Hout Vasthouden mag! Nummer 20

25 opleiding in de kijker Ontdek de graduaatsopleiding Werkvoorbereider

29 stem Inspirerende STEM projecten

27 Aan de slag Op welke vakantie heb je recht als schoolverlater?

31 ho(u)t shot Robinia

Hof ter Vleest dreef 3, 1070 Brussel Tel.: 02 558 15 51 info@woodwize.be www.woodwize.be

Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Doom Concept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.be

Redactie: Link Inc, www.linkinc.be

Vormgeving: Zeppo, www.zeppo.be

Fotografie: Jens Mollenvanger

Wouter Van Vooren

WALL OF FAME

Van oud naar nieuw

De stad Halle vroeg de leerlingen van de derde graad hout uit het GO! Technisch Atheneum om de deur van de Claeskapel te restaureren. Bouwjaar: 1860! Heel oud dus. Te oud, zo bleek. Door de slechte staat van de deur was restauratie niet meer mogelijk. Dus kwamen de leerlingen met een tegenvoorstel: ze zouden een nieuwe deur maken die zo veel mogelijk leek op de oude deur.

Na een woelige coronaperiode kon de deur aan het eind van vorig schooljaar geplaatst worden. De stad liet het mooie werk niet onopgemerkt voorbijgaan. Het stadsbestuur en de directie zetten de nieuwe deur en haar makers in de bloemetjes met een officiële inhuldiging. Een mooie bekroning voor het harde werk van de leerlingen!

Een kanjer van kastanje

Stijlvol werk van de leerlingen uit 7BIN van Don Bosco Halle! Ze maakten en plaatsten een kastanjehouten garagepoort in het kader van hun GIP. Naast stijlvol is de poort ook geautomatiseerd: hij gaat automatisch open en dicht. Proficiat Maarten, Quinten, Liam en Louis!

Knappe tap!

Yarno en Romeo van 6 Houttechnieken van VTI Waregem maakten een bijzonder knap project: een tapbiljart. Ze vertrokken vanuit een oude tapbiljart, maar maakten zo goed als alles opnieuw. Naast het bouwen van het grote houten frame, draaiden ze ook de zware poten. Zelfs het metalen binnenwerk en de stoffering namen de twee jonge kerels voor hun rekening.

TSM scoort in STEM!

EERSTE GRAAD BOUWT

INDRUKWEKKEND MINIATUUR VAN SINT-ROMBOUTSKATHEDRAAL

Amper 14 zijn Jade, Cédrique en Sophie, de masterminds achter dit indrukwekkend project. Na twee jaar intensief bouwen is de miniatuur houten Sint-Romboutskathedraal van de STEM-leerlingen van TSM Mechelen af. Samen met hun leerkracht Steven offerden ze heel wat middagspeeltijden op om eraan te werken. “Het was een proces van vallen en opstaan”, zegt de leraar. “We kennen bijvoorbeeld wel de hoogte van de toren, maar over het schip (ruimte van de ingang tot aan halfrond van de kerk) van de kathedraal is heel weinig info te vinden. Er bestaan geen bouwplannen of blauwdrukken van. Dat maakte het moeilijk om in het juiste formaat te bouwen. Het kostte ons veel opzoekwerk en we trokken er zelfs op uit om zelf foto’s te nemen. Op die manier konden we de verhoudingen zo goed mogelijk bepalen.”

Voorlopig krijgt de indrukwekkende maquette een plaatsje in de school. “Maar het zou een hele eer zijn als hij echt in de kathedraal zou kunnen staan”, zeggen de scholieren trots.

“Ik geef al verschillende jaren les in het zesde jaar, maar zelden heb ik zo’n straffe leerlingen gezien.”

leerkracht Wout Moreels

Kabaal in het technieklokaal

De afgelopen maanden was er veel kabaal in het oude computerlokaal van Colomaplus. Daar waren de leerlingen Houttechnieken van TSM Mechelen volop bezig met de inrichting van een nieuw technieklokaal. Dé ideale manier om praktijkervaring op te doen!

Leerkracht Willem Lauwers van Colomaplus zocht interieurbouwers voor zijn technieklokaal, en kwam via zijn zoon bij TMS Mechelen terecht. “Alles is heel snel gegaan”, vertelt hij. “Enkele maanden geleden hadden we voor het eerst contact en vandaag zijn ze alles al aan het inrichten.”

Erwin De Smet van TSM probeert zo veel mogelijk van dit soort opdrachten aan zijn leerlingen te geven. “De leerlingen zorgen zelf voor het hele proces. Ze luisteren naar wat de opdrachtgever wil, starten met het tekenen van schetsen, zetten die daarna om via de computer en komen alles ook zelf in elkaar zetten. De voorbereiding vraagt veel meer werk dan de effectieve realisatie of plaatsing van de kasten en werktafels. Maar het is goed dat ze al die facetten leren kennen.”

De houttechniekers van TSM werden hartelijk ontvangen op Colomaplus. Ze kregen zelfs koffiekoeken van de bakkerijafdeling. “Het is leuk dat we eens weg zijn van school en op verplaatsing aan een project kunnen werken”, zeggen leerlingen Yorben en Siemen. “En het is ook goed dat we leren hoe het is om in het echte leven te werken als schrijnwerker.”

Bron: Gazet van Antwerpen - https://www.gva.be/cnt/ dmf20230123_95712672

De HOUTEN NAGEL op de kop Houten nagels zijn innovatief, degelijk en duurzaam!

Houten nagels, die kunnen toch niet stevig zijn? Toch wel! De beukenhouten LIGNOLOC-nagels zijn de nieuwste hype in de houtwereld. En terecht, want ze hebben massa’s voordelen ten opzichte van metalen nagels.

De houten nagels zijn geschikt voor alle zachte houtsoorten, zowel binnen als buiten, en hebben een specifieke kop. Door de hitte die vrijkomt door wrijving bij het inslaan van de nagel, versmelt de lignine van de houten nagel met het omringende hout. Resultaat: een perfecte hechting.

De Oostenrijkse producent slaat met dit product de nagel op de kop, letterlijk. Ze zijn namelijk de eersten die dit soort nagels produceren. Dat doen ze nu zo’n vijf jaar en in die tijd hebben ze er al 15 (!) awards voor gewonnen.

Dit zijn alvast 5 redenen om waar mogelijk houten nagels te gebruiken:

N Ze zijn duurzaam, ecologisch en ondersteunen de circulaire economie.

N Er doet zich geen roestvorming voor, dus ze zijn ideaal voor saunaconstructies, woonboten, etc.

N Ze gedragen zich als massief hout bij brand en hebben dus een hoge brandweerstand

N Wanneer je hout met houten nagels verder bewerkt, loop je geen risico op schade aan je machines.

N Ze hebben een extreem lage thermische geleiding, en isoleren dus goed.

winnaar Schrijnwerk Award voor Onderwijs Brent Meys

De winnaar van de Schrijnwerk Award voor onderwijs

BRENT MEYS VAN HET 7DE JAAR INDUSTRIËLE HOUTBEWERKING (VTI OOSTENDE)

KREEG EEN UNIEKE VRAAG: OF HIJ DE PRESENTATIEDESK VOOR DE OOSTENDSE RADIOZENDER RADIO BE ONE WILDE MAKEN. HET RESULTAAT IS EEN PRACHTIG MEUBEL UIT HOOGGLANSLAMINAAT, DAT DIENT OM RADIO TE MAKEN EN PODCASTS OP TE NEMEN. EN EEN SCHRIJNWERK-AWARD ERBOVENOP!

Een uniek project en zeker de moeite waard, vond Brent zelf: “We kregen alleen een schets en een foto en konden starten met de ontwerpen, wat al zeker een week of drie in beslag nam. Vervolgens maakten we een prototype in gewone MDF om na te gaan of alles haalbaar was. Sommige zaken bleken niet mogelijk, dus hebben we ons ontwerp aangepast. Toen dat definitief was, begonnen we het werkelijke model uit te werken. Bij de afwerking kwam enorm veel handwerk kijken. Door de vele schuine kanten van het model, konden we niet overal bij met de machine en moesten we zelf met beitel en hamer aan de slag.”

WAT MAAKT DIT PROJECT ZO SCHRIJNWERK AWARD-WAARDIG?

“Dit project is een sculptuur met weinig rechte zijden en scherpe hoeken. Het vraagt heel veel inzicht om dit te kunnen realiseren. Er komt ook veel handwerk aan te pas, wat veel precisie vraagt in de afwerkingsfase,” vertelt Ivan Demeyer, jurylid van de Schrijnwerk Awards. Dat kan Brent alleen maar beamen: “Dit soort projecten maakt meubels maken echt uitdagend. Je moet niet alleen uitvoeren, er komt veel denkwerk bij kijken en dat maakt het zo interessant.”

Bekijk een video over het volledige project op:

“Mijn project vraagt veel inzicht. Het vele denkwerk maakt het zo interessant.”

TIO in het nieuw!

Leerlingen bouwen mee aan hun eigen campus

LES KRIJGEN IN DE SCHOOL WAAR JE ZELF AAN BOUWDE, WAT EEN ERVARING! OP DE WICO-CAMPUS TIO IN PELT ZORGDEN DE LEERLINGEN VAN DE HOUTAFDELING ZELF VOOR HET BINNENSCHRIJNWERK: VAN BINNENRAMEN EN -DEUREN, BRANDDEUREN EN WANDEN TOT LOCKERS EN KASTEN. IN TOTAAL WERKTEN MEER DAN 90 LEERLINGEN UIT HET VIERDE, VIJFDE, ZESDE EN ZEVENDE JAAR SAMEN AAN HET PROJECT.

Om het project haalbaar te maken, verdeelden de leerkrachten de taken onder leiding van technisch adviseur Peter Theuwissen: “De leerlingen van het vierde en vijfde jaar maakten 150 lockers en kasten voor de praktijklokalen. De leerlingen van het zesde en zevende jaar werkten voornamelijk aan een 40-tal ramen en 70 binnendeuren. Het zevende jaar nam daarnaast ook 10 branddeuren voor hun rekening, want die leerstof zit in hun leerplan.” Zo’n groot project coördineren is niet gemakkelijk: “We zijn pas gestart toen we zeker waren van alle afmetingen, het materiaal en de aanpak. We hebben ook het geluk gehad om enkele bedrijven te betrekken. We zijn hen heel dankbaar en het is de bedoeling dat de leerlingen er nu ook op bedrijfsbezoek gaan om de bedrijven zo in the picture te zetten.”

DAT GING VLOT

Zino en Mike zijn twee vijfdejaars die meewerkten aan het project. Ze vertellen over hoe het voor hen verliep. “Eerst bespreken we de aanpak en de taakverdeling. Vervolgens gingen we tekenen en berekeningen maken. We zetten alle afmetingen in een lijst, een houtstaat noemen we dat. Daarop zie je hoeveel vierkante meter plaatmateriaal je uit het magazijn moet halen. We moesten stevig doorwerken om alles op tijd af te krijgen. Het is leuk om de vooruitgang te zien. De eerste keer dat we er kwamen, was alles nog leeg. De volgende keer gingen we de deuren plaatsen en stond er al een machine. Zo bouwt de school zich stilaan op en leef je er echt naartoe. Het geeft ons zin om te verhuizen.”

ER WORDT AAN DE LEERLINGEN GEDACHT

“Het is spannend om naar een volledig nieuwe school te gaan. We zitten hier al vijf jaar, dus het is een grote verandering. Sommige machines verhuizen mee, maar er komen er ook veel nieuwe. We kijken ernaar uit om met de nieuwe machines en programma’s te leren werken. Het is leuk dat de school die investering in ons doet. Door de verhuis zitten we enkele weken zonder werk, dus krijgen we een vervangprogramma van workshops en mogen we op driedaagse naar Ieper. Heel fijn dat er ook voor ons iets leuk gezocht is om te doen terwijl de leerkrachten en directie zich focussen op de verhuis.”

WIN-WIN VOOR DE LEERLINGEN EN DE SCHOOL

De school greep de kans met beide handen, vertelt Peter Theuwissen: “Het was onmogelijk om de bouw van de school niet met leerlingen te doen, want zo’n kans krijg je nooit meer. En het is een win-winsituatie. De leerlingen doen het graag en op opendeurdagen kunnen ze uitpakken met hun werk. Intussen bespaart de school ook kosten door taken over te nemen van de aannemer. Dat budget kan nu geïnvesteerd worden in leuke extra’s zoals materiaal en meubilair om de campus in te richten.”

“HET IS EEN WIN-WINSITUATIE. ONZE LEERLINGEN VINDEN HET LEUK EN ZE KUNNEN UITPAKKEN MET HUN EIGEN WERK.”

“WE KIJKEN ERNAAR UIT OM MET DE NIEUWE MACHINES EN PROGRAMMA’S TE LEREN WERKEN.”

Houtbewerken in het Noorden

LEERLINGEN PRIZMA CAMPUS

VTI IZEGEM OP BUITENLANDSE STAGE IN DENEMARKEN

Op zaterdag 4 februari vertrokken 9 leerlingen uit het 7de bijzondere schrijnwerkconstructies van Prizma campus VTI Izegem voor een 14-daagse stage. Na een tussenstop in Hamburg trokken ze verder naar hun eindbestemming in Østervrå, een plaatsje dicht tegen Hjørring in het noorden van Denemarken. Omdat de school ingeschreven is in het project “Erasmus+VET”, kregen leerlingen uit het 6de en 7de jaar BSO houtbewerking de kans hun stage te lopen in het buitenland. Een unieke kans! Bij aankomst in het logement was het meteen winkelen geblazen want de leerlingen moesten immers zelf voor hun eten gaan zorgen. Op maandag stond een bezoek aan de deelnemende school “EUC Nord” uit Hjørring gepland. Deze school legde de eerste contacten met de bedrijven waar de leerlingen stage zouden lopen. In de loop van de dag werden ook deze vier bedrijven bezocht voor een eerste kennismaking.

Op dinsdag startten de leerlingen met hun stage. Wat een cultuurverschil! Al om 4u40 moesten de eerste leerlingen het bed uit, de laatsten om 5u. Zo vroeg

omdat de bedrijven daar het werk al aanvatten tussen 6u en 6u30 in de ochtend. Anderzijds, de meeste bedrijven eindigden hun werkdag al omstreeks 14u30 à 15u. In één stagebedrijf was er een 4-daagse regeling, elke dag werkten ze daar ongeveer 9u30 om op vrijdag thuis te zijn. Het was even zoeken en aftasten voor de leerlingen, vooral omdat alles in het Engels gecommuniceerd werd. Maar al snel verliep alles vlot en was iedereen super enthousiast en gemotiveerd. Ook van de bedrijven hoorden we niets dan lof. Ze gingen zelfs zover zich al opnieuw te engageren voor volgend schooljaar.

In het weekend was er wat ruimte voor ontspanning. De leerlingen bezochten enkele bezienswaardigheden in de buurt, zoals Grenen, helemaal in het noorden waar de twee zeeën tegen elkaar botsen. Maar ook een natuurwandeling, een partijtje bowlen en een “stapke zetten” op zaterdagavond in Aalborg stonden op het programma. Er was ook tijd om gezellig samen iets te gaan eten. Die was er tijdens de week niet omdat het logement nogal afgelegen lag, de dichtstbijzijnde stad lag op minstens een half uur rijden.

Conclusie?

Een unieke en bijzondere ervaring voor iedereen en zeker voor herhaling vatbaar! Zo werd de samenwerking tussen de twee scholen en de plaatselijke bedrijven een onvergetelijke ervaring.

“Ik vond het zeer leuk in Denemarken en heb heel veel gezien en bijgeleerd. Ik keek iedere keer uit naar de volgende werkdag.”

LUCAS COTTYN

‘Ik vond het een zeer mooie ervaring. Op de stage heb ik zeer veel bijgeleerd over houtskeletbouw. Het is ook een zeer mooi land om eens naartoe te gaan als vakantie. Zeker voor herhaling vatbaar!”

MILAN DECLERCQ

“De stage vond ik heel leerrijk, er waren heel toffe mensen waar ik mee samenwerkte. Ik kwam op heel toffe plaatsen. We werden heel goed begeleid tijdens de stage. Het was fantastisch!”

LANDER DE BAETS

“Een zeer leerrijke beleving om de cultuur en de werkmentaliteit te zien. Het was de max en zeker voor herhaling vatbaar.”

MATHIAS DECLERCQ

“Zeer aangename, sociale werksfeer ! Ik kon niet wachten tot de volgende werkdag.”

QUINTEN DUMON

EN DE LEERLINGEN?

DIE GENOTEN ER MET VOLLE TEUGEN VAN!

“Een mooie ervaring, je zag eens hoe ze te werk gingen in een ander land. Ik vond het vooral interessant dat ze daar passiefbouwen toepassen, iets wat we hier nog niet zoveel doen. Het was een mooie ervaring.”

“Het was een toffe ervaring in een prachtig land met vriendelijke mensen. Ik heb veel bijgeleerd op mijn stage. Iets om niet te vergeten !”

QUINTEN VLAMINCK

“Het was een zeer leerrijke en leuke ervaring, ik zou het zeker nog eens opnieuw doen als ik de kans kreeg! Het was leuk om te zien op welke manieren ze werken, ik heb veel kunnen bijleren. Ik ben zeer dankbaar dat ik deze kans heb gekregen.”

LANDER ROGÉ

DEELNEMERS AAN

HET PROJECT:

DE SCHOLEN :

5 PRIZMA campus VTI – Izegem

5 EUC Nord Hjørring

BEDRIJVEN :

5 H.C. Hald ApS – Strandby

5 Fjordbak Byg A/S – Hjørring

5 Vennelyst Holding ApS – Hjørring

5 Trigon A/S - Frederikshavn

EMILE DUTRY

YARI VOLGT INTERIEURPROJECTEN OP

TOEN YARI (24) NOG STUDEERDE, LIEP HIJ AL STAGE EN DEED HIJ VAKANTIEJOBS BIJ HERMAN

INTERIEUR. ZO PROEFDE HIJ VAN VERSCHILLENDE FUNCTIES IN HET BEDRIJF EN LEERDE HIJ DE WERKING DOOR EN DOOR KENNEN. EÉN JOB

STEEKT ER VOOR HEM MET KOP EN SCHOUDERS BOVENUIT. ZIJN HUIDIGE: WERKVOORBEREIDER. HIJ LEGT UIT WAAROM.

BUREAUWERK MET EEN PLUS

Yari: “Kasten, parket, keukens op maat, bij Herman Interieur maken we het allemaal. Zelf ben ik hier intussen een jaar in dienst als werkvoorbereider. Mijn job speelt zich vooral af aan mijn bureau, maar daarnaast hou ik contact met ons atelier en ga ik soms naar de werf. Ik ben namelijk maar één schakel in de volledige ketting.”

VAN ONTWERP TOT TECHNISCH PLAN

“Alles start met een ontwerp op maat van de klant. Soms is dat een particulier die zijn woning wil verfraaien, soms een professional zoals een notaris, kapper of dierenarts die bij ons aanklopt voor een nieuwe praktijk. Dan zal doorgaans één van onze interieurdesigners een ontwerp uittekenen. Soms is de klant een externe architect of interieurarchitect, die al een ontwerp aanreikt.”

“Dat ontwerp vertaal ik naar een technisch plan. Daarvoor gebruik ik CAD/CAM-software, waar ook de machines in ons atelier aan gelinkt zijn. Tijdens deze voorbereidende fase bepaal ik de volledige uitwerking op technisch vlak op basis van het ontwerp en een opmeting van de werf. Hierbij start ik met de opmaak van een 3D uitwerking van het project waarbij alles tot op de millimeter correct moet aangegeven zijn. Je bepaalt namelijk in deze fase hoe alles geproduceerd en geplaatst zal worden. Elke uitfrezing, boring … moet hierin voorzien zijn. Finaal maak ik een fysiek plan dat heel gedetailleerd is met alle informatie voor de uitwerking van het project in het atelier en op de werf.

VAN TECHNISCHE TEKENING TOT REALISATIE

“Na goedkeuring van het technische plan start ik met de aankoop van de diverse goederen zoals plaatmateriaal, kantenband, beslag, deurgreepjes, lakmateriaal… Alles wat nodig is voor dit specifieke project.

Na overleg met de atelierverantwoordelijke kunnen onze intererieurbouwers in het atelier aan de slag en kan de productie gestart worden. Elk stuk krijgt een label met unieke code. Na het scannen van dit label zal elke machine automatisch correct ingesteld worden en weet men aan iedere werkpost welke bewerkingen er allemaal moeten gebeuren. Van de opdeelzaag naar de kantenaanlijmmachine, CNC-machine… tot de lakafdeling.

Finaal worden alle afzonderlijke delen in onze montageafdeling gemonteerd en geassembleerd en vervolgens klaargezet voor plaatsing op de werf. Op de werf zorgen onze plaatsers voor het samenstellen van het geheel en een kwalitatieve afwerking."

“Als werkvoorbereider doe je véél meer dan de voorbereiding”

CONSTANTE OPVOLGING

“Het lijkt misschien alsof mijn werk stopt bij de technische tekening en dat alles nadien vanzelf loopt. Maar dat is niet zo. Er kan bijvoorbeeld al een probleem zijn met de toelevering van het plaatmateriaal of beslag. Dan moet ik een oplossing zoeken. Ook volg ik op of de productie volgens de vooropgestelde timing verloopt. We moeten namelijk rekening houden met de opleveringsdeadline. Bovendien ben je op een werf zelden alleen, waardoor je moet afstemmen met andere werklieden en vaak ook met onderaannemers die bijvoorbeeld instaan voor ingebouwd sanitair of de elektriciteit voor ingebouwde verlichting. En ik hou de klant op de hoogte van de stand van zaken.”

NOOIT HETZELFDE

“Ik vind deze job fantastisch, want geen twee dagen zijn dezelfde. Er komen steeds nieuwe projecten op je pad, met nieuwe uitdagingen. Om die het hoofd te bieden heb je een goed technisch inzicht nodig én moet je een gezonde portie stress aankunnen, want je moet vaak brandjes blussen. Daarvoor zijn ook een goed probleemoplossend vermogen en people skills een must. Dat is heel wat, maar de voldoening wanneer een project is opgeleverd en je het schitterende resultaat ziet … Dat maakt het het allemaal waard.”

Herman Interieur

Zaakvoerder/schrijnwerker Kris Herman startte Herman Interieur zo’n twintig jaar geleden op in bijberoep. Intussen is de zaak uitgegroeid tot een familiebedrijf met zijn zoon Lou (22) mee aan het roer, 25 werknemers en een atelier van 2.500 m2 in Ronse.

WAAR HECHT KRIS BELANG AAN?

5 MOTIVATIE: “Niet je achtergrond is doorslaggevend, maar je goesting. Verschillende van onze werknemers hadden helemaal geen kennis van hout, maar kregen de kans om alles ter plekke te leren omdat ze zo geïnteresseerd waren.”

5 VERNIEUWING: “De houtsector evolueert razendsnel. Vroeger gebeurde alles manueel. We hadden één persoon op de bureau, de rest stond in het atelier. Maar er komen steeds meer geavanceerde machines en programma’s uit, waardoor er een shift is ontstaan. Nu tellen beide afdelingen evenveel werknemers. Mee blijven met de nieuwste technologieën vraagt telkens een investering, maar zorgt er wel voor dat je grote sprongen voorwaarts maakt.”

5 KWALITEIT: “Je kan alleen groeien als je klanten tevreden zijn. Daarom is goed werk leveren het belangrijkste voor elke vakman.”

“We hebben nu evenveel medewerkers op kantoor als in het atelier.”

Diisocyanaten A distant future?

NEE, ZEKER NIET! JE KOMT DIISOCYANATEN VAKER TEGEN

DAN JE DENKT, BIJVOORBEELD IN PU-PRODUCTEN*.

*lijmen, schuimen en kitten of mastieken op basis van polyurethaan.

Opleiding verplicht

Als je diisocyanaten verkeerd gebruikt, kan dat gezondheidsklachten veroorzaken. Daarom ben je vanaf augustus 2023 verplicht om een attest te behalen om met diisocyanaathoudende producten te mogen werken.

PU-producten voor alledaags gebruik

PU-producten zijn veelzijdig en innovatief en worden daarom voor een breed scala van toepassingen gebruikt in allerlei sectoren. Ook in de houtindustrie vind je ze terug.

In het algemeen zijn ze veilig, maar bij verkeerd gebruik kunnen de diisocyanaten in de producten voor gezondheidsklachten zorgen.

Diisocyanaten, wa’s da? En waarvoor dient da?

Diisocyanaten zijn een familie van chemische bouwstenen die worden gebruikt om polyurethanen of polyureamaterialen te maken. Ze zijn noodzakelijke bestanddelen, en zorgen er onder andere voor dat PU-lijmen, -kitten en -schuimen gaan uitharden.

OPLETTEN GEBLAZEN

Diisocyanaten komen in actie wanneer PU-producten aangebracht worden en vervolgens reageren op de luchtvochtigheid. Dan zijn de diisocyanaten in de producten het schadelijkst. Pas wanneer ze zijn uitgehard, verdwijnen de diisocyanaten en is het gevaar geweken.

Dit is de chemische vorm van monomeer-diisocyanaat, de stof die reageert op luchtvochtigheid en dan schadelijk kan zijn.

Dit is de chemische vorm van polyurethaan prepolymeer. Het bevat een kleine hoeveelheid van dat monomeer diisocyanaat.

Hoe kom je ermee in aanraking?

Meestal kom je met diisocyanaten in aanraking door ze in te ademen of door contact via de huid. Maar er zijn nog meer manieren. Let hiervoor op wanneer je met PU-producten werkt!

OOGCONTACT

Door spatten in je ogen.

HUIDCONTACT

Als de vloeistof je huid raakt en door contact met besmette oppervlakken.

INADEMEN

Door inademing van dampen, aërosolen (fijne druppeltjes) of stof.

INSLIKKEN Door inslikken als je eet na het hanteren van chemicaliën, zonder eerst je handen te wassen.

Dit is uitgehard polyurethaan, dat vrij is van monomeer diisocyanaat. Het monomeer diisocyanaat is uitgereageerd.

Wat zijn de gezondheidsrisico’s?

Bij blootstelling aan diisocyanaten kan er een allergie-achtige reactie optreden, dat noemt men soms ook sensibilisatie. Je kan die reactie het best vergelijken met een natuurlijke hyperreactieve reactie op bv. pollen in de lucht.

Mogelijk ervaar je bij zo’n reactie deze kwalen:

5 Irritatie aan je mond, keel of longen

5 Gevoel van benauwdheid, hoesten

5 Ademhalingsmoeilijkheden

5 Tranende ogen

5 Jeukende, rode huid

5 Gevoel van hitte, branderigheid aan de huid

Deze symptomen zijn niet altijd onmiddellijk zichtbaar, ze kunnen ook enkele uren na de blootstelling optreden.

SAFETY FIRST!

LEER VEILIG OMSPRINGEN MET

POLYURETHAANPRODUCTEN

Zo verwijder je die irritante handschoenen op een veilige manier

1 Pak de buitenkant van de handschoen vast.

Vermijd contact dankzij

deze CHECKLIST

N Draag handschoenen (liefst wegwerp)

N Een veiligheidsbril is verplicht

N Draag beschermende kleding

N Was verontreinigde kleding alvorens ze opnieuw te gebruiken

N Vermijd eten, drinken of roken (dat mag trouwens niet) tijdens het werk

N Was je handen met water en zeep wanneer je klaar bent

N Gebruik geen oplosmiddelen voor het wassen

N Raadpleeg vooraf het veiligheidsinformatieblad van de producten die je gebruikt

N Laat kleine druppeltjes

PU-producten op je kleding uitharden vooraleer ze aan te raken

2 Trek de handschoen naar beneden zonder dat gehandschoende hand contact maakt met de blote huid.

3 Trek de handschoen verder naar beneden.

4 Doe de eerste handschoen uit.

5 Pak de handschoen goed vast in de andere hand met de handschoen. Hou de vuile handschoen goed vast door een vuist te maken.

6 Schuif met twee propere vingers onder de bovenrand van de handschoen. Trek de handschoen naar beneden zodat de handschoen binnenstebuiten is gedraaid.

7 Gooi de handschoenen onmiddellijk weg in een gesloten vuilnisemmer (bij voorkeur met voetbediening).

8 Was uw handen onmiddellijk na het verwijderen van de handschoenen met water en zeep. Indien dat niet mogelijk is, ontsmet ze dan met een alcoholisch ontsmettingsmiddel (min. 70% alcohol).

OEL en zijn doel

OEL (Occupational Exposure Limit) is de bovengrenswaarde voor de aanvaardbare hoeveelheid van een gevaarlijke stof in de lucht op jouw werkplek. Voor vrij monomerisch diisocyanaat is dat 0,01%. Je kan dat moeilijk zelf meten, dus zorg je best voor een goede ventilatie.

Verpakkingen, weg ermee?

Hoe je moet omgaan met de lege verpakkingen en afval van PU-producten, vind je in rubriek 13 op het veiligheidsinformatieblad. Wat je zeker niet mag doen: resten in de riolering gieten of vloeibare resten aanraken als ze nog niet uitgehard zijn.

Behaal je attest gratis via Woodwize

Klaar om aan de slag te gaan?

Met de FEICA-voucher FEICA_21_G kan je de online training gratis volgen en je attest behalen. Zo ben je klaar om aan de slag

Scan de QR-code voor een link naar de opleiding:

Wil je meer weten over het veilig gebruik van diisocyanaten?

www.feica.eu/our-projects/safe-use-diisocyanates

Relaxen: een vak apart

HELEMAAL TOT RUST KOMEN IN JE EIGEN SAUNA OF HOTTUB?

WELLNEZ ATELIER

MAAKT ER WERK VAN !

ZOË VAN LAARHOVEN EN ANKE MARYNISSEN ZIJN ECHTE

SAUNAFANATEN. HET IDEE VOOR HUN EIGEN SAUNA-ATELIER IS DAN OOK GERIJPT BIJ DE BEDWELMENDE TEMPERATUUR

VAN 90°C. “WAAROM BRENGEN WE GEEN SAUNA’S NAAR MENSEN THUIS, VOOR DE ULTIEME RELAXERVARING?”, BEDACHTEN ZE TERWIJL ZE ZATEN TE ONTSPANNEN.

ZO GEZEGD, ZO GEDAAN!

VAN VERHUUR NAAR VERKOOP

“Eigenlijk zijn wij in 2017 begonnen met een barrelsauna aan te kopen als bouwpakket. We installeerden die en boden hem te huur aan. Wou je een paar dagen of weken een sauna in je tuin dan kon je ons een belletje geven, en wij kwamen hem na onze uren met de aanhangwagen brengen”, blikt Anke terug. Zij werkte toen nog als zorgkundige, Zoë als mecanicien. Sauna on wheels, doopten ze hun concept. Toen het aantal aanvragen de hoogte inging, besloot Zoë om op basis van wat hij gezien had zelf een tweede sauna te bouwen from scratch. Een betere, die langer zou meegaan en mooier oogde. “Hij kocht machines en een lading hout aan, en richtte in onze kelder een atelier in.” De tweede sauna was amper een feit, of corona dwong jan en alleman in hun kot. “Daardoor is de vraag werkelijk geëxplodeerd en konden we volop voor de bouw en verkoop van sauna’s en hottubs gaan.”

BREDE BAGAGE

Zoë is geen schrijnwerker, maar kreeg de liefde voor hout mee van thuis. “Ik ben opgegroeid in de schrijnwerkerij van mijn grootvader. Daar heb ik ontzettend veel geleerd. Maar ik wou mijn eigen ding doen, dus ik ben automechanieker geworden. Achteraf gezien komt dat goed uit. Om sauna’s en hottubs te kunnen bouwen heb je namelijk zowel kennis van hout als van mechanica en elektriciteit nodig. Bij een hottub moet je bijvoorbeeld de pomp correct aansluiten, rekening houdend met het watervolume en het debiet, je moet de aanvoer en afvoer voorzien… We zorgen in onze sauna’s en hottubs ook steeds voor een apart elektrisch paneel met differentieel, zodat we die niet moeten aansluiten op de bestaande kast bij mensen thuis. Omdat ik daar ervaring mee heb, kan ik daar bij het ontwerp rekening mee houden.”

BESTAND TEGEN

WEER EN WIND

Elke sauna of hottub die Wellnez Atelier (met de ‘z’ van Zoë) plaatst, wordt ontworpen in samenspraak met de klant. “Je kan ook kiezen uit enkele standaardmodellen, maar ook dan is het de bedoeling om het design te personaliseren”, zegt Anke, die de verkoop, planning en administratie op zich neemt. “Dankzij 3Dschetsen kan je je een beeld vormen van hoe je persoonlijke wellness eruit zal zien. Waar moeten de banken en ramen komen voor het mooiste uitzicht? Welke verlichting creëert de beste sfeer? Wil je een elektrische kachel of liever infrarood? Welke houtsoort spreekt je aan?... Doorgaans werken we met Red Cedar of Thermowood, allebei heel duurzame soorten. Ceder is dat van nature. Thermowood gaat lang mee doordat het dennenhout wordt opgewarmd, waardoor alle sappen eruit gaan en het in feite dood hout wordt dat uitstekend tegen temperatuurverschillen kan. Het mag buiten -10°C zijn en in je sauna 90°C: geen enkel probleem.”

KWALITEIT VOOROP

“Eens de klant zijn keuze heeft gemaakt, gaan we op basis van de plannen aan de slag met het ruwe hout”, vervolgt Zoë. “Voor barrelsauna’s korten we de balken bijvoorbeeld eerst af tot de juiste lengte. Dan trekken we er sleuven in, zodat ze een mooie ton vormen wanneer ze in elkaar worden gezet. Maar eerst moeten we ze natuurlijk schaven, langs de voorzijde, de achterzijde, de holle en de bolle kant. Vervolgens maken we panelen voor de voor- en achterkant van de sauna, die we in een cirkel frezen en waarin we ramen en een deur voorzien.

Bij de klant leggen we tenslotte de puzzel: van de balken maken we de barrel, we plaatsen er de voor- en achterwand in, we dichten het geheel af en binden het tenslotte samen met inox spanbanden.”

Waarin schuilt het verschil met een doorsnee (barrel)sauna? “In de duurzaamheid en afwerking. Alles moet perfect zijn, ik kan daar echt wakker van liggen”, geeft Zoë toe.

“Kijk maar naar de schroefjes, die zijn zo goed als onzichtbaar. Wij lijmen de pvc die we bovenaan de sauna plaatsen om hem waterdicht te maken bijvoorbeeld ook niet vast. Dat zie je vaak bij goedkopere exemplaren, met als gevolg dat die nooit volledig kunnen drogen en na verloop van tijd gaan rotten. Onze constructies zijn zo gemaakt dat er overal voldoende luchtcirculatie is, waardoor de sauna’s 25 tot 30 jaar meegaan.”

"OM SAUNA’S EN HOTTUBS TE KUNNEN BOUWEN HEB JE ZOWEL KENNIS VAN HOUT ALS VAN MECHANICA EN ELEKTRICITEIT NODIG."

"DOORGAANS WERKEN WE MET RED CEDAR OF THERMOWOOD.

OOK HOUTSOORTEN DIE BESTAND ZIJN TEGEN WEER EN WIND ZOALS PADOUK OF KEBONY (ENKEL BIJ HOTTUBS) ZIJN MOGELIJK."

EEN BEETJE LOSLATEN

Zowel bij Anke als bij Zoë spat de liefde voor hun sauna’s en hottubs ervan af. “We gaan binnenkort een paar mensen moeten aanwerven om grotere projecten te kunnen realiseren. Maar niet te veel, ik wil nog zo veel mogelijk zélf doen”, lacht Zoë. Momenteel is er gelukkig al één werknemer die z’n werk aanzienlijk verlicht: de 19-jarige schrijnwerker Ben. “Ik wou bewust aan de slag bij een klein bedrijf, waar ik nog met mijn handen kan werken. In de houtsector gebeurt alles steeds meer machinaal. Maar de hele dag aan een machine op een knopje staan drukken? Nee, bedankt! Bovendien leer ik hier elke dag bij. Op school hebben we helemaal niets geleerd over saunabouw of technieken zoals elektriciteit. In feite zagen we daar de basis. Hier maak ik kennis met de volgende stap.”

Dompel je onder in de wereld van Wellnez Atelier via wellnezatelier.be.

Vind de 10 fouten …

‘JOUW VEILIGHEIDSKENNIS OP DE VLAKSCHAAFMACHINE BIJSCHAVEN’

Loshangende touwtjes, kleding, polsbandjes, uurwerken en andere sierraden behoren tot de categorie van voorwerpen die kunnen gegrepen worden: als bediener ben je vaak zo gefocust op het handenwerk dat je vergeet dat de touwtjes van je kap, sjaal of andere halssieraden gevaarlijk dicht in de buurt van de draaiende machineonderdelen komen.

Oplossing: Touwtjes strikken en opbergen, touwtjes naar binnen draaien in de pull en alle halssieraden altijd afdoen.

Gehoorschade ontstaat meestal zeer langzaam. Pas na enkele jaren merken houtbewerkers dat hun gehoor is afgezwakt. De reden is nooit ver te zoeken: onvoldoende of onjuist gebruik van gehoorbescherming!

Oplossing: Zorg dat jij over enkele jaren niet moet klagen over je gehoor en wapen je steeds met je persoonlijke gehoorbescherming!

Handig, niet!? … Tot het noodlot toeslaat: je wilt de noodstop indrukken en dit lukt niet omdat een voorwerp de optimale werking ervan hindert.

Oplossing: Een noodstop moet ten alle tijde volledig vrij bereik- en bruikbaar zijn.

1 LOSHANGEND KOORD VAN DE TRUI

2 GEEN GEHOORBESCHERMING

3 NOODSTOP WORDT GEHINDERD DOOR DE GEHOORBESCHERMING

4 LOSSE WERKSTUKKEN OP DE GROND EN TEGEN DE MACHINE

Orde en netheid zijn de basisbeginselen om veilig en gezond te werken. Beeld je eens in: een slechte houding aan de machine doordat materialen in de weg staan of liggen, je struikelt over deze materialen, … Allemaal gevolgen die er nooit hoeven te zijn!

Oplossing: Een nette en overzichtelijke werkpost waar alle materialen en gereedschappen op hun juiste plaats liggen.

5 ONSTABIELE HOUDING

AAN DE MACHINE

Niet enkel rondslingerende materialen of gereedschappen kunnen de oorzaak zijn van een onjuiste houding aan de machine. Als machinebediener kan je zelf ook onbewust een foutieve houding aannemen. Te ver, te dicht, te veel naar voor of achter, … alles hangt af van de aard van het werk en natuurlijk ook van je eigen lichaamsbouw.

Oplossing: Neem steeds een stevige houding aan waarbij je goed op beide benen rust. Het linkerbeen zet je in de steunpositie en met het rechterbeen stap je nadien bij in functie van de afmetingen van de stukken die je schaaft. Indien nodig, verplaats je je steeds mee in de schaafrichting.

6 WERKSTUKKEN EN DOCUMENTEN OP DE AAN- EN AFVOERTAFEL

VAN DE MACHINE

Te schaven en geschaafd hout, resten, documenten, … we zien het al te vaak. Een vlakschaafmachine is geen tussenopslagplaats voor alles wat we net opsomden! Zulke zaken liggen vaak in de weg en zijn een bron van afleiding en mogelijke ongevallen tijdens de schaafbewerking.

Oplossing: Heel eenvoudig: beide tafels altijd vrijhouden!

7 AFVOER WERKSTUKKEN OP KRUIWAGEN

Een belangrijk thema tijdens het werken is ‘ergonomie’: het werk zodanig uitvoeren dat je lichaam de minste belasting ondervindt. Door werkstukken te laag, te hoog en onstabiel te stapelen belast je onnodig je rug en andere ledematen. Beeld je ook eens in hoe pijnlijk het is als je met je knieën of bovenbeen tegen de handvatten van de kruiwagen stoot…

Auwtch! Bovendien is dit een inefficiënte en ondoordachte manier van werken.

Oplossing: Gebruik een aangepaste stapelkar of -tafel, schaartafel op wieltjes, ….

8 LUCHTSLANG, PERSLUCHTPISTOOL EN ONDERHOUDSPRODUCT OP DE MACHINE

Gereedschappen, hulpmiddelen en andere voorwerpen kunnen zich door trillingen van de machine, door de handelingen van de bediener of door de beweging van de werkstukken verplaatsen, vallen en eventueel in contact komen met de schaafas. Met als gevolg mogelijks ernstige kwetsuren of materiële schade.

Oplossing: Na gebruik (instellen, reinigen, smeren, …) de gereedschappen en hulpmiddelen onmiddellijk op hun juiste plaats wegbergen alvorens het effectieve schaafwerk te starten.

9

BESCHERMKAP FOUTIEF INGESTELD

De beschermkap niet of foutief gebruiken is om problemen vragen! De schaafas moet altijd volledig afgeschermd zijn, ook al moet je maar één stuk schaven. Het gebeurt dat een beschermkap niet vloeiend meer beweegt of aansluit. Verwittig dan onmiddellijk je verantwoordelijke en werk pas verder als het probleem is opgelost!

Oplossing: De beschermkap steeds correct afstellen in functie van het soort werk en de afmetingen van de werkstukken. Bij een goede instelling en correcte menselijke handeling kan de bediener nooit in contact komen met de schaafas.

10 FOUTIEVE HOUDING HANDEN/VINGERS

Zelfs al werkt de beschermkap optimaal, dan nog moet er extra aandacht besteed worden aan de positie van de handen/vingers. Al te vaak stellen we vast dat deze opengehouden worden op het werkstuk, of de neiging hebben om zich een positie rond het werkstuk te zoeken. Een andere veel gemaakte fout is dat de kneukels in de richting van de schaafas gehouden worden.

Oplossing: Steeds de handen bovenop het werkstuk houden en indien een andere handenpositie noodzakelijk is, daarbij zoveel mogelijk de vuisten gebald houden, waarbij duim en wijsvinger een hoekje vormen waarmee het werkstuk wordt voortgeduwd.

EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK!

ONTDEK DE GRADUAATSOPLEIDING WERKVOORBEREIDER HOUT

NIEUWE OPLEIDING VOOR HOUTBEWERKERS GESPOT! HOEWEL DE OPLEIDINGEN IN HET HOGER ONDERWIJS ROND HOUT SCHAARS ZIJN, ONTSTAAN ER STEEDS MEER. GELUKKIG, WANT BIJ DE BEDRIJVEN GROEIT DE NOOD AAN HOGER GESCHOOLDE HOUTBEWERKERS.

WIL JIJ NA HET SECUNDAIR NOG SPECIALISEREN? DAN IS DIT GRADUAAT MISSCHIEN IETS VOOR JOU!

Wat doe je als werkvoorbereider in de houtsector?

Als werkvoorbereider ben je de schakel tussen interieurvormgevers of projectleiders in de bureaus en de uitvoerders in het atelier. Je bereidt alle projecten goed voor en leidt de productie in goede banen. Hoe? Door productietekeningen en haalbare planningen te maken of machines correct in te stellen, maar ook door te communiceren met alle betrokken teams en die goed op elkaar af te stemmen.

Wat leer je in de opleiding?

De taak van een werkvoorbereider steunt op drie pijlers: techniek, organisatie en communicatie.

N In het eerste jaar van het graduaat focus je op het aanleren van technische vaardigheden. Je verdiept je in materialen en houtsoorten, meettechnieken en software, en leert een uitgebreid machinepark aansturen.

N In het tweede jaar van het graduaat leer je heel wat organisatorische vaardigheden onder de knie krijgen: je leert opdrachten analyseren zodat je realistische planningen kan opstellen, leert werkuren berekenen en offertes opstellen, enzovoort. Als schakel tussen verschillende diensten zijn communicatieve vaardigheden onmisbaar. Ook hier word je op getraind, door samen te werken, problemen op te lossen en te rapporteren.

Deze sets aan vaardigheden leer je niet alleen op een schoolbank, maar ook tijdens heel wat praktijkuren op de campus en op je zelfgekozen werkleerplek.

Doe je het goed?

Dan heb jij waarschijnlijk al een job te pakken voor je afstudeert!

Iets voor jou? De checklist!

Z Je helpt graag mee om houtconstructies tot leven te brengen.

Z Je kan technische tekeningen analyseren of zelfs maken.

Z Je wilt je verdiepen in materialen en houtsoorten.

Z Je hebt voeling met meettechnieken en software.

Z Je hebt interesse in de CNC-gestuurde machines voor houtbewerking.

Z Een goede productieplanning is volgens jou onmisbaar.

Z Je bent niet bang om te praten met collega’s en leidinggevenden.

Z Je bent een handige Harry of Henriette met voeling voor organisatie.

Check, check en nog eens check?

Ontdek nog meer info over de opleiding op www.vives.be/nl/technology/ werkvoorbereiding-hout

Praktisch praatje

Duurtijd: 2 jaar in het dagonderwijs

Studiepunten: 120 studiepunten

Regio: voorlopig wordt deze opleiding enkel aangeboden op Vives hogeschool, campus Roeselare.

Werd jouw vraag hier nog niet beantwoord? Of heb je al zin om je al in te schrijven?

Ga naar één van de Vives infodagen.

Meer info op www.vives.be/infodagen

TWIJFEL JE OF DEZE JOB IETS VOOR JOU IS? LEES DE ERVARINGEN VAN WERKVOORBEREIDER YARI OP PAGINA 12!

AF EN TOE NOOD OM EVEN UIT TE BLAZEN? LANG LEVE DE JEUGDVAKANTIE!

HEB JE ALS SCHOOLVERLATER RECHT OP VAKANTIE?

Beeld je in: je komt van de schoolbanken en je gaat je eerste werkjaar vol enthousiasme tegemoet. Hoewel je drive om te werken nog ontzettend hoog is, heb je na een aantal maanden ook wel eens zin in vakantie. Of je vriend of vriendin vraagt je mee op een leuke uitstap. Dan kan je wel een dagje verlof gebruiken. Wat nu? Heb je wel recht op vakantie? Wel, we hebben slecht en goed nieuws voor jou!

N Het slechte nieuws eerst… Je recht op vakantiedagen, en dus ook je vakantiegeld, wordt berekend op het aantal gepresteerde dagen in het voorgaande werkjaar. Als je gestart bent met werken in september 2022, dan had je tot het einde van dat jaar dus geen recht op vakantiedagen. In 2023 heb je slechts recht op het aantal vakantiedagen dat je in de maanden september tot december hebt opgebouwd.

Maar…

N Het goede nieuws is dat hiervoor een oplossing bestaat! Dit heet de jeugdvakantie

DE JEUGDVAKANTIE

Redder in ontspanningsnood

Dankzij de jeugdvakantie kan je in je eerste (volledig) werkjaar toch een aantal verlofdagen opnemen zonder dat je hiervoor het voorgaande jaar – het vakantiedienstjaar genoemd - lang gewerkt moet hebben. Oef, dan toch!

Al zijn er wel een paar voorwaarden aan verbonden:

1) Je bent in het vakantiedienstjaar daarvoor afgestudeerd.

2) Je bent jonger dan 25 jaar.

3) Je bent in het vakantiedienstjaar minstens één maand aan het werk geweest als loontrekkende.

4) Je hebt geen gewone betaalde vakantiedagen (meer).

DE FORMALITEITEN

Hoe pak je het aan?

Eerst en vooral bespreek je met je werkgever wanneer je deze vakantie wil opnemen. Kom je tot een overeenkomst? Dan dien je een aanvraag in bij de uitbetalingsinstelling naar keuze (de vakbond of Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen). Je moet hiervoor het aanvraagformulier C103-jeugdvakantiewerknemer invullen. Dit document kan je vinden bij de uitbetalingsinstelling of via RVA (www.rva.be).

Je werkgever doet een elektronische aangifte voor elke maand waarin je jeugdvakantie opneemt.

Je zal als compensatie hiervoor 65% van je brutoloon ontvangen, dit wordt uitbe taald door de RVA.

HOEVEEL DAGEN JEUGDVAKANTIE?

Dit hangt af van de hoeveelheid betaalde vakantiedagen waar je recht op hebt. Dit kan je steeds navragen bij je werkgever of RVA.

Iedere werknemer heeft recht op 20 betaalde vakantiedagen per jaar. Stel dat je in september 2022 start met werken, dan heb je 5 betaalde vakantiedagen verdiend.

Je kan dan in 2023 nog 15 dagen jeugdvakantie opnemen.

EXTRA WEETJES:

N Je bent niet verplicht om jeugdvakantie op te nemen!

N Een werkgever kan ervoor kiezen nog extra verlofdagen toe te kennen.

N Afhankelijk van je uurrooster, kan het zijn dat je recht hebt op betaalde inhaalrustdagen.

Bv. werk je 40 uren per week, dan heb je recht op 1 ADV dag per maand.

N Deze jeugdvakantie wordt het jaar daarop gelijkgesteld met het recht op gewone vakantie.

VAKANTIEGELD

Bij arbeiders in de houtsector wordt het vakantiegeld uitbetaald door de Rijksdienst voor Jaarlijks Vakantie (RJV). Voor alle vragen hierover kan je je steeds richten tot hen. (www.rjvfgov.be)

We zetten hier de belangrijkste zaken op een rijtje.

N Iedereen die werkt heeft recht op enkelvoudig, dubbel en aanvullend vakantiegeld. Er is wel een verschil tussen bedienden en arbeiders hoe dit betaald wordt.

N Wanneer een bediende vakantie neemt, worden de uren verder doorbetaald. Dit is het enkelvoudig vakantiegeld. Daarnaast krijgt deze bij het opnemen van de hoofdvakantie zijn dubbel en aanvullend vakantiegeld uitbetaald, meestal in juni. Bruto bedraagt het dubbel en aanvullend vakantiegeld 92% van het gemiddeld bruto maandloon.

N Bij een arbeider verloopt dit wat anders. Je krijgt namelijk alles in één keer uitbetaald. Dit is meteen een grote som, maar spring hier voorzichtig mee om! Denk er aan dat, wanneer je een dag vakantie neemt, je hiervoor dus geen loon meer zal ontvangen. De betaling van het vakantiegeld gebeurt tussen 2 mei en 30 juni van het vakantiejaar. Het bruto vakantiegeld komt overeen met 15,38% van het bruto jaarloon.

Heb je nog vragen rond jeugdvakantie?

Neem dan best contact op met de RVA (www.rva.be).

Heb je nog vragen over vakantiedagen en vakantiegeld?

Bespreek dit dan met je werkgever of contacteer Woodwize!

Veel succes!

En geniet van de vakantie hé!

PROJECTEN VOOR EEN GOEDE STEMMING

IN DE HOUTBEWERKING STAAT

STEM (SCIENCE – TECHNOLOGY – ENGINEERING – MATHEMATICS)

CENTRAAL. ELK JAAR LANCEREN RTC

OOST- EN WEST-VLAANDEREN EEN

STEM-PROJECTOPROEP WAARBIJ

LEERLINGEN UITGEDAAGD WORDEN OM

ANTWOORDEN TE VINDEN OP BOEIENDE

VRAGEN. DEZE PROJECTEN BRENGEN

ONS IN EEN OPTIMALE STEMMING!

EEN COCKPIT IN ZOTTEGEM

’t Is te zeggen, een cockpitlokaal. Een watte? En waarom? Op school heb je niet alleen praktijkruimte nodig, maar ook ruimte om te onderzoeken, te ontwerpen, … waar vind je die?

Een vraag voor de leerlingen van Richtpunt campus Zottegem. Zij ontwierpen en realiseerden dit voorbije schooljaar een cockpitlokaal dat centraal staat tussen de STEM-afdelingen hout, elektriciteit en mechanica. Ook de jongens en meisjes uit die twee laatste richtingen hielpen mee, aan de verlichting, elektriciteitstoevoer, enzovoort.

Scan de QR-code om de projectvideo te zien:

TIME-OUT IN DE COCON VAN VTI AALST

Mentaal welzijn van leerlingen staat voorop in het CLW VTI De Kering. Als het even teveel wordt, konden ze al lange tijd terecht in het ongezellige ‘time-outlokaal’. Om een beter gevoel te creëren, bouwt de houtafdeling van de school een afsluitbare ‘cocon’ waarin eender wie zich kan terugtrekken. In de cocon willen ze een relaxerende stoel plaatsen die de leerlingen kan helpen ontspannen op het moment dat ze het nodig hebben. Een hartverwarmend STEM-project!

DE FRISSE TURNZAAL IN VELZEKE

Denk jij bij een turnzaal aan een kale, licht stinkende plek? Die van de lagere school in Velzeke is dat niet meer dankzij de leerlingen van het buso Sint-Franciscus! De leerlingen van Sint-Franciscus gebruiken die turnzaal ook, en vonden dat het beter kon. Samen met de lagere school zorgde de houtafdeling voor een meer functionele en gezelligere turnzaal voor iedereen. Ze bouwden bankjes, kastjes voor het materiaal, lockers voor kledij, en meer.

Scan de QR-code om het project te volgen:

Scan de QR-code om het project te volgen:

NOBUS: OUDE LIJNBUS WORDT CAMPER IN MENEN

Aan maatschappelijk engagement geen gebrek in het VTI Menen. De leerlingen van het vijfde jaar houtbewerking pakken met hun project twee hedendaagse problemen

aan:

5 de wegwerpmaatschappij tegengaan en omkeren naar een duurzame maatschappij

5 we wonen met steeds meer mensen op een kleinere oppervlakte, dus moeten we ruimte anders gaan gebruiken

De NOBUS deed ooit dienst als lijnbus en krijgt een tweede leven als camper. De leerlingen gaan creatief aan de slag met de inrichting van de beperkte oppervlakte, en houden daarbij rekening met ergonomie en veiligheid van de bewoners.

Scan de QR-code om het project te volgen:

LAAT JE STEM HOREN!

Ook zin in een challenge? Por jouw leerkracht dan aan voor een tof project en wie weet sta jij hier volgend schooljaar ook!

MAKERSPACE VOOR DE STEM-COMMUNITY VAN AVELGEM

De STEM-richtingen van het GO! Atheneum Avelgem hadden dringend nood aan een polyvalente ruimte voor allerlei STEM-projecten. De leerlingen van de derde graad houtbewerking mogen daarom een makerspace inrichten met zelf gerealiseerd meubilair, zoals kasten en werktafels. Het is de bedoeling dat elke leerkracht er terecht kan met zijn leerlingen om aan projecten te werken, en op lange termijn kunnen er zelfs STEM-workshops gegeven worden aan lagere scholen of andere groepen. Zo wil het Atheneum een echte “STEM-community” creëren.

Scan de QR-codes

om meer te weten

Robinia ROBINIA PSEUDOACACIA

L.

HET KOMT UIT

Oost- en Midden-Europa

Azie

Rusland

China

Noord- en Zuid-Korea

Zo ziet het eruit

5 Kleur: Spint: grijsgeel

Kernhout: geelgroen tot goudbruin

5

5 Groeiringen: duidelijk zichtbaar

5 Nerf: matig grof tot grof

5 Draad: recht soms scheef

Het wordt gebruikt voor

5 buitenschrijnwerk

5 binnenschrijnwerk

5 tandwielen

5 wagen- en scheepsbouw

5 waterwerken (aanlegsteigers)

5 draai- en buigwerk

5 terrassen

5 tuinhout

Fysische eigenschappen

5 Gemiddelde volumieke massa bij 12% vochtgehalte: 750 kg/m3

5 Hardheid (Janka kops vlak): 7060 N

5 Hardheid (Janka langs vlak): 7550 N

5 Relatieve luchtvochtigheid 90 tot 60%: radiaal 1,2%, tangentieel 1,7%

5 Relatieve luchtvochtigheid 60 tot 30%: radiaal 0,8%, tangentieel 0,9%

Mechanische eigenschappen

Het heeft

5 Elasticiteitsmodulus: 14000 MPa

5 Gemiddelde buigsterkte: 133 MPa

5 Gemiddelde druksterkte: 71 MPa

5 Gemiddelde treksterkte: - MPa

5 Gemiddelde schuifsterkte: 17,2 MPa

Duurzaamheid

5 Natuurlijke duurzaamheid spint: klasse V

5 Natuurlijke duurzaamheid kern: klasse I - II

Groeiringen

5 duidelijk aanwezig

Stralen

5 langer dan 0.5 mm

5 breedte: 10 - 70 µm

5 aantal: 6 - 8/mm

5 soms etagebouw en axiaal parenchym

Transversale coupe

Vaten

5 ringporig rangschikking

5 enkelvoudige vatdoorboring

5 vatdiameter tot 300 µm in vroeghout

5 gaat geleidelijk over naar 25 µm in laathout

5 korte, scheve of tangentiale groepering

Parenchym

5 paratracheaal

5 vasicentrisch

5 aliform en confluent

5 soms marginaal parenchym

1. Antwoord: het verborgen woord was 'vuurdriehoek'.

Winnaars van de wedstrijd: Wouter Toelen - De Prins Diest

2. Antwoord: de handelsnaam voor het hout van de Pericopsis is 'afrormosia'.

Winnaars van de wedstrijd: Owen Desmet - Prizma Izegem