Raport z rynku
HoReCa 2018 katalog dostawcรณw
Restauracja pismo biznesu gastronomicznego
Raport Z rynku HORECA
2018
katalog dostawców RAPORT Z RYNKU HORECA 2018
Galanteria hotelowa �����������������������������������������������������������������������������82
Rok 2017 był dobry, 2018 będzie niezły, a 2019… Rafał Szubstarski ��������������������������������������������������������������������������������������4
Odzież ����������������������������������������������������������������������������������������������������82
30 NAJWIĘKSZYCH SIECI I OPERATORÓW W POLSCE ������������������������14
Rozwiązania informatyczne ����������������������������������������������������������������84
O trendach i kierunkach rozwoju branży HORECA Agnieszka Małkiewicz, Katarzyna Derdzińska ���������������������������������������16 Rynek hotelowy w Polsce – charakterystyka podaży Dorota Malinowska, Jacek Kozioł �����������������������������������������������������������24
Systemy telewizyjne �����������������������������������������������������������������������������84 Telewizory, telewizje ����������������������������������������������������������������������������86 Zamki / systemy kontroli dostępu �������������������������������������������������������86 Oświetlenie �������������������������������������������������������������������������������������������86
Koniunktura na rynku będzie trwała Alex Kloszewski ��������������������������������������������������������������������������������������28
SPA – wyposażenie, doradztwo �����������������������������������������������������������88
CO SŁYCHAĆ W SIECIACH ���������������������������������������������������������������������40
Fitness – wyposażenie ��������������������������������������������������������������������������88
Wzór na sukces w gastronomii Radosław Fischbach �������������������������������������������������������������������������������54
Przedstawiciele marek kosmetycznych ����������������������������������������������88
Kuchnia od kuchni Anna Patoleta �����������������������������������������������������������������������������������������58
Wyposażenie zaplecza kuchennego ���������������������������������������������������90
Baseny, sauny ����������������������������������������������������������������������������������������88
Profesjonalne kosmetyki SPA ��������������������������������������������������������������89
Kompendium mądrego inwestowania w gastronomię Marcel Hanus ������������������������������������������������������������������������������������������62
Wyposażenie sali / wypożyczalnie sprzętu ����������������������������������������92
Dowóz nie jest już domeną fast foodów Tomasz Habdas ��������������������������������������������������������������������������������������64
Tekstylia restauracyjne ������������������������������������������������������������������������94
Audytor jest jak ksiądz w konfesjonale Anna Dębska ������������������������������������������������������������������������������������������66
Opakowania i naczynia jednorazowe �������������������������������������������������94
Noże, sztućce �����������������������������������������������������������������������������������������92 Wyposażenie ogródków ����������������������������������������������������������������������94
Restauracja po liftingu Katarzyna Westrych-Pavy ����������������������������������������������������������������������70
Produkty spożywcze: dostawcy całościowej oferty ��������������������������96
KATALOG DOSTAWCÓW
Produkty mrożone ��������������������������������������������������������������������������������96
Biura architektoniczne �������������������������������������������������������������������������72 Projektowanie wnętrz ��������������������������������������������������������������������������73 Meble hotelowe ������������������������������������������������������������������������������������74
Mięsa i produkty z mięsa ���������������������������������������������������������������������96 Ryby i owoce morza ������������������������������������������������������������������������������98 Makarony ����������������������������������������������������������������������������������������������98 Sery, mleka, masła, oleje ����������������������������������������������������������������������98
Meble konferencyjne i bankietowe ����������������������������������������������������75
Sosy, ketchupy, majonezy, muszardy �������������������������������������������������98
Łazienki – wyposażenie �����������������������������������������������������������������������75
Owoce, warzywa, bakalie ���������������������������������������������������������������������98
Łóżka i materace �����������������������������������������������������������������������������������76
Piekarnicze produkty cukiernicze �������������������������������������������������������98
Wykładziny, okleiny �����������������������������������������������������������������������������76
Soki, nektary �����������������������������������������������������������������������������������������99
Tekstylia, pościel, kołdry, poduszki ���������������������������������������������������78
Wody ������������������������������������������������������������������������������������������������������99
Czystość – środki, urządzenia ��������������������������������������������������������������80
Kawy i herbaty ������������������������������������������������������������������������������������100
Pranie –urządzenia i usługi ������������������������������������������������������������������82
Ekspresy ����������������������������������������������������������������������������������������������100
RAPORT REDAKcja Redaktor Naczelny: Rafał Szubstarski Sekretarz Redakcji: Anna Jabłońska Studio graficzne Elżbieta Grudzień REKLAMA Kierownik działu: Małgorzata Grenda Wioleta Wiater, Katarzyna Chmal, Magdalena Kobiałka
WYDAWCA Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa tel. 22 333 88 00 e-mail: biuro@pws-promedia.pl www.pws-promedia.pl
Drukarnia JANTAR
Restauracja pismo biznesu gastronomicznego
Fot. na okładce: archiwum
z rynku HoReCa 2015
Raport z rynku HoReCa 2018
Rok 2017 był dobry
2018 będzie niezły, a 2019... Rafał Szubstarski „Hotelarz”
P
rzychód z dostępnego pokoju RevPAR w polskich hotelach wzrósł w 2017 r., według danych STR, o 6,6 proc. Nieźle, ale rok wcześniej wzrósł o blisko 12 proc. Największy pozytywny wpływ na ubiegłoroczne wyniki miała sytuacja na warszawskim rynku. RevPAR wzrósł tu aż o 11 proc. Dobrze miał się też rynek
4 www.e-hotelarz.pl
wrocławski, gdzie przychód z pokoju wzrósł o blisko 5 proc., a trzeba pamiętać, że wyniki te odnosiły się do roku, w którym miasto było Europejską Stolicą Kultury. Za to gorsze wyniki niż rok wcześniej odnotowały rynki trójmiejski, a także poznański. Do najważniejszych wydarzeń na rynku hotelarskim w 2017 r. należało otwarcie
340-pokojowego Radissona Blu Resort w Świnoujściu – największego hotelu na polskim Wybrzeżu, pierwszego Radissona w Polsce w miejscowości turystycznej (dotychczasowych sześć działa w Warsza wie – dwa, Krakowie, we Wrocławiu, w Gdańsku i Szczecinie) i pierwszego obiektu pod międzynarodową marką wprowa-
www.e-restauracja.com
FOT. ARCHIWUM
Rok 2017 był udany dla polskiego hotelarstwa, choć dynamika jego wzrostu osłabła. Do góry ciągnął je przede wszystkim rynek warszawski, na którym popyt cały czas dynamicznie rośnie, ale nowych hoteli w ub.r. nie przybyło zbyt wiele. Za to w tym roku zacznie się ich prawdziwy wysyp, który trwał będzie kolejnych kilka lat. Jednak generalnie rok 2018 nie zapowiada się źle, gdyż najważniejszy element, który wpływa na wyniki rynku hotelarskiego, czyli wskaźnik PKB, urośnie według prognoz o ok. 4 proc., a i gospodarka europejska ma się dobrze. Największym czynnikiem ryzyka jest znaczący wzrost podaży nowych obiektów hotelowych.
Raport z rynku HoReCa 2018
dzonego przez Zdrojową Invest. W War szawie otwarty został pierwszy Holiday Inn (256 pokoi), obiekt jednej z największych marek hotelarskich na świecie, dotychczas nieobecnej w stolicy (od czasu, kiedy kilka lat temu markę na Mercure zmienił hotel przy ul. Złotej, należący do Orbisu). W Sopocie po 28 latach od otwarcia pierwszego w Polsce hotelu Marriott w Warszawie pojawił się drugi obiekt pod tą flagową marką sieci Marriott Inter national. Powstał on w wyniku przekształcenia działającego od 2012 r. 145-pokojowego Mera Spa Hotel. Sieć wprowadziła też do Polski w ub.r. swoją nową markę – AC Hotel by Marriott, pod którą otwarła 91-pokojowy obiekt w zabytkowej kamienicy w centrum Wrocławia (sieć ogłosiła też plany uruchomienia następnego hotelu pod tą marką z 260 pokojami w Warszawie na Ochocie). AC Hotels to lifestyle'owa marka miejska stworzona w 1998 r. przez hiszpańskiego hotelarza Antonio Catalano, który w latach 70. założył sieć NH Hotels. W 2011 r. została kupiona przez Marriott International, który pozycjonuje ją jako elastyczną markę w kategorii czterech gwiazdek – między luksusową Autograph Collection a ekonomiczną Moxy. Obydwie nie są jeszcze obecne w Polsce, ale wkrótce się pojawią. Moxy, wymyślony pięć lata temu dla pokolenia millenialsów, zadebiutuje w Polsce już w tym roku. Otworzyć się mają pod tą marką hotele w Warszawie na Pradze (141 pokoi) w kompleksie Koneser oraz przy lotnisku Katowice-Pyrzowice (100), a potem dwa kolejne w Warszawie – w tym jeden w kompleksie z inną debiutującą marką Residence Inn – przy lotnisku Ławica w Poznaniu i w Szczecinie. Z kolei Autograph Collection, soft brand stworzony przez Marriotta w 2009 r., aby skupiać unikatowe obiekty luksusowe w największych miastach, zadebiutuje w Krakowie w kamienicy w sąsiedztwie Wawelu i dysponować będzie 125 pokojami. Otwarcie planowane jest w 2020 r. Kolejny pojawić ma się na Starym Mieście w Warszawie. Nową siecią, która pojawiła się w 2017 r. na polskim rynku, jest Leonardo Hotels. Wydzierżawiła ona 4-gwiazdkowy JM Hotel ze 178 pokojami w Warszawie przy ul. Grzybowskiej i wprowadziła go pod markę Leonardo Royal Hotel. To powstała w Izraelu, a operująca z Niemiec
www.e-restauracja.com
sieć, pod którą działa obecnie ok. 170 hoteli czterech marek: Leonardo Hotels, Leonardo Royal Hotels, Leonardo Boutique Hotels oraz stworzona dla nowej generacji gości NYX Hotels. W tym roku oprócz Moxy pojawić się mają kolejne nowe marki hotelarskie, wszystkie w Warszawie: 5-gwiazdkowy Renaissance i 4-gwiazdkowy Four Points by Sheraton (obydwie należą do sieci Marriott International) oraz pierwsza prawdziwie luksusowa marka w Polsce – Raffles (AccorHotels). Orbis, wyłączny operator
marek AccorHotels w regionie Europy Środkowo-Wschodniej (chociaż akurat Raffles podlegał będzie bezpośrednio centrali w Paryżu), podpisał w ub.r. umowy na wprowadzenie do Polski kolejnej nowej marki – MGallery by Sofitel. W 2019 r. otwarty ma pod nią zostać hotel we Wrocławiu ze 190 pokojami, a potem w Juracie z 200 pokojami. Orbis zawarł też umowę licencyjną na wprowadzenie w naszej części Europy aparthotelowej marki Adagio i intensywnie poszukuje pod nią lokalizacji w Polsce, tak jak pod hoteR
E
K
L
A
M
A
www.e-hotelarz.pl
5
Raport z rynku HoReCa 2018
le marki Pullman z wyższego segmentu, a więc można się spodziewać, że wkrótce ogłoszony zostanie również ich debiut na polskim rynku. Ale to daleko nie wszystkie nowe marki, które pojawić się mają wkrótce w Polsce. W centrum Warszawy trwa zaawansowana budowa hotelu niemieckiej marki ekonomicznej Motel One, a podpisane zostały umowy na uruchomienie hotelu pod marką Crowne Plaza w biurowcu powstającym na bliskiej Woli (następny hotel pod tą marką uruchomiony ma być w Sopocie), oraz na wprowadzenie aparthotelowej marki Staybridge na Ursynowie (obydwa brandy należą do sieci IHG). W Krakowie otwarty zostanie hotel pod marką Radisson Red, stworzoną niedawno siostrą Radisson Blu. Sieć Best Western ogłosiła w 2017 r. wprowadzenie do Polski swojego nowego, stworzonego rok wcześniej soft brandu Sure Hotel, który zadebiutuje w Poznaniu. I wreszcie – to byłaby wiadomość dekady, a nawet wieku, jeśli zostanie oficjalnie potwierdzona, na razie jest to informacja nieoficjalna, choć bardzo wiarygodna – w Warszawie otworzyć ma się hotel pod marką Four Seasons, jedną z najbardziej luksusowych na świecie obok Ritz Carlton, Waldorf Astoria i Kempinski. Hotel z 200 pokojami powstać ma w planowanym 170-metrowym wieżowcu Roma Tower obok Marriotta. Nawet bez Four Seasons w najbliższych dwóch-trzech latach na polski rynek, na którym obecnie funkcjonuje ok. 35 międzynarodowych marek hotelarskich, wejść ma kolejnych 14. To pokazuje, z jednej strony, jak atrakcyjny stał się to rynek (skoro zainteresowały się nim nawet marki luksusowe), ale z drugiej – ile nowej podaży wkrótce się pojawi, poważnie zwiększając konkurencję. A cały czas mowa tylko o hotelach pod nowymi globalnymi markami. Otwierać się będą też oczywiście pod już funkcjonującymi jak Hampton by Hilton (9), ibis Styles (7), ibis Budget (2), Holiday Inn (2), Holiday Inn Express (4), Radisson Blu (3), Park Inn by Radisson (1), czy Hilton Garden Inn (1). Swoje hotele przygotowują też polskie sieci i marki jak Puro Hotels (w tym roku w Krakowie i Łodzi, potem dwa w Warszawie), Q Hotels (we Wrocławiu), Focus Hotels (w Poznaniu, Sopocie, Lublinie i Warszawie), Zdrojowa Invest (w Kołobrzegu, Świnoujściu i Szklarskiej Porębie), Grupa Arche (m.in. trzy w Warszawie, w Lublinie, Wrocławiu,
6 www.e-hotelarz.pl
10 NAJWIĘKSZYCH HOTELI OTWARTYCH W 2017 R. NAZWA
MIASTO
LICZBA POKOI
Świnoujście
340
Warszawa
256
Łódź
205
Number One
Gdańsk
172
Folwark Łochów
Łochów
149
Sopot
145
Częstochowa
126
Kraków
122
Katowice
121
Lublin
121
Radisson Blu Resort Holiday Inn City Center Ambasador Premium
Marriott* Arche Hotel INX Design Hotel Q Hotel Plus Hampton by Hilton
*powstały z przekształcenia już istniejącego hotelu
Gdańsku i Łodzi), Satoria Group (w Toruniu), Dobry Hotel (w Poznaniu, Wrocławiu i Warszawie) czy Likus Hotele (od dawna zapowiadany Prudential w Warszawie, który ruszyć ma w tym roku). Nie wspominając o hotelach niezależnych, które dominują w polskim hotelarstwie (wśród 130 tys. pokoi w 2,7 tys. hoteli, zaledwie 28 tys. pokoi działa pod markami międzynarodowymi, a kolejnych 16 tys. w większych polskich strukturach hotelowych). Trzecim co do wielkości hotelem otwartym w 2017 r. po Radissonie Blu w Świ noujściu i Holiday Inn w Warszawie był 205-pokojowy Ambasador Premium w Łodzi, a czwartym Number One w Gdańsku ze 172 pokojami (jego inwestor, firma deweloperska Dekpol, planuje kolejny na Wyspie Spichrzów ze 136 pokojami). W pierwszej dziesiątce znalazł się też INX Design Hotel ze 122 pokojami na krakowskim Kazimierzu. W tym roku największym planowanym hotelem jest obiekt w kompleksie Deo Plaza na Wyspie Spichrzów z 354 pokojami, a po nim Dobosz Blue w Świnoujściu z 305 pokojami (chociaż ten akurat chce wejść pod jedną z marek sieci Hilton Worldwide). W przyszłym roku największe planowane otwarcie to 390-pokojowy Seaside Park w Kołobrzegu. W polskim hotelarstwie dużo się działo w ostatnich latach, ale jeszcze więcej będzie się działo w najbliższych. Jak wygląda sytuacja na trzech największych rynkach miejskich, które łączy tylko to, że są największe, a dzieli wszystko inne: od skali nowej podaży, która weszła ostatnio na rynek po ubiegłoroczne wyniki – od dużych wzrostów po spadki.
WARSZAWA Warszawskie hotele mają najwyższe obłożenie w Polsce. W 2017 r. wynosiło ono blisko 79 proc. przy średnich cenach za pokój 320 zł, a w hotelach 5-gwiazdkowych zbliżało się do 500 zł. Dzięki temu rynek odnotował imponujący wzrost przychodu z dostępnego pokoju RevPAR ponad 11 proc., zresztą tak jak w 2016 r. Tymczasem w innych polskich miastach albo wzrósł on nieznacznie, albo wręcz spadł. Zawdzięcza to stale rosnącemu popytowi tak ze strony gości biznesowych – Warszawa stała się prawdziwą biznesową stolicą tej części Europy, o czym świadczy choćby dynamiczny rozwój rynku biurowego (w ub.r. przekroczył on poziom 5 mln m kw., powstaje następnych kilkaset tysięcy metrów, głównie na bliskiej Woli, a poziom pustostanów był najniższy od pięciu lat i wyniósł ok. 11 proc.), jak i ze strony turystów, dzięki czemu wzrosły też stawki w weekendy, a dotąd było to piętą achillesową warszawskiego rynku hotelowego. Ale najbardziej zawdzięcza to temu, że mimo szybko rosnącego od kilku lat popytu na usługi hotelowe nie pojawiła się znacząca nowa podaż – w 2017 r. otwarty został 60-pokojowy hotel Indigo przy Nowym Świecie i 90-pokojowy Golden Tulip na granicy Ochoty i Włoch, co przy rynku, na którym działa ponad 13 tys. pokoi, nie było odczuwalne. Pod koniec grudnia ruszył też Holiday Inn na granicy Śródmieścia i Woli, ale jego obecność będzie miała wpływ na rynek dopiero w tym roku. A w tym roku zacznie się rzeczywiście dużo dziać.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Wiosną otwarte zostaną: 5-gwiazdkowy Renaissance przy Lotnisku Chopina z 225 pokojami i blisko 850 m kw. powierzchni konferencyjnej oraz 106-pokojowy hotel na Krakowskim Przedmieściu pod pierwszą w Polsce luksusową marką Raffles. Otworzyć ma się też zapowiadany od kilku lat i cały czas przekładany hotel Prudential sieci Likus mniej więcej ze 100 pokojami. Już otworzył się pierwszy w War szawie ibis Styles przy ul. Grzybowskiej z 220 pokojami, a wkrótce ruszyć ma 163-pokojowy Hampton by Hilton na Służewcu biurowym, jeszcze w tym roku zapowiadane są tam również hotele Vienna House ze 164 pokojami i Four Points by Sheraton ze 190 pokojami. Grupa Arche chce uruchomić 354-pokojowy hotel ściana w ścianę z Golden Tulip Airport w al. Krakowskiej, a w jego okolicy na ul. Geolo gicznej obiekt z 70 pokojami, z kolei na Ursynowie deklaruje otwarcie 150-pokojowego Arche Poloneza. Jesienią na Pradze w zrewitalizowanym kompleksie Koneser ruszyć ma pierwszy w Polsce hotel pod ekonomiczną marką sieci Marriott – Moxy ze 141 pokojami. Orbis deklaruje, że jeszcze w tym roku uda mu się otworzyć ibisa Styles na Solcu ze 178 pokojami. Gdyby rzeczywiście udało się zrealizować te wszystkie zapowiedzi, to w War szawie w tym roku pojawiłoby się na rynku ponad 1,8 tys. nowych pokoi, a wliczając w to Holiday Inn z ostatnich dni grudnia 2017 r. byłoby to ponad 2 tys. w 13 hotelach. To już byłoby odczuwalne przez rynek, szczególnie pod względem średnich cen za pokój. A nawet gdyby udało się wchłonąć nowe obiekty w miarę bezproblemowo, to w 2019 r. ruszą kolejne, m.in. Motel One z 330 pokojami i Puro Hotel ze 149 pokojami (obydwa w Śródmieściu), następny ibis Styles, tym razem we Włochach z 214 pokojami. W ub.r. sieć IHG ogłosiła podpisanie umów na otwarcie 430-pokojowego combo Crowne Plaza-Holiday Inn Express przy rondzie Daszyńskiego w kompleksie biurowym The Warsaw Hub firmy Ghelamco, który otwarty ma być w 2019 r. Podpisała też umowę na hotel Holiday Inn z 370 pokojami oraz na Holiday Inn Express ze 167 pokojami na Służewcu, a przy tym drugim już ruszyły prace. Tacit, właściciel hotelu Rialto, rozpoczął jego rozbudowę o 80 pokoi, która ma się zakończyć w 2019 r. Czyli w przyszłym roku na rynek wejść miałoby kolejnych 1,3 tys. pokoi.
8 www.e-hotelarz.pl
20 NAJWIĘKSZYCH HOTELI PLANOWANYCH W 2018 R. NAZWA Deo Old Town
MIASTO
LICZBA POKOI
Gdańsk
354
Warszawa
350
Kraków
228
Radisson Blu
Zakopane
226
Renaissance
Warszawa
225
ibis Styles City*
Warszawa
220
Four Points by Sheraton
Warszawa
190
ibis Styles Centrum
Warszawa
178
Arche Krakowska Puro Kazimierz
Hampton by Hilton Old Town
Gdańsk
174
Katowice
168
Poznań
166
Vienna House
Warszawa
164
Hampton by Hilton Mokotów
Warszawa
163
Arche Poloneza
Warszawa
150
Moxy Koneser
Warszawa
141
Aquarion*
Zakopane
136
Park Inn by Radisson*/** Park Inn by Radisson
Puro
Łódź
130
Kraków
130
Hampton by Hilton
Oświęcim
120
Hampton by Hilton
Poznań
117
B&B Hotel
*hotel już otwarty **powstały z przekształcenia już istniejącego hotelu
A ogłoszono już plany stworzenia drugiego w Polsce hotelu pod marką AC by Marriott (260 pokoi) na Ochocie, hotelu Focus (238) na Woronicza, dwumarkowego kompleksu Residence Inn – Moxy (300) w al. Wilanowskiej, Holiday Inn (217) na Ochocie, aparthotelu pod należącą do IHG marką Staybridge Suites (190) na Ursynowie, drugiego hotelu Puro (350) na Woli, hotelu na Żeraniu 160, najprawdopodobniej pod marką ibis Styles) w powstającym kompleksie konferencyjno-targowym, hotelu Altus w centrum przy ul. Pankiewicza (120). Hotel z ok. 300 pokojami powstanie też w kompleksie Varso przy Dworcu Centralnym z najwyższym budynkiem biurowym w UE. Czyli w latach 2020-2022 na rynek wejść miałoby kolejnych 2,5 tys. pokoi. A i to nie wszystko, bo z nieoficjalnych informacji wynika, że powstać miałyby też kolejne dwa Hamptony: na Ochocie w Al. Jerozolimskich i przy Dworcu Wschodnim, Autograph Collection na Starym Mieście, Moxy na Woli i luksusowy Four Seasons w centrum.
Sporo, tym bardziej że w kilku ubiegłych latach nowa podaż była bardzo niewielka. To pozwalało już istniejącym hotelom budować swoje wyniki. Najbliższe trzy lata zweryfikują rynek.
KRAKÓW Krakowski rynek hotelarski rozwija się, zgodnie z charakterem miasta, stabilnie. Nie odnotowuje nagłych skoków nowej podaży, jak w Warszawie czy Gdańsku. Co roku pojawia się na nim kilkaset nowych pokoi hotelowych, a RevPAR rośnie o kilka proc. W ub.r. obłożenie pozostało na poziomie ok. 77,5 proc., a średnie ceny wzrosły o 3 proc. z 298 do 307 zł. Hotele 5-gwiazdkowe notują nawet lepsze ceny niż warszawskie, osiągając ponad 80 proc. obłożenia i średnią cenę powyżej 500 zł (ale wynika to w dużej mierze z tego, że mimo podobnej liczby obiektów, ok. 10, oferują trzy razy mniej pokoi w tym segmencie, nieco ponad 1 tys.).
www.e-restauracja.com
Sheraton Warsaw Hotel
Kompleksowo wyposażamy i wykańczamy wnętrza hotelowe. Wyróżniamy się indywidualnym podejściem do każdego projektu oraz dbałością o precyzję i estetykę wykonania. Cenimy jakość, styl i wyjątkowość naszych Klientów. Doskonale rozumiemy ich potrzeby i wysublimowane poczucie estetyki. Podczas prac zwracamy uwagę na każdy szczegół przekazanej koncepcji. Niepowtarzalność obiektu łączymy z precyzją wykonania i wygodą użytkowania. Realizowane przez nas wnętrza cechuje elegancja oraz doskonałe wykonanie. Wyposażamy najlepsze obiekty na całym świecie. Jedną z naszych ostatnich realizacji jest Sheraton Warsaw Hotel. Oferta FAST SA zawsze dostosowana jest do indywidualnych potrzeb Klienta. Nasi Klienci dokładnie wiedzą, czego mogą oczekiwać na każdym etapie prac.
Raport z rynku HoReCa 2018
Generalnie Kraków jest miastem z największą liczbą hoteli w Polsce. Działa ich tu ok. 160, podczas gdy w Warszawie ok. 90. Ale w zdecydowanej większości są to niewielkie hotele niezależne, podczas gdy w Warszawie dominują duże hotele sieciowe. To powoduje, że konkurują one nie tylko między sobą, ale także z bardzo rozbudowanym w Krakowie segmentem różnego rodzaju obiektów aparthotelowych, co – jak wynika z relacji krakowskich hotelarzy niezależnych – stanowi coraz większy problem. Z drugiej strony, w przeciwieństwie do Warszawy popyt jest tu rozłożony równomiernie niemal na cały rok i wszystkie dni tygodnia, gdyż jako miasto atrakcyjne turystycznie przyciąga gości również (a nawet szczególnie) w wakacje i weekendy. W ostatnich latach miasto wzmocniło się w segmencie gości biznesowych, m.in. dzięki otwarciu centrum kongresowego ICE Kraków, nowoczesnej hali widowiskowej Tauron Arena i nowego centrum targowo-konferencyjne. Rynek powierzchni biurowych przekroczył w ub.r. granicę 1 mln m kw., a powstaje kolejnych 250 tys. metrów. W ub.r. największym hotelem otwartym w mieście był INX Design Hotel na Kazimierzu ze 122 pokojami. Otwarto też 5-gwiazdkowy Unicus Palace, którym zarządza grupa Dobry Hotel, z 60 pokojami przy ul. Floriańskiej naprzeciwko 4-gwiazdkowego Unicusa oraz 63-pokojowy Grand Ascot. Największym otwartym obiektem hotelowym był jednak aparthotel Lwowska 1 ze 167 pokojami. W tym roku na Kazimierzu otwarty zostanie drugi w Krakowie hotel sieci Puro z 220 pokojami, co – jak na to miasto – jest ogromnym projektem. W sąsiedztwie ICE Kraków ruszy ekonomiczny B&B Hotel ze 130 pokojami, powstają butikowe 5-gwiazdkowe hotele Ferreus z 71 pokojami przy ul. Kopernika i 70-pokojowy H15 przy św. Jana. W ub.r. ogłoszono plany uruchomienia dwóch nowych hoteli sieciowych. Pierwszym jest 230-pokojowy hotel pod stworzoną dla pokolenia millenialsów marką Radisson Red, która zadebiutuje w ten sposób w Polsce. Powstaje przy rondzie Mogilskim w wielofunkcyjnym Unity Center, złożonym z pięciu budynków o różnych funkcjach i zróżnicowanej skali zabudowy. Najwyższym z nich będzie ponad 100-metrowy Unity Tower powstający na bazie tzw. Szkieletora – szkieletu biurow-
10 www.e-hotelarz.pl
30 NAJWIĘKSZYCH HOTELI PLANOWANYCH W LATACH 2019–21 NAZWA
MIASTO
LICZBA POKOI
Gołębiewski
Pobierowo
ok. 850
Seaside Park
Kołobrzeg
391
Holiday Inn
Warszawa
370
Motel One
Warszawa
333
Dobosz Blue
Świnoujście
305
AC by Marriott
Warszawa
260
Dwór Uphagena
Gdańsk
241
Holiday Inn
Gdańsk
240
Focus Premium
Warszawa
238
Radisson Red
Kraków
230
Radisson Blu
Sopot
230
Holiday Inn
Warszawa
217
ibis Styles Włochy
Warszawa
214
MGallery by Sofitel
Jurata
200
MGallery by Sofitel
Wrocław
192
Staybridge Suites
Warszawa
190
Q Hotel
Wrocław
190
Sandra Bis
Mrzeżyno
180
Grand
Wrocław
170
Holiday Inn Express
Warszawa
167
Moxy
Szczecin
158
Puro
Warszawa
149
Łódź
149
Moxy
Szczecin
148
Holiday Inn Express
Szczecin
144
Lublin
130
Kołobrzeg
128
Autograph Collection
Kraków
125
Moxy
Poznań
120
ibis Styles
Lublin
110
Hampton by Hilton
Arche Hilton Garden Inn
ca NOT, którego budowa zaczęła się w 1975 r., została przerwana w 1979 r. i od tego czasu stała niedokończona. Drugim ogłoszonym projektem jest również debiutująca na polskim rynku 5-gwiazdkowa marka Autograph Collection należąca do sieci Marriott International. Zaoferuje 125 pokoi w pobliżu Wawelu w zabytkowej kamienicy przy ul. Stradom skiej. W 2013 r. firma deweloperska Angel Poland Group kupiła ją od miasta za blisko 28 mln zł. Inwestycja obejmie również umieszczoną w głębi działki nową część apartamentową AngelStradom ze 134 mieszkaniami. W portfolio firmy znajdują
się m.in. wrocławskie 5-gwiazdkowe hotele DoubleTree by Hilton i The Granary. Krakowskim rynkiem zainteresowane są wszystkie sieci hotelowe, ale inwestycje tam są trudne ze względu na brak nieruchomości w centrum miasta odpowiednich pod większe hotele, w związku z czym istnieje duża bariera wejścia na rynek dla inwestorów. Pozwolić na to mogą sobie tylko najbogatsi deweloperzy albo podmioty, które już posiadają tam działki. W 2017 r. warszawski deweloper J.W. Construction wygrał przetarg na zakup od banku PKO BP zabytkowego budynku u zbiegu ul. Wielopole i Dietla w Krakowie za 44,1 mln
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
zł. Zamierza uruchomić tam luksusowy hotel pod międzynarodową marką. Krakowska firma Sunshine Property planuje uruchomienie dwóch hoteli przy ul. Lubicz obok Dworca Głównego PKP. Rozpoczęła już przebudowę kamienicy, w której powstać ma 3-gwiazdkowy hotel z 64 pokojami. Na sąsiedniej działce ruszyć ma budowa 4-gwiazdkowego hotelu z 71 pokojami. Ale całą nieruchomość kupiła 12 lat temu. I zapłaciła pewnie mniej niż Orbis, który w tym roku w sąsiedztwie, przy ul. Worcella, kupił działkę pod hotel ekonomiczny. Za 771 m kw. zapłacił 13 mln zł, czyli ok. 16,9 tys. zł za m kw. Cztery lata temu sąsiednią działkę, na której działa teraz Mercure Stare Miasto, kupił po 10 tys. zł za metr. To pokazuje, jak atrakcyjny jest krakowski rynek hotelarski dla inwestorów, ale też jakimi funduszami trzeba dysponować, aby na nim zaistnieć choćby z hotelem ekonomicznym.
TRÓJMIASTO Trójmiejski rynek hotelarski znajduje się na takim etapie, na jakim warszawski może znaleźć się za dwa-trzy lata. Ostatnio uchodził za gwiazdkę pod względem wyników – obłożenie i średnie ceny rosły jak na drożdżach, co wynikało z dynamicznie rosnącego popytu przy stosunkowo niewielkim wzroście podaży nowych hoteli. Zachęciło to do inwestycji hotelowych i w 2016 r. uruchomiono w Gdańsku pięć hoteli z 550 pokojami, a w niewielkim Sopocie kolejne dwa z blisko 200 pokojami. W ub.r. w Gdańsku na Wyspie Spichrzów ruszyły: 3-gwiazdkowy Number One ze 172 pokojami (w kompleksie Nowa Motława, oferującym również 298 apartamentów z możliwością wynajmu) oraz druga, większa od pierwszej, część Puro Hotelu ze 118 pokojami (obecnie dysponuje 211 i jest największym ze wszystkich czterech działających w tej sieci). W Oliwie otwarto Hampton by Hilton ze 101 pokojami, a przy Dworcu Głównym 39-pokojowy Craft Beer Central Hotel z własnym minibrowarem. Czyli na rynku pojawiło się ponad 400 kolejnych pokoi. I wyniki spadły. Obłożenie było niższe o 1 pkt i wyniosło ok. 69,5. Nieznacznie, bo o 2,5 zł, spadły też średnie ceny – do 322 zł (wpływ na to miała też kiepska pogoda w lecie, na co tutejszy rynek jest czuły). To jeszcze nie jest problem, biorąc pod uwagę, jak dobre wyniki były wcześniej,
12 www.e-hotelarz.pl
średnia cena za pokój jest najwyższa w Polsce (chociaż najbardziej dzięki hotelom w Sopocie, gdzie działają Sofitel, Sheraton, Marriott i 5-gwiazdkowy Rezydent, którym zarządza Radisson Hotel Group). Ale nowa podaż będzie nadal rosła. W tym roku na Wyspie Spichrzów uruchomiony ma być kompleks Deo Plaza z 364 pokojami, na Starym Mieście Hampton by Hilton ze 174 pokojami i IBB Długi Targ z 90 pokojami, a w Jelitkowie przy hotelu Mercure Posejdon Orbis chce otworzyć kolejny obiekt z 76 pokojami (początkowo planowany był jako ibis Budget, ale jak poinformowała spółka „podjęta została decyzja o dokonaniu analizy w zakresie zmiany marki przyszłego hotelu”). Czyli w tym roku na rynek wejść ma kolejnych 700 pokoi. W przyszłym roku na Wyspie Spichrzów ruszyć ma Holiday Inn z 240 pokojami, a w kolejnych latach planowany jest kompleks apartamentowo-biurowy Nowy Spichlerz ze 172-pokojowym ibisem Budget. Obok powstać ma kolejny kompleks apartamentowo-hotelowy Grano, którego inwestorem jest firma deweloperska Dekpol (właściciel Nowej Motławy
NAJWIĘKSZE POLSKIE MARKI HOTELOWE* NAZWA
LICZBA POKOI
LICZBA OBIEKT.
Hotele Gołębiewski
2340
4
Qubus Hotels
1316
12
Hotele Diament
960
13
Gromada
927
9
Focus Hotels
733
8
Hotele DeSilva
555
7
Puro Hotels
587
4
Q Hotels
541
5
Interferie
470
3
3
375
Hotel System
*hotele, które działają pod jedną wspólną nazwą „na fasadzie”
powstać ma sieciowy hotel. Za blisko 49 mln zł kupiła je spółka Hotelsberg, należąca do pomorskiej grupy Landsberg. Deklaruje uruchomienie tam hotelu z ok. 70 pokojami w 2021 r.
• liczba hoteli
liczba pokoi
72
•
16
•
12
•
18 10
•
•
20
•
i otwartego w 2016 r. hotelu Almond ze 109 pokojami). Inwestycja realizowana będzie w formule podobnej do Nowej Motławy, zaoferuje 5-gwiazdkowy hotel ze 136 pokojami i część mieszkaniową ze 141 apartamentami. Z kolei w Dolnym Mieście obiekt hotelowy Dwór Uphagena z 241 pokojami w poszpitalnym kompleksie planuje Grupa Arche. W 2018 r. po 10 latach prób Agencji Rozwoju Pomorza udało się sprzedać 10 kamienic przy Długim Targu, w których
10
•
5
•
5
•
2
•
2
•
1
•
1
•
W Sopocie w tym roku otwarty ma być 70-pokojowy hotel pod marką Focus Premium, a przyszłym roku 230-pokojowy Radisson Blu. Planowany jest też liczący ok. 70 pokoi hotel w sąsiedztwie deptaka Bohaterów Monte Cassino. Trójmiasto to niewątpliwie jeden z trzech najbardziej atrakcyjnych rynków hotelarskich w Polsce. Ale inwestycje na nim wymagają coraz bardziej profesjonalnego podejścia, bo wyniki całego rynku raczej nie będą już rosły w najbliższych latach. •
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
30 NAJWIĘKSZYCH SIECI LICZBA POKOI
LICZBA HOTELI
OTWARCIA 2017 – III 2018 (pokoje łącznie)
1. ACCORHOTELS/ORBIS
12 362
72
ibis Styles: Warszawa, Grudziądz (307)
Raffles: Warszawa; ibis Styles: Warszawa, Mory, Bolesławiec; ibis: Poznań; ibis Budget: Gdańsk (665)
2. HILTON WORLDWIDE
2884
16
Hampton by Hilton: Gdańsk, Lublin (222)
Hampton by Hilton: Warszawa, Gdańsk, Poznań, Oświęcim, Kalisz (674)
3. MARRIOTT INTERNATIONAL
2865
12
Marriott: Sopot; Courtyard by Marriott: Katowice; AC by Marriott: Wrocław (387)
Renaissance: Warszawa; Moxy: Warszawa, Pyrzowice; Four Points by Sheraton: Warszawa (656)
4. HOTELE GOŁĘBIEWSKI
2340
4
5. RADISSON HOTEL GROUP
2338
10
Radisson Blu: Świnoujście; Park Inn by Radisson: Katowice (508)
Radisson Blu: Zakopane; Park Inn by Radisson: Poznań (392)
6. LOUVRE HOTELS GROUP
2132
18
Golden Tulip: Warszawa (90)
Golden Tulip: Bielsko-Biała (77)
7. BEST WESTERN HOTELS & RESORTS
1964
20
Katowice (46)
Kościelisko, Wrocław. Baranowo k. Poznania (183)
8. IHG
1715
10
Holiday Inn: Warszawa; Indigo: Warszawa (316)
9. HOTELE DESILVA
1333
13
DeSilva: Poznań (60) Mercure: Częstochowa, Jelenia Góra, Karpacz; ibis: Częstochowa, Zabrze
10. QUBUS HOTEL
1316
13
11. ZDROJOWA INVEST & HOTELS
1249
9
12. HOTELE AMW
1161
15
-
13. SATORIA GROUP/VHM
1110
7
-
Hampton by Hilton: Gdańsk (174)
14. VIENNA HOUSE
1050
5
-
Warszawa (164)
15. GRUPA ARCHE
1007
8
16. HOTELE DIAMENT
960
13
-
-
17. GROMADA
927
9
-
-
18. J.W. CONSTRUCTION
858
6
Apartamenty Varsovia Jerozolimskie (115)
19. FOCUS HOTELS
733
8
Bydgoszcz (75)
20. B&B HOTEL
641
5
-
21. ELBEST HOTELS
637
6
-
22. HOTELE WARSZAWSKIE SYRENA
593
3
23. PURO HOTELS
587
4
Druga część Puro Gdańsk (118)
24. Q HOTELS
541
5
Katowice (121)
25. CHOPIN AIRPORT DEVELOPMENT
513
4
-
Renaissance: Warszawa, Moxy: Pyrzowice (325)
26. INTERFERIE
470
3
-
-
27. GRUPA ANDERS
463
4
-
-
28. DOBRY HOTEL
455
8
29. LIKUS HOTELE
449
6
-
30. HP PARK
375
3
-
SIEĆ
PLANOWANE OTWARCIA 2018 (pokoje łącznie)
-
-
-
Mercure: Cieszyn ibis Styles: Bielsko-Biała
Radisson Blu: Świnoujście (340)
Arche, Częstochowa; Folwark Łochów (275)
Baltic Park Fort, Świnoujście; Boulevard Residence, Ustronie Morskie (141) -
Warszawa x 3, Góra Kalwaria (654)
Apartamenty Varsovia Kasprzaka (321) Sopot, Poznań (164) Kraków (130) -
-
Kraków, Łódź (358) -
Unicus Palace, Kraków; Aquarion, Zakopane (201)
Altus, Poznań; Deo, Gdańsk; Best Western Premier, Wrocław (527) Prudential, Warszawa (100) -
POZOSTAŁE SIECI Zagraniczne: Scandic (307, 2), IBB (243, 2), Leonardo Hotels (178, 1), NH Hotels (93, 1);
14 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
I OPERATORÓW W POLSCE
(stan na 15 marca 2018 r.)
PLANY NA KOLEJNE LATA (pokoje łącznie) MGallery: Wrocław, Jurata; ibis Styles: Warszawa, Szczecin, Lublin, Tomaszów Lubelski; ibis: Rzeszów; ibis Budget: Lublin, Gdańsk (ok. 1300)
UWAGI a) AccorHotels posiada 52 proc. udziałów w Orbis SA b) Orbis jako operator marek AccorHotels działa w 12 krajach Europy Środkowo-Wschodniej, posiadając w portfolio 126 hoteli z 20,6 tys. pokoi c) Raffles Europejski wchodzi w skład portfolio AccorHotels, ale nie Orbisu
Hilton Garden Inn: Kołobrzeg; Hampton by Hilton: Warszawa, Łódź, Olsztyn, Swarzędz; Canopy by Hilton: Poznań (ok. 680)
-
AC by Marriott: Warszawa; Courtyard by Marriott: Szczecin; Moxy: Szczecin, Poznań-Ławica, Warszawa x 2; Autograph Collection: Kraków, Warszawa; Residence Inn: Warszawa; Four Points by Sheraton: Zakopane (ok. 1250)
-
Pobierowo (ok. 800)
-
Radisson Blu: Sopot, Szklarska Poręba; Radisson Red: Kraków (ok. 640) Poznań x 2, Kraków-Balice (256)
a) Wśród 10 hoteli znajduje się również hotel Rezydent w Sopocie, którym sieć zarządza b) W marcu sieć zmieniła nazwę z Carlson Rezidor Group na Radisson Hotel Group a) Z początkiem tego roku sieć opuścił hotel Campanile Nowy Targ – Zakopane b) W zestawieniu uwzględnione zostały obiekty Golden Tulip Residence w Gdańsku i Międzyzdrojach, które nie są skategoryzowanymi hotelami Z sieci wyszły hotele w Katowicach, Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Płocku, Brzegu i Nowym Dworze Mazowieckim
Crowne Plaza: Warszawa, Sopot; Holiday Inn: Warszawa x 2, Gdańsk; Holiday Inn Express: Warszawa x 2, Szczecin, Jasionka; Staybridge Suites: Warszawa (ok. 1650) DeSilva: Opole
-
a) DeSilva zarządza obiektami pod własną marką (7, 555 pokoi) oraz hotelami pod markami Mercure i ibis sprzedawanymi przez Orbis z franczyzą zwrotną (6, 778) b) W zestawieniu uwzględniono nieskategoryzowane Apartamenty Zgoda by DeSilva Warszawa -
Forest Ski Hotel, Szklarska Poręba; dwa hotele w Kołobrzegu i Świnoujściu (ok. 470) Holiday Inn: Warszawa; Hampton by Hilton: Łódź, Olsztyn (ok. 470) Wrocław, Gdańsk, Łódź, Lublin, Piła, Żnin (ok. 1100) Katowice (89)
W sieci Qubus Hotel działa 12 hoteli Qubus i jeden pod marką Alto W zestawieniu uwzględniono również obiekty nieskategoryzowane a) zamknięte zostały hotele Neptun w Gdyni i Bliza w Wejherowie łącznie z 86 pokojami b) w zestawieniu uwzględnione zostały nieskategoryzowane obiekty: Zamek Czocha w Suchej i Cassubia w Helu łącznie ze 109 pokojami VHM jest spółką-córką Satoria Group, zajmuje się dzierżawą i zarządzaniem hotelami sieciowymi -
Apartamenty Varsovia Pileckiego (220) Warszawa, Lublin (313)
Gromada posiada też dwa ośrodki wczasowe w Międzyzdrojach i Krynicy Zdrój łącznie z ok. 160 pokojami a) Uwzględniono obiekty stworzonej przez J.W. Construction aparthotelolowej marki Apartamenty Varsovia b) Trzy hotele działają w sieci HOTELE 500 -
Warszawa x 2, Katowice (ok. 800)
W sieci Elbest Hotels należącej do Grupy Kapitałowej PGE działa również pięć ośrodków wczasowo-wypoczynkowych -
Wrocław (ok. 190) Holiday Inn Express: Rzeszów-Jasionka, Moxy: Poznań (220) Dąbki k. Darłowa (304)
W skład sieci INTERFERIE należącej do Grupy KGHM wchodzą też cztery obiekty wypoczynkowo-sanatoryjne nad morzem oraz obiekt hotelowy w Głogowie
Altus, Warszawa; Altus Palace, Wrocław (201)
Do Grupy Anders działającej na Warmii i Mazurach należy też obiekt Bajkowy Zakątek z Gierzwałdzie z 17 domkami Dobry Hotel jest operatorem i dzierżawcą hoteli
-
-
-
-
Polskie: Centrum Hotele (373, 3), System Hotel (320, 3), Malinowe Hotele (284, 3), Hotele SPA Dr Irena Eris (242, 3), Donimirski Boutique Hotels (128, 4)
www.e-restauracja.com
www.e-hotelarz.pl
15
Raport z rynku HoReCa 2018
O trendach i kierunkach
rozwoju branży HORECA Agnieszka Małkiewicz, Katarzyna Derdzińska MADE Solutions
Rynek gastronomiczny w Polsce jest w fazie dynamicznego rozwoju i przemian. Według GUS pod koniec 2016 r. w kraju działało blisko 70 tys. lokali gastronomicznych, w tym blisko 20 tys. restauracji. Popularność jedzenia „na mieście” jest w dużej mierze związana ze zmianą trybu życia, zwłaszcza mieszkańców większych miast, którzy zajęci pracą zawodową, nie mają czasu lub potrzeby, aby gotować w domu. Innym ważnym czynnikiem jest młode pokolenie, dla którego wyjście do restauracji nie jest już zarezerwowane na wyjątkowe okazje, a jedzenia nie traktuje wyłącznie jako sposobu na zaspokojenie głodu, lecz również jako wielkie źródło czerpania smakowych przyjemności.
16 www.e-hotelarz.pl
BRANŻOWA ESENCJA – PRACOWNICY
Zaangażowany pracownik kluczem do stabilnego zespołu w restauracji
Zbudowanie stabilnego zespołu zdaje się być obecnie jedną z największych trudności, z jakimi borykają się restauratorzy. Za taki stan rzeczy wini się często młode pokolenie millenialsów. Jako, że rynek pracodawców zamienił się w rynek pracowników, to właśnie oni zaczynają dyktować warunki. Jednak jak pokazuje doświadczenie czołowych przedstawicieli branży, istnieje wiele sposobów na zwiększenie zaangażowania i zyskanie lojalności pracowników. Według Joana Roca, szefa kuchni i współwłaściciela słynnej restauracji El Celler de CanRoca, należy wsłuchiwać się w ich potrzeby, podchodzić do nich z szacunkiem, proaktywnie pozyskiwać i rozwijać młode talenty. Ważna jest również motywacja, którą buduje kierowanie człon-
www.e-restauracja.com
FOT. materiały prasowe
J
uż 85 proc. osób w wieku 15-19 oraz 20-29 lat regularnie korzysta z usług gastronomicznych. Pozwala to na wyciągnięcie wniosku, że osoby te będą miały dalszy wpływ na rozwój branży w późniejszym wieku oraz po osiągnięciu większej zasobności portfela. Z wyższymi zarobkami wiąże się również rozwój segmentu premium oraz bistronomii, czyli restauracji zbliżonych jakością składników i serwisu do restauracji fine dining. Lokale tego typu przyciągają również nastawionych na kulinaria turystów z kraju i zagranicy. Ci drudzy doceniają zwłaszcza świetną relację cena-jakość oferowanego w nich menu, nakręcając tym samym coraz bardziej zainteresowanie Polską i polską gastronomią. Nie bez znaczenia dla rozwoju i zmian w branży oraz funkcjonowania restauracji jest także rosnący rynek dostaw jedzenia zamawianego przez internet. Dzięki temu restauracje mogą obsłużyć większą liczbę głodnych, trafić do nowych odbiorców swoich usług, powstają również nowe biznesy nastawione wyłącznie na dowóz posiłków.
Raport z rynku HoReCa 2018
ków zespołu na specjalistyczne szkolenia, staże, a także wskazywanie możliwości rozwoju kariery w strukturach konkretnego biznesu restauracyjnego. Poza obniżeniem rotacji, inwestowanie w pracowników czasu oraz finansów jest ważne także dlatego, że ich opinia, wewnętrzny PR mają wpływ na budowanie marki pracodawcy.
Rozwój marki pracodawcy
Sposobem na przyciągnięcie do restauracji wartościowych, ambitnych pracowników jest stabilna, wyróżniająca się dobrą opinią marka pracoKRAFT_HEINZ_REKLAMA_210x90_crv.pdf 1 13/03/18 01:59
ni, który poza umiejętnościami kulinarnymi, ma również praktykę w zarządzaniu restauracją: rozpisywaniu grafiku, remanencie, składaniu zamówień u dostawców itp. Takie działanie ma podnosić zaangażowanie i odpowiedzialność szefa kuchni. Stało się tak np. w gwiazdkowej warszawskiej restauracji Senses, której szef kuchni Andrea Camastra otrzymał jej udziały, a więc stał się jej współwłaścicielem. Oczywiście modelu tego nie da się i nie trzeba stosować w każdej restauracji. W zdrowo funkcjonujących strukturach organizacyjnych, czyli takich, w których jasno nakreślono cele i system wynagradzania, rozdzielono odpowiednio role i odpowiedzialność za konkretne zadania, nie R
E
K
L
A
M
A
dawcy. Aby ją stworzyć, należy zwracać uwagę na wewnętrzny PR, który buduje się poprzez dbanie o potrzeby pracowników, zapewnienie im dającej bezpieczeństwo formy współpracy oraz umożliwiającego utrzymanie się wynagrodzenia. Dla pracowników wartość ma również dostęp do szkoleń. Zasady te dotyczą zarówno kelnerów, pracowników kuchni, jak i szefa kuchni oraz managera.
ma potrzeby włączania kluczowych osób (w tym przypadku szefów kuchni) do grona wspólników, jeśli jedynym powodem ma być jego zmotywowanie do pracy.
Kelner 2.0
Świadomość produktów i zainteresowanie jakościowym jedzeniem w Polsce wciąż rośnie, co sprawia, że gość chętnie czyta, jakie ciekawe produkty zostały użyte w menu. Z punktu widzenia marketingu, warto więc zaznaczyć w karcie, jeśli jakiś składnik pochodzi z cenionego gospodarstwa lub od rzemieślnika, jak np. w warszawskim Zielonym Niedźwiedziu czy Browarze Mariensztat.
Nowy styl zarządzania ludźmi wymaga świadomego inwestowania w nich, dotyczy to zarówno pracowników kuchni, jak i sali, których edukację w wielu przypadkach się zaniedbuje. Czas to zmienić i na nowo zbudować wizerunek kelnera, aby młodzi ludzie zajęcie to mogli potraktować jako zawód z przyszłością, a nie tylko tymczasowe zajęcie zarobkowe, np.w czasie studiów. Na szczęście podejście restauratorów się zmienia, przykłady najlepszych restauracji inspirują kolejne biznesy gastronomiczne do propagowania czytelnych zasad zatrudniania kelnerów.
Szef kuchni jako udziałowiec lokalu
Coraz popularniejszym krokiem wśród restauratorów jest awansowanie szefa kuchni do rangi wspólnika, nawet jeśli ten nie wnosi do spółki kapitału. Można powiedzieć, że jest to sposób wynagrodzenia za wiedzę, know-how niezbędny do sprawnego funkcjonowania kuchni. Oczywiście w związku z tym należy wybrać doświadczonego szefa kuch-
www.e-restauracja.com
TYP NOWEGO GOŚCIA
Pochodzenie składników
Mniej mięsa, za to lepszej jakości
Moda na etyczne i zdrowe jedzenie nie osłabnie jeszcze przez kilka kolejnych lat. Wraz z jej rozwojem spadnie spożycie mięsa, co jednak niekoniecznie będzie związane z całkowitą rezygnacją z niego. Pojęcia takie jak semiwegetarianizm czy fleksitarianizm zakładają ograniczenie jedzenia mięsa np. do kilku określonych dni lub posiłków w tygodniu, ale również do przerzucenia się na to pozyskiwane w sposób etyczny. Mięso takie w dodatku odznacza się lepszym smakiem, jakością, jest również dokładnie opisane pod względem rasy i pochodzenia zwierzęcia.
www.e-hotelarz.pl
17
Raport z rynku HoReCa 2018
Oczywiście pozyskany w ten sposób produkt więcej kosztuje, co z kolei naturalnie doprowadza do ograniczenia ilości spożywanego mięsa. W takiej sytuacji rośnie popularność rzeźników klasy premium, u których można dowiedzieć się niemal wszystkiego o konkretnym kawałku mięsa. W związku z tym ambitne restauracje powinny zaznaczać wyraźnie pochodzenie oraz np. długość sezonowania swojej wołowiny, a przy tym nie zapominać o odpowiedniej reprezentacji dań wegetariańskich oraz opartych głównie na warzywach.
Alergeny, diety specjalne
Coraz więcej konsumentów decyduje się z powodów ideologicznych lub zdrowotnych na różnego rodzaju diety, jak np. wegańska, wegetariańska, bezglutenowa, bezcukrowa albo wymuszona przez alergię na konkretne składniki. W związku z tym nie tylko warto zawsze umieścić dania odpowiadające specjalnym potrzebom w menu lub umożliwić drobne modyfikacje dania przez kuchnię, ważne jest również przejrzyste opisywanie menu, np. symbolami GF – gluten free, V – wegańskie lub tabelami z alergenami w każdym daniu stworzonymi przy pomocy dietetyka. Taki zabieg na pewno wzbudzi zaufanie gości, sprawi, że bezpiecznie poczują się w miejscu, którego profil niekoniecznie jest związany z ich dietą. Świetnym przykładem jest menu Perłowej Pijalni Piwa w Lublinie, gdzie na końcu karty każde danie umieszczono w specjalnej tabeli, w której rozpisano je na występujące w nim alergeny.
Etyka, ekologia
Obecnie ważne jest nie tylko zdrowe odżywianie, ale także odżywianie etyczne, biorące pod uwagę ekologię, starające się ograniczyć zanieczyszczenie środowiska, emisję gazów cieplarnianych, przełowienie, wycinkę dżungli i zmianę klimatu czy szkodę dla zwierząt, zarówno żyjących dziko, jak i hodowlanych. Wielu konsumentów zwraca uwagę na pochodzenie produktów i wybiera wyłącznie te z ekologicznych gospodarstw.
Coraz popularniejszym krokiem wśród restauratorów jest awansowanie szefa kuchni do rangi wspólnika, nawet jeśli ten nie wnosi do spółki kapitału. Można powiedzieć, że jest to sposób wynagrodzenia za wiedzę, know-how niezbędny do sprawnego funkcjonowania kuchni Z tym łączy się również popularny obecnie na całym świecie trend zero waste, czyli niemarnowania żywności. Oprócz oczywistego wymiaru etycznego, ma on również znaczenie ekonomiczne – wykorzystując zwierzę od nosa do ogona, a roślinę od liścia do korzenia, a nawet fusów, sporo oszczędzamy. Poznański pizza bar Przyjemność zbiera kawowe fusy, po czym miesza je z olejem kokosowym i wytwarza peeling do ciała. W warszawskiej miejskiej kantynie Tygiel ustawiono nowoczesny, nieprzepuszczający zapachów kompostownik. Kiedy się napełni, organiczne odpady zabierają współpracujący z miejscem rolnicy. Używa się tu również wyłącznie biodegradowalnych pojemników do jedzenia na wynos, a kiedy po zamówioną kawę przychodzi się z własnym kubkiem, oszczędza się złotówkę.
18 www.e-hotelarz.pl
Ciekawy projekt w Polsce wprowadziła w zeszłym roku sieć Tesco. Perfectly Imperfect polega na wprowadzeniu do sklepów, na początku 14 testowych, warzyw i owoców „nieidealnych” pod względem rozmiaru czy kształtu. Wcześniej nie zostałyby dopuszczone do sprzedaży, lecz wyrzucone i zmarnowane. Projekt odniósł sukces i rozszerzył się na kolejne sklepy sieci, co w rzeczywisty sposób przyczyniło się do ograniczenia marnowania żywności, przy czym firma zyskała finansowo, a także – co jest nie do przecenienia – wizerunkowo. Podobny projekt o nazwie FrutaFeia (czyli brzydkie owoce) powstał w 2013 r. w Portugalii. Również miał na celu walkę z marnowaniem supermarketowych owoców i warzyw, które wyrzucano tylko dlatego, że nie spełniały wyśrubowanych standardów dotyczących wyglądu żywności przyjętych przez Unię Europejską jako zdatne do sprzedaży.
Woda
Z wodą związane są nomen omen dwa nurty: ekologii i walorów smakowych. Bo wbrew popularnemu przekonaniu, woda ma swój własny smak i niekoniecznie mowa tu tylko o siarkowej wodzie z polskich uzdrowisk. Na świecie pojawił się już nawet zawód watersommeliera, odpowiedzialnego za dobranie odpowiedniej wody do posiłku. Do nas pomysł na razie nie dotarł, a restauratorzy niekoniecznie przykładają wagę do jakości serwowanej u nich wody, tymczasem jest to szczególnie ważne w restauracjach z segmentu premium, których goście spodziewają się odpowiednich marek i szklanych butelek na swoim stole. Na drugim biegunie pojawia się temat ekologii, ale też ekonomii. Goście coraz częściej oczekują na stole wody „kranowej”, ponieważ zużywa się wówczas mniej plastikowych butelek, ale również oszczędza pieniądze.
MARKETING NIE TYLKO NA TALERZU Pop-up
To koncept kulinarny, który polega na tymczasowości rozumianej jako zaleta: ustalone ramy czasowe pozwalają sprawdzić nowe pomysły na prowadzenie restauracji, zanim zbuduje się na nich regularny biznes. Tego typu wydarzenie stwarza również szansę zarówno rozwoju twórczego, jak i podniesienia umiejętności dzięki współpracy z innymi szefami kuchni – na nowym produkcie czy w odmiennych niż na co dzień warunkach. Dla istniejącego biznesu pop-up może stanowić przedłużenie, przykładem są np. restauracje warszawskie, takie jak Ed Red, The CoolCat, Banjaluka, które swoje wiosenno-letnie oblicza przedstawiły na popularnym Nocnym Markecie. Pop-up zapewnia także dodatkową promocję dla samej restauracji i jej szefa kuchni, nawet w innych miastach czy regionach kraju, jeśli zdecyduje się na działanie poza swoją stałą lokalizacją. Zwłaszcza że pop-upy najczęściej charakteryzuje nieformalna atmosfera, dzięki czemu można dotrzeć i zainteresować własnym biznesem nową grupę odbiorców.
Ambasador marki
Wciąż popularna jest współpraca z mediami, blogerami, różnymi influencerami. Niektóre restauracje jako dodatek do tych działań wybierają również ambasadora marki. Ważne, aby była to osoba o wizerunku zgodnym z atmosferą, ideą restauracji i jej grupą docelową, a jednocześnie potrafiąca dotrzeć do nowych, potencjalnych gości. Na taką współpracę decyduje się często warszawskie MOMU, które współpracowało m.in. z piosenkarką Natalią Kukulską, regularnie pojawiającą się w restauracji, zarówno prywatnie, jak i na kameralnych wystę-
www.e-restauracja.com
M A E
Storytelling, czyli opowieść o marce i jej idei, służy nawiązaniu emocjonalnej więzi gościa z restauracją oraz sprawieniu, że wyróżni się spośród innych, podobnych biznesów. Również uwiarygodnia go, dodając autentyczności. Storytelling można budować na historii i idei samego miejsca, ale również na postaci szefa kuchni, jak czyni to np. Noma i jej szef kuchni Rene Redzepi, a w Polsce Malika Szyc-Juchnowicz, właścicielka gdyńskiej restauracji Malika. W budowaniu przekonującej opowieści pomaga dbanie o spójny wizerunek marki za pomocą dobrze opracowanej identyfikacji wizualnej, regularne i konsekwentne prowadzenie kanałów w mediach społecznościowych, przedstawianie obserwatorom szefa kuchni, pracowników, dostawców i innych osób związanych z restauracją.
R
Storytelling
K
L
pach, która swoją obecność w niej komunikowała w mediach społecznościowych. Z kolei sieć Etno Cafe zdecydowała się na współpracę z dziennikarzem Jarosławem Kuźniarem, który promował limitowane kawy Etno Travel by Jarosław Kuźniar.
A
Raport z rynku HoReCa 2018
Angażowanie się w wydarzenia nie tylko dotyczące marki własnej
Sposobem na dotarcie do nowych grup docelowych oraz budowanie wizerunku może być angażowanie się restauracji w organizowanie śniadań i lunchy, np. prasowych, ale też tematycznych spotkań dla przedstawicieli różnych firm i branż. Jest wielka szansa, że zadowoleni z jakości obsługi goście wydarzeń zamkniętych wrócą do restauracji prywatnie lub w celu organizacji kolejnego firmowego spotkania. Szczególnym rodzajem wydarzeń są akcje społeczne oraz charytatywne. Co roku wielu przedstawicieli polskiej gastronomii z różnych segmentów, od fine dining, poprzez neo bistra aż po street food, mobilizuje siły i przekazuje na licytację WOŚP specjalne kolacje, najczęściej wzbogacone jakąś dodatkową atrakcją, np. wizytą w kuchni, przygotowaniem dania według własnego pomysłu, wspólnym gotowaniem z szefem kuchni, udziałem w warsztatach kulinarnych. Tak np. Andrzej Andrzejczak (Meatologia, Black Real Burgers N' Bar) zaoferował, że ugotuje kolację dla sześciu osób w dowolnie wybranym przez zwycięzcę miejscu. Andrea Camastra z gwiazdkowej restauracji Senses podarował kolację z winepairingiem oraz wizytą w swojej kuchni. Wrocławska lodziarnia rzemieślnicza Krasnolód przygotuje w swojej pracowni wraz ze zwycięzcą aukcji nowy, wymyślony przez niego smak lodów i zaprezentuje mu swój proces produkcji. Działania tego typu świetnie wpływają na wizerunek marki bez poświęcenia na ten cel wielu środków finansowych.
Rozwój turystyki kulinarnej
Wraz z turystyką w swoim klasycznym ujęciu, rośnie zainteresowanie turystyką jedzeniową. Również w Polsce powstają firmy, które skupiają się na dostarczeniu, głównie klientom z zagranicy, doświadczeń związanych wyłącznie z kulturą kulinarną, jak np. Polish Plate Moniki Kuci czy Eat Polska Food & Vodka Tours. Jednak wciąż brakuje na rynku firm układających swoją ofertę w pakiety, co ułatwiłoby turystom odwiedzanie ciekawych restauracji i jedzeniowych rzemieślników mieszczących się poza granicami dużych miast oraz zwiedzanie utworzonych z inicjatywy Polskiej Organizacji Turystycznej ok. 20 znajdujących się w różnych regionach kraju Szlaków Kulinarnych. W związku z tym zwłaszcza restauracje znajdujące się poza oczywistymi miejscami turystycznymi zaczynają redefiniować swój marketing i przedstawiać wizytę w swojej restauracji lub hotelu jako unikatowe doświadczenie food&travel. Dobrym przykładem spójnej, przemyślanej strategii jest tu Poziom 511 Design Hotel & Spa położony malowniczo pomiędzy
www.e-restauracja.com
www.e-hotelarz.pl
19
Raport z rynku HoReCa 2018 skałami Jury Krakowsko-Częstochowskiej, który mocno stawia na promocję zarówno swojego nowoczesnego, lecz otoczonego naturą hotelu, jak i hotelowej restauracji oraz jej szefowej kuchni. Wraz z pojawieniem się w Polsce rekomendacji i gwiazdek Michelin oraz przewodnika Gault&Millau zaczęła rozwijać się również turystyka przewodnikowa, o czym restauratorzy powinni pamiętać, ponieważ każda tego typu publikacja przyniesie zapewne nowych gości krajowych i zagranicznych.
TRENDY MENU Oswajanie wina
Widoczny jest wzrost zainteresowania winem, o czym świadczy rosnąca liczba restauracji i wine barów, dla których wino nie jest tylko dodatkiem do jedzenia, ale równoważną częścią menu, jak w warszawskich Dyletantach, Odkupieniu Win, Pani Wina, albo nawet jego główną atrakcją, jak np. krakowskim BARaWino czy Lipowa 6f. Na rozwój winnego trendu ma wpływ oswajanie wina, a więc przygotowywanie czytelnych, pomysłowych kart wina, obecność dobrze wyedukowanego pracownika lub sommeliera, którzy w przystępny, nieonieśmielający sposób potrafią opowiedzieć o zawartych w karcie pozycjach. Nie bez znaczenia dla rozwoju świadomości klientów jest również odrodzenie kultury winiarskiej w Polsce – według mapy stale uzupełnianej przez winogrodnicy.pl obecnie mamy już ponad 400 winnic o różnej wielkości i możliwościach dystrybucyjnych. Najwięksi i zbierający pozytywne recenzje winiarze, jak Winnice Wzgórz Trzebnickich, Srebrna Góra, Turnau, dostarczają swoje produkty nie tylko lokalnie, ale w całym kraju.
wyobraźni określeniami, takimi jak np. rześkość, cytrusy, zioła (kolor turkusowy), soczystość, tropiki, owoce z sadu (żółtozielony), finezja, czerwony owoc, zioła (różowy). Pomaga to dobrać gościom rodzaj trunku zgodny z ich upodobaniami i aktualnymi potrzebami. Na ciekawe rozwiązanie postawiła również kawiarnia Etno Cafe w Warszawie na ul. Marszałkowskiej. Tam z kolei przejrzyście pogrupowano wina na kilka kategorii od najbardziej delikatnych po najbardziej wyraziste, a dodatkowo każde z nich opisano, używając porównań do różnych rodzajów kaw i ziaren dostępnych w Etno, co z pewnością pomaga w wyborze odpowiedniego wina, zwłaszcza gościom interesującym się kawą. W budowaniu interesującej karty win dużą pomocą może być również dostawca, który nie tylko dostarczy wybrane etykiety do restauracji, ale również fachowo doradzi i pomoże zbudować ofertę adekwatną do wybranej grupy docelowej, a nawet dobierze odpowiednie szkło i przeszkoli obsługę z wiedzy o winie.
Polskie piwa rzemieślnicze
Multitap bary, klubokawiarnie i bary zostały opanowane przez piwa z polskich browarów rzemieślniczych. Goście preferujący tego typu piwa, jeśli w karcie restauracji/baru nie znajdą takiej propozycji, często będą woleli zamówić wodę albo zrezygnować z napoju, niż zdecydować się na popularne, koncernowe piwa. Dlatego w swojej ofercie warto mieć chociaż kilka alternatywnych propozycji. Tak np.w restauracji Biała – Zjedz i Wypij w Warszawie obok kilku piw koncernowych można znaleźć dwa rodzaje piwa z popularnego warszawskiego browaru Inne Beczki. We wrocławskiej restauracji Olszewskiego 128 również postawiono na lokalne, rzemieślnicze browary – Profesja
Rośnie popularność rzeźników klasy premium, u których można dowiedzieć się niemal wszystkiego o konkretnym kawałku mięsa. W związku z tym ambitne restauracje powinny zaznaczać wyraźnie pochodzenie oraz np. długość sezonowania swojej wołowiny Dla wielu restauracji w sprzedażowym strzałem dziesiątkę okazało się również poszerzenie lub stworzenie od zera ciekawej oferty win na kieliszki. Dzięki temu w wielu wypadkach wzrosła sprzedaż wina np. w porze lunchu lub zamawianego przez osoby przychodzące do restauracji w pojedynkę albo w małych grupach, a więc niechętne do kupowania całej butelki. Oferta „kieliszkowa” umożliwiła im zamówienie do obiadu lampki wina zamiast np. wody. Taka karta sprawdza się również w wypadku wielbicieli wina, którzy podczas jednej kolacji lubią próbować kilku różnych win. W związku z tym restauracje podczas budowania menu powinny skorzystać z pomocy doświadczonego sommeliera, aby stworzyć kartę win zdolną przyciągnąć swoją zawartością konesera, a konstrukcją – laika. Należy pamiętać, że mimo rosnącego zainteresowanie winem, wielu konsumentów wciąż onieśmielonych jest przez winne menu, niezrozumiałe dla osób, które nie znają szczepów i dopiero zaczynają uczyć się przyjemności obcowania z tym trunkiem. Aby uprzyjemnić ich doświadczenie, a co za tym idzie oczywiście zwiększyć sprzedaż, warto opracować system, który za pomocą opisów lub kolorów ułatwi gościom wybór bez konieczności dużego angażowania obsługi. Świetnym przykładem jest tu system stworzony w warszawskim Wine Corner, gdzie wina podzielono na osiem kategorii kolorów, które związane są z konkretnymi cechami i smakiem. Nowość polega na tym, że zamiast taniczności czy mineralności, mamy do czynienia z przemawiającymi do
20 www.e-hotelarz.pl
i Browar Stu Mostów. W poznańskiej restauracji A Nóż Widelec zamówić można lokalne piwa z Browaru Za Miastem. Przykłady można mnożyć. Odzwierciedleniem popularności rzemieślniczych piw jest rosnąca liczba sklepów specjalizujących się w ich sprzedaży, a także zauważenie tego typu produktów przez wielkie sieci. Różne rzemieślnicze piwa znajdziemy na półkach takich gigantów handlowych jak Carrefour, Tesco czy Leclerc, także w mniejszych miastach. Po rzemieślnicze piwa sięgnął również Lidl, decydując się na sezonową współpracę z popularnym Ale Browarem z Lęborka.
Lokalność i sezonowość
Oba kierunki obecne są w światowej gastronomii od jakiegoś czasu, zakorzeniły się również dobrze na naszym gruncie. Wybieranie lokalnych składników przyczynia się do rozwoju gospodarki regionu i wspiera działalność rzemieślników oraz rolników. Sezonowość pozwala na korzystanie z produktów w czasie, kiedy osiągają swoją najlepszą jakość, w dodatku w tym okresie obfitości dostępne są w najkorzystniejszej cenie. Jednakże większości restauracji ciężko budować menu wyłącznie na składnikach lokalnych i sezonowych, prowadzi to bowiem do wielu trudności w planowaniu i szacowaniu food costu, dostępie do pożądanych składników, a także może rozmijać się z oczekiwaniami gości lub założeniami konkretnej kuchni.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018 Dlatego część szefów kuchni i restauratorów wybiera opcję, którą Andrea Camastra nazwał „inteligentnym fusion” – łączenia dużej ilości składników lokalnych i sezonowych z ciekawymi produktami pochodzącymi z całego świata. Tak, jak to było w XVII wieku, szczycie popularności kuchni staropolskiej, która obecnie inspiruje wielu szefów kuchni do odkrywania starych przepisów, dzięki czemu redefiniują pojęcie współczesnej kuchni polskiej.
Kuchnia polska
Wielu zdolnych kucharzy po okresie fascynacji kuchnią międzynarodową lub po zagranicznych stażach w znanych restauracjach wróciło do Polski i postanowiło odkryć na nowo szeroko rozumianą kuchnię polską i regionalną, podchodząc do niej z autorskim sznytem. Pozwala na to m.in. lepszy dostęp do świetnej jakości wytworzonych lokalnie produktów, jak np. sery zagrodowe (Ranczo Frontiera, Wańczykówka), wina (Dom Bliskowice, Winnica Wieliczka), ryb (Pstrąg Ojcowski), a nawet luksusowych, jak kawior jesiotra (Antonius Caviar, Enoir Caviar) czy wódka z młodego ziemniaka produkowana przez Polmos Siedlce. Niektórzy szefowie kuchni, jak Maciej Nowicki czy Justyna Słupska-Kartaczowska, zajmują się rekonstrukcją starych przepisów. Wybór kuchni polskiej gwarantuje restauratorom dostęp do ciekawych, inspirujących produktów od rzemieślników, których wciąż przybywa na rynku, a także zainteresowanie gości oraz turystów z zagranicy, ale też z Polski, ponieważ Polacy coraz chętniej odkrywają swoje kulinarne dziedzictwo. Nie brakuje lokali fine dining, jak np. A Nóż Widelec, Jadka, Warszawski Sznyt czy Bez Gwiazdek, jak również nowego typu bistro, np. Polot w kuchni polskiej czy Schabowy.
Kuchnia etniczna
W mediach społecznościowych widać jak na dłoni, co aktualnie rozpala wyobraźnię konsumentów. Od jakiegoś czasu niezmiennie prym wiodą kuchnie etniczne, głównie wietnamska, koreańska i japońska. Ta pierwsza jednak nie w swojej spolszczonej postaci, w jakiej serwowana była jeszcze jakieś dziesięć, a nawet pięć lat temu, ale bliższej temu, co można spotkać na ulicach Wietnamu. Związane jest to na pewno z dorastaniem drugiego i trzeciego pokolenia Wietnamczyków, którzy kilka dekad temu osiedli głównie w Warszawie, a teraz przejmują prowadzenie rodzinnych biznesów lub budują je na nowo. Stało się tak np. z warszawskim Oh My Pho. Duży wpływ na stały rozwój trendu ma również spore zainteresowanie kierunkiem azjatyckim przez turystów. Po powrocie z podróży szukają oni smaków zbliżonych do tych, które poznali na Wschodzie, zresztą nie tylko w restauracjach, próbują je również odtwarzać we własnej kuchni. Jest to ważną informacją dla producentów, którzy azjatyckie składniki mogą sprzedawać zarówno w ilościach hurtowych, jak i detalicznych. Jednak wiele produktów wciąż stanowi niszę przez niewielką dostępność lub kłopotliwy proces produkcji, jak to jest np. w wypadku koreańskiej kiszonej kapusty kimchi. Braki na rynku połączone z narastającą modą na produkt przedsiębiorczo wychwyciła firma Zakwasownia, wytwarzająca koreańskie kiszonki, a komplementarnie do oferty również zupełnie polskie zakwasy do picia czy sok z kiszonej kapusty.
Fine dining w Polsce
Segment fine dining w Polsce rośnie w siłę, czego dowodem jest zainteresowanie naszym rynkiem przewodnika Michelin, ale też coraz częstsze wizyty zagranicznych dziennikarzy kulinarnych oraz zorganizowanie w zeszłym roku w Warszawie półfinału prestiżowego konkursu San Pellegrino Young Chef dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej (który to zresztą wygrał Marcin Popielarz z gdyńskiego Białego Królika i tym samym trafił do światowego finału).
22 www.e-hotelarz.pl
Ma na to wpływ m.in. większa dostępność zarówno lokalnych, jak i zagranicznych produktów najlepszej jakości, a więc i rozwinięcie sieci dostawców, wyjazdy młodych kucharzy na staże do gwiazdkowych restauracji, aby uczyć się od najlepszych, ale również rosnąca skłonność Polaków do traktowania jedzenia jako doświadczenia wartego inwestycji, tak samo jak podróże czy wysoka kultura. Zainteresowanie świetnie zdiagnozowali przedstawiciele festiwalu Restaurant Week, organizując również jego fine diningową edycję. Niższa nawet o kilkadziesiąt złotych cena pięciodaniowego menu degustacyjnego oraz obecność w kanałach mediowych festiwalu sprawia, że restauracja ma szansę dotrzeć do nowych potencjalnych gości. Poza tym wzięcie udziału w festiwalu ma również aspekt psychologiczny – restauracja z wyższej półki wydaje się bardziej przystępna, mniej onieśmielająca, zrywa zatem z wyobrażeniem „sztywnego fine diningu”. Na świecie zresztą już jest trendem, a w Polsce kiełkuje, idea rozluźnienia atmosfery w restauracjach z wyższej półki. Część restauratorów rezygnuje zatem z obrusów i wymogu eleganckiego stroju, inni całkowicie zmieniają profil działalności i wybierają przejście na nieformalny styl i nieco niższe ceny z zachowaniem dobrego serwisu, niebanalnych produktów i dbałości o estetykę dań.
Bistronomia, neo bistro
Ważnym typem restauracji stały się miejsca, które nazwać można nowym typem bistro, stąd „neo bistro”. Opiera się na tym, co najlepsze w idei fine dining, a więc świetnej obsłudze, dobrze skomponowanej karcie win, składnikach zbliżonych jakością do tych, które można spotkać w restauracjach fine dining, przy krótkiej karcie niebanalnych dań. Zresztą większość szefów kuchni i restauratorów, którzy postawili na ten styl gastronomiczny, ma za sobą doświadczenia związane z restauracjami fine dining. Świetnym przykładem są warszawscy Dyletanci, Kieliszki na Hożej i Próżnej, Plato czy trójmiejskie Bulaj, Dancing Anchor czy Bistro Sztuczka albo poznańska Ośla Ławka. Warto przyjąć taki system biznesowy, ponieważ jego realizacja generuje niższe koszty niż restauracja fine dining, a jednocześnie łatwiej uzyskać sukces finansowy. Pozwala również na spełnianie kreatywnych ambicji całego zespołu.
Gastronomia hotelowa
Jeszcze kilka lat temu przy stolikach hotelowych restauracji w dużych miastach siadali prawie wyłącznie zagraniczni turyści i podróżujący w celach służbowych biznesmeni. Onieśmielająca była zarówno dosyć formalna atmosfera, często przymus pokonania hotelowego lobby, zanim dotarło się do restauracji, a także wysokie ceny. Ostatnio zaszły jednak spore zmiany, gastronomia hotelowa, często na bardzo wysokim poziomie, zaczęła upominać się również o gościa lokalnego z wyrobionym smakiem, najczęściej celuje się bowiem w segment fine dining i bistronomię. Cenione restauracje znaleźć obecnie można zarówno w czołowych sieciach hotelowych, np. Hilton (Mercato w Gdańsku), AccorHotels (La Brasserie Moderna w Sofitelu Warszawa Victoria), Puro (np. Hint Food & Drinks we Wrocławiu, Dancing Anchor w Gdańsku ), grupa Likus (Trzy Rybki w krakowskim Hotelu Starym), jak i w hotelach indywidualnych, np. restauracja Salto w warszawskim hotelu Rialto, The Time w poznańskim Ilonn Hotel w kompleksie Młyńska 12 czy Amarylis w krakowskim QueenBoutique Hotel. Więcej o aktualnych kierunkach biznesowych w branży restauracyjnej można dowiedzieć się z dwóch raportów przygotowanych przez zespół MADE Solutions „Bądź 3 kroki przed”, które podzielone zostały na części „Świat” i „Polska”, made.org.pl. •
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Rynek hotelowy w Polsce
– charakterystyka podaży Dorota Malinowska, Jacek Kozioł Pro Value
Polska baza hotelowa na 31 grudnia 2017 r. liczyła 2748 skategoryzowanych hoteli oferujących 262 605 miejsc noclegowych w 131 789 pokojach. W podziale na kategorie w Polsce funkcjonuje: 69 hoteli pięciogwiazdkowych (6129 pokoi), 403 czterogwiazdkowe (20 503), 1434 trzygwiazdkowe (59 919), 660 dwugwiazdkowych (36 565) oraz 182 jednogwiazdkowe (8673).
T
empo wzrostu podaży było bardzo podobne do odnotowanego rok wcześniej. W 2017 r. skategoryzowano jedynie o cztery hotele więcej niż w 2016. Znacznie wzrosła jednak liczba projektów w budowie i planowanych, już nie tylko w Warszawie czy Trójmieście, ale również w innych miastach regionalnych. W ubiegłym roku 17 hoteli zmieniło kategorię (najczęściej z dwóch na trzy gwiazdki), ponad 30 zostało usuniętych z ewidencji hoteli. W podziale na kategorie w 2017 r. skategoryzowano cztery hotele jednogwiazdkowe, 17 dwugwiazdkowych, 55 trzygwiazd kowych, 30 czterogwiazdkowych i cztery pięciogwiazdkowe. Tak jak w ostatnich latach około 25 proc. nowej podaży zlokalizowane było w miastach wojewódzkich, w tym najwięcej w Krakowie (siedem hoteli), Warszawie (pięć hoteli), Łodzi (trzy hotele) i Lublinie (trzy hotele). Wśród 110 skategoryzowanych hoteli, 11 należało do międzynarodowych i krajowych marek, m.in. AccorHotels, Louvre Hotels Group, Carlson Rezidor Hotels Group, Marriott International, DeSilva i Arche. Udział hoteli funkcjonujących pod krajowymi i międzynarodowymi markami w ogólnej podaży hoteli w Polsce utrzymuje się na poziomie ok. 10 proc. pod względem liczby obiektów i około 30 proc. pod względem liczby pokoi.
24 www.e-hotelarz.pl
Miasta wojewódzkie
Na 31 grudnia 2017 r. w miastach wojewódzkich funkcjonowało łącznie 693 hotele dysponujące 52 671 pokojami i 100 530 miejscami noclegowymi, co stanowiło podobnie jak w ubiegłym roku około
Spośród sieci hotelowych w miastach wojewódzkich wyraźnie dominuje grupa AccorHotels z 50 hotelami. Duży udział mająr ównież: grupa Best Western Hotels & Resorts (17), Louvre Hotels Group (16) i Hilton Worldwide (14).
Udział hoteli funkcjonujących pod krajowymi i międzynarodowymi markami w ogólnej podaży hoteli w Polsce utrzymuje się na poziomie ok. 10 proc. pod względem liczby obiektów i około 30 proc. pod względem liczby pokoi 25 proc. podaży kraju pod względem liczby obiektów. Jeżeli pod uwagę wziąć liczbę pokoi i miejsc noclegowych, udział ten wynosił odpowiednio 40 i 38,3 proc. Najwięcej hoteli działa w Krakowie (154) i Warszawie (90), jednak to rynek warszawski oferuje najwięcej pokoi – 13 409, podczas gdy krakowski 10 425. W miastach wojewódzkich 179 (25,8 proc.) hoteli działa pod krajową lub międzynarodową marką, a udział markowych pokoi w podaży przekracza 51 proc. Najliczniej sieci hotelowe reprezentowane są w Warszawie (40 hoteli), Krakowie (32) i Wrocławiu (21).
Warszawa
Największym zainteresowaniem ze strony inwestorów i operatorów hotelowych niezmiennie cieszą się Warszawa i Kraków. W stolicy Polski funkcjonuje obecnie 90 skategoryzowanych hoteli. Hotele sieciowe posiadają 9189 pokoi (spośród wszystkich 3409) i 17 388 miejsc noclegowych (spośród wszystkich 25 594), co oznacza, że 40 hoteli działających pod krajową i zagraniczną marką (44,4 proc.) oferuje około 68 proc. pokoi i miejsc noclegowych w Warszawie. Uwzględniając jedynie sieci międzynarodowe (34 hotele), wskaźniki te wynoszą ok. 64,5 proc. dla pokoi i miejsc.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
STAN POLSKIEJ BAZY HOTELOWEJ NA 31.12.2017 R. KATEGORIA *
L. HOTELI
proc.
L. POKOI
proc.
L. MIEJSC NOCLEGOWYCH
proc.
182
6,6
6129
4,7
12 642
4,8
**
660
24,0
20 503
15,6
42 035
16,0
***
1434
52,2
59 919
45,5
119 120
45,4
****
403
14,7
36 565
27,7
71 723
27,3
*****
69
2,5
8673
6,6
17 085
6,5
Suma
2748
100
131 789
100
262 605
100
Źródło: urzędy marszałkowskie, Pro Value Sp. z o.o.
LICZBA HOTELI
LICZBA POKOI
LICZBA MIEJSC NOCLEGOWYCH
Dolnośląskie
299
14 720
29 157
Kujawsko-pomorskie
151
5395
10 323
Lubelskie
127
3977
7869
Lubuskie
68
2552
4862
Łódzkie
123
6440
12 002
Małopolskie
383
19 116
39 228
Mazowieckie
275
20 219
39 145
Opolskie
68
1661
3370
Podkarpackie
153
4851
9747
WOJEWÓDZTWO
Podlaskie
50
2496
5173
Pomorskie
210
11 061
22 369
Śląskie
226
10 797
21 945
Świętokrzyskie
111
3889
7834
Warmińsko-mazurskie
108
6206
12 821
Wielkopolskie
265
9507
18 924
Zachodniopomorskie
131
8902
17 836
SUMA
2748
131 789
262 605
Źródło: urzędy marszałkowskie, Pro Value Sp. z o.o.
NOWA PODAŻ HOTELI WedłuG WOJEWÓDZTW W 2017 R.
Źródło: urzędy marszałkowskie, Pro Value Sp. z o.o.
Pod względem liczby pokoi największy udział w łącznej podaży w mieście mają sieci: AccorHotels (24,5 proc.), Marriott International (12,5 proc.), Hilton Worldwide (8,1 proc.) i Carlson Rezidor Hotel Group (5,6 proc.).
www.e-restauracja.com
Hotele sieciowe z reguły dysponują znacznie większą liczbą pokoi i miejsc noclegowych w porównaniu z hotelami zarządzanymi niezależnie – średnia liczba pokoi i miejsc noclegowych w warszawskich hotelach sieciowych wynosi odpowiednio
229,7 i 434,7, podczas gdy w niemarkowych 84,4 i 164,1. Biorąc pod uwagę liczne projekty hotelowe obecnie w trakcie planowania/realizacji w Warszawie (5,5-6 tys. pokoi), z których zdecydowana większość to produkty markowe, w najbliższych latach ulegać będzie zmiana proporcji między hotelami sieciowymi i niesieciowymi na korzyść tych pierwszych. Na rynku pojawiać się będą nowe marki już istniejących sieci, jak również nieobecne do tej pory grupy hotelowe.
Kraków
Kraków posiada największą bazę hotelową spośród wszystkich miast w Polsce pod względem liczby hoteli, których funkcjonuje tam obecnie 154. Oferuje 20 884 miejsca noclegowe w 10 425 pokojach. Średnio jeden hotel dysponuje 135 miejscami noclegowymi i 67 pokojami. W sa mym 2017 r. baza miasta powiększyła się o siedem nowych hoteli. W przeciwieństwie do warszawskiego rynku w Krakowie pod względem liczby obiektów wyraźnie dominują hotele niezależne, stosunkowo niewielkie. W stolicy Małopolski operują 32 hotele sieciowe, z 4812 pokojami i 9361 miejscami noclegowymi, co stanowi odpowiednio 46,2 proc. i 44,8 proc. całkowitej podaży w mieście. Pod względem liczby pokoi największy udział w łącznej podaży mają sieci: AccorHotels (12,5 proc.), Hilton Worldwide (6,7 proc.) i Best Western Hotels & Resorts (6,3 proc.). Obecny pipeline w Krakowie szacujemy na 1,5 tys, pokoi, przeważają obiekty z segmentu upscale i upper upscale. Gdyby nie bariery wejścia, w tym przede wszystkim bardzo ograniczona podaż gruntów w centrum miasta, liczba projektów hotelowych byłaby dużo większa – Kraków i Warszawa w oczach zdecydowanej większości inwestorów i operatorów hotelowych oceniane są podobnie pod względem atrakcyjności inwestycyjnej.
Hotele przylotniskowe w miastach regionalnych
Rekordowe wyniki polskich portów lotniczych, w tym regionalnych (dotyczące liczby obsłużonych pasażerów), sprzyjały podejmowaniu decyzji o realizacji hoteli
www.e-hotelarz.pl
25
Raport z rynku HoReCa 2018
LICZBA HOTELI
L. POKOI
L. MIEJSC NOCLEGOWYCH
Białystok
16
1023
2071
Bydgoszcz
28
1566
2783
Gdańsk
49
3864
7359
Gorzów Wielkopolski
10
452
770
Katowice
18
1969
3584
MIASTO
Kielce
27
1145
2143
Kraków
154
10 425
20 844
Lublin
31
1413
2559
Łódź
33
3024
5345
Olsztyn
11
734
1475
Opole
14
500
1002
Poznań
66
3711
7031
Rzeszów
31
1230
2347
Szczecin
22
1785
3316
Toruń
28
1350
2564
Warszawa
90
13 409
25 594
Wrocław
57
4850
9347
Zielona Góra
8
221
396
52 671
100 530
SUMA
693
Źródło: urzędy marszałkowskie, Pro Value Sp. z o.o.
LICZBA HOTELI SIECIOWYCH W MIASTACH WOJEWÓDZKICH (31.12.2017)
Źródło: Pro Value Sp. z o.o., luty 2018
PLANOWANA PODAŻ HOTELI W WARSZAWIE Według SEGMENTACJI
przy lotniskach. W roku 2017 rozpoczęła się budowa hotelu Moxy (Marriott Int.) przy lotnisku Katowice-Pyrzowice. Kolejne zaplanowane inwestycje to Holiday Inn Express przy Porcie Lotniczym Rzeszów-Jasionka oraz Moxy na terenie Portu Poznań-Ławica. Rozważany jest także kolejny markowy hotel przy lotnisku Kraków-Balice.
Hotele biznesowe w otoczeniu biurowców
Utrzymuje się bardzo duże zainteresowanie realizacją projektów hotelowych przy centrach biurowych, co jest oczywiste, biorąc pod uwagę synergię funkcji biurowej i hotelowej. Turystyka biznesowa jest od zawsze głównym motorem rozwoju rynku hotelowego w Polsce, a obecnie trend ten jest wspierany przez rosnące zainteresowanie polskimi miastami ze strony turystów podróżujących w celach wypoczynkowych. Dzięki temu np. typowo biznesowe hotele w Warszawie odnotowują zmiany w segmentacji gości i zdecydowane wzrosty wskaźników obłożenia również w weekendy i w okresie wakacji. To z kolei zachęca inwestorów i deweloperów do kolejnych inwestycji w tym segmencie. W Warszawie najwięcej projektów hotelowych jest obecnie realizowanych w dzielnicach biurowych, czyli na Mokotowie i na Woli. Hampton by Hilton, FourPoints by Sheraton, Moxy-Residence Inn, Vienna House, Holiday Inn, ibis Styles, Puro – to przykłady marek, które pojawią się w tych dzielnicach Warszawy.•
PLANOWANA PODAŻ HOTELI W KRAKOWIE Według SEGMENTACJI
Źródło: Pro Value Sp. z o.o.
26 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Koniunktura na rynku będzie trwała Alex Kloszewski Hotel Professionals
N
ajwiększe miasta, z wyjątkiem Pozna nia, zanotowały wzrosty podstawo wych wskaźników efektywności w większości segmentów hotelowych. Dzięki rozwijającemu się sektorowi BPO oraz utrzy mującemu się trendowi spędzania wakacji w kraju (chociaż niesprzyjająca wakacyjna pogoda negatywnie wpłynęła na wyniki trój miejskich hoteli) rok 2017, jako czwarty rok z rzędu, zanotował pozytywne wyniki. W 2018 r. Polska będzie gospodarzem COP24 (24. sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w spra wie zmian klimatu, czyli tzw. konferencji klima tycznej) w Katowicach, co z pewnością zazna czy to miasto na mapie światowej. Na tym wydarzeniu zyska na pewno również Kraków. Pomimo wyzwań geopolitycznych na świe cie, a także turbulencji na scenie politycznej w kraju, w 2017 r. apetyt na nowe inwesty cji hotelowe w Polsce nie słabł. W ub.r. pol ski rynek hotelowy wzbogacił się o blisko 2 tys. sieciowych pokoi. Do najważniejszych i najciekawszych debiutów można zaliczyć AC by Marriott we Wrocławiu oraz Indigo i Holiday Inn City Center w Warszawie. Prognozujemy, że w 2018 r. na rynku poja
28 www.e-hotelarz.pl
wi się ponad 3 tys. nowych pokoi w hote lach sieciowych. Sprzyjająca sytuacja gospodarcza w strefie euro oraz silna polska gospodarka z rosnącą produkcją i rosnącym eksportem będą pozy tywnie wpływały na przemysł hotelowy. Wyzwaniem dla operatorów hotelowych będzie natomiast kwestia rynku pracy. Już od pewnego czasu wyraźnie widać kłopoty z pozyskiwaniem dobrze wykwalifikowanej kadry dla hoteli. Poziom stopy bezrobocia spadł do około 6 proc., co przekłada się na poważne trudności ze znalezieniem nowych pracowników, w związku z tym trend zatrud niania obywateli z Ukrainy i z dalszej zagrani cy będzie się utrzymywał. Sektor BPO, który znacząco generuje popyt na noclegi korporacyjne i z segmentu MICE, będzie nadal dynamicznie się rozwijał, jak przez ostatnie pięć lat. Ministerstwo Rozwoju szacuje, że w 2017 r. powstało 35 tys. nowych miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług biznesowych. Sektor ten zatrudnia obecnie ponad 250 tys. pracowników. Całkowita licz ba centrów usług w Polsce, w tym BPO, R&D, SSC, wynosi obecnie ok. 1,1 tys. Szacuje się, że do 2020 r. liczba ta wzrośnie o 1/3.
Rynek biurowy rośnie we wszystkich naj większych miastach. W budowie jest ponad 1,8 mln m kw. nowoczesnej powierzchni biu rowej, w samej Warszawie ok. 700 tys. m kw., co stanowi 15 proc. istniejącej podaży po wierzchni biurowej w stolicy. Wskutek Brexitu warszawski rynek biurowy zyskuje nowych zagranicznych najemców. Stolicą Polski są zainteresowane m.in. Goldman Sachs, JP Morgan Chase & Co., Credit Suisse czy Bank of America Merrill Lynch. Pekao SA i PKO BP szykują się do ekspansji, korzystając z exodu su kapitału z londyńskiego City. Wzrost PKB w Polsce w 2018 r. szacowa ny jest na 3,5-3,8 proc. Nadal będą wpływa ły do Polski fundusze unijne o łącznym budże cie 82,5 mld euro. Z drugiej strony, należy mieć na uwadze kwestie potencjalnej inflacji, rosną cych stóp procentowych i płac oraz bieżących napiętych relacji na linii Bruksela – Warszawa, a także niedzielnego zakazu handlu. Banki w dalszym ciągu będą wspierały inwe storów i finansowały nowe dobrze przeana lizowane projekty hotelowe, w tym w miej scowościach typowo turystycznych. Globalne efekty konsolidacji sieci hotelowych Marriott/ Starwood, AccorHotels/FRHI, Radisson/HNA
www.e-restauracja.com
FOT. freepik, archiwum
Średni poziom obłożenia hoteli w Polsce w 2017 r. wzrósł o około 1 pkt do poziomu 73,5 proc. Średnia stawka za pokój również się umocniła, wzrastając o 5,1 proc., a wskaźnik RevPAR o ponad 5,5 proc. Rok 2018 będzie kolejnym dobrym rokiem dla sektora hotelowego w Polsce, chociaż można się spodziewać lekkich spadków średniej stawki za pokój w miastach, w których pojawi się duża nowa podaż hotelowa.
Raport z rynku HoReCa 2018
będą dostrzegalne dla nowych inwestorów, chcących pozyskać konkurencyjną umowę franczyzową bądź umowę na zarządzanie z tymi sieciami. W związku z tym w 2017 r. zauważyliśmy nowy apetyt sieci hotelowych na projekty oparte na długoterminowej umo wie najmu lub umowie na zarządzanie z klau zulą Owner Priority Return, co jest nowością w Polsce. Podsumowując, uważamy, że koniunktu ra na rynku hotelowym w Polsce, zarówno pod względem sprzedaży, jak i dynamiczne go rozwoju nowych inwestycji znajdzie kon tynuację.
Globalne marki hotelowe w Polsce
Globalną siecią o największej liczbie pokoi hotelowych w Polsce pozostaje Orbis, nale żący do grupy AccorHotels. Pod koniec 2017 r. Orbis posiadał ponad 12 tys. pokoi w 71 obiektach w Polsce. W ub.r. otwarty został jeden hotel sieci Orbis – ibis Styles w Grudziądzu. Sieć planuje rozwój właściciel ski w siedmiu strategicznych miastach w Polsce oraz poszukuje lokalnych inwestorów fran czyzowych w mniejszych miastach. Orbis wprowadza również na rynek nowe marki AccorHotels. Planowane są otwarcia 5-gwiazd kowej marki MGallery by Sofitel we Wrocławiu i w Juracie. Orbis podpisał też umowę licen cyjną na wprowadzenie do Europy Wschodniej marki Aparthotels Adagio. Na drugim miejscu pod względem liczby oferowanych pokoi plasuje się sieć Hilton Worldwide. W 2017 r. na rynek weszły hote le Hampton by Hilton w Gdańsku Oliwie i w Lublinie. W tym roku kolejne hotele marki Hampton by Hilton otworzą się na warszaw skim Mokotowie, w Gdańsku, Poznaniu, Kaliszu i Oświęcimiu. W kolejnych latach hote le Hampton powstaną m.in. w Łodzi i Swarzędzu oraz następne dwa w Warszawie. W 2017 r. sieć Hilton ogłosiła powstanie nowego hotelu marki Hilton Garden Inn w Kołobrzegu oraz hotelu z debiutującą marką – Curio A Collection by Hilton w Poznaniu. W związku z przejęciem dwa lata temu przez Marriott International spółki Starwood Hotels & Resorts Worldwide Inc., sieć ta jest obecnie trzecią największą pod względem liczby pokoi siecią w kraju. W 2017 r. we Wrocławiu otwarty został pierwszy w Polsce hotel marki AC Hotels by Marriott. Szyld marki Marriott pojawił się w Sopocie (dawny hotel Mera SPA). W 2018 r. w Warszawie gości przywitają hotele debiutanckich marek sieci
www.e-restauracja.com
Marriott: Renaissance przy Lotnisku Chopina oraz Moxy w Centrum Praskim Koneser. W kolejnych latach pojawią się następne hote le marki Moxy (w Warszawie w kompleksie z Residence Inn na Mokotowie, w Katowicach-Pyrzowicach, Poznaniu, Szczecinie), Courtyard w Szczecinie, drugi w Polsce hotel AC by Marriott zlokalizowany w Warszawie, w Krakowie zadebiutuje marka Autograph Collection. W ciągu najbliższych dwóch-trzech lat będziemy również świadkami wejścia do Polski kilku nowych marek należących do global nych sieci. W Warszawie Crowne Plaza i Staybridge Suites sieci IHG, Raffles Hotels & Resorts z portfolio AccorHotels, w Krakowie Radisson Red grupy Carlson Rezidor, w Poznaniu Sure Hotel by Best Western – to przykłady debiutanckich marek, które wkrót ce zawitają do Polski. W 2017 r. działalność rozpoczął pierwszy w Polsce obiekt sieci Leonardo Hotels – Leonardo Royal Hotel Warszawa (poprzednio JM Hotel Warszawa Centrum). Leonardo Hotels to europejski oddział Grupy Fattal Hotels Group, który obejmuje marki: Leonardo Hotels, Leonardo Royal Hotels, Leonardo Boutique Hotels oraz NYX Hotels. W najbliż szych latach można spodziewać się pojawie nia kolejnych hoteli z portfolio Leonardo Hotels w Polsce. Zagraniczne sieci hotelowe coraz częściej kierują uwagę w stronę kurortów nadmor skich i górskich. W 2017 r. w kompleksie Baltic Park Molo w Świnoujściu otwarto 5-gwiazd kowy Radisson Blu. Radisson Blu powstaje również w Zakopanem, w tym samym mie ście planowany jest też Four Points by Sheraton. W minionym roku ogłoszono plany
budowy hotelu Hilton Garden Inn w Koło brzegu oraz MGallery by Sofitel w Juracie.
Rynek hotelowy w Polsce
W Polsce funkcjonuje ponad 2,7 tys. hote li, oferujących łącznie ponad 130 tys. pokoi, z czego około 45 proc. w standardzie trzech gwiazdek. Rynek zdominowany jest przez hote le nienależące do sieci hotelowych we wszyst kich kategoriach, oprócz pięciu gwiazdek, gdzie udział pokoi sieciowych wynosi ponad 60 proc. Segment pokoi 4-gwiazdkowych również odznacza się dużym udziałem pokoi siecio wych – blisko 48 proc. pokoi działa pod szyl dem globalnej, regionalnej bądź polskiej marki. W 2017 r. najsłabsze przyrosty przycho dów w Polsce odnotowała kategoria hoteli segmentu luxury & upper upscale. Spowo dowane to było spadkami obłożenia o około 2,5 proc. Co prawda zniwelował to 3-procen towy wzrost średniej ceny ADR, ale ten seg ment hoteli nie może pochwalić się taką dyna miką przyrostu przychodów jak pozostałe kategorie. W ujęciu nominalnym hotele z tego segmentu osiągały stawkę na poziomie nie spełna 450 zł przy średniorocznym obłoże niu na poziomie 75 proc. Pozostałe hotele zarówno z kategorii mid scale, jak i economy odnotowały ponad 7-proc. wzrost przychodów. W obu segmentach zmia na w przychodach spowodowana była ponad 5-proc. wzrostem ADR i 2-punktowym wzro stem obłożenia. Hotele kategorii midscale osiągały średnią cenę w wysokości 277 zł, a obłożenie na poziomie 73 proc. Hotele kate gorii economy mogą pochwalić się podobnym obłożeniem, ale przy znacząco niższej staw ce ADR – średnio 174 zł.
www.e-hotelarz.pl
29
Raport z rynku HoReCa 2018
WARSZAWA W Warszawie działa 90 hoteli, które ofe rują ponad 13,5 tys. pokoi. Dominują poko je 3- i 4-gwiazdkowe, które stanowią odpo wiednio 33 i 31,5 proc. podaży. Hotele 5-gwiazdkowe oferują blisko 3 tys. pokoi (czyli aż ponad 20 proc., co jest też wyróżnikiem warszawskiego rynku na skali ogólnokrajo wej). 65 proc. pokoi w Warszawie funkcjo nuje pod szyldem globalnej marki sieciowej. Porównując średnie obłożenie w stoli cach Europy Wschodniej, zauważamy, że warszawski rynek charakteryzuje się bar dzo wysokimi poziomami obłożenia. W porównaniu z innymi stolicami regionu CEE Warszawa osiągnęła wynik 79,4 proc., ustępując jedynie Pradze o 1,2 pkt. Pod względem stawek za pokój liderem w tej części Europy stał się Budapeszt ze śred nią ceną 86 euro, co było wynikiem lep szym od Warszawy aż o 11 euro. Warszawskie hotele 5-gwiazdkowe w 2017 r. uzyskały bardzo dobre wyniki. Zaobserwować można było wprawdzie nie znaczny, 3-proc. spadek obłożenia, ale był on zrekompensowany przez wzrost ADR o 8 proc. Najwyższy ADR osiągnięty przez hotel w tej kategorii wyniósł prawie 180 euro, co było wynikiem o ponad 50 proc. lepszym od średniej wartości dla tej kategorii. Średni wynik ADR dla hoteli 5-gwiazdkowych wyniósł 116 euro przy obłożeniu na pozio mie 78 proc. Pomimo spadku obłożenia wskaźnik RevPAR wyrażony w złotych był o 5 proc. wyższy niż w 2016 r. Rynek hote lowy z zainteresowaniem oczekuje na otwar cie hotelu Raffles, którego wyniki mogą usta nowić nowe rekordy w segmencie hoteli o najwyższym standardzie. W 2017 r. hotele 4-gwiazdkowe, w odróżnieniu od 5-gwiazdkowych, osią gnęły wyższy poziom obłożenia, który wyniósł 83 proc. i był o 2 pkt wyższy niż rok wcześniej. Wyższy poziom obłożenia oraz wzrost stawki ADR o 10 proc. rok do roku przyczyniły się do dynamicznego wzrostu przychodów na pokój aż o 12 proc. Średnio hotele tej kategorii mogły liczyć na stawki ADR na poziomie 72 euro. Warszawskie hotele 3-gwiazdkowe odnotowały 5-proc. wzrost obłożenia – jednak w tym wypadku nie zauważamy dużych wzrostów dziennej stawki za pokój. ADR dla tej kategorii kształtował się na poziomie 245 zł i był o 2 proc. wyższy rok do roku, co w sumie przełożyło się na 7-proc. wzrost przychodów.
30 www.e-hotelarz.pl
KATEGORIA
ADR
OCC.
5*****
116 euro
78 proc.
4****
72 euro
83 proc.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
W minionym roku na warszawski rynek weszły trzy hotele, wszystkie w standar dzie 4-gwiazdkowym – Indigo Nowy Świat z 60 pokojami, Golden Tulip Airport z 90 pokojami i Holiday Inn City Center na gra nicy Śródmieścia i Woli z 256 pokojami. W 2017 r. dawny JM Hotel, otwarty w 2013 r., przeszedł proces rebrandingu, w wyniku którego funkcjonuje obecnie pod szyldem marki nieobecnej dotychczas
zlokalizowany przy lotnisku i pierwszy hotel tej marki w Europie Środkowo-Wschodniej. Wzbogaci stołeczny rynek o 225 pokoi. Powstający w wielofunkcyjnym komplek sie Centrum Koneser hotel Moxy Warsaw Praga (141 pokoi) to kolejny obiekt, który przywita gości w 2018 r., i będzie to pierw szy w Polsce reprezentant lifestyle'owej marki sieci Marriott. W tym roku otworzy się także kolejny (trzeci już w stolicy) hotel pod marką Hampton by Hilton na Służewcu Przemy słowym oraz pierwszy w Warszawie ibis Styles przy ul. Grzybowskiej 43, który powstaje w wyniku adaptacji nowo wybu dowanego budynku biurowego. Latem 2017 r. regionalna sieć Vienna House ogło siła plany otwarcia na Mokotowie
Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
w Polsce sieci Leonardo Hotels i nosi nazwę Leonardo Royal Warsaw. Z kolei w II kw. 2017 r. sfinalizowano transakcję sprzedaży hotelu Radisson Blu Centrum. Nieruchomość nabył fundusz inwestycyjny Europa Capital i ogłosił plany jej renowacji. W 2018 r. będziemy świadkami wejścia na warszawski rynek trzech hoteli z debiu tującymi na polskim rynku markami. W maju otworzy się długo oczekiwany pierwszy prawdziwie luksusowy hotel w Polsce: Raffles Europejski, który zaofe ruje 106 ekskluzywnych pokoi i aparta mentów. Wcześniej rozpocznie działalność hotel Renaissance Warsaw Airport. Będzie to pierwszy w Polsce 5-gwiazdkowy hotel
164-pokojowego hotelu w standardzie 4-gwiazdkowym. Według zapowiedzi inwe stora, hotel ma być uruchomiony w III kw. 2018 r. Najwięcej otwarć hotelowych przewi dzianych jest jednak na lata 2019-2020. Do najciekawszych inwestycji można zali czyć m.in. hotel sieci Motel One, powsta jący przy ul. Tamka z 330 pokojami, czy pierwszy w Polsce hotel marki typu exten ded-stay Staybridge Suites sieci IHG, pla nowany na Ursynowie. Pod koniec 2017 r. u zbiegu ul. Koszy kowej i Wilczej rozpoczęła się budowa kolejnego 5-gwiazdkowego hotelu – The Bridge, który stanowił będzie drugą część
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
hotelu Rialto. Otwarcie obiektu z 80 poko jami przewidziane jest na III kw. 2019 r. W 2019 r. w planach jest także otwar cie 4-gwiazdkowego hotelu Altus ze 110 pokojami, zlokalizowanego w centrum przy ul. Pankiewicza. Obszarem zaintere sowania wśród inwestorów hotelowych wciąż pozostaje Służewiec Przemysłowy. W budowie oraz planach jest obecnie ponad 1,5 tys. pokoi w siedmiu obiek tach, mających działać pod szyldem sieci hotelowych. To wspomniane Hampton by Hilton i Vienna House, obydwa przy ul. Postępu, dwumarkowy obiekt MoxyResidence Inn oraz Four Points by Sheraton sieci Marriott, a także Holiday Inn i Holiday Inn Express sieci IHG oraz hotel polskiej sieci Focus Hotel Premium przy ul. Woronicza. W IV kw. 2017 r. firma Ghelmaco Poland ogłosiła zawarcie z siecią IHG umowy na zarządzanie dwiema markami hotelowy mi – debiutującą w Polsce Crowne Plaza oraz Holiday Inn Express. Inwestycja hote lowa powstaje w wielofunkcyjnym kom pleksie The Warsaw Hub. Łącznie hotele te zaoferują około 430 pokoi. W 2017 r. ogłoszono także plany reali zacji hotelu marki Holiday Inn przy Dworcu Zachodnim z 217 pokojami, grupa Orbis planuje otworzyć w tym roku ibis Styles ze 179 pokojami, który powstanie na Solcu obok hotelu ibis Budget. Hotel marki ibis Styles oferujący około 215 pokoi sprzeda wanych w systemie condo ma się otwo rzyć także we Włochach. W realizacji pozostają hotel polskiej marki Puro przy ul. Widok oraz ekskluzyw ny obiekt sieci Likus Hotele, powstający w wyniku przebudowy przedwojennego budynku dawnego hotelu Warszawa. Puro przymierza się też do budowy kolejnego hotelu na obszarze tzw. bliskiej Woli.
FOT. wizualizacja
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Mimo że wzrost podaży w stolicy w 2017 r. był niewielki (łącznie nieco ponad 300 pokoi), to Warszawa była niewątpli wie liderem pod względem liczby ogłoszo nych nowych inwestycji hotelowych. Obecnie w „pipeline” na następne cztery lata w budowie oraz planach jest ponad 5,7 tys. pokoi, z czego ponad 90 proc. to pokoje sieciowe. Kolejny rok z rzędu warszawskie obiek ty przyjęły rekordową liczbę turystów – w pierwszych trzech kwartałach 2017 r.
www.e-restauracja.com
z warszawskiej bazy noclegowej skorzy stało 2,65 mln turystów, co stanowi około 14-proc. wzrost w stosunku do tego same go okresu roku poprzedniego. Polepszona infrastruktura komunikacyj na (otwarcie i rozbudowa II linii metra),
W II kw. 2017 r. Polish Office Research Forum, w związku ze zmieniającą się struk turą warszawskiego rynku biurowego, wprowadziło zmiany granic oraz nazwy stref biznesowych. Najwięcej zmian zaszło w strefach centralnych Warszawy, gdzie
180 euro – tyle wynosiła średnia cena za pokój w 2017 r. w najlepszym hotelu 5-gwiazdkowym w Warszawie. Średni wynik ADR dla warszawskich hoteli 5-gwiazdkowych wyniósł 116 euro przy obłożeniu na poziomie 78 proc. bogata oferta restauracji, klubów, kawiar ni, galerii handlowych, muzeów (np. Muzeum Historii Żydów Polskich), malow niczych parków, festiwali, międzynarodo wych wydarzeń muzycznych, wystaw, kul tury, wydarzeń sportowych generują zain teresowanie coraz większej liczby tury stów ofertą hotelową stolicy również w weekendy. W Warszawie w budowie oraz w pla nach jest ponad milion metrów kwadrato wych powierzchni biurowej, które trafią na rynek w ciągu następnych pięciu lat, generując popyt na kolejne pokoje wśród gości biznesowych. Obserwujemy również skutki zapowiadanego Brexitu. Jesienią 2017 r. bank inwestycyjny JP Morgan ofi cjalnie ogłosił plany otwarcia w Warszawie centrum operacyjnego, które zatrudni 2,5 tys. osób. Placówka banku ma zostać uruchomiona w połowie 2018 r. Goldman Sachs planuje zwiększenie zatrudnienia w Warszawie w przyszłym roku o 50 proc.
obecnie wyrasta najwięcej biurowców. Nowa strefa Centrum została podzielona na dodatkowe cztery podstrefy, wśród któ rych Centrum Zachodnie, obejmujące tere ny wokół Ronda Daszyńskiego, charakte ryzuje się najwyższą aktywnością dewe loperską. Największe powstające projek ty w stolicy to Varso (140 tys. m kw.) przy Dworcu Centralnym, The Warsaw Hub (75 tys. m kw.) przy Rondzie Daszyńskiego i znajdująca się w pobliżu Mennica Legacy Tower (63,8 tys. m kw.). 2017 r. bardzo dobrym wynikiem zakoń czy również Lotnisko Chopina – od stycznia do końca listopada obsłużyło 15,6 mln pasa żerów, czyli o ponad 23 proc. więcej niż w roku ubiegłym. Wiosną 2018 r. Lotnisko Chopina zyska nowe bezpośrednie połącze nie z Azją Południowo-Wschodnią. PLL LOT rozpoczyna rejsy z Warszawy do Singapuru, dzięki czemu liczba połączeń długodystan sowych z warszawskiego portu do Azji w sezonie letnim wzrośnie do dziewięciu.
www.e-hotelarz.pl
31
Raport z rynku HoReCa 2018
KRAKÓW W Krakowie działa blisko 160 hoteli, które dostarczają ok. 10,4 tys. pokoi, najwięcej w seg mencie 3-gwiazdkowym – ok. 39 proc. oraz 4-gwiazdkowym – ok. 38,6 proc. Hotele w naj wyższej 5-gwiazdkowej kategorii stanowią około 11 proc. całkowitej podaży. Kraków, zaraz po Warszawie, jest najlepszym pod względem wyników rynkiem hotelowym. Ze średnim wynikiem obłożenia na poziomie 79 proc. i stawką ADR 315 zł dogania stolicę i staje się drugim najważniejszym rynkiem w Polsce. Hotele 5-gwiazdkowe osiągnęły średnią cenę na poziomie 522 zł z 83-proc. obłożeniem, co przełożyło się na RevPAR w wysokości 433 zł (podczas gdy w Warszawie wyniósł on ok. 380 zł). W kategorii 4-gwiazdkowej zauważa my duże zróżnicowanie w wynikach poszcze gólnych hoteli. Te położone bliżej centrum mogą przeważnie poszczycić się obłożeniem na pozio mie 84 proc. ze stawkami od 80 do 90 euro za pokój. Dla całej kategorii obłożenie uplasowa ło się na poziomie 74 proc. i było wynikiem o 1 pkt lepszym rok do roku. Znacząco jednak zmieniła się stawka za pokój, bo wyniosła śred nio 304 zł, co pozwoliło na 6-proc. wzrost ADR i w rezultacie 7-proc. wzrost RevPAR. Rok 2017 był trudniejszy dla hoteli z kate gorii trzech gwiazdek. Tutaj zarówno obłoże nie, jak i dzienna stawka były niższe od wyni ków ubiegłorocznych. Ponad 2-proc. spadek obłożenia przy takiej samej jak rok wcześniej średniej cenie spowodował, że RevPAR w tej kategorii spadł o ok. 2,5 proc. W ujęciu nomi nalnym obłożenie dla tej kategorii wyniosło 77 proc. przy stawce na poziomie 206 zł. KATEGORIA
ADR
OCC.
5*****
522 zł
83 proc.
4****
304 zł
74 proc.
3***
206 zł
77 proc.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
W 2017 r. w Krakowie otwarte zostały trzy hotele: 4-gwiazdkowe INX Design Hotel (122 pokoje) i Grand Ascot Hotel (65) oraz 5-gwiazd kowy Unicus Palace (60), zlokalizowany przy ul. Floriańskiej vis a vis Hotelu Unicus. Na etapie wykończenia jest B&B Hotel ze 120 pokojami W planach na następne lata są otwarcia m.in. 5-gwiazdkowego butikowego hotelu Ferrus przy ul. Kopernika oraz drugiego w tym mieście hotelu marki Puro, który powsta je na Kazimierzu. W 2017 r. grupa deweloper
32 www.e-hotelarz.pl
ska Angel Poland Group ogłosiła wprowadze nie do Polski nieobecnej dotąd marki Autograph Collection by Marriott. Hotel ten, który powsta je w zabytkowej kamienicy w bezpośrednim sąsiedztwie Wawelu, będzie najbardziej luksu sowym obiektem w Krakowie. Zaoferuje 125 pokoi, apartamenty oraz centrum SPA.
nowili turyści zagraniczni. Stały popyt ze stro ny turystów wypoczynkowych jest wzmacnia ny przez coraz większy popyt biznesowy. W 2017 r. stolica Małopolski przekroczyła 1 mln m kw. nowoczesnej powierzchni biuro wej, a w budowie jest kolejne 250 tys. m kw. Kraków jest największym po Warszawie ryn
Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
Kolejną wyjątkową inwestycją zapowiedzia ną w minionym roku jest wielofunkcyjny kom pleks Unity Center z 230-pokojowym hotelem także debiutującej w Polsce marki – Radisson Red. Kompleks powstaje w związku z przebu dową słynnego „Szkieletora”, a jego otwarcie przewidziane jest na jesień 2019 r. Według informacji medialnych, przy ul. Długiej 78/80 planuje się otwarcie 4-gwiazdkowego hotelu, który udostępni 60 pokoi, a także designerską strefę SPA oraz lifestyle'ową restaurację. Firma Sunshine Property zapowiada budowę dwóch nowych obiektów przy Dworcu PKP w Kra kowie. Jeden z nich powstanie przy ul. Lubicz 9 i zajmie wnętrza przebudowanej trzypiętro wej kamienicy z poddaszem. Dysponować będzie 61 pokojami. Na tyłach tej inwestycji wybudowany zostanie nowy obiekt hotelowy – 4-gwiazdkowy hotel z 70 pokojami.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Przyrost podaży pokoi na najbliższe lata w Krakowie jest płynnie rozłożony w czasie i raczej nie spowoduje gwałtownych zmian na rynku hotelowym. W pierwszej połowie 2017 r. z oferty kra kowskich obiektów noclegowych skorzystało prawie 1,08 mln turystów (ok. 400 tys. więcej niż rok wcześniej), w tym ponad połowę sta
kiem biurowym w Polsce i generuje 30 proc. zapotrzebowania na nowoczesne powierzch nie biurowe poza stolicą. Pozostaje też liderem pod względem zatrudnienia w sektorze usług biznesowych. W centrach usług w I kw. 2017 r. pracowało blisko 56 tys. osób. Wzrost znacze nia biznesowego miasta zaowocuje w przy szłości również wzrostem popytu na usługi noclegowe generowanego przez turystów biz nesowych. Popyt tworzy również nowa infrastruktura konferencyjno-kongresowo-widowiskowa. W pierwszych dwóch kwartałach 2017 r. w obiektach Tauron Arena oraz ICE Centrum Kongresowe zorganizowano łącznie 76 imprez masowych, w których uczestniczyło łącznie 174,5 tys. osób. Pozytywnie na branżę hotelową w Krakowie wpływa także szeroka oferta linii lotniczych na krakowskim lotnisku. Kraków Airport, które jest drugim lotniskiem w Polsce pod względem licz by obsłużonych pasażerów i największym por tem regionalnym, zakłada zakończenie roku z wynikiem 5,2 mln odprawionych pasażerów, co będzie kolejnym rekordem. W minionym roku krakowskie lotnisko zyskało 27 nowych połączeń, w tym m.in. do Chicago oraz Tel Awiwu. W 2018 r. siatka połączeń zostanie poszerzona o wschodnie kierunki – do stolicy Ukrainy oraz Dubaju.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
TRÓJMIASTO W Trójmieście działają 83 hotele z ponad 6,4 tys. pokoi. Dominują pokoje 3-gwiazdko we (blisko 47 proc.), z czego więcej niż poło wa nie przynależy do żadnej sieci. Drugi pod względem wielkości jest segment hoteli 4-gwiazdkowych, obejmujący około 29 proc. wszystkich pokoi. Najwyższy segment 5-gwiazdkowy stanowi blisko 12 proc. poda ży pokoi. Dla Trójmiasta rok 2017 był dosyć trudny. Podsumowując wszystkie kategorie, zauwa żamy 3,5-proc. spadek RevPAR, wynikający głównie ze spadku średnich cen. Niestety, w szczycie sezonu wakacyjnego pogoda była dosyć deszczowa, co skutecznie odstraszało od odwiedzin polskich plaż. Większe spadki przychodów odnotował jedynie Poznań. Dla wszystkich kategorii obłożenie upla sowało się na poziomie 72 proc. przy dzien nej stawce ADR w wysokości 334 zł. Pod względem wysokości stawki za pokój Trójmiasto osiągnęło najwyższy poziom w Polsce. Obłożenie w hotelach 5-gwiazd kowych wzrosło o 1 pkt w porównaniu z zeszłym rokiem, lecz jednocześnie hotele te odnotowały spadek dziennych stawek o 5 proc. Średnio dla tej kategorii obłożenie wyniosło 73 proc., a dzienna stawka 500 zł. Wyniki trójmiejskich hoteli 4-gwiazdkowych były dużo lepsze, mogły się one pochwalić wzrostem poziomu ADR o 10 proc. rok do roku do poziomu 298 zł, przy jednoczesnym spadku obłożenia o 2 pkt. Hotele 3-gwiazd kowe odnotowały 2-proc. wzrost zarówno w obłożeniu, jak i stawce ADR. W wyniku tych wzrostów średnio obłożenie wzrosło do 66 proc., a stawka za pokój do 240 ZŁ. KATEGORIA 5*****
ADR
obłożenie
500 zł
73 proc.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
Kolejny rok z rzędu Trójmiasto plasuje się na pierwszym miejscu pod względem naj większej liczby pokoi dostarczonych na rynek. W 2017 r. wzbogaciło się o ponad 400 pokoi. Wiosną na Wyspie Spichrzów otworzył się hotel Number One firmy Dekpol ze 172 poko jami, latem pierwszych gości przywitał Craft Beer Central Hotel z 39 pokojami i własnym browarem, zlokalizowany przy Dworcu Głównym PKP, w październiku ruszył Hampton by Hilton Gdańsk Oliwa ze 101 pokojami. Ponadto w lipcu otwarta została druga część hotelu Puro na Wyspie Spichrzów
34 www.e-hotelarz.pl
ze 118 pokojami, obecnie hotel ten dyspo nuje 211 pokojami. Wszystkie zlokalizowa ne są w Gdańsku. W maju 4-gwiazdkowy hotel Mera SPA dołączył do największej sieci hotelowej na świecie, Marriott International, zostając drugim w Polsce, po warszawskim otwartym w 1989 r., hotelem pod flagową marką Marriott. Z kolei dwa trójmiejskie obiekty, którymi zarządza grupa Dobry Hotel – Bonum w Gdańsku i Villa Aqua w Sopocie – wyszły z sieci Best Western W tym roku na rynek trójmiejski wejdzie blisko 700 pokoi. Zapowiadane jest otwar cie trzeciego w Gdańsku hotelu marki Hampton by Hilton, który mieścić się będzie
ul. Pszennej na Wyspie Spichrzów planowa na jest natomiast inwestycja Nowy Spichlerz – kompleks hotelowo-usługowo-mieszkanio wy m.in. z hotelem ibis Budget liczącym ok. 172 pokoi. Firma Dekpol, będąca właścicie lem kompleksu Nowa Motława z hotelem Number One, zapowiedziała budowę kolej nego kompleksu na Wyspie Spichrzów – Grano Residence z hotelem w standardzie 5-gwiazdkowym ze 136 apartamentami sprze dawanymi w systemie condo. Na 2018 r. przesunięto rozpoczęcie prac budowlanych nowej bazy dla ośrodków żeglarskich Nowa Marina Gdynia. Znajdzie się tu wielofunkcyjne centrum hotelowo-biu
Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
przy ul. Lektykarskiej na Starym Mieście. Na Wyspie Spichrzów otworzy podwoje 4-gwiazdkowy hotel Deo Gdańsk Old Town Conference & Spa oferujący ponad 350 pokoi, a w Jelitkowie ruszyć ma pierwszy w Gdańsku hotel marki ibis Budget z 76 pokojami. Na I kw. 2018 r. zaplanowane jest także otwar cie hotelu IBB Długi Targ z 90 pokojami. Sopocki rynek wzbogaci się natomiast o 4-gwiazdkowy hotel polskiej sieci Focus Hotel Premium z 70 pokojami. Do innych znaczących inwestycji powsta jących w Trójmieście można zaliczyć kolejny hotel na Wyspie Spichrzów – Holiday Inn Gdańsk City Center z 236 pokojami objęty inwestycją Granaria oraz Radisson Blu w Sopocie z 230 pokojami. Hotele te przy witać mają pierwszych gości w 2019 r. Grupa Arche ogłosiła plany przekształcenia w obiekt hotelowy Dworu Uphagena w Gdańsku. W obiekcie ma się znaleźć 241 pokoi i apar tamentów oraz centrum konferencyjne. Przy
rowe z punktami usługowymi. W Gdyni zapo wiedziano także budowę 80-pokojowego 3-gwiazdkowego hotelu 14 Avenue przy al. Zwycięstwa 14.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
W Trójmieście boom inwestycyjny koncen truje się głównie w Gdańsku w obrębie Wyspy Spichrzów i Starego Miasta, gdzie do końca 2020 r. planowane jest oddanie ponad tysiąca pokoi i apartamentów na wynajem. Na III kw. 2018 r. przy Stadionie Energa Gdańsk zapla nowano rozpoczęcie wielofunkcyjnej inwesty cji rozrywkowo-rekreacyjnej Nautilus Gdańsk, zakładającej budowę oceanarium, jaskini 5D+, egzotycznej laguny, hotelu i galerii medycznej. W 2017 r. Gdańsk znalazł się w czołówce orga nizowanego przez brukselską organizację tury styczną konkursu „European Best Destinations 2017”, zajmując trzecią pozycję wśród najlepszych europejskich destynacji 2017 r.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018 Trójmiasto jest trzecim największym regio nalnym rynkiem biurowym w Polsce, gdzie popyt na powierzchnie biurowe pozostaje duży, a poziom pustostanów jest jednym z najniższych w Polsce wśród największych miast regionalnych. Trójmiasto staje się coraz bardziej rozpoznawalną marką dla global nych firm, co przekłada się także na nieusta jący rozwój sektora usług wspólnych. W 2017 r. w Gdańsku centrum usług otwo rzyły m.in. japońskie koncerny Fujifilm oraz Ricoh. W I kw. 2017 r. zatrudnienie w cen trach usług biznesowych w Trójmieście wynosiło 19 tys. osób, czyniąc Trójmiasto czwartym największym ośrodkiem usług biz nesowych w Polsce. Biorąc pod uwagę roz wój rynku biurowego, przewidujemy, że popyt na usługi hotelowe wśród turystów biznesowych będzie w Trójmieście stale rósł, zmniejszając efekt sezonowości popytu tury stycznego.
WROCŁAW Wrocławski rynek hotelowy oferuje ponad 5 tys. pokoi w 58 obiektach, z czego ok. 68 proc. stanowią pokoje w hotelach siecio wych. Segment 5-gwiazdkowy stanowi około 15 proc. całkowitej podaży pokoi. Wrocław w praktyce utrzymał obłożenia z roku 2016, a jednocześnie odnotował wzrost średniej ceny za pokój o 5 proc., dzięki czemu wzrósł RevPAR tutejszych hoteli. Jednak hote le 4-gwiazdkowe zanotowały gorsze od ubie głorocznych wyniki zarówno w obłożeniu, jak
Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
www.e-restauracja.com
i w stawce za pokój, co przyczyniło się do 2-proc. spadku przychodów w tej kategorii. Ich obłożenie wyniosło 74 proc. przy stawce na poziomie 255 zł. Wyższym obłożeniem, bo na poziomie 78 proc., mogły się poszczycić hotele 3-gwiazdkowe przy stawce na pozio mie 170 zł. Dla całego rynku stawka za pokój uplasowała się na poziomie 240 zł przy obło żeniu 74 proc. KATEGORIA
ADR
OCC.
4****
255 zł
74 proc.
3***
170 zł
78 proc.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
W 2017 r. otwarty został jeden hotel– pierwszy w Polsce pod marką AC Hotels by Marriott z 91 pokojami. Na 2018 r. zapowia dane jest otwarcie dwóch hoteli: 64-pokojo wego condohotelu Best Western Premier Wrocław City Center oraz 147-pokojowego DB Hotelu przy ul. Strzegomskiej. W listopadzie 2017 r. wmurowano kamień węgielny pod pierwszy w Polsce hotel marki MGallery by Sofitel, należącej do AccorHotels. Ten 184-pokojowy obiekt ma być gotowy w II kw. 2019 r. Jesienią 2017 r. ruszyła także przebudowa zabytkowego gmachu przy pl. Nankiera w centrum Wrocławia, gdzie powstać ma 4-gwiazdkowy hotel z 40 poko jami i zapleczem SPA. W 2017 r. rozpoczęły się też prace przy rewitalizacji 172-pokojo wego hotelu Grand naprzeciwko Dworca
PKP, które zakończyć się mają na przełomie lat 2020/2021. Spółka Holding Liwa, będą ca właścicielem działki między Operą Wrocławską a Narodowym Forum Muzyki, zapowiada budowę luksusowego hotelu liczą cego ok. 145 pokoi, ale inwestycja ta pozo staje na etapie planowania. Z kolei spółka Altus Hotel Mięczkowski zamierza otworzyć przy ul. Wierzbowej w dawnym Pałacu Leipzigera 5-gwiazdkowy Altus Palace ofe rujący około 90 pokoi. Inwestycję hotelarską zapowiada też Grupa Arche w poklasztornym kompleksie na Karłowicach. Podsumowując, w ciągu najbliższych lat podaż pokoi będzie rosła w umiarkowanym tempie, a nowe obiekty bez większych trud ności powinny zostać wchłonięte przez rynek.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
W lipcu 2017 r. we Wrocławiu odbyły się igrzyska The World Games, które odniosły organizacyjny sukces. Podczas 10-dniowej imprezy miasto przyjęło 40 tys. uczestników, 3,5 tys. zawodników ze 112 krajów świata, a także 1,6 tys. wolontariuszy oraz 700 dzien nikarzy z 50 krajów. 2017 r. był również bardzo dobrym rokiem dla wrocławskiego rynku biurowego. Wrocław jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się rynków regionalnych w Polsce, przy bar dzo niskim poziomie pustostanów wśród naj większych miast. Od stycznia do września 2017 r. we Wrocławiu wynajęto najwięcej powierzchni biurowej wśród wszystkich ryn ków regionalnych. Zgodnie z prognozami, do końca 2018 r. zasoby powierzchni biurowej przekroczą 1 mln m kw. Wrocław cieszy się również dużym powo dzeniem jako lokalizacja outsourcingowa dla najemców typu BPO i SSC, co zostało doce nione w rankingach międzynarodowych. Miasto jest także krajowym liderem w zakre sie rozwoju centrów R&D. Znajduje się w czo łówce największych centrów usług bizneso wych w Polsce pod względem zatrudnienia, plasując się na trzecim miejscu po Krakowie i Warszawie, z 40 tys. miejsc pracy w tym sektorze. Bardzo dobre wyniki osiąga również wro cławskie lotnisko. Przez pierwsze dziesięć mie sięcy 2017 r. Port Lotniczy Wrocław obsłużył blisko 2,5 mln pasażerów, czyli więcej niż w całym 2016 r. Jesienią linia lotnicza Wizz Air zapowiedziała rozbudowę swojej bazy we Wrocławiu, a także uruchomienie wiosną 2018 r. czterech nowych połączeń – do Porto, Bazylei, Goeteborga i gruzińskiego Kutaisi.
www.e-hotelarz.pl
35
Raport z rynku HoReCa 2018
POZNAŃ W Poznaniu działają 62 hotele z 3,7 tys. pokoi, z czego 58 proc. pokoi działa w sieci globalnej bądź polskiej. Najwięcej pokoi funkcjonuje w stan dardzie 4-gwiazdkowym – blisko 41 proc., z tego więcej niż połowa pod globalną marką. Wśród pokoi 3-gwiazdkowych do międzynarodowych sieci należy zaledwie 10 proc. pokoi. Spośród analizowanych miast Poznań osią gnął najgorsze wyniki obłożenia hoteli. Spadek obłożenia wraz ze spadkiem ADR przyczyniły się do 6-proc. spadku przychodów. Obłożenie poznańskich hoteli było na poziomie 60 proc. przy średniej stawce za pokój 275 zł.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
Na początku 2017 r. otwarto 4-gwiazdkowy hotel DeSilva Premium z 60 pokojami w pobliżu Starego Rynku. Wiosną tego roku ruszyć ma 3-gwiazdkowy hotel Altus ze 110 pokojami, powstający w jednym z wieżowców Domów Towarowych Alfa, oraz 117-pokojowy Hampton by Hilton Old Town. Trwa przebudowa i moder nizacja hotelu Novotel Poznań Centrum, w wyni ku której powstanie dwumarkowy kompleks – Novotel i ibis z 520 pokojami (obecnie sam Novotel oferuje 480 pokoi). W 2018 r. otwarty ma być też hotel Park Inn by Radisson ze 166 pokojami. W 2017 r. sieć Focus Hotels podpisała umowę na otwarcie w II kw. 2018 r. 94-pokojowego hote lu w standardzie trzech gwiazdek przy ul. Serafitek. W dawnej synagodze przy ul. Wronieckiej zapro jektowano 100-pokojowy hotel, który działać ma pod debiutującą na polskim rynku marką Curio A Collection by Hilton. Jesienią 2017 r. sieć Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
36 www.e-hotelarz.pl
Marriott International podpisała umowę franczy zową ze spółką Chopin Airport Development, na mocy której przy lotnisku Ławica powstanie hotel lifestyle'owej marki Moxy. Pod koniec 2017 r. podpisano również umowę na otwarcie w Poz naniu obiektu, który ma powstać pod kolejną debiutującą na polskim rynku marką Sure Hotel by Best Western i zaoferuje około 40 pokoi.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Zarząd Międzynarodowych Targów Poznań skich poinformował w listopadzie 2017 r., że wśród najbliższych inwestycji przewiduje m.in. modernizację areny oraz budowę wielopoziomo wego parkingu. Modernizacja obiektu rozpocz nie się w 2018 r., a prace potrwają około roku. W planach jest także przebudowa Starego Dworca Głównego przy ul. Dworcowej. Dawny dworzec zostanie rozebrany lub przebudowany, a na jego miejscu powstać ma m.in. biurowiec z salami konferencyjnymi. W 2017 r. na terenie dworca PKS Skanska rozpoczęła budowę kom pleksu Nowy Rynek w Poznaniu, powstanie pięć budynków o łącznej powierzchni najmu 100 tys. m kw. o funkcji biurowej, mieszkanio wej i usługowej. Swoje oblicze zmienią również Poznańskie Garbary. Na terenie zajmowanym przez Starą Rzeźnię powstać ma nowa wielo funkcyjna inwestycja. Terenami zainteresowana jest firma Vastint. Pod koniec 2017 r. Poznań pozyskał ważny kongres. Europejska Federacja Nauki i Technologii Lipidów wybrała miasto na gospodarza 19. Międzynarodowego Kongresu Euro Fed Lipid. Organizatorzy szacują, że spotkanie, które odbę dzie się 19-22 września 2021 r., zgromadzi ponad 900 uczestników z całego świata.
ŁÓDŹ Spośród około 3150 pokoi w Łodzi ok. 50 proc. działa w sieciach hotelowych. W hotelach 4-gwiazdkowych obłożenie wzro sło o 1 pkt rok do roku i wynosiło ok. 66 proc. przy średniej cenie na poziomie 295 zł, co przełożyło się na 5-proc. wzrost RevPAR. Łódź w dużej mierze zawdzięcza rozwój rynku hotelowego sektorowi BPO, który na nowo odkrywa potencjał tego miasta.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
Jedynym hotelem otwartym w roku 2017 w Łodzi był Ambasador Premium z 205 poko jami w standardzie 4-gwiazdkowym. Hampton by Hilton (149 pokoi) przy skrzyżowaniu ul. Piotrkowskiej z al. Mickiewicza, którego otwarcie zapowiadano na rok 2018, pierw szych gości przyjmie najpewniej w roku 2019 r. Hotel podobnej wielkości w standar dzie 4-gwiazdkowym, także przy Piotrkow skiej, powstać ma w wyniku przebudowy i rozbudowy istniejącego budynku biurowe go. Przedmiotem przebudowy na hotel jest także dawna Wojewódzka Przychodnia Reumatologiczna przy ul. Ogrodowej 21. Obiekt dysponował będzie 67 pokojami i otwarty zostanie prawdopodobnie w IV kw. 2018 r. W Łodzi powstaje także 130-poko jowy hotel Puro, który zlokalizowany jest przy skrzyżowaniu ul. Zachodniej i Ogrodowej. Zakończenie inwestycji zaplanowano na ostatni kwartał 2018 r.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Łódź w ostatnich latach umocniła swoją pozycję na mapie ośrodków dla sektora nowoczesnych usług dla biznesu. Obecnie Łódź jest jednym z większych ośrodków usług biznesowych w Polsce, zatrudniających ponad 18 tys. osób. Miasto jest szóstym rynkiem biurowym w Polsce z zasobami powierzch ni biurowej na poziomie ok. 360 tys. m kw., a w budowie jest kolejnych 140 tys. m kw. W Łodzi inwestują najwięksi gracze rynku nieruchomości komercyjnych: Echo Invest ment z projektem Symetris Business Park czy Skanska z wielofunkcyjną inwestycją Brama Miasta oraz biurowcem Nowa Fabryczna w obrębie Nowego Centrum Łodzi. Z kolei nieruchomości gruntowe, które miały być przeznaczone na Expo 2022, w związku z przegraną w konkursie zostały sprzedane pod kolejne inwestycje biurowe oraz miesz kaniowe.
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
KATOWICE W Katowicach działają 22 hotele, które ofe rują ponad 2,2 tys. pokoi. Rynek zdominowa ny jest przez pokoje 4-gwiazdkowe, które sta nowią ok. 53 proc. podaży. Drugi największy segment stanowią pokoje w hotelach 2-gwiazd kowych – 22 proc. W sieciach – międzynaro dowych i polskich – działa 64 proc. pokoi w mieście. Katowice mogą się poszczycić prawie 5-proc. wzrostem przychodów osiągniętym nie tylko dzięki wzrostowi dziennych stawek, ale rów nież przez dzięki wzrostowi obłożenia. Dla wszystkich kategorii średnia dzienna stawka uplasowała się na poziomie 196 zł przy obło żeniu prawie 68 proc. Podobne obłożenie, bo 69 proc., odnotowały hotele 4-gwiazdkowe, jednak ich stawka za pokój wyniosła 240 zł.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
W 2017 r. roku katowicki rynek wzbogacił się o 167 pokoi w dwóch obiektach: 4-gwiazd kowym Q Hotel Plus Katowice (121) i 3-gwiazd kowym Best Western Mariacki (46). Na prze łomie roku otwarty został też hotel Courtyard by Marriott w najwyższym budynku w regionie – Altusie, gdzie wcześniej funkcjonował hotel sieci Qubus. Hotel dysponuje 151 pokojami. Z początkiem marca 2018 r. 4-gwiazdkowy Best Western Premier Hotel Forum zaczął dzia łać pod nową marką – Park Inn by Radisson. Przejście pod markę sieci Rezidor wiąże się ze zmianą umowy – z franczyzowej zawartej z Best Western na umowę o zarządzanie.
Liczba pokoi hotelowych (w tys.)
Na terenie lotniska w Pyrzowicach powstaje hotel marki Moxy, który zaoferuje 100 pokoi, a jego otwarcie ma nastąpić pod koniec 2018 r. Jesienią 2017 r. rozpoczęła się rozbudowa hote lu Diament Plaza Katowice, który powiększy się o dodatkowe 89 pokoi, które też oddane do użyt ku mają być w 2018 r. Plany wejścia na katowic ki rynek ogłosiła również sieć Puro Hotels. Jej hotel powstać ma w ścisłym centrum przy al. Korfantego.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Katowice umacniają swoją pozycję jako orga nizator spotkań konferencyjnych oraz wydarzeń biznesowych. W Międzynarodowym Centrum Kongresowym realizowane są największe wyda rzenia biznesowe w Polsce – międzynarodowe targi gier komputerowych i oprogramowania Intel Extreme Masters (IEM). W 2017 r. Intel Extreme Masters z powodu olbrzymiego zainteresowa nia trwał aż dwa weekendy i przyciągnął ponad 150 tys. gości. Od 3 do 14 grudnia 2018 r. odbędzie się naj ważniejsze globalne forum poświęcone świato wej polityce klimatycznej – 24. sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjedno czonych w sprawie zmian klimatu (COP 24) wraz z 14. sesją Spotkań Stron Protokołu z Kioto (CMP 14). W wydarzeniu wezmą udział delega ci z 200 państw, a także reprezentanci nauki, biz nesu, organizacji pozarządowych i ekologicznych. Liczbę uczestników szacuje się na 18 tys. Aglomeracja Katowicka jest również jednym z największych ośrodków usług dla biznesu, gene rując ponad 19 tys. miejsc pracy w centrach BPO, SSC, IT oraz R&D. W 2017 r. Katowice prześci
gnęły Poznań pod względem zasobów nowo czesnej powierzchni biurowej i obecnie są czwar tym największym regionalnym rynkiem biuro wym w Polsce z podażą powierzchni biurowej na poziomie 447 tys. m kw.
SZCZECIN W 22 hotelach oferowane jest ponad 1,7 tys. pokoi, w tym blisko 45 proc. w międzynarodo wych sieciach. W Szczecinie dotychczas nie ma żadnego hotelu 5-gwiazdkowego, najwięcej pokoi reprezentuje segment czterech gwiazdek. Wśród tej grupy do międzynarodowej sieci hotelowej należy blisko 74 proc. pokoi. W ub.r. w Szczecinie odnotowano spadek RevPAR o 1 proc. Dla całego szczecińskiego rynku obłożenie kształtowało się na poziomie 72 proc. i było nieco niższe niż w 2016 r. Stawki za pokój wyniosły 214 zł.
Inwestycje ukończone, realizowane i planowane
W 2017 r. w Szczecinie nie otworzył się żaden hotel. Jesienią 2017 r. rozpoczęły się prace budow lane przy hotelu w dawnym Domu Towarowym Posejdon przy Bramie Portowej. Będzie to dwu markowy obiekt Courtyard by Marriott – Moxy z 248 pokojami. Na etapie projektowania w miej scu wyburzonego hotelu Arkona jest ibis Styles ze 150 pokojami. Grupy Hotelowej Orbis. Na byłym terenie szczecińskiej Baltony nad kanałem Parnickim powstaje kompleks biurowo-hotelo wy. Pierwszy etap inwestycji obejmuje budowę biurowca oraz 3-gwiazdkowego hotelu sieciowe go z ponad 140 pokojami.
Podsumowanie 2017 r. oraz prognoza
Podaż powierzchni biurowej w Szczecinie na koniec III kw. 2017 r. przekroczyła 150 tys. m kw., a poziom pustostanów wyniósł 9,6 proc. Szczecin promowany jest jako atrakcyjny ośrodek dla dyna micznie rozwijającego się sektora BPO. W I kw. 2017 r. w sektorze usług wspólnych zatrudnio nych było blisko 4 tys. osób. W Kołbaskowie koło Szczecina w 2017 r. otworzyło się jedno z najno wocześniejszych centrów logistyki e-commerce firmy Amazon. Powierzchnie magazynowo-dy strybucyjne zajmują prawie 151 tys. m kw., a prze strzeń socjalno-biurowa niemal 11 tys. m kw. Obecnie w szczecińskim Wielonarodowym Korpusie Północno-Wschodnim służą żołnierze z 25 krajów. Oprócz przedstawicieli trzech państw założycielskich, w skład korpusu wchodzą żoł nierze z 20 państw członkowskich NATO, a także państw partnerskich Sojuszu: Finlandii i Szwecji.
38 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
DuraSquare. Architektoniczny, prostokątny design o uderzającej precyzji. Dokładne i precyzyjne brzegi bazowej formy mieszają się z miękkimi, organicznie płynącymi wewnętrznymi konturami. Umywalka z DuraCeram osadzona na pasującej metalowej konsoli, tu pokazanej w wersji chromowanej. Szklana półka oferuje więcej praktycznej powierzchni do odkładania. Więcej informacji na www.duravit.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
CO SŁYCHAĆ W SIECIACH ACCORHOTELS/ORBIS
A
le w ub.r. pod markami AccorHotels w Polsce otwarty został tylko jeden hotel – ibis Styles w Grudziądzu z 87 pokojami, w marcu tego roku ruszył też ibis Styles w Warszawie z 220 pokojami (obydwa we franczyzie). Na ten rok Orbis zapowiada otwarcie własnego ibisa Styles w Warszawie na Solcu ze 178 pokojami oraz dwóch ibisów Styles, na które wcześniej podpisano umowy franczyzowe: w Morach k. Warszawy (103 pokoje) i w Bolesławcu (60). Ruszyć ma też należący do Orbisu 76-pokojowy hotel w Gdańsku, początkowo planowany pod marką ibis Budget, ale jak poinformowała spółka w swoim raporcie giełdowym „podjęta została decyzja o dokonaniu analizy w zakresie zmiany marki przyszłego hotelu, który ma powstać w bezpośrednim sąsiedztwie hotelu Mercure Gdańsk Posejdon”. W tym roku zakończyć się ma też modernizacja 480-pokojowego Novotelu Poznań Centrum, który podzielony zostanie na 246-pokojowy hotel pod marką Novotel i 142-po kojowy ibis. Koszt inwestycji wyniesie 53 mln zł. W maju ruszy w Warszawie Raffles Europejski ze 106 pokojami – najbardziej luksusowy hotel w Polsce. Marka Raffles należy do sieci AccorHotels, ale polski obiekt nie będzie wchodził w skład portfolio Orbisu. W 2017 r. Orbis podpisał dwie umowy franczyzowe na nową w Polsce, 5-gwiazdkową markę MGallery by Sofitel: we Wrocławiu na Ostrowie Tumskim ze 190 pokojami (ruszyć ma pod koniec przyszłego roku) oraz w Juracie z 200 pokojami (otwarcie planowane jest nie wcześniej niż w 2020 r.). Kolejną nową marką z portfolio AccorHotels po Raffles i MGallery, która pojawi się w Polsce, będzie Adagio. Orbis podpisał w ub.r. umowę licencyjną na wprowadzenie tego aparthotelowego brandu do Europy Środkowo-Wschodniej i intensywnie poszukuje franczyzobiorców w centrach największych miastach (Orbis będzie prowadził te obiekty na podstawie umów o zarządzanie). Pojawić ma się też marka Pullman z segmentu upscale. Rok 2017 był okresem wyprzedawania przez Orbis hoteli działających poza największymi aglomeracjami. Sfinalizowano transakcje sprzedaży hoteli Mercure w Jeleniej Górze i Karpaczu (łącznie za 26,5 mln zł), ibis Katowice Zabrze (7,6 mln zł) i Mercure Toruń (18 mln zł). Podpisano też przedwstępną umowę sprzedaży hotelu ibis Budget Toruń wraz
40 www.e-hotelarz.pl
z niedokończonym budynkiem, który planowany był jako hotel ibis (łącznie 11 mln zł). Wszystkie hotele działać będą pod dotychczasowymi markami. Jeszcze w 2016 r. sprzedano hotele Mercure i ibis w Często chowie oraz Mercure w Opolu i Mrągowie. Poza największymi miastami Orbis jest jeszcze właścicielem hoteli Mercure w Cieszynie, ibis Styles w Bielsku-Białej i ibis w Kielcach. Dwa pierwsze trafić mają do sieci DeSilva, która zarządza już sprzedanymi hotelami w Opolu, Częstochowie, Jeleniej Górze, Karpaczu i Zabrzu. Orbis ma też podpisane umowy franczyzowe na uruchomienie w kolejnych latach hoteli: ibis Styles w warszawskich Włochach (214 pokoi), Lublinie (110) i Tomaszowie Lubelskim (51), ibis w Rzeszowie (105) oraz ibis Budget na Wyspie Spichrzów w Gdańsku (172) i w Lublinie (90). W 2016 r. ogłosił też podpisanie franczyzy na ibisa Styles ze 120 pokojami w Warszawie przy centrum targowym Expo XXI, który ruszyć miałby w tym roku, ale przy inwestycji tej nic się nie dzieje, a spółka Adept, która była franczyzobiorcą, nie wymienia jej już wśród swoich planowanych inwestycji. Za to według nieoficjalnych informacji hotel pod tą marką ze 160 pokojami ruszyć ma w nowym kompleksie konferencyjno-targowym w Warszawie na Żeraniu, gdzie przeniosą się m.in. targi z ul. Marsa. Jedną z własnych inwestycji, poza ibisem Styles w Warszawie na Solcu i obiektu obok Mercure Posejdon w Gdańsku, będzie też ibis Styles w Szczecinie ze 150 pokojami na działce po dawnym hotelu Orbis Arkona. Wkrótce Orbis wybrać ma jego generalnego wykonawcę. Obecnie w polskim portfolio Orbisu najwięcej hoteli działa pod markami Mercure (23), ibis (15) i Novotel (13), ale najszybciej rozwija się ibis Styles. Jeszcze pod koniec 2016 r. było ich trzy, w marcu 2018 r. jest już dziewięć, a w przygotowaniu – kolejnych sześć. W roku 2107 zaszły też zmiany personalne w strukturach Orbisu odpowiedzialnych za franczyzę. Z firmą po 20 latach rozstała się Małgorzata Morek, dyrektor ds. rozwoju franczyzy Grupy Orbis w Europie Środkowo-Wschodniej, która przeszła do sieci Hilton Worldwide. Dyrektorem ds. rozwoju Orbisu w modelu asset light został Frank Reul, wcześniej odpowiedzialny za rozwój sieci AccorHotels w Rumuni, Bułgarii i na Bałkanach, a dyrektorem ds. rozwoju Grupy Orbis w Polsce – Jacek Stasikowski, wcześniej prowadzący firmę doradczą HS Consulting. •
www.e-restauracja.com
FOT. archiwum
Orbis, którego większościowym udziałowcem jest AccorHotels, to największa grupa hotelowa w Polsce i w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. W Polsce pod markami AccorHotels działają 72 hotele, w tym 47 własnych i 25 franczyzowanych, z blisko 12,4 tys. pokoi (żadna inna sieć nie przekroczyła dotąd poziomu 3 tys. pokoi).
Raport z rynku HoReCa 2018
HILTON WORLDWIDE Hilton Worldwide jest jedną z najszybciej rozwijających się sieci hotelarskich w Polsce, głównie dzięki marce Hampton by Hilton. W ub.r. otwarte zostały pod nią dwa hotele: w Gdańsku Oliwie (101 pokoi) i Lublinie (121). Razem jest ich już siedem, a prawdziwy wysyp zapowiada się w tym roku. Ruszyć ma kolejnych pięć.
Z
apowiadane jest otwarcie Hamptonów: w Warszawie na Służewcu biurowym (163 pokoje), w Gdańsku na Starym Mieście (174), Poznaniu (117), Oświęcimiu (120) i Kaliszu (93), a w kolejnych latach: w Łodzi (149) i Olsztynie (105). Z niepotwierdzonych oficjalnie przez sieć informacji wynika, że pla-
Hampton by Hilton Lublin nowane są dwa kolejne Hamptony w Warszawie (w Al. Jerozo limskich i koło Dworca Wschodniego) oraz w Swarzędzu. Dzięki otwarciom jesienią ub.r. dwóch Hamptonów marce udało się przekroczyć poziom 1 tys. pokoi na polskim rynku. Druga najszybciej rozwijająca się marka – ibis Styles przekroczyła tę granicę pół roku później po otwarciu hotelu w Warszawie.
Na koniec 2018 r., jeśli zrealizowane zostaną zapowiedzi dotyczące nowych otwarć, Hampton będzie już zdecydowanym liderem w tym wyścigu ekonomicznych brandów między AccorHotels i Hilton Worldwide, oferując blisko 1,7 tys. pokoi w 12 hotelach przy ok. 1,4 tys. w 12 hotelach ibis Styles. Hilton będzie też zapewne pierwszą siecią w Polsce, oprócz niekwestionowanego lidera AccorHotels, której uda się przekroczyć poziom 3 tys. pokoi działających pod wszystkimi markami (albo drugą, tutaj ściga się z siecią Marriott International). Obecnie ma ich blisko 2,9 tys. w 16 hotelach marek Hilton, DoubleTree by Hilton, Hilton Garden Inn i Hampton by Hilton. W ub.r. podpisana też została umowa na uruchomienie w 2019 r. hotelu Hilton Garden Inn w Kołobrzegu ze 128 pokojami. Inwestorem jest polska firma BB Capital Group, która otwiera też w Poznaniu Hamptona by Hilton. Nie powstanie natomiast Hilton Garden Inn w Szczecinie, zapowiadany przez spółkę Redi. Kamienica, w której miał być otwarty 100-pokojowy hotel, trafiła w marcu na licytację komorniczą. Według nieoficjalnych informacji Hilton podpisał też jeszcze w 2016 r. umowę franczyzową na uruchomienie w byłej synagodze w Poznaniu hotelu pod nową w Polsce marką Canopy by Hilton. Jednak inwestor nie rozpoczął dotąd prac przy adaptacji budynku. W ub.r. do sieci Hilton Worldwide dołączyła druga, obok Magdaleny Sekutowskiej, dyrektor ds. rozwoju w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej – Małgorzata Morek, która wcześniej była dyrektorem ds. rozwoju franczyzy w Grupie Hotelowej Orbis. •
INTERCONTINENTAL HOTELS GROUP W 2017 r. pod markami sieci IHG otworzyły się dwa hotele w Warszawie: Holiday Inn (256 pokoi) i Indigo (60). Łącznie w sieci działa w Polsce 10 hoteli z ponad 1,7 tys. pokoi. A w planach jest uruchomienie kolejnych ponad 2 tys. w dziesięciu obiektach, z tego 1,4 tys. w Warszawie. IHG wprowadzi na polski rynek dwie nowe marki: Crowne Plaza z wyższego segmentu i aparthotelową StayBridge Suites.
S
ieć hotelarska IHG, która jest jedną z trzech największych na świecie, znacząco przyśpieszyła ostatnio swój rozwój w Polsce. Jeszcze na początku 2016 r. działało w niej sześć hoteli z niespełna 1,2 tys. pokoi (z czego ponad 400 w Intercon tinentalu). W ciągu dwóch lat liczba pokoi wzrosła o blisko połowę. A tylko w 2017 r. ogłoszono podpisanie umów na sześć następnych obiektów, w tym m.in. na otwarcie w Warszawie na Woli
42 www.e-hotelarz.pl
w jednym z największych projektów biurowych w Polsce dwumarkowego kompleksu z 430 pokojami. Składał się będzie z hotelu pod debiutującą w Polsce marką Crowne Plaza (212 pokoi) i Holiday Inn Express (218), a otwarcie zaplanowane jest w 2019 r. Kolejne dwie umowy podpisano na uruchomienie hoteli Holiday Inn (370) i Holiday Inn Express (167) w dzielnicy biurowej na Służewcu. W ub.r. ogłoszone zostały też plany wprowa-
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
MARRIOTT INTERNATIONAL W 2017 r. w Sopocie otwarty został drugi w Polsce hotel pod flagową marką Marriott (po uruchomionym w 1989 r. w Warszawie), w Katowicach trzeci Courtyard by Marriott (po Warszawie i Gdyni), a we Wrocławiu pierwszy w Polsce AC by Marriott. W tym roku otwarte mają być hotele pod kolejnymi nowymi markami – Renaissance, Moxy i Four Points by Sheraton, a w kolejnych: Autograph Collection i Residence Inn.
S
opocki Marriott ze 145 pokojami powstał w wyniku przekształcenia działającego od 2012 r. Mera SPA Hotel, a katowicki Courtyard by Marriott ze 151 pokojami w najwyższym na Górnym Śląsku budynku Altus zastąpił działający tam od 2003 r. hotel Qubus. Zupełnie nową inwestycją było uruchomienie 91-pokojowego AC by Marriott w XIX-wiecznej kamienicy w centrum Wrocławia. W tym roku wiosną w Warszawie ruszyć ma na Okęciu 5-gwiazdkowy Renaissance z 225 pokojami, a jesienią na Pradze Moxy ze 141 pokojami. Moxy to najmłodsza marka w portfolio sieci Marriott stworzona dla pokolenia millenialsów. Pod koniec roku otwarty ma zostać pod nią również hotel na lotnisku Katowice-Pyrzowice ze 100 pokojami, a w kolejnych latach na lotnisku Ławica w Poznaniu (100 pokoi), w Szczecinie (148) w dwumarkowym kompleksie z Courtyard by Marriott (90) i w Warszawie (200) na Służewcu biurowym w innym dwumarkowym kompleksie z debiutującą na polskim rynku aparthotelową marką Residence Inn (100). Czyli w przygotowaniu jest blisko 700 pokoi w pięciu hotelach Moxy, co czyni ją jedną z najdynamiczniej rozwijających się marek na polskim rynku. W ub.r. oficjalnie ogłoszono informację o planach uruchomienia w Krakowie pierwszego w Polsce hotelu pod luksusową marką Autograph Collection ze 125 pokojami, który otwarty ma być w 2020 r. w zabytkowej kamienicy przy ul. Stradomskiej. Nieoficjalnie natomiast pojawiły się informacje o planach otwarcia hotelu Autograph Collection w Warszawie na Starym Mieście. Na koniec tego roku zapowiadane jest otwarcie hotelu pod kolejną nową marką
dzenia do Polski aparthotelowej marki Staybridge Suites. Pierwszy obiekt ze 190 pokojami na Ursynowie ruszyć ma w 2019 r. Z kolei przy lotnisku Rzeszów-Jasionka powstaje 120-pokojowy Holiday Inn Express. Wcześniej ogłoszono też plany otwarcia hoteli Holiday Inn na Wyspie Spichrzów w Gdańsku z 240 pokojami, który ruszyć ma w 2019 r. oraz Holiday Inn w Warszawie z 217 pokojami przy Dworcu Zachodnim. Z nieoficjalnych informacji wynika, że IHG podpisało też umowę na hotel Crowne Plaza w Sopocie ze 150 pokojami i Holiday Inn Express w Szczecinie. Jak dotąd w Polsce działa tylko jeden hotel pod najpopularniejszą na świecie marką ekonomiczną Holiday Inn Express (w Warszawie), podczas gdy funkcjonujące w tym samym segmencie Hampton by Hilton i ibis Styles należą do najszybciej rozwijających się brandów na naszym rynku. Ale w ostatnich latach i tutaj widać przyspieszenie. Oficjalnie ogłoszono powstanie trzech kolejnych (dwóch w Warszawie i przy lotnisku Jasionka), a wkrótce ogłoszone zostaną następne (m.in. w powstającym kompleksie biurowym Szczecin Odra Park). •
www.e-restauracja.com
AC by Marriott Wrocław w Polsce – Four Points by Sheraton ze 190 pokojami w Warszawie na Służewcu biurowym. W Warszawie powstać ma też drugi po Wrocławiu hotel pod marką AC by Marriott z 260 pokojami na Ochocie w Al. Jerozolimskich. Obecnie pod sześcioma markami sieci Marriott działa w Polsce 12 hoteli z 2850 pokojami. Po otwarciu kolejnego przekroczy jako pierwsza, nie licząc AccorHotels, lub druga po Hilton Worldwide (w zależności od tego, czy wcześniej otwarty zostanie Renaissance w Warszawie czy Hampton by Hilton w Oświęcimiu) poziom 3 tys. pokoi. W latach 2018-2021 otwartych ma zostać 12 hoteli z ok. 2 tys. pokoi. •
Projekt Holiday Inn na Mokotowie
www.e-hotelarz.pl
43
Raport z rynku HoReCa 2018
RADISSON HOTEL GROUP
LOUVRE HOTELS GROUP
Grupa Hotelowa Carlson Rezidor zmieniła w tym roku nazwę na Radisson Hotel Group. Jeszcze pod poprzednią wprowadziła na rynek największy hotel w Polsce otwarty w 2017 r. i największy na polskim Wybrzeżu – Radisson Blu z 340 pokojami. Dzięki temu przekroczyła poziom 2 tys. pokoi w Polsce, a w przygotowaniu jest kolejnych tysiąc.
Sieć Louvre Hotels Group powiększyła się w ub.r. o hotel Golden Tulip Airport w Warszawie z 90 pokojami. Ale pomniejszyła o otwarty również w 2017 r. Campanile Nowy Targ z 76 pokojami, tak więc stan posiadania LHG pozostał na poziomie 18 obiektów z ok. 2,1 tys. pokoi.
J
uż w tym roku pod markę Park Inn by Radisson wszedł 168-pokojowy hotel w Katowicach, który od 2010 r. działał jako Best Western Premier. To 10. hotel Grupy Radisson w Polsce. W tym roku ruszyć w Poznaniu ruszyć ma 166-pokojowy Park Inn by Radisson powstający w inwestycji Garbary Elite Residence. Jej pierwsza część – mieszkaniowa – została oddana do użytku kilka lat temu. Na ten rok zapowiadane jest też otwarcie Radissona Blu w Zakopanem ze 158 pokojami i 68 apartamentami sprzedawanymi w systemie condo, jednak prawdopodobnie jego otwarcie przesunie się na rok 2019. Wówczas otwarte mają też być hotele Radisson Blu w Sopocie i Radisson Red w Krakowie (to nowa marka stworzona dla pokolenia milleRadisson Blu Resort nialsów), obydwa z 230 pokojaŚwinoujście mi. Krakowski obiekt powstaje w kompleksie Unity Center przy rondzie Mogilskim, gdzie dotąd straszył „Szkieletor” – budowa, która zaczęła się i od razu stanęła w latach 70. Jeszcze w 2016 r. sieć podpisała też umowę ze Sun & Snow na uruchomienie hotelu Radisson Blu w Szklarskiej Porębie, ale nie pojawiają się żadne informacje o tym, żeby coś się przy tej inwestycji działo. Dokonując zmiany nazwy sieci, ogłoszono też wprowadzenie nowej marki Radisson Collection, pod którą wprowadzono warszawski hotel Radisson Blu. •
W
ciągu pięciu lat Louvre Hotels Group chciałaby podwoić liczbę swoich hoteli w Polsce na podstawie umów franczyzy, zarządzania i dzierżawy. Chce też wprowadzić do Polski m.in. chińską markę Metropolo. Zainteresowana jest nawiązaniem współpracy zarówno z inwestorami nowych hoteli, jak i właścicielami już działających. Na razie zapowiedziano tylko jeden nowy hotel, który ruszyć miałby w tym roku – Golden Tulip pod Bielskiem-Białą z 77 pokojami, ale status tej inwestycji nie jest do końca jasny. Nieofi cjalnie natomiast pojawiają się informacje, że sieć byłaby Golden Tulip Airport Warszawa zainteresowana wprowadzeniem pod markę Metropolo niedokończonego jeszcze hotelu Gromada w Krakowie z 220 pokojami i 5 tys. m kw. powierzchni konferencyjnej (LHG od 2015 r. należy do największej chińskiej sieci hotelarskiej Jin Jiang). Nieruchomość z Gromadą została w tym roku sprzedana za 48 mln zł polskiej spółce kierowanej przez Artura Kozieja, który jest też m.in. inwestorem kompleksu Lake Hill Resort & SPA w Karkonoszach. W 2017 r. Louvre Hotels Group stworzyła stanowisko dyrektora ds. rozwoju na Polskę i Europę Wschodnią, które objął Adam Konieczny, wcześniej szef rozwoju na Polskę i Ukrainę międzynarodowej sieci doradczej Christie & Co. •
BEST WESTERN HOTELS & RESORTS Best Western to bardzo elastyczna sieć franczyzowa, do której w miarę łatwo jest wejść i z której łatwo wyjść. W ostatnich kilkunastu miesiącach sieć powiększyła się o hotel w Katowicach z 46 pokojami, ale ubył z niej inny katowicki hotel ze 168 pokojami, a także obiekty w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Płocku, Brzegu i Nowym Dworze Mazowieckim.
B
Best Western Mariacki Katowice
est Western jako jedyna zachodnia sieć przyjmuje pod swoje marki nawet bardzo niewielkie obiekty bez dolnej granicy liczby pokoi i oferuje umowy franczyzowe na krótkie okresy, nawet trzyletnie. W związku z tym rotacja w sieci jest dość duża. Większość hoteli, które wyszły z sieci, to obiekty od 30 do 70 pokoi. W tym roku otwarte mają być hotele w Kościelisku – Rezydencja Gubałówka z 65 pokojami objęta soft brandem BW Premier Collection oraz Best Western Premier we Wrocławiu z 64 pokojami. Pod marką Best Western zacznie też działać 54-pokojowy hotel Edison w Baranowie pod Poznaniem. Jego właściciel podpisał też z Best Western umowy na uruchomienie w Poznaniu dwóch kolejnych hoteli – pierwszego w Polsce pod nową marką Sure Hotel z 40 pokojami oraz 63-pokojowego Edison Park Hotel, który będzie działał w obrębie BW Premier Collection. W tym roku rozpocząć się ma inwestycja w hotel Best Western w sąsiedztwie lotniska Kraków-Balice ze 153 pokojami. Umowa na uruchomienie tego hotelu podpisana była jeszcze w 2014 r.
44 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
KOMPLEKSOWE ROZWIĄZANIA : PLANOWANIE PRZESTRZENNE 2D I 3D
PROFESJONALNE DORADZTWO
„SKROJONE NA MIARĘ“ FINANSOWANIE
DOSTAWA I MONTAŻ PRZEZ WYKWALIFIKOWANY SERWIS
PROFESJONALNE WSPARCIE KLIENTA
NAJLEPSZA GWARANCJA NA RYNKU Bez dodatkowych kosztów: wymiana części eksploatacyjnych wymiana części zamiennych dojazd i naprawa zdalne wsparcie techniczne
++
Możliwość przedłużenia gwarancji na przejrzystych i korzystnych warunkach!
Follow us on Facebook:
www.faceboook.com/MatrixFitnessPoland
Przyjdź i przetestuj produkty w naszym salonie: Johnson Health Tech. Poland Sp. z o.o. / Gate One Business Park, sektor C ul. Działkowa 62 / 02-234 Warszawa / Tel. +48 22 280 94 30 / kontakt@johnsonfitness.eu www.faceboook.com/MatrixFitnessPoland www.matrixfitness.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
VIENNA HOUSE
W
ub.r. roku Vienna House, która była operatorem hoteli austriackiego dewelopera Warimpex, została sprzedana, tak jak i wszystkie pięć jego polskich hoteli, tajlandzkiej spółce dewelopersko-inwestycyjnej U City. Pierwszym efektem było uproszczenie portfolio z czterech marek: andel’s, angelo (obydwie by Vienna Vienna House Andel's Łódź House), Vienna House i Vienna House Easy do dwóch ostatnich. Jeszcze przed zmianą właściciela sieć wyszła na rynek z ofertą franczyzy i zarządzania powstającymi i już istniejącymi hotelami. W ciągu czterech lat chce powiększyć swój stan posiadania w Polsce z pięciu do 10 hoteli, oferując również dzierżawę w przypadku najlepszych projektów. I tutaj pierwszym efektem jest dzierżawa hotelu na Służewcu biurowym ze 164 pokojami, który ruszyć ma do końca tego roku. •
T
B&B HOTELS
a francuska sieć hoteli ekonomicznych zadebiutowała w Polsce w 2010 r. w Toruniu i od tego czasu otwiera kolejne hotele w największych miastach. Działa już w Warszawie, Łodzi, Projekt B&B Hotel Kraków Wrocławiu i Kato wicach. W tym roku otworzy 130-pokojowy hotel w Krakowie w pobliżu Centrum Kongresowego ICE i deklaruje otwieranie po kilka hoteli rocznie w kolejnych latach, ale na razie nie słychać o następnych inwestycjach. Wszystkie polskie hotele są własnością sieci, ale chce się ona rozwijać również przez dzierżawę obiektów. Sieć skupia ok. 430 hoteli, najwięcej we Francji i Niemczech, a także we Włoszech i Hiszpanii. •
W
IBB HOTEL COLLECTION
tym roku do dwóch Projekt IBB działających w Polsce Długi Targ Gdańsk hoteli pod IBB Andersia w Poznaniu i IBB Grand Hotel Lublinianka dołączy kolejny w Gdańsku przy Długim Targu z 90 pokojami zlokalizowany w trzech połączonych kamienicach naprzeciwko fontanny Neptuna. Koszt tej inwestycji szacowany jest na 11 mln euro. IBB to minisieć z 13 hotelami w Niemczech, Hiszpanii, Polsce i na Malcie, należąca do międzynarodowego dewelopera Von der Heyden Group. Sieć oferuje umowy dzierżawy, zarządzania i franczyzy, a także kupuje atrakcyjne nieruchomości nieposiadające operatora. •
LEONARDO HOTELS
T
o najnowsza sieć Leonardo Royal Hotel na polskim rynku, Warszawa na który weszła w marcu 2017 r., podpisując umowę dzierżawy na 4-gwiazdkowy JM Hotel ze 178 pokojami w Warszawie przy ul. Grzybowskiej. Teraz działa on pod marką Leonardo Royal Hotel. Wkrótce w Polsce pojawić się mają kolejne obiekty tej izraelskiej sieci operującej z Niemiec, która skupia obecnie ok. 120 hoteli. Sieć obejmuje cztery marki: Leonardo Hotels, Leonardo Royal Hotels, Leonardo Boutique Hotels oraz stworzoną dla nowej generacji gości NYX Hotels. •
H
NH HOTELS iszpańska sieć z jednym hotelem w Polsce, który otworzyła w 2008 r. w Poznaniu. Miała szerokie plany ekspansji na polskim rynku, ale wydaje się, że ostatecznie z nich zrezygnowa-
SCANDIC HOTELS
N
ajwiększa skandynawska sieć hotelarska, która w 2008 r. przejęła dwa hotele we Wrocławiu i Gdańsku działające wcześniej pod marką Holiday Inn. Zapowiadała dalszy rozwój w Polsce, ale ostatecznie skupiła się na swoim skandynawskim rynku, na którym posiada 257 spośród wszystkich 262 hoteli. Oprócz Polski ma jeszcze dwa hotele w Niemczech. •
46 www.e-hotelarz.pl
NH Hotel Poznań ła. Posiada ok. 400 hoteli w Europie oraz Ameryce Południowej i Łacińskiej, ale zapewne większość gości poznańskiego hotelu, przynajmniej z Polski, nawet nie wie, że korzysta z hotelu sieciowego. •
www.e-restauracja.com
LIDER W ROZWIĄZANIACH DLA BASENÓW HOTELOWYCH I OBIEKTÓW WELNESS
Raport z rynku HoReCa 2018
POLSKIE SIECI HOTELARSKIE HOTELE GOŁĘBIEWSKI Hotele Gołębiewski to największa polska marka hotelowa z ponad 2,3 tys. pokoi, choć tylko w czterech hotelach, za to ogromnych – z obiektem w Karpaczu na czele, który jest największym hotelem w Polsce (880 pokoi). A Tadeusz Gołębiewski planuje zbudować jeszcze większy.
G
Wstępny projekt Gołębiewski Pobierowo
ołębiewski kupił na początku ub.r. za 50,5 mln zł 30-hektarowy teren po byłej jednostce wojskowej w Pobierowie między Świnoujściem a Kołobrzegiem. Chce tam postawić hotel na 2,2 tys. miejsc noclegowych, mający ok. 150 tys. m kw. powierzchni całkowitej (Gołębiewski w Karpaczu liczy około 130 tys. m kw.) i elewację o długości 390 m. Prace przy nim ruszyły od razu po
zakupie działki, obecnie wylewane są fundamenty, tak więc całkiem realne jest, że ruszy on tak, jak zapowiadano, w 2021 r. W kompleksie znajdą się m.in. sala kongresowa na 4 tys. osób, centrum sportowe z halami, boiskami i basenami, w tym dwoma zewnętrznymi – ze słodką i słoną wodą – oraz dwie sale kinowe. Budowa ma się zacząć w najbliższych miesiącach i potrwać cztery i pół roku. •
Puro Hotels
QUBUS HOTEL
Puro Hotels to obecnie najszybciej rozwijająca się polska marka hotelarska (choć stworzona za norweskie pieniądze). Wprawdzie obecnie działa pod nią niespełna 600 pokoi w czterech hotelach, ale w tym roku powiększyć ma się o blisko 380, a w kolejnych o ponad 800.
Qubus Hotel jest jedną z największych polskich marek hotelarskich z 12 obiektami i 1,3 tys. pokoi, ale okres rozkwitu ma za sobą. Ostatni hotel pod marką Qubus otwarty został w 2011 r. w Bielsku-Białej na zasadzie dzierżawy.
W
2017 r. otwarta został druga, większa od dotychczasowej, część Puro Hotelu w Gdańsku na Wyspie Spichrzów ze 118 pokojami. Obecnie dysponuje on 211 pokojami. Puro Hotele działają też we Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu. W tym roku otwarte mają zostać hotele na krakowskim Kazimierzu z 228 pokojami i w Łodzi przy Manufakturze ze 130 pokojami. W przyszłym roku Puro Gdańsk ruszyć ma Puro w ścisłym centrum Warszawy przy ul. Widok ze 149 pokojami. A otwarcie hotelu w stolicy to zawsze przełomowy moment dla każdej sieci. Nie ma go tutaj żadna inna polska marka hotelarska (nie licząc Gromady), a każda chciałaby mieć i szuka lokalizacji. Mało tego, w Warszawie planowany jest następny, dużo większy, bo 350-pokojowy hotel, w obecnie najgorętszym obszarze miasta, czyli na bliskiej Woli. W ub.r. właściciel sieci, spółka Genfer, kupiła też działkę o powierzchni 3,5 tys. m kw. przy al. Korfantego w ścisłym centrum Katowic, a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje na niej zabudowę nie niższą niż 40 m. •
48 www.e-hotelarz.pl
P
otem zamknięto Qubusa w Wałbrzychu, a pod koniec 2016 r. dzierżawionego Qubusa w najwyższym budynku w Katowicach Qubus Łódź ze 150 pokojami, który obecnie działa pod marką Courtyard by Marriott. W ub.r. pojawiły się informacje o tym, że Qubus miałby wrócić do Katowic, otwierając swój hotel w biurowcu na rogu ul. Mickiewicza i Sokolskiej w centrum miasta. Spółka Qubus Hotel System uzyskała decyzję o rozbudowie i zmianie sposobu użytkowania budynku. W 2015 r. stworzono nastawioną na mniejsze rynki ekonomiczną markę Alto, pod którą otwarty został pierwszy obiekt w Żorach (woj. śląskie) z 54 pokojami. Nie słychać o kolejnych otwarciach. Sieć stworzyła ofertę franczyzową, którą kieruje do właścicieli 3- i 4-gwiazdkowych hoteli z minimum 50 pokojami w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców i w ośrodkach wypoczynkowych. Szuka obiektów zlokalizowanych w centrum miast, dysponujących co najmniej jedną salą konferencyjną, salą śniadaniową i restauracją na minimum 80 osób. •
www.e-restauracja.com
L K E
S
ieć Hotele DeSilva rozwija się dwutorowo. Otwiera hotele i pod własną marką, i jej submarkami, jak DeSilva Premium, DeSilva Inn i by Desilva. W ub.r. otwarty został 60-pokojowy DeSilva Premium w centrum Poznania. Obecnie pod nazwą DeSilva działa siedem obiektów i obiektów hotelowych z 550 pokojami. W 2016 r. sieć zaczęła też zarządzać hotelami sprzedawanymi przez Orbis na niestrategicznych dla niego rynkach. W ten sposób przejęła hotele Mercure w Opolu, Częstochowie, Jeleniej Górze i Karpaczu oraz ibisy w Częstochowie i Zabrzu. W sumie to blisko 800 pokoi. Łącznie więc z ponad 1,3 tys. pokoi DeSilva stała się jednym z największych polskich podmiotów na rynku hotelarskim. A w tym roku pod zarządzanie DeSilvy trafić mają też hotele Mercure w Cieszynie i ibis Styles w Bielsku-Białej. •
R
HOTELE DESILVA
AMA
Raport z rynku HoReCa 2018
HOTELE DIAMENT
H
otele Diament to sieć hotelarska, która 12 spośród 13 swoich hoteli posiada na Śląsku, z czego 10 w aglomeracji górnośląskiej (z pozostałych jeden działa we Wrocławiu, a dwa w obrębie jednego kompleksu w Ustroniu). W 2015 r. Diament przejął lokalną sieć, również działającą na Górnym Śląsku, Styleshotels z pięcioma hotelami dysponującymi 260 pokojami. Teraz ma ich łącznie 960. Planuje powiększyć 45-pokojowy Diament Plaza w Katowicach o nową część z 89 pokojami. Sieć od dłuższego czasu deklaruje plany otwarcia hotelu w Warszawie, ale nie podaje żadnych szczegółów. Chce też zaoferować franczyzę swojej marki. •
P
GROMADA
od marką Gromada działa obecnie ponad 900 pokoi w dziewięciu hotelach, w tym 320 w Domu Chłopa w Warszawie. Od kilku lat sieć wyprzedaje swoje obiekty, aby ratować swoją sytuację finansową. W 2016 r. za 95 mln udało się jej sprzedać, wystawiony wcześniej na licytację komorniczą, 354-pokojowy hotel przy Lotnisku Chopina. Już w tym roku sprzedała za 45 mln zł niedokończony obiekt w Krakowie z 220 pokojami i 5 tys. m kw. powierzchni konferencyjnej, również wystawiony wcześniej na licytację komorniczą. •
N
HOTELE AMW
ależąca do Agencji Mienia Wojskowego sieć 15 hoteli i obiektów hotelowych liczy ok. 1150 pokoi. W ub.r. zamknięto dwa niewielkie hotele: Neptun w Gdyni i Bliza w Wejherowie. Za czasów rządu PO sieć wystawiona była na sprzedaż za 132 mln zł (ale bez swoich najcenniejszych aktywów, jak hotele w Warszawie i Zamek Czocha). Zainteresowane były m.in. sieć Louvre Hotels Group i spółka Immobile, właściciel sieci Focus Hotels. Jednak po zmianie władzy wycofano się z pomysłu prywatyzacji. •
www.e-restauracja.com
Jeśli wiesz, w czym jesteś naprawdę dobry i kochasz to robić, w Vienna House będziesz czuć się naprawdę świetnie. Dołącz do nas! jobs@viennahouse.com
www.e-hotelarz.pl 49 Kraków | Łódź | Katowice | Międzyzdroje | Warszawa ENDLESS EXPLORATION VIENNAHOUSE.COM •
L R
E
Międzynarodowe Targi gasTronoMiczne eurogasTro
K
22.
AMA
Raport z rynku HoReCa 2018
21-23 marca 2018 cenTruM Targowo-Kongresowe, ul. Marsa 56c, warszawa
www.eurogastro.com.pl
FOCUS HOTELS
S
ieć Focus Hotels składa się obecnie z ośmiu obiektów z blisko 750 pokojami. W ub.r. zaczął w niej działać hotel Pod Orłem w Byd goszczy z 75 pokojami, kupiony przez właściciela sieci Grupę Kapitałową Immobile. W tym roku otwarty ma zostać hotel w Sopocie z 70 pokojami. W 2017 r. podpisane też zostały umowy na uruchomienie hoteli w Poznaniu (97 pokoi), Lublinie (75) i w Warszawie na ul. Woronicza (238). Nie powstanie natomiast zapowiadany wcześniej hotel w Białym stoku (120). Grupa Immo Projekt Focus Premium bile poinformowała o wy Sopot gaśnięciu umowy ze spółką Rogowski Develop ment, która miała wybudować hotel do końca 2017 r., ale nie wywiązała się z tego. Rozwój sieci Focus opiera się na dzierżawie. Prowadzi cztery hotele należące do Immobile (dwa w Bydgoszczy, w Łodzi i Szczecinie) oraz cztery dzierżawione od zewnętrznych inwestorów (dwa w Gdańsku, Chorzowie i Inowrocławiu). Immobile planuje zamknięcie 2-gwiazdkowego hotelu w Bydgoszczy z 36 pokojami i otwarcie w tym mieście 3-gwiazdkowego hotelu ze 100 pokojami. Sieć ma też ambicje międzynarodowe. W ub.r. otwarto w Bukareszcie oddział, którego zadaniem jest rozwój sieci Focus w Rumunii, a także na Węgrzech, Słowacji i w Czechach poprzez zakup oraz dzierżawę hoteli. •
T 11. Międzynarodowe Targi wyposażenia obieKTów noclegowych worldhoTel
Zarejestruj się online na www.MTTargionline.pl i zysKaj 50% zniżki na bilet wstępu . Targi online 365 dni w roKu OrganizatOr:
SponSor gŁÓwny:
Q HOTELS
o najmłodsza polska sieć hotelarska, stworzona przez Leszka Gaczorka, współwłaściciela CCC, oraz Piotra Szostaka, współwłaściciela firmy MSU, będącej czołowym producentem podeszew w Europie. Pierwszy hotel otwarty został w 2014 r. we Wrocławiu jeszcze pod marką Best Western Plus Q. W 2015 r. wprowadziła na rynek Best Western Plus Q i Q Hotel w Krakowie. Początkowo zarządzała nimi grupa Dobry Hotel, ale w 2016 r. właściciele zdecydowali się na zorganizowanie samodzielnych struktur i zarządzanie bezpośrednie (hotele Best Western zmieniły markę na soft brand BW Premier Collection i zaczęły działać pod nazwą Q Hotel Plus). Dołączył też czwarty obiekt – Grand Cru z Gdańska, którym zarządzał wcześniej Dobry Hotel, a należał do właścicieli sieci. W tym roku otwarty został 4-gwiazdkowy Q Plus w Katowicach w pobliżu Dworca Głównego ze 121 pokojami. Łącznie w sieci działa więc już pięć obiektów z blisko 550 pokojami, a w tym roku zapowiedziano kolejny – we Wrocławiu z ok. 190 pokojami na Bielanach Wrocławskich w pobliżu autostrady i Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Otwarty ma zostać w 2020 r. Sieć intensywnie szuka też działki pod Q Hotel Plus Katowice hotel w Warszawie. •
SponSorzy:
50 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
ZDROJOWA INVEST & HOTELS
C
ondohotelowa sieć Zdrojowa Invest & Hotels otworzyła w ub.r. 5-gwiazdkowy hotel pod marką Radisson Blu w Świnoujściu w kompleksie Baltic Park Molo – to największy hotel otwarty w 2017 r. w Polsce, największy działający na polskim Wybrzeżu i jednocześnie pierwszy pod międzynarodową marką w sieci Zdrojowej. W tym roku uruchomiony Radisson Blu Resort ma być w sąsiedztwie Baltic Świnoujście Park Molo i połączony podziemnym przejściem z dzia łającym tam aquaparkim Baltic Park Fort ze 132 apartamentami wakacyjnymi pod wynajem. W przyszłym roku w kompleksie Baltic Park otwarty ma też być kolejny 5-gwiazdkowy hotel ze 170 pokojami. W tym roku uruchomiony zostanie jeszcze obiekt Boulevard Residence w Ustroniu Morskim z 11 apartamentami. Spółka ogłosiła też powrót do planu wybudowaniu kompleksu Forest Ski Hotel & Resort w Szklarskiej Porębie m.in. z aquaparkiem i trasami zjazdowymi. Koszt całej inwestycji szacowany jest na 250 mln zł, a pierwszy etap ze 104-pokojowym hotelem otwarty ma być do końca 2019 r. Obecnie we wszystkich skategoryzowanych i nieskategoryzowanych obiektach dysponuje 1250 pokojami. •
GRUPA ARCHE
G
rupa Arche otworzyła w ub.r. dwa 4-gwiazdkowe hotele: w Częstochowie ze 124 pokojami i Folwark Łochów ze 149 pokojami przy Pałacu Łochów, przekraczając tym samym poziom 1 tys. pokoi hotelowych. W tym roku planuje ekspansję w Warszawie. Do już Folwark Łochów działającego blisko 200-pokojowego Puławska Residence dołączyć mają 350-pokojowy Arche Krakowska, 150-pokojowy Arche Poloneza i 70-pokojowy Arche Geologiczna, a pod Warszawą 80-pokojowy hotel Koszary w Górze Kalwarii. Grupa rozwija swoje obiekty w dwóch liniach. Pierwszą są nowo budowane hotele miejskie, jak Puławska, Arche Częstochowa czy kolejne obiekty w Warszawie. Następne planowane są w Łodzi, Lublinie i Pile. Druga linia, nazwana Kolekcją, to obiekty w budynkach zabytkowych. W niej działają już Tobaco Hotel w Łodzi, Zamek w Janowie Lubelskim, Pałac i Folwark Łochów oraz Pałac Sieniawa, a planowane są, obok Klasztoru w Górze Kalwarii, kolejne obiekty: w budynkach poszpitalnych we Wrocławiu, również pod nazwą Klasztor, bo mieścił się tam klasztor, i w Gdańsku – Dwór Uphagena, a ponadto duży kompleks hotelowo-konferencyjno-rekreacyjny w byłej cukrowni w Żninie. Większość swoich inwestycji Arche realizuje w systemie condo. • R
E
K
L
AMA
PEŁNA GAMA ROZWIĄZAŃ DLA HOTELI SYSTEM ZARZĄDZANIA DUŻYM OBIEKTEM HOTELOWYM
OPROGRAMOWANIE DLA HOTELI I PENSJONATÓW
APLIKACJA DO INTERAKTYWNEJ OBSŁUGI GOŚCI HOTELOWYCH
ZINTEGROWANY SYSTEM HOTELOWY
AUTOMATYKA HOTELOWA www.e-restauracja.com
A U T O M AT Y K A H O T E L O WA
www.e-hotelarz.pl 51 TEL: 605 322 069 MAIL: INFO@LSISOFTWARE.PL
Raport z rynku HoReCa 2018
SATORIA GROUP /VHM
S
atoria Group posiada siedem hoteli w Warszawie i Krakowie z ponad tysiącem pokoi, w tym cztery działające pod marką Best Western, i planuje kolejny w Toruniu ze 130 pokojami w Starym Browarze pod globalną marką (nieoficjalnie wymienia się jedną z marek Hilton Worldwide). Ale przede wszystkim stawia na rozwój przez dzierżawę. Jej spółka córka VHM podpisała wcześniej umowy na dzierżawę i zarządzanie hotelami Hampton by Hilton w Gdańsku na Starym Mieście (174 pokoje), który otwarty ma zostać w tym roku, oraz w centrum Łodzi (149 pokoi) i w Olsztynie Projekt Hampton by Hilton w kompleksie mieszkanioGdańsk Stare Miasto wo-biurowym (105), które zapowiadane są na przyszły rok, a także na Holiday Inn w Warszawie koło Dworca Zachodniego (217). W 2016 r. Satoria sprzedała dwa byłe hostele przekształcone na mieszkania i dwa budynki biurowe na Woli, pozyskując gotówkę na inwestycje. Jej kolejna spółka córka Biavita otworzyła obiekt sanatoryjny w 4-gwiazdkowym standardzie w Augustowie. •
CHOPIN AIRPORT DEVELOPMENT
S
półka operatorsko-właścicielska Chopin Airport Development, należąca do Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”, zarządza obecnie czterema hotelami z ponad 500 pokojami: Courtyard by Marriott i Hampton by Hilton przy Okęciu, Hampton by Hilton przy lotnisku w Gdańsku oraz Best Western w Juracie. Wiosną otworzy przy Lotnisku Chopina 5-gwiazdkowy hotel pod należącą do Marriott International marką Renaissance z 225 pokojami, a do końca roku planuje też uruchomienie przy lotnisku Katowice w Pyrzowicach hotelu pod ekonomiczną marką Marriotta – Moxy ze 100 pokojami. Spółka podpisała też umowy na uruchomie-
nie kolejnych sieciowych Projekt Renaissance hoteli przylotniskowych: Warszawa 120-pokojowego Holiday Inn Express (Rzeszów-Jasionka) i 120-pokojowego Moxy (Poznań-Ławica). Spółka planuje rozwijać swoją działalność operatorską przez umowy o zarządzanie i dzierżawę na hotele również poza lotniskami, w lokalizacjach biznesowych największych miast i w prestiżowych lokalizacjach turystycznych. Pierwszy z takich projektów miałby ruszyć w Katowicach. •
DOBRY HOTEL
O
perator hotelowy, który zarządza obecnie ośmioma hotelami z 450 pokojami, w tym jednym pod marką Best Western w Gdańsku. W ub.r. jego portfolio powiększyło się o 5-gwiazdkowy hotel Unicus Palace z 60 pokojami w Krakowie, a już w tym o 4-gwiazdkowy Aquarion ze 136 pokojami w Zakopanem. W 2018 r. otwarty ma zostać w Gdańsku na Wyspie Spichrzów kompleks hotelowy Deo z ponad 360 pokojami, którym także będzie zarządzać Dobry Hotel (inwestorem jest spółka należąca do Aquarion Zakopane producenta wędlin Zbi gniewa Nowaka), a jeszcze wiosną planowane jest otwarcie w jednym z wieżowców kompleksu Domy Towarowe Alfa w Poznaniu 3-gwiazdkowego hotelu Altus ze 109 pokojami, którego współwłaścicielem jest twórca grupy Dobry Hotel Leszek Mięczkowski. Nowo tworzona marka Altus w kolejnych latach obejmie 5-gwiazdkowy Altus Palace w zabytkowej kamienicy w centrum Wrocławia z 91 pokojami oraz 4-gwiazdkowy hotel w XX-wiecznej kamienicy w centrum Warszawy z 110 pokojami. W tym roku otwarty zostanie Best Western Premier we Wrocławiu koło Dworca Głównego (64 pokoje), którym też zarządzać ma Dobry Hotel. Jeśli zrealizowane zostaną wszystkie plany otwarć na ten rok, Dobry Hotel będzie operatorem ponad tysiąca pokoi. • R
52 www.e-hotelarz.pl
E
K
L
AMA
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Wzór na sukces w gastronomii
Radosław Fischbach Nosalowy Dwór Resort & Spa
W
edług GUS na koniec roku 2016 w Polsce działało 19 648 restauracji. Dla porównania w 2005 r. było ich niespełna 10 tys. Na ogólną liczbę restauracji wpływ ma bezpośrednia korelacja liczby nowo otwieranych lokali do tych, które znikają z rynku. Niemniej jednak w dalszym ciągu bilans jest dodatni.
Biznesplan
Otwarcie nowej restauracji to proces złożony i wieloetapowy, a na końcowy rezultat ma wpływ kilkanaście czynników. Właścicielem lokalu gastronomicznego nie może być każdy. Oprócz względów finansowych ważne są również aspekty dotyczące indywidualnych predyspozycji oraz realnego wyobrażenia na temat podejmowanego wyzwania. To ostatnie należy rozumieć jako gotowość do pracy po kilkanaście godzin dziennie, wśród ludzi i z ludźmi, gdy każdy dzień jest inny, a kalendarz pracy jest raczej przeciwieństwem powszechnie używanego kalendarza uwzględniającego wolne niedziele i święta. Sama pasja i miłość do gotowania również na dłuższą metę nie wystarczą. Niejednokrotnie można się spotykać ze stwierdzeniami pseudoznawców w stylu „kilo schabu kosztuje 17 zł, a jeden kotlet sprzeda-
54 www.e-hotelarz.pl
ją za 34 zł – jaka przebitka”. To jeden z sygnałów ostrzegawczych, by z osobą głoszącą takie tezy nie wdawać się w dyskusję, tym bardziej nie pozwolić, by ta osoba stała się „konsultantem” podczas tworzenia projektu. Z góry bowiem skazany jest on na porażkę. Dobry biznesplan to nie plan przedstawiający wszystko w różowych kolorach, ale plan realny. Na jego podstawie potencjalny inwestor będzie mógł ocenić skalę faktycznego ryzyka i wskaźnik rentowności. W wypadku takiego projektu muszą być ujęte również specjalne rekordy odnoszące się do branży. Z całą pewnością należą do nich w części przychodowej: – przewidywany średni rachunek na osobę, z podziałem na jedzenie/napoje, – przewidywana przeciętna sprzedaż na jedno miejsce w restauracji, z podziałem na jedzenie/napoje, – zakładana liczba gości, dzień po dniu itd., – przeciętna sprzedaż na jednego kelnera/jedną osobę zatrudnioną, a w części kosztowej: – koszty pracy, – wskaźniki food cost /beverage cost,
www.e-restauracja.com
FOT. Pixabay
W branży gastronomicznej utrzymuje się tendencja wzrostowa. Nie ma miesiąca bez „głośnego” otwarcia kolejnej restauracji. Potwierdzają to również dane Głównego Urzędu Statystycznego. Od 2002 r. (z wyjątkiem lat 2009 i 2013) widać rzeczywisty wzrost liczby lokali znajdujących się w grupie „restauracje”.
A L K E
W porównaniu z rokiem 2016 rynek gastronomiczny w Polsce wzrósł o ponad 10,5 proc. i jest wart niemal 36,12 mld zł – wynika z przygotowanego przez firmę GfK raportu „Rynek gastronomiczny 2017”. Liczba aktywnych placówek całorocznych wzrosła o 1,8 proc. Z wyjątkiem lokali zaliczanych do kategorii klubów nocnych, pubów i sieci fast food, w każdym z segmentów rynku gastronomicznego zwiększyła się liczba punktów. Jednocześnie o ponad 13 proc. spadła liczba punktów gastronomicznych uruchamianych sezonowo, w porównaniu z 2016 r. Odsetek Polaków w wieku 15+, którzy deklarują, iż odwiedzili punkt gastronomiczny w ciągu ostatnich 12 miesięcy, wyniósł 49 proc. Znacznie zwiększyła się częstotliwość wizyt w lokalach do poziomu średnio 3,7 odwiedzin w skali miesiąca. – Rosnąca liczba lokali i ich coraz bardziej różnorodna oferta wydaje się wpływać na wzrost intensywności korzystania przez konsumentów z gastronomii, zarówno w formie rosnącej częstotliwości wizyt, jak i odwiedzania/próbowania różnych typów lokali – podsumowuje Lidia Kucharska, analityk w dziale Consumer Goods and Retail GfK. Konsumenci, którzy odwiedzali punkty gastronomiczne, wydawali w nich średnio 98 zł miesięcznie i jest to najwyższa wartość w ciągu ostatnich dziewięciu lat. Ponad jedna czwarta konsumentów odwiedzających punkty gastronomiczne skorzystała z możliwości zamawiania potraw za pośrednictwem telefonu i/lub internetu. Ten sposób składania zamówienia cieszył się największą popularnością w pizzeriach.
R
Rynek gastronomiczny wart 36 mld zł, konsument wydaje 98 zł miesięcznie
M
A
Raport z rynku HoReCa 2018
– koszt na jednego kelnera/jedną osobę zatrudnioną, – koszt na jedno miejsce przypadające w restauracji. Dokładne opracowanie odpowiedzi na powyższe pytania zbliży osobę chcącą otworzyć obiekt gastronomiczny do podjęcia właściwej decyzji.
Kwestie formalne
Wedle obowiązujących przepisów, aby rozpocząć działalność restauracyjną, należy spełnić kilka wymogów. Jednym z najważniejszych jest pozytywna decyzja Państwowej Inspekcji Sanitarnej o zatwierdzeniu zakładu oraz uzyskanie wpisu do rejestru zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność. Kryteria, jakie należy spełnić, aby otrzymać opinię pozytywną, można znaleźć na stronach sanepidu. Innym ważnym czynnikiem jest pozwolenie na sprzedaż alkoholu, które wydaje wójt, burmistrz bądź prezydent miasta.
Projekt
Odpowiednio zaplanowana część konsumpcyjna i tzw. robocza ma ogromny wpływ na codzienne funkcjonowanie obiektu. Podczas projektowania zaplecza kuchennego należy, oprócz ergonomii pracy, kierować się wymogami narzuconymi przez sanepid. To, co będzie znajdowało się w wyposażeniu, powinno być odzwierciedleniem charakteru i profilu samej restauracji. Podczas projektowania należy zachować odpowiednie proporcje pomiędzy częścią konsumpcyjną a kuchnią, zapleczami i zmywalnią. Źle dobrane parametry narażą inwestora w niedługim okresie na duże straty, np. w wypadku za małej lub źle wyposażonej zmywalni drastycznie zwiększa się ryzyko obtłuczeń i stłuczek porcelany oraz szkła. Powierzchnie magazynowe to również jedna z zasadniczych kwestii. Chcąc uruchomić restaurację np. z 200 miejscami siedzącymi, nie można na powierzchnię magazynową przeznaczyć 10 m kw. Zaplecze kelnerskie i powierzchnia robocza za barem to kolejne ważne przestrzenie. Magazyn sprzętu drobnego to obecnie już konieczność, a nie opcja.
www.e-restauracja.com
Fanex Sp. z o. o. 05-870 Błonie, Radonice 5A, tel. +48 22 47 10 444, fax +48 22 72 53 094 www.e-hotelarz.pl 55
www.fanex.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
Personel
W biznesplanie koszty związane z zatrudnieniem personelu nie powinny widnieć równo z datą otwarcia restauracji. Inwestor wspólnie z managerem powinien ustalić termin, od kiedy pracownicy zostaną przyjęci do pracy. Ten czas należy spożytkować na szkolenia i działania mające zbudować tzw. team spirit. Pracownicy powinni czuć się częścią czegoś wyjątkowego, mieć poczucie, że stanowią jedność. Jest to o tyle ważne, że nawet najlepszy duet inwestor – manager nie zdoła przewidzieć wszystkich sytuacji, jakie mogą się wydarzyć w okresie otwierania restauracji. Dlatego należy zwrócić uwagę na proces samej rekrutacji i selekcji. W każdym zespole następuje naturalny podział ról: kapitanem zostaje jeden, drugi lepiej odnajduje się w roli rzemieślnika. Niemniej jednak każdy musi mieć takie samo poczucie przynależności do grupy. Okres szkoleń przed otwarciem to jedyny, wyjątkowy moment, kiedy każdy z pracowników może w nich uczestniczyć w równym stopniu. To z kolei daje racjonalne podstawy do oceny pozyskanej wiedzy przez poszczególne jednostki. Dlaczego jest on wyjątkowy?
Podczas projektowania należy zachować odpowiednie proporcje pomiędzy częścią konsumpcyjną a kuchnią, zapleczami i zmywalnią. Źle dobrane parametry narażą inwestora w niedługim okresie na duże straty Bo personel jest zorientowany tylko na szkolenie, tak więc całość swojego czasu może przeznaczyć na dokształcanie. Gdy restauracja już działa, ktoś zawsze musi być na zamianie, ktoś ma wolne itd. Stworzenie karty menu, jej przetestowanie, panel test dla obsługi – to kolejne aspekty wcześniejszego zatrudnienia pracowników.
Koszty
Podczas budżetowania przedsięwzięcia należy bardzo szczegółowo podejść do tematów związanych ze strukturą kosztową. Restauracja to nie tylko koszty związane z najmem lokalu, z zatrudnieniem personelu, rachunki za media czy koszt zakupu artykułów spożywczych i alkoholi. Niepozorne kwoty, o których dość często niestety się zapomina, mogą zaburzyć całą wizję działalności. Odzież dla pracowników – czy jest zaplanowana? Kwoty przeznaczone na badania u lekarza medycyny pracy? Co z szatniami – szafki ktoś dostarczy za darmo? Obsługa gości – kartka z długopisem czy profesjonalny system gastronomiczny? Takich tematów jest naprawdę sporo. W wypadku niektórych liczą się złotówki, w wypadku innych – już setki, co łącznie daje sporą kwotę. Jeśli do tego doliczmy nieprzewidziane wydatki na etapie adaptacji, już mogą pojawić się trudności. Przygotowanie i testowanie karty menu to również wydatki, i to czasem wcale niemałe. Odrębną kwestią pozostaje kwota, jaką inwestor dysponuje na starcie – w okresie tzw. niewiadomej. Oczywiście jeśli lokal ma wszystkie argumenty (lokalizacja, działania marketingowe, wyjątkowe menu, wspaniałego szefa kuchni, unikatowy wybór alkoholi itd.), które wskazują na natychmiastowe odniesienie sukcesu, to znakomicie. Pytanie tylko, ile takich restauracji i ilu takich inwestorów jest na rynku.
56 www.e-hotelarz.pl
W standardowych warunkach rynkowych większość restauracji nie od razu będzie na siebie zarabiała. W związku z tym albo trzeba liczyć na hojność i gotowość inwestora do pokrywania zaległości, albo niestety rozpocznie się redukcja – poczynając od personelu, na jakości kupowanych produktów kończąc. A w wypadku tej ostatniej opcji finał może być tylko jeden.
Działania promocyjne
Cel, charakter, grupa docelowa, badania rynku, koncepcja i wizja nowo otwieranej restauracji powinny być znane długo przed jej uruchomieniem. Kierując się zasadą „budujmy, jakoś to będzie”, sukcesu nie odniesiemy. Przemyślane motywy, konsekwencja w działaniu, cierpliwość to wszystko zwiększa szanse na osiągnięcie zakładanego rezultatu. Zdarza się jednak, że właściciel pod wpływem np. presji finansowej podejmuje zbyt pochopne decyzje. Najprostszą i najgorszą, jaka może się zdarzyć, jest obniżka cen. Jeśli chce się utrzymać food cost na zakładanym poziomie – uznając oczywiście, że karta była dokładnie skalkulowana – musi się to odbyć kosztem jakości surowca. Gdyby jednak osoba decydująca o finansach stwierdziła, że jakość należy utrzymać, odbije się to bezpośrednio na marży. To z kolei powoduje lawinę kolejnych skutków w relacji koszt – przychód. Przykładowa sytuacja: w restauracji X obroty dzienne powodują stany depresyjne u właściciela. Serwując w lokalu krem z szyjek rakowych z pianą morską, która pierwotnie kosztowała 22 zł, drastyczna obniżka ceny do 14 zł i tak nic nie da. Dlaczego? Grupa docelowa, dla której był przeznaczony produkt pod nazwą „restauracja X”, nie dotarła do niej z taką siłą, z jaką powinna. Problemem nie będzie tutaj cena, ale sposób pozyskiwania gości, który w założeniu został zdefiniowany do tego produktu. Tylko zdecydowanie prościej jest obniżyć cenę, aniżeli podjąć próbę dotarcia do klienta. Niektóre restauracje potrzebują nawet około roku, by stały się modne, a ich marka rozpoznawalna.
Koncepcja
Marzenie, które ma się ziścić w postaci restauracji. Zakładając scenariusz z happy endem, wygląda to tak: ktoś od kilkunastu lat ma w głowie wizję swojego idealnego lokalu. Posiadając środki na sfinansowanie przedsięwzięcia, zaczyna je realizować, po czym połączenie miłości i finansów powoduje odniesienie sukcesu na skalę kraju. Brzmi pięknie. Tylko ile jest faktycznie takich miejsc? No właśnie. Pod wpływem różnych czynników koncepcje mogą ulegać zmianie. Jeśli jest to na etapie budowy, można jeszcze coś zrobić. Oczywiście należy pamiętać, aby dostosować działania marketingowe do nowej koncepcji. Gorzej jest, kiedy restauracja działa, a inwestor, szukając nowych wyzwań, dochodzi do wniosku, że coś trzeba przebudować. Nadmienię raz jeszcze: przemyślane motywy, konsekwencja w działaniu, cierpliwość zwiększają szanse na osiągnięcie zakładanego rezultatu. Ciągła zmiana koncepcji powoduje chaos, co prowadzi do utraty charakteru danego miejsca, a to z kolei oznacza powolne zmierzanie do jej zamknięcia. Proszę sobie samemu odpowiedzieć na pytanie: czemu pod adresem xyz, w którym działała kiedyś restauracja, jej następczyni podzieliła również los poprzedniczki? Jeszcze gorzej może się stać, gdy nie zmieniając nazwy, drastycznie zmieniamy menu. Tak np. na wiosnę specjalnością będzie kuchnia polska, a jesienią międzynarodowa inspirowania motywami Azji. Podsumowując – otwarcie i prowadzenie restauracji to nie jest biznes dla każdego. I niestety, nie każdy odniesie w nim sukces. •
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Kuchnia od kuchni Zaplecze kuchenne to centrum dowodzenia lokalu gastronomicznego. Współczesna restauracja to nie tylko dobry kucharz, ale także profesjonalny sprzęt z innowacyjnymi funkcjonalnościami. Robert Sowa oraz Jerzy Pasikowski, mistrzowie sztuki kulinarnej, podpowiadają, jak stworzyć wygodną kuchnię, która ułatwi przyrządzanie wyjątkowych potraw.
58 www.e-hotelarz.pl
które pozwala tworzyć niezwykłe potrawy zaskakujące smakiem oraz formą.
Wskazówki szefów kuchni
Przed zamówieniem niezbędnego wyposażenia lokalu należy ściśle określić jego charakter. – Osoba, która zamierza prowadzić restaurację, musi dokładnie wiedzieć, jaki typ kuchni będzie jej bliski. Wiadomo, że w restauracji zamkowej potrzebny będzie piec
www.e-restauracja.com
FOT. freepik
P
owodzenie lokalu gastronomicznego w dużej mierze zależy od osoby odpowiedzialnej za organizację zaplecza kuchennego. Dopełnienie niezbędnych formalności i rozmieszczenie urządzeń zgodnie z zasadą trójkąta roboczego to jednak nie wszystko. Według Roberta Sowy, znanego polskiego mistrza kulinarnego, autora licznych książek kucharskich, właściciela autorskiej restauracji N31 restaurant & bar, sukces na talerzu to połączenie talentu kucharza i dobrego sprzętu,
Profesjonalna technologia zmywania
M A L K E R
z rusztem, który na pewno nie przyda się w pizzerii – mówi Jerzy Pasikowski, były prezes Fundacji Klub Szefów Kuchni, korporacyjny doradca kulinarny Nestlé. Następnie warto zwrócić uwagę na odpowiednie rozplanowanie przestrzeni, co wbrew pozorom nie jest łatwym zadaniem. – W przeciwieństwie do Francji czy Anglii w Polsce wciąż brakuje poradników oraz praktycznych zajęć obrazujących tę materię. Kuchnia powinna być dopasowana do wielkości i charakteru sali. Stołówka będzie inaczej zaplanowana niż sushi bar, w którym większość czynności robi się przy gościach.
A
Raport z rynku HoReCa 2018
Anna Kostuszyńska, Komat Dobrze przygotowany projekt technologii kuchni jest kluczem do późniejszego sprawnego funkcjonowania restauracji. Projektując kuchnię, musimy patrzeć na restaurację jako na całość. Znając charakter dań, jakie będą wydawane w lokalu, oraz przewidywalną liczbę gości, można ustalić, jakie meble i urządzenia będą niezbędne, określić liczbę stanowisk oraz zaplanować ciąg technologiczny przygotowania potraw. Dobierając odpowiednie meble i urządzenia, należy mieć na uwadze ich jakość, funkcjonalność i ergonomię działania. Na etapie projektu konieczna jest też konsultacja projektantów z szefem kuchni i kucharzami, którzy najlepiej znają specyfikę pracy i sposób przygotowania dań serwowanych w lokalu. – Na tej podstawie należy stworzyć listę niezbędnego sprzętu, a następnie wybrać najlepsze i najbardziej funkcjonalne dla siebie modele – radzi Robert Sowa.
Podstawa wyposażenia zaplecza kuchennego
Zaplecze kuchenne bywa różne w zależności od typu lokalu. W małym punkcie gastronomicznym bazę stanowić może profesjonalny blok kuchenny, tradycyjny piec, wysokiej klasy garnki, zestaw profilowanych noży czy zmywarka. W dużym obiekcie sprzętów będzie zdecydowanie więcej. Powinno ich być tyle, aby można było stworzyć atrakcyjne menu oraz sprostać liczbie wydawanych porcji.
Marek Leszczyński, Krosno-Metal Profil kuchni – w restauracji, hotelu, barze lub w domu weselnym – jest zawsze inny. W procesie doboru jej wyposażenia sugerujemy, aby zwracać uwagę na aspekty techniczne związane z wielkością zużycia energii elektrycznej, jakością wykonania, klasą klimatyczną i wydajnością urządzeń oraz ergonomii ich użytkowania. Nie zapominajmy również o warunkach obsługi serwisowej w trakcie trwania gwarancji i w okresie pogwarancyjnym. W restauracji hotelowej pojawi się więc piec konwekcyjno-parowy, urządzenia chłodnicze, kostkarki, pacojet, cyrkulator do gotowania w niskich temperaturach czy robot planetarny. Wybór wyposażenia nie powinien być przypadkowy. – To ważna decyzja, bo sprzęt będzie nam służył przez długi czas. Istotną sprawą jest obsługa serwisowa i przeszkolenie personelu, o które zadba dobry dostawca – zwraca uwagę Robert Sowa. Wyposażenie powinno być niezawodne i nie powodować sytuacji, które mogłyby wpłynąć negatywnie na pracę kucharza oraz jego zespołu, co z kolei mogłoby przełożyć się na smak serwowanych potraw.
www.e-restauracja.com
Witamy w raju zmywania To niemal magiczne, jak ta maszyna potrafi w szybki i łatwy sposób pracować – prawie jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Witamy w świecie profesjonalnej technologii zmywania MEIKO. Eksperci zajmujący się profesjonalnymi rozwiązaniami w zakresie zmywania prezentują M-iClean H. Model ten stanowi przełom w dziedzinie zmywania – zapewnia nie tylko wygodę obsługi ale także daje gwarancję dużej wydajności oraz dbałości o środowisko. Przekonaj się sam. www.e-hotelarz.pl 59
www.meiko.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
Na jakości sprzętu nie powinno się oszczędzać, ale można dokonywać racjonalnych wyborów. Jeśli budżet nie pozwala na szaleństwa, należy skupić się na tym, aby zakupione urządzenia były optymalnie wykorzystane. – Zupy kremu nie trzeba przecież robić, korzystając wyłącznie z pacojeta. Możemy używać trzy razy tańszego thermomixa lub malaksera, którego cena stanowi połowę wartości thermomixa – podpowiada Jerzy Pasikowski. Podczas aranżacji lokalu należy również pamiętać o tym, że choć nowoczesne i zadbane wyposażenie jest podstawą dobrej kuchni, to – jak podkreśla Robert Sowa – najważniejszym elementem jest zespół ludzi, którzy potrafią ten profesjonalny sprzęt obsługiwać i wykorzystać jego funkcjonalności.
60 www.e-hotelarz.pl
Nowe technologie – nowe możliwości
Wielozadaniowe sprzęty oszczędzają czas i energię kucharza oraz jego załogi. Moc przerobowa pieca konwekcyjno-parowego przewyższa o 30 proc. wydajność pieców domowych. Urządzenie to jest niezastąpione w restauracjach, w których przygotowuje się potrawy dla kilkuset gości jednocześnie. Piec służy dziś w praktyce do wszystkiego: gotowania, pieczenia, smażenia, ma nawet funkcję wędzenia, coraz chętniej wykorzystywaną przez kucharzy. Nowe technologie uatrakcyjniają smak i formę serwowanych potraw oraz napojów. Dużą popularnością cieszą się urządzenia sous vide, służące do gotowania w niskiej temperaturze oraz pacojet, który miksuje produkty zmrożone do -20°C i pozwala na stworzenie sorbetu niemal ze wszystkiego. – Zachowanie świeżości produktów i jak najmniejsza ingerencja w ich naturalność to podstawowe cele współczesnego sprzętu gastronomicznego – zauważa Robert Sowa. Na uwagę zasługuje również fakt, że w dobie nowych technologii dostępny sprzęt jest nie tylko coraz bardziej energooszczędny, co ważne dla właściciela obiektu, ale także przyjazny środowisku. •
www.e-restauracja.com
FOT. freepik
Marcin Wajda, Winterhalter Polska Już na etapie planowania zaplecza restauracji warto zapewnić odpowiednią ilość miejsca na zmywalnię. W kolejnym kroku niezbędne jest również dokładne rozeznanie, co i w jakich ilościach będziemy zmywać, aby dobrać odpowiedni rodzaj zmywarek (podblatowe, kapturowe, „do garów i przyrządów kuchennych”), które w pełni będą dostosowane do potrzeb lokalu. Jest to bardzo istotne, gdyż – tak jak w wypadku zmywarek marki Winterhalter – sprzęt jest konfigurowany zgodnie z potrzebami. Na przykład, jeżeli będzie się zmywać głównie szkło, zmywarka powinna być uzupełniona o odpowiednie zmiękczenie wody oraz właściwy dobór chemii, aby uzyskać idealny efekt. Kolejną sprawą, którą należy wziąć pod uwagę, jest sposób nabycia zmywarki. Popularnym rozwiązaniem jest wynajem długoterminowy, którego niewątpliwą zaletą jest brak konieczności inwestowania dużych kwot na starcie, a w zamian za stałą miesięczną ratę można wyposażyć punkt gastronomiczny w zmywarkę gwarantującą perfekcyjne rezultaty zmywania.
www.winterhalter.com.pl
Sprawdź ofertę dla Twojego biznesu!
www.wynajmijzmywarke.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
Kompedium mądrego inwestowania w wyposażenie gastronomii
Marcel Hanus „Restauracja”
W
spółcześnie w gastronomii nie można ograniczyć się do jednego narzędzia, które wykorzystywane jest do przygotowania, prezentacji i serwowania posiłku w każdej z możliwych opcji. Dziś na ten temat spogląda się już znacznie szerzej niż jeszcze kilka lat temu. Ważnym czynnikiem jest wiedza, doświadczenie, narzędzia, z którymi bezpośrednio styka się kucharz. – Planując budowę lub remont zaplecza gastronomicznego dla hoteli, restauracji i innych lokali tego typu, trzeba pamiętać o prawidłowym doborze mebli, bo są one integralną częścią całego procesu tworzenia smacznych i zdrowych posiłków – mówi Marek Joachimiak z firmy Plastmet. Producent musi słuchać swoich klientów, rozpoznawać ich potrzeby, reagować na zapo-
62 www.e-hotelarz.pl
trzebowanie rynku gastronomicznego, ale również podpowiadać rozwiązania wynikające ze swojego doświadczenia.
Przygotowany projekt technologii
Pierwszym krokiem przyszłego właściciela punktu gastronomicznego powinien być rzetelnie przygotowany projekt technologii. Opracowanie to powinno przełożyć pomysł biznesowy inwestora na układ pomieszczeń, ergonomię pracy w kuchni, podział przestrzeni. – W kuchni powstaje produkt, którym zarabia się w części jadalnej. Dlatego ważne jest odpowiednie wyważenie proporcji między zapleczem kuchennym a częścią jadalną – mówi Maciej Łomnicki z firmy Mareno. –
Drugą kwestią związaną z projektem jest dopasowanie go do planowanego profilu działalności. Częstym błędem jest zbytni rozmach lub niedoszacowanie zastosowanych urządzeń i rozwiązań systemowych w porównaniu z planowanym rodzajem kuchni. Dla przykładu, jeśli chcemy otworzyć dobrą burgerownię, to nie ma sensu inwestować w piece do pizzy czy patelnie uchylne. Wydamy niepotrzebnie pieniądze. Skupmy się na naszym pomyśle i na tym, aby w każdym aspekcie funkcjonowania ludzi i produktu na kuchni było to maksymalnie efektywne i wydajne.
Wybór sprzętu
Gdy inwestor ma już gotowy projekt, nadchodzi czas na wybór konkretnych sprzętów. Pierwszym powszechnym, a poważnym błę-
www.e-restauracja.com
FOT. materiały prasowe
Producenci urządzeń wyposażenia zaplecza kuchni i mebli do sali restauracyjnej wprowadzenie ich na rynek poprzedzają licznymi testami i badaniami konsumenckimi. Dlatego warto wsłuchać się opinie będące pokłosiem tych analiz.
Kluczem są materiały najlepszej jakości
Wybierając wyposażenie kuchni gastronomiczne, należy przede wszystkim zwracać uwagę na jakość oraz funkcjonalność mebli i urządzeń. Należy pamiętać, że dobrze zaprojektowana technologia kuchni jest niezbędnym elementem późniejszego sprawnego funkcjonowania całego lokalu. – Ważne jest spełnienie wymogów sanepidu oraz przestrzeganie norm BHP i UE. Jeśli restaurator ma już wybranego szefa kuchni, dobrze jest wysłuchać jego opinii, by stworzyć przestrzeń, która będzie odpowiadała
www.e-restauracja.com
M A L K E
potrzebom jego i reszty personelu. Ponadto znając skład menu i charakter dań, jakie będą wydawane w lokalu, oraz przewidywaną liczbę gości, można ustalić, jakie meble i urządzenia będą niezbędne, określić liczbę kucharzy, a tym samym stanowisk, oraz zaplanować cały ciąg technologiczny przygotowania potraw – radzi Anna Kostuszyńska z firmy Komat.
R
dem jest oszczędzanie poprzez zakup urządzeń o słabszej wydajności lub mocy. – To tak, jakbyśmy kupowali za małe buty. Jeśli biznes będzie się rozwijał zgodnie z planem, taki model zakupowy sprawi, że kuchnia bardzo szybko stanie się niewydolna, a klienci się od nas odwrócą, zrażeni np. długim czasem czekania na zamówienia – mówi Maciej Łomnicki. – Inna kwestia to zakup urządzeń najtańszych lub używanych kosztem nowych i dobrej jakości. To bardzo krótkowzroczne myślenie, ponieważ często takie sprzęty się psują lub wymieniamy je po roku czy dwóch, płacąc de facto podwójnie, a kuchnia zamiast pracować, ma długie przestoje spowodowane serwisem. Należy zwrócić uwagę, czy producent urządzeń ma przedstawicielstwo i magazyn części w Polsce. W razie awarii będzie się bowiem czekać na części maksymalnie 48 godzin, a nie dwa miesiące, jak to się czasem zdarza. Dużo łatwiej również uzyska się wszelką pomoc, jeśli ma się rzetelnego partnera na terenie Polski. Zweryfikowaną przez wielu użytkowników prawdą jest również to, że urządzenia dobrej jakości od doświadczonych producentów pozwalają zaoszczędzić na codziennych kosztach eksploatacji. Dla przykładu: w jednej z dużych i świetnie rozwijających się burgerowni po zainwestowaniu wysokiej klasy płyt grillowych zużycie gazu spadło trzykrotnie przy jednoczesnym wzroście wydajności. – Podsumowując, na etapie planowania skupmy się konsekwentnie na naszym pomyśle i precyzyjnie dopasujmy wszystko do niego. I nie szukajmy pozornych oszczędności na realizacji naszych planów. W gastronomii wygrywa się konsekwencją i jakością, a jakość projektu i wyposażenia przekłada się na jakość produktu, na którym zarabiamy. Inwestujmy mądrze, w dobre i solidne narzędzia – tłumaczy Maciej Łomnicki.
A
Raport z rynku HoReCa 2018
Pierwszym krokiem przyszłego właściciela punktu gastronomicznego powinien być rzetelnie przygotowany projekt technologii. Opracowanie to powinno przełożyć pomysł biznesowy inwestora na układ pomieszczeń, ergonomię pracy w kuchni, podział przestrzeni Warto zwrócić też uwagę na drobne elementy, które mają ogromne znaczenie dla komfortu i ergonomii pracy. Należy unikać szczelin na styku mebli ze ścianami oraz pomiędzy poszczególnymi meblami i urządzeniami. Samo wykończenie mebli również powinno być wolne od szczelin, w których mogłyby gromadzić się nieczystości. – Innym ważnym aspektem podczas wyboru wyposażenia kuchni jest funkcjonalność i bezpieczeństwo. Na przykład stoły robocze, które są nieustannie silnie eksploatowane, muszą być stabilne i odpowiednio wygłuszone, co stanowi podstawę ich odpowiedniego funkcjonowania – dodaje Anna Kostuszyńska. Podstawą jest także wykorzystanie do produkcji mebli i urządzeń materiałów najlepszej jakości. – Nie należy oszczędzać, wykonując niektóre elementy ze stali gatunków niższych. Stół z szafką – jego blat, korpus, wnętrze i tył – w całości powinien być wykonany z najlepszej stali, jest to gwarancją trwałości mebla i jego odporności na korozję – podsumowuje przedstawicielka Komatu. •
www.e-hotelarz.pl
63
Raport z rynku HoReCa 2018
Dowóz nie jest już domeną
fast foodów Tomasz Habdas Liczby na Talerzu
N
awet najwięksi gracze na rynku, tacy jak KFC, zdecydowali jakiś czas temu o uruchomieniu sprzedaży na telefon. Co więcej, powstają nowe możliwości dystrybucji, skupione wokół firm zewnętrznych. Może okazać się to dużą oszczędnością dla właściciela restauracji. Wobec takich informacji warto przyjrzeć się bliżej sytuacji na polskim rynku dostaw i przeanalizować kilka istotnych danych.
Ludzie zamawiają w weekendy
Okazuje się, że najwięcej zamówień spływa w weekend. Piątek, sobota i niedziela to dni, które zdecydowanie dominują w tygodniu pod względem liczby złożonych zleceń. Środa i czwartek osiągają wartości zbliżone do średniej, a w poniedziałek i wtorek zamówień jest najmniej. Co ciekawe, porównując ze sobą kolejne weekendy, można zauważyć, że weekend, który następuje po dziesiątym dniu miesiąca, cechuje się większą liczbą dostaw o 12 proc. w stosunku do poprzedniego. Jak to tłumaczyć? Większość Polaków dostaje wynagrodzenie właśnie dziesiątego. Skupiając się z na konkretnych godzinach, można zauważyć, że w dni powszednie klienci najchętniej zamawiają jedzenie w godzinach 12-14 oraz 18-19 (około 30 proc. więcej zamówień niż średnia ich liczba w ciągu dnia). Pierwszy okres to oczywiście pora lunchu. Drugi natomiast to czas późnego obiadu czy też kolacji. W niedzielę szczyt zamówień przypada na godziny 14-15 (60 proc. więcej niż średnia liczba zamówień w ciągu całego dnia).
64 www.e-hotelarz.pl
Da się też zaobserwować korelację między rodzajem kuchni a godziną zamówienia. Pierogi np. zamawiane są głównie przed południem, pizza natomiast jest najbardziej popularna w godzinach wieczornych, około 18-20. Skoro o pizzy mowa, jest to cały czas najczęściej zamawiane danie z dowozem. Jej udział w rynku dostaw to aż 40,6 proc. Na drugim miejscu plasują się burgery (12,1 proc.), tuż za nimi kuchnia orientalna (11,1 proc.). W dalszej kolejności zamawiane są kebaby (9,9 proc.), potrawy tajskie (8,4 proc.), polskie (6 proc.) i sushi (5,3 proc.). Na pewno ma na to wpływ fakt, że pizza jest daniem, które Polacy chętnie jedzą w domu, w pracy, na uczelni i w innych miejscach. To samo tyczy się pozostałych fast foodów. Im danie bardziej wyszukane, tym chętniej spożywamy je jednak na miejscu, w restauracji.
Największe rachunki w piątki
Rodzaj kuchni odzwierciedla się również w wartości rachunku. Najwyższe są w wypadku dostaw sushi (średnio 131 zł), dań kuchni tajskiej (71 zł) i indyjskiej (66 zł). Najmniejsze to te za kebab (40 zł) i pizzę (44 zł). Popularność pizzy i jej relatywnie niska cena wpływa na średnią wartość rachunku na całym rynku. Jest to 56,02 zł. Na wartość tę ma również wpływ minimalna kwota zamówienia. Zdecydowana większość restauracji nie przyjmuje zamówień poniżej 20-25 zł. Koszt dowozu dania do klienta jest w tym wypadku dla nich zbyt wysoki i sama dostawa staje się nieopłacalna. Z drugiej strony, klienci nie są skłonni
www.e-restauracja.com
FOT. Raport Stava o rynku dowozów 2017
Rynek dostaw w Polsce to zjawisko bardzo dynamiczne. Jeszcze kilka lat temu kojarzyło się głównie z dowozem pizzy na telefon. Tymczasem obecnie coraz więcej lokali gastronomicznych decyduje się na wprowadzenie tego kanału sprzedaży jako dodatkowego źródła dochodu.
M A L K E R
płacić więcej niż 5 zł za dostawę. Wartość ta zazwyczaj i tak nie pokrywa w całości jej kosztu. Średni jednostkowy koszt realizacji zamówienia to około 11 zł, uwzględniając wynagrodzenie kierowcy, koszt utrzymania samochodu oraz inne dodatkowe opłaty. W takim wypadku koszt ten pokryty musi być z marży na posiłki. Lokale realizujące dużą liczbę dostaw nie mają z tym większego kłopotu. Restauracje skupione na ruchu na sali zmuszone są do ustanowienia minimalnej kwoty zamówienia w dostawie. Jest to zazwyczaj 40-50 zł. Nie tylko rodzaj kuchni ma wpływ na średnią wartość rachunku. Jak pokazują dane, w okresie od poniedziałku do piątku najwięcej wydaje się w godzinach 11-13. Średnia wartość rachunku wynosi wtedy około 70 zł, podczas gdy w pozostałych godzinach oscyluje wokół 50 zł. Spowodowane jest to zapewne faktem, że w godzinach przedpołudniowych zamówienia spływają z miejsc pracy, gdzie niejednokrotnie dotyczą kilku osób. Jeśli chodzi o konkretne dni tygodnia, to najwięcej płacimy za dostawę w piątek – około 6 proc. więcej niż średnia w całym tygodniu. Poniedziałek natomiast jest dniem, kiedy wydajemy najmniej (-4 proc. w stosunku do średniej).
A
Raport z rynku HoReCa 2018
Dostawy można realizować w outsourcingu
Ponad 80 proc. wszystkich zamówień dotyczy dostaw do 4 km od lokalu. Średnia dla całego rynku wynosi 2,7 km. Liczby te bardzo dobrze wykorzystują duzi gracze sieciowi. Wiedzą oni, że dostawy powyżej 3 km stają się bardziej kosztowne. Dlatego też gdy odnotują popyt w lokalizacji większej niż 3 km, otwierają właśnie tam nowy lokal. Dostawy poranne oraz nocne są najbardziej odległe (powyżej 3 km). Decydując się natomiast na zamówienie sushi z dostawą do domu, trzeba liczyć się z dłuższym czasem oczekiwania spowodowanym odległością. Średnia dla właśnie tej kuchni to około 3,5 km. Kuchnia wegetariańska i wegańska również oddalona jest zazwyczaj o 3,5 km, ale pizzę zamówić możemy już z lokalu oddalonego średnio o 2 km od naszego domu. Decyduje o tym liczba placówek oferujących pożądany typ potrawy. Im kuchnia bardziej popularna, tym więcej lokali serwujących jej dania i większe prawdopodobieństwo wystąpienia jej w pobliskiej okolicy. Na koniec warto jeszcze zwrócić uwagę na kanały komunikacji, jakie wybierają klienci. Wydawałoby się, że internet, również na rynku gastronomicznym, wywiera znaczący wpływ na rozwój lokalu. Okazuje się jednak, że zamówienia najczęściej składane są przez telefon (60,7 proc.). Większość restauracji nie dysponuje własnym systemem przyjmowania zamówień online. Polegają zatem na portalach zewnętrznych, które doliczają prowizję do każdego zamówienia, co odbija się na koszcie dostawy. Stąd ciągła popularność tradycyjnego kontaktu telefonicznego. W analizie rynku dostaw w Polsce można zaobserwować dużo interesujących trendów. Informacje te mogą posłużyć do planowania własnych dostaw i organizacji pracy lokalu. Rynek ten cały czas się rozwija. Dotychczas dostawy kojarzyły się głównie z fast foodami. Obecnie większość restauracji oferuje tego typu rozwiązania. Do właściciela należy decyzja, czy taki kanał sprzedaży jest dla niego opłacalny, czy nie. Warto rozważyć taką możliwość, szczególnie że rynek proponuje już rozwiązania w postaci outsourcingu samej dostawy. Może to znacząco obniżyć koszty transportu, a tym samym zwiększyć zyski. (Wszystkie dane pochodzą z opracowania „Raport Stava o rynku dowozów jedzenia” opartego na danych pochodzących z dwóch źródeł: bazy danych firmy Stava oraz kilkudziesięciu restauracji zatrudniających własnych kierowców z terenu całej Polski). •
www.e-restauracja.com
www.e-hotelarz.pl
65
Raport z rynku HoReCa 2018
Audytor
jest jak ksiądz w konfesjonale
Anna Dębska AFMedia.pl
Choć wielu restauratorom rewolucja w lokalu kojarzy się przede wszystkim z rzucaniem po kuchni brudnymi garnkami, emocjami, krzykiem i publicznym poruszaniem problemów rodzinnych, prawdziwa praca audytora restauracyjnego nie ma zbyt wiele wspólnego z tym, co widzimy w telewizji.
66 www.e-hotelarz.pl
chody przestają rosnąć, to najlepszy moment, by poddać się kontroli i wprowadzić zmiany, które zapobiegną erozji biznesu.
Określenie problemów restauracji
Pierwszym krokiem jest zawsze rozmowa z właścicielami, których zadaniem jest określenie faktycznych kłopotów, jakie ma ich firma. Czy jest to problem ze spadkiem przychodów, który podłoże ma w jakości obsługi, dań serwowanych gościom, czy może kwestia załogi, której sposób pracy nie zachęca do kolejnych wizyt, a może brak
www.e-restauracja.com
FOT. Pixabay
D
la wielu właścicieli restauracji jedną z najtrudniejszych kwestii jest dostrzeżenie, że ich lokal ma poważny problem – z jakością dań, obsługi czy współpracą w załodze, co przekłada się na spadek liczby gości oraz przychodów. Często problem ten jest wynikiem bardzo złożonego procesu, który trwa tak długo, że wizyta audytora restauracyjnego staje się ostatnią deską ratunku. Zarządzający lokalem nagle się orientują, że to ostatni moment na zmianę, bo każdy kolejny tydzień czy miesiąc wpędzi ich w poważne tarapaty finansowe. Zauważenie tego problemu w odpowiedniej chwili, np. gdy przy-
Raport z rynku HoReCa 2018
dobrze dobrej strategii marketingowej lub przyjęcie takiej, która zamiast pomagać, szkodzi restauracji, przynosząc kolejne złe opinie. Właściciele muszą przedstawić swój punkt widzenia i szczerze odpowiedzieć na pytanie: co złego dzieje się z moją restauracją? Ich uczciwość wobec audytora i określenie stanu faktycznego ich firmy jest podstawą do tego, by praca, którą ten wykona, była skuteczna. Choć to trudne porównanie, audytor staje się kimś w rodzaju księdza podczas spowiedzi – słucha i musi usłyszeć prawdę – bez tego jego praca już na starcie nie ma sensu. Uczciwość, poparta zachowaniem dyskrecji określonej w umowie i wzajemne zaufanie między audytorem a restauratorem to punkt wyjścia do rozpoczęcia prac nad zmianami w lokalu.
Ocena stanu faktycznego
Drugim krokiem w audycie restauracji jest sprawdzenie przez audytora, co złego dzieje się z lokalem w rzeczywistości. To czas, w którym analizuje on sposób publikowania informacji o restauracji w mediach – zarówno w internecie, jak i w prasie czy na ulotkach, weryfikuje stan faktyczny opinii w rejonie, w którym lokal świadczy swoje usługi, ustala obowiązki, jakimi każdy z pracowników został obarczony w restauracji, sprawdza, kto i w jakim czasie czym się zajmuje. Dopiero wtedy następuje wizyta audytora (często kilku, w zależności od potrzeb ustalonych na podstawie wstępnej analizy) będąca podstawą do oceny jakości dań i obsługi, czyli tego, co faktycznie widzi gość odwiedzający lokal. Nikt nie rzuca tu jedzeniem, a wizyta, przeprowadzona w pełni dyskretnie, ma na celu wyłapanie tego, co może okazać się jednym z najważniejszych problemów prowadzących do spadku przychodów – niezadowolenia gościa. Odpowiednio dobrany czas (termin, pora) wizyty pozwala również na ustalenie relacji załogi – czy jest ona zgrana i czy wzajemnie sobie pomaga. Dla wielu restauratorów taka wizyta, opisana w raporcie końcowym audytorów, jest jednym z pierwszych zaskoczeń, które pokazują, jak ich nieobecność w lokalu i brak bieżącej kontroli zmienia podejście pracowników zarówno do jakości obsługi, jak i dbania o zadowolenie gości. Ale nie jest to jedyny szok, który ci pierwsi przeżywają. Odwiedziny w restauracji w późniejszym terminie i bezpośrednia rozmowa z każdym z pracowników odkrywają kolejne karty. Nie trzeba rzucać garnkami ani na nikogo krzyczeć, by wykryć brud, lenistwo czy lawiranctwo pracowników. Audytor nie jest od tego, by szokować, ale by przekazać prostą informację właścicielowi – oto lista zaniedbań prowadzących do tego, że twój biznes nie funkcjonuje tak, jak byś tego oczekiwał. Tu pojawia się kwestia stanowiska „manager restauracji”. Niejednokrotnie bowiem osoba na nim zatrudniona nie ma określonych zadań i w żaden sposób nie weryfikuje się jej pracy, przez co właściciele nie mogą powiedzieć, jak się sprawdza. Często zdarza się, że za ładnie brzmiącą nazwą stanowiska nic się nie kryje i gros spraw, za które powinien odpowiadać, leży odłogiem.
Jakie błędy powtarzają się niejednokrotnie
Jednym z najczęstszych problemów, które audytor musi unaocznić właścicielom restauracji, jest fakt, że choć za promocję odpowiedzialne są konkretne osoby, to w praktyce nie robią one nic, by o lokalu dowiedzieli się nowi potencjalni klienci. Profil na portalu społecznościowym, niejednokrotnie hucznie uruchamiany, okazuje się potem całkowicie zaniedbywany, a publikacje, które się tam pojawiają, wręcz zniechęcają do odwiedzania restauracji. Ulotki nie przynoszą efektów, bo od dawna nie są zamawiane i roznoszone, a strona internetowa restauracji jest w opłakanym stanie.
68 www.e-hotelarz.pl
Kolejną sprawą jest jakość obsługi, która wielokrotnie – poza oczami właściciela, nieobecnego podczas kontroli audytorów – zawodzi całkowicie. Począwszy od wejścia, przez brak dbałości o sprzedaż, aż po ignorancję – w końcu szef nie patrzy, więc wydawałoby się, że nie trzeba się przejmować stanem zadowolenia gościa. Karta menu potrafi być równie stara, co wystrój restauracji z poprzedniego wieku, a o jej zmianie szef kuchni nawet nie pomyślał, zbyt zajęty gotowaniem sztampowych i nieakceptowanych już dziś przez gości dań. Robi to dlatego, że nikt nie powiedział mu, iż już dawno przyszła pora na zmianę. Z kolei analiza kosztowa cen i jakości to temat, o którym właściciele często dowiadują się dopiero z raportu końcowego, bo dawno nie weryfikowali poziomu sprzedaży i kosztów, które niejednokrotnie ich przerastają.
Raport końcowy to dopiero początek pracy
Wydawałoby się, że przedstawienie raportu końcowego przygotowanego przez audytorów pracujących w danej restauracji to koniec pracy, a faktycznie jest zupełnie na odwrót. Wiele nowych zadań stoi przede wszystkim przed właścicielem, który już czarno na białym widzi, gdzie tkwią problemy rujnujące jego firmę. Lista niejednokrotnie bywa długa i to, co go zaskakuje, nie opiera się tylko na emocjach czy rozłożeniu kwiecistych obrusów w lokalu, jak widzimy w telewizji.
Audytor nie jest od tego, by szokować, ale by przekazać prostą informację właścicielowi – oto lista zaniedbań prowadzących do tego, że twój biznes nie funkcjonuje tak, jak byś tego oczekiwał Restauratorowi obok listy błędów, które zauważyli audytorzy, prezentowana jest też lista rozwiązań oraz terminów na ich realizację. Tego nie ma w telewizji! Co więcej, nikt nie zrobi tego za właścicieli. To pora na zderzenie ich z rzeczywistością, która niszczy satysfakcję z tego, co miało być ich marzeniem – prowadzenia restauracji. To jeden z tych momentów, który bywa dla nich naprawdę trudny, bo to właśnie wtedy zdają sobie sprawę, że własny lokal to nie tylko bywanie w nim i zgarnianie dziennego przychodu, ale życie firmą. Jeśli trzymany w ręku raport stanie się dla nich podstawą do tego, by wyjść z kłopotów, sukces restauracji jest nową i całkiem realną wizją. Tu nie ma kamer! Jest rzeczywistość i konieczność zakasania rękawów!
Skuteczna pomoc audytora
Sukces wspólnej pracy audytora oraz właściciela lokalu to podstawa do tego, by przeprowadzić w nim realną rewolucję. Dobry audytor to taki specjalista, który po przekazaniu raportu wciąż służy radą właścicielom. Prawda jest taka, że praca obu stron, która trwa dużo dłużej niż telewizyjne cztery dni zdjęciowe, to czas, w którym na sukcesie zależy zarówno zlecającemu pomoc właścicielowi, jak i audytorowi, który wraz z każdym miejscem, każdym nowym spojrzeniem na daną restaurację, oddaje swoje zaangażowanie, świeże pomysły i wkłada w pracę tak wielki wysiłek, że dopiero telefon od właściciela z informacją że „jest dużo lepiej” przynosi prawdziwą satysfakcję. I właśnie na to czeka się w tej pracy. •
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
Restauracja po liftingu
Katarzyna Westrych-Pavy 370 Studio
„Kuchenne Rewolucje” Magdy Gessler udowodniły, jak duże znaczenie ma wystrój dla przemiany restauracji. Jednak mody przemijają, a świeżość lokalu wraz z nimi. Dlatego warto od czasu do czasu spojrzeć – nomen omen – świeżym okiem na swoją restaurację. Może już przyszedł czas, by za świeżym spojrzeniem przyszło odświeżenie lokalu?
70 www.e-hotelarz.pl
nie oparte na bardzo oryginalnych i intrygujących konceptach, te, które istnieją na rynku od wielu lat, nie mogą spocząć na laurach. To, co przyciągało dekadę temu, obecnie może wyglądać na przestarzałe, momentami wręcz groteskowe. Prowadząc restaurację, warto zatem pamiętać, by obserwować rynek i co jakiś czas spojrzeć krytycznym okiem na swój lokal. Czy zastosowane materiały wykończeniowe godnie się starzeją, czy może wymagają wymiany na nowe? Czy nie byłoby warto odmalować ścian? Kim jest obecny klient – czy zmienił się w ciągu ostatnich lat? Jakie są jego oczekiwania wobec mojej usługi? To tylko wybrane pytania, które
należy sobie zadać przed planowanym odświeżeniem wizerunku.
Łącz stare i nowe
Przykładów dobrze przeprowadzonego liftingu jest wiele, liczne można znaleźć na naszym własnym podwórku. Aplikowane w różnym zakresie, pokazują, jak można podejść do tematu. Restauracja Mozaika przy Morskim Oku w Warszawie jest już od ponad 40 lat legendą Mokotowa. Kolejne pokolenia warszawiaków delektują się tam kawą i ciastkami. Niedawno przeszła metamorfozę, dzięki której jej wnętrze nabrało świeższego charakteru z jednoczesnym uszanowaniem tego,
www.e-restauracja.com
FOT. 370 Studio
Z
wykle w wypadku kuchennych rewolucji mowa oczywiście o kompleksowym podejściu, które obejmuje sposób zarządzania lokalem, odpowiednie przeszkolenie personelu, rewizję i rekompozycję menu. Niemniej jednak niezwykle istotną częścią składową całokształtu, na którą kładziony jest wyjątkowy nacisk, jest aspekt wizualny i estetyczny lokali. Spójny wizerunek budowany od momentu wyboru nazwy odzwierciedlonej stosownym logo, poprzez dopełniające go akcenty graficzne, na wyjątkowym wnętrzu bogatym w detale skończywszy. W czasach, gdy nowe restauracje wyrastają jak grzyby po deszczu, niejednokrot-
Prostoty użyj jako tła
W Mozaice usunięto natomiast stary, ciężki bar oraz PRL-owskie ozdoby (ach, te firanki!), a neutralne w charakterze stoliki i krzesła zamieniono na takie o klasycznych wzorach, które bez względu na upływ czasu zawsze są stylowe. Stawiając również na elegancki i dyskretny minimalizm, pozbyto się zbędnych „akcentów” w postaci słupów o wymyślnych kształtach czy kakofonii kolorystycznej. Bazując na prostych rozwiązaniach oraz ponadczasowej bieli, wnętrze stało się czystsze, ciekawsze i z charakterem.
Zmieniaj małymi krokami
Przed podobnym wyzwaniem stanęła sieć restauracji Bierhalle. Istniejąca od przeszło 10 lat na rynku i przeżywająca obecnie dynamiczny rozwój sieć browarów restauracyjnych również poddała się zabiegowi odmłodzenia, zachowując przy tym charakterystyczne dla siebie elementy. Jako pierwszy zmianom poddał się najstarszy i flagowy lokal mieszczący się w centrum handlowym Arkadia w Warsza wie – tu remont był wyzwaniem, ponieważ przebiegać miał bez wstrzymania pracy lokalu. Zmiany wprowadzano strefami, a ingerencja w dotychczasowy wizerunek marki była na tyle sprytna, że przebiegała niemalże w sposób niezauważalny. Niemniej jednak efekt robi wrażenie. Wystarczyło kilka sprytnych i w gruncie rzeczy niezbyt skomplikowanych zabiegów, by wnętrza zyskały stylowy wystrój.
Kolorem uczyń cuda
Pomalowanie sufitu oraz wszystkich znajdujących się pod nim instalacji na czarno sprawia, że gość skupia swoją uwagę na innych elementach wystroju (co ma znaczenie szczególnie w lokalach o dużej powierzchni; Bierhalle to z reguły minimum 300 m kw.). Ściany odmalowano na kolor zbliżony do wyjściowego, ale o głębszym i szlachetniejszym odcieniu. Krzesła przestały pełnić jedynie funkcję użytkową, stały się również akcentem wizualnym (co czwarte jest czerwone i ma inny kształt niż pozostałe). Ciekawym zabiegiem była również zamiana prostych, zgrzebnych ław na eleganc-
www.e-restauracja.com
I na koniec bardzo ważny aspekt – wydobycie charakteru i profilu lokalu. Bierhalle do tej pory swoją „piwność” podkreślało poprzez stosowanie chorągiewek i proporczyków bawarskich oraz dekoracji z suszonego chmielu. Obecnie nastąpił wielki zwrot w stronę uwypuklenia wartości, jaką jest własna produkcja piwa.
M A L K
Podkreśl tożsamość restauracji
E
kie i wygodne skórzane łoże (dla optymalizacji kosztów można wykorzystać stare siedziska jako konstrukcję, do której dodaje się jedynie nową tapicerkę).
R
co w lokalu było wartościowe. Projektanci przeprowadzili sprytną selekcję – zachowano oryginalne elementy, takie jak fantastyczna kamienna posadzka, piękne żyrandole oraz słynny neon na zewnątrz, które stały się poniekąd łącznikiem między przeszłością a obecnymi czasami, niosąc ze sobą pewną nutkę nostalgii.
A
Raport z rynku HoReCa 2018
W czasach, gdy nowe restauracje wyrastają jak grzyby po deszczu, niejednokrotnie oparte na bardzo oryginalnych i intrygujących konceptach, te, które istnieją na rynku od wielu lat, nie mogą spocząć na laurach Charakterystyczne miedziane kadzie, w których warzone jest piwo, stały się inspiracją do dekoracji wnętrza. Miedź to podstawowy materiał nowych lamp oraz motyw przewodni Bierhalle Royal Wilanów. W lokalu tym arkuszami miedzi obłożony jest bar, a ściany eleganckiego VIP roomu zdobią oryginalne i zaprojektowane specjalnie na tę okazję miedziane panele. Dodano również neony (teraz wiadomo, że piwo można kupić również na wynos!) oraz dekoracyjnie podświetlane regały z butelkami, które dzięki swojemu złotemu blaskowi wprowadzają trochę klubowego charakteru i sprawiają ze piwo smakuje lepiej :-) Tym, co napawa optymizmem, jest fakt, iż otaczają nas lokale na naprawdę dobrym poziomie, które dbają o swój wizerunek i nie boją się inwestować w rozwój. Których właściciele wsłuchują się w głos ulicy i przekuwają pozyskaną wiedzę w ulepszenie swojej usługi oraz poprawienie komfortu jej użytkowników. Od wielkich koncernów, takich jak McDonald's, po nasze własne sieci czy pojedyncze lokale. Lifting to sprytny sposób na utrzymanie swojej pozycji w czasach rosnącej konkurencji. •
www.e-hotelarz.pl
71
Raport z rynku HoReCa 2018
KATALOG DOSTAWCÓW
USŁUG I PRODUKTÓW DLA HOTELI I GASTRONOMII BIURA ARCHITEKTONICZNE AGK ARCHITEKCI
agkarchitekci.pl
Warszawa
ul. św. Wincentego 14/25
22 250 29 12
biuro@agk.com.pl
AMAR
amar-architekci.pl
Zakopane
ul. Zamoyskiego 28A
18 20 662 00
biuro@amar-architekci.pl
APA HUBKA
apahubka.pl
Wrocław
ul. Grottgera 7
71 337 47 00
office@apahubka.pl
ARBAPOL
arbapol.com
Kraków
ul. Grunwaldzka 10/8
12 267 47 05
biuro@arbapol.com
ARCH-DECO
archdeco.pl
Gdynia
ul. Starowiejska 41-43
58 660 81 20
archdeco@archdeco.pl
ARCHIPLAN
archiplan.pl
Gdynia
ul. Starowiejska 17/7A
58 621 10 10
sekretariat@archiplan.com.pl
ASW ARCHITEKCI
asw-architekci.pl/pl
Poznań
ul. Jana Ostroroga 7/5
61 867 42 90
asw@asw-architekci.pl
ABP
abpsc.pl
Kraków
ul. Ariańska 17/2
12 421 72 95
biuro@abpsc.pl
BAMS
bams.pl
Szczecin
ul. Kaszubska 4 OF/U3
91 423 98 98
biuro@bams.pl
BAUM, KWIECIŃSKI
bkarchitekci.pl
Sopot
ul. Parkowa 24
58 301 74 21
pracownia@bkarchitekci.pl
BS ARCHITEKCI
bs-arch.pl
Poznań
ul. Złota 17
61 842 30 67
projekt@bs-arch.pl
BOSIACCY
bosiaccy.pl
Sopot
ul. Krótka 3B/1
58 551 42 69
bosiaccy@wp.pl
BULANDA MUCHA
bimarch.pl
Warszawa
ul. Lipińska 4
22 561 01 50
biuro@bimarch.pl
C13
c13.pl
Łódź
ul. Lipowa 75
607 397 607
mail@c13.pl
CKK ARCHITEKCI
ckkarchitekci.pl
Gdynia
ul. Świętojańska 87/14
58 620 00 92
biuro@ckkarchitekci.pl
DDJM
ddjm.pl
Kraków
ul. św. Jana 12
12 429 26 78
biuro@ddjm.pl
DŻUS GK ARCHITEKCI
dzusgkarchitekci.pl
Olsztyn
ul. Artyleryjska 3H
89 523 64 23
architekci@dzusgkarchitekci.pl
EMKAA ARCHITEKCI
emkaa.pl
Warszawa
ul. Kobielska 23/217
22 119 14 17
biuro@emkaa.pl
FEDERALNE BIURO ARCHITEKTONICZNE
fba.pl
Szczecin
al. Piastów 1/3
91 431 90 44
biuro@fba.pl
GRUPA 5 ARCHITEKCI
grupa5.com.pl
Warszawa
ul. Wejnerta 16A
22 380 23 00
grupa5@grupa5.com.pl
GRUPA PLUS ARCHITEKCI
grupaplus.org
Warszawa
ul. Fitelberga 23
694 445 346
kontakt@grupaplus.org
ILIARD
iliard.pl
Kraków
ul. Dolnych Młynów 3/3
12 445 54 00
info@iliard.pl
IMB ASYMETRIA
imbasymetria.pl
Kraków
ul. Biskupia 1
12 398 49 00
biuro@ imbasymetria.pl
JEMS ARCHITEKCI
jems.pl
Warszawa
ul. Gagarina 28A
22 559 28 00
jems@jems.pl
JK ARCHITEKCI
jkarchitekci.pl
Gdynia
ul. Olgierda 94F/2
58 620 98 58
biuro@jkarchitekci.pl
JSK ARCHITEKCI
jsk-waw.pl
Warszawa
ul. Żwirki i Wigury18
22 660 30 00
jsk@jskarchitects.com
KAHL-GACZOREK
kahl-gaczorek.com
Zakopane
ul. Balzera 21
692 430 935
biuro@kahl-gaczorek.com
KAZIMIERSKI I RYBA
kir-architekci.com
Warszawa
ul. Żytnia 16
22 632 32 02
biuro@kir-architekci.com
KD KOZIKOWSKI DESIGN
kozikowski.pl
Gdańsk
ul. Zacisze 10
58 552 02 53
biuro@kozikowski.pl
KM RUBASZKIEWICZ
kmrubaszkiewicz.pl
Warszawa
ul. Sułkowskiego 35
791 130 089
km@kmrubaszkiewicz.pl
KURYŁOWICZ & ASSOCIATES
apaka.com.pl
Warszawa
ul. Berezyńska 25
22 616 37 98
apaka@apaka.com.pl
MWM
mwmarchitekci.pl
Rzeszów
ul. Partyzantów 1A/335
17 861 39 14
biuro@mwmbdg.com
OP ACHITEKTEN
op-architekten.com/pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 51/2
22 382 17 50
kontakt@op-architekten.com
PALLADIUM ARCHITEKCI
palladium.com.pl
Poznań
ul. Przyłuskiego 7
61 661 10 12
architekci@data.pl
PŁASKOWICKI & PARTNERZY
pparchitekci.pl
Warszawa
ul. Wąchocka 1L
22 788 88 45
biuro@pparchitekci.pl
PRC ARCHITEKCI
prc.com
Warszawa
ul. Nowy Świat 1
22 622 28 28
architekci@prc.com.pl
SUD POLSKA
sudarchitectes.pl
Warszawa
ul. Chmielna 19
22 55 65 900
sud@sudgroupe.pl
T-33 ARCHITEKCI
t-33.pl
Gdynia
ul. Świętojańska 135/5
58 620 77 65
biuro@t-33.pl
WOLSKI ARCHITEKCI
wolskiarchitekci.pl
Sopot
ul. Władysława IV 1B
58 668 48 50
biuro@wolskiarchitekci.pl
ŻERA2 ARCHITEKCI
zera2architekci.pl
Warszawa
ul. J. Brożka 18.49
22 414 12 00
biuro[at]zera2architekci.pl
72 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
PROJEKTOWANIE WNĘTRZ 3B STUDIO
3bstudio.com.pl
Kraków
ul. Dietla 99/5A
505 001 882
info@3bstudio.com.pl
ARTBUTA
artbuta.pl
Kołobrzeg
ul. Jedności Narodowej 84B/4
784 525 702
artbuta@o2.pl
DEKOR STUDIO
dekor-studio.com
Kraków
ul. Praska 28/1
12 266 83 10
biuro@dekor-studio.com
EC-5
ec-5.com
Łódź
ul. Struga 66/1
668 493 035
projekt@ec-5.com
FUTURA
futura-studio.pl
Bydgoszcz
ul. Poznańska 31
52 360 80 60
futura@futura-studio.pl
High Level Design
hld.com.pl
Warszawa
Emilii Plater 10
600 606 795
biuro@hld.com.pl
IDEOGRAF
ideograf.pl
Sopot
ul. Kochanowskiego 2/2
533 313 722
info@ideograf.pl
KACEDE
kacede.pl
Sopot
ul. Dworcowa 7
501 606 345
biuro@kacede.pl
KACZMAREK STUDIO
kaczmarekstudio.pl
Warszawa
ul. Drzemlika 1G
602 343 622
biuro@kaczmarekstudio.pl
KONIOR STUDIO
koniorstudio.pl
Katowice
ul. Damrota 22
326 095 600
biuro@koniorstudio.pl
LYN INTERIORS
lyninteriors.com
Warszawa
ul. Koszykowa 61
733 415 825
info@lyninteriors.pl
MADAMA
madama.pl
Warszawa
ul. Bema 65/47B
607 589 778
info@madama.pl
MODUS STUDIO
modusstudio.pl
Wrocław
ul. Lwowska 38B
71 339 10 13
biuro@modusstuido.pl
OVOTZ DESIGN LAB.
ovotz.pl
Kraków
ul. Mogilska 65/710
12 361 42 00
biuro@ovotz.pl
P.K. STUDIO PROJEKTOWE
pkstudio.com.pl
Sopot
ul. Kościuszki 60/2
58 717 19 89
biuro@pkstudio.com.pl
SIKORA WNĘTRZA
sikorawnetrza.pl
Gdańsk
ul. Focha 2
606 209 034
sikorawnetrza@gmail.com
STUDIO 212
studio212.pl
Gdańsk
ul. Sobieskiego 62/2
58 727 90 56
info@studio212.pl
STUDIO BB
studio-bb.pl
Gliwice
ul. Pukasa 2/3
793 090 078
studio@studio-bb.pl
TREMEND
tremend.pl
Warszawa
ul. Klimczaka 13/U9
22 651 54 31
biuro@tremend.pl
R
www.e-restauracja.com
E
K
L
A
M
www.e-hotelarz.pl
A
73
Raport z rynku HoReCa 2018
MEBLE ADER MEBLE
meble-ader.pl
Wrocław
ul. Przedświt 18
71 357 13 19
biuro@meble-ader.pl
AGROMAX
agromax.com.pl
Zielona Góra
ul. Kręta 5
68 326 44 01
agromax@agromax.com.pl
AMECO
ameco.pl
Warszawa
ul. Stroma 24
22 423 39 77
ameco@ameco.pl
ANDERS MEBLE
andersmeble.pl
Żywiec
ul. Grunwaldzka 3
33 860 55 65
biuro@andersmeble.pl
ANITAR
anitar.pl
Wolin
Ostromice
510 172 584
biuro@anitar.pl
BH MEBLE
bhmeble.pl
Chełm
ul. Okszowska 41
82 564 38 90
biuro@bhmeble.pl
BODZIO
bodzio.pl
Twardogóra
ul. Sycowska 16
71 399 70 00
bodzio@bodzio.pl
BUMERA
bumera.pl
Tyczyn
ul. Laurowa 23
17 864 20 48
market@bumera.pl
BYDGOSKIE MEBLE
bydgoskiemeble.pl
Bydgoszcz
ul. Nowotoruńska 40
52 58 38 590
fedek.j@bydgoskiemeble.pl
CENTRUM
meble-hotelowe.com
Wolbórz
ul. Reymonta 32
601 857 346
centrum@meble-hotelowe.com
CHAIRCONCEPT
chairconcept.com
Toruń
ul. M. Skłodowskiej-Curie 75C
56 656 24 02
office@chairconcept.com
COMPLET FURNITURE
complet.com.pl
Gniezno
ul. Kłeckoska 59
61 426 49 97
biuro@complet.com.pl
CONTRACT SOLUTIONS
contractsolutions.pl
Warszawa
ul. Kopernika 5/6
882 157 887
biuro@contractsolutions.pl
CUBICA
cubica.com.pl
Szczecin
ul. Św. Ducha 5A/5
91 313 01 70
biuro@cubica.com.pl
DAR-MAR MEBLE
darmar-meble.pl
Łódź
ul. Kuropatwia 21
42 658 29 06
darmar_meble@op.pl
DEKORT
dekortmeble.pl
Iława
Smolniki 1
89 644 01 11
iwona@dekortmeble.pl
ELZAP
elzap.eu
Kraków
ul. Kozienicka 109A
12 269 81 60
elzap@elzap.eu
FABER
faber-meble.pl
Szczecin
ul. Santocka 42A
91 487 59 66
faber@faber-meble.com.pl
FACH MEBEL
fachmebel.pl
Środa Wlkp.
ul. Brodowska 28A
61 285 27 08
handel@fachmebel.pl
FAMEG
fameg.pl
Radomsko
ul. 11 Listopada 2
44 682 11 10
fameg@fameg.pl
FAMOS
famos.com.pl
Starogard Gd.
ul. Gdańska 37
58 563 41 20
famos@famos.com.pl
FAST
fast.pl
Gdynia
ul. Czechosłowacka 3
58 554 33 61
info@fast.pl
FURNIMEB
furnimeb.com
Złoczew
Stanisławów 26
43 820 22 03
biuro@furnimeb.com
GLADIUS
gladius.pl
Poznań
ul. Warpnowska 30
61 840 06 65
gladius@gladius.pl
GRUPA TRAMS
trams.pl
Szczodre
ul. Makowa 10
71 793 71 21
biuro@trams.pl
HERCULES TRADING
hercules.com.pl
Poznań
ul. Lęborska 37
61 848 83 65
biuro@hercules.com.pl
HM DESIGN
hmdesign.pl
Nawojowa
ul. Nowosądecka 27
530 218 262
biuro@hmdesign.pl
INWEST MEBLE
inwestmeble.pl
Radomsko
ul. Kościuszki 6
44 738 16 85
biuro@inwestmeble.pl
JANTOM
jantom.eu
Swarzędz
ul. Tortunia 51A
61 817 34 29
biuro@jantom.com.pl
KAMPLES
kamples.pl
Pszczyna
ul. Spokojna 81
32 211 49 70
kamples@kamples.pl
KLER
kler.eu
Dobrodzień
ul. Piastowska 39B
34 352 91 11
contract@kler.pl
KLOSE CONTRACT
klose.pl
Nowe nad Wisłą
ul. Fabryczna 5
55 323 81 46
klose@klose.com.pl
LOBOS
meble.lobos.pl
Kraków
al. Pokoju 1A
12 413 27 00
meble.krakow@lobos.pl
LOFTWARE
loftware.pl
Częstochowa
ul. Garibaldiego 10/12
576 610 100
info@loftware.pl
MALSTEN
malsten.pl
Słupsk
ul. Poznańska 54Q
575 717 319
biuro@malsten.pl
MARELL
marelldg.pl
Dąbrowa Górnicza
ul. Budowlanych 4
32 268 03 55
meble@marelldg.pl
MARUT
marut.pl
Jeżów Sudecki
ul. Zachodnia 10
75 713 22 11
meble@marut.pl
MAYERLINE
mayerline.pl
Piaseczno
ul. Astrów 14
664 562 198
info@mayerline.pl
MEBLE MICHALCZEWSKI
meblemichalczewski.pl
Kowala
Mazowszany 31C
48 385 75 97
biuro@meblemichalczewski.pl
MEBLE RADOMSKO
radomskomeble.pl
Radomsko
ul. Piramowicza 27A
44 682 41 95
meble@radomskomeble.pl
MEBLO KOMPLEKS
meblokompleks.com.pl
Środa Wlkp.
Strzeszki 12
61 285 26 80
biuro@meblokompleks.com.pl
MEBLOFORM
mebloform.pl
Kalwaria Zebrzydowska
al. Jana Pawla II 5
33 876 63 10
info@mebloform.pl
MEBLOMEX
meblomex.com.pl
Skawina
ul. Piłsudskiego 75
12 446 61 91
info@meblomex.com.pl
74 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
MEBLOTAP
meblotap.pl
Biała Podlaska
ul. Sidorska 83
83 34230 01
sekretariat@bialskiemeble.pl
MOBI CONTRACT
mobicontract.eu
Rzezawa
ul. Przemysłowa 56
14 611 65 86
contact@mobicontract.eu
MOTIV HOME
motivhome.com
Poznań
ul. Jana Pawła II 14
61 877 20 45
info@motivhome.com
MULTIKO
multiko.com.pl
Szczecin
ul. Kurza Stopka 5
91 432 97 30
biuro@multiko.com.pl
MX STUDIO
mxstudio.com.pl
Szamotuły
pl. Sienkiewicza 9
61 292 18 93
biuro@mxstudio.com.pl
NAWROCKI MEBLE
nawrockigroup.com.pl
Bochnia
Brzeźnica 166
14 615 50 10
biuro@meblenawrocki.com.pl
PAGED
pagedmeble.pl
Jasienica
ul. Cieszyńska 99
33 497 24 00
jasienica@paged.pl
PIONIER
pioniermeble.pl
Jelenia Góra
ul. 1 Maja 69
75 752 52 97
centrum@pioniermeble.pl
PROFI-T
profi-t.eu
Lubliniec
ul. Leśna 30
737 434 760
class- biuro@profi-t.com.pl
POLTECH
poltech.com.pl
Toruń
ul. Płaska 23
56 655 88 55
biuro@poltech.com.pl
RAD-POL
rad-pol.com.pl
Pruszków
ul. Sadowa 56
698 129 099
biuro@rad-pol.com.pl
SEKPOL
sekpol.com.pl
Wrocław
ul. Trentowskiego 8
71 363 43 19
info@sekpol.com.pl
SIGMA MEBLE
sigmemeble.pl
Jelenia Góra
ul. Bogusławskiego 4
75 643 88 33
biuro@sigmameble.pl
SYSTEM
system-sosnowiec.pl
Sosnowiec
ul. Wojska Polskiego 140
32 290 30 60
meble@system-sosnowiec.pl
TTN
ttn.com.pl
Twardogóra
ul. Leśna 13
71 315 90 50
biuro@ttn.com.pl
UNIMEBEL
unimebel.pl
Ostrzeszów
ul. Kamienna 28
62 730 34 80
unibiuro@unimebel.pl
WAJNERT
meblehotelowe.wajnert.pl
Międzybórz
ul. Kolejowa 67
62 786 97 20
info@wajnert.com.pl
VOX
meblehotelowe.vox.pl
Kobylnica
ul. Gnieźnieńska 26/28
61 815 17 02
maciej.kowalski@vox.pl
MEBLE KONFERENCYJNE I BANKIETOWE CUBEONLINE
cubeonline.pl
Warszawa
ul. Wynalazek 2A
22 308 0 306
sklep@cubeonline.pl
DEMI CO
demico.pl
Katowice
ul. Śląska 88
32 351 32 20
info@demico.pl
LOFTWARE
loftware.pl
Częstochowa
ul. Garibaldiego 10/12
576 610 100
info@loftware.pl
MEXTRA GROUP
mextra.pl
Kędzierzyn-Koźle
ul. Szkolna 15
531 542 542
biuro@mextra.pl
MICA DESIGN
mica.com.pl
Gdańsk
ul. Ch. de Gaulle’a 7/6
58 719 92 06
mica@mica.com.pl
MIL SYSTEM
milsystem.pl
Stawiguda
ul. Jarzębinowa 84
89 527 32 42
olsztyn@milsysytem.pl
NOWY STYL GROUP
nowystylgroup.com
Krosno
ul. Pużaka 49
13 437 61 00
info@nowystylgroup.com
P.M.P. FURNITURE
pmpfurniture.com
Zwijndrecht
Pascalstraat 13
698 603 448
sales@pmpfurniture.com
SOLID BASE
solidbase.pl
Sopot
al. Niepodległości 958
58 550 68 10
solidbase@solidbase.pl
STOLMER
stolmer.com.pl
Mroczeń
Mroczeń 7
62 781 03 66
biuro@stolmer.com.pl
WILKING
wilking.com.pl
Warszawa
ul. Zaciszańska 19
22 675 89 38
z@wilking.com.pl
BISK
bisk.eu
Łubna
ul. Podleśna 19
22 736 46 00
bisk@bisk.pl
CERSANIT
cersanit.com.pl
Kielce
al. Solidarności 36
801 01 44 44
biuro@cersanit.com.pl
ŁAZIENKI – WYPOSAŻENIE
DURAVIT
duravit.pl
Piaseczno
ul. Okulickiego 5F
22 716 00 15
info@pl.durvit.com
GEBERIT
geberit.pl
Warszawa
ul. Postępu 1
22 843 06 96
geberit.pl@geberit.com
GROHE
grohe.pl
Warszawa
ul. Puławska 182
22 543 26 40
biuro@grohe.com
HANSGROHE
hansgrohe.pl
Tarnowo Podgórne
ul. Sowia 12
618 168 600
info@hansgrohe.pl
KALDEWEI
kaldewei.pl
Raszyn
ul. Słowikowskiego 1A
22 720 16 03
poczta@kaldewei.pl
KOŁO – GRUPA GEBERIT
kolo.com.pl
Koło
ul. Toruńska 154
63 261 87 01
geberit.pl@geberit.com
RAVAK
ravak.pl
Grodzisk Maz.
ul. Radziejowicka 124
22 755 40 30
info@ravak.pl
ROCA
roca.pl
Gliwice
ul. Wyczółkowskiego 20
32 339 41 00
biuro@roca.pl
SANCO
sanco-polska.pl
Żywiec
al. Piłsudskiego 12
33 475 51 17
biuro@sanco-polska.pl
SANITTI
sanitti.pl
Straszyn
ul. Spacerowa 1
58 682 13 75
biuro@sanitti.pl
SANPLAST
sanplast.pl
Strzelno
Wymysłowice 1
52 318 85 00
poczta@sanplast.pl
VILLEROY & BOCH
villeroy-boch.pl
Warszawa
ul. Migdałowa 1
22 645 17 30
biuro@villeroy-boch.pl
www.e-restauracja.com
www.e-hotelarz.pl
75
Raport z rynku HoReCa 2018
ŁÓŻKA I MATERACE ANITAR
anitar.pl
Wolin
Ostromice
510 172 584
biuro@anitar.pl
COMFORTBE
comfortbe.pl
Warszawa
ul. Ostrzycka 2/4
22 810 04 72
biuro@comfortbe.pl
EURO-SEN
eurosen.pl
Chrząstawa Wlk.
ul. Wrocławska 123
71 316 19 84
sprzedaz@eurosen.pl
FBF BED & MORE
fbf-bedandmore.pl
Polkowice
ul. Polna 6
76 740 02 70
biuro@fbf-bedandmore.pl
HASTENS
hastens.com.pl
Skarszewy
ul. Starogardzka 13
58 533 93 93
info@lozkahastens.pl
HEVER
hever.pl
Rumia
ul. Dębogórska 24
661 898 889
biuro@hever.pl
HILDING
hilding.pl
Murowana Goślina
ul. Polna 17
61 642 14 00
info.pl@hildinganders.com
HYPNOS
hypnosbeds.com.pl
Gdynia
al. Zwycięstwa 29
882 133 009
pawel.warys@hypnosbeds.com.pl
IZOTONIA
izotonia.pl
Tereszpol
Lipowiec 96A
84 643 58 33
biuro@izotonia.pl
JANPOL
hotele.janpol.pl
Orzesze
ul. Cynkowa 2A
518 022 870
hotele@janpol.pl
JMB
materacejmb.com.pl
Reda
ul. Polna 1
58 678 31 97
jmb@materacejmb.com.pl
MEBLE MARZENIE
meble-marzenie.pl
Opatów
ul. Bolesławiecka 14A
M&K FOAM
mkfoam.pl
Koło
ul. Toruńska 267
63 262 43 00
mkfoam@mkfoam.pl
OPTIMUM
optimum-materace.pl
Zarzecze
ul. Mickiewicza 47
15 870 13 69
info@optimum-materace.pl
RELAKS
relaks.eu
Chojnice
Topole 17
52 396 52 00
info@relaks.eu
SEKAPI
sekapi.pl
Raków
Raków 33
692 889 742
biuro@sekapi.pl
SEMBELLA
sembella.pl
Łódź
ul. Graniczna 60
42 677 20 23
sembella@sembella.pl
SENACTIVE
senactive.pl
Bytom
ul. Zabrzańska 5
32 724 95 30
biuro@senactiv.pl
SENPO
senpo.pl
Poznań
ul. Krzywoustego 68
531 636 273
kontakt@materace-hotelowe.pl
TEMPUR
tempur.pl
Wrocław
ul. Sokalska 2
801 006 015
info@tempur.pl
biuro@meble-marzenie.pl
WYKŁADZINY / okleiny Producenci oraz wyłączni przedstawiciele (marek) BRINTONS AGNELLA
agnella.pl
Białystok
ul. gen. Wł. Andersa 42
85 740 92 21
kontrakt@agnella.pl
CARPET STUDIO (Ege)
carpetstudio.pl
Czeladź
ul. Parkowa 10
602 184 630
office@carpetstudio.pl
KOWARY CARPETS
axprocarpets.com
Jelenia Góra
ul. Wiejska 86A
75 646 74 87
info@axprocarpets.com
M2 CARPETS (Maltzahn)
m2carpets.pl
Warszawa
ul. Wiązana 8P
695 101 172
c.lawida@m2carpets.pl
Muraspec
muraspec.pl
Warszawa
ul. Połczyńska 115B
22 648 44 67
muraspec@muraspec.com.pl
NEWMOR
newmor.pl
Kraków
ul. Zakopiańska 144
12 656 72 60
biuro@newmor.pl
VESCOM
vescom.com
Warszawa
ul. Inflancka 4
22 646 42 48
polska@vescom.com
AB LOGIC
ablogic.pl
Stryków
Smolice 1M
42 689 35 60
sprzedaz@ablogic.pl
AMPEL GROUP
ampel.com.pl
Suchy Las
ul. Obornicka 25
61 812 51 71
biuro@ampel.com.p
AXIMO
aximo.pl
Poznań
ul. Bułgarska 72
61 662 27 30
biuro@aximo.pl
BATRONIC
batronic.pl
Kraków
ul. Kuźnicy Kołłątajow. 13
12 415 01 74
biuro@batronic.pl
Dostawcy
BR WYKŁADZINY
rosa-wykladziny.pl
Warszawa
ul. Owsiana 9/11
22 836 80 51
rosa@rosa-wykladziny.pl
CARPET INTERNATIONAL
cip.com.pl
Poznań
ul. Norwida 18A
61 848 46 29
sekretariat@cip.com.pl
CHEMIFARB
chemifarb.com.pl
Rzeszów
al. Wyzwolenia 2
17 850 67 60
office@chemifarb.com.pl
CONIVEO
coniveo.pl
Warszawa
ul. Białostocka 7
22 810 99 16
biuro@coniveo.pl
FORMAT
format.krakow.pl
Kraków
ul. Facimiech 3/2
600 283 202
ryszard@format.krakow.pl
IT-POL
it-pol.pl
Łódź
ul. Brukowa 11
42 651 18 54
kontakt@it-pol.pl
JAAN
jaan.waw.pl
Warszawa
ul. Oliwkowa 2
22 872 45 75
biuro@jaan.waw.pl
MULTICONTRACT
multicontract.com.pl
Karczew
Całowanie 111B
22 778 19 50
info@multicontract.com.pl
ONLY FLOOR
onlyfloor.pl
Szczecin
ul. ks. Witolda 7-9
785 371 022
biuro@onlyfloor.pl
POLFLOR
polflor.com.pl
Poznań
ul. Smolna 13A/U3
61 820 31 55
sekretariat@polflor.com.pl
SIT-IN POLAND
sit-in.pl
Ruda Śląska
ul. Kokotek 29
32 771 64 00
biuro@sit-in.pl
WAPOL
wykladzinywapol.com.pl
Wólka Kozodawska
Polnych Kwiatów 17
22 651 69 13
wapol@wykladzinywapol.com.pl
76 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
TEKSTYLIA APRIORI
apriori.pl
Szczecin
ul. Modra 36
72 841 44 01
apriori@apriori.pl
BEREZZINO
berezzino.com
Plewiska
ul. Kolejowa 107
721 873 000
berezzino@berezzino.pl
BERTAX
bertax.pl
Bielawa
ul. Waryńskiego 14
74 833 55 68
bertax@bertax.pl
BLYCOLIN
blycolin.com
Kraków
ul. płk. S. Dąbka 17
12 650 02 45
office.pl@blycolin.com
DECORA COLLECTION
decoracollection.com.pl
Gdańsk
ul. Kilińskiego 41/1
513 153 328
info@decoracollection.com.pl
DECOSTREFA
decostrefa.com
Kraków
ul. Blokowa 3
12 643 35 65
biuro@decostrefa.com
DEKORIA
dekoria.pl
Żarów
ul. Przemysłowa 10
74 649 97 50
dekoria@dekoria.pl
EUROFIRANY
eurofirany.pl
Żywiec
ul. Sienkiewicza 81
33 865 23 66
eurofirany@eurofirany.pl
EUROTEKSTYLIA
eurotextil.pl
Zgierz
ul. 1 Maja 3
42 719 01 85
eurotextil@eurotelsti.pl
FARGOTEX
fargotex.pl
Łomża
al. Legionów 114C
86 218 53 90
fargotex@fargotex.pl
FARO TEKSTYLIA
faro.com.pl
Kraków
ul. Rydlówka 9
12 255 50 00
faro@faro.com.pl
FIVE STARS
fivestars.pl
Kraków
ul. Zabłocie 23
12 252 05 05
biuro@fivestars.net.pl
GRENO
greno.pl
Kąty Wroc.
ul. Fabryczna 22
71 360 56 56
greno@greno.pl
ITALVELUTTI
italvelluti.pl
Podegrodzie
Brzezna 495
18 446 07 84
italvelluti@italvelluti.pl
KLOTHO
klotho.pl
Łódź
ul. A. Struga 24
669 72 72 35
klotho@klotho.pl
Lumen-Tex
lumentex.pl
Łódź
ul. 1 Maja 91/23
42 205 96 44
tomasz.glinski@lumentex.pl
LOFTWARE
loftware.pl
Częstochowa
ul. Garibaldiego 10/12
576 610 100
info@loftware.pl
MAGDALENA
hotelowe24.eu
Tarnobrzeg
ul. Warszawska 227
15 823 65 71
info@hotelowe24.eu
PIK
hurtowniapik.com
Gorzów Wlkp.
ul. Podmiejska 24
95 722 56 11
biuro@piktekstylia.eu
POLDEKOR
poldekor.pl
Marki
ul. Ząbkowska 40
22 675 93 16
biuro@poldekor.pl
POLONTEX
polontex.com.pl
Częstochowa
ul. Rejtana 25/35
33 396 22 22
polontex@polontex.com.pl
Pracownia Horeca
pracownia-horeca.pl
Łódź
ul. Brukowa 24/7
508 092 085
maria@pracownia-horeca.pl
ROBIMAX
robimax.pl
Chorzów
ul. Krzywa 14
32 241 24 90
robimax@robimax.pl
RIDEX
ridex.com.pl
Poznań
ul. Dąbrowskiego 345
61 848 95 99
biuro@ridex.com.pl
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ul. Górna 74
22 673 41 91
office@salesianer.pl
SE-DA
se-da.pl
Lidzbark
ul. Polna 10
23 682 21 00
horeca@se-da.pl
S.I.C.
sic.com.pl
Łódź
Romana 40/42
42 640 26 40
biuro@sic.com.pl
TEXPOL
texpol.net.pl
Dłutów
Borkowice 26
44 634 05 79
biuro@texpol.net.pl
TOMARK
tomark-tex.com
Milanówek
ul. Wiejska 10
604 469 837
biuro@tomark-tex.pl
POŚCIEL, KOŁDRY, PODUSZKI AMW
amw.pl
Pyrzowice
ul. Ułanów 1
32 284 50 17
amw@amw.pl
ANDROPOL
andropol.pl
Andrychów
ul. Krakowska 83
33 875 64 73
dh@andropol.com.pl
ASTRE TEXTILE
astre.com.pl
Warszawa
ul. Lędzka 42A
22 243 08 83
biuro@astre.com.pl
BARBAT
barbat.pl
Nowy Sącz
ul. Grunwaldzka 86
501 129 007
biuro@barbat.pl
COMFORTA
comforta.pl
Łódź
ul. Jarowa 8
42 659 73 60
comforta@comforta.pl
FBF bed & more
fbf-bedandmore.pl
Polkowice
ul. Polna 6
76 740 02 70
biuro@fbf-bedandmore.pl
FIVE STARS
fivestars.pl
Kraków
ul. Zabłocie 23
12 252 05 05
biuro@fivestars.net.pl
HOTELTEX
hoteltex.pl
Lidzbark
ul. Polna 10
23 682 21 15
kontakt@hoteltex.pl
HORECA-TEX
horecatex.pl
Andrychów
ul. Środkowa 1B
33 486 25 98
biuro@horecatex.pl
INTER-WIDEX
inter-widex.com.pl
Mrągowo
ul. Giżycka 9
89 741 44 86
info@inter-widex.com.pl
Lumen-Tex
lumentex.pl
Łódź
ul. 1 Maja 91/23
42 205 96 44
tomasz.glinski@lumentex.pl
MABOTEX
mabotex.pl
Bulowice
ul. Krakowska 146
503 146 052
mabotex@mabotex.pl
MADLEY
abcposcieli.pl
Stanisławów
Mały Stanisławów 7B
25 757 52 76
biuro@abcposcieli.pl
MAGMA
naturalnewyroby.eu
Częstochowa
ul. Marysia 29/35
606 941 796
biuro@naturalnewyroby.eu
MORFEUSZ
morfeusz.net.pl
Lubanie
Lubanie 9
54 251 31 26
morfeusz@morfeusz.net.pl
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ul. Górna 74
22 673 41 91
office@salesianer.pl
78 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
„Nasza inspiracja rodzi się we śnie…”
Raków 33c 55-093 Raków Tel.: 692 889 742
www.sekapi.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
CZYSTOŚĆ – ŚRODKI PROFESJONALNE ACRYLMED
acrylmed.pl
Śrem
ul. Mickiewicza 33
61 283 55 41
handel @acrylmed.com.pl
BUZIL
buzil.pl
Wrocław
ul. J. Długosza 60
71 376 60 31
biuro.polska@buzil.de
CID LINES
cidlines.pl
Niepruszewo
ul. Świerkowa 20
61 896 81 90
biuro@cidlines.pl
CLINEX
clinex.com.pl
Sosnowiec
ul. Schonów 3
32 294 41 00
amtra@amtra.pl
CLOVIN
clovin.com.pl
Czyżew
ul. Zarzecze 14
86 275 50 58
clovin@clovin.com.pl
DIVERSEY
diverseysolutions.com/pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 134
22 328 10 00
dok.poland@diversey.com
DRACO BIS
draco-bis.pl
Konin
ul. Młodzieżowa 29
62 767 23 55
biuro@draco-bis.p
ECOLAB
ecolab.pl
Kraków
ul. Opolska 114
12 261 61 91
biuro@ecolab.pl
EILFIX
eilfix.pl
Wrocław
ul. Krzemieniecka 109
71 354 56 05
biuro@eilfix.pl
GRICARD
gricard.pl
Lublin
ul. Garbarska 16
536 370 151
gricard@gricardpolska.pl
HENRY KRUSE
kruse.pl
Bielany Wroc.
ul. Kolejowa 3
71 33 45 228
k.umanski@kruse.pl
HIGIENA SERWIS
higienaserwis.pl
Warszawa
ul. Księcia Ziemowita 53
22 518 56 56
biuro@higienaserwis.pl
HIGMA SERVICE
higma-service.pl
Opole
ul. Gosławicka 2
801 315 198
biuro@higma-service.pl
INTERTEAM
interteam.com.pl
Rybnik
ul. Żorska 18B
32 424 63 30
firma@interteam.com.pl
JAX
jax.com.pl
Poznań
ul. Główna 30A
61 826 16 16
jax@jax.com.pl
Kleen-Tex Polska
kleen-tex.pl
Suchedniów
ul. Fabryczna 5/12
41 267 25 00
Info@kleen-tex.pl
KIEHL & ŻEGARSKI
kiehl-zegarski.pl
Warszawa
ul. Wolnej Wszechnicy 3
22 824 32 64
kiehl@kiehl-zegarski.pl
LAKMA
lakmapro.pl
Warszowice
ul. Gajowa 7
32 435 31 88
lakmapro @lakma.com
NAVO ORBICO
navo.pl
Katowice
ul. Chorzowska 150
32 325 61 00
afh@navoorbico.pl
OPTIMUM
optimum24.pl
Łódź
ul. Duńska 1
603 130 087
biuro@optimum24.pl
P&G PROFESSIONAL
pg.com.pl
Warszawa
ul. Zabraniecka 20
22 678 55 44
pg@pg.com.pl
PROFIL
wszystko-do-hotelu.pl
Słupsk
ul. Przemysłowa 34
59 848 12 63
hotele@wszystko-do-hotelu.pl
REINEX
reinex.pl
Szczytna
ul. Piekielna Góra 7
74 868 13 77
biuro@reinex.pl
SANECLEAN
saneclean.com.pl
Komorów
ul. Kubusia Puchatka 9
668 999 520
biuro@saneclean.com.pl
SOKO
soko.pl
Pruszków
ul. Parzniewska 2
22 759 60 72
soko@soko.pl
SWISH
swishclean.pl
Warszawa
ul. Pańska 73
22 314 71 03
biuro@swishclean@pl
SYLPO
sylpo.pl
Lublin
ul. Mełgiewska 24
81 441 77 30
sklep@sylpo.pl
TENZI
tenzi.pl
Dołuje
Skarbimierzyce 20
91 311 97 77
handel@tenzi.pl
WERNER MERTZ
werner-mertz.pl
Warszawa
ul. Krakowiaków 50
22 771 46 71
tana@werner-mertz.pl
VOIGT
voigt.pl
Zabrze
ul. Jordana 90
32 272 25 73
zamowienia@voigt.pl
CURO
curo.com.pl
Warszawa
ul. 17 Stycznia 32
22 868 03 11
biuro@curo.com.pl
CWS-BOCO
cws-boco.pl
Łódź
ul. Elektoralna 16
801 297 262
info@cws-boco.pl
CZYSTOŚĆ – URZĄDZENIA I SYSTEMY
DYSON
dysonairblade.pl
Pruszków
ul. 3 Maja 8
22 738 34 81
dysonairblade@aged.com.pl
HEUTE SERVICE
heute.pl
Warszawa
ul. Wałowicka 19A
22 873 03 50
biuro@heute.pl
IMPEL
impel.pl
Wrocław
ul. Ślężna 118
71 711 00 00
cc.info@impel.pl
KARCHER
karcher.pl
Kraków
ul. Stawowa 140
801 811 234
karcher@karcher.pl
MAKITA
makita.pl
Bielsko-Biała
ul. Bestwińska 103
33 484 02 00
info@makita.pl
MERIDA
merida.com.pl
Wrocław
ul. Karkonoska 59
71 339 78 88
sekretariat@merida.com.pl
POLOR
wozekhotelowy.pl
Szczecin
ul. Władysława IV 1
91 822 88 00
info@numatic.pl
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ul. Górna 74
22 673 41 91
office@salesianer.pl
SANIPILL
sanipill.pl
Piaseczno
ul. Kineskopowa 1
887 33 99 33
biuro@sanipill.pl
SCA HYGIENE
tork.pl
Warszawa
ul. Puławska 435A
22 543 75 01
biuro@sca.com
TASKI
taski.pl
Opole
ul. Gosławicka 2
801 315 198
taski@higma-service.pl
TENNANT
tennantpolska.com
Bielsko-Biała
ul. Legionów 57
723 878 801
tpowala@tennantpolska.com
80 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Kompleksowe rozwiązania dla Twojej pralni L200 Alkaliczny produkt L200 wspomagający
L100 L100 Uniwersalny Uniwersalny L100doprania detergent detergentdo prania
Alkaliczny Alkaliczny produkt produkt wspomagający wspomagający
Uniwersalny detergent do prania
L250 L200 Wieloenzymatyczny
L100
Alkaliczny, produkt wspomagający
Uniwersalny detergent do prania
dukt
ny do prania
L300 L300 Płynny,
L200
L900 L200 Krochmal
L8000
Dezynfekcja pralnicza
L300
Alkaliczny produkt wspomagający
D SPOT A
Specjalistyczny produkt odplamiający
Płynny, tlenowy wybielacz
Płyn zmiękczający
wybielacz
Płyn Płyn zmiękczający zmiękczający
Płynny, tlenowy wybielacz
Płyn zmiękczający
L400
Płynny, tlenowy tlenowy wybielacz
L400 L400
L300
L400 Płyn L400 zmiękczający
L300
Alkaliczny produkt produkt wspomagający wspomagający
Uniwersalny detergent do prania
L100
L300 L300
Płynny, tlenowy wybielacz Płynny, tlenowy wybielacz
Płynny, tlenowy wybielacz
L400 Płyn zmiękczający
D SPOT B
Specjalistyczny produkt odplamiający
CID LINES Sp. z o.o. ul. Świerkowa 20 64-320 Niepruszewo/Buk T +48 61 896 81 90 F +48 61 896 81 93 biuro@cidlines.pl www.cidlines.pl
Raport z rynku HoReCa 2018
PRANIE – URZĄDZENIA ABRILUX
abrilux.pl
Warszawa
ul. Spedycyjna 22
22 519 73 28
abrilux@abrilux.pl
ALBA SERVICE
alba.waw.pl
Warszawa
ul. Nugat 4
22 644 38 43
alaba@waw.alba.pl
ELECTROLUX
electrolux.pl
Warszawa
ul. Kolejowa 5/7
22 568 98 67
electrolux@electrolux.pl
LAVAMAC
lavamac.com
Kraków
ul. Fabryczna 15
12 410 00 51
info@lavamac.com
MIELE
miele.pl
Warszawa
ul. Gotarda 9
22 548 40 00
profi@miele.com.pl
PRALUS
pralus.pl
Rudniki k. Krakowa
ul. Dolna 440
12 650 30 30
biuro@pralus.pl
PRAMAZUT
pramazut.com.pl
Masłów
ul. Lotnicza 60A
41 311 02 90
prazamut@pramazut.com.pl
SOVRANA
sovrana.pl
Olkusz
ul. Przemysłowa 3
32 645 00 16
office@sovrana.com.pl
SKANTRADE
skantrade.pl
Sopot
ul. Armii Krajowe 22/1
58 555 78 68
biuro@skantrade.pl
WHIRPOOL
whirlpool.pl
Warszawa
ul. 1 Sierpnia 6A
801 900 666
whirpool@whirpool.pl
PRANIE – USŁUGI BLYCOLIN
blycolin.com
Kraków
ul. płk. S. Dąbka 17
12 650 02 45
office.pl@blycolin.com
HOLLYWOOD
hollywoodsa.pl
Sierpc
ul. Bojanowska 2A
24 275 81 29
biuro@hollywoodsa.pl
MAGIELEK
magielek.pl
Limanowa
ul. Reymonta 1
18 337 60 90
biuro@magielek.pl
PIWOWAR
piwowar.it.pl
Nowy Dwór Maz.
ul. gen. Berlinga 90
22 775 85 30
piwowar@piwowar.it.pl
PRALNIA CENTRUM
pralnia.szczecin.pl
Szczecin
pl. Rodła 10
91 359 51 18
pralnia@pazim.pl
PRALNIA HEVELIUS
pralhev.pl
Gdynia
ul. Pucka 118
58 620 18 74
bok@pralhev.pl
PRAWOL
prawol.pl
Warszawa
ul. Marywilska 34K
PRIMUS
primuslaundry.cz
Pribor
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ADA COSMETICS
ada-cosmetics.com
Poznań
ul. Górna 74
22 671 00 33
prawol@prawol.pl
420 556 723 383
sales@primuslaundry.cz
22 673 41 91
office@salesianer.pl
61 815 70 39
waldemar.tkaczyk@ada-cosmetics.com
GALANTERIA HOTELOWA ALL4HOTELS
all4hotels.pl
Warszawa
ul. Bysławska 82/44
609 609 893
biuro@all4hotels.pl
CORBY OF WINDSOR
corbyofwindsor.pl
Warszawa
-
22 307 02 28
trade@corbyofwindsor.com
LANWAR
lanwar.com.pl
Poznań
ul. Cmentarna 22
61 868 51 33
biuro@lanwar.com.pl
MIDEL
midel.pl
Poznań
os. Wichrowe Wzgórze 13/82
61 826 02 74
midel@midel.pl
PROFIL
wszystko-do-hotelu.pl
Słupsk
ul. Przemysłowa 34
59 848 12 63
hotele@profilgroup.com
ODZIEŻ ACUS
uniformy.pl
Warszawa
ul. Paca 37
22 500 69 03
info@uniformy.pl/
BEATEX
beatexgroup.com
Szczecin
ul. Kwiatowa 1D/21
607 900 069
biuro@beatexgroup.com
BERENDSEN
berendsen.pl
Żukowo
ul. Duńska 1
58 511 45 00
info@berendsen.pl
CETIX
cetix.pl
Koszalin
ul. Morska 35/107
517 239 350
biuro@cetix.
CHEMAN
hafciarnia.pl
Osielsko
ul. Bałtycka 13
52 381 31 38
cheman@bydg.pl
DARA
dara.com.pl
Złotniki
ul. Obornicka 19
61 812 53 39
ofice@dara.com.pl
GODET
odziezhotelowa.pl
Olsztyn,
ul. Rolna 45
606 915 050
biuro@godet-krawiectwo.pl
IMPEL RENTAL
impel.pl
Wroclaw
ul. Ślężna 118
71 711 00 0
cc.info@impel.pl
ITALBEL
italbel.pl
Zielona Góra
ul. Diamentowa 8
68 414 54 88
biuro@italbel.pl
JJ KRUK
jjkruk.pl
Warszawa
ul. T. Nocznickiego 29
22 817 80 12
biuro@jjkruk.pl
LEELOO UNIFORMS
leeloo.pl
Nowa Wieś Lęborska
ul. Grunwaldzka 38
59 862 0976
biuro@leeloo.pl
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ul. Górna 74
22 673 41 91
office@salesianer.pl
TEDMAR
tedmar.com.pl
Raszyn
ul. Jesienna 1B
22 720 27 98
info@tedmar.com.pl
THE STAR
thestar.pl
Warszawa
ul. Spisaka 101
22 662 75 12
info@thestar.pl
TRIANON
trianon.pl
Ostróda
ul. Pieniężnego 35A
662 294 069
sekretariat@trianon.pl
WAMA
wamasrem.pl
Śrem
ul. Dąbrowskiego 6
61 282 85 50
wawasrem@interia.pl
VENA
vena.wroclaw.pl
Wrocław
ul. Balonowa 28
71 373 90 96
vena@vena.wroclaw.pl
ZENDER
zender.com.pl
Wrocław
ul. Kleczkowska 52
71 329 26 56
zender@zender.com.pl
82 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Wsz yst ko co najlepsze dla hoteli i ich gości: p e łne zaop at rzenie w tekst ylia. Wynajem dla najlepsz ych.
w w w. s a l e s i a n e r. p l
SALESIANER MIETTEX nowa pralnia przemysłowa w Polsce SALESIANER MIETTEX, austriacki lider branży wynajmu tekstyliów, kontynuuje rozbudowę swoich struktur międzynarodowych. Dzięki przejęciu pralni przemysłowej Thorax w Łodzi Salesianer Miettex nabył pierwszą, własną pralnię w Polsce. Zakład dysponuje wydajnością 150 ton/miesiąc, a prowadzone aktualnie prace modernizacyjne podwoją wydajność do 300 ton/miesiąc. Głównym obszarem działalności nowego zakładu będą bielizna hotelowa i odzież robocza dla przemysłu w obszarze centralnej Polski. Razem z przejęciem nowej pralni grupa SALESIANER MIETTEX obejmuje obecnie 23 zakłady, z czego 12 w Austrii i 11 w centralnej i wschodniej Europie. To rodzinne przedsiębiorstwo aktywne jest obecnie w 9 krajach (Austria, Węgry, Słowacja, Chorwacja, Serbia, Czechy, Słowenia, Rumunia, Polska), zatrudnia 2.450 pracowników i pierze 375 ton prania/dzień. SALESIANER MIETTEX jest obecny w Polsce od 2015 roku. W tym czasie zbudowano znaczną bazę klientów w obszarze wynajmu tekstyliów, a pranie odbywało się we współpracy z partnerami lokalnymi. Przejmując pralnię Thorax SALESIANER MIETTEX zyska możliwość prania również we własnym zakresie, a dzięki bazie własnych klientów oraz klientów pralni THORAX zakład od samego początku będzie wykorzystywał w pełni swoje moce produkcyjne. Zasięgiem działania pralnia obejmie przede wszystkim rejon centralnej Polski. Dusan Kalinic Managing Director Poland
·
N
·
SALESIANER MIETTEX Sp. z o.o.
® EX
ER
N
ul. Próżna 9/II piętro, 00-107 Warszawa, Tel.: +48 22 673 41 91; E-mail: office@salesianer.pl
TEE
TT
A
IE M
SUST SA
LE
TEE
TT IE M
ARA
Chorwacja
ABILITY AIN SI
N A
LE SA
Austria
GU
®
EX
ER
ENE
SI
HY
GI
GUARAN
Czechy
·
Polska
·
Rumunia
·
Serbia
·
Słowacja
·
Słowenia
·
Węgry
Raport z rynku HoReCa 2018
SYSTEMY TELEWIZYJNE ACENTIC
telewizjadlahoteli.pl
Wrocław
ul. Boguszowska 76A
794 985 434
info@telewizjadlahoteli.pl
AMERNET
amernet.eu
Warszawa
ul. Puławska 487
22 646 53 20
biuro@amernet.eu
AV NET
ww.av.net.pl
Warszawa
ul. Ostrobramska 104/38
22 610 42 88
info@av.net.pl
DIPOL
dipol.com.pl
Kraków
ul. Ciepłownicza 40
12 644 57 18
dipol@dipol.com.pl
ELTECH
eltech.net.pl
Ruda Śląska
ul. Żelazna 6
32 771 41 82
eltech@eltech.net.pl
HOTELENET
hotelenet.com
Warszawa
ul. Pomiechowska 26
22 815 84 40
hn@hotelenet.com
INHOTEL
inhotel.com.pl
Kraków
ul. Kobierzyńska 23A
609 551 556
biuro@inhotel.com.pl
INSTALSAT
instalsat.pl
Warszawa
ul. Cegłowska 34
22 834 08 84
instalsat@instalsat.pl
LOX
lox.pl
Warszawa
ul. Zawodzie 7A
22 816 71 39
office@lox.pl
MEDIA HOTEL
mediahotel.pl
Gorzów Wlkp.
ul. Kombatantów 34
95 722 96 58
info@mediahotel.pl
Neosystem
mediahotel.pl
Gorzów Wielk.
ul. Mościckiego 6
695 722 96 58
info@neosystem.tv
POSBOX
posbox.pl
Łódź
ul. Kopernika 36
530 568 516
biuro@posbox.pl
QUADRIGA
quadriga.com
Warszawa
ul. Indiry Gandhi 23
22 643 63 15
jacek.puchlak@quadriga.com
TOMINET
tominet.com.pl
Płoty
ul. Słowackiego 13
91 384 76 23
biuro@tominet.com.pl
WANO SOLUTIONS
wano.pl
Luboń k. Poznania
ul. Wschodnia 21E/69
78 403 72 99
biuro@wano.pl
ADITH TECHNOLOGIES
adith.pl
Szczecin
ul. Somosierry 30A
91 852 21 30
biuro@adith.pl
ARPSYSTEM
arpsystem.pl
Warszawa
ul. Bruzdowa 94
22 885 14 28
biuro@arpsystem.pl
AVAILPRO
availpro.com
Warszawa
BETASI
betasi.com.pl
Nowy Sącz
Rynek 28/1
18 200 50 00
info@betasi.com.pl
BRILLIANT HOTELSOFTWARE
myhotelsoftware.pl
Wrocław
ul. Kościuszki 108A/25
71 781 56 80
info@myhotelsoftware.pl
BT ELECTRONICS
bte.pl
Kraków
ul. Dukatów 10
12 410 20 33
bte@bte.pl
FIDDEX
fiddex.pl
Poznań
ul. Grunwaldzka 146A
61 861 47 64
biuro@fiddex.pl
ROZWIĄZANIA INFORMATYCZNE
-
518 961 391
FOODSOFT
foodsoft.pl
Łódź
ul. Demokratyczna 117
535 121 123
sprzedaz@foodsoft.pl
IQ CONTROLS
iqc.pl
Ruda Śląska
ul. ks. Tunkla 94
32 340 76 66
iqc@iqc.pl
INSOFT
insoft.com.pl
Kraków
ul. Jasna 3A
12 415 23 72
insoft@insoft.com.pl
ILUMIO
ilumioapp.pl
Kraków
ul. Życzkowskiego 20
514 204 477
daniel.walczyk@ailleron.com
LSI SOFTWARE
lsisoftware.pl
Łódź
ul. Przybyszewskiego 176/178
42 680 80 00
info@lsisoftware.pl
MCCOMP
mccomp.pl
Warszawa
ul. Trzcinowa 27
22 101 18 00
info@mccomp.pl
MCX SYSTEMS
mcxsystems.pl
Warszawa
ul. Gotarda 9
22 548 46 39
handlowy@mcxsystems.pl
NET LEADER
netleader.pl
Gdynia
ul. Strzelców 34
607 150 096
netleader@netleader.pl
NETPOS
netpos.com.pl
Łódź
ul. Kopernika 36
42 307 03 58
info@netpos.com.pl
NOVITUS
novitus.pl
Warszawa
ul. Jutrzenki 116
22 419 21 25
info@novitus.pl
ORACLE (d. Micros)
oracle.com
Warszawa
ul. Przyokopowa 31
22 690 87 00
reception_pl@oracle.com
PMS LABS
pmslabs.com.pl
Katowice
ul. Gallusa 12
32 279 22 50
pmslabs@pmslabs.com.pl
POSBISTRO
posbistro.com
Kraków
Na Zjeździe 11
503 708 001
info@posbistro.com
PROFITROOM
profitroom.pl
Poznań
ul. Roosevelta 9/3
61 840 23 80
kontakt@profitroom.com
S4H
s4h.pl
Kołobrzeg
ul. Głogowa 10
94 354 06 40
biuro@s4h.pl
SOFTECH
gastro.pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 184B
22 610 77 42
info@gastro.pl
SOHIS
sohis.pl
Jaworzno
ul. Słowackiego 10
32 616 22 21
sohis@sohis.pl
VISION TIME
visiontime.pl
Wrocław
ul. Szramka 1
71 716 55 99
info@visiontime.pl
84 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
TELEWIZORY FUNAI
funai.pl
Nowa Sól
ul. Inżynierska 1
68 388 26 05
info@funai.pl
LG
lge.pl
Warszawa
ul. Wołoska 22
801 801 054
information.display@lge.pl
PANASONIC
panasonic.pl
Warszawa
ul. Wołoska 9A
22 338 12 00
jakub.czerwinski@eu.panasonic.com
PHILIPS
hospitality.philips.com
Warszawa
Al. Jerozolimskie 195B
22 571 00 00
mariusz.chudzinski@tpvision.com
SAMSUNG
samsung.pl
Warszawa
ul. Postępu 14
600 098 103
m.bordewicz@samsung.com
SHARP ELECTRONICS
sharp.pl
Warszawa
ul. Poleczki 33
662 173 009
sharp@sharp.pl
TOSHIBA
toshiba-av.pl
Biskupice Podg.
ul. Pokoju 1
71 796 95 00
info@toshiba.p
MEDIA MANAGEMENT EUROPE
mm-eu.tv
Grodzisk Maz.
ul. 11 listopada 4/3
22 734 48 90
sales@mm-eu.tv
NC+
ncplus.pl
Warszawa
al. gen. W. Sikorskiego 9
22 310 45 15
b2b@ncplus.pl
UPC
biznes.upc.pl
Warszawa
al. Jana Pawła II 27
813 813 813
biznes@upc.pl
ASSA ABLOY
assaabloy.com.pl
Warszawa
ul. Jana Olbrachta 94
22 751 53 54
biuro.PLWAR@assaabloy.com
BE-TECH
be-tech.pl
Sandomierz
ul. Długa 49
15 832 00 75
biuro@dipol.com.pl
BH WANDEX
wandex.pl
Warszawa
ul. E. Ciołka 8/210
22 581 44 90
bh@wandex.pl
TELEWIZJE – KANAŁY
ZAMKI / SYSTEMY KONTROLI DOSTĘPU
ELARM
elarm.pl
Łódź
ul. Mochnackiego 34
42 682 81 38
elarm@elarm.pl
FLUID CONTROL SYSTEMS
fluidcs.com.pl
Warszawa
ul. Wolność 7F
22 862 57 58
info@fluidcs.com.pl
HAFELE
hafele.pl
Długołęka
ul. Wrocławska 4D
71 74 73 300
kontakt@hafele.pl
HARTMAN TRESORE
hartmann-tresore.pl
Warszawa
ul. Marynarska 19A
22 595 40 80
info@hartmann-tresore.pl
INHOTEL
inhotel.com.pl
Kraków
ul. Kobierzyńska 23A
609 551 556
biuro@inhotel.com.pl
KABA
kaba.pl
Warszawa
ul. Górnośląska 4A
22 665 88 27
info.pl@kaba.com
LOB
lob.pl
Leszno
ul. Magazynowa 4
65 525 07 20
lob@lob.pl
LOX
lox.pl
Warszawa
ul. Zawodzie 7A
22 816 71 39
office@lox.pl
MAXBAT
zamkihotelowe.pl
Jelenia Góra
ul. Nadbrzeżna 34A
75 764 83 53
biuro@maxbat.pl
PREMNET
premnet.pl
Gdańsk
ul. Piastowska 43
881 949 250
info@premnet.pl
SALTO
salto.pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 214
22 335 98 88
info@salto.pl
SALTO SYSTEMS
saltosystems.pl
Warszawa
ul. Ostrobramska 101A
22 211 22 04
info.pl@saltosystems.com
TAYAMA
tayama.pl
Katowice
ul. Słoneczna 4
32 258 22 89
biuro@tayama.pl
WANO SOLUTIONS
wano.pl
Luboń
ul. Wschodnia 21E/69
61 307 22 35
biuro@wano.pl
WILKA
wilka.de
Leszno
ul. Spółdzielcza 45
65 529 77 28
info@wilka.pl
WITPOL II
witpol.pl
Poznań
ul. 28 Czerwca 61
61 832 05 33
witpol@witpol.pl
VING CARD
vingcard.pl
Warszawa
ul. Zawodzie 7A
22 816 71 39
office@lox.pl
OŚWIETLENIE ES-SYSTEM
essystem.pl
Kraków
ul. Przemysłowa 2
12 656 36 33
essystem@essystem.pl
EURO-LIGHT
euro-light.pl
Piaseczno
ul. Dworcowa 17
22 736 73 00
info@euro-light.pl
JUMA LAMPY
jumalampy.pl
Opole
ul. Kępska 8
77 441 04 58
info@jumalampy.pl
ORION
orion.poznan.pl
Poznań
ul. Dąbrowskiego 63
61 847 79 36
orion@orion.poznan.pl
LARS
lars.pl
Poznań
ul. Człuchowska 12
61 840 40 40
trade@lars.pl
PHILIPS LIGHTING
philips.com
Warszawa
Al. Jerozolimskie 195B
608 678 057
jan.serewynik@philips.com
THORN LIGHTING
thornlighting.pl
Warszawa
ul. Modlińska 61
22 431 28 11
biuro@thornlighting.pl
TRIXX INTERNATIONAL
trixx.pl
Gdańsk
ul. Wyczółkowskiego 67
58 303 31 97
trixx@trixx.pl
ZUMTOBEL
zumtobel.com/pl
Poznań
ul. Kobylepole 8
61 653 13 10/11
info.pl@zumtobelgroup.com
86 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
SPA – WYPOSAŻENIE, DORADZTWO BODY BELL
bodybell.pl
Zabrze
ul. Franciszkańska 21
600 140 753
bodybell@bodybell.pl
FITNESSWELL
fitnesswell.pl
Słupsk
ul. Szymanowskiego 22
609 264 126
info@fitnesswell.pl
FOR SPA
forspa.pl
Warszawa
ul. Węgrzyna 7
22 858 39 22
info@forspa.pl
HEALTH BEAUTY TECH
healthbeautytech.pl
Dąbrowa Górnicza
ul. Kwiatkowskiego 8
602 520 679
biuro@healthbeautytech.pl
INTERSUN
intersun.pl
Mikołów
ul. Katowicka 121
32 322 04 65
intersun@intersun.pl
KRIOMEDPOL
kriomedpol.pl
Stare Babice
ul. Warszawska 272
22 752 93 21
kriomedpol@kriomedpol.pl
MIMARI
mimari.pl
Wrocław
pl. Powstańców Śląskich 1/107
71 786 47 11
mimari@mimari.pl
NOVA GROUP
novagroup.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
22 646 33 00
biuro@novagroup.pl
MANAGER SPA
managerspa.pl
-
-
607 630 271
managerspa@home.pl
SPA PROJECT
spa-project.pl
Myszków
ul. Sikorskiego 11
501 282 963 l
biuro@spa-project.p
SUPERNOVA
supernowa.com.pl
Komorów
ul. Kurpińskiego 9
22 759 17 12
info@supernova.com.pl
TIME4SPA
time4spa.pl
Szczecin
ul. Przybyszewskiego 19/2
531 200 977
sprzedaz@time4spa.pl
TRI STAR
tristarcosmetics.pl
Gdańsk
ul. Marusarzówny 2
58 347 62 31
biuro@tristarcos.pl
BASENY, SAUNY ARRAS BASENY
strefabasenu.pl
Tychy
ul. Metalowa 3
609 611 000
info@strefabasenu.pl
AS PRODUKT
asprodukt.com
Mała Nieszawka
ul. Dojazdowa 4
56 621 62 34
asprodukt@asprodukt.com
ASTRALPOOL
astralpool.pl
Wrocław
al. Armii Krajowej 61
71 360 49 30
office@astralpool.pl
BERNDORF
berndorf.pl
Jaworze
ul. Zdrojowa 78
33 828 97 00
biuro@berndorf.pl
BIO BASENY
biobaseny.pl
Warszawa
ul. Cyklamenów 9
22 353 52 76
info@biobaseny.pl
EKOSERVISPOL
ekobasen.pl
Nowy Targ
ul. Ludźmierska 29
18 266 59 28
ekoservis@ekoservis.pl
PHYSIOTHERM
physiotherm.pl
Warszawa
ul. Sarmacka 5K/13
690 533 308
biuro@ physiotherm.pl
KLAFS
klafs.pl
Miłosław
Bagatelka 2
61 438 39 20
info@klafs.pl
MASTERPOOL
masterpool.pl
Myszków
ul. Storczykowa 38
502 613 722
masterpool@masterpool.pl
MEADOW GROUP
meadowgroup.pl
Warszawa
ul. Vogla 2
22 832 31 75
biuro@meadowgroup.pl
MEGIW
megiw.pl
Gliwice
ul. Gomułki 2A
32 332 69 01
megiw@megiw.pl
OSPA
baseny.krakow.pl
Kraków
ul. Jasnogórska 32
12 626 32 32
jp@baseny.krakow.pl
RK TRADE
rkbaseny.com.pl
Stróża
ul. Podleśnia 103
42 307 08 38
biuro@rktrade.pl
SANELL
sanell.pl
Łódź
ul. Zbąszyńska 3
42 236 54 24
biuro@sanell.pl
SPA ZONE
spazone.pl
Kraków
ul. Wielicka 250
12 278 22 59
biuro@spazone.pl
VITAL SAUNA
vitalsauna.eu
Warszawa
ul. Złota 59
576 106 729
biuro@vitalsauna.eu
IMG
imgfitness.pl
Elbląg
ul. Kowalska 8-9/7
55 232 93 72
info@imgfitness.pl
MATRIX
pl.matrixfitness.com
Warszawa
ul. Działkowa 62
22 280 94 30
kontakt@johnsonfitness.eu
TECHNOGYM
technogympolska.pl
Warszawa
ul. Domaniewska 37
781 212 321
technogym@itpsa.pl
TOP-GYM
top-gym.pl
Siechnice
ul. Stanisława Staszica 7
78 457 90 43
m.nelke@top-gym.pl
FITNESS – WYPOSAŻENIE
PRZEDSTAWICIELE MAREK KOSMETYCZNYCH SPA ALL PROF
allprof.com.pl
Michałowice
ul. Polna 24
22 723 83 66
biuro@allprof.com.pl
BEAUTY IN
beautyin.pl
Łódź
ul. Pomorska 41
42 639 98 99
beautyin@beautyin.pl
BEAUTY TRADE
beautytrade.pl
Warszawa
ul. Kuropatwy 44
22 855 45 28
biuro@beautytrade.pl
BIO-KOSMETYKA
bio-kosmetyka.pl
Wrocław
ul. Kuźnicza 57/58
71 341 09 50
biuro@bio-kosmetyka.pl
BIONANTECH
bionantech.com.pl
Wrocław
ul. Rajska 69
71 788 96 94
biuro@bionantech.com.pl
FOR SPA
forspa.pl
Warszawa
ul. Węgrzyna 7
22 858 39 22
info@forspa.pl
NOVA GROUP
novagroup.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
22 646 33 00
biuro@novagroup.pl
SPA PROJECT
spa-project.pl
Myszków
ul. Sikorskiego 11
501 282 963
biuro@spa-project.pl
SUPERNOVA
supernova.com.pl
Komorów
ul. Kurpińskiego 9
22 759 17 12
biuro@supernova.com.pl
88 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
PROFESJONALNE KOSMETYKI SPA AA PRESTIGE INSTITUTE
aainstitute.pl
Sopot
ul. Łokietka 58
58 550 88 00
oceanic@oceanic.com.pl
ACADEMIE
academie.pl
Warszawa
ul. Ruczaj 89
22 858 39 22
info@forspa.pl
AROMATHERAPY
forspa.pl
Warszawa
ul. Ruczaj 89
22 858 39 22
info@forspa.pl
AROSHA
arosha.com.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
694 429 512
biuro@novagroup.pl
BABOR
pl.babor.com
Wrocław
ul. Kuźnicza 57/58
71 341 09 52
biuro@bio-kosmetyka.pl
BIELENDA
bielenda.pl
Kraków
ul. Fabryczna 20
12 261 99 00
sprzedaż@bielenda.pl
BINELLA
beautytrade.pl
Warszawa
ul. Kuropatwy 44
608 412 307
biuro@beautytrade.pl
BODYCOFFEE
bodycoffee.pl
Warszawa
ul. Koronowska 16
22 858 39 22
biuro@bodycoffee.pl
CLARENA
clarena.pl
Wrocław
ul. Wilczycka 4C
71 328 07 11
clarena@clarena.pl
DECLEOR
decleor.com.pl
Warszawa
ul. Kuropatwy 44
22 855 45 28
biuro@beautytrade.pl
DERMALOGICA
dermalogica.pl
Michałowice
ul. Polna 24
22 753 04 45
dermalogica@dermalogica.pl
DERMIKA
dermika.pl
Radzymin
ul. Polna 21
22 358 13 00
dermika@orklacare.pl
DIBI
dibimilano.pl
Stara Iwiczna
ul. Nowa 23
22 737 72 06
biuro@alfaparf.pl
DR. BELTER
belter.pl
Katowice
ul. Panewnicka 40
32 252 75 27
biuro@belter.pl
DR IRENA ERIS
drirenaeris.com
Piaseczno
ul. Armii Krajowej 12
22 717 11 11
serwis@DrIrenaEris.com
ELLA BACHE
ellabache.pl
Michałowice
ul. Szkolna 12
22 723 81 01
info@ellabache.pl
EMANI
emanipolska.pl
Łódź
ul. Pomorska 41
42 639 98 99
beautyin@beautyin.pl
ERICSON LABORATOIRE
ericson-laboratoire.pl
Łódź
ul. Pomorska 41
42 639 98 99
beautyin@beautyin.pl
FARMONA
farmona.pl
Kraków
ul. Jugowicka 10C
12 252 70 00
gabinet@farmona.pl
FLEUR'S
fleur-s.pl
Myszków
ul. Sikorskiego 11
501 282 963
biuro@spa-project.pl
GUAM
guam.info.pl
Warszawa
ul. Kuropatwy 44
608 412 307
biuro@beautytrade.pl
GUINOT
guinot.pl
Poznań
ul. Rakoniewicka 10
618 329 107
biuro@guinot.pl
INGRID MILLET
ingrid-millet.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
728 356 906
biuro@novagroup.pl
ISABELLE LANCRAY
isabellelancray.pl
Wrocław
ul. Rajska 69
71 788 96 94
biuro@bionantech.com.pl
KLAPP COSMETICS
klapp-cosmetics.pl
Skórzewo
ul. Poznańska 131
61 863 92 96
marketing@klapp.com.pl
KURLAND
kurland.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
22 646 33 00
biuro@novagroup.pl
LIVING DIMENSION
living-dimension.pl
Wrocław
ul. Ślężna 112
71 341 09 50
ld@bio-kosmetyka.pl
L’OCCITANE
pl.loccitane.com
Warszawa
ul. Poleczki 35
22 295 06 40
sekretariat@loccitane.com
MARIA GALLAND
maria-galland.info.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
22 646 33 00
biuro@novagroup.pl
MARY COHR
mary-cohr.pl
Michałowice
ul. Polna 24
22 723 83 66
biuro@allprof.com.pl
NATURA BISSÉ
beautyin.pl
Łódź
ul. Pomorska 41
42 639 98 99
beautyin@beautyin.pl
NOREL
norel.pl
Łomianki
ul. Staszica 35
22 751 15 34
norel@norel.pl
PEVONIA
pevonia.pl
Komorów
ul. Kurpińskiego 9
22 759 17 12
marketing@pevonia.pl
PHYTOCEANE
phytoceane.pl
Myszków
ul. Sikorskiego 11
501 282 963
biuro@spa-project.pl
PHYTOMER
phytomer.com
Warszawa
ul. Ruczaj 89
858 39 22
info@forspa.pl
PURLES
purles.eu
Michałowice
ul. Polna 24
22 723 88 17
biuro@purles.pl
SKEYNDOR
skeyndor.info.pl
Warszawa
ul. Puławska 538
728 356 906
biuro@novagroup.pl
SORAYA
soraya.pl
Radzymin
ul. Polna 21
22 358 13 00
soraya@orclacare.pl
SOTHYS
sothys.pl
Warszawa
ul. Kuropatwy 44
608 412 307
biuro@beautytrade.pl
SUCCINITE COSMETICS
succinite.pl
Jarosławiec
ul. Nadmorska 1
785 788 924
kontakt@succinite.pl
THALGO
thalgo.pl
Michałowice
ul. Szkolna 12
22 723 81 01
biuro@thalgo.pl
THALION THALASSO
thalion.pl
Wrocław
ul. Rajska 69
71 788 96 94
biuro@bionantech.com.pl
VIE COLLECTION
viecollection.pl
Myszków
ul. Sikorskiego 11
501 282 963
biuro@spa-project.pl
YONELLE MEDESTHETIC
medesthetic.yonelle.pl
Warszawa
ul. gen. J. Zajączka 9A/24
22 331 27 12
medesthetic@yonelle.pl
ZIAJA
ziaja.com
Gdańsk
ul. Jesienna 9
58 521 34 00
ziaja@ziaja.com
www.e-restauracja.com
www.e-hotelarz.pl
89
Raport z rynku HoReCa 2018
GASTRONOMIA WYPOSAŻENIE ZAPLECZA KUCHENNEGO ACTIVUS
activus.pl
Łódź
ul. Zbąszyńska 4
42 652 58 52
biuro@activus.pl
AGED
aged.com.pl
Pruszków
ul. 3 Maja 8
22 738 31 01
aged@aged.com.pl
AGIW
agiwgastro.com
Kraków
ul. Cechowa 64A
12 265 10 19
agiw@agiwgastro.com
A-Z GASTRO
azgastro.pl
Opole
ul. Wiejska 122A
77 442 68 80
biuro@azgastro.pl
BARTSCHER
bartscher.pl
Warszawa
ul. Trakt Brzeski 94, 94A
22 760 86 45
info@bartscher.pl
BOLARUS
bola rus.com.pl
Bochnia
ul. Wiśnicka 12
14 614 93 00
office@bolarus.com.pl
EUROGAST
eurogast.pl
Izabelin
ul. 3 Maja 8
22 752 25 18
eurogast@eurogast.pl
DORA METAL
dora-metal.pl
Czarnków
ul. Chodzieska 27
67 255 20 42
handlowy@dora-metal.pl
FAGOR GASTRO
fagor-gastro.pl
Palmiry
ul. Warszawska 9
22 312 00 12
biuro@fagor-gastro.pl
GAMA
gama.pl
Koszalin
ul. Szczecińska 25A
94 346 03 22
gama@gama.pl
GASTMED
gastmed.pl
Radom
ul. Wielkopolska 3K
48 384 57 55
gastmed@gastmed.pl
GASTRONET
sklepgastronet.pl
Pisz
ul. Gdańska 14A
87 424 10 04
info@sklepgastronet.com
GASTRO SERWIS
gastro-serwis.eu
Karzcino k. Słupska
Karzcino 30A
59 842 87 28
biuro@gastro-serwis.eu
GTS HOLDING
gts.com.pl
Poznań
ul. Michałowo 60
61 876 84 05
info@gts.com.pl
HENDI
hendi.pl
Gądki
ul. Magazynowa 5
61 658 70 00
info@hendi.pl
ICE GASTRO
icegastro.pl
Bronisze
ul. Piastowska 65
531 012 440
ice@icegastro.pl
I.C.E. PRO
icepro.com.pl
Świdnica
ul. Westerplatte 70
74 856 59 81
biuro@icepro.com.pl
INVEST HORECA
investhoreca.pl
Nowy Sącz
ul. Bolesława Prusa 151A
18 262 24 87
sklep@investhoreca.pl
JEVEN
jeven.pl
Ponań
ul. Złotowska 65
61 661 02 95
biuro@jeven.pl
JG GASTRO
jggastro.pl
Kraków
al. Dygasińskiego 42/3
12 658 21 09
info@jggastro.pl
JUGEMA
jugema.com.pl
Środa Wielk.
ul. Kosynierów 74
61 285 40 56
jugema@jugema.com.pl
KOMAT
komat.com.pl
Romanowo Dolne
Romanowo Dolne 105
67 255 98 20
komat@komat.com.pl
KRAK-GASTRO
krakgastro.pl
Kraków
ul. Zakopiańska 163A
12 260 26 40
biuro@krakgastro.pl
KROMET
kromet.com.pl
Krosno Odrzańskie
ul. Pocztowa 30
68 383 52 73
handlowy@kromet.com.pl
KROSNO-METAL
krosno-metal.pl
Krosno Odrzańskie
Kamień 16
68 38 33 300
info@krosno-metal.pl
LIEBHERR
liebherr.pl
Ruda Śląska
ul. Hansa Liebherra 8
32 342 69 50
beata.wyrobek@liebherr.com
LOZAMET
lozamet.com.pl
Łódź
ul. Warecka 5
42 613 40 00
lozamet@lozamet.com.pl
M&M GASTRO
mmgastro.pl
Katowice
ul. T. Ociepki 8A
32 750 81 65
sklep@mmgastro.pl
MA-GA
maga.com.pl
Bydgoszcz
ul. Kujawska 136
52 370 45 00
maga@maga.com.p
MAPAL
mapal.pl
Łódź
ul. Łąkowa 11
42 663 42 00
mapal@mapal.pl
MC GASTRO
mcgastro.pl
Bydgoszcz
ul. Oskara Kolberga 4
881 341 341
biuro@mcgastro.pl
MEIKO Clean Solutions Polska
meiko.com.pl
Suchy Las, Jelonek
ul. Obornicka 7
61 222 63 90
info@meiko.com.pl
MULTI FRIGO
multifrigo.pl
Lublin
ul. Bursaki 18
81 444 10 76
info@multifrigo.pl
PLASTMET
plastmet.eu
Lubasz
ul. Chrobrego 1
67 255 60 32
plastmet@plastmet.com.pl
POLGAST
polgast.com.pl
Wieleń
ul. Przemysłowa 2
67 256 10 69
biuro@polgast.com.pl
PRO ASCOBLOC
ascobloc.pl
Syców
ul. Szarych Szeregów 22
62 785 47 10
proasco@ascobloc.pl
RAPA
rapa.pl
Lublin
ul. Ceramiczna 9
81 742 53 14
rapa@rapa.pl
RATIONAL
rational-online.pl
Warszawa
ul. Bokserska 66
22 864 93 26
info@rational-polska.pl
RETIGO
retigo.pl
Rožnov pod Radhoštěm
Láň 2310
420 571 665 511
info@retigo.cz
RM GASTRO
rmgastro.pl
Ustroń
ul. Sportowa 15A
33 854 73 26
info@rmgastro.pl
90 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
SENSO GASTRO
sensogastro.pl
Wrocław
ul. Długosza 2
71 325 17 21
info@sensogastro.pl
SODA PLUSS
sodapluss.pl
Wrocław
ul. Lazurowa 12
71 356 91 34
info@sodapluss.pl
STALGAST
stalgast.pl
Warszawa
ul. Staniewicka 5
22 517 15 75
stalgast@stalgast.pl
SZRON
szron.eu
Łódź
ul. Kasprzaka 6
513 009 280
szron@szron.eu
ULTRA-GASTRO
ultra-gastro.pl
Częstochowa
ul. Bór 18/24
34 315 55 56
jachimowski@ultra-gastro.pl
VIESSMANN
viessmann.pl
Wrocław
ul. Karkonoska 65
71 360 71 00
info@viessmann.pl
WAWAGASTRO
wawagastro.pl
Warszawa
ul. Topograficzna 8
664 968 699
info@wawagastro.pl
WENCEL
wencep.pl
Warszawa
ul. Potockich 105A
22 613 32 12
sekretariat@wencel.pl
WEINDICH
weindich.pl
Chorzów
ul. Adamieckiego 8
32 770 74 60
info@weindich.pl
WELBILT
mtwfs.pl
Warszawa
ul. Urocza 26
790 828 828
tomasz.krake@welbilt.com
WINTERHALTER
winterhalter.com.pl
Warszawa
ul. Trakt Brzeski 62B
22 773 25 52
biuro@winterhalter.com.pl
WYPOSAŻENIE SALI I WYPOŻYCZALNIE SPRZĘTU BANQUETE PARTNER
bankiet.com.pl
Warszawa
ul. Kondratowicza 37A
22 614 35 44
bankiet@bankiet.pl
CATERING-SERVICE
sprzetbankietowy.pl
Warszawa
ul. Miedziana 11
22 357 94 04
catering-service@wp.pl
CHEFS CULINAR
chefsculinar.pl
Szczecin
ul. Goleniowska 59
91 459 10 10
info@chefsculinar.pl
DAJAR
dajar.pl
Ożarów Maz.
ul. Poznańska 129/133
22 434 37 16
horeca@dajar.pl
FACKELMANN
fackelmann.p
Tomice
ul. Europejska 13
22 223 41 00
info@fackelmann.pl
GASTRO MAGIC
gastrowypozyczalnia.pl
Warszawa
ul. Siedmiogrodzka 20
22 425 54 45
gms@gastrowypozyczalnia.pl
GASTRO-RENT
gastro-rent.pl
Gdynia
ul. Kwiatkowskiego 60
501 37 66 99
biuro@gastro-rent.pl
GASTRO RENTAL
gastrent.pl
Warszawa
ul. Karolkowa 28
22 435 66 30
biuro@gastrent.pl
HAGEA
homegardenart.pl
Katowice
ul. Kolejowa 58
505 029 559
info@hagea.pl
HORECA INVEST
horecainvest.pl
Kraków
ul. Praska 28/10
502 07 77 04
m.jelonek@onet.com.pl
HORECA SERVICE
horecaservice.pl
Kraków
ul. Chorzowska 3
787 494 975
lc@horecaservice.pl
JG GASTRO
wypozyczalnia.jggastro.pl
Kraków
al. Dygasińskiego 42/3
12 658 21 09
info@jggastro.pl
KROSNO
krosnoprofessional.com.pl
Krosno
ul. Tysiąclecia 13
13 432 82 73
horeca@krosno.com.pl
LUBIANA
lubiana.pl
Łubiana k. Kościerzyny
ul. Zakładowa 1
58 686 37 84
lubiana@lubiana.pl
MAXRENT
maxrent.pl
Warszawa
ul. Bema 60B
22 499 00 99
biuro@maxrent.pl
M.FERBER
m-ferber.pl
Stargard Szcz.
ul. Rzeźnicza 11
91 578 05 72
info@m-ferber.pl
MISZCZAK
miszczak.biz
Poznań
ul. Kutrzeby 14/4
61 670 62 04
office@miszczak.biz
MULTISERVICE
multiservice.lomza.pl
Łomża
ul. Spokojna 9C
608 462 362
multiservice.lomza@wp.pl
RESTGASTRO
restgastro.pl
Warszawa
ul. Płowiecka 5A
692 093 908
rest@restgastto.pl
RENT4EVENT
rent4event.pl
Będzin
ul. Podskarpie 107
608 655 554
info@rent4event.pl
RENTA GASTRO
rentagastro.pl
Warszawa
ul. Dobra 56/66
22 552 74 45
biuro@rentagastro.pl
ROMAGASTRO
romagastro.pl
Kraków
ul. Spółdzielców 3
12 65 777 55
roma@romagastro.pl
TOM-GAST
tomgast.pl
Łódź
ul. Beskidzka 123/125
42 674 85 87
tomgast@tomgast.pl
VILLEROY & BOCH
villeroy-boch.pl
Warszawa
ul. Migdałowa 4
22 645 17 30
office@villeroy-boch.pl
WITEK’S
witeks.pl
Modlniczka
ul. Handlowców 2
12 623 39 200
biuro@witeks
NOŻE, SZTUĆCE AMEFA
amefa.pl
Warszawa
ul. Bokserska 64
22 853 64 34
amefa@amefa.pl
FISKARS
fiskars.pl
Warszawa
ul. Marywilska 22
22 676 04
fiskars@fiskars.pl
GERPOL
fnsgerpol.pl
Drzewica
ul. Braci Kobylańskich 41
48 375 70 04
fnsgerpol@fnsgerpol.pl
HIENDKITCHEN
hiendkitchen.com
Warszawa
ul. Jędrzejowskiego 13
22 614 60 55
info@hiendkitchen.com
VICTORINOX
victorinox.com.pl
Warszawa
ul. Dzielna 6
22 652 19 07
victorinox@victorinox.com.pl
92 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
TEKSTYLIA RESTAURACYJNE ANDROPOL
andropol-horeca.com.pl
Andrychów
ul. Krakowska 83
33 875 63 64 horeca@andropol.com.pl
BARBAT
barbat.pl
Nowy Sącz
ul. Grunwaldzka 86
501 129 007
biuro@barbat.pl
BERTAX
bertax.pl
Bielawa
ul. Waryńskiego 14
74 833 55 68 bertax@bertax.pl
DEKORANT
dekorant.pl
Kalisz
ul. Dobrzecka 69
501 330 782
biuro@dekorant.pl
DOLAMEX
dolamex.com.pl
Gdańsk
ul. Mazurska 6
58 342 77 99
biuro@dolamex.com.pl
DZIURPEX
dziurpex.pl
Szczecinek
ul. Bohaterów Warszawy 31-35
94 37 216 99 info@dziurpex.pl
EUROFIRANY
eurofirany.com.pl
Żywiec
ul. Sienkiewicza 81
33 865 23 66 eurofirany@eurofirany.com.pl
FIVE STARS
fivestars.pl
Kraków
ul. Zabłocie 23
12 252 05 05 biuro@fivestars.net.pl
GRENO
greno.pl
Kąty Wrocławskie
ul. Fabryczna 22
71 360 56 56 greno@greno.pl
HAFT
haft.com.pl
Kalisz
ul. Złota 40
62 768 66 00 haftsa@haft.com.pl
HORECATEX
horecatex.pl
Roczyny
ul. Środkowa 1B
33 873 36 27 biuro@horecatex.pl
IRYS
irys.pl
Warszawa
ul. Leszczyńska 1/5
22 827 77 51 irys@irys.pl
KORA
kora.rzeszow.pl
Zgłobień
Zgłobień 346A
17 853 02 48 biuro@kora.rzeszow.pl
KRAGO WHITE
tehore.pl
Września
ul. Wojska Polskiego 13
531 362 900
tehore@tehore.pl
Lumen-Tex
lumentex.pl
Łódź
ul. 1 Maja 91/23
42 205 96 44 tomasz.glinski@lumentex.pl
PCH POLONIA
pchpolonia.pl
Kołobrzeg
ul. Gryfitów 2
94 354 41 70 biuro@pchpolonia.pl
SALESIANER MIETTEX
salesianer.pl
Konstantynów Łódzki
ul. Górna 74
22 673 41 91 office@salesianer.pl
SE-DA
hoteltex.pl
Lidzbark Warmiński
ul. Polna 10
23 682 21 15 kontakt@hoteltex.pl
TOMARK
tomark-tex.com
Milanówek
ul. Wiejska 10
604 469 837
DORAM DESIGN
doramdesign.pl
biuro@tomark-tex.pl
WYPOSAŻENIE OGRÓDKÓW (meble i parasole grzewcze) Kobylnica
ul. Szczecińska 3
59 841 78 13 biuro@doramdesign.pl
FOCUS CONTRACT
focuscontract.pl
Piła
ul. Kraszewskiego 10
67 213 02 44 info@
GARDEN SPACE
oltre.pl
Oświęcim
ul. Unii Europejskiej 61
33 484 18 86 info@gardenspace.pl
GASPOL
gaspol.pl
Warszawa
al. Jana Pawła II
22 530 00 00 kontakt@gaspol.pl
HAGEA
homegardenart.pl
Katowice
ul. Kolejowa 58
505 029 559
info@hagea.pl info@heaters.com.pl
HEATERS
heaters.com.pl
Kraków
ul. Zabłocie 23
720 888 086
HEATRAY
celmec.pl
Gdańsk
ul. Kaprów 19/23
58 354 35 31 info@celmec.pl
HOME & GARDEN
homegarden.com.pl
Piła
ul. Ceramiczna 15
67 215 29 81 info@homegarden.com.pl
LOFTWARE
loftware.pl
Częstochowa
ul. Garibaldiego 10/12
576 610 100
info@loftware.pl
TARASOLA
tarasola.pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 85/21
531 238 879
tarasola@tarasola.pl
TEAKHILL
teakhill.pl
Poznań
ul. Sycowska 11
535 266 061
info@teakhill.pl
VOCAT0
vokato.com
Rokitki
ul. Tczewska 35
735-270-000
info@vokato.com
AJK
ajk-opakowania.eu
OPAKOWANIA I NACZYNIA JEDNORAZOWE Kalisz
ul. Kwiatowa 6
668 132 346
sklep@ajk-opakowania.eu
ANIS OPAKOWANIA
anis.pl
Oleśnica
ul. Przemysłowa 3
71 399 21
office@anis.pl
ARTPLAST
artplast.eu
Jaroszowiec
ul. Kolejowa 2
32 89 90 80
info@artplastcdo.com
FOODPACK
foodpack.pl
Drwalew
Drwalewice 23A
48 660 16 18 biuro@foodpack
HUHTAMAKI
foodservice.huhtamaki.pl
Czeladź
ul. Handlowa 20
32 888 57 00 foodservice@pl.huhtamaki.com
KREIS PACK
kreispack.pl
Niepruszewo
ul. Leśna 22
61 894 05 70 office@kreispack.pl
KRAM
kram-sa.pl
Pasłęk
Bohaterów Westerplatte 31
55 248 11 77 biuro@kram-sa.pl
METRO CATERING SYSTEM
metro-catering-system.pl
Nysa
ul. Mickiewicza 26
77 43 43 333 wroclaw@metro-plast.pl
POLKRYS
polkrys.pl
Rożno Parcele
ul. Liliowa 5
54 282 33 48 biuro@polkrys
QUBEKO
qubeko.com
Wrocław
ul. Fabryczna 16H
71 307 27 27 info@qubeko.com
RAINBOW CUPS
rainbowcups.eu
Warszawa
ul. Rozłogi 14/3
665 400 809
TEDMARK
tedmark.pl
Szczecin
ul. Struga 41
91 485 39 16 biuro@tedmar.pl
info@rainbowcups.eu
UNI-PACK
unipack.com.p
Piaseczno
ul. Raszyńska 13
22 750 17 41 unipack@unipack.com.p
TERNAWA
ternawa.com
Zielona Góra
ul. Kazimierza Wielkego 7/5
880 077 320
94 www.e-hotelarz.pl
biuro@ternawa.com
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
produkty spożywcze DOSTAWCY CAŁOŚCIOWEJ OFERTY CHEFS CULINAR
chefsculinar.pl
Szczecin
ul. Goleniowska 59
91 459 10 10
info@chefsculinar.pl
ECO LIFE DYSTRYBUCJA
gastronomicznespecjaly.pl
Szczecinek
ul. Dębowa 11
673 121 01 00
robert@ecolife-food.pl
EUROCASH
eurocash.pl
Komorniki
ul. Wiśniowa 11
61 658 33 00
eurocash@eurocash.com.pl
Bidfood FARUTEX
farutex.pl
Zielona Góra
ul. Gorzowska 4
68 413 08 38
kontakt@farutex.pl
HAMBEX
hambex.pl
Wrocław
ul. Przejazdowa 17
71 341 93 19
hambex@hambex.pl
INTERBLOK
interblok.com
Warszawa
ul. Marywilska 26
22 614 53 18
info@interblok.com
MAKRO CASH & CARRY
makro.pl
Warszawa
al. Krakowska 61
22 500 94 49
makro@makro.pl
NESTLE PROFESSIONAL
nestleprofessional.pl
Warszawa
ul. Domaniewska 32
800 111 775
biuro@pl.nestle.com
NORTH COAST
northcoast.com.pl
Warszawa
ul. 3 Maja 8
22 738 31 50
biuro@northcoast.com.pl
SELGROS
selgros.pl
Poznań
ul. Romana Maya 22/24
61 874 20 00
selgros@selgros.pl
TRANSGOURMET
transgourmet.pl
Poznań
ul. Zamenhofa 133
800 467 322
horeca@transgourmet.pl
UNILEVER FOOD SOLUTIONS
ufs.com
Warszawa
ul. Domaniewska 47
800 66 11 11
ufs.poland@unilever.com
VOG
vog.pl
Skierniewice
ul. Przemysłowa 8
46 835 1440
office@vog.pl
22 843 61 10
sklep@befsztyk.pl
MIĘSA I PRODUKTY Z MIĘSA BEFSZTYK.PL
befsztyk.pl
Warszawa
ul. Puławska 176
FOODWORKS
foodworks.Pl
Góra
Chróścina 3A
65 543 01 46
office@foodworks.p
KOLIBER
koliber.lodz.pl
Zgierz
ul. Ciosnowska 74C
42 717 52 88
kolibe@koliber.lodz.pl
KONKRET
steki.eu
Góra Bałdrzychowska
Kolonia 11A
601 24 10 16
biuro@steki.eu martmar.pl
LADROS
ladros.pl
Lublin
Wólka 2
81 750 10 09
biuro@ladros.pl
MARTMAR
martmar.pl
Warszawa
ul. Wileńska 18/168
600 881 907
zamowienia@martmar.pl
MEAT MAKERS
themeatmakers.pl
Węgrzce
ul. Forteczna 35/11
604 177 900
piotr.slomiany@themeatmakers.com
QAFP
qafp.pl
Warszawa
al. Ujazdowskie 18
22 696 52 70
qafp@upemi.pl
ROLDROB
drosed.pl
Tomaszów Maz.
ul. Warszawska 168
44 726 11 35
horeca@drosed.pl
SOKOŁÓW
sokolow.pl
Sokołów Podl.
al. 550-lecia 1
25 640 82 00
biuro@sokolow-logistyka.pl
TARCZYŃSKI
tarczynski.pl
Trzebnica
Ujeździec Mały 80
71 312 12 83
biuro@tarczynski.p
TURAM DISTRIBUTION
turam.pl
Sanok
Zabłotce 156
13 460 11 65
dystrybucja@turam.pl
WIEPRZOWINA REGIONALNA
wieprzowinaregionalna.pl
Warszawa
ul. Ryżowa 90
22 723 08 06
polsus@polsus.pl
ZM BIERNACKI
beefmaster.pl
Golina
ul. Dworcowa 47D
62 747 09 00
horeca@zmb.pl
ZM ŁMEAT-ŁUKÓW
zmlukow.pl
Łuków
ul. Przemysłowa 15
723 681 392
horeca@zmlukow.pl
ZM WASĄG
wedliny-ekologiczne.pl
Biłgoraj
Hedwiżyn 118
78 562 63 40
kw@wasag.pl
AVES
aves.pl
Zduńska Wola
ul. Gajewniki 16
43 823 37 74
aves@aves.pl
BIMIZ
bimiz.com
Warszawa
ul. Grenadierów 38
22 870 30 22
bimiz@bimiz.com
PRODUKTY MROŻONE
BONDUELLE
bonduelle.pl
Warszawa
ul. Puławska 303
22 549 41 00
bond.pl@bonduelle.com
FARM FRITES
farmfrites.pl
Lębork
ul. Staromiejska 17E
59 863 75 00
sales.office@farm-frites.pl
FROSTA
frostafoodservice.pl
Bydgoszcz
ul. Witebska 63
52 360 67 39
info@frosta.pl
HORTEX
hortex.pl
Warszawa
ul. Mszczonowska 2
22 572 10 00
hortex@hortex.pl
IGLOTEX
iglotex.pl
Skórcz
ul. Leśna 2
58 582 42 59
iglotex@iglotex.com.p
22 212 54 96
MEGA-FRUIT
mega-fruit.pl
Ożarów Maz.
ul. Poznańska 327A
OERLEMANS FOODS
oerlemans-foods.pl
Strzelno
ul. kard. Wyszyńskiego 52
Greenyard fROZEN
greenyardfrozen.com
Lipno
ul. Wojska Polskiego 12
54 306 76 00
sales@greenyardfrozen.pl
UNIFREEZE
unifreeze.com.pl
Górzno
Miesiączkowo 110
56 498 88 08
unifreeze@unifreeze.com.pl
96 www.e-hotelarz.pl
biuro@mega-fruit.pl ofp@oerlemans-foos.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
RYBY I OWOCE MORZA AJA
aja-seafood.pl
Warszawa
ul. Mickiewicza 20/1
22 242 88 55
biuro@aja-seafood.pl
ALMAR
almarfish.pl
Kartuzy
ul. Kościerska 2
58 681 13 80
biuro@almarfish.pl
DHNS
dnhs.inet.pl
Szczecin
ul. Celna 1
504 149 461
dnhs@dnhs.inet.pl
LA MARÉE
lamaree.pl
Warszawa
ul. Hołówki 3
22 622 41 48
sklep@lamaree.pl
LIMITO
limito.pl
Gdańsk
ul. Partyzantów 76
58 350 60 60
office@limito.pl
MAKARONY AMELLI
amelli.pl
Lublin
ul. Turystyczna 44
81 746 55 76
info@prim.pl
BARILLA
barilla.pl
Warszawa
ul. Poleczki 23
22 335 21 50
info@barilla.pl
FIORI
fiorifoods.pl
Warszawa
ul. Goplańska 16
734 417 111
biuro@fioriffods.pl
LUBELLA/MALMA
maspex.pl
Wadowice
ul. Legionów 37
33 873 10 80
maspex@maspex.com
DEBIC
debic.com
723 994 926
info.warszawa@frieslandcampina.com
EURIAL
eurial.pl
Kraków
ul. Łukasiewicza 1
12 410 00 84
eurial@eurial.pl
JAGR
jagr.com.pl
Warlubie
ul. Bąkowska 34
52 332 60 85
lm@jagr.com.pl
HOCHLAND
hochland.pl
Kaźmierz
ul. Okrężna 2
61 292 91 00
hochalnd@hochland.pl
MLEKOVITA
mlekovita.pl
Wysokie Maz.
ul. Ludowa 122
86 275 82 50
mlekowita@mlekovita.pl
SERY, MLEKA, MASŁA, OLEJE –
–
ROTR
rotr.pl
Rypin
ul. Mleczarska 6
54 280 24 16
rotr@rotr.pl
SEMCO
semco.pl
Śmiłowo
ul. Spacerowa 75
61 292 04 02
semco@semco.pl
SM Spomlek
spomlek.pl
Radzyń Podlaski
Kleeberga 12
83 351 14 93
spomlek@spomlek.pl
ZT KRUSZWICA
ztkruszwica.pl
Kruszwica
ul. Niepodległości 42
52 353 51 00
ztkruszwica@ztkruszwica.pl
SOSY, KETCHUPY, MAJONEZY, musztardy FANEX
fanex.pl
Błonie
Radonice 5A
22 471 04 44
biuro@fanex.pl
HJ HEINZ
heinzfoodservice.pl
Pudliszki
ul. Fabryczna 7
65 572 82 00
firma@heinz.pl
MASPEX
maspex.pl
Wadowice
ul. Legionów 37
33 873 10 80
maspex@maspex.com
OCTIM
octim.com.pl
Olsztynek
ul. Zielona 2
89 519 21 01
octim@octim.com.pl
TAN VIET
tan-viet.com.pl
Łęgowo
ul. Marco Polo 9
58 692 90 82
tan-viet@tan-viet.com.pl
OWOCE, WARZYWA, BAKALIE BUKAT
bukat.com
Zielonki Parcele
ul. Południowa 14
22 722 77 09
biuro@bukat.com
KAJ-MAX
kaj-max.pl
Borówiec
ul. Główna 51A
61 898 99 50
biuro@kaj-max.pl
LILU FRUITS
lilufruits.pl
Gdańsk
Trakt Św. Wojciecha 57A
663 326 663
biuro@lilufruits.pl
LEVANT FOODS
levant.pl
Poznań
ul. Smoluchowskiego 11A
61 88 66 600
info@levant.pl
OLE!
wole-ole.pl
Poznań
ul. Dąbrowskiego 259
61 846 99 00
biuro@okechamp.pl
VOG
vog.pl
Skierniewice
ul. Przemysłowa 8
46 835 1440
office@vog.pl
PIEKARNICZE PRODUKTY CUKIERNICZE DELIFRANCE
delifrance.pl
Warszawa
Al. Jerozolimskie 123A
22 398 00 50
info@delifrance.pl
FRONHOFFS
cbd.com.pl
Bydgoszcz
ul. Nadrzeczna 3
52 322 26 66
info@fronhoffs.pl
HIESTAND
hiestand.pl
Grodzisk Maz.
ul. Zachodnia 10
22 755 77 11
hiestand@hiestand.pl
INTER EUROPOL
intereuropol.pl
Marki
ul. Słoneczna 22
22 771 69 00
office@intereuropol.pl
LANTMANNEN
lantmannen-unibake.com
Nieporęt
ul. Strużańska 10
22 772 42 54
biuro@unibake.pl
MUFFIA BAKERY
muffia.pl
Warszawa
ul. Burakowska 11
22 636 63 40
info@muffia.pl
POLDER
polder.biz.pl
Łysomice
ul. Długa 11
56 495 30 72
marketing@polder.biz.pl
VANDEMOORTELE
vandemoortele.com
Łódź
ul. Tokarzewskiego 7-12
42 617 10 70
info@vandemoortele.com
98 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com
Raport z rynku HoReCa 2018
SOKI, NEKTARY BELFOOD
belfood.pl
Katowice
ul. Mielęckiego 10/3
32 722 07 74
purena@belfood.pl
ENDURANCE
endurance.net.pl
Częstochowa
ul. Daniłowskiego 9
34 387 86 88
biuro@endurance.net.pl
HORTEX
hortex.pl
Warszawa
ul. Mszczonowska 2
22 572 10 00
hortex@hortex.pl
MASPEX
maspex.pl
Wadowice
ul. Legionów 37
33 873 10 80
maspex@maspex.com
MARWIT
marvit.pl
Zławieś Wielka
Zławieś Wielka 29A
56 674 43 20
bok@marwit.pl
WODY BUSKOWIANKA
buskowianka.com
Busko-Zdrój
Wełecz 178
41 378 20 68
buskowianka@ubz.pl
CISOWIANKA
cisowianka.pl
Warszawa
ul. Domaniewska 42
22 598 07 50
zamowienia@cisowianka.pl
KINGA PIENINSKA
kingapieninska.pl
Krościenko nad Dunajcem
ul. Jagiellońska 129
18 262 39 29
biuro@kingapieninska.pl
KROPLA DELICE
cocacola.pl
Warszawa
al. Armii Ludowej 26
801 110 110
info@cocacola.pl
OSTROMECKO
ostromecko.pl
Ostromecko
ul. Zdrojowa 3
52 381 78 16
zamowienia@wodymineralne.pl
PERLAGE
polskiezdroje.pl
Warszawa
ul. Domaniewska 42
22 598 07 50
zamowienia@cisowianka.pl
VODA NATURALNA
vodanaturalna.com
Warszawa
ul. Wołoska 18
22 640 36 00
info@vodanaturalna.com
WYSOWIANKA
wysowianka.pl
Wysowa-Zdrój
Wysowa-Zdrój 151
18 353 24 00
wysowa@uzdrowisko-wysowa.pl
ŻYWIEC ZDRÓJ
zywiec-zdroj.pl
Cięcina
ul. św. Katarzyny 187
22 548 71 00
biuro@zywiec-zdroj.pl
TARGI GASTRONOMICZNE EUROGASTRO
eurogastro.com.pl
Warszawa
ul. Marsa 56C
22 529 39 00
recepcja@mttargi.p
HORECA
horeca.krakow.pl
Kraków
ul. Galicyjska 9
12 644 59 32
biuro@targi.krakow.pl
MAZURY HORECA
mazuryhoreca.pl
Ostróda
ul. Grunwaldzka 55
89 506 58 00
sekretariat@expomazury.p
POLAGRA GASTRO
polagragastro.pl
Poznań
ul. Głogowska 14
61 869 20 00
info@mtp.pl R
www.e-restauracja.com
E
K
L
A
M
www.e-hotelarz.pl
A
99
Raport z rynku HoReCa 2018
KAWY, HERBATY CAFFE MOLINARI
caffemolinari.pl
Koszalin
ul. Szczecińska 32
884 071 048
biuro@caffemolinari.pl
CAGLIARI
reacaffe.pl
Kraków
ul. Fredry 4
12 30 70 610
biuro@reacaffe.pl
CELLINI
inspiracjekawowe.pl
Warszawa
ul. Anny German 15
22 669 05 80
info@inspiracjekawowe.pl
COFFEE ZONE
coffeezone.pl
Warszawa
ul. Szyszkowa 35/37
22 878 37 02
horeca@coffeezone.pl
DALLMAYR
dallmayr.pl
Wrocław
ul. Długosza 2-6
71 72 75 500
kontakt@dallmayr.pl
DILMAH
dilmah.pl
Warszawa
ul. Wybrzeże Gdyńskie 6A
22 531 69 50
gastronomia@dilmah.pl
ETNO CAFE
etnocafe.pl
Wrocław
al. Śląska 1
71 307 09 95
kontakt@etnocafe.pl
HERBAPOL – LUBLIN
herbapol.com.pl
Lublin
ul. Diamentowa 25
81 748 83 04
lublin@herbapol.com.pl
ILLY
lepatio.pl
Warszawa
ul. Jana Olbrachta 94
514 789 425
info@lepatio.pl
J.J. DARBOVEN
darboven.pl
Rumia
ul. Kolejowa 54
58 671 21 71
info@darboven.pl
LAVAZZA
lavazza.com
Żory
ul. Strażacka 48
32 434 97 00
kmackowiak@mokate.com.pl
LIPTON
ufs.com
Poznań
ul. Bałtycka 43
61 876 43 63
ufs.poland@unilever.com
LOYD
loydtea.pl
Ustroń
ul. Katowicka 265A
33 854 91 00
mokate@mokate.com.pl
NESCAFE
nescafe.pl
Kalisz
ul. Łódzka 153
800 174 902
biuro@pl.nestle.com
NESPRESSO
nespresso.com/pro
Warszawa
ul. Domaniewska 32
800 414 243
zamowienia@nespresso.com
NEWBY
newbyteas.com
Warszawa
ul. T. Rejtana 17/32
22 646 05 57
sales@newbyteas.pl
MANUEL CAFFE
kawamanuel.pl
Warszawa
ul. Modlińska 223A
22 631 09 73
info@kawamanuel.pl
MOKATE
mokate.com.pl
Ustroń
ul. Katowicka 265A
33 854 91 00
mokate@mokate.com.pl
MUSETTI
musetti.pl
Wrocław
ul. T. Micińskiego 11
71 758 45 09
info@musetti.pl
PARANA CAFFE
caffeparana.it/pol
Poznań
ul. Swoboda 14
61 848 05 00
shoppo@shoppo.pl
RICHMONT
w-natural.pl
Warszawa
ul. Postępu 2
22 875 91 35
kontakt@w-natural.pl
RONNEFELDT
ronnefeldt.com.pl
Warszawa
ul. Połczyńska 93
22 853 50 120
biuro@victus.co
SEGAFREDO
segafredo.pl
Bochnia
ul. Partyzantów 7
14 615 41 00
info@segafredo.pl
SIR WILLIAMS
w-natural.pl
Warszawa
ul. Postępu 2
22 875 91 35
kontakt@w-natural.pl
STRAUSS CAFÉ
strauss-cafeservice.pl
Swadzim
ul. Poznańska 50
22 533 36 00
info@strauss-goup.pl
TCHIBO
tchibo-coffeeservice.pl
Warszawa
ul. Fabryczna 5
22 383 11 40
coffeeservice@tchibo.pl
TOM CAFFE
aprotrade.com.pl
Ząbki
ul. Narutowicza 37
22 781 77 77
info@tomcaffe.com
VEERTEA
veertea.com
Koszalin
ul. Szczecińska 32
888 071 048
info@ veertea.com
EKSPRESY BELWEDER GROUP
belweder.com.pl
Płock
ul. Dworcowa 18A
24 268 15 05
plock@belweder.com.pl
BEST COFFEE SYSTEMS
best-cs.pl
Wrocław
ul. Grabiszyńska 163
71 7948 110
info@best-cs.pl
22 256 59 20
biuro@bravilor.pl
BRAVILOR BONAMAT bravilor.com
Sękocin Nowy ul. Handlowa 1
CAFFE TEAM
caffeteam.pl
Warszawa Raszyn
ul. Jaworskiego 3
668 467 737
biuro@coffee-partner.pl
COFFEE TECH
coffee-tech.pl
Łódź
ul. Pogonowskiego 5/7
606 202 429
biuro@ coffee-tech.pl
COFFEMA
coffema.pl
Gdańsk
ul. Piekarnicza 12A
58 326 34 50
handel@coffema.pl
COFFEE PARTNER
al. Prymasa Tysiąclecia 81A 22 663 31 74
biuro@ekspresydokawy.pl
CONSITE
coffeesite.pl
Komorów
ul. Mazurska 15A
22 606 42 00
biuro@ coffeesite.pl
ENDURANCE
endurance.net.pl
Częstochowa
ul. Daniłowskiego 9
34 387 86 88
biuro@endurance.net.pl
ESPRESSO SERWIS
espresso.pl
Warszawa
ul. Polna 13
22 331 06 19
info@vergnano.pl
FLINT
filnt.com.pl
Warszawa
ul. Powązkowska 59E
22 331 88 77
flint@ filnt.com.pl
HELLO COFFEE
hello-coffee.pl
Piaseczno
ul. Puławska 38
607 11 22 06
kontakt@hello-coffee.pl
JURA
pl.jura.com
Warszawa
ul. Puławska 366
22 123 43 01
info@pl.jura.com
N&W GLOBAL VENDING
nwglobalvending.pl
Warszawa
ul. Świerszcza 44
22 863 18 85
info@nwglobalvending.pl
PRIMULATOR
primulator.pl
Łomianki
ul. Warszawska 82
22 498 33 11
info@primulator.pl
WMF
ekspresywmf.pl
Iwierzyce
ul. Wiśniowa 19
602 138 644
biuro@ekspresywmf.pl
100 www.e-hotelarz.pl
www.e-restauracja.com