วารสาร สวพส. ฉบับที่9

¹ÒÂ͹تԵ àªÉ°µÃСÙÅ

¼ÙŒÍӹǡÒÃâçàÃÕ¹ºŒÒ¹ÈÃÕ¤ÕÃÕÃÑ¡É อีกหนึ่งหนวยงานทีร่ ว มบูรณาการในพืน้ ทีท่ ใ่ี กลชดิ กับเยาวชน คือ โรงเรียน ซึง่ นับเปนอีกหนวยหนึง่ ทีเ่ ชือ่ มความสามัคคีและ ชวยพัฒนาบานศรีคีรีรักษ ดวยวิสัยทัศนและเปาหมายที่ชัดเจนรวมกัน “บทบาทของโรงเรียนไมเพียงแคการใหความรูแ ละทักษะแกเด็กเทานัน้ แตยงั จะชวยปลูกจิตสำนึกใหกบั เด็กนักเรียนอีกดวย ซึง่ นับวาเปนโอกาสของชุมชนทีม่ โี ครงการเขามาชวย มีหลายหนวยงานทีเ่ ขามาสนับสนุน เราจะเดินคูไ ปกับโครงการ ทุกวันนีท้ เ่ี ด็กๆ ชวยไดแลวคือ กลาไมชุมชน เหมือนเปนตนกลาของชุมชน ไปปลูกตนกลาใสถุงดำแลวนำไปปลูกปา ผมวามันคือความสุข ความประทับใจที่ตนกลาเหลานี้จะเติบโตเปนตนไมใหญ แลวมองยอนกลับมาดูผลงานฝมือของตนเองที่เติบโตไปพรอมกัน สิ่งเหลานี้ไมไดมาจากการเรียนการสอน ครูไมตองจาง แตเด็กก็ทำ ซึ่งเกิดจากจิตสำนึกใหรักปาและชุมชนของตนเอง” นอกจากการทำใหเด็กรักปา รักชุมชนแลว โครงการจะไดพฒ ั นาแหลงเรียนรูใ หกบั ทางโรงเรียนเพือ่ เปนการตอยอด และเปนองคความรูใหกับเด็กๆในอนาคตดวย “ตอนนีโ้ รงเรียนไดปลูกเสาวรส ไป 50 ตน ในพืน้ ทีป่ ระมาณครึง่ ไร โดยไดรบั การสนับสนุนจากเจาหนาที่ ปลูกเสาวรส เราไมไดหวังเพียงแคการเก็บผลผลิต แตปลูกไวสำหรับเปนแหลงเรียนรูใ หกบั เด็กๆ ไดศกึ ษา ไดเห็นวาจากดินแดงๆ จะทำการเกษตรไดอยางไร เรามีวิทยากรมาใหความรูค วามเขาใจ เชน อธิบายเรือ่ งปุย เรือ่ งแมลงทีม่ ปี ระโยชน ซึง่ เปนความรูท ท่ี างโรงเรียนไมมแี ละคิดวาจะเปน ทักษะที่เด็กสามารถนำไปใชในชีวิตจริงได” นอกจากจะเปนแหลงเรียนรูแลว โรงเรียนยังเปนสวนชวยใหเกิดกิจกรรมภายในชุมชนอีกดาน เชน การทองเที่ยว “อนาคตเราตั้งเปาเรื่องสงเสริมดานการทองเทีย่ ว อยากใหคนทีเ่ คยรูจ กั หมูบ า นแหงนีม้ องใหมวา ทีน่ ไ่ี ดเปลีย่ นแปลงไปแลว ไมมียาเสพติด ถึงแมจะอยูใ นพืน้ ทีส่ แี ดง เราก็สามารถสรางใหเปนชุมชนทีพ่ ฒ ั นาขึน้ เปนหมูบ า นทีช่ าวบานมีนำ้ ใจ โอบออมอารี ชูเรื่องทองเที่ยว เรามีน้ำตก มีกิจกรรมขางหวย มีเสาวรส มีโรงเรือนปลูกผักใหเรียนรู กับวิถีเกษตรใหมๆ ที่ไมเคยคิดวาจะมี แตตอนนี้มีแลวครับ”

“à´ç¡¨Ð໚¹µŒ¹¡ÅŒÒáÅÐà¨ÃÔÞàµÔºâµä»à»š¹µŒ¹äÁŒãËÞ‹·Õèá¢ç§áç Í‹ҧ»†Ò·Õè¾Ç¡à¢Òä´Œ»ÅÙ¡äÇŒ” 22

โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึง้ - ศรีครี รี กั ษ มีหนวยงานรวมดำเนินงานในพืน้ ทีต่ ามคำสัง่ แตงตัง้ คณะทำงานโครงการ มีกลยุทธการดำเนินงานแบบบูรณา การทุกภาคสวนหนวยงานทีร่ ว มกันสนับสนุนการสงเสริมชุมชน เกษตรกรกันอยางเต็มกำลัง โดยมีเปาหมายเดียวกัน คือ การไดเห็นคุณภาพชีวติ ของพีน่ อ ง ชาวเขามีความเปนอยูท ด่ี ขี น้ึ สามารถดำรงชีวิตไดดวยตนเองและเขมแข็ง อีกทั้งยังสามารถพัฒนาตอยอดองคความรู ตอไปในอนาคตดวย หากเปรียบหมูบานผาผึ้งและศรีคีรีรักษแหงนี้เปนวงดนตรี ออรเคสตราสักวงหนึ่ง วงดนตรีวงนี้คงเปนวงที่เครื่องดนตรีทุกชิ้น ตางมีบทบาทของตนเองที่ชวยสนับสนุนและขับเคลื่อนทวงทำนอง ในบทเพลงเดียวกัน จากผูใ หญบา นทีเ่ ล็งเห็นถึงการพัฒนาชุมชนแหงนี้ และผลักดันจนเกิดเปนรูปธรรม ชุมชนเองทีน่ ำองคความรูไ ปตอยอด เปนเกษตรผูน ำชุมชน อุทยานแหงชาติคลองวังเจาทีร่ กั ษากฎระเบียบ และดูและพื้นทีท่ ำกินของหมูบ า นใหถกู ตอง องคการบริหารสวนตำบล เชียงทอง ที่สนับสนุนโครงสรางขั้นพื้นฐานและ ความตองการของชุมชนในทุกๆ ดาน ทัง้ โรงเรียน บานศรีคีรีรักษที่ชวยบมเพาะตนกลาของชาติ ใหเห็นความสำคัญของสิ่งแวดลอม รวมไปถึง ชาวบานศรีคีรีรักษทุกคนที่มุงมั่นและตองการ พัฒนาชุมชนของตนเองดวยองคความรูที่ทาง สวพส.ไดถา ยทอด และอีกหลายหนวยงานทีร่ ว ม ในโครงการนี้ ทุกๆคนคือเครือ่ งดนตรีชน้ิ นอยใหญ รวมกัน บรรเลงเพลงความสามัคคี โดยจะขาด ชิ้นหนึ่งชิ้นใดไปไมได บทเพลงความสามัคคี ทีไ่ พเราะแหงหมูบ า นผาผึง้ และศรีครี รี กั ษทร่ี ว มกัน ขับรองไดสรางพลังที่สามารถสรางอาชีพและ พื้นที่สีเขียวนับพันไรอยางที่ไมเคยมีมากอน และเชื่อวาวงดนตรีวงนี้จะยังคงบรรเลงเพลงกัน อยางสามัคคีตอไปและดังกองกังวานสืบไปถึงรุนลูกรุนหลานอยางแนนอน

“¤ÇÒÁÅÓºÒ¡·Õèà¡Ô¹·¹ ¨ÐËÅÍÁ¤¹ãËŒ·¹·Ò¹ ¤ÇÒÁʺÒ·ÕèÂÒǹҹ ¨ÐÃ͹ÃÒ¹¤ÇÒÁ໚¹¤¹” สุรเชษฐ เลาวาง

หัวหนาโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงผาผึ้ง – ศรีคีรีรักษ 23

GOAT MILK

á¾Ð¹Á

ÊÑµÇ ãËÁ‹ÁÒáç ã¹¾×é¹·Õè â¤Ã§¡ÒÃËÅǧ

¾Ù´¨Ò

ภ า ษ า ป ศุ สั ต ว

เรื่อง - ภาพ : สุคีพ ไชยมณี

พูดจาภาษาปศุสัตวฉบับนี้ ผมจะแนะนำสัตว ที่กำลังเปนที่สนใจของเกษตรกรในพื้นที่โครงการหลวง กันนะครับ ซึ่งสัตวที่วาก็คือแพะนมนั่นเอง มาดูกันครับวา เหตุใดแพะนมจึงเปนที่สนใจและตองการของเกษตรกร ไดรวดเร็วขนาดนี้ ยอนไปเมื่อป พ.ศ. 2543 มูลนิธิโครงการหลวง เริ ่ ม ทดลองเลี ้ ย งแพะพั น ธุ  น มเป น ครั ้ ง แรก ณ สถานี เกษตรหลวงอางขาง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม โดย ได ร ั บ พั น ธุ  แ พะจากคณะแพทย ศ าสตร มหาวิ ท ยาลั ย เชีย งใหม จำนวน 3 ตั ว เป น พั น ธุ  ล ู ก ผสมพั น ธุ  ซ าเนน (Saanen) กับพันธุแองโกล นูเบียน (Anglo-Nubian) ตอมาในป พ.ศ. 2544 กรมปศุสตั ว ก็ไดมอบแพะพันธุซ าเนน พันธุแ ทมาใหอกี 5 ตัว และป พ.ศ. 2545 องคการ Heifer International Thailand ไดมอบพันธุแ พะ จากประเทศจีน ใหอีก จำนวน 23 ตัว ซึ่งเปนแพะพันธุซาเนน เชนกัน ทุกทานคงสงสัยแลววา ทำไมตองเปนแพะพันธุซาเนนดวย ดังนัน้ เรามาทำความรูจ กั กับเจาแพะพันธุน ก้ี นั หนอยดีกวา

24

แพะพันธุซาเนน เปนแพะพันธุที่ใหปริมาณน้ำนมสูงมาก จนกระทั่งไดรับฉายาวา เปนราชินีแหงแพะนม มีถิ่นกำเนิดอยูที่ ประเทศสวิสเซอรแลนด มีสขี าว แตบางตัวอาจจะเปนสีครีม หรือสีเทา มีติ่งใตคอ 2 ติ่ง หรืออาจจะไมมีติ่งก็ได ใบหูสั้นตั้งตรงชี้ไปขางหนา หั ว มีลกั ษณะแบน ดั้งจมูกลาดตรง เรียวยาว แนวสันหลังตรงขนาน ไปกับพื้น แพะพันธุนี้อาจ จะมีเขาหรือไมมีเขาก็ได แตการคัดเลือก พอพันธุ จะนิยมเลือกพอพันธุต วั ทีม่ เี ขา เพราะมักจะพบการเปนกระเทย ในแพะพันธุนี้คอนขางสูง ซึ่งสวนใหญพบในแพะซาเนนที่ไมมีเขา (Polled Saanen) สวนแมแพะพันธุซาเนนนี้มีอัตราของการคลอด ลูกแฝด ทีค่ อ นขางสูง โดยจะมีจำนวนลูกตอครอกเฉลีย่ อยูท ป่ี ระมาณ 1.9 ตัว เมื่อโตเต็มที่แพะตัวผูมี น้ำหนักประมาณ 70-90 กิโลกรัม ตัวเมียหนักประมาณ 50-60 กิโลกรัม ความสูงที่วัดไดจาก หัวไหล ประมาณ 75-90 เซนติเมตร มีเตานมที่ใหญ หัวนมเปนรูปเรียวยาว ซึ่งตรงตามลักษณะของพันธุแพะนมที่ดี โดยทั่วไปแพะพันธุนี้จะ มีน้ำนมเฉลี่ยวันละ 3 กิโลกรัม มีระยะการใหนมประมาณ 250 วัน ผลผลิตน้ำนมรวมประมาณ 820 กิโลกรัม ถึงแมแพะพันธุซ าเนนจะมีขอ ดี ทีม่ ศี กั ยภาพในการใหนมสูง และสามารถเลี้ยงในประเทศเขตรอนชื้นและเขตอบอุนได แตก็มี ขอดอยตรงที่ไมคอยทนทานตอสภาพความรอน ดังนั้นการเลี้ยง แพะพันธุซาเนน ในประเทศเขตรอนนัน้ ตองเลีย้ งขังคอกในเวลากลางวัน

ที่แสงแดดกำลังรอน หรือควรมีการเลีย้ งแบบปลอยแปลง ในตอนเชาและเย็นเทานัน้ แพะจึงจะใหผลผลิตน้ำนมไดดตี ามศักยภาพ ดานลักษณะนิสยั ของแพะพันธุน ้ี ถือวาเปนแพะที่ฉลาด แสนรู มีการเรียนรู ไดดี สามารถฝกฝนใหยอมรับ การรีดนมไดงา ย ซึง่ ถือเปนลักษณะนิสยั ทีพ่ งึ ประสงคและจำเปนมากสำหรับ แพะนม อีกทั้งนมแพะยังมีประโยชนตางๆ อีกมากมาย เชน นมแพะมีกรดไขมันลิโนเลอิก และแอลฟาลิโนเลอิก จึงเปนกรดไขมัน ที่จำเปนตอรายกาย อีกทั้งยังมีกรดไขมันชนิดพิเศษ คือ คาโพรอิก คาพรีลิก และคาพริก มีสมบัติตานเชื้อแบคทีเรีย ชวยเพิ่มภูมิคุมกันใหแกรายกาย และเปนสวนประกอบของ HDL ชวยลดการสะสมของโคเลสเตอรอลใน เส น เลื อ ดแดง ป อ งกั น การเกิ ด โรคหลอดเลื อ ดหั ว ใจตี บ หรื อ เส น เลื อ ด ในสมองตีบ นมแพะมีเอนไซมชนิดหนึ่งที่เรียกวา Platelet Activating Acetyl Hydrolase ชวยในการสลายสารกอภูมแิ พ จึงทำใหคนทีแ่ พนมชนิดอืน่ ๆ เชนนมวัว สามารถดื่มนมแพะไดโดยไมเกิดอาการแพนม ในนมแพะมีปริมาณโปรตีน alpha-S1 casein นอยกวาในนมวัว เมื่อทำปฏิกิริยาในกระเพาะอาหารจะเกิดเปนกอนที่เรียกวา curd ที่นิ่มกวา นมวัว จึงทำใหนมแพะยอยงายและรวดเร็วเชนเดียวกับนมแม โดยรางกาย สามารถดูดซึมนมแพะหมดภายใน 20-30 นาที เปรียบเทียบกับการดื่มนมวัว ตองใชเวลา 2 ชั่วโมง นมแพะมีสมบัติเปน buffering capacity มากกวายาลดกรด ในกระเพาะอาหาร จึงชวยลดอาการอาหารไมยอ ย และยังดีตอ ผิวคือชวยปรับ สภาพผิวใหสมดุลอีกดวย มีปริมาณแคลเซียม (calcium) โพแทสเซียม (potassium) ทองแดง (copper) และซีลีเนียม (selenium) มากกวาในนมวัว ซึ่งซีลีเนียม เปนแรธาตุที่ชวยเพิ่มประสิทธิภาพของเซลลที่ทำหนาที่สรางภูมิคุมกัน โดยนมแพะมีซีลีเนียมมากถึง 2.5 เทาของนมผง และมากกวานมวัวที่ผาน การพาสเจอไรซแลวเกือบรอยละ 35 นมแพะประกอบด ว ยวิ ต ามิ น หลายชนิ ด เช น วิ ต ามิ น เอ ชวยสรางเซลลผิวหนัง เสริมสรางระบบภูมิภูมิคุมกัน ทำใหผิวและผมแข็งแรง วิตามินบี 1 ปองกันโรคเหน็บชาและชวยระบบเผาผลาญคารโบไฮเดรตในรางกาย วิตามินบี 2 เสริมขบวนการใหพลังงานแกรางกายและจำเปนตอผิวหนัง วิตามินซี เปนสารตานอนุมลู อิสระ ชวยลดการเสือ่ มสภาพของเซลล วิตามินดี ชวยเพิ่มการดูดซึมแคลเซียมจากลำไสเขาสูกระแสเลือด ทำใหกระดูกแข็งแรง วิตามินอี ชวยเพิ่มการสรางแอนติบอดี้ ชวยสรางเสริมการทำงานของทีเซลล ซึ่งทำหนาที่หลักในการปองกันการติดเชื้อรวมกับบีเซลล

1

2 3

4 5 6

จากประโยชน ม ากมายที ่ ไ ด ก ล า วมานั ้ น ทำใหมคี วามตองการบริโภคนมแพะสูงขึน้ แตเนือ่ งจาก แพะให น ้ ำ นมปริ ม าณน อ ยกว า วั ว มาก จึ ง ทำให ยังมีนมแพะไมเพียงพอ ซึง่ ปจจุบนั ในพืน้ ทีโ่ ครงการหลวง ที่ยังมีการเลี้ยงอยู ไดแก สถานีเกษตรหลวงอางขาง และศูนยพัฒนาโครงการหลวงแมทาเหนือ มีแพะนม รวมกวา 200 ตัว ในเบื้องตนไดนำน้ำนมสดมาผาน ขบวนการเพื่อผลิตเปนนมพาสเจอรไรซบรรจุขวด และนำมาทำเปนชีสโดยสงจำหนายฝายตลาดของ มูลนิธิโครงการหลวง เพื่อสงตอไปจำหนายยังรานคา โครงการหลวงสาขาตางๆ ซึ่งขณะนี้มีความตองการ สูงมาก หากทานใดสนใจหาซื้อไดที่หรือรานคา โครงการหลวง ทุกสาขาครับ รับรองจะติดใจ ชาอด สินคาหมดกอนนะครับ จะหาวาไมเตือน ฉบับหนาผมจะพาไปดู วิธกี ารและขบวนการ แปรรูปนมแพะเป น ผลิ ต ภั ณ ฑ ต  า งๆ มาฝากกั น นะครับ

25

Ê Ð ¾ Ò Â ¡ ÅŒ Í § ·‹ Í § ´ Í Â

“¾Ñ ¡ ¼‹ Í ¹ Ë Â‹ Í ¹ ã ¨ ·Õè ´ÍÂÅÒ§”

´ÍÂÅÒ§ µÑé§ÍÂًࢵã¹ÍÓàÀÍáÁ‹ÍÒÂ

໚¹·ÕèÃÙŒ¨Ñ¡¡Ñ¹ã¹¡ÅØÁ‹ ¹Ñ¡´Ù¹¡ÁÒ¹Ò¹ËÅÒ»‚ «Ö§è º¹¾×¹é ·Õè ÊÙ § ¢Í§ªØ Á ª¹º¹´ÍÂÅÒ§áË‹ § ¹Õ é Â Ñ § ÁÕ à Ã× è Í §ÃÒÇ »ÃÐÇѵÔÈÒʵà áÅиÃÃÁªÒµÔ·Õ蹋Òʹã¨ÍÕ¡ÁÒ¡ÁÒ·Õè ÍÂÒ¡àªÔުǹ¹Ñ¡·‹Í§à·ÕÂè ÇÁÒËÇÁÊÑÁ¼ÑʡѺÇÔ¶ªÕ ÁØ ª¹

ตามคำบอกเล า ของชาวบ า นที ่ อ าศั ย  ใ นแถบนี ้ บอกวา สมัยกอนดอยลางเปนหมูบานของชนชาติไทใหญ ที ่ อ พยพมาจากพม า มาสร า งหมู  บ  า นที ่ น ี ้ ซึ ่ ง มี ห ลั ก ฐาน ทางประวัติศาสตรจาก “พระธาตุขาว” ที่หมูบานปางใน ซึ่งเปนพระธาตุที่ทหารไทใหญไดมาสรางไวรวมกับไทย (คนเมือง) จากคำบอกกลาวของชาวบาน คำวา “ดอยลาง” มาจาก คำวา “ดอย” คือชื่อเรียกของพื้นที่ราบลุมภูเขา ของคนเหนือ และคำวา “ลาง” คือภาษาไทใหญ ยอมาจาก หมากลาง (ขนุน) ซึ่งพื้นที่นี้มีตนขนุนเปนจำนวนมากหรือ อีกคำบอกเลาอีกอยางหนึง่ คือ เรียกชือ่ ตาม แมนำ้ สายหลัก ของหมูบานนั้น คือ แมน้ำลาง ซึ่งเปนแมน้ำที่ไหลมาจาก ประเทศพมา ดอยลางยังเปนสวนหนึ่งของอุทยานแหงชาติ ดอยฟาหมปก หรือ ดอยผาหมปก

26

เรื่อง : พุทธิพัทธ พลอยสงศรี

ภาพ : ทับทิม มั่นมาก

เริ่มเที่ยวกันไดครับ เริ่มอรุณสวัสดิ์เชานี้ ตอนรับ ดวยจุดชมวิวทะเลหมอก แบบสบายๆ ทีไ่ มตอ งเดินไกลไปไหน ชมทิวทัศนรมิ ถนนของภายในหมูบ า นระหวางบานปางตนกอกและ บานปางตนเดือ่ แวะจิบกาแฟรอน ๆ แลวนัง่ รอชมภาพทะเลหมอก และสีสันสวยๆของทองฟา เวลาตั้งแต 06.00 ถึง 10.00 น. บนระดับความสูง 984 เมตร จากระดับทะเลและภายในชุมชน แตละบาน ยังคงทำ “เมีย่ ง” เปนชาชนิดหนึง่ ทีช่ อบขึน้ บนพืน้ ทีส่ งู ที่จะตองออกไปเก็บ ใบเมี่ยง นำใบมามัดรวมเปนกำๆ นำเรียง ลงไหนึ่งสุกแลวไปหมัก ใบเมีย่ งจะออกรสชาติเปรีย้ ว มันเล็กนอย ยิ่งอม ยิ ่ ง เคี ้ ย ว ยิ่งอรอย จากนั้นเรามาเที่ยวชมวั ด สำคั ญ ในพื้นที่กันตอ เริม่ จากพระเจดีย สีทองอรามบนทีส่ งู “พระบรมธาตุ เจดียสิรดิ อยเวียงลาง” เปนพระบรมธาตุทบ่ ี รรจุพระบรมสาสิรรี กิ ธาตุ ของพระพุทธเจาของวัดปางตนเดือ่ (ดอยลาง) หมู 9 ตำบนแมอาย อำเภอแมอาย จังหวัดเชียงใหม

27

ตอดว ยการกราบนั ก บวชแห ง ขุ น เขาครู บ าสิ ท ธิ ที่เก็บรักษารางของ หลวงปูครูบาสิทธิ อภิวัณโณ ปจจุบัน อายุ 89 ป แตเดิมชือ่ สิทธิ เมืองใจ เกิดเมือ่ 10 มิถนุ ายน พ.ศ. 2465 ที่บานแมฮาง ตำบลแมสาว อำเภอแมอาย จังหวัดเชียงใหม เปนบุตรคนโตของพอบุญมา และแมปอ เมืองใจ ในพี่นอง ทั้งหมด 5 คน หลังจากหลวงปูฯ เกิดไดไมนานพอแมก็ยายมา อยูที่บานปางกลาง อายุ 16 ปไดบรรพชาเปนสามเณรที่ วัดปางกลาง อำเภอแมอาย จังหวัดเชียงใหม เมื่อวันที่ 5 เม.ย.

2481 โดยมีครูบาแกว การวิชโย วัดมงคงสถาน เปนพระอุปช ฌาย เรื่อง : พุทธิพัทธ พลอยสงศรี ภาพ : ทับทิม มั่นมาก ถัดลงมาที่ ”พระธาตุดอยเวียงลาง” พระธาตุขาวตัง้ อยู บนยอดดอย ระหวางบานปางตนเดื่อและบานปางในองค พระธาตุมสี ขี าว เปนพระธาตุศกั ดิส์ ทิ ธิค์ บู า นของคนในชุมชนนัน้ ในบริเวณเดียวกันมีฐานทัพทหารรังปนกล ในอดีตเปนสมรภูมริ บ ที่สำคั ญ แห ง หนึ ่ ง เป น ที ่ แ ปลกอี ก แห ง ที ่ ม ี ห ลุ ม บั ง เกอร ภายใตฐานองคพระเจดียจนเราเรียกกันวา วัดบังเกอร

การเดินทาง / สามารถเดินทางได 2 เสนทางคือ 1.จากเมืองเชียงใหม อ.แมรมิ อ.แมแตง อ.เชียงดาว อ.ไชยปราการ อ.ฝาง แลวทางขึน้ ดอยลางในตัว อ.แมอาย สวนเสนทางที่ 2 คือ จากทางจังหวัดเชียงราย อ.แมจนั เลีย้ วซายไปทาง อ.ฝาง ถึง ต.ทาตอน อ.แมอาย ทางเขาอยูข วามือทางเดียวกับทางเขาสำนักงานองคการบริหารสวนตำบลทาตอน จากนัน้ ขึน้ ดอย ไปตามแนวสันเขาตะเข็บชายแดนไทยหมาประมาณ 30-35 ก.ม. ไปเรื่อยๆ จนถึงที่ตั้งจุดรักษาชายแดนของเจาหนาที่ ตำรวจตระเวณชายแดนทีต่ ง้ั อยูต ดิ กับถนน ติดตอสอบถาม / กลุม โฮมสเตยดอยลาง โทร. 095-8135868 (คุณพิกลุ ) , 096-7357092 (คุณพิศาล) 28

ชวงบายไปเที่ยวชมน้ำตกตาดหลวงมีไกดทองถิ่น นำทาง นายเชิดชัย สมศรี เปนผูมีความชำนาญในพื้นที่อยางดี น้ำตกตาดหลวง ตัง้ อยูใ น หมูท ่ี 9 บานหลายอาย อำเภอแมอาย จังหวัดเชียงใหม น้ำจากน้ำตกตาดหลวงยังเปนสายน้ำที่สำคัญ ทีห่ ลอเลีย้ งชุมชน และการทำการเกษตรกรรมของชุมชนอีกดวย รถกระบะนำเราออกจากหมูบ า น ตลอดสองขางทางผานสวนลิน้ จี่ และสวนสม ระยะทางรวม 2.5 กิโลเมตร สิน้ สุดถนนคอนกรีต เสนทาง ตอจากนีต้ อ งเดินเทากันตอ เสนทางเดินทวนสายน้ำตก ขึ้นไป มีตนไมสูงใหญหนาแนนจนแสงแทบจะสองมาไมถึงพื้น เปนปาที่สมบูรณมาก มีน้ำตกขนาดนอยใหญลดหลั่นกันไป ระหวางทางจะพบ “ตนไมตมุ ” อายุนบั รอยป ตนไมมขี นาดใหญ ถึง 7 คนโอบ เรายังคงเดินทวนสายน้ำตกตอไป แสงตะวันเริ่ม ออนแรงลง เรายังเดินกันไมถึงจุดหมาย แตก็ไดสัมผัสน้ำตก ชั้นรองๆ ที่สวยงาม คณะสำรวจคงตองวางแผนสำรวจกันใหม แลวจึงเดินทางกลับ มาทองเที่ยวเชิงเกษตรกันตอชมสวนองุนและสวนสม ของเกษตรกร พอหลวงนพรัตน สมนะโม เปนโรงเรือนองุนสีมวง พันธุบิวตี้ชีดเลส และองุนเขียวพันธุรูสชีดเลส ที่กำลังออกผล เติมโรงเรือน จากนั้นนั่งรถกระบะออกจากหมูบาน มาชมสวนสม สายน้ำผึ้ง ทามกลางขุนเขาบนพื้นที่ 10 ไร เดินเที่ยวชมชิมสมสด จากไรทามกลางทิวทัศนอันสวยงามอากาศเย็นสบาย เชาที่ 2 ชมทะเลหมอก 2 แผนดินพมาและไทยบนฐานปฏิบตั ิ การดอนหมากกลาง รอย ทพ.3206 สามารถมองเห็นทะเลหมอก จากฝงเมืองยอน สหภาพเมียนมา และทะเลหมอกทาตอน แมอาย ทางฝงประเทศไทย ไหลทอดยาวบรรจบกันบนความสูง 1,483 เมตร จากระดับน้ำทะเล

29

งานแสดงประติมากรรม เทิดพระเกียรติบูรพกษัตริยไทย แหงราชวงศจักรี

KING RAMA HONOR PARK GLORIFY HIS PRESTIGE TO THE KING OF THAILAND àÃ×èͧ : ¾ÔªÞÒ¡Ò¹µ ˹‹Íá¡ŒÇÁÙÅ ÀÒ¾ : ¾ÕÃоŠ´Ó§ÒÁ

นับแตอดีต บูรพมหากษัตริยไทยไดทรงบำเพ็ญ พระราชกรณียกิจนานัปการ พัฒนาประเทศในดานตางๆ จนทำใหสยามประเทศมีความเจริญรุงเรืองทัดเทียมกับ อารยประเทศในปจจุบัน ดวยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ของบู ร พมหากษั ต ริ ย  ใ นราชวงศ จ ั ก รี อ ย า งหาที ่ ส ุ ด มิ ไ ด อุทยานหลวงราชพฤกษจงึ มีแนวคิดทีจ่ ะเผยแพรพระราชกรณียกิจ ของพระมหากษัตริยไทย บอกเลาเรื่องราวประวัติศาสตร อันทรงคุณคา ภายใตแนวคิดและแรงบันดาลใจ “ธ ทรง พระเมตตา ปวงประชาอยูรมเย็น” ผานงานประติมากรรม จำนวน 10 ผลงาน จากศิลปนทีม่ ชี อ่ื เสียง 9 ทาน ซึง่ นักทองเทีย่ ว สามารถเขาชม ชื่นชมงานศิลป อิงความรูพระราชกรณียกิจ ณ ลานคีตอุทยาน อุทยานหลวงราชพฤกษ จังหวัดเชียงใหม

๑

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช

“รวมใจเปนหนึ่ง”

แนวคิด เปนการนำเสนอพระราชกรณียกิจที่สำคัญ และพระปรีชาสามารถในการเริ่ม สถาปนากรุงรัตนโกสินทร สถาปตยกรรมทีแ่ สดงเปน การลดทอนรูปทรงของพระปรางค ซึ่งเปนสถาปตยกรรม ในยุครัตนโกสินทรตอนตน ทีม่ รี ปู แบบดำเนินรอยผสมผสานตามรูปแบบ สถาปตยกรรมสมัยอยุธยา ภายในโครงสรางของรูปทรงฉลุลายทีล่ ดทอนมาจากกำแพงเมือง และปอมปราการ เนื่องจากเปนสิ่งปลูกสรางสำคัญที่สรางขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟาจุฬาโลก อีกทัง้ ปอมปราการยังมีนยั ยะของการปกปอง โอบอุม ทีส่ ะทอน ถึงพระมหากรุณาธิคุณที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมีตอปวงชนชาวไทย จนเกิดเปนรูปทรงที่มั่นคงแสดงถึงพระปรีชาสามารถในการรวบรวมแผนดินใหเปน อันหนึ่งอันเดียวกัน ๑ ศิลปน : ธนัชชา ไชยรินทร

30

๒

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย

“เรียงรอยวัฒนธรรม” แนวคิด

พระบาทสมเด็ จ พระพุ ท ธเลิ ศ หล า นภาลั ย ทรงเป น ศิ ล ป น Artist King เนื่องจากทานเคยเปนชนชัน้ สามัญระดับสูงมากอน จึงผสมผสานวัฒนธรรมหลวง กับราษฎรเขาดวยกัน มีวรรณกรรมสำคัญ เชน รามเกียรติ์ อิเหนา อุณรุท พระสังข ไชยเชษฐ ไกรทอง ทัง้ ยังเปนยุครุง เรืองแหงศิลปะแขนงตางๆ เชน หัตถกรรม ประติมากรรม อีกดวยประติมากรรมแสดงรูปทรงของตัวละครในวรรณคดีโดยการใชลักษณะของเสน เล็กๆ ดั่งราษฎร มาขดวนขึน้ เปนรูปหัวโขนแบบวัฒนธรรมหลวง เรียงรอยกันอยางมีจงั หวะ ประดุจการประพันธบทกวีสะทอนถึงพระอัจฉริยภาพทางการประพันธ และศิลปวัฒนธรรม ในแขนงตางๆ ๒ ศิลปน : ผูชวยศาสตราจารย อุดม ฉิมภักดี

๓

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว

“เบิกนาวา”

แนวคิด

ประติมากรรมชิ้นนี้ไดแรงบันดาลใจจากการคาสำเภาซึ่งนับเปนรายไดสำคัญ ของประเทศในยุคนั้นไทยไดสงเรือสินคาเขาไปคาขายในประเทศตางๆ มากมาย เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัวทรงสนพระราชหฤทัย และเชี่ยวชาญ การสงเรือสินคาออกไปคาขายมาตั้งแตครั้งดำรงยศเปนพระเจาลูกเธอกรมหมื่นเจษฎา บดินทร เมือ่ พระองทรงเสด็จขึน้ ครองราชสมบัตกิ ไ็ ดทรงสนับสนุน การคากับตางประเทศ มากขึ้นโดยโปรดเกลาฯ ใหตอ เรือกำปน เพือ่ ใชในการคาจำนวนมาก โดยเฉพาะอยางยิง่ ภายหลังการทำสนธิสัญญาเบอรนี่ ที่ไทยอนุญาตใหชาวตางชาติเขามาคาขายภายใน ประเทศอยางเสรี ๓ ศิลปน : ผูชวยศาสตราจารย ธัชชัย หงษแพง

๔

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว แนวคิด

“เบิกฟารัชสมัย ๔”

รัชกาลที่ ๔ ทรงตระหนักถึงความสำคัญของวิทยาการสมัยใหม ในดาน การคาทรงจัดทำเหรียญกษาปณขน้ึ ใชเพือ่ รองรับการคาขายกับตางชาติ ทรงสามารถ คำนวณการเกิดสุรยิ ปุ ราคาลวงหนาถึงสองปไดอยางเทีย่ งตรง และพระองคไดรบั การถวาย พระสมั ญ ญาภิ ไ ธยว า เป น “พระบิ ด าแห ง วิ ท ยาศาสตร ไ ทย” ด า นบนสุ ด ของ ประติมากรรมเปนที่ระลึกถึงครั้งที่พระองคทรงใชหลักโหราศาสตรโบราณผสานกับ หลักวิทยาการดาราศาสตรของตะวันตกมาคำนวณการเกิดสุริยุปราคาไดอยาง แมนยำ ดานลางเปนรูปทรงของเหรียญกษาปณทผ่ี ลิตขึน้ เพือ่ เพิม่ ศักยภาพ และยกระดับ การคาไทยสูนานาประเทศ ๔ ศิลปน : รองศาสตราจารย สุกรี เกษรเกศรา

31

๕

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว

“รุงโรจน ร.๕ สูความเจริญงอกงาม”

แนวคิด

รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูห วั รัชกาลที่ ๕ มีสง่ิ สำคัญ ในชวงรัชสมัยของพระองคมากมายนานัปการ ปวงชนชาวไทยลวนรำลึกถึงพระมหา กรุณาธิคุณที่ทรงมีพระปรีชาสามารถยิ่งในการวางรากฐานปรับปรุงแปลงเปลี่ยน ประเทศไทยใหเจริญกาวหนารุงเรืองทัดเทียมนานาอารยประเทศ ทรงริเริ่มพระราช กรณียกิจทีส่ ำคัญมากมาย อาทิ การเลิกทาส การพัฒนาการศึกษา ระบบขนสง การติดตอ สื่อสาร การเดินทางโดยรถไฟ การสาธารณสุขดานกฎหมาย เงินตราการคาขาย สถาปตยกรรมสมัยใหม อันเปนผลสืบเนื่องมาจากการที่พระองคทรงเสด็จประพาสตน ทวีปยุโรป เพื่อสรางสัมพันธไมตรีกับนานาอารยประเทศและเสริมความแข็งแกรง ใหกับสยามประเทศ อันสะทอนถึงสายพระเนตรที่กวางไกลของพระองคตอการพัฒนา ประเทศชาติบานเมืองของเราใหเจริญรุงเรือง ซึ่งเปนรากฐานที่สำคัญอยางยิ่ง ศิลปน จึงนำเสนอผลงานในลักษณะตัวเลข ๕ ไทย แทนองครชั การที่ ๕ มีรปู ทรงคลายกลีบดอกไมไทย ที่มีกลีบเรียวแหลม พวยพุงสูเบื้องบน มีชอดอกตอเนื่องขึ้นไปในแนวตั้ง แสดงถึง ความเจริญรุงเรืองและพระอัจฉริยภาพของพระองคทานที่สามรถนำพาประเทศไปสู ความเปนอารยะ ๕ ศิลปน : ถนอม กองจันทร

๖

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว แนวคิด

รัชกาลที่ ๖ ทรงใหความสำคัญกับการศึกษา ทรงออกพระราชบัญญัติการ ศึกษาภาคบังคับเปนชาติแรกในภูมิภาคนี้ ทรงสถาปนาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เปนมหาวิทยาลัยแหงแรกของไทย ทรงสรางเมืองดุสติ ธานีเปนการทดลอง การปกครอง แบบประชาธิปไตย โปรดเกลาฯ ใหคดิ และใชธงไตรรงคเพือ่ โบกสะบัดทัดเทียมอารยประเทศ ทรงพระราชนิพนธวรรณกรรม กวา ๒๐๐ เรือ่ งประติมากรรมมีสญ ั ลักษณเปนรูปพนมมือ เด็กคอยๆ เติบโตเปนผูใ หญจำนวน ๖ มือสองขางประกบกันเปนดอกบัวตูม ประดับกระจก เพื่อตองการใหรูสึกถึงคุณคารุงเรืองของวัฒนธรรม สองสวางจุดประกายทางการศึกษา ในทุกระดับชั้นแกผองพสกนิกรชาวไทย ๖ ศิลปน : อาจารย สุทธิศักดิ์ ภูธรารักษ

“วชิรศาสตร”

๗

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติใน พระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัว

“สถิตทั่วหลา” แนวคิด

ใชรูปทรงโครงสรางบายศรีสูขวัญ เพื่อสื่อถึงรัชกาลที่ ๗ ที่ทรงรวมดวงใจ ไทยทั้งชาติใหเปนหนึ่งเดียว มอบความสุขสวัสดี มีขวัญดีมีกำลังใจดี ใจมั่นคงเขมแข็ง ๗ ศิลปน : รองศาสตราจารย สุนทร สุวรรณเหม

32

๘

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล

“มิ่งขวัญใจไทย” แนวคิด

“วชิรศาสตร”

รูปทรงสื ่ อ ถึ ง ความเป น ศู น ย ร วม เป น มิ ่ ง ขวั ญ กำลั ง ใจของพระองค แกราษฎรในชวงไทยเกิดวิกฤตตางๆ ประติมากรรมชิ้นนี้เปนที่ระลึกเมื่อครั้งเกิด กรณีพิพาทสำเพ็ง เลข ๘ มีลกั ษณะของความกลมเกลียวอยูใ นตัว เปนเลขมงคลของคนจีน ลักษณะประติมากรรมทรงสูงเปนศูนยรวมใจ และเปนหนึ่งเดียว ๘ ศิลปน : อาจารย อำนวย กันทะอินทร

๙ ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดช บรมนาถบพิตร

“น้ำพระทัย”

แนวคิด

“พระเจาอยูหัวเปนน้ำ ฉันจะเปนปา” พระราชดำรัส สมเด็จพระนางเจา สิริกิติ์พระบรมราชินีนาถในรัชกาลที่ ๙ ประติมากรรมรูปหยดน้ำซึ่งประกอบขึ้นดวย เสนเกลียวจำนวนมากหมายถึงโครงการทีพ่ ระองคทรงมีนำ้ พระทัยเมตตาตอราษฎรของ พระองค รูปหยดน้ำยังหมายถึงพระอัจฉริยภาพเกี่ยวกับน้ำที่สำคัญหลายประการ เชน กังหันน้ำชัยพัฒนา โครงการฝนหลวง เขือ่ น ฝาย ชลประทาน ไฟฟาจากน้ำ และโครงการ ที่เกี่ยวกับน้ำอีกนานับประการ อีกทั้งน้ำพระทัยที่เปรียบประดุจดอกบัวที่มีตอ พระพุทธศาสนาอยางลึกซึง้ อีกในหนึง่ ก็เปนดัง่ เปลวเทียน ทีค่ อ ยใหแสงสวางทางปญญา ดวย ศาสตรแหงพระราชา สืบตอสานปณิธานใหสวางไสวไปไกลทั่วโลก ๙ ศิลปน : อาจารย อำนวย กันทะอินทร ๙ ศิลปน : รองศาสตราจารย สุกรี เกษรเกศรา ๙ ศิลปน : วรรณชัย วงษตะลา

๑๐

ประติมากรรมเทิดพระเกียรติในสมเด็จพระเจาอยูหัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร

“สืบสานพระราชปณิธาน” แนวคิด

“วชิรศาสตร”

จากรากฐานตั้งแตรัชกาลที่ ๑ - ๙ พระราชปณิธานยังคงสืบสานในรัชสมัย ปจจุบัน รูปทรงประติมากรรมเปนฐาน ๙ ชัน้ และอักษร ๑o ไทยทีม่ องเห็นไดจากทุกดาน แผความสุขแกประชาชนทั่วหลา และพระบารมีขจรไกลไปยังนานาประเทศ ๑o ศิลปน : อาจารย อำนวย กันทะอินทร

33

 ู ร า  น ร พ ไ น ุ ม ส เรื่อง – ภาพ :

ัตนและส อัปสร วิทยประภาร

ุพินญา ขันติภาพ

มีสมุนไพรดีๆ สวัสดีคะ พวกเราทั้ง 2 คน ูอานทราบ รพคุณใหทานผ มีประโยชนมาแนะนำสร ร สมุนไพรแบบพิเศษ ดสร อีกเชนเคย ในฉบับนี้เราคั ร ปวดอน่ื ๆ อีกมากมาย ุ รักษาไขแ ละอากา ที่มีสรรพคณ อ ศึกษาเปนความรูก็ได รื ห ี ด ก็ ง ริ จ ด ไ  ใช ไป นำ รถ สามา กันเลยคะ มีพืชอะไรมาฝากบาง ไปดู

สมุนไพรรักษาไข 1. หนวยใตใบ

หรือ หญาใตใบ เปนไมลมลุกขนาดเล็ก ทุกสวนมีรสขม ใบเดีย่ ว รูปขอบขนานออกเรียงสลับในระนาบเดียวกัน ปลายใบแหลม โคนมนหรือเบีย้ ว ขอบใบเรียบ ผิวใบเรียบ ใบสีมวงแกมน้ำตาล อวบน้ำเล็กนอย ดอกออกที่ซอกใบ แยกเพศอยูบ นตนเดียวกัน เพศเมียเปนดอกเดีย่ ว เพศผูอ อกเปนกระจุก สีนวล ผลเปน ผลแหง แตกได รูปกลม ผิวขรุขระขนาดคอนขางใหญกวาลูกใตใบ มีลักษณะ เปนพู ตามผลบาง ทั้งตนนำไปตมน้ำดื่มแกไข หรือเขาตำรับยาแกปวดกระดูก ปวดตามขอ แกโรคเบาหวาน มีสารสำคัญคือ phyllanthin มีฤทธิล์ ดไข ขับปสสาวะ และ ลดความดัน โลหิตไดเล็กนอย สามารถรักษาโรคตับอักเสบชนิดบีได พบขึ้นทั่วไป ตามที่รกราง ริมทาง เจริญเติบโตไดดีในดินทราย ระบายน้ำดี และรมรำไร

2. มะแฮะเลือด

เปนไมพุม ลำตนตั้งตรง ทั้งตนมีขนปกคลุม ใบประกอบแบบขนนก มีใบยอย 3 ใบ ออกเรียงสลับ ใบยอยรูปขอบขนานแกมใบหอก ผิวใบทั้งสองดานมีขน ปลายใบเรียวแหลม โคนแหลมและเบีย้ ว ผิวสาก กานใบใหญและแบน ชอดอกออกทีซ่ อกใบ รูปดอกถัว่ กลีบดอกสีนำ้ ตาลแดง ผลเปนฝกแบนยาวเปนหอง ลักษณะโปงพอง สีนำ้ ตาล ตนและใบนำไปตมน้ำดืม่ ชวยขับลม รากนำไปตมน้ำดืม่ แกไข แกไอ ขับลม แกผอมเหลือง ชวยบำรุงกำลัง บำรุงธาตุ หรือนำไปตมน้ำผสมกับปูเลย(ไพล) ดื่มบำรุงกำลัง แกนิ่ว ใบขยี้ใหละเอียด ใชพอกฝ ชวยทำใหฝแ ตกเร็วขึน้ พบในปาเบญจพรรณทัว่ ไป เจริญเติบโตไดดใี นดินรวน ระบายน้ำดี มีแสงแดดตลอดวัน

3. มะหวดเหลา

เปนไมยืนตน กิ่งกานมีขนละเอียดปกคลุมอยูทั่ว ใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับ ใบยอยรูปขอบขนาน หรือรูปไขแกมขอบขนาน ผิวใบมีขนทั้งสองดาน ชอดอกกระจะ ออกที่ปลายกิ่ง เปนชอยาวตั้งขึ้น รูปทรงกระบอก ดอกยอยขนาดเล็ก กลีบดอกสีขาว ผลสด รูปไข เมื่อสุกสีมวงดำ เมล็ดรูปรี สีน้ำตาล ผลสุกรับประทานเปนผลไม เมล็ดนำไปตมน้ำใหเด็กรับประทาน แกไขซาง (เด็กเล็กๆ ที่กินนอย ไมยอมกิน ทั้งที่ไมเจ็บปวยเปนโรคอะไร)รากนำไปฝนกับเหลาขาว ใชพอกรักษาฝ หรือนำไปตำ ใชพอกศีรษะแกไข แกปวดศีรษะ มีการกระจายพันธุในปาเกือบทุกชนิด เจริญเติบโตไดดีในดินแทบทุกชนิด ชอบแสงแดดจัด

4. ผีเสื้อนอย

หรือ คนทิสอ เปนไมพุม ใบประกอบแบบนิ้วมือ ออกเรียงตรงขาม ใบยอยมี 3 ใบ รูปขอบขนาน แกมไขกลับ ชอดอกออกที่ปลายกิ่ง กลีบดอกสีมวง ปลายแยกเปน 2 ปาก ปากบนมี 2 กลีบ ปากลางมี 3 กลีบ ผลเปนผลสด รูปกลม รากนำไปตมน้ำดื่มแกไข แกไอ ขับเสมหะ ขับลม ขับปสสาวะ ขับเหงื่อ เปลือกนำไปตนตมน้ำดื่มแกไข แกคลื่นเหียน อาเจียน แกพยาธิ ลำตนนำไปตมน้ำดื่มชวยขับลม แกอาการคลื่นไสอาเจียน สวนดอกนำไปตมน้ำดื่มแกไข แกหืดหอบไอ แกริดสีดวง แกพยาธิ พบไดทั่วไป นิยมปลูกเปนไมประดับ เจริญเติบโตไดดีในพื้นที่คอนขางชื้น มีแสงแดดสองถึงรำไร

«Öè§àÃÒÁÕÃǺÃÇÁÍÂÙ‹ã¹Ë¹Ñ§Ê×Í ÂѧÁվתÊÁعä¾Ã·Õ蹋Òʹã¨ÍÕ¡ÁÒ¡ÁÒÂËÅÒª¹Ô´ ¨ÁÕ¨Ó˹‹Ò·ÕèÌҹ˹ѧÊ×ͪÑé¹¹Ó ¾×ªÍÒËÒÃáÅÐÊÁعä¾Ã·ŒÍ§¶Ô蹺¹¾×é¹·ÕèÊÙ§ Ëҡʹã Ð áŌǾº¡Ñ¹ãËÁ‹©ºÑºË¹ŒÒ¤‹Ð ^_^ Ê. ¤‹ 㹨ѧËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹ ËÃ×ÍÊͺ¶ÒÁà¾ÔèÁàµÔÁä´Œ·Õè ÊǾ

34

35