Overige types op aanvraag beschikbaar. Voor meer specificaties download hier de datasheets: draka-profit.nl
duurzaam verschillende kabellengtes verschillende diameters
Twijfel je om voorbedrade buizen te gebruiken? Dan helpt Draka jou kiezen met draad-in-buiscombinaties in verschillende kleuren. Zo weet jij in één oogopslag welke kabel er in de buis zit, grijp je nooit mis en kun je nog sneller installeren. Doen! efficiënt werken 5 herkenbare kleuren slechts 1 installateur nodig groot assortiment
Henk & Fred komt bij jou en je collega’s langs! Scan de QR-code of ga naar henkenfred.nl/oliebollentour en meld je voor 1 december aan.
SPONSOREN:
Henk & Fred is het leukste magazine voor de installatietechniek. Wij zijn er voor iedereen die werkzaam of geïnteresseerd is in installatietechniek. In elke editie is er weer een glansrol weggelegd voor collega’s Henk, Fred en Daan. Hierdoor weten we zowel jong als oud binnen de gehele installatietechniek aan ons te binden. Het magazine verschijnt vijf keer per jaar en wordt verspreid in een oplage van 24.000 exemplaren.
Jaargang 10, nummer 5, december 2022
UITGEVER
Media Vakman B.V. Snipperlingsdijk 50 7417 BK Deventer
HOOFDREDACTIE
Peter Besselink, redactie@henkenfred.nl
Sjoerd Geurts, Marieke van der Heijden, Han Neijenhuis, Michiel Elands en Pim van de Beek
BLADMANAGER
Matthea Kiemeney, matthea@henkenfred.nl
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE
Patricia Overmars (correctie), Martijn Verspeek (column), Jurgen Pops (vormgeving) en Leony Bos (communicatie)
ADVERTENTIES
advertenties@henkenfred.nl
VORMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel
ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@henkenfred.nl
Verschijning: 5 x per jaar
Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 9% BTW incl. verzendkosten)
Losse nummers € 9,75 (excl. 9% BTW incl. verzendkosten)
Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd.
ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACY STATEMENT Zie www.henkenfred.nl
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.
Fred: @FredvanHenF | Henk: @HenkvanHenF www.facebook.com/HenkenFred www.instagram.com/henkenfred www.linkedin.com/company/henk-&-fred www.linkedin.com/in/fred-van-henk-en-fred info@henkenfred.nl
WWW.HENKENFRED.NL
Dat er genoeg uitdagingen liggen voor de technieksector, dat wisten we al. Hamvraag in de toekomstverkenning CONNECT2030 is daarom hoe we al dat werk straks handjes en voetjes gaan geven.
Bedrijfsleider Paul Eidhof van Keizers Installatietechniek in Oldenzaal laat zich niet gek maken. Met een geheel eigen manier van leidinggeven, stoomt hij zijn bedrijf klaar voor de toekomst. Vooral door zijn medewerkers meer verantwoor delijkheid te geven.
Henk en Fred bezoeken vandaag een oude Baptistenkerk in Apeldoorn. Tegenwoordig wordt het voormalige heiligdom bewoond door Erik en Irma Groot Wesseldijk. Zij ruilden hun melkveehouderij in voor dit prachtige kerkje uit 1920.
NPO Radio 2-dj Wouter van der Goes is een groot liefhebber van vinyl. Wekelijks draait hij op de donderdag in het tweede uur alleen maar platen vanaf de pick-up. Henk en Fred zochten hem op in zijn thuisstudio.
De benzineprijzen zijn hoog, elektrisch rijden is steeds voordeliger. Dat betekent een groeiende vraag naar laadpalen. Henk en Fred bezoeken vandaag eMobility-specialist Mennekes in Deventer, die naast zijn deur laadpalen heeft gekoppeld aan een uniek energiemanagementsysteem.
De branche schreeuwt om personeel. Ondertussen neemt de werkdruk alsmaar toe. Hoe moet je daar als installatiebedrijf mee omgaan? We gingen in Haarlem op de koffie bij stress-expert Thijs Launspach.
Henk en Fred bezoeken vandaag het Louwman Museum in Den Haag. Ze mogen zich daar verlekkeren aan 275 historische voertuigen, die samen het verhaal vertellen van de automobielindustrie door de jaren heen. Een bijzonder verhaal!
Eerlijk gezegd ben ik er best wel een beetje van geschrokken. Het zinnetje viel terloops tijdens de presentatie van de toekomstverkenning CONNECT 2030 van onder andere Techniek Nederland en Wij Techniek. Maar het gaat ongetwijfeld grote gevol gen hebben voor de toekomst van onze branche. Want wat is er aan de hand? Binnen acht jaar gaat een kwart van de mensen die nu in de installa tiebranche aan het werk zijn met pensioen. Een kwart! En daar staat dus niet tegenover dat er ook weer zoveel mensen ínstromen.
Simpelweg omdat er niet zoveel jongeren zijn. We zullen dus uit een heel ander vaatje moeten gaan tappen. Meer automatiseren, meer robotiseren en slimmer werken. Daar gaat het rapport CON NECT2030 dan ook met name over. Want je kunt aan de voorkant nog zoveel ambities hebben - oplossingen bieden voor klimaat- en energie crisis, de energietransitie, meer circulair bouwen - maar dan moet je daar dus wel de handjes voor hebben. En dat kan alleen maar door slimmer te gaan werken.
Wat ook steeds belangrijker wordt, is hoe je met je huidige personeel omgaat. Dat je ze bindt en boeit. In dat kader hadden we een mooi gesprek met bedrijfsleider Paul Eidhof van Keizers Instal latietechniek in Oldenzaal. Toen hij bij Keizers aan de slag ging, verhuisde hij bewust de directieka mer van de bovenste verdieping naar de begane grond. En ging midden tussen zijn mensen zitten. Ook heeft hij de verantwoordelijkheid lager in de organisatie gelegd. Door zijn medewerkers meer verantwoordelijkheid te geven, bindt hij ze als het ware ook aan het bedrijf. En hij laat ze ook actief meedenken over de bedrijfsvoering. Een mooi voorbeeld van hoe je je bedrijf klaarstoomt voor de toekomst!
Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@henkenfred.nl
Dat er de komende jaren genoeg uitdagingen liggen voor de technieksector, dat wisten we al. Neem alleen al de klimaatcrisis, de energietransitie en de roep om meer circulair te bouwen. Wat dat betreft gaf de toekomstverkenning CONNECT2030 van Techniek Nederland en Wij Techniek geen nieuwe inzichten. Hamvraag is echter wel hoe we dit handjes en voetjes gaan geven met het nu al nijpende personeelstekort.
Huh, van 800.000 naar 2,8 miljoen 80-plussers?
In een overvolle zaal in het Louw man Museum in Den Haag, werd dit najaar de toekomstverkenning CONNECT2030 van onder andere Tech niek Nederland en Wij Techniek ge presenteerd. Dat we aan de vooravond staan van een groot aantal transities zal niemand verbazen, gezien de klimaatcri sis waar we nu mee te maken hebben, de energietransitie die al volop in gang is en de toenemende eisen om steeds
Daan: “Goed hoor, dat ze bij het rapport CONNECT2030 ook de mening van jongeren hebben betrokken. Wij zijn immers de toekomst…”
Fred: “Inderdaad, maar weet je waar ik van geschrokken ben? Dat binnen acht jaar een kwart van de mensen in onze branche met pensioen gaat.”
Daan: “Daar zit Henk straks ook bij.
Maar waar ik nog veel meer van stond te kijken is dat we op dit moment 800.000 80-plussers hebben. En dat dat er in 2030 al 2,8 miljoen zijn…”
Fred: “Wow. Dus ook daar ligt een gigantische rol voor onze sector, om te zorgen dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen!”
meer circulair te gaan bouwen. Bij dat alles ligt een belangrijke rol weggelegd voor de installatiewereld. Interessant is ook om te zien hoe jon geren tegen de toekomst aankijken en welke ontwikkelingen volgens hen de grootste invloed hebben op de samen leving in 2030. De onderzoekers van het rapport hebben daarvoor een groep van 367 jongeren geïnterviewd. Digitalisering, het overstappen op andere energiebron nen voor mobiliteit en de energietransitie werden daarbij het meest genoemd. Opvallend is dat digitalisering met 28 procent met stip bovenaan staat en zonnepanelen met slechts 3 procent helemaal onderaan de lijst. Volgens het rapport gaat digitalisering een steeds belangrijkere rol spelen binnen de bran che door in de toekomst steeds meer te automatiseren en te robotiseren.
Het meest interessante - maar ook alar merende - deel van het rapport staat in het hoofdstuk dat ingaat op het nu al nij pende personeelstekort en hoe we door middel van omdenken kunnen komen
tot meer monteurs voor onze sector. Of hoe we ze in ieder geval behouden. De verwachting is dat de ko mende acht jaar een kwart van het personeelsbestand in de technieksector met pensioen gaat! Daar staat tegenover dat er steeds minder jongeren zijn. En dus ook steeds minder jonge aanwas op de arbeidsmarkt. Te weinig mensen en te veel werk. We zullen in de in stallatiewereld dus uit een ander vaatje moeten tap pen, aldus het rapport CONNECT2030. Bijvoorbeeld door meer op afstand te werken. En dan hebben we het niet alleen over bouwvergaderingen via Teams of Zoom, maar ook door bijvoorbeeld een expert of ervaren monteur op afstand te laten meekijken op de bouw door middel van Augmented Reality. Ook meer prefab fabriceren en minder uren maken op de bouwlocatie zorgt voor extra efficiency. Verder wordt het inzetten van robots en exoskeletten bij fysiek zwaar werk genoemd.
Maar niet alles kan geautomatiseerd worden. We blijven de handjes nodig hebben in de bouw. Status
Tijdens de presentatie van het rapport CONNECT2030 deed voor zitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland ook een oproep aan de politiek. “We staan voor een giganti sche opgave, maar we zien ook dat procedures veel te lang duren. In de wet- en regelgeving zijn we vaak te ver doorgeslagen. Gezien de ambi ties die er liggen, vraagt dit om een andere manier van samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven.” Een voorbeeld van een goede samenwerking is volgens Terpstra dat de hybride warmtepomp vanaf 1 januari 2026 de nieuwe standaard wordt. “Door dat te normeren kun nen wij als sector ook weer verder; door de productie te verhogen en monteurs op te leiden in het instal leren van warmtepompen. Zo krijg je zaken in beweging!”
houders en arbeidsmigranten kunnen daar wel eens een heel belangrijke rol gaan spelen. Ook moet op een heel andere manier naar jonge monteurs worden gekeken, aldus het rapport. In plaats van het stellen van eisen aan een werknemer, moet er veel meer worden gekeken naar wat jij als werkgever te bieden hebt. Verder is bij het Binden & Boeien van personeel goed om te weten dat ‘het doen van nuttig werk’ en ‘ontwikkelingsmogelijkheden’ belangrijker zijn dan een vet salaris. Vooral de generaties vanaf de millen nials hechten veel waarde aan zinvol werk. Het werk moet voor hen bijdragen aan een betere wereld. We maken de sector aantrekkelijk door in te spelen op dat soort drijfveren.
Thuis is de plek waar mensen zichzelf zijn. Dat is terug te zien aan de meubels en het kleurgebruik. De vernieuwde Busch-axcent® pur-serie maakt het mogelijk om dé persoonlijke finishing touch aan elk interieur te geven door ook de schakelaars af te stemmen op de inrichting. Met nieuwe en moderne kleuren en materialen, zoals beton, leisteen en geperst papier. Het schakelaarprogramma is verkrijgbaar in 1- tot 5-voudige afdekramen, die verticaal of horizontaal gemonteerd kunnen worden. Wat hetzelfde is gebleven? De vertrouwde pure verschijningsvorm van Busch-axcent® busch-jaeger.nl
PAUL EIDHOF KEIZERS INSTALLATIETECHNIEK
Veel installatiebedrijven zijn bezig met de waan van de dag. Bedrijfsleider Paul Eidhof van Keizers Installatietechniek in Oldenzaal laat zich niet meevoeren in deze ‘gekte’. Met een geheel eigen manier van leidinggeven, stoomt hij zijn bedrijf klaar voor de toekomst. Vooral door zijn medewerkers meer verantwoordelijkheid te geven.
“Dat klopt. Ik heb een achtergrond in de elektrotechniek en altijd in deze branche ge werkt. In 2018 kreeg ik de kans om bij Keizers Installatietechniek de leiding op te pakken. ‘Bouwen aan Kei zers’ was een langgekoesterde ambitie sinds 2005, maar destijds kwam ik er met oud-eigenaar Jaap Keizers niet uit. Inmiddels was Keizers Installatietechniek onderdeel geworden van de VDK Groep. In 2018 werd ik benaderd door een recruiter en ging ik in gesprek met directeur Frans van der Kolk van de VDK Groep. De kogel was snel door de kerk.”
“Met mijn Twentse nuchterheid heb ik eerst rustig de kat uit de boom gekeken. Ik kwam hier niet in een gespreid bedje. Enkele mede werkers waren voor mijn komst al vertrokken. We zijn begonnen met het vormen van een stabiele basis. Ik heb diverse zaken veranderd. Hier was men gewend dat er top-down lei ding werd gegeven, van boven naar beneden. Ik heb vanaf dag één de verantwoordelijkheid lager in de organisatie gelegd. Ik heb geen behoefte aan jaknikkers binnen het bedrijf.”
“Bijvoorbeeld door mijn kantoor naar bene den te verhuizen en de interne organisatie qua werkplek anders in te delen. Er was in het verleden een drempel, als je naar de baas moest door een lange trap op te gaan. Ik zit nu gewoon tussen iedereen in. Met de deur open. Iedereen kan en mag hier naar binnen stappen. Ik begin de dag meestal met een rondje langs iedereen. Weten wat er speelt, even met elkaar schake len. Een jarige medewerker feliciteren zoals vanmorgen, haha. Ik wil iedereen het gevoel geven dat we het samen doen. We overleggen en nemen samen beslissingen. Iedereen weet daardoor wat er speelt.”
KLINKT GOED, MAAR VIELEN DIE VERANDERINGEN METEEN GOED?
“Het was even wennen voor sommige mensen die het jaren op een bepaalde manier hadden gedaan. Maar als je het leuk vindt om op deze manier te werken, dan neemt het werkplezier toe en kun je groeien. Toch hebben we ook afscheid genomen van enkele medewerkers. Die niet mee konden, of wilden, of gewoon niet pasten binnen de organisatie. Ik wil niet dat
Ik heb geen behoefte aan Jaknikkers binnen het bedrijf
Keizers Installatietechniek bestaat 93 jaar. Het familie bedrijf werd in 2016 verkocht aan Frans van der Kolk van de VDK Groep. Twee jaar later werd Paul Eidhof binnenge haald als bedrijfsleider om de directie te voeren binnen het bedrijf. Inmiddels werken er 45 medewerkers bij Keizers Installatietechniek in Olden zaal, een totaalinstallateur in de Elektrotechniek (40%) en Werktuigbouwkunde (60%). Binnen de VDK Groep werken 64 zelfstandige bedrijven, van schilders tot installateurs, af bouwers en projectinrichters. In totaal werken er meer dan 2500 mensen. “
onze mensen in hokjes denken. In de binnendienst niet, maar ook niet in de buitendienst. Onze E- en W-monteurs pakken projecten sa men op. Dat werkt prima. ‘Samen’ is het woord waar het bij Keizers om draait. Hier draait alles om eerlijkheid, vertrouwen en nuch terheid. Wij spreken ook graag van sfeermeesterschap. Dat we aandacht voor elkaar hebben. Dat je elkaar vertrouwt. Met vertrou wen bespaar je meer geld dan met controleren. En gaat het een keer mis, dan is er ook niet meteen wat aan de hand. Dan kijken we samen waar de vergissing precies zit en hoe we het de volgende keer beter kunnen doen.”
“Veel! In ieder geval meer structuur binnen het bedrijf. Het wordt goed opgepakt. Iedereen wil mee in de nieuwe flow. We krijgen steeds vaker ook vanuit de monteurs de vraag om vroegtijdiger bij een pro ject betrokken te worden. Om mee te kunnen denken. Dat levert weer op dat ze zich nog meer verant woordelijk voelen voor het project.”
“Jazeker, we staan open voor suggesties. Een voorbeeld? Een medewerker stelde voor om de werktekeningen in 3D te gaan maken met Revit. Tot dat moment was het vooral AutoCad-werk. Maar 3D geeft veel meer inzicht in wat je maakt. Daarom hebben we flink geïn vesteerd en nu tekenen we voor zowel E als W alles in Revit. Verder hebben we een prefab-werkplaats opgezet waar we projecten volledig
kunnen voorbereiden. Inmiddels hebben we de E en W installaties voor drie projecten geprefabd. Dat komt vanuit de mensen zelf. En het mooie is dat we binnen de grote VDK- Groep de vrijheid hebben om zo te handelen.”
JE WERK’ VAN WIJ TECHNIEK?
“Wij vinden het belangrijk dat mensen zich ontwikkelen. Alle 45 medewerkers hebben deze work shop gevolgd. Je verdiept jezelf, leert anders over je werk nadenken en maakt daardoor op de werkvloer een kwaliteitsslag. De betrokken heid is hierdoor groter geworden en de mensen zijn aan het denken gezet! Dat is belangrijk. De loodgie ter loopt nu nog met een baco op de werkvloer, maar straks met een laptop. Op dit moment is de iPad al gemeengoed. Waarmee ze zaken
Ik heb bewust de verantwoordelijkheid lager in de organisatie gelegd ”
Keizers Installatietechniek wil niet per se groeien, maar wel kwaliteit blijven bieden. Nieuw personeel komt vooral binnen via eigen mensen en dankzij innige samenwerkingen met regionale opleidingen, vertelt Paul Eidhof. “Jaarlijks nodigen we leerlingen van het ROC uit om een kijkje te komen nemen. Ik verzorg zelf het verhaal en geef ook enkele keren gastlessen voor de opleiding Techniek. Hierdoor weten we leerlingen te binden. Op dit moment lopen hier diverse leerlingen en stagiaires rond, die we intensief begeleiden. Vier leerlingen hebben inmiddels al een contract en blijven hier werken. Omdat we ze enthousiast hebben gekregen voor het vak en ons mooie bedrijf.”
vastleggen, materialen bestellen en meekijken met tekeningen. De installaties worden geavanceerder en dominanter. Vroeger draaide alles om de stenen van een pand en hobbelde de installatie er achteraan. Nu wordt een huis steeds vaker om de installatie heen gebouwd. We hebben huizen waar voor 250.000 euro aan techniek in zit en realiseren een sportcomplex in Zwolle met meer dan drie miljoen euro aan in stallatietechniek. Dit heeft gevolgen voor de positie van de installateur in de bouwkolom. Verder verandert de markt snel door de energietran sitie. Je kunt niet meer op basis van ervaring een cv plaatsen; een warmtepomp vraagt dat je eerst alles uitrekent! Met zo’n workshop vergroot je je blikveld en dat is belangrijk.”
VAN
“Zeker. Bij mijn komst heb ik een tijdlijn, een soort highway opgezet. Keizers 2.0. Waarin we zaken op pakken zoals fitheid van de organisatie, kennis van
techniek, communicatie naar de klant toe. Waar we inmiddels grote stappen in hebben gezet. De medewerkers mochten hier zelf ook aan bijdragen. Een stukje sfeermeesterschap werd dat vaak ge noemd. De vrijdagmiddagborrel is belangrijk, maar ook het dagje uit dat de monteurs zelf organiseren na de bouwvakvakantie. Dat doen we samen en het is ook nog eens heel gezellig. Maar we staan ook voor elkaar klaar als het even niet gaat of wanneer mensen extra ondersteuning nodig hebben.”
Servicetechnicus Jaap van Essen (20) rijdt met zijn VW Transporter naar alle hoeken van Nederland. Want een storing kan zich overal voordoen. “Met zo’n ruime Transpor ter heb je altijd alles bij de hand.”
Jaap begon vier jaar geleden als stagiair bij Leertouwer in Barneveld. Inmiddels is hij voor veel klanten een bekend gezicht. “In eerste instantie werkte ik vooral in de industrie. Maar ik miste afwisseling en het contact met mensen. Toen kreeg ik de kans over te stappen naar de afde ling Service, Beheer & Onderhoud. Die klussen zijn allemaal heel verschillend en veel korter: de ene keer werk je aan zonnepanelen op een boerenschuur, dan monteer je een weerstation bij een Rotterdamse villa en vervolgens heb je een week storingsdienst. Ik vind het heerlijk.”
Met name voor die storingsdiensten kreeg hij een eigen bus. “De meeste collega’s rijden een Volkswagen Caddy, maar iedereen bij Service krijgt een Transporter. Bij storingen moet je gewoon echt alles bij de hand hebben. Ik heb eigenlijk mijn eigen magazijn bij me. Achterin ligt het helemaal vol met alle soorten automa ten, aardlekschakelaars, kabels, lange lengtes pijp en noem maar op.” Jaap schuift één van de deuren open en grijpt een föhn uit de stel ling: “Of deze, voor als de schakelkast nat is…”
Dat hij alles snel weet te vinden in de volge laden bus is niet zonder reden. Jaap lacht:
“Toen ik deze bus overnam van een collega, wilde ik alles een beetje uitzoeken en netjes inruimen. Maar er lag zóveel in, dat het me drie dagen kostte!”
Wat er uniek is aan zijn bus? Jaap denkt even na: “Het Alu ca schuifladesysteem, waar door je meer overzicht op de
materialen houdt. En ik heb achter verlichting ingebouwd, zodat je ook midden in de nacht je spullen kunt vinden.”
Jaap ziet het als waardering dat hij bij Leertouwer al heel snel een eigen bus kreeg.
“Het geeft vertrouwen dat je al zelfstandig op pad mag. En met een eigen bus weet je altijd wat je bij je hebt en hoef je minder te zoeken.”
Fred sprak met Jaap nog over het ronkende dieselblok voorin de Volkswagen Transporter T6. “Jaap vertel de me dat ‘ie inmiddels ruim 130.000 kilome ter op de teller heeft, maar nog nooit heeft geweigerd. Behalve toen hij eens de hele dag z’n deur open had laten staan; de interieur verlichting bleef branden en daardoor was de accu leeg. Een elektrische bus is in zijn werk met storingsdiensten nog geen optie. Stel dat je de hele dag onderweg bent geweest, je accu bijna leeg is aan het einde van de dag en je pre cies dan nog naar een storing moet.”
Ben jij het ook zo zat? Voor niks naar locatie rijden. Te late storingsmeldingen. Te vaak onderdelen vervangen. Klanten uitleggen waarom hun energierekening zo hoog is. Wat een verspilde energie! Daarom maakt HBI slimme verlichtingsoplossingen die energie besparen.
Klanten willen energiezuinige oplossingen. En jij wilt ze daar bij helpen. Misschien denk je niet meteen aan de (nood-)verlichting van galerijen, portieken, trappenhuizen en uitgangen. Maar met deze duurzame technieken in de slimme verlichtingsoplossingen van HBI bespaar je flink wat energie!
High level/low level techniek
De armaturen schakelen van laag naar hoog niveau als zij een beweging registreren. Zij branden dus alleen op volle kracht als dat nodig is.
Een intelligente en efficiënte aansturing van de led-lichtbron en sensoren zonder bewegende delen zoals een relais.
Long-life batterijen
Met de nieuwste batterijtechnologie van Panasonic gaan de batterijen in de armaturen tot wel twaalf jaar mee.
Dus relax met de voordelen van deze technieken:
• Energiezuinig
• Lange levensduur
• Minder onderhouds- en vervangingsmo menten, dus lagere kosten
• Forse reductie van de CO2-footprint
• Meer comfort en veiligheid
HBI zorgt met draadloos beheer van de ver lichtingsarmaturen voor nog meer verlichting. Draadloos beheer geeft namelijk informatie en inzicht. Zo ben jij eenvoudig ‘in control’:
• De sensoren in de verlichtingsarmaturen van HBI sturen informatie over de status van het armatuur door. Denk aan onderhoudsmo menten, aantal branduren en de test functies
• De informatie over voorzieningen in een gebouw komt binnen bij Sqippa. Dit is het online beheerplatform dat de informatie op een handige manier laat zien
Met draadloos beheer van de verlichtingsar maturen via het Sqippa-platform analyseer je op afstand snel de situatie op locatie. Dus relax met de voordelen van draadloos beheer:
• Minder vaak naar locatie voor inspectie
• Direct melding van storingen
• Onderhoudsmomenten zijn van tevoren bekend
www.hbi-lighting.com www.sqippa.com
Zo houd je je energie‑ level onder controle. En die van de klant!
Draadloos beheer? Dat scheelt een hoop tijd en energie!
Steeds meer installateurs ontdekken dat ze met voorbe drade buizen efficiënter kunnen werken. Misschien hoor jij daar bij. Want je kunt met minder mensen tegelijkertijd aan dezelfde installatie werken. In plaats van achteraf nog eens met een collega draad te trekken, leg je een voorbe drade buis in je eentje.
Misschien werk je al met voorbedrade buizen. Maar wist je dat Draka sinds kort verschillende kleuren voorbe drade buizen levert? Daarmee herken je al aan de buis welke kabel die bevat: installatiekabel (grijs), signaalka bel (groen), brandmeldkabel (roze), datakabel (blauw) of solarkabel (bruin). Zo leg je nooit de verkeerde kabel. Het
DRAKA MAAKT INSTALLEREN MAKKELIJKERTwijfel je om voorbedrade buizen te gebruiken? Dan helpt Draka jou kiezen met draad-in-buiscombinaties in verschillende kleuren. Zo weet jij in één oogopslag welke kabel er in de buis zit, grijp je nooit mis en kun je nog sneller installeren. Doen!
is dus geen kwestie van wel of niet voorbedrade buizen installeren, maar welke kleur. Makkelijk hè!
Draka levert alle draad-in-buiscombinaties onder de naam Profit. Als grootste kabelfabrikant ter wereld biedt ze jou behalve vijf kleuren nu ook een dubbel zo groot assortiment. Je kunt kiezen uit maar liefst 64 combinaties! Bovendien zijn ze beschikbaar in meerdere kabellengtes (van 25 tot 500 meter) én verschillende diameters (16 mm, 20 mm en 25 mm).
Ook als je duurzaamheid belangrijk vindt, is Profit een goede keuze. Draka produceert namelijk alle combinaties op één plek in Nederland. Daardoor is er minder transport nodig, en dat bespaart brand stof en CO2-uitstoot. Bovendien is het assortiment zo groot, dat je snijverliezen kunt beperken. Verder zijn de Profit combinaties tot 300 meter ook lever baar op herbruikbare, blauwe kunststof haspels. Ook zo geeft Draka kleur aan jouw werk. www.draka-profit.nl
79 procent van de ondernemingen in Ne derland heeft dit jaar maatregelen geno men om z’n bedrijf te verduurzamen. Dit meldt het CBS op basis van haar jaarlijkse conjunctuurenquête. Het onderzoek is ge daan onder bedrijven in de industrie, autoen detailhandel en de dienstverlening. 39 procent zegt een combinatie van maat regelen te hebben genomen rond ener gie, uitstoot of de circulaire economie. 20 procent heeft vooral verduurzaamd op het gebied van energie. Maatregelen omtrent circulaire economie (14 procent) en uitstoot (6 procent) worden minder vaak genoemd. Grootste belemmeringen om te verduur zamen zijn de afhankelijkheid van derden of het tekort aan financiële middelen.
Wil je een zij-instromer omscholen voor een baan in de techniek? Als werkgever kun je dan aanspraak maken op finan ciële ondersteuning vanuit de Omscho lingsregeling naar kansrijke beroepen in de techniek en ict. In totaal is er voor ruim 2.666 omscholingstrajecten budget gereserveerd. Maar let op: de sluitingsda tum voor deze subsidieregeling is al op 1 december en wie het eerst komt, het eerst maalt. Het Ministerie van Econo mische Zaken stelt een bedrag van 3.750 euro beschikbaar per om te scholen medewerker, met een maximum van 6 trajecten per werkgever. Meer info: rvo.nl
Eaton verwelkomt in Hengelo vanaf deze maand zijn klanten in een nieuw kantoor pand, dat volledig duurzaam is gebouwd. Het pand is gevestigd op de campus ‘The Green Box’ van Koolen Industries en dient als voorbeeld voor hoe het bedrijfsleven met eigen energieopwekking en energie besparende technieken een belangrijk bijdrage aan de energietransitie kan leve ren. Het pand is onder meer voorzien van zonnepanelen, EV-laadstations en energie opslagsystemen, energiezuinige verlichting en een energiemanagement-systeem dat ervoor zorgt dat alle lokaal opgewekte energie optimaal wordt ingezet.
Tijdens de Henk & Fred Oliebollentour van 12 t/m 16 december delen wij samen met Siemens Instal latiemateriaal en Attema gratis oliebollen uit. Een week lang bezoeken we installatiebedrijven door heel Nederland.
Wil je dat we ook bij jou langskomen? Meld je installatiebedrijf voor 1 december aan via henkenfred.nl/oliebollentour of scan de QR-code.
Bij juridisch adviseur DAS zijn er dit jaar minder ontslagzaken dan voor gaande jaren. Dat betekent niet dat alles koek en ei is, maar door de krapte op de arbeidsmarkt slikken werkgevers meer, aldus Pascal Besselink, arbeidsadvocaat bij DAS, in het AD. Andersom merken ze bij DAS dat personeel het minder vaak tot een geschil laat komen. Als het werknemers niet bevalt, dan stappen ze eerder op. Dat wordt onderstreept door een onderzoek van Arag Rechtsbijstandverze kering onder jongeren, die ook zeg gen minder snel een conflict uit de weg te gaan. Anderzijds verwacht 30 procent minder snel problemen met een werkgever te krijgen, om dat die lastig aan nieuw personeel kan komen.
Fred: “We hebben in Nederland een schreeuwend tekort aan vakmensen. En weet je hoe dat komt? Omdat tegenwoordig elk kind van zijn ouders minimaal naar de havo moet. En dus steeds minder naar een vmbo- of praktische mbo-opleiding gaat. Ik las laatst in de krant dat inmiddels ruim één op de drie werknemers minimaal een hbo opleiding heeft, terwijl dat veertig jaar geleden slechts 1 op de 9 mensen was. Ik heb het idee dat we een beetje zijn doorgeslagen. Want kijk maar naar het aantal vmbo’ers of mbo’ers. Daar zijn er steeds minder van. Dat ging in diezelfde periode van 58 naar 26 procent!”
Voor 44 procent van de huishoudens is energie besparing – na gemak - de belangrijkste reden om Smart Home producten aan te schaffen. Dat blijkt uit cijfers van de GFK Smart Home Monitor 2022. Door de aanschaf van slimme verwarming, verlichting, beveiliging of huishoude lijke apparaten, kunnen
consumenten hun huis eenvoudig ener giezuinig maken en de energierekening ermee omlaag brengen. Meer dan de helft van de consumen ten is zelfs bereid om tot 20 procent extra te betalen voor slimme producten. In een tijd waarin de energie rekening voor velen onbe taalbaar lijkt te worden, is kostenbesparing dus een nog belangrijker reden geworden om Smart Home producten te kopen!
Martijn Verspeek noemt zichzelf aanvoerder bij Installatiebedrijf Verspeek in Valkenswaard
Wij werken niet voor klanten maar voor fans! Deze visie van marketinggoeroe Jos Burgers hebben wij omarmd en niet zo’n beetje ook. Waarom? Om dat het fijner werkt, minder stress veroorzaakt en iedereen er vrolijker van wordt. We bren gen het dus echt in de praktijk. In onze folder kun je bijvoorbeeld lezen dat het leveren van warmte (ver vangen van een cv-ketel) bij ons 2400 euro kost. We zetten daarbij als tip dat een collega 400 euro goedkoper is. Een klant vindt dat veel geld en gaat naar die collega toe. Maar een fan kiest bewust voor ons en blijft ons trouw. Als je op ons online contactformu lier invult dat je geen fan bent of wilt worden, dan bevelen we automatisch een collega in de buurt aan. Zelfs mensen die aangeven dat ze ons gevonden hebben via Google, verwij zen we door naar een ander bedrijf. Hierdoor komen wij bij de juiste mensen over de vloer.
Werken voor fans heeft alleen maar voor delen. De rekeningen worden vaak sneller betaald dan je mag verwachten, de monteurs
hebben het naar de zin, de soep en worsten broodjes worden geregeld. Het is leuker. Fans willen ons reclamebordje in hun tuin. Het zijn onze ambassadeurs. Als we een keer een foutje maken, dan ontstaat er nooit een groot probleem. Is er een keer iets aan de hand, dan lossen we het simpel en prettig op. En dat kan, omdat we werken voor mensen die bewust voor ons kiezen. Die ons verhaal doorvertellen en daarmee weer nieuwe fans opleveren.
Het werkt ook de andere kant op. De fan is vaak blij met Verspeek, wij zijn blij met onze fans. Wij proberen onze fans te verrassen. Dat begint al met de offerte. Ik vertel dat we binnen een week met de gevraagde offerte komen, maar stuur die dan binnen een dag. Verrassen zit in onze genen. Als we niet meer kunnen verrassen kappen we ermee. Bij klanten gaat dat anders. Die leggen drie offertes naast elkaar, proberen te onderhan delen en hebben veel eisen. Dat vinden we gewoon minder leuk. Natuurlijk denken sommige mensen dat we dit kunnen doen omdat de markt zo krap is. Dat er genoeg werk is. Maar daar gaat het niet om. We doen het al acht jaar. Omdat we over de vloer willen komen bij mensen die ons aan het hart gaan. Waar je contact mee hebt. Waar je samen een kop koffie mee drinkt. Die ons uitzwaaien als we wegrijden. Dat is leuk! Dat zijn fans!
Zo komen we bij de juiste mensen over de vloer
Productgroep: DIMMERS
De ECO-DIM.01 is een universele dimmer die in vele situaties kan worden toege past. De led-dimmer heeft een zeer groot aansluitbereik (0-300W LED), past achter alle merken afdekmateriaal en werkt op beide dimtechnieken (RLC).
Wattage: 0-300W (RC) / 0-150W (RL) LED
Dimtechniek: Fase aan- en afsnijding (RLC)
Afstellingen: MIN afstelling en automatische MAX detectie
Voltage (input): 220-240V
Bediening: Druk/draai
Geschikt voor: Alle A-merken afdekmateriaal
Geschikt voor wisselschakeling: Ja
Bescherming tegen overbelasting: Ja
Keurmerken: CE, RoHS Aansluiting: 2-Draads (zonder nuldraad)
Lengte: 71 mm Breedte: 71 mm (Inbouw)diepte: 23 mm
Klusbedrijf Wallenburg, Zoelmond
+ Universeel: Fase aan- en afsnijding
+ Kleine inbouwdiepte
+ Mogelijkheid voor individualisering
+ Soft start
Uitleg over de schakelaar op de dimmer voor de fase aan- en afsnijding instelling ontbreekt in handleiding
Wat vind je van het installatiegemak? De MIN afstelling is makkelijk in te stellen via de MIN potmeter.
Hoe beoordeel je de universele toepas baarheid? Zeer goed, deze dimmer kan schakelen tussen fase aan- en afsnijding en is daardoor geschikt voor iedere led-lamp.
Zou je dit product aanbevelen? Ja, een echte universele dimmer.
+ Fijn product + Waar andere merken niet goed konden dimmen, lukt het bijna altijd met EcoDim
Wat vind je van het installatiegemak? Het is eenvoudig en met goede schroeven aan te draaien in de klemmenstrook. Ook de blauwe plaat is van sterk metaal, deze vervormd niet meteen.
Hoe beoordeel je de universele toepas baarheid? Perfect, alle accessoires worden meegeleverd en is op elk gangbaar merk toe te passen.
Zou je dit product aanbevelen? Ja , heb ik ook altijd gedaan met de opgedane erva ring van Ecodim.
+ Universeel toepasbaar
+ Voorzien van alle accessoires voor de gangbare merken schakelmateriaal
− De draagplaat is van kunststof, maar dat is misschien eigenlijk geen minpunt
Wat vind je van het installatiegemak?
De dimmer is redelijk ‘ondiep’ waardoor deze gemakkelijk in een gevulde in bouwdoos past. Eenvoudige afstelling van min-max middels een potmeter.
Hoe beoordeel je de universele toepas baarheid? Goed, de dimmer is voorzien van alle accessoires voor de gangbare merken schakelmateriaal.
Zou je dit product aanbevelen? Jazeker.
+ Makkelijk te monteren en in te stellen + Goede handleiding
− Hij voelt wat goedkoop aan en gaat een beetje schokkerig harder en zachter
Wat vind je van het installatiegemak? Super! Ik denk dat iedere leek dit product zou kunnen installeren.
Hoe beoordeel je de universele toepas baarheid? Hij is handig in gebruik, zeer makkelijk te installeren en toepasbaar op meerdere merken. Qua dimmen zou ik een wat minder schokkende dimfunctie willen. Zou je dit product aanbevelen? Ja, voor de meeste mensen zou dit de ideale dimmer zijn. Makkelijk te monteren en heel goed in te stellen.
+ Toepasbaar voor alle type dimbare led-lampen
+ Toepasbaar in veelvoorkomend type schakelmateriaal
+ Prijsstelling
Wat vind je van het installatiegemak? De installatie is zeer gemakkelijk. De afstel ling d.m.v. de groene stelschroef is traploos te finetunen.
Hoe beoordeel je de universele toepas baarheid? Dimmer werkt met alle type dimbare led-lampen (Philips, Osram, Bailey en Megaman) zowel de 230V als de 12V en COB i.c.m. dimbare drivers.
Zou je dit product aanbevelen? Jazeker, ik heb ze nu een aantal keer toegepast zonder problemen.
Er is meer dan genoeg werk in onze branche. Én, zo heeft ontwikkelings fonds Wij Techniek onderzocht, maar liefst 95 procent van de installateurs doet dat werk met plezier! Toch is het verstandig om na te denken over de toekomst en je te blijven ontwikkelen, vindt Wij Techniek. Vandaar de workshop Sterk in je Werk. P&O-specialist Peter Jacobs verzorgt die.
“Haha ja, dat is geen rare gedach te. Wij houden tijdens onze work shops altijd enquêtes en daaruit blijkt inderdaad dat vrijwel alle installateurs met veel plezier werken. Prachtig. Dat moet ook vooral zo blijven. Maar daar zit dan meteen ons aandachtspunt: hoe zorg je dat je het fijn houdt? Je hoeft niet per se van een 8 naar een 9. Een 8 is een mooi cijfer voor werkplezier. Maar weet dat de installatie
wereld snel verandert, over twee jaar is niets meer hetzelfde. Dus blijf attent, zodat jouw 8 geen 7 of 6 wordt.”
“Nee, zeker niet. Als je blij bent met je werksituatie, waarom zou den wij dat dan willen ver anderen? Maar we laten je wel nadenken over je werk, over plezier en over de toekomst. Wat zijn je ambities, je drijfveren? Hoe gaat het nu, ge bruik je je vakmanschap en ken
nis optimaal? Daarvoor gebruiken we een puzzel, als metafoor voor de praktijk.”
“Geen paniek. Wij ken nen de installateurs, dat zijn praktische mensen, aanpakkers. Die gaan we echt niet binnenstebuiten keren in een zweverige rebirth-sessie. Het is heel praktisch, concreet en inter actief, of we de workshop nu onli ne doen of incompany. De puzzel bestaat uit acht stukken, die leg je binnen een minuut. De binnenste
puzzelstukjes gaan over jezelf, over je talenten en drijfveren, de buitenste stukken duiden op de omstandigheden waarin je werkt, over je taken, je omgeving, je privé. We kijken hoe dat op elkaar aansluit en of je nieuwe stappen wilt zetten. Onze ontwikkelcoach ondersteunt daarbij.”
“Dat is zeker een risico. Maar wij merken toch dat er wel degelijk wat gebeurt. Zeker als de workshop incompany, dus bij een bedrijf op locatie, wordt gegeven. Dan wordt de werkgever er nadrukkelijk bij betrokken. En er is hem, in deze tijd van personeelstekort, veel aan gele gen dat zijn werknemers tevreden zijn en graag bij zijn bedrijf blijven werken.”
specialiseren, als ze dat willen. En geef ze uitdagender werk. Daar on dersteunen wij bij. Alle deelnemers aan onze workshop krijgen daarom ook een waardebon van 500 euro.”
“Dat zou je denken. Maar er is veel belangstelling voor onze workshop. Dat komt denk ik ook door onze luchtige en praktische aanpak. Ik geef de workshop samen met Maarten Ducrot, oud-wielrenner. Vanuit zijn topsport-verleden kan hij mooie verhalen vertellen en vergelijkingen maken. Maarten won ooit een tour-etap pe. Maar dat betekende niet dat hij achterover kon gaan leunen. Om aan de top te blijven moest hij hard blijven trainen. Zo werkt dat ook voor de installateur die ook in de toekomst een 8 wil blijven geven aan zijn werk.”
“Meer dan ooit. Als je naar onze enquêtes kijkt, dan zie je allereerst dat veruit de meeste installateurs hun werk dus met plezier doen. Maar ook blijkt bijvoorbeeld dat 44 procent meer capaciteiten denkt te hebben dan zijn werk vraagt en 65 procent ervaart regel matig hoge werkdruk. Dat zijn voor een werkgever aandachtspunten. Houd die werkdruk in de gaten. En laat mensen zich verder scholen of
“Goed voor de sfeer en teambuil ding ja, haha. Maar dat is uiteraard niet de bedoeling. De waardebon is specifiek om je verder te ontwikkelen. Voor een cursus, een extra diploma, noem maar op. Meer dan de helft van onze deelnemers ge bruikt die bon ook daadwerkelijk. Dat betekent dat er wel degelijk actie wordt ondernomen.”
“Precies. Niet zwaar, maar zeker niet onbelangrijk in deze tijd. Gaat het heel goed met je? Harstikke fijn! Maar bedenk dat alles razendsnel veran dert. Het is verstandig om daarop voorbereid te zijn. Daar ondersteu nen we je in bij deze workshop.”
Sterk in je Werk kan zowel binnen je bedrijf als online worden gevolgd. Beide heel interactief, benadrukt Peter Jacobs. Vooralsnog is het alleen voor instal lateurs in loondienst. Een workshop voor zzp-ers volgt waarschijnlijk later. Fred voelt wel voor een incompany-workshop, samen met collega’s. “Ik vind het een goed initiatief. En jij, Daan?”, polst hij zijn W-collega. Daan ziet het ook zitten. “Ik zou me best verder in de energietransitie willen specialiseren. Wie weet helpt dit me verder.” “Wel nog even Henk overtuigen, die is hier niet zo van”, peinst Fred. “Komt goed”, zegt Daan met een knipoog “Ik praat met hem, hij is moderner dan je denkt.”
Meer info en aanmelden: projectondersteuning@wij-techniek.nl
Nico van Noort is in stallateur en eigenaar van Elektro Technico in Hillegom. Wij inter viewden Nico om zijn ervaring op het gebied van led dimmers te delen. Welke dimmers en afdekmateriaal ge bruikt hij? En waarom heeft hij hiervoor geko zen? Je leest het hier!
Kijkend naar de wens van zijn klanten om sfeer te creëren en led-verlich ting te gebruiken komt Nico terecht bij EcoDim. Hij werkt met de ECO-DIM.01, de ECO-DIM.02 en de ECO-DIM.07 Zigbee. Wanneer hij vertelt waar om de keuze op deze dimmers valt is hij stellig: “Als ik kijk bij Oos terberg is de combinatie bathled spotjes en EcoDim een geweldige combinatie: goedkoop en goed werkend op elkaar”. De universa liteit stelt hij ook erg op prijs: “Het is een universele dimmer dus het maakt niet uit welk afdekmateri aal erop zit. Dat is gewoon top”.
Nico vertelt dat hij eigenlijk altijd al heeft gewerkt met EcoDim
dimmers. Wat Nico erg fijn vindt aan de dimmers is dat ze altijd in de inbouwdoos passen en de aansluiting eenvoudig is. Ook de afstelmogelijkheden vindt hij han dig: “Soms kun je er een beetje mee spelen en dan is het fijn dat deze functie er is. Het is ook erg makkelijk om deze te gebruiken”.
Heeft Nico dan nooit problemen met de dimmers van EcoDim? Jawel. Laatst heeft hij een hotel schakeling gemaakt met bathleds en de ECO-DIM.02. Het dimmen werkte niet optimaal en dus be sloot Nico de klantenservice van EcoDim te bellen. Nico: “Ze namen de telefoon snel op, mijn vragen werden goed beantwoord en ze legden mij uit dat de ECO-DIM.01 een betere combinatie met de bathleds is omdat de ECO-DIM.01 voor beide dimtechnieken (fase aan- en afsnijding) geschikt is. Die ECO-DIM.01 werd nog tijdens het bellen opgestuurd. Ik ben er een
stukje slimmer van geworden. Nu werkt alles goed.”
Wanneer we aan Nico vragen wat de EcoDim dimmers hem en zijn bedrijf opleveren geeft hij aan dat hij er voornamelijk tevreden klanten mee krijgt. Tevens gaat het installe ren en afstellen erg eenvoudig. Dit alles zorgt voor veel tijdswinst.
Als we Nico vragen of hij EcoDim zou aanbevelen zegt hij ja: “Je hebt veel variatie en keuze qua dimmers. Je kunt er heel veel kanten mee op en de installatie is erg makkelijk. Ook voor kleine projecten is het ideaal”.
Het volledige interview is te lezen op de site van EcoDim!
www.ecodim.nl
Steeds minder mensen bezoeken een kerk. Veel kerkgebouwen worden afgestoten en dat biedt mogelijkheden voor een nieuwe bestemming. Zoals in Apeldoorn. Henk en Fred bezoeken daar vandaag een oude Baptistenkerk. Tegenwoordig wordt het voormalige heiligdom bewoond door Erik en Irma Groot Wesseldijk. Zij ruilden hun melkveehouderij in voor dit prachtige kerkje uit 1920.
Henk en Fred parkeren de bus op een parkeerplaats schuin tegen over de statige kerk, die door de gemeente Apeldoorn is bestempeld als ‘beschermd stadsgezicht’. Fred is benieuwd hoe het echtpaar dit pand heeft kunnen verduurzamen. “En hoe krijg je zo’n gebouw warm?”, vraagt Henk zich af, terwijl ze naar de kerk wandelen.
De voormalige kerkdeuren doen nu dienst als luiken voor de nieuwe glazen entree. De bezoe kers worden met koffie verwelkomd door Erik en Irma. Erik: “In 2016 hebben we onze boerderij in het Gelderse Laren verkocht. We zijn op zoek gegaan naar een niet alledaagse woning. We kregen een tip dat deze kerk te koop en heb ben snel geschakeld.”
De Baptisten bouwden het kerkje ruim hon derd jaar geleden, maar waren allang vertrok ken. Het gebouw deed jarenlang dienst als kantoor. Irma: “Maar er zat ook een woonvergunning op de kerk. Dat was een meevaller.”
Met hulp van een architect en Installatiebureau A. Tromp uit Beekbergen begon een intensief ver bouwings- en inrichtingstraject. Erik - die tijdelijk geen werk had - besloot zijn zoektocht naar een nieuwe werkgever uit te stellen, om zelf de han den uit de mouwen te steken. “Het pand was voor een deel al verduurzaamd. De originele ramen waren voorzien van voorzetramen aan de buiten kant. Wij hebben de houten vloer geïsoleerd en voorzien van vloerverwarming met daarop een gietvloer. Daardoor konden we afscheid nemen van de grote radiatoren aan de zijkant. Daarvan ging veel warmte in de grote ruimte verloren. Daarnaast hebben we het dak aan de bovenkant volledig voorzien van isolatieplaten en een nieu we dakbedekking. Dat scheelde ook enorm!” De inrichting kwam voor rekening van Irma. “Op het historische altaar hebben we de keuken geplaatst, die mooi uitzicht geeft over de ruimte”, vertelt Irma. “We hebben gekozen voor een vide verdieping. Boven kunnen we werken en sporten en is onze slaapkamer, beneden vind je bijvoor
“
Maar hoe krijg je zo’n oude kerk verwarmd? ”
De energietransitie staat voor de overgang van fossiele brandstoffen, zoals olie, aardgas en steenkolen, naar duurzame energie. Als technisch dienstverlener kunnen wij een enorme milieuwinst bereiken bij en samen met onze opdrachtgevers.
In de energietransitie maken wij met bijvoorbeeld e-mobility, waterstof, zonneenergie, windenergie, aardwarmte en energieopslag grote stappen mogelijk voor onze klanten.Wij ontwerpen, leveren en installeren deze systemen om bij te dragen aan een mooiere Wereld.
Vind jij het leuk om hieraan een bij te dragen en deel uit te maken van een enthousiast team met duurzame ideeen? Kijk dan eens op onze site werkenbijbatenburg.nl of neem contact op met Miranda Bonekanp HR manager. Zo kunnen we SAMEN met jou de stap maken naar een brighter tomorrow.
beeld de meterkast en badkamer. Een zogenaamde luie trap is geplaatst om op de verdieping te komen. De stijl is industrieel. Dat past hier.”
Fred is benieuwd hoe het hoge gebouw wordt ver warmd. “Duurzaam”, zegt Erik. “We hebben nog wel een cv-ketel. Dus het gas is niet helemaal verdwenen. Maar we gebruiken het alleen als het écht noodzakelijk is. Dat komt amper voor. We hebben gekozen voor twee zonnecollectoren op het dak, die warm water leveren voor de verwarmingsketel. Daarnaast hebben we een pelletkachel geplaatst, die voor directe warmte zorgt in de ruimte, maar - net als de zonnecollectoren - ook het water in de boiler en ketel verwarmt voor de vloerver warming. Als dát allemaal niet genoeg is, komt het gas pas in beeld. Verder koken we elektrisch. Overigens hebben we deze beslissingen allemaal genomen in overleg met installateur Tromp. Dat was een prettige sa menwerking. Ik kon best veel zelf doen. Een voorbeeld? Het leggen van de vloerverwarmingsbuizen is geen hogere wiskunde. Daar ben ik mee aan de slag gegaan.” De hele woning is voorzien van led-verlichting die gro tendeels werkt op Philips Hue om te dimmen en ver schillende sferen te creëren. Irma: “We hebben gekeken waar we de tafel wilden hebben en vervolgens hebben we bepaald waar we verlichting zouden plaatsen.” Fred is benieuwd of er op het gebied van duurzaam heid meer is gebeurd. Erik knikt. “Een aantal houten balken komt uit de voormalige boerderij. En de lam
Irma en Erik Groot Wesseldijk woonden jarenlang op hun boer derij, die in een landelijke sfeer was ingericht. In de kerk is gekozen voor een industriële inrichting. “Omdat deze hier meer past”, zegt Irma. Erik knikt bevestigend. “Met die gedachten zijn we zelf gaan zoeken naar voorbeelden. Veel inspiratie hebben we gevonden op Pinterest. Dat is een handige on line ‘verzamelplaats’ vol creatieve ideeën. Dat heeft ons echt gehol pen. Zo kwamen we via Pinterest op het idee om de vroegere melk containers als lamp te gebruiken.”
pen boven de tafel heb ik gemaakt van oude glazen melkcontainers. Waar we dertig jaar in de stallen mee hebben gewerkt.”
Henk en Fred zijn onder de indruk. De korte rondlei ding, waarbij Irma, Erik, de twee honden en kat de mannen voorgaan, zorgt voor bewondering. Fred: “Ik zou er zo kunnen wonen…” Erik en Irma moeten lachen en vervolgen de tour tot in de meterkast, waar de ketel annex het boilervat staat. Wat nog wel opvalt is dat de ‘woning’ geen ach tertuin en maar een kleine voortuin heeft. Irma: “Maar dat is net zo gezellig. Je hebt zo veel aanspraak van mensen die vaak zeggen dat ze het zo mooi vinden dat we hier wonen.”
lijk de hoes zelf. Alleen al mooi om in de kamer te zetten en ernaar te kijken!”
Met zijn programma speelt Wouter in op de trend dat vinyl weer helemaal terug is. “Wekelijks komt er veel nieuwe muziek op vinyl uit. Daar maak ik een keuze uit van wat ik tof vind om te laten horen. Andersom word ik ook continu getipt door de luisteraar. Dit jaar merkte je bijvoorbeeld dat het nieuwe album van Harry Styles het erg goed deed op vinyl en ik kreeg regelmatig tips om ook eens dit of dat nummer van dat al bum te draaien. Het leuke is dat je zo ook andere nummers van een lp op de radio hoort. Een nummer als ‘Can’t You Hear Me Knocking’ van The Rolling Stones heb ik op die manier ook herontdekt. Dat werd aan gevraagd omdat het album ‘Sticky Fingers’ opnieuw was uitgebracht op vinyl. Ik kende het eigenlijk niet echt, maar het is nu één van mijn favoriete tracks van The Stones.”
HNPO Radio 2-dj Wouter van der Goes is een groot liefhebber van vinyl. Wekelijks draait hij op de donderdag, in het tweede uur van zijn programma, alleen maar platen vanaf de pick-up. Met regelmaat vanuit zijn zolderstudio thuis, waar hij ook een grote verzameling vinyl heeft staan. Henk en Fred zochten hem op. é, ik dacht dat we naar Hilver sum gingen, naar de studio van NPO Radio 2?”, zegt Henk, terwijl Fred rechts afslaat om de snelweg te verlaten. “Dat had ik je toch verteld?!”, antwoordt Fred. “Wouter van der Goes heeft thuis in Soest een eigen studio op zolder en op donderdagavond draait hij regelmatig vanuit huis, omdat het dan Vinyl Donderdag is en hij daar kan put ten uit een grote collectie eigen platen.” Het eerste uur van de show zit er al bijna op als Henk en Fred de thuisstudio van Wouter van der Goes binnenkomen. Overal verspreid liggen de lp’s en maxisingles al klaar voor het tweede uur, waarin uitslui tend vanaf pick-up wordt gedraaid. Tus sendoor maakt Wouter even tijd om uit te leggen wat de kick van vinyl is en waarom het tegenwoordig weer zo hot is. “Dat heeft te maken met een combinatie van dingen. Bijvoorbeeld dat je voor vinyl echt je best moet doen om het te krijgen. Je moet het bestellen of naar de winkel en niet alles is ook te koop. Daarnaast moet je keuzes ma ken, want anders ga je er failliet aan. En wat vinyl ook bijzonder maakt is het artwork; de foto’s, de teksten die erbij staan en natuur
Henk heeft thuis nog een verzameling oude lp’s en het lijkt hem leuk om weer een platenspeler te kopen. “Heb je tips waar ik op
Samen met Esther Vollebregt van Record Store Day Nederland is Wouter van der Goes eerder dit jaar onder de naam ‘Over de Toeren’ een podcast gestart die helemaal in het teken staat van vinyl. Het tweetal laat elkaar nieuwe releases of oude liefdes op vinyl horen, die niet in de platenkast mogen ontbreken. Ook wordt verder ingegaan op alles wat te maken heeft met vinyl. Onder andere het maakproces. “Gewoon elkaar dingen laten horen, omdat je daar enthousiast over bent”, zo vat Wouter de podcast in één zin samen. “Ik word nog iedere dag zo blij van een plaat. Niets is fijner dan een nieuwe plaat open maken en voor het eerst draaien!” De podcast is te beluisteren via de app van Radio 2 of via Spotify.
moet letten?”, vraagt hij aan Wouter, die net weer een nieuwe plaat heeft opgezet. “Kijk of je het ge wicht van het armpje kunt verstellen”, legt Wouter uit. “Bij simpele pick-ups ontbreekt die moge lijkheid vaak, waardoor het naaldje te hard op de plaat drukt. Dat soort platenspelers zijn kwalitatief minder goed. Ik geef ook meestal de tip om eens op Marktplaats te kijken. Bijvoorbeeld naar pickups van een jaar of dertig oud. Die apparatuur van vroeger was ontzettend goed. Merken als Philips, Technics, Sony en Pioneer. Voor 50 of 60 euro koop je ze al. Soms moet je alleen een snaartje vernieu wen, of is er een beetje onderhoud nodig, maar dat is geen ingewikkelde techniek.”
Fred is afgeleid door de twee prachtige draaitafels in de studio van Wouter. “Dan zijn die ook vast niet nieuw meer?”, lacht hij. “Dat is een prachtig ver haal”, glundert Wouter. “Die heb ik van een vriend uit Curaçao, die daar ook dj is. Ik was daar bij hem
thuis, we zaten gezellig aan een biertje toen hij vertelde dat hij nog twee loodzware pick-ups in de kruipruimte had staan, waar hij niks mee deed. Ik dacht gelijk: zware pick-ups? Dat moet kwaliteit zijn! Dus we zijn toen die kruipruimte ingekropen en daar stonden deze twee oude EMT-draaitafels. Vroeger waren dat dé professionele studiotafels! Beter en steviger kun je ze niet krijgen. Ze waren alleen totaal verwaarloosd. Ik heb ze toen naar Nederland gehaald en iemand gevonden die ze helemaal gereviseerd heeft. En nu staan ze hier. Hoe mooi is dat!”
Het uurtje draaien vanaf vinyl zit er alweer bijna op. Verspreid over de vloer liggen de hoezen van de platen die gedraaid zijn. “Beetje chaos nu”, lacht Wouter, “maar dat gaat straks weer allemaal netjes de kast in, haha.”
Installateurs en gebruikers kunnen met app en QR-code snel en makkelijk de kwaliteit, veiligheid en herkomst van een groepenkast controleren. Alle nieuwe door Eaton gebouw de Systeem 55-groepenkasten worden voor zien van een sticker met een unieke QR-code.
Wie is de fabrikant van een Systeem 55 groepenkast?
Een Systeem 55-groepenkast kan ook door derden geassembleerd zijn waardoor Eaton niet altijd als de fabrikant van een geassembleerde Systeem 55 groepen kast kan worden aangemerkt. Voor een groepenkast gel den specifieke ontwerpeisen, conform de productnorm NEN-EN-IEC 61439-3. De norm beschouwt het bedrijf dat een groepenkast samenbouwt of wijzigt, als de fabrikant van deze groepenkast en deze is daarmee verantwoorde lijk voor het ontwerp en het bewijs dat deze groepenkast (nog steeds) aan de productnorm voldoet in de vorm van een technisch dossier.
Met de Eaton Asset Manager mobiele app kunnen instal lateurs snel en eenvoudig via de QR-code controleren of de voorbedrade Systeem 55-groepenkast door Eaton is geassembleerd en dus voldoet aan de productnorm en de bijbehorende veiligheidseisen.
Nu groepenkasten veelvuldig via online leveranciers en wederverkopers worden aangeboden, is het voor installateurs, gebouweigenaren en gebruikers van belang om de herkomst en kwaliteit van een groe penkast te kunnen verifiëren. Niet alle aanbieders van voorbedrade groepenkasten bieden de processen en mogelijkheden om te controleren of ze op een con forme (volgens norm NEN-EN-IEC 61439-3) en veilige manier zijn geassembleerd. Dat kan risico's opleveren voor de installateur, pandeigenaar en eindgebruiker ten aanzien van betrouwbaarheid en veiligheid.
NEN-EN-IEC 61439-3
Het ontwerp en de configuratie moeten voldoen aan specifieke eisen zoals vastgelegd in de norm NEN-EN-IEC 61439-3. Het bedrijf dat een groepenkast samenbouwt, wordt door de norm beschouwd als de fabrikant van de verdeler en is verantwoordelijk voor het ontwerp. Eaton stelt de voorbedrade Systeem 55-groe penkasten samen onder strenge procescontroles, de groepenkasten zijn geverifieerd en gecertificeerd.
Door de QR-code op de groepenkast te scannen krijgt men bij standaard groepenkasten toegang tot alle relevante configuratie- en verificatiedocumenten plus productinformatie, montagehandleidingen en instal latiegidsen die specifiek zijn voor elke groepenkast. Bij klantspecifieke groepenkasten wordt alleen aangege ven of deze door Eaton is samengebouwd.
Met de nieuwe generatie wandcontactdozen van Gira wordt montage verder vereenvou digd én met een veiligheidsmaatregel aange vuld: De draagring is nu samen met de beves tigingsklauwen en klauwschroeven geaard en daardoor geïntegreerd in de beveiliging.
De verhoogde veiligheid wordt gewaarborgd door de geaarde be vestigingsklauwen en -schroeven in combinatie met de draagring. Bij de shutter bestaat een verhoogde aanraakbeveiliging conform DIN VDE 0620-1 van personen en dieren tegen een elektrische schok, omdat deze gesloten blijft tot de stekker er wordt ingesto ken. Bovendien worden zo kruipstromen en – belangrijk voor een veilige installatie – parasitaire spanningen voorkomen.
Ook voor de elektrotechnisch installateur heeft de vernieuwing van de Gira wandcontactdoosgeneratie 2.0 enkele voordelen. De nieu we wandcontactdoos met aardingspen heeft steekklemmen, waar door de installateur nog eenvoudiger en dus sneller kan installeren. Bovendien zijn de klauwschroeven nu met slechts enkele slagen eenvoudiger en sneller te installeren dan ooit. De spreidklauwen in de behuizing vergemakkelijken niet alleen het aanbrengen in de inbouwdoos, maar voorkomen ook beschadiging van de leidingen. Omdat de nieuwe Gira wandcontactdoos een geringere inbouw diepte van slechts 29 mm heeft, wordt de installatie vereenvoudigd door meer beschikbare ruimte beschikbaar voor het kabelma
teriaal. Daarnaast maakt Gira gebruik van nieuwe, verbeterde contacten.
Tot de nieuwe generatie Gira wandcontactdo zen behoren twee typen wandcontactdozen voor inbouw-, opbouw- en kanaalinstallatie:
• Wandcontactdoos met randaarde met steekklem (met/zonder shutter)
• Wandcontactdoos met randaarde met schroefklem (met/zonder shutter)
Door de achterwaartse compatibiliteit is een combinatie van oude en nieuwe sokkels of afdekkingen mogelijk. Hierdoor kan een elektrotechnisch installateur het brede wandcontactdoosassortiment van Gira moeiteloos afdekken. Belangrijk voor hen is: Gira beschikt bij de marktintroductie van de wandcontactdoosgeneratie 2.0 al over voldoende voorraad – een bevoorrading van de generatie door installateurs alleen om redenen van continue beschikbaarheid is niet nodig!
De nieuwe generatie Gira wandcontact dozen is gebaseerd op een platform met verschillende aardingssystemen dat een visueel uniform uiterlijk garandeert en waarvoor slechts eenmalig 'leren' van de installatiegewoontes nodig is voor elektro technisch installateurs. Alle Gira wandcon tactdozen (met verlichtingsfunctie) zijn met led-verlichtingselementen uitgerust, die zich onderscheiden door een lange levensduur en duurzaamheid.
BEDRIJF
Technologiebedrijf ABB in Nieuwegein, verantwoordelijk voor de markten veiligheid, duurzaamheid en digitalisering
FUNCTIE Commercial Building Specialist
OPLEIDING
HBO Communicatie
ZWEMDIPLOMA
A, B, C, D en lang waterpolo gespeeld
Oosterberg, Copaco en Klimaatroute, meestal als accountmanager
HOBBY’S
Zaalvoetbal, lezen, piano spelen en sociale relaties onderhouden
WEKKER
Tussen 7 en 7.30 uur
ONTBIJT
Yoghurt, havermout met chiaen lijnzaad, hennepzaad, ko kosvezels, aardbeien, blauwe bessen en een halve banaan
STERKE EIGENSCHAP
Verbindingen maken
SLECHTE EIGENSCHAP
Administratie
CV OF WARMTEPOMP
CV, ik woon in Leiden en maak gebruik van stadsverwarming
Je hebt het coachings traject Meaningful Men gedaan. Wat is dat? “Dat is een coaching straject bedacht door Casper Gillesse, een echte inspirator. Hij triggert je op onderwerpen die je zelf misschien wilt negeren. Wat belemmert je? Waar sta je voor? Wat zijn jouw drijf veren? Welke nalatenschap wil je achter laten voor de mensen om je heen, of voor jouw branche? Daar draait het om.”
Waarom wilde jij dit traject doen?
Ik stond op een bepaald punt in mijn leven waarin ik verzeild raakte in de waan van de dag. Ik raakte verwijderd van mezelf en voelde me minder happy met de manier waarop ik leefde. Ik wilde mezelf challengen. Van binnenuit. Meaningful Men kwam op het juiste moment voorbij.”
Hoe werkt het?
“Het traject duurt zes maanden en bestaat uit coaching, begeleiding en meditatie. Het is een spirituele reis, waarin je werkt aan mentale weerbaarheid, maar ook de fysieke kant wordt meegenomen. Zelfs je voedingspatroon wordt bekeken. Allemaal om in harmonie te komen.”
“Rust! Ik accepteer nu dat het leven niet altijd loopt zoals ik zou willen en dat ik ondanks dat gegeven toch een goed resultaat kan nastreven. Het leverde me een diepere connectie op met mezelf. Ik werd beter in prioriteiten stellen en er ontstond harmonie. Ik kwam nog meer in verbinding met mezelf.”
“Daarin kun je niet gene raliseren. We zijn allemaal mensen met onze eigen drijfveren. Maar je moet ook elkaars drijfveren willen kennen. Ik heb bij directies gezeten die het zakelijk goed voor elkaar hebben, maar die niet in verbinding staan met hun partner, personeel of omgeving. Meaningful Men is echt niet zweverig, maar het draait om vragen stellen en je verantwoordelijkheid pakken. Wat drijft jou? Wat zijn jouw ambities? Wil je een rolmodel zijn voor je kinderen? Kan ik je daarbij helpen? Ook ik ben niet perfect, maar ik heb mezelf wel getriggerd om er mee bezig te zijn. Vanuit die gedachte vind ik het ook iets voor de installateur. Als je weet wat de mensen in je omgeving drijft, dan is de kans groter dat je iemand kunt helpen zijn droom of persoonlijke ambitie te verwezenlijken. Ook jouw collega’s.”
Voor wie wil jij een rolmodel zijn?
“Voor de mensen waar ik mee omga. Mijn directe kring, familie, collega’s. Ik wil graag de beste versie van mezelf laten zien. Al leen op die manier kan ik iemand anders inspireren.”
Je werkt hier in het experience center van ABB. Vertel?
“Hier kun je de laatste trends ervaren op het gebied van smart homes, smart buil dings en ontwikkelingen op het gebied van industrie. We hebben verschillende ruimtes ingericht, zoals een hotelka mer, woning en een industrieruimte.
Veel installateurs zijn wel druk, maar het levert ze te weinig op
Artikelnummer: 891082-AP
Actiepakket met vijfmaal de 891082. Deze LED dimmer werkt zowel met fase aan (RL)- als fase afsnijding (RC) en is hierdoor geschikt voor alle LED lampen. Op deze LED dimmer kan een vermogen van 1-200W bij fase afsnijding of 1-100W fase aansnijding worden aangesloten. Middels een schuifschakelaar kunt u de dimtechniek handmatig omzetten. Bijzonder handig voor iedere installateur om standaard in de bus te hebben.
Daarnaast hebben we een ruimte waarin we co-creatie mogelijk maken, de ace-ruimte. De ‘accelerate co-create experience’ (ace). Daar werken we samen met opdrachtgevers en installateurs om nieuwe ambities te bepa len en die te koppelen aan een plan.”
Komt hier de opleiding Meaningful Men van pas?
“Jazeker, ook hier begint het met de juiste vragen stellen om te komen tot de kern. Je leert naar andermans wensen kijken. Ik vraag ook altijd aan relaties of ze een leve rancier willen of een partner. Willen ze een partner dan gaan we samen aan de slag. We kunnen hier alle nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden laten zien.”
En jullie verzorgen opleidingen?
“We begeleiden smart buildingtrajecten, knx-cursussen, opleidingen voor free@home. Maar we doen ook dingen die we niet meteen aanbieden. Via partners. We zoeken samen de oplossing die onze relatie vraagt.”
Nog even Meaningful Men. Daar heeft de monteur toch geen tijd voor?
“Maar maakt hij of het bedrijf ook een
gezond rendement? Veel installa teurs zijn wel druk, maar het levert ze te weinig op. Je kunt beter investeren in opleidingen en nieu we innovaties. Er zijn nu eenmaal minder handjes, dus als je slimmer de nieuwe mogelijkheden toepast en op tijd digitaliseert, kun je meer werk verzetten met dezelfde hand jes. Ga je er niet in mee, dan kom je jezelf tegen. Als je goede keuzes maakt, ben je zelf ook beter in harmonie. Steek je desondanks de kop in het zand, dan zet je je eigen bestaansrecht op het spel. Dat gun ik geen enkele installateur in deze mooie branche.”
Hoe zit het met jouw eigen ambities?
‘In connectie met mezelf’
“Waarom kies je voor een grote organisatie ABB als je zo bewust in het leven staat?” Regelmatig krijgt Prevesh Ramkisoen deze vraag. “Dan zeg ik dat ik me dat vooraf ook afvroeg. Waarom ABB? Maar toen ik hier eenmaal werkte, bleek dat binnen ABB ‘hap py energy’ en ‘world work balance’ op alle niveaus worden gepromoot. Ik ben regelmatig door andere bedrijven benaderd met goede aanbiedingen, maar het feit dat mijn werkgever ABB me stimuleert om ‘in connectie te zijn met me zelf’ is me veel waard.”
“Ik wil mezelf ontwikkelen op het gebied van persoonlijk leiderschap en heb de ambitie om als mens mezelf te blijven ontwikkelen. Ik wil niet tegen een betonnen plafond oplopen aangezien er zoveel te leren valt over zowel mezelf als de techniek. Dus ik ben alweer op zoek naar een nieuw traject.”
Hij heeft inmiddels een vaste baan bij Unica Building Projects Noordoost in Zwolle. Maar Tim Koerhuis (20) uit Hasselt studeert er nog wel bij. Hij hoopt begin 2023 zijn diploma Tech nisch Leidinggevende te halen. “Het is pittig, maar ik ga er vanuit dat het gaat lukken.”
Werken in de installatiebranche. Was dit jouw droom?
Tim Koerhuis: “Eerlijk gezegd wilde ik altijd vrachtwagen chauffeur worden. Maar daar hebben mijn ouders me van weerhouden. Op het vmbo kwam ik in aanraking met elektrotechniek. Dat leek me ook wel wat. Daarom heb ik me voor die richting aangemeld bij het Deltion College in Zwolle. Daar volgde ik de opleiding Eerste Monteur Elektro technische Installaties en nu ben ik bezig met de vervolg opleiding Technisch Leidinggevende.”
Leidinggeven is jouw stip aan de horizon?
“Haha, nee hoor, het lijkt me gewoon leuk en het is goed om te blijven leren in een wereld die snel verandert. Ik denk eerlijk gezegd helemaal niet zo ver in het voren. Ik zie het wel als een uitdaging om door te leren.”
Wat is er zo mooi aan het vak techniek?
“Ik ben nu bezig met de bouw van een zorgin stelling in Heino. Hier wordt van ‘nul’ een nieuw gebouw neergezet. Met alle moderne technie ken die erbij horen. Het is prachtig om dat te zien gebeuren. Te zien hoe je met techniek van niets iets maakt.”
Je hebt een BBL-opleiding gedaan. Pittig?
“Vier dagen werken en een dag leren is best zwaar, omdat je er met één dag leren eigenlijk niet bent.
Je moet ook in je vrije tijd leren. Op dit moment werk ik trouwens vijf dagen bij Unica en zit ik op vrijdagmiddag in de bouwkeet schoolwerk door te nemen op mijn laptop. De laatste loodjes.”
Waar leer je het meest. Op school of in de praktijk?
“Toch echt in de praktijk. Op school krijg je een prima basis op het gebied van voornamelijk de woningbouw. Ik werk nu in de utiliteit en alles wat ik daar moet weten heb ik op de werkvloer geleerd. Logisch. Iedereen waaiert een andere richting uit en leert daar nieuwe dingen, als de basis maar goed is.”
Hoe kunnen we het vak techniek aantrekkelijker maken?
“Er ligt nog steeds een vooroordeel van vieze handen en een natte koude bouw, maar met de nieuwste kleding en gereedschappen valt dat best mee. Eigenlijk zou iedereen een keer een dagje mee moeten lopen. Om te zien wat werken in de techniek echt inhoudt. Ik denk dat er dan veel meer mensen voor deze richting kiezen.”
In ‘de spanningzoeker’ reizen we kriskras door Nederland, op zoek naar bijzondere en ‘spannende’ hobby’s van mensen uit de branche. Dit keer is Henk samen met Daan op bezoek bij fijnschilder Margreet Bouwman, in het dagelijks leven communicatiespecialist bij ABB.
Het zonnetje schijnt als Henk en Daan het pad langs het Valleikanaal bij Scherpenzeel oplopen. Iets verderop zien ze Margreet Bouwman al bezig om de ezels klaar te zetten. Naast haar een kistje met allerlei tubes olieverf en penselen. “Misschien is dat schilderen later ook wel wat voor mij”, mompelt Henk. Daan kijkt ‘m aan en geeft hem een klap op z’n schouder: “Zo lang duurt het toch niet meer voor je met pensioen gaat?” Margreet kijkt om richting het luide lachsalvo. “Ha Henk en Daan, wat leuk dat ik jullie vandaag een snelcur sus fijnschilderen mag geven!”
Speciaal voor het bezoek van Henk en Daan heeft Mar greet haar schilderspullen hier in de natuur klaargezet. “Wat ik jullie wil laten ervaren, is dat schilderen vooral draait om heel goed kijken. Sinds ik de driejarige oplei ding realistisch fijnschilderen bij Art Partout volgde, kijk ik anders naar alles om me heen. Naar de vormen, kleuren en structuren. Ik kijk telkens waar het licht vandaan komt, welke kleuren ik zie en bedenk dan hoe je een bepaal de structuur zou kunnen weergeven op doek. Sinds ik
schilder, loop ik niet zomaar meer voorbij aan bloemen, bladeren of een boom.” Daan knikt, onder de indruk van deze eerste wijze lessen. “Hoe ben je op het idee geko men om het schilderen zo serieus te nemen?”, vraagt Henk. Margreet vertelt over haar werk als communicatiespecialist bij ABB. “Ik werk al jarenlang in de technische branche en voor mijn werk volg ik veel ontwikkelingen in het
vak. Maar wat ik steeds meer miste, was dat ik zelf iets maakte. Als ik zag wat tech nici met hun handen creëren, maakte dat me gewoon een beetje jaloers. Dus ik wilde naast m’n werk óók iets doen waarin je het resultaat van je werk duidelijk ziet. Zo ben ik uiteindelijk bij het schilderen terechtgekomen. Ook niet he lemaal toevallig trouwens, want ik kom uit een creatieve familie. Schilderen zit misschien wel in mijn genen, maar ik wist het heel lang niet.”
De nieuwe hobby werd dus realistisch fijn schilderen. “Wat is het precies?”, wil Daan we ten. Margreet pakt één van haar werken erbij, een prachtig landschap. “Fijnschilderen is een levensechte manier van schilderen. Eigenlijk een beetje zoals de oude meesters - al kan ik daar alleen maar van dromen… Maar de uit daging is om met de verschillende verftech nieken dat wat je ziet zo precies mogelijk na te schilderen. Sommigen doen dat echt in de
natuur, ik schilder meestal iets na van een foto. En dat is al moeilijk genoeg!” Henk knikt begrijpend, hij is onder de indruk van de schilderijen die Margreet bij zich heeft. Margreet legt uit hoe ze het heeft geleerd: “Grappig is dat er eigenlijk heel veel tech niek bij het schilderen komt kijken. Je leert bijvoorbeeld over kleuren en pigmenten, over kleurgebruik en materialen en een stuk compositieleer. Echt belangrijk zijn de schildertechnieken, zoals ‘nat in nat’. De olieverf is dan nog niet helemaal droog, waardoor kleuren nog goed in elkaar mengen. Een andere techniek is ‘laag op laag’, wat betekent dat je soms echt weken moet wachten voordat je een nieuwe laag op het doek kunt aanbrengen.” Ze pakt een ander werk, van een schaaltje met aardbeien. “Dit werk is echt laag voor laag opgebouwd. Eigenlijk bouw je laagje voor laagje aan het resultaat. Het begint met het tekenen van de omtrek van zo’n kommetje, waarna je laagje voor laagje verder opbouwt. Het aan brengen van de gele stipjes op de aardbeien en - nog moeilijker - de schaduwen daarvan vragen weer heel specifieke technieken.”
“Omdat het technieken zijn, kan eigenlijk iedereen dit leren. Je moet op een bepaalde manier
leren kijken en de technieken kunnen toepas sen, dan kun jij het ook Henk!” Daan betwijfelt het, maar verwondert zich nog meer over het geduld dat er voor het schilderen nodig is. Margreet glimlacht: “Dat snap ik wel, maar ik moet eerlijk zeggen dat ik mezelf verbaasd heb. Ik heb nooit zoveel geduld gehad en toch lukt het me met het schilderen om rust en aandacht te vinden. Ik kan me er echt helemaal in verliezen, ik vergeet de omge ving en alle stress valt weg. Heerlijk! En als je dan het resultaat ziet van een doek waar je aan hebt gewerkt, geeft dat echt heel veel voldoening!” Daan en Henk krijgen allebei een penseel in de handen gedrukt. Bedoe ling is natuurlijk om het schilderen echt even zelf te ervaren. Toch heeft Daan eerst nog
De meeste schilderijen maakte Margreet voor de opleiding en houdt ze voor zichzelf. Om te voorkomen dat haar huis te vol komt te staan, biedt ze een paar schilderijen te koop aan. Eén keer heeft ze nu een opdracht aangenomen: “Een collega wilde een bijzonder cadeau kunnen geven en vroeg of ik een schilderij wil de maken in grijstinten. Een heel mooie opdracht en ook leerzaam voor mij, omdat ik niet eerder in grijstinten had geschilderd.” Benieuwd naar de schilderijen van Mar greet? Kijk op margreetbouwman.nl
een prangende vraag: “Heb je de ambitie geld te verdienen met je schilderijen?” Margreet schudt resoluut haar hoofd. “Nee, voorlopig niet. Het is voor mij een hobby, als afwisseling naast mijn werk. Ik werk sinds kort wel een paar uur minder, zodat ik er wat meer tijd voor heb. En ik wil natuurlijk wel doorontwikkelen, misschien wel door wat meer impressionistisch te schilderen. Jezelf ontwikkelen binnen je eigen vak én in je hob by, dat vind ik belangrijk!”
“
Wat ik miste was om zelf iets met mijn handen te maken ”
Henk die boekentips geeft. En dan ook nog eens managementboeken. Het moet niet gekker worden. Maar op zijn tips in het zomernummer kregen we erg goede reacties. Daarom drie nieuwe tips: een klassieker van Jos Burgers en twee boeken over P&O, onder andere over hoe je het personeelstekort tegengaat.
Tot een paar jaar terug had ik nog nooit een managementboek gelezen. Totdat ik de tip kreeg om deze klassieker van managementgoeroe Jos Burgers eens te kopen. Een aanrader voor iedereen die in de installatiewereld werkt. Waarom? Omdat we in onze bran che in de marketing nog te veel uitgaan van de techniek. En daar maar al te graag over ver tellen. Terwijl de klant daar totaal niet op zit
te wachten. In zijn boek ‘Gek op gaten’ vertelt Jos Burgers wat klanten écht willen. Klanten hebben behoefte aan oplossingen, zegt hij. Oplossingen waar ze plezier aan beleven of die hun ‘pijn’ wegnemen. Oftewel: het gaat ze niet om de boor, maar om het gat! Aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden laat Jos Burgers zien hoe belangrijk het is om je in de klant te verplaatsen en klantgericht te zijn.
Dit is een boek waar ik erg nieuws gierig naar ben. Het is net op de markt en heeft als ondertitel ‘Zo vind en behoud je wél de juiste mensen in een krappe arbeidsmarkt’. Dat moet de gemiddelde P&O-manager in onze bran che aanspreken, want welke installateur zit er nou niet te springen om personeel? Als je geen nieuwe mensen kunt vinden,
of ze vertrekken eerder dan je lief is, dan wordt het tijd om het over een andere boeg te gooien, zo redeneert Kirsten de Roo. Oftewel: reken af met vooroordelen, laat je niet afleiden door cv’s en koester je toppers! In haar boek lees je wat je kunt doen om een aantrekkelijker werkgever te worden, zodat je moeiteloos mensen kunt aantrekken en behouden.
In de rubriek ‘8 brutale vragen’ van deze uitgave hebben we een gesprek met P&O-specialist Peter Jacobs. Voor ontwikkelfonds Wij Techniek geeft hij samen met oud-wielrenner Maar ten Ducrot de workshop ‘Sterk in je Werk’, waarbij het werkplezier en de ontwikkeling van een monteur of installateur centraal staan. Met ‘Personeel dat werkt!’ heeft Peter Jacobs enkele jaren geleden ook een boek
geschreven. Meer een praktisch handboek, bedoeld voor iedereen die werkzaam is als personeelsfuncti onaris. Belangrijke thema’s op het gebied van HRM worden in dit boek op een verfris sende en aansprekende manier uitgelegd en met concrete voorbeelden uit de praktijk tot leven gebracht. Ook hier weer volop aandacht voor de in- en uitstroom en wat je kunt doen om personeel te behouden. Maar ook hoe je samen kunt komen tot de beste performance binnen een bedrijf.
De benzineprijzen zijn hoog, elektrisch rijden is steeds voordeliger. Dat betekent een groeiende vraag naar laadpalen. Henk en Fred bezoeken vandaag eMobility-spe cialist Mennekes in Deventer, die naast zijn deur laadpalen heeft gekoppeld aan een uniek energiemanagementsysteem.
Henk rijdt de parkeerplaats van het bedrij venterrein in Deventer op en vindt al snel het bedrijfsver zamelgebouw waar Mennekes kantoor houdt. Fred wijst op de laadpalen die op verschillen de plekken zijn gesitueerd, maar zijn mond valt echt open als de ‘AmperaPort’ in beeld komt. Een carport met laadpalen en een dak van zonnepanelen. “Waar het hele terrein van profiteert, dus ook buurman Sligro met zijn de zware koelmachines. Dat ziet er even gelikt uit”, klinkt Fred vol bewondering. Binnen wachten directeur Edwin de Veen van Mennekes en Niels Hartogsveld, team manager van Siers Installatietechniek. Henk is benieuwd waar het idee vandaan komt om het ‘modernste laadpaal- en energiemanage mentsysteem van Nederland - zoals ze het zelf noemen – te bouwen. Edwin de Veen: “Twee jaar geleden zijn we in gesprek gegaan met de vastgoedeigenaar van de panden op dit terrein waar we zelf ook kantoor houden. Hier
zitten acht verschillende bedrijven, waarvan Sligro grootgebruiker is. Met het oog op de toekomst moet je gaan verduurzamen wil je energie besparen, het net niet verder belasten en aantrekkelijk blij ven voor nieuwe huurders.”
Mennekes mocht in de rol van projectleider aan de slag met Siers als één van de partners voor advies en installatie. Mennekes beschik te zelf al over laadpalen, maar in de nieuwe plannen werd gekozen voor een geïntegreerd laadpaal- en energiemanagementsysteem. Vijftien laadpunten op drie verschillende plek ken. Uitbreidbaar in de toekomst. Het meest bijzondere is de duurzame solarcarport met zonnepanelen als dak, laadpalen en daarnaast drie batterijen voor de opslag van totaal 30 kWu aan energie. Edwin: “De carport zelf is een ontwikkeling van AmperaPark Enschede. Maar de wijze waarop deze hier in een smart grid is toegepast, hebben wij als Mennekes
Slim energiesysteem en smart grid bepalen automatisch waar stroom heen gaat
bedacht. Je kunt het zo kopiëren naar een andere locatie, waarbij we overal werken met lokale installateurs.”
Fred is benieuwd hoe het precies werkt. Niels Hartogsveld: “De zonne panelen kunnen 22 kWp leveren. Het slimme energiemanagementsysteem en het smart grid bepalen automa tisch waar de stroom heen gaat. Dat hoeft op dat moment niet altijd de auto te zijn die aan de paal zit. Als er geen stroom beschikbaar is, komt de stroom uit de batterij en daarna pas van het net. Dat betekent dat we het net minder zwaar belasten. De drie batterijen kunnen ieder 10 kWh opslaan. Die capaciteit kunnen we uit breiden in de toekomst. De batterijen staan pal naast de solarcarport.” Edwin de Veen noemt het plaatsen van laadpalen een ‘slimme business case’ voor pandeigenaren en eigena ren van parkeerplaatsen. “Omdat de gemiddelde inkoopprijs per kWh veel lager is dan de prijs die een laadpaal gebruiker betaalt. Het aantal gebrui kers stijgt ook nog eens hard. Dat
Mennekes is een internationale fabrikant gespecialiseerd in eMo bilty. De hoofdvestiging staat in het Duitse Kirchhundem (Sau erland), maar het bedrijf heeft vestigingen en saleskantoren in veel landen over de hele wereld. In 2022 kwam Mennekes naar Nederland, waar in Deventer een kantoor werd geopend. Men nekes produceert industriële stekkers, laadkabels, laadstations en software voor energiema nagement aan vastgoedeigena ren, installateurs en groothandel. Edwin de Veen: “Van origine is Mennekes een Duits familiebe drijf en dat gevoel willen we onze mensen ook meegeven. We reldwijd werken er bij Mennekes 1500 mensen. Al tientallen jaren leiden wij zelf medewerkers op.”
betekent dus dat je deze investering snel terugverdiend hebt. Hoe snel? Dat is moeilijk te zeggen in de huidige tijd met al die tariefwijzigingen.”
“Is smart grid de toekomst?”, vraagt Fred. “Ja”, klinken Edwin en Niels in koor. “Niels: “De belasting op het net van de netbeheerder kun je op deze manier verminderen. Een feit is dat het net het amper aankan op dit moment. Een smart grid kan dat
•
Voorgeassembleerde onderverdeler voor opbouwmontage in keuken(kast)
• Voeding via distributiegroep B20 (1P+N of 2P+2N) of krachtgroep B16 (4P) vanuit de centrale groepenkast
• Geschikt voor stekerbaar installeren zowel inkomend als afgaand
• Standaard voorzien van transparant scharnierbaar venster tegen ongewenst afschakelen bij aanraking
• Te verkrijgen in diverse configuraties
• Ideaal voor renovatie, geen hak- en freeswerk
•
Voorgeassembleerde onderverdeler met PV-aansluiting en voorzien van contactdozen voor wasmachine en/of wasdroger
• Maakt gebruik van de bestaande wasmachineaansluiting naar zolder, het aanleggen van een extra leiding naar zolder is hierdoor overbodig.
• Leverbaar met alleen een installatieautomaat of een aardlekautomaat (30 of 300mA) als beveiliging voor de PV-installatie
• Leverbaar met 1- of 2 beveiligde contactdozen
• Zeer eenvoudige montage
Bespaar uzelf en uw opdrachtgever extra werk en tijd!
Denk eens aan een decentrale groepenkast als alternatief voor het aanpassen van de bestaande groepenkast
voorkomen. Daarnaast verdeel je de opgewekte stroom heel slim en efficiënt.”
Henk vraagt zich of een smart grid ook thuis toepasbaar is. “Heel goed”, vindt Niels. “Ik vind het een verantwoordelijkheid van de installateur om een klant daar over te informeren en adviseren.
Er wordt vaak trots geroepen dat iemand veel zonnepanelen heeft en daarmee geld verdient. Maar daarmee overbelast je wel het net. Je moet dus zorgen dat je een slimme installatie maakt. Zet dus ook niet zomaar losse laadpalen
met zonnepanelen neer, maar combineer ze en laat ze met el kaar praten. Zodat je stroom daar kunt gebruiken waar die nodig is. Dat doet een smart grid.”
Als eMobility specialist neemt Mennekes ook de verantwoorde lijkheid om de markt op te leiden, heeft Henk gehoord. Edwin: “Dat klopt. Hier kan bijvoorbeeld de elektro installateur een dagoplei ding volgen. Zowel de bedrijfslei der die zich wil verdiepen in de nieuwe markt, de monteur met
de laptop, als de monteur die het liefst met de handjes werkt. We verzorgen een theorie- en praktijk scholing van een dag.”
“Is dat ingewikkeld?”, vraagt Fred. “Dat valt mee”, zegt Edwin. “Maar je moet je er wel even in verdiepen. Er komt tegenwoordig ook een stukje software bij. Soms pittig, maar iedereen kan het leren.”
Op de terugweg hebben HENK en FRED veel te bespreken. FRED: “Wat zag die carport er gaaf uit. Handig om je auto droog te zetten en slim dat dak van zonnepanelen.” HENK: “Het smart grid vind ik nog het mooist. Het systeem bepaalt zo slim waar de stroom naar toe moet. Dus wordt die optimaal gebruikt. Zoiets wil ik thuis ook wel hebben.” FRED: “Zonnepanelen heb je al Henk, nu nog een smart grid dat voor jou bepaalt waar de stroom nodig is en dat je het liefst ook vertelt wanneer je weer eens een lamp teveel aan hebt staan, haha.” HENK: “Lach jij maar. Ik ga me erin verdiepen!”
Hij gaat iedere dag met plezier naar zijn werk. Toch is Wesley Weidema (39) pas twee jaar werkzaam in het onderwijs. De voormalig vliegtuigmon teur is tegenwoordig praktijkinstructeur elektrotechniek bij het Vakwijs trainingscentrum in Schiedam.
“De wekker gaat lekker vroeg. Ik woon in Dor drecht samen met Wendy en onze drie kinde ren Jaimy (14), Semmy (6) en Xevy (3). Ik maak de kinderen wakker, smeer hun brood en kleed de jongsten aan. Dan ga ik naar mijn werk. Later op het werk eet ik een broodje.”
“Op het werk pak ik uit mijn kluisje de werk schoenen. Ik was jarenlang werkzaam als vliegtuigmonteur, maar heb ook bij defensie en Radio Holland gewerkt. In mijn vrije tijd ben ik leraar kempo en karate. Lesgeven vond ik steeds leuker. Daarom heb ik me laten omscho len en hier sta ik nu als docent.”
“Vakwijs is door GOflex opgezet als opleidings centrum in de techniek. Een soort bedrijfs school. Door heel Nederland zijn er vestigingen. Ik vind het leuk om die jongelui wat te leren. Ik heb een werkplek midden op de werkvloer, waar ik bijvoorbeeld de lessen voorbereid en administratieve zaken oppak.”
“Koffiedrinken doe ik tussendoor. We hebben een kantine, maar echt gepland lunchen is er vandaag niet bij. Daarbij doe ik aan intermittent fasting. Dat eet je op wat andere momenten dan de meeste mensen gewend zijn. Je begint ook later en eindigt eerder op de avond.”
“De jongens werken zelfstandig. Ze krijgen een werkboek met opdrachten en tekeningen. Wij zijn erbij om ze te coachen en te begeleiden. Ik loop nu ook even langs de verschillende stu denten. Ik vraag studenten vaak wat ze er zelf van vinden en of ze het thuis ook zo zouden in stalleren… Vaak is dat signaal voldoende, haha.”
“Ik heb vandaag met collega James enkele examengesprekken. Dan nemen we met de leerlingen de opdracht door. Daarna ga ik rond 16.30 uur naar huis. We eten gezamenlijk. ’s Avonds geef ik regelmatig karate- en kem po-les in de sportschool. Maar we doen thuis ook graag bordspellen met vrienden en buren. Rond 11 uur lig ik in bed.”
“Tussen de bedrijven door ruim ik het magazijn op en kijk ik of er materialen moeten worden bijbesteld. Draadjes of pvc-buizen kunnen we namelijk niet hergebruiken. Onze technische opleidingen zijn breed. Van elektrotechniek tot metaal bewerken en meet- en regeltechniek. Dat betekent ook veel spullen op voorraad.”
Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Henk & Fred? Of wil je met je bus of hobby in ons blad? Mail ons dan op redactie@henkenfred.nl. Misschien sta jij de volgende keer dan wel in ons magazine!
Norton introduceert het nieuwe NTS trunking systeem. Ontworpen rond de laatste LED tech nologie en zeer eenvoudig te monteren dankzij een minimum aantal componenten. Uitstekende lichttechnische specificaties, montagegemak én een perfecte TCO gaan hand in hand.
Bij de NTS wordt gebruik gemaakt van een verder geoptimali seerde lenstechnologie voor nog betere verlichting van de werk plek en heeft een fraaie compacte vormgeving voor de ideale combinatie van functionaliteit en optisch comfort. De licht sterkte kan tijdens de montage eenvoudig worden ingesteld of aangepast op het gewenste lichtniveau en is flexibel instelbaar bij een smart lighting uitvoering. Het unieke en flexibele design maakt de NTS toepasbaar in zeer diverse omgevingen zoals warehousing, industrie, retail en algemene ruimtes.
• tot 70% energiebesparing
• de beste led- en drivertechnologie
• voldoet aan alle rendements- en levensduureisen
• razendsnelle en eenvoudige montage dankzij o.a. langere lengtes
• geoptimaliseerde verpakking
• minimale handling- en afvoerkosten op de bouwplaats
• optimale investering
Standaard worden de breed- en diepstra lende units uit voorraad geleverd in 4000K. Voor specifieke toepassingsgebieden kunnen andere lichtuittredes en andere lichtkleuren worden geleverd.
De lightrails hebben een rendement >150 lm/W met een levensduur van 70.000 uur L90 en een lumenpakket tot 10.000 lm/meter. De lengte van de lightrails is L1=1136mm en L2=2272mm voor een optimale verdeling in combinatie met uitstekende hanteerbaarheid en installatiege mak. De baserails worden geleverd in lengtes L3 en L4 voor snelle en eenvoudige installatie. Het NTS systeem is eenvoudig repairable en aan het eind van de levensduur recyclebaar.
De NTS wordt binnenkort toegevoegd aan het Norton lichtlijnprogramma waartoe ook het breed toegepaste NLS systeem behoort en zal uit voorraad leverbaar zijn. Uiteraard kunnen de lichtspecialisten van Norton alvast een licht plan maken voor jouw project. Informeer bij hen naar de mogelijkheden.
Norton investeert continu in haar lichtlijnoplos singen om altijd de laatste en beste lichttech niek te integreren. Bespaar tot 70% energie met duurzame Norton lichtlijnoplossingen voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten, tegen een uitstekende prijs en een verlaging van de integrale kosten.
www.norton.nl/nts
Technische Unie heeft het lichtassortiment uitgebreid met een nieuw lichtmerk, exclusief verkrijgbaar bij Technische Unie: LIT by CARDI. Het merk focust zich op minimalistische ontwerpen voor eenvoudige en efficiënte lichtinstallaties.
LIT by CARDI, 40 jaar geleden opgericht in Zweden, wordt sterk beïnvloed door zijn Scandinavische erfgoed en combineert kwaliteit, be trouwbaarheid en installatiegemak.
Het merk biedt:
• Een beknopt productassortiment van professionele kwaliteit
• Eenvoudig te installeren producten
• Een milieuvriendelijke verpakking
Het beknopte assortiment essen tiële verlichtingsproducten van
LIT by CARDI is geselecteerd om aan jouw dagelijkse professionele verlichtingsbehoeften te voldoen. De armaturen en lichtbronnen zijn eenvoudig en snel te installeren, waardoor installateurs met simpele lichtoplossingen de optimale om geving voor hun klanten kunnen creëren.
Het assortiment omvat onder andere LED-panelen en -bulbs, floodlights en waterdichte arma turen en zal in de toekomst verder uitgebreid worden.
Het merk heeft een reeks profes sionele verlichtingsoplossingen gecreëerd die zijn ontworpen voor eenvoud. Eenvoud staat voor functioneel, slim en beknopt – al les wat je nodig hebt voor het sla gen van een verlichtingsklus. Het merk staat voor een less-is-more benadering die minimalisme in ontwerpen en producten omarmt.
Alle producten zijn voorzien van duurzame LED-technologie met verpakkingen die de impact op het milieu minimaliseren: de dozen zijn recyclebaar, bevatten weinig plastic en minimale bedrukking.
Alle armaturen hebben een garantie van 5 jaar en een levens duur van 50.000 uur. De lampen hebben een garantie van 2 jaar.
LIT by CARDI is nu exclusief verkrijgbaar bij Technische Unie. Kijk op tu.nl/litbycardi voor meer informatie.
www.tu.nl/litbycardi
De branche schreeuwt om personeel. Ondertussen neemt de werkdruk alsmaar toe. Hoe moet je daar als installatiebedrijf mee omgaan? We gingen in Haarlem op de koffie bij de bekende psycholoog en schrijver Thijs Launspach. Die in zijn boeken en columns regelmatig het onderwerp stress aansnijdt.
Thijs Launspach: “Dat is te makkelijk gedacht. Er is een personeelstekort. Maar als je jouw mensen zich over de kop laat werken, heb je straks helemaal niemand meer. Dat is een aspect waar ik me als psycholoog op richt. Hoe houd je je hoofd koel in dergelijke situaties?”
“Het is natuurlijk gek dat in Nederland een junior da ta-analist meer verdient dan een verzorgende die 25 jaar in het vak zit. In die situatie is het niet gek dat veel jongeren eerder kiezen voor een computerbaan. Daar maak ik me zorgen over. We krijgen hier daardoor een ‘bullshitbaanpro bleem’. Hoe verder je van je werk af staat, hoe abstracter het werk wordt, des te minder je het gevoel zult hebben dat het zin heeft wat je doet. Dat is bij een installateur anders. Die job heeft betekenis. Er is een probleem en jij lost dat op. Je bent niet maandenlang met grote abstracte projecten bezig. Alleen wordt de installateur weer wat minder betaald. Met de herwaardering van werk wilde ik die discussie aanzwengelen. Wat de oplossing is? Een hoger minimumloon of betere cao-afspraken? Of moet je als branche juist laten zien hoe leuk je werk is? Misschien wel een combinatie.”
“Specifiek voor de installatiebranche vind ik dat moeilijk te duiden en iedere millennial is natuurlijk verschillend. Maar over het alge meen vindt deze groep – tussen de 27 en 42 jaar - de mentale gezondheid binnen en bui ten het werk erg belangrijk, net als kansen om zichzelf te ontwikkelen. Het is een generatie die niet dertig jaar in hetzelfde vak blijft. Zolang ze leren, blijven ze enthou siast aan de slag en daarna stromen ze door naar een andere functie. Het is ook een generatie die vaker parttime wil werken. Die zelf wil uitmaken wanneer ze werken.”
“Zeker. Ze leven niet om te werken. Vrijwil ligerswerk, creatieve projecten, gezin, het sociale leven. Werk staat niet altijd meer op één, terwijl de huidige leidinggevende vroeger zelf wel zestig uur per week werkte. Belangrijk is dat je je als leidinggevende kunt verplaatsen in je medewerkers. Plak dus jouw ervaring niet op deze groep, maar schenk jouw mensen aandacht en toon interesse om ze te begeleiden in hun ontwikkelprocessen. Loop mee in hun ontwikkelingspad. Geef ze perspectief. Omdat werken ook bijdraagt aan de ontwikkeling als mens.”
“ Belangrijk Om gezonde targets te stellen als werkgever ”
“
”
Thijs Launspach is psycho loog, schrijver en spreker. Hij heeft boeken geschre ven over stress, burn-out en millennials op het werk. Boeken die van zijn hand kwamen zijn onder meer Fokking Druk (2018), Werk kan ook uit (2020) en Wer ken met Millennials (2019). Boeken vol tips en tricks die bijvoorbeeld voor het bedrijfsleven erg interessant zijn. Thijs Launspach heeft een wekelijkse column in enkele Nederlandse kranten, waaronder het Algemeen Dagblad. Daarnaast is hij een van de docenten aan The School of Life. In lezingen en workshops stelt hij mentale gezondheid en stressma nagement aan de orde. Net als in zijn eigen podcast. Meer informatie: www.thijslaunspach.nl
“Deze generatie heeft behoefte aan wat meer vrijheid, maar ook aan codes hoe je je moet gedra gen. Stel duidelijke bedrijfswaar den vast. Samen met het team recht je de rug om de handen uit de mouwen te steken. Maar geef je mensen daarna ook een mo ment voor zichzelf. Bijvoorbeeld om even op de telefoon te kijken. Creëer een cultuur waarin je niet altijd alleen in een tunnelvisie met je werk bezig bent. Geef ruimte en verantwoordelijkheid. Geef het gevoel dat je mensen fouten mogen maken. Maar maak ook duidelijk dat je het altijd sámen met je collega’s doet. Zorg voor verbinding tussen de mensen. Heb er ook begrip voor dat er meer dingen spelen in het leven. Zoals leiderschapsgoeroe Simon Simek zegt: creëer een cultuur van vertrouwen.”
“Er heerst bij de groep millennials een taboe op falen of zwak zijn. Een van de effecten die dat kan hebben is dat, als je in de shit zit, je het heel lang verdoezelt voor je werkgever. Dat je mooi weer speelt tot het echt niet meer gaat. Maar als werkgever wil je graag dat een werknemer vroegtijdig aan de bel trekt, zodat je snel kunt ingrijpen. Kunt helpen. Zodat ze bijvoorbeeld niet in een burn-out terechtkomen. Dat lukt alleen in een omgeving waar vertrouwen heerst. Sluit een ‘bondje’ met jouw medewerker. Informeer af en toe hoe het met hem of haar gaat. Het levert je ook loyaliteit op. Besef dat je mensen geen machines zijn.”
“Klopt. Je moet niet bang zijn voor stress. Een beetje stress is zelfs goed. Je mag best eens een haastklus hebben. Raak daar niet van in paniek. Stress is een normale reactie op het moment dat je even wat meer inzet moet tonen. Wel een probleem is het als je in de stress blijft hangen. Dat overkomt bijvoorbeeld men sen die op hun werk druk zijn en in hun vrije tijd ook nog heel veel doen. Zoek daar balans in. Weet ook welke signalen er horen bij jouw stress. Die signalen verschil len per persoon. Bijvoorbeeld hoofdpijn, rugpijn, vermoeidheid, irritatie, weinig eten, ontspanning zoeken in alcohol. Wil je er mee om kunnen gaan, dan moet je jouw signalen herkennen. Daarna
moet je weten wat je ertegen kunt doen. Bijvoorbeeld even flink sporten, wande len, meditatie, met vrienden een avond in de kroeg zitten of juist over je gevoelens praten. Het kan je allemaal helpen.”
“Neem individuele verantwoordelijkheid. Ook al is het heel druk, durf te zeggen dat je het even niet redt. Zorg goed voor jezelf. Ook je werkgever heeft er geen belang bij dat je helemaal uitvalt. Daar om moet de werkgever van stress een onderwerp maken, waarover je mag praten. Sterker nog: de werkgever heeft een grote verantwoordelijkheid op dit gebied. Ook al is hij druk met de waan van de dag. Stel als bedrijf bijvoorbeeld een coach of vertrouwenspersoon aan, waar de medewerker naar toe kan. Verplaats je in jouw mensen. Creëer die veilige omgeving waarin je prettig met elkaar
Het laatste boek van Thijs Launspach is ‘Je bent al genoeg’. Thijs: “We zijn met z’n allen drukker dan ooit. Het aantal burnouts en depressies neemt toe, net als het stressgehalte. Dit boek gaat over de grootste risico’s. Bijvoorbeeld de gigantische verwachtingen die we van onszelf hebben. Daarnaast is er een cultus over ‘gelukkig zijn’. In dit boek laat ik zien wat je als mens kunt doen om jezelf staande te houden. Dat begint bij weten wie je bent. Vervolgens moet je goed voor jezelf zorgen. Neem soms gas terug! De centrale boodschap is dat mentale gezondheid iets is, waar je in moet investeren. Als individu, als installateur, maar ook als werkgever.”
werkt en alles durft te zeggen. Ook dat hoort bij leiderschap. En neem als ondernemer de ver antwoordelijkheid om gezonde targets te stellen en nee te durven zeggen. Soms opdrachten niet aannemen om jouw mensen zich niet over de kop te laten werken.”
Probleem is als je in stress blijft hangen ”
Ontdek de multifunctionele inbouwdoos MD4050 met verstelbare bodem en 16, 19 en 20 mm buisinvoer. Deze staat voor minder afval, sneller werken en een beter resultaat. Voorzien van goede klemmings- en bevestigingsmogelijkheden en een draaibare ring. Deze MD4050 versnelt niet alleen de werkzaamheden, maar zorgt er ook voor dat het stucwerk niet beschadigd wordt. Bovendien past de MD4050 in iedere situatie, wat het werken met verschillende inbouwdozen overbodig maakt. Dat is nog eens handig! to.abb/5fRfoL5r
Let’s write the future. Together.
Steel de show met de nieuwe IQPanel4, een geavanceerd beveiliging- en home automatiseringssysteem gecombineerd in één paneel! Voorzien van fantastische functies zoals:
• koppelen van 128 PowerG beveiligingsdetectoren
• in- en uitschakelen via Bluetooth
• koppelen van Z-wave plus smart home apparaten
• quad speaker voor multimedia streaming
• ingebouwde camera, glasbreuksensoren en sirene
• naadloze integratie met beveiligingscamera’s en slimme deurbel
• volledig aanpasbaar naar bedrijfslogo en contactgevens, inclusief app
Klaar om de markt te veranderen? Neem contact met ons op voor een demo! Voor meer informatie ga je naar www.top-security.eu
Je hebt het vast wel ergens gelezen. De kostprijs in de installatiebranche is be hoorlijk aan het oplopen. Bij sommige bedrijven zit ie al boven de 70 euro per uur, exclusief BTW. Om winst te maken moet je daar als bedrijf met je uurtarief naar de klant dus al boven zitten. Pro bleem van de directie zou je zeg gen. Maar daar kun jij als monteur ook een belangrijk rol in spelen. Steeds vaker hoor je dat installa tiebedrijven hun medewerkers meenemen in de financiële cijfers. Door ze te informeren over de kostprijs en het uurtarief van tegenwoordig, maak je een monteur meer bewust van de kosten van het bedrijf. Maar ook dat een uurta rief van over de 70 euro tegenwoordig nodig is om die kosten te kunnen dekken.
Om meer inzicht te geven in de kosten staat er bij ons bedrijf te genwoordig op de bakken van de kleine materialen exact aange geven wat de inkoopprijs van die spullen is. “Kosten die beu gels tegenwoordig zoveel?”, zei Fred laatst toen hij ’s och tends in de werkplaats de materialen bij elkaar aan het zoeken was. Ook dat soort dingen zorgt voor een stukje extra bewustwording.
Waardoor een monteur niet te makkelijk grijpt naar nieuwe materialen terwijl hij er in de bus nog voldoende van heeft rondslinge ren. Van dat laatst heeft Fred nog wel eens een handje, hoe duurzaam hij ook zegt te zijn.
De oplopende kostprijs gaat de komende jaren best een dinge tje worden. Alles wordt duurder. Daarom zou je als installatiebe drijf ook kunnen kijken hoe je juist je kosten kunt verlagen. En waarom zou je ook daar niet je personeel bij betrekken? Bij ons bedrijf heb ben ze dat ook gedaan door in een toolbox meeting samen te kijken naar wat er slimmer, efficiënter en beter kan binnen de organisatie. Ik was daar in eerste instantie best wel een bétje sceptisch over. Maar er kwamen hele goede ideeën uit naar voren. En het mooie is, dat als de oplossing wordt aan gedragen door het personeel zelf, dat ook veel breder gedragen wordt. Inmiddels hangt er in de kantine een lijst met kleine dingen die bij ons bedrijf inmiddels al verbeterd zijn. En waarmee dus ook weer flink wat kosten zijn gespaard.
Kijk, zo neem je de monteur mee in de kosten. En werk je samen tegen het ver der oplopen van die kostprijs!
De nieuwe generatie compacte aanwezigheidsmelders DALI-2 zijn flexibel inzetbaar. Dankzij accessoires kunnen de melders aan individuele omstandigheden aangepast worden (montagewijze, uiterlijke kleur). Bestaande apparaten kunnen eenvoudig worden vervangen door de nieuwe DALI-2 gecertificeerde detectoren.
Via de B.E.G. One app kan onder andere de actuele statusinformatie van de bidirectionele melders worden uitgelezen.
De nieuwe logische functies omvatten een verbeterde dimregeling, instelbare regeldynamiek en andere nieuwe parameters die meer flexibiliteit in gebruik beloven.
De geïntegreerde DALI-2 voeding garandeert de aansluiting van lampen tot 80 mA. Als dat niet genoeg is, kan er zelfs een andere DALI voeding parallel worden geschakeld.
beg-luxomat.com
Een professionele
Beveiliging van bedrijfsgebouwen en woningen wordt steeds belangrijker. Daarnaast worden de eisen die aan brandveiligheid gesteld worden steeds zwaarder. Om systemen goed te laten functioneren zijn kwalitatief hoogwaardige kabels een must.
Om voor de juiste verbinding van de toe te passen componenten te zorgen omvat het Dynamic kabelprogramma een uitgebreid assortiment alarm- en brandmeldkabel. Deze zijn veelal leverbaar in de CPRklassen Dca, Cca en B2ca.
www.cablepartners.nl
kwaliteit tot in de kern
Je zou denken dat een bedrijf dat bekend staat om z'n gasge stookte HR-ketels de gevolgen van de huidige energiecrisis goed merkt. Maar niets is min der waar, benadrukt Ralf Jansen, marketing- en communicatiemanager bij Intergas. "Onze HR-ketels worden nog goed verkocht. Inmiddels in 25 landen in Europa en in Noord-Ame rika. We groeien nog steeds fors. Bedenk wel dat de overstap op all-electric voor veel mensen onbetaal baar is. Het is niet alleen de installatie, maar ook moet je huis worden aangepast, denk aan isolatie. Dat is enorm duur."
Maar Intergas denkt wel verder dan de traditionele cv-ketel. Als duurzaam alternatief heeft het bedrijf een hybride lucht/water-warmtepomp ontwikkeld. Afgelopen mei werd deze gepresenteerd op de VSK-beurs, inmiddels is de pomp op de markt. De warmtepomp wordt gecombineerd met een nieu we of bestaande cv-ketel. Het overgrote deel van de warmte in een woning komt van de warmtepomp.
De cv-ketel dient vooral als aanvulling bij forse kou de of voor warm tapwater. "Het systeem bespaart 60 tot 80 procent gas. Er is veel belangstelling, voor al uit de particuliere markt", aldus Ralf Jansen. De warmtepomp kost circa driemaal zoveel als een cv-ketel, maar door de forse gasbesparing verdient de investering zich snel terug. Die besparing maakt de hybride warmtepomp volgens Jansen ook een prima optie voor de overheid om de klimaatdoel stelling te behalen. "Een gasloze maatschappij kost enorm veel geld én tijd. Met ons systeem kun je zeventig tot tachtig pro cent van de woningvoorraad direct aanpakken. Het kan een tussenstap zijn naar all-electric, maar deze installaties werken ook op biogas of groen gas. Die ontwikkeling, daar werken we bij Intergas hard aan."
Intergas is goed voor 450 fte's. In Coevorden vindt zowel productontwikkeling als productie plaats. Installateurs zijn er welkom om een dagtraining te volgen over de hybride warmtepomp. "De in stallateur is onze ambassadeur", zegt Jansen. "Hij heeft kennis van zaken en komt bij de mensen thuis. Hij kan onze producten aanbevelen, wij geven hem daarvoor de juiste tools." Met name het inregelen van de warmtepomp vraagt kennis. Jansen: "Dat leren ze bij ons in Coevorden."
www.intergas-verwarming.nl
Als W-monteur vind ik dat er voor de installateur een belangrijke rol ligt weggelegd om bij de klant mee te kijken hoe hij zijn hoge gas- en elektriciteitsnota omlaag kan bren gen. Dat kan onder andere door de aanvoertemperatuur van de cv-ketel terug te bren gen van 80ºC naar 60ºC. In het verleden lieten veel instal lateurs de ketel gewoon in de fabrieksinstelling staan. Maar tijdens mijn opleiding heb ik geleerd dat een verlaging van de aanvoertemperatuur honderden euro’s per jaar kan besparen voor de klant. Dit is tevens een mooie check om te kijken of een woning al klaar is voor een hybride
warmtepomp en lagere temperatuurverwar ming. Of dat er eerst nog flink moet worden geïsoleerd. Ook het standaard instellen van de cv-ketel op de ecostand, in plaats van de comfortstand, scheelt jaarlijks zo’n 10 tot 20 kuub gas. Op de ecostand duurt het ’s ochtends wel wat langer voordat de warme kraan heet is - er loopt dan iets meer water weg - maar voor het milieu en de portemonnee is dit wel beter.
Andere manieren om water en energie te besparen zijn de volumestroom van de kranen en douche door middel van volumestroombegrenzers te beperken en de temperatuur van het water zo laag mogelijk te houden.
Daan: “Ik kwam laatst de cijfers van de jaarlijkse Gasmonitor van Natuur en Milieu tegen. Daaruit blijkt dat het aantal ver kochte cv-ketels aan het afne men is. In 2021 gingen we van 431.000 naar 428.000 hr-ketels. Het aantal verkochte warmte pompen daarentegen steeg met 16 procent naar 72.000. De verwachting is dat de warmte pomp dit jaar als gevolg van de hoge gasprijzen verder terrein wint. Vooral de vraag naar hybride is flink gestegen en fabrikanten zijn hun productie fors aan het opschroeven.”
Om ventileren op scholen te verbeteren moet er in elk klaslokaal verplicht een CO2-meter komen. Verder bestaat er de mo gelijkheid om luchtreinigers in te zetten. De subsidiemogelijkheden hiervoor zijn verder uitgebreid voor scholen met acute ventilatie problemen. Schoolbesturen kunnen via een speciale regeling tot maximaal 60 procent financiering vanuit het rijk aanvragen. Meer info: www.ventilatiehulp.nl
Binnen het ROVC TechCenter in Ede is nu ook een Vakcentrum Binnenklimaattechniek geo pend. Een innovatief practicum op het gebied van luchtbehan deling en -distributie gericht op de utiliteit. Het centrum biedt diverse (leer)mogelijkheden om de monteur van de toekomst op het gebied van klimaattech niek op te leiden.
Steeds meer consumenten ont dekken het voordeel van de radi atorventilator. Deze wordt door middel van magneetjes onder de radiator gemonteerd en zorgt voor extra convectie en een snellere verspreiding van warme lucht door de woonkamer. Handig bij een hybride warmtepomp of als de aanvoertemperatuur van de gasketel lager is gezet. Op die ma nier kan toch een goed comfortni veau worden bereikt.
Daan: “Met het oog op mijn energierekening douche ik tegenwoordig wat korter. En ik zet ‘m ook minder warm. Maar je kunt als consument - en als installateurnog veel meer doen om water en energie te besparen. Tech niek Nederland heeft daarover onlangs de brochure ‘Besparingstips water en energie bij leiding waterinstallaties’ uitge bracht. Een aanrader voor jou om te lezen, maar ook voor je klant!”
Op bezoek bij het Louwman Museum in Den Haag
Ze hebben er zin in. Henk en Fred bezoeken vandaag het Louwman Museum in Den Haag. Ze mogen zich daar verlekkeren aan 275 historische voertuigen, die samen het verhaal vertellen van de automobielindustrie door de jaren heen. Een bijzonder verhaal!
Henk en Fred parkeren hun bus bij het museum en wandelen door de tuin naar de ingang. Directeur Ro nald Kooyman neemt ze meteen mee naar het Museumplein, waar oude panden de sfeer van Den Haag en het vroegere autobedrijf Louwman & Parqui ade men. En belangrijker, waar de koffie staat te pruttelen. Henk kijkt al meteen om zich heen. Ziet hij de Cadillac van Elvis Presley of de Aston Martin van James Bond al ergens…? Directeur Ronald Kooyman is al twintig jaar betrokken bij het museum en gaf het mu seum op deze locatie een nieuw gezicht. De familie Louwman staat aan de basis van de collectie, die door twee generaties is verzameld. Ronald: “Louwman & Par qui was vroeger impor teur van Dodge. Ruim 80 jaar geleden ontstond het idee om de hoogtepun ten uit de autogeschiedenis te bewaren voor de volgende generaties. Omdat de automobiel onze wereld heeft veranderd en één van de be langrijkste uitvindingen is in onze geschiede nis. In 1934 werd een twintig jaar oude Dodge gekocht als eerste exemplaar. Een auto met
bumpers en achteruitkijkspiegels. Uniek voor die tijd. Sindsdien is de verzameling in fasen uitgebreid en verfijnd. In 1969 - na de overna me van het Nationaal Automobiel Museum in Driebergen - werden we officieel een muse um. Inmiddels omvat de verzameling ruim 275 antieke en klassieke automobielen.””
Het museum vertelt het verhaal van de au tomobielgeschiedenis sinds 1887. Daarnaast laat het Louwman Museum de mijlpalen in de techniek en de ontwikkeling in de carrosserie en zien. Waar het mee begon, vraagt Henk? Ronald: “Eigenlijk heeft de auto paard en wagen vervangen. In een rijtuig werd een motor achterin geplaatst en dat was het. Dit werden paardeloze voertuigen genoemd. Mensen be grepen daar destijds niets van, haha. Voorschrift was dan ook dat deze auto’s paarden niet mochten laten schrikken.” Opvallend is dat volgens Ronald de auto van vandaag in de eerste twintig jaar is bedacht. “Zelfs de elektrische auto kennen we al ruim honderd jaar. De ontwikkeling daarna heeft
Collectie bestaat uit zo’n 275 klassieke en antieke automobielen
vooral te maken gehad met verbetering, perfecti onering van het productieproces, elektronica en zaken als veiligheid. De moderne auto’s zijn dus helemaal niet zo innovatief als soms wel geroepen wordt.”
Henk is benieuwd wat de publiekstrekkers zijn. “Toch wel de Aston Martin van James Bond en de Brooke ‘Swan Car’. Een excentrieke auto die begin 20e eeuw in Calcutta heeft gereden. Een kunst werk op wielen.”
Fred wil alles weten van de mijlpalen in de techniek. “Aan de hand van enkele voorbeelden? Dan moet ik toch de Spijker 60-HP FourWheel Drive noemen. Gebouwd in 1902 (zie grote foto midden). De eerste auto ter wereld met een zescilinder motor en de eerste benzineauto met vierwielaandrijving en een vierwielremsysteem. Dat maakt deze Spyker 60-HP tot één van de belangrijkste auto’s uit de autogeschiedenis. Een Nederlands fabricaat. Of de Arm strong, de oudste hybride auto ter wereld. Deze wagen is gebouwd in 1896. Die auto rijdt op benzine en elektriciteit! En wat te denken van de Dion-Bouton & Trepardoux , een auto op stoom uit 1887. Met een stoomketel en drijfstangen naar de achterwielen. Verder is een mooi voorbeeld van een elektrische auto de Columbia Elec tric Landaulet. De paarden zijn hier vervangen door twee grote elektromotoren die de achterwielen aandrijven via een tandkrans. Op de bok zijn de rijbedieningen en de Volt/Ampèremeter te zien.”
Het Louwman Museum is op 2 juli 2010 door Koningin Beatrix geopend. Het museum heeft 275 auto’s, maar ook duizend zonnepanelen. Directeur Ronald Kooyman: “Wij hebben het museum in 2010 meteen duurzaam gemaakt met een WKO-installatie en zonnepanelen waardoor we duurzaam kunnen verwarmen en koelen. We zijn een energiearm museum.”
Het Louwman Museum trekt jaarlijks ongeveer 165.000 bezoekers. Regelma tig worden er exposities gegeven. Afge lopen zomer - rond de Formule 1-race in Zandvoort - stond de F1 centraal.
Het Louwman Museum heeft diverse zalen, waaronder een theater voor za kelijke events. “De combinatie met het museum is daarbij extra aantrekkelijk.”
Info: www.louwmanmuseum.nl
Ronald Kooyman neemt de mannen mee voor een rondje door het museum. Langs alle pronkstukken. Hij benadrukt nog maar eens dat rond 1900 al een derde van alle auto’s in de VS elektrisch was en dat je in Amsterdam in die tijd voor 50 elektrische taxi’s 25 laadpunten had. “Elektrisch was echt populair, omdat je de auto niet meer hoefde aan te slingeren. De actieradius was met soms wel 100 kilometer ook helemaal niet slecht. Alleen reden de auto’s toen niet harder dan 35 kilometer per uur. De stoom auto’s hadden ook een goede krachtbron, alleen duurde het even voordat de auto op stoom was. De benzineverbrandingsmotor kende meer voordelen. Die had zowel power als actieradius.”
De ontwikkeling van de techniek in de auto is bijzonder, vindt Ronald. “Vroeger zaten veel automobilisten als een soort machinist op de auto. Ze moesten aan een vliegwiel
trekken om de auto te starten of met behulp van een benzinespuitje en oliedruppelaar de auto aan de gang krijgen. Prachtig natuur lijk. Sturen of schakelen deed je soms met de knieën die je tegen een pook aanduwde.”
De mannen passeren een paar beroemde auto’s. Bijvoorbeeld een Cadillac van Elvis Presley. “Die is in 1976, een jaar voor zijn dood, gebouwd. En daar de Formule 1-auto - een oranje Porsche - waarmee Carel Godin de Beaufort in 1962 namens Nederland het eerste WK-punt voor Nederland pakte.” Fred is benieuwd hoe Ronald Kooyman naar de toekomst kijkt. “Ik denk dat de ontwikke ling gaat richting waterstof. Het opwekken van elektriciteit is geen probleem. Dus de auto kan gewoon elektrisch rijden. Alleen wordt de elektriciteit dan opgeslagen in waterstof waardoor je meer en langer met de energie kunt doen.”
Dankzij de uitstekende materialen geven vakspecialisten de voorkeur aan ABL stekkersystemen. ABL stekkers en contrastekkers zijn absolute topproduc ten als het gaat om robuustheid – ze kunnen met gemak de belasting van een viertonner aan.
Onze expertise in dit segment berust op bijna 100 jaar erva ring in de ontwikkeling en productie van stekkersystemen. In 1925 vond onze oprichter, Albert Büttner, de SCHUKO stekker uit – vandaag het meest gebruikte stekkersysteem ter wereld. We ontwikkelden de traditionele rubberen SCHUKO-stekker in de loop van de tijd verder, het assorti ment werd met meer internationale standaards uitgebreid. De series Professional en Hightech staan voor een nieuwe generatie moderne SCHUKO-stekkersystemen. Deze zijn extreem belastbaar en heel eenvoudig aan te sluiten.
Nieuwe materialen, zoals de sterk belastbare kunststofsoort Elamid, zorgen voor een lange levensduur en zijn bestand tegen de hoogste mechanische belasting. De verschillende series van ABL worden o.a. gebruikt op bouwplaatsen, in bedrijven, in de industrie en in de evenementenbranche.
Professional
Onze unieke 2-componenten-technologie maakt dat de producten uit de Professional serie robuust zijn, een goede grip hebben en tegen een stootje kunnen.
• Kwalitatief hoogwaardig en duurzaam dankzij Elamid
• Beschermingsklasse IP54
• Eenvoudige montage
• Spanningsindicator
• Snelsluiting
Door de ruime aansluitruimte en de externe trekont lasting vormt hij een uitstekend alternatief voor de klassieke rubberen stekker van ABL.
• Kwalitatief hoogwaardig en duurzaam dankzij Elamid
• Beschermingsklasse IP44
• Eenvoudige montage
Perilex-stekkers hebben een buitengewoon compacte bouwvorm en zijn eenvoudig te reinigen.
• De beste prijs-prestatieverhouding dankzij Duroplast
• Opbouw-stopcontact beschermingsklasse IP44
• Stekker beschermingsklasse IP20
Naast connectiviteit richt ABL zich ook op het gebied van eMobility. ABL levert complete laadoplossingen voor elektrische auto’s, zowel voor de particuliere als de commerciële markt.
www.abl.de/nl/
De Niko Hydro tuinpaal is spuitwaterdicht en uitgevoerd in RVS met poedercoating voor een lange levensduur. Het geheel is van hoogwaardige kwaliteit en dus uitermate geschikt voor buiten en in veeleisende omgevingen.
Deze Niko Hydro tuinpalen met een uniek, strak design en een premium uitstraling zijn beschikbaar in de kleuren grijs, zwart of wit. Ook kun je kiezen uit een versie met grondpin of een met een grondplaat. Hierdoor is het mogelijk om hem zowel op een hard oppervlak zoals een terras of oprit, als in een zachte ondergrond zoals gras of een groenperk te plaatsen.
Door het speciale ontwerp kan je de bekabeling volledig onzichtbaar wegwerken. Voor extra bescherming en duurzaamheid zijn de Niko Hydro tuinpalen afgewerkt met een speciale poedercoating in één van de bekende Hydro kleuren wit, zwart of grijs en hierdoor sluiten ze naadloos aan bij het design van bijvoorbeeld de tuin of interieur. Je kan kiezen voor een lege paal die je zelf met een van de beschikbare Hydro functies kan afwerken of voor een paal compleet met stopcontact(en) met insteekklemmen. De tuinpaaltjes zijn verkrijgbaar in een uitvoering met 1, 2 of 3 functies.
Compleet gemonteerde Hydro componenten in deze tuinpaal bezitten een IP55-beschermingsgraad als deze gesloten zijn. Tevens is het slagvast volgens IK07
Creëer extra functie’s met het aanpaskader
Met een aanpaskader (art.nr. 7**-85000) kun je ook functies toevoegen zoals een data-aansluiting of een USB-lader. Voor een data-aansluiting maak je gebruik van één of twee passtukken met dataconnectoren. Hierbij gebruik je dan tevens een datacentraalplaatje. Wil je een USB-lader plaatsen dan dient de metalen brug verwijderd te worden van de lader, waarna deze in het aanpaskader geklikt kan worden samen met het USB-centraalplaatje.
• Verwijder de aanwezige Hydro componenten
• Verwijder de drie bevestigingsschroeven van het omhulsel en schuif het omhulsel omhoog van het basisdeel
• Voer de kabel(s) door en zet daarna het basisdeel op de grondplaat of grondpin vast
• Zet de tuinpaal weer in elkaar door het omhulsel terug te plaatsen en vast te schroeven
• Monteer als laatste de Hydro componenten in de dozen
Kopp meer dan alleen fabrikant befaamde Kopp-stekker
Het van oorsprong Duitse Kopp zet vol in op comfort en duurzaamheid. Met het nieuwe Smart Home-concept Blue-control kan zowel apparatuur als energiehuishouding geregeld en gemonitord worden. Compleet met zonnepanelen en hybride omvormers. "Dit is de toekomst", aldus Marc Berkers van Kopp Benelux.
In gesprek met Marc Berkers kunnen Henk en Fred natuurlijk niet om de van oudsher bekende Kopp-producten heen. Want welke installateur kent niet de snoercentrales en de be faamde Kopp-stekker van de 95 jaar oude produ cent van elektrotechnische materialen? Berkers, Head of Sales van de Nederlandse vestiging van Kopp, bevestigt dat beeld. "Iedereen kent Kopp van ons schakelmateriaal en de stekkertjes. Dat is ook helemaal prima. Kopp is een vriendelijk bedrijf, dichtbij de klant, altijd goe de kwaliteit en dat al bijna honderd jaar. Maar wij gaan ook absoluut met onze tijd mee, met nieuwe producten gericht op de toekomst, op duurzaam heid. Aanvankelijk kregen we vanuit de markt nog best verbaasde reacties op wat we tegenwoordig allemaal doen. Maar inmiddels weet de klant ons ook voor de nieuwe producten te vinden."
Die duurzame producten worden ontwikkeld door de nieuwe divisie 'Renewable energy', bij de Duitse hoofdvestiging van Kopp. Blue-control is
één van die concepten. Een compleet en duur zaam systeem, inclusief een zonne-installatie, oplaadpunt voor de auto, accu voor opslag en een hybride omvormer. Met Blue-control kunnen niet alleen alle apparaten in een woning via een app worden bediend, het bevat ook een energiema nagementsysteem.
"Zelf regelen waar je energie nodig hebt en waar het naartoe gaat. Moet je morgen 150 kilometer rijden met je elektrische auto, dan kun je ervoor kiezen om hem tot zover op te laden. De andere energie gebruik je ergens anders voor. Maar je kunt ook de overtollige stroom uit je auto terugle veren aan je thuisbatterij."
De thuisbatterij in combinatie met een hybride omvormer is een interessant en vernieuwend onderdeel binnen de Renewable energy, bena drukt Berkers. Waar overtollige energie tot nu toe vaak moet worden teruggeleverd aan het ener gienet, kan de energie nu in de eigen thuisbatterij worden opgeslagen. Ook bij stroomuitval kan het
In 1927 startte Heinrich Kopp in de Duitse plaats Reinheim, bij Frankfurt, een fabriekje in elektrisch schakel materiaal. Bijna honderd jaar later is Kopp uitgegroeid tot een grote speler in Europa. Naast schakelmateriaal, stekkers, dimmers en andere traditio nele producten, richt het bedrijf zich ook op concepten voor duurzame energie. Productontwikkeling, pro ductie en marketing gebeuren vanuit de hoofdvestiging in Duitsland. Het totaalassortiment telt zo'n 7.000 producten. Assemblage vindt deels plaats in Tunesië. De sales-vestiging Kopp Benelux bestaat sinds 2010, er werken zeven mensen.
systeem dus doordraaien.
"Hiermee creëer je je eigen energievoor ziening", aldus Berkers, die erkent dat de thuisbatterij nu nog relatief duur is. "Maar dat zal langzaam veranderen, zo dra de vraag toeneemt. En dit is natuur lijk wel het concept voor de toekomst."
Vraag is of de installateur voldoende op de hoogte is van deze nieuwe concepten? "Er is zeker een groep installateurs die zich goed focust op duurzame energie, zij hebben voldoende kennis van onze systemen. Met deze mensen werken wij veel samen. In deze tijd van hoge ener gieprijzen is het voor hen ook een mooi concept om te verkopen. Maar natuur lijk kunnen ook wij meer vakmensen
gebruiken. Nieuwkomers krijgen goede begeleiding."
Daarbij is Blue-control, evenals andere concepten van Renewable energy, niet bovenmatig ingewikkeld. Het installeren is 'relatief kinderspel', zoals Berkers het omschrijft. "Stekerbaar, veel plug and play.
Zaken waar wij als Kopp steeds meer mee bezig zijn. We willen het de installateur makkelijk maken. Dat scheelt hem tijd en geld. Met het huidige tekort aan vakmen sen is dat natuurlijk ook belangrijk."
Waar Kopp dus stevig inzet op moderne en duurzame concepten, houden ook de traditionele producten onverminderd de aandacht. "Wat een woning ook nodig heeft aan elektra, Kopp heeft het, dat zal nooit veranderen. Maar wij gaan tegelij kertijd dus volop met de tijd mee."
Overtollige energie kan in eigen batterij worden opgeslagenMARC BERKERS
Wat zijn de nieuwste trends op het gebied van verlichting, elektronica en gadgets in huis? Fred bezocht dit najaar de beurs IFA in Berlijn. En plakte daar direct een lang weekendje weg aan vast. Ja, dat dan wel weer. Hij kwam en thousiast terug met verhalen over de meest vreemde en opvallende gadgets.
De beurs IFA in Berlijn is de grootste techbeurs van Europa. Je kijkt er je ogen uit. Als elektromonteur heb ik natuurlijk eerst gekeken naar wat de nieuwste ontwikkelin gen op het gebied van verlichting zijn. Philips Hue gaat mee met de trend dat lampen ook te gek zijn zonder dat je een lampenkap gebruikt. De filament-lampenmet het uiterlijk van ouderwetse draadpeertjes - zijn nu behalve in ondoorzichtig glas ook verkrijgbaar in transparant-glanzend glas. De lampen mogen dus gezien worden!
Verder is er aan de Hue-app slim me aanwezigheidsautomatisering toegevoegd. Die functie maakt het makkelijk om de verlichting automatisch te laten schakelen als je zelf niet thuis bent. Dat gebeurt op tijden waarop je de verlichting in bepaalde ruimtes normaal ook aan- en uitzet, zodat het er na tuurlijk uitziet.
Wat ik ook helemaal te gek vind, is de nieuwe MoodUP-koelkast van LG. Daarvan is de hele voorkant van rand tot rand bedekt met led-ver lichtingspanelen. Via een app kun je vervolgens zelf de kleur van de koelkast bepalen. Voor de bovenste panelen kun je kiezen uit 22 kleu ren en bij de onderste is er keuze uit 19 verschillende kleuren. Grap pig is ook dat het licht feller wordt als je de koelkast nadert en als je de deur te lang openhoudt gaan de verlichtingspanelen knipperen. Ook nog eens energiezuinig dus!
Dat duurzame en slimme kom je bij meer witgoedmerken tegen. Zo heeft Samsung een nieuwe wasmachine, waarbij het wasmid del in bubbels verandert die snel in het wasgoed worden opgeno men. Samsung zegt dat dit het energieverbruik fors vermindert. Verder heeft Samsung een slimme nieuwe koelkast, die zijn tempera tuur aanpast door te leren van de patronen van het openen door de gebruikers, waardoor er 30 procent minder stroom wordt verbruikt. Hoe verzinnen ze het!
Tenslotte, ik ben een ongeloof lijke sneaker-liefhebber en erg zuinig op mijn gympies. LG heeft nu een ShoeCare, een automati sche schoonmaakmachine voor schoenen. Je zet ze erin en met speciale, bewegende spuitmon den worden je schoenen in 37 minuten weer helemaal schoon gestoomd. Handig!
Merk: VOTHA®
Fabrikantnummer: 063.113.0111-NL
Productgroep: Wandverdeler
Het VOTHA® assortiment bevat 10 verschillende behuizingen waaronder kunststof, volrubber en een industriële variant. De verdelers worden klantspecifiek binnen 48 uur geproduceerd, individueel getest en gecertificeerd.
Montagewijze: Wandmontage
Vorm: Rechthoek
Gebruikstemperatuur: -25°C tot +40°C
Ingangen: Via kabelwartel M 32 boven (met blind wartel M 32 onder)
Dekselbevestiging: Dekselschroeven
Beschermingsgraad: IP54
Halogeenvrij: Ja
Materiaal: Slagvast ABS-kunststof
Kleur: Grijs Lengte: 369 mm Breedte: 222 mm Diepte: 130 mm
1 x CEE 32A/5P, 400 V - niet beveiligd 1 x CEE 16A/5P, 400 V - 1 x inst. aut. C16A, 3P+N 3 x Contactdoos 230 V - 1 x alamat C16A, 1P+N Met aardlekschakelaar 40A 4P 0,03A over alle CEE uitgangen.
IW Nederland, Tilburg
+ Zeer eenvoudig aan te sluiten, keurig voorbereid
− Bevestiging aan de wand zit aan de binnenkant. Zou eenvoudiger zijn met ophanglippen aan de buitenzijde
Wat vind je van het aansluitgemak? Gemak kelijk en snel aan te sluiten.
Wat vind je van de individualiseringsmo gelijkheden van dit product, wat mis je? Mogelijkheden om de kast te personaliseren is prettig en product ziet er professioneel uit.
Zou je dit product aanbevelen? Jazeker, als mensen vragen naar een oplossing dan zal ik dit zeker aanbevelen.
F. van Summeren Eromesmarko, Wijchen
+ Mooie, strakke vormgeving + Duidelijke coderingen op en in de wandverdeler + Robuuste behuizing Geen minpunten kunnen ontdekken
Wat vind je van het aansluitgemak? Makke lijk aan te sluiten via de aansluitklemmen.
Wat vind je van de individualiseringsmo gelijkheden van dit product, wat mis je? Product is eenvoudig samen te stellen zoals de gebruiker het wil hebben. Ik mis tot op heden niets aan de samenstelling van het product.
Zou je dit product aanbevelen? Jazeker.
M. van Rosmalen Juma Klussenbedrijf, Vlijmen
+ Op maat bestellen + Voorbedraad
+ Mogelijkheid voor individualisering + Na levering snel en makkelijk te installeren (als de kabel op de montageplek zit)
Wat vind je van het aansluitgemak? De wandverdeler is snel en makkelijk aan te sluiten.
Wat vind je van de individualiseringsmo gelijkheden van dit product, wat mis je? De mogelijkheden zijn hierdoor onbeperkt, ik mis niets. Al zou vrije keuze waar je de door voerwartel plaatst fijn zijn.
Zou je dit product aanbevelen? Ja, door de mogelijkheden en het bestelgemak.
Unica Building Projects, Zwolle
+ Fijne wandverdeler die je kunt aanpassen naar je eigen wensen − Aansluitblok in veerklemtechniek heeft mijn voorkeur, maar dat is wel mogelijk
Wat vind je van het aansluitgemak? Goed, maar als de voedingskabel van boven komt had ik ook graag dat bij het aansluitblok de aansluiting aan de bovenkant zit en niet aan de onderkant.
Wat vind je van de individualiseringsmoge lijkheden van dit product, wat mis je? Ik mis niets.
Zou je dit product aanbevelen? Ja, geen enkel probleem.
Elektro Scheppers, Weert
+ Stevige behuizing + Binnenkant van kast is ruim + Grote en degelijke klemmenstrook Deksel hangt vast aan onderbak, hierdoor is het ophangen iets omslachtiger
Wat vind je van het aansluitgemak? Door groot aansluitblok makkelijk aansluiten.
Wat vind je van de individualiseringsmoge lijkheden van dit product, wat mis je? Ruime keuze in de componenten. Beperkte merk keuze componenten mogelijk. Mogelijkheid om eigen tekst en reclame aan te brengen.
Zou je dit product aanbevelen? Jazeker, erg fijn product.
De compacte wandverdeler, compleet gemonteerd en klaar voor gebruik
Werkkleding specifiek ontworpen voor de vrouw is van vitaal belang. Het sluit beter aan op het lichaam, beschermt beter en is daardoor veel veiliger. Daarom heeft Carhartt al jarenlang een uitgebreide collectie werkkleding voor hardwerkende vrouwen. Met een optimale pasvorm, omdat vrouwen nu eenmaal verschillen van mannen. Ze hebben vrouwelijke vormen en dat vereist een eigen kijk op werkkleding.
CARHARTT.COM
Nieuw van Bata Industrials: de STUR collectie, S3 werkschoenen voor extreme omstandigheden. Veiligheidsschoen Basalt biedt de hoogst mogelijke heavyduty-be scherming, gecombineerd met optimaal comfort. De Michelin zool, geïnspireerd op een all-terrain Mi chelin band, zorgt voor superieure tractie, stabiliteit en schokabsorptie. Perfect voor zwaar werk in koude, natte, modderige en extreme werk omstandigheden.
BATAINDUSTRIALS.NL
Hoeveel gas gebruik jij bij het douchen? Wat is het sluipverbruik van jouw appara ten ’s nachts? Met de HomeWizard P1 me ter krijg je direct gedetailleerd inzicht in je stroomverbruik, teruglevering en gas. Je klikt ‘m in de P1 poort van je slimme meter en blijft op de hoogte van wat er gebeurt met de HomeWizard Energy-app.
HOMEWIZARD.COM
Heb je een hoekje waar je nog wel wat licht kunt gebruiken of een plank of nachtkastje? Deze draadloze LED gloeilamp kun je bijna overal neerzetten en geeft tot wel 8 uur licht. Met de mee geleverde micro-USB-kabel laad je ‘m eenvoudig weer op. RADBAG.NL
Compleet bouwpakket voor het bouwen van je eigen FM radio. Geleverd met alle benodigde onderdelen en gedetailleerde instructies om je ‘oude’ luidspreker tot leven te wekken.
RADBAG.NL
Met deze geïsoleerde koelrugzak van Tourit houd je je eten en drinken tot wel 16 uur koel (in combinatie met een koe lelement). De tas bevat een groot koelvak van 25 liter, een waterdichte liner die doorlekken voorkomt en vakken voor je niet gekoelde spullen. In de schouderband zit een bier opener verwerkt, zodat je niet per ongeluk zonder staat. Op je verlanglijst ermee!
TOURIT.COM
Hoe kan je beter aftellen tot kerst dan met een bier advents kalender? Beerwulf heeft ook dit jaar weer de lekkerste bieren voor je uitgezocht. Bestel ‘m nog snel voordat de december maand begint. Dat wordt 24 dagen smullen. Proost hè!
BEERWULF.COM
Geen geld om je huis te isoleren, voor een warmte pomp of andere energiebesparende maatregelen? Maar wel in het bezit van 18 V LXT Makita accu’s? Makita heeft nu een verwarmde deken. Deze deken heeft één verwarmingselement, centraal aan de bovenkant van de deken en geeft tot 28 uur verwarming met één 18 V 5,0 Ah LXT accu. Ideaal voor ’s avonds op de bank. Er is zelfs nagedacht over de kleur. Door het dreigend frikandel len-tekort te compenseren is deze verwarmde deken uitgebracht in een warme frikandellenbruine kleur.
MAKITA.NL
Deel de buis, leg de kabels in de binnenbuis, druk de buitenbuis er over en klaar!
Veilig
Co-flex en PV-Coor Deelbare flexibele buizen info.elektro@fraenkische.nl
Bescherming van (voorgemonteerde) kabels bij PV-installaties, machines, etc. Bestand tegen knaagdieren en weersinvloeden Duurzaam stevige verbinding en goede buigwisselsterkte Efficiënt
De ideale oplossing voor snelle bescherming van kabels achteraf voor vele toepassingsgebieden. Hersluitbaar voor installatie achteraf.
Elektrosystemen www.fraenkische.nl
Stel je eens voor: een compleet huis besturen vanaf de bank. Busch-free@home® maakt het mogelijk. Een innovatief huisbesturings systeem waarmee je makkelijk verlichting, verwarming, jaloezieën, zonwering, multimedia en deurcommunicatie bedient. Zowel op afstand als dichtbij. Met de schakelaar aan de muur of met een smartphone, tablet of computer. Comfortabel, veilig en duurzaam. busch-jaeger.nl
Ik zit veel op kantoor. Mijn favoriete gereedschap is de iPad Pro. Die gaat overal mee naartoe. Op mijn iPad staat de planning, alle projecten en calculaties, maar bijvoorbeeld ook de Duotecno app, dat is een domotica besturingssysteem waar we veel mee werken.”
Mijn eigen biertje. Ik ben liefhebber van een lekker speciaalbiertje en heb samen met een zakenrelatie het biertje ‘Effe Dimmen’ gebrouwen bij een brouwerij in Nijmegen. Dit biertje is te koop in en kele cafés in Sambeek en Boxmeer.
De serie Drive to Survive van Netflix. Je krijgt een kijkje achter de schermen van de Formule 1. Mooi om te zien hoe het er daar aan toe gaat.
Ferrari. Die liefde en passie heb ik van mijn vader meegekregen. Die werkte er vroeger mee en ik mocht er wel eens in rijden. Dat geluid en het vermogen onder die motorkap… Geweldig!
Mijn iPhone is mijn belangrijkste gadget. Ik kan niet meer zonder! Natuurlijk bel ik er veel mee, maar ik maak er op locatie ook foto’s mee, bekijk tekeningen en scan foto’s in, die ik vervolgens recht streeks upload naar Onedrive. Heel handig.
“Die liefde en passie heb ik van mijn vader ”
Eddy van Bon Eigenaar Van Bon Elektro in Boxmeer
“mooi om te zien hoe het er daar aan toe gaat ”
Horizontaal: 7 paardenkracht (afk.), 9 zeevis, 12 uittredend oorvocht, 16 midden, 17 afgod, 18 uitleg, 20 slang, 22 malloot, 23 met andere woorden (afk.), 24 koelmiddel, 26 misdaad, 28 stuk rookvlees, 29 kasteel, 33 dienstregeling, 34 vreemde munt, 35 ruzie, 37 kriebelziekte, 43 Regulerende Energie Belasting (afk.), 44 chemisch element, 45 zo, 48 berekening, 51 pus, 52 houtspaander, 53 schoepenrad, 55 kwast, 56 woensdag (afk.).
Win
Cadeaukaart t.w.v. €100,-
Verticaal: 1 bedrijf van een bijenhouder, 2 inslagteken, 3 toespraak, 4 loeder, 5 lavement, 6 werkschort, 7 twistschrijver, 8 knock-out (afk.), 10 voorschrift, 11 rechtsvordering, 13 lofdicht, 14 marionet, 15 hondenweer, 19 horizontale as, 21 Nederlandse Aardolie Maatschappij (afk.), 25 gerichtheid, 27 tak, 29 aleer, 30 Mexicaanse hoed, 31 trichloorethyleen (afk.), 32 waar, 36 ontkenning, 38 brutaliteit, 39 invoeging, 40 telegrafist, 41 Japans teken, 42 vreemde taal, 46 Mountain Bike (afk.), 47 bijwoord, 49 plaats bij Apeldoorn, 50 speer, 54 bezittelijk voornaamwoord.
Stuur de oplossing met je naam en adres naar info@henkenfred.nl o.v.v. Puzzel Editie 5-2022 en maak kans op een Dagje Uit Cadeaukaart t.w.v. 100 euro. Winnaar kruiswoordpuzzel Editie 4: Wilco Verhoeks
