Henk & Fred editie 4-2021 by Media Vakman

JAARGANG 9

04 21

SEPTEMBER 2021

Deel financiële cijfers met je personeel 31

Stan wist niets van techniek 48

Jonge honden nemen het bedrijf over HET LEUKSTE EN GROOTSTE TECHNISCHE MAGAZINE

Totale bescherming Wie in de techniek werkt, weet: goede persoonlijke bescherming is onmisbaar. De kwaliteit en het comfort van onze persoonlijke beschermingsmiddelen ervaar je niet alleen tijdens een werkdag met een krimptang in je hand. Je plukt er ook de vruchten van tijdens het sporten, gamen of wanneer je het weekend met vrienden of familie eropuit trekt. Je werk is je leven. En OXXA® beschermt alles wat je lief is.

X-PRO-FLEX-ULTRA 51-293

X-VIZ-COMFORT-LONG 6220 RWS

SONORA 8300

www.oxxa.work

HET VERVANGEN VAN BATTERIJEN OP ZICH KOST VAAK MEER DAN DE AANSCHAF ERVAN. Verlaag arbeidskosten aanzienlijk door batterijen te gebruiken die je minder vaak hoeft te verwisselen. PROBEER HET NU!

MEER INFO:

JOUW MASTER DISTRIBUTOR VAN PROCELL

BESTEL NU: info@nedelko.nl

+31 (0)181 645400

Colofon & Service Henk & Fred is een technisch magazine dat vijf keer per jaar wordt verspreid in een oplage van 25.000 exemplaren. Interviews met bekende en minder bekende personen uit de techniek en spraakmakende rubrieken geven Henk & Fred een geheel eigen identiteit waarmee het zowel jong en oud aan zich weet te binden. Jaargang 9, nummer 4, september 2021 UITGEVER Media Vakman B.V. Snipperlingsdijk 50 7417 BK Deventer HOOFDREDACTIE Peter Besselink, redactie@henkenfred.nl REDACTIE Sjoerd Geurts, Marieke van der Heijden, Han Neijenhuis, Michiel Elands en Pim van de Beek BLADMANAGER Matthea Kiemeney, matthea@henkenfred.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Patricia Overmars (correctie), Derk-Jan Rouwenhorst (cartoons), Sven Asijee (column), Jurgen Pops (vormgeving) en Leony Bos (communicatie)

Industrieel bouwen groeit snel Steeds meer woningen worden industrieel gebouwd. Hele woningen of elementen als daken en gevels komen uit de fabriek rollen en hoeven op de bouwplaats enkel nog aan elkaar te worden gemonteerd. Zonnepanelen, ventilatieleidingen en straks ook ventilatie‑ units worden desgewenst standaard ingebouwd. Voor de installateur betekent dat een grote verandering.

Afscheid van de branche

VORGMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@henkenfred.nl Verschijning: 5 x per jaar Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 6% BTW incl. verzendkosten) Losse nummers € 9,75 (excl. 6% BTW incl. verzendkosten)

Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd. ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACY STATEMENT Zie www.henkenfred.nl

Foto: Maaike Manshanden

ADVERTENTIES advertenties@henkenfred.nl

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.

VOLG ONS Fred: @FredvanHenF | Henk: @HenkvanHenF www.facebook.com/HenkenFred www.instagram.com/henkenfred www.linkedin.com/company/henk-&-fred www.linkedin.com/in/fred-van-henk-en-fred info@henkenfred.nl WWW.HENKENFRED.NL

| SEPTEMBER 2021

Foto: KRO-NCRV/Hans-Peter van Velthoven

Vorig jaar besloot hij zijn bedrijf te verkopen aan Batenburg Techniek. Op zijn 43e vond Martijn Dekker dat de tijd rijp was om te vertrekken bij familiebedrijf DIGIT Elektrotechniek in Zwaag. Zijn werk zat er op, DIGIT kon volgende stappen beter zetten in een nieuwe organisatie.

Thuis bij...

Boer Tom

We kennen Tom Groot als de populaire Boer Tom uit Boer Zoekt Vrouw en tegenwoordig als mede-presentator van het RTL-programma Eigen Huis en Tuin. Maar Tom is vooral gewoon Tom, een vriendelijke, nuchtere bollenkweker uit Noord-Holland met oog voor duurzaamheid. Henk en Fred zochten hem op.

INHOUD Knokken met de windvlagen

In ‘de spanningzoeker’ reizen Henk en Fred kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Deze keer zochten ze het hogerop en maakten ze een ballonvaart met chef-monteur Coen Aalbers.

Noodverlichting op afstand gemonitord

De installateur kan niet meer om ‘Internet of Things’ heen. Henk en Fred bezoeken wooncomplex Jo van Dijkhof in Nuenen, waar de noodverlichting sinds kort met de nieuwste technologie op afstand wordt gemonitord.

Eerste waterstof demohuis

Kiwa heeft de primeur. Achter het kantoor in Apeldoorn is, pal langs de doorgaande weg, een houten ‘waterstofdemohuis’ gebouwd. Waar belangstellenden kunnen ontdekken hoe je een woning op waterstof aansluit, maar waar ook installateurs een kijkje kunnen nemen of zelfs een opleiding volgen.

Jonge honden Mike Grevers en Lars Leppink zijn twee jonge honden in het vak. Drie jaar geleden namen ze het installatiebedrijf van de vader van Mike over. Beide zijn ze pas 27 jaar oud en hun bedrijf groeit als kool. Het personeelsbestand is zelfs verdrievoudigd en ging van vier naar dertien. Op pagina 48 lees je hun succesverhaal. Best bijzonder dat Mike zijn beste vriend Lars betrok bij de overname. “Mijn vader moest alles altijd in zijn eentje doen”, zegt Mike. “Ik zag hoe eenzaam het leiden van een bedrijf kan zijn. Door samen de verantwoordelijkheid te pakken, kun je klankborden, overleggen en het beste van twee personen samenvoegen.” Overnames. Dat is het centrale thema in dit nummer van Henk & Fred. Vergeleken met de bouw zijn er in de installatiewereld dubbel zoveel overnames. In de bouw is dat jaarlijks 0,2 procent, in de installatie 0,4 procent. “Dat lijkt niet veel”, zegt sectoranalist Casper Wolf van ABN AMRO. “Maar op de 27.500 installatiebedrijven die ons land telt, zijn er jaarlijks dus zo’n 110 betrokken bij een fusie of overname.” Tja, als je het zo bekijkt. Verder gingen we voor dit nummer langs bij Martijn Dekker. Voormalig directeur van DIGIT Elektrotechniek uit Zwaag. Hij verkocht vorig jaar, op z’n 43e, z’n bedrijf aan Batenburg Techniek. Martijn gaat heel iets anders doen. Maar voordat hij de branche definitief verlaat, vragen we hem zijn kennis en knowhow met ons te delen. Want het zou zonde zijn als die voor de branche verloren gaan. Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@henkenfred.nl

| SEPTEMBER 2021

Industrieel bouwen groeit snel

ROL VAN INSTALLATEUR BLIJFT SUPERBELANGRIJK

Steeds meer woningen worden industrieel gebouwd. Hele woningen of elementen als daken en gevels komen uit de fabriek rollen en hoeven op de bouwplaats enkel nog aan elkaar te worden gemonteerd. Zonnepanelen, ventilatieleidingen en straks ook ventilatie-units worden desgewenst standaard ingebouwd. Voor de installateur betekent dat een grote verandering.

at het werk van de installateur langzaam maar zeker verandert, dat is volgens Marjet Rutten en Lianda SjerpsKoomen onvermijdelijk. Maar dat betekent niet dat het installatiewerk minder wordt. Integendeel zelfs. "Zonder elektrotechnici komen we nergens", stelt Sjerps. "Er ligt enorm veel werk. Veel leuker werk zelfs, denk ik." Lianda Sjerps-Koomen is manager business development bij Rc Panels, het bedrijf dat gevels en daken produceert in hun fabriek

| SEPTEMBER 2021

in het Overijsselse Lemelerveld. De daken kunnen standaard prefab worden voorzien van zonnepanelen. In de gevels liggen desgewenst al de leidingen voor ventilatie, een ingebouwde ventilatie-unit is aanstaande. "Het wordt op de bouwplaats steeds meer plug en play", aldus Sjerps. Daar is Marjet Rutten, specialist in innovatie in de bouw, vastgoed en installatie, het volledig mee eens. "Industrieel bouwen wordt mainstream, daarvan ben ik overtuigd."

VOORDELEN Dit jaar worden er naar verwachting 14.305 woningen industrieel gebouwd. Dat is bijna twintig procent van de totale nieuwbouw in 2021. Je kunt anderzijds dus ook stellen dat nog ruim tachtig procent op de ouderwetse manier wordt gebouwd? "Dat klopt, maar de mate van industrialisatie neemt heel snel toe, het gaat gestaag richting robotisering", aldus Rutten, die veel voordelen ziet, zeker gezien de enorme bouwopgave

TREND in ons land en het gebrek aan voldoende vakmensen, waaronder ook installateurs. Volgens Rutten betekent industriële productie kortere bouwtijd, lagere bouwkosten en hogere en schonere bouwkwaliteit. De impact op het milieu is veel minder, vanwege minder afval en minder vervoersbewegingen. Dat daken en gevels reeds zijn voorzien van zonnepanelen en leidingen voor ventilatie, betekent inderdaad minder werk voor de installateur. Rutten: "Maar geen zorgen voor hem. De opgave in zowel nieuwbouw als renovatie is heel groot. Daarbij gaan we ook nog eens woningen elektrificeren, nieuwe innovaties volgen elkaar rap op. Eigenlijk teveel om bij te houden. Een installateur zou zich daarom kunnen specialiseren, bijvoorbeeld in zonnepanelen of warmtepompen. Maar allround adviseur is ook een mooie optie."

ADVISEREN Dat laatste ziet ook Lianda Sjerps van Rc Panels, het bedrijf dat die kant-en-klare elementen produceert. Stekkerbare daken en gevels, noemt ze die. Maar het maakt de installateur bepaald niet overbodig.

"Het is aan hem of haar om al die producten op elkaar af te stemmen. Isolatie, ventilatie en verwarming zorgen voor een optimaal woongenot en dan zo zuinig mogelijk. Dat is waar installateurs verstand van hebben. Klanten informeren, adviseren én zorgen dat alles goed aan elkaar gekoppeld wordt, tot in de meterkast aan toe. Ik denk dat we hiermee juist het repeterende en sjouwwerk wegnemen. De installateur kan zich bezighouden met het mooie werk." Zowel Lianda Sjerps als Marjet Rutten zijn ervan overtuigd dat alleen op deze manier de grote bouwopgave gerealiseerd kan worden. "Als je de opgave afzet tegen de tijd en het aantal vakmensen, dan gaan we het op de oude manier nooit redden. Industrialisatie is een voorwaarde", aldus Sjerps. Rutten ziet nog wel een ander obstakel. "Nog lang niet alle bouwcapaciteit van industriële woningen wordt benut. Uit mijn onderzoek blijkt dat er in 2024 een capaciteit van industriële woningen is van bijna 40.000 stuks. Probleem is dat de vergunningverlening in Nederland te traag en te gecompliceerd is. Om de doelen te halen moet op dat vlak de capaciteit worden opgeschaald."

WORDEN ALLE HUIZEN STRAKS HETZELFDE? "WAT IK ME AFVRAAG”, BEDENKT HENK ZICH TIJDENS HET GESPREK MET LIANDA EN MARJET, "INDUSTRIEEL BOUWEN KLINKT MOOI, MAAR KOMEN ER NIET ALLEMAAL STANDAARD HUIZEN DE FABRIEK UITROLLEN?" "GOEIE VRAAG, HENK", REAGEERT FRED. "DAN ZITTEN WE STRAKS NOG MET DIE EENVORMIGE WIJKEN. DAAR WILLEN WE NOU NET VANAF." MAAR LIANDA KAN ZE GERUST STELLEN. "WAT BETREFT STEENPATRONEN EN AFWERKING IS ER JUIST HEEL VEEL MOGELIJK. VEEL MEER DAN BETAALBAAR IS BIJ REGULIERE BOUW. DE ROBOT IN ONZE FABRIEK KAN EEN HEEL SCALA AAN METSELPATRONEN AAN, OOK IN COMBINATIE MET STUCWERK EN SPECIFIEKE DETAILLERING. INDUSTRIEEL BOUWEN ZORGT JUIST VOOR MEER VARIATIE."

VENTILATIE AL INGEBOUWD RC PANELS PRODUCEERT GEVELS WAARBIJ DE LUCHTLEIDINGEN VOOR DE VENTILATIE AL INGEBOUWD ZIJN. HANDIG VOOR MET NAME RENOVATIE. DE LEIDINGEN MOETEN ENKEL NOG AAN DE VENTILATIE-UNIT WORDEN GEKOPPELD. DIE UNIT HEEFT RC PANELS NIET STANDAARD IN DE GEVEL INGEBOUWD, VOOR LAAGBOUW ZAL DAT OOK NIET SNEL GEBEUREN. "DAN IS ÉÉN VENTILATIEBOX VOOR DE HELE WONING OP ZOLDER VEEL LOGISCHER", ZEGT LIANDA SJERPS. VOOR HOOGBOUW IS HET ECHTER WEL EEN OPTIE OM ZO'N UNIT AL STANDAARD IN DE GEVEL AAN TE BRENGEN. RC PANELS GAAT DAT ALLEREERST DOEN IN EEN BOUWPROJECT IN DUITSLAND, OMDAT DAAR ANDERE REGELGEVING GELDT OP DIT VLAK. OP BASIS VAN DE DUITSE ERVARING ZAL HET NAAR VERWACHTING OOK IN NEDERLAND WORDEN TOEGEPAST.

| SEPTEMBER 2021

Designserie berker

Q.7 - Betonlook

Schakelmateriaal dat zweeft op de wand? Het kan met Q.7 afdekramen waar een transparante basis wordt gecombineerd met kunststof of echte materialen. Kies bĳvoorbeeld voor een strakke betonlook om de ruimte écht af te maken. www.hg.news/Q7/betonlook

KORTSLUITING Vleesconsumptie sinds jaren 50 meer dan verdubbeld

38%

NEDERLANDERS EET BEWUST MINDER VLEES

1950

17 KILO VLEES PER JAAR

2021

36 kilo vlees per jaar

Leverworst is boterhambeleg nummer 1 na lichte afname neemt het vlees eten in nl weer toe HINDOES IN 8E EEUW VOOR CHRISTUS EERSTE VEGETARIËRS

VOOR 1 KILO RUNDVLEES IS 15.000 LITER WATER NODIG

RUNDERGEHAKT WORDT IN NL HET MEEST VERKOCHT

41% vindt dagelijks vlees niet meer van deze tijd

18%

is niet van plan te minderen

Bron: Voedingscentrum, Motivaction, NPO Kennis, Smulweb, Wageningen University & Research

| SEPTEMBER 2021

Oud-directeur Martijn Dekker van DIGIT Elektrotechniek

Deel je financiële cijfers

Foto: Maaike Manshanden

Na twaalf succesvolle jaren zit het er op? “Ik heb hier zestien jaar gewerkt, waarvan twaalf jaar als directeur. Ik durf te stellen - op basis van benchmark onderzoek - dat we in die jaren zijn uitgegroeid tot één van de best renderende installatiebedrijven van Nederland. Op allerlei onderdelen heb ik, samen met mijn compagnon en partner Kristel Blomaard en het DIGIT-team, gewerkt aan ons bedrijf. Maar wil DIGIT volgende stappen zetten, dan is aansluiting bij een grotere organisatie, zoals Batenburg Techniek, beter.”

| SEPTEMBER 2021

Martijn Dekker

In 2004 ben je bij DIGIT komen werken? “Ik heb heel lang over mijn hts gedaan. Ik was niet zo’n studiebol. Mijn vader heeft dit bedrijf opgericht en ik ben hier komen werken. Vader was een echte ondernemer die eigenlijk geen afstand wilde nemen van zijn bedrijf. Uiteindelijk namen we in januari 2008 het stokje toch formeel van hem over.” Hoe ben je aan de slag gegaan? “Ik heb altijd veel gewerkt op basis van onderbuikgevoel. Ik kwam als groentje binnen, maar heb me

nooit als ‘zoontje van de baas’ opgesteld. Ik zag wel meteen dingen, die ik anders zou willen doen.” Waar ben je precies mee aan de slag gegaan? “Mijn streven was geen omzetgroei en ook het aantal medewerkers tussen de 70 en 80 vond ik prima. Zo blijf je je mensen kennen. Ik heb met verbeterprojecten wel ingezet op een hoger rendement. Toen ik binnenkwam waren we bezig met een groot project op de Maasvlakte. Daar draaiden we een

INTERVIEW

met de medewerkers mega-omzet, maar wel met een negatief rendement.” Leg die verbetertrajecten eens uit? “Veel installatiebedrijven zijn vooral bezig met het werk voor klánten. Ze rollen van het ene naar het andere project. Wat

maar ik nam de tijd om een goed verhaal te vertellen. Niet hoogdravend, maar met concrete beloften, zoals de verbouw van een kantine, het aannemen van extra monteurs, of het inzetten op goede technische trainingen. Wanneer je jouw medewerkers

bijvoorbeeld veel gesproken, maar die bleken amper rendement op te leveren. Bijvoorbeeld omdat ze vanwege hun grootte scherp onderhandelden of veeleisend waren. Ik liet dat de mensen zien in een rode kleur. Projecten waar amper over gesproken

verbeteren eigen bedrijfsvoering wordt vaak vergeten ze over het hoofd zien, is dat je ook aan je eígen bedrijf moet werken. Het verbeteren van de bedrijfsvoering wordt vergeten, terwijl je daar echt verder mee komt. Toen ik binnenkwam was het hip om aan je missie, visie en strategie te werken. Leuk, maar met dergelijke begrippen vind je geen aansluiting bij de mensen op de werkvloer. Wat ik deed? Ik ging goed zitten voor bijvoorbeeld een kerstspeech. Dat klinkt oubollig,

iets concreets geeft, moet je jezelf er ook aan committeren, anders word je erop afgerekend.” Jullie werden plotseling ook heel transparant in cijfers? “Klopt. Ik deelde de exploitatie met mijn medewerkers. Hoe hebben we gedraaid? Hoeveel winst? Alles kwam voorbij. Ik liet ook zien hoeveel rendement we maakten. Dat zorgde voor inzicht. Over sommige klanten werd

werd, leverden soms veel meer rendement op. Die cijfers kleurden groen. Ook het intranet gebruikte ik daarvoor. Het draait niet alleen om prachtige omzetcijfers, maar zeker ook om een goed rendement.” Hoe ging je met die openheid om? “De medewerkers hier transparant in meenemen, zorgde voor betrokkenheid. Ik maakte duidelijk dat we meer aandacht moesten ››

DIGIT ELEKTROTECHNIEK IN HET KORT DIGIT ELEKTROTECHNIEK IS VAN ORIGINE EEN FAMILIEBEDRIJF DAT IN 1988 WERD OPGERICHT DOOR JACK EN BETTY DEKKER. IN 2004 KWAM ZOON MARTIJN IN HET BEDRIJF. VIER JAAR LATER NAM HIJ DIGIT SAMEN MET ZIJN PARTNER KRISTEL BLOMAARD OVER, OM HET IN 2020 WEER TE VERKOPEN. DIGIT ELEKTROTECHNIEK IS KIND AAN HUIS IN DE INDUSTRIËLE ELEKTROTECHNIEK. KLANTEN ZIJN BIJVOORBEELD HET WATERLEIDINGBEDRIJF, SCHIPHOL EN TATA STEEL. DIGIT HELPT BIJ HET VERBETEREN VAN HET PRODUCTIEPROCES, ONTWIKKELT NIEUWE INSTALLATIES EN MAAKT INSTALLATIES EFFICIËNTER, ZODAT DE PERFORMANCE VERBETERT.

| SEPTEMBER 2021

INTERVIEW schenken aan klanten die meer rendement opleverden. Wij durfden ook tarieven aan te passen. Veel installatiebedrijven doen dat niet. Maar vergeet niet dat je geld moet verdienen om terug te kunnen investeren in je organisatie. En daarvan laat je ook je medewerkers profiteren, met feestjes, de jaarlijkse winstuitkering, of een spontaan extraatje. Ik zag dat het nieuw enthousiasme opleverde en een gezondere organisatie. Daarbij was onze winstuitkering voor iedereen gelijk op basis van het

Foto: Maaike Manshanden

openheid naar personeel zorgt voor meer betrokkenheid rendement. We toonden het hele jaar op intranet ook een prognose van de winstuitkering. Ging het goed, dan zag iedereen die prognose stijgen. Medewerkers voelden zich gewaardeerd en er ontstond een drive om DIGIT nog verder te ontwikkelen.” Je was tot voor kort voorzitter van de Raad van Bestuur van InstallatieWerk Noord-Holland? “IW doet goed werk. IW kan veel beter jonge mensen werven dan de installatiebedrijven zelf. Via IW

kregen wij als bedrijf regelmatig nieuwe medewerkers. Ik heb het tekort aan technisch personeel ook nooit als een groot probleem gezien. Beter een tekort, dan mensen ‘op de bank’ hebben zitten. Het enige is dat je met opdrachtgevers goede afspraken moet maken. Dat je bijvoorbeeld niet deze maand, maar volgende maand aan de slag gaat!” Wat staat er dit najaar in je agenda? “Haha, nog niet zoveel. Ik ga er

eens rustig over nadenken. Ik denk aan het financieren van vastgoed en het investeren in startups. Ik krijg energie van jonge mensen. Misschien kan ik studenten begeleiden of een klankbord zijn voor ondernemers. Ik had zelf ook jarenlang een coach. Van mensen als Ger Zwartendijk van Management Centrum, die mij al coacht sinds het moment dat ik met mijn vader werkte, ben ik echt gegroeid. Hoe mooi is het dan om zelf een stukje terug te kunnen geven.”

GEPLAND OP BEZOEK BIJ PROJECTEN HET MANAGEMENT VAN DIGIT ELEKTROTECHNIEK GING IEDERE MAAND OP BEZOEK BIJ MONTEURS OP LOCATIE. MARTIJN DEKKER: “ALS JE HET SPONTAAN WILT DOEN, KOMT HET ER VAAK NIET VAN. DAAROM PLANDEN WE DE AFSPRAKEN IN. WE KWAMEN NIET VOOR DE KLANT, MAAR VOOR ONZE MENSEN. MET EEN DOOS GEVULDE KOEKEN. WE LIETEN ONS BIJPRATEN DOOR DE MONTEURS, DIE ENTHOUSIAST OVER HUN INSTALLATIE VERTELDEN. HET WAREN FANTASTISCHE MIDDAGEN. DAARNAAST KWAMEN WE OP ALLE KRAAMVISITES EN ORGANISEERDEN WE REGELMATIG FEESTJES. DE MONTEURS WAARDEREN DAT, OMDAT ZE ALLEMAAL OP VERSCHILLENDE PROJECTEN WERKEN EN ELKAAR NIET VEEL SPREKEN. EN HOE LEUK IS HET OM SAMEN EEN BIERTJE TE DRINKEN.”

| SEPTEMBER 2021

Met OPPLE Smart Lighting kunt u rekenen op: •

volledig draadloos verlichtingsbeheer met Bluetooth® Low Energy Mesh

•

dynamische verlichting zonder extra kabels

•

snel en gemakkelijk te monteren, geen gateway nodig

•

maximale energiebesparing, dankzij slimme sensoren

•

gratis OPPLE Smart Lighting-app voor diverse verlichtingsscènes en -sferen

•

unieke kenmerken, zoals daglichtregeling, corridor functie, bewegingssensoren, en Smart-relais

•

maximale beveiliging dankzij gecodeerde signalen en streng gebruikersbeheer

•

een uitstekend en betaalbaar Smart Lighting systeem.

Het gebruikvriendelijkste, professionele Tunable White verlichtingssysteem op de markt

Met onze Smart Lighting bedien je ook eenvoudig onze

zijn of naar warmwit om juist te relaxen en een informele

nieuwe Tunable White armaturen. Hiermee schakel je

sfeer te creëren. Ook Health Care applicaties zoals IC’s en

gemakkelijk van warmwit naar koelwit (2700K-6500K)

verzorgingshuizen zijn uitermate geschikt, evenals 24 uurs-

en terug. Zo kun je je werkplek inrichten met de kleur-

applicaties.

temperatuur die je prettig vindt. Pas bijvoorbeeld in een

Naast de Slim Panel G5 is de downlight Performer uitgerust

vergaderruimte de kleur aan naar koelwit om extra alert te

met deze technologie.

OPPLE.COM

DE BUS VAN....

Ben Reus van Holvast Elektrotechniek

STELLINGEN OP MAAT GEMAAKT

ijn moeder wist het zeker. Zoon Ben zou in de techniek terechtkomen. “Jij bent met stekkertjes en schroefjes geboren”, zei ze altijd. Ben kan wel lachen om die herinnering. Hij heeft het naar zijn zin bij Holvast Elektrotechniek. “Iedere dag is anders. De ene keer sluiten we zonnepanelen aan, een andere keer zorgen we voor de buitenverlichting, en vandaag voorzien we een woning van elektriciteit.”

CROSSBUSJE Ben gaat nooit de deur uit zonder zijn Ford Transit Custom

uit 2018. “Ik heb jarenlang in een Ford Connect gereden, een soort crossbusje, haha. Daar pasten net een paar blikjes schroeven in. Maar deze Ford is precies wat ik nodig heb. Hij rijdt lekker pittig en da’s handig wanneer ik een aanhanger moet trekken. De bus is vrij vierkant, waardoor er veel in past.” Ben neemt ons mee naar de bus. “De twee schuifdeuren zijn erg handig. Voor de inrichting gebruiken we stellingen van Sortimo. Die zijn op maat gemaakt, met laden voor het

Hij kwam op zijn zestiende als leerling in dienst bij Holvast Elektrotechniek in NoordScharwoude. Om er nooit meer weg te gaan. “Het werk is leuk en uitdagend en de collega’s zijn gezellig. Wat wil ik nog meer?”, aldus Ben Reus (26), die zijn tienjarig dienstverband viert.

materiaal. En achterin staan uitschuifbare bakken die ik mee naar binnen kan meenemen. Heel handig is de pijp voor lang materiaal, die van achteren naar voren loopt.” Hij wijst naar het dak. “En dan deze imperiaal. Wanneer je die niet gebruikt ligt deze plat, maar moet je ladders of zonnepanelen meenemen, dan klik je ‘m zo omhoog.”

FRED: OH, IK BEN JALOERS FRED IS ENTHOUSIAST OVER DE PRAKTISCHE INDELING VAN DE BUS, DIE ER VERZORGD UITZIET. “HET IS ZO OPGERUIMD DAT JE NIET HET IDEE HEBT DAT ER VEEL MATERIAAL IN KAN. MAAR ALS JE DE LADES EN KASTJES OPENT, DAN SCHRIK JE VAN DE HOEVEELHEID RUIMTE.” FRED GENIET OOK VAN HET LOGO. “DAAR KUN JE MEE VOOR DE DAG KOMEN. HET KLEURIGE LOGO IS GRAPPIG BEDACHT, OMDAT HET SCHAKELMATERIAAL, KLEURIGE KABELTJES EN STOPCONTACTEN ILLUSTREERT. EN DE WITTE KLEUR VAN DE BUS GEEFT DE BUS EEN SCHONE EN VERZORGDE UITSTRALING. IK BEN JALOERS…”

| SEPTEMBER 2021

Van opwekking tot opslag Met slimme oplossingen werken aan een brighter tomorrow De energietransitie staat voor de overgang van fossiele brandstoffen, zoals olie, aardgas en steenkolen, naar duurzame energie. Als technisch dienstverlener kunnen wij een enorme milieuwinst bereiken bij en samen met onze opdrachtgevers. In de energietransitie maken wij met bijvoorbeeld e-mobility, waterstof, zonne-energie, windenergie, aardwarmte en energieopslag grote stappen mogelijk voor onze klanten. Binnen de installatietechniek maken energiebesparing en CO2-reductie bij nieuwbouw en renovatie standaard onderdeel uit van de opdrachten. Met meer dan 1.100 collega’s maken we de stap naar een brigter tomorrow. Kijk op www.batenburg.nl of volg ons via onze social kanalen.

www.werkenbijbatenburg.nl

INNOVATIE Beveilig, keur en controleer installaties

DRAKA’S PRY-CAM HOME

Met de PLUG voer je tijdens elke oplevering of keuring in een mum van tijd de standaard veiligheidstests uit: • De spanningsverlies-test • De aardingsweerstand-test • De aardlekschakelaar-test • De installatieautomaat-test

TECHNISCH RAPPORT VAN KEURING AANMAKEN Nadat de tests zijn uitgevoerd, maak je in de bijbehorende app voor professionals gemakkelijk een technische rapportage aan. Dit dient als bewijs van keuring waarop de resultaten van de controle staan.

DUURZAME KLANTRELATIE OPBOUWEN 80 procent van de ongelukken in huis is terug te leiden tot defecten in elektrische apparaten. Deze ongelukken als installateur kunnen voorkomen, is beter dan genezen. Daarom heeft Draka PRY-CAM HOME in het leven geroepen. Een energielabel laat zien hoe zuinig een woning qua elektriciteitsverbruik is, maar zegt niets over de veiligheid van de woninginstallatie. Hoe krijg je als (nieuwe) eigenaar of huurder dan toch zekerheid over het functioneren van die installatie? Met PRY-CAM HOME! Deze innovatieve oplossing is ontworpen om elektrische installaties in huis gemakkelijk te keuren, te monitoren en zo volledig veilig te houden. Het maakt het namelijk mogelijk De voordelen op een rij • Zonder moeite de standaard veiligheidstests uitvoeren • Een technisch rapport voor jezelf en de klant aanmaken • De expert aan huis worden voor periodiek onderhoud, snelle reparaties en verduurzaming

om de veiligheidsstatus van een woninginstallatie via een app continu, ook realtime, te monitoren. Door alle wanden, vloeren en plafonds heen.

SNEL EN EENVOUDIG TESTEN PRY-CAM HOME bestaat uit twee onderdelen. De MASTER installeer je in de meterkast van het huis, zodat het apparaat de veiligheid van de elektrische installatie continu kan monitoren.

Who they gonna call? PRY-CAM HOME maakt van jou de installateur aan huis. Doordat de PLUG keer op keer te gebruiken is om dezelfde installatie te controleren, stel je gemakkelijk samen met de klant een onderhoudsprogramma op voor periodieke controles.

DE KOMENDE TIJD Engines away! PRY-CAM HOME is gelanceerd, maar de grote reis van het apparaat op de Nederlandse markt is pas net begonnen. PRY-CAM HOME is op dit moment beschikbaar voor 1-fase-aansluitingen. Er wordt druk gewerkt aan een tweede versie van PRY-CAM HOME voor 3-fasen-aansluitingen. Wil je op de hoogte blijven wanneer deze beschikbaar is? Of weten welke features er nog meer beschikbaar zijn? Meld je dan aan voor de PryCam Home mailings op www.prycamhome.nl

www.draka.nl

| SEPTEMBER 2021

Subsidie voor energieadvies bij MKB

Foto: 123RF.com

Goed om te weten. Voor MKB-bedrijven die hun pand willen verduurzamen is er vanaf 1 oktober de speciale Subsidieregeling Verduurzaming MKB (SVM). Hiermee kunnen

bedrijven een energieadviseur inhuren die professioneel advies geeft. Zoals dus een installateur. De regeling is bedoeld voor bedrijven die niet onder de Informatieplicht Energiebesparing

vallen en dus minder dan 50.000 kWh elektriciteit en 25.000 m3 aardgas verbruiken. De subsidieregeling loopt tot en met 30 september 2022. Meer info: rvo.nl

TIPS BIJ OPLOPENDE MATERIAALPRIJZEN

Ons eigen beursevent is vanwege de coronacrisis van december 2021 doorgeschoven naar medio september volgend jaar. En ook de Bouwbeurs in februari gaat niet door. Maar je kunt op dinsdag 12, woensdag 13 en donderdag 14 oktober wel terecht in de Brabanthallen in Den Bosch voor de Vakbeurs Energie. Het event heeft de beschikking over ruim 30.000 m2 beursoppervlakte. Ruim voldoende dus om het coronaproof te laten verlopen. Naast 12 theaters en 200 sprekers is er een waterstofpaviljoen met de laatste trends op dat gebied én vindt er het Nederlands Warmtepompen Congres plaats. Meer info: vakbeursenergie.nl

| SEPTEMBER 2021

Foto: unspalash.com

Vakbeurs Energie

De materiaalprijzen in de installatiesector en bouw stijgen nog steeds. Hoe ga je daar mee om als installateur? Accountant en installatiespecialist Stefan van Maasakkers daarover: “Leg in de offerte vast dat je bij een prijsstijging kunt terugkomen op de prijs. Bijvoorbeeld wanneer de materiaalkosten met meer dan 5 procent gestegen zijn. Andere tip is om, als je dat bij een oude offerte niet hebt vastgelegd, daar toch bij een klant op terug te komen als je alsnog met forse prijsstijgingen wordt geconfronteerd. Die klant begrijpt dan best dat het niet meer voor de oude prijs kan.” Stefan van Maasakkers werkt voor accountants- en adviesbureau Rühl Haegens Molenaar, gespecialiseerd in de installatiebranche.

NIEUWS Online Henk & Fred Borrel

Foto: Enexis

DE ONLINE HENK & FRED BORREL WAS AFGELOPEN VOORJAAR EEN GROOT SUCCES. DAAROM DOEN WE ‘M NOG EENS DUNNETJES OVER! DIT KEER GAAN WE DE LEKKERSTE BIERTJES PROEVEN VAN ALDERBASTEND BIEREN UIT DEVENTER. DRIE GASTSPREKERS EN EEN TOFFE PROEVERIJ IN EEN ECHT BRUIN CAFÉ MAKEN VAN DE BORREL EEN FEESTJE. VOOR DE EERSTE 75 DEELNEMERS STAAN ER LEUKE BIERPAKKETJES KLAAR. PROOST JE MEE OP 14 OKTOBER? MELD JE SNEL AAN VIA WWW.HENKENFRED.NL/ ONLINEBORREL.

1 op de 5 heeft airco Het wordt steeds vaker tropisch heet in Nederland en de airco wint dan ook terrein. In circa 1 op de 5 huishoudens (19 procent) is er nu minstens één aanwezig. Dat blijkt uit onderzoek van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal, uitgevoerd door Motivaction. Met verplaatsbare, mobiele airco’s probeert 56 procent van de aircobezitters het

ISDE-POT ZIT NOG BEHOORLIJK VOL DE ISDE-subsidiepot van de rijksoverheid - voor investeringen in warmtepompen, zonneboilers, isolatie en warmtenetten - zit nog behoorlijk vol. Van de 124 miljoen euro die beschikbaar was, voor zowel zakelijk als particulier, is tot deze zomer ‘slechts’ een kleine 40 miljoen euro geclaimd. Dat betekent dat er voor de laatste helft van het jaar nog 85

Foto: 123RF.com

hoofd koel te houden, terwijl de rest een vaste ‘split-unit’ aan de muur heeft hangen. Het aircobezit mag dan stijgen, een grote meerderheid van de Nederlanders kiest voor andere maatregelen. “De beste methode is om de hitte zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Door ramen te sluiten of zonwering toe te passen”, aldus Pim Nusselder van Milieu Centraal.

miljoen euro beschikbaar is. Van de 40 miljoen die tot de zomer geclaimd is, is meer dan de helft aangevraagd voor isolatie van particuliere woningen.

Voorstelling over toekomst

branche

Hoe ziet de toekomst van de installatiesector eruit? En wat zijn daarbij de uitdagingen? Dit najaar staan er weer tien voorstellingen van ‘Het Huis van Sarah’ gepland. Een productie van opleidingsfonds Wij Techniek in samenwerking met de theatermakers van Radio Kootwijk. De voorstelling opent je ogen, stelt jou vragen en zet je aan het denken over jouw rol als installateur in de energietransitie, circulaire economie en digitalisering. Daarin heb jij één van de sleutelrollen naar de toekomst. De voorstelling – geheel coronaproof - is onder andere nog te zien in Utrecht, Woerden, Rotterdam, Cuijk en Drachten. Meer info: wij-techniek.nl

| SEPTEMBER 2021

Neo Modern simplicity Het strakke design geeft de Neo serie een luxe uitstraling. Hoogwaardig afgewerkt, met oog voor detail. En doordat de inbouw-, opbouwen pendelarmaturen in dezelfde stijl zijn uitgevoerd, kun je ze perfect met elkaar combineren. Zo creëer je rust en eenheid in de verschillende ruimtes.

De Neo kenmerkt zich door haar strakke design, zeer hoge lichtkwaliteit (CRI 92) en eenvoudige installatie. Daarnaast zijn de armaturen uitgevoerd met een cross beam lens voor een hoge licht output. De Neo is leverbaar met DALI-, Casambi- en Triarc dimmer. Download hier de brochure en bezoek onze website voor meer informatie. www.nuudo.com

nuudo. powerd by Lumiparts

COLUMN

SARAH WIL JE GRAAG ONT‑ MOETEN!

Ken je Sarah al? Nee? Dan wordt het tijd om haar te ontmoeten! Sarah is zwanger; ze brengt een kind op de wereld dat in 2040 net volwassen zal zijn. Ze maakt zich zorgen over welke wereld we achterlaten voor haar kind. Sarah werkt in de techniek en zij weet dat vakmensen het verschil kunnen maken. Maar wel met vaktrots, lef, nieuw denken en vooruitdenken. Sarah wil je ontmoeten, omdat jij de sleutelpersoon bent die een duurzame toekomst mogelijk kan maken. Er zijn al genoeg rapporten verschenen over duurzaamheid en klimaat. Het is nu een kwestie van doen. De techniek heeft echt de sleutel in handen bij het verduurzamen van de samenleving. Wat is er nodig? Inspiratie. Uit je comfortzone. Actie en reactie. Reflectie. Sarah ziet jou als haar partner. Als haar bondgenoot. En daarom wil ze je graag ontmoeten. Om die uitdaging aan te gaan. Om samen vragen te beantwoorden als ‘wie ben ik en wat doe ik om mijn talenten in te zetten voor een betere wereld?’ Ze hoopt dat je langskomt in haar nieuwe huis, waar de verhuisdozen nog staan, maar het gesprek al wel gevoerd kan worden. Juist nu. Sarah opent haar huis door heel Nederland. Eigenlijk verhuist ze elke keer om je te ontmoeten. Om rapporten, goede bedoelingen en de dromen die we hebben om te zetten naar de werkelijkheid. ‘Huis van Sarah’ is een speciaal multimediaal programma voor de techniek dat door het land toert. Het laat je stilstaan bij de toekomst. Welke bijdragen willen wij als techniek leveren aan maatschappelijke uitdagingen? Durven wij de handschoen op te pakken? Durven we voorop te lopen? Er is lef nodig om hierover het echte gesprek met elkaar aan te gaan. Dit doe je in het Huis van Sarah. Laat je prikkelen, verwonderen en inspireren om zo jouw dromen en die van de branche tot leven te laten komen. Ik hoop je te ontmoeten bij Sarah. Download de Huis-van-Sarah app en plan je bezoek. En wees snel want het huis is gauw vol. Wil je meer weten? www.wij-techniek.nl/ ontwikkelingen-in-de-branche/huis-van-sarah

Sven Asijee SVEN ASIJEE IS DIRECTEUR VAN WIJ TECHNIEK, HET ONTWIKKELFONDS VOOR DE TECHNISCHE INSTALLATIEBRANCHE (VOORHEEN OTIB)

| SEPTEMBER 2021

smartIP – Een nieuwe dimensie in gebouwautomatisering

Gebouwen worden met de dag slimmer. Zeker met smartIP van Busch-Jaeger, dat Busch-Welcome®-IP-deurcommunicatie en Busch-AccessControl-toegangscontrole slim samenbrengt in één netwerk. Daarmee zijn alle functies binnen handbereik, zelfs op afstand. IP-connectiviteit minimaliseert de beperkingen op het aantal eindapparaten en het systeem voldoet aan de hoogste veiligheidseisen. Bovendien is één systeem compacter, oogt het mooier en bespaart het tijd bij installatie. busch-jaeger.nl

UITGELICHT OXXA®… van alleen werkhandschoenen

Naar een uitgebreide range PBM Zei je OXXA®, dan zei je werkhandschoenen. Nu niet meer. OXXA®, in een decennium uitgegroeid tot een toonaangevende speler binnen het premium segment voor werkhandschoenen, heeft zich ontwikkeld!

et de lancering van het nieuwe OXXA® is het assortiment met alleen werkhandschoenen gegaan naar een uitgebreide range aan persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) in acht productgroepen. Van arm- en handbescherming tot aan gehoorbescherming en van bedrijfskleding tot aan hoofdbescherming. Bescherming van top tot teen dus! DRIE SUBLIJNEN Onderzoek toont aan dat de installateur wil kiezen uit verschillende lijnen aan PBM. Echter wel met het oog op kwaliteit, comfort en prijs. OXXA® heeft daarom heel bewust gekozen voor een assortiment dat is onderverdeeld in drie lijnen. OXXA® Basic, OXXA® Essential en OXXA® Premium. In elke lijn kom je een range aan PBM tegen met ieder hun eigen specifieke kenmerken. Hierdoor kan de installateur op een overzichtelijke

manier kiezen voor het PBM dat op dat moment het beste bij de situatie past. Vanzelfsprekend voldoen de PBM binnen deze lijnen altijd aan de Europese PBM verordening.

KENMERKEN VERSCHILLENDE LIJNEN Wat kenmerkt deze lijnen nu echt? Het verschil zit hem met name in het stukje comfort, de mate van bescherming en speciale features. De OXXA® Basic lijn voorziet in PBM die je simpelweg nodig hebt als je het risico op letsel tot een minimum wil beperken. Zonder al te veel verdere poespas. Gewoon goed!

extra aandacht voor onder andere de pasvorm, het ventilerende vermogen en de beschermingsklasse zijn de producten geschikt om langere tijd te dragen. De OXXA® Premium lijn geeft het werken in gevaarlijke omstandigheden een andere dimensie. Eentje die je liever veel eerder had leren kennen. De Premium lijn bestaat uit PBM die ultieme bescherming bieden en aanvullende features bevatten. Het comfort, de uitstraling en de mate van die bescherming zijn van zeer hoge kwaliteit. Scan de QR-code of ga naar www.oxxa.work

De OXXA® Essential lijn biedt nét dat beetje meer. Met

| SEPTEMBER 2021

Sectoranalist Casper Wolf van ABN AMRO:

Aantal overnames in

Foto: Ruud Jonkers

In de bouwwereld is 0,2 procent van de bedrijven jaarlijks betrokken bij een fusie of bedrijfsovername. In de installatiebranche is dat 0,4 procent. Dat hoge aantal heeft volgens Casper Wolf, sectoranalist Bouw & Real Estate bij ABN AMRO, twee oorzaken: het tekort aan vakmensen en de technologische ontwikkelingen in de installatiesector.

0,4 PROCENT, ZEG JE. MAAR 99,6 PROCENT FUSEERT DUS NIET?

"Twee dingen: de installatiebranche is een heel kennisintensieve sector en tegelijkertijd is er een tekort aan vakmensen. Volgens branchevereniging Techniek Nederland is er nu al een tekort van circa 20.000 installateurs op de 150.000 die er zijn. Dat tekort kan in een paar jaar oplopen naar 40.000. Een fusie of bedrijfsovername kan dus een interessante manier zijn om meer vakmensen binnen je organisatie te krijgen. Zeker als je daarmee speci-

"Het lijkt misschien niet veel, 0,4 procent. Op de ongeveer 27.500 installatiebedrijven die ons land telt, zijn er dus zo'n 110 betrokken bij een fusie of overname. Maar dat is dan per jaar. Dus over de afgelopen tien jaar zijn het ruim 1.000 bedrijven. Dat is een aanzienlijk aantal en vergeleken met de rest van de bouwsector echt hoog."

HOE KOMT DAT?

| SEPTEMBER 2021

alisaties binnenhaalt die je nog niet in huis hebt."

SPECIALISME, HOE BELANGRIJK WORDT DAT?

"Steeds belangrijker. De ontwikkelingen op het gebied van installaties gaan snel. Denk aan energiebesparing, slimme apparaten, laadpalen, maar ook veranderde weten regelgeving op het gebied van duurzaamheid. En er zullen ook steeds meer prefab installa-

8 BRUTALE VRAGEN

installatiebranche hoog MAAR DAN VERLIES JE JE EIGENHEID?

WAT IS EEN GOEDE SPECIALISATIE?

volop. Renovatie, onderhoud van installaties, er is genoeg te doen. Kleine bedrijven of zzp-ers hebben veel vaste, particuliere klanten, daar ligt vooralsnog ook voldoende werk. En, zoals ik al aangaf, er is een tekort aan vakmensen. Dus voor nu geen paniek. Maar het zal wel langzaam veranderen. In grote renovatieprojecten hebben duurzaamheid en de bijbehorende regelgeving prioriteit. Kennis en specialisatie zullen hoe dan ook belangrijker worden."

"Waar ik bijvoorbeeld een gat in de markt zie, is de installatie van laadpalen. Elektrisch rijden gaat een vlucht nemen, de behoefte aan laadpalen gaat dus enorm groeien. Er zijn nog relatief weinig installateurs die zich daarin hebben gespecialiseerd. Terwijl daar heel veel werk aan zit te komen."

ties komen. Met name voor kleine bedrijven en zzp-ers is het niet eenvoudig dat allemaal bij te houden. Dan kan het interessant zijn om samen te gaan met een groter bedrijf dat de kennis wél heeft."

"Dat hoeft helemaal niet. Het gaat in deze gevallen niet om ‘vijandige overnames’. Doel van twee partijen is juist om hun krachten te bundelen. Grote bedrijven zien veel meerwaarde in de werkwijze van de kleinere, denk dan aan de goede band met de klant, menselijkheid, dat soort zaken. Dus je kunt als kleine installateur opgaan in een groot bedrijf, met alle voordelen op het gebied van kennis en financiën, en ondertussen toch op je eigen kleinschalige manier blijven werken. Dat kan een prima optie zijn."

ALS JE NIET WILT FUSEREN, MOET JE JE DAN ZORGEN MAKEN? "Nee, voorlopig zeker niet. Het reguliere installatiewerk is er nog

DOOR FUSIES VERDWIJNEN DE KLEINE BEDRIJVEN LANGZAAM?

EN DE SERVICE VAN KLEINE BEDRIJVEN, TELT DIE NIET? "Zeker wel. Met name de particuliere klant vindt het heel fijn als een installateur meedenkt en eerlijk advies geeft. Dat stukje ouderwetse dienstverlening kan trouwens nog veel meer worden uitgebuit. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de service van installateurs naar hun klanten nog relatief laag is. Daar valt dus nog wat te winnen."

"Daar ben ik niet zo bang voor. Er zijn de afgelopen tien jaar bedrijven gefuseerd, maar tegelijk zijn er zo'n 11.000 nieuwe bijgekomen. Vooral kleintjes. Die zijn straks echt niet allemaal verdwenen. Het is goed dat er grote, sterke installatiebedrijven zijn, die grote opgaves aan kunnen. Maar op de particuliere markt zal er ook behoefte blijven aan kleine partijen. Zo is het altijd geweest en zo zal het ook blijven."

LAADPALEN-MONTEUR, GOEIE TIP HENK STAAT ANDERS IN HET VERHAAL VAN CASPER WOLF DAN FRED. ALS OUDERE INSTALLATEUR VOELT HENK NIET DE NOODZAAK OM ZICH NOG TE GAAN SPECIALISEREN, LAAT STAAN TE FUSEREN. "IK ZAT, MIJN TIJD ZAL HET WEL DUREN." OOK FRED KOMT OM IN HET WERK, MAAR HIJ MOET NOG HEEL WAT JAARTJES DOOR. "VOORLOPIG MAAK IK MIJ OOK NIET DRUK, HENK. MAAR JIJ HEBT MAKKELIJKER PRATEN. IK MOET WÉL OVER MIJN TOEKOMST DENKEN. MAAR HÉ, LAADPALEN-INSTALLATEUR, BEST EEN GOEIE TIP VAN CASPER!"

Foto: Schneider Electric

HOEF NIET MEER ZO LANG TOT MIJN PENSIOEN, FRED. IK BEN DRUK

| SEPTEMBER 2021

MADE TO TOUCH. DESIGNED TO CONTROL. LS 990 IN GRAFIETZWART MAT Vertegenwoordiging voor Nederland: Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming B.V.

HATEHA.NL · JUNG.NL

INNOVATIE Voorbereid op de energietransitie

GACIA G63 GEREED VOOR NU EN LATER

KEMA-KEUR. Naast de schakelaars en automaten in deze verdelers zijn ook de aansluitmaterialen achter de componenten aangepast.

STANDAARD KEUZE UIT 38 TYPES

De vraag naar (veelal eigen) duurzame energiebronnen wordt groter. Hiervoor moet de meterkast ook ‘meegroeien’. Met de introductie van de GACIA G63 groepenkasten laat Schotman Elektro overtuigend zien dat zij gereed is voor de veranderingen die er aan komen.

DE NIEUWE GENERATIE GROEPENKASTEN

COMPLEET EN GEREED VOOR DE TOEKOMST

Duurzame energiebronnen zoals de aansluiting van zonnepanelen (PV) worden vaak, naast de vaste netwerkaansluiting, beschouwd als een tweede voeding op de groepenkast. Hierdoor kunnen er hogere stromen in de verdeler voorkomen, waar de huidige verdelers niet op zijn berekend.

De GACIA G63 groepenkasten zijn hiervoor speciaal ontworpen. De stromen die kunnen ontstaan als de eigen opwekking maximaal stroom kan leveren (met een hoge gelijktijdigheid). De groepenkasten zijn conform de IEC/EN61439-3 en voorzien van CE-markering. Alle toegepaste componenten zijn voorzien van het

De GACIA G63 standaard configuraties (38 types) kunnen eventueel uitgebreid worden met de hiervoor bedoelde uitbreidingsets. Wel dient rekening gehouden te worden met het volgende: • Positie van de modules • Hoge gelijktijdigheid • De aardlekschakelaar-test • Hoogte stroom van de gehele installatie Buiten de standaard configuraties van de GACIA G63 groepenkasten kunnen ook kasten op maat worden samengesteld, al dan niet met een type B-aardlekbeveiliging voor alle groepen.

VOOR ELKE WONING EEN GESCHIKTE GROEPENKAST Wilt u eenvoudig en snel de nieuwe generatie G63 groepenkast samenstellen die voldoet aan al uw wensen? Maak gebruik van onze online configurator!

SCHOTMAN

ELEKTRO

www.schotmanelektro.eu

| SEPTEMBER 2021

Henk en Fred op bezoek bij Boer Tom

Je tuin smart maken

Foto: Rianne Fotografie

nderweg naar Boer Tom herinnert Henk zich de serie van Boer Zoekt Vrouw uit 2014. Tom was toen veruit de meest geliefde boer, maar liefst 1800 dames wilden wel bij hem op de boerderij in NieuweNiedorp komen logeren. "In zijn schuur had hij een appartementje gebouwd, een soort loft. Heel mooi bedacht", vertelt Henk aan Fred. Maar als ze eenmaal het riante, bijna vijf hectare grote perceel van Boer Tom naderen, ziet

| SEPTEMBER 2021

Henk direct dat Tom niet meer in de schuur woont. Aan hun rechterhand staat namelijk het prachtige nieuwe woonhuis van Tom, zijn vriendin Marieke - niet uit BzV - en hun zoontje Moos. Even verderop staan twee enorme schuren en daaromheen heel veel land. Enkele tulpenvelden, maar ook grasland en om het woonhuis grazen zelfs koeien. Dat laatste verbaast Henk en Fred nogal. "Dat begrijp ik", zegt Tom, nadat hij zijn bezoek allerhartelijkst heeft ontvangen. "Maar weet je,

tulpenbollen kun je op kleigrond maar eens in de zes jaar op hetzelfde perceel kweken. Dus ik gebruik ieder jaar weer andere grond. Ook een perceel van mijn buurman, hij gebruikt weer land van mij voor zijn koeien. Dat vind ik leuk, koeien om het huis. Mijn ouders hadden een veehouderij, hier even verderop. Daar ben ik geboren. Koeien horen bij mijn jeugd. Maar tuinieren, specifiek tulpen, dat is mijn passie." Henk en Fred zijn precies in de drukke tijd bij Tom. De bollen die

THUIS BIJ

met slimme techniek afgelopen winter zijn geplant, zijn nu volgroeid en gaan straks naar de kassen. De tulpen die daaruit groeien liggen begin volgend jaar in de winkel. "Zes weken topdrukte", zegt Tom. Dat komt nu goed uit, want het tv-werk ligt deze tijd even stil. "Normaal gesproken werk ik drie dagen per week voor tv en schrijf ik columns. Naast mijn bedrijf, dus heel druk ja. Maar ik doe het allemaal graag, het geeft me juist veel energie."

TUINTIPS In zijn boek 'Tuinieren met Tom' geeft Tom praktische tuintips. Dat vindt Fred erg interessant, want een tuin vindt hij leuk, maar voor onderhoud heeft hij weinig tijd. "Dat hoor ik vaak", reageert Tom. "Maar tuinieren is hartstikke leuk en helemaal niet moeilijk. Je ziet vaak tuinen vol met tegels. Dat lijkt makkelijk, maar er groeit veel onkruid tussendoor. Begin gewoon met wat vaste planten en siergras. Bedenk dat groen

ook zorgt voor verkoeling én het water kan daardoor naar de grond en hoeft niet het riool in. Ook belangrijk, als je kijkt naar de soms enorme regenbuien van nu." Slimme tuinen bestaan tegenwoordig ook al, vertelt Tom vervolgens. "Je kunt een smart pomp op je kraan zetten, of in een sloot, als die in de buurt is. Een sensor in de grond meet de vochtigheid en regelt dat er wordt besproeit als dat nodig is. Een druppelslang op de grond is ook heel goed, het water druppelt dan direct naar de wortels. Bij gewoon sproeien gaat relatief veel water verloren."

ROBOTMAAIER Ondertussen loopt Boer Tom met zijn bezoek rond zijn nieuwe huis. Op het gazon zoemt een robotmaaier. Ook zo'n modern ding, bromt Henk. Tom lacht. "Dat klopt Henk, maar het is echt een heel handig apparaat. Hij maait hele korte stukjes van het gras, dat is direct goede voeding voor het

gazon. En onkruid krijgt nauwelijks kans. Het gazon wordt er echt heel mooi van." En ook mooi voor in de tuin: verlichting. Vaak het laatste waaraan wordt gedacht. Best jammer, vindt Tom. "Het geeft de tuin een extra dimensie. Grondspots onder struiken zorgen voor sfeer, de tuin leeft er 's avonds van op. En ook daarin kan er veel duurzaam. Led-verlichting, lampen met zonnepaneeltjes of met sensoren. Een installateur zou zijn klanten hier heel goed over kunnen informeren." Henk en Fred horen het allemaal met veel interesse aan. Ze hebben ineens zin om in hun tuintjes aan de slag te gaan. "Trouwens Tom", bedenkt Fred zich voordat hij de auto in stapt. "Kom jij nog wel aan je eigen tuin toe?" "Ha, goeie vraag", lacht Tom. "Eigenlijk te weinig, het is ook nooit klaar. Binnenkort ga ik een hut en wat speeltoestellen maken voor Moos. Daar maak ik tijd voor, gewoon omdat het zo leuk is."

NATUURLIJK WILLEN HENK EN FRED GRAAG VAN TOM WETEN WAT HET BOER ZOEKT VROUW-AVONTUUR MET HEM HEEFT GEDAAN. WANT HALF NEDERLAND KENDE IN DIE TIJD BOER TOM. DIE IS ECHTER VOORAL ZICHZELF GEBLEVEN, ZEGT HIJ. "EIGENLIJK IS ER NIETS VERANDERD SINDSDIEN. IK BEN NOG STEEDS DEZELFDE TOM, MET DEZELFDE PASSIE, HETZELFDE BEDRIJF, DEZELFDE VRIENDEN, IN HETZELFDE DORP. ALS IK INTERESSANT GA LOPEN DOEN, DAN FLUITEN ZE ME HIER IN NIEUWE-NIEDORP METEEN TERUG." "MAAR WEL HEB IK ER VEEL MOOIS BIJ GEKREGEN. MIJN TV-WERK BIJ RTL, IK HEB EEN EIGEN BOEK, SCHRIJF COLUMNS. EN NATUURLIJK MARIEKE EN MOOS, MAAR DAT HEEFT DAN WEER NIETS MET BOER ZOEKT VROUW TE MAKEN, HAHA."

Foto: KRO-NCRV/Hans-Peter van Velthoven

BEN NOG STEEDS DEZELFDE TOM

Boer Tom

| SEPTEMBER 2021

Nieuw in ons Power assortiment: Schuko stekkers die tegen een stootje kunnen. Gemaakt van zeer hoogwaardige materialen, die zorgen voor een perfecte spatwaterdichte verbinding. Daarbij zijn deze stekkers ook nog eens hitte- en UV-bestendig. De producten zijn KEMA gekeurd. Alle modellen zijn voorzien van 2-aardsystemen volgens CEE7/VII. Geschikt voor het aansluiten van de volgende leidingen: H05RN-F 3G1,0 mm2 / H07RN-F 3G1,0 mm2 / H07RN-F 3G1,5 mm2 / H07RN-F 3G2,5 mm2. De geïntegreerde wartel op de kunststof modellen dient als trekontlasting. De rubberen uitvoering heeft een interne trekontlasting. Het Power schuko stekker assortiment omvat 3 varianten. Maak kennis met deze mooie aanvulling op het Power PLEX programma. Let’s connect!

POWER SCHUKO STEKKER RUBBER IP44 | PWS16R POWER SCHUKO STEKKER HIGH END IP44 | PWS161KB POWER SCHUKO STEKKER SUPER HIGH END IP54 | PWS162KB

WIJ STAAN 24/7 VOOR IEDEREEN KLAAR!

DE OPLEIDING VAN... Stan Wakkermans gooit het roer helemaal om

Ik wist niets van techniek Hij volgde een opleiding commerciële economie. Tot een vriend hem attent maakte op de ‘leuke’ techniekbranche. Inmiddels is Stan Wakkermans (21) geslaagd voor Elektrotechniek niveau 3 en begint hij aan de opleiding niveau 4. Stan krijgt er geen genoeg van.

Stan Wakkermans

E HEBT EEN VERRASSENDE MOVE GEMAAKT? “Ik wist helemaal niets van techniek, totdat die vriend van mij - Ian - vertelde over zijn werk. Ik vond het meteen geweldig. Lekker in de praktijk aan de slag! Via InstallatieWerk kwam ik bij ROC Aventus terecht en mocht ik beginnen aan de BBL-opleiding. Ik kwam in een soort zwart gat terecht, omdat de wereld van techniek mij echt vreemd was. Maar gelukkig ben ik goed begeleid. Ik heb hier op ROC Aventus veel geleerd. Dat geldt ook voor Batenburg Installatietechniek in Twello, waar ik naast mijn studie aan het werk ging. Stapje voor stapje leerde ik de branche kennen. Ik vond het steeds leuker.”

niveau 4 ingeschreven. Ik wil blijven leren, om later ook andere functies te kunnen oppakken. Nu ben ik leerling-monteur, maar projectleider lijkt me in de toekomst ook wel wat. Ik heb de ambitie om te blijven leren en dat is ook nodig in een branche die zich bijvoorbeeld door duurzaamheid snel ontwikkelt.”

ZO LEUK DAT JE ZELFS VERDER GAAT LEREN? “Ja, ik heb niveau 3 versneld kunnen afronden en me nu voor

WAT VIND JE NU PRECIES ZO COOL AAN TECHNIEK? “Toch wel het maken van grote installaties, die je vervolgens zelf

ZO WORDT INDERDAAD DE W OOK STEEDS BELANGRIJKER? “Dat klopt, maar ik ben wel van mening dat je vooral de dingen die je doet góed moet blijven doen en niet teveel andere zaken erbij moet pakken. Je moet je als techneut specialiseren. W vind ik toch iets heel anders.”

test. En de vrijheid die je in dit vak hebt. Geen dag is hetzelfde.” THUIS OOK AL AAN HET KLUSSEN GESLAGEN? “Haha, ja, de elektra in mijn schuur heb ik helemaal zelf aangelegd en ook de tuin heb ik voorzien van verlichting. Wel kicken als je na een dag hard werken de knop indrukt en alles het ook gewoon doet… En op die momenten weet ik ook zeker dat ik de goede keuze heb gemaakt.”

| SEPTEMBER 2021

Installatie volgens Attema

STEKERBAAR INSTALLEREN IN BETON

Stekerbaar installeren in beton was nooit een optie. Toch was er zeker behoefte aan. Daarom hebben we nu samen met een aantal partijen uit de praktijk een snellere, eenvoudige installatiemethode voor (prefab) betonnen wanden en vloeren ontwikkeld.

SNEL STEKERBAAR INSTALLEREN: NU OOK IN BETON Met 100% winstalleren boden we installateurs al de mogelijkheid om 100% stekerbaar te installeren in de utiliteitsbouw. Alleen gebruiken we bij deze methode de installatieruimte in hollewanden en verlaagde plafonds. Het is dus niet toepasbaar bij betonnen wanden en plafonds. Daarom zijn we samen met een aantal partijen uit de markt op zoek gegaan

naar een snelle installatiemethode voor (prefab) betonnen wanden en vloeren. En die hebben we nu ontwikkeld.

ZO WERKT HET De oplossing bestaat onder andere uit nieuwe vloeren wanddozen, waarmee je installatieruimte in beton creëert. Hoe dat in de praktijk in z’n werk gaat? Eigenlijk heel gemakkelijk. Eerst worden de installatiedelen voor wanden en vloeren prefab voorbereid. De beton-

fabriek brengt deze delen vervolgens tijdens het productieproces in het beton aan. Op de bouwplaats worden de wanden en vloeren tenslotte gewoon met elkaar verbonden door middel van de prefab aangebrachte stekerbare snoeren. De installatie wordt afgewerkt met een stekerbare Click-mate groepenkast.

DE VOORDELEN Er zijn een hoop voordelen van volledig stekerbaar installeren in (prefab) betonnen wanden en vloeren. Het is sneller en makkelijker, waardoor er minder bouwtijd nodig is en de faalkosten en de TCO lager zijn. Redenen genoeg om voortaan bij grotere woningbouwprojecten over te stappen op snel stekerbaar installeren. Attema. Vernieuwende ideeën voor ’n veranderende wereld. Meer informatie? Scan de QR-code!

www.attema.com

| SEPTEMBER 2021

INNOVATIE Optische aanwezigheidsmelder

THEPIXA P360 KNX

De optische aanwezigheidsmelder thePixa KNX detecteert hoeveel mensen er zich in een ruimte bevinden en waar ze zich ophouden. Op basis van deze informatie worden in het KNX-gebouw‑ beheersysteem vooraf gedefinieerde acties geactiveerd. Maar niet alleen de gebouwautomatisering profiteert hiervan. Juist voor exploitanten van gebouwen ontstaan volledig nieuwe meerwaarden. Bijvoorbeeld de flexibele organisatie van Flexplek-modellen of de optimalisatie van ruimtebezetting en gebouwenreiniging. Klassieke aanwezigheidsmelders (PIR) regelen al tientallen jaren op een duurzame en energieefficiënte manier de verlichting en het klimaat in vele ruimtes. Ze detecteren mensen aan de hand van hun lichaamswarmte en bewegingen op een betrouwbare en nauwkeurige manier. Dankzij de op pixels

gebaseerde detectietechnologie van aanwezigheidsmelder thePixa ontstaan er extra toepassingsmogelijkheden. Deze gaan veel verder dan de mogelijkheden van PIR-aanwezigheidsmelders.

DETECTIE CONFORM DSGVO De detectietechnologie van thePixa is gebaseerd op beelden met een

zeer lage resolutie en functioneert conform DSGVO (DEKRA-gekeurd). Via een beeldanalyse herkent de aanwezigheidsmelder verschillen in de toestanden van bewaakte ruimtes en verwerkt de betreffende informatie. Daarbij herkent thePixa hoeveel bewegende objecten zich in het detectiebereik bevinden en telt deze. Het resultaat wordt in de vorm van een heatmap visueel bewerkt en kan samen met een gedetailleerde bezettingsstatistiek in de app thePixa Plug worden opgeroepen. Deze informatie activeert bij het gebouwbeheersysteem een vooraf gedefinieerde actie, bijvoorbeeld het inschakelen van ventilatiesystemen in een volle vergaderruimte. ZICHTBARE MEERWAARDEN De visualisatie van gedetecteerde zones in de heatmap heeft exploitanten van gebouwen veel meerwaarden te bieden. De presentatie van producten in warenhuizen kan worden geoptimaliseerd: bij welke producten blijven klanten het meest staan en waarin zijn ze het meest geïnteresseerd? Maar ook in kantoren kan waardevolle informatie worden ingewonnen, bijvoorbeeld voor een efficiënt desk-sharing-management: welke werkplekken worden vaker gebruikt en welke minder vaak? Daardoor kan flexibel op belastingspieken worden ingespeeld. Bedrijfs- en energiekosten voor gebouwen kunnen worden gereduceerd. De vaak hoge montagekosten na een ombouw of herindeling van ruimtes vervallen compleet, omdat de zones binnen het detectiebereik gewoon in de app opnieuw kunnen worden aangemaakt.

www.theben-nederland.nl

| SEPTEMBER 2021

Ballonvaarder Coen hobbyt op hoogte:

KNOKKEN MET DE WINDVLAGEN Coen Aalbers

e bent chef-monteur bij Leertouwer en ook nog ballonvaarder. Hoe combineer je dat?”, vraagt Henk. Samen met Fred en wat anderen staat hij in het stadspark van Veenendaal voor een ballonvaart met Coen Aalbers. “Nou, overdag ben ik op de klus en ’s avonds in de lucht”, reageert Coen droogjes. De crew van Ballonvaartcentrum Van Manen treft al wat voorbereidingen voor de vaart. “Ik werk inderdaad bij Leertouwer als chef-monteur”, vervolgt Coen

| SEPTEMBER 2021

serieuzer. “Met name projecten met ict en data. Ze steunen me in deze hobby en stellen zich vaak flexibel op. Als ze tijdens het varen bellen voor een storing, is er bijvoorbeeld alle begrip voor dat ik er niet direct naartoe kan. Maar ik bied wel aan de volgende morgen als eerste erheen te gaan. Een kwestie van geven en nemen.”

KNOKKEN Fred kijkt hoe de ballon over het veld uitgespreid wordt. “Het was even spannend of het door

zou gaan”, zegt Coen tegen de passagiers. “Maar het lijkt erop dat de wind voldoende gaat liggen, dus gaan we de ballon gewoon prepareren. Weet je, dat we afhankelijk zijn van het weer, is het mooie van ballonvaren. Hebben jullie er zin in?” Dreunend blaast een grote ventilator duizenden kuub lucht de ballon in. Henk en Fred houden beiden een kant van de ballon open, terwijl Coen midden in de ballon een wirwar aan kabels checkt. Als dat gedaan is, loopt hij naar Fred en

SPANNINGZOEKER schreeuwt boven de ventilator uit: “Met die kabels kan ik lucht uit de ballon laten ontsnappen of de ballon laten draaien. Belangrijk dus dat ze niet in de knoop zitten!” Fred knikt begrijpend. “Let op, ik ga nu de lucht verwarmen.” En Coen is alweer weg richting de mand, waar even later grote vlammen uit de branders schieten. Langzaam maar zeker krijgt de ballon zijn vorm. Hoe warmer de lucht, des te meer de ballon rechtop gaat staan. Dat is het moment waarop de passagiers aan boord kunnen. Flinke windvlagen krijgen de ballon toch even te pakken en Coen richt z’n branders nog eens in de ballon. “Ik probeer hem goed heet te stoken!”, roept hij. Tegelijk rukt hij aan één van de koorden. Iedereen wacht in spanning, maar ineens

is het zover. Coen klikt behendig het veiligheidskoord los, stookt nog een keer flink en daar gaan ze! “Wauw”, roept Henk. Coen glimlacht ontspannen: “Dat was even knokken met die windvlagen. Een vliegende start!”

BALLONVAARDER Fred kijkt strak voor zich uit; toch een beetje hoogtevrees. In de betoverende rust, boven in de lucht, vertelt Coen verder over het ballonvaren. “Simpel gezegd is het gewoon een grote zak met warme lucht waarmee ik alleen maar de verticale beweging kan bepalen. Hoe warmer ik stook, hoe hoger we gaan. Maar er komt wel wat meer bij kijken. De windrichting is bijvoorbeeld heel belangrijk; ik check vooraf waar we terecht kunnen komen. Je wilt niet verrast worden zodat ››

TECHNIEK AAN BOORD LUCHTBALLON ALS BALLONVAARDER HEEFT COEN EEN TAS VOL TECHNIEK BIJ ZICH. HIJ LAAT DE BELANGRIJKSTE UITRUSTING ZIEN: “HET BELANGRIJKSTE IS DE HOOGTEMETER. DAARMEE HOUD IK IN DE GATEN OF IK NIET TE HOOG KOM VOLGENS DE REGELS IN DAT GEBIED. DE GPS GEBRUIK JE VOORAL OM DE OMGEVING IN KAART TE BRENGEN WAAR JE NAARTOE VAART. ALS JE EVENTUEEL IN DE BUURT VAN VLIEGVELDEN KOMT, HEB JE OOK JE RADIO EN TRANSPONDER NODIG OM JE AAN TE MELDEN BIJ DE LUCHTVERKEERSLEIDING. DE GPS LOGT OOK ALLE GEGEVENS OVER DE VAART. OP EEN TABLET KAN IK EVENTUEEL NOG MEER ZIEN, BIJVOORBEELD WAAR WINDMOLENS OF HOOGSPANNINGSMASTEN STAAN. MAAR DIE HEB IK GELUKKIG MEESTAL NIET NODIG.”

| SEPTEMBER 2021

— ABB-Welcome-video-binnenpost 4,3″ met wifi Eenvoudig de hele woning onder controle Open nieuwe deuren met het ABB-Welcome-video-binnenstation 4,3″ met wifi. Geschikt voor woningen en appartementencomplexen. Dankzij het intuïtieve ontwerp zijn alle functionaliteiten direct binnen handbereik en aanvullende programmeerbare knoppen maken een flexibele aanpassing mogelijk. Eenvoudig te configureren via een handige app. Voor een comfortabele manier van leven en een veilig gevoel. bit.ly/ABB-Welcome-video-binnenpost

SPANNINGZOEKER

je op plekken terechtkomt waar je niet mag of kan landen. Nu staat de wind gunstig en varen we richting de Betuwe, waar voldoende plek is om te landen.” “Hoe ben je ballonvaarder geworden?”, vraagt Fred. Coen vertelt hoe hij als passagier zijn eerste ballonvaart maakte, waarna hij aanbood om te helpen bij de crew. “Van het één kwam het ander; na een poosje kreeg ik de kans om het brevet voor ballonvaarder te halen. Nou, zo’n kans moet je natuurlijk pakken!” Coen ontsteekt weer even een

brander. “Maar ‘t is niet makkelijk. Een ballon is een volwaardig luchtvaartuig, dus de theorie is hetzelfde als voor een vliegtuigje. Je leert alles over meteorologie, navigatie, luchtvaartwetten en -voorschriften, ballontechniek, vliegfysiologie en radiotelefonie. Daarnaast heb je een praktijkdeel met examen. Veiligheid is heel belangrijk, omdat we meestal meer mensen vervoeren dan een sportvliegtuigje. Maar maak je geen zorgen hoor, we hebben een grote parachute mee!” Henk begrijpt de grap en kijkt naar de

imposante ballon die hen in de lucht houdt.

HOOGTEPUNTEN Henk is nieuwsgierig of Coen het ballonvaren nog als hobby ziet. “Beetje uit de hand gelopen hè”, antwoordt Coen. “Maar ik vind het superleuk om te doen. Je komt altijd weer ergens anders en ontmoet telkens andere passagiers. Af en toe gaan we ook naar buitenlandse ballonevents, zoals in de winter naar de Alpen. En ik voer eens boven Saudi-Arabië. Kijk, dat dat zijn de échte hoogtepunten!”

| SEPTEMBER 2021

De installateur kan niet meer om ‘Internet of Things’ heen. Henk en Fred bezoeken vandaag wooncomplex Jo van Dijkhof in Nuenen, waar de noodverlichting sinds kort met de nieuwste technologie op afstand wordt gemonitord.

Durf ook

Pieter van Erp (links) en Patrick Mestriner

enk en Fred moeten even zoeken naar de hoofdingang, waar domoticaspecialist Pieter van Erp van Elektrotechnisch Buro Van Keulen en Sqippa Consultant Patrick Mestriner van HBI Bisscheroux staan te wachten. “We zijn hier bij wooncomplex Jo van Dijkhof”, vertelt Pieter. “Het complex bestaat uit zeven woon-

| SEPTEMBER 2021

torens die onderling met elkaar zijn verbonden. De 84 appartementen in dit complex zijn bestemd voor 65-plussers, maar het complex heeft ook zorgwoningen en een woongroep voor volwassenen met een lichte tot matige verstandelijke beperking.” Fred is benieuwd naar de recente verbeteringen. Pieter: “Tien jaar

geleden hebben we hier tijdens de nieuwbouw verlichting en noodverlichting laten aanbrengen. Deze verlichting was aan het einde van zijn levensduur en het schakelen van de armaturen veroorzaakte storingen. Ondertussen ontstond vanuit de woningstichting de behoefte om alles op afstand te kunnen monitoren. Wij zijn hiermee

PROJECT Noodverlichting wooncomplex wordt automatisch gemonitord

anders te denken aan de slag gegaan en haalden fabrikant HBI erbij.” Patrick knikt: “We zijn in 2019 in gesprek gegaan met Helpt Elkander. Wij oordeelden dat dit project geschikt zou zijn voor draadloos beheer, omdat de bestaande manier van onderhoud en beheer slimmer kon en daarmee de veiligheid en het comfort werden verhoogd.” Henk en Fred worden door Patrick en Pieter meegenomen naar een hal, waar zowel de meterkast als verlichting te vinden is. Aparte noodverlichting zien we minimaal, omdat deze in de nieuwe situatie bijna volledig is geïntegreerd in de verlichting zelf.

PROTOCOLLEN Patrick: “Met Sqippa maken we gebruik van LoRa. Dit is een wereldwijd open communicatienetwerk dat benodigde gegevens (datapakketjes) over grote afstanden draadloos en veilig kan uitwisselen

tussen apparaten en een LoRa gateway. Bovendien is het zuinig in energieverbruik.” Platform Sqippa Online communiceert via het internet met sensoren en apparaten in het gebouw. Sqippa verzamelt de data en levert exacte informatie over het functioneren van - in dit geval - de noodverlichting. Daarnaast worden storingen automatisch doorgegeven. Groot voordeel is volgens Pieter de open structuur van Sqippa, waardoor opdrachtgevers mee kunnen kijken. “In de oude situatie moesten medewerkers van de woningstichting of installateur alle lampen aflopen met een A4’tje in de hand om storingen te ontdekken. Dat gaat nu automatisch.”

SQIPPA KENT GEEN GEHEIMEN SQIPPA IS EEN ONLINE PLATFORM VOOR HET DRAADLOOS MONITOREN VAN SENSOREN EN APPARATEN IN EEN GEBOUW. OP DEZE WIJZE KUN JE BIJVOORBEELD KOOLMONOXIDE, LEGIONELLAGEVAAR EN OVERSTROMINGEN SIGNALEREN, MAAR OOK - ZOALS IN NUENEN - ALLEEN NOODVERLICHTING IN WOONCOMPLEXEN MONITOREN. SQIPPA PLEIT VOOR TRANSPARANTIE. IN EEN WERELD WAAR IEDEREEN EN ALLES MET ELKAAR VERBONDEN IS, IS ER VOLGENS SQIPPA GEEN PLAATS MEER VOOR HINDERNISSEN. SQIPPA IS DAAROM EEN COMMUNITY ZONDER GEHEIMEN,

ALLEEN NOODVERLICHTING

WAAR FABRIKANTEN, DIENSTVERLE-

“Is hier alleen noodverlichting gekoppeld?”, vraagt Fred. “Inderdaad”, zegt Pieter. “Alle noodverlichtingsarmaturen hebben een zendertje ››

SAMENWERKEN OM PRODUCTEN EN

NERS EN EIGENAREN VAN GEBOUWEN DIENSTEN OP ELKAAR AF TE STEMMEN.

| SEPTEMBER 2021

Wij vieren onze verjaardag graag met jou! Ben jij KWx of Hemmink klant of gebruik je één van onze producten? Schrijf je dan snel in en win fantastische prijzen!

Winactie 18 juni tot 25 dec

Ga naar de site!

PROJECT

waarmee we kunnen communiceren. Maar het voordeel van Sqippa is dat je er meer apparaten aan kunt koppelen en dat gaan we hier volgend jaar hopelijk ook doen, met rookmelders.” Patrick: “In andere projecten koppelen we al meer apparaten en dat werkt geweldig.” Henk en Fred krijgen de gateway en antenne op de bovenste verdieping te zien. Allemaal even compact. Henk: “Maar dit is voor de gemiddelde installateur toch erg ingewikkeld?” “Zeker niet”, vindt Patrick. “Het voordeel is dat Sqippa een open infrastructuur heeft, waarin partners samenwerken en gegevens uitwisselen. Geen muren meer om je eigen bedrijf. We leren van elkaar, met als doel gebouwen naar het hoogste niveau te tillen.”

KEUZES MAKEN Pieter vindt dat installateurs eigenlijk in deze nieuwe ontwikkeling mee moeten. “Natuurlijk zien installateurs uren in onderhoudscontracten verdwijnen, omdat controles voortaan automatisch gebeuren. Maar in een tijd waarin we allemaal teveel werk hebben en te weinig personeel, kun je op deze wijze echte kwaliteitskeuzes maken.

via internet communiceren we met de apparaten in het gebouw Daarbij verrichten we ons werk voor de opdrachtgever en die is gebaat bij deze automatisering. Durf als installateur anders te denken en nieuwe verdienmodellen te overwegen. Als je niet openstaat voor nieuwe technologie, verlies je de slag.” De mannen stappen in de auto en bezoeken nog even het kantoor van Van Keulen. Om via het sys-

teem op afstand mee te kijken naar de status van het wooncomplex dat ze zojuist bezochten. De indicatoren, zoals Pieter ze noemt, staan op groen. Pieter: “Het enthousiasme is groot en we hebben inmiddels al meerdere wooncomplexen van Helpt Elkander gekoppeld. Ook krijgen we nieuwe aanvragen binnen. Het balletje rolt…”

OP DE TERUGWEG... OP DE TERUGWEG HEBBEN HENK EN FRED VEEL TE BESPREKEN. HENK: “IK DACHT DAT HET ALLEMAAL ERG INGEWIKKELD ZOU ZIJN, MAAR DAT LIJKT BEST MEE TE VALLEN.” FRED: “INDERDAAD HENK. IK BEN ENTHOUSIAST GEWORDEN! JE ZIET HEEL SNEL WAAR ER IETS MOET GEBEUREN EN KUNT ZO SNEL EN GERICHT PROBLEMEN OPLOSSEN. EIGENLIJK HELPT DE NIEUWE TECHNIEK NIET ALLEEN DE OPDRACHTGEVER, MAAR OOK ONSZELF.” HENK: “EN DOOR DE AUTOMATISERING ZIJN WIJ VAN DIE SAAIE CONTROLES AF…” FRED: “JA, TECHNIEK MAAKT ONS VAK LEUKER. GRAPPIG DAT JIJ DAT NU VOOR HET EERST OOK VINDT, HAHA.”

| SEPTEMBER 2021

Kies voor veiligheid & gemak Ben jij al voorbereid op de nieuwe rookmelderplicht? Ga voor veiligheid en gemak en kies voor rookmelders van Ei Electronics, de Ei650i bijvoorbeeld. Deze melder is dankzij stofcompensatie minder gevoelig voor stof en hoef je daardoor maar eens in de 3 jaar uit te zuigen. Bovendien heeft de melder een 10-jaars lithiumbatterij die daarmee net zo lang meegaat als de melder. En wist je dat de rookmelder beschikt over AudioLINK? Hiermee kun je onderhoudsinformatie eenvoudig uitlezen. De melder is alleen beschikbaar als stand-alone versie en is dus niet koppelbaar. Wil je melders aan elkaar koppelen? Kies dan voor de Ei650iRF.

Vrijblijvend advies Wil je meer weten over de mogelijkheden van onze oplossingen of vrijblijvend advies? Neem contact op met onze specialisten. www.hemmink.nl

info@hemmink.nl

Ei650i Report

UITGELICHT Ruim assortiment installatiekabel

NEDKAB powers your world Na de fusie van Hokamo, Cabsol en NEDKAB in 2019 en de verhuizing in 2020 naar het nieuwe moderne pand in Oss is NEDKAB toe aan de volgende stap. We praten bij met directeur Joep van Wees en salesmanager Ton Peters.

EDKAB is een groothandel in installatiekabel voor de midden- en laagspanningsbranche. Sinds 2020 zijn ze gevestigd in een mooi pand in Oss. Daar werken zo’n 35 enthousiaste medewerkers. Joep: “De afgelopen jaren hebben we flinke slagen gemaakt. Installateurs en engineers weten ons door het ruime assortiment aan koperen- en aluminium installatiekabel steeds beter te vinden.” VOORLOPER IN ALUMINIUMKABELS “Duurzaamheid staat bij ons voorop”, vertelt Joep. “Niet alleen in de relatie met onze klant, maar ook in kabels. We zijn bijvoorbeeld al bijna 15 jaar gespecialiseerd in aluminiumkabels en hebben een zeer ruim assortiment, waaronder onze eigen productlijn Alupower®, YMvK-rss alu en alu VG-YMvK-as.” Ton vult aan: “De aluminiumkabel wordt al decennialang gebruikt door energiemaatschappijen. Met

de juiste aansluiting is het zeker een betrouwbare vervanger voor de koperen installatiekabel. De aluminium kabel is in vergelijking met de koperen kabel goedkoper, minder diefstalgevoelig en lichter. Dat maakt het heel interessant voor installatiewerk. Zeker waar grotere vermogens gevraagd worden.” SLIMME OPLOSSING NEDKAB staat bekend om het maatwerk en het meedenken met de klant. Ton: “Ons doel is om samen met de klant op zoek

te gaan naar de meest ideale kabeltoepassing. Dat kan zijn in de snelheid van leveren, maar ook in het meedenken bij uitdagende projecten. We proberen samen altijd een oplossing te bedenken en we zijn erg servicegericht. Dat maakt ons werk heel afwisselend en uitdagend. Joep vult aan: “Zo zorgen we altijd samen voor een slimme oplossing.”

www.nedkab.nl

| SEPTEMBER 2021

DE DAG VAN...

BERT HULSBERGEN De Technicampus is hét opleidingscentrum voor opleidingen in de techniek in Deventer. In de moderne werkplaatsen, maar ook in ‘gewone’ klaslokalen krijgen mbostudenten één dag in de week les van docenten van Aventus, om op de andere dagen ervaring op te doen in de praktijk. Bert Hulsbergen (51) is docent elektrotechniek.

WE LEVEREN IEDERE LEERLING MAATWERK 6.00 UUR

“Om zes uur gaat de wekker. Ik woon in Enter en ben getrouwd met Mirjam. We hebben drie kinderen Tim (20). Maud (18) en Eva (16). Met de fiets naar het station, dan met de trein naar Deventer en vervolgens weer met de fiets naar het werk. Ik ben een uurtje onderweg.”

| SEPTEMBER 2021

7.30 UUR

“In de werkplaats overleg ik even met collega’s en nemen we de dag door. De Technicampus is een opleidingslocatie van meerdere opleidingsbedrijven: InstallatieWerk, Bouwmensen en Opleidings Bedrijf Metaal (OBM). De studenten die ze in dienst hebben - bijvoorbeeld op het gebied van Elektrotechniek krijgen hier één dag in de week praktijkles.”

DE DAG VAN... 11.30 UUR

8.00 UUR “Studenten van de opleiding Elektrotechniek niveau 2 en 3 druppelen binnen. We geven geen klassikale lessen, maar verzorgen voor iedere student op zijn of haar eigen niveau en tempo maatwerk. Veel studenten volgen een aangepaste BBL - een dag praktijkles én een dag theorieles, maar ook traditionele BBL - met één dag school - komt hier voor.”

12.00 UUR

“We kunnen al een tijd niet in de kantine lunchen. Die zit vanwege de omstandigheden op slot. Dat betekent een broodje met koffie op de werkplek. Geen probleem. Ik pas me moeiteloos aan. Al zal het wel prettig zijn als alles weer normaal is.”

15.00 UUR

g met een leerlin klokaal nog even tij ak pr t g lin he er in le jk n “Ik ki t mijn eige vaak, ook als he b mee. Dat doe ik is. ’s Avonds he ar uur ga ik na hu .15 16 nd ik Ro En . is. niet d wielrennen y’s. Bijvoorbeel van ik genoeg hobb aar ik alles doe, ng elverenigi , w ne to de kt n er va w lid n ben orstellinge niek. Bij onze vo acteren tot tech ht, haha.” éc r t in het deco ac nt co op st r iede

“Een deel van de lessen geven we online, vanwege corona. Dat doen we in blokjes, zodat de studenten veel aandacht krijgen. Iedere dag is anders. Ik werk op diverse locaties - Aventus zit ook in Zutphen en Apeldoorn - maar ben ook betrokken bij onderwijsvernieuwing. Zo heb ik bijgedragen aan de nieuwe BOL-4 opleiding Smart Technologie.”

14.00 UUR

“Ik zit in team MEI, Metaal Elektro en Installatietechniek. We zijn onlangs ‘MBO Opleidingsteam van het jaar’ geworden. Dat maakt ons best trots. De prijs is tijdens het Ambassadeursgala van ‘Dit is mbo’ uitgereikt door de minister. Wij staken er bovenuit omdat wij een goede opleiding bieden en daarnaast ook veel samenwerken met studenten, gemeenten, bedrijven etc.”

Jij

Henk & Fred?

Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Henk & Fred? Of wil je met je bus of hobby in ons blad? Mail ons dan op redactie@henkenfred.nl. Misschien sta jij de volgende keer dan wel in ons magazine!

| SEPTEMBER 2021

FLEXI-CRIMP 6 De nieuwe perstang voor adereindhulzen DE VOLGENDE DIMENSIE PERSGEREEDSCHAPPEN • Bereik voor adereindhulzen: 0,08 t/m 16 mm2 • Bereik voor TWIN-adereindhulzen: 2 x 0,5 mm2 t/m 2 x 10 mm2 ª • Zijdelingse hulstoevoer • Zeskantpersing voor krappe aansluitmaten • Zelﬁnstellende aanpassing op de gewenste adereindhulsgrootte • Gelijkblijvend hoge crimpkwaliteit door geforceerde blokkering (ontgrendelbaar) • Gewicht: 380 g

CIMCO-artikelnr. 10 1950

Doorsnedes 0,08 tot 2 x 10 mm2

Bekijk hier de productvideo:

www.cimconederland.nl

HT HLIG G I H

UITGELICHT Shada presenteert nieuw merk Prodim

Verbeterde led-dimmers Shada, importeur van led-verlichting uit Apeldoorn, komt met een drietal nieuwe dimmers voor led. Een instapmodel en twee, zoals key account manager Eli Boas Berg het noemt, 'topdimmers'. Het zijn universele dimmers, met diverse extra's en passend op vrijwel alle merken schakelmateriaal. 'Good, better, best', aldus Boas Berg.

oals Shada met al zijn producten drie marktsegmenten bedient, zo bestaat ook de nieuwe serie 'Universal Dimmers' voor led-verlichting, halogeen en gloeilampen uit drie types: van instap tot professioneel. Het gaat om dimmers van het nieuwe merk Prodim. Boas Berg: "Het instapmodel is geschikt voor maximaal 150 watt led-vermogen, de twee uitgebreidere modellen hebben een microchip voor slimme technische extra's." Als importeur en groothandel voor led-lampen, -armaturen en bijbehorende accessoires, richt Shada zich op de zakelijke markt. Het merk LED's Light is bestemd voor de detailhandel. LED's Work heeft verlichting voor op de bouwplaats en met LED's Light Pro en het nieuwe Prodim biedt Shada iedere oplossing voor verlichting in bedrijven, winkels en kantoren. LED's Light Pro is daarom vooral gericht op de installatiesector. "Prodim is bedoeld voor de installateur, die kan

het uitsluitend via de groothandel verkrijgen", aldus Eli Boas Berg. COMPATIBEL De nieuwe dimmers bieden veel voordelen. Bediening is eenvoudig en regelt voor iedere gelegenheid snel en makkelijk de juiste sfeerverlichting. Verder zijn de dimmers compatibel met de meeste afdekkappen, knoppen en aanvullende accessoires in Europa. Ook zijn ze beschermd tegen oververhitting en overbelasting. Maar vooral de slimme extra's van de twee topmodellen, geschikt voor respectievelijk 400 en 500 watt led-lampen, zijn interessant. Boas Berg: "Deze dimmers zijn voorzien van een microchip. Die regelt de optimale dim-performance. Het topmodel detecteert automatisch het type belasting en selecteert dan fase-aansnijding of fase-

afsnijding. Bij het middelste model gebeurt dat handmatig." Groot voordeel voor de eindgebruiker is verder dat de dimmers van Prodim ervoor zorgen dat de led-lampen veel langer meegaan. COMPLETER Shada garandeert daarbovenop dat het topmodel, Universal Dimmer - 500W, geluidsvrij dimt en dat lampen niet flikkeren wanneer er tussen verschillende stroombronnen wordt geschakeld. Tevens heeft deze dimmer een breed ingangs-frequentiebereik. De verlichting kan worden gedimd van 0 tot 100 procent. Eli Boas Berg stelt dat Shada met deze nieuwe serie dimmers de markt voor led-verlichting nog beter kan bedienen. "Ons assortiment is hiermee nog completer." Meer weten? www.shada.nl

| SEPTEMBER 2021

Mike Grevers (27) en Lars Leppink (27) van Grevers Installatie

Ondernemen is gevoel

Slechts drie jaar staan ze aan het roer. Onder leiding van Mike Grevers (27) en Lars Leppink (27) maakt Grevers Installatie in Winterswijk een stormachtige groei door. Het personeelsbestand is verdrievoudigd - van vier naar dertien - en de opdrachtenportefeuille puilt uit. Een gesprek met twee jonge honden uit de Achterhoek.

Mike, je bent de derde generatie in een familiebedrijf. Maar je hebt het bedrijf samen met Lars overgenomen? Mike: “Wij kennen elkaar al vanaf de peuterschool. We zijn vrienden en klusten in de vrije tijd veel samen. Op een bepaald moment werkten we beiden bij mijn vader in het bedrijf. Ik zag hoe eenzaam het leiden van een bedrijf kan zijn. Mijn vader moest alles in zijn eentje beslissen. Door samen de verantwoordelijkheid te pakken, kun je klankborden, overleggen en het beste van twee

| SEPTEMBER 2021

Mike Grevers (links) en Lars Leppink

personen samenvoegen.” Lars: “De installatiewereld staat nooit stil. Als je altijd alleen bent, heb je nooit rust aan de kop.” Hoe kijkt de buitenwereld naar deze twee jonge honden? Mike: “Ik krijg positieve reacties. Mensen vinden het knap dat we het samen hebben opgepakt.” Lars: “Dat we lef tonen, nieuwe technieken durven oppakken en niks uit de weg gaan. Een voorbeeld? Toen de vraag naar domotica toenam, zijn we ons daarin gaan verdiepen en hebben

ons laten bijscholen.” Mike: “We gaan niks uit de weg. Iedere vraag nemen we serieus. We hebben de capaciteit om ons te blijven vernieuwen. Je moet het ook gewoon doen en uren durven te investeren om nieuwe technieken onder de knie te krijgen. De angst voor vernieuwing is bij ons niet zo groot. Misschien komt dat omdat wij jong zijn.” Lars, jij hebt ook een opleiding small business en retail management gedaan? Lars: “Maar niet afgerond hoor,

INTERVIEW

in je bedrijf leggen haha. Ik heb er de basis geleerd. Hoe het werkt met jaarrekeningen, belasting, personeelsrecht en arbeidsrecht. Maar ik merkte gaandeweg dat je ondernemen vooral leert door te doen. Ondernemen is het gevoel in je

kunnen klankborden. Volgens mij ben je nooit uitgeleerd.” Lars: “Het ondernemerschap bevalt ook omdat we het samen doen. Wij zijn allebei gevoelsmensen en kunnen een knoop in de maag hebben als we iets vervelends

Lars: “…Die mensen kun je namelijk kneden zoals je ze zelf hebben wilt.” Mike: “We zijn eigenlijk één grote vriendengroep. We komen op elkaars verjaardag, drinken op vrijdag een biertje en zelfs als we

ondernemen is eigenlijk elke dag werken aan jezelf bedrijf leggen om waardering van je mensen en klanten te krijgen. Je kunt nog zoveel tabellen kennen, maar gevoel is echt het belangrijkste om een succesvol bedrijf te leiden.” Jullie zijn nu drie jaar ondernemer. Past het ondernemerschap jullie? Mike: “Jazeker. Ondernemen is eigenlijk elke dag werken aan jezelf. Je loopt steeds tegen dingen aan. Soms gaat er iets minder goed en daar leer je van. In die gevallen is het fijn om te

moeten melden. Dan is het inderdaad erg fijn om even te kunnen overleggen. Je hebt nooit het gevoel dat je er alleen voor staat.”

zaterdags gesloten zijn, loopt hier vaak wel een man of acht, negen te prutsen. En onze mensen krijgen een stuk vrijheid. Alles is bespreekbaar.”

Hoe lukt het om zoveel nieuwe medewerkers aan jullie te binden? Mike: “We bieden uitdagingen, een goed salaris - dat hoger ligt dan de cao - en een stuk gezelligheid. Het is tegenwoordig niet eenvoudig om specialisten aan te trekken, daarom leiden we ze zelf op. Dat heeft ook voordelen...”

Hoe verandert de markt? Mike: “Het werk verandert door de ontwikkeling van de techniek en daarnaast groeit de rol van de installateur. Die zit veel meer voorin het bouwtraject. Omdat de installaties zo belangrijk zijn geworden.” Lars: “Ook de vraag verandert. ››

OVER GREVERS INSTALLATIE 47 JAAR GELEDEN BESLOOT MARTIN GREVERS VOOR ZICHZELF TE BEGINNEN MET HET INSTALLEREN VAN VOORAL HOUTGESTOOKTE VERWARMINGSINSTALLATIES IN DE AGRARISCHE SECTOR. VIJFTIEN JAAR LATER KWAM ZOON MARCO OP ZIJN 21E IN HET BEDRIJF. HIJ VOEGDE ELEKTROTECHNIEK TOE, WAARDOOR HET AANBOD WERD UITGEBREID. DRIE JAAR GELEDEN NAM DE DERDE GENERATIE, MIKE GREVERS, HET BEDRIJF OVER. DAT DEED HIJ SAMEN MET COMPAGNON LARS LEPPINK. GREVERS INSTALLATIE BIEDT EEN COMPLEET E- EN W-PAKKET AAN. HET ACHTERHOEKSE FAMILIEBEDRIJF HEEFT ANNO 2021 DERTIEN MEDEWERKERS IN DIENST EN GROEIT IN HET LUXE EN ZAKELIJKE SEGMENT.

| SEPTEMBER 2021

Je nieuwe standaard dimmer! Slimme verlichting van Plejd werkt net zo eenvoudig als traditionele verlichting, maar met veel nieuwe mogelijkheden en is daardoor uitgegroeid tot de eerste keuze voor installateurs. Neem contact op voor een demo. web | plejd.nl

INTERVIEW Tien jaar geleden wilde niemand een airco. Nu hebben veel huizen er minstens één. Mensen hechten meer waarde aan comfort in de woning. Verder stijgt de vraag naar warmtepompen en zonnepanelen. Duurzaamheid wordt steeds belangrijker overigens voelt het onderwerp duurzaamheid soms wel als een hype. Wij willen graag voorop lopen, maar soms moet je ook even de nieuwe ontwikkelingen afwachten. We sluiten op dit moment nog veel warmtepompen aan op stroom die wordt opgewekt door kolencentrales. Tja…”

voor nieuwe dingen moet je uren durven te investeren Wat is jullie stip aan de horizon? Mike: “We zitten op een soort wipwap. Het bedrijf liep op sommige vlakken nog wel achter toen we het overnamen. We zijn verhuisd naar een groter bedrijfspand, hebben nieuwe gereedschappen gekocht en hebben inmiddels zoveel werk, dat we er iemand op kantoor bij nodig hebben die kan tekenen en ontwerpen. Die zijn we nu

intern aan het opleiden. We krijgen daarnaast een nieuw softwarepakket, want ook het administratieve deel deden we jarenlang op de ouderwetse manier. Daar zijn we nu mee bezig. We willen groeien naar maximaal een man of twintig. Dat is mooi behapbaar. Daarnaast zoeken we een duizendpoot die zorgt dat alles doorgaat als we zelf een dagje afwezig zijn.”

Niet bang dat jullie elkaar een keer beu worden? Lars: “Haha, nee hoor. We hebben wel eens een woordenwisseling, maar dat gevoel zijn we na een paar uurtjes weer kwijt.” Mike: “We zijn tegenpolen en vullen elkaar goed aan. Dat is een succesfactor. We blijven elkaar aanmoedigen.” Lars: “En natuurlijk gaat het soms mis en kost iets geld. Maar daar leren we van en stappen er dan overheen…”

ZORGEN OVER PERSONEELSVERLOOP MIKE GREVERS EN LARS LEPPINK MAKEN ZICH ZORGEN OVER HET PERSONEELSVERLOOP IN DE BRANCHE. MIKE: “VEEL MENSEN ZIJN IN DE CRISIS IETS ANDERS GAAN DOEN EN KEREN NIET TERUG IN DE TECHNIEK. OMDAT ZE ERACHTER ZIJN GEKOMEN DAT HET WERK ELDERS VEEL LICHTER IS EN BETER WORDT BETAALD. WIJ MOETEN DE CAO’S VERDER VERBETEREN - DAAROM BETALEN WIJ ONZE MEDEWERKERS MEER DAN WORDT VOORGESCHREVEN - MAAR OOK DE AOWLEEFTIJD VERVROEGEN. HOEWEL DE OMSTANDIGHEDEN IN DE TECHNIEK VERBETEREN, IS HET NIET HAALBAAR OM VAN JE 16E TOT 67E DIT VAK UIT TE OEFENEN. DIE VOORWAARDEN MOETEN WE BRANCHEBREED VERBETEREN.”

| SEPTEMBER 2021

WAGO WAGOTOPJOB® TOPJOB®S SRIJGKLEMMEN RIJGKLEMMEN

met met bedieningshendel, bedieningshendel, drukknop drukknop ofof bedieningsopening bedieningsopening met bedieningshendel, drukknop of bedieningsopening

WW UU IEIE NN

Het Het beste beste enen meest meest uitgebreide uitgebreide programma programma rijgklemmen rijgklemmen Het beste en meest uitgebreide programma rijgklemmen

INNOVATIE Uniek: RoundTech + E-focus

EATONS NIEUWE NOODVERLICHTINGSARMATUUR

armatuur onopvallend in het project te integreren.

RoundTech is een esthetisch vormgegeven armatuur voor vluchtrouteaanduiding of -verlichting. De verlichtingsarmatuur (IP65) is voorzien van E-focus technologie, waardoor éénzelfde armatuur geschikt is voor vluchtrouteverlichting of ruimteverlichting. De standaard armatuur heeft een tussenafstand tot 32 meter (op max. 6 m hoogte), waardoor je armaturen bespaart. De High Bay versie kan zelfs tot op 12 meter hoogte toegepast worden. RoundTech is een universeel inzetbaar noodverlichtingsarmatuur dat uitermate geschikt is voor utiliteitsprojecten.

UNIEKE E-FOCUS TECHNOLOGIE RoundTech is voorzien van een E-focus functie, waardoor zowel anti-paniek- als vluchtrouteverlichting mogelijk zijn met dezelfde armatuur. De monteur kan ter plaatse de lichtspreiding definiëren die past bij de toepassing, door eenvoudigweg

een brede of smalle uitstraling te kiezen via de testknop. Hierdoor beschikt de monteur op het project altijd over het juiste armatuur en zullen de faalkosten verlaagd worden.

ESTHETIEK De inbouwarmatuur kenmerkt zich door zijn discrete vormgeving en heeft daardoor nagenoeg geen impact op de esthetiek van een gebouw. Alle producten zijn standaard voorzien van een ronde afwerkrand, maar indien gewenst is een vierkante afwerkrand leverbaar als accessoire. Beide versies zijn in 4 standaardkleuren verkrijgbaar, die het mogelijk maken dit

Het egaal verlichte pictogram van de armatuur voor vluchtrouteaanduiding (IP43), is m.b.v. een magneet dimbaar in 3 standen. Uiteraard zal het pictogram in geval van nood volledig branden. Later dit jaar zijn alle modellen ook in een opbouwuitvoering leverbaar.

KENMERKEN EN VOORDELEN • In- en opbouw versies met een herkenbaar minimalistisch uiterlijk • Eenvoudige montage via standaard gatenzaag (Ø 64-78mm) • Alle producten zijn standaard voorzien van een ronde afwerkrand, een vierkante afwerkrand is leverbaar als accessoire • Kleuren: zwart, zilver, wit en grijs standaard beschikbaar voor zowel de vierkante als de ronde afwerkrand • Decentrale uitvoering • Te gebruiken in niet-permanente en permanente modus Ontdek RoundTech vluchtrouteverlichting!

www.eaton.nl

| SEPTEMBER 2021

| JUNI 2021

OP STAP Eerste waterstof demohuis bij Kiwa in Apeldoorn

HOE SLUIT JE NOU EEN WATERSTOFKETEL AAN?

Sjoerd Delnooz

enk en Fred zien de slagboom van Kiwahoofdkantoor in Apeldoorn omhoog gaan. Ze nemen vandaag een kijkje in de gloednieuwe demonstratiewoning, waar bezoekers op een praktische wijze worden meegenomen in de wereld van waterstof. “Ik moet het allemaal nog zien”, bromt

testen, inspecteren en certificeren”, zo stelt Sjoerd eerst zijn bedrijf voor. “Daarnaast verzorgen we opleidingen, bijvoorbeeld op het gebied van gas en waterstof.” Fred is benieuwd naar het ‘Hydrogen Experience Centre’, zoals het waterstofhuis officieel is gedoopt. Sjoerd: “Nederland heeft zichzelf tot doel gesteld om

monteurs op te leiden. Wij hebben elkaar hierin gevonden en werken in dit project nauw samen.”

NIET MOEILIJK De mannen krijgen een rondleiding in de woning, die qua uitstraling een beetje op een Zweeds vakantiehuis lijkt. Ze krijgen de meterkast naast de voordeur te

een waterstofketel is helemaal niet zo ingewikkeld Henk. “Je maakt mij niet wijs dat waterstof door dezelfde leidingen als aardgas kan lopen.” Sjoerd Delnooz, expert energietransitie bij Kiwa, verwelkomt de mannen met een kop koffie en neemt ze mee naar de houten woning. “Kiwa houdt zich bezig met

in 2050 van het aardgas af te zijn. Naar verwachting speelt waterstof in deze transitie een grote rol. Netwerkbedrijf Alliander zet daarom als proef ongeveer twintig vrijstaande woningen in Lochem om, van aardgas naar waterstof. Alliander zocht een locatie om

zien, maar ook de ketels op de eerste verdieping. Sjoerd: “In een echte woning vervang je de cv-ketel door een waterstofketel, maar hier hebben we ze naast elkaar gemonteerd, zodat de installateurs die we opleiden eerst het gas afkoppelen van de cv››

| SEPTEMBER 2021

ketel en vervolgens meteen de waterstofketel kunnen aansluiten.” “De waterstofketel ziet er helemaal niet zo ingewikkeld uit”, klinkt Henk verbaasd. Sjoerd: “Onbekend maakt onbemind, maar je hebt gelijk. Het valt allemaal best mee.” Ook de meterkast is ‘gewoontjes’, constateert Fred. “En de waterstofketel op de eerste verdieping lijkt op een gewone cv-ketel. Ze zijn zelfs even groot. Dat betekent dat je een cv-ketel simpel kunt vervangen zonder te verbouwen!?”

Sjoerd bevestigt deze gedachten. “Je sluit de waterstofleiding eenvoudig aan. Zelfs de leidingen die er al liggen, kun je meestal hergebruiken. Toch zijn er zaken die bij waterstof net even anders zijn dan bij aardgas. Bijvoorbeeld waar het gaat om de eigenschappen van waterstof, dat bestaat uit kleinere moleculen en vluchtiger is. Als er ergens een lekje is, dan gaat dat bij waterstof sneller. Het gedrag van waterstof is anders dan aardgas. Maar het blijft een te verwaarlozen verschil. Verder heeft waterstof

andere brandeigenschappen. Als we ons gasfornuis aansteken, zie je een mooie blauwe vlam. Waterstof heeft een andere lucht-waterstofverhouding nodig om te branden, waardoor waterstof meer in de brander brandt en er bovenop minder zichtbaar is. Je ziet de vlam amper. Dat betekent dat je branders moet aanpassen bij het gebruik van waterstof. Verder zit in aardgas drie keer zoveel energie als in waterstof, maar de stroomsnelheid van waterstof is weer drie keer sneller dan die van aardgas.

WATERSTOFHUIS ALS EVENTLOCATIE HET WATERSTOFHUIS IS EEN INITIATIEF VAN KIWA EN NETWERKBEDRIJF ALLIANDER. ER IS BEWUST VOOR GEKOZEN OM EEN ‘ECHT’ HUIS TE BOUWEN, IN PLAATS VAN EEN LABORATORIUMVERSIE. ROND DE WONING ZIJN DRIE PUTTEN GEMAAKT, WAAR MONTEURS VAN NETBEHEERDERS KUNNEN TRAINEN IN HET AANSLUITEN VAN AANSLUITLEIDINGEN EN T-STUKKEN. HET ‘HYDROGEN EXPERIENCE CENTRE’ WORDT GEBRUIKT ALS OPLEIDINGSLOCATIE VOOR MONTEURS EN INSTALLATEURS, MAAR IS OOK BESCHIKBAAR VOOR OVERHEDEN, BEWONERSGROEPEN OF ANDERE BELANGSTELLENDEN. HET KAN ZELFS ALS EVENTLOCATIE GEHUURD WORDEN OM KENNIS OVER WATERSTOF EN DE ENERGIETRANSITIE OP TE DOEN. MEER INFORMATIE IS VERKRIJGBAAR VIA E-MAIL: TECHNOLOGY@KIWA.NL.

| SEPTEMBER 2021

OP STAP

Die verschillen heffen elkaar op.” Fred: “Maar verbruik je dan ook drie keer zoveel waterstof in vergelijking met aardgas?” Sjoerd: “Inderdaad, maar het is nog niet duidelijk hoe dat straks wordt afgerekend. Op basis van geleverde energie, op kuubs, op kilo’s? Daar zijn ze nog niet over uit.”

THEORIE VAN WATERSTOF Henk is benieuwd wat installateurs precies leren tijdens de opleiding. Sjoerd: “Vooral de theorie van waterstof en het correct en veilig omzetten van een aardgassysteem naar een waterstofsysteem. Installateurs komen hier ’s morgens binnen als de verwarming op aardgas is aangesloten. Ze moeten deze zelf omzetten. Dat gebeurt heel veilig. Ze dragen allemaal waterstofsensoren, die signaleren of ergens waterstof ontsnapt.” Henk vindt het een voordeel dat het bestaande leidingenstelsel in de woning niet aangepast hoeft te worden. Sjoerd: “Overigens geldt dat niet voor alle woningen. Huizen ouder dan veertig jaar kunnen soms nog

oude koppelingen met touw erin hebben. Die drogen uit en moet je daarom vervangen als je overstapt.”

TOEKOMST Waterstof loopt in Nederland vooralsnog niet via een leidingnetwerk door het land. Dat is toekomstmuziek. Voor het waterstofhuis worden daarom flessen gebruikt. Fred vraagt hoe het er over twintig jaar uitziet. Sjoerd: “Ik denk dat iedere regio zijn eigen voorziening creëert. In sommige gebieden is het interessant om ter plaatse van wind- en zonne-energie duurzame waterstof te maken,

in andere gebieden is een warmtenet geschikter, omdat bedrijven veel restwarmte hebben die gebruikt kan worden in een warmtenet. En weer andere gebieden worden via leidingen voorzien van waterstof. Ik ken ook een regio waar meststromen van landbouwers worden omgezet in groen gas. Er gebeurt dus veel. Die ontwikkeling zal de komende jaren doorgaan en nieuwe inzichten opleveren. Daar helpt deze locatie aan mee. Hier gaan we trainen en testen en producten voor waterstof ontwikkelen. Noodzakelijk om volgende stappen te zetten!”

| SEPTEMBER 2021

Transformatoren voor Bruto Productie Meting Het aantal zonnepanelen neemt snel toe. Om het verbruik van deze zonnepanelen te meten wordt een Bruto Productie Meter geïnstalleerd. Om deze te installeren zijn transformatoren benodigd welke voldoen aan de BPM regelgeving betreffende de Meetcode. ELEQ biedt hiervoor de oplossing, namelijk de Energie Verrekening Lijn (EVL). Neem voor meer informatie contact met ons op!

+31 (0) 521 533 333

info@eleq.com

www.eleq.com

INNOVATIE Slimme halstralers, makkelijk instelbaar

SERIE A+ VAN PERFORMANCE iN LIGHTING

armaturen aansturen met deze afstandsbediening.

A+ is de nieuwe serie halstralers van Performance iN Lighting die zeer eenvoudig slim te maken is. Door het gebruik van de multifunctionele sensor en afstandsbediening is instellen nog nooit zo makkelijk geweest. A+ is de nieuwe serie halstralers van Performance iN Lighting die verkrijgbaar is in vier verschillende vermogens, 60W, 100W, 150W en 200W, waardoor er altijd wel één geschikt is voor jouw toepassing. De serie bestaat uit een zwarte aluminium behuizing en een transparante afscherming van uv- en warmtebestendig technopolymeer. Alle armaturen zijn leverbaar in 4000K, zijn voorzien van een ophanghaak en aansluitkabel H05RN-F van 1 meter. De A+ is geschikt voor gebruik bij temperaturen van -40˚ tot 40˚ C.

De drie grootste vermogens zijn standaard dimbaar 1-10 V en middels een DALI converter, verkrijgbaar als accessoire, om te zetten naar een DALI dimsignaal. Als accessoire voor de A+ 100, A+ 150 en A+ 200 bieden wij een multifunctionele sensor voor zowel detek als master-slave. Deze functies zijn zeer eenvoudig instelbaar door gebruik te maken van de separaat verkrijgbare afstandsbediening. Door het uitvoeren van slechts enkele simpele stappen kun je tot wel 30

Alle armaturen in deze serie hebben een zeer lange levensduur van maar liefst 60.000 uur (L80B10). Daarnaast zijn ze ook voorzien van onze standaard 5 jaar garantie. We hebben een handige snelrekentabel beschikbaar waarmee je in één oogopslag kunt zien hoeveel armaturen je nodig hebt voor de meest gangbare ruimtes. Wil je meer informatie ontvangen over de A+ of zou je graag de handige snelrekentabel ontvangen? Bel dan met 075 6 708 706 of stuur een e-mail naar info.nl@pil.lighting. Uiteraard kun je hier ook terecht voor advies over jouw verlichtingsproject. Wij staan klaar om je te helpen.

www.performanceinlighting.com

| SEPTEMBER 2021

Nick Vriese van EcoDim:

Slimme dimmers, dat

Het dimmen van led-verlichting mag dan steeds beter gaan, toch zorgt het nog vaak voor knipperende of zoemende lampen. Of voor praktische problemen als niet passend schakelmateriaal en te weinig aansluitvermogen. EcoDim, specialist in led-dimmers, heeft hiervoor enkele slimme dimmers ontwikkeld. "Gebaseerd op ervaringen van installateurs en eindgebruikers", aldus directeur Nick Vriese.

eliswaar, zo weet Nick Vriese, heeft de verkoop van conventionele led-dimmers nog steeds de overhand, maar het marktaandeel van de slimme dimmer neemt gestaag toe. De Doetinchemse eigenaar van EcoDim zag die ontwikkeling enkele jaren geleden al aankomen. Ook hoorde hij veel over de problemen van het led-dimmen. Samen met zijn team van medewerkers ontwikkelde hij slimme dimmers, die meekunnen in smart home-systemen. Het EcoDim-team maakte daarvoor gebruik van de ervaringen van klanten, zowel particulieren als de

| SEPTEMBER 2021

installateur. "We hoorden waar zij tegenaan liepen bij het dimmen van led. Knipperende lampen, gezoem, maar ook dat producten niet aansloten op bestaand afdekmateriaal. Die problemen wilden we allemaal tackelen. Daar zijn we mee aan de slag gegaan."

LASTIG PROCES Eenvoud, dimperformance en gebruiksgemak, zowel voor de installateur als de eindgebruiker, zijn daarbij sleutelwoorden. EcoDim ontwikkelde een ogenschijnlijk traditionele, maar slimme druken draaidimmer die universeel te

gebruiken is. Vriese: "De dimmer is voorzien van een digitale draaiknop, hierdoor heeft hij geen nul- en honderd-punt meer. De dimmer is daarnaast uitgerust met een min- en max-afstelling, deze wordt digitaal opgeslagen." En uiteraard communiceert hij met de hub. "Het was echt een lastig proces om dat voor elkaar te krijgen. Maar het is gelukt", zegt Vriese enthousiast.

PROTOCOL EcoDim heeft inmiddels negen slimme led-dimmers opgenomen in zijn assortiment. Ze werken op

SPOTLIGHT

wordt de toekomst

basis van het Zigbee- en Z-Wave-protocol en zijn eenvoudig in de meest gangbare smarthome-systemen te integreren. Vriese: "Met name Zigbee is aan een enorme opmars bezig. Bekende namen als Philips Hue, Homey en Aduro Smart werken op Zigbee. Onze slimme dimmers werken met deze smart home-systemen, zodat je al je verlichting kunt aansturen. Een paneeltje, downlights of een groep van tien, zoals wij zeggen, 'domme' dimbare led-lampen, het kan allemaal. En ook kunnen deze smart dimmers eenvoudig als con-

ventionele led-dimmers worden gebruikt, met dezelfde functionaliteiten." Verder verwacht Vriese dat spraakbediening via bijvoorbeeld Google Assistant en Amazon Alexa populairder wordt. "Daar zijn deze dimmers ook geschikt voor."

want dit is wat de consument wil. Alles makkelijk op afstand regelen, scenes voorprogrammeren, superhandig en comfortabel." EcoDim levert zijn slimme dimmer-pakket ook aan de elektrotechnische groothandel. Vriese: "De verkoop blijft ten opzichte van de particuliere markt nog wat achter. Installateurs zijn er misschien nog huiverig voor. Zigbee, Z-wave, controller, hub, protocol, het klinkt misschien wat ingewikkeld, maar dat valt reuze mee. En zonodig staan wij altijd klaar voor advies en training."

Assortiment 2021

SUPERHANDIG Voor veel installateurs is deze materie nog relatief onbekend, weet Vriese. Hij verwacht echter dat de slimme dimmer de markt binnen twee jaar overneemt. "Nieuwe woningen worden hiermee uitgerust,

ECODIM IN HET KORT NADAT NICK VRIESE IN 2012 DE OPLEIDING COMMERCIËLE ECONOMIE HAD AFGEROND, STARTTE HIJ MET ZIJN VROUW ECODIM. INMIDDELS HEEFT HIJ ZEVEN MENSEN IN DIENST EN EEN MOOI BEDRIJF MET SHOWROOM, KANTOOR EN MAGAZIJN IN DOETINCHEM. PRODUCTONTWIKKELING, ZOALS DE NIEUWE DIMMERS, GEBEURT IN DOETINCHEM, DE PRODUCTIE VINDT SINDS ZES JAAR PLAATS BIJ VASTE PARTNERS IN CHINA. ECODIM BEDIENT VRIJWEL DE HELE NEDERLANDSE MARKT MET ONDER MEER UNIVERSELE LED-DIMMERS, SLIMME LAMPEN, DRAADLOZE SCHAKELAARS EN SPATWATERDICHTE INBOUWSPOTS. Nick Vriese

| SEPTEMBER 2021

www.geyer.nl

Bezoek ons op stand nummer D17

OP ZOEK NAAR EEN VERDEELKAST VOOR UW PV INSTALLATIE...?

van

A Z tot

Of het nu gaat om grote projecten of om kleine, ú en úw wensen staan bij GEYER in de spotlights. Goede kwaliteit en een duidelijk persoonlijk advies spelen daarbij de hoofdrol. Een betrouwbaar product, nauwkeurige assemblage en stipte levering, hebben bij GEYER altijd de hoogste prioriteit.

WEEGSCHAALSTRAAT 50507324 BH BHAPELDOORN 5998200 E. INFO@GEYER.NL WEEGSCHAALSTRAAT 7324 APELDOORNT. 055 T. 055 5998200 F. 055 5998219

Eén bedieningspaneel voor alle systemen IP touch

Domotica én deurcommunicatie via slechts één paneel aansturen? Als onderdeel van smartIP bieden de Busch-Jaeger IP touch-bedieningspanelen met hun overzichtelijke gebruikersinterface een totaaloplossing. Het in 7” en 10” leverbare paneel kan functies van Busch-Welcome® IP overnemen, en in combinatie met Busch-free@home® en ABB i-bus® KNX zelfs die van huisen gebouwautomatisering. busch-jaeger.nl

INNOVATIE Innovatie Ei650i

KIES VOOR VEILIGHEID EN GEMAK

regelgeving (EN14604). De 230V gevoede optische rookmelders zijn de juiste keuze voor toepassing volgens de NEN 2555.

VOORDELEN OP EEN RIJ

Ben je al voorbereid op de nieuwe rookmelderplicht? Ga voor veiligheid en gemak en kies voor rookmelders van Ei Electronics, de Ei650i bijvoorbeeld. Dankzij AudioLINK kun je onderhoudsinformatie bovendien eenvoudig uitlezen. De Ei650i is dankzij stofcompensatie minder gevoelig voor stof, waardoor eens in de drie jaar uitzuigen voldoende is. Bovendien heeft de melder een 10-jaars lithiumbatterij die daarmee net zo lang meegaat als de melder zelf. En wist je dat de rookmelder beschikt over AudioLINK? Hiermee kun je onderhoudsinformatie eenvoudig uitlezen. De melder is alleen beschikbaar als stand-alone versie en is dus niet koppelbaar. Wil je

melders aan elkaar koppelen? Kies dan voor de Ei650iRF. Rookmelders van Ei staan garant voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Dat bewijst ook de praktijk! Alle Ei-producten worden tijdens de productie meerdere malen getest om de functionaliteit van dit veiligheidsproduct te borgen. Verder zijn de Ei-rookmelders getest en goedgekeurd volgens de Europese

• Minder gevoelig voor stof dankzij stofcompensatie • Maar eens per 3 jaar uitzuigen • 10-jaars lithiumbatterij: batterijen hoeven niet te worden vervangen • Beschikt over AudioLINK waardoor informatie over onderhoud eenvoudig kan worden bekeken • Alleen beschikbaar als stand-alone versie en dus niet koppelbaar • Wil je melders koppelen? Kies dan voor de Ei650iRF

VRIJBLIJVEND ADVIES Wil je meer weten over de mogelijkheden van onze oplossingen of vrijblijvend advies? Neem contact op met onze specialisten via info@hemmink.nl of 038 469 8200.

www.hemmink.nl

| SEPTEMBER 2021

GLAZEN KAARSSPEAKER De Sony LSPX-S2 Glass Sound geeft je kristalhelder geluid bij kaarslicht. Plaats de speaker waar je maar wilt. De hele kunststof buis trilt en zorgt voor helder geluid dat zich 360 graden verspreidt, zodat je overal naar je favoriete nummers kunt luisteren. Met ingebouwde Wi-Fi, Bluetooth-connectiviteit en een batterijlevensduur van 8 uur. Door de 32 lichtniveaus heb je keuze genoeg om een perfecte sfeer te creëren! In de kaarslicht-modus flikkert ie net als een echte kaars. Bron: Sony.nl

LEGO WERELDKAART Altijd al je eigen wereldkaart willen maken? Grijp nu je kans met deze gigantische LEGO ART Wereldkaart! De grootste LEGO set tot nu toe. Bouw de wereldkaart aan de hand van het voorbeeld, of geef je eigen draai aan de wereld! Houd je reizen bij door LEGO ‘punaises’ toe te voegen aan plekken waar je al bent geweest en waar je nog naartoe wilt. Urenlang bouwplezier gegarandeerd! Bron: LEGO.com

BLUETOOTH GPS TRACKER Ben jij ook altijd je sleutels of portemonnee kwijt? Met de Chipolo ONE itemzoeker is lang zoeken naar je spullen verleden tijd! Chipolo is de meest verkochte tracker in Europa. Hoe werkt het? Via de gratis app kun je de afstand tot het verloren item zien. Via de app kun je de Chipolo een luid geluid laten maken, zodat je deze makkelijk terug kunt vinden. Het zoeken naar je spullen was nog nooit zo eenvoudig! En niet onbelangrijk: De batterij gaat ongeveer 2 jaar mee en kun je daarna vervangen. Bron: Altijdalleskwijt.nl

SLIMME WATERFLES Vind je het moeilijk om elke dag genoeg water te drinken? Dat is verleden tijd met de HidrateSpark Steel Smart waterfles! De LED ring onderaan de fles gaat namelijk licht geven wanneer het tijd is om te drinken. De waterfles heeft een sensor in de bodem die bijhoudt hoeveel water je drinkt en hoe vaak je de fles bijvult. Dit zie je allemaal terug in de app op je smartphone. Zo haal je moeiteloos je dagelijkse waterinname! Bron: Fitwinkel.nl

| SEPTEMBER 2021

GADGETS MOBIELE WERKPLAATS OP WIELEN De Wiha XXL III is echt een functionele koffer. Dankzij het design vervoer je deze ‘mobiele werkplaats op wielen’ comfortabel en probleemloos. Door de extra grote, speciaal geconstrueerde wielen komt de koffer eenvoudig onbegaanbaar terrein over en is comfortabel achter je mee te trekken op trappen. De robuuste koffer bevat een uittrekbare trede, een mobiele meet- en zaaghulp, voldoende opbergruimte en gasveren die het onbedoeld dichtvallen van het deksel voorkomen. De koffer is verkrijgbaar bij de groothandel. Bron: Amwittools.nl

WERKTENT Deze werktent beschermt je apparatuur tegen slecht weer en zorgt ervoor dat je kunt doorwerken ondanks regen, wind of kou. Het doorschijnende doek laat licht door, zodat je draden van verschillende kleuren kunt onderscheiden en installaties, onderhouds- en montagewerkzaamheden volledig veilig kunt uitvoeren. De tent is gemaakt van polyester, voorzien van een waterdichte coating en vuur- en uv-bestendig 50+. Bron: Bizline.com

TOILET VISSEN Vis je het liefst elke dag, maar heb je daar geen tijd voor? Ga op visavontuur tijdens je bezoek aan het kleinste kamertje. Bij Toilet-vissen krijg je een mooi bordje met ‘Niet storen’ meegeleverd. Ideaal! Hang het bordje op en probeer in alle rust alle vissen te vangen. De set bestaat uit een vijvermat, bassin, hengel, vier vissen en het niet-storen-bordje.

JERRYCAN MINIBAR Deze geheime minibar is perfect voor jouw mancave. Hij lijkt op een normale jerrycan, maar als je beter kijkt, zie je dat je de jerrycan open kunt maken. De inhoud van de minibar is 10 liter en hij wordt geleverd met 2 whisky glazen. De jerrycan heeft ruimte voor 2 glazen, een fles sterke drank en 2 blikjes drinken. Door het handvat kun je hem eenvoudig meenemen. Bron: Megagadgets.nl

Bron: Megagadgets.nl

| SEPTEMBER 2021

HET NIEUWE DEURSTATION VAN COMELIT. Ultra, alle grenzen voorbij. Dankzij de modulaire constructie is Ultra naar eigen voorkeur samen te stellen. Beginnend bij de audioof audio/videomodules, via drukknopmodules en eindigend bij de touch-technologie. Uitgevoerd met de beste materialen, groothoeklens, dubbele luidspreker voor uniek helder geluid en verkrijgbaar in opbouwen inbouwuitvoering. Het innovatieve montagesysteem van de modules is ontworpen om de samenstelling te versnellen waardoor de installatietijd minimaal is en het gebruik van een schroevendraaier overbodig wordt.

Innovatieve technologie

Eenvoudig te installeren

Duurzaam gebouwd

Milieuvriendelijk

Industriële automatiseringskabels, uit voorraad leverbaar!

Ons toch al zeer brede kabelpakket is nog verder uitgebreid met kabels voor de industriële automatisering. Zoekt u robuuste stuurstroom-, data- of servokabels? De kans is groot dat wij de juiste kabels voor uw project op voorraad hebben. Hebben we de juiste kabel niet op voorraad? Dan gaan we daar naar op zoek. Met onze kennis en ervaring vinden of ontwikkelen we dé oplossing voor u.

www.cablepartners.nl

INNOVATIE Dubbele USB-wandcontactdoos + 2 poorten

MEER OPLAADMOGELIJKHEDEN, MEER GEMAK BELANGRIJKSTE VOORDELEN • Combinatie van wandcontactdoos met randaarde en twee moderne USB-netvoedingen • Gelijktijdig opladen via beide USB- poorten, waarbij de maximale stroom verdeeld wordt • Smartphones, tablets, camera’s of MP3-spelers altijd op kunnen laden • Nooit meer zoeken naar een beschikbare stekker • Eenvoudig achteraf in te bouwen • Veiligheid door geïntegreerde aanraakbeveiliging • Extra zuinig

PRODUCTKENMERKEN Met het groeiende aantal slimme apparaten in huis, zijn extra oplaadmogelijkheden geen overbodige luxe. Busch-Jaeger introduceert de USB-wandcontactdoos met twee poorten én randaarde. De nieuwe dubbele USB-wandcontactdoos is de perfecte combinatie van een normale wandcontactdoos, maar dan met niet één, maar twee USB-aansluitingen. Om zo smartphones, tablets en andere mobiele devices altijd op te kunnen laden en dat zelfs tegelijkertijd. Bovendien is de USB-wandcontactdoos

beschikbaar voor tal van Busch-Jaeger-schakelaarprogramma's, verkrijgbaar in alle actuele kleuren en eenvoudig achteraf in te bouwen.

• Laadstroom: 2,4 A (12 W) • Gebruik van bestaande en gecertificeerde standaard Busch- Jaeger-wandcontactdozen • Schroefloze aansluitpunten • 2 USB-aansluitingen type A • Ondersteunt opladen met BC 1.2 (1,5 A) en MFI (2,4 A) • Lage inbouwdiepte van 39,5 mm • Geen gegevensoverdracht Bekijk onze nieuwe dubbele USBwandcontactdoos

VEILIG ÉN ZUINIG De USB-wandcontactdoos kenmerkt zich niet alleen door gemak, maar biedt dankzij de geïntegreerde aanraakbeveiliging ook extra veiligheid. Daarnaast is de contactdoos uiterst zuinig. Zo bedraagt het stroomverbruik in de stand-by-modus – als er geen apparaten worden opgeladen – minder dan 0,1 Watt, wat neerkomt op zo'n 20 cent per jaar.

www.busch-jaeger.nl

| SEPTEMBER 2021

In elke uitgave geven Henk en Fred hun mening over de producten die in het magazine staan. Wat vinden zij van de noviteiten? Welke voordelen levert het op voor de installateur? En wat kun je ermee? 8 reviews op een rij.

DRAKA - PRY CAM HOME FRED: “80% van de ongelukken in huis is te herleiden tot defecten in elektrische apparaten. Wist jij dat?” HENK: “Zoveel? Dat wist ik niet!” FRED: “Daarom heeft Draka de PRY-CAM Home in het leven geroepen. Daarmee kun je elektrische installaties in huis gemakkelijk keuren, monitoren en zo volledig veilig houden.” PAGINA HENK: “Mooi dat we zo als installateur ongelukken kunnen voorkomen.”

OXXA® - UITGEBREIDE RANGE PBM HENK: “OXXA® verkoopt tegenwoordig niet alleen meer werkhandschoenen, maar ook een uitgebreide range persoonlijke beschermingsmiddelen.” FRED: “Oh das handig! Wat hebben ze allemaal?” HENK: “Bescherming van top tot teen! Ze bieden drie sublijnen aan PBM, zodat de installateur eenvoudig kan kiezen wat op dat moment het beste bij zijn situatie past.” PAGINA FRED: “Klinkt goed!”

ATTEMA - STEKERBAAR INSTALLEREN IN BETON HENK: “Had jij het nou laatst over stekerbaar installeren in beton?” FRED: “Ja, dat is nu mogelijk. Attema heeft samen met een aantal partijen uit de praktijk een snellere, eenvoudige installatiemethode voor (prefab) betonnen wanden en vloeren ontwikkeld.” HENK: “Kun je me daar meer over vertellen?” FRED: “Ja, de oplossing bestaat onder andere uit nieuwe vloeren wanddozen, waarmee je installatieruimte in beton creëert. Kom, ik laat het je wel even op de website zien!”

PAGINA

SHADA - PRODIM DIMMERS HENK: “Ha, wat handig die nieuwe dimmers van Prodim.” FRED: “Zie je nou wel! Die microchip doet goede dingen; de ideale dim-performance regelen en automatisch detecteren van het type belasting.” HENK: “Ja Fred, je had gelijk.” PAGINA FRED: “Dat wordt weer trakteren!”

| SEPTEMBER 2021

REVIEWS EATON - ROUNDTECH + E-FOCUS

PAGINA

HENK: “Fred, ik dacht dat we alleen vluchtrouteverlichting gingen installeren vandaag, maar nu moeten we ook anti-paniekverlichting monteren...” FRED: “Wist je dat ik kan toveren?” HENK: “Nou ff serieus, Fred!” FRED: “We hebben de RoundTech armaturen van Eaton bij ons. Die armaturen kun je gebruiken voor beide soorten verlichting! Zo heb je altijd het juiste armatuur bij je. Handig hè?”

PERFORMANCE IN LIGHTING - A+ HALSTRALERS FRED: “Zo, die halstralers zijn geïnstalleerd!” HENK: “Ben je nu al klaar, Fred?” FRED: “Snel, hè? Dit zijn halstralers uit de nieuwe serie A+ van Performance in Lighting. Door het gebruik van de multifunctionele sensor en afstandsbediening is instellen heel eenvoudig. Dat kun jij zelfs!” PAGINA HENK: “Wat ben je weer grappig.”

HANZESTROHM - EI650I ROOKMELDER

FRED:

“Henk, ik heb Hemmink even gebeld voor advies over rookmelders.” HENK: “Vertel!” FRED: “Ze adviseerden de E1650i van Ei Electronics. Van deze rookmelder gaat de batterij 10 jaar mee, net zolang als de rookmelder zelf. Je hoeft ‘m maar eens in de 3 jaar uit te zuigen en met de AudioLINK functie kun je onderhoudsinformatie eenvoudig uitlezen.” HENK: “Klinkt goed. Kan ik deze melder ook koppelen?” PAGINA FRED: “Nee, deze niet. Maar daar hebben ze de Ei650iRF voor.”

ABB - DUBBELE USB-WANDCONTACTDOOS MET 2 POORTEN HENK: “We hebben volgende week een klus waarbij ze in elke wandcontactdoos zoveel mogelijk USBaansluitingen willen hebben. Die mensen houden vast net zo van technische snufjes als jij…” FRED: “Ah, dan moet je die nieuwe dubbele USB-wandcontactdozen van Busch-Jager even bestellen.” HENK: “Wil jij dat even doen?” FRED: “Nee, ik heb je al op dit geniale idee gebracht. Tot morgen hè!” PAGINA

| SEPTEMBER 2021

FRED

Op de hoogte blijven van de laatste trends op het gebied van internet, gadgets en social media? Volg Fred op LinkedIn: fred-van-henk-en-fred

Kantoor verandert door coronacrisis

Meer technische snufjes Aangejaagd door de coronacrisis, zullen kantoormedewerkers steeds meer hybride gaan werken. Dus deels op kantoor en deels thuis. Fred dook in alle nieuwe technische hulpmiddeltjes die worden ontwikkeld. Om zo de onderlinge communicatie tussen het personeel thuis en op kantoor te verbeteren. Foto: 123RF.com

enk en ik gaan natuurlijk de meeste dagen op pad voor een klus. Maar we moeten ook wel eens op kantoor zijn om een offerte uit te werken, of voor de facturatie. Deels deden we dat het afgelopen anderhalf jaar vanwege de coronacrisis vanuit huis. De verwachting is dat ook na de coronacrisis veel kantoormedewerkers hybride blijven werken. Dus voor een deel op kantoor en voor een deel vanuit huis. Veel werkgevers stonden bij dat laatste tot voor kort vaak niet zo te springen. Vaak werd er gedacht dat dit ten koste zou gaan van de productiviteit. Natuurlijk heb ik ook weleens een wasje tussendoor gedraaid, maar uit onderzoek blijkt dat mensen die thuis werken juist 13 procent productiever zijn. Dus dat vooroordeel is nu ook de wereld uit! Komt bij dat werknemers er door de coronacrisis nu ook meer aan gewend zijn.

huis blijft werken, is het natuurlijk wel belangrijk dat de onderlinge communicatie optimaal is. Er worden op dit moment allerlei technische snufjes ontwikkeld waardoor je goed contact houdt zonder dat je je collega’s de hele tijd live hoeft te zien. Zo hebben ze bij Deloitte in Amsterdam een grote telefoon ontwikkeld, met een groot scherm daarop, die tijdens meetings op een stoel wordt gezet in de vergaderruimte. De persoon die online aanschuift is dan op dit scherm te zien. De aanwezige personen hoeven dan niet naar een groot scherm aan de muur te kijken als jij praat,

maar kijken naar jouw stoel. Veel natuurlijker! Ook is er bij Deloitte een robot, een rondrijdende iPad op schouderhoogte, waarmee thuiswerkers door het gebouw kunnen rijden om zo met collega’s te kunnen kletsen. Verder is er een groot scherm bij het bij de koffieautomaat, waar thuiswerkende collega’s op in kunnen loggen om zo mee te kunnen praten. Bijvoorbeeld tijdens de vrijmibo. Ook wordt er bij Deloitte gewerkt aan een VR-vergaderruimte. Met thuis een VR-bril op, lijkt het dan net alsof je live in de vergadering zit. Ook iets voor onze branche?

TECHNIEK Als een deel van het kantoorpersoneel ook in de toekomst vanuit

| SEPTEMBER 2021

Foto: 123RF.com

De specialist voor de professional Met meer dan 20.000 actieve artikelnummers van het merk Bailey en vele andere merken kan de professional putten uit meer dan alleen decoratieve lampen en toebehoren. Ga naar onze website www.bailey.nl voor meer informatie. De producten van Bailey zijn verkrijgbaar via de gekende elektro groothandel.

Volg Bailey Lights ook op Pinterest pinterest.com/baileylights

bailey.nl

DA64-230/KNX REG – De nieuwe KNX-DALI-gateway van B.E.G. die meer kan Een interface tussen de KNX-installatie en de DALIverlichtingsinstallatie. Met dit product kunnen DALI en DALI-2 apparaten in een KNX-netwerk worden geïntegreerd. Het DALI adres en de bijbehorende gegevens en bronnen worden toegankelijk vanuit het KNX-systeem alsof het deel uit maakt van het KNX-systeem. Aan de DALI zijde is naast de DALI armaturen de integratie van B.E.G. DALI-LINK multisensoren mogelijk. De DALI-LINK multisensoren en actoren kunnen via de ETSapp worden geprogrammeerd en zelfs via KNX worden geblokkeerd. Via de DALI bus worden de actuele lichtwaardes en bewegingsinformatie naar de KNX-bus verzonden. Tevens bied het ondersteuning van RGB en DALI "Device Type 8" (DT8) voor het regelen van de helderheid en kleurtemperatuur. DALI-LINK multisensoren zijn goedkoper en de installatie is

B.E.G. Brück Electronic B.V. - Nederland  Tjalk 42  2411 NZ Bodegraven Tel: +31 172 476 800  info@beg-luxomat.nl

goedkoper. Voor de verlichting is namelijk GEEN extra KNX bus-bekabeling noodzakelijk. Alle DALI-LINK multisensoren en actoren van B.E.G. worden direct aangesloten op de bestaande DALI-lijn en gevoed door de DALI-gateway en hebben daarom geen voedingskabel nodig. De status van deze actoren worden doorgeven aan de KNX installatie. Naast de normale DALI verlichting kan ook DALI noodverlichting volgens EN 62386-202 worden aangesloten op het systeem. De verplichte testen kunnen regelmatig op het KNX-systeem worden afgelezen. De multisensoren kunnen via de ETS (ETS5 in combinatie met de ETSapp) worden ingesteld, geblokkeerd en vrijgegeven, programmering via DALI is niet nodig.

DA64-230/KNX REG beg-luxomat.com