De Wereldfietser 2 - 2005 by Holcus

agenda

meer informatie en ook verhalen over de afgelopen activiteiten, kun je vinden op www.wereldfietser.nl en www.vakantiefietser.be

april

juni

23 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser.

4-12 Groepstocht van De Vakantiefietser naar de Eifel.

De Fietsdokter, Verschansingsstraat 48, Antwerpen

Op 4 juni verzamelen bij jeugdherberg Tongeren.

30,31 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser.

11,12 Themaweekend: fietsen met kinderen.

Info: fietsreparatiecursus@wereldfietser.nl

Info: wf_dennis@hotmail.com

mei

11-19 Trektocht van De Wereldfietser in Frankrijk. Info: jimvandenberg@chello.nl of 010 2763 659

5-8 Hemelvaart-trektocht. Eindhoven en omgeving.

25,26 25-26 Off-Road weekend in de Ardennen.

Informatie: Leon.Poels@planet.nl

Info: wf_dennis@hotmail.com

7,8 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser. 14 Fietsherstelcursus van De Vakantiefietser. 14,15 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser. 20-22 Voorjaarsweekend: fietstocht mĂŠt

augustus

ledenvergadering tijdens het weekend, dat plaats vindt op de Utrechtse Heuvelrug. Info: John@wereldfietser.nl

Info: Freek@wereldfietser.nl

28,29 Fietsreparatiecursus van De Wereldfietser.

2 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

6,7 Nachttocht; fietsen door de stilte van de NoordHollandse nacht. Info: wf_johan@yahoo.com

11 Luik-Bastenaken-Luik, een tocht voor wielerfanaten. 26-28 Nazomerweekend met fietstocht, kampvuur, wijn en ledenvergadering. Zoals gebruikelijk op de Harskamperdennen. Info: wf_johan@yayhoo.com

inhoud

19 THEMA: VEILIG OP FIETSREIS 6 Naar Barcelona

34 VanBustotBoot

LILJAN VERSTRAETEN FIETST MET HAAR FIETSMAATJE DE ROUTE VAN PAUL BENJAMINSE VAN BOUWEL NAAR BARCELONA, EEN MOOIE ROUTE OP HET LAATSTE DRUKKE STUK NA, DAT ZE DAN OOK MAAR MET BOOT EN TREIN AFLEGGEN.

EEN NIEUWE SERIE WAARIN WE DE REIS VOORAFGAANDE AAN DE EIGENLIJKE FIETSREIS MET AL ZIJN MOGELIJKHEDEN EN ONMOGELIJKHEDEN OP EEN RIJTJE ZETTEN. WE BEGINNEN MET HET VLIEGTUIG, EN NAAST BUS EN BOOT KOMT OOK DE TREIN NOG AAN DE ORDE.

9 Zuid Afrika MARC PEETERS IS IN ZUID AFRIKA WAAR HIJ ZEER ONDER DE INDRUK IS VAN DE OVERWELDIGENDE NATUUR EN WAT MINDER VAN DE VERSCHILLEN IN MENTALITEIT VAN DE MENSEN.

FOTO’S COVER GUDY ROOIJAKKERS | AGENDA EN INHOUD JAN VAN DIJCK

29 Europa en Azië CARLA SMIT FIETSTE DOOR EUROPA EN AZIË EN EINDIGDE HAAR TOCHT IN CHINA. ZE HEEFT STEEDS WISSELENDE FIETSMAATJES, ALLEEN HAD ZE HET NIET GRAAG GEDAAN.

48 Beurzengeweld DE EERSTE PAAR MAANDEN VAN HET JAAR WORDEN ER TRADITIONEEL VEEL BEURZEN GEORGANISEERD ALS VOORBEREIDING OP HET KOMENDE VAKANTIESEIZOEN. EEN TERUGBLIK HIEROP DOOR DE BESTUREN VAN DE WERELDFIETSER EN DE VAKANTIEFIETSER.

EN VERDER 2 AGENDA 4 COLOFON EN REDACTIONEEL 5 OP KLEINE SCHAAL 12 COLUMN 13 GECRANKT EN GESHIFT 14 FIETSKAART INFORMATIE STICHTING 16 ALPENTOCHT 33 TIPS EN KOOKPUNT 37 HET MOMENT 38 UITGELEZEN 40 FIETSERS ONDERWEG 42-45 VERENIGINGSNIEUWS 43 ACTIVITEITENOVERZICHT 47 INTERNET FORUM 51 INGEZONDEN BRIEF EN SCHAKELTJES TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Marc Knapen

b ma

st e r

vi t e it en

a ct i

i ss a r is mm

Frans Heylen

REDACTIE

Bruno Loockx

Steven Vincken

André Ramault

ed a ct i e ofdr

t iv i

te i t e n

REDACTIE

i v i t e i te n

act

st er bm a

BESTUUR WERELDFIETSER

n ni ng ees te m

v o o r zi t te r

Helmut Riemenschneider

or zi

tter

BESTUUR VAKANTIEFIETSER

d e r vo o r z i t t e

Perry Senders

Marco de Wit

Freek Verbakel

John Telleman

Judith Witte

Maarten Smit

Guido van Oss

Marijke Vermond

Joke Smeets

Jos Morren

ein

d r e da c t i e

Marco Meijerink

Marianne Vincken

Eric Schuijt

Fons Lamboo

UITGEVER

VORMGEVER

Maaike Pfann

Theo Jorna

van de redactie Met een glimlach op het gezicht Voor mijnheer Katoog op de Uit-en-Actiefbeurs in Utrecht was het vrij simpel. Hij hoefde maar te vertellen hoe mooi en goed zijn producten waren en verder moest de klant (de markt bestaat uit klanten) weer glimlachend vertrekken. Ik zei hem dat de fietscomputers van Katoog steeds weer op nul terugspringen zodra er 9999 kilometer gereden zijn. Mijnheer Katoog glimlachte ongeduldig. De marketingafdeling van Katoog had de markt uitgebreid onderzocht en dus moest ik niet zo zeuren. Klanten die meer dan 9999 kilometer fietsen zijn zeldzaam, zeker op de buitenlandse markt. Bovendien heeft de marketingafdeling van Katoog ontdekt dat na zo’n 5000 kilometer klanten eigenlijk alweer uitgekeken zijn op hun Katoog en weer een nieuwe willen hebben, met andere kleurtjes en meer mogelijkheden. Klanten die meer dan 9999 kilometer fietsen met dezelfde Katoog drukken de inkomsten alleen maar. Ik begon al sip te kijken, maar mijnheer Katoog klopte me vriendelijk op de schouder: “Veel plezier met het fietsen in elk geval” en ik liep zowaar met een glimlach weer weg. Wat moet een eenvoudige fietser op de Uit-en-Actiefbeurs? Shimano had een stand met een concept. Het was een hele mooie stand met een strak in het pak gestoken standhouder die maar bleef herhalen dat het om een concept ging. En wat was het concept? Een computergestuurde fiets die zelf schakelt en de vering instelt. Ik vroeg me af hoeveel stroom dat wel niet kost, maar er scheen ook nog een wrijvingsloze dynamo in het concept te zitten. Dat was op zich al nieuws: een wrijvingsloze dynamo! Mijnheer Shimano glimlachte ongeduldig en zei dat Shi-

mano alles uitgebreid had onderzocht –het hele concept– en dat het dus wel goed moest zijn. Ik raakte onwillekeurig onder de indruk en vroeg hem of Shimano al bezig was de mens via de systeemcomputer in het concept te voorzien van stroomstootjes om zo de spieren vanzelf te laten trappen. Leek me een logische ontwikkeling binnen het concept. Maar mijnheer Shimano werd een beetje boos en bedacht dat ik dan maar auto moest gaan rijden. Dat had hij volgens zijn instructies niet mogen zeggen, maar ik vertrok weer met een glimlach op mijn gezicht. Fietsen anno 2005 is een chique bedoening in Nederland. Fietskleding volgt de laatste mode en wordt getoond door mooie mensen op een lange, felverlichte catwalk. Koga bouwt vrijwel alleen nog maar gelikte aluminium fietsen met oversized buizen omdat de marketeers geen gat meer zien in stalen frames. Een gesprek over de kwaliteit is moeilijk, want de markt wil aluminium frames en wie weten dat nu beter dan de marketeers? Er valt als eenvoudige fietser niets meer in te brengen tegen de arrogantie van de salesmanagers. Maar ergens in een hoek van de beurs, achter ouderwetse marktkramen, stonden enthousiast als altijd, de profies van de Wereldfietser. Ze hadden een echtpaar aan hun kraam van 55 jaar of ouder. “En als je in Verweggistan het fietsen wel gezien hebt en je ergens even een hapje wilt gaan eten? Wat doe je dan?”, vroeg de dame met een bedachtzame uitdrukking op het gezicht. “Ach”, zei de Wereldfietser (die Freek heet), “dan hoef je alleen maar even je duim omhoog te houden en je krijgt zo een lift. Geen probleem!” En ook dit echtpaar liep met een dikke glimlach op de gezichten weer weg. Jos Morren

n Dit tijdschrift is het gezamenlijke verenigingsblad van De Wereldfietser in Nederland en De Vakantiefietser in Vlaanderen n Leden krijgen dit blad vier keer per jaar toegestuurd n Losse nummers kosten

5 3,40

REACTIES, TIPS, VERSLAGEN (liefst met foto’s en routekaartjes) en andere bijdragen sturen naar: Redactie Wereldfietser, Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam, redactie@wereldfietser.nl en Redactie Vakantiefietser, Kroonstraat 28/6, 8000 Brugge, redactie@vakantiefietser.be n SCHRIJFINSTRUCTIES zijn te vinden op www.wereldfietser.nl n ADVERTENTIES Theo Jorna, tel: 020 690 21 25, fax: 020 695 80 85 tijdschrift@wereldfietser.nl n LITHOGRAFIE Eddy Beems, Amsterdam n DRUKKERIJ Ton Mittelmeijer, Amsterdam n AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Liljan Verstraeten, Marc Peeters, n

Dick Verschuur, Ben Oomen, Freek Verbakel, Marco Meijerink, Willeke van Baalen, Dennis en Marijcke Koomen, Luc Hermans, Geert Borstlap en Katrien Domen, Bram Jordens, Luc Soetaert, Carla Smit, Paul Draper, Sonja Edelaar, Tjalling Rekker, Bert Sitters n HET VOLGENDE NUMMER verschijnt op 27 juni n SLUITINGSDATUM kopij 16 mei, voor schakeltjes en advertenties 13 juni.

4 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

OPROEP THEMA

Vrouw op de fiets In nummer 4 van 2005 (verschijnt in oktober) is het thema van dit tijdschrift ‘Vrouw op de fiets’. De Wereldfietser is op zoek naar vrouwen die over hun fietservaring willen schrijven. Fietsen vrouwen over de wereld? En doen ze dat altijd alleen? Of juist nooit? Of in het ene land wel en in het andere land niet? En welk land wel en welk land niet? En roept het reacties op als je als vrouw alleen gaat wereld fietsen? En van wie dan? En wat? En laat je het daarom? Of juist niet? Het gegeven ‘Vrouw op de fiets’ roept vele vragen op. Als je een bijdrage wilt leveren, stuur je verhaal dan op (liefst voor eind mei 2005) naar tijdschrift@wereldfietser.nl of Redactie Wereldfietser, Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam, of naar tijdschrift@vakantiefietser.nl of Redactie Vakantiefietser, Kroonstraat 28/6, 8000 Brugge. Omvang max. 1100 woorden. We hebben er graag mooie foto’s bij; vergeet niet je naam en adres op de achterzijde van de foto's te vermelden. Digitale foto’s zijn ook welkom; in een zo hoog mogelijke resolutie op een cd-rom gebrand.

Buitensporter van het Jaar Op de Uit & Actief-beurs afgelopen maart is de ‘Buitensporter van het Jaar’ bekend gemaakt. Een verbaasde Frank van Rijn: ‘Goh, ik ben het afgelopen jaar van Nederland naar Kathmandu gefietst en daarom heb ik niets voor Op Pad kunnen schrijven. En dan ben ik toch door de lezers verkozen. Nou, het wordt tijd dat ik weer eens wat artikelen ga schrijven. En eh.., krijgt de Buitensporter van het Jaar ook het Buitensportproduct van het Jaar? Zo’n digitale Canon EOS300D lijkt mij wel wat.’ Canon heeft nog niets van zich laten horen.

Wasblaadjes

Gespiegeld Van menig stel fietst de een sneller dan de ander. Dan moet je regelmatig omkijken of de afstand niet te groot wordt. Voor die koppeltjes met een krachtverschil in de benen zijn er drie leuke spiegeltjes. Niet alleen voor op het stuur, maar voor op je helm of bril. De Reflex bevestig je op je helm en de Heads Up klem je op je bril. De minuscule Viewpoint plak je op de binnenkant van je brillenglas. Ook handig om te zien of je partner op de tandem wel meetrapt. Onder andere te koop bij Bever Zwerfsport.

Als vakantiefietser koop je vaak een doos waspoeder die eigenlijk te groot is voor je vakantiewas. Dat is nu afgelopen, want je kunt gewoon Laundry Leafz meenemen, vrij vertaald met ‘wasblaadjes’. In een compact doosje zitten 10 zeepblaadjes. Eén zo’n blaadje, goed voor een kleine handwas, lost snel op en spoelt gemakkelijk uit. Te koop voor ongeveer drie euro.

OP KLEINE SCHAAL TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Rita en Liljan genieten van een vin rouge

Een nét te steile helling in Lotharingen

Van Bouwel naar Barcelona Fietsen van de Kempen naar de Catalaanse hoofdstad TEKST EN FOTO'S LILJAN VERSTRAETEN

Wij hebben iets met tapas, rode wijn en Gaudi. En wij hebben ook iets met fietsen. Frankrijk was grotendeels onbekend terrein. Hoog tijd om daar iets aan te doen. Daarom fietsen wij –Rita en Liljan– in de zomervakantie 2004 dwars door ‘la douce France’ naar Barcelona. We genoten 1624 km lang met al onze zintuigen van de gevarieerde landschappen, de schilderachtige dorpjes en de boeiende mensen onderweg. Het is altijd plezant om snel in het buitenland te zijn. Op de routekaart is dat niet zo moeilijk, maar wij moeten eerst door de Ardennen. Dat is door de venijnige hellingen, de felle regenbuien en fietspech een hels karwei geworden. Maar sfeervolle plaatsjes als Celles en Bertrix en het pittoreske parcours langs de Maas, de Lesse en de Semois maken veel goed.

… en toch afzien Na vijf dagen fietsen bereiken we Frankrijk. Het landschap rond Verdun is troosteloos. De loodzware lucht en de vele gedenktekens uit het triestige oorlogsverleden hullen deze streek in somberheid. Het is een hele opluchting als we via de Moezel, een stukje Vogezen en de bovenloop van de Saône de Bourgondische levenslust kunnen proeven. Vanaf Beaune geraken we in de echte vakantie-

6 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

sfeer en het fietsen op het verharde treinspoor naar Cluny is puur genieten. De abdij van Cluny is een stopplaats voor liefhebbers van middeleeuwse cultuur. Op weg naar Le Puy is de klim vanuit het Loire-dal naar Chambles de vuurdoop voor wat ons in het Centraal Massief te wachten staat: kreunend onder een meedogenloze zon de heuvels proberen op te fietsen en met volle teugen genieten van de afdaling. Het afzien, het gedwongen afstappen en het weer op adem komen zijn in onze herinneringen al vervaagd, maar de verrassende uitzichten achter iedere nieuwe bocht blijven op ons netvlies gebrand. Le Puy ligt op een van de pelgrimsroutes naar Compostela. We voelen een sterke verbondenheid met de bedevaarders die zuidwaarts stappen. Wij verkiezen te fietsen, al moeten we op steile hellingen

net als zij een stukje lopen. Sommige beklimmingen doen ons pijn, maar eenmaal boven is er dat voldane gevoel: ‘Wij hebben het toch weer klaargespeeld, op onze manier’.

Een afdaling van 40 km Voorbij La Bastide-Puylaurent beleven we de absolute topper van de route: de 40-kilometer lange afdaling naar de Ardèche. In het kloofdal genieten we van adembenemende uitzichten en dikwijls hebben we het gevoel: ‘We zijn er.’ Maar dan opent zich achter de volgende bocht een nieuw dal en gaat de afdaling verder. Hoog en eenzaam boven het rotsmassief cirkelen roofvogels, symbool van kracht en vrijheid. En zo voelen wij ons ook, ver van de bewoonde wereld. Het is mijn meest overweldigende fietsbelevenis tot nu toe. Na drie stuwmeren eindigt het afdalen bij Les Vans in de Ardèche.

Af en toe heeft het ons bloed en zweet gekost, maar geen tranen Fietsen in de Languedoc op het fietspad langs het Canal du Midi is in vergelijking met het traject van de vorige dagen maar klein bier. Of zeggen we beter wijn, want de route loopt kilometerslang langs wijngaarden van gerenommeerde wijnmerken. We weerstaan aan de uitnodiging ‘dégustation gratuite’, want telkens eindigt het lokkertje met: ‘Y vente’. ’s Avonds maken we dit verzuim ruimschoots goed met een streekwijntje. Langs de ‘Route des Châteaux Cathares’ in het departement Roussillon botsen we voortdurend op versterkte Katharen-kastelen. In de oostelijke Pyreneeën vinden we de ‘Col d’ Extrême’ en de ‘Col de la Bataille’ op onze weg. Niettegenstaande deze straffe en onheilspellende namen gaat het klimmen een stuk makkelijker dan in het Centraal Massief. Is de conditie al zoveel beter?

Van Katharenland naar Catalonië In Vinça aan de voet van de Canigou (2784 m, Pyrénées Oriëntales) hebben we een gesprek met ervaren fietsers. Zij beschrijven de Pyreneeën aan de Spaanse kant als een nachtmerrie. We

volgen hun raad en wijzigen ons routeplan. In Perpignan nemen we de trein naar Figueres, waar we ons verdiepen in de capriolen van Salvador Dali. En dan gaan we op ons einddoel af… De kennismaking met Catalonië maakt ons niet echt enthousiast en langs eentonige wegen bereiken we Caldes de Malavella. Van hier af en met nog ongeveer 100 km te gaan naar Barcelona, vond ook Benjaminse (zie praktische informatie) uitsluitend drukke wegen door industriegebied. We beslissen naar de Costa Brava te trekken en daar in te schepen richting Barcelona. Langs de Via Verde fietsen we naar de oude badplaats San Feliu. Hier nemen we de boot en varen langs drukke badplaatsen als Lloret de Mar naar Blanes. In een overvolle trein gaat het vervolgens naar Barcelona. We zijn aangenaam verrast zo vlot en veilig door deze metropool te kunnen fietsen. Barcelona is een stad om telkens weer terug te keren, al doen wij dat wellicht niet meer met de fiets... Barcelona…, stof genoeg voor een volgend verhaal.

Kiekje in het Catelaanse dorpje Santa Pellaia

Onvergetelijke ontmoetingen Onderweg leefden we als ‘God in Frankrijk’, ook al is dit gezegde daar niet zo bekend. Voor ons, dames van middelbare leeftijd, was de tocht een uitdaging. Af en toe heeft het ons bloed en zweet gekost, maar geen tranen. Daarvoor was de tocht te boeiend. Een pak foto’s maken de herinneringen en de vele ontmoetingen onuitwisbaar. Zoals die schepen van cultuur in een Frans dorpje. ‘Le quatorze juillet’ trakteerde hij ons op een frisse pint in de feesttent en beloofde voor logies te zorgen langs de route. Of die oude man die ons op zijn pantoffels rondleidde in één van de vele Romaanse kerkjes. Hij vertelde zo aangrijpend het leven van de heilige Barbara, alsof hij het had over zijn eigen vrouw. En die keer dat we als levende modellen tussen de kunstfoto’s sliepen bij de fotograaf in Langogne. Onvergetelijk blijft de herinnering aan die hartelijke gastheer en gastvrouw in de Ardèche. Zij serveerden het avondmaal op het terras in een overweldigend bergdecor. Een culinaire maaltijd overgoten met wijn en deugddoende gesprekken, en vaak overstemd door het gesjirp van cigales. Pure poëzie.

De aankomst in Barcelona vieren met Spaanse wijn en taart

Praktische informatie Gids en traject

Overnachting

Vervoer

‘Onbegrensd fietsen van Amsterdam naar Barcelona’, Paul Benjaminse – Carto Studio. Deel I: Leuven – Cluny, Deel II: Cluny – Barcelona. Met de fietskaarten is de route makkelijk te volgen. Uitvoerige route-informatie en hoogteprofielen verhogen het fietscomfort. De treingegevens zijn gedateerd.

Meestal sliepen we in niet-gereserveerde hotelletjes, chambres d’hôtes of gîtes. Logiesadressen in de reisgids of bij plaatselijke ‘syndicats d’initiative’. De in de reisgids vermelde ‘eenvoudige’ hotelletjes zijn duur. Veel campings onderweg en een zeldzame keer een jeugdherberg. Het hotel in Barcelona was gereserveerd. Reisduur: één maand.

We reserveerden telefonisch onze terugkeer met de ‘Fietsbus’ bij de Fietsvakantiewinkel in Woerden (www.fietsvakantiewinkel.nl). Comfortabel vervoer, veilig voor oningepakte fietsen. Prijs: €125 in ‘04 Minpunt: de fietsbus heeft geen opstapplaats in Barcelona en geen stopplaatsen in België (onze stopplaats: Eindhoven). In Platja d’Aro

en Banyoles ten noorden van Barcelona zijn wel opstapplaatsen. Goede terugkeeralternatieven zijn: een vlucht met Virgin van Barcelona naar Zaventem, een vlucht met Ryan Air van Girona (Barcelona) naar Charleroi of Eindhoven, een vlucht met SN Brussels Airlines van Barcelona naar Brussel. Meer info? Mail: liljan.verstraeten@pandora.be b TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

8 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST EN FOTO'S MARC PEETERS

Dwars door de Drakensbergen

Zuid-Afrika "Did you really come by bike today?" De warden (beheerder) van het backpackershostel in Sabie fronst zijn wenkbrauwen. "He’s crazy." Hij kijkt de overige aanwezige gasten (voornamelijk echte backpackers) licht samenzweerderig aan en trekt zijn mondhoeken daarbij wijd uiteen. "This is a joke, all the way over the Long Tom by bike?” Hij richt zich weer tot mij, zijn verbazing nog steeds niet onderdrukkend, maar nu iets positiever: "You must be really fit, man!" Ik sta er wat beduusd bij. Een mix van onwennigheid, stille trots, maar ook gêne overvalt mij. Onwennigheid, omdat ik merk terecht te zijn gekomen in een herberg vol niet-fietsers; zij kennen het vakantiefietsergevoel niet. Trots, omdat ik me, juist vanwege de geëtaleerde verbazing, fier voel over mijn prestatie. En gêne inderdaad, omdat de beheerder mij pijnlijk herinnert aan de twijfel die ook ík onderweg ondervond aan-

gaande de zin van deze expeditie. Snel hervind ik mijzelf en vraag ik hem of er overnachtingsruimte beschikbaar is, alleen voor mijzelf uiteraard. Ik zie mij nu niet gemakkelijk integreren met de andersoortige vakantieganger.

Lappen taai vlees Als ik me dan mag installeren en een welverdiende douche heb genoten kan ik eindelijk eens terugblikken op de dag. Ik had die ochtend afscheid genomen van de eigenaren van het hotel in Roossénekal (klemtoon op de tweede

lettergreep). Hotel is een groot woord, mij leek het meer een guesthouse, waar ik écht te gast was. Ik bleek ook de enige gast te zijn. Het plaatsje ligt niet op de doorgangsroute door de Drakensbergen. En de aanduiding voor het hotel zag ik pas op het laatste moment bij het verlaten van de hoofdstraat. Ik werd ruimhartig ontvangen door de familie die het beheerde en mocht meteen aanschuiven bij de 'braai (barbecue op zijn Afrikaans) van die avond. Dat betekende weer lappen taai vlees naar binnen werken. n

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Al snel raakte ik aan de praat met het jonge gastgezin. Dit waren echte Afrikaners, afstammelingen van de Grote Trek-pioniers. We wisselden Engels met Afrikaans af. Het laatste is voor ons Nederlandstaligen goed te volgen. Ik vertelde hen over mijn eerste indrukken van het ZuidAfrikaanse landschap. Zij vertelden mij over het leven in het postapartheidstijdperk. De spanning tussen de bevolkingsgroepen werd weer bevestigd. "I don't like these blacks," zei een van de familieleden. "We gave them freedom, and look what has become of them: robbers, drinkers, slackers and killers". Ik slikte even van deze harde kwalificaties, maar liet het de goede sfeer niet bederven. De Kaapse wijn verzachtte veel. Duidelijk was dat dit land nog een lange weg te gaan had naar harmonie en integratie (een interessant leerzaam fenomeen ook voor onze contreien). Die ochtend ging ik op pad voor een expeditie dwars door de noordelijke Drakensbergen. Eerst nog langs de onvermijdelijke townships van Roossénekal, een inmiddels vertrouwd beeld. Ik fietste op een kaart met schaal 1:2.000.000, veel zou dus een verrassing zijn. Door een droog landschap draaide de weg meteen in brede lussen geleidelijk omhoog. Ik kwam nauwelijks verkeer tegen, hooguit een paar dagjestoeristen in campers. Een boer die op afstand inspecteerde of zijn land in voldoende mate was afgebrand (met opzet om potentiële grote branden vóór te zijn) kondigde aan dat ik op weg was naar het hoogste stukje asfalt van de Transvaal. Hij wenste mij op zijn Afrikaans 'baaie geluk'.

10 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Ravitailleren De weg ging daarna ook zwaarder klimmen, het landschap werd kaler en weidser. Ik liet me volledig verrassen. In tegenstelling tot relatief jonge gebergtes als de Alpen en Pyreneeën zijn de Drakensbergen nogal afgebot. Het is niet zo dat je per klim een keten of bergrug doorsteekt met een duidelijk zadelpunt. De weg ging hier vals, maar evengoed steil omhoog. Gestadig trapte ik door en plots, toch nog vrij onverwacht, zag ik na een bocht het bordje ‘Steenkampsbergweg, 2254 meter, hoogste punt van Transvaal’ staan. Zo, dat hebben we dan ook weer gehad. Ik keek uit over het voorland van de Voortrekkers. Een slokje uit de bidon, een graai uit de zak met rozijnen en verder ging het, cruisend naar beneden. Via enkele lichte opwaartse stukjes kwam ik in een meer gecultiveerde landbouwgebied met her en der een boerderij, ver van de weg gelegen. Ook een enkele gemeenschap voor zwarten passeerde ik (ik werd luid aangemoedigd). Vrij snel daarna kwam ik aan in Lydenburg, een druk kruispunt voor het 'er-op-uit-volk'. Het stond me een beetje tegen al die mensen, zonder uitzondering blank en gehuisvest in een auto. Toch zou ik hier ravitailleren, er wachtte nog de fameuze Long Tom pas (de pas is genoemd naar het type kanon dat de Boeren, de afstammelingen van de Hollanders, inzetten tegen de Engelsen in de vermaarde Anglo-Boer war). Het enige dat mijn 1cm=20km-kaart aangaf was dat het 45 kilometer was tot het andere dal in Sabie. De

hoogte van de pas had ik in Johannesburg opgezocht: 2150 meter. Maar hoe hoog lag Lydenburg, en hoe ver was het naar de top? Cruciale parameters voor de bergfietser. Ik informeerde bij het lokale postkantoor. Men sprak na enig nadenken over een hoogte van 1100 meter, maar erg overtuigend kwam dat er niet uit. Dan de afstand, men had het over een half uur rijden met de auto. Pffft, dat schoot ook niet op. Met lichte ergernis verliet ik het plaatsje en vertrouwde er op dat de eventuele zwaarte zich vanzelf zou openbaren. Een rechte, in eerste instantie dalende, weg leidde me naar de Long Tom. Enige ongerustheid maakte zich meester van mij aangezien het hier in de winter vroeg donker is en ik dus bijtijds onderdak diende te vinden. En het was nu al voorbij twee uur. Aha, een bordje met een afstand, 20 km tot de pas, welnu als de hoogte van Lydenburg klopte, dan schatte ik de gemiddelde stijging op 5%. Dat is te doen. Vol goede moed trok ik door. Ik begon me wel te ergeren aan het verkeer. Het 'uitstap'weekend zat er deze zondagnamiddag op en dat betekende dat de meute uit de Drakensbergen huiswaarts trok richting Johannesburg of Pretoria. De auto's reden hard, de weg leende zich daar uitstekend voor. Ik trachtte een filter in te bouwen om me af te schermen van deze ‘collegae’-weggebruikers. Mijn aandacht focuste zich op het landschap en op de inspanning. Die laatste viel zwaar tegen. Ik zag en voelde de weg alleen maar omhoog gaan, meer dan 5% beslist. Lydenburg lag waarschijnlijk

lager dan getaxeerd. Het uitzicht bleef formidabel, jammer van al dat gemotoriseerd verkeer.

Toch een lift Het was zwaar om 20 km aan één stuk te klimmen. Ik deed er inclusief pauzes toch nog tweeënhalf uur over. Weinig tijd om te pauzeren, snel wat eten en extra kleding aan. En dan naar beneden zoeven. Ik passeerde een echt Long Tom-kanon. De afdaling ging ook niet van een leien dakje, het ging af en toe met rukjes

weer omhoog. Dat brak het moreel. Aangezien ik vreesde niet voor donker in Sabie aan te komen besloot ik toch maar voor de laatste tien kilometer een lift te nemen. Een behoorlijke gok, omdat je niet weet door wie je meegenomen zou worden. Gierend stopte er een bakkie voor mij, de lui die achterin zaten begroetten mij zwaaiend. Ik kende ze, ze stonden net buiten Lydenburg al te liften. Ik waagde het erop en stapte in. Mijn fiets moest ik stevig vasthouden anders waaide ie er af. Tot mijn teleurstelling

bleek de weg toch continu te blijven dalen. Je weet het niet van te voren. In ieder geval was ik op tijd om in te checken in het hostel. Dat was een paar uur geleden. Mijmerend op bed bedenk ik dat er toch geen mooiere manier bestaat om met land en volk kennis te maken dan deze. De volgende ochtend schud ik de beheerder van het hostel een ferme hand met de woorden "Hope you will shelter a lot more world cyclists in the near future".

Praktische informatie Over het land Zuid-Afrika heeft een oppervlakte van 1,2 miljoen km2. (Ter vergelijking: Nederland heeft een oppervlakte van 41.526 km2). Het land telt in totaal ruim 43 miljoen inwoners, verspreid over tien bevolkingsgroepen. Driekwart bezit een zwarte huidskleur, 10% is blank, de rest is gekleurd (mixed) of van Indische afkomst. Er zijn elf officiële talen, waaronder het Engels en het Afrikaans (verwant aan onze Nederlandse taal).

Hoe er te komen Het handigste en snelste is via de lucht. Ik ben via Londen met South African Airlines naar Johannesburg gevlogen. Retourticket ongeveer €

800,-. Voor de terugvlucht moest ik onverwacht en onaangekondigd extra bijbetalen voor het transport van de fiets (ca. € 30,-).

Wegen Er zijn vanwege de lage bevolkingsdichtheid niet veel wegen, met uitzondering van de regio’s rond de grote steden. Het blanke bevolkingsdeel is zonder uitzondering in het bezit van een auto en rijdt hard. De kwaliteit en de ligging van de wegen lenen zich daar ook toe. Dit geldt vooral voor het district Gauteng, rondom Johannesburg en Pretoria. Voor de fietser is het dan verstandig om gebruik te maken van de schouder van de weg, ook al is die vaak bezaaid met glassplin-

ters of etensresten van de automobilisten. In Zuid-Afrika rijdt men links. De enkele zwarte fietser fietst vaak aan de rechterkant over de schouder van de weg of door de berm. Voordeel is dat je het verkeer ziet aankomen.

deel, is er aan overnachtingsmogelijkheden geen tekort. Er zijn zelfs campings. Ik overnachtte in lodges, B&B’s of backpackershostels. De Coast-to-Coast-gids (www.coastingafrica.com) geeft een goed overzicht, gebaseerd op een low budget.

Kaarten Ik maakte gebruik van de Road Map van Freytag & Berndt, schaal 1:2.000.000. Daarnaast geeft MapStudio ‘tourist maps’ uit voor bepaalde populaire gebiedsdelen, bijvoorbeeld de Drakensbergen, schaal 1:250.000

Onderdak Vooral in Mpumalanga, de officiële aanduiding voor het Drakensberg-

Voeding In Zuid-Afrika is alles te krijgen, zeker in en rond de wat grotere (provincie)steden. Traditioneel bij de Afrikaners is de braai (barbecue). Een beroemd Afrikaans maal is ‘potjiekos’, een stoofgerecht. Daarnaast zijn er veel elementen uit de Amerikaanse keuken zichtbaar: steak, frites, fast food en salad bars. b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

COLUMN TEKST EN FOTO DICK VERSCHUUR

Een oude, met klimop overgroeide slagersfiets in de tuin. Daarnaast een fietsenrek met een email reclamebord voor Locomotief Rijwielen –dat rijdt als een trein! Zowel op de lantaarnpaal voor het huis als op de brievenbus naast de heg een sticker van ‘Vrienden op de Fiets’. We zijn er klaarblijkelijk, op ons overnachtingsadres. Niet eens zo overdreven moe stappen we af. Een tegelpaadje naar de voordeur, gehaakte gordijnen met daarin een afbeelding van fietsende kinderen. Naast de deurbel opnieuw die sticker, voor wanneer er toch nog twijfel is misschien. Nog voor we hebben aangebeld zwaait de deur open en worden we hartelijk binnengevraagd. “Laat de fietsen maar staan... hier wordt niets gepikt!” Zo onderweg door Nederland kom je nog eens ergens en vandaag blijken we te gast bij Annie en Gerard, een ‘Vrienden op de Fiets’ adres. De hal van de woning wordt bijna volledig gevuld door een imposante trappartij die met een sierlijke boog naar boven krult. “Mooie trap.” “Ja ja... zelf gemaakt!” “Zelf gemaakt?” “Ja. Helemaal zelf gemaakt.” “Gôh...” “Ik maak alles zelf. Dat is m’n hobby. Maar dat doe ik dan wel op de moeilijkste manier. Anders vind ik er niets aan.” “Oh?” “Ja. Deze trap bijvoorbeeld is gemaakt van het hout van de perenboom die in de tuin van ons vader stond. Die heb ik zelf verzaagd tot planken en balken. Met de hand. En in de trap is geen spijker of schroef verwerkt. Alles is met houten pennen verklonken. Die pennen zijn uit het hout van dezelfde boom gesneden. Vaneigens.” “Wat een werk zeg...” “De moeilijkste manier, da’s mijn hobby.” “Tja...” “Ziet u de traploper?” “Ja...” “Die is uit één baan geweven en buigt met de draai van de trap mee, zie je wel? Het patroon van de weving klopt precies met de treden”. “Moeilijk zeker?” “Dat wel. Maar ik vind dat mooi hè, om zoiets te maken. Op de moeilijkste manier, dat wel. Anders is er geen aardigheid aan”. “Knap hoor!” Diep onder de indruk volgen we onze gastheer naar de slaapkamer, waar we met stijgende verbazing naar het verhaal van het zelfgemaakte bed, de linnenkast en de vloer met zwevende plavuizen luisteren. De man heeft de overtreffende trap van het doe-het-zelven tot een levenskunst verheven.

12 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Tadelakt “En hier kunnen jullie je douchen!” Met een groots gebaar zwaait Gerard een deur open en staan we in een van de mooiste badkamers die we ooit zagen. Een sprookje uit duizenden-één-nacht. Geen tegels maar prachtig gepleisterde wanden. “Mooi hè?” “Nou!” “Ziet u het bad en de wastafel? Zelf gemaakt!” “Echt?” “Tadelakt!” “Tadelakt?” “Ja, tadelakt. Dat is een pleistermethode met een mortel van een speciale kalksoort die in de buurt van Marrakesh gewonnen wordt.” “Oh...” “Jahaa... in Marokko maken ze er de badhuizen van, de hamams... al eeuwenlang. Je mengt kalk met terrafino, pigment en water en brengt dat in dunne lagen op. Als het droog is wrijf je een olijfoliezeep in de bovenlaag. Door de chemische reactie van de terrafino en de zeep wordt de mortel steen- en steenhard. Mooi hè? Daarna kun je het polijsten... dat doe je met een gewone kiezelsteen. Daar draai je kleine rondjes mee. Uren en uren ben je daarmee bezig. Uiteindelijk, na dagen polijsten, krijg je dit marmerresultaat. Mooi hè?” “Prachtig” “Enne... waterdicht!” “Gôh...” “Ja... ik maak alles zelf. Maar, eh... wel op de moeilijkste manier. Dat is m’n hobby. De moeilijkste manier!” Vol trots kijkt Annie naar haar man wanneer hij een fonteintje laat klateren. Er klinkt, nauwelijks hoorbaar, klassieke muziek. Gerard glundert. We zijn sprakeloos. “Willen jullie koffie... thee?” “Graag!” Even later zitten we aan de keukentafel. Terwijl Annie een warme appeltaart aansnijdt en Gerard vol vuur en met brede armgebaren vertelt over de inbouw van het houtgestookte fornuis en over de lades die hij onder een hoek van precies 3 graden in het zelf gebouwde keukenblok heeft geplaatst (zodat deze na opening weer automatisch sluiten) komt er een prachtige jonge vrouw binnen. Zo mooi dat alles in het huis op slag verbleekt. “Onze dochter... Roos” stelt Annie het meisje voor. “Gôh..” stamel ik nog. “Ja, ja... onze Roos” verbreekt uiteindelijk Gerard de stilte. Hij neemt een hap appeltaart, veegt de kruimels van z’n kin en zegt, achteloos bijna: “Staand... in een kano.”

TEKST MARIANNE VINCKEN FOTO BEN OOMEN

Voor een wereldfietser, die toeristische oorden toch bij voorkeur vermijdt, is een toeristenoord als Malaga eigenlijk not done. Er zijn goede verharde wegen die door plaatsen met voldoende voorzieningen voeren en het avontuur is ver te zoeken, … denk je nog bij aankomst. Gelukkig lag ik na nog geen vijf kilometer gefietst en gelopen te hebben al gewond in de berm. Gelukkig, want volgens Dervla Murphy, een inmiddels meer dan zeventigjarige onverschrokken reisboekenschrijfster die vaak de fiets als vervoermiddel kiest, ben je pas echt in een land aangekomen als je erdoor verwond wordt. Ik was er! Moeilijkheden ontmoet je kennelijk niet alleen in de wildernis, maar zeker ook op het

Aankomen traject vanaf het vliegveld. Het begint met drie, vier keer de weg vragen, denken dat je het Spaans begrijpt omdat woorden als la puenta, derecho en dergelijke je bekend voorkomen. Maar na een deel van de aanwijzingen opgevolgd te hebben die leiden over een ooit verhard geweest zijnde weg, tot een wandeling door een akker waar ik een klap tegen mijn hoofd krijg van een reuzendistel –tot bloedens toe gewond– en een valpartij waarbij mijn broek scheurt en ook mijn benen tot bloedens toe gewond raken, staan we dan toch aan de verkeerde kant, dat dan weer wel, van een vierbaansweg. Dezelfde weg die we op aanwijzingen van de lokale bevolking hadden willen vermijden; ik ga niet met de fiets de autopista op! Er staat een motoragent, dus voor de vijfde maal gevraagd waar de weg naar Alhaurin el Grande is. De policia in Spanje is niet flauw, want net als alle andere behulpzame Spanjaarden die ons over de autopista sturen, wil ook deze man ons met de bepakte fiets op de

nek over de middenberm tussen het druk verkeer door naar de andere kant van de weg sturen. Tenslotte is dat de normale manier om op de gewenste weg te komen. Het lijkt ons toch beter om het op een andere manier te proberen; eerst een stukje lopen en dan op een plaats waar de vangrail in de middenberm ontbreekt, tussen de hard rijdende auto’s door naar de andere kant hollen –fiets aan de hand, niet op de nek– en weer terug naar waar we waren, maar dan aan de goede kant van autopista. Ja, dat kon ook, had de agent gezegd maar zijn gezicht verried dat hij maar omslachtig vond. Na zeven (!) kilometer en drie kwartier zijn we dan toch eindelijk op de gewenste weg aangeland. Helaas een beetje drukke weg, maar gelukkig wel omhoog, want daar zijn we tenslotte voor gekomen. Vanaf hier vinden we de weg naar onze eerste pleisterplaats zonder verdere problemen en bereiken die zelfs nog voor het donker. Dan is de ellende voorbij en ben ik echt in Spanje aangekomen: ik drink het eerste Spaanse pilsje. Gewond raken hoeft voor mij niet zo.

gecrankt en geshift

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

De Fietskaart Informatie Stichting (FIS)

Fietsen begint over de grens In Nederland zijn diverse clubs die zich richten op de vakantiefietser. De Fietskaart Informatie Stichting, afgekort tot FIS, heeft onder andere de bekende St. Jacobsroute en de Groene Weg naar de Middellandse Zee uitgezet. Is de FIS interessant voor leden van de Wereldfietser en de Vakantiefietser? TEKST ERIC SCHUIJT FOTO’S FIS

14 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

De voorzitter Roelof ten Doesschate antwoordt: “Wij willen met de stichting het contact tussen fietsers en routemakers bevorderen. Dit doen wij door routes te ontwerpen en uit te geven. Wij richten ons daarbij speciaal op meerdaagse fietstrektochten in het buitenland. Of de FIS interessant is voor jullie leden? Ik denk het wel.”

Commercieel? Wouter Bazen en zijn vrouw Robertien zijn de auteurs van De Groene Valleien Route: “Onder de leden van De Wereldfietser zijn er een stuk of 500 fanatici die voornamelijk buiten Europa fietsen en geen interesse hebben in de FIS. Kijk, een artikel van iemand die over de Beringstraat fietst, vind ik erg boeiend, maar ik moet er niet aan denken om dat zelf te gaan fietsen. De andere 2500 leden lezen het blad en vinden de routes van de FIS wél interessant. Het viel mij laatst op dat jullie vereniging op beurzen vooral probeert om nieuwe leden te winnen. De FIS probeert vooral mensen op de fiets te krijgen. Wij beperken ons niet alleen tot onze eigen boekjes maar wijzen de potentiële fietsers ook op de routeboekjes van Benjaminse, Reitsma en Sitters. Ik heb juist het idee dat de leden van De Wereldfietser denken dat wij commercieel bezig zijn. Nou vergeet het maar! De auteurs krijgen bijna geen rode cent voor hun boekjes en we zijn allemaal vrijwilligers. Bert Sitters is een van de weinige wereldfietsers die opbouwend met ons meedenkt.”

beschreven en bewegwijzerde routes, anderzijds zijn er de vier ringen die om Nederland heen gaan. De eerste en de tweede ring lopen door Frankrijk en Duitsland. Die is voor fietsers die dichterbij huis willen blijven (noot: De Groene Valleien Route is deel van de eerste ring). De derde en vierde ring lopen door Frankrijk, Zwitserland, Italië, Oostenrijk en het voormalige Oostblok. Deze hebben hun charme voor fietsers die het verder weg willen zoeken en vaak meer ervaring hebben. Niet alle landen zijn voor ons interessant om nieuwe routes uit te zetten. Wat dat betreft heeft het voor ons weinig zin om het fietswiel opnieuw uit te vinden. De routes in Duitsland en Engeland staan al in goede boekjes beschreven, dus wij richten ons op andere landen. In Frankrijk is voor de tweede ring de LoireKastelen- en de Loire-Donau-route uitgegeven. Voor de derde ring is er nu de Midden Frankrijkroute van Bordeaux naar Genève en voor de vierde ring de Katharen-Basken-route. De rest van de derde en vierde ring volgt. Komend jaar willen we ons ook richten op Tsjechië, Polen en Slovenië. We gaan kijken welke bestaande routes er zijn en of er leukere routes zijn. Zo hopen we expertise op te bouwen. En natuurlijk worden we daarbij geholpen door onze controlefietsers.”

Thema

Wouter, jij bent binnen de FIS het aanspreekpunt voor het Fietsweb. Wat houdt dat Fietsweb precies in? “Het Fietsweb is een blauwdruk van fietsroutes in Europa. Enerzijds is het opgebouwd uit

Clemens Sweerman is de auteur van onder andere de beroemde St. Jacobs-routeboekjes. Zo’n pelgrimsroute uitzetten en bijhouden lijkt me monnikenwerk. Clemens, waar doe je het voor? “Ik wil gewoon zoveel mogelijk mensen op de fiets krijgen en die daar lol aan laten beleven. Maar ik ben wel bang dat het moeilijk is om jonge mensen op de fiets te krijgen. Het is lastig om die te vinden. We proberen die mensen op beur-

De St. Jacobsroute

De Katharen Basken route

Ringen

De FIS probeert vooral mensen op de fiets te krijgen zen te benaderen. En dat is makkelijker met routes die net over de grens beginnen en, wat mij betreft, het liefst met een historische route. Hoe dat komt? Toen ik terugkwam van mijn tocht van anderhalf jaar van Alaska naar Vuurland bedacht ik dat er dicht bij huis nog zo veel te ontdekken is. Veel mensen kennen hun eigen omgeving niet en rijden met de auto overal voorbij. Als je in Europa door een landschap fietst, dan heeft dat landschap een bepaalde historie. De Limes-route volgt de noordgrens van het Romeinse Rijk. De St. Jacobs-route volgt de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Op deze routes hebben handelingen plaatsgevonden die tot de verbeelding spreken. Een gidsje voor buiten Europa zou niet praktisch zijn, want onze routes worden door vrijwilligers nagefietst en bijgewerkt. Een route in Azië is moeilijk bij te houden. In Frankrijk is dat een stuk makkelijker.

Bottlenecks Als een fietser de North Sea Cycle-route wil fietsen, moet die de routeboekjes en kaarten bij elkaar schrapen. Is het geen mooie taak van de FIS om deze routes in één boekje samen te vatten? Wouter: “We hebben een boekje waarin globaal een en ander staat aangegeven. Onze uitgave beperkt zich tot het aangeven van de bottlenecks in de routes. Er staan bijvoorbeeld vertrektijden van ferry’s in en de route in Zweden en Noorwegen staat er goed in beschreven. Volgend jaar willen wij de hele North Sea Cycle-route beschreven hebben. Niet compleet beschreven, maar globaal zoals nu al is gedaan voor Zweden en Noorwegen. Ook dan moet je nog steeds de uiteenlopende delen aanschaffen van de diverse buitenlandse uitgeverijen. Die zijn als geheel pakket te koop bij De Fietsvakantiewinkel. Omdat

de North Sea Cycle-route via het gesubsidieerde Euroweb bij het Landelijk Fietsplatform terecht is gekomen, zijn zij nu ook buiten de landsgrenzen bezig. Maar eigenlijk doet het Landelijk Fietsplatform alleen de LF- routes binnen Nederland en wij de routes daarbuiten. En buiten Nederland begint eigenlijk ons werkterrein. Wij zeggen altijd: fietsen begint over de grens.”

Je kan donateur worden van de FIS door minimaal Euro 11,50 per jaar over te maken op postbank 4291057.t.n.v. Fietskaart Informatie Stichting, Utrecht. Donateurs worden op de hoogte gehouden door middel van het blad Fietsplan dat twee keer per jaar verschijnt. Donateurs kunnen de uitgaven van de FIS met korting bestellen op de website van de FIS: www.fietskaartinformatiestichting.nl b

Alle routes van de Fietskaart Informatie Stichting bij elkaar verzameld op een kaart

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST EN FOTO’S FREEK VERBAKEL

De vele routes naar Frankrijk’s beroemdste alpentop

Meer dan l’Alpe d’Huez Mijn ‘Tour d’Alpen’ begint in Maastricht met koffie en appelgebak. Een goede start van de vakantie. Vanuit Maastricht volg ik samen met Mark ‘De groene weg naar de Middellandse Zee’. Zo maken we eerst wat kilometers voordat we echt de bergen in duiken. We rijden door de Ardennen naar Luxemburg en zakken de Moezel af Frankrijk in. Daar komen we in Lotharingen, een arme streek. Toch worden er nieuwe huizen gebouwd, waarschijnlijk voor de pensionado’s die uit de grote stad terugkeren naar het platteland. Een groep wielrenners passeert ons ’s morgens. Zij zijn op weg naar Athene, voor de Olympische spelen. Ze hebben een volgauto bij zich, die alle bagage vervoert. Groot is onze verbazing wanneer we ’s middags op de camping komen en ook die wielrenners daar zien staan. Ze blijken dagelijks net zo ver te fietsen als wij. Onze tent staat net, wanneer het begint te stormen en onweren. We hangen met acht man aan de tent van de wielrenners om te voorkomen dat hij wegwaait. ‘Nu zijn jullie al zo lang op de camping, en nog steeds staat jullie tent niet!’ sneren wij. Hoewel we ‘De Groene weg naar de Middellandse Zee’ volgen, lijkt het soms meer de gele weg: we zien veel graanvelden. Hoe zuidelijker we echter komen, hoe groener de omgeving en hoe langer de hellingen en hoger de heuvels worden. We komen zelfs door een echt stadje met heuse winkels. Zonder het te merken zijn we al ter hoogte van Genève gekomen. Mark buigt hier af richting Limoges en ik duik de Alpen in. Mijn eerste plan, om naar Bourg d’Oissans te fietsen en dan l’Alpe d’Huez te beklimmen, gaat de ijskast in na een gerichte blik op de kaart. Ik kan ook via de Col de la Madeleine (2000 m) naar Frankrijks beroemdste alpentop. Dat is natuurlijk best leuk, zo’n bergpasje. Het betekent wel flink klimmen. Er fietsen ook twee Fransen. ‘We doen eerst de Col de la Madeleine, morgen Col du Glandon (1908 m). Vervolgens gaan we naar de Col du Galibier. Één colletje per dag!’. Hmm, ik kan natuurlijk ook een langere omweg maken naar l’Alpe d’Huez bedenk ik me nu. Plan B gaat ook overboord; plan C komt in beeld.

Sirenes Het eerste stuk van de klim naar de la Madeleine is redelijk zwaar. Eigenlijk had ik vandaag al op de camping in Albertville willen stoppen, maar het was nog erg vroeg, dus toch maar doorgefietst. Op 10 km voor de top besluit ik m’n tent op te slaan op een vlak stukje gras. Het is mooi weer en het uitzicht is fantastisch. ’s Nachts word ik wakker van de regen. ’s Morgens is alles grijs. Wolken, mist en regen. Zonder uitzicht fiets ik verder omhoog. Op de Madeleine is het nog maar 9 graden, waait het hard en komt het water met bakken naar beneden. In de afdaling worden mijn velgen tijdens het remmen gelukkig vanzelf gekoeld door het vele water dat hier

16 tijdschrift voor fietsreizigers

de berg af stroomt. Bibberend van de kou sta ik beneden in het stadje. Maar gauw wat warms drinken, boodschappen doen en weer fietsen om het warm te krijgen. Ik rijd verder richting de Col du Glandon en hoor plotseling sirenes achter me. Zestig stevig ronkende Harley’s rijden voorbij, luid toeterend en zwaaiend naar mij. Dat extra steuntje in de rug had ik net nodig, want de weg gaat hier steil omhoog en in de warme regen loopt het water (zweet en regen) in straaltjes over m’n lijf. Hoe hoger ik

Een wielrenner passeert mij, kijkt hoofdschuddend naar mij en zegt: ‘Too heavy’. kom, hoe minder ik zie. Mist, mist en nog eens mist. Soms is het zicht nog geen 10 meter. Een wielrenner passeert mij, kijkt hoofdschuddend naar mij en zegt: ‘Too heavy’. Hopelijk doelde hij hiermee niet op mijn gewicht. Na de Col du Glandon is de Col de Croix de Fer (2068 m) niet zo ver meer, dus die drie kilometer doe ik ook nog maar even. Daar is het droog. In vliegende vaart fiets ik het dal in en zoek een hotelletje, dan kan ik weer eens een lekkere (warme) douche nemen en de natte spullen laten drogen.

Beteuterd De volgende dag is het prachtig weer. Goed weer dus om de Col du Telegraph (1570 m, daarna afdaling naar Valloire op (1430 m) en de Col du Galibier (2645 m) te beklimmen. Iedereen die ik onderweg sprak, zei dat de Galibier veel zwaarder is dan de Glandon, maar daar is mij niets van gebleken. Het uitzicht is werkelijk fenomenaal, misschien dat hij mij daarom meeviel. Veel wielrenners kijken beteuterd wanneer ik mijn volbepakte fiets bij het bordje van de col zet om een foto te maken. Hun prestatie valt nu in het niet. De motorrijders die bovenop de col staan, vinden het wel geweldig. Na deze col volgt een lange, schitterende afdaling door een

diepe kloof met veel watervallen, uitzicht op gletsjers, enzovoorts. Dan kom ik in Bourg d’Oissans, een mooie gelegenheid om maar meteen l’Alpe d’Huez (1860 m) op te gaan. Dat valt een beetje tegen. Waarschijnlijk omdat ik die dag al 90 km gefietst heb met twee redelijke bergpassen, alle bagage nog bij me heb en omdat het heel hard waait (tegenwind natuurlijk). De weg omhoog staat helemaal vol gekalkt met namen van wielrenners. Een paar dagen geleden was hier de tijdrit van de Tour de France. Overigens is Lance Armstrong hier niet populair, Jan Ullrich wel. Soms staan er zelfs ronduit smerige opmerkingen over Armstrong en Amerika op de weg. De sportiviteit is dan ver te zoeken. L’Alpe d’Huez is een echt wintersportdorp: niets te beleven dus. Weer terug in Bourg d’Oissans zoek ik maar eens een camping op. Er zijn er veel en overal stikt het van de Nederlanders. Naast mij op de camping staat een groep Belgen die met volgauto op weg zijn naar Zuid-Frankrijk. Ook zij hebben vandaag op hun racefiets dezelfde bergpassen beklommen en zijn reuze trots op zichzelf. Ik zie het allemaal een beetje lachend aan en vraag me af of ze alleen voor de prestatie hebben gefietst. Ik heb in ieder geval erg genoten van mijn Tour de Alpen! b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

SAMENGESTELD DOOR ANDRÉ RAMAULT FOTO MARCO MEIJERINK

Veilig op fietsreis Omdat een incidentrijke fietsreis uitzonderlijk is, brengt dit tijdschrift gewoonlijk hoofdzakelijk leuke reisbelevenissen. Z0 niet in dit thema. Fietsreizigers vergeten niet vlug een probleemsituatie. Hun pechverhalen zetten ons aan tot alertheid. Veiligheid heeft veel te maken met het juist inschatten van risico’s. Op zijn vaak gelauwerde website www.wereldreiziger.be zet Dries Beheydt zich fel af tegen de geruchten – zeg maar roddels - over het ‘onveilige, ver-van-huis’, of... ‘echt nieuws is slecht nieuws’. ‘Verreweg de meeste wereldreizigers komen met fantastische ervaringen en spannende verhalen behouden thuis. Alleen heerst er een cultuur om slechts de vervelende, nare en meest spectaculaire dingen te onthouden en door te vertellen. Zodra je tegen je familie en vrienden het idee oppert om een wereldreis te gaan maken, komen ze prompt met de meest naargeestige verhalen op de proppen. Die hebben ze via- via van andere mensen die weer andere reizigers kenden gehoord. Die reizigers werden altijd geconfronteerd met de meest verschrikkelijke ziektes, berovingen, ongevallen, verlies van bagage, natuurrampen, oorlogen en noem maar op... Je kan het zo gek niet bedenken of iemand uit de kennissenkring heeft het wel meegemaakt. Het lijkt wel of iedereen je probeert te ontmoedigen. Maar de goede verhalen, die 99,9 % van alle reizigers met zich meebrengen, worden zelden of nooit doorverteld. Dat is niet ‘bijzonder’. Laat je vooral niet ontmoedigen door verhalen over nare verschrikkingen die andere reizigers hebben doorgemaakt. ... Doen dus!’

thema Wij dragen dit themanummer op aan de fietsreizigers die het ergste overkwam; wij denken o.m. aan Joeri Lema van De Vakantiefietser en Ernestine Glasbergen van De Wereldfietser.

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

thema

TEKST EN FOTO’S WILLEKE VAN BAALEN

No money, no blood Overreden door een vrachtwagen in Laos September 2002. Mijn vriend Bé en ik gaan van start voor een fietstocht door Thailand, Laos en Cambodja. We betwijfelen sterk het nut van creditcards in Zuidoost-Azië, maar uiteindelijk gaat het plastic kaartje toch mee ... Noord-Thailand is boeiend, maar Laos bevalt ons nog meer, net iets puurder, minder toeristisch. Het is inmiddels 16 oktober. We gaan vroeg van start om vanavond nog de Laotiaanse hoofdstad Vientiane te halen. Op eigen tempo fietsend, wachten we geregeld op elkaar. Na mijn zoveelste fotostop is Bé over de heuvels uit het zicht verdwenen. In de volgende bocht hoor ik het wegschuivend geluid van een remmende truck. Hoewel ik keurig rechts rij, wil ik nog naar het randje. Voor ik kan reageren word ik aangereden. Gelijktijdig dendert het voor- en achterwiel van de vrachtwagen over de fiets en over mijn nog vastgeklikt linkerbeen. Op mijn buik liggend en misselijk van de pijn probeer ik de ravage te overzien. Mijn been ligt aan flarden, ik bespaar jullie de details. In fracties van seconden zindert het door me heen: ‘Ik ben er geweest, dit is mijn zwanenzang’. Ik ben machteloos en kan geen kant op. De vrachtwagen komt tot stilstand in de berm, maar de inzittenden laten zich niet zien. Drie vrouwen komen toegesneld om hulp te bieden, maar ze rennen nog harder weg wanneer ze mijn geplet been en het bloed zien. Bé peddelt onwetend verder, ik hoop het nog te kunnen rekken tot hij terug is. Mijn leven flitst door mijn hoofd. Met de fiets op reis gaan is mijn grote passie en hier lig ik nu te sterven in het harnas. Ik heb geen idee hoe lang ik hier lig, tot Bé er opeens weer is. Gealarmeerd door een automobilist maakte hij rechtsomkeert. Nog nooit was ik zo gelukkig met zijn komst. Berusting maak

20 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

zich van mij meester: “Bé, ik ga dood” zeg ik gelaten. Daar heeft mijn vriend geen oren naar. Met een shirt bindt hij mijn been af en schreeuwt dat ik bij bewustzijn moet blijven. Het asfalt is kokendheet en nooit eerder had ik zo’n dorst. De vrachtwagenchauffeur en zijn maten komen er inmiddels bij. Bé duwt plasticfolie in hun handen om mij uit de zon te houden. Verlamd van schrik laten ze het ontglippen. Radeloos roept Bé om een ambulance, maar mobieltjes om de 112 (100) te bellen zijn er niet.

Hel van pijn Even later stopt een motoragent. Zonder zich om mij te bekommeren begint hij formeel met het opstellen van een situatieschets. Na een tijdje stopt een oude pick-up. Twee mannen tillen me op in de smerige laadbak. Bé ondersteunt me zo goed mogelijk mijn been, maar kan niet verhinderen dat ik door een hel van pijn ga. Bezorgd om zijn rapport eist de agent dat alles blijft liggen zoals het lag. Elke seconde telt, voor discussie is geen tijd. Ons geld blijft achter in de fietstassen en alleen mijn stuurtas kan Bé nog mee graaien. De voorzieningen in de Laotiaanse medische post zijn beperkt. Ik heb dringend bloed nodig, maar de bloedgroep van Bé is niet conform de mijne. Donorbloed moet cash betaald worden. Ons geld bleef achter en hier is onze creditcard geen alternatief. Ongeduldig dringt Bé aan op actie. De arts repliceert zakelijk: “How do you want to buy blood, when you have no money?” Ik blijf scherp en weet uit te brengen: “In mijn stuurtas zitten nog dollars”. Daarvan kunnen we uiteindelijk een paar zakken infuusvloeistof kopen. Met een stok uit de tuin wordt mijn been gespalkt.

Inmiddels is een ambulance naar Vientiane geregeld, maar die vertrekt niet vooraleer de gealarmeerde persfotograaf zijn kiekjes heeft. Mijn leven in de waagschaal voor een bloederig plaatje in de krant! Al bij de ingang van het ziekenhuis in Vientiane wordt hoofdschuddend verduidelijkt dat dit voor hen te complex is. Ik word op een andere brancard getild en een ziekenwagen brengt ons naar Nong Kai in Noord-Thailand, een rit van 35 kilometer. Irritant oponthoud bij een onbemande tolpoort en nonchalant verpleegpersoneel stellen onze zelfbeheersing maximaal op de proef. Meer dood dan levend kom ik in Nong Kai aan. Het tonen van de creditcard is evenwel het startsein voor adequate hulp, met spoed word ik geopereerd. De creditcard die bijna thuis achterbleef, opent nu deuren en redt mijn leven. “Now you’re almost a Thai woman” grapt de chirurg, nadat hij me elf zakken bloed toediende.

Zes operaties Intussen legt Bé contact met de ANWB alarmcentrale. Zij nemen een stuk coördinatie over en steunen ons waar mogelijk. Niets dan lof hierover! Na twee dagen Nong Kai ben ik stabiel genoeg voor de acht uur durende ambulancerit naar Bangkok. Het bedrijf van de aanrijdende chauffeur stuurt een delegatie van drie zichtbaar aangeslagen mannen. Zij komen daarna nog enkele keren op bezoek en zorgen ervoor dat onze bagage terechtkomt. Dit gaat niet zonder slag of stoot, want de politieagent eiste een aantal van onze spullen als bewaarloon. Twaalf dagen Bangkok en zes operaties verder, word ik naar Nederland gerepatrieerd.

“How do you want to buy blood, when you have no money?”

Wat er over is van de fiets van Willeke na het ongeluk

Een begeleidende verpleegkundige komt darvoor over. Bé belt het vrachtwagenbedrijf en dankt hen voor hun steun en betrokkenheid. Hij verneemt dat de aanrijdende chauffeur in de gevangenis gestorven is. Wie in Laos een ongeval veroorzaakt gaat voor de duur van het onderzoek in de cel. De werkgever beweert dat zijn chauffeur een natuurlijke dood stierf. Ik heb dit maar voor waar aangenomen.

Doorzettingsvermogen Na de lange revalidatie heb ik nu ruim twee jaar later mijn leven weer aardig op de rails. Sinds een half jaar ben ik weer aan het werk. Tegen de verwachtingen in fiets ik weer en probeer de afstand op te drijven. Eerder bracht ik een voor mij uiterst zware, maar onvergetelijke fietstocht in Tibet tot een goed einde. Met hetzelfde doorzettingsvermogen sta ik nu weer zover. In mijn eentje had ik dit

ongeval niet overleefd. Wij reizen met de fiets om ‘het echte leven’ mee te maken en in Laos is ons dat overdreven goed gelukt. Na de onthutsende realiteit: ‘Geen geld, geen bloed’, kunnen wij goed relativeren. Een reisverzekering kan ik niet genoeg aanbevelen. Ruim een jaar na het ongeval reisden we naar het ziekenhuis in Bangkok om het dossier af te sluiten. Ik ontmoette er het hoofd van een revalidatiekliniek in Nepal. Het intrigeerde deze fysiotherapeut toen ik hem vertelde waarom ik kreupel liep. Na een kort onderzoek luidde zijn advies: “Begin opnieuw met fysiotherapie, er is meer hersteleffect te behalen”. Ik was ermee gestopt nadat mijn therapeut dit het hoogst haalbare vond. Ik ging terug in therapie. Zonder deze ontmoeting liep ik nu beduidend slechter en van fietsen was geen sprake geweest.

Reizen is nu anders dan voorheen, ik ben mijn onbevangenheid kwijt en besef mijn kwetsbaarheid. Toch mis ik de fiets en de fietsreis die een nachtmerrie werd wil ik zo vlug mogelijk afmaken. Laat dit verhaal je vooral niet weerhouden van je fietsplannen. Maak de fietsreis waarvan je droomt, er kan snel genoeg iets tussenkomen waardoor het nadien misschien niet meer kan. Het lijkt me verschrikkelijk verder te moeten met de gedachte: ‘Had ik maar...’

PS.: Door het verlies van een schroef van het rechter klikpedaal, was alleen mijn linkerschoen vastgeklikt. Het is speculeren, maar de vraag blijft: ‘Was het minder slecht afgelopen zonder SPD-pedalen?’ b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

thema

TEKST DENNIS EN MARIJCKE KOOMEN FOTO ANDRÉ RAMAULT

Stuurtas gestolen in Sucre, Bolivia

Vakantie in duigen Je bagage geheel of gedeeltelijk kwijt! Je moet het meegemaakt hebben om te weten hoe het voelt. De ontreddering is soms zo groot dat terugkeren wordt overwogen. Vlug komt evenwel het besef dat materiële zaken vervangbaar zijn. Tijdens de lunch in een theehuis van Sucre slaat het noodlot toe. Twee mannen komen aan het tafeltje naast ons zitten, terwijl drie anderen aan de bar een ijsje bestellen. Een van hen begint een gesprek. Hij beweert dat het water uit het fonteintje naast het theehuis zo lekker ruikt. Wij denken ‘Waar heeft die man het over’, maar gaan toch even kijken. Op dat moment verlaten ze allemaal snel de zaak. Voor wij door hebben dat onze stuurtas verdwenen is, zijn ze in geen velden of wegen meer te vinden. Het is niet te beschrijven wat dan door je heen gaat. Mijn fototoestel dat ik 12 jaar geleden met een krantenronde bij elkaar spaarde, de Psion met ons dagboek en alle adressen, de kilometertellers –eentje heeft er bijna 10.000 km op zitten en de andere met hartslag/hoogtemeter is splinternieuw– de kaart van Bolivia en ook de vliegtickets, alles in een klap weg. Heel onze vakantie in duigen!

Aangifte Dan gaan we aangifte doen, dit moet voor de verzekering. Gelukkig gaat een meisje uit het theehuis mee om het precies uit te leggen. Wanneer we het politiebureau binnenlopen, vervliegt de al geringe hoop dat we ooit iets terugzien. De politieman zit achterover geleund tv te kijken en is een beetje geïrriteerd dat wij hem komen storen. Hij spreekt geen woord Engels en wij slechts een paar woorden Spaans. Na ruim een uur staat alles op papier. Nou ja papier, alles is genoteerd op een kladblok van de plaatselijke discount. Als we weg gaan klapt hij het blok dicht, zegt dat ze het zullen onderzoeken en gaat verder met tv kijken. We

22 tijdschrift voor fietsreizigers

Nog 137 kilometer naar Sucre

moeten om 18.00 uur terugkomen om te kijken of ze iets gevonden hebben. Ik pies bijna in mijn broek van het lachen. Alsof ze ook maar iets gaan doen.

Uitdaging Dan begint het geregel met de verzekering. Het belangrijkste is vervangende vliegtickets te krijgen. Dat valt niet mee. Pas een week later in Potosi hebben we dat voor elkaar, in samenwerking met de ouders van Marijcke in Nederland. De vliegtickets moeten we eerst zelf voorschieten (500 US$!) maar later worden ze, en

ook de inhoud van de tas, door de reisverzekering terugbetaald. De volgende dag komen we Jan weer tegen. Wij zitten diep in de put, maar met veel bemoedigend gepraat krijgt hij ons zover dat we doorgaan. Hij heeft een kaart en een afstandsmetertje en samen willen we naar Potosi. We blijven eerst nog twee dagen in Sucre om het mooie stadje te verkennen. Voor 270 Bolivianos (45,00 EURO) kopen we een fototoestel. Daarmee kiekjes maken is een nieuwe uitdaging. b

TEKST LUC HERMANS

TEKST GEERT BORSTLAP EN KATRIEN DOMEN

Belizaans avontuur

Belize

Leefbare wereld Luc Hermans aarzelde om ons deelgenoot te maken van onderstaande belevenis. Een exotisch land levert toch meestal een verhaal op van witte stranden en mooie zonsondergangen, terwijl Belize hen confronteerde met narigheid. ’s Avonds arriveren Jürgen en ik in Belize City, de voormalige hoofdstad van Belize. Na de douche informeren we bij Peter, de manager van ons guesthouse, naar een goede eetgelegenheid. Peter staat er op ons te vergezellen naar zijn favoriete restaurant. “Een kwestie van veiligheid”, verduidelijkt

voel ik twee graaiende handen in mijn achterste broekzak, er is dus nog een tweede kerel in het spel. Dit wordt lastiger om de schade te beperken. Hij mag in geen geval bij mijn linker kniezak komen, want daar zit een groot dollarbedrag. Achteloos dek ik het af met de linkerhand en haal gelijktijdig

… de basisregel bij bedreigende situaties: ‘blijf rustig en analyseer de situatie’ hij. Na het avondmaal keren we met zijn drieën terug naar ons pension, het is amper honderd meter lopen. Intuïtief voel ik dat we gevolgd worden. De straat is verlicht en de beveiligde Amerikaanse ambassade ligt maar op een steenworp van onze slaapplek. Op het moment dat Peter naar zijn voordeursleutel tast, hoor ik links van mij een geluid. Op één meter afstand verschijnt een donkere kerel die met de rechterhand een kanjer van een pistool op mij richt. Bliksemsnel trekt hij met de linkerhand de opspanstukken achteruit. Ik hoor een klik, het pistool staat op scherp. Rechts van mij zie ik niemand meer, Peter en Jürgen hebben tijdig de benen genomen.

Confrontatie Beroepshalve ben ik gewoon met wapens om te gaan, maar dit is de eerste confrontatie vanuit deze positie. Ik blijf er rustig bij, althans dat wordt achteraf beweerd. Van een vroegere trainingssessie herinner ik mij de basisregel bij bedreigende situaties: ‘blijf rustig en analyseer de situatie’. Wat de kerel wil is vanzelfsprekend geld. Opeens

mijn geldbuidel uit de rechterbroekzak. Hierin steken slechts enkele dollars en de ‘Ché penningen’, een relatiegeschenk van bevriende Cubanen. Ik hou de geldbuidel in de hoogte en de man achter mij grist het uit mijn handen. Daarop zetten ze het allebei op een lopen. Ik voel geen behoefte er achteraan te gaan. Rustig stap ik naar de Amerikaanse ambassade. Peter en Jürgen hebben een veiligheidsagent tot ‘actie’ kunnen bewegen: de man belt simpelweg de politie op. Achteraf realiseert mijn reisgezel Jürgen zich dat een kerel ons tot drie keer toe kwam observeren in het restaurant. In de politiewagen maken we een stadsronde, maar het is vergeefs zoeken. Op het politiebureau krijgen we foto’s van criminelen voorgelegd, maar het levert niets bruikbaars op. Ik verloor slechts een gering geldbedrag, de ‘Ché’s’ hebben vooral een emotionele waarde. Gelukkig kan geen crimineel mij de boodschap van Ché afnemen: ‘een leefbare wereld voor iedereen’. b

Een reis voorbereiden betekent ook de risico’s leren kennen. Dat Algerije hoog scoort als ‘onveilig land’ was ons bekend. We wilden 18 maanden avontuurlijk fietsreizen afsluiten met een week genieten in het exotische Belize. We kunnen nu zeggen: ook Belize blijkt een kwalijke reputatie te hebben. Een heel bijzonder sfeertje hier in Belize, het vroegere Brits Honduras. Het is een mix van Afrika, Amerika en Azië met een grote creoolse gemeenschap, reggae muziek, drugs, heet, vochtig, duur,... We voelen er ons niet direct thuis. Vooraleer we broodjes kunnen vinden, worden we op straat een tiental keer aangesproken door drugsdealers: “You want some pot, man?” Dit drugsmilieu zorgt ook voor de nodige criminaliteit. Al tijdens onze tweede nacht in Belize krijgen we op de eerste verdieping van ons hotel ongewenst bezoek. Van de fietsen voor onze kamerdeur worden het fietscomputertje en de wielassen met snelspanners meegenomen. De rest van onze fietsen is stevig vastgeketend en kregen ze niet los. Wij verdenken de nachtwaker. Dit voorval bevestigt onze eerdere negatieve indruk van Belize. In overweging genomen dat dit de enige diefstal is op de hele reis, willen we de geleden schade niet dramatiseren. We beslissen een week te gaan lanterfanten op een van de tropische ‘Robinson Crusoeeilanden’. Alsof Belize helemaal behekst is, regent het de hele week. We kiezen dan maar voor activiteiten in het glasheldere water: snorkelen in het prachtige rif, jagen op haaien, duiken naar schelpen (conch’en) en deze laten klaarmaken, kreeft degusteren,... Terug op het vasteland doen we de volle 500 km door Belize met de bus. We kunnen niet snel genoeg weer in Mexico zijn. Ze zullen ons hier niet snel terugzien! b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

thema

TEKST EN FOTO’S BRAM JORDENS

Fietsvreugde brutaal verstoord in Peru

“Yes, I’m in Cuzco!” Vrijdag 30 april 2004, 17.45 uur. Vanmorgen ben ik met de zon opgestaan; ik wil Cuzco bij daglicht halen. De dagtocht –120 km met een bergpas op 4000 meter hoogte– is bijzonder zwaar. Op weg naar Cuzco ontmoet ik een Vlaamse familie. Zij zijn op de terugweg van Machu Picchu en nodigen mij uit in hun hotel. Bij zonsondergang fiets ik de laatste heuvel op en schreeuw mijn vreugde uit naar een man in zijn tuin: “Yes, I’m in Cuzco!” Verwarrend Ik voel mij zalig alsof ik uit een diepe slaap ontwaak. Ik zie de vorm van een straatgoot die eindigt in de zwartblauwe lucht. Even herinner ik me niets meer. Ik pijnig mijn hersenen en probeer verbanden te leggen. Ik zie mensen rondom mij, mijn fiets ligt verderop. Van mijn bagage ontbreekt alleen de linker voortas, verder lijkt alles in orde. Meer en meer mensen verzamelen zich rond mij, ik zie hulpeloosheid op hun gezichten. Het is een bizarre gewaarwording in een mij vreemde omgeving en ik spreek amper enkele woorden Spaans. Gretig aanvaard ik een glas water en spoel het bloed uit mijn mond. Op één been geraak ik rechtop en zoek steun. Een vrouw grijpt me stevig vast, emotioneel en ook fysiek omhels ik haar. Het volgende moment geef ik een kind dat mijn fiets aanraakt een tik. Ik heb onmiddellijk spijt en aai het kind over het hoofd. Het is allemaal zo verwarrend.

Cuzco; here I come!

Het laatste zonlicht valt over de stad, ik stop en geniet van het uitzicht op Cuzco. En dan gebeurt het. Van de overkant van de drukke baan komen vijf mannen snel op me afgestapt. Ik vermoed dat ze, zoals veel nieuwsgierige Peruanen, mij vragen willen stellen.

24 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Maar de eerste man grijpt me meteen naar de keel, terwijl de anderen mijn handen op de rug klemmen. Al worstelend slaag ik erin mijn rechterhand los te krijgen en wil hen afhouden. Dan kijk ik recht in de loop van een pistool. De man voor mij heeft iets in zijn hand dat lijkt op een plant en drukt het tegen mijn neus.

Hoe lang het duurt voordat de politie ter plaatse is weet ik niet. De agenten dragen geen uniform, wel trainingspakken. Ze laden mijn fiets in de pick-up en gebieden mij in te stappen. Zijn het echte agenten? Ik herinner mij verhalen van valse agenten die naïeve toeristen beroofd achterlieten. Er volgt een helse zoektocht door de stadswijken. Af en toe stappen ze uit en maken dreigend een ronde met het pistool in de hand. Het lijkt een scenario uit de misdaadfilm met mij in de rol van slachtoffer. Uiteindelijk gaan we naar een politiebureau en begint de ondervraging. Terwijl een agent een revolver en een pistool onder mijn neus duwt, vraagt hij: “Cual de estas fue?” (welk pistool gebruikten ze?) b

TEKST EN FOTO LUC SOETAERT

Opgelicht door een praatjesmaker in Istanbul

Verdacht koekje Ik fiets intussen 15 jaar wereldwijd en tot voor deze fietsreis had ik nooit één nare reiservaring. Maakte dit mij minder alert op mijn laatste reisdag in Turkije? In 2000 fiets ik van Wevelgem (West-Vlaanderen) naar Istanbul. Na het bezoek aan de Blauwe Moskee en de Aya Sofia, fiets ik naar de Bosporus. Het is broeiend heet en ik zoek schaduw op een bank in het park. Hoffelijk vraagt een man of hij naast me mag komen zitten. Uiteraard! De man beweert een toerist uit Koeweit te zijn en een Frans bedrijfje te leiden. Vrouw en de kinderen zijn doorgereisd naar zijn broer in Londen.

Biertje Na een uur boeiende conversatie in het Frans/Engels, vraagt hij: “Je aanvaardt toch wel een biertje van mij?” Hij wacht mijn antwoord niet af: “Blijf rustig zitten, ik haal iets bij de kiosk aan de overkant”. Ik blader in zijn ‘Lonely Planet’ en ontdek notities in een Arabische taal. De man keert terug met vier halveliterblikken bier. We openen er elk een en praten verder. Hij stelt voor samen te souperen, maar dat wijs ik af. De man drinkt zijn tweede blikje leeg en moedigt mij aan hetzelfde te doen. Ik toon hem mijn nog halfvolle eerste blik. “Open alvast uw tweede” zegt hij, “Ik haal er nog eentje en dan praten we verder”. Die zachte dwang bevalt me niet. Terwijl hij uit het zicht is, giet ik mijn vol blikje leeg in het gras. Een man tegenover mij kijkt ongelovig toe. Was dit een ‘compagnon’ van mijn gesprekspartner?

Koekje De ‘Koeweiter’ keert terug met een biertje én met een pak koekjes ‘Suliker’, een populair Turks merk. “Kan ik even uw zakmes lenen om mijn pakje te openen?” vraagt hij. Ik heb geen zakmes en de man opent het pakje probleemloos met de hand. Het eerste koekje eet hij zelf, het tweede houdt hij me voor. Ik denk nog: ‘Zo doe je dat toch niet!’ Ik weiger en haal zelf een koekje uit mijn rugzak. Hij biedt zijn koekje nogmaals aan. De vulling ziet er weinig appetijtelijk uit. Ik toon hem de hagelwitte vulling van mijn

koekje, waarop hij repliceert: ‘dit is fruitvulling’. De man dringt aan en biedt nogmaals zijn koekje aan. Ik neem het nu aan en proef een halfje. De smaak is onaangenaam en ik gooi de andere helft weg. “Het mijne smaakt nochtans lekker”, beweert hij. Niet denkend aan kwaad opzet controleer ik de verbruiksdatum: ‘juni 2001’; daar is niets mis mee! Dit is het laatste wat ik mij herinner van ons gesprek.

Noodpaspoort Ruim vier uur later kom ik langzaam bij op een politiebureel! Ik begrijp niet wat er gaande is; van wat zich hier afspeelt herinner ik me slechts flarden. Uiteindelijk leidt een Turkse agent mij naar het kantoor ‘buitenlanders’. De tolk noteert mijn verklaring. Bij lezing achteraf vind ik het zelf een erg onsamenhangend verhaal. Van mijn trekkingfiets, twee fototoestellen, paspoort en

creditcard is geen spoor meer. Een man van het Belgisch Consulaat gebiedt me morgen een vervangpaspoort te komen afhalen. De consul zelf ontvangt me! Met enkele controlevragen (voornaam vader, geboortejaar moeder) gaat hij na of ik ben wie ik beweer te zijn. Mijn noodpas is twee dagen geldig, net voldoende om Turkije te verlaten. Dit ongewoon document is aanleiding voor een tergend lang verhoor op Ataturk Airport, ik mis bijna mijn vlucht. Ik prijs me gelukkig Turkije gezond en wel te kunnen verlaten. Voor praatjesmakers kijk ik nu wel beter uit. PS: Een maand later krijg ik bericht van de arrestatie aan de Hongaars-Oostenrijkse grens van een immigrant met mijn vervalst paspoort. De politie berispt me omdat ik geen aangifte deed in België. b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

thema

TEKST ANDRÉ RAMAULT FOTO’S ANDRÉ RAMAULT EN LILJAN VERSTRAETEN

Voorkomen is beter dan genezen

Subjectieve veiligheid De term ‘subjectief veiligheidsgevoel’ duidt erop dat veiligheid niet voor iedereen hetzelfde betekent. Een risico juist inschatten verhoogt de veiligheid. Paranoia is een slechte reisgezel, naïviteit evenzeer. Vaak gehoorde adviezen zijn: ‘Verklap je reisroute niet aan opdringerige ‘locals’, etaleer geen westerse luxe en hou een ‘overvalportefeuille’ bij de hand met kleingeld, ongeldige kredietkaarten en prularia. Maak je zichtbaar ’s avonds, maar het beste is de rit voor donker te beëindigen.’ Voorbereiding en succes van een fietsreis gaan nauw samen. Maar ook de perfecte voorbereiding garandeert geen probleemloze tocht. Belangrijke informatiebronnen zijn: reisgidsen, websites en de raad van fietsreizigers. Hun websites bevatten talrijke tips. Veel geciteerd is: ‘Maak gebruik van oordopjes in slaapruimtes als jeugdherbergen, gîtes,...’ Op www.liebert.be van de ‘CycleFreaks’ Rohalt en Cindy is ‘veiligheid’ een belangrijk gegeven. Fietsreizigers zoeken antwoorden op: ‘Randonneur of ATB, 26” of 28” wielen, welke bandendikte, welke spaken,...?’ In dit tijdschrift analyseren vakmensen of ervaren fietsreizigers thema’s rond fiets en reisgerief. Via herstelcursussen wapenen De Vakantiefietser en De Wereldfietser leden tegen fietspech onderweg. En dé informatieplek van fietsreizend Vlaanderen is de fietsreisbeurs van De Vakantiefietser in Retie. Naast medicatie is alertheid voor diaree en, in sommige regio’s, malaria vanzelfsprekend. Bij kniepijn en hoogteziekte is ‘rusten’ de enige goede oplossing. (zie vorig nummer: de reportage ‘Op grote hoogte’). De reis afbreken is soms de verstandigste keuze, maar is emotioneel een moeilijke beslissing. Gezondheidsadviezen op: www.itg.be, www.lcr.nl en www.tropenzorg.nl. Platzak en ver-van-huis? Ambassades/Consulaten zijn geen alarmcentrales. Ze schieten alleen geld voor wanneer pechvogels niet terechtkunnen bij bank, ver-

26 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

zekeraar of thuisfront. Ze bemiddelen of leggen contacten met de familie, wanneer landgenoten slachtoffer of dader zijn van criminele feiten. Buitenlandse Zaken geeft reisadviezen op de respectieve websites: www.minbuza.nl en www.diplomatie.be. Sla een negatief advies voor een regio niet lichtzinnig in de wind. Het verlies van creditcards dient onmiddellijk gemeld bij Cardstop (070-344.344). Bij misbruik door derden is daarna de aansprakelijkheid van de kaarthouder beperkt tot 150 EURO. Cardstop kan kosteloos voorschotten overmaken (binnen 24 uur bij een plaatselijke bank/wisselagent) of een nieuwe bankkaart bezorgen (binnen 48 uur – in VS 24 uur). De pincode foutief intikken kan de geldopnamefunctie van de creditcard blokkeren. Het overkwam iemand in Zuid-Amerika. Travellercheques (reischeques) zijn veilig bij verlies/diefstal: op naam en wie ze int moet zich identificeren. Minpunt: vaak hoge inningkosten. Bewaar uw cash geld op diverse plaatsen. “Een zadelpen is extra veilig”, aldus Bram Jordens. Naast de dollar wordt de stevige euro bijna wereldwijd aanvaard als wisselmunt, zeker in wisselkantoren. Kleine coupures zijn handig als fooi. Hoogst dringend geld nodig in het buitenland? Enkele maatschappijen maken van geldtransfers hun kernactiviteit. In de praktijk beheerst ‘Western Union’ deze markt. Hoe werkt het? Uw thuiscontact (familie, vriend) brengt cashgeld naar een agentschap van W.U. (nu ook postkantoor) en betaalt de transferkosten. De contactpersoon

telefoneert of mailt het identificatienummer naar de begunstigde. Na identificatie krijgt deze in een buitenlands W.U. kantoor het geld in handen. Dit kan al een paar minuten na de opdracht. De keerzijde van ‘supersnel’ is: hoge kosten, onafhankelijk van de bestemming. Kleine transferbedragen geven procentueel hogere kosten. Bijvoorbeeld: €100 overmaken kost €15,50 (=15,5%); €1.500 overmaken kost €63 (=4,2%) Het verlies van de reispas moet gemeld worden bij de plaatselijke politie. In een EU-land volstaat het vervangdocument voor een legaal verblijf van enkele maanden. Een nieuw paspoort of een tijdelijk reisdocument (noodpaspoort of laissezpasser) wordt aangevraagd bij ambassade/consulaat. Laat ook een fotokopie van de reisdocumenten thuis achter. Ziekenfondsen (mutualiteiten) vergoeden alleen de MEDISCHE hulp bij ziekte/ongeval van leden in het buitenland en regelen een eventuele repatriëring. Hun tussenkomst is beperkt tot drie opeenvolgende maanden. Oproepnummer van de alarmcentrale EuroCross op de WAC-kaart (World Assistance Card) Bij reizen van lange duur is een reisbijstandsverzekering aangewezen. Tussenkomsten: dringende terugkeer om familiale redenen, bijstand na verlies reispapieren of bagage, revalidatie thuis, werkverlet,… Info: VAB (Vlaamse Automobielbond – www.vab.be/reisbijstand), ‘Protections’ (www.connections.be /verzekeringen),... Helaas wordt de clausule ‘gratis autopechhulp’ nooit vervangen door ‘gratis fietshulp’!

Fietsen in een zoutwoestijn: hoe veilig is het?

Nederland heeft een ruim aanbod fietsverzekeringen. Belgische verzekeraars hanteren forse premies en hoge franchise bij schade/verlies. Doorgaans kunnen de zuiderburen niet terecht bij Nederlandse verzekeraars. De filosofie van veel Vlamingen is daarom: ‘Met de uitgespaarde premies en met wat godsgeloof, kunnen we na enkele jaren een nieuwe fiets aanschaffen’. Info fietsverzekeringen: www.fietsen.123.nl/fietsverzekeringen.htm Belangrijk bij het verlies van vliegtickets is het onderscheid tussen ‘paper tickets’ en ‘electronic tickets’. Papieren tickets hebben een geldwaarde; onfortuinlijke reizigers moeten nieuwe tickets kopen. Dit kan achteraf gedeclareerd worden bij de reisverzekering. Wie geen reisverzekering heeft kan met de vliegmaatschappij onderhandelen over vervangtickets tegen vergoeding van de administratiekosten. Voor sommige maatschappijen is diefstal een geldig argument. Electronic tickets (online- of e-tickets) zijn reisdocumenten met een referentienummer; de boeking zelf is elektronisch geregistreerd. Met het referentienummer en na identificatie kunnen passagiers inchecken. Op termijn worden zulke tickets de regel. Vakantiefietser Milo Duyvejonck wijst op een probleem voor fietsers bij online boeken: ‘In 2004 boek ik via de website van SN Brussels Airlines een vlucht Budapest-Brussel. ’s Anderendaags telefoneer ik naar SN voor fietsreservatie. En wat blijkt: er kan slechts één fiets mee! De dame aan de lijn bevestigt dat die plaats nog vrij is. In het andere geval bleef mijn fiets in Budapest achter, of nam ik een andere vlucht. En wat met mijn vroegere boeking? Besluit: online reserveren voor de fiets kan niet; boek het

Pech onderweg: een band plakken hoort erbij...

fietsticket en het eigen ticket telefonisch.’ Milo stelt verder: ‘Dit laatste geldt ook voor treinreizen met CityNightLine (http://www.citynightline.ch). De maatschappij adviseert: reserveer gelijktijdig voor passagier en fiets (Duitsland: 00 49-1805151415). Het telefonisch doorgeven van kredietkaartgegevens is een courante praktijk. Zonder risico?’

ontdekt in de handbagage. Na drie dagen cel luidt de beschuldiging: Verboden wapenbezit!’. Na 11 september is ook een nagelknipper verdacht; zakmessen en sommige fietssloten worden in beslag genomen. De krant bericht (24-205): ‘KLM zet aanstekers en lucifers op de lijst van verboden handbagage’. Conclusie: controleer zelf de inhoud van handbagage!

Sommige reisbureaus doen utopische beloftes qua fietsvervoer. Onderteken geen vervoerscontract vooraleer alle afspraken op papier staan: garantie van fietsvervoer, voorwaarden,... Tandemvervoer is een discussiepunt! Eis van het reisbureau dat de luchtvaartmaatschappij twijfelachtige beloftes garandeert. De meeste reisbureaus doen dit, de anderen zijn te mijden!

Helm-, bril- en stuurspiegels zijn voor velen een onmisbaar ‘derde oog’. (zie ook blz. 5) De metalen stuurspiegel ‘Dropbar Cycle Mirror’ (Amerikaans merk Rhode Gear) met kunststofglas is onverwoestbaar. Zie: www.3rd-eye.com/. Info polsspiegels op: www.nettracing.com/pict/protect.

Overgewicht aan vliegbagage veroorzaakt forse meerprijzen! Kris Geerts wist deze te omzeilen: ‘Oktober 2004 vloog ik met Iberia van Zaventem naar Madrid en verder met Lan Chile naar Santiago de Chile. Op de incheckbalie bood ik mijn fiets en enige bagage aan: 21 kg, geen overgewicht. In mijn grote rugzak stak 21 kg handbagage die ik achteraf aanvulde met apart gehouden spullen. Voorbij de incheckbalie wordt handbagage niet meer gewogen (reglementair max. 10 kg). Berekend aan het relatief lage Iberia tarief van 10 Euro/kg overgewicht, bespaarde ik op de heenreis meer dan 200 Euro.’ Indien de incheckbalie moeilijk doet over 10 kg overgewicht, betoog dan - na het aanwijzen van een medereiziger boven 100 kg - dat er met uw 65 kg nog een ruime marge is! Een tragikomisch krantenbericht (20-11-2004): ‘Een man die van New York naar België wil vliegen wordt aangehouden. Reden: een vlindermes

De Dazer, het elektronisch antihondenapparaatje (www.dazer.nl) is bij veel fietsreizigers bekend. Bevestigd aan de stuurtas is het binnen handbereik. Minder bekend is de Canadese Airzound2-hoorn. Geen batterijen, montage aan het stuur, luchtdruk (7 bar) te regelen met fietspomp. Chris De Backer getuigt dat het snoeihard geluid (115 dB) van deze toeter agressieve honden ontreddert en zelfs truckers niet ontgaat! Info: www.deltacycle.com/ (Bike horns) of: www.hpvelotechnik.com/produkte. De toeter is voor €31 te koop bij ‘La Maison du Vélo’, Schaarbeek - tel. 02-742.07.45. Een evaluatie van de Airzound2 (Onmisbaar hebbeding of asociaal marteltuig) op: www.ligfiets.net/accesoires/. Op www.fietsslot.com verneem je zowat alles over fietssloten en een evaluatie van de fietsersbond. Wereldfietser Hans Mets tot slot: “Met een kompas verliest een fietsreiziger nooit het noorden!” Met dank aan Jempi Ertzinger voor de vele tips. b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

CYCLING-TOURING-EQUIPMENT

< WWW.VLERICKFIETSEN.BE > >

Handgemaakte en op maat gebouwde trekkingfietsen en tandems, afgemonteerd naar wens van de klant

> >

Vouwfietsen Brompton specialist VLERICK DARWIN: ‘OP PAD WERELDFIETS’ Nieuwstraat 16, B-9840 De Pinte tel. 0032(0)9.282.47.09 e-mail: info@vlerickfietsen.be

28 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST GUIDO VAN OSS FOTO’S CARLA SMIT

Dwars door Europa en Azië Reisgenoot gezocht: over land naar het Oosten

Ruim een jaar trok Carla Smit (41) met haar fiets door Europa en Azië. Ze had wisselende fietsmaatjes die haar vergezelden op haar tocht door Roemenië en Turkije naar Kathmandu (Nepal) en vervolgens via Pakistan en de Karakorum Highway naar China. Guido van Oss interviewde Carla Smit over haar ervaringen onderweg. “Toen een Indiër mij tot stilstand dwong, werd het me duidelijk hoe kwetsbaar je als vrouw bent als je in je eentje reist.”

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

In 2000 besloot ik een wereldreis te maken. Ik plaatste een advertentie: ‘Reisgenoot gezocht: over land naar Azië, eventueel op de fiets.’ Martin van Doorne reageerde: ‘niets eventueel; fietsen!’ Dit sprak mij aan. In mei van dat jaar startte ons avontuur. West-Europa was goed om erin te komen, de oversteek naar Oost-Europa vond ik best spannend. Verhalen over corruptie, criminaliteit en armoede hadden mij een beetje bang gemaakt, vooral voor Roemenië. Juist dat land liet echter een bijzondere indruk achter. Ik had me voorgenomen hier absoluut niet vrij te kamperen. Onderweg reisden diverse fietsers een stuk met ons mee. Daar was ik blij om. Samen staan we sterk dacht ik. Mijn angst bleek ongegrond, ik heb me erover verbaasd hoe warm, zorgzaam en gastvrij Roemenen je ontvangen, terwijl ze in zo'n armoede leven. Vrij kamperen is er geen enkel probleem en misschien wel de meest veilige manier van overnachten.

Zware beproeving In Turkije maakte ik vervolgens het meest pittige deel van mijn wereldreis mee. We fietsten de route langs de Zwarte Zeekust: het was continu dalen en stijgen. Daarbij fietsten we midden in de zomer bij temperaturen van rond de veertig

30 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

graden. Ondanks de conditie die ik ondertussen had opgebouwd, vond ik het een zware beproeving. Ik heb er zelfs even aan gedacht te stoppen. Het fietsen in Turkije was zwaar, maar dat vergeet je echter snel door de gastvrije manier waarop je overal ontvangen wordt. De strenge levenswijze van veel moslims die je in Turkije al tegenkomt viel in Iran nog sterker op. Officieel is het voor moslimvrouwen verboden om in Iran te fietsen en is het verplicht een hoofddoek te dragen. Om geen aanstoot te geven en hun cultuur te respecteren had ik in Turkije een chador gekocht. Het bleek dat ik de islamitische regels wat al te streng had opgevat. Ik kreeg het gevoel dat de vrouwen mij vremd bekeken, alsof ik hun cultuur belachelijk maakte door in zo'n gewaad te fietsen, maar misschien was het alleen omdat ik als vrouw op de fiets zat. Hoe dan ook, het riep schaamte bij me op. Na drie dagen besloot ik weer in wijde, westerse kleding, met uiteraard wel een hoofddoek op, verder te fietsen. De Iraniërs bleken erg belangstellend en nieuwsgierig te zijn naar ons als Westerse fietsers. Ze kijken naar je alsof je van een andere planeet komt. Ze proberen met je te praten en zitten overal aan. Soms hadden we, als ware filmsterren, moeite om ons van de mensenmassa te ontdoen. Dan moest de politie ons ontzetten, de mensen opzij duwen om ervoor te zorgen dat we verder konden fietsen. De Iraniërs zijn veel moderner dan ik had verwacht. De conservatieve regering zou dat meer onder ogen moeten zien. Door de weidse vlakten, de woestijnkleurige steden en enorme pontificale moskeeën was Iran hoe dan ook een van de hoogtepunten van mijn wereldfietstocht.

Taliban Na een half jaar fietsen deed zich een scheiding van geesten voor tussen mij en mijn fietsmaatje Martin van Doorne. We stonden voor Baluchistan, een woestijn met een fietstraject van meer dan duizend kilometer tussen Iran en Pakistan. Het gebied staat als onrustig bekend. Het wordt afgeraden om er individueel doorheen te fietsen. Martin wilde graag alles fietsen en besloot dit traject wel af te leggen. Ik vond het te riskant. Onderweg waren we een aantal collega-fietsers tegen gekomen, een Nederlands stel en een Engelsman. Martin ging met de Engelsman het avontuur tegemoet. Ik koos met het Nederlandse stel voor een bus naar Quetta in Pakistan.

Aangekomen in Pakistan zie je de armoede toenemen. Hoewel het prachtige gebieden zijn, heb ik in Pakistan en Noord-India meermalen angstige momenten gehad. In Pakistan stuitten we op een bijeenkomst van Taliban-aanhangers die net was afgelopen. Het was een drukte van belang, duizenden mannen met baarden in lange gewaden. We kwamen er met onze fietsen amper doorheen, het hield niet op. Ik was behoorlijk bang, vooral om mijn fietsmaatje in de drukte kwijt te raken. Dat was overigens nog voor de aanslagen van Al-Qaida op 11 september.

Ze kijken naar je alsof je van een andere planeet komt. In Noord-India moest ik een week alleen fietsen om uit te komen bij mijn nieuwe fietsmaatjes, een groepje Zwitsers, met wie ik de tocht kon voortzetten tot Kathmandu. Het was een prachtig bergachtig gebied. Het gaf me een goed gevoel om een stuk alleen te fietsen, ik voelde mij sterk, kon de hele wereld aan. Totdat een Indiër mij tot stilstand dwong. Ik merkte al snel dat het niet om een praatje ging, de angst sloeg toe. Het was nog maar een paar kilometer voor mijn eindbestemming van die dag. Ik was enorm bang en zette het op een gillen. Daar schrok hij zo van dat hij mij verder met rust liet. Het maakte me andermaal duidelijk hoe kwetsbaar je als vrouw bent als je in je eentje reist. Ik zou er nooit voor kiezen om alleen zo'n wereldtocht te maken.

Kleurrijk Mijn gevoelens over India zijn divers. Op het oog ziet alles er meer ontspannen uit dan Iran en Pakistan. Vrouwen fietsen er gewoon vrij over straat rond en zijn niet verplicht een hoofddoek te dragen. De gewaden die ze dragen zijn kleurrijk, het toont allemaal levendiger en fraaier. Toch wordt er binnen de Indiase cultuur heel negatief met vrouwen omgesprongen. Onderweg zag ik hard werkende vrouwen in de wegenbouw, met grote brokken steen op hun hoofden voor het herstel van de weg. En dan zijn er de vrouwen op de theeplantages die voortdurend door een opzichter in de gaten worden gehouden of ze wel hard genoeg doorwerken. Maar je maakt in India ook erg leuke dingen mee. Zo kwam ik uit bij een healing van een

vrouwelijke goeroe ‘Mata Amritandamayi’ beter bekend als ‘mother Hug.’ Ik had op dat moment het fietsen voor zes weken onderbroken en kreeg ik afkickverschijnselen, vreselijke pijn in mijn benen. In de ashram van mother Hug sloot ik mij aan in de rij voor haar zegen. Een heel spiritueel gebeuren. Haar zegen krijg je in de vorm van een omhelzing, een zoen op de wang, een fluistering in het oor, een snoepje en een zakje met as. Het was zo spannend, er ging zo'n charisma van deze vrouw uit. Eindelijk was ik aan de beurt, ze keek mij aan, omhelsde me, keek me nog eens aan en omhelsde me nog een keer, ik kreeg niet één maar twee zakjes as. Zij moet de pijn in mijn benen gevoeld hebben! De as heb ik op beide benen uitgesmeerd. 's Nachts heb ik amper geslapen van de pijn. De

volgende ochtend onder de douche heb ik de as van mijn benen gespoeld en daarmee de pijn. Ik heb er daarna nooit meer last van gehad! Het was een geweldige ervaring.

Hoogtepunt Na een verblijf in Delhi werd was de laatste uitdaging van mijn wereldfietsreis de Karakorum Highway in het grensgebied Pakistan-China. Dit was letterlijk en figuurlijk het absolute hoogtepunt van de reis. De vergezichten rond de Himalaya zijn overweldigend. Opvallend genoeg vond ik het fietsen daar minder zwaar dan in het gebied bij de Zwarte Zeekust in Turkije. Je stijgt vrij constant en het stijgingspercentage is goed vol te houden. En mijn conditie was naturlijk sterk verbeterd! China was geweldig, maar

tegelijkertijd ook een smeerboel. In woonwijken bestaat het openbaar toilet vaak uit een vlakte waarin iedereen maar ergens neerhurkt. Tussen al die vuiligheid moet je zonder enige privacy je behoeften doen. China was zo'n beetje het einde van mijn reis. Ik fietste met een Engelsman, die onderweg was naar Beijing, maar dat vond ik te ver, in Turpan haakte ik af. De fiets heb ik tijdens mijn wereldreis leren kennen als een ideaal middel om mee te reizen: de beleving is zoveel intenser, je ruikt en ziet alles...Het was voor mij een geweldige reis, ik had geen idee waar ik aan begon, maar het was boven verwachting: mooie ontmoetingen met wereldfietsers, de juiste personen op de juiste momenten tegenkomen om weer een stuk mee verder te fietsen. Wereldfietsers zijn meestal ondernemende en avontuurlijk ingestelde mensen. Daaronder vind ik de Nederlandse wereldfietsers overigens meestal overkomen als nuchtere Hollanders die even iets anders willen. b TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

32 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST PAUL DRAPER FOTO MAAIKE PFANN

tips

De Camelback, zo’n rug/waterzaksysteem met drinkslang, is typisch zo’n product van onze consumptiemaatschappij: het wordt je aangepraat, het is imagoversterkend, non-compatibel, snel kapot en idioot duur. Totaal overbodig voor de wereldfietser. Die heeft veel meer aan een multifunctioneel, duurzaam en simpel drinksysteem. Zelf te maken en ... voor weinig geld! Hoe maak je ‘m? Ga naar de winkel en koop een fles frisdrank in, bij voorkeur, een PET-fles. Deze is namelijk erg stevig. Je moet snel zijn,

TEKST SONJA EDELAAR, NATUURVOEDINGSCONSULENTE FOTO MAAIKE PFANN

Zelf jam maken Wat heb je nodig?

Wat moet je doen?

• Verse vruchten • Beetje water • Snufje zout • Eventueel wat suiker

Pluk de vruchten die je langs de berm vindt, een handvol is al genoeg voor een broodmaaltijd met zijn tweetjes. Was de vruchten en zet ze met een heel klein beetje water op het vuur. Doe een snufje zout in het water, dan wordt de jam zoeter. Laat de vruchten een paar minuten koken. Wanneer je roert, dan vallen de vruchten vanzelf wat uit elkaar. Voeg eventueel een beetje suiker toe. Laat de jam afkoelen en smeren maar.

Fanta-met-een-rietje want de petfles verdwijnt zeer waarschijnlijk met ingang van volgend jaar. Met een schroevendraaier wrik je de plastic voet onder de fles vandaan. Deze zit erop vastgelijmd. Boor een gaatje in de dop en steek een plastic riet er doorheen. Een riet kun je kopen bij een betere sportzaak. In deze 1,5liter-uitvoering (zie foto) is het handiger en veiliger om een riet te gebruiken. Het ding is vol namelijk zo zwaar, dat je anders tijdens het fietsen onwillekeurig gaat slingeren als je hem uit je bidonhouder tilt om hem aan je mond te zetten. Het uiteinde van het riet blijft ter hoogte van je stuur zonder tie wrap of klemmetje gewoon zitten achter je rem- of versnellingskabel. Een tie wrap heb je wél nodig om de hals van de petfles aan de onderbuis van je frame te bevestigen. Een gevulde fles blijft anders niet in je bidonhouder zitten als je over een kiezeltje rijdt. Doe dit niet te strak: je kunt de flessenhals er dan weer makkelijk onderuit wippen om de fles uit de bidonhouder te nemen. Uiteraard kun je ook kiezen voor een 1liter-uitvoering. Elke fles kun je in wat voor uitvoering dan ook kwijt onder diezelfde tie wrap. Ik vind zelf dat een 1,5liter-fles ideaal is om een niet al te hete zomerdag zonder bij te vullen door te komen. Na het inpakken van je tent vul je hem ’s morgens met campingwater en je hebt dan de hele dag waar dan ook water op je fiets. Ga je wild kamperen? Je vult hem aan het einde van de dag weer bij in een cafeetje en je hebt ’s avonds voldoende voor je maaltijd, Irish coffee, vuile vaat, tandenborstel enz. Succes!

kookpunt Ken je dat probleem? De bermen staan vol met bosaardbeitjes, cranberries, bosbessen of bramen, maar alles onder kniehoogte. En je weet: al het fruit wat onder kniehoogte groeit kun je beter niet rauw eten. Want dan loop je kans op een ziekte die vossenlintworm heet. Dat is een nare ziekte waarbij je darmen van binnenuit weggevreten worden. De eitjes van die lintworm zitten op de vacht van vossen. Als een vos langs een struik loopt kunnen die eitjes blijven hangen. En dat kan net zo goed op ene die bes zijn, die jij ging opeten. Het beestje is gelukkig in Nederland en België nog betrekkelijk zeldzaam, maar ja, we fietsen niet alleen in Nederland of België. Dus wat doe je dan? Dan maak je jam, want als je de vruchten kookt gaan de eitjes dood. In maximaal vijf minuten heb je een heerlijk smeersel voor op je boterhammetje. Je kunt het in een klein doosje bewaren voor later die dag, maar bewaar het niet te lang want er zitten geen conserveringsmiddelen in en dan gaat het dus snel schimmelen.

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST JOS MORREN FOTO’S TINE EN ERIK EN JOS MORREN

deel 1:

het vliegtuig

VanBustotBoot Het is altijd weer big fun om nonchalant met de fiets in de hand de bagagehal van Schiphol te verlaten. Verbaasde mensen achter de uitgangen: “Hij is komen fietsen…!” En ik verbaas me over het gemak waarmee je je fiets meeneemt in het vliegtuig, terwijl menig spoorwegmaatschappij daar tegenwoordig grote moeite mee heeft. Dit artikel is de eerste in een nieuwe reeks, waarin nog de trein, de bus en de boot zullen volgen. Wanneer je ergens ver weg wilt fietsen op je eigen fiets, heb je meestal geen keus in het transport. Je fiets moet mee op het vliegtuig. Gelukkig maken vrijwel alle vliegtuigmaatschappijen daar geen enkel punt van, voor zover je bereid bent daarvoor te betalen natuurlijk. De eerste twintig kilo zijn meestal vrij, maar samen met de fietstassen kom je daar meestal

Tine en Eric checken in

34 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

wel boven uit. Het bedrag voor overbagage wisselt. Het gaat per kilo meestal om enige procenten van de prijs voor het businessclassticket. Er zijn ook maatschappijen die een vast bedrag vragen voor een fiets, ongeacht de hoeveelheid bagage die je meeneemt. Vraag het vooraf steeds goed na wanneer je een reis boekt en reserveer tegelijk een plek voor je

fiets. Het aantal fietsen per vlucht is meestal gebonden aan een maximum.

Op het gemoed Overigens is het bijbetalen van overbagage voor een fiets en fietstassen pas de laatste tien jaar sterk toegenomen en dan nog vooral in Nederland. Daarvoor keek menig grondstewardess niet zo nauw en in het buitenland hoef ik ook vandaag de dag eigenlijk nooit bij te betalen. Het grondpersoneel is gewend aan stuurse en verwende toeristen die beladen met koffers van alles proberen om onder hun overbagage uit te komen. Zo’n fietser die opgewekt z’n fiets op de transportband tilt, werkt dan blijkbaar positief op het gemoed van deze mensen. Zelfs op Schiphol komt het nog steeds voor dat ik (bij de twintig kilooptie) helemaal niets hoef bij te betalen. Gewoon een beetje aardig doen, niets claimen en vooral niet verbaasd kijken als de 27 kilo zonder commentaar voor twintig wordt aangezien. Reken vooral nergens op, je kunt gewoon geluk hebben.

Een andere mogelijkheid om onder overbagage uit te komen, is vooraf alle zware spullen in twee fietstassen te stoppen, deze tassen aan elkaar vast te binden en mee te nemen als handbagage. Vooral bij een groot vliegveld als Schiphol is het dan echter zaak een bagagekarretje te gebruiken voor de handbagage, want je tilt je dan gemakkelijk een hernia.

In de fietsdoos Om je fiets veilig te transporteren op het vliegtuig, heb je fietsbescherming nodig. Je kunt daarvoor een plastic hoes kopen, maar veiliger is gebruik van karton. In Nederland komt dit neer op het gebruik van een fietsdoos, en wel de fietsdoos van KLM. Dit is een doos van flinke afmetingen, waarin behalve je fiets ook met gemak al je fietstassen passen. Je kunt deze doos kopen bij de KLM-balie ‘Afwijkende bagage’ voor € 20,(tussen 6.00 en 23.00 uur). Wat je ook kunt doen is naar de plaatselijke fietsenmaker stappen en daar een om een verpakkingsdoos van een fiets vragen. Ze kunnen verder eigenlijk niets met zo’n doos en

gooien ‘m anders toch maar weg. Het zeulen met zo’n grote doos naar Schiphol kan wel lastig zijn, maar je bespaart zo toch weer bijna 45 piek! Eenmaal op het vliegveld van je bestemming, kun je verder niets meer met zo’n doos. Meenemen op je fietsreis is erg lastig en stallen bij een bagagedepot behoorlijk duur. Ik speur altijd rond naar verloren hoeken onder een trap of op een gebouwtje om de doos weg te leggen. En het is wel gebeurd dat ik de doos na een aantal weken fietsplezier daar gewoon weer kon weghalen. Zoniet, dan moet je (weer) te biecht bij een plaatselijke fietsenmaker of je gaat de restaurants en winkels op het vliegveld af voor afgedankt karton. Wel van te voren nog een flinke rol breed tape inslaan en dan plak je gewoon je eigen fietsdoos bij elkaar.

Muurvaste pedalen Voordat je de fiets in de doos stopt, moet je deze wel enigszins demonteren. Dat kost bij elkaar vaak wel een paar uurtjes. In elk geval moeten de trappers er vanaf en het beste is om dat thuis alvast een keertje te proberen. Het kan anders gebeuren dat deze dingen na vele jaren inmiddels zo muurvast zitten, dat je er op het vliegveld in alle haast behoorlijk op loopt te zweten. Koop vooral een goede pedaalafnemer, want die hele platte buigen snel mee en dan heb je er niets meer aan. Neem verder de steekassen uit je wielen omdat ze de dozen vrijwel altijd plat vervoeren en de assen daardoor teveel gewicht te verduren krijgen en breken. Zet je stuur dwars en draai deze zo dat je kwetsbare handels en grepen veilig achter het stuur liggen. Haal ook je fietscomputer en je (demontabele) lichten van de fiets af en zorg ervoor dat alle delen een mooi compact pakketje vormen, zonder overige kwetsbare, uitstekende delen.

Wielen eruit, trappers eraf, stuur draaien... en hup in de doos

Een hardnekkig misverstand is het ontluchten van je banden, omdat ze door onderdruk in het bagagedeel van het vliegtuig anders zouden klappen. Deze onderdruk levert hooguit een atmosfeer extra druk binnen je banden en dat kunnen ze, tenzij je zo sterk bent dat je ze hebt opgepompt tot het gangbare maximum van zes atmosfeer, makkelijk aan. Giet echter wel je bidons leeg, want anders wordt het maar een natte boel in je fietsdoos. Wat je trouwens ook niet moet vergeten, is het wegstoppen van een mes in de doos, alvorens het laatste plakband te plakken. Ik gebruik mijn mes altijd voor het afsnijden van stroken tape, maar wanneer je het daarna meeneemt als handbagage, ben je ‘m geheid kwijt. En dit geldt ook voor alle overige, scherpe gereedschappen zoals een schroevendraaier.

Het is altijd leuk om op Schiphol je fiets te demonteren en in een fietsdoos te stoppen. Aan belangstelling geen gebrek, want je wordt altijd wel aangesproken door geboeide medereizigers die dan ook nog ’s een keer je doos rechtop houden, wanneer jij je fiets er in tilt. Let echter wel goed op dat je de fiets bij de juiste persoon achter laat. Het gaat om afwijkende bagage en komt enkel op de band bij de incheckbalie om te wegen. Daarna neemt een official van het vliegveld de fiets over en moet je er verder maar op vertrouwen dat het in orde komt. Een vriend van mij gaf zo ook in goed vertrouwen zijn fiets af in Cuba en zag de fiets vervolgens nooit meer terug. Het was niet de goede official en de man fietst er vermoedelijk nog steeds naar volle tevredenheid op rond.

Tenslotte iets over bestemmingen en prijzen. Je kunt eenvoudigweg bij een organisatie als Vlieg&Fiets boeken en wie voor comfort en zekerheid gaat, moet dat beslist ook overwegen. Ik ga echter altijd voor de meest goedkope vlucht en zoek voor bestemmingen naar de mogelijkheden die price fighters als easyJet me bieden. De vliegvelden kunnen dan in zwaar toeristische gebieden liggen, maar het achterland (zoals van de Algarve in Portugal) is dan vaak nog onontdekt en heerlijk rustig. De bekende price fighters gaan niet verder dan Europa en directe omgeving, maar als je verder weg wil, zijn er nog steeds mogelijkheden te over. Neem de tijd, zoek op internet en ga op een rustig moment eens langs bij een grote touroperator als D-reizen. Daar kunnen ze uitgebreid prijzen vergelijken en meestal, met wat geduld, kom je heel verrassende aanbiedingen tegen. b

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

36 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST EN FOTO TJALLING REKKER

Oud en nieuw in Chom Tong Als ik op oudjaar na een lange dag fietsen tegen het einde van de middag in Chom Tong (Noord Thailand) aankom, blijkt het enige hotel daar reeds volgeboekt te zijn. Volgens de receptionist is acht kilometer verderop echter nog een guesthouse waar ik het kan proberen. Maar helaas, ook al vol. Voor omgerekend ruim 150 euro is er bij het weer drie kilometer verderop gelegen luxe resort nog wel een 12-persoons gezinsverblijf vrij. Hoewel de vier badkamers die ik dan tot mijn beschikking zou hebben erg verleidelijk zijn, fiets ik in het donker toch maar terug naar het guesthouse waar de eigenaar me de speelgoedtent in de tuin aanbiedt. Die is weliswaar erg klein maar ik ben al lang blij dat ik een slaapplaats heb. Als ik even later een lekker koud biertje zit te drinken komt hij me zeggen dat de kokkin heeft aangeboden dat ik bij haar thuis kan slapen. Rond half tien loop ik met de vrouw, die ik rond de vijftig jaar oud schat, naar het huis waar ze samen met haar moeder en enkele broers woont. Na nog wat gedronken te hebben volg ik haar naar de eerste verdieping waar ze me een slaapkamer laat zien met de mededeling dat wij daar slapen. Wij…..?? Ik zie alleen een 2-persoonsbed dat behalve kort ook nog eens erg smal is. Maar ik ben moe en een bed is een bed dus ga ik even later naast haar liggen.

het moment Normaal gesproken slaap ik meestal op mijn rechterzij maar als ik dat nu ook zou doen raken onze neuzen elkaar, aangezien zij met haar gezicht mijn kant op ligt. Dat zie ik niet zo zitten en dus blijf ik op mijn rug liggen waardoor ik echter moeilijk in slaap kom. Een paar minuten na twaalven kijk ik voor de zoveelste keer op mijn horloge. Een nieuw jaar is begonnen en het is muisstil, afgezien van een blaffende hond bij de buren en de zware ademhaling van mijn gastvrouw. Om vijf uur staat ze op om voor het ontbijt te gaan zorgen in het guesthouse. Ik blijf nog tot half zeven liggen en vertrek dan ook omdat ik vandaag naar Doi Inthanon, de hoogste bergtop van Thailand, wil gaan fietsen. Als ik in het guesthouse ontbeten heb loop ik voor vertrek nog even naar de keuken om de kokkin te bedanken voor haar geweldige gastvrijheid. Ze kijkt slechts even op van haar snijplank, zegt “Okay, see you next year” en gaat dan weer onverstoorbaar verder met haar werk.

Het Moment is iets dat blijvend op de harde schijf van je geest is gebrand, ook al is het al jaren geleden gebeurd op een van je fietsreizen. Een toevallige, bijzondere ontmoeting, een bizarre reiservaring, een duizelingwekkende cultuurschok: Het Moment kan werkelijk van alles zijn. De redactie nodigt fietsreizigers uit hun Moment te sturen naar: redactie@wereldfietser.nl of De Wereldfietser, postbus 94005, 1090 GA Amsterdam. Maximaal 425 woorden, met een bijpassende foto.

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

uitgelezen

‘Fietsen langs brouwerijen; een 700 km lange bierroute in afzonderlijke etappes door Nederland, België en Frankrijk’, Rutger van den Hoofdakker, uitgeverij Elmar 2005, ISBN 90-389-15977, 200 pagina’s, € 16,50 De titel geeft precies aan wat dit boek bedoeld te zijn. De bierbrouwerijen staan centraal en het bier wordt veelvuldig geproefd. De 700km-lange route is verdeeld in 14 etappes. De meeste zijn tussen de 30 en 50 kilometer lang, maar er zijn enkele uitschieters van rond de 70 kilometer. De bespreking van elke etappe begint met een duidelijke full colour-kaart waarin de route is ingetekend, gevolgd door een duidelijke beschrijving

38 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

van de route. Het leeuwendeel van de tekst is echter gewijd aan de beschrijving van de brouwerijen, een typering van alle biersoorten die er worden gebrouwen en een verslag van de proefsessie. Hoewel het onderwerp van het boek nogal eenzijdig is, bier en bierbrouwerijen, is de tekst verrassend boeiend en prettig om te lezen. Op een leuke manier wordt er verteld over de brouwerijen, hun geschiedenis, de ligging in het landschap, de mensen die er werken, de veelal hartelijke ontvangst en tot slot het hoogtepunt van elk bezoek: bierproeven. Terloops wordt nog verhaald over de route, het landschap en de dorpen en steden onderweg. Het boek begint met een bondige maar informatieve inleiding over bier in het algemeen. De vier hoofdingrediënten worden genoemd: water, gerst, hop en gist. Hier staat een storende fout: gist is namelijk geen familie van de planten en eencellige paddestoelen. Paddestoelen zijn vruchtlichamen van schimmels en zijn nooit eencellig. Gist is ook geen plant of familie ervan. Gist is een eencellige schimmel; en schimmels vormen een volwaardige groep, gelijk het plantenrijk en dierenrijk. Het is een detail en maakt voor de smaak van het bier niets uit. En ook niet voor het boek. Een leuk en prettig leesbaar boek, ook als je niets met bier hebt. De route oogt aantrekkelijk, maar fungeert in het boek vooral als rode draad om de brouwerijen aaneen te rijgen. THEO JORNA

‘Kampeerfietsronde Nederland’, ANWB Uitgeverij 2005, ISBN 9018-02106-7, paperback 152 bladzijden, € 14,95 Kampeerfietsronde door Nederland, zo heet een nieuwe gids uitgegeven door de ANWB. ‘Bent u toe aan een nieuwe uitdaging. Dan biedt de kampeerfietsronde een monstertocht aan van 2473 km die u alle uitersten van Nederland laat zien......Door kamperen met fietsen te combineren bepaalt de fietser zelf het tempo.’ Klinkt veelbelovend op de achterflap van de gids. Een totale afstand van 2473 km; dat is langer dan de route naar Santiago de Compostela. Daarom bevat de gids ook een stempelkaart. Ook de inleiding ziet er aantrekkelijk uit. ‘De kampeerfietsroute in Nederland is opgebouwd uit 66 routes... De routes zijn stuk voor stuk schakels in een ketting die zich langs de buitenranden van Nederland slingert.’ Ook het kaartje op de achterflap geeft deze 'ketting' aan. Dit kaartje staat aan het begin van de gids nog groter afgebeeld. De werkelijke inhoud stelt mij zwaar teleur. Het gaat om 66 rondjes om de kerk over voor het overgrote deel al door de ANWB bewegwijzerde routes. De in het voorwoord aangekondigde ketting kom ik niet tegen in de beschrijving: er bevinden namelijk grote gaten tussen de diverse rondjes. Rondje 46 is in het zuidwesten van Friesland terwijl de volgende schakel zich ten westen van Alkmaar bevindt. Voor het maken van de rondjes zijn

33 campings geselecteerd. Bepaald geen op fietsers afgestemde kleine natuurkampeerterreinen: Camping-Jachthaven Uitdam met alle toeters en bellen zou ik als fietser nooit uitzoeken. Ineens begrijp ik alles: de gids is een initiatief van De Kampeer & Caravankampioen: het blad waarbij kamperen pas echt begint bij een bungalowtent of liever nog een caravan. Het is helemaal niet de bedoeling dat de ontbrekende delen tussen de rondjes met de fiets worden gedaan. ‘De kampeerauto fietsronde,’ was een betere titel geweest. BERT SITTERS

‘Handboek voor de fietsvakantie’, Frans Timmerhuis, uitgeverij Elmar 2005, ISBN 90-3891598-5, zwart/wit foto’s, paperback 288 bladzijden, 325 gram, € 15,00 Elke tien jaar komt er nieuw boek uit over dit onderwerp. In 1985 verscheen De Wereldfietsgids van Bart Aardema en in 1994 en 1996 verschenen respectievelijk deel 1 en deel 2 van het Handboek Fietsvakanties, eveneens van Bart Aardema. Het is leuk om te lezen wat er in 20 jaar is veranderd; veel informatie uit 1985 is inmiddels gedateerd. Wat ook opvalt is de andere opzet van dit net uitgeko-

men handboek fietsvakanties. Andere auteur, andere aanpak? Of zijn de oudere gidsen zorgvuldig bestudeerd en is besloten om het anders te doen? Zowel Aardema als Timmerhuis zijn mensen die de praktijk goed kennen, dus dat kan het verschil niet zijn. In de oude gidsen werd erg veel ruimte besteed aan landeninformatie. Dergelijke informatie verliest gauw zijn actualiteit. Bovendien kan tegenwoordig veel worden gevonden op internet. Maar ook was veel landeninformatie gebaseerd op persoonlijke ervaringen en vaak eenzijdig. Of een land positief of negatief wordt ervaren is meestal afhankelijk van de persoon in kwestie en van toevallige gebeurtenissen die de fietstocht kleuren. De een vindt Marokko een fantastisch land, de ander beschouwt het als een rampgebied, om maar eens iets te noemen. Timmerhuis maakt die fout niet en beperkt zich tot uiterst beknopte basisinformatie zonder persoonlijke tintjes. Maar wat vooral opvalt is dat Timmerhuis zeer veel praktische informatie geeft over hoe je je moet redden onderweg. Waar Aardema algemene kenmerken van een geschikte tent met gewicht en materiaal beschrijft, vertelt Timmerhuis hoe je die tent moet gebruiken: hoe vind je een geschikte camping of een mooie vrije stek, waar moet je op letten bij wildkamperen, waar moet je op letten bij het opzetten van je tent enzovoort. Vertelt Aardema welke branders geschikt zijn, Timmerhuis legt uit hoe je ze moet gebruiken, hij licht de voor- en nadelen toe van margarine en olie, vertelt over dichtslibbende strooigaatjes van het zoutvaatje. Hij geeft uitleg over kaartlezen en hoe je de mooie weggetjes uitzoekt. Kortom, de nadruk ligt niet (alleen) op het materiaal, maar vooral op het gebruik ervan. En dat blijkt in de praktijk veel belangrijker. Want ik heb vaak

Tijdschriften De Op Pad nummer 1 van dit jaar trakteert ons op een verhaal over de Zijderoute per fiets van Beirout naar Hong Kong: een groepje van vijf vrienden legt 11.000 km af in een klein half jaar. En het verslag van een winterse huwelijksreis op de fiets door Midden-Engeland. Er ligt sneeuw op de steile hellingen en het is koud. Maar wel leuk. Voor genoeg meegemaakt hoe mensen met fantastische spullen eindeloos zaten te klungelen. Zelfredzaamheid, herkennen van en anticiperen op praktische situaties, dat is de sleutel tot een geslaagde fietsvakantie. En Timmerhuis geeft heel aardig de goede richting aan. Voor ervaren vakantie- en wereldfietsers bevat het handboek overigens weinig nieuws. Maar voor deze groep is het boek dan ook vast niet bedoeld. THEO JORNA

‘Fietstocht naar Kemerovo’, Hans Metz, uitgave in eigen beheer 2004, ISBN 90-8064144-8, paperback 80 bladzijden. Verkrijgbaar door overmaking van 7 euro naar Postbank 4847344 t.a.v. Hans Metz. Contact hansmetz45@hotmail.com. Dit boekje bevat het reisverslag van een fietstocht van 2000 km door West-Siberië van Jekaterinburg naar Kemerovo. Het boek is rijk geïllustreerd met zwart/wit foto’s, helaas van vrij magere kwaliteit. Wat ik daarbij echt miste was een kaartje, want zowel in het reisverslag als in de onderschriften worden voortdurend plaatsnamen genoemd. Het is een prettig geschreven reisverhaal dat een goed beeld geeft van de tocht, de omgeving en de mensen onderweg. Voor wie ook Siberiëplannen heeft een aanrader. Maar ook voor de liefhebbers van reisverhalen leuk om te lezen. THEO JORNA

de fietsende ouders en anderen met veel bagage is er een test van fietskarretjes voor de bagage. In nummer 2 een artikel over een fietstocht in het noordelijke binnenland van Spanje met veel reisinformatie van onze bekende Spanje-ganger Bert Sitters. En Kees Lucassen probeert de nieuwe fietsroute langs brouwerijen in Nederland, België en Noord-Frankrijk; op de fiets, vanzelfsprekend. Als advertentiebijlage is een magazine van 20 bladzijden ingesloten

met 16 fietsroutes van de Adriatische Rivièra naar de Apennijnen. Vakantiefietsers vormen duidelijk een steeds belangrijkere toeristische doelgroep. In Op Weg nummer 6 van 2004 een beschrijving van de Moezelfietsweg vanaf het zuidpuntje van Luxemburg naar Koblenz. In nummer 1 van 2005 aandacht voor fietsen in Les Landes, de streek onder Bordeaux, en een verslag van een fietstocht van Emsland naar Bentheim, vlak over de grens met Nederland. Ligfiets& nummer 6 van 2004 biedt een leuk verhaal over een fietstocht door Duitsland, Denemarken en Zweden naar Polen en via Berlijn weer terug

naar Nederland. Verder wordt verslag gedaan van de Eco Trip 2004 die is verreden in Northumbria vanaf Newcastle. In nummer 1 van 2005 wordt een rondje van 4000 km rond de Oostzee gereden. In de Vogelvrije Fietser nummer 2 een artikel over drie fietsreizigers die hun eigen reisverhaal hebben uitgegeven of dit hebben laten doen. THEO JORNA

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

fietsers onderweg SAMENGESTELD DOOR ANDRÉ RAMAULT EN MARIANNE VINCKEN

Dennis en Marijcke zijn vanuit Thailand in Cambodja aangekomen. Het tempelcomplex in Angkor, waar ze zo lang naar uitgekeken hebben, is de drie dagen fietsen over stoffige wegen met hard rijdende auto’s meer dan waard. Ook indrukwekkend, maar op een heel ander vlak is Pnom Penh, waar een museum de gruwelijkheden van de Rode Khmer toont. Het verkeer in de stad is ook gruwelijk. Er is zelfs een aparte rijstrook voor spookrijders. Inmiddels zijn ze op weg naar Laos. Zie ook http://members.lycos.nl/wereldreisje

verkopen, ze zijn dus duidelijk aan toeristen gewend. Dan gaan ze de grens over naar Burkina Fassau en opeens is het feest! Mensen groeten weer met opgestoken in plaats van uitgestoken handen, groepen vrouwen staan te lachen en te klappen alsof ze een twee maanden achterop geraakt staartje van de internationaal bekende Tour du Burkina zijn. Zie voor meer informatie www.cyclingsouth.nl

Ernst Blase en Margje Heinze zijn inmiddels in Nepal aangekomen. De koning die er een poosje geleden een staats-

Loek, Jacki en Jip (inmiddels 2 jaar) Munnichs hebben het laatste deel van hun wereldreis in Nieuw Zeeland doorgebracht. Ze begonnen met een weekje reizen per auto, maar als snel stapten ze weer over op de fiets, ditmaal vergezeld van Opa Munnichs op zijn nieuwe fiets. Ze bezoeken een aantal warmwaterbronnen, en een kiwikwekerij. Eind januari ondernemen ze de terugtocht naar Guttecaoven war ze een heuse surprise party wacht. Met veel voldoeining kijken ze terug op een geslaagde reis. Zie ook www.jip-op-wereldreis.tk Robert Sirre en Wiesje Korf fietsen in 15 maanden van Eindhoven naar Afrika. Met deze reis zamelen ze geld in voor een school in Masaka, Uganda. Begin januari zijn ze in Bamako, de hoofdstad van Mali, waar ze, onverwacht zonder erg veel moeite, een visum voor Nigeria regelen. De streek van de Dogons waar ze doorheen fietsen, valt wat tegen. Een op de vijf mensen probeert hun wat te

40 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

greep pleegde en de regering naar huis stuurde, stuurde ook alle automobilisten de weg af, en dat maakt het fietsen tot een feest. Dat er een staatsgreep was gepleegd hoorden ze dus pas toen ze al twee dagen in Nepal waren. De tourist office en de douane heetten ze van harte welkom; er was ‘for tourists no problem’. Een ander voordeel van de staatsgreep is de ingestelde avondklok; zelfs naast een busstation slaap je dan goed. Er zijn erg weinig andere toeristen en voor de Nepali wordt de toestand zo langzamerhand een economische ramp. Wordt vervolgd en zie www.kathmandu.nl

Peter Mak en Karin van Toor sturen een kaartje uit Zuid-Afrika. Na een half jaar gedwongen in Nederland te zijn geweest zitten ze weer op de fiets, terug naar hun echte leven. Het is heet en droog, zo erg zelfs dat ze maar niet naar het noorden naar Namibië doorfietsen en weer terug gaan naar het zuiden van Zuid-Afrika, maar daar slaat weer een andere natuurkracht toe: de wind. Men schudt meewarig het hoofd als ze weer eens uitgeput ergens aankomen, maar ze worden ook zeer gastvrij ontvangen. Voor een verslag met mooie foto’s zie www.cycletheworld.nl

De integrale reisverslagen van de onderstaande vakantiefietsers kun je lezen op hun respectieve websites, via www.vakantiefietser.be (rubriek ‘Onderweg’).

Dirk en Anja fietsen vanaf half 2004 van Canada naar Ushuaia. Eind 2004 bezochten ze Grand Canyon en Navajo Reservation in Arizona. Via New Mexico bereiken ze begin 2005 Mexico. ‘Alles is hier zo anders dan in de VS’. Kristof en Leen fietsen ruim een jaar door Australië en Azië. Hun advies voor Indonesië luidt: ‘Fiets niet op Java omwille van provocaties, bedreigingen,...’. Via Singapore komen ze in Maleisië, waar een dolle koe het gemunt heeft op Leen. Na Thailand, Vietnam en Laos is de terugkeer in juli 2005.

verslagen en prachtige foto’s op de website ‘derollendereizigers’ doen ons dromen van exotische avonturen.

Net voor de vloedgolf verbleef Paul Jacxsens (Polle de ecotoerist) in Zuidoost-Azië. In de Nationale Parken en de eilandengroepen fascineren hem het 160 miljoen jaar oude primaire regenwoud en de kleurrijke onderwaterwereld. Het toerisme vormt een bedreiging voor de natuur. Dank zij het milde klimaat slaapt hij vaak onder de blote hemel. Het reismotief van levensfilosoof Paul: ‘Op zoek naar het onbereikbare paradijs. Dit is zo’n stukje paradijs, maar eigenlijk zit het in je hoofd’. In februari 2005 verblijft Paul op de Filippijnen. Reisverslagen en foto’s op zijn website ‘ergensonderweg’.

Pichu, Puno en Arequipa. Na drie weken lanterfanten fietst hij naar Bolivia (land van bedelaars) en La Paz (een aantrekkelijke stad). Met een zware tocht over de altiplano naar Potosi eindigt zijn fietsavontuur. De terugkeer naar ‘ons Belgikske’ in maart 2005, is ook het einde van een weergaloze zwerftocht van 18 maanden!

Na zijn fietstocht in Zuid-Amerika (2002) en een werktermijn bij Artsen Zonder Grenzen in de Kongolese brousse, trekt Dominik Van Hoeydonck begin

Yvonne en Erwin fietsten een jaar van Egypte naar Zuid-Afrika en keerden half december 2004 terug naar Antwerpen.

In 2004 fietsten Tineke en Peter in Zuidoost-Azië en Nieuw-Zeeland. Ze zijn intussen alweer thuis.

Na een helletocht door de sneeuw bereiken Jan en Lil Ushuaia. Vandaar vliegen ze naar El Calafate in Argentijns Patagonië, en fietsen naar de gletsjer Perito Moreno. Na de wijnstreek van Mendoza gaat het over de Andes naar Santiago de Chile. Daarna vliegen ze naar de dure Pacific eilanden Tahiti en Moorea (Frans Polynesië). De natuur is overweldigend. Begin 2005 vliegen ze naar Nieuw-Zeeland.

Na een uitgebreide cursus Spaans in Santiago de Chile, fietst Kris Geerts via Mendoza naar Puerto Montt. Vandaar gaat het op de Carretera Austral door Patagonië naar Ushuaia.

Inge en Bart fietsen van juni 2004 tot eind maart 2005 door Azië. Na India en Thailand komen ze in januari 2005 in Cambodja toe. Vandaar gaat het naar Laos. Na Mongolië, China, Laos, India, Cambodja en Thailand fietsen Tine en Erik nu in Nieuw-Zeeland. Hun reis-

Na Australië en Cuba fietsen Magda en Dirk in Mexico. In een toeristenboot beleven ze in Laguna Ojo de Liebre (Baja California) een urenlang en onvergetelijk spektakel. De uit de arctische wateren terugkerende walvissen spuiten het water huizenhoog. Terugkeer in augustus 2005.

Cindy en Rohalt fietsen zes maanden in Nieuw-Zeeland, een tocht van circa 6500 km. Terugkeer tegen Pasen 2005. Hun website is een inspiratiebron voor fietsreizigers. Wim Allegaert fietst van Canada naar Argentinië. In februari 2005 trok hij op met Niklaus in Peru en Bolivia. De website ‘movingsouth’ van deze ‘webdeveloper’ mag gezien worden. Na zijn boottocht door het Braziliaanse Amazonewoud bereikt Jos Verwaest eind 2004 Peru. Na fietstochten op hoogtes van 5.000 meter laat hij zich verwennen in luxehotels. In Cuzco adopteert hij het jongste uit een straatarm gezin met 10 kinderen; zo wordt hij weer grootvader! President Toledo en zijn Belgische vrouw blijken alleen populair in Europa. Met enkele familieleden bezoekt hij in Peru Machu

december 2004 nu met zijn fiets naar Oost Kongo. Vragen over veiligheid beantwoordt de Belgische ambassade: ‘In het oosten van Kongo is het al lang een puinhoop, maar dit is even ver als van Kosovo tot België’. Van Kinshasa fietst hij recht de Savanne in. Congolese kinderen in Ngomolenge kijken uitermate verbaasd; sedert 1989 kwam hier geen blanke meer. De weg naar Djoa in het evenaarswoud is dichtgegroeid. Jarenlang was geen doorgang want daar ergens ligt de voormalige frontlijn tussen de rebellen en het regeringsleger. De mensen herkennen Dominik uit zijn periode bij Artsen Zonder Grenzen en voeren zieken aan... In Busankusu komen bekenden van vroeger hem begroeten. ‘Traditiegetrouw onderga ik een heus Bantu bloedritueel. Ze wringen een kip de nek om en smeren het bloed op mijn huid en voorhoofd, een teken dat ik weer met hen verenigd ben’. Zijn fascinerende verslagen op onze website.

Katrien en Emmanuel Ebro fietsen in 2005 gedurende een jaar door Azië. In maart dit jaar waren ze onderweg in China.

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

verenigingsnieuws

FOTO JOHN TELLEMAN

Veel fietsers willen hun grenzen verleggen. Ze willen nieuwe gebieden verkennen, genieten van rust en ruimte en in contact komen met de plaatselijke bevolking. En of je nu een lange of korte tijd gaat, ver of dichtbij, reizen op de fiets is een prettige manier om dit te doen. Van België tot China en van Vuurland tot Alaska, bijna alle landen lijken tegenwoordig toegankelijk voor fietsers. De verenigingen de Wereldfietser in Nederland en de Vakantiefietser in

en logo maar verder dezelfde inhoud, organiseren de verenigingen

België ondersteunen hun leden bij hun fietsreizen met allerlei activiteiten.

kampeerweekends, trektochten, informatiebijeenkomsten over speciale

De belangrijkste doelstelling van beide verenigingen is om fietsers met

onderwerpen en fietsreparatiecursussen voor hun leden. Op de websites

elkaar in contact te brengen en informatie uit te wisselen. Naast dit ge-

van beide verenigingen vind je databanken en forums waar levendige

zamenlijk uitgegeven tijdschrift met voor elke vereniging een eigen naam

discussies plaatsvinden.

de wereldfietser Postbus 94005, 1090 GA Amsterdam, telefoon 06 488 27 351, internetsite www.wereldfietser.nl, e-mail post@wereldfietser.nl, girorekening 6991722 te Amsterdam. De contributie is 15 euro per jaar. Het lidmaatschap loopt van 1 januari tot 31 december. Word je in de loop van het jaar lid, dan worden de eerder dat jaar verschenen nummers van het tijdschrift nagezonden. Lid worden kan door het invullen van het aanmeldingsformulier op de website of schriftelijk.

42 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Broekstraat 66, 2480 Dessel. Informatie tel./fax 014-37.77.34. Internetsite: www.vakantiefietser.be, e-mail: secretariaat@vakantiefietser.be. Het lidmaatschap loopt van 1 januari tot 31 december en bedraagt e 13,-. Te storten op rek. nr. 230-0175902-61 van De Vakantiefietser vzw, Dessel, met vermelding “lidgeld”.

nieuws Verenigings

de wereldfietser

Activiteitenprogramma Fietsreparatiecursus gehele maand mei Derailleurs afstellen, remkabels vervangen, wielen vlechten, je leert echt alles op deze fietsreparatiecursus van De Wereldfietser. Locatie: Kiel Windeweer (Groningen) Wanneer: 30 april/1 mei; 7/8 mei; 14/15 mei; 28/29 mei Kosten: € 60,- (incl. overnachting in je eigen tent, koffie, thee en chinees eten) Informatie: fietsreparatiecursus@wereldfietser.nl

Hemelvaartstrektocht 5-8 mei Zoals gebruikelijk hebben we ook dit jaar weer een Hemelvaartstrektocht. De tocht gaat nu door Zuid-Oost Brabant. We starten in Eindhoven, waarna we naar het oosten, richting Duitsland fietsen. Zondagmiddag zijn we weer terug in Eindhoven. Wanneer: 5-8 mei 2005 Meer informatie: Leon Poels, Leon.Poels@planet.nl, 043 - 3619029

Voorjaarsweekend 20-22 mei Het voorjaarsweekend is dit jaar op de Utrechtse Heuvelrug. Op zaterdag is er weer een leuke fietstocht in de omgeving gepland, ’s avonds zijn er dialezingen en op zondag vindt de ledenvergadering plaats. Tijdens deze ledenvergadering zullen weer bestuursleden aftreden en anderen staan klaar om toe te treden tot het bestuur. Kom dus allen naar deze ledenvergadering en laat je stem horen! Wanneer: 20-22 mei 2005 Meer informatie: John Telleman, John@wereldfietser.nl

overnacht op campings; je moet zelf koken en/of voor kookgerei en tent en voor vervoer naar/van Nice zorgen. De dagafstanden liggen rond de 70/80 km per dag en af en toe zal er geklommen moeten worden, maar daarvoor hoef je geen echte berggeit te zijn. Het aantal plaatsen voor deze trektocht is beperkt. Dus meldt je zo snel mogelijk aan! Waar: Frankrijk Wanneer: 11-19 juni 2005 Kosten: alle kosten zijn voor eigen rekening (vervoer, eten, overnachtingen e.d.) Meer informatie: Jim van den Berg, jimvandenberg@chello.nl of op 010-2763659

Off-road weekend 25-26 juni Na het grote succes van het off-road weekend vorig jaar, dit jaar opnieuw. Onder de deskundige leiding van Dennis de Vries worden weer de meest modderige en onverharde paden opgezocht. Waar: Ardennen Wanneer: 25 en 26 juni 2005 Meer informatie: Dennis de Vries: wf_Dennis@hotmail.com

Een Nachtfietstocht bij de Wereldfietser, nacht van 6 op 7 augustus Dit jaar een nieuwe activiteit die we gaan uitproberen: de nachtfietstocht. In het volgende nummer meer hierover. Wie daarop niet kan wachten vraagt Johan Stuijt wf_johan@yahoo.com.

Fietsen met kinderen 11-12 juni

Luik – Bastenaken – Luik, 13 augustus

Dé plek waar ouders met kinderen van elkaar kunnen leren hoe het is om met kinderen op fietsvakantie te gaan. Locatie: kampeerterrein de Hallse Hull Wanneer: 11 en 12 juni 2005 Meer informatie: Dennis de Vries, wf_dennis@hotmail.com

Dit jaar doen we mee met een echte kuitenbijter. Doe mee en meld je aan bij Freek Verbakel: Freek@wereldfietser.nl of 070 3457380.

Nazomerweekend de Wereldfietser, 26, 27 en 28 Augustus Dit jaar is het geen jubileumweekend, maar het wordt zeker weer zo gezellig! Meer informatie bij Johan Stuijt: wf_johan@yahoo.com

Buitenland trektocht 11-19 juni Nieuw in de geschiedenis van de vereniging: een trektocht in het buitenland! De route loopt in Zuid-Frankrijk van Nice via de Provence naar de uitlopers van de Alpen en vervolgens weer terug naar Nice. Er wordt

Meer informatie over de activiteiten van De Wereldfietser vind je ook op www.wereldfietser.nl. Daar staan ook sfeerimpressies en foto’s van de afgelopen activiteiten.

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

TEKST MARCO MEIJERINK FOTO JOHN TELLEMAN

Ledenvergadering 22 mei 2005

verenigingsnieuws

de wereldfietser Nieuws uit het bestuur Na onze oproepen vorig jaar heeft een aantal nieuwe kandidaatbestuursleden zich gemeld. Helaas heeft een deel van hen (Jan Schoutsen en Maaike Heidenga ) inmiddels ook te kennen gegeven dat ze het te druk hebben met hun normale werk en daarom geen deel meer uit willen/kunnen maken van het bestuur. Dat is natuurlijk erg jammer. Wel zijn we blij dat Sander Onderstal heeft aangegeven zich bezig te gaan houden met het landeninformatiesysteem, Vincent Schol algemene bestuurstaken op zich wil nemen, Liselot Veenhoven secretarieel werk wil gaan verrichten en Marjan Brouwer voorzitter van de vereni-

44 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

ging wil worden! Zij zullen allen tijdens de komende ledenvergadering voorgedragen worden als nieuw bestuurslid. Daarmee is het bestuur bijna weer op volle sterkte. Bijna. Want we zoeken op dit moment nog een bestuurslid public relations m/v die zich bezig wil houden met de promotie van de Wereldfietser. Ben jij de persoon die de vereniging nog beter op de wereldkaart wil zetten? Leg je makkelijk contacten (met de pers bijvoorbeeld), kun je aardig (persberichten) schrijven, meld je dan aan bij Freek Verbakel (Freek@wereldfietser.nl). Hij kan je ook meer informatie geven. Het kost je niet meer dan een paar uur per de maand.

Tijdens het kampeerweekend van 21 en 22 mei zal op zondagochtend de ledenvergadering van de Wereldfietser gehouden worden. De belangrijkste onderwerpen op de agenda zijn: het aftreden van de huidige vice-voorzitter Marco Meijerink, de benoeming van nieuwe bestuursleden, het financieel verslag 2004 en de stand van zaken in de activiteitencommissie, de redactie en de werkgroep internet. De exacte agenda voor de ledenvergadering kan twee weken voor de vergadering opgevraagd worden via post@wereldfietser.nl .

Wereldfietsers op de radio Tijdens de zeer succesvolle Fietsvakantiebeurs eind januari in de RAI in Amsterdam was ook het Radio 1 Journaal aanwezig. Onder grote belangstelling van vele beursbezoekers, heeft de verslaggever van het Radio 1 Journaal een

aantal Wereldfietsers geĂŻnterviewd over hun fietsreizen. Hierdoor gingen niet alleen deze fietsers de wereld over, maar ook hun reisimpressies die ze tijdens deze beurs vol enthousiasme met vele anderen deelden.

Winnaar fotowedstrijd Europese Fietsreizenmarkt Zoals inmiddels gebruikelijk, is ook dit jaar tijdens de Europese Fietsreizenmarkt, gehouden in het Nivongebouw in Rotterdam, een fotowedstrijd gehouden. Vele fietsers zonden hun mooiste fotoâ&#x20AC;&#x2122;s, gemaakt in Europa, naar de Wereldfietser. Een deskundige jury, namelijk alle beursbezoekers van die dag, kozen uiteindelijk de winnende foto. Dat is de foto van Nel de Wilde geworden, genomen in IJsland. Nel, van harte gefeliciteerd! Zij wint een rugzakje, beschikbaar gesteld door www.bike4travel.nl .

TEKST ANDRÉ RAMAULT FOTO ANDY LOMBRECHT

verenigingsnieuws

Fietsherstelcursussen Voorjaar 2005 gaat de eendagscursus voor leden (of nieuwe leden) nog door op zaterdag 23 april en 14 mei 2005. De cursusgegevens voor de herfst van 2005 verschijnen in de bijlage van het tijdschrift en op de website (online inschrijven mogelijk) Locatie: De Fietsdokter, Verschansingsstraat 48, 2000 ANTWERPEN (9.30-17 uur) Deelname: € 16,00, eventueel te verhogen met € 13,00 lidmaatschap. Vooraleer het cursusgeld te storten op 230-0175902-61 van De Vakantiefietser, contacteer het secretariaat. De cursusleiders Mario en Jakke behandelen de meest voorkomende pech onderweg. Na de cursus blijven de deelnemers welkom voor gratis advies, herstellingen of voor een babbel. Door de grote belangstelling werden twee extra cursussen ingelegd: 12 maart en 16 april. Wij vroegen de deelnemers om een evaluatie; hieronder twee reacties. “Ik ben heel tevreden over deze cursus. Nog dezelfde week maakte ik een afspraak met Mario om onder begeleiding en met zijn materiaal eigenhandig aan mijn fiets te sleutelen. Ik vond dit fantastisch. Theorie is één ding maar de praktijk maakt het volledig. Ik ga zeker nog terug om aan mijn fiets te sleutelen. Ik raad dit iedereen aan, het is heel leerzaam. Monique, 1 maart 2005” “Vorige zaterdag volgde ik de fietsherstelcursus; ik wil jullie van harte danken. Deze cursus is, zowel theoretisch als praktisch, van zeer hoog niveau. Zo’n cursusdag is door jullie grondige kennis en praktische ervaring, en het enthousiasme waarmee jullie de materie overbrengen, een

aanrader voor iedere fietstrekker. Ik heb er van genoten en op korte tijd zeer veel bijgeleerd. Dirk, 20 februari 2005”

Fietsreisbeurs Retie (19/20 maart 2005) Voor een evaluatie van de beurs en een sfeerbeeld, zie elders in dit tijdschrift en in de bijlage. Voor de Fotowedstrijd ontving Marc Knapen prachtige reisfoto’s. Onze gulle exposanten belonen de winnende foto’s met waardevolle prijzen: reizen, overnachtingen, waterdichte fietstassen, reisgidsen, enz. Op de website www.vakantiefietser.be vind je de winnende foto's, prijzen en sponsors.

Website www.vakantiefietser.be Het zal velen niet ontgaan zijn dat onze website in een nieuw en fris kleedje steekt. Het komt het overzicht, de gebruiksvriendelijkheid en de efficiëntie ten goede. Steven, de nieuwe webmaster, maakt er een dynamisch werktuig van, waarbij bezoekers gegevens zelf kunnen inbrengen (forum, inschrijven, reisverslagen,...). Behalve de webmaster kunnen bestuursleden nu aanpassingen en wijzigingen doorvoeren. De actieve inbreng is vooral merkbaar op het forum, waar infovragen soms tientallen reacties uitlokken. De interactie tussen ervaren fietsreizigers levert een schat aan actuele informatie op. We moedigen iedereen aan om zijn/haar ervaring op het forum met anderen te delen en zijn/haar reisverslagen in te voeren. Het uitzicht en de werking van de website veranderen voortdurend (al dan niet achter de schermen). Webmaster Steven koestert grootse plannen en nodigt iedereen met

vernieuwende ideeën uit, met hem contact op te nemen (webmaster@vakantiefietser.be).

Begeleide achtdaagse fietstocht Duitse Eifel (4-12 juni 2005) Dank zij Eifel-kenner Guido Vermeir is de planning in vorig nummer nu definitief. Bij het opmaken van deze tekst (half maart) waren nog enkele plaatsen beschikbaar. Programma: 0. Zaterdag 4 juni 2005: verzamelen in Tongeren (jeugdherberg) 1. Zondag 5 juni 2005: Tongeren – Eupen 2. Maandag 6 juni 2005: Eupen – Blankenheim 3. Dinsdag 7 juni 2005: Blankenheim – Daus 4. Woensdag 8 juni 2005: Daus – Kues 5. Donderdag 9 juni 2005: Kues – Minden 6. Vrijdag 10 juni 2005: Minden – Bollendorf 7. Zaterdag 11 juni 2005: Bollendorf – Sankt-Vith (8. Zondag 12 juni 2005: Sankt-Vith – Tongeren) Rit 8 is facultatief! Eventueel via Vielsalm (20 km fietsen) met de trein huiswaarts. Overnachting in jeugherbergen of gîtes. Maximum 20 deelnemers. Meer info: tel. 050-31.98.25 of email: redactie@vakantiefietser.be

Begeleide fietstocht Myanmar in november 2005 Half februari 2005 kwamen de kandidaat deelnemers samen in

Mechelen. Freddy Beeken verstrekt hen verder de nodige informatie. Intussen ontvingen we van hem en Agnes een kaartje uit India.

Herfstweekend in Herentals Het herfstweekend van De Vakantiefietser gaat door van vrijdag 30 september tot zondag 2 oktober 2005. Ook Nederlandse Wereldfietsers zijn welkom. Locatie: jeugdcentrum ‘De Brink’ in Herentals. Na samenkomsten in Wallonië, de Vlaamse Ardennen en de Westhoek, kozen Stefan en Ils Avonds dit jaar voor de Antwerpse Kempen. De Brink is een modern jeugdcentrum in een bosdomein van 16 ha, op 3 km van Herentals centrum. www.vvksm.be/domeinen/DeBrink Meer info: Ils.Rombouts@pandora.be en volgend nummer.

Deelname beurzen De Vakantiefietser was standhouder op Adventure Affair Gent (28-30 januari), Expo Vélo Brussel (3-7 februari), Vakantiesalon Antwerpen (12-20 februari) en Reismarkt Brugge (5-6 maart)

Fietsers Onderweg Dank zij ‘Tijdkrediet’ en ‘Loopbaanonderbreking’, gingen veel Vakantiefietsers in 2004 en 2005 voor lange tijd op reis. De rubriek ‘Fietsers Onderweg’ maakt daar bondig melding van. Op www.vakantiefietser.be (‘Onderweg’) verneem je meer. TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

46 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

nieuws Verenigings

TEKST THEO JORNA

Wat gebeurt er op het forum van de vereniging?

Fietsen op het web De levendigste discussie op het forum van de afgelopen periode ging niet over fietsen of reizen of over een bepaald land of over fietsmateriaal. Nee, het ging over het forum zelf. Er zijn wat aanpassingen geweest en daar dacht niet iedereen hetzelfde over. Trudy Het upgraden van het forum zal vast wel technisch positieve effecten hebben maar ik vind het uiterlijk vreselijk. De kleuren en vooral de combinaties daarvan doen gewoon pijn aan mijn ogen. Het is een onrustige bladspiegel en sommige letters zijn zo klein dat ik een vergrootglas nodig heb om ze te lezen. Kan ik het forumuiterlijk zelf veranderen? Hoe? m-gineering En al die diareekleurtjes op het scherm zijn inderdaad geen verbetering. Jarno De upgrade van het forum en de wijzigingen in de kleurstelling staan niet in verband met elkaar. Leon Dus het is puur toeval dat ik nu andere kleuren zie? Het lijkt me een beetje veel op de kleur van damesondergoed van zo'n halve eeuw geleden. Heb je ook een frisser kleurtje in de aanbieding? Trudy Hoe kan het dan dat alles wat blauw was nu opeens bruinig is? En in mijn profiel is uitsluitend 'subsilver' als uiterlijkheid mogelijk. Jarno Omdat er wel degelijk een wijziging is gemaakt aan het uiterlijk. Ik zal me eens verdiepen in het plaatsen van een extra stijl zodat men makkelijk terug kan naar het originele uiterlijk. Om wel iets concreter met jullie opmerkingen bezig te gaan, de kleuren zijn dus niet in de smaak gevallen. Vinden jullie de aanpassing van de bovenkant wel een vooruitgang, of is dat ook minder dan wat het was? Trudy Wat mij betreft graag terug naar zoals het was qua vormgeving. Eindgebruiker Misschien wordt het eens tijd dat een echte vormgever de hele site onder handen neemt. Het forum leek al niet op de rest van de site, en nu ondanks een moedige poging nog steeds niet. Als we een mooi blad kunnen maken, moeten we toch ook een mooie site kunnen maken? Leon Please, nee, geen professionele sitebouwers. Ik

ben net een brief naar de Fietsersbond aan het schrijven dat ze hun met veel geld betaalde site eens moeten vergelijken met deze. Beste webmanagers: de tip die ik vandaag gaf gaat alleen over een kleurtje. De rest van deze site is in een woord *g*e*w*e*l*d*i*g*. De club is deze mannen veel dank verschuldigd! Marco (bestuurslid internet) Er is een professionele vormgever bezig geweest! De nieuwe stijl komt beter overeen met de website zelf, die binnenkort een kleurverandering krijgt. Gewoon even wennen. mvrekum Ik weet dat het maken van een goede layout een moeilijke aangelegenheid is. Daarom zou ik, gezien de reacties in dit forum, toch maar even wachten met de kleurverandering van de rest van de site. Misschien is het een idee om in het forum meerdere layouts/kleurschakeringen als keuze aan te bieden en in een poll de gebruiker te vragen welke layout het uiteindelijk moet worden (meeste stemmen gelden). Daarna kun je de rest van de site hierop afstemmen. De opmerking ‘gewoon even wennen’ zie ik als niet naar je leden/forumgebruikers luisteren en simpel ‘door de strot duwen’. Overigens ben ik het met de rest van de leden hier eens dat de huidige layout geen vooruitgang is. Het heeft wat mij betreft een trieste en treurige uitstraling. Marco Het nieuwe ontwerp is het resultaat van een jaar lang vergelijken, ontwerpers kiezen, en discussiëren op vergaderingen. Zowel het bestuur als de leden die aanwezig waren op de Algemene Ledenvergadering hebben met dit ontwerp ingestemd. Lijkt er dus op dat we ons best hebben gedaan, maar er zijn altijd mensen die vinden dat ze het beter kunnen. De technische kant is nog niet af, dus daar moeten we nog even op wachten. mvrekum Zoals ik in de eerste regel van mijn bericht al meldde: "Ik weet dat het maken van een goede layout een moeilijke aangelegenheid is." En jullie zullen ook best je best hebben gedaan, daar twijfel ik niet aan, maar dat betekent nog niet dat het resultaat ook goed is. De huidige kleuren liggen gewoon niet lekker in het zicht. Verder heb ik meer dan 10 jaar bestuurs-

ervaring en ik weet ook wel dat je het nooit iedereen naar zijn/haar zin kunt maken. Daarom hoef je ook niet meteen op je teentjes getrapt te zijn, maar neem de kritiek a.u.b. serieus en als opbouwend bedoeld. Beter hoef je het niet te maken, maar wel anders. Geleidelijk aan wordt de discussie feller, om niet te zeggen grimmiger. Kleur, techniek, vorm; het komt allemaal aan de orde. Maar dan komt de befaamde knuppel. Marcer Is me dat even schrikken. Wat een enorm kortzichtige reacties op het nieuwe ontwerp. Okee er moeten nog wat dingen bijgeschaafd worden maar kom op zeg, je kan niet menen dat het vorige beter was. Al dat blauwgrijze oude-mannetjesgedoe. Je fietst toch ook niet nog steeds op een velocipède, kom op jongens een beetje meegaan met de tijd! De site (dus niet dit forum) wordt nog veeeeeel kleurrijker, dus ik zal maar alvast wat pilletjes gaan slikken. De site was eerst onuitgesproken (erg op safe en dus saai) en straks bekent de wereldfietser kleur. Dat is iets wat mensen kan afschrikken, maar ook zeker mensen zal aantrekken. Des te meer je uitkomt voor wie je bent des te hechter je vrienden en te feller je vijanden worden. Met andere woorden volhouden Marco. Je zal het inmiddels wel door hebben... ja ik ben de ontwerper. Dus kom maar op als je durft! Overigens ben ik niet een webdesigner die op een hoog voetstuk sta zoals iemand suggereerde, sterker nog ik heb dit voor een meer dan schappelijk bedrag gedaan (waar je nog niet eens een voetstuk van kan betalen). Uiteraard moet je luisteren naar je leden maar je moet als vereniging ook die meningen afwegen. Je kan nooit iedereen tevreden houden (grijs dus) en tegelijk ook dat uitstralen wat je als vereniging wil uitstralen (actief en dus niet grijs). Hoe dan ook, het is maar een ontwerp, je redt er geen levens mee en er gaat ook niemand dood aan. Waar maken we ons allemaal druk om. Laten we lekker gaan fietsen door een landschap met dezelfde kleuren... Juist inderdaad, daar komen de kleuren vandaan. b

5 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

nieuws Verenigings

Fietsvakantiebeurs, Europeze fietsreizenmarkt en Uit en Actief beurs

Beursgeweld

TEKST FREEK VERBAKEL

Zoals elk jaar was ook het begin van dit jaar weer een drukke tijd voor de activiteitencommissie. Het jaar begon zoals altijd met de nieuwjaarsbijeenkomst in de Kargadoor in Utrecht. Een week later stond de wintertrektocht op het programma. Daarna was het twee weken rustig. Toen barstte het beursseizoen los. De Wereldfietser was aanwezig op drie grote beurzen: de Fietsvakantiebeurs, de eigen Europese Fietsreizenmarkt en de Uit & Actief-beurs (voorheen het Op Pad Beursfestival). Op al deze beurzen hebben we als vereniging veel informatie gegeven over het maken van fietsreizen. En natuurlijk waren er tijdens alle dagen de gevulde koeken van Perry! Fietsvakantiebeurs Eind januari kon men voor twee volle dagen fietsplezier in de RAI in Amsterdam terecht. Na een aantal jaren in Nieuwegein was de Fietsvakantiebeurs nu weer terug in Amsterdam. De beurs was veel grootser en leuker van opzet dan die in Nieuwegein. De Wereldfietser had onder leiding van Henk Burgler vele informanten verzameld die de duizenden beursbezoekers in de informantenhal wegwijs maakten in de wereld. Alle uithoeken van de wereld waren vertegenwoordigd. In diezelfde hal nam Marco Geurts, oud-bestuurslid activiteiten van de Wereldfietser, afscheid om een fietstocht door winterse omstandigheden te gaan maken: hij vertrok in de richting van de Beringstraat. De vereniging zelf had een leuke plek gekregen naast het fietsparcours. De hele stand was onder leiding van John en Rena mooi versierd met rode doeken, talloze foto’s en flyers van de Wereldfietser. Hier kwamen weer tientallen mensen langs om te vragen hoe ze lid konden worden, of om informatie over de vereniging te vragen en ook gewoon omdat ze informatie over fietsen in bepaald land wilden hebben. Zo was er een Zuid-Afrikaanse jongen met Nederlandse vriendin die eind dit jaar samen naar Zuid Afrika willen fietsen. Ook hen hebben wij op weg kunnen helpen. Deze beurs was dan ook niet alleen voor de organisatoren, maar ook voor onze vereniging een groot succes. We kijken nu al uit naar de Fietsvakantiebeurs 2006!

Europese Fietsreizenmarkt Zoals elk jaar, organiseert de Wereldfietser zelf een eigen beurs die gericht is op fietsen binnen Europa. Het Nivongebouw in Rotterdam was een dag lang het domein van de Europafietser. Mooie dialezingen, vele informanten, routeboekjes, bepakte fietsen, gezellige tentjes en de ver-

48 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

kiezing van de mooiste foto van Europa, genomen vanaf de fiets; alle ingrediënten voor een succesvolle dag waren aanwezig. De vele beursbezoekers maakten deze dag weer tot een ontzettend gezellige dag. Want ondanks het slechte weer met veel regen en hagelbuien, wisten toch nog veel mensen de weg naar het Nivongebouw te vinden. Helaas hoorden we achteraf dat dit niet iedereen gelukt was. Daarom geven we volgend jaar een uitgebreide routebeschrijving op internet! Na afloop van de beurs werd er nog gezellig nagetafeld in een Indiaas restaurant inRotterdam.

Uit en Actief beurs Tot slot was er de Uit en Actief beurs. Een slopende beurs, want deze beurs duurde maar liefst drie dagen lang . Vrijdagochtend 8 uur stonden John, Gudy, Rena, Joris en Freek in de Jaarbeurs te Utrecht om de stands van de vereniging aan te kleden voor de beurs. Om 10 uur verwelkomden we de eerste bezoekers. Ook voor deze beurs had Henk weer een enorm blik met uitermate deskundige informanten opengetrokken. De bezoekers van deze groots opgezette beurs konden op vrijdag tot 10uur ’s avonds bij ons terecht voor vragen over fietsvakanties, fietstechniek en het voorbereiden van een wereldreis. Degenen die vrijdag niet aan hun trekken konden komen, kwamen zaterdag of zondag langs. En wat wij zo vernomen hebben van informant én beursbezoeker, is dat prima gelukt. De activiteitencommissie is na al dit beursgeweld eigenlijk aan vakantie toe. Helaas gaat dat nog niet, want de trektochten moeten nog voorbereid worden…. Langs deze weg willen we namens de activiteitencommissie wel iedereen bedanken die zich ingezet heeft op deze beursen. Alle informanten, vrijwilligers, iedereen hartelijk bedankt voor de grote inzet op deze dagen!

Foto’s 9e Retie fietsreisbeurs FOTO’S ANDY LAMBRECHTS

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

50 TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS

Ingezonden brieven

schakeltjes

Beste mensen van de redactie, Ik lees het blad van de Wereldfietser met veel plezier. In het eerste nummer van 2005 stond echter een artikel van Martijn Landzaat waar ik moeite mee heb. Ik vind dat hier erg denigrerend wordt geschreven over 50-plussers. Een off-road weekend kan voor hem kennelijk alleen maar geslaagd zijn als er geen 50-plussers aan mee doen. De suggestie wordt gewekt dat 50-plussers geen aardige en gezellige mensen kunnen zijn en dat ze niet vooruit te branden zijn op een mountainbike. Het slaat natuurlijk helemaal nergens op om dit soort generaliserende opmerkingen te maken. Overigens behoor ik zelf nog niet tot deze leeftijdscategorie, maar ik kan me voorstellen dat na het lezen van dit artikel actieve leden van de vereniging van boven de vijftig het wel uit hun hoofd laten aan een dergelijk weekend mee te doen. Dat zal toch niet de bedoeling zijn van de redactie? Misschien dat Martijn na zijn vijftigste nooit meer serieus wil fietsen of mountainbiken, maar ik weet dat heel velen dat voor zichzelf geheel anders zien.

Ben je op zoek naar reisgezelschap, zoek je dat ene speciale onderdeel voor jouw heel bijzondere fiets, zoek je bepaalde informatie, of een landkaart die niet in Nederland en België is te krijgen. Voor elke niet-commerciële mededeling of oproep kun je in deze rubriek terecht. Voor leden van de Vakantiefietser en de Wereldfietser is het gratis, niet-leden moeten we helaas teleurstellen. Stuur de tekst (maximaal 50 woorden) per post, fax (NL-0206958085) of e-mail (schakeltjes@wereldfietser.nl) en wij zorgen voor plaatsing. Je kunt ook het formulier invullen op de website www.wereldfietser.nl. Vlaamse leden worden verzocht hun tekst te mailen naar redactie@vakantiefietser.be of te sturen naar de Vakantiefietser. Wil de vrouw die op de nieuwjaarsbijeenkomst in de

Met vriendelijke groeten Jan Eleveld

Kargadoor in Utrecht naast mij zat en naar Laos

Beste Jan,

Vittorio te koop: Vittorio Randonneur voor 100 euro..

wilde, contact met opnemen. Wim (NL) 035-6835138

Framehoogte 62 cm, met een racestuur. Met LX

Dank voor je brief. En in wezen heb je gelijk; vijftig-plussers op de fiets zijn juist sterk in opkomst en dat is prima toch! Martijn Landzaat is wat dat betreft misschien een beetje eenkennig, maar de voorkeur om te fietsen met generatiegenoten laat zich ook begrijpen. Juist al die verschillende meningen en inzichten maken een blad aardig om te lezen. Wanneer we enkel en alleen nog politiek correcte artikelen zouden plaatsen, zou dat een stuk minder worden.

onderdelen en aluminium dragers. Maar ga er maar vanuit dat je bijna de gehele groep moet vervangen. Dus een fiets voor de klusser die geen geld voor een nieuwe heeft. E-mail schuyt@wxs.nl (Amsterdam) AMSTERDAMSE FIETSGROEPEN zoeken enthousiaste

De redactie

nieuwe deelnemers. Er bestaan diverse groepen ieder met een eigen verzamelpunt en gemiddelde afstand en snelheid. Snelle en rustige groepen, 55+ FOTO ANDY LAMBRECHTS

en vrouwengroepen. Voor elk wat wils. Een overzichtje is op te vragen bij Cok Oostveen, tel. (NL) 020-6628546 of e-mail cokos@dds.nl Ik zoek gebruikte fietsrouteboekjes Europa en Azië. tegen aantrekkelijk bod. e-mail: pietsa@planet.nl. Na het wegvallen van mijn fietsmaat zoek ik (65 jaar) een tochtgenoot voor een recreatieve Europese fietstocht – periode juni-september 2005 - low budgetreis. Stan Matthysen, Fuchsialaan 13, 2950 KAPELLEN - Tel.: (B) 00 32 (0)3-664.20.43. e-mail: stan.matthysen@belgacom.net Aanbod: waardebon tot eind 2005: 35% korting op weekendverblijf in vakantiewoning in de groene Vlaamse Ardennen, max. 6 personen - info: www.dedriesprong.be.tf Nieuwe fiets-/wandelgidsen en kaarten; eventueel ruilen voor andere LF gidsen, kinderfietsstoeltje tot 4 jaar, trekhaak Renault 19, nieuwe rieten picknickmand Engels model: gunstprijs Info: Milo Elie: tel. (B) 09/3600487 of email: eliemilo01@tiscali.be

TIJDSCHRIFT VOOR FIETSREIZIGERS