Josje Kuijpers Vakdocent & Coach bij de opleiding Hospitality Professional

Het dikke naslagwerk met alle verhalen die de Scaldastudenten verzamelden, ligt op tafel wanneer ik bij Josje thuiskom Het is een zonnige dag in Zoutelande en Josje zelf is al even sprankelend Ze kijkt met veel plezier terug op de samenwerking met MDT

Cultuur & Kunst en vertelt me er graag over 'Je hoort nog steeds studenten in de gang erover spreken', vertelt ze enthousiast

Sinds 2022 begeleidt zij vanuit het Scalda de studenten van Hospitality & recreatie die een Maatschappelijke Diensttijd programma volgen

Josje is avontuurlijk en heeft in haar leven al vele verhalen verzameld Ze was jongerenwerker, drama docent, heeft twintig jaar in Griekenlang gewoond en werkte daar in de toeristische sector. Hoewel ze nog steeds van Griekenland houdt, kwam ze terug naar Nederland en vond haar plek in het mooie Zeeland. In 2015 werd ze docent op het Scalda in Middelburg Het project waar haar studenten aan hebben meegedaan, heeft ze in haar hart gesloten. 'Als je in het toerisme werkt is het goed om te leren over storytelling', vertelt ze 'Je moet beeld bij verhalen kunnen plaatsen, je goed in de ander kunnen verplaatsen, met verschillende mensen kunnen omgaan.' Dat zijn vaardigheden die ze zelf jarenlang heeft kunnen trainen in haar werk maar waar haar studenten vaak minder kaas van hebben gegeten. De eerstejaars studenten zijn nog heel groen Ze zijn 16 of 17 jaar oud en hebben geen stageervaring Toen haar eerstejaars vroeg in het jaar te horen kregen dat ze in contact zouden komen met senioren ontstond er verwarring. 'Waarom doen we dat?!' werd gevraagd De rol van Josje in bij projecten is vaak die van verbinder geweest Zo heeft ze de eerstejaars studenten een paar keer moeten helpen schakelen. 'Ze komen de studie binnen met het idee gastheer te worden in een restaurant, hotelmanager of steward/stewardess te worden. Waarom moet ik bij dit project dan met een ouder iemand aan tafel zitten en iets schrijven?' legt Josje uit Ze merkt dat de jonge generaties vaak het nut ergens direct van willen inzien. Ouderen zijn minder interessant en lijken ver af te staan van hun eigen leven ‘Maar het is zo belangrijk om verder te kijken dan het eerste beeld dat je hebt', benadrukt Josje. Ze herinnert haar studenten hieraan en stimuleert ze om flexibeler te denken

Daarnaast vinden de studenten het ook erg spannend om in contact te komen met onbekenden Laat staan om zich (voor de camera) te moeten presenteren! Maar in hun toekomstige rol als reisleider, recreatiemedewerker of receptioniste zullen ze zich ook continu moeten presenteren

Gaandeweg zagen de studenten de (praktische) waarde in van het project en begon de terughoudendheid om te slaan naar enthousiasme En een van de dingen die Josje bij blijft is dat de studenten zo verrast waren over hoe leuk het was om in contact te zijn met de ouderen

Ze herkennen zichzelf in de ander 'In die oudere zit gewoon nog een jonger iemand! En sommigen waren vroeger net zo'n boef als als een aantal van onze studenten nu

In de gesprekken maar ook in de verbeelding van de verhalen worden nieuwe talenten aangesproken vertelt Josje. 'De schuchtere student kan ineens uit de verf komen en schitteren op een podium ' Ze ziet ook dat de studenten belangrijke lessen halen uit de gesprekken met de oudere deelnemers, zoals dat je niet nu al hoeft te weten wat je droombaan is Soms vind je die juist door eerst verschillende dingen te doen Josje hoopt dat de studenten door dit soort ervaringen ook vertrouwen krijgen in hun eigen weg Dat ze geloven in hun dromen en niet bang zijn om ervoor te gaan Vragen als Wie ben ik eigenlijk? Waar sta ik voor? worden ook belicht via een project als deze. Voor jonge studenten prangende vragen om te onderzoeken

En in de gesprekken met de oudere vertellers zien ze dat het leven soms een andere weg kan inslaan dan je had gedacht, maar dat is niet per se erg Het betekent alleen anders

Deel 2: mogelijkheden in creativiteit

Nadat de interviews zijn afgenomen en de verhalen van de vertellers zijn opgetekend, kwam het team van Fablefactory in beeld Hun rol beschrijft zich volgens Josje als een soort suikeroom in Charlie en de chocoladefabriek: een wereld van mogelijkheden gaat open voor de studenten

Er zijn camera’s, installaties, lampen, theater attributen en kostuums De nieuwe perspectieven die ze hebben verworven na hun gesprek met de ouderen, kunnen ze nu een praktische en creatieve invulling geven. 'Wat ik zo goed vind aan zowel het TINO team dat deel 1 begeleidt, als aan Fablefactory, is hun benadering van de studenten

Die krijgen alle kans om te onderzoeken en maken dingen mogelijk', vertelt

Josje

'Sommige studenten, de jongeren die Rien spraken bijvoorbeeld, hebben mogen opnemen in een professionele geluidsstudio!' Zo’n ervaring nemen ze nog lang mee

Wanneer je zoveel ruimte krijgt om te experimenteren, kom je nieuwe talenten tegen bij jezelf En dit werkt door in wat de studenten daarna gaan doen Eén studente liet een indrukwekkend talent zien in zang. Sommigen in fotografie. Anderen kwamen tot leven voor de camera

Josje was verrast over de creativiteit en de talenten die de studenten lieten zien

Maar hun vaardigheden toonden zich ook in het oplossen van uitdagingen

Zoals bij de studenten die Marcels verhaal wilden vertalen naar film Geen van de studenten wilden herkenbaar in beeld komen. Hoe ga je hiermee om? En hoe werkt het voor iedereen dan wél om het toch voor elkaar te krijgen? De oplossing kreeg de vorm van een prachtig schaduwspel.

Ondanks dat zowel Josje als de professionals van TINO en Fablefactory veel ervaring hebben met het stimuleren en aanmoedigen van jongeren, was er nog een helpende factor 'Die ‘bink’ van de filmacademie met tattoos die voor de klas staat om hen te helpen met filmen!', lacht Josje.

Bink of niet, Josje merkt dat wanneer de studenten mensen vanuit een ander werkveld spreken, iemand die hen benadert vanuit een andere rol, ze een heel andere interactie laten zien. Ze staan meer open voor wat er verteld wordt

Het gala

Josje kent de waarde van het project en wilde ook haar collega’s laten zien wat de leerlingen hadden gedaan in de weken voor de eindpresentatie

Deze werd groots aangepakt. De verhalen die de drie leerjaren hebben gevonden, zijn gebundeld in drie magazines Onder luid applaus werden deze onthuld in de feestelijk versierde zaal in het Van der Valk Hotel naast de school. Iedereen, van jong tot oud zag er op z'n mooist uit Een aantal jongeren en vertellers deelden hun ervaring

Josje nodigde de directeur van de opleiding Horeca & Toerisme uit en hij bracht ook zijn collega, de directeur van zakelijke en commerciële opleidingen met zich mee Hun reactie was laaiend enthousiast. 'Josje, dit is zo waardevol!' sprak de directeur van haar afdeling. Voor Josje, studenten en meerdere collega's was het duidelijk dat dit project zeer betekenisvol en waardevol is voor het onderwijs. Haar wens is dan ook dat het opgenomen wordt in het curriculum van de opleidingen

Bij de eindpresentatie werd

Josje op het podium geroepen door Maya Lievegoed, van het TINO team 'We hebben zo’n fijne samenwerking gehad', vertelde Maya door de microfoon. Josje kan dit alleen beamen. Ze voelde zich tijdens de projecten onderdeel van het projectteam en gelooft in het programma In de kracht van verhalen, het samenbrengen van mensen en wat het verbeelden van persoonlijke verhalen kan doen in de verbinding tussen mensen

Er waren in het publiek ook twee genodigden van het Ministerie van OCW aanwezig, dat het programma grotendeels mogelijk maakt 'Ik hoop dat ze goed beseffen hoe waardevol dit project is, want wat mij betreft blijft dit voor altijd bestaan!'