Nowoczesna
stacja paliw
nr
4/2021
Magazyn branży paliwowej
Kiedy myjnie samoobsługowe zostaną opodatkowane?
Czy rok 2021 był dobry dla branży paliwowej? Elektromobilność zmienia rynek • Udany rok Circle K • W LPG warto inwestować
spis treści nr
li w ja pa stac sna
ocze
Now
1 4/202
nży
yn bra
Magaz
wej
paliwo
W NUMERZE
e ow ług obsowane? y Mo Kiednie sa podatk Myj aną o zost
dob był Elek
021 rok 2 ej? Czy ow paliw ranży la b ry d
ny rok • Uda rynek enia ść zmi obilno trom
le K Circ
LPG • W
warto
wać inwesto
4/2021
fot. na okładce: izera
Szanowni Czytelnicy!
Świat się zmienia, i to bardzo szybko. Zwłaszcza w branży energetycznej. Unia Europejska chce, aby po roku 2035 nie można było rejestrować nowych samochodów napędzanych silnikami spalinowymi. Mają je zastąpić samochody elektryczne. Coraz częściej myśli się też o wodorze jako o paliwie przyszłości. Problem polega na tym, że te wszystkie rozwiązania są jeszcze bardzo drogie. Zwłaszcza w naszej części Europy. Ale świat idzie do przodu i tego nie da się zatrzymać. Widać to po statystykach. Liczba sprzedanych samochodów elektrycznych szybko rośnie. Przybywa także stacji ładowania. Nawet w Polsce. Koncerny paliwowe i właściciele stacji benzynowych muszą więc uwzględnić to w swoich planach. A jaki był 2021 r. dla branży paliwowej? O tym rozmawialiśmy z przedstawicielami kilku czołowych firm z branży. Wszyscy są zadowoleni z wyników i optymistycznie patrzą w przyszłość. Zapraszam do lektury Mirosław Mikulski, redaktor naczelny
Nowoczesna
stacja paliw Redakcja redaktor naczelny Mirosław Mikulski m.mikulski@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 30 www.e-stacjapaliw.pl Korekta Dorota Ciepielewska Redakcja internetowa Wiktor Kołakowski w.kolakowski@pws-promedia.pl Współpracownicy Marcel Hanus, Michał Tunia, Andrzej Jarczewski, Weronika Szabelewska Studio graficzne Elżbieta Grudzień
WIEŚCI Z BRANŻY
4-21 m.in. Rekordowe inwestycje Orlenu na Litwie Shell i Ionity otwierają sieć szybkich ładowarek Lotos sięga po wodór Orlen i Lotos chwalą się wynikami Moya wychodzi poza Polskę
WYWIAD
22-25 Rok pełen wyzwań Dla Circle K w Polsce rok 2021 był niezwykle udany. Do sieci włączono 15 nowych stacji, głównie franczyzowych. Trwa też modernizacja istniejących obiektów. O planach na przyszłość mówi nam Michał Ciszek, prezes Circle K Polska 26-28 W LPG warto inwestować Gaz LPG wciąż ma przed sobą przyszłość, bo nadal jest tani, a liczba samochodów napędzanych tym paliwem rośnie. Z Pawłem Bielskim, prezesem Polskiej Izby Gazu Płynnego, rozmawiamy o perspektywach rozwoju tej branży w Polsce
RAPORT
30-31 Rośnie sprzedaż samochodów elektrycznych w Europie W trzecim kwartale 2021 r. samochody elektryczne i hybrydy stanowiły ponad 30 proc. sprzedanych aut w Unii Europejskiej. Hybrydy po raz pierwszy stały się drugą najpopularniejszą opcją po silnikach benzynowych
30
31-33 Jak elektromobilność zmieni rynek pracy w Polsce? O kilka tysięcy może zwiększyć się liczba miejsc pracy w Polsce w związku z transformacją branży motoryzacyjnej do 2030 r. Publikujemy wyniki raportu Boston Consulting Group przygotowanego we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych 34-37 Dziwny rok w cieniu pandemii Rok 2021 był już drugim, który upłynął w cieniu pandemii. Na całym świecie rekordowo wzrosły ceny wszystkich surowców energetycznych. O podsumowanie roku i prognozy na przyszłość poprosiliśmy przedstawicieli kilku ważnych firm z branży paliwowej
WIEŚCI Z BRANŻY
38 Unimot i Huawei nawiązały współpracę Orlen stawia na mały atom Nowe znaki na polskich drogach
MYJNIA
40-41 Kiedy myjnie samoobsługowe zostaną opodatkowane? Może się to wydać dziwne, ale w czasach uszczelniania systemu podatkowego myjnie samoobsługowe wciąż nie mają obowiązku fiskalizacji. Wkrótce to się zmieni
STACJA PO GODZINACH
42 Z wizytą w Muzeum Tatry W Koprzywnicy na Morawach znajduje się fabryka słynnych czeskich ciężarówek Tatra. Tam też miłośnicy motoryzacji przyjeżdżają, żeby zajrzeć do miejscowego muzeum, gdzie można podziwiać wyroby tej firmy. A są tam prawdziwe perełki
Druk Drukarnia Jantar
Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa biuro@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 00 Zarząd prezes – Małgorzata Windorbska członek zarządu – Helena Głuc członek zarządu – Krzysztof Gonciarek Reklama Małgorzata Grenda (kierownik) m.grenda@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 02 Wioleta Wiater (z-ca kierownika) w.wiater@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 10 Anna Sienkiewicz a.sienkiewicz@pws-promedia.pl +48 22 333 88 06 Faktury/kadry Marzena Michalik kadry@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 14 Prenumerata i kolportaż Monika Sadowska-Kłakus prenumerata@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 26
Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną metodą oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy w całości lub części jest zabronione i podlega odpo wiedzialności karnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zwrotu materiałów zamówionych, a niezatwierdzonych do druku. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Nie ponosimy odpowie dzialności za treść zamieszczanych reklam.
e-stacjapaliw.pl
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
3
wieści z branży
wieści z branży
Shell i Ionity
Rekordowe inwestycje Orlenu na Litwie
otwierają nową erę elektromobilności w Polsce
PKN Orlen zainwestuje 641 mln euro w rozwój rafinerii w Możejkach i chce tam wytwarzać więcej produktów wysokomarżowych. To największy w historii grupy projekt inwestycyjny prowadzony na Litwie. Inwestycja zostanie zrealizowana do końca 2024 r. i umożliwi wzrost EBITDA nawet o ok. 68 mln euro rocznie.
N
owa instalacja pogłębionego przerobu ropy w rafinerii w Możejkach umożliwi zwiększenie uzysku produktów wysokomarżowych o 12 proc. – z obecnych niecałych 72 proc. do ponad 84 proc. Dzięki inwestycji ograniczony zostanie przerób ropy naftowej, ale nie zmniejszy się poziom produkcji paliw oraz możliwy będzie dalszy rozwój firmy w kierunku nowych produktów i wydłużania łańcucha wartości. To z kolei ograniczy wrażliwość spółki na zmiany zachodzące w otoczeniu makroekonomicznym.
Dzięki realizacji projektu pogłębionego przerobu ropy wyeliminowana zostanie produkcja wysokosiarkowych ciężkich olejów opałowych, co w kontekście zaostrzających się regulacji środowiskowych w zakresie ciężkich paliw poprawi konkurencyjność rafinerii. – Zwiększenie uzysku produktów wysokomarżowych przełoży się też korzystnie na stabilność dostaw paliw nie tylko w państwach bałtyckich, ale też w Polsce. Równolegle rozmawiamy z litewskim rządem na temat możliwych form wsparcia dla tego przedsięwzięcia. To efekt ocieplenia stosunków polsko-litewskich zarówno na poziomie rządowym, jak i biznesowym w ostatnich latach – mówi Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN Orlen. List intencyjny w sprawie inwestycji pogłębionego przerobu ropy podpisała z Mini sterstwem Energetyki Litwy spółka Orlen Lietuva. Jest to kluczowa spółka w Grupie Orlen, obsługująca jedyną rafinerię w regio-
nie. Zakład w Możejkach ma też duże znaczenie dla polskiej oraz litewskiej gospodarki. To największa w kraju firma, zatrudniająca ok. 1,5 tys. pracowników, z których ponad 90 proc. to mieszkańcy Możejek i okolicznych miejscowości. Kolejne 4,5 tys. osób to pracownicy zewnętrznych firm usługowych i podwykonawczych. Orlen Lietuva to także jeden z największych na Litwie eksporterów i podatników. Orlen chce też mieć na Litwie więcej stacji benzynowych. Obecnie koncern ma ich 29. Są one sukcesywnie modernizowane i przekształcane do formatu premium. Już w 2022 r. Orlen planuje otworzyć tam trzy nowe obiekty. Ma też następnych dziesięć miejsc przygotowanych do procesu inwestycyjnego. Do roku 2030 liczba stacji ma wzrosnąć do 60-80. W swoich obiektach spółka stale rozszerza format gastronomiczny Stop Cafe i sukcesywnie zwiększa asortyment polskich produktów. Stanowią one już 20 proc. oferty.
Orlen zainwestuje
w produkcję biokomponentu do paliw PKN Orlen wdroży w Płocku nowoczesną technologię uwodornienia olejów roślinnych (HVO – Hydrotreated Vegetable Oil). Ma to wzmocnić pozycję koncernu na rynku biopaliw. Realizacja inwestycji, której wartość szacuje się na 600 mln zł, planowana jest w połowie 2024 r.
O
Lotos buduje instalację
hydrokrakingowego bloku olejowego
4
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
getycznego, którego częścią ma być również Grupa Lotos. Zgodnie z przedstawioną w maju 2021 r. strukturą nowego podmiotu, w Gdańsku zlokalizowane ma być m.in. centrum kompetencyjne związane z produkcją olejów bazowych i środków smarnych. – Realizacja projektu HBO pozwoli skutecznie konkurować z bazami olejowymi importowanymi w Europie oraz wypełnić niszę rynkową. Ponadto lokalizacja naszej rafinerii umożliwia efektywną logistykę drogą morską i lądową. Wdrożenie produkcji wysokiej jakości olejów grupy II zapewni stabilną i konkurencyjną bazę dla produkcji środków gotowych, także po przewidywanej reorganizacji przemysłu naftowego – mówi Jarosław Wróbel, prezes zarządu Grupy Lotos ds. inwestycji i innowacji. Przekazanie do eksploatacji wszystkich instalacji i obiektów HBO nastąpi w pierwszej połowie 2025 r.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
C
elem projektu HBO jest poprawa ekonomiki przerobu ropy naftowej poprzez wygenerowanie wyższych marż w wyniku produkcji i sprzedaży nowych, wysokomarżowych produktów. Instalacja ma produkować rocznie ponad 400 tys. ton baz olejowych grupy II oraz kilkadziesiąt tysięcy ton półproduktów paliwowych. Obecna produkcja Lotosu to w przeważającej części oleje bazowe grupy I, których produkcja opiera się na technologiach rozpuszczalnikowych. Rozwiązanie polegające na wprowadzaniu nowych baz olejowych grupy II przełoży się na wzmocnienie koncernu nie tylko na rynku polskim, ale także na rynkach zagranicznych. Rozpoczęcie eksploatacji nowej instalacji hydrokrakingu zwięszy konkurencyjność Lotosu w obszarze produkcji i sprzedaży baz olejowych. Równocześnie z inwestycją w instalację HBO trwa proces budowy koncernu multiener-
fot: materiały prasowe
Należąca do grupy kapitałowej Lotos spółka Lotos Oil zawarła umowę z włoską firmą KT – Kinetics Technology na zaprojektowanie oraz wybudowanie instalacji hydrokrakingowego bloku olejowego (HBO). Wartość inwestycji to ponad 1,4 mld zł.
rlen zbuduje w Płocku instalację HVO i wdroży na skalę przemysłową nowatorską technologię polegającą na uwodornieniu oleju rzepakowego, oleju posmażalniczego (UCO) lub ich mieszanki. Produkt końcowy będzie stosowany jako dodatek do oleju napędowego lub paliwa lotniczego Jet. Wydajność instalacji HVO może wynieść około 300 tys. ton oleju rocznie. – W perspektywie najbliższej dekady chcemy być jednym z wiodących producentów biopaliw w regionie, w tym zaawansowanych biopaliw drugiej generacji. Innowacyjna inwestycja, którą zrealizujemy w naszym zakładzie w Płocku, istotnie nas do tego przybliży, jednocześnie wzmacniając konkurencyjność polskiej gospodarki – mówi Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN Orlen. Inwestycja ułatwi spółce spełnienie unijnych wymogów w zakresie zwiększania udziału biokomponentów w paliwach. Wpłynie to na redukcję emisyjności paliw transportowych wprowadzanych na rynek, zgodnie z założeniami unijnego pakietu „Fit for 55”. Biopaliwo lotnicze wyprodukowane w instalacji HVO z UCO, czyli zużytych tłuszczów, będzie spełniać kryteria określone dla zrównoważonego paliwa lotniczego. Obejmuje ono zaawansowane biopaliwa kolejnej generacji stosowane do napędu samolotów odrzutowych, które – w porównaniu z użytkowanymi powszechnie paliwami Jet A i Jet A-1 – istotnie wpływają na zmniejszenie emisji CO2 i gazów cieplarnianych.
e-stacjapaliw.pl
W połowie października na MOP Olsze Wschód oraz Olsze Zachód przy autostradzie A1 Shell uruchomił dwie pierwsze w Polsce szybkie ładowarki o mocy do 350 kW. To siedmiokrotnie więcej niż dotychczasowe ładowarki przy autostradach.
O
d tego czasu Shell razem z Ionity, największą w Europie siecią ładowania pojazdów, sukcesywnie powiększa liczbę zainstalowanych ładowarek o dużej mocy. Wszystkie stacje są zasilane zieloną energią. – Shell wprowadza pionierskie rozwiązanie na naszym rynku, oferując kierowcom ładowarki o mocy 350 kW. Będą one kompatybilne zarówno z istniejącymi, jak i przyszłymi pojazdami elektrycznymi wyposażonymi w europejski standard ładowania CCS, ładując dany pojazd maksymalną dostępną dla niego mocą. Obecnie wzdłuż autostrad działają ładowarki o mocy 50 kW. Ładowarki Ionity zwiększają tę moc siedmiokrotnie, co znacznie skraca czas ładowania i liczbę koniecznych postojów na trasie. Większość EV poruszających się po polskich drogach może być ładowana o maksymalnej mocy 150 kW. Oznacza to, że 10 minut ładowania za pomocą szybkiej ładowarki wystarczy na przejechanie kolejnych 100 km. To jest wspaniała wiadomość dla rosnącej grupy użytkowników aut elektrycznych – mówi Monika Kielak-Łokietek, head of shell mobility sales & network, Shell Polska.
Shell planuje też inwestycje w punkty ładowania o standardowej mocy. Obecnie jest ich 60 tys. na całym świecie. Celem firmy jest 500 tys. do 2025 r. Działania związane z elektromobilnością wpisują się w strategię niskoemisyjności Shella. Do 2050 r. planowane jest obniżenie śladu węglowego produktów energetycznych Shella o 65 proc., co przyczyni się do poprawy stanu powietrza w miastach.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
5
wieści z branży
wieści z branży
Więcej prądu z BP
Lotos sięga po wodór Grupa Lotos wraz z Instytutem Energetyki oraz Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie uruchomiła nowy projekt wodorowy „Vetni” o wartości blisko 10 mln zł. Jego celem jest skonstruowanie pilotażowej instalacji produkującej czysty wodór. Zostanie ona zbudowana w Krośnie.
C
elem projektu jest opracowanie instalacji umożliwiającej produkcję wodoru o wysokiej czystości. Planuje się prace badawczo-rozwojowe prowadzące do budowy i zbadania w rzeczywistych warunkach eksploatacyjnych systemu, który pozwoli na produkcję ok. 16 kg wodoru na dobę
Lightsource BP, światowy lider w dziedzinie rozwoju i zarządzania farmami fotowoltaicznymi, wkracza do Polski. Firma zrealizuje tu dziewięć projektów o łącznej mocy prawie 760 MW. Będą to jedne z największych projektów fotowoltaicznych na polskim rynku.
B
rytyjska firma należąca w 50 proc. do giganta paliwowego BP, dostrzegła potencjał naszego rynku, który jest jednym z najszybciej rosnących w Europie. Wyprzedzają nas tylko Niemcy, Holandia i Hiszpania. Łączne nakłady Lightsource BP na realizację inwestycji mogą wynieść nawet 500 mln euro. Po jej zakończeniu farmy fotowoltaiczne zapewnią energię elektryczną wystarczającą do zasilenia ponad 362 tys. gospodarstw domowych. Inwestycje zostaną zrealizowane w województwach zachodniopomorskim, lubuskim, dolnośląskim i wielkopolskim. Połowa projektów może być gotowa do budowy już w 2022 r. – Wejście na polski rynek stanowi dla nas niezwykle ważny krok. Polska należy do grona największych rynków europejskich, na których do tej pory nie byliśmy jeszcze obecni. Ponieważ odnawialne źródła energii muszą podwoić swój udział w sieci, możliwości wzrostu pojawiające się przed tą branżą są ogromne – mówi Vlasios Souflis, odpowiedzialny za globalną ekspansję Lightsource BP. W ostatnich latach nastąpił znaczny rozwój rynku fotowoltaicznego w Polsce. Łączna moc zainstalowana w tym sektorze przekroczyła już 6 GW. – Lightsource BP zamierza wnieść do polskiego systemu elektroenergetycznego niedrogą, czystą i niskoemisyjną energię, liczoną w gigawatach – zapowiada Michał Głowacki, dyrektor ds. rozwoju biznesu Lightsource BP w Polsce.
Asfalt redukujący smog trafi w okolice Ostródy Lotos Asfalt i samorząd powiatu ostródzkiego chcą zbudować doświadczalny odcinek drogi z asfaltem redukującym smog. Innowacyjny produkt jest przedmiotem badań projektu „Ekologiczne asfalty”, który spółka realizuje wspólnie z Politechniką Gdańską. Obecnie na rynku nie ma nawierzchni drogowej z taką funkcjonalnością.
P
6
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
Stacje Avia przyjazne dla psów
fot: materiały prasowe
N fot: materiały prasowe
o czystości 99,999 proc., co umożliwi zatankowanie kilku samochodów zasilanych wodorem. Na lokalizację inwestycji wybrano Jasło. Przemawiają za tym m.in. uwarunkowania techniczne, w tym dostępność pary technologicznej o wymaganych dla elektrolizera parametrach. – Realizacja przedsięwzięcia będzie niewątpliwe ważnym krokiem na drodze transformacji energetycznej w kierunku wykorzystania źródeł niskoemisyjnych – mówi prof. Konrad Świerczek, prodziekan ds. współpracy i nauki Wydziału Energetyki i Paliw Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Koncepcja Grupy Lotos, Instytutu Energetyki oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie została bardzo wysoko oceniona przez ekspertów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR). Wniosek o dofinansowanie z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój otrzymał pozytywną decyzję. Łączny budżet projektu „Vetni” wynosi ponad 9,5 mln zł, z czego dofinansowanie dla konsorcjum wyniesie około 7,8 mln zł (czyli ponad 80 proc.).
rojekt „Ekologiczne asfalty” został dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Jego wartość to ponad 5 mln zł. Celem projektu jest stworzenie innowacyjnej nawierzchni drogowej, która pozwoli na redukcję zanieczyszczeń atmosferycznych w obszarze pasa drogowego. W szczególności ma ograniczać stężenie toksycznych i szkodliwych substancji zawartych w spalinach pojazdów, m.in. benzo(a)pirenu, tlenku azotu (NOx) oraz lotnych związków organicznych, których emisja wynika z dużego natężenia ruchu pojazdów i innych źródeł zanieczyszczeń, np. pieców w sezonie grzewczym. Jeśli badania laboratoryjne potwierdzą skuteczność przyjętych założeń, już w 2022 r. w Kajkowie niedaleko Ostródy powstanie odcinek doświadczalny z innowacyjną wierzchnią warstwą ścieralną, która w wyniku procesu fotokatalizy będzie przyczyniać się do rozpadu toksycznych substancji. – Realizacja tego typu projektów wynika z przyjętej przez naszą spółkę strategii polegającej na poszukiwaniu nowych rozwiązań, które pozwolą na wdrożenie do sprzedaży innowacyjnych produktów. Stawiamy na proekologiczne rozwiązania, które w przyszłości mogą pomóc ograniczyć zanieczyszczenia atmosferyczne w obrębie pasa drogowego. W związku z tym, że nawierzchnie ulic w polskich miastach są w ponad 90 proc. asfaltowe, takie rozwiązanie może w przyszłości poprawić jakość życia ich mieszkańców – mówi Cezary Godziuk, prezes zarządu Lotos Asfalt. Lotos Asfalt jest jednym z czołowych producentów asfaltów drogowych i modyfikowanych w Polsce. Jest również liderem we wdrażaniu nowatorskich proekologicznych produktów takich jak asfalty wysokomodyfikowane do nawierzchni długowiecznych, asfalty modyfikowane z dodatkiem gumy czy asfalty WMA (Warm Mix Asphalt) do technologii na ciepło, wpisujących się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu.
Lightsource BP uzyskało ostatnio 1,8 mld dolarów kredytu na realizację swojego globalnego celu – wdrożenia farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 25 GW do 2025 r. Większe zaangażowanie w odnawialne źródła energii kosztem wydobycia ropy naftowej i gazu to jedno z głównych strategicznych założeń koncernu BP. Do 2030 r. grupa zmniejszy wydobycie paliw kopalnych o 40 proc. W tym samym czasie chce dziesięciokrotnie zwiększyć wydatki na inwestycje w OZE, przeznaczając na nie co najmniej 5 mld dol. rocznie.
Oferta sklepowa sieci stacji Avia została rozszerzona o wegetariańskie przekąski dla czworonogów. Ponadto na stacjach paliw pojawiły się miski z wodą dla psów.
a stacjach Avia dostępne są wegetariańskie przekąski dla psów produkowane przez polską markę Teddy’s Treats. Avia jest obecnie jedyną siecią handlową, w której można je kupić stacjonarnie. Na stacjach tej sieci można także nabyć karmę dla psów i kotów. Obiekty wyposażone zostały także w miski z wodą dla zwierząt. – Konsekwentnie rozwijamy ofertę naszej sieci Avia tak, by wychodzić naprzeciw oczekiwaniom najbardziej wymagających klientów. Polacy coraz częściej podróżują ze swoimi zwierzętami, dlatego chcemy, aby zarówno nasi klienci, jak i ich czworonożni przyjaciele czuli się dobrze na naszych stacjach. Będziemy obserwować rynek i jeśli takie będą potrzeby klientów, nie wykluczamy rozszerzenia naszej oferty o kolejne pozycje dla właścicieli zwierząt – mówi Agnieszka Bobrukiewicz, dyrektor marketingu Grupy Unimot, która rozwija w Polsce sieć Avia.
e-stacjapaliw.pl
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
7
wieści z branży
wieści z branży
Orlen na dużym plusie
Orlen zbuduje Mazowiecką Dolinę Wodorową i stacje tankowania wodoru
Grupa Orlen w trzecim kwartale 2021 r. osiągnęła rekordowe wyniki. Zysk operacyjny EBITDA wg LIFO wyniósł 4,3 mld zł, co oznacza wzrost o 2,3 mld zł w stosunku do ubiegłego roku. Zysk netto wyniósł 2,9 mld zł, o 2,3 mld zł więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
PKN Orlen podpisał list intencyjny, wspólnie z 24 innymi podmiotami, w sprawie utworzenia Mazowieckiej Doliny Wodorowej. Produkowany w niej wodór będzie wykorzystywany m.in. w transporcie, energetyce, gospodarce komunalnej i rolnictwie.
N
aszym priorytetem jest rozwijanie technologii produkcji zielonego wodoru, powstającego z odnawialnych źródeł energii. Dla tego inicjujemy powstanie Mazowieckiej Doliny Wodorowej, która będzie skutecznym wsparciem w osiągnięciu tego celu – mówi Daniel Obajtek, prezes zarządu Orlenu. Zgodnie z Krajowym Planem Odbudowy, w Polsce powstanie co najmniej pięć dolin wodorowych. Dotąd podpisane zostały już listy intencyjne w sprawie powołania trzech: mazowieckiej, dolnośląskiej i podkarpackiej. Trwają prace nad powołaniem kolejnych dwóch: śląskiej i wielkopolskiej. Mazowiecka Dolina Wodorowa będzie opierać się na czterech filarach. Za główny przyjęto budowę łańcucha wartości wodoru w obszarze Mazowsza, czego przykładem są m.in. planowane pierwsze huby wodorowe w Płocku i Ostrołęce, prototypowa lokomotywa wodorowa oraz stacje tankowania wodoru. Pozostałe filary to realizacja projektów badawczo-rozwojowych, stworzenie systemowych rozwiązań dla kształcenia wyspecjalizowanych kadr i prowadzenie działalności na rzecz wsparcia procesów regulacyjnych. Obecnie na świecie istnieje 36 dolin wodorowych zlokalizowanych w 20 krajach, z czego ponad 20 znajduje się w Europie.
P
rzychody grupy w tym czasie wynosiły 36,5 mld zł i były wyższe o 52 proc. niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Za 75 proc. wyniku grupy Orlen odpowiadała petrochemia, rafineria i energetyka. Segment detaliczny w Polsce wygenerował zaledwie 15 proc. EBITDA koncernu. Głównym źródłem dobrego wyniku grupy pozostaje sprzedaż za granicą, która odpowiada za ok. 60 proc. osiągniętych przychodów. Koncern w trzecim kwartale 2021 r. realizował też kluczowe inwestycje rozwojowe, na które przeznaczył 2,5 mld zł. Bardzo mocną pozycję ponownie potwierdził segment petrochemiczny, który wypracował w trzecim kwartale 1013 mln zł EBITDA LIFO, co oznacza wzrost o ponad 100 proc. Tak wysoki wynik był efektem wzrostu marż na olefinach, poliolefinach, PTA i PCW, a także osłabienia złotówki względem euro oraz wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO2. Bardzo dobry wynik segmentu został osiągnięty pomimo postojów remontowych w Płocku, a także we Włocławku i w Czechach.
Orlen tylko na terenie Mazowsza planuje inwestycje w źródła wytwarzania nisko- i zeroemisyjnego wodoru w Płocku i Ostro łęce. Ponadto we Wło cławku i Trzebini powstają instalacje wytwarzania paliwa wodorowego w jakości automotive. Orlen zbuduje też dwie ogólnodostępne stacje tankowania wodoru – w Poznaniu i Katowicach, a także mobilną stację we Włocławku. Na realizację tego przedsięwzięcia koncern otrzymał 2 mln euro dofinansowania z Unii Europejskiej. Stacje będą przystosowane do użytkowania przez wszystkie pojazdy zasilane wodorem – zarówno w standardzie ciśnienia 700 barów dla samochodów osobowych, jak i 350 barów dla autobusów i ciężkiego transportu. Planowana infrastruktura umożliwi tankowanie łącznie ponad 40 autobusów, a także samochodów osobowych i innych pojazdów zasilanych ogniwami wodorowymi. Zapotrzebowanie jednego autobusu na paliwo wodorowe wynosi 30 kg/dzień, co pozwoli na przejechanie ok. 300 km. Pojemność zbiorników samochodów osobowych typu Toyota Mirai wynosi ok. 5 kg wodoru, co umożliwi pokonanie blisko 600 km. Do 2030 r. Orlen planuje budowę ponad 50 stacji tankowania wodoru w całej Polsce.
Segment rafineryjny Segment rafineryjny w trzecim kwartale 2021 r. osiągnął EBIDTA LIFO na poziomie 1165 mln zł. To wzrost o 1,5 mld zł w porównaniu z trzecim kwartałem ubiegłego roku. Przerób ropy wzrósł w tym czasie o 1 proc. Wykorzystanie mocy produkcyjnych wyniosło 94 proc. przy pełnym wykorzystaniu możliwości produkcyjnych w Polsce. W tym czasie odnotowano wyższą o 5 proc. sprzedaż, w tym: benzyny o 11 proc., oleju napędowego o 4 proc., Jet o 41 proc., i COO o 6 proc. przy niższej sprzedaży LPG o 6 proc. Na wynik tego obszaru przełożył się dodatni wpływ makro w efekcie wyższego dyferencjału Brent/Ural, wzrostu marż na lekkich i średnich destylatach, osłabienia złotówki względem dolara oraz wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO2. Efekty te zostały ograniczone ujemnym wpływem spadku marż na ciężkich frakcjach, wyższych kosztów zużyć własnych w wyniku wzrostu cen ropy oraz transakcji zabezpieczających przepływy pieniężne na skutek wzrostu notowań ropy i produktów.
Dieta pudełkowa na BP Catering dietetyczny Body Chief oraz sieć stacji paliw BP rozwijają współpracę. Po udanej akcji pilotażowej rozpoczętej na początku 2021 r. firmy zwiększyły liczbę punktów odbioru diet do kilkudziesięciu stacji w Polsce.
Energetyka
8
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
fot: materiały prasowe
O
d października z opcji odbioru diet na stacjach BP mogą skorzystać klienci m.in. z Warszawy, Poznania, Krakowa, Wrocławia czy Gdańska. Tym samym liczba stacji, do których dostarczane są zestawy dietetyczne Body Chief, wzrosła z trzech do 40. Znajdują się one w największych polskich miastach oraz na ich przedmieściach. Firmy już planują rozszerzenie współpracy o dodatkowe formy działań sprzedażowych. – Możliwość odbioru zamówionego cateringu dietetycznego na naszych stacjach spotkała się z uznaniem klientów, dlatego ta opcja pojawi się na kolejnych kilkudziesięciu stacjach BP. Współpraca z Body Chief to realizacja obietnicy tworzenia stacji przyszłości oferujących naszym klientom szeroki wachlarz usług, jakie można zrealizować wygodnie, szybko i w dogodnym czasie – mówi Barbara Wiążewska, dyrektor generalna działu retail BP Polska. Body Chief to lider branży cateringu dietetycznego w Polsce. W ofercie firmy znajduje się aż 16 rodzajów diet dostępnych w różnych wariantach kalorycznych. Nad jakością i smakiem posiłków czuwa Magda Gessler, ambasador marki. Body Chief realizuje dostawy do ponad tysiąca miejscowości w całym kraju, a także posiada dwóch partnerów franczyzowych w Londynie oraz Berlinie.
Segment energetyki wypracował zysk EBITDA na poziomie 1,042 mln zł, w którym 717 mln zł to wynik Grupy Energa. W tym czasie łączna produkcja w Grupie Orlen wyniosła 3 TWh energii elektrycznej oraz 9 TWh ciepła, z czego ok. 60 proc. pochodziło z OZE oraz jednostek zasilanych gazem. Wyższa o 6 proc. produkcja energii elektrycznej spowodowana była głównie wzrostem produkcji elektrowni Ostrołęka, elektrowni wodnej Włocławek oraz wzrostem mocy wytwórczych w energetyce wiatrowej o ponad 0,1 GWe. W wyniku m.in. wyższej aktywności gospodarczej o 3 proc. zwiększyła się także dystrybucja energii elektrycznej realizowana przez spółkę Energa Operator. Obecna moc zainstalowana Grupy Orlen wynosi 3,4 GWe oraz 6,1 GWt.
e-stacjapaliw.pl
Sprzedaż detaliczna Segment detaliczny wypracował w trzecim kwartale EBITDA na poziomie 948 mln zł, o 8 proc. niższym w stosunku do ubiegłego roku. To skutek spadku marż paliwowych na polskim rynku przy ich wzroście na rynku czeskim i niemieckim oraz porównywalnym poziomie na rynku litewskim. Segment detaliczny w Polsce odpowiada obecnie zaledwie za 15 proc. wyniku EBITDA całego koncernu. Wolumeny sprzedaży detalicznej w całej Grupie Orlen spadły o 1 proc., w tym niższa o 2 proc. była sprzedaż oleju napędowego i 5 proc. LPG, przy wyższej o 1 proc. sprzedaży benzyny. Jednocześnie koncern odnotował wzrost marż pozapaliwowych na wszystkich tych rynkach. Na koniec trzeciego kwartału 2021 r. w sieci detalicznej Grupy Orlen funkcjonowały 2852 stacje paliw, co oznacza wzrost o 12 obiektów. Już 2252 stacje paliw, czyli około 80 proc. obiektów, wyposażonych jest w koncept pozapaliwowy StopCafe/star Connect, w tym: 1733 w Polsce, 319 w Czechach, 157 w Niemczech, 29 na Litwie i 14 na Słowacji. To wzrost o 71 punktów w stosunku do tego samego okresu ubiegłego roku, w tym: w Polsce o 29, w Czechach o dziewięć, w Niemczech o 26, na Litwie o jeden i na Słowacji o 12. Orlen
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
9
wieści z branży
wieści z branży
rozwijał również sieć tankowania paliw alternatywnych, zwiększając dostępność o 239 punktów. W efekcie obecnie do dyspozycji klientów było 421 punktów alternatywnego tankowania, w tym: 375 punktów ładowania samochodów elektrycznych, dwie stacje wodorowe oraz 44 stacje CNG.
Segment wydobycia W trzecim kwartale 2021 r. segment wydobycia osiągnął rekordowy wynik EBITDA na poziomie 130 mln zł, co oznacza niemal trzykrotny wzrost w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Było to spowodowane głównie wzrostem notowań ropy, gazu i kondensatu gazowego. W tym czasie średnie wydobycie wzrosło o 0,2 tys. boe/d i wyniosło 17 tys. boe/d, w tym: 1 tys. boe/d w Polsce i 16 tys. boe/d w Kanadzie. W Polsce prowadzono prace na projektach Miocen, Edge oraz projektach realizowanych z PGNiG. Rozpoczęto wiercenie otworu PruchnikOU1, a także kontynuowano prace projektowe i przygotowawcze dla wiercenia przyszłych otworów (projekt Płotki). W ramach prac sejsmicznych zrealizowano prace interpretacyjne zdjęcia sejsmicznego Koczała-Miastko 3D (projekt Edge). W Kanadzie, w projekcie Kakwa, rozpoczęto wiercenie nowego otworu i przygotowania do wiercenia kolejnych otworów. Z kolei w projekcie Ferrier zakończono wiercenie oraz przeprowadzono zabiegi szczelinowania na dwóch nowych odwiertach oraz uruchomiono wydobycie.
Lotos też się chwali
Ratingi inwestycyjne Grupa Orlen w trzecim kwartale 2021 r. wygenerowała przepływy z działalności operacyjnej na poziomie 4,3 mld zł, utrzymując ratingi inwestycyjne: BBB- perspektywa pozytywna przyznany przez Agencję Fitch Ratings oraz Baa2 perspektywa pozytywna przyznany przez Agencję Moody’s. Orlen przeznaczył 2,5 mld zł na inwestycje, których realizacja umożliwi dalsze zwiększanie jego wartości i wzrost konkurencyjności na międzynarodowym rynku. Efektem konsekwentnie realizowanych planów rozwojowych we wszystkich obszarach działalności była wypłata dywidendy za 2020 r. na poziomie 3,5 zł na akcję. Jednocześnie koncern zmniejszył dług netto o 0,5 mld do poziomu 11,4 mld zł.
Lotos w trzecim kwartale 2021 r. potwierdził swoją dobrą kondycję finansową. Przychody grupy wyniosły w tym czasie 9,2 mld zł wobec 5,36 mld zł rok wcześniej. Skonsolidowany zysk netto firmy wyniósł w tym okresie 0,8 mld zł. Przed rokiem było to 249,3 mln zł. pomimo spadku wolumenu (-20,8 proc. kw./kw. i -19,0 proc. r/r), odpowiadają wysokie notowania gazu ziemnego oraz ropy Brent, a także wzrost kursu dolara. Oczyszczony wynik EBITDA tego obszaru na poziomie 255,4 mln zł był o 19 proc. wyższy niż w drugim kwartale 2021 r. i o 161,4 proc. wyższy niż w trzecim kwartale 2020 r.
Inwestycje i akwizycje W trzecim kwartale Orlen, zgodnie z harmonogramem, realizował inwestycje m.in. w biorafinerii w Trzebini. Koncern ogłosił także rozpoczęcie budowy instalacji pogłębionego przerobu ropy w rafinerii Możejki na Litwie. Realizowane były też kluczowe projekty energetyczne. Priorytetem jest budowa morskiej farmy wiatrowej na Bałtyku. W trzecim kwartale 2021 r. rozpoczęto główny etap badań geotechnicznych dna Morza Bałtyckiego na obszarze planowanej farmy wiatrowej i trasie przyłącza. Orlen zawarł także strategiczne partnerstwo z amerykańską firmą GE Renewable Energy, jednym z czołowych światowych producentów turbin dla morskich elektrowni wiatrowych.
Produkcja i handel
K
oncern osiągnął oczyszczony wynik EBITDA LIFO w wysokości 1,2 mld zł, o 17,1 proc. więcej niż w poprzednim kwartale, a oczyszczony zysk operacyjny wg LIFO wyniósł 0,9 mld zł, co oznacza wzrost o 23,1 proc. Przychody ze sprzedaży wyniosły 9,2 mld zł (+24,1 proc.).
Lotos rozpoczął wydobycie ropy ze złoża Yme w Norwegii
Otoczenie rynkowe
Uruchomienie produkcji ze złoża Yme to jeden z kluczowych projektów inwestycyjnych gdańskiego koncernu. Jego realizacja przyczyni się do znacznego wzrostu wydobycia grupy w Norwegii.
10
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
fot: materiały prasowe
Z
łoże Yme, odkryte w 1987 r., znajduje się na Morzu Północnym, ok. 130 km od wybrzeża Norwegii. Jego operatorem jest Repsol Norge, a 20 proc. udziału operacyjnego w projekcie ma spółka Lotos Norge. Projekt zagospodarowania złoża obejmuje zarówno ponowne wykorzystanie istniejącej infrastruktury, jak i zaprojektowanie oraz budowę nowych obiektów. Średnie wydobycie w perspektywie pięciu lat wyniesie ok. 5 tys. baryłek dziennie, a łączny potencjał złoża to ok. 63 mln baryłek ropy naftowej. Realizacja projektu Yme odbywa się na podstawie nowego planu zagospodarowania złoża, który został zatwierdzony w marcu 2018 r. Platforma Maersk Inspirer, która będzie służyła wydobyciu ze złoża, została przeholowana ze stoczni Egrsund, gdzie prowadzone były prace związane z jej przebudową. W 2021 r. realizowana była faza rozruchów offshore, z podłączaniem i uruchamianiem systemów produkcyjnych. W sierpniu 2021 r. spółka otrzymała zgodę na uruchomienie produkcji. Dotychczas spółka Lotos Norge w ramach konsorcjum wydobywała gaz ziemny i kondensat ze złóż zlokalizowanych na obszarach Heimdal i Sleipner na średnim poziomie ok. 13 tys. baryłek dziennie dla Lotosu. Równolegle prowadzone są działania związane z rozwojem nowych złóż w Norwegii.
Sprzedaż napędzały, z jednej strony, wzrost zapotrzebowania na energię, a z drugiej – jej ograniczona podaż. W tym czasie wzrosły ceny wszystkich paliw kopalnych, a w szczególności gazu ziemnego. Jego notowania w trzecim kwartale osiągnęły historyczne maksima (+80 proc. kw./kw. i +496,7 proc. r/r). W omawianym okresie wzrosła również średnia cena ropy Brent, o 71,3 proc. w stosunku do ubiegłego roku. W trzecim kwartale wyraźnie poprawił się poziom konsumpcji na krajowym rynku paliw po ograniczeniach wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19. Wzrost zapotrzebowania na benzynę po dziewięciu miesiącach wzrósł w Polsce o 8,5 proc., a o 7,1 proc. na olej napędowy. Istotne wsparcie dla marżowości segmentu produkcji i handlu w trzecim kwartale stanowiły lekkie frakcje ropy naftowej, dzięki utrzymującej się wysokiej zyskowności benzyn motorowych (+22,3 proc. kw./ kw. i +242,7 proc. r/r). Omawiany okres to także solidna odbudowa cracku na diesla
e-stacjapaliw.pl
(+22,5 proc. kw./kw. i +110,8 proc. r/r), kluczowego paliwa dla uzysków spółki. Wynik segmentu wsparły także wysokie notowania olejów bazowych, będące rezultatem ich ograniczonej dostępności na rynku oraz stopniowej odbudowy ich podaży. Wciąż znacząca była opłacalność morskiego eksportu benzyny surowej. Natomiast portfel produktów ciężkich był zdominowany przez asfalty w związku z utrzymującymi się atrakcyjnymi cenami tego produktu na rynku krajowym i sąsiednich.
Wydobycie W trzecim kwartale 2021 r. Lotos wydobywał węglowodory na średnim poziomie 15,2 tys. boe/dziennie (-1,7 proc. kw./kw. i -19 proc. r/r). Na niski wolumen wydobycia w omawianym okresie wpłynął przede wszystkim przeprowadzony we wrześniu postój hubu Sleipner, który wraz z podłączonym złożem Utgard odpowiada za ponad 80 proc. produkcji Lotosu w Norwegii. Produkcja w Polsce utrzymywała się na stabilnym poziomie – spadek na złożu B8 (spowodowany planowaną tygodniową przerwą w produkcji związaną z wymianą boi) zrekompensował wzrost wydobycia na złożu B3. Wielkość produkcji ze złóż litewskich również bez większych zmian. Przychody ze sprzedaży segmentu wydobywczego wyniosły w okresie lipiec-wrzesień 436,4 mln zł. Za ich wzrost (+14,5 proc. kw./kw. i +68,8 proc. r/r),
Grupa Lotos płynnie optymalizowała przerób ropy naftowej przy pełnym wykorzystaniu mocy wytwórczych gdańskiego zakładu, osiągając w trzecim kwartale poziom 2,7 mln ton (+2,7 proc. kw./kw. i +5,8 proc. r/r). Skokowy wzrost notowań gazu ziemnego w tym okresie spowodował załamanie się opłacalności wykorzystywania go do procesów technologicznych w rafinerii, a tym samym większą w porównaniu z analogicznym okresem presję na wyniki segmentu produkcji i handlu. Przełożyło się to na intensywną optymalizację pracy zakładu w Gdańsku, zarówno po stronie doboru wsadu (dieta ropna), struktury uzysków rafinerii, jak i nośników energii (stopniowe zastępowanie gazu ziemnego lekkimi frakcjami, tj. gazem płynnym, benzyną surową i lekką oraz niskozasiarczonym olejem opałowym). Przychody ze sprzedaży tego segmentu wyniosły 8,9 mld zł (+24,4 proc. kw./kw. i +70 proc. r/r). To efekt wyższego wolumenu sprzedaży (+3,9 proc. r/r) oraz wyższej średniej ceny sprzedaży netto (+63,6 proc. r/r). W omawianym okresie gdański koncern odnotował rekordowo wysoki oczyszczony wynik EBITDA LIFO segmentu produkcji i handlu, który wyniósł 0,91 mld zł (+166,9 proc. r/r). Na koniec III kwartału 2021 r. Lotos posiadał w swojej sieci 516 stacji paliw, o pięć więcej niż na koniec września 2020 r. W ubiegłym kwartale obszar detaliczny wygenerował zysk EBITDA na poziomie 82,5 mln zł, co stanowi zaledwie 5,76 proc. wyniku EBITDA całego koncernu.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
11
wieści z branży
wieści z branży
Nowe stacje
Stacja Circle K
kawę szybciej, a mleczna pianka jest lepsza niż wcześniej. W rozbudowanej części gastronomicznej dostępna jest wyjątkowa oferta przekąsek, w tym także hot dogi na bazie tradycyjnych polskich kiełbasek pochodzących od rodzimych dostawców oraz zapiekanki czy frytki. Na miłośników słodyczy czekają również desery i bogaty wybór słodkich przekąsek. Stacja w Lubawie została wyposażona w oświetlenie LED oraz urządzenia zapobiegające przekroczeniom zużycia energii przyłączeniowej. W toaletach zamontowano ekobaterie, a na terenie stacji prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Przygotowywane na miejscu kanapki i hot dogi sprzedawane są w opakowaniach eco friendly, które nie zawierają plastiku i w 100 proc. nadają się do recyklingu. Na stacji dostępne są także papierowe słomki i jednorazowe sztućce wykonane z pestek awokado. Kawa posiada certyfikat Rainforest
12
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Alliance, co oznacza, że powstała w sposób przyjazny dla środowiska. Otwarcie: październik Lokalizacja: Lublin Stacja paliw przy ul. Łęczyńskiej 45 w Lublinie została na nowo otwarta dla klientów. Obiekt poddano modernizacji i wyposażono zgodnie z nowym konceptem Horizon. Tankujący mogą zapłacić za paliwo poprzez aplikację mobilną Circle K. Stacja daje możliwość zatan kowania różnych rodzajów paliw: miles 95, milesPLUS 95, milesPLUS 98, miles Diesel, milesPLUS Diesel, LPG a także AdBlue z dystrybutora. Tak jak na wszystkich stacjach Circle K, wprowadzono możliwość płatności z poziomu aplikacji. Zastosowano też oświetlenie LED oraz urządzenia zapobiegające przekroczeniom zużycia energii przyłączeniowej. W toaletach zamontowano ekobaterie, a na terenie obiektu prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Przygo towywane na miejscu kanapki czy hot dogi sprzedawane są w opakowaniach eco friendly. Na stacji dostępne są także papierowe słomki i jednorazowe sztućce wykonane z pestek awokado. Otwarcie: październik Lokalizacja: Cieszyn Stacja została poddana procesowi modernizacji i wyposażona zgodnie z nowym konceptem Circle K – Horizon. Obiekt znajduje się w sąsiedztwie galerii handlowej Stela oraz w pobliżu centrum przesiadkowego, dworca kolejowego i daje możliwość zatankowania różnych rodzajów paliw: miles 95, miles Diesel, milesPLUS 95, milesPLUS Diesel, a także LPG. Stacja jest czynna przez całą dobę. Ze względu na trwającą pandemię i konieczność dystansowania społecznego na stacji wprowadzono możliwość płatności z poziomu aplikacji. W ten sam sposób klienci mogą zapłacić także za myjnię. Stacja w Cieszynie została wyposażona z troską o środowisko naturalne – zastosowano oświetlenie LED oraz urządzenia zapobiegające przekroczeniom zużycia energii przyłączeniowej, w toaletach zamontowano ekobaterie, a na terenie
stacji prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Przygotowywane na miejscu kanapki czy hot dogi sprzedawane są w opakowaniach eco friendly. Na stacji dostępne są także papierowe słomki i jednorazowe sztućce wykonane z pestek awokado. Otwarcie: listopad
Stacja Moya
Moya Lokalizacja: Krosno Punkt w Krośnie jest już siedemnastym w woj. podkarpackim. To niewielka, lecz dobrze wyposażona stacja. Kierowcy mogą zatankować tu benzynę 95 lub olej napędowy oraz
obsługi zarówno ruchu tranzytowego, jak i lokalnego. Jej atutami są przestronny sklep i koncept gastronomiczny Caffe Moya. Oprócz przekąsek dostępnych w standardowym menu Caffe Moya, stacja w Chabówce serwuje wypiekaną na miejscu pizzę w różnych wariantach smakowych oraz przyrządzane na miejscu kanapki i burgery. Dla miłośników hot dogów oraz zapiekanek jest szeroki wybór wariantów i smaków. Na stacji akceptowane są karty flotowe: Moya Firma, UTA, DKV, Eurowag, CRT Partner, Diesel 24, E100 i IQ. Klienci biznesowi, którzy posiadają przynajmniej jeden firmowy samochód, mogą skorzystać z oferty programu „Moya Firma”, uzyskując dobre ceny i proste rozliczanie z użyciem aplikacji mobilnej. Sprzedaż płynu AdBlue odbywa się w pojemnikach. Na stacji dostępne są kompresor, paczkomat InPost oraz kolektura LOTTO. Otwarcie: październik
Stacja Moya
skorzystać z kompresora, odkurzacza i myjni bezdotykowej. Truckerzy mają do dyspozycji osobny podjazd z szybkim wlewem diesla. Caffe Moya oferuje standardowe menu, czyli m.in. hot dogi, zapiekanki, ciastka i oczywiście aromatyczną kawę. Stacja wyposażona jest w sklep convenience, w którym można zrobić zakupy na drogę lub do domu. Otwarcie: październik Lokalizacja: Poniatowa Stacja w Poniatowej to obiekt tranzytowy położony przy drodze krajowej nr 12 relacji Radom – Piotrków Trybunalski. Oferta dla klientów zmotoryzowanych obejmuje każdy rodzaj paliwa, czyli benzynę 95, 98, olej napędowy standardowy oraz uszlachetniony ON Moya Power, a także kompresor i odkurzacz. Stacja dysponuje rozszerzoną ofertą gastronomiczną Caffe Moya, a w niej są: kawa, ciastka, zestawy stripsów z kurczaka z frytkami, hot dogi, zapiekanki, pierogi czy pizza. W obiekcie znajduje się sklep convenience. Otwarcie: październik
e-stacjapaliw.pl
Lokalizacja: Jasło Stacja jest zlokalizowana w przemysłowej części miasta, jednak w niewielkiej odległości od centrum. W pobliżu znajdują się droga krajowa nr 73 (kierunek Dębica) oraz 28 (relacji Nowy Sącz – Krosno). To korzystne położenie sprawia, że stacja jest atrakcyjna
Stacja Moya FOT. materiały prasowe
Circle K
Lokalizacja: Lubawa Stacja znajduje się w Lubawie przy ul. Olsztyńskiej 4, przy drodze krajowej numer 15, na trasie między Brodnicą a Ostródą. Można tam zatankować różne rodzaje paliw: miles 95, miles Diesel, milesPLUS Diesel, LPG, a także AdBlue z dystrybutora. Dla samochodów ciężarowych przygotowano stanowisko z szybką pompą paliwa oraz parking. Dostępna jest także automatyczna myjnia, odkurzacz i kompresor. Stacja jest czynna przez całą dobę i została wyposażona zgodnie z konceptem Horizon, dzięki któremu klienci mają okazję skorzystać z oferty gastronomicznej i napić się aromatycznej kawy lub odpocząć. Na stacji dostępny jest nowy szwajcarski ekspres marki Schaerer, który przygotowuje wybraną
Lokalizacja: Chabówka Właścicielem punktu jest Anwim SA, operator sieci stacji paliw Moya. Stacja zlokalizowana jest przy drodze krajowej nr 47, na trasie Myślenice – Nowy Targ. Jest to placówka działająca całodobowo przez siedem dni w tygodniu. Kierowcy mogą zatankować tu benzynę bezołowiową 95 i 98, olej napędowy, w tym jego wzbogaconą wersję ON Moya Power, oraz LPG. Stacja dostosowana jest do
e-stacjapaliw.pl
zarówno dla klientów lokalnych, jak i przejeżdżających tranzytem. Kierowcy mogą zatankować tu benzynę 95, 98, olej napędowy standardowy oraz wzbogacony ON Moya Power, a także LPG. Swoje miejsce znajdą tu także truckerzy, którzy mogą skorzystać z szybkiego nalewu diesla oraz płynu AdBlue, który dostępny jest z dystrybutora. Obiekt ten jest bogato wyposażony – oprócz paliw kierowcy mogą skorzystać m.in. z kompresora czy odkurzacza, a wielobranżowy sklep oferuje szeroki asortyment artykułów przydatnych zarówno na podróż, jak i do domu. Punkt gastronomiczny Caffe Moya zachęca do spróbowania chrupiących hot dogów, gorących zapiekanek, pizzy, stripsów z kurczaka w zestawach z frytkami oraz oczywiście aromatycznej i pobudzającej kawy. Otwarcie: październik
Lotos Lokalizacja: MOP Golina Wielka oraz MOP Folwark Do sieci stacji paliw Lotosu dołączyły dwa nowe obiekty: MOP Golina Wielka oraz MOP Folwark. Obie stacje znajdują się przy drodze ekspresowej S5, na odcinku łączącym Poznań z Wrocławiem w Wielkopolsce. Stacje powiększyły sieć Lotosu do 519 obiektów. Oferują paliwa podstawowe: ON i PB 95 oraz paliwa premium: ON Dynamic i PB 98 Dynamic. Z myślą o sprawnej obsłudze ciężkiego transportu na obu stacjach znajdują się osobne wiaty z dystrybutorami do szybkiego tankowania pojazdów ciężarowych. Do dyspozycji kierowców są także punkty serwisowe, wyposażone w odkurzacze i kompresory.
Stacja Lotos
Lokalizacja: Częstochowa W Częstochowie, przy ul. Wojska Polskiego 266 otwarto kolejny, 35. punkt Moya express,
Stacja Moya
w którym tankowanie i rozliczanie transakcji odbywa się samodzielnie. Z usług tego obiektu mogą skorzystać także kierowcy samochodów ciężarowych, dla których przygotowano cztery stanowiska szybkiego tankowania. Stacja w Częstochowie znajduje się na terenie centrum handlowego, przy mocno uczęszczanej drodze DK 1, relacji Katowice – Łódź. Korzystna lokalizacja sprawia, że obiekt jest atrakcyjny zarówno dla klientów lokalnych, jak i przejeżdżających tranzytem, także ciężarowym. Oferta stacji obejmuje benzynę 95, olej napędowy standardowy oraz uszlachetniony ON Moya Power, a także płyn AdBlue, który dostępny jest z dystrybutora. Obsługa odbywa się tutaj w pełni samodzielnie – za pomocą słupka samoobsługowego. Korzystanie z niego jest bardzo proste i intuicyjne. Tak jak na pozostałych stacjach Moya express, płatność odbywa się gotówką, kartą płatniczą, kartą flotową Moya Firma bądź innymi, które są akceptowane w sieci Moya. Otwarcie: listopad
Klienci mają tu możliwość nie tylko zatankowania, ale także relaksu i odpoczynku. Do dyspozycji mają dobrze wyposażone sklepy, Cafe Punkt ze świeżo mieloną aromatyczną kawą, restaurację z ofertą obiadową oraz darmowe Wi-Fi. Oba MOP-y dysponują bogatą ofertą gastronomiczną. Począwszy od klasycznej oferty hot dogów i kanapek, przez szeroki wachlarz obiadów, przygotowywanych na miejscu przez pracowników stacji – aż po świeże kanapki Subway. Ponadto w obu Miejscach Obsługi Podróżnych działają partnerskie restauracje: Taurus na MOP Golina Wielka oraz Burger King na MOP Folwark. Na obu stacjach znajduje się wydzielona strefa konsumpcji z wygodnymi kanapami. Na zewnątrz przygotowano natomiast rozbudowaną strefę wypoczynkową. Stacje przystosowane są także do wizyt najmłodszych podróżnych, dla których zorganizowano zarówno zaplecza sanitarne, jak i place oraz kąciki zabaw. Każdy obiekt wyposażono w toalety i prysznice oraz pokoje dla matki z dzieckiem, w których znajduje się przewijak. Udostępniono również kuchenki mikrofalowe do podgrzewania jedzenia. Nie zapomniano także o wygodzie kierowców pojazdów ciężarowych i autokarów, dla których przygotowano liczne miejsca parkingowe oraz rozbudowane zaplecze sanitarne i gastronomiczne. Na klientów czeka także doskonale zaopatrzony sklep z asortymentem motoryzacyjnym. Otwarcie: listopad
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
13
wieści z branży
wieści z branży
BioLNG dostępny w Niemczech
Niemcy zbudują stacje wodorowe
dla ciężarówek
Novatek Green Energy, spółka zależna Novatek PAO, rozpoczęła dostarczanie gazu bioLNG do jednej ze swoich stacji tankowania w Niemczech.
Niemieckie Federalne Ministerstwo Transportu i Infrastruktury Cyfrowej (BMVI) przeznaczy 60 mln euro na budowę publicznych stacji paliw wodorowych.
P
N
ajwięcej biometanowni w Europie, bo ponad 200, znajduje się w Niemczech, jednakże żadna z nich nie jest wyposażona w instalacje skraplające. Dlatego też bioLNG jest importowany z innych krajów europejskich, gdzie takie zakłady funkcjonują, ale wciąż jest ich niewiele. Wprowadzony do obrotu na stacji Novatek bioLNG został wyprodukowany w Skandynawii w zakładzie skraplania gazu z odpadów ściekowych i odpowiada dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady UE dotyczącej stosowania energii ze źródeł odnawialnych, zwanej dyrektywą RED II. Długofalowa strategia Novatek Green Energy obejmuje stworzenie sieci stacji tankowania LNG w Europie w celu zaopatrzenia transportu ciężkiego w paliwo przyjazne dla środowiska w kluczowych punktach komunikacyjnych w Niemczech i w Polsce. Celem spółki są działania zmierzające do zmniejszenia śladu węglowego i podążanie ku niskoemisyjnej przyszłości, czego przykładem jest dostępność bioLNG na jednej ze stacji tankowania w Niemczech. Obiekt ten jest jednocześnie pierwszą neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla stacją tankowania LNG Novatek w Europie. Ogólnodostępna stacja tankowania LNG w Rostocku funkcjonuje od grudnia 2019 r. na terenie firmy Spedition Heinrich Gustke GmbH, w której aż 50 ze 130 pojazdów zasilanych jest skroplonym gazem ziemnym.
ierwszeństwo będą miały projekty, które dostarczą wodór do ciężarówek. Program określa również preferencje dla tych operatorów, którzy mogą dostarczać zielony wodór. Projekty kwalifikujące się do dofinansowania otrzymają 80 proc. całości inwestycji. Program BMVI wspiera również budowę instalacji elektrolizy do zasilania stacji w zielony wodór. Wraz z Japonią i Kalifornią Niemcy stały się wiodącym rynkiem pojazdów napędzanych wodorem i ogniwami paliwowymi. Dzięki dużemu wsparciu rządu niemieckiego, a także czołowych firm energetycznych i producentów pojazdów, H2 Mobility jest bardzo blisko osiągnięcia celu, jakim jest 100 stacji wodorowych w siedmiu niemieckich obszarach metropolitalnych. W krajowej strategii wodorowej o wartości 9 mld euro zawarto też umowę z Namibią na produkcję najtańszego na świecie zielonego wodoru, potencjalnie kosztującego zaledwie 1,8 dol./kg.
Castrol i Jaguar Land Rover
Samoobsługowa stacja paliw Moya z ofertą pozapaliwową Anwim rozpoczął sprzedaż na stacjach samoobsługowych produktów pozapaliwowych. Na stacji w Rumii w woj. pomorskim został zainstalowany pierwszy automat vendingowy, w którym można bezobsługowo kupić m.in. wodę, napoje, słodycze czy produkty higieniczne.
O
O
d 2001 r. Jaguar Land Rover rekomenduje do stosowania w swoich pojazdach wyłącznie oleje silnikowe Castrol, a nowa umowa przedłuża współpracę do 2026 r.
14
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Głównym celem współpracy firm jest opracowywanie zaawansowanych pod względem technologicznym, wydajnych olejów silnikowych. Silniki Jaguar Land Rover zostały opracowane pod kątem uzyskiwania maksymalnych osiągów z olejem Castrol EDGE Professional. To dlatego samochody marki Jaguar Land Rover są fabrycznie zalewane olejami Castrol. Castrol EDGE Professional to jedyny olej rekomendowany przez markę Jaguar Land Rover. Castrol będzie nie tylko współpracował z tą firmą, opracowując oleje silnikowe do jej pojazdów, ale także będzie nadal pełnił funkcję głównego sponsora zespołu wyścigowego Jaguar Formula E, co umożliwi dalsze testowanie nowych technologii i rozwiązań.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Castrol zawarł nową umowę z firmą Jaguar Land Rover, która przedłuża ich długoletnią współpracę. Znany producent olejów i smarów pozostanie sponsorem zespołu Jaguar Formula E. Obie firmy będą też nadal współpracowały nad innowacjami w branży samochodów osobowych klasy premium.
FOT. materiały prasowe
podpisały nową umowę
biekt w Rumii został wyposażony w szafę vendingową, dzięki której klienci mogą zaopatrzyć się w produkty pozapaliwowe. Urządzenie składa się z dwóch segmentów. Pierwszy moduł umożliwia zakup artykułów spożywczych i produktów higienicznych. Na klientów czekają tu produkty marki Moya: żelki, batony, woda, soki czy napój energetyzujący Moya Energia. W automacie dostępne są również słodycze, gumy do żucia, napoje innych marek, maseczki czy płyn wirusobójczy. Miłośnicy kofeiny mogą skorzystać z ekspresu, dzięki któremu można wypić kawę, herbatę i gorącą czekoladę. Drugi moduł to automat z płynem do spryskiwaczy. Płatności w automatach vendingowych realizowane są wyłącznie bezgotówkowo, za pomocą kart płatniczych. Stacja w Rumii jest pierwszym obiektem wyposażonym w taki automat. Jeżeli testy nowego rozwiązania przebiegną pomyślnie, planowane jest rozszerzenie projektu na 14 kolejnych stacji Moya express.
e-stacjapaliw.pl
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
15
wieści z branży
nowości
Działa instalacja Orlenu w Trzebini
Królewskie Mleczko Cappuccino
Do rodziny Królewskiego Mleczka z Wawelu dołączył nowy smak – kawowa propozycja dla wszystkich miłośników mleczka w czekoladzie. Asortyment Królewskiego Mleczka: Waniliowego, Śmietankowego i Malinowego poszerzył się o nowy, czwarty wariant smakowy – Królewskie Mleczko Cappuccino. Intensywny smak cappuccino został zamknięty w oryginalnym okrągłym kształcie mleczka i oblany czekoladą z Wawelu. Każde mleczko jest indywidualnie pakowane w różowe owijki. Na półkach sklepowych produkt kusi wzrok charakterystycznym różowym opakowaniem z elementami beżu, nawiązującym do nowego smaku Królewskiego Mleczka Cappuccino. Elegancki kartonik sprawia, że produkt idealnie sprawdzi się jako prezent na różne okazje lub słodką chwilę relaksu. Królewskie Mleczko Cappuccino, tak jak wszystkie słodkości z Wawelu, ma prosty skład, bez zbędnych dodatków, substancji konserwujących, barwników i sztucznych aromatów. www.wawel.com.pl
Orlen Południe uruchomił w Trzebini największą w Europie instalację do produkcji glikolu propylenowego. Inwestycja o wartości 400 mln zł przyczyni się do wzrostu zysku operacyjnego EBITDA firmy o ponad 50 mln zł rocznie.
Z
ielony glikol jest wykorzystywany m.in. w medycynie, kosmetyce oraz w przemyśle spożywczym. Może być też zastosowany w lotnictwie jako środek do odmrażania i odladzania samolotów. Orlen Południe będzie wytwarzać 30 tys. ton ekologicznego glikolu rocznie. To o 10 tys. ton więcej od instalacji belgijskiej, dotychczas jedynej tego typu w Europie. Spółka pokryje aż 75 proc. krajowego zapotrzebowania na ten produkt. Do produkcji ekologicznego glikolu wykorzystana jest gliceryna otrzymywana w Trzebini jako produkt uboczny w procesie wytwarzania biodiesla. Odbiorcami glikolu będą, oprócz polskich firm, także zagraniczne przedsiębiorstwa.Na inwestycji skorzystają również inni polscy producenci biodiesla, z którymi spółka rozpocznie współpracę w zakresie dostaw gliceryny. Budowa instalacji do produkcji zielonego glikolu rozpoczęła się jesienią 2019 r. Integralną częścią instalacji glikolu jest pierwszy w Polsce hub wodorowy, w którym roczna produkcja wodoru wyniesie 16 Nm3, z czego aż 75 proc. będzie przeznaczone do produkcji glikolu, a pozostałe 25 proc., po doczyszczeniu, zostanie zużyte jako paliwo wodorowe. Paliwo z Trzebini docelowo będzie zasilać flotę komunikacji miejskiej w Krakowie i aglomeracji śląskiej.
Nowe oleje Castrol
Firma Castrol rozszerzyła swoje portfolio produktów neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla w Europie o linię olejów Castrol Transmax z technologią Smooth Drive Technology. Są one przeznaczone do mostów napędowych oraz automatycznych i manualnych skrzyń biegów. Zostały zweryfikowane jako neutralne zgodnie z międzynarodową normą PAS 2060. Typowy samochód osobowy wykonuje średnio 18 tys. cykli hamowania i 88 tys. zmian biegów rocznie. Powoduje to ogromne obciążenie skrzyni biegów, dlatego jeśli olej przekładniowy nie zapewnia odpowiedniego poziomu tarcia oraz ochrony, może to prowadzić do drgania pojazdu i uszkodzeń części. Nowe oleje Castrol zawierają aktywne molekuły ochronne, które automatycznie dopasowują swój poziom tarcia do zmian ciśnienia i prędkości. Pomaga to wydłużyć żywotność przekładni i zapewnia płynniejszą zmianę biegów. W przypadku automatycznych skrzyń biegów produkty Castrol zapewniają ponaddwukrotnie dłuższą płynność zmiany biegów, a w manualnych skrzyniach gwarantują pięciokrotnie łatwiejszą zmianę biegów w niskich temperaturach. Produkty Castrol Transmax Axle Long Life, opracowane z myślą o cięższych pojazdach z bardziej złożonymi przekładniami i mechanizmami różnicowymi, tworzą pięciokrotnie silniejszą warstwę ochronną, zmniejszając prawdopodobieństwo niespodziewanych problemów lub kosztownych napraw. www.castrol.com.pl
16
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Roślinny Qurczak
To roślinna alternatywa dla mięsa drobiowego dostępna pod marką Roślinny Qurczak. Dzięki unikatowej technologii produkcji Qurczak składa się z włókien, które do złudzenia przypominają włókna mięśniowe piersi drobiowej. Zawiera też więcej białka, a mniej tłuszczu niż pierś kurczaka. Ponadto za sprawą połączenia dwóch źródeł białka, fasoli i pszenicy, zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, których potrzebuje organizm człowieka. Do produkcji nie są używane żadne ulepszacze, a połowa produktu to polska biała fasola, kupowana od lokalnych rolników. Misją producenta jest dostarczenie produktu, który niezauważalnie zastąpi w kuchni mięso kurczaka, a nie będzie niósł ze sobą tak wielkiego obciążenia dla planety i naszego zdrowia. W swoim portfolio producent ma Qurczaka w kawałkach w wersji plain. Można go używać w kuchni tak samo jak pierś drobiową (produkt nie jest jeszcze dostępny w sprzedaży). Ponadto oferuje produkty w marynatach (analogiczne do pokrojonej w kostkę i zamarynowanej piersi kurczaka). Hitem sprzedażowym są jednak panierowane Roślinne Stripsy z Qurczaka, które w smaku i wyglądzie przypominają hot wingsy. Wszystkie produkty można smażyć, grillować i piec. Oprócz rynku europejskiego (na który producent chce wejść w 2022 r.) w planie jest wprowadzenie Qurczaka na rynki azjatyckie. www.qurczak.pl
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Zespół naukowców z Politechniki Warszawskiej opracował projekt produkcji brykietów z odpadów po kawie. Można je już kupić na stacjach benzynowych w Portugalii. W Polsce niestety jeszcze nie. Odpady pozostałe po codziennej filiżance kawy na stacji benzynowej, które w innym przypadku trafiłyby na wysypisko śmieci, naukowcy zamieniają na czystą, zieloną energię. Firma EcoBean odbiera fusy ze sprzedawanej na stacjach kawy i produkuje z nich brykiet, dostarczając w ten sposób ekologiczny produkt redukujący emisję CO2. Inspiracją dla autorów była Anglia, gdzie istniała już firma produkująca podobny brykiet kawowy. Jak na razie celem EcoBean jest przetwarzanie 20 tys. ton fusów rocznie. Według szacunków, pozwoliłoby to zredukować emisję dwutlenku węgla o 9 tys. ton. Opracowanie technologii tworzenia brykietu kawowego zajęło naukowcom ponad rok. Zanim zaprezentowali finalną wersję produktu, przetestowali ponad sto różnych wariantów. Brykiet wykonywany jest głównie z fusów kawy z niewielką domieszką odpadu drzewnego. Kluczowe było opracowanie kompozycji umożliwiającej optymalne spalanie bez dymu oraz zapewnienie trwałości produktu w transporcie. www.ecobean.pl
FOT. materiały prasowe
Brykiety z fusów
e-stacjapaliw.pl
Moya
wychodzi poza Polskę Anwim SA, operator sieci stacji paliw Moya, podpisał umowę warunkową na kupno holenderskiej spółki The Fuel Company Holding BV (TFC), emitenta i operatora kart paliwowych TFC. Karty te akceptowane są na ponad 8 tys. stacji w 18 krajach Europy.
C
elem zakupu spółki przez Anwim jest zaoferowanie użytkownikom programu flotowego Moya Firma możliwości tankowania w całej Europie, rozliczenia opłat drogowych oraz szybkiego zwrotu podatku VAT oraz akcyzy za paliwo zakupione za granicą. – Liczymy też, że dzięki przejęciu TFC znacznie przyspieszymy pozyskiwanie nowych klientów i tym samym znacznie zwiększymy nasze udziały w krajowym rynku flotowym. Oczywiście, będziemy nadal rozwijać ofertę TFC i zwiększać sprzedaż w całej Europie. Mamy w tym zakresie naprawdę duże ambicje. Akwizycja firmy The Fuel Company Holding BV z pewnością jest kolejnym kamieniem milowym w rozwoju Anwim SA – uważa Paweł Grzywaczewski, członek zarządu Anwimu. TFC oferuje również możliwość ładowania samochodów elektrycznych za pomocą sieci ładowarek w 46 krajach. Spółka The Fuel Company Holding BV dysponuje także własną automatyczną stacją paliw, która zlokalizowana jest w kluczowym dla europejskiej logistyki miejscu – w belgijskim miasteczku Meer, w pobliżu granicy z Holandią.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
17
wieści z branży
wieści z branży
Asfalty z Lotosu na Litwie
Kolejna ekologiczna inwestycja w Trzebini
A.C.B. Latvia zakończyła przebudowę lotniska Połąga na Litwie. Modernizacja miała na celu zwiększenie nośności i poprawę bezpieczeństwa pasa startowego. Ułożono 83 tys. ton mieszanek mineralno-asfaltowych. Asfalty dostarczyła spółka Lotos Asfalt.
L
otnisko w Po łądze jest kolejnym projektem lotniczym, na którym zastosowano nasze nowoczesne asfalty. W swoim portfolio mamy m.in. lotniska w Wilnie, Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Rzeszowie, Dęblinie, Radomiu, Bydgoszczy czy Pyrzowicach, gdzie inwestorzy i wykonawcy obdarzyli nas zaufaniem, a my dołożyliśmy wszelkich starań, aby sprostać ich wysokim wymaganiom, i odnieśliśmy sukces – mówi Krzysztof Rodzik, członek zarządu spółki Lotos Asfalt. Lotnisko w Połądze jest istotnym punktem komunikacyjnym. Podczas przebudowy zmodernizowany został pas startowy o długości 2,3 km i szerokości 45 m. Wymieniono wszystkie asfaltowe warstwy konstrukcyjne nawierzchni pasa, jak również leżące poniżej warstwy podbudowy z kruszyw. Ponad 90 proc.
Orlen Południe, spółka z Grupy Orlen, podpisała umowę na budowę w Trzebini instalacji do produkcji i destylacji UCO FAME, która z olejów posmażalniczych i tłuszczów zwierzęcych będzie produkować 30 tys. ton estrów drugiej generacji oraz 7 tys. ton gliceryny technicznej rocznie.
materiałów z rozbiórki starej nawierzchni poddano recyklingowi i wykorzystano do budowy nowych nawierzchni. Charakter prac oraz wysokie standardy nawierzchni lotniskowych wymagały użycia asfaltów o szczególnej jakości. Zastosowano asfalty modyfikowane polimerami, które zapewniają drogom kołowania wysoką trwałość i odporność na deformacje oraz działanie wody, mrozu i soli odladzających. Na przebudowę lotniska Lotos Asfalt dostarczył 650 ton asfaltów modyfikowanych. – W roku 2021 blisko 30 proc. sprzedaży Lotos Asfalt trafiło na rynki zagraniczne. Jesteśmy ważnym dostawcą w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Nasze asfalty trafiają m.in. do krajów bałtyckich, a także do Czech, Słowacji, Rumunii i na Ukrainę. Ważnym rynkiem eksportowym jest także Skandynawia – podkreśla Krzysztof Rodzik.
I
nstalacja do produkcji i destylacji surowców alternatywnych UCO FAME zwiększy podaż biokomponentów drugiej generacji, na czym skorzysta środowisko naturalne. To innowacyjne rozwiązanie pozwoli rozszerzyć nasze portfolio o kolejny ekologiczny produkt, a spółce Orlen Południe konsekwentnie budować zaawansowane kompetencje biotechnologiczne. Co ważne, inwestycja wpisuje się także w unijną dyrektywę RED II premiującą przetwarzanie i ponowne wykorzystanie produktów odpadowych – mówi
Żabka uruchomiła swój pierwszy sklep na stacji paliw Rakieta w miejscowości Krosno niedaleko Mosiny w woj. wielkopolskim. Stacja ma charakter samoobsługowy i dzięki automatycznemu systemowi sprzedaży paliwa oferuje klientom możliwość szybkiego tankowania. Można na niej kupić m.in. hot dogi, kawę i produkty motoryzacyjne.
zawiera nową umowę
S
e-stacjapaliw.pl
tacja, na której Żabka otwiera pierwszy, pilotażowy sklep, należy do sieci Rakieta – nowej na rynku sieci kameralnych stacji paliw, oferującej tankowanie tradycyjne i bezobsługowe. Ich właścicielem jest firma Automotive Fuels Services Sp. z o.o. Spółka istnieje od 2012 r., a założyli ją menedżerowie mający 20 lat doświadczenia na kierowniczych stanowiskach w największych polskich i międzynarodowych koncernach paliwowych, takich jak PKN Orlen i Shell. AFS ma obecnie trzy stacje benzynowe w miejscowościach Czempiń, Krosno i Olszyna Lubańska. – Cieszę się na współpracę z Żabką. To duży brand, cieszący się dobrą renomą i gwarantujący lubianą przez klientów ofertę. Jestem pewien, że sklepy Żabka na stacjach Rakieta to będzie strzał w dziesiątkę – skomentował współpracę Jerzy Gąsiorowski, prezes Automotive Fuels Services.
fot: materiały prasowe
C
astrol zawarł pięcioletnie partnerstwo techniczne z Williams Advanced Engineering (WAE) w celu wspólnego rozwoju wysokowydajnych płynów do pojazdów elektrycznych. Dzięki temu Castrol stanie się oficjalnym dostawcą płynów chłodzących dla rozwijanych programów elektryfikacji WAE i sportów motorowych, takich jak Formuła E, Extreme E, ETCR i LMdH. Będzie opracowywać i dostarczać płyny chłodzące do pojazdów elektrycznych, dostosowane do akumulatorów WAE od maja 2022 r. Obie firmy będą dążyć do opracowania całej gamy płynów do pojazdów elektrycznych dla szerszych projektów elektryfikacji obejmujących sektory lotniczy i morski. Partnerstwo umożliwi Williamsowi dostęp do pełnej oferty produktów Castrol ON, w tym olejów przekładniowych, płynów chłodzących i smarów do pojazdów elektrycznych. Dzięki temu zespoły techniczne WAE będą miały dostęp m.in. do najnowszych osiągnięć w dziedzinie płynów do systemów chłodzenia akumulatorów.
fot: materiały prasowe
Castrol podpisał umowę o współpracy z Williams Advanced Engineering.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN Orlen. Orlen Południe jest krajowym liderem produkcji biopaliw i biokomponentów, które wytwarzane są w trzebińskiej rafinerii. W instalacji UCO FAME z ok. 30 tys. ton olejów będzie produkowane 30 tys. ton estrów, a dodatkowo także 7 tys. ton gliceryny rocznie. Inwestycja będzie miała pozytywny wpływ na ograniczenie emisji CO2. Zakończenie budowy instalacji UCO FAME, której wartość szacowana jest na 127,5 mln zł, planowane jest w pierwszym kwartale 2023 r.
Żabka weszła do Rakiety
Castrol
18
Generalnym wykonawcą inwestycji jest polska firma inżynieryjna AB Industry.
e-stacjapaliw.pl
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
19
wieści z branży
wieści z branży
InPost
Shell rozpoczyna nadawanie paczek DHL we współpracy z Pointpack
buduje elektryczne stacje ładowania
Stacje paliw Shell, firma kurierska DHL Parcel i operator technologiczny Pointpack rozpoczęły współpracę w zakresie obsługi nadawania i odbierania przesyłek na stacjach Shell w całym kraju. Dzięki niej klienci mogą skorzystać z usług DHL na 356 stacjach koncernu, czyli większości obiektów tej marki w Polsce.
D
InPost we współpracy z GreenWay Polska rozpoczął budowę sieci stacji ładowania dla samochodów elektrycznych. Stacje znajdą się w centrach dystrybucyjnych InPost oraz przy paczkomatach.
InPost powiększa także flotę o kolejne kilkaset pojazdów elektrycznych, w tym ponad 250 Nissanów e-NV200 oraz 10 eSprinterów Mercedes Benz. Samochody będą wykorzystywane przez kurierów oraz na potrzeby dostaw do paczkomatów w miastach partnerskich programu „Green City”. To dla InPostu kolejny krok rozwoju tego programu, czyli pakietu nowoczesnych usług dla miast, który realizowany jest już w Sopocie, Rzeszowie, Łodzi, Krakowie, Kielcach, Wałbrzychu, Częstochowie, Rybniku, Białymstoku, Chełmie, Wrocławiu, Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej Górze.
20
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
fot: materiały prasowe
Orlen
wprowadza na stacje paliw innowacyjne etykiety zasilane światłem
R
E
K
L
A
M
A
PKN Orlen sięgnął po innowacyjną technologię wykorzystującą zasilanie fotowoltaiczne. W sklepie na jednej ze stacji w Warszawie pojawią się specjalne etykiety zasilane światłem. To pierwszy etap rozwoju technologii, która umożliwi wyświetlanie komunikatów dla klientów, m.in. o promocjach czy akcjach lojalnościowych.
O
rlen podpisał list intencyjny o współpracy z firmą Saule Technologies, która opracowała i produkuje pierwsze na świecie etykiety zasilane światłem, czyli wykorzystujące perowskitowe ogniwa fotowoltaiczne. To właśnie one będą testowane w sklepie na stacji Orlen w Warszawie. Innowacyjne rozwiązanie umożliwi zdalne zarządzanie wyświetlanymi na tych etykietach komunikatami. Skróci także czas opisywania produktów i tym samym przyspieszy i zwiększy ich dostępność dla klientów. Etykiety PESL (ang. Perovskite Electronic Shelf Label) wykorzystują dostęp do światła naturalnego lub sztucznego i nie mają nic wspólnego z tradycyjnymi bateriami. Wyposażone są w dwu- lub trójkolorowy wyświetlacz, na którym można pokazać zarówno tekst, jak i grafikę. Dzięki temu stanowią platformę dla reklam, anonsów o specjalnych ofertach czy akcjach lojalnościowych.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
P
rzygotowując się do elektryfikacji floty, InPost jeszcze latem 2021 r. przeprowadził przetarg na budowę infrastruktury, dostawę i montaż stacji ładowania oraz zarządzanie i serwis we wszystkich swoich centrach logistycznych. Był to jak dotąd największy przetarg branży elektromobilnej w Polsce. GreenWay Polska dostarczy i zainstaluje w centrach logistycznych InPostu stacje ładowania AC oraz DC. Firma będzie się także zajmować zarządzaniem ładowarkami i ich serwisem.
o tej pory stacje Shell umożliwiały jedynie odbiór przesyłki dostarczanej przez firmę kurierską. Paczkę można odebrać i nadać na stacjach, jednak wcześniej musi zostać przygotowana do nadania na www. paczking.pl. Wraz z poszerzeniem zakresu obsługi paczek zmienia się także liczba obiektów, które umożliwią odbiór i nadanie paczki. Taką możliwość zapewni aż 356 stacji Shell w całym kraju. W najbliższej przyszłości Shell planuje rozszerzyć współpracę z kolejnymi firmami kurierskimi. – Bardzo mnie cieszy, że po raz kolejny pokazujemy, że stacje Shell są nie tylko miejscem do tankowania paliwa, ale również wielofunkcyjnymi obiektami usługowymi, w których wypijemy doskonałą kawę z oferty Shell Café, zrobimy zakupy, założymy konto bankowe i nadamy lub odbierzemy przesyłkę – mówi Monika Kielak-Łokietek, dyrektorka działu stacji paliw i rozwoju sieci detalicznej w Shell Polska.
e-stacjapaliw.pl
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
21
wywiad
wywiad
rok pełen wyzwań
Circle K Warszawa, ul. Puławska
i dynamicznego rozwoju
rosnących sieci franczyzowych w kraju i w 2021 r. nastąpiło otwarcie setnej stacji, która powstała w Rzeszowie. Łącznie w naszej sieci w Polsce działa obecnie 376 stacji. Rozwijamy także segment myjni samochodowych, który pod lega stałym zmianom, odpowiadającym na potrzeby klientów i podążającym za rozwojem nowych technologii. Zmoder nizowane myjnie zyskują nowoczesny wygląd, oświetlenie LED oraz zegar odliczający czas do zakończenia mycia. Zgodnie z podejściem easy visit wprowadzamy nowoczesne rozwiązania, stale poszukując możliwości zwiększenia komfortu i wygody naszych klientów. Jesteśmy pierwszą siecią stacji paliw w kraju, która wprowadziła możliwość mycia samochodu bez koniecz ności wysiadania z niego. Udogodnienie to oferujemy na 145 stacjach. Dzięki płatności w aplikacji mobilnej lub na panelu płatniczym, znajdującym się przy wjeździe na myjnię, zakup usługi jest bezproblemowy i bezpieczny, a wizyta na stacji może teraz przebiegać jeszcze szybciej.
Jaki był rok 2021 dla Circle K w Polsce? Bez wątpienia był to rok pełny wyzwań. Jako sieć prężnie się rozwijamy, poszukujemy nowych obszarów, w których możemy poszerzać ofertę, i pracujemy nad tym, aby jakość naszych produktów i usług stale rosła. Stąd też zmiany na naszych sta cjach, które są modernizowane zgodnie z konceptem Horizon,
22
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
w którym klienci zyskują większą, przytulną przestrzeń do odpoczynku w podróży czy szybkiego spotkania na mieście oraz nowy asortyment. W 2021 r. zmodernizowaliśmy 35 stacji w nowym koncepcie i proces ten będzie kontynuowany. Do tego w 2021 r. otworzyliśmy 15 nowych stacji, w tym 12 to stacje franczyzowe. Posiadamy jedną z najbardziej dynamicznie
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Dla Circle K w Polsce rok 2021 był niezwykle udany. Do sieci włączono 15 nowych stacji, głównie franczyzowych, których liczba już w maju przekroczyła 100. Trwa też modernizacja obiektów, które wyposażane są m.in. w nowy koncept gastronomiczny. O planach na przyszłość mówi Michał Ciszek, prezes Circle K Polska.
Pandemia mocno namieszała na rynku paliw? Początek roku z nadejściem powszechnych szczepień budził duże nadzieje, jednak rzeczywistość wokół nas pokazuje, że pandemia jeszcze przez jakiś czas będzie istotnym aspektem wpływającym na biznes. Nie bez znaczenia są także inne makro ekonomiczne czynniki. Musimy pamiętać o zależnościach gospodarczych, politycznych czy ograniczeniach w dostępie do surowców oraz innych elementów niezbędnych w całym procesie logistycznym. To wszystko oddziaływało chociażby na wzrost cen paliw na rynku hurtowym w ostatnim kwartale roku. Trudna rzeczywistość jednak nie jest dla nas przeszkodą, ale raczej wyzwaniem, z którym mierzymy się każdego dnia. Warto mieć na uwadze, że stacja paliw to już nie jest kilka dystrybu torów i kasa, jak na początku lat 90. Obecnie stacje to małe lokalne centra handlowo-usługowe, dlatego myśląc o naszym
e-stacjapaliw.pl
biznesie, analizujemy dane w różnych kategoriach, także tych pozapaliwowych. Nie da się ukryć, że kategorie te wzajemnie na siebie wpływają, w związku z czym wzrost ceny paliw ma realne konsekwencje również dla innych obszarów, a w rezul tacie dla całego biznesu. Stawiacie na franczyzę czy na stacje własne? Stawiamy na zróżnicowany i harmonijny rozwój, otwieramy stacje własne, przejmujemy małe sieci, dzierżawimy też poje dyncze stacje i zachęcamy do współpracy franczyzobiorców. Zasady współpracy z naszymi partnerami są jasne i przejrzyste, a kontakt i kompetencje naszych kierowników regionalnych są wysoko oceniane. Jestem pewien, że ta gałąź naszego biznesu będzie się nadal dynamicznie rozwijać. Jaki udział w przychodach ma koncept gastronomiczny i sprzedaż pozapaliwowa? W naszym przypadku wciąż większą część przychodów stano wi sprzedaż paliw, a podczas pandemii szczególnie ucierpiała sprzedaż gastronomiczna oraz niektóre z pozostałych katego rii pozapaliwowych. Jednak to właśnie te kategorie odnotowu ją teraz największą dynamikę wzrostu i przewidujemy, że będą tym elementem naszej oferty, który będzie szczególnie poszu kiwany i ważny w przyszłości – tak więc udział sprzedaży poza paliwowej w przychodach będzie sukcesywnie się powiększał. Czy chcecie rozbudowywać ten segment? Wprowadzacie nowe produkty? Chcemy i stale to robimy. Działamy w kilkutygodniowych cyklach marketingowych, w każdym z nich przygotowujemy dla klien tów specjalne akcje czy promocje, a także wprowadzamy kolejne kategorie produktów. Nasza oferta jest szeroka, oferu jemy świeże pieczywo, przygotowywane na miejscu, ciepłe
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
23
wywiad
wywiad
Jak Circle K się do tego przygotowuje? Działamy metodą małych kroków, trzymając się obranego kursu. Mamy jasno określone ambicje, zgodne z agendą 2030 przyję tą przez ONZ w 2015 r. Skupiamy się na projektach z obszarów dostępnej i czystej energii, godnej pracy i zrównoważonego wzrostu ekonomicznego, odpowiedzialnej produkcji i konsump cji oraz równości płci. W tych obszarach wyznaczyliśmy sobie cele, które chcemy zrealizować już do 2025 r. i podjęliśmy wiele działań, które pomogą nam te cele osiągnąć. Tylko dzięki zasto sowaniu oświetlenia LED na wszystkich naszych stacjach, już dziś oszczędzamy ok. 60 proc. energii wykorzystywanej wcześ niej do tego celu. Do połowy 2023 r. planujemy wymienić wszystkie otwarte lodówki sklepowe na zamknięte, zużywają ce do 40 proc. mniej energii. W wyniku zastosowania systemu ponownego wykorzystania oczyszczonej wody w naszych myjniach oszczędzamy, w zależności od zastosowanego pro gramu, nawet do 85 proc. wody. To już się dzieje, ale jak wspo mniałem na początku, jest to rozłożony w czasie proces. Wszystkie nasze nowe stacje czerpią z nowoczesnych, ekolo gicznych rozwiązań, w planach mamy także modernizację ist niejących obiektów w celu zwiększenia ich efektywności energetycznej.
Stacja Circle K w Warszawie (Wawer) i zimne przekąski, szeroki asortyment produktów spożywczych i pozaspożywczych artykułów pierwszej potrzeby. Ponadto skupiamy się teraz na definiowaniu i zaspokajaniu także innych potrzeb konsumentów. Wprowadzamy nowoczesne technolo gie, takie jak bezkontaktowa płatność za tankowanie czy myjnię z poziomu aplikacji lub możliwość skorzystania z panelu płat niczego, zlokalizowanego przed wjazdem do myjni. Zwiększamy komfort klientów, umożliwiając im pozostanie w samochodzie podczas cyklu mycia czy oferując dostawy przekąsek i zakupów spożywczych wprost pod drzwi domu. Czy zamierzcie inwestować w rynek ładowarek do samochodów elektrycznych? Będą to szybkie czy wolne ładowarki? Rynek pojazdów elektrycznych jest wciąż na dosyć wczesnym etapie rozwoju. Widoczne jest zróżnicowane pomiędzy krajami oraz wpływ regulacji na dynamikę rejestracji pojazdów. Już obecnie tempo rejestracji nowych samochodów z wtyczką w Polsce jest ponad 10 razy wyższe niż pojazdów konwencjo nalnych, a udział rejestracji pojazdów z napędem alternatywnym wynosi 1/3 wszystkich. Daleko nam jednak do liderów, gdzie udział tych pojazdów sięga 85 proc., a w samym wrześniu 2021 przekroczył 90 proc. Wprowadzane zachęty do zakupu pojazdów elektrycznych na poziomie krajowym oraz przygotowywane zmiany ograniczające emisję na poziomie europejskim będą miały istotny wpływ na rozwój tego segmentu rynku. Planujemy rozwój naszej sieci w perspektywie wieloletniej i gdy nadejdzie odpowiedni czas, odpowiemy na nowe potrzeby klientów, wynikające ze zmian we flotach transportowych, zapewniając im adekwatną infrastrukturę. Dzięki międzynarodowemu
24
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
doświadczeniu i pozycji lidera w krajach skandynawskich rozu miemy, jak zmieniają się oczekiwania klientów wraz z rozwojem elektryfikacji samochodów i jesteśmy doskonale przygotowani, aby stacje ładowania pojazdów elektrycznych wprowadzić także w sieci Circle K w Polsce. Jednak cały czas tempo rozwoju i zmian w tym zakresie w naszym kraju jest mocno ograniczone i w związ ku z tym transformacja naszej sieci też. Na razie będzie miała charakter raczej testowy. Już na początku przyszłego roku uruchomimy w Warszawie pierwszą testową stację ładowania, która będzie miała moc maksymalną aż 300 kW i pozwoli nała dować akumulator energią potrzebną na przejechanie 100 km w ciągu zaledwie czterech minut. Będziemy więc stawiać na szybkie ładowarki, ponieważ wierzymy, że klienci potrzebują czasu i naszą rolą jest pomóc im go oszczędzać. Jak pan ocenia program „Fit for 55”? Kryzys klimatyczny jest faktem i wszelkie inicjatywy pozwalające na zmniejszenie jego negatywnych skutków są, moim zdaniem, bardzo istotne. Oczywiście w obszarze sieci paliw ustalenia pro gramu są kluczowe dla biznesu i oznaczają rewolucję. Założenie wyeliminowania z rynku pojazdów spalinowych do 2035 r., a więc w ciągu najbliższych 14 lat, będzie ogromną i w mojej ocenie trudną do zrealizowania zmianą. Jak już jednak wspomniałem, jesteśmy gotowi, by odpowiadać na potrzeby rynku kształtowa nego przez nowe regulacje. Upatruję w nich także szansy rozwo ju dla marki tak elastycznej jak Circle K – wynikającej choćby z zapisów mówiących o konieczności powstania punktów łado wania pojazdów elektrycznych co 60 km na autostradach i co 150 km w przypadku tankowania wodoru.
e-stacjapaliw.pl
Nowy koncept Circle K
W roku 2020 na jednej ze stacji Circle K w Warszawie powstał zbiornik retencyjny na deszczówkę, a dach został pokryty roślinami. Czy ten projekt będzie kontynuowany? Wspomniana stacja w warszawskim Wawrze jest dla nas inwe stycją testową, która pomoże nam w wytyczaniu ścieżki na przyszłość. Innym przykładem rozwiązań ekologicznych, których zastosowanie sprawdzamy, jest stacja w Bytomiu, która w pełni będzie zasilana energią z paneli słonecznych. Jak wspomniałem, wiemy już, że niektóre rozwiązania się sprawdzają, i wprowa dzamy je na szerszą skalę. Inne jeszcze analizujemy i decyzja o ich wdrożeniu nie została podjęta. Jakie są plany Circle K na 2022 r.? Ile nowych obiektów zamierzacie pozyskać lub zbudować? W 2022 r. planujemy dalej realizować najważniejsze dla nas cele – zacieśniać i rozszerzać współpracę z franczyzobiorcami, budować stacje własne, oferować korzystne rozwiązania dla klientów flotowych oraz sprawiać, aby każdy dzień był dla naszych klientów łatwiejszy i przyjemniejszy. W sumie w przy szłym roku planujemy otworzyć kilkadziesiąt stacji. W planach tych nie zabraknie nowości technologicznych, które pozwolą zautomatyzować płatność za paliwo i skrócić do minimum czas tankowania oraz obsługi klientów w sklepie. Stale będziemy także realizować zadania zdefiniowane w naszej strategii zrów noważonego rozwoju, a więc działania łączące dobro społe czeństw, rozwój gospodarczy i ochronę środowiska. Jak wyglądają plany dalekosiężne na pięć-dziesięć lat? Planujecie dywersyfikację działalności? Nasz biznes jest elastyczny, przyglądamy się rynkowi, analizu jemy sytuację i będziemy wybierać ścieżki, które będą najlepszym połączeniem naszych celów biznesowych z misją sprawiania, by życie naszych klientów było odrobinę łatwiejsze każdego
e-stacjapaliw.pl
Nowy koncept Circle K dnia. Wywodzimy się z dużej kanadyjskiej firmy, zarządzającej siecią punktów convenience. To nasze dziedzictwo i ewentual ne zmiany będą raczej ewolucją obecnej działalności niż dra styczną zmianą branżową. Przez 40 lat rozwinęliśmy naszą firmę od jednego sklepu do ponad 16 tys. punktów na całym świecie. Potrafiliśmy dostosowywać swój model działania do zmienia jących się warunków ekonomicznych, społecznych czy nowych szerokości geograficznych i różnych oczekiwań klientów. W wartościach firmy mamy „Play to Win” i jestem przekonany, że jak zawsze odnajdziemy naszą drogę. Rozmawiał Mirosław Mikulski
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
25
wywiad
wywiad
W LPG warto inwestować, bo nasze paliwo jest tanie!
logiczny. Rosjanie mówią, że jeżeli nasze ceny nie będą takie, jakich sobie życzą, to większość gazu mogą przekierować właśnie do Chin. Nie jest to prawdą, bo infrastruktura pomiędzy Rosją, Mongolią i Chinami na to nie pozwala. Półtora miliona ton gazu, które jest eksportowane z Rosji do Polski, trudno szybko uplasować na tamtejszym rynku. Ale Chiny są rzeczywiście zagrożeniem dla Europy. Ponadto produkcja LPG w Rosji i na świecie rośnie. Być może będziemy go sprawadzali z Ameryki, z krajów Bliskiego Wschodu, a nawet Afryki. Musielibyśmy go jednak importować mniejszymi statkami z Amsterdamu, Antwerpii czy Rotterdamu do portów w Szczecinie, Gdyni lub Gdańska albo przewozić koleją. Niestety nasza struktura portowa nie jest na to gotowa. Poza tym największe zapotrzebowanie na gaz jest na terenach najbardziej uprzemysłowionych, czyli na południu i na zachodzie kraju. To powoduje, że przez morze nie przewieziemy wszystkiego.
Gaz LPG wciąż ma przed sobą przyszłość, bo liczba samochodów napędzanych w ten sposób będzie rosła. Z Pawłem Bielskim, prezesem Rady Polskiej Izby Gazu Płynnego i wiceprzewodniczącym Rady Nadzorczej Transgaz SA, rozmawiamy o perspektywach tej branży w Polsce. Jak w roku 2021 zmienił się rynek LPG w Polsce? Jeśli chodzi o popyt, to rynek prawie wrócił do zapotrzebowania z okresu sprzed pandemii. Znacznie wzrosły za to ceny, bo od połowy roku 2021 ceny surowca rosły bardzo szybko. W latach 90. gaz kosztował poniżej 100 dolarów za tonę, a przed rokiem 2008 cena przekraczała już 900 dolarów. Takie ceny windowali eksporterzy ze Wschodu. Pod koniec 2021 r. cena wynosiła ponad 770 dolarów. Nie jesteśmy więc na historycznym szczycie, ale tanio nie jest. Podwyżki cen zostały spowodowane pożarami zakładów w Rosji, kłopotami logistycznymi i rosnącym eksportem z Rosji do Chin. Poza tym rosnące ceny gazu ziemnego sprawiły, że zakłady rafineryjne w Polsce zużywają więcej produkowanego przez siebie gazu LPG do celów grzewczych i technologicznych, zastępując w ten sposób niezwykle drogi gaz ziemny. Trzeba też pamiętać o problemach związanych z tranzytem gazu przez Białoruś. Dopóki nie została przyjęta przez wszystkie strony interpretacja rozporządzenia Rady Unii Europejskiej z 25 czerwca 2021 r., mieliśmy z tym ogromny problem. W lipcu 2021 r. do Polski nie wjechał żaden transport gazu.
26
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Jaki wpływ na rynek LPG mają Chiny? Po pierwsze, część produktów wytwarzanych na wschód od Uralu bardziej opłaca się sprzedawać do Chin. Drugi argument jest psycho-
Czy inwestycja w stacje LPG jest wciąż opłacalna? Unia Europejska traktuje gaz jako paliwo przejściowe. I to jest problem branży. Musimy uświadomić ustawodawcy, że gaz to paliwo, które jest bardziej ekologiczne niż inne paliwa kopalne. Poza tym biorąc pod uwagę ceny samochodów elektrycznych i brak dynamiki ich sprzedaży w Polsce, musimy mieć jakieś inne paliwo. Najlepiej tanie, dostępne nie tylko dla tych, którzy dobrze zarabiają. Mimo że paliwo LPG zdrożało i został zachwiany parytet, bo zazwyczaj gaz kosztował mniej niż połowa ceny benzyny 95-oktanowej, to cały czas opłaca się je kupować. Opłaca się je też sprzedawać właścicielom stacji. A najbardziej tym, którzy oferują całą gamę usług, czyli sprzedają paliwa konwencjonalne, mają sklep, myjnię i właśnie gaz. Osobiście nie polecam nikomu, żeby otwierał tylko stację gazu, jak to było w latach 90. czy na początku tego wieku, kiedy byliśmy światowym liderem w liczbie punktów tankowania gazem. Było ich ponad 7 tys., a Korea Południowa, która zużywała tyle gazu co Polska, miała ich wtedy dwa, trzy razy mniej. Dziś mamy 3 mln samochodów napędzanych gazem i na pewno będzie ich przybywać. Tak więc warto w to paliwo inwestować. Dlaczego w Polsce nastąpiła eksplozja liczby samochodów zasilanych gazem? Jeśli chodzi o Unię Europejską, to jesteśmy prawdziwym liderem. W Europie dość szybko goni nas Ukraina, a więcej gazu zużywa tylko Turcja. Powodów tej popularności jest kilka. Po pierwsze – gaz był tradycyjnie tanim paliwem, a jego cena w stosunku do benzyny nigdy nie przekraczała 50 proc. Czasami było to nawet poniżej 45 proc. Trzeba pamiętać, że do 2002 r. gaz był objęty akcyzą! Wtedy płaciło się za niego 1 zł za litr. Po drugie – mieliśmy do Polski duży napływ samochodów używanych, które relatywnie tanio można było przerobić na gaz. Poza tym dochodził argument ekologiczny. Pamiętam, że w latach 90. wszystko, co było potrzebne do zbudowania stacji paliw czy zainstalowania gazu w samochodzie, było importowane. Teraz wszystko jest produkowane w Polsce. A firmy często oferują fabrycznie zainstalowaną instalację LPG. To się po prostu opłaca i przez wiele lat będzie się jeszcze opłacało.
e-stacjapaliw.pl
Zgodnie z programem „Fit for 55” po roku 2035 nie powinno się rejestrować nowych samochodów z silnikiem spalinowym… Zaplanowali to urzędnicy, którzy pracują w Brukseli lub w Luksemburgu i są oderwani od rzeczywistości, a polskie władze przyjmują to wszystko bezkrytycznie. Zakaz rejestracji samochodów spalinowych może być wprowadzony natychmiast w krajach Beneluksu, bo tam podróżuje się na krótkich dystansach. W Polsce, także ze względu na płace, nie wyobrażam sobie takiej sytuacji. Polacy nie dadzą rady kupić kilkunastu milionów samochodów elektrycznych, które kosztują po 150 tys. zł. Poza tym auta spalinowe teraz są bardziej ekologiczne niż te produkowane 15-20 lat temu. Mam więc nadzieję, że polscy politycy do tego nie dopuszczą. Jeśli „Fit for 55” zostanie przyjęty, to do sąsiedniego powiatu będziemy jeździli tylko rowerem. Pytanie, czy ludzie się na to zgodzą. Zakaz używania silników gazowych i spalinowych niczego nie zmienia, jeśli nie mamy rozsądnych alternatyw, na które nas stać. Patrząc w przyszłość, uważam, że w dużych miastach najlepszym rozwiązaniem będzie komunikacja zbiorowa ze względu na korki. Ale poza miastem też mieszkają ludzie i muszą dojechać do sklepu. Muszą też ogrzać dom z przydomowego zbiornika. To samo dotyczy przedsiębiorców, głównie rolnych. Na przykład tych, którzy prowadzą kurniki, a jesteśmy jednym ze światowych liderów w produkcji drobiu. Kurniki ze względu na uciążliwość produkcji powstają zazwyczaj na odludziu, gdzie nie da się dostarczyć gazu rurami, bo jest to za drogie. Tak samo wygląda sytuacja z pieczarkarniami. Te biznesy są głównie opalane gazem LPG. Jeśli rząd zgodzi się na pakiet „Fit for 55”, to musi się zastanowić, z czego ci ludzie będą żyć. Cena kurczaka wyhodowanego na energii elektrycznej nie będzie konkurencyjna w stosunku do sprowadzonego z Ukrainy, która nie przyjmie tego pakietu. To samo dotyczy Turcji czy Chin, które grają na czas i otwierają nowe elektrownie węglowe. Oni zdobędą taką przewagę, że już jej później nie oddadzą. Czy rekordowy wzrost cen energii może zmienić podejście Unii do gazu i paliw kopalnych? Wydaje mi się, że tegoroczna zima może – zwłaszcza wśród polityków niemieckich – zrewidować podejście do rozwiązań
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
27
p
wywiad
LPG. Jeśli nie będzie zachęt finansowych dla firm inwestujących w ten sektor, to jego przyszłość jest niepewna. Jeśli zaś chodzi o rynek LPG, to boryka się on jeszcze z kwestią obowiązkowych zapasów. Kiedyś mieliśmy być z tego zwalniani, ale dziś to wygląda inaczej. Gdyby nie było ulg i dotacji ze strony budżetu państwa, to czy rynek CNG byłby opłacalny? W tej chwili opłacalność tego biznesu jest bardzo wątpliwa. Poza tym nie ma sieci stacji paliw. Jeśli nie powstanie sieć, która pozwoli przejechać ciężarówką z Nowego Sącza czy Siedlec do Gdańska, to nic z tego nie będzie. Szczęśliwie w przypadku stacji LPG był niski próg wejścia i wielu przedsiębiorców inwestowało w ich budowę. Tak oddolnie została zbudowana ta sieć. energetycznych dla Europy. Wybór gazu płynnego jest rozwiąIle kosztowała budowa takiej stacji? zaniem, które sprawi, że będziemy brudzić mniej z rur wydechoBudowa takiej stacji to koszt kilkudziesięciu tysięcy złotych. Kiedyś wych samochodów, bo to dobra technologia dla starszych można było ją zbudować za ok. 60 tys. zł. Stacja LNG kosztuje autobusów miejskich. Spalanie LPG z dieslem prowadzi do kilkaset tysięcy złotych, a stacja do regazyfikacji, dzięki której mniejszego wyrzutu cząstek PM10 i innych pyłów, które zagramoże przesyłać gaz do sieci miejskiej, to ok. 200 tys. euro. To są pieniądze, których drobny przedsiębiorca nie ma. żają naszemu zdrowiu. Włodarze miast patrzą na to przychylnym okiem. Poza tym w starszych pojazdach oszczędności na Jaki będzie rok 2022 dla Choć paliwo LPG zdrożało, to cały paliwie wynoszą 10-12 proc. branży LPG? czas opłaca się je kupować. Jak na dużą firmę transportoAby pracować w tej branży, wą to dużo. A tam, gdzie nie trzeba być optymistą I sprzedawać, a najbardziej właścidochodzi rura z gazem ziem(śmiech). Zakładam, że cielom stacji, którzy oferują całą nym i nie możemy dostarczyć w części podażowej nastąpi gamę usług, czyli sprzedają paliwa gazu, jak np. na wsiach, nie stabilizacja. Oczywiście, jeśli będzie smogu spowodowakonwencjonalne, mają sklep, myjnię nie dojdzie do znacznego nego spalaniem byle czego. rozpędzonych i właśnie gaz. Nie polecam nikomu, spowolnienia A my możemy dostarczyć procesów gospodarczych. żeby otwierał tylko stację gazu, jak butle z gazem do każdego miejsca w Polsce. One już Czy Polacy cały czas będą to było na początku lat 90., kiedy docierają do ponad 4 mln pojazdy napędzabyliśmy światowym liderem w liczbie kupowali gospodarstw domowych, ne gazem LPG? punktów tankowania gazem choć LPG to tylko 2 proc. tortu Pandemia bardzo wstrzymaenergetycznego w Polsce. ła rozwój tego rynku, bo ludzie nie wiedzieli, co będzie. Zakładam, że teraz liczba montowanych instalacji będzie wracała do pierwotnych wielA co z gazem CNG? To ostatnio jest bardzo promowany produkt, ale samochodów kości, choć parytet ceny gazu do w stosunku do benzyny został napędzanych tym gazem wciąż jest w Polsce bardzo mało. Co zachwiany. Ale i tak gaz jest dużo tańszy. Dla osób, które dużo gorsza, jest bardzo mało miejsc, gdzie można je zatankować. jeżdżą, to ogromna różnica. Drugi problem to zmniejszenie Poza tym instalacja CNG jest droga i nikt jej nie założy do produkcji samochodów związane z brakiem mikroprocesorów samochodu osobowego. Muszą być do tego zachęty ze strosprowadzanych z Chin. To nakręca sprzedaż używanych aut. ny rządu, jak to jest w Niemczech. Kiedyś obiecano, że będą A samochody używane zawsze napędzały rynek LPG. ulgi, dlatego firmy transportowe zainwestowały spore pieniądze w ciągniki, które mają siniki gazowe. Skończyło się to na Widzę, że patrzy pan z optymizmem w przyszłość. tym, że zostały one wysłane do Niemiec czy krajów Beneluksu, Tak, pod warunkiem, że ceny benzyny i gazu nie będą rosły tak szybko, że ludzie przesiądą się na rowery (śmiech). Ale bo obietnic, które zostały złożone w Polsce, nie dotrzymano. przewidywanie przyszłości jest rzeczą trudną, bo nie wiemy, Podobnie jak z LPG. Kiedyś mówiono, że skoro jest to czyste paliwo, to pojazdy napędzane w ten sposób będą mogły jak stan gospodarki wpłynie na rynki międzynarodowe. wjeżdżać do stref niskoemisyjnych czystego powietrza. I nagle Generalnie jestem jednak optymistą, bo nasze paliwo jest dość pojazdy napędzane gazem płynnym zostały z nich wypędzotanie i powszechne. ne. Krótko mówiąc, rynek CNG jest wciąż mały w stosunku do Rozmawiał Mirosław Mikulski
28
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
r
o
m
o
c
j
a
raport
raport
elektryków w Europie Z danych Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów wynika, że w trzecim kwartale 2021 r. samochody elektryczne i hybrydy stanowiły ponad 30 proc. sprzedanych aut w Unii Europejskiej. Hybrydy po raz pierwszy stały się drugą najpopularniejszą opcją po silnikach benzynowych.
W W
trzecim kwartale 2021 r. samochody elektryczne stanowiły 9,8 proc. sprzedanych aut, hybrydy 20,7 proc., a samochody napędzane benzyną 39,5 proc. Po raz pierwszy w historii sprzedaż samochodów hybrydowych była większa niż tych z silnikiem diesla. Zarówno samochody elektryczne, jak i hybrydy typu plug-in prawie podwoiły swój udział w rynku. Od lipca do września 2021 r. sprzedaż samochodów benzynowych spadła o 35,1 proc., do nieco ponad 855 tys. sztuk. Samochody z silnikiem diesla straciły jeszcze bardziej. Ich udział w rynku spadł o ponad 10 proc., z 27,8 proc. do 17,6 proc. Liczba rejestracji nowych samochodów z silnikami wysokoprężnymi zmniejszyła się o ponad połowę, z blisko 770 tys. w 2020 r. do niespełna 381,5 tys. w trzecim kwartale 2021 r.
Pojazdy z napędem alternatywnym W trzecim kwartale 2021 r. popyt na pojazdy elektryczne w Unii Europejskiej wzrósł o 56,7 proc. W tym czasie sprzedano ponad 210 sztuk. Wzrost był stymulowany głównie przez zachęty do kupna tych pojazdów przez rządy wielu państw. W rezultacie wszystkie cztery główne rynki odnotowały duże wzrosty: Włochy o 122 proc., Niemcy o 62,7 proc., Francja o 34,6 proc., a Hiszpania o 21,8 proc. Hybrydowe pojazdy elektryczne typu plug-in (PHEV) również zwiększyły swój udział w sprzedaży samochodów w Unii, a liczba rejestracji wzrosła o 42,6 proc., do 197,3 tys. sztuk. Największy wzrost z czterech najważniejszych rynków odnotowały Włochy, gdzie sprzedaż PHEV wzrosła o 130,6 proc., Hiszpania (+87,5 proc.), Francja (+49,5 proc.) i Niemcy (+37,5 proc.).
30
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Popyt na hybrydowe pojazdy elektryczne (HEV) wzrósł o 31,5 proc. Przy prawie pół miliona sprzedanych egzemplarzy pozostały one najpopularniejszym alternatywnym układem napędowym pod względem ilościowym. Wzrost ten został dodatkowo spotęgowany na rynkach Europy Środkowej, gdzie popyt na samochody hybrydowe wzrósł o 69,3 proc. Spadła natomiast sprzedaż pojazdów na gaz ziemny. W trzecim kwartale odnotowała spadek o 48,8 proc., głównie pod wpływem zmniejszającego się popytu we Włoszech (-39 proc.), które są tradycyjnie największym rynkiem dla tego typu pojazdów. Z kolei rejestracje samochodów napędzanych LPG wzrosły o 28,1 proc., do 62 574 sztuk, we Francji.
Miliona w Polsce nie będzie Zgodnie z obietnicami rządu sprzed lat, do roku 2025 miał po polskich drogach jeździć milion samochodów elektrycznych. Teraz jest ich tylko nieco ponad 32 tys. Ich sprzedaż w stosunku do tego samego okresu roku 2020 wzrosła niemal dwukrotnie. Szans na spełnienie marzeń rządu nie ma jednak żadnych. Wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska zapowiedział, że liczba elektryków do 2025 r. wyniesie około 250-300 tys. Milion może się pojawić ok. roku 2030. Polacy lubią jednak elektryki. Według ekspertów z platformy analityczno-badawczej UCE Research ponad 60 proc. Polaków chciałoby mieć samochód elektryczny. Przeciwnego zdania jest blisko 36 proc. Chęć kupna deklarują głównie osoby zarabiające miesięcznie co najmniej 7 tys. zł netto i mieszkańcy największych miast. Najsłabsze zainteresowanie widać wśród osób żyjących w najmniejszych miejscowościach. Ponad połowa ankietowanych
wskazuje też, że gdyby tego typu auta kosztowały tyle, co tradycyjne pojazdy, to by je kupiła. Z kolei według raportu PSPA „Polish EV Outlook 2020” wynika, że gdyby samochody elektryczne były w cenie aut z silnikami spalinowymi, to kupiłoby je 51,4 proc. ankietowych. Tylko 20,2 proc. wybrałoby tradycyjne pojazdy, a dla blisko 12 proc. nie miało to żadnego znaczenia. Rząd oferuje jednak zachęty do ich kupna. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oferuje osobom fizycznym 18 750 zł dopłaty do nowego samochodu, którego maksymalna wartość wynosi 225 tys. zł. Jeśli jednak ktoś ma Kartę Dużej Rodziny (czyli troje dzieci), nie obowiązuje go limit ceny samochodu, a dopłata wynosi 27 tys. zł. Łącznie na dopłaty rząd przeznaczy 500 mln zł w formie bezzwrotnych form dofinansowania. Rząd wprowadził też ograniczenie – osoba fizyczna może dostać dopłatę tylko na jedno auto. Dopłatom podlega kupno nowego samochodu zasilanego wyłącznie elektrycznie albo samochodu wodorowego. Samochody z napędem hybrydowym nie są dotowane. Z dopłat mogą też skorzystać firmy. Program ruszył pod koniec listopada 2021 r. Wsparcie z programu „Mój elektryk” obejmie auta osobowe oraz dostawcze, a także pojazdy kategorii L o zeroemisyjnym napędzie (elektrycznym lub wodorowym). Wnioski o dofinansowanie zakupu elektryków będą przyjmowane do 30 września 2025 r., jeżeli wcześniej nie wyczerpie się budżet. A o wsparcie mogą starać się przedsiębiorstwa, jednostki sektora finansów publicznych, instytuty badawcze, stowarzyszenia, fundacje, spółdzielnie, rolnicy indywidualni oraz kościoły i związki wyznaniowe. Dla osobowych elektryków przewidziano dotację w wysokości 18 750 zł lub 27 tys. zł, jeśli
e-stacjapaliw.pl
Jak elektromobilność zmieni rynek pracy w Polsce?
Sieć ważniejsza od zasięgu Według przewidywań IHS Markit z Londynu do 2024 r. samochody elektryczne będą stanowiły 20 proc. pojazdów sprzedawanych w Unii Europejskiej. Daleko jednak jeszcze do ich produkcji na masową skalę. Barierą są m.in. wyzwania związane czasem ładowania. Zniechęca to do ich zakupu aż 37 proc. konsumentów. 32 proc. z nich narzeka też na brak dostępności stacji, a 31 proc. wskazuje ograniczony zasięg pojazdów elektrycznych. Obecnie stacje publiczne działają głównie w dużych miastach. Według raportu PSPA „Polish EV Outlook 2020”, w Warszawie funkcjonuje aż 67 proc. wszystkich ładowarek istniejących w całym woj.mazowieckim, w Kato wi cach – 42 proc. w woj. śląskiem, a w Gdańsku – 48 proc. w woj. pomorskim. Pojazdy z napędem elektrycznym wymuszają też zmianę podejścia do tankowania: powinny być one ładowane w miejscach, gdzie są zaparkowane. Dlatego właśnie budowane są biurowce, osiedla mieszkaniowe oraz supermarkety wyposażone w stacje ładowania. Okazuje się, że ponad 60 proc. kierowców chętniej kupiłoby samochód elektryczny, gdyby w pracy miało dostęp do ładowarki. Zapotrze bowanie na takie stacje będzie rosło głównie w miastach, gdzie mieszkańcy mogą nie mieć możliwości zainstalowania ich w garażu i tankowania w nocy. Według prognoz, do 2030 r. w Europie liczba publicznych stacji zwiększy się ośmiokrotnie w stosunku do 2020 r. Ważne jest również zwiększanie świadomości konsumentów dotyczące dostępności sieci ładowarek. Osoby nieposiadające elektryka nie znają też lokalizacji publicznych ładowarek, mają więc wątpliwości dotyczące ich dostępności. A właściciel samochodu spalinowego, który nie widzi w swojej okolicy stacji ładowania, jest mniej skłonny do przestawienia się na samochód elektryczny. opr. Mirosław Mikulski
e-stacjapaliw.pl
O 6 tys. może zwiększyć się liczba miejsc pracy w Polsce w związku z transformacją branży motoryzacyjnej do 2030 r. – wynika z raportu Boston Consulting Group (BCG), przygotowanego we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych (PSPA). Konieczne jest jednak wdrożenie odpowiednich środków stymulujących rozwój rynku elektromobilności.
fot: Mirosław Mikulski
Rośnie sprzedaż
deklarowany roczny przebieg pojazdu wyniesie co najmniej 15 tys. km. W przypadku samochodów dostawczych (N1) i minibusów (M2 i M3) dotacja będzie wyższa, w zależności od przebiegu rocznego – do 50 tys. zł lub do 70 tys. zł, maksymalnie do 20 proc. lub do 30 proc. kosztów kwalifikowanych kupna samochodu. Nie będzie obowiązywał też limit cenowy.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
31
raport
raport
R R
Do roku 2030 w branży motoryzacyjnej w Polsce pozostanie 380 tys. miejsc pracy. To w porównaniu z 2020 oznacza spadek o ponad 4 proc. Rozwój elektromobilności przyczyni się do zmniejszenia zatrudnienia o zaledwie 2 tys. stanowisk. Jednocześnie popyt na produkty i usługi związane z sektorem e-mobility, w tym akumulatory litowo-jonowe i infrastrukturę ładowania, będzie sprzyjać utworzeniu 21 tys. nowych miejsc pracy
aport „Jak elektromobilność zmieni rynek pracy w Polsce. Zielone sektory przyszłości” zawiera scenariusze skutków transformacji sektora transportu w Polsce na rynku pracy do 2030 r. Analiza objęła grupę 26 branż podzielonych na osiem głównych obszarów i 31 grup zawodowych.
Transformacja sektora motoryzacyjnego
Autorzy raportu przeanalizowali sześć głównych trendów wpływających na zatrudnienie w polskiej branży motoryzacyjnej i sektorach pokrewnych: zmniejszenie produkcji pojazdów, rozwój technologiczny, zmiany udziału rynkowego poszczególnych segmentów samochodów, wzrost wydajności produkcji i migrację miejsc pracy. – Zakładamy m.in., że skala produkcji na rynku motoryzacyjnym nie wróci do poziomu sprzed pandemii COVID-19 co najmniej do 2030 r. W kolejnych latach należy spodziewać się również wzrostu wartości software'u instalowanego w pojazdach – o ok. 11 proc. rocznie. To zwiększy zapotrzebowanie branży na programistów. Na skutek rosnącego
32
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
popytu na modele klasy premium wzrost obejmie również ilość materiałów wykorzystywanych do produkcji samochodów. Kluczo w ym czynnikiem będzie coraz większe zainteresowanie klientów pojazdami z napędem elektrycznym. Ich rynkowy udział w ciągu najbliższej dekady wzrośnie do ok. 20 proc. – mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA.
Skutki dla rynku pracy W raporcie przedstawiono trzy scenariusze transformacji sektora transportu oraz jego wpływu na rynek pracy w Polsce. W wariancie pesymistycznym autorzy spodziewają się, że do roku 2030 w branżach objętych badaniem pozostanie 380 tys. miejsc pracy – to w porównaniu z 2020 r. spadek o 17 tys. stanowisk, czyli
o ponad 4 proc. Do redukcji zatrudnienia przyczyni się m.in. wzrost wydajności związany z cyfryzacją oraz autonomizacją. Zwiększone wykorzystanie materiałów do produkcji pojazdów poskutkuje utworzeniem 36 tys. nowych wakatów, a rozwój technologiczny – 3 tys. – Rozwój elektromobilności przyczyni się do zmniejszenia zatrudnienia o zaledwie 2 tys. stanowisk. Jednak ta stosunkowo niska liczba wiąże się z olbrzymimi zmianami w strukturze rynku pracy. Producenci samochodów i dostawcy związani z motoryzacją opartą na silnikach spalinowych mogą się spodziewać zmniejszenia zatrudnienia o 23 tys. osób. Jednocześnie popyt na produkty i usługi związane z sektorem e-mobility, w tym akumulatory litowo-jonowe i infrastrukturę ładowania, będzie sprzyjać utworzeniu 21 tys.
e-stacjapaliw.pl
nowych miejsc pracy – mówi dr Kristian Kuhlmann, partner w BCG. Autorzy opracowania wskazują, że w wyniku zachodzących zmian wymóg przeszkolenia lub przekwalifikowania obejmie około 170 tys. pracowników. Podkreślają, że wymóg kształcenia ustawicznego będzie nowym standardem. Ciągłe uczenie się i nabywanie nowych umiejętności musi stać się podstawowym elementem życia zawodowego. Elastyczne podejście do ścieżki kariery jest niezbędne, mając na uwadze, że konieczne mogą stać się częste zmiany zatrudnienia i obejmowanie nowych stanowisk.
Idą zmiany fot: Izera
Produkcja polskiego samochodu elektrycznego Izera ma ruszyć w Jaworznie w 2024 roku. Auto ma osiągać przyspieszenie od 0 do 100 km/h w niecałe 8 sekund. Baterie litowo-jonowe nowej generacji pozwolą przejechać na jednym ładowaniu do 400 km. Auta są przystosowane zarówno do domowych ładowarek typu powerwall, jak i szybkich stacji ładowania
Z raportu BCG i PSPA wynika, że już teraz możliwe jest wdrożenie zmian, które nie tylko przyczynią się do ograniczenia nie-
e-stacjapaliw.pl
pożądanych skutków transformacji na rynku pracy, ale doprowadzą do wzrostu zatrudnienia. Działania w tym zakresie powinny podjąć zarówno administracja publiczna, jak i firmy oraz sami pracownicy. Firmy działające w branży motoryzacyjnej i sektorach pokrewnych mogą opracowywać strategiczne plany zatrudnienia, obejmujące mapowanie umiejętności i zaawansowane modele podaży i popytu. Wnioski z tych opracowań ułatwią działania w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji obecnych pracowników na dużą skalę. Dodatkowo przedsiębiorstwa powinny opracować nowe strategie rekrutacji i utrzymania pracowników, które pozwolą im zatrzymać na konkurencyjnym rynku osoby najbardziej utalentowane i najlepiej dopasowane do zmian. Niezbędne jest również wdrożenie instru-
mentów sprzyjających dokształcaniu się pracowników. Autorzy raportu podkreślają, że intensyfikacja działań na rzecz szybszego rozwoju elektromobilności może nie tylko złagodzić niepożądane skutki przemian, ale także przynieść pozytywne skutki dla rynku pracy w Polsce. – Kluczem do zrealizowania pozytywnych wariantów jest wdrożenie przez administrację publiczną i branżę takich instrumentów, które skoncentrują się na wspieraniu sprzedaży i produkcji pojazdów elektrycznych oraz rozbudowie infrastruktury ładowania. W scenariuszu bazowym transformacja sektora motoryzacyjnego ograniczy redukcję miejsc pracy o 5 tys., a w scenariuszu optymistycznym możliwe będzie zwiększenie zatrudnienia nawet o 6 tys. nowych stanowisk – podsumowuje Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA. Na podstawie raportu Boston Consulting Group powstałego we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych opr. Mirosław Mikulski
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
33
raport
raport
Dziwny rok
Rok 2021 był już drugim, który upłynął w cieniu pandemii. W Polsce na rynku paliw odnotowano jednak duże wzrosty sprzedaży w porównaniu z poprzednim. Na całym świecie rekordowo wzrosły też ceny wszystkich surowców energetycznych. O podsumowanie roku i prognozy na przyszłość poprosiliśmy przedstawicieli kilku ważnych firm z branży paliwowej.
J
w cieniu pandemii
J
esienią ceny paliw przekroczyły psychologiczną granicę 6 zł za litr i były najwyższe w historii. Jeszcze rok wcześniej nikt się tego nie spodziewał. Na całym świecie wzrosły ceny wszystkich surowców energetycznych: gazu ziemnego, ropy naftowej, a nawet węgla, który wrócił do łask. Polska po raz pierwszy od wielu lat zaczęła eksportować więcej prądu niż go sprowadzać. Wszystko dlatego, że nasze elektrownie oparte są na węglu, a jego ceny nie wzrosły tak bardzo, jak ceny gazu sprowadzanego z Rosji. A jak radziły sobie koncerny paliwowe w Polsce? W Orlenie po trzech kwartałach zysk operacyjny EBITDA wyniósł 4,3 mld zł i był większy o 2,3 mld zł w stosunku do ubiegłego roku. Zysk netto wyniósł 2,9 mld zł, o 2,3 mld zł więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Także Lotos w trzecim kwartale potwierdził swoją dobrą kondycję finansową. Przychody grupy wyniosły w tym czasie 9,2 mld zł wobec 5,36 mld zł rok wcześniej. Zysk netto firmy wyniósł 0,8 mld zł. Rok wcześniej było to 249,3 mln zł. Unimot w tym samym okre-
Wojciech Weiss,
34
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
fot: ?????????????
prezes zarządu spółki Lotos Paliwa
Rok 2021 to kolejne wyzwania w obszarze sprzedaży detalicznej. Wciąż mierzymy się z trudną sytuacją epidemiologiczną. Widoczna jest jednak tendencja odbudowywania się sprzedaży w okresach między kolejnymi falami wzrostów liczby zakażeń COVID-19. Dywersyfikacja sieci paliw Lotos pod kątem lokalizacyjnym oraz duża liczba naszych obiektów przy autostradach i drogach szybkiego ruchu zdecydowanie przyczyniły się do tego, że okres wakacyjny możemy zaliczyć do bardzo udanych. Przez cały rok skupialiśmy się nie tylko na sprzedaży paliw, ale także na ofercie pozapaliwowej i promocjach dla klientów. Ogólnopolska akcja „Piłka po Twojej stronie” cieszyła się dużym zainteresowaniem kierowców. Ostatnio wdrożoną nowością jest aplikacja mobilna „Lotos Pay&Go”, która umożliwia płacenie za paliwo bezpośrednio przy dystrybutorze. Rok 2021 możemy uznać za rekordowy pod względem liczby uruchomionych stacji autostradowych typu MOP. Ich liczba na koniec roku w sieci Lotos sięgnie 30. Dzięki zaangażowaniu w tego typu projekty jesteśmy dziś liderem w kategorii udziału stacji MOP w sieci stacji własnych. Przed nami jeszcze kilka otwarć – to pokazuje, jak dynamicznie realizujemy naszą strategię.
e-stacjapaliw.pl
sie miał przychody o 55,5 proc. większe w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Polskie grupy naftowe kontynuowały przekształcanie się w koncerny multienergetyczne. Orlen podpisał list intencyjny w sprawie utworzenia Mazowieckiej Doliny Wodorowej. Chce wytwarzać czysty wodór i budować stacje tankowania. Ma też plany, żeby zbudować morską farmę wiatrową na Bałtyku. Z kolei Orlen Południe uruchomił w Trzebini największą w Europie instalację do produkcji glikolu propylenowego. Spółka z Grupy Orlen podpisała też umowę na budowę w Trzebini instalacji do produkcji i destylacji UCO FAME, która z olejów posmażalniczych i tłuszczów zwierzęcych będzie produkować 30 tys. ton estrów drugiej generacji oraz 7 tys. ton gliceryny technicznej rocznie. Po wodór sięga też Lotos. Grupa uruchomiła nowy projekt wodorowy o wartości blisko 10 mln zł. Jego celem jest skonstruowanie pilotażowej instalacji produkującej czysty wodór. Czy wodór zostanie paliwem przyszłości i będziemy go tan-
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
35
raport
raport
Robert Nowek,
dyrektor zarządzający siecią Avia w Polsce i na Ukrainie, Grupa Unimot
kowali na stacjach paliw? Na razie to pieśń przyszłości. Po prostu jest za drogi, ponieważ do jego produkcji potrzeba ogromnej ilości energii elektrycznej. Sytuacja może się zmienić, kiedy do jego produkcji użyjemy energii z OZE. Na razie jej nie ma. Do tego eksploatacja autobusów napędzanych wodorem kosztuje dwukrotnie więcej niż elektrycznych. Bez dotacji z budżetu państwa to się po prostu nie opłaca, bo samorządów na to nie stać. Wzorem mogą być Niemcy, gdzie Federalne Ministerstwo Transportu i Infrastruktury Cyfrowej postanowiło przeznaczyć 60 mln euro na budowę publicznych stacji paliw wodorowych.
Więcej prądu na stacjach i więcej stacji Pod koniec roku liczba samochodów elektrycznych w Polsce przekroczyła 33 tys. I nadal szybko rośnie. Koncerny paliwowe zaczęły to dostrzegać. W październiku Shell uruchomił pierwsze w Polsce szybkie ładowarki o mocy do 350 kW. Docelowo
To był bardzo dobry, ale wymagający rok dla sieci Avia, którą zarządza Grupa Unimot. Systematycznie otwieraliśmy kolejne stacje, jednocześnie poprawiając efektywność tych już istniejących. Pracujemy w zgranym i doświadczonym zespole wykorzystującym wieloletnie doświadczenie z branży paliwowej, co przekłada się na wzrost sprzedaży nie tylko paliw, ale także produktów pozapaliwowych. Jesteśmy konsekwentni, jeśli chodzi o naszą strategię i wizję marketingową. W III kwartale 2021 r. zanotowaliśmy kolejny wzrost wolumenów, przychodów oraz EBITDA, która była aż dwukrotnie wyższa od naszych pierwotnych założeń. Wolumen sprzedaży paliw w III kwartale uzyskał ponad 60-procentowy przyrost w stosunku do analogicznego okresu w 2020 r. Na koniec III kwartału tego roku w sieci Avia w Polsce działało 76 stacji rozwijanych w Grupie Unimot, z czego około 30 proc. to stacje, którymi zarządza bezpośrednio grupa, czyli funkcjonujące w modelu stacji własnych. Możliwość zarządzania obiektami własnymi pozwala na generowanie większych przychodów, dlatego chcemy w najbliższych latach kontynuować rozwój w tym kierunku, jednocześnie sukcesywnie rozwijając sieć franczyzową. Konsekwentnie wdrażamy również nasz autorski koncept gastronomiczny Eat&Go, który cieszy się coraz większą popularnością wśród klientów, co ma odzwierciedlenie w liczbach. W pierwszej połowie roku odnotowaliśmy wzrost obrotu netto z oferty pozapaliwowej o ponad 120 proc. W 2022 r. zamierzamy kontynuować intensywny rozwój naszej sieci paliw, żeby sukcesywnie przybliżać się do założonego poziomu około 200 stacji na koniec 2023 r.
Paweł Grzywaczewski, członek zarządu Anwim SA
Rok 2021 to czas intensywnego rozwoju sieci stacji paliw Moya – zarówno pod względem zagęszczania sieci, jak i wzbogacania oferty produktowej i portfolio usług dostępnych na stacjach. Dziś przy polskich drogach działa ponad 350 punktów w niebiesko-czerwonych barwach. Są to stacje w tradycyjnym modelu – ze sklepem i konceptem kawiarniano-gastronomicznym Caffe Moya; automatyczne – zlokalizowane w kluczowych dla przewoźników punktach i dostosowane wyłącznie do obsługi klientów flotowych; Moya express – nowoczesne stacje samoobsługowe z atrakcyjną ofertą cenową przeznaczoną zarówno dla klientów biznesowych, jak i detalicznych. Wprowadzenie do sieci Moya formatu samoobsługowego spotkało się z doskonałym przyjęciem przez klientów – wygodne i szybkie tankowanie paliwa w atrakcyjnych cenach to tylko nieliczne z zalet przez nich wskazywanych. W 2021 r. w dalszym ciągu rozwijaliśmy ofertę dostępną w tych punktach – m.in. rozpoczęliśmy pilotażowy projekt sprzedaży pozapaliwowej z samoobsługowego kiosku. Maszyna na stacji w Rumi umożliwia zakup zimnych i ciepłych napojów, przekąsek, a także płynu do spryskiwaczy dostępnego wprost z dystrybutora. W dalszym ciągu intensywnie rozwijamy program dla klientów biznesowych – Moya Firma. W tym roku karta flotowa Moya Firma obchodzi dziesięciolecie istnienia na rynku. Ta dekada to intensywny okres doskonalenia karty i oferty programu. Oferujemy klientom flotowym nowe, atrakcyjne rozwiązania, dzięki którym mogą wspólnie z nami rozwijać swoje biznesy. Akwizycja holenderskiej spółki, operatora międzynarodowych kart paliwowych TFC, jest kolejnym krokiem milowym w naszym rozwoju i umożliwi nam wejście ze sprzedażą na całą Europę.
36
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
e-stacjapaliw.pl
Monika Kielak-Łokietek,
dyrektorka działu stacji paliw i rozwoju sieci detalicznej w Shell Polska
Rok 2021 był dla branży dużym wyzwaniem, ponieważ tak jak inne sektory zmagamy się ze skutkami pandemii. Jesteśmy zaniepokojeni sytuacją rynkową i galopującą inflacją i mamy nadzieję, że uda się sytuację ustabilizować. W tym czasie jeszcze bardziej chcemy pokazywać klientom i pracownikom, że ich bezpieczeństwo i wygoda są dla nas najważniejsze i że rozwijamy się wraz z ich potrzebami. Dla mnie był to też rok zmian: objęłam stanowisko dyrektorki działu stacji paliw i rozwoju sieci detalicznej w Shell Polska. W roku 2021 zrobiliśmy ważny krok w zakresie rozwoju elektromobilności. Obecnie działają już cztery lokalizacje z ośmioma ładowarkami o dużej mocy 350 kW. To oznacza, że nasi klienci mogą naładować swoje auta nawet siedem razy szybciej, niż gdyby używali standardowych ładowarek. Aktywnie działamy też w zakresie LNG. W lipcu tego roku otworzyliśmy w Świecku drugą stację Shell-LNG w Polsce, a w planach mamy kolejne. Inwestycje w LNG są dla nas szczególnie ważne, ponieważ używanie błękitnego paliwa może pomóc zredukować emisję gazów cieplarnianych pochodzących z samochodów ciężarowych nawet o 22 proc. w porównaniu z konwencjonalnym olejem napędowym. 2021 r. stał dla nas również pod znakiem kawy za sprawą nowej marki Shell Café, która wystartowała w sierpniu. Dzięki współpracy z cenionymi na całym świecie ekspertami i roastmasterami pozyskujemy dwie autorskie mieszanki kawy: espresso i lungo. Nasza nowa marka cieszy się dużym zainteresowaniem, a my dodajemy do oferty nowe przekąski oraz dania. Klienci cenią sobie też nowy wystrój, który pozwala na moment przenieść się do kawiarni. Nie zapomnieliśmy w tym roku o naszych klientach, którzy cenią nasze paliwa premium i nadal prowadzimy akcję„Wtorki i czwartki z Shell V-Power”. Kierowcy mogą wówczas tankować paliwo premium w cenie paliw podstawowych: Shell V-Power 95 we wtorki, a Shell V-Power Diesel w czwartki. Ponadto w równolegle trwającej kampanii promocyjnej „Mistrzowska kolekcja Ferrari” za zatankowane paliwo klienci mogą kompletować unikatowe zdalnie sterowane modele samochodów Ferrari. będzie ich co najmniej 10. Także InPost rozpoczął budowę sieci stacji ładowania dla samochodów elektrycznych. Z kolei Lightsource bp chce w Polsce zrealizować kilka projektów fotowoltaicznych o mocy prawie 760 MW. Będą to jedne z największych projektów na naszym rynku. Także Avia Solar chce w ciągu dwóch najbliższych lat zrealizować projekty oparte na rozwiązaniach fotowoltaicznych Huawei o mocy co najmniej 100 MW. Rośnie też liczba stacji benzynowych. Najszybciej rozwija się Moya, która w listopadzie miała już ponad 350 stacji. Jeżeli
e-stacjapaliw.pl
sieć będzie się rozwijała w tym tempie, to wkrótce Moya znajdzie się w czołówce dystrybutorów paliw w Polsce. Rozrasta się także Avia, która na początku 2022 r. planuje mieć ponad 100 stacji w Polsce. Wszyscy rozbudowują też koncepty gastronomiczne na swoich stacjach.
Wyzwania 2022 r. Wyzwaniem, przed którym stoi branża paliw, jest fuzja Orlenu i Lotosu. Tak naprawdę nie wiadomo, czy to jest potrzebne. Po połączeniu obu grup Orlen będzie musiał sprzedać m.in. 30 proc. udziałów w rafinerii Lotos z dużym pakietem praw zarządczych. Ma to dać nowemu właścicielowi prawo do blisko połowy produkcji rafinerii ropy naftowej i benzyny oraz zapewnić mu dostęp do infrastruktury magazynowania i infrastruktury logistycznej. Orlen będzie też musiał sprzedać 389 stacji Lotosu czyli około 80 proc. sieci. Musi też sprzedać dziewięć składów paliw na rzecz niezależnego operatora logistyki i zbudować nowy terminal importowego paliwa do silników odrzutowych w Szczecinie, który – po ukończeniu budowy – ma zostać przekazany nowemu, niezależnemu operatorowi. A to tylko niektóre warunki, jakie postawiła Unia Europejska. Zobaczymy, co z tego wyniknie. Przekonany się jednak o tym dopiero za kilka lat. Mirosław Mikulski
Dariusz Bratoń, prezes Novatek Green Energy
Zgodnie z realizowaną strategią rozwoju na rynku LNG, rok 2021 to kolejny okres dynamicznego wzrostu firmy Novatek Green Energy, który jest szczególnie widoczny w segmencie stacji paliw. Efektem podejmowanych przez nas działań jest rozwój sieci stacji tankowania skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Polsce oraz w Niemczech, gdzie funkcjonuje już łącznie 12 takich obiektów. Wraz ze wzrostem liczby punktów tankowania LNG realizowana jest strategia zmniejszenia śladu węglowego i podążania ku niskoemisyjnej przyszłości. Dlatego też w ciągu ostatnich 12 miesięcy mogliśmy się pochwalić pierwszą neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla stacją tankowania LNG Novatek w Europie oraz pierwszymi dostawami bioLNG do jednej ze stacji tankowania w Niemczech. Rok 2021 to także intensywne działania spółki na rynku LPG, których celem jest zapewnienie stałej dostępności najlepszej jakości gazu płynnego dla strategicznych odbiorców. Dlatego też spółka podjęła wiele nowych inicjatyw w zakresie logistyki i alternatywnych kierunków dostaw, aby zwiększyć bezpieczeństwo zaopatrzenia. Między innymi w tym celu prowadzona jest modernizacja Terminalu Przeładunkowego LPG Novatek Zachód w Krzyżu Wielkopolskim. O szczegółach technicznych już wkrótce będziemy mogli poinformować opinię publiczną.
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
37
wieści z branży
Unimot i Huawei nawiązały współpracę
Huawei Polska i Unimot Energia i Gaz nawiązały współpracę w celu realizacji projektów fotowoltaicznych. W ofercie Avia Solar, która specjalizuje się w projektach PV dla klientów biznesowych, pojawią się produkty Huawei.
N
a mocy zawartego porozumienia Avia Solar chce w ciągu dwóch najbliższych lat zrealizować projekty oparte na rozwiązaniach fotowoltaicznych Huawei o mocy co najmniej 100 MW. Spółka wykorzysta sprzęt Huawei zarówno w instalacjach fotowoltaicznych przeznaczonych dla firm i obiektów użyteczności publicznej, jak i w wielkoskalowych farmach fotowoltaicznych. Produkty Huawei będą kompatybilne ze wszystkimi modułami PV dostępnymi w ofercie Avia Solar, m.in. polskimi modułami fotowoltaicznymi wyprodukowanymi w PZL Sędziszów na linii produkcyjnej należącej do Grupy Unimot. Huawei to światowy lider w dostarczaniu najnowszych technologii ICT. Wdrożył już swoje cyfrowe rozwiązania energetyczne w ponad 170 krajach.
stawia na mały atom
SYNTHOS
[Przyciągnij uwagę czytelnika interesującym cytatem z dokumentu lub podaj w tym miejscu kluczową kwestię. Aby umieścić to pole w dowolnym miejscu strony, wystarczy je przeciągnąć.]
PKN Orlen i Synthos Green Energy podpisały umowę zakładającą utworzenie spółki Orlen Synthos Green Energy. Głównym celem przedsięwzięcia będzie wybudowanie w Polsce małych reaktorów jądrowych. Pierwsza elektrownia może powstać już przed 2030 r. GEH BWRX-300 W POLSCE
1
S
tworzenie małego reaktora BWRX-300 zajmuje tylko ok. 1/3 czasu potrzebnego na budowę tradycyjnej dużej elektrowni jądrowej. Dodatkowo koszty budowy są o ok. 30 proc. niższe za każdy MW w porównaniu z konwencjonalnymi projektami atomowymi. Mały reaktor o mocy ok. 300 MWe zdoła rocznie wytworzyć energię potrzebną do zasilania 150-tysięcznego miasta. Szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej będzie docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu. Modułowe reaktory jądrowe zapewniają też najwyższe standardy bezpieczeństwa. BWRX-300 posiada systemy bezpieczeństwa pasywnego, czyli mechanizmy uruchamiające samoistne inicjowanie się procedur chłodzenia, bez potrzeby angażowania w nie obsługi ludzkiej aż przez siedem dni. Tego typu rozwiązania umożliwiają bezpieczniejszą eksploatację i pozwalają na znacznie bardziej elastyczne podejście do lokalizacji reaktorów. Mogą się one znajdować np. w pobliżu zakładów przemysłowych. Do postawienia małego reaktora potrzeba niecałych 5 ha. Zgodnie z podpisaną umową, PKN Orlen i Synthos Green Energy będą miały po 50 proc. udziałów w spółce joint venture i tyle samo głosów na zgromadzeniu wspólników.
38
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Nowe znaki na polskich drogach Pod koniec 2021 r. weszły w życie przepisy pozwalające na montowanie na sieci drogowej w Polsce znaków informujących o punktach ładowania pojazdów elektrycznych.
D
zięki zmianom kierowcy posiadający pojazd elektryczny łatwiej znajdą punkty jego ładowania. Zmiany w obowiązujących przepisach wprowadzają bowiem do użytku znak D-23b, który oznacza stację paliwową z punktem ładowania pojazdów elektrycznych, oraz znak D-23c, oznaczający punkt ładowania pojazdów elektrycznych. Wprowadzony został także znak D-34b, czyli zbiorcza tablica informacyjna. Tablicę taką stosuje się w razie konieczności umieszczenia w tym samym miejscu kilku znaków informacyjnych o obiektach takich, jak np. stacja paliw, restauracja czy warsztat. Tablica może też być uzupełniona o informację o odległości do danego obiektu. Znaki będą sukcesywnie montowane na drogach. Jak pokazały wyniki przeprowadzonej ankiety dotyczącej Miejsc Obsługi Podróżnych (MOP), 8 proc. badanych stwierdziło, że MOP-y powinny zostać wzbogacone o infrastrukturę do ładowania pojazdów elektrycznych. Rozstrzygnięto już kilka przetargów na budowę stacji ładowania pojazdów elektrycznych na autostradach A1, A2 i A4 oraz drogach ekspresowych S3, S7 i S8. W efekcie tych postępowań podpisano 35 umów na budowę 55 stacji ładowania pojazdów elektrycznych na MOP-ach kat. I. Pierwsze stacje zostały już oddane do użytku.
e-stacjapaliw.pl
fot: materiały prasowe
Orlen
myjnie
myjnie
Kiedy
rejestrze. Klient myjni nie dostanie więc paragonu, tylko go zobaczy na ekranie. Urządzenie będzie miało prawdopodobnie długość 20 cm i wysokość 10 cm. No i oczywiście będzie musiało być odporne na trudne warunki atmosferyczne oraz wandalizm. Musi też być umieszczone w miejscu widocznym dla klienta, żeby ten zobaczył wirtualny paragon. Prace nad fiskalizacją są zaawansowane. Ministerstwo Finansów już we wrześniu 2021 r. opublikowało projekt zmian w rozporządzeniu w sprawie kas rejestrujących i przypuszczam, że zmiana przepisów może nastąpić w połowie 2022 r. Regulacje przewidują możliwość rezygnacji z obowiązku umieszczania drukarki w kasie rejestrującej do obsługi myjni. Zbudowanie kasy i jej zainstalowanie z technicznego punktu widzenia nie jest trudne, ale kosztowne. Wymaga też zmiany oprogramowania. Kasa kosztuje ok. 1,7-2 tys. zł, ale jeśli myjnia ma trzy stanowiska, to koszt instalacji wzrośnie trzykrotnie. A to nie są już małe pieniądze i właściciele myjni muszą być na to przygotowani.
myjnie samoobsługowe
zostaną opodatkowane?
Konsekwencje fiskalizacji Nikogo nie posądzam o nieuczciwość, ale wydaje mi się, że kiedy tego typu regulacje zostaną wprowadzone, cena usługi znacznie wzrośnie – z ok. 1 zł do co najmniej 2 zł za minutę mycia auta. Wliczam do tego koszty inflacji oraz cen nośników energii elektrycznej. Pewnie wpłynie na to też podwyżka cen wody. Cena wzrośnie zatem minimum o 100 proc. Czy myjnie bezobsługowe będą więc jeszcze opłacalne? Oczywiście, że tak. Brak fiskalizacji na pewno wpłynął na wzrost rentowności prowadzenia stacji samoobsługowych, ale teraz trzeba to będzie zdefiniować na nowo. Po prostu oprócz kosztów wody, środków chemicznych i odprowadzania ścieków, w rentowności myjni będzie musiała być ujęta pełna stawka VAT. Nie sądzę jednak, żebyśmy mogli spodziewać się fali bankructw i walki między właścicielami stacji.
Może się to wydać dziwne, ale w czasach uszczelniania systemu podatkowego myjnie samoobsługowe wciąż nie mają obowiązku fiskalizacji. Wkrótce jednak to się zmieni i trzeba być na to przygotowanym.
40
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
Rozwiązania na świecie
paragonu fiskalnego, bo nie ma takiego obowiązku. Właściciele myjni rozliczają się więc z fiskusem na zasadzie ryczałtu. W urzędach skarbowych deklarują swoje przychody, koszty, jakie ponieśli, i ustalają dochód do opodatkowania.
Projekt już jest 14 styczna 2021 r. firmy zajmujące się obsługą myjni oraz ich producenci i inne podmioty z branży dostały zaproszenie z Ministerstwa Finansów na konsultacje dotyczące rozwiązania fiskalizacji myjni samoobsługowych. To dlatego, że ministerstwo nie wiedziało, jak opodatkować ten sektor, aby nie zaszkodzić właścicielom myjni oraz ich producentom. A polska branża myjni samochodowych jest jedną z najprężniej działających w Europie. Polscy producenci eksportują swoje urządzenia do wielu krajów europejskich i niektórych azjatyckich. W wyniku konsultacji z producentami myjni oraz wytwórcami sprzętu elektronicznego prawdopodobnie myjnie samoobsługowe zostaną wyposażone w tzw. wirtualne kasy fiskalne. Klient nie będzie dostawał papierowego paragonu, tylko akceptował rachunek na ekranie z uwzględnieniem kwoty netto, VAT i kwoty brutto oraz podaną godziną i datą transakcji. Taka transakcja będzie prawdopodobnie od razu uwzględniania w centralnym
e-stacjapaliw.pl
fot: Corrimex
J J
ak wskazują badania, każdy kierowca przeciętnie myje samochód około 10 razy w roku. Mniej więcej dwie trzecie Polaków korzysta z samoobsługowych myjni bezdotykowych oraz z myjni ręcznych. Nie ma dokładnych danych, ile jest w Polsce samych myjni bezdotykowych. Szacunki mówią o 3-4 tys. Inwestowanie w ten biznes wciąż się opłaca. Właściciele myjni samoobsługowych wciąż rozliczają się na zasadzie deklaracji podatkowych i nie mają obowiązku wystawiania paragonów fiskalnych. To dlatego, że kierowca nie płaci za usługę w kasie biura, jak to jest w myjniach automatycznych, tylko przy urządzeniu myjącym. A kasa musi być blisko stanowiska, ponieważ płaci się za czas jego użytkowania. Wystawianie papierowego paragonu, kiedy urządzenie pracuje w bardzo wilgotnym środowisku, jest niezwykle trudnym wyzwaniem technicznym. Musimy pamiętać, że tuż obok przepływa woda z prędkością 15 litrów na minutę o ciśnieniu ok. 100 barów. Żadna drukarka tego nie wytrzyma, a wilgotne rolki papieru mogłyby szybko blokować pracę urządzenia. Myjnie bez obsługi miałyby też problem, gdyby skończył się papier w drukarkach. Teoretycznie powinny wtedy zaprzestać sprzedaży do momentu jego uzupełnienia, a to często spory problem. W związku z tym właściciel samochodu nie dostaje obecnie żadnego
Fiskalizacja samoobsługowych myjni nie jest polskim pomysłem. Ten system funkcjonuje już w wielu krajach. O dziwo głównie poza Unią Europejską. Tym obowiązkiem objęte są m.in. Rosja, Kazachstan i Mołdawia. W Rosji od roku 2021 każda myjnia samoobsługowa musi posiadać kasę fiskalną. W myjni jest jedna kasa umieszczona w pomieszczeniu technicznym i podłączona do komputera sterującego. Dzięki połączeniu kasy online obrót jest raportowany na bieżąco. Po wpłaceniu przez klienta pieniędzy komputer przekazuje informację do kasy fiskalnej, a ta drukuje paragon lub wyświetla kod QR. Kasę podłącza się do komputera na dwa sposoby: modyfikując oprogramowanie myjni lub stosując urządzenie tłumaczące protokoły obsługiwane przez myjnię na protokół kasy. Problemem pozostają urządzenia peryferyjne, generujące stosunkowo niskie przychody, gdzie wdrożenie na każde poszczególne urządzenie kasy fiskalnej jest problemem ze względu na koszty i uciążliwość w obsłudze. Jeżeli ktoś posiada odkurzacze jako dodatkowe urządzenia, to teoretycznie potrzebuje na każde z tych urządzeń osobnej kasy. Zaletą tego rozwiązania jest łatwość wdrożenia ze względu na brak konieczności rozwoju specjalistycznych urządzeń. Minusem – trudność w umiejscowieniu drukarki tak,
e-stacjapaliw.pl
aby klient miał dostęp do paragonów. W urządzeniu jest duża wilgotność i w konsekwencji paragony blokują kasę. Praktyka pokazuje, że myjnie mimo to prowadzą sprzedaż. Poza tym istnieje problem z podłączeniem urządzeń peryferyjnych takich jak odkurzacz, dozownik płynu, trzepaczka itp. Na Litwie, Łotwie i w Estonii ministerstwa finansów zdecydowały się na stworzeniu systemu małego rejestratora fiskalnego podłączonego bezpośrednio do urządzenia przyjmującego płatności. Urządzenie służy wyłącznie do rejestracji, nie drukuje paragonów i nie wyświetla QR. Jest małe, stosunkowo tanie i montuje się je w każdym miejscu, gdzie przyjmowane są płatności. Do rejestratora można podłączać wyłącznie certyfikowane urządzenia płatnicze (wrzutniki, czytniki banknotów i czytniki kart bankowych). Montaż jest bardzo prosty i szybki. Plusem jest brak konieczności modyfikacji programu myjni oraz brak wydruku papieru, pokazywania QR i brak ryzyka, że zabraknie papieru. Do tego niskie koszty wdrożenia projektu i możliwość montażu w każdym urządzeniu peryferyjnym i automacie vendingowym. Minusem jest fakt, że trzeba opracować i certyfikować zupełnie nowy typ rejestratora, a ten może współpracować tylko z certyfikowanymi urządzeniami do przyjmowania płatności. Na Białorusi rozwiązanie są bardzo zbliżone do krajów bałtyckich, z tą różnicą, że dopuszcza się podłączenie dowolnych urządzeń przyjmujących płatności do rejestratora fiskalnego. Może być ono podłączone do urządzeń przyjmujących płatność lub do komputera. Rejestrator jest tani i łatwo dostępny. Nie trzeba też drukować paragonów i wyświetlać kodu QR. Jest też możliwość podłączania urządzeń peryferyjnych. Minusem jest fakt, że trzeba opracować i certyfikować zupełnie nowy typ rejestratora. W Chorwacji rejestracja danych odbywa się poprzez wysyłanie danych na serwer. Płatnik rejestruje się na stronie urzędu skarbowego, dostaje hasło do systemu online i może tam pobrać certyfikat szyfrujący. Certyfikat trzeba wgrać do urządzenia fiskalizującego. Samo urządzenie nie musi być certyfikowane, jeżeli nadaje zgodnie z protokołem i jest zabezpieczone certyfikatem serwerem przyjmującym raporty. Na rynku dostępne są urządzenia zgodne z protokołami myjni i urządzeń vendingowych, które są stosunkowo tanie, jednak wymagają opłat abonamentowych. Istnieje również możliwość modyfikacji oprogramowania myjni tak, aby samo wysyłało informacje na serwer. Zaletą tego rozwiązania są niskie koszty sprzętu i powszechna dostępność rozwiązania, gdyż nie ma konieczności certyfikacji. Można więc je szybko wdrożyć. Minusem konieczność stworzenia systemu po stronie ministerstwa finansów. Michał Dobrański, sales and production manager, Corrimex
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
41
stacja po godzinach
Z wizytą w Muzeum Tatry Koprzywnice to niewielkie miasto na Morawach położone niedaleko polskiej granicy. Tam znajduje się fabryka słynnych czeskich ciężarówek Tatra. Tam też miłośnicy motoryzacji przyjeżdżają, żeby zajrzeć do miejscowego muzeum, gdzie można podziwiać wyroby tej firmy.
Perełki czechosłowackiej motoryzacji Największe wrażenie robią oczywiście samochody luksusowe, np. Tatra T77a, limuzyna z płetwą grzbietową, która kształtem nadwozia wyprzedziła epokę. Przed II wojną jeździli nią tylko bardzo bogaci ludzie, a po wojnie partyjni dygnitarze. Tatra 77 była pierwszym seryjnie produkowanym samochodem na świecie z aerodynamicznym nadwoziem, dzięki czemu firma weszła do historii światowej motoryzacji. Po raz pierwszy Tatra zaprezentowała go w marcu 1934 r. podczas salonu motoryzacyjnego
42
NR 4 (35) 2021 nowoczesna stacja paliw
w Pradze. Auto napędzane było silnikiem chłodzonym powietrzem umieszczonym z tyłu o pojemności 2969 cm sześc. i mocy 70 KM, który pozwalał na rozwijanie maksymalnej prędkości 145 km/h. Rok później wprowadzono ulepszoną wersję T77a. Moc silnika o pojemności 3,4 litra wzrosła do 75 KM, a prędkość maksymalna do 160 km/h. Innym luksusowym autem była Tatra T70 produkowana w latach 1931-1937, która miała silnik o mocy 65 KM i rozpędzała się do 110 km/h. Na jego podwoziu wybudowano samochód strażacki, który również można podziwiać w muzeum. Na wystawie nie zabrakło też modeli powojennych. Jest więc luksusowa Tatra 600 Tatraplan produkowana w latach 1948-1952 oraz równie ekskluzywna Tatra 603 z lat 1956-1975 napędzana silnikiem V8 o pojemności 2,4 l umieszczonym z tyłu.
Waga ciężka W muzeum nie mogło też zabraknąć ciężarówek. A zwłaszcza słynnej Tatry 148, którą produkowano w latach 1969-1982. Łącznie zakłady w Koprzywnicy opuściło ich blisko 115 tys., z których większość trafiła na eksport. Były one użytkowane we wszystkich krajach socjalistycznych, a ich największym odbiorcą był ZSRR. Tatra 148 była jedną z ciężarówek, które wszyscy znają z czasów PRL. Miała wiele zastosowań, m.in. jako wywrotka, dźwig czy wóz strażacki. I była niezniszczalna. Auto napędzane było silnikiem diesla V8 o pojemności 12 litrów i mocy 209 KM. Co ciekawe, w Koprzywnicy można podziwiać egzemplarz, który był użytkowany przez… Ochotniczą Straż Pożarną w Cieszynie. W muzeum jest oczywiście także jej następca, czyli Tatra 815, której produkcję rozpoczęto w 1983 r., a skończono w 1994. Jeden z prezentowanych egzemplarzy brał udział w słynnym rajdzie Paryż – Dakar. Jest więc co podziwiać i miłośnicy motoryzacji nie będą się tu nudzić. Mirosław Mikulski
e-stacjapaliw.pl
fot: Mirosław Mikulski
T T
atra kojarzyła się głównie z ciężarówkami. Od dziesiątków lat słynie z ich produkcji. Ale kiedyś tak nie było. Korzenie firmy sięgają roku 1850, kiedy to Ignác Šustala założył warsztat zajmujący się wytwarzaniem bryczek konnych. Potem działalność firmy rozszerzono o produkcję wagonów kolejowych, a w 1897 r. wyprodukowano tam pierwszy w ówczesnych Austro-Węgrzech automobil o nazwie Präsident. Jego silnik miał moc 6,5 KM i pojemność 2800 cm sześc. Prędkość maksymalna, jaką osiągał, to 25 km/h. Zrekonstru owanego Präsidenta można dziś podziwiać w muzeum. Nazwę Tatra przedsiębiorstwo przyjęło w 1921 r. Muzeum Tatry powstało w 1997 r. Oglądając eksponaty, z których wiele przetrwało wojnę, trudno nie nabawić się kompleksów. Osiągnięcia polskiego przemysłu motoryzacyjnego w porównaniu z ówczesnym przemysłem czechosłowackim są, delikatnie mówiąc, niewielkie. A na wystawie można podziwiać limuzyny dla bogaczy, samochody sportowe, zwykłe osobówki dla przeciętnego czechosłowackiego Kowalskiego, karetki i oczywiście ciężarówki. Tatra zakończyła produkcję samochodów osobowych w 1999 r., ale to właśnie one robią największe wrażenie. Niektóre, zwłaszcza te przedwojenne. wyprzedzały swoje czasy.