Wf2005•3(uitid)

de wereldfietser

losse verkoop 7 3,40

no.3, zomer 2005

tijdschrift

n

voor

fietsreizigers

Thema: Fietsen in het regenwoud n Madrid n Zuid India n De R1 naar Polen n Interview: Mark Dorlandt n

inhoud

meer informatie www.wereldfietser.nl en www.vakantiefietser.be en kijk op pagina 44 van het verenigingsnieuws

juli

1 Diareportage van Cindy en Rohalt, 6 maanden fietsen in Nieuw-Zeeland. 20.30 u, Zaal Roeland, 2547 Lint. Inschrijven via: rohalt.liebert@pandora.be

augustus

6,7 Nachttocht; fietsen door de stilte van de Noord-Hollandse duisternis. Info: wf_johan@yahoo.com

11 Luik-Bastenaken-Luik, een tocht voor wielerfanaten, maar dan wel mét bagage Info: Freek@wereldfietser.nl

26-28 Nazomerweekend met fietstocht, kampvuur, wijn en ledenvergadering. Zoals gebruikelijk op de Harskamperdennen. Info: wf_johan@yayhoo.com

september

2-4 Fiets- en fotografieweekend. Info: John@wereldfietser. nl

9-11

Najaarstrektocht ‘met de wind in de rug’.

Vertrek bij De Bilt. Info: H.Burgler@hccnet.nl

2 tijdschrift voor fietsreizigers

10-11 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser 17-18 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser 24-25 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser 24 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser 30 september - 2 oktober Herfstweekend De Vakantiefietser in ‘De Brink’, Bosbergen 1, 2200 Herentals.

oktober

8 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser 29 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser 29-30 Huttentocht op de Veluwe.

Info: Jimvandenberg@chello.nl

november 6

Europese Fietsreizenmarkt in het Nivongebouw te Rotterdam. Info: Renaw@yahoo.com

7 november - 5 december: Groepstocht van De Vakantiefietser in Myanmar

29 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser

19 THEMA: FIETSEN IN HET REGENWOUD Foto’s cover gudy rooijakkers en john telleman (himachal pradesh, india) | agenda en inhoud maaike pfann (paal 7, terschelling)

agenda

6 Naar Madrid

29 Fietsavontuur?

Klaas Groot bezoekt zijn dochter Tessa die in Madrid woont en werkt. De reis ernaartoe op de fiets beschrijft hij uitgebreid in zijn dagboek dat voor Tessa de basis vormt van het verslag dat zij ervan maakte.

Wat is dat eigenlijk, een fietsavontuur? Tom Onderstal filosofeert erover en staaft zijn ideeën met zijn eigen ervaringen in Roemenië.

9 Zuid India Claud Biemans fietste met haar vriend Robert begin vorig jaar in Zuid India waar het kleurrijke van het landschap en de mensen grote indruk op ze maakte.

14 Interview; Mark Dorlandt Eric Schuijt sprak met Mark Dorlandt die voor zijn afstudeerproject als industrieel ontwerper een bagagekar voor de fiets ontwierp gebaseerd op zijn eigen ervaringen

34 VanBusTotBoot; de trein Deze keer de reis met de trein voorafgaand aan een fietsreis belicht door Helmut Brall van de treinreiswinkel in Leiden.

46 Fietsgids België Bruno Loockx, trok op verkenning langs de ‘Grenzen van België’ en maakte een reisgids. Een bestuurslid van De Vakantiefietser die een fietsgids uitbrengt, dat is geen dagelijks gebeuren. De redactie strikte hem voor een gesprek.

EN VERDER 2 AGENDA 4 COLOFON EN REDACTIONEEL 5 op kleine schaal 12 Column dick verschuur 13 GECRANKT EN GESHIFT 16-17 De R1 naar polen 33 TIPS EN KOOKPUNT 37 het moment 38 UITGELEZEN 40-41 fietsers onderweg 42-45 verenigingsnieuws 44 activiteitenoverzicht

49

verslag

voorjaarsweekend

51

...Mag

ik

je

iets

vragen?

tijdschrift voor fietsreizigers

3

}

Marc Knapen

Frans Heylen

ster

Oproep thema

we

bma

etaris secr

pe

nnin

gmeest

er

op kleine schaal redactie

Bruno Loockx

Steven Vincken

André Ramault

Perry Senders

Marco de Wit

Freek Verbakel

John Telleman

Marc Peeters

Maarten Smit

Sandra de Koster

Pelle Koornstra

Joke Smeets

ho

Jos Morren

ein

dred

actie

Marjan Brouwer

ofd re da ctie

teiten tivi

redactie

ac

iviteiten act

ster bma

we

pe

vo

or zitt r e

bestuur wereldfietser

nning eeste m

r

Helmut Riemenschneider

on

vo

or zi

tter

bestuur vakantiefietser

de r vo o r zitte

r

{

Eric Schuijt

Het regent er vaker dan je lief is, maar dat Britse sfeertje bevalt wel.

Bovendien zijn de Britse eilanden groot, talrijk en voor een deel ruig en onbedorven. Nummer 1 van 2006 zal in het thema ruim aandacht besteden aan de Britse eilanden. Wat is jouw favoriete Britse eiland en waarom? Heb je er een geweldige tijd gehad of ben je er weg geregend? En heb je ook nog avonturen beleefd? Laat het ons weten!

Alle bijdragen zijn welkom: onderwerpen, invalshoeken en complete verhalen. En natuurlijk foto’s, het liefst veel foto’s. Stuur je bijdragen naar; redactie@wereldfietser.nl of Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam. of naar Redactie Vakantiefietser, Kroonstraat 28/6, 8000 Brugge. Dit voor oktober 2005.

Twee in een

Fons Lamboo

uitgever

vormgever

Maaike Pfann

Theo Jorna

foto maaike pfann

Marianne Vincken

Britse eilanden

van de redactie De Vakantiefietser

n

Dit tijdschrift is het gezamenlijke verenigingsblad van De Wereldfietser in Nederland en De Vakantiefietser in Vlaanderen n Leden krijgen dit blad vier keer per jaar toegestuurd n Losse nummers kosten

5 3,40 n Reacties, tips, verslagen met foto’s en evt. routekaartje naar: Redactie Wereldfietser, Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam, redactie@wereldfietser.nl en Redactie Vakantie­fietser, Kroonstraat 28/6, 8000 Brugge, redactie@vakantiefietser.be n Schrijfinstructies zijn te vinden op www.wereldfietser.nl n Advertenties Theo Jorna, tel: 020 690 21 25, fax: 020 695 80 85 ­tijdschrift@wereldfietser. nl n Lithografie Eddy Beems, Amsterdam n Drukkerij Ton Mittelmeijer, Amsterdam n aan dit nummer werkten mee Klaas Groot, Tessa Groot, Claud Biemans, Robert Schellekens, Dick Verschuur, Carla van Tatenhove, Mark Dorlandt, Frank Wolters, Martien den Haan, Reinoud Koeman, Jan Koeman, Tom Onderstal, Gaele Strootman, Sonja Edelaar, Helmut Brall, Albertine de Jong, Gregor Klemencik, Freek Verbakel, Rena Wolf, Harry Wagenaars n Het volgende nUmmer verschijnt op 17 oktober n sluitingsdatum kopij 5 september, voor schakeltjes en advertenties 3 oktober.

4 tijdschrift voor fietsreizigers

Schone derailleur Zelf

foto carla van tatenhove

Dan toch ook iets over de Wereldfietser. Medio mei hield de vereniging een halfjaarlijkse ledenvergadering op de ijle hoogte van het Utrechtse heuvelmassief.

Het was weer een geslaagde oefening in het minimaliseren van formaliteiten, maar een aantal besluiten zijn er toch genomen. De belangrijkste is de verkiezing van Marjan Brouwer als de nieuwe voorzitter. Ze mocht daarna ook gelijk aan de slag en haar aanpak verraadde routine en geduld. De redactie feliciteert haar en de vereniging en vertrouwt op een vruchtbare samenwerking.

Freek Verbakel ondertussen, is nu gewoon weer voorzitter van de activiteitencommissie. Het siert hem dat hij zonder enig probleem als tussenpaus heeft willen fungeren. Een vereniging bestaat bij de gratie van zijn slag mensen; sociaal, onbaatzuchtig en doelgericht. We weten in elk geval zeker dat de activiteitencommissie goed draait; u kunt in Nederland de komende tijd weer van alles doen en misschien wel samen met veel vriendinnen en vrienden uit België.

Tenslotte een welgemeend woord van dank voor Marijke Vermond. Na vele jaren positief en vruchtbaar redactiewerk, heeft zij besloten daar een punt achter te zetten. Marijke was altijd een van de steunpilaren van de redactie; rustig, sympathiek, maar ook fel en zelfbewust. Ze maakt momenteel een intensief proces van vernieuwing door en daarin kon zij niet meer voldoen aan de verantwoordelijkheid die zij voelde voor het blad. Jammer, maar heel begrijpelijk. We slikken even en gaan dan gewoon weer door met dit mooie blad met twee titels. Want daar gaat het om.

Jos

Santiago

vingers. komt er tussen w w w .

gezien bij een wereldfietser: de Grunge Guard, een soepel stuk rubber dat je om je derailleur kunt doen. Zo houd je hem schoon zonder dat het schakelen eronder lijdt. Hij is van het merk Lizardskins dat meer handigheidjes heeft voor vakantiefietsers. Zoals foam dat je om je remgrepen kunt doen. Zo krijg je in Siberië geen koude Of een afdichting voor je bal­hoofd. Dan geen Kalahari-stof of Schots regenwater je kogels. lizardskins.com

op kleine schaal

België is een mooi, afwisselend en gemoedelijk land en de Belgen hebben groot gelijk dat ze daar wonen. Het is ook een voornaam land, met de bruisende stad Brussel als politiek middelpunt van Europa, het imposante Brugge als een culturele schatkamer voor de oude Nederlanden en natuurlijk de vereniging de Vakantiefietser, waarvoor dit blad een vitale functie heeft. Een culturele samenwerking die we moeten koesteren.

Maar Nederlanders hebben de neiging (zo heb ik me laten vertellen) om wel eens overheersend te zijn. Nederlanders zeggen wel dat ze niet echt om hun land en nationaliteit geven (het is maar een klein landje in een grote wereld), maar ondertussen! In elk geval richt ik me met dit redactioneel nu eens een keer specifiek tot de lezeressen en lezers van de Vakantiefietser. Want u boft maar! Ik moet vanuit Utrecht steeds een flink eind kachelen om in een interessant fietsgebied te komen, en u woont er gewoon midden in!

Bovendien boft u met uw redactielid André Ramault die nu al vele jaren steeds zijn uiterste best doet om ons Vlaams bewustzijn te ontwikkelen. Dat is lastig bij Nederlanders, maar dat weet André ook wel. Toch schudt hij soms wel moedeloos het hoofd, wanneer bijvoorbeeld een Nederlander serieus oppert ter integratie die Vlamingen met een voorlichtend artikeltje eens wat meer aandacht te bieden.

Ik kan me dat voorstellen. Maar u bent trouwe lezeressen en lezers en dus verloopt de samenwerking prima. Misschien wordt het tijd eens een redactioneel bezoek te brengen aan u.

Uit de folder van Agu: ‘Een tip die vakantiefietsers geven is: Neem niet teveel kleding mee.’ Agu heeft daarom een short ontwikkeld met twee binnenbroeken met Coolmaxzeem. Geen ingewikkeld systeem met drukknopjes, maar gewoon losse binnenbroeken. De Umbria-short is, zonder binnenbroek, ook uitstekend te dragen als korte broek. We hebben hem voor je getest, maar eigenlijk ook weer niet. We hebben er een zondagmiddag mee gefietst en hebben niet gemerkt dat we hem aan hadden. En zo hoort het.

Agu Umbria; € 79,95. Kleuren: khaki en zwart.

We fietsten over de Oeverlandroute en kwamen door Oostzaan. Daar hing op een kist een papier met de tekst: ‘Laat u inspireren’ We kwamen dichterbij en toen bleek dat je voor vijf euro een boekje kon kopen met de titel ‘Een ware hartstocht’. Dit fietsverslag, want dat was het, gaat over een pelgrimage van Oostzaan naar Santiago de Compostela en terug. Een zeer persoonlijk verslag van Rink van Fucht en Marijke Schut. Dus ben je daar in de buurt, je ziet het papier wel hangen.

tijdschrift voor fietsreizigers

5

d

d

Weerzien in Madrid

Via de autovia, wordt me verteld. Mag dat dan?

Langs oude wegen en pelgrimssteden

avonds, waarop hij weer even weg gaat en terugkomt met koffie en een appel. Bij Arcos verlaat ik de snelweg en ga de N11 op tot aan Lodares. Een verademing: de weg gaat op en neer, ik fiets stroomopwaarts langs een riviertje door een kloof met grote geelkleurige rotswanden. Soms is het een adembenemend gezicht.

En heel aangenaam rustig.

Tekst Tessa Groot Foto’s Klaas Groot kaartje eric schuijt

Gewapend met een dagboek stapte Klaas Groot in Kudelstaart op de fiets om zijn dochter Tessa in Madrid te gaan bezoeken. Gebaseerd op zijn fietsdagboek beschrijft Tessa Groot hieronder de fietstocht van haar vader.

Na twee mooie dagen door het Hollandse landschap arriveer ik in Maastricht, waar ik de route ‘Langs Oude Wegen en pelgrimssteden’ start. In België slaat het weer om; wisselvallig, veel buien, dus ik schuil onderweg regelmatig. Zodra het opklaart, moet meteen de tent gedroogd worden, want het zijn al gauw vijf natte, zware kilo’s die mijn nachtverblijf dan extra weegt.

Ook de wind is afzien. In Noord-Frankrijk gaat de route voor een groot deel over onafzienbare, golvende vlakten met hier en daar een gehucht waar niets te krijgen is. Met windkracht 4 pal tegen ga ik in de afdaling –mét meetrappen– vaak niet harder dan 20 kilometer per uur.

Achillespezen 5 mei 2004, Donmartin Lettrée, café Slavia

9 mei 2004, D6 richting Neuilly

11 mei 2004, koffiestop Lagrauliere

6 tijdschrift voor fietsreizigers

Verder naar het zuiden liggen de dorpen dichter bij elkaar (of fiets ik zo hard?) en is de omgeving vriendelijker. Wel begin ik last te krijgen van mijn rechterachillespees. De pijn en daarmee de ongerustheid nemen de volgende dagen toe.

Is kou de oorzaak? Overbelasting kan het niet zijn, want ik ga overal met een pielverzet omhoog. Als de pijn aanhoudt, neem ik in Auxerre de trein naar huis.

Halverwege Frankrijk kom ik steeds meer Santiago-gangers tegen. Lopend of op de fiets volgen ook zij deze ‘andere St.-Jacobsroute’. Ik ontmoet een landgenoot met zijn Spaanse vrouw.

De Spaanse schrikt als ik vertel dat ik naar Madrid ga. “In die stad kun je niet fietsen, met al dat autoverkeer!” Dat belooft wat. Auxerre is gepasseerd. Oloron, het eindpunt van de route is nog zes dagen van 100 kilometer. Daarna is Madrid nog zo’n 500 kilometer. Ongerust concludeer ik dat ik nog 1.000 kilometer te gaan heb en beide achillespezen nu pijn doen. Met een biertje besluit ik de zorgen even opzij te zetten.

Ik hoop even bij te kunnen komen in Zuid-Frankrijk. In Cahors verlaat ik de route en ga voor familiebezoek naar Puy-l’Evêque. Na een harte-

lijke ontvangst en twee volle dagen met veel praten, mooi weer en lekker eten neem ik afscheid van de verre nicht en haar man. Tijdens de rustdagen heb ik wat aan mijn fiets gesleuteld en dit lijkt effect te hebben, want de blessure is minder pijnlijk. Ik hoop dat het leed geleden is zodra ik de Col de Somport over ben.

Op de dag dat ik deze col op moet, is het behoorlijk buiig. In de vlakke aanloop van de col droog ik de tent. En dat scheelt, er zitten namelijk steile stukken in de klim. Wanneer het opnieuw gaat regenen, heb ik geluk: ik fiets op een huis af waar een jongeman me ziet aankomen en razendsnel de garagedeur voor mij opent. Ik kan al fietsend naar binnen en word meteen uitgenodigd voor de koffie.

20 mei 2004, Col de Somport, schuilen voor de regen

20 mei 2004, Col de Somport, de top

21 mei 2004, de N11 Guadalajara

Ooievaars Op een parkeerplaats langs deze snelweg ontmoet ik een aardige Tjechische vrachtwagenchauffeur, Vladimir. Een heel gesprek vindt plaats in steenkolen Engels, een beetje Duits en gebroken Nederlands. Op een gegeven moment komt hij zelfs met een blik bier voor me aanzetten! Ik zeg hem dat mee te nemen voor ’s

Praktische informatie Route

Laat op de dag bereik ik de top en dat is tevens de grens met Spanje. Het is droog, maar door de nog natte weg kan ik niet voluit gaan in de afdaling. Een snelheid van 75 kilometer per uur had ik anders makkelijk gehaald. Toch daal ik in flink tempo af, het land van bestemming is bereikt en mijn einddoel komt naderbij.

In het Spaanse, rotsachtige berglandschap, waar geen mens te bekennen is, moet ik bij het klimmen soms het uiterste van de versnelling vergen, 22 x 32. Die had ik zelfs op de Somport niet nodig. Als de N11 op zijn eind loopt, vraag ik de weg naar Madrid. Via de autovia, wordt me verteld. Mag dat dan? Het moet, er is geen andere weg en gedwongen fiets ik over de vluchtstrook van de N11-E90.

Dag 25 van mijn tocht. Vanuit Medinaceli is mijn einddoel nog zo’n 150 kilometer. Na Sigüenza is het klimmen. De omgeving is weinig inspirerend en daarom verruil ik de CM1101 voor de N11-E90. Dit is de kortste weg naar Guadalajara en de kilometers vliegen op deze vrij vlakke weg dan ook weer onder de wielen door. In Guadalajara geniet ik ’s avonds van de flanerende gezinnen en van de ooievaars die er in groten getale aanwezig zijn.

22 mei 2004, Madrid, Plaza de Toros

Dag 26. De laatste 50 kilometer. Het is koud en regenachtig en weer moet ik over de autovia. Nu het zo dichtbij is, wil ik ook zo snel mogelijk bij mijn dochter op de stoep staan en ik pak de kortste weg, de N11-E90. Het is druk, het lijkt de A4 wel in de spits. Tijdens een pauze in een wegrestaurant –ik ben door en door nat en lijk wel een kolentrimmer– besluit ik de E90 te verlaten, ik ben er gewoon bang van. Na even zoeken kom ik op de M300, die ook allesbehalve rustig is. Het is een ramp tussen al die auto’s. Ik ga wat meer op het midden van de weg rijden, zodat ze meer rekening met me moeten houden. Het is of er overheen en ’n dode fietser óf erachter blijven. Toch kom ik even later weer op die verdoemde E90, blijkbaar de enige toegang tot Madrid. Doorzetten, de angst achter mij laten en blik op oneindig. Voordeel is dat ik snel in Madrid ben.

Mijn dochter tref ik bij haar werk. Ik wil ongezien binnenkomen, maar ze lijkt te voelen dat pa in de buurt is. Als ik aan kom lopen, ziet ze me al en vliegt me buiten op de stoep om de hals. Een emotioneel weerzien.

Na deze tocht met een totale lengte van 2540 kilometer, blijf ik een aantal dagen in de Spaanse hoofdstad. Mijn fiets gebruik ik alleen nog om naar het vliegveld te komen en in het enerverende Madrid overbrug ik alles lopend.

Met mijn dochter als voortreffelijke gids.

Het grootste deel van tocht van Kudelstaart naar Madrid ging ‘Langs Oude Wegen en Pelgrimssteden’. Klaas volgde deze route van Maastricht tot aan de Spaanse grens en maakte gebruik van twee routegidsen : Fietsroute Langs Oude Wegen en pelgrimssteden, deel 1 en deel 2 Auteurs: Clemens Sweerman & Aart van Rossum Uitg. Pirola Schoorl / Fietskaart Informatie Stichting, Utrecht.

Meer informatie: www.fietskaartinformatiestichting.nl

uitrusting Fiets: een MTB van het merk Mégalos met compleet Sram schakelsysteem. Meer informatie: www.sram.com/nl en www.megalos.nl De bagage wordt vervoerd in een bobkar, bevestigd achter de fiets. Meer informatie: www.bobgeb ar.com en www.megalos.nl

Onderweg...

tijdschrift voor fietsreizigers

7

g

Tekst claud biemans foto's claud biemans en robert schellekens

Cultuur proeven in het zuiden van India

Pelgrims en versierde koeien Lang dachten we dat fietsen in India geen goed idee was. We hoorden verhalen over chaos, stank, ellende en opdringerige mensen, ontmoetten andere fietsers die beroofd en gefrustreerd uit India vertrokken waren.

Maar de website van mr. Pumpy gaf een ander beeld van fietsen in het relatief welvarende zuiden van India. En inderdaad, Robert en ik hebben in januari en februari 2004 ruim 2500 kilometer lang aan ĂŠĂŠn stuk genoten.

We vlogen naar Chennai (Madras) en het viel mee om die stad uit te fietsen. De chaos is ongeveer vergelijkbaar met de binnenstad van Amsterdam. We werden kort opgehouden door een religieuze processie met een man in lendendoek die twee vleeshaken in zijn rug had met touwen eraan, waarmee hij een kar trok.

De eerste bestemming was Mamallapuram, een toeristisch dorp aan zee, 50 km van het vliegveld. Hier is veel accommodatie en er zijn alle voorzieningen om rustig bij te komen van de reis. Als we nog een keer gaan, laten we ons door een hotel uit dit dorp ophalen van het vliegveld. We zagen meteen de eerste avond twee klassieke Indiase dansvoorstellingen, er is elk jaar in januari een dansfestival.

We wilden graag fietsen in de bergen, de Western Ghats, ook al hadden we hierover erg weinig informatie. Voordat we daar in de buurt kwamen, zijn we eerst met de wind in de rug de oostkust naar het zuiden toe afgezakt over vlakke wegen. Hoe het daar nu is, na de tsunami, dat weten we niet.

Gebakken vogeltje Karaikal maakt deel uit van de staat Pondicherry, waar geen belasting geheven wordt op drank. Je ziet in Tamil Nadu normaal gesproken helemaal geen alcohol, maar hier staan zelfs grote reclameborden voor bier en sterke drank langs de weg. n

8 tijdschrift voor fietsreizigers

tijdschrift voor fietsreizigers

9

g

g

Alle koeien krijgen pap en worden vrolijk gekleurd met stipjes de berg die soms loodrecht naar beneden liep naar het dal. We kwamen al vroeg in Palani aan, maar ik wilde heel graag blijven want wat we op straat zagen was één grote poppenkast. Palani is namelijk een bedevaartsoord voor Hindoes en die waren daar dan ook in groten getale aanwezig.

Midden in de stad ligt een ongeveer 100meterhoge berg met een tempel erop, gewijd aan de tweede zoon van Shiva. De kunst is nou om als pelgrim eerst een rondje te lopen om de berg, liefst met begeleiding van orkest met trommels en fakirtoeters en wild dansende mannen die pauwenveren dragen. Daarna meer dan 600 treden de berg op, ook met orkest, of onder het uitstoten van de kreet 'heeehoo' bij elke trede.

Claud en Robert in Zuid-India

Bedevaartstocht in Palani

's Avonds probeerden we in Karaikal een restaurant te vinden waar je een biertje bij het eten kon drinken, maar zo eenvoudig was het nou ook weer niet. Alcohol wordt niet in restaurants genuttigd, maar in ijskoude lokalen met airconditioning. Dus dan maar een biertje voor het eten in een sterkedrankwinkel. Daar bleken ze, behalve een airco-hok, ook een terras achter in de tuin te hebben. Uitstekend dus. Het bleken trouwens drie terrassen te zijn, en om onze aanwezigheid werd gevochten. "Nou", zei ik als uitweg, "we kwamen eigenlijk wat eten". "Dat kan", zei de een: "fried rice!" "Nee", zei ik, "dat lust ik niet, ik wil Indiaas eten". Nee, dat kon niet. Maar bij een ander wel, dus die had ons gewonnen. Hoera, eten met een biertje erbij!

We bestelden om te beginnen vis-65, dat bleek vis geroosterd in een krokant korstje. Erg lekker maar een beetje weinig. Dus we bestelden nog meer en Robert vond op de menukaart 'pipet', een soort vogel. Die wilde hij ook wel proberen.

Even later stonden alle obers aan onze tafel, met een vogeltje in de hand. Of deze goed was... Ja, het was echt een heel lief klein vogeltje maar hij was wel goed. Of we het zeker wisten? Jawel! We lagen helemaal dubbel, het is nog nooit gebeurd dat we ons avondeten eerst in de ogen konden kijken. Maar de pipet smaakte best en de rest ook.

Via Madurai gingen we richting de Western Ghats. We overnachtten in Vattalakundi om met het eerste licht naar Kodaikanal te fietsen. De eerste kilometers waren nog vlak, daarna was het steady klimmen naar 2100 meter, maar niet te steil. Onderweg waren veel theestalletjes om bij te tanken. Ook zagen we een paar keer een 'hotel', maar dat bleek hier de naam te zijn voor een restaurant. De hele weg naar boven was trouwens opgebroken zodat we steeds de berm in moesten duiken als er een bus of vrachtwagen aankwam en dat waren er nogal veel. Ook in het hele dorp Kodaikanal was de weg opgebroken. Eerst breken ze blijkbaar tot alles openligt en dan pas komt de teerwagen! Ik was helemaal bestoft, zag ik toen ik ’s avonds in onze chique kamer in de spiegel keek.

10 tijdschrift voor fietsreizigers

Gestippelde koeien We hadden geluk dat Pongal net voorbij was toen we in Kodaikanal aankwamen, daarom waren er maar weinig Indiase toeristen. Pongal is het plaatselijke oogstfeest dat vier dagen duurt. Pongal betekent pap, we kregen daarom op de eerste feestdag in Madurai zoete rijstebrij bij het ontbijt. Ook alle koeien krijgen dan een portie Pongal. Bovendien worden ze heel vrolijk gekleurd met roze, blauwe, groene stipjes, soms hele mooie patronen. We zagen ook bestippelde

geiten en honden. De stieren krijgen een nieuw verfje op hun horens, felblauw of felgroen.

Verder is er een traditie van Indiase mannen die stieren gaan temmen. Ze laten een aantal stieren los in een menigte en mannen bespringen dan de stier of trekken aan de staart. Degene die het langste aan de stier blijft hangen wint een prijs. De stieren worden niet gedood, net als in Spanje, maar we lazen in de krant dat er in de diverse dorpen één dode en honderden gewonden gevallen zijn door dit leuke Pongal-spel.

Pelgrimspektakel Onze plannen om naar Munar te fietsen moesten we wijzigen. De weg die vanaf Kodaikanal 100 km door de bergen loopt, was afgesloten omdat er 10.000 wilde olifanten in het bos zaten. Bovendien werd deze bergstreek onveilig gemaakt door een stropersbende. Een andere weg naar beneden op onze kaart bleek een voetpad te zijn. Daarom gingen we de berg weer af richting het noorden.

We zijn schaterlachend de weg naar Palani afgesjeesd, lekker in de remmen knijpen bij de 15 haarspeldbochten. In tegenstelling tot wat we gehoord hadden was dit een prima weg, met weinig verkeer en spectaculaire uitzichten vanaf

We vonden een hotelkamer met balkon met uitzicht op de trap. En daar hebben we enorm genoten van de hele toestand. De foto die we eerder in de krant hadden gezien van de decimeter dikke laag afval van pelgrims op de straten stemde inmiddels gelukkig niet meer overeen met de realiteit. Onderaan de berg was wel een soort vuilnisbelt, die bewoond werd door een stuk of tien ezels die de troep lekker opaten.

Beneden, bij de ingang van de trap, was het een

drukte van jewelste van allerlei verkopers van plastic kralensnoeren, etenswaren en speelgoed. Ik schat dat er meer verkopers waren dan pelgrims. Veel pelgrims sliepen gewoon op straat. Er was een leuke slaapplek ingericht op een brede verkeersheuvel tussen twee straten.

Toen het donker werd kwamen er vleermuizen en nog meer orkesten die speelden tot een uur of 10 's avonds. Om half 3 's nachts begonnen de orkesten en het ge-heeehoo weer, maar we sliepen toch heel lekker.

Toeristische vergissing Naar Munar was het flink klimmen, maar wel over een hele mooie weg langs decoratieve theeplantages. Onderweg steeg er allemaal gejuich op uit passerende auto's en we moesten zelfs op de foto met een groep jongens die ons blijkbaar fantastisch vonden.

Boven wachtte ons een teleurstelling. Munar is een vergissing. Het is een toeristische trekpleister, maar we hebben nog niet begrepen waarom.

Het is er heel stoffig. Het stinkt er op straat, de rivier is smerig en ligt vol afval en de hotels zijn er twee keer zo duur als elders. De bergen zijn kaal op wat plukjes eucalyptus na.

Toen ik even in een internetcafé zat, was er op straat ineens heel veel lawaai. Ik ging kijken en het was een enorme stoet ter gelegenheid van Republic Day, de dag waarop de onafhankelijkheid van Engeland gevierd wordt. Allerlei groepen uit dorpen in de wijde omgeving waren vertegenwoordigd. Velen hadden orkesten (jawel!) meegenomen, variërend van slagwerk tot bands met trompetten en schuiftrompetten. Mensen verkleed als tijgers werden opgejaagd door jagers. Er waren ook wagens die taferelen mee­ voerden van doodstil gefixeerde zwartgeverfde slaven. Ook werd zo een levend beeld van Ghandi vervoerd. Munar is the place to be op de dag van de republiek en deze parade maakte het verblijf in deze toeristengrap weer goed.

Het leuke van India is de oude cultuur, die springlevend is. Het is prachtig om fietsend door dit land steeds verrast te worden door alle lokale gebruiken, muziek, dans en theater. De bergen waren met onze Koga Miyata Terraliners (27 versnellingen) goed te doen. De Indiërs vonden die versnellingen overigens fantastisch.

Honderden mannen hebben ze nauwlettend bestudeerd als we ergens stopten en ik neem aan dat tegen deze tijd de eerste Indiase namaakKoga's te koop zijn in de Western Ghats.

Praktische informatie Algemeen De beste reistijd is januari/februari.

Temperaturen liggen meestal onder de 30 graden en er valt bijna geen regen. Voor India heb je een visum nodig. Wij hebben het per post besteld bij de Indiase ambassade.

Het is een half jaar geldig vanaf de datum van afgifte. Pinnen kan op Chennai airport en in enkele grote steden. Met een Visa Card kun je ook in kleinere plaatsen pinnen. Euro’s zijn bij banken net zo goed te wisselen als dollars. Ga voor inentingen en malariapillen tijdig naar de GGD.

Ernaartoe Wij vlogen naar Chennai (Madras).

Goedkope tickets moet je al een half jaar van tevoren boeken!

Overnachten Wij sliepen in hotels en guesthouses.

Er is bijna overal wel iets te vinden.

Eventueel kun je in sommige kleine dorpen een plek in een gastenverblijf regelen via het Public Works Depart-

ment. Als toerist ben je megarijk in India en als je iets meer betaalt, krijg je fors meer kwaliteit. Nieuwe hotels zijn beter, het woord 'onderhoud' is in India onbekend. Inspecteer de kamer goed. Als alle lampen het doen, ontbreekt de douchekop.

Eten en drinken Fantastisch, ruim voorradig en zeer goedkoop. In kleine dorpen zonder echt restaurant vind je altijd wel een familie die voor gasten kookt tegen betaling. Vegetarisch eten is aanbevolen, na het eten van vlees krijg je bijna altijd diarree. Water drink je uit flessen of gekookt.

Wegen De kwaliteit van de wegen is erg variabel. Er wordt veel aan de weg gewerkt. Nadat we een stuk door de staat Karnataka hadden gefietst, vonden we de wegen in Tamil Nadu op­eens fantastisch.

Kaart Engelstalige van Lonely Planet en

Indiase kaarten van de verschillende staten met Tamil/Malayalam/Kannada opschrift, verkrijgbaar bij lokale boekhandels in India. We hadden de route zelf uitgezocht, met behulp van www.mrpumpy.net en Rough Guide.

lepel (veel restaurants hebben geen bestek), muggennet (en tape en touw om het vast te maken).

Het volledige reisverslag staat op: www.frontlinie.nl/fiets

Meenemen Lakenzak (daar ben je heel blij mee als je sommige hotelbedden ziet),

b tijdschrift voor fietsreizigers

11

D

u

Column tekst en foto dick verschuur

Alles ging goed met ons.

Qua dat.

Tot we Hans en Trudy ontmoetten.

Hans en Trudy deden het op de tandem.

En Hans en Trudy waren daar zo ont-zet-tend enthousiast over dat ze geen moment voorbij lieten gaan om ons ervan te overtuigen dat die tandem het epicentrum van hun relatie was. En dat wij dat geluk ook zouden kunnen smaken.

Als wij zouden willen.

“Jongen...” zei Hans, met een geheimzinnige blik in z’n ogen, “ge weet nie wa ge mist. Egnie. Ge wee nie wa of da oe mist!”

“Nee, da wee ge nie.” vulde Trudy aan, “Da wee ge egnie. Ajda nooi gedaan heb.”

Hans en Trudy kwamen uit Brabant. Maar dat terzijde.

“Da gevoel, weejwel... da’j krieg van ‘t hebben van seks, weejwel? Dá gevoel... da hej ok oppe tandem. Maar dan zonder da je’t heb... de seks.”

“Eg wel!”

De overtuiging, van die twee. En dan vooral die gelukzalige manier waarop zij naar hem keek. Daardoor ben ik dus aan de tobberij geraakt.

Het gevoel van het hebben van seks... zonder dat je het hebt.

Dat bleef maar in m’n hoofd rondspoken. Dat er iets kon zijn waarvan ik nog niet wist dat het bestond. Een nieuw gevoel. Dat kon toch? Want: al eerder overkomen met de tongzoen, de joint, platte Zeeuwsche oesters, voetreflexmassage, het uitgesteld orgasme en Cubaanse sigaren. Zo’n gevoel waarvan je daarna nog dagen in de war bent, na de eerste keer.

Dus... twijfel.

Grooooote twijfel.

Want stel... stel dat het waar was. Stél dat je van het fietsen op zo’n tandem hetzelfde gevoel krijgt als het gevoel dat je krijgt bij dat wat je het liefst doet.

Dát gevoel.

Je weet wel.

En dat die tandemfietsers dat kénnen. En dat ze dat al generaties stiekem geheim houden met elkaar. En dan veelbetekenend knipogen als ze elkaar tegenkomen onderweg.

En dat wij nu het geluk hebben dat we door Hans en Trudy, onze nieuwe beste vrienden, daar in mogen delen.

Tja...

Zou dat kunnen?

Malen dus.

Het maalde door m’n kop.

tekst Eric Schuijt foto carla van tatenhove

Dat gevoel voor de twijfel en was bereid tot een experiment. Wij zouden naar een tandemdag. Om onze grenzen te verruimen zogezegd. Want wij willen graag moderne mensen zijn.

Dus gingen wij, op een mooie zondag, op een geleende tandem, samen met negentig andere paren, het Noord-Hollands polderlandschap in. Om daar, allemaal samen, het gevoel van seks te krijgen zonder het te hebben.

Dacht ik.

Best wel zenuwachtig, zo’n eerste keer.

Maar.. heel goed opgevangen en in de groep opgenomen.

Hoopgevende waarneming: Je kunt tot op zeer hoge leeftijd het gevoel van seks hebben zonder dat je het hebt. Mijn vrouw en ik –toch ook niet meer zo piep– waren de jongsten.

Teleurstellend toch wel: er zijn geen variaties in het hebben van seks zonder dat je het hebt. Er is slechts één positie. Hij voor, zij achter. En daar wordt, zolang je het gevoel van seks hebt zonder dat je het hebt, niet van afgeweken. Zoiets waren wij, tijdens het wél hebben van seks, niet gewend.

Vonden we vreemd.

Maar dan... wat je allemaal wél kan doen tijdens het niet hebben van seks.

Verbijsterend!

Ik noem: foto’s nemen; kadetjes smeren; een boek lezen; jezelf en je partner insmeren met zonnebrand; een landkaart openvouwen en daar een nieuwe route op intekenen; een cryptogram oplossen; sokken breien. Allem a a l dingen die wij nooit hadden gedaan tijdens het wel hebben van seks.

In 2004 fietsten Carla en ik in Bhutan. Dat had nogal wat voeten in aarde want men is daar dol op regeltjes voor toeristen. Om in aanmerking te komen voor een visum moet je via een reisorganisatie een reis boeken en een paar maanden van tevoren betalen. Pas dan kun je een ticket aanschaffen.

Aangekomen op het Madurodam-vliegveld in Paro is het nog even spannend. De douanier haalt een stapel papier uit een houten lade. Ergens uit dat pak papier tovert hij ons visum met stempels van maar liefst zes verschillende instanties. Na betaling van twintig dollar krijgen we een stempel in onze paspoorten.

Buiten de hal staan onze gids Chencho en chauffeur Karma. Gids? Chauffeur? Ja, want de vijfduizend toeristen per jaar mogen Bhutan alleen onder begeleiding bezoeken. Dat geldt dus ook

Regels voor ons. Al passen wij bepaald niet in de belevingswereld van onze gids en chauffeur.

‘Waarom doen jullie de fietsen niet achterin? Dan ben je zo bij het hotel’, zegt Chencho in gebrekkig Engels.

‘Nee, Mister Guide, alleen door te fietsen, de wind en de zon te voelen, de geluiden te horen en de geuren op te snuiven, kunnen wij intens genieten’.

Hij bekijkt ons reisschema: ‘Waarom hebben jullie gekozen voor een overnachting in Gangtey? Daar is helemaal niets te doen. En het hotel is slecht ”.

Geduldig leggen we hem uit dat het hotel voor ons onbelangrijk is, immers daar dromen wij alleen maar acht uur om de volgende ochtend weer op de fiets te stappen. Onze echte droom is fietsen in Bhutan: ‘Nee Chencho, wij hebben voor Gangtey gekozen omdat het op fietsafstand is.’

Als hij tot de ontdekking komt dat wij van plan zijn alle passen op te gaan fietsen, kijkt hij ons aan alsof we geschift zijn en snapt er werkelijk niets van. Dat is voor hem een nachtmerrie, maar voor ons een droom. Wel een natte droom overigens.

Als Carla als eerste bezweet boven komt zijn Chencho en Karma er al. Ze doen een dutje. Carla

klopt zachtjes tegen het autoraam. Ze hebben het nog nooit zo gemakkelijk gehad, want het enige dat ze hoeven te doen is het eten en de hotels te regelen.

Het duurt een week voordat ze begrijpen dat wij alleen de auto nemen als het echt niet anders kan. Tot we een kleine weg willen nemen die op de kaart staat.

Chencho schrikt: ‘Nee die kun je niet nemen. Die is te slecht.’

‘Maar Chencho, we hebben stevige banden, dus dat zal heus wel gaan.’

‘Maar aan het einde van de weg moet je een rivier over. Hoe wil je dat doen?’

Aziaten willen je soms niet teleurstellen of krenken. Ze zullen zelden letterlijk ‘nee’ zeggen, maar tussen de regels door komt het daar wel op neer.

‘Kijk, Chencho, op de kaart staat een klein streepje over de rivier, dus er is een brug.’

‘Maar daar kun je niet overheen hoor!’ zegt hij verschrikt.

‘Waarom niet?’

‘Omdat daar nooit een pick-up overheen kan.’

Uiteindelijk ziet Chencho in dat hij de regels, de regels moet laten. En die brug? Die zijn we overge-

gecrankt en geshift

Oterleek, Ursem, Avenhorn, Spierdijk, Wogmeer.

Er gebeurde niets.

Veenhuizen, Langereis, Lutjewinkel.

Nog niets.

Bij naderen van het pittoreske Kolhorn waren we ruim twee uur bezig met het niet hebben van seks zonder dat het tot iets geleid had wat maar een beetje op het wel hebben van seks leek. Dat viel toch wel een beetje tegen.

Waar mankeerde het aan?

Fout ritme misschien?

Dat zou kunnen.

Dus... Barsingerhorn, Haringhuizen, Hogebieren, Zijdewind, Kalverdijk.

Wij voerden het tempo langzaam op.

Tuitjenhorn, Krabbendam, Warmenhuizen.

We passeerden de een na de ander.

Schoorldam....

Koedijk...

Broek op... Lan...ge...dijk...

Ten lange leste besloot ik tot openhartigheid met mijn vrouw. Die had begrip

12 tijdschrift voor fietsreizigers

tijdschrift voor fietsreizigers

13

T

T

Chela is Tibetaans voor volgeling

Interview met Koga-ontwerper Mark Dorlandt

De trouwe volgeling Koga Miyata staat al jaren bekend als fabrikant van complete vakantiefietsen. Nieuw in het omvangrijke productassortiment is de Chela, een bagagewagen voor de vakantie-

“Tijdens mijn studie Industrieel Ontwerp aan de TU Delft ben ik met een studievriend naar Australië gefietst. Ik had geen geld voor een goede fiets, dus heb ik achter mijn mountainbike een bagagekar gehangen. De tocht liep na Duitsland, Zwitserland, Italië en Griekenland via Turkije en Iran door Pakistan, China, Laos, Thailand, Maleisië, Indonesië en eindigde in Australië. In 13 maanden hebben we iets meer dan 25.000 kilometer gefietst. Toen ik terugkwam moest ik nog afstuderen. Er zijn dan twee mogelijkheden: of je kunt een bestaande opdracht aannemen, of je komt zelf met een opdracht en stapt naar een bedrijf toe. Ik ben toen goed gaan nadenken en heb mij afgevraagd: ‘Wat wil ik zelf?’ De BOB-trailer waarmee ik mijn tocht heb gemaakt, is erg basic. Het is gewoon een frame met één tas erop waar alles inzit. Dat irriteerde me. Als ik onderweg iets nodig had, moest ik de hele tas overhoop halen. Als het dan een keer slecht weer was, werd al mijn bagage nat. Dat kon volgens mij wel beter.

Zodoende dacht ik als project voor mijn afstuderen aan een aanhanger die net iets meer is dan een gewone aanhanger. Via, via ben ik bij Koga beland.”

En daar waren ze meteen enthousiast?

“De aanvankelijke interesse van Koga sloeg gaandeweg steeds verder om in enthousiasme.

De ideeën heb ik van mijzelf, maar op de universiteit word je al vanaf de eerste dag geleerd dat het geen ego-ontwerp moet zijn. Dus geen ontwerp dat puur op je eigen ideeën is gebaseerd.

In de eerste twee maanden van mijn afstuderen heb ik daarom alleen maar onderzoek gedaan, onder meer door enquêtes te houden onder vakantiefietsers. Ook via de site van De Wereldfietser, waarop ik een link had. Daarop reageerden ongeveer vijftig mensen die nuttige informatie gaven. In het vooronderzoek heb ik onder andere gekeken naar wat fietsers meenemen, hoeveel ze meenemen en hoe ze dat onderverdelen.”

“Ik heb toen besloten om met verschillende bagagetassen te gaan werken zodat je een betere ordening van je spullen krijgt. De ondertas is groot genoeg voor de kampeerspullen, dus matje, slaapzak en tent passen er makkelijk in. De bovenste tas is speciaal voor de dagbagage. Die is tegelijkertijd een rugzak die je van de kar af kunt klikken. Verder zitten er nog twee tassen op voor, bijvoorbeeld, je kleding, die wat volume betreft gelijk zijn aan twee standaard achtertassen. Het totale volume is 78

De Chela in vol ornaat

liter. De tassen zijn gemaakt van waterdicht materiaal maar de naden kunnen dan altijd nog een beetje vocht doorlaten. Met de bijgeleverde regenhoes kun je ze 100% waterdicht maken.

Als we de tassen net zo waterdicht als de Vaudeof Ortlieb-tassen zouden maken, zou de aanhanger onbetaalbaar worden. Voor elke waterdichte tas moet namelijk een aparte mal gemaakt worden waaromheen de tassen aan elkaar gesmolten worden. De kosten daarvoor wegen niet op tegen de aantallen die wij verwachten te verkopen. Met waterdichte tassen zou de Chela € 1500,- kosten.”

moet stabiel zijn en de kar mag natuurlijk niet te zwaar zijn. Het grootste struikelbok bij het ontwerpen waren kleine dingen waar je bij het bouwen van de prototypes pas achterkomt. Dan moet je opnieuw gaan denken. Samen met een modelbouwer heb ik de definitieve uitontwikkeling doorgevoerd. Dat was een mooi interactief proces.”

“En dan zit er ook nog een zonnepaneel op. Kijk, er wordt steeds meer elektronica meegenomen zoals een digitale fotocamera, GPS, of een MP3speler. Als fietskampeerder heb je weinig faciliteiten om je batterijen op te laden. Als je in Europa op een camping staat dan moet je een uur in het badhuis gaan staan voordat je telefoon is opgeladen. Een fietser rijdt de hele dag in de zon en heeft dan gratis energie. Nu kun je overdag je batterijen opladen en ’s avonds kun je je apparatuur gebruiken. Als het redelijk weer is, kun je in één dag twee penlites of een mobiele telefoonbatterij opladen.”

Wat betekent Chela?

“Chela is Tibetaans voor volgeling en dat vond

En waarom gebruik je daar geen naafdynamo voor?

“Je sleept al dertig kilo achter je aan en dan heb je niet de behoefte om een hogere rolweerstand op de koop toe te nemen. De Chela heeft, net als de BOB, een koppeling op de snelsluiter. Alle vakantiefietsen zijn uitgerust met een uitvalnaaf en dat is het enige unieke dat op alle fietsen hetzelfde is. De Chela is ontwikkeld voor fietsreizigers in het algemeen en voor mensen die extra comfort willen op hun fietsreis. Hij is makkelijk mee te nemen in het vliegtuig, want je kunt het wiel en de vork eraf halen. De paar keer dat ik tijdens mijn tocht naar Australie met het openbaar vervoer reisde merkte ik dat het heel moeilijk was die trailer achter me aan te trekken. Hij had de neiging om steeds om te vallen. Achterop de Chela zitten twee skatewieltjes. Als je in de vork een tussenstukje zet, kun je hem aan de

fietser. Mark Dorlandt, een rasechte wereld­ fietser, is de geestelijk vader van de hightech kar. Hoe is hij tot het ontwerp gekomen?

Het statief

tekst Eric Schuijt foto’s koga, mark en eric

De mountainbike met BOB-trailer waarmee Mark zijn fietstocht naar Australië maakte

14 tijdschrift voor fietsreizigers

ik wel toepasselijk. Een land als Tibet spreekt bovendien tot de verbeelding bij fietsreizigers. Met name op de stoelconstructie ben ik erg trots. Die heeft mij veel moeite gekost want het frameontwerp was erg complex. Het frame moet sterk genoeg zijn om een volwassen man te dragen. De stoel

Alle tassen kunnen eraf en je houdt een zitje over

Op een van de tassen zit een zonnepaneel

vork achter je aan trekken.”

“Wat de toekomst betreft, denk ik dat GPS een ontwikkeling is die zich de komende jaren doorzet. Maar op zich zal het vakantiefietsen niet

Achterop de Chela zitten twee skatewieltjes

veel veranderen. Een vakantiefietser is iemand die op zoek is naar degelijke producten met bewezen betrouwbaarheid.”

Uiteindelijk is er één manjaar aan de ontwikkeling van de kar besteed. In mei 2004 is Mark op de Chela afgestudeerd en kreeg hij een contract aangeboden op de afdeling Research & Development bij Koga. De kar was nog niet helemaal productieklaar en er was behoefte aan een ontwerper in de brede zin van het woord. Nu ontwerpt Mark van alles, van nieuwe jasbeschermers tot complete fietsen zoals trekkingfietsen.

Vanaf augustus is de Chela voor € 695,- leverbaar. b tijdschrift voor fietsreizigers

15

2

2

En waar trek jij naartoe? Naar Polen, met de fiets?

Tekst en foto’s andré ramault

Een Trans-Europese fietsroute van Calais naar Sint-Petersburg

R1 door Duitsland en Polen ‘Is de R1 praktisch als fietsroute naar Berlijn, of eerder recreatief? Haalbaar met kinderen? Goed bewegwijzerd?’ Antwoorden op deze vaak gestelde vragen vind je in de BikeLine-gids ‘EuropaRadweg R1’. ‘En is het Poolse traject al bewegwijzerd?’ De website van de Fiets Informatie Stichting hierover: ‘... Er zijn ook in Polen al wat bordjes met R1 er op gevonden’. Anderzijds verscheen bij FIS een getuigenverslag. In juli 2004 ging ik op verkenning.

bekende theses (stellingen) aan de kerkdeur; het begin van de Reformatie!

De Elbe-Radweg splitst naar Praag, de R1 trekt door de groene deelstaat Brandenburg naar Berlijn. Opmerkelijk vlot loodsen de routebordjes me door het verstedelijkte Potsdam, maar door routewijzigingen speel ik voorbij de Wannsee de routebordjes kwijt. Berlijn-Centrum is makkelijk bereikbaar via de oever van de Havel.

Van Berlijn naar de Poolse grens

Via Maasroute en LF4 naar R1 Omdat het water giet neem ik de trein naar Maaseik. De Maasroute (LF3) sluit bij Arnhem aan op de LF4, de Midden-Nederlandroute. Deze route is een deeltraject van de R1 van Calais naar Sint-Petersburg. Voorbij Geesteren verlaat de R1 de LF4 en vervolgt op de LF40a naar de Duitse grensplaats Zwillbrock. Hier wordt het Europese karakter van de R1 (bordjes: groene fiets + groene pijl + R1-logo) in de verf gezet.

Nabij Vreden valt de R1 samen met de Westmünsterland-Route en met de ‘100 Schlösser-Route’. Het gezamenlijk traject is bewegwijzerd door bordjes met een rode fietser en rode pijl, maar zonder het R1-logo. Ik volg de rode pijlen, tot mijn kompas aangeeft dat ik kompleet uit de richting zit. Als een kameleon schikt de R1 zich hier naar de bewegwijzering van een bestaande Duitse fietsroute.

Waar de R1 zich weer afsplitst is niet altijd even duidelijk.

Voorbij Hegerort kom ik midden in de velden op de ‘Napoleonsweg’. Een bejaarde boerin verklaart de straat-

16 tijdschrift voor fietsreizigers

naam: “De grootvader van mijn grootvader getuigde dat Napoleon hier met zijn troepen passeerde richting Rusland. En waar trek jij naartoe? Naar Polen, met de fiets?! Ja, waarom ook niet, het leger van Napoleon ging wel te voet!”

Fietsstad Münster In de binnenstad van Münster verplaatst jong en oud zich op de fiets.

Tijdens de stadsrondleiding citeert de gids uit de stadsbrochure voor nieuwkomers: “Het fietsen staat bij ons hoog in aanzien en geniet veel privileges. Ervaar hoe aangenaam het fietsen is”. De ondergrondse fietsparking ‘Radstation’ met reparatiedienst en een fietswasautomaat (€3,25) kent zijn gelijke niet.

In Emsland blijft de rivier Ems lang in beeld en verder door het Teutoburgerwald gaat het op en neer. De R1 volgt niet de kortste weg, maar is vaak een breed kronkelende (grint) weg door agrarisch of bosgebied.

Kamperen bij dit regenweer zint me niet en ik trek naar de jeugdherberg in Güterloh, Detmold en Höxter. Op

de 16-eeuwse vakwerkhuizen van Höxter wordt de ‘vreze Gods’ als hoogste goed in sierlijke Gotische letters geprezen.

De bewegwijzering vertoont regionale verschillen met bordjes in alle vormen en formaten: soms echte verkeersborden, soms piepklein en overwoekerd door groen. Voor de goede zaak breek ik de hinderlijke takjes af of verwijder hoog opgeschoten onkruid. Bordjes zoals R1/49 betekenen dat R1 en R49 samenvallen.

Detmold is een routekeerpunt, vanaf hier volgt stevig klimwerk. Het omwegje naar de bizarre Externsteine in Horn is een must. Na de WeserRoute zoekt de R1 even drukkere wegen op, maar gaat daarna verder op grint- en veldwegen, soms met wegbrede plassen.

De heks van de Harz In de Harz gaat het plots fors op en neer. De R1 volgt de Harz-Route, bewegwijzerd door bordjes met een zwarte heks en een bezemsteel.

Deze route gaat over fors stijgende

en gladde bospaden, ik moet meer lopen dan fietsen. Dit is een parcours voor mountainbikes! Ik negeer de heks en zoek asfaltwegen: van Bomhausen via B104 naar Neuekrug en op B82 naar Langelsheim en Goslar.

In deze stad herinnert de indrukwekkende Kaiserpfalz aan de Pruisische heersers van weleer. Richting Stassfurt zijn de smalle en verweerde betonplaten en de stroken kinderkopjes een erfenis uit het DDR-tijdperk.

Tussen Stassfurt en Neugattersleben zijn de routebordjes verdwenen, kaart en kompas komen er aan te pas. Het weer is omgeslagen en fietsen op de Saale-Radweg is opnieuw genieten.

Met de Elbe-Radweg (R2) gaat het naar Dessau, de stad van het be­faamde Bauhaus.

Verder met de Elbe-Radweg trekt de R1 door het ongerepte Biosphärenreservat Mittlere Elbe en door veel ander natuurpracht naar Lutherstadt Wittenberg. Overnachten boven Luthers Schlosskirche in de SchlossJugendherberge is een privilege. In 1517 spijkerde Martin Luther zijn

Geen routegids meer voorbij Berlijn, ik ben aangewezen op routebordjes en op kaartgegevens. Op de ADFCRegionalkarten ‘Berlin und Um­gebung’ en ‘Märkische Schweiz Oderbrücke’(3) is het R1-traject Berlijn-Poolse grens goed aangeduid.

Minder gedetailleerd is dat op de ADFC-Radtourenkarte 9 ‘Brandenburg Spreewald’(4). Via het veilige fietspad langs de hoofdas ‘Strasse des 17 Juni’ naar de Brandenburger Tor, en vervolgens langs de Spree, bereikt de R1 verbazend vlug groen gebied. Mijn dagetappe eindigt in de glooiende Märkische Schweiz, een regio die zijn naam eer aandoet.

De jeugdherbergvader van Münchehofe schenkt me de gedetailleerde Poolse fietskaart van Sygnatura(5).

Hierop is de eerste 160 km van het Poolse R1-traject uitstekend aangeduid.

In Märkisch Oderland voorbij Let-

schin bereikt de R1 de Oderdijk, en steekt in Kostrzyn (Küstin) de rivier over. Dit toeristische grensplaatsje biedt dé kans om nog een Poolse fietskaart te bemachtigen.

De R1 in Polen De Poolse R1-bordjes verschillen nauwelijks van de Duitse. Na de drukke weg 22 zoekt de R1 resoluut het platteland op. In Suleçin ontdek ik een boekwinkel –de enige onderweg– die de kaart van Sygnatura in huis heeft. De uitstekend bewegwijzerde R1-route volgt kronkelend het stroomgebied van de Warta. Meerdere toeristische plaatsjes bieden waterrecreatie aan en vaak ook een camping. De Poolse taal is een barrière voor contacten.

Na twee dagen fietsen zit ik op de grens van mijn Sygnatura-kaart. Ik ben nog 100 km verwijderd van Pila, het eerste plaatsje op mijn kaart Nordpolen(6). Dank zij de uitstekende bewegwijzering kan het ook zonder kaart! Pila is de eerste van drie Poolse jeugdherbergen waar ik overnacht. Ik trek naar de Eceat-hoeve (Ecotoerisme) van boer Piotr. Hij tekent het Poolse R1-traject op mijn kaart. ’s Avonds observeren we kraan­vogels en ooievaars.

Polen op moderne leest Op mijn fietstocht in 1990 waren paard en kar hét vervoermiddel van de Poolse boer. Nu hanteren Poolse

boeren de nieuwste landbouwmachines en vervoeren hun oogst met trucks. Ik zie ook dubbeldekstreinen, Polen is klaar voor EU-toetreding!

Gelukkig tapt de waardin nog een halve liter bier aan de ouderwetse prijs van 2,80 Plz (=€0,62). Voor hoelang nog?

Een zeldzame keer is toch een routebordje verdwenen of door kwajongens omgedraaid. Met mijn universele sleutel is dit zo verholpen. Op de Wisla-dijk heb ik een leuke babbel met een Nederlandssprekende Pool.

Hij kreeg de taal ingepeperd van zijn Nederlandse schoondochter! In het toerismebureau van Grudziadz plukt een jongeman voor mij het Poolse R1-traject van het internet. De zeven tekstpagina’s zijn helaas in het Pools.

Na het stroomgebied van de Wisla fiets ik naar het havenstadje Elblag.

Het toerismebureau is één van de weinige met een degelijk kaartaanbod. Na het klimwerk op de hoogvlakte van Elblag kan ik relaxen op de verrassend cleane camping van Frambork. Braniewo is het laatste Poolse plaatsje voor de grensovergang. Het toerismebureau haalt zijn informatie omtrent een visum voor de Russische enclave Kaliningrad van het internet. Tot bij de grensovergang Gronowo is de R1 voortreffelijk bewegwijzerd! Deze grensovergang is een kopie van de vroegere OostEuropese grensposten: files, slagbo-

men, bewapende Russische militairen en een fotoverbod. De militair die ik in beeld neem komt dreigend op mij af! Gegevens over het R1-traject Kaliningrad-St.Petersburg zijn te vinden in de Infobrochure van FIS(2)

Conclusie De R1 doorkruist uiteenlopende landschappen en toont de regionale Duitse en Poolse verscheidenheid.

De R1 is een recreatieve route op verkeersarme wegen door bossen en langs water. De bewegwijzering van het Poolse traject is recenter, waardoor er minder bordjes ontbreken.

De BikeLine-gids is een nuttig instrument op het Duitse traject.

Kaartinformatie (1)Europa-Radweg R1 (Arnheim-Berlin), Bikeline Esterbauer, 1:75.000; €12,90 (2)Infobrochure R1, Berlijn-St.Petersburg, Admiraal & Buurma, FIS; €7,50 (3)ADFC-Regionalkarte ‘Berlin und Umgebung’ en ‘Märkische-Schweiz/ Oderbruck’, BVA, 1:75.000; €6,80 (4)ADFC-Radtourenkarte 9, ‘Brandenburg/Spreewald’, BVA, 1:150.000; €6,80 (5)‘Ziemia Lubuska’, Sygnatura, 1:100.000, ISBN 83-87873-35-7; 5,20 Plz, www.sygnatura.com.pl (6)Nordpolen (Ostzeeküste-Masuren), Reise Know-How, 1:350.000, ISBN 3-8317-7045-X; €7,90 b

tijdschrift voor fietsreizigers

17

X

samengesteld door theo jorna en sandra de koster foto frank wolters

Regenwoud Het is nog donker, je ligt wakker en wacht met smart tot je kunt opstaan zonder dat hordes muggen je belagen. Opeens verstomt de nachtelijke kakofonie van geluiden.

Het is bijna stil.

Heel even maar.

Dan barst een concert van vogelgeluiden los.

Inderdaad, ze zijn er echt: vogels.

Na enkele dagen ga je ze steeds meer herkennen. Met veel geluk ontdek je van een enkel geluid welke vogel er bij hoort.

En als je het regenwoud na een tijdje weer hebt verlaten, is het dat wat je het meeste mist.

Dat kwartiertje in de ochtend, wanneer het hele oerwoud tot leven komt.

En verder.

Hoe is het om te fietsen door het regenwoud?

Dat lees je op de volgende bladzijden.

thema tijdschrift voor fietsreizigers

19

X

the-

Als we ergens stoppen voor een drankje

Tekst en foto’s Frank Wolters & Ernestine Glasbergen (in memoriam)

staat er in korte tijd een hele groep mensen naar ons te staren

Akwaba Abronie!

Warm welkom in groen Ghana In 1995 fietsten we een maand door het West-Afrikaanse Ghana.

Naast de kustregio en de noordelijker gelegen savanne trapten we ook een aantal dagen door het regenwoud langs de oostgrens met Togo.

De dag dat we de hoofdstad Accra achter ons laten eindigt in Samanya, vanwaar we de volgende dag wat moe starten door een luidruchtige geit en haan ´s nachts. Water in flessen blijkt hier niet gemakkelijk te verkrijgen, dus zuiveren we eerst acht liter water. Na de oversteek van de Volta-rivier stoppen we voor een drankje en echte Ghanese chocolade. We beginnen er onderhand aan gewend te raken dat iedereen met ons wil schrijven en ons adres vraagt. Dat wordt nog wat als we weer thuis zijn! Na de rivier gaat de weg meer de heuvels in en wordt de begroeiing tropischer.

Overal staan palmbomen en meters hoog riet.

De dorpjes die we nu tegenkomen zijn kleine gemeenschappen met lemen hutten. Bij elk dorp worden we enthousiast toegezwaaid en toegeroepen: akwaba abronie (welkom blanke)! Om half vijf in de middag bereiken we Ho, waar we een vrij goed hotelletje vinden.

Oerwoudgeluiden In Ho zijn het de muggen die ons de nachtrust niet gunnen. Dus staan we om half zes maar weer op. Buiten is het dagelijks leven al in volle gang.

Niet lang nadat we zijn vertrokken wordt de weg onverhard. We rijden nu ook bergop. Fietsen lukt niet meer, maar gelukkig zijn we na een kilometer op de top van een heuvel. We hebben van hier een mooi uitzicht over de dichte jungle.

De weg daalt er in af en wordt weer verhard, maar dat duurt niet lang en dus zal het nog even gaan duren voor we in Amfoeta komen.

Dat we nu echt in het oerwoud zijn, kunnen we ook goed merken aan de toegenomen vochtigheid. Allerlei oerwoudgeluiden van de aanwe-

20 tijdschrift voor fietsreizigers

zige dieren maken de jungle-ervaring compleet. We genieten. De dorpjes die we passeren zijn eenvoudig. Men kookt er op houtskoolvuurtjes en soms zijn er wat stalle­tjes waar wat koekjes en snoepjes te krijgen zijn.

Valpartij In Amfoeta passeren we een school en natuurlijk wil je als onderwijzer dan even stoppen en een foto maken. Nou, dat heb ik geweten! Wel 200 kinderen komen in hun bruingele schooluniform naar de weg toe rennen en willen op de foto. Ze gaan helemaal uit hun bol. Als we later een halve kilometer verderop zijn, horen we ze nog gillen.

Later begint het te regenen. De zandweg wordt modderig. Eerst gaat het nog wel, maar zo gauw de weg alleen nog maar bestaat uit keien en begint te klimmen, wordt het lopen. Kilometers lang duwen we de fietsen over de ‘weg’ omhoog, terwijl het steeds harder gaat regenen. Toch is het hier erg mooi hier. Eenmaal op het hoogste punt belooft de kaart een verharde weg, maar die begint pas tien kilometer verder. Over de keienweg hobbelen we naar beneden. Het lijkt wel of we op de bodem van een rivier ‘fietsen’. Een valpartij blijft dan ook niet uit en ik zal daar enkele dagen later nog goed last van krijgen. De wonden blijken in het vochtige klimaat niet goed te genezen en gaan ontsteken.

Het is half vijf en volgens de teller hebben we pas 47 kilometer afgelegd sinds vanmorgen half negen. Met nog twee uur te gaan voor het weer in heel korte tijd donker wordt, moet het mogelijk zijn Hohoe over een nu prima asfaltweg te halen. Het lukt inderdaad net en na een drankje is het in het donker zoeken naar

een slaapplek.

Bedden van auto-onderdelen Naar Jasikan is de weg breed en verhard en hij loopt geleidelijk steeds verder omhoog. Aan alle kanten is de begroeiing dicht en vooral erg groen. De route loopt vandaag vlak langs de grens met buurland Togo. Het fietsen gaat niet zo lekker vandaag. Vier dagen Ghana, de warmte en de luchtvochtigheid en het slechte slapen hebben ons al aardig vermoeid. Van Jasikan gaat het naar Kadjebi. We besluiten er een korte fietsdag van te maken en zoeken een hotel. Het is niet moeilijk kiezen, want er is er maar een. Zeer eenvoudig, met water uit de regenton.

Zo hebben we mooi tijd om eens iets van het stadsleven te zien, bijvoorbeeld op de markt.

We zien iemand die van auto-onderdelen bedden maakt, een maalderij waar de mensen hun maïs en cassave brengen en vrouwen die fufu stampen in grote houten vijzels. De markt zelf is kleurrijk en druk. Als het donker is geworden, branden overal olielampjes en klinkt overal muziek. In een barretje (met muziek) pakken we nog een drankje.

Wel 200 kinderen komen in hun bruingele schooluniform naar de weg toe rennen en willen op de foto

Heuveltjes De muziek duurde de hele nacht en er was ook weer een haan. Kortom: we hebben niet geslapen. De hele etappe tot Nkwanta is weer onverhard en voert door dicht regenwoud. Ook vandaag moeten we weer veel zwaaien en groeten als we mensen tegenkomen. Toch zijn er ook hele stukken dat we niemand zien. De hele dag gaat het heuveltje-op-heuveltje-af.

Veel zweten en veel drinken dus. Ook een tros bananen (21 cent!) houdt de krachten op peil.

In Briewaniase lukt het een lauwe cola te bemachtigen. Daarop rijden we de laatste dertig kilometer naar Nkwanta. Onder begeleiding van een politieman vinden we een slaapplek, eten we heerlijk en smaakt het Guiness-bier goed.

Op weg naar Bimbila gaat het landschap zoals we dat de afgelopen dagen meemaakten, veranderen. Oerwoud maakt plaats voor savanne-

landschap: groene heuvels, minder dicht begroeid en met meer uitzicht. Ook de dorpen veranderen. De dorpen bestaan uit ronde lemen hutten die bij elkaar staan rond een binnenplaats. In kleine hutjes op palen wordt het maïs en de cassave bewaard. De mensen lijken hier nog verbaasder te zijn dan elders dat er een paar abronies langskomen. Als we ergens stoppen voor een drankje staat er in

korte tijd een hele groep mensen naar ons te staren. Bij Damongo steken we de Mo-rivier over en verlaten we de Volta-regio. De komende dagen zullen we door de veel drogere Nothern Region trappen.

b

tijdschrift voor fietsreizigers

21

X

the-

Tekst en Foto’s Martien den Haan

Het grande forêt van Noord-Congo

Glibberen over de N2 In mei 2004 kwam ik op Cape Agulhas aan, het meest zuidelijke puntje van Zuid-Afrika. Mijn fietstocht van Nederland naar de Kaap had me toen zeven en een halve maand gekost. Ik besloot hier niet het vliegtuig naar huis te nemen, maar terug te fietsen. Op de terugweg kwam ik in Congo terecht op de N2, de voormalige route nationale. op een paar stukken ijzer die aan de overkant van de rivier boven het water uitsteken.

“Dat was de pont,” zegt hij met dezelfde stem als waarmee hij bij onze ontmoeting zei: “Dit is de route nationale”, duidend op het smalle paadje. Ik merk dat de slechte situatie in zijn land hem aan het hart gaat. Uitleggen dat ik het juist boeiend vind dat de weg er zo belabberd bij ligt, zou hij niet begrijpen. Met een lach maakt de vriendelijke man er echter een grap over en begint in zijn taal over het water te roepen. Zijn woorden galmen over de rivier en weerklinken ergens in een zwakke echo. Ergens ver stroomopwaarts hoor ik even later iemand zachtjes terugroepen. Dit herhaalt zich nog een keer. Daarna is het stil en gaat Jean-Claude zich wassen in de rivier.

De N2 door de jungle van Congo

22 tijdschrift voor fietsreizigers

Oversteek Een kwartier gaat voorbij, maar dan wordt de bedoeling plotseling duidelijk. Tussen de in het water staande bomen, verschijnen twee vissers in een slanke, uitgeholde boomstam.

“Haal je fiets maar, dan zetten we je aan de overkant!”. Ik duw mijn fiets door de modderige oever naar het bootje. Jean-Claude zet hem in het midden van zijn pirogue. Het ding is slechts veertig centimeter breed en bijna vier meter lang. Ik ga erin op mijn hurken zitten en houd met twee handen de zijkanten goed vast.

Tussen mijn voeten op de houten bodem spartelen de meest kleurrijke vissen. Rustig peddelen de vissers stroomopwaarts langs de oever.

Wanneer we ver genoeg zijn gevorderd, laten

de mannen het bootje schuin over het water op de stroming van de rivier naar de overzijde glijden. Zonder het veel inspanning kost komen we er even later aan. Op het eerste gezicht is er nergens een pad meer te zien. Dan wijst één van de vissers me een eindje verder in de jungle op een klein spoortje dat het gebladerte in leidt.

“Bedankt,” zeg ik tegen de mannen. “Zonder jullie hulp was het nooit gelukt.” Ik geef ze alledrie tweehonderd CFA, waar ze aan hun gezichten te zien heel blij mee zijn.

“Hier moet je nog een paar dagen rechtdoor,” legt Jean-Claude me uit. “Met de fiets is het moeilijk, maar ik denk dat het je wel lukt. Bon courage!”

Van de N2 is niet veel meer overgebleven dan een smal paadje door de dichte jungle Vannacht kletterde de regen op het golfplaten dak van mijn kamertje. Het was alsof iemand er van grote hoogte badkuipen vol water overheen gooide. Wat een geluk dat ik deze missiepost tegen ben gekomen! Je tent opzetten bij dit soort weer gaat natuurlijk wel, maar of hij ook overeind blijft staan is maar zeer de vraag. Bij het aanbreken van de dag is de regen gelukkig opgehouden, hoewel de lucht nog steeds diepgrijs is. Na een gezamenlijk ontbijt met de gastvrije Italiaanse zusters, besluit ik om ondanks de wolken toch weer te gaan fietsen.

Eenmaal op de fiets, merk ik dat het pad, dat sinds gisterenmiddag van een zandpad is overgegaan in een overwoekerd karrenspoor, door de regen veranderd is in een modderpoel. De enige auto die tot laat in de ochtend op voorbijkomt, maakt met zijn wielen diepe geulen in de slappe grond die zich vullen met bruin water.

Fietsen gaat al snel niet meer en ik moet afstappen om te duwen. Gelukkig kleeft de modder niet, maar ik wordt er wel ontzettend vuil van.

De banden glijden over gladde stukken en zakken af en toe diep weg in de zompige drek.

zen nu af en toe nog langs deze weg naar het noorden. Van de N2 is niet veel meer overgebleven dan een smal paadje door de dichte jungle.

En dan te bedenken dat dit in heel Congo de enige route is naar het noorden.

Riviertjes Terwijl ik door de dichte begroeiing fiets, steek ik twaalf kleine riviertjes over. Met ijzeren balken of boomstammen hebben de lokale bewoners geprobeerd om er opnieuw een brug over te maken, maar veel stelt het vaak niet voor.

Met de fiets is het een beetje link om over een dergelijke creatie heen te lopen, want je glipt zo met je hele boeltje tussen de losliggende delen door. Waar niet van zulke bruggetjes zijn, waad ik door het ondiepe water naar de overkant.

De hele ochtend blijft het droog, totdat ’s middags de laaghangende bewolking openbarst.

De bui duurt slechts een half uur, maar daarna staat het kleine paadje blank van het water.

Ondanks de regen is het oerwoud is een lust voor het oog. Varens en mossen groeien op bomen met dikke plankwortels en hier en daar

Dichtgegroeide route nationale Een paar kilometer ga ik voort over het paadje dat door hoog nat gras voert en kom dan uit in een klein dorpje van hutten. De weg houdt op en alleen het fietspaadje blijft over. Daar, achter het dorpje, verlaat ik de savanne en begint het grande forêt. Door een donkere omgeving van hoge bomen en grote groene bladeren, slinger ik over het smalle weggetje door het woud, terwijl mijn fietstassen en benen aan beide kanten de natte planten raken. Het is je moeilijk voor te stellen dat dit vroeger de N2 is geweest, de route nationale van Congo. De weg is bijna volledig dichtgegroeid. In Owando heb ik van de schoolmeester gehoord dat er geen onderhoud meer aan is gepleegd sinds de burgeroorlog hier vijftien jaar geleden uitbrak. Auto’s kunnen bovendien de weg niet meer openhouden, omdat ook de bruggen over de meeste brede rivieren zijn ingestort. Alleen voetgangers en fietsers, die de rivieren met een bootje over kunnen steken, rei-

bevinden zich velden van roze bloemen. Lianen reiken tot hoog in de bomen en wanneer het weer droog is geworden, vliegen er prachtige vlinders op open plekjes langs de met klimplanten bedekte woudreuzen. De talloze vogelgeluiden vormen een symfonie van het regenwoud.

Dwars door de bomen ‘s Middags zit ik nog doorweekt op een boomstam wat te eten van een homp lokaal gemaakte pindakaas. Tijdens mijn lunch hoor ik iemand naderen van tussen de bladeren. Wanneer ik opkijk, zie ik dat het Jean-Claude is. Een half uur geleden heb ik de sympathieke Congolese jongen in zijn dorpje ontmoet, waar temidden van prachtige overhangende palmbomen, een paar van bladeren gebouwde hutten stonden.

Jean-Claude bood me meteen aan me te helpen om de grote rivier over te steken, die een stuk verderop door de jungle stroomt. Nadat ik de lunch van pindakaas met hem heb gedeeld, gaan we samen op weg naar de rivier.

Hoe verder we vorderen in de jungle, hoe smaller het paadje wordt. Hier en daar zijn zelfs bomen over de weg gevallen. Die vormen gelukkig geen probleem, want de mensen die er af en toe langskomen, hebben er met een kapmes de stukken uitgehakt die het paadje zouden versperren. Daardoor hoeven we onze fietsen er niet overheen te tillen, maar kunnen we gewoon ‘door’ de boom heen rijden.

Gezonken pont Na een half uur staan we aan de rand van de tweehonderd meter brede rivier. Om ons heen hangen lianen van zware boomtakken omlaag en reiken grote wortels in het water. Een brug is er niet, die is ingestort. Volgens Jean-Claude heeft de overheid het euvel ooit even op kunnen lossen door een pontje in te zetten. Omdat het door gebrek aan onderhoud echter al snel was gezonken en er geen tweede meer was, heeft men de hoop om met gemotoriseerd verkeer aan de andere kant van de rivier te komen, uiteindelijkb opgegeven. Jean-Claude wijst me Brug over de N2 van Congo

tijdschrift voor fietsreizigers

23

the-

Ook dit is Suriname, maar het lijkt wel een scène uit een film van Bert Haanstra.

Tekst Reinoud Koeman foto’s jan en reinoud koeman

Voor 90% begroeid met hoogopgaand regenwoud

Rondje Suriname Er zullen niet veel landen zijn waar je maar op één manier een ronde kan fietsen.

Suriname is zo'n land. Je gaat vanuit Paramaribo westwaarts over asfalt via Coronie naar Nickerie, dan met een boot de Corantijn op naar Apoera en vervolgens via de onverharde Tibiti- of bosontsluitingsweg door het oerwoud en Zanderij weer terug naar Paramaribo.

Langs de kust staat een krachtige noordoostpassaat. Het is handig de eerste etappe langs de kust westwaarts te gaan. Het stuk dat je tegen de wind in fietst, fiets je dan in het bos. Daar heb je geen last van de wind. Suriname is voor meer dan 90% bedekt met hoogopgaand regenwoud. In een relatief kleine strook langs de kust is het landschap open. Hier liggen moerassen, rijstvelden, weideen kostgrondjes, afgewisseld met veelal eenvoudige laagbouw. Door deze strook loopt de geasfalteerde oost-westverbinding. Sinds kort kun je zonder ernstige belemmering via een paar nieuwe bruggen van Albina aan de machtige Marowijnerivier via Paramaribo naar Nickerie aan de nog machtiger Corantijn-rivier rijden.

Praktisch het gehele jaar valt er regen in overvloed. In de periodes van augustus tot en met november en van februari tot en met april regent het wat minder vaak Deze periodes heten de grote en kleine droge tijd. De temperatuur ligt tussen de 25 °C en 34 °C. In de grote droge tijd is het het warmst.

1 februari 2001 Vanuit ons heerlijke logeeradres bij Henk Stolz in Uitkijk gaan mijn fietsmaat Jan en ik eerst westwaarts. 's Morgens is het heerlijk koel. Het zandpad is nog nat van de regen van vannacht. We steken om 8 uur ‘s morgens met het veerpontje de Saramacca-rivier over. Op de roestige schuit staan een auto en een paar brommers. Fietsen zie je hier weinig. Voor 1 Surinaamse Dollar (=30 eurocent) staan we vijf minuten later aan de overkant in Hamburg.

"Gaan jullie wandelen?"

Wandelen betekent in het Surinaams erop uit­ trekken, "Waar gaat de reis naartoe?"

24 tijdschrift voor fietsreizigers

"Naar Coronie!"

"Nah!! Dat is ver hoor!!“ "Maar eerst gaan we naar Groningen" Al snel zijn we in Groningen, een klein dorpje. Het is in 1830 gesticht door 300 Groningse boeren die hier met hun families neerstreken. Na een jaar waren er nog maar enkele tientallen in leven. De rest was bezweken aan tyfus. Hun nazaten, de boeroes, vormen nu een kleine gemeenschap in Paramaribo. De Groningers houden van gedenken. Op het pleintje staan monumenten voor boeren- en Hindoestanenemigratie en de afschaffing van de slavernij.

Het wordt steeds heter. De enorme hitte boven het asfalt is slopend. Voor een pauze duiken we in de schaduw van een reusachtige kankantrie. Met de noordoostpassaat in de rug rijden we verder via Sidoredjo en Calcutta naar Boskamp. In elk plaatsje komen we fruitstalletjes tegen. Met een tas vol appelbacoven, heerlijke kleine banaantjes, steken we om 1 uur de Coppenamebrug over en zijn we in het district Coronie.

Het is erg rustig, Af en toe passeert een busje of vrachtauto. Zwarte kawfoetoeboys vliegen lawaaierig op uit de struiken en een groepje groene pagegaaitjes landt kwetterend in een hoge kale boom. Grote lichtgele en zwart met groene vlinders steken de weg over. In het moeras rechts van de weg klinkt het gekwaak van de slakkenwouw.

Verder is het stil.

De Engelse namen van de dorpjes in Coronie zijn een overblijfsel uit de tijd dat Suriname nog een Britse kolonie was. In Hammilton staan leuke houten huisjes en kerkjes. In Totness vinden we het na 127 km genoeg voor vandaag. Voor 16 Surinaamse Dollars hebben we een kamer met balkon in het koloniale Gouvernements Logeergebouw.

Eigenlijk hoort Coronie op de werelderfgoedlijst

thuis.

5 februari 2001 We krijgen een lift met een leeg steenschip van Nickerie naar Apoera. De grote roestige en gedeukte dekschuit moet een paar keer per week granietblokken ophalen in Apoera. Henk Stolz heeft kunnen regelen dat wij ook mee mogen varen. Vanaf het dek hebben we prachtig uitzicht over de rivier en zijn imposante beboste oevers.

Alle bouten en klinknagels trillen op het ritme van de motoren. Een hels kabaal. Het koor van cicaden en vogels is hier alleen te horen als we dicht langs de oever varen.

Op de markt van Nickerie hebben we voor een week voedsel ingeslagen. Havermout, melkpoeder en rietsuiker aanvullen met water en klaar is je ontbijt. Met gedroogde vis, garnalen, uien, knoflook, pepers, rijst, kousenband en een fles kokosolie zullen we de komende dagen heerlijke gerechten uit de pot toveren. Sinaasappelen, pompelmoezen, mango’s en zuurzak zorgen ervoor dat er geen lege plekken meer in de fietstassen voorkomen. Het voedsel neemt ongeveer de helft van de plaats in onze tassen in.

De bosrand is behangen met zware lianenmassa’s. Hier en daar torenen de reusachtige koepels van de kankantrie er bovenuit. Buiten het bereik van lianen, maar met een dichte bepakking van bromelia’s en orchideeën. Gele, rode en paarse kruinen markeren de plaatsen waar groenhart in bloei staat.

Apoera is in de jaren zeventig aangelegd aan de oever van de Corantijn, honderd kilometer stroomopwaarts van Nickerie. Het moest een ertsoverslagcentrum worden voor bauxiet en is aangelegd door Nederlandse ingenieurs, maar vier miljard Hollandse guldens verder rest er niet veel meer dan een overwoekerd spooremplacement en een

zware diesellocomotief.

Na onze aankomst is het donker. We zijn met onze fietsen aan de hand samen met de bemanning naar het café en logement Mae gelopen. De bescheiden bemanning neemt pas na aandringen wat geld aan voor een djogo. Na het nuttigen van de liter parbobier blijven zij beneden in het café zingen. Wij vinden het welletjes en gaan naar boven om te slapen.

6 februari 2001 's Morgens vroeg in Apoera komt de bakker komt op zijn fiets aangeslingerd. Hij draagt een witte kiel. Voorop zijn fiets heeft hij een grote mand vol witte puntjes. Ook dit is Suriname, maar het lijkt wel een scène uit een film van Bert Haanstra.

Het doel van vandaag zijn de Blanche Marie-vallen in de bovenloop van de Nickerie-rivier, ongeveer 80 kilometer verderop. Daar moet een guesthouse zijn.

Op de brede laterietweg passeert af en toe een truck. We houden de adem zolang mogelijk in, maar het rode stof blijft lang hangen. Na 30 km passeren we de groeve en wordt de weg smaller en het terrein heuvelachtiger. Gelukkig geen stofbaden meer. We hebben er goed de vaart in met 15 km/u.

Een konkoni, een Surinaams konijn, met jongen steekt rustig de weg over. Intens rode passiebloemen sieren de berm. Bij kamp 52 nemen we de afslag naar Blanche Marie. Het is slechts 25 kilometer, maar daar doen we vier uur over. De weg is smal en schaduwrijk, maar ook behoorlijk geacci-

Carolinakreek

denteerd. De vaart is eruit. Omhoog moeten we regelmatig uit het zadel en naar beneden wachten ons verraderlijke erosiegeulen en diepe poelen.

Met een snerpend gekwetter springt een grote groep doodshoofdaapjes van tak tot tak over de weg. Even hebben we tijd om het zweet uit onze ogen te vegen, om ons vervolgens met ware doodsverachting in de volgende poel te storten.

Iedere keer denken we dat het de laatste poel zal zijn, maar dan volgt er weer één. Als het zo door blijft gaan de rest van de tocht, redden we het niet in een week. We krijgen bewondering voor de coureurs die dit traject met hun four-wheel drives aandurven.

Plotseling een sirene. We blijken een onzichtbare straal onderbroken te hebben. Even verderop staat het hightech guesthouse in een open veld.

De schitterende omgeving wordt op een bijzondere wijze geaccentueerd door knipperende kerstversiering. Het personeel is wakker geworden van de sirene en loopt ons argwanend tegemoet. Als ze hun ogen uitgewreven hebben en bijgekomen zijn van hun verbazing, worden we naar een huisje gebracht. Iets later liggen we in de s o e l a (=stroomversnelling). Stof en vermoeidheid spoelen weg.

7 februari 2001 Vandaag hebben we maar een kleine etappe van 40 km gefietst. Hier aan de rand van het Bakhuisgebergte is het regenwoud op z’n mooist. Jan ziet

het als eerste. Na een brug over een kreek is er een kleine open plek. Jagers hebben hier een kampje achtergelaten. Het bestaat uit een aantal stammetjes. Deze zijn onderling verbonden met wat stukjes liaan tot een rechthoekig staketsel.

"Hier stoppen we voor vandaag, goed?"

"Lijkt me uitstekend, dan hebben we alle tijd het ons gerieflijk te maken voor het donker is."

Het wordt onze eerste overnachting in het wild.

Hier hebben we al die tijd over gedroomd. Met het oog op een plotseling losbrekende sibibusi (= een hevige stortregen) spannen we eerst het nylon tentzeil over het kampje. Een paar ara’s bestuderen nieuwsgierig onze bezigheden. Het is 4 uur en nog steeds droog als we tevreden naar ons ingerichte kampje kijken. We hebben zelfs een klein aanrecht van rechte takjes. Hier kunnen de spullen voor het diner worden uitgestald.

Eerst een lekker bad in de koele kreek. We moeten goed opletten voor de sidderaal. Vaak merk je zijn aanwezigheid door een elektrisch schokje. Ongeveer hetzelfde gevoel als wanneer je per ongeluk schrikdraad aanraakt. Droog hout voor het vuur vinden we aan de kant van de weg in overvloed.

Met behulp van wat dorre palmbladeren stijgt er al gauw een imposante rookkolom op. Jan maakt het helemaal perfect met een afdak van Palulubladeren. Laat de regen nu maar komen. Maar het blijft tot diep in de nacht droog.

Als de schemering inzet, verandert de stemming in het bos. De cicadengeluiden maken plaats voor b luider concert. amfibiegeluiden. Het is een veel

Woudreus op de Brownsberg

tijdschrift voor fietsreizigers

25

X

the-

Tekst theo jorna

...verander je spoedig in een wezen dat van top tot teen smerig is

Regenwouden zijn toch niet om te fietsen?

Waar begin je aan

Regenwouden vind je ook in de gematigde streken, maar de meeste fietsers zullen vooral, of uitsluitend, denken aan de tropisch regenwouden. In de afgelopen jaren zijn forse oppervlakten leeggekapt voor onze hardhouten kozijnen of in brand gestoken voor sojabonenteelt en veehouderijen, maar gelukkig zijn er nog steeds echte regenwouden te vinden. Het grootste regenwoud is in het Amazonegebied in Brazilië en omliggende landen. De rest bevindt zich vooral in Zuidoost-Azië en Centraal-Afrika.

mensen die het doen. Meestal snuffelen die alleen aan het regenwoud. Ze doorkruisen de delen waar bewoning is, waar wegen lopen, waar af en toe open stukken zijn.

Het echte regenwoud is een enorme uitdaging.

Een paar zaken zijn essentieel. Een goede gezondheid en goed tegen vochtige warmte kunnen is het belangrijkste. Verschoon zeer regelmatig je kleren. Was je voornamelijk met alleen water. Zeep gebruiken is vaak verleidelijk om weer okselfris op de fiets te stappen, maar te veel zeep tast je huid aan en kan voor irritatie van de vochtige huid zorgen. Voor ’s nachts zijn een hangmat met klamboe aantrekkelijk. Een vorm van dak boven je hoofd is wel belangrijk: een afdak of een boven de hangmat gespannen zeil zijn uitstekend. Ga niet op blote voeten door het bos lopen. Dat is niet alleen vanwege bijtende en stekende dieren, giftige doornen en bloedzuigers. Veel parasieten kunnen ook via de huid je lichaam binnendringen. En wat de fiets betreft, haal de spatborden er maar af: bij de eerste de beste modderweg blijft daar zo veel modder onder vastzitten, dat de wielen blokkeren.

Regenwouden roepen een beeld op van broeierige warmte en veel regen. In de droge tijd valt het vaak wel mee met die regen. Met wat geluk blijft het beperkt tot één enkele stevige bui per dag en er zijn zelfs helemaal droge dagen. In de regentijd is dat anders. Dichte regengordijnen schuiven over het onderliggende land dat spoedig verandert in een zompige broeikas. Wegen veranderen in modderstromen en zijn vaak geheel onbegaanbaar. Rivieren zijn dan de belangrijkste of enige verkeersaders.

Valt daar nog te fietsen? Je houdt het in elk geval niet droog. Als het niet van de regen is, dan ben je wel nat van het zweet. Door de hoge luchtvochtigheid kun je je lichaamswarmte niet kwijt en ben je constant bezweet. De permanent vochtige huid wordt week en veel mensen krijgen last van uitslag en jeuk. Vuil en stof blijven direct plakken aan je huid. De modder van de wegen spat op als je kunt fietsen, maar vaak bagger je door de modder en verander je spoedig in een wezen dat van top tot teen smerig is. Heb je je net gewassen, in luttele minuten ben je weer net zo smerig. Kortom, het is vreselijk.

Typische regenwoudvegetatie

26 tijdschrift voor fietsreizigers

En alsof dit nog niet genoeg is, wemelt het er van de muggen, waaronder malariamuggen en tal van andere stekende en bijtende beestjes. ’s Nachts komen de mieren en termieten om je schoenen en andere spullen op te eten. Ze bijten gaatjes in je tent. Als je die al hebt kunnen opzetten. Want in een dicht regenwoud is geen plek voor een tent. Open plekken vind je langs rivieren. Maar daar heb je ook anaconda’s, kaaimannen en krokodillen.

Een warm bad in een tropisch decor

Vooraf verheug je je op het groene paradijs met de grootste dichtheid van bijzondere dieren en planten. Maar het paradijs blijkt een groene hel waar je snakt naar wat frisse lucht. De kleurige bloemen, vogels en vlinders zitten onbereikbaar en onzichtbaar hoog in de bomen, terwijl jij worstelt in de schemering tussen bemoste en bemodderde stammen en lianen. Met veel geluk hoor je een ver vaag geluid waarvan je vermoedt dat het wel eens een aap zou kunnen wezen. En van de talloze kleurige vogels waarvan je hebt gelezen dat die er in groten getale moeten voorkomen, hoor of zie je tot je verbazing niets.

En als je je ’s avonds vies en bezweet te ruste legt en denkt aan een welverdiende slaap te

beginnen, barst een gekrijs, gekrakeel, gesjirp en een scala van andere, onbenoembare geluiden los, dat horen en zien je vergaat. Vlak bij je oor gaat een onzichtbare cicade de nacht doorbrengen en het snerpende geluid ontneemt je de kans op een goede nachtrust. Alles wat je aanraakt is meteen vies, terwijl schoon blijven, hygiëne, juist zo belangrijk is. Allerlei enge ziektes liggen op de loer om toe te slaan, elk slokje water is verdacht, elke lonkende rivier kan bilharzia en geelzucht herbergen.

Kortom, waar begin je aan? Regenwouden zijn toch niet om te fietsen. In regenwouden regent het veel en fietsen in de regen is niet leuk. Dat alleen al is genoeg om ze te mijden. Toch zijn er

En nog een goede tip: eet geen zware maaltijden. Zeker als je in een tent slaapt, let er dan op dat je de paar uren voor je gaat slapen niets of weinig meer eet. De spijsvertering is een intensief proces. Gegarandeerd dat je je na een zware maaltijd druipend van het zweet uitstrekt op je slaapmat.

Maar dan, de ochtenden. Het is nog donker, je ligt al wakker en wacht met smart tot je kan opstaan zonder hordes muggen die je belagen.

Opeens verstomt de nachtelijke kakofonie van geluiden. Het is zowaar bijna stil. Heel even maar. Dan barst er een concert van vogelgeluiden los. Inderdaad, ze zijn er echt: de vogels. Na enkele dagen ga je ze steeds meer herkennen.

Met veel geluk ontdek je van een enkel geluid welke vogel er bij hoort. En als je het regenwoud na een tijdje weer hebt verlaten, is dat het wat je het meeste mist. Dat kwartiertje in de ochtend dat het hele oerwoud tot leven komt. b

tijdschrift voor fietsreizigers

27

d

Tekst en foto’s Tom Onderstal

Het fietsavontuur

De theorie en de praktijk

Op fietsvakantie maak je altijd wel minstens één klein dan wel groot avontuur mee.

Maar wat is dat eigenlijk, een fietsavontuur? In de bijdrage op de komende twee pagina’s probeert Tom Onderstal het begrip fietsavontuur te ontrafelen.

Cycling-touring-equipment

< www.vlerickfietsen.be > >

Handgemaakte en op maat gebouwde trekkingfietsen en tandems, afgemonteerd naar wens van de klant

> >

Vouwfietsen Brompton specialist VLERICK DARWIN: ‘OP PAD WERELDFIETS’ Nieuwstraat 16, B-9840 De Pinte tel. 0032(0)9.282.47.09 e-mail: info@vlerickfietsen.be

28 tijdschrift voor fietsreizigers

Met de fiets het sneeuwavontuur tegemoet

tijdschrift voor fietsreizigers

29

n

d

d

We waren met zijn tweeën op dat moment alleen op de wereld.

als het einde nabij is en helemaal als het einde behaald is. Een biertje gaat er dan goed in. Het besef komt pas als je thuis bent en bedenkt dat je enorm stom hebt gehandeld, dat je van geluk mag spreken dat er niks is gebeurd. Ik kan eigenlijk pas van een fietsavontuur genieten als ik het al meegemaakt heb. Je bent blij dat je het meegemaakt hebt, maar je zou het nooit meer willen meemaken.

De praktijk

Gaan we verder of gaan we terug?

Een fietsavontuur is voor mij het onomstotelijke bewijs van een falen in de planning. In alle avonturen die ik tot nu toe heb meegemaakt, gebeurde er iets onverwachts. Als eenmaal het besef is doorgedrongen dat ik verzeild ben geraakt in een avontuur, spoken er twee tegenstrijdig gedachten door mijn hoofd. De eerste gedachte is een verwijt aan mezelf dat ik een slechte planning heb gemaakt. De tweede gedachte is de vreugde dat ik dankzij mijn planning een avontuur mag meemaken.

Er is een vergelijking te maken met voetbal.

Het hoogtepunt van een voetbalwedstrijd is vaak het doelpunt. Strikt genomen kan worden gesteld dat aan een doelpunt altijd een fout van de tegenstander vooraf is gegaan. Tijdens fietsreizen heb je in principe geen tegenstanders, maar ligt de fout bij jezelf of je fietspartner (mocht je er één of meer hebben). De fout ligt in veel gevallen in het ontbreken van de juiste informatie. Toch hoef je niet altijd zelf verantwoordelijk te zijn voor het ontbreken

30 tijdschrift voor fietsreizigers

van de juiste informatie. Zo kun je bijvoorbeeld beschikken over een kaart waarop een weg verkeerd is ingetekend. Puristen onder ons zouden vervolgens zeggen dat je niet voldoende informatie hebt verzameld om te controleren of de betreffende kaart te vertrouwen is. Zo had je bijvoorbeeld naar de landendatabase van de Wereldfietser kunnen surfen of een lid om raad kunnen vragen.

Het plannen van een avontuur is een contradictio in terminus. Bij menig avontuur zou ik een andere route hebben genomen als ik vooraf over de juiste informatie had beschikt. Avontuur schrikt de meeste reizigers af. Dit is ook logisch, omdat een avontuur een verhoogd risico met zich meebrengt. Risico om te verdwalen, risico om vast te komen zitten, risico om gewond te raken en meer. Ben je eenmaal in een avontuur beland, dan heb je geen keus.

De enige optie die je dan nog hebt is om er het beste van te maken en er zo veel mogelijk van te genieten. Kortom, wil je een avontuur mee­

maken, dan is het juist zaak om zo min mogelijk te plannen.

De basis van een fietsavontuur ligt voor mij meestal in de koppigheid om terug te gaan.

Het point of no return ligt voor mij kilometers terug. Feitelijk bestaat er niet zoiets als een point of return. Teruggaan kan gezien worden als een nederlaag; je bent niet opgewassen tegen het fietsavontuur.

Een fietsavontuur kan onderverdeeld worden in vier fasen: plezier, angst, opluchting en besef. In het begin ervaar je het avontuur als plezierig: je bent in een situatie beland die riekt naar avontuur en je wilt maar één ding en dat is doorgaan. Na een tijdje, als het avontuur voortduurt en het einde nog niet in zicht is, word je angstig. Je gaat je afvragen wanneer het avontuur ten einde is. Ook spoken er allemaal scenario’s door het hoofd wat te doen voor het geval er iets mis gaat. Op dat moment wil je eigenlijk maar één ding en dat is zo snel mogelijk het einde halen. De opluchting komt

Na het uiteenzetten van de bovenstaande theorie wil ik ook een praktijkvoorbeeld beschrijven, opdat het geheel op zijn plaats valt. Hiervoor gaan we terug naar mei 2001. De setting is een bergpas over de Karpaten in Roemenië.

In april 2001 was ik samen met Luuk, mijn vaste fietsmaat, uit Malatya (Turkije) vertrokken voor een fietstocht van vier maanden door Oost-Europa naar Helsinki. Halverwege mei waren we aanbeland in Roemenië. Parallel aan de Donau strekten zich van oost naar west de Karpaten uit. Om naar het noorden te gaan zat er dus niks anders op dan de Karpaten te bedwingen. Gelukkig voor ons beschouwden we dit niet als een drempel, maar juist als een enorme uitdaging. We hadden in Turkije reeds verschillende passen bedwongen en we waren in vorm. We hadden het gevoel dat we alles aankonden en we stelden ons ten doel om de hoogste pas van Roemenië te bedwingen. Dit bleek Pasul Urdele met een hoogte van 2144 meter te zijn.

Fase 1: plezier De dag begon, ook al omdat de zon uitbundig scheen, voortvarend. Aan de hemel geen spoor van wolken. Maar al snel ging het een en ander mis: het avontuur begon. Vanaf het begin schakelden de versnellingen van Luuk niet goed. Hij besloot om af te stappen om ze ter plekke te repareren. Ik moest maar doorfietsen en in het eerstvolgende dorp wat eten en drinken aanschaffen. Het idee was goed, de uitvoering slecht. Anderhalf uur lang heb ik, voordat Luuk eindelijk kwam opdagen, bij het winkeltje zitten wachten. Hij had per ongeluk de verkeerde weg genomen en kwam daar pas na vijf kilometer achter.

De tweede vertraging liepen we op toen we op

aanwijzing van enkele bejaarden de verkeerde weg insloegen. Het werd verdacht toen de weg niet bleek te stijgen. Dus maar weer terug en opnieuw vragen (maar deze keer niet aan die bejaarden).

Het bovenstaande was nog niet het echte avontuur: zie het als voorpret. Het echte avontuur begon op de pas zelf. Hoe hoger we kwamen, hoe slechter de weg: na het laatste dorp werd het zelfs een onverharde weg. Dat de Roemeense overheid serieus werk maakt om het wegennet op te knappen, bleek uit het handjevol arbeiders die met pikhouwelen de weg aan het omspitten waren.

Na deze arbeiders gepasseerd te zijn, kwamen we op een weggedeelte waar nog sneeuwresten aanwezig waren. Deze sneeuwresten waren het noemen eigenlijk niet waard en vormden dan ook geen sta in de weg. De moed zakte echter wel in onze schoenen toen zich aan de andere kant van de berg een sneeuwvlakte uitstrekte. Dit was de noordflank van de berg, waar de sneeuw duidelijk nog niet gesmolten was. Maar goed, een vlakte is vlak en dus liepen we voetje voor voetje met onze fietsen naar de andere kant. Daar was de weg weer zichtbaar en konden we verder.

Na deze wand volgde nog een tweetal andere, maar deze waren lang niet zo steil. Zij gaven dan ook geen problemen. Een groter probleem was dat de zon onderging en wij nog boven op de pas stonden. We moesten dus boven op de pas kamperen.

Fase 3: opluchting Die nacht hebben we vanwege de kou nauwelijks kunnen slapen. ’s Ochtends bleek het goede weer van de voorbijgaande dag voorbij.

In plaats daarvan miezerde het een beetje.

Geen leuk vooruitzicht als je over sneeuw moet lopen. Snel pakten we alles in, want de regen zou erger kunnen worden. Gelukkig ging de weg al vrij snel omlaag en kwamen er geen noemenswaardige sneeuwwanden meer op ons pad.

Hoewel de pas bedwongen was, waren we nog niet in de bewoonde wereld. Weliswaar passeerden we enkele huizen en konden we een warme maaltijd nuttigen, maar aan niemand konden we ons verhaal kwijt. Daarvoor moesten we nog anderhalve dag fietsen. Eenmaal in bereik van een zendmast hebben we direct onze telefoon voor de dag gehaald en het hele avontuur in geuren en kleuren aan onze ouders verteld.

Fase 2: angst Na een bocht bezorgde een steile sneeuwwand van enkele honderden meters lengte ons een halve hartverzakking. Tijd voor bezinning. Snel kwamen we tot de conclusie dat teruggaan geen optie meer was: we al zo ver waren gekomen. Er zat niks anders op om met de hand een paadje uit te graven. Met veel voorzichtigheid gingen we te werk. Na twintig meter gebeurde echter het onvermijdelijke: een stuk van het weggetje brak af, waarbij ik mijn evenwicht verloor. Meteen schoof ik de helling af richting ravijn. In een reflex kon ik mezelf nog vastgrijpen en weer naar boven klimmen.

Met knikkende knieën heb ik vervolgens samen met Luuk het pad afgemaakt, maar ik was mijn kracht totaal verloren. Het enige wat ik nog kon doen was hijgen. Luuks krachten waren nog niet weggevloeid en hij heeft beide fietsen (zonder bagage) op zijn schouder naar de andere kant van de sneeuwwand gedragen.

Fase 4: besef Telkens als ik de foto's bekijk van onze fietsreis door Oost-Europa gaat mijn hart sneller kloppen als de foto's van Roemenië voorbij komen.

Nu ik een aantal jaartjes ouder ben zie ik in dat wat we meegemaakt hebben in Roemenië gekkenwerk was. We waren met zijn tweeën op dat moment alleen op de wereld. Niemand wist dat wij daar waren en we konden ook niemand bereiken. Het is dus maar goed dat we niet het ravijn zijn ingegleden en iets gebroken hebben.

Ondanks deze bedenkingen kan ik achteraf toch met volle teugen van het avontuur genieten. Het is een herinnering die me altijd bij zal blijven en die niemand me kan afnemen.

b

tijdschrift voor fietsreizigers

31



Tekst Gaele Strootman foto maaike pfann

tips

Revenge of the cyclists

Je fietst door een onbekende streek. Een hond komt stuivend op je af. Je bent op zijn territorium en hij wil je verjagen. Angstaanjagende tanden, luid geblaf en gegrom.

Op zo’n moment staat je als fietser allerlei wapentuig ter beschikking. De een gooit een steen naar de hond zijn kop. De ander werpt

tekst sonja edelaar, natuurvoedingsconsulente foto maaike pfann

Couscoussalade

32 tijdschrift voor fietsreizigers

Super Soaker 2

Wat heb je nodig?

Wat moet je doen?

• 100 gram couscous • 2 deciliter water • 1 t.l. bouillonpoeder Restjes groenten bijvoorbeeld: • 100 gram komkommer • 100 gram wortel • 100 gram radijs • 1 stengel bleekselderij • 1 teentje knoflook • Pluk wat verse munt of neem 0,25 t.l. gedroogde • 0,25 theelepel komijn • snuf peper

Doe de couscous in een kom. Kook wat water. Voeg 2 deciliter gekookt water bij de couscous. Roer het er goed doorheen.

Voeg de bouillonpoeder toe. Maak de groentes van je keuze schoon. Snij of rasp deze fijn en doe ze in een pannetje. Pel de knoflook en pers deze boven de groente uit. Was de pepermunt,snij fijn en voeg toe. Voeg de gare en iets afgekoelde couscous toe. Doe er komijn en peper bij. Roer het geheel goed door elkaar.

Smakelijk eten.

een handvol zand in zijn ogen. Weer een ander heeft een Dazer. Of een flinke stok. Maar ik draag dat soort dingen niet mee op mijn fiets. Ik heb een Super Soaker. En hij staat op scherp.

Het assortiment Super Soakers herbergt een pocketmodel, de XP-215. Met z’n vijftien centimeter de kleinste uit de familie, maar desondanks uitgerust met een reikwijdte van minstens een meter of vijf. En ik kan jullie verzekeren: zo’n supercharged waterpistool is kicken!

Je kunt het beste mikken tussen de ogen, dat irriteert het meest. Het resultaat is wonderbaarlijk. De hond houdt plotseling stil. Hij weet niet wat hem overkomt. En mooier nog: hij houdt zijn kop!

Inmiddels weet ik hoe het voelt om een pistool te dragen. Geen echte uiteraard, maar het komt in de buurt. Het geeft je een gerust gevoel.

“Geen grappen, hondje, of ik Supersoak je!” Haha.

Toch heb ik mijn wapen eigenlijk nog nauwelijks gebruikt. Dat komt omdat me iets opviel. De meeste honden proberen je alleen maar bang te maken. Ze bijten niet. Het kostte even een omslag in mijn denken voor ik aan dit idee gewend was. Iets wat juist mogelijk werd gemaakt doordat ik beschikte over een wapen. Maar echt, zodra je inziet dat die blaffende, bloeddorstig ogende hond die op je af komt stormen alleen maar aan het bluffen is, zit je een stuk meer relaxed

kookpunt Geen zin in koken, maar wel in eten?

Of: Heb je een hele fietstas vol met kleine restjes?

Of: Het is te heet om te eten, maar na een dag fietsen moet je toch wat. Voor dat soort momenten is er de couscoussalade.

Bedenk dat een mens ongeveer 50 gram granen en minstens 200 gram groente bij de ‘warme maaltijd’ nodig heeft. Maar na een hele dag fietsen kan dat best meer zijn. Munt kun je meestal vinden in kruidig ongemaaid randgebied. Er zijn talloze soorten. Ze zijn niet allemaal even smakelijk. Dus proef eerst even voor je je salade verpest. Maar voor zover ik weet zijn wel alle soorten munt eetbaar. Kijk ook eens in een helder poeltje: watermunt is heel smakelijk. En wil je geen salade? Munt is ook heerlijk als thee.

tijdschrift voor fietsreizigers

33

3

3

Tekst Helmut Brall Kaart Carto Studio Amsterdam

deel 2:

de trein

VanBustotBoot Stel je wilt met de fiets door een of meerdere landen trekken en een oninteressant stuk overslaan, of je wilt met je eigen fiets in het buitenland beginnen met je fietstocht – als fietser die dan de voorkeur geeft aan de trein krijg je te maken met enkele mogelijkheden en onmogelijkheden. Bij sommige spoorwegmaatschappijen ben je als fietser een graag geziene klant, voor andere ben je alleen maar lastig omdat je het treinverkeer ophoudt. Maar met enige voorbereiding is de trein een prettig vervoermiddel voor de fietser.

Als je bereid bent om je fiets uit elkaar te halen en in een tas te verpakken, dan zijn de mogelijkheden groter: je fiets kan mee in bijna alle treinen, ook de hogesnelheidstreinen, en meestal zonder extra kosten. Maar dan mogen de afmetingen van de tas maximaal 120 cm bij 90 cm zijn. Het voorwiel moet eruit en de trappers eraf. Wil je de fiets niet uit elkaar halen dan ben je aangewezen op treinen met fietscompartimenten.

Fietscompartimenten In veel treinen is het mogelijk en vaak zelfs verplicht om fietsplaatsen te reserveren. Dat heeft het voordeel dat je dan verzekerd bent van een vaste plek voor de fiets en dat geeft een rustig gevoel. Daar staat tegenover dat de capaciteit om fietsen mee te nemen vaak beperkt is en soms ruim van te voren al uitverkocht. Wil je spontaan je fiets meenemen dan kan dit betekenen dat je eventueel enkele dagen moet wachten voordat jij en je fiets mee kunnen. Verder geldt voor bijna alle tickets: hoe eerder je boekt, hoe voordeliger het ticket. Je moet altijd je bagage van de fiets halen. Gelukkig beschikken de meeste grotere stations over liften. Op de perrons staat de samenstelling van de trein aangegeven en kun je zien waar het fietsenrijtuig stopt. Dan nog is het in- en uitstappen soms een hectische gebeurtenis en het is aan te raden om ruime overstaptijden aan te houden.

Verbindingen vanuit Nederland Vanuit Nederland kun je rechtstreeks, zonder overstappen naar een aantal bestemmingen. Zo zijn er: • de dagelijkse nachttrein CityNightLine naar München en Basel/Zürich met ruime fietsrijtuigen met 24 plaatsen en een brede instap. De fietsen worden aan het voorwiel opgehangen.

• de IC- treinen naar Osnabrück/Berlijn, met 12 plaatsen waarvoor ook een reservering verplicht is. Een keer per dag rijdt de IC-trein door naar Sczcecin in Polen.

34 tijdschrift voor fietsreizigers

• de regionale treinen vanuit Venlo naar Düsseldorf/Wuppertal, • de regionale treinen vanuit Enschede naar Dortmund en Münster, • de regionale treinen vanuit Nieuwe Schans naar Leer, • de regionale trienen vanuit Heerlen naar Aken.

• de Beneluxtreinen naar Brussel • de Beneluxtrein van Maastricht naar Luik.

• in de zomermaanden de AutoSlaap Express vanuit Den Bosch naar Bologna, Avignon en Narbonne, ook met een speciaal fietsenrijtuig.

Belangrijkste langeafstandsverbindingen Als je naar Frankrijk wilt met de trein en fiets moet je vaak overstappen.

Bijvoorbeeld: je gaat via Antwerpen naar Lille en neemt dan de TGV naar Parijs, waarvoor een reservering verplicht is. Vanuit Parijs kun je met nachttreinen naar Hendaye, Pau, Port Bou. In Spanje kun je je fiets alleen meenemen in regionale treinen Als je naar Italië wilt, kun je de directe nachttrein Düsseldorf- Florence nemen of die van Zürich naar La Spezia nadat je eerst met de City NightLine naar Zürich bent gereisd.

Kroatië en Slovenië zijn te bereiken met de directe vakantietrein die op vrijdag van Düsseldorf vertrekt met als eindbestemmingen Ljubljana en Rijeka.

Duitsland kun je bereizen met de IC-trein die van Wuppertal naar Passau gaan, die aansluit op de trein van Venlo naar Wuppertal Dan kun je verder naar Hongarije en Oostenrijk: er gaat dagelijks een directe nachttrein van Düsseldorf naar Wenen, vanwaar je met één overstap Budapest kunt bereiken.

Tsjechië is dagelijks bereikbaar vanuit Duisburg waar je de trein naar Praag kunt nemen, met aansluiting vanuit Nederland. (Het is mogelijk om met de CityNightLine naar Duisburg te reizen voor € 9,50 per persoon) In Polen kom je met de dagtrein van Berlijn naar Krakow, die aansluit op de nachttrein van Duisburg naar Berlijn. Naar landen oostelijker dan

Polen is het niet mogelijk om fietsen mee te nemen. De Baltische Staten zijn beter per ferry dan per trein te bereiken, bijvoorbeeld de veerboot van Kiel naar Klaipeda of die van Rostock naar Talinn.

Dan nog het noorden. Naar Denemarken gaat de directe nachttrein van Duisburg naar Kolding en Kopenhagen die aansluit op de CityNight Line vanuit Nederland. In Zweden is het meenemen van fietsen helemaal niet mogelijk. Noorwegen bereik je eenvoudigst via Denemarken waar je bijvoorbeeld de boot van Frederikshaven naar Oslo kunt nemen. In Noorwegen zelf is het mogelijk om een plaats voor je fiets te reserveren in alle langeafstandstreinen Tenslotte het westen: Groot-Brittannië bereik je via de boot van Hoek van Holland naar Harwich en vandaar kun je naar Londen en op dezelfde dag verder naar bijvoorbeeld Penzance

Waar vind je informatie over de mogelijkheden?

De reisplanner van Deutsche Bahn geeft de mogelijkheid om ‘carriage of bicycles required’ aan te vinken. Maar let op, als je de site van DB voor België (alle treinen) en Frankrijk gebruikt, geeft de DB planner niet de volledige informatie. Alle mogelijkheden in Frankrijk vind je via SNCF.com.

Kosten

le reis ongeacht de afstand, maar je kunt een ticket slechts naar een beperkt aantal landen kopen. Op veel nachttreinen heb je te maken met een goedkoper tarief, bijvoorbeeld het Sparnighttarief (zoals op de trein van Amsterdam naar München en Zürich, daar kost het ticket €39 per persoon inclusief een plaats in een zespersoons couchette en fietsreservering). Een bijzonder voordelig combiticket kun je kopen naar Kopenhagen, Praag, Berlijn of Rügen: vanaf Amsterdam, Utrecht of Arnhem betaal je €48,50 per persoon voor een ticket, een slaapplaats in een couchette en een gereserveerde plek voor je fiets.

Bijzondere fietsen Als je een bijzondere fiets wilt meenemen zijn de mogelijkheden beperkt.

Alleen de CityNightLine (naar München en Zürich) biedt de mogelijkheid om tandemplaatsen te bespreken. Voor aanhangwagentjes die niet uit elkaar gehaald kunnen worden moet je een extra fietsplaats reserveren.

Verder krijg je geen korting voor kinderfietsen. Ligfietsen kunnen in veel treinen wel mee.

Helmut Brall is medewerker van de Treinreiswinkel, Breestraat 57, 2311 CJ Leiden, Tel: 071-513 7008, E-mail: info@treinreiswinkel.nl.

b

Je hebt altijd een ticket nodig voor je fiets, dit kost €12 per fiets per enketijdschrift voor fietsreizigers

35

h

Tekst en foto Albertine de Jong

Take your time Het was ergens halverwege het eiland Valencia (ten zuidwesten van Kerry, Ierland). Mijn stemming had een dieptepunt bereikt. Hoewel het mooi weer was, genoot ik niet van het uitzicht over de Atlantische Oceaan en het eiland. Ik was alleen aan het mopperen op de Ieren, omdat die in zo'n toeristisch plaatsje als Portmagee geen camping hadden. Ik had me voorgesteld dat deze etappe dáár zou eindigen, net na de vreselijk steile Coomansapig pass. Het erge was dat ik in het plaatsje al eten had gekocht. En wel zoveel dat niet alles meer in de tassen paste. Daardoor moest ik nu elke 100 meter afstappen om het spul weer goed vast te binden.

De routebeschrijving had het over een vlakke weg, maar natuurlijk zaten er toch wel wat klimmetjes in. Waarom zorgden die suffe Ieren niet voor viaducten van top naar top, zodat je niet steeds eerst angstig remmend naar beneden moest en dan weer puffend omhoog?

Het was al bijna zes uur, dus zou het me nooit lukken om op een fatsoenlijke tijd te eten als ik eerst nog naar de dichtstbijzijnde camping 15 km verderop moest rijden….

Maar nu had een boer mij toestemming gegeven gewoon ergens op het gras te gaan staan. Ik mocht van hem zelfs bij de kraan naast zijn huis water tappen, maar ik zag nergens een kraan! Kortom, niets deugde er op dat moment. En toen gebeurde het: de bewoner van het volgende huis, waar ik naar de kraan zocht kwam me

het moment vragen wat ik zocht. Ik zei: "Water", waarop hij antwoordde: ”Wacht maar even”, en hij kwam terug met een groot (formaat bloemenvaas) glas limonade. Dat was niet de kraan waarnaar ik zocht en ik dacht: ”Ook dat nog, dat moet ik maar snel allemaal opdrinken vóór hij z'n glas terug wil". Dus slokte ik zo snel mogelijk de limonade naar binnen. Waarop hij reageerde: “No, no, take your time", en dát sloeg bij mij in als een bom. Natuurlijk, take your time, je bent op vakantie, wat maakt het uit dat je niet netjes om zes uur zit te eten, wat maakt het uit dat je tijdens het klimmen minder snel gaat? Neem de tijd om ervan te genieten in plaats van zo te mopperen. In een rustiger tempo dronk ik het glas leeg en maakte ik tussendoor een praatje.

Vol goede moed trok ik vervolgens verder naar de aangekondigde camping. Het laatste stukje van de route legde ik in een uitstekend humeur af, gesterkt door de aanvulling van vocht en suiker, want dat zal ook vast een rol hebben gespeeld, maar vooral door de goede raad: take your time.

Het Moment is iets dat blijvend op de harde schijf van je geest is gebrand, ook al is het al jaren geleden gebeurd op een van je fietsreizen. Een toevallige, bijzondere ­ontmoeting, een bizarre reiservaring, een duizelingwekkende cultuurschok: Het Moment kan werkelijk van alles zijn. De redactie nodigt fietsreizigers uit hun Moment te sturen naar: redactie@wereldfietser.nl of De Wereldfietser, postbus 94005, 1090 GA Amsterdam. Maximaal 425 woorden, met een bijpassende foto.

36 tijdschrift voor fietsreizigers

tijdschrift voor fietsreizigers

37





Tijdschriften

uitgelezen een overnachting met ontbijt is maximaal € 16,-

‘Gezinnen op de fiets: gastvrijheid genieten in Vlaanderen, brochure 2005’, Gezinsbond vzw, jaarlijkse donatie € 6,-.

Informatie op www.gezinsbond.be of tel B-02/507.8811 Dit is een initiatief dat vergelijkbaar is met ‘Vrienden op de Fiets’ in Nederland. De jaarlijkse donatie is minder en ook de overnachtingen zijn iets goedkoper: maxi-

‘Uw fiets in goede conditie’, Richards’ Ballantine en Grant, Uitgeverij Elmar 2005 (heruitgave van eerste druk 1995), ISBN 90-389-0332-4, 96 blz, paperback, geïllustreerd in kleur, € 9,25

Fiets staan. Een groot verschil is dat hier bij de meeste adressen een kleurenfotootje staat, zodat je ziet wat je kunt verwachten. Er zitten heel mooie boerderijen tussen.

Theo Jorna

‘Over Zee & Over Land’, Stichting Fiets, een Rondje met een Pontje 2005, Postbus 123, boekje kan overigens ook van pas komen buiten het vaarseizoen van de pontjes, door meerdere routes op één eiland te combineren tot een ‘rondje zonder pontje’.

Theo Jorna

ook niet nodig omdat die onderweg goed is bewegwijzerd. Er staat daarom ook geen routebeschrijving in het boekje, alleen informatie over bijzonderheden onderweg. De ondertitel van de route is ‘Fietsen langs de rand van Nederland’. En dat klopt helemaal, want de route volgt geheel de grenzen en de kustlijn.

‘Tapas en trappers; op de fiets dwars door Spanje’, Polly Evans, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff BV, derde druk 2005, ISBN 90-245-5108-0, 285 blz paperback, € 6,98 In nummer 4 van 2004 van dit tijdschrift is al een recensie van dit boek geplaatst. er is nu ook een goedkope uitgave verschenen.

Theo Jorna

‘Vrienden op de fiets, boekje 2005’, Stichting Vrienden op de Fiets, jaarlijkse donatie minimaal € 6,50. Informatie op www.vriendenopdefiets.nl of tel NL 040-2840483 Dit boekje past mooi bij de Ronde van Nederland. Want als je niet wilt kamperen, moet je toch ergens anders slapen als je de route in een keer rijdt. Het aantal gastadressen is inmiddels gegroeid tot 2850, waarvan 135 adressen in België. De prijs voor

38 tijdschrift voor fietsreizigers

maal € 15,- per nacht. De brochure bevat ruim 300 adressen waar men kan overnachten.

NL-4330 AC Middelburg, 132 blz, € 8,95. Te koop bij de VVVkantoren in Zeeland en op de Zuid-Hollandse eilanden.

‘Lekker Fietsen 2005-2006’, ANWB 2005, 81 blz, gratis voor leden van de ANWB.

‘Bed & Breakfast Nederland’, ANWB 2005, ISBN 90-1802065, paperback,505 blz, € 14,95

Dit boekje biedt aantrekkelijke fietsroutes van pontje naar pontje. In deze uitgave worden in totaal 29 routes –in twee richtingen– beschreven en duidelijk op een kaart aangeduid. Bij iedere route is bovendien, ter verhoging van het fietsplezier, een aardig achtergrondverhaal met foto's opgenomen over iets dat onderweg te zien of te beleven is. Het

Een verrassend informatief boekje voor wie wegwijs wil worden in het fietserswereldje. Informatie over waar je op moet letten bij de aanschaf van een fiets, fietsreparatie, recreatie en vakantie, fietsen met kinderen, overzicht van de routes in Nederland, België en de rest van Europa. Voor de prijs hoef je de aanschaf niet te laten. Ben je zelf geen lid, dan is er vast wel iemand in de

Dit boek is duurder, dikker en veel zwaarder dan het boekje van Vrienden op de Fiets. En het bevat beduidend minder adressen, namelijk 1662 stuks. Overigens zijn er flink wat adressen die ook in het boekje van Vrienden op de

Uw fiets in goede conditie is een handzaam boekje voor reparatie en onderhoud van sportfietsen.

Ieder hoofdstukje begint met de namen en foto’s van de relevante onderdelen. Vervolgens wordt in een aantal stappen uitgelegd hoe je het desbetreffende onderdeel onderhoudt en repareert. De heldere tekst en de vele goede foto’s maken duidelijk hoe je bijvoorbeeld een naaf of derailleur afstelt. Of wat je moet doen als je een lekke band hebt of een gesprongen spaak. Achterin staan onderhoudstips en noodreparaties. Het is het beste fietsreparatieboekje dat ik tot nu toe heb gezien. Jammer dat de

behandelde techniek niet verder gaat dan 1998! V-Brakes, 9 en 10-speed cassettes en kettingen, hydraulische remmen, Hollowteccrankstellen en Ahead-balhoofden komen er niet in voor. Schande dat Uitgeverij Elmar –die vele fietsboeken uitgeeft– zich er makkelijk van afmaakt door een ongewijzigde derde druk uit te brengen.

Op Pad wordt commerciëler. Sinds kort wordt het tijdschrift verzonden in een geseald plastic hoesje, dat volgestopt is met advertentiebijlagen. Gelukkig heeft de inhoud daar niet onder te lijden. In nummer 3 van dit jaar artikelen over fietsen in Oostenrijk en Schotland/ Engeland. Verder een test van tandems. Er wordt met name gekeken naar de geschiktheid om er mee op

‘Ronde van Nederland, via LFroutes’, Stichting Landelijk Fietsplatform, herziene uitgave 2005, ISBN 907293027-4, € 17,50 In deze herziene uitgave zijn de laatste veranderingen verwerkt.

De 1200km-lange route wordt beschreven in 45 trajecten met een lengte van 20 tot 40 km. Voor elk traject is een aparte kaart met een schaal van 1:100.000. Niet gedetailleerd genoeg om de route goed op te vinden, maar dat is

Het tijdschrift Op Weg verrast door het grote gebrek aan interessante fietsverhalen. Een tijdschrift van 80 bladzijden in zijn geheel gewijd aan wandelen en fietsen, maar meer dan een enkele achtdaagse fietsvakantie en wat dagtochtjes op de fiets heeft nummer 2 in zijn artikelen niet te bieden.

Tot slot Fietssport nummer 2, met het thema vakantiefietsen, waarin

vakantie te gaan. Helaas ontbreken enkele goede merken. In nummer 4 een verhaal over fietsen in Nederland, maar met een Frans sausje erover. Een verhaal over Frankrijk, maar dan met een Nederlands sausje, te weten Tim Krabbé.

Zijn boek De Renner is voor veel fietsliefhebbers een begrip. Als je eraan begint, kun je pas stoppen bij de laatste bladzijde.

Carel Helder fietste de ronde die centraal staat in het boek van Eric Schuijt

Krabbé. Al lezende had ik moeite om niet De Renner uit de boekenkast te trekken. Die Mont Aigoual is bijna net zo fascinerend als de Mont Ventoux.

verslag wordt gedaan van een fietsvakantie in Spanje van vier 60+ fietsers. Ze volgden de Zilverroute van Bert Sitters: van Sevilla in het zuiden naar Santiago de Compostela. Hun conclusie aan het eind: ‘een tocht om nooit te vergeten en zeer aan te bevelen.’

Daarnaast doen ze een onderzoek naar het nut van de GPS op de fiets. En een artikel over de jubilerende Honderd Cols Tocht, nog steeds de zwaarste der zware fietstochten.

Theo Jorna

tijdschrift voor fietsreizigers

39





fietsers

onderweg

SAMENGESTELD DOOR ANDRÉ RAMAULT EN MARIANNE VINCKEN

Dennis en Marijcke hebben boven de 4000 meter grote moeite om de tandem met het karretje door mul zand om de wegversperringen ten gevolge van werkzaamheden te slepen.

Ze zijn op weg van Lhasa in Tibet naar Kathmandu. De wegen, ook die pas twee jaar oud zijn, zijn al aan gort gereden door jeeps waarin toeristen al dan niet slapend vervoerd worden. Als ze tegenover de Mount Everets zitten, is het uitzicht overweldigend. Het is een van de mooiste momenten van de hele reis. In Kathmandu aangekomen vermelden ze op hun website: ‘En God creëerde pizza!’ Soms is het heel aangenaam bekende westerse dingen tegen te komen. Zie ook http://members.lycos.nl/wereldreisje

Een mooie zelfgetekende kaart uit Japan, die kan van niemand anders zijn dan van Fons en Riëtte, en dat klopt ook. Ze zijn er voor de tiende keer en voor het eerst in de lente.

Overal bloeien de kersenbomen, maar de temperatuur is ook nog voorjaarsachtig: tussen 8 °C en 24 °C. Ze fietsen met handschoenen en lange broeken aan over een oude postroute door de Japanse Alpen. Ze bezoeken Japanse vrienden in Osaka en Tolup en zien af in de houten huizen zonder centrale verwarming maar wel met kleine oliekacheltjes.

Robert Sirre en Wiesje Korf

zijn in Niger waar kinderen de dienst uitmaken. Erg veel oudere mensen zijn er niet, met dertig ben je hier al oud. De omstandigheden zijn vaak erbarmelijk: slecht drinkwater en veel zieke en verzwakte kinderen. Het is te warm om de tent op te zetten, overdag is het er 50°C, en voor ze op een avond onder de klamboe liggen is Wiesje doodsbenauwd voor een grote harige spin.

40 tijdschrift voor fietsreizigers

De klamboe wordt vervolgens spinproof onder het grondzeil gestopt en dan slapen ze toch allebei heerlijk. De grensovergang naar Nigeria brengt maar liefst tien (!) controles met zich mee voor ze een keer echt door kunnen fietsen.

Ondanks allerlei enge verhalen over struikrovers en ander gevaar bevalt Nigeria hen wel.

Het lijkt er wel op de andere West-Afrikaanse landen. Inmiddels zijn ze in Kameroen aangekomen waarvan alleen foto’s en nog geen teksten te zien zijn op www.cyclingsouth.nl

Ernst Blase en Margje Heinze hadden pech met fiets. In een menigte worden ze zodanig onder voet gelopen dat het voorwiel van de fiets van Ernst bijna onbruikbaar wordt.

Opgelapt en wel doet het nog drie weken dienst. Ondertussen wacht een pakje uit Nederland met een nieuwe velg op ze in Islamabad i n

Pakistan.

Die nieuw e velg z i t nu op d e fiets en na w a t

oponthoud door ordinaire griep –het is geen lolletje om met koorts in een niet al te schoon bed te liggen als het buiten 40°C is– zijn ze nu in Islamabad afwachting van het visum voor China. Koffie drinken met de ambassadeur levert eerst een verkeerde aanbevelingsbrief voor de aanvraag van het visum (een waarin melding wordt gemaakt van reizen per fiets, en dat moet je vooral niet doen), later een bruikbaarder exemplaar. Op de camping zijn veel buitenlandse toeristen, waaronder nog vier andere fietsers, die via andere routes ook naar Tibet willen. Wordt vervolgd en zie http://www. kathmandu.nl

Tibet (eenzame fietser versus touroperator), zijn zeer informatief. De tussenscore op 12 mei: ‘7.629 km, nog 10.371 km te gaan.’

Peter Mak en Karin van Toor zijn in Lesotho en beklimmen de hoge bergpassen met hellingen tot wel 31% aldaar op weg naar de waterprojecten. In Lesotho regent het meer dan voor het land zelf nodig is en dus wordt et water geëxporteerd naar Gauteng, de provincie van Zuid-Afrika waar de meeste mensen wonen en zich de meeste industrie bevindt. Peter en Karin zijn erg onder indruk van de projecten.

Een leuk detail is dat speciaal voor de ezels die werden ingezet bij de aanleg van de dammen en de wegen, bruggetjes moesten worden gebouwd over de watergeulen. Echte ezels springen niet! Voor een verslag met mooie foto’s zie www.cycletheworld.nl

Voorheen

stuurden

A n n e ma r i e en Benja ons uitsluitend nieuwsbrieven uit exotische landen. Nu fietsen ze zes maanden in Europa! Op 5 april varen ze met de cargo ‘Aquarius’ naar Waterford (Ierland). “In onze privé kajuit met wc en douche snoeren we ons vast om niet uit bed te vallen. Een wonder dat de containers overeind blijven.” Langs de Ierse westkust (Ring of Kerry) en de noordkust kampen ze met wind, regen en hagel. In Larne (Noord-Ierland) nemen ze de ferry naar het Schotse Stranraer.

Na de Hebriden, de Orkneys, de Shetlands en de Deense Faeröer eilanden varen ze naar Ijsland. Ze willen drie maanden kennismaken met dit ruwe landschap. Bij te onguur weer trekken ze naar het zuidoosten van Turkije.

Via www.vakantiefietser.be/Onderweg verneem je meer over de onderstaande fietsreizigers.

en De ‘wereldtrappers’ Marlous Steven beginnen op 15 mei hun wereldreis in Groningen. Via België, Luxemburg, Frankrijk en Griekenland fietsen ze naar Turkije. Verdere doelen zijn Azië en Australië.

Katrien en Emmanuel

trekken in 2005 met de fiets van Nieuw-Zeeland naar België. Ze lopen hoog op met hun ‘tijdkrediet’ van de Vlaamse Gemeenschap. Eind april bereiken ze Lhasa (3.600 m) en wanen zich ‘Kuifje in Tibet’. Hun ervaringen met visa en permits in

Kris Geerts ging oktober 2004 in Santiago de Chile van start.

Hij fietst zuidwaarts via de Argentijnse ‘Ruta 40’ en de Chileense ‘Carretera Austral’. Op 3 maart bereikt hij Ushuaia. Via ‘Tierra del Fuego’ fietst hij noordwaarts naar Buenos Aires. Aansluitend staan op zijn programma: Uruguay, Brazilië, Paraguay, Bolivia, Peru, Ecuador en Colombia. Tot 2007 wil hij Latijns Amerika grondig verkennen.

Na 500 km van ‘meer afzien dan fun’, komt Paul Jacxsens tot de vaststelling dat zijn geplande fietstocht in Australië ‘niet te doen is’. Het is er simpelweg veel te heet, tot 40 °C overdag. Door het lage ozongehalte (hoge UV-index) brandt de zon extra hard. Verder vormen de enorme afstanden tussen de waterbevoorradingsplaatsen een probleem.

Reizen in Australië is voor Paul een budgetprobleem. Na twee weken nietsdoen in Thailand vliegt hij huiswaarts. Bij Paul overheerst na 7,5 maand fietsreizen een gevoel van dankbaarheid.

In de nieuwsbrief van 22 april vernemen we dat Dirk en Anja straks een aparte reisroute volgen. Anja volgt de geplande route via Venezuela en Brazilië, Dirk ziet op tegen de hitte en de vochtigheid. Hun laatste nieuwsbrief (11 mei) komt uit Antigua (Guatemala), na een mooie jungletocht. In Guate wordt de stuurtas van Dirk gestolen. Hij mist zijn fototoestel, maar geld en reisdocumenten zaten veilig.

In Thailand (maart 2005) beëindigen Inge en Bart hun 9 maanden fietsreizen in Azië.

Na India gaat het door China en Noord-Laos.

In dit land ligt de klemtoon op onthaasten.

Leuke reisverslagen en knappe foto’s op hun website.

Tine en Erik vertrokken eind juli 2004 voor een fietstocht van 13 maanden door Australië, Nieuw-Zeeland en Oceanië. Hun laatste reisverslag (12 mei) komt uit Australië. Op het programma staan nu Oost-Timor, Bali, Java en Maleisië. Mooie foto’s op de website.

en april 2004 fietsen Leen Kristof van Australië naar Azië. De terug-

Sinds

keer is gepland voor juni 2005. We citeren uit hun laatste nieuwsbrief (19 mei): “Een reiziger in China moet heel wat meer moeite doen!

Niet alleen omwille van de bergen die steeds hoger worden en de steeds zwaardere ritten, maar ook om de meest dagelijks te verkrijgen dingen...”

Dirk en Magda

fietsen na Cuba en Mexico nu in de VS. Hun recentste nieuwsbrief komt uit de deelstaat Oregon. Langs de Pacific Ocean logeren ze dikwijls bij een Servas-familie. Vaak resulteert dat in afspraken voor latere contacten met buren, familie of bekenden van de Servas-familie. Soms zijn daar rare vogels bij. In de VS is Seattle het einddoel. Tussenstand: 12.750 km en vier platte banden.

Na 3,5 maand fietsen op het Zuidereiland, nemen Cindy en Rohalt de boot naar Wellington op het Noordereiland van NieuwZeeland. Het is aanschuiven op ‘Devils Stainway’ voor ‘the best daywalk of NZ’. Deze duivelse plek was de locatie voor opnames van de ‘The Lord of the Rings’. Ook het ‘Ironmanspektakel’ boeit hen. Relaxt fietsen ze in april voor de terugvlucht naar Auckland.

Jan en Lil gaan er na drie jaar wereldfietsen nog mee door. Na het Amerikaanse continent en Nieuw-Zeeland, trekken ze naar Azië.

Het wegenverschil tussen Thailand en Cambodja is hemelsbreed. In hun laatste bericht stellen ze: “Cambodja valt reuze mee, veilig, een aangenaam volk,...”

tijdschrift voor fietsreizigers

41

k

Verenigingsnieuws foto’s gregor klemencic

tekst ANDRÉ RAMAULT

verenigingsnieuws raadplegen op www.vakantiefietser.be (Rubriek ‘Allerlei’).

Contact: tel. 050-31.98.25 of email: redactie@vakantiefietser.be

Vereniging de Vakantiefietser in België

Begeleide fietstocht Myanmar (7 november – 5 december 2005)

Fietsherstelcursussen

In februari en mei kwam begeleider Freddy Beeken en de deelnemers in Mechelen samen voor de nodige afspraken. Het moeilijkste punt was een luchtvaartmaatschappij vinden die bereid was tien fietsen te vervoeren. Ze vliegen nu met Qatar Airways: vlucht Brussel – Londen – Doha – hoofdstad Rangoon. Het fietsvervoer is gratis wanneer het bagagegewicht niet hoger is dan 30 kg; een haalbare kaart! Behalve fietsen, doen ze aan trekking en nemen soms de trein of de boot.

Broekstraat 66, 2480 Dessel. Informatie tel./fax 014-37.77.34.

Internetsite: www.vakantiefietser.be, e-mail: secretariaat@vakantiefietser.be. Het lidmaatschap loopt van 1 januari tot 31 december en bedraagt e 13,-. Te storten op rek. nr. 230-0175902-61 van De Vakantiefietser vzw, Dessel, met vermelding “lidgeld”.

Veel fietsers willen hun grenzen verleggen. Ze willen nieuwe gebieden verkennen, genieten van rust en ruimte en in contact komen met de plaatselijke bevolking. En of je nu een lange of korte tijd gaat, ver of dichtbij, reizen op de fiets is een prettige manier om dit te doen. De verenigingen de Wereldfietser in Nederland en de Vakantiefietser in België ondersteunen hun leden bij hun fietsreizen. Het doel is fietsers met elkaar in contact te brengen en informatie uit te wisselen. Naast het ge­zamenlijk uitgegeven tijdschrift met voor elke vereniging een eigen naam en logo maar verder dezelfde inhoud, organiseren de verenigingen ­kampeerweekends, trektochten, informatiebijeenkomsten over speciale onderwerpen en fietsreparatiecursussen voor hun leden. Op de websites van beide verenigingen vind je databanken met veel informatie en forums waar levendige ­discussies plaatsvinden.

De meeste voorjaarscursussen 2005 waren vlug volgeboekt. Voor mensen op de wachtlijst ging op 4 juni een extra cursus door.

De herfstcursussen 2005 zijn gepland op de zaterdagen 24 september, 8 oktober, 29 oktober, 12 november en 10 december. Meer gegevens in de bijlage en op de website (rubriek ‘fietsherstelcursus’). Online inschrijven kan via de rubriek ‘Agenda’. Op het digitaal inschrijvingsformulier kunnen deelnemers vragen een specifiek fietsonderdeel te behandelen.

Locatie: De Fietsdokter, Verschansingsstraat 48, 2000 ANTWERPEN (9.30-17 uur) Deelname: € 20,00 eventueel te verhogen met € 13,00 lidmaatschap. Neem contact met het secretariaat vooraleer over te schrijven op rekeningnr. 230-0175902-61 van De Vakantiefietser.

De cursusleiders Mario en Jakke behandelen de meest voorkomende pechproblemen onderweg. Na de cursus blijven de deelnemers onbeperkt welkom bij De Fietsdokter voor gratis advies, herstellingen of voor een babbel. Na de cursus kunnen de deelnemers het evaluatieformulier invullen. In 2004 waren er 152 inschrijvingen.

Fotowedstrijd fietsreisbeurs Retie

42 tijdschrift voor fietsreizigers

Op de fotowedstrijd van fietsbeurs Retie (maart 2005) werden 104 ingezonden foto’s geëxposeerd.

Een jury van 730 bezoekers duidde de winnende foto’s aan. Deze kunnen nog bewonderd worden op de website van De Vakantiefietser: www.vakantiefietser.be (blokje ‘De Resultaten’ aanklikken). Ook de prijswinnaars, prijzen en gulle sponsors worden vermeld. Behalve de 20 fotoprijzen werden ook 10 publieksprijzen toegekend aan bezoekers, van wie het stemformulier het dichtst de uitslag benaderde.

Een evaluatie van de voorbije fietsbeurs door beursbezoekers en deelnemers is te vinden op onze website (‘Evaluatie Fietsreisbeurs 2005’ aanklikken). Noteer alvast in de agenda: De 10de editie van de fietsreisbeurs Retie op 18/19 maart 2006

Zesde groepstocht van De Vakantiefietser naar de Eifel (4-12 juni 2005) Voor deze achtdaagse fietstocht door de Oostkantons, de Eifel en het GH Luxemburg hebben zich 20 deelnemers aangemeld. Er werd overnacht in de jeugdherbergen van Tongeren, Gemünd, Echternach, Bollendorf en Sankt-Vith, het jeugdhotel van Bitburg, de gîte d’étape van Eupen en het pedagogisch centrum van Ahrdorf. Van deze tocht verschijnt in het volgend nummer een uitgebreid reisverslag.

Zoals ook van de vijf vorige groepstochten, kunnen leden alle praktische info (overnachtingplaatsen, nauwkeurige routebeschrijving,...)

Herfstweekend De Vakantiefietser in Herentals Het herfstweekend gaat door van 30 september tot 2 oktober 2005.

Nederlandse Wereldfietsers zijn welkom.

Na herfstweekends in Wallonië, de Vlaamse Ardennen en de Westhoek, trekken Stefan en Ils Avonds naar de Antwerpse Kempen. Het jeugdcentrum ‘De Brink’, Bosbergen 1, 2200 Herentals, ligt in een bosdomein van 16 ha. Info: www. vvksm.be/domeinen/DeBrink Programma. Vrijdagavond samenkomst en gezellige babbel, geen avondeten.

Zaterdag: na het ontbijt, keuzemogelijkheid: lange/korte fietstocht Kempense bossen, of wandeling.

Na het avondmaal: boswandeling/ stadswandeling.

Zondag: na ontbijt, opruimen en uitzwaai.

Deelname: € 48,00 overschrijven op 230-0175902-61 tnv De Vakantiefietser.

Meer info: Ils.Rombouts@pandora. be.

In de nieuwsluwte na het beurzengeweld, besteden we aandacht aan enkele publicaties in 2005 van leden: • Het interview met Bruno Loockx elders in dit blad, belicht zijn reisgids: ‘Fietsen langs de Grenzen van België – Het land rond in 38 dagtochten’. Reeks ‘Lannoo’s Dicht-Bij-Huisgidsen’. Uitgiftedatum: juni 2005.

• In dezelfde Lannooreeks verscheen in februari 2005: ‘Fietsen door de mooiste landschappen van België’. Auteurs: Robert Declerck en Ward Van Loock. Verkoopprijs: € 34,95; 216 pagina’s; ISBN: 90-209-5486-5. Beschrijving van 52 fietstochten in 45 Belgische fietsregio’s. Gemiddeld 50 km.

• ‘Amerika... Dwars – coast to coast fietstocht door 16 deelstaten’. Auteurs: Wim Tollenaere en Isabelle De Vis. Verschijningsdatum: maart 2005 in eigen beheer; 219 pagina’s; prijs: € 14,95.

Bestellen kan op telelefoonnummer.: 0032(0)52-35.84.43 of per e-mail: info@defietser.be (web­ site:www.defietser.be).

Een fietstochtverslag (80 dagen, 7000 km) van Seattle door de Rocky Mountains naar de oostkust.

• ‘Worstelen met de halve maan’, door Luc Lietaer. Verschijningsdatum: mei 2005 in eigen beheer; 235 pagina’s; prijs 18,00 EUR. Verzending (€ 2,50) na overschrijving op 850-8510381-84 van Hans Lietaer, Panterstraat 17, 8800 Roeselare, tel.: 0032(0)51-206447. Basis van het boek is de fietstocht tussen mei 1999 en januari 2001 van Luc met Carlos Deprez naar de Spelen in Sydney. De tocht gaat door weinig bereisde regio’s (TransKaukasië, Zuid-Pakistan, ...) die om tal van redenen nu wereldnieuws zijn. Een vlot geschreven en diepgravend boek met veel achtergrondinfo.

Publicaties leden De Vakantiefietser tijdschrift voor fietsreizigers

43

k

Activiteitenprogramma Wereldfietser

verenigingsnieuws

tekst activiteitencommissie wereldfietser

Een Nachtfietstocht bij de Wereldfietser, nacht van 6 op 7 augustus Dit jaar een nieuwe activiteit die we gaan uitproberen: de nachtfietstocht.

Al fietsend in het donker ergens tussen de prachtige weilanden en dijkjes in het Noordhollandse kreeg ik het idee voor deze tocht. Om 0.00 uur starten we bij station Schagen in de kop van NoordHolland op zaterdag avond 6 augustus. We fietsen door de zwoele zomernacht en genieten van de slapende koeien tussen de flarden mist, de mooie boerderijen, de dijken en de vaarten, de maan en de sterren, de vogels die om een uur of vier alweer zachtjes beginnen te kwetteren en van de serene rust van de zomernacht met af en toe een langszwaaiende lichtbundel van een van de vuurtorens in de buurt. Tegen een uur of vijf in de ochtend drinken we koffie of thee bij het Amsterdamse meer en genieten van de opgaande zon die weerspiegeld wordt tegen het modderige oppervlak van het wad.

We eten daar een broodje en om een uur of acht fietsen we weer terug naar station Schagen met daar misschien nog een afsluitend terrasje, waarna iedereen weer naar huis gaat. Let op: deze nacht wordt er dus niet geslapen, alleen gefietst!

We doen het rustig aan, ik denk in totaal aan ongeveer 50 kilometers.

Als dit je wat lijkt, meld je dan aan bij: wf_johan@yahoo.com. of 072-5744933. Suggesties en adviezen voor de route zijn welkom!

Luik – Bastenaken – Luik, 13 augustus Dit jaar doen we mee met een echte kuitenbijter. Naar keuze mét of zonder bepakking rijden we de middelste variant (ongeveer 150 km) van een van de meest bekende wielerklassiekers. Op deze dag rijden ook de amateurwielrenners deze koers, dus wil jij je meten met deze renners, of wil je ze in de beklimming van La Redoute je achterwiel laten zien, dan is dít je kans! Alle bekende beklimmingen van deze klassieker zijn opgenomen in de routevariant, die door de mooiste delen van de Belgische Ardennen gaat. We vertrekken ’s morgens vroeg vanuit Luik, waar we ook weer terugkomen. Doe mee en meld je aan bij Freek Verbakel: Freek@wereldfietser.nl of 070 3457380.

Nazomerweekend de Wereldfietser, 26, 27 en 28 Augustus Noteer in je agenda: Nazomerweekend de Wereldfietser, 26, 27 en 28 Augustus 2005. Een gezellig weekend fietskamperen in een mooie omgeving met allemaal leuke mensen. Dit wil je niet missen! Wie heeft er zin om andere fietsers te laten zien hoe mooi Nederland is? Heb je een leuke route, geef je dan op om op de zaterdag-middag een fietstocht te leiden.

We willen het liefst een langzame, een snelle en een offroad groep vormen. Voor het avondmaal hebben we nog mensen nodig die in de keuken de edele kunst van het koken willen beoefenen. En als je zelf een idee hebt voor een makkelijk en lekker gerecht, dan ben je bij deze uitgenodigd om dat samen met ons te gaan maken. Als laatste zoeken we nog iemand die na het eten dia's wil laten zien van zijn of haar fietstocht. Heb je een mooie fietstocht gemaakt en vind je het leuk je verhaal te vertellen: dit is je kans! Voor dit alles kun je je opgeven bij Johan Stuijt: wf_johan@ yahoo.com of 072-5744933.

Fiets en fotografie, 3 en 4 september Vrijwel iedereen die fietst, maakt foto’s onderweg. Wil jij nog mooiere foto’s maken? Dan is het themaweekend Fiets en Fotografie echt iets voor

44 tijdschrift voor fietsreizigers

tekst freek verbakel, rena wolf

jou. Fotograaf Arjen Boerlage leert je de fijne kneepjes van het fotografievak kennen. Overdag maken we foto’s; als je over een digitale camera beschikt, kunnen die ’s avonds bekeken worden. Locatie: camping De Boterbloem in Amerongen De cursus begint om 10:00 uur; op zondag gaat ieder weer zijn eigen weg.

Kosten: deelname aan het weekend kost € 25,Informatie: John Telleman, John@wereldfietser.nl of 06 48173931

Najaarstrektocht, 9 - 11 september Tijdens deze najaarstrektocht gaan we daar naartoe waar de wind ons brengt. Vrijdagavond overnachten we op een camping in de buurt van Amersfoort. Zaterdagochtend fietsen we via het station van Amersfoort naar De Bilt. Bij het KNMI informeren we waar de wind naartoe waait en die kant fietsen we dat weekend op. De start tart is in Amersfoort. Het einde van de tocht: Daar waar de wind ons naar toe brengt! Alle kosten zijn voor eigen rekening (overnachten, eten, drinken, etc.)

Informatie: Henk Burgler, H.burgler@hccnet.nl

Fietsreparatiecursussen in de maand september Derailleurs afstellen, remkabels vervangen, wielen vlechten, je leert echt alles op deze fietsreparatiecursus van De Wereldfietser.

Het is in Kiel Windeweer (Groningen) op: 10/11 september; 17/18 september; 24/25 september. De kosten: € 60,- (incl. overnachting in je eigen tent, koffie, thee, chinees eten) Informatie: fietsreparatiecursus@wereldfietser.nl

Huttentocht over de Veluwe, 29 en 30 oktober De Veluwe in herfstkleuren…. Wat is er mooier dan dat? Nou, daar doorheen fietsen natuurlijk!

Wegens het succes van vorig jaar, toen het nog geen officiële Wereldfietser-activiteit was, nu gepromoveerd naar de activiteitenkalender. Dus wie gaat er mee? Overnachting vindt plaats in een trekkershut op de Veluwe.

Locatie: De Veluwe (plaats van vertrek en overnachting wordt in het komend nummer en op de website bekend gemaakt). Natuurlijk kun je ook één van beide dagen meefietsen. Kosten: kosten van overnachting en eten/drinken etc. zijn voor eigen rekening. Informatie: Jim van den Berg, Jimvandenberg@jimvandenberg.nl

Europese Fietsreizenmarkt, 6 november Normaal in het voorjaar; nu verplaatst naar het najaar. Iedereen zit vol verhalen van de fietstochten van afgelopen jaar, alle reden dus om deze dag te bezoeken en te genieten van verse verhalen en dialezingen.

Locatie: Nivonhuis, Drik Smitsstraat 76 te Rotterdam Datum: zondag 6 november van 11:00 tot 17:00 uur Kosten: Leden € 2,- en niet-leden € 3,50 Informatie: Rena Wolf, Renaw@yahoo.com

Meer informatie over de activiteiten van de Wereldfietser vind je op www.wereldfietser.nl. Daar staan ook sfeerimpressies en foto’s van de afgelopen activiteiten.

de wereldfietser Vereniging de Wereldfietser in Nederland Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam, telefoon 06 488 27 351, internetsite www.wereldfietser.nl, e-mail post@wereldfietser.nl, girorekening 6991722 te Amsterdam. De contributie is 15 euro per jaar. Het lidmaatschap loopt van 1 januari tot 31 december. Word je in de loop van het jaar lid, dan worden de eerder dat jaar verschenen nummers van het tijdschrift nagezonden. Lid worden kan door het invullen van het aanmeldingsformulier op de website of schriftelijk.

Nieuws van het Bestuur en de ledenvergadering op 22 mei 2005 Op zondag 22 mei is de algemene ledenvergadering van de Wereldfietser gehouden. Onder toeziend oog van ruim 30 leden die onder een stralende zon zaten, opende Freek, bij gebrek aan een formele voorzitter, de vergadering. Gelukkig kwam al gauw het agendapunt van de benoemingen binnen het bestuur aan de orde. Tijdens dat punt is Marjan Brouwer benoemt tot voorzitter en Sander Onderstal tot bestuurslid landeninformatie. Jammer genoeg hebben om diverse redenen zowel Vincent Schol als Liselot Veenhoven zich teruggetrokken als kandidaat bestuurslid. Bij het agendapunt vacatures binnen het bestuur hebben Wanda en Rena zich gemeld om te kijken of zij de functie van secretaris kunnen vervullen. Daarnaast hebben we op dit moment nog steeds een vacature voor de functie van bestuurslid pr die zich bezig wil houden met de promotie van de Wereldfietser. Heb je interesse in die functie, neem dan contact op met Freek Verbakel (Freek@wereldfietser.nl of 070 3457380).

Verder is tijdens de ledenvergadering de financiële jaarrekening 2004 goedgekeurd door de leden. Perry, bedankt! Ook zijn de activiteiten voor de rest van het jaar toegelicht (zie elders in dit blad) en heeft Sander wat verteld over het landeninfor-

matie systeem. Jos Morren, hoofdredacteur van het tijdschrift riep alle leden op om vooral reisverhalen en mooie foto’s in te blijven sturen (naar redactie@wereldfietser.nl of naar postbus 94005, 1090 GA in Amsterdam) Kortom, de ledenvergadering was (zoals de rest van het weekend) weer een groot succes! Nu op naar de volgende ledenvergadering, die gehouden zal worden tijdens het nazomerweekend op de Harskamperdennen.

Nieuwe bestuursleden Nieuw bestuurslid landeninformatie: Sander Onderstal.

Sander Onderstal is sinds 2002 lid van de Wereldfietser. Hij heeft lange fietstochten gemaakt in Friesland (de Elfstedentocht), België, Cuba, Thailand en Laos. Sander was niet zo tevreden over het landeninformatiesysteem en meldde zich aan om hier verbetering in te brengen. Sinds een aantal maanden is hij met een aantal anderen aan de slag om de landen­ informatie in een nieuw jasje te steken. De eerste vruchten hiervan zijn inmiddels zichtbaar op www. wereldfietser.nl In het dagelijks leven is Sander als universitair docent verbonden aan de economische faculteit van de Universiteit van Amsterdam.

Nieuwe voorzitter, Marjan Brouwer:

“Vol energie, na een prachtig en inspirerend voorjaarsweekeinde, begin ik aan de werkzaamheden binnen het bestuur. Ik houd van fietsen en van besturen, en deze twee komen voor mij mooi samen in het bestuur van de wereldfietser. Even kort wat persoonlijke informatie: ik ben 56 jaar, van oorsprong organisatiepsycholoog en nu werkzaam als directeur in de juridische dienstverlening, heb veel ervaring in het besturen van hele kleine organisaties tot hele grote organisaties.”

bekend, maar je zult verschillende hoeken van Europa te zien krijgen.

Kortom, tijdens deze markt vind je alle informatie over fietsen in Europa. Dit mag je niet missen.

Noteer daarom alvast in je agenda: zondag 6 november 2005 10.00 – 17.00 uur Nivon Rotterdam Dirk Smitsstraat 76 Rotterdam (15 minuten lopen vanaf Rotterdam C.S.) Toegangsprijs € 3,50 (leden van de Wereldfietser/Vakantiefietser krijgen € 1,00 korting)

De Europese FietsrouteMarkt Op zondag 6 november 2005 organiseert de Wereldfietser weer de Europese FietrouteMarkt. Deze markt was voorheen in het voorjaar, maar is nu om allerlei redenen verschoven naar het najaar.

Zowel de ervaren vakantiefietser als de beginneling kunnen zich op deze markt laven aan fietsroutes, fietsartikelen, dialezingen en veel informatie, want Europa is kleurrijk, afwisselend, rijk aan tradities, schitterende bergen, natuur, landschappen en sfeer.

Op het gebied van fietsroutes vind je stands met boekjes met beschreven routes en standhouders die een eigen route gevolgd hebben en je daar alles over kunnen vertellen. Je vragen worden maar wat graag beantwoord. Denk bijvoorbeeld aan: Wat voor soort wegen zijn er? Hoe zit het met fietswinkels onderweg? Het vervoer naar het land en weer terug?

Overnachtingsmogelijkheden? Hoe is de bevolking? Is het veilig in m’n eentje?

Wat betreft de fietsartikelen zijn er allerlei nieuwe snufjes die handig zijn voor een fietsreis.

De dialezingen, waarvan er nu ook weer zes zijn, bestaan uit presentaties van beschreven routes en van zelf uitgestippelde tochten. Welke landen aangedaan zullen worden is nog niet

Tevens zal er een fotowedstrijd zijn.

Wil je hieraan mee doen en kans maken op een ludieke prijs, laat dan zien hoe jij Europa hebt beleefd én gezien vanaf je fietszadel. De 10 beste foto’s, uitgekozen door een deskundige jury, worden prominent tentoongesteld op de Europese Fietsreizen Markt. Bezoekers zullen tijdens de markt stemmen op hun favoriete foto en aan het eind van de dag wordt de winnaar bekend gemaakt.

Mail of stuur je foto naar: Rena Wolf, Renaw@yahoo.com of neem met haar contact op voor het adres.

Wil je een dialezing geven op deze dag of als informant informatie geven over je fietsreizen, neem dan ook contact op met Rena Wolf.

(Digitale fotobestanden opsturen per post op CD-rom. Per persoon mag maar één opname worden ingezonden, onder vermelding van je naam, adres, en in welk land de opname gemaakt is. De fotowedstrijd staat open voor leden van de Wereldfietser en de Vakantiefietser. De sluitings­ datum is 31 oktober 2005) Nadere bijzonderheden, zoals hoe je er moet komen en een overzicht van de dialezingen, zullen worden vermeld in het volgende nummer

tijdschrift voor fietsreizigers

45

k

k

Wie zijn de mensen die hier wonen? Welke taal spreken ze? Is er iets te beleven? tekst andré ramault foto’s Bruno loockx

Interview met Bruno Loockx, reisgidsauteur

Langs de grenzen van België Na een Franse bezetting kwam België in 1815 bij de Nederlanden onder het gezag van Willem I van Oranje. In 1830 werden we zelfstandig. België herdenkt dit jaar 175 jaar onafhankelijkheid. Afgezien van de annexatie van de Oostkantons na WO I, liggen de grenzen van België 175 jaar vast. Bruno Loockx trok op verkenning langs deze ‘Grenzen van België’ en maakte een reisgids.

De beslissing om een fietsgids te maken is geen bevlieging, het is een lang gekoesterde droom. Na het lezen van de reisverhalen van anderen wilde ik zelf een grote fietstocht ondernemen. Dat mijn fietsterrein niet verder ging dan het Belgisch grensgebied, heeft ook te maken met tijd en een druk beroepsleven. ‘Grenzen’ hebben mij altijd geïntrigeerd. Bij een grens stel ik mij een aantal vragen: ‘Wie zijn de mensen die hier wonen? Welke taal spreken ze? Is hier iets te beleven?’. Ook het enthousiasme en de weetgierigheid van mensen aan wie ik mijn plannen uiteenzette, joegen mij in het zadel.

Tenslotte en niet onbelangrijk, vond ik gehoor bij een uitgeverij. Dat de gids pas in juni van dit herdenkingsjaar uitkomt, heeft veel te maken met het halen van deadlines.

Hoe kon je een gerenommeerde uitgeverij overtuigen?

Veel publicaties verschijnen in eigen beheer. Ik heb het toeval een handje toegestoken. Op de persvoorstelling van een nieuw boek van Lannoo van de hand van Robert Declerck ontmoette ik Maarten Van Steenbergen, de verantwoordelijke voor reisgidsen. Ik greep de kans om hem de grote lijnen van mijn project toe te lichten. Hij geraakte overtuigd dat het veel recreatieve fietsers kon aanspreken. Ik kon meteen aan de slag. Veelal tonen de route-

Richting Franse grens in de West-Vlaamse Moeren

46 tijdschrift voor fietsreizigers

kaartjes van een reisgids weinig details. Wij voegen daar een roadbook aan toe. Enkele testrijders bevestigen dat de route zo ook zonder kaartjes kan gefietst worden; dat vind ik bemoedigend. Het maken van de reisgids is niet de bedoening van één man geworden. De uitgeverij gaf feedback maar het meeste steun kreeg ik van mijn vriendin Mia met wie ik de route van A tot Z verkende.

Was het tijdrovender dan gedacht?

Het vraagt inderdaad veel meer werk en inzet dan aanvankelijk gedacht. Tijdens de routeverkenning noteer je veel gegevens en van mensen ter plaatse steek je heel wat op. Daarna begint de zoektocht naar goede achtergrondinformatie en dat is speurwerk die ik zwaar onderschat heb. Grensgebieden vormen vaak ‘vergeten buurten’ waarover gewoon weinig informatie bestaat. Dat betekent dan de eventuele plaatselijke bibliotheek afschuimen of aankloppen bij lokale bronnen of informanten. Voor het uitschrijven van de teksten werd een gedetailleerd tijdschema opgesteld. Meermaals waren de eigen deadlines echter niet haalbaar, vooral door het tijdrovende zoeken naar plaatselijke gegevens. Maar juist anekdotes en randinformatie maken een reisgids zo aantrekkelijk. Bij het naderen van een volgende deadline

“Road to Nowhere” te midden van de velden (meetjes) in het Meetjesland

werd het iedere keer weer spannend.

Is de cover een indicatie voor het doelpubliek?

De coverfoto laat een fiets zien met een goede prijs/kwaliteitverhouding, maar inderdaad zonder toetsers of bellen. Ook de kledij van de man op de fiets laat uitschijnen dat de gids niet meteen mikt op de echte wielerfreak.

Iedere fietsbezitter moet kunnen genieten van de rondrit en van het groene landschap dat in onze grensgebieden nog rijkelijk aanwezig is. Overal langs het traject kan van start gegaan worden, voor een kort/lang weekend, voor een week, of voor pakweg drie weken om het hele traject te fietsen. Foto’s in de gids tonen ons in de geschikte outfit voor alle weersomstandigheden. Dit stelde ons in staat ’s winters bij sneeuw, en bij hagel- of regenbuien nog op verkenning te gaan.

Na een onweer krijg je gegarandeerd mooie en fotogenieke sfeerbeelden. Met Mia heb ik alle trajecten uitgetest en geëvalueerd. Waar mogelijk werd gebruik gemaakt van knooppunten, zoals in de Hoge Venen en in de Eifel. De nieuwe bordjes van VeloTour staan langs goed onderhouden en autoluwe wegen. Wij beleefden er veel plezier aan en dat wensen wij iedereen toe: individuele fietsers of gezinnen, met of zonder kinderen. De dagtochten zijn zo gepland dat startplaats en eindpunt bereikbaar zijn met openbaar vervoer.

Werd de uitgiftedatum gehaald?

De oorspronkelijke verschijningsdatum, maart 2005, werd niet gehaald.

Daarvoor zijn tal van redenen. Natuurlijk heeft mijn job daar ook mee te maken. Anderzijds is een traject van bijna 2.000 kilometer niet niks voor een fietsgids. We wilden bijzondere locaties levendig in beeld brengen met sprekende foto’s. Soms moet je echter voor één enkele foto terug naar deze of gene locatie, omdat het daar regende tijdens de verkenning, of omdat het onderwerp totaal verkeerd belicht is. Het niet halen van de eigen deadlines betekent automatisch dat de uitgiftedatum moet bijgesteld worden. Gelukkig besefte de uitgeverij dat iemand die de eigen ambities wil waarmaken niet voor de makkelijkste weg kiest.

kregen we ook heel veel respons. Zelf vind ik Limburg en de kuststreek nogal druk. Het zijn onmiskenbaar fietsparadijzen, maar ook veel recreanten zijn daarvan op de hoogte. Deze beide regio’s zijn een beetje slachtoffer van het eigen succes. Kleurrijke anekdotes kregen we vooral van gewone streekmensen. Daarvoor trokken we geregeld naar een typisch grenscafé; daar zit het publiek dat zich makkelijk tot een gezellige babbel laat verleiden. Een kamer met ontbijt kost er slechts een prikje, maar we hadden niet willen ruilen voor een Hiltonkamer. In een van deze pensionnetjes ontmoette ik een gepassioneerde verzamelaar met een heus mijnmuseum. Hij toonde mij zijn prachtige collectie van 700 bajonetten en merkwaardige foto’s van Leopold II. Deze bizarre Belgische koning (1865-1909) kwam zich amuseren in de nu afgebrande Oranjerie. Enkele keren moet je toch flink op de trappers staan, maar dat geldt bij ons ook in het Hageland en in Haspengouw. Slechts één keer dienden we een stukje te lopen. Dat is veelzeggend wanneer je weet dat ik meer het type ben van de gastronomische genieter.

Ook de route boeiend voor wereldfietsers?

Ik ben geen wereldfietser, hoewel ik al veel reisde. Het grote verschil tussen ver-van-huis en België is onze grotere bevolkingsdichtheid. Hier een dagtocht plannen voor het hele gezin is makkelijker. Een wereldfietser zal hier vermoedelijk meer dan één dagtocht tot een dagetappe willen combineren.

Daar is niets op tegen, en ik vermoed dat hij er niet minder plezier zal aan beleven. Een wereldfietser ontdekt hier ook gevarieerde landschappen, al is dit dan bij wijze van spreken in de achtertuin. Tijdens de routeverkenning sprak ik een man die de halve wereld had gezien van op zijn dure merkfiets.

Hij kon me echter niets merkwaardigs aanwijzen in de eigen omgeving. De man stapte met twee winkeltassen in zijn auto en parkeerde na amper 300 meter voor zijn woning. De eigen streek niet kennen en met de wagen boodschappen doen, dit soort wereldfietsers bestaat helaas ook!”

Wanneer komt er een tweede gids?

In veel grensgebieden kwam ik nooit eerder. Anderzijds staken we veel tijd in de voorbereiding, zodat de verkenning bijna vlekkeloos verliep. De meeste grensgebieden zijn landschappelijk attractief. Hieruit een keuze maken is niet zinvol want elke regio heeft zijn eigenheid. In Wallonië vonden we de rustigste en de meest authentieke groene plekjes. Van onze Franstalige landgenoten

Of de gids een succes wordt, dat zullen we moeten afwachten. Voor ons was het samenstellen van de gids enorm leerrijk. Deze ervaring met veel anderen kunnen delen, en met deze gids de eigen contreien kunnen promoten, dat zien wij als een beloning voor ons werk. Bij een positieve respons wil ik graag meewerken aan een volgende gids. Maar over het uitbrengen van een nieuwe b volgende verkenningstocht gaat dit keer gids beslist vooral de uitgever. Onze verder dan de Belgische grenzen.

Na uren heerlijk fietsen in Henegouwen ontmoeten we onze eerste bewonderaarsters.

Pitstop in het land van Nergens, aan de Pereboom op de grens met Zeeuws-Vlaanderen

Was u vertrouwd met de grensgebieden? Sprongen er regio’s uit?

tijdschrift voor fietsreizigers

47

k

tekst Harry Wagenaar foto’s wanda

Voorjaarsweekend 2005 Neergestreken in Leersum, op de Utrechtse Heuvelrug

Bert doet een tukje

De chinees

Vrijdagavond Verscholen achter een metershoge haag: witte caravans met grijze vierkante voortenten, tuinstoelen en gepensioneerde rustzoekers. Aan de andere kant het contrast: kleine, voornamelijk groene, tentjes, benzinebranders, zitlappen en fietsen. Rondom groepjes mensen gekleed in fleecetruien, afritsbroeken of strak zittend lycra, gadegeslagen door nieuwsgierige hoofden van achter de heg.

De deelnemers aan het voorjaarsweekend van de Wereldfietser zijn neergestreken in Leersum, op de Utrechtse Heuvelrug. John praat met Freek en ik vang het woord voorzitter op.

“Een nieuwe voorzitter?” vraag ik nieuwsgierig geworden.

“Ja, dat hoop ik van wel, een voorzitster, het is een vrouw, ze is er alleen nog niet.”

Zaterdag Ik fiets mee in de ‘snelle’ groep. Met een vaartje van zo’n 25 km/uur schieten we een groepje andere fietsers voorbij. Verstoord kijken ze ons na, het onverwacht lange lint heeft ze duidelijk van hun à propos gebracht. Zouden ze uit de caravans afkomstig zijn?

Na kilometers rustig in de achterhoede uit de wind mee gepeddeld te hebben besluit ik mijn aandeel te in de koppositie te nemen. Lars, enthousiast geworden, vat dit op als een demarrage en spurt voorbij, gevolgd door een groepje onder aanvoering van Marco. 37 kilometer per uur klokt de teller. Met krakende gewrichten en spieren waar spijkers op krom geslagen kunnen worden, stormen we op de camping af. Marco wint schijnbaar moeiteloos de eindsprint en werpt zich op voor het halen van chinees. 25?

Oké 25. De Chinees adviseert 13 porties, wat

48 tijdschrift voor fietsreizigers

Freek en Marjan

meer dan genoeg zou moeten zijn. Het blijkt te weinig, er zijn 35 personen die mee wilden eten waarvoor 25 porties waren bedacht. Niemand klaagt. Wereldfietsers hebben een groot incasseringsvermogen.

Is een dialezing ouderwets? Als het aan Cok ligt wel. Het surrealistische landschap van China op dvd-video doet iedereen verbazen. Ook enkele caravanbewoners kunnen hun nieuwsgierigheid niet bedwingen en kijken mee. Wendy doet het nog ouderwets en laat beelden zien van het fascinerende Roemenië. Een tocht van haar uit 1997, daar horen gewoon nog dia’s bij.

Zondagochtend De ledenvergadering wordt geopend door Freek. En ernaast zit … Marjan, de nieuwe voorzitster. Ze is er! En ze wil besturen, zegt ze. Het is haar lust en haar leven zo lijkt het. Met een blozend gezicht vertelt ze enthousiast wat ze in het verleden allemaal gedaan heeft. Het is een indrukwekkende opsomming!

Perry is er voor de cijfers: het gaat goed met de vereniging, het ledenaantal is gegroeid evenals de financiële reserve.

Marco vertelt over het internet: een nieuwe site komt eraan, met meer kleur en meer mogelijkheden. En nog een nieuw bestuurslid wordt voorgesteld, velen kennen hem al: Sander, hij gaat de landeninformatie nieuw leven inblazen.

Niet alleen, maar hopelijk met behulp van alle leden.

Tenten worden opgerold, fietsen bepakt en Twinny-loads geladen. Perry neemt de vouwfiets.

“Fiets je daarmee naar huis?” vraag ik.

“Nee, het is maar 10 kilometer naar de trein!”

De Piramide van Austerlitz

schakeltjes Ben je op zoek naar reisgezelschap, zoek je dat ene speciale onderdeel voor jouw heel ­bijzondere fiets, zoek je bepaalde informatie, of een landkaart die niet in Nederland en ­België is te krij­gen. Voor elke niet-commer­ciële mededeling of oproep kun je in deze rubriek terecht. Voor leden van de Vakantiefietser en de Wereldfietser is het gratis, niet-leden ­moeten we helaas teleurstellen.

Stuur de tekst (maximaal 50 woorden) per post, fax (NL-0206958085) of e-mail (schakeltjes@wereldfietser.nl) en wij zorgen voor plaatsing. Je kunt ook het formulier invullen op de website www.wereldfietser.nl. Vlaamse leden worden verzocht hun tekst te mailen naar redactie@vakantiefietser.be of te sturen naar de Vakantiefietser.

"Te koop: Koga Myata Randoneur, 60 cm, en Randoneur Lady, 54 cm. Model 1995. Klaar voor gebruik.

Vraagprijs 300 euro per stuk.

E-mail: marjaenpiet@hotmail.com Te koop: Donkerblauwe Cannondale dames trekkingfiets, Medium. Kenmerken: voor- en achterdrager, vlinderstuur, pikkel, achterlicht, Shimano LX/ Stx.Rc., Rigida velgen, Schwalbe Marathon banden.

In zeer goede staat, slechts vijf vakanties gebruikt.

Vraagprijs: 525 euro.

Tel.: 00 32 (0)3-658.49.85 of 0474 46 55 54 e-mail: jeanmenten@skynet.be Te koop: fietsonderdelen: stuur, zadels, bar-ends, drager, ect. Vraag een compleet lijstje met prijzen bij Johan Stuijt: wf_johan@yahoo.com. of 072 57 44 933 Te koop: bergwandelschoenen, heel fijn voor op de fiets! Leer, uit een stuk, Nomad, met Vibram zool.

Maat 40. Als nieuw (te klein gekocht) Prijs: 40 euro.

Maaike Pfann: pfann@xs4all.nl of 020 403 8165

tijdschrift voor fietsreizigers

49

k

samenstelling maaike pfann

Marjan Brouwer, ...mag ik je iets vragen?

Marjan is lid sinds 1999 en is vanaf 23 mei 2005 de nieuwe voorzitter van verening de Wereldfietser.

Wanneer maakte je je eerste fietstocht en waarheen? Op m’n vijfde verjaardag kreeg ik een fiets, het eerste rondje was een blokje om en dat rondje is steeds groter geworden, in Nederland, in Europa en de laatste jaren in Azie Waarom ben je gaan fietsen? Mooie manier om onder weg te zijn en veel te zien Wat vind je zo leuk aan fietsen? Dat je als het ware onderdeel van het land gaat uitmaken, deel van een groter geheel Wat gaat altijd mee op fietsreis? M’n fototoestel Wat is je oudste fietsonderdeel? Karrimor achtertassen, ruim 20 jaar oud Wat is het nieuwste snufje van je uitrusting? NBT2, gekocht tijdens fietsreparatiecursus Wat is je favoriete fietsgereedschap? Kettingoplegger; met een beweging leg je je ketting er weer om, zonder smeer aan je handen Wat draag je altijd op de fiets? Fietsbroek, shirt en afhankelijk van het weer, zweethemd Wat vergeet je regelmatig mee te nemen op fietsreis? Ik zou het niet weten Wat was je mooiste tocht ooit? Tocht over de Tibetaanse hoogvlakte, heel zwaar, nat, koud, maar o zo prachtig Wat was je meest mislukte fietstocht? Een voorjaarsvakantie in Nederland met alleen maar regen en kou, na 3 dagen was alles nat en hebben we de trein naar huis genomen Waar zou je (nog) wel eens heen willen? Tibet Wat is je favoriete fietsland? Op dit moment China, aardige mensen, fascinerend de ontwikkeling van het land te voelen en te zien Hoe ziet jouw ideale overnachtingsplek eruit? Buiten slapen in de woestijn onder de sterrenhemel Wat eet en drink je alleen op fietsvakantie (en niet thuis)? Rijstpap en fanta Wat was het meest spannende moment dat je meemaakte op fietsreis? Beklimming en afdaling van de Tourmalet, halverwege begon het te misten en de afdaling in de regen was vreselijk, fiets was nauwelijks te houden Waar denk je aan als je op de fiets zit? Regelmatig aan hoe heerlijk het is, alles bij je te hebben en dat je eigenlijk zo weinig nodig hebt Hoe ben je bij de wereldfietser terechtgekomen? Kennisgemaakt op een fietsbeurs, en na een aantal jaren bedacht dat ik actief wilde worden omdat er zo veel leuke dingen georganiseerd werden Wat vind je het leukst van de wereldfietser? Iedereen houdt van fietsen en heeft daar wel een verhaal over Met wie zou je nog wel eens een fietstocht willen maken en waarheen? Met mijn kleindochter, ze is nu 2, om te beginnen een kampeertrektocht op de Veluwe Wat is je grootste fietsblunder? Een blundertje: In Hongarije fietsend en lang volhouden dat de daar gekochte kaart niet klopt en je na een poos realiseren dat de zon ‘aan de verkeerde kant’ staat, hetzelfde stuk dus terugrijden!

Vertel eens iets verrassends over jezelf? Ik heb een hekel aan telefoneren en houd altijd hele korte gesprekken!

50 tijdschrift voor fietsreizigers

tijdschrift voor fietsreizigers

51