Guarani - The Gospel of Mark

Page 1


EvangeliodeMarcos

MOAKÃHA1.1

1Jesucristo,TupãRa'y,maranduporãñepyrũ;

2Ojehaiháichaprofeta-kuérape:“Péinaápe,amondoche remimbounerovarenondépe,ombosako'ítavanderapene renondépe.”

3Peteĩosapukáivapedesiértope:“PembosakoʼiÑandejára rape,pemopotĩhape”

4Juanomongaraipetaveʼỹme,haopredikapeñemongarai arrepentimientoreheguaangaipakuérañemboykerã

5UpéiosẽhendápeopaJudearetãhaJerusaléngua,ha opavaveoñemongaraívachuguiysyryJordánpe, omombeʼúvohembiapovaikue

6Juanomondekamélloakãrague,haijyvaáripeteĩ cinturóndepire.hahoʼutukuhaeírakaʼaguy;

7Haopredikahahe'i:“Cherapykuérioútapeteĩ ipu'akavévachehegui,namereséiañesũhaaipe'aisapatu ryru.

8Añetehápechepomongaraiype,ha'ekatu penemongaraítaEspírituSántope

9Upeárape,JesúsouNazarétgui,Galilearetãme,haJuan omongaraichupeJordánpe

10Upepeteosẽvopeýgui,ohechayvágaojepe'ahape Espíritupeteĩpalomaichaoguejyhi'ári.

11Uperireohendupeteĩñe'ẽyvágaguihe'íva:“Ndehína cheRa'yahayhuetéva,cheavy'aitéva”

12HaupepetepeEspírituoguerahachupepedesiértope.

13Hahaʼeoĩupépetaveʼỹmecuarentadía,Satanás oñehaʼãchupe;haoĩumimymbakaʼaguyndive;haumi ángeloministrachupe.

14Juanoñemoĩrirekárselpe,JesúsoguahẽGaliléape omombeʼuhaguapemaranduporãÑandejáraRréino rehegua.

15Hahe'i:“Oguahẽmaárahahi'aguĩmaTupãRréino 16OguatajavemarGalilearembe'ýre,ohechaSimónha iñermánoAndrésoityhapeteĩrredpemárpe.

17Jesúshe'ichupekuéra:Pejucherapykuéri,hache ajapótapendeheguiyvypórapirakutuha 18Upepeteohejahikuáiirredhaohohapykuéri 19Upéguiohomombyrymi,ohechaSantiago,Zebedeo raʼyhaiñermánoJuan,haʼekuéraoĩaveipevárkope omyatyrõjaveirred

20Upepeteohenóichupekuéra,haohejahikuáiitúva Zebedeopevárkopeumitembiguáicontratadondive,ha ohohapykuéri

21UpéiohohikuáiCapernáumpeHapytu'uhaárapeoike sinagógapehaombo'e.

22Ha'ekuéraoñemondýipembo'epyrehe,ha'eombo'égui chupekuérapeteĩoguerekóvaautoridadramo,ndaha'éiumi mbo'eháraleipeguaicha.

23Sinagógapeoĩpeteĩkuimbaʼeespíritukyʼahaosapukái: 24He'i:JahejareiMba'epikoroguerekonendive,nde JesúsNazaretgua?¿rejupikoorehundihaguã?Cheroikuaa mávapande,TupãMarangatu

25Jesúsomongavajuchupehahe'i:Ekirirĩhaesẽchugui

26Peespíritukyʼaomondororirechupehaosapukáihatã, osẽchugui

27Haenteroveoñemondýi,haoporanduojupe:“¿Mbaʼe pikokóva?”.mba’edoctrinapyahupikokóva?Ha'e

omandaguiautoridareheveumiespírituky'ajepe,ha ha'ekuéraiñe'ẽrenduchupe

28UpepetevoiojekuaaoparupieteGalileajerére.

29Upepete,osẽvohikuáisinagógagui,oikehikuáiSimón haAndrésrógape,SantiagohaJuanndive

30Simónrembirekosykatuhasyakãnundugui,haanon omombe'uchupehikuái

31Haouhaojagarrachupeipópehaohupichupe;ha upepetepeakãnunduohejachupe,haoservichupekuéra.

32Hakaʼaru,kuarahyoikerire,ogueruhikuáihendápeopa hasýva,haumiañaoguerekóvape

33Haenterovepesiudaoñembyatypeokẽme.

34Haomonguerahetahasývapeopaichaguambaʼasýgui, haomosẽhetambaʼepochy;handohejáiumiañaoñeʼẽ, oikuaáguichupe.

35Hapyhareve,opuʼãvohetatiémpoáramboyve,osẽoho peteĩlugárhaʼeñohápe,haupépeoñemboʼe

36Simónhaumioĩvahendiveohohapykuéri.

37Ojuhúvochupehikuái,he'ichupe:Opavavende rekávo

38He'ichupekuéra:Jahaumitávaoúvape,amombe'u haguãupépeavei

39HaʼeningoopredikaumisinagógapeGaliléa tuichakuére,haomosẽumidemóniope.

40Upéiouhendápepeteĩiléprava,ojerureasychupeha oñesũhenondépehaheʼichupe:“Reipotáramo,ikatu chemopotĩ”.

41Jesúsoiporiahuvereko,oipysoipohaopokohesehahe'i chupe:Aipotandepotĩ

42Haʼeoñeʼẽriremínte,upepeteojepeʼachuguipelépra haoñemopotĩma

43Hahaʼeomandavaichupe,hapyaʼevoiomondochupe; 44Hahe'ichupe:Anieremba'eveavavépe

45Jesúskatuosẽhaoñepyrũomombeʼuhetambaʼe,ha omombeʼuhetambaʼe,upévareJesúsndaikatuvéimaoike pesiudápe,péroopytaokaháreumilugárojeikoʼỹháme.

MOAKÃHA2rehegua

1HaoikejeyCapernáumpeárarire;haoñehenduhaʼeoĩha peógape.

2Upepetehetaoñembyaty,handaipóritendaorrecibi haguãchupekuéra,niokẽykérejepe

3Upéiouhikuáihendápe,oguerúvopeteĩhasývaparálisisgui,irundytapichápe

4Ndaikatúirõoñemoaguihendápepeprensarehe,oipeʼa hikuáipetéchooĩháme,haoityparirepetupaonohápepe parálisis

5Jesúsohechávoojeroviahahikuái,he'ipehasývape: Chera'y,oñeperdonandéveneangaipa.

6UpérõoĩumiMoisésrembiapoukapymbo'ehára oguapývahaoñemongetaipy'apýpe

7Mbaʼérepikokokuimbaʼepéichaheʼiñeʼẽvai?máva pikoikatuoperdonaangaipaTupãnte?

8UpepeteJesúsohechakuaávoijespíritupehaʼekuéra opensahaupéicha,oporanduchupekuéra:“Mbaʼérepiko pepensakoʼãmbaʼepenekorasõme?

9Ndahasýipikojaʼepehasývape:‘Oñeperdonandévene angaipa’.Térãere:“Epu'ãhaejagarrandetupahaeguata?”. 10PeikuaahaguáichapeYvypóraRa'yoguerekohapokatu koyvyapeárioperdonahaguãangaipa,he'ipeparálisis hasývape.

11Cheha'endéve:Epu'ãhaejagarrandetupahaeikende rógape.

12Haupepeteopuʼã,ohupipetupa,haosẽopavave henondépe;Haopavaveoñemondýihaomomba'eguasu Tupãme,he'ívo:Araka'evendorohecháipéicha.

13Haosẽjeyyguasurembeʼýpe;haopavaveatyguasu ojerehendápe,hahaʼeomboʼechupekuéra

14OhasávoupérupiohechaLeví,Alfeora'yoguapyhape viruojehepyme'ẽhápe,hahe'ichupe:Ejucherapykuéri Haopu'ãhaohohapykuéri

15Jesúsoguapyajaokaruhógape,hetaokobrávaviruha pekadóroguapyaveiJesúshahemimbo'ekuérandive

16Umimboʼeháraleipeguahafariséoohechávochupe okaruhaumiimpuéstookobrávahapekadórndive, oporanduhemimboʼekuérape:“¿Mbaʼéichapikohaʼe okaruhahoyʼuumiokobrávaimpuéstohapekadórndive?”.

17Jesúsohendúvoupéva,he'ichupekuéra:Umihesãiva natekotevẽipohanohára,hasyuvei

18Juanhafariséoremimbo'ekuéraoajunajepi,haouhe'i chupe:Mba'érepikoJuanhafariséoremimbo'ekuéra oajuna,haneremimbo'ekuérakatundoajunai?

19Jesúsoporanduchupekuéra:Ikatupikoumimitã oajunapenóviooĩajahendivekuéra?Oguerekoaja hendivekuérapenóvio,ndaikatúioajuna

20Pérooguahẽtaumiáraojepeʼahaguachuguikuérape nóvio,haupéioajunahikuáiumiárape

21Avavendokoséiaveiaopyahupehẽnguepeteĩaotujápe, peaopyahuomyenyhẽvaoipe'apeitujávagui,haivaive ohóvo

22Avavenomoĩrivínopyahuumimba'yrutujápe,pevíno pyahuoitypaumimba'yru,hapevínooñeñohẽta,haumi mba'yruoñembyaíta,vínopyahukatuoñemoĩva'erã mba'yrupyahúpe

23Pytu'uhaárapeohasapetrígokokuerupi.ha hemimboʼekuéraoñepyrũ,ohokuévo,oipeʼapetrígoraʼỹi 24Umifariséohe'ichupe:Péina,mba'érepikoojapo hikuáipytu'uárapeumimba'endojehejáiva?

25Upéihe'ichupekuéra:Araka'evepikonapemoñe'ẽi mba'épaojapoDavidoikotevẽhaiñembyahýi,ha'ehaumi oĩvahendive?

26Mba'éichapikoha'eoikeTupãrógapeAbiatarpa'i guasuaja,haho'upepanojehechaukahaguã,ndaha'éi oje'úvasacerdote-kuérapeguarã,haome'ẽaveiumioĩvape hendive?

27He'ichupekuéra:“Pesábadoojejapoyvypórapeguarã, handaha'éiyvypórapytu'urã.

28Upévare,YvypóraRa'yha'eaveisábadoáraJára

MOAKÃHA3rehegua

1Oikejeypesinagógapehaupépeoĩpeteĩkuimbaʼeipo ipiruva.

2Haʼekuéraomañahese,omonguerátapachupepytuʼuha árape;ikatuhaguãoakusachupehikuái

3Hahe'ipekuimba'eipoipiruvape:“Eñembo'y”

4Hahe'ichupekuéra:Ikatupikojajapoiporãvapytu'uha árape,térãpajajapoivaíva?osalvahaguãtekove,térãojuka haguã?Pérohaʼekuéraokirirĩ

5Haoma'ẽrirehesekuérapochýpe,oñembyasyikorasõ hatãhaguére,he'ipekuimba'épe:Eipysondepo.Haoipyso haipokuerapeambuéicha

6UmifariséoosẽhaupepeteoñemoñeʼẽumiHerodes ndive,mbaʼéichapaikatuohundichupe.

7Jesúskatuohohemimbo'ekuérandiveyguasúpe,ha hetaitereihénteGalileahaJudeapeguaohohapykuéri.

8Jerusalén,IduméahaJordánmboypýriguive.ha haʼekuéraTirohaSidónjerére,hetaitereihénte,ohendúvo mbaʼeichaitépahaʼeojapovaʼekue,ouhendápe

9Haʼeheʼiidisipulokuérape,peteĩvárkomichĩvaohaʼarõ haguachupehetaitereihéntekáusare,anihaguaombotypa chupehikuái

10Haʼeomonguerahaguérehetápe;haupéicharupiopoko hesehikuái,hetaoguerekóvamba'asyvai

11Umiespíritukyʼaohechávochupe,oñesũhenondépeha osapukái:“NdehínaÑandejáraRaʼy”

12Hahaʼeheʼimbaretechupekuéraanihaguaoikuaauka chupe.

13Upéiojupipeteĩmontáñapehaohenóiumioipotávape, hahaʼekuéraouhendápe

14Hahaʼeoordenadoce,oĩhaguahendive,haomondo haguachupekuéraopredikahagua

15Oguerekopokatuomonguerahaguãmba'asyhaomosẽ haguãmba'epochy.

16SimónombohéraPedro

17Jebedeora'ySantiagohaSantiagoryvyhaombohéra chupekuéraBoanerges,ha'éva:Arasunura'ykuéra.

18Andrés,Felipe,Bartolomé,Mateo,Tomás,Santiago Alfeora'y,Tadeo,SimónCananeo

19JudasIscarioteotraisionavaekuechupe,haoikehikuái peteĩógape

20Hapeatyguasuoñembyatyjey,handaikatúinihoʼu mbujape.

21Iñangirũnguéraohendúvoupéva,osẽojokochupe, he'íguihikuái:“Oñembopy'aju”

22Umimbo'eháraleipeguaoguejyva'ekueJerusaléngui he'i:“Beelzebúpeoguereko,haumimba'epochyruvicha rupiveomosẽumimba'epochy

23UpémarõJesúsohenóichupekuérahaheʼichupekuéra ehémplope:“¿MbaʼéichapikoSatanásomosẽta Satanáspe?”

24Hapeteĩrréinooñembojaʼóramoijehe,uperréino ndaikatúioñemoĩ

25Hapeteĩógaoñembojaʼóramoojuehe,upeóga ndaikatúiopyta.

26HaSatanásopuʼãramoijehehaoñembojaʼóramo, ndaikatumoʼãioñemboʼy,hakatuorekoipaha

27Avavendaikatúioikepeteĩkuimbaʼeimbaretévarógape, haomondaimbaʼerepy,ndahaʼéiramooñapytĩraẽpe kuimbaʼeimbaretévape;haupéiombyaítahóga.

28Añetehápeha'epeẽme,opavaveangaipaoñeperdonáta yvypórara'ykuérape,haumiñe'ẽvaioñe'ẽvaiva'ekuére

29PeojahéivaEspírituSántorehekatuaraka'eve noñeperdonamo'ãi,hakatuoikótapeligro-peoñekondena opaáraguarã

30Ha'ekuérahe'ígui:“Ha'eoguerekopeteĩespírituky'a” 31Upépeouijoykeʼykuérahaisy,haoñemboʼyokápe, omondohendápeohenóihaguachupe

32Umihénteoguapyijerérehaheʼichupe:Péina,nde syhaneryvykuéraokahárenderekávo

33UpémarõJesúsoporanduchupekuéra:“¿Mávapikoche sytérãcheryvykuéra?

34Haomañaijeréreumioguapývaijerérehahe'i:Péina chesyhachejoyke'ykuéra!

35OimeraẽojapóvaTupãrembipota,upévahínacheryvy, chereindyhachesy.

MOAKÃHA4rehegua

1Haoñepyrũjeyomboʼeyguasurembeʼýpe,ha oñembyatyhendápehetaitereihénte,haoikepeteĩvárkope haoguapyyguasúpe.haopavaveatyguasuoĩyguasu rembeʼýpeupeyvyári

2Ombo'echupekuérahetamba'eñe'ẽpotyrupi,hahe'i chupekuéraimbo'epyrupi

3Pehendu;Péinaápe,osẽpeteĩñemitỹháraoñotỹhaguã

4Ha'eoñotỹaja,oĩho'ávataperembe'ýpe,haumiguyra yvateguaoúvahaho'upa

5Haoĩhoʼávaitaári,ndoguerekóihápehetayvy;Upepete heñói,ndoguerekóiguiyvypypuku.

6Kuarahyosẽvokatu,okáipahandoguerekóiguihapo, ipiru

7Oĩhoʼávañuatĩapytépe,haumiñuatĩokakuaa,ha ombotypa,hanomeʼẽihiʼa

8Haambuehoʼayvyporãme,hahiʼahiʼahaokakuaáva; haogueru,amotreinta,haamosesenta,haamocien.

9He'ichupekuéra:Peoguerekóvaapysaohenduhaguã, tohendu

10Ha'eñoha'eño,umiijeréreoĩvaumi12ndiveoporandu chupepeehémplo

11Upéihe'ichupekuéra:Peẽmeoñeme'ẽpeikuaaTupã Rréinoñemigua.

12Ohechávoohecha,handohechakuaái;haohendúvo ikatuohenduhikuái,hanontendéi;anihaguaarakaʼeve oñekonvertichupekuéra,haoñeperdonachupekuéra iñangaipakuéra

13He'ichupekuéra:Ndapeikuaáipikokoehémplo?ha mba'éichapikoupéicharõpeikuaátaopañe'ẽjoaju?

14Peoñotỹvaoñotỹpeñeʼẽ

15Hakoʼãvahínataperembeʼýpe,oñeñotỹhápepeñeʼẽ; hakatuohendurirehikuái,Satanásoupya’ehaoipe’ape ñe’ẽoñeñotỹva’ekueikorasõme

16Hakoʼãvahaʼeaveiumioñeñotỹvaitaári;ha'ekuéra ohendúvopeñe'ẽ,pya'eoguerohoryvy'ápe;

17Handoguerekóihapo,haupéichaoaguantasapy'ami, uperire,ojehasaasytérãojepersegijavepeñe'ẽrehe,pya'e oñembotavyhikuái.

18Hakoʼãvahaʼeumioñeñotỹvañuatĩapytépe;umi ohendúvapeñe'ẽ, 19Haumijepyʼapykomúndope,haumimbaʼerepy ñembotavy,haumimbaʼerembipotaoikéva,ombotype ñeʼẽ,handojeheʼái.

20Hakoʼãvahaʼeumioñeñotỹvayvyporãme;umi ohendúvapeñe'ẽ,haohupytýva,hahi'a,oĩtreintajey,oĩ sesentahaambuecien

21UpémarõJesúsheʼichupekuéra:“¿Ojeguerupikopeteĩ lámparaoñemoĩhaguapeteĩmbaʼyruguýpetérãpeteĩtupa guýpe?haanihaguãoñemoĩpeteĩcandelabroári?

22Ndaipóriguimbaʼevekañymby,ndojehechaukamoʼãiva; nimba'evenoñeñongatúi,osẽhaguãtetãambuére

23Oĩramoijapysaohenduhagua,tohendu.

24Hahe'ichupekuéra:Peñangarekókepepehendúvare

25Peoguerekóva,oñeme'ẽtachupe,hapendorekóivape, ojepe'átachuguipeoguerekóvajepe.

26Upéihe'i:PéichaTupãRréino,ha'etekupeteĩ kuimba'eomombova'ekuesemillayvýpe

27Haoke,haopuʼãpyharehaára,hapesemillaheñóiha okakuaa,ndoikuaáimbaʼéichapa.

28Yvyhiʼaijehegui;primeropecuchilla,upéipeapysa, upéipemandi’ohenyhẽvaapysápe.

29Peyvahi'uvove,upepeteomoingepehoja,oguahẽgui pecosecha

30Ha'ehe'i:Mba'érepikoñambojojátaTupãRréino? térãmba’eñembojojápepañambojojáta?

31Ojoguapeteĩmostazara'ỹi,oñeñotỹvoveyvýpe,sa'ive opaumisemillaoĩvaguikoyvyapeári

32Hakatuoñeñotỹvove,okakuaa,hatuichaveopa kaʼavokuéragui,haoipeʼahakãtuicháva;ikatuhaguãicha umiguyrayvateguaopytasombraguýpe.

33Hahetaehémplopeichaguareheveoñeʼẽchupekuérape ñeʼẽ,haʼekuéraohendukuaaháicha

34Péronoñeʼẽichupekuérapeteĩehémploʼỹre,ha haʼekuéraoĩjavehaʼeño,omyesakãopambaʼe idisipulokuérape

35Upeárapevoi,ka'aru,he'ichupekuéra:Jahasapeótro ládo

36Haomondorirehikuáiumihéntepe,oguerahachupe hikuáioĩajapevárkope.Haoĩaveihendiveambuevárko michĩva

37Haopuʼãpeteĩyvytuatã,haumiolaoinupãpevárkope, hakoʼágahenyhẽma.

38Haʼeningookehínapevárkorapykuépe,okehínapeteĩ almohadaári,hahaʼekuéraomombáychupehaheʼichupe: “Mboʼehára,¿nderepyʼapýipikoroñehundihaguére?”.

39Upéiopu'ãhaomongavajupeyvytuhahe'iyguasúpe: Epy'aguapy,epytakirirĩhámeHapeyvytuopyta,ha tuichapy'aguapy.

40He'ichupekuéra:Mba'érepikopekyhyjeterei? mba'éichapikondaperekóijerovia?

41Ha'ekuéraokyhyjetereihaoporanduojupe: Mba'eichaguakuimba'epikokoyvytuhayguasujepe iñe'ẽrenduchupe?

MOAKÃHA5rehegua

1Oguahẽhikuáiyguasurembe'ýre,Gadarenoretãme.

2Osẽvopevárkogui,pyaʼevoiosẽpesepultúraguipeteĩ kuimbaʼeespíritukyʼa

3Haʼeningooikovaʼekueumisepultúraapytépe.haavave ndaikatúiojokuachupe,nahániri,kadénape

4Pyʼỹinteojejokuavaʼekuechupekadenahakadénape,ha oipeʼachuguiumikadénahaumikadénaoñembyaipa.

5Hatapiaite,pyharehaára,haʼeoĩyvytyhasepultúrape, osapukáihaoikytĩitápe.

6HaohechávomombyryguiveJesúspe,odiparahaoadora chupe

7Haosapukáihatãhahe'i:Mba'epikoarekonendive Jesús,ndeTupãIjyvatevévaRa'y?AhurandéveTupã rérape,anihaguãchembohasaasy

8Ha'ehe'ichupe:Esẽpekuimba'égui,ndeespírituky'a 9Ha'eoporanduchupe:Mba'epikonderéra?Hahe'i chupe:CheréraLegión

10Haojerureasychupeanihaguaomosẽchupekuérape tetãgui

11Koʼágaoĩupépeyvytykuéraypýpepeteĩkureatyguasu okaru.

12Haopamba'epochyojerureasychupehahe'i: Oremondoryguasurupiroikehaguãipypekuéra

13UpepeteJesúsomeʼẽchupekuérapermísoUmi mba'epochyosẽhaoikeryguasurupi'aryrúpe,haoñani hatãpeteĩtendaijyvatévaguiyguasúpe,(ha'ekuéra oguerekodosmilrupi).

14Umiryguasuomongarúvaodiparahaomombeʼuupéva távapehaokaháreHaosẽhikuáiohechahaguãmba'épa ojejapo

15UpéioguahẽhikuáiJesúsrendápehaohechahikuáipe mba'epochyoguerekova'ekueaña,haoguerekóvapelegión, oguapýva,oñemondehaiñakãporã

16Haumiohechávaomombeʼuchupekuérambaʼéichapa ojehupeañaoguerekóvare,haaveiumikurerehe

17Haoñepyrũojerurechupehikuáiohohaguaijyvy retãgui

18Oikerirepevárkope,peañandive,oñemboʼechupeoĩ haguahendive.

19Jesúskatundohejáichupe,he'ichupe:“Terehonde rógapeneirũnguérarendápehaemombe'uchupekuéra mba'eichaitépaÑandejáraojapondereheha neporiahuvereko”

20UpéiohohaoñepyrũomombeʼuDecápolispe mbaʼeichaitépaJesúsojapovaʼekuehese.

21Jesúsohasajeývovárkopepeótroládo,hetahénte oñembyatyhendápe

22Ha,péinaápe,oupeteĩsinagogaruvichakuéraapytégui, héravaJairo;haohechávochupe,ho'aipygotyo

23Haojerureasychupe,hahe'i:Chemembykuña'ioñeno omanopotaitévo.haoikovéta.

24Jesúsohohendive;hahetahénteohohapykuéri,ha ombyatychupe

25Peteĩkuñahuguy12áñopukukue.

26Hahetambaʼeohasaasyhetapohanoháragui,ha oipurupaiteumimbaʼeorekóva,hanoĩporãvéimbaʼeve, sínoivaiveohóvo.

27OhendúvoJesúspe,ouhapykuérihaopokoijaorehe

28Ha'ehe'i:“Apokoramoijaorehente,chekuerapáta”

29Haupepetepehuguyykuaipiru;haoñanduhetepýpe okuerahagueupembaʼasyvaigui

30UpepeteJesúsoikuaávoijeheosẽmahachuguitekoporã, ojerehesehahe'i:“¿Mávapikoopokocheaorehe?

31Hemimbo'ekuérahe'ichupe:Rehechápaumihénte otyryrývanderehehaere:¿Mávapikoopokocherehe?

32Haʼeomañaijeréreohechahaguapeojapovaʼekueko mbaʼe

33Péropekuñaokyhyjetereihaoryrýi,oikuaáguimbaʼépa oikohese,oñesũhenondépehaomombeʼuchupeopa mbaʼeañetegua

34He'ichupe:Cherajy,ndejerovianemonguera.tereho py'aguapýpe,haeñemonguerandemba'asyvaietégui

35Haʼeoñeʼẽajagueteri,pesinagógaruvicharógaguiou peteĩheʼíva:“Nerajyomanóma

36Jesúsohenduriremíntepeñeʼẽojeʼéva,heʼipesinagóga ruvichahápe:“Anirekyhyje,ejeroviamante”

37Ha'endohejáiavaveomoirũchupe,ndaha'éirõPedro, SantiagohaJuan,Santiagoryvy

38Oguahẽpesinagógaruvicharógape,haohechaumi sarambihaumihasẽvahaojaheʼoitereíva.

39Oikerire,he'ichupekuéra:Mba'érepiko peñembopy'arasyhaperasẽ?pekuñataĩnomanói,okeuvei

40Upéiopukahikuáihese.Omosẽparirechupekuéra, oguerahapekuñataĩtúvahaisýpehaumioĩvapehendive, haoikepekuñataĩoñenohaguépe

41Upéiojagarrapekuñataĩpóguihahe'ichupe:Talita cumi;upévahe'ise:Kuñakarai,ha'endéve,epu'ã.

42Upepetepekuñataĩopuʼãhaoguatahaʼeoguerekógui doceáño.Haoñemondýihikuáituichañemondýipe.

43Hahaʼeomandambaretechupekuéraanihaguaavave oikuaaupéva;haomandaoñemeʼẽhaguachupepeteĩ mbaʼehoʼuhagua

MOAKÃHA6rehegua

1Haosẽupéguihaouhetãme;hahemimbo'ekuéraomoirũ chupe

2Oguahẽvopytu'uhaára,oñepyrũombo'esinagógape,ha hetaohendúvachupeoñemondýihahe'i:“¿Moõguipikoou ko'ãmba'e?hambaʼearandupikokóvaoñemeʼẽvachupe, ojapohagueiporupivekoʼãichaguatembiapoipuʼakapáva jepe?

3¿Ndahaʼéipikokóvapekarpintero,Maríaraʼy,Santiago, José,JudáhaSimónermáno?handahaʼéipiko iñermanakuérakoʼápeñanendive?Haoñembohoryhese hikuái

4Jesúskatuhe'ichupekuéra:Pemaranduhárandaha'éi oñemomba'e'ỹva,hetãme,ipehẽngueapytépehahógape voi

5Haupépendaikatúiojapombaʼeveichaguatembiapo ipuʼakapáva,ndahaʼéiramoomoĩipombovymihasývaári, haomonguerachupekuéra

6Hahaʼeoñesorprendendogueroviáihaguérehikuái.Ha ojereumipuévlore,omboʼe

7Haohenóichupeumidoce-pe,haoñepyrũomondo chupekuéramokõihamokõime;haomeʼẽchupekuéra puʼakaespíritukyʼaári;

8Haomandachupekuéraanihaguaoguerahambaʼeve ijehorã,ndahaʼéiramopeteĩvastónañónte;ndaipóri mba'e'oka,mbujapehaviruryruryrúpe

9Hakatupeñemondesapatusandáliarehevehaani remondemokõiao.

10Upéihe'ichupekuéra:Peikehápepeteĩógape,pepyta upépepesẽpeveupetendágui

11Haoimeraẽnapenerrecibíriva,ninapenehendúiva,pesẽ voveupégui,peipeʼapeyvytimbopendepyguýpe testimoniorãhesekuéraAñeteha'epeẽme:Sodomaha Gomorra-peiñambuevétapehuísioárape,upetávagui.

12Haosẽhikuái,haopredikakuimbaʼekuéraoñearrepenti hagua

13Haʼekuéraomosẽhetambaʼepochy,haomonguera chupekuéraaséitehetahasývape,haomonguera chupekuéra.

14HarréiHerodesohenduchugui(Héra oñemosarambígui:)hahe'i:JuanBautistaoikovejeyhague omanóvaapytégui,haupévareojekuaaheseumitembiapo ipu'akapáva.

15Oĩkatuheʼi:“Elíashína”Haambuekatuhe'i:“Peteĩ maranduhára,térãpeteĩmaranduháraapytégui”

16Herodeskatuohendúvoupéva,he'i:“Juanhína,che añakã'ovaekue

17HerodesnikoomondohaojokoJuanrehehaojokua chupeka'irãimeHerodíasrehe,iñermánoFeliperembireko, ha'eomendahaguérehese

18Juanhe'iva'ekueHerodespe:Ndaikatúireguerekone ryke'yrembireko

19UpévareHerodíasoñorairõhendivehaojukasechupe hakatundaikatúi:

20HerodesokyhyjeJuangui,oikuaáguiha'ehapeteĩ kuimba'ehekojojávahaimarangatúva,haoñangarekohese. haohendúvochupe,ojapohetambaʼe,haohenduchupe vyʼápe

21Oguahẽvopeteĩáraiporãva,Herodeshimpleáñope ojapopeteĩkaruguasuijárakuérape,umimburuvicha guasuhaijyvyruvichakuérapeGaliléape

22PeHerodíasrajyoikehaojerokyhaombovy'aHerodes haumioguapývahendive,perréihe'ipekuñataĩme: Ejerurechéveoimeraẽmba'ereipotávahaame'ẽtandéve

23Upéiohurachupe:“Opamba'erejerurévachéve, ame'ẽtandévecherréinombytepeve”

24Upéiosẽhaheʼiisýpe:“¿Mbaʼepikoajeruréta?”Ha he'ichupe:JuanBautistaakã.

25Upepetevoioikeperréirendápehaojerure:“Aipota remeʼẽchévepeteĩmbaʼyrúpeJuanelBautistaakã”

26Haperréiombyasyeterei;upéicharõjepeiñe'ẽme'ẽrehe, haumioguapývahendiverehehápe,nomboykéichupe

27Upepeteperréiomondopeteĩverdugo,haheʼiojegueru haguaiñakã,haohooñakãʼochupekárselpe.

28Ogueruiñakãpeteĩmba'yrúpehaome'ẽpekuñataĩme, hapekuñataĩome'ẽisýpe

29Hemimbo'ekuéraohendúvoupéva,oguahẽohupi hetekuehaoñotỹpeteĩsepultúrape

30UmiapóstoloñembyatyJesúsrendápehaomombeʼu chupeopambaʼeojapovaʼekuehambaʼépaomboʼehikuái.

31Upéihe'ichupekuéra:Pejuhapepytu'usapy'ami

32Ha'ekuéraohoha'eñopeteĩvárkopepeteĩdesiértope

33Hatavayguakuéraohechachupekuéraohoha,haheta oikuaachupe,haoñaniupépeopatavaguasúgui,haohasa chuguikuérahaoñembyatyhendápe

34Jesúsosẽvo,ohechahetahéntepehaoiporiahuvereko chupekuéra,haʼekuéraovechandoguerekóiva ovecharerekuéicha,haoñepyrũomboʼechupekuéraheta mbaʼe.

35Ohasávopeára,idisipulokuéraouhendápehaheʼi: “Kóvaningopeteĩdesiérto,hakoʼágaohasámapetiémpo

36Pemondochupekuéraohohaguãokaháreijerérehaumi puévlopeojoguahaguãhi'upyrã,ndoguerekóiguimba'eve ho'uhaguã

37Ha'eombohováichupekuéra:Peme'ẽchupekuéra ho'uhaguãHa'ekuérahe'ichupe:Jahátapikojajogua mbuja2000plátahañame'ẽchupekuéraho'uhaguã?

38He'ichupekuéra:Mboymbujapikopeguereko? terehoehechaHaoikuaávo,he'ihikuái:Cincohamokõi pira.

39Haheʼichupekuéraoguapyhaguaenterovépeatyʼipe kapiʼipehovyári

40Upéioguapyhikuáiatyguasúpe,cienhacincuenta

41Haojagarraparireumicincopanhaumimokõipira, omañayvágagotyo,haohovasahaombojaʼoumipanha omeʼẽidisipulokuérapeomoĩhaguahenondépehaumi mokõipiraombojaʼoopavaveijapytepekuéra

42Haopavaveokaru,hahenyhẽ

43Ombyatyhikuái12kanástohenyhẽvaumipira pehẽnguéguihaumipiragui

44Umiho'úvambujape,5000kuimba'erupi

45Upepeteojopyidisipulokuérapeojupihaguapevárkope haohohaguaótroládopeBetsaidapeve,haomondoaja umihéntepe

46Omondorirechupekuéra,ohopeteĩyvytýpeoñemboʼe hagua.

47Hakaʼaru,pevárkooĩpemarmbytépe,hahaʼehaʼeño oĩpeyvýpe.

48Haohechachupekuéraombaʼapohaorremahagua; Yvytuopu'ãguihesekuéra,hapyhareirundyhajave oguahẽhendápekuéra,oguatayguasuári,haohasase ijykére.

49HaohechávoJesúsoguatahapemarári,oimo'ãhikuái peteĩespírituhaosapukái

50OpavaveohecháguichupehaoñemondýiUpepeteoñe'ẽ hendivekuérahahe'ichupekuéra:Pekyre'ỹkeani rekyhyje.

51Haojupihendápekuérapevárkope;hapeyvytuopyta, haha'ekuéraoñemondýietereiijehe,haoñesorprende

52Ha'ekuéranopenáimba'ehechapyrãvaumimbujarehe, ipy'ahatãhaguére

53Ohasávohikuái,oguahẽhikuáiGenesaretretãmeha oguahẽyrembeʼýpe.

54Osẽvohikuáipekanóagui,upepeteoikuaachupe

55Upéiodiparaupetendáreijerérehaoñepyrũogueraha hupápeumihasývape,ohenduhápeoĩha.

56Oikehápe,umipuévlotérãtávatérãtávape,omoĩumi hasývapeumikállere,haojerurechupetopokoijao rembeʼýrente,haumiopokóvaheseokuera.

MOAKÃHA7rehegua

1UpéiouhendápefariséohaunoskuántoMoisés rembiapoukapymbo'ehára,oúvaJerusaléngui

2Haohechávooĩhaidisipulokuérahoʼuhambujapeipo kyʼareheve,heʼiséva,ojohéiʼỹre,ojuhuhikuáikulpa

3Umifariséohaenterovejudíondojohéiramoipo, ndokarúiumiansiánoheʼiháicha.

4Haouvovepemerkádogui,ndojohéiramo,ndokarúiHa hetaambuemba'eohupytývaoguerekohaguã,ojejohéi haguãmba'yru,mba'yru,mba'yrudebroncehamesa.

5Upémarõumifariséohamboʼeháraleipeguaoporandu chupe:“¿Mbaʼérepikoneremimboʼekuérandoikóiumi ansiánoheʼiháicha,pérohoʼupanojejohéiʼỹre?”.

6Ha'ehe'ichupekuéra:Esaíasoprofetisaporãpeẽ hovamokõivarehe,he'iháichaÑandejáraÑe'ẽme:“Kotetã chemomba'eijurúpe,haikorasõmombyryoĩchehegui”.

7Hakatuenvanochemomba'eguasuhikuái,ombo'évo mbo'epyrupiyvypórarembiapoukapy

8PemboykeTupãrembiapoukapy,pejapoyvypóra jepokuaa,pejejohéiháichaollahakópa,hahetaambue mba'epeichaguapejapo.

9He'ichupekuéra:PeẽpemboykeTupãrembiapoukapy, peñongatuhaguãpendereko

10Moiséshe'i:“Emomba'enderuhandesýpeha: “Oñemaldesívaitúvatérãisýpe,tomanoomanóvo.”

11Peẽkatupeje:“Peteĩkuimbaʼeheʼíramoitúvatérãisýpe: ‘HaʼehínaCorbán,upévaheʼisepeteĩjopói,oimeraẽ mbaʼeikatúvarechepytyvõpeẽmehaʼeisãsovaʼerã

12Handapehejavéimachupeojapombaʼeveitúvatérãisy rehehápe;

13Peme'ẽvaekueTupãñe'ẽmba'eve'ỹre,pendejepokuaa peme'ẽva'ekuerupi

14Haohenoiparireopatavayguakuérape,he'ichupekuéra: “Pehendumínachévepeteĩteĩhapeikuaaporã

15Ndaipórimba'eveokáguio,oikévoipypeikatu omongy'achupe.

16Oĩramoijapysaohenduhagua,tohendu 17Oikerirepeógapeumihéntegui,idisipulokuéra oporanduchupepeehémplore.

18He'ichupekuéra:Peẽpikopeikuaa'ỹavei?

Ndapehechakuaáipikoopamba'eokáguiooikévape kuimba'épe,ndaikatuihaomongy'achupe;

19Ndoikéiguiikorasõme,ipy'ápeuvei,haosẽysyry guasúpe,omopotĩvoopatembi'u?

20Ha'ehe'i:Umimba'eosẽvapekuimba'égui,omongy'a pekuimba'épe

21Yvypórahyepyguive,yvypórakorasõguiosẽumi pensamiéntoivaíva,oporomoakãratĩ,tekovai,jejuka

22Monda,mba'epohýi,mba'evai,ñembotavy,tesa'ỹ,tesa aña,ñe'ẽvai,orgullohatavy.

23Opako'ãmba'evaiouhyepýguihaomongy'ape kuimba'épe

24Upéguiopu'ãohoTirohaSidónrembe'ýpe,haoike peteĩógape,handoipotáiavaveoikuaa

25Peteĩkuña,itajýraimitãvaoguerekóvaespírituipotĩva, ohendúvochupe,haoñesũipygotyo.

26Pekuñaningopeteĩgriégo,haʼevaʼekuepeteĩ sirofeniciaótrotetãmehaojerurechupeomosẽhaguape añaitajýragui.

27Jesúskatuhe'ichupe:Toñemyenyhẽraẽumimitã, naiporãiningojaguerahaumimitãmbujahañamombo jaguápe.

28Ha'ekatuhe'ichupe:Si,cheRuvicha,jaguakuéra mesaguýpeho'uumimitãre'õngue

29He'ichupe:Ererehetereho.añaosẽmanderajygui.

30Oguahẽvohógape,ojuhupedemónioosẽha,ha imembykuñaoñenotupaári

31Hajey,osẽvoTirohaSidónrembeʼýgui,oguahẽGalilea yguasúpe,Decápolisrembeʼymbyterupi

32Haogueruhikuáihendápepeteĩohenduʼỹva,haojokóva iñeʼẽme;haojerurechupehikuitomoîipohi'ári.

33Uperireoguerahachupeumihénteapytégui,ha omoingeikuãijapysápe,haoescupihaopokoiñeʼẽre

34Upéioma'ẽyvágagotyo,osuspirahahe'ichupe:Efata, he'iséva:“Ejeabri”

35Upepeteojepeʼaijapysa,haiñeʼẽryruojepeʼa,haoñeʼẽ porã.

36Ha'ehe'ichupekuéraanihaguãomombe'uavavépe,ha omandavévochupekuéra,hetavéntemaomoherakuãhikuái 37Ha'erãha'evyosorprendehahe'i:“Ha'eojapoporãopa mba'e

MOAKÃHA8rehegua

1Upeárapehetaitereihéntehandoguerekóiguimba'eve ho'uhaguã,Jesúsohenóihemimbo'ekuérapehahe'i chupekuéra

2Cheaiporiahuverekoumihéntepe,pórkekoʼágaojapóma tresdíachendivehandoguerekóimbaʼevehoʼuhagua

3Amondoramochupekuéraoajunahógape,ikangypaitéta hikuáitapére,oúguimombyryguive.

4Hemimbo'ekuérahe'ichupe:Moõguipikopeteĩ kuimba'eikatuomongysako'ãkuimba'épembujapeko'ápe desiértope?

5Upéioporanduchupekuéra:“Mboymbujapiko peguereko?Hahe'ihikuái:Siete

6Upéiomandaumihéntepeoguapyhaguayvýpe,ha ojagarraumi7pan,oagradesehaombojaʼohaomeʼẽ idisipulokuérapeomoĩhaguahenondépehaomoĩ chupekuératavayguakuérarenondépe.

7Ha'ekuéraoguerekombovymipiramichĩ,haha'e ohovasahahe'iomoĩhaguãaveihenondépe

8Upémarõokaruhikuáihahenyhẽ,haombyaty7kanásto pesoʼooñembyaívagui.

9Umiokaruva'ekue4000rupi,haha'eomondo chupekuéra

10Upepeteojupipeteĩvárkopehemimboʼekuérandive,ha oguahẽDalmanutaretãme

11Haumifariséoosẽhaoñepyrũoporanduchupe, ohekávochupepeteĩtechaukahayvágagui,haotantea chupe

12Upéiosuspirapypukuijespírituhahe'i:Mba'érepiko ko'ãgeneraciónohekapeteĩtechaukaha?añetehápeha’e peẽme,mba’eveichaguatechaukahanoñeme’ẽmo’ãiko’ã ñemoñarekuérape.

13Upéiohejachupekuérahaoikejeypevárkopeohope ótroládo

14Koʼágaumidisípulohesaráioguerahahaguambujape, handoguerekóihendivekuérapevárkopehetavembujape 15He'ichupekuéra:Peñangarekókehapeñangarekóke umifariséolevadúrehaHerodeslevadurarehe.

16Haʼekuéraojodiskutiojuehehaheʼi:“Ndoroguerekóigui mbujape”

17Jesúsoikuaávoupéva,he'ichupekuéra:Mba'érepiko pejepy'amongetandaperekóiguimbujape? ¿ndapehechakuaáigueteripiko,hanapentendeipiko? ¿peñemohatãgueteripikopenekorasõ?

18Peguerekóvatesa,¿ndapehecháipiko?hapeguerekóva apysa,napehendúipiko?hanapenemanduʼáipiko?

19Amboja'órõguareumicincopan5.000apytégui,mboy kanástohenyhẽvapehẽnguepehẽnguégui?Ha'ekuérahe'i chupe:Doce

20Haumisietecuatro.Hahe'ihikuái:Siete.

21Upéihe'ichupekuéra:Mba'éichapikopeẽ napentendeporãi?

22Ha'eoguahẽBetsaida-pe.haogueruhikuáihendápe peteĩohechaʼỹva,haojerurechupeopokohaguahese

23Haojagarrapesiégopeipo,haoguenohẽchupepe tavaguasúgui;haoescupirirehesápe,haomoĩipohi'ári, oporanduchupeohechápamba'e

24Upéiomañayvatehahe'i:Ahechakuimba'e yvyramátaicha,oguatáva.

25Uperireomoĩjeyipohesárehaomañayvategotyo,ha oujeyhaohechaporãpeteĩteĩme.

26Upéiomondochupehógapehaheʼi:“Anirehope puévlopehaaniremombeʼuavavépeupepuévlope”

27Jesúsosẽhemimbo'ekuérandiveCesareaFilipostávape, hatapéreoporanduhemimbo'ekuérape:“¿Mávapikohe'i cheha'eha?”

28Ha'ekuérahe'i:JuanBautistahaambuekatu:Peteĩ maranduháraapytégui

29Ha'eramooporanduchupekuéra:Mávapikopejeche ha'eha?Pedrohe'ichupe:NdehínapeCristo.

30Haheʼichupekuéraanihaguaomombeʼuavavépe chugui

31Haoñepyrũomboʼechupekuéra,peYvypóraRaʼy ohasaasyvaʼerãhahetambaʼe,haoñemboykevaʼerãha

umianciano,hasaserdóteruvicha,haeskritórgui,ha ojejuka,hambohapyárarireopuʼãjeyvaʼerãha.

32Hahe'iupeñe'ẽabiertamenteHaPedroojagarrachupe haoñepyrũomongavajuchupe.

33Haojerehaomañahemimbo'ekuérare,omongavaju Pédropehahe'i:EsẽcherapykuériSatanás

34Haohenóirireumihéntepehemimboʼekuérandive,heʼi chupekuéra:“Oimeraẽousévacherapykuéri,toñenega ijehehatohupiikurusuhachemoirũ”

35Oimeraẽvaosalvasévahekoveoperdevaʼerã;hakatu oimeraẽoperdévahekovechehaevangeliorehehápe, upévaosalváta

36Mbaʼépepikoideprovéchotapeteĩkuimbaʼépe, ohupytýramokoyvytuichakue,haoperderamohiʼánga?

37Térãmbaʼépaomeʼẽtapeteĩkuimbaʼehekove?

38Upévare,oimeraẽvaotĩvacherehehacheñeʼẽreko ñemoñareoporomoakãratĩhaiñangarekóvape;chuguiavei peYvypóraRa’yotĩta,oúvoItúvarekomimbipápeumi ángelmarangatundive.

MOAKÃHA9rehegua

1Hahe'ichupekuéra:“Añetehápeha'epeẽme,oĩhaumi oñembo'ývako'ápe,nomanomo'ãiva,ohechapeveTupã Rréinoouhapokatureheve.

2SeisárarireJesúsoguerahahendivePedro,Santiagoha Juan,haoguerahachupekuérapeteĩyvytyyvategotyo ha'eño.

3Haijaoomimbi,morotĩetereinieveicha;upéichanipeteĩ henyhẽvakoyvyapeárindaikatúiomomorotĩchupekuéra

4UpéiojehechaukachupekuéraElíasMoisésndive,ha oñe'ẽhikuáiJesúsndive

5Pedrohe'iJesúspe:Mbo'ehára,iporãñandéveñaime ko'ápe.Peteĩndéveguarã,hapeteĩMoiséspeguarã,ha peteĩElíaspeguarã

6Haʼendoikuaáiguimbaʼépaheʼíta;okyhyjetereígui hikuái.

7Upearaiojaho'ichupekuéra,hapearaiapytéguiosẽ peteĩñe'ẽhe'íva:“KóvahínacheRa'yahayhuetéva

8Hasapyʼaitépe,omañarirehikuáiijerére,ndohechavéima avavépe,Jesúspeañoite

9Haoguejyvohikuáipeyvytýgui,heʼichupekuéraani haguaomombeʼuavavépembaʼépaohechavaʼekue,pe YvypóraRaʼyopuʼãmeveomanóvaapytégui

10Haʼekuéraoñongatuijeheupeñeʼẽ,oporandúvoojupe mbaʼépaheʼisepeomanóvaapytéguiopuʼãjeyvaʼekue.

11Haʼekuéraoporanduchupe:Mbaʼérepikoumi mboʼeháraleipeguaheʼiElíasouraẽtaha?

12Upéihe'ichupekuéra:--AñetehápeElíasouraẽha omoĩjeyopamba'ehambaʼéichapaojehaiYvypóra Raʼýgui,ohasaasyvaʼerãhahetambaʼe,haoñemboyke vaʼerãha.

13Chekatuha'epeẽme,añetehápeouElías,haha'ekuéra ojapoheseopamba'eoipotava'ekue,ojehaiháichahese

14Oguahẽvohemimboʼekuérarendápe,ohechahetaiterei hénteoĩvaijerére,haumiléimboʼeháraojodiskutihína hendivekuéra.

15Haupepeteopavavetavayguaohechávochupe,tuicha oñemondýihaodiparahendápeomomaiteichupe

16UpémarõJesúsoporanduMoisésrembiapoukapy mbo'ehárakuérape:Mba'epikopeporanduhendivekuéra?

17Peteĩvaumihénteapytéguiheʼi:“Mboʼehára,aguerune rendápecheraʼy,espírituiñeʼẽngúva.

18Ojagarrávochupe,oikytĩchupe,haoisu'u,oisu'uha oñakãity,haha'eneremimbo'ekuérapeomosẽhaguã chupe.handaikatúihikuái.

19Ha'eombohováichupehahe'i:“Oĩñemoñare jerovia'ỹva,¿araka'epevepikoaimepenendive?¿araka'e pevepikoahejátapeẽme?pegueruchupecherendápe.

20Ha'ekuéraogueruchupehendápe,haohechávochupe, upepetepeespírituomondorochupehaho'ayvýpe,ha otyryryespuma

21UpémarõJesúsoporanduitúvape:“¿Mboytiémpoma pikoouhaguechupekombaʼe?”.Ha'ehe'i:Peteĩ mitãgui

22Hapy'ỹioitychupetatápehaýpeohundihaguãchupe, hakatuikatúramorejapooimeraẽmba'e,oreporiahuvereko haorepytyvõ

23Jesúshe'ichupe:Rejeroviaramo,opamba'eikatupe ojeroviávapeguarã.

24Upepetepemitãtúvaosapukáihahesayreheve:“Che Ruvicha,chearoviaepytyvõchejerovia’ỹme

25Jesúsohechávoumihénteodiparaha,ojaʼopeespíritu kyʼápehaheʼichupe:“Ndeespírituiñeʼẽngúvaha ohenduʼỹva,ajerurendéveesẽhaguachuguihaanivéma reikehendápe”.

26Peespírituosapukáihaomondorochupehaosẽchugui Hahetahe'i:“Omanóma”

27Jesúskatuojagarraipópehaohupichupe.hahaʼeopuʼã.

28Oikerirehógape,idisipulokuéraoporanduchupehaʼeño: “¿Mbaʼérepikondaikatúiromosẽchupe?”

29He'ichupekuéra:Ko'ãichaguandaikatúiosẽmba'eve rupive,ñembo'ehaayunorupiveañónte

30UpéguiohohikuáihaohasaGalilearupihandoipotái avaveoikuaa.

31Ha'eombo'ehemimbo'ekuérapehahe'ichupekuéra: YvypóraRa'ýpeoñeme'ẽyvypórapópehaojukátachupe haojejukarirechupe,opu'ãtambohapyhaárape.

32Haʼekuérakatunontendéiupéva,haokyhyjeoporandu haguachupe

33UpéioguahẽCapernáumpe,haoĩajapeógapeoporandu chupekuéra:“¿Mbaʼepikopeẽpejodiskutipeẽmepe tapére?”

34Haʼekuérakatuokirirĩ,pórkepetapéreojodiskuti ojuehe,mávapapetuichavéva

35Upéioguapyhaohenóiumidoce-pehahe'ichupekuéra: Oĩramooipotava'ekuetenonderã,ha'étaipahaitépeha opavaverembiguáiramo

36Ojagarrapeteĩmitãhaomoĩijapytepekuéra,ha ojagarrávochupeijyvaári,he'ichupekuéra:

37Oimeraẽorresivivaʼekuepeteĩvaumimitãcherérape, chemoguahẽ,haoimeraẽcherresivíva,ndahaʼéichéve cherresivíva,sínopechembouvaʼekuépe.

38UpémarõJuanombohováichupe:“Mbo’ehára,rohecha peteĩomosẽhamba’epochynderérape,handoromoirũi 39Jesúskatuhe'i:Anipembotovechupe,ndaipóriavave ojapótavapeteĩmilagrocherérape,ikatútavaoñe'ẽvai cherehe.

40Penoĩrivañanderehe,oĩñandeykére

41Oimeraẽomeʼẽvapeẽmepeteĩkópayhoyʼuhaguache rérape,peẽhaʼéguiCristombaʼe,añetehápehaʼepeẽme, ndoperdemoʼãiipremio

42Haoimeraẽombopochývapeteĩvakoʼãmitãmichĩva cherehe,iporãvechupeguarãoñemosaingoijajúrarepeteĩ itamolinohaojepoichupeyguasúpe

43Handeponembojavýramo,eikytĩ,iporãvereike tekovépeikangýva,reguerekoranguemokõindeporeho haguãinfierno-pe,tataaraka'evenoñemboguemo'ãivape

44Upekurunomanoihápe,hatatanoñemboguevéi

45Handepynembojavýramo,eikytĩ,iporãvereikerepyta haguãtekovépe,reityranguemokõindepyreñemombo haguãinfierno-pe,tataaraka'evenoñemboguemo'ãivape

46Oĩhámeumikururunomanói,hatatanoñemboguevéi

47Handeresandeperhudikaramo,eipe'a,iporãvereike TupãRréinopepeteĩtesareheve,mokõiresareityrangue tatainfierno-pe

48Upekurunomanoihápe,hatatanoñemboguevéi

49Opavaveojejukyvaerãtatápe,haopasakrifísioojejuky vaʼerãjukyreheve

50Pejukyningoiporã,péropejukyoperdéramoijuky, ¿mbaʼépepikopembojeheʼáta?Peguerekojukypendepype hapeikopy'aguapýpeojuehe

MOAKÃHA10rehegua

1Upéguiopu'ãhaoguahẽJudéarembe'ýpeJordánrembe'y mombyryvehápe.ha,ojepokuaaháicha,ombo’ejey chupekuéra

2Umifariséoouhendápehaoporanduchupe:Ikatupiko peteĩkuimbaʼeohejahembirekógui?opyrũvochupe.

3Ha'eoporanduchupekuéra:Mba'epikohe'ipeẽme Moisés?

4Ha'ekuérahe'i:Moisésohejaohaipeteĩkuatia ojedivorsiahaguãhaomosẽchupe

5Jesúshe'ichupekuéra:Pendepy'ahatãhaguéreha'e ohaipeẽmekotembiapoukapy.

6PéroÑandejáraojapoypyguivekuimbaʼehakuña

7Upévarepeteĩkuimbaʼeohejátaitúvahaisýpe,ha ojejagarrahembirekóre;

8Mokõivévaha'étapeteĩtete,upéicharamondaha'evéima mokõivéva,peteĩnteuvei

9Upévare,peTupãombojoajúva,aniyvypóraomboja'o.

10Hapeógapeidisipulokuéraoporandujeychupeupe mbaʼére

11Upéihe'ichupekuéra:“Oimeraẽohejávahembirekoha omendaambuére,oporomoakãratĩhese”

12Peteĩkuñaohejáramoiménahaomendaambuére, oporomoakãratĩ.

13Ha'ekuéraoguerumitãmimihendápeopokohaguã hesekuéra,hahemimbo'ekuéraomongavajuumi oguerúvape

14Jesúsohechávoupéva,ipochyetereihahe'ichupekuéra: Pehejaumimitãmichĩvatoucherendápehaani pembotovechupekuéra.

15Añetehápeha'epeẽme:OimeraẽndohupytýivaTupã Rréinoimitãme,ndoikemo'ãiipype

16Haohupichupekuéraijyvaári,omoĩipohiʼarikuéraha ohovasachupekuéra

17Osẽvotapére,oupeteĩoñanihaoñesũhenondépeha oporanduchupe:Mbo'eháraporã,mba'épaajapótaahupyty haguãjeikoveopave'ỹva?

18Jesúshe'ichupe:Mba'érepikocherembiapoporã? ndaipóriiporãvapeteĩnte,upévahínaTupã

19Ndereikuaaumitembiapoukapy:Aniremoakãratĩ,Ani rejuka,Aniremonda,Aniremombe'ujapu,anirembotavy, emomba'enderuhandesýpe

20Ha'ekatuhe'ichupe:Mbo'ehára,opako'ãmba'e ahechachemitãguive.

21UpémarõJesúsohechávochupeohayhuchupe,hahe'i chupe:“Peteĩmba'eofaltávandéve:tereho,evendeopa mba'ererekóvahaeme'ẽmboriahúpe,hareguerekóta tesoroyvágape,haejuejagarrapekurusuhachemoirũ 22Ha'eramoombyasyupehe'íva,haohoñembyasy, oguerekóguihetamba'e

23Jesúsomañaijerérehahe'ihemimbo'ekuérape:--Ajépa hasýtaumiipirapirehetávaoikeTupãRréinope!

24Hahemimbo'ekuéraoñemondýiiñe'ẽreJesúskatuhe'i jeychupekuéra:Chera'ykuéra,ijetu'ueteumiojeroviáva mba'erepyreheoikehaguãTupãRréinope!

25Peteĩkaméllopeifasilveohasapeteĩagujaresarupi, peteĩkuimbaʼeiplátavaoikerangueÑandejáraRréinope

26Ha'ekuéraoñemondýihaoporanduojupe:“¿Mávapiko upéicharõikatuojesalva?”

27Jesúsomañávohesekuérahe'i:Yvypórapeguarã ndaikatúi,Tupãmekatundaha'éi.

28UpémarõPedrooñepyrũhe'ichupe:Orerohejaopa mba'eharoguatanderapykuéri

29Jesúsombohovái:“Añetehápehaʼepeẽme:Ndaipóri kuimbaʼeohejávahóga,ijoykeʼy,iñermána,túva,isy, hembireko,imemby,térãyvy,chehapemaranduporã rehehápe,.

30Hakatuorrecibítacienvésekoʼágakotiémpope,óga, hajoykeʼy,haiñermána,hasy,hamitã,hayvy, persecuciónreheve;hakomundooútavapetekove opave’ỹva

31Hakatuhetaumitenondeguaopytátaipahaitépe;ha ipahaitévapeteĩha.

32Ha'ekuéraoĩtapeojupívoJerusalén-pe;Jesúsoho henonderãkuéra,haoñemondýihikuáihaosegívohikuái, okyhyjehikuái.Oguerahajeyumi12-pehaoñepyrũ omombe'uchupekuéramba'épaojehútahese

33He'i:Péinaápe,rojupiJerusalénpehapeYvypóra Raʼyoñemeʼẽtasaserdóteruvichakuérape,haumi eskritórpe;haokondenátachupeomanohaguã,haome'ẽta chupegentil-kuérape

34Ha'ekuéraoñembohoryhese,oinupãtahese,oescupiha ojukátachupe,hambohapyhaárapeopu'ãjeýta

35UperireSantiagohaJuan,Zebedeora'y,ouhendápeha he'ichupe:Mbo'ehára,roipotarejapoorereheopamba'e roipotáva

36Hahe'ichupekuéra:Mba'epikopeipotaajapo penderehehápe?

37Ha'ekuérahe'ichupe:Eme'ẽoréveroguapypeteĩnde akatúapehaambuendeasugotyo,ndemimbipápe

38Jesúskatuhe'ichupekuéra:Peẽndapeikuaáimba'épa pejerurehapeñemongaraipeñemongaraiche añemongaraívareheve?

39Ha'ekuérahe'ichupe:OreikatuJesúshe'i chupekuéra:“Peẽpey'útapekópachehoy'úvaguihape ñemongaraicheañemongaraívareheve,peñemongaraíta.

40Hakatuaguapychepoakatúahacheasugotyo ndaha’éichemba’eame’ẽhaĝua;hakatuoñemeʼẽtaumi oñembosakoʼívapeguarã.

41Umidiezohendúvoupéva,oñepyrũombopochyhikuái SantiagohaJuanndive

42Jesúsohenóichupekuérahendápehahe'ichupekuéra: Peẽpeikuaaumitetãambueguaoisãmbyhyha.haumi tuichavévaoipuruautoridahiʼarikuéra

43Haupéichandoikomo'ãipendeapytépe,ha'évapetuicha oipotávapendeapytépe,ha'étapenerembijokuái.

44Haoimeraẽvapendeapytéguihaʼesévapetenondegua, haʼétaenteroverembiguái

45YvypóraRaʼyjependoúioservihaguachupe,síno oservihaomeʼẽhaguahekoverreskáteramohetápe

46OguahẽhikuáiJericópe,haJesúsosẽvoJericógui idisipulokuérahahetaitereihéntendive,Bartimeosiégo, Timeoraʼy,oguapytaperembeʼýpeojerureasy

47Ohendúvoha'ehaJesúsNazaretgua,oñepyrũosapukái hahe'i:“Jesús,ndeDavidRa'y,cheporiahuvereko”

48Hetaoĩheʼívachupeokirirĩhagua,hahaʼekatu osapukái:“NdeDavidRaʼy,cheporiahuvereko”.

49Jesúsoñembo'yhahe'ioñehenóihaguãchupeHa'e kuéraohenóipeohecha'ỹvapehahe'ichupe: Eñembopy'aguapy,epu'ã.ha’enerenói.

50Haʼeomomboijao,opuʼãhaouJesúsrendápe

51Jesúsoporanduchupe:Mba'epikoreipotátaajapo nderehe?Peohecha’ỹvahe’ichupe:“CheJára,ahecha haguã”

52Jesúshe'ichupe:Terehondejerovianemonguera UpepeteohechahaohoJesúsrapykuéritapére.

MOAKÃHA11rehegua

1OguahẽvoJerusalénpe,BetfagéhaBetaniape,yvyty Olivotýpe,omondomokõihemimbo'épe

2Hahe'ichupekuéra:Tapehopepuévlooĩvapepende rováipepoichupe,hapegueruchupe

3Oĩramoheʼívapeẽme:“Mbaʼérepikopejapoupéva?” ereÑandejáraoikotevẽhahese;hapyaʼevoiomondota chupekoʼápe

4Haohohikuái,haojuhuperyguasuraʼyoñeñapytĩhaokẽ ykére,peteĩlugárojoajuhápemokõitape;haopoihikuái chupe

5Oĩumioñembo'ývaupépehe'ichupekuéra:Mba'e pikopejapopeipe'ávoperyguasura'y?

6Ha'ekuérahe'ichupekuéraJesúshe'ihaguéicha

7HaogueruhikuáiperyguasuraʼyJesúsrendápe,ha omomboheseijaokuéra;haoguapyhi'ári.

8Hetaoipysoijaotapére,haambuekatuoikytĩyvyramáta rakãhaoipe'atapére

9Umiohóvahenondépehahapykuériosapukáihahe'i: “Hosanna!Tovy'apeoúvaÑandejárarérape

10Toñemomba'eguasuñanderuDavidRréinooúva Ñandejárarérape:Hosannayvatevévape

11JesúsoikeJerusalénpehatémplope,haomañaopa mbaʼérehakaʼaruete,ohoBetániapeumidocendive

12Ko'ẽmbotávo,oguahẽvohikuáiBetaniagui,iñembyahýi.

13Haohechávomombyryguivepeteĩígomátahogue,ou, ojuhúramojepemba'eveígoárane'ĩragueteri

14Jesúshe'ichupe:Avavendo'úindeyvaopaáraguarã Hahemimbo'ekuéraohenduupéva

15UpémarõoguahẽhikuáiJerusalénpe,Jesúsoike témplopehaoñepyrũomosẽumiovendévahaojoguávape témplope,haoityumiplátaokambiávamesahaumi palómaovendévaapyka.

16Handohejamoʼãiavaveoguerahambaʼeveichagua mbaʼyrupetémplorupi

17Ombo'echupekuéra:NoñemoĩripikoKuatiañe'ẽme: Cherógaoñembohérataopatetãnguérañembo'eróga?Peẽ katupejapochuguimondahakuã

18Umiléimboʼehárahasaserdóteruvichakuéraohendu upéva,haohekambaʼéichapaikatuojukachupe, okyhyjéguichuguikuéra,enteroveumihénteoñemondýigui haʼeomboʼéva

19Oguahẽvoka'aru,osẽpetávagui.

20Hapyhareve,ohasávohikuái,ohechahikuáipeígomáta ipiruhapoguive

21Pedroimandu'ávohe'ichupe:Mbo'ehára,péinaápe, peígomátaremaldesiva'ekueipirupa

22Jesúshe'ichupekuéra:PejeroviaTupãre.

23Añetehápehaʼepeẽme:Oimeraẽheʼívakomontáñape: ‘Eñemomombyrýkenahaeñemomboyguasúpeha ndodudamoʼãiikorasõme,hakatuogueroviátaoikotaha umimbaʼeheʼíva;haʼeoguerekótaopambaʼeheʼíva

24Upévareha'epeẽme:Opamba'epeipotáva,peñembo'e jave,pegueroviapehupytyhahapeguerekóta.

25Peñembo'ejave,peperdona,peguerekóramomba'evai oimeraẽvarehe,pendeRuyvagapeguaaveipeneperdona penerembiapovaikue.

26Hakatunapeperdonáiramo,pendeRuyvagapegua noperdonamoʼãipenerembiapovaikue

27Ha'ekuéraoguahẽjeyJerusalénpe,haJesúsoguatahína Tupaópe,ouhendápeumisaserdóteruvicha,Moisés rembiapoukapymbo'ehárahaansiánokuéra

28Haerechupe:Mba'eautoridarupiverejapoko'ã mba'e?hamávapikoomeʼẽndévekoautoridarejapo haguakoʼãmbaʼe?

29UpémarõJesúsombohováichupekuéra:Aporandúta aveipeẽmepeteĩmbaʼe,haamombeʼútapeẽmembaʼe autoridarupiveajapokoʼãmbaʼe

30Juanñemongarai,yvágaguipikotérãyvypóragui? embohováichéve

31Ha'ekuéraoñe'ẽojupehe'ívo:Ja'éramo:‘Yvágagui! ha'ehe'íta:Mba'érepikondapegueroviáichupe?

32Hakatuja'éramo:Yvypóragui;okyhyjehikuái tavayguakuéragui,opavaveoimo'ãguiJuanha'ehapeteĩ maranduhára.

33Ha'ekuérahe'iJesúspe:NdaikatúiroikuaaJesúshe'i chupekuéra:Cheaveinamombe'úipeẽmemba'epu'aka rupiajapoko'ãmba'e.

MOAKÃHA12rehegua

1HaoñepyrũoñeʼẽchupekuéraehémplorupivePeteĩ kuimba'eoñotỹpeteĩparralty,haomoĩpeteĩkorapyijerére, ojo'opeteĩtendavínoryrurã,haomopu'ãpeteĩtórre,ha ohejaosẽumiñemitỹhárape,haohomombyrytetãme

2Oguahẽvoára,omondopeteĩtembiguáiumichokokue rendápe,orrecibihaguãumichokokueguipeparralyva.

3Ha'ekuéraojagarrachupe,oinupãhaomondochupe nandi

4Haomondojeychupekuéraambuetembiguái;haoity hikuáiitápehaoinupãchupeiñakãme,haomondochupe oñemotĩvo.

5Haomondojeyambuépe;hachupeojukahikuái,haheta ambuépe;oinupãvoalgúnope,haojukaalgúnope

6Oguerekóguigueteripeteĩita'ýra,ha'eohayhuetéva, omondoaveichupekuéraipahaitépehe'ívo:“Omomba'éta hikuáichera'ýpe”

7Péroumichokokueheʼiojupe:“Kóvahínapeheredero eju,jajukachupe,hapeerénsiañanemba’éta.

8Ha'ekuéraojagarrachupe,ojukahaomosẽchupe parraltýgui.

9Mba'epikoojapótapeparraltyjára?ha'eoútaohundíta umiñemitỹhárape,haome'ẽtapeparraltyambuetapichápe 10Hanapemoñeʼẽipikokoescritura;Peitaumi omopu'ãvaomboykevaekue,oikochuguiesquinaakã.

11UpévaningoÑandejáraojapovaʼekue,hañanderesa renondépeiporãiterei?

12Ha'ekuéraojokosechupe,haokyhyjeumi tavayguakuéragui,oikuaáguiha'ehe'ihaguechupekuéra ñe'ẽjoaju.

13Ha'ekuéraomondohendápeumifariséohaHerodes pegua,ojagarrahaguãchupeiñe'ẽme

14Oguahẽvohikuáihe'ichupe:“Mbo'ehára,oreroikuaa ndeañeteguahahanapeñangarekóiavavéretributoCésarpe,térãnahániri?

15Ñameʼẽtapiko,térãpanañameʼẽmoʼãi?Ha'ekatu oikuaávohovamokõihahikuái,he'ichupekuéra:Mba'ére pikochembopy'ara'ã?pegueruchévepeteĩplátapehẽngue, ahechahaguã.

16HaogueruhikuáiHahe'ichupekuéra:“¿Máva mba'épakota'ãngahakuatiahaipyre?Ha'ekuérahe'ichupe: Césarmba'e.

17Jesúshe'ichupekuéra:Peme'ẽCésarpeumimba'e Césarmba'évahaÑandejárapeumimba'eTupãmba'éva Haha'ekuéraoñesorprendehese.

18Upéiouhendápeumisaduseo,he'ívandaiporiha ñemoingovejeyhaoporanduchupehikuái:

19Mbo'ehára,Moisésohaioréve:Peteĩkuimba'eryvy omanóramo,ohejahembirekohandohejáiimemby, iñermánooguerahahembirekópehaomongakuaa iñermánope.

20Oĩ7ermáno,hapeprimeroomendahembirekoha omanóvondohejáiimemby

21Pemokõihaoguerahachupehaomano,handohejái mba'eveichaguañemoñare

22Haumisieteoguerekochupe,handohejáiimemby

23Upéicharõ,peoikovejeývo,opuʼãvovehikuái,¿máva rembirekopikohaʼétachuguikuéra?umisieteoguerekógui chupehembirekorã

24Jesúshe'ichupekuéra:Ndapejavýipiko ndapeikuaáiguiÑandejáraÑe'ẽhaTupãpu'aka?

25Opu'ãvoveomanóvaapytégui,nomendáiha noñemendái.hakatuha'eumiángelyvágapeoĩvaicha.

26Haumiomanóvaopu'ãjeyhaguã,napemoñe'ẽipiko Moiséskuatiañe'ẽme,mba'éichapaTupãhe'ichupe ka'aguýpe:ChehínaAbrahán,IsaacJárahaJacobJára?

27Ha'endaha'éiomanóvaJára,oikovévaJárauvei

28Upérõpeteĩmboʼeháraleipeguaoguahẽohendúvo chupekuéraoñemongetajaveoñondive,haohechakuaa ombohováiporãhaguechupekuéra,oporanduchupe: “¿Mávapapetembiapoukapytenondeguaopambaʼégui?”

29Jesúsheʼichupe:“Opambaʼemandamiénto tenondeguahaʼehína:“Israel,ehendu!”Ñandejárañande Járaha'epeteĩJára.

30HaehayhútaÑandejárandeJárapeopanekorasõreheve, opaneángareheve,haopaneakãmehaopanembarete reheve:kóvaha’etembiapoukapypeteĩha.

31Hapemokõihakatu,haʼehína:“Rehayhuvaʼerãnde rapichápendejupevoi”.Ndaipóriambuetembiapoukapy tuichavévako'ãvagui

32Pembo'eháraleipeguahe'ichupe:“Mbo'ehára,ere añetegua.handaipóriambueha'eañónte.

33Hajahayhuchupeopapyʼaiteguive,haopaarandu reheve,haopaángareheve,haopambaretereheve,ha jahayhuhapichápehaʼeichaite,tuichaveopaofrénda ojehapývahasakrifísioenterovévagui

34Jesúsohechávoombohováiporãha,he'ichupe:Nde namombyrýiTupãRréinoguiHauperireavavenoñanimái oporanduchupemba'eve

35Jesúsomboʼeajatémplope:“¿Mbaʼéichapikoumi mboʼeháraleipeguaheʼiCristohaʼehaDavidRaʼy?”

36Davidvoihe'iEspíritusántorupive:“Ñandejárahe'iche Ruvichape:Eguapycheakatúape,ajapopevene enemigokuérandepyryru”

37UpévareDavidvoiheʼichupeÑandejárahamoõgui pikoupéicharõhaʼeitaʼýra?Haumihéntecomúnohendu chupevyʼápe

38HaJesúshe'ichupekuéraombo'évo:Peñangarekóke umiMoisésrembiapoukapymbo'eháragui,ohayhúvaoho aopukuhaohayhúvaomomaiteiñemuhápe

39Umiapykaguasuumisinagógapehaumikotyyvategua karuguasujave.

40Umívaho'uumiviúdaróga,haoñembo'epuku,ko'ãva ohupytýtakondenatuichavéva

41Jesúsoguapypetesórorováihaohechambaʼéichapa umihénteomomboplátapetesórope

42Uperireoupeteĩviúdamboriahu,haomombomokõi mbaʼyru,haupévaoganapeteĩpláta.

43UpémarõJesúsohenóihemimbo'ekuérapehahe'i chupekuéra:Añetehápeha'epeẽme,koviudamboriahu omoingehetaveumiomoingeva'ekuéguitesoro-pe.

44Opambaʼeojapovaʼekueomombohikuáihembývagui; hakatuhaʼeoikotevẽvaguiomomboopambaʼe oguerekóva,jepeopahekovépe.

MOAKÃHA13rehegua

1Osẽvotupaógui,peteĩhemimbo'ehe'ichupe: Mbo'ehára,ehechamba'eichaguaitahamba'eógapikooĩ ko'ápe!

2Jesúshe'ichupe:Rehechápako'ãógaguasu? ndopytamo'ãipeteĩitaambueári,noñemombomo'ãiva 3UpéioguapývopeyvytyOlivotápe,petémplorovái, Pedro,Santiago,JuanhaAndrésoporanduchupehaʼeño 4Eremínaoréve,¿arakaʼépaoikótakoʼãmbaʼe?ha mbaʼépahaʼétapetechaukahaoñekumplivoveopakoʼã mbaʼe?

5Jesúshe'ichupekuéra:Peñangarekókeanihaguãavave penembotavy.

6Hetaoútacherérapehe'ívo:ChehínaCristo;ha ombotavýtahetápe

7Hapehendúvoñorairõhahañorairõhañe’ẽmbegue,ani peñemondýihakatupeipahane’ĩragueteri

8Tetãnguéraopuʼãtatetãre,harréinoopuʼãtarréinore,ha opahendápeoikótayvyryrýi,haoikótañembyahýiha jehasaasy

9Peñangarekókependejehe,ha'ekuérapenemoguahẽtaaty guasúpehaumisinagógapepeñeinupãta,hapejegueraha

mburuvichahamburuvichakuérarenondépecherehehápe, pehechaukahaguãhesekuéra.

10Hapemaranduporãoñemoherakuãraẽvaʼerãopa tetãnguéraapytépe.

11Pérohaʼekuérapendeguerahavovehapenemeʼẽvove, anipejepyʼamongetaraẽmbaʼépapeñeʼẽtahaanipeimoʼã raẽpeEspírituSanto

12Koʼágapejoykeʼyotraisionátapeermánopeomano meve,hapetúvapetaʼýrape;hataʼyrakuéraopuʼãta ituvakuérarehe,haojukátachupekuéra

13Haopayvypórandaija'emo'ãipeẽmecherérarehe,ha peogueropu'akávaipahaitepeve,ojesalváta

14Pehechátavovepemba'eoporombojeguarúva,proféta Danielhe'iva'ekue,oñembo'yhanoĩriva'erãhápe,(pe omoñe'ẽvatontende),umioĩvaJudéapetoñaniyvytygotyo 15Hapeoĩvaógaárianioikehógapehaanioikeipype oguenohẽhaguãmba'evehógagui

16Hapeoĩvañúmeaniojevyjeyojagarrahaguaijao

17¡Aichejárangaumihyeguasúvahaumiimemby kambúvaumiárape!

18Hapeñemboʼeanihaguapenerekañyroʼyjave

19Umívaárapeoikótajehasaʼasy,ndahaʼéivaʼekuepe creaciónñepyrũguiveÑandejáraojapovaʼekuekoʼága peve,handoikomoʼãi

20HaÑandejáranomombykyiramoumiára,nipeteĩ yvypórandojesalváivaʼerãmoʼã

21Haupéioĩramoheʼívapeẽme:“Péina,koʼápeoĩCristo; térã,péinaápe,haʼeoĩupépe;anipegueroviachupe:

22Cristojapuhaprofétajapuopuʼãta,haojapótamilágro hambaʼehechapyrãva,ikatuhaguáichaombotavyumi ojeporavóvapejepe.

23Hakatupeñangarekóke,péinaápe,amombe'upeẽme opamba'e

24Péroumiárape,upejehasaasyrire,pekuarahy iñypytũtahapejasyndohesapemoʼãi

25Haumimbyjakuérayvagapeguahoʼáta,haumipuʼaka oĩvayvágapeoñemomýita.

26HaupérõohechátahikuáipeYvypóraRaʼýpeouhaarai rupituichapuʼakahagloriareheve

27Haupéiombouhiʼángel-kuérape,haombyatýta ijeporavopyreirundyyvytuguive,yvypahaguiveyvága pahapeve

28Koʼágaeaprendepeteĩehémplopeígomátare.Hakã ipiro'ygueterihahogue,peikuaahi'aguĩmahaarahaku

29Upéichaaveipeẽpehechávooikohakoʼãmbaʼe, peikuaahiʼaguimaha,okẽmejepe.

30Añetehápehaʼepeẽme,koñemoñarendohasamoʼãiha, opakoʼãmbaʼeojejapopeve.

31Yvágahayvyohasáta,hacheñe'ẽkatundohasamo'ãi

32Hakatuupeárahaupearavópeavavendoikuaái,niumi ángeloĩvayvágape,nipeTa’ýra,hakatupeTúva

33Peñangarekóke,pema'ẽhapeñembo'e,ndapeikuaáigui araka'épaoguahẽpeára

34YvypóraRa'yha'etepeteĩkuimba'eohóvamombyry, ohejávahóga,ome'ẽautoridahembiguáikuérape,hapeteĩ teĩmehembiaporã,haomandapeokẽrerekuaomañahaguã

35Peñangarekóke,ndapeikuaáiguiaraka'épaouógajára, ka'arutérãpyharepyte,gallookororõtérãpyhareve

36Anihaguãousapy'apendejuhupekeha

37Haha'epeẽmeha'eopavavépe:Pema'ẽ.

MOAKÃHA14rehegua

1MokõiárarireojejapoPáskuaaretehapanilevadura’ỹva, haumisaserdóteruvichahaMoisésrembiapoukapy mbo’eháraohekamba’éichapaikatuojagarrachupe mba’éichapaojukachupe

2Ha'ekuérakatuhe'i:Anipeareteárape,anihaguãoiko sarambiumitetãygua.

3OĩajaBetaniapeSimónleprosorógape,oguapyajaokaru jave,oupeteĩkuñaoguerekóvapeteĩkáhadealabastro ryguasurupiʼahepyetereívahaombotypekáha,haoñohẽ iñakãári

4Oĩaveiipochývahaheʼíva:“¿Mbaʼérepikooñembyaipe mbaʼekyʼa?

5Ikatukurioñevendemasdetrescientosplátapehẽngue, haoñemeʼẽmboriahúpe.Haoñe'ẽmbeguehikuáihese.

6Jesúshe'i:Ehejachupemba'érepikopembopy'arasy chupe?ha’eojapocherehepeteĩtembiapoporã

7Akóintenikopenendiveimboriahúva,hapeipotáramo ikatupejapoporãchupekuéra

8Ha'eojapoikatúvaguive,ha'eoura'eoñohẽhaguãche reteoñeñotỹhaguã.

9Añetehápehaʼepeẽme:Oñemomaranduhápekomarandu porãkoyvytuichakuejaveve,oñeñeʼẽtaaveikombaʼe haʼeojapovaʼekuéreojegueromanduʼahaguahese.

10JudasIscariote,peteĩvaumidoceapytégui,oho saserdóteruvichakuérarendápeotraisionahaguachupe kuéra.

11Ohendúvoupéva,ovyʼahikuáihaoprometeomeʼẽtaha chupeplátaHaohekamba'éichapaikatuotraisionachupe convenientemente.

12PeprimerdíadepanIlevadura’ỹva,ojukarirehikuái Páskua,idisipulokuéraheʼichupe:Moõpikoreipotáta rohoroprepararoʼuhaguapePáskua?

13Upéiomondomokõihemimbo'épehahe'ichupekuéra: Pehopesiudápehaupépepejotopátapeteĩkuimba'e oguerahávayryru.

14Oikehápe,pejepeógajárape:‘Mbo’ehárahe’i:“Moõpa oĩpekotyinvitádo,cheremimbo’ekuérandiveha’uhápe Pascua?”.

15Ha'eohechaukátapeẽmepeteĩkotyguasuyvategua oñembosako'ívahaoñembosako'íva,upépepembosako'i oréveguarã.

16Hemimbo'ekuéraosẽohopetávapehaojuhuhe'i haguéichachupekuéra

17Haka'aruouumidocendive.

18Upéioguapyhaokaruajahikuái,Jesúshe'i: Añetehápeha'epeẽme,peteĩpendeapytépeokaruchendive chetraisionáta

19Ha'ekuéraoñepyrũoñembyasyhahe'ichupepeteĩteĩ: “Chepiko?”haambuekatuhe'i:“Chepiko?”

20Ha'ehe'ichupekuéra:Peteĩumi12apytégui, ohypýivachendivepemba'yrúpe

21YvypóraRa'yohóta,he'iháichahese,hapekuimba'e otraisionava'ekueYvypóraRa'ýpe!iporãra’eupe kuimba’épearaka’evenonaséirire

22Okaruajahikuái,Jesúsojagarrambuja,ohovasa, omboja'ohaome'ẽchupekuérahahe'i:Pegueraha, pekaru,kóvaha'echerete

23Upéiojagarrapekópahaoagradeserireomeʼẽ chupekuéra

24He'ichupekuéra:Kóvaha'echeruguyTestamento pyahúgui,oñeñohẽvahetarehehápe.

25Añetehápehaʼepeẽme,ndaʼumoʼãvéimapeparrályva, upeáraamboyʼupeveipyahúvaTupãRréinope.

26Opurahéirirehikuáipeteĩpurahéi,osẽhikuáiyvyty Olivotýpe

27Jesúshe'ichupekuéra:--Opavavepeẽpeñembohorýta cherehekopyharépe.

28Pérocheaikovejeyrire,ahátapenerenonderãGalileape

29Pedrokatuhe'ichupe:--Opavaveoñembohorýramojepe, chendajapomo'ãi

30Jesúshe'ichupe:Añetehápeha'endéve,koárape,ko pyharépe,galloosapukáimboyvemokõijey,mbohapyjey chenegáta

31Haʼekatuheʼihatãve:“Amanóramonendive, nandenegamoʼãinimbaʼevéicharõ”.Péichaaveihe'ihikuái opavave

32UpéioguahẽhikuáipeteĩlugárhéravapeGetsemanípe, hahaʼeheʼiidisipulokuérape:“Peguapykoʼápeche añemboʼeaja”

33HaoguerahahendivePedro,SantiagohaJuan,ha oñepyrũoñemondýihaipohýieterei;

34Hahe'ichupekuéra:Cheángaombyasyetereiomano meve

35Haʼeohotenondegotyomichĩmi,hahoʼayvýpeha oñemboʼeikatúramoohasachuguipeóra

36Hahe'i:Abba,cheRu,opamba'eikatundéveguarã eipe'acheheguikokópa,upéicharõjependaha'éiche aipotáva,hakatundereipotáva

37Upéiouhaojuhuchupekuéraokeha,hahe'iPédrope: Simón,¿ndepikoreke?¿ndaikatúipikoremañapeteĩ aravo’i?

38Pema'ẽhapeñembo'e,anihaguãpeikejepy'ara'ãmePe espírituañetehápeoĩmapreparádo,péropesoʼoikangy.

39Haohojey,haoñemboʼe,haoñeʼẽumiñeʼẽ peteĩchagua

40Haoujeývo,ojuhujeychupekuéraokeha,(hesa ipohýigui)handoikuaáimba'épaombohováitachupe

41Upéioumbohapyhajey,hahe'ichupekuéra:Peke ko'ágãhapepytu'u.péinaápe,peYvypóraRaʼy oñetraisionapekador-kuérapópe

42Pepu'ã,jaha;péinaápe,pechetraisionávahi’aguĩma

43Upepete,oñe'ẽajagueteri,ouJudas,peteĩvaumidoce apytégui,hahendivehetaitereiatyguasukysepukuha yvyrareheve,saserdóteruvicha,Leymbo'ehárahaansiáno kuéragui.

44Hapeotraisionavaʼekuechupeomeʼẽpeteĩseñál,ha heʼi:“Oimeraẽcheahetũtavape,haʼehína”.pegueraha chupe,hapeguerahaporãchupe

45Oguahẽriremínteohohendápehahe'i:“Mbo'ehára, mbo'ehára!haohetũchupe

46Ha'ekuéraomoĩipohi'árihaojagarrachupe.

47Peteĩvaumioñemboʼývaoguenohẽpeteĩkysepukuha oinupãpeteĩsaserdóteguasurembiguáipehaoikytĩchugui ijapysa

48Jesúshe'ichupekuéra:Pesẽpikokysepukuhayvyra rehevechejagarrahaguãmondahareheguáicha?

49Árahaáraaimeva'ekuepenendiveTupaópeambo'évo, handacheguerahái

50Haopavaveohejachupehaokañy.

51Upéiohohapykuéripeteĩmitãkaria'y,oguerekóvapeteĩ téladelínoojejaho'ívaheteopíre.Haumimitãrusuojoko chupe

52Upéiohejapeaodelínohaokañychuguikuéraopívo.

53UperireoguerahahikuáiJesúspepesaserdóteguasu rendápe,hahendiveoñembyatypaiteumisaserdóteruvicha, umiansiánohaumimboʼeháraleipegua

54Pedroohohapykuérimombyry,pa'iguasurógaguasúpe, haoguapytembiguáikuérandivehaoñembopiro'y tatarendýpe

55Haumisaserdóteruvichahaopakonséhoohekatestígo Jesúskóntrapeojukahaguachupehandojuhúimba'eve 56Hetaoĩomombeʼujapuhese,péroumimbaʼeheʼíva noĩripeteĩñeʼẽme

57Upéiopu'ãpeteĩtapichahaomombe'ujapuhesehe'ívo: 58Rohenduheʼívo:“Ahundítakotémploojejapovaʼekue porupive,hatresdíapeamopuʼãtaótroojejapóvapoʼỹre”

59Péronoĩripeteĩñeʼẽmeumitestígoorekóvahikuái

60Pesaserdóteguasuoñemboʼyijapytepehaoporandu Jesúspe:“¿Nderembohováiripikombaʼeve?¿mba'epiko ko'ãtestigonderehe?

61Ha'ekatuokirirĩhanombohováimba'eve.Pa'iguasu oporandujevychupehahe'ichupe:NdepikoCristo, TupãTupãRa'y?

62Jesúshe'i:Chehína,hapehechátaYvypóraRa'ýpe oguapyhaipu'akapávaakatúapehaouhaaraiyvágape

63Upémarõpesaserdóteguasuomondoroijaohaheʼi: “¿Mbaʼepikoñaikotevẽtestígo?

64Pehendúmapeñe'ẽvaiñe'ẽvaiHaopavaveokondena chupekulpávleomanógui

65Oĩoñepyrũvaoescupichupe,ojaho'ihovahaoinupã chupe,hahe'ichupe:“Eprofetisa”haumitembiguáioinupã chupeipojyvareheve

66Pedrooĩajapepalásioguýpe,peteĩsaserdóteguasu kuñarembiguái

67HaohechávoPedrooñembopiro'yha,omañahesehahe'i: NdereimeaveiJesúsNazaretndive.

68Ha'ekatuonegahahe'i:Chendaikuaáihanantendéi mba'épaereHaosẽpeveranda-pe;hapegallotripulación

69Peteĩkuñataĩohechajeychupehaoñepyrũheʼiumi oĩvapeupépe:“Kóvahínapeteĩva”

70HahaʼeonegajeyupévaUperiremínte,umi oñembo'ývahe'ijeyPédrope:“Añetehápendeha'epeteĩva, ndenikoGalileagua,haneñe'ẽoguerohory”

71Haʼekatuoñepyrũomaldesihaohura,haheʼi:“Che ndaikuaáikokuimbaʼepeñeʼẽvare”.

72HamokõihajeypegallootyryryPedroimandu'aJesús he'iva'ekuechupe:Pegalloosapukáimboyvemokõijey, chenegátambohapyjeyHaopensávoupéva,hasẽ

MOAKÃHA15rehegua

1Upepetepyhareve,umisaserdóteruvichaoñomongetávo umiansiáno,mboʼeháraleipeguahapekonsého kompletoitendive,haojokuaJesúspehaoguerahachupe haomeʼẽchupePilatopópe

2Pilatooporanduchupe:Ndepikohudíoruvichaguasu?

Hahe'ichupe:Ndeere

3Umisaserdóteruvichaheʼichupehetambaʼére,pérohaʼe nombohováirimbaʼeve.

4Pilatooporandujeychupe:Nderembohováiripiko mba'eve?péinaápehetambaʼehaʼekuéraotestifika nderehe

5Jesúskatunombohováirigueterimbaʼeve;upéichaPilato oñesorprende.

6Upekaruguasúpeopoichuguikuérapeteĩprisionéro oipotávape

7OĩvaʼekuepeteĩhéravaBarrabás,oñeñapytĩvaʼekueumi opuʼãvandihendive,haoporojukavaʼekueopuʼãjave

8Hapeatyguasuosapukáihatãoñepyrũoipotachupe ojapoojapohaguéichahesekuéra

9Pilatokatuhe'ichupekuéra:Peipotapikoapoipeẽme umijudíorréigui?

10Haʼeoikuaaporãumisaserdóteruvichaomeʼẽhague chupeenvidiahaguére

11Umisaserdóteruvichakatuomomýiumihéntepe,haʼe opoiporãvehaguachupekuéraBarrabáspe

12UpémarõPilatoheʼijeychupekuéra:“¿Mbaʼépa peipotátaajapopepeẽpehenóivarehudíorréi?”.

13Ha'ekuéraosapukáijey:“Emosaichupekurusúre!”

14UpémarõPilatooporanduchupekuéra:Mba'eivaíva pikoojapo?Haha'ekuéraosapukáihatãve:“Ejupichupe kurusúre!”

15HaupéichaPilato,ombovyʼasetavayguakuérape,opoi chupekuéraBarrabáspe,haoinupãrireJesúspe,ojejuka haguakurusúre

16Umisoldádooguerahachupepesalónhéravape Praetorio.haohenóihikuáioñondivepapeatyguasúpe.

17Haʼekuéraomondechupeaopúrpurahaomondepeteĩ korónañuatĩguihaomoĩiñakãre

18Haoñepyrũosaludachupe:“¡Maitei,judíoruvicha guasu!

19Haoinupãchupehikuáiiñakãrepeteĩka’avoreheve,ha oespumahese,haoñesũvooadorachupe.

20Upéioñembohoryrirehese,oipeʼachuguipepúrpura, haomondeheseijaotee,haoguerahachupeomosãingo haguakurusúre.

21Ha'ekuéraomboligahikuáipeteĩSimónCireneogua, ha'évaAlejandrohaRufotúva,ohasava'ekueupérupi, oguerahahaguãkurusúre.

22UpéioguerahachupehikuáipelugárhéravapeGólgota, heʼiséva:“Peakãnguerenda”

23Ha'ekuéraome'ẽchupehoy'uhaguãvíno oñembojehe'ávamirrarehe,ha'ekatundohupytýi

24Haomosãingorirechupekurusúre,ombojaʼoijaokuéra, osorteávohesekuéra,mbaʼépaojagarrátapeteĩteĩ.

25Mbohapyhaaravojave,haohupihikuáikurusúre

26Upéiojehaiperréiheʼivaʼekueheʼíva:“Umihudío rréi”

27Hahendiveomosãingokurusúremokõimondaha; peteĩvaijakatúapehaambueijasugotyo

28KumplipeEscriturahe'íva:“Ojeipapaumihembiapo vaívandive”

29Umiohasávaupérupiojahéihese,oñakãityhahe'i: “Nderehundívapetémploharemopu'ãvatresdíape

30Ejesalvahaeguejykurusúgui

31Upéichaaveiumisaserdóteruvichaoñembohoryojuehe umimboʼeháraleipeguandive:“Haʼeosalvaambue tapichápeijehendaikatúiosalva

32Cristo,IsraelRréi,toguejyko'ágãkurusúgui,jahechaha jagueroviahaguãHaumioñemosãingovaekuekurusúre hendiveojahéihese

33Haoguahẽvopeórasexta,iñypytũmbapetetãtuichakue javeve,pearavonovenopeve.

34HanovenoaravojaveJesúsosapukáihatãhahe'i:“Eloi, Eloi,lamasabactani?Upévahe'ise:“CheTupã,cheTupã, mba'érepikochereja?”

35Oĩumioñembo'ývaupépe,ohendúvoupéva,he'i: Péina,ha'eohenóiElías-pe

36Peteĩvaodiparaomyenyhẽpeteĩesponjahenyhẽva vínagregui,omoĩpeteĩka’aguyárihaomboy’uchupe,ha he’i:“Animína!”jahechamínaoútapaElíasomboguejy chupe

37Jesúsosapukáihatãhaohejapeespíritu

38Petémploveloojepeʼamokõihendápeyvateguiveiguy peve

39Pesenturiónoñemboʼývahenondépeohechávohaʼe osapukáihaomeʼẽhaijespíritu,haheʼi:“Añetehápeko kuimbaʼeÑandejáraRaʼy”

40Oĩaveikuñaomañávamombyryguive,umívaapytépe oĩMaríaMagdalena,haMaría,SantiagomichĩvévahaJosé sy,haSalomé

41(OĩrõguareGalileape,ha'eohohapykuérihaoservi chupe)hahetakuñaohóvahendiveJerusalénpe.

42Hakoʼágaoguahẽvokaʼaru,haʼéguipeñembosakoʼi, heʼiséva,peárapytuʼurãmboyve

43JoséArimateagua,peteĩconsejerooñemomba'eguasúva, oha'arõvaaveiTupãRréino,ouhapy'aguasúpeoikePilato rendápehaoipotaitereiJesúsretekue

44HaPilatoosorprendeomanómapa,haohenóipe senturiónpehaoporanduchupeomanómapara'e

45Haoikuaávopesenturión,omeʼẽJosépehetekue

46Upéiojogualínoiporãva,omboguejychupe,ombojere chupelínope,haomoĩchupepeteĩsepultúrape,itakuágui, haombotypeteĩitapesepultúrarokẽme

47MaríaMagdalenahaMaríaJosésyomañamoõpaoñeno chupe

MOAKÃHA16rehegua

1Ohasávopesábado,MaríaMagdalena,haMaríaSantiago haSalomésy,ojoguaumimba'ehe'ẽasýva,ouhaguã oñohẽchupe

2Hapyharevetevoipeprimerdíadelasemána,oguahẽ hikuáipesepultúrapekuarahyosẽvo.

3Ha'ekuérahe'iojupe:“¿Mávapikoorembotyryrýtapeita pesepultúrarokẽgui?”

4Haomañávohikuái,ohechahikuáipeitaojerokyha, tuichaitereígui

5Oikévopesepultúrape,ohechahikuáipeteĩmitãrusu oguapývaijakatúagotyo,ijaopukumorotĩvahaokyhyje hikuái

6Hahe'ichupekuéra:Anipekyhyje,pehekaJesús Nazaretgua,oñemosãingovaekuekurusúre.ha'enoĩri ko'ápe:péinaápepetendaomoĩhaguépechupehikuái

7Pehokatupejehemimbo'ekuérapehaPédropeohotaha penerenonderãGalileape

8Ha'ekuéraosẽpya'ehaokañypesepultúraguioryrýiha oñemondýiguihikuái,hande'írimba'eveavavépe; okyhyjéguihikuái

9Jesúsopuʼãrirekoʼẽmbotávopeprimerdíadelasemána, ojehechaukaraẽMaríaMagdalenape,haʼeomosẽvaʼekue chugui7demónio

10Haohoomombeʼuumioĩvapehendive,oñembyasyha hasẽaja.

11Ha'ekuéraohendúvoha'eoikovehahaojehechachupe, ndogueroviái.

12Uperirehaʼeojechaukaótrafórmapemokõime,oguata haohojavepekállere

13Ha'ekuéraohoomombe'uumihembývape

14Uperireojehechaukaumionce-peoguapyajahikuái okarujave,haojahéichupekuéraijerovia’ỹhaikorasõhatã reheve,ndogueroviáiguihikuáiumiohechava’ekuére chupeha’eopu’ãrire

15He'ichupekuéra:Tapehoopakoyvyapeáriha pemombe'umaranduporãopatekovépe.

16Peojeroviávahaoñemongaraívaojesalváta;hakatupe ndogueroviáivaoñekondenáta

17Hakoʼãtechaukahaosegítaumiojeroviávape;Che rérapeomosẽtahikuáiaña;oñeʼẽtahikuáiñeʼẽpyahúpe; 18Haʼekuéraoguerahavaʼerãmbói;hahoyʼúramohikuái oimeraẽmbaʼeoporojukáva,ndojapomoʼãichupekuéra mbaʼeve;omoĩtaipohasývaári,haokuerátahikuái 19UpémarõÑandejáraoñeʼẽrirechupekuéra,ojegueraha chupeyvágapehaoguapyTupãakatúape.

20Haosẽhikuái,haopredikaoparupiete,Ñandejára ombaʼapohendivekuérahaomoañetepeñeʼẽumi techaukaharupive.Amén.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.