Rynek Turystyczny 09'2012 by Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia Sp. z o.o.

Rynek Turystyczny

SSN 1230-2716

INDEKS 345709

nr 9 (324) wrzesień 2012

PISMO

BIZNESU

CENA 12 ZŁ (w tym 5% VAT)

TURYSTYCZNEGO UKAZUJE SIĘ OD 1992 ROKU

NIEMCY RAPORT: Ile płacą w turystyce?

ży świat bran  wywiad Pomysł by założyć organizację zrodził się dawno ale dopiero w zeszłym roku udało się go wykonać – mówi Krzysztof Piątek, prezes Polskiego Związku Organizatorów Turystyki oraz Neckermann Polska.

transport  targi XX Międzynarodowe Targi Turystyczne TT Warsaw w Warszawie będą okazją do spotkań w gronie branży turystycznej. Wszystko to w dniach 27-29 września 2012 r. w hali MT Polska na ul. Marsa. Jak zwykle w trakcie seminaria, szkolenia…

analiza  Podsumowanie lata Tak jak w ubiegłym roku, najczęściej wyjeżdżaliśmy w parach, jednak budżet przeznaczony na wyjazd nieco wzrósł – raport portalu TraveliGO.pl.  Kursy walut Sierpień dla polskiej waluty był miesiącem odreagowania po lipcowych znacznych wzrostach kursów.

Amadeus Offers Managing demand and travel offers

Wyróżnij się na tle konkurencji z Amadeus Offers. Amadeus Offers to unikalne rozwiązanie typu „cross-channel”, które rewolucjonizuje zarządzanie popytem w biurach podróży. Automatyzując czasochłonne procesy, umożliwia efektywną pracę agentów. Nawet o 60% obniża średni czas przeznaczany na czynności poprzedzające założenie rezerwacji dla pasażera. Przejrzysta forma prezentacji ofert usprawnia też proces decyzyjny po stronie Klienta i buduje wrażenie pełnego profesjonalizmu agencji pozwalając Ci wyróżnić się na tle konkurencji.

> > > >

Automatyzuj procesy w swoim biurze podróży Usprawniaj zarządzanie popytem Zwiększaj skuteczność komunikacji z Klientami Optymalizuj swój biznes

z Amadeus Offers. Więcej informacji www.amadeus.com.pl

Amadeus SMS

As individual as your customer

Słyszałeś o Amadeus SMS, nowej usłudze dla Klientów biur podróży?

Nie tylko słyszałem, ale odkąd ją wprowadzili nieustannie pali mnie w gardle!

Już od kilku lat Kraków daje turystom możliwość wpływania na zachowanie Smoka Wawelskiego za pomocą SMSa. Wysyłając wiadomość tekstową na odpowiedni numer, każdy może zdecydować, kiedy smok postraszy go ogniem. Teraz my pomagamy Ci wpływać na zachowanie Twoich Klientów przez usługę Amadeus SMS. Dzięki niej na bieżąco poinformujesz podróżnych o wszelkich zmianach w rezerwacji, dając im poczucie bezpieczeństwa i zdobywając w ten sposób ich lojalność. Amadeus SMS pozwala wykorzystać moment podróży, czyli ten w którym turysta jest najbardziej skłonny podejmować decyzje o kolejnych wyjazdach, i przekonać go, że następnym razem to właśnie Twoje biuro powinno być naturalnym wyborem.

Zatroszcz się o swojego Klienta i zdobądź jego lojalność dzięki Amadeus SMS.

Więcej informacji www.amadeus.com.pl

spis treści

Prezentacje

nr 9(324) Wrzesień 2012

prezentacje

Ostróda miasto z pomysłem

42 Nowości na stokach u sąsiadów Zbigniew Adamów-Bielkowicz Oferta narciarska w całej Europie jest coraz bogatsza

E-turystyka

46 Dla kogo rezerwacje on-line? opr. redakcja GDS-y dla konsumenta?

Hotele i Spa

Kalejdoskop

5…wiadomości z szeroko rozumianej branży turystycznej opr. redakcja

Świat branży

18 WYWIAD Rozmawia: Zbigniew Adamów-Bielkowicz Chcemy chronić interesy organizatorów turystyki… – mówi Krzysztof Piątek, prezes PZOT oraz Neckermann Polska

Prezentacje

20 niemcy silne w turystyce Zbigniew Adamów-Bielkowicz Niemiecki rynek turystyczny ma się bardzo dobrze 24 ostróda miasto z pomysłem Andrzej Jarczewski Sport i rekreacja wyznaczają kierunki rozwoju miasta

Raport

28 jak płacą w turystyce? Zbigniew Adamów-Bielkowicz Ile zarabia pilot, a ile sprzedawca w agencj?

Dodatek targowy

32 TT Warsaw 2012 PROGRAM XX Międzynarodowe Targi Turystyczne

Marketing

36 Magia cyfrowej reklamy Szymon Szymczyk Digital OOH (out-of-home) – rozwiązanie, które przyciąga uwagę odbiorców zwiększa sprzedaż

Transport

38 więcej nowych autokarów Weronika Pazdro Wzrosła liczba nowych autokarów zarejestrowanych w Europie 4 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Marketing

51 Organizator turystyki a ekologiczny event Grzegorz Gołoś Czym jest ekologiczny weekend?

Edukacja

52 zarządzanie animacją czasu wolnego Jakub B. Bączek Jaki jest główny cel wprowadzenia animacji czasu wolnego do hotelu?

Analiza

54 Analiza turystycznych wyborów internautów

w sezonie letnim 2012 Raport TraveliGO.pl Dokąd, z kim i za ile podóżowali klienci portalu

55 Analiza rynku walut Paweł Rygielski Jakie były i jakie mogą być zmiany kursów walut

Recenzja

56 warto przeczytać

20 lat Rynku Turystycznego

57 z historii rynku turystycznego opr. redakcja Jak zmieniała się turystyka oraz nasz miesięcznik

prezentacje

Nowości na stokach

42 www.rynek-turystyczny.pl

zdjęcie na okładce: leipzig tourismus

48 nowoczesne konferencje w zabytkach opr. redakcja Niepowtarzalny klimat obiektów historycznych

kalejdoskop

od redakcji

Sezon letni już niemal skończony. Powoli dokonywane są pierwsze bilanse i nie są one aż tak złe jak niektórzy wieszczyli. Pomimo ogólnie trudnej sytuacji i niesprzyjającej atmosfery wokół biur podróży Polacy nadal chcą wyjeżdżać. Choć rok jeszcze się nie skończył, to zapewnił niezatarte wrażenia chyba całej branży turystycznej (EURO, projekt deregulacji, bankructwa). Będzie więc o czym rozmawiać w branżowym gronie. My podrzucamy jeszcze jeden temat. Zarobki w turystyce. Choć trudne do podsumowania i zebrania pokusiliśmy się, by choć częściowo pokazać kto ile i za co zarabia. Liczymy na Państwa uwagi i opinie, ale przede wszystkim informacje, aby każdy kolejny raport o płacach był dokładniejszy i pełniejszy. Mam nadzieję, że choć z częścią naszych czytelników będę miał okazję porozmawiać na ten i inne tematy na dwudziestych już targach TT Warsaw. Skoro o rocznicach mowa, to przy tej okazji chciałem złożyć życzenia szacownemu już miesięcznikowi Hotelarz, który od pół wieku zajmuje się jednym z sektorów branży turystycznej. Oby opisywał ją co najmniej przez kolejne półwiecze…  Zbigniew Adamów-Bielkowicz

Promocja i informacja Polska Organizacja Turystyczna zorganizowała 11 września konferencję poświęconą wdrażaniu polskiego systemu informacji turystycznej oraz nowej odsłonie kampanii zagranicznej i badaniom jej skuteczności. Działania te odbywają się w ramach unijnego projektu „Promujmy Polskę Razem”. Kampania promocyjna odbyła się w tym roku na trzech głównych rynkach: brytyjskim, francuskim i niemieckim. Realizowana była pomiędzy dwoma ważnymi dla wizerunku Polski wydarzeniami – przewodnictwem w UE oraz turniejem Euro 2012. Badania przeprowadzono w dwóch falach – przed i po kampanii. Wynika z nich, że co drugi z badanych uważa Polskę za kraj atrakcyjny. Pomiędzy badaniami największe pozytywne zmiany nastąpiły w najmłodszej grupie w wieku 20-35 lat. Zdaniem respondentów największe atrakcje Polski to ciekawe miasta oraz przyroda. Blisko 30 proc. Francuzów i Brytyjczyków oraz 38 proc. Niemców planuje odwiedzić w najbliższym czasie nasz kraj. Miasta najbardziej znane mieszkańcom tych trzech krajów to Warszawa, Kraków i Gdańsk. Nie jest zaskoczeniem, że najbardziej rozpoznawalnym wydarzeniem, które www.rynek-turystyczny.pl

miało miejsce w Polsce (słyszała o nim ponad połowa badanych) jest Euro 2012. Turystykę wspierać ma również budowany Polski System Informacji Turystycznej oparty na sieci certyfikowanych Punktów i Centrów Informacji Turystycznej. Rozbudowie PSIT towarzyszą także intensywne prace nad narodowym serwisem informacyjnym www.polska.travel tłumaczonym na ponad 20 wersji językowych. Bazą i elementem spinającym całość systemu jest Repozytorium Informacji Turystycznej, które docelowo ma być aktualizowane i zasilone ze szczebla lokalnego i regionalnego. W ramach projektu do regionów są przekazywane także infokioski, które podobnie jak komputery stanowią wsparcie punktów certyfikowanych, a poprzez to całego programu certyfikacji.

Nowe wyższe gwarancje Kolejne biura przedstawiają podwyższone gwarancje, po wygaśnięciu starych, zawartych jeszcze przed nowelizacją przepisów. Gwarancja ubezpieczeniowa wykupiona przez Wezyr Holidays na kolejny rok wynosi 28 milionów złotych. Tak jak w latach poprzednich touroperator ubezpieczył się w towarzystwie Europäische Reiseversicherung AG. Zgodnie z umową kwota gwarancji wynosi 28 700 000 zł i spełnia wymogi znowelizowanej ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ta suma będzie zabezpieczać spłatę ewentualnych roszczeń, związanych z umowami zawartymi przez Wezyr Holidays w okresie od 17 września 2012 roku do 16 września 2013 roku. Z kolei nowa gwarancja biura Alfa Star opiewa na kwotę 32 milionów złotych. Wystawiona jest także przez Europäische Reiseversicherung AG, będzie obowiązywała przez 12 miesięcy, do 16 września 2013 roku. Dodatkowo bezpieczeństwo klientów firmy gwarantuje fakt, iż Alfa Star Biuro Podróży I. Strzylak, S. Strzylak jest jedynym działającym w oparciu o polski kapitał touroperatorem o statusie spółki jawnej. Oznacza to, że jej wspólnicy za ewentualne błędy i niedopatrzenia odpowiadają własnym majątkiem.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 5

kalejdoskop

Z Itaką na narty do Turcji

Czego przedsiębiorcy oczekują od Izb branżowych?

hyba łatwiej powiedzieć czego nie oczekuję. Nie oczekuję, że samorząd poprowadzi za mnie moją firmę, że znajdzie klientów, wynegocjuje dobre ceny z przewoźnikami i hotelarzami, rozliczy za mnie ZUS i podatki, zapewni dochodowość firmy. Tego żaden w świecie samorząd gospodarczy (a więc także i turystyczny) nie jest w stanie niestety zrobić. I chyba nie powinien! Ale pomóc nam w wykonywaniu naszej pracy, naszych zadań – już TAK! To właśnie samorząd powinien zadbać o stworzenie warunków aby nam, przedsiębiorcom turystycznym pracowało się łatwiej i wygodniej.

na temat

wyciągów krzesełkowych z super G, slalomem gigantem i innymi kombinacjami tras narciarstwa alpejskiego. Dzięki atrakcyjnemu położeniu, oprócz świetnych warunków, także dla najbardziej zaawansowanych narciarzy, Konakli gwarantuje zjawiskowe widoki na położone w dolinie Erzurum i malowniczą okolicę. W centrum miasta natomiast można zobaczyć wiele zabytków architektonicznych z czasów seldżuckich oraz osmańskich.

Krzysztof Maziński, Biuro Usług Turystycznych BUT Aby nasze firmy przynosiły zyski bez zaciągania pasa i zagryzania zębów. I w tym tkwi moim zdaniem istota samorządu – w stworzeniu warunków do jak najlepszego wykonywania naszej pracy. Ale jest jedno ALE. Samorząd to MY a nie ONI! Musimy o tym pamiętać.  www.rynek-turystyczny.pl

FOT. flickr, but

Biuro Podróży Itaka poszerzyło swoją ofertę o wyjazdy zimowe do Erzurum – miasta będącego organizatorem Zimowej Uniwersjady w 2011 roku. Loty czarterowe rozpoczną się z dniem 13 grudnia 2012 r. Wyloty planowane są z 5 portów lotniczych: Warszawy, Katowic, Wrocławia, Poznania i Gdańska. Zakończenie operacji zaplanowane jest na 28 marca 2013 roku. Linią lotniczą, która będzie realizować dla Itaki połączenia do Erzurum jest Travel Service. Erzurum położone u stóp Gór Palandöken, to jeden z najbardziej atrakcyjnych i najwyżej usytuowanych regionów Turcji. Sezon narciarski trwa tutaj 150 dni, najlepsze warunki panują w okresie od połowy grudnia do połowy maja. Trasy znajdują się na wysokości 2220-3176 m n.p.m. Stacja narciarska oferuje 22 trasy w tym dwie slalomowe FIS: Ejder i Kapikaya. Ośrodek narciarski Erzurum Palandöken znajdujący się wewnątrz kompleksu skoczni narciarskich Ski Jump jest bardzo atrakcyjnym celem podróży ze względu na niskie ceny. Ponadto odległość wspomnianego kompleksu od lotniska wynosi zaledwie 18 km. Dzięki tym cechom centrum narciarskie Palandöken jest jedynym ośrodkiem narciarskim na świecie, do którego można z lotniska dotrzeć w tak krótkim czasie. Innym ośrodkiem narciarskim położonym w pobliżu Erzurum jest Konakli Alp Disiplini Kayak Tesisi, który został wybudowany na potrzeby zimowej Uniwersjady. Jest to nowoczesny kompleks składający się z sześciu

kalejdoskop

Półrocze Rainbow Tours od stycznia do czerwca 2012 roku wyniósł 1,1 mln zł. Spółka szacuje, iż roczne przychody skonsolidowane grupy wyniosą około 540-570 mln zł. Rainbow Tours po I półroczu odnotował znaczący wzrost przychodów z tytułu realizacji imprez turystycznych – o 23,8 proc., przy wzroście ilości klientów za ten okres o 12,7 proc. Przychody ze

sprzedaży wygenerowane w okresie I półrocza 2012 roku stanowią 212,8 mln zł i są wyższe od okresu analogicznego o 73,9 mln zł, co stanowi wzrost o 53,2 proc. Zysk netto touroperatora wypracowany w okresie od stycznia do czerwca 2012 roku wynosi 3,2 mln zł. R

FOT. raingow tours

Firma podsumowała wyniki za pierwsze półrocze 2012 r. Przychody ze sprzedaży osiągnięte przez całą grupę kapitałową wyniosły 219,8 mln złotych i są wyższe od analogicznego okresu w roku ubiegłym o 45,6 proc., natomiast przychody jednostki dominującej osiągnęły wynik 212,8 mln złotych. W pierwszym półroczu kursy walutowe, niepewna sytuacja w Afryce Północnej również sezonowość spółek zależnych zdeterminowały wyniki finansowe grupy kapitałowej Rainbow Tours S.A. Podczas, gdy jednostkowe wyniki Rainbow Tours S.A. uległy znaczącej poprawie to największe spółki zależne tj. Bee & Free Sp. z o.o. oraz ABC Świat Podróży poniosły w okresie od stycznia do czerwca 2012 roku straty. Zarząd grupy kapitałowej rozpoczął proces restrukturyzacji obu spółek. Działania podjęte mają na celu przede wszystkim zwiększenie przychodów ze sprzedaży oraz optymalizację kosztów. Przychody ze sprzedaży wygenerowane przez grupę kapitałową w okresie I półrocza 2012 wyniosły 219,8 mln zł i są wyższe od okresu analogicznego w 2011 roku o 68,8 mln zł, co stanowi wzrost o 45,6 proc. Wzrost przychodów jest spowodowany w znacznej mierze wypracowaniem wyższych przychodów przez spółkę dominującą oraz zwiększeniem przychodów z tytułu pośrednictwa sprzedaży usług turystycznych. Zysk netto grupy kapitałowej Emitenta wypracowany w okresie

kalejdoskop

FOT. lot

LOT wybrany najlepszą linią Czytelnicy brytyjskiego, prestiżowego magazynu „Business Traveller” po raz kolejny docenili Polskie Linie Lotnicze LOT. Polski przewoźnik otrzymał po raz piętnasty nagrodę w kategorii najlepszej linii lotniczej Europy Środkowo-Wschodniej. Uroczystość wręczenia statuetek odbyła się w Londynie w Kensington, w Royal Garden Hotel. Nagrodę w imieniu przewoźnika odebrał Marcin Piróg, prezes zarządu PLL LOT S.A. LOT otrzymał tytuł najlepszej linii lotniczej w Europie Środkowo-Wschodniej dzięki głosom czytelników, którzy w specjalnej ankiecie głosowali m.in. na przewoźników spełniających ich zdaniem najwyższe standardy obsługi pasażerów. Pierwszą nagrodę tego magazynu PLL LOT otrzymały w 1998 roku. – Wprowadziliśmy wiele rozwiązań, aby nasi pasażerowie mieli jak najbardziej komfortową podróż – powiedział Marcin Piróg, prezes zarządu PLL LOT S.A. – Krótsze transfery, zwiększająca się liczba self check-inów, coraz więcej samolotów korzystających z „rękawów” na lotnisku, skrócony czas oczekiwania na odbiór bagażu czy wskaźniki punktualności i regularności rejsów samolotów LOT-u stale utrzymujące się na najwyższym poziomie to najlepsze dowody na wysoką jakoś naszych usług – dodaje Marcin Piróg. Magazyn „Business Traveller” jest jednym z ważniejszych magazynów na rynku brytyjskim

i skierowany jest przede wszystkim do osób podróżujących klasą biznes. Wśród czytelników znajdują się m.in. przedstawiciele kadry zarządzającej, kierownicy, a także eksperci z branży finansowej i turystycznej. Pismo ukazuje się w Wielkiej Brytanii od 1976 roku. R

kalejdoskop

Eurolot

Bilet na dowolny lot można teraz kupić dzięki udostępnianej bezpłatnie, mobilnej aplikacji Eurolotu na iPhony i urządzenia z systemem Android. To nowość na polskim rynku lotniczym. W mniej niż 30 sekund aplikacja pozwala wyszukać połączenie i dokonać rezerwacji. Wystarczy zainstalować ją w telefonie. Aplikacja udostępR

nia informacje o promocjach, siatce połączeń oraz działaniach Eurolotu. Można ją pobrać bezpośrednio ze strony internetowej przewoźnika pod adresem eurolot.com lub bez żadnych opłat ściągnąć ją z App Store i Android Market za pośrednictwem swojego telefonu, wpisując w wyszukiwarce: eurolot. – Aplikacja pozwoli pasażerom znaleźć połączenia, wyszukać najlepszą ofertę oraz zarezerwować bilet lotniczy przez system rezerwacji na eurolot.com. To podstawowa jej funkcjonalności – mówi Mariusz Dąbrowski, prezes zarządu Eurolot SA. Ponadto użytkownicy mają też dostęp do informacji o Ogólnych Warunkach Przewozu i Warunkach Taryf. Aplikacja Eurolotu dedykowana jest dla urządzeń pracujących pod kontrolą systemu iOS oraz Android. Kolejny krok Eurolotu w nowe technologie, to zastąpienie drukowanych magazynów pokładowych – dającymi znacznie więcej możliwości spędzania czasu podczas lotu – tabletami. Eurolot to pierwsze w Polsce linie lotnicze, które wszystkim swoim pasażerom proponują taką formę spędzania czasu podczas lotu. Zamiast przeglądać tradycyjne czasopismo, podróżni zyskają łatwy i szybki dostęp, zarówno do e-wydania magazynu, jak również innych materiałów multimedialnych. Przewoźnik wprowadził iPady wspólnie z wydawcą magazynów lotniskowych, takich jak „Live&Travel”, „Łódź u Fly?”, „AirGO!”. Swoim wyborem linie postawiły na ekologię. – Urządzenia spełniają wszelkie warunki bezpieczeństwa podczas przelotu i jak relacjonują pierwsi korzystający z nich pasażerowie, to zmiana, którą doceniają – informuje Mariusz Dąbrowski. Skąd pomysł? – To mała i jednocześnie duża zmiana – jakościowa. Podobnie, jak przy wyborze nowej floty, ważny był dla nas aspekt ekologiczny. Tradycyjny, drukowany miesięcznik zastąpiła jego elektroniczna wersja – podkreśla Mariusz Dąbrowski. Ponadto podjęto decyzję o realizacji sześciu dodatkowych opcji zakupu samolotów na podstawie umowy podpisanej przez przewoźnika z kanadyjską firmą. W barwach Eurolotu na trasach krajowych i zagranicznych lata obecnie sześć z ośmiu zamówionych w tym roku Bombardierów. Przed końcem 2012 roku do floty linii dołączy ósma maszyna. Dostawy sześciu kolejnych Bombardierów mają rozpocząć się w kwietniu przyszłego roku. – To kolejny etap rozwoju linii. Chcemy poszerzać siatkę połączeń regionalnych i międzynarodowych, i operować na tej siatce nowymi, nowoczesnymi samolotami. Q400 NextGen spełnia wszystkie nasze wymagania – mówi Mariusz Dąbrowski, prezes zarządu Eurolot SA. www.rynek-turystyczny.pl

FOT. eurolot

tablety i nowe maszyny

Projekt „Kampania promocji turystycznej Warmii i Mazur” – wizyty studyjne Od 2010 roku Warmiê i Mazury poznawali ju¿ dziennikarze m.in. ze S³owacji, Niemiec, Belgii i Litwy. Materia³y z wizyty studyjnej ukaza³y siê w Niemczech wiosn¹ 2011 roku i stanowi³y zaproszenie do odwiedzenia okolic Zalewu Wiœlanego oraz Krainy Wielkich Jezior Mazurskich.

Podczas wizyty na lotnisku Wilamowo-Kêtrzyn

Projekt „Kampania promocji turystycznej Warmii i Mazur” zak³ada organizacjê szeœciu wizyt studyjnych – po dwie w ka¿dym roku. W 2010 r. goœciliœmy u nas dziennikarzy ze S³owackiej Telewizji Publicznej, magazynów: TREND, ZIVOT, HARMONY, SLOVENKA, TOP LIFE i AIRPORT NEWS oraz dziennikarzy z niemieckich gazet: „Sailing Journal”, „Segeln”, „Farnkfurter Allgemeine am Sonntag – Reise”, „Hamburger Abendblatt” oraz „Welt”. Pierwsza wizyta mia³a na celu zainteresowanie zaproszonych goœci infrastruktur¹ turystyczn¹, walorami naturalnymi, imprezami kulturalno-rozrywkowymi, a tak¿e regionaln¹ kuchni¹. Efektem by³y reporta¿e i artyku³y w s³owackich i czeskich mediach, zachêcaj¹ce naszych po³udniowych s¹siadów do odwiedzenia Warmii i Mazur. Celem drugiej wizyty by³a prezentacja oferty zwi¹zanej z mo¿liwoœci¹ uprawiania ¿eglarstwa na Warmii i Mazurach. Bogaty program pobytu umo¿liwi³ dziennikarzom poznanie najwiêkszych portów w regionie (Frombork, Sztynort, Gi¿ycko, Miko³ajki).

„Lataj¹ce Mazury” oraz „Aktywnie na Warmii i Mazurach” to has³a wizyt studyjnych, które odby³y siê w 2011 roku. Redaktorzy pism lotniczych z Europy zapoznali siê z infrastruktur¹ lotnicz¹ na Warmii i Mazurach. Odwiedzili lotniska w Olsztynie, Elbl¹gu, Kêtrzynie, Szymanach oraz l¹dowiska: GryŸliny, Kikity, Babiêta i Mazury Residence k/Gi¿ycka. Podczas kolejnej wizyty dziennikarze z Ukrainy poznali m.in.: historiê regionu (wizyty w Wilczym Szañcu w Gier³o¿y, Pola Grunwaldzkie), atrakcje turystyczne (miasteczko westernowe w Mr¹gowie), infrastrukturê turystyczn¹ (œredniowieczny Zamek w Rynie), kuchniê regionaln¹ oraz liczne walory krajoznawcze regionu. W bogatym programie nie zabrak³o m.in.: sp³ywu kajakowego, jazdy konnej, wycieczki rowerowej, pokazu nart wodnych, a tak¿e zmagañ w parku linowym. W 2012 roku województwo warmiñsko-mazurskie odwiedzili belgijscy dziennikarze. Wœród nich byli m.in. przedstawiciele najwiêkszego francuskojêzycznego dziennika „La Libre” oraz belgijskiego tygodnika „Libelle”. Goœcie zwiedzaj¹c Lidzbark Warmiñski, Œwiêt¹ Lipkê, Gi¿ycko, Miko³ajki – poznali Warmiê i Mazury jako miejsce kojarzone z czystym œrodowiskiem oraz bogactwem dziedzictwa kulturowego i naturalnego. Obecnie trwaj¹ prace nad organizacj¹ szóstej, ostatniej wizyty studyjnej na Warmii i Mazurach w ramach realizowanego projektu. Zaproszeni zostali dziennikarze z Litwy rekomendowani przez Instytut Polski w Wilnie.

Warmia i Mazury regionem zjednoczonej Europy. Publikacja dofinansowana ze œrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007 – 2013 oraz z bud¿etu samorz¹du województwa warmiñsko-mazurskiego.

www.mazury.travel

promocja

O Trasie Górniczej, najnowszej propozycji Kopalni Soli „Wieliczka” rozmawiamy z Kajetanem d’Obyrnem, Prezesem Kopalni Soli „Wieliczka” S.A. dowody i dopiero wtedy mamy do czynienia z gotowym produktem turystycznym.

Red. Panie Prezesie zacznę prowokacyjnie, po co kopalni druga trasa? Milion turystów rocznie to mało? K. d’O. Mało. (Śmiech) Ale mówiąc poważnie, świat cały czas się zmienia i tak samo zmienia się turystyka. Zdajemy sobie sprawę z tego, że statystyki odwiedzających nas turystów są imponujące, ale nie czujemy się tym faktem rozpieszczeni, wręcz przeciwnie – mobilizuje nas to do jeszcze bardziej wytężonej pracy, na bieżąco monitorujemy co dzieje się w turystyce i staramy się wzbogacać naszą ofertę zgodnie z oczekiwaniami rynku. Red. Statystyki, cyfry? Od tego się zaczyna? K. d’O. Tak. Bo marketing miejsc trochę przypomina matematykę. Red. Kiedy jadę na urlop, zwiedzam, poznaję nowe miejsca jestem jak najdalsza od nauki, matematyka służy mi tylko do planowania wydatków…. K. d’O. Oczywiście, ale jeżeli zachwyt turysty potraktujemy jako efekt który chcemy osiągnąć, swojego rodzaju wynik to najpierw trzeba rozwiązać skomplikowane równanie. Dysponujemy pewnymi danymi, podstawiamy je do wzoru, przeprowadzamy

Red. To jakimi danymi dysponowaliście tworząc Trasę Górniczą? K. d’O. Przede wszystkim danymi z rynku – dotyczącymi zarówno samych klientów, tych którzy już nas odwiedzają i tych których chcielibyśmy przyciągnąć do kopalni, trendów na rynku turystycznym, i – nie będę ukrywać – konkurencji. Trzeba było też przyglądać się nam samym: znaleźć wyrobiska, zapewnić niezbędną infrastrukturę, czyli w skrócie – obmyślić całe materialne zaplecze dla produktu. Red. W tym finansowanie? K. d’O. Oczywiście. Przedsięwzięcie uruchomienia całej nowej trasy – to w końcu 21 wyrobisk, 2,5 km chodników a przede wszystkim uruchomienie nieczynnego od wieków szybu – to olbrzymia inwestycja. Stąd pomysł na dofinansowanie unijne. Udało się pozyskać środki z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Red. To chyba duża ulga? K. d’O. Tak, ale też nowe dane do równania. Unia ma swoje wymagania, nie chodzi tylko o samo rozliczanie projektu, ale też o pewną filozofię. W końcu innowacyjna gospodarka równa się innowacyjny produkt. Red. Czyli turystyka high tech? K. d’O. Innowacyjność to nie tylko nowoczesne sprzęty i multimedia, innowacyjne i niestandardowe może być też myślenie, sposób pokazywania i rozumienia tradycji. Proszę pamiętać o tym, że kopalnia jest zabytkiem, wpisanym na listę dziedzictwa

promocja UNESCO i jako taka podlega ścisłemu nadzorowi konserwatorskiemu. Zatem planując wszelkiego rodzaju nowoczesne rozwiązania, musimy starannie wyważyć ich stosowanie. Za kopalnią stoi wiele wieków tradycji, potężna historia. Jesteśmy więc w na tyle komfortowej sytuacji, że nie musimy uciekać się do technologicznych sztuczek w prezentacji.

naszych gości i tak powstała trasa wpisująca się w trend nauki i poznawania poprzez zabawę i doświadczenia.

Red. Dobrze zatem podsumujmy, musieliście dodać oczekiwania turystów, możliwości techniczne i finansowe, wymagania instytucji zewnętrznych i jaki jest wynik? K. d’O. W tym momencie kończy się już standardowa matematyka. Teraz trzeba było tego „czegoś” co sprawi, że dwa plus dwa nie będzie równało się cztery, tylko co najmniej pięć.

Red. Panie Prezesie, nie obawia się Pan że może to zbyt ekscytujące? K. d’O. Pierwsze doświadczenia wskazują, że tak nie jest. Nasze obawy o zbytniej ekstremalności trasy się nie sprawdziły. Turyści zostają wyposażeni w sprzęt górniczy, otrzymują kombinezony i przechodzą specjalne przeszkolenie. Rozumieją jednak, że jest to element scenariusza. Same zwiedzane wyrobiska są bardziej wymagające niż te znane z trasy turystycznej, jednak nie aż na tyle żeby stanowiło to barierę dla przeciętnych turystów. Trasa jest dostępna również dla dzieci i młodzieży.

Red. Pomysłu? K. d’O. Bardziej narracji. Nawet najlepszą historię można zepsuć jeżeli będzie źle opowiedziana. Dla nas dodatkowym wyzwaniem było pogodzenie nowej trasy z tą istniejącą, trzeba było wszystko przemyśleć na tyle starannie żeby wyraźnie oddzielić obie wycieczki, a jednocześnie skorzystać z potencjału Trasy Turystycznej.

Red. Wspomniał Pan o pierwszych doświadczeniach, wiem że trasa ruszyła 1 sierpnia, jakie wyzwania teraz przed Wami? K. d’O. Wiemy już że produkt się sprawdza, stąd chcielibyśmy teraz zainteresować tą propozycją branżę turystyczną. W pierwszym etapie funkcjonowania produktu przygotowaliśmy propozycje dla biur podróży, które chciałyby włączyć nowy produkt do swojej oferty.

Red. I jak się to udało? K. d’O. Zmieniliśmy perspektywę, a właściwie zdecydowaliśmy się na pokazanie tego co znajduje się krok dalej, uchylić trochę zasłonę i pokazać to, co ukryte przed turystami zwiedzającymi Trasę Turystyczną. Trasa Górnicza pokazuje kulisy– procesy, jakie wpłynęły na obecny kształt kopalni, didaskalia funkcjonowania obiektu. To pozwoliło na zbudowanie innego przekazu bez konieczności rezygnacji z powiązań z trasą turystyczną.

Red. Jakim klientom biura mogłyby proponować ten produkt? K. d’O. Produkt może stanowić doskonałą propozycję dla tych turystów, którzy byli już w kopalni, a chcieliby dowiedzieć się o niej czegoś więcej, poznać jej inne oblicze. Stawiamy jednak nie tylko na powracających turystów. Trasę Górniczą można śmiało zaproponować bardziej aktywnym turystom, może to być też doskonała propozycja teambulidingowa.

Red. Trochę zaglądanie przez dziurkę od klucza? K. d’O. W pewnej mierze. Oczywiście, tak jak w zaglądaniu przez dziurkę od klucza mamy tu do czynienia z podglądaniem tego co ukryte. Jednak forma jest inna – zaglądanie przez dziurkę od klucza jest czynnością bierną, my postawiliśmy na pełną aktywność – nie tylko zaglądanie, ale też kształtowanie rzeczywistości, pełne zaangażowanie. Turyści będą się wcielać w role śleprów, adeptów górniczej sztuki. Ich przewodnik – przodowy, będzie stawiał przed nimi wyzwania, uczył, wymagał. Chodzi o to, żeby „poczuć” kopalnię, od początku stawialiśmy na autentyczność, ta zasada rządzi nie tylko aranżacją wyrobisk, ale też prezentacją, scenariuszem zwiedzania. Nie wymyślaliśmy na siłę sięgnęliśmy po prostu do naszych tradycji, zderzyliśmy je z oczekiwaniami

Red. To wróćmy do tych zachęt… K. d’O. Przede wszystkim chcielibyśmy Państwa zaprosić na zwiedzanie Trasy Górniczej, tak jak to tkwi w filozofii zwiedzania Trasy, wszystko trzeba poznać na własnej skórze. Dodatkowo dla naszych kontrahentów i biur podróży przygotowaliśmy typowo handlowe propozycje współpracy, które mamy nadzieję pomogą rozpropagować nowy produkt wśród branży turystycznej. Wszystkich chętnych zapraszamy do kontaktu z naszym Działem Obsługi Ruchu Turystycznego. Dziękuję za rozmowę. Trasa Górnicza w Kopalni Soli „Wieliczka”: 12 278 75 70, trasa.gornicza@kopalnia.pl, www.kopalnia.pl/zwiedzanie/trasa-gornicza

kalejdoskop

Jeden z najbardziej popularnych serwisów informacyjnych dotyczących wypoczynku nad morzem www.czasnadmorze.pl wspólnie z internautami przygotował Ranking Miejscowości Nadmorskich 2012. Od 19 czerwca do 26 sierpnia oddano kilkanaście tysięcy głosów. W tym czasie miejscowości w czołówce wymieniały się kilkakrotnie, jednak już od pierwszych tygodni konkursu na pozycję lidera wysunęło się Świnoujście, które ostatecznie wygrało dzięki pomocy internautów, których aktywnie zachęcało na swoich stronach do głosowania. Zwycięska miejscowość otrzyma kampanię promocyjną o wartości 5000 zł, jednak wyróżniono również kolejnych 5 miejscowości, które poza dyplomem otrzymają patronat i intensywną promocję wybranej imprezy przed kolejnym

sezonem turystycznym. Kolejne miejscowości w rankingu to Mielno, Kołobrzeg, Władysławowo i Łeba. Dla pełnego obrazu turystycznego sezonu 2012 redaktorzy serwisu Czasnadmorze.pl sprawdzili ranking popularności miejscowości nadmorskich wg najpopularniejszej wyszukiwarki, czyli Google. Okazuje się, że przez ostatnie trzy miesiące zdecydowanie najwięcej zapytań w wyszukiwarce dotyczyło Władysławowa, a tuż za nim Łeby, Mielna i Kołobrzegu. Trudno mówić o bardziej wiarygodnych danych – podczas gdy ponad 90 proc. z nas, wyszukując miejsc atrakcyjnych turystycznie poszukuje ich właśnie za pomocą internetu. W Polsce Google ma blisko 99 proc. rynku, więc bierze pod uwagę prawie każde nasze zapytanie wpisane do wyszukiwarki. R

FOT. flickr

Najpopularniejsze miejscowości nadmorskie

kalejdoskop

FOT. kayak

Kayak w Polsce

KAYAK to wyszukiwarka turystyczna, dzięki której można porównać setki ofert i cen biletów lotniczych, hoteli oraz innych produktów i usług turystycznych. KAYAK.com powstał w 2004 roku w USA. Założyciele – Steven Hafner i Paul English – podsumowują swój pomysł jednym zdaniem: – Chcieliśmy stworzyć serwis, który będzie przeszukiwał wszystkie inne strony turystyczne. Ta sentencja najkrócej objaśnia, jak działa KAYAK. Użytkownik wpisuje jedynie daty i miejsca, a KAYAK przeszukuje dla niego jednocześnie strony linii lotniczych i hoteli oraz pośredników, którzy oferują bilety, noclegi i inne usługi. Po wyszukaniu oferty, użytkownik sam decyduje, gdzie dokona rezerwacji, przechodząc bezpośrednio do strony linii lotniczej, hotelu, wypożyczalni samochodów czy agenta online. W polskiej wersji serwisu KAYAK zostały już zintegrowane strony ponad 80 linii lotniczych, a także najpopularniejszych agentów online, takich jak Tripsta.pl, Airtickets24.com, Aero.pl czy Opodo.pl. Polscy użytkownicy KAYAK mają do dyspozycji także potężną bazę ofert hotelowych, łączącą w sobie oferty „gigantów” wśród wyszukiwarek, takich jak Booking.com czy HRS. W większości przypadków użytkownik ma możliwość dokonywania rezerwacji po polsku. – Priorytetem jest dla nas udostępnianie ofert partnerów umożliwiających dokonanie rezerwacji w lokalnym języku – mówi Ewa Orlewska, Country Manager KAYAK w Polsce. – Natomiast każdy użytkownik KAYAK ma dostęp do pełnej oferty dostawców z całego świata – wystarczy zmienić lokalizację w ustawieniach wyszukiwania, na przykład na USA, aby wyszukiwać oferty lokalnych linii lotniczych czy sieci hotelowych – wyjaśnia. Serwis KAYAK ma lokalne wersje językowe łącznie w osiemnastu krajach, m.in. w Niemczech, Austrii, Danii, Włoszech, Francji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. W 2012 roku, oprócz wersji polskiej, powstały także lokalne odsłony KAYAK w Portugalii, Rosji i Brazylii. KAYAK oferuje również narzędzia służące do planowania i organizacji podróży. Porównywarka nie tylko zapamiętuje ustawienia wyszukiwania oraz poprzednie rezerwacje użytkownika, lecz także wysyła alerty cenowe dotyczące cen biletów na połączenia, którymi jest on zainteresowany. Częścią oferty KAYAK są darmowe aplikacje mobilne dostępne na iPho-

ne’a, iPada oraz na smartfony z systemem Android, a także na Windows Phone oraz Kindle. Od wprowadzenia aplikacji w 2009 roku, KAYAK odnotował już ponad 18 milionów pobrań. Firma zatrudnia około 200 pracowników w 18 krajach i posiada 5 biur lokalnych, w tym 3 w Europie. 20 lipca KAYAK wszedł na amerykańską giełdę. Przychody firmy w drugim kwartale 2012 roku uplasowały się na poziomie 76,9 milionów dolarów. W tym czasie KAYAK obsłużył 304 miliony zapytań użytkowników (wzrost o 33 proc.), podczas gdy przez cały 2011 rok odnotowano łącznie 900 milionów wyszukiwań. KAYAK generuje zyski, przekierowując użytkowników na strony partnerów – dostawców ofert, a także poprzez kilka różnych opcji reklamowych dostępnych na stronie. Korzystanie z KAYAK jest całkowicie bezpłatne dla użytkowników. R

kalejdoskop

Gdzie są czyste pokoje? W których miastach hotelarze zwracają szczególną uwagę na higienę, a gdzie stan pokoi pozostawia wiele do życzenia? Pokazują to wyniki najnowszego badania wykonanego przez hotel.info. Bezpłatny serwis rezerwacji pokoi hotelowych online, obejmujący ponad 210 000 hoteli na całym świecie, przeanalizował opinie ponad pięciu milionów klientów z całego świata na temat czystość w hotelach. Goście, którzy dokonali rezerwacji hotelu za pośrednictwem www.hotel.info, oceniają go po wyjeździe w skali punktowej (0 do 10). Poza takimi kryteriami, jak jakość pokoi i stosunek wartości do ceny, ocenie mogą podlegać także uprzejmość i kompetencja personelu oraz czystość w pokojach. Z porównania pięciu największych polskich miast wynika, że goście odwiedzający Warszawę są szczególnie zadowoleni z czystości hotelowych pokoi. Rezerwujący przyznali stolicy 8,78 punktu, co zapewniło jej 1. miejsce. Tuż za nią plasuje się Poznań ze zdobytą notą 8,46 punktu. Również Kraków, Wrocław i Łódź otrzymały ponad 8 punktów. Świeża pościel i wysprzątane pokoje okazują się więc być regułą w pięciu największych miastach Polski. 5 najczystszych miast w kraju według hotel.info. Miejsce 1. 2. 3. 4. 5.

Miasto Ocena czystości (najwyższa nota: 10,0) Warszawa 8,78 Poznań 8,46 Kraków 8,42 Wrocław 8,31 Łódź 8,21

W rankingu miast całego świata pierwszą pozycję zajęło Tokio. Zdobyte 8,91 punktu zapewniło japońskiej stolicy miejsce na czele stawki, tuż przed Warszawą. Również tutaj gościom hotelowym z trudem przychodzi znalezienie skaz – Polska stolica zasłużyła na 8,78 punktu. Tallin i Dublin

z ocenami 8,22 i 8,20 punktu również zostały zaliczone do dwudziestki najczystszych miast na świecie. Mniej zadowoleni okazali się natomiast goście hoteli w Paryżu (7,54) i Amsterdamie (7,61). Podczas badania hoteli pod względem czystości Polska z oceną 8,49 punktu okazała się jednym z najporządniejszych państw. Hotelarze w Szwajcarii (8,47), Austrii (8,42) i Niemczech (8,30) również znaleźli się w czołówce. Goście nocujący w hiszpańskich hotelach byli nieco mniej zadowoleni i przyznali średnio 8,17 punktu. Francja otrzymała ocenę 7,78, a hotele w Wielkiej Brytanii jedyne 7,72 punktu.

20 najczystszych miast na świecie według hotel.info Miejsce 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Miasto

(najwyższa nota: 10,0) Tokio Japonia Warszawa Polska Zagrzeb Chorwacja Sofia Bułgaria Lublana Słowenia Bratysława Słowacja Helsinki Finlandia Bangkok Tajlandia Moskwa Rosja Lizbona Portugalia Bukareszt Rumunia Ryga Łotwa Praga Czechy Berlin Niemcy Berno Szwajcaria Wiedeń Austria Budapeszt Węgry Madryt Hiszpania Tallin Estonia Dublin Irlandia R

16 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Ocena czystości

Kraj

8,91 8,78 8,57 8,55 8,52 8,49 8,44 8,41 8,41 8,37 8,37 8,31 8,31 8,30 8,29 8,27 8,24 8,24 8,22 8,20 L

www.rynek-turystyczny.pl

FRYDEK-MISTEK JAKIEGO JESZCZE NIE ZNACIE ODKRYJCIE TAJEMNICE MIODOWYCH CUDÓW

DELIKATNY TORT MARLENKA

Firma Miko International s. r. o. organizuje wycieczki oprowadzane przez przewodnika w celu zapoznania się z procesem produkcji miodowego tortu w oparciu o staroarmeńską rodzinną recepturę. Podczas wycieczki zapoznają się Państwo z historią spółki, zobaczą proces produkcji tortów miodowych Marlenka na unikalnej linii produkcyjnej oraz sposoby tradycyjnego, ręcznego wykonywania tych przysmaków. Na zakończenie czeka na Państwa słodkie zaskoczenie. CÓŻ TO TAKIEGO BĘDZIE?

Oprowadzanie wycieczek: wtorki od godz. 9 do 15 Czas trwania zwiedzania: 1 godzina | Cena: 60 Kč za osobę RECEPTURA RODZINNA Rezerwacja: Centrum Informacji Frydek-Mistek i Frydland nad Orawicą tel.: +420 558 438 391, +420 558 646 888 | e-mail: info@beskydy-info.cz Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych www.marlenka.cz, www.beskydy.com

ZAPRASZAMY NA WYCIECZKĘ DO BROWARU RADEGAST, ŻEBY ZOBACZYĆ, JAK SIĘ WARZY PRAWDZIWE GORZKIE PIWO Zwiedzanie browaru RADEGAST w Noškovicich rozpoczyna się w Centrum dla gości – świątyni bożka Radegasta. Tutaj zapoznają się Państwo z historią browaru, procesem warzenia i wszystkim tym, z czym kojarzy się marka Radegast. Zobaczą Państwo na przykład słodownię i warzelnię. Jeżeli zainteresuje to Państwa, to będzie można się dowiedzieć, jaka jest wydajność rozlewni na godzinę. Nie zapomnicie o tej wycieczce, bo czeka tu na Was miłe zaskoczenie. NA ZAKOŃCZENIE WYCIECZKI CZEKA NA PAŃSTWA DEGUSTACJA PIWA RADEGAST.

Terminy zwiedzania: październik–marzec: pon–sob od godz. 8 do 16 | Kwiecień–wrzesień: pon–nie od godz. 8 do 16 Czas trwania zwiedzania 2 godziny | Cena: 100 Kč za osobę Rezerwacja: Tel.: +420 558 602 566 | e-mail: exkurze@radegast.cz Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych

www.radegast.cz, www.beskydy.com

ZOBACZCIE PIĘKNO BAZYLIKI MINOR JEDYNEJ BAZYLIKI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKO-MORAWSKIM Bazylika minor jest jedną z piętnastu bazylik w Republice Czeskiej i jedyną bazyliką w Województwie Śląsko-Morawskim. Dzięki tej wycieczce mają Państwo wyjątkową możliwość obejrzenia bazyliki i wysłuchania komentarza. Będą Państwo podbudowani zarówno wnętrzem kościoła, jak i jego historią oraz zewnętrznym otoczeniem tego obiektu, które przeszło ostatnio gruntowną modernizację. Wielkim zaskoczeniem i atrakcją będzie z pewnością możliwość wejścia do krypty tego wspaniałego kościoła i zapoznania się z postaciami, których szczątki zostały tu złożone. Termin zwiedzania: według wcześniejszego uzgodnienia Czas trwania zwiedzania: 45 minut

CZYJE SZCZĄTKI ZOSTAŁY TUTAJ ZŁOŻONE?

Rezervace: Beskidzkie Centrum Informacji Frydek-Mistek tel.: +420 558 438 391, +420 558 646 888 | e-mail: info@beskydy-info.cz Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych

www.frydekmistek.cz

www.beskydy.com

wywiad

chronić interesy przedsiębiorców Decydenci odpowiedzialni za turystykę zauważyli powstanie naszej organizacji. Władze szukały kontaktu i były chętne do spotkań i konsultacji – mówi Krzysztof Piątek, prezes Polskiego Związku Organizatorów Turystyki oraz Neckermann Polska. Rozmawia Zbigniew Adamów-Bielkowicz

Polski Związku Organizatorów Turystyki jest młodą organizacją, powstał w ubiegłym roku. Skąd pomysł założenia związku? Pomysł, by założyć organizację reprezentującą interesy touroperatorów zrodził się już dawno. Jednak dopiero w zeszłym roku udało się go sfinalizować. Dużo wcześniej, w trakcie rozmów z kolegami z branży pojawiała się kwestia braku organizacji, która by identyfikowała się z problemami touroperatorów. Organizacje skupiające hotela-

18 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Jakie są główne cele organizacji? Status stworzyliśmy sami i zapisaliśmy w nim nasze główne cele. Być może brzmi to ogólnie, ale chcemy chronić interesy konkretnej grupy przedsiębiorców jakimi są organizatorzy turystyki. Nie oznacza to, że nie obchodzą nas klienci, agenci. Celem organizacji jest skupienie uwagi na obszarach dla nas najważniejszych oraz ułatwienie tym przedsiębiorcom codziennej działalności. Chcemy mieć również wpływ na ustawodawstwo, które nas dotyczy. Bardzo ważna jest możliwość uczestniczenia w konsultacjach społecznych przy tworzeniu prawa. Dotyczy to wielu aktów prawnych od ustawy o usługach turystycznych poczynając, przez rozporządzenia do niej czy kwestię zmiany dyrektywy unijnej, a co za tym idzie zmiany ustawy o usługach turystycznych. I muszę podkreślić, że od samego początku, działania na tym polu nam się udają. Decydenci odpowiedzialni za turystykę zauważy-

Fot. krzysztof piątek

Krzysztof Piątek ukończył studia na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej. W latach 1977-1991 pełnił kierownicze funkcje w PLL LOT, był m.in. szefem przedstawicielstwa LOT-u w Wiedniu, w latach 1991-1996 był dyrektorem American Express, stworzył strukturę i jest prezesem Neckermann Polska od 1996 r. W 2011 roku założył PZOT. 

rzy, agentów touroperatorów, pilotów itd. zrzeszają tak różnorodną grupę, że trudno powiedzieć kogo właściwie reprezentują. Na przykład touroperator i agent turystyczny to partnerzy handlowi. Ściśle współpracujący, jednak trudno sobie wyobrazić reprezentowanie obu tych grup na raz. Przykładem sytuacji, w której uwidoczniły się różne interesy poszczególnych grup, była sprawa pyłu wulkanicznego, który uziemił samoloty. To była dla wszystkich zupełnie nowa sytuacja. Organizacje branżowe, władze nadzorujące turystykę mówiły, że to problem touroperatorów, choć opinie ekspertów w Europie były podzielone, bo przecież sytuacja związana była z siłą wyższą. To pokazuje, że nie było nikogo kto reprezentowałby interesy grupy jaką są organizatorzy. Jednak zaangażowanie się w taką działalność, kiedy na bieżąco prowadzi się biznes jest trudne z powodu braku czasu. Zrezygnowałem z pracy w Neckermannie w październiku 2010 roku, jednak zgodnie z umową byłem do dyspozycji do czasu znalezienia mojego następcy co trwało do marca 2011. Po tym terminie miałem nieco wolniejszą głowę i zwróciłem się do kolegów z branży czy są zainteresowani założeniem takiej organizacji.

wywiad li powstanie naszej organizacji. Władze nie unikały nas, a nawet szukały kontaktu i były chętne do spotkań i konsultacji z nami. Jakie działania podjęli państwo na początku? Co już udało się osiągnąć? Rozpoczęliśmy od uspokojenia już istniejących organizacji działających w branży turystycznej. Chodziło nam o to by pokazać, że nie chcemy konkurować, ponieważ organizacje branżowe nie są przedsiębiorcami, którzy konkurują na rynku. Ochrona interesów organizatorów turystyki, jest tym co nas powinno z tymi organizacjami łączyć. Wszyscy działamy w branży turystycznej i łączy nas chęć jej rozwoju. Dlatego rozpocząłem od spotkań z PIT, IT RP czy z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Agentów Turystycznych, których organizacja powstała miesiąc wcześniej niż nasza. W tym ostatnim przypadku pomimo wielu rozbieżności, sporo spraw udało się wyjaśnić i uporządkować. Touroperatorzy i agenci są skazani na kompromis i powinni ze sobą współpracować. Nawet ci touroperatorzy, którzy mają rozbudowaną sieć sprzedaży własnej znaczną część oferty sprzedają przez agentów. Ci ostatni dzięki dużej sieci biur rozsianych po kraju stanowią dla touroperatorów podstawę sprzedaży. Agenci zaś potrzebują touroperatorów, by mieć co sprzedawać. Inną bardzo ważną dla nas kwestią była zmiana postrzegania branży przez media. Niemal tradycją stało się, że na wiosnę, ukazywały się artykuły o tym kto upadnie, jak się nie dać oszukać przez biuro podróży itd. I udało się, z czego jestem usatysfakcjonowany, doprowadzić do publikacji rzetelnych informacji o polskim rynku turystycznym. Ważne w tym procesie było stworzenie przez nas systemu statystyk opartego na Merlin.X, którego używa duża część agentów. Dzięki temu mamy obraz około połowy rynku, a to mówi dużo o całości. I to, co jest dla nas najważniejsze, to fakt, że te dane są dostępne na bieżąco. Touroperatorzy nie mogą działać we mgle. Wiedza o tym co i jak się sprzedaje umożliwia ocenę sytuacji. Równocześnie dostarczyliśmy mediom materiału, by mogły pisać o rynku turystycznym „normalnie”, tak jak o każdym innym i by przedstawiały obraz tego co się na nim rzeczywiście dzieje. I muszę przyznać, że ilość publikacji dotyczących rynku turystycznego i ich jakość w mediach wzrosła. Ostatnie wydarzenia na rynku wywołały dyskusję na temat zmian w przepisach regulujących działalność na rynku turystycznym. Jakie jest stanowisko PZOT w tej sprawie? Jeśli chodzi o propozycje zmian w systemie gwarancyjnym, to wypracowaliśmy swoje stanowisko i uczestniczymy w tym procesie. Co istotne udało się doprowadzić do wypracowania wspólnego stanowiska wszystkich organizacji branżowych. Z powodu krótkiego czasu, jaki dano nam na konsultacje jest to bardzo ogólne stanowisko, ale pokazujące kierunek w jakim należy iść. Na pewno jest potrzeba zmiany ustawy o usługach turystycznych. Jak

poważne mają to być zmiany pokazuje opinia biura legislacyjnego przy Urzędzie Rady Ministrów, która głosi, że ze względu na ilość uwag zgłoszonych do tej ustawy niemożliwa jest jej nowelizacja i po prostu trzeba ją napisać zupełnie od nowa. Wiemy również, że dyrektywa unijna regulująca sprawy klientów biur podróży, która powstała w 1990 roku, ma być zmieniona i trwają prace nad nowym dokumentem. Na podstawie tych zmian będziemy musieli zmienić również prawo krajowe. Warto więc zmienić tę ustawę tak by była zgodna z nowym prawem europejskim. Umawialiśmy się, że w rok po wejściu w życie ustawy Ministerstwo dokona oceny tych przepisów i stwierdzi czy interesy klientów są wystarczająco chronione. Można skorzystać z materiału jaki dały ostatnie bankructwa, bo łatwo policzyć ile pieniędzy zabrakło i jakie powinny być gwarancje dla nowych podmiotów wchodzących na rynek. Tego dotychczas nie zrobiono. Na pewno powinny zostać wprowadzone pewne ograniczenia w rozpoczyna-

Chcemy chronić interesy konkretnej grupy przedsiębiorców jakimi są organizatorzy turystyki. Nie oznacza to, że nie obchodzą nas klienci, agenci niu działalności w dziedzinie, gdzie muszą być chronione interesy klienta. Postulujemy, by nie dopuszczać do takiej działalności np. osób, które były karane za przestępstwa przeciwko mieniu klienta. Być może warto wrócić do wymogu odpowiedniego wykształcenia, doświadczenia itd. Pojawiły się propozycje by obowiązkowo przedstawiać ubezpieczycielom wyniki finansowe z dwóch ostatnich lat w celu oceny ryzyka. Trzeba przejść ten proces, którego celem jest powrót zaufania klientów, które zostało teraz zachwiane. Ponadto, wspierając się opinią prawną, przekazaliśmy opinię o niekonstytucyjności projektu, ponieważ nakłada na klientów daniny publiczne nie gwarantując wcale bezpieczeństwa. Właśnie powrócił pan do pracy w Neckermannie. Jak zamierza pan pogodzić prowadzenie dużej firmy z działalnością w PZOT? Bieżąca działalność w biznesie może nawet ułatwić kierowanie organizacją ponieważ ułatwia „wyczucie” bieżących problemów i spraw. Najwięcej czasu pochłonęły formalności administracyjne związane z rejestracją związku. A ten etap mamy już za sobą. Mamy już stworzony system sprawnego porozumiewania się w kluczowych sprawach i szybkiego uzgadniania stanowiska. Wypracowywanie stanowiska w grupie przedsiębiorców, których łączą wspólne sprawy jest o wiele prostsze niż w przypadku dużej struktury skupiającej różnorodne przedsiębiorstwa. Byłoby dużą stratą zamknąć ten kanał komunikacji zarówno pomiędzy nami jak i decydentami.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 19

prezentacje

Niemcy

silne w turystyce

W dziedzinie turystyki Niemcy kojarzone są przede wszystkim jako kraj z którego pochodzą turyści chętnie i dużo jeżdżący po świecie. Znacznie rzadziej myślimy o kraju naszych zachodnich sąsiadów jako miejscu gdzie można udać się na wypoczynek.

ymczasem oferta turystyczna za Odrą jest bardzo różnorodna i atrakcyjna. Niemiecki rynek turystyczny pomimo zawirowań gospodarczych w Europie ma się bardzo dobrze. Ubiegły rok okazał się w tamtejszej turystyce rekordowym. Zanotowano 63,7 mln noclegów wykupionych przez turystów zagranicznych. Sami Niemcy wykupili w swoim kraju, aż 330,3 mln noclegów. W sumie było to więc 394 mln noclegów. Po uwzględnieniu niesprzyjającej sytuacji ekonomicznej jest to wynik zaiste imponujący. Zdaniem ekspertów liczba 400 mln. wykupionych noclegów powinna zostać przekroczona już w tym roku. Ubiegłoroczny wzrost przyjazdów gości za-

20 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

granicznych wyniósł w Niemczech 7 proc. i był większy niż wzrost światowego ruchu turystycznego (4,4 proc) jak i europejskiego (5,8 proc.). W ubiegłym roku z ilością 43 mln odwiedzających Niemcy umocniły pozycję drugiego rynku turystyki przyjazdowej w Europie, przed Francją, którą wyprzedziły w 2010 roku (na pierwszym miejscu pozostaje Hiszpania z 48 mln odwiedzających). Rosnący rynek Wzrost wydatków turystów odwiedzających Niemcy był jeszcze bardziej imponujący i wyniósł 14 proc. i osiągnął poziom 1,23 mld euro. Najliczniejszą grupę gości stanowili Holendrzy, którzy wykupili 10,7 mln noclegów. Na

Fot.: DZT

zbigniew adamów-bielkowicz opracowano na podstawie materiałów niemieckiej centrali turystyki

prezentacje drugim miejscu znaleźli się Szwajcarzy (4,8 mln noclegów). W przypadku tych gości zanotowano wzrost aż o 13,8 proc. Do tego obywatele Konfederacji korzystają w Niemczech przede wszystkim z wyższego segmentu usług oraz przyciąga ich wysoki standard oferty. Nie bez znaczenia jest fakt osłabienia euro względem franka, co podnosi atrakcyjność cenową Niemiec dla Szwajcarów. Na trzecim miejscu znaleźli się turyści ze Stanów Zjednoczonych (4,7 mln noclegów). Wschód coraz ważniejszy Coraz ważniejszą grupę stanowią goście z Europy Wschodniej w tym przede wszystkim z Rosji i Polski. Szczególnie duże okazały się wzrosty jakie zanotowano w przyjazdach z tego kierunku. Turyści rosyjscy wykupili w roku 2011 1,8 mln noclegów i było to o 20,2 proc. więcej niż rok wcześniej. Jeszcze większy skok wynoszący 24,2 proc. zanotowano w przypadku polskich turystów. W sumie wykupili oni 1,7 mln noclegów. Głównymi beneficjentami wzrastającego ruchu turystycznego pozostają niemieckie miasta. Trafia do nich około 41 proc. wszystkich turystów. Najpopularniejszy jest Berlin. W ubiegłym roku turyści wykupili tam 9,3 mln noclegów (wzrost o 8,7 proc). Na drugim miejscu znalazł się Hamburg – 2 mln noclegów. Niemcy mają bardzo silną pozycje jeśli chodzi o turystykę biznesową. Spośród 58 mln podróży służbowych jakie w ubiegłym roku odbyli europejczycy, 11 mln było wyjazdami do Niemiec. Wagę turystyki biznesowej pokazuje jej udział w całości ruchu turystycznego. Podróże służbowe stanowią w Europie około 14 proc. wszystkich podróży. Tymczasem w niemieckiej turystyce ich udział wynosi aż 27 proc. Nic więc dziwnego, że w tej sytuacji bardzo silna jest pozycja miast mających rozbudowany przemysł. Najpopularniejszymi miejscami odwiedzanymi przez podróżujących służbowo były Monachium, Berlin i Frankfurt nad Menem. Mniej znane Niemcy Niemiecka turystyka jest często postrzegana przez pryzmat głównych miejsc czy wydarzeń przyciągających turystów. Jednak kraj ten oferuje wiele mniej znanych, ale niezwykle ciekawych miejsc i atrakcji. Niemcy to nie tylko Berlin, Oktoberfest i zamki nad Renem. Podróżni szukający niestandardowych pomysłów na urlop mogą znaleźć tam unikatowe miejsca i regiony. Wiele z nich jest alternatywą dla najbardziej znanych, a co za tym idzie obleganych destynacji. Często klimat tych mniejszych ośrodków i organizowanych tam imprez bliższe są prawdziwej tradycji niż w przypadku tych dużych znanych na świecie. Warto więc poznać takie, które mogą być zarówno dopełnieniem większego programu jak i samodzielną ofertą na wyjazd. Stosunkowo niewielka odległość jaka dzieli niektóre landy od Polski umożliwia organizowanie krótkich np. weekendowych wypadów. W przypadku tych bardziej odległych, zwykle można skorzystać z bar-

Głównymi beneficjentami wzrastającego ruchu turystycznego pozostają niemieckie miasta. Trafia do nich około 41 proc. wszystkich turystów

dzo dobrze rozbudowanej i stale powiększanej przez różnych przewoźników siatki połączeń. Piwo i wino Miłośnicy niemieckiego piwa niecierpliwie czekają na niebawem rozpoczynający się 179. Oktoberfest w Monachium (22 września – 07 października 2012). Świetną alternatywą dla gwarnego, piwnego Monachium będzie otoczony winnicami Stuttgart, stolica Badenii-Wirtembergii. Nie każdy wie, że miasto posiada własną, miejską uprawę winorośli zajmującą powierzchnię około 17,5 ha. Uprawa jest podzielona na sześć różnych winnic sięgających swym obszarem aż do śródmieścia. Przez cały rok odbywa się tu wiele winnych festynów, takich jak chociażby „Fellbacher Herbst” (12-15 października 2012) czy „Stuttgarter Weindorf” („Stuttgarcka Winna Wioska”), jeden z największych i najpiękniejszych festynów wina w Niemczech. Typowe dla winiarskiego regionu Stuttgart są „Besenwirtschaften” – winnice z wyszynkiem własnego wina. Te sezonowe winiarnie są czynne

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 21

tylko przez 12 tygodni w roku. Wisząca przy drzwiach miotła, po niemiecku „Besen”, jest znakiem, że są aktualnie otwarte. Tu oferuje się wina tylko własnej roboty, które pija się nie w kieliszkach, a w typowych dla regionu szklankach z uszkiem. Atrakcyjny przemysł Intersująca będzie również podróż do przeszłości, odkrywanie przemian jakie dokonały się na dawnych terenach przemysłowych Niemiec. Miejsca kultury przemysłowej ostatnich 200 lat są dziś łatwo dostępne dla turystów i stwarzają okazję do spędzenia nietypowego urlopu. Żaden chyba region nie uległ tak wielkiemu przeobrażeniu, jak Zagłębie Ruhry. W latach sześćdziesiątych XX wieku wciąż jeszcze będący zagłębiem węglowym dzisiaj jest wielką kuźnią kultury, sztuki i estrady. W 2010 r. całe zagłębie zostało wybrane Europejską Stolicą Kultury. Dzisiaj w pięciu centrach (Bochum, Essen, Dortmund, Duisburg, Oberhausen) nadal kwitnie kultura. Jedną z licznych atrakcji jest 117-metrowej wysokości gazometr w Oberhausen, którego przeszkolona winda zabiera zwiedzających na platformę widokową. W przeciwieństwie do niego, w parku krajobrazowym Duisburg-Nord, stary gazometr nieczynnych zakładów hutniczych został przebudowany na centrum nurkowe. A bunkry do składowania rudy są dziś ścianami do wspinaczki. W Essen, w sercu Metropolii Ruhr, warto zobaczyć tereny kopalni Zeche Zollverein wpisanej na listę zabytków UNESCO. Wieża wyciągowa nazywana także „wieżą Eiffla Zagłębia Ruhry” mieści Centrum Zwiedzających oraz liczne powierzchnie wystawiennicze przeznaczone dla sztuki i wzornictwa. Ciekawą propozycja dla fanów piłki nożnej i smakoszy piwa będzie wizyta w Dortmundzie. Zwiedzanie stadionu piłkarskiego Signal Iduna Park, na

22 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

którym rozgrywane są mecze klubu piłkarskiego Borussia Dortmund można połączyć z wizytą w klubowym muzeum. A następnie udać się do Muzeum Browaru. Nie każdy bowiem wie, że miasto w latach 50. i 70. ubiegłego wieku było „piwną stolicą” Europy. Bardzo szybko z przemysłowego Zagłębia Ruhry można przenieść się do nowoczesnego Wolfsburga, którego największą atrakcją jest Autostadt – miasteczko samochodowe otwarte przez Volkswagen AG w ramach EXPO 2000. Zwiedzający nie tylko zdobędą wiedzę na tematy związane z motoryzacją, ale obejrzą też pasjonujące filmy kinowe, przeżyją jazdę z zawrotną prędkością na symulatorach. Ponadto w Domu Czasu (Zeithaus) liczne eksponaty różnych klasycznych marek samochodowych dokumentują historię motoryzacji. Wolfsburg jest jednym z nielicznych miast powstałych w XX wieku, dokładnie 1 lipca 1983 roku. I mimo tak krótkiego czasu swojego istnienia ma pasjonującą historię. Błędem byłoby sądzić, że w Wolfsburgu nie ma nic „starego”. Zamek Wolfsburg, renesansowy pałac z XIII wieku, nadał miastu swoje imię. Zamek Neuhaus to średniowieczna budowla na wodzie, pochodząca z XIV wieku, a w dzielnicy Fallersleben pałac i piękny stary browar oferujący niepowtarzalny nastrój w rustykalnym otoczeniu. Przez wiele lat Niemcy były dla Polaków przede wszystkim krajem do którego jeździliśmy zarabiać, ewentualnie z wizytą do rodziny. Później doszły podróże służbowe i biznesowe. Jednak do niedawna trudno było znaleźć kogoś, kto wybierałby się na urlop do tego kraju. Sytuacja ta ulega jednak stałym zmianom. Stopniowo do świadomości coraz większej grupy turystów dociera fakt, że nasi zachodni sąsiedzi mają co zaoferować w tej dziedzinie. Dobrze skrojona oferta wyjazdu do naszych sąsiadów znajduje coraz więcej nabywców. 

Fot.: DZt

Niemcy to nie tylko Berlin, Oktoberfest i zamki nad Renem. Kraj oferuje wiele innych mniej znanych, ale niezwykle ciekawych miejsc i atrakcji. 

nieograniczone możliwości w turystyce

kryje się pod nazwą Cittaslow dla wielu z nas jest jeszcze zagadką. Aby przybliżyć wszystkim czym jest cittaslow, w drugi dzień targów przedstawiciele sieci zapraszają na konferencję związaną tematycznie z życiem w trybie slow i poprawą jakości życia lokalnych społeczności małych miasteczek w różnych jego aspektach.

Bilety do Palestyny Tegorocznym krajem partnerskim targów Tour Salon jest Gdzie spotkasz dziesiątki, czy nawet setki poten- Palestyna. Jest to coraz częściej wybierana przez Polaków destynacja. Planowane są ciekawe prezentacje cjalnych nowych i stałych kontrahentów w krótkim i konkursy, w tym na wykonanie Szopki Betlejemskiej. Nie czasie i w jednym miejscu? Tylko na targach tury- lada gratką będzie codzienne losowanie biletów stycznych Tour Salon 24-27 października 2012, na lotniczych do Palestyny. W trakcie targów odbęMiędzynarodowych Targach Poznańskich. dzie się również zamknięte spotkanie tzw. grupy Swoją obecność na targach potwierdziły już wszystkie polskie regiony, wiele zagranicznych organizacji turystycznych roboczej ds. turystyki polskoz krajów położonych blisko Polski, jak i z odległych zakąt- -palestyńskiej, której patronuje ków, liczne biura podróży, przewoźnicy, linie lotnicze, hotele, Ministerstwo Sportu i Turystyki. uzdrowiska spa i wellness z Polski oraz z zagranicy. Przygotowano także specjalne ekspozycje dla SPA, sana- Ambasadorka podróży toriów, ośrodków wellness w ramach „Wyspy Zdrowia”. Nie Znana podróżniczka – Elżbieta Dzikowska opowiadać będzie zabraknie oczywiście „Ekspozycji Autokarów”, czy ofert w za- o wyprawach. Historie te zmobilizują większość nas do spakowania walizek i wybrania się „w świat”. I to jest cel targów. kresie „Turystyki biznesowej” i ,,Turystyki Ekstremalnej”. Jak co roku, Tour Salon to także atrakcyjny merytorycz- Zapraszamy w sobotę 27 października. nie program wydarzeń towarzyszących w tym konferencje i warsztaty, a także liczne atrakcje dla szerokiej publiczności, Jak promować regiony? w tym spotkania z podróżnikami. Już dziś zapowiadamy kilka Dla regionów i miast targi Tour Salon są idealnym forum promocji. W tym roku, uzupełnieniem ekspozycji targowej z nich. miasta Katowic będzie konferencja promująca produkt markowy MICE. Wydarzenie to odbędzie się w ramach projektu Stop! Konferencje i warsztaty! Warto wspomnieć jest evncie – Travel 2.0, który zaplanowano „Przeprowadzenie kampanii promocyjnej produktu turystyki na dwa pierwsze dni targowe. Jest to już druga odsłona tego biznesowej Katowic”. Uczestnicy konferencji będą mieli okazję przekonać się jakie pozytywne przemiany zaszły w regionie dzięki wdrożonym projektom.

wydarzenia. Podczas praktycznych warsztatów niezależni eksperci i praktycy zorganizują interaktywne spotkania, na których dominować będzie tematyka marketingu internetowego w branży turystycznej. Z kolei dla zainteresowanych rynkiem turystycznym w Rosji i na Ukrainie, Polska Organizacja Turystyczna przygotowała warsztaty, które odbędą się w drugi dzień targów, tj. 25 października. W tym samym dniu POT zaprasza także na warsztaty na temat produktu SPA, wellness i uzdrowisk. Co kryje nazwa Cittaslow? W tym roku na targach Tour Salon po raz pierwszy swoje stoisko będzie miała Polska Krajowa Sieć Miast Cittaslow. Co

Nowy wymiar konkursu o ZŁOTY MEDAL Podczas tegorocznych targów w nowej formule zostanie zorganizowany konkurs o Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich. Jest to jedna z najbardziej prestiżowych i rozpoznawalnych nagród na polskim rynku. Laureaci Złotego Medalu wyłaniani są przez kapitułę konkursu na miesiąc przed rozpoczęciem targów. Wręczenie Złotych Medali odbędzie się podczas uroczystej gali, pierwszego dnia targów. Nowością jest dalszy etap konkursu – „ZŁOTY MEDAL – wybór konsumentów”. Uczestnicy targów Tour Salon będą mogli głosować na Laureatów na stronie www.zlotymedal.mtp. pl oraz w STREFIE MISTRZÓW – specjalnie zaaranżowanym stoisku podczas trwania wydarzenia targowego. Tytuł WYBÓR KONSUMENTÓW 2012 zostanie przyznany zwycięzcy miesiąc po zakończeniu imprezy targowej. Szczegóły: www.tour-salon.pl

prezentacje

ostróda

miasto z pomysłem W powszechnym mniemaniu cały region Warmii i Mazur ma ogromny potencjał turystyczny. Jednak w praktyce okazuje się, że tylko niektóre miejscowości potrafią z niego korzystać. Powody takiego stanu rzeczy są bardzo złożone, jednak podstawa sukcesu wydaje się spójna i co ważne konsekwentnie realizowana wizja rozwoju danego miejsca. Tak jak w Ostródzie.

andrzej jarczewski

stróda nawet jak na warunki mazurskie ma imponujący potencjał. Pięć jezior w granicach miasta, kilkanaście innych w pobliżu. Do tego rzeka Drwęca i perła jaką jest Kanał Ostródzko-Elbląski. To wszystko daje dobrą podstawę do stworzenia atrakcyjnej oferty. W polskich warunkach z powodu krótkiego sezonu letniego bazowanie na turystyce wakacyjnej nie tylko nie wystarcza do rozwoju, ale nie zapewni nawet utrzymania infrastruktury turystycznej. Z tego powodu włodarze Ostródy postanowili znaleźć sposób na poszerzenie oferty turystycznej, tak by miasto przyciągało gości również poza miesiącami letnimi. Sport i rekreacja Te dwa słowa charakteryzują pomysł na miasto, jaki od lat jest konsekwentnie realizowany. Warunki naturalne

Ostródy powodują, że ten może nie oryginalny pomysł ma mocną podstawę. Za hasłem poszły konkretne działania. Sport, turystyka mają stać się głównym motorem rozwoju gospodarczego Ostródy. Wszystkie projekty dofinansowywane z UE są inwestycjami infrastrukturalnymi ukierunkowanymi na stymulowanie kolejnych inwestycji turystycznych, przede wszystkim bazy noclegowej i gastronomicznej. Zdecydowany i jednoznaczny sygnał (intencje) miasta został właściwie odebrany przez prywatnych przedsiębiorców. Miasto na inwestycje infrastrukturalne wydało blisko 105 milionów złotych (70 milionów dotacji z UE). Każda ta złotówka wygenerowała kolejnych 5 złotych w inwestycjach prywatnych firm. Od 2007 do 2012 roku w rozwój turystyki i gospodarki ostródzkiej zainwestowanych zostało łącznie (samorząd plus firmy) blisko 600 milionów złotych. A zatem na głowę mieszkańca Ostródy (34 tys.) przypada blisko 18 tysięcy złotych inwestycji.

Zintegrowany Program Rozwoju Regionalnego (ZPORR)

Kampania promocyjna oraz opracowanie Strategii Rozwoju Turystyki Regionu Mazur Zachodnich

Termin realizacji

Wartość Projektu [zł]

Dofinansowanie [zł]

2006-2007

445 409,55

331 540,91

Ostróda Reggae Festiwal – skuteczna promocja Warmii i Mazur

2007

603 977,68

323 128,05

Napoleon na Warmii i Mazurach – rocznica 200-lecia Kampanii Polskiej 1807 r.

2007

85 079,73

63 809,79

6 495 657,33

3 086 759,54

7 630 124,29

3 805 238,29

Zagospodarowanie turystyczne nabrzeża jeziora Drwęckiego w Ostródzie – etap I: Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego Razem ZPORR

24 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

2007-2008

FOT. WIKIPEDIA

Nazwa Projektu

prezentacje Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury na lata 2007-2013 Nazwa Projektu

Termin realizacji

Wartość Projektu [zł]

Dofinansowanie [zł]

Przebudowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego przy ul. 3 Maja w Ostródzie

2009-2011

31 996 173,06

19 636 519,61

Zagospodarowanie turystyczne nabrzeża jeziora Drwęckiego w Ostródzie – etap II

2009-2012

26 099 838,52

21 432 821,79

Zagospodarowanie turystyczne nabrzeża jeziora Drwęckiego w Ostródzie – etap III

2009-2012

7 488 770,86

5 970 695,90

Zwiększenie oferty turystycznej Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej w Ostródzie

2010-2012

2 304 156,28

945 989,00

Przebudowa i modernizacja infrastruktury technicznej i drogowej przy nabrzeżu Jeziora Drwęckiego w Ostródzie

2010-2012

11 136 059,17

7 095 236,28

Budowa ulicy Turystycznej w Ostródzie

2010-2011

1 759 884,78

1 042 250,83

Rewitalizacja infrastruktury technicznej i drogowej na terenie „Białych Koszar” w Ostródzie

2007-2012

3 324 419,83

1 006 562,29

Przygotowanie terenów inwestycyjnych przy ul. Osiedlowej w Ostródzie

2011-2012

3 871 725,17

3 282 138,92

„Ostróda 2012” kreacja i promocja nowej marki regionu

2010-2012

2 120 095,01

1 498 544,42

Promocja turystyczna Kanału Ostródzko-Elbląskiego wraz z opracowaniem wachlarza ofert turystycznych z nim związanych

2010-2011

844 471,60

590 473,80

Ostróda Reggae Festiwal jako narzędzie promocji gospodarczej idei „Otwarta Ostróda”

2011

520 020,12

442 017,10

Uruchomienie e-usługi elektronicznego systemu rezerwacji i sprzedaży biletów na rejsy Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej oraz zapewnienie sprawnego działania w zakresie back-office, jak i front-office i obsługi

2011

169 617,00

68 950,00

5 017 211,02

3 345 178,63

96 652 442,50

66 357 378,57

104 282 566,70

70 162 616,86

Rewitalizacja budynku dworca w Ostródzie

2012-2014

RAZEM RPO WiM RAZEM ZPORR i RPO WiM

To jest miara skali przemian gospodarczych w Ostródzie. Trudno znaleźć drugie takie miejsce w kraju. Ostróda zbudowała, wypracowała ogromny potencjał ekonomiczny, który powinien zaprocentować (już procentuje) dużym wzrostem miejsc pracy, wzrostem zamożności jej mieszkańców. W ramach turystyczno-sportowego zagospodarowania jeziora Drwęckiego Ostróda wzbogaciła się o duży wodny kompleks sportowy. Wyciąg dla narciarzy wodnych, tor kajakowy oraz drugie już w mieście kąpielisko (w połowie za pieniądze unijne ze ZPORR). Wybudowanie tego obiektu od razu zaowocowało. Polski Związek Kajakowy uznał rangę przedsięwzięcia i zarekomendował miasto w europejskiej Federacji Kajakowej. W efekcie miasto gościło Mistrzostwa Europy w maratonie kajakowym juniorów i seniorów. Zachęcić inwestorów W ten sposób działania i inwestycje rozpoczęte przez samorząd z czasem zaczynają ściągać inwestycje prywatne. Obecnie w mieście działają już trzy czterogwiazdkowe

obiekty hotelowe: Platinum, Willa Port Conference i Willa Port Residence. W budowie jest kolejny, pięciogwiazdkowy na ok. 500 miejsc z największym w Polsce północnowschodniej Aquaparkiem, którego otwarcie planowane jest na przyszły rok. W kolejnych, najbliższych latach hotel ten zostanie powiększony do 1000 miejsc noclegowych. Wszystkie te hotele, należące do Grupy Condohotels Ostróda dają wiele miejsc pracy. Obecnie zatrudnionych jest w nich ok. 200 osób. Nowy hotel zatrudni kolejnych 200. Po rozbudowie przyjmie do pracy dalszych 150 osób. Gospodarcza lokomotywa Najważniejszą inwestycją, wieńczącą turystyczną strategię miasta jest obecnie Arena Ostróda – Centrum Targowo Konferencyjne Warmii i Mazur. To będzie największy, w tej części Polski, obiekt targowy. Przewiduje się, że będą się w nim odbywać raz w miesiącu duże imprezy targowe różnych branż, m.in. międzynarodowe targi jachtów i sprzętu pływającego, targi turystyczne, gastronomiczne, wyposażenia wnętrz, itp.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 25

prezentacje Wielkie targi przeplatane będą mniejszymi oraz wystawami, koncertami, imprezami sportowymi i konferencjami. Arena Ostróda, jak się przewiduje, za około 2 lata powinna przyjmować w ciągu roku ok. 200 tys. gości. To jest ta główna szansa rozwoju gospodarczego Ostródy. Sezon turystyczny

w mieście trwać będzie także poza latem, przez cały rok. Sezonowe miejsca pracy w hotelarstwie i gastronomii przekształcą się w stałe miejsca zatrudnienia. Tak duży obiekt spowoduje wzrost ruchu w hotelach, restauracjach, zwiększy

obroty w handlu. Dzięki niemu, wzmocni się wiele lokalnych małych i średnich firm usługowych. Arena Ostróda w sposób bezpośredni i pośredni wygeneruje od 500 do 800 nowych miejsc pracy. Obroty ostródzkich firm powinny się dzięki temu zwiększyć przynajmniej o 100 milionów złotych rocznie. Arena Ostróda ma szansę pełnić rolę koła zamachowego miejscowej gospodarki. Przykład Ostródy, która jest miastem średniej wielkości pokazuje, że tylko pomysł spójny z warunkami i charakterem miasta oraz konsekwentnie realizowany ma szansę na sukces. Problem, jaki zwykle towarzyszy tego typu działaniom polega na tym, że ich efekty nie są widoczne natychmiast. Z tego powodu potrzebne jest silne przekonanie do lokalnych decydentów, że takie działanie ma sens. Nie jest to łatwe. Nie wszyscy wierzą w sens działań, inni nie chcą czekać na odsunięte w czasie efekty. Dotyczy to zarówno zwykłych mieszkańców jak i urzędników czy lokalnych biznesmenów. Jednak bez takiego przekonania i co najważniejsze konsekwencji nie da się osiągnąć sukcesu i ściągnąć inwestorów oraz turystów nawet do najpiękniejszego miasta.

Wybrane inwestycje w Ostródzie w ostatnich latach Centrum Targowo-Konferencyjne Demuth Arena Ostróda, to jeden z ważniejszych obiektów tego typu w całej Polsce. Posiadający 20 tys m² powierzchni wystawienniczej oraz nowoczesny system ścian przesuwanych. Główna hala wystawiennicza – o powierzchni ok. 15 tys m² i średniej wysokości 14,5 m – pozwala na wydzielenie 500 stoisk targowych o powierzchni od 15 do 25 m². Dodatkowo zaplanowano możliwość wjazdu i wyjazdu pojazdów wielkogabarytowych do budynku (TIR) oraz zaplecze dla osób przygotowujących wystawy. Arena Ostróda to najnowocześniejsze centrum kongresowo-wystawiennicze w makroregionie Polski Wschodniej. W gmachu Centrum można prowadzić działalność wystawienniczą, konferencyjną, a także gale, kiermasze i festyny. Wkrótce rozpocznie się budowa drugiej części. Łącznie ostródzkie centrum będzie miało 55 tys. m² powierzchni.

Stadion – podgrzewane boisko główne o nawierzchni z trawy naturalnej o wymiarach 68x105 metrów, trybuny na blisko 5 tys. miejsc oraz boisko treningowe o nawierzchni z trawy syntetycznej o wym. 65x90 m. W kubaturze głównej trybuny znajdzie swoje miejsce bogate, wygodne zaplecze socjalne dla piłkarzy i pozostałych członków ekipy. Stadion posiada sztuczne oświetlenie. W skład kompleksu wchodzą szatnie dla zawodników, pomieszczenia odnowy biologicznej, dla trenerów i sędziów i sale konferencyjne. Molo – największy tego typu obiekt śródlądowy w Polsce. Ma kształt litery L na końcu wybudowana jest ośmioboczna altana. Miejsce nadaje się do organizacji imprez rozrywkowych. Fontanna – w ramach zagospodarowywania nabrzeża jeziora Drwęckiego wybudowano niezwykle efektowną fontannę, która tworzy widowiska wodno-świetlne-muzyczne.

26 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

FOT. urząd miejski w ostródzie

Amfiteatr położony nad brzegiem Jeziora Drwęckiego. Otwarty będzie od maja do września. Zadaszona widownia amfiteatru liczy 2 500 miejsc siedzących. Powierzchnia sceny w zakresie widocznym ze wszystkich miejsc na widowni wynosi 273 m². Zaplecze ma 1 500 m² powierzchni (garderoby, sale prób, magazyny na sprzęt).

raport

Jak płacą w turystyce? Zgodnie z danymi GUS najczęstsze miesięczne wynagrodzenie ogółem brutto otrzymywane przez pracowników gospodarki narodowej wynosiło 2020,13 zł. Zarobki do tej wysokości otrzymywało 25,4 proc. pracowników. A jak zarabia się w turystyce?

mienność zarobków w turystyce jest wyjątkowo duża. Zależy od sezonu, regionu kraju a nawet od… pogody. Również forma zatrudnienia nie ułatwia zrobienia bilansu. Na bardzo wielu stanowiskach nie pracuje się na stałej umowie, ale albo w ramach samo zatrudnienia, albo umowy o dzieło czy zlecenie. Nawet w przypadkach gdy praca świadczona jest na podstawie umowy o pracę, zmienna część wyna-

Zbigniew Adamów-Bielkowicz przewodnicy, ponieważ na ich pensje składa się wiele elementów i do tego potrafią znacząco różnić się w zależności od sezonu, pozycji i renomy na rynku. W efekcie są pracownicy dostający

zlecenia przez większą część roku, inni pracują tylko w najwyższym sezonie, w pozostałym okresie utrzymując się z oszczędności. Nie dokonaliśmy również dokładnego przeliczenia kwotowe-

grodzenia w formie premii czy prowizji jest nierzadko większa niż płaca zasadnicza. Chcąc przedstawić obraz najbliższy realnym zarobkom postanowiliśmy przy niektórych zawodach nie sumować ewentualnych dniówek. Dotyczy to przede wszystkim zawodów pracujących „na akord” jak np. piloci czy

28 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

FOT. flickr

Średnia miesięczna kwota jaką zarabia pilot czy przewodnik jest bardzo różna i zależy od znajomości języków obcych, kontaktów i renomy w branży, miasta w którym pracuje (przewodnik). Główny sezon w kraju trwa od kwietnia do czerwca

raport

Zarobki pilotów, przewodników, rezydentów

200-250 zł za dzień (wyżywienie i nocleg razem z grupą) – pilot imprezy w kraju. 250-350 zł za dzień (wyżywienie i nocleg razem z grupą) – pilot zagraniczny. 600-700 zł (za turnus 12-14 dni) + koszt dojazdu do miejsca odbioru grupy – wychowawca kolonijny. 120 zł ryczałt 3 h – przewodnik miejski po Warszawie, oprowadzanie w języku polskim. 150-180 zł ryczałt 5 h – przewodnik miejski po Warszawie w języku polskim. 150 zł – przewodnik po Puszczy Białowieskiej (język obcy). 200-250 zł ryczałt 3 h – przewodnik miejski po Warszawie, język obcy (przy nietypowych językach więcej). 150-170 zł ryczałt 5 h – przewodnik miejski po Wrocławiu w języku polskim. 200-220 zł ryczałt 5 h – przewodnik miejski po Wrocławiu w języku obcym (przy nietypowych językach więcej). 200-250 zł ryczałt 3 h – przewodnik miejski po Krakowie w języku obcym (przy nietypowych językach więcej). 300-350 zł ryczałt 5 h – przewodnik miejski po Krakowie w języku obcym (przy nietypowych językach więcej). 200-350 zł za dzień – przewodnik górski (Beskidy, język polski). Stawka zależy od renomy, popularności przewodnika. 350-400 zł za 6 h – przewodnik tatrzański, wycieczka górska (język polski). 500-550 zł – przewodnik tatrzański wycieczka po dolinach (język polski). 550-600 zł – przewodnik tatrzański. Wycieczka wysokogórska np. Kościelec, Świnica (język polski). 650-700 zł – za dzień trekkingu w Alpach. Przewodnik górski z uprawnieniami UIMLA. 700-1200 zł (+ 150 zł za język obcy) – przewodnik tatrzański wycieczka narciarska (mała grupa). 1000-1200 zł (za turnus 12-14 dni) + koszt dojazdu do miejsca odbioru grupy – wychowawca kolonijny z dodatkowymi uprawnieniami (np. instruktorskimi). 900-1600 zł – dzień wspinaczki w Alpach. Przewodnik z uprawnieniami UIAGM. 1200-4000 zł (+ nocleg i wyżywienie) – animator w hotelu. 2500-4000 zł (mieszkanie, telefon komórkowy czasem samochód) + prowizje od sprzedanych imprez (czasem dodatkowe układy z miejscowymi sklepami czy organizatorami imprez) – rezydent dużego biura podróży.

Zarobki pracowników biur podróży

1000-1500 zł netto + prowizja – sprzedawca w agencji na Śląsku. 1000-1300 zł netto – pracownik biura w średniej wielkości mieście. Zajmujący się sprzedażą agencyjną i imprez własnych, a także pracami biurowymi. Żadnych prowizji czy premii (czasem bonus świąteczny). 1500 zł brutto – pracownik informacji turystycznej w mniejszym ośrodku. Nie wymagana znajomość języków. 1800 zł brutto + ewentualne premie – pracownik informacji turystycznej w dużym mieście – (wymagana znajomość języków obcych, praca w systemie zmianowym również w weekendy). 1500-1800 zł + prowizja oraz dodatkowy zarobek w sezonie, kiedy jeździ z grupami – pracownik biura zajmujący się sprzedażą imprez krajowych, jeżdżący jako pilot. 2000-2500 brutto – specjalista ds. turystyki w dużym mieście + prowizja. 2500-3000 zł brutto + prowizja od sprzedaży – kierownik biura sprzedaży w małym biurze z wycieczkami krajowymi (zielone szkoły, wyjazdy weekendowe) na Śląsku. 10000 zł + premie i prowizje za sprzedaż (+ telefon służbowy i samochód) – kierownik dużego biura podróży z własnymi imprezami zagranicznymi.

Zarobki obsługi hoteli i pensjonatów

1000 zł brutto – masażysta w hotelu SPA + prowizja od wykonanych zabiegów. 1600 zł netto – pokojowa w 5* hotelu w Warszawie. 1600 zł brutto – pomoc kuchenna w 4* hotelu w górach. 2000 zł netto – recepcjonistka w pensjonacie w górach. 2100 zł brutto – boy w 5* hotelu w Warszawie + napiwki. 2000 zł netto – w sezonie, właściciel gospodarstwa agroturystycznego w Małopolsce poza tym niewielka działalność rolnicza. 2200 zł netto – recepcjonista w 2* hotelu sieciowym w Warszawie. 3000 zł netto – latem, właściciel gospodarstwa agroturystycznego na Podlasiu (ma dla gości rowery, kajaki, przejażdżki bryczką). Jesienią i wiosną ok. połowy + niewielka działalność rolnicza.

go jeśli chodzi o prowizje. W tym przypadku również wynika to z dużych różnic jakie występują nawet w tym samym mieście pomiędzy np. punktem agencyjnym w dużej galerii handlowej i małym lokalu na uboczu. Niekiedy podajemy dodatkowe informacje (np. o długości wysokiego sezonu) w celu zorientowania się na jakie zarobki można liczyć mając wtedy zlecenia lub prowizje. Tak więc nasze podsumowanie zawiera pewne uśrednione dane. Sporządziliśmy je na podstawie ankiet i rozmów z osobami zatrudnionymi na poszczególnych stanowiskach. W miarę możliwości staraliśmy się w różny sposób weryfikować te informacje (co nie zawsze było możliwe). Piloci, przewodnicy, rezydenci Piloci, przewodnicy, rezydenci, czy animatorzy pracują bezpośrednio z klientem. System ich wynagradzania jest dość podobny. Piloci i przewodnicy w zdecydowanej większości „pracują na swoim”. To znaczy, że prowadzą działalność gospodarczą i wystawiają rachunki biurom dla których pracują. Część zarobków wypłacana jest „pod

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 29

raport

Zarobki innych pracowników sektora turystycznego

1200 zł − kelnerka w ogródku piwnym w górskiej miejscowości, plus napiwki. 1500 zł − ratownik WOPR (jeśli pracuje na basenie może dorobić lekcjami pływania). 1500 zł − kelner w Zakopanem, + napiwki (w sezonie 1000-1200 zł miesięcznie). 1900 zł netto – sprzedawca pamiątek z Zakopanego. Praca na własny rachunek (średni dochód miesięczny, spore różnice w poszczególnych miesiącach). 2000 zł – pracownik wypożyczalni sprzętu narciarskiego w średniej wielkości ośrodku wraz z premiami od obrotu. Praca tylko w miesiącach zimowych. 3000-3500 zł – instruktor narciarski w popularnej miejscowości na Podhalu (uprawnienia również na snowboard). 2500-3000 zł – kierowca autokaru – wycieczki krajowe + obsługa liniowa (w sezonie dodatkowe zarobki za dłuższe wyjazdy z wycieczkami). 4000-6000 zł (w sezonie) – kierowca autokaru w dużym biurze turystycznym jeżdżący po Europie. 5000-8000 zł netto – pilot samolotu pasażerskiego w Polsce latający na liniach krajowych. 20000-25000 zł netto – pilot samolotu pasażerskiego w Polsce na lotach długodystansowych.

nie). W przypadku grup zagranicznych (przyjazdowych i polskich wyjeżdżających za granicę) wysoki sezon trwa od maja do końca września. Podane stawki są kwotami netto, czyli takimi jakie na rękę dostaje przewodnik pracujący dla biura. Własne grupy są zazwyczaj lepiej płatne, a to ile dokładnie zostaje „na rękę” zależy m.in. od obrotów i kosztów. Biura, informacje turystyczne W przypadku niektórych stanowisk występuje duża sezonowość. Największa sprzedaż to okres od kwietnia do czerwca-lipca. Wówczas też pracownicy sprzedający imprezy mogą liczyć na największe prowizje. W przypadku biur mających w ofercie imprezy narciarskie dochodzą obroty w okresie październik-styczeń. Jeśli chodzi o wyjazdy krajowe to największa sprzedaż (zielone szkoły, wycieczki szkolne) trwa od stycznia/lutego (zależnie od ferii zimowych) do maja oraz na początku roku szkolnego (mniej więcej do końca września). Nieco dłużej trwa sprzedaż imprez dla dorosłych (zakłady pracy – z funduszu socjalnego, wyjazdy integracyjne).

stołem”, czyli bez umowy i co za tym idzie podatków itp. Średnia miesięczna kwota jaką zarabia pilot czy przewodnik jest bardzo różna i zależy od znajomości języków obcych, kontaktów

30 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

i renomy w branży, miasta w którym pracuje (przewodnik). Główny sezon w kraju trwa mniej więcej od kwietnia do końca czerwca i od września do końca października (mniej intensyw-

Inne W tej grupie umieściliśmy osoby pracujące w szeroko rozumianej turystyce. W przypadku niektórych zarobków trudno rozróżnić jaki procent stanowią przychody ze ściśle rozumianej turystyki. 

FOT. flickr

Hotele, pensjonaty W tej grupie płace zależą od regionu oraz wielkości miasta, standardu obiektu i co za tym idzie wymagań (głównie językowych) jakie trzeba spełnić by pracować na danym stanowisku. Więcej zarabia się zwykle w hotelach dużych sieci międzynarodowych, w dużym mieście niż niewielkim hotelu na prowincji, nawet gdy ten ostatni ma więcej gwiazdek. W tym pierwszym przypadku wymagana jest znajomość języków obcych (przynajmniej na poziomie komunikacyjnym) nawet na szeregowych stanowiskach.

TURYSTYCZNE KIELCE

ielce to jedno z najładniejszych i najstarszych miast polskich. Jego centralne położenie a więc łatwy dojazd, urokliwe krajobrazy (miasto otoczone pasmami wzgórz), bliskość prastarych Gór Świętokrzyskich powoduje, że stanowi idealną bazę wypadową dla turystów lubiących aktywność. Samo miasto posiada 5 rezerwatów przyrody w swych administracyjnych granicach. Są to: Kadzielnia, Wietrznia, Biesak-Białogon, Śluchowice – rezerwaty geologiczne oraz Karczówka „zielony” rezerwat krajobrazowy. Gęsta sieć znakowanych szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych, spacerowych i Miejski Szlak Turystyczny w znaczący sposób ułatwią zwiedzanie stolicy województwa świętokrzyskiego i jej najbliższych okolic. W razie niezbyt sprzyjającej pogody czas zapełnić mogą wizyty w licznych muzeach, w tym bardzo nietypowych jak największe w Polsce i jedno z największych w Europie Muzeum Zabawek i Zabawy, Galeria Współczesnej Sztuki Sakralnej, Centrum kulturalno-edukacyjne „Wzgórze Zamkowe” czy niedawno otwarte Centrum Geoedukacji Wietrznia z jedynym tego typu kinem 5D umożliwiającym wirtualną podróż w głąb ziemi a stanowiące strategiczny punkt tworzonego turystyczno-dydaktycznego szlaku archeo-geologicznego. Dobrze rozwinięta, różnorodna sieć hotelowo-noclegowa, gastronomiczna, gościnność i fachowość kadr turystycznych gwarantują spełnienie oczekiwań przyjezdnych uprawiających wszelkie dyscypliny turystyki. Stosunkowo niskie ceny noclegów jak i innych usług przy ich wysokiej jakości to jedna z naszych przewag nad innymi miastami. Wszelkie, szczegółowo omówione atrakcje turystyczne Kielc opisane są w licznych przewodnikach i folderach krajoznawczych wydawanych sumptem Urzędu Miasta a nieodpłatnie rozdawanych zainteresowanym na targach turystycznych, w których uczestniczymy jak: – Międzynarodowe Targi Turystyczne Wrocław – Międzynarodowe Targi Turystyki, Sprzętu Turystycznego, Żeglarskiego i Sportowego GLOB Katowice – ITB Berlin – Gdańskie Targi Turystyczne – „W Stronę Słońca” Opole – TT Warsaw – TOUR-SALON Targi Regionów i Produktów Turystycznych Poznań. Zapraszamy na nasze stoiska targowe oraz, przede wszystkim, bezpośrednio do Kielc. Zapraszamy także do odwiedzenia naszych stron internetowych:

www.um.kielce.pl

dodatek targowy tt warsaw

XX Międzynarodowe

Targi Turystyczne TT Warsaw 27-29 września 2012 Centrum Targowo-Kongresowe MT Polska, ul. Marsa 56c, Warszawa PROGRAM I DZIEŃ 27 wrzesień (czwartek) – wstęp dla osób reprezentujących branżę 10.00 Rozpoczęcie pierwszego dnia Targów TT Warsaw 2012 Sala A na pierwszym piętrze 10.00-11.00 Konferencja prasowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych Sale D + E na terenie hali wystawienniczej 11.00 Uroczysta ceremonia otwarcia Targów TT Warsaw 2012 z udziałem przedstawicieli rządu, parlamentu oraz ambasadorów krajów akredytowanych w Polsce. Sale A + B na pierwszym piętrze 13.00-16.00 Uroczystość ogłoszenia wyników i wręczenie nagród laureatom X edycji Konkursu o nagrodę Ministra Sportu i Turystyki za najlepszą pracę magisterską z zakresu gospodarki turystycznej 2012. Organizatorem konkursu na najlepszą pracę magisterską z zakresu gospodarki turystycznej jest Minister Sportu i Turystyki. Konkurs ma na celu wyłonienie najlepszych opracowań dotyczących problematyki związanej z podnoszeniem konkurencyjności polskiej oferty turystycznej na rynku krajowym i rynkach zagranicznych, szczególnie wynikającej z realizacji przyjętych przez Radę Ministrów strategicznych dokumentów w tej dziedzinie. Laureaci konkursu otrzymają dyplomy oraz atrakcyjne nagrody pieniężne. Zwycięzca dostanie 5 000 zł, a laureaci kolejnych miejsc odpowiednio 3 000 zł i 2 000 zł. Wyróżnieni zostaną również promotorzy nagrodzonych prac, którzy także otrzymają nagrody pieniężne.

32 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Dodatkowo dla zwycięzcy konkursu, a także dla autora najlepszej pracy magisterskiej na temat hotelarstwa Izba Gospodarcza Hotelarstwa Polskiego ufunduje wyjątkowe pobyty w renomowanych hotelach. Na galę zostaną zaproszeni wszyscy uczestnicy konkursu, a także przedstawiciele kierownictwa Ministerstwa Sportu i Turystyki, partnera konkursu – Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego, patronów branżowych: MT TARGI i Polskiej Organizacji Turystycznej oraz promotorzy prac zgłoszonych do konkursu, przedstawiciele władz uczelni, kilkakrotnie wyróżnionych w konkursie oraz przedstawiciele branży turystycznej. Gościem uroczystości będzie pani Monika Rogozińska, prezes Oddziału Polskiego The Explorers Club, która poprowadzi prezentację: „Opowieść o liderach eksploracji, trudnościach, jakie musieli pokonać, żeby ich pionierskie osiągnięcia stały się oczywistymi; o marzeniach, niepodawaniu się i sile przetrwania.” 14.30-15.30 Workshop „Republika Dominikańska: Kraj Marzeń” Sala C na pierwszym piętrze Mowa powitalna, Leila Boasier-Budecker – dyrektor Organizacji Turystycznej Republiki Dominikany na Centralną i Wschodnią Europę. Prezentacja i krótki film o Republice Dominikany. Loteria – do wygrania 5 niezwykłych prezentów od Republiki Dominikany. Degustacja wybornego rumu, dyskusja oraz odpowiedzi na pytania. Prezentacja będzie prowadzona w języku polskim.

Organizator: Organizacja Turystyczna Republiki Dominikany. 15.00-16.00 Prezentacja linii lotniczych LAN Airlines oferujących loty do Ameryki Południowej. Sala E na terenie hali wystawienniczej Organizator: LAN Airlines 14.30-17.00 Rada Naczelna Polskiej Izby Turystyki Sala D na terenie hali wystawienniczej Organizator: Polska Izba Turystyki 10.00–17.00 Prezentacja Polskich Regionów Stoisko Związku Województw RP Podstawowym celem tych spotkań jest prezentacja atrakcyjności turystycznej regionów w zakresie nowych inwestycji oraz dobrych praktyk. Zmiany postępujące na rynku turystycznym w ostatnich 4 latach nabrały wyjątkowej dynamiki. Dotyczy to zarówno działań w zakresie inwestycji materialnych, jak i sfery usług oraz promocji. Dla większości z nich impulsem oraz siłą sprawczą była możliwość pozyskania dofinansowania na ich realizację z funduszy Unii Europejskiej. Jednak bez zaangażowania ludzi turystyki, łączących pasję z określonym miejscem życia i pracy w Polsce oraz zrozumienia i otwartości władz samorządowych nie byłaby możliwa realizacja tak wielu wyjątkowych projektów, o których często dowiadujemy się dopiero w podróży po kraju. Dlatego wykorzystując naturalną platformę współdziałania publiczno-prywatnego, jakim jest turystyka, a zwłaszcza jej rozwój i promocja, warto pokazać znaczenie zarówno gospodarcze, jak i społeczne tego sektora gospodarki. Prezentacje pierwszego dnia przedstawiane będą w blokach tematycznych

dodatek targowy tt warsaw

FOT. MT POLSKA

przez przedstawicieli instytucji publicznych i prywatnych z poszczególnych regionów w zakresie m.in.: rekreacji oraz turystyki kwalifikowanej, turystyki wypoczynkowej, sektora MICE. Natomiast drugiego dnia odbędą się prezentacje dobrych praktyk, połączone z dyskusją, poświęcone będą m.in.: produktowemu rozwojowi i zarządzaniu szlakami turystycznymi; podnoszeniu jakości poprzez certyfikację produktów turystycznych; rozwojowi produktów ponadregionalnych w oparciu o szeroką współpracę; Organizatorzy: Związek Województw RP, Polska Organizacja Tustystyczna, MT Targi. 17.00 Zakończenie pierwszego dnia targów TT Warsaw 2012 II DZIEŃ 28 wrzesień (piątek) – wstęp dla wszystkich zwiedzających 10.00 Rozpoczęcie drugiego dnia targów TT Warsaw 2012 10.00-13.00 Certyfikowane warsztaty „Promocja i komunikacja firmy w internecie” Sala A na pierwszym piętrze Jak skutecznie zaistnieć w sieci – prowadzący, pan Rafał Smoliński z firmy YOBERI zaprezentuje mobilną stronę internetu i przedstawi skuteczne sposoby promocji niewielkim kosztem oraz nauczy uczestników jak wygenerować największą liczbę odsłon w internecie. Chcąc spełnić Państwa oczekiwania, w tym roku warsztaty skupią się mocno na praktycznej części przedstawianych zagadnień, i tak przedstawicielki firmy

Lawenda Public Relations, zaprezentują uczestnikom, jak pisać teksty na stronę internetową, aby była wyżej pozycjonowana oraz omówią działania public relations prowadzone w sieci przez różnego rodzaju firmy z branży turystycznej. Warsztaty zostaną zakończone rozdaniem certyfikatów uczestnictwa. Wstęp jest bezpłatny. Organizatorzy: Polska Organizacja Turystyczna (POT), MT Targi. Konieczna rejestracja. 10.00-13.00 Polsko-Chińskie Forum Turystyczne Sala C na pierwszym piętrze Celem Forum Polsko-Chińskiego jest rozwijanie współpracy w zakresie turystyki pomiędzy Chińską Republiką Ludową a Polską ze zwróceniem szczególnej uwagi na zagadnienie turystyki przyjazdowej do Polski. Powodem do zapoczątkowania tego typu współpracy było zacieśnienie w ostatnim okresie kontaktów politycznych wysokiego szczebla pomiędzy naszymi krajami oraz wznowienie przez Polskie Linie Lotnicze LOT bezpośredniego połączenia z Warszawy do Pekinu. Organizatorzy Forum spodziewają się wzrostu wymiany turystycznej z Chin do Polski dzięki wymianie doświadczeń pomiędzy touroperatorami z naszych krajów, a także dzięki podejmowaniu ustaleń dotyczących rozpoczęcia wspólnych projektów. W Polsko-Chińskim Forum Turystycznym spodziewany jest udział ok. 40 przedstawicieli biur podróży i touroperatorów z Kraju Środka. Organizatorami Forum są: Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej, Minister-

stwo Sportu i Turystyki, Polska Organizacja Turystyczna, MT Polska Kontakt dla osób chcących się zarejestrować: Polska Organizacja Turystyczna pani Marzena Sarzyniak +48 22 536 70 70. Organizatorzy: Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Polska Organizacja Turystyczna, MT Polska. Konieczna rejestracja. 10.00-17.00 Prezentacja Polskich Regionów Stoisko Związku Województw RP 11.00-12.00 Estonia – prezentacja ofert i produktów turystycznych Sala B na pierwszym piętrze Podczas prezentacji pokazane zostanie piękno Estonii jako destynacji turystycznej oraz zaprezentowane zostaną propozycje na spędzenie wspaniałego urlopu w Republice Estońskiej. Po prezentacji i dyskusji, uczestnicy spotkania zostaną zaproszeni na przerwę kawową. Prowadzący: Elin Prinks – menadżer na Polskę, Estońska Organizacja Turystyczna Organizator: Estońska Informacja Turystyczna. 11.30-17.00 Szkolenie dla branży MICE „Innowacyjne narzędzia w incentive travel. Jak zbudować przewagę konkurencyjną?” Sala D na terenie hali wystawienniczej Konferencja jest dedykowana dla wszystkich zainteresowanych tematem od laików po organizatorów wyjazdów biznesowych i motywacyjnych, zarówno profesjonalistów, jak i osoby zaczynające swoją przygodę z incentive travel.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 33

Są trzy kierunki na jakich skupia się konferencja: Wiedza, Wsparcie sprzedażowe, Inspiracje. 11.35-13.00 – od organizatora do partnera strategicznego, czyli wyjazdy incentive jako integralny element programów wsparcia sprzedaży. 13.00-13.30 – Przerwa 13.30-15.30 – CSR i turystyka – chwilowa moda czy narzędzie do zwiększania konkurencyjności? 15.30-15.45 – Przerwa 15.45-16.45 – Interactive w incentive travel. Co to jest i jakie korzyści daje organizatorowi i jego klientom programu incentive travel? Organizatorzy: Stowarzyszenie Organizatorów Incentive Travel, MT Targi. Konieczna rejestracja. 13-30-15.00 Prezentacja Japonii Sala C na pierwszym piętrze Początek prezentacji, mowa powitalna. Promocja turystyki przyjazdowej do Japonii – co przyciąga turystę do Japonii? Prowadzący: Hideaki NAKAZAWA, Dyrektor biura JNTO we Frankfurcie. Wschód spotyka Zachód – prezentacja poprowadzona przez czołowych touroperatorów. Prowadzący: MIKI Reisen (TBC), JTB. Prezentacja będzie tłumaczona na język Polski. Organizator: Ambasada Japonii, Japońska Narodowa Organizacja Turystyczna. 17.00 Zakończenie drugiego dnia targów TT Warsaw 2012.

34 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

III DZIEŃ 29 wrzesień – wstęp dla wszystkich zwiedzających (sobota) 10.00 Rozpoczęcie trzeciego dnia Targów TT Warsaw 2012 10.00-15.00 Spotkania tematyczne z podróżnikami Sala A na pierwszym piętrze Gośćmi jubileuszowej edycji targów będą: 10.30-11.30 Olga Morawska – autorka książek o tematyce górskiej. Mama Ignacego i Gustawa. Kobieta pełna energii i wiary, że wiele dobrego jeszcze przed nią. Była żoną znakomitego himalaisty Piotra Morawskiego, który zginął w 2009 roku podczas kolejnej wysokogórskiej wyprawy. Prowadzi Memoriał im. Piotra Morawskiego „Miej odwagę!”. Założycielka Fundacji „Nagle sami”, niosącej pomoc osobom, które niespodziewanie straciły bliskich. 12.00-13.30 Beata Pawlikowska – polska pisarka, podróżniczka, dziennikarka, tłumaczka, fotografka, ilustratorka książek. Tym razem Beata Pawlikowska opowie słuchaczom o swojej ostatniej wyprawie – do Chin. Jak sama mówi: „Podczas tej wyprawy odkryłam, że wszystko, co mówi się o Chinach w Polsce, to nieprawda. Ciągle więc coś mnie zdumiewało – chińska kuchnia, sposób parzenia herbaty, styl życia, codzienna rzeczywistość i chiński sposób myślenia. Moimi przewodnikami byli: Konfucjusz,

Lao Tse, przewodniczący Mao i Marco Polo”. Podkreśla też, że tylko Chińczycy potrafią tak zaparzyć herbatę, żeby wydobyć z niej wszystkie szlachetne smaki, ukrytą kroplę miodu albo egzotyczny kwiat. 14.00-15.00 Ania i Krzysztof Kobusowie – małżeństwo podróżników, dziennikarzy i fotografów, którzy podróżują z dwoma synami. Napisali cykl przewodników, w których udzielają cennych rad nie tylko odnośnie zwiedzania danego państwa, ale również o tym jak podróżować z małymi globtroterami, aby urlop był udany i dla rodzica i dla dziecka. 15.30-16.30 Rodzina bez granic, czyli Anna i Thomas Alboth z córkami Hanią i Milą – „Pomiędzy Oceanami” to godzinne spotkanie z Rodziną Bez Granic, która całkiem niedawno wróciła z Ameryki Środkowej. Starają sie żyć życiem, o którym zawsze marzyli. I tak oto mama: polska dziennikarka z tatą: niemieckim fotografem, nosidłami na plecach i dziewczynkami, odwiedza raz Czeczenów, a raz Majów i właśnie o tym nam podczas pokazu slajdów opowie. Spotkanie poprowadzi dziennikarka i prowadząca blog thefamilywithoutborders.com – Anna Alboth Organizatorzy: National Geographic Polska, MT Targi 17.00 Zakończenie Targów TT Warsaw 2012

FOT. MT POLSKA

dodatek targowy tt warsaw

marketing

Magia

cyfrowej reklamy Digital OOH (out-of-home), czyli cyfrowa dystrybucja multimedialnych treści poprzez sieć ekranów, to nowoczesne rozwiązanie, które przyciąga uwagę odbiorców i zwiększa sprzedaż. W jaki sposób wykorzystać je w branży turystycznej?

ak, jak sugeruje to angielski termin – Digital OOH, to cyfrowa komunikacja kierowana do konsumentów znajdujących się poza domem. Ekrany zlokalizowane są w miejscach, w których odbiorca może poświęcić chwilę na zapoznanie się z przekazem. Osoby robiące zakupy lub korzystające z usług patrzą na nośniki Digital OOH, aby dowiedzieć się więcej lub wypełnić czas oczekiwania. Do najczęściej prezentowanych treści

Szymon Szymczyk

należą reklamy, informacje o produktach i usługach oraz specjalnie przygotowane programy informacyjne. – W przypadku branży turystycznej oczywistym miejscem wykorzystania Digital OOH są placówki, w których prowadzona jest sprzedaż. Ekrany mogą być skierowane zarówno do osób przechodzących obok biura (np. na witrynie), jak i tych zapoznających się z ofertą już wewnątrz – mówi Damian Rezner, dyrektor IT w Screen Network, największej polskiej sieci Digital OOH.

Jak to działa? Sieć Digital OOH składa się z dwóch głównych elementów. Pierwszy z nich to oczywiście hardware, czyli sprzęt – ekrany, komputery, serwery i rozwiązania umożliwiające komunikację pomiędzy tymi urządzeniami. – Najważniejsze kwestie, które warto brać pod uwagę projektując sprawny i stabilny system to prostota instalacji, bezawaryjność oraz efektywność kosztowa – radzi Damian Rezner ze Screen Network. Drugi element to software, czyli oprogramowanie do

Schemat funkcjonowania sieci Digital OOH

emisją reklam

Żródło: Screen Network

36 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

marketing

FOT. szymon szymczyk

zarządzania emisją treści na nośnikach. To od niego zależy łatwość publikowania treści, dane możliwe do pobierania i automatycznego wyświetlania oraz ogólna intuicyjność obsługi przez pracowników. Na rynku dostępne są obecnie różne rozwiązania, zazwyczaj zamknięte, czyli nie pozwalające na istotne modyfikacje. – Nasze doświadczenie pokazuje, że dla ostatecznego sukcesu projektów Digital OOH kluczowa jest elastyczność i tworzenie rozwiązań „szytych na miarę” – mówi Rezner. Zastosowania w branży turystycznej Systemy Digital OOH to świetna alternatywa dla tradycyjnych drukowanych reklam, zarówno tych w formie plakatów, jak i ulotek rozkładanych w placówkach. Dynamiczny obraz jest bardziej efektowny, mocniej przykuwa uwagę oraz buduje wizerunek nowoczesnej firmy. Podnosi wartość estetyczną punktu sprzedaży i zwiększa zaufanie, co ostatecznie przekłada się na zwiększenie sprzedaży. To jednak nie koniec zalet. W przeciwieństwie do drukowanych reklam kanał cyfrowy może pomieścić dowolną ilość komunikatów reklamowych i pozwala na ich błyskawiczną zmianę. – Największe możliwości oferują systemy Digital OOH zintegrowane z innym

oprogramowaniem wykorzystywanym w przedsiębiorstwie, np. systemem rezerwacyjnym – mówi Damian Rezner ze Screen Network. – Dzięki temu na nośnikach mogą być wyświetlane treści generowane automatycznie, np. aktualne oferty. Daje to możliwość natychmiastowej zmiany reklamowanej treści w razie jej sprzedaży lub przeceny – bez potrzeby angażowania pracownika. Inne zastosowanie to automatyczne sortowanie ofert wg wybranych kryteriów (np. cena/destynacja). Touroperator wyposażony w system, może w łatwy sposób filtrować oferty wybierając te zgodne z aktualną polityką sprzedażową. Inne popularne zastosowania Digital OOH w branży to prezentowanie destynacji turystycznych. Klient ma możliwość zapoznania się w dynamicznej formie z krajem, do którego się wybiera. Pobieranie danych w czasie rzeczywistym pozwala także wzbogacić przekaz o aktualne informacje – kursy walut, informacje z destynacji, pogodę w różnych krajach itp. Dzięki nowym technologiom nośniki mogą w zaskakujący sposób angażować klientów i zachęcać ich

do bezpośredniej interakcji. Jednym z efektownych i oferujących szeroki wachlarz zastosowań rozwiązań jest tzw. rzeczywistość rozszerzona (ang. augmented reality). W największym skrócie polega ono na dodawaniu cyfrowych treści do rzeczywistego obrazu. W praktyce najczęściej polega na wyświetlaniu na ekranie widoku z kamery pokazującej przestrzeń bezpośrednio przed ekranem. Do tego obrazu dodawana jest cyfrowa „warstwa”, np. chmurka nad głową przechodnia, w której umieszczony jest tekst „A może urlop w Egipcie?” albo… plaża w Tunezji, na tle której wyświetlana jest osoba stojąca właśnie naprzeciw ekranu. – Wirtualna warstwa może obejmować grafikę reagującą na działania użytkownika (np. obracające się modele 3D), animacje, a nawet proste gry – mówi Rezner. Ocenę efektywności działań ułatwiają narzędzia służące mierzeniu liczby odbiorców mających kontakt z nośnikami. System Intel Aim potrafi zliczać osoby patrzące na ekran, rozpoznawać ich wiek i płeć, wyliczać średnią ilość przebywania w obrębie ekranu itp. Efektywność i elastyczność Digital OOH to nowoczesne rozwiązanie dla reklamodawców szukających środków przekazu o wysokim poziomie oddziaływania i umożliwiającym dotarcie do szerokich grup odbiorców. Dobrze wykorzystane zwiększa świadomość marki oraz sprzedaż. Z tego też powodu to segment reklamy, który rozwija się szybko na całym świecie i obejmuje coraz to nowe technologie (ostatnio popularne staje się łączenie Digital OOH ze smartfonami). Wdrożenie systemu cyfrowych nośników nie musi być przy tym wcale drogie. Firmy specjalizujące się w tego typu projektach akceptują bowiem różne typy rozliczeń – zarówno standardową opłatę jednorazową (kilka tysięcy złotych za lokalizację), raty, jak i model abonamentowy (od kilkudziesięciu do kilkuset złotych miesięcznie). Każda firma powinna zatem znaleźć wariant dopasowany do jej potrzeb i możliwości.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 37

transport

Więcej nowych autokarów

Wbrew ogólnemu trendowi i pesymistycznym informacjom sączącym się z mediów rynek nowych autokarów ma się dobrze. Przynamniej w pierwszym półroczu tego roku.

weronika pazdro

ierwszy raz od dawna wzrosła liczba nowych autokarów zarejestrowanych w Europie. Niestety nie oznacza to ożywienia koniunktury. Zdaniem ekspertów jest to tylko chwilowe ożywienie. Stowarzyszenie ACEA (European Automobile Manufacturers' Association) opublikowało dane dotyczące rynku nowych autobusów w pierwszym półroczu 2012 r. Zaskakujący jest fakt, że cały rynek R

transport

FOT. daimler, tourismo

nowych autobusów w Europie odnotował wyraźny wzrost rejestrowanych, nowych autobusów powyżej 3,5 tony, choć sytuacja w poszczególnych krajach była różna. Olimpijski wzrost Znaczną część nowych pojazdów stanowią autobusy miejskie, jednak pozytywny wynik zanotowano również w segmencie pojazdów turystycznych. Wzrost, który wyniósł 5,2 proc. jest wynikiem przede wszystkim wzrostów na rynkach brytyjskim i niemieckim. W Wielkiej Brytanii wzrost ten wyniósł aż 67,2 proc. Znacznie mniejszy był ten w Niemczech – 7,1 proc. Szczególnie duży zanotowano na rynku brytyjskim w czerwcu. W tym miesiącu zarejestrowano aż o 97,9 proc. więcej autokarów niż w tym samym miesiącu 2011 roku. Wynika to oczywiście z przygotowań do igrzysk olimpijskich w Londynie i raczej szans na powtórzenie w przewidywalnej przyszłości nie ma. Na pozostałych rynkach zanotowano spadki, w niektó-

rych przypadkach znaczące. I tak we Francji w pierwszym półroczu tego roku zarejestrowano o 11,8 proc. mniej nowych autobusów niż w pierwszym półroczu 2011. We Włoszech spadek ten wyniósł 30 proc., zaś w Hiszpanii aż 38,8 proc. W tym ostatnim przypadku był to największy spadek spośród wszystkich krajów uwzględnionych w zestawieniu ACEA. Cieka-

wostką na tym tle jest fakt wyraźnego wzrostu na rynku greckim. W ciągu omawianych sześciu miesięcy zarejestrowano tam o 72,5 proc. więcej autobusów niż rok wcześniej. Pośród krajów starej Unii (dawnej piętnastki) największy wzrost w pierwszym półroczu nie miał miejsca na rynku brytyjskim lecz irlandzkim i wyniósł aż 105,7 proc. Jednak w liczbach bezR

transport względnych był to wzrost z 70-ciu do 144 nowych pojazdów zarejestrowanych w pierwszym półroczu odpowiednio 2011 i 2012 roku. Nieźle na wschodzie Dobrze w tym zestawieniu wypadają „nowe kraje” unijne. W naszej części Europy w tym roku zarejestrowano o 25 proc. więcej pojazdów niż w 2011. Rekordowy pod tym względem okazał się rynek rumuński. Tam w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2012 zarejestrowano o 362 nowe autobusy w stosunku do 57 w pierwszej połowie 2011 r. Było to więc aż o 535,1 proc. więcej. Z krajów, które w liczbach bezwzględnych miały znaczący wpływ na rynek „nowej Unii” warto odnotować kraj

styczeń

luty

marzec

Austria

kwiecień

maj

czerwiec

razem

107

378

Belgia

108

404

Czechy

334

Dania

213

Estonia

105

Finlandia

226

Francja

408

287

424

346

347

543

2 355

Niemcy

497

273

454

400

388

382

2 394

Grecja

Węgry

Irlandia

166

Włochy

596

468

493

501

509

425

2 992

Łotwa

Litwa

Luksemburg

108

Holandia

187

Polska

106

163

161

108

106

730

Portugalia

186

Rumunia

Słowacja

143

Słowenia

Hiszpania

148

140

207

202

240

219

1 156

Szwecja

242

173

642

Wlk. Brytania

443

488

1 250

659

732

750

4 322

Total EU27

2 754

2 141

3 561

2 889

2 978

3 054

17 377

Islandia

Norwegia

177

183

626

Szwajcaria

230

Razem

2 956

2 258

3 655

2 991

3 214

3 182

18 256

40 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

FOT. daimler

Autobusy i autokary powyżej 3,5 t

transport Grupa

Marka

III

całość

udział w proc.

Autobusy i autokary powyżej 3,5 t DAF

DAF

326

1,8%

DAIMLER

MERCEDES inne Razem

588 203 791

406 87 493

644 178 822

589 260 849

626 189 815

555 170 725

3 408 1 087 4 495

18,7% 6,0% 24,6%

FIAT

189

1,0%

FORD

150

196

616

220

409

387

1 978

10,8%

inne

0,2%

IVECO

657

466

556

561

598

628

3 466

19,0%

JAPAN

inne

0,1%

MAN

MAN inne Total

212 14 226

213 16 229

231 41 272

199 28 227

220 23 243

256 24 280

1 331 146 1 477

7,3% 0,8% 8,1%

PSA

CITROEN PEUGEOT Total

2 4 6

5 7 12

1 6 7

4 2 6

4 8 12

7 6 13

23 33 56

0,1% 0,2% 0,3%

RENAULT

336

1,8%

SCANIA

158

117

160

178

773

4,2%

VOLKSWAGEN

149

0,8%

VOLVO TRUCKS

VOLVO

222

140

356

225

251

222

1 416

7,8%

inne

631

529

649

637

520

587

3 553

19,5%

TOTAL

2 956

2 258

3 655

2 991

3 214

3 182

18 256

Czechy gdzie wzrost wyniósł 14,2 proc (z 338 w 2011 do 386 w 2012). Poważne spadki zanotowano za to na Łotwie – 69 proc. (największy spadek w całej Europie i na Węgrzech – 65,1 proc.)Jednak w liczbach bezwzględnych nie miały one decydującego znaczenia. W Polsce lepiej Jeśli chodzi o nasz kraj to wzrost wyniósł zaledwie 6,1 proc. choć po ostatnich spadkach to i tak sporo. Ten może nie imponujący pod względem procentowym wzrost w Polsce miał jednak duży wpływ na wyniki naszej części Europy. W liczbach bezwzględnych było to 730 pojazdów w pierwszej połowie 2012 roku do 688 w 2011 Na ten dodatni wynik miało wpływ kilka elementów. Jednym z nich była realizacja zamówień na nowe pojazdy dla niektórych miast. Jeśli chodzi o segment autobusów turystycznych i rejsowych to wyniki, po raz kolejny podbił polski bus.com oraz wprowadzenie do floty nowych pojazdów przez firmy Raf Trans i Sindbad (co miało związek z Euro 2012). Jednak

efekt Euro, który niewątpliwie poprawił liczby już minął, czego dowodem jest słaby wynik w czerwcu, a więc po zrealizowaniu zamówień związanych z tą imprezą. W tym miesiącu nastąpił spadek z 137 nowych pojazdów w czerwcu 2011 do 106 w tym roku. Było to więc o 22,6 proc. mniej. Mercedes górą Jeśli chodzi o modele autokarów liderem jest tu grupa Daimler. Autobusy należące do tego producenta (przede wszystkim

Mercedes) stanowiły 24,6 proc. wszystkich nowych pojazdów zarejestrowanych w pierwszym półroczu. Na drugim miejscu znalazło się Iveco (19 proc). Na trzecim zaś Ford (10 proc.). W liczbach bezwzględnych było to 4495 pojazdów Daimlera, 3466 Iveco, zaś Forda 1798. Dane są optymistyczne, jednak zdaniem specjalistów jest to raczej chwilowy wzrost niż zmiana trendu. Podobnie jak w innych dziedzinach gospodarki na pewno będą spore różnice na poszczególnych rynkach.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 41

prezentacje

Nowości na stokach

u bliższych i dalszych sąsiadów

Oferta narciarska w całej Europie jest coraz bogatsza. Rozbudowywane są nie tylko już istniejące ośrodki, ale również powstają całkiem nowe. Paradoksalnie „ciężkie czasy” wymagają jeszcze lepszej oferty, by na tym trudnym rynku zyskać uznanie narciarzy.

Zbigniew Adamów-bielkowicz

olscy turyści od dawna przestali być ciekawostką w ośrodkach narciarskich. Obecnie w wielu z nich są pożądaną i ważną grupą klientów. Z czasem stali się również grupą oczekującą usług na odpowiednim poziomie. Z powodu konkurencji zarówno pomiędzy różnymi krajami jak i wręcz regionami, czy poszczególnymi ośrodkami, muszą one oferować coraz wyższy standard usług. Z tego powodu pomimo kryzysu wiele ośrodków inwestuje zarówno bezpośrednio w infrastrukturę jak i dodatkowe usługi.

Słowacja

Słowacja od dawna ściąga wielu polskich narciarzy. Nasi południowi sąsiedzi oferują liczne ośrodki narciarskie z nowoczesną infrastrukturą i co ważne z ofertą apres-ski. Nie-

wielka odległość, atrakcyjne ceny i co nie bez znaczenia mała bariera językowa powodują, że słowackie góry cieszą się nieustającą popularnością wśród polskich narciarzy. Dodatkowym atutem, poza niewielką odległością, jest bezpośrednie połączenie lotnicze z Gdańska i Warszawy do Popradu, dzięki któremu z tych miast w Tatrach słowackich można znaleźć się szybciej niż w ich polskiej części. Chopok Chopok północ (sever) i południe (juh) zostaną połączone nowoczesnymi kolejkami linowymi. Budowa rozpoczęła się pełną parą i już w najbliższym sezonie zimowym 2012/2013 będzie można skorzystać z nowej infrastruktury. Na północnym i południowym stoku szczytu Chopok powstaną trzy luksusowe kolejki linowe, nowy system naśnieżania aż po sam szczyt Chopoku, zostanie przeprowadzony remont popularnego hotelu Grand, a w Aquparku Tatralandia zostanie otwarNasi południowi ty kryty Tropikalny Raj. sąsiedzi oferują Kończy się wieloletnie liczne ośrodki naroczekiwanie na kolej liciarskie z nowonową łączącą dwie stroczesną infrastrukturą ny Chopoka. Najbliższej i co ważne z ofertą zimy spełni się wreszcie apres-ski. Niewielka marzenie wielu narciaodległość, atrakcyjne rzy i turystów. Kolejka ceny i co nie bez znakabinowa Funitel, która czenia mała bariera zabierze gości na Chopok językowa powodują, od strony północnej, zoże słowackie góry stała wykonana w jednej cieszą się nieustającą z najnowocześniejszych popularnością wśród technologii na świecie polskich narciarzy.  i pozwala na transport nawet przy wietrze o sile do 120 km/h (huragan). Re-

42 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

FOT. SLOVAKIA TRAVEL

prezentacje linowej zostanie zakończona w 2013 roku ponieważ zaplanowana jest w dwóch etapach. Kolejka linowa może zostać uruchomiona już w sezonie zimowym 2012/2013 po zrealizowaniu I etapu budowy. Konstrukcja umożliwia pracę nawet przy wietrze o prędkości do 90 km/h. Budowa kolejki linowej planowana jest w 2 etapach: I etap w 2012 roku – uruchomienie kolejki linowej, II etap w roku 2013 – dokończenie budowy dolnej i górnej stacji kolejki linowej.

alizacja projektu została podzielona na 2 lata. W pierwszym roku zaplanowane są prace naziemne przy dolnej budowie, budowa obiektów dolnej stacji na Priehybie, górnej stacji na Chopoku, fundamenty dla podpór kolei na trasie, sieci inżynieryjne oraz demontaż pierwotnych stacji starych kolejek na szczycie Chopoka. W drugim roku zaplanowano prace przy konstrukcjach nadziemnych oraz instalację technologii kolejki. Dzięki inwestycji przepustowość ośrodka osiągnie 30000 osób/godz. i będzie największą na Słowacji. Nazwa: Priehyba – Chopok, System kolei linowych z 24–osobowymi kabinami. Przepustowość: 2480 osób na godz. Czas jazdy: 6,5 min. Szybkość: 7 m/s Przewyższenie: 655 m Długość: 2130 m Dolna stacja: 1348 m n.p.m. Górna stacja: 2003 m n.p.m. Investor: Tatry mountain resorts, a.s. Planowane uruchomienie kolejki: zima 2012/2013. W górnej stacji Funitel na Chopoku w przyszłości powstanie nowoczesna restauracja panoramiczna z tarasem słonecznym na dachu (odrestaurowana ROTUNDA). Będzie się tam również znajdować górna stacja kolejki kabinowej z Kosodreviny na Chopok. W ramach kompleksowego połączenia północnego i południowego stoku Chopoka przewidziano również inwestycję w 15-osobową kolejkę kabinową na trasie Kosodrevina-Chopok. Budowa kolejki

Nazwa: Kosodrevina-Chopok (15-osobowa kolejka kabinowa – gondola) Przepustowość: 1488-2800 osób na godz. Czas jazdy: 5,44 min. Szybkość: 6 m/s Przewyższenie: 515,75 m Długość: 1432 m Dolna stacja: 1487 m n.p.m. Górna stacja: 2003 m n.p.m. Investor: Tatry mountain resorts, a.s. Planowane uruchomienie kolejki: zima 2012/2013. Twinliner Chopok Północ (Sever) Kolejną super nowością w ośrodku narciarskim Jasna – Chopok Niskie Tatry na Słowacji będzie kolejka linowa Twinliner stanowiąca część połączenia w kierunku północ-południe. Kolejka naziemna – pochyła winda – do przewozu osób zapewni transport narciarzom, snowboardzistom i turystom pieszym z Bielej Púte (Kolieska) na Priehybę do dolnej stacji kolejki Funitel, umożliwiając przesiadkę i wjazd na Chopok. Po trasie będzie kursować jeden wagon mieszczący 50 osób. Wagon będzie poruszał się po szynach za pomocą liny. Na trasie będzie się znajdować 26 podpór. Górna Stacja Twinlinera zostanie połączona z dolną stacją kolejki Funitel. Nazwa kolejki: Biela Púť-Priehyba Przepustowość: 300 osób/godz. Czas jazdy: 4,1 min. Prędkość: 2 m/s Przewyższenie: 124 m Długość: 346 m Dolna stacja: 1218 m n.p.m. Górna tacja: 1342 m n.p.m. Inwestor: Tatry mountain resorts, a.s. Oddanie do użytku: zima 2012/2013. Całkowity koszt inwestycji do infrastruktury narciarskiej w ośrodku Jasna – Chopok Niskie Tatry wyniesie w tym roku około 45 milionów euro.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 43

prezentacje

Lodowiec Pitztal W październiku 2012 r ośrodek narciarski na lodowcu Pitztal wybogaci się o nową kolejkę gondolową. Będzie to najwyżej położona kolej linowa w Austrii. Wildspitzbahn to jednolinowa kolejka z 61 gondolami, która zawiezie gości do krainy wiecznego lodu, na wysokość 3440 metrów. U celu podróży, wraz z początkiem sezonu ruszy także kawiarnia „Café 3.440“, z wolnowiszącym tarasem. Nowa kolejka i Café „3.440“ to dla Pitztaler Gletscherbahn największa inwestycja ostatnich lat. Jej wartość wyniosła 20 milionów euro. Gondolki wyprodukowane przez firmę Doppelmayr zabierają na pokład 8 osób, goście siedzą na wygodnych, podgrzewanych kanapach. Wildspitzbahn gości zabiera z dolnej stacji kolejki położonej na wysokości 2840 metrów i wwozi ich aż na mierzący 3440 metrów Hinteren Brunnenkogel. Dwukilometrowa trasa i 600-metrowa różnica wysokości pokonywana jest w zaledwie 5 minut i 40 sekund. Do gondoli wejść można z nartami

44 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Stubai Praca wre także na lodowcu w Stubai, gdzie powstają 2 nowe wyciągi. 4-osobowy wyciąg krzesełkowy Rotadl od nowego sezonu zostanie zastąpiony nowym – 8-osobowym. Dzięki temu w godzinę przewiezie on 3000 osób. Wyciąg wyposażony będzie w osłonę przeciwwiatrową i podgrzewane siedzenia, co zapewni więcej komfortu narciarzom. Dotychczasowy wyciąg zostanie przeniesiony do Daunjoch, dzięki czemu region wzbogaci się o kolejną czarną trasę. Trasa o długości 3,2 km i nachyleniu dochodzącycm do 57 stopni stanie się jedną z najbardziej wymagających w całym regionie. Otwarcie zaplanowano na koniec listopada. W projekt zainwestowano łącznie 12 mln euro. Alpbachtal i Wildschönau Regiony narciarskie Alpbachtal i Wildschönau połączą się od nowego sezonu w jeden duży obszar. Dla gości zostanie otwartych wtedy 145 km narciarskich tras. Nowa kolejka, łącząca oba regiony, przebiegnie przez górę Schatzberg. Dzięki fuzji, nowo powstały obszar należeć będzie do 10 największych tego typu w Austrii. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 13,5 mln euro. Co ciekawe połączenie obu regionów nie wywindowało znacznie cen. Jednodniowy skipass w szczycie sezonu to koszt 39 euro. Za cały tydzień jazdy zapłacić trzeba 197 euro. Markus Ko-

FOT. Tourismusverband Pitztal

Austria

Austria jest najbliższym Polsce krajem alpejskim i z tego powodu to w tym kraju nasi turyści „uczyli się” korzystania z profesjonalnych ośrodków i usług narciarskich. Do dziś jest to jeden z najchętniej wybieranych przez Polaków kierunków narciarskich. Duży wpływ na to, poza niewątpliwie wysokim poziomem usług, mają możliwości dostania się do tego alpejskiego kraju. Dobra sieć dróg w krajach tranzytowych jak i samej Austrii powoduje, że dużym powodzeniem cieszą się imprezy z dojazdem własnym.

bądź snowboardem, co stanowi nie lada ułatwienie przy wsiadaniu i wysiadaniu. „Pojęcia takie jak czas oczekiwania i miejsca stojące, w październiku przejdą do historii. Nowa kolej przewiezie 2185 osób na godzinę, co dwukrotnie zwiększy przepustowość” – mówi Stefan Richter, szef marketingu Pitztaler Gletscherbahn. Otoczona szklanym frontem Café „3.440“ zapewnia na 140 m2 116 miejsc siedzących, kawowe specjały, wypieki z własnej piekarni i liczne przekąski. Kolejnych 50 miejsc znajduje się na podwieszanym tarasie. Nowa kolej oraz kawiarnia Café „3.440“ uważane są za najbardziej pracochłonny projekt budowlany Pitztaler Gletscherbahn.

prezentacje fler, dyrektor zarządzający Alpbachtal Seeland Tourismus nie ukrywa radości ze sfinalizowania projektu: „Ponad 10 lat walczyliśmy o połączenie obu regionów. Szansa połączenia dwóch tak atrakcyjnych dla narciarzy miejsc nie zdarza się codziennie. Dlatego też robilismy wszystko co w naszej mocy, aby wykorzystać tę możliwość”.

FOT. CZECH TOURISM

145 km tras w tym: 32 km niebieskich, 78 km czerwonych,18 km czarnych, 17 km nartostrad. 47 wyciągów w tym: 7 gondolowcyh, 8 krzesełkowych, 31 orczykowych, 1 taśmowy Dodatkowo: 24 schroniska, 3 snowparki Region Salzburg Potężne kwoty w rozbudowę wyciągów i kolei linowych inwestowane są w Salzburgu. W tym roku wartość wszystkich inwestycji wyniosła 90 mln euro, z czego większość przeznaczono na koleje linowe. 30 mln pochłonęły sztuczne jeziora i sprzęt do naśnieżania. 10 mln euro przeznaczono na sprzęt techniczny do serwisowania tras. Inwestorzy z Salzburga aż 50 mln euro przeznaczyli na rozbudowę i renowację istniejących wyciągów. Przykładem powyższych inwestycji jest Skizirkus Saalbach Hinterglemm/Leogang (Pinzgau). Na nowy zbiornik wodny przeznaczono tam aż 9 mln euro. W lipcu 2012 roku po latach starań rozpoczęto budowę kolei linowej w Wagrein (Pongau). Jesienią 2013 roku połączy ona dwa szczyty znajdujące się w miejscowości. Wartość inwestycji to 14 mln euro. Każdy z dwóch wahadłowo kursujących wagonów G-Link-Bahn zabierze na pokład 130 osób. 2-kilometrowa trasa pokonywana będzie w zaledwie 6 minut. W ciągu godziny nad doliną przejechać może około 1300 osób. Pasażerowie wraz z wagonami to obciążenie rzędu 550 ton. W związku z tym fundamenty położono w wielu miejscach w 16-metrowych skalnych odwiertach. Inwestycja ma na celu przede wszystkim zwiększenie frekwencji na stokach i dołączenie do najważniejszych graczy w branży. Poza znaczącym ułatwieniem komunikacyjnym (między szczytami nie trzeba będzie już kursować autobusem), kolej zapewnia także fantastyczne widoki. Jak podkreśla przedstawiciel głównego inwestora, zamysłem nie była kolej sama w sobie, ale połączenie między szczytami Grießenkareck i Grafenberg dla wypoczywających w mieście narciarzy.

Czechy

Czeskie ośrodki przyciągają przede wszystkim narciarzy z zachodniej i południowo-zachodniej części kraju. Tu również duże znaczenie ma możliwośc szybkiego dotarcia na miejsce.

Góry Orlickie Nowo otwarty ośrodek Skipark Červená Voda oferuje m.in. najdłuższą trasę zjazdową w Górach Orlickich. Ośrodek Říčky v Orlických horách posiada najnowocześniejszy i w pełni zautomatyzowany system sztucznego zaśnieżania wszystkich stoków. Podobnie jak w innych krajach czeskie ośrodki poprawiają swoją ofertę inwestując zarówno w infrastrukturę, jak i oferując nowe usługi. Karkonosze Ośrodki Herlíkovice i Bubkom: nowoczesny O2 Extra park dla dzieci i Snow Fun Park, tor slalomowy z pomiarem czasu. Ośrodek Mladé Buky: całoroczny tor saneczkowy, o długości ponad 1 km, Baldapark z ruchomym chodnikiem i sobotnim programem dla dzieci. Ośrodek Šachty, Vysoké nad Jizerou: nowoczesny O2 Extra park dla dzieci. Ośrodek Szpindlerowy Młyn: parki dziecięce z ruchomym chodnikiem, nowo poszerzone trasy narciarskie.

Czeskie ośrodki przyciągają coraz więcej polskich narciaży. Duże znaczenie ma bliskość granicy. Ośrodek Velká Úpa: całorocznie kolejka krzesełkowa na Portasove boudy. Ośrodek Mala Upa: nowy SKiMU Bar bezpośrednio na nartostradzie Pomezky SKiMU Vertical (pomiar położenia nad poziomem morza), stok z trasą slalomową (stały pomiar czasu). Góry Izerskie Ośrodek Bedřichov: nowy bezdotykowy system obsługi, 1 karnet ważny na Bedřichově, Severáku i Tanvaldském Špičáku. Ośrodek Severák: pomiar trasy slalomowej, nowa restauracja w Arnice, skibus pomiędzy ośrodkami narciarskimi, Tanvaldský Špičák, Severák i Bedřichov. Ośrodek Tanvaldský Špičák: nowe zaplecze w Tanvaldský Špičák II, przedłużenie wyciągu narciarskiego dla dzieci, poszerzenie dojazdu do Kotvy i do Zalomenego, skibus pomiędzy ośrodkami narciarskimi Tanvaldský, Špičák, Severák i Bedřichov Jesioniki.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 45

e-turystyka

Dla kogo rezerwacje

on-line?

Ostatnie bankructwa podkopały zaufanie części klientów do biur podróży. Rośnie grupa zniechęconych, którzy chcą sami sobie organizować wyjazdy. Kto w tej chwili jest głównym klientem GDSów? Czy GDS-y będą rozwijały się w stronę bezpośredniego dotarcia do konsumenta? opr. redakcja

46 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

Bankructwa touroperatorów mają znikomy wpływ na zwiększenie sprzedaży usług oferowanych przez globalne systemy. Nawet jeżeli w ostatnim czasie pojawia się grupa klientów, która zrezygnowała ze zorganizowanej formy wypoczynku na rzecz samodzielnej organizacji wyjazdu i w związku z tym nieżalenie kupią np. bilet lotniczy to efekt ten jest w zasadzie niedostrzegalny ze względu na stosunkowo małą liczebność tej grupy (oczywiście w porównaniu do pozostałych klientów segmentu podróży „not leisure”) oraz wysoką sezonowość tego zjawiska. Podsumowując – brak własnych narzędzi sprzedaży do klienta indywidualnego, sezonowość zjawiska oraz jego stosunkowo niska siła – pozwa-

lają przypuszczać, iż z ekonomicznego punktu widzenia wejście systemów GDS na rynek B2C wydaje się być mało prawdopodobne. Artur Szuler Dział Sprzedaży i Marketingu TravelTECH Sp. z o.o.

statnie miesiące, obfitujące w bankructwa touroperatorów, przyczyniły się do spadku zaufania do biur podróży. Zawirowania te nie wpłynęły jednak na wykorzystanie systemów globalnej dystrybucji. Agenci, zarówno sprzedający swoje usługi tradycyjne, jak i przez internet są jedną z kluczowych grup użytkowników systemów GDSów. Wśród

FOT. sxc.hu

ic nie wskazuje na to żeby w najbliższym czasie systemy GDS miały rozszerzyć spektrum swoich usług o sprzedaż bezpośrednią do klienta indywidualnego. Należy pamiętać iż GDSy to przede wszystkim firmy technologiczne – ich oferta jest skierowana waśnie do linii i biur podróży – nie do końcowego klienta kupującego bilet lotniczy czy nocleg w hotelu. Systemy GDS nie dysponują odpowiednimi narzędziami umożliwiającymi sprzedaż bezpośrednią do klienta zdając się w tym zakresie na firmy zewnętrzne. Taka działalność, byłaby tworzeniem niepotrzebnej, wewnętrznej konkurencji w stosunku do najważniejszej grupy własnych klientów jakimi są biura podróży.

e-turystyka pozostałych warto wymienić przede wszystkim linie lotnicze – ponad 120 linii lotniczych na świecie korzysta z rozwiązania Amadeus Altea jako własnego systemu rezerwacyjnego, a także hotele (ok. 110 000 obiektów hotelowych) czy wypożyczalnie samochodów oraz firmy ubezpieczeniowe. Coraz częściej również przewoźnicy kolejowi, promowi czy armatorzy statków chcą, aby ich oferta była dostępna w globalnych systemach dystrybucji. Stąd od niedawna w Polsce oferujemy agentom możliwość sprzedawania produktu kolejowego Deutsche Bahn przez system Amadeus, a w skali globalnej o nowym trendzie świadczy niedawno podpisana umowa z Trenitalią. Jako firma Amadeus uważamy, że GDS-y nie będą rozwijały się w stronę bezpośredniego dotarcia do konsumenta. Dla nas liczy się umożliwianie liniom lotniczym, biurom podróży, hotelom, wypożyczalniom samochodów i innym podmiotom branży turystycznej prowadzenia jak najbardziej efektywnego i rentownego biznesu poprzez dostarczenie im niezawodnej technologii do realizacji procesów rezerwacji. Potrzebują oni innowacyjnych i kompleksowych narzędzi do wzmocnienia swojej pozycji na konkurencyjnym i dynamicznym rynku, a naszym zadaniem jest ich w tym wspomóc poprzez oferowanie bogatego kontentu, innowacyjnych pod względem funkcjonalności produktów oraz wsparcia merytorycznego i technicznego udzielanego przez wykwalifikowanych ekspertów naszej firmy. Jeżeli mielibyśmy zacząć dostarczać GDS klientom końcowym, wówczas automatycznie stalibyśmy się konkurencją dla naszych partnerów z branży, a nie jest to naszym celem. Ogólnie ujmując, GDS-y są rozwiązaniami typu B2B dedykowanymi dla szerokiego grona przedsiębiorstw funkcjonujących w branży turystycznej. A ze względu na to, że są one systemami otwarty-

mi, będą cały czas ewoluować w kierunku dopasowania się do indywidualnych potrzeb nabywców końcowych. Iwona Białobrzycka, Zastępca Dyrektora Generalnego Amadeus Polska

abre jest firmą technologiczną, która zapewnia rozwiązania dla branży turystycznej. Naszymi klientami są biura podróży, korporacje, linie lotnicze, hotele, firmy wynajmu samochodów, przewoźnicy kolejowi, firmy oferujące rejsy wycieczkowe oraz touroperatorzy. Tak więc mamy ogromne spektrum klientów i to od wielu lat. Nasza technologia napędza branżę turystyczną 24 godziny na dobę zapewniając ponad miliardowi ludzi na świecie dostęp do możliwości planowania, rezerwowania i podróży do wybranych przez nich destynacji. Poprzez nasze rozwiązania kształtujemy i modernizujemy branżę, pionierskie biura podróży online, korporacyjne narzędzia do planowania podróży służbowych i kontroli kosztów, czy też wirtualne plany podróży i mobilne aplikacje. Sabre Hol-

System – PMS) jest używany przez ponad 18 tys. hoteli na świecie. Każdego roku inwestujemy setki milionów euro w badania i rozwój technologii, która pomaga naszym klientom odnosić sukcesy w biznesie. Nasza marka Travelocity była pierwszym biurem podróży online na świecie, działa od 1996 roku, a do tego portfela dodaliśmy także lastminute.com w Europie oraz Zuji w Azji. W tym miesiącu dokładnie 7 września, do wirtualnego sklepu App Store trafiła nasza najnowsza aplikacja umożliwiająca konsumentom w USA rezerwowanie hoteli last minute w pobliżu miejsca, w którym się znajdują. Już dzisiaj docieramy bezpośrednio do konsumentów poprzez naszą technologię i aplikacje, które budujemy dla naszych klientów. Przykładem takiej aplikacji może być Trip Case, instalowany przez konsumentów na ich urządzeniach mobilnych takich jak telefony i tablety. Daje on większą niezależność w planowaniu i zarządzaniu podróżami. Rezerwacje założone w biurze podróży, trafiają do aplikacji konsumenta, który może sprawdzić inne, podobne opcje za pomocą aplikacji Trip Case zainstalowa-

Naszymi klientami są biura podróży, korporacje, linie lotnicze, hotele, firmy wynajmu samochodów, przewoźnicy kolejowi, firmy oferujące rejsy wycieczkowe oraz touroperatorzy. ding posiada w swoim portfolio największy system rezerwacyjny na świecie pod względem udziału w rynku globalnym, jesteśmy największym dostawcą rozwiązań SAS w branży dla linii lotniczych i hoteli. Nasze oprogramowanie do rezerwacji pasażerskich, planowania i zarządzania przelotami jest używane przez ponad 300 linii i ponad 100 portów lotniczych na świecie. Hotelowy system rezerwacyjny i system do zarządzania hotelami (Property Management

nej np. na jego smartfonie. Dzięki temu konsument czuje się lepiej poinformowany, a co za tym idzie bardziej usatysfakcjonowany obsługą swojego biura podróży. Naszym celem jest oddanie w ręce naszych klientów narzędzi, które pomogą im w sprzedaży ich usług, a konsumentom dadzą poczucie doinformowania i bezpieczeństwa w każdym momencie ich podróży. Dorota Cichańska Country Manager Sabre Polska R

hotele i spa

Nowoczesne

konferencje w zabytkach

Rynek organizacji konferencji jest niezwykle atrakcyjny, jednak jest to również rynek o bardzo silnej konkurencji. W tej chwili w Polsce jest już sporo obiektów mogących zaoferować atrakcyjną infrastrukturę umożliwiającą zorganizowanie profesjonalnej konferencji. Coraz trudniej więc zachęcić klienta do skorzystania z konkretnego obiektu.

ardzo mocnym atutem jest w takiej sytuacji zaoferowanie miejsca, które będzie posiadało wystrój i co najważniejsze atmosferę, jakiej nie ma gdzie indziej. A gdzie można znaleźć bardziej niepowtarzalny klimat niż w obiektach historycznych? Na skutek burz dziejowych nie ma w naszym kraju oszałamiającej liczby zamków, czy pałaców. Nic więc dziwnego, że są one chronione przez dość restrykcyjne przepisy. Tymczasem klienci nawet w imię atmosfery nie zrezygnują z obowiązujących dziś standardów i niezbędnych usług dodatkowych. Z tego powodu pogodzenie tych dwóch elementów nie jest łatwe. Jak to zrobić zapytaliśmy przedstawicieli obiektów, w których to się udało i które z powodzeniem funkcjonują w zabytkowych obiektach.

Grupa Hoteli WAM Większość obiektów zabytkowych posiada swoją specyfikę. Organizowanie szkoleń, konferencji i innych spotkań biznesowych może podlegać pewnym ograniczeniom prawnym wynikających głównie z ustawy o ochronie zabytków. Z drugiej strony takie obiekty posiadają niezwykłe walory historyczne, które mają ogromną wartość dla organizatorów tego typu spotkań. Sprawa adaptacji budowli zabytkowych do funkcji hotelowych i konferencyjnych jest skomplikowana. Użytkowanie, konserwacja i remonty podlegają specjalnym wymogom ustawy o ochronie zabytków. W sprawach międzynarodowych standardów ochrony i odnowy zabytków zaleca się ciągłe użytkowanie obiektu – sprzyja to jego zachowaniu i konserwacji. Nie powinno się ono wiązać ze znaczącymi zmianami układu i wystroju budowli. Istnieje wiele czynników mogących utrudnić inwestycje w obiekty

48 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

zabytkowe i tworzenie w nich bazy hotelowo-konferencyjnej. Są to: zła lokalizacja, zły stan techniczny obiektu, bardzo wysokie koszty konserwacji i remontów, ograniczenia prawne wynikające z ustawy o ochronie zabytków. Przy organizacji imprez na zamkach można spotkać się z ograniczeniami ilości osób, głośności, rodzaju odtwarzanej muzyki lub wprowadzania cateringu. Często Zamek Czocha, stanowi ciekawą alternatywę. Pozwala na organizację imprez z dala od zgiełku miasta

FOT. grupa hoteli wam

opr. redakcja

hotele i spa zabytkowym podnosi prestiż takiej imprezy. Wyjątkowe stylizacje, nietypowe wnętrza i unikalna architektura podnoszą walory estetyczne i psychologiczne uczestników tego typu spotkań.

FOT. hotel zamek ryn

Jarosław Hodura zarząd grupy WAM Sp. z o.o.

mamy do czynienia z długim czasem oczekiwania na zgodę na organizację imprez. Innym problemem może okazać się brak jednolitej bazy noclegowej. Mogą to być pomieszczenia, które nie posiadają odpowiedniego zaplecza do przyjmowania większej ilości grup. Bardzo ważna jest kwestia zachowania stylu każdego zamku, który jest przekształcany w centrum konferencyjno-hotelowe. Chodzi o ścisłą współpracę z konserwatorem zabytków (wyposażenie sal w odpowiedni sprzęt np. klimatyzacja). Taki nadzór ogranicza zmiany na zewnętrz budynku a nie wewnątrz. Adaptacja pod potrzeby hotelowe i konferencyjne wnętrz nie jest wielkim problemem. Wiele innych zabytkowych budowli ma np. baseny, gabinety masażu w piwnicach. Grupa Hoteli WAM Sp. z o.o. posiada 17 hoteli na terenie całej Polski, 3 z nich zaliczane są do obiektów zabytkowych są to: Zamek Czocha położony w miejscowości Sucha koło Leśnej na Dolnym Śląsku, Hotel Royal w Krakowie i Hotel Reymont w Łodzi. Sale konferencyjne w tych obiektach muszą spełniać pewne wymagania. W pierwszej kolejności jest to wymóg odpowiedniej przestrzeni (wszystkie przepisy BHP i PPOŻ), odpowiednia ilość miejsc siedzących – krzeseł, oświetlenie, bezprzewodowy internet, nagłośnienie i inne niezbędne narzędzia do prowadzenia konferencji oraz spotkań biznesowych (projektory multimedialne, ekrany, flipcharty). Spośród wymienionych należy wyróżnić Zamek Czocha, który stanowi ciekawą alternatywę dla branży biznesowej. Położenie obiektu pozwala na organizację imprez z dala od zgiełku wielkiego miasta, w atrakcyjnej lokalizacji nad Zalewem Leśniańskim. Zrealizować tu można m.in. programy oparte na kulturze i historii rycerskiej (nocne zwiedzanie Zamku i sali Tortur, pokazy walk rycerskich czy średniowiecznych tańców) oraz gry i zabawy fabularyzowane nawiązujące tematyką do filmów, w których Czocha grała główne role: Poszukiwanie skarbu generała, Śladami tajemnicy twierdzy szyfrów. W ofercie Zamku znajduje się także organizacja prawdziwej uczty średniowiecznej na Werandzie Rycerskiej w towarzystwie Bractwa Rycerskiego działającego przy Zamku. Tereny leśne wokół obiektu są idealnym miejscem na zorganizowanie manewrów wojskowych pod wodzą dowódcy – instruktora zadań. Zorganizowanie szkolenia bądź konferencji w obiekcie

Hotel Zamek Ryn Hotel ZAMEK RYN to miejsce szczególne, usługi hotelowe i konferencyjne świadczone są bowiem w XIV-wiecznym krzyżackim zamku, który został zrewitalizowany zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi. Cechą, która wyróżnia Zamek Ryn spośród innych obiektów, jest niezwykle stylowy wystrój wszystkich pomieszczeń, dostępnych dla gości. Oprócz pokoi i apartamentów mowa tu także o gotyckiej Restau-

Cechą, która wyróżnia Zamek Ryn jest stylowy wystrój pomieszczeń

racji Refektarz, salach konferencyjno-bankietowych o historycznej nazwie Kapitularze, a także jedynym w swoim rodzaju Centrum Rekreacyjnym, urządzonym w zamkowych podziemiach. Najbardziej reprezentacyjną salą, jaką Zamek posiada, jest z całą pewnością zadaszony Dziedziniec – miejsce koncertów, spotkań, prezentacji i uroczystych bankietów. Przygotowanie wnętrz, a zwłaszcza wykonanie zadaszenia Dziedzińca, musiało być konsultowane z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków i na szczęście, pomimo pewnych obiekcji, udało się go przekonać do zaakceptowania zamierzonych projektów. Z naszego punktu widzenia posiadanie tak efektownej sali, spełniającej przeróżne funkcje (możliwość przeprowadzenia konferencji, spektakli, koncertów, bankietów dla kilkusetosobowych grup i in-

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 49

hotele i spa nych uroczystości – przez cały rok) to jednej z najważniejszych atutów naszego hotelu, podobnie jak budowa kompleksu sal konferencyjnych w podziemiach (musiało się to odbyć za zgodą odpowiednich urzędów). Barbara Pawliczuk dyrektor marketingu i sprzedaży Hotel ZAMEK RYN

Daniela Stier zarząd Hotelu Zamek Lubliniec

Zamek Lubliniec w momencie zakupu był bardzo zdewastowany .

FOT. hotel zamek lubliniec

Hotel Zamek Lubliniec Najkrócej mówiąc sprawa nie jest prosta, ale nie jest niemożliwa. Wpisanie obiektu do rejestru zabytków nakłada na właściciela wiele obowiązków i ograniczeń, które wynikają z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003 (Dziennik Ustaw nr 162, poz 1568). Oznacza to, że przeprowadzanie prac budowlanych czy remontowych oraz wszelkich zmian chociażby w zagospodarowaniu terenu wymagają zgody i nadzoru konserwatora zabytków. Dlatego początkowa praca projektanta z konserwatorem polega na stałym wypracowywaniu kompromisów, które później znajdą odzwierciedlenie w projekcie. To konserwator ostatecznie zdecyduje, jakie zmiany możemy przeprowadzić. I należy pamiętać, że nie na wszystkie pomysły inwestora się zgodzi. Odwzorowany wygląd obiektu to chyba najważniejszy dla konserwatora cel takiej inwestycji. To z kolei związane jest odwoływaniem się do pierwotnych szkiców, dokumentów albo nawet rycin. Najważniejsze w pracy nad obiektem zabytkowym jest realizowanie programu konserwatorskiego. Wykorzystujemy do remontu specjalne materiały budowlano-renowacyjne, pracujemy ze specjalistycznymi firmami. Elementy zabytkowe (elewacje, pilastry, rzeźbienia, okna, drzwi, a nawet dach) odtwarzane są dokładnie wg wzorców konserwatora. Każde odstępstwo od szkicu może

oznaczać powtarzanie prac budowlanych, co niestety nierzadko się zdarza. Zwykle niemożliwe jest przestawienie ścian nośnych, ale w niektórych przypadkach możemy np. wykonać otwory w ścianach lub nieznacznie zmienić ciągi komunikacyjne. Dużym problemem może być zainstalowanie klimatyzacji w sali – nie zawsze konserwator wyraża na to zgodę. Czasami aby obiekt spełniał kryteria obiektu konferencyjnego czy hotelu potrzebne są dobudówki – na przykład klatki schodowej. Paradoksalnie, w moim odczuciu, w lepszej sytuacji znajdują się inwestorzy, którzy nabyli budynek zniszczony lub zdewastowany. Dużo łatwiej z punktu widzenia nadzoru konserwatora jest remontować takie „gołe mury”. Zamek Lubliniec z XIII w. (niegdyś obronna warownia książąt opolskich) w momencie zakupu był bardzo zdewastowany. Składały się na niego same mury i walący się dach. Wewnątrz nie przetrwało nic. Dzięki temu obostrzenia konserwatorskie we wnętrzach nie były tak znaczące jak na zewnątrz.

50 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

szkolenia

Odwiedź największe targi turystyczne w Polsce

24-27.10.2012 Poznań www.tour-salon.pl Rynek Turystyczny wrzesień 2012 51

Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o., ul. Głogowska 14, 60-734 Poznań, tel. +48 61 869 20 89, fax +48 61 869 29 69, e-mail: toursalon@mtp.pl

edukacja

Systemowe zarządzanie

animacją czasu wolnego

Jakiś czas temu, miałem okazję spotkać się z kilkoma dyrektorami hoteli i przedstawicielami biur podróży. Jako, że miałem swój wykład na tej konferencji, pojawiła się okazja by zapytać: „Jaki jest główny cel wprowadzenia animacji czasu wolnego do hotelu?”

zdumiewające, ale spośród licznych odpowiedzi nie padła ta, którą uważam za poprawną. Dyrektorzy hoteli i managerowie biur podróży odpowiadali, że animacja ma służyć gościom, którzy nie wiedzą jak zorganizować sobie czas (zimno), że ma na celu opiekę nad dziećmi (zimno), że ma zwiększyć sprzedaż gadżetów hotelowych (cieplej), czy też sprawić, żeby goście wracali do danego hotelu za rok (bardzo ciepło). Nikt jednak nie wypowiedział na głos jedynego słusznego powodu systemowego wprowadzenia animacji czasu wolnego do hotelu, który brzmi: celem animacji czasu wolnego jest zwiększenie zysków netto hotelu/biura podróży (gorąco!!!).

Po co? Gdyby przyjąć, że animatorzy mają tylko wywołać uśmiech na twarzach dzieci, wywołać miłe wspomnienia z wakacji, sprawić by ludzie tańczyli i bawili się wieczorem to… NIE POLECAM! Szkoda pieniędzy! Jeśli jednak założeniem jest zwiększenie zysków, gdzie różnica między zyskiem w zeszłym roku, a zyskiem w przyszłym jest znacznie bardziej atrakcyjna niż cena wprowadzenia animacji to polecam zdecydowanie! Jeśli ten cel ma być jednak realny to animację trzeba wprowadzać systemowo. I tutaj na sali zapanowała cisza… Widziałem, że dyrektorzy kiwają głowami, że managerowie przytakują i wspierając podbródki na dłoniach spodziewają się puenty. Ja z kolei czekam na jedno odważne pytanie – pytanie, na które odpowiadałem już wielokrotnie za granicą, ale niewiele jeszcze razy w Polsce: Czym jest systemowe zarządzanie animacją czasu wolnego? Otóż to! To jest podstawowe pytanie, a ten artykuł niech będzie próbą odpowiedzi.

52 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

System głupcze! Systemowe zarządzanie animacją czasu wolnego to proces, którego celem jest zwiększenie zysków hotelu/biura podróży poprzez zaproponowanie jego klientom usług wolnoczasowych. Najczęściej na proces ten składa się kilka etapów: 1. Diagnoza – określenie stanu obecnego i perspektyw rozwoju, określenie infrastruktury hotelu i możliwości prowadzenia animacji, rozmowy z osobami decyzyjnymi i badanie „klimatu” danego miejsca. 2. Koncepcja – generowanie pomysłów na animacje w ścisłym oparciu o diagnozę, czyli tworzenie logo, nazwy i ogólnej filozofii klubu animacyjnego dla danego hotelu. Musi się ona wyróżniać spośród innych, spotykanych na rynku lokalnym. 3. Program animacyjny – stworzenie dedykowanego, dostosowanego do infrastruktury i możliwości hotelu programu zajęć, który będzie trafiał bezpośrednio w potrzeby i zainteresowania najważniejszej grupy klientów. 4. Rekrutacja – wybór animatorów do realizacji tego programu, w oparciu o konkretne zapotrzebowanie, profil psychologiczny, wiek, płeć, a nawet wygląd kandydata. Z reguły jest to rekrutacja minimum 3-etapowa (niekiedy nawet 5-cio, by wyeliminować błędne wybory). 5. Szkolenie – przekazanie wiedzy, umiejętności i postaw, które są gwarantem realizacji programu animacyjnego, ale też głównego celu istnienia klubu animacyjnego. Uwaga: także przekazanie kompetencji z zakresu public relations! 6. Wdrożenie – rozpoczęcie działań klubu animacyjnego pod okiem mentora, specjalisty, który na bieżąco korygu-

FOT. Stageman Polska

Jakub B. Bączek

edukacja

Animacja powinna być inwestycją – w marketing, w PR, w lojalność klientów, w rozpoznawalność na rynku lokalnym, w wizerunek, w strategię biznesową a nawet w wydłużenie sezonu. je błędy i szuka optymalnych rozwiązań dla danego hotelu. Mentor jest obecny w trakcie pierwszego tygodnia animacji by dopilnować jego kształtu na kolejne tygodnie. 7. Ewaluacja – ocena i sprawdzenie skuteczności działań, w odniesieniu do celu i postawionych na początku założeń. Także diagnoza problemów, tak zwanych „wąskich gardeł” i szans na dalszy rozwój (zawsze jakieś są). Oczywiście uzbrojeni w wyniki ewaluacji, doświadczenia i obserwacje, jesteśmy gotowi do planowania animacji na kolejny rok i tu proces zaczyna się od nowa, czyli od diagnozy (w każdym kolejnym roku są to już jednak etapy krótsze, mniej kosztowne i czasochłonne, bo bazują na systemie z roku poprzedniego). Animacja zarządzana w ten sposób przynosi korzyści – bardzo konkretne i mierzalne. Trudno zresztą znaleźć jakikolwiek hotel w Hurghadzie, Hammamecie, Alanyii, czy na Majorce, Rodos lub Teneryfie, który by takiego systemu nie prowadził. Jak to u nas… Zdradzę teraz tajemnicę (choć być może dla wielu nie będzie tajemnicą), jak często wprowadzają animacje hotele i biura podróży… Otóż dyrekcja przekazuje taki „prikaz” do działu marketingu, tam tworzone jest ogłoszenie „na animatora” i pojawia się ono na stronie internetowej w dziale „Współpraca” lub tym podobne… Zgłaszają się studenci, którzy chcą dorobić w czasie wakacji i piszą w swoich CV, że kochają dzieci i że byliby super animatorami. Na rozmowie okazuje się, że student jest wesoły, otwarty i komunikatywny, podpisuje się więc z nim umowę, wymyśla na szybko jakiś program (bądź też ściąga się go z internetu) i… sezon się zaczyna. Okazuje się jednak, że nasz wesoły student, a właściwie

w 90 proc. przypadków – studentka, wcale nie jest aż tak komunikatywna jak wyglądało to na rozmowie. Okazuje się, że dzieci na jej zajęciach jest mało, okazuje się też, że w ankietach nie pojawia się ani słowo o jej pracy (no, chyba, że ironicznie). Sezon się kończy, hotel jest „szczuplejszy” o 3 wypłaty i wydatki na mini klub animacyjny, a sprzedaż… Sprzedaż właściwie bez zmian… Było fajnie, „za rok znowu spróbujemy”. Tylko na litość boską – po co?! Animacja nie powinna być kosztem. Animacja powinna być inwestycją – w marketing, w PR, w lojalność klientów, w rozpoznawalność na rynku lokalnym, w wizerunek, w strategię biznesową a nawet w wydłużenie sezonu (tu ukłon w stronę osób, które twierdzą, że animacja w Polsce nie ma sensu bo sezon jest krótki i w dodatku deszczowy). Trzeba jednak wiedzy i doświadczenia, żeby faktycznie czerpać z niej korzyści. Trzeba zaangażowania, obecności i… pasji! Bo nie nazwałbym animatora pracownikiem – to musi być zapaleniec, inaczej nie porwie za sobą turystów. Na koniec, chcę odnieść się do pytania jednego z polityków, związanych mocno z turystyką: czemu daje taką wiedzę „na talerzu” hotelarzom, skoro sam zawodowo zajmuje się systemowym zarządzaniem animacją. Cóż, czuję się trochę jak Magda Gessler – sama ma restauracje, a doradza konkurencji, ale być może (choć tego nie wiem na pewno) jej też leży na sercu jakość polskich usług w porównaniu do standardów zagranicznych. Można to nazwać misją…  Autor jest międzynarodowym ekspert animacji czasu wolnego. Autorem sześciu książek na ten temat, wyróżniony tytułem „Mecenasa Edukacji”.

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 53

analiza

Analiza turystycznych wyborów

internautów w sezonie letnim 2012

Raport TraveliGo.pl

etni szczyt sezonu urlopowego 2012 już za nami. W kategorii najczęściej wybieranych destynacji przez turystów rezerwujących za pośrednictwem portalu TraveliGo.pl w wakacje 2012 zwyciężyła Grecja, tuż za nią uplasował się Egipt. Trzecie miejsce zajęła Turcja, a poza medalową trójką znalazły się Tunezja i Hiszpania. Tak jak w ubiegłym roku, także i teraz najczęściej wyjeżdżaliśmy w parach, jednak budżet przeznaczony na wyjazd nieco wzrósł. – Rok temu najbardziej popularną wakacyjną pulą była kwota między 2 a 4 tysiące złotych, natomiast w tym roku byliśmy skłonni wydać więcej – ponad 34 procent klientów przeznaczyło na swój urlop między 4 a 6 tysięcy złotych – mówi dr Bartosz Roch Nowik, prezes zarządu TraveliGo.pl. Najpopularniejszym krajem egzotycznym okazała się Kenia, Indie i Kuba natomiast rok temu lideItaka

Wezyr

Exim

Sun Fun

Easy Travel

inni

30,72%

10,17%

9,72%

8,29%

6,08%

35,03%

Pięciu najchętniej wybieranych oragnizatorów

 Itaka  Sun Fun

 Wezyr  Exim  Easy Travel  inni organizatorzy

54 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

rem egzotyki była Tajlandia. Zapraszam do zapoznania się z analizą turystycznych wyborów w urlopowym sezonie 2012 roku. Z kim i za ile Ponad 66 proc. zainteresowanych zdecydowało się zabrać drugą osobę na wypoczynek. Opcję 2+1 wybrało ponad 17 procent naszych klientów, natomiast na wakacje rodzinne 2+2 zdecydowało się 9,29 proc. Kolejne miejsca składu osobowego rezerwacji wyglądają następująco: na wyjazd w pojedynkę zdecydowało się 3,94 proc. turystów, natomiast w grupach od 5 osób wyjechało 3 proc. turystów. Średnia cena wyjazdu naszych turystów za granicę wyniosła w tym roku 5 465zł. To wzrost o 538 zł w stosunku do roku poprzedniego. Powyżej 5 465 zł zapłaciło 36 proc. klientów. Znacząco wzrosła również liczba osób skłonna kupić wycieczki o wartości rezerwacji powyżej 10 000 zł z 4,89 proc. do 7,27 proc. Skład najchętniej wybieranych przez klientów biur nie uległ zmianie w stosunku do zeszłego roku, zostawiając daleko w tyle ponad czterdziestu pozostałych organizatorów. Wśród najchętniej wybieranych touroperatorów Itaka utrzymała pozycję lidera z zeszłego roku organizując wyjazd dla ponad 1/4 klientów TraveliGo.pl. Na drugim miejscu uplasował się Wezyr awansując aż z czwartej pozycji. Portal TraveliGo.pl ma w swojej ofercie wyjazdy organizowane przez ponad 40 touroperatorów – stąd tak duży procent udziału w zestawieniu grupy innych organizatorów. Gdzie… W tym roku nasi klienci najchętniej odwiedzali Grecję – z przewagą wypoczynku na greckich wyspach: Rodos, Kreta, Kos i Zakhyntos. Kolejnym najczęściej wybieranym krajem był Egipt. W zestawieniu pojawiła się też Bułgaria, która zastąpiła Tunezję znajdującą się na 4. miejscu w zeszłym roku. Na kierunki egzotyczne klienci znacznie częściej decydują się zimą. Latem liderem destynacji w tym roku została Kenia – to prawie połowa sprzedanych egzotycznych wycieczek w okresie wakacyjnym. Na drugim miejscu ex aequo znalazły się Indie i Kuba. W zeszłym roku numerem jeden była Tajlandia. Klienci chętnie wybierali ten kierunek mimo, że okres letni nie jest sezonem turystycznym w Azji.

analiza

Analiza rynku walut Z końcem sierpnia złotówka była wyceniania w następujących zakresach: EUR: 4,08-4,09; USD: 3,26-3,27; GBP: 5,14-5,17. Sierpień dla polskiej waluty był miesiącem odreagowania po lipcowych znacznych wzrostach kursów.

Paweł Rygielski

ekka korekta na EUR umocniła europejską walutę w stosunku do polskiej złotówki – z poziomu 4,03 zł z początku sierpnia na 4,10 zł pod koniec miesiąca. Na dolarze lipcowe spadki zatrzymały się dwa razy w sierpniu na poziomie 3,25 zł, określając tę cenę jako psychologiczną barierę, której przebicie będzie oznaczało kolejną serię spadków wartości USD do złotówki. Z kolei funt brytyjski w pierwszej dekadzie sierpnia zanotował minimum cenowe na poziomie 5,07 zł. Od tamtej pory kurs stabilizuje się w granicach 5,14-5,17 zł. Pomimo słabych danych makroekonomicznych, pojawiają się pewne sygnały pozwalające twierdzić, że strefa euro powinna poradzić sobie z kryzysem. Jednym z nich jest pogląd, iż spowolnienie gospodarcze na świecie nie będzie znaczące. Dodatkowo wzrastają oczekiwania co do zmian chińskich stóp procentowych oraz zwiększenia płynności na rynkach finansowych. Powraca również wiara, że skuteczne działania podjęte przez banki centralne przyniosą oczekiwany efekt. Powyższe sygnały mogą mieć decydujące znaczenie dla polskiej złotówki, ponieważ inwestorzy widząc poprawę sytuacji gospodarczej, mogą zacząć przenosić środki z rynków wschodzących na bezpieczniejsze rynki rozwinięte. Takie działania mogą przyczynić się do jej krótkoterminowego osłabienia. Dla firm z branży turystycznej może być to okres do weryfikacji stanów walutowych i ewentualnego ich zabezpieczenia przed ryzykiem kursowym. Osoby zainteresowane kupnem bądź sprzedażą danej waluty we wrześniu, powinny zwrócić uwagę na następujące wydarzenia makroekonomiczne w tym miesiącu. 5 września RPP poda informacje dotyczące stopy referencyjnej. Zgodnie z wypowiedzią Marka Belki, prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 28 sierpnia br. w Radiu PiN – „nastawienie RPP uległo zmianie i obecnie w grę wchodzą raczej obniżki niż podwyżki stóp procentowych”. W tym samym wywiadzie Marek Belka zaznaczył, że „Kurs złotego zbliżył się do fundamentów, nie ma powodów do interwencji. Jakiś czas temu, kiedy złoty był znacznie słabszy, wypowiadałem się, że ten bieżący kurs od fundamentalnego odjechał. W tej chwili znów się do niego zbliżył (…). Złoty

jest tam mniej więcej, gdzie powinien być”. Wypowiedź związana ze spadkiem stóp jak również dotycząca kursu złotego, może zatem w najbliższym czasie dość mocno przełożyć się na wycenę krajowej waluty w stosunku do euro czy dolara. 6 września dla zmienności pary EUR/ PLN decydujące znaczenie będą miały dane dotyczące PKB i decyzji ECB (Europejskiego Banku Centralnego) ws. stóp procentowych dla strefy Euro. W następnym dniu tj. 7 września przekazane zostaną informacje dotyczące stopy bezrobocia dla Stanów Zjednoczonych, co dla par USD/PLN i EUR/PLN może wpłynąć na wahania kursów. Ważny będzie również 14 września, kiedy zostaną podane dane związane z inflacją w USA.

Przedstawione w powyższym opracowaniu treść, sporządzone z najwyższą starannością i według najlepszej wiedzy autora, mają charakter wyłącznie informacyjny. Nie stanowią one porady inwestycyjnej, ani rekomendacji w rozumieniu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715) w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców. Igoria Trade S.A. nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie powyższych danych, ani za szkody poniesione w ich wyniku. Autor jest analitykiem platformy wymiany walut Trejdoo.com

Rynek Turystyczny wrzesień 2012 55

recenzje

Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie turystycznym Autor: Władysław Biczysko Wydawnictwo Naukowe PWN Stron 344

rzedsiębiorstwo turystyczne pomimo swej specyfiki podlega takim samym zasadom ekonomii jak każde inne. Rzecz oczywista? Chyba nie zawsze i nie dla wszystkich. Czasem patrząc na działania niektórych przedsiębiorców można odnieść wrażenie, że zapomnieli o tym fakcie. Kontrola nad przepływami finansowymi, płynnością ważna dla każdego przedsiębiorstwa ma kluczowe znaczenie dla firm turystycznych. Ponieważ mamy tu często do czynienia z odroczonymi płatnościami, przyjmowaniem zaliczek, zmianami kursów itp. Wiedza jak zarządzać tymi finansami jest więc kluczowa dla każdego menadżera w branży. Tymczasem brak jest w Polsce publikacji na ten złożony i ważny temat. Po ostatnich wydarzeniach związanych

z upadkami kilku biur podróży tym większą wartość zyskuje taka publikacja. Jest to pierwszy polski podręcznik kompleksowo ujmujący tę tematykę, a w szczególności obszar zarządzania finansami. Autor opisuje zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym, z wykorzystaniem Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Taki sposób prowadzenia firmy wymaga wiedzy menadżerskiej i umiejętności korzystania z systemów informacji w zakresie zakupów, sprzedaży, marketingu, personelu, finansów itp. Autor uwzględnił specyfikę branży turystycznej, przeprowadził analizę wskaźnikową przykładowego przedsiębiorstwa turystycznego, omówił jego działalność bieżącą oraz kwestie podatkowe. Poruszył również problematykę głośnych ostatnio ban-

kructw biur turystycznych. Podręcznik kierowany jest do studentów turystyki i rekreacji oraz do osób pracujących w branży turystycznej.  Autor dr Władysław Biczysko jest profesorem Wyższej Szkoły Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu, kierownikiem Katedry Zarządzania i Marketingu WSHiG, autorem i współautorem wielu książek i artykułów z obszaru zarządzania ekonomiczno-finansowego w przedsiębiorstwie turystycznym oraz szeroko rozumianej turystyki.

Warmia i polskie Dolne Prusy Autor: Piotr Skurzyński Wydawnictwo: REGION Stron: 190

owy, całościowy przewodnik turystyczny północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, prezentujący tereny historycznej Warmii oraz niewielkie fragmenty dawnych Dolnych Prus, które po 1945 roku znalazły się w obrębie naszego kraju. Publikacja zawiera informacje o blisko 200 miejscowościach z terenu powiatów: bartoszyckiego, braniewskiego, lidzbarskiego, olsztyńskiego i zachodniej części powiatu kętrzyńskiego. Analogicznie do wszystkich przewodników tej serii

56 Rynek Turystyczny wrzesień 2012

publikacja zawiera mapy, plany miast oraz aktualne informacje użytkowe, oraz kolorową wkładkę ze zdjęciami. Książka ta poza dostarczeniem turystom interesujących informacji zarówno historycznych, jak i typowo turystycznych, ma szansę by pokazać, odrębność historyczną i kulturową Warmii. Region ten nagminnie nazywany jest Mazurami. Niewielu gości podziwiających zabytki i przyrodę tego regionu jest w stanie prawidłowo go nazwać. Oby dostali w swe ręce tę książkę. 

z historii rynku turystycznego

20 lat T

emat floty i prywatyzacji LOT-u jest najwyraźniej wiecznie żywy o czym można było przekonać się w ciągu 20 lat ukazywania się Rynku Turystycznego. Podobnie jak temat targów TT Warsaw, o których piszemy od ich debiutu…

FOT: FLICKR

TT Warsaw po raz pierwszy W jednym z pierwszych numerów RT znalazł się specjalny dodatek targowy z okazji I Międzynarodowych Targów Turystycznych w Warszawie TT Warsaw Tour + Travel. Podczas pierwszej imprezy z tego cyklu odbywającej się w dniach 22-24 września, uroczystość z okazji otwarcia odbyła się w pałacu w Łazienkach Królewskich. Z zagranicznych gości wystąpienia m.in. mieli minister turystyki Kenii i dyrektor sieci hoteli Gulf International Hotels w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Nie zabrakło też wystąpień włodarzy polskiej turystyki. Swoją konferencje prasową miał prezes UKFiT Marek Paszucha. LOT wymienia flotę… RT z czerwca 1993 donosił o tym, że „Postępuje wymiana floty PLL LOT; w 1994 r. cała flota będzie składać się wyłącznie z samolotów zachodnich i będzie najmłodsza na świecie. Z 9 zamówionych Boeingów 737 w barwach naszego przewoźnika lata już 6, a w czerwcu przybędą dwa kolejne.” Inną „lotniczą” wiadomością w tym samym numerze była informacja o podpisaniu umowy pomiędzy „Polską a Repu-

bliką Gruzji. Na jej podstawie narodowi przewoźnicy PLL LOT oraz Gruzińskie Linie Lotnicze ORBI wyznaczone zostały do wykonywania przewozów pasażerskich między oboma krajami”. Dziś LOT znów wymienia flotę i znów lata do Gruzji… …i jest „prawie” sprzedany Nasz narodowy przewoźnik rok późnej w czerwcu 1994 r., jak donosił RT, zmierzał ku prywatyzacji. „Po niedawnym podpisaniu umowy z American Airlines trwają negocjacje w sprawie szczegółów umów precyzujących warunki współdziałania. Tymczasem w końcu maja minister transportu potwierdził rychłą prywatyzację LOT-u, co oznacza sprzedaż 49 proc. udziałów. Zainteresowanie nabyciem udziałów wyraziły dwa amerykańskie towarzystwa lotnicze – Delta Airlines i American Airlines. Minister Bogusław Liberadzki uważa, że nie jest wskazane, żeby akcje LOT-u kupiły jakiekolwiek linie lotnicze. W tej sytuacji poważne szanse ma oferta krajowego inwestora – Polskiego Konsorcjum Gospodarczego, które tworzą: Stalexport SA, Elektrim SA, Exbud SA i Krakowski Bank Przemysłowo-Handlowy.

PRENUMERATA TO WYGODA I GWARANCJA regularnego OTRZYMYWANIA PISMA Aby zamówić prenumeratę: zadzwoń: 22 333 88 26, albo  prześlij zamówienie faksem: 22 333 88 82, albo  prześlij zamówienie e-mailem: bok@pws-promedia.pl, albo  wypełnij formularz na stronie www.rynekturystyczny.pl/prenumerata, albo  wyślij zamówienie na adres: PWS PROMEDIA, ul. Paca 37, 04-386 Warszawa, Dział Prenumeraty Rynek Turystyczny



prenumerata liczba egzemplarzy

cena po rabacie

liczba zamawiam prenumerat od numeru

 prenumerata dla studentów – 30%* p renumerata dla członków Polskiej Izby Turystyki – 20%* p renumerata dla członków Stowarzyszenia „Polskie Hotele i Obiekty Historyczne – Wypoczynek w Zabytkach” – 20%* p renumerata dla biur zrzeszonych w TSS Polska Touristik Service System Sp. z o.o. – 20%*

12 zł

1 egz.

półroczna roczna

6 12

10% rabatu 130 zł

studencka

30% rabatu 99 zł

5% rabatu 68 zł

Ceny zawierają 5% VAT

Promocja!!!

„Rynek Turystyczny” w pakiecie z miesięcznikiem „Hotelarz”:

Pakiet „Rynek Turystyczny” + „Hotelarz”

Oferta specjalna!!!

prenumerata roczna liczba po rabacie prenumerat

zamawiam od numeru

* Przy zamówieniu prenumeraty na dowolny okres rabat liczony jest od cen wyjściowych. Oferta ważna po przesłaniu kopii dokumentu potwierdzającego członkostwo w organizacji lub kopii legitymacji studenckiej pod numer faksu (022) 333 88 82.

199 zł Dane do wystawienia faktury:

nazwa ﬁrmy ...................................................................................., ulica ........................................................................., nr .......... kod ......................... miasto .........................................., NIP.........................................................

Dane do realizacji zamówienia: nazwa ﬁrmy ........................................................................, imię i nazwisko osoby zamawiającej ....................................................................

......................................................., stanowisko ............................................, ulica ...................................................................... nr .........., kod ........................., miasto ........................................, tel. kontaktowy ....................................., e-mail .................................................... yrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych dla celów promocyjnych i marketingowych przez PWS PROMEDIA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Paca 37, 04-386 W Osoba udostępniająca swoje dane ma prawo do wglądu oraz poprawiania ich.

............................ data

.......................................

podpis osoby upoważnionej

Studio graficzne Dominika Adamczyk (dyrektor artystyczny) Elżbieta Grudzień Ukazuje się od 1992 r. www.rynekturystyczny.pl Redakcja redaktor naczelny Zbigniew Adamów-Bielkowicz z.bielkowicz@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 17 sekretarz wydawnictwa Stefan Wroński s.wronski@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 30 Redakcja internetowa Agnieszka Wardzińska internet@pws-promedia.pl Współpraca Agnieszka Jezierska, Weronika Pazdro, Katarzyna Podgórska, Marek Piotrowski, Andrzej Jarczewski, Monika Wojniak

Reklama Małgorzata Grenda (kierownik) m.grenda@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 02 Anna Januszewska a.januszewska@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 06 Mirosława Włodarczyk m.wlodarczyk@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 04 International Sales: Mirek Kraczkowski m.kraczkowski@pws-promedia.pl mirek.kraczko@gmail.com tel. +48 22 401 70 01, 401 70 16, 600 344 881 Druk Drukarnia Jantar Nakład 5000 egz. Zamówienia na prenumeratę realizują także: RUCH, Poczta Polska, Kolporter, GLM, Garmond

Polskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia sp. z o.o. ul. Paca 37, 04-386 Warszawa tel. +48 22 333 88 00 faks +48 22 333 88 82 Sekretariat Marzena Michalik biuro@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 00, +48 22 333 88 14 fax +48 22 333 88 82 Marketing i sprzedaż Dyrektor – Krzysztof Gonciarek k.gonciarek@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 07 Prenumerata i kolportaż Monika Sadowska-Kłakus prenumerata@pws-promedia.pl tel. +48 22 333 88 26 faks +48 22 333 88 82 Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną metodą oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy w całości lub części jest zabronione i podlega odpowiedzialności karnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zwro tu materiałów zamówionych, a niezatwierdzonych do druku. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Nie ponosimy odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam.

Sabre, Sabre Red, Sabre Travel Network, the Sabre Travel Network logo and “powering progress” are trademarks of an affiliate of Sabre Holdings Corporation. All other trademarks are the property of their respective owners. ©2011 Sabre Inc. All rights reserved. TNEMEA-11-14492 0811

Innowacje. Wdrożone. W laboratorium Sabre praca wre. Przekonaj się jak nasze najnowsze wynalazki sprawią, że będziesz o krok przed innymi. Efektywność

Zrób więcej w krótszym czasie z interfejsem graﬁcznym Sabre Red Workspace

Ekspertyza

Zapewnij sobie fachową wiedzę z Sabre Business Intelligence

Usługi

Zaskocz pasażerów posiadających smartphony i tablety szczegółowymi aktualizowanymi na bieżąco informacjami przekazywanymi za pomocą nowoczesnej aplikacji TripCase

To innowacje aby być zawsze o krok przed innymi. Dowiedz się więcej na www.sabretravelnetwork.com Skontaktuj się z naszym lokalnym biurem sprzedaży: dorota.cichanska@sabre.com

NORWEGIA

Foto: Terje Rakke / visitnorway.com

ODKRYJ MOC NATURY

MUSISZ TU BYĆ, ABY UWIERZYĆ:

/ visitnorway.com Foto: Terje Rakke / Nordic life Foto: Bergen Tourist Board/Robin Strand

Bergen – brama do Fiordów Norwegii

Foto: Terje Rakke / Nordic Life / Fjord Norway

Fiord Geiranger

Archipelag Lofotów

Odwiedź stoisko Norwegii na targach TT Warsaw i Tour Salon. Samotny spływ kajakiem po ﬁordach, a może zimowa wyprawa na zorzę polarną? Wielorybnicze foto-safari, a może wizyta w wiosce wikingów nad Nærøyfjordem? Na naszym stoisku pomożemy Ci przygotować niezapomniany wyjazd do Norwegii.

ay.com Foto: Johan Wildhagen / visitnorw

Nordkapp