Rien Pronk deed mee als verteller

Zijn profielfoto toont een ree voor een boomstam Wanneer je hem een beetje leert kennen, begrijp je waarom: Rien is een natuurmens. We hadden geappt over gewijzigde bustijden en haltes Tot mijn verrassing wacht hij me op bij de nieuwe halte in Burgh Haamstede. Hij is in zijn rolstoel door het dorp gezoefd. Breeduit lachend begroet hij me, en die enorme lach blijkt in de loop van onze ontmoeting kenmerkend voor hem. Symbolisch ook: hij is een positief mens.

Dat vermoedde ik al, omdat ik student Yessin sprak, die zijn interview met Rien had Met medestudent en vriend Jannes schreef hij een rap voor Rien. 'Is het glas soms half leeg, zet ik gewoon wat water bij,' staat onder meer in de tekst van dat lied En dat is precies hoe Rien denkt

Hij heeft nogal wat tegenslag te verduren in zijn leven

Vooral lichamelijke. Op zijn negentiende was hij betrokken bij een autoongeluk: een tegenligger reed frontaal op hem in, met hoge snelheid 'Het was dat ik net een nieuwe bodem in de Eend had gezet,' vertelt hij, 'anders was ik er niet meer geweest.'

Gelukkig maar dat, behalve een natuurmens, Rien ook technisch is

School ging niet zonder slag of stoot. Rien hield er, op zijn zachtst gezegd, niet zo erg van 'Ik was er meer niet dan wel Op een dag kwam dat aan het licht, omdat een vriend van me, die voortdurend spijbelde, een fruitmand thuisbezorgd kreeg. Die moeder verbaasd, want die wist van niets – mijn zoon zit gewoon op school, dacht ze

Toen zijn ze de hele boel gaan doorlichten en werd duidelijk dat ook ik er een potje van maakte Ik kon kiezen: het internaat, of iedere ochtend met mijn vader mee, die naar Rotterdam ging voor zijn werk. Die zou me dan bij school afzetten. Ik koos voor dat laatste, dan was ik tenminste thuis in de avonden En ik bedacht dat ik beter wat mijn best kon gaan doen op school. Daarom kon ik daarna werktuigbouwkunde studeren, en later motorvoertuigentechniek ’

Rien herkent die antischoolhouding in veel van de jongeren die hij spreekt bij MDT Cultuur & Kunst. Hij heeft er in de afgelopen jaren zeker vijfentwintig ontmoet 'Ik probeer ze door mijn verhalen meer te motiveren Kijk, als je niet kúnt leren, en je komt daar op een gegeven moment achter, dan heb je het geprobeerd Dan is dat nou eenmaal zo Maar als je wél de potentie hebt, en gewoon niets uitvoert omdat je geen zin hebt, dan is dat zonde. Want dan is het risico dat je de dingen die je later graag wilt doen, waar je passie voor hebt, niet kúnt doen vanwege het ontbreken van zo'n stom papiertje: een diploma En die passie is belangrijk. Het maakt uiteindelijk niet uit of je heel veel geld verdient. Maar wél dat je kunt doen wat je leuk vindt Dat wil ik ze meegeven '

Komt die boodschap aan bij de deelnemers? Rien kijkt even naar de muur voor hij antwoord geeft Het kan toeval zijn, maar het is precies de plek waar de tekst van de rap van Yessin en Jannes hangt – ingelijst en wel. 'Ja,' zegt hij dan. 'Ik geloof dat-ie aankomt, de boodschap Dat ze het nut van leren inzien, door wat ik over mijn eigen leven vertel ' Hij gaat verder over zijn werk bij het informatiecentrum van de boswachterij Daar houdt hij hele verhalen over de natuur Over bomen, planten, en dieren Hij neemt groepen mee het bos in, gebruikmakend van zijn fourwheeldrive rolstoel. 'Soms heb ik het idee dat ik tegen de stammen zit te praten Dan glimlachen die kinderen even, als ze denken dat ik naar ze kijk Verder lijken ze in hun eigen wereld te zitten, met totaal andere dingen bezig te zijn. Naderhand ontmoet ik opa's en oma's, of ouders, die vertellen over die kinderen: dat ze het zó leuk en interessant vonden en dat ze zóveel details en bijzondere weetjes hebben onthouden verbazingwekkend Ik denk dat het ook zo werkt tijdens de interviews Ik zie het niet altijd gelijk, maar de jongeren luisteren goed en onthouden veel.'

Rien is onder de indruk van de tekst van de rap die Yessin en Jannes schreven Hij kon het tijdens de live presentatie niet goed verstaan, daarom kwam het extra goed uit dat ze het nummer hadden ingelijst Ik vraag hem of hij niet liever zou hebben dat de leerlingen bij hem thuis zouden komen, in plaats van hij naar school, want dat is zoals het tot nog toe gegaan is. Het lijkt mij voor pubers geweldig om zijn huis te zien De grote vitrinekast die vol ligt met natuurvondsten – een schelp van de zeekat, mammoetkiezen, een versteende zee-egel –, de manier waarop hij van zijn ene rolstoel in de andere gaat, en hoe hij nog een beetje kan rondlopen in zijn woonkamer

Rien met de ingelijste tekst, die hij naderhand kreeg van Yessin en Jannes.

Zelfs de trommel met drop, die hij ooit van zijn zoon kreeg, doet je nadenken over zijn leven 'Autodrop, total loss' staat op het etiket Maar nee, Rien schudt zijn hoofd 'Ze zijn welkom hoor,' zegt hij. 'Maar het liefst ga ik zelf naar school. Ik zie het als een dagje uit. De mensen van MDT Cultuur & Kunst zorgen altijd voor een welkome ontvangst ' Vertelt de man die met chocoladetaart klaar zit voor de interviewer, en daarnaast twee thermoskannen, vol koffie én thee Zijn bekers, met het logo van Zeeland, zijn van binnen beschreven met de termen 'vloed', aan de bovenrand, en 'eb', in de richting van de bodem. U zult begrijpen: bij Rien is het meestal hoogtij Hij vertelt honderduit, desgevraagd ook over de gevolgen van zijn ongeluk De linkerkant van zijn lichaam was behoorlijk verwoest. Hij is een paar keer geopereerd en bracht verschillende periodes in revalidatiecentra door Tot op de dag van vandaag heeft hij heftige pijnen in zijn schouder, zijn onderrug, zijn knie. Zenuw- en gewrichtspijnen. Een nieuwe knie zit er niet meer in omdat er inmiddels 'te veel aan gesleuteld is'

Maar hij houdt moed 'Mijn geloof helpt me daarbij,' vertelt hij. 'Ik word gedragen door God.' En hij gelooft in de toekomst, ook dat wordt benadrukt in het lied aan zijn muur

'Tranen van verdriet zijn natter dan die van vreugde,' appt hij, wanneer ik op de terugreis naar huis ben 'Dus je kan maar beter lachen Dan hoef je niet zoveel te dweilen '

Een wijze les En niet alleen voor de jongeren.