คำ�นำ� หนังสือเล่มนี้ จัดทำ�ขึ้นเพื่อรวบรวมผลงานเด่นของผู้นำ�เกษตรกร สถาบันวิจัย และพัฒนาพืน้ ทีส่ งู (องค์การมหาชน) และเป็นเอกสารประกอบกิจกรรมการสัมมนาเชิง ปฏิบัติการ เรื่อง การพัฒนาผู้นำ�เกษตรบนพื้นที่สูง ในงาน “12 ปี สืบสานการพัฒนา พื้นที่สูงอย่างยั่งยืน” ระหว่างวันที่ 4 - 7 กรกฎาคม 2561 ณ อุทยานหลวงราชพฤกษ์ อำ�เภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ขอขอบคุณผู้นำ�เกษตรกรทุกท่านที่ให้ความร่วมมือกับการดำ�เนินงานของ สถาบันวิจยั และพัฒนาพืน้ ทีส่ งู รวมถึงเป็นส่วนหนึง่ ของการขับเคลือ่ นการพัฒนาพืน้ ทีส่ งู เพื่อให้เกิดความยั่งยืนทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ผู้จัดทำ�หวังว่า หนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หากมีข้อเสนอแนะ หรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำ�ขอน้อมรับไว้และขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
คณะผู้จัดทำ� กรกฎาคม 2561
ก
สารบัญ คำ�นำ� สารบัญ พื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง ลุ่มนำ�ปิง - กลอง 1. นายอุดร การะหงส์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเป้า 2. นายเติง ขัตหลง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเป้า 3. นายชน เสาร์คำ� ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเป้า 4. นายยิ่ง แซ่ยะ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงป่ากล้วย 5. นายเจี๊ยะ แซ่ยะ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงป่ากล้วย 6. นางสกาวเดือน จอยพุก ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงป่ากล้วย 7. นายวิมล มูลหน่อ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาแตก 8. นายมานิตย์ แซ่ย่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางหินฝน 9. นายสุรโชค กูลสวัสดิ์มงคล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางหินฝน 10. นายวรวุฒิ แซ่ย่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางหินฝน 11. นายไตรภพ แซ่ย่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงดอยปุย 12. นายไกรสร เลาลี ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงดอยปุย 13. นายอินสม ตาคำ� ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางมะโอ 14. นายทองใบ ขาวสวย ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางมะโอ 15. นายเสนอ กันทวงค์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางมะโอ 16. นางเฉลียว วิไล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงป่าแป๋
ข
หน้า ก ข 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
17. นายพร ใจมา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงป่าแป๋ 18. นายอามุง ลุงเมือง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางแดงใน 19. นางคอง เหง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางแดงใน 20. นายธนกร ดวงปัน ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโหล่งขอด 21. นายว่วนชิง ฟุ้งวิเศษ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงคลองลาน 22. นางสาวนนทลี พรศักดิ์สิริกุล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงคลองลาน 23. นายดวงแก้ว ปินคำ� ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่มะลอ 24. นายสุรชัย สิทธิ์คงชัย ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่มะลอ 25. นายคำ�แสง มีทา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเขย่ง 26. นางมาลี ทองเมธารัตน์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเขย่ง
หน้า
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
พื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง ลุ่มนำ�กก - โขง 27. นายสรรภกรณ์ พิมพ์พวง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงวาวี 28. นายสมชาย แซ่จาง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงวาวี 29. นายชูชาติ ตามี่ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงวาวี 30. นายไพศาล โซ่เซ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง 31. นายนพรัตน์ สมมะโน ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง 32. นายอาเคอะ หม่อโปกู่ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง 33. นายคุณากร สมมะโน ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง
ค
27 27 28 29 30 31 32 33
34. นายโสภณ ชีวินประภาศรี ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง
หน้า
พื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง ลุ่มนำ�น่าน 35. นายชาญวิทย์ สุวรรณคีรียง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงขุนสถาน 36. นายชวกร ศุภสันต์สกุล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงขุนสถาน 37. นายวริทธิ์ธร จินะแปง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�แขว่ง 38. นายจิรานุวัฒน์ จินะแปง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�แขว่ง 39. นายจักรภัทร สีมาพุฒ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�เคิม 40. นายสวนเพชร ดีหะริง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�เคิม 41. นายสุทิน ศักดิ์เจริญชัยกุล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยนำ�ขาว 42. นายศรณชัย ศักดิ์เจริญชัยกุล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยนำ�ขาว 43. นายสมชาย สืบทายาท ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยนำ�ขาว 44. นายพจน์ อินปา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางยาง 45. นายณฤกฤษ ธีรรังกูล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางยาง 46. นายศุภัทรพงศ์ ศุทธกูลการณ์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงบ่อเกลือ 47. นายรณพัฒน์ ใจปิง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงบ่อเกลือ 48. นายหนั่น ใจปิง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงบ่อเกลือ 49. นายดุสิต กรธนพานิชย์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถำ�เวียงแก 50. นายวิเชียร แซ่ท้าว ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถำ�เวียงแก
ง
34 35 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51. นายอัฑฒ์กร อาชาบัญญาวิศิษฏ์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถำ�เวียงแก 52. นายธนโชติ ศิลป์ท้าว ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถำ�เวียงแก 53. นายเสนอ กานนท์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโป่งคำ� 54. นายฐาพล อินนา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงโป่งคำ� 55. นายสายันต์ ไฝด้วง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่จริม 56. นายวิเชียร ศิริยศ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่จริม 57. นายเผชิญ ระลึก ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงวังไผ่ 58. นายประภัสร์ โนราช ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงวังไผ่ 59. นายอนันท์ โนนิล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสะเนียน 60. นายมูล โนนิล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสะเนียน 61. นายวิชาญ ตระกูลพิทักษ์กิจ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�แป่ง 62. นายนิคม รุ่งเรืองกนก ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงนำ�แป่ง พื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง ลุ่มนำ�สาละวิน 63. นายสาธิต กฤติยาภรณ์กุล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย 64. นายเหมาะเจ แข็งคีรี ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย 65. นายทัศนพงษ์ แก้วคำ� ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย 66. นายวิรัตน์ เลิศล้ำ�อุดม ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย 67. นางสาวศิรินภา กลางทุ่งกว้าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบเมย
จ
หน้า
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
63
64
65
66
67
68. นายชาติชาย ซิโน ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สามแลบ 69. นายอาทร พิมารธารา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สามแลบ 70. นายไสว พิสสมัย ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สามแลบ 71. นายสุธิศักดิ์ ต่อบือ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สามแลบ 72. นายวีรชัย ซิโน ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สามแลบ 73. นายสมหวัง เสริมติวงศ์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบโขง 74. นายชัยพร ปรางค์ทวี ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบโขง 75. นายสาละวิน ใจสดใส ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบโขง 76. นายเนติพงษ์ กันหยั้ง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงสบโขง 77. นายธันวา เวียงแม้นเมฆ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง 78. นายประเสริฐ สุทธิพนาสวรรค์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง 79. นายยงยุทธ์ คีรีชมรม ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง 80. นายเตวิช แสงดาวกลางไพร ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง 81. นายสมพล วังอังคาร ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง 82. นายปอ แซ่ว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ 83. นายรัฐพงษ์ อมรศักดิ์สวัสดิ์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ 84. นางลี สว่างเจริญทรัพย์ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ 85. นายประจักษ์ สีประกายพร ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ
ฉ
หน้า 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85
หน้า 86. นายเกรียงศักดิ์ แซ่ว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงพบพระ 86 87. นายอาทิตย์ แสงว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 87 88. นายธนกร แสงว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 88 89. นายจ๋าหว่า แซ่เล่า ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 89 90. นายต้อง แสงสว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 90 91. นายชาติชาย แซ่ว่าง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 91 92. นางวันดี ศรีเมือง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง - ศรีคีรีรักษ์ 92 พื้นที่โครงการรักษ์นำ�เพื่อพระแม่ของแผ่นดิน 93 93. นางสมบัติ มีเพชร ผู้นำ�เกษตรกร โครงการรักษ์นำ�เพื่อพระแม่ของแผ่นดิน ลุ่มนำ�ภาค 93 พื้นที่โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน 94. นายระกา นามประเสริฐยิ่ง ผู้นำ�เกษตรกร โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่น อย่างยั่งยืน บ้านแม่แฮหลวง 95. นายสุรพล กลิ่นขจรไกล ผู้นำ�เกษตรกร โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่น อย่างยั่งยืน บ้านแม่แฮหลวง 96. นายสุรพล เลามะ ผู้นำ�เกษตรกร โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่น อย่างยั่งยืน บ้านฟ้าสวย 97. นายประคอง ชลากาญจนา ผู้นำ�เกษตรกร โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่น อย่างยั่งยืน บ้านห้วยโป่งพัฒนา
ช
94 94 95 96 97
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
เกษตรกรผู้นํา การพัฒนาดอยแม่สลอง นายโสภณ ชีวินประภาศรี
โครงการพัฒนาพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง อําเภอแม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
เกษตรกรดีเด่นด้านปศุสัตว์ระดับประเทศ และเป็นประธานกลุ่มเลี้ยงไก่กระดูกดํา พร้อมทั้ง เป็นหมอดินอาสาในพื้นที่ดอยแม่สลอง ได้เริ่มปลูกองุ่นบิวตี้ ซีดเลส และสตรอว์เบอร์รี่ ให้เป็น ทางอาชีพเลือกจากทีเ่ คยเลีย ้ งปศุสต ั ว์ ภายหลังจากการศึกษาดูงานทีศ ่ น ู ย์พฒ ั นาโครงการหลวง ปางดะ และทุ่งเริง เรื่อง องุ่นและอโวกาโด โดยปลูกองุ่นจํานวน 36 ต้น สตรอว์เบอร์รี่พันธุ์ พระราชทาน 80 และแปลงทดสอบการปลูกกีวี่ จํานวน 80 ต้น โดยเน้นจําหน่ายผลผลิตภายใน ชุมชนและนักท่องเที่ยวเป็นหลัก ได้รับคัดเลือกให้ไปศึกษาดูงาน ณ ประเทศอิตาลี เมือกลับมา ได้พัฒนาแปลงให้เป็นตัวอย่างและเป็นผู้นําในการถ่ายทอดความรู้แก่เกษตรในพื้นที่ ถือเป็น กําลังหลักที่สําคัญมากในการพัฒนางานในพื้นที่ดอยหลวงแม่สลอง
สนใจเรียนรู้ร่วมกัน ติดต่อได้ที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สลอง อําเภอแม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย เบอร์โทรศัพท์
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
ต้นแบบที่ดีของการพัฒนา เพื่อสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีกว่า นายณฤกฤษ ธีรรังกูล
ผู้นําเกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางยาง อําเภอปัว จังหวัดน่าน
เกษตรกรหนุ่มไฟแรงแห่งบ้านปางยาง ด้วยวัยเพียง 29 ปี ได้เริ่มเข้าโครงการ ตัง้ แต่ปี 57 โดยได้ทดลองปลูกพืชชนิดใหม่เพราะต้องการปรับเปลีย ่ นไร่ข้าวโพด ให้น้อยลง ด้วยความรู้สก ึ ถึงการถูกจับตามองจากผู้คนส่วนใหญ่ว่าเป็นส่วนหนึง่ ในการบุกรุกทําลายป่า จึงต้องการเป็นส่วนหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงอาชีพเดิม และต้องการเป็นตัวอย่างให้กบ ั คนอืน ่ ๆ ในชุมชน จึงได้ทดลองปลูกพืชหลากหลาย ชนิ ด ได้แ ก่ องุ ่น ผั ก ในโรงเรื อ น อโวคาโด ฟัก ทองญี่ ปุ ่น สตรอเบอร์รี่ เคฟกู ๊ส เบอร์รี่ เสาวรสหวาน จนปัจจุบันนับว่าเป็นผู้นําเกษตรกรคนสํ า คั ญ ที่ร่วมผลักดันงานพัฒนาชุมชนบ้านปางยาง สิ่งที่ทําให้ประสบความสําเร็จ คือ ความขยัน เพราะพืชทุกชนิดต้อง การดูแลเอาใจใส่มาก ต้องสนใจดูแลสมํ่าเสมอจึงจะทําให้ได้ผลผลิตที่ดี มีคุณภาพ และการปลูกพืชหลากหลายชนิดจะช่วยสร้างรายได้ที่หมุนเวียน ตลอดทั้งปี ลดความเสี่ยงทางด้านการตลาดอีกด้วย
1
ปลูกองุ่น รายได้ 55,000 บาท/ ปี
22
ผักในโรงเรือน รายได้ 30,000 บาท/ ปี
3
สตรอเบอร์รี่ 2 งาน 40,000 บาท/ปี
4
อาโวคาโด 2 ไร่ 20,000/ปี
5
ระบบอนุรักษ์ดินและนํ้า ป่าแนวกันชน ปลูกไม้ผล 2 ไร่ รอรายได้ระยะยาว
ข้อมูลการเกษตรแบบเดิม
พืน ้ ที่ 11 ไร่ ไม่มเี อกสารสิทธิ์ แหล่งนํา้ เพือ ่ การเกษตร คือ อาศัยนํา้ ฝน พืชหลักทีป ่ ลูก คือ ปลูกข้าวโพด เลีย้ งสัตว์ และข้าวไร่ รายได้เฉลีย่ ประมาณ 60,000 บาท/ปี
การปรับระบบเกษตรใหม่ให้เป็นมิตรต่อสิงแวดล้อม มีรายได้ 145,000 บาท/ ปี ใช้พื้นที่น้อย ผลตอบแทนสูง มีข้าวพอกินตลอดปี มีรายได้ระยะสั้น กลาง ยาว มีพื้นที่สีเขียวเพิ่มขึ้น อนุรักษ์ดิน และนํ้า ลดใช้สารเคมี
สนใจเรียนรู้ร่วมกัน ติดต่อได้ที่ โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงปางยาง อําเภอปัว จังหวัดน่าน เบอร์โทรศัพท์
45
การใช้ที่ดิน ปี พ.ศ.2554
46
47
48
มือประสานสิบทิศ พิชิตความยากจน ก้าวสู่ความเป็นอยู่ที่ดีอย่างยั่งยืน นายดุสิต กรธนพานิชย์
ผู้นําเกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถํ้าเวียงแก ต.นาไร่หลวง อําเภอสองแคว จังหวัดน่าน
ผู้นําชุมชนหัวใจแกร่งแห่งบ้านปางแก ผู้นําที่มุ่งมั่นพัฒนาชุมชนเพื่อทุกคนในชุมชน จาก วิสย ั ทัศน์ทก ี่ ว้างไกลทําให้ผ้ช ู ่วยดุสต ิ มองเห็นแนวทางของการพัฒนาทีย ่ งั่ ยืนตามแนวทาง ของโครงการหลวง จึงได้ยน ื่ เรือ ่ งขอให้สถาบันเข้าไปดําเนินงานพัฒนาในพืน ้ ทีเ่ มือ ่ ปี 2558 พร้อมจัดตัง้ กลุ่มแกนนําในชุมชนเพือ ่ ร่วมกันขับเคลือ ่ นงานของสถาบัน เน้นการพึง่ พาตนเอง ให้มากทีส ่ ด ุ เนือ ่ งจากบ้านปางแกเป็นพืน ้ ทีข่ ยายภายใต้การดําเนินงานของโครงการพัฒนา พื้นทีส ่ งู แบบโครงการหลวงถํา้ เวียงแกซึง่ ไม่มเี จ้าหน้าทีป ่ ฏิบต ั งิ านประจําในพืน ้ ที่ และด้วย ข้อจํากัดนี้จึงเกิดเป็นแนวคิดในการจัดตั้งกลุ่มและบริหารจัดการกลุ่มโดยใช้ระบบพี่เลี้ยง แบ่งสายงานกันรับผิดชอบในแต่ละเรื่องที่สําคัญ มีกติกากลุ่มที่เคร่งครัด มีเวทีประชุมที่ ทุกคนต้องให้ความสําคัญเพือ ่ การแก้ปัญหา การตัดสินใจต่างๆ ร่วมกันเสมอ บ้านปางแก จึงถือเป็นตัวอย่างของการขับเคลือ ่ นงานพัฒนาโดยชุมชนเพือ ่ ชุมชน และกําลังก้าวสู่ความ ยั่งยืนต่อไป
สนใจเรียนรู้ร่วมกัน ติดต่อได้ที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงถํ้าเวียงแก อําเภอสองแคว จังหวัดน่าน เบอร์โทรศัพท์
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
พืชผสมผสาน
พลิกเขาหัวโล้น สู่ป่าเขาเขียว นายเตวิช แสงดาวกลางไพร
ผู้นําเกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง อ.ท่าสองยาง จ.ตาก
นายเตวิช ผู้นาํ เกษตรกรภายใต้งานส่งเสริมของพืน ้ ทีโ่ ครงการพัฒนาพืน ้ ทีส ่ งู แบบโครงการหลวงแม่สอง เดิมประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยการปลูกข้าวโพดเลีย ้ งสัตว์เพือ ่ สร้างรายได้ แต่ประสบปัญหาราคา ไม่คงทีท ่ าํ ให้เกิดการขาดทุน และเป็นหนี้ ประกอบกับข้าวโพดเป็นพืชไร่ทตี่ ้องอาศัยพืน ้ ทีก่ ารปลูก ๑๐ - ๒๐ ไร่ จึงจะสามารถทําให้เลีย้ งครอบครัวได้ เป็นเหตุทาํ ให้ต้องรุกพืน ้ ทีป ่ ่าเพิม ่ มากขึน ้ มีผลกระทบทําให้ทรัพยากร ป่าไม้ต้องถูกทําลาย ภูเขาเริม ่ โล้น สภาพอากาศเริม ่ ร้อน และร้อนจัด จึงตัดสินใจเข้าร่วมกิจกรรมการส่งเสริม ผักโดยได้ทาํ การปลูกพริกหวาน เลือกปลูกพืชทีใ่ ช้พน ื้ ทีน ่ ้อยแต่มรี ายได้สงู ส่วนพืน ้ ทีอ ่ น ื่ ๆได้มก ี ารเริม ่ ปลูกไม้ผล เช่น อาโวคาโด ลิน ้ จี่ มะม่วง เพือ ่ คืนสภาพพืน ้ ทีส ่ เี ขียว โดยอาศัยการปลูกไม้ผลเป็นตัวนําทาง เพือ ่ อนาคตพืน ้ ทีป ่ ่าจะได้กลับคืนมาแม้จะไม้ใช่ผน ื ป่าเดิมแต่กเ็ ป็นผืนป่าทีจ่ ะสร้างโลกสีเขียวทีส ่ ามารถ เลีย ้ งชีพคนทีด ่ แู ลและฟื้นความเป็นธรรมชาติอก ี รูปแบบหนึง่
สนใจเรียนรู้ร่วมกัน ติดต่อได้ที่ โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงแม่สอง อ.ท่าสองยาง จ.ตาก เบอร์โทรศัพท์
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
ผู้นําความรู้ จากการศึกษาดูงาน สหกรณ์ญี่ปุ่น มาพัฒนาชุมชน นายชาติชาย แซ่ว่าง
ผู้นําเกษตรกร โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง – ศรีคีรีรักษ์ อ.วังเจ้า จ.ตาก
ชาติชาย เกษตรกรผู้นาํ จากโครงการพัฒนาพืน ้ ทีส ่ งู แบบโครงการหลวงผาผึง้ – ศรีครี รี ก ั ษ์ เกษตรกร ผู้ให้ความสําคัญในการวางแผน การวางเป้าหมายในชีวิต รวมถึงความสําคัญของกลุ่มสหกรณ์ เริม ่ ต้นจากการเข้าร่วมกิจกรรมงานส่งเสริมการปลูกเสาวรสจํานวน 1 ไร่ มีรายได้จาํ นวน 150,000 บาท พัฒนาชีวต ิ ความเป็นอยู่ทด ี่ ขี น ึ้ และเห็นถึงความสําคัญของการรวมกลุ่ม จึงได้เข้าร่วมกลุ่มผู้ปลูก เสาวรส และได้มีโอกาสเป็นคณะกรรมการ ร่วมพัฒนากลุ่ม จนปัจจุบันได้เปลี่ยนมาเป็นกลุ่ม เตรียมสหกรณ์โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง-ศรีคีรีรักษ์ และได้มีโอกาสไป ศึกษาดูงานทีป ่ ระเทศญีป ่ ่น ุ และได้นาํ หลักการทํางาน หลักคิดต่างๆ เกีย ่ วกับสหกรณ์ มาปรับใช้ เพื่อพัฒนาชุมชนของตน สนใจเรียนรู้ร่วมกัน ติดต่อได้ที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง – ศรีคีรีรักษ์ อ.วังเจ้า จ.ตาก เบอร์โทรศัพท์
91
92
93
94
95
96
97