groep 1, is het daardoor veel lastiger om je voor de wedstrijd voorin te kwalificeren. Allemaal extra elementen die de Formule E zo spannend maken!” 

VOOR DE TERRA AC-WALLBOX, HET NIEUWE LAADSYSTEEM VOOR ELEKTRISCHE AUTO’S, HEEFT ABB IN NYCK DE VRIES EEN GOEDE AMBASSADEUR GEVONDEN. “VOOR HET FORMULE E KAMPIOENSCHAP KENDE IK ABB ALLEEN VAN NAAM”, ZEGT NYCK. “TOEN IK ME VOOR DE CAMPAGNE WAT VERDER VERDIEPTE IN HET BEDRIJF EN HET PRODUCT TERRA AC-WALLBOX, WAS IK ER SNEL UIT: ABB WERKT HARD AAN DE BEVORDERING VAN E-MOBILITY MET SLIMME LAADSYSTEMEN. ZO HEB IK GELEERD DAT DE TERRA AC-WALLBOX LOAD MANAGEMENT AAN BOORD HEEFT. DE LAADUNIT ZOEKT ZELF HET OPTIMUM TUSSEN DE BESCHIKBARE LAADSTROOM EN HET GEVRAAGDE VERMOGEN. ZODANIG DAT OVERSPANNING VOORKOMEN WORDT. NET ALS IN DE FORMULE E DRAAIT HET OOK HIER DUS OM ENERGIEMANAGEMENT!”

Foto: Daimler AG

AMBASSADEUR TERRA AC-WALLBOX

Nyck de Vries

| APRIL 2021

Verhoogde bescherming van de elektrische installatie

Ga voor zekerheid met een gecertificeerde groepenkast van Eaton!

Wat er toe doet en bescherming behoeft, is voor u en voor uw klanten meestal gelijk: een mensenleven, bezittingen en gebouwen. Maar uw reputatie en uw bedrijf zijn eveneens belangrijk. Wanneer klanten u hun vertrouwen schenken, moet u er zeker van kunnen zijn dat u de beste materialen kunt leveren. Eaton introduceert nieuwe Systeem 55 groepenkasten voor een verhoogde bescherming van de elektrische installatie.

Systeem 55 PV-ready groepenkasten voor het aansluiten van zonnepanelen Toenemende elektrificatie van de woonhuisinstallatie vraagt om bijzondere aandacht voor het ontwerp, de keuze en installatie van een groepenkast. Voorkom overbelasting van de groepenkast.

Systeem 55 groepenkasten met AFDD+: technologie die beschermt wat er toe doet Het verborgen risico van een brand met een elektrotechnische oorzaak is een niet te onderschatten gevaar voor uw klanten en ook voor u. De AFDD+ van Eaton is een aardlekautomaat met vlamboogdetectie, die beveiligt tegen vlambogen die niet worden gedetecteerd door andere beveiligingscomponenten.

Voor meer informatie en het downloaden van de brochures: www.eaton.nl/systeem55

DE OPLEIDING VAN... Geen kantoorbaan meer voor Thomas Diesvelt

Van hbo naar monteur In zijn jeugd werkte Thomas Diesvelt op de zaterdagen al als monteur bij installatiebedrijf Harco Hermans. Daarna ging hij elektrotechniek studeren, wat hem een baan opleverde als project-engineer. Maar hele dagen op kantoor, dat was niks voor hem. Daarom is hij nu weer monteur. “Heerlijk die afwisseling!”

Thomas Diesvelt

inds drie jaar is Thomas Diesvelt (32) weer terug bij zijn ‘oude baas’. Bij installatiebedrijf Harco Hermans in het Achterhoekse Velswijk. In zijn tienerjaren werkte hij hier ook al, op zijn vrije dagen en op de zaterdag. Als leerling-monteur ging hij mee op klus en leerde zo het vak. “Ik heb havo gedaan en ben daarna elektrotechniek gaan studeren aan de Hogeschool in Arnhem”, zo blikt Thomas terug. GEEN KANTOOR “Ik heb altijd gezegd; ik ga later nooit hele dagen op kantoor werken. Maar na mijn stages kwam ik daar toch terecht: als project-engineer bij Van Egmond Industriële Automatisering in Doetinchem. Ik hield me daar vooral bezig met het programmeren van PLC’s. Je doet zoiets in opdracht van een klant, maar het grootste deel van de tijd zit je toch op kantoor. Natuurlijk heeft dat zo z’n voordelen. Vooral

als het buiten koud is. Of juist heel warm; lekker binnen met de airco aan. Na 8 jaar wilde ik toch graag naar buiten. Ik miste de afwisseling. Als monteur is geen dag hetzelfde. En je bent hele dagen met je handen bezig. Na een week programmeren op kantoor had ik vaak het idee van: wat heb ik nou eigenlijk gedaan?” VERBAASD Eigenaar Harco Hermans was in eerste instantie verbaasd dat Thomas weer terug wilde komen. Wist hij het wel zeker? Want hij had toch niet voor niets een hbo-opleiding gedaan? Thomas daarover: “Sommige mensen zien het misschien als een stap terug. Maar zo zie ik dat zelf helemaal niet. Het belangrijkste is voor mij dat ik met plezier naar mijn werk ga. En de diversiteit. Wij doen vooral veel werk bij particulieren. De ene dag is het een cv-ketel of leg ik de vloerverwarming aan, een

dag later installeer ik zonnepanelen. En we doen tegenwoordig ook warmtepompen. Juist die afwisseling, daar word ik blij van.” Ook de vrouw van Thomas stond helemaal achter zijn beslissing. Maar is het financieel geen stap terug? “Nee. Ik heb het salaris behouden van wat ik destijds verdiende. Ik ben er financieel dus niet op achteruit gegaan. Weet je, als monteur kun je gewoon een prima salaris verdienen. Dat hoeft geen belemmering te zijn.” 

| APRIL 2021

Smart Home Configurator

IN EEN PAAR STAPPEN NAAR EEN SMARTER HOME prijzen, artikelnummers en aantallen. De verschillende componenten zijn direct te bestellen.

BUSCH-FREE@HOME®STARTERSPAKKET

Vaak ben je als installateur meer bezig in de zaak dan mét de zaak. Uitvoerend in plaats van adviserend. En dat is logisch, want de werkdruk is er niet minder op geworden. Busch-Jaeger begrijpt de uitdagingen die er liggen en maakt het werk graag gemakkelijker. Met de handige Smart Home Configurator, waarmee je samen met bewoners in een paar stappen het ideale smart home neerzet. En met het starterspakket, het ideale vertrekpunt voor iedere slimme woning.

SMART HOME CONFIGURATOR De nieuwe configurator assisteert bij het opzetten en configureren van een totale en persoonlijke smarter home-oplossing. Zowel via de gedetailleerde individuele planning als via een groot aanbod volledig geconfigureerde voorbeeldprojecten. Bepaal het type installa-

| APRIL 2021

Nog makkelijker wordt de installatie met het starterspakket van Buschfree@home®: hét startpunt om ieders persoonlijke wensen op het gebied van huisbesturing te realiseren. Het is geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie en bevat alle componenten die nodig zijn voor de instap in Busch-free@home®: · System Access Point 6200 AP-101 · 2 x sensor/schakelactor 1/1-voudig, wireless 6211/1.1-WL · Sensor/dimactor 1/1-voudig, wireless 6212/2.1-WL · 3 x 1-voudig afdekraam Buschbalance® SI 1721-914 · 2 x bedieningswip 1-voudig, met symbool ‘licht’ 6232-10-914 · Bedieningswip 2-voudig links, met symbool ‘dimmer’ 6234-21-914 · Bedieningswip 2-voudig rechts, met symbool ‘scène’ 6233-22-914 Met het starterspakket in handen en de configurator bij de hand, kunnen installateurs met meer gemak extra service bieden aan hun klanten. Om zich zo te onderscheiden, voorop te blijven lopen en continuïteit te waarborgen.

tie en kies het schakelmateriaal uit. Stel vervolgens eenvoudig de woning samen door ruimtes toe te voegen of upload de plattegrond. Denk aan verlichting, zonwering, temperatuurregeling multimedia en nog veel meer. Vervolgens wordt er direct een berekening voor het complete smart home-systeem gegenereerd, inclusief alle gewenste producten,

Bezoek de configurator: www.buschjaeger.nl/voor-professionals/servicetools/configurators.

www.busch-jaeger.nl

INNOVATIE Slim en snel installeren met Hemmink

H-VERDELER VAN ADELS

Met gemak installeren zonder onnodig veel tijd kwijt te zijn: dat gunt Hemmink iedereen. Vanuit deze visie biedt Hemmink oplossingen en services voor elektrotechnische toepassingen in de utiliteit en woningbouw.

Samen met jou, leveranciers en partners gaat Hemmink voor een duurzame en vernieuwende manier van bouwen. Denk hierbij aan oplossingen als stekerbare installaties en verspanend gereedschap tot verankeringssystemen en diverse bevestigingsmaterialen. De specialisten

AC166 GVHS 4/ 3

van Hemmink staan klaar om jou – op locatie – te ondersteunen: van a tot z. Dát is Slim en snel installeren.

SLIM EN SNEL INSTALLEREN MET DE ADELS H-VERDELER De H-verdeler kan worden toegepast om de voeding over bijvoorbeeld armaturen en wandcontactdozen te verdelen. De compacte constructie (vorm van een H) zorgt ervoor dat hij weinig ruimte nodig heeft. Hierdoor is de H-verdeler erg geschikt wanneer er beperkte ruimte beschikbaar is zoals bijvoorbeeld in holle wanden, langs kabelgoten en bij verlaagde plafonds.

Doordat de kabels parallel lopen kan een snelle en nette installatie worden aangelegd. Uniek is de combinatie met de Schnabl ESD of ESV. Klik deze aan de onderzijde vast en monteer direct op beton of aan een kabelgoot. De H-verdeler is verkrijgbaar als schroefmontage en als snelmontage variant. De snelmontageproducten zijn te combineren met diverse Schnabl bevestigingscomponenten. Bekijk alle oplossingen voor slim en snel installeren op hemmink.nl/ slim-en-snel-installeren.

www.hemmink.nl

| APRIL 2021

Installateur Tom Droste sleutelt in de autocross:

ALLES WAT SNEL GAAT VIND IK GAAF

enk drukt de cruise control in, zakt een beetje onderuit en zet koers richting Ter Aar, bij Alphen aan den Rijn. Daar sleutelt Tom Droste vandaag aan een crossauto. “Waarom helemaal daar?”, vraagt Fred. “Tom is toch van TDI Techniek in het Twentse Reutum?” Henk knikt. “Klopt, maar iedere twee weken rijdt hij samen met collega’s - ook zijn vrienden trouwens - naar de andere kant van Nederland om te sleutelen aan hun auto. Ze willen kampioen worden dit jaar!” “Klinkt wel gaaf!”

| APRIL 2021

Tom Droste

RACEMONSTER Als Henk en Fred de hal in Ter Aar binnenstappen, staat Tom gebogen over de achterwielophanging van de crossauto. Als hij het duo ziet, komt hij direct naar ze toe. “Wat leuk dat jullie er zijn. Kijk, dat is hem, hiermee moet het gebeuren!” Fred stapt direct op de auto af, gefascineerd door het ruige racemonster. Hoewel de auto op dit moment niet veel meer is dan een stevig, zwart buizenframe, wat kappen en een

stuur, zijn ze geboeid door de stoere uitstraling van de auto. Tom vertelt over de opbouw van de auto en wijst op de ophanging waar hij net bezig was. “Hiermee maken we het verschil”, vertelt hij.

VAN JONGS AF AAN Verderop vliegen vonken tegen de muur en het oorverdovende geluid van een slijptol klinkt; Toms teamleden werken onverstoorbaar verder. In de kantine kunnen Henk en Fred met een kop koﬃe rustig

SPANNINGZOEKER KANSHEBBER “Jullie willen dit jaar Nederlands Kampioen worden toch, gaat dat lukken?”, kietelt Fred. Tom knikt: “Dit jaar gaan we zeker weten voor de prijzen! De auto is nu top, maar er komt meer bij kijken. Wij rijden mee in de 2000-Sprintklasse, waarin alle auto’s aan dezelfde basiseisen moeten voldoen.” Henk vraagt zich af hoe je de kansen vergroot in zo’n gelijk deelnemersveld. Tom: “Het zit ‘m in de details, in de afstelling. We hebben nu iets nieuws ontwikkeld om het gewicht beter te verdelen. En door net een paar klikjes bij de in- of uitgaande demping te veranderen, zorg je voor maximale grip en tractie. Die zo perfect mogelijk instellen, da’s echt mijn ding! Andere teams kijken straks hun ogen uit.” ››

ERVARING MAAKT VERSCHIL COUREUR JAN HENDRIKS (RECHTS) BEGON OP ZIJN ZESTIENDE MET AUTOCROSSEN EN MET MAAR LIEFST 21 JAAR ERVARING IS HIJ NU EEN ZEER ERVAREN COUREUR OP DE BAAN. TOM DENKT DAT DIE ERVARING GOED UITPAKT: “ONZE COUREUR IS NIET MEER ZO’N JONG KERELTJE VAN ACHTTIEN DAT ALLES IN DE EERSTE BOCHT WIL UITVECHTEN. JAN WEET VEEL BETER WAAR DE MOMENTEN KOMEN OM ANDEREN TE PASSEREN EN KAN GOED MET DE AUTO OMGAAN. NATUURLIJK IS

Foto: Tom aan de Stegge

verder praten. “Hoe ben je hier ingerold?”, vraagt Henk. Tom glimlacht, roert in z’n bekertje. “Al sinds m’n dertiende ben ik bezig met autosport.” Hij is even stil en vertelt dan met een ondeugende lach: “Alles wat maar snel gaat, vind ik gaaf!” Henk en Fred lachen mee, ze kunnen het zich goed voorstellen. “Maar kan het niet wat dichter bij huis?”, vraagt Fred. Tom vertelt dat hij jarenlang bij een team dichter bij huis meedraaide. “Toen die rijder stopte, kwamen we Jan Hendriks tegen. Hij zocht mensen die hem tijdens de races wilden helpen. Maar we vinden het zó mooi, dat we nu elke twee weken hierheen komen. Autocrossen is voor mij een way of life. Ik zou niet zonder kunnen; hier ben je met vrienden en je bent even met andere dingen bezig. Heerlijk!”

EEN JONGE COUREUR VAAK WAT FITTER EN HEEFT SOMS MEER DURF. MAAR JAN IS CONDITIONEEL STERK EN KAN FEL RIJDEN. ALLEEN NOG EEN PAAR KILO’S ERAF, DAN IS HIJ ER ECHT KLAAR VOOR!”

| APRIL 2021

DOORVOERCONNECTOR MET BEDIENINGSHENDELS Voordelen: • Aansluiting van alle soorten geleiders • Aansluitbereik van 0,2 tot 4 mm² in doorvoerrichting • Minimale benodigde ruimte door slanke afmetingen • Zonder gereedschap aan te sluiten • Meerpolige installatie mogelijk met adapter Meer op www.wago.com/nl

CIMCO LEERLINGKOFFER NEDERLAND CIMCO heeft zijn absolute hardloper geüpdatet! Al sinds jaar en dag bedient CIMCO met de leerlingkoffer zowel startende professionals als ervaren installateurs. Speciaal voor jullie is deze Nederlandse koffer samengesteld met 22 kwaliteitsgereedschap voor de Nederlandse installateur: • Robuuste gereedschapskoffer van schokbestendige kunststof met stevig aluminium frame • Twee robuuste, afsluitbare scharniersluitingen • Handig bodemvak met talrijke indelingsmogelijkheden

€ 199,00 * ACTIEPRIJS

• Uitneembare bodemafdekplaat, aan één kant voorzien van gereedschapsvakken • Uitneembare gereedschapsplaat met documentenvak en veel insteekvakken voor gereedschap • Afmetingen: L x B x H: 455 x 210 x 380 mm • Gewicht: leeg 3.350 g, gevuld 6.170 g CIMCO-artikelnr. 17 0550

www.cimconederland.nl *Prijs via uw elektrotechnische groothandel geldig t/m 31-12-2021.

Anzeige_Henk_Fred_Lehrlingskoffer_NL_2021_190x136.indd 1

15.03.2021 15:46:45

Foto: Tom aan de Stegge

SPANNINGZOEKER

SAMENSPEL De deur piept en Jan Hendriks stapt binnen. “Kijk, daar hebben we onze rijder”, zegt Tom. “We hebben vrijwel dagelijks contact om even te sparren over de cross. Hij moet het straks op de baan doen, ik zorg er samen met het team voor dat de auto helemaal top is. Het komt aan op samenspel.” Jan vult Tom als vanzelf aan: “Het hele plaatje moet kloppen om te winnen. De auto moet perfect klaarstaan -

daar zijn we nu druk mee bezig. Het team moet z’n kop er goed bij hebben en gefocust zijn. En ik als coureur moet m’n kop leeg hebben en me alleen maar op de race focussen.”

GESPANNEN Als hij aan de zes NK-weekenden denkt, krijgt Tom al een beetje de zenuwen. “Daar hebben we natuurlijk naartoe gewerkt. Op de racedag zelf check je alles nog eens en bepaal je nog even de

afstelling van de schokdemping. En dan heb je drie manches waarin blijkt of je de juiste keuzes gemaakt hebt. Ik kijk en luister altijd langs de baan naar onze auto. Hoe de motor klinkt, vertelt eigenlijk al of het goed zit. Je hoopt natuurlijk dat onze Jan als een kogel wegschiet en dat de motor geen lucht hapt. Dat geeft dan een onmeunig gaaf gevoel! Ik heb er zin in hoor, maar als ik er nu aan denk, ben ik ook super gespannen!” 

Tom Droste (links) samen met Jan Hendriks

| APRIL 2021

Het is even slingeren door de Achterhoekse natuur, maar dan parkeert Henk eindelijk zijn bus voor de Hengelose woning van Martijn Bos (70) en Quirine Dekker (68). Waar ooit een oude boerderij stond, pronkt nu een eigentijdse, energieleverende woning.

Net even

Martijn Bos en Quirine Dekker

n toch vind ik het zonde dat de oude boerderij niet bewaard is gebleven”, bromt Henk terwijl hij uitstapt. “Dit is mij iets te industrieel voor dit buitengebied.” Fred daarentegen kijkt zijn ogen uit en geniet. “Daar ben ik het niet mee eens. Prachtig wat hier gerealiseerd is.” Eigenaren

| APRIL 2021

Martijn en Quirine lachen om de woorden van Henk. “Veel mensen moeten eerst even wennen”, zegt Martijn, “maar vinden het daarna toch erg mooi.” Zo ook de Nationale Duurzame Huizen Route die deze woning in 2020 het predicaat duurzaamste woning van Nederland gaf. Martijn: “En dat

maakt ons best trots.” Henk en Fred zijn nieuwsgierig geworden en mogen een rondje door het huis maken. Ondertussen vertelt Martijn onderuit. “Ons leven speelde zich jarenlang grotendeels in Driebergen af. Ondertussen was het mijn droom om een nul op de meter (NOM)-woning te bouwen.

PROJECT Duurzaamste woning van Nederland staat in Hengelo Gelderland

een stapje verder We zochten een plek waar dit mogelijk was. We vonden een oude boerderij in de Achterhoek, die zo vervallen was dat we toestemming kregen om deze te slopen en nieuw te bouwen.”

EIGEN VISIE Martijn Bos runde de laatste jaren van zijn werkzame leven een bedrijf in de installatiebranche en had een duidelijke visie op de woning die er moest komen. Er werd gekozen voor een Loftwoning, met een staalframe constructie aan de binnenkant, die in slechts zeven weken kon worden geplaatst. Met behulp van sandwichpanelen met een hoge isolatiewaarde en luchtdichtheid. Op beide verdiepingen werd gekozen voor vloerverwarming en -koeling, die wordt gevoed via een water-water warmtepomp. “We hebben een put van 140

meter geboord. Verder liggen er op het dak van de schuur twintig zonnepanelen en heeft de woning balansventilatie, die per ruimte vraaggestuurd werkt. Iedere ruimte heeft zijn eigen afzuiging. En wij zijn nog een stapje verder gegaan dan in de meeste energieneutrale woningen. Al het regenwater van de woning en schuren vangen we op in een opslagkelder op en filteren we. Dit water wordt in huis gebruikt voor de toiletten en douche. Wij gebruiken daardoor weinig kraanwater van Vitens.”

INSTALLATIEWERK Fred is benieuwd hoe het installatiewerk is aangepakt. “Ik heb de plannen gemaakt en een zzp’er ingehuurd die het heeft uitgevoerd. Quirine en ik hebben zelf 1800 meter vloerverwarming gelegd. Dat ging prima. Ik bereidde de klussen daarna voor en de ››

DUURZAAMSTE HUIS VAN NL NOVEMBER 2020 WERD ER IN ZES CATEGORIEËN EEN PRIJS UITGEREIKT VOOR DE TITEL DUURZAAMSTE HUIS VAN NEDERLAND. DE WONING VAN MARTIJN BOS EN QUIRINE DEKKER WON IN DE CATEGORIE ‘WONINGEN NA 2000, GROTER DAN 175 M²’. “WE ZIJN ER TROTS OP”, ZEGT MARTIJN. “IK DENK DAT WE HEBBEN GEWONNEN OMDAT WE EEN STAPJE VERDER ZIJN GEGAAN DAN VEEL ANDERE DUURZAME HUIZEN. EN OMDAT DIT ECHT EEN ENERGIENEUTRAAL HUIS IS.” DE JURY ROEMDE HET COMFORT, DE TECHNISCHE INSTALLATIE, DE ZWEMVIJVER MET HELOFYTENFILTER EN HET HERGEBRUIK VAN REGENWATER.

| APRIL 2021

Stekerbaar installeren, dat doe jij toch ook met Adels? Totaalaanpak Hemmink vertegenwoordigt in Nederland het stekerbare systeem AC 166G van Adels. De componenten uit dit pakket zijn vrijwel allemaal te bevestigen zonder gereedschap en zijn te combineren met bevestigingsmaterialen van JMV en Schnabl. Het voordeel? Voor een volledige stekerbare installatie kan je terecht bij één leverancier. Altijd een passende oplossing voor jou Hemmink is zo’n leverancier die vanuit een persoonlijke aanpak niet alleen de producten levert, maar ook de engineering kan verzorgen, een offerte op maat maakt én het logistieke traject kan begeleiden. Op hemmink.nl/stekerbaar-installeren lees je meer over onze projectaanpak. Snelservice Daarnaast bieden wij een snelservice aan en zijn we flexibel als het gaat om de verpakkingseenheden. Zo heb je geen last van ongebruikte voorraden.

www.hemmink.nl/stekerbaar-installeren

PROJECT

installateur maakte meters. De vloerverwarming is in diverse regelbare zones gelegd.” Wat ze hebben geleerd van dit project?, vraagt Henk. “Als ik terugkijk besef ik nog meer dat een installateur bij het maken van een installatie altijd uit moet gaan van het uiteindelijke energieverbruik van de opdrachtgever. Dat moet leidend zijn in de installatie die je maakt. Vaak wordt er meteen gekozen voor extra zonnepanelen, maar vraag je eerst eens af wat echt nodig is. Overigens hebben wij hier wel extra zonnepanelen op de schuur gelegd voor onze elektrische auto. Van een NOM-woning zijn we hiermee een energieleverende woning geworden.” Henk en Fred zien dat er veel oude materialen zijn hergebruikt. Bijvoorbeeld de karakteristieke planken uit de koeienschuur in de keuken en de oude melk-leiding als trapleuning. En wat te denken van de duurzame zwemvijver die is aangelegd en het pittoreske plaatje compleet maakt? Of er ook nadelen aan de woning kleven? “Zeker wel”, geeft Martijn toe. “Als het regent, dan hoor je dat duidelijk vanwege de golfplaten op het dak. Verder is de slaapkamer

ook het regenwater vangen we op in een opslagkelder eigenlijk wat te warm, maar dat kun je alleen oplossen als je die in een soort buitenzone plaatst. Nu blijft het zelfs als je de vloerverwarming daar uitzet minimaal 21 graden, omdat de aanpalende ruimtes daarvoor zorgen. Verder zijn de wanden goed isolerend, maar laat

het hardschuim wel geluid door. Dat zou in de stad niet handig zijn, maar hier maakt dat niet uit. In het buitengebied horen we vooral de mooie geluiden.” Hij steekt de vinger in de lucht: “Hoor dat vogeltje. Dus dat is eigenlijk geen nadeel… Het is genieten hier.” 

OP DE TERUGWEG... OP DE TERUGWEG HEBBEN HENK EN FRED VEEL TE BESPREKEN. HENK: “IK MOET JE TOCH GELIJK GEVEN, DIT IS EEN PRACHTIGE WONING.” FRED: “DAT ZEI IK TOCH, HAHA.” HENK: “NIET ALLEEN DIE DUURZAME MAATREGELEN, MAAR OOK HET HERGEBRUIK VAN MATERIALEN ZOALS HET HOUT UIT DE STAL VIND IK ERG MOOI. EN DE INSTALLATIE STOND ER OOK MOOI BIJ.” FRED: “EN ZE HEBBEN GEEN DUUR ZWEMBAD LATEN BOUWEN, MAAR EEN NATUURLIJKE ZWEMVIJVER GEMAAKT. IN ALLE JAARGETIJDEN MOOI.” HENK: “ALLEEN NU NOG WAT TE KOUD OM IN TE DUIKEN, HAHA.”

| APRIL 2021

UITGELICHT Van der Sluis biedt werknemers mooi perspectief

Zekerheid en fijne werksfeer Een ﬁjne baan, een goede sfeer én - in deze tijd ook belangrijk - de zekerheid van een vast contract. Van der Sluis Technische Bedrijven heeft het installateurs te bieden. En wat mooi is: het bedrijf in Genemuiden, in de kop van Overijssel, zoekt dringend enthousiaste vakmensen.

homas Bos weet uit ervaring dat er voor vakkundige installateurs altijd werk is. Als recruiter, ofwel werver van personeel, bij Van der Sluis Technische Bedrijven kent hij de markt en de arbeidsvoorwaarden als geen ander. Thomas zegt voor installateurs een heel aantrekkelijke werkplek te hebben. Denk aan een goede en veilige werksfeer, maar ook krijgen ervaren werknemers bij Van der Sluis direct een vaste baan. "Het is best lastig om nieuwe mensen te vinden", zegt Thomas eerlijk. "Goede vakmensen hebben allemaal werk. Bovendien zijn installateurs behoorlijk honkvast. Als ze eenmaal ergens zitten, dan kijken ze vaak niet verder. Terwijl wij hen veel te bieden hebben." FAMILIEBEDRIJF Met 450 vaste medewerkers is Van der Sluis een zeer stabiele, grote werkgever in drie verschillende vakgebieden: installatietechniek, constructie en de agrarische sector.

Buiten de vaste medewerkers maakt Van der Sluis gebruik van ﬂexibele arbeidskrachten. Het Overijsselse bedrijf wil echter meer vaste mensen aannemen. Naast aan een vast contract, wordt er bij het familiebedrijf veel waarde gehecht aan het menselijke aspect. Thomas: "Respect, iedereen in zijn waarde, dat zit diep verankerd. We proberen het beste uit onze mensen te halen. Wat kun je goed, wat wil je graag? Als je inzet toont, dan is er veel mogelijk." Voorman installatietechniek Gideon Kuyper (22) beaamt die woorden. Gideon werkt sinds december 2020 bij Van der Sluis. "Ik zat bij een ander installatiebedrijf en wilde helemaal niet weg. Maar mijn vader en broers werken ook bij Van der Sluis, ik hoorde altijd goede verhalen. Uiteindelijk heb ik de overstap toch gemaakt." Naar volle tevredenheid, zegt Gideon. "Ik krijg hier alle tijd om mijn kwaliteiten te tonen. Ik voel geen druk, de sfeer is goed, dan

lever ik het beste werk. We werken hard, maar zonder stress. Dat is fijn." ALLES KLOPT Ook een voordeel bij Van der Sluis: gereedschappen worden jaarlijks gekeurd, materialen worden op tijd geleverd. Thomas: "Als groot bedrijf kunnen wij die zaken garanderen. Alles klopt." Gideon lacht: "Ja, dat is ook prettig. Eigenlijk wilde ik helemaal geen collega worden van mijn vader. Maar nu ben ik het tóch en wat mij betreft blijft dat nog lang zo."  Meer info: www.werkenbijvandersluis.nl

| APRIL 2021

Secur HUB.

Het draadloze inbraakbeveiligingssysteem met een compact en modern ontwerp. Volledig draadloos inbraakbeveiligingssysteem (tot 1500 meter bereik)

Ingebouwde wizard voor eenvoudige installatie

Beheer op afstand met de Comelit app

Tot 32 gebruikers toevoegen

Ingebouwde CapSense keyboard technologie

Automatische energiebesparing (batterijleven gem. 5 jaar)

PRO programmering via PC met de Secur HUB Manager software

Ingebouwde luidspreker en microfoon voor twee-weg audio communicatie

Comelit App

Sluit je ook aan bij het snelst groeiende installateurscollectief van Nederland! TICNED is de meest duidelijke en meest transparante inkooporganisatie van Nederland. Omdát de installateurs eigenaar zijn van TICNED, vloeien alle inkomsten terug naar de installateurs. Er is geen onduidelijkheid over geldstromen, bonussen en gesprekken met leveranciers: alles wordt één op één gecommuniceerd naar de aangesloten installatiebedrijven. Met 44 aangesloten installatiebedrijven is TICNED een toonaangevend collectief, met de gezonde ambitie om door te groeien.

Sluit jij je ook aan bij TICNED?

www.TICNED.nl

TICNED Technisch Installateurs Collectief Nederland

INNOVATIE Snel door geïntegreerd M25 schroefdraad

ONTDEK DE KABELDOOS AK1-M25 IP65 DE VOORDELEN · · · · ·

Geïntegreerd M25 schroefdraad M25 wartels met groot klembereik (10 – 17 mm) Geschikt voor kabels in de hogere brandklassen Geschikt voor gearmeerde kabels Waterdicht

GROOT KLEMBEREIK

Soms maakt een kleine aanpassing een wereld van verschil. Dat merk je meteen met de AK1-M25 IP65. Deze kabeldoos heeft namelijk een geïntegreerd M25 schroefdraad. Fijn voor jou, want daardoor installeer je nog makkelijker en sneller. Ook dikkere kabels in hogere brandklassen. Zo eenvoudig kan het zijn!

DAAROM: DE KABELDOOS AK1-M25 IP65 In de nieuwe CPR zijn de brandclassificatienormen van kabels en elektrische leidingen opgehoogd. Afhankelijk van de brandklasse variëren de mantels om de aders en de kabel hierdoor sterk in

dikte. Over het algemeen geldt: hoe hoger de eisen aan de kabel, hoe dikker en stugger deze is. En hoe lastiger deze te verwerken is. Daarom heeft Attema nu een kabeldoos ontwikkeld waarin je heel eenvoudig kabels van hogere brandklassen installeert: de AK1-M25 IP65.

Door het geïntegreerde M25 schroefdraad is het nu mogelijk om vrijwel alle gangbare installatiekabels te verwerken in de vertrouwde AK1-doos. Het grote klembereik van de drie bijgeleverde M25 AGRO Syntec wartels is geschikt voor alle 4- en 5-aderige kabels, kabels met 4 mm2 aderdoorsnede, bijna alle kabels in de brandklassen Cca t/m B2ca én voor gearmeerde kabels. En contramoeren? Die zijn voortaan overbodig!

EENVOUDIG INSTALLEREN Installeren is eenvoudig. Je verwijdert de poorten gewoon door de bijgeleverde wartels in de kabeldoos te draaien. Het grote klembereik van die wartels zorgt ervoor dat je ook met dikkere kabels goed uit de voeten kunt en de compacte doos geeft je veel lasruimte. Het symmetrische klikdeksel is in alle standen te plaatsen en geeft je bovendien hoorbare zekerheid dat je het deksel goed hebt bevestigd. Een solide, snelle én waterdichte oplossing. Dat is installeren volgens Attema.

www.attema.com

| APRIL 2021

DE DAG VAN...

COR DE GROOT Een bijzondere stap. Bijna drie jaar geleden werd de afdeling Elektro van sociale werkplaats Rijnvicus in Alphen aan de Rijn overgenomen door Sociaal Bedrijf Rijnstreek, oftewel SBR Elektromontage. Daar werken sindsdien bijna zestig medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt samen met enkele professionals. De trotse directeur, eigenaar en meewerkend voorman is Cor de Groot.

ALLES DRAAIT OM WERKPLEZIER MEDEWERKERS 6.00 UUR

“Ik woon in Woerden, samen met Jacqueline en onze zoon Marijn (14). Samen ontbijten zit er zo vroeg niet in. Ik moet namelijk al om 7 uur een verkeersregelkast aﬂeveren in Leiden. Gemaakt door mijn medewerkers, die - ondanks een afstand tot de arbeidsmarkt - de kans krijgen zich verder te ontwikkelen in de techniek.”

| APRIL 2021

8.00 UUR

“Ik overleg eerst met mijn collega’s. Ik ben dit bedrijf enkele jaren geleden begonnen. Ik werkte als begeleider op de sociale werkplaats Rijnvicus en besloot de afdeling Elektro over te nemen en onder te brengen in een eigen bedrijf. Om mijn medewerkers meer zekerheid te bieden in de tijd dat de participatiewet uitstroom bevorderde.”

DE DAG VAN... 10.00 UUR

“Ik maak een rondje door de werkplaats. Ik vind het belangrijk dat iedereen het hier naar de zin heeft. Alles draait om het werkplezier van medewerkers. Ze worden begeleid door enkele ervaren professionals. Op deze manier bouwen we elektronische verkeersregelkasten en schakelkasten. Iedereen verzorgt een onderdeeltje. Daardoor kunnen we best goedkoop produceren.”

11.00 UUR

“Koﬃe drinken doen we tussen de bedrijven door. Geen probleem. Het is best bijzonder wat we hier doen. Wij passen het werk aan de medewerkers aan. Wij zetten mensen in op hun talent. Voor de één ligt de lat wat hoger dan voor de ander. Steeds meer ondernemers maken gebruik van onze diensten. We maken echt mooie dingen!”

14.00 UUR

11.30 UUR

“Ik loop even langs Oqba, die bezig is met een verkeersregelkast. Deze worden hier van het begin tot het einde geassembleerd. Oqba is vanuit de bijstand bij ons gekomen en heeft het erg naar de zin. En dat is mooi, want dat leidt ook weer tot goede producten.”

15.00 UUR

en de in zee. We hebb graag met ons an ga ’s mee en ga nt lle la “K aar mijn co int orders uit w pr Ik r, al r. uu to 5 ac .4 nf gu igt om 16 en. De dag eind nn ku ken g za sla om de n aa rustig door ds ook wel eens op on av lijk ’s er ik he k ik er w dan stap . En ben ik vrij, en id re be te or vo schaatsen…” de ﬁets of mijn

“Evelien programmeerde vanmorgen nog cardreaders en is nu kastjes voor toegangscontrole aan het inpakken. Zij komt uit de doelgroep van de sociale werkvoorziening en is meegegaan naar het nieuwe bedrijf. Wij werken hier volgens het principe van Social Return On Investment. Wij hebben maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan.”

Jij

Henk & Fred?

Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Henk & Fred? Of wil je met je bus of hobby in ons blad? Mail ons dan op redactie@henkenfred.nl. Misschien sta jij de volgende keer dan wel in ons magazine!

| APRIL 2021

KNX/DALI-gateway DA64-230/KNX REG

goodluz - Fotolia

NIEUWE KNX/DALI-GATEWAY VAN B.E.G. DIE MEER KAN

Een interface tussen de KNX-installatie en de DALI verlichtingsinstallatie. Met dit product kunnen DALI en DALI-2 apparaten in een KNX-netwerk worden geïntegreerd. Het DALI adres en de bijbehorende gegevens en bronnen worden toegankelijk vanuit het KNX-systeem alsof het deel uit maakt van het KNX-systeem. Aan de DALI zijde is naast de DALI armaturen de integratie van B.E.G. DALI-LINK multisensoren mogelijk. De DALI-LINK multisensoren en actoren kunnen via de ETSapp worden geprogrammeerd en zelfs via KNX worden geblokkeerd. Via de DALI-bus worden de actuele lichtwaardes en bewegingsinformatie naar de KNX-bus verzonden. Tevens bied het ondersteuning van RGB en DALI ‘Device Type 8’ (DT8) voor het regelen van de lichtkleur, helderheid en kleurtemperatuur. DALI-LINK multisensoren zijn goedkoper en de installatie is ook goedkoper. Voor de verlichting is namelijk geen extra KNX-busbekabeling noodzakelijk. Alle

| APRIL 2021

DALI-LINK multisensoren en actoren van B.E.G. worden direct aangesloten op de bestaande DALI-lijn en gevoed door de DALI-gateway en hebben daarom geen voedingskabel nodig. De status van deze actoren worden doorgeven aan de KNX-installatie.

B.E.G. HEEFT DALI-LINK MULTISENSOREN VOOR NAGENOEG ELKE TOEPASSING · Een super vlakke en compacte PD11-DALI-LINK voor in kantoren, · Een PD4N-DALI-LINK met een detectiebereik van 24 meter voor grotere oppervlaktes en gangen. · De PD4-DALI-LINK-GH speciaal voor grote hoogte. De B.E.G. multisensoren uit de PD4-M-GH serie hebben een externe lichtsensor met telescoopfunctie. · En de PICO-DALI-LINK, de kleinste aanwezigheidsmelders van B.E.G. voor integratie in armaturen. Om snel en eenvoudig te controleren of de beoogde DALI-LINK installatie achter de KNX/DALI-gateway geïnstalleerd kan worden heeft B.E.G. een lijnplanner op haar website geplaatst. Eventueel moet er een tweede of derde KNX/DALIgateway worden geïnstalleerd.

Naast de normale DALI verlichting kan ook DALI noodverlichting volgens EN 62386-202 worden aangesloten op het systeem. De verplichte testen kunnen regelmatig op het KNX-systeem worden afgelezen. De multisensoren kunnen via de ETS worden ingesteld, geblokkeerd en vrijgegeven, programmering via DALI is niet nodig.

www.beg-luxomat.com/nl

INNOVATIE Moderne vormgeving en installatiegemak

NIEUW: D-SIGN VLUCHTROUTEAANDUIDING

VAN WAND- NAAR PLAFONDARMATUUR IN EEN HANDOMDRAAI

Famostar introduceert binnenkort de D-Sign. Modern vormgegeven en een uitblinker in installatiegemak en logistiek. De D-Sign is vanaf juni bij de groothandel verkrijgbaar.

VEILIGHEID IN EEN MODERN JASJE

KRITISCHE BLIK VAN DE INSTALLATEUR

Bij Famostar worden hoge eisen gesteld aan producten. Bij aanvang van het project voor een nieuw aanduidingsarmatuur is geluisterd naar eindgebruikers en installateurs. Na deze inventarisatieronde heeft Famostar de kernpunten gedefinieerd waaraan het nieuwe armatuur moest gaan voldoen. Voor eindgebruikers moet noodverlichting er aantrekkelijk uitzien maar vooral functioneel, langdurig betrouwbaar en veilig zijn. Het was daarom een uitdaging voor de ontwerpers, maar met de bijzondere, ranke vormgeving en het doorlopende pictogram mag het eindresultaat er zijn.

Voor de installateur zitten de uitdagingen vooral in het installatiegemak en de logistiek. Welke gereedschappen zijn er nodig? Is de montage intuïtief en is het accustekkertje gemakkelijk te bereiken? Kortom: veel zaken die op orde moeten zijn om te zorgen dat de installatie makkelijk verloopt. De oplettende lezer begrijpt het al: Famostar heeft bij het ontwerp goed op al deze zaken gelet. Ze werken met een montageplaat waar het armatuur met een slide-in eenvoudig opgeschoven kan worden.

Om de logistiek te vereenvoudigen is een armatuur gemaakt dat in een handomdraai gewijzigd kan worden van plafond- naar wandmontage. Waar voorheen goed nagedacht moest worden over de aantallen plafond- en wandarmaturen in een project, gaat het nu om het totaal aantal armaturen. En als het nodig is kunnen die ter plekke, binnen enkele seconden en zonder gereedschap omgebouwd worden. Uiteraard komen alle armaturen met de bekende, onderscheidende kwaliteit van Famostar: 10 jaar armatuurgarantie en 8 jaar accugarantie. Na de installatiedatum!

MEER INFORMATIE OVER HET NIEUWE D-SIGN ARMATUUR? Op www.famostar.nl vind je meer informatie over de nieuwe D-Sign.

www.famostar.nl

| APRIL 2021

René Hogervorst begint als onafhankelijk elektra-adviseur:

Zowel de klant als de

Het was tijd om het roer om te gooien. René Hogervorst verruilde zijn baan als commercieel manager bij Elektravon in Naaldwijk voor een bestaan als zelfstandig elektra-adviseur. Zijn veertig jaar ervaring wil hij inzetten om zowel de klant als de installateur van dienst te zijn.

Wat doet een elektra-adviseur eigenlijk? “Bedrijven en particulieren zien steeds meer techniek op zich afkomen en daarmee groeit de behoefte aan goed advies. Ik zoek dus voor mijn opdrachtgevers naar de juiste installatie-oplossingen voor de beste prijs en kwaliteit. Ik noem mijn nieuwe werk ook wel elektra-architect, omdat ik bij de eerste schetsen van een plan al meedenk, kan adviseren en uiteindelijk de opdrachtgever kan begeleiden met de totale installatie.”

| APRIL 2021

René Hogervorst

Kun je ons een praktijkvoorbeeld geven? “Ja, hoor. Neem de bouw van een bedrijfshal in Zuid-Holland, waar drie bedrijven zich gaan vestigen. Als eerste wil je weten om wat voor bedrijven het gaat – productie, kantoor of alleen magazijn. En vervolgens is de vraag wat de opdrachtgever precies wil. Wat wordt het lichtplan, waar komen data-aansluitpunten en stopcontacten? Maar ook de beveiliging is een vraagstuk, al dan niet met camera’s, elektrische toegangspoort en wel of geen intercom. Daarnaast

speelt verduurzaming een steeds belangrijker rol bij projecten. Dus de aanleg van zonnepanelen en laadpalen voor elektrische auto’s kan ik ook in de berekeningen meenemen. Kort gezegd: de hele riedel op installatiegebied.” Halen klanten hun informatie niet gewoon van internet? “Veel opdrachtgevers hebben geen tijd of zin om dit allemaal zelf uit te zoeken. Het internet is een reuzebibliotheek, maar biedt geen pasklare antwoorden, of zet je zelfs op het verkeerde been. En

INTERVIEW

installateur ontzorgen dan komt de installatie-adviseur: het spannende en uitdagende van het vak vind ik dat er bijna overal wel een oplossing voor is en dat de innovaties razendsnel gaan.”

hebben aan iemand die vragen stelt, bestekken maakt en een oogje in het zeil houdt tijdens een project. Veel kleine bedrijven zijn druk, druk, druk en willen graag

altijd duidelijk genoeg is wat een klant wil. Daar hebben zowel de opdrachtgever als de installateur later in een project last van. Ik wil als het ware in de huid van de

klanten hebben vaak geen tijd om het zelf uit te zoeken Leuk al die innovaties, maar werkt het in de praktijk ook? “Dat is een goed punt. Één van de nadelen van ons vak is dat nieuwe technieken helaas soms kampen met kinderziektes. Zeker als er veel software bij komt kijken en verbindingen draadloos zijn. Door de juiste keuzes te maken, behoed je de opdrachtgevers ook voor keuzes waar ze spijt van kunnen krijgen.”

kant-en-klaar werk, waarbij ze alleen de installatie hoeven te maken. Met hulp van een adviseur kunnen zij ook omvangrijkere projecten aannemen. Grote installateurs hebben hun eigen adviseurs, projectleiders en accountmanagers in dienst, maar die hebben op piekmomenten ook extra expertise nodig. Een adviseur kan zowel de klant als de installateur ontzorgen.”

Snoept de elektra-adviseur werk af van bestaande installatiebedrijven? “Wat ik hoor van collega’s in het veld, is dat zij juist behoefte

Hoe kom je tot een goed advies? “Met veertig jaar ervaring in het installatievak, merk ik dat juist aan het begin van projecten niet

klant kruipen: wat zou ik zelf voor elektra-oplossingen willen? Die bespreek ik van tevoren uitvoerig, zodat er tijd en ruimte is om bij, of juist af te schakelen.” De klant betaalt voor advies. Wat levert het op? “Je kunt veel kosten besparen. Een huis vol domotica klinkt leuk, maar heeft al snel een prijskaartje van een halve ton. Vaak krijgt een klant te maken met verkeerde of te hoge prijzen of meerwerkkosten. Soms wil de klant vervolgens niet alles betalen en ziet de installateur het rendement teruglopen. ››

METERKASTEN IN DE SLAAPKAMER HET INSTALLATIEVAK IS RENÉ HOGERVORST (55) MET DE PAPLEPEL INGEGOTEN. HIJ GROEIDE OP IN HET BEDRIJF VAN ZIJN OUDERS: ZIJN MOEDER BESTIERDE EEN WINKEL IN BRUIN- EN WITGOED IN NAALDWIJK EN ZIJN VADER RICHTTE ZICH OP HET INSTALLATIEWERK. “WE WOONDEN LANGE TIJD BOVEN DE WINKEL EN MIJN VADER HAD EEN AANTAL GARAGEBOXEN VOOR OPSLAG. IK HERINNER ME NOG DAT BIJ RUIMTEGEBREK DE METERKASTEN IN MIJN SLAAPKAMER STONDEN.” IN 1997 WORDT RENÉ EIGENAAR VAN HOGERVORST ELEKTRA. EEN KLEINE TIEN JAAR LATER GAAT HET BEDRIJF SAMEN MET ELEKTRAVON EN WORDT HIJ COMMERCIEEL MANAGER. IN 2019 NEEMT DE GROOT INSTALLATIEGROEP ELEKTRAVON OVER.

| APRIL 2021

smartIP – Een nieuwe dimensie in gebouwen huisautomatisering

Gebouwen en woningen worden met de dag slimmer. Zeker met smartIP van Busch-Jaeger, dat Busch-Welcome® IP en op termijn ook Busch-AccessControl en Busch-VideoControl slim samenbrengt in één netwerk. Daarmee zijn alle functies binnen handbereik, zelfs op afstand. IP-connectiviteit minimaliseert de beperkingen op aantal en het systeem voldoet aan de hoogste veiligheidseisen. Bovendien is één systeem compacter, oogt het mooier en bespaart het tijd bij installatie. Ook daar is over nagedacht. busch-jaeger.nl

INTERVIEW installatiewerk en dat is veel te vaag, maar veel opdrachtgevers hoeven ook niet van a tot z een persoonlijk op maat gemaakt installatieplan. Graag zou ik met andere adviseurs een paar concepten in het leven roepen waar klanten uit kunnen kiezen. Zoals een verduurzamings- of een automatiseringsconcept.” Je hebt het domein demeterkastdokter.nl geclaimd. Wat is dat? “Het is een idee dat al een tijd in mijn hoofd zit. De

uitdagende is dat innovaties elkaar razendsnel opvolgen Daarom adviseer ik particulieren en bedrijven vaak een ﬂexibele infrastructuur, die later nog makkelijk is aan te passen.” Is elektra-advies een trend in wording? “Als het aan mij ligt wel. Graag zou ik met gelijkgestemde mensen een landelijk netwerk op willen zetten; liefst een combinatie van elektra en warmte. De ontwikkelingen in ons vak volgen elkaar in rap tempo op. De automatisering zal

verder toenemen, verwacht ik. De verduurzaming - en daarmee de elektrificatie van gebouwen - zet ook door. Daarnaast zal de opslag van elektra een heet hangijzer worden, zeker als de salderingsregeling stopt. Door samen te werken kunnen adviseurs beter op deze grote ontwikkelingen inspelen.” Hoe ziet dat eruit? “Nu staat in een bestek vaak een algemene post voor

elektra-architect zit aan de voorkant van een project en de meterkastdokter komt helemaal aan het eind. Het zou mooi zijn als dat in de toekomst uitgroeit tot een platform, van installateurs die je kunt bellen als er problemen zijn met de elektra-installatie en je geen vaste installateur voor onderhoudswerk hebt. De meterkast is en blijft het hart van de installatie en als iets fout gaat, zit daar ook vaak de oplossing.” 

WOONHUIS KRIJGT METAMORFOSE IN NAALDWIJK, TUSSEN DE GLASTUINBOUWBEDRIJVEN, KRIJGT EEN WOONHUIS EEN COMPLETE METAMORFOSE. RENÉ HOGERVORST ADVISEERT DE OPDRACHTGEVER OVER DE ELEKTRA-INSTALLATIE, HOUDT EEN OOGJE IN HET ZEIL TOT AAN HET OPLEVERINGSDOCUMENT EN ONDERHOUDSCONTRACT. ”MET FUNCTIONELE HUISAUTOMATISERING, ZOALS EEN CENTRALE AAN-EN-UITKNOP, LICHTSCENARIO’S, VERZONKEN INBOUWSPOTS EN BEVEILIGING MET CAMERA’S, IS DE INSTALLATIE STRAKS WEER VAN DEZE TIJD”, LAAT DE ELEKTRA-ADVISEUR BIJ DE OUDE METERKAST ZIEN. ”MET ZONNEPANELEN, EEN WARMTEPOMP EN EEN WARMTETERUGWIN-UNIT KAN DE KLANT OP WARMTEGEBIED OOK TWINTIG JAAR VOORUIT.”

| APRIL 2021

We power your world

Samenwerken aan de slimste kabeloplossingen • Kilometers kabel op voorraad • De slimste oplossing voor elk project • Ons team denkt graag met u mee

Smart cable solutions.

www.geyer.nl

Bezoek ons op stand nummer D17

OP ZOEK NAAR EEN VERDEELKAST VOOR UW PV INSTALLATIE...?

van

A Z tot

Of het nu gaat om grote projecten of om kleine, ú en úw wensen staan bij GEYER in de spotlights. Goede kwaliteit en een duidelijk persoonlijk advies spelen daarbij de hoofdrol. Een betrouwbaar product, nauwkeurige assemblage en stipte levering, hebben bij GEYER altijd de hoogste prioriteit.

WEEGSCHAALSTRAAT 50507324 BH BHAPELDOORN 5998200 E. INFO@GEYER.NL WEEGSCHAALSTRAAT 7324 APELDOORNT. 055 T. 055 5998200 F. 055 5998219

INNOVATIE TEMPUS Noodverlichting

WAAROM DE LIFEPO4-BATTERIJ IN NOODVERLICHTING DE BESTE KEUZE IS Inbouw gatmaat 35mm

MM10480

MM10487

De serie MEGAMAN TEMPUS is een compleet NOOD verlichtingsprogramma van vluchtwegaanduiding, vluchtwegverlichting en noodvoedingsunits voor decentrale oplossing met de toepassing van de LiFePo4-batterij. De TEMPUS noodverlichtingsproducten hebben gemeen dat het van belang is om zorg te dragen voor optimaal energiemanangement en een betrouwbare opslag die nodig is voor het verzorgen van de drie uur gegarandeerde autonomietijd.

LiFePo4-batterij brengt op punten veel verbetering zoals de tabel hieronder laat zien. Eigenschap

LFP

NiMH NiCD

Millieu vriendelijkheid Veiligheid Aantal laad/ontlaad cycli Opslag levensduur

Voor de betrouwbare werking is los van het energiemanagement gekozen voor het toepassen van de laatste ontwikkeling op het gebied van batterijen die veel voordelen brengt: de Lithium-ijzersulfaat, afgekort als LFP of LiFePo4-batterij. De NiCd, NiMH en Li-ion batterij zijn bij veel mensen goed bekend. Toch kleven daar een aantal belangrijke nadelen aan. De

Kosten Energie densiteit Goed

Matig

Slecht

eenvoudig pendeling van het armatuur mogelijk is tot 35 cm. Dit maakt het armatuur breed toepasbaar en installatievriendelijk. Er zijn ook armaturen leverbaar met de IP65 en IK03 classificatie. Verder zijn, op één product na, alle TEMPUS armaturen ook leverbaar met automatisch zelftestfunctie. De functie bespaart de gebouwbeheerder/ eigenaar veel tijd en volstaat een simpele loopronde langs de armaturen om de status op te nemen ter behoeve van de verplichte verslaglegging in de logboeken.

MEER INFO Megaman is fabrikant van energiebesparende en milieuvriendelijke LED verlichtingsproducten. Voor meer info: verkoop@megaman.nl of bel naar 085-2733033.

TIJDWINST Het NOOD verlichtingsprogramma bestaat uit diverse vluchtwegarmaturen voor wand en plafondmontage. Hierbij springt in het oog het opbouw vluchtwegarmatuur waarmee standaard

www.megaman.nl

| APRIL 2021

Henk en Fred gaan vandaag poolshoogte nemen in de eerste Nederlandse woning die op waterstof draait. Henk denkt dat zo’n installatie voor een woonhuis veel te duur is. Fred ziet al hele wijken op waterstof draaien. Allebei krijgen ze een beetje gelijk in het Innovathuis.

| APRIL 2021

OP STAP Kijkje achter de schermen bij eerste waterstofwoning

VAN ÉÉN WONING NAAR HELE WIJK OP WATERSTOF

Jean-Paul Scheurleer

enk en Fred kibbelen wat af op weg naar het Zuid-Hollandse eiland GoereeOverﬂakkee. “Waterstof is toch helemaal niet geschikt om een woning te verwarmen”, moppert Henk. “Jawel,” veert Fred op, “dankzij alle slimme huisautomatisering en een ﬂinke opslag in de achtertuin. Dat heb

“Ik zie allemaal doodnormale nieuwbouwwoningen.” Dan zwaait de eerste de beste voordeur open en komt projectontwikkelaar Jean-Paul Scheurleer naar buiten: “Welkom bij het Innovathuis!”

WEERSTAND Onder het genot van een kopje koﬃe in de woonkamer vertelt

“Ik las op social media dat er wat weerstand in de buurt was”, zegt Fred. “Vooral omdat mensen weten dat waterstof licht ontvlambaar is.” “Onbekend maakt onbemind,” reageert Jean-Paul, “maar één van de belangrijkste lessen is wel dat je echt met mensen in gesprek moet gaan over de innovatiestappen die je zet. Uiteindelijk hebben

in de tuin kan 1200 liter waterstof worden opgeslagen ik op internet gelezen.” Henk reageert: “Eerst zien, dan geloven.” Fred parkeert de bus naast de oplaadplekken voor elektrische auto’s aan het begin van de wijk Havenstadt in Stad aan ‘t Haringvliet. “Waar is die eerste waterstofwoning?”, wil Henk weten.

Jean-Paul dat het best wat moeite heeft gekost om de uitstekend geïsoleerde woning te bouwen én de waterstofinstallatie goed draaiende te krijgen. “Maar ziehier het resultaat: we hebben een volledig groen en emissieloos energiesysteem.”

we zonder één bezwaarschrift de waterstofwoning vergund gekregen, inclusief KIWA keuring.” “Al die moeite voor één woning”, laat Henk zich ontvallen. “Wat drijft jou, Jean-Paul?” De projectleider vertelt dat hij een paar jaar terug in een documentaire zag hoe een ››

| APRIL 2021

afgelegen dorpje in Australië met dieselgeneratoren van elektriciteit werd voorzien. Jean-Paul: “Dat kan écht niet meer. Wij zijn de laatste generatie die op grote schaal fossiele brandstoffen gebruikt. We hebben geen tijd meer om te fantaseren en te praten over alternatieven, we moeten doen!” De opgewekte Wim Gijbels van het Italiaanse bedrijf Giacomini komt binnen. Hij is uit België overgekomen om de waterstoftechniek tot in detail uit te leggen. Sinds 2005 promoot Wim een ketel die op waterstof draait.

“Het bijzondere is de katalytische verbranding, zonder vlam. En dus komen er ook geen stikstofoxides vrij. Wat na de verbranding overblijft, is waterdamp.”

SNUFJES Vanwege de coronamaatregelen zal Wim de waterstofinstallatie laten zien en Jean-Paul de rest van het huis met alle technische snufjes. “Kies maar wie wat wil zien”, zegt Jean-Paul. Henk kijkt vaderlijk streng naar zijn kompaan. “Okay, ik ga naar boven”, schikt Fred in.

De energiehuishouding met waterstof werkt eigenlijk als een drietrapsraket, legt Jean-Paul op zolder uit. “Eerst besparen en de opgewekte zonne-energie direct benutten, dan gebruikmaken van de batterijen en dan pas energie gebruiken om waterstof te maken die in de tuin wordt opgeslagen om in koude periodes weer om te zetten in warmte en elektriciteit”, weet de projectontwikkelaar. “Kijk, hier staat de slimme wasmachine, die automatisch kan draaien als er genoeg groene stroom opgewekt wordt”, vervolgt

HOE WERKT HET PRECIES? DE DERTIG ZONNEPANELEN OP HET DAK VAN HET INNOVATHUIS VOORZIEN NIET ALLEEN HET HUIS VAN ELEKTRICITEIT; HET OVERSCHOT GAAT NAAR DE TWEE ACCU’S, OF KAN WORDEN INGEZET OM MET DE ZOGENOEMDE POWER BOX WATERSTOF TE PRODUCEREN. IN EEN VERDIEPTE OPSLAG - ZO GROOT ALS EEN FIETSENSCHUURTJE - IN DE TUIN, KAN 1200 LITER WATERSTOF WORDEN OPGESLAGEN. DAT IS GENOEG OM EEN KOUDE HOLLANDSE WINTER ZELFVOORZIENEND DOOR TE KOMEN. DE POWER BOX ZET MET BEHULP VAN EEN BRANDSTOFCEL WATERSTOF WEER OM IN ELEKTRICITEIT. DE KATALYTISCHE BOILER WARMT HET WATER OP VOOR GEBRUIK IN HUIS.

| APRIL 2021

OP STAP

Jean-Paul. De huisautomatisering en het energiemanagement zijn door ABB gebundeld, één van de vele partners in het project. Met het systeem kan niet alleen de verlichting centraal in- en uitschakelen, of de temperatuur in verschillende ruimtes geregeld worden, maar zijn alle elektrische installaties - van omvormer tot waterstofketel - met elkaar verbonden. “We hebben ook een slimme douche”, zegt Jean-Paul in de badkamer. “Een regendoucheervaring, waarbij de warmte wordt teruggewonnen en negentig procent van het water bespaard kan worden, omdat het circuleert. Het douchewater wordt continu gefilterd en gezuiverd.”

volautomatisch stroom in te kopen als het goedkoop is, zodat je heel voordeling de batterijen op kunt laden en apparatuur kunt gebruiken.” “Omdat er veel vraagstukken zijn die een antwoord vragen binnen de energietransitie, zoals het balanceren van vraag en aanbod en de koppeling naar mobiliteit hebben we ervoor gekozen om dit vanuit een emissieloos systeem op wijkniveau te realiseren”, zeggen Wim en Jean-Paul, terug in de woonkamer. Op deze zogenoemde Innovahub zullen in eerste instantie twintig woningen op Flakkee

worden aangesloten. Jean-Paul: “En we hebben ook volop ambities buiten Nederland.” Wim: “Het hele systeem is modulair en dus makkelijk op te schalen. Het idee is dat mensen in de wijk gewoon warmte en elektriciteit binnenkrijgen en dat we dat in onze wijk-energiecentrale heel eﬃciënt kunnen opwekken.” “En wij installateurs dan?”, bromt Henk. Wim: “Voor jullie blijft er voldoende werk als je meebeweegt met alle ontwikkelingen. Je hebt gezien hoeveel draden en buizen er door dit huis lopen.” 

VRAAG & AANBOD In de tussentijd staan Henk en Wim in de garage voor een groot tv-scherm. “De groen opgewekte energie gebruiken we het liefst direct en een softwaresysteem regelt die energiestromen”, zegt Wim. “We voorspellen het weer en de energiebehoeftes in de komende dagen en met dit systeem is het in de toekomst mogelijk om ook

Wim Gijbels

| APRIL 2021

DALI-LINK – De intelligente DALI lichtsturing Een praktisch lichtbesturingssysteem dat ook eenvoudig achteraf geïnstalleerd en uitgebreid kan worden. Met een DALI-LINK voeding, een DALI-LINK Multisensor en een DALILINK viervoudige drukknop interface – met geïntegreerde Bluetooth-gateway – kan al eenvoudig een DALI lichtsturing worden gerealiseerd. In tegenstelling tot andere systemen heeft de DALI-LINK Multisensor een eigen intelligentie als controller. Dit maakt DALI-LINK zeer betrouwbaar, eenvoudig uit te breiden en economisch aantrekkelijk. Naast de DALI-LINK starter set (set met de minimaal vereiste componenten) zijn alle DALILINK componenten ook los verkrijgbaar. Met behulp van de gratis DALI-LINK App voor iOS en Android worden de DALI armaturen eenvoudig geadresseerd en dat is meestal al voldoende. Aanpassing van de fabrieksinstellingen of het maken van een nieuwe scene is zeer eenvoudig.

De 4 ingangen van de drukknop module zijn individueel programmeerbaar om scenes of lichtgroepen te sturen. De B.E.G. DALI-LINK App biedt ook de mogelijkheid om de scénes te bedienen via de smartphone. Om snel en eenvoudig te controleren of een DALI-LINK oplossing mogelijk is heeft B.E.G. een lijn planner op haar website. Afhankelijk van de gekozen voeding is eenvoudig te controleren of alle deelnemers (DALI armaturen, Multisensoren, relais en push-button modules) kunnen worden ondergebracht op één DALI-lijn. Bewegingsmelders van B.E.G. dragen beduidend bij aan de noodzakelijke maatregelen om aan de wettelijke Energiebesparingsplicht te voldoen!

B.E.G. Brück Electronic B.V. - Nederland  Tjalk 42  2411 NZ Bodegraven Tel: +31 172 476 800  info@beg-luxomat.nl beg-luxomat.com

INNOVATIE Opticlip

MILIEUVRIENDELIJK ARMATUUR MET VERVANGBARE LED MODULES jou. Opticlip kan in de Europese fabriek 100% gepersonaliseerd worden in functie van jouw project: een aanpassing omwille van installatiebeperkingen, aanpassingen van de technische prestaties of afwerking van de armaturen. De nabijheid van de productie-eenheid biedt de flexibiliteit om sneller in te spelen op jouw wensen.

De nieuwe reeks milieuvriendelijke Opticlip armaturen is uniek op de markt dankzij de vervangbare led modules en is ontworpen voor de verlichting van kantoren en klaslokalen. Opticlip wordt vervaardigd in Frankrijk en combineert milieuvriendelijkheid met hoge prestaties en de mogelijkheid tot personalisatie om zich aan te passen aan alle projecten. Opticlip is uitgerust met twee verwijderbare led modules die aansluitend op het oppervlak van de armatuur worden geklikt. Dit unieke ontwerp in combinatie met een eenvoudige plug&play-verbinding met de driver, biedt veel voordelen.

ECODESIGN – NIETS DAN VOORDELEN Met de vervangbare lichtmodules en driver voldoet Opticlip aan de Europese Ecodesign richtlijnen. De elementen kunnen eenvoudig vervangen worden in geval van defect of indien een andere lichtkleur op termijn gewenst is. Het kader blijft steeds behouden, wat zorgt voor een aanzienlijke vermindering van afval. Door de eenvoudige vervanging worden ook de onderhoudskosten tot een minimum beperkt. Opticlip wordt geproduceerd in de fabriek van Sylvania in Saint-Étienne. Dit heeft niet alleen voordelen voor het milieu door de kortere transporttijd, maar er zijn ook voordelen voor

ELEGANTE KRACHTPATSER Opticlip led modules bieden een lage verblinding UGR<19, ideaal voor kantoorverlichting, in combinatie met een hoog rendement tot 129 lm/W. Met het eenvoudige, stijlvolle en moderne ontwerp is Opticlip perfect te integreren in elk eigentijds interieur. De reeks heeft een zeer lange levensduur van 60.000 uur (L80B10). Opticlip heeft een garantie van 5 jaar met een mogelijk uitbreiding tot maar liefst 10 jaar! Dit is alleen mogelijk in geval van vervanging van de 2 led modules en de driver.

www.sylvania-lighting.com

| APRIL 2021

Plejd nieuw op de Nederlandse markt

Slimme toegankelijke verlichting voor iedereen

Op de Nederlandse markt van slimme verlichting is Plejd een relatief onbekende nieuwkomer. In thuishaven Zweden en buurlanden Noorwegen en Finland is het bedrijf inmiddels echter uitgegroeid tot de belangrijkste speler in zijn segment. Gebruiks- en installatiegemak en betaalbaarheid zijn daarbij steekwoorden. "We worden in Nederland ook groot", is oprichter Erik Calissendorff optimistisch.

et is niet de makkelijkste tijd om een nieuwe markt te veroveren, zo erkent Erik Calissendorff onmiddellijk, wanneer we hem via Google Meet spreken over Plejd en de plannen van het Zweedse bedrijf voor Nederland. "Er zijn nu geen beurzen waar we de installateur, onze belangrijkste ambassadeur, kunnen ontmoeten. Maar we kunnen online veel doen. En we denken maar zo, het kan straks alleen maar beter worden." Calissendorff is ondanks alles dus

| APRIL 2021

vol goede moed. Ruim tien jaar geleden stond hij aan de basis van Plejd, inmiddels een succesvol, beursgenoteerd bedrijf in Zweden. Het geheim? "Eenvoud", zegt hij vanuit Gotenburg, de thuishaven van Plejd. "Ons concept is geschikt voor iedereen, maar met name voor mensen die weinig kennis hebben van moderne technieken en toch slimme snufjes willen. Op gebied van slimme verlichting bieden we dezelfde mogelijkheden als KNX-systemen,

alleen dan zonder ingewikkelde installaties of software, maar met simpel gebruiksgemak. De complete verlichting in en om het huis geregeld met één schakelaar of de Plejd-app. En het zal steeds meer gaan naar spraakgestuurd, via Google Assistant bijvoorbeeld. Nog makkelijker."

PROGRAMMEREN Plejd richt zich vooral op de particuliere markt, hoewel in Scandinavië ook het commerciële

SPOTLIGHT

segment, denk met name aan horeca, steeds meer wordt bediend. Calissendorff: "Je kunt de verlichting in je woning of bedrijf volledig programmeren. Voor iedere sfeer een instelling, ook voor de momenten dat er niemand thuis is, of voor de buitenverlichting. Wellicht is dat laatste meer iets voor Scandinavië, omdat het hier 's winters langer donker is."

INSTALLATEUR Gebruiksgemak geldt ook voor de installateur. Hij kan de volledig voorgemonteerde en -geprogrammeerde apparatuur van Plejd met vrijwel enkel

behulp van smartphone of iPad installeren. Trainingen hiervoor zijn niet nodig, aldus Calissendorff, die benadrukt dat Plejd vrijwel het gehele productieproces in eigen beheer doet. Denk aan productontwikkeling, design, maar ook het hele digitale aspect, de software, de Cloud, het programmeren. Slechts een deel van de productie gebeurt elders, maar dan wel in Zweden. "We zijn volledig in control. Problemen worden door onze eigen mensen direct opgelost."

UITHANGBORD Calissendorff beschouwt installateurs als belangrijkste

uithangbord van Plejd. "Zij zijn onze ambassadeurs en moeten ons product bij consumenten en bedrijven aan de man brengen. Plejd is nieuw in Nederland, dus veel installateurs kennen ons nog niet. Helaas zijn er nu nauwelijks ontmoetingsplekken, zoals de beurs van Henk & Fred, maar online zijn er ook genoeg manieren om ons te bekend te maken. Dat kan ook prima, omdat ons product geen hogere wiskunde betreft. Ondanks deze rare tijd, werken we er hard aan. We hebben er vertrouwen in dat we succesvol worden in Nederland." 

PLEJD IN HET KORT ALS OPRICHTER VAN PLEJD WAS ERIK CALISSENDORFF, SAMEN MET COMPAGNON BABAK ESFAHANI, JARENLANG EIGENAAR VAN HET BEDRIJF. MAAR VANWEGE HET SUCCES IN SCANDINAVIË IS PLEJD INMIDDELS BEURSGENOTEERD. "WE HEBBEN VELE EIGENAREN NU", LACHT CALISSENDORFF, DIE ZICH TEGENWOORDIG VOORAL BEZIGHOUDT MET DE UITBREIDING VAN PLEJD NAAR DE REST VAN EUROPA. SINDS AFGELOPEN ZOMER WORDT HET BEDRIJF IN NEDERLAND VERTEGENWOORDIGD DOOR ED KOOMEN. PLAN IS OM RONDOM HEM EEN TEAM TE FORMEREN EN DAARMEE DE NEDERLANDSE MARKT TE VEROVEREN. BELGIË EN DUITSLAND ZIJN MOGELIJK DE VOLGENDE LANDEN VOOR PLEJD, WAAR IN TOTAAL 130 MENSEN WERKEN. HET PLEJD-CONCEPT IS INMIDDELS IN 270.000 SCANDINAVISCHE WONINGEN EN BEDRIJVEN GEÏNSTALLEERD. Erik Calissendorff

| APRIL 2021

— CHP60 De centraaldoos die je sneller vooruit helpt Ontdek de centraaldoos CHP60 voor holle plafonds. Deze ronde opvolger van de bewezen vierkante centraaldozen uit de 160-serie, kenmerkt zich vooral door extra veel binnenruimte. Daarnaast is hij geschikt voor voorbedrade (flex)buizen van 16, 19 en 20 mm en kan hij ook toegepast worden in stekerbare installaties. Zo bespaar je niet alleen kostbare installatietijd, maar ook veelal dure faalkosten. abb.nl/installatiedozen

INNOVATIE Dubbele vertanding. Perfecte grip.

2-LOCK; DE INNOVATIEVE KABELBINDER 2-LOCK voor zeer veel toepassingen geschikt. Denk bijvoorbeeld aan de automotive branche, (zware) industrie of scheepvaart. Dankzij het speciale ingegoten gepatenteerde frame heeft de 2-LOCK een zeer hoge trillingsbestendigheid en ben je verzekerd van de hoogste mechanische prestaties in alle omgevingsomstandigheden.

SAMPLE AANVRAGEN?

Ben je op zoek naar een superieure kabelbinder? Eén met voortreffelijke mechanische performance, die bestand is tegen zeer lage temperaturen, maximaal betrouwbaar is én gemakkelijk is in gebruik? Dan is de 2-LOCK kabelbinder van Elematic dé oplossing voor jou.

GRENSVERLEGGEND De nieuwe revolutionaire 2-LOCK kabelbinder van Elematic heeft een innovatief vergrendelingssysteem met ingegoten stalen frame van roestvrij staal (RVS 316). Door de symmetrische vorm van de dubbele vertanding wordt een treksterkte bereikt die tot wel 50 procent meer is in vergelijking met kabelbinders voorzien van een enkele stalen vertanding. De insteekkracht is daarentegen erg laag, doordat de band aan beide zijden volledig glad is. Dit maakt dat de 2-LOCK onmogelijk is om te openen. 2-LOCK staat garant voor veilig en betrouwbaar gebruik.

Wil je zelf de innovatieve 2-LOCK van Elematic ervaren? Vraag dan nu een sample aan! Bel met 0180 64 54 00, of stuur een e-mail naar info@ nedelko.nl. Uiteraard kun je hier ook voor vragen terecht. De professionals staan klaar om je te woord te staan en je de beste oplossing te bieden voor ieder vraagstuk.

EXTREME TEMPERATUREN De band is gemaakt van hoogwaardig polyamide (6.6) en is verkrijgbaar in een transparante en zwarte uitvoering. De zwarte uitvoering is gemaakt van UVbestendig materiaal en is daardoor uiterst geschikt voor buiten gebruik. Installatie kan namelijk plaatsvinden bij extreme temperaturen van -40 °C tot en met +60 °C, waarbij de bedrijfstemperatuur zelfs op kan lopen tot +85 °C.

TOEPASSINGEN Mede door de hoge treksterkte en de brede temperatuurrange, is de Elematic

www.nedelko.nl/2-lock

| APRIL 2021

DRAADLOOS OPLAADPUNT Handig! Een draadloos mobiel oplaadpunt voor in de auto. Het oplaadpunt is voorzien van een QI-laadvlak (inductie) waarmee je je smartphone kunt opladen terwijl je rijdt. Eenvoudig te bevestigen aan de ontluchter of de voorruit met een extra sterke montagegreep. Het apparaat detecteert via een slimme infraroodsensor of de telefoon moet worden opgeladen. Zo ben je altijd verzekerd van een volle batterij! Bron: Radbag.nl

KLEURRIJK ZAKMES De Leatherman FREE™ T4 is een multifunctioneel zakmes met softopening. Dankzij een ingebouwde magneet opent en sluit dit zakmes supergemakkelijk. Je opent alle tools met één hand en zonder enige moeite. In totaal zijn er maar liefst twaalf tools verborgen in de handgreep. Zoals een mes, schaar, pincet, priem en vier schroevendraaiers. De Leatherman FREE™ T4 is verkrijgbaar in drie nieuwe trendkleuren. Bron: Leatherman.nl

RELAXT DE WERELD OVER VERWARMDE DRINKBEKER Met deze drinkbeker heb je altijd warme koﬃe of thee in de auto. Via de sigarettenaansteker wordt de beker namelijk op temperatuur gehouden. En bij 70 graden Celsius schakelt hij automatisch uit. De beker is fraai vormgegeven: chique, retro, Italiaans... Met aan de voorzijde een analoge thermometer en een onderkant van slipbestendig rubber. O ja, was ‘m wel met de hand af, niet geschikt voor de vaatwasser! Bron: Radbag.nl

| APRIL 2021

Met een DoubleNest®-hangmat van ENO verken je super relaxt de wereld. Maar ook in je eigen tuin kun je er heerlijk in wegdommelen. Geschikt voor één, maar ook voor twee personen. De hangmat is compact op te vouwen tot een pakketje van 10 bij 14 cm en makkelijk mee te nemen als je op reis bent. ENO introduceert nu een kleurrijke serie met prachtige dessins als Aloha Green, Mantra Blue en Kilim Red. Bron: Eaglesnestoutﬁtters.nl

GADGETS

WERKSOKKEN Het belang van goede werksokken moet je niet onderschatten. Redbrick heeft nu een lijn werksokken met tal van pluspunten. Zoals ventilatiekanalen op de wreef en schokdemping. En een vlakke, niet voelbare, naad bij de tenen. Voor elke job en elk seizoen is er een passende werksok: Thermo, All-seasons, Cool en ESD. ESD is bedoeld voor professionals die werken met gevoelige elektrische apparatuur. Bron: Allshoes.eu

STOERE BIERKOELER Een biertje in een koeler, dat ziet er vaak niet zo stoer uit. Maar dat is anders met deze Park & Chill bierkoeler. Gemaakt van autobanden! Het rubber zorgt er niet alleen voor dat je biertje altijd lekker koel blijft, het biedt ook de juiste grip. De koeler is geschikt voor zowel ﬂesjes van 0,33l, als blikjes bier. Een must have voor elke bierliefhebber die ook van auto’s of motoren houdt! Bron: Radbag.nl

GEREEDSCHAP VAN CHOCOLADE

FOTOLIJST VOOR LP’S Foto’s aan de muur zeggen veel over jou. Maar LP-hoezen ook. Radbag heeft nu een handige fotolijst, speciaal bedoeld voor het inlijsten van LP-covers. Hang daarmee je lievelings-LP’s aan de muur. Uiteraard hebben ze precies de goede afmeting, zodat ze altijd passen. Verder zijn ze gemakkelijk weer uit elkaar te halen. Waardoor je telkens weer andere LP-hoezen aan de muur kunt hangen.

Deze is leuk voor tijdens de lunch. Als je je collega’s eens voor de gek wilt houden. Pak uit deze set van drie een schroevendraaier, moersleutel of hamer. En neem er een hap uit. Zie je het verbaasde gezicht van je collega’s al voor je? Gereedschap van melk- en pure chocolade, gekker moeten ze het niet maken. Verpakt in een decoratieve doos! Bron: Radbag.nl

Bron: Radbag.nl

| APRIL 2021

AL JAAR HOOGWAARDIGE AANSLUITMATERIALEN De Finse fabrikant Ouneva produceert al veertig jaar hoogwaardige aansluitmaterialen. Het geheel omvat een breed leveringsprogramma aan onder andere kabelschoenen, distributieblokken, aansluiten aftakklemmen.

UNIVERSELE OPLOSSING De Ouneva OTL aansluiten aftakklemmen bestaan uit een serie van enkel-, twee- en drievoudige klemmen. Deze zijn gemaakt van vertind aluminium. Dit zorgt voor een universele oplossing voor o.a. de paneel, verdeel- en kastenbouw. Deze serie is geschikt voor het aansluiten-/vertakken van koperen en aluminium geleiders met een kwadraat tussen de 1,5mm² en 240mm² (drievoudige klemmen tot 150mm²). Tevens kan deze serie worden gebruikt voor het doorlussen.

VOORDELEN • VARIABELE AANSLUITRANGE

COMPACTE BOUWVORM

• DE AANDRAAIMOMENTEN STAAN

Door de compacte bouwvorm in combinatie met een volledig geïsoleerde behuizing is het mogelijk om de klemmen naast elkaar toe te passen. Hierdoor hoeft u geen gebruik te maken van scheidingsplaten of een aparte terminal ergens in de installatie. Door middel van een schroefaansluiting kunnen ze worden aangedraaid en afhankelijk van het type zijn ze geschikt voor DIN-rail en bodemmontage.

OP DE VOORKANT VAN DE KLEM VERMELD • UNIVERSELE CODERING KAN WORDEN TOEGEPAST • EXTRA BEVESTIGING D.M.V. SCHROEFVERBINDING OP DE MONTAGEPLAAT IS MOGELIJK VANAF 6MM2 • UL-KEUR • EN 60947-7-1:2009, EN61238-1:2003

Seizoensweg 48, 7532 SL Enschede

T +31 (0)53 430 40 09

E info@oude-elferink.nl

UITGELICHT MBO-sprintopleiding voor technici en zij-instromers

Primeur voor de installatiebranche De installatiebranche staat voor een uitdaging. Bedrijven moeten 20.000 vacatures invullen en zich voorbereiden op de energietransitie. Hoe kan je zij-instromers en ervaren vakmensen sneller en effectiever opleiden?

n de regio Amsterdam werken bedrijfsleven, onderwijs en Wij Techniek samen aan een proef met een nieuwe MBOopleiding. “Deze pilot is uniek”, zegt projectleider Jan Kleijbergen van Wij Techniek. “Deelnemers volgen een korte, krachtige en praktijkgerichte deelopleiding van twee maanden. Daarna volgt een examen waarmee ze een MBOcertificaat kunnen halen.” EERSTE RESULTATEN Deze nieuwe manier van leren sluit goed aan bij de doelstellingen van ‘een leven lang leren’. De initiatiefnemers van de pilot, installatiebedrijf Bonarius Bedrijven en Vakschool Technische Installaties, zijn enthousiast over de eerste resultaten. “Vakmensen opleiden en bijscholen is een gedeelde verantwoordelijkheid van de hele branche”, zegt opleidingscoördinator Arjen Binkhorst van Bona-

rius. “Met deze MBO-opleiding ‘nieuwe stijl’ kunnen vakmensen met een full-time baan straks in hun eigen tempo op hun eigen niveau doorleren voor een oﬃcieel erkend MBO-diploma. Daarom ondersteunen we dit project van harte.” TOEKOMSTBESTENDIG Ook Martin de Haan van Vakschool Technische Installaties, een samenwerkingsverband van beroepsonderwijs en bedrijfsleven, ziet een mooie toekomst voor

het initiatief. “Ons doel is nieuwe en ervaren vakmensen zo goed mogelijk opleiden en onze regio toekomstbestendig maken. Daar levert dit project een belangrijke bijdrage aan.” Jan Kleijbergen van Wij Techniek verwacht dat de pilot een landelijk vervolg gaat krijgen. “Deze opleidingsvorm kan een extra impuls geven aan een nieuwe MBO onderwijsportfolio. Daar profiteert iedereen in de branche van mee. Vakmensen, bedrijven en scholen.”  www.wij-techniek.nl

| APRIL 2021

In elke uitgave geven Henk en Fred hun mening over de producten die in het magazine staan. Wat vinden zij van de noviteiten? Welke voordelen levert het op voor de installateur? En wat kun je ermee? 8 reviews op een rij.

NIKO – NIKO HOME CONTROL

PAGINA

FRED: “Henk, dit is speciaal voor jou uitgevonden!” HENK: “Waar heb je het over?” FRED: “Niko maakt het mogelijk om DALI-toestellen aan te sturen en daarvoor is geen uitgebreide DALI-kennis vereist. Perfect voor jou!” HENK: “Wat ben je weer grappig.”

C&S –SWITCH TRM10 EN BOILERMIND FRED:

“Wist jij dat? Dat de automatische schakeling van het hoge naar het lage elektriciteitstarief vanaf 1 juli niet meer werkt?” HENK: “Oeps. Dan staan elektrische apparaten en de boiler straks bij de klant dus op het verkeerde moment te loeien.” FRED: “C&S heeft daar nu twee slimme relais voor. Waardoor bepaalde elektrische apparaten pas inschakelen bij een laag kWh-tarief.” PAGINA HENK: “Nou, dat is ﬁjn. Ik zag de stroomrekening al oplopen…”

HBI - INBOUWSPOTS VOOR NOODVERLICHTING FRED: “Zo! Wat een bak licht, die nieuwe inbouwspots voor noodverlichting van HBI.” HENK: “Dat Is natuurlijk ook de bedoeling hè, bij noodverlichting. Je moet wel kunnen zien waar je naartoe loopt, toch?” FRED: “Ja ja, maar in hoeverre is die nieuwe Serie 770 Septagem een beetje duurzaam?” HENK: “Ach, jij weer. Ik heb begrepen dat het hele duurzame spots zijn. Werkend op een accu die zelfs wel 10 jaar meegaat!”

PAGINA

BUSCH-JAEGER – SMART HOME CONFIGURATOR HENK: “Pff, nu heeft de klant mij gevraagd te helpen met het opzetten van zijn slimme woning. Ik weet niet eens waar ik moet beginnen.” FRED: “Geen paniek! Je kan de handige Smart Home Configurator van Busch-Jaeger gebruiken. Zo heb je in een paar eenvoudige stappen het ideale smart home neergezet.” HENK: “Daar ben jij heel handig in. Kun je mij niet even snel helpen?” PAGINA FRED: “De configurator is er juist voor mensen zoals jij, haha. Deze keer help ik je niet.”

| APRIL 2021

REVIEWS HEMMINK - H-VERDELER VAN ADELS

PAGINA

HENK: “Is het alweer half 5. Ik heb het gevoel dat we elke dag tijd tekort komen.” FRED: “Tja, je loopt ook weer te prutsen met die verdelers. Waarom heb je die nieuwe H-verdeler van Adels niet gebruikt. Die heeft naast een schroefmontage uitvoering ook een snelmontage variant!” HENK: “Ja, als je me dat nou eens wat eerder had gezegd. Nog meer voordelen? FRED: “De compacte constructie, in de vorm van een H, zorgt ervoor dat hij weinig ruimte nodig heeft. Handig als er maar beperkte ruimte beschikbaar is.”

B.E.G. – NIEUWE KNX/DALI-GATEWAY HENK: “We hebben binnenkort weer een verlichtingsklus.” FRED: “Ik weet wat je wil vragen. Je wil vast weten of ik nog goede ideeën heb om de klus te klaren. Weet je waar ik aan dacht?” HENK: “Ik wilde eigenlijk vragen of je bij B.E.G. wil informeren naar hun nieuwe KNX/DALI-gateway. Maar wat heb jij bedacht dan?” FRED: “Fijn dat je zo geïnteresseerd bent in mijn verhaal, Henk. PAGINA Maar laat nu maar…”

FAMOSTAR – D-SIGN VLUCHTROUTEAANDUIDING FRED:

“Ik ben wel benieuwd naar de D-Sign van Famostar. Het moet een uitblinker zijn in installatiegemak en logistiek.” HENK: “Elk product dat jou gemak belooft vind je helemaal het einde.” FRED: “Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan, toch? Maar wist je wel dat Famostar bij het ontwerp goed heeft gelet op de wensen en eisen van eindgebruikers en installateurs?” PAGINA HENK: “Dat klinkt interessant. Nu maak je mij ook nieuwsgierig.”

NEDELKO – ELEMATIC 2-LOCK HENK: “Ik heb alvast een partij 2-LOCK kabelbinders van ELEMATIC laten bestellen.” FRED: “Maar we hebben toch nog voldoende voorraad in de bus liggen?” HENK: “Niet van dit merk. Deze zijn superieur aan elke andere kabelbinders. Door de hoge treksterkte en het gebruik bij extreme temperaturen zijn de kabelbinders voor veel toepassingen geschikt. Hoe handig is dat?” PAGINA FRED: “Klinkt inderdaad goed!”

| APRIL 2021

FRED

Op de hoogte blijven van de laatste trends op het gebied van internet, gadgets en social media? Volg Fred op Twitter: @FredvanHenF

De nieuwste Smart Home-gadgets:

Is het slim? Of zijn we gek? Wat zijn de nieuwste gadgets en trends op het gebied van Smart Home? Begin dit jaar was de CES, de grootste techbeurs ter wereld. Deze keer niet vanuit Las Vegas, maar online! Fred logde in vanaf kantoor en dompelde zich onder in een wereld vol slimme verlichting, robots en de meest rare gadgets.

en slim hondenluik. Waarbij je als baasje een melding op je telefoon krijgt wanneer je hond naar buiten wil. Of wat dacht je van een slimme deurbel? Die je niet meer met je vingers hoeft aan te raken. Gewoon op de deurmat gaan staan is al voldoende. De bel gaat dan automatisch. Tja, gekker moet het niet worden. Maar dat soort rare producten kwam ik dus wel tegen, toen ik een middagje rondneusde op de CES, de grootste techbeurs ter wereld. Deze keer niet vanuit Las Vegas, maar vanwege corona online.

VERLICHTING Natuurlijk heb ik ook even gekeken naar wat de trends zijn op het gebied van verlichting. Signify presenteerde op de CES vier nieuwe producten, waaronder de Philips Hue wall switch module. Deze kan worden geïnstalleerd achter je bestaande lichtschakelaars. Via een simpele aanpassing worden je ‘gewone’ schakelaars daardoor ‘slim’ en daardoor kunnen je Hue-lampen met een app of met de stem bediend worden.

| APRIL 2021

Ook nieuw is de slimme plafondlamp van Nobi, een beginnend bedrijf uit Antwerpen. Deze lamp is bedoeld om ouderen langer zelfstandig te kunnen laten wonen. Via kunstmatige intelligentie kan bijvoorbeeld worden gezien of iemand gevallen is. Vervolgens kan er dan hulp worden ingeschakeld. De plafondlamp houdt ook de luchtkwaliteit in de gaten én is voorzien van inbraak- en branddetectie.

ROBOTS Verder werken ze bij Samsung aan drie nieuwe robots voor in huis: de JetBot Ai 90-Plus-robotstofzuiger, de persoonlijke Bot-Care-assistant-

Robots van Samsung

-robot en de Bot Handy, die troep in huis opruimt en dingen kan verplaatsen. Tenslotte de meest rare gadget die ik heb gezien tijdens deze digitale beurs? Ongetwijfeld het Kohler Stillness bad. Deze slimme badkuip kun je bedienen via een app of met je stem, in combinatie met Amazon Alexa. Zo kun je dus met je stem het bad vullen met water op de juiste temperatuur en in de juiste hoeveelheid. Eerder presenteerde Kohler al het intelligente toilet Numi, voorzien van surround speakers en verlichting, dat je met je stem volledig naar wens kunt afstellen. Inclusief hoe warm je de toiletbril wilt hebben! 

Philips Hue wall switch module

De enige echte OSRAM kwaliteitsproducten voor in en om de auto en werkplaats Duits ontwerp en fabrikaat Beschikbaar via de professionele groothandel

LEDinspect®

LEDriving®

• • •

LEDguardian®

voor meer info: bailey.nl/nl/osram

• • • • •

Dis

Solid Scandinavian Light Neptune & Protect 2.0 in LED de referentie voor IK10 IP65 armaturen Al 20 jaar voorgeschreven door licht specialisten voor tunnels, garages, portieken en publieke ruimtes Vernieuwde look & feel Beschikbaar via de professionele groothandel

tributed by

for professionals

ww l w.bailey.n

: bailey.nl/nl/def

voor meer info

Protect2.0

Neptune2.0 | Cross

Neptune2.0 | Half cover

Niko Hydro tuinpaal De nieuwe Niko Hydro tuinpaal heeft een mooi, strak ontwerp en past perfect in elke buitenomgeving. Kies voor 1, 2 of 3 stopcontacten en bepaal zelf welke Niko Hydro functie je installeert. Verkrijgbaar in wit, zwart en grijs. PA-2824-03