VOETEN IN DE AARDE
De aarde en het universum Opgroeien in twee culturen Duurzame ontwikkeling Een nieuw verenigingsjaar
“Nederlandse les in het buitenland helpt uw kind de nieuwe voertaal op school sneller onder de knie te krijgen!”
U WOONT MET UW GEZIN TIJDELIJK OF PERMANENT IN HONG KONG? DAN DENKT U VAST OOK NA OVER HET ONDERWIJS VAN UW KINDEREN. LanguageOne is dè toonaangevende organisatie voor moedertaalonderwijs. Wij verzorgen al ruim 30 jaar Nederlands Taal- en Cultuuronderwijs (NTC) voor kinderen van 2,5 tot 18 jaar die in het buitenland opgroeien. In Hong Kong begeleiden wij maar liefst 100 leerlingen in de verdere ontwikkeling van hun moedertaal. Ons NTC-onderwijs biedt vele voordelen: Kinderen leren sneller de nieuwe voertaal op school (vaak Engels) Kinderen hebben een grotere kans op academisch succes in de tweede taal Kinderen keren soepeler terug naar het onderwijs in Nederland of Vlaanderen. Een kijkje achter de schermen? Bezoek dan: facebook.com/languageoneHK/ www.languageone.org hongkong@languageone.org +852 55015262
Autohuur tarieven all-in vanaf € 24,*- per dag • Laagste eigen risico • Geen extra verzekeringen bij aankomst • No nonsense voorwaarden
NEDERLANDSE VERENIGING HONG KONG
KOM JIJ ONS BESTUUR VERSTERKEN?
GEZOCHT
Car rental made personal
VOORZITTER EVENEMENTENCOÖRDINATOR SPONSORCOÖRDINATOR LEDENADMINISTRATIE COMMUNICATIE
*28+ DAGEN TARIEF CATEGORIE A, EXCL. SCHIPHOLFEE
www.bblcarrental.com 24/7
Schipho serv l ..direct w ice eg
Car rental made personal
rijden!
bb&l_2014_ad_128x190_DEF.indd 1
1/2/14 11:21 AM
Gedrukt op gerecycled papier
04 05 06 07 08 10 12 14 15 16 18 20 22 24 26 27 27 28 29 30 31
COLOFON
De Hollandse Nieuwe wordt uitgegeven voor de leden van de Nederlandse Vereniging in Hong Kong en verschijnt vier keer per jaar. Bijdragen die interessant zijn voor Nederlanders in Hong Kong zijn van harte welkom! Stuur kopij en illustraties naar: magazine@nedverhk.com. De redactie behoudt zich het recht voor om artikelen die kwetsend of beledigend zijn niet te plaatsen en bijdragen te redigeren, in te korten, of naar een volgend nummer door te schuiven. De redactie bestaat uit: Annemarelle van Schayik Edward Peet Ente Breed (Vormgeving) Rinske Kuiper Sue Sue Au Zuba Adham-Bos (Eindredactie)
INHOUDSOPGAVE Voorwoord eindredacteur Zand en klei Overleven in Hong Kong Grote kleine wereld Roots Op de klapstoel: Bas Fransen Tai Kwun; nieuw plein in oud politiebureau En passant Concrete jungle Eten met stokjes Breed gaat los Kinderen in Hong Kong Zwaartekracht Doe maar Dutch Nawoord voorzitter Even voorstellen: Gouke van Voorst Even voorstellen: Kristel Janssen - Busscher Evenementen Nederlandse agenda 2018 Nederlandse agenda 2019 NL@HK
Met bijdragen van: Bas Fransen, Ellen Chang, Ester van Steekelenburg, Gouke van Voorst, Kristel Janssen - Busscher, Leonie Stawniak, Lucas Kiely, Margot Looman, Mila de Rijk, Mildred van Beelen, Nicole Chabot, Noor van Amstel, Prof. Dr. Tjonnie Li.
Met dank aan onze sponsors. Gold Sponsors
ING Groep Philips Robeco
Silver Sponsors
BB&L Car Rental
Vrienden van de Vereniging
Apprique
Foto cover: Noord-Zuid lijn van Hong Kong, Admirality - Ocean Park, Rinske Kuiper, 2018
AARDE
Door: Zuba Adham-Bos Eindredacteur Hollandse Nieuwe
Beste lezers, Tijdens het schrijven van dit voorwoord zit ik aan de andere
Terug naar mijn reis. Soms rijden we kilometerslang in
kant van de wereldbol, in het zuidwesten van de Verenigde
niemandsland, tot we ergens een dorp tegenkomen. Ik
Staten. Ik heb de afgelopen weken een verscheidenheid
vraag me soms af waarom mensen zich daar hebben
aan prachtige en bijzondere landschappen om me heen
gevestigd - en waarom er nu ook nog mensen wonen. Een
gezien. Zeer toepasselijk voor het thema van deze
groot contrast met de concrete jungle van Hong Kong,
Hollandse Nieuwe: aarde.
waar Ellen over schrijft. Een ander contrast met ons Hong Kong is de luchtvochtigheid hier in het zuidwesten van de
Al rijdend door de bergen, woestijnen, vlaktes, canyons en
VS: oh my god, wat is het droog hier!
langs de oceanen bedenk ik me hoe bijzonder het is dat de aardbol in miljoenen jaren zo is gevormd. Al die bergen
We hebben wederom ons best gedaan om een leuk en
en canyons laat je realiseren hoe klein je eigenlijk bent als
interessant magazine samen te stellen. Ik wil professor
mens, maar ook hoe groot de invloed van de mensheid
Tjonnie Li bedanken voor het schrijven van een artikel
kan zijn. Ik ben er een voorstander van dat we zuinig om
over zwaartekracht. Lees zijn stuk en natuurlijk alle
moeten gaan met onze aarde en vond het daarom erg
andere columns, interviews, evenementenverslagen en
interessant om Bas Fransen te interviewen voor "Op de
artikelen in deze herfsteditie van de Hollandse Nieuwe!
klapstoel", waar hij vertelt over zijn start-up bedrijf dat zich met duurzame ontwikkeling bezig houdt.
HERFST 2018
4
Toen ik naar Nederlandse zegswijzen met ‘aarde’ ging
bewegen, maar er is niets aan te doen: we moeten een
zoeken, kon ik er welgeteld vijf vinden, waarvan er twee
keer deze aarde verlaten, waarna men ons in de grond
uit de Bijbel geleend waren. Ik zag al aankomen dat mijn
stopt. Dust to dust, ashes to ashes...
column veel voeten in de aarde ging hebben, maar nadat ik ook synoniemen en grondsoorten erbij betrokken
In de Australische Outback hebben we een keer een hele
had, kwam het van de grond. Ik hoop dat het in goede
dag vastgezeten in de modder, 180 kilometer van het
aarde zal vallen.
dichtstbijzijnde dorp. Het was na tienen en aardedonker toen we door een schapenboer uit de klei werden
Nederlanders komen van de klei of van het zand, of
getrokken. Letterlijk. Ik had natuurlijk uit Van Dale moeten
uit de stad, natuurlijk. Het is belangrijk om die twee uit
weten dat in de klei rijden betekent dat men in gevaar
elkaar te houden, want zandgrond is armer. In Brabant ligt
is. Figuurlijk ben ik niet uit de klei getrokken, ook al ben
bijvoorbeeld het dorp Oerle. Een paar kilometer verder - op
ik opgegroeid tussen de akkers en weilanden van een
zandgrond - ligt Zandoerle, bekend van de kapel van Onze
boerendorp op de rand van zand en klei.
Lieve Vrouw in ’t Zand. Amersfoortse katholieken kunnen de mis horen in de kerk op ’t Zand (mogelijk een oude
Toen ik vakantiewerker was bij Coca Cola, stond ik op
stroomrug). En dat terwijl de Bijbel ons leert ons huis niet
een middag met een paar chauffeurs te praten. Een van
op zand te bouwen, omdat dat geen stand zal houden.
hen vertelde een verhaal dat nogal pijnlijk voor hem was afgelopen. Een andere zei begripvol: "Dan zit je goed
Een betoog dat als los zand aan elkaar hangt, is ook
met je pik in het zand." Een beetje laag bij de grond
niet erg solide. Je kunt beter vaste grond onder de
misschien, maar een kleurrijke uitdrukking, en zoals ze in
voeten hebben. Een nuchter en verstandig mens staat
Amerika zeggen: salt of the earth!
met beide benen op de grond. Wie daarentegen aan de grond genageld staat, is ergens hevig van geschrokken.
Bronnen:
Misschien omdat voor zijn ogen zijn favoriete voetbalteam
• Van Dale. Groot Woordenboek der Nederlandse Taal.
met de grond gelijk werd gemaakt?
10e dr. Deel I (1976) • Dr. F.A. Stoett. Nederlandsche Spreekwoorden,
We kunnen wel de kop in het zand steken - zoals men
Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden. 4e dr.
vroeger van struisvogels dacht - of hemel en aarde
Eerste Deel (1923).
HERFST 2018
5
L even in harmonie
Door: Annemarelle van Schayik
In het taoïsme is harmonie van belang. Ook in de Hongkongse cultuur speelt harmonie een grote rol. Warme en koude qi (氣, lucht) moeten in balans zijn. Tai qi (太極) en feng shui (風水) zijn op deze filosofie gebaseerd. In Hongkong zal je af en toe iemand horen zeggen: “Nee, dat kan ik niet eten want het is warme, of koude qi.” Tijdens de menstruatie, bijvoorbeeld, worden vrouwen aangeraden om niet koud te eten of drinken, want je lichaam is al in een ‘koude qi’ status. Kantonees
Traditionele karakters
Nederlands
(Nederlandse uitspraak)
(als je het liever laat zien)
Aardegod (in andere context: huisbaas)
Dei djuh
Down to earth
Geuk dap sat dey
Metaal, hout, water, vuur en aarde
Gam mok seu fo to
Traditionele Chinese geneeskunde
Djung ie
Astrologie
Dzim sing hok
Keukengod
Djo kwan
Warme qi / koude qi
Yiet he / hon leung
地主 腳踏實地 金木水火土 中醫 占星學 灶君 熱氣/寒涼
Als je echt indruk wilt maken op je lokale collega’s, zeg je dat iets "zo onvereenigbaar als water en vuur" is: "seu fo bat jong." (水火不容).
Kennedy Town golden hour, Rinske Kuiper, 2018 HERFST 2018
6
GROTE KLEINE WERELD Door: Rinske Kuiper Kaas op op de beurs, Rinske Kuiper, 2018
Kaas verkopen is geen sinecure. Het lijkt zo makkelijk: iets verkopen dat voor de meesten van ons zo’n onderdeel van het dagelijks dieet is. Maar niet in Azië. Hier vindt men onze Hollandse kaas te zout, te vet, niet zoet of - en dan met name in China - niet la se genoeg. Dat de kaas la se is, is absoluut het belangrijkste aspect van kwaliteitskaas. De kaas moet slierten trekken wanneer je een pizzapunt uit de pizza pakt. De kaas van de pizza moet zo lang mogelijk willen blijven vasthouden aan het puntje dat je wilt eten. Ofwel: hoe makkelijker het eten van de pizza, hoe minder goed de kaas kwaliteit. Dacht ik nou echt iets van kaas te weten? In mijn kaaswereld reis ik vooral door Azië, mijn bank heb ik ingeruild voor een vliegtuigstoel. Mijn slaapkamer herken ik nog amper, de hotelkamers waarin ik verblijf kan ik inmiddels uittekenen. Koken doe ik allang niet meer, en mijn vrienden kan ik maar beter uitnodigen mee op reis te gaan als ik ze nog eens wil zien. Deze levensstijl heeft verschillende consequenties.
Het
thuisgevoel
begint steeds verder te vervagen, Nederlandse vrienden en familie zijn blij, Hongkongse vrienden iets minder. Daarnaast merk ik vooral dat met elke vlucht
de Italiaanse stad Trieste, maar onderweg konden we
die ik maak, de afstanden korter te worden. Twee uur in
best een paar stops maken. Na elf dagen in de auto stond
een vliegtuig voelt net als mijn twintig minuten durende
er ineens 3000 kilometer op de teller. Vrienden lachten
busritjes naar school van vroeger. Een vlucht naar
ons toe, we bezochten vier landen en zes steden, dat was
Nederland van elf uur is een beste zit, maar twee films,
toch goed voor zes zomervakanties, waarom gingen we
wat werk en wat uren slaap en je bent er.
alles in één keer doen in elf dagen?
Zo leek het mijn verkering en mij een uitstekend idee om
Ach, dacht ik, de wereld is zo groot als je ‘m zelf maakt.
een rondje Europa te maken deze zomer. Ons doel was
HERFST 2018
7
Roots, Zuba Adham-Bos, 2017
ROOTS Door: Zuba Adham-Bos & Sue Sue Au
Twee redactieleden, Sue Sue en Zuba, hebben hun roots niet in Nederland liggen, maar zijn wel opgegroeid in Nederland. Sue Sue is Chinees-Nederlands. Haar ouders komen uit Hong Kong en ze is, net als haar broer en zus, geboren en getogen in Alphen aan den Rijn. Zuba is Iraaks-Koerdisch en kwam op haar vierde naar Nederland, waar ze opgroeide in Zuidwolde, Drenthe. De dames gaan in gesprek over het opgroeien in twee culturen. Sue Sue: “Ik ben trots op mijn Chinese en Nederlandse
Leven in twee culturen brengt ook uitdagingen met
roots. Ik ben opgegroeid met twee talen: op school leerde
zich mee. Sue Sue: “Tot op heden zijn er dagelijks nog
ik Nederlands en thuis sprak ik Kantonees.” Zuba: “Ik ben
uitdagingen aan het leven in twee culturen. Ik kom uit
ook tweetalig opgegroeid. Mijn Koerdisch is goed genoeg
een Chinese familie, maar mijn vriend is Nederlands. Mijn
om een goed gesprek te voeren, maar soms komt een
ouders zijn best traditioneel Chinees, terwijl ik qua denken
Nederlands woord sneller in me op, of past het beter.
en gedrag meer Nederlands ben. En dat kan nog wel eens
Dat hebben mijn ouders trouwens soms ook. Wat ik leuk
frictie veroorzaken. Daarom is het de uitdaging om een
vind aan de tweetaligheid is dat we een ‘geheime’ taal
goede balans te vinden.” Zuba vult aan: “Opgroeien in
hebben die de meeste anderen niet verstaan. Het geeft
twee culturen betekent in de meeste gevallen dat je in
toch wat meer privacy en kan soms handig zijn. Dat zullen
een ander land woont, dan waar je bent geboren of waar
de Nederlanders in Hong Kong nu vast ook wel eens
je ouders zijn opgegroeid. De rest van de familie blijft
ervaren.”
vaak achter in het thuisland. Ik hoorde mijn klasgenootjes en vrienden vertellen over ‘logeren bij opa en oma’ of
Zuba: “Ik denk dat het als kind veel voordelen heeft om in
‘familieweekenden’. Ik heb geen naaste familieleden in
twee culturen op te groeien. Het geeft je een bredere blik,
Nederland wonen. Ik zag mijn familie iedere paar jaar
en vooral de bezoeken aan het land van je roots dragen
voor ongeveer twee weken. Maar we hadden (en hebben)
hieraan bij. Tijdens familiebezoek ‘woon’ je toch voor zo’n
hele fijne mensen om ons heen in Nederland die we
twee weken opeens in een compleet ander land.” Sue
beschouwen als familie.”
Sue: “Klopt. Wat ik als een groot verschil ervaar zijn de eetgewoontes. Bij Nederlandse vrienden en families zijn de tafels meestal mooi gedekt. Er zijn ook ongeschreven regels zoals: als je klaar bent met eten, dan leg je het bestek aan één kant op je bord. In de Chinese cultuur gebruiken we stokjes. Daar gaat het meer om het eten zelf en het praktische en niet per se of het mooi eruit ziet.” Sue Sue deelt een favoriet gerecht: “Mijn vader kan lekker koken. Een typisch gerecht in onze familie is si kwa (丝瓜), een groente die lijkt op een combinatie van komkommer en courgette. Een gegrilde vis erbij, aangemaakt met een soja sausje, witte rijst erbij en ik ben helemaal content.”
HERFST 2018
8
Een Chinees gedekte tafel met si kwa, Sue Sue Au, 2018
international expansion
=
local knowledge
+
experience
What is your equation for international success? Local opportunities are just growth prospects without the common denominator for success – people. At ING we can help your business grow by tapping into the extensive experience and local market knowledge of our global network of professionals. ingwb.com/equation-asia ING was named Best Bank in The World 2017 by Global Finance
Wholesale Banking
Terugkomend op taal, deelt Sue Sue een Chinees spreekwoord dat haar is bijgebleven. “Dit is wat mijn moeder mij heeft geleerd: 千金难买心头好 - dat betekent: als je iets leuk vindt, dan maakt het niet uit wat het kost. Maar letterlijk staat er dat je met al het geld in de wereld nog niet altijd hetgeen kan kopen wat je leuk vindt.”
Gezellig Door: Zuba Adham-Bos Zoals, denk ik, iedere Nederlander wel weet,
Zuba: “Over spreekwoorden gesproken, daar had -
is het woord "gezellig" in de meeste talen
en heb - ik soms moeite mee, ondanks dat ik altijd de
niet één op één te vertalen. Tijdens een van
hoogste cijfers haalde voor Nederlands (als enige
onze familiebezoeken in Iraaks-Koerdistan
niet-Nederlander in de klas!). Wij spraken thuis Koerdisch
hadden we het over het woord "gezellig"
en ik leerde daar geen Nederlandse uitdrukkingen. Ik kan
en de betekenis. Ook in het Koerdisch
me een hilarisch moment herinneren van toen ik een jaar
konden we het niet vertalen, dus gebruikte
of elf was. Een vriendinnetje herhaalde een aantal keer
mijn familie daar ook maar het Nederlandse
wat ze zei, omdat ik haar niet verstond. Toen ik aangaf
woord. En ze hebben het onthouden, bij elk
haar nog steeds niet te kunnen horen zei ze: 'Of je worst
bezoek wordt het weer gebruikt!”
lust!' Ik keek haar serieus aan en antwoordde: 'Nou.. ligt eraan wat voor worst'. Ze lag in een deuk en ik wist niet waarom, tot ze me het uitlegde. Dus dat spreekwoord vergeet ik nooit meer.”
HERFST 2018
9
BAS FRANSEN
Door: Zuba Adham-Bos
De Hollandse Nieuwe laat haar lezers graag kennismaken met mensen uit de Nederlandse gemeenschap die op hun eigen wijze invulling hebben gegeven aan het leven in Hong Kong. We zetten ze op de klapstoel en laten ze vertellen over hun ervaringen, inzichten en doelen. In deze afl evering spreekt Zuba met Bas Fransen die zich met zijn start-up bezig houdt met duurzame ontwikkeling. .Bas Fransen en ik hebben iets gemeen: we hebben beiden aan de TU Delft gestudeerd. We hebben andere studies gedaan en in verschillende decennia gestudeerd, maar toch. Bas heeft elektrotechniek gestudeerd en heeft daarna een aantal jaar in Nederland gewerkt tot hij 22 jaar geleden naar Azië vertrok. Eerst zes jaar in Taiwan, vervolgens vier jaar in Japan en een jaar in Singapore. Elf jaar geleden is hij naar Hong Kong gekomen. “Ik vind het
aan gedaan om er een ommedraai aan te geven. Waar
fantastisch in Azië. Je went op een gegeven moment aan
je naar op zoek bent is ‘duurzaam ontwikkelen’: Hoe kun
het comfort dat Azië biedt en ik vind het een interessant
je de hedendaagse behoeften vervullen, zonder die van
werelddeel. Ik ga er nooit meer weg. Ik vind Hong Kong
toekomstige generaties in gevaar te brengen?”
by far het leukste om te wonen. Vanwege het weer, veel gemakken, alles zit dicht bij elkaar, iedereen spreekt
Duurzame ontwikkeling op bedrijfsniveau valt onder
Engels; fantastisch.”
corporate social responsibility (CSR). “Er zijn allerlei studies gedaan waar klanten worden gevraagd of ze bezorgd zijn over het milieu, bijna iedereen zegt ‘ja’. Als je vraagt of ze graag zaken willen doen met een een bedrijf dat goed bezig is op het milieufront, antwoordt negen van de tien ‘ja, dat wil ik’. Ook werknemers, vaak millennials, willen graag voor een bedrijf werken dat een social environmental agenda heeft. Kortom, er zijn veel redenen
Anderhalf jaar geleden heeft Bas EcoMatcher opgezet.
en getallen die ondersteunen dat CSR eigenlijk ook een
EcoMatcher is een digitaal platform waar bedrijven bomen
ondernemingskans is.”
kunnen adopteren en deze aan bijvoorbeeld klanten en werknemers kunnen geven.
“Heel veel bedrijven willen wel bijdragen aan duurzame ontwikkeling, maar weten niet hoe.” EcoMatcher biedt
“De wereldeconomie groeit, er komen meer mensen bij en
bedrijven wereldwijd een nieuwe manier om zich hierbij
meer mensen hebben een hoger besteedbaar inkomen.
aan te sluiten. “Wij werken met non-profi t organisations
Dit zorgt voor meer afval op allerlei fronten en dat brengt
die bomen planten in onder andere Indonesië, Guatemala,
de planeet in gevaar. Als je er diep op gaat inlezen, word je
de Filipijnen en Oeganda. Zodra er een boompje wordt
eigenlijk heel depressief over wat de status van de wereld
geplant, wordt daar met behulp van een app (TreeCorder),
is. De komende decennia wordt dit een groot probleem en
een foto van gemaakt en worden de GPS coördinaten
ondanks verscheidene afspraken, wordt er maar weinig
van de boom gelinkt aan de foto. Ook informatie over de
HERFST 2018
10
boer en een foto worden eraan gelinkt. Als jij een boom
“Bomen hebben meerdere voordelen die bijdragen aan
hebt geadopteerd, kun je die volgen met een webapp
een beter milieu. Bomen geven zuurstof en absorberen
(TreeTracker). Bedrijven kunnen hun logo toevoegen aan
CO2. Maar bomen hebben ook een functie in het
de informatie in de webapp. Wanneer een klant de info
verbeteren van waterbronnen. Bijvoorbeeld in Indonesië,
over zijn of haar boom deelt op sociale media, brengt dit
waar veel stukken land zijn uitgedroogd omdat er
het desbetreffende merk op een elegante manier in een
bomen zijn gekapt. Door bomen te planten, komen de
positief daglicht.”
waterbronnen terug en het water wordt vastgehouden. We willen later ook kijken naar windparken, zonnepaneel
“Als bedrijf kun je EcoMatcher voor verschillende
parken en oceaan schoonmaakprojecten.”
doeleinden gebruiken. Marktonderzoekers kunnen je aan het einde van een enquête bedanken met een boom. Het
Bas werkt samen met zijn team er hard aan om
kan ook worden gebruikt voor CO2-compensatie, wat
EcoMatcher verder te laten groeien. “Ik hoop dat we iets
vliegtuigmaatschappijen bijvoorbeeld doen. Je kunt een
kunnen neerzetten wat impactvol is, waar mensen over
boom weggeven als bedrijfsgeschenk. Ik liep eens op een
gaan schrijven en waar klanten naar je toe komen.” Met
relatiegeschenken-beurs waar honderden bedrijven hun
de hoeveelheid passie en ambitie die Bas in zijn werk
geschenken laten zien: het is allemaal plastic rotzooi. Ik
stopt, gaat hem dit vast lukken. En hij staat in ieder geval
liep daar bijna huilend rond.”
al in de Hollandse Nieuwe.
Jump for air, Yangshuo, Rinske Kuiper, 2018 HERFST 2018
11
TAI KWUN; NIEUW PLEIN IN OUD POLITIEBUREAU Tekst & fotografie: Ester van Steekelenburg, iDiscover
Na tien jaar wachten is de markante Victoria Prison
Eigenlijk was de grootste verrassing niet eens hoe mooi
op Hollywood Road weer open. Wat vroeger een
de oude gebouwen waren opgeknapt (zo mooi dat de
one-stop-shop was voor delinquenten (politiebureau,
lokale overheid het met z’n regels niet kon bijbenen), of
rechtbank en gevangenis in één) is nu een groot
hoe slim ze waren hergebruikt (eindelijk een fatsoenlijke
complex voor kunst en cultuur. Hoog tijd om een kijkje
plek voor theater en kunst midden in de stad), maar het
nemen en we waren niet de enigen. Met ons honderden
feit dat het centrum van Hong Kong een plein rijker is. Een
Hongkongse hipsters die gehuld in selfie-waardige outfits perfect geproportioneerd plein waar je overdag kan zitten ronddartelden tussen de fotogenieke cellenblokken; het
met een bekertje koffie in de schaduw van een mooie
was gezellig druk en er heerste een opgetogen sfeer, een
oude mangoboom, waar je ’s middags op een terrasje
beetje zoals op een festival.
neerstrijkt met uitzicht op de statige gevel met imposante zuilengalerij en waar je ’s avonds buiten een film kan kijken, of een openluchtvoorstelling of natuurlijk gewoon naar de lucht; want waar zie je die nog in Hong Kong?
Een bijzondere verbouwing, 2018
De Hong Kong Jockey Club had kosten (zo’n slordige HK$3.8 miljard) nog moeite (de beste architecten en mooiste materialen) gespaard om van deze verbouwing
Fotogeniek, 2018
iets bijzonders te maken. Het honderd jaar oude complex is opgeknapt in stijl; de dakpannen zijn nieuw, houten
Met Tai Kwun is onze verticale stad een uniek uitzichtpunt
balken gestut en de plafonds gestuukt. De stenen muren
rijker, vanaf de parade ground zorgen de omliggende
zien er precies zo uit als in 1930 toen Ho Chi Minh hier
wolkenkrabbers voor een onverwachte omlijsting van een
gevangen zat en dagelijks vijftien minuten mocht luchten
mooi stuk blauwe lucht.
in de open plek tussen celblokken A en B. De cellen zijn zelfs precies zoals ze toen waren, ze hebben alleen een likje verf gekregen, geen airco. Nergens zie je stalen hekken, betonnen trappen of misplaatste branddeuren. Niks daarvan. Hier struin je over pleintjes met oude kinderkopjes, wervel je over een massief houten wenteltrap, voel je aan muren van brons gekleurde aluminium lego blokken, vind je overal knusse hoekjes met grappige kunst op de muur en dineer je in prachtige zalen met vijf meter hoge plafonds.
Omlijsting, 2018 HERFST 2018
12
Hong Kong is een plein rijker, 2018 Kunst en cultuur, 2018
Adres: Hollywood Road 10, Hong Kong Voormalige bestemming: Rechtbank, politiebureau en gevangenis Kosten: HK$ 3.8 miljard (€414 miljoen) Architecten: Herzog & de Meuron Rocco Design Architects Nu te zien: • 100 Faces of Tai Kwun; debuut tentoonstelling
met
verhalen
dit
over
honderd bijzondere
stukje Hong Kong. • Sunday
Movie
Series;
elke
zondag kun je in de buitenlucht genieten van goede films op het grote scherm • Saturday Music Platform; iedere eerste zaterdag van de maand spelen hier live bands, van jazz tot traditionele Chinese muziek.
HERFST 2018
13
EARTH TO EDWARD
Door: Edward Peet
Als Christenen aan het spirituele denken, kijken ze naar
Als student at ik vaak in een macrobiotisch restaurant. Het
boven. God is in de hemel. Alle zegen komt van boven.
kostte wat meer (4,25 gulden voor een maaltijd zonder
Kathedralen zijn hoog. "Wie is het die zo hoog gezeten..."
misosoep, als ik het me goed herinner) maar het was
zingen de engelen in Vondels Lucifer.
gezonder en meestal lekkerder dan in de Mensa. Ik heb er met stokjes leren eten: oudere Hongkongers merken soms
Ik niet, in elk geval. Twintig jaar geleden heb ik een lage
verbaasd op dat ik het precies zo doe als zij het vroeger
salontafel gekocht. Daar staat mijn computer op, terwijl
geleerd hebben. Veel jongeren weten tegenwoordig niet
ik zittend op de vloer mijn dingen schrijf. Omdat ik wat
meer hoe het moet.
ouder word, heb ik bij Ito Futon op Lockhart Road een Japanse vloerstoel gekocht: een zitting-met-rugleuning
De meeste klanten in het macrobiotische restaurant
van gebogen hout, zonder poten, zoals je vroeger nog wel
zaten rond een lage tafel op kussens op de grond en
in Japanse restaurants vond. Sindsdien kan ik weer uren
aten hun boekweit, zeewier en groenten uit een kom van
aan een stuk op de grond zitten werken, zonder last van
bruin aardewerk. Aan een gewone tafel in de hoek zat op
mijn rug te krijgen.
stoelen een clubje vervelende intellectuele etterbakken (uw dienaar inbegrepen) dat een heel hoge dunk van
Waarom werk ik op de grond? Omdat ik zo de aarde kan
zichzelf had en de draak stak met het hippie-gedoe daar
voelen. Dat klinkt naar New Age, en daar heb ik niet veel
beneden. Kwam dat doordat wij - letterlijk en figuurlijk - zo
mee, maar ik kan mijn eigen ervaringen niet ontkennen.
hoog gezeten waren?
Het gevoel dat ik vaste grond onder me heb, geeft me de rust waarin ik op mijn gemak kan nadenken en ideeën kan laten opkomen. Op een stoel voel ik me vaak niet op mijn plaats. Op de grond ontspan ik en voel ik me aan alle kanten gedragen. Om dezelfde reden loop ik meestal op blote voeten. New Age heeft daar hele theorieën over – dat je via je voetzolen energie opneemt uit de aarde, etc. Ik geloof daar niet in, maar ik voel het wel zo.
Edwards bureau, Edward Peet, 2018
HERFST 2018
14
CONCRETE JUNGLE Door: Ellen Chang Ellen boven de concrete jungle, Ellen Chang, 2018
Met het typhoon seizoen halverwege, heeft Hong Kong
moeilijk geabsorbeerd en weggevoerd kan worden, wat
wel een goede portie van het jaarlijkse regenseizoen
natuurlijk ook bedacht is om landslides zo veel mogelijk
achter de rug. De straten van Sheung Wan bijvoorbeeld
te voorkomen.
veranderden in rivieren en de vele trappen in watervallen. Als Nederlander zou je zeggen dat je wel wat gewend
Natuurlijk is de concrete jungle een metafoor voor de
bent, ik bedoel we pakten makkelijk even de fi ets of het dichtbebouwde omgeving met hoge gebouwen als nou hagelde of hard regende (eerlijk toegegeven, wel
boomstammen, maar laten we de bijnaam even letterlijk
eerst even Buienradar checken of het niet anders kon in
nemen. Hong Kong is namelijk een extreme combinatie
het komende half uur). Maar toch, er is iets anders hier. Na
van beton en jungle. Maar liefst 40 procent van Hong
verassend veel discussies over regen met landgenoten
Kong is beschermd natuurgebied met vele hiking trails. En
bleek de conclusie het volgende: de regendruppels zijn
het contrast van deze twee verschillende werelden wordt
hier dikker…
ook geïntegreerd in de levensstijl van de lokale bevolking. De stress en het harde werken in de betonnen wereld
Ik heb mezelf vervolgens afgevraagd waar het water
wordt gebalanceerd met een wandeling in de jungle waar
naartoe loopt, en wat het verschil is met Nederland dat
aarde weer vrijkomt en zichtbaar is. Mensen pakken hier
daar het water niet zo over de wegen stroomt als een
hun rust alsof de vrijheid van de aarde de vrijheid van de
woeste rivier. Een groot verschil: waar heeft u voor
mens representeert, niet onderdrukt door het beton.
het laatst aarde gezien in de stad? Juist ja, ik kan het me in ieder geval niet echt herinneren. Hong Kong,
Ben je het beton dus zat, ga lekker een stukje wandelen in
ook wel ‘The Concrete Jungle’ genoemd, heeft veel
de echte jungle met voldoende aarde om je heen.
verharde oppervlaktes van beton, waardoor het water
HERFST 2018
15
BIJ HET LICHT VAN DE ZILVEREN MAAN
Door: Nicole Chabot
Wat zou Hong Kong zijn zonder zijn schatkamer aan
Mooncakes zijn over het algemeen erg rijk aan calorieën
voedsel? Het oneindige buffet van ingrediënten en
(ongeveer duizend per honderd gram) en dit zou een
gerechten maakt alle Hongkongers opgetogen.
reden kunnen zijn waarom ze, zoals een taart, gesneden geserveerd worden. Maar voor diegenen die zich dit seizoen bij mij aan tafel bevinden: wees gewaarschuwd – ik doe dit doet niet met de ijs-versie! Die is helemaal voor mij (boze lach). Het is een veelgehoord gezegde dat schijn
kan
bedriegen.
En
dat
was
zeker het geval bij de mooncakes waarvan de bevallige Ming
revolutiestrijders
futiliteit door als
dekmantel
werd gebruikt voor het doorgeven van revolutionaire
berichten
(sommigen
zien de mooncake als voorloper van het bekende Chinese gelukskoekje met de geheime boodschap). Met behulp van de berichten op de mooncakes wisten de opstandelingen een opstand te coördineren tegen de toenmalige Mongoolse heersers van China. Dit gebeurde op de vijftiende dag van de achtste maand van de maankalender: de
Mooncake, Rinske Kuiper, 2016
Niet-ingewijde
zielen
zouden
met
gemak
dag van het Mid-Autumn festival. kunnen
Vandaag de dag gaan de revolutionaire associaties zo
aannemen dat het culinaire festijn van het Mid-Autumn
goed als gehuld in de nevelen der tijd. Wee degenen die
Festival over niet meer gaat dan het verorberen van
mooncakes voor opstandige doeleinden wil gebruiken.
mooncakes. De winkels en reclame op TVB en in de
De kleine rakkers zijn zo geassimileerd in het Mid-Autumn
stad worden er immers mee overstelpt. Er is een variatie
festival dat dit ook wel bekend staat als Mooncake festival
voor iedere smaak en portemonnee. Dit jaar, hoeveel
(naast Lantern festival).
ik ook houd van de traditionele reuzelvette korst gevuld met lotuszaad of rode bonenpasta en versiert met de
Het festival vierde men van origine om dankbaarheid te
Chinese karakters voor ‘harmonie’ en ‘lange levensduur’,
tonen voor een goede oogst. Van het voedsel dat in dit
moderniseer ik en ga ik de mooncakes van Häagen-Dazs
seizoen van het land kwam, werd een gedeelte geofferd.
proeven.
Tegenwoordig, in onze betonnen jungle, is het een excuus
HERFST 2018
16
Pumpkin ton yuan (汤圆) with red bean baste and black sesame fillings, Bing, 2012 (flickr.com/photos/cherrylet/14010088693)
voor de zoveelste familiebijeenkomst rond een zwaar
gevuld zijn met een smeuïge zoete zwarte-sesamvulling
beladen tafel, voor men de lantaarns hoog houdt en naar
en zijn echt heerlijk. De kleine knoedels die samen in
de maan staart.
een kom liggen, staan voor saamhorigheid: een favoriet concept van de Chinezen die voor altijd het collectief en
Naast mooncakes, is de Chinese wolhandkrab, of hairy
familie zullen loven.
crab, een herfstdelicatesse. Het schijnt een verkoelend, of 'yin' effect op het lichaam te hebben. Het kleine schaaldier
Zoals de maan rond is, houden Chinezen ervan om in dit
wordt meer geprijsd om de kuit dan om het vlees en wordt
jaargetijde bolvormig eten te consumeren. Wat betreft fruit
gegeten vanaf oktober (na het daadwerkelijke festival)
betekent dit dat persimoen, pomelo, carambola (star fruit)
tot het eind van november. De krab dankt zijn naam aan
en perziken op de Chinese herfsttafel prijken. Denk ook
de plukjes bruinig haar rond de klauwen die op wollen
aan hun maanachtige kleur.
handschoentjes zouden lijken. Gedroogde osmanthusbloesem leent zichzelf uitstekend Ik zet dit seizoen niet alleen mijn klauwen aan een krab, ik
voor verfrissende toetjes en thee en zorgt voor een
zet ook mijn stokjes om ton yuan (湯圓): een traditioneel
heldere blik op de maan; zo ook wijn.
Chinees dessert dat bij veel festivals en trouwerijen op het menu staat. Deze ‘soep ballen’ maakt men van
Kortom, de herfst is een tijd voor Hongkongers om banden
kleefrijstbloem gemengd met water. De balletjes worden
aan te halen, dankbaarheid te uiten voor alle het goede in
gekookt en geserveerd in kokend water, of in siroop (van
het leven en zich van de dagelijkse stress los te schudden.
gember, bijvoorbeeld); of ze worden gefrituurd. Ze zijn vaak
Nicole Chabot schrijft boeken over Hong Kong en is oprichtster van het boutique-kookcollectief The Chinese Pantry Kitchen. In 2018 komt een geïllustreerde geschenkuitgave uit van The Chinese Pantry Kitchen, met haar favoriete Kantonese recepten.
HERFST 2018
17
UIT DE KLEI GETROKKEN
Door: Ente Breed
Hoewel ik liever binnen bleef met een boek, begaf ik mij met
versie, hielden hun gemeenschappen netjes gescheiden.
gepaste regelmaat ook buiten, soms zelfs in gezelschap
Het Chinese restaurant schetste een absurd beeld van
van andere kinderen. Ik speelden verstoppertje met de
wat de wijde wereld buiten ons dorp te bieden had: het
buurtkinderen, of "stoeprandje": een spel waarbij je een
duurde beschamend lang voor ik realiseerde dat sambal,
bal tegen de stoeprand aan de overkant van onze laan
foeyonghai, nasi goreng en kroepoek niets met China en
gooide, om hem aan je eigen kant weer op te vangen. Zo
zijn gevarieerde keuken te maken hadden. In de jaren '80
nu in dan klom ik in onze pruimenboom, of regisseerde
domineerde een exotisch onderwerp wekenlang
een zelfgeschreven toneelstuk in de "zitkuil" in onze
gesprekken: het lokale supermarktje, de Spar, had kiwi's
achtertuin, met acteurs die veel liever "oorlogje" hadden
in het assortiment opgenomen!
onze
gespeeld. Ook sprong ik eens in een sloot, in een poging er overheen te springen.
Om de zoveel tijd werd onze wereld een klein beetje groter, dan deed de rondreizende braderie ons dorp
Als tiener verdiende ik een zakcentje door op zondag een
aan met kazen, nootjes, vis en snoepgoed uit de ganse
krantje gevuld met advertenties van lokale ondernemingen
provincie. De openbare bieb had mij één belangrijke les
te bezorgen. Met volgeladen fietstassen reed ik van geleerd: er is een oneindig grote wereld buiten mijn dorp rijtjeshuis naar boerderij. Meer dan eens waaide mijn
en die wereld zou in alle opzichten beter zijn.
krantjes uit de tassen van mijn omgevallen fiets over de weilanden. Meer dan eens hapte een boerenhond in mijn
Er was één weg uit mijn achtergestelde, kennis-arme,
been. 's Zomers schaarde ik me in een rijtje pubers, om op
kortzichtige, agrarische geboorteplaats. Die weg leidde
mijn knieën in de modder bloembollen uit de omgeploegde
linea recta naar Amsterdam. Ik wist mijzelf uit de dorpse
aarde te vissen.
klei te trekken om, nog nat achter de oren, als kersverse student,
onze
hoofdstad
te
betreden.
Amsterdam
Kortom, ik groeide op in een Hollands dorp, een West-Fries
was daadwerkelijk een wereldstad. Hier verkochten
dorp welteverstaan. West-Friesland bevindt zich in de
marktlieden
kop van Noord-Holland, en staat met name bekend om
kroepoek gegeten in Indonesische toko's en stonden in
de stugge mentaliteit van zijn bewoners, de gortdroge
Chinese restaurants daadwerkelijk Chinese gerechten op
humor en een alcoholconsumptie dat het Nederlandse
het menu. Amsterdam had musea, theaters, concertge-
gemiddelde ver overstijgt. En ik haatte het, met mijn
bouwen en bibliotheken die mijn geliefde dorpsbieb op
hele ziel en zaligheid. Hoe graag zou ik de frisse dorpse
een kleuterboekenkast deden lijken.
Marokkaanse
lekkernijen.
Hier
werd
lucht – met haar constante basisaroma van koeienmest – opgeven voor de smog van de stad. Ik kon niet wachten
Een jaar of tien later, na een bezoekje aan Bangkok,
om mijn "hoi" groetende dorpsgenoten te vervangen met
realiseerde ik me dat mijn wereldstad in werkelijkheid
stadsbewoners die me in mijn eigen anonieme waarde
maar weinig voorstelde. De Amsterdamse façade
zouden laten.
van een bruisende stad vol culturen begon barsten te vertonen. Van achter de vermomming kwam het dorpse
De culturele definitie van het dorp werd bepaald en karakter naar voren: de winkels die om zes uur 's avonds beperkt door klassiek Noord-Hollandse instituties. Twee
de deuren sloten en de bekenden die ik, al fietsend,
kerken, een Rooms Katholieke en een Protestante
dagelijks tegenkwam. Opeens zag ik hoe wij zelfs in deze
HERFST 2018
18
Hollands landschap met fiets, Rinske Kuiper, 2016
toeristenstad hartnekkig vasthielden aan het Nederlands
achtertuin met een pruimenboom en een boek van mijn
als voertaal waarin buitenlandse bezoekers de weg
lokale bibliotheek dat me voert naar een wereld met
werden gewezen.
stoepranden en bloembollen. Deze zomer stapte ik voor een paar dagen terug in de West-Friese klei, lachte ik
Vandaag is het jongetje dat vol minachting neerkeek op
schaamteloos om een politiek incorrecte onzin-grap en
het dorp waarin hij opgroeide een man van middelbare
dronk ik net even meer dan mijn jaarlijks gemiddelde. De
leeftijd in wereldstad Hong Kong. Ik heb in Tokio en New
pruimenboom staat helaas niet meer in de achtertuin, het
York gewoond, ben bevriend met mensen uit een grote
Chinese restaurant heeft voorgoed de deuren gesloten en
verscheidenheid van culturen en leef een leven dat mijn
in de Spar heb ik lychees zien liggen, maar gelukkig was
dromen als kind ver overstijgt. En vandaag wil ik niets
de lucht nog steeds gevuld met het heerlijke aroma van
liever dan een vriendelijke "djo san" in de morgen, een
koeienstront.
HERFST 2018
19
Door: Noor van Amstel
MIJN DROOMREIS
DBDI, Groep 7
Ik wil graag naar Bora Bora en een tussenstop maken in
We gaan met een superjacht (dat is de snelste boot ter
Sydney. Ik kies Bora Bora en Sydney omdat wij daar in
wereld), want dan zijn we er extra snel en kunnen we ook
de zomervakantie zijn geweest en we hadden het zo leuk
nog onderweg gaan snorkelen met dolfijnen en walvissen
daar, dat ik gewoon terug wil. Ik mis de zwartpunthaaien
en ook misschien met haaien!
en de pijlstaartroggen heel erg! In Bora Bora gaan we slapen in het mooiste hotel waar ik Bora Bora is heel erg dunbevolkt en er woont bijna
ooit geweest ben en in Sydney maken we het nog even
niemand, maar Sydney dat is een wereldstad (het ligt in
extra duur door in het OPERA HOUSE te gaan slapen!
Australië). In Australië wonen wel 24.13 miljoen mensen. Ik denk dat juf Amel heel veel geld moet gaan uitgeven Ik neem Rebble mee omdat ze zo graag naar Bora Bora
voor ons allemaal. Het kan wel tweeduizend euro gaan
en Sydney wil en mama, omdat we het zo leuk hadden en
kosten.
we willen allebei heel graag terug. Ik neem mijn badpak, korte broeken, t-shirts, tandenborstel, shampoo, kam en
In Bora Bora gaan we zeker snorkelen en in Sydney gaan
een lekkere warme winterjas mee. En niet te vergeten,
we naar de Harbour Bridge en dan ontbijten we bij de
heb ik ook natuurlijk een hele mooie onderwatercamera
crêperie Suzette, dat was zo lekker!
nodig.
VAKANTIEVERHALEN
Door: Margot Looman Nederlandse School SNSHK
Ook bij de Stichting Nederlandse School zijn we na een heerlijke, welverdiende vakantie weer van start gegaan. Het laatste half uur van de lessen hebben alle kinderen van alle groepen gezamenlijk een woordenschatles. Het thema waar we dit jaar mee beginnen is familie. En natuurlijk hebben veel kinderen in de vakantie ook familie bezocht. Sommigen hebben bij opa en oma gelogeerd of zijn naar de Efteling geweest. Hiernaast een kleine impressie van het werk van de kinderen waarin ze hun vakantiebelevenissen beschrijven.
HERFST 2018
20
HERFST 2018
21
Foto van de aarde genomen door de bemanningsleden van Apollo 17, 1972
ZWAARTEKRACHT Door: Prof. Dr. Tjonnie Li
De aarde, de zon, sterrenstelsels, zwarte gaten en de oerknal zijn allemaal onderdeel van ons hedendaags begrip van het heelal. Ik werd me er recent van bewust dat er een heuse ‘platte aarde beweging’ bestaat met internationale conferenties, zoals de 2016 European Flat Earth Conference in Egmond aan Zee. Hoewel ik een groot voorstander ben van zelfexploratie en kritisch denken, vraag ik me toch af hoe honderden jaren aan wetenschappelijk onderzoek zo gemakkelijk opzij wordt
groter de afstand is tussen ons en het sterrenstelsel, des
geschoven. Wellicht raakt de wetenschap steeds verder
te sneller het lijkt van ons af te bewegen. Dit kan twee
van ons bed verwijderd, of wordt het wetenschappelijke
verklaringen hebben: Of de aarde is het middelpunt van
bewijs onvoldoende gecommuniceerd? Aan de hand
het heelal, of het heelal dijt aan alle kanten uit. Omdat
van enkele voorbeelden zal ik uitleggen hoe het huidige
niets erop wijst dat de aarde een speciale plek is in het
beeld van de aarde en universum is gevormd. Het begrip
universum, neigen wetenschappers vaak naar de tweede
zwaartekracht staat hierin centraal.
verklaring. Hoe kan het dat alle sterrenstelsels van ons af lijken te bewegen? Om dit beter te snappen, kun je
De aarde is een bol
een ballon nemen en hierop met een viltstift punten op
Het is al minstens sinds de oude Grieken bekend dat de
tekenen. Als je de ballon opblaast, zie je dat de afstand
aarde bolvormig is. Een platte aarde is echter niet zo’n
met de andere punten toeneemt, ongeacht naar welk punt
gek idee, als we om ons heen kijken lijkt de aarde immers
je kijkt.
plat. Hoe kunnen we dan toch de kromming van de aarde zien? Aan de kust, bijvoorbeeld, verdwijnen boten aan de
Als alle sterrenstelsels van elkaar af bewegen, dan moeten
horizon consistent op dezelfde manier. Eerst verdwijnt de
ze dichter bij elkaar komen als we de tijd omdraaien. De
onderkant, dan pas de bovenkant. Of neem maansver-
onoverkomelijke conclusie is dat het heelal voortkomt
duisteringen, de schaduw van de aarde op de maan is
uit een enkel punt, namelijk de oerknal. Wat er vóór de
altijd rond, onder welke hoek het ook plaatsvindt. De
oerknal gebeurde is tot op heden open voor speculatie.
enige vorm die altijd een ronde schaduw werpt, is een bol.
Om dat te achterhalen, moeten wetenschappers de grenzen van observatie nog verder verleggen.
Als we naar andere hemellichamen kijken, dan zien we dat die ook bolvormig zijn, mits ze zwaar genoeg zijn. De
Wat nu verder?
vorm van de aarde is geen toeval, maar heeft te maken met
Maar hoe verleggen we deze grenzen verder? Een manier
de zwaartekracht. Newton beschreef de zwaartekracht als
is om theorieën te toetsen onder extreme omstandigheden.
de aantrekkende kracht tussen twee massieve objecten
In 2015 werden voor het eerst trillingen van ruimtetijd
en het is hetzelfde in elke richting: alleen de onderlinge
(zwaartekrachtgolven) waargenomen. Dit was de laatste
afstand is van belang. De vorm waarvan de oppervlakte
nog openstaande voorspelling van Einsteins relativiteits-
overal op dezelfde afstand ligt van het middelpunt is - hoe
theorie, het model voor zwaartekracht dat Newtons theorie
kan het anders - de bol.
verving. Zwaartekrachtgolven stellen wetenschappers in staat om de meest extreme objecten in het universum,
De oerknal
zoals zwarte gaten, te observeren.
Om ons universum beter te begrijpen, hebben astronomen geprobeerd hemellichamen systematisch in kaart te
Zoals zeevaarders de grenzen verlegden door middel van
brengen door hun afstand van de aarde te bepalen. Dat
de kennis van de ronde aarde, zo zullen hedendaagse
leidde tot de ontdekking dat alle sterrenstelsels in alle
wetenschappers de uithoeken van het heelal bestuderen
richtingen van ons af lijken te bewegen. Sterker nog, hoe
met de kennis van zwaartekracht.
HERFST 2018
22
Vissen in Myanmar, Rinske Kuiper, 2018
HERFST 2018
23
In de rubriek 'Doe maar Dutch' geeft de Hollandse Nieuwe ruimte aan onze vrienden die wellicht niet Nederlands zijn, maar die onze gebruiken en gewoontes intrigerend vinden. In the section 'Doe maar Dutch' the Hollandse Nieuwe gives a voice to our friends who might not be Dutch, but are intrigued by our ways and wiles.
CLOUD GRAZERS
Door: Nicole Chabot The same study found that Iranian men and South
“How’s the weather up there?” is a question oft asked my
Korean women have had the biggest spurts, increasing
tall Dutch husband - a jocular one that never gets old.
their height by an average of more than 16cm (6in) and 20cm (8in) since the 1917 data touted, which contrasts
In response, the ‘cloud grazer’, ‘big, friendly giant’, ‘tall
with men and women in the US, where the height of the
one’ usually flashes a grin (just about as wide as he is nation's people started to plateau in the 1960s and 1970s. tall): “Just keeping the birds company!”, “Cloudy with the
At the beginning of the 20th century, they had the third
chance of northeasterly winds”, he might counter. Children
tallest men and fourth tallest women. Now, it’s a succinct
are particularly dazzled, especially boys/young men who
understatement to say that they don’t.
like basketball. Standing tall at a sizeable 6 foot 4 or 194cm (the Dutch favour the metric system), my husband is up there in the clouds with the majority of his countrymen - and, yes, has been roped in to shoot a few hoops around Hong Kong (thus shattering the cultural glass ceiling). Data reported in a 2016 BBC news article about research carried out in conjunction with the World Health Organisation (with findings that might similarly be surmised by attending a Nederlandse Vereniging borrel) reveals that, when it comes to height, Dutch men (and Latvian women) overshadow all other nationalities. Of course, there are always exceptions: my Latvian flatmate in Amsterdam, more Hong Kong Chinese in vertical terms than Latvian or Dutch, was one of them. The average Dutchman is now 183cm (6ft) tall, while the average Latvian woman is 170cm (5ft 7in). Meanwhile, not ones to pass over any opportunity for equality, Dutch dames rank a close second behind their Latvian counterparts.
HERFST 2018
24
Rinske being taller, Mirjam Achthoven, 2015
In the Fragrant Harbour, meanwhile, between 1914 and
But, if a tall guy or girl isn’t your thing/you’re tired of looking
2014, the ranking of Hong Kong’s men ascended 87
upwards and the resultant crick in your neck really hurts/
places to 66; women rose to 99 from 176. Hongkongers
it’s really difficult finding a mattress/it’s not fair, you want
overall gained 13cm, going from a mean height of 146cm
to be the tall one in your relationship, etc, simply grab
to 159cm. They closed in on mainlanders, who went from
your passport and go! The smallest men on the planet
150cm to 160cm. Mainland women saw a growth spurt -
are found in East Timor (160cm; 5ft 3in), while the world's
position 134 to 87, while males jumped from 130 to 93.
smallest women are in Guatemala; not quite 150cm (4ft
This is good news for mixed Dutch-(Hong Kong) Chinese
11in).
couples who are literally growing together. And yet, a tall Dutch partner could mean a life long partner, Hyperbole aside, good healthcare, sanitation and nutrition
as height has been shown to positively correlate with life
are the drivers behind such growth. Also important is
expectancy (as well as said tall one being more intelligent
the mother's health and nutrition during pregnancy. It
and getting better jobs; disclaimer: not always).
must be all that cheese that shoots the Dutch skywards (though they’ve been consuming it for ages). And younger
Moral of the story? Embrace your Dutchie, don’t pass him/
generations of Dutchies seem to be increasingly moving
her to the (left hand) side. Dutch men and women have
on up.
brains and brawn.
Jumped out of frame, Rinske Kuiper, 2018
HERFST 2018
25
VERNIEUWING EN VERANDERING
Door: Mildred van Beelen Voorzitter Nederlandse Vereniging in Hong Kong
Met de Welcome (Back) Party begin september is een
Administratiesysteem en website
nieuw verenigingsjaar aangebroken. Een jaar dat in het
Verder zijn we druk bezig met het implementeren van een
teken staat van vernieuwing en verandering!
nieuw administratiesysteem en website. Hopelijk werken beide systemen wanneer jullie dit stuk lezen.
Bestuur Angela heeft haar functie als voorzitter vanwege
Sponsoren
werkverplichtingen helaas neer moeten leggen. Ik wil
Ten slotte een bedankwoord voor de sponsoren voor
haar namens iedereen bedanken voor haar inzet in het
2018/2019: ING, Robeco, Philips, BB&L en 'vriend van
afgelopen jaar. Zelf neem ik, als vice-voorzitter, voorlopig
de vereniging' Apprique. Zonder sponsoren wordt het
de functie als voorzitter over. Verder hebben we ons team
voor de vereniging erg lastig om evenementen te blijven
uitgebreid met Gouke als secretaris en Monique en Kristel
organiseren. We hebben de afgelopen jaren helaas een
(vooralsnog) als duo voor de evenementencoĂśrdinatie.
flinke daling gezien in onze sponsorinkomsten. We zijn
We nemen naast Angela afscheid van Michelle, Maarten,
daarom dringend op zoek naar nieuwe sponsoren! Mocht
Elske en Hester; bedankt voor al jullie werkzaamheden
je iemand weten die wij kunnen benaderen of vind je het
over de afgelopen jaren! Zoals jullie kunnen lezen zijn we
leuk om 'vriend van de vereniging' te worden, neem dan
dus op zoek naar veel nieuwe enthousiaste bestuursleden
graag contact met ons op. Alvast bedankt en tot snel op
(zie onderstaand onze vacatures). Heb je interesse stuur
een van onze evenementen!
dan een mail naar vz@nedverhk.com. Mocht u belangstelling hebben om deze fantastische Evenementen
functie van mij over te nemen, of meer informatie over
Het komende jaar organiseren we een aantal nieuwe
deze functie willen ontvangen dan kunt u een email sturen
evenementen, onder andere om meer jongeren te
naar vz@nedverhk.com.
trekken. We willen graag het imago dat de Nederlandse Vereniging
vooral
gericht
zou
zijn
op
gezinnen,
veranderen. Naast het Sinterklaas- en het paasfeest
Wilt u zich aanmelden als vrijwilliger voor een evenement dan kan dat via nvhongkong.com.
staat de agenda vol met (jeugdige) nieuwe activiteiten: een junk, een tennistoernooi, een avontuurlijke hike en een strandbarbecue! Deze activiteiten zijn nog onder voorbehoud in verband met bijvoorbeeld de beschikbaarheid van locaties. Ook het Oranjebal wordt dit jaar in een ander jasje gestoken. Het sit-down dinner met loten en veilingprijzen maakt plaats voor een minder formeel feest. Hoe het er precies uit komt te zien is nog niet geheel duidelijk, maar er zijn heel veel enthousiaste ideeĂŤn besproken. Dit houdt niet in dat de galajurken voor altijd in de kast moeten blijven hangen, waarschijnlijk zullen we om het jaar met het Oranjebal wisselen.
HERFST 2018
26
NEDERLANDSE VERENIGING HONG KONG
KOM JIJ ONS BESTUUR VERSTERKEN?
.
De Nederlandse Vereniging in Hong Kong heeft als doel de saamhorigheid onder de Nederlanders in Hong Kong te bevorderen en nieuwe Nederlanders in Hong Kong op weg te helpen. Een groep enthousiaste vrijwilligers organiseert uiteenlopende evenementen voor de leden en hun vrienden. We zijn op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die ons team willen versteken. Lijkt het je leuk om de Nederlandse Vereniging de juiste koers te laten varen, sponsors te benaderen, administratie bij te houden, evenementen te bedenken en te organiseren, of onze website en Facebookpagina bij te houden, dan is een bestuursfunctie iets voor jou. De meeste functies kunnen thuis worden uitgevoerd! En we vergaderen één keer per vijf weken.
GEZOCHT VOORZITTER EVENEMENTENCOÖRDINATOR SPONSORCOÖRDINATOR LEDENADMINISTRATIE COMMUNICATIE
EVEN VOORSTELLEN Door: Gouke van Voorst - Secretaris Ik, Gouke van Voorst, hoor al aardig tot de ‘golden oldies’ van Hong Kong: ik ben hier in februari 2008 met man en kinderen komen wonen. Ik verdeel mijn tijd tussen werken als makelaar voor de verhuur en studeren: ik volg een studie rechten in Nederland, dus vlieg daarvoor regelmatig heen en weer. Verder probeer ik zoveel mogelijk te hiken: met stip mijn favoriete bezigheid in Hong Kong!
EVEN VOORSTELLEN Door: Kristel Janssen - Busscher - Evenementencoördinatie Sinds januari 2018 woon ik samen met mijn man en drie kinderen in Hong Kong. Voor mij is Hong Kong puur genieten van het mooie buitenleven in combinatie met de geneugten van een bruisende wereldstad. Ik hou van hiken, speel wekelijks tennis en hockey en peddel bij de Dutch Dragons. Daarnaast geef ik Nederlandse les bij LanguageOne en werk ik freelance als recruitment business partner voor
verschillende
multinationals.
Evenementen
organiseren
zit me in het bloed en doe ik al jaren voor werk en actief binnen het verenigingsleven. Ik vind het mooi om via de Nederlandse Vereniging te kunnen bijdragen aan cultuur en vermaak in Hong Kong en hoop je binnenkort te zien op een van onze evenementen!
HERFST 2018
27
Tijdens het Oranjebal dit jaar is HK$77.300 opgehaald voor de Love21Foundation.
Dit
goede
doel zet zich in voor families met kinderen met het syndroom van Down of autisme. Op 27 juni 2018 is de cheque overhandigd aan Love21Foundation. Aan de blijde blikken van de kinderen was te zien dat het zeer gewaardeerd werd! Het geld is ingezet voor het opzetten en draaien van het recent gestarte voedingsprogramma. Hierbij zijn de deelnemers gewogen en zijn vetpercentages gemeten, om een beeld te schetsen van hun fysieke gezondheid en om een startpunt te creĂŤren voor een gezond dieet. Daarnaast worden er kookworkshops georganiseerd, waarbij de families - ouders worden hierbij ook betrokken - gezonder leren koken en daarmee een gezondere leefstijl kunnen aanleren. Dutch Dragons doen het goed op de Dragon Boat Races in Stanley, Lucas Kiely (links boven en onder), Mila de Rijk (rechts boven), 2018
HERFST 2018
28
Nederlandse agenda 2018 Verenigingsevenementen en meer Het aankomend jaar staat in het teken van vernieuwing voor de Nederlandse Vereniging. Naast de jaarlijks terugkerende typisch Nederlandse evenementen voor de kinderen, zoals Sinterklaas en Pasen, zijn wij onder andere bezig met de voorbereidingen van een tennistoernooi, een strandactiviteit met barbecue en een beer tasting. Deze activiteiten zijn nog wel onder voorbehoud, omdat de bevestigingen nog niet rond zijn. Meer informatie over de evenementen kun je binnenkort vinden op onze nieuwe website www.nvhongkong.com, op onze Facebook-pagina facebook.com/nedverhk en in onze nieuwsbrief via nieuws@nedverhk.com. Aanmelden voor evenement kan via de website. Lees exemplaren van de Hollandse Nieuwe op issuu.com/ hollandsenieuwemagazine.
Dutch Drinks
November – Tennistoernooi
De maandelijkse borrel heeft een nieuwe naam, Dutch
Onder voorbehoud, maar we zijn druk bezig een
Drinks, en is voortaan op een nieuwe locatie. We zien
tennistoernooi te organiseren: binnenkort meer informatie
je graag iedere eerste donderdag van de maand vanaf
hierover.
19.00 uur in The Boilermaker op 45 Staunton Street. 2 December - Intocht Sinterklaas 14 Oktober – BYOB Junk
De Sint komt ook in Hong Kong! Met name voor de
Houd de website en onze Facebook pagina in de gaten
kinderen, maar ook voor de volwassenen vieren we het
voor meer details over deze gezellige junk! Exclusief voor
Sinterklaasfeest. Houd voor meer informatie de website
leden.
en de Facebookpagina in de gaten. Exclusief voor leden.
3 tot 14 oktober - Kinderboekenweek Het thema van de Kinderboekenweek dit jaar is Vriendschap.
Zie de volgende pagina voor de agenda van 2019
Blijf op de hoogte via: Website: nvhongkong.com * Nieuwsbrief: nieuws@nedverhk.com * Facebook: facebook.com/nedverhk Hollandse Nieuwe: issuu.com/hollandsenieuwemagazine * Aanmelding Evenementen: nvhongkong.com
LID WORDEN Als lid van de Nederlandse Vereniging ontvang je niet alleen de Hollandse Nieuwe, maar krijg je ook tegen een gereduceerd tarief toegang tot alle evenementen die de Vereniging organiseert. Daarnaast word je altijd op de hoogte gehouden van de Nederlandse ontwikkelingen in Hong Kong door middel van nieuwsbrieven. De kosten van het lidmaatschap voor 2018-2019 bedragen: Individueel Familie (vanaf 2 personen) Studenten
HK$ 450 HK$ 900 HK$ 250
Het verenigingsjaar loopt van 1 september tot 31 augustus. Meld je aan als lid op www.nvhongkong.com (word lid). Stuur een e-mail naar: ledenadmin@nedverhk.com als je gegevens wilt wijzigen.
HERFST 2018
29
Nederlandse agenda 2019 Verenigingsevenementen en meer 27 April – Koningsdagviering 5 Januari - Nieuwjaarsduik
Op vrijdag 27 april wordt op de residentie van de
Het nieuwe jaar wordt ingewijd met een duik in het
Consul-Generaal het glas geheven op koning Willem
Hongkongse zeewater.
Alexander. De organisatie is in handen van het Nederlands Consulaat-Generaal.
Januari - Algemene Ledenvergadering (ALV) We willen de ALV voorafgaand aan de maandelijkse
Mei – Jaarlijks feest
borrel organiseren, dan sla je twee vliegen in één klap.
Het Oranjebal wordt dit jaar in een iets ander jasje gestoken, maar wordt zeker niet minder gezellig!
Februari – Beer Tasting HK Brewcraft verzorgt een proeverij voor bierliefhebbers.
Mei – Strandactiviteit
Wist je dat er meer dan 140 soorten bier bestaan?
We zijn bezig met de voorbereidingen voor een strandactiviteit met een barbecue.
Maart – (Adventure) Hike Trek je wandelschoenen uit de kast, neem je vrienden
4 Mei – Dodenherdenking
mee en leer nieuwe mensen kennen in de mooie natuur
Jaarlijks worden op 4 mei in Hong Kong op het Sai Wan
van Hong Kong.
War Cemetery de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Azië herdacht. De organisatie is
7 April – Paasfeest
in handen van het Consulaat-Generaal.
In de tuin van de residentie van de Consul-Generaal loopt een echte paashaas rond en kunnen de kinderen op
7 Juni – Dragon Boat Races
zoek naar paaseieren. Er zijn oudhollandse spelletjes en
De Dragon Boat Races vormen een belangrijk hoogtepunt
heerlijke Hollandse hapjes.
in het Hongkongse jaar. Sportieve prestaties, tradities en cultuur vloeien samen in een prachtig internationaal
April – Dutch Days
evenement op Stanley Beach. Wil je mee peddelen met
Nederland presenteert zich in Hong Kong met de Dutch
het Nederlandse team? Meld je dan eerst aan als lid van
Days,
de Nederlandse Vereniging.
mede-georganiseerd
door
het
Nederlandse
Consulaat-Generaal.
Blijf op de hoogte via: Website: nvhongkong.com * Nieuwsbrief: nieuws@nedverhk.com * Facebook: facebook.com/nedverhk Hollandse Nieuwe: issuu.com/hollandsenieuwemagazine * Aanmelding Evenementen: nvhongkong.com
BESTUUR NEDERLANDSE VERENIGING I Hong Kong 2017-2018 Interim voorzitter: Penningmeester: Secretaris: Evenementen: Ledenadministratie: Redactie Hollandse Nieuwe: Sponsorzaken: Webzaken: Communicatie:
HERFST 2018
30
Mildred van Beelen (vacature) Sem Huizer Gouke van Voorst Monique van Kollenburg & Kristel Janssen-Busscher (vacature) Mildred van Beelen (vacature) Zuba Adham-Bos vacature vacature vacature
vz@nedverhk.com treasurer@nedverhk.com secretaris@nedverhk.com evenementen@nedverhk.com ledenadmin@nedverhk.com magazine@nedverhk.com sponsor@nedverhk.com webmaster@nedverhk.com nieuws@nedverhk.com
NL@HK CONSULAAT-GENERAAL DER NEDERLANDEN nederlandwereldwijd.nl/landen/hongkong Facebook: facebook.com/hollandinhongkong Twitter: @NLinHongKong Consulaire zaken: nederlandwereldwijd.nl/contact/contactformulier Algemene informatie: hon@minbuza.nl Suite 3001, 30th Floor Central Plaza 18 Harbour Road Wan Chai, Hong Kong Tel. 2599 9200
NEDERLANDS ONDERWIJS IN HONG KONG Discovery Bay Dutch Institute (DBDI) discoverybaydutchinstitute.com Locatie: Discovery College, 38 Siena Avenue Directeur: Esther Algera Tel. 6900 2708 infodbdi@gmail.com Adjunct directeur: Vicky Hendriks Tel. 9221 3035 Voorzitter: Saskia Gense Tel. 6010 2013
Consul-Generaal: Annemieke Ruigrok DUTCH CHAMBER OF COMMERCE IN HONG KONG www.dutchchamber.hk Suite 3002, 30th Floor Central Plaza 18 Harbour Road Wan Chai, Hong Kong
Penningmeester: Barbara Vermeer Tel. 9621 4997 LanguageOne, Hong Kong languageone.org/nl/locaties/hong-kong Locaties: • Bradburry School, 43 Stubbs Road • Clearwater Bay School, Lot 235 Clearwater Bay Road • Cyberport/The Arcade • French International School, 34 Price Road, Jardine's Lookout
Voorzitter: Maaike van Meer General Manager: Muriel Moorrees Tel. 2815 2801 info@dutchchamber.hk DUTCH HOCKEY CLUB www.dutchhockeyclub.hk
Locatieleider China: Mirjam van der Geijs hongkong@languageone.nl Contactpersoon Hong Kong: Gera Chorus Tel: 9707 6377 Stichting Nederlandse School Hong Kong (SNSHK) nederlandseschoolhongkong.com
Voorzitter: Liesbeth van der Zee
Locatie: International College Hong Kong, Hong Lok Yuen
VP ladies: Pleuni Rohof VP men: Thomas Kluijtmans Penningmeester: Alex de Haseth treasurer@dutchhockeyclub.hk DHC Hockey Stars (4-12 jaar oud): Kelly-Ann McHugh kids@dutchhockeyclub.hk
Voorzitter: Sebastiaan Gruijters Tel. 6112 6723 voorzitter.snshk@hotmail.com Penningmeester: Niek van der Duijn Schouten penningmeester.snshk@hotmail.com Coördinator: Margot Looman Tel. 6687 9762 margotlooman@hotmail.com
Oproep Hollandse Nieuwe winter-editie Het thema voor de volgende Hollandse Nieuwe editie is - voor de oplettende lezer - de laatste van de vier elementen: "vuur". Wat doet jou in vuur en vlam staan? Ben je laaiend enthousiast over een bepaald onderwerp? Laat het ons weten! Laat je creativiteit de vrije loop! Stuur jouw artikel en/of afbeeldingen vóór 7 november 2018 naar magazine@nedverhk.com.
HERFST 2018
31
Sustainability Investing: some plant trees, we plant ideas Planting trees is an excellent way to help build a sustainable future. But we have an even better idea. In the 90s, Robeco was one of the first asset managers to see sustainability as a source of both downside risk and upside potential. The research we’ve accumulated since then reveals that businesses with strong sustainability credentials yield superior long-term returns. Sustainability is a powerful force for change in companies and markets. So ESG considerations have a significant impact on our investment decisions. To see how they could also have a considerable impact on yours, visit www.robeco.hk/sustainability
THE NUMBER 1 IN SUSTAINABILITY INVESTING* * FundBuyer Focus Report 2018. Brand survey on independent asset managers amongst >850 European fund selectors ** Highest score for all modules: Strategy & Governance, Private Equity, Listed Equity - Incorporation, Listed Equity Active Ownership, Fixed Income - SSA, Fixed Income - Corporate Financial, Fixed Income - Corporate Non-Financial. For more information about the scores and methodology, go to: www.robeco.hk/pri2018
Highest score** for all modules
A+
Important information This publication is issued by Robeco Hong Kong Limited, licensed and regulated by Securities and Futures Commission of Hong Kong. The contents of this document have not been reviewed by the Securities and Futures Commission Hong Kong. Investment involves risks. This information does not constitute an offer to sell, a solicitation of an offer to buy, or a recommendation for any security.
0330-09'18_Adv_SI_Architect_Hollandse_Nieuwe_HK_165x127mm.indd 1
5-9-2018 13:03:34